Book Title: Vijayprashasti Mahakavyam
Author(s): Hemvijay Gani, Gunvijay Gani
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/002311/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namonamaH zrIgurupremasUraye zrIhemavijayagaNiviracitaM vijayaprazastimahAkAvyam zrIguNavijayagaNiviracita - vijaya pradIpikAvyaTIkAsahitam / prakAzaka zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa 7. trIjo bhoivADo bhUlezvara muMbaI- 2. vi. sa. 2045 mUlya sva. 100/ vIra saM. 2515 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namaH zrI gurupremasUraye zrI hemavijayagaNiviracitaM vijayaprazastimahAkAvyam guNavijayagaNiviracitavijaya pradIpikAravya TIkA sahitam / zrI prakAzaka zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa 7, trIjo bhoivADo bhUlezvara muMbaI naM. 2. - vi. sa. 2045 vIra saM. 2515 mUlya rU. 100/ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAptisthAna (1) prakAzaka (2) zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa Clo dipaka aravIMdalAla gAMdhI ghIkAMTA, vaDaphaLIyA rAvapurA vaDodarA 390 001 (3) mULIbena aMbAlAla ratanacaMda jaina dharmazALA sTezana roDa, viramagAma (4) zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa Clo sumatilAla uttamalAla mAraphatiyA mahetAno pADo,goLa zerI, pATaNa, lAbha lenAra zrI lAlabAga Tve yU jaina saMgha, sI.pI. Teka muMbaI 4 bhAvabharI anumodanA vijaya prazasti" nAmanA A graMthanA prakAzanano saMpUrNa lAbha, pUjyapAda vardhamAna taponidhi AcAryadeva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna pa.pU samatAsAgara panyAsajI zrI padyavijayajI gaNivarazrInA ziSyaratna AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUri ma.sA. nA upadezathI zrI lAlabAga jaina zve. mU. saMdhe (pAMjarApoLa sI.pI. seMka, muMbaI naM-4) jJAnanIdhimAMthI lIdho che. AnI ame bhUrI bhUrI anumodanA karIe chIe. zrI jina zAsana ArAdhanA TrasTa Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya zrI hemavijayagaNi viracita vijayaprazasti nAmanA A mahAkAvyane tenI vijayapradipIkA" nAmanI TIkA sahita saharSa prakAzita karIe chIe. TIkAnA racayitA che guNavijayajI gaNi. eTaluM ja nahI ekavIza sargAtmaka prastuta mahAkAvyanA solasarganA nirmANa karyA pachI graMthakAra svargavAsa pAmatA bAkInA pAMca sarga paNa temaNe ja racyA che. A graMthamAM pUjyapAda jagadgara hIrasUrinA paTTAlaMkAra zrutasiMdhu tapAgacchAlaMkAra AcAryavi zrImad vijaya senasUri mahArAjAnuM jIvanacaritra che. tapAgacchanA A mahAna AcArya thayA temaNe paNa akabara bAdazAhane aneka rIte upadezo ApI jIvadayA vageremAM sthira karyo hato. jIvanamAM aneka jinamaMdironA jIrNoddhAra, pratimAo, dhRtasAhityanA nirmANAdi kAryo dvArA mahAna zAsanaprabhAvanA karI hatI. pUjyazrInI nizrAmAM ATha upAdhyAyo aDhIso paMDIta gItAtha tathA be hajAra munio hatA. TIkA sahita caritranuM pramANa daza hajAra zloka jeTaluM che. TIkAnI pUrNAhuti saMvata 1688mAM thayela che AnuM prakAzana vikrama saMvata 1967mAM paMDita haragoviMda tathA becaradAse saMzodhana karI, vArANasInA zreSThIvarya zrI harSacaMdra bhUrAbhAIe prakAzita kareluM che. baMne paMDito tathA harSacaMdra pratye ame kRtajJatAnA bhAvane pradarzita karIe chIe. sAta kSetronI bhakti karavA mATe pUjya munirAja zrI hemacaMdra vijayajI (hAla pUjya AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUri) masA. nI preraNAthI saMvata 2034nA Aso suda dazama vijaya dazamInA zubha divase zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTanI sthApanA karavAmAM AvI che. TrasTa dvArA aneka jinamaMdironA nirmANa, jIrNoddhAra upAzrayonA nirmANa dIkSArthIonA bahumAna. zAnadAna tathA mRtabhaktinA kAryo thayA che hAla paNa te te zAsana-sevAnA kAryo thaI rahyA che. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutabhaktinA kAryamAM majabuta hAthavaNATanA kAgaLa para zAstralekhananuM kArya paNa trIza lahIyAo dvArA hAla thai rahyuM che. lagabhaga eka hajAra prato lakhAi gai che. uparAMtamAM lagabhaga sATha graMtho mudrita karI prakAzita karyA che. A sATha graMthonI lagabhaga 25 hajAra nakalo bhArata bharanA jJAnabhaMDAromAM pahoMcI gai che. hajI hajAro graMtho lakhAvI tathA, seMkaDo graMtho prakAzita karI zrutarakSA karavAnI amArI bhAvanA che. pUjyapAda saMyamacakravartI suvizAlagaccha nirmAtA, vAtsalyavAridhi siddhAMta mahodadhi sva. AcArya deva zrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjAnI divyA. pUjyapAda nyAya vizArada, ugratapasvI pravacana prabhAvaka AcAryadeva zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAnA zubha AzIrvAda,samatAsAgara pariSaha sahana dhIra sva. paMnyAsajI padmavijayajI gaNivarazrInA ziSyaratna pUjya AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahAsajAnI preraNA.sAthe sakala saMghano sahakAra e ja amAruM moTuM baLa che ane A baLanA prabhAve amArI zrutarakSAnI bhAvanA saphaLa thAya. eja amArI zAsanadevane prArthanA che. lI. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa TrasTIo 1. caMdrakumAra bAbubhAI jarIvAlA 3. navinacaMdra bhagavAnadAsa zAha 2. lalitabhAi ratanacaMda koThArI 4. puMDarIkabhAI aMbAlAla zAha Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA / etasya vijayaprazastinAnno mahAkAvyasya vinirmAtRRNAM kavimatallikAnAM zrIhemavijayagaNInAM sattAsamayaH saptadazazatAbdIrUpaH, iti taireva svaviraciteSu prantheSUpanibaddhaistaistairullekhaiH suspaSTaM niSTaGkayate, tathAhi zrIpArzvanAthacaritamahAkAvye " tasyA'Nuke nikhilaziSya bhujiSyarekhA yasmin samasti gaNiteva vizAradendoH / zrIpArzvanAthacaritaM racayAJcakAra harSeNa hemavijayaH zivalakSmikAGkSI // ik-kRzAnu-rasa-somamite'bde zakramantriNi dine dvayasaMjJe / hasta ca bahuletarapakSe phAlgunasya caritaM nyaracIdam" // zrI RSabhazatakapranthe'pi - "zrIhIrahIravijayavratirAjapaTTapadmAMzumadvijayasenamunIndrarAjye / zrIstambhatIrthanagare rasa-bANa-bhUpa varSe samAptimagamacchatakaM sadartham " // zrIkathAratnAkare ca "ahimanagaradvaGge varSe'zve -pu-rasA 'vanau / mUlamArtaNDasaMyoge caturdazyAM zucau zuceH " // ebhiH zrIhemavijayagaNibhiH pArzvanAthamahAkAvyam, kathAralAkara, anyoktimuktAmahodadhiH kIrtikallolinI, stutitridazataraGgiNI, sUktaratnAvalI, kastUrIprakaraH, sadbhAvazatakam, vijayastutayaH, ityAdayabahavo vidvattAparipUrNA pranthA vinirmamire, yeSAmanyathA'nupapadyamAnatayA granthakartRRNAM viziSTakSayopazamAvirbhUto naisargikaH, anyAnyaviSayapranyasandarbhavilokanasahakRtazca saMskRtaH pratibhAprakarSo niHsaMdigdhamanumIyate Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) vidagdhaiH / saMvAdamApAdayanti caitat teSAM svagurugrAtRtvaM khyApayantaH zrIguNavijayagaNayo'pyasyA (vijayaprazasteH) eva TIkAyAH prazastau padyAnyetAnyupanibadhnantaH. "bhayo bRhadguroH ziSyo gurodha gurusodaraH / zrIhemavijayo'bhijJo jajJe kaviSu kuJjaraH // 47 // zrIhemasukavestasya hemasUrerivA'bhavat / vAglAlityaM tathA deve gurau bhaktizca bhUyasI // 48 / / yadIyA kavitAkAntA na keSAM kautukAvahA ? / vinA'pi hi rajo yasmAd yazaHsutamasUta yA // 49 // tena zrIvijayasenasUreH sarvajJacittahRt / svargakallolinItulyA kIrtikallolinI kRtA // 50 // bhanye'pi stutitridazataraGgiNyAdayo ghanAH / racayAcakrire granthAH stotrANi zatazaH punaH // 51 // caturvizatyahatAM ca vijayastutayaH punH|| bAlye'pyabAladhIgamyaM zrIpArzvacaritaM mahat // 52 // sadbhAvazatakaM cApi kastUrIprakaraH punH| sUktaravAvalizcApyanyoktimuktAmahodadhiH // 53 // cakre vakretaro yena kathArakhAkaraH sphuran / vyAkhyApIyUSalubdhAnAM vibudhAnAM mano haran // 54 // ityAdigranthavidhau saudhe kalasAdhiropaNasavarNam / . vijayaprazastikAvyaM tena kRtaM vijayasenaguroH" // 55 // etasya vijayaprazastigranthasya SoDazasargInirmANAnantaraM vakragatinA daivena daivIM sthitimupalambhitAH kavipuGgavAH, iti tatsabrahmacAriziSyaivijJapravaraiH zrIguNavijayagaNibhistadanurUpaM sargapaJcakamavaziSTaM praNIya anyo'yaM sampUrNatayA samarthitaH / mahAkAvyatvena sAMsargikakAThinyasya caitasya granthasya sukhAvabodhAya taireva (zrIguNavijayagaNimiH ) vijayapradIpikAnAmnI saralA TIkA'pyakAri / asyASTIkAyA viracanAkAla; TIkAkRdbhiH, TIkAprazastiprAnte'nena padyenaivamupanibar3haH Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) "vijayaprazastikAvyaprakAzikA vijayadIpikA TIkA / vidadhe vikramanRpatervarSe vasu-vasu- nRpa 1688 pramite TIkAvinirmitisthalAnyapi tatprazastau granthakRdbhirekena zlokena // 62 // vinirdiSTAni, sa cAyam "prArabdheAdurge bahI vidadhe ca yodhapuradurge / zrImAlespi ca kiyatI zrIrohiNyAM ca pUrNeyam " // 64 // etayozca mUlakAra - TIkAkArayoH kavipravarayoratyAsannasaMbandhitvena samAnameva gurupAramparyam, tacca "pUrva tapAgaNe'bhUvan munisundarasUrayaH / 39 // 30 // teSAM rAjye virejuH zrIlakSmIbhadrAbhidhA budhAH ityAdibhiH padyaiH, TIkAkArAH prazastau vistareNa pratyapIpadan, iti tata eva vidAGkurvantu vidvAMsaH / adhikRtaM cAtra granthe mahAmahimnAM cAturvaidya mahodadhInAM zrIhIravijayasUri-zrIvijayasenasUrizrIvijayadevasUrIzvarANAmaitihAsikaM sarva vRttAntam / samyag nirvarNitaM ca kavipurandarai rasasudhAdhArA'vighAtIni, susaMbaddhapaddhatimalaGkurvanti nAnAlaGkArAlaGkRtAni padyAnyupanyasyadbhirvividhavastuvarNanena mahAkAvyAnurUpasvarUpam / prAgdattayA viSayAnukra "" 1 ete sUrayaH zrIjinastotraratnakoza - upadezaratnAkara - adhyAtmakalpadruma - gurvAvalyAdIn bahUna pranthAn vyararacan, sahasrAvadhAnitvena ca parAM prasiddhimAsAditavantaH / 2 ebhireva zrIratnazekharasUrINAM zrAddhapratikramaNasUtravRttiH saMzodhitA, iti zrIratnazekharasUraya eva vaikrame SaDaGkavizvamite varSe racitAyAM tasyAmullikhanti"cAturvaidyodadhibhirdadhibhirdadhizuddhaparamaparabhAgam / sA'zodhyata prayatnAllakSmIbhadrAhvavibudhendraiH " // zrIpratiSThA somagaNayo'pi nije somasaubhAgyakAvye teSAM viSaye nAmagrAhamevaM badanti lakSmIbhadrabudhaH. . vidurahRtpadmaprabodhAMzumAn / .............. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ? ) kiyA ca sujJaiH sujJAnametat, ityalamatra bahunA vaktavyenAsmAkam / etanmudraNasamaye yAni hastAdarzapustakAnyupayojitAni tAni, tadupalambhakamahAzayAnAM dhanyavAdapurassaraM nAmAni cAtrollikhyante1 panyAsa zrIsiddhivijayAnAM pustakamekaM navInaM nAtizuddhaM ca / 2 munirAja zrIhaMsavijayAnAM 3 vArANaseyayativaryazrInemicandrANAM 'prAcInaM prAyaH zuddhaM ca / 4 zreSThivaryahIrAcandrAtmajavADIlAladvArA jhaverIvADApArzvanAthAkhyabhANDA'gArasya prAcInamazuddhaM ca / tadevaM pustakacatuSkAdhAreNa zodhitamudrite'tra pustake'smatpramAdasahakRtAni, akSarayojakadoSanibandhanAni vA yAni skhalanAni jAtAni bhaveyuH, sauhArdAvadAtahRdayAH sahRdayAH kRpayA tAni vizodhayantu - iti prArthayeteharagobinda - beradAsau / "" 25 "" "" -- Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastikAvyasya vissyaanukrmH| atha prathamaH srgH| paham. paziH vissyH| 1 21 mngglaarmbhH| 15 6 abhidheyAbhidhAnam / 16 18 zrIvijayasenasUrijanmabhUpradezamedapATadezavarNanam / 25 19 tatra nAradapurIvarNanam / 27 1 tatra jeSalazailavarNanam / 37 6 nAradapurIvAsigurupituH kamAbhidhazreSThino varNanam / 44 19 gurumAtRvarNanam / . 51 6 yugapad gurumAtRpitRvarNanam / 57 24 prathamasargasamAptiH / atha dvitIyaH srgH| 54 3 kamAkhyazreSThipanyA garbhadhAraNam / 59 5 svamadRSTasiMhavarNanam / 62 2 bhartAraM prati svamakathanam / 65 8 koDimadevIdohadavarNanam / 67 8 teSAM bharnA pUraNam / 67 19 kamAkhyasya priyAM prati prbhH| 68 12 patnyuttarakathanam / 69 9 priyAvacanAnantaraM zreSThicintanavarNanam / 71 10 dohadavyathA'nantarAvasthAvarNanam / 8 gurujanmasaMvatsaramAsatipilanAdinirUpaNam / 11 tatra janmakuNDalIcakram / . 76 8 sutjnmotsvvrnnnm| 84 7 sutasya jayasiMhati nAmakaraNam / 85 3 jayasiMhakumArIyavAlacApalyapuSTituSTiceSTApAMzukrIDAdivarNanam / 95 25 pAThanAdiprastAve mahotsavanirUpaNam / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham patiH. vissyH| 99 24 kumArasya varNanam / 1.1 13 kumArasya lekhazAlApravezapAThAdivarNanam / 101 22 zAsanadevatA'rcanavarNanam / . 102 7 putrapAThakasya satkAravarNanam / 102 18 tasyAM lekhazAlAyAM bhaNatAM zizUnAM stkaarH| 104 1 adhyApakagRhAt paThitvA''tmagRhaM nivRtte sute samAgate'dhyApaka sntosskrnnm| 104 18 gurupiturvairaagyotpaaddiikssaa''divrnnnm| 110 1 kathaJcit patnIkRtAnumatiM labdhvA stambhatIrtha jagAma / 111 4 tatra vijayadAnasUrisakAzAt 1611 varSe dIkSAM jagrAha / 113 23 tato jayasiMho mAtulagRhe vRddhi prApa / 114 15 dvitiiysrgsmaaptiH| atha tRtIyaH srgH| 111 19 mahAvIrasvAmina Arabhya vajrasUriparyantavarNanam / 123 8 vajrasenasUrernAgendracandranirvRtividyAdharAdInAmavadAtavarNanam / 125 8 caturvapi kukeSu candrakulasya mukhyatvavarNanam / 127. 16 tapAgacchavarNanam / 130 17 AnandavimalasUrivarNanam / 137 24 zrIvijayadAnasUristuticaritAdivarNanam / 151 23 tRtiiysrgsmaaptiH| atha caturthaH srgH| 152 5 zrIvijayadAnasUripadharasya zrIhIravijayasUreravadAtavarNanam / 152 12 tatra gUrjaradezavarNanam / 154 12 tatra prADAdanapuravarNanam / 159 18 gurujnkpricyH| 161 6 gulmAtRvarNanam / 165 21 putrjnmotsvdhrjnm| 174. 23 tasya prAle kAle dIkSAmahotsavavarNanam / 10 19 zrIvijayadAnasUrinikaTe pravajyAM gRhItavAn / Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham patiH viSayaH / 178 19 sa hIraharSAhuH sarva jainazAnaM papATha / 180 8 gurorAdezAt zaivaM zAkaM paThitukAmo dharmasAgaragaNiprabhRtibhiH, ___saha dakSiNadizaM gantuM vijahAra / 1816 devagirau samastaM zaivazAstramadhItya gUrjaratrAmAgAt / 181 20 nijagurUn marusthalInAnni deze matvA tatra jagAma / 182 2 tatra deze nAradapurIM prApya guruvandanaM cakAra / 183 12 ziSyaM pUrNakalaM matvA guruNA tasmai paNDita iti padavI dttaa| 185 6 tatastasmai hAraharSAya saGghAgrahAdupAdhyAyapadavI pradattA / 189 2 atha sIrohInagare vijayadAnasUrayastasmai bhAcAryapadaM dduH| 190 8 sIrohInagarato viharantaste vijayadAnasUripAdAH zrIhIravijaya sUriM pattane caturmAsIkaraNAyA''dizya sUratibandiraM prApuH / 191 10 caturthasargasamAptiH / 195 atha paJcamaH srgH| 192 4 atha mAtulagRhe sthito jayasiMho mAtaraM prati svatapazcaraNecchAM prkttiickaar| 24 tato vAraNamukhena taM prati mAturvacanam / tAM prati punaH putrasyottaram / 200 __ 5 atha sA sUratibandiraM gatvA tatra sthitebhyo vijayadAnasUribhyaH saputrA cAritrecchAM prakaTIcakAra / 202 15 zrIvijayadAnasUriNA sa zizuH parIkSya dIkSAyai parigRhItaH / 212 14 atha jayasiMhakumArasya dIkSAmahotsavavarNanam / 221 12 tayorjananIjanyayorniSkramaNamahotsave nAgarastrIviceSTitavarNanam / 226 12 zrIvijayadAnasUrayastaM jayasiMha samAtRkaM dIkSayAmAsuH / 228 18 pnycmsrgsmaaptiH|| atha SaSThaH srgH| 230 / atha vijayadAnasUrayo jayavimalaM hIravijayasUrisavidhe praiSayat / 241 16 zrIvijayadAnasUrinirvANasvarUpam / 241 16 atha vijayadAnasUrayo vaTapallipurI prApuH / 253 12 tatra 1629 varSe vaizAkhazukladvAdazyAM svarga jagAma / Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham patiH vissyH| 243 22 tataH sakalaH saJcastatsmaraNahate stUpaM vyavatta / 244 18 atha hIravijayasUrisAmrAjyavarNanam / 249 22 atha kramAgatasUrimantrArAdhanAya DIsAnagaraM prati jagAma / 250 8 jayasiMhagaNau vyAkhyAnAdinijakRtyamAropya tatra gataH / 251 19 mantrArAdhanena prakaTitaH suro jayasiMha paTTadharaM vidhAtuM jgau| 255 23 SaSThasargasamAptiH / atha saptamaH srgH| 2564 te sUrayo jayasiMhena saha viharanti m| 258 1 tatastasya zAstrAdhyayanam / 264 18 te zrIstambhatIrtha samAgatAH / 265 4 tatra pUnIzrAvikAzriyo vyayairahatpratiSThA kArayAmAsa / 3 tatra saMghAgrahAt jayasiMhAya paNDitapadaM te dduH| 23 atha te'hammadAvAdasamIpavartini zAkhApure cAturmAsikI sthiti 267 268 269 7 athaikadA zrIsUrimantrAdhipatiH suraH svame prakaTIbhUya zrIjaya- . siMhAya padapradAnArthe punaH protsAhayAmAsa gurum / savAgrahAdahammadAvAdapurapravezamakArSuH / 23 AcAryapadotsavavarNanam / / 280 11 padasthApanAkArizreSThimUlA'bhidhasya varNanaM, tanirmitotsavasya ca varNanam / / 284 17 guroH padasthApanAvarSamAsatithilamAdinirNayaH / 285 7 grahasthityA kunnddlikaadrshnm| 286 24 sUrIndrahIravijayairasyA''cAryasya vijayasena iti nAma cke| 295 20 saptamasargasamAptiH / athASTamaH srgH| 297 , suziSyadattAcAryapadaprabhAvAt viharatsu guruSu gUrjare lumpAkamatA dhikArI meghajInAmA nijamataM mumukSurabhavat / 299 3 akabare rAjyaM zAsati mahammadAvAdaM guravaH prAyaH / 299 11 aya lumpAkamataM vimucya meghajIH sUrInanaMsIt / Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paham paziH. vissyH| 301 10 bhaya vandanotsavavarNanam / . 305 3 tata AcAryoM gaNasAraNAvAraNAdirUpAM gacchAnujJAmavApyAtita rAM bbhau| 311 8 atha guroranujJayA viharantazcampAneradurga prApya tatra jayavanta nAnA zreSThinA pratiSThAmakArayan / 311 17 tato viharantaH sUrativandiraM prApustatra caturmAsI ca cakruH / 315 13 tatra zrIbhUSaNanAnA digambarezena vAde saMjAte sUrayo jayaM lebhire / 310 17 bhatha prAvRSi pattanaM nAma draGgamApa / 318 3 itazca zrIhIravijayasUrirgandhArapure tasthau / 321 11 assttmsrgsmaaptiH| atha navamaH sargaH / 321 17 pAtizAhizrImadakabbaravarNanam / 328 6 tena pAtizAhinA parIkSiteSu pAkhaNDiSu atimetakhAnanAmA tatsavidhe hIravijayasUrimastot / 329 17 sapAtizAhirguruM gUrjarasthitaM jJAtvA phuramAnasaMjJakaM patraM gurusavidhe preSayAmAsa tadAhrAnArtham / 331 6 sUrayo narezasya sAdaramAhvAnaM zrutvA kramAt phatehapurAgamanaM vydhuH| 338 11 tayoH saMlApavarNanam / 342 20 phatehapure katicihinAnyuSitvA AgarA''khyanagare gatvA caturmA sI mydhuH| 344 . atha kuzAvartadezasthazauryapuranemeryAtrAM vidhAya punastatrAgatya zrI cintAmaNipArzvapratiSThAM kRtavAn / 34 // 20 atha punaH phtehpre| atha punaH phatehapure samAgataM sUri nizamya samrAT milanAyo.. suko'bhUt / 346 14 gurogirAdhya buddho nRpendraH, tato gurustena samastajIvAbhayadAyi svAkhilamaNDaleSu phuramANamalIlikhat, dRDhapArAt pakSiNo guptigRhAca bndino'muumuct|| 347 9 nRpo gurave phatehapurasikarIsamIpasthaM DAbaraM sarovizeSa prAbhRtI kRtya yAvajIvaM jhaSAdInAM hananaM vArayAmAsa, tato gururvijahAra / 15. 20 navamasargasamAptiH Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham paziH . viSayaH / atha dazamaH srgH| 351 4 itazcAnUcAnamulyo'tha zrIvijayasenasUriH pattanAdanyatra gUrja ratrAbhuvi vyhaarssH| 351 15 matha kadAcit pattanaM punraayyuH| 352 7 tatra kharataraiH saha vivAdaH samajani, sUrevijayazcAbhUt / / 353 4 atha nRpAdhikAriNo vatsAbhidhasyAzrayaM gRhItvA'hammadAvAde ___ punaH kharatarairvivAdaH kRtaH, tatrApi teSAM vijayo'bhUt / 370 8 athaikadA khAnakhAnAnRpeNa sahAsya dharmacarcA'bhUt , yasmAt so. 'tIva mudmaap| 371 17 itazcelAdurge sthirA'khyaH zreSThI babhUva, rUpAIsaMjJA tasya gehinI c| 373 6 gurujanmavarSamAsagrahAdikathanam / 374 18 putre samutpanne pitRbhyAM tasya vAsati nAma ckre| 375 16 atha sthirAkhye pitari svarga gate sati vAsAkaH kumAro nija jananI prati nijadIkSAjighRkSAM prakaTIcakAra / 377 6. zrutvaivaM mAtA'pi tena saha svakIyamapi dIkSAgrahaNAbhilASaM prakaTI cakAra, tato'hammadAvAde to zrIvijayasenasUripArzvamIyatuH / 379 15 zrIvijayasenastaM sAmbaM diikssyaamaas| 38. 3 tasya ziSyasya vidyAvijayeti nAma guruzcakre / 381 9 rAjanagare'hivade'bhidhAnabhRtA zrAddhyA jinabimbasthApanAM viddhe| 381 20 gandhAravAstavya indrajIzrAvako'hammadAvAde samAgataM sUriM prArtha yAmAsa / 384 16 stambhatIrthavarNanam / 386 22 dazamasargasamAptiH / athaikAdazaH srgH| 387 6 mevAtadezAnugrasenapura-phatepura-abhirAmAvAdograsenapureSu caturmA sakacatuSTayaM vidhAya nAgapurAlaGkRtaM salakSmIkasapAdalakSaM dezaM sUrayaH samabhyAyayuH, tatra ca caturmAsI cakruH / 390 14 atha tato viharanto vijayasenasUrayaH sIrohInagaryo saGgatAn hIravijayasUrInanaMsIt / 39. 6 tatra puyo dvau puSpadantAvivAbhAtAm / Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham paGktiH. viSayaH / 193 17 zrIhIrasUrerAjJAmavApya vijayasenasUristataH stambhatIrthaM vijahAra / 394 4 gandhArapurIyamANavarNanam / 394 23 295 1 tatputrasya samarAbhidhasya tatputrasya cArjunasya varNanam / tatputrasya bhImAbhidhasya ca varNanam / tatputrasya jasiAbhidhasya varNanam / 295 6 395 14 tatputrayo rAjiyAvAjiyAbhidhayorvarNanam / 396 17 ( 7 ) 400 405 408 413 514 4 gandhArapure zrIsUrisiMhazcaturmAsakaM cakre / 414 12 tato viharan zrIhIrasUreH samIpaM prApat / 415 3 atha tau rAjadhanyAhRpuraM caturmAsImadhitaSThivAMsau / 415 17 athaikadA rAjadhanyapure tasthuSAM sUrINAM lAhorapurAdakabbaraH phura 420 13 3 5 2 vajiyAkhyasya meghajInAmA suto'bhavat, atha vajiyArAjiyAbhidhAnau khambhAitabandiraM prApatuH, tatra pratiSThAM kArayAmAsatuH / tataH pratiSThotsavavarNanam / 430 430 mANaM preSivAn / 416 4 tallikhitodantanirUpaNam / 416 13 tena bhavadbhiH kiM kartavyam ?, iti nirUpaNam / 418 6 phuramANasamAcAramAkarNya nijaziSyaM pAtizAhamilanAyA''jJA zrIpArzvasya cintAmaNiriti nAma cakre / cintAmaNicaityasya tadgatabhUmigRhasya ca varNanam / caityaprastAvanAsamarthanam / payAmAsa / 16 ekAdazasargasamAptiH / atha dvAdazaH sargaH / 421 5 atha zrIvijayasenasUrirlAbhapuraM prati pratasthe / 24 grAmyAdavikazakunavarNanam / 421 428 5 atha pacanapuraM prAptaH sUriziSyasUriH / 428 21 arbudAcalaM tataH prApa / 429 6 zrIdevapATakasthAnAcaladurgAdibhUmiSu viharan san zivapurIM nAma purIM prApat / 7 tatrasthasuratrANaH sIrohInAnnIM purIM saMbhUpya tatsUreH saMmukhamAgAt / 13 tannagarIvarNanam, tatra ca zIrohInagaryAmavizat / Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham patiH vissyH|| 131 16 kiyanti dinAni tatra sthitvA prasthAya ca tato rANakapuraM prApa krmaanaardpuriimlaakaar| 432 19 katicidinAni tantra sthitvA tato vijahAra / 433 2 gurUNAM varNanam , te medinIpuraM prApuH / / 434 12 tato medinIpurato viharan vairATaM nagaraM yayau / 435 10 tato mahimaM nagaraM jagAma / 436 16 tato viharan kramAd lodhibhANApuramagamat / 1 tatrAkabbaranRpasya zekhasaMjJakamantriNaH sahajaH phayajInAmA''gatya guruNA saha samagasta / 437 10 tadAgrahAt guroH ziSyaH zrInandivijayAkhyo'STAvadhAnAni prAdarzayat / 438 3 atha phayajInAmA camatkRtaH zAheH purataH zrIhIravijayasUriziSya sya zrIvijayasenasUreodhiANApuraprAptasya prazaMsAM cakAra / nandivijayAdisAdhanazravaNena zAhiH sUrimAhvayat , sUriza zrI. zAhimahalamalaJcakAra / 440 2 tatra bhAnucandropAdhyAyAH zrIvijayasenasUripAH samabhyeyuH, mahatA saMbhAreNa saho'pi smaiti / 441 3 atha lAhorapurasyAbhyarNavartinaM gajhasaMjJakaM puraM gururagAt / / 441 13 bhAnucandrANAM vacobhirgurUnAgatAn jJAtvA shriishaahirmumude| 441 18 nRpazca gurovineyAnaSTAvadhAnAdikaM draSTumAkArayAmAsa / 443 5 guruNA preSitAnAM nandivijayavineyAnAM kauzalaM raSTvA'' zcaryabhRt zAhi zaM mumude / 12 jyeSThamAsasya dvAdazyAM tithau zukle pakSe gurulAhorapuraM prAvizat / 19 tataH sUrerAhUtaye zAhirjanAn prAhiNot, tato gururapi sabahumA namupeyivAn / 449 17 atha zAhinA kuzalaprame kRte gurUNAmuttaram / athASTAvadhAnadidRkSoH sabhAyAH zrInandivijayo'STAvadhAnaM darza yAmAsa / 155 23 prasannaH zAhistasmai khuzaphahameti virudaM ddau| 456 18 athopAzrayamAgate sUrau, kenacid dvijanmanA pratyamANi-yad jainA. na manyante jagatkartAramIzvaram , ye ca jaganmUlaM paramezvaraM na manyante teSAM panthAH vRthA, mata eteSAM darzanamapi lAbhadAyina / Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ham patiH vissyH| 459 8 tacchrutvA kupitaM zAhiM prati IzvarasamarthanakaraNaM sUreH / 465 18 tataH kizcit pizunavacaHprapaJcapracArapratibandhakayuktayA guro bhaassnnm| . sAmAnyataH paramezvarasya sarUpaM nirUpya vizeSatastadAha / 469 5 karmakSayotyapAtakAMzAtyantAbhAvavyaJjakaikAdazAtizayanirUpaNam / 470 11 athAhataH surakRtAtizayanirUpaNapUrvakaM paramezvaragauravanirUpa pam / 475 12 iti paramArthayuktayuktyA paramAtmasvarUpaM nirUpya zAheH purastAdu pasaMhAravacanam / 475 21 dvidhA'sti paramezvara iti prathamabhedabhAvyabhavasthaparamezvarasvarUpaM prakAzya zAheH purato dvitIyabhedabhAvanIyanirUpaNam / 476 17 asatpalApibhirdhikkAro labdhaH, udIcyAM yazastambho nicakhne taiH| 479 19 tatra sthitAnAM yAni sukRtAni jAtAni seSAM nirUpaNam / 480 13 dharmapravRttitaH prIticetaskatvaphalopadarzanam / 480 20 bhaassnnsvruupm|| __ 5 SaDbhASaNasUcakasvarUpaM phuramAnamanUcAnanAmnaiva sarvatra nRpaH prAhi ___Not , vyAnaze ca tatvatraM sakalAmilAm / 482 16 ityAdibahulAbhe jAte sUristacaturmAsakam , tadanantaraM ca catumA sakaM tatraiva cakre, tena zAhehRdaye dayA didiipe| 444 14 dvaadshsrgsmaaptiH| atha trayodazaH srgH| 444 19 itazca zrIharivijayaH pattananagare caturmAsI kRtvA zatrujayayAtrAyai - utsuka AsIt / 145 17 atha zatruJjayavarNanam / 448 10 tataH sUriH zatruJjayatalahaTTikAM prApya tamadhiruroha / 489 25 tato yaskRtavAn sUristanirUpaNam / 490 2 tatastato vijhaar| 49. 10 vihRtva unnatAkhyadrale gatvA tatraiva caturmAsIdvayIM cake / 492 20 prayodazasargasamAptiH / Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patiH. vissyH| atha caturdazaH srgH| - 193 5 yasmin samaye vapurapATavAt zrIhIravijayasUrayazcaturmAsI kartu kAmA Asan tadavasare zrIvijayasenasUriH zAherAgrahAd nandi bijayaM tatraiva vimucya tato vijhaar| 195 18 mahimanagaraM prAptasya guroH zrIhIravijayasUrervapuSpIDAsamAcAra bodhako lekha iyAya / 195 3 tataH satvaraM sa tatabhacAla / 195 12 tato guruvarNanam / 196 6 tataH sa pattanamAsasAda / 10 tatra kiyaddinAni tsthau| 497 20 atrAntare yajAtaM tatkathanam / 498 16 zrIhIravijayo durantAM rujaM samadhigamya ziSyAn zrAvakAn pra. tyupdidesh| 499 10 upadezasvarUpanirUpaNam / 500 11 bhavadbhirahamiva vijayaseno'pi mAnanIya ityAdidezanAM dideza / 506 6 zrIhIravijayasUrayo dehaM ttyjuH| 509 1 tattanoH saMskArakaraNakathanam / 509 17 umatapurAd vRttAntametat pattanapure prApya vijayasenasUri jaGga __ mAlokanato dIpazikheva vicchAyarucirbabhUva / 510 23 athAcAryadhuryasya viSAdodgAravacanAni / 522 23 viSAdavirahavilApavacAsyupadarya sausthyavacananidarzanam / 526 3 atha sUrirAjarAjyavarNanam / 553 24 cturdshsrgsmaaptiH| . ..... atha paJcadazaH srgH| 534 4 sUreH pattanAd vihAravarNanam / / 535 , stambhatIrya gatvA caturmAsIkaraNam / 53. 1 tato viharan ahmmdaavaadmiyaay| 42 2 tatra moTakasaMzakazrAvadhAnanyayena jinavimAmatikSipadA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham paGktiH. 542 543 5 545 545 547 viSayaH / 20 bhoTakAkhyazrAddhakRtapratiSThAdine sUribhiH paM. labdhisAgarA vAcakA vidadhire / atha vacA'bhidhajavahariNA sUriH pratiSThAmatiSThipat / 16 paJcadazasargasamAptiH / 559 20 548 20 549 17 558 14 559 2 11 577 578 21 560 561 5 563 17 ( 11 ) atha sUrikRtapArzvastutiH / atyAgrahAt saGghasya sUrirAT sikandarapure caturmAsakaM cakre / tatra sikandarapure lahuAkhyazrAddhadhanaiH zrIsUrisiMhaH zrIzAnteH pratiSThAM vyadhAt / tasminneva dine vijJanandivijaye vAcakIyaM padaM sUrIndrovidyAvijaye gaNau svaziSye sUripadayogye paNDitapadaM ca pradadau / 9 sUristato lATApallipurIM prati pratasthe / 565 22 atha SoDazaH sargaH / atha sUriH kAlUpuraM prApat / tatra purA kenApi bhUmadhye vinihitaM zrIcintAmaNipArzvabimbamAkarNya zastastramazakunairguroH satyatvena pratItiH, tasya prAdurbhAvazca / taM pArzva sikandarapure saGgo'tiSThipat / tatra dhyAnakRte sUristasthau, dhyAnAvasthAvarNanaM ca / tataH prakaTIbhUtena yakSarAjena vidyAvijayAya paNDitAya svapadaM deyamiti sUrirnirdiSTaH / atha lATApalinAmnaH purAt sUriH prAcIcalat, tata iladurga prApya gUrjaratrAsaMmukhaM calitastato gUrjaraM pAvayan saurASThadezaM prApa / 566 21 atha saGghayutaH zatruJjayayAtrAM vidhitsurunnatanAmadheyaM nagaraM prAptaH / tatra kiyad dinaM sthitvA punaH zatruJjayaM prati pratasthe / 9 zrI pAlITAmA''khyAt purAt zrIstambhatIrthaM prati yayaiau / 667 17 569 569 24 atha guroH saMmukhotsavakathanam / 572 22 SoDazasargasamAptiH / atha saptadazaH sargaH / 10 zrImallasAdhuvarNanam / 17 gurupaTTadharamahotsavAya preSitAbhiH kuGkumapatrikAbhiH zrIstambha af lokaH samAjagAma / Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) pRSTham patiH viSayaH / 58. 9 atha padossave nagaravarNanam / 584 15 zrImallasAdhusatkagRhamaNDapAdivarNanam / 589 19 atha sUrayo vAcakapaJcakasapAdazatamitapaNDitayutA mallasAdhugRha maajgmuH| 593 12 sukhAvabodhAya sUripadakuNDalikAsthApanam / 597 8 atha tasyotsave meghavijayebhya upAdhyAyapadaM pradattam / 597 15 atha tatpaTTotsavAnantaraM kIkAbhidhaThakkurasya gRhe'hatyatiSThAM yake, vijayarAjavibudhAya upAdhyAyapadaM ca dattavAn / 598 7 atha tatra caturmAsIM kRtvA aNahillapATakanagaramAjagAma / 598 16 atha gururvijayadevasUraye svagacchAnujJAM ditsuramavat / 599 12 50-sahasavIranAma zrAdakRtyavarNanam / 6.2 6 tato'NahillapATakapurAt zaGkhadharapure sametya lumpAkamatamunmucya ziSyatvamupagate nayavijayanAnni upAdhyAyapadaM pradAt / 603 1 aya tato viharan ahammadAvAdamiyAya / 104 14 sptdshsrgsmaaptiH| athASTAdazaH srgH| 605 21 athAhammadAvAdavAsI puNyapAlo nAma zrAddhaHpratiSThA kartumaihata, tadmAtA ThakkarazrAddhaH zambhavasvAminaH khAkhyayA vimbamati SThipat / 106 10 atha puNyapAlaH zItalanAthavimbaM svanAmnAkArayat, nAkarAbhidho - mrAtA zambhavanAthabimbaM vidhApayAmAsa / 107 18 aya vajiyAbhidhaH pArthasya mUrti niramApayat / / - 6.9 3 caturmAsImahammadAbAde'kArSIt , gurorvacanamAkarNya siddhajInA mA pratiSThAmakArayat / 11. 23 zrIpAlanAmA javaharI tadupadezAt pArzvabimbamakArayat / 12 3 ihAvasare zrIstambhatIrthavAsI sonItejapAlanAmA nAbheyaprati mAmacIkarat , zrIpattanadraganivAsI tejaHpAlo'pi tatprati ___ mAmacIkarat / 1 . vAcaMyamapujavAnAM vAcA'rbudAcalayAtrA cikIrSuH sahAdhipIbhUpa barAla, pathi pratizrAddhagRhamekAM mahimundikAM prayacchan sIrohi Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham patiH vissyH| kAnagare rANapure ca dhanAni vitaran yAtrAM vidhAya nijaM puraM samAgatya mahatIM prabhAvanAM ckre| .. 617 3 atha tataH prasthAya sUriH zrIrAjadhanyapuraM prApa / 617 15 tato rAjadhanyIyanRpeNa mahotsavena sUrenagarapravezotsavazvake / 621 3 pAhaDakhAnanAmA gurusevArthaM samIpamAgacchat / 621 13 tadanantaraM te sUrayo'pi tatra caturmAsI vitenuH| 627 7 DIsAkhyanagarAbhyarNavartini rAmasaNasthAne bhuvo madhyAt niHsa. tAyAH zrIRSabhadevapratimAyAstatraiva sthApitAyAH . namaskRte rAjadhanyapurIyasavaH sUriNA saha praap| 629 1 yAtrAM vidhAya sa sUriH sasaGghaH punarapi rAjadhanyapuraM samAjagAma / 630 8 aSTAdazasargasamAptiH / athaikonaviMzaH srgH| 630 12 atha guruvAcA buddhAH zrAddhAH pratiSThAM kartumaicchan , pratiSThAvarNanaM c| 134 3 aya saMghAgrahAt kiyantyahAni tatra sthitvA vaTapallipuraM jagAma, tatra stUpadvayaM vibhAti / 135 5 tatra zrIvijayadAnasUrizrIhIravijayAcAryayonirvANakalyANakapA. vitehi sahaH saMbhUya bhUyAMsi mahAMsi tanoti / 635: 23 atha zrIvijayasenasUriH zrIhIrabhaTTArakapAdAnAM pAdau stauti smA 64. . 9 tataH pattanarAjadhAnI jagAma suuriH| 642 16 pUrva zrIhIravijayasUrIzvaradIkSitaRSimeghajIkasya praziSyo muni megharAjaH nijaM lumpAkamatamukhyatAM parityajya zrIvijayasena sUriM tavaraNasavitukAmo dhvnde| . 643, 10 sUristaM dIkSitavAn / 144 14 pattanAmyarNavartinaH kumaragireH samaH kumaragirau caturmAsI vidhArnu vijJapayAmAsa / 14423 bhaya sahAmahAt te tatra caturmAsI.cakruH / 5468 kumarAgiri gurvo'dhijgmuH| :659.9 pattanapattanasthaH saho nanAma tam / 15. 20 bhaya zaparaM puraM te smaajgmuH| Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham pahi:. - 651 16 652 10 653 11 656 7 656 18 657 664 666 667 657 22 19 658 659 11 659 22 661 1 662 1 663 15 664 4 dvIpabandirasthasaMghAgrahAt surASTradeza gantuM svapaTTadhAriNA vijayade zrIstambhatIrtha praviveza / tatra pratiSThAM kRtvA zrIdhAmmyakavvarapure caturmAsIM cakruH / tato gandhAranagaraM jagAma / 18 ekonaviMzasargasamAptiH / ( 14 ) viSayaH / tato valitaH saGghAgrahAt pacanapattanamalacakre / tataH zrIstambhatIrthe pratasthe / 10 vena saha vyahArSIt / 22 tataH zatruJjayaM prApya yAtrAM kRtvA kiyaddinIM sthitvA saGghAgrahAd anUcAnaM zrIvijayadevasUriM gUrjaratrAvihArAyA''dizya svayamUnAkhyaM dvaGgaM pratasthe / 667 15 667 20 668 1 668 99 atha viMzaH sargaH / gandhAranagare caturmAsIM guruzcakre / caturmAsIprAnte pratiSThAM cakAra / saGghasyAgrahAt sUratibandiraM gururIyivAn / tatratyo'khilaH saGgho guruM pratyujjagAma / gatvA ca tatrArhatpratiSThA kAritA / atyAgrahagrahAt tatra varSAsu AsAmAsa / atha tasmAd viharan stambhatIrthaM prApa / 16 zrIhIrasUreH stUpaM triH parIya pAdukAyugalIM ca natvA unnataM ( UnAkhyaM ) dvaGgaM prAvizat / 668 20 tatra meghanAmA vaNigvaraH, tasya patnI lADikInAmnI ca, tAbhyAM unnatadraGge pratiSThAM vidadhe / dvitIyAM pratiSThAm, amUlAMnAmnyA zrAddhyA nirmApitAM cakre / tRtIyAM ca kAlAbhidhena zreSThinA kArayAmAsa / atha saGgrahaThAt tatra guruvaturmAsIM cakre / pAraNake tato viharan kramAt samudraprAntasyadevapattanapattanaM prApat / tatrAmaradatta-viSNa-lAlajIsamA''lyAstrayo vaNijo gurubhistisraH pratiSThAH kArayAmAsuH / Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) pRSTham patiH. viSayaH / 669 7 tatazcalan dvIpabandirapArzvasthaM shriidevkulpaattkmbhyaagaat| 669 13 tatraikAM pratiSThAM hIrajIzrAvakokasi, dvitIyAM zobhAMzrAddhyAH sadane'karot / 670 21 kapItAnakalAsAdipAdarIsahitasvakAjIvirAjitasya pharaGgIsamu dAyasyAgrahAt zrInandivijayAhuvAcakaM guruH prAhiNot / / 671 8 tatkalArajitaiH pharaGgimukhyaiH satkRto vineyo guruM pratIyAya / 671 14 atha sUriH saGghalokena saha jIrNadurga prati zrIneminAthayA trArtha prtsthe| 672 17 atha saGghana sAdhai sarirjIrNadurga praap| 1 tatra khuramanAmako rAjA karo'pi gurorbhAgyAt zAntatAmagAt / 673 8 tena satkRto gurU raivatanAmAnaM girimAruroha / 673 13 gUrjaratrA'dhIzazrIsiddharAjajayasiMhadevamahAmantrIzvarasajanazreSTikA. rite pRthvIjayanAni caitye nemisvAmibimbamapazyat sUriH / 674 13 uttIrya ca tasmAdreiH kiyanti divasAni jIrNadurge sthitvA guruH zrIdevapattanapuraM jgaam| 675 8 viNshsrgsmaaptiH| athaikaviMzaH srgH| 675 12 sApahAt devapattanapure caturmAsI cakAra / 675 16 tatastato viharan samudrapuline calan deulavADAkhyaM nagaraM prApat / 67. 15 kapItAnakAjIkalAsapAdrIyapramukhAgrahAt sripbndirmbhyaagaat| 674 3 pharakriyahitaM macuALaM vAhanamAruhya prasthAya tata uttIrya ca dvIpaM . samAvizat / 680 6 tuSTaH pharaGgIdane bahUni dinAni sthitvA dharmaprabhAvanAM kRtvA 'calat / 18 . tato dvIpavAsinA sadhena prArthitazcaturmAsI devakulapATake cakAra / 180 18 aya navAnagaranRpatirAulajAmajIpradhAnaiH zrAvakairvijJapto guru macAla / 463 tataH saurASTradezaM. pAvayan navAnagarasatkahalAradezasImasthaM bhANa baDanAmamAmaM yyau| Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) pRSTham patiH vissyH| 61 13 tato navAnagarAmadhyagAt / 682 13 tatra nirvighnaM caturmAsakaM niramApayat , tatra jAmanAmA nRpo. 'pi darzanAyA''gAt / , atha gUrjarasthAnAM zrIanUcAnAnAM sarveSAM sacAnAM cAgraheNa prasthAya zaGkezvaraM puraM praap| 683 19 taM zakSevaraM praNamya ahammadAvAdapuraM prati pratasthe / 283 24 tato rAjanagare (ahammadAvAde ) gururAgAt / / 684 18 tatra saGghamadhye dvAdazavArSiko yo virodha mAsIt, sa tavacasai vAbhajyata / 685 5 tatra caturmAsI kRtvA pratiSThAnAM catuSTayaM cakAra / 686 10 zrIgurupaTTadharazrImadAcAryadhurandharazrIvijayadevAhayasya varNanam / 687 4 guroH rAjye'STau upAdhyAyA Asan , tathA tatsthApitAH zatazaH paNDitAH santi sm| 685 18 atha teSAM paNDitAnAM varNanam / 690 7 gurUpadezAt zatruJjaya-tArA-zrIvidyAnagara-rANapura-ArAsaNa pura-pattanAdinagara-zaGkhadharapureSu jIrNoddhArA anekazaH sNjaataaH| , 690 24 atha gurumUrtivarNanam / 692 6 tato guNazaMsA, tata AzIrvAdanirdezaH / 695 13 ekaviMzasargasamAptiH, anyasamAtizca / iti vijayaprazastikAvyasya viSayasUcI samAptA / Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ no nama: zrI gurupremaye vijayaprazastiH / vijayapradIpikA''khyayA vyAkhyayA sahitA / jayamaH sargaH / svastizrInAbhibhUrbhUyAd bhUyase zreyase satAm / tanayAM janayAJcakre yo brAhmIM brahmacAriNIm // 1 // siddhaye so'stu siddhArthaH zrIsiddhArthajanirjinaH / ajaDA'pi yadIyA vAg vizvapaGkApahA'dbhutam // 2 // haMsaH pakSyapi dakSo'bhUd viveke kSIranIrayoH / yatsaGgaraGgataH sA'stu zAradA varadA mama // 3 // namaH zrIgurave tasmai bhuvanAmbhojabhAnave / yatprasAdAdahaM prApaM vivarNo'pi savarNatAm // 4 // vaM guruM gurutA'gAramanagAravaraM stumaH / bhavena saha yaH snehaM na cakre brahmacAryapi // 5 // zrISamavIravAjyAyasurIgurUn praNayataH praNamyeti / vijayaprazastittirvidhIyate ziSTatuSTikRte // 6 // ihAnvamukhenaiva sarve vyAkhyAyate mayA / nAmUlaM likhyate kiJcimAnapekSitamucyate // 7 // iha hi caturarNavarNitArNavamekhalAmaNDalAkhaNDalanAhi Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / . zrImadakabbarapramukhakSmApAlamAlAmaulimaulimaNigaNajyotirjalAsArasnapitapAdAnAM, zrImattapAgaNagaganAGgaNasamudbhAsanasahasrapAdAnAM, nissImasaumyatAsadanavadanaprabhAmAgbhAraparAbhUtapIyUSapAdAnA, sakalabhaTTArakabhaTTArakabhaTTAraka-zrIhIravijayasUri-pAdAnAM; prakaTapaTTapadulakSmIlalanAlalATasthalIbhAsanabhAsuramaNayaH, saMkhyAviSayAtItAnUcAnavitAnavataMsAyamAnayugapradhAnasamAnAtijAtasantAnopamAnabhaTTAraka-zrIvijayasenamUri-zarvarImaNayaH saMpati vijayante / teSAM ca sarvataH saMprAsAmitamahodayena mahAmahimAtizayena samullAsitAntaHkaraNastadgaNagRhAGgaNamoddIpapradIpAnukArizrImadAcAryaharyakSarUpa-zrIgautama-sudharmasvAmi-pratirUpatapAgacchabhUpa-zrI vijayadAnamUrivara-vitIrNavizAradapadadhArinirjaranirjhariNIniryanirargalanirmalajalapravAhapaTalapakSAlitakailAsagirigauratAgarvasarvaRSayazaHpuJjanaganmanohAriniraticArapazcAcAravicAracArusAmAcArIsaMcAribhUrbhuvaHsvastrayIviditasuvihitaparamparAmAdurbhutaprabhUta - mahAmunIzvarasabrahmacAriniSpArasaMsArapArAvArapatajjantujAtapo - tAyamAnanirabhimAnajJAnaguNagarbhitakriyAjAgrajjAGgulIprabalaba - lena viSamataraviSayaviSadharaviSatiraskAripaNDitapadamAptimabhRtiyAvajjIvitavyadravyasaptakAtiriktAhAravikRtipaJcake rasotpannaSastuparihArinityaikamaktakazuSkazAkamAsikopavAsaSadkapramukhAnekapratyAkhyAnakArisarvAntarvANizreNiziromaNipaNDita-zrIkamalavijayagaNi-caraNAravindamakarandendindiraH, kAlidAsAdikavikIrtiluNTAkakAvyakalAkalApakesarikizorakakrIDanakandaraH, pa Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| NDitazrIhemavijayagaNisaMbakaH kavipurandaraH; zrIgurugurutarabhaktivyaktimarUpakaM, zrIhIravijayasUriprabhRtibhaTTArakatrikAvadAtakadambakanirUpakaM, zrIraghuvaMzadezIyatayA vijayavaMzAparaparyAyadhAraka, vizvavizvAvalayavarticaturacetazcamatkArakArakaM, vijayaprazastinAmakaM kAvyaM kartumupacakrame / krameNa ca SoDaze sarge pUrite sati sa vargamadhijagmivAn / atha ca nijakAvyavidyAvidyAgurostasya pitRvyaguroruttamarNatvamicchatA mayA mugdhadhiyA'pyatanasargapazcakaracanenaikaviMzatisargAtmakaM tatsaMpUrNa nirmAya nirmAyamauliranasuvihitasUrisamAnabhoravayuvarAja-zrIvijayadevamUrIndra-candropadezena bhAvinAmalpamedhasAM viSamArthasArthaprakAzakatvenopakArakArikA, vijayamadIpikA'bhidhAnadhArikA taTTIkA prakaTIkriyate / tatra pratikAvyamalaGkArANAM bhUyastvena sarvAtmanA te granthagauravabhayAnmayA na vitriyante, ttste'lngkaarmhoddhiprmukhaalngkaargrnthebhyo'vgntvyaaH| tathA sarvatra liGkAdinirNayo liGgAnuzAsanAderavaseyaH, atra tu kutracid vizeSabhUtasya tasya pratipAdanAt / chandobhedastu pratisagai mAdurbhAvayiSyate; kutracimoktazcettadA vizepavidbhizchandazcUDAmaNiprabhRteH svayameva so'bhyUkha iti taatprym|| ___ aba anyArambhe anyakAraH ziSTasamayaparipAlanAya pratyUhavyUhamanamanAyaca samuciteSTadevatA''dinamaskAralakSaNaM mA samAcaran prathamaM pacamAha zreyAMsi vaH sRjatu nAbhibhavo mahezaH satyopalakSitapuraH puruSottamaH sH| Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / sarvajJarAgakRdavAptarasezasaGgA gaGgeva gaurajani yasya manojJavarNA // 1 // saH nAbhaH saptamakulakarAd bhavo janma yasya sa nAbhibhavoM vRSabhaH puruSottamo'rhan vo yuSmAkaM 'zreyastu maGgale dharmazastayoH' ityanekArthatvAt zreyAMsi maGgalAni, puNyAni vA; prazastAni vastUni vA sRjatu karotu iti kriyAkArakasaMparkaH / nAbhibhavaH kiMlakSaNaH, mahAMzcAsAvIzazceti mahezo mhaasvaamiityrthH| punaH kiM0 satyopalakSitapuraH satyena samyagdharmeNa upalakSitamalaMkRtaM 'puraM zarIre nagare gRha-' itizrIhemacandrAcAryavaryavacanAt puraM zarIraM yasya sH| yattadornityaM sahacAritvAt sa ka ityaakaaddkssaayaamaah-srvjnyeti| yasya gauH vAg galecA'jAna jaatetynvyH| atha gogaGgAyAzca vizeSaNadvArA samAnadharmatA'bhidhIyate-gauH gaGgA ca kiM0 sarveSAM jJAnAM paNDitAnAM rAgakAriNI, pakSe sarvajJo mahAdevastasya raagkaarinnii| tena hi gaGgA mUrddhani dhRtetibhuteH| punagauzA ca kiM0 rasAnAM zRGgArAdInAM IzaH svAmI rasezaH zAntanAmA rasaH tena tasya vA'vAptaH prAptaH saGgo yasyA yayA vA saa| gakApakSe rasAnAM jalAnAM Izo rasezaH samudrastena tasya vA'vAptaH saGgo yasyA yayA vA saa| athavA rasAyAH pRthivyA Izo rasezoOdbharato rAjA tenAvAptaH saGgo yasyAH sA / yato bharatasya bhagavataH putratvena zrAvakatvena ca bhagavadgavAM saGgaH saMgacchata eveti / gaGgApakSe'pi digvijayaM kurvANena tena navanidhAnAvirbhAvAvasare zaradA sahasraM yaavnnvnvaibhogairgnggaa muktati tena saha gaGgAyAH samaH Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| saGgatimAtIti nirglitaaryH| punaH kiM0 manojJA varNA akSarANi yasyAM saa|athvaa manojJA hRdayAmA varNA guNA yasyAMsA 'paJca triMzaca vAgguNAH' iti zrIhemAcAryokteH / tathA gaGgApakSe manojJo ramyo varNo dhavalatvalakSaNo yasyAH sA! athavA manojhA varNo yazo yasyAiti / yadanekArthaH 'varNo'kSare guNe yazasi' iti / atraca prathamakAvyapUrvArdai laukikA apitrayo devAH smRtA bodhitvyaaH| tathAhi-nAbhibhava iti brahmA, maheza iti mahAdevaH, puruSottama iti vissnnuH| atha prathitArthatrikeNaikena vizeSaNena krameNa trInapi spaSTaM vizinASTi-satyeti / brahmapakSe, tapolokAtparo lokaH satyo nAma lokaH sa ca brahmasthAnAparAbhidhAnastatra upalakSitaM pratItaM puraM gRhaM yasya sa iti / mahezapakSe, satyA pArvatyA upalakSitaM puraM zarIraM yasya sa iti / viSNupakSe, bhImo bhImasena itinyAyAt satyA satyabhAmA'bhidhAmayamA paTTarAjJI tayopalakSitaM puraM gRhaM yasya sa iti / atrAdau zreyaHzabdaprayogo maGgalavAcakaH / yaduktaM pUrvamahAkavibhiH'devatAvAcakAH zabdA ye ca bhdraadivaackaaH| te sarve naiva ninyAH syurlipito gaNato'pi ca // 1 // iti dik| __tathA'tra sarme vasantatilakAkhyaM chandaH / tallamaNazcadam 'uktA vasantatilakA tabhajA jagau gaH' kAzyapastu siMhoddhatA'bhidhAnAmenAmabhyapAditi mthmpdyaayH||1|| Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / zAntirnizAntamaNitAM tanutAM vibhurvaH zAntyai samastatamasAM sa manonizAnte / yo'tropabhogyajani janmani sArvabhauma sArvazriyoH ziva ivAdrisutAdhunadyoH // 2 // sa zAntivibhuH SoDazo jino vo yuSmAkaM manonizAnte hRdayamandire nizAntamaNitAM gRhamaNitAM tanutAM dIpabhAvaM dadhAviti bhAvaH / kasyai, zAntyai zamanAya / keSAM, samastatamasAM sarvapApAnAm / dIpo hi tamasAmandhakArANAmupazAntyai gRhe bhavatIti bhagavAnapi tathA bhavatviti tattvam / yattadornityAbhisaMvandhAnsa ka ityAzaGkAyAmAha-yo'treti / yo bhagavAn atra janmani ihAvatAre sArvabhaumasArvatriyozcakradharatIrthakaralakSmyoH upabhogI bhoktA'jani jaatvaanitynvyH| ka iva kayoriti dRSTAntaghaTanAmATIkate-ziva iva / mahezvaro yathA adrisutAdhunadyoH pArvatImandAkinyoriti bhAvArthaH // 2 // nemiH zriyaM dizatu darpakadarpasarpa sarpAsuhRtsa suhRdAM harivaMzaratnam / yasmin jagajjayadajanmani janmato'pi sad brahmacAriNa zivAtanayatvamAsIt // 3 // sa nemirariSTanominAmA dAviMzastIryavaraH suhRdAM sumanasA 'zrIlakSmyAm' ityAdhanekAryavacanAt zriyaM lakSmI, mati, vANI, zomA, trivargasaMpatti vA dizatu ityanvayaH / sa ki0 darpaketi / Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| darpakaH kandarpastasya yo darpo'haGkAraH sa eva sarpaH pavanAzanastatra sarpAsuhRd gruddH| sarpArAtiH sarpakulamiva bhagavAn kAmaM jigAyeti bhaavaarthH| punaH kiM0 harIti / hari ma rAjA tasya yo vaMzo'nvayastatra ratnamiva ratnaM tasyodyotakatvAt , vibhUpakatvAdvA, athavA 'ranaM svajAtizreSTha syAt' iti zrIhemAcAryavacanAt sarveSvapi harivaMzyeSu yaduSu zreSTha iti dik| sa ka ityAha-yasmin zivAtanayatvaM 'sat satye' iti vacanAt sat satyamAsIt / zivAtanaye hi bhagavati zivAtanayatvaM satyamevAstIti tatkayanaM siddhasAdhanAdanarthakamiti cet / na / ucyte| atra hi zabdacchalatvAcchivAtanayatvaM kaartikeytvmityrthH| tatkathaM yathArthamiti hetubhUtavizeSaNadvAreNAhayasmin ki0 brahmacAriNi zIlavratazAlini / kuto janmato'pi 'AjanmakAmavijayI' itipurANavacanAdAbAlyAdapi brahmacAritvAcchviAtanayatvaM yuktameva / kArtikeyasyApi loke brahmacAritvena kavirUDhyA pratItatvAcchivAtanayatvamapyastIti bhaavH| punaH kiM lakSaNe, jagaditi / jagatAM lokAnAM svargamartyapAtAlalakSaNAnAM jayadaM janmotpattiryasya tasminniti / bhagavajanmakalyANake hi sarvatra sarveSAM sukhAdvaitabhavanAt sarvadA'niSTatvena pAramArthikariporduHkhasya jayo bhavatIti jagajayadajanmatvaM yuktameveti / kArtikeyapakSe'pi dharmadharmiNorabhedAjjagatAM jagavartinAmadhikArAddevAnAM jayadAyi janmAvatAro yasyeti / iha zrUyate hi purA sarve'pi surAH saMbhUya svayambhuvaM tArakAsurasaMhArAya senAnyaM yAcitavantastatastadvaramahimnA labdhajanmanaH svAminaH sAhAyyAt teSAM tArakadhvaMsena jayo jAta Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayapazavAm / iti / tato vizeSaNayoktadharmeNa yaH svAmI svAminaH samAno babhUveti bhAvAryaH // 3 // ratneSu saptasu ziraHsthaphaNasthiteSu saMkrAntamUrtirazubhad yugptprbhuryH| saMkalpayonidahanArthamivASTamUrti- rjAtaHsa vaH sRjatu smpdmaashvseniH||4|| . azvasenasya rAjJaH apatyamAzvasaniH 'ata in|6|1||31|| iti sUtreNa sidaH / sa pArthanAmA trayoviMzastIrthaka vaH sampada putrakalatramitrajIvitayauvanadhanadhAnyarUpArogyAdisamRddhi sRjatu ityanvayaH / sa ka ityAha-ratneSviti / yaH prabhuryugapatsamakAlaM saptasu raveSu saMkrAntamUrtiH prativimbitatanuH azubhat shushubhe|rmessu ki0 zirasthAH zIrSasthitA ye phaNAsteSu sthite svadhiraHsthaphaNAmaNISu pratibimbAsambhavAt iha praNatasya dharaNipateriti zeSo draSTavyaH; tathAca saptasu phaNaraveSu pratibimbitAH sapta mUrtayo'STamaya bhagavAniti bhagavato'STamUrcitvaM jAtam / sa cASTamUrtiloMkemahencaro'to'dha kavirAzaite- sAlpayoneH kandarpasya dahanAyASTamUrtimahAdevo jAva ivetyutbhekssyte| tena hi sarodaya iti bhuterityrthH||4|| mAtroDhayorDiMjanRpapriyayoH picaNDa vAsohavaM nikhilavinavinAzanena / dvaimAturatvamakarodiha sUnRtaM ya staM vIramahutasanIDamapIDamIDe // 5 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| te vIraM vardamAnAbhidhAnaM. caramatIrthakarapIDe stuve / IDe ityatrAsmadaryAvinAbhAvyuttamapuruSekavacanaprayogasAmarthyAdahamityadhyAhAryam / evamagrato'nyatrApi ythaasthaanmvgntvym| vIraM kiM. adbhutaM jaghanyato'pi koTisaMkhyasurAsuraiH parivRttatvAdAcaryakAri sanIDaM samIpaM yasya tam / zeSa sugamam / taM kmityaah-maatroriti| yo dvaimAturatvaM iha jagati sUnRtamakarot stymkaarssiit| kena, nikhilavighnavinAzanena samastAntarAyaharaNena / dvayormAtrorapatyaM dvaimAturaH, saca gaNezaH tasya bhAvastattvam / tadeva bhagavato'pi vizeSaNadvArA vyanakti / dvaimAturatvaM kiM0 picaNDavAsodbhavaM jaTharAvasthAnajam / kayoyormAtroH, devAnandAtrizalAkhyayoH / yadAhuH zrIbhadrabAhusvAmipAdAH- 'duI varamahilANaM ganbhe vasiUNa ganbhasukumAlotti' ityAdyukterbhagavAn dvaimAtura iti / mAtroH kiMlakSaNayoH, dvijo grAmaNo'rthAd RSabhadacaH, nRpo rAjA'rthAt siddhAryaH, tayoH priyayorbhAryayoH / anena bhagavanmAtrobrahmakSatriyalakSaNA jAtiH suuciteti| tato dvaimAturatvAd , vinadhvaMsakatvAca gaNezatulyatA bhagavato cIrasyeti rahasyam // 5 // pUSNaH prameva kamalonnatikRtprahRSTa saJcahak sapadi hantitamAM prasannA / jADyaM yadahiyugalI vimalIkRtAzA sA bhAratI sRjatu kundanibhA ratI // 6 // sA mAratI sarasvavI me mana ratIH sajatuH adhikA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijakyAstyAm / rAtmastutakAvyakaraNe mAM dRDharAgaM karotvityanvayabhAvArthaH / sA kiM0kundanibhA SavalavarNatvAt / ata eva vimalIkRtA nirmalIkRtA, dhavalIkRtA vA AzA dizo yayA sA | sA kA, yadaMDriyugalI yatpAdadvayI prasabhA satI jADyaM mUrkhatvaM hantitamAm, atizayena hinstiityrthH| keva, pUSNaH sUryasya prabheva / yathA sUryaprabhA jADyaM zItatvaM hanti tatheti zeSaH / athAMDriyugalIpUSamabhayoranyonyaM samAnadharmatAM vizeSaNayenAha-kamaleti / kamalAyA lakSmyA unatirudayaH, tatkAriNI / punaH kiM0 prahRSTA prakarSeNa harSa prAptA, saJcakrasya paNDitamaNDalasya dRg dRSTirmatirvA yasyAyoti saa| sUryaprabhApakSe tu, kamalAnAM paGkajAnAM ubatiH samRdiriti / punaH kiM0 satAM vidyamAnAnAM, prazastAnAM vA cakrANAM cakravAkAkhyapakSiNAM hag yasyA iti, sA / kSeSa subodham // 6 // zItayuteriva nizIthavatI mamAnu gAminyabhUpratibhayA samamRddhiriddhA / yannAmamantramanaghaM smarato'smarAta taM khaM guruM matiguruM jJaguruM stuve'ham // 7 // taM khaM guruM nijaM dharmAcAryam , ahaM stuve / guruM kiM0 smareNa kAmena AH pIDitaH smarAH, na smarAtaH asmarArcastam , AvAlyato'pi brahmacAritvAditi / punaH ki0matyA manISayA guruM suramarim / punaH kiM0 jJeSu paNDiteSu zrutaparyAyAdinA guruM garIyAMsam / etena samastapaNDitamukhyatvamasUcIti taatprym| taM ka Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| mityAkAhAsodAmaM yacchandamAha- yannAmeti / yasya gurornAma mantraM yatrAmamantra smaratacintayato mama, pratimayA saha zAnopasampadA samaM, RdiHcaraNakaraNakriyArUpA cAritopasampat, anugAminI abhUt sahacAriNI babhUvetyarthaH / RddhiH kiM. idA diitimtii| yannAmamantraM kiM na vidyate aghaM duHkhaM, vyasanaM, pApaM vAyasminityanagham / athavA, anaghaH syAdgatapApe manore nirmaleapi ca' ityanekArthatvAdanapaM manogam , ityakhaNDameva vishessnnm| keva kasyetyAha-zrIteti / yathA zItayuteH zazAisya nizIyavatI niveti dRSTAntaH // 7 // zIghraGgameSu-javanaiH pavanaiH kaThora__ kASThodravaH payasi pota ivaanukuulaiH| yairAhato dhruvamadhIrapi satsabhAsu ___ mAhAtmyameti mayi te sujanAH prasannAH // 8 // te sujanA uttamapuruSA mayi granthakartari prasatrAH santuSTibhAjo bhvntvitynvyH| te ke ityAha-yairiti / yaiH sujanairAhato'GgIkRto'dhIrapi nirbudirapi pumAn satsabhAsu vidvadroSThISu mAhAtmyaM eti, mahattvaM gacchati / ka iva kairiti dRSTAntaM yojayAta pota iva pravahaNamiva anukUlaiH pavanairvAyubhiH / ka, payasi ambhasi payonidherityadhyAhAryam / potaH ki0 kaThorakASThodbhavaH ktthindaarnisspmH| pavanaiH kiM0 zIghrameSu tvaritagAmiSu sarvapadAryeSu jbnrjvaadhikaiH| athavA zIghrAmA ye iSavo vANAH tadanavanaiH Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamazastyAm / vegavadbhiriti / ava yathA hi kila kASTharUpo'pi poto'nukUlapavanaprayogaprabhAvAdIpsitapadezamApakatvena pratiSThA prAmoti, tathA mAdRzo'pi mUrkhaH sajjanasvIkArAtsamIhitagranthagrathanasamarthanena supIbhiH zlAghyata iti tAtparyam // 8 // ye tarkakarkazadhiyA dhiSaNA'nurUpAH sAhityazAstramaNibhirmakarAkarA ye / sallakSaNekSaNavicakSaNacakSuSo ye te mAM khamajamiva padmakarAH karantu // 9 // sarkAH tarkagranthAH, tarkabhASA-saptapadA -caradarAjIpramANamaJjarI-prazastapAdabhASya-kaNAdarahasyAdayaH zazadhara-paNikaNTha-kusumAJjali-kiraNAvali carddhamAna-tatvacintAmaNiparyantAH zaivapramANazAstrANi, athavA SaDdarzanasamuccayasUtravRtti syAdvAdamaJjarI-ratnAkarAvatArikA nyAyAvatAra-pramANamImAMsAdayaH syAdvAdaratnAkarA-cekAntajayapatAkA-sammatiparyantA jainapramANagranthAH,, teSu karkazA kaThinA tadantarbhedakatvena kuzAgravattIkSNA yA dhIstayA dhiSaNAnurUpA bRhaspatitulyA iti| anena ye mahAtArkikAH; tathA sAhityaM ca ekArthAnekArthAyanekanAmakozakAvyaprakAzakAvyatrayIkAvyapazcakacampUchando'nuzAsanakAvyAnuzAsanAliGgAnu - zAsanaprabhRtika, taddhetukAni yAni zAstrANi tAnyeva maNayo ravAni teSAM makarAkarAH samudrAH tadAdhAratvAt / tadetena ye mahAkavaya iti / tathA santi vidyamAnAni yAni lakSaNAni Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| 13 sArakhatapakriyAdIni zrIsiddhahemAbhidhAnazabdAnuzAsanaparyantAni mahAvyAkaraNAni, teSAM yadIkSaNaM samyagarthasArthAvalokanaM tatra vicakSaNaM nipuNaM cakSuriva cakSurmatiryeSAM te / tadetena lakSaNadakSA ye mahAvaiyAkaraNA iti / atra hi bhinnAdhikaraNatvena pratipadaM yacchabdopAdAnamaduSTa, pratyuta tasyopayogitvAdevetyavadheyam / atha te trayo'pi mAM granthakartAraM khaM karantu aGgIkurvantu, itibhAvaH / atra ca dRSTAntaM prakaTayati-ajamiva paakarAH, padmamiva padmapANayaH / sUryA iti shessH|| 9 // ullAsinaM nijaddazA sudRzAM sabhAyAM vArAmadhIzamiva candrikayeva candraH / .... puNyAtmanAM jaDamapi prakaroti zaktiH sAnugrahA bhavatu sA mayi nirguNe'pi // 10 // atra yacchabdo'dhyAhiyate / tena yA puNyAtmanAM mahAtmanAM zaktissAmarthya jaDamapi mUrkhamapi puruSaM ullAsinaM prkroti| kayA, nijadRzA 'dRg draSTadarzanadhyakSiNa' iti zrIhemAcAryavacanAt nijadRzA svadarzanena svasvarUpAvirbhAvalakSaNena / ka, sabhAyAM prssdi| keSAM, sudRzAM samyagdRzAm , arthAt paNDitAnAmiti / uktamevArtha dRSTAntena dRDhayati-yathA candraH candrikayA jyotsnayA vArAmadhIzaM samudraM tthetyupsNhaarH| sA puNyavacchaktinirguNe'pi mayi granthakRti. sAnugrahA bhavatu anugrahaparA bhavatviti bhAvaH // 10 // prApya prasattimRSabhAdyasamAhatAM vAg devyA gurozca viduSAM ca sazaktimittham / Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / zrImattapAgaNanabho'GgaNabhAskarANAM ___ bhaktyA bhaNAmi guNamAptagirAM gurUNAm // 11 // RSabhAdayo'samA nirupamA ye antistiiyngkraaH| athavA asamA viSamA arthAt paJca, RSabhAdayo vIrAntA arhantasteSAMkaSabhAvasamAItAm / punaH, vAgdevI sarasvatI tasyA vaagdevyaaH|punH, nijaguroH svadharmAcAryasya / punaH,viduSAm-apareSAmapi pnndditaanaamiti| sazaktiM puNyavacchaktiyuktAM prasatti prasAdaM prApya adhigmgocriicriikRty| katham, ityamityamunA prakAreNa / tata eSAmaIdAdInAM prasattiM prApyatyanena sarvazubhodarkasamparkazAlinI nikhilamatyUhavyUhopazAntinirUpitA / athaitena kAvyadazakenAIdAdinamaskArapuraskAralakSaNaM malaM, etatpadyapUrvArdaina prakaTIkRtya, ktvAbhatyayasya cottarakriyAsApekSatvAt pazcimArdaina cikIrSitamabhidheyaM prtijaaniite|guruunnaaNgunnm, agre vakSyamANalakSaNaM, bhnnaamivcmi| yadyapi guNAnAM prAcuryeNekatvaM nopapadyate tathApi jAtAvakavacanamityuktatvAt saubhAgyasya prAdhAnyakhyApakatvAzcAtraikatvamaduSTameveti / gurUNAM kiM0 zrImAn sazrIko yastapAgaNastadeva vyomAtraNaM tatra bhAskarAH taduyotakatvAt tessaam| tayA AtA hitAhitamAptiparihAropadezinI gIryeSAM teSAm / athavA AptastIrthakRttadvana zuddhamArgaprarUpakatvena gIryeSAM teSAmiti / / ___ ayaitenAbhISTadevatAnamaskArarUpamAlAcaraNapUrvakaM zAstrasyAbhidheyaM, tena saha pratipAdyapratipAdakabhAvalakSaNaH sambandhaAbhyadhAyi / prayojanaM ca zipyamaziSyAvabodhajananaM, tena Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| ca paropakAradvAreNa krameNa sakaladuHkhakSayAnmosamAptizcetyAtmasAmarthyAdAkSipyate / nahi kaSTakazAkhAmardanavat , kAkadantaparIbhAvaca niSphalA pravRttirmandasyApi bhavati kiMpunaH sakasAvasarasAvadhAnadhIjuSAM premAcakSuSAmiti dik // 11 // aya kAvyayIdvAreNa vistareNa viziSyAbhidheyamabhidhatteye zrIakabbaradharAdhipacittapadma tigmatviSAM mahimamInamahodadhInAm / rAjanti hIravijayavratipuGgavAnAM paTTe taTe suradhuneriva rAjahaMsAH // 12 // saubhAgyabhAgyavaravaibhavavizrutAnA___mojakhinAM vijayasenamunIzvarANAm / teSAmazeSasukhakRd vijayaprazastisaMjJaM manojJaracanaM racayAmi kAvyam // 13 // . (yugmam ) teSAM vijayasenamunIzvarANAM vijayapracastisaMbaM punargranthakRtloktavijayavaMzAparanAmakaM kAvyaM racayAmi pharomItyanvayaH / kiM0 manojaracanaM sAdhusandarbham / athavA kriyAvizeSaNAmidam / teSAM kiM0 saubhAgyaM 'subhagAo savvajaNaiTo' ityAdipravacanavacanAjagajjanavallabhatvam / athavA 'sadgamanasanirIkSaNasajalpanamiti vadanti lAvaNyam / IzvaratA sukharatA sundaratA ceti saubhAgyam // 1 // Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijynnaastyaam| ityAdilaukiko IzvaratvasukharatvasundaratvalakSaNaM sobhAgyam tathA bhAgyaM bhAgadheyam ; tayA varavaibhavaH pradhAnajJAnavijJAnavinayAdisampacirUpastairvizrutAnAM pratItAnAm / punaH kiM0 'ojo dIpto prakAze bale'pi ityanekAryatvAt ojasvinAMdIptimatAM, tapastejArAjitvAt / athavA prkaashvtaaN,srvsrvjnyshaasnprkaashktvaat| athavA balavatA, paravAdindajetRtvAt / teSAM keSAmityAha-ye zrIti / zriyA sArvabhaumasparddhinyA caturAcamUrUpayA lakSmyA yuktaH zrIakabbaraH agre vakSyamANalakSaNaH sa dharAdhipo rAjA tazcittapadme tanmano'mbhoje tigmatviSaH sUryAstadullAsahetutvAceSAm / tathA mahimamInamahodadhayaH mAhAtmyamatsyamahAsamudrAsteSAM paramamahimapAtrANAmiti, hIravijayavratipulavAnAM paTTe ye rAjanti gacchAdhipatyabhAnaH zobhante iti / kayaM, suradhuneH gaGgAyAH taTe kUle rAjahaMsA marAlA iveti dRSTAntaghaTanA / uNAdisiddho dhunIvanadIvAcako dhunizabdo'pyastIti dhyeyam // 12 // 13 // atha granthakAraH zrIvijayasenasUrihattamAmUlacUlaM vyAcikhyAsurAditastadutpattibhUmibhadeze medapATadezaM dvAdazabhirvarNasati / tayAhi karNATalATaghanaghATavirATamukhya dezeSu mulyamukuTaH khalu medpaattH| . . asti prazastatamazastasamastakstu_ vistAravAnuDuSu candra ivAticAruH // 14 // Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH sargaH / 17 karNATa-lATa- ghanaghATa-virATAH deshvishessaaH| atra mukhyazabdAt anyeSvapi saurASTra- mahArASTra- gauDa - cauDa - cIna - mahAcIna-vatsamatsya- kaccha - kAzi - kozala - kuru - maruprabhRtiSu dezeSu, mukhyamukuTaH pradhAnamauliH, yadanekArtha :- 'mukhyaM pramukhe pradhAne ca' iti / medapATo nAnA dezaH, astIti varttate / kIdRzaH, prshstt| " mAni atiprazasyAni, zastAni mAGgalyarUpANi, samastAni sarvANi, vastUni, yAni purato vakSyamANalakSaNAni, taSAM vistArastadvAm / atra dRSTAntaM spaSTayati- uDuSu nakSatreSu, iveti yathA, candraH zItAMzuH / sa ca dezazva kiM0, aticAruH atizayena ramya iti // 14 // gAH prekSya yatra nitamAmamRtaM dharantIH proccaiH parasparamiti pravadanti lokAH / kRcchraM payodhimathanena satISvimAsu devairvyadhAyyamRtalabdhidhiyA mudhA tat // 15 // yatreti medapATadeze iti sarvatrAgrato'pi prayojyam / gAH surabhIH, prekSya dRSTvA, lokAH, parasparam anyonyam, iti, pravadanti ityanvayaH / gAH kiMkurvantIH, dharantIH vibhratIH / kiM0 amRtaM gorasaM, zabdacchalAt sudhAmapi / itIti kimityAzaGkAnirAsAya mAha- kRcchramiti / imAsu goSu, satISu vidyamAnAsu, devaiH suraiH, amRtalabdhidhiyA pIyUSaprAptibuddhayA, payoghimathanena kRcchraM vyazayi / yad ityadhyAhAryam / zrUyate hi 3 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 vijayAnastyAm / trayastriMzatkoTImitA amartyA amartyaparvatamanthAnakena pAyonidhi madhyamAnAstena nAnAranairarcitA api bhImatamaviSeNa bhApitA api pIyUSamAptimantarA na virAmamIyuH / kizca / etadarthAnuvAdapratipAdakaM mAghamahAkAvyakAvyaM yathA"ratrairmahAndhestutupurna devA na bhejire bhImaviSeNa bhItim / / sudhAM vinA na prayayurvirAmaM nAnizcitAryA viramanti dhiiraaH"||1|| ityAdhuktatvAda, amRtAptaye yatkaSTaM suraizcakre tanmadhA, nirrthkmitibhaavaaryH| gavAM dvAreNaiva tadaryasideriti hRdayam / muSA ityavyayam // 15 // yatroccacampakatamAlarasAlasAla hintAlatAlakulakAnanakAzyapISu / krIDA'rthamAsthitamasaMsthitamutsuparva vRndaM na nandanadharAsu karoti kAmam // 16 // uccA unnatAH, campakA hemapuSpakAH, tamAlAH tApicchAH, rasAlA ikSavaH, sahakArA vA, yadAhuH zrIhemAcAryacaraNAH-'rasAla ikSau cUte ca' iti / sAlA sarjataravaH, hintAlA vRkSavizeSAH, tAlAH tRnnraajaaH| teSAM yAni kulakAnanAni gRhavanAni / athavA, teSAM vRkSANAM kulaM samUho yeSu tAni, kAnanAni vipinaani| teSAM kAzyapISu tadbhumiSu / krIDArthamAsthitaM kelikRte sthitam , suparvavandaM surasArthaH, nandanadharAsu zakrodhAnAvanISu, kAmam abhichApam na krosi| krIDArtha gantuMnotkaNThata ityrthH| sarpavavRnda kIha Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| zaM, saMsthitA vipanA, taditarAtu asaMsthitA, arthAt jAgratI mud yasya yatra vA iti tat / athavaitat kriyAvizeSaNam / tadetena yatra medapATadeze vanAdirAmaNIyakaM nandanavanAdapi adhikamiti sUcayAJcakAra granthakAraH // 16 // varNAdidhanyadhanadhAtukhanInirIkSya yatrAvipattipadavIH padamunnatInAm / no rohaNAcalasudhAzyacalAcalAsu gantuM karoti nanu ko'pi manAgmanaH kham // 17 // - svarNa kAJcanamAdiryeSAM rajatAdInAM te svarNAdayaH, dhanyAnA bhAgyavatAM, dhanabhUtA dhanyadhanAH, dhanyadhanAca te dhAtavazva dhanyadhanadhAtavaH, svarNAdayazca te dhanyadhanadhAtavazca svarNAdidhanyadhanadhAtavaH / teSAM svarNAdidhanyadhanadhAtUnAm / upalakSaNatvAca ravAdInAmapiH khanIH AkarAn , nirIkSya dRSTvA, rohaNAcalaH ravazailaH, sudhAzyacalazca kAzcanazailaH; tayoH acalAsu bhUmiSu / gantum , ko'pi; pumAniti gamyam / svaM mano nijaM hRdayam / manAgapi ISadapi, na karoti / ityanena yatra deze rohaNAcalasuvarNAcalAbhyAmapi ravasvarNAdidhAtUnAmAdhikyamasUcItyAzayaH // 17 // sadvibhramairabhimatA bisatantuhArA cakrastanAH kamalakomalapANipAdAH / Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / yatra zriyaM dadhati nityarasAH sarasyaH sAkSAt saroruhadRzaH kalahaMsayAnAH // 18 // yasmin deze. sarasyaH sarovarANi, zriyaM dadhati, zobhante itynvyH| kiMlakSaNAH; santo vidyamAnAH, zreSThA vA, kalahaMsa-koka-cakora-mora-sArasa-sArA-zuka-caJcarIka cApakhaJjanAdayA ye, vayaH pakSiNaHH teSAM bhramA bhramaNAni, arthAt krIDanAniH taiH, abhimatAH priyaaH| punaH kiM0 bisatantaba eva hArA muktAdAmAni yAsAM tAH / punaH0 cakrAH cakravAkA eva stanA yAsAM taaH| punaH0 kamalAni eva komalAH, pANayo hastAH, pAdAH caraNA yAsAM tAH / punaH nityaM raso jalaM, svAdo vA yAsu taaH| punaH0 saroruhANyeva zo yAsAM tAH / athavA saroruhANAM dRg darzanaM yAsu taaH| punaH0 kalahaMsAnAM kAdambAnAM, yAnaM gamanaM yAsu tAH / ityeko'rthaH / __ atha dvitIyo'rya:- tatra saroruhaTaza iti striyaH, sAkSAt pratyakSAH, ivatyadhyAhAryam / khiyaH kiMlakSaNAH, santaH zreSThA vibhramA dhruvAM vikArAH, tairabhimatAH / punaH0 visatantutulyAH, lambamAnatvAt , zubhratvAd-vA; jharA yAsAM tAH / punaH0 cakrAviva stanau yAsAM tAH / punaH0 kamalavana komalAH pANayaH pAdAzca yAsAM taaH| punaH nityaM rasaH zRGgAralakSaNo yAsu tAH / punaH0 kalahaMsavad yAnaM gamanaM yAsAM taaH| etena yatra deze sarasA, strINAM ca sAvarNya varNitamiti nirgalitArthaH // 18 // Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| 21 kRTotkaTaH prakaTabhUdhuri citrakUTaH prottuGgazRGgakuTakumbhalameruranyaH / hau yatra nIvRti gurU ca girI vibhAtaH proccau kucAviva dharAhariNIkSaNAyAH // 19 // ca punaH, yatra nIti deze, dvau girI, gurU mahAnto, vibhAtaH zobhete. ityanvayaH / dvau ko ityAzaGkAyAM prAha- dhuri Ado, citrakUTaH / kIdRzaH, kUTaiH zRGgaH utkaTa udbhaTa iti kUTotkaTaH / punaH kiM0, prakaTAH prasiddhAH, bhuvo bhUmayo gRhANi, arthAt devAdInAM sthAnAni yatra sH| tathA, anyo dvitIyo'pi, prottuGgazakANAM prakAmonnatazikharANAM kuTo nilayaH sa cAso kumbhalameruzca iti karmadhArayaH / ayotprekSyate-procau prakAmoccI, kucAviva kiM stanau / kasyAH, dharAhariNIkSaNAyAH mediniimRgiilocnaayaaH| ityanena medapATe bhUyasAM laghuzailAnAM sadbhAve'pi, citrakUTakumbhalamerunAnnoIyordharitrIdharayormukhyatA uktA iti zeSaH // 19 // yatrAGganAjanagRhaprabhunimnagAsu rambhAsudhAzanavimAnasurezagaGgAH / saMcakramustadatirAgakRdaGgasaGga rUpaDhivaibhavapayassukhameti yasmAt // 20 // yasmin deze. anAjanagRhaprabhuninnagAsu pramadAlokarva Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 lA vijayaprazastyAm / umasvAmisaritsu, rambhAsudhAzanavimAnasurezagaGgAH devAganA-devadevayAna-devarAja-devanadyaH, saMcakramuH parasparamilitA iti bhAvaH / kathamavagatamiti cet / ucyte| yasmAt kAraNAt / tadvadatirAgakRnti rambhAdidivyavastUni iva bhRzaM rAgakArINi yAni aGgasa rUparddhivaibhavapayAMsi zarIraparIrambhasaundaryasampattisAmrAjyasalilAni, teSAM yat, sukhaM shrm| tat, eti samabhyeti / tadupajIvinAM, tAbhyazceti gamyamiti // 20 // santyullasatsumanasaH sakalAH samAjAH, loke ca yatra nikhile'pi vRSAnurAgAH / yatrarSayazca satataM lasadakSamAlAH - yaH svargaloka iva bhAti tadatra dezaH // 21 // yatra deze sakalAH samAjAH samAH santi / kIdRzAH, ullasantaH sumanasaH paNDitA yeSu / khargapakSe tu, sumanaso devA yeSu iti / ca punaH, yatra deze, nikhile'pi samaste'pi, loke vRSAnurAgAH dhrmraagaaH| pakSe, vRSA zakraH tdnuraagaaH| tathA ca punaH, yatra RSayo munayaH, nityaM, lasadakSamAlAH lasantyaH zobhamAnA akSamAlA akSasUtrANi yeSAM te / pakSe, lasantI akSamAlA arundhatI vaziSTarSiyoSid yeSviti / tasmAda, atra bhuvi yo dezo medapATaH svargaloka iva bhAtIti bhAvArthaH // 21 // . sIsodiyA'nvayinRpe sati yatra dasyu daNDohavaM nahi bhayaM bhavati prajAsu / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| 23 asvapnavartmani tapatyadhipe prabhANAM kiM zItasantamasabhUrbhuvi duHkhadAhaH // 22 // sIsodiyAvaMzIye nRpe'dhikArAt zrIudayasiMhAbhidhAnake zrIrANake rAjati sati, yatra medapATe, prajAsu lokeSu, dasyudaNDodbhavaM taskarakarasambhavam , bhayaM na bhavatItyanvayaH / atra ca dRSTAntaM yojayati- asvamavartmani gagane, pramANAmadhipe gaganadhvaje, iva yathA, tapati sati, zItasantamasabhUH tupAratamobhavaH, duHkhadAhaH / kimityAzaGkate kaviH / kiM bhavati, api tu na ityaryaH // 22 // vakhAdidhAtukaramAkaramAkarANA mAkarNya yatra viSaye viSayeSu mukhye / zrIrohaNo dharaNibhRd bhRzamityahRSyad yaTTaGkakoTikhananAdasukhaM na me'tha // 23 // 'vasu svarNe rane dhane' ityanekArthatvAt , vasvAdayaH svarNAdayo ye dhAtavaH / athavA, vasvAdayo rabAdayaH padA rthAH svarNAdayo dhAtavazva iti dvandvaH / tAn karotIti vasvAdidhAtukarastam, 'Akaro nikare khanau ca' ityanekAryatvAt , AkarANAM khanInAm , AkaraM nikaram , yatra viSaye, yasmin medamATadeze / ki0, viSayeSu dezeSu mukhye, AkarNya zrutvA, rAhaNo dhagaNabhUda rohaNanAmA siriH ityahaSyat iSyati sma, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 vijayamastyAm / itIti kim , yad yasmAtkAraNAt TaGkakoTikhananAt atha me mama asukhaM na bhAvIti bhAvaH // 23 // yatrottamAcaraNajIvitavittividyA____ vyApAravaMzavasavo nivasanti lokaaH| . ... kartuM punaH kRtayugaM kRtanizcayena bIjaM nyadhAyi vidhineva tadaMzapuMsAm // 24 // yasmin deze lokA nivasanti ityanvayaH / kiM0, uttamAcaraNajIvitavittividyAvyApAravaMzavasavaH / atra uttamazabdasya pratyekaM prayogaH / tena uttamAni utkRSTAni AcaraNajIvitavittividyAvyApAravaMzavasUni caritrAyurvicArajJAnavyavahArakuladhanAni yeSAM te / pazcimAnotprekSate kaviH-punaH kRtayugaM kartu, kRtanizcayena nirmitapatijhena, vidhinA dhAtrA, tadaMzapuMsAM kRtayugAMzadhAriNAM puruSANAM, bIjam utpattinimittam , nyadhAyi sthApitamiti / zeSaM sugamam // 24 // svairaM bhramannamaravamani vIkSaNIyaM kSoNItalaM vividhavismayamIkSamANaH / eti sma dharmabhRti nIvRti nAradarSi statraikadA kalahakautukakelikandaH // 25 // svairaM yatheccham , aparavamani nabhasi, bhraman vicaran, kSoNItalaM bhUmaNDalam / ki0, vividhavismayaM ricitravismayaM. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathavaH srgH| nAnA'dbhutamayatvAt / ata eva vakSiNIyaM vilokanIyam , IkSamANo mRgayamANaH, dharmabhRti puNyavati, tatra nIti deze, nAradarSi radanAmA muniH, ekadA kadAcit , eti sma abhyAgAditi / kiM0 kalaha eva kautukamutsavastasya kelernarmaNaH kanda iva kandaH, mUlamityarthaH // 25 // ekatra tatra pRthivIM pravilokya pRthvI ___ so'vIvasannagaramRddhimayaM svanAmnA / muvyatra nAradapurIti purI garIyaH zrIstailabinduriva pAthasi paprathe sA // 26 // ekatreti ekasmin pradeze, tatreti tasmin medapATe deze, pRthvI vizAlAm, pRthivIM bhUmim , vilokya nibhAlya, sa nAradamuniH, svanAnA nijasaMjJayA, nagaraM, avIvasat agAsayat / tadevAha- atra tenetyadhyAhAryam / vena kAraNena aba bhuvi bhUmau, sA purI nAradapurIti nAnnA, paprave khyAti prApa / sA kiM0 garIyasI mahIyasI zrIH zobhA sampad vA yana sA / tailavinduryathA pAthAsa pAnIye, iti dRSTAntaH // 26 // aba tAM nagarImekonaviMzatyA vRttairvarNayati / tathAhi pradyumnasaMjJamadhujittanujena yatrA__ bhyarNAvaniprazikhare jinanemicaityam / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 vijayaprazastyAm / nirmApitaM pathi dRzostadupaiti ramya madyApi ca sphurati tanmahimA mahIyAn // 27 // pradyumnasaMjJena madhujittanujena zrIkRSNaviSNuputreNa, yatra yasyAM nagaryAm, abhyarNAvanidhazikhare pArzvavarttiparvatazRGge, jinanemicatyaM neminAthajinaukaH, nirmApitaM kAritamastIti / taccaityam, atha yAvat / ramyaM manoharam, netrayornayanayoH, pathi mArge, upaiti / ca punaH, tanmahimA kiM0 mahIyAn atimahAn, sphurati kalAvapi dedIpyata iti ||27|| " navyAJjanadyutipadaM pratimAM ca tatra caitye nyadhAdbhagavataH sa hRdIva taM sve / sA'dyApi daivatalateva hitArthahetuH sAkSAcchivAsuta ivaityatulaM prabhAvam // 28 // navyaM stavanAI athavA navyaM navInaM yadaJjanaM kajjalaM tadvad yA tistasyAH padamAspadaM, pratimAM, tatra prAsAde, bhagavato nemeH, nyadhAt sthApayAmAsa / sa pradyumnaH kumAraH / ivotprekSyateH taM bhagavantamevaH sve hRdi nije manasi / yato bhagavato bhagavanmUrttezva nAntaramiti / enamevArtha samarthayan pazcimArddhaM prAha -- seti / sA pratimA'riSTanemisvAmimUrttiH, adyApyadhunA'pi daivatalaveva kalpaballivat. hitArthahetuH kAmitakAryakAriNI, sAkSAt pratyakSaH, zivAsuta iva zrInemiriva, atulaM nirupamam, prabhAvaM mAhAtmyam, eti prAnAtIti // 28 // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| 27 uttuGgazRGgasubhagaH puri yatra ghatte zobhA samIpabhuvi jesslsNjnyshailH| mUrkhAgraruddhavibudhAdhvani yatra yAmyo dagvartmanA'Tati ravI rathabhaGgabhIruH // 29 // yatra puri yasyAM nagaryA, jepalasaMjJaaulo jepalanAmA giriH, zobhAM dhatte zobhate iti / kiM0 uttumAni uccAni, yAni zRGgANi zikharANi taiH subhago manojJaH / etadvizeSaNameva samarthayavi-mUrdAgaH zRGgaH rudo vibudhAdhvA AkAzo yena tatra, yatra jepalagirau, raviH sUryaH, aTati yAti / kena, yAmyodagvaphnA dakSiNottarAdhvanA / vizeSaNadvArA tahetumAharayabho bhIruH cakitaH ityanena jeSalagirau mA mama rayabhako bhavatviti dhiyA sUryo dakSiNAyanenottarAyaNena ca vrajatIti vistarArthaH // 29 // pUrNa suparvapaTalairatiramyanAnA rambhAspadaM vRSavinodavaraM mahADhyam / . vAsadvayaM samatamaM prathamadvitIya devaukasoriva virAjati yatra puryAm // 30 // yatra puryA, vAsaya, virAjatItyanvayaH / prathamadvitIyadevIkasoH saudharmezAnayoHsvarlokayoriva / ayobhayamapi samAnadharmavizeSaNadAreNa vidhinASTi-vAsadayaM kiM0 pUrNa pUritam / kaiH, suparva Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 vijayapatrastyAm / paTale, zobhanAni parvANi utsavAH teSAM paTalaiH vRndai po suparvANo devAsteSAM paTalairiti / punaH kiM0 atiramyA bhRzaM manojJA nAnA vividhA ye ArambhA vyApArAsteSAmAspadam, pakSe atiramyA yA nAnA rambhA devvdhvstaasaamaaspdm| punaH kiM0 vRSasya dharmasya, vinodena vilAsena, varam ; pakSe vRSNaH zakrasyeti / zeSaM sugamam / punaH kiM0 mahAnta ADhyA ibhyA yatra tat / pakSe maheH tejobhirADhyam / tatra nityAyotasadbhAvAditi bhAvaH // 30 // mANikyamauktikamahAmaNimukhyanAnA vastuprazastatamahaTTavirAjamAnAm / bhUyodigAgatabahuvyavahArivaryA yAM kutrikApaNamiva pravadanti lokAH // 31 // yAM nagarI, kutrikApaNamiva, lokAH pravadantItyanvayaH / yAM ki0 mANikyAni vaiDUryAdIni mauktikAni muktAphalAni, mahAmaNayaH candrakAntAdyAH, tanmukhyaiH tatpamukhaiH, nAnAvastubhiH, prazastatamA ye haTTAstaiH virAjamAnAm / punaH kiM0 bhUyo digbhya AgatA ye bahavo vyavahAriNo vyApAriNastaiH varyAm / anena paradezAyAtArthinAM kalpitArthaprApakatvAt kutrikApaNopameti // 31 // dRkzaityacaityazikharasthamahAdhvajAnAM chAyAH kSitau pratipadaM puri yatra bhAnti / Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srmH| 29 nityaM navAJjananibhAH phaNinaH kimantaH kSma sthAyinidhyavanasUtritasuprayatnAH // 32 // yatra puri puryAm , pratipadaMpAdanyAsaM prati pade 2 iti yAvat / dRzAM cakSuSAM, zaityaM zItalatvaM, yebhyastAni caityAni teSAM yAni zikharANi, tatrasthA ye mahAnto dhvajAH ketavasteSAM chAyAH, bhAnti zobhante iti / utprekSAmAha-kSmAyA antaH antaHkSma, tatra sthAyino ye nidhayasteSAmavane rakSaNe mUtritasuprayanA nirmitAtiyatnAH, phaNino bhujaGgAH kimiveti / kiM. navAJjananibhAH sdyskkjjltulyaaH| anena zyAmatvamaci chAyAyAmiti // 32 // yaccaityapaGktimaticArumudIkSya vizva karmA svakarmakuzalatvamala nininda / svaukasAM sadanavRndamado yathecchaM. hA! kurvato'pyajani me na budhatvamIdRk // 33 // paJcaityapaGkti yanagarasthavihArarAjIm / kIdRzIm, aticAru bhRzaM cArvIm, udIkSya dRSTvA, vizvakarmA surasUtradhAraH, svakarmakuzalatvaM nijakAryakauzalam , alamatyartha, nininda nindayAzcakre / tadevottarArddhadvAreNAha-svargIkasAMdevAnAM, sadanavRndaM gRhavyUham , adaH pratyakSaM, kurvato'pi mama IdRga yanagaracaityapaGktitulyaM budhatvaM naipuNyaM nAjani na jAtamiti / heti khedavAcako'vyayaH // 33 // Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / yaccaityasantatimudArataraprapaJcA nirvarNya vismayavatI sRjatAM dRzaM svAm / nandIzvaratridazavezmasurAdrimukhya___prAsAdadarzanaruciH zithilIbabhUva // 34 // . yaccaityasantatiM yanagaravartinI prAsAdapaGktim / kIdRzIm , udArataraH prapaJco vistAro yasyAstAm , nirvarNya dRSTvA, vismayavatIm adbhutadhAriNIm , svAM dRzaM nijAM cakSuSaM, sRjatAM kurvatAM; draSTraNAmiti yAvat / nandIzvaro'STamadvIpaH, tridazavezma svargaH, surAdrirmerustatpamukhANAM ye prAsAdAH devagRhANi, tadarzanaruciH tadvilokanaspRhA, zithilIbabhUva zlathatAM gatetyarthaH // 34 // caityAni yatra puri lokadRzAM vitIrNa zaityAni vIkSya paripAvitapATakAni / tacchilpinAM sakalapezalakauzalena prIto vineyagatimicchati vizvakarmA // 35 // yatra caityAni / kiM0 lokazAM vitIrNazaityAni / punaH kiM0 paripAvitAH bhRzaM pavilitAH pATakAH yastAni vIkSya tacchilpinAM tatkartRNAM, sakalaM nikhilam , punaH pezalaM ramya, yatkauzalaM dakSatvaM, tena pIto dRSTo, vizvakarmA tvaSTA, vineyagati ziSyAvasthAm , icchati vaanychtiityrthH||35|| yatrAzu gantumanasAmabhisArikANAM vartma vyanakti patidhAmnyudaye'bjabandhoH / Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH smH| AmodinISu patayAluSaDaMhipaGkti rdhammillataH patitapuSpaparamparAsu // 36 // yasyAM puryAm , abjabandhoH sUryasyodaye jAyamAne sati, patidhAmni svabharIbhavane, Azu zIghraM, gantuM mano yAsAM tAH; nijagRhaM gantukAmA yA abhisArikAH kAmakrIDAkRte svessttaaprpurusssngketkaarikaaH| yadAhuH pUrvAcAryapAdAH "hitvA lajjAbhaye zliSTA madena madanena vA / yA'bhisArayate kAntaM sA bhavedabhisArikA " // 1 // anAro'pi yathA "madanAkulitA'tinikhapA kRtabhUSA nizi gUDhacAriNI / suratAya parAlaye vrajet kavayastAmabhisArikAM viduH" // 2 // ityuktalakSaNAnAmabhisArikANAm ; vyabhicAriNInAM strINAmiti yAvat / pammillataH saMyatakezakalApataH, patitA yAH puSpaparamparAH prasUnazreNyastAsu / kiM0 AmodinISu, 'Amodo gandhaharSayoH' ityanekAryatvAd gandhavatISu harSavatISu ceti| patayAlupaDahipaGktiH patanazIlA bhRGgAli, vartma mArga, nyanakti prakaTayati; lokAnAM jJApayatIti gamyam // 36 // rAkAsu zubhratarabhUrimahebhyasaudha vIthIM vyanakti puri yatra mahojjvalAsu / prodyatprabhApaTalapezalamUrtijAla jAlocchalacchavigRhaM gRharatnavRndam // 37 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastvAm / yasyAM puri, rAkAsu puurnnimaasu| kiM0 mahestanobhiH ujjvalAsu gAMgamuH zubhratarabhUrimahabhyasAdhavIthIM dhavalatamabahumahezvaragRhaNi, gRharanandaM dIpakasamUho, vyanakti vivekavatIM karo. ti / gRharanandaM kiM0 prodyatprabhANAM caJcagucInAM, paTalastena pezalA mRttiryasya tat / punaH kiM0 jAlAnAM gavAkSANAM yajAlaM cakravAlastatra ucchalantI yA chaviH zobhA tasyA gRhamAdhAra iti / atra pUrNimAsu hi sarvatra prasRmarakaumudIsamudyotena dharAtale dhavalatA'tabhAvAt prabhraSTakokilakalahaMsakastUrIkapUrapArIsarIsurabhIprabhRtipadArthavivekAsu tathAvidhadhavalagRhANAM tajAlakagatadIparUpanyaktaciva vivekaH kriyate tattejaso'tibhAsvaratvAditi tAtparyam // 37 // zyAmAsu yatra nagare kulaTA bhramantyaH zyAmAsu nIlavasanAbharaNAbhirAmAH / svaM sUcayanti sujhaNatkRtinUpurANAM protsarpibhirdhvanibhireva manojatUryaiH // 38 // yatra nagare, nAradapurInAgni,zyAmAsu zyAmAsu kRSNAsu nizAsu, kulaTAH svairiNyaH striyo, bhramantyaH / punaH kIdRzyaH, nIlAni, vasanAbharaNAni vastrabhUSaNAni, tairabhirAmA ramyAH; svamAtmA naM, sUcayanti jJApayanti / kairityAha-suSTu zobhanA jhaNatkRtayo aGkArA yeSAM tAni, nUpurANi maJjIrANi, teSAM protsapibhiH prasaraNazIlaH, dhvanibhirnAdareva / atra evakAro'nyayogavya Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akka srgH| cacchedakaH / tena, nAnyaiH prakAriti / ki0 manojasya smarasya tUrvAdhaiH / tatsadbhAve hi tasyojjAgarUkatvAt // 38 // kAmAnikAmatamadAnaparAM narANAM . zreNiM nirIkSya puri yatra samRddhibhAji / chAyAjuSAmapi madaM khamahIruhANA __ maudAryajAtamamucannamarAH samastam // 39 // - samRddhimAji sampatizAlinyAM, yatra puri yasyAM nagaryA, kAmAt abhilASAt , nikAmatame'tizAyini, dAne vitaraNe, parAM tatparAM, narANAM zraNiM, nirIkSya vIkSya, 'chAyA zobhAyAmanAtape ca' iti vacanAdAtapAbhAvavatA zabdacchalAcchobhAjuSAmapi, svamahIruhANAM kalpadrumANAM madaM darpam / kiM0 audAryAt udAratvAt , jAtaM sambhUtam , amarAH surAH, amucan tvajanti smeti / zeSa spaSTam // 39 // yatrAtimAtrapRthupuSkariNISu nitya mAmAnti majanasRjAM suzAM mukhAni / / tatpAlipAdapacayasthavayaHsthavRnda netradvirephalalanAya kimambujAni ? // 40 // patra yasyAM nagaryAm ,atimAtramatimaryAda,pRthvyo vistIrNAH, yAH puSkariNyo vApyA, tAsu atimAtrapRthupuSkariNISu, majjanasajo mAnakRtAM, sudRzAM strINAM, mukhAni, AbhAnti bobhante iti / kimityutprekSyate- tAsAM puSkariNInA, pAlissetuH, Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 vijayaprazastyAm / tatra yaH pAdapacayastarunikaraH, tatrasthA ye vayaHsthA yuvAnaH; krIDArthamAgatA iti gamyam / teSAM yad hRndaM tasya, netra dvirephalalanAya locanAlikhelanAya, kimambujAni kamalAnItyarthaH // 40 // yatrAvalokya kanakotkaramarkatakai rAtnaM prabhApaTalapezalamuccayaM ca / akhanabhUmibhRti rohaNabhUdhare ca prAveti satyamabhidhAnamamAni lokaiH // 41 // yatra yasyAM puri, kanakotkaraM kAzcananicayam / kiM0 arka: sUryastasya tarkaH upahAso yasmAttam ; bhRzamAbhAsvaratvAt / ca punaH, rAmamuccayaM maNigaNam, kiM0 prabhApaTalena jyotirjAlena, pezalaM ruciram, avalokya nibhAlya, asvamabhUmibhRti merau, rohaNabhUghare ca rohaNanAmni girau, lokairgrAveti abhidhAnaM nAma, satyaM sUnRtam, amAni mene / grAvA parvataH pASANaceti vacanacchalAt pASANa eveti, yato hemaratnarUpasya tatsArabhUtasyAtra sadbhAvAditi bhAvArthaH // 41 // vIthISu yatra mRgazAvadRzo vrajantyaH pInastanatruTitamadhyaguNapracAram / naivAvidan patitamapyavanau svahAraM lIlAsmitadyutiSu sUtritamauktikAzAH // 42 // yatra nagaryo, mRgazAvadRzaH sAraGgadArakalocanAH, vIthISu Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| 35 vartmasu, vrajantyaH, avanau bhUmau, patitamapi svahAraM, nAvidan na jAnanti sma / patanahetumeva vizeSaNadvAreNAha-pInastaneti / atra bhAvapradhAno nirdezastena pInastanatvena truTitazchino, madhyagumasyAntaHsthitatantoH, pracArazvAro yasya tam / triyaH kiM0 lIlAsmitadyutiSu kelihAsyakAntipu, mUtritA kRtA, mauktikAnAM muktAphalAnAM, parasparaprathitahArarUpANAM, AzA spRhA, yaabhistaa| hAsyaM hi dhavalamiti pUrvakavayasteneha hAropamAnamupapadyamAnamityAkRtam // 42 // varSoSNazItasamaye khapitIva yatra vakrabhuvAmurasi sUryakadarpahartA / yatpANinA prahata eva tadIyatalpa sthAne vimuJcati sa saMlayamaMsalAMsaH // 43 // varSoSNIvAnAM jaladagrISmahimAnAM, yaH samayaH kAlastatra varSoSNazIvasamaye, yatra puryA, bamuvAM yoSitAm, urAsa vakSasi, sUryakarpA kandarpaH, khapitIva kiM te / tatra hetumAha- vato hetostadIyatatvasthAne hRdaye pANinA mahata eva istenApi spRSTe sati sa kandarpaH, saMlayaM nidrA, vimuzati jaagiivH| sa ki0 asalo puSTau aMsau skandhau yasya saH, skandhodhuratayotiSThatIti tattvam // 43 // puNyodayAdiva sadodayanAgarANAM yoSAmiSeNa puri yasa vasanti devyaH / Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / AlokitA api manAk smRtimAgatAzca kurvanti yAH sumanasAM manasAM vinodm||44|| yatra puri, sadodayA nityobatayo, ye nAgarAH paurAH, teSAM puNyodayAd bhAgyodayAt / kiM0 yoSAmiSeNa, kAminIkaitavena, devyo devAnAH, vasanti divyabhAvameva vyaJjayanti / manAgiti ISadvAcako'vyayaH sa tu pratyekaM prayojyastena yA yoSAH, manAka AlokitA dRSTA api, ca punaH, manAk smRtimAgatAH smRtA api, sumanasAM paNDitAnAM devAnAM ca, manasAM vinodaM kurvanti / devAnA hi devAnAM mano vinodayantyeva / yadApam-"dokappakAyasevI dAdo dopharisaruvasaddehi / cauromaNeNuvarimA" ityAdivItarAgAgamavacanAdayamarthaH samayaH // 44 // yatra sthitiH pratigRhaM puruSottamasya ___ sarvatra tad vasati putayutA'bdhiputI / kiM citramatra yadaraM nagaraM vibhAti nityaM samRddhamatikAmavilAsabhRJca // 45 // yatra puryA, pratigRhaM pratimandiraM, puruSottamasyottamapuruSasya zrIpatezca, sthitiravasthAnamasti / tattasmAddhetoH puruSottamAvAsasadbhAvAt putrayutA sakandarpA abdhiputrI lakSmIrvasati / taddhetukamarthamAha-kiM citramadbhutamatrArthe / katyAha-yanagaraM aramatizayena, zrInivAsAtsamRddham / ca punaH, atikAmavilAsabhRt atizayena Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / prathamaH srgH| smaravinodazAlIti / atra puruSottamapadena dharmaH sUcitaH / arthakAmau tu vyaktAveveti puruSArthatrayAvasthitiH sUciteti rahasyam / / 45 // atha nAradapurInagarIvarNanAdanantaraM tanivAsinaM gurupitaraM kamAbhidhAnazreSThinaM trayodazabhirvRttairvarNayati / tathAhitasyAM puri pracurapuNyamanA manasvi mukhyaH susaukhyasadanaM sdnntbuddhiH| jajJe'hadaMhikamalAlisamaH kamAkhyaH zreSThI sudarzana ivAmalazIlalIlaH // 46 // tasyAM puri nAradapurIpuryA, kamAkhyaH zreSThI jle| kIdRzaH, pracurapuNyamanAHpracure bhUyasi puNye dharme, athavA pracuraM bhUri puNyaM pavitraM mano yasya saH / punaH ki. manakhinaH sahRdayAsteSu mukhyH| punaH kiM0 susaukhyasadanaM zobhanasukhagRham / punaH kiM. 'sadiyamAne satve ca prazastArcitasAdhuSu' ityanekAryavacanAt satI vidyamAnA satyA yA prazastA vAciMtA vA sAdhvI vA anantA niravadhibuddhiryasya sH|punH kiM0 aInto devAdhidevAH, teSAmahikamale caraNanaline, alisamo bhrmrtulyH| punaH kiM0 sudarzano nAma yo jagadatizAyibrahmavratavAn mahAn zreSThI tadvadamalA nirmalA, zIlalIlA brahmakeliyasya saH / atrAntimavizeSaNayena tasmin zreSThini zuddhasamyaktvazIlazAlitvamasUcIti tattvam // 46 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayanastyAm / sArthArthisArthakRtakIrtisughoSadhoSA vaMze vataMsasamatA'jani yasya loke / tejasvinI zazisahAsutasaumyasUri zukrAsitAdiSu veriva mukhyatA khe // 47 // saha arthenAryAttadvaMzIyavitIrNadhanena varttante ye te sArthAste cArthisAryA mArgaNagaNAstaiH kRto nirmitaH kIrtisughoSo yasyAsau dhopAkhyo vaMzazceti karmadhArayastatra sAryArthisArthakRtakItisughoSadhopAvaMze, vataMsasamatA zekharatulyatA, yasya kamAkhyazreSThinaH, ajani jAtA / atra dRSTAntopanyAsaH- yathA khe gagane, ravaH sUryasya, mukhyatA jAteti / kIdRzI, tejasvinI mahomayI / keSvityAha-zazI candraH, sahAbhUmistatsuto bhaumaH, saumyo budhaH, sarivRhaspatiH, zukro bhArgavaH, asitaH zanaizcarastadAdiSu / atrAdizabdAdaparaM'pi rAhuketuprabhRtayo grahA grAhyAstena sarveSvapi graheSu yayA sUryasya tayA ghoSAvaMze sarvavyavahAriSu kamAkhyazreSThino mukhyateti tAtparyam // 47 // arthaH sadarthasukRtArthamupAya'mAnaH kAmo'pyakAmamanasaiva niSevyamANaH / yasminnimAvapi bhavaprabhavau pumarthoM naipuNyapuNyatamapuNyamayAvabhUtAm // 48 // ___artho dhanarUpaH puruSArthaH sa ca kiM kriyamANa ityAhasadaryasukRtArtha san vidyamAno yo'rtho mokSalakSaNa prayojanaM Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| yasmistaca sukRtaM puNyaM ceti karmadhArayastadartha tasmai upAyamAnaH svIkriyamANa iti / punaH, kAmo'pi kandarparUpaH purussaarthH| so'pi kiM kriyamANa ityAha- akAmamanasA niHspRhacetasA, niSevyamANo bobhujymaanH| imau dvAvapi, puruSArthoM, bhavaprabhavAvapi saMsArahetU api, yasmin zreSThini, naipuNyena cAturyeNa, puNyatamam atipAvanaM yat puNyaM dharmaH, tanmayAvabhUtAdharmapradhAnau jaavaavityrthH||48|| bhUyodhanAdhipatitA ghanadAtRtA ca he apyarI sthiramime milite yadasmin / mitre ivAtulabale lasataH salIlaM yasyAmyadhAyi jagatA tadaphalgu punnym||49|| bhUyasAM bahUnAM, dhanAnAM adhipatiH khAmI, bhUyodhanAdhipatistasya mAvastattA / ca punaH, ghanadAtRtA pracuradAnitvam , ime he bahudhanitvabahudAnitve 'dAtA daridraH kRpaNo dhanADhyaH' ityAdilokokteH prAyeNaikavA'navasthAnAt / arI ivA'rI zatrubhUtAvapi, yad yasmAdetorasmin zreSThini, sthiraM yathA syAcayA milite sakte, mile iva, lasataH krIData itynvyH| dve kiM0 IpsitAryasAdhakatvenAtulaM niSpatimaM balaM sthAma yayoste / tasmAkAraNAd yasya zreSThinaH, jagatA lokena, aphalgu sAraM, puNyamabhyadhAyi proce // 49 // dAneM'zumatsuta ivAtimahattvamAne zIle ca pAvakirivApayazaHpramIle / Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamavastyAm / prAjyAM prasiddhimatizAyi ca vallamatvaM yaH prApa pApavimukhaH paradarzane'pi // 50 // / dAne vitaraNe, aMzumatsuta ivetyatra 'karNazcampAdhipojarAd rApAsUtArkatanayaH' ityukteH karNa iva / dAne ki0 atyadhika mahattvaM gauravaM mAnaM ca pUjA yasmAttatra / ca punaH, zIle brahmacarye, pAvakasyA'nerapatyam ata i||6|1||31||iti sUtreNa sidaH pAvakiH kArtikeya iva / zIle kiM0 apayazaso'varNasya pramIlA lakSaNayA mudraNaM yasmAditi tatra / prAjyAmutkRSTAM, prasiddhiM ca punaratizAyi adhikaM vallabhatvaM ca, yaH zreSThI paradarzane'pi,pApa avAptavAn / yaH kiM0 pApAdvimukhaH pApaparAGmukha iti / anena yaH zreSThI dAnena karNavatkhyAti zIlena ca kArtikeyavatsaubhAgyaM samAsasAdeti bhAvaH // 50 // bhaktijineSu yatiSu praNatiH supAtra dAne ratirhRdayavAktanuzuddhibIjam / yasthAjaniSTa sahajaiva guNatrayIya mindorivArjunajagatpriyavRttabhAvaH // 51 // jineSu deveSu maktiH, punaryatiSu sAdhuSu praNatiH, punaH supAtradAne ratiH / kIdRzI, hRdayavAktanUnAM manovacanakAyAnAM zudejiM nidAnam / iyaM guNatrayI yasya zreSThinaH sahajaiva sArda mamutpabaiva, ajaniSTa janmato'pi jAtetyarthaH / atra dRSTAntaM spaSTayati- indoriva candrasyeva, arjunabhAvaH zucimA jagASiyamAno Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH sargaH / - 41 vizvavallabhatA, hRdyabhAvo vRcatA ceti guNatrayI candrasyeva yasya zreSThino, guNatrayI jAtetyarthaH // 51 // audAryadhairyazubhazauryamukhA asaMkhyAH sarve guNAH pravivizuH samameva yasmin / jaddUSNarazmihimarazmisutAyatulyakulyApravAhanivahA iva vArirAzau // 52 // audArya dAnitA, dhairya bIratA, zubhazaurye zreyaH zUratA, tansukhAH sarve gunnaaH| kiM0 asaGkhyAH saMkhyArahitA apramANA iti / samameva yugapadeva, yasmin zreSThini pravivizuH vizanti sma / ke kasminbhivetyAkAGkSAyAM dRSTAntamAha - jahoH sagaracakradharasUnoH, uSNarazmeH sUryasya, himarazmendrasya, sutAH putryaH, krameNa gaGgAyamunAnarmadAstadAdInAm, atulyakulyAnAM mahAnadInAM, mavAhanivahA oghasaGghA iva, yathA vArirAzau samudre // 52 // yena zriyezvarasuhRddhiSaNo ghiyA ca tulyo'pi no subhagatAM bibharAmbabhUva / eka: kubera iti vittimupAgato yadoSAkaraukasi mahatvamupaiti cA'nyaH // 53 // bena zreSThinA, zriyA lakSmyA, IzvarasuhRd dhanadaH, ghiyA buddhadhA ca viSaNo bRhaspatiH, tulyo'pi, subhagatAM saubhAgyaM, no bibharAmbabhUva na babhAreti / tatra hetumAha- yaditi / Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 vinamayastvAm / samAdeto, eko panadaH kRSThitvAt kaberaH itsitakarIra iti vitti khyAtim , upAgataH prApta iti doSaduSTaH / anyo ditIyo viSaNaH, so'pi, doSAkarasya candrasyaukasi rahe kulIre, mahacam upaiti / 'karkastho gururucaH' itivacanAt / ayamapi zabdacchalAt doSAkarAzraye doSANAM Akare khAnibhUte, Azraye gRhe, mAhAtmyabhRtvAdoSadakSita iti / / 53 // utpattisaMsthitivinAzamayatripadyA __ pUtA'haMduktirabhajaddhRdi yasya vAsam / . odhaistribhistrijagatAM zucitAM sRjantI jahoH suteva zirasi smarasUdanasya // 54 // utpattirutpAdaH, saMsthitidhrauvyam , vinAzo vigamaH, tanmayI yA tripadI / yadAgamaH- 'uppaNNeti vA vigameti vA dhuveti vA' ityAdipravacanapraNItayA tripaghA, pUtA pavitrA, aIduktibhagavadvANI, yadi yasya hRdaye, vAsamabhajana , dRSTAntamAi-oghaiH pravAhaiH / kiM0 vibhitrailokyavartitvAt trijagatAM, zucitAM naimalyaM, sRjantI / yathA jahoH sutA mandAkinI, smarasUdanasya mahAdevasya, zirasi zIrSe, vAsaM bhajatItyarthaH // 54 // gRhNAti kAcazakalaM kulamarciSAM ko muktvA maNiM hadi vidanniti kiM mahAtmA / * sArvajJamaMhriyamalaM vimalaM vihAya . nosaMlaye'pyaparadevamasAvanaMsIt // 55 // Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 kA prathamaH srgH| arciSAM jyotiSAM, kulaM dhAma, mANiM ravaM, muktvA tyaktvA, kAcasya, zakalaM khaNDa, ko gRhAti / kimityutsekSyate-hadi manAsa, iti vidan mAnagocarIkurvan , asau zreSThI, sArvajJa vaitarAgaM, ahiyamalaM pAdayaM, kiM0 vimalaM vigatamalaM, vihAya hitvA, aparadevaM bhUdevavAsudevamahAdevAdikaM, liye'pi svApe'pi, nAnasIba neme // 55 // kSAntyAdidharmanidhiSu zramaNeSu yena cittaM nyadhAyi mudireSu zikhaNDineva / zuzrUSakaH zamavatAmayamityavApa tayaH prasiddhimatulAM zrutizarmamUlam // 56 // zAntiH kSamA, Adau dhuri, yatra sa dharmo arthAghatidharmo dshvidhH| yaduktaM niyuktikRtA zrIbhadrabAhugaNabhRtA'khetI ya maharvajarva mucI tave saJjame a bodhavve / saMgha seyiM AkiMcaMNaM ca meM ca jaidhammo // 1 // ityAbAgamoktasya yAtidharmasya, niSayo nidhAnabhUtAH, kSAntyAdidharmAdhArA ityayaH teSu zramaNeSu sAdhutu, yena zreSThinA, citaM mAnasaM, nyAyi sthApitamiti / kepTiva kenetyAhamudireNu meSeSu, yayA zikhaNDinA mayUreNeti / taditi tasmAddhatoH, ayaM bhAdaH, zamavatAM zubhaSaka iti prasidi zramaNopAsakoti khyAtimavApa pAsavAn / kIDIM, mutyoH karNayoH, zarmAmUlaM sukhakAraNam / / 56 // Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 vijayamazastyAm / deve gurau bhagavaduktiSu tattvarUpA zraddhA yadIyahRdi muktivazA''ptidUtI / proccaiH prakAzamakarodanaghaM ghanazrIH snehADhyadIpakalikeva gRhAntarAle // 57 // deve devAdhideve, gurau suvihitasAdhau, bhagavaduktiSu jinA - gameSu, tattvarUpA yathArthA'vabodharUpA, zraddhA zraddhAnaM samyaktvamityarthaH / yadAhuH zrIhemacandrasUrIndrAH - 'yA deve devatAbuddhirgurau ca gurutAmatiH / dharme ca dharmaSIH zuddhA samyaktvamidamucyate ' // 1 // ityAdizAstroktasvarUpasamyagdevagurudharmAstikyalakSaNA zraddhA; kiM0 muktivazA siddhivadhUstatprAptau dUtI saMdezahArikA, tanmelApakakAritvAt ; yadIyahRdi yasya zreSThino manasi, prakAzasudddyotamakarot kurute sma / kathaM, anaghaM manojJaM niSpApaM nirmalam, yathA syAt tatheti kriyAvizeSaNam / atra dRSTAntamudbhAvayati -- yathA snehADhyA dIpakalikA, gRhAntarAle vAsamadhye, prakAzaM kuruta ityAdi // 57 // atha guroH piturvarNanAnantaraM mAtaraM dazabhirvRttairvarNayati / tathAhi viSNoH payodhiduhiteva pulomajeva vAstoSpateH ratirivAsamasAyakasya / Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avamaH srgH| tasyAtisatyajani koDimadevyahArya mAdhuryadhAma gRhiNI gRhameva mUrtam // 58 // viSNornArAyaNasya, payodhiduhitA lakSmIryathA, punaH vAstoSpateH zakrasya, pulomajA yathA zacI; punaH asamasAyakasya pazcabANasya, yathA ratiH, tathA tasya kamAkhyazreSThinaH, koDimadevIti nAnnI gRhiNI, jAtA / kIdRzI, atisatI adhika zreSThA, athavA atikrAntA strIguNaiH satI pArvatI yayA sA atisatI / punaH kiM0 ahArya hamazakyaM yanmAdhurya manojJatvaM, tasya ghAma sthAnam / punaH kiM0 mUrta mUrtimad gRhameveti nishcye||58|| mantraM mRgadhvajamRgau vijitau yayA''sya___ dRgbhyAM divi prakurutaH kimu tattulA''ptyai / no cennabhazvaravanecarayoriyaM kai katra sthitirgaganavallirivAtyanIM // 19 // yayA koDimadevyA, AsyagbhyAM vadananayanAbhyAM, vijitau mRgadhvajamRgau zazAGkasAraGgI, tayorAsyadRzostulA''ptyai tulyatApApaNAya, divi AkAze, kimu mantraM rahasyAlocanaM, prakuruta iti / amumevArtha samarthayati-nocediti, naivaM ced yadi tadA, nabhayaravanecarayoH khecarabhUcarayoyoriyamekatra sthitiH, kA kIdRzI, gaganavalliriva vyomalatAvat , atyanahIM bhRzamanupapadhamAnA // 59 // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamayastvAm / .. yasyAH sukhAtizayinA dhvaninA nirastA nUnaM vanAvanimaguH kalakaNThakAntAH / no catkutaH kharacamatkRtaviSTapAnA mAsAmihAsukhavidhAyi vanapriyatvam // 6 // - yasyAH zreSThinyAH, sukhasyAtizaya AdhikyaM yasmAcena sukhAtizayinA, dhvaninA nAdena, nirastAH dhvastAH, kalakaNThakAntAH kokilAH, banA'vanimaguH kAnanakAzyapI jagmurityanvayaH / ced yadi iti na, tadA saracamatkRtaviSTapAnAm, apItyadhyAhAryam , tena nAdamINitajagatAmapi, AsAM kokilAnAM, vanabhiyatvaM araNyavallamatvaM, kutaH kITanaM, asukhavidhAyi duHkhadAyItizeSaH // 60 // cakrAGkuzadhvajasarojamukhAGkite ya tpAdadvaye dazanakhA aruNAH sma bhAnti / lagnAH samaM kimu digabjadRzAM lalATa paTTAtpraNatyavasare varadhIrapuNDrAH // 61 // cakraM rayAm , askRzaH sRNiH, dhvajaH ketuH, saroja vA. rijam, tatmamukhaiciriktei bhUSite, yatpAdadvaye yasyAvaraNayugale, dazanakhAH, kiM0 aruNA raktA, bhAnti spetyanvayaH / kisa ityAbAyAM utprekSyave-diganjayAM kASThAkAminInA, maNatyavasare navikSane, lalATapaTTA mAlaphalakAda, baraSIrasya kamanIyakurU kumasya, puNDAstilakAH,lagAH samaM yugapaditi / bolegA Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayamaH sargaH / 47 svenAsyAH putro dazadigjanapUjyo bhAvIti jananyA api dazadikpraNAmaH pramANatAmaItItibhAvArthaH // 61 // pInatvavittamatizAyi nirIkSya yasyAvakSojayoH RzimabhAk kaTirIyeva / stabdhAtmanAmasitatuNDabhRtAM vibhUti mAlokya kasya bhuvi na prabhavatyasUyA ? // 62 // yasyAH vakSojayoH stanayoH, pInatvavittaM puSTatAdhanaM, kiM0 atizAyi adhikaM, nirIkSya, kaTirmadhyadezaH ivotprekSyate -- IyA matsareNeva, krazimabhAk tanutvavAnajani / enamevArtha samarthayati -- stabdhAtmanAm anamrANAm, punaH kiM0 asitatuNDabhRtAM zyAmamukhadhAriNAM vibhUrti sampattiM dRSTvA, bhuvi pRthivyAM, kasya, asUyA, na prabhavati na syAt, api tu sarvasyApi spAdeveti // 62 // 9 doSAkaratvaparimuktamamuktavRttaM kRtvA yadAnanamudaMzu mudhA sudhAMzum / vedhA vidanniva maSIM miSataH zazasya cikSepa sAkSarasabhAtilakastadantaH // 63 // doSANAM Akaro doSAkarastasya bhAvastasvaM tena parimuktaM doSAkaratvaparimuktaM, punaH kiM0 amuktamanujjhitaM vRttaM vartulatvaM zIlaM vA yena tat amuktavRttaM punaH kiM0 udaMzu atikAnti, iti vizeSaNatrikaviziSTaM yadAnanaM yasyA mukhaM kRtvA nirmAya, 4 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijavAstvAm / suSAMzu candra, doSAM rAtri karotIti doSAkarastacena, kadAcinmuktavRttatvena ca, muSA vidan mithyA jAnan, beSA sraSTA, tadantazcandrAntaH, zazamiSAda , maSI masi, cikSepa lipati smevetyutmekSA / veghAH kiM0 sAsarANAM paNDitAnAM, samAsu tilako vizeSakaH / yataH sAraM rakSitavAnasAraM tu maNyA viluptavAniti // 63 // duHsAdhyasAdhvasamudanvati vADavAne rAhorvihAyasi gRhe ca balerahInAm / dhyAtvA sukhaikasadanaM vadanaM yadIyaM jihvAmiSAdanimiSAzanamAgataM kim ? // 6 // udannati samudra, bADavADavAnalasya, punarvihAyasi AkAme, rAhoH saihikeyasya, ca punarcaleguhe pAtAle, ahInAM bhuja mAnAmitiH viSu sthAneSu, dussAdhyaM yatsAdhvasaM durnivAraM bhayaM, dhyAtvA cintayitvA / kimiyotsekSyate- yadIyaM badanaM yasyA mukhaM, kiM0 sukhaikasadanaM saulyaikabhavanaM, anena nirbhayatvamasUcIti; yadanaM, nirbhayaMzAvA, nihAmipAsanAkaitavAda , animipAvanam astaM, Agata prAptAmiti // 64 // khAGganAH sphuTamapatrapitAH kalAsu kauzalyamadhvani dRzoH pravidhAya yasyAH / adhyetumicchava ivAtizayaM kalAnA madyApi nojahati tAH khalulekhazAlAm // 15 // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH srgH| yasyAH, kalAsu, kauzalyam, zoradhvani netrayoH pathi, paviSAya kRtvA vilokyetyayaH, svargAGganAH apsarasaH, sphuTamiti kriyAvizeSaNam, anyataH samutpannA lajjA apatrapAcyate, tena koDimadevIsambandhikalAkalApAdapatrapitA hINAssatya ivAmeSyate-kalAnAmatizayaM tadabhyadhikaM kalA'bhyAsam, adhyetumicchavaH paThitukAmAH, khalviti vitarke, lekhazAlAM zabdacchalAllekhazAlA pAThazAlA devalokaM ca, adyApi no jahati na tyajantIti // 65 // yasyA mukhAMhiruciratvavidhAnacetA dhAtA dhruvaM zazisarojaramA samAdAt / azrIkatApadamabhUtprathamaH salakSma randhro vyadhAd yaditaracca vane nivAsam // 66 // __yasyAH zraSThinyAH, mukhAiyorvadanacaraNayoH, ruciratvavipAne ramyatvApAdane, ceto mano, yasya saH; mukhAhiruciratvavidhAnacetAH, pAtA beghAH, dhruvaM nizcitaM, zazisarojaramAM candrapacapacAM, samAdAdAdatte sma / pazcimArdaina tadeva vyanaktiyaditi / yadetoH, prathamaH candraH, azrIkatAyA amanojatAyAH, padamAspadamabhUt babhUva / ki0 saha lakSmalakSaNena randhreNa cchidreNa, vartate yaH saH ca punaritarat parva, vane jale, zabdacchalAda vanesranye, nivAsa, vyaSAt kurute smeti taatpryaayH|| 66 // rambhA suraukasi ratA kamalA ca lolA gaurI zivA tripathagA punarugranetrA / Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayAtastvAm / gotracchidi praNayakRccha pulomaputrI nityaM tuletyanaghayA na yayA sahAsAm // 6 // rambhA'psarovizeSaH kiM0 surokasi ratA surAyA madirAyAH, oko gRhaM, tatra, pakSe surokaH svargalokastatra ratA raktAH pa punaH kamalA zrIH, 'lolA tu rasanAzriyoH' iti vacanAlloleti nAmAntaram pakSe lolA cazcaleti cApalyadUSaNakSiteti, punaH gorI pArvatI, zivA zRgAlI; pakSe ziveti tamAmAntaram / punaH tripathagA gaGgAH kiM0 ugranetrA karadRSTiH; pakSe ugro mahAdevaH saH 'netraM vasne mayo guNe / mUlAkSineSu' ityanekAryatvAt netraM netA, yasyAH sA / ca punaH pulomaputrI zacI; kiM0 gotracchidi kuladhvaMsiniH pakSe gotracchidi purandare, praNayakRt snehakAriNIti | iti hetoryayA koDimadevyAH kiM0 anaghayA nirdoSayA, . saha sAI, pUrvazabdazleSoktadoSadUSitatvAt, AsAM rammAdInA, tulA samAnatA, na syAditi zeSaM spaSTam // 6 // zazvat samudrasutayeva sanAtanaH zrI kamraH kamAbhidha udAramanA mahenyaH / palyA tayA saha sa koDimamukhyadevyA sAMsArikImanubabhUva vilAsalakSmIm // 68 // zazvamityaM, samudrasutayA lakSmyA, iva yayA, sanAtano nArAyaNaH, tathA zriyA sampattyA, zobhayA vA, kamro manonaH pakSe zrIkamraH zrIkAnta iti, kamAbhiSo mahebhya: kiM. udAramanA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avamaH srgH| udAracetAH, tayA palyA bhAryayA; kiM0 koTimamukhyadevyA koDimadevyetyayaH; saha sArda, sAMsArikI saMsArasambandhinI, vilAsalakSmI kAmabhogAdisAmagrIsaMpadam, anuSabhUvetyanubhavati smetyyH||68|| bhayAvaziSTairTanairgurormAtApitarau dvAvapi yugapadarNayati / tathAhi bhinnau tathaikahRdayau sdRshopvesho| tthAnau sadRvitaraNau viSayAgravRttI / kAntAkucAviva samAnasicAvudArau tau dampatI sukhamaphalgu mitho'nvabhUtAm // 69 // dampatI kamAkoDimadevInAmako; kiM0 minI pRthagabhUto zarIreNeti: tayeti punara]; kiM0 ekahadayau ekaM hRdayaM parasaramano'nuyAyitayA yayostau; pakSe ekaM hRdayaM AdhArabhUtaM yayostoH punaH kiM0 sahane ucite, upavezotyAne pratIte yayosto po saha tulye upavezotyAne patanodamane yayostoH punaH kiM0 saraga vitaraNaM dAnaM yayostau pakSe'pi tulyaM vishessnnmidm| punaH kiM0 viSaye deze'dhikArAnmedapATe, aprA zreSThA, vRttiH pravR. piryayosto po viSayeSu kAmabhogAdiSu, agrAdhikA, vRtciryayostau punaH ki0 samAnaM mUlyAdinA tulyaM, sik cela, yayostopakSetrapi vizeSaNamidaM tulyam tena kAntAkucAviva bIsvanAviva, to ramavI mAmircArI, sukha viSayAtmaka, miyo'nyonyamatvabhUtvaM lAte smevaH // 19 // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayapatrastyAm / tulyopakArarasikau ca sadRgUcisthau chAyAyutAvavitathaprathitaprabhAvau / tau dampatI ghanatamAni tamAMsi puSpa dantAviva drutamaharnizamabhyabhUtAm // 7 // bhUpAlagopAlakhapAkavarAkavaNivipravezyAvezmAdiSu ni. vizeSatayA tulye samAne. upakAra prakAzADAdalakSaNe, rasiko tulyopakArarasikau dampatIpakSe dvayorapyatizAyikAruNyaparatayA, tulye parasparaM samAne, upakAra lokopakArakaraNAdau, rasiko punaH kiM0 sadRgUcisyA jagadgatadhvAntadhvaMsitvana, sadRk sahazI, yAraciryutiH, tatra sthitAH dampatIpakSa sadRzI rucirdAnAdidharmakarmaspRhA, tatra sthitAH punaH kiM0 chAyAyuto 'chAyA'rkayoSityanAtape kAntI zobhAyAM ca' ityanekArthatvAt taraNipakSe chAyA sUryabhAryA; candra- . pakSe ca chAyA'nAtapaH kAntirvA zobhA vA tayA yutau kalitoH dampatIpakSe chAyAvad yutau militoH yathA chAyA chAyAvantamAzrityeva tiSThati tathA tAvapyanyonyamAzrito, ko'yaH svasvazarIracchAyAvad yuto, parasparaM nityAviyuktAvityarthaH; punaH kiM0 avitayo yathAryaH, prayitazca carAcarajagatmatItaH, sUryAcandramasoH pase pramAvastejaH; dampatIpakSe prabhAvaH zaktiH, sAMsArikadhArmikakriyAnirvAharUpA yayorityubhayatrApi yathAsambhavaM yojyam / tI avitayathitaprabhAvI, tau dampatI bhAryApatI, puSpadantAviva sUryAcandramasAviva, ghanatamAni niviDatarANi, tamAMsi pApAni, andhakArANi ca abhyabhUtAM nirAkurutaH smetyarthaH / / 70 / / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH sargaH / sarvajJadevayatigurvaticArucittabhaktI viraktiguNazIlasalIlasaktI / tau dampatI kRtikRtI sukRtAni dInoddhArAdikAni sudRzau sadRzAnyakAm // 71 // sarvajJo'rhan yo devaH, yatizcAritrIyo guruH, tayoH sarvajJadevayatigurvoH, aticAruH atizayena cArvI, cittabhaktiryayostau, sarvajJadevayatigurvaticArucittabhaktIH punaH kiM0 viraktirvairAgyaM, tallakSaNo guNo yasmiMstacca zIlamAcArI, brahma vA, tatra salIlA saktiH sako, yayoH tAH tau dampatI koDimadevIkamAkhyauH punaH kiM0 kRtinAM kovidAnAM, kRtiH kriyA'rthAddhArmikI kriyA vartate yayostau kRtikRtI, sukRtAni puNyAni, kiM0 dInoddhArAdikAni; punaH kiM0 sadRzAni tulyAni; akASTa kurutaH smeti / atra pUrvArddhe devagururAgitvamuktam, pazcimArddhe tu dharmarAgitvamiti tattvatrayIdhAritvaM sUcitaM tadevAgretanavizeSaNena dRDhayati -- punaH tau kiM0 sudRzau samyagRhazAviti bhAvaH // 71 // matvA gRhiSvanudinaM nirapatyatA''khyaM duHkhaM duruddhRtikazalyamivAntarastham / tau dampatI bhiSajamArhatamAmayanaM 53 dharma taduddhRtidhiyA bhajataH sma bhUri // 72 // anudinaM pratidivasaM gRhiSu gRhastheSu, nirapatyatA''khyaM niHsantatinAmakaM, duHkhaM, antarasthaM zarIramadhyasthitaM, duHkhena uddhRtiru Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 bijayamazastvAm / dvAro yasya tat duruddhRtikaM taca zalyaM ceti karmadhArayastenAntaHsthazalyamivAnapatyatAduHkhaM, matvA jJAtvA taduddhRtidhiyA tasya duHkhazalyasyoddhArabuddhayA, tau dampatI, AItaM sArvajJaM dharmaH kiM0 bhiSagiva vaidya iva bhiSak taM bhiSajaM; kiM0 AmayanaM dravyabhAvarUparogaharaM, bhajataH sma niSevAte sma / tathA'trAyamAzayaH - pUrva pramAddharmAvapi tadAnIM tu santAnArthinau santau tau mithyAtvAdi hitvA vizeSeNa dharmarUpameva vaidyaM zrayataH smetyetadaryasamayenasUcAcaNaM bhUrIti kriyAvizeSaNam // 72 // bhUcchAyamandhitamahIva sahasrarazmi duHkhaM supAtranihito vibhavo nihanti / dhyAtveti cAruruci cetasi dampatI tau kSetreSu saptasu sadA vapataH sma vittam // 73 // sahasrarazmiH sUrya iva, bhrUcchAyaM dhvAntaM kiM0 andhitA jagatastamograstatvena andhIkRtA mahI medinI yena tadandhitamahi; tathA supAtreSu nihitaH sthApito, vibhavo, duHkhamazarma, nihanti iti cetasi manAsa, kiM0 cArvI mokSAbhilASitvAt 'ruk zobhA kiraNecchAsu' ityanekAryavacanAt ruk icchArthAt spRhA yasmiMstasmimAruruci cetAsa, matvA jJAtvA, tau dampatI jAyApatI, saptasu jinabhavanAdiSu kSetreSu, vicaM, vapataH smeti // 73 // dIpaprabhA phaNidRzeva suzIlavRcyA niSputratA''dikamaghaM vinihanyate yat / Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH sargaH / tau dampatI gRhijanocitamatyajijhaM brahmeti sAdhu dadhaturdhRtimatpradhAnauM ||74 || 55. iva yathA, phaNidRzA sarpadRSTayA dIpaprabhA pradIpajyotiH, tathA suzIlavRtyA zobhanabrahmacaryAcaraNena, niSputratAdikaM nirapatyatAmasukhaM, aghaM duHkhaM, vinihanyate / iti hetostau dampatI, gRhijanasyAgAriNa ucitaM yogyaM punaratizayena, ajihmaM saralaM, brahma zIlaM dadhatuH / tau punaH kiM0 dhRtimatsu santoSazAliSu dhairyavatsu vA, pradhAnau prakRSTau sAdhviti ca kriyAvizeSaNam // 74 // " zambena zailazirasAmiva pUrvajanmaduSkarmaNAM bhavati sattapasaiva nAzaH / tatsarvathA hitasamIhitadAnadakSe taddampatIhRdabhavat kRtayatnamatra // 75 // zailazirasAM girizRGgANAmiva yathA, zambena bajreNa, tathA pUrvajanmanAM yAni duSkarmANi teSAM pUrvajanmaduSkarmaNAM sattapasaiba, nAzo bhavati ; tasmAtkAraNAt taddampatIhRt tayorbhAryApatyormanaH, atrA'smin tapAsa, kRtayatnaM prayatnavat abhavajjAtam ; tapAsa kiM0 hitaM pathyaM ca yat samIhitaM kAmitaM, tasya hitasamIhitasya yaddAnaM tatra dakSe nipuNe // 75 // edhAMsi vahniriva bhAnurivAndhakArAn pUrvArjitAni duritAni nihanti bhAva: / " Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayapazastyAm / patnI patizca mudito svamanorathadra meghe manastadiha nityamimau nyadhattAm // 76|| iva yathA, vahiramiH, edhAMsi indhanAniH punaryathA bhAnuH mayaH. andhakArAn : tathA pUrvArjitAni prAcInAni, duritAni pAtakAni. bhAvo nihanti / taditi tasmAtkAraNAt , imA patnI patizcaH kiM mudito santI, iha bhAve, sukRtaturyabhede; kiM. khamanArayaguH svAbhilASabhUruhastatra meghe jalade, tavRddhividhAnatvAt mano hRdayaM, nyadhattAM sthApayAmAsaturityanyatsubodham // 76 // tuhinarucibhRdbhUbhRtputryorivArttivihInayonikhilaviSayollAsazrImanmahodadhimAnayoH / ___ satatayutayorjAyApatyostayorbhajamAnayoH samayasubhagAn bhogAn kAlaH kaleva kiyAnabhUt // 77 // tuhinaruciM himaruciM vibhAti tuhinarucibhRnmahAdevaH, bhUmatputrI pArvatI, tayoriva kiM0 atiH pIDA, tayA vihInayoH rahitayoH punaH kiM. nikhilo'khilo yo viSayollAsaH kA. mabhogasukhotkarSaH, sa eva zrImAn yo mahodadhimahArNavastatra mInayormatsyayostanimamatvAt / punaH kiM0 satatayutayonityAviyuktayoH, tayorjAyApatyordampatyoH koDimadevIkamAkhyayoH punaH ki0 kurvANayorbhajamAnayoniSevamANayoH, kAn , bhogAn paJcavidhAn viSayAn; kiM0 samayenA'vasaraNA'rthAdarmArthA'virodhinA viSayasevAyogyena kAlena, subhagAnmanohAn, samayasubhagAn Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 navamaH sargaH / kAlaH kiM0, kiyAnityanirdiSTamamANaH, keva, kaleva paJcadazalavapramitavelava, abhUdbabhUva / anena sarvasukhAdhikyamasusucatsUtrakRt / iha ca maGgalarUpatayA prathamasargasyAntime kAvye'pi zrIzabdaprayogaH / taduktaM ca prAcInAnekacchekai:- 'maGgalAdIni maGgalamadhyAni maGgalAntAni hi zAstrANi prathante zrotAro'dhyetArava kuzalinaH kuzalAca bhavantIti' / tathedaM hariNInAmakaM vRttam' rasayugahayensIM mrau slaugo yadA hariNI tadA', iti lakSaNamatipAdanAt / nanu sargAnte vRttaparAvRttiH kimabalambaneti cet / ucyate- 'sargairanativistIrNaiH zravyavattaiH susandhibhiH / sarvatra bhinasargAntairupetaM lokaraJjakam ' / / 1 / / ityAdyaneka purANamahAkavivacanAlambanati tavam / / 77 // , iti bhaTTArakakoTItyAderArabhya prathamaH sarga iti yAvat sarva sugamam / navaraM vijayamazastinAnni mahAkAvya ityatra mahAkAvyatvaM cAsya kAvyasya, sargabandhAtmakatvAt, puranRpakumAramantriprabhRtivarNyavastUnAM varNanAtha: yaduktam- 'sargabandho mahAkAvyamiti' / 'puranRpakumAramantriprayANaraNadUtabhavanavanagirayaH / ete yatra kavIndrairvarNyante tanmahAkAvyam ' // 1 // ityAdyuktatvAceti dhyeyam / itisuvihitasabhA sArvabhaumasamAnasakalapaNDitamaNDalImAlimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyANuvAcakazrIguNavijayagaNiviracitAyAM vijayapradIpikA'bhidhAnadhArikAyAM zrIvijayatrazastimahAkAvyaTIkAyAM prathamaH sargo'rthataH samarpitaH / Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha dvitIyaH sargaH / taMtredamAdyaM padyam-- athAnyadA zrIparameSThinAmamantrasmRtiprItamanA anAdhiH / babhAra sA zreSThikamAbhighasya patnI nidhAnaM vasudheva garbham // 1 // athetyAnantarye, maGgalAyeM caH anyadA ekasmin dine,zrIparameSThinAmamantrasmRtiprItamanAH zriyA catustriMzadatizayAdilakSmyopetAH parameSThinaH zrIparameSThinaste cArhatsiddhAcAryopAdhyAyasAdhulakSaNAH paJca teSAM yo nAmamantro'rthAt paJcaparameSThinamaskArarUpastasya; athavA zriyA sahitAH parameSThinaH zrIparameSThino'rhanta eva, zrItRSabhadevAdimAH zrImahAvIrAntimAcaturviMzatistIrthakurAsteSAM oM vRSabhAya namaH, oM zrImahAvIravarddhamAnakhAmine nama ityevaMrUpI yo nAmamantrastasya smRteH smaraNAt, mItaM dRSTaM, mano yasyAH sAH punaH kiM0, anAdhiH nAsti AdhirmAnasI vyathA yasyAH sA, babhAreti vibharti smaH sA zreSThikamAbhidhasya patnI koDimadevI garbhaM dohadalakSaNam / dRSTAnto yathA, basudhA mahI, nidhAnamityarthaH / / 1 / / ala sarve upajAticchandastalakSaNaM vedam Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| 'syAdindravajA yadi tau jagau gaH, upendravajA jatajAstato gaaN| anantarodIritalakSmabhAjau pAdau yadIyAvupajAtayastA' / / 1 / / ityAdi purato'pi prayojyam / / atha kAvyatrayeNa kdA tayA svamadRSTaM siMha varNayatistambaramatrAsanidAnanAda kSubdhAkhilakSoNitalaM sahelam / soyotavidyuddyutijitvarAkSi dvayIkamadvaitatarovarorum // 2 // guJjAtule tAluni padmapatra mitraM rasajJA'GkuramAdadhAnam / vyAcAnanaM kAnanakuJjarAja raudra rasaM mUrttamivogramUrtim // 3 // vakrIkRtAtucchasupucchagucchaM svaprAntarasvapnamanovinodam / nizzakamakAbharaNIbhavantaM tadaiva sA kesariNaM dadarza // 4 // (tribhirvizeSakam ). sadaiva- garbhApAnasamaya eSa, sA koDimadevI, kesariNaM siMha, dadarSa nyalokayat / kInaM, stammeramA hastinasteSAM; pAsanidAnaM bhayaheturyo nAdaH veDAlakSaNastena. kSuSaM. lobhitaM, akhilaM sabastra, zoSitasaM bhUvalayaM, yena yamAdA tam, Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinavAsasvAm / punaH ki0, sahela lIlAvantam , punaH ki0, sodadyotAuyotavatI yA vidyut tasyA yutijyotistajitvarI tajaMtrI atidayI netrayugalI yasya taM sodyotavidyudyutijitvarAtidayIka punaH ki0, atamaditIyaM taro balaM yayomte bare zreSThe UrU yasya taM adaitatarobarorum // 2 // punaH siMhaM ri.kurvANam , AdadhAnaM bibhrANaM; kiM0 rasajJA'GkaraM jihAmaroham:ka, tAluni kIdRze, guJjAyAstulA aupamyaM yasmiMstasmin guJjAtule; rasahA'GkaraM kiM0, padyapatramitraM kamaladalasodaram; punaH ki0, vyA vidAritaM, AnanaM mukhaM yena taM, vyAcAnanam / punaH ki0, kAnanakuJjarA klagaharezvaram : punaH kiM0, ugramUrti ghorAkAram / ata evotke. kSyate- raudraM rasaM saptamaM rasa,mata mUrtimantamiveti / atrotsekSAmukhena siMhasya vahI krUratA darzitA; puNyavanmAtA tu sarvasvI saumyameva pazyatIti cet / satyama / paraM pazAnanasyAtra vAstava varNakavidhAnAdaduSTateti niSTAnIyam // 3 // punaH ki. siM bakrIkRto'tuccho'nalpaH supucchaguccho yena taM vakIkRtAtuccha pucchgucchm| kadA siMhaM dadarjetyAha- svamAntaH svApArasthAyAm / punaH siMhaM ki0, asamAnAM devAnAM manovinodo yasmAttam / punaH ki0, nizza nirbhaya avavA nizza vA syAtayeti kriyAvizeSaNamiti / bharAbharaNIbhavantam utsAsakinamiti rcnpaarvH||4|| vinAzayantaM timiradvipASAna raSTrA'viTA harimullasantam / Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvivIyaH sargaH / AmodinI vaktravitIrNamudrAM nidrAM jahau vArijinIva sA'tha // 5 // 9 timiropamAH atyantazyAmAH ye dvipaughA gajanrajAstAn ; pakSe timirarUpA ye dvipaughAstAn timiradvipaughAn dhvAntagajabajAn vinAzayantaM ghnantaM hariM siMhaM sUrya ca dRSTvA, AmodinI harSavatI, gandhavatI ca; sA, vArijinIva padminIva, nidrAM jahau tyajati sma / nidrAM kiM0, vakle sukhe, vitIrNA dattA, mudrA yayA tAmiti / atra vArijinI hi sUrye dRSTvA nidrAM jahAtyeveti zleSamukhena spaSTa eva dRSTAntaH // 5 // svapnaH zubhaH prAtaravazyamuccairAryAya pUjyAya nivedanIyaH / Aryazca pUjyazca pativratAnAM bhattaiva vismeravilocanAnAm // 6 // 61 1 mAtaH prabhAte, svamaH kiM0, zubhaH zreyAn avazyaM nizcayena, AryAya sajjanAya kiM0, pUjyAya mahanIyAyArthAd gurujanAya, nivedanIyo nirUpyaH / sa ca AryaH pUjyatha, pativratAnAM, vismeravilocanAnAM satInAM strINAM bhacaiva patireveti tAtparyArthaH // 6 // matveti sA koDimadevyudAra manAH sanA dharmaghanA vanAzA / Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayastA / taM vanamakhamagurUpamAya patyai prabhAte nijagAda saghaH // 7 // . (aryato yugmamidam ) itIti pUrvoktamarya, matvA mAtvA, sA korimadevI kIcI, padAramanA sphAracetAH; punaH ki0, dharmadhanA puNyavibhavA, kathaM, sanA nirantaraM, punaH kiM0, ghanA bahapaH AzAH sahAH putraprasUtilAlanapAlanAdilakSamA yasyAH sA, athavA aghasya pApasya nAzo yasyAH sA, taM svamaM, patyai mANanAthAya kIracAya, asvamagurUpamAya vRhaspatitulyAya, budacatyadhyAchiyate, nijagAdeti badati smeparyaH // 7 // prAptatrilokIpramutAmivATa___ siddhiprasihodayinImirvanAm / mene patiH sa praNayaprasannaH susvapnamevaM pratipAdayantIm // 8 // mAtA trilokyAH khargamartyapAtAlalakSaNAyAH mAtApipatya yavA so punaH 0i, aSTAnAM mahAsidInAM prasidaH pratIta udayo vidyate asyAmiti tAM, sthAnaye'pi ivetyupmaayaam| sa patiH. kamAkhyazreSThI, kIrazaH, praNayena mehena asamaH saumyAmanaH, tAM panI, mene jAnAti sma / tA kiM kurvatI, pratipAdayantIM vadantIM; ke, susvamaM, harSAdikenevigamyam ayam, evAmiti puro balyamANam // 8 // Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| acAhamahatsmRticArucicA suptA nizi zrIriva padmatalpe / sautsukyamutsaGgamupeyivAMsaM pacAspamatrAsamanA apazyam // 9 // mapa, nidhi rAtrI, ahaM; kiM0, arhatsmRticAruvittA parameSThismaraNasAdhusvAntA, suptA satI, zrIrdevIva / yayA pabavaspeja kapalabhayyAyAM, sautsukyaM saraNaraNakaM yathA syAtayeti kriyAvizeSaNam / utsamupeyivAMsaM kroDamAgacchantaM, paJcAsyaM phesariNaM; ahaM ki0, atrAsamanA nirbhayahRdayA, apazyamityAlokitavatI // 9 // khanAdamuSmAdanilAdudIcyA divAmbudI vRSTiraniSTahantrI / priye ! bhavatyA bhavitA tanUja prasUtirAnanditavizvavizvA // 10 // - apAt bhasmAt haryakSalakSaNAt svamAt, udIcyAta uttarAdigabhavAt, anilAda pavanAd, yayA AmmudI rASTiAridasambandhinI vRSTirmeghavarSaNaM, tayA he piye pani bhavatyAstava, tanUjaprasUtiH putrotpattirbhavitA bhaviSyati / vizeSaNadayIdvArA meghavRSTiputrotpatyoH samAnadharmatAmAha-ki0, aniSTahantrI maniSTasyApiyasya, duSkAlAdeva vAriNI / punaH ki0, mAnanditaM vi samasta, viSaM jagad, yayA athavA AnanditA vidhAvidhA Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 vijayanazastyAm / samastapRthivI, yayA seti / ubhayatrApi yathAsambhavaM vizeSaNa dvayI draSTavyeti spaSTaM zeSam // 10 // ityuktiyuktyA muditAM patistAM zikhaNDinImabda iva vyadhatta / tato nijaM sthAnamiyaM viveza bhogAMva bharcA saha nirviveza // 11 // ( arthato'trApi yugmam ) uktaprakAreNa vAkyavyatikareNa, ityuktiyuktyA'nena patiH prANezaH, tAM preyasIM koDimadevIM, muditAM vyavaca harSavatImakarot / kaH kAmivetyAha- iva yathA'bdo meghaH, zikhafueli mayUrImiti / tato'nantaraM iyaM preyasI, nijaM sthAnaM svAspadaM, niveza praviSTA / ca punarbhatra saha bhogAn zabdAdIn paJcaviSayAn, nirviveza rasmetibhAvArthaH // 11 // daurgatyadAvAnalanIradaH sat phalAbhirAmaH sumanaHpriyAtmA / svaHkSmAgharorvyAmiva kalpasAlastadIyakukSau bavRdhe'tha garbhaH // 12 // athAnantaraM tadIyakukSau koDimadenyudare garbho, vavRdhe vRddhimAsasAdetyanvayaH / kasyAM ka ivetyAha- svaH kSmAgharorvyAmiva bhUmau yathA, kalpasAlaH kalpavRkSaH / atha kalpasAlaH garbhava kIra ityAha- daurgaspadAbAnale dAridryavanavaDau, nIrado meghasta Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH snH| mApakatvAdayorapitulyaM vizeSaNamidaM,dAridrayavidrAvaNapravaNatvAditiH punaH kiM0 satphalairamirAmo ramyaH, kalpasAlapakSe tu phalaiH pratItairiti, putrapakSe tu, santi zobhanAni phalAni kuTumbakamabhRtimAbhRtalAbharUpANi tairabhirAma itiH punaH kiM. sumanasA devAnAM paNDitAnAM ca priya AtmA yasya sa sumana:miyAtmeti // 12 // bhaya kAvyakalApakena kaviH koDimadevIdohadAn varNayati sadyaH pradattA'bhimatArthamarhatpAdAravindadvayamacaryAmi / analpasaMkalpitakalpavRkSAn sAkSAjitAkSAzramaNAnnamAmi / / 13 // prakarSaNa dacaH pradataH abhimatArtho vAbhimatapadArtho yena tada madacA'bhimatArya, aItpAdAravindadvayaM jinakramakamalayamalaM, arcayAmi / punaH analpasaGkalpite prabhUtasamIhite kalpavRkSAn , kavaM sAkSAditi pratyakSAn , punaH kiM. jitAkSAn jitendriyAn, bhamaNAn sAdhUna, namAmi nmskromi| iti dohdyodbhaavH||1|| * sudhAmudhAkArakarI jinokti tApaM harantI pramanAH pibAmi / dInArthisAghuSvanukampayA ca saktyA ca bhaktyA ca dadAmi dAnam // 14 // muSAyAkAraharI pIr3AtiraskArakAriNI, cinotisa Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 vijayAstvAm / . agiraM, kiMkurvatI, harantI, kaM tApaM pApasantAparUpamiti, ahaM kiM0 pramanA hRSTamAnasA satI, pibAmi / punadInA anAthA varAkAdayaH, arthinazca yAcakA bhaTTamANavakAdikAH, sAdhavastu nigranthAsteSu yathAkramaNa anukampayA kRpayA, punaH saktirAsaktiH dAnAbhiSvaGgarUpA tayA saktyA,dAtRtvasvabhAvena na tu pAtrabuddhayeti, punarbhaktyA antaraGgaprItisamudbhUtaprabhUtA'dbhutabhAvarUpayA, dAnaM dadAmi / ityatrApi dohadadvayodbhAvanA // 14 / / ghanAghasaGghAtavighAti saGghavAtsalyamutsAhimanAstanomi / tIrtheSu tIrtheSu ca jIrNacatyodvAraM dhanAdhAramahaM karomi // 15 // punaH, saGghaSu caturvidhaSu, vAtsalyaM vatsalatvaM samAnadhArmikANAmazanavasanAdipradAnarUpaM, kiM0 ghanA'yasaGghAtavighAti niviDapAtakamakarApahAri, ahaM kiM0 utsAhimanAH utsAhavanmano yasyAH sA sotsAhamAnasA satI, tanomIti / punastIyAnAM mUyastvAt tIrtheSu tIrthapviti na paunaruktyaM jIrNacaityAnAM purANAcahArANAM uddhAraM, kiM0 dhanasya AdhArI nikSepasthAnaM, yatastatra kSiptaM hi vittaM janmAntarAdAvapi supApaM bhavatIti dhanAdhArastaM dhanAdhAraM, karomi / ihApi dohadadvayaM darzitAmiti // 15 // zatruJjayovIdhararaivatAdri zrIarbudAdyAdiSu vizruteSu / Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH smH| tIrtheSu yAtrAmatimAtrabhakti satrA svabha; nanu sUtrayAmi // 16 // zatruJjayorvIdharaH siddhazailaH, raivatAdrizca girinAranAmA mahAgiriH, zrIarbudAdizvetyAdiSu prasiddheSu tIryeSu, ahaM, kiM0 atimAtrabhaktiH anargalabhaktimatI satI, svabhA satrA svakAntena sArda, yAtrAmutsavaM, gamanaM vA mUtrayApi viracayAmi / atra tu tIrthayAtrAgamanAtmaka eka eva dohado'darzIti // 16 // itthaM zubhAdarkavitarkamUlaM ye ye'bhilASA abhavan svapalyAH / te te latAstoyamuceva patyA pracakrire drAk saphalAH vazaktyA // 17 // ityamityetairvarNitAH, ye ye abhilASA manorathAH, svapalyAH koDimadevyAH, abhavan babhUvuH; abhilASAH kIdRzAH, zubhodavitakamUlaM zubhaH zreyAn yaH udaH uttarakAlabhavaM phalaM, tasya 'vitarkaH saMzayehayoH' ityanekArthatvAt vitarka IhA tasyAmUlaM hetavaH, te te patyA svAminA, svazaktyA nijasAmAda , saphalAH, pracakrire kRtA iti; yathA toyamucA meghana, latAballyaH, iti dRSTAntaH // 17 // tathApi tAM mlAnamukhI himAnI dagdhAmivAmbhoruhiNI nirIkSya / Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijyshslaad| patnImupAMzu praNayaprasanna manA apRcchat sa vaNigvareNyaH // 18 // tathApi, tadohadapUrtikaraNe'pi, to panI, himAnyA mahAhimena dagdhAmambhorAhaNI padminImiva,mlAnamukhI vicchAyavadanA, nirIkSya, sa paNigvareNyo vyavahArivaraH, kIdRzaH praNayena snehana, prasannamanAH san ,kayaM upAMzu vijane'nyayam' ityanekAryavacanAda upAzvityekAnte,apRcchat prabhAviSayIkahate smeti // 18 // yat pRSTavAstadAhaindoH kalAyA ahanIva keyaM priye dazA te dRgazarmamUlam / patyuH purastAdatha sA nidAna tAgdazAyAH kathamapyuvAca // 19 // iva yathA, indozcandrasya, kalAyAH SoDazAMzarUpAyA:, ahAna pAsare, tathA he priye bhArye, keya te dazA'vasthA,kIzI gazamamUlaM zodhakSuSoH azarmamUlamasukhaheturmameti gamyam / ayeti tatpRcchAnantaraM, patyuH purastAdbharturaprataH, tAdRzadazAyA nidAna kAraNa, kathamapIti mahatA nirbandhena, sA koDimadevI, uvAcA. 'bravIt // 19 // bhUmiM bhayAnAmapi karNajAhaM gRNAmi zArdalamahaM kareNa / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| 9 apUryamANaH priyadohado'yaM dunoti mAM rAhurivendumUrttim // 20 // bhayAmA bhItInAM, bhUmimapi sthAnamapi, zAlaM dvIpinaM, karNajAI zrotramUlaM, gRhAmyahamityAkSepaH / atra dhAtordikarmakasvAdayaM prayogaH / ayaM dohado'pUryamANo mAM dunoti pIDayati / rAhuriva yayA, indumati mugAGkamaNDalImati imAntaH spaSTa eveti // 20 // atha tadvacanabhuteranu bheSThI yadacintayattadAhagarbhAnubhAvAdazubhAH zubhAzca syurdohadAH smerazAmavazyam / . loko'pi vaktItyazanena sAkaM . nogAravAtA vyabhicAravantaH // 21 // garmAnubhAvAt garbhaprabhAvAt, smerazAstrINAM zubhA azubhAzca dohadAH, syubhavantItyanvayaH / atra dohadazabdasya punapuMsakaliGgatvAt dohadA ityaduSTam / panamevArtha draDhayati-loko'pi iti vakti, kimityAha yat azzanena sAkaM sAI, udgAravAyavo vyabhicAriNo na syuH / yAga AhArastAhag udgAra iti ataH // 21 // syAhohadA'pUrtivazAd vazAyA garbhasya vA nizcayato vinAzaH / Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayazastyAm / zreSThIti cintAmadharanmano'ntaH . saklezamUlaM jalarADivaurvam // 22 // ___ dohadA'pUrtivazAt , vazAyA nAryAH, garbhasya bhrUNasya vA, nizcayatA, vinAzaH, syAdbhavatItyanvayaH / zreSThI kamAkhyaH, itIti imAM pUrvArdoditAM, cintA, mano'ntaH, adharaddharati sma / cintAM ki0 saMklezasya mUlaM / dRSTAntamAha-jalarAT samudraH, iva yathA. aurva vaDavAnalamiti // 22 // anena ko'pyadbhutadohadena kukSAvamuSyAH suvRSo'vatIrNaH / evaM sadaivaM vaNijAM vataMsaM tamabhyagAnmujjaladhiM dhunIva // 23 // anena nirUpitasvarUpaNa, adbhutadAhadena AzcaryakoIdena, amuSyA bhAryAyAH, kukSI, ko'pi sudRSaH vRSo balavatIti / vacanAt suvRSaH zobhanabalavAn , jIvo'vatIrNo'vatatAra, evamityamunA prakAreNa, sadaivaM bhAgyavantaM, taM vaNijAM vataMsaM vyavahAriNAM bhevaram, mud harSo'bhyagAdeti sma / yathA jaladhi samudra dhunI nadIti dRSTAntaH / / 23 // duHsAdhyatAtiH khalu dohadasya mucca prtaapynggjlbdhisiddaa| drAg vyAnazAte tamime api merorivorvI rajanirdinaM ca // 24 // Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH sargaH / 71 khalbiti bitarphe nizvaye ceti, tasyoktapUrvasya dohadasya, duHsAdhyatArttiH duHkhena sAdhyate iti duHsAdhyaM tasya bhAvastatA tasyA ArttiH pIDA, ekA tviyaM, aparAH ca punarmud kIdRzI pratApyaGgajalabdhisiddhA pratApI mabhAvavAn yaH aGgajaH putrastasya labdheH prApteH siddhA niSpannA, ime dve api taM zreSThinaM, drAk zIghraM, vyAnazAte vyApnutaH sma / dRSTAntaM spaSTayati -- meroriva yathA, uvIM pRthvIM, rajanirnizA, dinaM vAsaracetyarthaH // 24 // prapUrite puNyavatA priyeNa taddohade drAk pratibhAprakarSAt / dine dine sA'tha pupoSa rUpazriyaM kalendoriva zuklapakSe // 25 // puNyavatA dharmiNA, priyeNa preyasA, pratibhAprakarSAt prajJApATabAt, tadohade zArdUlakarNajAigrAhalakSaNe, prapUrite pUrNAMkRte sati, sA dine dine rUpazriyaM saundaryalakSmI pupoSa puSNAti sma 1 dRSTAntamAha - indoH kalA SoDazoM'zaH, iva zukapakSe // 25 // .kramAdathA'smin zubhabhAji garbhe upeyuSi zrImati vRddhimiddhAm / saubhAgyabhAk sphAraphalaprapaJcA rasAlazAkheva babhUva soccaiH // 26 // asmin garbhe, kiM0 zubhabhAji kuzAlani, punaH kiM0 zrI Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayamavastAra ! . mati zobhAjuSi,disupeyuSi hadimAsAdayati sati,saubhAgyabhAra subhagatvazAlinI,punaH kiM0 sphAra udAraH phalamapazo garbharUpo'nyatra tu cUtaphalavistAro yasyAH sA, rasAlasya sahakArasya zAkhA, iva yathA, proktavizeSaNaviziSTA satI, saubhAgyabhAra bhavati, tayA sA. koDimadevyapi, pabhUva / urityatizayAryabAyako'vyayaH // 26 // garbhAnubhAvAt vaparicchade sA sotsAhavAtsalyavatI babhUva / parAgapUrAt sahavAsabhAji dvirephavRnde navapadminIva / / 27 / / garbhasyAnubhAvaH pramAvastasmAda, sA koDimadevI, khaparicchade nijaparivAre. sotsAI yadvAtsalyamAnukUlyaM tadatI para batyanvayaH / dRSTAnto'tra-raca yathA. parAgapUrAt makarandAtizayA , sahavAsabhAji sahacAriNi, parikarabhUte iti yAvat , dvirepharande bhRtvarge, navapapinI nUtanAmbhorahiNItyaryaH // 27 // lAvaNyavarNAkuravAride'smin garne bhRzaM sphAtimite mRgAkSyAH / asyA azobhiSTa zarIrayaSTiH kSetrasya dhAnye'mbadhimekhaleva // 28 // sadmanasacirIkSaNasajjaspanalakSaNaM yahAvalpaM varNava zarIravargaH sa evAhuraH pAstA garide panIyavAhe tavRdizetutvAna, Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyA snH| asmin garne, sphAtimite di prApte sati, masyA mRgAkSyAH koDimadevyAH, zarIrayaSTistanulatA, azobhiSTa zuzubhe / yaSTilatekhuNAdivivaraNe / dRSTAnto- yayA kSetrasya asyAdyutpattiAnImitasya, ambudhimekhalA mahI kSetrakSoNIva, dhAnye sphAtimite, bobhate, tayeyamapIti // 28 // yAnAsanastAnanipAnagAnA zanAbhiyAnAdiSu sA sayanA / taM pAlayAmAsa sukhena garbha . vaidyopadiSTaividhibhirviziSTaiH // 29 / / . yAnaM gamanam, AsanamupavezanaM, snAnaM pratItaM, nitarAM pAnaM pAnIyaprabhRternipAnaM, gAnaM :gItAdeH prasiddha azanaM bhojanaM, abhiyAnaM abhimukhaM gamanaM, AdizabdAt grAmyadharmasevana-bhUribhAravAhana-daratarapradhAvana-prapatana-praskhalana-prapIDana-hanana-viSamazayana-nirazana:rodana-vamana-virecana preGkholana-isana-nakhacchedana-tailAbhyaJjana-gandhavilepanamamukhazarIrazubhUSAparigrahaH, eteSu; sA koDimadevI, sayavA yanavatI satI, taM garbha, sukhena, paalyaa| mAsa / kairityAi-vidhibhiH prakAraiH, kiM. vaidyopadiSTaibhiSAgnirUpitaiH, punaH kiMviziSTaiviziSTamanovacanatannAmAnukUlyakAribhiriti // 29 // prekSya prasannAM prasavonmukhI to ... paricchadenollasitaM malIlam / AsannabhAnUdayinI dinAdA vaindrImivAzAM kamalAkareNa // 30 // tAM korimadevInAnI, prasavonmukhIM AsamayasA, punaH Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijymvstaar| kiM0 prasamA saumyAnanaparmA, prekSya, paricchadena parIvAraNa, ullasitaM samullAsinA babhUve / salIlamiti kriyAvizeSaNam / .atra dRSTAntaM prakaTayati-AsanaH samIpavartI bhAndayo yasyAH sA, to sanikRSTasUryodramA aindrI AzA pUrvI diza, prekSya, dinAdau prabhAte, kamalAkareNeva sarasA, sarasIvhasamhena vA yayetyarthaH // 30 // atha kAvyatrayeNa gurujanmasaMvatsaramAnatithilagAyAha varSe yugAkAzarasendusaMkhye ___ mAse tapasye tithipUrNimAyAm / lame vRSAlye harige himAMzI rAhI tulAyAM ca zanau dhanuHsthe // 31 // varSe saMvatsare, kITa, yugAkAzarasendusaMkhye, punAni katatretAdvAparakalinAmakAni catvArIti, AkAzaM zUnyatvAd bindusthAnIyaM, rasAstitAlukakaSAyAmlamadhuralavaNAkhyAHSad, indurekastenaiteSAM saMkhyA yajitasminityatra " aGgAnAM vAmato gatiH" itivacanAt pazcAnupUrdhyA vinyasyamAneSveteSvaGkeSu vikramAt saMvat 1604 varSe ityAgataM, punarmAse, tapasye phAlgune, punastiyipUrNimAyAM tithau puurnnimaakhye| aya pazcimArdainAtanakAvyena ca dvAdazabhavanavibhAgena gurorjanmagrahAnAha-janmakuNDalikAsthApanA, yathA, lame, kiM0 vRSAkhye dvitIye lame vaimAne udayini sati, punarharige siMhasthite, himAMzau candramasi, lanAcaturthe kendrabhavane satIti zeSaH, punaH rAhI saiMhikeye, tulAyAM samAt SaSThe bhavane gate iti prayojyaM, punaH zanau zanaizcare, dhanuHsthe samAdaSTamabhavane sthite satIti / / 31 // Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIka snH| kummasthayorazazAGkasUnvo miinsthyorvaakptidaitygurvoH| dharAtanUje hariNAnanasthe meSasthite cAhikanAni kheTe // 32 // arkazazAisnvoH sUryabuSayoH, kiM. kumbhasthayoH satolabhAdazame kendrabhavane prAyorivi zeSaH, punaH vApatidaityagurvoH bRhaspatithukrayoH, kiM0 pInasthayoH satoH lagAdekAdaze lAbhabhavane gatayoriti, punaH gharAtanUje mAle, kiM0 hariNAnano makarastatrasye sati lagAvame bhavane vartini, ca punaH, AhikanAni, kheTe ketunAmake Ahe, mepasthite sati dvAdazabhavanamAmi / zu010 iti janmakuNDalikAbahAH // 32 // - sAH zubhaiH saptadinairyuteSu yAteSu mAseSu navakhayo sA / pUrveva dharmAzumasUta padyo chAsaM tanUja mahasAmirAmam // 3 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamazarasyAM / saha arddhena varttante ye te sArddhAstaiH sArdaiH, saptabhirdinaiyuteSu navasu mAseSu, garbhAdhAnadinAt yAMteSu gateSu satsu, sA koDimadevI, tanUjaM sutaM, amRta sUte smaH dRSTAntena vizinaSTi-iva yathA, pUrvA prAcI dik, gharmAzuM sUrya, vizeSaNadvayadvArA samAnadha tAmAha ekatra padmAyA lakSmyAH, ullAso yasmAt taM, pakSe padmAnAM paGkajAnAmiti, punaH kiM0 mahasA tejasA, utsarvana ca abhirAmam // 33 // AkarNya karNotsavamAtmajanmajanmAtizarmAtha mahebhyamukhyaH / harSa sa lebhe prasabhaM prabaha barhIIMva garjAravamambudasya // 34 // > athAtmajanmanaH putrasya, janmAvatAraM kIdRza, karNayoH zrItrayorutsavamutsavatulyaM, tadADhAdakatvAt, ata eva punaH kiM0 atizayena zarma yasmAttadatizarma, AkarNya zrutvA sa kamAkhyo, mahebhyamukhyaH, harSa bhe kiM0 prasabhaM pravaI pradhAnamiti, kriyAvizeSaNadvayamidamathavA, ambudasya meghasya, garjAravaM zrutvA, iva yathA, vahIM mayUraH, iti dRSTAntaH // 34 // kamaH samo'bhUt sutajanmazaMsijaneSu varddhApanikAM dadAnaH / bhAgeSu vizveSu vasundharAyA vArINi varSanniva vArivAhaH // 35 // kama iti kamAkhyaH zreSThI, sarveSvapi sutajanmazaMsijaneSu putrotpattivarddhApanikAdAyakaMSu, varddhApanikAM dadAnaH santuSTidAnaM sRjana, samastulyo 'bhUt nAntaramakArSIditi / dRSTAntamAha 185 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH sargaH / iva yathA, vasundharAyA vasudhAyA, vizveSu sarveSu bhAgeSu, vAribAho megho, vArINi jalAni, varSannAntaraM kurute; tathAyamapItyarthaH / / 35 / / dhanI dhanAnyAtmajajanmahRSTastathA pradatte sma sa mArgaNebhyaH / puMrUpa eSa tridazadrumastai ne yathA bhUvalayA'vatIrNaH // 36 // AtmajajanmanA putrAvatAreNa, hRSTo harSitaH, sa dhanI vyavahArI, mArgaNebhyo yAcakebhyastathA, dhanAni pradatte sma dattavAn, yathA tairyAcakaiH, eSa zreSThI, puMrUpaH puruSarUpadhArI, trizadrumaH kalpavRkSaH, mene'mAni jJAta iti yAvat / kiM0 bhUvalaye medinImaNDale avatIrNo labdhAvatAra iti // 36 // so'mumucad guptigRhe nibaddhA nnarAnnRpAtprAbhRtadAnatuSTAt / etAdRzAM janmani yuktametat prakhyApayannevamazeSalokAn // 37 // sa zreSThI, gupti kArAgAre, nibaddhAn, narAn manuSyAna, prAbhRtadAnena suvarNamaNimANikyapramukhA'zeSavizeSavastuDhaukanena tuSTaye hRSTastasmAt prAbhRtadAnatuSTAt, nRpAttadAnIM mahArAjAdhirAjamahArANazrI udayasiMhanAmakAt, kamanayitAkama ThAkumbhe kumbhalamerau mahAdurge sthAyina iti zeSaH, amRmucat mocayAmAsetyarthaH, etAdRzAmevaMvidhAnAM puruSANAM janmani janau, etadyuktaM, evabhiti prakhyApayan jhApayan, azeSalokAn sarvajanA - niti // 37 // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamayastvAm / ulUlulIlAravazAlinInAM sambandhinInAM varavarNinInAm / dukUladivyAmbarabhUSaNAyaiH __ satkArakArI sa babhUva bhUri // 38 // ulUlumaMgaladhvanistallakSaNo yo lIlAravaH kelinAdastena, zAlinInAM zobhamAnAnA, sambandhinInAM khagotrIyakuTumbinInA, varavarNinInAM mukhyayoSitAH dukUlAni paTTakUgani,tAnyeva divyAmbarANi vayaMvatrANi bhUSaNAni ca, tilakakuNDalakaNakaTakarkayUrahArArddhahAraveyakabAhurabhakamudrikAdIni, tadAdhairanyairapi rabakAzcanadhanAdibhiH, sa zreSThI, satkArakArI satkriyAkArako, babhUvA'bhavada, bhUrIti yayA syAttathA kiyA. vizeSaNam // 38 // sezAGganAmaGgalamajugIta varyANi tU-Ni bahUni neduH| dvAre tadIye zubhazAtakumbha__ kummAGkite kautukakelikAnte // 39 // saha Ibhena svAminA vante yAstAH sezAH sadhavA itiyAvat tataH sezA yA aganA nAryastAsAM mAlena maJjUni manoharANi, yAni gItAni geyapadAni, loke, dhavalanAmakAni tairvANi, tUryANi vAdyAni ki0 bahUni bhUyAsi, tatayanazrupirAnaddharUpANi vINAveNulAlakaMsAlavaMzacAmRdAmabhRtIni, tadIye dvAre zreSThidhAmadAre, nedurnadanti sm| dvAre kiM0 zubhaM bhavyaM pat zAtakammaM kAzanaM, tasya kummAH kalazAstairastei. bhUSite / punaH ki0 kautukasya nandanamananotsavahatAsasva yA meli: Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| 79 krIDA, arthAnAgaranAgarImaNDitatANDavamayI, tayA kautukakelyA, kAnte kamanIye // 39 // sakuGkumairbandhuragandhagandha saardrvaiy'stsushsthstaiH| tanmandiraM sendiramastyaneka rUpairupetairiva bhaanubimbaiH||40|| sakuDDamaiyuMmRNamizritaiH, bandhuro manojhoAt surabhiriti, sacA'sau gandho ghrANagrAhyo guNo yasyA'sau gandhasArazcandanaM, tasya dranai rasaiH, nyastAH sthApitAH, suSThu atizayena zastAH prazastAH, ye hastAH paJcAGgulIgabhiMtacapeTAkArA mAgalyavizeSAH sthAsakAH iti taiH| tasya zreSThino mandiraM sadanaM / kIdRzaM sendiraM sazrIka, tadAnImastIti shessH| ivetyAzaGkate, bhAnubimbairmArtaNDamaNDalaiH kiM. upetaiH samAgataiH, punaH kIdRzaiH anekarUpairbahurUpadhArakariti atra kathaJcid varNAkArayo sAdharSyA hastakAnAM gabhastyupamAnam // 40 // Anandibandidhvanibandhure tad dvAre virene shkaarptraiH| vinirmitA maGgalatoraNAli riSyeNa kiM praiSi nijaDhireSA // 41 // Anandino harmyulA vittavitaraNAdinA tuSyA, ye bandinI maGgalapAThakAsteSAM dhvanibhirnAdairvandhure tadvAre, sahakArapatrairAnadalaiH,vinirmitA viravitA, mAlatoraNAlimaGgalArtha toraNazreNiH, vireje zuzubhe / kimityutprekSyate iSyeNa vasantartunA, nijardiH khasampattiH, maipi mahiteti // 41 // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayapatrastyAm / dvAHpArzvayostasya gRhasya rambhA stambhau vyabhAtAM navaparNapUrNau / dhammillaphullotpalazAlimaulI * sarasvatIsindhusute kimete // 42 // . tasya zrISThino, gRhasya dvAHpAyorimUlayoH, navaiH sadhaskaiH parNaiH patraiH pUrito, rambhAyAH kadalyAH stambhau vyamAtAM bhejatuH, dhammilleSu saMyatakezeSu yAI phullotpalAni vismerakuvalayAni, taiH zAlI zobhito mauliryayoste, sarasvatIsindhusute bhAratIkamale, dve api devyau, kimityutprekSyate-ete prApte, tatmamUtatanayapuNyodayAditi gamyam // 42 // virejire hArajire tadIye dUrvAGkarAstatra bhRzaM lasantaH / niketanAmbhonidhinandanAyA manoharAH kezabharA ivAmI // 43 / / tatra kSaNe tadIye dvArajire dvArAjaNe, pUrvAkurAH haritAlikAmarohAH, virojire bhAnti smati ki0 bhRzaM lasanto'tibhrAjamAnAH, ivotprekSyate-niketanasya sadanasya yAmbhonidhinandanA lakSmIstasyA niketanAmbhoniSinandanAyA gRhalakSmyAiti yAvat, manoharA manojJAH, kezabharAH kuntalakalApAH, sudutvAttanutvAbhIlavarNatvAcaitadupamAnam // 53 / / suhAsinIsantatayaH samIyu hIre tadIyezatapUrNapAtrAH / Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyA snH| 81 dayA rukSA stomamivAtmanaH khaM khAH preSitAH zItarucA smitAkSyaH // 44 // suhAsinIsantatayaH paurapurandhrIdhoraNayaH, tadIye dvAre samIyuH samabhyAgaman / kIdRzyaH, akSataiAjaiH pUrNAni pAtrANi mAGgalyabhAjanAni yAsAM taaH| iveti vita, AtmanaH khasya, khaM dhanaM, rucAM stomaM jyotiSAM jAlaM, dattvA, khAH smitAkSyonijA nAryaH, zItarucA candreNa, preSitA iti putrasyopAyanAyeti prekSyam // 44 // sanmauktikakhastikazastamAmA- tadaGgaNaM ghausRNagholaliptam / pravAlajAlairjaTilA'tyakhaNDa DiNDIrapiNDA vasudheva vAH // 45 // ghosaNaH kauGghamo yo gholaH kuGkumarasamasara iti, tena liptam / punaH, santaH zreSThA ye mauktikAnAM muktAphalAnAM svastikAsvaiH astaM zreyaH, tadaGgaNaM tasya zreSThino gRhAgaNaM, AbhAd babhau / athotmekSAM mAha-vAH samudrasya, vasudhA mahIna / kIdRzI, mavAlajAlachimandaiTilA nyAsA / punaH kiM. atyakhaNDA: prakAmapUrNA DiNDIrasya phenasya piNDA yasyAM sAyakhaNDaDimdIrapiNDeti kAvyasya piNDAH // 45 // tejakhino mamalama bIjaM rejustdokskhlmaatmdrshaaH| bhAsAmadhIzAH parivArapadyo chAsapradAnaikaparA ivaite // 16 // Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. vijayapazastyAn / tadokasi tasya zreSThino gehe, alamatyarya, AtmadarzA darpaNAH, kiM0 tejakhino jyotissmntH| punaH kiM0 maGgalAnAM maJju manojhaM, bIjaM nibandhanaM, rejurbejurityanvayaH / ivotprekSyate, ete bhAsAmadhIzAH sUryAH / kiM0 parivArasya paricchadasya yA paDA lakSmIstasyA ya ullAsastasya pradAnaikaparAH; pakSe parivArabhUtAni yAni padyAni kamalAni teSAM ullAsapradAnakaparAH parivArapayollAsapadAnaikaparA iti // 46 // bhAnti sma nIrandhramudaH purandhya___ stasyAlaye giitmnojnygiitaaH| udyAnabhUmAviva kAntakaNThyaH pikyaH kharaM paJcamamuccarantyaH // 47 // tasya zreSThina Alaye nIrandhramudaH nibiDaharSAH, purandhyaH kuTumbinyo bhAnti sma / kIdRzyaH, gItAni gAnagocarIkRtAni, manojJAni hRdayaGgamAni, gItAni geyapadAni yAbhistAH giitmnojnygiitaaH| dRSTAntamAha-iva yathA, udyAnabhUmau vanAvanau kAntakaNThyaH priyadhvanayaH, pikyaH kokilAH, saptasu SaDjaRSabhagAndhAramadhyamapaJcamadhaivataniSadhanAmakeSu khareSu paJcamaM saMzayA saGkhyayA'pi ca kharaM grAmarAgAdyavatAramUlaM uccarantya ityudvirantyaH // 47 // tadaGgaNe raGgiNi paJcavarNa protphullapuSpaprakaro vireje| somArasaumyAsitazukrasUri tArAdirAjI suravarmanIva // 48 // tadaGgaNe tasya zreSThino gRhAgaNe, kiM0 raGgiNi harSiNi, Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH sargaH / 83 rAgiNi vA / paJca zvetapItaraktanIlazyAmalA varNA yasya sa cAsau motphullaH smeravAsau puSpaprakaraH kusumastomazceti karmadhArayaH sa paJcavarNaprotphullapuSpaprakaraH, vireje rAjati smeti / dRSTAntamAhaiva yathA, suravartmani gagane, somArasaumyAsitazukrasUritArAdirAjI, tatra somaH zazI, Aro maGgalaH, saumyo budhaH, asitaH zaniH zukro bhRguH, mUrirAcAryastenehAcAryo'dhikArAd bRhaspatiH / yadAhujrjyotirvidaH- "mAsaM ravibudhazukrAH sArddhaM bhaumatrayodazAcAryaH" ityAdyukteH sUrirguruste ca, apare'pi ca tArAdayazceti dvandvastena teSAM somArasaumyAsitazukramUritArAdInAM rAjI zreNI rAjata iti / / 48 / / " saMmAnadAnaM varagItagAnaM sadvandighoSaH puralokapoSaH / ityutsavaistasya gRhaM babhau tat pramodarAjaH- kimu rAjadhAnI ? // 49 // saMmAnaH satkriyAvizeSastatkaraNaM saMmAnadAnaM punarvaragItagAnaM dhavalAdipradAnaM sadhavastrIbhiriti zeSaH / punaH, sadvandighoSo bhaTTabrAhmaNAdyAzIrvAdarUpaH / punaH, puralokapoSaH puralokAnAM nagarajanAnAM bhojyAdinA poSaNaM poSaH iti vyAvarNitairutsavaiH tasya kamAkhyasya zreSThinastadA tad gRhaM, babhau zuzubhe / pramodajaH harSabhUpateH kiM rAjadhAnI skandhAvAraH mukhyaM nivAsasthAnamiti tAtparyam // 49 // mAtA ca vaptA ca sutena tena girAmagamyAM mudamanvabhUtAm / pulomaputrI ca purandarabha Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayatratrastvAm / kAmaM jayeneva jayorjitena // 50 // mAtA jananI, vasA pitA, tauH tena sutena, girAmamabhyAM vacanAgocarAM, mudaM harSa, anvabhUtAM vidAMbabhUvatuH / dRSTAnto'tra yathApulomaputrI zacI, purandaraH zakrastau jayena jayadattenetyatra dRSTAte dArzantike ca cakAradvayaM mAtApitrossamAnaharSakhyApanArthamiti / anyat spaSTam // 50 // siMhena nidrAntarudIkSitena tarakhinA tena ca dohadena / dviSAM jaye siMha ivAtimAtra TA sthAmA sadA'yaM bhavitA'GgajanmA // 51 // mattvetyatucchotsavavatsalAbhyAM samAnadAnairmuditAcalAbhyAm / amuSya sUnorjayasiMha itya nvarthe pitRbhyAM vidadhe'bhidhAnam ||12|| (yugmam) briTena phesariNA, kIdRzena, nidrAntaH svApamadhye, udIkSitena vilokitena ca punaH, tarasvinA balIyasA, tena zArdUlakarNagrahaNalakSaNena dohana, dviSAM ripUNAM, jaye siMha iva / kiM0 atimAtramanargalaM sthAna balaM yasya saH atimAtrasthAmA / ayamaGgajanmA tanujo, bhavitA bhAbItyarthaH / / 51 / / iti matvA'tucchorasave mahati mahe vatsalAbhyAM snehalAbhyAM putrotpattinimittotsavakaraNapravaNAbhyAmiti yAvat / punaH kiM0 samAnaiH sasatkArairdAnairmuditA acalA pRthivI yAbhyAM tAbhyAM pitRbhyAM jananIjanakAbhyAM, amuSya sUnoH asya putrasya, jayasiMha iti anvartha sArthakaM, abhidhAnaM nAma, vidadhe nirmitamityarthaH // 52 // pumNamyArUyeyam / Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH sargaH / atha dvAviMzatyA vRttairjayasiMhakumArasya bAlacApalyapuSTituSTiceSTApAMzukrIDAdikaM kavirvarNayati -- sa mAturutsaGgamabhaGgaraGgavRtterdukUlAJcalazAlilIlaH / vibhUSayan mUrta iva pramodaH kadAcidatyadbhutamUrttirasthAt // 53 // 85 sa bAlaH kadAciditi kasmiMzcitsamaye, abhaGgarage vRttiH pravRttiryasyAstasyAH, mAtuH koDimadevyAH, utsaGgamaGka, vibhUSayannasthAt tasthau / sa kiM0 dukUlAJcalena zAlinI zobhamAnA lIlA keliryasya saH, ata eva punaH kiM0 atyadbhutA'tyAzcaryakAriNI mUrttiryasya saH / ivotprekSyate - mAturmurtto mUrttimAn pramodoharSa iti // 53 // sa cArucandrodayake dukUlanicolakaH komalatUlikAyAm / reme guhAyAmiva siMhazAvaH zrIpezale pAlanake kadAcit // 54 // sa bAlaH, kiM0 dukUlasya nicolaH pracchadapaTo yasya sa dukUlanicolakaH, kadAcit zriyA zobhayA, pezale manohare, pAlanake, punaH kiM0 cArucandrodayake ramyavitAne reme'ramata / kasyAmityAha - komalatUlikAyAM sukumAlatUlazayyAyAm ; dRSTAnto'traiva yathA, guhAyAM girikandarAyAM, siMhasya zAvo bAlaka iti // 54 // vismerapAthoruhapezalAsyaH sacakracetaH praNayapraNetA / Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijavanastvAm / babhau bhRzaM koDimadesakhInA make kadAcid rucimAnivAyam // 55 // vismaraM protphullaM, yat pAyoruhaM kamalaM, tadvada pezalamAsyaM mukhaM yasya saH, punaH kiM0 saccakracetasAM sajjanasamUhamanasAM, praNayapraNetA prItikArakaH, ayaM bAlaH, koDimadesakhInAM mAturvayasyAnAM, ake utsaGge, bhRzamatizayena, babhau zobhate sma / ka iva rucimAniva mUrya iva / tatpakSe vismerANAM pAyoruhANAM pezalA AsyA sthitiryasmAd yatra veti saH / tasyodaye hi teSAM vismertvaaptteH| punaH kiM0 saccakracetaHpraNayapraNetA santo ye cakAH phokapakSiNastacetasAM praNayapraNetA prItikArIti // 55 // kadAcidutphullavilocanasya koDe pituH koDimadetanUjaH / akrIDadAkrIDamuvIva hasti zAvaH sukhaM sthUlakapolamUlaH // 56 // koDimadetanUjaH sa jayasiMhaH, kadAcit kutracit samaye, utphullavilocanasya smeranayanasya, pituH kamAkhyazreSThinaH, kroDe utsama, akrIDat krIDati smeti / dRSTAntaM pAha-AkrIDabhuvIva udyAnamedinyAmiva, hastizAvo dvipapotaH, dvayorvizeSaNamekamevAha--sthUlakapolamUla iti| sthUle puSTimApane kapolayormUle yasya sa iti // 56 // so'syAM nagaryA vyavahAriNo'sya putraH priyo'bhUdudayan janAnAm / nizAntavistAritakAntarazmiH saroruhANAmiva tigmarazmiH 57 // Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH sargaH / asya vyavahAriNaH kamAkhyasya putraH sa jayasiMhaH, asyAM nagaryo nAradapuryo, udayan vRddhirUpAmunnatiM vrajan, janAnAM priyo SbhUt vallabho'bhavadityarthaH / etadeva dRSTAntena spaSTayati iva yathA, tigmarazmiH sUryaH, saroruhANAM paGkeruhANAM, priyo bhavati / bAlaH sUryazva kIdRza ityAha--nizAnte gRhe, vistAritAH kAntA ramaNIyA razmayaH zarIrakAntayo yena saH / sUryapakSe nizAyA ante nizAnte prabhAte, vistAritA ityAdyagretanaM samIcInameveti // 57 // ullAsayan puNyapayodhipAthaH prabodhayan kovidakairavANi / krameNa bAlaH sa kalA'bhilASI zazIva vRddhiM bibharAmbabhUva // 58 // puNyameva payodhipAthaH samudrasalilaM, ullAsayan samunnatimAnayan / punaH0 kovidAH paNDitA eva kairavANi vetotpalAni, prabodhayan praphullatAM nayan, krameNa sa bAlaH, zazIva candramA iva, kiM0 kalAnAM likhitagaNitAdInAM, pakSe kalAnAM pratItAnAm abhilASo yasyAstIti sa kalAbhilASI, vRddhiM bibharAmbabhUva prAvarddhatetyarthaH / kiM cAtrAnena kAvyadvayena divAkaranizAkarayorupamAnagrahaNAt tasya bAlasya bhImakAntaguNAtmakatA darziteti tavam // 58 // riGkhan prajalpannipatan prapazya naznan vinighnan prahasan pibaM / 87 pitrormude'bhUjjayasiMhazAvaH satAM samastaM hi mudAM nidAnam // 59 // rikhan riGkhaNaM kurvan upaviSTa eva gacchan, punarjalpana Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / miAsa sambhASaNaM kurvan , punarnipatan adhaHpatan , punaH prapazyan svajanAnAM sanmukhaM vilokayan , punaH anan khAdan , punaH vinighran capeTAdinA mArayan, punahasan smitaM kurvan , punaH piban pAnaM kurvan , sa jayasiMhazAvaH, pitrorjananIjanakayormude'bhUt santuSTaye jAtavAn / hi nizcitaM, satAM mahatAM, samastamakhilamavyaktaceSTAdi pharmApi mudA nidAnaM harSahetuH sarveSAmapIti rahasyam // 59 // praujjhacca kuNThatvamivAgyakaNThaH sa kSIrakaNThatvamakuNThamukhyaH / bayaH prapede tanayaH sa pAMzu. krIDocitaM cAruvayovayasyaH // 6 // sa bAlaH kiM0 akuNTheSu prajAvatsu, mukhyaH, kuNThatvamiva mUrkhatvamiva, krameNa kSIrakaNThatvaM galatvaM praujsat tyajati smetyanvayaH / punaH sa kiM0 agnyaH pradhAno lakSaNopetatvAt kaNTho yasya saH / ca punaH sa bAlaH pAMzukrIDAyA dhUlikelerucitaM yogyaM vayaH prapede / sa kiM0 cAruvayasastulyavayasa iti yAvat, bayasyA mitrANi yasya sa iti // 60 // gehAGgaNe dhUlividhUsarAGgaH pitroH pramodaM prathayan prakAmam / reme kumAraiH savayobhirarbhaH kUle'jajAyAH kalabhairivemaH // 61 // dhUlyA reNunA, arthAnagaratrikacatuSkacatvarAdisambandhinA, vidhUsara aGga yasya saH, dhUlidhusaratanuriti, sapAlaH, gehAgaNe mandirAjire, pitroH kamAkoDimadevyoH, pramoda prathayan Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| 89 vistArayan , savayobhiH suhRdbhiH kumAraiH saha reme ramate smeti / atra dRSTAnto yathA-abjazcandrastasmAjjAyata ityabjajA "revendujA" iti zrIhemAcAryokteH abjajA narmadA, tasyA abjajAyA narmadAyAH, kUle taTe, kalabhaitriMzadvArSikairgajairibho hastI, mahAniti gamyam , yatotropameyasAmyAt ibho'pi kalabharUpa evaM yUthAdhipatirAkSipyate // 61 // ekaM sa sAdIva zizuM turaGgI kRtya khayaM vAhayati sma jAtu / anekapIkRtya kadAcidekaM so'rbha mahAmAtra ivAruroha // 62 // jAtu kadAcit , sa bAlaH, ekaM zizuM dAraka, turaGgIkRtya iyaM vidhAya, sAdIvA'zvavAravad, vAhayati smAvAhayat / kadAcit punaH sa bAlaH, ekamarma bAlakaM, anekapIkRtya gajaM vidhAya, mahAmAtra iba gajAjIva iva, svayaM ArurohArohati smeti // 62 / / sa vAhayAmAsa vRSau vidhAya zizU svayaM sUta iva svagantrIm / sa vizvakarmeva cakAra kelI__gRhANi mRtlAbhirakarkazAbhiH // 63 // sa bAlaH, dvau zizU pAlau, vRSau balIvI, vidhAya; sUta iva sArathiriva, svagantrI nijakrIDAvAhanikA, vAhayAmAsa / punaH sa bAlaH, vizvakarmeva devavarddhakIva, akarkazAbhirmadvIbhiH, mRtlAbhirmadbhirpattikAbhiriti yAvat , kelIgRhANi dhUlIrUpANi, cakAra akArSIt / / 63 // Arohati smaiSa puraH purastAt 2 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprAzastyAm / paryantabhUvartiSu bhUruheSu / zAkhAsu zAkhAmRgavad bhramaMzca teSAM sa paMkvAni phalAnyakhAdat // 64 // __ eSa vAlaH, puraH puryA nAradapuryyA iti yAkt, paryantaM bhUvartiSu parisarastheSu, bhUruheSu kAraskareSu sahakArarAjAdane gudIdADimIkadalIkarkandhapramukheSu, Arohati smArUDhavAn / kayaM0 purastAva agrato'paradArakebhyazchekatayeti zeSaH / ca punasteSAM zAkhinAM zAkhAsu, zAkhAmRgavat kapiriva, bhraman sa kumAraH, pakAni pariNatAni, phalAni akhAdadbhakSayati smeti // 64 // sastrau sa sasnehamatho purasya - samIpagAyAM subhagApagAyAm / protphullapAthoruhapezalAyaryA __ svarnimnagAyAmiva rAjahaMsaH // 65 / / atho kadAcit , sa vAlaH, purasya nagarasya, samIpagAyAM savidhavartinyAM, subhagApagAyAM manohastaraGgiNyAM, sasno snAnaM vyadhAt / yathA protphullapAyoruhapezalAyAM vismerAmbhoruhabandhurAyAM, svanimnagAyAM gaGgAyAM, rAjahaMsa iveti dRSTAntaH // 65 // nAnAvinodai ramamANameva mAlokya bAlaM mumudeM savitrI / mattAH karIndrA iva sUnavo'rbhA . ucchRGkhalA eva hi tuSTaye syuH // 66 / / evamiti vyAvarNitasvarUpaiH, nAnAvinodaivividhavilAsaiH, smamANaM krIDanta, bAlaM vilokya savitrI mAtA, mumude irSamadhAt / Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH smH| amumevArtha samarthayati yataH kAraNAt arbhAvAlyamAjaH, sUnavaH putrAH, ucchRGkhalAthApalyazAlina eva tuSTaye toSAya, syuH, savitrIvastroriti zeSaH / yathA mattA madavantaH karIndrA. gajendrAH; ucchRGkhalA eva tuSTaye bhavantIti dRSTAntaH / tathAcoktaM sUktakRtA-"varSAkAle nadyaH zayane pramadA madoddhatAH krinnH| bAlatve ca kumArA avinItA eva zobhante" ityuktariti // 66 // haMsIva phullaM navapuNDarIkaM . hRSTA hRdA'mbA'tha tamAliliGga / puSpaM sadAmodamivAlinI taM . mAtA muhucAru cucumba mUrti // 67 // - haMsI rAjahaMsI, yayA phullaM vikasitaM, navapuNDarIkaM, tatheti nidarzane, ambA mAtA, dRSTA satI,dRdA hRdayena, taM bAlakaM, AliliGgAliGgati sma / punaH, sadAmodaM samandhaM saharSa ca, puSpaM prasUna, alinIva bhramarIva, taM mAtA, muhurasakada, vAraM vAramiti yAvat / mUrti mastake, cucumba cumbati sma / bArviti kriyAvizeSaNam // 67 // satrA khamAtrA''rhatamandirAntaH ___ zizuHsa. tatra pratimA anasIt / ..pratyekamAsanamupAzrayasthA. nukto'mbayAH sa. zramaNAn vavande // 6 // sa zizurjayasiMhavAlaH, kadAcita mAtrA satrA jananyA saha, AItamandirAntarjinabhavanamadhye, pratimA arhanmUrtIH, anaMsIda praNamati smeti / punaH, sa vAlo'mbayA jananyA, ukto munIn nameti pArayena praNunaH san , upAzrayasthAna pauSadhazAlArika Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijavAvasthA / tAn, zramaNAn sAdhun , vavande vandate sma / kayamityAha-pratye. kamAsanaM ceti kriyAvizeSaNadvayam , tataH samIpaM gatvA, pratyeka pratyekaM.vandate smeti tattvam / / 68 // mAtrA'timAtraM parameSThimantraM sa pAThyamAnaM paThati sma dhImAn / sahaMzajanmAvanijanmano yat ___phalatrayIyaM gaditA'majJaiH // 69 // punarmAtrA koDimadevyA, pAThyamAnamadhyApyamAnaM, parameSThimantraM pazcanamaskAra, sadhImAn matimAn , atimAtra prakAmaM, paThati smeti / pazcimArddhana pratipAditamevArtha samarthayan prastAvanAmAhayaditi yasmAtkAraNAt, sadaMzajanmAvanijanmanaH zrAvakakulAvatArataroH, iyaM pAganirUpitasvarUpA jinanamanaguruvandananamaskArabhaNanalakSaNA phalatrayI, AgamahAnibhiH, gaditA jgde| marthato yugmamidaM vyaakhyaatmitiH||.69 // chAyAspadaM vAJchitavittadAtA __ suparvazAlI sumano'bhirAmaH / kalpadrumAkUra ivaiSa bAla pravaImAno'timude babhUva // 70 // eSa bAlaH, kalpadrumAkUra iva pravarddhamAnaH san , atimude bahuharSAya, babhUva, pitroriti zeSaH / atha dvayorapi bAlakakalpavRkSArayostulyavizeSaNadvArA samAnadharmatAmAha-chAyAyAH zobhAyA AspadaM padaM, pakSe chAyAyAH anAtapasya AtapAbhokasyeti yAvat , yadanekArya:-"chAyA'nAtape zobhAyAM ca" iti / punaH kiM0 vAJchitavicadAtA kAmitAryapadaH, idaM dvayorapi Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH saan| tulyameva vizeSaNam / punaH kiM0 suparvavat devavat zAlI zobhamAnaH, suparvabhiH zobhanotsavaiH zAlIti vA, pakSe suparvabhirdevaiH zAlI / punaH kiM0 suSThu zobhanaM mano yeSAM te sumanasaH paNDitAstAn abhirAmayatIti sumanobhirAmaH, pakSe sumanobhiH kusumairabhirAmo ramaNIya iti // 70 // salakSaNaM bandhuradhAtusandhi bandhaM sadAkhyAtamudArapAdam / jahAra cetAMsi satAM suvarNA laGkArabhRt kAvyamivAGgamasya // 71 // . asya vAlasya, agaM zarIraM, kAvyamiva granthavat, satAM cetAMsi jhaaraajhrditynvyH| dvayorvizeSaNadvArA tulyatvaM vyanakti-aGgaM kiM0 saha lakSaNaizchatracAmaratAmarasatomaradvipanipadvIpadvIpisindhusaindhavadhvajAdibhiH, athavA "iha bhavati saptaraktaH SaDunataH" ityAdizlokoktaiAtriMzatA lakSaNairvarttate yattat , pakSe saha lakSaNena vyAkaraNenA'thavA lakSaNaiH kAvyalakSaNairdUSaNahAnabhUSaNadAnAdibhirvartate yat tat / punaH bandhurA manoharA dhAtavo rasAmugmAMsamedo'sthimajjazukrAkhyAH sapta, sandhInAM cAgopAgAdisaMbandhinAM bandhA bandhanAni yatra tat pakSe bandhuro dhAtUnAM bhvAdInAM sandhInAM svarasandhipramukhANAM ca bandho gumpho yatra tat / punaH kiM0 sadA nityaM khyAtaM prasiddhi prAptaM, pakSe san vidyamAna AkhyAtastyAdivibhaktirUpo yatra tat / punaH kiM0 udArau pAdau caraNau yatra tat, pakSe udArAH pAdA vRttazlokAditurIyAMzarUpA yatra, athavA pAdAH padAni vibhaktyantAni yatra tat / punaH kiM0 suvarNAlaGkArabhRt kAJcanAbharaNadhAri, pakSe suvarNAH zobhanAkSarANi alaGkArAca citrAdayastAn Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / vibhIti tadityarthaH // 71 // azokazAlI tilakAbhirAmaH kAntAlikaH peshlbaaljaalH| lasatpravAlAMhitalaH sumADhyo babhau vanoddeza ivAsya dehaH // 72 // asya bAlasya, vanoddeza iva kAnanapradeza iva, dehaH kAyaH, bbhau| dvAvapi vizinaSTi-ki0 azokazAlI na zokazAlI. azokazAlI, pakSe azokena vRkSavizeSeNa shaalii| punaH kiM0 tilakena puNDreNa abhirAmaH, pakSe tilkaikssriti| punaH ki0 kAntaM priyaM alikaM bhAlaM yasya saH, pakSe kAntA alino bhramarA yatra saH, svArthe ka iti kaantaalikH| punaH kiM0 pezalaM bAlajAlaMkezakalApo yasya saH, pakSe bAlo hIberastajjAlaM yatra tat / punaH kiM0 lasatpravAlavat sphuradvidrumavat raktaM aMhitalaM yasya saH, pakSe lasantaH pravAlA navInakizalayAH, aMhayo drumamUlAni ca, talAstAlAbhidhAnAstaruvizeSAzca yatra saH / punaH kiM0 sumayA zobhanazriyA ADhyaH, pakSe sumaiH kusumairiti / zeSaM pUrvavat / / 72 // sarasvatIzobhitamadhyadezaM vizAlazaGkha varakezapAzam / kundAvadAtadvijarAjamAnaM tadAsyamambhonidhitAM babhAra // 73 // tasya bAlasya, AsyaM vadanaM, ambhonidhitAM samudrabhAvaM, bmaaretynvyH| atha taddhetubhUtAni dharyAni vizeSaNAnyAhakiM0 sarasvatyA vANyA zobhito bhUSito madhyadezo'ntaramadezoM yasya tat, pakSe sarasvatIbhistaTinIbhiH, agretanaM tavaiva / punaH ki Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH sargaH / vizAlau vistIrNau zaGkhau bhAlazrotrAntararUpau zarIrAvayavavizeSau yatra tat, pakSe vizAlAH zaGkhAH kambavo yatra / punaH kiM0 varaH pravaraH kezapAzo mUrddhajavajo yatra tat, pakSe kezo varuNastasya pAzo'traM yatra / punaH kiM0 kundAvadAtA ye dvijA dantAste rAjamAnaM bhrAjamAnam, pakSe kundAvadAtA ye dvijAH pakSiNaH arthAt rAjahaMsAstairiti / aparaM pUrvavat // 73 // sadabjavAsaM zrutizAli hAribrAhmIkamatyadbhutapuSpadantam / 1 95 ullAsabhRtsaumyamudAratAraM vyomeva bhAti sma tadAsyamuccaiH // 74 // tasya bAlasyAsyaM vyomeva gaganamiva, bhAti smetyanvayaH / zliSTavizeSaNaistattulyatAM vyanakti - kiM0 satI zlAghyA'bjavAsA lakSmIryasya tat, pakSe san vidyamAno'bjasya candra. maso vAso vasatiryatra / punaH kiM0 zrutibhyAM zravaNAbhyAM karNAbhyAmiti yAvat, zAli manojJam, pakSe zrutiH zravaNanAmaka nakSatraM tena zAli / punaH, hAriNI ramyA brAhmI vAg yatra tat, ke brAhmIkam, pakSe brAhmI rohiNI yatra / punaH kiM0 atizayenAbhutAni yAni puSpANi kusumAni tadvaddantA radA yatra tat, pakSe atyadbhutau puSpadantau sUryAcandramasau yatra / punaH kiM0 ullAsabhRt ata eva saumyaM prasannam, patre ullAsabhRt saumyo budho yatra / punaH kiM0 udAre tAre kanInike yatra tat, pakSa udArAstArAstArakA yatreti // 74 // ityuktaM bAlyacApalyaceSTAvapuH puSTyAdivarNanam, athAgretanaM vRttaM SabhirvRttairvarNayati anyedyurAnanditasarvapauraM - Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastvAm / rUpazriyA kAmamivAbhirAmam / adhItidhurya nijamAtmajaM taM dRSTvA pitRbhyAmiti hRdyacinti // 75 // anyedhurekadA, AnanditAH sarve porA yena tm| punaH kiM0 rUpazriyA saundaryyasaMpattyA, kAmamivAbhirAmaM kandarpamivotrekSyam / punaH kiM0 adhItidhurya paThanasamartha, taM nijamAtmajaM jayasiMha, dRSTvA, pitRbhyAM kamAkoDimadevIbhyAM, dRdi manasi, iti vakSyamANam , acinti cintitam / / 75 // saubhAgyabhAjyapyatirUpavatya pyalaGkRte cApyativallabhe'pi / na kiMzukasyeva sume janaH syAt kRtAdaro mAtamukhe tanUje // 76 // pUrvasmin kAvye yadacintItyuktaM tadevAha-saubhAgyabhAji subhage'pi / punaH kiM0 atirUpavati surUpe'pi / punaH kiM0 alaGkRte bhUSaNAdibhirbhUSite'pi / punaH kiM0 ativallabhe bhRzaM priye'pi / kiMzukasya vRkSavizeSasya sume puSpa iva yathA ko'pi janaH kRtAdaro na syAt, tathA mAtRmukhe tanUje mUrkhe putre, pUrvoktavizeSaNaviziSTe'pi sabhAjanaH ko'pi nAdaraM kurvIteti bhaavaarthH||76|| matveti citte tithivArAdhiSNya lagnAdizuddhi pravidhAya samyak / sampUrNakAmau sutalekhazAlo tsavotsukau tau pitarAvabhUtAm // 77 // iti citte manasi, matvA jJAtvA, tithiH pratipadAdiH, vAraH Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 dvitIyaH srgH| sUryAdivAsaraH, dhiSNyaM nakSatram , azvinyAdiH lamaM meSAdi, teSAM, AdizabdAtkaraNayogAdInAM ca samyak zuddhiM zuddhamuhUrttanirNIti, pravidhAya kRtvA, jyotiSikadvAraMNeti zeSaH, saMpUrNaH saMpanaH, kAmaH sutajanmaddhayAdilakSaNo'bhilApo yayostI, sutalekhazAlotsavotsukau sutasya lekhazAlAyAM pAThazAlAyAM, ya utsavastatra preSaNotsavastatrotsuko tatparo, tau pitarau, abhUtAM jAto // 77 // nAnAdukUlaiH satatAnukUlaiH sanmaNDapo'maNDi gRhe khakIye / zrAnticchide tatra pure'tyadatraiH kiM prAvRSeNyairavatIrNamapraiH 1 // 78 // .. nAnAdukUlairvivighapaTTakUlaiH, kiM0 satataM nityaM, anukUlazchAyAdisukhahetutvAda, khakIye AtmIye, gRhe sanmaNDapo'maNDi maNDitaH, tAbhyAM pitRbhyAmiti zeSaH / tatra pure'tyadabhaibhRzaM bhUribhiH, abhairvArdalaiH, kIraH, pASaNyaivarSAkAlodbhavaiH, paJcavarNairitiH zrAnticchide zramanAzAya, kimavatIrNa kimuttIrNa miti ? // 78 // sarvo'pi pauro'hutamaktigauro . bhuGkte sma tatra pracurAdareNa / sadyo manomodakamodakAdi pakAnapaktyA sudhayeva sAkSAt // 79 // agratamakyA kamAkhyavyavahAriracitayA, goro vizadaH masabavainojjvala iti, sarvo'pi pauro nAradapurImahAjanaH, pracusadareca, taba galke maaml| kyelAha-panobodakAlina Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayAtrastvAm / cAilAdakArakA ye modakA laDDukAstadAdIni yAni pakAbAni ghRtapUrakhaNDakhAyalapanazrImauktikacUrNapramukhANi teSAM pakatyA zreNyA, sAkSAtpratyakSaM, sudhayA amRteneva, mAdhuryeNeti zreSaH // 79 // ... suzAlidAlipracurAjyapAli zAkaizca sAkaM bubhuje'tra lokH| jaharSa pUrjemanavAravAra parvaNyasau varSati bhUrivAbde // 80 // su zobhanAH zAlayaH kalamAdyAH, dAlayazca muddAliprabhRtayaH, pracurA AjyapAlayo ghanaghRtadhoraNayaH, zAkAzca jIvantIprabhRtayastaiH, sAkaM sArddha, tathA loko bubhuje yathA jemanavArasya sakkuTumbasakalalokabhuktinirmitirUpasya yo vAro'vasarastallakSaNaM yat parvotsavastatra jemanavAravAraparvaNi, asau pUrnAradapurI, jaharSa harSavatI jAteti / atra zreSThinA nirvizeSeNA'zeSA api lokA yathecchaM bhojanaM kAritA ityasUci, anyathA nikhilAyA nagaryA harSAnupapatteriti dik / dRSTAnto'tra-abde jalade, varSati sati bhUriva pRthivIveti // 80 // atha padbhiH kAvyairlekhazAlAkaragaM varNayati.... mRdaGgacaGgAdikavaryatUrya* baje zubhollAsini vaadymaane|| maGgalyagIteSu ca gIyamAne- .... pUccaiHsvaraM hAsisuhAsinIbhiH // 81 // .. zubhasya kalyANasya, ullAsau yasmin yasmAda vA tasmin zubhollAsini, mRdaGgacaGgAdInAM varyatUryANAM, baje samudaye, Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| vAdyamAne satiH punarhAsinyo hAsyavatyo vismitAnanA iti yAvataH yAHsuhAsinyaH sadhavayuvatyastAbhiH hAsisuhAsinIbhiH, maGgalyeSu manohareSu, gIteSu dhavaladhvanirUpeSu, gIyamAneSu satsu, katham , uccaiHsvaraM yathA bhavati tatheti kriyAvizeSaNam // 81 // bhujaGgavallIdalanAlikera___ vastrAdike vastuni dIyamAne / pade pade puSkalalakSmidAnaiH sArthe'rthinAmadhvani toSyamANe // 82 // bhujaGgavallInAM nAgalatAnAM, yAni dalAni patrANi punanAlikeravastrANi pratItAni, tadAdike tatmamukhe, vastuni dIyamAne sati / punaH, pade pade iti sthAne sthAne vizrAmAdAne, puSkalalakSmyA bahulakSmyA dAnairvitaraNaiH, arthinAM sArthe samUhe, adhvani pathi, toSyamANe sati // 82 // puraH puraH pauranareSu zIghra gacchatsvanAbharaNAdbhuteSu / amandamAnandabhareNa mAtA pitrormanassadmani pUryamANe // 83 // anAbharaNAdbhuteSu bahumUlyabhUSaNabhUSitatvAdAzcaryakAriSu, pauranareSu nAgarajaneSu, puraH puroato'grataH, zIghra gacchatsu bajatsu satsu / punaH amandaM yathAsyAt tathA, AnandabhareNa harSaprakarSeNa, mAtApitrorjananIjanakayoH, manaHsabani idayamandire, pUryamANe sati // 83 // atha kAvyatrayeNa kumArasya varNanamAha.. tAmbUlapUrNAsya udArapuSpa- . . Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamazastyAm / dAmAbhirAmaH shucishuddhvaasaaH| savismayaM kAma ivAGganAbhi__rgavAkSalakSairmuhurIkSyamANaH // 84 // sa kiM0, tAmbUlena tAmbUlIdalapUgIphalAdirUpeNa pUrNa pUritaM AsyaM yasya sa taambuulpuurnnaasyH| punaH kiM0, udArANAM sphArANAM, puSpANAM jAtIjapAyUthikAmarubakadamanakacampakAdInAM, dAmabhiH sragagbhiH, abhirAmo ramya iti / punaH kiM0, zucizuddhavAsAH zucIni dhavalAni, zuddhAni nirmalAni, vAsAMsi vastrANi. yasya saH / punaH kiM kriyamANa ityAha-savismayaM sadarpa sAzcarya vA, aGganAbhirvadhRbhiH, gavAkSANAM jAlAnA, lakSaiH, muhurityasakaMca , kAma iva, vIkSyamANo vilokyamAnaH // 84 // udAracAmIkarazRGkhalAGke sindUrapUre dvirade'dhirUDhaH / airAvaNe svarNavibhUSaNaudhai vibhUSitaH sUnurivAdrizatroH // 85 // udAracAmIkarazRGkhalasya cArukAzcanazRGvalasya, aGko bhUSA yasmiMstasmin , punaH, sindUrasya pUro vistAro yatra tatra, dvirade hastini, adhirUDhaH / punaH kiM0, vibhUSito'laGkRtaH, kairityAha-svarNavibhUSaNodhaiH hirnnmyaabhrnngnnaiH| ivotkSya te, aisavaNe'dhirUDhaH advizatroH zakrasya, sUnurjayadatta iveti // 5 // zastakSaNairIkSaNavIkSaNaiH khai stAM pAvayana puNyapuraM purI saH / Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| kramAt kumAro varalekhazAlA dvAraM zriyAM dhAma samAjagAma // 86 // "utsAhotsavayoH kSaNaH" ityAdhukteH zastaH prazastaH kSaNa utsAho yeSu taiH, athavA zastaH kSaNa utsavo yebhyastaiH zastakSaNaiH, IkSaNavIkSaNairlocanAlokanaiH, svaiH svakIyaiH, tAM purI, nAradapurI nagarI, kIdRzIM puNyasya dharmasya, puraM gRhaM, pAvayan pavitrayan , kramAt zanaiH zanairgacchan , kumAro jayasiMhaH, varA pradhAnA yA lekhazAlA adhyApakadhAma tavAraM, kiM0 zriyAM dhAma zobhA''spadaM,zRGgAritatvAt ; samAjagAma prAptavAn / iti vyAkhyAtamantyakriyaM SabhiH kulakam // 86 // * atha kipadbhiH kAvyaiH kumArasya lekhazAlApravezapAThAdi varNayatiuttIrya cAturyanidhiH sa kumbhi kumbhasthalAt kumbha ivAmarANAm / yacchan manaHkAmitamarthamuccai... stAMprAvizat paNDitalekhazAlAm // 87 // sa jayasiMhakumAraH, kIdRzaH, cAturyasya vaidagdhyasya, nidhinidhAnaM, kumbhino hastinaH, kumbhasthalAt uttIrya, amarANAM kumbha iva kAmaghaTa iva, manaHkAmitaM cetazcintitaM, artha vittaM, yacchan vitaran , yAcakebhya iti zeSaH / tAM paNDitalekhazAlA prAvizasaviSTa iti // 87 // Anarca tatra zrutadevatAM sa muktAphalaiH kAJcanabhUSaNaizca / yadarcitA kalpalateva datte . . . Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 vijayamavastyAm / sadyaH satAM vAJchitamarthameSA // 88 // sa tatra lekhazAlAyAM, pUrva zrutadevatAM sarasvatI, AnarcA'pUjayat / kairityAha-muktAphalaimauktikaiH, punaH kAJcanabhUSaNaiH suvarNAbharaNaiH / pUjane hetumevAha-yat yasmAt kAraNAdeSA zrutadevatA'ciMtA satI, satAM vAJchitamartha vidyAvivekavAllabhyavaidagadhyAdirUpaM, kalpalateva, datte dadAtIti // 88 // divyairdukUlaiH kanakairdhanaizca guruM tataH satkurute sma so'tha / nihanti jADyaM dhruvamaryameva yataH sa satkAramanoharAsyaH // 89 // divyairabhutaiH, dukUlaiH paTTakUlasaMbandhidhautikAdirUpairiti shessH| ca punaH, kanakaiH suvarNamudrikAdirUpairiti / punaH,dhanairnANakaiH rUpyakapramukhairiti zeSaH / guruM pAThaka, sa bAlaH, satkuruta sma / tasyaiva hetumAha-yata iti| yato hetoH, sa guruH satkAreNa saMmAnadAnabahumAnapradAnalakSaNena manoharaM AsyaM yasya saH satkAramanoharAsyaH san , aryameva sUrya iva, jAjyaM maukhya, nihanti, pakSe jADyaM zaityamityarthaH // 89 // kharjUrapUgIphalanAlikera sitopalAbhAjanamodakAdyaiH / saJcakrire tena ca lekhazAlA dhAmnIha pUrva zizavo bhaNantaH // 9 // kharjUrapUgIphalanAlikerasitopalAbhAjanamodakAH sukhabhakSikAvizeSAstaiH AdhazabdAt paTTikAlekhanikAvartanakairiti zeSaH / tena jayasiMhana, lekhazAlAyAM pUrva purA bhaNantaH zikSako Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlakA lekhazAlikAH, mama sahAdhyAyino bhAvina iti dhiyA saJcakrire sakriyante smeti // 9 // alpairdinaistatra samastavidyA saMkrAntirAsIt pratibhAprakAze / kAlaH kiyAna syAnmukure karasthe bimbasya yAtaH pratibimbabhAvam ? // 91 // tatra bAle, kIdRze, pratibhAyA buddhyAH prakAzaH pATavaM yatra tatra, alpairdinaiH stokairvAsaH, samastavidyAsaMkrAntiH sakalazAstrajJAnasaMkramaH, AsIjAtavAn / dRSTAntenAmumevArtha samarthayati-mukure darpaNe, karasthe hastatalagate sati, bimbasya saGkamAIvastunaH, pratibimbabhAvaM pratirUpatA, yAto gacchataH, kiyAna kAlaH syAt ? na kiyAnapIti hRdayam // 91 // yathA yathA'yaM bhaNati sma sUnu stathA tathA mudbhavati sma pitroH / mRgAGkamAlokayataH kalADhyaM . vArAM nidheH kiM na mahAsamRddhiH ? // 92 // ayaM sUnuryathA yathA bhaNati sma, tathA tathA pitrorjananIjanakayoH, mudbhavati sm| enamevArtha dRSTAntadvArA dRDhayati-mRgAGka hariNadhvajaM, ki0 kalADhyaM saMpUrNasakalakalaM, Alokayato vArAM nidheH samudrasya, mahAsamRddhiH kallolollAsasaMbandhinI kiM na syAt 1.api tu syAdeveti // 92 // sute samete sati lekhazAlA gurohAdAtmagRhaM bhaNitvA. . Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijyaashstyaa| gururgurubhyAM sadakAri vitaiH satsUpakAro yadalaM phalAya // 93 // lekhazAlAguroradhyApakasya, gRhAt sute putre, bhaNitvA'dhItya, AtmagRhaM samate sati, gurubhyAM pitRbhyAM kamAkoDimadevInAmakAbhyAM, guruH sa vidyAguruH, vittairdhanaiH, sadakAri sbke| yat yasmAt kAraNAt , satsu sAdhuSu, upakAro'lamatyartha, phalAya bhavatIti // 93 // babhau vadanneSa puraH svapitro gurogrhiitaakhilhdyvidyH| nipItapAthAH payasAmadhIzAd - varSAsu garjanniva nIravAhaH // 94 // eSa bAlakaH, kImaH, guroH pAThakA gRhItA'khilA huyA hRdayaGgamA vidyA yena saH, svapitroH puro vadan babhau pRSTapraznottarANi prayacchan zuzubhe / dRSTAntamAha-yathA payasAmadhIzAt samudrAt , nipItapAyAH pItapAnIyo, varSAsu meghAgameSu, garjana garjAravaM kurvan , nIravAho megha iti // 94 // ayAvaziSTattergurupiturvairAgyotpAdadIkSAdi varNayatiathA'nyadA dharmagurUpadezA dabhagavairAgyataramaragI / kamAmidhaH zreSThivaraH khaputra madhItamuvIkSya hRdIti dadhyau // 95 // jayetyAMnA, anyadaikasmin dine. dharmagurUpadezAt sukRtto dezakopadezaka, agale vairAbarale skho basa saH, Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hitIyaH sargaH / 105 kamAkhyaH zreSThipradhAnaH, svaputraM jayasiMhAbhidhAnaM, adhItaM paThitaM, udvIkSya dRSTvA itItivakSyamANalakSaNaM, dRdi manAsa, dadhyau dhyAtavAnityarthaH // 95 // atha tadevAha asArasaMsAradharAruhasya sAraM phalaM jJaiH kathitaM tapasyA / saivaucitImaJcati me'tha bhuktabhogasya vizrAma iva zramArtteH // 96 // asAraH phalguryaH saMsAradharAruho bhavabhUruhastasyAsArasaMsAradharAruhasya, jJaiH paNDitairgaNadharAdibhiH, tapasyA dIkSA sAraM phalaM kathitamuktam / tenAtha me mama kIdRzasya bhuktabhogasya niviSTaviSayasya, saiva tapasyaiva, aucitImazcati yogyatAmeti / dRSTAnto'tra - iva yathA, zramArcaH zramasya klamasya arttiH pIDA yasya tasya zramArttaH zramapIDitasya puMsaH, vizrAmo vyAyAmavyapoharUpa iti // 96 // dhyAtveti vairAgyavarairvacobhiH patnIM patiH prAha viraktacetAH / priye ! bhavatyA'numato'dhunAhaM parivrajiSyAmi guroH samIpe // 97 // ityuktarUpam, dhyAtvA cintayitvA viraktacetA niHspRhamanAH, patiH prANezaH, vairAgyavarairniH saGgatAsAraiH, bacobhirvAkyaiH, patnIM prAha- priye he bhAyeM !, bhavatyA'numatastvayA'nujJAtaH san, gurorvijayadAnasUreH zrItapAgacchanAyakasya; samIpe pArzve parivrajiSyAmi, dIkSAM kakSIkariSyAmItyarthaH // 97 // 14 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / patyustaDitpAtanibhaM nizamya vaco jajalpAtha satIvataMsaH / tvayA vinAhaM zazinA nizeva kathaM bhaviSyAmi tamomayIza!? // 98 // patyuH prANanAthasya, vaco vacanaM, kIdRzaM taDitpAtanirbha vidyutpAtatulyaM, nizamya zrutvA, atha satISu pativratAsu vataMsaH zekharaH satIvataMsaH, sA koDimadevI, jajalpA'bravIt / he Iza khAmin ! yathA zazinA vinA nizA, tathA tvayA vinA ahaM kiM0 tamomayI, ajJAnamayI, arthAt kiMkartavyatAmUDhA, pakSe tamAmayI dhvAntamayI, iti kathaM bhaviSyAmi tvAdviraheNa mama kA gativinI ?, iti bhAvArthaH // 98 // na mAtaraM no pitaraM na putraM na mrAtaraM nApi hi devaraM ca / / patiM satInAM zaraNaM vadanti .. zItAturANAmiva saptajihvam ||99 // mAtaraM jananI, pitaraM janakaM, putraM tanUja, bhrAtaraM sahodaraM, devaraM prANanAthAnuja, neti sarvatra niSedhavAcako'vyayaH, sa tu strakRtaiba pratipadaM pRthaga nyastaH, tena satInAM na mAtaraM zaraNaM badanti lokA iti anayA rItyA pratyekamanvayaH prayojyo. devaraM yAvat : kintu satInAM strINAM, patiM khAminameva zaraNaM badantIti zeSaH / zItAturANAM himapIDitAnAM saptajivaM panimiveti dRSTAntaH // 99 // . ... putreNa yuktA tadahaM bhavahiH / .... sAkaM tapasyAcaraNaM kariSye / Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| mamApi mAnuSyamahIruhasya phalaM tadevAstu bhvtprstteH|| 10 // taditi tasmAt kAraNAt , putreNa yuktA'haM bhavadbhiH sAkaM yuSmAbhiH saha, tapasyAcaraNaM vratAsevanaM kariSye / mamApi bhavatprasattestava prasAdAda, mAnuSyamahIruhasya martyajanmamedinIjanmanaH, phalaM tadeva tapasyAcaraNameva, astu bhavatviti // 10 // zrutvetyamuSyA vacanaM sumukhyAH zreSThI sa bhUyo bhaNati sma bhAryAm / phaNAva nirmokamahaM mumukSu gArhasthyamatrAsti ca nizcayo me // 11 // amuSyAH sumukhyA asyA nAryAH koDimadevyAH, ityuktarUpaM, vacaH zrutvA sa zreSThI bhUyaH punarbhaNati smAbhASata / bhAryA prati yadbhaNati sma, tatpazcimAna pAha-yathA phaNI sarpaH, nirmokaM kaJcukaM, tathA tadvat , ahaM gArhasthyaM gRhasthabhAvaM, mumukSumoktumicchuH, asmi / atrAsmiarthe, me mama, nizcayo nirNayaH, astIti, kintu yadahamanetanavRttena vacmi, tattvaM svIkuryA mA nirAkuryA iti // 101 // kintvasti putrastava bAlako'yaM tiSThaukasi tvaM tadanena sAIm / vRddhi nayainaM svayamuptamabdhi kAzcIruhAGkramivAtmanA ca // 102 // he mANapriye ! tava putro'yaM jayasiMhaH, kiMtu bAlako'sti vat tasmAt kAraNAt , anena sArdamokasi gehe, tiSTheti / ca Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayastvAm / punaH svayamuptamabdhikAcIruhAGkrAmiva nijaropitapAdapaparohamiva, enaM putraM, AtmanA svena, vRddhiM naya prApayeti; atra dhAtordvikarmakatA // 102 // varSadvayAnantaramenamAtma__ janmAnamAdAya zubhAzaye ! tvam / bhavArNave nAvamivAdadIthA__ dIkSAmavazyaM zivazarmamUlam // 103 // varSadvayAda hAyanayugmAt anantaraM pazcAt , enaM AtmajanmAnaM nandanaM, AdAya lAtvA, sArddhamiti zeSaH / he zubhAzaye bhavyacitte ! tvaM bhavArNave saMsArasAgare, nAvamiva nAvaM tarImiva tattArakatvAta , dIkSAM tapasyAM, kIdRzIM zivazarmaNo mokSasukhasya, mUlaM nimittam , AdadIthA gRAthA iti // 103 // . ityAdibhiH sAmavacobhirAtma ___ hitaiH svakAntAmanunIya samyak / tataH pradattAnumatistayA'ya mamanyata khaM saphalAbhilASam // 104 // ityAdibhiruktarUpaiH, sAmavacAbhiranukUlavAkyaiH, punaH kiM0 AtmanaH svasya hitaiH AtmahitaiH, svakAntAM koDimadevInAnI, anunIya sAntvayitvA anukUlIkRtyeti yAvat , tatastayA palyA, pradattAnumatirdIkSArthamanujJAtaH san , ayaM zreSThI kamAkhyaH, svaM saphalAbhilASaM phalitatapasyArUpamanoratha, amanyata mene // 104 // tasthau tadA duHkhavazAdadhaHstA nmukhI pradoSe visinIva sA'tha / Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH sargaH / patyurviyoge hi mahAsatInAM nitambinInAmiha bhUri duHkham // 105 // atha sA bhAryA, tadA tatra kSaNe, duHkhavazAt adhaH stAnmukhI nyagvadanA, tasthau sthitavatI / dRSTAnto yathA- pradoSe rajanImukhe, bisinI mRNAlinI, yathA nyagmukhIbhavati, tatheyamapItyenamartha samarthayati -hIti yato hetoH patyurviyoge sati, mahAsatInAM pativratAnAM, nitambinInAM nArINAM bhUri bahu, duHkhaM bhavatIti bhAvaH // 105 // atho yathaucityavitIrNavittaH saMmAnya paurAn bahumAnagaurAn / kalyANakRtkalpitaveSa eSa 109 dIkSAM jighRkSuH khapurAdacAlIt // 106 // , atho ityanyadA zubhe vAsare, yathaucityaM yathArha vitIrNa dattaM vittaM dhanaM yena saH, svakuTumbajJAtIyAdInAmiti zeSaH / punaH kiM kRtvA saMmAnya mAnayitvA kAn paurAna purIjanAn kiM0 bahumAnena pUjayA adhikArAddIkSAviSayakotsavotsAharUpayA gaurAnujjvalAn bahumAnagaurAn / punaH kalyANakRd maGgalakArI dIkSAvasarayogyaH kalpitaH kRto veSo rajoharaNamukhapotikApramukho yena saH, eSa zreSThI, dIkSAM jighRkSustapasyAmA - ditsuH, svapurAnnAradapurInagarAt, acAlIccacAleti // 106 // tapAdhipazrIvijayAdidAnamukhyAbhidhAnAM zamisindhurANAm / pAdAmbujairbhUSitamastadambhaH Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / sa stambhatIrtha nagaraM jagAma // 107 // tapAdhipAstapAgacchanAyakAH ye zrIvijayadAneti mukhyApradhAnA'bhidhA saMjhA yeSAM teSAM zrIvijayAdidAnAbhidhAnAnAM, kiM0 zamisindhurANAM munimatagajAnAM, pAdAmbujaizcalananalinaiH, bhUSitaM zobhitaM, stambhatIrtha nAma nagaraM sa zreSThI, kIdRzaH astadambhI niSkapaTaH san , jagAma gatavAniti // 107 // prItyA praNamyA'tha jagAda zuddha___ yazojalaidhautadigantarANAm / teSAM puraH prAbhRtakaM prakurva niva svadantadyutimauktikaughaiH // 108 // prItyA premNA, praNamya tAn gurUniti zeSaH, jagAdA'vadat / ivotyakSyate-svadantadyutimauktikodhairnijadazanakAntimuktAphalajAlaH, prAbhRtakaM daukanaM, prakurvan ; kathaM purogre, keSAM teSAM gurUNAM zrIvijayadAnamurINAM, kiM0 zuddhayazojalainimalakIrtisalilaiH. dhautAni digantarANi harinmadhyAni yaisteSAM, purato jagAdAgre vakSyamANamiti // 108 // kaivalyakAntAratidakSadIkSA dAnena bhaTTArakapUjyapAdAH / sadyo'nugRNIta kRpAspadaM mA mapAM pravAheNa mahImivAbdAH // 109 // kevalyakAntA muktikAminI tasyA yA ratistatra darza nipuNaM yadIkSAdAnaM tapasyApadAnaM tena kaivalyakAntAratidakSadIkSAdAnena, bho bhaTTArakapUjyapAdAH bhaTTArakai pairdevairmunibhirvA pUjyAH pAdA yeSAM te bhaTTArakapUjyapAdAH!, tenAkAryatvAda Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaH srgH| na ponaruktyam / mAM kiM0 kRpAspadaM dayAyogya, anugRrNAtA'nugrahaviSayaM kurvantu, yathA mahIM pRthivIM, apAM pAnIyAnAM, pravAheNA'ndA meghA iti dRSTAntaH // 109 // . varSe sudhArazmivasundharASaD mRgAGkasaGkhye'hani cApyahA~ne / tenoditAste'tha tadeti pUjyAH prAvAjayastaM karuNAsamudrAH // 11 // sudhArazmizcandramA ekaH, vasundharApyekA, paDiti paTsakhyAnirUpako'GkaH, mRgAGko'pyekaH etaimigatyA militaH ekAdazAnvitaSoDazazatapramANA (1611) saGkhyA yasmiMstasmin , varSe saMvatsare, punarapyahani divase, kiM0 ahIne aduSTe, tena kamAkhyena zreSThinA, itItyuktarUpayA vijJaptyA uditAH preritAH, te pUjyAH zrIvijayadAnasUripAdAH, kiM0 karuNAsamudrA iti subodham , tadA tasminneva kSaNe, taM zreSThinaM, pAtrAjayan dIkSayAmAsuriti // 110 // prapAlayan saMyamamugrakhaDga dhAropamaM niSpatimapravRttiH / teSAM gurUNAM pratibhAgurUNAM zriyAM nidAnaM vinayaM vitanvan // 11 // saMyama cAritraM pavitrasaptadazabhedabhinnam ; punaH kiM0 upakhaDgadhAropamaM tIvAsidhArAtulyaM, prapAlayan ; punaHsa kiM0 niSatimA nistulA pravRttirAcArarUpA yasya saH punaH pratibhayA buddhayA gurUNAM vRhaspatInAM, teSAM gurUNAM zrIvijayadAna Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 vijayAzastyAna / maripurandarANAM, zriyAM nidAnaM sampadAM nivandhanaM, vinayaM jinadharmamUlaM, vitanvan kurvamiti // 11 // sRjastapo dustapamatyudAra cetAH prcetaashcturaatmvRttiH|. . 'sa sphUrtimAna mUrta ivarSidharmo babhUva pUrvarSisamaH kamarSiH // 112 // punaH kiM kurvan duHkhena tapyata iti dustapaM tapaH SaSThASTamadazamAdikaM sRjan, punaH kiM0 atyudAraM ceto yasya saH, punaH kiM0 pracetA dRSTamanAH, punaH kiM0 caturA nipuNA Atmano jIvasya vRttiryasya saH nipuNapravRttiriti yAvat sa kamarSiH kamAbhidhAno muniH, kiM0 pUrve ca te RSayazca pUrvarSayaH prAcInA'nagArAdhanyakRtapuNyazAlibhadragobhadrAdayastaisteSAM vA samaH pUrvarSisamaH / ivotprekSyate sphUrtimAnatizAyI,mUrto'gavAn , RSidharmaHsAdhudharmaH, babhUvAjanIti yugmavyAkhyA // 112 // zrutvA tapasyAM vasabharturibhyaH saJcAdhipaH shriijytaabhidhaanH| pallIpurAt prItamanA atha kha vasuH sasUnomilanArthamAgAt // 113 // svasabhartuH bhaginIpateH kamAkhyazreSThinaH, tapasyAM dIkSAgrahaNaM, zrutvA nizamya, zrInayatAbhidhAnaH sasyAdhipaH, kiM0 ibhya ityAdayaH, pallIpurAt loke pAlItiprasidA siddharasAkarapuNyAkaraparvatAbhyarNavartina iti, sasUnoH saputrAyAH, svasvasunijajAmaH, milanArthamAgAnnAradapurImiti zeSaH // 113 // Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH / saGghAdhinAtho jayasiMhanAmnA .. __ svabhAgineyena samaM svasAram / paJceSuNevAmbunidheH sutAM tAM mUrjAmanaiSIdatha sa svamokaH // 114 // atha tatra kiyat sthitvA, sa saGghAdhinAthaH saGghamukhyo. jayatAkhyo mAtulaH, svabhAgineyena bhAganIputreNa, jayasiMhanAmnA samaM sArca, tAM svasAraM bhaginIM koDimadevInAmnI, mUrtI mUrtimatI, pazceSuNA kandarpaNa, samaM ambunidheH sutAM lakSmImiva, khaM nijaM, oko niketanaM, anaiSIda ninAyeti // 114 // _reme'tulaM mAtulamAtulAnI mukhyaM samastaM parivArameSaH / / pramodayaMstasya gRhe kumAra ivograzaktiH sumukhaH kumAraH // 115 // tasya jayatAkhyamAtulasya, gRhe eSa kumAro jayasiMhaH, kIdRzaH, kumAra iva kArtikeya iva, ugrA zaktirbalaM yasya saH, pakSa, zaktirAyudhavizeSo yasya saH / punaH kiM0 sumukhaH zobhanavadanaH paNDito vA / punaH kiM kurvan , mAtulamAtulapatnIpramukhaM samastaM parivAraM kuTumba, pramodayabhAnandayan , atulaM bahutaraM, reme aramateti // 115 // amaragiriguhAyAM svargizAkhIva sAkSA davanidharadharAyAM kesarIvogadhAmA / uDupatiriva pakSe pANDure satkalAbhiH .. __ kuvalayasukhaheturvaIte svaiSa tatra // 116 // Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bijayamazzastyAm / amaragirermerorguhAyAM yathA svargizAstrI kalpavRkSaH; punaH avanidharadharAyAM bhUdharabhUmikAyAM yathA kesarI siMhaH / kiM0 ugraM dhAma balaM tejo vA yasya sa ugradhAmA / punaH pANDure dhavale pakSe uDupatizcandramA yathA / kiM0 satkalAbhiH kuvalayasya bhUva layasya, pakSe kuvalayAnAM nIlotpalAnAM sukhahetuH zarmamUlamudbodhakatvAt ityeSa bAlo jayasiMhakumAraH, tatra pAlIpuryA, vardhate sma pravardhateti / tathedaM mAlinInAmakaM vRttaM - " nanamayayayuteyaM mAlinI bhogilokaiH" iti lakSaNokteH // 116 // " 114 * itIti sarva subodham / itisuvihitasabhAsArvabhaumasamAnasakalapaNDitamaNDalImaulimaulI yamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSya mukhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyANuvAcaka zrIguNavijayagaNiviracitAyAM vijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM dvitIyaH sargo'rthataH samarthitaH / arham atha tRtIyaH sargaH / atha tRtIyasargasvarUpaM nirUpyate, tatredamAdimaM dRttamzrIvarddhamAnaH prabhurastu bhUri bhUtyai prabhUtAntabhUtabhadraH / mUlaM ramAyA iva ratnarAzi babhUva yaH sAdhuparamparAyAH // 1 // Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH srgH| 115 zrIvarddhamAnaprabhuH zrImahAvIrakhAmI zAsanAdhIzvarazcaturvizastIrthaskaraH, bhUribhUtyai bahusampade, astu bhUyAd , yuSmAkamiti gamyam / kiM0 prabhUtAni puSkalAni adbhutAni AzcaryakArINi bhUtAni jAtAni bhadrANi kalyANAni yasya, athavA prabhUtAnyadbhutAni bhUtAnAM prANinAM bhadrANi yasmAt sa prabhUtAdbhutabhUtabhadraH, atra pUrvArdhe'nukto'pi tacchabdo grAhastena sa kaityAha-yaH sAdhuparamparAyAH paJcamArakavartino'nagArAnvayasya, mRlamAdiH, babhUva / atra dRSTAnto yathA-ramAyA iva lakSyAyathA, ratnarAziH samudra iti| atra sarge upajAtinAmaka chandaH, tallakSaNaM tu pUrvoditamiti nehAbhihitamiti tAtparyam // 1 // sa paJcamaH stAd gaNabhRd mude ta. tpaTraikaratnAkaracandramA vH| paJcatvamAviSSakarannapIha mahAvratAnAM paripAlako yaH // 2 // tatpa?karatnAkare candramAH zrIvarddhamAnasvAmipaTTakapAyonidhau candraH, sa paJcamo gaNabhRt sudharmakhAmI, vo yuSmAkaM, mude pramodAya, staaditynvyH| sa ka itsAha-yo gaNabhRt , iha jagati, mahAvratAnAM ahiMsAsUnRtAsteyabrahmAkiJcanyalakSaNAnAM, paJcatvaM nidhanaM, AviSNakaratnapi prakaTIkurvannapi, paripAlakaH samantAdakSakA, bbhuuvetydhyaahaarH| tathA'yaM sphuTo virodhaH, atha tatparihArastu pazcAnAM bhAvaH paJcatvaM paJcasaGkhyAkatvamityanena kRta. iti // 2 // sukhAya tatpaTTapayojapUSA jambUH sa kambUjjvalakIrtirastu / Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / jahe na hRd navyanitambinIbhiryasyendupatnIbhirivArkatejaH // 3 // tatpaTTapayojapUSA tasya sudharmasvAminaH paTTapayoje pUSA sUryaH, tatrollAsakRttvAditiH sa jambUnAmA caramakevalI dvitIyaH paTTadharaH kiM0 kamburiva ujjvalA vimalA kIrttiryasya sa kambUjjvalakIrttiH zaGkhazubhrayazA iti yAvat, sukhAya zarmaNe, astu stAt / sa ka ityAha-yasya jambUsvAminaH, hRd hRdayaM, navyA navInAH stavanIyA vA yA nitambinyo nAryaH, navoDhAiti zeSaH; tAbhirnavyanitambinIbhiH, na jahe nAhAri / dRSTAntamatrAha- indupatnyo dAkSAyaNyaH zarvayoM vA tAbhiryathA'rkatejaH sUryamahaH, na hiyata iti // 3 // tadaMhrisevAbisinISaDaMhniH punAtu sa zrIprabhavaprabhurvaH / jambUpadezAdabhavattamasvi 11.6 nyapI yasya prathitaprakAzA // 4 // tasya jambUsvAminaH aMhI pAdau tayoryA sevA saparyA saiva bisinI mRNAlinI tasyAM SaDaMhirbhramaraH, tantrAtilubdhatvAditiH sa zrImabhavaprabhuH prathamaH zrutakevalI, vo yuSmAn, punAtu pavitrIkarotu, ityanvayaH / yasya jambUpadezAt tamasvinyapi tamA'pi prathitaH prakAzo yayA sA prathitaprakAzA pratibodharUpaprakAzakAriNI, abhavajjAteti citram // 4 // tatpaTTapUrvAcalahelihelaM taM staumi zayyambhavasUrisiMham / dhvAntaM sabhAratnaruceva jahe Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH 1. mUrtyA to yasya kudRSTimohaH // 5 // tatpaTTapUrvAcale prabhavasvAmipaTTodayAdrau heleH sUryasyeva helA vilAso yasya taM tatpaTTapUrvAcalahelihelaM, taM zayyambhavamUrisiMhaM staumyahamityanvayaH / taM kamityAha - sabhAratnarucaiva pradIpaprabhayeva yathA dhvAntaM tamaH, tathA yasya zrIzayyambhavamUreH, gRhasthAvasthAyAM kudRSTimoho mithyAtvamauDhyaM, arhato mUrtyA zrIzAntijinapratimayA, jahe hRta iti / etadarthAnuvAdakaM niryuktikarazrutadharavAkyaM yathA - " sijjambhavaM gaNaharaM jiNapaDimAdaMsaNeNa paDibuddhaM " ityuktatvAtprAcyo'rthaH samartha iti // 5 // " sa tatpadopAstipaTuH prabhUtaM bhadraM yazobhadraguruH karotu / panthAnamAviSkurute sma zuddhaM yasyoSNarazmeriva gauH sadarthA // 6 // *117 tasya zayyambhavasya padopAstau pAdasevAyAM paTurnipuNastaspadopAstipaTuH, sa yazobhadraguruH prabhUtaM bhUri, bhadraM zreyaH, karotvityanvayaH / sa ka ityAha-yasya yazobhadrasUreH, gaurvANI, uSNa(razmeH sUryasya, gauriva dyutiriva, zuddhaM panthAnaM jJAnadarzanacAritrAtmakaM bhAvamArga; sUryadyutipakSe tu, dravyamArga AviSkurute sma kaTIcakre / ubhayatra zleSadvAreNaikaM vizeSaNamAha-sadartheti / mRregaH pakSe, san zobhano'rtho vAcyaM yasyAM sAH sUryasya goH pakSe tu, santo'rthAH prayojanAni yasyAH sA sadarthA / sUryaprakAze hi devArcAdikAH kriyAH kriyante lokairiti dik // 6 // bhadrAnubhUtiH sa ditAbhibhUtiH sambhUtanAmA gururastu bhUtyai / 16 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamayastvAm / zriyaM mahAvIraparamparAM yaH pRthvI payovAha ivAninAya // 7 // bhadrANAM kalyANAnAM anubhUtiranubhavanaM yasmAjanAnAmiti sa bhadrAnubhUtiH / punaH kiM0, ditA khaNDitAbhibhUtiH parAbhavorthAt karmaNAM yena sa ditAbhibhUtiH, sa sambhUtanAmetyatra padaikadeze padasamudAyopacArAt sambhUtaH sambhUtavijayanAmA guruH, bhUtyai sampattyai, astu; bhavyAGginAmiti shessH| sa ka ityAhayo guruH payovAha iva megha iva yathA pRthvI, tathA mahAvIraparamparAM zrIvarddhamAnasvAmisantati, zriyaM zobhAM, AninAyA''naipIt // 7 // sa dIrghabAhurgurubhadrabAhu rbahvIM ratiM rAtu rmaa'bhiraamH| dRSTyeva kaSTaM jaladaH prajAnAM . stotreNa yo drAg marakaM jahAra // 8 // sa gurubhadrabAhuH, kiM. dIrghAvAyatau vAha bhujau yasya sa dIrghabAhuH; bahvIM bhUyasI, ratiM rAtu dizatuH saMyame iti gamyam / sa kIdRzaH, ramayA lakSmyA pazcimasaMpUrNasakalazrutAyatizayalakSaNayAbhirAmo ramyo rmaa'bhiraamH| sa ka ityAha-yaH stotreNa zrIupasargaharasaMjhena, marakaM vyantarIbhUtavarAhamihiravikRtamAriM, jahArAharat / yadAhuH pUrvAcAryAH-"uvasaggaharaM thuttaM kAuNaM jeNa saMghakallANaM / karuNApareNa vihiyaM sa bhadavAhU gurU jayai" // 1 // iti / atha dRSTAntotra-va yayA, jalado ghanAghanaH, prajAnAM lokAnAM, kaSTaM tadtApopatApAdirUpaM, vRSTyA varSaNena, haratItyarthaH // 8 // . Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH / tayordvayordarpimanomanojavikAradhikkArakaraH paraujAH / yo dyotayAmAsa dhanairmahobhiH 119 paTTaM prabhAvAniva pUrvazailam // 9 // tayordvayoH zrIsambhUtavijayazrI bhadrabAhusvAminoH, pahaM prabhAvAniva bhAnuriva, pUrvazailamudayAcalaM, ghanairbahubhiH, mahobhistejobhirutsabairvA, yo dyotayAmAsA'bhUSayat / yaH kiM0 darpi trailokyajetRtvAt garvavanmano yasyAsau manoja zvetobhUstasya yo vikArastasya dhikkArakaraH tiraskArakRt, ata eva tribhuvanajetuH kandarpasya netRtvAt paraM prakRSTaM ojo balaM prazastamanobarUpaM yasya sa iti // 9 // sa sthUlabhadraH prakarotu bhadraM bhadrAkRtirbhadravihArabhadraH / yatkIrtiradyApyatikIrttanIyA jyotsleva vizvaM vizadaM vidhate // 10 // sa sthUlabhadro nAmApazcimazrutakebalI saptamaH paTTadharaH, bhadraM prakarotu / kIdRzaH, bhadrA prazasyatarA AkRtirAkAro yasya sa bhadrAkRtiH / punaH kiM0, bhadraM zreSThaM vihArAdvicaraNAd bhadraM maGgalaM lokAnAM yasmAt saH, athavA bhadraM sAdhu vihAro gamanaM gatiriti tena sAdhugamanena bhadra iva vRSabha iva bhadravihArabhadraH / adyApi adya yAvat, yatkIrtiH, kiM0 atikIrcanIyA'tizayena varNanIyA, jyotsneva kaumudIva, vizvaM jagad, vizadaM vidhatte kurute / yatastatkIrttizruteH pApamalamaNAzAjjagato vizadIbhavanaM yuktimadeveti // 10 // iti yugmavyAkhyA // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 vijayAzastyAm / sUrIzvarAH zrIprabhavezamukhyA- .. __zciraM jayanti zrutakevalIzAH / amI zamIzA Rtavo'vatIrNAH __ . svaiH khairvilAsaiH SaDapi kramAt kim ? // 11 // zrIprabhavezamukhyAH prabhavasvAmipramukhAH, sUrIzvarAzciraM jayantItyanvayaH / kiM viziSTA ityAha-zrutakevalIzAH zrutakevalinazcaturdazapUrviNaH santa IzA gacchAdhIzAH sAmarthyabhAjo vA, yataste hi ghaTAd ghaTasahasraM paTAt paTasahasraM vikartuM kSamAiti zeSaH / ete SaDeva paJcamArake zrutakevalinaH / yadAhuH zrIhemAcAryacaraNAH-"atha shriiprbhvprbhuH| zayyaMbhavo yazobhadraH saMbhUtavijayastataH / bhadrabAhuH sthUlabhadraH zrutakevalino hi pad" iti / ivotprekSyate-zamIzAH sAdhukhAminaH, amI SaDapi, kiM Rtavo'vatIrNAH svaiH svaivilAsanijanijalIlAbhiH, jaganti sukhIkartumiti nirgalitArthaH // 11 // zrIsusthitaH supratibuddha etau sUrI abhUtAM tadanukrameNa / yAbhyAM gaNo'bhUdiha kauTikAhva zcandA'ryamabhyAmiva suprakAzaH // 12 // . - tebhyaH SaDbhyaH zrutakevalibhyo'nu pazcAt tadanukrameNa, zrIsthUlabhadrAcAryamukhyaziSyayoH zrImadAryamahAgirizrImadAryasuhastinoIyordazapUrviNoraSTamapaTTadharayorbhavanAnantaraM zrIsusthitaH supatibuddhazca etau dvau, sUrI abhUtAM jAtau / yAbhyAM candrA'ryasabhyAM zazadharadivAkarAbhyAM, suprakAza iva vizvAloka iva, koTikAvaH kauTikanAmA, gaNo gacchaH, abhUda babhUva / koTivArAn Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH srgH| 121 sarimantrasmaraNakaraNAditi shrutiH| kiM ca, zrIhemacandrasUrIndrAstu susthitasupratibuddhetyakhaNDitanAmakamekameva muni manyante / yadcire te svakIyatriSaSTIyacaritamAntaprazastikAyAM-"ajani su. sthitasupratibuddha itybhidhyaa''rysuhstimhaamuneH| zamadhano dshpuurvdhro'ntissdbhvmhaatrubhnyjnkunyjrH"||1||iti / gurvAvalyAM tu mUridvayamuktamiti tenaitadgranthakartA'pi mUridvayaM vyAvarNitamiti dhyeyam // 12 // tatra kramAt pApabharAdrivajri vajraH sa varSigururbabhUva / pAko'pi yaH pAlanake prasupto' pyekAdazAGgImazaThaH papATha // 13 // tatra kauTikagaNe, kramAt zrIindradinnasUrizrIdinarizrIsiMhagiriSu triSu mUriSu jAteSu satsu sa varSigururapazcimo dazapUrvabhRd vajrasvAminAmA gurustrayodazaeTTamRd, babhUva jaatvaanitynvyH| kIdRzaH, pApabharAdau duritavrAtaparvate vajriNo harervajaH kulizastadbhedakatvAditi / atra vajrazabdaH puMnapuMsakatayA paThito'stIti jJeyam / sa ka ityAha-yo vajUguruH pAko'pi baalopi|punH kiM0, pAlanake prasupto'pi udyamamantareNApi, ekAdazAnAmaGgAnAmAcArAgAdivipAkazrutAntAnAM samAhAraH ekAdazAGgI tAM ekAdazAGgI, samAhAre'rthe striyAM seH / yaH kiM0, azaTho nirdambhaH, papATheti paThati smeti pAriNAmikyA buddhyA padAnusAriNyA landhyA ceti dhyeyam // 13 // sUrestataH khyAtimatIha vajra shaakhaa'bhvdvryvineyshaakhaa| Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 vijayAstvAm / yA kIrtimadyApi bibharti loke sudheva saMsUtritasaumanasyA // 14 // tatastasmAda, sUreH zrIvajrasvAminaH, khyAtimatI prasiddhimupagatA, vajrazAkhA'bhavat / kIdRzI, vo vineyAnAM ziSyANAM zAkhAH pakSAntarANi saMtativizeSA yasyAM sA varyavineyazAkhA / yA zAkhA'dyApi loke tatparamparAgatamunijane, kIrti bibharti yazasvinI pravartata iti / yA kiM0, saMmatritaM samyag nirmitaM saumanasyaM sumanaso bhAvaH karma vA saumanasyaM pANDityaM yayA sA sNsuutritsaumnsyaa| keva, sudheva / sudhApakSe saMmtritaM saumanasyaM nirjaratvaM yayA seti // 14 // tacchiSyamukhyaH skhalitAkSasenaH zrIvajrasenaH sa gururbabhUva yo'bhUSayatkauzaladhAma vajra zAkhAmalaM kIra ivAmrazAkhAm // 15 // .... tasya zrIvajrasya ziSyeSu mukhyastacchiSyamukhyaH, kiM0,svalitA bhagnA akSANAmindriyANAM senA yena sa skhalitA'kSasenaH, zrIvajraseno nAmnA sa gururgaccharAD babhUva / sa ka ityAhayaH kIra iva zuka iva, yathA AmrazAkhAM, tathA vajrazAkhAM zrIvajUkhAmisantatiM abhUSayat / katham , alamatyarthamiti, kIdRzaH, kauzaladhAma naipuNyAspadam / idaM dvayorapi vizeSaNamiti // 15 // ___ nAgendranAmA prathamo dvitIya zcandro'tha nityabhidhastRtIyaH / Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH srgH| 123 vidyAdharasturya iti pratItA zcatvAra ete'ntiSado'sya jAtAH // 16 // asya zrIvajrasenasya sUreH, sArddhanavapUrviNazcaturdazapaTTagharasya nAgendranAmeti padatrayeNa praNItA nAgendracandranitividyAdharanAmAnazcatvAro'ntiSadaH ziSyAH, kiM0, pratItAH zAstresu, jAtA jajhire // 16 // teSAmevAvadAtaM kIrtayati khakhAhvayoccairbhuvi vizrutAni ___ catvAri jAtAni kulAni tebhyaH / bhAti sma yairvIraparampareyaM nityAnadhairbrahmatanUrivAsyaiH // 17 // tebhyazcaturvyaH sUribhyo bhuvi vizrutAni catvAri kulAni jAtAni, kayA, svakhAvayA nijAnijanAmnA, tathAhi-nAgendranAmnA nAgendraM kulaM, candranAmnA cAndraM kulaM, nitinAmnA nitinAmakaM kulaM, vidyAdharanAmnA vidyAdharakulaM ceti; yazcaturbhiH kulairiyaM vIraparamparA zrIvardhamAnasvAminaH paTTaparamparA, bhAti sma zuzubhe / kIdRzaiyaH, nityAnadhairnityaM nirantaramananippApaiH, yathA caturbhirAsyairvadanaiH, brahmaNo virazze, tanarmUrtiriti dRSTAnta utprekSA vA // 17 // punarapi tAneva vRttavyena varNayati catvAra AviSkRtamuktimArgA___ ste sarvasaGghasya dRDhAnurAgAH / tato vibhAnti sma gaNAdhinAthA- . Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm | dharmasya bhedA iva dAnamukhyAH // 18 // te catvAraH pUrvoktanAmAnaH kIdRzAH, AviSkRtaH prakaTito muktimArgo yaisteH punaH kiM0, sarvasaGghasya caturvidhazramaNasaGghasya dRDhAM niviDo'nurAgo yeSu te sarvasaGghasya dRDhAnurAgAH / tatastasmAtmRreH, gaNAdhinAthA AcArya padavIM prAptAH santaH, vibhAnti sma zuzubhire / ivotprekSyate - dAnaM mukhyaM prathamaM yeSu yeSAM vA te dAnazIlatapobhAvAkhyAH dharmasya bhedAH prakArA iti // 18 // ebhizcaturbhiH satatAvadAtaidantaizcaturdanta ivAhitamaiH / gacchAdhirAjairbibharAMbabhUva mAhAtmyamuccairbhuvi saGgha eSaH // 19 // 124 , ebhirnAgendrAdibhizcaturbhirgacchayAdhirAjaiH sUrivaraiH, caturdanta airAvaNaH, iva yathA, caturbhirdantaiH kIdRzaiH satatamavadAtaiH karmama lahInaH, pakSe nityojjvalaiH punaH kiM0, ahitamazubhakarmAdi, pakSe ahitAn zatrUn ntIti ahitaghnAstaiH ahitannaiH; eSa saGghAM mAhAtmyaM mahattvaM bibharAMbabhUvAtizayena babhAra // 19 // etaizca ziSyairguruNA ca tenetyebhirbabhau paJcabhireSa saMghaH / chAyA''vyamUlaiH sukRtAnukUlairakhapnasAlairiva meruzailaH // 20 // ca punaH, etaizcaturbhiH ziSyaiH ca puna:, tena guruNA iti ebhiH paJcabhirmilitaiH sadbhireSa saGghaH sAdhusAdhvIzrAvakazrAvikArUpazcaturvidhaH zramaNa bhagavanmahAvIrasa hunghaH, babhau zuzubhe / Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH / dRSTAnto'tra-yathA - meruzailo'khamasAlaiH kalpavRkSaH kavirUDhyA pazcabhiH kalpapArijAtamandAraharicandanasantAnaiH, kiMlakSaNairiti dvayoH paJcakayoH zleSadvArA tulyaM vizeSaNadvayamAha-chAyayA zobhayA, pakSe chAyayA'nAtapena, ADhyaM mUlaM pArtha yeSAM tezchAyA''nyamUlaH, punaH ki0, sukRtAt puNyAt anukUlaiH prANinAmiti sukRtAnukUlairiti // 20 // atha caturvapi kuleSu cAndrakulasya mukhyatvamAhasvatejasA dhautadigantarAlaM gavAM gaNaiH prINitakauzikaugham / cAndraM kulaM teSvadhikaM babhAse kAmotsavaM bheSviva bimbamindoH // 21 // teSu caturpu pUrvoditAbhidhAneSu kuleSu, candrAcAryasaMbandhi cAndraM, kulaM dvitIyaM kulaM, adhikaM babhAse'zubhat / dRSTAntamAhayathA bheSu nakSatreSu, indozcandrasya bimbaM maNDalam / atha dvayoH zleSadvAraMNa tulyavizeSaNAnyAha-kIdRzaM, svatejasA nijamahasA, dhautaM kSAlitaM, digantarAlaM AzAmadhyaM yena tat punaH kiM0, gavAM vAcAM rucAM ca gaNaiH saGghAtaiH, prINita AhlAditaH, "kauzikaH zakraghUkayoH" ityanekArthatvAt kauzikAnAM zakrANAM ghUkAnAM ca ogho yena tat punaH kiM0, kAmotsavaM kAmaM prakAmaM kAmasya ca kandarpasya utsavo yasmAttat // 21 // Asan jagaccandramunIndramukhyA steSu krmaanycndrkulaabdhicndraaH| yairbhArataM kSetramabhUdapaGka drAk kAtakakSodalavairivAmbhaH // 22 // Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 vijayamazastyAm / __ teSu caturSa kuleSu, candrakulamUlabhUtAcandrAcAryAt kramAta anukrameNa, zrIsAmantabhadrasUri-zrIddhadevamUri-zrIpayotanasUrizrImAnaMdevasUri-zrImAnatuDamAsUri-zrIvIrasUri-zrIjayadevamUrizrIdevAnandasRri-zrIvikramasUri-zrInarasiMhamUri-zrIsamudrasUrizrImAnadevamUri-zrIvibudhaprabhasUri-zrIjayAnandasUri-zrIraviSabhamari-zrIyazodevasUri-zrIpradyumnamUri-zrImAnadevamUri-zrIvimalacandramUri--zrIupayotanamari-zrIsarvadevamUri--zrIdevasari-zrIsarvadevasUri-zrIyazobhadramuri-zrInemicandramuri-zrImunicandramUri-zrIajitadevamUri--zrIvijayasiMhamUriSu vyatIteSu mUlatastricatvAriMzattamayoH paTTadharayorekagurubhrAtroH zrIsomaprabhasUrizrImaNiratnasUrIzvarayoH paTTadharAH zrIjagazcandramunIndramukhyA Asan babhUvuH / kIdRzAH, candrakulAbdhau candrAstaddhikAritvAt , yaiH zrIjagaccandrasUribhiH, bhArataM kSetraM bhAratavarSa, apaGka niSpApaM, drAk zIghraM, abhUda; bhUmau viharadbhiriti zeSaH / yathA kAtakaiH katakasaMbAndhabhiH kSodalavaiH katakaphalacUrNalezaH, ambhaH pAnIyam , apakamAnirmalaM bhavatIti dRSTAntaH // 22 // yeSAM tapo dustapamalpasattvai_ vitanvatAM dvAdaza vatsarANi / AcAmlaramyaM samabhUt pRthivyAM dhvastApavAda birudaM tapeti // 23 // yeSAM zrIjagacandrasUrIndrANAM, alpasattvaiH kAtaraiH, dustapaM AcAmlaramyaM tapo dvAdaza vatsarANi yAvad, vitanvatAM kurvatAM satAM, pRthivyAM tapA iti birudaM, kiM0, dhvastApavAdaM nirgatakalaska, samabhUt / zrImedapATadeze AghATanAmni nagare gurudarzanacamatkRtAt zrIrANakAditi zrutiH // 23 // Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ datIyaH srgH| 125 saMvatsare sAyakasiddhivakSo___ rahauSadhIprANapatipramANe / tapeti vikhyAtimavApa satyAM tatastataujA ayamatra gacchaH // 24 // saMvatsare varSe, kIdRze, sAyakA bANAH pazca, "pauSpAH paJca zarAH" ityAdyukteH siddhayazca kSitijalajvalanAnilAdyA aSTau mahAsiddhayaH, vakSoruhau stanau dvau, auSadhIprANapatizcandramAekaH, etairvAmagatyA vinyastaiH dvAdazazatottarapaJcAzItisakhyaM (1285) pramANaM yasmiMstasmin sAyakasiddhivakSoruhauSadhIpANapatipramANe; tata iti tebhyaH zrIjagaccandrasUrIndrebhyaH, tataM vistIrNamojo balaM prabalajJAnakriyAviSayaM yasya sa tataujAH, ayaM gaccha:, tapAgaccha iti vikhyAtiM prasiddhiM punaH kIdRzI, satyAM yAvajIvamAcAmlAbhigrahigurutapoguNaniSpannatvAt samIcInAM, avApa prAptavAniti // 24 // kAvyatrayeNa tapagacchameva varNayati sadAlizAlI sumanomanojJo ___ barhaprabarhaH prbhaagjaatH| sadaiva-sAdhuH surasArthahArI ___ yaH svargizAkhIva bibharti zobhAm // 25 // yastapAgacchaH, svargizAkhIva kalpavRkSa iva, zobhA rADhAM bibhartItyanvayaH / dvAvapi nirvizeSavizeSaNaiH zleSadvAreNa vizinaSTi--gacchapakSe satAM sAdhUnAM AliH zreNistayA zAlI sadAlizAlI, pakSe sadA nityaM alibhibhramaraiH zAlI zobhana itiH punaH kiM0, sumanobhiH prAjJairmanojJaH, pakSe sumanobhiH kusumairitiH punaH Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 vijayamavastyAm / . kiM0, baheNa parivAraNa prabaIH prakRSTaH, pakSe haiMH patraiH prabahaH punaH kiM0, parabhAgasya guNotkarSasya jAtaM samUho yasmin saH, pakSe parA prakRSTA bhA kAntiryatrAsau agaH parvato'rthAnmerustatra jAtautpannaH parabhAgajAtaH; punaH kiM0, sadaivAH sabhAgadheyAH sAdhavo munayo yatra saH, pakSe sadaiva nityameva sAdhurvandhuraH; punaH kiM0, suSTu zobhano raso yeSu te surasAste'rthAH sUtrAbhidheyAni tAni vidyante yeSu te surasAryA arthAdgItArthAsteArI ramyaH, pane surasAryena devavRndena hArIti // 25 // na darzanajJAnacaritrakozaH kriyA shivstriisukhdaanduutii| anyatra yaM gacchamatucchamacchaM - muktvA kalendorikha zambhubhAlam // 26 // - atucchamalabdhamadhyatvAt / punaH acchaM nirmalatvAta yaM gacchaM tapAgaccha,muktvA'nyatra kriyA samyakaraNacaraNasAmAcArIsamAcaraNalakSaNA, na vartate itynvyH| kriyA kIdRzI, darzanajJAnacaritrANAM kozo bhANDAgAraM tadAdhAratvAditi / punaH kiM0, zivastrIsukhasya dAne dUtIva dUtI tanmelApakahetutvAt / ayAtra dRSTAnto yathA-zambhormahAdevasya bhAlaM muktvA indozcandramasaH, kalA'nyatrAparapuruSalalATe, neti nAstItyarthaH // 26 // yadvAsibhiH sundarasUrisiMho paadhyaayvijnyrssibhirrcniiyaiH| zrIvarDamAnaprabhuzAsanaM sa divaM divezairiva didyute'daH // 27 // - yadgacchavAsimiH sundarasarisiMhopAdhyAyavivarSibhiH ruci Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH / 129 rAnUcAnapazcAnanavAcakapaNDitamunibhiH kiM0, arcanIyairmahanI - yaiH, jagatAmiti zeSaH / ada ityetat, zrIvarddhamAnaprabhoH zAsanaM pAramparye, divezairvAsarezvaraiH sUryairiti yAvat divaM AkAzamiva, didyute zobhate sma iti dRSTAntaH // 27 // gacche'tra sUriprabhavaH prabhUtaprabhutvapUrNAH kramataH kramajJAH / saMvignavijJarSimanojJasaMjJAH zrImamukhyA vimalA babhUvuH // 28 // atra tapAkhye, gacche zrIjagacandrasUrIndrAt catuzcatvAriMzattamapaTTadharAt kramato'nukrameNa, zrIdevendrasUri - zrIdharmaghoSasUri- zrI somaprabhasUri-zrIsomatilakasUri-zrIdevasundarasUrizrI somasundarasUri-zrImunisundarasUri - zrIratnazekharasUri -zrIlakSmIsAgarasUri - zrIsumatisAdhusUriSu jAteSu sUriprabhavaH sUrIzvarAH punaH kIdRzAH, prabhUtaM bhUri yat prabhutvamaizvaryaM tena pUrNAH, punaH kiM0, kramaM kalpaM sAdhvAcAraM jAnantIti kramazA:, athavA krame gurusaMpradAye dakSAH kramajJAH punaH kiM0, saMvidheSu saMvegavatsu vizeSu paNDiteSu RSiSu sAdhuSu manojJA saMjJA yeSAM te saMvipravijJarSimanojJasaMjJAH, zrIhemamukhyA vimalA iti zrIhemavimalasUrayaH paJcapaJcAzatame paTTe babhUvurjAtA ityarthaH // 28 // teSAM prabhUNAM prabhutAdbhutazrIsaubhAgyabhAgyAdiguNairudAraiH / adyApi sadyo hRdi gaccha eSa mudre zarahairiva devamArgaH // 29 // teSAM prabhUNAM zrIhemavimalasUrINAM prabhutA gacchaizvaryarUpA, 18 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 vijayaprazastyAm / adbhutA zrIzca zobhA, saubhAgyaM nRpAdipriyatvaM, bhAgyaM ca zrutabayoddhe gurubhrAtRridvandve satyapi svagurupaTTasaMpatprAgbhArasamAgamAtizayalakSaNaM; ityAdibhirudArairguNairAkarNitaH sadbhiH, atha yAvadgaccha eSa mude bhavati / dRSTAnto'tra yathA - zaradbhaiH zaratkAlInairnakSatraiH, devamArga ivAkAza ivaH yataH zaradi vArdalAdyanAdRtatvena vizeSato nakSatrANAM nairmalyaM mude bhavatItyAzayaH // 29 // tatpaTTakumbhiprabhukumbhabhUmau sindUrapUrAyitamatra gacche | AnandamukhyairvimalairyatIndrai cAritramArgAmaramArgamitraiH // 30 // tasya zrIhemavimalasUreH paTTarUpo yaH kumbhiprabhurgajendrastasya kumbhabhUmau kumbhapradeze, AnandamukhyairvimalairyatIndraH zrIAnandavimalasUribhiH kIdRzaizcAritramArgaH saMyamapathaH sa evAmaramArga AkAzastatra mitraiH sUryaiH; sindUrapUrairivAcaritaM sindUrapUrAyitam, atreti zrItapAgacche // 30 // " atha paJcadazabhirvRttaistAneva sUrIn varNayativarSe bhujemeSuhimAMzusaGkhye zubhe'hani zrIvaTapallipuryAm / samanvitaiH zrIvinayAdibhAvA bhidhena ziSyeNa budhottamena // 31 // varSe saMvatsare, kIdRze, bhujau dvau ibhA hastino'STau diggajAnAmaSTasaGkhyatvAt, iSavo bANAH paJca, himarazmizcandrabaikaH atha vAmagatijuSAmeSAM mIlitAnAM paJcadazazatottaramyazI Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH / tirUpA (1582)saGkhyA yatra tatra varSe bhujebheSuhimAMzusakhye; punaH kasmin, ahani vAsare, kiM0, zubhe bhavye; punaH kasyAM, zrIbaTapallipuryA pacananagarAbhyarNavarttinyAM yaiH pUjyapAdaiH zrIAnandavimalasUribhiH, etatpadaM tvgretnvRttgtmpytraadhikaaraadvyaakhyaatmiti| yaiH kIdRzaiH samanvitaiH saMyuktaiH kenetyAha-zrIvinayAdibhAvAbhiSena ziSyeNaH kiM0, budhottamena zrIvinayabhAvapaNDitocamena nijAveneyena parivRtairiti / / 31 / / taiH kimakAri 1, tadagretanavRtte yugmatvAdAkhyAtikizcita pramAdAcaraNaM nirIkSya gacche svakIye kalikAlajanyam / yaiH pUjyapAdairjagatAM hitAyo dhre kriyA ratnamivAdhvapAMzoH // 32 // kizcitpramAdAcaraNaM suvihitasAmAcArIzaithilyalakSaNaM, kiM0, kalikAlaH paJcamArakastajjanyaM tadvazAjjAtaM, nirIkSya jagatAM hitAya kriyA vizuddhasAdhupaddhatipravRttirUpAvaskandhavAhyavastrapAtrapustakavyatiriktAzeSazeSaparigrahanivRttisvarUpA, upadhe udghRtA, yathA'dhvanaH pathaH pAMzoH reNoH, ratnamiva maNiriva, yathodbhiyate tatheti dRSTAntaH // 32 // iti yugmavyAkhyA // duruktiyuktyutkaTakardamADhye 131 mithyAtvakUpe prapatan jano yaiH / atyarthadArvyAnvitayA khavAco itre surajjveva sadarthazaktyA // 33 // duruktiyuktirdurvAkyayogaH sa evotkaTaH kardamastenADhye, midhyAtvakUSe prapatan bruDan, janaH yaiH pUjyaiH, khavAcA nijavA Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 vijayaprazastyAm / NyA, kiM0, atyarthadAryAnvitayA atyarthe gADhaM dADhayai bhagavadAzAyAM sthairya tenAnvitayA yuktayA punaH kiM0, sadarthazaktyA satI arthasyAbhidheyasya zaktiryatra tayA / kayevetyAha--surajjveva suSThu zobhanA yA rajjUstayA surajjvA, kiM0, atyarthadAryAnvitayA gADhadRDhatAsaMyutayAH punaH surajjvA kiM0, satI arthazaktiH prayojananiSpAdanaviSayiNI zaktiryatra tayA sadarthazaktyAH udadhe udhRta iti / / 33 // vizvaM svakIyena gavAM gaNena vyadhAyi yaiH sUrisamAjacandraiH / kupAkSikoktiprasarattamobhiH zuddhAdhvanidhyAnavidagdhamandham // 34 // yaiH sUrisamAjacandrairAcAryasabhAzazAGkaH, kupAkSikANAM kutIrthinAM uktayo vAkyAni tAnyeva prasaranti vistAravanti yAni tamAMsi dhvAntAni taiH, andhaM zuddhamArgAnavalokakamiti, vizvaM jagat, svakIyena gavAM gaNena vAcAM nicayena, pakSe kiraNakadambakena; zuddhAdhvano vizuddhamArgasya yad nidhyAnaM nibhAlanaM tatra vidagdhaM nipuNaM, vyadhAyi vinirmame // 34 // mithyAtvadhIdhvAntabhRte samaste. vizvaukasi cchannapadArthasArthe / vijRmbhitaM yadvacanaiH pradIpairivottamasnehadazAmahADhyaiH // 35 // midhyAtvasya zuddhadevagurudharmA zraddhAnarUpasya yA dhIrbuddhisvadrUpaM yad dhvAntaM tena bhRte, samaste vizvaukasi jagadgRhe, ataeva punaH kiM0, chanaH padArthAnAM sArtho yatra tatra cchannapadArtha Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ M tRtIyaH srgH| 133 sAthai, yadvacanairyasya zrIAnandavimalamUrarvacanaiH, pradIpairiva viz2ambhitaM vilasitaM dIparivAcaritamiti yAvat / atha yadvacanadIpakarUpadvayamapi zliSTavizeSaNena vizinaSTi--ekatrottameSu devagurudharmAdiSu sneho rAgaH, punaruttamA dazA'vasthA, punaruttamo yo maha utsavastairADhyaiH; anyatra sneho ghRtAdikaH, dazA vatiH, mahastejazca, tairuttamasnehadazAmahADhayoti // 35 // ulUkapAkA iva bhUrimithyA dhIdhvAntapAtre kalikAlarAtrau / kupAkSikAH pApabhaTA aTanto yaizcakrire'kariva mIlitAkSAH // 36 // ulUkapAkA iva ghRkArbhakA iva, yathAH sUH, tathA yairgurubhiH, kupAkSikAH kumatayaH, mIlitAkSA mudritanetrAH, cakrire kRtA iti / kIdRzAH, pApasya bhaTAH subhaTA iva pApabhaTAstatsAhAyakakRttvAta; punaH kiM kurvantaH, aTanto bhramantaH, ka, kalikAlarAtrau duHSamAkAladoSAyAM, kiM0, bhUrimithyAdhIdhvAntapAtre ghntrmRssaamtitmobhaajne| atra kacit pAThataH kaciccArthataH sUtrAdipunaruktatA'stIti; tathApi gurvAdistutyadhikArAt sa doSI nAvadhAryaH zrImadAyaH / yaduktaM pUrvAcAryaiH-"sajjhAyajjhANatosahesu uvaesathuipayANesu / saMtaguNakittaNesu a na huMti puNaruttadosAo" // 1 // evamagrato'pi bhAvanIyamiti // 36 // lokaH samasto'pi durantamithyA vAgagrISmabhISmAtapataptagAtraH / yaiH prItavizvairvidadhe'statApaH pAnIyavAhairiva sAndrazabdaiH // 37 // Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 vijayaprazastyAm / samastaH sarvo'pi lokaH, kIdRzaH, durantA'pArA yA midhyAvAga kumativAsitA mRSoktistadrUpo yo grISma uSNatustasya yo bhISmAtapo ghoratApastena taptaM gAtramaGgaM yasya sa durantamithyAvAgagrISmabhISmAtapataptagAtraH, yairgurubhiH, pAnIyavAharjaladairiva, kIdRzaiH, prItaM prINitaM vizvaM jagad yastaiH, anyatra pItA vizvA vizvambharA yaistaiH prItavizvaiH; punaH ki0, sAndrazabdairgabhIranAdaH, lokaH kIdRzaH, astatApo dhvastasantApaH, vidadhe vyadhAyIti // 30 // sadarzanaM jJAnamatho caritraM ratnatrayIyaM manujairavApi / yataH payodheriva devavRndai zcandrazca lakSmIzca sudhA ca sadyaH // 38 // sacchomanaM darzanaM samyaktvaM jJAnaM caritraM cetiranatrayI, yataH sUrIndrAd, manujairavApi prAptA / dRSTAntamatrAha-yathA payodheH samudrAi, devavRndaistrayastriMzatkoTimamitAmaranikaraiH, candraH, punarlakSmIzca, punaH sudhA'pi ceti / atra devairbahUnAM ravAnAmupAdAne'pyatra tu candralakSmIsudhArUpA rabatrayI tritvasaMkhyAnurodhAdevopAti rahasyam // 38 // marusthalImAlavamedapATa mukhyeSu dezeSu janAnazeSAn / bodhipradAnAt sukhayAMbabhUvu-. ye toyavarSAdiva toyavAhAH // 39 // ye guravaH, marusthalImAlavamedapATapramukheSu dezeSu azeSAn janAn bodhipradAnAt samyaktvasamarpaNAt, sukhayAMbabhUvuH Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 tRtIyaH srgH| sukhino vyadhuH, yayA toyavAhA meghAH, toyavarSAd vArivarSaNAditi dRSTAntaH // 39 // satyaM ca dharmazca tapazca naSTA ___ amI guNA yatkalikAladoSAt / etanmayairyatipaiH sa jahe trayImayeNAtra tamo'zuneva // 40 // satyaM samIcInavacanaM, dharmazca kSAntyAdirdazavidho yatidharmaH, tapazca dvAdazadhA, amI trayo guNAH kalikAlasya duHSamAkAlasya doSAnaSTA babhUvuH, sa doSaH etanmayaiH satyadharmatapomayaiH, yairyatipairmunIndraH, jahe'hAri; atra prAcuryArthe mytprtyyH| dRSTAntamAhayathA "trayItejomayo bhAnuH" iti vacanAt trayImayeNa aMzunA sUryeNa, tamo dhvAntamiveti // 40 // prakAmameSAM samatArasena santoSitA'zeSadharAtalena / cAritradharmatridazagumo drAk siktaH punaH pallavabhAga babhUva // 41 // eSAM gurUNAM paramagurUNAM, samatArasena sAmyasalilena, kiMlakSaNena, santoSitaM samyak toSitaM azeSa dharAtalaM bhUtalaM yena tena santoSitAzeSadharAtalena, siktaH secanaviSayIkRtaH, cAritradharmatridazadrumaH suvihitasAdhudharmakalpavRkSaH, punaH pallavabhAga babhUva, antarA mlAno'pi punaH pallavita iti // 41 // tepe tapo dustapamastapApaM ___SaSThoSTamAdyaM bahudhA budhAyaiH / Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 vijayapazastvAm / IryAdiyatnairyativRndavaryaiH - svasmin zarIre'pi gataspRhairyaiH // 42 // yaiH pUjyaiH, kiM0, budhAcyavidvatpUjyaiH punaH kiM0, IryAdiSu pravacanajananISu yatraM manovacastanusAvadhAnatvamayanaM yeSAM taiH IdiyanaiH; punaH kiM0, yatidvande suvihitasArye varvareNyaiH samyakamavRttiniSThatvAbAyakatvAceti, punaH ki0, svasmin nije zarIre'pi ni:spRhairiti; ata eva bahudhA bahubhiH prakAraiH, anazananyUnodaratAdibhiH, tapaH ki0, dustapaM hInasattvaH, punaH ki0, astapApaM dhvastapAtakaM punaH ki0, SaSThASTamAya tepe taptamitiH atrAyazabdAdAlocanAtapoviMzatisthAnakatapovIrasvAminirmitadvizatakonatriMzadaSaSThatapoSTakarmanAzakatapaHpramukhabahutapobrahaH, yatastaiH saptAnAM karmaNAM tapastu yayoktacaturyaSaSThATamAdibhiH pUrNa nirmame, nAmakarmaNastu prakRtimAcuryAdAyuSo'vasAnAca na cake iti zrutiH // 42 // pIyUSapAdairiva pUjyapAdai stapAgaNavyomni samudtaiH / zrImanmahAvIraparamparAbdhi velA samullAsamiyAya bhUyaH // 43 // yaiH pUjyapAdaiH pIyUSapAdaizcandrariva, tapAgaNavyoni tapA: gacchagagane, samudgatairudayaM prAptaH sadbhiH, zrImato mahAvIrasya paramparArUpA'ndhivelA bhUyo bahu, samullAsaMiyAya prAptyarthaH // 43 // kalpAMhipAGkramivAtyatuccha___cchAyaM mahAnandaphalaM dadAnam / / saMsthApya paTTe vijayAdivAnA Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ datIyaH sargaH / bhidhAnamAcAryamahAryadhairyam // 44 // kalpAMDripasya kalpapAdapasya aGkuramiva, atyatucchacchAye atisampUrNazobhaM, punaH kiM kurvANaM, mahAnandaphalaM mokSaphalaM dadAnaM, pakSe attyatucchA chAyA nAtaparUpA yatra taM, punaH, mahAnando mahAn pramodo yasmAt tad mahAnandaM, mahAnandaM ca tat phalaM ceti karmadhAraye mahAnandaphalam, dadAnamityatra prayojyam, khe paTTe vijayAdidAnAbhidhAnaM AcArya zrIvijayadAnamUrti, saMsthApya nivezya, kiM0, ahArye hartumazakyaM dhairye yasya tamahAryadhairyamiti // 44 // varSe rasAGkeSuhimAMzusaGkhye samAdhibhAjaH zamisindhurAste / bhUmeralaMcakuramartyalokaM 127 dvIpAt paraM dvIpamivAMzumantaH // 45 // rasAH Sad, aDDA nava, iSavaH paJca, himAMzuH ekavetyeSAM bAmato militAnAM paJcadazazatottaraSaNNavatirUpA 1596 saGkhyA yatra tatra rasAGkeSuhimAMzusaGghaye, varSe, samAdhibhAjaH zubhadhyAnavantaH, te zamisindhurA munikuJjarAH zrIAnandavimalasUrayaH, bhUmermanuSyalokAd, amartyalokaM devalokaM, alaMcakrurnavabhirupavAsairahammadAbAdadraGgapArzvavarttini nijAmapure ceti zeSaH / dRSTAnto yathA, dvIpAt paramanyaM dvIpaM aMzumantaH sUryA iveti // 45 // yugmavyAkhyA // sAMpratamavasarasaGgatAn pUjyapaTTamatiSThitAn zrIvijayadAnasrInupazlokayati kaviH-- gaGgAsudhAmbhoSisutA yadaMdvi 19 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bijayaprazastyAm / vAgdRkSu pUjyAmalapaMzalAsu / saMcakramuryanmilitAkhimAkha'nazyannaghavyAdhidhanArtayo drAk // 46 // gaGgAsudhe prasiddhaM, ambhodhisutA lakSmIretAstisraH, yadahivAradRkSu yeSAM zrIvijayadAnamUrINAM aMhI pAdau, vAg vANI, g dRSTistAsu yaddivAgdRkSuH kiM0, pUjyAmalapezalAsu mahanI - yanirmalamanoharAsu, krameNedaM vizeSaNatrayaM sthAnakatrike sthApanIyam; saMcakramurmilitAH / kathamavagatamiti cet / ucyate / yasmAtkAraNAt imAsu aMhivAgadRkSu, militAsu satISu, aghAni pApAni, vyAdhaya bhAvarogAH, dhanArtayatha nirdhanatvapIDAH aghavyAdhidhanArtayaH pAtakakarmAmayadAridryANiH anazyanezuH / aMDripUjakAnAM vAkazrotRRNAM dRzA vilokanaviSayIkRtAnAM mAnavAnAmiti zeSaH // 46 // 238 bhustamAM ye tamasAM prapaJca mapi skhalantastapanA navInAH / padmotsavAyodayamapyavAptA mude'bhavan kauzikacakSuSAM yat // 47 // ye pUjyAH, tamasAM andhakArANAM pApAnAM vA prapaJcaM visvAraM, skhalanto'pi nAzayanto'pi, navInAstapanA nUtanAH sUryAH, babhrustamAM bhRzaM bhAnti smetyanvayaH / pazcimArddhena tadeva dRDhayati-yaditi yasmAddhetoH, padmAnAM paGkajAnAM padmAyA lakSmyAcItsavAya, udayaM AptAH prAptA api kauzikacakSuSAM ghUkanayanAnAM mude'bhavannAsan; ayaM virodhaH, tatparihArastu "kauzikaH zukra Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH srgH| ghUkayoH" iti zrIhemAcAryavacanAt kauzikacakSuSAM zakralocanAnAmiti // 47 // ye nAmbudhitvena satAM vizanti ___ svAnte zriyo janmakRto'pi puujyaaH| doSAkaro'pyAptasarasvatInAM yeSAM na toSAya babhUva dRSTaH // 48 // ye pUjyAH zriyo lakSmyAH zobhAyA vA, janmakRtaH utpAdakA api, zabdacchalAt zriyo janakA api, ambudhitvena samudratayA, satAM vAnte citte, na vizanti na pratibhAntItyarthaH / taddhetumevAha-AptA prAptA sarasvatI vAk, pakSe AptAH sarasvatyonadyo yasteSAM AptasarasvatInAmapi doSANAM madamohamAyAmamatAmatsarAdInAM Akaro nikaraH doSAkaraH, pakSe candraH, dRSTaH, toSAya tuSTaye, na babhUveti samudratA'bhAnakAraNamityAkUtam // 48 // manyAmahe neti vicArya rAjJo yAnapyavAptottamarAjyalIlAn / doSAgamaM dAgaharannapItAH sarvajJacUDAmaNitAmamI yad // 49 // .. avAptA uttamasya rAjyasya tapAgacchasAmrAjyasya lIlA yaistAn avAptottamarAjyalIlAnapi, yAn gurun, rAjazcandrAn, na manyAmahe, vayamiti yAvat / kiM kRtvA, vicArya vimRzya, kathamiti tadevAha-yaditi yataH,amI guravaH sarvatracUDAmaNitAM sarveca te jhAH prAjJAceti karmadhArayasteSu sarvazreSu sakalapaNDiteSu cUDAmaNitAM ziromaNitAM, pakSe sarvajJasya mahAdevasya cUDAmaNitA, Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamanasyAm / itAH mAtA api, drAk zIghra, doSANAM Agama, candrapakSe doSANA rAtrINAM AgamaM doSAgama, aharan haranti smeti // 19 // yeSAM pratApairatitIvratApai raharnizaM pezalapuNyabhAjAm / kathaM tulAmeti mayUkhamAlI ... pratApavAn vAsarabhAga evaM // 50 // pezalapuNyabhAjAM adbhutabhAgyavatAM, yeSAM gurUNAM, pratApaiH, kIdRzaiH, atitIvratApaiH parAsahyatvenAtitApavadbhiH, katham , aharnizaM divAniza, divase'pi nizAyAmapi ceti yAvat , mayUkhamAlI bhAnumAlI, sUrya iti yAvat , kayaM tulAmeti kathaM tulyaH syAt / tatra hetumAha-sUryaH kiM0 vAsarabhAge eva divasAMza eva, pratApavAn pratApItyarthaH // 50 // kAmaM sa kAmaH subhagavarUpa zriyA na yaiH sAkamavApa sAmyam / mahAvratiprItimurIcakAra . na yaH svayaM mUrtiguNaiH prahINaH // 51 // kAmamatyarthaM sa kAmaH kandarpaH subhagatvarUpayoH saubhAgyasaundaryayoH zriyA lakSmyA, yaiH pUjyaiH sAkaM, sAmyaM tulyatAM, nAvApa na prAptavAn / tatkAraNameva vyanakti-yo mahAvratibhimahAmunibhiruttamasAdhubhiriti yAvat , pakSe mahAtinA hareNa prIti, na. urIcakAra nAhIcakre, ca punaH, svayaM yaH kIdRzaH, mUrNiguNaiH mahINo rahito'naGgatvAditi // 51 // .. .na brahmacAryapyajaniSTa tulyaH Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vatIyaH srgH| zIlena yairjahvasutAsuto'tra / yato yamadhvaMsini baddharAgo babhAra yastArakavairitAM ca // 52 // brahmacAryapi jasutAyA gaGgAyAH suto gArayaH, zIlena brahmacaryeNa yairgurubhiH tulyo nAjaniSTa na jAtavAniti / kathaM na jAta iti tanimittamevAha-yato hetoryo gAGgeyaH yamadhvaMsini hare baddharAgaH, vartata iti zeSaH / gurustu yamadhvaMsini paJcamahAvratalopini vaddharAgo neti, ca punaH, yaHtArakeNa daityena vairitAM babhAra, gurustu tArakAH saMsArasAgaratArakA arthAttIrthaGkarAdayastaiH saha vairitAM na dadhAti tadArAdhakatvAditi // 52 // yeSAM mukhAmbhoruhamaDutAya babhUva bhUyo viduSAM na keSAm / yat pazyatAmeva jagajjanAnA mAmodamakSaNoH pradade prakAmam // 53 // yeSAM gurUNAM, mukhAmbhoruhaM. vadanakamalaM, keSAM viduSAM paNDitAnAM, nAdbhutAyAbhUt ; api tu sarveSAmiti / taddhetumevAha-yataH pazyatAmeva jagajanAnAM vizvalokAnAM, akSNornetrayoH, prakAmamatimAtraM, AmodaM harSa gandhaM ca pradade dadau, anyattu kamalaM ghrANasya gandhaM datte, na netrayorityadbhutahetuH // 53 // yeSAM gatau saGgatakauzalAyAM keSAM manaH kautukamApa neti / gajokSahaMsA gatipaNDitale. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaMprazastyAm / . pyAtte'nayA yadgatipaNDitAste // 54 // yeSAM pUjyAnAM gatau, kiM0, saGgataM militaM kauzalaM mAvINyaM yasyAM tasyAM saGgatakozalAyAM, keSAM manaH kautukaM nApa, sarveSAmapi manaH kautukaM praap| kathamiti tadevAha-yat gajokSahaMsAH kuaraSabhamarAlAH, gatipaNDitatve gamanacAturye, anayA yadgurugatyA, Atte gRhIte'pi, te trayaH pUrvoktA gatipaNDitAzcaturagamanA dRzyante / tenAho gurugateH kauzalaM, yena paragatigrahaNe'pi teSAM gatiskhalanA na jAteti bhAvArthaH // 54 // yeSAM prabhUNAM prabalAn pratApAn ___ kathaM vidadhmaH sadRzo'zanibhyAm / ciraprabhaiyavidadhe'tra gotro lAsaH zubhAnAM yazasAM nivAsaH // 55 // yeSAM prabhUNAM gacchasvAminA, prabalAn pratApAna , azanibhyAM / vidyudvajrAbhyAM, sazastulyAn, kayaM vidadhmaH kurmH| tadakaraNe kAraNamAha-ciraM bahukAlaM prabhA yeSAM taithiramabhaiH,yaiH pratApaH, gotrollAso vidadhe, kIdRzaH, zubhAnAM bhavyAnAM yazasAM nivAsaH, satkIrtisthAnamiti yAvat / aba ciraparityenanAciramabhAyA vidyutaH, gotrollAsa ityanena gotracchidaH parvatabhido vajrasya pa doSaduSTatA spaSTIkRteti // 55 // sAmodapadmotsavakAripAdai rgA ivAmbhojakaraiH kRtA yaiH| AlhAditacchekamanekavAramekAdazAGgIpratayo vizuddhAH // 55 // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itIyaH srgH| 15 yaH pUjyaiH, kiM0, ambhojakaraiH kamalahastaiH, komalakaratvAditi, pakSe ambhojakaraiH sUryairiva, kIdRzaiH, ekatra sAmodaH saharSaH padmAyA lakSmyA utsavaH, anyatra sAmodaH sagandhaH padmAnAM paGkajAnAM utsavaH, tatkAriNaH pAdAzcaraNA ekatra, anyatra tu pAdAH kiraNA yeSAM taiH sAmodapadmotsavakAripAdaiH; mArgAH panthAnaH, yathA tathA ekAdazAGgIpratayaH upalakSaNatvAd dvAdazopAGgapustakA api vizuddhA dUSaNavarjitAH kRtAH, kathaM, AhAditacchekamiti kriyAvizeSaNam / punaH katham , anekavAramiti punaH punarna sakRdeveti tattvam / atrAyamAzayaH--yathA sUyarmArgAH zuddhAH kriyante, tathA yaiH zrIpUjyairekAdazAGgadvAdazopAGgapratayaH zuddhAzcakrire / vAraM vAramiti zeSaH // 56 // abhaGgavairAgyataraGgaraGgA Ajanma pUjyA vikRtIya'muJcan / paJcApi paJceSumadaprapaJca paJcAnanakrIDanakandarA ye // 57 // __ ye pUjyAH, kiM0, abhaGgo'kSayo yo vairAgyataraGgaH vairaGgikatvakallolastatra raGgo raktatA yeSAM te abhaGgavairAgyataraGgaragAH, AnanmetyAbhavaM, jIvitAvadhIti yAvat / pazcApi dugdhadAdhiguDapakkA tailAkhyA vikRtIH, kiM0, pazceSoH smarasya madanapazco garvavistAraH sa eva paJcAnanaH kesarI tatkrAMDanAya kandarA iva kandarA guhAstadgrahaNe hi tatprAdurbhAvAditi, vyamuzcan na nagRhuH, iti ye paJcavikRtIstyaktavanta iti bhaavH|| 57 // __yAn zrIsudharmapratirUparUpAn zuddhasvarUpAn sugurUnavApya / Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ _ vijayazasttAm / .. mene janairjanma nijaM kRtArtha duHsthairivArthAn phalavatpumarthAn // 5 // yAna sugurun , kiM0, zrIsudharmA barddhamAnasvAmipaTTadharastamatirUpaM tattulyaM rUpaM yeSAM tAn zrIsudharmapratirUparUpAn , punaH ki0, zuddhaM nirmalaM kharUpaM svabhAvaH zIlaM vA yeSAM tAn zuddhakharUpAn , avApyAdhigamya gurutvena prApyeti yAvat , janainijaM janma kRtArya sArthakaM, mene amAni / dRSTAnto'tra yathAphalavantaH saphalAH pumaryAH puruSArthA dharmakAmamokSalakSaNA yebhyastAn phalavatpumaryAn , arthAn dhanAni, prApya, duHsyairdaridraiH, jAvatAraH phalepahirmanyate tatheti // 58 // aizvaryavAllamyapRthupratApAn nirIkSya yeSAM varabhUritIvAn / zrIkaNThavaikuNThakaThorapAdA gopatvamAptAstrapitAstrayo'tra // 59 // yeSAM gurUNAM, aizvarya IzvaratA, vAllabhyaM vizvavallabhatA, pRthuvizAlo yaH pratApastejastAn aizvaryavAllabhyapRthupratApAna, kIrazAn, varabhUritIvrAn, vizeSaNatrayamidaM vizeSyeSu triSvanusandheyam / tathAhi-aizvarya ki0, varaM varIyaH, vAllabhyaM kiM0 bhUri yUyaH, pratApaH kiM0 tIvracaNDazceti nirIkSya, zrIkaNTho mahAdevaH, baikuNTho vAsudevaH, kaThorapAdaH sUryazcaite trayo'pi kiM trapitA lajjitAH, ito jAtAyeM; gopatvaM hare pazupatitvAt , viSNau gokularakSakatvAt , ravau gavAM kiraNAnAM patitvAca; atra zabdachalatvAt gopatvaM pazupAlakatvaM vallavatvamiti yAvat, atra jagati, AtAH paaprivi.|| 59 // Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH / cetazcamatkAra manojJavarNapuSpaikapAtraM guNatrallulAma / dAmeva mUrdhnA vahatAM yadAjJAM svayaMvarA zrIH sakalA samAgAt // 60 // cetazcicaM camatkarotItyevaMzIlaM cetazcamatkAri, punaH kiM0, manojJavarNapuSpaikapAtraM manojho varNo yazastadeva puSpaM prasUnaM tasyaikamadvitIyaM pAtraM bhAjanaM, punaH kiM0, guNavallalAma guNavatAM lAma tilakaM taireva mUrdhni dhAryatvAt, dAmeva mAlAvat, yadAjJAM yeSAM pUjyAnAmAdezaM, mUrdhnA vahatAM puMsAM, sakalA sarvA, zranAdilakSmIH, svayaMvarA sammukhA, samAgAt prApteti // 60 // athAvadAtadvAreNa vizeSatastAneva varNayatite'nyedyurAryAstapagacchadhuryA haMsA ivAmbhoruhiNIM vihAraiH / marusthalI maJju vibhUSayantaH svayaM sametA ajamerudurgam // 61 // 145 anyekadA te AryAH pUjyAH zrIvijayadAnasUrayaH, kiM0 tapagacchasya dhuryA vRSabhA iva tadbhAranirvAhakatvAt, ambhoruhiNIM nalinIM, haMsA iva marusthalIM marudezabhUmiM, maJju yathA bhavati tathA sAdhviti yAvat vibhUSayanto'laMkurvantassantastanmadhye bhUtveti yAvat, krameNa svayamAtmanA, ajamerudurge laukikapuSkaratIrthapArzvagaM sametA AjagmuH // 61 // 9 tatrA'tha lumpAkamatAnuraktAlokAH sadadhvA'mRtarazmikokAH / Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / kliSTAzayavyantaradevaduSTa. madIdRzan vAsagRhaM gurUNAm // 62 // atha tatra tasmin durge, lokAH, kIdRzAH, lumpAkAnAM jinapratimArINAM mate lukAkhyakumate anuraktA rAgiNaH, punaH kIdRzAH, san satyo yo'dhvA mArgaH sa evA'mRtarazmizcandramAstatra kokAzcakravAkAstatparAGmukhatvAditi / ata eva te kiM cakrurityAha-kliSTaH krUra Azayo'bhiprAyo yasyAso vyantarajAtIyo devazceti karmadhArayastaina kliSTAzayavyantaradevena duSTaM dRSitaM duSTavyantarAdhiSThitamiti yAvat , vAsagRhaM nivAsasthAnaM, gurUNAM teSAmiti zeSaH, adIdRzan darzayAmAsuH, atidveSabuddhyeti dhyeyam / / 62 // te brahmacAritvapavitragAtrAH ___ sAkSAdvizAkhA iva zaktimantaH / saudhe'tha tasmin parivArayuktAH saktAH sudharmAdhvani tasthivAMsaH // 63 // te guravaH, kiM0, brahmacAritvena jagatpatItana brahmacaryaguNena pavitraM gAtraM yeSAM te, punaH kiM0, zaktiH sAmarthyamAyudhavizeSo vA tadvantaH zaktimantaH / ivotprekSyate-sAkSAta pratyakSAH, pizAkhAH kArtikeyA iveti, punaH kiM0, parivArayuktAH svaparikaraparivRtAH, punaH kiM0, suSThu zobhano dharmaH sudharmastasya mudharmasyAthavA sudharmaNaH paJcamagaNadharasya yo'dhyA mArgastatra mudharmAdhvani, saktA AsaktAstatpaTTaparamparAcAracAriNa iti, tasmin sodhe tasthivAMsaH sthitAH // 63 // kAkodarasyeva durAdarasya Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtiiyaa.srgH| 147 jihmAM gatiM vyantaradaivatasya / tasyA'nizodvegakarI nizamya te cintayAMcakruravaRcittAH // .64 // tasya vyantaradaivatasya, kIdRzasya, kAkodarasyeva panagasyeva, kiMviziSTasya, durAdarasya duSTa Adaro yasya tasya, jihmAM gati vakraceSTAM manuSyamAraNalakSaNAM, ki0, anizaM nityamudvegakarImanizodegakarI, nizamya zrutvA, kasyacit sAdhulokasya mukhAditi zeSaH / te pUjyAH kiM0, avakracitAH saralAzayAH, cintayAMcakuriti vimarza kRtavantaH, tadevAotane vRtte mAha // 6 // paya pravAhAdiva havyavAhaH ....... puNyaprabhAvAd bhavitaiSa shaantH| maveti supteSu muniSvatho te tasthuH zubhadhyAnavidhAvadhAnAH // 65 // payasaH pAnIyasya pravAhAt , iva yathA, havyavAho vahiH, tathA puNyaprabhAvAt sukRtamAhAtmyAt , eSa vyantaraH, zAntobhavitA bhaaviitynvyH| iti matvA muniSu zeSAntevAsiSu, supteSu AvazyakapauruSIkriyAkaraNAnantaramiti shessH| te guravaH kiM cakire ?, tadAha-zubhadhyAnasya dharmadhyAnasya viSAyAM vidhAne zubhadhyAnaviSAyAM avadhAnaM samAdhAnaM yeSAM ve zubhadhyAnaviSA'vadhAnAH santaH, tasthuniviSTAH, sarimantradhyAnamevAkApuna tu nidrAmiti tattvam / / 65 // teSAM purastAt prasabhaM prajalpan hasan rudan bhUmitale pataMzca / Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / krIDalluThan bAla ivAtimAtraM sa vyantaraH prAdurabhUt tadAnIm // 66 // 2 tadAnIM tatra rAtrau teSAM gurUNAM purastAdagrataH prasabhaM haThAt prajalpana bruvan, punarhasan aTTahAsaM muJcan, puna: rudan AkrandaM kurvan, punarbhUmitale pRthivyAM patan, punaH krIDan keliM sRjan, punaluThan bhUmizarIrayoH saGghaTTAdinA bAlavacceSTitamAtanvan sa vyantaraH prAdurabhUt prakaTIbabhUveti // 66 // taistaurvanodaiH pavanairiva khaHzailAnakamprAn sugurUn praNamya / svapnAntarAyAta iva pracetA 148 antardadhe vyantara eSa sadyaH // 67 // pavanairvAyubhiH, svaHzailAn merUniva, taistairdevavinirmitairvinodairjalpanahasa narodanAdibhiH, akampAnnizcalAn, tAn sugurUn praNamya natvA, eSa vyantaraH kIdRzaH, pracetA hRSTamanAH san, svAntaH suptajJAnamadhye, AyAta iva antardadhe'dRzyo'bhUditi // 67 // atha prabhAte sukhinaH smitAsyAn padmAnivaitAn zramaNAnudIkSya / aho ! amISAM mahimA mahIyAnevaM stuvanti sma gurUMzca paurAH // 68 // athAdhunA, prabhAte jAte sati etAn zramaNAn kiM0, sukhina: kuzalinaH punaH kiM0, padmAniva kamalAniva, smitA - svAn smerAnanAn, "padmo'bjasaGghayayoH" iti zrIhemacandrA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH srgH| cAryadhuryokteH paprazandasya puMnapuMsakaliGgatvAt panAnityaduSTam / udIkSya dRSTA, aho ityAzcarye, amISAM mahAmunInAM, mahimA mahIyAnatimahAn , evaM ca punargurUn paurA nagaranivAsilokAH pratimArayo'pi, stuvanti meti // 68 // teSAM gurUNAmamutaH prabhUta prabhAvataH srvjnaastdaaniim| jaharSurutkarSitacittaceSTAH - pAnIyavAhAdiva kekino'mI // 69 // teSAM gurUNAM amuta ityetasmAt pratyakSaM vIkSitAt , prabhUtaprabhAvato'tibhUrimAhAtmyataH, tadAnIM tatrAvasare, vyantaravinAbhAve sati sarvajanA nikhilalokAH, jaharSahRSTA babhUvuH / ki0, utkarSitA prakarSavatI cittaceSTA manovRttiryeSAM te utkarSitacittaceTAH, iva yathA, kekino mayUrAH, pAnIyavAhAjaladharAt, iti dRSTAntaH // 69 // - bhogIva nirmokamathAndhitAkSaM . khaM khaM mataM kliSTagati prahAya / sa pauravargaH savidhe gurUNAM vizuddhamadhvAnamupAdade drAk // 70 // bhogI sarpaH, yathA nirmokaM kaJcukaM, tathA svaM svaM mataM nirja nijaM kumataM, kiM0, andhite mudrite sanmArgA'navalokanatvAt akSiNI nayane yena tadandhitAkSa, punaH kiM0, kliSTA klezamayI gatiryasmAttat kliSTagati, prahAya hitvA, sa paurANAM nAgarANAM vargo vajaH, athedAnI, teSAM gurUNAM, savidhe samIpe, vizuddhamadhvAnaM samyag mArga, upAdadezIkurute smeti // 70 // Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / bahUni bimbAni jinAdhipAnAM pratiSThayantaH purapattanAdau / zrIgUrjaratrAmarumedapATA vantyAdidezeSu mahAmahobhiH // 71 // . jinAdhipAnAM tIryakRtAM, bahUni bimbAni pratimAH, patiSThayantaH sthApanAviSayIkurvantaH santaH / ketyAha-purapattanAdau puraM nagaraM rAjanagarAdi, pattanaM ravayoniH, atrAdizabdAd bandiradroNamukhasaMnivezAdigrahastena tadAdau tatpramukhe purapattanAdau, athavA puraM ca yat pattanamaNahillapATakanagaraM tadAdau pattanabhamukhanagarAdAviti / atha keSu dezeSvityAha-zrIgUrjaratrAmarumedapATAvantyAdidezeSu tatra gurjaratrA garjaradezadharA saptadazasahakhagrAmamaNDitA, marmarusthalI navakohamayI ceti, medapATazca dazasahasranAmamaNDitaH, avantidevadha dvinavatilakSaprAmAbhirAmomAlavAbhidhAna ityAdidezeSu / kairityAha-mahAmahobhirmahotsavairiti / tatra tAvad gUrjarabAyAM pattananagaragandhArabandiramahIzAnakavizvalanagarAdita, marusthalyAM ca nAradapuryyA zivapuryA ceti, medapATe cAghATapuracitrakUTadurgAdau ceti, mAlavadeze ca svAnUcAnapadavAsisthAne dadhyAlayapure cetyAdisthAneSu taiH pratiSThAH kRtA iti vRdyvaadH| punaH kiM kurvanta ityagretane hace mAha // 71 // dyAmabjinIzA iva dIptimantaH / prollAsayantaH pRthivIM khpaadaiH| . te bodhayanto janapadmapati pUjyA vijabiramatra loke // 72 // Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH srgH| 151 ghAmAkAzaM, abjinIzAH sUryA iva, kiM0, dIptimantastejakhinaH, tathA pRthivIM svapAdernijakramaiH, mUryapakSe pAdaiH kiraNaiH, pollAsayantaH, punaH kiM kurvanta ityAha-janapadmapati lokakamalAvalI, bodhayantaH santaste pUjyAzciraM cirakAlaM, atra loke jagati, vijaharvihAraM cakruH / iti yugmavyAkhyA // 72 // rathAGgaH pUrvAdrAviva lasati bhAnoryutibhare ___ patatyambhaHpUre bhuvi jalamucAM cAtaka iva / cakoraH zItAMzorudaya iva mArge makhabhujAM vihAre satyeSAmiha jagati lokaH pramumude // 73 // . pUrvAdrAvudayAcale, bhAnoryutibhare lasati sati, rathAGgaH koka iva punarbhuvi bhUmau, jalamucAM meghAnA, ambhaHpUre patati sati, cAtaka iva bappIha iva; punarmakhabhujAM mArge gagane, zItAMzozcandrasya, udaye sati, cakoro yathAH tatheSAM zrIvijayadAnamurINAM vihAre sati jagati lokaH pramumude mudita iti / zikhariNItamidaM "rasairudaizchinnA yamanasabhalA gaH zikhariNI" iti lakSaNAt / / 73 // . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . itIti spaSTam // iti suvihitasabhAsArvabhaumasamAnasakalapaNDitamaNDalImaulimolIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitazrI. vidyAvijayagaNivineyANuvAcakazrIguNavijayagaNiviracitAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM tRtIyaH sargo'rthataH samarthitaH / Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ aham atha caturthaH srgH| atha zrIvijayadAnasaripaTTadharasya zrIhIravijayasUrIzvarasya janmAdhavadAtavarNanavaryasturyaH sargaH bhArabhyate, tathAhi atha dhAtrIlatAdhAtrIruhaH sphAraphalapradaH / gUrjaratrAbhidho dezaH krIDAkrIDa iva zriyaH // 1 // dhAtrIlatAyA bhUmiballeH dhAtrIruho vRkSastadApAratvAt , punaH ki0, sphAraphalamado vistIrNaphaladAtA, gajeratrAbhiyo dezo'stIti zeSaH / ibolsekSyate-zriyaH kamalAyAH krIDAkAMDaH phelikaraNobAnaM astokailakSmIvallokerupacaryamANatvAt // 1 // patramiH zlodevameva vizinaSTiyaM vimAnagRhaM kalpadrumaM nirjaramAnavam / dRSTvA triviSTapaM draSTuM na syAdutkaNThitaM manaH // 2 // yaM-dekheM, ramA triviSTapaM kharga, draSTuM bIkSita, utkaNThitaM manAna syAd vRNAmiti yogaH / ayopayoH sAmyamatipAdakavizepaNAnyAha-vimAnarAimiti "vimAnaM devatAyAnaM saptabhUmigRhe'pi ca" ityanekAryavacanAt dezapale vimAnAni saptabhUmikAni gRhANi yatra tam , svargapakSe vimAnAmyeva gRhANi yatra tat : punarya ki0, kalpadrumaM kalpAH kalpadrumA iva dumA yatra taM, athavA kalpadruma kalpavRkSatulyaM lokAnAM kalpitaphalapUrakatvAt , svargapakSe kalpAlumA yatratat / punaH ki0, nirjaramAnavaM dezapakSe viziSTarUpAdiyasvAt nirjarAiva mAnavA yatra taM, svargapakSe nirjarANAM mA lakSmIstayA navaM navyaM prabhUtatarasphAtimatvAditi // 2 // Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ _ caturthaH srgH| yatra dharmArthakAmAnAM saMgamaH puMsu dRzyate / zreyolakSmIkalAkeliyutAste yadaharnizam // 3 // yasmin deze, dharmArthakAmAnAM trayANAM puruSArthAnAM, saMgamaH puMsu lokeSu, dRzyata ityanvayaH / atha vizeSaNatrayeNa tameva spaSTayati-yaditi yasmAt kAraNAta, te lokAH, aharnizaM divAnizaM nityamiti yAvat , zreyaH puNyaM mAlaM vA, lakSmIH payA zobhA vA, kalAkeliH kandarpaH kalAnAM vA keliIlA tayuktAH santIti // 3 // zrIkaNThazrIpatizrIdAna yajanAn vidadhe vidhiH| yadIzvaratamodhvaMsidhanadatvayutA amI // 4 // yaddezIyajanAn vidhividhAtA, zrIkaNThazrIpatizrIdAn haraharidhanadAna , vidadhe'karodityanvayaH / atha vizeSaNatrayeNa tAneva sthApayati-yadIvareti atra 'dvandvAnte zrUyamANaH zabdaH pratyekaM saMbadhyate' iti nyAyAt vizeSaNatrayAnte sthitasya tvazabdasya pratyekaM saMbandhaH kAryaH, tena IzvaratvatamocaMsitvadhanadatvayutA iti vyAkhyeyam / tatrezvaratvaM dhanitvaM haratvaM ca, tamovaMsitvaM tamasaH pApasya dhvaMsitvaM tamodhvaMsitvaM pApavyapohakatvaM, pakSe tamaso rAhositvaM viSNutvaM, dhanadatvaM tu dayostulyaM, tairyutA amI janA vartanta iti // 4 // dumAH kalpadrumA yatra dhenavaH kAmadhenavaH / mAnavAzca suparvANo devadezastadasti yH||5|| yatra deze, dumAH ki0, kalpadruvat mA lakSmIzchAyAphalamAcuryarUpA yeSAM te kalpadrumAH; punaryatra dhenavaH, kiM0, kAmaM yathAbhilApaM dobatvAta kAmadhenavaH khargavItulyAH, athavA yA Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 vijyprshstyaam| kAmAH kAmyAH kamanIyA dhenavaH kariNya ivonnatatvapuSTatvAdinA kAmadhenavaH; punaryatra mAnavAH suparvANaH zobhanotsavAH, pakSe devAH tena yo dezaH, divyavastusadbhAvAddevadeza iti prasiddhimAnastIti zeSaH // 5 // pratidraGgaM pratigrAmaM pratyokaH pratipATakam / AItyo mUrtayo yatra tena puNyamayo'sti yaH // 6 // pratidraGga nagaraM prati, punAmaM prati, punaroko gRhaM prati, punaH pATakaM nagarAvayavavizeSa prati, yatra deze, AItyo jainyaH, pratimAH santi; tena kAraNena, yo dezo gUrjaranAmA, puNyamayo'sti, atra mayadapratyayaH prAcuryaprAdhAnyakhyApakaH // 6 // athA'STabhinagaraM vizinaSTinityaM jagajjanAnandisuparvabharabhAsuram / prahlAdanapuraM tatra purandarapuropamam // 7 // tatra deze, prahAdanapura nagaramastIti yogH| ki0, purandarapuraM amarAvatI tadupamam / dvayorvizeSaNamAha-jagajanAnandIni yAni suparvANi zobhanotsavAsteSAM bhareNAtizayena, pakSe jagajanAnandino ye suparvANo devAsteSAM bhareNa bhAsuraM ramyam // 7 // nityaM vaizramaNollAsaM nityaM puNyajanapriyam / sadArambhaM sadAsAraM yadabhAdalakAsadRg // 8 // ekatra vai nizcayavAcako'vyayaH, zramaNAnAM munInAmullAso yatra tat , pakSe vaizramaNasya kuberasyollAso yatra tat punaH ki0, puNyairjanerAhataH priyaM ramyaM, pakSe puNyajanA yakSAstaiH priyaM, athavA puNyajanAnAM yakSANAM priyaM vallabhaM punaH kiM0, santaH zreSThA ArambhAH sukRtakarmodyamA allokAnAM yatra, pakSe Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturyaH srgH| sadA rambhA yatraH punaH ki0, sadA sAraM zreSTha, pakSe sadA sAraM dhanaM yatra tat alakAyA vastrokasAretyabhidhAnAt, yanagaraM alakAsahA abhAd bhAti smeti // 8 // dRSTretyUcurjanAn yatra yathAkAmaM prayacchataH / kiM paJcatvamitA devadumA asminnavAtaran ? // 9 // yatra pure, yathAkAmaM manorathAnusAreNa, yacchato dadataH, janAn dRSTvA ityUcuzcaturA iti shessH| tadevAha-paJcatvaM nidhanaM, itAH prAptAH, devadrumAH kalpapAdapAH, asmin pure, avAtaran avatIrNAH, atra devapAdapAnAM nityatvena paJcatvamApaNe virodhaH, sa tu paJcatvaM paJcasaMkhyAkatvamityarthasamarthanenA'pAstaiti // 9 // chAyAbhRnnandanAnandAH surasArthamanoharAH / yatroccairapsarAyante satkAmAH kamalekSaNAH // 10 // yatra kamalekSaNAH padyalocanA mRgalocanA vA " kamalaM paye kamalo mRge ca" ityanekArthatvAt, striyaH, apsarAyante svargastriya ivAcaranti / kayamiti zaGkAM vizeSaNasAparyeNa vyapohatichAyeti ekatra chAyA'nAtapastabhRt yat nandanaM indrodhAnaM tatra Anando yAsAM tAH, anyatra chAyAbhRtsu zobhAvatsu nandaneSu kutreSu Ananda iti; punaH kiM0, surANAM devAnAM sAthairgaNaH, sArthAnAM vA manoharAH, pakSe surasaH zobhano raso yaH zRGgArastasya sarvalokapriyatvAt sarvaraseSu mukhyatayA bhaNanAca ye arthAH prakArAH kAmoddIpakahAvabhAvavibhramAdayastairmanoharA, punaH kiM0, san vidyamAnaH kAmaH kandarpo yatra, tasya hi tatra vasatisadbhAvAt, pakSe santaH zreSThAH kAmA abhilASA yAsAM taaH||10|| Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 vijayaprazastyAm / mattamAtaGgagAminyaH surArthAzcaladarzanAH / nindyA api mude santi yatra trstmRgiidRshH||11|| matto mAtaGgazcANDAlastadvaditi nindA,stutipakSe mAtaGgohastI tadgAminyaH; punaH surAyA madirAyA artho yAsAM tAiti nindA, stutipakSe surANAM devAnAM arthaH prayojanaM tatspRhAlakSaNaM yAbhyastAH; punaH ki0, calaM caJcalaM darzanaM yAsAM tA iti nindA, stutipakSe cale capale darzane netre yAsAM tAH / iti bAhyato nindyA api yatra pure, trastamRgIdRzaH striyaH, mude santi, sarveSAmiti zeSaH // 11 // zastahastAH sphuratpadmA dAninaH shobhnaasnaaH| ibhyA ibhA ivA''bhAnti yatrA'vagrahazAlinaH // 12 // yatra pure, ibhyA vyavahAriNaH, ibhA iva gajA iva, aabhaanti| kiM0, ekatra zastAH prazasyA hastAH pANayaH, anyatra hastAH zuNDA yeSAM te punaH sphurantI padmA ramA, anyatra sphuranta prakaTAni padmAni ibhabindavo yeSAM te "padmAmibhabindau" ityanekArthatvAta punardAninaH dAtAraH, pakSe dAninaH samadAH; punaH zobhanaM AsanaM viSTaraM yeSAM te, pakSe AsanaM hastiskandho yeSAM te yadanekArthaH"AsanaM hastiskandhe" itiH punaH avagraho jJAnaM tena, pakSe'vagrahogajalalATaM tena zAlinaH "avagraho gajalalATe ca" ityanekArthatvAditi // 12 // yatra pradattadRkazaitye'rhaccaitye marajadhvaniH / dharatyambhodharadhvAnakalAM vanakalApinAm // 13 // yatra arhaccaitye, kiM0, pradattaM dRzoH zaityaM yena tatra, murajadhvanimardAnAdaH, vanakalApinAM kAnanamayUrANAM gRhamayurANAM Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH srgH| 157 ca "vanaM kAnane gRhe'pi" ityanekArthatvAt ambhoSaradhvAnakalAM ghanagarjitatulAM, dharati // 13 // yatra caityodare dagdhadhUpadhUmo vijRmbhitaH / abhUdabhyunnatAmbhodavibhramAd barhiNAM mude // 14 // yatra caityodare dagdhasya dhUpasya dhUmo vijRmbhito vyAptaH san, abhyunnatAmbhodavibhramAt unnatajImUtabhramAt, barhiNAM kekinAM, mude'bhUditi // 14 // atha nagarasyaiva vizeSavarNanamAcaSTe iti yatrAbhavadvArtA mahAkautukakAriNI / ' vyAnaze sA jagattailabindurambha ivAbhitaH // 15 // .. yatra pure, iti vakSyamANalakSaNA, vArtA kathA, mahAkautukakAriNI, abhUjAtA / sA tailasya binduH ambhaH pAnIyamiva, jagad vyAnaze vyAnoti smeti // 15 // tathAhi samabhUt pUrva prahlAdanamahIpatiH / netA'rbudagirIndrasya vrgsyevaa'cyutaagrjH||16|| tathAhIti tAM vArtA sUtrakRdevAha-pUrva prahAdano nAnA mahIpatirabhUt / kiM0, arbudAgarIndrasya netA nAyakaH, iva yathA, acyutAgraja indraH, svargasyeti dRSTAntaH // 16 // tena zrIzAntinAthasya pratimA gAlitA purA / tatpAtakAdabhUd duSTaM kuThaM tasyA'vanIpateH // 17 // tena rAjJA, zrIzAntinAthasya kumaravihAramUlanAyakasya, pratimA svarNamayI zrIkumArapAlabhUpAlakAritA, gAlitA'gninA jvAlitA, vRSabhIkRtyA'calezvarasya purataH sthApiteti shessH| Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 vijayamazastyAm / atha tasmAt pAtakAtasyA'vanIpateH prahlAdanasya, duSTaM kuSThaM rogaH, abhavat // 17 // tayA tasyAtha lAvaNyarUpAdi prANazad rujA / mahasAM mahimA sarpadRzevaukomaNeH kSaNAt // 18 // tayA rujA kuSThAkhyarogeNa, tasya nRpasya lAvaNyarUpAdi lavaNimasaundaryAdikaM prANazat nazyati sma / yathA sarpadRzA okomaNeH pradIpasya, mahasAM tejasAM, mahimeti dRSTAntaH // 18 // svanAmnA'thA'munA rAjJA prahlAdanapuraM puram / vAsitaM pRthulaM pRthvIpurandhrIpuNDrasannibham ||19|| athA'munA rAjJA svanAmnA mahAdanapuraM nAma, puraM vAsitam / kiM0, pRthulaM vistIrNa, punaH kiM0, pRthvIpurandhyA mahImahi - lAyAH puNDrasaMnibhaM tilakatulyam / / 19 / / tadenaH zAntaye tena caityaM pArzvaprabhoH pRthu / kAritaM SoDazasvarNakapizIrSakazIrSabhRt // 20 // tat zrIzAntinAthamUrttibhaJjanalakSaNaM yat enaH pApaM tasya zAntaye zamanAya tena rAjJA, zrIpArzvaprabhoH prahAdanavihAraitinAmakaM caityaM kAritam / kiM0, pRthu vizAlaM, punaH kiM0, SoDazasvarNakapizIrSakANyeva zIrSANi zirAMsi vibhartIti tat // 20 // tatpuNyataH pranaSTe'smin duSTe kuSThe kSaNAd nRpaH / lagghalAvaNyalIlAdiH punarjAta ivA'bhavat // 21 // tatpuNyataH zrIpArzvanAthaprAsAdapratimAnirmApaNaprabhavAt, asmin duSTe kuSThe manaSTe sati, labdhaM lAvaNyalIlAdi yena saH, punarjAto navA'vatAreNA'vatIrNa ivA'bhavaditi // 21 // Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH / pratyahaM mauktikAnIva Dhaukyante cA'kSatAkSatAH / prahlAdanavihAre'smin mUDhakapramitA janaiH // 22 // pratidinaM muktAphalAnIvA'kSatAkSatA akhaNDalAjA:, atra mahAdanavihAre mUDhakaH zatamaNapramANastanmitA Dhokyante, ekadine tatratyairjanairnatyarthamAgatairiti // 22 // 159 janAnAM muJcatAM pUgIphalAnyasmin jinaukasi / bIjAnIva svabhAva drormaNAnyAsaMzca SoDaza // 23 // atra jinaukasi pArzvaprAsAde, janAnAM kiM kurvatAM, muJcatAM, kAni, pUgIphalAni SoDaza maNAni ekasminnahani Asan jAtAni svabhAvadrornijabhaktirAgataroH, bIjAnIvetyutprekSA // 23 // yatreti vacanairabhyAgataM praNayinaM prajAH / sukhayAmAsurAnandakandakandalanAmbudaiH // 24 // yasmin pure, iti vacanaiH kiM0, Anandakandasya kandalane pallavane ambudaiH, abhyAgataM praNayinaM mitrabAndhavAdikaM, prajAlokAH, sukhayAmAsuH // 24 // atha SaDbhiH zlokairgurupitaraM vizinaSTi tatra kuMrAbhidhaH zreSThI zreSThadhIH ziSTazekharaH / maheza iva saMjAtaH sarvadAsarvamaGgalaH // 25 // tasmin prahlAdanapure, kuMrAbhidhaH zreSThI, kiM0, zreSThA dhIryasya, punaH kiM0, ziSTeSu zekharo'vataMsaH, maheza iva saMjAtaH kiM0, ekatra sarvadA sarvANi maGgalAni yasya saH, anyatra sarvamaGgalA pArvatI yasya saH // 25 // Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayapazastyAm / niSkalaGka samAlokya sAkSAd yaM yasya vezmani / zrIzcalatvakalaGka khaM mATukAmeva tasthuSI // 26 // ___yaM kurAkhyaM zreSThina, niSkalaI kalAvarjitaM, samAlokya zrIzcalatvalakSaNaM svaM kalajhaM mASTukAmeva tyaktukAmeva, yasya zreSThinaH, vezmani tasthuSI sthitA // 26 // pumarthatvena dharmArthakAmeSu sdRshessvpi| saMjaghnatuH saGgatau dvau yaddharma nArthamanmathau // 27 // pumarthatvena puruSArthatayA, dharmArthakAmeSu sadRzeSu tulyeSvapi satsu, yasya zreSThino dharma, arthamanmatho dhanakAmo, kiM0, santo militAvapi, na saMjaghratuna itavantau, anena dharmadAyamamUcIti // 27 // dharmo dhatte dhruvaM puMsAmarthakAmau niSevitaH / dhyAveti dhImatA yena dharma evA''hataH sadA // 28 // dhruvaM nizcitaM, dharmo niSevitaH sana, arthakAmo dhatte puSNAti, iti dhyAtvA yena dhImatA budizAlinA, zreSThinA dharma evAhataH // 28 // dAnaM dInArthipAtreSu nityaM yenA'pi ycchtaa| bahamanyanta pAtrANi payodeneva vahiNaH // 29 // dInA duHsthitAH, arthino yAcakAH, pAtrANi ca zramapazramaNIzrAdazrAdIrUpANi, teSu yena dAnaM yacchatApi pAtrANi bahu amanyanta bhUri menire, yathA payodena meghena, bahiNaH phekina iti // 29 // brahmavatsa gRhastheSu yasya zreSThiziromaNeH / Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catuH srgH| 161 rekhA sudarzanasyeva prathamA prathamAkRteH // 30 // brahmavantaH zIladhAriNo ye gRhasthAsteSu, yasya zreSThiziromaNe, punaH kiM0, prathamA pradhAnA AkRtiryasya tasya, sudarzanazreSThina iva prathamA rekhA, jAteti zeSaH // 30 // atha saptabhirgurumAtaraM varNayatiullasadbhAgyasaubhAgyA lAvaNyajaladIrghikA / nAthI tasyA'bhavad bhAryA lakSmIrlakSmIpateriva // 31 // ullasantI dIpyamAne bhAgyasaubhAgye yasyAH sA, punarlAcaNyaM sadgamanasanirIkSaNasajalpanarUpaM tadeva jalaM tasya dIdhikA vApikA, nAyInAnI tasya bhAryA'bhavat , yathA lakSmIpaternArAyaNasya, lakSmIriti // 31 // sadodArA'ndhiputrIva rambheva ca vRSAdarA / . padminIva sadAmodA harINAmapi yA mude // 32 // andhiputrIva lakSmIriva, sadA udArA lakSmIpale udArA mahatI, devatAsu haripiyetyukteH, nAthIpakSe udArA mahecchA saralA vA punaH rambheva pAdarA ekatra vRSA indrastatrAdaro yasyAH sA, anyatra pe dharme Adaro yasyAH sA punaH pabinIva sadAmodA ekatra Amodo gandhaH, anyatra Amodo harSo yasyAH sA, atra lakSmIpakSe harINAM nArAyaNAnAM bahutvaM pUjyatvAt , dazAvatAratvena rahutvAd vA, rambhApakSe harINAM indrANAM, pabinIpale harINAM sUryANAM, tathA yA nAthI harINAM viSNuzakramryANAM trayANAmapi, sakaladevArcanIyazrIgururUpaputraprasavahetutvena sude, astIti shessH||32|| pakeruhaM jaDollAsi doSollAsI sudhAkaraH / Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 vijayaprazastyAm / yanmukhena same neme matimadguNapoSiNA // 33 // paGkeruhaM kamalaM, kiM0, jaDollAsi DalayoraikyAt jale ullAsi, pakSe jaDena mUrkheNeti zeSaH; punaH sudhAkarazcandraH, kiM0, doSollAsI doSairAdInavaH, pakSe doSAyAM nizAyAM ullAsI iti doSaH; yanmukhena ime dve, na same, mukhena kiM0, matimatAM guNAn poSayatIti tena / atra matimatpadena jaDollAsitvaM, guNapadena doSollAsitvaM cA'pAstam // 33 // mauktikasvarNaratnAnAM nUtnAlaGkRtayo'pi hi / pratyutAlakriyante sma yaccharIrarucAM bharaiH // 34 // mauktikasvarNaratnAnAM nUnA navyA alaGkRtayo'laGkArAH, pratyuta yaccharIrarucAM bhareryasyA nAthInAmnyAH zarIrarucA vapustejasAM bharaiH, alaGkriyante sma / yatastatsaMyogena teSAM tejaHsadbhAvAt , etena tasyAH zarIrathuteratizAyitvaM darzitamiti // 34 // sItA kuzIlatAsArA zazvajjaDA suraapgaa| yasyA netyanayoH sAmyaM zIlakauzalasampadaH // 35 // sItA jAnakI, kiM0, kuzIlatAsArA kuzIlasya bhAvaH kuzIlatA tayA sArA, nanvatra sItA tu suzIlatvena pratItA. sA kuzIlatAsArA kathaM syAt / iti prakaTo virodhaH atha virodhaparihArastu sItA halapaddhatiH sA tu kuzIlatAsArA, tatra kuzI lohavikAraH saiva latA kuzIlatA tayA sArA kuzIlatAsArA ityarthena kRta iti dik / punaH surApagA gaGgA, kiM0, zazvajaDA nityajaDA DalayorakyAd nityajalA nityamUrkhA ca, iti hetoH, anayoH sItAgaGgayoH, yasyAH sAmyaM na, astIti zeSaH / yasyAH Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 caturthaH srgH| ki0, zIlakauzalayoH saMpad yasyAH sA, atra zIlapadena kuzIlatvaM, kauzalapadena nityajaDatvaM cA'pAstamiti tattvam // 35 // kuraGgatvarajoyuktvapronmAditvakalaGkiSu / na yallocanatulyatvaM sAraGgAmbhojasIdhuSu // 36 // yallocanayostulyatvaM sAraGgAmbhojasIdhuSu mRgapaGkajamayeSu, na, bhavatIti yogH| atha vizeSaNadvAreNa taddhetumAha-kuraGgatvarajoyuktvaponmAditvalakSaNaH kalaGko yeSu te kuraGgatvarajoyuktvonmAditvakalaGkinasteSu, yato mRgasya kuraGgatvAta, padmasya sarajastvAt, madyasya conmAditvAt doSaduSTateti nigarvaH // 36 // siMhaH kaTigatirhastI mukhaM candro dRgambujam / .. nAmUni kalahAyante mitho vaire'pi yattanau // 37 // kaTirUpaH siMhaH, gatirUpo hastI, mukharUpazcandraH, dRgarUpaM ambujaM, amUni etAni, mithaH parasparaM, vaire satyapi, yattanau yasyAH zarIre, na kalahAyante kaliM na kurvantIti adbhutAlakRtiH // 37 // . sA bhuGkte sma bhavAnIva kaumudIkAntazAlinA / sAI svaprANanAthena nAthI sAMsArikaM sukham // 38 // * kaumudIkAntazAlinA mahAdevena, bhavAnIva pArvatIva, sA nAthI, svaprANanAthena kuMrAkhyazreSThinA, sArddha sAMsArikaM sukhaM bhuGkte smA'bhuGkteti // 38 // kuMrAkhyazreSThinaH patnI sukhasuptA'tha saa'nydaa| bibharti smottamaM garbhamabhramAleva vAridam // 39 // sA kurAkhyavyavahAribhAryA sukhasuptA satI, anyadA utta Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 vijayaprazastyAm / maM garbhaM bibhartti sma, abhrANAM mAlA zreNiH, iba vAridaM meghamiti / / 39 / / surazailamivottuGgaM bhAsvantamiva bhAsuram / hararAzi tadaivAzu sA khapnAntarudaikSata // 40 // surazailamiva merumiva, uttuGgaM prAMzuM punarbhAsvantaM sUryamiva, bhAsuraM dIpyamAnaM, hIrarAzi vajrapuJjaM tadaiva kSaNe, sA svamAntaH svApamadhye, udaikSatA'drAkSIt // 40 // , padminIva prabuddhA sA prAtaH protphullalocanA / taM svanaM purataH patyuH provAcA''modamedurA // 41 // sA nAthI, prAtaH padminIva prabuddhA satI, kiM0, motphullalocanA bismeranayanA, punaH kiM0, Amodena harSeNa, anyatra gandhena, medurA puSTA, patyuH svAminaH zreSThinaH, puratastaM svayaM provAcA'mrabIt // 41 // mukteva zuktau tatkukSau garabho vavRdhe'tha saH / bibhratI sA'zubhad garbha taM nidhAnamivA'vaniH // 42 // yathA muktA muktAphalaM, zuktau tathA tatkukSau garabho garbhaH, sa vavRdhe avarddhata, taM garbha bibhratI sA nAthI, anubhava zuzubhe, nidhAnaM avanirbhUmiH, iveti dRSTAntaH // 42 // prabhAvAttasya garbhasya soccairvAllabhyabhUrabhUt / zAkheva sahakArasya phalAnAM paripAkataH // 43 // tasya garbhasya prabhAvAt sA ucairatizayena, bAllabhyabhUH saubhAgyasthAnam, abhUt, draSTulokAnAmiti gamyam / yathA phalAnAM paripAkataH pariNateH, sahakArasya zAkheti // 43 // Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH srgH| zrIsaMdarbhasya garbhasyA'nubhAvAttasya dohdaaH| babhUvuH subhagAstasyAH zasyAbhyudayahetavaH // 44 // zriyo lakSmyAH zobhAyA vA saMdarbhasya gumphasya, tasya garbhasya, anubhAvAt tasyAH subhagA dohadA babhUvuH, kiM0, zasyaH zreyAn abhyudaya unatistaddhetavaH // 44 // jananI jananItijJA sadyaH smpuurnndohdaa|| pramodaM prApa sA prAptavarNasiddhirivA'dhikam // 45 // ___sA jananI, kiM0, jananItiM jAnAtIti sA, punaH ki0, sampUrNAni dohadAni yasyAH sA, pramoda prAptA, prAptasvarNasidiryatheti dRSTAntaH // 45 // atho varSe shktisiddhishiliimukhsittvissi| mAse sahasi zItosrA'navame navame tithau // 46 // atheti navamAsyAM vyatikrAntAyAm , zaktayaH prabhutvotsAhamantrajAstisraH, siddhayo'STau, zilImukhA bANAH patra, sitatvid zazI ekaH, eteSAM vAmagatigaNitAnAM 1583 iti saMkhyA yasiMstasmin varSe, punarmAse sahasi mArgazIrSe mAse, punarnavame tithau navamIvAsare, kiM0, zItoSeNa candreNa, anavame manojJe dhavale iti yAvat , tithizabdasya puMstrIliGgatvAnavame tithAvityadRSTam // 46 // punaH ketyAhazubhe'hani kalAkelikulaM kuvalayapriyam / pUrNimavaindavaM bimba sA'sUta sutamuttamam // 47 // zubhe nirdoSe, ahani navamaraviyogasadbhAvAt zlAghye dine, Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 vijayaprazastyAm / pUrNimeva aindavaM cAndraM, vimbaM tathA sA sutamamRta, kIdRzaM, ekatra kalAcandrakalAH pratItAsteSAM kelelIlAyAH kulaM gRhaM, anyatra kalA lekhyAdikAstatkelikulaH punarekatra kuvalayAnAM nIlotpalAnAM priyaM ballabhaM, anyatra kuvalayasya bhUvalayasya priyamiti yugmavyAkhyA || 47 // tadA'bhUddIpakodyotastirastasya tanutviSA / yattArAtejasAM stomaH kiM syAdabhyudgate rau ? // 48 // tadA tajjanmakSaNe, tasya bAlasya, tanutviSA taccharIratejasA, dIpakodyotastiro'bhUt palAyitaH, yaddhetoH, tArAtejasAM stomaH samUhaH, abhyudgate ravau kiM syAd ? api tu neti // 48 // anukUlaM mudAM mUlaM zrutvA janmA'GgajanmanaH / zreSThya modiSTa saH spaSTaviSTapaizvaryabhAgiva // 49 // aGgajanmanaH putrasya, janma, kiM0, mudAM pramodAnAM, anukUlaM mUlaM zrutvA saH zreSThI amodiSTa mumude spaSTaviSTapaizvaryabhAk sphuTaM jagadAdhipatyabhRt pumAn, iveti utprekSArthe dRSTAntArthe vA / / 49 / / amandAnandakandasya sthAnasyollAsavIrudhaH / atyarthasubhagasyAGgajanmano janmazaMsinAm // 50 // amandaH analpo yaH Anandastasya kanda iva kandastaddhetoH paramAnandahetoriti yAvat punaH kiM0, ullAsavIrudhaH hRllekhavalleH, lekhavaleM, sthAnasya, punaH kiM0, atyarthaM gADhaM subhagasya sarvajaneSTasyeti yAvat aGgajanmanaH janmazaMsinAM putrotpatte niMvedakAnAm / / 50 / / " yacchan so'tucchadharvarddhApanikA nAntaraM vyadhAt / Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavet dezeSu, varSaNA'vapa meyaH, toyaM pAnI enasevArtha caturthaH srgH| 167 varSastoyadharastoyaM kiM bhavedbhedabhAg bhuvAm ? // 51 // so'tucchadhImahAmatiH, vardApanikA yacchan antaraM alpA'nalpapradAnAdivizeSa, na vyadhAt / enamevArtha dRSTAntadvAreNa spaSTayati-toyadharo meghaH, toyaM pAnIyaM, varSan nimnAninAdipradezeSu, varSaNAvarSaNAdinA bhuvAM mahInAM, bhedabhAk kiM bhavet ? api tu neti yugmavyAkhyeyam // 51 // mahAn maho mahebhyena tenA''rabdho mudndhinaa| yajanau tAdRzAM puMsAmutsavAnAmatucchatA // 52 // mudabdhinA harSasamudreNa, tena mahebhyena mahAn maha utsavaH, Arabdha Arebhe / yataH kAraNAt , tAdRzAM puMsAM puNyavatAM janAnAM, janau janmani, utsavAnAmatucchatA syAdeveti // 52 // maJju maGgalagItAni gIyante sma tadokasi / na vasantotsave kiM syuH kokilAnAM kaloktayaH // 53 // tadokasi tadgahe, maJju manojJaM, maGgalagItAni gIyante sma, nagaralokairiti gamyam / vasantotsave kokilAnAM kalA manojJAuktayaH paJcamakAkalIlakSaNAH, kiM na syuH api tu bhavantyeveti // 53 // tena dAnAnyadIyantA'rthinAM sArthe yathArthanam / prAjyAH pAthomucevoccairApazcAtakapotake // 54 // tena zreSThinA, arthinAM sArthe mArgaNAnAM gaNe, yathArthanaM yathAyAcitaM, dAnAni adIyanta dattAni / dRSTAnto'tra-yathA pAthomucA meghena, cAtakAnAM potake bAlake bappIha iti yAvat , ApaH pAthAMsIti // 54 // Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayapatrastvAm / sakarNA abhaNan karNAnandino bandinastadA / kiM krIDAkrIDakAzyapyAMmaJju guJjanti nAlayaH? // 55 // sadA sakarNAH kovidAH, punaH ki0, karNAnandinaH zrotrAnandakAriNaH, bandinaH mAgadhAH, abhaNan bhaNanti sma, mAlAbhIrvAdAdicchandAMsi bhaTTayogyAnIti shessH| krIDAkrIDakAzyapyAM kelivanAvanyA, alayo bhramarAH, kiM na guJjanti ? api tu guJjantyeva, maJju iti kriyAvizeSaNam // 55 // tadA'bhurghasRNairyastA hastakAH zastakAriNaH / bAlArkA utsavaM draSTuM bahurUpairivAgatAH // 56 // * tadA tajanmani, ghusaNaiH kuDamaH, nyastAH, punaH, zastakAriNaH maGgalakArakAH, hastakAH sthAsakAH, adhurbhAnti sma, utsavaM tadutpattilakSaNaM, bahurUpairdraSTuM bAlAstaruNataraNayaH, ivotyekSyate-AgatA iti // 56 // reje'jire tadA nyasto mauktikkhstikotkrH| gAmbhIryAda mAmayaM bAlo jetetyabdherivopadA // 5 // tadA mauktikasvastikAnAM utkaraH samUhaH, ajire aGgaNe, rahasyeti zeSaH, nyastoraje rAjati sma / ayaM bAlo gAmbhIryAta gambhIratvAt , mAM jetA jeSyati, iti hetoH, abdheH samudrasyeva, upadA prAbhRtam // 57 // DhaukitAni purIlokaiH prAvistidhe tadA / proccaiH pUrNAni pAtrANi mudA bIjairivA'kSataiH // 58 // purIlokai garajanaiH, daukitAni, punarmudA vIjaihetubhiriva, akSatelAjaiH, pUrNAni pAtrANi sadarahe tadA mAvizan // 58 // Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH srgH| 169 kamrAmrapatraiH kluptA'bhAt tatroccaistauraNI tatiH / saurabhyAd mAmayaM jetA sUnuriSyopadeti kim ? // 59 // kamrANi ramyANi yAni AmrapatrANi taiH, kluptA kRtA, tauraNI tatistoraNasaMbandhinI zreNiH, abhAd bhAti sma / saurabhyAd vapuHsurabhitvAt , ayaM sUnurmA jetA iti kAraNAt, kiM iSyopadA vasantasya bhAbhRtamiti ? // 59 // 'ityutsavairmudAM mUlairbhUri bhAti sma tatpuram / rAjadhAnI sukhotkarSaharSakSoNipateriva // 6 // ityuktarUpaiH, punarmudAM mUlaiH utsavaiH tat prahAdanapuraM, puraM . bhUri bhAti sma / sukhasyotkarSo yatra sa harSazoNipatiH pramodarAd tasya, rAjadhAnI skandhAvAra iveti utprekSA // 60 // . hIrarAziryaduttuGgaH khapnAntardadRze'mbayA / hIrastad bhavitA'rbho'yaM vizvamAnavamauliSu // 1 // yaditi yataH kAraNAt , asyA'mbayA mAtrA, svamA* ntaH hIrarAziH, kiM0, utturaH, dadRze dRSTaH, tat kAraNAt, ayaM arbho bAlaH, vizvamAnavA eva maulayaH, athavA vizvamAnavAnAM maulayaH zirAMsi teSu vidhamAnavamauliSu; hIro bhavitA ravaM bhAvIti // 61 // . . iti matvA pitA'tucchamahotsavapurassaram / . hIrajIti vyadhAt sUno ma dhAma guNazriyAm // 2 // iti matvA jJAtvA, pitA kurAkhyaH zreSThI, atucchamahotsavapUrvakaM sUnoH putrasya, hIrajIti nAma, ki0, guNazriyAM dhAma gRhaM, vyadhAt kRtavAn / arthato yugmamidam // 62 // . Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 vijayaprazastyAm / kalpaguriva rambhAbhiAlyamAnaH purndhibhiH| kumAraH kalayAmAsa kalAbhivRddhimindavat // 63 // rambhAbhiH kalpadruma iva, purandhibhiH kuTumbinIbhiH, lAlyamAnaH sa hIrakumAraH kalAbhiH saha, induvat candra iva, vRddhiM kalayAmAsa AsasAda // 63 // sa jahau kramataH kSIrakaNThatAM zaThatAmiva / lalau ca guruto vidyA vArDerapa ivAmbudaH // 64 // sa kumAraH, zaThatAM zAThyamiva, kSIrakaNThatAM bAlyaM. jahA~ tatyAja / punarvArdheH samudrAt , apaH pAnIyAni, ambuda iva guruto'dhyApakAt , vidyA mAtRmamukhAH, lalo jagrAha // 64 // prAptA'navadyavidyaH sa datte sma jagatAM mudam / pIyUSapAdaH saMpUrNakalo'bdherambhasAmiva // 65 / / : prAptA'navadyA nidoSA vidyA yena saH. sa kumAraH, jagatAM mudaM datte sma sampUrNakalaH pIyUSapAdazcandramA, abdhaH samudrasya, ambhasA pAthasAM, yatheti dRSTAntaH // 65 // atha sacchAyayoH puSpadantayoriva sarvadA / klezAmayabharadhvaMse dakSayordasrayoriva // 66 // punarvasvorivA'jasraM jagadullAsitArayoH / samyagArAdhanApUrva pitrodavamupetayoH // 67 // kumAraH so'nyadA khasyAH svasurmilanahetave / zrIpattanamalaJcake manobhUriva mUrttimAn // 68 / / atha zlokatrikavyAkhyA-ayAsminnavasare, pitrA thI Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturmaH samaH 175 kuMrAkhyayoH, kIdRzayoH, puSpadantayoH sUryAcandramasoriva, sacchAyayoH satI vidyamAnA prazastA vA chAyA zobhA yayostayoH, puSpadantapakSe chAyA'rkayoSit , kAntizcetiH punaH dasayoH svavaidyayoriva, kiM0, kleza evA''mayabharo rogagaNastasya dhvaMse, dakSayonipuNayoH, anyatra klezaheturya Amayabharastasyeti // 66 // punaH kiM0, 'punarvasU tu yAmakau' iti vacanAt punarvasvorika, jagadullAsinI tAre kanInike yayostayoH, pakSe jagadullAsinyastArAstArakANi yayostayoH, yataH punarvasunakSatrabhuktau meSadRSTau satyAM jagatAM sarvazasyasaMpatterullAsaH syAditi ranamAlAvRttivacanAt sArthakaM vizeSaNam / punaH kiM0, samyagArAdhanApUrva divaM svargam , upetayorgatayoH satoH, // 67 // sa kiM kRtavAnityAha-sa kumArohIrajInAmA, anyadA mAtApitroH zokaM muktvA, svasyAH svasurnijabhaginyAH, milanahetave mUrtimAn manobhUriva kandarpa iva, rUpazriyeti gamyam, zrIpattanaM aNahillapATakanagaraM, alazke vyabhUSayat / trayANAM vyAkhyeyam // 68 // . bhaginI subhagAkAraM vIkSya sodrmaatmnH| . cakrapANimivA'parNA pramodaM prApa puSkalam // 19 // cakrapANiM nArAyaNamiva aparNA pArvatI, tajjAmitvAt , 'bhavAnI kRSNamenAkasvasA' iti zrIhemAcAryavacanAt AtmanaH sodaraM, kiM0, subhagAkAraM manoharAkRti, vIkSya puSkalaM pracuraM, pramodaM pApa // 69 // atha zrIvijayadAnAbhidhAnAn sUrisindhurAn / namati sma kumAraH sa pattane tatra tasthuSaH // 70 // athAvAvasare, pUrva tRtIyasargavyAvANitaguNAvadAtAn zrIvijayadAnAbhidhAnAna sUrisindhurAn , kiM0, tatra pattane nagare, Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / tasthuSastadAnI caturmAsI sthitAn, sa kumAro hIrajInAmA, namAta sma prANaman // 70 // tatrA'mISAM munIndrANAmupadezena shaalinaa| nAdenA'mbhomucAM bheje mudaM bahIva hIrajIH // 7 // tatra pattane, amISAM munIndrANAM zrIvijayadAnamUrigurUNAM, zAlinA ramyeNa, upadezana ambhomucAM meghAnAM, nAdena bahIva mayUra iva, hIrakumAro mudaM bheje harSa prAptavAniti // 71 / / vairAgyavAsito dIkSAM jighakSuH sa kumArarAT / sametya sadanaM sadyaH khAM khasAramado'vadat // 72 // sa kumArarAT, kiM0, vairAgyavAsito'ta eva dIkSAM jighRkSurdIkSAM grahItukAmaH san , sadanaM sametya Agatya, svAM svasAraM nijAM bhaginIM, ado vakSyamANaM, avadat // 72 // mayA sodari ! saMsArakamalAkaracandrikA / dezanA pUjyapAdAnAM zuzruve zrutizarmakRt // 73 // he sodari bhagini !, saMsAra eva kamalAnAM AkaraH samUhaH 'Akaro nikare khanau' ityanekArthatvAt , saMsArakamalAkare bhavAmbhojapuDhe candrikA jyotsnA, tanmlAnihetutvAt / punaH zrutyoH karNayoH zarmakada sukhakAriNI, pUjyapAdAnAM zrIvijayadAnasUrINAM, dezanA dharmopadezarUpA, zuzruve zrutA // 73 // avazyamahamAdAsye tapasyAM gurusNnidhau| tanmamAnumatiM dehi he sahodari ! sundari ! // 4 // .. guroH saMnidhau pArthe, avazyaM nidhayena, tapasyAM dIkSAM, ahaM bhAdAsye grahIyAmi, tadevoH, mamAnumatimanuza, he sundari Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH / bhadre ! sahodari ! dehi dizeti // 74 // bhrAtretyAbhihitA sA'zrumukhI sA sumukhI jagau / tarNakasyeva dhUrvatsa ! tapasyA tava durvahA // 75 // 173 iti bhrAtrA'bhihitA proktA, sA sumukhI suvadanA, kIdRzI, azrumukhI satI, jagau babhASe / tadevAha - 'vatso'patye, upalakSaNAt laghubhrAtrAdAvapi' ityanekArthaTIkAkArakavAkyAt, he vatsa laghubhrAtaH ! tarNakasya vatsasyeva, dhUrdhurA, taba tapasyA durbahA duHrateza dhAryetyarthaH // 75 // punaryad babhASe tadevAha - pariNIyA'dhunA tena vadhUM devavadhUpamAm / bhuGkSva bhogAMstayA saumya ! samaM ratyeva manmathaH // 76 // tena hetunA pUrvapratipAditeneti, adhunA sAMprataM, devavadhUpamAM surakhItulyAM, badhUM patnIM, pariNIya ratyeva manmathaH kAmaH, tayA samaM, he saumya manohara ! bhogAn bhuGkSveti // 76 // mamAdhAro'si vatsa ! tvaM latAyA iva bhUruhaH / bhrAtA hi sukhakRt strINAM kRSINAmiva vArimuk // 77 // hai vatsa ! latAyA bhUruha iva vRkSa iva, mamAdhArastvamevAsIti yogaH / hIti yataH, bhrAtA strINAM sukhakRdasti, dRSTAntamatrAhakRSINAM iva yathA, vArimuk megha iti // 77 // ityAgraharujaM tasyA vairAgyavacanauSadhaiH / sa kumAro'gadaGkAra iva sadyo nirAkarot // 78 // kumAro hIranAmA, agadaGkAra iva vaidya iva, vairAgyavacanauSadhaiH saMsArA'sAratAdivAgbheSajaiH, tasyA bhaginyAH, ityAgnaharujaM iTharogaM, nirAkarot nyakurute smeti // 78 // Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 vijayapatrastyAm / athopAzrayamAgatya natvA ca munisattamAn / hIrajIAjahAraivaM hAriNaM vinayaM vahan // 79 // upAzrayamAgatya munisattamAn gurUn , natvA praNamya, ca punaH, hAriNaM manojJaM, vinayaM vahan hIrajIkumAra evaM vakSyamANaM, vyAjahAreti jgo|| 79 // tapasyAmahamAditsurasmi klezavinAzinIm / bhagavan ! bhavadabhyaNe kUpe pAtha ivA'dhvagaH // 8 // he bhagavan ! bhavadabhyarNe yuSmatsamIpe, kUpe'dhvagaH pathikaH, pAtha iva pAnIyamiva, klezavinAzinI tapasyAmahamAditsugrahItumicchuH, asmIti // 8 // tasyeti vacasA''cAryavaryA mumudiretarAm / ziSyaratnasya labdhau hi harSa utkarSabhAg bhavet // 1 // AcAryavaryAsta pUjyAH, iti tasya vacasA mumudiretarAM atimudaM dadhuH, hIti yato hetoH, ziSyaratnasya labdhau prAptau satyAM, harSautkarSabhAg bhavet mahatAmapyatizAyI pramodaH syAditi // 81 // nirIkSya zastaiH sAmu rlakSitaM lakSaNairimam / gaNendrairniraNAyIti bhAvyayaM gacchadhUrvahaH // 82 // zastaiH prazastaiH, sAmudraH sAmudrikazAstroktairlakSaNaiH, lakSitamalaMkRtam , imaM kumAraM, nirIkSya gaNendraistapagacchapaiH, iti niraNAyi nirNayazcakre / itIti kimityAha-yadayaM ziSyo gaccha dhUrvaho bhAvIti / / 82 // atha dazabhirdIkSAmahotsavaM varNayati- sajitasphArazRGgArairakhanairivaM naagraiH| Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH srgH| 175 gItaizca maGgalollAsaiH strINAmapsarasAmiva // 83 // sanjitAH saMbhRtAH sphArA udArAH zRGgArA yaistaiH, nAgaraiH pauraiH, asvamairiva devairivaH punaH saubhAgyAdinA'psarasAmiva strINAM maGgalollAsagItairdhavalamaGgaladhvanibhiH // 83 // vimAnairiva sadanaiH sUtritottuGgatoraNaiH / varmanA nandanenevA''nandinA puSpapatibhiH // 4 // - punaH kaiH kIdRzairityAha-mUtritAni kRtAni uttuGgAni tAraNAni yeSu taiH, sadanamandirairvimAnairiva, punaH puSpapatibhiH kusumazreNibhiH, AnandinA varmanA mArgeNa, nandaneneva indrodyAnanaveti / / 84 // devadrumairivAtyantodArairdattadhanairjanaiH / gAyadbhirmadhuraM devagAyanairiva gAyanaiH // 85 // punaH devadrumaiH kalpavRkSariva, atyantodAraiH dattadhanaijanaH sadbhiriti, punarmadhuraM gAyadbhirdevagAyanaihAhAhUhUpramukhairiva, gAyanairiti / / 85 // pauraizca poSitairnAnAbhojanairamRtairiva / varyatUryasvarairdaivadundubhistanitairiva // 86 // punaH paurainaMgarIlokaiH, nAnAbhojanarmAdhuryeNA'mRtariva, bhojitaiH; punaH devadundubhistanitaiH suravAdyagarjitairiva, vayatUryasvarairjAyamAnairiti // 86 // bhUSitairdantibhirdevadantAbalairiboDuraiH / / sotsAhairutsavairevaM purandarapurAyitam // 87 // punardevadantAbalaiH suragajeriva, bhUpinaiH zRGgAritaH, punaH Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 vijayapatrastyAm / / udurairutkaTaH, dantibhirhastibhiriti; evamitivyAvarNitarUpaH, sotsAhecittotsAhasahitaH, utsavaiH purandarapurAyitaM surendranagaramivAcaritam // 87 // pattanaM pAvayan proccaiH pIyUSasadRzA dRzA / savismayaM smitAkSIbhirgavAkSasthAbhirIkSitaH // 88 / / atha kumAraH, kiM0, pattanaM aNahillapATakapuraM, pIyuSasahazA sudhAtulyayA, dRzA dRSTyA, pAvayan pavitrayan , punaH savismayaM sAzcarya, gavAkSasthAbhiH smitAkSIbhiH strIbhiH, ikSito vilophitaH // 88 // sAmodakusumastomacAmaracchatrarAjitaH / mauktikaiH kAJcanai rAnairalaGkArairalaGkRtaH // 89 // punaH sAmodaiH sagandhaiH kusumastomaiH puSpapujaiH kaNThanyastaimAlyAdigrathitaiH, cAmarairvAlavyajanairubhayato vIjyamAnaiH, chatrerAtapatraizca zirasi dhriyamANaiH, rAjitaH zobhitaH punaH mauktikairmuktAsambandhibhiH, kAzanaiH svarNasaMbandhibhiH rAtrairmaNisaMbandhibhiH, alaGkArabhUSaNaiH, alaMkRto bhUSita iti // 89 // sArasindUrapUreNa bandhure sindhure sthitaH / kuDamaizcandanaizcokSaizcarcitazcArucIrabhRt // 90 // ___ sAreNa sindUrapUreNa bandhure manohare, sindhure gaje, sthitaaTitaH punazcokSaranavaskaraiH kuDumaghusaNaiH, candanaiharicandanaH, carcitoparcataH; punazcArucIrabhRt divyAmbaraparidhAnaH // 9 // sphArazRGgArayA sAraM rathamAsthitayA pathi / anugamyamAnaH svastrA vimalAItisaMjJayA // 91 // Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . caturthaH srgH| 177 punaH sphArA udArAH zRGgArA majjanAdayo nirmitA yayA tayA, punaH sAraM rathaM AsthitayA ArUDhayA, pathi mArge, vimalAI iti saMjJA yasyAstayA vimalAInAmnyA bhaginyA, anugmymaanH||91|| zobhitaH sumanovRndaiH surendra iva mUrtimAn / so'ntanagaramullAsI nirjagAma zanaiH zanaiH // 12 // punarmUrtimAn surendra iva, kIdRzaH, sumanohandaiH zobhitaH kumArapakSe sumanasAM sajjanAnAM puSpANAM vA, anyatra sumanasAM devAnAM, vRndai jitaH sa kumAraH, antarnagaraM zanaiH zanainirjagAma, vanaM prati jagAma ceti shessH| dazabhiH zlokairantyakriya kulakaM vyAkhyAtam // 92 // vikramAd rasanandeSudvijeze parivatsare / bAhulasya bahulAyAM dvitIyAyAM zubhe'hani // 93 // vikramAt zrIvikramAdityabhUpateH, rasAH Sad, nandA nava, iSavaH paJca, dvijezazcandra ekaH, ete vAmagatigaNitAH 1596 itisaMkhyAkA yatra tatra, parivatsare saMvatsare, punarbAhulasya kArtikasya, bahulAyAM kRSNAyAM, dvitIyAyAM tithau, zubhe'hani vAsare // 93 // asau zrIvijayadAnasUrisindhurasaMnidhau / paryaNaiSIt parivrajyApatnI padmAmivAcyutaH // 94 // - ___ asau hIrakumAraH, zrIvijayadAnasUrisindhurANAM saMnidhau samIpe, parivrajyApanI dIkSAdayitAM, paryaNeSIt pariNItavAn / kaH kAmivetyAha-acyuto viSNuH, payAM lakSmImiva, iti dRSTAntaH / yugmavyAkhyA // 94 // Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 vijayapastyAm / saharSa hIraharSAhvo munirguNamahodadhiH / kalabhaH kuJjareNeva vyahArSId guruNA samam // 95 // hariharSa iti AhA saMjJA yasya saH, punarguNAnAM jJAnadarzanacAritrAdInAM mahodadhirmahArNavaH, sa muniH kuJjareNa yuthanAthena, kalabhaH kuJjaravAla iva, guruNA samaM saharSa vyahAd vijahAra // 95 // mahAvratAni paJcApi paJcApi samitIH punaH / guptIstisrazca sa muniH pAlayAmAsa yatnataH // 96 // paJca mahAvratAni sarvataHprANAtipAtamaSAvAdA'dattA''dAnAsbrahmaparigrahaviramaNarUpANi, punaH paJca samitIH IryAbhASeSaNA''dAnanikSepotsargalakSaNAH, punarguptAstisrozubhamanovacanakAyayoganigraharUpAH, sa munihIMraharSaH, pAlayAmAsa // 96 // sevamAno guruM devodyAnaM vibudhasevitam / vinayAmarasAlasya phalaM vidyAM sa lebhivAn // 97|| ekatra vibudhairdevaiH, anyatra paNDitaiH sevitaM guruM devodyAnaM nandanavanaM, sevamAno bhajamAnaH, sa ziSyaH, vinaya evA'mara* sAlaH kalpavRkSastasya, phalaM vidyAM sakalazAstrapATharUpAM, lebhivAn prAptavAniti // 97 // sopramattaH papau sarva zAstraM khaM svaguroH sudhIH / grISmatapto bhuvAM bhAga ivA'bdAnipatat payaH // 98 // sa hIraharSaH ziSyaH, kiM0, apramattaH san pramAdarahito bhUtvA, sarva zAstraM, kiM0, skhaM nijadarzanasaMbandhi, svaguroH zrIvijayadAnasUreH, papau asAdareNA''karNya hRdaye'sthApayat, bhavati Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH / 179 hi AdareNAkarNane pAnamiti prayogaH, yathA naiSadhAkhya mahAkAvyA''dimakAvye - 'nipIya yasya kSitirakSiNaH kathAH' ityatra kathA nipIyeti kathA nipIyA'tyAdareNa AkarSNeti vyAkhyAne, tathA papAtratrApi atyAdareNa bhaNati smeti bhAvArthaH / dRSTAnto yathA - grISmeNa nidAghena, tapto bhuvAM bhAgo mahIpradezaH, andAd meghAt, nipatat payaH pAnIyaM pivatIti // 98 // hIraharSamasaMharSamAttAtmasamavASprayam / gururgurumivA''lokya dadhyAvityanyadA hRdi // 99 // asaMharSa amatsaraM, hIraharSa muniM punaH kiM0, AttAni gRhItAni AtmanaH samAni tulyAni samAni samastAni vA vAGmayAni yena taM punaH kiM0, guru bRhaspatimiva, buddhyetyadhyAhiyate, Alokya gururiti vakSyamANaM, hRdi dadhyau dhyAtavAn / / 99 / / tadevAha svakIyaM parakIyaM ca yo'dhIte vAGmayaM sudhIH / AviSkarttAzumAlIva sa syAt sadsatoH pathoH // 100 // svakIyaM parakIyaM ca vAkAyaM yaH sudhIradhIte paThati, sa. aMzumAlI sUrya iva, sadasatoH prazastA prazastayoH, pathormArgayoH, AviSkarttA prAdurbhAvakaH syAditi // 100 // punargurucintitamevAha-- hIraharSagaNirnUnaM zaivadarzanazAstravit / yadi jAyeta tat sAdhu yadasau bahubuddhibhRt // 101 // yadi haraharSagabhirnUnaM nizcitaM zaivadarzanazAstrANi naiyAyikapramANaprakaraNAni vetIti sa zaivadarzanazAstravit, jAyeta. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 vijayaprazastyAm / bhavat, tat sAdhu bhavyaM bhavati, yataH kAraNAt, asau bahubuddhibhRd vartata iti // 101 // dhyAtveti preritaH samyak ziSyo'sau sUripuGgavaiH / agastyAdhyAsitadizo deze gantumanA abhUt // 102 // iti dhyAtvA mUripuGgavaiH preritaH sannasau ziSyaH agastyAdhyAsitA dig dakSiNA tasyAH, deze dakSiNadeze, gantumanAabhUt // 102 // zrIdharmasAgaragaNipramukhaizca maharSibhiH / yutazcaturbhirdAnAyai dairdharma ivA'GgavAn // 103 // caturbhirmaharSibhiH, ki0, zrIdharmasAgaragaNipramukheH, yutaH sahitaH, ivotprekSyate-dAnAdyairdAnazIlatapobhAvaH, caturbhirbhedaiH dharma iva aGgavAn mUrtimAniti // 103 // iMgvidhaH sa kRtavAn kimityAhavijahAra hIraharSaH saharSastatra nIvRti / nabhaHkUlaGkaSAkUle kalahaMsa ivA'malaH // 104 // saharSI hIraharSagaNistatra tasmin , nIti deze, vijahAra vihatavAn / dRSTAntamAha-nabhaHkUlaGkaSAkUle gaGgAtaTe, kalahaMsaiveti yugmavyAkhyA // 104 // tatra devagirau devagirAviva mahonnate / paJcarSayaste'sthuyeSThasthiti devadrumA iva // 105 // devagirI merAviva, mahocate tatra tasmin , devagirau durge, te pazcarSayo jyaSThasthiti asthuH sthitAH, devadrumAH pazcApi, ivotprekSyate, yujyate hi devagirI paJcadevadrumANAM sthitiriti / / Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH srgH| pratibimbamivAdaze cintAmaNyAdi vAGmayam / sarva taddadi saMkrAntaM jAhnavIjalanirmale // 106 // ___ Adarza darpaNe, pratibimbamiva sarva cintAmaNyAdi vAGmayaM zevapramANazAstra, jAhnavIjalanirmale gaGgAsalilavimale, taddhRdi tasya hRdaye, saMkrAntam // 106 // adhItya zaivazAstraM tat tatrA'yaM nikhilaM khalu / gUrjaratrAmagAd vAdhau lAvA niirmivaa'mbudH||107|| tatra devagirI, tanikhilaM samastamapi, zaivazAstraM adhItya bhaNitvA, vAdhauM samudre, nIraM lAtvA ambuda iba gUrjaratrAmagAt // 107 // khakIyaparakIyAbhyAM zAstrAbhyAM zAstravittamaH / adhItAbhyAmabhAd dvAbhyAM sa dorSyAmiva shuurraatt||108|| ___sa zAstravittamaH atividvAn , svakIyaparakIyAbhyAM nijAnijAbhyAM, zAstrAbhyAmadhItAbhyAM abhAt zuzubhe, yataH paNDitAnAM svasamayaparasamayAbhyAM zobhA bhUyasI bhavet / atra dRSTAntamAha-iva yathA, zUrarAT mahAzUraH pumAn , doA bAhubhyAM zobhate, prakRSTazUrANAM hi bhujabalenaiva sutarAM zobhAH yataH zauryazrIH zUrANAM bhujadaNDa eva varNyate 'zauryazrI jadaNDamaNDapatale siMhIva vizrAmyati' ityAdAviveti // 108 // gurUnatha marau matvA hIraharSagaNirguNI / jagAma tatra kharvApIpravAha iva pAvanaH // 109 // atha gurUn maro marusthalInAmni deza, matvA hIraharSagaNistatra jagAma, svarvApIpavAha iva gAGgaugha iva, pAvanaH pavitra iti // 109 // Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 vijayaprazastyAm / tatra trijagatAM pUjyaiH pUjyapAdairalaMkRtAm / zrInAradapurIM prauDhaprAsAdAM prApa sa prabhuH // 11 // satra deze, trijagatAM tribhuvanAnAM, pUjanIyaiH pUjyapAdaiH zrI vijayadAnamUribhiH, alaGkRtAM bhUSitAM, punaH kiM0, pauDabhAsAdAM tuGgavihArAM, zrInAradapurI nagarI, sa pApa // 110 // bhaNitvA'STottaraM navyakAvyAnAM zatamagrataH / lalATapaTTasaGghaTTikoTIrAyitapANinA // 111 // navyAnAM tAtkAlikAnAM, kAvyAnAM aSTottaraM zataM bhaNitvA kathayitvA, katham , agrataH puraH, lalATapaTTe saGghahinau koTIrAyitau kirITIbhUtau pANI hastau yasya tena // 111 // sAkSAt puMrUpayA vAcAmadhidevatayeva te / hIraharSeNa harSeNa guravo'tha vavandire // 112 // punaH sAkSAt pratyakSayA, puMrUpayA puruSamUrtyA, vAcAmadhidevatayeva bhAratyeva, hIraharSeNa harSeNa pramodena, te guravo vavandire vnditaaH| yugmavyAkhyA. // 112 // paripUrNakalaM putraM prekSyA'mI suurishekhraaH| ullasanti sma zItAMzumiva vAridhivIcayaH // 113 // apatyaziSyayoH samAnadharmatvAt putraM ziSyaM, ki0, paripUrNakalaM vidvatkalAsampanna, prekSya amI mUrizekharA guravaH, ullasanti sma / zItAzuM candra, prekSya vAridhivIcayaH samudrormayaiveti dRSTAntaH // 113 // tatraiva nagare varSe saptavyomartubhUmite / zubhe'hni lalite lagne prAsAde vRSabhaprabhoH // 114 // Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH / 183 tatraiva nagare nAradapurInAmake, punarvarSe, kiM0, saptavyomartubhUvAcakaiH avamagatyA vinyastaiH 1607 itisaMkhyayA mite, punaH zubhe zlAghye, ahani dine, punarlalite lagne vahamAne sati, punarvRSabhaprabhoH prAsAde // 114 // kiM kRtamityAha satyaGkAramivAcAryapadaprakaTasaMpadAm / vidvatpadaM padaM kIrtterguravo dadire'sya te // 115 // AcArya padaprakaTasampadAM sUripadazrINAM satyaGkAramiva kIrttaH padaM sthAnaM, vidvatpadaM paNDitapadaM, guravaH asya ziSyasya, dadire dattavantaH / iti yugmavyAkhyA / / 115 // tat paNDitapadaM hIraharSe viduSi dhIjuSi / suvarNe hIravad reje sArddhaSoDazavarNike // 116 // hIraharSe viduSi paNDite, kiM0, dhIjuSi matimati, tat paNDi tapadaM sArddhaSoDazavarNike suvarNe harivad reje rAjati smeti // 116 // athAnaghena saMghena zrInAradapurIpuraH / punarvijJapayAMcake tapAgacchAdhibhUrvibhuH // 117 // athetyekavarSAnantaraM, punaH zrInAradapurIti puraH puryAH, anaghenaM saGkena tapAgacchAvibhUrvibhuH zrIvijayadAnamUriH, vijhapacakre vijJapta iti // 117 // vidvaSAM hIraharSANAmupAdhyAyapadaM prabho ! | saMghAzAvallivistAravAridAnAM pradIyatAm // 118 // he prabho ! hariharSANAM viduSAM paNDitAnAM kiM0, saGghasya Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 vijayaprazastyAm / AzA vAJchA saiva vallistasyA vistAre vAridAnAM upAdhyAyapadaM pradIyatAM, bhavadbhiriti zeSaH // 118 // puNyAhUtanijAkUtA'vyabhicAriNi caarunni| - saGghasya vacane'muSmin sUrezcittamamodata // 119 // puNyena AhUtaM AkAritaM puNyAhUtaM bhAgyalabhyaM yanija AkRtaM abhiprAyastasyA'vyabhicAriNi avisaMvAdini svAbhimAyAnusAriNIti yAvat , punazcAruNiM ramye, amuSmin sakasya vacane sati, sUrezcittamamodata mumude // 119 // __ atha caturNA vyAkhyAsaMvatsare'tha pRthvIdhrasurAdhvarasazItagau / mAghe mAsyamRtajyotiHpaJcame paJcame tithau // 120 // athA'nyadA'pyekavarSAnantaraM, saMvatsare, kiM0, kulAcalAnAmaSTasaMkhyatvAt pRthvIdhAH parvatA aSTI, surAdhyA gaganaM vinduH, rasAH Sad, zItaguzcandramA ekaH; ete'GkA vAmato mIlitAH 1608 iti saMkhyAkA yatra tatra varSe, punarmAghe mAsi, punaH amRtajyotiSA candreNa paJcame ramye zubhra iti yAvat , paJcame tithau // 120 // zrInAradapurInAmni pure'tyutsavasundare / varakANAbhidhAnazrIpArzvatIrthezasAkSikam // 121 // punaH atyutsavaiH sundare nAradapurInAmni pure nagare, punavarakANAbhidhAnazrIpArvatIrthezasya tadAnIM tatra sthitasya sAkSikam // 121 // caitye zrIneminAthasya snaathsyaa'dbhutshriyaa| samyak saMmatimAdAya sAdhUnAM gcchvaasinaam||122|| Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH / 185 punaradbhutazriyA sanAthasya zrIneminAthasya caitye prAsAde, nagaramadhyavAsastha iti zeSaH, punargacchvAsinAM sAdhUnAM saMma timanujhAM, AdAya lAtvA, yatastadAnIM tathAvidhamadhyasthagItArthAnujJApUrvakameva vAcakAdipadapradAnamAsIditi mahatteH tena sAdhUnAM saMmatimAdAyetyuktamiti tAtparyam / / 122 / / upAdhyAyapade'sthApi hIraharSaH sa sUribhiH / sthAne'Gkura ivAcAryapadarddhivaravIrudhaH // 123 // sa hI harSapaNDitaH sUribhirupAdhyAyapade'sthApi sthApitaH, AcAryapadarddhireva varA vIrud vallistasyAH, sthAne AlavAle, aGkara ivetyutprekSA / caturbhirantyakriyaM kalApakaM vyAkhyAtam // 123 // zuzubhe zrItapAgacchastena vAcakacakriNA / kAnanaM kuJjareNeva dAnavArivirAjinA // 124 // tena vAcakeSu cakriNA cakravartinA, zrItapAgacchaH zuzubhezobhiSTa / dRSTAnto'tra - yathA dAnavArivirAjinA vAcakapakSe dAnavArirnArAyaNastadvadvirAjinA, saubhAgyeneti zeSaH, kuJjarapakSe dAnavAriNA madajalena virAjinA manojJena kuJjareNa, kAnanaM vanamiti / / 124 // AdhipatyaM gaNasyA'sya bhavitA dIptimattamam / zrIhIraharSopAdhyAye vajriNIva divaH sadA // 125 // asya gaNasya tapAgacchasya, AdhipatyaM sAmrAjyaM, zrIhIraharSopAdhyAye vajriNa zakre, divaH svargasyeva, dIptimattamaM dedIpyamAnaM bhavitA bhAvi / / 125 / / dhyAtveti sUrayaH sUrimantrArAdhanamuttamam / 27 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 vijayapazastyAm / vidhinA sAdhu sIrohInagare cakrire'nyadA // 126 // iti dhyAtvA sUrayaH sIrohInagare mUrimantrArAdhanaM sAdhviti kriyAvizeSaNaM, cakrire cakruH / arthato yugalam // 126 // athA''sIt sUrimantrasyAdhiSThAyakasuraH purH| pratyakSaH preSyavat proccaiH pramanAH sUrihastinAm // 127 // atha mAsatrayAnte mUrimantrasyA'dhiSThAyakasuraH,ki0, pramanAhRSTamanAH san , mUrihastinAM teSAM, puraH preSyavat pratyakSaH prakaTaH, AsIt / / 127 // vAcako hIraharSAkhya AkhyAtaH zaminAM guNaiH / svasmin paTTe prabho ! sthApyaH pratibimba ivAtmanaH // 128 // zaminAM sAdhanA, guNairAkhyAtaH prakAmaM prasiddhimAn , hIraharSAkhyo vAcakaH svasmin paTTe he prabho! sthApyaH, ayaM kohara ityAha-AtmanaH pratibimba iveti, anena guruziSyayornAntaramiti sUcitam / pratibimba ityatra bimbazabdasya dhunapuMsakatvAd bimbaityaduSTam // 128 // ityuktvA pUjayitvA ca mauktikairakSatairiva / yathAgataM suparvA'yamabhyAgata ivAgamat // 129 // ityuktvA kathayitvA, punaH akSatairiva mauktikaiH pUjayitvA, abhyAgataH abhimukhaM Agato'bhyAgato milanAyA''gateSTa ica, ayaM suparvA devaH, yathAgataM tathA'gamad gatavAniti // 129 // vacanenA'munA dhairyavaryA AcAryapuGgavAH / kRSIbalA ivA'mbhodagarjitena mudaM dadhuH // 130 // dhairyeNa varyA AcAryaputcAste, ambhodanAdena jaladagarji Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH / 287 tena, kRSIvalA iva karSakA iva, amunA vacanena devokena, mudaM dadhurmumudire // 130 // aho ! vacanametasya daivatasya mahAtmanaH / artha ukteriva madAzayasyA'vyabhicAryabhUt // 131 // aho ityAzcaryavAcako'vyayaH, etasya daivatasyA'sya devasya, bacanaM mahAtmana ukteriva AptapuruSavAkyasyaiva, artho'bhidheyo yathA avyabhicArI bhavati tathA, mahAzayasya maccittasya, avyabhicAri abhUt // 131 // cintayitveti cittAntazciraM sUripurandaraiH / pRSTAH procuryathAkAmamiti sarve'pi sAdhavaH // 132 // iti sUripurandaraizcittAntazcintayitvA sarve'pi sAdhavaH pRSTAH santaH yathAkAmamiti procuryathA rucirbhavatAM tathA'stviti kathayAmAsuH / arthato yugmamidam // 132 // abde'tha zuddhe dhiSNyAdhvadhiSNyezartudharAmite / dazamyAM sahaso mAso vizadadyutisaMpadi // 133 // atha abde varSe, kIdRze, zuddhe gurvastazukrAstAdinA varjite, punaH kiM0, dhiSNyAdhvA gaganaM, dhiSNyezacandra ekaH, RtavaH Sad, dharA ekA, tadvAcakaira kairvAmagatyA vinyastaiH 1610 iti saGghayayA mite, punaH sahaso mAso mArgazIrSasya mAsasya, dazamyAM tithau, kiM0, vizadadyutezcandrasya sampad yatra tatra vizadadyutisaMpadi mArgazIrSa zukradazamyAmiti // 133 // atha dvAdazabhavanavibhAgena tallagnakuNDalikA yathA-- karke rAhau zanau kumbhe saumyamArttaNDayoralau / Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 vijayaprazastyAm / gurau bhRgau ca kanyAyAM mIne kumudinIpatau // 134 // 10 ke | bu 8 ra rAha karke'STame bhavane sati, punaH zanau kumbhe svakSetre tRtIyabhavane sati, punaH saumyamArttaNDayoH alau vRzcike dvAdaze bhavane sthitayoH, punarausurAcArye bhRga zukre ca 4 rA kanyAyAM dazame bhavane sati, punaH kumudinIpatau candre mIne caturthe bhavane sati iti navagrahasaMsthA || 134 || aMzaizva balibhiH sarvairdhanurlagne samaGgale / aSTAdazabhiraduSTe doSairvedhAdibhirdine // 135 // 11za caM 12 7 zrIH zu 6 vR 3 ca punaH, aMzaiH paJcamAMzanavAMzAdibhirlagnAMzaiH, sarvairbalIyo - bhirvarttamAnaiH punaH dhanurlave, kiM0, samaGgale bhaumasahite vahamAne sati, punaH aSTAdazasaMkhyAkA ye muhUrtadoSAste yathA " syurvedhaH pAtalate grahamalinamuDa krUravArA grahANAM janmakSai viSTirarddhamaharakakuliko pagrahakrAntyavasthAH / karkotpAtAdighaNTo vigatabalazazI duSTayogo'rgalAkhyo gaNDAnto dagdhariktamukhatithiyuto nAmato'STAdazaite // 1 // evairvedhAdibhirdoSairaduSTe dine // 135 // pure zivapurInAmni mahotsavamanohare / saGgate saGghasaGghAte'naghe maJjumanorathe // 136 // punarmahotsabairmanohare zivapurInAmni pure sIrohInAmake magare, punaranaghe niSpApe, punarmajJjumanorathe manojJAbhilASe, saMghasya Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . caturthaH srgH| caturvidhasya saMghAte samudAye, saMgate milite sati // 136 / / harSeNa hIraharSANAM vAcakAnAM gaNAdhipAH / gacchaizvaryaM taro/jamivAcAryapadaM daduH // 137 // ___gaNAdhipAH zrIvijayadAnasUrayaH paramaguravaH, harSeNa hIraharSANAM vAcakAnAM gacchaizvaryatarostapAgaNasAmrAjyavRkSasya, bIjamiva AcAryapadaM sUripadavIM, dadurdattavantaH / iti zlokapaJcakavyAkhyA / antyakriya kulakamidam // 137 // vazakriyAyA jagatAM mUlamantramivAnagham / / nAmApi hIravijaya ityeSAM guravo vyadhuH // 138 // - jagatAM svapirtyapAtAlAnAM, vazakriyAyA vazIkArasya, mUlamAyaM mantramiva, eSAM vAcakAnAM, guravaH pUjyAH, hIravijayaiti nAma vyadhuzcakruH, sUripadadAne zrIhIravijayasUririti nAma sthApitam // 138 // idaM sUripadaM prApya tejasAmekamAspadam / didIpe'dhikamAcAryo madhyAhnamiva bhAskaraH // 139 // idaM sUriparda, kiM0, tejasA prabhAvAnAM, sUryapakSe tejasA tviSAM, AspadaM sthAnaM, prApya madhyAhna madhyandinaM, bhAskaraiva sa AcAryo'dhikaM didIpe dedIpyamAno'bhUditi bhaavH||139|| sUrizva yuvarAjazva dvAvetau sdRshkrmau| gacchacintAM vahataH smA'nodhurAM vRSabhAviva // 14 // . mUriH zrIvijayadAnasUriH, yuvarAjaH zrIharivijayamUriH, etau dvau gacchanAyako, anasaH zakaTasya dhurA, vRSabhAviva gacchacintAM vahataH sma ddhtuH| kIdRzI, sadRzakramau vRSabhapakSe sadRzAH Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 vijayaprazastyAm / kramAH zaktayo yayosto, gurupakSe sadRzaH kramaH kalpaH sAdhvAcAro yayostau // 14 // abhUd dIptimatoH zazvat sUrIzayuvarAjayoH / gacche tejo'dbhutaM vyomni sUryAcandramasoriva // 141 // - vyomni gagane, sUryAcandramasoH puSpadantayoriva, kiMbhUtayoH, dIptimatoH mUrIzayuvarAjayogacchendrAcAryayostayoH, tejo'dbhutamAcaryakAri, abhUd gacche tapAgacche / / 141 / / kramAt kuGkaNadezo:mukhamaNDanamuttamam / bhUSayanti sma te sUrisUrAH sUratibandiram // 142 // anukrameNa sIrohInagarato viharantastai sUrisUrA AcAyasUryAH zrIvijayadAnasUripAdAH, zrIharivijayasUri pattane catu sIkaraNAyA''dizya svayaM kuGkaNadezasyorvI mahI tanmukhe maNDanamalaGkRtikRt , sUratibandiraM bhUSayanti smA'lazcakruH // 142 // asamakusume tAmrAkSANAmivAmratarau vane sarasi sarase rolambAnAmivAmburuhe smite / iha nivasatAM puNyAzAnAmazeSamahIspRzAM / sthitavati gurau tuGge draGge'janiSTa sukhaM mht||143|| asamakusume nirupamapuSpe, AmratarI sahakAradrume, yathA tAmrAkSANAM kokilAnAM, vaneH punaH sarase sasalile, sarasi kAsAre, yathA smite smere. amburuhe kamale, rolambAnAM bhramarANAM; tathA iha tujhe drale sUratinAmakabandire, gurau vijayadAnasUrI, sthitarati sati, puNye dharme AzA tRSNA yeSAM teSAM dharmiNAmiti, azeSamahIspRzAM samastajantUnAM, mahat sukhamaja Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH sargaH / 191 niSTa jajJe / iha sarge'nuSTupchando'ntyaM tu hariNIvRttaM, tallakSaNaM pratipAditam / / 143 // itIti sakalaM bhavyam / itisuvihitasabhAsArvabhaumasamAnasakalapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNiziSyamukhya pANDitapurandaramakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNitrineyavAcaka zrIguNavijaya gaNiviracitAyAM vijayapradIpikA'bhidhAnadhArikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM caturthaH sarvo'rthataH samarthitaH / arham atha paJcamaH sargaH / atha paJcamaH sargaH prArabhyate tasyedamAdyaM kAvyam - atha sukhaM nivasan nijamAtulaukasi dadyutiramyamukho'nyadA / sa jayasiMhakumAra udAravAk svajananIM jananItividabravIt // 1 // atha dvitIyasargavyAvarNitakaumAraH sa jayasiMhakumAraH jesiMhanAmA bAlakaH, kiM0, radadyutiramyamukhaH dantAMzumanoharAnanaH, punarmAtulasya jayatAbhidhAnasya okasi gehe, sukhamiti kriyAvizeSaNam, nivasan avasthAnaM kurvan, anyadA ekasmin Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 vijayaprazastyAm / dine, svajananIM koDimadevInAmnI, abravIt kathayati sma / sa kiM0, janAnAM nItiM vettIti saH // 1 // atha yadabravIttadAhajanani ! sAMpratamasmi piteva sa nmatipadaM vipadambudhitAriNIm / nanu jighakSuratho niyamasthiti zamaghanAmaghanAzakarImaham // 2 // hai janani mAtaH ! sAMpratamadhunA, piteva kamarSivat , niyamasthiti tapasyAM, jighRkSurgrahItumicchuH, ahmsmiitynvyH| kIdRzIM, sanmatipadaM zobhanabuddhisthAnaM, punaH kiM0, vipadambudhitAriNI janmajarAmaraNAdivyApattisamudratAriNI, punaH kiM0, zamasya kSamAyA ghano dAya' yasyAM sA zamaghanA tAM "uvasamasAraM khu sAmaNNaM" ityaagmaayuktH| ata eva aghanAzakarI pApapradhvaMsakAriNIm // 2 // sa khalu vartmani yatra pitA mama brajati tatra laghuzcalitA'smyaham / jagati yajjanakAdhigatA budhai rabhihitA'bhi hitA mahatAM sRtiH // 3 // sa kamarSiH, mama pitA yatra vartmani saMyamamArge, vrajati tatrAhaM laghurbAlo'pItyadhyAhAryam , calitAsmi ciclissursmiitynvyH| yasmAddhetoH, mahatAM puNyAtmanAM putrANAM, janakAdhigatA nAtaniSevitA, mRtiH paddhatiH, abhi samantAt , hitA hitakAriNI, budhairabhihitA proktA, AdAtumityarthaH // 3 // tadanu putramavocaditi prasU Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patramaH srgH| viSamabhAravatI niymsthitiH| . tava laghorghaTate na hi sundara dvija ! tanUja ! tanUsukhanAzinI // 4 // tadvAkyazravaNAdanantaraM, prasUrmAtA, putraM jayasiMhakumAraM, ityayocat brUte sma-he sundaradija manodazana ! he tanUja suta ! laghostava niyamasthitiH, kIDazI, viSamo lohamAravad durvaho'jasraM pazcamahAvratadharaNarUpo bhAro yasyAM sA viSamabhAravatI, punaH kiM0, tanUsukhanAzinI zarIrasaukhyadhvaMsinI, na ghaTate nopapadyate iti // 4 // nizitayA'sukhabhUrasidhArayA gatirivA'bhimatA tava jAtucit / . na niyamasthitiratra janairapi zritanayA tanayA'bhidadhe shishoH|| 5 // nizitayA tIkSNayA, aseH khaDgasya dhArayA, gatirgamanamiva,asukhabhUrasaukhyasthAnaM, niyamasthitiH,he tanaya putra ! zizolisya tava, jnailokairpi, zritanayA nyAyyA, nAbhidadhe na pratipAditeti // 5 // susukumAra ! kumAra ! gRhasthatA sukhamazeSamaharnizamAtmasAt / kuru kanI pariNIya ghaTogaTa stanayamAM nayamAMsalamAnasAm // 6 // suSTu atizayena sukumAraH komalastadAmantraNaM he susukumAra, he kumAra bAlaka! ghaTavat kumbhavat udbhaTayomattayoHsta Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 vijayaprazastyAm / nayoH kucayoryamaM yugmaM yasyAstAM, punarnayena nItyA mAMsala puSTaM mAnasaM yasyAstAM, kanIM kanyAM pariNIya gRhasthatAyA agAritvasya, azeSaM samastaM, sukhaM AtmasAt svAdhInaM kurvityarthaH // 6 // sura ivA'nubhavA''tmaja ! nityazaH suravadhUpamacazJcalacakSuSAm / sukhamakhaNDitamatra dhuri sthito dhanavatAM navatANDavaDambaraiH // 7 // he Atmaja tanaya ! suravadhUpamA devAGganAtulyAzcaJcalacakSuSo lolalocanAH striya iti yAvat tAsAM, akhaNDitaM saMpUrNa sukhaM, sura ivAnubhavetyanvayaH / kaiH, navatANDavaDambarainUtananATakADambaraiH, tvaM kIdRzaH, dhanavatAM vyavahAriNAM dhuri sthita iti // 7 // navajalAni nabho'mbupabAlake salilavAha ivAtulakauzalaH / vitara vatsa ! yathecchamatucchako'rthini vasUni vasUrjitamUrttibhAk // 8 // he vatsa ! tvaM, kiM0, atulakauzalo'nalpaprAvINyaH, nabho'mbupabAlake cAtakapote, salilabAho meghaH, yathA navajalAni vitarati tathA'rthini yAcake, vasUni dhanAni vitara dehi / kIdRzaH, atucchakaH pUrNaH, cittavicAbhyAmiti gamyam; punaH, vasubhistejobhirUrjitAM mUrti bhajatIti vamUrjitamUrtibhAk // 8 // vajananIvacanaiH sa itIritaH punarabhASata mAtaramullasan / niyatimanniyamo niyamasthiti Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . paJcamaH srgH| - priyatamAyatamAnamanAH zizuH / / 9 // ___ iti vyAvarNitaH, svajananyAH koDimadevInAmnyA vacanaiH, sa zizurjayAsiMhaH, iritaH preritaH san , punaH, ullasan , pramodeneti zeSaH, punarmAtaraM abhASatovAca, kIdRzaH, niyatimAn nizcayavAn niyamo nijapratijJArUpo yasya sa niyatimaniyamaH, punaH, niyamasthitireva bhiyatamA praNayinI tasyAM yatamAnaM yatnavad mano yasya sa niyamasthitipriyatamAyatamAnamanA iti // 9 // api zivAdhvanibaddhadhiyAM nRNA- . . maghanidAnamabhANi jinena yaa| mama tadamba ! gRhasthatayA tayA kimadhunA madhunA mahatAmiva ? // 10 // zivAdhvA muktimArgastatra nivaddhadhiyAM baddhabuddhInAmapi nRNAM, caramazarIriNAmapIti zeSaH, yA jinena bhagavatA, AsannopakAritvena zrIvardhamAnakhAmineti yAvat : adhAnAM pApAnAM duHkhAnAM vA, nidAnaM kAraNam, abhANi bhaannitaa| he amba tayA gRhasthatayA'gAravAsena, adhunA mama kiM 1, kRtamiti yAvat / dRSTAntamAhamahatAM satAM, madhunA madheneveti // 10 // na virasAsu maruSviva hastinAM bhavati yAsu ratiH sukhakRd ,nRNAm / budhajanaiH pathikAH pathi pApmanaH sunayanA nayanAzakRtaH smRtAH // 11 // hastinAM maruSu sthalISviva, kiMlakSaNAsu, virasAsu nirja lAsu, anyatra niHkhAdAsu vipAkata iti, yAsu ratirnRNAM Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayazaslAm / sukhakRd na syAt / atra pUrvArdhe yacchabdopAdAnAt pazcimA tacchando'dhyAhAryaH, tena tAH sunayanAH striyaH, kiM0,nayanAzakRtaH nyAyadhvaMsinyaH, punaH kiM0, pApmanaH pApasya, pathi mArge, pathikA adhvanyAH, smRtA uktAH, pApapaddhatipravRttikAriNya iti yAvat // 11 // nayati tannaTanaM na satAM mano mudamamandamamaGgalanAzinIm / pracurarUpabhRtA yadanuSThitaM tanumatA'numatA''daramAbhavam // 12 // tannaTanaM nATakaM, satAM paNDitAnAM, manaH, amandamiti kriyAvizeSaNam ,amaGgalanAzinI akalyANavAriNI,mudaM harSa, na nayati praapytiitynvyH| tatkimityAha-yat pracurarUpabhRtA bhUrirUpadhAriNA, tanumatA prANinA, AbhavaM AsaMsAramadhikRtya, anumatAdaraM kRtAdaraM yathA syAttathA, anuSThitaM svIkRtamiti // 12 // vitaraNaM nanu dAtumanA ahaM ___ tadabhayAbhidhamadbhutamAtmasu / bhavati yat samatAsubhage zivA dhvani hitaM nihitaM nijamAnase // 13 // nanviti nizcaye, tadabhayAbhiSaM vitaraNaM abhayadAnaM, kIdRzaM, adbhutaM citrakRt , Atmasu jantuSu, dAtumanA ahamasmItyanvayaH / yad nijamAnase svasvAnte, nihitaM ahametamai abhayaM dadAmIti cite bhAvitaM sat , samatAsubhage sAmyaramye, zivAdhvani muktimArge, hitaM pathya bhavatIti bhAvAryaH // 13 // . . brajitumadhvani yatra mahAtmanA Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH srgH| 197 mabhilaSAmi samAhitacetasAm / tvamapi tatra tadamba ! bhavA'dhunA __ chavipade'vipadenasi satvarA // 14 // samAhitacetasAM samAdhiyuktamanasAM, mahAtmanAM sAdhUnAM, yatrA'dhvani mArge, vajituM gantuM, abhilaSAmi Ihe, ahamiti yogH| he amba! tatastatrA'dhvani, kIdRze, chavipade zobhA''spade, punarna vidyate vipat saMsArasaMbandhinI duSkarmavyApAraprayAsAdirUpA vyApattiH, enaH pAtakaM ca yatra tatrAvipadenasi; tvamapi satvarA bhava autsukyaM bhajeti, saMyamasvIkArakaraNena mama sahAyIbhaveti zavArthaH // 14 // vacanamIritamAtmabhuvetyado 'naghamudAM khanirapyagarIyasA / zikhisulocanayeva payodhara dhvaniramAni ramAsamayA'nayA // 15 // agarIyasApi bAlenApi, AtmabhuvA putraNa, itIritaM vyAvarNitarUpaM vacanaM, kIdRzaM, anaghamudo khanirmanojJaharSAkaraH, zikhisulocanayA kekikAntayA, yathA payodharadhvanirmeghanAdaH, tathA'nayA koDimadenAmnyA jananyA, kiM0, ramAsamayA lakSmItulyayA, amAni mene // 15 // pramuditA prati sUratibandiraM calitumaicchadathArthamivA'Gginam / sapadi sA parigRhya tamAtmanaH sutamasAtamasAvudakopamam // 16 // Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayatrazastyAm / athetyanyadA, mUrttimantamarthamiva vittamiva taM AtmanaH sutaM jayasiMhakumAraM kIdRzaM, asAtamasaukhyaM tadrUpA masirmaNI tatra, udakopamaM pAnIyapratimaM tadvyapohakatvAt; parigRhya samAdAya, sUratibandiraM prati pramuditA satI, sA calitumaicchaccicaliSurjAteti // 16 // jinavarAMzca gurUMzca pure pure 198 praNayataH praNamantyatha puNyadhIH / acaladadhvani koDimadesatI trasahitA sahitA tanujanmanA // 17 // atheti pAlIpurasthasvasahajAlayAt zubhe divase jinavarAn devAn gurUn munIn, pure pure praNamantI ata eva puNye dharme, athavA puNyA pavitrA dhIryasyAH sA, koDimadesatI acalat / kIdRzI, trasAzvarajIvA upalakSaNatvAt sthAvarAzca teSAM hitA bhAvacAritrAt punaH, tanujanmanA putreNa jayasiMhakumAreNa sahitA // 17 // " zakunasUcitabhAvimahodayA ''tmajayutA vanitA''limatallikA / nijamanorathapUrtimanoramA 'dhvani zivAni zivAkRtiranvabhUt // 18 // zakunaiH sUcito bhAvI mahAn udayo yasyAH sA punaH, Atmajena sutena yutA, vanitA''limatallikA strIzreNizreSThA, punaH, nijamanorathapUrtyA devagurupraNamanalakSaNasvAbhilASapUraNena manoramA, punaH, zivA pArvatI tadvat, athavA zivA nirupadravA Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH srgH| AkRtiryasyAH sA, sA koDimadevI, adhvani mArge, zivAni kuzalAni, anvabhUt kSemeNa yAti smeti // 18 // vijayadAnamunIndrapadAmbujo-: llasadalaGkRti sA'tha pativratA / nagaramApa ca sUryapuraM kajo pamakarA makarAkarapArzvagam // 19 // vijayadAnamunIndrapadAmbujAbhyAM ullasantI alaskRtiryatra tat , punaH, makarAkaraHsamudrastatpArzvagaM udadhitaTavartitvAt , sUryapuraM nAma nagaraM sUratibandiraM, sA pativratA, atha medapATagUrjaragharollaGghanAda, Apa prAptA / kIdRzI, kajopamau kamalatulyau karau yasyAH sA // 19 // jayayuteva pulomasutA'tha sA * praNamati sma sutena samanvitA / vijayadAnamunIndupadadvayaM ghanarasaM narasaMghanamaskRtam // 20 // jayena jayadattena yutA, pulomasutA zacIva, sA sutena jayasiMhena samanvitA, vijayadAnamunIndoH padadvayaM, kIdRzaM, narasaGghana namaskRtaM, ghanarasaM bahuharSa yathA bhavati tathA, praNamati smeti||20|| nyagadadujjvaladantamahobharA _ vidadhatIva mnohrmauktikaiH| munipaterupadAmiyamagrato ___ varavacA''ravacArumukhI satI // 21 // iyaM satI, kIdRzI, ujjvalo dantamahobharo yasyAH, ibolne Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 vijayaprazastyAm / kSyate - munipateH zrIvijayadAnasUreH, agrataH manoharamauktikaiH ramyamuktAphalaiH, upadAM DhaukanaM, vidadhatI kurvatI, punaH, baraH zreSTho yo vacaH zukaH " vacaH zuke " ityanekArthatvAditi baravacaH zobhanazukastadvat AraveNa dhvaninA cArumukhI, nyagadad babhANeti // 21 // samamanena sutena laghIyasA nikaTa AryavarAH ! sukRtAkare / parijighRkSurahaM dhruvamasmi vaH zubhavatAM bhavatANDavahRd vratam // 22 // anena puraH sthitena sutena samaM sArdhaM, he AryavarAH zrIpUjyamizrAH ! zubhavatAM zreyasvinAM, vo yuSmAkaM, nikaTe pArzve, kIdRze, sukRtAkare dharmakhAnau, bhavatANDavahRt saMsAranAvyaharaM, vrataM cAritraM, dhruvaM nizcayena, parijighRkSurbrahItumicchuH, asmItyarthaH 22 iti taduktimudAraguNAspadaM sutamamuM ca nizamya sadAkRtim / bhRzamamI guravo guruvaibhavA mumudire mudireSTasamAgamAH // 23 // udAraguNAnAmAspadaM padaM, taduktiM tadvAcaM, nizamya zrutvA, punaH, sadAkRrti zobhanAkAraM, amuM sutaM nizamya nirIkSya / yat zrIhemasUrayo'nekArthasaMgrahe "nizamanaM nizAmanaM nirIkSaNazravaNayoH" ityAhuH, amI guravaH zrIpUjyAH kIdRzAH, guruvaibhavA mahAsaMpadaH, punaH, kiM0, mudiro meghastadvat iSTaH samAgamo yeSAM prajAnAmityAkSepyate, mudireSTasamAgamAH, sumudire modamApuH // 23 // amRzadambikayerita AdarAt Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . anA pAnaH srgH| 2018 sa jayasiMhakumAra udAradRk / khazirasA bahuzaH suguroIyIM caraNayo raNayogatamo'rkayoH // 24 // udArA dRg budidRSTidarzanaM vA yasya saH, sa jayasiMhakumAraH, ambikayA mAtrA, iritaH praNoditaH san, svazirasA suguroH raNayogatamo'rkayoH kalahasaMyogadhvAntasUryayoH, caraNayoyIM bahuzo bhUrivelaM, amRzat spRzati smeti // 24 // amarabhUruhapallavazAlinA .. .. zizuziraH praNataM nijpaanninaa| .. yativarA bahuvAramathA'spRzan / dhvajapayojapayodhimukhAGkinA // 25 // amarabhUruhapallavaH kalpapAdapakizalayaM tadvacchAlinA, punaH, dhvajaH patAkA, payojaM ca kamalaM, payodhiH samudraH, tanmukhAnAM tadAdInAM lAJchanAnAM aGko bhUSA tadAdayo vA aGkAzcihnAni yasmistena dhvajapayojapayodhimukhAGkinA, nijapANinA praNatamAnataM, zizuzirobAlakamastakaM, yativarAH zrIvijayadAnasUrayaH, bahuvAramanekazaH, aspRzan spRzanti smeti // 25 // dRzi pumAn guNilakSaNalakSitaH - khalu mahAn bhavatIti vitrktH|| na gurudRg jayasiMhadRzaM jahA~ .. kamalinImalinIva sasaurabhAm // 26 // mahAn pumAn dRzi cakSuSi, guNinAM guNavatA lakSaNairlatito bhavati, etAvatA mahatAM cakSurlakSaNopetaM vilokyate "yathA 27 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 vinayapazastyAm / netre tathA zIlam" ityAyuktaH, iti vitarkato guruhagjayasiMhadRrza na jahau nAtyAkSIt / dRSTAntaM spaSTayati-yayA sasaurabhAM sagandhAM, kamalinI nalinI, alinI bhramarIveti // 26 // jalaruhe bhramarIva vikakhare munipadRg bhajati sma ciraM sthitim / zizumukhe madhuratvalasahaco____ madhuni sAdhuni sAmya ivarSihRt // 27 // zizumukhe, kIdRze, madhuratvena mAdhuryeNa lasadvaca eva madhu kSIraM kSaudraM parAgo vA yatra tatra, munipadRg gurudRSTiH, sthiti bhajati sma / prathamAntyapAdayodRSTAntamAha-vikakhare jalaruhe bhramarI yayA, punaH, sAdhuni ramye, sAmye samatAyAM, RSihRt cAritricetaH, yathetyupanyAsaH // 27 // athaikaviMzatyA vRttairyathA guruH zizuM parIkSitAMstathA varNayatismitapayojapalAzasupezale pracurapuNyamaye nayanadvaye / zubhati cA'sya zizoH sadapAGgayo__raruNimoruNi modanidAnabhUH // 28 // asya zizonayanadye, kIdRze, mitapayojapalAzavat vikasitakamaladalavat supezale suzobhane, punaH, pracurapuNyamaye bahudharmamaye, punaH, uruNi vistIrNe, sadapAGgayoH sphuratkoNayoH, aruNimA raktimA, kIdRzaH, modanidAnabhUH harSahetusthAnaM, zubhati mAtIti // 28 // caraNapANitalauSThanakhAvalI Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazamaH srgH| 203 prbhvyaa'hutshonntyaa'munaa| aruNatA'vadhi kokanadAbhidhA 'mbujagatA jagatAmaticitrakRt // 29 // caraNau kramau, pANitale hastatale, oSTho'dharaH, nakhAbalI pratItA, tAbhyaH prabhava utpattiryasyAH sA tayA, adbhutazoNatayA manojJaraktatvena, kokanadAbhidhA'mbujaM raktotpalaM tadtA, aruNatA raktatA, kIdRzI, jagatAM aticitrakRd bahAzcaryakAriNI, amunA bAlena, avadhi 'vadhi hiMsAyAm' iti prayogAd hatA, nirjiteti nirgalitArthaH // 29 // udayadambujasodarasodarA 'bhinvghausRnngholvilepnaaH| jayati vidrumapallavasaMpado 'mRtarasA tarasA'sya zizo rasA // 30 // udayan udgacchan yo'mbujasodaraH sUryastatsodarastulyo'bhinavo navyo ghausRNaH kauDamo gholastadvilepanaM yAsAM tAH, anena raktatA'tizayaH sUcitaH; vidrumANAM pravAlAnAM pallavAH kizalayAni teSAM saMpadaH saMpattIrguNotkarSAn vA "saMpad Rddhau guNotkarSe" ityanekArthatvAditi, asya zizo rasA rasanA, tarasA zIghra, jayatItyanvayaH / kIdRzI, amRtarasA sudhAsvAdA madhurabhASitvAt // 30 // aruNimA yaditaH prasaradruci prabhava eva bhaved rasanoSThayoH / iti dhiyA vidhinA bahuzoNatA Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayatrazastvAm / prajanitA'jani tAlugatA zizoH // 31 // asyetyadhyAhAraH, tenAsya zizoH, iti dhiyA buddhyA, vidhinA dhAtrA, bahuzoNatA, kIdRzI, tAlugatA kAkudagA, prajanitA nirmitA, ajani jAteti / iti kimityAha-yaditi yataH kAraNAt, itastAluta eva prasaraguciprabhavo'ruNimA raktimA, rasanoSThayorjihAdharayoH bhaved jAyata iti // 31 // 204 zirasijeSu radAGguliparvasu tvaci nakheSu mahasviSu sUkSmatA / bahuramuSya zizoH subhagAkRte rati vibhAti vibhAbharabhAjinaH // 32 // mahasvinastejasvino ye zirasijAH kezAsteSu, punaH, radA dantAH, aguliparvANi ca teSu, punastvaci carmaNi, punarnakheSu, sUkSmatA kRzatA, asya zizoH, kiMlakSaNasya, vibhAbharabhAjinaH kAntinikarazAlinaH, punaH, subhagA''kRteH zobhanA''kAriNaH, bahurbahvI, ati vibhAti // 32 // dhruvamayaM bhavitA zizurADhyarA Diti lilekha kimakSarapaddhatim ? | bhramarakacchalato'sya vidhirmudotsukamalIkamalIkamucaM sRjan // 33 // mudA harSeNotsukaM mudotsukamiti kriyAvizeSaNaM, alIkasucaM kalaGkamocakaM, alIkaM bhAlaM, sRjan kurvan, vidhirvidhAtA, bhramarako bhAlAlakaH " sa tu bhAle bhramarakaH" iti vacanAt, tanmiSAt; kiM0, ityakSarapaddhatiM varNAvalIM, lilekha / iti kavamityAha- dhruvaM nizcitaM, ayaM zizuH AnyarAT jJAnavijJA Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - paJcamaH srgH| 205 nAdidhanADhyamukhyaH, bhavitA bhAvI, iti bhAvArthaH // 33 // kimu jagatprabhutAcalacakSuSaH shyntlpmnlpsukhaaspdm| pRthulamasti hRdasya zizoH zriyA zritamanantamanaGgamadacchidaH // 34 // jagatmabhutaiva calacakSuH strI tasyAH, analpasukhAnAmAspadaM, zayanatalpaM zayyeva, asya zizoH, kiM0, anaGgamadacchidaHsmarasmayahartuH, zriyA zritaM, punaH, anantaM niravadhi yathA syAttayeti, pRthulaM hRdastIti // 34 // munisabhAcalacaJcucalekSaNA pathi dRzoH pravidhAya bhajatyalam / urumamuSya mukhaM zazimaNDala pratimakAntimakAntakarIrmudaH // 35 // amuSya zizoH, zazimaNDalapatimakAnti candrabimbatulyAbhaM, punaH, uruM vistIrNa, mukhaM dRzoH pathi pravidhAya dRSTreti , mukhazabdasya puMnapuMsakatvAt mukhasaMbandhivizeSaNadvayasya puMliGgacAcakatve na kA'pi vipratipattiriti / munisabhAcalacaJcucalekSaNA sAdhuparSaJcakorI, "akaM duHkhAghayoH" ityanekArthatvAt akAnAM duHkhAnAM, pApAnAM vA antakarIH akAntakarIrduHkhadhvaMsinIH, pApadhvaMsinI;; mudaH prItIH, bhajatItyarthaH // 35 // bhavati bhUri vayaHsthazikhaNDinA miva pyHpripuurnnpyomucH| ati gabhIramamuSya nizAmyatAM Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamazastyAm / kharamapAramapApadRzAM sukham // 36 // payasA pAnIyena paripUrNo yaH payomug meghastasya, iva yathA, vaya sthazikhaNDinAM taruNamayUrANAM, tathA amuSya zizoH, gabhIraM, punaH, apAra svaraM nizAmyatAM zRNvatAM, "Dag draSTudarzanadhyakSiNa" ityanekArthatvAt apApA dRg dRSTiH, darzanaM vA, dhIrbuddhirvA, yeSAM teSAM apApacakSuSAM vA, aMpApadarzanAnAM vA, apApadhiyAM vA, puNyAtmanAmiti yAvat ; bhUri bahu, sukhaM sAtaM, 'bhavatIti // 36 // culukatastalamAvirabhUd mune__ stulayato'pi pati payasAM bahum / prathitamasya tu sattvadhanaM sadA 'talamabAlamavAgviSayaM zizoH // 37 // bahoskhilitvAt puMliGge bahuM mahAntamapi, payasAM pati samudra, muneragastyasya, tulayataH sataH, culukatastalaM AvirabhUta prakaTitaM, asya tu pRthulaM, punaH, atalamagAdhaM sattvadhanaM, abAlamajaDaM, punaH, ata evAvAviSayaM vacanAgocaram // 37 // asamavismayabhUrabhibhUyate bhuvanavaibhavavezma gabhIrimA / pRthulakUpabhuvA'tigabhIratA dbhutatayA tatayA'sya na nAbhijaH // 38 // asamasya nirupamasya vismayasya bhUmiH, punaH, bhuvanavaibhavasya jagadaizvaryasya vezma gRhaM, asya zizoH, nAbhijo gabhIrimA tatayA baDyA, pRthulakUpabhuvAtigabhIratA'dbhutatayA kUpagabhIratvacArutvena, nAbhibhUyate nirjita iti nigarvaH // 38 // Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 paJcamaH srgH| 207 muniSu bhAvyayamunnatimAn bhRzaM manasi nakramavakramavetya kim ? / pravidadhe'sya zizorbahubandhuro natatamaM tatamambujabhUriti // 39 // ayaM jayasiMhakumAraH, muniSu unnatimAn bhAvI iti manasi avetya jJAtvA, kiM0, ambujabhUrvidhAtA, asya zizoH, nakraM, kiM0, avakraM saralaM, punaH, bahubandhuraM ghanamanomaM ca unnatatamaM ceti karmadhAraye bahubandhuronnatatamaM, punaH, tataM vistIrNa, pravidadhe cakAretyarthaH // 39 // nigaraNe yugale'pi ca jaGghayo rapi ca pRSThataTe'ramadIrghatA / lasati cAsya zizoH satatodaya spRshdleshdletrmaanbhuuH|| 40 // ca punaH, asya zizoDiMgaraNe kaNThe, api ca jaGgyoyuge,api ca pRSThataTe pAzcAtyabhAge, araM atyartha, adIrghatA lsti.shobhtitynvyH| adIrghatA kiM0, satatodayaM spRzatIti satatodayaspRzat punaH alezaM lezavarjitaM ata eva daletaraM akhaNDitaM yanmAnaM pUjAsaMmAnAdi tasya bhU: sthAnaM, yataH kaNThAdiSu hastreSu narorcAbhAga bhavatIti bhaavH|| 40 // laganamastyanayormama yajjaga haraNasAramiti prathanotsukam / spRzati cAsya zizoriti jAnunI saralatAralatAkRti doIyam // 41 // Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAvastyAm / ca punaH, asya zizoH doyaM, bhujayugalaM, iti hetoH, jAnunI spRshtiitynvyH|dordvyN kiM0, saralAkuTilA tArA ramyA yA latA vallistadvad AkRtiryasya tat saralatAralatAkRti, hetumAhayat yasmAtkAraNAt , anayorjAnunoH, mama laganaM jagadbharaNasAramasti jagato yad bharaNaM dhAraNaM, poSaNaM vA, TuDubhaMgA pAtordhAraNapoSaNArthatvAt , iti prathane kathane utsukaM tatparaM, anena AjAnulambibhujatvamasUcIti bhAvaH // 41 // pRthulamasya zizoIyamaMsayo___ ratizayordhvagataM zrutisaGgatam / ati vibhAti jagadararakSaNa kSamamavAmamavAmataraH padam // 42 // asya zizoH aMsayoH skandhayoyaM, ki0, pRthulaM vistIrNa, punaH kiM0, atizayordhvagataM bhRzonnatimAgataM, punaH kiM0, zrutisaGgataM karNaprAptaM, punaH kiM0, jagadbharasya jagatIbhArasya rakSaNe kSama, punaH kiM0, avAmaM apratikUlaM, punaH kiM0, avAmataraHpadaM pradhAnabalAspadaM, ati vibhAti bhRzaM zobhate // 42 // iti vidhividadhe padamaGkitaM mRdulamasya zubhordhvakarekhayA / idamazeSajagacchiraUrdhvagaM prabhavitA bhavitApavinAzakRt // 43 // asya zizoH, vidhividhAtA, iti hetoH, zubhordhvakarekhayA aGkitaM alakRtaM, punaH, mRdulaM sukumAlaM, padaM vidadha ityanvayaH / hetumAha-idaM padaM, azeSajagacchirasaH samastavizvazirasaH Urdhva Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH srgH| 209 mataM, tanAmanAt / prabhavitA bhAvi, punaH ki0, bhavinAM vApavinAzakRt // 43 // sakulizAGkamamuSya karAmburuT talamalaM kamalAM kalayatyadaH / ahitagotrabhide tadasau zizuH prabalabhA balabhAg bhavitA dhruvam // 44 // amuSya asya zizoH, adaH karAmburudatalaM karakamalatalaM, ki0, sakulizAI savajralakSmakaM, kamalAM zriyaM, kalayati bibhatItyanvayaH / sakulizAGkamiti vizeSaNadvArA vajrazleSaM sUcayati pazcimArdheneti-tadasau zizuH, kIdRzaH, prabalabhAH prakRSTatejAH, punaH, balabhAga, ahitagotrabhide ripukulacchide, vajrapakSe parvatacchide, bhavitA iti guruzcintayatItyarthaH // 44 // ayamamuNya karaH kamalotkara zriyamiyati hRdIti manasvinAm / aruNatA ruciraM na vimuJcate yamahatA mahatAmapi citrakRt // 45 // amuSya zizoH, karo hastaH, kamalotkarasya paGkajavajasya zriyaM zobhA, iyarti prAmoti, iti manakhinA sahRdayAnAM, cetasi, prtibhaatiitydhyaahaarH| kamalotkaropamAhetumuttarArdhenAha-yaM karaM, kamalotkaraM ca; aruNatA raktatA, na vimuzcate; yaM kiM0, ruciraM cAruM, athavA ruciramiti kriyAvizeSaNam , raktatA kITazI, ahatA'khaNDitA, punaH kIdRzI, mahatAM satAmapi, citrakRt AzcaryakAriNItyarthaH // 45 // kamalakUrmakulAGkuzakAntimat 28 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 vijayaprazastyAm / kulishkesriketukuttaangkbhRt| sRjati pANiramuSya zizoH satAM zucirasau cirasaukhyamudIkSitaH // 46 // amuSya zizoH asau zuciH pavitraH, pANiH udIkSitaH dRSTaH san , satAM cirasaukhyaM nityasukhaM, sRjtiityuttraardhenaa'nvyH| pUrvArdhana pANiM vizinaSTi-pANiH kIdRzaH, kamalaM pratItaM, kUrmaH kacchapaH, kulaM gRhaM, aGkuzaH sRNiH, kAntimAn sUryaH, kulizaM vajaM, athavA kAntimat iti kulizavizeSaNam ; kesarI pratItaH, keturdhvajaH, kuTaH kumbhaH; eteSAM aGko bhUSA lakSma vA vibhIti puurvaardhaayH|| 46 // . tadayameva bhaviSyati medinI priyatamaH khalu yAnabalardhibhRt / gamanamasya zizoranayat trapAM kalamarAlamarAlatayojjhitam // 47 // taditi tasmAddhetoH, ayameva zizuH, kiM0, yAnabaladi vibhauti yAnavalarddhibhRt , ata eva medinIpriyatamo rAjA, bhaviSyatItyanvayaH / taddhetumAha-atra yacchabdo'dhyAhiyate, tena yad yasmAtkAraNAt , asya zizoH, gamanaM gatiH, kalamarAlaM kalahaMsa, apAM lajjA, anayat nayati smeti, atra dhAtudvaikaye, gamanaM kiM0, arAlatayA vakratayA, ujjhitaM saralamiti bhaavaarthH||47|| atibharAmayamekaparAkramI nanu ghariSyati yajagato dhuram / anusaran gatimasya kathaM nava Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH sargaH / varati gauratigauraguNazriyaH 1 // 48 // atigauraguNazriyo'sya zizoH, gatiM anusaran, kathaM navo gaurdRSabhaH, carati gacchati, api tu netyanvayaH asya gateranukArI na syAditi tAtparyam / taddhetumevAha - yaditi yasmAddhetoH ayaM zizuH ekaparAkramI san, jagato'tibharAM mahAbhArAmapi, dhuraM dhariSyati, navo gaustu parAkramavAnapi ekAkI dhuraM na dharatIti nigarvaH // 48 // 211 iti jagatprabhutApizunairmahodayakRtipravaNairvaralakSaNaiH / pRthuzirAH pRthukaH zrayate zriyaM sakamalaiH kamalairiva vApikA // 49 // iti vyAvarNitasvarUpaiH, punaH, jagatprabhutApizunairvizvaizvaryasUcakaiH, punaH, mahodayakRtipravaNaiH sarvA'bhyudayakaraNaparAyaNaiH, varaiH pradhAnairlakSaNaiH, ayaM pRthuko bAlakaH kIdRzaH, pRthuzirA vistIrNazIrSaH, zriyaM zrayate zobhAM bhajati ityanvayaH / dRSTAntamAha--yathA sakamalaiH sazrIkaiH kamalairvApikA vApItyarthaH // 49 // atimahattarakAraNakAraNA'gaNitalakSaNalakSaNalakSitam / amumudIkSya zizuM guravo'dadhu mudamamI damamInamahArNavAH // 50 // atimahattarANAM dviSatAM yat kAraNaM ghAtanaM tatkAraNAni prakRSTahetubhUtAni yAni agaNitAni gaNanA'tItAni lakSaNAni nAmAni yeSAM tAni lakSaNAni lAnchanAni tairlakSitaM alaGkRtaM, anuM zizuM udIkSya dRSTvA, guravo'dhikArAt zrIvi Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 bijayamazastyAm / jayadAnasUrayaH, mudaM harSa, adadhuriti gharanti smetyanvayaH / guravaH kIdRzAH, damamInamahArNavAH upazamarUpamatsyamahAmbhodhayaH, tadAdhAratvAt / / 50 / / sudRgayaM jayasiMhazizurvativratakalatrakaragrahaNotsukaH / zubhati tatra pure samamambayA sadayayA dayayA sukRtI yathA // 51 // sudRk sulocanaH sudhIrvA, sudarzano vA; ayaM jayasiMhazizuH kiM0, vrativratakalatrakaragrahaNotsukaH saMyamatrIpariNayanaparAyaNaH, tatra pure suratibandire, ambayA mAtrA, samaM sArdhaM, zubhati zobhate, ambayA kiMlakSaNayA, sadayayA sadbhAgyayA, yathA sukRtI puNyavAn, dayayA kRpayA, zubhatIti dRSTAntaH // 51 // sAMprataM jayasiMhakumArasya dIkSAmahotsavo varNyateatha jagajjanacittacamatkRtiprasita AvirabhUdatizAyimuM / sapadi tatra mahotsava ullasa llavamayo'vamayogalatAhimam // 52 // ati anyadA, tatra sUratibandire, sapadi mahotsavaH AvirabhUt prakaTIbabhUva, mahotsavaH kIdRzaH, jagajjanacittacamatkRtau vizvalokacetazcamatkAre, prasitaH parAyaNaH, punaH kiM0, atizAyimut ghanaharSadAyIti, punaH kiM0, ullasan yo lavo vilAsaH tanmayastatpradhAnaH, atra prAdhAnye mayaT ; punaH kIdRzaH, avamayogalatAyAM pApayogavallau himaM tuhinaM, tatploSakasvAditi // 52 // Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH sargaH / atulamaGgalakRd dhavaladhvaniH samabhavat puri tatra tadIritaH / hRdanayan vikRtiM nanu yAH sadA yuvatayo bata ! yogajuSAmapi // 53 // 213 punastatra pure, yAH pazcimArdhe varNayiSyAmaH, tAbhiH strIbhirIritastadIritaH, dhavaladhvanirmaGgalAravaH, samabhUt / kIdRzaH, atulamaGgalAni karotIti so'tulamaGgalakRt nistulakalyANakArIti pUrvArdham ; yA yuvatayaH striyaH, vateti komalAmantraNe, yogajuSAM yoginAM hRd hRdayaM, vikRtiM vikAraM, anayan nayanti smeti // 53 // naTanamAvirabhUt paNasubhruvAM tadiha hAri jitAmarasubhruvAm / nayanayoH pathi yannayatAM nRNAM samudabhUd mudabhUtasukhAGkuraH // 54 // punariha pure, hAri manojJaM, tannaTanaM nAvyaM, AvirabhUt / kAsAM, paNasubhruvAM paNyAGganAnAM pAtranAmadhAriNInAM, khairiNInAmiti yogaH; paNyAGganAnAM kiM0, jitAmarasubhruvAM nirjitanijarAGganAnAM rUpayauvanahAvabhAvAdibhiriti zeSaH / tatkimityAha-yannaTanaM nayanayoH pathi nayatAM pazyatAM narANAM, mud harSaH, samudabhUt ; kIdRk, abhUtaM purA kadA'pyajAtaM yatsukhaM tasyAGkuro bIjaM kAraNamiti yAvat // 54 // udayadaryamaramyarucAM bharairbhavati yA khacite vasudhAtale / Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 vijayAzastyAm / ajani sA nagare rucire'hutai ruruNi mA'ruNimAspadakuGkumaiH // 55 // udayan udgacchan yoryamA sUryastasya ramyarucAM manoharaprabhANAM bharaiH, khacite vyApte, vasudhAtale yA caturthacaraNA''nItA, mA lakSmIH, syAt ; adbhutairAzcaryaiH, rucire tatra nagare, punaH kiM, uruNi vistIrNe, aruNimAspadakuDamai raktimApadaghusaNaiH, sA mA, ajani jAtetyarthaH // 55 // ajani caGgamRdaGgakadambaka pramukhatUryaravaH sa tadA mahAn / ya itavAn jagatAM laghu rodasI vivarago varagocaramAtmanaH // 56 // tadA tatra kSaNe, mahAn caGgAnAM vAdyavizeSANAM, dezyabhASayA manojJAnAM vA; mRdaGgAnAM murajAnAM yat kadambakaM samUhaH tatpamukhANi yAni tUryANi tUrANi teSAM ravaH zabdaH, saH ajani jajJe / sa ka ityAha-yo ravaH, laghu zIghraM, rodasIvivaragaH divaspRthivIprAptaH san , jagatAM Atmano jIvalokasyeti, varagocaraM pradhAnaviSayaM, itavAn prAptavAniti // 56 // ravisutaH kimito bahurUpavAn / nanu nirIkSya tadA dadato janAn / mahasi tatra dhanAni pure'rthino 'bhyadhuridaM dhuri dambhabhidAM sthitAH // 55 // tadA tatra pure, tatra mahasi dIkSAmahe, janAn dhanAni dadato nirIkSya arthinaH, kiM0, dambhabhidA niSkapaTAnA, dhuri sthitA Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH srgH| 215 idaM abhyadhuH vadanti sma / kimityAha-kiM bahurUpavAn ravisutaH karNanAmA rAda, ito'trA''gatavAn, tasya hi "saiSa karNo mahAtyAgI" iti dAtRtvazruteriti // 57 // maNimanoramamauktikakAJcanA ''bhrnnbhuussitbhuurimRgiidRshH| . atulamaGgalagItasRjastadA zriyamitA yamitAdbhutakaJcukAH // 5 // maNibhiH manoramaiauktikaizca kAJcanAbharaNaizca bhUpitA alar3atA yA bhUrimRgIdRzo bahuhariNInetrAH, kiM0, atulama lAni sRjantIti tA dhavalamaGgalAni gAyantya iti, tadA tatra mahe, zriyaM itAH prAptAH, punaH ki0, yamito yantrito'dbhutaH kaJcuko yAbhistAH // 58 // iti pure divati pravarotsavaiH purajane'pi ca nirjarati shriyaa| tridazanAthati cAtra zizUttame , sudhiSaNA dhiSaNA guravo'bhavan // 59 // ityamunA varNakena vyAvarNitaH, pravarotsavaiH pure sUratibandire, divati devaloka ivAcarite sati, punaH, purajane zriyA saMpattyA, zobhayA vA; nirjarati deva ivAcarite sati, punaH, atra zizUttame jayasiMhe kumAre, tridazanAyati indra ivAcarite sati, guravaH zrIvijayadAnamUripAdAH, kIdRzAH, sudhiSaNAH subuddhayaH, dhiSaNA bRhaspataya iva, abhavan / ityekonaSaSTyA vRttadbhutavilambitacchandasA varNanam / atha tu svAgatAcchandasA, tallakSaNaM cedam " svAgateti ranabhAd guruyugmam " // 59 // Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 vijayaprazastyAm / zobhitaH subhagamauktikaratna svarNabhUSaNagaNena yathA'ham / hematantutatadivyadukUlaH zrItanUja iva rUpasurUpaH // 6 // dIkSAdine jayasiMhakumAraH, kIdRzaH, subhagamauktikaratnasvarNabhUSaNagaNena yathA'rha zobhito rAjitaH, punaH ki0, hematantubhistataM vistIrNa vA, nirmitaM vA divyaM dukUlaM yasya sH| utprekSyate--zrItanUjaH kandarpa iva, kiM0, rUpeNa surUpo ramyaH, " surUSastu budhe ramye " ityanekArthatvAt // 6 // IdRk kaH kiM ca kRtadAnityAha nAgajAruNaziraskamathoccaM ___ kumbhinaM kanakazRGkhalakAntam / Aruroha jayasiMhakumAraH pUrvaparvatamivAmbujabandhuH // 61 // sa jayasiMhakumAraH, kumbhinaM gaja, ArurohetyanvayaH / ki0 gaja, nAgajAruNaziraskaM sindararaktazIrSa, punaH, uccaM tujhaM, punaH, kanakazRGkhalena kAntam / dRSTAntamatrAha-pUrvaparvataM udayAcalaM, abjabandhuH sUrya iva / iti yugmavyAkhyA // 61 // padmamasya kamalAGkitamAsyaM tena nau ghaTata etadupAstiH / cAmaracchalata Azu marAlA vityavetya tmivaa''gtvntau|| 62 // asya jayasiMhasya, AsyaM mukhaM, kamalayA lakSmyA aGki Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patramaH srgH| 217 tamalaGkRtaM, pAmAsIda , tena nau AvayoH, etadupAstirghaTate yujyate, iti hetoH Azu zIghra, cAmaracchalataH, marAlau haMsau, taM jayasiMha, ityavetya jJAtvA; ivotsekSyate-Agatavantau sevitumiti hRdayam // 62 // Ananena yadanena jito'haM sarvadodayabhRtA subhgen| sevyate sma zazineva tadAnIM chatrakaitavavateti kumAraH // 63 // yat anena kumAreNa, ahaM Ananena mukhena, jitaH, Ananena ki0, sarvadA udayabhRtA sadodayeneti, punaH, sarvadA subhagena, iti hetoH, kumAro jayasiMhanAmA, zazinA candreNa uktavizepaNayaviparItasvarUpeNa, sevyate smeti, zazinA kiM0, chatrakaitavavatA AtapatradambhabhRteti bhAvaH // 63 // rUpamastu subhagaM khalu mA dRg doSadUSitamamuSya mukhasya / aJjanaM nyadhita paurapurandhrI kAcidasya dRzi dhanyadhiyeti // 64 // tadAnImiti sarvatra yojyaM, amuSya bAlasya, rUpaM subhagaM dRgdoSadRSitaM mA'stu mA bhavatu, iti dhanyadhiyA sAdhubuddhyA, kAcit anirdiSTanAmikA, paurapurandhrI nAgaranArI, asya dRzi netre, svarNA''bharaNAdi vihAya aJjanaM kajalameva, nyadhita sthApayAmAsetyarthaH // 64 // . zoNimAnamadharoSTharasajJA tAlumUlamatulaM kalayat kim| 29 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 vijayAzastyAm / Asyamasya zuzubhe bhRzaraktaM nAgavallidalaraGgataraGgaiH // 65 // nAgavallidalaraktarArdhazaraktaM asya AmyaM zuzubhe ityanvayaH / kimityutprekSAyAM, adharoSTharasajJAtAlumUlaM atulaM zoNimAnaM kalayat dadhat , astItyutprekSyate; anena raktatA'tizAyitvamuktamiti // 65 // bhAvigacchavibhutAsuravalle rAlavAla iva diiptipyobhuuH| mUrdhni ratnamukuTo vikaTo'bhA dasya jAtyakanakotkaTa uccaiH // 66 // - asya mUrdhni vikaTaH pRthuH, ramyo vA, yadAhuH zrIhemAcAryapAdA anekArthasaMgrahe-"vikaTaH karAle pRthuramyayoH" iti; vikaTo ratnamukuTaH, punaH kiM0, jAtyaMna kanakana utkaTaH, abhAta zuzubhe itynvyH| ivotprekSyate-bhAvigacchavibhutAsuravalleH AgamiSyadgacchazvaryakalpalatAyAH, AlavAlaH sthAnakamiva, kIhak , dIptipayobhUH kAntitoyAspadam // 66 / / asya kundakumudendranukAraH zobhate sma hRdi hAra udAraH / ullasallavaNimaikapayodheH phenapiNDa iva pANDimapUrNaH // 67 // asya bAlasya, hRdi hAraH zobhate smetynvyH| hAraH ki0, kundakumudendUnAM anukAraH sAmyaM yasya saH, punaH, udaarH| ivosekSyate-ullasallavaNimekapayodheH dedIpyamAnalAvaNyArNavasya, phenapiNDaH, kIdRzaH, pANDimnA'tipANDuratvena pUrNa iti // 67 // Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH srgH| 211 kuNDale kanakakAntamaNIrug__maNDale zizumukhe shushubhaate| rAhubhIticakitau ravicandrau nirbhayaM zaraNamenamitau kim ? // 68 // kanakakAntamaNInAM suvarNaramyaratnAnAM rugmaNDalaM kAntikadambakaM yayoste, kuNDale karNAbharaNe, zizumukhe jayasiMhAnane, zuzubhAte itynvyH| kiM0, enaM bAlaM, nirbhayaM, matvetyadhyAhAraH kAryaH, rAhubhIticakitau santau ravicandrau zaraNaM itau prAptau // 68 // kAntakuntalavilAsini saumI mUrdhAna sraganaghA zuzubhe'sya / zArade nabhasi nIlatame kiM nirmalA taralatArakarAjI ? // 69 // ___ asya mUrdhani anaghA nirmalA, sumAnAM puSpANAmiyaM saumI, sak kusumamAlA, zuzubhe itynvyH|muurdhni kiM0, kAntA ye kuntalAH kezAstairvilAsini shobhmaane| kimityutmakSyate-nIlatame'tinIle, zArade zaratkAlasaMbandhini, nabhasi vyomni, taralA bhAsvarA tArakANAM rAjI zreNIti // 69 // gandhabandhurapayobharasekA 'tyntshaantpRthupaurpraage| lokalocanacayotsavanRtya- .... ttoraNapraguNakAJcanakumbhe // 70 // - maNDapollasadakhaNDadukUla Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 vinayamajastyAm / vaatvaaritsdaatptaape| lokayan nagaravartmani lokAn saMcacAra jayasiMhakumAraH // 71 // nagaravamani puramArge, kIdRze, gandhabandhuraH sugandhiryaH payobharastasya yaH sekaH secanaM tenA'tyantaM zAntaH zamitaH pRthurvistIrNaH pauraparAgaH purareNuryatra tasmin , punarnagaravamani ki0, lokalocanacayasya jananayanandasya utsavaprAyANi yAni nRtyanti vAtAdinA vellanti toraNAni tatra praguNAH paTUkRtAH kAJcanakumbhA yasmiMstasmin // 70 // punarnagaravartmani ki0, maNDape vicitravastrAdimaNDite ullasanto ye dukUlavAtAH paTTakUlapaTalAstairvAritaH sadA''tapasya vidyamAnopatApasya nirantarAtapasya vA tAphaH kaSTaM yasmiMstasmin nagarapaye, lokAn naranArIrUpAn nAgarajanAn, lokayan nibhAlayan , jayasiMhakumAraH saMcacArA'calat , tpsyaarthmiti| iti yummavyAkhyA // 71 // svarNamauktikamaNiprakarodyad bhuuribhuussnnvibhuussitdehaa| dAnamarthinivahAya dadAnA mUrtibhRt suralateva rathasthA // 72 / / cInacIrarucirA phaNivallI patrapUrNavadanA. vnjaakssii| vArirAziduhitA kimu sAkSA danvagAta tanujamenamathAmbA ? // 3 // Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ____ 221 paJcamaH srgH| svarNamuktAphalamaNInAM prakaraNa udyanti dIptAni bhUrANi bahUni yAni bhUSaNAni tairbhUSitaM dehaM yasyAH sA, punaH, ArthinivahAya yAcakanikarAya, dAnaM dadAnA mUrtibhRt suralateva sAkSAtkalpavallIva, punaH kiM0, rathasthA // 72 // punaH, cInacIreNa dakSiNIyavastravizeSeNa rucirA cArvI, punaH kiM0, phaNivallIpatrai galatAdalaiH pUrNa vadanaM yasyAH sA, punaH ki0, vanajAkSI kamalalocanA, kimu sAkSAt pratyakSA, vArirAziduhitA lakSmIH, enaM tanujaM jayasiMha, ambA mAtA koDimadenAmnI, anvagAd anupraaptetyrthH| iyamapi yugmavyAkhyA // 73 // atha tayorjanyajananyornirgamane sati nAgarastrIviceSTitaM yajjAtaM tad varNayati- .. tannirIkSaNabhRzotsukayoSA zobhisaudhazikharANi tdaasyaiH| abhravartmani vinidrasaroja stomasaumyasarasItvamavApuH // 74 // tannirIkSaNAya bhRzotsukA yA yoSAH striyastAbhiH zobhIni zobhAyamAnAni yAni saudhazikharANi tAni, tadAsyaistanmukhaiH, abhravartmani gagane, vinidrasarojastomasaumyasarasItvaM vismerakamalakalApakamanIyasarovarabhAvaM, avApuH prApnuvanti smeti // 74 // saudhamUrdhni pRthukollasadaGkA kA'pyabhAt tadavalokanazIlA / zAkhinaH zirAsa cApalamuktA vAnarIva galaliGgitabAlA // 75 // vayoravalokanameva zIlaM khamAvo yasyAH sA tadavalo Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 vijayapazastyAm / kanazIlA, kApi strI, punaH kiM0, pRthukena bAlakena ullasan aGkautsaGgo yasyAH sA, abhAt zobhate sma / ivotsekSyate-zAkhinaH zirasi vRkSasyAgre, cApalena muktA aGgIkRtasthairyA, punaH, galaliGgitabAlA kaNThalanakhAkA, vAnarIveti // 75 // . kA'pyabhAt tadavalokanavRttyai lambitAnanamanojJagavAkSA / vAsare'pyuditapUrNamRgAGka __ tatkSaNAt tridazavartma sRjantI // 76 // tadavalokanavRttyai tadvIkSaNAya, lambitena Ananena vadanena manojJagavAkSA, kA'pi strI, abhAdityanvayaH / kiM kurvatI, sRjantI, kiM, tridazavamai vyoma, kIdRzaM, vAsarepi uditaH pUrNamRgAGkaH saMpUrNacandramA yatra tat, vAsare'pi sacandra nabhaskhalaM kurvatItyarthaH // 76 // nUpuradhvanitarAjapathAzca kAzcidasthuratha nIrajanetrAH / bAlahaMsalalitAH kamalinyaH kiM suparvapathaparvatajAyAm ? // 77 // atheti punararthe, kAzcit nIrajanetrAH striyaH, kiMlakSaNAH, nUpurairmaJjIrairdhvanito mukharIkRto rAjapatho rAjamArgo yAbhistAH, tasthuH sthitA iti, bAlahaMsailalitA ramaNIyAH, suparvapathaparvatajAyAM gaGgAyAM, kamalinyaH kimityutprekSA // 77 // abhyamuM mRgadRzo muhuraujjhan kaashcidksstttiistishuddhaaH| Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH srgH| 223 zIkarotkaramivottamamantaH zAyikezavahRdambudhivelAH // 78 // kAzcid mRgadRzaH striyaH, muhurvAraM vAraM, amuMjayasiMha, abhi saMmukhaM, zuddhA ujjvalAH, akSatAnAM tatIH zreNIH, aujjhan tyajanti sma, vardhApayanti smeti bhaavH| antaHzAyinaH kezavasya harehRd hRdayaM, ambudhivelA iva yathA, uttamaM zIkarotkara kSipantIti dRSTAntaH // 78 // tatra saudhazikhareSu mRgAkSyo __ lolalocanacayAH sma vibhAnti / bambhramadbhamarabhAsurakozAH puSkariNya iva zailazirassu // 79 // ... tasmin mahe, saudhazikhareSu mRgAkSyaH, kiMlakSaNAH, lolalocanacayAzcapalanayanotkarAH, vibhAnti smetynvyH|ivotprekssyteshailshirssu zikharizikhareSu, puSkariNyaH paainya iva, kiM0. bambhramadbhiH atizayena bhramadbhirdhamarairbhAsurAH kozA yAsAM tAH // 79 // saudhamUrdhasu vadhUvaragItA rAva ucca udabhUt puri ttr| prAvRSIva dharaNIdharazRGge pvabdahRdyamanasAM zikhinInAm // 80 // punastatra saudhamUrdhasu vadhUnAM varaH pradhAno gItArAvaH, kiM0, uccaH, dvedhA dravyato bhAvato'pi, udabhUt sNjaatH| dRSTAntamAha-prAvRSi varSAsamaye, dharaNIdharazRGgeSu girizikhareSu, abDe Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 vijayazastyAm / hacaM mano yAsAM tAsAM meghamanojJacetasA, zikhinInAM mayUrINAmiveti // 80 // .. ityazeSavaraveSavizeSAH prItipAtrapurapaurapurandhyaH / draSTumenamacaladRza Asan vArivAhamiva moramRgAkSyaH // 81 // ityamunA prakAreNa, azeSavaraveSANAM sarvottamanepathyAnAM vizeSo vaiziSTyaM yAsAM tAH, punaH, prItipAtraM puraM zarIraM yAsAM tAH "puraM zarIre" ityanekArthatvAt , prItibhAjanIbhUtadehAzca tAH paurapurandhyo nAgaranAryaH kartRbhUtAH, enaM jayasiMha, draSTuM acaladRzaH sthiranayanAH, Asan babhUvuH, iveti yathA, vArivAI ghanAghanaM, draSTuM moramRgAkSyaH zikhaNDinyaH, mayUravAcako mAraityuNAdisiddhaH zabdo'stIti / / 81 // AgataH kimu dharAsu surANAM bhUruhaH sukRtasaMcayato naH / yAcakairayamarki dadAno rUpyahemamukhamarthamadabhram // 82 // ayaM jayasiMhakumAraH, rUpyahemamukhaM adabhraM bhUri, artha vittaM, dadAnaH, yAcakairiti atarki cintayAJcakre, atra itaradhyAhAraH, itIti ki0, naH asmAkaM, sukRtasaMcayataH puNyaprakarSAda, dharAsu pRthivISu, surANAM bhUruhaH kalpapAdapaH, kimAgataH ? iti // 82 // sAdaraM vijayadAnamunIndrA laGkRtAmanaghasaMghamanojJAm / Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patramaH srgH| 225 AmrakamravanadhAridharitrI mAjagAma jayasiMhakumAraH // 83 // sAdaraM cittotsAhapUrvakaM, jayasiMhakumAro vijayadAnamunI nTrairalaGkRtAM, punaH, anaghena saMghena manojJAm , punaH, AmrANAM AtrairvA kanaM yadvanaM taddhAriNI yA dharitrI tAM AmrakamravanadhAridharitrIM, AjagAma AgatavAnityarthaH // 83 // atha gurudIkSAvarSamAsatithilamAdinirNItiM vRttatrayeNAhavatsare'gnizazikSitisaMkhye vizvavizvasukhasUtraNadakSe / jyeSThamAsi vizadadyuti hRdyai__ kAdazIdivasa eNapalame // 84 // vatsare saMvatsare, varSe iti yAvat kIdane, agnizaziSadkSitisaMkhye amayastrayastena tRtIyAH, zazI ekastena ekAGkaH, paDiti SaDakaH, kSitirekA tena ekAGkaH,"akAnAM vAmato gatiH" iti vacanAt prAtilomyena eteSAmakAnAM mIlane saMvat 1613 . varSa ityAgatam ; vatsare kIdRze, vizvavizvasya samastajagato yat sukhasya sUtraNaM karaNaM tatra dakSe nipuNe, punaH kasmin , jyeSThamAsi zukramAse, punaH kasmin , hRdyaikAdazIdivase varSaMkAdazItithau, kIdRze, vizadA ujjvalA jut kAntiryatra tatra jyeSThazuklaikAdazyAmiti, athavA vizadadyutizcandrastena hayo yaekAdazIdivasastasmin vizadadyutihabaikAdazIdivase ityakhaNDitameva padam / punaH ka satItyAha-eNapalame siMhalane vahamAne stiityrthH|| 84 // atha grahasaMsthitimAhacApage suragurAvajabhAjoH Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 vijayaprazastyAm / sUryasUnutamasormithunasthe / jJe rakhau ca vRSage bhRguputre candrabhUmisutayozca tulAyAm // 85 // cApane suragurau dhanuH sthite bRhaspatau, punaH, ajabhAjoH meSa sthitayoH, sUryasUnutamasoH zanirAhoH, punaH, mithunasthe jJe budhe, ca punaH rabau sUrye'pi mithunasthe sati ca punaH, bhRguputre zukre, vRSage vRSabhavanagate sati ca punaH, candrabhUmisutayoH somamaGgalayoH, tulAyAM gatayoriti / grahasaMsthApanA yathA 9 4 maMcaM 8 bR 9 zrIH 11 1 bu3 ra zu 2 za1 rA 12 10 iyaM dIkSA kuNDalikA / dIkSAgrahANAM phalAdivicArastu daivadIpakalikAderavadhArya iti // 85 // asmin muhUrtte ke kiM kRtavanta ityAhacakrire vijayadAnamunIndrAH zrIyutaM smaramivAdbhutarUpam / ambayA samamimaM jayasiMhaM zAvamAzu niyamasthitimantam // 86 // zrIvijayadAnArUpA munIndrA guravaH, imaM jayasiMha, zAvaM bAlakaM, ambayA jananyA samam / ivotprekSyate zrIyutaM lakSmI - Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamaH sargaH / sahitaM, smaramitra kandarpamitra adbhutarUpaM, niyamasthitimantaM cakrire dIkSayAmAsurityarthaH / iti kAvyatrikavyAkhyA // 86 // akhilasukhalatAyA mUlamevAnukUlaM bhuvanavazavidhAne varNavidyAmanindyAm / vidadhuranaghacittA vizvavittA vratIndrA jayavimala iti zrIdhAma nAmA'sya zasyam // 87 // vratIndrAste guravaH, kiM0, anaghacittA nirmalamanasaH, punaH kiM0, vizvavittA jagatmasiddhAH, asya ziSyasya, jayavimalaiti nAma vidadhurityanvayaH / nAma kiM0, zrIdhAma, ata eva zasyaM zlAghyaM punaH kiM0, anukUlaM mUlameva, kasyAH, akhilasukhalatAyAH samastasukhavallyAH, punaH, bhuvanasya jagato vazavidhAne vazIkaraNe, anindyAM varNavidyAmivetyadhyAhAryam // 87 // gururapi muditAtmA tasya ziSyasya lAbhAt 9 savidhaziva ivAsIt sAdhudharmasya sAkSAt / prathamamatha saM tasthau taccaturmAsakaM ca pracuraparamapuNyaiH sundare bandire'smin // 88 // 227 guruH zrIvijayadAnamUriH, tasya ziSyasya jayavimalasya, lAbhAt prApteH, muditAtmA AsIt / ka iva kasyeti dRSTAntaM yojayati-- iva yathA, savidhazivaH AsannasiddhikaH pumAn, sAdhudharmasya lAbhAttatheti / atha ca sa guruH, prathamaM taccaturmAsakaM pracuraparamapuNyaiH sundare'sminneva bandire suratinAmni, tasthau sthita iti // 88 // gurucaraNasarojopAstilIlAmarAlaH Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 vijayAzastyAm / sanayavinayavidyA'mbhojinIbhRGgabAlaH / zizurapi jayasiMhaH zuddhabuddhiH sunandA tanuruha iva sadyaH zAstrapAThAnapAThIt // 89 // gurucaraNasarojAnAM upAsteH sevAyA yA lIlA tatra marAlo haMsaH, tadAsaktatvAt punaH, sanayavinayA yA vidyA sevAmbhojinI padminI tatra bhRGgabAlo dvirephaH, zizurapi navavarSIyo'pi, jayasiMhamuniH sunandAtanuruha iva vajrasvAmIva, zudabuddhiH san , sadyaH zIghraM, zAstrapAThAn , apAThIt paThati smetyarthaH / antye vRttatraye mAlinInAma cchandaH, tallakSaNaM cedam"nanapayayayuteyaM mAlinI bhogilokaiH" ityukteH|| 89 // itIti sarva sugamam / iti suvihitasamAsArvabhaumasamAnasakalapaNDitamaNDalImaulimAlIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNizipyamukhyapaNDitapurandaramakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNavijayagaNiviracitAyAM vijayamadIpikAmidhAnadhArikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM paJcamaH sargoyataH smrthitH| Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aham atha SaSThaH srgH| atha SaSThaH sargaH prArabhyate, tasyedamAdikAvyamanyeyurenamanaghaM vinayAvananaM sAkSAd bRhaspatimiva pratibhApaTiSTham / dRSTrA viziSTaguNadhAma vineyamevaM taizcintitaM vijayadAnamunIndracandraiH // 1 // atha anyezuH anyadA, enaM vineyaM jayavimalA''rUyaM ziSya, kiM0. anaghaM manojhaM, punaH, vinayAvanamra, punaH, sAkSAd bRhaspatimitra pratibhayA prajJayA, paTiSThaM paTIyAMsaM, punaH, viziSTaguNAnAM dhAma gRhaM, dRSTA tairvijayadAnamunIndracandraH, evamiti vakSyamANalakSaNaM, cintitaM vicAritam // 1 // cintitamevAha nanveSa ziSyavRSabhaH zubhalakSaNazrI___ rastyamburAziriva dIdhitidIpraratnaH / AcAryahIravijayavrativaryapArzva . hemeva cArumaNirarhati ramyadhAmA // 2 // nanu iti vitarke, eSa ziSyavRSabhaH amburAziriva samudraiva, zubhalakSaNazrIH, punaH,dIdhitireva dIpaM ratnamasminniti asti, ata eva AcAryahIravijayavrativaryasya mama paTTadharasya pArdha Iti yogyatAmeti / kimiva ka ityAha--hemeva suvarNamiva, cArumaNiH, kiM0, ramyadhAmA kAntatejA iti dRSTAntaH // 2 // Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 vijayAzastyAm / dhyAveti sAdhuzazibhiH zakunAnukUlyA___'tulyakSavAratithiyogamanohare'hni / ziSyottamaH prahita eSa cacAla mUrta AdyaH pumartha iva sundarasAdhusArthaH // 3 // . iti dhyAtvA taiH sAdhuzazibhirgurubhiH, prahita eSa ziSyottamaH, cacAlAJcalat ; kasmin , ahni dine, kiM0, zakunAnukUlyaM ca atulyAni yAni RkSANi azvinyAdIni, vArAzca ravyAdayaH, tithayaH pratipadAdayaH, yogAzca viSkambhapramukhAH, athavA yogA raviyogarAjayogakumArayogapramukhAH, athavA'tulyakSavAratithInAM yo yogavikasiddhiyogAdistena tAbhyAM vA zakunAnukUlyA'tulyasaMvAratithiyogAbhyAM manohare divase / ivotprekSyate--AdyaHprathamaH, pumarthaH puruSArthaH, arthAddharmaH, agavAn mUrta iti, punaH, sundarasAdhusArtha iti ziSyavizeSaNam // 3 // atha zakunAn varNayatipInaH pRthuH zravaNayugmamanojJamUrdhA zyAmazcatuzcaraNacAruratucchapucchaH / drAk saMmukhaM valitakandharabandhurAsyo vAmaH pathi prathamataH saramAsuto'gAt // 4 // pInaH puSTaH, mAMsopacitatvAt , ata eva pRthuvistIrNaH, aGgopAGgAdibhiriti, punaH, zravaNayugmamanojJamUrddhA zrotrayugalazAlizirAH, punaH, zyAmo varNataH, vasantarAjAdau zyAmaH zvAno'tivarIyAniti jJAyate, punaH, catuzcaraNaiH cAruH, punaH, atucche pucchaM yasya saH, punaH, saMmukhaM abhimukhaM, tasya ziSyasya saMmukhaM, valitakandharaM valitagrIvaM yathA syAttathA bandhuraM AsyaM yasya Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paSTaH srgH| .. 231 sA, saramAsutaH dhAnaH, prathamataH pUrva, pathi mArge, vAma iti dakSiNapArthAd vAmapArtha, agAt gata iti / sa hi prayANe'tIva zubhaH, yaduktam-"dakSiNAd vAmagamanaM prazastaM zvazRgAlayoH" iti // 4 // chAyAkule tarutale pathi tasthivAMsa menaM vineyamatha dakSiNametya cASaH / saMsUcayan sapadi cAruvacaHprapaJcai stri vinImudayinI padavIM parItaH // 5 // chAyayA Akule, athavA chAyAyAH kule gRhe, tarutale, pathi mArge, tasthivAMsaM sthitijuSaM, enaM vineyaM jayavimalAkhyaM, vAmato dakSiNaM digbhAgaM, cASaH cAsapakSI, etya Agatya, triH parItaH tisraHpradakSiNA dattavAn , cApaH kiM kurvan , saMsUcayan jJApayan , . . kAM, bhAvinI padavIM gacchaizvaryalakSaNAM pradakSiNAM dadAno hi cASo'tIva shresstthH| yaduktaM zrIbhadrabAhukhAmipAdaiH"jambU cAsamaUre bhAradAe taheva naule a| dasaNameva pasatthaM payAhiNe svvsNpttii"||1|| iti / * punaH padavI kiM0, udayinI agrato'bhyudayavatImiti, kaiH, cAruvacaHmapazcaiH manoharavAgvistaraiH / etAvatA zabdAyamAnasya cASasya darzanamapyatizreyaH sUcitam / yataH"nakulAjamayUrANAM cApakhaJjanayorapi / darzanaM kIrtanaM zabdaH sarvasiddhikaraM nRNAm" // 1 // iti vacanAt // 5 // AnandakandasadRzA khadRzA purastAt Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm | pazyan pathi pracalatAM paramarddhisiddhayA / savyetaraH sukRtino'sya vineyavRndacandrasya pezalakulo nakulo jagAma // 6 // asya vineyavRndacandrasya ziSya samUhazazinaH, nakulaH savyetaro dakSiNaH jagAmetyanvayaH / asya kiM0, sukRtinaH puNyAtmanaH, katham, purastAt agrataH, kiM kurvan, pazyan, kayA, svadRzA nijacakSuSA, kiM0, AnandakandasadRzA harSAGkaratulyayA, punardazA kiM0, paramarddhisiddhayA utkRSTasampatsAdhinyA, keSAM pathi pracalatAM puruSANAmiti gamyam / nakulaH kiM0, pezalakulaH kamanIyakuTumbayuk // 6 // saundayyamatyadhikamAtmadRzorvizAlasphAratvatAratarayorapi dRzyamuSya / savyetarAH savidhagAH pravilokayanta 2.32 utteruradhvani mRgAH subhagAstadAnIm // 7 // amuSya ziSyasya, dRzi nayane, AtmadRzornijanayanayoH, kiM0, vizAlatvasphAratvAbhyAM tAratarayormanojJatarayorapi, atyadhikaM saundarya pravilokayanta ivetyadhyAhAryam, tadAnIM tatra kSaNe, subhagAH saubhAgyazAlinaH, mRgAH; adhvani mArge, savidhagAH samIpaprAptAH, savyetarA dakSiNAH, utteruruttIrNA ityarthaH ||7|| durgA'hamasmi munireSa mahAvratI ca sthAne'sya savyasavidhe mama vAk sthitAyAH / matveti kiM zakunaratnamiyaM sadaiva devI pathi pramuditA vidadhe tathaiva ? // 8 // Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 paSThaH srgH| ___ eSa jayavimalamunirmahAvratI asti, ca punaH, ahaM durgaa'smiitynvyH| mahAvratI-munIndraH, mahAdevazca: durgA devIti pratItA zakunajAtIyA pakSiNI, pArvatI ca; ata evA'sya madbhartuH, savyasavidhe vAme samIpe, sthitAyA mama vAk, sthAne yogyA, asti| kimityutprekSyate-iti matvA kiM iyaM zakunaratnaM zakunajAtizreSThA, iyaM devI durgA, pathi pramuditA satI, tathaiva vAmasvarAdikaM, vidadhe kRtavatItyarthaH // 8 // kartA natiM kramaNayostava kauziko yo hantA sa me mayi bhavet pramanA ythaa'shu| kuryAstathA munivareti nivedanAya vAmo'sya kiM pathi zubho balibhugvavAse ? // 9 // . he munivara ! "kauzikaH zakraghUkayoH" ityanekArthatvAd yaH kauzikaH zakraH, tava kramaNayozcaraNayoH, natiM praNAma, kartA kariSyati, sa kauziko ghUkaH, me mama, hantA'sti, tena sa yathA mayi pramanAH prItimAn, bhavet tathA tvaM kuryA iti nivedanAyeva kiM pathi vAmo dakSiNetaraH, balibhug vAyasaH, vavAse'jalpadityarthaH // 9 // anye maharddhipizunAH zakunAH sudUre sanvasya puNyaparamarDipurandarasya / bheje'nilo'pi paTupuSpitapAdapAlI preDholanaikakuzalo'tulamAnukUlyam // 10 // asya muneH, kiM0, puNyaparamarddhayo ye puNyAbyAsteSu purandarasya, anye ye'nuktAH zakunAH khaJjanabhairavIpramukhA grAmyA ATavyAca, kiM0, mahardipizunA mahAsaMpattisUcakAH, sudare 31 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 vijayAzastyAm / santu bhvntvitynvyH| yataH anilo vAyurapi, kIdRzaH, paTavaH puSpitAzca ye pAdapA vRkSAsteSAmAlI zreNI tasyAH preDAlane kampane ekodvitIyaH kuzalo nipuNaH so'pi, atulaM niSpatimaM, AnukUlyaM bheje'bhajana , etAvatA vAyurapi pAzcAtyo mahAzakunamiti sUcitam // 10 // ityAdibhiH subhagaddagvihagaiH prabhUtaiH saMsUcitapracurasaMpadayaM vineyaH / pAdAbjapAMsupaTalaiH pRthivIM punAnaH prApa kramAd drutamajarjaragUrjaratrAm // 11 // ayaM vineyaH, kiM0, saMmUcitA pracurA saMpad yasya saH, kairityAha-subhagavihagaiH subhagA bhAgyavatI dRg darzanaM dRSTiA yeSAM te vihagAH zakunAstaiH, punaH kiM0, prabhUtaiH anekaH, punaH, ityAdibhirvyAvarNitasvarUpaiH, ayaM kiM kurvANaH, punAnaH pavitrIkurvANaH, kAM, pRthivIM, kaiH, pAdAbjapAMsupaTalaiHcaraNakamalareNugaNeH, kramAdanukrameNa sUryapurAJcalan , ajarjarA saurAjyasamRddhyAdinA sajjA yA gUrjaratrA tAmajarjaragUrjaratrAM, pApa aagtvaaniti||11|| atrApi yad nagaramAgAt tadAhaAcAryahIravijayavaticandrapAda padmadvayIpatadapAraparAgapUtam / / zrIpattanaM puramagAt kamatazca ziSyo__taMsaH sa haMsa iva kUlamamartyanadyAH // 12 // " sa ziSyottaMso vineyazekharaH, amartyanadyA gaGgAyAH, kUlaM isa iva kamataH krameNa, zrIpacanaM aNahillapATakanAmakaM puraM, amAt prAptaH, puraM kiM0, AcAryahIravijayavraticandrAH zrIvi Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThaH srgH| 235 jayadAnamaripaTTadhAriNasteSAM pAdapadmadvayyAzcaraNakamalayugalyAH patan apAro bahuryaH parAgo reNustena pUtaM pavitramiti // 12 // atha prAvezikAn zakunAn kAnapyAha AnIyamAnamRSabhadvayamAttarazmi ___ puMsA puraH pracalatA militaM tadasya / gurvI dhariSyati dhura jagato'yameva yadarzanAdayamupaiti mahattvamarthaH // 13 // asya jayavimalamuneH, tad RSabhadvayaM militaM, kiM kriyamANaM, AnIyamAnaM, saMmukhamiti gamyaM kena. puMsA puruSeNa, kiM kurvatA, puraH pracalatA gacchatA, punaH kiM0, AttA gRhItA razmiH rajjuryasya tat / tatkimityAha-yadarzanAt yasya RSabhadvayasya darzanAt , ayamoM mahattvaM mAhAtmyaM upaiti / ayaM ka ityAhaayameva muniH, jagato dhuraM dhariSyati, dhuraM kiM0, guvI mahatIM, ayamevetyatra evakAro'nyayogavyavacchedakaH, yato guroH ziSyabhUyastve'pi paTTabhRdayameva bhAvIti bhAvArthasUcaka iti tAtparyam // 13 // abhyAgamat tadanu saMmukhamambupUrNa __ kalyANakAri kalazaM zirasA dharantI / kausumbhacIvaravatI yuvatItisUcA kAmotsavAya bhavitA'yamatIva mahat // 14 // tadanu RSabhadvayAdanu pazcAt , saMmukhaM ambupUrNa pAnIyapUritaM, kalyANakAri maGgalakaraM, kalazaM kumbhaM, zirasA zIrSaNa, dharantI satI, punaH, kosumbhacIvaravatI kusumbharaGgaraktavastradharA, yuvatI strI, abhyAgamad militetynvyH| punaH kIdRzI, iti mUcA Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 vijayAzastyAm / sUcanaM yasyAH sA, itIti kiM, ayaM muniH, madana kAmotsavAya bhavitA bhaviSyati; strIpakSe kAmaH kandarpastasyotsavaH, pakSe kAma prakAmaM utsavastasmai // 14 // bhAvyeSa ziSyavRSabhaH paravAdivaMza dhvaMsAjayAvaha ihati nivedakaH kim|| asyA'milat pravizataH puragopurAnta___ mUrto'dbhuto rasa iva hirado'tituGgaH ? // 15 // asya muneH, puragopurAntanagarapratolImadhye, pravizataH pravezaM kurvataH, atituGgo dvirado gajaH, amiladityanvayaH / ivolekSyate-mRrto mUrtimAn , adbhutAkhyaH paJcamarasa iva sAkSAd militaH, kimityAzaGkAyAM, gajo nivedaka iva, kimityAha-eSa ziSyavRSabhaH ziSyamukhyaH, paravAdivaMzadhvaMsAt kuvAdivaMzonmUlanAt , iha jagati, jayAvaho bhAvoti // 15 // skandhAdhirUDhapuruSaH puruSaH purAnta__ rasyAmilat pravizataH purataH pratolyAm / prauDhaprabhutvapadavI na davIyasI syAd mahIkSaNAt pravizatAmiti suucnotkH||16|| asya pratolyAM pravizataH sataH, purato'grataH, purAntanagaramadhye, purusso'milditynvyH| kIdRzaH, skandhAdhirUDhapuruSaHskandhe'dhirUDhaH puruSobAlarUpo yasya saH, puruSArUDho hi pumAnatizreSThaH, yaduktaM zakunazAstre-"prasthAne vA praveze vA narAkhDho naro varaH" iti| puruSaH kIdRzaH, iti sUcane utka utsukaH, itIti kiM, madvIkSaNAt pravizatAM puruSANAM, prauDhaprabhutvapadavI davIyasI dUratarA, na syAt Asannaiva syAditi tattvam // 16 // Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThaH srgH| 237 saMsUcayanniti kimuddhatadhAmavahni___ rasyA'milat pravizataH puri dhuummuktH| maddarzanasya phalamastaparaprabhAvo 'muSyolvaNaH prabhavitA paritaH pratApaH // 17 // asya puri pattane, pravizataH, uddhataM dhAma tejo yasyA'sau vahnizceti karmadhAraye uddhatadhAmavahniraniH, punaH, dhUmamukto nidhUmaH, aamlditynvyH| kimityutprekSAyAM, iti saMsUcayan , itIti kiM, tadevAha-amuSya etasya muneH, madarzanasya idaM phalaM bhAvi, tadAhaasya ulvaNa utkaTaM, punaH, astaH kSiptaH pareSAM prabhAvo yena saH, asya pratApaH paritaH sarvataH, prabhavitA utpatsyata iti, bhaviSyatIti // 17 // gaGgeva pezalapayAH zucigovilAsai zvetazcamatkRtikarI ca sarasvatIva / jyotsneva nirmitatamadvijarAjatuSTi gaurasya vatsasahitA militA purastAt // 18 // . asya muneH, vatsasahitA savatsA, gaurmilitetynvyH|kii. dRzI, pezalaM manohAri payo yasyAH sA, keva, gaGgeva, gaGgApakSa payaH pAnIyaM, gopakSe payo dugdhaM, punaH, sarasvatIva zucigovilAsaizvetazcamatkRtikarI; sarasvatIpakSe zucaya ujjvalA ye govilAsA vAgvilAsAstaiH, gopakSe zucigovilAsAH zucayaH zubhrA govilAsAH kAntivilAsA dhenordhavalavarNatvAditi, athavA govilAsA dhenuvilAsAstaiH, punaH kIdRzI, jyosneva kaumudIva, nirmitatamA dvijarAjasya mahAbrAhmaNasya, pakSa dvijarAjasya candrasya tuSTiryayA sA gaurmiliteti // 18 // Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / ityAdidyatamabhAvimahodayazrIsaMsUcanena subhagairvihagaiH zubhe'hni / AcAryahIravijaya mihImahendra pAdau nanAma jayasiMhamunirmahAtmA // 19 // ityAdi hRdyatamaM manoharataraM yad bhAvimahodaya zrIsaMsUcanaM bhaviSyadgacchaizvaryalakSmIjJApanaM, tena subhagai ramyaiH, vihagaiH zakunaiH, zubhe'hni dine, AcAryazvAsau hIravijayarSimahImahendro munirAjastasya pAdau kramoM, mahAtmA jayasiMhamunirnanAmAnamat // 19 // bhAti sma hIravijayairvrativRndacandraiyasto'sya mUrdhani nate khakaro'pasavyaH / deyA dhruvaM trijagataH prabhutAnidAnaM 238 svA'smAbhirasya padavI pratibhUriveti // 20 // vrativRndacandraihIMravijayaiH zrIhIravijayasUrIndraiH, asya mUrddhani, kiM0 naMte praNatikRti, apasavyo dakSiNaH, karo nyastaH san bhAti smetyanvayaH / dhruvaM nUnaM, trijagataH prabhutAyA nidAnaM bIjaM, svA svakIyA, padavI asmAbhirasya deyA iti pratibhUH sAkSIvetyarthaH // 20 // ziSyaM nirIkSya jayasiMhamuniM manakhi - mukhyaM mudAM bharamavApuramI munIndrAH / pUrNa kalAbhirakhilAbhiruSAdhinAtha mApaH prabhoriva payodhinitambinInAm ||21|| manasvimukhyaM sahRdayazreSTha, jayasiMhamuniM ziSyaM nirIkSyAmI munIndrAH zrIhIravijayAcAryAH, mudAM bharaM harSaprakarSa, Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThaH srgH| 239 avaapuritynvyH| dRSTAntamAha-iva yathA, akhilAbhiH kalAbhiH sakalAbhiH kalAbhiH, pUrNamuSAdhinAthaM candraM, nirIkSya payodhinitambinInAM nadInAM, prabhoH patyuH samudrasya, ApaH payAMsi, mudaM prApnuvantItyarthaH // 21 // reje dhiyAM nidhirayaM nitamAM gurUNAM pArzve prasannamatilakSmijuSAmamISAm / pIyUSabhugavasumatIbhRdupatyakAyAM / ___ dausthyacchidaGkara iva tridivadrumANAm // 22 // prasannamatilakSmijuSAM sadbuddhisaMpadvatAM, amISAM gurUNAM, pArthe'yaM ziSyaH, kiM0, dhiyAM nidhiH, ata eva reje sadRzasaMyogenA'rAjatetyanvayaH / ka iva ketyAha-pIyUSabhujo devAsteSAM vasumatIbhRt parvato merustasya yA upatyakA UrzvabhUmistasyAM, tridivadrumANAM kalpavRkSANAM, aGkura iva, kIdRzaH, dausthyacchit dAridyabhetteti // 22 // vAtsalyavatyajani cAtra vineyaratne sarvatra sannibhadRzAmapi dRg gurUNAm / bhAge'tinimna iha vAridhimekhalAyAH saMsthAyinI bhavati vRssttirivaambudaanaam||23|| ' sarvatra sanibhadRzAmapi gurUNAM dRg dRSTiH, atra vineyaratne, vAtsalyavatI vatsalA, ajani jaatetynvyH| vAridhimekhalAyAH pRthivyAH, bhAge, kiM0, atinimne gabhIre, yathA ambudAnAM meghAnAM, vRSTiH saMsthAyinI sthAsnuzIlA bhavati tatheyaM gurudRSTiriti dRSTAntaH // 23 // gurvahiyugmasarasIruharAjahaMsaH Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprasastvAm / prAvINyapezalamanAH pramanAH prakurvan / nityAGgamaNDanamayaM vinayaM vineyaH / zrIdhAma vAGmayamayaM bhaNati sma bhUri // 24 // gurUNAM yad aMhiyugmaM kramayamalaM tadeva sarasIruhaM tatra rAjahaMsaH, punaH, prAvINyaM cAturya tatra tena vA pezalaM ramyaM dakSaM vA mano yasya saH, punaH, pramanAH pracetAH san , prakurvan , ke vinayaM, kiM0, nityAGgamaNDanamayaM nirantarAgabhUSaNapradhAna, ayaM vinayaH ki0, zrIdhAma, vAmayamagretanasargavakSyamANalakSaNaM, bha. Nati sma, bhUri kriyAvizeSaNaM, athavA vAGmayasyaiva vizeSaNaM; atra jAtAvekavacanaM jJeyam // 24 // zrIsaGghanIranidhivRddhividhAnasajja stanvan gurormanasi tuSTimayaM vineyaH / pakSe valakSa uDurAja ivAtikAnti vRddhi krameNa kalayan zuzubhe zubhazrIH // 25 // ayaM vineyaH valakSe zukla pakSe, uDurAja iva candravad, vRddhi kalayan zuzubhe zobhate smetyanvayaH / kiM0, atizayena kAntiryasya saH, punaH, zrIsaGgha eva nIranidhistasya vRddhividhAne sajjaH paTuH, punaH, guroH zrIhIravijayasUreH, manAsa tuSTiM tanvan, candrapakSe gurobRhaspatermanasi tuSTiM tanvan , candro hi guromitramiti jyotirvidAM mataM, yaduktam--"jIvasyArkAt trayo mitrANi" iti vacanAt // 25 // nityonnataiH sapadi bhAvisamunnatizrIH prauDhAsanastvaritabhAvimahAsanazca / Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThaH srgH| 241 sUrIndrahIravijayaiH samameSa yUtha nAthena pota iva ziSyavaro vyahArSIt // 26 // sUrIndrahIravijayaiH samaM eSa ziSyavaro vyhaarssiiditynvyH| ka iva kenetyAha-yUthanAthena gajendreNa saha, "potastu dazavArSika:" iti vacanAt poto gajavAla iveti dRSTAntaH / sUrIndrahIravijayaiH kiM0, nityonnataiH sadodayavadbhiH, ziSyavaraH kiM0, sapadi zIghraM bhAvinI samunnatizrIrunnatilakSmIH mUripadavIrUpA yasya saH, potapakSe sapadi bhAvinI samunnatizrIH proccatvalakSaNA yasya saH, punaH sUrIndraH kiM0, prauDhaM mahad AsanaM gacchaizvaryalakSaNaM yeSAM taiH, ziSyaH kiM0, tvaritaM bhAvi mahAsanaM gurvAsanAdhyAsanarUpaM yasya saH, gajapotapakSe bhAvi mahAsanaM hastiskandhalakSaNaM yasya saH, "AsanaM viSTare hastiskandhe" ityanekArthatvAt / atra tRtIyAnte guruvizeSaNe, prathamAnte ca ziSyavizeSaNe iti // 26 // atha zrIvijayadAnasUrinirvANakharUpaM pAhaasminnathA'vasara isamRddhibhAja stejakhino vijayadAnamunIndracandrAH / stomaigavAM kuvalayaM pratibodhayantaH prApuH krameNa vaTapallipurI prsiddhaam|| 27 // . atyadhikArAntare, asminnavasare zrIvijayadAnamunIndracandrAH, kiM0, iddhasamRddhimAjo dIptarddhimantaH, punaH kiM0, tejasvinaH, punaH kiM kurvantaH, pratibodhayantaH, kiM0, kuvalayaM, gurupakSe bhUvalayaM, candrapakSe cotpalaM, kaiH, gavAM vAcAM kiraNAnAM ca stomaindaiH, krameNa vaTapallipurI pattanaparisarasthA, mApuH saM. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 . vibhaktastvAm / . prAptA iti // 27 // tatra te kiM cakurityAha'matvA svamantasamayaM samayajJasUri siMhA mahAvratagRhopari vaijayantIm / . ArAdhanAM vidadhire jinasiddhasAdhu devAtmasAkSikamaghaughavighAtinI te // 28 // khaM antasamayaM matvA te samayajJamUrisiMhAH samayajJAavasarajJA AgamajJA vA te ca te mUrisiMhAzveti karmadhArayaH, mahAvratagRhopari saMyamavezmazRGge, vaijayantI dhvajatulyAM, punaH, aghaughavighAtinI pApavyApavinAzinI, ArAdhanAM vratAdyaticArAlocanArUpAM, vidadhire cakruH, kayaM, jinasiddhasAdhudevAtmAnaH arhatsiddhasaMyamisamyagdRSTisurajIvAH sAkSiNo yatra tajinasiddhasAdhudevAtmasAkSikamiti kriyAvizeSaNam / / 28 // zrIvikramArkadharaNIdhavataH payodhi vastrAvilocanarasadvijarANmite'bde / vaizAkhamAsi tuhinaviSizobhanAyAM tithyAM ca paGkaruhiNIpatisaMmitAyAm // 29 // zrIvikramArkadharaNIdhavato vikramAdityanarendrAt , payodhivaskhA pRthivI ekA, tena ekAGkaH, vilocane netre de, tena yaGkaH, rasAH Sad, tena SaDaGkaH, dvijarAda candra ekaH, tena ekAGkaH, etaimigatimIlitaiH 1621 mite'bde varSe, punaH, vaizAkhamAsi rAdhAbhidhamAse, punaH, tithyAM, kiM0, paGkaruhiNIpatayaH padminIpANanAyAH sUryAH, te ca laukikasamayAnusAreNa dvAdazocyante, vaiSAM ca dvAdazasaMkhyAvAcakAH purANagatAH zlokA yathA Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___H srgH| aruNo mAghamAse tu sUryo vai phAlgune tthaa| caitre mAse tu savitA bhAnurvaizAkhamAsi ca // 1 // jyeSThamAse tu mArtaNDa ASADhe tapate raviH / gabhastiH zrAvaNe mAsi tathA bhAdrapade bhagaH // 2 // AdityazcA''zvine mAse kArtike tu divaakrH| mArgazIrSe taped mitraH pauSe mAsi shsrruk||3|| ityete dvAdazAdityAH kAzyapeyAH prakIrtitAH / nityaM dvAdazamAseSu tapante dvAdazA'pyamI // 4 // iti laukikagranthAnusAreNa dvAdazasUryAH, tena sUryasaMmitAyAM dvAdazItithyAM, kiM0, tuhinatviSizcandrastena zobhanAyAM, zuklAyAmiti gamyam // 29 // smRtvA catuHzaraNamuttamamarhadAdyaM kRtvA tathA'nazanamastasamastadoSam / te sUrayo'tha suravAmavilocanAnA mAtithyamastakaluSAH kalayAmbabhUvuH // 30 // uttamaM ahaMdAcaM catuHzaraNaM smRtvA dhyAtvA, punaH, kRtvA vidhAya, astasamastadoSaM nirdoSa, anazanaM caturAhAraniSedharUpaM, niyamavizeSaM, ata eva te sUrayaH kiM0, astakaluSA gatapApAH, suravAmavilocanAnAM devAGganAnAM, AtithyaM kalayAmbabhUvurdivaM gatavanta iti bhaavH| zrIvijayadAnasUrINAM saM0 1621 varSe vezAkhazukladvAdazyAM vaTapallyAM svargamanaM jAtamiti // 30 // - tadbhaktibhAvitamanAH sakalo'tha saGghaH stUpaM vyadhatta puri tatra mnojnymuccaiH| . yad vanditaM smRtamudIkSitamarcitaM ca Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAM / sUte lateva marutAM drutamRddhimiddhAm // 31 // , atha tatra sakalasaGghaH, kiM0 tadbhaktibhAvitamanA gurusevAvAsitacetAH, tatra puri vaTapallyAM, uccairmanojJaM gurupAdukAsthApanArUpaM stUpaM, vyadhatta cakre, iti pUrvArddhavyAkhyA / uttarArddhena tad vizinaSTi - yat stUpaM vanditaM guNotkIrttanAdinA stutamiti yAvat, smRtaM guruguNadhyAnAdinA dhyAtaM, udIkSitaM dRzA nibhAlitaM, arcitaM candanAdinA pUjitaM sat marutAM lateva suravallivat, iddhAM dIptAM RddhiM saMpatti, sUte kuruta ityrthH|| 31 // AcAryaharivijayA atha satpratheSu prApteSu sUriSu suparvapurImamISu / 244 khedaM tadA vidadhire hRdi cakravAkA pAntaraM gatavatIva sarojabandhau // 32 // athA'mISu zrIvijayadAnasUriSu kiM0, satpratheSu satkhyAtiSu, suparvapurIM divaM prApteSu satsu, AcAryaharivijayAstadA khedaM vidadhira ityanvayaH / yathA sarojabandhau sUrye, dvIpAntaraM gatavati 'sati, cakravAkAH kokA iveti dRSTAntaH // 32 // atha zrIhIravijayasUri sAmrAjyaM varNayatiyA dhUH sudharmagaNabhRtpramukhairazeSairUhe'tra sUribhirabhidrutavAdivRndaiH / dadhe'tha sA svayamamIbhirahArya dhairyai dhuryairivAtmabhujamUrdhani varyavIryaiH // 33 // zrIsudharmasvAmipramukhaiH sUribhiH kiM0, abhidrutavAdindai - stiraskRtadurvAditrAtaiH, yA dhUstapAgacchadhurvI, Uhe vyUDheti, athA Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paThaH srgH| 245 'mIbhiH zrIhIravijayasUribhiH, sA dhUH svayaM dhuriva AtmabhujamUrddhani khaskandhe, dadhe dhRteti, amIbhiH ki0, ahArya hartumazakyaM dhairya yeSAM taiH, ata eva punrvryviimnojnyvlaiH|| 33 // zrIgautamapratimamUrttaya AryavaryA rAjyaM tapAgaNanabho'GgaNabhAsamAnAH / prApAlayannatha samarthamasImabhIma kAntairguNai ravihimAMzusamA ivAmI // 34 // athAmI AryavaryAH pUjyamukhyAH, kiM0, zrIgautamo gaNabhRta , tattulyA mUrtiryeSAM te, punaH, tapAgaNa eva nabhogaNaM gaganAGgaNaM, tatra bhAsamAnAH zobhamAnAH, samartha zaktisaMpannaM yathA syAttathA, rAjyaM pApAlayan pAlayAmAsuH / ivotprekSyate-asImabhImakAntairatimAtrograsaumyaiH, guNaiH ravihimAMzusamAH sUryazazitulyAH, tatra bhImaguNaiH sUryasamAH, saumyaguNaiH zazisamAzceti bhAvArthaH // 34 // sarvajJazAsanavibhAsanabhAsi rAjyaM prAjyaM prapAlayati sUripurandare'smin / kSoNItale'tra zuzubhe na paraM pareSAM tejaH sahasrakiraNe suravarmanIva // 35 // asmin sUripurandare, prAjyaM prakRSTa, rAjyaM prapAlayati sati, asmin vika, sarvajJazAsanavibhAsanabhAsi jinazAsanaprakAzakArimahasi, atrakSoNItale, pareSAM sUrINAM, tejo na zuzubhe tiro'bhUditi bhaavH| suravartmani gagane, sahasrakiraNe taraNau sati, pareSAM grahanakSatrAdInAM tejo yathA na zobhata iti dRSTAntaH // 35 // Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 vijayAzastyAm / asminnazobhatatamAmamaratvabhAjA___mapyahRtaM maha ilAtilake gurUNAm / saptArciSIva caramAcalacUlikAyAM cUlAmaNIyitatanostamasAmarAteH // 36 // amaratvabhAjAmapi gurUNAM divaM gatAnAmapi zrIvijayadAnasUrINAM, mahastejaH, asmin zrIharivijayasUrau, kiM0, ilAtilake bhUmibhUSaNe, azobhatatamAM bhRzaM zuzubhe ityanvayaH / iva yathA, tamasAmarAteH sUryasya, kiM0, caramAcalacUlikAyAM astAcalazRGge, cUlAmaNIyitatanoHziroratnAyitavapuSaH, astaMgatasyeti yAvat ; mahaH saptAciSi vahnau, zobhate // 36 // bhaTTArakatvamadhigamya munIndra eSa - saubhAgyabhUrapi jagatyadhikaM didiipe| bhadraH karIndra iva pArthivasArvabhauma dvArAva nalinadRktilakAyamAnaH // 37 // eSa munIndraH, kiM0, saubhAgyabhUHsubhagatAdhAmApi, bhaTTArakatvaM gaNaizvaryarUpaM, adhigamya prApya, jagati loke, adhikaM didIpe diiptimaapetynvyH| bhadraH karIndro bhadrahastIva, ki0, pArthivasArvabhaumadvArAvanInalinadRtilakAyamAnaH mahArAjendragRhabhUbhAminItamAlapatropamAnaH, iva yatheti dRssttaantH|| 37 // . bhaTTArako'yamiha sAdhujanairamAni __ bhImalabhUrapi bhRzaM tapano navInaH / asyodaye mumudire kila kauzikA ya___cchAyA javAdudalasacca ghanaprakAzA // 38 // Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThaH srgH| 247 iha jagati, ayaM bhaTTArakaH, bhImatvabhUrapi bhImatAyAH sthAnamapi, navInastapano nUtano raviH, sAdhujanairamAni mene itynvyH| nUtanatve hetumAha-yasmAdetoH, asyodaye kauzikA indrAH, mumudire modamApuH, ca punaH, ghanaprakAzA bahuprasiddhA, chAyA zobhA, udalasat zobhate sma, tapanodaye hi kauzikA ulUkAH, na mudaM labhante "divA pazyati nolUkaH" ityukteH, tasyAndhatvasadbhAvAt , punaH, ghanaprakAzA meghatulyA, chAyA dhvAntaM, nollasati "chAyA tamAsa" ityanekArthatvAt // 38 // .. bhaTTArakaprabhurasAvapi kAntakAnti maine janairiti navaH patiroSadhInAm / doSodayo na yadabhUdadasIyadIptau zobhA babhAra sakalaH kamalAkarazca // 39 // asau bhaTTArakaprabhuH, kiM0, kAntakAntirapi AhAdakRtkAntirapi, navo navInaH, oSadhIpatizcandraH, janairmene'mAnItyanvayaH / tathAtve hetumAha-yasmAt kAraNAt adasIyadIptau etaddyutau satyAM, doSodayo doSasadbhAvo nAbhUt , ca punaH, sakalaH kamalA''karaH lakSmIsamUhaH, zobhAMzriyaM, babhAra dhRtavAn , candrodaye hi doSodayo rAtrerudayaH, bhavati, samastaH kamalAkarastaTAkaH, saroruhavyaho vA, zobhA na bibhartIti bhAvaH // 39 // saptarSibhUSitasamAjamathaikasaumyaM doSajJayugmasubhagaM dhanadaikyahAri / tattadbahutvasahitena tulAM na yasya rAjyena sArddhamabhajat surarAjarAjyam // 40 // yasya guroH, rAjyena sArddha surarAjarAjyaM tulAM nAmajaditya Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 vijayaprazastvAm / nvyH|surraajraajyN hi zakrarAjyaM ki0,saptarSibhirbhUSitaH samAjaH sabhA yatra tat, punaH ki0, ekaH saumyo budho yatra tat , punaH ki0, doSajJayodyayorarthAt svavaidyayoryad yugmaM tena subhagaM, punaH ki0, dhanadasya kuberasya yadaikyaM tena hAri ramyaM yasya rAjyena, kiMviziSTena, tattadvahutvaM teSAM uktavizeSaNAnAM yadbahutvaM vAhulyaM RSINAM bahutvaM, saumyAnAM anugrANAM bahutvaM, doSajJAnAM prAjJAnAM bahutvaM, dhanadAnAM zrIdAyinAM bahutvaM tena tattadbahutvasahitena yadrAjyena mahendrarAjyaM na sAmyametIti bhAvArthaH // 40 // kAlindikAsalilakajjalajAlakAle 'GgAratvamaJcati kuvAdyayazaHprapaJce / kundendukambukumudAkarabhAsi yasya rAjye sthiratvamanizaM dhanasAra AsIt // 41 // yasya guroH, rAjye ghanasAre yadrAjyakarpUre, kiM0, kundendukambukumudAkarabhAsi kundakusumazItAMzuzaGkhakairavanikarakAnto, anizaM sthiratvaM sthairyam , AsIt ityanvayaH / ka sati, kuvAdyayazaHprapaJce durvAdyakIrtivistAre, aGgAratvaM aJcati sati aGgAratAM gacchatItyarthaH / ki0, kAlindikAsalilakajjalajAlakAle yamunAjalAJjanapuJjazyAmale; etAvatA durvAdyayazo'GgAreNa saha saatimAgato yadrAjyakarpUraH sthairyabhAgabhUditi bhAvaH // 41 // bhImatvabhAji bahuduHsahataikapAtre grISme'mbhasAmiva veriva bhAsi bhAnAm / 'durdhyAnadurgatidurAgrahadurmatInAM yadvaibhave sphurati phalgudRzAmasattA // 42 // yadvaibhave yasya guroH sAmrAjye sphurati sati, phalgudRzAM Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 249 paSThaH srgH| basAradRSTInA, mithyAzAmiti yAvat / phalguTakhA kiM0, durdhyAnadurgatidurAgrahadurmatInAM durdhyAnAtha durgatayazca durAgrahAca durmatayazceti dvandvasteSAM, asattA'sadbhAvo'bhUditi, satAmapyeSAmasatlAyatA jAteti rahasyam / dRSTAntadvAreNAha-yathA grISme jyeSThApADharUpe grISmatauM, ambhasA pAnIyAnAM; punaH, yathA rave si sUryasya dIptau sarayAM, bhAnAM nakSatrANAM,asattA syAt tathaiveti dRSTAntadvayam: yadrAjye grISme ravibhAsi ca kiM0, bhImatvabhAji bhImatayA yukta, punaH, bahudussahataikapAtre ghanaduHsahatAyAekapAtre ekasthAne, iti vizeSaNadvayaM viSvapi vizeSyeSu yojyamiti // 42 // teSAmatha kramasamAgatasUrimantra dhyAne'nyadA sakalakRtyakRtau nidAne / cetodhRtiH saphalamunnatimAsasAda drAg yugminAmiva tarAvamRtAzanAnAm // 43 // athAnyadA teSAM zrIhIravijayasUrINAM, cetodhRtizcittaghAraNA, kramasamAgatasarimantradhyAne, kiM0, sakalakRtyAnAM kRtau karaNe nidAne kAraNe, saphalamiti kriyAvizeSaNaM, unatiM AsasAda udayaM prApetyanvayaH / dRSTAntamAha-yugminAM yugala. dharmiNAM narANAM, amRtAzanAnAM surANAM, tarau kalpapAdape, yathA spRhA syAttayeti bhaavH|| 43 // tataste dhyAnAya ka gatavanta ityAhamuktAphalairiva padadvayapAMsupUraiH pRthvIM vibhUSaNamayImatha te sRjantaH / zraddhAlulokakulasaMkulamutsavADhyaM Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 vijayazasyAm / DIsA'bhidhAnanagaraM guravo'dhijagmuH // 14 // atha te guravaH padadvayapAMsupUraizcaraNayugmareNugaNaiH, mauktikairiva, pRthvIM vibhUSaNamayIM sRjantaH santo viharanta iti yAvat , zraddhAlavazca te lokAzca zraddhAlulokA AstikajanAsteSAM yAni kulAni gRhANi kuTumbAni vA taiH saMkulaM pUrNa, DIsA'bhidhAnanagaraM, punaH kiM0, utsavADhyaM mahArddhamattvAt , adhijagmuH prAptAiti // 44 // - Aropya tatra jayasiMhagaNInduratne vyAkhyAnamukhyamakhilaM yatijAtakRtyam / ArAdhayannatha hRdIhitakAryamete zrIsUrimantramanaghaM zaninAmadhIzAH // 45 // tatra DIsA''khye nagare, arthate zaminAmadhIzA munIndrAH, zrImarimantraM, kiM0, anaghaM niSpApaM, ArAdhayan , hRdi hRdaye, mantraM kiM0, IhitaM kArya yasmAt tat , athavA hRdIhitakAryamityakhaNDaM padaM, kiM kRtvA, Arogya saMsthApya, kiM, yatijAtakRtyaM yatijAtasya munindasyA'dhyayanAdhyApanayogodvAhanAdi kArya, kiM0, vyAkhyAnamukhyaM vyAkhyAnAdikaM, kasmin , jayasiMhagaNInduratne, jayavimalagaNicandracUDAmaNau sarva sAdhuzrAddhasAmAcArIsatyApanarUpaM kRtyaM sthApayitvA svayaM trimAsika sUrimantradhyAnaM kRtavanta iti // 45 // dhyAnAdhirUDhamanasAM munipuGgavAnAM teSAM sudustapatapaH sRjatAM tadAnIm / AsIt taDittatirivA'dbhutasUrimantrAdhiSThAyakaH surapatiH prakaTaH purastAt // 46 // Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paSTha srgH| 251 teSAM munipuGgavAnAM gurUNAM, kiM0, dhyAnAdhirUDhaM mano yeSAM teSAM, punaH kiM kurvatAM, sRjatAM, kiM, sudustapaM ca tattapatha, duSkaraM tapastanvatAM, tadAnIM dhyAnAvasAne sati, taDittatiriva vidyuddaNDa iva, adbhutamarimantrAdhiSThAyakaH surapatirdevamukhyaH, purastAdagrataH, prakaTa AsIt prkttiibbhuuvetyrthH||46|| . ... dantadyutiprakarapezalazuktijAnAM... kurvannathojjvalarucAmupadAM purastAt / Uce lalATamukuTAyitapANipadma-.. - yugmaH sa nirjara iti pramanA mnaagvaam||47|| . sa nirjaraH, kiM0, pramanA hRSTamAnasaH, punaH ki0, manAgvAm ISadvacAH, vAcATo neti; yadguruvacaH-"bruvate yadekavANImuttamamA amAzca" iti, punaH kiM0, lalATe mukuTAyitaM cUDAmaNIyitaM pANipadmayugmaM karakamalayamalaM yasya saH, iti vakSyamANaM vAkyaM, Uce'vocadityanvayaH / kiM kurvan , kurvan , kAM, upadAMpAbhRtakaM,keSAM, dantadyutiprakarapezalazuktijAnAM dazanacchavinivahamanoharamuktAphalAnAM, kiM0, ujjvalarucAM vimalatviSAM, kathaM, purastAd , gurorityAkSepyam // 47 // yadUce tadAhagAGgo bhagIrathakumAramiva pravAhaH ___ paTTaH paTiSThamahimA bhagavannayaM vaH / zrIdhAmadhAma jayasiMhagaNIndumena-- ___ marhatyatulyabharabhUstrijagat punAnaH // 48 // he bhagavan ! ayaM vo yuSmAkaM paTTaH, kiM0, paTiSTho mahimA yasya saH, gAGga pravAha iva gaGgApravAha iva, bhagIrathakumAraM Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 vijayatrazastyAm | sagaracakradharapautraM janhukumAraputraM, tathA zrIdhAnnorlakSmItejasorSAma gRhaM, enaM jayasiMhaM gaNInduM arhati yogyatAmeti, paTTo gaGgApravAhaca kIdRzaH, atulyabharasya niSpatimAtizayasya bhUH sthAnamiti punaH kiM kurbANaH, punAnaH, kiM trijagat, jagattrayaM pavitrIkurvANa iti // 48 // ityAtmacintitatamAvyabhicAracAvamAkarNya karNasukhamUlamimAM taduktim / sUrIzvarA mumudire hRdi dRSTaziSTa svapnA iva tvaritajAtasamIhitArthAH // 49 // ityuktarUpasya, Atmacintitatamasya svadhyAnaviSayIkRtataramanorathasya yo'vyabhicAro visaMvAdAbhAvastena cArvI ramyAM, punaH, karNasukhamUlaM zrotrasukhahetuM imAM taduktaM devavANIM, AkarNya zrutvA, sUrIzvarA hRdi mumudire muditamanasaH saMjAtAiti / kiM0 tvaritaM jAtaH samIhito'rtho manorathapUrtilakSaNo yeSAM te, ka ivetyAha-dRSTaH ziSTaH svapno yaiste, yathA viziSTasvamadarzanAt zIghraM samIhitArthasiddhimantaH syuH, tathA tahebavAkyA''karNanAd guravo'pi saMjAtArthitArthasiddhibhAjo'bhUvanniti nirgalitArthaH / / 49 // , spaSTaM prahRSTatamadRSTimatho munIndramenaM praNamya ca muhurmuhurityudIrya / velAmbudheriva vinirmitasiddhirAtma sthAnaM yathA''gatamiyAya suraH sa sadyaH // 50 // atho enaM munIndraM, kiM0, mahRSTatamadRSTiM harSitataradRzaM, praNamya ca punaH iti vacaH jayavimalagaNereva padasthApanAlA Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThaH smH| 253 panarUpaM vAkyaM, muhurvAraM vAraM, udIrya uktvA sa suraH sadyaH, kiM0, vinirmitA siddhirvarthasiddhiryena saH, AtmasthAnaM khaM padaM, ambudherveleva jaladhivelAvat , iyAya gatavAn, kayaM, yathA''gataM tathA gatavAn // 50 // ISatpramIlitadRzaH prabhavaH prabhUNAM haMsena padmamiva bhUSitamAtmano'Gkam / pakSadvayIvijayinA jayasiMhanAmnA ziSyeNa ziSyamukuTena tadA''zvapazyan // 51 // tadA tatra sure gate sati, prabhUNAM prabhavaste gurUNAM guravaH, kiM0, ISanmAnaM pramIlitA nidritA dRg yeSAM te, Azu zIghra, Atmano'I svamutsahaM, ki0, bhUSitaM bhrAjitaM, kena, jayasiMhanAmnA ziSyeNa, kiMlakSaNena, ziSyamukuTena ziSyaziromaNinA, kamiva keneti dRSTAntamAha-yathA haMsena padma kamalaM, haMsena ziSyeNa ca kiM0, pakSadvayIvijayinA haMsapakSe pakSayozchadayoIyaM, ziSyapakSe pakSayormAtApitarUpayoyaM, tena vijayinA jayavatA, apazyan pazyanti smetyarthaH // 51 // ityAtmacittagatinA vacasA surasya __svapnena tena ca tadA khayamIkSitena / asmin vineyavRSabhe tapagacchalakSmI yAsyA mayA dhruvamatho guruNetyamAni // 52 // iti pUrvoktena, AtmacittagatinA svamanojJena, vacanena, ca punaH, tadA svayamIkSitena tena svamena, atha guruNA ityamAni iti nizcikye, itIti kiM, asmin vineyaSabhe jayavimalanA Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 vijayAzastyAm / mina, dhruvaM nUnaM, mayA tapagacchalakSmIrgacchAdhipatyasaMpattiH, nyAsyA sthApanIyeti // 52 / rociSNucittacaritAmbujabAndhavena .. prAtaHsmitAnanavilocanapuNDarIkAH / saMghena menira ime munipuNDarIkA zcidvairmudAM sapadi siddhsmiihitaarthaaH|| 53 // rociSNucittacaritAmbujabAndhavena manojJamAnasAdhyavasAyarUpAcArataraNinA, prAtaHsmitAnanavilocanapuNDarIkAH pAtabelAyAM vyAkhyAnasabhAyAM smite hasite AnanavilocanapuNDarIke vadananayanakamale yeSAM te, ime muniSu puNDarIkA vyAghrA guravaH, mudAM cihnaH pUrvArddhavizeSaNasUcitaiH, siddhasamIhitArthAH kRtakRtyAH, saMghena samastasAdhusAdhvIzrAddhazrAddhIlakSaNena, menire jJAtA iti // 53 // amaragirisahAyAM durvahAyAmado'nyai gaNadharadhuri yojyo'vazyamasmAbhireSaH / gaNijayavimalAkhyaH ziSyamukhyaH sameSA__ majani ratikRdityAnandadRSTyA guruunnaam||54|| amaragirirmerustadvat saho balaM yasyAM tasyAM, ata eva ado'nyaiH etasmAcchiSyAdanyairaparaiH, durvahAyAM durdharAyAM, gaNadharadhuri gacchanAyakapadavyAM, avazyaM asmAbhireSa ziSyaH, yojyaH sthApya eveti pUrvArddham , iti gurUNAmAnandadRzA harSadRzA, gaNijayavimalAkhyaH ziSyamukhyaH sameSAM sarveSAM caturvidhasaMghalokAnAM, ratikRt rAgabhAjanaM, ajani jAtavAniti // 54 // hariharidiva sadyobhAvibhAnUdayazrIH Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paSThaH srgH| 255 surasaridiva bhAviskandazIghraprasUtiH / jayavimalagaNIndoH sphUtiraticchiduccai rmunipapadasameSyatsaukhyalakSmIvireje // 55 // jayavimalagaNIndoH sphUrtiH, kiM0, aticchit paDiA'pahAriNI, uccairatizayena, vireje zuzubhe itynvyH| kiM0, munipapadasya gacchezapadavyAH, sameSyantI AgamiSyantI saukhyalakSmIryasyAM sA, keveti dRSTAntadvayImAha-iva yathA, harerindrasya harid dig pUrvetyarthaH, kiM0, sadyo bhAvinI bhAnUdayasya zrIryasyAM sA, punarityadhyAhAryam , tena punaryathA surasarid gaGgA, kiM0, bhAvinI skandasya svAminaH zIghraprasUtiryasyAM sA, etAvatA yathA AsannasUryodayA pUrvA dig bhAti, punarAsannakArtikeyaprasavA yathA gaGgA bhAti, tathA zIghramAgamiSyadgacchezvaryasukhazrIH zrIjayavimalagaNeH sphUrtirapi zobhate smeti bhaavaarthH| atra sarge vasantatilakAkhyaM chandastallakSaNaM coktapUrvam , antyavRttadvayacchando'pi pUrvaproktalakSaNamato nAbhihitam // 55 // . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . itIti sarva subodham / iti suvihitasabhAsArvabhaumasamAnasakalapaNDitamaNDalImaulimAlIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNiziSyamukhyapaNDitapurandaramakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakaguNavijayagaNiviracitAyAM vijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM SaSThaH sargo'rthataH samarthitaH / Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aham atha saptamaH srgH| atha saptamaH sargaH prArabhyate, tasyedamAdikAvyamanyeArAnanditacittavRttinA ___jayAdisiMhena vineybhuubhujaa| yuktA jayeneva gadAgrajAgrajA__ste sUrisiMhA vyaharan bhuvastale // 1 // anyedhuriti ekadA DIsA'khyanagarAt , te mUrisiMhA bhuvastale bhUtale, vyaharan viharanti smetyanvayaH / te kiM0, yuktAH sahitAH, kena , jayAdisiMhena vinayabhUbhujA jayasiMhaziSyarAjeneti, kiMlakSaNena, AnanditA harSitA guruhitadRzA cittavRttiryasya tena, ka iva kenetyAha--gadAgrajAgrajA acyutAgrajA indrAH, yathA jayena vaputreNa jayadattena, yuktA ivetyutprekSA vA, dRSTAnto veti // 1 // atha kAvyatrayeNa ziSyaM varNayatiziSyo'tha sa zrIjayasiMhasaMjJakaH prajJAprakarSAt parabhAgapezalaH / ambhoruhaM bhRGgayuveva pAdayo IndaM gurUNAM bhajamAna AdarAt // 2 // lakSmIlatAmaNDapamaGgamaNDanaM sa sphUrtikIrtibhramarIsaroruham / vidyAsaridvAhadharAdharaM dharan / Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH srgH| 257 nityaM prabhUtaM vinayaM lasannayam // 3 // aSTAbhirutkRSTatamairdhiyAM guNai yutaH svakIyetarazAstrasantatIH / siddhIH samRddhA iha hArimUrtibhiH prItaH pinAkIva vazIcakAra saH // 4 // atha saH zrIjayasiMhasaMjJakaH ziSyaH, kiM0, prajJAprakarSAta pratimotkarSAt , svakIyetarazAstrasaMtatIH svakIyaparakIyagranthavIthIH, prItaH san vshiickaartynvyH| sa kiM0, parabhAgapezala: guNotkarSapriyaH, punaH kiM kurvANaH, bhajamAnaH sevamAnaH, kiM, gurUNAM zrIhIravijayasUrINAM pAdayordvandaM caraNayugaM, iva . yathA, bhRGgayuvA ambhoruhaM kamalamiti // 2 // punaH kiM kurvanityAha-vinayaM dharmamUlaM vinayaguNaM, kiM0, lasannayaM nyAyopapanna, punaH kiM0, prabhUtaM vahuM dharan , punarvinayaM kiM0, lakSmIlatAyAH saMpavallamaNDapaM, tadA''dhAratvAt punaH, agasya maNDanaM, zarIrazobhAhetutvAt / punaH, sasphUrtikIrtibhramaryAH saroruhaM saroja, punaH. vidyuva saridvAho nadIpravAhastasya dharAdharaM parvataM, tadutpAdakatvAditi // 3 // punaH sa ziSyaH kiM0, yutaH saMyuktaH, kaiH, dhiyAM guNaiH, kiM0, utkRSTatamairatyutkRSTaH, punaH katibhiH, aSTAbhiH zuzrUSAzravaNagrahaNadhAraNohApohArthajJAnalakSaNaiH, amIbhiraSTabhibaddhiguNaiH, sa ziSyaH, svaparazAstrazreNIH vazIkurute sma yathA pinAkI mahAdevaH, hArimUrtibhiraSTabhirmanojJamUtibhiH, aSTau siddhIrvazIkurute, tatheti dRSTAntaH / atrAnte punaH sazabdastasya punaH punaH prasiddhivAcakaH, athavA sazabdo dRSTAntIkRte pinA. kini yojya iti trayANAM yugapadyAkhyAnam // 4 // Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 vijayaprazastyAm / athaikAdazabhiH kAvyaiH zAstrAdhyayanamAha niHzeSazAstrArthasamarthanAtmakaM ___ vicakSaNo lakSaNanAma vAGmayam / jagrAha zIghraM khaguroH samIpataH ___ kUpAdivA'paH pathikastRSA''turaH // 5 // sa vicakSaNaH, lakSaNanAma vAGmayaM vyAkaraNAkhyaM zAstraM, kiM0, niHzeSazAstrArthasamarthanAtmakaM samastagranthArthasamarthanasvarUpaM, svaguroH samIpato jagrAha gRhItavAn , yathA kUpAt tRSAturaH pathikaH pAnya iva, apaH pAthAMsi, iti dRSTAntaH // 5 // . vyaktiH pradIpairiva yairdutaM bhave___dAkoTakoTidhvajamukhyavastunaH / sa rUDhamizrAnvayinAM ca saMgrahAn nAmnAmabhANId bhagavadvinayarAT // 6 // kITaM maryAdIkRtya AkoTa, AkITaM ca koTidhvajamukhya ca yad vastu tasya AkITakoTidhvajAdivastunaH, nAmnAM yaH pradIpairiva vyaktirbhavedityanvayaH / sa bhagavadvineyarAT guroH zipyarAjaH, atra tacchabdo'dhyAhAryastana tAn nAmnAM saMgrahAn , nAmnAM ki0, rUDhamizrAnvayinAM rUDhamizrayaugikANAM, saMgrahAn nAmamAlA''khyagranthAn , abhANId bhaNati smeti // 6 // guNAzca doSAzca bhajanti dRkpathaM girAM pathAmarkakarairivAzu yaiH|| kAvyAnuzAstiprabhRtIn bahUn sudhI granthAnalaGkArapaTUn papATha saH // 7 // Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH samaH / 259 yairyanyairgirAM vAcAM guNA audAryasamatAkAntyAdayaH, ca punaH, doSA anarthakazrutikaTumabhRtayaH, dRkpathaM bhajanti jJAnagocaramAyAntItyanvayaH / dRSTAntamAha- iva yathA pathAM mArgANAM guNAzca doSAzca arkakaraiH sUryakiraNaiH, dRkpathaM netrapartha, bhajanti; saH sudhIH ziSyastAn granthAn bahUn, punaH, alaGkArapaTUn citrAdyalaGkRtipATavayuktAn punaH kiM0, kAvyAnuzAsti: kAvyAnuzAsanaM, tatprabhRtIn kAvyAnuzAsanakAvyaprakAzavAgbhaTAlaGkArakAvyakalpalatAdIn, papAThA'paThat // 7 // yaizchandasAM vyaktirudeti doSabhUH svAdairapi svAcchyajuSAmivAmbhasAm / chando'nuzAsti sRjataH sudhIrbahUn granthAnanaiSId viSayaM dhiyAmayam // 8 // chandasAmAryAvRttAdInAM, yaiH karaNabhUtaiH, doSabhUrvyaktiH udeti prakaTIbhavatiH chandodoSajA nirNItiryairjJAyata iti zeSaH / kiM ca tanirNItau guNanirNItistu jAtaiva, vidhipratiSedhayorekataraniSedhe'nyatarasadbhAvasyA'vazyaMbhAvAditi chandoguNavyakterupAdAnaM na kRtamiti prekSyam / kaiH keSAmiveti dRSTAntamAhasvAcchayajuSAmapi ambhasAM svacchAnAmapi pAnIyAnAM svAdaimadhurya kSAratvAdirasAsvAdarUpaiH, yathA jaladoSodbhavA vyaktirjJAyata iti pUrvArdham, tAn mAtrAgaNAdibhedAnAM chandasAM anuzAsti zikSAM, sRjataH kurvataH bahUn, chandonuzAsanacchandoratnAvalIvRttaratnAkarAdIn granthAn, ayaM vineyo dhiyAM viSayaM anaiSIt jJAnagocarIkRtavAniti // 8 // . kAntAnanekAntamatAvalambinaH syAdvAdaratnAkaravAGmayAdikAn / Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 vijayaprazastyAm / granthAn sa nirgranthapatipriyaH pRthUn sudhIradhIte sma vineyavAsavaH // 9 // sa sudhIH sadbuddhiH vineyavAsavaH ziSyendraH, punaH ki0, nigranthapaterguroH priyaH iSTaH, syAdvAdaratnAkaravAGmayAdikAn syAdvAdaratnAkaranAmA aNahillapurapattane zrIsiddharAjajayasiMhadevapramukhamahAsabhyasamakSaM kumudacandrAkhyadigambarAcAryeNa saha vivAdaM kurvANairlabdhajayavAdairvAdizrIdevamaripAdaiH kRtazcaturazItisahasrapramANaH, pramANagrantha iti zeSaH; sa Adau yeSAM saMmatyanekAntajayapatAkAratnAkarAvatArikApramANamImAMsAnyAyAvatArasyAdvAdakalikAdigranthAnAM te syAdvAdaratnAkaravAGmayAdikAstAn , punaH kiM0, kAntAn vallabhAn , viduSAmiti zeSaH, punaH kiM0, anekAntamatAvalambinaH syAdvAdAyiNaH jainapramANarUpAn granthAn , punaH kiM0, pRthUna vistIrNAn , adhIte mA'dhyeSTeti // 9 // vittaM vinevaukasi paNyamubhravAM vinA yadabhyAsamamArdavAtmakam / abhyastakAvyAdikazAstrasantate. rapi pravezaH paradarzane na hi // 10 // paNyasucavAM vezAnAM, okasi gRhe, yathA vittaM binA pravezo na syAt , vittaM kiM0, amArdavAtmakaM kAThinyAtmakaM, yadUce prAcIna:"rocate yadi te lakSmIstadamArdavamAzraya / putrasyApi hi vizvAsamakurvANaH pitA dhanI" // 1 // iti vacanAt / tathA yadabhyAsaM kiM0, amArdavAtmakaM kadinaM, yadabhyAsaM vinA abhyastakAvyAdikazAstrasantataH abhyA Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 261 saptamaH srgH| saviSayIkRtasAhityAdikasakalazAstrazreNerapi paNDitasya, paradarzane, zaivazAsane pravezo na syAditi // 10 // prekSyeti pUjyaiH paramArthakAGkSibhi staiH prerito'dhyaiSTa kuzAgradhIH sudhiiH| pramANasaMjJAni bahUni satvaraM ___ zAstrANi cintAmaNimukhyakAni saH // 11 // , iti pUrvoktaM, prekSya vicArya, taiH pUjyaiH, kiM0, paramArthakAtibhistatvArthAbhilASibhiH, sa sudhIH, kiM0, kuzAgradhIdarbhAgratIkSNabuddhiH, punaH kiM0, preritaH san cintAmaNimukhyakAni zrImadgaGgezvaropAdhyAyaviracitatattvacintAmaNimukhyo yeSu kiraNAvalIvarddhamAnaprazastapAdabhASyazazadharAdiSu tadAdIni cintAmaNyAdIni, pramANasaMjJAni zaivatarkarUpANi zAstrANi, so'dhyaiSTA'dhItavAnityarthaH / iti yugmavyAkhyA // 11 // grahodayAstAhavavairasauhRdA ticAramukhyapracuroktisUcakAn / granthAn mahAjyotiSapaNDitapriyAn prAjyAnapAThIdazaThaH sa ziSyarAT // 12 // grahANAM aGgArakAdInAM udayazcA'stazca Ahavazca vairaM ca sauhRdaM gha aticArazca grahodayagrahAstagrahAhavagrahavairagrahasauhadagrahAticArAH, atra dvandvAnte zrUyamANasya pratyekaM saMbandhAt grahazabdasyAdau pratyekaM saMgrahastena grahodayAstAhavarasauhRdAticAramukhyA yAuktayaH kiM0, pracurA baDyaH, pracuroktayastAsAM sUcakAn , punaH, mahAjyotiSapaNDitapriyAn mahAjyotirvidvallabhAn, punaH, prA. jyAna prabhUtAna , sa ziSyarAT azaThaH san apAThIt ppaattheti||12|| Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 vijayapraznastyAm / saMkhyAsu naikadvimukhAsu yairjanA___ muhyanti vittairiva gehikarmasu / jajJe'ntiSat sa trizatImukhAn bahUn granthAn gariSThAn gaNitaprapaJcinaH // 13 // - yerjanA ekadvimukhAsu ekadvyAdyAsu parArddhAntAsu saMkhyAsu na muhyanti, iva yathA, gehikarmasu gRhasthakRtyeSu, vittaiH samRddhajanA na muhyanti, sa antiSat ziSyaH, trizatImukhAn granthAn kiM0, gaNitapapazcinaH saMkhyAvistAriNaH , tAn bahUn , jajJe jJAtavAniti // 13 // artho bhavadbhUtabhaviSyadAtmako janena yairjJAnavateva vIkSyate / viveda zAstrANi sa zAkunAni sad vasantarAjapramukhANi bhUrizaH // 14 // bhavadbhUtabhaviSyadAtmako'rthaH vartamAnAtItAnAgatasvarUpaH padArthaH, yarjanena lokena, jJAnavateva jJAnineva, vIkSyate jJAyata iti sa ziSyaH, tAni vasantarAjaH zakunazAstravizeSastatmabhukhANi vasantarAjazakunArNavazakunarahasyazakunapazcAzikAzakunamadIpAdIni zAstrANi, viveda vetti smeti // 14 // citte tadIye sphaTikopame sphuTaM sarvAtmanA sarvavidAM vaco'hutam / puraH sthitaM rUpamivAtmadarzake __ sadyo vinA''yAmamavApa saMkramam // 15 // tadIye citte, kiM0, sphaTikopame vizadatvAdacchatvAcca, Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH srgH| 263 sarvavidAM vacaH sarvajJavAk sarvAtmanA sarvaprakAreNa TIkATippanakapaJjikAbhASyacUrNisaMgrahaNIniyuktiprabhRtinA prakAreNa, sarvo'pi siddhAnta ekAdazAGgadvAdazopAGgAdiH, AyAsaM vinA'klezena, saMkramaM samavApa prativimbaM prApa, yathA''tmadarzake darpaNe, puraHsthitaM rUpamiti dRssttaantH||15|| khenA'nyasatkena ca tattvahAriNA zAstreNa zAlI bhayakRd babhUva sH| asadgatInAM kudRzAM kuvAdinAM __pakSadvayazrIH phaNinAmivA'hibhit // 16 // . sa ziSyaH svena svakIyena anyasatkena ca parakIyeNa zAstreNa, kiM0, tattvahAriNA satattvena, adhIteneti zeSaH, zAlI zobhitaH san bhayakRd babhUva / keSAmityAha-asadgatInAM durgatInAM asajjJAninAM vA, 'gatiAne' ityukteH / kudRzAM mithyAdRSTInAM, punaH, kuvAdinAM durvAdinAM, svazAstreNa jainAgamalakSaNena mithyAdRzAM bhayakRta , punaH, pareNa zaivazAstreNa, durvAdinAM bhayakRd babhUveti bhaavaarthH| iva yathA'hibhid gruddH| kiM0, pakSadvayasya zrIryasya saH, zipyapakSe svaparazAstravettRtvalakSaNapakSadvayasya zrIryasyeti, pakSe asatI gatirgamanaM yeSAM kuTilagatitvAditi, teSAM phaNinAM sarpANAM bhayAya bhavatIti dRSTAntaH // 16 // vizuddhanAnAvidhazAstraratnabhUH karpUrapUropamamUrtiratihat / vineya eSa prabhupUjyapuGgavai mainetamAM mUrttimatI sarasvatI // 17 // eSa vineyaH prabhupUjyapuGgavaH zrIhIravijayamarigurumitrai Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 vijayaprazastyAm / maMtimatI sAkSAt , sarasvatI menetamAmityanvayaH / ki0, vizuddhAnAM nAnAvidhazAstraratnAnAM vyAvarNitarUpANAM bhUH sthAnaM, ziSyastadAzrayatvAt , sarasvatI tu tadutpAdakatvAt , punaH kiM0, karpUrapUropamA ziSyasya sugandhitvena, nirmalatvana, sarasvatyAstu zubhratvena mUrtiryasya saH, atihRditi vizeSaNaM dvayostu'lyam // 17 // alIva pAthoruhi pANDunIDajaH svargApagAyA iva kUlayoH pade / reme sadAmodini puNyajIvane teSAM gurUNAM hRdaye sa ziSyarAT // 18 // pAAruhi kamale, alIva bhRGga iva, pANDunIDajo rAjahaMsaiva svargApagAyA gaGgAyAH kUlayoH pade sthAne, yathA ramata, tathA teSAM gurUNAM hRdaye sa zipyarAT reme aramata / pAthAruhi ki0, sadAmodini satparimalazAlini, gaGgAkUlapade kiM0, puNyaM jIvanaM pAnIyaM yatra tatra, gurUNAM hRdaye kiM0, sadAmodini sadAhapiNi, punaH kiM0, puNyasya vA puNyaM vA jIvanaM vRttiyatra tatreti // 18 // pUjyA atha mAM himavAlukAkaNai rivAJcayantaH pdpdmpaaNsubhiH| zrIstambhatIrtha nagaraM samAgatAH sanmandiraM bandiramindirA''spadam // 19 // atha te pUjyAH padapadmapAMsubhizcaraNakamalareNubhiH, himavAlukAkarNaH karpUralavairiva, kSmAM pRthivIM, aJcayantassanto viharantaiti yAvat / zrIstambhatIrtha ki0, nagaraM sthalapathasadbhAvAt , punaH Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH sargaH / 265 kiM0, bandiraM jalapatha sadbhAvAt, punaH kiM0, sanmandiraM prazasyagRha, punaH kiM0, indirAyA lakSmyA AspadaM padaM, samAgatA Agatavanta iti / / 19 // tatrAtha puNyaiH pramanA agAriNI pUnItinAmnI zucizIladhAriNI / mahotsavotsAhamayaiH zriyo vyayai rahetpratiSThAM sughaTAmajIghaTat // 20 // atha tatra nagare stambhatIrthe, puNyaiH pramanA harSitamAnasA, pUnItinAmnI agAriNI gRhasthA, astItyanvayaH / kiM0, zucizIladhAriNI, sA pUnI nAma zrAvikA zriyo vyayaiH, kiM0, mahotsavotsAhamayaiH pracurotsavaiH pracurotsAhaizva, aItpratiSThAM kiM0, sughaTAM manozaracanAM, ajIghaTat kArayAmAseti // 20 // pUjyAH ! pratiSThA vibudhatvasaMpadAmasmin gaNIndau jayasiMhanAmani / ziSyarSabhe sve pravidhIyatAM dutaM " gurau gurutvaM tridazairivottamam // 21 // he pUjyAH ! asmin jayasiMhanAmni, gaNicandre, punaH kiM0. ziSyarSabhe vineyavRSabhe, sve svakIye, vibudhatvasaMpadAM paNDitapadazrINAM pratiSThA vidhIyatAmityanvayaH / yathA gurau bRhaspatau, tridazairdevaiH, gurutvaM pravidhIyate; tasya hi suragururityabhidhAnAditi / / 21 / / ityAgrahaM kurvati kRtyakovide saGke'naghe tIrthanivAsini sphuTam / 35 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 vijayaprazastvAm / vaidyopadiSTaM svayamiSTamityato __. nyAyAdabhUvan guravo mudazcitAH // 22 // iti uktarUpaM AgrahaM kurvati sati tIrvanivAsini stambhatIrthavAstavye, saGke, punaH kiM0, kRtyakovide kAryaDe, "iSTa vaighopadiSTam " iti nyAyAt guravaste pUjyA mudazcitA harSAnvitA abhUvaniti / arthato yugmaM vyAkhyAtamiti // 22 // varSe rasAkSikSitipe'tha phAlgune ___ mAse dazamyAM tuhinaviSiviSi / mUle'nukUle trijaganmanomudA masmin pratiSThAhani lagnazAlini // 23 // saGghAnaghapremapayojabhAskare / ziSye savairAgyarase muniishvraaH| asthApayan paNDitatAmiha svayaM pramodataH kandamivAlavAlake // 24 // atha varSe, ki0, rasAH Sad, akSiNI dve, kSitipA rAjAnaH SoDaza, ete'GkA yatra tatra varSe, saM0 1626 varSe, punaH, phAlgune mAse, punaH, dazabhyAM tithau, kiM0, tuhinaviSiH candrastasya vidkAntiH zvetapakSatvAd, yasyAM tasyAM tuhinaviSitviSi, punaH, asmin pratichAhani pratiSThAyA dine, kiM0, lamazAlini zobhanalama, punaH ki0, vijaganmanomudAM anukUle mUle harSAnukUlahetAditi / / 23 // atra kiM kRtavanta ityAha-ziSye, ki0, samAnadhobhapayojabhAskare caturvidhasaGghasnehasarojasUrye, punaH0, sabairAgyarase, te munIzvarA guravaH, paNDitatAM asthA Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH sargaH / 267 payan pANDityaM sthApayAmAsuH, AlavAle sthAnake kandamiveti dRSTAnto votprekSA vA / yugmavyAkhyA || 24 // saMprApuSi prItipadaM sudhIpadaM vineyaratne'tra pavitrapaddhatau / mahAt pratiSThAprabhavAt punastayA zrAddhA'tha pUnyA vidadhe'dhikotsavaH // 25 // asmin vineyaratne, kiM0, pavitrA paddhativAritrapravRttirUpA yatra tatra, prItipadaM sudhIpadaM, saMprApuSi sati paNDitapadavIM prApte sati pratiSThAmabhavAt mahAd mahotsavAt api tayA zrAyA pUnyA punaradhikotsavo gurvaGgapUjAziSyAGgapUjAsaGghapUjArUpyakamabhAvanArUpo, vidadhe cakre // 25 // 9 AnandasAmrAjyamabhUttadA sudhIpadaM vineye'tra gaNAvupeyuSi / citraM kimatrAbhyudite divAkare padmotsavo yadvacasAmagocaraH 1 // 26 // atra vineye jayavimalagaNau, sudhIpadaM upeyuSi sati, AnandasAmrAjyaM harSAdvaitatvalakSaNaM, abhUt sarveSAmiti zeSaH / atra kiM citraM, yat divAkare'bhyudite sati vacasAM agocaro vacanAviSayakaH padmotsavo'mbhojotsavo bhavatIti / / 26 / / te'tharSimukhyAH sudRzAM dRzAM zriyaM sadyaH sRjanto munirAjisaMyutAH / bhUmau vihAraM vidadhurgavAM bharai stamo harantastapanA ivAmbare // 27 // Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 vijayamanastvAm / .. atha stambhatIrthato'yadA te RSimukhyAH , ki0, munirAjibhiH saMyutAH parivRtAH, punaH0, sudRzAM samyagdRSTInAM, dRzAM netrANAM, zriyaM zobhA, sRjantaH kurvanta iti bhUmau vihAraM vidadhurvijahAriti / ke iva ketyAha-tapanAH sUryA ivAmbare gagane te ca tapanAzca kiM kurvantaH, tamo harantaH, ekatra pApaM, anyatra vAntam , kaiH, gavAM bharaiH, ekatra gavAM vAcAM, anyatra gavAM kiraNAnAM bhairairiti // 27 // * suparvapUrNa vRSabhAvabhAsuraM sudhAmayaM vaizramaNAspadaM sdaa| ahammadAvAdapuraM purandara drakopamaM prApuratharSizekharAH // 28 // ____ atha RSizekharA vAcaMyamavataMsAH ahammadAvAdapuraM prApurityanvayaH / kiM0, purandaradragopamaM indrapuropamaM, ityuttarAddham / pUrvArddhana dvayaM zleSAlaGkAreNa varNayati-parvapUrNa zobhanotsavapUrNa, anyatra devapUrNa, punaH, vRSabhAvena dharmarAgeNa bhAmuraM; anyatra pA zakastasya bhAvaHsadbhAvastena bhAsuram , punaH, sudhAmayaM sudhA gRhAdilepakArI dravyavizeSaH, tanmayam , yatastatra bhUyasAM suzAdhavalIkRtAnAM saughAnAM sadbhAvAt AdhArAdheyayorabhedopacArAditi / anyatra sudhAmayaM pIyUSamayaM amRtapracuraM, devabhojyatvAt sudhAyA iti / punaH, vaizramaNAspadaM, ekatra vai nizcita zramaNAspadaM sAdhvAspadaM, anyatra vaizramaNAspadaM kuberAkhyalo. kapAlasthAnam / iti dvayoH zleSaH // 28 // ahammadAvAdasamIpavartini zriyAM kliAsaikakule janAkule / ahammadAhe'dha pure munIzvarA Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH srgH| 269 cArvI caturmAsabhavAM sthitiM vyadhuH // 29 // athA'hammadapure, kiM0, ahammadAbAdAkhyanagarasya samIpavartini zAkhApure, punaH kiM0, zriyAM vilAsasya ekakule'dvitIyagRhe, punaH, janAkule lokasaGkule, munIzvarAguravaH, caturmAsabhavAM cAturmAsikI sthiti, cAvI ramyA, nirvighnatvAd vyadhuakrire // 29 // athaikadaiSAM gaNacintanAtmanAM sUrIzvarANAM kRtadharmakarmaNAm / zrIsUrimantrAdhipatiH suparvarAT ___ sametya bhUyo'bhidadhe'bhirAmagIH // 30 // ekadA tatpAraNake tatraiva pure, eSAM sUrIzvarANAM, kiM0, kRtadharmakarmaNAM vihitapauruSIpAThanAdisukRtakRtyAnAm , punaH kiM0, gaNacintane AtmA yeSAM teSAM gacchacintAvicAriNAM, nizIthe suptAnAmiti zeSaH / zrImUrimantrAdhiSThAyakaH suparvarAd suravaraH, kiM0, abhirAmagIrmanojJavAk, bhUyaH punaH, sametyAgatya, Abhedadhe'vak // 30 // vidvanmaNeH zrIjayasiMhavAgminaH ___ paTTapradAne kimiyaM vilambadhIH ? / 'bhAvI yato vIraparamparAbjinI divAkaraH paTTadharaH sphurannayam // 31 // he pUjyAH! ityadhyAhAryam vidvanmaNemanIpizreSThasya, jayasiMhavAgmino jayavimalAkhyapaNDitasya, paTTapradAne, iyaM kiM vilambadhIH anutsukatA, bhavatAM dRzyata iti, yataH kAraNAt ayaM padharaH, kiM0, vIraparamparAjinyAM divAkaro bhAvI ityavadhAryam // 31 // Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 670 vijayaprazastyAm / : uktvetyadRzyastridazaH sa jAtavAn mudaM munInAmadhipAzca bhejire / sveSTArthasiddhau samatAjuSAmapi preSyeva mut syAd yadaraM puraHsarA // 32 // ityuktvA sa tridazaH suraH, adRzyo jAtavAn gata iti yAvat / ca punaH, munInAM adhipAH guravo mudaM bhejire harSamA puriti / taddhetumevAha- samatAjuSAmapi sAdhUnAmapi, svaSTArthasiddhau jAtAyAM, araM atyartha, mutyeva kiMkarIva, puraHsarA syAditi // 32 // athAnyadA sUrisabhogradhanvano'bhyetyeti bhUnyastasahastamastakAH / zrIvAcakAdhIzvarapaNDitottamA'' dayaH samastA RSayo babhASire // 33 // atha risabhogradhanvanaH AcAryaparSadindrAn zrIgurUn, vAcakAdhIzvarA upAdhyAyottamAH paNDitAMttamAzca, gItArthamukhyAstadAdayastatpramukhAH samastA RSayaH, kiM0, bhUnyastasahastamastakAH pRthivIsthApitasapANizIrSAH kRtAJjalaya iti yAvat / abhyetya iti babhASire'vadan // 33 // yadabruvaMstadAha pUjyAH ! anUcAnapadaikagocarA saGghaspRhA zrIjayasiMhamaNDape / UkezavaMzaprabhave'dhirohaNAt phalegrahirballirivAstu satvaram // 34 // he pUjyAH ! anUcAnapadaikagocarA AcArya padasthApanAviSa , Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH srgH| 271 yiNI sahaspRhA zrIjayasiMhamaNDape zrIjayavimalarUpamaNDape, kiM., ukezavaMzaprabhavedhirohaNAt valliriva satvaraM zIghraM, phalegrahirastu stAt / vallirapi vaMzaje maNDape caTitA satI phalavatI bha. vati, tatheyamapIti tattvam // 34 // khAkUtadevoktisamastasaGghadRk__ sAGgatyasantuSTahRdo'tha suuryH| omityudArAM giramAnane smitA mbhoje niviSTAM varaTAmivAkaran // 35 // atha sUrayaH, ki0, svAkUtaM nijAbhimAyaH, devoktirdevavANI, samastasaGkasya vAcakapaNDitAdikasya, dRg dRSTirbuddhirvA, svAkUtaM ca devoktizca samastasaGgha ca svAkUtadevoktisamastasaGghadRzaH, tAsAM sAGgatyamavyabhicAritvena yanmilanaM tena santuSTahRdaH harSitahRdayAH santaH, Anane mukhe, omiti giraM akaran kurvanti sma, ivotsekSyate-varaTA kalahaMsI smitAmbhoje niviSTAM kurvanti sma, atra Ananasya smitAmbhojopamA''ropaNAt smitamukhIbhUya tadvacastaiH pratipatramiti rahasyam // 35 // atyAgrahAt saGghabhavAdanugrahA''___ grahA atho sUrisamAjakuJjarAH / ahammadAvAdapuraM purottama __ te prAvizannutsavapAlipezalam // 36 // atha te mUrisamAjakuJjarA AcAryasabhAsindhurAH, utsavAnAM pAliHzreNistayA pezalaM ramaNIyaM, purottamaM ahammadAvAdapuraM, pAvizan pravizanti smeti / kasmAt saGghabhavAt atyAgrahAt saGghajanaghanAgrahAt , te kiM0, anugrahAgrahA anugrahasya grAhiNaH iti / / Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 vijayaprazastyAm / atha navabhinagarapravezAIzakunAn varNayatipurapraveze prathamaM subhUSaNA sakaGkaNA puNDravatI suhaasinii| sUrIzvarANAmamilad mRgekSaNA ___ mUrdhA dadhAnA ghaTamambhasA bhRtam // 37 // purapraveze sati, teSAM marIzvarANAM, prathamaM mRgekSaNA strI amilat . kiMlakSaNA, subhUSaNA suzRGgArA, anena sabhartakatvamasUciH bhartAramantarA zRGgArasyaivAbhAvAditi / punaH kiM0, sakaGkaNA karAbharaNavatI, punaH, puNDvatI satilakA, punaH, suhAsinI smitamukhI, punaH kiM kurvANA, mRA zirasA, ambhasA bhRtaM ghaTaM. pAnIyana pUrNa kumbhaM, dadhAnA / atra mRgekSaNAyA vizepaNapaJcakaM uttarottaramaGgalavAcakam / yataH-zRGgArAdapi kaGkaNaM balavanmaGgalamUcakaM, kaGkaNAdapi bhAle tilakaM balavat , tato'pi mukhe smitaM balavat , tato'pi pUrNakumbhadhAraNaM balavaditi hRdayam // 37 // jagarja parjanya ivAvanau gato mahAnanar3Anatha dakSiNaH purH| sadeva voDhA'hamivaiSa paNDito dhuraM gaNasyAsya vadannivetyalam // 38 // atha tataH puro dakSiNo gurordakSiNakaradizi mahAn anahAn mahAvRSabhaH, jagarja garjitanAdamakarot / ivotprekSyate- "pa. rjanyo garjadambudeM" ityanekArthavacanAt , avanau pRthivyAM, parjanyo garjanmaghA. gataH prApta iva ahamiva eSa paNDito'pi, asya gaNasya tapagacchasya, dhuraM voDhA iti alaM bADhasvaraNa vadaniveti bhaavH||38|| Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * saptamaH srgH| 273 abhyApatannAspadamekamarciSAM pUjyairvizardidRze'tha darpaNaH / yanme tulAmati tadasti kIzaM draSTuM kimasyAsyamitIndurIyivAn ? // 39 // atha pUjyairnagaraM pravizadbhirdarpaNo dadRze dRSTa ityanvayaH / ki kurvan , abhyApatan saMmukhamAgacchan, punaH kiM0,arciSAM rociSAM, eka advitIyamAspadaM iti pUrvArddham / yad me mama tulA madupamAmeti tatkIdRzamasti iti hetoH asya gurorAsyaM mukhaM, draSTuM kiM darpaNacchalAdinduzcandramA, iyivAna prApta iti // 39 // goNyaH purastAt sumRdAmudIkSitA . baDhyo navAnAM kimupAgatA iti / vaktuM yathA smo jagatAM vayaM tathA ziSyo'pi vo bhAvyayamatra maGgalam // 40 // tataH purastAt navAnAM nUtanAnA, sumRdAM zobhanamRdAM tatkSaNotkhAtAnAmiti shessH| baDhyo ghanA goNyo gurubhirudIkSitA dRSTA ityanvayaH / iti kiM vaktuM kathayituM upAgatAH 1, itIti kiM, yathA jagatAM vayaM maGgalaM smaH, tathA vo yuSmAkamayaM ziSyospi mUripadasthaH san maGgalaM bhAvIti bhAvArthaH // 40 // spardhI mayA yaH kurute yazobharaiH pazyAmi tasyAsyamiti tvarAtmakam / dadhyauSadhIvallabhadIptisannibhaM tadA'milattatpuragopure puraH // 41 // yo gurU, yazobharaiH kIrtipujaiH, mayA saha spardA kurute tasya Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 vijyaashstyaar| AsyaM mukhaM pazyAmi iti tvarAtmakaM autsukyabhRt , daghi tadA tatpuragopure nagarapratolyA, amilat / ki0, auSadhIvallabhadIptisaMnibhaM candrarazmisadRzaM, dhavalavarNatvAditi // 41 // siddhAnnapAtraM paripUrNamApatat panthAnamakSNoH sma nayanti sUrayaH / siddhAH prasiddhAH khamanorathA iti prollAsi cihnaM kimu mUrtamAgatam ? // 42 // tataH sUrayaH siddhAnapAtraM akSNoH panthAnaM nayanapathaM, sma nayanti nayanti smetyanvayaH / siddhAnapAtraM kiM0, paripUrNamanyUnaM, punaH, Apatat saMmukhamAgacchat, kimu utprekSyate-prasiddhAHpratItAH, khamanorathAH siddhAH siddhimAptA iti prollAsi cihna mUrta mUrtimat Agatam // 42 // sautro gurugranthirudaikSi sUribhiH sabhartRkastrIzirasA dhRtaH puraH / . mene tadaivaM ca yazovidhAyine . cikIrSitaM kRtyamidaM guNAya naH // 43 // tataH puraH sautraH sUtrasaMbandhI granthirgururmahAn, punaH kiM0, sabhartakastrIzirasA sadhavavadhUzIrSeNa, dhRtaH mUribhirudaikSi dRSTaH,. ca punaH, sUribhirevaM tadA mene'mAni / evamiti kiM, idaM cikIrSitaM kartumIpsitaM, kRtyaM sUripadabhadAnarUpaM kArya, no'smAkaM, yazovidhAyine zlAdhyatAkAriNe, guNAya bhAvItizeSaH // 43 // 'dRti vahannahiralaM bhRtaM dvayo sbhyarNayostairvRSabho nirIkSitaH / Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samamaH srgH| 275 ziSyaM tamIkSe'hamivAtivIvaghaM voDhA khapRSThe ya ivetyabhIyivAn // 4 // tato gurumistaidRSabho nirIkSita ityanvayaH / sapamA ki0, kurvan vahan , kaM, dRti, kiM0, bhRtaM, kAbhiH, adbhiH pAnIyaH, kayoH, abhyarNayoH pArthayoH, kiM0, dvayoritipUrvArdam / taM ziSyaM iiksse| taM kamityAha-yaH ahamivAtivIvadhaM bhUribhAraM gacchabhArarUpaM svapRSThe voDhA iti hetorivotsekSyate abhIyivAn abhyAgAt // 44 // abhyApatan pezalapuSpabhRtsraja__steSAM gurUNAM vizatAM puraM purH| vaktuM kimetA iti ziSya eSa vo . lokaM vidhAtA surabhiM vayaM yathA ? // 45 // - teSAM gurUNAM puraM vizatAM puro'ataH, pezalapuSpabhRtsrajaH kamanIyakusumamAlA abhyApatan saMmukhamAgatA ityanvayaH / iti kiM vaktuM etAH prAptAH / itIti kiM, tadAha-vo yuSmAkaM eSaziSyaH lokaM surabhi dharmeNa ramyaM vidhAtA, yathA vayaM lokaM. surabhi sugandhiM kurmastathA'yamapIti / / 45 // ityAdibhirbhUribhaviSyadakSaya kSemasya cihnaH zakunaizca shobhnaiH| utsAhabhAjo nagaraM gurUtsavaM saGghavRtAH sma pravizanti sUrayaH // 46 // ityAdibhirvarNitasvarUpaiH bhUribhaviSyadakSayakSemasya bahAgamipyadakhaNDakuzalasya cirairnimittaiH, ca punaH, zobhanaiH zakunaiH sadbhiH ata evotsAhabhAjaH santaH sUrayo gurUtsavaM mahotsavaM, nagaraM rAjanagaraM, saGgha sahitAH pravizanti smeti // 46 // / Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 vijayamazastyAm / mutprahvavIpAhvagRhasthahastinaH sotkarSa bhUSAbhiralaGkRtaM gRham / pUjyA alaMcakrurudAravRttayaH sabhAM sudharmAmiva vajrapANayaH // 47 // mudA harSeNAthavA mudi harSe mahaH parAyaNo yo bIpAho gRhasthahastI zrAddhasindhurastasya gRhaM kiM0, alaGkRtaM zRGgAritaM kAbhiH, sotkarSAH savizeSA yA bhUSA maNDanalepanadhUpanadIpanadhavalanasvastikasthAsakArpaNa toraNacandrodayAdi nirmApaNarUpAstAbhiH pUjyA alaJcakruH, kiM0, udAravRttayaH sphArAcArAH / atra dRSTAntamutprekSAM vA mAha--sudharmA sabhAM vajrapANaya indrA iveti // 47 // athAstikairastidhanairguruttamA . bhiprAyavijJAnavicakSaNaiH kSaNAt / pracakrire'sminnagare mahotsavA kiM. 1 athA'sminnagare AstikaiH kiM0, astidhanairdhanavadbhiH punaH gurUttamAnAM yo'bhiprAyo'dhyavasAyaH paTTasthApanArUpastasya vijJAne jJAne vicakSaNairnipuNaiH, mahotsavA mahAmahAH, pracakrire / atra dRSTAntamAha- kelikAne krIDodyAne, grAmyairdAkSiNAtyaiH, samIrairmalayAnilaiH, tarulatAkusumagulmAdivRddhihetavo mahotsavA mahotsekA mahotkarSA vidhIyanta iti // 48 // athAcAryapadotsavaM varNayati--. sa maNDapo'maNDi manojJakumbhabhR yAmyaiH samIrairiva kelikAnane // 48 // Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 277 satamaH srgH| 277 ttasminmahe mauktikmjujaalkH| parAjitaM yena sapUrNapUrNimA- ... candraM zarattArakatAramambaram // 49 // tatra mahe tasminmahotsave sa maNDapaH amaNDi maNDita ityanvayaH / kiM0, manojJaM mAGgalyaM kumbhaM zIrSe bibhartIti saH, punarmaNDapaH kiM0, mauktikAnAM maJjUni cArUNi jAlakAni racanAvizeSA yatra saH, sa ka ityAha-yena maNDapena ambaraM AkAzaM, parAjitaM jigye / ambaraM kiM0, sapUrNapUrNimAcandraM saha pUrNena kRtsnena grahaNAdyabhAvAt akhaNDitena pUrNimAcandreNa rAkAmRgAGkeNa vartate yat tat, punaH, zarattArakaistAraM manoharam / atra pUrNakumbhasya candropamA mauktikajAlakAnAM tArakopamA ceti // 49 // kAlaM vinA''virbhavadambubhRnnavA mbhovAhabhUtsAhavatA samantataH / dhUmena dagdhAgurudhUpajanmanA . reje puraM tatra mahotsave mahat // 50 // tatra mahotsave tat puraM mahat bahu, reje bhRzaM zuzubhe ityanvayaH / kena dhUmena, kiM0, dagdhAgurudhUpajanmanA nirdagdhakRSNAgurudhUpodbhavena, punadhUmena kiM0, kAlaM varSAkAlaM vinA Avirbhavan prakaTIbhavan , punaH ambubhRt pAnIyavAn yo navAmbhovAho nUtanameghastadbhUrya utsAhastadvatA, sajalajaladharo. tsAhakAriNA lokAnAmiti // 50 // rejuH pure dundubhivallakIlasa nmRdaGgacaGgAdikavAdyanikhanAH / Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAe / tatrotsave pUritarodasIpadA ___ . garjAravAstoyamucAmivAmbare // 5 // tatrotsave dundubhivallakIlasanmRdaGvacAdikavAdhanisvanA bherIvINAsanmardalacaGgAdivAbadhvanayo rejurbhAnti smetyanvayaH / ki0, pUritaM bharitaM, rodasIpadaM dyAvAbhUmyAspadaM yaiste, amare gagane toyamucAM meghAnAM, garjAravA ivetyutprekSyate // 51 // suvarNamuktAphalaratnabhUSaNA babhuH pure tatra mahe mRgIdRzaH / nantuM munInAmadhinAyakasya kiM kramadvayImapsarasaH samAgatAH ? // 52 // tatra mahe mRgIhazo hariNIlocanA babhurityanvayaH / kiM0, suvarNamuktAphalaratnabhUSaNAH kanakamauktikamaNyAbharaNAH; kimityutprekSyate-munInAM adhinAyakasya yatInAM patyuH, kramadvayIM nantuM apsarasaH svarvezyAH, samAgatA iti // 52 // vIthyo vyavastatra mahe mRgIdRzAM . gItaiH sphuranmaJjulamaGgalAgamaiH / pikAGganAnAmiva kAnanAntarA'___ vanyo vasante priyapaJcamasvaraiH // 53 // tatrotsave mRgIdRzAM strINAM, gItaH vIthyo rAjamArgatrikacatuSkacatvarAdikamArgAH, vabhuH zobhante smetyanvayaH / gItaiH kiM0, sphuranmaJjulAni yAni maGgalAni teSAmAgamo yebhyastaiH, vasante caitravaizAkharUpe RtuvizeSa, pikAGganAnAM kokilAnAM priyapaJcamasvaraiH manojJapaJcamadhvanibhiH, kAnanAntarAjvanyo vanamadhyabhUmaya ivetyutmekSAdRSTAntau // 53 / / Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 saptamaH srgH| zrIsavAtsalyavilAsakauzalaM - tattatpure tatra mahotsave'bhavat / lokA abhUvannamaradrumAH same bhuktiH sudhAbhA'jani yena yena ca // 54 // tatpure tatrotsave tatsavAtsalyavilAsakauzalaM caturvidhasaGghabhaktilIlAnaipuNamabhavat , lokeSviti gamyam / tat kimimityAhottarArddhana--yena saGghavAtsalyavilAsakauzalena lokAH same sarve, amaradrumAH kalpavRkSA abhUvan , ca punaH, bhuktiryena sudhAbhA pIyUSakalpA svAdenA'jani jAtetyarthaH // 54 // dAnairamAnaighusRNairmahAruNai gItairvinItairnaTanaiH sbhaa'ttnaiH| pratyaTTamArgAlayamutsavotsuka stadA pure'bhUtpramanAH sanA janaH // 55 // amAnaiH apramANaiH, dAnairvitaraNaiH, yAcakAdInAmiti shessH| punaH, mahAruNairbahuraGgaH, ghusRNaiH kuGkumaiH, ca punaH, vinItarnibhRtaiH, gItairdevaguruguNagAnaH, punaH, naTanaiH, kiM0, sabhAH sabhyAsteSAM aTanaM draSTumAgamanaM yebhyastairnaTanaiH rAjasabhAdiyogyapAtranRtyairiti, pratyaTTamArgAlayaM, atra pratizabdastriSu prayojyastena pratyarTa pratimArga pratyAlayaM, madhyapadalopI samAso'tra; tena pratyaTTamArgAlayaM utsavotsuko mahotsavadidRkSustadA tatra pure sanA sadA jano lokaH, pramanAH prahRSTacetA abhUt // 55 // apAmivAbdhiH padavI divaukasAM bhAnAmivA'harpatirarciSAmiva / Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ #co vijayaprazastvAm / induH kalAnAmiva sundarazriyA mevaM mahAnAM padamasti tat puram // 56 // tat puraM nagaraM evaM mahAnAmutsavAnAM padamasti ityanvayaH / evamiti kimityAzaGkAvyapohAyAha--apAM pAnIyAnAM abdhiriva samudra iva divaukasAM padavI devamArga AkAzamiti yAvat; bhAnAM nakSatrANAM, punaH, ahapatiH sUrya iva arciSAM kiraNAnAM, induzcandraH kalAnAmiva tathA tatpuraM sundarazriyAM manoharazobhAnAM, mahotsavAnAM padamastIti / / 56 / / iti saGkena vidhIyamAnamutsavamuktvA padasthApanAkAriNaM zreSThinaM tannirmitotsavaM ca varNayati ahammadAvAdabhavebhyasaMsadAM mukhyo grahANAmiva padminIpatiH / sadA sadAdeyavacA vacaH kalAvilAsazIlo'dhipatirgirAmiva // 57 // udAracetAstapanAtmabhUriva zriyo'dhibharttA ca gadAgrabhUriva / mUlAbhidho mUlamiva sphuranmudAM zreSThIti dadhyau hRdi dharmadhIratha // 58 // ahammadAbAdabhavebhyasaMsadAM zrIrAjanagarIyavyavahArisadasau mukhyo, yathA grahANAmaGgArakAdInAM padminIpatiriva raviriva, punaH sadA nityaM sadbhirAdeyaM vaco yasya sa sadAdeyavacAH, punaH, girAmadhipatiriva bRhaspatiriva, vacaHkalAvilAsa eva zIlamasyeti saH, cAkkalAvAnityarthaH // 57 // punaH, tapanAtmabhU Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satamaH srgH| 281 riva karNa iva udAracetAH, punaH, gadAprabhUriva haririva thiyo'dhibhartA lakSyAH patiritiH IdRk mUlAbhidhAnaH zreSThI, kiM0, sphuranmudA mUlamiva, punaH ki0, dharme dhIryasya saH, hadi iti vakSyamANaM dadhyau dhyAtavAn / iti yugmavyAkhyA / / 58 / / nyAyArjitAnAM nanu saMpadAmidaM phalaM pratiSThAdividhAnamarhatAm / apApamApaM khayamuptavIrudhA mivAhamAsAM tadazeSatatakRteH // 59 // nyAyenArjitAnAM saMpadA zrINAM, idaM phalaM proktam-yat arhatAM tIrthakRtA, pratiSThAdividhAnaM AdizandAt prAsAdapUjAdigrahaH, tat phalaM svayamuptavIrudhAM nijaropitavallInAmiva, ahaM apApaM niSpApaM yathA syAttathA, ApaM pApam / kuta ityAhaazeSatatkRteH samastatatkAryakaraNAt yataH zrIzatruJjaye mukhyazRGge mukhyacaitye, zrIkRSabhadevamAsAdadakSiNapAzcAtyAntarvartidigbhAge, mUlazreSThikAritaM caityaM sAMpatamastIti zreSThyabhiprAyo vizeSaNadvAreNAsUcIti // 59 // punaryad dadhyau tadAha gRhNAmi tAsAM tapagacchagaccharATa. padapratiSThotsavataH punaH phalam / dhyAtvetyasau zreSThisabhApurandaraH sadyo'bhavattatra mahe kRtAdaraH // 6 // tAsAM saMpadA punaH phalaM gRhNAmItyanvayaH / kutastapagacchagaccharAdapadapratiSThotsavatastapAgacchAcAryapadasthApanAmahotsacavidhAnAt , atheti dhyAtvA jJAtvA'sau mUlAkhyaH zreSThisa Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 vijayAzastvAm / bhAyAM purandarastanmukhyatvAda, tatra mahe tadutsavavidhau, kRtAdaraH sajjo'bhUt tatparo jAtavAn / iti arthato yugmam // 60 // datte sma vittAni yathecchamArthanA mapastaDitvAniva kAntakIrtimAn / samauktikaiH svastikamaNDanaM punaH punarvyadhAt pUjyapuraH purogavAk // 61 // sa zreSThI, kiM0, kAntakIrtimAn manoharayazobhRt , taDitvAniva megha iva, apaH pAnIyAni, yathecchaM yathAruci, arthinAM vittAni datte smeti / punaH sa kiM0, purogavAk mukhyavacAH, pUjyapuraH mauktikaiH svastikaM vyadhAdupadezadvAreti bhAvArthaH // 61 // tAmbUlapUgIphalanAlikerako mikAdukUlAdikadAnakauzalAt / saGkeSu vAtsalyamayaM vinirmame . ... vRkSeSvivAkSINabalo balAGgakaH // 62 // tAmbUlAni nAgalatApatrANi, pUgIphalAni pratItAni, nAlikerANyapi prasiddhAni, UrmikA mudrikAH, dukUlAni paTTakUlAni ityAdInAM yad dAnaM tasya kauzalAt pATavAt , ayaM zreSThI, saGkeSu vAtsalyaM vinirmame kRtavAn , yathA akSINabalaH pUrNacalo balAko vasantatukSeSu patrapuSpaphalAdidAnato vAtsalya kurute iti dRSTAntaH / / 62 // gItAnyagIyanta tadokasi sphura nmaGgalyamUlAni kulaanggnaajnaiH|| pikImirudyAnabhuvIva manmatha Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'samamA srmH| 283. sthAmasthirANi.svarajRmbhitAnyalam // 63 / / tadokasi tasya zreSThino gehe kulAnAjanaiH gItAni, kiM0, sphuranmaGgalyamUlAni lasatkalyANahetUni, agIyanta gAnagocarIkRtAni, iva yathA, udyAnabhuvi vanabhUmau, pikIbhiH svarajRmbhitAni paJcamakUjitavilasitAni, kiM0, manmathasthAnA smarabalena sthirANi nizcalAni gIyante smeti dRSTAntaH // 63 // vittArpaNaistRptamanomanorathA mahasyagAyanniha gAyanA bhRzam / nAnAprasUnavrajagandhabandhinaH sumaJju guJjanta ivAlino vane // 64 // iha mahasi utsave, gAyanA bhRzaM agAyan , gItAni gAyanti smetyanvayaH / gAyanAH kiM0, vittArpaNaiH prArthitadhanapradAnaistRptA manomanorathA yeSAM te, avApi utprekSayA draDhayatinAnAprasUnAnAM yo vrajaH puJjastasya yo gandhaH saurabhyaM, tadvandhinastallInA iti / ivotprekSyate-bane kAnane, alino bhramarA guJjantaH kathaM sumaJju iti kriyAvizeSaNam // 64 // dhatte sma gAndharvagaNasya karNayo rasAvataH kAzcanakuNDaladvayIm / guNAn gurUNAM yadanena gAyatA vyadhAyi munme zravasoH suvarNajAH // 65 // asau zreSThI, ato hetoH gAndharvagaNasya karNayoH kAJcanakuNDaladvayIM dhatte smeti pUrvArddhanAnvayaH / uttarArdaina tahetumevAha-yat kAraNAt anena gAndharvagaNena gurUNAM guNAn gAyatA Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 vijysvaas| satA, me mama, zravasoH zrotrayoH, suvarNajA mud vyavAyi gAndharvagaNena suvarNajA zobhanAkSarotpannA mud vyadhAyi tena zreSThinA'pi tatkarNayoH suvarNakuNDalayugalI datteti ni||65|| . iti prabhRtairjagatAM jayAvahai mahaimahadbhirgRhamasya tdvbhau| lakSmIsukhollAsabilAsazAlinI kiM rAjadhAnI pramadakSamApateH ? // 66 // iti vyAvarNitairmaherutsavaistasya zreSThinastad gRhaM babhau zobhate smetyanvayaH / mahaiH kiM0, prabhUtairbhUyobhiH, punaH, jagatAM jayAvahairjayaGkaraiH, punaH, mahadbhivistIrNaiH / utprekSyate--pramadakSamApateH pramodamedinIbhartuH kiM rAjadhAnI sAmrAjyasthAnaM, kiM0, lakSmIsukhollAsAH pratItAsteSAM vilAsena zAlinI zo- . bhamAneti bhAvaH // 66 // atha kAvyacatuSTayena guroH padasthApanAvarSamAsatithilagnAdinirNItimAha abde'tha dantAbalabAhubhUmibhR mite tithau candirabhAsi sptme| mAse tapasye'hani zItarociSo lagne vRSAkhye zazinA vibhUSite // 67 // ande varSe, kiM0, dantAbalA diggajA aSTau tenASTAGkaH, pAhU bhujau dvau tena vyaGkaH, bhUmibhRto rAjAnaH SoDaza tena poDazAH , etairvAmagatigaNitairmite varSe, saMvat 1628 pramANe ityAgatam / punastiyo salame, kiM lakSaNe, candiracandrastastra Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH sargaH / . 285 mAsaH kAntayo yasmiMstasmiMzvandira bhAsi zukle iti yAvat / punaH, mAse tapasye phAlgune, punaH, ahani dine zItaciSaH zItAMzorvAsare somavAra iti, mRgazIrSanakSatre ceti yogaH, punaH, zazinA candreNAlaGkRte vRSAkhye dvitIye vRSalane vahamAne udayini satIti bhAvaH // 67 // atha grahasthityA kuNDalikAmAha - vidhuntude candragRhaM samAgate raveH pRthivyAzca sute tulA''zrite / kumbhasthayoH paGkajinIpriyajJayomanaukasorbhArgavazakramantriNoH // 68 // 2 caM. vidhuntude rAhau candragRhaM karkalagnaM samete sati, punaH, raveH sute zanaizvare pRthivyAH sute maGgale ca tulA''zrite taulyAM gate sati, punaH paGkajinIpriyajJayoH sUryabudhayoH kumbhasthayoH satoH, punarbhArgavazakramantriNoH zukragurvIH, mInaukasomanalagnasthitayoriti grahasaMsthitiH sthApanA; yathA - dvAdazabhavanavibhAgena kuNDalikA / etadgrahANAM phalAdivicArastu vyavahAracaryAgatarAjyAbhiSekamakIrNakAdavadhAryo'tra tu granthagauravabhIrUNA mayA na likhyata iti // 68 // punarAha - 4 rA. 5 6 7 za. zrIH 11 bu. sU. 10 8 zu 12 bR antarvizadvAyuni vAmanAsikArandhre ca randhairahite samArute / Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 vijayAzastyAm / tattve gharAyA vahamAna Urjite ... kAryasya saubhAgyavidhAnapUrvahe // 69 // ca punaH, vAmanAsikArandhre sati, kIdRze, randhezchidraH rahite nirdoSe iti yAvat / punaH ki0, antarmadhye vizan pravizan. vAyuryasmiMstasmin ; punardharAyAH pRthivyAstattve samArute vAyunA pUrite vahamAne sati; yataH- "sarvebhyo'pi hi tattvebhyaH pRthvItattvaM mahAbalam" ityukteH| punardharAyAstattve ki0, kAryasya kartumArabdhasya, saubhAgyavidhAne dhUrvahe samarthe iti / yaduktamArambhasiddhau"kAryANi bhUmijalatattvagatau kRtAni nirdambhamAbhyudayikI prathayanti lakSmIm" ityAdivacanAt , arjite valavati pRthvItattve // 69 // yat kRtaM tadAhaatho jagahodhipayodhicandramAH sthAnaM jayAnAM jayasiMhapaNDitaH / zrImAnupAdhyAyapade khamUrtiva nyadhAyi sUrIndrapade ca sUribhiH // 70 // athAsmin muhUrte jayasiMhapaNDitaH, kiM0, jagadbodhipayogho vizvodbodhasamudre candramAH, punaH, jayAnAM sthAnaM, zrIupAdhyAyapade nyadhAyi, pUrvamiti gamyam / ca punaH, tadanu tatkAlameva, teH mUribhiH zrIharivijayAcAryaiH, sUrIndrapade nya. dhAyi sthApitaH / kiMvat , svamUrtivat svamUrtipratibimbameva kRtamiti bhAvArthaH / iti kAvyakalApakavyAkhyA // 70 // athAsya nAmavarNanamAhazrIsundarIhRdayasaMvananakriyAyA Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH srgH|| 287 mantraH sadakSara ivAzu phalAptimUlam / sUrIndrahIravijayaiH pramadAdamuSya .... cakre'bhidhA vijayasena iti prasiddhA // 7 // sUrIndrahIravijayaiH, amuSya asyAcAryasya, vijayasena iti prasiddhA'bhidhA saMjJA, cakre kRtetyanvayaH / utprekSAmAha-zrIreva sundarI strI, tasyA hRdayasya saMvananakriyAyA vazIkArasya, sadakSaro varNyavarNo, mantra iva, punamantraH kiM0, Azu zIghraM, phalAH phalaprAptaH, mUlaM kAraNamiti tattvam // 71 // varNA anUcAnapatevirejire . paJcA'sya nAmni trijaganmanohare / khakhAMzasaMpad nidadhe kimaddhatA bhUtaiH prabhUtA bhuvanopakAriNI ? // 72 // asyAnUcAnapatervijayasenasUreH, nAnni, ki0, trijaganmanohare jagattrayacetohare, paJca varNA akSarANi, virejire zuzubhire itynvyH| utprekSAmAha-ki0, paJcabhirbhUtairmahAbhUtaiH pRthvyaptejovAyugaganalakSaNaiH, svaskhAMzasaMpata nijanijAMzasaMpattiH, kiM0, prabhUtA bahI, punaH, adbhutA''zcaryakAriNI, punaH, bhuvanopakAriNI lokopakArakRd , nidadhe sthApitetyarthaH // 72 / / nAmAkSareSvasya guroH prapaJcitaM pazcatvamapyahutabhRhabhUva naH / mUlaM mudAM yannikhilAtmanAmabhU dagocarANAM vacanairvipazcitAm // 73 // asya gurornAmAkSareSu prapaJcitaM racitaM, paJcatvaM nidhana Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 vijayAzastyAm / mapi, no'smAkaM, adbhutabhRt ghanAzcaryakAri, babhUva saMjAtamityanvayaH / tadeva uttarArdhena draDhayati--yat kAraNAt nikhilAtmanAM sarvajIvAnAM, mudA mUlamabhUta , mudAM kiM0, vipazcitAM paNDitAnAM, vacanaragocarANAmatiprabhUtAnAmiti, adbhutAvirbhAvane tu panatvaM paJcasaMkhyAkatvamiti bhAvArthaH / / 73 // paJcepsitAM drAka sRjati zriyaM guro rnAmnyasya varNAH subhagA vyabhustamAm / audAryavaryAstaravaH sudhA'ndhasAM __varNatvametyeva gurau samAgatAH // 74 // agya gurornAni, ki0, kurvati sRjati, kAM zriyaM, kiM0, IpsitAM kAmitA, vAJchitazrIvidhAtari asya nAmni paJca varNAH subhagAH saubhAgyavanto, vyabhustamAM atizayena bhAnti smetynvyH| ibotsekSyate-sudhAjyasAM devAnAM, taravo devadrumAH,varNatvaM etya akSaratAM prApya, gurau smaagtaaH| varNAH suradrumAzca kIhazAH, audAryeNa sphAratvena varNapakSe, suradrumapakSe ca audAryeNa dAtRtvena, varyAH shresstthaaH| athavA dvayorapyeko'rtha evaatreti||74|| harSAntimAH zrIvimalAdayo budho ttamA upAdhyAyapade tadaiva ca / saMsthApitAH zrItapagacchanAyakaiH sudhIpade SaD gaNayastathA'pare // 75 // tadeva tasmin kSaNe, zrIvijayasenasarINAM maripadapadAnAdanu zrIvimalAdayo harSAntimAH zrIvimalaharSAH; kiM0, budhotamAH paNDitottamAH zrIvimalaharSapaNDitAH, zrItapagacchanAyakaiH upAdhyAyapade sthApitAH, ca punaH, apare SaD gaNayo vyUDhaSA Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaH sargaH / mAsikayomA maNinAmadhAriNastadA gaNipadmasAgaralabdhisAgaramamukhAH sudhIpade paNDitapade, sthApitA iti // 75 // zreSThI suhRSTo hRdi mUla ityatho niHzeSalokAya dadau tadA mudA / ekaikAM drAg mahamundikAmasau svabhAvasaMpadvaravarNikAmiva // 76 // ret mUlazreSThI suhRSTaH san niHzeSalokAya tadA tatra militAya samastajanAya, ekaikAM mahamundikAM gurjaradezamasiddhAM rUpyamayIM dadau dattavAn, prabhAvanayeti zeSaH / svabhAvasaMpadaH svacittazraddhAsaMpatteH, varNikAmivetyutprekSA // 76 // svarNormikAbhirvasanaizca zobhanai divyairdukUlaizva tadarpitaistadA / babhustamAmarthijanA vikakharai 289 rnAnApayojaprakarairivAndhayaH // 77 // svarNasya UrmikAbhirmudrikAbhiH ca punaH, zobhanairvasanaizrIvarairdukUlAdibhirdivyaizca tadarpitairmUla zreSThyarpitaiH, tadA'rthijanA yAcakAH, babhustamAM ati bhrAjante sma / dRSTAntamAha-yathA vikasvarairvinidraiH, nAnApayojaprakarairvicitrasaroruhavyUhaiH, abdhayaH sarAMsi, " abdhiH sarasi sAgare " ityanekArthatvAdatrAdhikArAdarthapratipattiriti sarojAdhikArAdatra andhayaH sarovarANi gRhyante // 77 // jyeSThAgragro mUla ivaiSa kAntimAn padmotsavaH zrIgurureSa cAryamA / 38 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 vijayaprazastyAm / sthAne'nayoH saGgama etadasti yat kalyANamasmin mahasi pramodakRt // 78 // eSa mUlazreSThI, kiM0, kAntimAn , punaH kiM0, jyeSThAgrago jyeSThAnakSatraM ekatra, anyatra jyeSThA vRddhAH, tena jyeSThAgragatvena mUla iva nakSatravizeSa iva jJeyaH; ca punaH, padmotsavaH padmAnAM paGkajAnA ekatra, anyatra padmAnAM zrINAM utsavo yasmAditi padmotsavaH, zrIgurureSa aryamA sUrya iva jJeyaH; tena anayoH mUlamaryayoH, saGgame sati yat kalyANaM asmin mahasi varttate / atra jAtyapekSayA ekatvam , anyathA kalyANAni bhUyAMsi santItyUhyam / tatsthAne ucitameva / yato "mUlArkaH zrUyate zAstre sarvakalyANakAraNam" iti zrIhemAcAryavacanAt mUlArkayogamahattvamavadheyam // 78 // asminnanUcAnapatau pRthau guNaiH svayaM guroroja iyAya saMkramam / lasaddaze vRndamiva tviSAM dutaM ___ dIpasya dIpe tamasA praNAzakRt // 79 // asmin anUcAnapatau, ki0, vizAle, kaiH, guNaiH mUriguNaH, svayaM yatnaM vinApi, guroH ojo valaM, saMkramaM iyAya sNkraantimaap| dIpasya tviSAM vRndaM yathA dIpe, kiM0, lasantI dazA vaniryasya tasmin , anUcAne kiM0, lasantI dazA'vasthA yasya tasmin , ojaH tviSAM vandaM ca kIdRzaM, tamasAM pApAnAM ekatra, anyatra dhvAntAnAM praNAzakRditi // 79 // babhAra zobhAmadhikAmiharSirATa___ padaM padaM zastamudAM sasaMpadAM / gurau kamAjanmani vairiviSaM Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH srgH| bhaTohaTe khaDulateva dIptibhRt // 8 // iha kamAjanmani gurau zrIvijayasenasUrI, RSirATpadaM mUripadaM, kiM0, sasampadA sazrINAM zastamudA, padaM sthAnaM, adhikAM zobhA vabhAretyanvayaH / punaH kiM0 padaM, vairizorviSamiva viSaM, taduHkhadAyitvAt yathA bhaToTe mahAsubhaTe, dI ptibhRt kAntimatI, khaDgalatA kapANavalliH, zobhate, sA'pi vairidRgviSamiti tulyaM vizeSaNam // 80 // janA anUcAnapatiM guruM ca taM ___ dRSTretyavocana muditAH parasparam / athAsya gacchasya dhuraM dhariSyataH samAvimau savRSabhAvivAnasaH // 81 // taM guruM taM cA'nUcAnapatiM dRSTyA parasparaM muditAH santo janA ityavocanityUcuH / uttarArdaina tadevAha-athA'sya tapAgacchasya dhuraM imau guruziSyo, samau tulyau, dhariSyataH, kAviva kasyetyAha-savRSabhau anasaH zakaTasyeveti dRSTAntaH // 81 // asAvanUcAnapatiH padaM zriyA- meSAM gurUNAM zuzubhe samIpagaH / ekAlavAlasthitibhAg navodgamaH - saMtAnazAkhI haricandanena kim ? // 82 // zriyAM padaM sthAnaM, asau anUcAnapatiH zrIvijayasenAcAryaH, eSAM gurUNAM zrIhIrAvijayasUrINAM, samIpagaH pArthavI, zuzubhe ityanvayaH / kimutprekSyate--haricandanena kalpadruNA saha ekAlavAlasthitibhAga ekasthAnasthAyI, punaH, navodgama udgacchan santAnazAkhI paJcamaH kalpadruma iveti // 82 / / Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 vijayamavastyAm / enaM vineyaM yuvarAjamUrjitaM . dRSTrA prahRSTAstadamI damIzvarAH / gacchasya gurvI dadhatAM dhuraM hi naH padAvalambyeSa babhUva zaktimAn // 83 // enaM vineyaM yuvarAjaM, kiM0, arjitaM balavantaM, dRSTvA taditi tasmAddhetoH, amI damIzvarA guravo hRSTA ityanvayaH / hetumAhayadityadhyAhAryam ; yataH kAraNAt , gurvI garIyasI, gacchasya dhuraM no'smAkaM, dadhatAM eSa zaktimAna yuvarAjaH padAvalambI babhUva sAraNAvAraNAdigacchavyavasAyavidhAyitvena vizrAmasthAnIyo'bhUditi // 83 // zrImAnanUcAnapatiH kathaM dadhau ___ kalAvilAsAdanukUlanetRtAm ? / gacchazriyA saMvasatA'munA haThA dAdAyi saMpat paripanthivezmataH // 84 // asau zrImAnanUcAnapatiH, kalAvilAsAt anukUlanetatAmanukUlanAyakatvaM, kayaM dadhau ? api tu nAbhUdanukUla iti tadeva spaSTayati-svagacchazriyA saha saMvasatA'munA'nUcAnapatinA, paripanthivezmato vairigRhAt , saMpat haThAdalAtkAreNa, AdAyi pRhIteti hetoranukUlaH kathaM bhavati ? / yaduktam " svasvIbhireva santuSTaH parastrIbhyaH parAGmukhaH / zAstreSu gIyate pAjhairanukUlaH sa nAyakaH " // 1 // vAgbhaTAlaGkAre'pi-" nIlIrAgo'nukUlaH syAdananyaramaNIrataH" iti lakSaNo'nukUla ucyate, ayaM tu tallakSaNavilakSaNa iti; atrAnukUlanetRtAbhAvazabdazleSeNa paravAdisaMpadgrahaNazaktiH Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH srgH| 295 sUcivA, anyathA. tu anukUlanetRtvamaviparItasvAmitvaM sarvasaMmatamastyeveti kathaM tadabhAvakayanamiti dhyeyam / / 84 // guNI gaNasyaiSa patiH samullasan __ rejetamAM dakSiNanetRbhAvabhAk / bhuJjannasau khAM gurudattasaMpadaM prAptAM pareSAM kamalAM hi nAruNat // 85 // eSa guNI guNavAn , gaNasya patirgacchezaH samullasan dedIpyamAnaH, dakSiNanetRbhAvabhAk dakSiNanAyakatvaM dadhat rejetamAmityanvayaH / tadeva prakaTayati-hi yataH kAraNAt , aso svAM gurudattasaMpadaM bhuJjan gacchazriyaM bhuJjan , pareSAM kamalAM prAptAM satI nA'ruNat parazriyamapi na niSiddhavAn , svIcakAreti dakSiNatvaM prAduzcakAra / yadvAgbhaTa:--"dakSiNazcAnyacitto'pi yaH syAdavikRtaH striyAm" iti vacanAdakSiNanAyako'bhUditi bhaavaarthH|| 85 // ayaM vineyaH pratimeva gauravI babhautamAM drAg gurulakSmisaMkramAt / kimatra citraM sudRzAM sukhaM dadha dvimbena sAmyaM pratibimbameti yat ? // 86 // ayaM vineyoM gurulakSmisaMkramAt gauravI pratimeva gurumatirUpamiva, babhautamAmityanvayaH / atra kiM citraM yat prativimba bimbena sAmyaM tulAmeti; "bimbAnusAri pratibimbameva" iti bAlabhAratavacanAt / kiM0 pratibimba, sudRzAM samyagdRzAM, sukhaM dadhat : pakSe sudRzAM zobhanacakSuSAM sukhakRditi / / 86 // asau navIno yuvarAjacandramA Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 vijayaprazastyAm / gacchezamUdhnaha rucAM padaM babhau / sadyaH kalAbhiH sakalAbhirAzritaH sadA'bhavad yattamasAM vinAzakRt // 87 // asau yuvarAjacandramA navIno gacchezamUrdhni babhau, kiM0, rucAM padaM jyotirgRham | navInatvamevAha - yat kAraNAt sakalAbhiH kalAbhiH sadya evAzrita iti nUtanatvam; punaH sadA tamasAM vinAzakRt abhavat / candramAstu sadyaH sakalakalAbhRnna syAt, punaH, sadA tamasAM andhakArANAM vinAzakRnna syAditi nUtanatvam / / 87 / / drAg rAjasaMpad yuvarAji saMkrama candrasya mUrttirjaladhAvivAgamat / citraM na cApalyamitA'sti yadgatA nacApi doSodayakRtkadA'pyabhUt // 88 // asmin yuvarAja drAg zIghraM, rAjasaMpat zrIhIravijayasUrirAjyazrIH, jaladhau candrasya mUrttiriva saMkramaM agamat saMkrAntetyanvayaH / idaM citramasti, idamiti kiM tadevAha--yadvatA yuvarAja gatA, saMpat cApalyaM capalatvaM, na itA'sti, sthirA'bhUditiH ca punaH kadApi doSodayakRt nAbhUt guNAbhAvavatI na jAtA, candramUrttistu jale saMkrAntA satI cApalyamAyAti doSodayo rAtrerudayastamapi kurute iti citram // 88 // vinayanayavirAjat kesarastomaramye kumatimatamataGgadhvaMsadhIre'tivIre / zritavati zubhazobhAM zrIanUcAnapaJcA nana iha bahu reje zrItapAgacchakuJjaH // 89 // Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH sargaH / 295 iha zrIanUcAnapaJcAnane AcAryakesariNi, kiM0 vinayanayAveva virAjantau yau kesarastomo skandhajaTAkalApoM, tAbhyAM ramye, punaH kiM0, kumatimatarUpo yo mataGgo gajastasya dhvaMso nAzastatra dhIre dhairyavati nipuNe vA, atra mAtaGgAnmataGgazabdo'pyasti / yacchabdaprabhedaH --" gaje mataGgamAtaGgau " iti / ata evA'tivIre'tizreSThe'tizUre vA IdRze zrIanUcAnapaJcAnane zubhazobhAM zritavati sati zobhamAne sati, zrItapAgaccha eva kuJjo vividhavRkSalatAgulmAdivRtAntarasthAnavizeSo nikuJja iti bahu reje bhRzamazobhiSTetyarthaH // 89 // asmin sarge indravaMzAvaMzasthayordvayozchandasormilanarUpIpajAtikaM chanda iti; upajAtilakSaNaM tu pUrvamabhihitamasti; sargAntyaMvRtte tu mAlinIvRttaM; tallakSaNamapyuktapUrvamiti / itIti bhavyam ! iti sakalasuvihitasabhAsArvabhaumasamAna paNDitamaNDalImaulimA~lIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNiziSya mukhyapaNDitapurandaramakhyapaNDita zrIvidyAvijayagaNivineyavAcaka zrIguNavijayagaNiviracitAyAM vijayamadIpikA'bhidhAnadhArikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM saptamaH sargo'rthataH samarthitaH / Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aham athASTamaH srgH| athASTamaH sargaH samArabhyate tasyedamAdikAvyamprAptapratApAstapagaccharatnA karaikapIyUSakarA muniindraaH| pUjyA anUcAnayutAH pRthivyA matho vijahUrjagatAM hitAya // 1 // athAcAryapadamadAnAdanu kiyanti dinAni tatra sthitvA te pUjyA anUcAnayutAH santo vijaharvihAraM cakrurityanvayaH / te ki0, prAptaH pratApo yaiste, punaH ki0, tapagaccha eva ratnAkaraH samudrastatra eke dvitIyAH pIyUSakarAzcandrAH, tatsamullAsahetutvAditi / zeSaM sugamam // 1 // AcAryadhuryeNa saharSimukhye pusyAM kSamAyAM viharatvamISu / zAvena siMheSviva jambukAnA 'mAsIt pracAro na kupAkSikANAm // 2 // amISu RSimukhyeSu zrIhIravijayasUriSu, AcAryadhuryeNa svapaTTadhareNa sahA'syAM kSamAyAM pRthivyAM, viharatsu satsu kupAkSikANAM kutIthikAnAM, pracAro nAsIt , ko'rthaH vAdAdividhitsayAbhimukhAgamanarUpaH pracAro nAbhUt / atra dRSTAntaH--yathA siMheSu zAvena bAlakena saha vicaratsu jambukAnAM zRgAlAnAM pracAro na syAt kintu tirobhUya gahanavanAdiSvevAvasthAnaM bhavati, paraM kazcid yuddhAya nopatiSThate tatheti // 2 // Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH srgH| 297 athaikadA'trAvasare vihAraiH __ zrIgUrjaratrA''bharaNIbhavatsu / pUjyeSu satputragayauvarAjyA nubhAvato labdhaghanarddhimutsu // 3 // durlopalumpAkamatAdhikArI __ yo meghajItyastyanavadyavidyaH / dattAndhyamAtmIyamataM mumukSuH khayaM sa nirmokamivAhirAsIt // 4 // athA'sminnavasare ekadA pUjyeSu zrIgUrjaratrAbharaNIbhavatsu zrIgUrjaradezavasudhAbhUSaNeSu jAyamAneSu, punaH, satputragayauvarAjyAnubhAvataH suziSyapradattAcAryapadaprabhAvAt , labdhA ghanazci mud harSazca yaisteSu viharatsu, kimabhUdaya tadagretanena vRttenAha // 3 // durlopaM pApmabhirdustyajaM yallumpAkamataM tasyA'dhikArI tanmukhya iti yo meghajItinAmA lumpAkAcAryaH, kiM0, anavadyA vidyA yasyAsau mahAvidyAvAnastIti / sa meghajInAmarSiH AtmIyamataM lukAmataM, kiM0, dattaM AndhyaM jinapratimAdyAlokazAM andhatvaM yeneti tat , mumukSurmoktukAmaH, AsIt , kathaM, svayaM svayamitisakalazAstravAcanodbhUtasanmatitvena na tu parapreraNayeti iva yathA, ahiH sarpaH, nirmokaM kaJcukamiti dRSTAntaH / yugmavyAkhyA // 4 // udantamatyantanavInamenaM prAptaM sudhApAnamivarDihetum / - adhyAnamAnandamayA anaiSuH Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 vijayamazastyAm / svakarNayoste'tha sakarNamukhyAH // 5 // te sakarNamukhyAH sUrayaH, enaM pUrvoktamudantaM meghajInAmarSeH svamatamocanakharUpanirUpakaM, punaH, atyantanavInaM pUrvamabhUtatvAt / svakarNayoradhvAnaM zrotrapayaM, anaiSuH nayanti sma, zrutavanta iti / ki0, AnandamayAH santaH, kimivetyAha-sudhApAnaM prAptamiva, ki0, RddhihetuM, udantapakSe gacchasamRddhimUlaM, sudhApAnapakSe zarIrArogyavalAdisamRddhimUlamiti // 5 // vihAramAcAryavareNa yuktAH . sukhaM sRjantaH shminaamdhiishaaH| proccaiH pramodaM sma nayanti lokAn kokAnivArkA mahasAM nivAsAH // 6 // AcAryavareNa yuktA vihAraM sRjantaH kurvantaH santaHzaminAmadhIzA guravaH lokAn pramodaM nayanti smeti / dRSTAntamAhakokAMzcakravAkAniva yathA arkAH sUryAH; kiM0, mahasAM nivAsA AvAsAH, gurupakSe mahasAM utsavAnAM, anyatra tejasAm / athavobhayeSAmapi tulyaM vizeSaNamidam // 6 // akabare rAjyasuhRdvadhUnAM vaidhavyadIkSAvidhidAnadakSe / kSoNImalaGkati sapratApe varmeva vAyostamasAM vipakSe // 7 // akabare rAzi pAtizAhizrImadakabbarasuratrANe, kSoNImalakurvati sati vijayamAnarAjye sati, kiM0, asuhRdvadhUnAM vairinArINAM, vaidhavyadIkSAvidhidAnaM raNDAtvavratarUpaM tatra dakSe, babaIsahAraNA : tatkRtikRtini, punaH, samatApe pratApavati / Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH srgH| 299 dRSTAntamAha-yathA vAyorvartya gaganamiva tamasA vipakSe dhvAntazatrau, sUrye, satIti zeSaH // 7 // mahotsavollAsavilAsaharmya mahammadAvAdapuraM prdhaanm| zrIpUjyapAdAH punarIyivAMso mano munInAmiva maitryabhAvAH // 8 // ahammadAvAdapuraM, kiM0, mahotsavollAsAnAM vilAsaharmya kelIgRhaM, punaH, zrIpUjyapAdA IyivAMsaH samAgatAH, munInAM mana iva mainyabhAvAH sAmyAdhyavasAyA iti dRSTAntaH / arthato yugpavyAkhyA // 8 // lumpAkapakSaM pravimucya rucya cetAH sacetAH prasabhaM prcetaaH|| sa meghajIH khairyatibhiH parItaH sUrInanUcAnayutAnanaMsIt // 9 // tatrAgamanAdanantaraM sa meghajInAmarSiH khairyatibhiH paNDitaiH saptaviMzatisaMkhyaiH, parItaH san lumpAkapakSaM lukAkhyamataM, pravimucya anUcAnayutAn zrIvijayasenasUriparivRtAn, sUrIn zrIhIravijayasUrIn , anaMsIcamati smeti / sa kiM0, rucyaM cAru ceto yasya saH, punaH kiM0, sacetAH sahRdayaH, punaH kiM0, pracetA pahaSTAtmeti // 9 // lumpAkapakSakSitisekameghaH - zrImeghajIstairmunibhirvRtaH svaiH| saMsthApitaH prAthamakalpikatve Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm | zrIpUjyapAdaiH sa mahotsavena // 10 // lumpAkapakSakSitiseke luGkAkhyakumatamedinIsecane, meghastadvRddhikatvAditi idaM vizeSaNaM prAgavasthAmAzrityoktam / taiH svainijairmunibhirvRtaH zrImeghajanAmarSiH mahotsavena zAhizrIakabbara sulatAnajalAladImadattAtodyavAdanAdinotsavena zrI pUjyaiH prAthamakalpikatve navIna zaikSatve saMsthApita iti // 10 // lumpAkapakSAdhipatiH sumedhAH sa meghajInAmaRSirvinItaH / 300 pUjyAMhnipAthoruhaparyupAsti parAyaNo bhRGga ivA'janiSTa // 11 // sa meghajanAmaRSiH, kiM0, lumpAkapakSAdhipatirapi punaH sumedhAH dhImAn punarvinItaH san bhRGga iva bhramara iva pUjyAMhipAthoruhaparyupAstau gurucaraNakamalasevane, parAyaNastatparo'janiSTa jAtavAniti mahAdbhutaM sarveSAmiti zeSaH // 1.1 // vihRtya tasmAt purato vRtAstaistaiH sAdhubhiH sAghughurandharAste / haMsA ivAbjaiH sara utsavauSaiH pUrNa puraM pattanamAptavantaH // 12 // tasmAt purato rAjanagarAt vihRtya taistairAcAryopAdhyAyapaNDitapradhAnaiH punarnavadIkSitaistaiH sAdhubhirvvatAste sAdhudhurandharA guravaH, krameNa pacanaM puraM aNahilapATakanAmakaM nagaraM, kiM0, pUrNa, kaiH, utsavaudhairmahasamUhaiH, abjaiH kamalaiH pUrNa sarastaTAkaM haMsA iva AptavantaH mAtA iti // 12 // " Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH srgH| cakruzcaturmAsakamAptamukhyA __ asmin pure pattananAmni puujyaaH| teSAmatho pAraNake gurUNAM ___ hRdutsukaM vandanakotsave'bhUt // 13 // ApteSu mukhyAste pUjyAH, asmin pure pattane, caturmAsa ckruritynvyH| atha caturmAsakapAraNake teSAM gurUNAM, hRnmanaH, vandanakotsave nijapaTTabhRtpAdavandanadvayapradAnotsave, utsukaM . amUditi // 13 // ___aSTabhittairvandanotsavaM varNayanti varSe nabhaHpAvakabhUpasaMkhye _mAse sahasye ca tithau caturthyAm / sitetarAyAM sukhavRddhikA lagne manojJe'hani doSamukte // 14 // ___varSe, kiM0, nabho binduHzUnyaM, pAvakA agnayaH trayaH, bhUpAH SoDaza, ete aGkA vAmagatyA mIlitA yatra tatra 1630 pramANe saMvatsare, punAse sahasye pauSe mAse, ca punaH, caturthyA tithau, kiM0, sitetarAyAM zyAmAyAM, punaH kiM0, sukhadRddhikA, punaH, lagne rAzyudaye manojJe sati, punarahani dine, doSamukta nirdoSe sati // 14 // . khajanmabhUjanmaphalAbhilASA . dullekhihallekhini lekhavanye / : naipuNyapuNyAtmani sAdhusAdhvI sArthe samete paritaH prabhUte // 15 // . Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / punaH, paritaH sarvataH, prabhUte baho, sAdhusAdhvIsArthe samate milite sati, kiM0, svajanma eva bhUjanmA pAdapastasya phalAbhilASAt phalamAptimanorathAt , ullekhI utkRSTo yo hallekha autsukyaM yasya tasmin , punaH kiM0, lekhAnAM devAnAM vanye vandanIye, punaH kiM0, naipuNyapuNyAtmani prAvINyapavitrAtmake, iti sAdhusAdhvIsArthavizeSaNAni // 15 // niHzeSanepathyasanAthakAyaiH protphullapAthoruhapezalAsyaiH / bhUyiSThadezAgatabhavyaloka suraiH pure'tra tridivAyamAne // 16 // punaH asmin pure pattane tridivAyamAne sati, kairityAhabhUyiSThA bahavo ye dezA marusthalImAlavamedapATasaurASTrakacchakuGkaNAdayastebhya AgatA ye bhavyalokAsta eva surA devAstaiH, svargasamAne sati, taiH kiM0, niHzeSanepathyaiH svasvasamastavaSaiH, sanAthaH saMyuktaH kAyo yeSAM taiH, punaH ki0, protphullapAyoruhANIva pezalAni gurumukhavIkSaNAt kamanIyAni AsyAni yeSAM tairiti // 16 // sakarNakarNotsavadAnada: gItaiH sugaandhrvgnnprnniitaiH| mattApramattakharakokilasya ___ pure zriyAM gacchati kAnanasya // 17 // punaH, pattane pure, gAndharvagaNapraNItairgAyanavajoktagIteH, punaH ki0, sakarNakarNotsavadakSaiH caturanarazrotrotsavakAribhiH, kAnanasya vanasya, zriyaM gacchati banazobhA yati, kiMlakSa Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH srgH| 303 Nasya banasyetyAha-mattA AmramaJjarIrasAkhAdAdunmattAH punaramamattakharAH punaH kAkalIrUpapazcamodgArakAridhvanayaH, kokilAH pikAH yatra tasya vanasyopamA gacchati satIti // 17 // drAga rodasIrandhramadhizrayahi rnAnAvidhA''todyavinodinAdaiH / parjanyagarjAravavaryadeva mArgopamAM gacchati pattane'smin // 18 // punaH, asmin pure pattane, parjanyagarjAravavaryadevamArgopamA meghadhvanimanojJagaganatulA, gacchati sati; karityAha-nAnAvidhAtodyavinodinAdaiHvicitravAditrADAdakRcchabdaiH, kiM kurvadbhiH, rodasIrandhra adhizrayadbhirnabhobhUmyantarAlapUrakairiti // 18 // zrAddhAmbuvAheSu suvastravitta__ svrnnaadidaanairtimaanmaanaiH| varSatsu nIrairiva cArthisArtha sAraGgamodAya yatheSTamiSTaiH // 19 // ca punaH, arthisArthasAraGgamodAya yAcakacAtakamamodAya zrAddhAmbuvAheSu zrAvakajaladhareSu, nIraiH jalairiva suvastravittasva didAnaiH zobhanavasanadhanakAzcanAdipradAnaiH, kiM0, atimAnamAnaiH apramANabahumAnaiH, punaH, iSTairvallabhaiH, yatheSTaM yathAruci tathA varSatsu satsviti // 19 // saMsUtritollAsavilAsalAsya.. kalAkhakuNThe kalakaNThakaNThe / . rAmAjane maJjulamaGgalazrI Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / sphItAni gItAni ca gAyatIha // 20 // punaH, ihAsmin pure, rAmAjane nArIgaNe, kiM0, saMmUtritolAvilAsA nirmitotsAhotkarSA yA lAsyakalA nRtyakalAstAsu, akuNThe nipuNe, punaH, kalakaNThakaNThe kokiladhvanau, maJjulAni yAni maGgalAni dhavaladhvanirUpANi teSAM zriyA sphItAni vRddhimanti, gItAni gAyati sati / / 20 / / saMghAnaghotsAhalatAvitAna drUNAmanUcAnapurandarANAm / sAnandanandyutsava gucchagacchAnujJA munIndradviradairadAyi // 21 // iti mahotsaveSu satsu munIndradviradairmunimataGgajaiH, gurubhiH anUcAnapurandarANAM AcAryendrANAM kiM0, saGghasya zramaNasaisya yo'naghotsAhaH sa eva latAvitAnastasya draNAM tarUNAM, tadAdhAratvAt : sAnandA ye nandyutsavA nandirUpotsavAstadrUpA ye gucchAH puSpastabakAstatsthAnIyA yA gacchAnujJA gaNasAraNAvAraNAcodanApraticAMdanA''dezopadezapadapradAnarUpA, gacchezvarya sAmrAjyAnumatiradAyi dattetyarthaH / aSTabhirantyakriyaM kulakaM vyAkhyAtam / / 21 / / dadurgaNasyAsya yadA'naghasyA'nujJAmanUcAnavarAya pUjyAH / tadA prarohAvasatAM satAM ca cetasyabhUtAmamudAM mudAM ca // 22 // anaghasya asya gaNasya yadA anUcAnavarAya pUjyA gurumizrAH, anujJAM dadurdattavantaH tadA kiM jAtamityuttarArddhenAha 304 Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH srgH| 305 sadA tatra kSaNe, asatAM satAM ca cetasi krameNa amudA mudA ca parohI abhUtAM babhUvatuH, iti // 22 // AcAryadhuryo mahadhAma gacchA nujJAmupetyA'tibabhau pratApI / stomairgavAM kluptajagatprakAzo bharceva bhAsAM nabhaso'ntarAlam // 23 // bhAcAryadhuryaH gacchAnujJAM kiM0, mahadhAma mahAnAM tejasA pAma zAlAM, upetya prApya, ativabhau bhRzamazubhava , kiM0, pratApI pratApavAn , yathA bhAsAM bhartA bhAnuH, nabhaso'ntarAlaM gaganamadhyaM, upetya zobhate, kiM0, klupto jagati prakAzo yena; kairgavAM stomaiH gurupakSe gavAM vAcAM ravipakSe gavAM kiraNAnAM stomairvRndaiH, iti // 23 // uktvetyamAbhyAM taraNerivAhaH zriyA ca kAntyA ca tavA'stu sNgH| lakSmImanujJAM ca vineyarale dve apyamuSminnidadhe guruH khe // 24 // amugmin vineyaratne'smin ziSyocame, gururlakSmI sUripadavIrUpAM, anujJAM ca sarvakAryAnumatipadAnarUpAM, de api nidadhe'sthApayat, kiM0, kRtvA iti uktvA kathayitvA iti, kiM0, tadAha-AbhyAM gacchAdhipatyalakSmIgacchAnujJAbhyAM, amA saha, tava saMgo'stu bhUyAditi, kAbhyAmiva kasyetyAha-taraNeH sUryasya, iva yathA, ahAzriyA vAsaralakSyA, kAntyA rucA ca, iti bhAvaH // 24 // . varNAH kimete.likhitA lalATa Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / paTTe'sya vAsAn gurubhiH sRjadbhiH / Ajanma jiSNo ramayeva te'stu gacchazriyA sArddhamavipralambhaH // 25 // asyAcAryasya, vAsAn sRjadbhiH vAsakSepaM kurvadbhirgurubhiH, kiM0, ete varNA lalATapaTTe likhitA iti ete ka ityAha-- he ziSyottama ! te taba, Ajanma AbhavaM, gacchazriyA sArddha avimalagbho'stu viyogo mA bhUyAditi, kayeva kasyetyAha- jiSNorviSNoH, lakSmyeveti dRSTAntaH // 25 // guroranujJAmadhigamya samyak sthitaM tamAgAt sakalA gaNarddhiH / 206 vegAdapAcIpavanaprapacaM vasantalIleva vanasya madhyam // 26 // guroranuza adhigamya prApya, samyag sthitaM taM sUriM sakalA gaNarddhirgacchasaMpattiH, AgAt prApteti yathA vasantalIlA apAcIpavanamapaJca dakSiNAnilavistAraM, adhigamya vanasya madhyaM kAnanAntarAlaM, vegAdAgacchatIti dRSTAntaH // 26 // sudharmajambUprabhavAdisUri siMhairdhRtA yA'sya gaNasya dhurvI / bahannayaM tAM sumanaH sukhAya svargAdhipatyaM maghaveva jajJe // 27 // yA'sya gaNasya dhurvI dhUH, sudharmajambuprabhavAdirisiMhai:pUrva ghRteti tAM gaNadhuraM ayaM vahan maghaveva indra iva, svargAvipatyaM vahan sumanaH sukhAya sumanasAM paNDitAnAM ekatra, Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH sargaH 307 anyatra va sumanasA surANAM, sukhAya jajJe jAta iti dRssttaanvH|| 27 // nyakSarSibharnA guruNA'munA ca ziSyeNa cAnena navodayena / dvAbhyAM gaNo'sau zuzubhe vasanta ___ ivollasaMzcaitrikamAdhavAbhyAm // 28 // nyakSarSibharnA samastasAdhukhAminA, amunA guruNA ca punaranena navodayena ziSyeNeti atra dvau cakArau yostulyatvasUcako dvAbhyAmetAbhyAM asau gaNaH zuzubhe, yathA vasanta - paitrikamAdhavAbhyAM caitravaizAsAbhyAmiva, iti dRSTAntaH // 28 // asminnanUcAnapatau gaNasyA nujJAmupete vavRdhe vizeSAt / zrIdarzanajJAnacaritramUlaM veleva candre'bhyudayaM payodheH // 29 // asmin AcAryapatau maNAnuna upete mAse, sati darzanahAnacaritramUlaM darzana samyaktvaM jJAnaM matizrutAbhyAsarUpaM caritraM saMyamasteSAM mUlaM bIjaM zrIstapagacchasaMpat, vadhe vRddhimatI jAtA, payodharveleva candre'bhyudayaM mAse sati yathA vRddhipatI tatheti dRSTAntaH // 29 // zrImatyanUcAna ite gaNasyA nujJAM manojJAmudayaikamUlam / gaccho'yamullAsabhRdAzu cAsIt pUrvAdrimaMzAviva jIvalokaH // 30 // Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 vijayamazastvAm / . asminityadhyAhArya asmin zrImati anUcAne gaNasyA'nujJAM ki0, manojJAM punaH, udayaikamUlaM gacchAbhyudayahetuM, ite prApte, saMti ayaM gacchaH ullAsabhRt AsIt / yathA pUrvAdrimudayAcalaM, aMzau sUrye, pAle sati jIvaloko martyaloka iveti // 30 // anujJayA sAkamathAtra gaccha cintAtmako bhAra iyAya ziSye / jyotsnAgamaH zItamarIcibimbe . triyAmayevAnugarAgamayyA // 31 // adhAnA'smin ziSye, anuzayA sAkaM gacchacintAtmako bhAra iyAya aagtvaanitynvyH| anujJayA kiM0, anugAnAM sevakAnAM yo rAgastanmayyA yathA zItamarIcibimbe candramaNDale triyAmayA yAminyA, kiM0, anugacchatItyanugaH sArvadiko yo rAgo raktimA snehaH tanmayyA tatpracurapA, sAkaM jyotsnAgamaH kaumudIsaMgamaH, ivevi dRSTAntaH // 31 // kRtau mahAvIraparamparaika mahArathasyohahanAya dhaatraa| gurumahaujAzca vineya eSa dhurandharau dvau vRSabhAvivemau // 32 // ghAtrA veSasA, dvau dhurandharau gaccapUrvahau, imau vRSabhAviva kRtau imau kAvityAha-eko guruca punareSa mahaujA mahAbalavAn , vinaya iti kasmai udahanAya kasya mahAvIraparamparAmahArathasya barddhamAnajinazAsanazakaTasyeti // 32 // guruM ca ziSyaM ca nirIkSya gaccha Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH sargaH : 1 cintodyatau saGghajano jaharSa // svasveSu kAryeSu zubheSu vAmAvAmAvivAtmIyabhujau prasaktau // 33 // guruM ca ziSyaM ca dvAvimau gacchAcintodyatau nirIkSya sajanazcaturvidho'pi saGghalokaH, jaharSa hRSTaH, yathA svasveSu nijanijeSu, zubheSu varyeSu kAryeSu vAmA'vAmau savyApasavyau, AtmIyabhujau nijavAhU prasaktau parau, dRSTrA loko harSavAn bhavati tatheti dRSTAntaH // 33 // khagacchacintodbhavabhUribhAra kSamaM nirIkSyAtmavineyamenam / hRdIti dadhyAvatha sUrisaMsatsiMho'nyadA hIragururgariSThaH // 34 // 309 enaM AtmavineyaM, svagacchacintodbhavabhUribhArakSamaM gacchacintAnirvAhasamartha, nirIkSya anyadA surisaMsatsiMhaH AcAsabhAkesarI, hIraguruH zrIhIrasUriH, hRdi manasi iti vakSyamAnaM dadhyau dhyAtavAn // 34 // netre zratasyAbjavilocanAnAM syAdaJjanasyeva nijAGkamukteH 1 lakSmIranUcAnapateramuSya dezAn bahUn bhUSayato vihAraiH // 35 // yathA aJjanasya kajjalasya, nijAGkamukteH svAspadamocanAt kajjalakumpakAt pRthag bhavataH, abjavilocanAnAM strINAM, netre zritasya lakSmIH syAt tathA'muSyA'nUcAnapaterasyAcAryadhuryasya, Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 bijayamazastyAm | nijAiyukteH asmadutsaGgAspadamocanAt bahUn dezAn bihAraiH bhUSayataH sato lakSmIH syAditi // 35 // dhyAtvetyatho vyAkaraNAdividyAvidyAdharI bhoganabhogamAnAm / AjJAmanujJAtagaNendirANA meSAM vihArAya dadurdamandrAH // 36 // atheti dhyAtvA iti manasi nizcitya, eSAM, AcAryANAM kiM0, anujJAtA gaNendirA gacchalakSmIH yeSAM teSAM vihArAya AjJAM vihArAdezaM, damIndrA guravaH, dadurdattavanta iti / eSAM kiM0, vyAkaraNAdiryA vidyA AdizabdAt sAhityatarkajyotizchandolaGkRtimabhRtigrahaH saiva vidyAdharI khecarI, tasyA bhoge nabhogamAnAM vidyAdharANAmiti // 36 // AdAya dAmeva gurornidezaM mUrdhnAtha mUrddhanya RSIzvarANAm / krameNa so'pApamavApa campA - neraM puraM durgamadurgamUrttiH // 37 // RSIzvarANAM mUrddhanyaH zrIAcAryaH, guroH zrIhIravijayasUreH, nidezaM vihArAdezaM, dAmeva mAlAmiva, mUrdhnA AdAya lAtvA, krameNa gurupArzvAccalan campAneraM puraM durga, avApa prAptaH kiM0 apApaM niSpApamiti kriyAvizeSaNaM nagaravizeSaNaM vA sa kiM0, adurgA'caNDA mUrttiryasya saH saumyamUrttitvAditi // 37 // zreSThIbhyasabhyo jayavantanAmA tatrotsavairdattajagatpramodaiH / Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH srgH| 311 dhanAnyapo'mbhoda ivaiSa varSa nakArayat prauDhatamA pratiSThAm // 38 // tatra campAneradurge jayavantanAmA zreSThI ki0, ibhyeSu dha. niSu, sabhyo mukhya iti, dattajagatpramodaiH jagatkRtAhAdaiH, utsavaiH prauDhatamA pratiSThAM akArayat AcAryadhuryadvAretizeSaH kiM0, kurvan varSan kAni dhanAni vittAni, apaH pAnIyAni, ambhodo megha iveti dRSTAntaH // 38 // __ AcAryavaryAH puri tatra zubhre trayodazAhe'hni ca mAsi rAdhe / . abde'tha dRkpAvakabhUpasaMkhye kRlA pratiSThAM vidadhurvihAram // 39 // tatra puri nagare, mAsi rAdhe vaizAkhe mAse, punaH, zubhre trayodazItithau punaH ande ki0, dRkpAvakabhUpAnAM yayaGkaSoDazAGkAnAM krameNa vAmagativinyastAnAM 1632 iti saMkhyA yatra tatrAnde varSe pratiSThAM kRtvA vihAraM vidadhuzcakrire te sUraya iti zeSaH // 39 // kSmAM pAvayantaH padapadmapAMsu. puurairnuucaanshirovtNsaaH| kramAdalaMcakruralaGkRtAbdhi zrIpUritaM sUratibandiraM te // 4 // kramAt anUcAnazirovataMsA AcAryazIrSazekharAH, padapanapAMsupUraiH caraNakamalareNugaNaiH, kSmAM bhUmi, pAvayantaH pavitrIkupantaH calanta iti yAvat , alaGkRto vibhUSito'ndhiH samudro Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 vijayaprazastyAm / yena tat tadupakaNThavattitvAditiH punaH, zrIpUritaM suratibandiraM telaJcakuH prAptA iti // 40 // paurairathAsminnagare pravezo tsavA atucchA vihitA yatheccham / jyeSThasthitiM te guravo'tha tasthu statraiva dharmA iva mUrtimantaH // 41 // athA'spinagare paurairnagaramahAjanaiH, pravezotsavAH yathecchaM yathAruci, tathA vihitA iti tatraiva nagare sUratibandire te guravo'tha jyeSThasthitiM caturmAsIM tasthuH ivotprekSyate mUrtimanto dharmA iva zarIriNaH sAdhudharmA iti // 41 // atha tatra kiM jAtamityAha zrIbhUSaNo nAma digambarezasteSAM gurUNAM kamalotsavAnAm / tatrAtha zobhAmasahiSNuruSNabhAsAmivolUkayuvA babhUva // 42 // atha caturmAsakAnantaraM tatraiva tasthuSAM teSAM gurUNAM ubhAsAM sUryANAmiva kamalotsavAnAM gurupakSe kamalAyA lakSmyAH utsavo yebhyasteSAM sUryapakSe kamalAnAM kajAnAM utsava iti / zobhAM zriyaM, asahiSNuH akSamitA, ka ityAha- zrIbhUSaNo nAmnA digambarezo dikpaTAcAryaH, iti ka iva babhUveti prAha--ulUkayuvA ghUka iveti // 42 // teSAM prabhUNAM pratibhAprakarSapradyotanodyotimukhAmbujAnAm / Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH sargaH / saMghAziSA maJjulamaGgalAlImUlena sajjIkRtasAhasAnAm // 43 // zrImizracintAmaNimukhyabhaTTa sabhyeSu paureSu ca satsu satsu / vAde sahAnena digambareNa 313 jayo'bhavallokamudabdhicandraH // 44 // 9 teSAM prabhrUNAM gurUNAM, kiM0, pratibhAprakarSapradyotanodyotimukhAmbujAnAM prajJotkarSAdityodyotavadvadanakamalAnAM punaH kiM0, sajjIkRtaM sAhasaM savaM yaisteSAM kayA, saMghAziSA caturvidhasaGghasaMbandhimaGgalazaMsanena, kiM0, maJjulamaGgalAlImUlena kamanIkalyANazreNikAraNeneti // 43 // punaH keSu paureSu nAgareSu, kiM0, satsu paNDiteSu sAdhuSu vA, kiM0, zrImizracintAmaNinamnA mukhyo bhaTTaH sabhyo yeSu teSu zrI mizracintAmaNimukhyabhaTTa sabhyeSu satsu bhavatsu, anena digambareNa saha, vAde jAyamAne sati, jayo'bhavad babhUva kiM0, lokamudabdhau janapramodapayoSau candrastadRddhikAritvAditi yugmavyAkhyeyam // 44 // " dRSTTunamenaM sarasIjapANi padmotsavaM drAgudayaM prapannam / zrIbhUSaNo kairaviNIsamUha ivAbhavad mudritavatrakozaH // 45 // enaM inaM svAminaM sUrye vA, udayaM prapannaM dRSTrA, kiM0, sarasIjavat pANI yasya taM, pakSe sarasIjaM pANau yasya taM punaH 41 Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 vijayaprazastvAm / ki0, panAyA ramAyAH, pakSe padyAnAM kamalAnAM utsavo yasmAt taM, zrIbhUSaNo dikpaTaH, kairaviNIsamUha iva mudrito vaktrakozo mukhakuDmalaM yasya saH, abhavad jAtavAniti // 45 // zAstrajJavijJadvijabhUribhaTTai yattad vadan parSadi bhuussitaayaam| zrIbhUSaNaH digvasanastadAnI hAsyAspadaM bAla ivAjaniSTa // 46 // "zAsanasAmarthyena tu santrANavalena vA'navadyena / yuktaM yattacchAstraM taccaitat sarvavidvacanam" // 1 // ityukteH zAstrANi sarvajJavacanAni jAnantIti zAstrajJAH jainapaNDitAH, punarvijJA dvijAH paJcakAvyAdidakSavibhAH, punaH, bhUribhaTTAstArkikAstairbhUSitAyAM parSadi yattad apasiddhAntarUpaM, vadan tadAnIM zrIbhUSaNo digvasano'bAlo'pi bAla iva mUrkhaica, hAsyAspadaM ajaniSTa jAtaH, sarveSAM sabhyAnAmiti zeSaH // 46 // asminnanUcAnavitAnazake jayAGkitAGke sumnomnojnye| zrIbhUSaNasya smayatuGgazailaH samantataH srAk kaNazo babhUva // 47 // asmin anUcAnavitAnazake AcAryadvandendre, kiM0, jayAhitAGke gurupakSe jayena vAdivijayarUpeNa, pakSe jayena jayadattenendraputreNa aGkito'laDkRtaH aGka utsaGgo yasya tasmin jayavati jAte sati, punaH kiM0, sumanobhiH paNDitaiH, pakSe devamanojhe manohare, zrIbhUSaNasya prativAdinaH, mayatuzaila: Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH sargaH1 garvottugiriH, sAk zIghra, kaNazaH zatakhaNDamaH, bbhuuvetibhaavH||47|| durvAdidarpajvarazAntivaidyaiH kurvnnnuucaanvrairvivaadm| zrIbhUSaNAzAvasano'janiSTA nAbhidhazcAtmamatArthanAmA // 48 // anUcAnavaraiH, ki0, durvAdidarpa eva jvaro rogastasya zAntau zamane vaiyaiH, vivAdaM kurvan zrIbhUSaNAzAvasanaH zrIbhUSaNanAmA AzAvasano digambaraH, kiMlakSaNo'bhUdityAha--anaryA niraryikA abhidhA saMjJA yasya saH, zrIbhUSaNapade'zrIbhUSaNo'bhUta, punaH, AtmamatArya khamatArthatulyaM nAma yasya saH digambaramatabhRttvena digambaro nano'bhUditi bhAvArthaH / / 48 // caturdiguccaizcaturasrikAyAM vane jayazrIH sttaa'viyogaa| zrIbhUSaNAhaMkRtidArudAha dIptapratApAnalasAkSikaM taiH|| 19 // taiH sUribhiH, tatra jayazrIH vatre itynvyH| kiM0, satataM aviyogA sadA saMyogavatItyarthaH, kasyAM, caturdiza evoccairatyuccA yA caturasrikA maGgalakalasAGkitA loke 'caurI' iti prasiddhA tasyAM caturdiguccaizcaturasikAyAM, punaH kathamityAha-zrIbhUSaNasya ahaGkatirahaGkAraH sa eva dArudAhaH kASThajvAlanaM tena dIpto yaH pratApAnalaH tejaHpAvakastasya sAkSikam , yato loke'miM vinA kanyAvaraNaM na syAditi // 49 // khokabhUlokabhujaGgaloka Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 vijayaprazastyAm | vilAsinIgItavinItagItaH / ayaM jayazrIkarapIDanAhvo maho mahAMstatra pure prajAtaH // 50 // svarloko amartyalokaH bhUloko martyalokaH bhujaGgalokaH pAtAlalokaH teSAM vilAsinIbhiH khIbhiH gItAni gAnagocarIkRtAni vinItAni vinayagarbhitAni gItAni guNAvadAtarUpANi yasya saH jayazrIkarapIDanAhaH jayalakSmIkaragrahAkhyaH, -ayaM uktalakSaNaH, mahaH kiM0, mahAn tatra pure, prajAto' bhUt / / 50 / / vicitravAditra pavitrapAtravistArizabdairbadhirIkRtAdhvA / bhUyastamAnandanidAnadAna prahvAkhila zrAvakadattamAnaH // 51 // sadyo navoDhAM jayakanyakAM tAM kAntAmanUcAnavaro varAsyAm | kulAGganAgItamanojJagIto lAvA nijopAzrayamAjagAma // 52 // vicitrANi nAnAprakArANi yAni vAditrANi bherImRdavINAveNupramukhANi punaH pavitrANi ca yAni pAtrANi rAjanarttakarUpANi teSAM zabdaiH badhirIkRtaH adhvA mArgo yasya saH, - punaH kiM0, bhUyastamo atighano ya Anando modaH tannidAnaM kAraNaM yaddAnaM tatra prahaiH AsaktaH akhilaiH sarvaiH zrAvakaiH dataM mAnaM pUjAlakSaNaM yasya saH // 51 // evaMvidhaH kaH kiM ca kRtavA Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 aSTamaH sargaH / nityAha-sonUcAnavaraH zrImadAcAryavaryaH, tAM jayakanyakAM, kiM0, navoDhAM navapariNItAM, punaH kiM0, kAntAM abhISTAM sarveSAmiti zeSaH / punaH kiM0, varAsyAM ramyamukhIM, lAtvA kiMlakSaNaH san, kulAGganAgItamanAMjhagItaH san kulastrIgItadhvanipUrvakamiti, nijopAzrayaM svaM sthAnaM, AjagAma AgatavAniti yugmavyAkhyA / / 52 // dezAt prabhuH kuGkaNadezadhAtrIlatAvilAsaikakalAvasantaH / durvAdivRndadrumamattadantA balo balADhyo vavale'tha tasmAt // 53 // I atha tasmAd dezAt, sa prabhurvavale pazcAd valito gurjaratrAM pratItyanvayaH / kiM0, kuGkaNadezasya yA dhAtrI pRthvI saiva latA vallI tasyA vilAsaikakalAyAM vasantaH tacchobhAsaMpAda katvAt punaH kiM0, durvAdivRndAnyeva dumAstaravasteSu matadantAbalaH prabhinnagajastadbhaJjakatvAt, ata eva balADhyaH zrutabalAdiparipUrNa iti // 53 // zastaiH samastAM sukhayan dharitrIM gobhiH payovAha iva svakIyaiH / zrIpattanaM pattananAma tuGgaM daGgaM kramAt prAvRSi so'dhiSThau // 54 // kramAt sa guruH, tato dezAd viharana kAlAntareNa svakIyagaubhirvAgbhiH, payovAha iva gobhirjalaiH, dharitrIM sukhayan, gobhiH kiM0, zastaiH prazastaiH, gozabdasya puMstrIliGgatvAdidaM puMvizeSaNam, Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / pattanaM nAma tujhaM droM, kiM0, zriyaH pattanamiva zrInagaramiti, prASi varSAcatumAsake, adhitaSThau sthita iti // 54 // itazca raGgattaratuGgagAGga trnggtulyaa'tulkiirtikiirtyaa| zubhrIkRtAzeSakakuSprapaJcaH pUrvarSipanthAmbudhipUrNimenduH // 55 // saubhAgyabhUIragurugarIyaH zrIbhrAji gandhArapure vareNye / tasthau jagallokamanaHpradatta harSAsu varSAsu sukhAbdhimInaH // 56 // itazceti adhikArAntare, ragattarAzca tujhAca te gAGgatarakAgaGgaoNrmayastaistulyastattulyaH, punaratulo'nupamaH kIrtirvistAro yasyAH "kIrtiryazasi vistAre" iti zrIhemasarivacanAt , tayA ragattaratuGgagAGgataraGgatulyAtulakIrtikIA ; zubhrIkRto dhavalitaH azeSakakuSapaJco niHzeSadigAbhogo yena saH, punaH, pUrvaSipanthAmbudhipUrNimenduH prAcInamunimAgaNivapUrNacandra iti, pathavat panthazabdo'pyastIti dhyeyam // 55 // idRk kaH kiM ca vihitavAnityAha-punaH saubhAgyabhUH subhagatvagehaM, hIraguruH zrIhIravijayasUriH, garIyAzrIbhrAji mahIyolakSmIzAlini, punaH, vareNye zreSTha, gandhArapure vandire, tasthau, kAsu, varSAsu, kiMlakSaNAsu, jagallokamanasAM pradatto harSo yAbhistAsu, guruH kiM0, sukhAbdhau saukhyasamudre mInastatra magnatvAditi yugmavyAkhyA // 56 // sAmpataM kAvyacatuSTayena sargamupasaMharatisati suratarau dhAmnIvA''tirna dauHsthyasamuhavA Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ____ aSTamaH srgH| 319 vasati sati bhIH sauparNeye na pannagariva / . abhavadasukhaM satyAsannaM na hIragurau gurau jaladhisavidhe zrIgandhAre pure paramodaye // 57 // iva yathA, dhAmni gehe, suratarau kalpapAdape sati, dauHsthyasamudbhavA dAridrayajAtA, artiH pIDA, na syAt / tathA sauparNeye garuDe, vasati sati, iva yathA, pannagabhUH bhIH sarpodbhavA bhItiH, na syAt / tathA jaladheH samIpaM yatra tatra jaladhisavidhe samudrAntikavartitvAt zrIgandhAre pure, punaH kiM0, paraH prakRSTaH mAyAlakSmyA udayo vAhanAdInAM kSemeNA''gamanAd yatra, athavA paramaH prakRSTa udayo yatra tatra, hIragurau kiM0, gurau mahati sati caturmAsImAsIne sati asukhaM AsannaM nAbhavat sAtameva jAtamiti // 57 // athAnUcAnAn varNayatitapati tapane yA'mbhojAnAM sarasyatalArNasi praNayini mRgInetrANAM yA nizAntikavartini / ajani janitAmandAnandA sadA ratiraGginAM sthitavati sukhaM sA'nUcAne purottamapantane // 58 // ___ tapane bhAnau, tapati sati, sarasi taTAke, kiM0, atalAnasi agAdhajale, yA ambhojAnAM bhavati, punarmagInetrANAM strINAM, yA nizAntikavartini nizAyAM antikavatini, athacA'nizaM nityaM antikavartini samIpasthAyini sati, praNayini bhaIri bhavati, sA ratiH prItiH, sadA nirantaraM, purottamapattane anUcAne zrIvijayasenasUrau sthitavati sati, sukhamiti kiyAvizeSaNaM, ajani jAtA, keSAM, aGginAM tatratyasaGghajanAnAM, Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 vijayaprazastyAm / ratiH kiM0, janitA'mandAnandA nirmitAnalpAhAdeti / / 58 // salilalalite tApavyApo divIva ghanodaye / vanabhuvi harau lIlAle sthitiH kariNAmiva / iha puri mudhIprItizrIvAGmayAmbudhikumbhaje .. na hi sati mahAnUcAnendra kupAkSikabhIrabhUt // 19 // - iva yathA, divi AkAze, salilalalite jalApUrNe, ghanodaye meghodaye sati, tApavyApo na syAt / punaH, yathA vanabhuvi kAnanAvanau, harI siMhe, lIlAzIle krIDAzAlini sati, karigAM hastinAM, sthitirna syAt ; tathA iha puri pattananagare, mahAnUcAnendra zrImadAcArye sati, kiM0, sudhInAM paNDitAnAM prItizrIyasmAd evaMvidho yo vAGmayAmbudhiH siddhAntasamudrastatra kumbhaje'gastye, kupAkSikabhIH kumatilokabhItiH, nA'bhUt // 59 // gaganasadane nakSatrANAmivAmalarociSAM zaradi suhRdi prAptAyAM mAtalAntarapAmiva / sukRtikRtidRgvyApArazrIvilAsavidhAyinA majani mahimA'nUcAnAnAM bhRzaM puri pattane // 60 // - iva yathA, zaradi prAptAyAM zaratkAle jAte sati, gaganasadane vyomAgaNe, amalarociSAM nirmalatviSAM,nakSatrANAM mahimA syAt / punaH zaradi ki0, suhRdi mitrAnukAriNyAM, lokAnAmAhAdadAyitvAditi prAptAyAM, kSmAtalAntabhUmadhye, apAM pAnIyAnAM, iva yathA, mahimA syAt ; tathA pattane puri nagare, anUcAnAnAM zrIAcAryANAM, kiM0, sukRtiSu puNyAtmasu kRtiSu ca paNDiteSu dRg'vyApAreNa nirIkSaNarUpeNa zrIvilAsavidhAyinaH kamalollAsakAriNasteSAM, mahimA mAhAtmyaM, ajani // 60 // .. nA Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH sargaH / atra sarge indravajropendravajrayoH pAdodbhavopajAtinAmakaM chandaH, tallakSaNaM tu prAgabhihitam / antye vRttacatuSTaye hariNIcchandaH, tallakSaNamapi pUrva pratipAditamiti / " itIti kaNThyam / iti sakalasuvihitasabhA sArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalamaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNi suzipya mukhya paNDitapurandaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakaguNavijaya gaNiviracitAyAM vijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM aSTamaH sarvo'rthataH samarthitaH / 321 arham atha navamaH sargaH / 42 atha navamaH sargaH samArabhyate, ayaM sargaH zrI akannarapAtizAhi zrIDIravijayasUricaritarUpaH tenA''dAvekAdazabhiIcaiH sAmAnyena pAtanAhi zrImadakancaraM kavirvarNayati - itazca tIvrAtapatIvradIdhitiprabhapratApAnaladIptadigmukhaH / akabbaraH zatrunitambinIdRzAmanaJjanIkArakRtI virAjate // 1 // itavetyasminnatrasare, akabvaro nAmnA pAvazAhiH, virA Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 vijayapazastyAm / jata ityanvayaH / ki0, tIvraH khara Atapo yasyA'sau tIvradIdhitiH sUryastatpabho yaH pratApAnalastena dIptaM bhAsitaM digmukhaM yena saH, punaH kiM0, zatrunitambinIdRzAM vairinArInayanAnAM, anaJjanIkAre kajalavattvAbhAvakaraNe kRtI dakSastadbhartRNAM vyApAdakatvAditi // 1 // .. caturdizAM rAjyamarAtibhUbhujAM yazazcayollAsividhau vidhuntudH| phatepure sphUrtimati sthitaH sthira. sthitirdivIvoSNarucirbibharti yH|| 2 // yaH pAtizAhiH, caturdizAM rAjyaM vibhItyanvayaH / ki0, arAtibhUbhujAM vairinRpANAM, yazazcayollAsividho kIrtivitAnacandramasi, vidhuntudo rAhustadgrAsakRttvAt , punaH kiM0, sthitaH, kasmin , phatepure loke 'sIkarI' iti prasiddhe, kiM0, sphUrtimati dedIpyamAne, yaH kiM0, sthirA svAdhInatvena nizcalA sthitiryasya saH, yathA divi gagane, uSNaruciH sUryaH, apareSAM candrAGgArakAdInAM grahANAM dIptyabhAvAccaturdizAM rAjyaM bibhartIti dRSTAntaH // 2 // valakSapakSadvayarAjahaMsamRd yadIyasenA suravAhinI navA / mahAbalotsarpituraGgamomibhAga vigAhate smA'khiladigmukhAni yA // 3 // valakSaM dhavalaM pakSadvayaM yeSAM te valakSapakSadvayAste rAjahaMsAH kalahaMsA nRpottamA tAn bibhartIti valakSapakSadvayarAjahaMsamRd , yasyA'kabbarasya senA mUryadIyasenA, navA Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH srgH| 323 suravAhinI gaGgA jAteti yogaH / navInatve hetumAha-yA senA suravAhinI akhiladigmukhAni vigAhate sma, sA gaGgA tvekadigmukhamavagAhate iyaM tu caturdigmukhAnIti navInatve hetuH; yA kiM0, mahAbalAzca te utsarpiNazca athavA mahAbalavad vAyuvat utsarpiNo dhAvanto ye turanamA azvA evormayaH kallolAstAn bhajatIti mahAbalotsarpiturakhamormibhAna vAyuvegAzvakallolavatIti, gApakSe mahAbalena vAyunA utsarpiNaitastato vajantaH punaH turaGgamAH zIghraGgamA ye UrmayastAn bhajatIti bhAvArthaH // 3 // svapretayAdaHkhapatismayakSayaH kRto'munA digvijayaM vitanvatA / baloDataM yena yazasvinA rajo nyadhAyi yadigdayitA'lakeSu yat // 4 // amunA'kabbaraNa, digvijayaM vitantratA digvijayakAriNA, sva:pretayAdaHsvapatInAM atra patizabdaH pratyekaM caturNA puraH prayojyaH, tena sva:patipretapatiyAdaHpatikhapatInAmindrayamavaruNakuvarANAM smayakSayo garvadhvaMsaH kRtaH / kayaM jJAtamityuttarArdhenAha-yatkAraNAt , yena yazakhinA kIrtizAlinA'kabareNa, baloddhataM balena kaTakenoddhataM, rajo yaddigadayitA yeSAM dizaH pUrvadakSiNapazcimottarAstA eva dayitAH striyastAsAM alakeSu kezeSu, nyadhAyi kSiptamiti / yena hi yatkAminIkuntaleSu dhUlidattA tena tadbhagarvApahAraH sutarAM kRta iti nirgalitArthaH // 4 // samaM samA digmahilA rajakhalA yadIyasainye vasudhAsu sarpati / Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastvAm / patiM yuvAnaM yamavApya bhoginaM __ jayaM prasUtAH sutamaGkazAyinam // 5 // yadIyasainye yatkaTake, vasudhAsu pRthvISu, sarpati calati sati, samaM samakAlaM, samAH sarvAH, digmahilA rajasvalAH pAMsumatyA strIdharmavatyazca jAtA iti yogaH / tataH kiM jAtamityAha-yaM bhoginaM patiM bhartAraM, avApya aGkazAyinaM utsaGgasthAyinaM, jayaM vairijayarUpaM, sutaM prasUtA janayAMcakruriti // 5 // na pezalaM kauzalamasya sainyajaM .. vayaM vidhAtuM viSayaM girAmalam / virodhipAthonidhimekhalAbhujAM ___ yadA''dade drAgasatI jayazriyam // 6 // asyA'kabbarasya, sainyajaM kaTakodbhavaM, kauzalaM naipuNyaM, kiM0, pezalaM manojJa, girAM viSayaM vidhAtuM vAggocarIkartu vaktumiti yAvat , vayaM nA'laM na samarthAH, sma iti zeSaH / tatkAraNamevA''viSkurute yatkAraNAt , virodhipAAnidhimakhalAbhujAM vairiNAM rAjJAM, asatI avidyamAnAM, jayazriyaM jayalakSmI, AdadegrahIt // 6 // khasminnasad yena bhayaM vitIryate virodhinAM yena jayo na sannapi / ityugracintAcakitAtmanAM jahu dRzo nimeSAMstridivaukasAM kimu ? // 7 // yenA'kabbareNa khasmin asat AtmanyavidyamAnaM, bhayaM virodhinAM vairiNAM, vitIyate dIyate itynvyH| punaH, yena sabapi Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3.25 vidyamAno'pi, jayo na vitIryate iti dvitIyo'nvayaH / kimvityutprekSyate, ityugracintayA cakitAtmanAM AkulIbhUtAnAM, tridivaukasAM devAnAM dRzo netrANi, nimeSAn jahustyajanti smeti // 7 // navamaH sargaH 1 turaGgalAlApaTalaiH sudhojjvalaimaidairgajAnAM zitibhizca bhUribhiH / nabhaHsaritsUryasutAsamAgamA divA'bhavat tIrthamadaH patAkinI // 8 // turaGgANAM azvAnAM lAlApaTalaiH kiM0, sudhojjvalaiH pIyUSabhairdhavalairiti, punaH gajAnAM madaiH kiM0, zitibhiH zyAmaiH, nabhaHsaritsUryasutayordhavalAghavalayorgaGgAyamunayoH samAgamAt turaGgalAlArUpA gaGgA gajamadarUpA yamunA tayoH saMyogAt ; adaH patAkinI asyA'kabbarasya patAkinI senA, tIrthamevA'bhavat ; yataH " gaGgAyamunayoryoge mahAtIrthamudAhRtam " iti purANavacanAt // 8 // yazo yadIyaM kumudendusundaraM jagustamAmityahirAjayoSitaH / dharan dharAM naH patikhedamulvaNaM jahAra yaH kSmAbharabhArasaMbhavam // 9 // " yasyA'kabbarasya saMbandhi yadIyaM yazaH kiM0, kumudendusundaraM kairava kairavabandhubandhuraM, iti kAraNAt ahirAjayoSitaH zeSanAganAryaH, jagustamAM gAyanti smetyanvayaH / itIti kuta ityAhayaH zAhi, gharAM bhUmiM dharan san no'smAkaM, patikhedaM bhartazramaM kiM0, kSmAyA bhareNA'tizayena yo bhArastatsaMbhavaM, jahAra Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 vijayaprazastyAm / hRtavAn // 9 // pureSu zUnyeSu yadIyavidviSAM - bhRzoccasaudhAgratRNAGkurAptitaH / mahodaro drAk pidadhad vidhaM mRgo nyahan khabhartustamaso bhavaM bhayam // 10 // yadIyavidviSAM yasyA'kabarasya vairiNAM, zUnyeSu pureSu bhRzoccAni yAni saudhAgrANi teSu ye tRNAGkurAH, SadamarohAsteSAM AptitaH prApaNAt , mRgo mRgalAJchanalAJchanIbhUto mahodaraH san , vidhuM candraM, pidadhat AcchAdayan , svabhartuzcandrasya, tamaso bhavaM rAhujaM, bhayaM nyahan hanti smeti // 10 // abhUdagArAtikRtAntapAzabhR. __ inAdhipebhyo'pi hi yo balI bahu / dadhurdizAM bhAramamI yamuTaM bibharti caiSa khayameka eva tam // 11 // yo'kabbaraH, agA'rAtiH indaH kRtAnto yamaH pAzabhRdvaruNaH dhanAdhipaH dhanadaH ebhyo'pi, bahu atizayena, valI balavAn abhuuditynvyH| balavattve hetumAha-yasmAdityadhyAhAryam . yaM udbhaTamutkaTaM, caturdizAM bhAraM amI catvAro'pi lokapAlAH, dadhurdharanti sma, taM dizAM bhAraM, eSa zAhiH, eka eva svayamAtmanA bibhartIti bhAvaH // 11 // athaikadA so'vanijAnicandramA ___ namannRpazreNiniSevitakramaH / paratrasaMpatsukRtasya vartmano Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - navamaH srgH| 327 'bhavat parIkSAsu vicakSaNekSaNaH // 12 // atyadhunA, so'vanijAnicandramA akabaro rAjenduH, kiM0, namannRpazreNibhiniSevitau kramau yasya saH, ekadA kadAcidekasmin dine, paratra paraloke saMpad yasmAdevaMvidha sukRtaM puNyaM yasmin tasya, vartmano mArgasya, parIkSAsu vicakSaNaM pravINaM IkSaNaM jJAnalocanaM yasya saH, pAralaukikapuNyamArgaparIkSAyAM parIkSako'bhUditi bhAvArthaH // 12 // zrImAn hamAUtanayo'ripArthiva priyaashrupuurairbhissiktvikrmH| sa darzanAnAmatidarzanIyadRg janAn samastAn matimAnamImilat // 13 // saH zrImAn hamAUtanayo'kabbaraH, kiM0, aripArthivaniyAzrUNAM vairirAjanArInayananIrANAM pUraiH, abhiSikto vikramaH parAkramo yasya saH, samatimAn punaH, atidarzanIyadRg dharmapriyatvAt atidarzanIyaM vilokanAI dRg darzanaM yasya saH, darzanAnAM janAn ityatra dharmadharmiNorabhedopacArAd bauddhAdInAM paJcAnAM darzanAnAM darzaninaH samastAn amImilat , Adau paJcadarzanajanAn saMmIlya dharmAdharmaparIkSAM kRtavAniti // 13 // amISvasau vastramatArthavAdiSu priyaM na panthAnamapazyadAtmanaH / .. maNImivoccAvakareSu sadbhuciM rajastRNAzmacchagaNAdipaGkiSu // 14 // asau zAhiH, svasvamatArthavAdiSu nijanijamatAbhimatabhAva Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 vijayaprazastyAm / bhASaNapareSu, amISu darzaniSu parIkSiteSu satsu, AtmanaH priyaM panthAnaM nA'pazyat / dRSTAntamAha-rajastRNA'zmacchagaNAdInAM patayo yeSu teSu, uccA'vakaraSu proDhasaMkareSu, sadruciM sphuratkAnti, maNImiva ratnamiveti, atra maNivad maNIzabdo'pyastIni dhyeyam // 14 // tadA mudA tatpadapadmaSaTpado 'timetakhAnaH zubhagIrado'vadat / ihA'sti zastAkRtirAptavAra vratI mahAmatihIra iti atiprabhuH // 15 // tadA zAhinA parIkSiteSu sarveSvapi pAkhaNDiSu tathAvidhaM devApi manonaM munimapazyatA pRSTaH san atimetakhAnanAmA gUrjaratrAsatkaH zrIgurUn dRSTapUrvI mahAmudgalaH, kiM0, tatpadapajhayostasya zAhezvaraNakamalayoH SaTpado rolambaH, punaH kiM0, zubhagIrvaravacAH, ado vakSyamANam , avadadityanvayaH / iha jagati, hIra iti padaikadeze padasamudAyopacArAd hIro hIravijayamUririti, vratiprabhurmunIndraH, kiM0, zastAkRtiH rucirAkAracAritvAt , punaH, AptavAk satyabhASitvAt , punaH, mahAmatiH zAstrapAragatvAt , asti vartata iti // 15 // sa eva devA'mbujabandhuvacchubhA zubhAdhvanostvatpriyayoH prakAzakaH / sa cAdhunA ketyudite'tha zAhinA sa zAhimAha sma punaH paTiSThavAk // 16 // sa eva nA'nya iti atraivakAroLyayogavyavacchedakaH, he deva rAjendra ! ambujabandhuvara sUrya iva, tvatmiyayoH parIkSAM Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH srgH| 329 kartumiSTayoH, zubhAzubhA'dhvanoH satyAsatyamArmayoH, prakAzako'stItyanvayaH / adhunA idAnIM, sa hariguruH kAstIti zAhinA zrIakabareNa, udite sati, punaH, sotimetakhAnaH, kiM0, paTiSThavAk pragalbhavacAH san , Aha smA'bhASateti // 16 // yadAha sma tadAhapayojinI haMsa ivA'cchapakSabhAk sa gUrjaratrAmadhunA'dhitiSThati / nizamya tadvAcamadambhajRmbhitAM mudaM dadhau zAhirahAryadharmadhIH // 17 // .. payojinI haMsa iva sa guruH, gUrjaratrAmadhunA'dhitiSThati adhunA gUrjaradeze sthito'stIti / haMsaH sa ca kIdRzaH, acchapakSabhAk haMsapakSe'cchau pakSau chadau, gurupakSe mAtRpitRlakSaNI pakSau bhajatIti saH, atha tadvAcaM kiM0, adambhajRmbhitAM nAsti dambhajRmbhitaM kaitavavilasitaM yasyAM tAM niSkapaTAM, nizamya zAhiH kiM0, ahAryA dharme dhIryasya saH, mudaM dadhau harSitavAnityarthaH // 17 // vitIrya patraM phuramAnasaMjJaka samAnamAhvAnakRte kRtI guroH / ghanAdareNA''tmajanAn sa mevaDA bhidhAnatha sma prahiNoti bhuuptiH||18|| atha sa bhUpatirakabbarapAtizAhiH, samAnaM sabahumAnaM, gurorAhvAnakRte AkAraNAya, phuramAnasaMI patraM vitIrya dattvA, ghanAdareNa bahAgraheNa, mevaDAbhidhAn AtmajanAn svAgAvalagakasevakAn , pahiNoti sma bhaiSIt pratyakamipurasthaM zrIzAhi Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 vijayaprazastyAm / bakhAnAkhyaM nRpamukhyam, atha so'pi jJAtodantaH zrIgurUna mandhArabandire sthitAn matvA tAn zAhisevakAn gurupArzve prAhiNoditi zeSaH // 18 // jAtAvatArA jagatAM hitAya te munIzvarAH kalpitakalpapAdapAH / havaM narezasya nizamya sAdaraM tadA'bhavaMstatra vihartumutsukAH // 19 // tadA tacchAhifaramAnaM cAcayitvA te munIzvarA guravaH, kiM0, jagatAM hitAya jAtAvatArAH, punaH, kalpite kalpapAdapAH narezasyA'kabbarasya, havaM AhvAnaM, nizamyA''karNya, tatra viha utsukA abhavan gandhAravandirAccaturmAsakapAraNake iti zeSaH // 19 // atha kAvyakalApakena phatepurAgamanaM varNayati-- pade pade prauDhamahotsavotsukairjanaiH pradattAdbhutamAnasaMpadaH / pade pade khastikamukta mauktikairvadhUjanairmaNDitamaGgalAlayaH // 20 // pade pade satvarasaMmukhAgatairSarAdhipaiH sUtritasundarAdarAH / pade pade prAptaghanArtha saMcayaiH sadarthibhirgItamanojJagItayaH // 21 // rajobhiraMhayucchalitairbhuvastalaM Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH srgH| 331 vibhUSayanto dyusadAmapi priyaiH| mahAvratiprItikalairjalainabhaH saritpravAhA iva vizvapAvanAH // 22 // sadA samullAsabhRtaH suparvabhi__ stApaM haranto jagatAM guruttamAH / kramAdalaJcakrurabhaGgavaibhava phatepurazrItripurArimastakam // 23 // atha kramAd gandhArabandirAd mArgazIrSAsitasaptamyAM puSpAyoge vize raviyoga rAjayoge ca sati zubhe muhUrte prazastazakunanimittasaJjAtasadvikramA gurUttamAH kiM0, pade pade sthAne sthAne vA pAdanyAsarUpe pade pade vA, prauDhamahotsavotsukairmahAmahotsavakaraNaparAyaNaH, janerlokaH, pradattAdbhutamAnasaMpadaH kRtabahumAnazriyaH, punaH kiM0, pade pade svastikeSu muktAni mauktikAni yastaiH, vadhUjanai rIgaNaiH, maNDitA maGgalAliryeSA te ||20||punH kiM0, pade pade satvaraM zIghraM saMmukhAgatairabhimukhAgataiH, gharAdhipainarendraH, mRtritaH kRtaH sundara Adaro yeSAM te, punaH kiM0, pade pade prAptA ghano mahAn arthasaMcayo dhanasamUho yastaiH, sadathibhirgAndharvabhaTTaprabhRtibhirarthibhiryAcakaiH, gItA manojJA gItiH kIrtirUpA yeSAM te // 21 // punaH kiM kurvantaH, vibhUSayantaH, kiM0, bhuvastalaM pRthvItalaM, kai, aMiyucchalitaivaraNAtyai rajobhiH, kiM0, ghusadAmapi devAnAmapi, priyaH, punaH kiM0, vizvapAvanAH, ka ivetyAha-nabhAsaritsavAhA gaGgApravAhAiva jagatpAvitryakArakAH, kaiH, jalaiH, kiM0, yusadAmapi priyairidaM tulyaM vizeSaNam , punaH ki0, mahAvratino mahAdevasya pIteH Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 vijayaprazastvAm / kalA yebhyastaiH rajaHpakSe mahAvratinAM mahAmunInAM prItikalA yebhyastaiH ||22|| punaH kiM0 gurUttamAH gaGgApravAhAca, suparvabhiH samullAsabhRtaH gurupakSe suparvabhiH zobhanotsavaiH, gaGgApravAhapakSe suparvabhirdevaiH punaH, tApaM saMtApaM, haranto jagatAM jagadvartijanAnAM, krameNa gurjaradezAd marusthalIdezamadhye bhUtvA viharantaH santaH, abhaGgavaibhavaM phatepura zrI tripurArerIzvarasya mastakamalaJcariti caturNAM vyAkhyeti // 23 // tribhiH pravezotsavaM varNayati -- athAGkahavyAzanabhUpavatsare trayodazIvAra induvarjite / zukre ca mAse trijaganmanaHsukhaprade prabhAte tridazezamantriNi // 24 // dadhatsu zRGgArisuhAsinIjanapraNItagItairatimedurAM mudam / dadatsu dAnaM ghanakAJcanA'mbarormikAturaGgadvipamukhyavastunaH // 25 // dukUladivyAmbararatnakAJcanAdyalaGkRtistomamanojJamUrttiSu / janeSu kurvatsu mahotsavAn bahUn pure pravezaM vidadhurdamIzvarAH // 26 // atha damIzvarA guravaH phatepurapure pravezaM vidaghurityanvayaH / kasmin aDDA nava, havyAzanA agnayastrayaH, bhUpA- rAjAnaH SoDaza, ete'Gkana vAmato gatyA mIlitA yatra 9 Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH sargaH / " tatra aGkahavyAzanabhUpavatsare 1639 varSe punaH, trayodazIvAsare kiM0, induvarjite zyAmAyAM trayodazyAmiti, punarmAse, kiM0, zukre jyeSThAkhye, punaH, prabhAte prAtarvelAyAM prathamayAme, punaH, tridazezamantriNi guruvAre // 24 // punaH, bahUn mahotsavAn janeSu kurvatsu janeSu kiM kurvansu, dadhatsu vibhratsu, kAM, atimedurAM mudaM harSa, kairityAha-zRGgArisuhAsinIjanapraNItagItaiH zRGgArI zRGgAravAn yaH suhAsinIjanaH sadhavavadhUjanastena pragItAni yAni gItAni taiH punarjaneSu kiM0, dAnaM dadatsu, kasyetyAha-dhanakAJcanAmbaromiMkAturaGgadvipamukhya vastunaH atra dhanakAJcanAmbarAdibhyo dvipadAnaM sarvottamamabhUtapUrvatvAt tattu meDatAdraGgavAsinA sA0 - sadAraGgAbhidhAnena zrAddhena dattamiti // 25 // punarjaneSu kIdRzeSu, dukUladivyAmbararatnakAJcanAdyalaGkRtInAM paTTakUlamavaravastramaNisuvarNapramukhAlaGkArANAM stomena samUhena manojJA mUrtayo'GgAni yeSAM teSu lokeSu militeSu, sADambaraM zrIguravaH sIkarIdraGge praveza cakruriti / iti trayANAM vyAkhyA / / 26 // , vipakSasaMpattaTinIpayodhinA nayAmbujollAsa sahasrarazminA / vidhAya pUrvaM milanaM mahIbhujA pratizraye naH pratigantumarhati // 27 // samarthanirgranthagRhasthasArthasat paricchadopA sitapAdapaGkajAH / vicArya cittAntariti vratIzvarA akabbarovIMzvarasaudhamabhyaguH // 28 // 333 Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / ma bhujA'kabbarazAhinA. kiM0. vipakSasaMpattaTinIpayodhinA vairilakSmInadIsamudraNa, punaH ki0. nayAmbujAllAsasahasrarazminA nyAyanalinavikAsanamUryeNa saha sAI. pUrva prAga .milanaM vidhAya tataH pazcAnno'smAkaM, pratizraye vasato, gantumahatIti zamanaM yogyatAmetIti bhAvaH // 27 // iti vicintya kiM cakrustadagretanavRttaMnAha- iti cittAntarmana sa, vicArya vratIzvarA guravaH, kiM0, samarthA dvidhA'pi zrutazarIrabalena saMpannA ye ninthA adhikArAta samIpavartinaH saiddhAntikaziromaNivAcakazrIvimalaharSagaNisakalASTAvadhAnazatAvadhAnAdyanekarAjaraJjanakalAkumudinIcandravAcakazrIzAnticandragaNipaNDitasahajasAgaragaNipaNDitasiMhavimalagagivatantrakavi cakalAzrIhemAcAryAnukAriprastutakAvyakAripaNDina hamavijayagaNiyAkaraNacUDAmaNipaNDitalAbhavijayagaNizrIgurupradhAnadhanavijayagaNipramugvAH sAdhavaH, punagRhasthAH zrAvakA ye sAdhuzrIthAnasiGghasA- mAnasiMghasA0kalyANapramukhAsteSAM ye sArthAH samUhAstapAM san zreSTho vidyamAno vA yaH paricchadaH parivArastena upAsita sevitaM pAdapaGkajaM yeSAM te samarthanigranthagRhasthasArthasatparicchadopAsitapAdapaGkajAH, zrIhIravijayamUripAdA akabarAMvIzvarasAdhaM zAhisodhaM, abhyaguH prAptavanta iti / idamarthatA yugmam // 28 // imaM samAyAntamadabhravibhramaM __ trayodazarSipramukhairvRtaM gurum / akabbaraH prekSya mudaM dadhautamAM zikhIva pAthomucamunnataM divi // 29 // imaM guruM kiM0, adabhravibhramaM bhUrizobhaM, punaH kiM0, trayodaza ye keciduktAH keciccA'nuktA RSipramukhA munimukhyAH "pramukha Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH sargaH 335 9 prathame mukhye" iti vacanAt taitrayodazarSipramukhaiH, vRtaM parikaritaM; samAyAntaM prekSya akabbaraH zAhiH, mudaM dadhautamAM atiharSitavAn / dRSTAntamAha-yathA pAthomucaM meghaM divyAkAze, unnataM prekSya zivI mayUra iveti // 29 // nRpo'bhigacchan sumanomanoramo bhAti sma sAkSAdiva vAsavastadA / vidhAya susvAgatamAgatocitaM mudA'namasyacca guroH padadvayIm // 30 // tadA gurUn prati abhigacchan saMmukhaM vrajan nRpo'kabbara- zAhiH, bhAti smetyanvayaH / ivotprekSyate - sAkSAdvAsavaH zakraiva, kiM0, sumanomanoramaH, nRpapakSe sumanasA zobhanacittena manoramaH, athavA sumanobhiH prAjJairmanoramastatparivRtatvAt ; zaRpakSe sumanobhiH surairmanorama iti, AgatocitaM susvAgatamityAdipraznaM vidhAya, guroH zrIhIravijayasUreH padadvayIM mudA - namasyat prANamat // 30 // zArnamato guruH kiM babhANetyAhaajayyacetojatamobhavAntakRd vRSAGkavaikuNThaviraJcisannibhaH / nRpAya kalyANalatApayomucA tadA'bhyanandat sukRtAziSA guruH // 31 // guruH kiM0, ajayyo'jeyo yazcetojaH smarastathA tamaH pApaM bhavatha saMsArasteSAM cetojatamobhavAnAM antakRdvinAzakArI, ata eva vRSAGkatraikuNThavirazcisaMnibhaH haraharihiraNyagarbhatulya Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / stayAhi-cetojAntakRttvena vRSAGkaH; tamasA guNavizeSasya rAhovA antakRttvena vaikuNTho viSNuH, bhavAntakRttvena virazcitulyazcetiH IdRggurustadA tannamanAvasare, nRpAyA'kabbarAya, kalyANalatApayomucA maGgalaballijaladharaNa, sukRtAziSA dharmalAbharUpAzIvAdena, abhyananda toSayAmAsetyarthaH // 31 // trayo'pyatha khAtmabhuvo bhuvomila lalATapaTTAH sukhitAkhilaprajAH / taderitAH mApatinA gurUttamAn himoSNavarSAsamayA ivA'naman // 32 // atha trayo'pi svAtmabhuvaH nijanandanAH zekhUjIpAhaDIdAnIAranAmAnaH kumArAH, kiM0, bhuvaH pRthvyA milan lalATapaTTo yeSAM te, punaH kiM0, sukhitAH sukhIkRtA akhilAH prajA lokA yaste, punaH kiM0, kSmApatinA'kabbareNa, iritAH santaH, gurUttamAn , himoSNavarSAsamayAH zItakAlagrISmakAlavarSAkAlAiva, kiM0, sukhitA akhilaprajAH svasvaguNeryaiste, trayo'pi anaman praNatAH, ivetyutlekSA // 32 // trayo'pi zekhUpramukhA nRpAGgajA strilokalokA iva puNyavRttayaH / tadA gurordarzanato'tizAyinI ___ mudaM samIyurvasudhAsudhAJjanAt // 33 // tadA tatra kSage, gurordarzanataH, kiM0, vasudhAyA bhUmerupacArAttadvAsino janasya sudhAJjanAdamRtAJjanabhUtAt , te zekhUpramukhA nRpAGgajAH zAhimUnavastrayo'pi, ivotprekSyate-trilo. kalokAH svargamatyapAtAlA iva, puNyavRttayaH pavitrAcArAH, Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH srgH| atizAyinI mudaM samIyurmahAha lA jAtA iti // 33 // tadA ca teSAM kSitipAtmajanmanAM gurustrayANAmapi puNyatejasAm / vRSAziSa drAg vyatarad hutiM havi rbhujAM dvijanmeva mahApradAyinIm // 34 // tadA teSAM kSitipAtmajanmanAM pAtizAhiputrANAM, trayANAmapi, kiM0, puNyatejasA pavitrarucAM, tadA gururvRSAziSa dharmalAbha, vyatarad dattavAn / dRSTAntamAha-yathA dvijanmA brAhmaNaH, havirbhujA vahInAM, hutiM kiM0, mahApradAyinI tejaHpadAyinI, vRSAziSaM ki0, mahapadAyinI utsavapadAyinI, vitarati // 34 // caritramAhAravihArasaMlayA zrayopavAsAsanapAnagocaram / atha svayaM preSitapUruSAnanAd nizamya sUrermumude mahIpatiH // 35 // atha svayaM preSitAH pUrva ye mevaDAbhidhAnA gurUNAmAkAraNAya preSitAsteSAmAnanAd mukhAt , sUrezcaritraM vRttaM, kiM0, AhAravihArasaMlayAzrayopavAsAsanapAnagocaraM AhAro nityaikabhaktarUpaH, vihAraH sUryodaye satyeva pAdacArarUpaH, saMlayastriyAmAyAstRtIye yAme nidrAkaraNarUpaH, Azrayo yAcitavasativasanarUpaH, upavAsA ekasmin mAsi jaghanyataH SaDDapavAsakaraNarUpAH, AsanaM mAsASTake bhUmAvevopavezanarUpaM, pAnaM taptasyaiva pAnIyasyeti gocaraM etadviSayaM, guruvRttaM nizamya, mahIpatiH zAhiH, mumude harSamadhAt // 35 // Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 vijayaprazastyAm / athaikataH saMyamilokanAyako . sthitau vyabhAtAmabhitaH prakAzako / vidhervazAt saMgamitau kSamAdharau surArijicchailahimAlayAviva // 36 // athaikato vijane sabhAmaNDapadeze, saMyamilokanAyako saMyaminAyakalokanAyako gurubhUpI, sthitau pIThopaviSTau, punaH, abhitaH sarvataH, prakAzako vyabhAtAM bhAtaH smeti / ivotprekSyete-vidhevaMzAd daivavazAt , surArijicchailahimAlayau saMgamito meruhimAcalo, kiM0, milito; kiM0, kSamAdharau ekatra kSamAzramaNatvAt kSamA zAntiH, anyatra kSamA pRthvI pRthivIpatitvAditi // 36 // vizAradavAtavRtasya dharmiNau guroH puraHsthaH sthiradRk sthirezvaraH / apRcchadacchaM paramAtmanaH prabhoH kharUpamAstikyasamaM savistaram // 37 // sthirA pRthivI tasyA IzvaraH sthirezvaro rAjA'kabbarazAhiH, kiM0, sthiradRk nizcaladRSTiH, punarguroH puraHsthaH, guroH kiM0, vizAradavAtatRtasya paNDitapaTalaparikaritasya, punaH, dharmiNo yatidharmadhAriNaH, paramAtmanaH prabhoH paramezvarasya, svarUpaM apRcchata acchaM nirmalamiti, kriyAvizeSaNaM vA, punaH kiM0, savistaraM, kriyAvizeSaNaM vA; punaH kathaM Astikyena zraddhayA tulyamityAstikyasamam // 37 // purAtanAcAryavarairnirUpitaM nyarUpi pUjyaistadazeSamuttamam / Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH srgH| 339 piban zrutibhyAM tadatuSyadurvarA patizca vINAkkaNitaM phaNIva saH // 38 // tatparamAtmanaH svarUpaM, kiM0, azeSaM samastaM, punaH, uttamamutkRSTaM, yathA purAtanAcAryavaraiH prAcInAnUcAnendraH zrIsiddhase. nadivAkarakalikAlasarvajJavirudadhArakazrIhemAcAryAdibhiH zrIvikramArkazrIkumArapAlAdInAM puro nirUpitaM tathA tairapi pUjyaiHrUpi proktamiti, tatsvarUpaM zrutibhyAM karNAbhyAM, piban atyAdareNa zRNvan , urvarApatiHzAhiH, atuSyat tutoSa / dRSTAntamatrAha-yathA vINAkaNitaM vallakInAdaM, zRNvan phaNI bhujaGgaiveti // 38 // nizamya samyak pravicArya cAtmanA yathAsthitaM tanmudamApa bhUpatiH / manaHsukhAmuktimavApya dhImatAM ____ na kasya harSaH khalu jAyatetamAm ? // 39 // bhUpatistad yathAsthitaM gurUditaM, nizamya zrutvA, ca punaH, AtmanA svayaM, pravicArya mudamApa harSa prAptavAn , khalu nizcitaM, dhImatAM paNDitAnAM, uktiM vANI, kIdRzI, manaHsukhAM cetaHsaukhyakAriNI, avApya kasya sakarNasya puMso harSo na jAyatetamAM na bhavatitarAm , api tu sarvasyApi jAyate iti // 39 // abhUda nije dhAmani vAGmayaM purA dvidhA''tma jainaM ca yadaizvaraM ca yat / gurostadurvIpatirAzvadarzayad vadan varIyo vinayAzcitaM vacaH // 40 // Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamayastvAm / nije dhAmani zAheH samani, purA pUrva, yad vAGmayaM zAstraM, kiM0, jainaM jinAgamarUpamaGgopAGgamUlasUtrAdi, ca punaH, aizvaraM yat zivazAsanasaMbandhi bhAgavatabhAratapurANarAmAyaNAdi, iti dvidhAtma dviprakArakaM nAgapurIyatapApakSIyapadmasundara zvetAmbarasatkaM, abhUt tat urvIpatiH zAhiH, guroradarzayat guroH puraHprAbhRtIkRtavAn , punarvinayAzcitaM vaco vadan yUyaM pustakamidaM gRhIteti vAkthaM bruvan , Azu zIghraM, tadA darzayAmAseti bhAvaH // 40 // vidannadastadgururAdade ca nA dhunaitadAdAnamakIrtikAri naH / nRpo vizeSAd mumude nirIhatAM nirIkSya sUreratizAyinImimAm // 4 // adhunedAnIm, etadAdAnaM pustakagrahaNamapi, no'smAkaM, arkArtikAri rADhAkRd neti, ado vidan iti jAnan , gurustad nA''dade na gRhItavAn , tataH kAraNAdimAM atizAyinIM nirIhatAM pustakasyApi muktirUpAM niHspRhatA, nirIkSya nRpo vizeSAd mumude'timudito'bhUd; aho ! ete niHspRhA yadi pustakamapi na gRhNanti tadA mayA dIyamAnamamAnadhanakAJcanakAzyapIpramukhaM kathaM gRhNantIti munidAnam // 41 // AgRhya bhUyo'pi dadau nRpastadA tahAratIgehamivAparaM param / akabbarIyAbhidhayA ca kozagaM tatpustakaM sarvamacIkarad guruH // 42 // .. tadA tasmin pustake guruNAgRhIte sati, bhUyo Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH smH| 341 'pi punarapi, AgRhya nirbandhaM vidhAya, nRpastadbhAratIgehamiva aparaM sarasvatIgRhamiva, paraM prakRSTaM kevalaM vA, dadau dattavAn , gururnirIhaH san yaccakAra taduttarArdhenAha-gurustatpustakaM sarva dviprakAramapi, akabbarIyAbhidhayA akabarazAhinAmnA, kozagaM bhANDAgAragataM, acIkarat kArayAmAsa, AgarAkhye nagare bhANDAgAre sthApitavAniti shessH|| 42 // nRpeNa dattvA bahumAnamAnama nmhiimhendrvrjsevitaaNhinnaa| gururvisRSTo niragAt tadokasaH . payodharAbhrAdiva dharmadIdhitiH // 43 // gururnupeNa bahumAnaM dattvA visRSTo'nujJAtaH san , tadokasastadgRhAd , nirgaaditynvyH| nRpeNa kiM0, AnamanmahImahendravrajasevitAMhiNA praNamadbhUpAlajAlajuSTacaraNena / dRSTAntamAha-iva yathA, payodharAbhrAd meghavAdalAd , dharmadIdhitiH sUryaiveti // 43 // vilokya mene nRpagopure puraH sametametaM gurumAstikairiti / kimantimArhajanirAzito'dya du graho'varUDhaH khalu bhasmanAmakaH // 44 // nRpagopure rAjadvAramatolyAM, etaM guruM puraH sametaM vilokya Astikairiti mene ityacinti / tadevAha-khalu iti nizcayArthe, adya kiM antimAIjjanirAzitaH zrImahAvIrajanmarAzeH, bhasmanAmako durgrahaH avarUda. iti ucIrNo mene // 44 // Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 vijayaprazastyAm / dharAdhipAjJAgatabhUritUrasat khanairbhavadbhirbadhirIkRtAmbare / dadahirthiprakarebhya IpsitAM __ zriyaM mahebhyairaticArucatvare // 45 // mahotsave gAyanagItagaurave prabhUtapadmADhayamalaJcakAra tam / vimAnamAnadimupAzrayaM guruH sa mAnasaukA iva mAnasaM saraH // 46 // dharAdhipasya akabarasyA''kSayA AgatAni bhUrINi yAni turANi vAditrANi teSAM satvanaiH zobhanadhvAnaH, badhirIkRtamambaramAkAzaM yasmin tasmin , mahotsave jAyamAne satItizeSaH / punarmahotsave kIho, arthiprakarebhyo yAcakavrajebhyaH, IpsitAM vAJchito. zriyaM dadadbhirmahebhyaraticArUNi manoharANi catvarANi yatra tatra // 45 // punarmahotsave kiM0, gAyanagItAnAM gauravaM yatra tatra, gurustamupAzrayaM alaJcakAra, kiM0, prabhUtapanADhyaM bhUrizobhADhyaM, anyatra bhUripaGkajADhyaM, punaH, vimAnamAnA svarbhavanapramANA Rddhiryatra taM, dRSTAntamAha-mAnasaukA rAjahaMsa iva, mAnasAkhyaM sara iveti yathA / iti yugmavyAkhyA // 46 // dinAnyuSitvA katicit phatepure prajAprabhupremapayonidhau vidhuH / sa AgarAkhye nagare garIyasi Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH srgH| 343 kramAccaturmAsakamAsito guruH // 47 // sa guruH phatepure katicid dinAni uSitvA sthitvA, tato yojanatrikAntarite AgarAkhye nagare zAhisAmrAjyarAjadhAnIrUpe, punaH, garIyasi mahati, caturmAsakaM AsitaH sthitaH, guruH kiM0, prajAprabhurakabbarastatpremapayonidhau vidhuzcandrastadullAsaddhikAritvAditi // 47 // nirantaraM zrIguruvajriNo vyadhAt prazaMsanaM zAhiriti khaparSadi / kriyAsu vAkyeSu ca tulyamIdRzaM na cAnyamadrAkSamahaM muni kvacit // 48 // . zrIguruvajriNaH sUrIndrasya, zAhiH svaparSadi iti prazaMsA vyadhAt , iti kathaM tadevottarArdhenAha-kriyAsu dharmakarttavyarUpAsu, vAkyeSu satyabhASaNarUpeSu, tulyaM idRzaM anyaM muni tinaM, ahaM nAdrAkSaM nA'pazyAmiti // 48 // atho gurUNAM puri tatra tasthuSAM nizamya zAhimahimAnamahutam / / dadhad mudaM paryuSaNAdinA'bhaya. pradezanAkhyAn paTahAnavIvadat // 49 // tatra puri AgarAkhye, tasthuSAM teSAM gurUNAM, adbhutaM mahimAnaM nizamya mudaM dadhat zAhiH paryuSaNAdinA'bhayapradezanAkhyAn saMvatsaraparvasambandhivAsarAmAripravartakAn paTahAn a. vIvadat sevakairvAdayAmAsa, paryuSaNAparvasatkAmaSTAhikAM yAbajjIcAmAriM kArayAmAseti bhAvArthaH // 49 // Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 vijayAzastyAm / vidhAya zaurIpurapuryatho yadU.. dvahasya yAtrAmatimAtrasaMghabhRt / jinapratiSThAM pracakAra pAraNe pure'tha tatraiva pavitradRg guruH // 50 // ayo guruH, kiM0, atimAtrasaMghabhRd bhUritarasaMghasaMyutaH san, caturmAsakapAraNe jAte sati zauryapure kuzAvarttadezasthe zrInemijanmabhUmau yadahasya nemeH, yAtrAM vidhAya, punastatrA''gatya jinapratiSThAM zrIciMtAmaNipArzvanAthapratiSThAM, kutavAn // 50 // upoyavAMso'tha punaH phatepuraM guruprabarhAH svaparicchadAnvitAH / tamo harantaH surarAjadikzilo ccayoccamUrdhAnamivAbjabandhavaH // 51 // ayograsenapurAt punaH gurumabardA gurumukhyAH , svaparicchadena pUrvoktapaNDitaparikaraNAnvitAH, anjabandhavaH sUryAiva tamo harantaH tamaH pApaM dhvAntaM ceti haranto dUrIkurvantaH santaH, surarAjadikziloccayoccamUrdhAnaM pUrvaparvatazRGgamiva, phatepuraM zAhinA'laGkRtaM sIkarItinAmakaM nagaraM upeyivAMsaH prAptA iti // 51 // nizamya sUri punarAgataM pure phatepure drAg milanotsuko'cchadRg / babhUva bhUpaH sukRtAbhilASuko gururgariSTho'pyajaniSTa tanmanAH // 52 // Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 345 navamaH srgH| punaH phatepure pure, sUriM zrIhIramUriM, AgataM nizamya bhUpaH kiM0, sukRtAbhilASukaH puNyArthI, punaH kiM0, acchadRk nirmalamatiH, guromilanotsuko babhUva gariSTho gururapi tanmanAstanmilanotsukaH, ajaniSTa mAta iti / / 52 // atha prabhUtapratibhATyapaNDita vrativrajAlaGkRtasaMnidhiH sudhIH / agacchadatyacchamanAH sa gaccharAD dharAdhibhUdhAma nikAmavAmadRk // 53 // . atha zAhinA''kAritaH san sa gaccharAd, ki0, prabhUtamatibhADhyA mahAmatimanto ye paNDitA vatino gItArthamunayasteSAM brajenA'laGkRto bhUSitaH saMnidhiH samIpaM yasya saH, etAvatAnyAn munInupAzraye saMsthApya kevalaM kovidaireva paritaH, punaH kiM0, atyacchamanAH prasannacetAH, punaH kiM0, nikAmaM prakAmaM vAmA manojJA dRg yasya cittotsAhena hasitanayana iti, dharAdhibhUdhAma rAjendragRhaM, agacchad gatavAniti // 53 // janAkSinIlotpalapaGktikAntikRd : - dayodadheH vRddhikaraH kalAnidhiH / sUreNa rAjJA dadRze pramodakRt . - sa saptatizcandra ivrssibhiryutH|| 54 // janAkSinIlotpalapaGktikAntikRd lokanayanakuvalayazreNizobhAkaraH tadvismaratAkaraNAt , punaH, dayodadheH kRpAsamudrasya, vRddhikaraH tadullAsitvAt , punaH, kalAnidhiriti pratItaM candraiva, sa guruH, sUreNa sUryeNa, gurupakSe subhaTena rAjJA'nena zAhinA, candrapakSe sUreNa graheNa dadRze, kiM0, saptabhiH RSibhiH Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 vijayaH zastyAm / yutastadAnIM sthAnakasaptakasya sadbhAvAt candrapakSe'pi saptarSibhiryutaH iti, pramodakuditi vizeSaNaM sUryasya candramitratvena nyAyyamiti "candrasyA'rkabudhau mitre " iti jyotiHzAstravacanAt // 54 // sadassadullAsavilAsakovidairvacobhirAcAryasabhAziromaNeH / gurormudaM prApadapApadRg nRpaH prasenajitsUnurivAntimA'rhataH // 55 // nRpaH zAhiH, kiM0, apApadRk niSpApamatiH niSpApanetro vA. AcAryasabhAziromaNeH sUriparSaccUDAmaNeH, gurorvacobhiH sadaso'rthAd rAjasabhAyAH sadullAsaH zobhanollAsastadvilAse kovidaiH nipuNaiH, mudaM prApat / kaH kasyevetyAha- antimArhato mahAvIrasya, vacobhiH prasenajitsUnuH zreNika iva, iti dRSTAntotprekSe / / 55 / / gurorgirA'thAvanijA nirabjinI - priyapramAhaH phuramAnapatrakam / samastajIvAbhayadAyi tatkSaNA dalIlikhat khAkhilamaNDaleSvapi // 56 // atha gurogaMrA avanijAniH zAhi, abjanIpriyapramAhaH phuramAnapatrakaM dvAdazadivasAnAM phuramAnapatraM, kiM0, samastajIvAbhayadAyi sarvajantubhayanivRttikAri, tatkSaNAd guruvAkyAkarNanAdanantarameva, alIlikhad lekhayAmAsa / keSvityAhasvAkhilamaNDaleSva'pi nijAjJAvartiSu sakaleSvapi dezeSu, mevaDhAkhyakiGkaraiH pratidezaM praiSIccApizabdAditi gamyam // 56 // amUmucad guptigRhAcca bandino Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH sargaH vihaGgavRndaM dRDhapaJjarAt punaH / nizAnibaddhAn madhupAnivA'mbujodarAdudAro'mbujinIjaniH sphuran // 57 // ca punaH, guptigRhAt kArAgArAt bandino niyantritanarAn, amUmucat zAhiriti, gurugireti gamyam; punaH, dRDhapakharAd vihaGgavRndaM amRmucat / dRSTAntamAha- iva yathA, ambujodarAt padmamadhyAt, nizAnivaddhAn rAtrivaddhAn madhupAn bhRGgAn, ambujinIja niriva ra viryatheti // 57 // madAdhipatyaM bhuvi yAvadastyado na hanti ko'pyatra jhaSAdidehinaH / vadanniti kSoNipatiH puro gurorupapradAne'kRta DAbaraM saraH // 58 // , 347 , bhuvi bhUmau ado madAdhipatyametad matsAmrAjyaM yAvadasti vartate tAvadatra ko'pi jhaSAdidehino mInamakara zizumArakurmakulIrAdiprANino jalacaravizeSAn na hanti iti kSoNipatirakabbaraH, guroH puro vadan DAbaraM nAma sarovaraM sIkarIsamIpasthaM yojanatrayIpramANaM naikalakSajAlajAlapatanmatsya saMhArasaMjAyamAnAmAnadhanAgamamapi, upapradAne'kRta DhaukanIkRtavA - nityarthaH / / 58 / / nabho'zunevAtivibhAsuraM jagat sadA'munA zrIguruNeti jalpatA / atiprabhUtAdbhutamAnadAnata stadA'yamuccaiH sadakAri bhUbhujA // 59 // Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / aMzunA sUryeNa, nabha iva, amunA zrIguruNA, jagad vizva, ativibhAsuraM kRtamiti zeSaH, iti jalpatA bhUbhujA ati prabhUtamatizayena bahu punaradbhutamAzcaryakAri yanmAnaM tasya dAnataH, tadA tatra kSaNe, ayaM guruH, uccaiH sadakAri saccakre / / 59 / / atho caturmAsamullasatsukhe phatepure dattajayotsave guruH / nirastamanyurgaNabhRd mahAvratI haraH zivAyA manasIva tasthivAn // 60 // atho guruH ullasatsukhe dIptimatsAte, phatepure, punaH kiM0, datto jayotsavo'kabbarazAhe : zrIgurozca yena tasmin, zivAyAH pArvatyAH, manAsa kiM0, dattajayotsave datto jayAyAstatsakhyAutsavo yena tatra, hara iva kiM0, nirasto gurupakSe manyuH krodho yena, harapakSe manyuryAgo yena sa hi makhadhvaMsIti zruteH punaH kiM0, gurupakSe gaNaM gacchaM vibhartIti, harapakSe "pramathAH pArSadA gaNAH" tAn vibhartIti gaNabhRt punaH kiM0, mahAvratI gurubhra haraveti pratItaM caturmAsakaM taMtra tasthivAn sthita iti // 60 // atha chandaHparAvRtyA sargamupasaMharatiaridharaNipatistrIdRgjalAsAradhArAnikarakaraNavarSotkarSakhaDAgradhAre / lasati sati hamAUnandane rAjJi tatra 348 sthitimakRta kRtaddhi jyAyasIM sUrirAjaH // 61 // tatra sIkarInagare, hamAUnandane rAzi zAhizrImadakabbare, lasati sati, kiM0, aridharaNipatistrINAM vairirAjayo Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH srgH| SitAM yo dRgjalAsAradhArAnikaro nayananIravegavadvarSaNadhArAsamUhastatkaraNe tadutpAdane varSotkarSa iva varSAkAlaprakarSa iva khaDgAradhArA yasya tasmin aridharaNipatistrIgajalAsAradhArAnikarakaraNavarSotkarSakhaDgAradhAre, sUrirAjaH jyAyasI jyeSThasthiti, kiM0, kRtA RddhiH yaza samRddhirUpA yayA tAM, akRta akarot // 61 // kamalakuvalayAnAM kokaghUkAGganAnA- . ___ mahimamahasi pUrve parvate prApuSIva / sthitavati puri tasyAmojasAM dhAmni sUri dyusadi sadasatAM drAg bhUtyabhUtI abhuutaam||62|| __ ojasAMbalAnAM tejasA vA, dhAmni gehe, sUriAsadi mUrideve, tasyAM puri sIkarInAmnyAM, sthitavati sati, sadasatAM hitAhitajanAnAM, bhUtyabhUtI saMpadA''pade, yathAkramaM abhUtAM bbhuuvturitynvyH| dRSTAntena draDhayati-pUrve parvate udayAcale, ahimamahasi sUrye, prApuSi sati yathA kamalakuvalayAnAM paGkajotpalAnAM, bhUtyabhUtI syAtAM-kamalAnAM smeratArUpA zrIH, kuvalayAnAM ca mlAnirUpA'zrIH punaH kokaghUkAGganAnAM yathA bhUtyabhUtI syAtAM-kokAnAnAM cakravAkastrINAM tadvallabhasaMgamAdiSTApattirUpA zrIH, ghUkAnAnAM cA'ndhatvA''gamAdaniSTApattirUpA'zrIveti // 62 // kAruNyAmbhonidhimadhi pataccittavRttyaNDajena sphUjanItismitanayanayA''zliSTavakSaHsthalena / nityaM nIto hRdayapadavIM zrIhamAUsutena drale tatra sthitimadhigato hIrasUriH zriye vaH // 6 // Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 vijayaprazastyAm / __ zrIhamAusutaMna akabarazAhinA. kiM0. kAruNyAmbhonidhi karuNArasANavaM, adhi lakSIkRtya, pataccittavRttireva aNDajo matsyo yasya tena dayodadhinimagnamanomInenetyarthaH; punaH kiM0, sphUrjannItismitanayanayA cazcanyAyapravRttikAminyA AzliSTamAliGgitaM vakSaHsthalaM yasya tena, hRdayapadavIM nIto manasi sthApitaH, hIramUristatra daGge phatepure, sthitimadhigatazcatumausImAsInaH, vo yuSmAkaM, zriye saMpade, stAditi shessH||63|| ___ atra sarge bhUnnA vaMzasthaM nAma cchandaH "jato tu vaMzasthamudIritaM jarau" iti lakSaNA ; kutrA'pyupajAtirapi / antye vRttatraye dve vRtte mAlinIcchandasA, tallakSaNaM tUktapUrvam ; tRtIyaM tu mandAkrAntAvRttam , tallakSaNaM yathA-pandAkrAntA jaladhiSaDagambhI nato tAd gurU cet" iti / * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * itIti sarva sugamam / iti suvihitasabhAsArvabhaumasamAnasakalapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitapurandaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakaguNavijayagaNiviracitAyAM vijayapadIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTI kAyAM navamaH sargo'rthataH samarthitaH / Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arham atha dazamaH sargaH / atha dazamaH sargaH prArabhyateAcAryavaryo vijahAra pattanAdanyatra dhAtrISu pavitrapaddhatiH / bhRGgA ivAmodanimagnamAnasA stiSThanti naikatra caritriNo yataH // 1 // AcAryavarye'STamasargavyAvarNita svarUpo'nUcAnamukhyaH zrIvijayasenamUriH, kiM0, pavitrA paddhatiH saMyamapravRttirUpA yasya saH, pattanAd nagarAd anyatra dhAtrISu gUrjaratrAdeza evAnyagrAmanagarAnISu, vijahAra vihRtavAn; yataH kAraNAt, caritriNAM bhRGgA iva kiM0, Amode nimanaM mAnasaM yeSAM te, caritriNaH kiM0, AmodanimagnamAnasA harSamagnamAnasAH, bhRGgAH kiM0, Amode gandhe manaM mano yeSAM te; ekatra sthAne, na tiSThantIti // 1 // vakSojavedasudhAMzusaMmite varSe sukhotkarSaNi harSavarSiNi / lokehitAyA'rka itra pratApabhRt sUriH sa etaH punareva pattane // 2 // vakSojau stanau dvau, bedA RgyajuHsAmA'tharvaNAkhyAzcatvAraH, Rtavo himaziziravasantagrISmavarSAzaratsaMjJakAH SaT, sudhAMzucandramA ekaH tenaitairaGgairvAmagativinyastaiH saMmite varSe Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '352 vijayaprazastyAm / 1642 itisaMkhye saMvatsara, ki0, sukhasyotkarSo yasmin tasmin sukhotkarSiNi, punaH, harSavarSiNi pramodadAyini, lokahitAya lokAnAmIhitAya vAJchitapUraNAya, athavA loke lokaviSaya, hitAyA''nukUlyAya, sa mUrirAcAryaH, punaH caturmAsakadvayAdanantaraM, tRtIyaM caturmAsakaM kartukAmaH pattane nagare, punaretaH prA. taH, kiM0, arka iva pratApabhRt tejasvitvAt // 2 // duSpAkSikolUkasahasrarazmibhiH zrIsAgarairvAcakadharmasAgaraiH / klaptasya zAstrasya hareriva zvabhiH sUrevivAdaH samamauSTrikairabhUt // 3 // vAcakadharmasAgaraiH, kiM0, duSpAkSikAH kupAkSikA eva ulUkA ghUkAsteSu sahasrarazmibhiH, punaH, zAstrAdizriyaH sAgaraiH, klaptasya zAstrasya pravacanaparIkSAbhidhAnasya, vivAdaH sUreH zrIvijayasaMnasya, auSTrikaiH kharataraiH, samamabhUt / kaiH saha kasyevetyAhahareH siMhasya, iva yathA, zvabhiHzvAnariti dRSTAnta utprekSA vA // 3 // tato vivAde kiM jAtamityAhapArSadyahRdye sadasi kSamezitu datriyAmAramaNairdinairmahAn / zrIsmerarAjIvagekakArmaNaM tatrA'pyanUcAnapaterabhUjjayaH // 4 // kSameziturbhUpasya, sadasi, ki0, pArSadyaiH sabhyaihRdye ramye, atra sadaHzabdasya strIklIbaliGgatvAd vizeSaNamidamaduSTamiti, dinaH kiM0, vedAzcatvAraH, triyAmAramaNazcandrazcaikaH, tato vAmagatimIliteveMdacandrAzcaturdazabhiH, dinairvivAdaM kurvato Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH sargaH / 353 anUcAnapateH zrIvijayasenasUrIndoH, tatra pacane nagare, jayo cAdivijayarUpaH kiM0, zrIH zobhA saiva smerarAjIvadRk kAminI tasyAH kArmaNaM zobhAyA ekaheturvAde jayo'bhUdivi // 4 // vatsAbhidhasyA'tha nRpAdhikAriNaH kalyANarAjAparanAmadhAriNaH / kakSAM praviSThaiH sumahAnahammadA vAde vivAdaH punarauSTrikaiH kRtaH // 5 // atha vatsAkhyasya nRpAdhikAriNaH, kiM0, kalyANarAjesyaparanAmnaH, kakSAM praviSTaistadgRhmIbhUya, auSTrikaiH kharataraiH, punarahammadAbAde nagare, sumahAn vivAdaH kRta iti // 5 // atha tatrApi yajjAtaM, tat tribhirvRttaiH prAha teSAmanUcAnavitAnavajriNAM dhAmnA mahimnA ca vaco'tizAyinA / sphItasphuradvAGmayavittivittamaiH ziSyottamaiH sacamazaktizAlibhiH // 6 // zrIkhAnakhAnAsadasi prabuddhadhIviprombarAmukhyajanairvirAjini / . tadvAGmayavyaktavicArivAcana vyaktaiH sabhAvismayakArivAgbharaiH // 7 // kalyANarAjasya tathaiauSTrikAdhvabhR tsaMghasya nirmUlamahAri vibhramaH / candrasya tArAnikarasya cAbhito Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 vijayaprazastyAm / dhvAntaM harahiH kiraNe veriva // 8 // anUcAnavitAnavajriNAM AcAryavrajavajrapANInAM, teSAM dhAmnA tejasA, ca punaH, vaco'tizAyinA vacanAgocareNa, mahimnA mAhAtmyena, ziSyottamaivineyamukhyaiH, kiM0, sphItAni ca sphuranti ca yAni vAGmayAni zAstrANi teSAM yA vittirvicAraNA jJAnamiti tatra vittamaizcaturataraH, ata eva sattamazaktizAlibhiH atizreSThazAstrAdisAmarthyadhAribhiH // 6 // punaH ketyAha-zrIkhAnakhAnAkhyamahArAjendrasadasi, ki0, prabuddhadhiyo ye mahApAjJA viprAstArkikabhaTTAH punarye ca umbarA rAjavizeSAH sAmantAdisthAnoyAstanmukhyajanaistatpramukhAnekarAjalokanAgaralokaiH,virAjini bhrAjamAne, punaH, ziSyaistasya vAGmayasya pravacanaparIkSAkhyasya vyaktaM sphuTaM yad vicAri vicAravad vAcanaM tatra vyaktairnipuNaiH, ata eva samAvismayakArivAgbharaiH parSadAzcaryadvAkyaprakaH // 7 // IdRgvidhaistaiH ziSyairyatkRtaM tadAha-tasya kalyANarAjasya tathA auSTrikA'dhvabhRtsaMghasya ca kharatarasaMbandhipakSasya ca, nirmUlamiti kriyAvizeSaNaM samUlaM, vibhramo'hAri hataiti / candrasya tArAnikarasya ca raveH kiraNaiH, kiM0, dhvAntaM haradbhiH sadbhiriva yatheti dRSTAntaH / iti kAvyatrayIvyAkhyA // 8 // atha kharatarAn vijitya zrAdeSTairyat kRtaM tadAhazrIkhAnakhAnArpitavAdyavAdana rvaacaaltaaniitsmstdigmukhaiH| zAstraM prati sthAnamanIyatA'khila zrAdvaistadutsAhakRdutsavotsukaiH // 9 // zrIkhAnakhAnApitairvAdidhvanibhirvAcAlatAM mukharatvaM nItAni samastAni digmukhAni yestaiH, zrAdaistacchAstraM sthA Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 355 naM prati anIyata AnItaM, zrAdaiH ki0, utsAhakArI ya utsavastatrotsukaiH // 9 // eSA jayotirjinazAsanasthiti smerekSaNAbhAlamaNIvizeSakaH / pRthvI pRthivyAM prathimAnamAsadat tailasya binduH payasIva tatkSaNAt // 10 // eSA varNitA, jayoktirvijayavAg , ki0, jinazAsanasthitireva smarekSaNA strI tadbhAle maNIvizeSako ratnatilakaM, strIliGgavAcyasya zabdasya puMliGgavAcyaM vizeSaka iti vizeSaNamaduSTaM 'liGgabhedaM tu menire' iti vacanAt punarjayoktiH kiM0, pRthvI vistIrNA, ata eva pRthivyAM prathimAnaM vistArabhAvaM Asadada, yathA tailasya vinduH payasi vAriNIti dRSTAntaH // 10 // sarvo'pi saMgho jinazAsanonnate ruktyA'nayA prItimavApa nirbharam / aprItimuccaizca kupAkSikavrajaH kokazca ghUkazca verivodaye // 11 // jinazAsanobhateranayA uktyA sarvo'pi saMghastapAgacchasatkaH, prItimavApa prAptavAn , ca punaH, kupAkSikavajaH kutIrthikanikaraH, aprItimavApa, yathA raverudaye sati, kokaghUko cakravAkolUkI, prItimaprItiM ca krameNa prApnuta iti dRSTAntadayam // 11 // matvA'nayoktyA'tyamalAmahammadA vAdaM purI drAk zaradeva dIrghikAm / Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 vijayaprazastyAm / AsId valakSadvijavat supakSabhAk ___ padmodayecchurgururetumutsukaH // 12 // zaradA zaratkAlena, dIrghikAM vApImiva, anayA jayoktyA vAdajayavAcA, amalAM vizadA, ahammadAbAdaM purI matvA gururvijayasenasUriH, valakSadvijavat kalahaMsa iva, kiM0, supasabhAk zobhanacchadabhRt , gurupakSe supakSo dharmapakSastadvAniti, punaH ki0, padmodayecchuH haMsapale padAnAM paGkajAnAM, gurupakSe padmAyA lakSmyA udayAbhilASI iti, etuM AgantuM, utsuko'bhUditi // 12 // kSmAM pAvayan pAdapayojapAMsubhi___oGga prvaaho'hirivrssishekhrH| prApa krameNa pramanA ahammadA___ vAdaM puraM harSa ivarSimAnasam // 13 // RSizekharaH sariH, pAdapayojapAMsubhizcaraNakamalareNubhiH, badriH pAnIyaiH, gAra pravAha iva kSmAM pRthvI, pAvayan krameNa pramanA mAnasaH san , ahammadAvAdaM puraM prApa, RSimAnasaM sarvadA zAntarasapUrNatvAd harSaH pramoda iveti dRSTAnto votnemA bA // 13 // zrIsUrisUrasya samAgamollasa netrAsyapadmA bhRzamAstikA atha / sAphalyamicchantamupArjitazriya cakruH pravezotsavasUtraNAmiti // 14 // ... bhaya mAstikAstatratyAH bhAdalokAH, kiM0, zrImari Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 357 sUrasya gurumUryasya, samAgamena ullasanti netrAsyapadAni nayanAnananalinAni yeSAM te, upArjitAyAH zriyo lakSmyAH , sAphalyaM icchantaH santaH, pravezotsavasya sUtraNAM niSpatti, iti vakSyamANakharUpAM, cakruriti // 14 // atha saptadazabhittaiH pravezotsavaM varNayatizrIkhAnakhAnAvanijAnivajriNA __ dattA'timattadviradaiH purassaraiH / siktA dharitrI patatA madAMmbhasA . kastUrikAkardamasaMcayena kim ? // 15 // zrIkhAnakhAnAkhyena avanijAnivajriNA rAjendreNa, tadA tadAdhipatyazAlinA, dattA'timattairidairgajaiH, purassarairagresaraiH, patatA madAmbhasA madavAriNA, dharitrI bhUH, siktA / kimityutnekSyate-kastUrikAkardamasaMcayena mRgamadapaGkapAnIyeneveti // 15 // vA'bhavad mattavihastahastinAM ghaNTATaNatkAraravaimanoharam / kAsArakUlaM tapanodayAdiva. __ tyaktapramIlArjunavAjikUjitaiH // 16 // mattA ata eva ye vihastA vyAkulA haskhino madavyagragajendrAsteSAM, ghaNTATaNatkAraravaiH nagaravartma manoharaM abhavat / - iva yathA, tapanodayAt sUryodayAt , tyaktapramIlA gatanidrA ye arjunavAjino dhavalavihAmAH "vAjI haye khage" ityanekArthatvAva, arjunavAjino rAjahaMsAsteSAM kUjitaiH zabditairjAAdrAjahaMsastaiH, kAsArakUlaM taTAkataTa, yathA manoharaM bhavati tatheti // 16 // Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 vijayAzastyAm / dhatte sma dhAtrI puri tatra dantinAM sindUrapUrairnipatahirindirAm / khAhA'zanAnAM padavIva nUtana pradyotanasyosrabharairivoSasi // 17 // tatra puri dantinAM sindUrapUrainipatadbhiH sadbhiH, dhAtrI bhUmiH, indirAM zriyaM, dhatte smAdhAt ; yathA upasi prabhAte, nUtanapradyotanasya udyadbhAnoH, usabharaiH kiraNagaNaiH, svAhAzanAnAM padavI gaganamiveti dRSTAntaH // 17 // zRGgAribhRGgAramanojJamastakA- agre brajantyo vyabhurabjalocanAH / kiM saMcarantyo bhujagezvarastriyaH kumbhaM sudhAyAH pravidhAya mUrdhani ? // 18 // tadA agre guroH puraH, vrajantyo'jalocanAH khiyaH, vyaH zobhante ma / kiM0, zRGgArI zRGgAravAn yo bhRGgAraH pUrNakumbhastena manojhaM mastakaM yAsAM tAH, kiM0, bhujagezvarastriyo nAgendranAryaH, sudhAyAH kumbhaM mUrdhani pravidhAya saMcarantyaH santi, kimityutbhekSA // 18 // sauvarNarAnAbharaNA virejire zrAddhAstadA tatra karIndrakumbhagAH / AgAd gajasthastridivAd vivandiSU rUpairanekairiva nAkinAyakaH // 19 // tadA tatra pure, zrAdAH kiM0, sauvarNAni suvarNasaMbandhIni Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 359 rAtnAni ratnasaMbandhIni AbharaNAni yeSAM te, punaH kiM0, karIndrakumbhagA hastizIrSasthAH, virejire rejuH / ivAtprekSyatenAkinAyakaH zakraH, kiM0, gajasthaH, puna kiM0, vivandiSuguruvandanecchuH san , tridivAt svargAt , anekai rUpairAgAt Agata iti // 19 // paryANavaryAsturagAH puro vyabhu bhUyiSThabhUryAbharaNA asAdinaH / khinnA ivotteruramI bhramizramA___candrAryamasyandanagA nabhastalAt // 20 // punastatra paryANairvaryAH saparyANAH, punaH kiM0, bhUyiSThAni bhUryAbharaNAni svarNAbharaNAni yeSAM te "bhUri suvarNe" iti, punaH kiM0, asAdinaH azvavArarahitAsturagAH, puro'grataH, vyamurbhAnti sma / ivotprekSyate-nabhastalAcandrAryamasyandanagAcandrasUryarathasatkAsturagAH, bhramizramAt khinA iva, uttararuttIrNA iti // 20 // niHsvAnabherImukhabhUritUrabhU khAnaizca gandharvaravaizca giitjaiH|| kolAhalaizcAtulalokasambhavai- . reje tadA zabdamayIva rodasI // 21 // tadA rodasI dyAvAbhUrUpA, zabdamayIva reje itynvyH| kai- ... rityAha-niHsvAnabherIpramukhabahutUryotthasvAnaiH, punaH, gItajaiH gAndharvaravaiH gAyanadhvanibhiH, ca punaH, atulalokajaiH kolAhalaiH, zabdamayI ghaubhUmizca tadA jAteti // 21 // muktAphalasvarNamaNIvibhUSaNe Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 vijayapatra tyAm / divyairdukUlairvasanaizca shobhnaaH| eNIdRzo gItasRjastadA vyabhu natyai gurorapsarasaH kimAgatAH ? // 22 // muktAphalasvarNamaNIvibhUSaNamauktikakanakaratnAbharaNaiH, ca punaH, divyairdukUlavasanaH pakUlaparidhAnaH, zobhanA ramyAH, gItasRjo gAnakAriNyaH, eNIdRzaH striyaH, vyabhuH zobhante sma, vadotsave gurornatyai namanAya, ki0, apsarasaH svargAGganAAgatA iti // 22 // zrAddhairdadagirdhanamarthinAM tadA yahAlato'lopi lipiH sadathitA / svaHsanmaNIgodrumukhAgrato'pi yat taistatprabhRtyatra na jAtamarthibhiH // 23 // tadA zrAdairjanaiH, arthinAM yAcakAnA, dhanaM dadadbhiH yadbhAlataH sadarthitA lipiH vidyamAnArthitvalipiH, alopi luptA / uttarArdhena tadetumeva vyaJjayati-svaHsanmaNIgodrumukhANAmapi suramaNisuragavIsuratarupamukhANAmapi, agrataH puraH, tairarthibhiH, tatprabhRti taddinAt , yaditi yasmAt kAraNAva, arthibhiyocanAkRdbhiH, na jAtaM, athibhiH punarathibhirna babhUve iti bhAvaH // 23 // rejurdhvajAH puSkalavarNapezalA uttambhitA haTTagRhAvartmasu / kiM ketavo'mI yugapatkupAkSikA haGkAradhikkArakRte samudgatAH ? // 24 // Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 361 puSkalaibahubhirvarNaiH pezalA ramyAH, punahaTTagRhASTravamasu uttambhitA UrvIkRtAH, dhvajA rejurvyabhuH / kimityutprekSyateketavo dhUmagrahavizeSAH, amI yugapat samakAlaM, kupAkSikAhaGkAradhikkArakRte samudgatA uditA iveti // 24 // muktAphalaistatra parasparAhati__ strIstomahArAt patitairmahI babhau / / kartu svayaM svastikapaktimAgatA kiM tAmraparNItaTinI svamauktikaiH ? // 25 // tatra pure, parasparaM AhatiH saMghaTTo yAsAM tAH parasparAhatayo yAH striyastAsAM yaH stomo vrajastaddhArAdityatra jAtyapakSayA ekatvam ; tena hArebhyo nipatitairmuktAphalaiH, mahI bhUH, babhau; kiM tAmraparNItaTinI muktAphalanadI, khamauktikaiH svastikapaktiM kartu khayamAgateti // 25 // vakrabhuvastatra gavAkSasaMgatA lAjAn gurormUrdhni varAnavAkiran / varSantyamUrapsarasaH parasparA haMpUrvikotkA iva mauktikotkaraiH // 26 // tatra gavAkSasaMgatA vAtAyanasthitAH, vakrabhuvo nAryaH, guromarSi varAn lAjAn akSatAkSatAn, avAkiran kSepayAmAsuH / ivotprekSyate-parasparamanyonyaM ahaMpUrvamahaMpUrvamitirUpA'haMpUrvikA tayA utkA utsukAH parasparAhapUrvikotkA iva, amaH apsarasaH, mauktikotkarairmuktAphalapaTalaiH, varSanti // 26 // vadhvo babhustatra vilolalocanaiH ' 7 Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 vijayAzastyAm / sehaM gurordarzanavRttavRttayaH / nIlotpale: phullatamairivApsaraH zreNyo'rcayantyaH pathi saMsthitA imaaH|| 27 // tatra vilolalocanaizcapalanetraH, vadhvo nAryaH, babhuH; ki0, gurordarzane vRttA pravRttA vRttizcittavRttiyAMsAM tAH, kathaM, seha saspRhaM yathA syAt tatheti gurudarzanAbhilASitvAd, dvidhApi capalekSaNAH striyo bhAnti smeti / ivotprekSyate-imA apsaraHzreNyaH nIlotpalaH, kiM0. phullatamaH smerataraH kuvalayairarcayantyaH pathi saMsthitAstasthuriva // 27 // hRSTAnanaiH sUrisamAgamAjjanai rAbhAt puraM taharaveSakalpanaiH / pAthojinIprANapaterivodayAt sadyaH praphullaiH sarasIruhaiH saraH // 28 // * mUrisamAgamAd guvAgamAt . janeH ki0, dRSTAnanaH harSitamukheH, ata eva punarjanaH kiM0. varaveSakalpanaH zreSThanepathyaracanaiH, tat puraM nagaraM. AbhAta bhAti sma / iveti yathAvA, utprekSyate vaa| pAthojinImANapateH sUryasya, udayAt praphullarnirnidraH, sarasIruhaiH kamaleH. saraH kAsAra iveti dRSTAntotnekSe // 28 // cAmIkaraM drAk kriyamANamarthisA dAlokya lokAGgagataM ca puSkalam / dhyAtaM tadetyanyapurAgatairjanai Gge'tra kiM varSati kAzcano ghanaH ? // 29 // tadA cAmIkaraM kanakaM, arthisAd yAcakAdhInaM kriyamANaM Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 363 yAcakAnAM dIyamAnaM, Alokya, ca punaH, lokAGgagataM vyavahArinaranArIzarIramAptaM ca, puSkalaM pUrNa, Alokya, tadA'nyapurAgatai nairanyasthAnIyairAgantukaiH lokaH, iti dhyAtamityacinti / tadevAha-kiM atra drale rAjanagare, kAzcano ghano hemamayo meghaH, varSatIti // 29 // gehe gavAkSe'dhvani catvare tadA tasthurgurordarzanamicchavo janAH / zIte prabhAte kapayo didRkSavaH sUrya drumo-dharamedinISviva // 30 // tadA gurordarzanamicchavo janA guruM draSTukAmA lokAH, gehe gavAkSe adhvani vartmani, catvare vartmacatuSkarUpe, tasthuH, yathA zIte himasamaye sati, prabhAte prAtalAyAM, sUrya didRkSavaH kapayo vAnarAH, drumorvIparamedinISu bhUruhabhUdharabhUmiSu, tiSThantIti - ttaantH||30|| bhUyAnabhUt tatra pure kupAkSika__ vAtaikakAkAridivAkarodayaH / evaM pravezotsava eSa lokadRg vallyAlicaJcanmalayAcalAnilaH // 31 // . .tatra pure evamiti vyAvarNitaprakAraH, eSa pravezotsavo gurupavezamahaH, bhUyAn mahIyAn , abhuuditynvyH| ki0, kupAkSikavAtAH kutIthisArthA eva kAkArayo ghUkAsteSu divAkarodayaH sUryodayatulyaH, teSAmanyatvarUpaduHkhApAdanAt , punaH kiM0, lokahagvallyAlicaJcanmalayAcalAnilaH lokaza eva vallyAlayo latApatayaH tAsAM tAsu vA caJcanmalayAcalAnilaH lasan Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 vijayAzastyAm / dAkSiNAtyAM vAta iveti, lokadRglatAnAM lAsyakAritvAt // 31 // sADambaraM mauktikamajujAlakaM nAnAvitAnaiH kRtavaryavibhramam / sAzcaryacarya bahubaddhakuTTimaM dharmAbhidhakSoNipaterivAzramam // 32 // kAmapramodaM sumanomanoramaM zazvad vRSAnandanidAnamunnatam / ramyaM sudharmAnujamAgatAH kamAt pUjyA alaJcakrurupAzrayaM varam // 33 // sahA''DambareNa zRGgAralakSaNena vartate yastaM, punaH ki0, mauktikaimajUni jAlakAni yatra taM, punaH kiM0, nAnAvitAnevicitracandrodayaiH kRtA varyA vibhramAH zobhA yatra taM, punaH ki0, saha AzcaryacaryayA vartate yastaM, punaH kiM0, bahubaddhaM kuTTimaM yatra tam / ivAtprekSyate-dharmAbhidhakSoNipateH sukRtabhUbhartuH, AzramaM sthAnamiti // 32 // punaH ki0,sudhamAyoH zakrasabhAyA anujaM laghubhrAtaraM, tattulyatvAt / sudharmAnujatvameva vizeSaNatrayeNa vynyjyti-kaameti| kArma pramodo yatra, pakSe kAmasya smarasya pramodo yatra taM; punaH ki0, sumanobhiH paNDitaiH, pakSe sumanobhiH sureH manoramaM punaH ki0, vRSasya dharmasya Anandasya ca harSasya nidAna bIjaM, pakSe vRSAnandasya indrADAdasya nidAnaM, punaH, unnatamuttuGgaM, bhUmicatuSkasadbhAvAt / ata eva ramyam , kramAd nagaramadhyamAgatAH santaH pUjyA upAzrayamalacakruH / iti yugmagyAlvA // 33 // Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 365 agre gurozcakruradabhravibhramAH ____pIThe bhuvo'Gke ghusaNArNasAruNe / muktAkSataiH svastikapatimaGganA ___ rUpazriyA nirjitanirjarAGganAH // 34 // gurorane aGganAH, kiM0, adabhrA bahavo vibhramA bhUvilAsAH SoDazakArarUpazobhA vA yAsAM tAH, punaH kiM0, rUpazriyA nirjitA nirjarAGganAH surAGganA yAbhistAH, pIThe pAdapIThapaTTisAdau, punaH, bhuvo'Gke bhUtsaGge, kiM0, ghusaNA'NasA'ruNe kuTumapAnIyenA'ruNe pATale vihite sati, muktAkSataiH khastikapahiM cakruH // 34 // puSpaiH prabhUtaistapanIyajanmabhi vardhApayanti sma guruM mRgiidRshH| phullaiH praphullairiva cArucAmpakai___RtvabjanetrAH smararAjamAgatam // 35 // prabhUtaiH bahubhiH, tapanIyajanmabhiH sauvarNaiH, puSpaiH gurUM mRgIzo vardhApayanti metyanvayaH / utprekSAmAha-ivotprekSyatecArucAmpakaiH cazcaJcampakasaMbandhibhiH, phullaiH puSpaiH, kiM0, praphullaH, meraiH, Rtukhiya AgataM smararAjaM kAmabhUpaM, vardhApayanti smeti / puSpavAcakaphullabhando'pi liGgAnuzAsanavivaraNagato'stIti dhyeyam // 35 // Anarca cAmIkararUpyanANakaiH ___ saMghastadA zrIgururAjamAdarAt / labdhaprasAdaH smitaramyamAlatI Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm | puSpaiH vasantezamiva dumotkaraH || 36 || " tadA saMgha AdarAt zrIgururAjaM cAmIkararUpyanANakairAnarcetyanvayaH / yathA dumotkarastarunikaraH kiM0, labdhaH prasAdo vibhUtiprAptirUpo yena saH smitaramyamAlatIpuSpaivikasitajAtyajAtIkusumaiH, vasantezaM svasvAminaM, pUjayatIti dRSTAntaH / / 36 / / zreyaH phalazrIphalarUpyanANakaiH 366 zrAddhA vyadhuH kIrtikarIH prabhAvanAH / vRSTIH payodA iva puNyajIvanAstoyairjagatprItilatAmahodayaiH // 37 // zrIphalA nAlikerAH, rUpyanANakAni pratItAni taiH kiM0, zreyasAM maGgalAnAM dharmANAM vA phalaiH, zrAddhAH kIrtikarIH prabhAvanA vyadhuzcakruH iva yathA, payodA meghAH toyaiH jalaiH, kiM0, jagatprItireva latA tasyA mahodayodgamo yebhyastaiH, dRSTIH kiM0, puNyaM jIvanaM yAsu tAH, prabhAvanAH kiM0, puNyasya jIvanaM yAsu tAH, kurvantIti dRSTAntaH / / 37 / / pUjAH pramodAt praticaityamarhatAM zrAddhaiH kriyante sma tadA'tibandhurAH / saMpattayo drAk pratikAnanaM sukhollAsairapAcIpavanairivAbhitaH // 38 // tadA zrAddhaiH praticaityamarhatAM pUjAH kriyante sma yathA - pAcIpavanairdakSiNAzAtrAtaiH kiM0, sukhollAsaiH saukhyolAsibhiH pratikAnanaM vanaM vanaM prati, saMpattayaH kusumAdirUpAH, kriyante'bhitaH sarvata iti // 38 // Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH sargaH / zrAddhA vyadhuH pratyahamunnatonnataM saGgeSu vAtsalyamatucchamutsukAH / prAjyaprajAprItiparairapAMbharaiH pAthodharAzvAtakapotakeSviva // 39 // pratyahaM nirantaraM, saMgheSu vAtsalyaM, kiM0, unnatonnataM dravyato'pi bhAvato'pi ca, zrAddhA vyadhuH / dRSTAntamAha-iva yathA, pAthodharA jaladAH, apAMbharaiH jalaprAgbhAraiH kiM0. prAjyA yAH prajA lokAstatmItikaraNe tatparaiH, cAtakapatakeSu bappIhabAlakeSviti // 39 // kurvatsu hRtprItimakhaNDitAntarAM dharmeSvamISu prasabhaM bhavatviti / 367 tatra pratApaH sugurorabhUttamAM dharmasya ghasreSu tamoriporiva // 40 // akhaNDitAntarAM nirantarAM, hRtprItiM kurvatsu amISu uktalakSaNeSu dharmeSu puNyakRtyeSu, iti prasabhaM ahaMpUrvikayA haThenaiva, bhavatsu jAyamAneSu satsu tatra nagare, suguroH pratApo'bhUttamAm / dRSTAnto yathA - dharmasya grISmasya, ghasreSu divaseSu, tamoripoH sUryasya iveti // 40 // gacchatkhatucchotsavazAliSu prati sthAnaM gurordrAg mahimA dineSvabhUt / puNyaikapAthonidhivRddhidAyinaH pakSasya zuklasya nizApateriva // 41 // dineSu kiM0, atucchAH pUrNA ye utsavAstacchAliSu, Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 vijayAzastyAm gacchansu satsu, gurAMmahimA pratisthAnamabhUd , gIyamAna iti zeSaH / yathA nizAetezcandrasya, ki0, puNyekapAyonidhiddhidAyinaH sukRtasindhuddhikatuH, zuklasya pakSasya dineSu gacchatsu taMjImahattvarUpI mahimA bhavet / / 41 // atyarthamAnandimanA manasvirATa zrIkhAnakhAnA'vanijAnikuJjaraH / jajJe gurordarzanImacchurutsuko ___ jyotsnApriyaH zItarucerivA'nyadA // 42 // zrIkhAnakhAnAkhyo'vanijAnikuJjaraH rAjendragajendraH, ki0, atyarthaM AnandimanA muditacetAH san , punaH kiM0, manavirAT sahRdayamukhyaH, anyadA utsukaH san gurordarzanamicchuH jahaM jAta iti / dRSTAntamAha-yathA zItaruceH zazinaH, jyotsnApriyazcakora iti // 42 // AkAritaH zrIgururAdaraspRzA zrIkhAnakhAnA'vanijAninA yayau / saudhaM tadIyaM bahumAnamaJjulaM vitteziteva sphaTikAvanIgharam // 43 // AdaraspRzA bhaktimatA, zrIkhAnakhAnAvanijAninA bahumAnamaJjulaM yathA syAt tathA, AkArita AhUtaH san , zrIgurustadIyaM saudhaM yayo, vittezitA dhanada iva, sphaTikAvanIdharaM kalAsam iti dRSTAntotkSe // 43 // taDAmni lebhe sumanobhirAvRtaH saddakSajAte sa mahattvamahRtam / Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 369 uccaiH padaM rAjaniketane guruH prApnoti yat tad nahi vismayAvaham // 44 // taddhAni tadgahe, sa gurumahattvaM mAhAtmyaM, lebhe labdhavAn , sa kiM0, sumanobhiH paNDitairAvRtaH, anyatra sumanobhirdevaiH, vadAmni kiM0, sadvidyamAnaM sAdhu vA dakSajAtaM vidvadvandaM yatra ttr| amumevArtha zleSadArA samarthayati--rAjaniketane gururyaducaiH padaM mAmoti tadvismayAvahaM nahi; yato gururbrahaspatiH, rAjJaH zazAisya niketane karkalage, kiM0, sahakSajAte satyo dakSajAtA dAkSAyiNyo yatra tatra, gataH san uccatvaM yat mAmoti na tacitramiti // 44 // - dharmasya mArgo'bhidadhe'tha sUriNA zuddho dharAdhIzamanomanoharaH / sarvA'pi saMsad mumude nizamya taM kAmaM mayUrIva payodagarjitam // 45 // atha tatra gatena sariNA dharmamArgo'bhidadhe uktaH, kiM0, zudaH sarvajJoktaH, punaH kiM0, gharAdhIzamanomanoharo rAjendracetaHpriyaH, sarvA'pi saMsat sabhA, taM dharmamArga, nizamya mumude / payodagarjitaM meghadhvani, zrutvA yathA mayUrIti dRSTAntaH // 45 // akhapazAkhIva marau nirantara cchAyo mahAnandaphalapradaH sadA / panthAH prazasto'tra samastazastakRt khAminnasau vaH paramezvarAptikRt // 46 // he svAmin guro! asau vo yuSmAkaM, panthAH, kiM0, atra Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 vijayapraza tyAm / kalI, prazastaH prakarSeNa zlAghyo vartata iti, kiM0, samastazastakRt sarvamaGgalakArI, punaH, paramezvarAptikRd jagadIzamApakaH siddhisthAnApaka iti, pakSe bhAvapradhAnatvAd nirdezasya paramezvarazabdana paramezvaratvaM prakRSTadhanitvaM tasya AptikRt / dRSTAnto-' 'tra yathA--marau marusthalIdeze, asvamazAkhI kalpavRkSaH, kiM0, nirantaraM chAyA zobhA'nAtapo vA yasya saH, punaH, mahAnando mokSaH, mahAnAnando vA tadrUpaM phalaM pradadAtIti yaH saH // 46 // rAjJA'munaivaM vinutaH pratizrayaM prAptastadA khyAtimavApa bhUyasIm / kiM citramatrAtmanivAsago guru hAtmyamApnoti girAmagocaram ? // 47 // amunA rAjJA khAnaravAnAbhidhAnena, evaM vinutaH san , patizrayaM prAptastadA khyAti bhUyasImavApa prAptavAn , atra kiM citram ?. yadAtmanivAsagaH svabhavanastho gururmAhAtmyaM kiM0, girAmagocaraM vacanAviSayaM, Apnoti svakSetrago hi gururmahAbalI iti jyotirvidAM matamiti yugmavyAkhyeti // 47 // zrImanmahAvIraparaMparAdivi pradyotanodyota iva prbhaasvrH| tiSThat pure tatra pavitrahagguru__zcakre caturmAsakapUrtimatibhit // 48 // pradyotanodyota iva sUryAloka iva, prabhAsvaro'tibhAsuraH, kasyAmityAha-zrImanmahAvIrasya paramparAdivi vaMzAkAze, punaH ki0, pavitradRk puNyadarzanaH, gurustatra pure rAjanagare, tiSThan caturmAsakapUrti cakre, kiM0, artibhit pIDApahArIti // 48 // Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 371 itazcazrIrAjadezAvanivAmalocanA bhAlasthalasthUlalalAmalakSmikRt / AsIdilAdurgapurI varIyasI bhogAvatIvA'tulabhogibhAsurA // 49 // itazcetyavyayapadenAtha bhAvino gurupaTTadharasya zrIvijayadevasUrezvarita prapazcayavi-ilAdurgapurI aasiiditynvyH| ki0, varIyasI variSThA, punaH kiM0, zriyA svargakhaNDaspardhinyA vicitracitrArAmakAmakelivanAnekakelIvanavApIkUpataTAkataTinIgirivarataruvarataruNatarataruNIrAmaNIyakena nikhilalokalocanADAdavardhinyA yuktorAjadezanAmA yodezastasyA'vanivAmalocanAyA bhUbhAminyA bhAlasthale sthUlAM pInAM lalAmalakSmi tilakalakSmIM karotIti zrIrAjadezAvanivAmalocanAbhAlasthalasthUlalalAmalakSmikRta , lakSmIvallakSmizabdaH zabdaprabhedanAmakozagato'vaseya iti / ivosekSyate-bhogAvatIva nAgapurIva, kiM0, atulabhogibhirbahupradhAnalokaH, pakSe'tulabhogibhibhUribhujaGgamairbhAsurA diipleti||49|| tatrA'bhavat sabhyamahebhyamaNDanaH zreSThI sthirAkhyaH sthiradhIH zubhA'dhvani / sphUrjaprabhaH puNyajaneSu vizrutaH zrIdo'lakAyAmiva saMpadAM padam // 50 // .. tatrelAdurge, sthirAkhyaH zreSThI abhavadityanvayaH / ki0, sabhyeSu sabhA''stAreSu punarmahebhyeSu mahAdhaniSu maNDano' laGkAraH, tabhUSaNatvAt , punaH kiM0, sthiradhInizcalamatiH, Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamazastyAm / katyAha-zubhA'dhvani puNyamArge, iva yathA. alakAyAM zrIdaH kubera iva. kiM0, saMpadAM zrINAM padaM, idaM vizeSaNaM dvayostulyaM; punaH kiM0, sphUrjatpabho lasatkAntiH, pakSe sphUrjantI prabhA alakAnagarI yasya "purI prabhA" iti nAmamAlAyAM bhaNanAt , punaH kiM0, puNyajaneSu dharmilokeSu vizrutaH, pakSe puNyajaneSu yakSeSu vizruta iti // 50 // lakSmIrmurAreriva kAmamutpradA svAmiprasAdA girijeva dhuurjtteH| . rUpAisaMjJA'jani tasya gahinI __ saubhAgyabhAgyAdiguNaughazAlinI // 51 // tasya zreSThinaH, rUpAisaMjJA gehinI gRhiNI, ajani jaatetynvyH| kasya kevetyAha-murAreviSNoH,lakSmIriva, kiM0, kAmaM atyartha mutpadA harSadA sarveSAmapi, lakSmIpakSe kAmasya svaputrasya mutpadA, punaH, dhUrjaTemahAdevasya, girijA pArvatIva, kiM0, svAmino bhartuH prasAdo yasyAH sA, pArvatIpakSe khAmini svaputrakArtikeye prasAdo yasyAH sA, punaH kiM0, saubhAgyabhAgyAdiguNodhena zAlinIti // 51 // siMhena siMhyeva samudyataujasA nityAtmarUpeNa sadA'viyoginA / sArdha svabhA ramamANayA'nayA ___ babhre'tha garbho vanabhUvibhUSaNaH // 52 // anayA rUpAinAmnyA, svabha; sAdha ramamANayA siMthA siMhikayA iva, siMhana kesariNA, kiM0, samudyataM sodhamamojo balaM yasya tena, patipakSe soghamaM ojo dhAtutejo yasya Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 373 dazamaH srgH| tena, punaH kiM0, nityamAtmarUpeNa svatulyeneti, punaH sadA'viyoginA viyogavarjitena, garbho babhre dhRtaH, kiM0, vanabhUvibhUSaNaH putrapakSe vanabhuvo gehabhUmeH, siMhapakSe vanabhuvaH kAnanabhUmavibhUSaNaH "vanaM gehe kAnane'pi" ityanekArthatvAditi // 52 / / atha tribhittairgurujanmavarSamAsaMgrahAdyAhavarSe catuSpAvakapArthive trayo dazyAM dazAzvadyutidIpradigbhRti / lame vRSe vAsararAjavAsare ___ mAse sahasye vidhibhe vidhau sati // 53 // indau vilagne yuvatau ca vAkpatau ___ mAheyadaityArcitayoralau stoH| rAzau jhaSAkhye ca tathA vidhuntude __ cApe budhakoDasahasrarazmiSu // 54 // prAcIva bimbaM taraNestamopahaM rAkeva candraM kumudunnatipradam / AmodamUlaM suSuve'tha sA sutaM putrIva jahnostapanIyapaGkajam // 55 // varSe, kiM0, catvAraH, pAvakAstrayazca, pArthivAH SoDaza ca, ete'GkA yamistasmiMzcatuSpAvakapArthive vAmagatimIlite 1634 varSe iti, punastrayodazyAM tithau, kiM0, dazAzvazcandrastasya dhutyA kAntyA dImAM dizaM bibhartIti tatra, punaH, lagne vRSe vRSanAmni lagne vahamAne sati, punaH, vAsararAjasya vAsare ravivAra sati, punaH, sahasye poSai mAse sati, punaH, vidhime rohiNInAmake Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 vijayaprazastyAm | nakSatre, vidhau candre sati / / 53 / / atha grahasaMsthitimAhavila mUrtisthAne dRSalanarUpe prathamaM bhavane, indau candre sati ca punaH, vAkpatI bRhaspatau yuvatau kanyAyAM paJcame bhavane sati, punaH, mAheyo maGgalaH, daityArcitazca zukrastayormAheyadaityArciyobhamazukrayoH, alau vRzcike saptame bhavane sthitayoH, punaH, jhapAruye mInarAzAbekAdaze bhavane, vidhuntude rAhau sati, punazcApe dhanuSi aSTame bhavane, budhakroDasahasrarazmiSu jJazanisUryeSu satsvati / / 54 / / grahasthitikuNDalI yathA " 4 5 6. ke. bR. 2 caM. zrIH 1 11 8. 9 7 za. zu. maM. za. ra. bu. 12 sa. 10 , atha sA rUpAinAmnI, sutaM suSuve sUte smetyanvayaH / kevetyAha- prAcI yathA taraNervimbam kiM0, tamopahaM, putrapakSe pApApahaM, ravivimbapakSe tamo'paraM dhvAntApahaM, rAkeva pUrNimeva, candra, kiM0, kumudunnatimadaM putrapakSe koH pRthivyAH sudunnatipradaM harSonnatidAyinaM, candrapakSe kumudAM kairavANAsumatimadaM 'kumudaM ca kumuca' iti zabdamabhede, jahoH putrI gaGgeva, tapanIyapaGkajaM svarNakamalaM, kiM0, AmodamUlaM, sutapakSe Amodasya harSasya, kamalapakSe Amodasya gandhasya mUlaM "Amodo gandhaharSayoH" ityanekArthatvAditi / iti zrayANAM vyAkhyA // 55 // kRtvA mahotsAhamayaM mahotsavaM tasyA'bhighAnaM tanujanmanastadA / Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| 375 cakre pitRbhyAM divase'tizobhane vAseti nityaM suhRdAM mudAM padam // 56 // mahAn ya utsAhazcittotkarSalakSaNastanmayaM tatsadhAnaM cicotsAhAnusAriNaM, mahotsavaM kRtvA tasya tanujanmanaH sUnoH, atizobhane divase pitRbhyAM vAsAkhya ityabhidhAnaM cakre, ki0, suhRdAM mitrANAM, mudA padaM harSasthAnamiti // 56 // ujjhan vayaH zaizavabhunmanA ayaM prAjJaH kumAraH prapaThannazAThayadhIH / prApnoti vRddhi pitRnetrakairavo llAsI zazIvAzitipakSagaH kramAt // 57 // . ayaM vAsAkhyakumAraH, vaizavaM vaya ujjhan vAlyamatikAman , punaH kiM0, unmanAH san prapaThan , punaH, azAvyadhInirmAyamatiH, punaH, azitipakSagaH zazIva zuklapakSagatacandra iva, kiM0, pitRnetrakairavollAsI janakajananInayanakumudollAsakara , kramAdanukrameNa, radi mAmotIti // 57 // tAte'nyadA sadvidhinA samAdhinA khaHkAminInAmatithitvamIyuSi / vairAgyavAn vAsaNakaH kumArarAD rUpAisaMjJAM nijagAda mAtaram // 58 // anyadA tAte sthirAsye zreSThini, sadvidhinA'nazanAdinA, punaH samAdhinA manovAktanusvAsthyarUpeNa, svAkAminInAM devAnAnAM, atithitvamIyuSi svarga gate sati, vAsAkaH kumArarAd , ki0, vairAgyavAn san rUpAisaMjJAM mAtaraM nija Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 vijayamaza tyAm / gAdA'bravIt, yadabravIttadagretanavRtte prAha // 58 // bhaktaM bubhukSArta ivAhamambike ! dIkSAM jighRkSuH zivazarmakAraNam / matvA'tmasUnorniyamasthitau sthiraM cetaH pracetA vacanaM jananyavak // 59 // he ambike mAtaH !, bubhukSArtaH pumAn, bhaktaM bhojyamiva, ahaM dIkSAM jighRkSurasmIti yogaH / kiM0, zivazarmakAraNaM mokSasukhanidAnaM iti AtmasUnoH svaputrasya, niyamasthitau dIkSAyAM, cetaH sthiraM matvA pracetA hRSTamanA jananI, avak jagau / yajjagau dAha / / 59 / / tvaM nandana ! drAganugaMsyase mayA ghazriyA''ditya iva sphuratprabhaH / etAM nizamyA''tmamanorathocitAM vAcaM svamAturmumude zizurbhRzam // 60 // he nandana ! mayA tvaM ghatrazriyA bAsaralakSmyA, Aditya iva, kiM0, sphuratmabhaH lasatkAntiH, idaM dvayorapi tulyaM vizeSaNam ; anugaMsya se anvAgamiSyase tvayA sArdhamanumatrajiSyAmItyarthaH / etAM AtmamanorathocitAM svamAturbAcaM nizamya zizubasAkhyaH, bhRzaM mumude 'tyamodiSTa // 60 // ratnaM suvarNasya samIpabhAk zriyaM dhatte'vagatyeti sutAnvitA satI / gantuM manaH sA sma dadhAtyahammadAvAde pure pUjyapadAbjapAvite // 61 // Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazaH srgH| ratnaM suvarNapArthasthAyi sat, zriyaM zobhA, dhatte; tathA varNasthAnIyasya guroH pArSe putraratnamidamahatItyavagatya jJAtvA, sA satI rUpAInAnI, ahammadAvAde pure kiM0, pUjyapadAbjaiH zrIvijayasenaharicaraNakamalaiH pAvite, gantuM mano dadhAti smA'karot // 61 // zreSThisthirAhvAnamahebhyabhAminI rUpAisUrvAsaNanAmanandanaH / sadyo'tha hRdyaIijanAkulAdilA durgAd guroH pArthamagAt sahA'mbayA // 62 // zreSThI sthirAhAno yo mahebhyastadbhAminI bhAryA yA rUpAInAnI tatssvatsuto vAsAbhidhAno nandanaH, ayelAdurgAdIDaranagarAda, ki0, hRdyarddhayo manojasaMpattayo ye janAstairAkulAt saMkIrNAda , ambayA saha guroH pArthamagAd rAjanagare prApta iti // 62 // saumyAnanaM skAravilocanadvayaM dRSTrA'ya sAkSAjayamenamAgatam / ityAtmacice niraNAyi sUriNA bhAvyeSa ziSyo'khilasaMghatoSakRt // 63 // athainaM vAsakumAraM, AgataM dRSTrA, kiM0, saumyAnanaM smitamukhatvAt prasannavadanaM, punaH kiM0, sphAraM vistIrNa vilocanadvayaM yasya taM, AyatanetratvAt , sAkSAt pratyakSaM, jayaM zakraputram , ivetyAdhyAhArya, sUriNA guruNA, Atmacitte iti niraNAyi nizcikye / itIti kimityAha-eSa ziSyo'khilasaMghatoSakRd bhAvIti // 63 // . . . Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 vijayAzastyAm / punaguruNA yadacinti tadAhakiM dasrayArekatamo'yamAyayo ___kiM prItibhRd mUrta ivAthavA'tmabhUH ? / nidhyAyatainaM ca muhurmuhuH zizuM __mene mano'ntarmunimedinIbhujA // 64 // datrayorazvinIputrayordvayormadhyAt , ekatama ekaH, kimayamAyayo ?, rUpavace hi tayorudAharaNaM kAvyakalpalatAdau pratItamiti, athavA prItibhRtlItizAlI, AtmabhUH kAmaH, ki0, mRta iti mUrtimAn , Ayayau ? enaM zizuM muhurvAraM vAraM, nidhyAyatA pazyatA, munimedinIbhujA sarirAjena, mano'ntazcittAntaH, iti mene'mAni // 64 // janmagrahairaGgagataizca lakSaNai zcitte vyacinti vratinAyakena ca / bAlo'yamuccairbhavitA tithipraNI rdhiSNyeSvivollAsimahA janeSviha // 6 // ca punaH, janmagrahAdazabhavanasthitaiharuJcaparamocatrikoNAdibhiH, punaH, aGgagatelakSaNairlAJchanamapItilakAdibhiH, dvAtriMzatsaMkhyA dRSTeH saniH, guruNA iti citte vyacinti-dhiSNyeSu nakSatreSu, iva tithipaNIzcandramA iva, ki0, ullAsimahA ullAsavattejAH, ayaM bAlo janeSu uccavitA mahAn bhAvIti bhaavaarthmaa65|| mAtrA samaM kAmamivAbjavAsayA jJAtvA tapasyodhatamenamarbhakam / gurvI guruH prApadapApaDag mudaM Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH srgH| . 379 dRSTA zubhaM svapnamivodaye raveH // 66 // . anjavAsayA lakSmyA, samaM kAmamiva enaM arbhakaM bAlakaM, mAtrA rUpAnAmnyA, samaM tapasyodhataM dIkSotsukaM, jJAtvA guruH, kiM0, apApaham niravadyamatirniSpApadarzano vA, guvI mahatIM, mudaM prApat , raverudaye zubhaM svamaM dRSTrA yathA mud bhavatIti dRSTAntaH, yato 'dRSTaH sUryodaye khamaH sadyaH phalati' iti niyamAt // 66 // so'nagho'sAvatha vAsaNaM vratA dAnocataM vIkSya zizuM sahA'mbayA / lebhe mudaM svarlatayA samaM dumaM kalpaM pulomAririvodgamodyatam // 67 // asau rAjanagarIyaH saMghaH, athA'mbayA saha vAsaNaM zizuM vratAdAcoyataM vIkSya mudaM leme, yathA kalpaM dumaM svarlatayA samaM kalpavallyA saha, udmodyataM vIkSya pulomAririndraH, mudaM mAmotIti // 67 // saptArcirambhodhikalAGkavatsare mAghe dazamyAM tuhinAMzutejasi / drAg dIkSayAmAsa ghanairmahotsavaiH / sAraM kumAraM samamambayA guruH // 68 // saptASiH kRzAnavastrayaH, ambhodhayazca catvAraH, kalAH SoDaza, ebhirakaimigatyA vinyastairyaH saMvatsaro bhavati tasmin saptAcirambhodhikalAivatsare1643varSe, punaH, mAghe mAsiM, punaH, dazamyAM tithau, kiM0, tuhinAMzozcandrasya tejo yasyAM tasyAM zuklAyAmiti, punarmahotsavaiH kumAraM, kiM0, sAraM zRArarUpAbhyAM Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 vijayamazastyAm / vizeSataH pradhAnam , ambayA samaM guruH zrIvijayasenamUriH, dIkSayAmAseti // 68 // tasya sthirAhAnamahebhyajanmanaH ziSyasya niHzeSaguNaikavAridheH / sUrirjagallokasukhaprathAprapA nAmA'tha vidyAvijayeti nirmame // 69 / / tasya sthirAkhyamahebhyaputrasya ziSyasya, punaH kiM, ni:zeSaguNekavAridheH samastaguNArNavasya, vidyAvijayeti nAma, ki0, jagalokasukhasya prathAyAH prapAM jagajjanasaukhyakAritvAt , mUrirnirmamekarot // 69 // saurUpyarUpaDhisamRddha ullasa vidyaH sa vidyAvijayo'ntiSanmaNiH / bhUtaM prabhUtaM vinayaM sRjan guroH zAstrANyapAThIdazaTho maTho dhiyAm // 70 // sa vidyAvijayo'ntiSanmaNiH ziSyaratnaM, kiM0, saurUpyaM surUpavattvaM tadrUpA yA RddhiH, athavA saurUpyaM pANDityaM, rUpaM ca sundarAkRtimattvaM tayoyo RddhirutkarSastayA samRddhaH saMpannaH, punaH, ullasantI vidyA yasya saH,punaH, gurorbhUtaM satyaM punaH, prabhUtaM bhUyiSTha, vinayaM sRjan kurvan , punaH ki0, dhiyAM buddhInAM, maTha AzrayaH, punaH, azaTho niSkapaTaH san , zAstrANi apAThIdapaThat // 7 // chAyAkRdullAsapalAzasantataH sphUrjadyazaHpuSpakalApasaMpadaH / vidyA avadyArtihRtaH sa Asadat Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekA dazamaH sargaH / 381 pUjyAMhisevAsuravIrudhaH phalam // 71 // sa ziSyaH, pUjyAMhisevAsuravIrudhaH gurucaraNopAstikalpavalleH, kiM0, chAyA zobhA'nAtapazca, tatazchAyAM karotIti chAyAkRt ya ullAsazcittAnandarUpastadrUpA palAzasantatiH patrapatiryasyAstasyAzchAyAkRdullAsapalAzasaMtateH, punaH, sphUrjayazorUpasya puSpakalApasya pramUnajAtasya saMpad yasyAstasyAH sphUrjadyazaHpuSpakalApasaMpadaH, punaH, avadyArtihRtaH pApapIDApahAriNyAH, vidyAH phalaM zAstrajJAnarUpaM phalaM, Asadat prAptavAn / / 71 / / saubhAgyabhAjo'hivade'bhidhAnabhR cchrAdhyAstriveda himAMzuvatsare / ekAdaze candrayute'hni phAlgune . prauDhAM pratiSThAM vidadhe'tha sUrirAT // 72 // . athetyasminnavasare, tatraiva rAjanagare,ahivade'bhidhAnabhRtzrAkhyA ahivadenAmnyAH zrAvikAyAH,kiM0, saubhAgyabhAjaH subhagatvavatyAH, gRhe iti shessH| kasmin, trayazca vedAzca Rtavazva himAMzuzca trivedatuhimAMzavastairvAmagatigaNitairyaH saMvatsarastasmin 1643saMvatsare, punarahni dine tithau, kiM0, ekAdaze 11 tithau ki0, candrayute zukle, punarmAse phAlgune, prauDhAM pratiSThAM jinavimbasthApanAM, mUrirAD vidadhe'karot // 72 // gandhAravAstavyajanendra indrajI nAmA mahebhyaH sugurornmskRte| abhyAgamat prItamanA ahammadA vAdaM puraM prAJjalirabhyadhatta ca // 73 // gandhArabandiravAstavyA ye janAstavindrastanmukhyatvAt , Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 vijayaprazastyAm / indrajInAmA mahebhyaH, sugurorAcAryapAdasya, namaskRte vandanAya, ahammadAvAdaM puraM, abhyAgamat ; ca punaH, mAJjaliH kRtAJjaliH san, abhyadhattA'vadat // 73 // svAmin! mahAvIravibhoH pratiSThayA kartAsmi janma svamahaM sphuratphalam / tad maGkSu gandhArapuraM pavitraya skhaiH pAdapAthoruhapAMsubhiH prabho ! // 74 // he svAmin guro ! mahAvIravibhoH pratiSThayA'haM svaM janma, kiM N, sphuratphalaM phalabhAga kartAsmi janmaphalaM lAtukAmo'smItyarthaH / tat tasmAddhetoH, gandhArapuraM bandiraM, svaiH pAdapAyorupAMzubhiH he prabho ! tvaM pavitrayeti / / 74 / / hRSTo mahebhyavrajarAjahastina stasyeti vAcA vinayaprapaJcayA / sUrirmahattvaikapadaM kramAdgAd gandhAramAditya ivAzvinIM puram // 75 // tasyendrajInAmnaH, kiM0, mahebhyavrajarAjahastino vyavahArikuJjarasya, vAcA, kiM0, vinayasya prapaJco yasyAM tayA, hRSTaH san sUristato'hammadAvAdatazcalan kramAt anukrameNa, Aditya ivA'zvinI nakSatraM, gandhAraM puraM nagarIM, kiM0, mahattvasya mAhAtmyasya, sUryapakSe mahattvasyoccatvalakSaNasya padaM sthAnaM, azvinIsthito hi sUryo meSarAzisadbhAvAducca iti jyotirvidAM matam ; agAd gatavAniti / / 75 / / varSe'tha havyAzanavedapArthive Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 383 dazamaH srgH| jyeSThAhamAse dazame tithau site / zuddhe'hni tasyAM puri sUririndrajI gehe pratiSThAM caramAhato'karot // 76 // atha varSe, kiM0, hamyAmanA aayastrayaH, vedAzcatvAraH, pArthivAH poDaza, ete vAmagatijuSo yatra tatra havyAzanavedapArthive varSe 1643 pramANe, punaH, jyeSThAkhye mAse, punaH, dazame tithau, kiM0, site zukle, athavA site zuke vAre sati, punaH, ahni dine, ki0, zuddha dhavale, athavA zuddha nirdoSe dine, tasyAM puri gandhAranAmnyAM, indrajIgehe caramA'rhataH zrIvIrasya, pratiSThAM sarirakarot // 76 // atraiva varSe bahuharSavarSiNi zrIstambhatIrthe nagare garIyasi / bhUyobhirullAsapayaHpayodharai rAnanditAzeSajanekSaNaiH kSaNaiH // 77 // ekAdazAkhye'tha tithau tithipraNI yuktare mAsi ca shukrsNjnyke| prauDhAM pratiSThAM punarAhatIM guruH . zrAddhIdhanAIvaramandire vyadhAt // 78 // athA'sminneva varSe pUrvakAnyokta saMvatsare, gandhArataH kramajAgatya, ka, zrIstambhatIrthe nagare, kiM0, garIyasi dravyabhAvAbhyAM mahati, bhUyobhirbahubhiH, ullAsa eva payaH pAthastasya payodharairmedhaiH, punaH, AnanditAni azeSajanAnAmIkSaNAni nayanAni yaistaiH, kSaNairutsavaH, jAyamAnairiti zeSaH // 77 // punaH, . Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 vijayAzastyAm / ekAdazAkhye tithau, kiM0, tithipraNIzcandramAstayukto dhavalastasmAditaraH zyAma iti 11 dine'zuklaM ca, punaH, mAsi zukrasaMjJake jyeSThamAse, zrAddhIdhanAivaramandira gururAItI pratiSThAM, vyadhAccakraM / iti yugmavyAkhyA // 78 // atraiva tIrthe'tha vinirmame catu mAsI samAsInasukhArthavRttinA / zrIsUrisiMhena ghanarddhisaGghadRk pAthojinIprItisahasrarazminA // 79 // athA'traivA'smin , tIrthe stambhatIrthe, zrIsUrisiMhena catumAsI vinirmame kRtA, kiMviziSTena, samAsInA sthApitA sukhArthA sukhakAriNI vRttirAcaraNarUpA yena tena, punaH kiM0, ghanardiH zrImAn yaH saMghastasya haMgeva pAyojinI padhinI tasyAH prIto sahasrarazminA sUryeNeti // 79 // atha stambhatIrtha guruM ca varNayan sarga copasaMharan kavizchandaH parAvartayatilasadatizayasaMpatsindhubhUsindhurasya pravizata iha madhye spaSTumaMhI munIndoH / mama bhavati duranto vighna eSo'ntarAbhU riti jaladhiranindad yasya sAlaM vishaalm||80|| yasya stambhatIrthasya, vizAlaM vistIrNa, sAlaM varma, jaladhiH samudraH, iti hetoH, anindat nindaavissyiickaaretynvyH| padatrayeNa nindAhetumeva vyanakti-lasaditi / lasadatizayA yA saMpat athavA lasantI yAtizayAnAM saMpat samRddhiH saiva sindhubhUnadIbhUmikA arthAd revA nAma nadIbhUstatra sindhurasya ga Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamaH sargaH / 385 jasya, asya munIndorguroH, aMDI pAdau, spaSTumiha madhye pravizataH nagarAntarAgacchataH, mama eSa duranto'pAraH, antarAbhUrvighno bhavatIti hetorjaladhiryatra vayaM nindatIti // 80 // kailAsaukodizamiva rucAmIzvarasyAgatasya svAhAjAneriva pavanajaprAjya sAhAyyabhAjaH / draGgaM tIrthaM tamadhivasataH zrItapAgaccharAjaH sphAtiM sphUrjatsavitRsavayAH prApa pRthvIM pratApaH // 81 // " yathA rucAmIzvarasya sUryasya, kailAsaukodizaM kauberI dizamAgatasya, punaH, yathA svAhAjAneH kRzAnoH, kiM0, pavanajaprAjyasAhAyyabhAjaH samIrasaMbandhi sAhAyyazAlinaH tathA taM tIrthe dra zrIstambhatIrthanagaraM, adhivasataH sataH zrItapAgaccharAjaH zrIvijayasenasUreH, pratApaH kiM0, savitRsavayAH sUryamitraM tattulyatvAt pRthvIM vizAlAM sphAtiM dRddhiM prApa // 81 // klezaH patraprasUnAprathimabhava iva sphItazItasya cA'saMllIlollAse dharAyAmabhisarati javAd yAmyadiggandhavAhe / nAsIdu:sthatAyA vyasanazatasRjo nApi mithyAtvirAjaH zrItIrthe stambhatIrthe lasati satei sahobhAji navyArSarAji82 1 yathA dharAyAM bhUmau yAmyadiggandhavAhe dAkSiNAtye vAte, abhisarati Agacchati sati, kiMlakSaNe, lIlAyAH kelerarthAd vasantakrIDAyA ullAso yasmiMstasmin dakSiNAnile sati, patraprasUnAnAM pRthorbhAvaH prathimA na prathimA mathimA'bhAvaH patrapramnAnAmaprathimabhavaH patraprasUnAmathimabhavaH ko'rthaH - patraprasUnAbhAbabhavaH klezo yathA na syAt ca punaH, yathA sphItazItasya le , 50 Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 vijayaprazastyAm / zo na syAt, kiM0, asan azreSThaH, vasantAgame hi patrANAM prasunAnAM cAMdramaH zItavyapagamazca syAtAM, tena tayorupadravo na syAt, tathA stambhatIrthe, kiM0, zrINAM tIrthe kSetre, athavA zrImat tIrtha saMgho vA'rhacaityAdi yatra tatra, navyarSirAji navInAcArAje lasati sati, kiM0, sahobhAji balavati jJAnAdibalazAlini, duHsthatAyA dAridryasya, bhIrnAsIt paradvIpAntarAt pravahaNAnAM kSamaNA''gamAt punaH, vyasanazatasRjaH kaSTazatakartuH, mithyAtvirAjaH pUrvoktakalyANarAjanAmno'pi bhIrbhayaM nAsIt / atra sarge kevalamindravaMzAbhiMSaM chandaH, " syAdindravaMzA tatajairasaMyutaiH, iti lakSaNasadbhAvAt / antime vRttatraye prathamaM mAlinIvRttam, dvitIyaM mandAkrAntAvRttaM, tayorlakSaNaM tu prAguktam / tRtIyaM tu sragdharAdRttam, tallakSaNaM yathA-" mranairyAnAM trayeNa trimuniyatiyutA sragdharA kIrtiteyam" iti // 82 // itIti sakalaM prakaTam iti sakalasuvihitasabhAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNesuziSyamukhyapaNDitapurandaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcaka zrIguNavi jayagaNiviracitAyAM vijayamadIpikA'bhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM dazamaH sargo'rthataH samarthitaH / / Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ____ ahaMma ... athaikAdazaH srgH| athaikAdazaH sargaH samArabhyate, asmin sarge pUrva navamasarganirmitavarNanAnAM bhaTTArakarIhIravijayamUricaraNAnAM kiyaccaritaM racayatimevAtadezAdatha mAravakSmA lolekSaNAlaGkaraNIbhavantaH / abhyAyayuH zrIguruhIrapAdA dezaM salakSmIkasapAdalakSam // 1 // atha mevAtadezAt krameNograsenapure, phatepure, abhirAmAvAde, punarugrasenapure ca, iti caturmAsakacatuSTayaM vidhAya tatazcalantaH punauravakSmAlolekSaNAyA marusthalIbhUmibhAminyA alaGkaraNIbhavantaH santaH, zrIguruhIrapAdAH pUjyazrIhIravijayamUrayaH, zrIphalavardhipArzvanAthayAtrAM kRtvA, salakSmIkaH sazrIko yaH sapAdalakSo nAmA nAgapuranagarAlaGkRto dezastaM salakSmIkasapAdalakSaM dezaM, abhyAyayurAgatavanta iti // 1 // gaGgApravAhaH kimu tApahArI kalpadrumaH kiM sakalopakArI / zrIsUrisiMhaH samupAgato'sA vajJAyi deze'tra samastalokaiH // 2 // zrIsUrisiMhaH, kiM0, tApahArI, tataH kiM0, gaGgApravAhaH, punaH ki0, sakalalokAnAmupakArI, tataH kiM0, kalpadruma iti, Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 vijayapastyAm / asau guruH, atra deze savAlakhanAmake dekheM, samupAgataH san, samastalAkairajJAyi mene // 2 // AzcaryacaryAvrajavaryavIryai. bhUyobhirutsAhabhRdutsavaudhaiH / ullAsavatsAM puri nAgapuryA cakruzcaturmAsamRSIzamukhyAH // 3 // AzcaryacaryAnajasyA'dbhutopalakSitagamanasya vayaM vIrya sAmarthya yebhyastaiH, punaH, bhUyobhiH bahubhiH, utsAhabhRtAM mahAjanAnAmutsavaughaiH, ullAsavatyAM nAgapuryA puri nAgoranAnni nagara, RSIzamukhyAste pUjyAzcaturmAsaM cakruriti // 3 // cittaM caturmAsakapAraNe zrI___ suurairjgllokhitaarthmicchoH| sajjaM suhRjjantukagUrjaratrA dhAtrIpavitrIkaraNArthamAsIt // 4 // aya taccaturmAsakapAraNe jAte sati, zrIsUreH, kiM0, jagalokahitArthamicchoH jagajanAnukUlyAbhilASiNaH, cittaM manaH, sajjamutsukaM, AsIt / kimarthamityAha-suhRdaH sasnehA jantavo lokA yatra sA svArthike kapratyaye suhajjantukA sazraddhalokA yA gUrjaratrAghAtrI gUrjaradharA tasyAH pavitrIkaraNAryamityarthaH // 4 // puNyAtmikAbhirvaradezanAbhi rahistaDittvAniva nunnatApaH / vRddhi nayannadhvani bodhibIjA kUrAnaghAsajjanasaz2anAnAm // 5 // Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| 389 vidhvaMsayan dhvAntamathA'ryameva jADyaM harannAntaramaGgabhAjAm / udbodhayan bhavyapayojapuJjAn zrIharisUrirvijahAra bhUmau // 6 // zrIharisUriH, kiM0, taDitvAniva megha iva, adbhiH pAnIyaiH, puNyAtmikAbhiH pavitrAbhiH, sukaddezanAbhiH nunnastApo meghapakSe grISmakAlajanmA''tapo yena, gurupakSe kaSAyAditApo yena saH, punaH, adhvani mArge, meDatAdau, aghe pApe asajjanA durjanA ivA'ghAsajjanAH pApapaNAzakAH aghAsajjanAste ca sajanAH suhRjjanAarthAt samyagdRzasteSAM, bodhibIjAGkrAn vRddhi nayan // 5 // punaH, aryameva sUrya iva, dhvAntaM pAparUpaM vidhvaMsayan , punaH, aryameva,bhAjAM jantUnAM jADyaM haran , punaH, bhavyapayojapuJjAn saMghalokasarojanajAn , uddhodhayan pratibodhayan , krameNa marukalpataruvirudadhArakasuzrAvakasA0- tADAkhyamahAgraheNa pIpADanagarAdau marubhUmau, vijahAra vyahArSIt / iti yugmavyAkhyA // 6 // zrImatsudharmaprabhupAdapadma sevASaDaMhIna subhagAnubhAvAn / AgacchataH zrIguruhIrasUrIn - jambUkumArAniva nunnamArAn // 7 // .AkarNya karNaikasudhAyamAna nAmnaH sudhAmnaH prsrnmhimnH| AcAryadhuryo'jani dhairyavarya utsAhavAnanchamanAH praNatyai // 8 // Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm zrIgmirIna . kiM0. jamkumArAniva. kiM0. zrImAn yaH muSTra zAMbhano dharmaH sudharmaH sarvajJopajJazramaNamArgarUpaH sa eva prabhuH svAmI tatpAdapadmasaMvAyAM, jambRpakSe zrImAn yaH sudharmaprabhuH zrIvIrapaJcamagaNabhRt tatpAdapadmasaMvAyAM, SaDaMhIna bhramarAn , punaH ki0, subhagA'nubhAvo yeSAM tAn saubhAgyamayAn , punaH kiM0, nunnamArAn nirastakandarpAn , ata eva zrIjambUsvAmitulyAn // 7 // zrIguruhIramarInAgacchato nAgapurAd gUrjaratrAM pratyAgamipyataH. AkarNya zrutvA, ki0, karNaikasudhAyamAnanAmnaH zrotrAmRtasamAnA'bhidhAnAn , punaH ki0, sudhAmnaH supratApAna , punaH kiM0, prasagnmahimnaH vistIrNamAhAtmyAn , AcAryadhuryaH zrIvijayasenamariH, kiM0, dhairyeNa varyaH, punaH kiM0, acchamanAcokSacetAH, praNatya zrIharigurupaNamanAya, utsAhavAnajani utkaNThAbhRdabhUt / idaM yugmavyAkhyAnam // 8 // saMsevyamAnaH sakalarSimukhyaiH zrIsaGghasaGkalpanakalpakalpaH / AcAryavaryaH zivapuryahArya dhairyAnanaMsIdatha hIrasUrIn // 9 // __ atha gujaradezatazcalan AcAryavaryaH, kiM0, sakalarSimukhyaiH saMsevyamAnaH, punaH, zrIsaGghasya saGkalpanAni manobhilASAstatra kalpakalpaH suradrumasamaH, tatpUrakatvAt , atha zivapuri sIrohInagaryA, hIrasUrIn , kiM0, ahAryadhairyAn ajeyaparAkramAn , anaMsIt pANamat // 9 // ho saGgatau tatra pure'nvabhUtAM shobhaamnuucaangnnaadhiraajau| gAmbhIryasArau guNaratnavArau Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| 391 pUrvAparau nIranidhI ivemau // 10 // tatra pure sIrohInagare, dvau anUcAnagaNAdhirAjau AcAryabhaTTArako, saGgatI militau santo, zobhAmanvabhUtAm / ivAtsekSyate-imau pUrvAparauprAcIpratIcIsatko, nIranidhI samudrau, kiM0, gAmbhIryeNa sArau, punaH, guNaratnAnAM vAraH samUho yyostau||10|| chAyAbhUtau kAntiyutau harantI ___ stomargavAM taamsmoghmuccaiH| bhaTTArakAcAryavarAvabhAtAM dvau puSpadantAviva tatra puryAm // 11 // . tatra puryA, dvau bhaTTArakAcAryavarau puSpadantAviva sUryAcandramasAviva, abhAtAM zobhete maMti yogaH / kiM0, chAyAbhUtoM zobhAdharau, pakSe sUryabhAryA chAyA, candrasya chAyA pratItA, taddhAriNau, punaH, kAntiyutau bhAsaMyutau, punaH, gavAM vacanAnAM, pakSe gavAM kiraNAnAM stomaistAmasamoghaM pApanAtaM dhvAntavAtaM ca harantau // 11 // dhuryAvimAvAhatazAsanaika gantryAH kRte kiM vihitau vidhAtrA / sUrIzvarau saMgamitau vilokya - lokaiH khacittAntariti vyacinti // 12 // . tau sUrIzvarau saMgamitau milito, vilokya lokaiH svacittAntarmano'ntaH, iti vyacinti / tat pUrvArdhenAha-AItazAsanaikaganyAH kRte jinazAsanarathavAhanAya, kimimau vidhAtrA dhuryoM vihitau kRtAviti // 12 // bhaTTArako'bodhi vineyamena Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 vijayAzastyAm / matyantamIzaM svamivAtmapaTTe / putro mRgendrasya mRgendra eva yajAyate tatkimu citramatra ? // 13 // enaM vineyamatyantamIzaM gacchabhAranirvAhakatvAt samaya, AtmapaTTe svamiva bhaTTArako hArasUriH, abodhi jJAtavAn / tadeva draDhayati-mRgendrasya siMhasya, putro yad mRgendra eva jAyate atrArthe kimu citraM ?, athavA, atra jagati tatkiM citraM ? api tu neti / / 13 // AsIdanUcAnapatermahimno bhaTTArakasthAnamupeyuSaH shriiH| syAdasya yAtasya guroH pade zrI dhiSNyasya yat sA na hi vismayo'tra // 14 // anUcAnapateH, kiM0, bhaTTArakasthAnaM pUjyapAdamUlamupeyuSaH, mahimno mahattvasya, zrIrAsIjAtA / asya zrIdhiSNyasya kamalAlayasyA''cAryasya, guroH pade yAtasya zrIhIragurupAdamUle mAptasya, yat sA zrIrbhavati, atra ko vismayaH ko'pi na hi; yato gurupadAntike prAptasya ziSyasya zrIH syAdeveti, pakSe zrIdhiSNyasya zriyA yukto yo dhiSNyaH zukrastasya zrIzukragrahasya, guroH pade bRhaspateH sthAne mInarAzau, yAtasya yA zrIrucatvalakSaNA syAt , tatra vismayaH kaH? api tu na ko'piiti| etadarthasaMvAdi kAvyaM yathA." Agatasya nijagehamapyaregauravaM vidadhate mhaadhiyH| mInamAtmasadanaM samIyuSo bhArgavasya gururucatAM dadau" // 1 // ityAdhuktaH // 14 // Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH smH| . 193. bhttttaarkaa''caarypurndraamyoN| * bhAti sma bhUyaH zivapuryamUbhyAm / puNyAtmikAbhyAM dhusaritsatIbhyAM nityA'naghA mUrtirivA'STamUrteH // 15 // amUbhyAM bhaTTArakAcAryapurandarAbhyAM zivapurI bhUyo bhAti smetyanvayaH / yathA, utprekSyate veti-dhusaritsatIbhyAM gnggaagau| rIbhyAM, kiM0, puNyAtmikAbhyAM pAvanAbhyAm ; aSTamUrteH zambhoH, variveti dRSTAntotprekSe // 15 // sIrohikA zrInagarI sutIrtha dvAbhyAM gurubhyAmabhavat tadA''bhyAm / kSoNIva janUSNamahaHsutAbhyA mekatvabhAvena susaMgatAbhyAm // 16 // tadA AbhyAM dvAbhyAM gurubhyAM, sIrohikA nagarI su. tIrthamabhavat / dRSTAnto'tra-yathA janUSNamahaHsutAbhyAM gaGgAyamunAbhyAM, kiM0, ekatvaM ekIbhAvastasya bhAvena sattayA saMgatAbhyAM militAbhyAM, kSoNI sutIrtha syAt tatheti // 16 // AjJAmatha zrItapagacchabhartu___ rAdAya dAmeva jagAma zIghram / zrIstambhatIrtha nagaraM garIyA... zrImAnanUcAnamahImahendraH // 17 // atha zrItapagacchabhartuH zrIhIrasUreH, AjJA dAmeva mAlAmivAdAya, ziraseti shessH| zrImAn anUcAnamahImahendraH zrIAcAryarAd , zrIstambhatIrtha nagaraM jagAma zivapurItaH stambhatIrtha 51 Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 vijayamazzastyAm / prAptavAn, tatratyazrAddhamukhyaparIkSakavajiArAjibhArUyakAritAItpratiSThA kRtyAyeti zeSaH // 17 // itazca atyucchaladvAridhivIcivIthIzrIvAji gandhArapure pradhAne / zrImAlivaMze'tha parIkSakANAM mukhya mahebhyo'bhavadAhnaNAH // 18 // itaceti padenAdhikArAntararUpAM tayorutpattiM varNayatiatyucchalantI yA vAridheH samudrasya vIcivIthI kallolamAlA tatazrIbhrAji tacchobhAzAlini, gandhArapure bandire, zrImAlinAM vaMza jJAtau, atha parIkSakANAM mukhya ADhaNanAmA mahebhyo'bhavat // 18 // jiSNorivaujaskhibhujo jhaSAGkastasyAtmajo'bhUdatha deNAhnaH / tasyApi putro'tha muhasyabhikhyA khyAtaH satAM prItipadaM babhUva // 19 // / atha tasyAtmajo deDhaNanAmA'bhUt / kaH kasyevetyAha-jiSNornArAyaNasya, jhaSAko mInAGka iva / kiM0, ojasvinau baliSThau bhujau yasya saH, mInAGkapakSe aujasvibhuja iva, jagajetRtvAditi / atha tasyApi putro muhasI iti abhikhyayA khyAtaH muhasyabhikhyAkhyAtaH punaH kiM0, satAM prItivadaM sajjanAnAM snehapAtraM babhUva // 19 // sUnustadIyaH samarAbhidho'bhUt tasyAGgajanmA'jani cA'rjunAhaH / Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| bhImAbhidho'bhUt tanayazca tasya jAtA'sya lAlUriti nAma jAyA // 20 // tadIyaH sUnuH samarAkhyastasyAGgajanmArjunAkhyo'jani jAtaH, tasyArjunasya tanayo bhImA''khyo'bhUt , asya ca lAlUritinAmnI jAyA patrI jAtA // 20 // .. yahajayaH zakrapulomaputryoH putrastayoH zrIjasiAbhidho'bhUt / tasya smarasyeka ratirbabhUva __ bhAryA sadA''ryA jasamukhyamAdeH // 21 // yad yathA, zakrapulomapujyorindrendrANyoH, jayo nAmA sutaH, tathA tayoH zrIjasiAkhyaH putro'bhUt / tasya bhAryA jasamukhyamAdeH jasamAdenAnI, babhUvaH ratiriva yathA smarasyeveti dRSTAntaH // 21 // . skandA''khuyAnAviva zambhugauryoH zreSThau tayoDauM tanayAvabhUtAm / . jyAyAn mahebhyo vajiAbhidhAnaH zrIrAjiAhazca tato laghIyAn // 22 // __yathA zambhugoryorIgharapArvatyoH, skandA''khuyAnau kArtikeyagaNezau putrI, tathA tayorjasiAjasamAdenAmnoH, dvau tanayAvabhUtAm / tayornAnnI mAha-jyAyAn vRddho vajiAbhidhAno mahebhyaH, ca punarlaghIyAn rajiAha iti // 22 // AbhyAM sutAbhyAM mudamApa pitrozcittaM ciraM cittajazobhanAbhyAm / Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 vijayaprazastyAm / sadyo'zvinIbhAskarayorivarbhubharturbhiSagbhyAmatirAgavadbhyAm // 23 // abhyameitAbhyAM sutAbhyAM kiM0, cittajaH smarastadvat zobhanAbhyAm pitrojananIjanakayoH, cittaM mudamApa / dRSTAnto yathA-azvinIbhAskarayoH RbhubhartuH zakrasya bhiSagbhyAmazvinIputrAbhyAm kiM0, atirAgavadbhyAM tayorbhRzaM snehitvAdidaM vizeSaNam svavaidyAbhyAM yathA'zvinIsUryayAMzcittaM muditaM tathA tAbhyAM tayoriti // 23 // jyeSThasya jAyA vimalA'bhighA'bhUdanyasya cAsIta kamalA'bhidhAnA / bhrAtrormithaH prItirabhUd vasantasaMkalpayonyoriva cAtibahI // 24 // jyeSThasya vajirUpasya jAyA bhAryA vimalA''khyA'bhUt, anyasya ca laghoH kamalA''khyA'bhUt / ca punaH, tayorbhrAtrorvasantasaGkalpa yAMnyAMmadhumanmathayoriva, mithaH ativaDI prItirabhUditi // 24 // zrIcakrapANeriva puSpapatrI jyeSThasya putro'jani meghajIti / etaH sma gandhArapurAdatha hau bandhu ca khambhAitabandiraM tau // 25 // zrIcakrapANermArAyaNasya yathA puSpapatrI kandarpastathA jyeSThasya bajiAkhyasya putro meghajI iti nAmA'jani / athA'syadA gandhArapurAM tau dvau bandhU khambhAitabandiraM etaH sma Agatau // 25 // Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| 397 tatrApi tAvAtmabhujArjitAnAM .zrINAM phalaM dharmaniyojanAkhyam / samyak samIhAviSayaM sRjantau kSetreSu vittaM vapataH sma nityam // 26 // tau bhrAtarau, tatrApi stambhatIrthe, AtmabhujArjitAnAM vahastopArjitAnAM, zrINAM dharmaniyojanAkhyaM dharmakarmavyayakaraNalakSaNaM, phalaM samIhAviSayaM sRjantau vAnchAgocarIkurvantau, saptasu navasu vA kSetreSu, vittaM vapataH smeti // 26 // tyAgaiH sarAgaiH sukRtapriyeSu pAtreSu dIneSu dayAtmabhizca / AsIt prasiddhiH prathamA nagaryA tasyAM tayorbAndhavayozca bahvI // 27 // sukRtapriyeSu puNyAtmasu, pAtreSu tyAgairdAnaiH, kiM0, sarAgaidharmarAgayuktarbhaktidAnairiti, ca punaH, dIneSu janeSu dayA''tmabhirdayAdAnairiti, ta tyAM nagaryA trambAvatyAM, tayobAndhavayoH prasiddhiH khyAtiH, kiM0, vahI, ata eva prathamA mukhyA, AsIt // 27 // khyAti vo bharturakabbarasya prssnmRgaakssiistnhaarihaarH| jajJe payodhau ca tayoH pharaGga dezezasaMsallalanAlalAma // 28 // tayordhAtroH, akabarasya bhuvo bharturbhUpateH zrIakabarazAhaH, varSanmRgAkSIstaneSu hArI manoharo hArastattulyA khyAtirabhUta , ca Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 vijayAzastyAm / punaH. pharadezazasya paratakAlapAtizAheH saMsallalanAyAH sabhAbhAminyAH, lalAma tattulyA khyAtirabhUt : etAvatA koyaH ?, sthalapathaM zrIakabarapAnizAhisabhAyAM, payodhI jalapathe ca pharaGgIzvaraparSadi, tayoH prasiddhirjAteti // 28 // saMsAranIrAkarakumbhajanmA dharmastathA''bhyAM bahu manyate sma / hanti sma zatrU api naiSa jAtu bhrAtrIstayoratra yathA'rthakAmau // 29 // AbhyAM bhrAtRbhyAM, saMsAranIrAkare bhavArNave, kumbhajanmA'gastistacchoSakatvAt bhavArNavazoSakad dharmastathA bahu manyate sma yathA tayobhrAtrorarthakAmo eSa dharmo na hanti sma, kathaM, jAtu kadAcidapi, arthakAmau ki0, zatrU api virodhinAvapiH etAvatA tayostrayo'pi puruSArthAH svAmInA iti sUcitam // 29 // rUpeNa dasrAviva puSpakAla kAmAviva snigdhatayA hatAghau / dvau bhrAtarau zrIsumano'bhirAmau ___ hRd jahatustau yugapajjanAnAm // 30 // to hatAcI gatapApI, do bhrAtarI rUpeNa dasAvivAzvinInandanAviva, punaH, puSpakAlakAmAviva snigdhatayA sasnehatvena vasantasmarAviva, yataH kiM0, zrIsumanobhirAmau zriyA yuktaH sumanobhiH puSparvasantasya sarvasvarUpaiH kAmasya ca zatrarUparabhirAmau manAjJo dasro, kiM0, sumanobhissurairiti, to kiM0, zrImatsajaneH zrImatpaNDitaizvAbhirAmo janAnAM hRd jaituriti // 30 // Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 399 ekAdazaH srgH| zrIharisUrIzvarapaTTabhAno !bhirguroH phullmnHpyojau| anyecuritthaM sahajau mahebhyo tau cintayAzcakraturAtmacitte // 31 // guroH, kiM0, zrIhIrasUrIzvarapaTTe bhAnostaduddyotakatvAt , gobhirvAgbhirmayUkhaizca, phullaM vinidraM manaHpayojaM yayosto, tau sahajo sodarau, mahebhyo anyeArekadA, Atmacitte cintayAzcaRturiti // 31 // caityapratiSThApratimAdipuNya kSetreSu bIjaM dhanarUpamuptam / sUtvA yazaHpuJjaparAgipuSpaM . sadyo mahAnandaphalaM prasUte // 32 // caityapratiSThApatimAdipuNyakSetreSu jinabhavanAvimbasthApanAsItmatimApramukhasaptakSetreSu, dhanabIjamuptaM sat yazaHpuJja eva parAgo yasmiMstad yazaHpuSpaM sUtvA prasUya, mahAnandaphalaM muktiphalaM, prasUte // 32 // caityaM pratiSThA pratimA'rhatAM yat tyAgazca pAtreSu vidhIyate yat / saMpaharasyA''tmabhujArjitasya nityaM nidhikSmA bhaNiteyameva // 33 // ca punaH, caityaM jinaukaH, punastatpratiSThA, punararhatAM pratimA, ca punaH, pAtreSu sAdhusAdhvIzrAddhazrAdIrUpeSu, yat tyAgo vidhIyate Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamatrastyAm / AnmabhujApArjitasya saMpadbharasya lakSmIsamUhasya, nidhitmA nidhAnAMvIM dhananyAsAhasthAnabhUriti, iyameva bhaNiteti bhaavH||33|| matveti cittAntarudAttacittau to tatra purvA prathitAtmavittau / sajjo salajjau sahajo mahobhi. to tataH kArayituM pratiSThAm // 34 // ... iti cittAntamatvA, tau ki0, udAttacittau udAramAnaso, punaH kiM0, tatra puryA tambAvatyAM, prathitAtmacittau prathitastradhanau, athavA prathitAtmasu khyAtimatsu vitto khyAto, punasto sahajo bhrAtarau kiM0, salajjo, tataH kAraNAt pratiSThAM kArayituM sajjI jAtI, mahobhirutsavairiti // 34 // atha dazabhiH kAvyaiH pratiSThotsavaM varNayatidAnAnyadIyanta yathArthamarSi- .. sArthAya tAbhyAM dhanakAzcanAni / zIghra yathemau vasuvarNarUpau zrIdakharadrI daritau khanAzAt // 35 // tAbhyAM bhrAtRbhyAM, arthisArthAya yAcakanikarAya, yathArtha arthasya prayojanasyA'natikrameNa yathArtha yatheccham , tathA dhanakAzanAni dAnAni svasuvarNadAnAni, adIyanta dattAnIti, yathA imo zrIdasvaradrI dhanadamerU, ki0, svasuvarNarUpo dhanakanakamayau, svanAzAdAtmanAzAd, darito cakitI, dUre pranaSTAviti gamyam // 35 // nAnA'nnapakvAnnabharairjanaughA AbhyAmabhojyanta tathA yatheccham / Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'ekAdazaH sargaH / teSAM yathA khardumayugmadharmivIkSAsamIhA zithilIbabhUva // 36 // AbhyAM nAnAsnnapakAnnabharaistathA yathecchaM janaughA abhojyanta bhojitAH, yathA teSAM bhojyakRtAM, svardumayugmadharmivIkSAyAH sa mIhA kalpavRkSayugalikadidRkSA, zithilIbabhUveti // 36 // divyairdukulaiH paridhApyate sma saMghastathA''bhyAM ca sahodarAbhyAm / vyApAravRttirvasanaikamUlA mandA yathA'jAyata dauSyikANAm // 37 // ca punaH tathA''bhyAM sahodarAbhyAM divyairdukUlaiH saMghaH paridhApyate sma yathA dauSyikANAM vastravyApAriNAM vasanaikamUlA vyApAravRttirvastra vyApArA jIvikA, mandA jAteti // 37 // paurAya tasyAM puri dIyate sma tAbhyAM tadA zrIphalapaGkiriDA | pUrvAparAbhyAM salilezvarAbhyAM 401: pIyUSapUrNA kalasA''valIva // 38 // punaH, tasyAM puri paurAya purIlokAya, tadA tatrotsave, tAbhyAmiddhA dIptA, zrIphalAnAM lokabhASayA nAlikerANAM paktiH zreNiH, dIyate sma dattA / utprekSyate - pUrvAparAbhyAM salilezvarAbhyAM samudrAbhyAM, pIyUpapUrNAmRtabharitA, kalasA''valIceti // 38 // saudhe tayormaGgalamaJjulAni gItAnyagIyanta ca gAyanaughaiH / 52 Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 vijayaprazastyAm / kiM puSpakAlAvanipAlarAjye puskokilairUrjitakUjitAni ? // 39 // punaH, tayoH saudhe maGgalamajulAni kalyANakArINi, gItAni gAyanaudhairagIyanta gAnavipayIkRtAni / kimityutprekSAyAm-puSpakAlAvanipAlasya vasantabhUpate rAjye puMskokilaiH kokilavaraiH, UrjitAni dIptAni kUjitAni gItAnIti // 39 // satkArapAtrAstikazastametad gehaM mahAmaNDapamaJju reje| muktAphalazreNilatAvitAna ramyA'marADhyA maghavatsabheva // 40 // punaH, etayorgehametadgaham , kiM0, satkArANAM tatmadattasvarNamauktikamudrikAdInAM pAtrIbhUtA ye AstikAH sAdharmikazraddhAlavastaiH zastaM zlAghyam , punamahAmaNDapena maJju ramyaM, reje rarAja / ivotprekSyate-muktAphalAnAM zreNibhiH punasteSAmeva latAbhiH, punasteSAM vitAnairmuktAphalazreNibhirmuktAphalalatAbhirmuktAphalavitAnaizca hAravizeSai ramyA manoharA ye'marA devAstairADhyA, maghavatsabheva sudharmeveti // 40 // ityAdibhirbhUribhirutsavaista dgehaM jagAhe bahumaJjimAnam / vAtAbhighAtAd bahalIbhavahni stuGgaistaraGgairjaladherivAmbhaH // 41 // ityAdibhiAvarNitalakSaNairutsavaH tayorgehaM tadnehaM, bahumantrimAnaM bhUrirAmaNIyakaM, jagAhe manoma tAmApetyarthaH / yathA Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| 403 vAtAbhighAtAt pavanAhateH, vahalIbhavadbhiDhIbhavadbhiH, tuGgaistaraGgrejaladheH samudrasya, ambhaH pAnIyamiti dRSTAntaH // 41 // sollAsacetasyatulairvilAsai meMdakhinIcchAtigatuSTipuSTe / saMghe'naghe kurvati dharmakarma kalloli kRtyaM satatA'tisatyam // 42 // zuddha zarAmbhodhikalAmite'bde tithyAmutathyA'nujabhAmitAyAm / pIyUSapAdalipi mAsi zukra dopojjhite'hanyanaghe ca lagne // 43 // AnandakandAGkaranIravAhaH sUriya'dhAd dattajagatpramodAm / zrIpArzvanAthasya ca vardhamAna bhartuzca zambhvorubhayoH pratiSThAm // 44 // punaH anaghe puNyAtmani, saMghe zramaNazramaNIzrAddhazrAddhIrUpe, punaH kiM0, sollAsacetasi muditamanasi, punaratulainirupamaiH, vilAsaiH pAtranRtyAdibhiH, medasvini medurite sati, punaH, icchA'tigA'tivahvI yA tuSTistayA puSTe sati, punaH, saMghe dharmakarmakalloli saharpa sukRtakRtyaM kurvati sati, kiM0, satatamatisatyaM samyak // 42 // punaH, zuddhe gurvasta. zukrAstAyabhAvAd nirmale, abde varSe, punaH ki0, zarAH paJca, ambhodhayazcatvAraH, kalAH poDaza, ebhirakaimigatyA gaNitairmite 1645 varSe, punastithyAM ki0, utathyAnujo bRha Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 vijayaprazastyAm / spatistasya bhAH kiraNA dvAdaza tanmitAyAM dvAdazyAmiti, punaH, zukre jyeSThe mAsi, kiM0, pIyUSapAdasya candrasya viD yatra tatra zuklapakSe, ca punaH, lagne rAzyudaye, ahani ca dine, doSojjhite nirdope, ata evA'naghe manojJe // 43 // sUriH zrIvijayasenAcAryadhuryaH, kiM0, AnandakandAkare harSakandalodgame nIravAho meghaH, zrIpArzvanAthasya vakSyamANacintAmaNItinAmakasya, punaH, zrIvardhamAnabharturIrajinasya ca, ubhayoIyoH svAminoH, pratiSThAm , kiM0, dattajagatpramodAM vitIrNavizvaharSA, vyadhAdakarot / trayANAM vyAkhyeti // 44 // saMsthApitAnyanyatamAni pUjyai bimbAni tasyAM caturasrikAyAm / bhAnti sma sImandharamukhyatIrtha nAthAH samabhyeyurivAdya sAkSAt // 45 // tasyAM caturasrikAyAmanyatamAnyapi vimbAni jinaprati'mAlakSaNAni, pUjyaiH saMsthApitAni pratiSThitAni bhAnti sma / ivopekSyate-pratimA'pratimarUpA'tizayacchalenAdya sAkSAtsImandharapramukhatIrthanAthAH samabhyeyuriti // 45 // kluptapratiSTho'dbhutajAtarUpa rUpairguruH pUjita AbabhAse / madhyandine zrAntivazAvarUdvai. dharmAzubimbairiva merusAnuH // 46 // kluptapratiSThaH kRtajinapratimAsthApanaH, guruH; kiM0, adbhutairjAtarUparUpaiH svarNarUpyarUpakairnANakavizeSaH, pUjitaH san , AvabhAse'zubhat , dharmAzuvimvaiH sUryamaNDalaiH, kiM0, madhyandine Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| 405 madhyAhe, zrAntivAdavarudairuttIrNaiH, merusAnuH sumeruzRGgamiveti dRSTAntotnekSe // 46 // astokaloke hitacintitArtha cintAmaNebhUryanubhAvadhAmnaH / zrIpArzvanAthasya jagatprasiddha nAmA'tha cintAmaNirityakAri // 47 // zrIpArdhanAthasya; kiM0, astokaloke bhUrijane, hitA ye cintitArthAH kalpitapadArthAstatra cintAmaNecintAratnasya, tat- . pUrakatvAt , punaH, bhUryanubhAvasya prabhUtaprabhAvasya dhAmno vezmanaH, nAma; kiM0, jagatmasiddha cintAmaNirityakAri, sUriNeti zeSaH // 47 // padmAvatIpannagapatyupAsti pUjAprazastA marutAM ltev| datte kuvedA'GgulisaMmitaiSA cintAmaNemUrtirabhIpsitAni // 48 // * padmAvatI zAsanAdhiSThAyikA devI, pannagapatidharaNendrastanirmite ye upAstipUje upAstipUjayoH kA prativizeSaH?, ityAha-upAstinityasevArUpA, pUjA ca kAdAcitkI puSpArcAdirUpA, tAbhyAM prazastA zreyasI, cintAmaNeH pArthasya, mUrtiH, kiM0, ku: pRthvI ekA, vedAzcatvArastenAivAmagatyA kuvedasaMmitAni 41 yAni aGgulAni taiH saMmitA ekacatvAriMzadaGgulIyeti, abhIpsitAni vAJchitAni, marutAM surANAM, lateva datte // 48r dRSTayeva vidhyApayituM durantA taGkapradIpAniva sapta saMpan / Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 vijayaprazastyAm / yaH saMtataM saptaphaNAn dadhAna AbhAti cintAmaNipArzvanAthaH // 49 // yazcintAmaNipArzvanAthaH sapta phaNAn dadhAnaH san , AmAtItyanvayaH / ibotprekSyate-durantA ye AtaGkA rogajalajvalanAdayaH sapta bhayalakSaNAstadrUpAn pradIpAn dRSTayA vidhyApayituM sapta saponivA''dadhAno'stIti // 49 // . lokeSu saptasvapi suprakAzaM kiM dIpradIpA yugapad vidhAtum ? / yanmUrdhni saptA'tra phaNA vibhAnti ratnaviSA dhvastatamaHsamUhAH // 50 // yanmUrti sapta phaNAH, kiM0, ratnAnAM phaNamaNInAM tviSA dhvastastamaHsamUho yaiste vibhAntItyanvayaH / kimivotprekSyatesaptasu lokeSu suprakAzaM vidhAtuM dIpadIpA iti bhAvaH // 50 // ArAdhitaH pUjita IkSitazca ___ sUte nanaskAmitamarthasArtham / mandArazAkhIva lasatrUlADhya zcintAmaNiyaH sumanomanojJaH // 51 // ArAdhitaH sevitaH, pUjitaH puSpAdibhiH, ikSito vilokito netrAbhyAM, yazcintAmaNiH pArthaH, mandArazAkhIva surataruriva, kiM0, lasadbhiH phalaiH puNyaphalaizcatustriMzadatizayAdibhiH, athavA-aihikAmuSmikamanorathapUrtikaraNarUpaiH phalairADhayaH, punaH ki0, sumanobhirdevaiH puSpairvA manojJaH, manaskAmitamarthasAthai sUta iti // 51 // Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 407 ekAdazaH srgH| cintAmaNi pArzvamadhIzamenaM ___dRSTA janAnAM mudamApa cetH| tigmadyutabimbamivAvilamba __ vRndaM rathAGgAhavihaGgamAnAm // 52 // enaM cintAmaNi pArthamadhIzaM dRSTvA janAnAM ceto mudamApa harSa prApnoti smetyanvayaH / uttarArdhana dRSTAntamAha-avilamba zIghraM, tigmaguterbhAnoH, vimbaM dRSTrA rathAGgAhavihaGgamAnAM cakravAkapakSiNAM, vRndaM yathA mudamAmotIti // 52 // dIprAdarAbhyAmatha sodarAbhyA___ mAbhyAM pradattAGgimanaHpramodam / cintAmaNezcaityamakAri zakra parSaprajevAdbhutapuNyapAtram // 53 // atha, AbhyAM sodarAbhyAm , kiM0, dIpAdarAbhyAM udyogavayAM, pradattAGgimanApramodaM kRtaprANicittAhAdaM, punaH, adbhutapuNyasya pAtraM yogyaM vA sthAnaM vA, cintAmaNeH pArthanAthasya, caityamakAri kAritam / utprekSyate-zakaparSada indrasabhAyAH sudhamAyAH prajevA'patyamiveti bhAvArthaH / / 53 // kiM rAjadhAnI sukRtAbhidhAna bhUpasya sollAsavilAsavezma / . pArzvaprabhoretadudAracitraM dhatte zriyaM kAmadanAma caityam // 54 // pArthaprabhoH kAmadaM nAmnA caityam ; kiM0, udArANi sphArANi citrANi yatra tat , zriyaM zobhAM dhatte ityanvayaH / suka Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayapravastyAm / tAbhidhAnasya bhUpasya dharmarUpabhUpasyeti, ki rAjadhAnI ?, ki0, sollAsasya vilAsasya lIlAyA vezma gRham // 54 // uttambhitA ityAdesarabhya trayodazabhittaistasya caityasya tadgatabhUmigRhasya ca varNanaM yathA uttambhitA dvAdaza yatra caitye stambhA vibhaantyulvnnmuurdhmuulaaH| stambhakharUpAH prabhupArzvapAdo pAstyai sametA iva sabhyamukhyAH // 55 // yatra caitye dvAdaza stambhAH, kiM0, uttambhitA urvIkRtAH punaH ki0, ulvaNAni utkaTAni acchedyatvAt , mUrdhamUlAni zirapradezabhUtAni yeSAM te, vibhAntItyanvayaH / ivotprekSAyAmprabhupArzvapAdayorupAstyai sevAyai, stambharUpA dvAdaza sabhAnAM patayo dvAdazApi sabhyamukhyA AgatA iveti // 55 // dvArANi SaD dRgdRzi dattazaitye caitye vibhAntyuttamatoraNAni / mArgA ivartuyusadAM praveSTuM pArzvaprabhUpAstihRdAM sameSAm // 56 // yatra caitye SaD dvArANi; kiM0, uttamatoraNAni, caitye ki0, dRgdRzi draSdRjananetre, dattaM zaityaM yena, tatra vibhAnti / ivosekSyate-sameSAM sarveSAM, RtuAsadAM paDatudevAnAM, ki0, pArthaprabhorupAstau sevane hRd yeSAM teSAM, praveSTuM pravezakRte, mArgAH iveti / / 56 // dvau dvArapAlau tapanIyayaSTI caitye'tra bhUyaHsubhagau vibhaatH| Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| 4.9 pUrvAparezAviva vajrapAza pANI prabhuM pArzvamupeyivAMsau // 57 // atra caitye dvau dvArapAlau pratIhArarUpI, ki0, bhUyaHsubhagau bhRzaM ramyau, punaH kiM0, tapanIyasya suvarNasya yaSTidaNDo yayostau, vibhAtaH zobhete, pUrvezazca aparezazca pUrvAparezau zakravaruNau, kiM0, vajraM ca pAzazca pANau yayostau vajrapAzapANI, prabhuM draSTumupeyivAMsau saMpAptI, ivotprekSAyAmiti // 57 // saptA'tibhAnti prasabhAbhirAmA- ... caitye'tra devAt kulikA vishaalaaH| khargAt prabhuM draSTumivAgatAnA mAsyAnivAsA dyusadAmRSINAm // 58 // atra caitye sapta devAt kulikA devakulikAH, atibhAntI. tyanvayaH / ivotprekSyate-prabhuM draSTuM svargAdAgatAnAM ghusA RSINAM saptINAM, AsyAnivAsA AsanasthAnAnIveti // 58 // akSAkSisaMkhyA bhagavadvihAre bhAntyuttamA maGgalamUrtayo'smin / harSeNa sAdhuvratabhAvanAhva- .. lakSmyaH prabhu sevitumAgatAH kim ? // 59 // akSANIndriyANi paJca, akSiNI dve, vAmagatyA'kSAkSisaMkhyAH 25 paJcaviMzatisaMkhyAH , asmin bhagavadvihAre maGgalamUrtayo bhAnti; kiM0, sAdhUnAM vratAni paJca mahAvratAni tepAM bhAvanAH pratyekaM bhAvanApaJcakasadbhAvAt paJca paJcaguNIkRtAH paJcaviMzati-- bhavanti tena sAdhuvratabhAvanArUpalakSmyaH , kiM prabhu sevitumAgatAH.1, iti // 59 // Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410.. . vijayaprazastyAm / saMzobhate bhUmigRhaM vizAlaM .. caitye'tra cAru prakaTaprakAzam / pAtAladhAmnAM bhavanaM sametaM draSTuM manojJAmiva caityalakSmIm // 60 // atra caitye vizAlaM, punazvAru, punaH prakaTaprakAzaM bhUmigRha saMzobhata ityanvayaH / caityalakSmI draSTuM pAtAladhAmnAM daityAnAM, bhavana sametamAyAtamiveti // 60 // bhUmIgRhe bhAnti khanetrasaMkhyA___ nyArohaNAnyahutasandhibhAJji / aGkA azaGkA duritakriyANAM helAhatAnAmiva caityabha; // 61 // khAni indriyANi paJca, netre dve, vAmato gatyA khanetrasaM. khyAni paJcaviMzatisaMkhyAni, ArohaNAni sopAnAni, kiM0, adbhutasandhibhAJji susandhIni, bhUmIgRhe bhAntItyanvayaH / utprekSyate-caityabho mUlanAyakena zrIpArzvanAthena, helAhatAnAM lIlAtarjitAnAM, duritakriyANAM paJcaviMzatisaMkhyAnAM sAvacakriyANAM, aGkAzcihnAnIveti // 61 // vibhrAjate bhUmigRhe gaNezaH __ sopAnapaGktyuttaraNe puraHsthaH / antaHpravezaM sRjatAM janAnAM pratyUhahatyarthamivAgato'sau // 62 // sopAnapaGktyuttaraNe sati, puraHstho bhUmigRhadvAri, gaNezo vinAyakaH, vidhAjata ityanvayaH / antaHpravezaM sRjatA Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH sargaH / 4.1.1 kurvatAM janAnAM pratyUhahatyarthe vighnadhvaMsakRte, Agata ivetyu tprekSA // 62 // bhUmIgRhaM bhAti lasatprapaJcaM paJcapratIhAramudArarUpam / paJcApi bhaGktuM kimu paJcabANa bANAnalaM paJcamukhaH sametaH ? // 63 // . bhUmIgRhaM kiM0, lasatprapaJcaM savistAraM, punaH pazca pratIhArA dauvArikarUpANi yatra tat paJcapratIhAram, ataevodArarUpaM kimu paJcApi paJcavANavANAn smarazarAn bhaGkaM paJcamukho mahAdevaH sameta iti // 63 // dhatte zriyaM taccaturasramuccai - bhUmIgRhaM digmitibhRtroccam ! svAmipraNAmAya samAgatAnA mAsthAnapRthvIva haridvadhUnAm // 64 // tadbhUmIgRhaM kiM0, caturasraM catuSkoNeSu samaM, punaH kiM0, digmitibhRtaH karAn hastAn yAvaduccaM digmitibhRtkarocaM daza hastAn yAvaduccatveneti / ivotprekSyate - haridvadhUnAM dignArINAM svAminaH pArzvezasya praNAmAya, samAgatAnAm, AsthAna pRthvI nivAsasthAnamiveti // 64 // mUle pratIhAra udAragarbhA gArasya sArasya payaH payodheH / bhUdhAni tatra prathamArhato'sti mUrtisturaGgatrimitAGgulIyA // 65 // Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 vijayaprazastyAm / tatra bhUdhAni udAragarbhAgArasya, kiM0, sArasya, payasaH saharSitvavAriNaH payodhervAriSTrINAmiti, mUle pratIhAre tatra prathamA'rhato nAbheyasya, mUrtiH kiM0, turaGgAH sapta, trayazcetyavAmagateH saptatriMzat saMkhyairaGgulairmitA'stIti / / 65 / / , tadakSiNasyAM dizi vIrabharturmUrtistrivahnnyaGgulasaMmitA'sti / tadvAmasAmIpyagatA'sti zAntemUrtizca zailAkSimitAGgulIyA // 66 // tato dakSiNasyAM dizi yAmyadigbhAge, vIrabharturmahAvIrasya mUrtiH kiM0, trayazca vahnayo'pi trayastena trivahanyaGgulaistrayastriMzadaGgulaiH, saMmitA'sti, punastadvAbhasAnIdhyagatA vAmadigbhAge zAntermUrtiH kiM0 zailAH sapta, yaduktam"mahendro malayaH sadyaH kailAso gandhamAdanaH / himavAnudayazcaiva saptaite kulaparvatAH " // 1 // iti vacanAt parvatAH sapta, akSiNI dve, tadayorvAmagativinyastayoH saptaviMzatirbhavanti, tena tanmitAGgulIyA'stIti bhAvaH 66 yatra kSamAdhAni daza dvipendrA " , bhAnti prakAmAdbhutamUrtimantaH / abhyAgamannatra dizAmadhIzAH kiM pArzvabhartuH padaparyupAstyai ? // 67 // yatra kSamAdhAni bhUgRhe, dvipendrA gajA daza; kiM0, prakAmAdbhutamUrtimanto'timanohararUpazAlinaH, bhAntItyanvayaH / kiM pArzvabhartuH padaparyupAstyai dizAmadhIzA daza dignAyakAH, abhyAgaman prAptAH 1, iti // 67 // Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| . 413 adhunA varNanopasaMhRti sRjana caityaprastAvanAM samarthayaticintAmaNezcaityamidaM manojJaM nRNAM dRzoradhvani tanvatAM ca / / nandIzvarASTApadamukhyatIrtha caityekSaNAzA zlathabhAvamApa // 68 // idaM cintAmaNeH pArzvanAthasya, caityaM nRNAM narANAM, dRzonetrayoH, adhvani pathi, tanvatAM pazyatAmiti yAvat , nandIzvaro'STamadvIpaH, aSTApadazca bharatacakravartikrIDAgiriH, tatpamukhatIrthacaityAnAmIkSaNAzA vilokanaspRhA, zlathabhAvamApa zithilIbhUteti bhAvaH // 68 // . etau nitAntaM tanutaH prakAzaM . yAvad marudvartmani puSpadantau / stAt tIrthapRthvIlalanAlalAma . tAvaJciraM caityamidaM manojJam // 69 // yAvad marudvartmani gagane, etau puSpadantau candrAkauM, prakAzamAlokaM, tanutaH kurutaH, tAvatkAlaM cirakAlaM yAvat , idaM kAmadaM nAma caityaM, kiM0, tIrthasya stambhatIrthasya pRthvIlalamAyA bhUmimahelAyA lalAma tilakatulyaM, stAdastu, AcandrArka tiSThatviti bhAvaH // 69 // caityaM prazaMsA''spadamityudAraM prAtiSThipat sUrirathotsavena / AsIdadhiSThAyakadevaklupta sAMnidhyametacca bahuprabhAvam // 70 // Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 vijayaprazastyAm / iti varNitaprakAreNa, prazaMsAssspadamidaM caityaM sUrirutsavena prAtiSThipat ca punaH, etad caityaM, kiM0, adhiSThAyakadevena klRptaM kRtaM sAMnidhyaM yasya tat, ata eva bahuprabhAvamAsIdabhUt // 70 // , cakre caturmAsakamAptamukhyaH zrIsUrisiMho'tha kRtapratiSThaH / gandhArapuryA pracuryacaryA - varyAtmAne kSmApatipUjitAMhiH // 71 // " atha zrImUrisiMhaH kiM0, AptamukhyaH punaH kRtapratiSThaH san gandhArapuryA, kiM0, pracurA prakRSTA yA AryacaryA pUjyacaryA gamanaM pUjyapAdAvadhAraNamiti yAvat tayA varye AtmA svarUpaM yasyAstatreti zeSaM sugamam // 71 // tasyAH purIto'tha sukhaM vihAraM kurvannanUcAnavitAnavajrI | prApad mahattvaikapadaM samIpaM brAhmamivenduH suguroH kalA''yaH // 72 // 9 atha tasyAH purIto gangAravandirAt, vihAraM kurvan soSnUcAnavitAnavajrI AcAryacakrazakraH, induzcandraH, brAhmImiva yathA rohiNIM, tathA guroH zrIhIrasUreH samIpaM kiM0, mahatvaikapadaM gurupakSe mahattvaM prasiddhaM, candrapakSe mahattvamuccatvalakSaNaM, yato rohiNIgatazcandro nRparAzisadbhAvAducca iti jyotiHzAstramatam, kalAssDhya iti dvayorapi vizeSaNaM tulyam // 72 // sarvAsu divAbharaNIbhavantau tau puSpadantAviva dIptimantau / Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 415 ekAdazaH srgH| zreyaHparIvAravRtau vareNyau . bhaTTArakAcAryavarau krameNa // 73 // aGkApagArAsazarvarIza___ saMkhye'tha varSe kSatazokaloke / zrIrAjadhanyAhvapure pradhAne __ jyeSThAM sadAsyAmadhitaSThivAMsau // 74 // atha tau bhaTTArakAcAryavarau zrIhIravijayamUrizrIvijayasenamUrivarau, krameNa sarvAsu dikSu AbharaNIbhavantau santo, punaH kiM0, puSpadantAviva dIptimantau kAntikAntau, punaH kiM0, zreyaHparIvAravRtau prazasyaparikaraparikhatau, ata eva vareNyau variSThau // 73 // krameNeti viharantau ka gatau ?, ityAha-aGkA nava, ApagArAjaH samudrAzcatvAraH, rasAH pad, zarvarIzazcaikaH, etairakai magatigaNitaiH 1649 iti saMkhyA yatra tatra varSe, zrIrAjadhanyAhapure rAyadhanapure, kiM0, kSatazokaloke niHzokamAnave, jyeSThAM sadAsyAM caturmAsIrUpAM, adhitaSThivAMsau sthitAviti / iti yugmavyAkhyA // 74 // tatraikadA lAbhapurAd mahIzaH shaahirhmaauunRptestnuujH| saprazrayaM rAjadhane pure zrI bhaTTArakANAM prajighAya patram // 75 // ekadA tatra nagare rAjadhanyapure, tasthuSAM zrIbhaTTArakANAM zrIhIravijayasUripAdAnAM, lAbhapurAd lAhoranagarAt , hamAU Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 . vijayAzastyAm / nRpatestanUjaH zrIakabarazAdiH, sapazrayaM savinayaM, patraM phu. ramAnapatrakaM, jighAya preSitavAn // 75 // 'tallikhitodanto yathAAdAsyate'thA'sya karo madIye rAjye na nirNItimateti kAmam / .. yuSmatpriyaM pAvanapuNDarIka tIrtha mayA prAbhRtakaM kRtaM vaH // 76 // asya tIrtha sya, karo daNDaH, madIye rAjye kenApi nAdAsyate iti nirNItimatA mayA, atha yuSmatpriyaM bhavatAM vallabhaM, pAvanapuNDarIkatIrtha pavitrazatruJjayatIrtha, vo yuSmAkaM, prAbhRtakaM vRtaM karamocanapUrvakaM dattamiti // 76 // tena bhavadbhiH kiM kartavyam ?, ityAhakRtvA kRpAmakrazimAnamuccaiH pUjyairatho mayyanubhAvicittaiH / / khaH zrIdharaH paTTadharaH praheyo nityaM tamoghno narakasya hantA // 77 // atha pUjyaiH kiMlakSaNaiH, mayi madvipaye, anubhAvicittainizcayavanmAnasarmayi sasnehaiH, akrazimAnaM kRzatvarahitAM bahImiti yAvat , kRpAM kRtvA svaH paTTadharo nijapaTTabhRt , kiM0, zrIdharaH zobhAbhRt , pakSe viSNuH, kiM0, nityaM tamonnaH pApaharaH, pakSe tamo rAhustamoguNo vA tadbhedakatvAt tamoghnaH, punaH, narakasya nirayasya, hantA, pakSe narakasya daityavizeSasya, hantA iti shlessaalngkaarH|| 77 // Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAdazaH srgH| 417 atreyivAMsaM tamahaM samIhe rogIva dhanvantarimAmayanam / . prApya prapAM pAntha ivA''ghamoghaM __moghaM karomi khakamartimUlam // 78 // ahaM taM tava paTTadharaM atra iyivAMsaM samIhe itynvyH| iva yathA, rogI pumAn , AmayaghnaM rogApahaM, ubhayatrApi dravyabhAvarogaharaM, dhanvantari vaidyamukhyamiti dRSTAntaH / yata:-prapA pAnI. yazAlAM, prApya pAntha ivA'hamapi yena kAraNena taM prApya svakaM svIyam , artimUlaM pIDAkAraNaM, AghamoghaM pAtakanikaraM, moghaM karomi niSphalIkurve // 78 // tvadvAgrathenA'dhvani puNyapUte ___ nIto'hamAdau vRSasundareNa / . yantAramahaHpathapAtabhIru ricchAmyanUcAnamatha tvadIyam // 79 // Adau pUrva yuSmammilane sati, ahaM tvadvAgrarathena; kiM0, vRSasundareNa balIvardavandhureNa; anyatra vRSeNa dharmeNa sundareNa, adhvaniH kiM0, puNyena pUte pavitre, niito'smiitynvyH| athA'haM; kiM0, aMhaHpathapAtabhIruH pApamArgapatanacakitA san, tvadIyamanUcAnaM yantAraM sArathi, icchAmIti // 79 // tasyA''syavIkSakasudhAM pipAsoH kAryaH pramodo mama pUjyapAdaiH / ityarthanaiSA phalabhAg vidheyA vallIva medhairbhagavahnirAzu // 8 // Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / - tasya tvadIyAnUcAnasya, AsyavIsaikasudhAM mukhanirIkSaNAmRtaM, pipAsoH pAtumicchoH, mamaH pUjyapAdaiH pramodaH kAryaH, tatpreSaNaneti gamyam , eSA iti arthanA prArthanA, bhagavadbhiH phalabhAga vidheyA phalegrahiH kAryA, mellirivetiM dRSTAntaH // 80 // iti pharamAnasamAcAramAkarNya guruNA kiM vihitamityAhabhaTTArako'bhASata bhAvibhadrA nUcAnapaJcAnanamityudvAram / zrIpAtazAhamilanArthamaccha ! vatsA''tmano gacchahitAya gaccha // 81 // bhaTTArakaH zrIhIramUriH, bhAvibhadro yo'nUcAnapazcAnanastaM zrIvijayasenAcArya, ityuttarArdhena agretanena vRttena cA'bhASatA'bravIt-he vatsa ! he accha svacchAtman ! zrIpAtasAherakabarasya mudgalezvarasya, milanArthamAtmano gacchahitAya gaccha bajeti bhAvArthaH / / 81 // etaddharitryAM sRjatAM sthitiM na AjJA zubhodarkakRdasya nUnam / AjJApriyA eva bhavanti bhUpAH zuddhasvarUpA nayanIrakUpAH // 82 // etaddharitryAmasya zAherbhUmau, sthiti sRjatAM tasthuSAM, no'smAkaM, nUnamasya AjJA . zubhodarkakRdane zubhaphaladAyinI. ti nizcayaH, hiM yataH-bhUpAH, kiM0, zuddhasvarUpAH samIcInAcAradhAriNaH, punaH kiM0, nayanIrasya nyAyapAnIyasya kUpAH, te kIdRzAH syurityAha-AjJApriyA eva, AjJaiva priyA vallabhA Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ekAdazaH srgH| yeSAM te AizvaryA iti yAvat ,"AjJayaiva hi rAjAno jIvanti" iti vacanAt / / 82 // evaM mudhAklaptasudhAbhirAbhi gbhirguroH paTTadharaH prcetaaH| omityudAttAM vadati sma vAcaM vAcaMyamAmandamudAM nidAnam // 83 // evamuktarItyA, guroH hIramUreH, AbhiretAbhirvAgbhiH ki0, mudhAklasasudhAbhirmopIkRtA'mRtAbhiH, paTTadharaH zrIAcAryaH, kiM0, pracetAH pramanAH san , omityudAttAM vAcaM dati sma, vAcaM kiM0, vAcaMyamAnAM munInAmamandamudAM ni. dAnaM bahuharSakAraNaM, guruvAkyaM tatheti pratipannavAn // 83 // ... asminnanUcAnapatau prapanne - vAca sa vAcaMyamarAT tutoSa / yantA dhuraM bibhrati bhUtabhUri sthAnIva vatse bahubhAragurvIm // 84 // sa vAcaMyamarAd guruH, asminnanUcAnapatau tAM vAcaM apane sati, tutoSa saMtuSTiM maapetytvyH| dRSTAntamAha-yathA vatse tarNake, ki0, bhUta jAta bhUri bahusthAma valaM yasmiMstasmin vatsake, bahubhAreNa bhAradharaNena gurvI garIyasI, dhuraM vibhrati sati, yantA sArathiH, aSTiM kurute tathA'yamapIti bhAvArthaH / idamarthato yugmam / / 84 // kevalamindravajrayA sarga nirmAyA'tha vasantatilakayA tamupasaMharati sahaktibhAjanajagajjanavandhamAno Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / 'nUcAnacakradharatAM sa tato ddhaanH| nizzeSasAhasikamaulirakabbarasya kSoNIpateratibhRzaM milanotsuko'bhUt // 85 // tato divasAt so'nUcAnacakradharatAM dadhAna AcArya cakrabhRt, ki0, sadbhaktibhAjanairjamajanairvandhamAnaH, punaH, nizzeSeSu samasteSu sAhasikeSu satvavatsu maulimukuTaH,tanmukhyatvAt , akabarasya kSoNIpateH; milanAyotsuko'bhUd babhUveti // 85 // ___ itIti sarvamavadAtam / iti sakalasuvihitasabhAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitapuradaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNavijayagaNiviracitAyAM vijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAmekAdazaH sargo'rthataH samarthitaH / / aham atha dvAdazaH srgH| atha dvAdazaH sargoM nisargeNa sugamo'pi viSamaparyAyakAzanena vitriyate, tasyAyamAdiH zlokaH-- cittacintitacArvarthadAnadevatarUpamau / praNamyA''tmaguroH pAdau rAjadhanyapurAdatha // 1 // Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 421 abde'GkakUlinIkAntaguhAnanamahImite / mArgazIrSe sacandrAyAM tRtIyasyAM tithau tthaa||2|| prasthitAnAM pathi. kSemaGkarIH kalpalatA iva / 'tisraH zrItIrthanAthAnAM pravitIrya prdkssinnaaH||3|| sAdhusAdhuparIvAraH zrIanUcAnapuGgavaH / * vahaddAmakharo'cAlIta puraM lAbhapuraM prati // 4 // . AtmaguroH zrIharivijayasUreH, pAdau ki0, cittacintitA manaHkalpitA ye cAravo manojJA arthA divyAbhilApAsteSAM dAne devatarUpamau kalpadrumasamau, praNamya natvA, zeSa subodham // 1 // aGkA nava, kUlinIkAntAH samudrAzcatvAraH, guhAnanAni skandavadanAni SaT, mahI bhUrekA, etaira? magativinya. stai1649mite, abde varSe, punarmArgazIrSe mAse, punaH, sacandrAyo hanIyasyAM tithau. mArgazIrSasitatRtIyAtithau // 2 // pathi mArge, pasthitAnAM calanaM cikIrpUNAM narANAM, kalpalatA iva kSemakarI: zrItIrthanAthAnAM tisraH pradakSiNAH pravitIyaM dattvA / / 3 // zrIanUcAnapuGgavaH zrIvijayasenabhUriH, kiM0, sAdhavo ramyA jJAnataH zarIradarzanatadha ramaNIyA ye sAdhavo munayasteSAM parIvAraH parikaro yasya saH, punaH ki0, vahan vAma: svaro nAsikAgatamAruto yasya saH; prasthAne hi vAmapavananADI candranADiparyAyA'tivaryeti svarazAstravidaH, lAbhapuraM puraM prati, acAlIcalati smeti / iti caturNI vyAkhyA // 4 // athA'nuSTubhAM paJcaviMzatyA grAmyAnATavikAMca kAMcicchakunAn varNayati prathamaM payasA pUrNaH padminImUrdhani sthitaH / Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 vijayaprazastyAm / ... amilat kalyANakumbhaH kalyANamiva muurtimt||5|| ... payasA pAnIyena, pUrNaH; punaH, padminyAH striyA mUrdhani masta ke, sthitaH kalyANakumbhaH svarNakalasaH, amilad militaH, dakSiNakareNeti gamyam , mUrtimat kalyANaM mngglmivetyutprekssaalngkaarH||5|| pazyatA'bhimukhaM savyaM zunottare sumuurtinaa| yad vIkSite'sminnIdRkSe preyAn pnthaaHprvaasinaam||6|| abhimukhaM saMmukhaM, pazyatA vilokayatA, zunA zvAnena ki0, sumUrtinA cAruzarIreNa; acchinnakarNacaraNAdineti yAvat , savyaM vAmadigbhAgaM, uttere uttIrNamiti, vAmaH zvottIrNavAn , yadasmin zuni, IdRkSe varNitastrarUpe, vIkSite sati, panyA mArgaH, kAmitArthasiddhikAritvena preyAn prakarSeNA'bhISTaH syAt, pravAsinAM paradezaM prati cicaliSUNAmiti // 6 // UcAnAcAravazvASapakSiNaH punnysaakssinnH| vAmato dakSiNaM kSemakAraNaM toraNaM vyadhuH // 7 // cApapakSiNaH; kiM kurvANAH, UcAnAH zabdAyantaH, yataH 'gatebalavatI ceSTA ceSTAto balavAn svaraH" ityuktatvAt , cApapakSiNo'pi UcAnAH santo vizeSeNa cAravo manojJAH, punaH ki0, puNyasAkSiNo bhAgyasUcakA iti, vAmataH pArvataH, dakSiNaM to. raNaM vyadhuzcakruriti vizeSataH kSemakAraNamiti tattvam / / 7 // . devI devIva vAmA'vak sthitA hariti bhUruhe / avazyaM vazabhAga bhAvi zaM pthy|tisuucinii||8|| bhUruhi vRkSe, kiM0, hariti AdeM, sthitA devI durgA devIva surIva, vAmA'vag brUte sma, atra pathi mArge, avazyaM nizcayena, Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 423 zaM sukhaM, vazabhAg bhAvi gacchatAM puMsAM sukhaM svAdhInaM bhaviSyatItimUcinI // 8 // kaTyArUDhakSIrakaNThA sahelA mahilA'milat / aGkAropitamInAGkA sAkSAt sindhorivA'GgajA // 9 // . kaTyA kaTitaTe ArUDhaH kSIrakaNTho bAlo yasyAH sA, sahelA salIlA, mahilA strI, amilad militA, aGkAropitamInAGkA utsaGge'ntike vA sthApitamakaradhvajA, sAkSAnmUrtimatI sindhoraGgajA lakSmIriveti // 9 // vAmato'thA'bravId bADhaM kharo'kharatarasvaraH / zreyaH saparivArasya pratiSThAsoH pathItidRk // 10 // atha kharo rAsabhaH, kiM0, akharataro'niSThuratamaH svaro yasya saH, vADhamatizayena svarASTakena, abravIt , saparivArasya pratiSThAsozvicalipoH puMsaH, pathi zreyo bhAvIti sUcayantI dRg buddhiryasya sH||10|| . avadat tittiristAraM vAmo'vAmadizi sthitH| prasthAne sthAnamatra syunarAH zrINAmitIddhavAk // 11 // avAmAdizi anukUladizi zAntadizIti yAvat , sthitastittiriH pakSI, tArasvaraM vAmo'vadat , atra prasthAne gamane, . narAH zrINAM sthAnaM syuriti iddhavAk paTuvacAH // 11 // prapUrNapAtrA pakvAnnaiH samabhyeti sma yoginI / udayodayetivAgbhiradhvanyAnAM jayAvahA // 12 // pakAnaiH prapUrNapAtrA yoginI pravAjikA, samabhyeti sma Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / saMmukhamAgatA, udaya udaya iti vAgbhiradhvanyAnAM pathikAnoM, jayAvahA jayadAyinIti // 12 // avAdIda vAyaso vAmaH kssiirvRkssopristhitH| pathikAnAM pathi zreyo bhAvIti vilsdvcaaH||13|| kSIrakSA rAjAdanIvaTAdayastaduparisthito vAyasaH kAkaH, vAmo'vAdI , zepaM kaNThyam // 13 // zRGgAritaH samabhyAgAd mattaH karivaraH purH| mayIkSite'rthakRt panthAH paanthaanaamitisuuckH||14|| matto madonmattaH, karicaraH kuJjaraH, zRGgAritaH sindUrasvarNazRGkhalAdyAbharaNabhUSitaH, samabhyAgAt saMmukho militaH, mayi karivare, IkSite sati, panyA mArgaH, pAnthAnAmarthakRt kAryasiddhi. kRd bhAvItimUcakaH // 14 // kharo'tha suratArUDho'dhyArUDho'dhvani ckssussoH| sAkSAdiva pathi prAptaH zevadhiHsaMpadA mudAm // 15 // atha suratArUDho maithunaM kurvANaH, kharazcakSupornayanayoH, adhvani mArge, adhyArUDho dRSTa iti, sAkSAt pratyakSaH, saMpadAM mudA zevadhinidhiH, prApta ivetyutprekSyate // 15 // skandhAdhirUDho'tha puMsaH saMgataH purataH pumAn / dRSTe'smin vRddhibhAk saMpad yat pAnyAnAM pade pde||16|| atha puMsaH skandhAdhirUDhaH pumAn purato'grataH, saMgato militaH, asmin dRSTe pAnthAnAM pade pade saMpad vRddhibhAga vardhamAnA bhavatIti // 16 // potrI paGkapraliptAGgaH saMprApto vAmato vrajan / Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 425 lAbhasya bhUyaso bhUteH sadbhUtaH pratibhUriva // 17 // paGkena kardamena praliptAGgaH, potrI zUkaraH, vAmato brajan samApto militaH bhUyaso vahoH, bhUteH saMpatteH, lAbhasya bhUrilakSmIlAbhasya, sadbhUtaH satyaH, pratibhUH sAkSIvati // 17 // agrato militA bAlA puMsaH skandhAdhirohiNI / kIrtisaubhAgyamAhAtmyadAyinI zrIrivA'GginI // 18 // agratastadagrataH, puMsaH skandhApirohiNI bAlA kanyA, militA; aGginI mUrtA, zroriveti, paraM pratItam // 18 // pUrNa kumbhaM vahan mUrdhni saMmukho'bhUt pumAn purH| Rddhisiddhiprado bibhraccandraM candradharaH kimu ? // 19 // ___ tataH puraH pUrNa kumbhaM mUrdhni vahan pumAn militaH, kimu candraM bibhrat candradharo mahAdevaH,1 sa hi candramauliriti // 19 // khaJjanaH khaM sRjannagre dadRze dakSiNaM vrajan / mayi dRSTe'dhvagAH saMpahAjaH syuritidhIriva // 20 // "khaM sukhe" ityanekArthatvAt khaM sukhaM sRjana khaJjanaH pakSivizeSaH, dakSiNaM vajan dadRze; mayi dRSTe sati, adhvagAH pathikAH saMpadbhAjaH syuritidhIrivetyutprekSyate / ayamapi vasantarAjAdiSu vizeSatazcASavad bhavya ukta iti // 20 // avAmamucatArA'tha nakulaH kulsNkulH| praditsuriva pAnthAnAmazanA''sanasaMpadam // 21 // atha nakulaH, kiM0, kulena nijakuTumbena saMkulA, avAmaMdakSiNaM pArzvam , uttatArottIrNa iti, pAnthAnAmazanAsanasaMparda paditsu tumicchariva // 21 // Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 vijyprshstyaam| suspaSTalaTTayottare tArayA'tha pradakSiNam / / pade pade nidhAnAni pAnthAnAM pathi ydRshaa||22|| atha tArayA laTTayA marusthalIprasiddharUpArelinAmnyA pakSiNyA, pradakSiNamuttere dakSiNottINIna, yazA yasyA darzanena. pAnthAnAM pade pade nidhAnAni syuH // 22 // tasthuSI dizi zAntAyAM piGgalA'vak pradakSiNam / zubhAyAM mayi pAnthaH syAd madarteva bliitittk||23|| zAntAyAM dizi tasthupI sthitA satI, piGgalA bhairavI cIvarIti gUrjaradezaprasiddhA mahAzakunaratnabhUnA, pradakSiNam , avag jagau, mayi zubhAyAM satyAM, pAnthaH, madbhava mahezvara iva, athavA "piGgalA kumudastriyAm" ityanekArthavacanAt kumudanAmadiggajaiva, balI valavAn syAt , iti dRg buddhiryasyAH seti // 23 // hariNA uttaranti sma prabhorasya prdkssinnaaH|| citramete bhaviSyantyaviSamA viSamA api // 24 // asya prabhoH guroH, pradakSiNA vAmato dakSiNAH, hAreNA uttaranti sma uttIrNA iti, idaM citram- yadete hariNA vipamA api, avipamAH, ityaptau virodhaH, virodhaparihArastu-viSamA viSamasaMkhyAkA ekatripazcasaptAdirUpasaMkhyAkA hariNAH zreSThAH, yaduktaM zakunANave __ "eko vA yadi vA trINi paJca vA sapta vA punaH / * puruSasya bhAgyakAle hariNA yAnti dakSiNAH" ||1|| iti // 24 // saparyANo'tha turago vinA sAdinamabhyagAt / prabhuprItyA''zu prahito maghonoccaiHzravA iva // 25 // Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH sagaH 1 atha turagaH saparyANaH sAdinama vavAraM vinA, abhyagAt saMmukho'bhUt, ivotprekSyate - prabhuprItyA gurunehena maghonA indreNa, uccaiHzravA nijavAjI, prahitaH preSita iti // 25 // 427 dhUmadhvajo'tha nirdhUmaH samArciH smaiti saMmukhaH / pratApyahamivaipo'stItyenaM draSTumivAMzumAn // 26 // atha nirdhUmo dhUmadhvajo'gniH kiM0, samAdhiH samA avipamA arciSo yasya so'kuTilajvAla iti, saMmukhaH smaiti AgAt, ahamiva epa guruH pratApI asti iti hetorenaM guru draSTumaMzumAn sUryaH samAgAdivetyutprekSyate // 26 // zivA vayamayaM nUnaM zivAzaya itIhayA / pratiSThAsorvadanti sma vAmamasyA'tra pheravaH // 27 // ayaM gururmokSAbhilApitvAt zivAzayo vartate, nUnaM vayaM zivAH smaH iti ISA ghiyA, asya guroH pratiSThAsocicaliMpoH, vAmaM digbhAgaM, pheravaH zRgAlAH vadanti smeti // 27 // vibhrANA vANinI vINAM pravINA purato'milat / dadhatI kacchapImacchAM sAkSAdiva sarasvatI // 28 // tato vANinI chekA kAminI, vINAM vibhrANA, punaH, pra vINA nipuNA, purataH saMmukhInA'milat, kacchapI nijavINAM, " sarasvatyAstu kacchapI" iti vacanAt dadhatI sAkSAtsarasvatIveti // 28 // sAkSataM vibhratI sthAlaM daze'dhvani dIrgha / pAnthAnAM pathi saMpatternidAnamiva mUrtimat // 29 // tato'dhvani vartmani, sAkSataM lAjapUrNa, sthAlaM vibhratI dIrgha Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 vijayaprazastyAm / hak AyatanetrA kAminI, dadRze dRSTA, guruNeti ganyam ; mUrtimad mUrta, saMpatteH zriyaH, nidAnaM kAraNamiveti / / 29 / / ityAdibhiH sukhotkarSajayazrIsUcanotsukaiH / muhurmuhurjAyamAnaiH zakunairanukUlitaH // 30 // kurvan kuvalayollAsaM kalAvAniva sUrirAT / krameNa kalayAmAsa pattanaM pattanottamam // 31 // ityAdibhirvarNitasvarUpaiH zakunaiH; kiM0, sukhotkarSasya jayazriyazca vijayalakSmyA yatsUcanaM tatrotsukaistatparaiH zakunaiH, anukUlito'nukUlIkRtAzaya iti // 30 // punaH, kuvalayollAsaM bhUvalayollAsaM utpalollAsaM ca, kalAvAniva candra iva, marirAd kurvan krameNa pattanottamaM nagaramukhyaM pattanaM nAma nagaraM, kalayA. mAsa prApta iti // iti yugmavyAkhyA // 31 // tatrA''cAryaH sukhishraaddhshrenniishrenniikRtkssnne| . . paJcAzrayapArzvanAthapramukhAnanamad jinAn // 32 // tatra pattane nagare, sa AcAryaH; kiMlakSaNe nagare, sukhinaH ye zrAddhAstapAM zreNayaH kulAni taiH zreNIkRtA rAzIkRtA kSaNA utsavA yatra tatra, zrIpaJcAzrayapArzvanAthapramukhAn jinAn , anamad vavande // 32 // pAMzubhiH padapadmAnAM mauktikairiva medinIm / alaGkurvan vAdivRndadvipadarpacchidoDuraH 33 // aSTApadamivA'zeSabhagavadbhirvibhUSitam / .. arbudAdrimanUcAnapazcAnana upeyivAn // 34 / / padapadmAnAM pAMsubhiH mauktikarmuktAphalairiva, medinI mahIM Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 429 alaGkurvan , kiM0, vAdivRndadvipadarpasya cchidA chedastatra udurastatpara iti // 33 // anUcAnapaJcAnanaH, sa iti gamyam , arbudAdiH kiM0, aSTApadAdimiva azepaiH samastairbhagavadbhistIrthakaraiH, vibhUSitaM caturviMzatermUrtInAM tatra sadbhAvAt , upayivAnA''gAt // iti yugmvyaakhyaa|| 34 // zrIdevapATakasthAnA'caladurgAdibhUmiSu / tatra zrImArudevAdIn devAn natvendravanditAn // 35 // vihAraiH pAvayan pRthviimnuucaanshiromnniH| - laGkAmivA'kalaGkAM drAk prApacchivapurIM purIm // 36 // zrIdevapATakasthAnaM loke delavADAkhyaM vimalavasahIti. prasiddhazrIRSabhadevadivyaprAsAdamaNDitam , acaladurgazcAnekadivyasthAnakakamanIyastalahaTTikAsthitakumaravihAraUrzvabhUpisthitasvarNamayacaturahatpatimA pratimacaturmukhavihArapramukhavizvAtizAyitIrthataTAkataTinIndaramaNIyaH, AdizabdAt zAligrAmAdigrahastanetyAdiSu bhUmipu devAn kiM0, natvA, anyat kaNThyam // 35 // pRthvIM vihAraiH pAvayannanUcAnaziromaNiH sa iti laGkAmi vAkalaGkI niSkalaGkAM nirdUpaNAmiti, zivapurI nAma purIM prApat // yugmavyAkhyAnamidam // 36 // tatra rAjA suratrANaH surarAja ivA'sti yaH / citraM na gotrabhid bhAti patiH sumanasAmapi // 30 // tatra zivapuryA, suratrANo nAma rAjA''sti, ka iva; surarAjaiva, paramidaM citraM yat , sumanasAM paNDitAnAM patirapi, pakSe devAnAM patirapi na gotrabhit kintu gotrasya devaDArakhyakulasyonnatikRt , rAjapakSe-gotraM kulaM, indrapakSe-gotraM giri bhinattIti // 37 // Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / yatpratApasya dIptasya sAdRzyaM nAsti bhAskaraiH 1 udayaM dizi pUrvasyAmeva ye'nubhavanti yat // 38 // punaH, yatpratApasya bhAskaraiH sUryaiH, sAdRzyaM sAmyaM, nAsti / uttarArdhena taddhetumeva prakaTayati-yaditi yataH kAraNAt ete bhAskarAH, pUrvasyAmeva dizi udayamanubhavanti suratrANarAmatApastu sarvadikSudayIti // 38 // , 430 prakAraiH pracurairamyairalaGkRtyA''tmanaH purIm / sa suratrANarAjo'tha guroH saMmukhamAyayau // 39 // sa suratrANarAT AtmanaH purIM sIrohInAmnI, pracuraiH prakAraizcatuSpathazRGgAraNAdibhiH, alaGkRtya gurorAcAryasya, saMmukhamAyayau AgataH, kozadvayamiti zrutiH // 39 // atha tribhistAM nagarIM varNayati bhogAvatImivA'stokabhogilokamanoharAm / laGkAmiva suvarNA''DhyAM prAjyapuNyajanapriyAm // 40 // naravAhanasaMcAra pezalAmalakAmiva / vRpavyApArasaMbhAraramyAM svargipurImiva // 41 // prakAmamanaghaiH saMghaiH saMsUtritamahotsavAm / zrIrohIM zrI anUcAnaH puNyarAzirivAvizat // 42 // bhogAvatIM nAgAnAM purIbhiva, astokabhogi lokai bhogibhirjanaiH, pakSe bhogilokaiH pannagalokairmanoharAM, punaH, laGkAM rAvaNanagarImitra, suvarNaiH zobhana varNairbrAhmaNavaNigkSatriyAdibhirADhyAM, pakSe vagaiH kAJcanaistatra jAtyArjunakhAnInAM sadbhAvAditi, Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 431 punaH kiM0, mAjyaiH prabhUtaiH puNyananairathavA mAjyAnAM puNya janAnAM priyAM vallabhAM, laGkApakSe, puNyajanA rAkSasAH, nagarIpakSe puNyajanAH sajanA iti // 40 // punaH, naravAhanAnAM yApyayAnAnAM saMcArairgamaneralakAmiva pezalAM, alakApakSe, naravAhano dhanada iti, punaH, kRpavyApArasaMbhAreNa dharmakarmaprArambhaprAgbhAreNa svargipurIm-amarAvatImiva, ramyAm , amarAvatIpakSe, vRSavyApArAH zakravyApArA iti // 41 // punaH kIdRzI, prakAmamatyartha, anaghenippApaiH, saMyaiH, saMmUtritA mahotsavA yatra tAM, zrIrohI sIrohInagarI, zrIanUcAnaH puNyarAzijaGgama ivetyadhyAhAryam , avizatmaviSTa iti ||tryaannaaN vyAkhyeti // 42 // dinAni katicit tatra sthitvA'nUcAnakuJjaraH / vijahAra tato lokakamalAkarabhAskaraH // 43 // . __tatra zivapuryA, katicid dinAni sthitvA anUcAnakuJjaraH, kiM0, lokarUpakamalAnAmAkare nikare bhAskaraH, tato vijahAreti // 43 // natvArhataH pure rANapure'tha prazamiprabhuH / kramAdalaJcakArA''zu zrInAradapurI purIm // 44 // atha rANapure pure rANakazrIkumbhakarNanivezite nalinIgulmavimAnA'nukAritribhuvanadIpakanAmadhArivizvavizvacetazcamatkArakArizrIdharaNAbhidhavyavahArikAritacaturmukhavihAre svakarakamaladIkSitA''cAryacatuSTayoparitatapAgaNAdhipazrIsomasundaramaripA.. NipratiSThitazrIyugAdidevapramukhAnahato natvA praNamya, prazamiprabhuguruH, kramAn zrInAradapurI prathamasoktavarNikAM janmanagarIm, alaJcakAreti // 44 // Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaMtrazastyAm / tatra sAMsArikastomA''graheNa katicid dinAn / AsAmAsa jagallokakokakokasuhRt prabhuH // 45 // tatra nAradapuryA, sAMsArikANAM saMsArasaMbandhinAM kuTumbinAM stomaH samUhastasyA''grahaNa, katicid dinAn yAvat prabhuH, kiM0, jagallokA eva kokAzcakravAkAsteSu kokasuhRt sUryasteSAM darSahetutvAditi, AsAmAsa sthita iti / / 45 / / kAJcanai rAjatairUpaiH saMghastatratya AdarAt / zrI anUcAnamAnarca tIrthanAthamivA''gatam // 46 // tatratyaH saMgha AdarAd janmabhUmitvAd vizeSeNa, tIrthanAthamAgatamiva manvAnaH, zrI anUcAnaM kAJcanaiH svarNamayaiH, rAjaterUpamayaiH rUpairnANakaiH, yadanekArtha :- "rUpaM tu zlokazabdayoH / pazAvAkAre saundarye nANake nATake'pi ca " iti / Anarceti pUjayAmAsa / / 46 / / , 432 guruH pauramanaH prItivallIpallavanAmbudaH / saMghamullAsayAmAsa dezanAsalilairalam // 47 // paurANAM nAgarANAM manaH prItivallyAzcittasnehalatAyAH pallavane'mbudaH, gurudezanAsalilaiH saMghamullAsayAmAsa sollAsaM kRtavAn // 47 // mUlAdunmUlayan mArgatarUniva kuvAdinaH / vyahArSIt puratastasmAdanUcAnamataGgajaH // 48 // anUcAnamataGgajaH sUrisindhuraH, kiM kurvan, kuvAdino mArgatarUniva mUlAt samUlaM, unmUlayan tasmAnnAradapurIpurataH, vyahArSIt // 48 // Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| tribhirgurumeva varNayati atha gaoNva sarvajJaprItiheturasaikabhUH / kalpadruma ivAsvapnasaMghakAmitakAmadaH // 49 // sahasrAMzurivA'zeSAM saMharaMstamasAM tatim / sudhAMzuriva kurvANo vizvAmbhodheH smunntim||5|| lokairanekairAnandAt pUjyamAnaH kramAd guruH / prApA'tha medinItuNDamaNDanaM medinIpuram // 51 // guruH, kiM0, gaGgeca sarvajJasya mahAdevasya prItihetuH snehaka yo rasaH zRGgArarUpastasya hetuH kAraNam gurupakSe, sarve samastA ye zAH paNDitAsteSAM prItiheturyo raso harSastasya bhUriti, punaH ki0, kalpadrumapakSe, asvapnAnAM devAnAM saMghasya vRndasya kAmitakAmadaH vAJchitAbhilASadAtA, guruH asvapno nirnidro gurvAgamAd bhAvato jAgarUko yaH saMghazcaturvidhastasya; anyat pUrvavat // 49 // punaH guruH, sahasrAMzuH sUrya iva, azeSAM samastAM, tamasAM tati dhvAntAnAM pApAnAM ca zreNiM saMharan , punaH, sudhAMzuzcandra ika vizvAmbhAdherjagatsamudrasya, samunnatiM kurvANaH // 50 // puna:, anekoMkaiH pUjyamAnaH kramAd viharan atha medinItuNDasya maNDanaM bhUmImukhasya bhUSaNaM, medinIpura meDatAkhyaM nagaraM, mApA'gAt / / iti trayANAM vyAkhyA // 51 // - saMgho'naghamanAstatra saMpUritamanoratham / / cintAmaNimivAjJAsIdanUcAnaziromaNim // 12 // tatra medinIpure, saMghaH; ki0, anaghamanA nirmalacetAH, anUcAnAzaromANaM taM cintAmaNimiva, saMpUritA manorathA yena tam , azAptId sAtavAn // 52 // Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / kiyacca mahimA'matraM tatra mitramahA mahAn / sukhayan janatAM vAgbhiradbhirabda ivA'vasat // 53 // 'ca punaH, tatraM medinIpure, mahAn guruH, kiM0, mahimA'matraM mAhAtmyA''spadaM, adbhiH pAnIyaiH, abda iva megha iva, janatA janasamUha, vAgbhiH sukhayan sukhIkurvan , avasat. tasthau // 53 // medinIpurataH sUribhaidinIzanatastataH / khadinIruha iva vyacarad medinItale // 54 / / mUriH ki0, medinIzA rAjAno meDatIAkhyAstainataH san tato medinIpurataH varmedinIruha iva kalpataruriva, medinItale bhUtale, vyacarat cacAleti / atra medinIzabdacatuSTayAdrutam // 54 // krameNa kramavinmukhyo'tikrAmannakhilAmilAm / varyavarNATabhAvATaM vairATaM nagaraM yayau // 55 // - kramavidAM gurumArgavidAM jJAnaviMdAM mukhyaH, sa guruH, kramaNA'khilAM ilAMbhUmi, atikrAman ullaGghayan , baigaTaM nagaraM, kiM0, varyA varNATAzcitrakAriNaH gAyanA vA, bhAvATAH sAdhunivezAH kAmino vA yatra tat / / 55 // tatrA'tha zrItapAgacchanAyakaH zarmadAyakaH / mauktikaiH kAJcanaiH puSpaiH pUjitaH zrAvakaibahu // 56 // atha tatra zrItapAgacchanAyakaH zrAvakaiH, mauktikaiH, punaH, kAzvanaiH puSpaiH svarNaprabhUnaiH, pUjita iti // 56 // saMghaH sarvo'pi tatrayo'timAtrAM mudamAsadat / darzanAdRSicandrasya cakorANAnivotkaraH // 5 // Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| tatratyo vairATavAstavyaH, sarvo'pi saMghaH Rpicandrasya tasya darzanAt, cakorAtkara ivAtimAtrAmanargalAM mudaM, Asadat prAptavAn / / 57 // yugapradhAne'nUcAne vicaratyatha varmani / kAkanAzamanazyaMzca sarve'pi hi kupAkSikAH // 5 // atha tasmin yugapradhAne'nUcAne vartmani vicarati sati, sarve'pi hi kupAkSikAH kumatinaH, kAkanAzaM anazyan kAkAiva naSTA iti // 58 // sthAne sthaane'thaa'bhiraamgraamaadhippuraadhipaiH|| bahu mene tapAnAthaH pAthaH pipAsitairiva // 59 // athA'bhirAmamanoharaimAdhipapurAdhipairbhUpatibhiH, sthAne sthAne sa tapAnAthastapAgacchAcAryaH, pipAsitaistRpitaiH, pAtha ina pAnIyamiva, bahu mene bhRzaM mAnitaH // 59 // vahan bahuM mahimAnaM mahimaM nagaraM guruH| AjagAmaujasAM dhAma vanAntariva kesarI // 6 // guruH, kiM kurvan, vahuM mahAntaM mahimAnaM vahan, vanAntarvanamadhyaM kesarIca, kiM0, ojasAM dhAma, mahimaM nAma nagaram , A. jagAmA''gatavAn // 60 // .manyamAnairjanastatra guruM tIrthamivA''ganam / mahotsarA vidadhire vizvavismayahatavaH // 11 // tatra mahimanagare, guruM tIrthamivAgataM manyamAnairjanairmahotsavAH, kiM0, vizvasya sarvasyA'thavA jagataH, vismayahetavaH AzcaryakAraNaM, vidadhire kRtA iti.|| 61 // tasthau tatra jagallokalocanAnAM sudhAJjanam / Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamazastyAm / bhAgyarAzirivollAsI zrIgururvizvavallabhaH // 62 // " tatra zrIguruH kiM0, jagalokalocanAnAM bhuvanajananayanAnAM, sudhAJjanaM amRtAJjanam, ivotprekSyate - bhAgyarAzirmUrtimAn, zeSaM sugamam // 62 // 436 prasannastatra sugururharaMstApaM gavAM bharaiH / taDitvAniva zikhinAM nRNAmAnandabhUrabhUt // 63 // tatra sugururgavAM bharairvAcAM cayaiH, pakSe gavAM pAnIyAnAM nivahai, tApaM haran zikhinAM kekina, taDitvAn megha iva, nRNAM AnandabhUH harSasthAnamabhUditi // 63 // sudhAvRSTyeva saMtuSTavizvayA'sadRzA dazA / sukhayitvA janAMstatra vyahArSIdanyataH prabhuH ||64 || dRzA dRSTyA, kiM0, asadRzA nirupamayA, punaH kiM0, sudhAvRSyeva saMtuSTaM vizvaM jagat, athavA saMtuSTA vizvA pRthivI yayA tayA, janAn tatra mahimanagare, sukhayitvA sukhIkRtya, prabhurasyato vyahArSIt // 64 // viharan janatA''nandakumudA''karacandramAH / loAiNA'bhidhe grAme krameNa prabhurabhyagAt // 65 // krameNa viharan prabhuH kiM0, janatA''nanda eva kumudA''karaH kairavavRndaM tatra candramAH, lAbhapuranagarAt SaSTikrozairavagvartini lodhi AgAssvyagrAme'bhyagAt / / 65 / / atha tatra yajjAtaM tad yugmenAha tatrA'tha mudgalakhAmizrIakabcarabhUbhujaH / azeSadhIsakhAdhIza zekhasaMjJakamantriNaH // 66 // Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 437 sahajaH phayajInAmA madhuvrata ivA''gamat / guroH kramapayojanma mUlamAmodasaMpadAm // 67 // tatra lodhiANAgrAme, mudgalasvAmI yaH zrIakabbarazAhistasya zrIakabarabhUbhujo rAjJaH, azeSAH samastA ye dhosakhA mantriNasteSAmadhIzasya zekhasaMjJakamantriNaH zekhA''khyamahAmantriNaH // 66 // sahajo bhrAtA, phayajInAmA mahAmudgalo dazasahasrasainyAdhIzaH, sa guroH kramapayojanma pAdapaGkajaM, kiM0, Amodasya gandhasya harSasya ca mUlaM, madhuvrato bhRGga ivA''gamat // iti yugmavyAkhyA // 67 // tadAgrahavazAt tatra shriinndivijyaabhidhH| asAdhayat sudhIraSTAvadhAnAnyantiSad guroH||68|| - tadAgrahavazAt tasya phayajInAmamudbhalapaterAgrahAd, guro, antipat ziSyaH, zrInandivijayAkhyaH sudhIvibudhaH, aSTAvadhAnAni asAdhayat // 68 // sa enAM tatkalAM dRSTvA camatkAramavApa yam / nA'dhvA tatra girAM jJAnAM mAne'mbhodherapAmiva // 6 // sa phayajInAmA, enAM tatkalAM aSTAvadhAnarUpAM, dRSTvA yaM camatkAram, avApa prAptavAn , tatra camatkAre, jJAnAM girAMvAcAm, adhvA mArgo nAsti / dRSTAntamAha-ambhodheH samudrasya, apAM pAthasAM, mAne pramANe, yathA vacanAgocaratvaM tathA'trApIti bhaavH||69|| tatkautukaM vahannantaH sa zAheH sannidhiM yyau| . apAM bhAraM dadhat pAthodharo bhAgaM bhuvAmiva // 7 // tadaSTAvadhAnAvalokanajAtaM kautukaM mano'ntarvahan sa phayajInAmA zekhasahodaraH, zAheH zrIakabarasya, saMnidhi samIpaM, yyau| Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 vijayaprazastyAm / dRSTAntamAha-pAyodharo meghaH, apAM pAnIyAnAM, bhAraM dadhad bhuvA bhAgaM bhUbhAga yatheti // 70 // - prakRtya prAbhRtaM hstisptivrnnaadivstunH| . sa zAheH purataH proce vRttAntamimamunmanAH // 71 // . hastisaptisvarNAdivastunaH gajaturaGgakAJcanAdivastunaH, prAbhRtaM daukanaM, prakRtya kRtvA, zAheH purataH rA imaM vRttAntam , agre va. kSyamANarItyA, unmanA utsukaH san , prokathayat // 71 // zrIhIravijayAhvAnasUripaTTadharaH pathi / / zrImadvijayasenAhvaH so'sti sUririhA''patan // 72 // . zrIharivinayAdAnasya mUreyupmaballabhasya, paTTadharo yuvarATa zrIvijayasenAdaH muriH, sa iha lAbhapurapathi Apatannasti Agacchan vartate // 72 // lodhiANe pure prAptaH sa sUrIndro mamA'milat / . guruH sumanasAM zrImAn sAkSAdiva bRhaspatiH // 73 // sa sUrIndraH kiM0, sumanasAM surANAM paNDinAnAM ca guruH, ata eva bRhaspatiriva, sAkSAt , anyat kaNThyam / / 73 / / tasya saundaryagAmbhIryacAturyAdIn guNAn mayA / iti nidhyAyatA'dhyAyi dharAdhIzadhurandhara ! // 74 // __ saundarya zarIrajaM rUpaM, gAmbhIryamatucchatvaM, cAturya pANDityam , ityAdIn tadguNAn nidhyAyatA vilokayatA mayA, he gharAdhIzadhurandhara ! rAjarSabha ! iti agretanazlokagatam , adhyAyi dhyAtam / / 74 // tadevAhabhAsAmiva sahasrAMzurapAmiva saritpatiH / Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAdazaH smH| 439 nUnameSo'sti sUrIndo guNAnAmekamAspadam // 75 // bhAsA viSAM sahasrAMzuH sUrya iva, apAM nIrANAM, sarispatiH samudra iva, eSa sUrIndro guNAnAmekamAspadaM sthAnakamastIti / / 75 // santi cittcmtkaariklaakaushlpeshlaaH| bRhaspaterivA'svapnAstadvineyA anekshH|| 76 // kiJca, cittacamatkAri yat kalAkauzalaM tena paMzalA ramyAH, tadvineyAstacchiSyAH, asthamA devAH, bRhaspateriva suragurutvAt // 76 // yattadA sAdhitaM nandivijayena vipazcitA: avadhAnASTakaM spaSTaM dRSTaM tadapi so'bhyadhAt // 77 // nandivijayAkhyena, vipazcitA paNDiteneti; zeSamazeSamapyavadvAtam // .77 // .. sa zrIzAhirguNagrAhI tadAkarNya sakarNarATa / jAtotkaNTho guruM draSTuM zItArto'rkamivA'bhavat // 8 // saH zrIzAhirakabbaraH ki0, sakarNarAda , paNDitapaSThaH, tat phayajInAmroktam , gurukharUpam , AkarNya, zItArtaH pumAn * arkamitra, guruM draSTuM jAtotkaNTho'bhavat utkaNThAvAn vizeSeNa jAta iti / / 78 // athA''cAryaH sadaivA'ryavaryA''tmaparivAravAn / zrIzAhimahalasthAnamalacake krameNa sH|| 79 // sa AcAryaH, atha krameNa, ki0, AryeSu varyo ya. AtmaparivAraH khatriSyAdiparicchadastadvAn, zrIzAhermahalasthAnaM lA Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .440 vijayaprazastyAm / bhapurAdarvAk paJcakozIyavanasya, alazcakre, Agata iti||79|| tatra zrIbhAnucandrAkhyopAdhyAyAH pUjyapAdayoH / pArzva sadyaH samabhyeyurupakUpamivAdhvagAH // 80 // tatra sthAne, zrIbhAnucandranAmAna upAdhyAyAH paNDitamUracandragaNiziSyA viziSya rAjaraJjanakalopetAH, pUrva zrIzAhimahAgraheNa zrIhIravijayamUribhiH zAhinA saha dharmagoSThIkRte sthApitA iti zepaH, te tadA pUjyapAdayoH zrIpadAcAryacaraNayoH pArtham , upakUpaM kUpasamIpam , azvagA iva, samabhyeyuH sametAiti saMmukhamAgatAH // 8 // shaahidttmhaamttmtnggjviraajitH| sukhAGkaralasattarapUrapUritadigmukhaH // 81 // .. mhiiyomudglshrenniipRtnaaprivaaritH| saMmukhaH smaiti saMgho'pi gurorgarimavAridheH // 82 // zAhinA zrIakabarajalAladInasuratrANena, dattA AjJAviSayIkRtA ye mahAmattA mataGgajA madakalAstairvirAjitaH, punaH, sukhAGkaraiH lasattarapUraiH sphuraniHsvAnadhvAnavistAraiH pUritAni digmukhAni yena saH // 81 // punaH, mahIyAMso ye mudgalAH zAhipArzvavartinasteSAM zreNI tasyAH pRtanayA senayA parivAritaH saMgho lAbhapurIya ugrasenapuravartI zAhipArthastha iti zeSaH, guroH kiM0, garimavAridharmAhAtmyapayonidhaH, saMmukhaH maiti-AgAditi // iti yugalavyAkhyAnamidam / / 82 // mauktikasvarNaratnADhayaralaGkArairalaGkRtaiH / rajatavarNavittAnAM dadAnanimuttamam // 83 // Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 441 adhyArUDhairvAhanAni rathahastituraGgamAn / muurivaa'mrailokairnekaiH parivAritaH // 84 // atha lAbhapurAbhyarNabhUSaNaM gaJjasaMjJakam / puraM prabhuralaJcakre marAla iva mAnasam // 85 // mauktikAlaGkAraiH, svarNAlAgaH, ratnAlaGkAraiH, alaGkRtaibhUSitaiH, punaH, rajatasvarNavicAnAM dAnaM dadAnaiH // 83 // punaH, rathahastituraGgamAn vAhanAnItyatra "liGgabhedaM tu menire" iti vacanAt , adhyArUDhazvaTitaiH, ata eva mUrtemUrtimadbhiH, amariva anekailokaiH privaaritH|| 84 // ityAdyADambareNa prabhumarAlo mAnasaM sara iva, lAbhapurAbhyarNasya lAhorasamIpasya, bhUSaNaM gaJjasaMjJakaM puraM zAkhApuravizepaM, alazcake'laGkRtavAniti // iti trayANAM vyAkhyA // 85 // tatrA'tha bhAnucandrANAM vAcakAnAM vacobharaiH / zrIgurUnAgatAn jJAtvA mumude mediniiptiH||86|| tatra gajapure, zrIAcAryacaraNAn praNamya zAhipArzva prAsAnAM bhAnucandrANAM vAcakAnAM vacobharaiH zrIgurUn AgatAn jJAtvA medinIpatiH zrIzAhiH, mumude harpamadhAt / / 86 // aSTAvadhAnanidhyAnasAvadhAnamanA nRpaH / gurorAkArayAJcakre vineyAn vinayAdatha // 87 // aSTAvadhAnAnAM nidhyAne vilokane sAvadhAnaM mano yasya saH, nRpo'kacarazAhiH, gurovineyAn AkArayAJcake AkAritavAn // 87 // RSayaH preSitAH pUjyapAdaiH pANDityapezalAH / Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 vijayaprazastyAm / rAjJaH sabhAyAmabhyeyuH zrInandivijayAdayaH // 8 // pANDityapezalAH paNDitapadena dakSatvena ca pezalA manojJAH, zrInandivijayAdayo guruziSyAH, rAjJo'kabbarasya, sabhAyA. mabhyeyuH // 88 // ramyAyAM maNDalA'khaNDA''khaNDalA'khilamudgalaiH / saMkulAyAM mahAbhaTToTaviprAdikovidaiH // 89 // . maNDalasya dezasya akhaNDAH saMpUrNA AkhaNDalA indrAmaNDalendrA mahArAjAna ekadezAdhIzA marusthalImaNDanamaNDovarakoTTapatirAjendrazrImanmalladevaputrazrIudayasiMhaprabhRtayaH kacchavAhakapaSTisahasrasainyezvararAjazrImAnasiMhapramukhAzca, punarakhilAsturuSkAH khAnazrIkhAnakhAnAkhyazrIzekhaavajalaphayajalazrIAjamakhAnapramukhAH zAhimahAmAnyAH zrIjAloranagarIyasvarNagirimahAdurgAdhIzazrIgajanIkhAnamukhyAzca taimaNDalAkhaNDAkhaNDalAkhilamudgalaiH, ramyAyAM, punaH, saMkulAyAM, kairityAha-mahAbhaTTA- ' cintAmaNiparyantapramANapAThinaH zAhimAnyAH paNDitAH, punarudbhaTA uddhatA viprAdayo vedavedAGgajJA brAhmaNAH, AdizabdAt kAjIkAyasthaprabhRtayaH, punaH kovidA naiSadhAntakAvyapaJcakaprabhRtiprabhUtasAhityazAstrapaNDitAstaiH // 89 // sabhAyAM bhUpateraSTA'vadhAnAnyadbhutAnyatha / sAdhayAJcakrire nandivijayairvibudhottamaiH // 90 // IdRzyAM bhUpaterakavvarasya sabhAyAM, zrIguruziSyairnandivijayaiH, ki0, vibudhottamaiH sudhIzreSThaiH, aSTA'vadhAnAni mahAmAjJasAdhyAni, ata eva adbhutAni AzcaryakArINi, sAdhayAzcakrire sAdhitAnIti / / iti yugmavyAkhyA // 90 // vIkSyaitaccAturI cittacamatkArakarI bhRzam / Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 443. khayaM prazaMsayAmAsa muhurmuhurguruM nRpaH // 91 // etaccAturI; kiM0, cittacamatkArakarI, AzcaryakAriNI, vIkSya nRpaH svayaM svamukhena, muhurmuhurvAraM vAraM, guruM prazaMsayAmAsAdhvarNayat // 91 // asminnaSTA'vadhAnAni sati sAdhayati drutam / AsIdAzcaryabhRt parSad varSatyabde'mmayIva bhUH // 12 // kiMbahunA ?, asmin sati paNDite, aSTAvadhAnAni sAdhayati sati, parSat sabhA, AzcaryabhRt camatkAravatI, AsIt / yathA bhUH pRthvI, abde meghe varSati, ammayI ambhomayI, bhavatIti dRSTAntaH / / 92 // atha jyeSThasya divase dvAdazyAmeNabhRdbhuti / - prAvizat prauDhamAhAtmyaH prabhulAbhapuraM puram // 93 // .. jyeSThamAsasya dvAdazyAM divase tithau, kiM0, eNabhRbhRti sacandra zukle iti, prabhurlAbhapuraM prAvizat // 93 / / - athaikAdazabhiH zlokairguroH saMmukhotsavaM varNayatitadA ca. saMmukhaM tUrerAgacchadbhirDipairabhUt / purasya vIthI pRthvIva vindhyasya vsudhaabhRtH|| 94 // .... tadA tatrotsave, sUraiH saMmukhaM AgacchadbhiH dvipaihastibhiH, zatAdhikairiti zrutiH, purasya lAhoranagarasya, vIthI rathyA, vindhyasya vasudhAbhRto vindhyAcalasya, pRthvIvA'bhUd, gajamayItyarthaH // 94 // mauktikaiH patitairdAnavAribhiH sAmajanmanAm / / tadA vIthI babhau sar3e gaGgAyamunayoriva // 95 // Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 444 . vinayaprazastyAm / ___ vyavahAriNAM niyaH saMgharSAt patitauktisaH, punaH, sAmajanmanAM hastinAM, dAnavAribhirmadajalaiH, vIthI vo zuzubhe / iva yathA, gaGgAyamunayornayoH, saGge melApake, vIthI zobhate / atra mauktikAnAM dhavalAnAM gaGgopamA, madanalAnAM ca zyAmalAnAM yamunopamA cetyupamAlaGkAraH // 95 // anazvavArAH susphArAH sshRnggaaraasturnggmaaH| abhyeyuH zrIguroruccaiH kimuccaiHzravaso'nujAH // 9 // taraGgamAH, kiM0, anazvavArA asAdinaH, punaH kiM0, susphArAH yataH sazRGgArAH zrIguroH saMmukhaM abhyeyuH AgatAH, kiM uccaiHzravasaH zakraturaGgamastha, anujA laghubhrAtara ivetyutne kSAlaGkAro'treti // 96 // puSpANAM tatra san paJcavarNAnAM prakarastadA / babhau bANadhanuHzastralakSaNaM svamivA''Ggajam // 97 // - tatrotsave, pazcavarNAnAM puSpANAM prakaraH puJjaH, babhau shushubhe| ivotprekSyate-vANadhanuHzastralakSaNaM, AGganaM kAnda, svaM dhanaM, yato'naGgasya puSpavANatvAt puSpadhanvatvAt puSpAstratvAt , tato nijajetagurvAgamAd bhItena tenA'naGgasubhaTena puSparUpaM svavANadhanurastrAdi sarva svaM tyaktamiti nirgalitArthaH // 97 // tatrottuGgAni vividhavarNabhRttoraNAnyalam / - sthAne sthAne vibhAnti sma dhapIva divaspateH // 18 // __ tatra vividhavarNabhRttoraNAni, sthAne sthAne, ivotprekSyatedivaspateH zakrasya, dhapIva indrAyudhAnIva, zobhayeti shessH||98|| nirghoSairvaryatUryANAM paurANAM tumulaistathA / nirvivAdamabhUt tatra tadA zabdaguNaM namaH // 99 // Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH sargaH / 445 tadA tatrotsave varyatUryANAM nirghoSaiH zabdaiH, punaH, paurANAM nAgarANAM, tumulai : kolAhalaiH, natho gaganaM yacchandaguNaM tArkikA vadanti tad nirvivAdamabhUt yatra tatra zabdAnAmeva zrUyamANatvAt kevalaM zabdamayaM jagajjAtamiti bhAvaH // 99 // divyairdukUlapaTalairullAsitanuyaSTayaH / mauktikaiH kAJcanairAtnairbhUSaNai jimUrtayaH // 100 // tadA pUrNaghaTamUrdhAno'bhurmRgIdRzaH / pUrNendusundarairnaikairAkA rUpairivA''gatA // 101 // dukUlAnAM paTalaiH prabhUtaiH paTTakulairullAsinI tanuyaSTirvapulatA yAsAM tAH punaH kiM0, mauktikairbhUSaNairmuktAphalamAlAdibhiH kAJcanaiyaiveyakamudrikAdibhiH, rAnaistilakanAsikAbharaNakarNAbharaNavizeSaiH, bhrAjinI mUrtiyAMsAM tAH // 100 // punaH kiM0, pUrNaghaTaiH pAnIyabhRtaiH kumbhaiH zreSThaM mUrdhA, zIrSa yAsAM tAH, mRgIdRzaH striyaH, abhuH zobhante sma / ivotprekSyate - naikairanekaiH, rUpaiH, kiM0, pUrNendusundaraiH saMpUrNacandramaNDalamaNDitaiH, rAkA pUrNimeva, AgatA, mastakasthAyighaTacchalAt pUrNacandravatI bahurUpiNI rAkevA''gateti bhAvArthaH // yugmavyAkhyeti // 101 // lokairdAnAnyadIyanta dhanakAJcanavAsasAm / tadA vittavarNavastravArivAhairivA'paraiH // 102 // dhanakAJcanAni pratItAni vAsAMsi vastrANi teSAM dAnAni lokaiH adIyanta dattAni, arthibhya iti gamyam / tadevottarA-rdhena draDhayati-lokaiH; kiM0, vittasvarNavatrANAM vArivAhairmedhaiH, atra pratyekaM vArivAhazabdaH prayojyastena vittavArivAhaiH svarNavArivAhaiH vastravArivAhairaparairarthinAM jAtairiti bhAvaH // 102 // Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 446 vijayaprazastyAm / pratimArga pratisthAnaM pratya ca manoramAH / dhvajA rejustadA taMtra vaijayantAtmajA iva // 103 // tadA tatra lAbhapure, pratimArge vIthIM vIthIM prati, punaH, pratisthAnaM gRhaM gRhaM prati, athavA padaM padaM prati, punaH pratyahaM haM haTTaM prati, dhvajA rejuH zobhante sma / ivotprekSyate - vaijayantasya indradhvajasya AtmA nandanA iva "vaijayantau tu prAsAdadhvaja" iti nAmakozavAkyAditi / / 103 / / jagurmaGgalamaJjUni gItAni calacakSuSaH / puMskokilakalArAvA akhaprapramadA iva // 104 // maGgalena dharmadharmiNorabhedAd maGgalahetunA dhvaninA nAdena majjUni manoharANi gItAni gAtavyapadAni maGgalagItAni, calacakSuSaH striyaH, jagurgAyanti smetyanvayaH / kiM0, puMskokilaH pikastadvat kalA manojJaH paTurvA ArAvo yAsAM tAH / ivotprekSyate - asvamapramadA devAGganA iva, nAdena rUpeNeveti bhAvArthaH // 104 // pravizyetyutsavotsAhamADambarapurassaram / zrIdaH prabhAmiva draGgottuGgaM vai-zramaNezvaraH // 105 // zrI akabara bhUpasya zekhanAmaniyoginaH / AcAryaH zrIabajalaphayajasya gRhaM yayau // 106 // iti vyAvarNitaprakAreNa, utsavotsAho yatra pravezane iti kriyAvizeSaNam ata evA''DamvarastatpUrvakaM AcAryaH, zrIvijayasenasUriH, lAbhapuraM puraM, kiM0, draGgo tuGgaM pravizya, kaH kAmivetyAha-zrIdo dhanadaH, prabhAM alakAnagarImiva kiM0, vaizrama zvAsau Izvarati ghanavavAda vaizramaNezvaraH, AcAryaH kiM0, vai Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 447 nizcitaM zramaNezvara iti // 105|| puraM pravizya ka gatavAnityAhazrIavajalaphayajasya ; kiM0, zrIakabarabhUpasya zAheH, zekhetinAmnA khyAtasya niyogina ityadhikAriNaH, gRhaM yayau jagAmeti // iti yugmavyAkhyA // 106 // atha zrIzAhinA shekhdhaamnynuucaanhstinH|. vijJAyA''gamanaM lebhe mudamandatamA tadA // 107 // ___ atha pravezAyutsave pravRtte sati, zekhazrIavajalaphayajadhAni, anUcAnahastinaH mUrisindhurasya, AgamanaM vijJAya jJAtvA, zrIzAhinA'kabbarasuratrANena, muta, kIdRzI,amandatamA sphuradUpA pramodaprakarSaH, prApta iti / tadA tatrA'vasare // 107 / / - mutprAptilakSaNaM lakSayannAha khAnaMzAniva sazrIkAn sevakAn mahato bahUn / sadyaH sUrIndracandrasyA''hUtaye prAhiNod nRpH||108|| nRpaH pAtizAhiH, mUrIndracandrasya, AhUtaye AkAraNAya, svagRhAniti gamyama, varan sevakAn prAhiNota, kiMlakSaNAn , ivotprekSyate-svAn nijAn , aMzAn ata eva mahato garIyasaH, punaH, ata eva sazrIkAn sazobhAn " zrIH zobhAyAm" iti zrIhemaM vaca iti // 108 // gururapyAtmanaH proccaiHpadasaMpattikAraNam / dhAma vijJAya rAjJaH sabahumAnamupeyivAn // 109 // zrIzAhinA gurorAhAne kRte gujarapi rAjJo nRpateH, bAma veza, AtmanaH svastha, proccaiHpadasaMpatikAraNaM uccApadaM uccatvasthAnaM tadeva saMpattiH saMpad guNotkarpastatkAraNaM atyuskarSaprauDhimUlaM, vijJAya jJAnaviSayIkRtya, sabahumAnaM sAdaraM, Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 vijayaprazastyAm / upeyivAn Agata iti, pakSe guruvRhaspatiH, rAjazcandrasya, dhAma pharkAkhyarAzi, svoccatAkAraNaM matvopetyeveti saMgataM, jyoti:zAstre karkasvAmI candrastaddhAnni samAgato gururucca iti pratIyate // 109 // gurumAyAntamAlokya rAjollAsimanA abhUt / .. sajjIvasyekSaNAt sthAne mut somsyaa''vniipteH||110|| - rAjA'kabbaraH, guruM ki0, AyAntaM svasaudhaM pratyAgacchantaM, dRSTvA ullAsimanA abhUta, amumevArtha samarthayati sthAne iti yukta evAyamarthaH, sajjIvasya zreSThaguroH, IkSaNAd vilokanAta, somasya candrasya, mitho vairAbhAvena, pakSe somasya sakIrteH sakAntevA "umA kIrtiH, kAntizca" iti anekArthaH, tataH saha umayA vartate yaH sa somastena somasya avanIpatermud bhavatyeveti zabdazlepa iti // 110 // sadakAri gurUrAjJA svAgatapraznapUrvakam / - tatsthAne mAnyate'nena yat sarvajJasuhRt prbhuH||11|| - zrIsUrenayanAtithIkaraNAnantaraM gurUrAjJA sadakAri saskRta iti kriyAsaMbandhaH / kathamiti svAgatapraznapUrvakaM svAgata sukhenAgatamityAdipraznapUrvakaM, tatsthAne tad yuktaM, yatprabhuranena rAjJA mAnyate mAnasthAnaM vidhIyate, yataH sa sarvajJasuhRt sarvajJaH zivastasya suhRd mitraM svAzrayamitratvena, rAjJA candreNa, mAnyataeva, tattvatastu sarve jJAH paNDitAstepAM suhRnmitram , athavA sarvajJo jinendrastana tasmin vA suzobhanaM hRd yasyeti kRtvA'yamarthaH samartha iti // 111 // mahAvratinamatyastamanyuM dakSamanoharam / vIkSyA'hRSyad guruM zAheH sabhA sImantinI stii||112|| Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 449 zAhisatkArasaMprAptau zAhe. sabhArUpA sImantinI strI, guruM vilokyA'haSyad hRSTetyanvayaH, satI vidyamAnA zobhanA vA, guruM ki0, mahAnti vratAni sarvaprANAtipAtaviramaNAdIni yasyeti taM, tathA'tyatizayenA'sto manyuH krodho yeneti taM, tathA dakSANAM manAMsi haratIti taM, pakSe satI pArvatI mahAvratinamIzvara vIkSya dRSyati, kiM0, atyasto manyurdaityo yajJo vA yeneti taM "manyudaitye Rtau krudhi" ityanekArtha iti, punaH kiM0, dakSasya pArvatIpiturmano haratIti taM, guru gariSThaM, sabhA sakAntiriti pArvatIvizeSaNam // 112 // nissaradazanajyotiauktikaiH prAbhRtaM sRjan / ' zAhiH smAha suracanairvacanairvinayI nayI // 113 // . zAhisUryormelApake zAhirguru, pratItyadhyAhAre, smAha proktavAnityanvayaH / suracanaiH sughaTaiH, vacanairvAkyaiH, zAhiH kiM0, vinayI, vinayavAn , ata eva nayI nyAyavAn , kathaM smAha, niHsaranti dazanAnAM dantAnAM jyotIMSi tAnyeva mauktikAni taiH, pAbhRtaM sRjan racayaniveti // 113 // asti zastaM zarIre vaH parivAre ca pezale / ihA''gatikRtAmAsId yuSmAkaM kSemamadhvani // 11 // ki smAheti darzayati-he guravaH vaH zarIre, ca punaH, pezale parivAre zastaM maGgalamastItyanvayaH / praznAntaram-ihA''gatikRtAM asmin deze AgatikRtAM samAgacchatAM, yuSmAkamadhvani mArge, kSemaM kalyANamAsIditi // 114 / / kva santi sklpraannipriinnnprvnnaashyaaH| zrIhIravijayAH sUrisindhurAH sAdhubandhurAH // 115 // 58 Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450 vinayaprazastyAm / - atha zrIparamagurUnuddizya praznavizeSaH-zrIhIravijayAH mUrisindhurA hastinaH, sAdhupu vandhurA manojJAH, kva kutra deze nagarAdau, santIti saMvandhaH / kuta iyatI pRcchA ?, yataste kiM0, samastaprANinAM prINane prItyutpAdane pravaNastatpara Azayo'dhyavasAyo yeSAM te // 115 // te pUjyakuJjarAH kiJca kurvantaH santi samprati / teSAM cA'sti samAdhAnaM zarIre sukRtArthinAm // 116 // * kizceti punaH prazne, te pUjyakuJjarAH, kiM kurvantaH santi saMpratyadhuneti, teSAM, ca sukRtamevArtho yeSAM teSAM, zarIre samAdhAnamastIti // 116 // dantadyutipayaHpUrakSAlitAkhiladiGmukhaH / ...atha brUte sma zramaNAdhIzvaraH pRthivIzvaram // 117 // atheti zAhipraznAnantaram , zramaNAdhIzvaraH mUriH, pRthivIzvaraM rAjAnaM, brUte smA'vadat / ki0, dantAnAM dyutirUpapayaHpUreNa kSAlitAnyakhiladizAM mukhAni yeneti // 117 // atha yathA rAjJA pRSTaM tathA'nukrameNaiva gururapyAhabhavet kuvalayollAso nUnaM rAjJo'nubhAvataH / tenA'sti sAtamasmAkaM tadantarvartinAM bahu // 118 // nUnaM nizcayena, rAjJazcandrasya, anubhAvataH kuvalayAnAM candravikAsikamalAnAM ullAso bhavet , tena hetunA, tavApi rAjJo'nubhAvAt , tadantarvatinAM kuvalayAntarvatinAM bhUvalayAntaHsthAyinAM, asmAkamapi bahu sAtamastIti zlepavyAkhyA // 118 / / rAjan ! vyomnIva taraNau dharaNau tapati tvayi / dvipa kaiH samaM naSTaM bhayAndhatamasairiha // 119 // Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH sargaH1 . 451 he rAjan ! vyomni taraNAviva, dharaNau sUmau, tvayi tapati sati, dviSa kairikauzikaH, samaM bhayAnyeva andhatamasAni taiH, iheti sarvajagati, naSTaM gatamiti // 119 // tvatprabhAvAt tataH zAhe ! sarveSAM kuzalaM pathi / akiJcanAnAmasmAkaM nirgranthAnAM tu kA kthaa?||120|| he zAhe ! tato hetostvatprabhAvAt pathi sarveSAM kuzalamasti; tenaivAkiJcanAnAM tata eva nirgranthAnAM, asmAkaM kA kathA ? ye sakizcanAste'pi tvatprabhAvataH sakuzalAH santi, tarhi vayaM jigrenthAH sutarAM kuzalena vAmahe // 120 // sUrizrIhIravijayA gUrjaratrAsarojinIm / bhUSayanto'dhunA santi rAjahaMsA ivAmalAH // 121 // zrIparamagurUn pratyuddizya praznapativacaH prapaJcayati, yathAsUrizrIhIravijayAH, gUrjaratrArUpA yA sarojinI tAM, rAjahaMsAivA'dhunA bhUSayantaH santi, zeSaM spaSTamiti // 121 // saccintanadhRtidhyAnanidhyAnadhanadhAriNaH / zrIpAramezvaropAstiprahAste santyaharnizam // 122 // atha te paramapUjyAH, kiM kurvantItyAdipraznamatyuttaraM vitarati yathA-te pUjyAH kiM0, saditi atra sacchabdaH pratyekaM yojyaH, tena saccintanaM samyag bhAvanaM, punaH, satI yA dhRtiHsaMtoSastatapradhAnaM yad dhyAnaM jAparUpaM, tathA sad nidhyAnaM sadavalokana devAdidarzanaM tadeva dhanaM tad dharantIti, ata eva zrIparamezvarasaMba-. dhinI yA upAstiH sevA tasyAM prahAH santIti // 122 // sarveSAmapi dharmANAM nItirItyanusAriNAm / rAjaiva rakSakaH seturiva kAsArapAthasAm // 1.23 // Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 vijayAzastyAm / maveti sArvabhaumatvAt tvAM sarvatropakAriNam / AzIbhirabhinandantaste santi ytisttmaaH||124|| ___ sarveSAM samastAnAmapi dharmANAM dAnAdibhedabhinnAnAM nItirnayo rItimaryAdA, yadvA nItenItyA vA rItistadanusAriNAM, rAjaiva rakSakaH, kAsArapAthasAM seturikha-yathA setuH pAliH,saraHprayasAM rakSaka iti // 123 // he zAhe ! iti matvA tvAM sArvabhaumatvAt sArvabhauma iva sArvabhaumastasya bhAvaH sArvabhaumatvaM tasmAt , sarvatrApyupakAriNaM dAvA AzIrbhirabhimandantaste yatisattamAH munizreSThAH, santi tava dharmAzipaM dadAmAH santIti saMgatiH // iti yugmavyAkhyAnam // 124 / / : sarveSAmapi dharmANAM jananAt paripAlanAt / dayaivA'bhimatA mAtA drumANAmiva medinI // 125 // . he rAjan ! sakaladharmANAM jananaM niSpAdanaM punastatparipAlanaM yayaivA''tanyate, tasmAt samastadharmANAM mAtA dayA'bhimatA, yathA-drumANAM mAtA medinI, jananapAlanAdikartutvaM mAtureveti // 125 // sukRteSu samasteSu munInAM manaso mtaa| karuNA hariNAGkasya nakSatreSviva rohiNI // 126 // samasteSu puNyeSu munInAM manasaH karuNA'bhISTeti samagradhamaciraNeSu dayAnAH prAdhAnyaM manvate, yathA-hariNAGkasya candrasya, sakalanakSatreSu, rohiNI mateti // 126 // sA kRpA lavacApAthaHpUraiH pallavitA bhRzam / 'vyAnaze sAMprataM vizvaM vizvaM vallIva maNDapam // 127 // hai vRpa ! evaM varNinA sA kRpA tvadvacaHpAthaHpUrai zamati Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| .453 zayena. pallavitA sAMpratamadhunA, vizvaM samastaM, vizvaM jagad, vyAnaze vyAmoti smeti, yathA vallI maNDapaM vyApnotIti // 127 // anayA dayayA teSAM tuSTirastyatibhUyasI / - satvaraM zaradA'nalpaM nairmalyamiva pAthasAm // 128 // he bhUpa ! anayA tvattaH prasRtayA, dayayA; tepAM paramapUjyAnAM zrIguruNAM, : yasI vahvI tuSTirastItyanvayaH / yathA-pAthasAM pAnIyAnAM, zaradA zaratkAlena, analpaM nairmalyaM nirmalatvaM, tatheti // 128 // dharmasyeva dayA'muSyA mUlaM ca khAM narezvaram / jJAlA te sUrayaH santi tvayi klyaannkaangginnH||129|| teSAM gurUNAM dayAyA abhISTatvena he rAjan ! yathA dhamasya mUlaM dayA, cakAraH punararthe, tathA amuSyA dayAyAH. mUlaM tvAM narezvaraM jJAtvA te mUrayastvayi kalyANakAkSiNo maGgalecchavaH, santi yathA zAheH sarvadA kalyANaM syAt tathaiva spRhayantIti bhAvaH // 129 // tathA teSAM tapodhyAnA'dhyayanapramukhA kriyA / samastA svastimatyasti ghanasikteva vallarI // 130 // tathA punaH, tepAM hIramUrINAM, tapo dvAdazadhA'nazanAdi, dhyAnaM svAdhyAyamUrimantrAdigaNanarUpaM, adhyayanaM paThanapAThanAdi, tatpramukhA, kriyA divAnaktaM kartavyarUpA sAmAcArI, samastA svastimatI sakalyANA, astIti; yathA dhanena meghena, siktA, vallarI sakalyANA syAditi // 130 // iti sUrisabhAcandravacanairamRtairiva / nipItairavanIjAnicakoraH pramanA abhUt // 131 // Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 vijayaprazastyAm / ityuktarUpaiH, sarINAM sabhA tasyAM dyotakatvAcandra iva candrastasya vacanaiH, utprekSyate-amRtairiva candrasyAmRtamayatvAt , nipItaiH; avanIjAnirnRpaH sa eva cakoraH, pramanAH pramudito'bhUdityarthaH // 131 // aho ! manISaiSA'mISAmaho! vcncaaturii| . cintayanniti cittAntaH pArthivaH punrbhydhaat||132|| pramodaprAptereveti cittAntazcintayan pArthivaH punarabhyadhAva provAcati / kimiti ?, aho ! amISAM jJAnajuSAM manISA, aho ! caturANAM vacanacAturIti // 132 // kimabhyadhAdityAhateSAmaSTAvadhAnAnAM didRkSA'sti sabhAsadAm / lateva payasAM sekAt sadyaH sA'stu phlegrhiH||133|| teSAM pUrvadRSTAnAM, aSTasaMkhyAnAM avadhAnAnAM, sabhAsadAM sa- . bhyajanAnAM, dikSA darzanecchA, astIti; he sUre ! adhyAhArAt, sA didRkSA, phalegrahiH phalavarAstu, yathA-payasAM sekAt latA phalavatI bhavatIti // 133 // - tataH zrInandivijayAbhidho'tha vibudhottamaH / pUrvavat sAdhayAmAsA'STA'vadhAnAni satvaram // 134 // - tataH zAhervacanAdanu, zrIguruziSyaH zrInandivijayAkhyo vibudhottamo vidvadvaraH, pUrvavat pUrvarItyA, aSTAvadhAnAni sAdhayAmAsa sAdhitavAn , satvaramiti zIghraM, paNDitaprayojyeSu prayojaneSu paNDitA na vilambanta iti // 134 // / tatkalAraJjito rAjA samakSaM smprssdH| 'birudaM khuzaphemeti dadAvasmai manISiNe // 135 / / Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 455 tasya zrIguruvineyasya kalayASTAsu sthAneSu sAvadhAnatAkalitayA dRSTayA satyA, rAjA'kabbarazAhiH, raJjitaH san , samaparpadaH sakalasabhAyAH samakSaM, asmai manIpiNe vibudhAya, khuzaphemeti virudaM, dadau dattavAniti // 135 // raJjitarAjendralakSaNAnyatho darzayatiatha zAhipradattodyadvAdyavAdanapUrvakam / sazrIkaiH zrAvakaiH klaptamahotsavapurassaram // 136 // upAzrayamalaJcake zrIanUcAnacakrabhRt / vaijayantamiva svargisvAmI jayasukhAzrayam // 137 // ___ zAhinA pradattAni yAni udyadvAdyAni sphuraniHkhAnAdIni tadvAdanapUrvakaM, tathA sazrIkaiH samRddhisaMpannaH, zrAddhaH klupto racito yo mahAnutsavastatpurassaraM yadA zrIzAhiH sabahumAnaM svavAdyAdi pradatte tadA zubhaMbhAvukAH zrAvakAH sutarAM mahotsavAdi racayanti, yataH pUjyaH sarvatra pUjyata iti // 136 // atha zAhisanmAnaprAptyanantaraM, zrIanUcAnepu cakrabhRt , upAzrayaM pauSadhAgAram, alazcakre'laGkRtavAniti, kaH kamivetyAhasvargisvAmI zakra iva, vaijayantaM nijanivAsamAsAdamiva, kiM0, jayasukhayorAzrayaM, pakSe jaya indrasutastasya sukhAzrayaM sukhasthAnamiti // iti yugmavyAkhyA // 137 // rUpyarUpaiH prakurvANaH suprasiddhAM prabhAvanAm / . zrIsaMghastadinAt tatra cakre'thApTAlikotsavam // 138 // atheti zrIgurUNAmupAzrayAgamanAdanu, zrIsaMbastadinAdArabhya, aSTAnikosa aSTadinAna yAvadutsavaM, cakre / kathamiti ?, rUpyarUpai rajatanANakaH, suprasiddhAM sarvalokagamyA, prabhAvanAM prakurvANa iti // 138 // Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / aSTakotsavo bhUyAn yadA'bhUt tatra citrakRt / ekacchatramivA'jJAdi rAjyaM jainaM janaistadA // 139 // 456 tadA sakalasaMghakRtASTAdvikotsavasamaye, janairanyatIrthIyaiH, jaina rAjyamekacchatramivA'jJAyi jJAtamiti, zeSaM suvodham // 139 // sarvataH kamalollAsakAriNaM kAntihAriNam / prakAzamiva dharmAzormahimAnamimaM guroH // 140 // saMvIkSyA'sahamAnena kenacid durdvijanmanA / pratyAdi puraH pRthvIpateriti mahAmateH // 141 // yugapad dvayorvyAkhyA - imaM yathAvarNitaM, gurormahimAnaM saMvIkSya dRSTrA asahamAnena kenacid durdvijanmanA duSTabrAhmaNena, pRthvIpateH zAheH, pura iti, ityagre procyamAnaM, pratyapAdi proktamiti, mahimAnaM kiM0, sarvataH sAmastyena, kamalAyA ullAsastatkAriNaM, punaH kiM, kAntyA zobhayA hAriNaM manoharaM, dharmozoH prakAzamiva yathA dharmAzoH sUryasya prakAzamasahamAnena kenacid duSTena dvijanmanA kauzikeneti, prakAza kiM0, kamalAnAM paGkajAnAmullAsakAriNaM kAntidyutistayA hAriNamiti zleSaH // iti yugmavyAkhyA // 140 // 141 // niraJjanaM nirAkAraM nirvikAraM niraMhasam / nirAdhAraM nirAbAdhaM nIrAgaM niSparigraham // 142 // punaH pApapuJjasya hartAraM kartAraM ca sukhazriyaH / nA'nabhijJA amI jainA manyante paramezvaram // 143 // iyamapi yugmavyAkhyA- duSTaH kimAcaSTetyAha he zAhe ! amI Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH sargaH / 457 jainA anabhir3A mUDhAH, paramezvaraM na manyanta ityanvayaH / paramezvaraM kiMviziSTamityAha-nirgataM aJjanaM lepanaM prasaGgAt karmaNAM yasmAt taM niraJjanaM, punaH kiM0, nirAkAraM AkAro hastapAdAyavayavaracanArUpastena rahitaM punaH kiM0, nirvikAraM vikAro duSpamAnasikAdistadriktaM, punaH kiM0, niraMhasaM niSpApaM punaH kiM0, nirAdhAraM AdhAraH parakAyAzrayastena rahitaM punaH kiM0, nirAbAdhaM AbAdhA rAgadveSa kaSAyarUpA, athavA zarIramAnasapIDA tayA rahitaM, punaH kiM0, nIrAgaM yata eva nirAbAdhaM tata eva nIrAgaM, punaH kiM0, niSparigrahaM parigraho bAhyA''ntarabhatibandhastadrahitaM, ata eva pApapuJjasya hartAraM ca punaH sukhazriyaH kartAraM IdRzaM jagatkartAraM na jainA manyanta iti / / iti yugmavyAkhyAnam // / / 142 / / 143 // paramezvaraM na manyanta etAvatA kimityAha - jaganmUlaM na manyante ye mUDhAH paramezvaram / teSAM panthAH vRthA'Gkena vinA binduriva dhuvam // 144 // ye mUDhA ajJAnino jaganmUlaM jagajjanakaM, paramezvaraM jagadIzvaraM, na manyanteH teSAM panthAH puNyAcaraNarUpo mArgaH, vRthA kiJcitkara iti, yato jagadIzvarasattAvyatirekeNa te yatkiJcit sukRtAcaraNaM kurvanti, tat teSAM niSphalameva, yathA aGkena vinA bindurnA'bhISTa saMkhyApUrakaH syAditi dRSTAntaH // 144 // tena zAhisabhAbhAno ! tvAdRzAmavanIbhujAm / naiteSAM darzanaM zreyaH strINAmRtubhRtAmiva // 145 // he zAhisabhAbhAno ! tena prAkpraNItena hetunA, tvAdRzAM avanIbhujAM bhavAdRzAM rAjJAM, na eteSAM jainAnAM, darzanaM zreyaH pra 59 Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450 vinayaprazastyAm / zarasaM, yathA RtuzRtAM strINAM, darzanamazlAghIyattathA tavA'pyamIpAM darzanamanahamiti bhAvaH // 145 // ajvalad bhUpakopAgniriti tadvacanendhanaiH / / yat pArzvarUpabhAga rAjJAM hRt syAdaccha iva dhruvm||146|| iti proktatadvacanendhanaiH bhUpasya zAheH kopAgniH, ajvalad 'jajvAleti / yaditi hetoH, rAjJAM hRccetaH, pArzvarUpabhAk pArzvavarti yadrUpaM tadbhajatIti pArzvarUpabhAk, ka ivetyAha-accha iva sphaTikaratnabhiveti // 146 // aurvamagnimivA'mbhodhibhUpo'ntaH kopamudvahan / prastAve'tha samAyAtAnUce'nUcAnapuGgavAn // 147 // atheti prastAve, bhUpaH, antaH kopaM udvahan samAyAtAn anUcAnapuGgavAn Uce proktavAniti, yathA ambhodhiH samudraH, aurvamagniM vaDavAnalaM, pracchannaM vahati tathA guptakrodhaM vahan bhUpaH sUrIn samaye samAyAtAn provAceti // 147 // bAhyakriyAkalApena vyasakA vizvabhUspRzAm / amI naiva mahAtmAno manyante paramezvaram // 148 // kSArAdiva sicastailamAlinyaM mama mAnasAt / zaGkA prayAtu pralayaM guro ! tvadvacanAdiyam // 149 // bAhyA lokapratyayotpAdinI na tu manaHzuddhividhAyinI yA kriyA tasyAH kalApena, vizvabhUspRzAM samastaprANinAM, vyaMsakA vipratArakAH, amI mahAtmAna aujvalikAH; nAmneva mahAtmAnaH, paramezvaraM naiva manyante // 148 // he guro ! iyaM viTatyoktA, zakSA mama mAnasAt tvadvacanAt pralayaM nAzaM prayAtu, yathAkSArAt kSArasaMparkAt , sicastailamAlinyaM vastrasya tailacchaTotpannaM malinatvaM, prayAtIti // iti yugmavyAkhyA // 149 // Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . dAravAcatyAha- . dvAdazaH srgH| 459 payaHpUrNapayovAhagarjitaM tarjayana girA / jagAda jagatInAthaM muninAtho'tha dhIradhIH // 15 // _ atha zAhinetyukte sati, dhIradhInizcalamatiH sAhasikakSmApatiH, muninAthaH zrIvijayasenamUriH, jagatInAthamakabarazAhi, payaHpUrNapayovAhagarjitaM sajalajaladharadhvani, girA vANyA, tarjayan jagAdA'bravIditi // 150 // kiM sariruvAcetyAha. asmnmnHsrojnmvikaasnvivkhtH|| zRNu zAhe ! sAvadhAnaH svarUpaM paramAtmanaH // 15 // he zAhe ! tvaM sAvadhAnaH zRNu, asmanmanorUpasya sarojanmanaH kamalasya vikAsane vivasvataH sUryasya, paramAtmanaH paramezvara tya, kharUpaM; yAdRzaH paramAtmA'smAbhirmanyate tAdRzaM tatsvarUpaM tvaM zRNviti // 151 // athA'taH pratyekaM kriyAnvayayoge'pi arthatastrayoviMzatyA kulakena paramezvarasvarUpaM prakaTayati yathA- AmodAmRtasahitAM na zrIzAnto rasAdhipaH / / vijahAti dRzaM yasya haMsaH pAthojinImiva // 152 // yasya dRzaM zAnto rasAdhipaH na vijahAti na tyajatItyanvayaH / . dRzaM kiM0, AmodAmRtena harpapIyUpeNa sahitAM pUritAmiti, kaH kAmiva, haMsaH pAthojinI padminI, na muzcati tatheti // 152 // prasannaM vadanaM yasya bimbamindorivA'nagham / pradatte jagatAM bahIM saMpattiM kumudAmiva // 153 // yasya vadanaM jagatAM vahIM saMpattiM paramapramodarUpAM, prdtte| Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / yataH prasannaM prasattimata, yathA indozcandrasya, vimbaM kumudA kairavANAM, prollAsarUpAM saMpatti datte, ubhayamapyanaghaM nirmalamiti // 153 // cakrakodaNDadaNDAstratrizUlapramukhAyudhaiH / pradeSapizunaiH pANI yasya na staH kalaGkitau // 154 // ..tathA yasya pANI hastau, cakrakodaNDadaNDAstratrizUlaiH pratItairityAdyAyudhaiH praharaNaiH, kiM0, pradveSasya pizunaiH sUcakaiH, kalakitau na sto na bhavataH, yatkarau upasUcakopakaraNairasaMpR. kAviti // 154 // hAvairbhAvairvibhAvaizca smarasmaraNakAraNam / bhavanti kila yasyAGke nA'laGkArAya sudhruvaH // 155 / / dvepacihnopakaraNarAhityaM pradarya rAgAgarAhityaM pradazaryatiyasyAGke subhruvo nAlaGkArAya bhavanti, sucavaH striyaH,kiM0, hAvo mukhavikAraH, "bhAvazcittasamudbhavaH" iti vacanAdAbhyantaro rAgodekaH, vibhAvo vacaHprakAzyahArdapremarasaH, taiH kRtvA smarasya smaraNaM smRtistatkAraNaM, kAminyo hi hAvAdibhiH kAmaM smArayanti, tA yadake na dRzyanta iti // 155 // vAhanaM turagacchAgavihaGgavRSabhAdikam / alIvA'gandhi puSpaM yo'dhyArata naa''modmedurH||156|| yo vAhanaM yAnaM; ki0, turagA azvAH, chAgA mepAH, vihaGgA mayUramarAlAdayaH, tRpabhAH pratItAstadAdikaM na adhyAste nArohati, yathA'lirivAlItyapi, tena alI bhRGga ivA'gandhi gandhavarjitaM, puSpaM nA'dhyArate, ki0, Amodena harpaNa meduraH puSTaH, pakSe, Amodena gandhena medura iti // 156 // Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH sargaH / 461 apAraklezAkUpAranimajjananibandhanam / mitraputrakalatrAdiryasya nAsti parigrahaH // 157 // mitraputrakalAbAdiryasya parigraho nAstIti, parigrahaH kiM0, apAraH kleza evA'kUpAraH samudrastatra yanmajanaM bruDanaM tasya nivandhanaM nidAnamiti // 157 // trikAlaliGgavacanasvarUpAkhilavastubhRt / yasya jJAnamahAmbhodhau trilokI zapharIyati // 158|| tathA yasya jJAnarUpo mahAmbhodhihArNavastasmin trilokI trijagatI,zapharI matsI tadvadAcaratIti zapharIyati,trilokI kiMva, trikAle atItAnAgatavartamAnalakSaNe, triliGge puMstrInapuMsakarUpe, trivacane ekadvivahutvarUpe, athavA'nyadarthapuSpadarthA'smadartharUpe, svarUpeNA'khilaM vastu vibhAti trikAlaliGgavacanasvarUpAkhilavastubhRt, etAvatA trijAdgatAzepabhUtabhaviSyadbhAvivastuprakAzakaM, yajjJAnamastIti bhAvArthaH // 158 // daurgatyamiva mandAre zItimeva vivasvati / na kopaH prakaTATopaH karhicid yatra dossmti||159|| tathA yatra doSmati samarthe'pi, na kopaH prakaTATopaH sphu- ' radrUpo'stIti saMTaGkaH / yathA mandAre kalpapAdape, daurgatyaM dAridyaM, punaH, yathA vivasvati sUrye, zItimA zaityaM atyantAbhAvena, tathA yasmin kopalezo'pi nAstIti // 159 // pumarthasArthasAmarthyavAraNaM klezakAraNam / prabhu pramIlA nA'bhyeti kAminI kupiteva yam // 16 // tathA yaM prabhuM pramIlA nidrA, nAbhyeti nAyAtItyanvayaH / kIdRzI, pumarthasArthasya puruSArthasArthasya sAmarthya rAmarthatA tadvAraNaM, Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / punaH, klezasya kAraNaM nidvA'pi pramAdAntaHpAtitvena klezasyaiva mUlaM, yathA-kupitA kAminI kAntA, kAntaM nAbhyetIti dRSTAntaH // 160 // * pradyotanaH saduddyotaH khadyota iva raajte| yajjJAnaparabhAgasya purstaadtishaayinH|| 161 // . tathA yajjJAnaparabhAgasya yadIyajJAnaguNotkarSasya, purastAt pradyotanaH sUryaH, khadyota iva rAjate, yato'tizAyinaH sarvoskRSTasyeti // 161 // astokalokeSvAlokakarINAM yadrAiM puraH / - rAjate rAjatA''darza ivenduratisundaraH // 162 // yagirAM yadvAcAM, puraH purastAt , rAjatAdarza iva rUpyamayadarpaNa iva, induzcandro'tisundaro'pi rAjate, rAjatadarpaNasya hi na tAdRk prakAzakatvam , tasmAd yadvANyAH purazcandrastAdRza eva pratibhAsate, yato yadrAiM ki0, astokeSu samasteSu lokeSu AlokakarINAM prakAzakAriNInAmiti // 162 // veshmshyaamaavyomrtnrocissaaNshriivijitvrH| yajjJAnAtizayo nityaH saMharannAntaraM tamaH / / 163 // -- yajjJAnAtizayaH, ki0, vezmanaH zyAmAyAH vyono ratnaM vezmaratnaM dIpaH, zyAmAranaM candramAH, vyomaratnaM mUryaH, epAM rociSAM prabhANAM zriyaH zobhAyA vijitvaro jetA vartata ityanvayaH / yato jJAnAtizayo nityaH, avinAzI, punaH, AntaraM mAnasikaM, tamaH saMharan , vezmaratnAditejAMsi tu vinazvarANi vAhya kizcid: mAtratamovinAzakAnIti tadvijetA yasya jJAnAtizaya iti||163|| IdRgjJAnotkarpavato'tizayamAha. bhavad bhaviSyad bhUtaM ca sarva vastu savistaram / Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 463 yasya hastatalanyastamuktevA'sti dhiyo'dhvani // 16 // bhavad vartamAnaM, bhaviSyadanAgataM, bhUtagatItamiti trikAla. varti, sarva savistaraM vastu yasya hastatalanyastamukteva karatalakatamuktAphalavat, asti; dhiyo'dhvani jJAnamArge // 164 // asti pramANavijJeyaH kAleSu tripu yo guNI / AkAza iva nirmUrtiragrAhyazcarmacakSuSAm // 165 // atha paramezvarasyA'dbhutAtizayatvaM pradarzayati-yo guNI triSu kAleSu atItAnAgatavartamAnakAlepu, pramANavijJeyo'numAnAdipramANaparijJeyaH, astItyanvayaH, atrAnumAnAdinA sarvajJasAdhanaM zrIsyAdvAdaratnAkarAderavadhAryam , yaH kiM0, AkAza iva nirmUrtiH rUparasagandhasparzAtmakamUrtirahitaH, ata eva carmacakSuSAM vAhyadRzAbhagrAhyo'stIti bhAvaH // 165 // athA'mUrtatvaM vyomavad nirUpya tadvadevA'nantatvaM nirUpayatijarAdhivividhavyAdhiklezAvezAdikAraNam / ya AkAza ivAdatte janmA'nanto na jaatucit||166|| yo'nantaH prAntarahitaH, na janma Adatte'punarbhavo bhavatItyarthaH, janma kiM0 jarA ca Adhizca vividho vyAdhizca taiH kRtvA yaH klezAvezAdistasya kAraNamiti // 166 // na spRzyo rajasA''darzapratibimba ivAsti yH| na ca bhedyo na ca cchedyo yo'sti bhaanorivaa''tpH||167|| tathA yata evA'mUrto'nantastata eva yo rajasA pApena, pAMsunA vA, na spRzyo'sparza ityarthaH, Adarza prativimba iva darpaNasaMkrAntapratirUpamiva, rajasApi spaSTuM na zakyate, tata eva Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 vijayaprazastyAm / yo bhAnorAtapa iva, na bhedyo na ca cchedyo bhettuM chettuM cA'zakyodvidhAkartumanaI iti yAvat // 167 // yaH sadA vidyamAno'pi mlklednidaanyaa| spRzyate nA''padA kAla ivA'tyapratirUpayA // 168 // tathA yaH sadA sarvakAlaM, vidyamAno'pi kAla ivAti apratirUpayA ApadA na spRzyate, tathA ca kAlavat sarvadA akSINa iti, ApadA kiM0, malakledasya pApazramasya nidAnayA hetubhUtayeti // 168 // straiNe tRNe maNau reNau mitre zatrau pure pathi / rAjJi raGke sukhe duHkhe yaH samAnamanAH sanA // 169 // tathA yaH samAnamanA astItyanvayaH / kutra kutretyAha-vaiNe strINAM samUhe, tRNe pratIte, maNo ratne, reNI dhUlyAM, mitre tathA zatrau, tathA pure pathi varmani, rAjJi nRpe, rake pratIte, sukhe tathA duHkhe ityAdiSu, sarvadA samapariNAma iti // 169 // . zabdarUparasasparzagandhAH paJca na santi ca / yatronmAdAdayaH pAJcabANA bANA ivAtmani // 17 // yatra yasmina, zabdarUparasasparzagandhAH pazcA'pi viSayA na santi, cakAraH punararthe, tathA yatrAtmani AtmarUpe,pAzcabANAHkAndarpAH, bANA iva, unmAdAdayaH pazcApi pramAdA na sntiiti||170|| yatreSadapi nAtaGkaH sarvadA samavartinaH / vartata vAsarAdhIza iva dhvAntodayaH kvacit // 17 // tathA yatra ISadapi stoko'pi, samavartino yamasya, AtaGko na vartate yathA vAsarAdhIze ravI, dhvAntodaya iti dRssttaantH||171|| Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAdazaH srgH| vinavidveSamithyAvahAsyaratyaratismaraiH / nidrAnindAzugajJAnarAgAsaMyamasAdhvasaiH // 172 // bhUyo nindyatamAcAraiH sarvadA khalavibhramaiH / na sevyate yaH sAraGgairiva dagdhavanAzrayaH // 173 // vinAH pazcAntarAyAstadAdibhiraSTAdazabhirekazlokanirUpitairamIbhirdopairiti, zeSa spaSTam / / 172 // sAraGgamagaiH, dagdhavanAzraya iva, yo bhagavAn na sevyate iti, aparaM sugamam // iti yugmavyAkhyAnam // 173 // tamavyayaM cidAtmAnamacintyAtmAnamIzvaram / manyAmahe'naghaM nityamIdRzaM paramezvaram // 174 / / ityAdivarNitasvarUpaM taM paramezvaraM manyAmahe vayamiti, te ki0, avyayaM nityaM, cidAtmAnaM jJAnasvarUpaM, tathAcintyAtmAnaM acintyasvarUpaM, IzvaraM svAminaM, tathA, anaghaM niSpApaM,evaMvidha paramAtmAnaM vayaM manyAmaha, he rAjan ! / iti svarUpArthatastrayoviMzatyA zlokairjagadIzvarasvarUpaM prakAzitam // 174 // __atha kizcipizunavacaHprapaJcapracAraprativandhakayuktyA gurubhAMpatekiJca zAhiziroratna ! sakarNA''karNayA'dhunA / kujanmAno dvijanmAno yad vdntysmnyjsm||17|| he zAhizirorana ! he sakarNa! nipuNa!, adhunA saMpati, AkarNaya zRNu, kimAkarNayetyAha-yat kujanmAnaH kutsitAvatArAH, dvijanmAno viprAH, asamaJjasaM vadanti asmAn pratIti yojyam // 175 // Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 466 vijayaprazastyAm / kimasamaJjasamityAhaparamAtmano'GgIkAro naiteSAmasti darzane / tuGgAnAmapi zailAnAM maulau na sthitirambhasaH // 176 // eteSAM jainAnAM, darzane paramAtmanaH paramezvarasya, aGgIkAraH svIkAraH, nAstItyanvayaH / yathA zailAnAM girINAM tuGgAnAmuzvAnAmapi, maulau na ambhasaH pAnIyasya sthitistathA mahatAmapi jainAnAM darzane na jagadIzvarA'bhyupagama iti // 176 // bibharti tadajAkaNThakucakelimudIritam / amIbhirapi yat proktaH preyAn naH paramezvaraH // 177 // , tad vADavodIritaM vacaH, ajAkaNTakucasya keliH krIDA tAM vibhartIti galastana stanaprAyamakiJcitkaramityarthaH yada yatohetoH, apernizcayArthatvAt, amIbhireva no'smAkaM preyAnabhISTaH paramezvaraH prokto'stIti kRtvA sUtrakaNThottamulluNThapralapitamitra vyarthameveti / / 177 / / tadIyagranthasaMmatyA tadevopadarzayati thaM zaivAH samupAsate ziva iti brahmeti vedAntino bauddhA buddha iti pramANapaTavaH karmeti mImAMsakAH / arhannityatha jainazAsanaratAH karteti naiyAyikAH so'yaM vo vidadhAtu vAJchitaphalaM trailokyanAtho hriH| 178 / hanUmannATakagatasyA'pyasya vRttasyAvasarA''yAtatvena kicid vyAkhyAnaM yathA- paM kamapyacintyAtmAnaM paramAtmAnaM, zaivA naiyAyikajAtIyAH, ziva ziveti kRtvA samupAsate sevante, tathA vedAnto brahmAdvaitavAdinaH brahmeti kRtvA ; tathA bauddhAH pramANe tarke paTavo buddha buddheti kRtvA; tathA mImAMsakAH karmeti karmarUpa " Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 467 miti kRtvA; atha jainazAsanaratA jainAH arhanahan iti kRtvA tathA naiyAyikAH kartA karteti kRtvA so'yaM bhagavAn anekairanekAtmakatayAdhyAtaH, trailokyanAtho harinArAyaNaH, vAJchitaphalaM vidadhAtu niSpAdayatviti samAsArthaH / / 158 // sAmAnyataH paramezvarasvarUpa prakAzyA'tha vizepato'tizayAdisvarUpanirUpaNena paramezvarasvIkAraM samarthayannAhakiJcA'smAkaM mahAtmaiSa dvidhA'sti prmeshvrH| samyagArAdhito dhyAto'bhyarcito yo vimuktikRt // 179 // he zAhe ! epa mahAtmA yo'smAkaM arhanniti nAmnA'bhipreto viraiH proktaH paramezvaraH, so'smAkaM dvidhA dvipakAro'stItyanvayaH / yaH samyak ArAdhitaH kSyAtaH abhyarcitaH vimuktirmocanamaSTakarmabandhanebhyastAM karotIti muktipApaka iti // 179 // dvidheti padaM prastAvayatitatrAdyaH so'sti samavasaraNe zaraNaM zriyAm / surAsuranarazreNisevitAMhidvayaH sthitaH // 180 // . tatra prakAradvaye, sa AdyaH paramAtmA, samavasaraNe sthito'vasthitibhAk, asti, kiM0, zriyA jJAnAdizrINAM, zobhAnAM vA, zaraNaM dhAma viharamANa ityarthaH, ata eva surAsuranarANAM zreNyA. sevitAMhidvaya iti // 180 // yatkAyaH phalinIhemapadmamuktAJjanaprabhaH / akSAlitaH zucirdatte sarveSAM mudamadbhutaH // 181 // catustriMzadatizayasvarUpavarNanaprArambhe prathama, yatkAyaH, kiM0, sAdhAraNavarNanagatyA phalinI priyaGgunAmA nIlavarNastaruH, hemeti svarNa pItaM, pati padmarAgo raktavarNamaNivizeSaH, mukteti ujjva Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 vijayaprazastyAm / lamuktAphalAni, tathA aJjanaM pratItaM, tadvatpamA yasya saH, tathA akSAlito'dhautaH san , zuciH pavitraH, ata evA'dbhutaH, sarveSAM draSTaNA, mudaM datte pramodamutpAdayatItyarthaH // 181 // yasyA''syazvAsaH karpUrakastUrIkamalAdijit / sevyate bhramaraimAmarairiva samIpabhUH // 182 // yasyA'ItaH, AsyazvAsaH ki0, karpUrakastUrIkamalAdisugandhipadArthajit , AdizabdAd bAlakakumudakundavicikilapATa- lApramukhaparimalajetRtvena pratIta iti, ata eva bhramaraiH sevyate mAmarairnarasuraiH, yathA samIpabhUH pArtha, sevyata iti dRssttaantH|182| / yasya godugdhadugdhAbdhiphenavat pANDuraprabhaH / pravAha iva gaGgAyA mAMsAsRkpaTalaH zuciH // 183 // yasya mAMsA'sapaTalo mAMsazoNitapUraH, gaGgAyAH pravAhaiva zucirastIti, kiM0, godugdhadugdhAbdhiphenavat pANDurAdhavalA prabhA yasyeti saH, paTalazabdasviliGga iti // 183 // yasya nAhAranIhAravidhidRggocaro nRNAm / lokottaracaritrAtmazasaseva tirohitaH // 184 // tathA yasya AhAranIhArayovidhiH karaNaM, nRNAM dRggocaro mAstIti, utprekSyate-lokottaracaritrasvarUpavAsasA tirohitaicA''cchAdita iveti // 184 // yasyeti santi catvAro'tizayAH sahajA amii| mukhA iva payojanmajanmano vismayAvahAH // 185 // ityanayA rItyA varNitAH, catvAro'tizayA amI, yasyA'ItaH, sahajA janmanA saha jAtAH santItyanvayaH / utprekSyate Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 469 payojanmajanmano brahmaNaH, mukhA iva vismayAvahAzcamatkRtikAriNa iti // 185 // atha karmakSayotthapAtakAMzAtyantAbhAvavyaJjakAnekAdazAtizayAn darzayatiyojanoyA narA devAstiryaJcazcApi yajjuSi / tiSThanti koTizaH kAmaM parasparamabAdhayA // 186 // yajjupi yojanapramitovyAM yadAzritayojanamitabhuvi, narA devAstiryazcaH koTizaH koTisaMkhyAkAH, tisstthntiitynvyH| cakAraH punararthe, apirvismayArthe, ye ca tiSThanti te parasparamavAdhayA, kAmamatyarthamamiti // 186 // 'tiryaJcastridazA mA yasya yojanagAminIm / . bhASAM bhASAmiva khAM khAM vidanti vigtbhrmaaH||187|| yasya bhagavataH, bhASAM tiryazcastathA tridazA devAstathA mAH svAM svAM bhASAmiva vidanti ; vigatabhramA bhramarahitAH, jAnantIti, bhASAM kiM0, yojanagAminI yojanAvadhikSetravi. stAriNImityatizayadvayI // 187 // bhAmaNDalaM ca yanmaulipRSThe tiSThatyatisphurat / / hINaH pratApataH stoma ivaiSo'tuhinatviSAm // 18 // cakArastutizayakhyApanArthaH, yanmaulipRSThe yasya ziraHpradezapRSThe, bhAmaNDalaM jyotiHsamUhaH, tiSThati; kiMbhUtaM, atisphurad dedIpyamAnaM, ivetyutprekSyate-pretApato hINo lajjitaH, eSaH, atuhinatviSAM sUryANAM, stomaH pRSThe tiSThatIti // 188 // rogavRSTyativRSTItivairadurbhikSamArayaH / sAgragamyUtidvizatyAM bhIzvAtmaparacakrayoH // 189 // Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 vijayaprazastyAm / na bhavanti sadA yasya mahimnA'mI upadravAH / karmaghAtabhavA ekAdazaite'tizayAH prabhoH // 190 // yadAzritabhUmeH sArdhazatadvayagavyUtipramite kSetre bhagavatmabhAveNa rogAcA vRSTivAtivRSTizvetitha vairaM ca durbhikSaM ca mArizretyAdayaH, tathA khaparacakrayorbhIrbhayaM ceti // 189 // yasya mahinA yathoktA amI upadravA na bhavanti, lokAnAmiti gamyaM ityekAdazA'tizayAH prabhoH karmaghAtabhavAH kevalajJAnotpattiprabhAvasUcakAH // iti yugmavyAkhyA // 190 // athArhataH surakRtAtizayAnupadizan guruH paramAtmano gauravaM nirdizati AtapatratrayaM mUrdhni parito varaNatrayam / yasya cihnaM jagatrayyaizvaryapAlanayoriva // 199 // " 9 yasya paramezvarasya mUrdhni AtapatratrayaM chatratrayaM tathA parito varaNatra paM vapatrayaM bhAtItyadhyAhAraH, utprekSyate jagattrayyAaizvarya pAlanaM cetyubhayacihnamabhijJAnamitra, ayaM prabhuraizvaryatrayIsadbhAvAjjagattrayIzvaraH, punarvamatrayIsadbhAvAcca jagattrayIpAlakazvAstIti // / 191 // cakraM rugdIpradikcakaM mahAMvendradhvajaH puraH / yasya rAjyayazolakSmIpuNDrayaiveyake iva // 992 // yasya purakramiti dharmacakra; kiM0, rugbhiH prabhAbhi dikcakraM yasmAt tat, caH punararthe, mahAnucaistara indradhvajazcalatItyanvayaH / utprekSyate - rAjyalakSmyA dharmarAjyalakSmyAH yazolakSmyAzca puNyaiveyake bhAlabhUSaNakaNThabhUSaNe iva puNDrasthAnIyaM cakraM vRttatvAt, graiveyakAkAravendradhvaja iti // / 192 // Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| navAni nava yasyAMhinyAse padmAni bhAntyalam / svAminnAdatva no vaktumityAguH kiM kunaabhyH||193|| yasyAMhinyAse padasthApane, navAni navasaMkhyAkAni ca, pamAni bhAnti zobhante, kimityutprekSAyAm , utprekSyate-kunAbhayo navA'pi nidhayaH, iti vaktuM AguH AgatAH, iti kiM0, he svAmin ! no'smAn Adatsva tvaM gRhANeti // 193 // ghanacchAyaH sphuratpatrazcaityadruryasya bhAsate / prabhuprItyai samAyAto nandanasyeva nandanaH // 194 // zirasi ityadhyAhArya, yasya zirasi caityagurazokavRkSaH, bhAsate iti, kIdRzaH, ghanA nicitA cchAyA yasya saH, punaH, sphuranti patrANi yasya saH, utprekSyate-prabhuprItyai nandanAkhyasya vanasya, nandanaH putraH, samAyAtaH prApta iti // 194 // yaH siMhAsanamadhyAste svarNaratnavinirmitam / caNDAMzomaNDalamiva kAJcanAcalacUlikAm // 195 // yaH prabhuH, siMhAsanaM svarNaratnAbhyAM vinirmitaM racitaM, adhyAste'dhitiSThati, yathA-caNDAMzoH sUryasya, maNDalaM kAJcanAcalasya merozcUlikAM adhyAste iti dRSTAntAlatiH // 195 // bhavantyadhomukhA yasya kaNTakAH pathi gacchataH / vidyayA dalitonmAdA vAdibAtA ivaa'dhikm||196|| yasya pathi mArge, gacchataH kaNTakA adhomukhA nIcaiHkRtAnanA bhavanti, utprekSyate-vidyayA jJAnAtizayena, dalitaH khaNDita unmAdo yepha te, evaMvidhA vAdibAtAH paravAdisamUhA iva, ye hi dalitadIste'dhomukhA eva bhavantItyutprekSA, Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 vijayaprazastyAm / athavA, iva yathA, vidyayA dalitonmAdA vAdino'dhovadanA bhavantIti dRSTAntAlaGkAro'pi // 196 // bhAto yasyendurucire cAmare pArzvayordvayoH / AsyA'mbhoruhasevAyai rAjahaMsAvivAgatau // 197 // yasya dvayoH pArzvayorindurucire cAmare bhAta iti, utprekSyate - AsyaM mukhamevAmbhoruhaM kamalaM tatsevAyai rAjahaMsAvAgatAviva, aujjvalyena rAjahaMsopamAnaM, tathA haMsAnAM kamala sevApi saMgataiveti // 197 // dharmopadezaprastAve bhaved yazruturAnanaH / caturgatipuradvAro drAk pidhAtumivotsukaH // 198 // yaH prabhuH, dharmopadezaprastAve caturAnanazcaturmukhaH, bhavet; utprekSyate caturgatireva puraM tasya dvAro dvArANi mukhAni drAka zIghraM pidhAtuM lokAnAM gaticatuSTayImAcchAdayitumutsuka iva, yo hi bhagavaddharmopadezaM zRNoti sa prAyazcaturgatidvArANi pidhatte / / 198 / / sacetanAH santu dUre yaM namasyantyasaMjJinaH / DumA apyanubhAvena mahatA nAmitA iva // 199 // saha cetanayA vartante ye te sacetanAH, te dUre santu te tu bhagavantaM namantyeva, paramasaMjJino drumA api ye acetanAstara - vaste'pi yaM namasyanti, utprekSyate - mahatA'nubhAvena bhagavadatizayena, nAmitA namrIkRtA iti / / 199 / / yasyAgrato nadatyuccairdivi daivatadundubhiH / vizvavizvAdhipatyasya prathimAnaM vadanniva // 200 // yasyA'grataH purataH, daivatadundubhirdevadundubhiH divi nabhasi Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH sargaH / 473 nadati zabdAyate, utprekSyate vizvasya samastasya vizvasya jagato yadAdhipatyaM prabhutvaM tasya, prathiyAnaM vistAraM vadan kathayanniveti, ayaM prabhuH samagragadAdhipatyabhoktA'stItyutprekSAlaGkAraH // 200 // devA manuSyAstiryaJcaH santu dUre sacetanAH / yasyAnukUlyaM kurute sparzagrAhyo'pi mArutaH || 201 // devA iti pUrvArdha suvodhaM yasya bhagavataH sparzagrAhyaH sparzAnumeyaH, mAruto'pi vAyurapi, AnukUlyamanukUlacAritvaM kurute |2011 jAnudughnI prasUnAnAM nAnAvarNavirAjinAm / adhovRntAtmanAM vRSTiryatsthAne jAyate'bhitaH // 202 // sthAne yadAssed sthAne samavasaraNe, nAnAvarNarirAjinAM dazArdhavarNazobhinA, nAnAM puSpANAM dRSTirjAyate'bhitaH, sarvataH vRSTiH kiM0, jAnudaghnI jAnupramANeti // 202 // , satsaurabhyairapAM pUraiH patadbhiH paritaH prabhoH / prazamaM rajasAM stomo nIyate vacanairiva // 203 // prabhoH paritaH patadbhirapAM jalAnAM, pUraiH kiM0, sad vidyamAnaM vAsAvA saurabhyaM surabhitvaM yeSu taiH, rajasAM stomaH samUhaH, prazamaM nIyate upazAmyata iti, iveti dRSTAnte yathA prabhorvacanairajasAM pApAnAM stomaH prazamaM nIyate // 203 // mahatIM mahimAM yasya vayaM vaktuM na hi kSamAH / yad vrajantyanizaM yasya pakSiNo'pi pradakSiNam // 204 // yasya mahimAM kIdRzIM mahatIM vaktuM na hi vayaM kSamAH, yaditi yato hetoH, pakSiNo'pi vivekavikalAH, pradakSiNaM yasya trajanti bhagavanmAhAtmyavodhitA ivAnukUlyena sNcrntiityrthH|| 204 // , 61 Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vipazastyAm / nakhAnAM zmazruNo romNAM kezAnAM ca jgtprbhoH| na vRddhirjAyate yasya satataM pApmanAmiva // 205 // yasya jagatprabhoH, nakhAnAM zmazruNaH kUrcasya, romNAM tanuruhANAM, ca punaH, kezAnAM zirojAnA, ddhirna jAyate, ete na vardhantai, yathA dehazobhA bhavati tathaiva tevatiSThante, yathA pApmanAM pApAnAM, vRddhirna jAyate tatheti dRSTAntaH // 205 // koTistiSThati sotkaNThA nirjarANAM jghnytH| yasyA'bhyaNe sudhArazme nAM rAzirivA'nizam // 206 // tathA yasyAbhyaNe samIpe, nirjarANAM devAnAM, koTistiSThati kathaM, jaghanyato yadaivaM vijJAyate- sAMprataM bhagavato vijanaM pArthamasti, tadApi samIpe caturnikAyavartidevAnAM ekA koTirbhavatyeva, ivetyupanaye, yathA sudhArazmezcandrasya sannidhau, bhAnAM nakSatrANAM, rAziranizaM nityaM, tiSThati uDupatitvAditi bhAvArthaH // 206 // indriyArthAzca paJcApi RtavaH SaDapi prabhoH / yasyA''nukUlyaM kurvanti svAminaH sevakA iva // 207 // tathA yasya prabhorindriyArthAH pazcApi paJcasaMkhyAkA api indriyArthA indriyaviSayAH, cakAraH punararthe, SaDapi Rtavo hemantAghAH, AnukUlyamanukUlatvaM kurvanti, yathA svAminaH sevakA. iti // 207 // amI atizayA yasyaikonaviMzatira taaH| devaiH kRtAH samIpe syuH sahasrAMzorivAMzavaH // 20 // yasyA'rhataH, amI tAvadanantaroktAH, ekonaviMzatiratizayo devaiH kRtA.. adbhutA . AcaryakAriNaH, samIpe syuH, iveti Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH sargaH 475 upanayAlaGkAre, yathA sahasrAMzoH sUryasya, aMzavaH kiraNAH, samIpe bhavantIti // 208 // apyekaM vacanaM yasya paJcatriMzadguNAspadam / yugapajjagatAM hanti zaGkAM tApamivaiNabhRt // 209 // tathA yasyaikamapi vacanaM yugapat samakAlaM, jagatAM jagadartijantUnAM, zahAM saMzayaM, hanti vacanaM kiM0, paJcatriMzatsaMkhyAkA guNAH saMskAravatvAdayo'kheditvaparyantAsteSAmAspadaM sthAnaM, uktamarthamupanayena samarthayati-pathA tApaM nidAghAdidApaM, egabhRccandramAH, hantIti // 209 / / ___ iti paramArthayuktayuktayA paramAtmasvarUpaM nirUpaNaviSayIkRtya zAheH purastAdupasaMhAravacanamAha- : trilokItilakAkAramanantaguNabhAjanam / manyAmahe tamIdRzaM bhavasthaM paramezvaram // 210 // he zAhe ! saM yathAvarNitaM, bhavasthaM samavasaraNasthaM, sAkAraM paramezvaraM, IdRzaM vayaM manyAmahe ; kiM0, trilokyAstilakAkAraM tilakabhUtamiti sAvabharaNaM vizeSaNamAha, yato'nantAnAM muNAnAM bhAjanaM pAtramiti // 210 // dvidhAsti paramezvara ityAdimabhedabhAvyabhavasthaparamezvarasvarUpaM prakAzya mUriH zAheH purastAd dvitIyabhedabhAvanIyaM varNayati- .. sadAnAdimajanmAnaM muktAtmAnaM ca cinmayam / dvitIyamadvitIyaM taM vadAmaH paramezvaram // 211 // taM kamapyacintyaM, dvitIyaM paramezvaraM vadAmaH kathayAma iti, taM kiM0, anAdi na vidyate Adiryasyeti taM, punarajanmAnaM ata ena muktAtmAnaM muktaH saMsArAAcchima AtmA yasyeti taM, tenaiva Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 vijayaprazastyAm / hetunA cinmayaM jJAnamayaM paJcavidhazarIraparityAgAt, tathA'dvitIyamanupamamityarthaH || 211 // ityabhUd vacasA sUreH zAhicittamasaMzayam / mArtaNDamaNDala ivA'jaDimA madhunartunA // 212 // itIti prakAzitarItyA, surervacasA zAhicittaM asaMzayaM niHsaMdeha, abhUjjAtamiti iva yathA, mArtaNDamaNDalaH sUryavimbaH, 'madhunA RtunA vasantena, ajaDimA ajADyabhAg, bhavatIti tathedamapIti / / 212 // vAdinAmeva sarveSAM vadanAni visAriNA / sadyaH pidadhire sUreH sphUrjanmahAtmyavAsasA // 213 // yathAvasthitaparamezvarasvarUpaprakaTIkaraNAcchAhicetaso niHzaGkIbhavane kiM jAtam ?, iha eveti nizvaye, sarveSAM vAdinAM vadanAni mukhAni, sUre: sphUrjad jAgrad yanmAhAtmyaM tadeva vAso vastraM tena visAriNA prasaraNazIlena, sadyaH zIghraM pidadhire cchannAnIti // 213 // 9 asatpralApibhiH kiM phalaM labdhamityAhaarhanmataikaprAsAdapippalAH kupralApinaH / dhikcakrire dvijanmAnaH sarve'mI zAhinA'munA // 214 // amI dvijanmAneo viprAH, amunA pratyakSeNa zAhinA, dhikcakrire dhikkRtA iti kiMlakSaNA ityAha- arhanmataM janamataM tadrUpa eko'dvitIyo yaH prAsAdastatra vinAzahetutvAt pippalA iva pippalAH, ata eva kupralApinaH ye ca kupralApinaste dhikkAraM labhantaeva iti jagatmatIto'yaM nyAya iti / / 214 // Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 477 dhikkRtAH kayaM jhAyanta ityAhapRthau zAhisabhApUrvadizi sUryAyite gurau / nazyanti sma same bhaTTA nizATA iva durdshH||215|| zAheH sabhaiva pUrvadik tasyAM sUrya ivAcaritaH sUryAyitastasmin sUryAyite, gurau sati, same sarve, bhaTTA nizATaya ghUkA iva, nazyanti sma praNezuriti bhaTTAH kiM0, duSTA dRg matiryeSAM te, cUkAH kiM0, duSTA andhatvabhavanAd doSadUSitA hA dRSTiryeSAM te iti / / 215 // sUriNA nijitA jAtA abalA vAdinastadA / citraM na te'tra paurANAM kAmAnandanibandhanam // 216 // tadA tatrAvasare, mUriNA nirjitAH santaH, vAdino'balAnirbalAH, trirazca jAtA ityanvayaH, tathApi te abalA santo'pi paurANAM na kAmAnandanibandhanaM bhavantIti citraM, pakSe kAmamatyarthamAnandastasya nibandhanaM nidAnamiti // 216 // zrIakabbarabhUpasya sabhAsImantinIhadi / tatkIrtimauktikIbhUtA vaadivRndjyaabdhijaa||21|| atha durvAdinirmadIkaraNena tatkIrtirguroH kIrtiH, akabbarabhUpasya sabhaiva sImantinI ramaNI tasyA hRdi, mauktikIbhUtA muktAphalopamA jAteti, ata eva kIrtiH kiM0, vAdivRndasya jaya eva abdhiH samudrastajjA tasmAdudbhUtA, anyadapi mauktikaM samudrAdudbhavatIti sustham // 217 // jitvA dvijAn puraH zAheH kailAsa iva mUrtimAn / tairudIcyAM yazaHstambhaH kho nicakhne sudhojjvlH||21|| Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 vijagaprazastyAm / - zAheH puraH zAhisamakSa, dvijAn viprAn , jitvA, taiH - ribhiH, vo yazAstambha udIcyA uttarasyA, dizi nicakhne nikhAta iti, utprekSyate-mUrtimAn kailAsa iva, ata eva sudhojjvalaH sudhAdhavala iti // 218 // zAhinA satkRtAH samyak saMstutAzca muhurmuhuH / sADambaramalaJcakruranUcAnAH pratizrayam // 219 // . atheti gamyaM, athAnUcAnAH zrIAcAryAH, sADambaraM pratizrayamupAzrayam , alazcakruralaGkRtavantaH, ki0, zAhinA'kabbareNa, satkRtA durvAdijayodbhUtaprabhUtavismayAdeva, muhurmuhurvAraM vAraM, saMstutA iti // 219 // yamIhitakarazchAyApezalaH kAntisaMkulaH / maGgalaukasi tatraiSa mAhAtmyamina IyivAn // 220 // tatra tasmin lAbhapure, inaH svAmI, eSa zrImariH, mAhAtmya pauDhirUpaM, IyivAn gatavAniti, tatra kIdRze, maGgalAnAM kalyANAnAM okasi gRhe, inaH kiM0, yaminA vatinAM IhitaM karoMtIti saH, punaH ki0, chAyA zobhA tayA pezalo manojJaH, punaH, kAntyA saMkulo vyApta iti, pakSe, inaH mUryastatra vivakSite maGgalaukasi maGgalagrahagehe mepe, mAhAtmyamIyivAn mepasthitaH mUrya ucca vena pratIyate "mepAdIzAH kujaH zukraH" iti vacanAd, meSaH kujagehaM tathA "arkAthuccAni ajaTapa-" iti vacanAduccasthAnIyatvAt prauDhiM prApnotyeva, inaH sUryaH, kiM0, yamIhitakaro yamI yamu. nA tasyA hitakarastajanakatvAditi, punaH, chAyAnAmnI svapatrI tayA pezalaH, kAntisaMkulazceti prAgvaditi shlessaalngkaarH||220|| tatraM tasya kalAvantaM rAjAnaM pazyataH sataH / saumyasyA'bhU ratirbahvI citraM cetasi cA'sti nH|221|| Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 479 tatra tasminnagare, tasya saumyasyAGkarasya zubhAtmano'rthAd guroriti, .taM rAjAnaM, ki0, kalAvantaM dayArdratvAd dharmakalAzAlinaM zrIakabaraM, pazyato'valokayataH sato milanAdinA, ba. hI ratirabhUt , tadityadhyAhAre, no'smAkaM cetasi, tacitramasti, yataH zabda zleSe rAjAnaM candraM kalAvantaM pazyato'pi saumyasya budhasya, ratirlezato'pi na bhavati, budhApekSayA candrasya zatratvAd "budhasya mitra zukrAauM zatrurinduH"iti vacanAt, athaitasya saumyasyApi rAjAnaM pazyato ratirutpanneti citrmaashcrymstiiti||22|| mahelAbhAvamApannA sthitistatra vrtiishituH| hanti sma kAmazaktiM yad vAdinAmeSa vismyH||222|| - tatra pure, vratIzituranUcAnasya, sthitirmahelAbhAvaM strItvaM, pakSe, mahatI yA IDAstutistadbhAvo lIlA DalayokyAd, mahelAbhAvamApannApi prAptApi, yadvAdinAM kAmazaktiM hanti smaiSa dismayaH, mahelA hi kAmazaktiM praguNIkurvanti, parameSA tathAbhUtApi na tathA, tadarthe kAmamatyartha, zaktiM sAmarthya, prativacaHdAne'pIti // 222 // ___ tatra sthitAH kiM kiM sukRtakRtyaM cakurityAdi darzayatitatrA'tha bhAnucandrANAM vAcakAnAM mhotsvaiH| AnandimanasA nandizvakenUcAnacakriNA // 223 // athAsminnavasare, bhAnucandrAkhyavAcakAnAM mahotsavaiH anUcAnacakriNA nandirvAcakapadasyeti cakre kRteti // 223 // zekhAkhyo dhIsakhaH zAheH prbhumaahaatmyrnyjitH| . tatrotsave jagadvittaM vittavyayamajIghaTat // 224 / / Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / tatrotsave tasminnandimahe, zAheH dhIsakhaH pAtizAhimantrI, zekhAkhyaH zekha zrI avajalaphayajanAyA, jagadvittaM vizvajJAtaM, vittavyayaM ajIghaTadakArSIdityanvayaH / kathameSa zekho vittavyayaM cakAretyAha- prabhorguroH mAhAtmyaM tena raJjita iti // 224 // 480 vidAM mUlaM maghoneva pravRtti prItacetasA / sRjataH zAhinA sArdhagatrajan vAsarA guroH // 225 // tathA zAhinAkandareNa, kiM0, prItacetasA saMtuSNumanasA, 'sAdhe pravRtti dhArmika vArtA, sRjataH kurvataH gurorvAsatrA avajan jagmurityanvayaH, pravRtti kiM0, vidAM jJAnAnAM mUlaM, pakSe ivetyupanaye yathA, gurorbRhaspateH, yadhonA zakreNa, sAthai mahati sRjato vAsarA vrajantIti // 225 // dharmavRttitaH prItacetastvaphalamupadarzayatiathaikadA kRpApremavallabhaM bhaM bhuvAm / dRSTrA'bhASiSTa sa gururgirA pIyUSapuNyayA // 226 // atheti karuNArasollAsakasadupadezavArtAprastAve sati, ekadA sa gururbhuvAM vallabhaM nRpaM kIdRzaM kRpAyAH mela memapriyaM dRSTrA pIyUpapuNyayA girA vANyA abhASiSTA'bhAvateti // 226 // , kimabhApatetyAha surabhyAH saurabheyasya seribhyAH sairibhasya ca / na hiMsA naH pramodAya pRthivyAH pAtari tvayi // 227 // zAhe ! tvayi pRthivyAH pAtari pAlake sati, surabhyAH saurabheyasya seribhyAH sairibhasya ca, hiMsA no'smAkaM, pramodAya neti nAsti, govRSabhamahiSImahipANAM hiMsA hananaM na harSAyA'stIti // 227 // Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAdazaH srgH| 481 tat te naiSAmamantUnAM jantUnAM hatirarhati / dugdhavIvanirvAhairjagatAmupakAriNAm // 228 // sattasmAt kAraNAta, te tava, zAhe ! eSAM surabhyAdInAM jantUnAM kiM0, amantUnAM niraparAdhAnAM, hatihiMsA, nA'rhati na yogyA:stIti, yata eSAM kathaM bhUtAnAM, dugdhavIvadhanirvAhairdugdhadAnaM ca vIvadho bhArastanirvAhazceti, surabhImahiSINAM dugdhadAyitvaM, vRSabhamahiSANAM bhAranirvAhilaM taiH kRtvA, jagatAmupakAriNAM vizvopakArakAriNAmiti // 228 // mRtAnAM draviNAdAnaM bandhe ca grahaNaM nRNAm / na te nirlobhasaumyasya sArvabhaumasya kIrtaye // 229 // tathA he rAjan ! te tava, nirlobhazvAsau saumyazceti tasya tathArUpasya, sArvabhauma iva sArvabhaumastasya, mRtAnAM nRNAM draviNAdAnaM dravyagrahaNaM, tathA bandhe nRNAM grahaNaM bandigrahaNam , iti na kIrtaye khyAtaye nAsti / / 229 // etat kRtyadvayaM zAhe ! tat tavAzcati naucitIm / atyAji bhavatA zulko jIjiAkhyazca yat krH||230|| .. he zAhe ! tat tataH kAraNAt , etadanantaroktaM, kRtyadayaM zlokadvayapraNItaM, tava naucitImucitatvamazcati gacchati nocitamiti, yad yato hetorbhavatA zulko loke dAMganAmA, atyAji tyaktaH, cakAraH punararthe, bhavatA jIjiAkhyaH karo muktazceti, tato yena bahudravyotpacinimicaM jIjiAzulkayostyajanaM kRtaM tasyaitat kiyaditi // 230 // sUriNA'bhihitA jalpA amI SaDapi bhUbhujaH / , abhavaMstuSTaye jIvalokasya Rtavo yathA // 23 // Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 vijayaprazastyAm / mUriNA'bhihitAH proktAH, amI surabhyAdivadhaniSedharUpamRtavamocanabandicchoTanarUpAH, paDapi jalpAH bhUbhujaH nRpasya, tuSTaye'bhavan jAtA iti, yathA jIpalokasya SaDapi Rtayo hemantAyAH, tuSTaye bhavantIti // 231 // etatSaDjalpapizunaM sphuranmAnaM sphuradguNam / . zrIanUcAnanAmnaiva sarvatra prAhiNod nRpH|| 232 // nRpaH zrIanucAnanAmnA, eveti nizraye, eteSAM prAgbhaNitAnAM paNNAM jalpAnAM pizunaM sUcakaM, sphuranmAnaM sarvatra svAjJAvartiSu dezeSu, prAhiNot prepayAmAseti // 232 // eSAM SaNNAM ca jalpAnAM patraM tat sakalAmilAm / vyAnaze sundaraM bindustailasya salilaM yathA // 233 // paNNAM jalpAnAM patraM sphuranmAnanAmakaM tat sakalAmilAM vyAnaze samagrabhUmau vyAptamiti, atra saptamyarthe dvitIyeti, yathA tailavindurja- . laM vyAmotIti // 233 // ityAdibahulAbhaprAptau kiM kRtavAniti nirdizatikRpApuTakinIpUSNA zAhinA bhumaanitH| taccaturmAsakaM cakre pure tatraiva sUrirAT // 234 // tatraiva pure lAbhapure, taccaturmAsakaM mUrirAT cakre, kIdRzaH, kRpava puTakinI padminI, tasyAM pUSNA sUryeNa, zAhinA zrImadakabbareNa, bahumAnito'tyarthaM saMmAnabhAjanaM kRtaH, saMmAnitAH santo lAbhahRSTAstiSThantyeveti // 234 // vidyaavinodvairaagyvijnyaanvsuvaaridheH| guroH paricayAt prAptaprasiddheH pRthivIpateH // 235 // Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazaH srgH| 483 AgrahAdatha guruNA shriisNghpriitikaarinnaa| . tatraiva nagare cakre caturmAsaM dvitIyakam // 236 // anayoyokhyiA - atheti prathamacatargAsakakaraNAnantaraM vapantire guruNA tatraiva nagare dvitIyakaM caturmAsakaM cakre kRtamityanvayaH, nanu kimartha dvitIyamapi caturmAsakaM tatraiva kRtamityAha-pRthivIpaterbhUbharturAgrahAt , aho ! so'pi kathametAvantamAgrahaM kRtavAnityAha- pRthivIpateH kiMviziSTasya, vidyAyA vinodo vairAgyaM ca vijJAnaM viziSTajJAnaM tadrUpavamUnAM vAridheH samudrasya guroH paricayAt prAptA prasiddhiH sArvatrikakhyAtiryeneti kRtvA, yo hi yasmAt prasiddhi prAmoti se tamAgRhya rakSatyeveti, yathA purA zrIhemamUri zrIkumArapAlakSmApAla iti // iti yugmam // 235 / / 236 // adhikatarAvasthAne kiM jAtamityAhadidIpe'tha yA zAherAcAryavacanAmRtaiH / saMsiktA payasAM pUraivallI vidyutvato yathA // 237 // _ atheti pracurataraprasaGge sati, AcAryavacanAmRtaiH zAherarthAnmanasi, dayA didIpe dIptimApteti, yathA vidyutvato meghasya, payasAM pUraiH saMsiktA vallI dIptimApnotIti dRSTAntaH // 237 // sAgrayA zlokadvizatyA sarga nirmAyA'tha mAlinyopasaMharatigaganamiva himAMzau kauzikAnandimUrtI nalinavanamivoSNajyotiSi smerpjhe| tadanaghamanaghazrIsaMgharAjIvasUrye sthitavati yatirAje pattanaM cAru reje // 238 // tatpattanaM lAbhapuraM, cAru yathA syAttathA, yatirAje sUrau, sthitavati sati, reje'shubhditynvyH| kasmin sati kimivetyAha Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 vijayAzastyAm / yathA himAMzau candre sati, gaganamiva, kIdRze candra gurI cetyAhakauzikasya ghUkasya AnandinI mUrtiyasya tasmin , gurupakSe, kauzikasya zakrasyAnandinIti, zepaM spaSTam , punaH, uSNajyotipi sUrye sati, nalinavanaM yathA, kIdRze sUrye gurau ca, smerANi padmAni paGkajAni yasmAt tasmin , gurupakSe, smerA padmA zrIryasmAt tasminniti samAnadharmopanayAlaGkRtiriti // 238 // * * * * * * * * * * * . . . . . . . . . . . . . itIti sakalaM kaNThyam / iti sakalasuvihitasamAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitapura- . ndaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNa- ... vijayagaNiviracitAyAM vijayapadIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvya TIkAyAM dvAdazaH sargo'rthataH smrthitH|| aham atha trayodazaH srgH| atha trayodazaH sargaH samArabhyate, tatra zrIhIravijayasUrivRttavarNanAtmakaM prathamaM vRttaM yathA itazva bhaTTArakakoTikoTI___ kottiirhiirprbhusuurihiirH| kRtvotsavotsAhavilAsavaryA jyeSThasthitiM pattananAmapuryAm // 1 // Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trayodazaH srgH| 485 atyatikRhurgatiduHkhahantrI ... kaivalyakAntAratiraGgadUtIm / zrItIrthazatruJjayazailarAja ___ yAtrAM vidhAtuM praguNIbabhUva // 2 // itazceti zrIanUcAne lAhoranagare sthitizAlini satyasminnavasare, bhaTTArakakoTikoTipu koTIratulyA ye bhaTTArakAsteSu bhUSakatvAd hIra iva hIraH prabhuzvAsau hIrazca prabhumUrihIraH zrIhIravijayamUriH, pattananAmapuryA pattananagare, jyeSThasthitiM caturmAsIrUpAM, kiM0, utsavotsAhayoH pattanavAsilokasaMvandhinoryo vilAsastena varyA, kRtvA vidhAyeti // 1 // kiM kRtavAnityagretanavRtte pAha-atyatikRt atipIDAkAriNI yA durgatistasyA duHkhAnAM hantrI, punaH,kaivalyaM muktiH saiva kAntA tayA samaM yo ratiraGgaH premaraGgastatra dUtI dUtItulyAM tatsaMyojakatvAt , evaMbhUtAM zrItIrthazatruJjayazailarAjayAtrAM vidhAtuM nirmAtuM, praguNIbabhUva sodyamaH saMjAtaH // iti yugmavyAkhyA // 2 // atha SaDbhirindravajrAvRttaiH zatruJjayaM varNayati devendravRndapraNatAMhipadmaH __ shriimaarudevprbhuraadidevH| . yaM nandanandAGkitapUrvavArAn sarvAdrizRGgAramalazcakAra // 3 // yaM vimalAcalaM, marudevAyA apatyaM mArudevaH prabhuH, zrIA: didevo'lazcakAra bhUSayAmAsetyanvayaH, kati vArAn, nandanaH ndAGkitAni navakadvikapamitAni pUrvANi tadgatavarSasatkavAsaramitavArAn , ko'rthaH 1-navanavatipUrvairyAvantaH saMvatsarAH syu Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486. vijayaprazastyAm / stAvatAM saMvatsarANAM yAvanto dinAstatpamANavArAniti nirgalitArthaH, prabhuH ki0, devendraTandena praNatAMhipadmaH, zatruJjayaM ki0, sarvAdrINAM sakalagirINAM zRGgAra iva zRGgArastamiti // 3 // uttuGgatA yasya na dhInidhInA madhvAnamAyAti sarasvatInAm / saMspRzyate yallaghukairapIha lokAgrabhUmistarasA'dhirUDhaiH // 4 // yasyA'dreH, uttuGgatA uccastaratA, dhInidhInAM paNDitAnAM sarasvatInAM, girAmadhvAnaM mArga, nAyAti; yad yato hetoH, iha girAvadhirUDhalaghukairapi, tarasA vegena, lokAgrabhUmiH saMspRzyate, ihAdhirUDhA laghavo hi karmaNA lagharo lokAgrabhUmi mukti javAd yAntIti bhAvaH // 4 // ... pUtaH prakAmaM harazekharAyA aGgyaH sadA yatpathapAMsupUraH / AtmAnamantaH kurute pavitraM spRSTaH zarIre'dhvani gacchatAM yaH // 5 // yatpathapAMsupUro yasya giremArgasya rajovanaH, harazekharAyA gaGgAyAH, adbhayaH pAnIyebhyaH, pUtaH pavitraH, pratIyata iti yogH| kathamityAha-yo giripathapAMsupUraH, adhvani gacchatAM mArge bajatAM, zarIre spRSTaH sanantaH AtmAnaM, pavitraM kurute, anyo di gaGgApavAho dehanemalyamAtrameva kurute paramayaM abhyantarAtmAnaM, tenAyaM prakAmaM pUta iti // 5 // yahamareNustaraNeH prakAzA Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trayodazaH srgH| 487 dapyasti vistAramitaH prshstH| zyAmaM tamomaNDalamatikRd yad yenA'Ggalagnena samUlamastam // 6 // taraNeH mUryasya, prakAzAdapi yadvartmareNuvistAramito vistRti prAptaH, prazasto'stotyanvayaH / nidAnamAha-yad yataH kAraNAd, yenA'Ggalagnena tamomaNDalaM samUlamastaM apunarbhAvena tamasaH pApasya maNDalaM dhvastamiti, kIdRzaM, zyAmaM kRSNaM, punaH, artikRt pIDAkara, mUryaprakAzena hi samUlaM tamo na nirasyate punarapyandhakArAvirbhAvAt , tathA girigaharAdInAM tamasastAdavasthyAt ,anena tu girimArgareNunA spRSTenApi samUlaM tamo nihanyate, tatastaraNitejaso'pi prazasto yatpathareguriti tAtparyam // 6 // gaGgApravAhAdapi yasya vartma pAMsuprapaJco'styadhikatvazAlI / yo'bhUcchivollAsakavipramoda zrIpatyadabhrotsavamUlamuccaiH // 7 // yasya varmapAMsuprapaJcaH gaGgApravAhAdapi adhikatvazAlI atizayavAna , astiitynvyH| yato'yaM zivasya gokSasyollAsaH zivollAsaH, punaH, kavInAM paNDitAnAM pramodaH kavipramodaH, punaH, zrIpatInAM dhaninAM adabhrotsavo mahotsavasteSAM zivollAsakavipramodazrIpatyadabhrotsavAnAM mUlamAsIditi, zleyapakSe tu zivollAso mahAdevollAsaH, kavebrahmaNaH pramodaH kavipramodaH, zrIpaternArAyaNasyAdabhrotsavastanmUlamabhUdityAdhikyabhAna, gaGgApavAhastu zivollAsaH zrUyate, na tu kavipramodazrIpatyadabhrotsavamUla-. miti nyUnatvabhAva // 7 // Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 vijayaprazastyAm / ArohamArgo'tra vibhAti zaile AroDhumuccaistarasiddhisaMjJam / saudhaM dhutAbAdhamanAdhimAzu nizreNisopAnaparampareva // 8 // . atra zaile zrIzatruJjaye, ArohamArgaH padyArUpaH, vibhaatiitynvyH| ivotprekSyate-uccastaraM siddhisaMjJaM saudhaM, ki0,dhutA AvAdhA papuryathA yatra tat , tathA'nAdhiM na vidyate AdhirmAnasI vyathA yatreti, atra saudhazabdasya pubalIvaliGgatvAdanAdhimityaduSTam , A roI, nizreNeH sopAnaparamparA tayA hi sukhena saudhamAruhyate // 8 // .. tArotkarairindurivAtisaumyo bhAsAM bharaira iva pratApI / bhUyobhirAgAdRSibhirvRtaH zrI * sUristatastattalahaTTikAyAm // 9 // tataH zrIpattanataH prasthAnAdanukrameNa, tasyA'nestalahaTTikAyAM, 'bhUyobhirbahubhirkaSibhirvRtaH zrImUriH aagaaditynvyH| kaiH kaiva, tArotkarairinduriva, gururinduzca kIdRzaH, atisaumyA, punaH,bhAsAM bharaira iva, gururakazca kIdRzaH, pratApI, iti samAnadharmopameti // 9 // dAnairamAnairdhanakAJcanAnAM gItaiH sugItaiH kulakAminInAm / tUryaizca vasurajAnakAdyaiH __ kurvadbhirutsAhakRdutsavAlIm // 10 // mevAtasanmAlavamedapATa Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trayodazaH srgH| 581 shriiguurjrtraamrumukhysNdhaiH| sAdha mahasvI maghaveva devaiH 'radhyArurohA'drimasau muniishH||11|| anayoAkhyA yayA-asau munIzaH zrIhIramUriH, adi giriM zrIzatruJjayAha, adhyArurohatyArUDha itynvyH| kathaM, sArdha, kaiH, mevAtamAlavamedapATazrIgUrjaratrAmarusthalIpramukhasaMdhaiH pratItaiH, yadaite saMghAstatra prAptAstadAnImeva zrIguravo'pi caitryAM tatrArUDhAH, atastaiH sArdha, saMdhaiH kiM kurvadbhiH, utsAhakRtsavAlI kurvadbhiH utsavAdvaitaM kurvANairiti, kaiH kRtvA, dhanakAzcanAnAM amAnairdAnaiH, arthAdarthinAmiti, tathA kulakAminInAM kulastrINAM, suSThutayA gItaiH sugItaiH, gItaiH, tathA murajo mRdaGga Anako dundubhistadAyaiveryaistUriti jainaM zAsanaM prabhAvayadbhiH saMghaiH samaM vimalAcalamArUDhavAn gururiti // iti yugmavyAkhyA // 10 // 11 // tristatra nAthaM prathamaM parIya . natvA ca nutvA ca yathApramodam / sthitvA punaH katyapi vAsarANi zrItIrthasevAmasamAM ca kRtvA // 12 // tatra zatruJjaye, prathamaM nAthaM zrIRSabhadevaM, triH parIya trivAra pradakSiNIkRtya, tathA natvA kAyena praNamya, caH punararthe, nutvA vAcA stutistotrAdibhiH stutvA, kathaM, yathApramodamiti kriyAvizeSaNaM, punaH, katyapi vAsarANi sthitvAdhikArAt pAdalisapurAdau, atra punapuMsakatvAd vAsarANItyaduSTaM, tathA'samAM tIrthasevAM kRtveti // 12 // tataH kiM kRtavAnityAha..... sauvarNaTaGkAdibhirarcitaH zrI Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / 490 saMghena sadbhakti shsrsNkhyaiH| bhaTTArakendro vijahAra hIraH ___ zatruJjayAt tIrthavarAva tato'tha // 13 // bhaTTArakendro hIraH zrIhIrasUriH, ki0, zrIsaMghena sahasrasaMkhyaiH sauvarNaTaGkAdibhiH AdizabdAd mAlavadezasaMghena mahAAbharaNairnavAGgeSu sadbhaktiryathA syAt tathA'rcitaH pUjitaH, sati samaye tataH zrIzatruJjayAt tIrthavarAt, vijahAra vihAraM kRtavAnityarthaH // 13 // vihRtya kA dizaM pavitrayAmAsetyAhamatvA prabhUtAgrahamunnatAha. draGgasthasaMghasya sadA'naghasya / haMsaH zaratkAlamakAlabahaH kSmAyAmiva smaiti guruH sa tatra // 14 // sa gurustatronnatadraGge, smaiti prApta itynvyH| kiM kRtvA, unnatAdraGgasthasaMghasya unnatapurIyazrAddhavargasya prabhUtaM bahutaramAgrahaM matvA jJAtvA, yathA haMsaHkSmAyAM ihatyataTAkataTinIbhUmau zaratkAlaM matvA mAnasAdabhyeti, guruhaMsazca kIdRzaH,akAlava: dhavalacchadaH, gurupakSe'kAlava) nirmalaparivAraH "vahaH parNe parIvAre kalApe ca" ityanekArtha iti // 14 // jJAtvA lAbhamabhramabhrataTinIraGgattaraGgollasa kiirtisphuurtipyHprvaahpttlprkssaalitkssmaatlaaH| te bhaTTArakakoTikoTimukuTAzcakruzcaturmAsakaM tat tatraiva pure purandarapuraprakhye suprvpriye||15|| Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - trayodazaH sargaH / 491 se prAgupavarNitA bhaTTArakANAM koTikoTayastAsAM tAsu vA mukuTAH zrImUrayaH, purandarapuramamarAvatI tatprakhye tatulye, aMta-. eva suparvaNAM devAnAM priye, pakSe zobhanaparvabhiH sumahotsavaiH priye, tatraiva pure unnatAkhyapure, caturmAsakaM cakrurityanvayaH / tatra katha matiSThannityAha- lAbha dharmonnativizeSa, jJAtvA te kiM0, abhratadina nyA gaGgAyA raGgantazca te taraGgAzca tadvadullasantI yA kIrtistasyA yA sphurtistadrUpo yaH payaH pravAhapaTalastena prakSAlitaM kSmAtalaM yaiste tathA / / 15 / / ajasraM dasrAbhyAmiva varatarairvaidyaka karebhiSagbhirbhUyobhiH satatayatanairbheSaja bharaiH / vibudhyA sAdhyAM svAM rujamiti nidAnena mahatA dvitIyAM jyeSThAsyAM punarakRtaM tasyAM puri guruH | 16 | punaH varSAntare gurustasyAM puri, mahatAM nidAnena kAraNena, dvitIyAM jyeSThAsyAM dvitIyaM caturmAsaka, akRta kRtavAn kimiti nidAnaM tadAha - dasrau azvinIputrau dasrazabdo dvivacanavAcI, tatastAbhyAmiva bhUyobhirbhiSagbhirvaidyaiH kiM0, varataraiH zreSThataraiH, punaH, vaidyakaM kurvantIti, taiH kaiH kRtvA'sAdhyAmityAha - bheSajAnAM tadrogopazAmakauSadhAnAM bharaiH, ata eva bhiSagbhiH satataM nityaM, yatanA satyApanA,arthAd guroryeSAM tairbahubhirapyupacAraiH, nijatanurogamasAdhyaM, vibudhya jJAtvA iti kAraNAzrayaNena tatronnatadraeva tasthuriti // 16 // sarasi jalajastomaH sUryAdivodaya digjuSo vanabhuvi taruvAtaH sarvo'nilAdiva mAlayAt / nivasatikRtaH kAmaM kamrAt prasattibharAd guroH samajani pure paurastasmin sukhI sakalo'pi hi // 17 // Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 592 vijayaprazastyAm / guroH zrIharimUreH, kiM0, nivasatikRtaH sthitikAriNaH, prasattibharAt prasAdAtizayAt , tasmina pure sakalo'pi pauraH puravAsI lokA, sukhI samajani, pramattibharAt kathaM, kAmamatyartha, kamrAd manojJAt , kasAt ka iva kisminnityAha-sUryAt ki0, udayadigjupo'bhyuditAd , yathA sarasi sarovare , jalajastomaH kamalapaTalaH, punaH, yathA mAlayAd malayAcalodbhavAd, anilAd vAyoH, vanabhuvi sarvastaruvAta iva, tathA guroH prabhAvAt pauravargaH sukhabhAga jAta ityarthaH // 17 // atrendravajrA prAyaH, antye vRttatraye tu zArdUlavikrIDitaM zikhariNI hariNIti pRthak pRthak chandAMsi jJeyAnIti, teSAM lakSaNAni tu pUrvamuktAnIti / * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * itIti spaSTam / iti sakara yuvihitasabhAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitapurandaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNavi. jayagaNiviracitAyAM vijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyadIkAyAM trayodazaH sargo'rthataH smrthitH|| Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arham atha caturdazaH srgH| atha caturdazaH sargaH samArabhyate: atho vizAM bharturakabbarasya mnHpyojnmvilaashNsH| tataH purAdarjitavaryakIrti vihartukAmo'jani sUrisiMhaH // 1 // athA'sminnasare zrIhIravijayasUrayo vapurapATavAdunnatapure jyeSThasthitiM kartukAmA AsaMstanAvasare, harisiMhaH zrIvijayase- .. nasUriH, tataH purAllAmapurAd, viha kAmo'jani, kIdRzaH, vizAM nRNAM bharturakabbarazAheH, mana eva payojanma kamalaM tasmin yo vilAsastatra haMsaH, punaH, arjitA varyA kIrtiryena sH||1|| * dharAdhipaM nItilatAvitAna payodamApRcchaya sadA''darADhyam / budhaM ca nandarvijayottarAdvaM vimucya tatrA'vanipoparodhAt // 2 // jayendirAsundaradolatAbhyAM ___ nikaamnisspiidditknntthpiitthH| gururvyahArSIt puratastato'tha kupAkSikAmbhodabhidAsamIraH // 3 // anayoAkhyA yathA-athAvasare zubhe sati, tataH purAda Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 494 . vijayAzastyAm / lAhoranarAd, gururvyahArSI vihAramakarot , kiM kRtvA, nItireva latA tasyA vitAne payodaM megha, dharAdhipaM nRpaM, ApRcchaya pRSTvA, kathaM tasya prazna ityAha-sadAdarADhyaM vahAdaravantaM, tarhi kathaM vihArAnujJA dattavAnityAha-nandervijayAda budha, tatra zAhisamIpe, avanipoparodhAd nRpAgrahAd, vimucyeti, guruH kathaM0, jayendirAyA jayalakSmyAH sundare dolate tAbhyAM nikAmamatyarthaM niSpIDitaH kaNThapITho yasyeti saH, mithyAtvavyathitA'nyatIthikAhaGkAratiraskArakaraNAdarjitajayazrIka iti, ata eva kupAkSikAmbhodabhidAyAM samIro vAyuriti // iti yugmavyAkhyA // 2 // 3 // nijaiH padAmbhojarajobhiruccaiH __ zuciM sRjan bhUmimimAmazeSAm / guruH kramAcchrImahimAbhidhAnaM - puraM purapraSThamalaJcakAra // 4 // nijaiH padAmbhojarajobhiH imAM adhyakSAM, azeSAM samastAM, bhUmi zuciM pavitrAM, sRjan kurvan , guruH zrImUriH, kramAd lAbhapurAt prasthito'nukrameNa, mahimanAmakaM nagaramalaJcakAra caturmAsakatiSThAsayA taMtra tasthAviti zeSaH // 4 // itazca bhaTTArakahIrasUreH purottamAdunnatanAmadheyAt / iyAya lekho vapuSo'samAdhe rudantavAdI ca havAtmakazca // 5 // itazcetyasminnavasare, zrIhIrasUrerunatanAmadheyAd nagarAd, lekhaH, kiM0, vapuSaH zarIrasyA'samAdheH udantavAdI vapuSpIDAsamAcArakathakaH, punaH, gurohevAtmaka AkAraNAtmakaH, iyA Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| 495 yA''gatavAniti, atra cakAradvayamasamAdherAkAraNasya cAdhikyamcakamiti // 5 // tataH purAdAtmaguroH sa pAda dvayIM didRkSurnalinImivA'lI / pradattakhedaM tadudantametaM . vicintya citte'caladAryavaryaH // 6 // tallekhodantaM kiM0, etaM prApta, punaH, pradattakhedaM guruvAdhAsUcakatvAditi, citte vicintya tataH purAd mahimanagarAt , AtmaguroH zrIhIrasUreH, pAdadvayIM, nalinImivA'lI bhRGga iva, didRkSudraSTumicchuH, AryavaryaH saH, acalaccacAleti // 6 // __ ataH paramarthataH sUtratazca paJcabhiH kulakena guruM varNayannAha pade pade'tucchamahotsavaughAM - vibhUSayannaMhirajobhiruvIm / janaM samagraM sukhayan manojJA. gamastaDivAniva govilAmaiH // 7 // . bhayaM sRjan vAdinizAcarANAM __svatejasA paGkajinIziteva / pure pure zrAvakasaMghamuccaiH zriyaM nayan sindhumivauSadhIzaH // 8 // ' sphuradazo dIpa ivA'GgabhAjAM ____ haraMzca mithyAtvatamaHsamUham / pathi smayaM nan kumativrajAnAM Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 496 vijayaprazastyAm / mahAmRgANAmiva siMhazAvaH // 9 // malaM dalannadhvani daivatAdhva dhunIva srvjnymnojnyvRttiH| samUlamuttAlamahAryavIryaH prakampayan pApatarUn karIva // 10 // mudAM nidAnaM guru gUrjaratrA vadhUlalATe tilakAyamAnam / zriyAM nidhAnaM sukRtapradhAnaM prabhuH kramAt pattanamAsasAda // 11 // .. sthAne sthAne atucchA mahAntazca ye utsavAsteSAmoghaH samUho yasyAM tAM, gurvAgamAditi zeSaH, uvIM pRthvI, aMhirajobhirvibhUpayan , punaH, govilAsarvAgvilAsaiH, samagraM janaM sukhayan, ' ka iva, taDitvAniva megha iva, tatpakSe, govilAsarjalavilAsaiH, "gaurudake" ityanekArthatvAditi, gururmeghazca ki0, manojJAgamaH priyAgamana iti // 7 // punaH, pakajinIzitA sUrya iva, vAdinaeva nizAcarA ulUkAzcaurA vA teSAM bhayaM sRjan, tathA pure pure zrAvakasaMghamuccairatizayena, zriyaM zobhAM, nayan mApayan , kaH kamivetyupanayamAha-sindhuM samudraM, aupadhIzazcandramAH, iva yatheti // 8 // ca punaH, dIpa iva kiM0, sphurantI dazA'vasthA yasyeti saH, pakSe dazA vartiryasyeti saH, aGgabhAjAM mithyAtvameva tamastatsamUha haran , punaH, pathi mArge, kumativrajAnAM smayamahaMkAraM, nan vinAzayan , yathA siMhazAvaH kesarikizorakaH, mahAmRgANAM hastinAM, smayaM hanti tatheti // 9 // punaH, daivatAdhvadhunIva gaLeca, ki0, sarvajJasya mahAdevasya, pakSe sarveSAM jJAnAM paNDi Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 497 caturdazaH srgH| tAnAM manovRttiH, malaM dalan khapadanyAsairadhvAnaM nirmalIkurvaniti, punarguruH kiM0, ahAryavIryaH, ata eva karIva gajaiva, samUlamuttAlaM ceti kriyAvizeSaNadvayaM, pApatarUn prakampayan unmUlayanniti // 10 // prabhuH zrIanUcAnaH, kramAt pattanaM pattananAmakaM nagaraM, AsasAda prApeti, kiMlakSaNaM, mudA harSANAM, nidAnaM, guru mahat , gUrjaratrAvadhvA lalATe tilakasamAnaM, tathA zriyAM nidhAnaM, punaH, sukRtena pradhAnaM, etAvanagaravarNanaM puNyapradhAnatvAd gurupAvitatvAceti // iti paJcAnAM vRttAnAM vyAkhyAnam // 11 // mahotsavotsAhasamutsukasyA unaghasya saMghasya sadAdarasya / varaM puraM tad guruNA''grahaNa _ kiyadinAn paTTadharo'dhitaSThau // 12 // tad varaM puraM pattananAma, kiyad dinAn yAvat , paTTadharaH mUriH, adhitaSThau sthitaH, kena, saMghasya guruNA''graheNa, saMghasya kiM0, mahotsavAnAmutsAhaH karaNalakSaNastatra samutsukasya, punaH, sadA sarvadA'naghasya niSpApasya, ata eva san vidyamAna Adarod idevagurubhaktau yasyeti // 12 // atrAntare kiM jAtamityAhatapAdhirAjaH prabhuhIrasUriH __ pure vasannunnatanAmni tatra / suparvazAkhIva mano'bhilASAn prapUrayAmAsa mahAjanasya // 13 // tapAgaNakhAmI prabhuhIrasUriH, tatronnatadrale vasan, mahA. 64 Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 498 vijayaprazastyAm / janasya saMghasya, suparvazAkhI kalpadruriva, mano'bhilASAn prapUrayAmAsAspUrayaditi / / 13 // rujaM durantAmadhigamya samyak tathA''yuSo'tyantasukhasya cAntam / prabhuzcakAra pramanAzcaritra gRhadhvajArAdhanayA'ntyakRtyam // 14 // prabhuH zrIhIraguruH svavapuSi durantAM duHsAdhyAM rujaM rogam, adhigamya matvA, tathA'tyantasukhasyA''yuSo'pi cakAro'pyarthaH, bhavati hi saMyamajIvitavyAdatyantasukhaM muktisukhAdi, tena sArthakamidaM vizeSaNaM; antaM prAntasamayaM jJAtvA, pramanAH san, antya - kRtyaM caturazItilakSajIvayonikSAmaNacatuHzaraNasvIkaraNarUpaM, cakArA'karot kayA, caritraM cAritradharmaH sa eva gRhaM tatra dhvajopamA yAssrAdhanA tathA niratIcAraM cAritraM prapAlya prAntasamayocitayA''rAdhanayA cAritramandiraM sadhvajIsyAditi tattvam // 14 // vyadhAd vibhuH svaM tapasA'gnineva suvarNamAtmAnamatIddhabhAsam / tadA babhau cA'stamalo'sya kAyaH kharatviSo bimba ivA'bhramuktaH // 15 // vibhuH hIraH, svamAtmAnaM, atIddhA dIptA bhAH kAntiryasya taM, vyadhAt, kena, tapasA dvAdazavipenApi, yathA'gninA suvarNamiti, tadA cAsya prabhoH, kAyaH kiM0, astamalaH san babhau, yathAbhramuktaH kharatviSo raveH, vimbaH zobhate, vimbazabdaH puMnapuMsakaiti / / 15 / / ma sarvathA kSINadalaM vicintya Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH / sitetare pakSa ivoDupaM svam / munIn samagrAn gRhamedhinazca prabhuH prabhUtAdbhutadhIrimA'vak // 16 // saMlekhanAta ponirmApaNena svaM AtmAnaM sarvathA kSINabalamabalaM, vicintya yathA sitetare kRSNe pakSe, uDupaM candraM, tathA vijJAya sa prabhuH samagrAn munIn nijanikaTasthAn ca punaH, gRhameghino gRhasthAMcAsskArya, prabhUtAdbhutadhIrimA'vaka vismayakAridhairyaH sannuvAceti // 16 // 9 yaduvAca tadAha 499 avazyabhAvinyatrasAnake'smin na me'sti cintA vihitAtmavRtteH / idaM bhayaM bhettumalaM niranta balA api syurna hi tIrthanAthAH // 17 // he munayaH / he zraddhAlavaH !, avazyaM nizcayena, bhAvinyasmin avasAnake me mama, cintA nAsti, yato me kiM0, vihitA AmanovRtirarthAd dharmAnuSThAnAdau yeneti pUrvArdham / uttarArdhenA'vazyabhAvitvamevAha - hi yataH, idaM maraNabhayaM bhettuM nirantabalAanantabalA:, tIrthanAthA arhanto'pi nAlaM samarthAH syuH yadArSam - " titthayarA gaNahArI suravaiNo cakkikesavA rAmA / saMhariA hayavihiNA kA gaNaNA iyaralogANaM 1" // 1 // ityAdyukteriti // 17 // punaH kimAhetyAha amutra sarvatra hitodyamAnAM Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / na kApi cintA bhavatAmihAsti / prabhuH sa vaH paTTadharo madIyo mahAnuDUnAmiva kaumudIzaH // 18 // iha sAMpratInasaMyamArAdhane, bhavatAM na kApi cintA'sti yato bhavatAM kiM0, amutra bhavAntaranimittaM sarvatra vidheye hitAnuSThAnAdAvudyamo yeSAM teSAM, yena bhavanto hitodyaminastena bhavAM na kApyatirasti, punarapi hitArthakaM vacanam-yataH sa madIyaH paTTadharaH zrIvijayasenamUriH, vo yuSmAkaM, prabhurasti; ivetyupanaye, yathA uDUnAM nakSatrANAM, kaumudIzaH pramurvatate tathA bhavatAmasau mahAn prabhuriti // 18 // bhavadbhirAcArya udAradhIra stto'bhigmyo'hmivaabhiruupaiH| anuplavAnAmayamasti panthA niSevyate yat tanayaH piteva // 19 // tataH kAraNAd bhavadbhiH, kiM0, abhirUpaiH paNDitaiH, udArazAsau dhIrazcetyudAradhIraH, AcAryo'hamiva abhigamyaH sevanIyo yathA'haM bhavadbhirabhigamye tathA madAcAryo'pi bhavadbhibhigamyaiti, yad yato hetoH, anuplavAnAM sevakAnAM, ayaM panthA asti yattanayaH putraH, pitevA'nugamyate nipevyate ceti // 19 // gurorvacastacchirasA samastaiH pratizrutaM mAlyamiveddhavarNam / sukhaM prasUte diviSadgavIva prapAlitA''jJA prasabhaM prabhUNAm // 20 // Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH / 501 tadanantaroktaM, gurorvacaH mAlyamiveddhavarNa dIptavarNa vacaH, pakSe, varNA akSarANi, mAlyapakSe varNAH zuhlAdayaH samastaiH zirasA pratizrutaM pratipede yata iti hetoH, prabhrUNAM AjJA prapAlitA satI, prasabhaM haThena, diviSadravIva kAmadhenuriva, sukhaM prasUte // 20 // tadA'bhidhAyeti hitAnyamISAM vacAMsi bhUyAMsi vibhuH sameSAm / uvAca saMsAravikArakAra skaradvipaH so'nazanaM vidhitsuH // 21 // " tadA'smin samaye, amISAM munInAM zraddhAlUnAM sameSAM sarveSAm iti hitAni vacAMsi abhidhAya sa prabhuranazanaM vidhitsuruvAca sa kathaM, saMsAravikAra eva kAraskarastarustatra dvipo hastI, nirIho bhUtvA'nazanecchurityucivAn // 21 // adhItanAnAvidhavAGmayAnAM mahAmunInAmidamasti vartma 1 vidhIyate'bhyAgata AyuSo'nte yadartihantA'nazanAdhikAraH // 22 // adhItaM paThitaM nAnAvidhaM vAGmayaM yaisteSAM mahAmunInAM maharSINAM, idaM vakSyamANaM, vartma mArgo'sti, kimidaM, yadAyuSo's 'bhyAgate bhavArtihantA'nazanAdhikAro vidhIyate prAnte'nazanaM kriyata iti // 22 // iha kSaNe sAMpratamandhasAM me nirodha uccaiH sukRtAbhibodhaH / Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 502 vijayAzastyAm / itIritaM me zRNutA''zravA bho nirAzravAH ! saMyamizarvarIzAH ! // 23 // sAMpratamiha kSaNe me mama, andhasAM bhaktAnAmazanAdInAM, nirodhaH, kiM0, sukRtasyA'bhivodho jAgaraNaM yasmAditi, astItyanvayaH / bhoH saMyamiSu zarvarIzAzcandrAH ! punaH, bho AzravA vacasi sthitAH kathitakAriNa iti, punaH, bho nirAzravA nirgatAAzravAH karmadvArANi yebhyaste sAdhavaH! me mama,itIritaM jalpitaM, zRNuteti // 23 // zivAtmakRtyAya kRtodyamasya bhavantu vinA mama mA bhavantaH / jagatpramodArthamupAgatasya ghanAghanasyeva marutpravAhAH // 24 // bho mahAtmAnaH ! mama zivAtma zivaheturyat kRtyaM tasmai kRtoghamasya, bhavanto vinA mA bhavantu niSedhanAdidvAreNeti, jagataH pramodAya upAgatasya, ghanAghanasya meghasya, marutpravAhA iva yatheti dRSTAntaH // 24 // vacobhirityadbhutabheSajAbhaiH zanaiH zanaiH shuddhrsaaynjnyH| gurubhiSak sauvaparicchadasya kadAgrahavyAdhimapAcakAra // 25 // ityuktairvacobhiH, kiM0, adbhutabheSajAbhaiH, gururmiSana vaidhaH, ki0, zuddharasAyanaM samatAmArgarUpaM jAnAtIti saH, sauraparicchadasya svaparivArasya, kadAgraho'nazananivAraNarUpastadrUpavyAdhim , apAcakArApAMkRtavAniti // 25 // Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| 503 atha SaDbhirvRttaH sUtrAau~ saGkalayati guruM nirIkSyA'nazanakriyAyAM __sumerucUlAmiva dhairyapAtram / vineyavRndeSu zugAtmazaGka nividdhamUrtiSviva mUJchiteSu // 26 // iti prabhoAharaNApramANa samIraNazreNibhavAnubhAvAt / vineyapUgapramadapradIpe .. rucAM cayaM muJcati suprakAzam // 27 // iti prabhorvAgrajanIkarasyo dayAt smullaasitpunnyvaardheH| vineyavargakSaNacandrakAnta___ maNISu muJcatsu jalAni bADham // 28 // iti prabhUktyA zaradA samantAd vinirmitAnalpakapaGkahAnyA / kRte samastAntiSadAM viSAda. tuSArarazmAvatidIpradIptau // 29 // tadeti sUrarvacanaprapaJca___ payomucAM saMcayataH saMpaGkAm / vineyacetaHsarasIM vihAya gateSu zarmAtmasitacchadeSu // 30 // Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 504 vijayamazastyAm / bhavAya'kUpArapayastitIrghaH prabhuH pracetAH parameSThisAkSyam / caritracaityopari hemakumbhaM svayaM nirIho'nazanaM cakAra // 31 // guruM zrIhIram , anazanakriyAyAM sumerucUlAmiva dhairyapAtraM dhIraM, nirIkSya vineyavRndeSu ziSyasamUheSu, mUrchiteSu, utprekSyate-zuk zAMkaH zrIguroranazanakaraNAt tadAtmA tatsvarUpaH zaGkuH kIlakastana viddhA mUrtiryeSAM teSviva, anyo'pi vANAdividdho mUrcchatyaveti // 26 // prabhorguroH, itItyanazanakriyArUpaM vyAharaNaM bhASaNaM tallakSaNopramANaH samIraNo vAyustasya yA zraNistadbhavAnubhAvAt , vineyAnAM pUgaH prakarastasya yaH pramada eva pradIpastasmin , suprakAzaM rucAM cayaM kAntibharaM, muzcati satIti // 27 // iti prabhoH mUreH, anazanatvasvIkArarUpA yA vAg tadrUpo rajanIkarazcandramAstasyodayAt, kiM0, samullAsitaH puNyavAdhiryena tasmAt , vinayavargasya IkSaNAni netrANi tAnyeva candrakAntamaNayasteSu, bADhaM jalAni muJcatsviti gurorazanatyAgazravaNasamutpannazokAd rudatsu // 28 // iti prAguktaprabhUktyA zaradA zaratkAlena, samastAntiSadAM sarvaziSyANAM, viSAda eva tuSArarazmizcandrastasmin , atidIpradIptau dedIpyamAne kRte sati, prabhUktyA zaradA kiM0, samantato vinirmitA'nalpakasya paGkasya pApasya kardamasya ca hAniryayeti // 29 // tadA sUriti prAgvyAkhyAtavacanaprapaJcA eva payomuco meghAsteSAM, saMcayato vineyAnAM cetaHsarasI sapaGkAM zokarUpakardamakaluSAM, vihAya tyaktvA, zarmAtmAnaH sukharUpAH sitacchadA haMsAsteSu, gateSviti, haMsA hi varSoM sapaGka saro vimucyA'nyato yAntIti prasiddhiriti, tato gurUNAmanazanagirA saMjAtazucA vigalatsukheSu ziSye Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH / 505 vityarthaH // 30 // prabhuH sUriH, pracetA pramanAH san, parameThisAkSyaM paJcaparameSThisAkSikaM anazanaM cakAra, kathamautsukyAttadakarodityAha-bhavArtirUpo yaH akUpAraH sAgarastasya payoM jalaM titIrSustarItumicchuH ata eva kiM0, nirgatA dehAderapi IhA yasyeti saH, tathA'nazanaM kiM0, caritraM cAritraM tadrUpaM caityaM prAsAdastadupari hemakumbhaM mAnte'nazanasvI - kArAccAritramati zobhate / / iti paNNAM vyAkhyA // 31 // akAri yaH zrAddhajanairmahIyAMstadotsavaH prINitavizvavizvaH / tamIkSituM varNayituM ca zaktau pulomajArAjabhujaGgarAjau // 32 // tadA tatra samaye zrIgurUNAM anazanAGgIkArAtrasare, yaH zrAddhajanairutsavaH, kiM0, mahIyAn akAri kRtaH, tamutsavaM, IkSituM varNayituM ca pulomajArAjabhujaGgarAjau zakrazeSanAgau tAveva, zaktau samaya, ekaH sahasrAkSatvAt, ekaH sahasrajiDatvAt ; nAnye kecanA'pyasmadAdaya iti / / 32 / / smaran namaskAramapArapApApahaM mahAnandasukhAvahaM ca / manovacaH kAyakRtAni nindan punaH punaH puNyamanA aghAni // 33 // mahodayastrIratidAnadUtIM bhajan samasteSvasumatsu maitrIm / jarAjanurmRtyubhiyAM nidAnaM 65 Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 506 vijyaashstyaar| tyajan zarIre'pi mamatvamuccaiH // 34 // bhujAzugartudvijarANmite'bde zriyAM pade bhAdrapade ca maase| tithau tathA zaGkarasaMmitAyAM sitadyuterdIdhitibandhurAyAm // 35 // vihAya nityaM malinAmihatyAM tanuM manojJAM ca suprvyoneH| gururguNI grAmadhunI vimucya nabhonadI haMsa iva prapede // 36 // caturNA yugapad vyAkhyA yathA-apArapApApahaM, punaH, mahAmandasya mokSasya sukhAvahaM, namaskAraM smaran , ca punaH, manovacaHkAyakRtAni aghAni pApAni, nindan // 33 // punaH, mahodayastrI muktikAntA tamyA yA ratistadAne dUtIva dUtI tAM, dUtIdvArA hi striyaH sukhaM labhyante / tasmAd muktivadhUratidAnadatI, samasteSu asumatsu prANiSu, maitrI bhajana , punaH, jarA ca januzva janma ca mRtyumaraNaM cetyeSAM bhI tistAsAM, nidAnaM, zarIre mamatvaM tyajanniti // 34 // bhujau dvau, AzugA bANAH paJca, RnayaH pad, dvijarAd candra ekaH, tato'kAnAM vAmagatyA 1652 varSe, ca punaH, zriyAM pade bhAdrapade mAse, tathA zaGkarA rudA ekAdaza. tatsaMmitAyAM tithau sitayutezcandrasya, dIdhitibhiH kAntimivandhurAyAM tithI zuklAyAmekAdazyAmiti // 35 // guruH zrIhIrasUriH, ihatyAM ihabhavasaMvandhinI, nityaM malinAM tanuM vihAya tyaktvA, suparvayonerdevayonezva, manojJAM tanuM prapede pratipannavAn, atra madhyasthastanuzanda ubhayatra yojanAM Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| 507 labhate dehalIpadIpavadityanvayaH / dRSTAntamAha-yathA haMso rAjahaMsaH, grAmadhunI sAmAnyanadI, vimucya nabhonadI gaGgAM, prapadyate tathetyarthaH // iti caturmirarthaH samarthitaH // 36 // sugandhasArairghanasAramitraiH __ skungkumairbndhurgndhdhuulyaa| yutaizca dhUrairabhirUparUpai- zcatuHsamaimaJjulamauktikaizca // 37 // sasaurabhaiH pezalapuSpapu.. __muhurmuhuH kAJcanarUpyarUpaiH / tadA ca tAdRg vapurAryabhartuH sadarcamAnarca samastasaMghaH // 38 // anayorvyAkhyA-tadA ca zrIhIragurau divaM prApte sati, tAhagavaziSTaM AryabhartuH mUreH, vapuH samastasaMgho dvIpabandiravAstavyastatratyazca, sadarca yathA syAt tathA, dhanasAramitraiH sugandhasAraiH zobhanacandanaH, ca punaH, catuHsamaizcandanAgurukasturIkukumalakSaNaiH pUrvoktaiH, punarvAraM vAraM, kAzcanarUpyANAM rUpairnANakaiH, ityAdi zeSaM sugamam // iti yugmavyAkhyA // 37 // 38 // agArivargaH zibikAM vizAlA ___ varairdukUlai racayAJcakAra / prabhoH zarIrasya kRte sudharmA___'nujAmivoccaiH sumanomanojJAm // 39 // prabhoH zarIrasya kRtaM nivezanAyeti, agArivargaH zrAddhavargaH, varairdukUlai paTTakUlaiH, vizAlAM vistIrNA, vizAlAnAnI Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 508. vijayaprazastyAm / vA, zivikA,racayAzcakArA'racayadityanvayaH, utprekSyate-sudharmA zakrasabhA tasyA anujAmiva, tata eva kIdRzI, sumanobhiH puSpaimanojJAM, sabhApakSe devairiti // 39 // agAriNazcandanacarcitAGgaM yathocitanyastamaharSiveSam / hRdIva jIvantamanindyamUrti nyavezayaMstacchibikAntare tam // 40 // tasyAH zivikAyA antare, taM guruM, hRdIva agAriNo nyavezayan asthApayan , taM kiM0, jIvantamiva, anindyA mUrtiryasyeti taM, punaH, candanena carcitamaGgaM hastAdi yasyota taM, tathA yathocitaM nyasto maharSiveSo yatreti taM, kAladharmaprAptasya munarmuniveSavata eva saMskAra iti // 40 // pade pade mUrcchadapArabASpA ____mahebhyamukhyA gRhamedhinazva / mahotsavADambarasundaraM te surA ivainAM zibikAmathohuH // 41 // adhote prastAve, mahebhyamukhyA mahAvyavahAriNaH, samIpasthadvIpavandiravAsinazcakArAdanye'pyalpardhayo gRhamedhinaH, mahotsavADambarasundaraM yathA syAttatheti, enAM zivikAM, surA iva Uhuravahanniti, te ki0, pade pade maharSizokAd mUrcchanta udbhavanto'pArA bAppA yeSAM te mUrcchadapAravAppA iti // 41 // sagandhasArA'gurumukhyadAru bharAcitAyAM zucimaccitAyAm / Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH / 509 tadA'tha saMskAramakApurete prabhostanoH kiM tamaso nijasya ? // 42 // tadeti saMskArabhUmiprAptyanantaraM, atheti caturataranaranikaranirmApitazarIrA virAme, prabhoH mureH zrIhIrasya, tanoH zarIrasya,ete'gAriNaH,sagandhasArA gurumukhyadArumarairAcitAyAM vyAptAyAM, zucimatI agnimatI yA citA tasyAM, saMskAraM akArpaH, utprekSyate-ki0, nijasya svakIyasya, tamasaH pApasya, saMskRti kRtavanta iti // 42 // tataH purAdunnatanAmadheyA dudantametaM prathayan pRthivyAm / zriyAM khanau pattanarAjadhAnyA miyAya lekhaH kRtaduHkhalekhaH // 43 // tatastasmAdunnatanAmnaH purAt, etaM udantaM pRthivyAM prathayan zrIhIravargamanasamAcAraM vistArayan , kRtA duHkhAnAM lekhA zreNiryena saH, lekhaH, pattanarAjadhAnyAM pattananagare, iyAyA''ga. ta iti // 43 // athAkSarairlekhagatairudantA___ vabodhataH shriiyuvraajraajH| bhujaGgamAlokanataH pradIpa zikheva vicchAyarucirbabhUva // 44 // atha lekhagatairakSarairudantA'vabodhataH zrIharivaHprAptyudantAkalanataH, zrIyuvarAjarAjaH ki0, vicchAyA ruciryasya saH, evaMvidho babhUva, kasmAt ka ica, bhujaGgamAlokanataH . sarpakSaNAt, dIpazikheveti // 44 // Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 510 vijayaprazastyAm / svakaH kimapyeSa babhUva lekho verasau cetasi no'sti tarkaH / abhUdanUcAnadRgutpalazrI bharaM haran yajjagadindu bhAt // 45 // eSa zrIgurUdattasUcako lekhaH, kimapi raveH sUryasya, svakaH svakIyaH, babhUva asau taka no'smAkaM cetasyastIti kavivacaH, yo yasya svakaH syAt sa taducitakarmanirmAtA bhavet, tata Ahayad yasmAddhetoH, anUcAnasya hagevotpalaM tasya zrIbharaM haran, tathA jagadevendustasya bhAM haratIti jagadindubhAhata, abhUt; sUryo hi utpalazriyaM candravikAzikamalazobhAM tathendoryutiM harati tathai pospi lekhastathA jAta iti // 45 // tadA'bhavad yo'sukhado viSAdo manasyanUcAnamahImaghonaH / alaM sa evA'vagame tadIye same sametAmalakevalo vA // 46 // tadA zrIguruvirahodantapizunalekhAkSaradarzanAvasare, yo vipAdaH, kiM0, asukhadaH, anUcAnamahImaghonaH zrIAcArya rAjasya, manasi abhavajjAtaH, tadIye same samagre, avagame tadviSAdAvabodhe, sa eva prabhuralaM samarthaH, nAnpaH kazciditi, vA athavA, sametAmalakevalaH prAptojjvalakevalaH kevalyeva, alaM samartha iti tattvam / 46 / athAcAryadhuryo viSAdodgAraracanAni yAni vacanAnyavAdIt, tAni kAvyadvAtriMzikayA pradarzayatimamAnizaM yat tvamavoca Iza ! suta! tvamAsse mama cetasIti / Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| 511 yayAvajAkaNThakucopamA tat samastamuccairabhijAta! tAta! // 47 // aye suta! tvaM mama cetasi maccitte, Asse vartase, iti yat tvaM he Iza! mamAnizaM avocaH abravIH, tat samastaM, he abhijAta! kulIna!, he tAta! ajAkaNThakucopamA yayau nirarthakaM jAtamityarthaH // 47 // kathaM jJAtaM tadityagretanavRttenAhayadardhanirvarNitamaGganAnAM divo didRkSuH prasabhaM prasannam / bhavAmi yAvatpadapadmabhRGga stavAtra tAvad na vilambitastvam // 48 // yad yataH kAraNAt , he tAta! yAvadahaM tava padapadmabhRGgo bhavAmi dUradezAdAgatya tvatsevAM karomi, tAvat tvaM na vila. mbitaH, yadyahaM bhavacitte bhavAmi tadA tvaM vilambaM karoSyeva / autsukyanidAnaM nirUpayannAha-tvaM kathaM, divo'GganAnAM svargAGganAnAM, ardhanivarNitaM ardhAlokanaM kaTAkSotkSeparUpamiti yAvat , dikSuSTumicchuriti // 48 // mamA'bhavad yA bhagavaMstvadahi sarojayoH zrIH purataH sthitasya / tvadAnananyastavilocanasya sudurlabhA sA'tha nabholateva // 19 // he bhagavan ! tvadaMhisarojayoH purataH sthitasya, punastvadAnananyastavilocanasya bhavanmukhasthApitanetrasya mama, yA zrI: Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 512 vijayAzastyAm / zobhA, abhavat : sA zrIH, atha tvadirahe nabholateva gaganavallIva, sudurlabhA // 49 // vidhAya bhUmIspRzi bhAlabhAge____JjaliM mama prAJjalamaJjulasya / bhavannidezaM sRjato'bhavad mut ka sA'tha nAthA'mRtamuglateva ? // 50 // he nAtha ! prAJjalaH saralazvAsau maJjulaca, uta mAjaleSu ma. julastasya mama, bhUmIspRzi bhAlabhAge aJjaliM vidhAya bhavanidezaM tvacchAsanaM, sRjato yA mut abhavat, nirdeza iva nidezazabdo'pi zAsanavAcakostIti, atha tvanmuktasya sA mut, amRtabhuglateva kalpavallIva, ka? na kApItyarthaH // 50 // purAtanarSivrajarAjarAjaM vinA bhavantaM bhuvanaikadIpam / kamatra tAteti bhaNannabhIkSNa mahaM bhaviSyAmi vinItavidyaH // 51 // - he bhagavan ! bhavantaM vinA'va bhave, abhIkSNaM vAraM vAraM, tAta tAteti ke prati bhaNan , vinItaviyo'bhyastaviyaH, bhaviSyAmi, api tu na ko'pyevaMmbhUto'sti yamitya bhaNAmi, bhavantaM ki0, pu. rAtanAH purANA RSivrajAsteSu rAjarAjo nRpendracandro vA taM makRSTatvena tadAcAracAritvAt , ata eva punarbhubane jagati ekodvitIyo dIpastamiti // 51 // ratirmamAsIdamameza! yocaiH prapazyatastvanmukhapuNDarIkam / Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| athAbjinIvA'zmani sA bhavitrI kathaM kathaM nAtha! hRdIti manye ? // 52 // he amameza nirmameza ! tvanmukhapuNDarIkaM prapazyato mama yA ratirAsIt , atha he nAtha! sA ratirmama kathaM kathaM bhavitrI ? api tu na kathamapi, iti hRdi manye, keva, ajinIva yathA azmani dRSadi, abjinI kamAlanI, kathaM bhavati, tatheti // 52 // karotkarasyeva ravi bhavanta mabhUd mama zrIranugacchato yaa| lateva siktA'mbudharaiH kadA sA purA bhavatyunnatibhAk prakAmam ? // 53 // __ he tAta ! bhavantamanugacchato mama yA zrIrabhUta , yathA raviM sUrya, anugacchataH karotkarasya kiraNagaNasya, sA zrIH, unnatibhAk kadA purA bhavati, atra vartamAnApi purAyogAd bhaviSyadartha samarthayati, keva, ambudharaiH siktA lateva yathA meghasiktA latonnatibhAg bhavati, tathA sA kadA purA bhavati, api tu na bhAvinItyarthaH // 53 // vrajA'bhidhehyehi bhaNeti bhavyai vaicobhirAsaMstava yA mudo me / na tallavo'pyarthijanapraNItai stvamedhithA jIva jayetivAkyaiH // 54 // heguro! tvaM vraja, abhidhehi, ehi, bhaNa, iti tava vacobhiryA mama muda Asan , atha tvaM edhiyAH, jIva, jayati arthijanamaNIvairvAkyaiH, na tallavo'pi, vidyata iti shessH|| 54 // Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 514 vijayaprazastyAm / vinA tavAjJAmatha muktikAntA- . niSaGgadUtIM nijamUrdhni kasya / nidezameNInayaneva puNDraM zriyaH padaM nityamahaM nidhAsya ? // 55 // he tAta ! atha tavAjJAM vinA kasya nidezaM nijamUrdhni nidhAsye, tavAjJAM kiM0, muktireva kAntA tasyA niSaGgaH saGgastatra dRtIM, keva, eNInayaneva kAminIva, puNDraM tilakaM, nidezaM tilaka ca kiM0, zriyaH padamiti spaSTam // 55 / ' vayi prayAte'stamanantakAntau payojinIbhartari bhavyapadme / dhruvaM bhavitrI bharatAvanIyaM kupAkSikollUkatamaHprasArA // 56 // . he prabho ! tvayi payojinIbhartari sUrye, astaM prayAte sati, zIdRze tvayi, anantA kAntiryasya tasmin , pakSe anante AkAze kAntiryasyeti tasmin , punaH kiM0, bhavyA zlAghyA, athavA bhavyAnAM prANinAM, athavA bhanyasya bhadrasya padmA zrIryasmAt tasmin , pakSe bhavyAni padmAni yasmAditi tasmin , iyaM bharatAvanI, kupAkSikA evolukAstamAMsi ca teSAM prasAro yasyAM seti, dhruvaM bhavitrIti // 56 // vinA bhavantaM gRharatnamIza! sudIptamAdhAya kmutprkaashH| zivAdhvanIno hRdi dhAmni bhAvI janaH samasto bharatAvanIjaH ? // 57 // Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| 515 he Iza! bhavantaM sudIptaM gRharatnaM dIpaM, vinA zivA'dhvanIna: paramapadapathikaH, bharatAvanIjo bharatakSetrodbhavaH, jano hRdi dhAmni kagaparaM naramAdhAya sthApayitvA, utpAvalyena prakAzo yasyA'sAvutprakAzaH, bhAvI, api tu na kamapi, zivAdhvanIna iti padena mithyAtvinirAsa uktH|| 57 // sudharmamukhyarSimataGgajAna dhRtA vayA vAmagatena yA dhUH / kathaM mayaikena ca dakSiNena dhariSyate sA nanu tarNakena ? // 58 // .. he guro! sudharmasvAmimukhyarSayaH sUrayasta eva mataGgajAsteSAM, vAmagatena vAmAMsasthena, manojJagatinA vA; yA dhUbhRtA, nanviti prazne, sA dhUH, ekena dakSiNena dakSiNAMsasthena, saralena vA; tarNakena vatsakena, kathaM dhariSyate // 58 // acintayileti madAkRtiM drAk . . khamapsara:kelirasAnasevIH / na ced bhavAdRgahitakAripitrA vimucyate kiM pRthuko laghIyAn ? // 59 // iti pUrvoktAM, madAkRti laghIyobhAvarUpAM, acintayitvA'vicArya, he guro ! tvaM apsarasAM kelirasAn asevIH, itthaM ced na syAt tadA mAik pRthuko vAlaH, kiM0, laghIyAnatizayenA'NuH, bhavAhaga hitakArI cA'sau pitA ceti tena, ki vimucyate ? api tu neti // 59 // .. akabbaro'yaM nararAjaratnaM... Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / . bhavAMzca sarvarSijanAvataMsaH / mithazva yo'bhUd yuvayorniSaGgaH suvarNamaNyoriva varNanIyaH // 60 // he guro ! ekato'yamakabbaro nararAjaratnaM, paratazca sarvarSijanA'vataMso bhavAn , anayoryuvayormiyo'nyonyaM, yo niSaGgaH saGgaH, kIdRzaH, suvarNamaNyoriva varNanIyo varNanAI iti, abhUta sNjaatH||60|| sa jAtavAn dattasamastasaMpad . nRNAM kRSINAmiva vArivAhaH / prakAzabhAga bhAnumateva loko mahakhinA tena babhUva sarvaH // 61 // sa yusyoH saGgaH, nRNAM dattA samastA saMpad yeneti saH, yathA vArivAho meghaH, kRSINAM dattasamastasaMpad bhavati,atra punarityadhyAhArya, tena punastena yuvayoH saGgena, bhAnumateva mahavinA sarvo loko bhavyajanaH, prakAzabhAga dharmodyotena sphuTaH, babhUveti // 61 // maruSvivAmartyamahIruhaH sa janeSu cAsIt satataM hitAya / kadA'tha bhAvI sukhakRt prajAnAM __payoruhAM pUSNa ivodayaH saH? // 62 // tathA sa saGgo janeSu satataM hitAya AsIt , cakAro'parAkSepe, yathA'martyamahIruhaH kalpadruH, maruSu marusthaleSu, atha tvayi divaM prApte, sa yuvayoH saGgaH, prajAnAM lokAnAM, kadA sukhad Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH / 517 bhAvI 1 api tu tatsaMbhAvanApi neti, sukhakRt ka iva, payoruhAM paGkajAnAM, pUSNaH sUryasya, udaya iveti / / 62 / zazIva pakSeNa sitetareNa kalAkalApaM kramato mateha / sa nAzitastvAM haratA vidhAtrA jagatpayorAzivilAsamUlam // 63 // guro ! tvAM haratA vidhAtrA sa yuvayoH saGgaH, iha kSetre, nAzitaH, kena kamivetyAha- iva yathA, zazI sitetareNa pakSeNa hriyate, pakSeNa kiM kurvatA, kramataH kalAkalApaM ghratA, saGgaH zazI ca kIdRk, jagadeva payorAziH samudrastasya vilAsAnAM mUlam / / 63 / / vivAhitA zrImadakabbarAya varAya tAta ? tvayakA dvijena / kRpAkanI rUpabalarddhibIjaM tathA yathArthAdbhutamantrabhAjA // 64 // - yathA yutau nityamimAtrabhUtAM sudampatI bhAvarasAn prapannau / vinA'sti na tvAM sa paratra mantraH smarannadastApamupaimyahaM hI ! // 65 // he tAta! tvayA tvayA dvijeneva dvijena zrIakabbarAya varAya kRpArUpA kanI, kIdRzI, rUpavaladdhanAM bIjaM, tvayA kiM0, terest mantra vAhamantrastaM bhajatIti tena tathA, vivAhi tA'stIti // 64 // yathA imau sudampatI vadhUvarau, nityaM yutau Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 vijayaprazastyAm / nirviyoginI, abhUtAm , guromilanAd nRpamanasaH kRpA na kadApi dUrIbhUtA'stIti,imau ki0, bhAvazcittonnatistadrasAn prapannau, atyadhyAhiyate, atha sa vivAhamantraH, tvAM vinA paratra parasmin , nAsti; tatazcAdaH pratyakSaM, saran ahaM tApamupaimIti, hIti khedavAcako'vyayaH // arthato yugmam / / 65 / / akabbaro babbaravaMzajanmA vayIbuddhirbhRzamasti bhuupH| subhaktibhAjasvayi ye'subhAjaH sa tAnasUn khAniva pAti. nityam // 66 // he guro! babbaravaMzajanmA'kabbaraH zAhiH, tvayi bhRzaM iddhabuddhirdIptamatiH, asti; tasmAd ye'subhAjaH prANinaH, tvayi subhaktibhAjaH santi sa bhUpastAn svAn aniva nijaprANAniva, pAti rakSatItyaniSTopadravebhya iti // 66 // abhUdu yadAroha ihAstikAnAM sudurlabhaH kalpa ivA'nayAnAm / sa siddhazailo bhagavan ! bhavadvAk__ pradIpasoyotahadA vyadhAyi // 67 // akabareNA'vanivallabhena ___ yadArhatAnAM karasAd nitAntam / sudhAMzutulyA tava kIrtireSA vizeSavidbhirlikhitA'rkabimbe // 68 // anayoAkhyA-he bhagavan ! anayAnAM abhAgyAnAM narANAM, kalpatarariva, athavA'nayAnAM nayahInAnAM, kalpa AcAra iva, Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| yadAroho yasyArohaH, iha AstikAnAM zraddhAlUnAM, sudurlabho'bhUt , sa siddhazailaH zrIzatruJjayaH, akabareNA'vanivallabhena rAjJA, kiM0, bhavadvAkpradIpena soyotaM hRd yasyeti tena, yanitAntaM ArhatAnAM jainAnAM, karasAd hastAyattaH, vyadhAyi kRtaH, epA tava kIrtiH sudhAMzutulyA zazisamA, vizepavidbhirarkavimve likhitA, etAvatA'rpha yAvat tava kIrtirapi sthAsyatItyarthaH // iti yugmam // 67 // 68 // kupAkSikavyUhavaco'mbuvAhAt sapaGkamAsIjanacittatoyam / vibho ! bhavadvAkkatakA'cchacUrNa prayogatastad vimalaM babhUva // 69 // tatastadantaH sadasacca vastu jinoditaM tAta! tavA'nubhAvAt / upaiti sarva pratibimbabhAvaM payonidhau bimbamivA'mRtAMzoH // 70 // he vibho! yajanacittatoyaM, kumAkSikANAM vyUhaH samUhastasya vaca eva ambuvAhastasmAt, sapaGkamAsIt , tad bhavadvAgeva katakasya katakaphalasya acchaM cUrNa tatprayogataH, vimalaM babhUvaH janacittatoyamityatra ekatvaM jAtyapekSayeti // 69 // tato hetoH, jinoditaM sadrUpaM asadrUpaM ca sarva vastu, he tAta ! tavA'nubhAvAt tadantastanmadhye, pratibimbabhAvaM upaiti-bhagavaduktaM vastujAtaM bhavadvacasA sarva teSAM manasi pratibhAti; kasmin kimiva, payonidhau. samudre, amRtAMzozcandrasya, vimbamivetyarthaH // iti yugmam // 70 // vayi pradIpe prakaTaprabhAve Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / gate'stamastAndhyabharaprasAre / athAtimAtraM kalikAladoSAgamAt tamo bhUri bhaviSyatIha // 71 // he prabho ! prakaTamabhAve tvayi pradIpe, astaGgate sati, kIdRze, asta AndhyabharaprasAro yeneti, atheha kalikAladopAgamAd bhUri tamo bhaviSyatIti yataH madIpe vidhyAte hi tamo'timAtraM prasaratyeveti // 71 // 520 mudaM mama tvanmukhapuNDarIkaM nipIya yA dRgbhramarI babhAra / ananyavRttestadabhAvato'syA marau marAlyA iva kiM ratiH syAt ? // 72 // " he guro ! mama yA hagbhramarI tvanmukhameva puNDarIkaM, nipIyeti pItvA mudaM babhAra; athA'syAstadabhAvataH kiM ratiH syAt ? api tu na syAdevetyarthaH, yato'syAH kiM0, ananyavRtterna vidya te'nyasmin anyA vA vRttiryasyAstasyA iti / dRSTAnto'tra - yathA marau marusthalIdeze, marAlyA haMsyAH, kiM ratiH syAt / iti // 72 // ciraM zuciryA mama dRk cakora - yI papau tvadvadanendubimbam / atheyamasyAH pralayaM prayAtA kathaM pipAsA bahukAlajanmA ? // 73 // he nAtha! yA mama coradvayI tvadvadanendubimbaM ciraM papau, atha tvadvira, asyA iyaM bahukAlajanmA pipAsA, kathaM malayaM yAtA sA pipAsA kathamupazamiSyati ? iti // 73 // Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| pitastavA'tyadbhutasaMyamasya phalaM sphurad nirvRtireva vcmH| yadapsarobhUsukhabhUrabhUstvaM - kalerbalIyaH kila jRmbhitaM tat // 74 // he pitaH! tavA'tyadbhuto yaH saMyamastasya tAvakasya cAritrasya, nirvRtirmuktireva,sphurat phalaM vacmaH, tavaivaMvidhAtyugracAritrasyA'sminneva bhave nirdRtisaMbhavAt ; paraM yat tvaM apsarobhUsukhabhUH surAGganAjAtasukhasthAnaM, abhUH, tatkileti saMbhAvaye, kaleH kalikAlasya,balIyo valiSThaM, jRmbhitaM vilsitmiti||74|| tapo japo brahma ca harSakRd me mumukSudharmaH subhagaH priyazca / . . . . yadityabhANIbhagavan ! mudhA tad . vihAya sarva yadabhUH kharicchuH // 75 // he bhagavan ! me mama, tapa upavAsAdi, japo jApaH, brahma ca jJAnaM, brahmacarya vA; mokSo vA harSakRd vartate, tathA mumukSudharmaH sAdhudharmaH subhagaH priyazca lagatItyAdi yat tvaM abhANIrbhaNannAsI, tatsarva mudhA jAtameva, yato hetoH,tvaM svaricchurabhUH, yadi tava tapaHprabhRtIni priyANi syustadA divi kathaM yAsi ? iti // 75 // navo bhavacchocanadandazUko . .: durantasaMtApaviSApahAri / tavAbhidhAnaM smaratAM nihanti.... ___yadAzu caitanyamazeSameSaH // 76 // he guro! bhavataH zocanadandazUkaH zokapannagaH, navo navI Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 522 vijayamazastyAm / naH, Asta; yad yato hetoH, duranto yaHsaMtApastadrUpaviSApahAri, tavAbhidhAnaM smaratAM mAdRzAM vizAM, caitanyaM azeSamapyeSa nihanti, aparo hi dandazUko viSApahArimantrasmaraNAcaitanyaM prakaTayati nAyaM tathA, iti nava iti // 76 // cayA pradIpena tamohareNa prakAzitaM yajjinazAsanaukaH / na tatra mithyAvibhujaGgacakSu hatistadIyAhataye babhUva // 77 // he prabho ! tamohareNa tvayA pradIpena yajjinazAsanameva oko gRhaM, prakAzitaM tatra jinazAsanagRhe, mithyAtvirUpo yo bhujaGgastacakSuItistannetrahatiH, tadIyAhataye tadupaghAtAya, na babhUveti // 77 / / yadIyadyasti tavAbhidhAnaM munIndra ! teSAM vamihAsi sAkSAt / nirIkSya lekhAkSaramatra loko vayasyamAyAtamivA'vagacchet // 78 // he munIndra ! yadIyahadi tavA'bhidhAnamasti ye tvannAma smarantIti, teSAM tvaM sAkSAdasi pratyakSo'si, heturUpaM vacanamAhaatra pratyakSe, lekhAkSaraM nirIkSya loko vayasyaM mitram , AyA. tamiva avagacchejAnIyAditi // 78 // iti dvAtriMzattaiH khedameduravirahavilApavacAMsyupadA'ya sosthyavacanAni nirdizati iti kSarannakSijalaM vilApA davagrahAdabda ivaa'mbuvRsstteH| Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'caturdazaH srgH| 523 samastasaMghAgrahato vyaraMsIt sudhIranUcAnaziro'vataMsaH // 79 // iti pUrvapazcitavilApAn , samastasaMghasya caturvidhasyAgrahataH, anUcAnazirovataMsaH, ki0, sudhIH, ata eva vyaraMsId virarAma: yathA'mbuvRSTelavarSaNAda, abdo meghaH, avagrahAd vighnAd meghavighrarUpAd vRSTirodhAd, viramatIti // 79 // nivedayannAtmasatattvamevaM tadA sa zokaH zithilIbabhUva / ahaM mahAnapyamahAn bhavAmi .. satAM manasyadririvAtmadarze // 8 // tadA vilApavirAmasamaye, sa zoka evaM AtmasatattvaM nivedayan , atra ivetyutprekSAlakSaNaM padamadhyAhAryam , zithilIvabhUva, evamiti kiM0, ahaM mahAnapi amahAn bhavAmi, kasmin , satAM manasi mahatAM cetasi, laghurbhavAmi yathAtmadarza darpaNe, adrigiriH, iveti dRSTAntaH // 8 // atha kiM jAtamityAha. gate'tithilaM tridazAGganAnAM gurAvanUcAnamiyAya saMpat / tadojasAmastamite sahasra rucAvivAnyairahatA hutAzam // 81 // gurau zrIhIre, tridazAGganAnAM devavadhUnAM, atithitvaM gate mati, tadojasA tattejasAM, saMpat anUcAnamAcArya zrIvijayasenasUri, iyAyA''gatA, iveti dRSTAnte, yathA sahasrarucau ravI, Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 524 vijayaprazastyAm / astamite sati, tattejAzrIH, anyairahatA satI, hutAzaM vahni, sametIti // 81 // guroritA'smin zuzubhetarAM zrI mahasvinI zrIyuvarAji yUni / kimatra citraM vanitA navInA vibhAti yat puMsi vayasthavarye ? // 82 // asmin gurau zrIyuvarAji, punaH, yUni, itA prAptA, guroH zrImahasvinI tejasvatI, zuzubhe'bhAt , atrArthe kiM citram ? yato navInA vanitA vayaHsthavarye puruSe, prAptA satI, vibhaatyeveti||82|| nirasya taM zokamazeSamoko ___ mudAmudAsInahRdAM vrennyH| zriyaM bibharti sma samastapUrva___ munImaghonAM mahatImaghonAm // 83 // taM zokaM azeSaM nirasya nivArya, ata eva mudAM harSANAM, oko mandiraM, tathA, AsannazunidAnatvAdudAsInahRdAM vareNyaH sUriH, samastapUrvamunImaghonAM niHzeSaprAcyamunIndrANAM, muniriva munIzabdo'pyasti, zriyaM vibharti sma, kIdRzI, mahatIM, tathA adhena pApena UnAM aghonAM niSpApAmiti // 83 // anena gurvI tapagacchadhUrvI - taravinA zrIguruNeva dadhe / harestanUjo harirava yat syAt satAM prasUte na hi vismayaM tat // 84 // anena sariNA, gurvI mahIyasI, tapagacchasya dhurA zrIguru ho| Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH / 525 " zeva tarakhinA balavatA, dadhe zrIhIrasUriNeva dhRtetyarthaH tat satAM vismayaM na prasUte yad yataH kAraNAt hareH siMhasya, tanUjo hariH siMha eva syAditi // 84 // yamApya netAramahAryavIrya na gacchalakSmIritarecchurAsIt / bhuvaH sutaicchad na patiM yadanyaM vihAya rAmaM satatA'nukUlam // 85 // yaM netAraM svAminaM, Apya prApya, gacchalakSmIH itarecchurnAsId nAparAbhilASiNI jAteti kathamiti, yaM kathaM, ahArya hartumazakyaM vIryaM balaM yasyeti taM IdRzaM patiM tyaktvA kathamaparamicchediti, uktamarthamupanayena samarthayati - yat satatA'nukUlaM rAmaM dAzarathiM patiM vihAya tyaktvA, bhuvaH sutA sItA, anyaM naicchad nAvAJchaditi, yukto'yamartho yat ananyaramaNIrate bhartari anukUle sati tadbhAryApi nAparaM vAJchati, tathA gacchAnukUlamimamAcArya prApya gaccha zrIrapyaparaM na vAJchatyevetyarthaH // 85 // sthitaitadase zriyametyasau dhUmahIyasI mAMsalatuGgavRtte / bhagIrathAMsena vinetaratra kimaucitImaJcati jahukanyA ? // 86 // etasya sUreraMse skandhe, sthitA'sau dhUstapAgaNabhAroddharaNarUpA. dhurA, mahIyasI mahattarA, zriyameti, etadaM se kathaM, mAMsala va tuGgazva vRttazceti mAMsalatuGgace; idaM yuktameva, yato bhagIrathAkhyanRpasya sagaracakradharapautrasya, aMsena vinA jahukanyA gaGgA, kiM itaratrA'parasthAne, aucitImucitatvamaJcati gacchati ? na gacchatItyarthaH // 86 // Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 526 vijayaprazastyAm / atha vasantatilakAbhidhAnena cchandasA zrIcarirAjarAjyaM kavivarNayati rAjye virAjikamale samabhUd mRSAdRk____ khadyotapotapaTalaM gatadhAma kAmam / yasyodayaM zritavati dyutimAlinIva prollAsibhAsi dalitAkhilatAmasaughe // 87 // yasya guro rAjye dyutimAlinIva sUrya iva, udayaM zritavati udite sati, kIdRze rAjye sUrye ca, virAjinI kamalA jJAnAdizrIyatra tatra, pakSe virAji kamalaM yatra yasmAditi vA, punaH, prollAsibhAsi dIpramahasi, punaH dalitastAmasaH pApasaMbandhI, pakSe dhvAntasaMbandhI oyo yena tatra, mRSAdRzo mithyAdRza eva khadyo. tapotAstepAM paTalaM maNDalaM, gatadhAma nistejaH, samabhUt , mithyAtvavatAM hInatA jAtetyarthaH // 87 // yadrAjyavArimuci kAmamite'pi nitya___ maunnatyamatra muditavratabhRnmayUre / citraM vitIrNakamale'pyajaDaM yadAsId vizvaM nitAntaparitoSitavizvavizve // 8 // atra kSetre, yadrAjyavArimuci yatsAmrAjyameghe, ki0, aunatyaM nityaM ite'pi, punaH kiM0, muditA vratabhRtaH sAdhava eva mayUrAyasmAt tasmin , punaH, vitIrNA kamalA yena, pakSe kamalaM jalaM yena; tathApIdaM citramAzcaryaM yad vizvaM ajaDaM AsId na vidyate jaDo yasminniti, pakSe DalayoraikyAjalamiti, tathA ca yadrAjyameghe punaH kiM0, paritoSitA vizvavizvA samastapRthvI yena tasminniti citrazlepAlaGkAraH / / 88 // Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH srgH| 527 sadbuddhisiddhataTinItuhinAcale zrI. zAlinyanItisahite'pi ydiiyraajye|| citraM na kasyacidabhUdanayapravRtti bhUcchAyasaMsthitirivoSNamayUkhabimbe // 89 // yadIyarAjye, kIdRze, sadbuddhireva siddhataTinI gaGgA tasyAM tuhinAcale himAdrau, tadutpattihetutvAditi, punaH, zrIzAlinIti spaSTaM, idaM citraM yat anItisahite'pi kasyacidanayapravRttiranyAyasya pravRttirnA'bhUt , anItisahite hi anayapravRttiH kathaM na syAt ? api tu syAdeveti, paramatra ko'rthaH 1 na ItiH anItiH IterabhAvastena sahite, yadIye rAjye anItyabhAvo'pyabhUd, yathA uSNamayUkhasya ravevimbe, bhUcchAyasya tamasaH saMsthitirna syAditi dRSTAntazleSazabdacchalAlaGkArA iti // 89 // jAtA jitA yadabalA amunaiSa nastad veSo'rhati smitadRzAM pravidhAya veSam / yadrAjya ityaguradivyadRzaH kuvAdi vAtAH paraM viSayamuddhatakAmacAram // 90 // amunA sUriNA jitAH santo vayaM yad abalA nirbalAH striyazca jAtAH, tat tataH, no'smAkaM, epa vakSyamANaveporhati yogyatAmeti, iti hetoH, smitadRzAM strINAM, veSaM pravidhAya yadrAjye kuvAdivAtAH, kiM0, adivyadRzaH asAramatayo'sAradRzazca, paraM viSayaM dezAntaraM, aguH prAptA iti, strIrUpA hi paraM viSayaM brajantyeva, kiM0, uddhata ugraH kAmasya cAraH pracAro yasmin / iti vIrAdbhutazleSAbalaGkArasaMkara iti / / 90 // mA pazyatAd yaditaraH pitaraM vinA mAM Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 528 vijayAzastyAm / matvA vRSAzrayamamartyapatestanUjaH / yadrAjyamAtmajanakapraNayAdivaiSa bheje'nizaM sumanasAM sukhamUlamuccaiH // 91 // pitaraM vinA itaraH ko'pi mAM mA pazyatAdityato'martyapatestanUjo jayanAmA, yadrAjyapakSe vRpaH puNyaM, pakSe vRSA zakaiti, yadrAjyaM vRSAzrayaM matvA Atmajanakasya praNayAdiva bheje, yadrAjye svajanakapraNayitA kathamityAha-yadrAjyaM ki0, sumanasAM satAM, pakSe devAnAM sukhasya mUlam / utprekSAzleSAlaGkAraH // 91 // yo hAratAM digabalAhRdayeSvavApa zyAmAtmarandhrarahito'pi guNIha bhUtvA / navyo vibhAti zucimauktikarAziruccai rAjyaM yadIyamatizAyimahassamUham // 92 // atizAyimahassamUhaM yadrAjyaM, navyaH zucimauktikarAzirvibhAti, navyatvameva bhAvayati-yaH zyAmAtma yad randhra chidraM tadrahito'pi, guNI bhUtvA diza evA'valA digavalAstAsAM hRdayeSu, hAratAmavApa, paro hi mauktikarAziH zyAmarandhrasahito guNI, hArapakSe guNastantuH, rAjyapakSe guNA jJAnAdayastadvAn bhUtvA hAratvaM prApnoti nAyaM tatheti navyatvam, rAjyasya hAropamA tu caturdizAM zobhAhetutvAditi // 92 // vyApAdanagrahaNabhItiduruktihetu ratrApi ycchbrdhiivrbhiirusnggH| yadrAjya ityasukhamasti vanecarale 'pyuccaiH kuvAdinivahasya madAvahasya // 13 // Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH / 529 yadrAjye madAvahasya kuvAdinivahastha vanecaratve'pi asu khamasti ko'rthaH 1 vanecaratvamaraNyacAritvameko'rthaH vaneca ratvaM jalacAritvaM dvitIyo'rthaH vanecaratvaM gRhacAritvamiti tRtIyo'rthaH, atrArthatrayarUpe vanecaratve zavaradhIvara bhIru saGgaH, kIdRzaH, vyApAdanagrahaNa bhItiduruktiheturiti pratyekaM yojanIyaM, yathA vanecaratve'raNyacAritve zavarebhyo bhillebhyo vyApAdanabharmRtyubhIH, tathA vanecaratve jalacAritve dhIvarebhyo grahaNabhItiH, tathA vanecaratve gRhacAritve bhIrubhiH strIbhiH kAtaraiMtha vA saGgo duruktihetuH kuvacanakAraNamiti; yadIye rAjye kuvAdinAM vanecaratve'pyasukhamastIti bhAvArthaH // 93 // asmAbhiratra yadakAri tadeka eSa cakre caturdigavanaM satataM svarAjyAt / ityapsaraH pitRpayodhananAyakA ya drAjyaM vidantyadhikamastasamastazatru // 94 // yadrAjyaM iti hetoH, apsaraH pitRpayodhananAyakAH krameNa zakrayamavaruNakuverAH, svarAjyAt adhikaM vidanti jAnantIti, iti kimityAha - asmAbhizcaturbhirapi saMbhUya yaccaturdizAM avanaM rakSaNaM, caturdigavanaM akAri kRtam, taccaturdigavanaM " avanaM rakSaNe prINane ca" ityanekArthatvAt, caturdizAM avanaM prINanaM eSa guruH, eka eva cakre iti hetormAhAtmyadarzanAdadhikaM yadrAjyamiti utprekSyate // 94 // tanvan manAMsi jagatAmativismitAni yatkIrtimauktikatatiSvabhavat pravezaH / acchidrabhRtsvapi guNasya navInarAjyakSIrAbdhijAsu sumahobharabhAsurAsu // 95 // Re Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53. vijayaprazastyAs / ___ yat kIrtaya eva mauktikatatayastAsu guNasya pravezo'bhavadityanvayaH, yatkIrtimauktikatatiSu kiM0, navInarAjyameva kSIrAbdhiH kSIrasamudrastasmAjjAyanta iti tAsu anyApi muktAlI samudrajA bhavatIti, tathA'cchidrabhRtyu kathaM apirvismaye, yataH sacchidre eva pravezaH syAd na paramacchidre, tato guNasya pravezaH kiM kurvan jagatAM manAMsi ativismitAni tanvan , yatkIrtiH ki0, sumahobhareNa bhAsurAsu etAvatA yadrAjye guNayuktaiva kIrtirabhUd na tu doSaduSTeti bhAvaH // 95 // nairmalyabhRdguNagaNaiH kumudendukunda karpUrakambuvizadaiH pariklaptayoccaiH / yadrAjyazobhanasicApihitA tathaiSA ___ bhUbhAminI nahi yathAntarudakSyite'syAH // 96 // yadrAjyarUpazobhanasicA, eSA bhUbhAminI tathA pihitA yathA'syA antarnAdIkSyate ekatra antaravayavaH, anyatra antarmadhyaM prAnto veti vAstavArthaH, yadrAjyasicA kathaM, nairmalyabhRdguNagaNaiH kiM0, kumudendukundakarpUrakambuvizadaiH parikluptayA racitayA, tathA'nyApi nirmalaguNagrathitavastreNAcchAditA nAntanirIkSyata eveti // 96 // paJcatvamApa sa kuvAdigRhe tadIyA marSAd vRSaH sthitimiyAya yadIyarAjye / zraddhAvatAM matimatAM caturaH prakArA nAdhAya dhAmasu sadA bhuvi dAnamukhyAn // 17 // yadIyarAjye zraddhAvatAM matimatAM dhAmasu gRheSu, dAnamukhyAn dAnAdikAMzcaturaH prakArAnAdhAya yo dRSo dharmaH, sthitimiyAya prAptaH, utprekSyate-badIyAmarSAt catuSprakAraprAptaTapA'marSAduta Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH! 531 zraddhAvadamarSAt , kuvAdigRhe sa vRSaH paJcatvamApa mRta iti, kuvA- . dinAM gRhAt puNyaM gamiti tattvam // 97 // .. mAhAtmyamaJjulamahAvraticittavRtti mullAsinI vitnute'nishmuttmaayaaH| yadrAjyanItiranaghA rasarAjaraktA bhAtItyanantataTinIva pavitratAThyA // 98 // iti hetoryadrAjyanItiH anantataTinIva gaGgeva, bhAtIti, kIdRzI, rasarAje zAntarase raktA, gaGgApakSe rasarAjaH samudrastatrA'paraM spaSTaM, itIti kuta ityAha-yA rAjyanItirmAhAtmyamaJjulAmahAvratino yatayasteSAM cittavRttimullAsinI vitanute, pakSe mahAvratI mahAdevaH; zeSaM sugamam / / 98 // saddharmatarNakamasUta vinaiva garbha yA'dAd yazaHzucipayazca kucairvinA yA / yAti sma yA'tiruciraM caraNojjhitApi yadrAjyanItirajanIti jane navA gauH // 99 // yadrAjyanItiH, iti hetoH, navA nUtanA gauH, ajani; itIti ki0, yA garbha vinaiva saddharma eva tarNako vatsastamasUta, aparA gaurgarbhadhAraNAdinA tarNakAdi pramUte, tathA yA yaza eva zucipayo dugdhaM kucairvinA'dAt , parA hi kSIraM kucaireva datte, tathA yA caraNojjhitApi kalahojjhitApi, yAti sma zabdacchalAcaraNojjhivApIti citram , anyA ca caraNaireva calatIti navInatvam // 19 // zAkrI sabheva vibudhasthitiruttamAsyA ___ kAnteva devataTinIva mahAvratIhA / . sindhoH suteva puruSottamadattaharSA Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 539 vijayaprazastyAm / vibhrAjate jagati ydgururaajyniitiH||10|| yadgururAjyanItirvibhrAjate, kathaM zakrasyeyaM zAkrI sabheva kIdRzI, vibudhAnAM paNDitAnAM, pakSe devAnAM sthitiryasyAM sA, tathA kAnteva uttamaM AsyaM mukhaM yasyAH sA, pakSe uttamAnAM AsyA sthitiryasyAM sA, tathA devataTinIva mahAvratIheti spaSTam ; tathA sindhoH suteva puruSottamAnAM datto hoM yayA, pakSe purupottamasya hareriti // 10 // yaH prApya hIravijayavratirAjarAjyaM __ zobhAM bibharti bhRzamastatamaHsamUhaH / stomairgavAM kuvalayotsavaheturuccaiH pakSaM zitItaramivauSadhijIvitezaH // 101 // yaH zrIsUriH zrIhIravijayatirAjasya rAjyaM prApya zobhA vibharti,kaH kamiva,zitItaraM zukla pakSaM prApya auSadhijIvitezazcandraiva, sUrizcandrazca kiM0, astaH tamasaH pApasya andhakArasya ca samUho yena saH, tathA gavAM vAcAM kiraNAnAM ca stomaindaiH kuvalayasya bhUvalayasya kuvalayAnAM cotpalAnAM utsavaheturiti; zeSa sugamam // 101 // jajJe rAjJi nave prabhau vratavatAM sadyo'mRtadhvaMsakRd nodvegastamaso bhiyAmayamabhUd na sphUrtimAna vismyH| etacitramatIva vistaravatI vArtA varAM gAhate yat saGgaM sakalAH kalA vidadhire kAmotsave hetvH||102|| vratayatAM munInAM prabhau asminnavye rAjJi sati, tamaso rAhoH pApasya ca, bhiyAM udvego na jajJe, kIdRzaH, amRtasya mokSasya, pakSe sudhAyA dhvaMsakRt ayaM na vismayo'stIti, kathaM navye Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdazaH sargaH / rAzi candra tamaso rAhorbhiyAmudvego na bhavatyeva, dine dine vRddhimatvAditi, paraM etacitraM atIva vistaravatIM vArtI gAhate, etaditi kiM0, yannave rAjJi sakalAH kalAH saGgaM vidadhire, kiM0, kAmotsave hetavaH kAraNamiti navaM hi rAjAnaM candraM kalA yugapat sarvA api na gacchanti kalAdvayazepabhRtyAdityadbhutam // 102 // abhUdasin lakSmIratiratikarI hIravijaya vratIndrasyaizvarya zritavati gurau gauravagRhe / sahasrAMzorusrotkaramiva varaM dIpakalikAkure sphArAkAre kalayati janollAsajananI // 10 // asmin zrIvijayasenamUro, zrIhIravijayavratIndrasyaizvarya prabhutvaM, zritavati lakSmIrjinazAsanaprabhutA rUpA, atiratikarI, abhUd jAteti, iveti dRSTAnte, yathA sahasrAMzoH sUryasya, usrotkaraM rucibharaM, dIpakalikAGkure kalayati sati, lakSmIrbhavati, kIdRzI, janollAsajananIti vizadam, atra sarge upendravajrAkhyaM chandaH, antyayottayoH prathame zArdUlavikrIDitaM dvitIye zikhariNI ceti, tallakSaNaM tu prAguktameva // 103 // itIti sarvamavadAtam / iti sakalasuvihitasabhAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNiziSyamukhyapaNDitapurandaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivinayavAcakazrIguNavi'jayagaNiviracitAyAM vijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM caturdazaH sargo'rthataH smrthitH|| Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aham atha paJcadazaH srgH| atha paJcadazaH sargaH prArabhyateatha gurustapagacchaparamparA puTakinItuhinetaradIdhitiH / viharati sma zubhe'hani pattanA datamasaM vidadhad vasudhAmimAm // 1 // atha bhaTTArakatvamAptau, guruH zrIvijayasenamuriH, kiM0, tapagacchaparamparaiva puTakinI padminI tasyAM tuhinetaradIdhitiruSNarAzmiH sUrya iti yAvat , kiM kurvan , imAM vasudhAM atamasaM sodyotAM niSpApAM vA, vidadhat zubhe'hani pattanAd viharati smetyarthaH // 1 // atha tribhirvRttairarthaM samarthayatiraya iva dyusadAM sarito gavAM samudayaiH sukhitAkhilabhUtalaH / kRtamahAvraticittasamunnatiH .. sumanasAM pracurapramadaikabhUH // 2 // sa vicaran kramato vasudhAvadhU tilakatulyamatulyamahodayam / kSitiSu tIrthamiti priyayAhvayA prathitamuttamasaMpadabhaGguram // 3 // Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazcadazaH srgH| nagaramabdhitaraGgavirAjitaM sakalamaGgalamaJjulamAgamat / tadatilaGkamakAryajaDAdaraM puramasau vizati sma gurUttamaH // 4 // ghusadAM sarito gaGgAyAH, rayaH pravAha iva, gavAM vAcAM, samudayaiH, pakSe gavAM pAthasAM, samudayaH, sukhitaM akhilaM bhUtalaM yena saH, kRtA mahAvatino mahAvatinAM ca cittasamunnatiryena saH, punaH, sumanasAM satAM surANAM ca, pracurapramadasyaikaM bhUH sthAnam ||2||s kramato vicaran vasudhAvadhvAstilakatulyaM, punaH, atulyo mahodayo yatreti kSitiSu tIrthamiti stambhatIrthamiti, priyayA AhvayA rucirayA saMjJayA, prathitaM, punaH, uttamA yA saMpat tayA abhaGguramavinAzi // 3 // gurUttamaH zrImUriH, tannagaraM stambhatIAkhyaM, kiM0, abdheH samudrasya taraGgairvirAjitaM, punaH, sakalamalairmaJjulaM, punaH, kArye jar3AH kAryajaDA mUrkhA T vidyate kAryajaDAnAM Adaro yatra tat akAryajaDAdaraM, ata eva atilak atikrAntA laGkA yeneti tat , laGkA hi kAnAM nIrANAM aryaH patiH kAryaH samudrastasya, jale na vidyate Adaro yasyAH sA IdRzI na syAt , vizati smeti prAvizat // iti trayANAM vyAkhyA // 4 // .. bhavadatucchamahotsavapezalaM nagarametya tadadbhutamaGgalam / pravidadhe bRhatI sthitimAgrahAd gRhavatAM sa ihaiva gurustadA // 5 // bhavanto ye'tucchA mahotsavAstaiH pezalaM, tannagaraM tIrthAkhyaM, Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 536 vijayaprazastyAm / adbhutamaGgalaM yathA syAttathA, etyAgatya, gRhavAM agAriNAM, AgrahAd bRhatI sthiti jyeSThasthiti, pravidadhe // 5 // atha ca tatra pure vasataH prabho rajani lAbha udAramahA mahAn / kusumakANDabhidaH suhRdo digo. kasi tamisrariporiva tasthuSaH // 6 // __ atha caturmAsasthityA, tatra prabhorvasataH sataH, udAraM mahastejaH utsavo vA yatra saH, lAbho mahAn ajani jAta iti, yathA tamiripo raveH, kusumakANDabhidaH smarAreH, suhRdo dhanadasya, digokasi uttarasyAM, tasthupaH sthitavata iti uttarAyaNe hi sUryasya tejoddhiH syAdeveti // 6 // puri ca tatra vidhAya bahusthiti ____ sttsusthitdhrmpthsthitH| guruvaro vijahAra tataH purAt pramuditAkhilalokaparamparAt // 7 // .. tatra pure, bahusthitiM vidhAya vahUn mAsAn sthitvA, guruvaraH ki0, satataM musthite dharmapathe maryAdArUpe sthitaH, tataH purAta kiM0, gurusthitereva pramuditA'khilalokaparamparAt , vijahAra vihatavAniti // 7 // atha ca nirjaranirjhariNIrayA datipavitratayA prathitaiH sdaa| bhuvamimAM paritaH paripAvayan padapayoruhapAMsubhirAptarAT // 8 // Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcadazaH sargaH / sumanasAM priyavRttirudAradRk tridazasAla ivehitadAyakaH / kramata AryatamakramavikramoSkamipuraM nagaraM gururAyayau // 9 // atha ApteSu rAd mukhyaH, kiM kurvan, padapayoruhapAMsubhiH kramakamalareNubhiH kiM0, nirjara nirjhariNI gaGgA tasyA rayAtmavAhAdatipavitratayA prathitaiH khyAtaiH, bhuvaM pRthvIM, pAvayan pavitrayan // 8 // guruH kiM0, sumanasAM priyA vRttiryasya saH, tridazasAla: kalpaariva, IhitadAyakaH, punaH, AryatamaH prazasyatamaH kramavikramaH paramparAsAmarthyaM yasya saH, kramato'nukramAt, akamipuraM nagaraM ahammadAvAdaM nagaraM, Ayayau / / iti yugmavyAkhyA ||9|| zuzubhire kalasAH kila kAJcanAH pratipathaM puri tatra mahakhinaH / pracurarUpabhRdarka ivAbhyagAd gurumukhAtmavayasya didRkSayA // 10 // * 537 tatra tasyAM puri, sUreH pravezAvasare kAJcanAH kalasAH pratipathaM zuzubhire'zobhanteti / utprekSyate - gurumukha eva AtmavayasyaH padmaH, athavA mukhasyApi sUryopamAsadbhAvAd gurumukha eva Atmavayasyo bandhustasya, didRkSayA macurarUpabhRd bahurUpavAn, arkaH sUrya iva, abhyagAt prAptaH, ata eva kalasA mahasvinastejakhinaiti // 10 // vividhavarNadharairvaratoraNaiH zriyamavApa puraM tadanargalAm / jaladharasya samAgamanakSaNe 69 Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 538 vijayaprazastyAm / nabha iva tridazAdhipadhanvabhiH // 11 // ___ tat puraM tadA vividhavarNaivaratoraNaiH zriyaM anargalAM avApa, kimiva, nabha iva, yathA nabho jaladharasyAgamanAvasare tridazAdhipadhanvabhirindradhanurbhiriti // 11 // smitadRzAM mudabhUd dhavaladhvaniH puri tadA'tra mahotsavakAraNam / vanabhuvIva vanapriyayoSitAM ___ madabhRtAmatulaM kalakUjitam // 12 // tatpravezotsave'tra puri mahotsavakAraNaM smitadRzAM strINAM, dhavaladhvaniH udabhUt prakaTita iti, yathA vanapriyayoSitAM kokilAnAM, kalakUjitaM vanabhUmau vasantAgame bhavatIti // 12 // zriyamadhAt puri tatra mRgIdRzAM tatiratIva tadAbharaNAdbhutA / gurughanodayadarzanakAGkSiNI phaNibhujAM sarasIjadRzAmiva // 13 // tadA tatpravezotsave, tatra puri mRgIdRzAM strINAM tatiH, atIva zriyaM zobhAM, adhAt kiM0, AbharaNAdbhutA, punaH, guroryo ghanodayastadarzanasya kAGkSiNI, yathA phaNibhujAM mayUrANAM, sarasIjadRzAM strINAM mayUrINAM, tatirgururmahAn yo ghanodayo peghodayastadarzanakAziNI, zriyaM utsAharUpAM, dhatte tatheti // 13 // vividha dharadhvajadhoraNI puri ca tatra vibhAtitamAM tadA / varadukUlavatI tatirAgatA Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcadazaH srgH| 539 gurumivekSitumapsarasAmiyam // 14 // tadA gurvAgamakSaNe, tatra puri vividhavarNadharadhvajAnAM dhoraNI zreNI, vibhAtitamA utprekSyate-apsarasAM vatirmurumIkSitumAgateva, kIdRzI, varadukUlavatI pradhAnapaTTakUlaparidhAnA surAGganA etA iveti / iti gurupravezotsavavarNanam // 14 // rajatakAJcanamukhyadhanArpaNa pramuditArthibhirAstikahastibhiH / bhRtamamartyanagairiva nandanaM vibudharamyamudAravRSAdaram // 15 // iti manojJamahormiparamparaM puramidaM puruSottamavallabham / gururaghaughaharo harazekharA__raya iva praviveza payonidhim // 16 // anayoIyoAkhyA yathA-iti varNitarItyA, manojJA ye mahA utsavAstadrUpA ye Urmayo vIcayasteSAM paramparA yasmin tat , punaH, puruSottamainarottamaiH, pakSe puruSottamasya viSNoH priyaM ata eva payonidhi, harazekharAraya iva gaGgApravAha iva, guruH kiM0, aghaughahara iti dvayorvizeSaNam idaM puraM pUrvoktAha,pravivezAvizat, puraM kiM0,amartya nagaiH kalpavRkSaH, nandanavanamiva AstikahastibhiH zrAddhadaiH, bhRtaM, kIdRzaiH, rajatakAzcanapramukhavittArpaNena pramuditAarthino yaistaiH, atasteSAM kalpatarUpameti, nandanaM nagaraM ca kiM0, vibudhaiH paNDitaiH devazca ramyam , agragaM spaSTam // iti yugmavyAkhyA // 15 // 16 // samaNibhiH kanakairanagArarAD. Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 540 vijayaprazastyAm / gururapUji gRhsthmtnggjaiH| amarabhUmiruhaH kusumotkarai makhabhujAmadhibhUrikha bhUribhiH // 17 // sa nagaramAgato guruH, anagArarAD munIndraH, gRhastheSu mataGgajA hastinastaiH, samaNibhiH saratnaiH, kanakaiH svarNaTaGkakaiH, apUji pUjitaH, ivetyupanaye, yathA makhabhujAM surANAM, adhibhUH svAmI zakraH, amarabhUmiruhaH suradroH, kusumotkaraiH pUjyata iti // 17 // mahasi tatra tadA gRhamedhibhi vitaraNaM vidadhe'rthiSu saMpadAm / anazadAzu yathA saharervanAd mRga ivA'dhanatA tadagArataH // 18 // tatra mahasi gRhamedhibhihasthaiH, arthiSu saMpadA vitaraNaM tathA vidadhe mArgaNebhyaH svarNAdi tathA dattaM, yathA tadagAratastadrehAt , adhanatA, dAridrya, Azu zIghraM, anazad naSTeti, yathA sahareH sasiMhAt, vanAd mRgo nazyati tatheti // 18 // sthitimite'tha gurau sukhamAsamA sahagabhUt suSamAsuSamAspadam / zaradapArasukhA puri tatra sA __ bhavati zarma pade yadamUdRzAm // 19 // 'tatra puri gurau sthitimite sthite sati, sA zarat suSamAsamAsadRk abhUt tadvarSa atisukhavajjAtaM sarveSAM lokAnAmiti, tataeva zarat , kathaM0, suSamAyAH paramazobhAyAH suSamaM ruciramAspadam, tathA'pAraM sukhaM yatra sA, yad yataH, amUdRzAM mahatAM pade zarma bhavatyeveti // 19 // Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcadazaH sargaH / sukRtadezanayA sugurostadA sukRtadhIrjanatA'jani bhUyasI / prasaratA marutA malayodbhuvA phaladalAbhimukheva vanAvalI // 20 // tadA tatrasthasya suguroH sukRtadezanayA bhUyasI janatA janasaMhatiH, sukRte dharme dhIryasyAH sA, ajani jAtA, yathA malayochuvA marutA malayAcalajena pavanena, prasaratA satA, vanAvalI phaladalAbhimukhI bhavati // 20 // bahurabhUt puri tatra dhanavyayaH sukRtakarmaNi muktiphalastadA / salilavRSTirivAtulatApahRt kSititale madhurA mudirAgame // 21 // 9 tadA gurostatra sthitau satyAM tatra sukRtakarmaNi, dhanavyayo bahurabhUt, iveti dRSTAnte, yathA mudirAgame meghAgame, salilavRSTiH kiM0, atulatApahRd bhavatIti // 21 // sugurucAruvacobhirudaJcitaH sukRtabhUmiSu vaptumanAH zriyaH / bhavikabhAjanabhoTakasaMjJakaH sazivasAdhuzivAnvayacandramAH // 22 // nijabhujArjitasundarasaMpadAM 541 padamahammadapUrvapurasthitiH / baliSu zAliSu zIliSu cAgraNI - Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / riha vibhAti bhuvastalabhUSaNam // 23 // anayorvyAkhyA- suguroH cAruvacobhiH udazcito romADarita utsAhita iti, ata eva sukRtabhUmiSu dharmasthAneSu zriyo vaptukAma iti, punaH kiM0, bhavikasya maGgalasya bhAjanam, evaMbhUto bhokasaMjJaH sAdhubhodAkhyaH zrAddhaH punaH kiM0, sazivaH sakuzalo yaH sAdhuH zivasta pitA tasyA'nvaye candramAH // 22 // punaH kiM0, nijabhujAbhyAM arjitA yAH sundarAH saMpadastAsAM padaM, punaH, ahammadapUrva yat puraM ahammadapuraM tatra sthitiryasyetyahammadapuravAstavya iti, tathA baliSu balavatsu, zAliSu zobhaneSu, zIliSu zIlavatsu, agraNIrmukhyaH ; ata eva bhruvastalabhUSaNaM, ihAvasare, vibhAtIti // iti yugmavyAkhyA || 23 || atha ca tena mahebhyabiDaujasA sukRtinA kRtinA''zu vidhApitam / 542 -- ghanadhanavyayacArumahotsavai yatipatijinabimbamatiSThipat // 24 // ati lAgnikadivase mAghazuklapaJcamyAM tena sA0 bhoTArUyena, kiM0, mahebhyeSu viDaujasA indreNa, punaH, sukRtinA, punaH, kRtinA, vidhApitaM jinavimbaM ghanaghanavyayacArubhirmahotsavairyatipatirguruH, atiSThipatpratiSThAviSayIkurute smeti // 24 // kumatikuJjarakesariNastadA vibudhalabdhipurassarasAgarAH / vidadhire'tha tapakhipurandaraiguNagaNapravaraiH khalu vAcakAH // 25 // tadA sA0 bhoTAkhyavyavahAripratiSThAdine, guNagaNapravaraista Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcadazaH sargaH / 543 pavipurandaraiH sUribhiH, vibudhalabdhipurassarasAgarAH paM0labdhisAgarAH, vAcakA vidadhire, yataste kiM0, kumatikuJjarakesariNaiti teSAM saMghAgrahAt zrIgurubhirupAdhyAyapadaM pradattamiti ||25|| athAhammadAbAde pratiSThAmAhapuravare'tra mahebhyavachAbhidho javaharIharimantrisamo dhiyA / zriyamiyati ya Aryamanoratho jinavacarasarasIruhaSaTpadaH // 26 // athA'smin puravare'kamipure, mahebhyaH vachAbhidho javaharIH, zriyaM ityanvayaH, kathaM0, yo vyavahArI AryA manorathA yasyeti, punaH kiM0, jinavaca eva sarasIruhaM tatra paTpado bhRGgaH, tata eva harimantrI bRhaspatistatsamo ghiyAstIti // 26 // atha ca tena vidhApitamuttamaM jinabimbamaghAbdhighaTodbhavam / sakalasUriziromaNitAM gato gurururUtsava pUrvamatiSThipat // 27 // tena javaharivacchAbhidhAnena, vidhApitaM jinapavimbaM kiM0, aghAbdhau pApapAthodho ghaTodbhavo'gastistaM guruH kiM0, sakalasUriSu ziromaNitAM gataH prAptaH zrIvijayasenasUriH, urUtsavapUrva atiSThipat / / 27 / / itaradapyanagArapurandarAH sukRtakRtyamakRtyagajAGkuzAH / vidadhire bahu tatra pure sukhaM Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 544 vijayaprazastyAm / dinasagRddhimivAmbaraketavaH // 28 // __ tatrAkamipure, anagArapurandarAH zrIguruvaH, itaradapi nAnAvidhaM, sukRtakRtyaM paJcamahAvatANuvratabrahmavatAropaNAdi, vidaghire guruvaH ki0, akRtyarUpagajasya aGkuzAH, yathA ambaraketakaH pUjyatvAd vahutvaM sUryA dinasamRddhiM vidadhata iti // 28 // sukhamazeSamakhaNDalavikramA bubhujire puri tatra guruuttmaaH| pracurapaurapayojaparamparA praNayapUraNapaGkajinIpriyAH // 29 // tatra puri gurUttamAH kiM0, akhaNDalavikramAH kenApyakhaNDitaparAkramAH, punaH, pracureti spaSTam , azepaM sukhaM bubhujire sadaiva sukhino'bhUvanniti // 29 // gurumudIkSya supuNyapayonidhi praNayadaM ca mahAvrativallabham / mudamiyAya jano'tra mahIyasI himaruciM calacaJcurivoccakaiH // 30 // atra nagare gurumudIkSya dRSTvA, jano mahIyasI mudaM, iyAya, kaH kamiva, caJcalacaJcuzcakoro yathA himaruciM candra, guruM ca candraM ca kiM0,supuNyarUpaH payonidhiH samudrastasya praNayadaM prItipradamiti, paro'pi payodhipraNayaprado bhavati, tathA mahAvratinAM vallabhaM, pakSe mahAvratino harasya tena mUni dhRtatvAditi // 30 // drutavilambitacchandasA sarga nirmAya hariNyopasaMharatizritavati gurau caGgaM draGgaM tamulvaNadorbale dRgajanitamAM drAg nistejAH kupAkSikabhUspRzAm / Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH sargaH / gaganamanaghaM patyau bhAsAM sabhAsyadhitaSThuSi prabhavati mahaH kAkArINAM kiyAn yadadyAtmanAm // 31 // gurau taM cakraM draGgaM zritavati sati, kupAkSikA ye bhUspRzaH prANinasteSAM dRg dRSTiH, drAg nistejA ajani jAteti, gurau kiM0, ulvaNaM dorbalaM yasyeti, yad yato hetoH, bhAsAM patyau ravau, gaganaM adhitaSThuSi sthite, aghAtmanAM pApinAM kAkArINAM ghUkAnAM, kiyAn maha utsavaH, prabhavati ? api tu na bhavatItyartha iti // 31 // 545 itIti kaNThyam // iti sakalasuvihitattabhAsArvabhaumasamAna paNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayaga NisuziSyamukhya paNDitapurandaramakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcaka zrIguNavija yagaNiviracitAyAM zrIvijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM paJcadazaH sargo'rthataH samarthitaH // *88% aham atha SoDazaH sargaH / atha SoDazaH sargaH samArabhyatezrImatyatra pure purandarapuraprakhye suparvAdare vizvollAsakarairghanairiva mahai ramyaM caturmAsakam / kRtvA kAntasarasvatI paricayaH prAnte'tha varSAsthiteH Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / prApat kRSNapuraM marAla iva bhUlokaM sapadmaM prbhuH|| 1 // atrA'kamipure pure, zrImati zobhAvati, caturmAsakaM kRtvA varSAsthiteH prAnte kRSNapuraM kAlUpuraM nAma zAkhApuraM, prabhuH prApat pure kiM0, purandarapura prakhye svargatulye, ataH suparvAdare suzobhanAnAM parvaNAmutsavAnAmAdaro yatreti, pakSe suparvANo devAsteSAmAdaro yasminniti, caturmAsa kiM0, ghanairmedhairiva mahai ramyaM medhairmahezva kiM0, vizvollAsakarairityubhayostulyatvaM, prabhuH kiM0, kAntaH sarasvatyAH zrutadevyA arthAt sarvajJavAcAM paricayo yasyeti, ka iva, marAlaiva, tatpakSe kAntaH sarasvatyA nadyAH paricayo'thavA sarasvatyAH vAgdevyA vAhanatvAt paricayo yasyeti, yathA marAlo varSAsthiteH prAnte bhUlokaM prAmoti, kRSNapuraM bhUlokaM ca kathaM0, sapadmaM saha padmayA vartate yat tat sapadmaM, pakSe sapadmaM sakamalamiti // 1 // tatra citrakRt kiM jAtamityAha 546 so'zrauSId nagarAntarasti bhagavAn zrIpArzvacintAmaNiH prauDhe DhakukapATa ke vinihitastatraikadeti sthitaH / jajJe khapnanimittazastazakunaiH pUrairapAM bhUribhivRSTiM vArimucAmivAtyaviralAM samyak ca tat sUrirAT // 2 // " ekadA ekatra samaye, tatra kRSNapure sthitaH sa sUrirAd paramparayA ityazrauSIt zubhAva, itIti kiM / tadAha - nagarAntaH zrI ahammadAbAdamadhye, DhIMkuAkhye pATake, zrIcintAmaNipArzvo bhagavAn bhUmadhye kenApi purA vinihito'sti tacca svamanimittazastazakunaiH samyak satyaM jajJe jJAtavAn yathA bhUribhirapAM payasAM nadIsaMbandhinAM pUrairvArimucAM ghanAnAM dUradezAntaradRSTAnAmapi dRSTiM jAnantIti tatheti / / 2 / / pratyarthikSitipAlapaGkajadRzAM vaidhavyadIkSAguroH " Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH sargaH 547 zAhizrImadakabbarAvanibhujaH proccaiH prasAdAspadam | tatrAsannadhikAriNo'tha puri ye kAjIhusenAdayasteSAM saMgatamAstikaiH pravidadhe prauDhiH prabhozvoktibhiH // 3 // atheti samaye, tatra puri rAjanagare, pratyarthikSitipAlA vairirAjAnasteSAM paGkajadRzaH striyastAsAM vaidhavyaM vidhavAtvaM tasya dIkSAgurorvairinArIraNDAtvamApakasyeti samastazatru saMhAraNAdevaMbhUtasya, zAhizrImadakabbarA'vanibhujo'kabvaranRpateH proccaiH prasAdAspadaM adhikAriNo ye kAjIhusenAdaya Asan babhUvuH, teSAM saMmataM prabhorgurozvoktibhirvAgbhiH, AstikaiH prauDhiH udyamo'rthAtmakaTIkaraNarUpaH, pravidadhe nirmiteti // 3 // ArogyaM bahulaM subhikSamatulaM kSemaM ca rAjJaH sukhaM jJAtvA gUrjaramaNDalasya nagaragrAmAdiSu pratyaham | dattvA'bde yugapatripArthivamite yaH svapnamasvamarAT pUjyaH prAdurabhUd manorathavanIvistAradhArAdharaH // 4 // 2 gUrjaramaNDalasya nagara grAmAdiSu pratyahaM aharnizaM ArogyaM nIrogitvaM, bahulaM, ca punaH, subhikSaM, ata evA'tulaM kSemaM, caH punararthe, tena rAjJaH sukhaM jJAtvA yugAni catvAri, patriNo vANAH paJca, pArthivAH SoDaza iti vAmagatigaNitairaGgaiH 1654 mite'nde varSe, ziSTapuMsAM svamaM dattvA asvamarADindrastatpUjyaH, punaH kiM0, manorathavanInAM vistAre dhArAdharo meghaH zrIpArzvaH prAdurabhUta prakaTIbhUveti // 4 // etadrAjyamakAryapaGkajavanavrAtaikacandrAtapaH sphUrjad manmahimeva bhUri bhavitA sthairyasthiterAspadam / Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / ityuccairacalAsu sUcanacaNazcintAmaNiH zrIjinaH pArzvaH prAdurabhUt prabhAvabhavanaM rAjye'tra yasya prabhoH ||5| . atra nagare, yasya prabhorguroH, rAjye zrIcintAmaNiH pArzvajinaH kiM0, prabhAvasya pratApasya bhavanaM gRhaM, prAdurabhUt, kathaM 0, acalAsu bhUmiSu, iti sUcanacaNaH vakSyamANasUcakaH, itIti kiM etadrAjyaM manmahimeva sphUrjatsthairyasthiterAspadaM bhUri bhavitA, kIdRzaM, akAryameva paGkajavanaM tadavAte candrAtapaH, yathA candrAtapena paGkajavanaM saMkucati tathaitadrAjye'kAryamiti // 5 // 548 cAho vihago'bjinIpatimivollAsaM sRjantaM dRzAM vizvAnandinamauSa praNayinaM pUrNa cakoro yathA / yad vAridamaJjanAliphalinIzyAmaM zikhaNDI zizuH pArzva prekSya janastathAtra samabhUccintAmaNi munmayaH // 6 // " atra nagare, janazcintAmaNi pArzva prekSya tathA munmayo harSitaH, samabhUt, kathamityAha-yathA cakrAddo vihagacakravAkaH, abjinIpati sUryamitra, punaH, prekSakANAM dRzAM ullAsaM sRjantaM, ata eva vizvAnandinaM, punaH, pUrNa, auSadhIpraNayinaM candraM, cakora iva, punaH, aJjanAliphalinIzyAmaM kajjala bhramara miyazyAmalaM, vAridaM meyaM, zikhaNDI zizurmayUrAka iva, etAnete dRSTrA yathA harSulA bhavanti tathA taM bhagavantaM nibhAlaya bhavyajanaH pramudito'bhUditi // 6 // svasmin svAnta ivAzvasenatanayaM saMgho'nagho'tiSThipat taM tIrthAdhipatiM sikandarapure prAjyairatucchAtsavaiH / tasyAsId mahimA mahAn puravare tasmin prabhostasthuSaH prAtasyeva ghanAtyaye dinapateH sphAtistviSAM bhayasI // 7 // Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poDazaH srgH| 549 tamazvasenatanayaM pArtha tIrthAdhipati, sikandarapure saMgho'tichipat sthApayAmAsa, kaiH, prAjauratucchotsavaiH, utprekSyatekhasmin vAnte manasIva, tasmin puravare prabhoH pArzvasya tasthuSaH mahAn mahimA AsIjAta iti, yathA ghanAtyaye zaradi, prAptasya / dinapateH tviSAM rucAM, bhUyasI sphAtirbhavati tatheti // 7 // zrIbhaTTArakakoTikoTimukuTo'nyedhudhiyAM mandiraiH prauDhaiH prAjJapurandaraiH parivRtaH prAptaH paraprItibhRt / kamAnamranarendravAsavaziraHkoTIrakoTImaNI. zANoghRSTanakhAtmadarzanikaraM pArzvezamityastavIt // 8 // - zrIbhaTTArakakoTikoTimukuTaH zrIvijayasenamUriH, anyAH ekatra prastAve, dhiyAM mandiraiH prAjJapurandaraiH, parivRtastatra pArzvabhavane, prAptaH san , paraprItibhRt, pArzvezaM kIdRzaM, kamrA bhaktimattvAt AnamrA narendravAsavAsteSAM zirAMsi teSu koTIrako. TImaNIzANe uddhRSTo nakhAtmadarzanikaro yasyeti tamiti, astavIt stauti smeti // 8 // athaikaviMzatyA vRttaiH pArthaprabhoH stuti saMkalayabAhazrIpArzva praNayiprasannamanasaM padmAvatIpannaga svAmibhyAM sahitaM smiihithitshriidaancintaamnnim| prItiprahasuparvapuGgavamano'mbhodhitriyAmAmaNiM zrIcintAmaNisaMjJamaJjanaghanazyAmAbhirAmaM stumaH // 9 // zrIcintAmaNisaMjaM zrIpArtha, stuma ityanvayaH; kiM0, praNayiSu prasannaM mano yasyeti bhaktavatsalatvAt , tathA padmAvatI zAsanadevI, pannagasvAmI dharaNandrastAbhyAM sahitaM nityasevakakhena samIpavartitvAt , tathA samIhitahitazrINAM dAne cintA Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 550 vijayaprazastyAm / maNiriva taM punaH prItyA prahastadAsaktaH suparvapuGgavaM indrastanmanaevAmbhodhistatra triyAmAmaNi candraM, punaH, aJjanaghanazyAmAH kajjalajaladapha linyastadvat abhirAmaM, kAntyeti zeSaH // 9 // kAsazvAsabhagandarajvarakapha zleSmakSayAdyA gadA dussAdhyA bhiSajAM bharairbahutarairapyauSadhaiH sadvidhaiH / yannAmasmaraNAt prayAnti nidhanaM siMhAdivAzu dvipAH pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vaH // 10 // yasya nAmasmaraNAt kAsazvAsabhagandarajvarakaphaleSmakSayAdyA gadA rogAH, bhiSajAM bharaivaidyAnAM gaNaiH sadvidhairvahutarairapyaupadhairdussAdhyAH, te'pi nidhanaM praNAzaM, prayAntiH yathA siMhAd dvipA gajAH, nazyanti, sa pArzvacintAmaNiritinAmA, kiM0, puNyameva payojinI tatra dinamaNiH sUryaH, vo yuSmAn pAtu pAyAditi // 10 // kalpAntAnilacakravAlabahalavyAlolakallolabhRpAnIyena nabholihaM bhayagRhaM gADhojitaigajitaiH / yannAmasmaraNAd vrajanti manujA ullaGghaya vArAMnithiM pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vH|| 11 // yannAmasmaraNAd manujA vArAMnidhiM ullaGghanya vrajanti, svasthAnaM kSemeNeti gamyaM, vArAMnidhiM kiM0, kalpAntasya yo'nilacakravAlo vAyuvistArastena bahalaM vyAlolA aticapalA ye kallolAstAn vibhartIti kalpAntAnilacakravAlabahalavyAlolakallolabhRd yaspAnIyaM tena, nabholihaM vyomaspRzaM ata eva gADhojitairgarjitairbhayagRhaM, zeSaM prAgvat subodham // 11 // jvAlolkAjvalitAkhilaDumadalaprodbhUtadhUmoddhatadhvAntAndhIkRtavanyajanyunayanaH pratyambaraM procchalan / Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 551 SoDazaH sargaH / yannAmasmaraNena zAmyati javAd dAvAgbhiradbhiryathA pArzvaH puNyapayojinIdinamaNicintAmaNiH pAtu vaH // 12 // yannAmasmaraNena adbhiH pAnIyaiH iva yathA, tathA dAvAgiH zAmyati, kIdRzaH, jvAlolakAbhirjvalitebhyo'khiladrumadale bhyo yaH modbhUto dhUmastenoddhataM yad dhvAntaM tena andhIkRtAni vanyajanyUnAM vanecarajantUnAM nayanAni yena saH, punaH, ambaraM ambaraM prati pratyambaraM procchalan sa pArzva iti prAgvat // 12 // he dIrghe rasane mukhaukasi vahan chau dIrghapRSThAvitra sphUrjatphUtkRtirutkaNaH sphuradurusthAmAsthirakrodhavAn / yannAmasmaraNAd na kITaka iva vAsAya bhogI bhavet pArzvaH puNyapayojinIdinamaNicintAmaNiH pAtu vaH // 13 // yannAmasmaraNAt kITaka iva bhogI sarpaH, trAsAya na bhavedityanvayaH; bhaktAnAmiti, bhogI kathaM0, mukhaukasi vadanagehe, de dIrghe rasane jihe, vahan, ivotprekSyate- dvau dIrghapRSThau nAgAviva, tathA sphUjantI phUtkRtiryasyeti, tathA utphaNaH, tathA sphuracca uru ca sthAma yasya saH, tathA sthiraH zAzvataH krodho'syAstIti, sa pArzva iti0 // 13 // udbhinnadvipakumbhanirmalagalanmuktAphalazreNibhi bhUyobhUSitabhUtalAd bahucaladdddagyugmanunnAzaneH / : yannAmasmaraNAd mRgAdiva mRgArAternRNAM naiva bhIH pArzvaH puNyapayojinIdinamaNicintAmaNiH pAtu vaH // 14 // yannAmasmaraNAd mRgAdiva yathA, tathA mRgArAteH siMhAt, nRNAM bhIrbhayaM na bhavatIti, mRgArAteH kathaM0, udbhinnebhyo dvipaku Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 552 vijayaprazastyAm / " mbhebhyo nirmalAni galanti ca yAni muktAphalAni teSAM zreNi-bhirbhUyo bhUSitaM bhUtalaM yeneti tasmAt punaH, bahucalatA hagyugmena nunnA nirjitA'zanirvidyud yena tasmAt pArzva iti0 // 14 // sphUrjadgarjitatarjitorjita payovAhoMhighAtAnamakSmApIThaH pracurakSaranmadajalavyAlolagallasthalaH / yannAmasmaraNAd gaMjo'Ggaja iva sthANorhataujA bhavet pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vaH // 15 // yannAmasmaraNAt sthANoIrAt, aGgaja iva, gajo hataujA nifor bhavedityanvayaH kIdRzaH, sphUrjatA garjitena tarjita UrjitaH sajalatvAt sabalaH payovAho megho yena saH, punaH, aMhnighAtena Anamat kSmApIThaM yasmAt saH, punaH, macuraM kSaracca yad madajalaM tena vyAlolaM gallasthalaM yasya saH, pArzva iti0 // 15 // huGkArairbadhirIkRtAkhilajagatpAdaprahArotpatapAMsUtpUratirohitAmbaratalA nAnAstravistAriNI / yannAmasmaraNAd malimlucacamUrvAyorivA'bdo mudhA pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vH|| 16 // yannAmasmaraNAd malimluca camUstaskara senA, vAyoH abda iva sudhA bhavediti yogaH kIdRzI, huGkArairvadhirIkRtaM akhilaM jagadyeti sA tathA pAdaprahArairutpatatpAMmRtpurastena tirohitaM amvaratalaM yayA sA, tathA nAnAstravistAriNIti, pArzva iti0 // 16 // uddaNDadvipagaNDamuNDanipatatkhaNDapracaNDocchalatsrotaHzoNitapaGkilakSititale bhrAmyahiGgAkule / yannAma smaratAM satAM tanumatAM yuddhe jayo jAyate A Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH sargaH / 553. pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vaH // 17 // yannAma smaratAM yuddhe jayo jAyata iti, kIdRze, uddaNDA dvipAstepAM gaNDamuNDAni gallasthalamastakAni teSAM nipatanti yAni khaNDAni tebhyaH pracaNDaM ca ucchalaca srota iva srotaH pravAharUpaM yat zoNitaM rudhiraM tena paGkilaM kSititalaM yasminniti, ata eva bhrAmyanto ye vihaGgAstairAkule, pArzvaH 0 // 17 // kAmaM zRGkhalakoTikRRSTakaraNaklezastRSArtaH kSudhAkSAmAkSo nigaDairnibaddhacaraNaH kArAdhikArArditaH / yannAmasmaraNAd bhavAdiva bhavI bandhAd drutaM mucyate pArzvaH puNyapayojinI dinamaNicintAmaNiH pAtu vH||18|| yannAmasmaraNAd bhavI prANI, bhavAdiva yathA, tathA bandhAd mucyata iti, kIdRzaH zRGkhalakoTibhiH zRGkhalAyaiH kRSTaH karaNaklezo yasyeti saH, punaH, tRSArtaH, punaH, kSudhAkSAmAkSaH bubhukSAglAnendriyaH, punaH, nigaDairnibaddhau caraNau yasyeti, punaH, kArAdhikAreNa arditaH pIDitaH, evaMbhUto bhavI yatmabhAvAd mokSaM labhataiti, pArzva ityAdi 0 // 18 // pitroH pAdapayojapAMsupaTalIpUtottamAGgAn kRpApArAvAratuSArarazmisadRzAn saundaryamInadhvajAn / yannAmasmaraNAdapatyarahitAH putrallabhante'dbhutAn pArzvaH puNyapayojinIdinamaNicintAmaNiH pAtu vH||19|| yannAmasmaraNAt apatyarahitA narA adbhutAn putrAn labhante, kiM0, pitroH pAdapayojapAMsupaTalyA pUtaM uttamAGgaM yeSAM tAn nityaM praNAmaparAn iti, punaH, kRpApArAvAre tuSArarazmizcandra 71 Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 554 vijayaprazastyAm / statsadRzAn karuNAMpUrNAn iti, punaH, saundaryeNa mInadhvajAnanakAvatArAniti, pArthaH pAtviti // 19 // bhogatyAganibandhanaM parijanapremaprasAdA''spadaM vAllabhyaprasavA pumrthpRthiviikndaikkaadmbinii| yannAmasmaraNAt karoti kamalA kAnteva keliM kule pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vH||20|| ... yannAmasmaraNAt kamalA kAnteva keliM karoti, kamalA ki0, bhogazca tyAgazca dAnaM tayornibandhanaM kAraNaM, punaH, parijanasya premaprasAdayorAspadaM, punaH, vAllabhyasya prasavo yasyAH seti, punaH, pumarthA dharmArthakAmAsta eva pRthivIkandAsteSu kAdambinI meghamAlA, pArthaH // 20 // . tanvI trastakuraGgazAvanayanA mattebhakumbhastanI bimboSThI kanakacchaviH kRzakaTiH puurnnendupunnyaa''nnaa| yannAmasmaraNAd gRhe sugRhiNI syAcchIlalIlA'nvitA pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vH||21|| yannAmasmaraNAd gRhe sugRhiNI zIlalIlAnvitA zIlavatI syAditi, punaH kIdRzI, tanvItyAvazeSaM sugamam // 21 // valagahAjivirAjitaM gajaghaTAghaNTATaNatkArabhUraGgattuGgarathaM padAtipaTalIpUrNa pratApA''spadam / yannAmasmRtimantameti manujaM rAjyaM dhunIvA'mbudhiM pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vH||22|| ___ yannAmasmRtirasyA'stIti yannAmasmRtimantaM manujaM, rAjyaM, ki0, valganto ye vAjinastairvirAjitaM, punaH, gajAnAM ghaTAstAsAM Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH sargaH . 555 ghaNTAstAsAM TaNatkArastasya bhUH sthAnaM, punaH, raGgantastuGgA rathA yatra, tathA padAtipaTalIbhiH pUrNa, tathA pratApasyA''spadaM, etyAgacchati, ambudhiM samudra, dhunI nadIveti dRSTAntaH, pArzva iti0||22|| bhUtapretapizAcamudgalabalavyAlAdibAdhAdhunIgrISmo bhISmatamA''mayAdivikRtisAmatriyAmA'ryamA / yannAmasmaraNena sidhyati vidhiH sanmantratantrAdigaH pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vH||23|| - yannAmasmaraNena sanmantratantrAdigo vidhiH sidhyati ; kiM0, bhUtapretapizAcamudgalAnAM yadalaM, punAlAdInAM vAdhA pIDA saiva dhunI nadI tasyAM grISmastacchoSakatvAt , tathA bhISaNatamA ye AmayA''dayastepAM yadvikRtisthAma tadrUpA biyAmA rAtristatra aryamA sUryastayapohakatvAditi, pArthaH // 23 // zrIspardhAsu parAGmukhI kSitibhujAM cetazcamatkAriNI sarvAzodayinI yazodhavalitabrahmANDabhANDodarA / yannAmasmaraNAt sameti vadane vidyA'navadyAdarA pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vH||24|| ___ yannAmasmaraNAt anavadyAdarA vidyA vadane sameti ; kIdRzI, zrIspardhAsu parAGmukhI bhagavannAmasmaraNAd yA vidyA labhyate tadvidyA'nubhAvena zrIrapi prApyate iti zriyo'spardhitA, tathA kSitibhujAM rAjJAM, cetacamatkAriNI; punaH,sarvAMzairudayinI, yazasA , dhavalitaM brahmANDamANDodaraM yayeti sA, pArzva iti0 // 24 // pratyarthikSitirAjavArijadRzAM vaidhavyadIkSAspRzAM sarvaizvaryabhujAM bhujArjitalasanniHzeSadiksaMpadAm / Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / yannAmasmaraNAd nRNAmanudinaM rAjJAM puro gauravaM pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vaH // 25 // yannAmasmaraNAd nRNAM rAjJAM puro'nudinaM gauravaM bhavati rAjaprasAdaH syAditi, rAjJAM kiM0, pratyarthikSitirAjavArijadRzAM vairinRpanArINAM vaidhavyadIkSAspRzAM vidhavatvadAyinAM punaH, sarvaizvarya samaprabhutvaM bhuJjantIti teSAM punaH bhujAbhyAmarjitA lasantyo niHzeSadiksaMpado yaisteSAmiti, pArzvaH 0 // 25 // aSTotkRSTatapaHsuradrukusumaM zaktisphuravyaktayo devAnAmapi durlabhAH sumahimAnIrandhranIrAbdhayaH / yannAmasmaraNAd bhavanti vazagAH sarvarddhayaH siddhayaH pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vaH // 26 // 556 , yannAmasmaraNAt aSTasiddhayo vazagA bhavanti, kiMlakSaNAH, utkRSTaM yattapastadrUpo yaH suradruH kalpavRkSastatkusumaM tapaHprabhAvAdevaitA jAyante, tathA zaktyA sphurantyo vyaktayo vizeSA yAsAM tAH, tathA devAnAmapi durlabhAstapasvibhireva labhyatvAt, tathA sumahimArUpanIrandhranIrasyA'bdhaya iti tathA sarvA Rddhayo yAbhyastAH pArzvaH pA0 // 26 // pratyarthivrajavaktracandratamasaH karpUrakundojjvalakSIrakSAlitaRkSarAjarucayaH saMruddhavizvodarAH / yannAmasmaraNAd bhavanti bhuvane sasphUrtayaH kIrtayaH pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vaH // 27 // yannAmasmaraNAt kIrtayaH sasphUrtayaH sadIptayaH, bhavanti ; kiMlakSaNaH, etyarthitrajo vairitrajastasya vaktracandve tamaso rAhurUpA Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH srgH| 557 stadgrAsakRttvAt, tathA karpUrakundAjvalakSIrakSAlitaRkSarAjazvandrastadvad ruciryAsAM tAH, tathA saMruddhaM vizvasyodaraM yAbhistAH, pArtha iti0|| 27 // pUrvasthapraNavena kAmadaramAbIjaujasA'rhajupA zrIcintAmaNipArzvanAthapaTunA prAnte namaHsvAhinA / yannAmasmaraNena mantravidhinA svIsyAdavazyaM jagat pArzvaH puNyapayojinIdinamaNizcintAmaNiH pAtu vH||28|| yannAmasmaraNena mantravidhinA jagat svIsyAd vazIbhavati, mantravidhinA kiM0,pUrvasthaH prathamasthAyI praNava oGkAro yatra tena, tathA kAmadaM ramAbIjaM tayohIGkArazrIGkArayoH ojo balaM yasmiMsteneti, tathA arha iti padajupA, tathA zrIcintAmaNipArzvanAtha iti nAnA paTunA, tathA prAnte namaHsvAheti padadvayI yasmisteneti, 'oM hIM zrIM arha zrIcintAmaNipArzvanAthAya namaH svAhA' ityanena mantreNa, zrIpArzvanAmasmRtermahinA jagad vaze bhavati pArtha ityAdi0 // 28 // yakSmA''dyugrarujAvikAranikaradhvaMsaikadhanvantariH phullahAlatamAlatAlaphalinInIlotpalazyAmalaH / astu svastimanomanoratharamAdAnakadevadrumaH pratyamaH prathitaH prabhuH prakaTitazcintAmaNiH shrmnne||29|| cintAmaNiH prabhuH pratyagro navaH, prakaTitaH prathitaH zarmaNe'stuH kIdRzaH, yakSmA''dyugraruNAvikAranikarasya rAjayakSmA''didurvArarogatajasya dhvaMse ekadhanvantariH, punaH, phulladdhAlA ye tamAlatAlAzca phalinI nIlotpalAni ca tadvat zyAmalaH zyAmo nIlavarNaH zyAmanIlayorekyAt, punaH, svastimanasAM kalyANA Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 558 vijayamazastyAm / smanAM sumanasAmiti manoratharamAdAne eko'dvitIyo devadrumaH kalpadruriti // idaM stotraM paJcatriMzattamamANaM granthakatraiva kRtamasti, paramatra tAvadeva yojitaM tena tadeva vyAkhyAtamiti ||29|| ityAmodamanoharairbahutarairvirNya varNairnavaiH kAvyaiH puSpabharairivottamaguNairabhyarcya rucyaM jinam / sUriH saGghasamakSamakSatasukhotkarSa saharSa tadA nAmA'muSya jineziturvijayayukcintAmaNIti vyadhAt 30 iti pradarzitarItyA, Amodena harSeNa parimalena ca manoharaiH, punaH, bahurairnirvarNyavarNaiH navaiH puSpabharairiva uttamaguNaiH kAvyaiH rucyaM jinaM abhyarcya prapUjya, sUriH amuSya jinezituH prakaTitasya cintAmaNipArzvasya, vijayarAjye prAdurbhUtatvAd vijayayukcintAmaNIti vijayacintAmaNiriti nAma, saGghasamakSaM akSatasukhotkarpe, punaH, saharSa vyadhAdakaroditi // 30 // matvA'tyAgrahamAptamArgadiviSanmArgAbhramArgadhvajaH sAdhvAcAravicAracAruracanAcAturyabhRt sUrirAT / zrIsUrIzvarahIrahIravijayazrIpAdukApAvite " saGghollAsakare sikandarapure cakre caturmAsakam // 31 // , surirAd tataH sikandapure'tyAgrahaM matvAsrthAt saGghasya, caturmAsakaM cakre kiMlakSaNe pure, zrImUrIzvara hI rahI ra vijayAsteSAM zrIpAdukAbhyAM pAvite, ataH saGghalAsakare mUriH kiM0, AsAnAM mArga AcAraH sa eva divipanmArgo vyoma tatra abhramArgadhvajaH sUryaH, tathA sAdhUnAmAcAravicArasya cArvI yA racanA tasyAM cAturyabhRt // 31 // Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poDazaH srgH| tRtIyapratiSThA'dhikAramAhatatrAbhUlahuA'bhidhaH sadabhidhaH zrAddhaH sudharmaikadhI-. rahadvAkkatakena pAvanamanaHpAthAH sanAthaH zriyA / bimbaM kAritavAMzca sa svavibhavaiH zrIvaizvaseniprabhoH . sanmammANikhanerdalena dalitaklezaH sadodAradRk // 32 // . tatra sikandarapure, lahuA'bhidhaH sadabhidhaH satkhyAtiH, zrAddho'bhUt , sa zrIvaizvaseniprabhoH zAntaH, sanmammANikhanidalena svavibhavairSimbaM kAritavAn , sa ki0, arhatAM vAgeva katakaM tena pAvanaM manaHpAyo yasyeti saH, zeSaM spaSTam // 32 // saGghakhAntazikhaNDizAvasukhadairvRndairivAmbhobhRtAM vizvAnandakarairmahAmahabharaiH praSThAM pratiSThAM tdaa| tasyAtyadbhutavaibhavavrajabhuvo devasya divyazriyaH sAndrA''nandanibandhane'hanizubhe zrIsUrisiMho vyadhAt33 ___tadA bimbaniSpatteravasare, tasya divyazriyo devasya zrIzAntaH, pratiSThAM zrIsUrisiMho mahAmahabharaiH praSThAM zubhe'hani vyadhAt ; mahabharaiH kiM0, saGghasya svAntameva zikhaNDizAvo mayUrabAlastasya sukhadaiH ambhobhRtAM meghAnAM vRndariva, tathA vizvAnandakarairiti, devasya kiM0, atyadbhutasya vaibhavavrajasya bhuvaH sthAnasyeti, ahani kiM0, sAndrAnandasya nibandhane nidAne // 33 // tasyAM pratiSThAyAmanyat kiM kRtavAn ? tadAhatasminneva dine dinezamahasAM mitre sadAmodabhRtpadmollAsini vijJanandivijaye zrIvAcakIyaM padam / sUrIndraH pradadau sadodayakarI vidyAmivAvadyahAM Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 560 vijayaprazastyAm / zrIvidyAvijayAbhidhe'pica gaNau vidvatpadaM zrIpadam // 34 // sUrIndrastasminneva dine : pratiSThAdine, ki0, dinezamahasAM mitre sUryamahatulye, sUryamahasi dine ca kiM0, san Amodo harSaH gandhazca tadyuktA yA padmA lakSmIH, anyatra tayuktaM yat padma, ityAdi zeSaM sugamam ; vijJanandivijaya zrIvAcakIyaM padam , apica punararthe, vidyAvijayAbhidhe gaNau svaziSye mUripadayogye, vidvatpadaM paNDitapadaM, pradadau; utprekSyate-adayahAM pApApahAM, punaH, sadodayakarI vidyAmiveti spaSTam // 34 // nirgranthendrasabhAsabhAsu subhagastasmAd vijahe purAt stomaM sAMtamasaM haran haririva vAtairgavAM sarvataH / dharmA'naghasUrimantrajavidherArAdhanAlAlaso lATApallipurI mahebhyamanujAM smaiti prabhAsaMnibhAm // 35 // nimranthendrasabhAsabhAsu sUrisabhAsamUheSu, "sabhA samUhe" ityanekArthatvAt , subhagaH zrImUristasmAt purAt vijahe vihRtavAn , kiM kurvan , sAMtamasaM AndhakAraM stomaM, gurupakSe bhAvAndhakArastomaM, haririva sUrya iva, haran , kairityAha-gavAM girAM kAntInAM ca bAtairiti, ka jagAmetyAha-lATApallipurI lADolinAmnI purI, guruH kiM0, mUrimantrajavidheH ArAdhanAlAlasaH, purI kiM0, prabhAsaMnibhAM alakAtulyA, zriyeti, zeSaM spaSTam // 35 // jIvAnAmabhayapradAnapaTahasyodghoSaNAbhUSite zrIsaGghAdararAjite pravaradRkpaurotkarabhrAjite / lATApallipure purA'hitapure bhAsvatkalAbhRdvare tasthau dhyAnakRte dine'tha dinakRttulye tamone guruH||36|| . pUrvArdhaM sugamam ; uttarArdhavyAkhyA yathA-lATApallipure ki0, Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH sargaH / 561 . purA'hito mahAdevastatpure tattulye, tadvizeSaNaM yathA- ekatra bhAsvatkalAbhRdbhiH, anyatra bhAsvatkalAbhRtA candreNa vare zreSThe, pu. nardine kiM0, tamoghne ekatra pApahare, anyatra timiraghne, atha gurunakRte tasthau // 36 // muJcan SaD vikRtIH sRjannatizayAt SaSThASTamAdyaM tapaH projjhaMzvA'navadhAnatAmavadalan klezAlayaM saMlayam / kAryANyakSarapaddhaterlikhanatazcAjJApayannAtmanaH ziSyANAmatha mantrarAjamanaghaM naktaM divA ca smaran // 37 // suzliSToSThapuTaH sukhAsanasamAsInaH prasannAnano nAsAnyastavilocanaH pariharan sparza radAnAM radaiH / kAmaM kamramanA manoharatarAmAkalpakeliM vahastiSThannindradizi tyajan giri ratiM dhyAnaM dadhau zrIguru : 38 anayorvyAkhyA- zrIgururdhyAnaM dadhau kiM kurvan, SaD vikRtIH muJcan tyajan punaH, atizayAt Adhikyena SaSThA'STamAdyaM tapaH sRjan nirmApayan, caH punararthe, anavadhAnatAM vaiyamyaM projjhan, tathA klezAlayaM saMlayaM nidrAM avadalan, punaH kAryANi AhAranIhArAdIni, AtmanaH ziSyANAM akSarapaddhaterlikhanataH AjJApayan, tathA'naghaM mantrarAjaM surimantraM, naktaM rAtrau divA ca smaran ||37|| punarguruH kiM0, suzliSTaM oSThapuTaM yasya saH, punaH, sukhAsane samAsInaH, tathA prasannAnanaH, tathA nAsAnyasta vilocanaH, punaH, radaiH dantaiH radAna asaMspRzan kAmaM atyartha, kAM mano yasyeti saH, punaH, manoharatarAm Akalpake liM dhyAnayogyavepalIlAM, vahan, punaH, indradizi pUrvadizi tiSThan tathA giri ratiM 'tyajan vacanoccAraM pariharanniti / / yugmavyAkhyeyam // 38 // 72 Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 562 vijayaprazastyAMm / dhyAnI sUrivaraH samAhitamanA mudrAmanidrAM vahazcUleva gireH sthiratvabhRdaraM bheje suvarNaDhibhUH / mene cAtra janairviraJciriva yaH padmAsanastho guruH sAkSAt kaizvidamAni manyubhidayaM svAmI pinAkIva c|39| ___ dhyAnI dhyAnavAn , punaH, samAhitaM samAdhisaMpannaM mano ya. sya saH, tathA anidrAM jAgarUko mudrAM vahan , mUrivaraH RbhugiremaroH, cUleva sthiratvabhRt , bheje'zubhat , ata eva suvarNAH zobhanA RddhayastAsAM bhUH, pakSe suvarddhibhUH spaSTaM , caH punararthe, yaH punarguruH padmAsanasthaH san , janairvirazciriva mene brahmeva jJAtaH, tathA kaizcit ayaM svAmI sAkSAt pinAkI maheza iva, kiM0, manyubhid yajJabhit , pakSe kopabhit , amAni mene // 39 // sAkSAdIpa iva prakAzanipuNaH zrIsUrimantro manaHsadmanyasya vibhorbabhau tatatamaHpUraM haran bhAnuvat / bhAti smenduriva prasiddhipaTunA cchAyAdharatvena ca svarvApIvahavat kSipan ghanamaghaM sarvajJacetoharaH // 40 // __ asya gurormanaHsadmani sUrimantraH sAkSAdIpa iva prakAzanipuNo vabhau, kiM kurvan , bhAnuvat tatatamasAM vistIrNapApAnAM dhvAntAnAM ca, pUraM haran , punaH, chAyAdharatvena induriva, punaH, sva. pyiA vahavat gaGgApravAha iva, bhAti smeti, zeSaM sugamam // 40 // dhyAnaM dhanyatamaM tadatra sRjatastasya prabhAvAtprabhoH saMpUrNa bhavati sma vismayamayaiH zastaiH samastaM jagat / tejobhirdalitAndhakAranikaraiH sAmodapadmAkaraibhIsAM bharturivodayaM vidadhataH sasphUrtimUrtizriyaH // 41 // Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poDazaH srgH| 563 atra tad dhyAnaM sRjataH prabhostasya prabhAvAt jagad vismayamayaiH zastaiH maGgalaiH, pUrNa bhavati sma ivetyupanaye, yathA udayaM vidadhato bhAsAM bhartuH sUryasya, tejobhirjagat saMpUrNa bhavati, tejobhiH kiM0, dalito'ndhakAranikaro mairiti, sAmodaH padmA.. karo yebhyastairiti, zeSaM sugamam / / 41 // evaM saMsmarataH smarasmayabhidAdigvAsasazvetasazcintA'tItaphalapradAnanipuNaM zrIsUrimantraM guroH / sadyaH prAdurabhUt suviMzatibhujabhrAjiSNudRg yakSarAD yakSAdhIza ivarddhikRd mukuTayana hastau vihstetrH||42|| . evaM anayA rItyA, guroH kiM0, smarasmayabhidAyAM digvAsasaH zambhoH, mUrimantraM saMsmarataH kiM0, cetasazcintA'tItaphalapradAnanipuNaM japataH sataH, tribhirmAsaiH, suviMzatibhujaijiSNurdag darzanaM yasyeti saH, yakSarAd prAdurabhUt prakaTIbhUta iti, kiM0, vihastetaro'vyAkula iti, kiM0, hastau mukuTayan kRtAaliriti, punaH, yakSAdhIza iva dhanadavat RddhikRt , sa hi zrIda iti, prasiddhazceti // 42 // muktAlImiva dantakAntipaTalI prAduSprakurvan puraH proce puNyajano janonnatikRtI deyaH svapaTTaH prbho!| zrIvidyAvijayAbhidhasya viduSastvabimbamevAstyayaM procyaivaM ca tirodadhe dadhiyazA dakSaH sa ykssaagrnniiH||43|| - prAdurbhUya kimuvAcetyAha-he prabho! zrImUre !, zrIvidyAvijayAbhidhasya vidupaH paNDitasya, svapaTTo deya iti,puNyajano yakSaH, janonnatI kRtI vijJaH, muktAlImiva dantakAntipaTalI prAduSpakuven prakaTayan , puro'rthAd guroH, proce uktavAniti, ayaM vi Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 564 vijayAzastyAm / dvAn tvadvimvamevAsti, evaM procya coklA, tirodadhe antarito'bhUt , dadhivadujjvalaM yazo yasya saH, dakSo yakSAgraNIryakSamukhyaiti / / 43 / / dakSAM yakSapatervicAracaturAM vAcaM sa vAcaMyamAdhIzastAM ca nizamya hRSTahRdabhUt kekIva meghadhvanim / niSpratyUhamabhUdathepsitadhanA dhyAnasya pUrtiH prabhoH zastaiH saMghamanorathairjaladharaiH kSetrasya dhAtryA ythaa||44|| savAcaMyamAdhIzaH mUriH, ca punaH, tAM yakSapaterdakSAM vicAracaturAM vAcaM nizamya meghadhvani kekIva hRSTahad abhUta; atheti avadhiprAptau, prabhoH IpsitadhanA niSpatyUhaM dhyAnasya pUrtiH abhUt , kaiH, zastaiH prazastaiH, saMghamanorathaiH, yathA kSetrasya dhAnyAH pUrtirjaladharaiH syAditi // 44 // cazcaccIvararamyaratnarajatasvarNAdisabastuno dAnairarthiSu varyatUryaninadaiH sanmauktikasvastikaiH / gItaizcaJcalacakSuSAmiti mahAna saMghe'naghe kurvati dhyAnA''sthAnagRhAd dhanAdiva zazI mudbhUH prabhurniryayau45 ___ caJcad manojJaM cIvarAdi yadvastu tasya pratItasya, arthiSu dAnaiH, tathA varyatUryaninadaiH, tathA sanmauktikAnAM svastikaH, punaH, cazcalacakSupAMsadhvastrINAM, gItaiH, ityAdirItyA mahAn utsavAn, anaghe saMghe kurvati sati,prabhuHzrImUriH,dhyAnA''sthAnagrahAd niryayau nirgatavAn , yathA ghanAt zazI candraH, ato mudbhUH harSasthAnamiti // 45 // saMghavAntasarojarAjimabhitaH prItiM nayastAmasaM Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poDazaH srgH| stomaM maMzca kuvAdikauzikadRzAM sAndrAM ca nidrAM dadat / zRGgaM pUrvagireriva dyutipatiH siMhAsanaM sUrirAT sadyo'laGkRtavAn maharSivRSabhaiH saMstUyamAno muhuH // 46 // ___ sarirAd siMhAsanaM alaGkRtavAn ityanvayaH; kaH kimiva, dhunipatiH sUryaH, pUrvagireryathA zRGgaM alaGkurute, mUriH sUryazca kiM0, saMghasya svAntarUpasarojarAjim abhitaH sarvataH, prIti nayan, ca punaH, tAmasaM pApasaMvandhinaM dhvAntasaMvandhinaM ca,stomaM samUha, nan; tathA kuvAdikauzikadRzAM paravAdighUkanetrANAM, sAndrAM nidrAM dadad dadAnaH, tathA maharSipabhairupAdhyAyAdibhiH sAdhubhiH, pakSe mATharAdyaiH sUryapArzvavartibhiH, navyakAvyakaraNAdinA muhurvAraM vAraM, saMstUyamAnaH; iti mUrimUryayoH sAdharmyAt samAnameva vyAkhyAnam // 46 // dhyAnenA'tivinAzinA'tizucinetyAtmArthasiddheH phalaM hRdyaM hRdyavadhArya zauryasadanaM zrIsUrikaNThIravaH / asyodyApanakaM cikIrSuriva sa zrItIrthayAtrAbhidhaM yAtrAM kartumanAstataH puravarAt prAcIcalat pAraNe // 47 // - zrIsUriSu kaNThIravaH siMhaH, dhyAnena abhyantaratapasA, a. tivinAzinAtizucinA paramapavitreNa, hRdyaM manojJa, Atmano'rthasiddheH phalaM avadhArya zrItIrthayAtrA'bhidham asya udyApanaka cikIrSuH kartumicchariva, tataH purAllATApallinAmnaH, yAtrA kartumanAH pAraNe cAturmAsakasya prAcIcalat calati smeti // 47 // bhUyasrtha namasyayA phalamayaM khaM janma janmipriyaH kurvan zrIiladurganIvRti mahAtIrthAspade'thAgamat / Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / zrIjainapratimAH prabhuH pratipuraM sAkSAdiva zrIjinA nAnamya prabhupaurapUjitapado dezAd nivRttastataH // 48 // ... atha tatazcalitaH prabhurbhUyasAM tIrthAnAM namasyayA khaM janma phalamayaM phalavat kurvan ; kiM0,janmipriyaH prANivallabhaH, iladurganIkRti IDaradeze, mahAtIrthAnAM giriziraHsthazrIRSabhadevAdInAM Aspade, agamat / tatra ca pratipuraM sAkSAt zrIjinAniva zrIjainapratimA Anamya, prabhuH zrIiladurgarAd tena, pauraizcAmAtyAdibhiH pUjitapadaH san , tato dezAd nivRtto gUrjaratrAsaMmukhaM calitaiti // 18 // tAraGgAdiSu puNyapoSiSu mahAtIrtheSu tIrthaGkarAn nalA saMghasakhaH kramAkramavidAM mukhyo maharSIzvaraH / nIvRnnirjaragUrjarAkhyaviSayAlaGkArahArIbhavan sindhuH sindhumivA'parAGkamavizat saurASTrarASTraMkramAt 49 __kramavidoM kalpavidAM mukhyaH,sa maharSIzvaraH mUriH, puNyapopiSu tAraGgAdiSu mahAtIrtheSu, tIrthaGkarAn zrIajitanAthAdIn , natvA saGghasakhaH san , kramAd nIvatsu dezeSu nirjaro deva iva ninirjaro yo gUrjarAkhyaviSayastasyAlaGkArAya hArIbhavan gUrjaramaNDalaM pAvayan ,saurASTranAmAnaM rASTra dezam , avizat praviTavAniti, yathA sindhunAmnI nadI, aparAGka pazcimAbhUSaNaM, sindhuM samudraM, vizati tathetyarthaH // 49 // zrImatsaGghayutena tatprathamataH zrIbhUriNA sUriNA . yAtrA siddhadharAdharasya vidadhe tIrthasya tiirtheshituH| sUriH sUrijagadguroH padayuganyAsazriyA'bhyunnate zrImatyunnatanAmadheyanagare gantuM pravRttastataH // 50 // Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 567 poDazaH srgH| . tatra tatprathamataH saGghayunena zrIbhUriNA zrImariNA tIrthezitustIrtharAjasya, zrIsiddhadharAdharasya zatruJjayasya tIrthasya,yAtrA vidadhe kRteti tataH mUriH zrIvijayasenamUriH, mUrijagadguroH zrI. hIrasUreH,padayuganyAsazriyA'bhyunate zrIunnatanAmadheyanagare UnAkhye, gantuM pravRtta iti // 50 // gavA hIrajagadguroH padayugopAstyA khaMmAsUtrayan pUtaM tatra kiyadinI dinakarotsarpatpratApaH prbhuH| zrIsaGghAnaghasiddhisiddhataTinIgaurIguruH zrIguruH padmollAsakaraiH karairiva ravezcakre pratiSThAM kSaNaiH // 51 // tatra gatvA kiyadinI yAvat hIrajagadguroH padayugopAstyA svam AtmAnaM pUtaM pavitram , AsUtrayan racayan , prabhuH kSaNairutsavaiH, kiM0, ekatra padmAyAH, anyatra padmAnAM paGkajAnAM ullAsakaraiH,ata eva raveH karairiva mUryakiraNairiva, pratiSThAM cakre,prabhuH kiM0, dinakarastadvadutsarpatpratApaH, tathA zrIsaGghasyA'naghA sidireva siddhataTinI ganna tamyAM gaurIgurubhavAnIguruhimAdririti yAvat // 51 // sUryeNeSa nabhaH punaH punaridaM nAbhauzituH sUnunA khaiH pAdairadhigamyate sma vibhunA tIrtha sadA'narthahat / sevA'syA'sukhavallipallavahimaM tat sAMprataM naH punamalaiva punarIyivAn munipatiH zatruJjayorvIdharam // 52 // - iMda tIrtha nAbhIzituH sUnunA zrIRSabhadevena, punaH punaH khaiH pAdaiH adhigamyate smA''zritamiti, yathA sUryeNa nabhaileti dRSTAntaH, tat tasmAt , asya sevA, kiM0, asukhavallipallaveSu himamiva himaM, eSAM naH sAMpataM yuktA, evaM matvA munipatiH Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 568 vijayaprazastyAm / sUriH punarapi zatruJjayorvIdharam iyivAn AgatavAniti // 52 // pAthojanmakaraM gavAM gaNadharaM prauDhapratApoddhuraM dRSTvA sUrivaraM tadA mumudire yAtrArthamabhyAgatAH / lokA mAlavamedapATamarubhUmukhyA asaMkhyA bhRzaM sAmodAH kamalAzrayAH sadalikAH padmA ivA'harmaNim 5 3 tadA tasminnavasare, guruM dRSTrA mAlavamedapATamarubhUmukhyAasaMkhyA lokA ye yAtrArthamabhyAgatAste tadA mumudire harSa prAptA iti, ahamaNi sUrya, padmA iva, yathA padmA aharmaNiM dRSTrA modanteH sUrivaraM sUrye ca kiM0, pAthojanma kamalaM tadvat karau yasya, ravestu padmapANitvAt, tathA gavAM rucAM vAcAM ca gaNa dharatIti, prauDhapratApo duraM spaSTaM, padmA lokAca sAmodAH kamalAzrayA iti tu vizeSaNadvayaM subodham, sadalikA ekatra sallalATAH, anyatra sadbhramarakA ityAdi // 53 // zrIsiddhAdirasAvitaH sukhakaraH sUrIzvaro'sAvitaH zrIsaMghe yugapad babhUvaturubhau prItyai tadA saMgatau / kAmollAsakarau kucAviva payaH pUrNau svamAtuH zizAvabhyetau madhumAdhavAviva jane yadvA vasantA''game // 54 // ito'sau zrIsiddhAdriH zatruJjayaH, ito'sau sukhakaraH sUrIzvaraH, etau ubhau tadA saMgatau yugapat samakAlaM, zrIsaMghe prItyai babhUvatuH, iveti dRSTAntopanaye, yathA zizau mAtuH payaHpUNa, punaH, kAmollAsakarau, kucau bhavataH yadvA'thavA, jane vasantA'game madhumAdhavau caitravaizAkhau, abhyetau prItyai bhavataiti // 54 // sevAM sAdhu vidhAya tIrthatilake bhUyastarAM sAdaraiH Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH sargaH / 569 pauraiH pUjitapAdapadmayamalaH zrIpAdaliptAt purAt / vAtAt pUritapotavad yatipatiH zrIstambhatIrthAzrayazrIsaGghAgrahatazcacAla nagaraM zrIstambhatIrthaM prati // 55 // yatipatiH sUriH, yathA vAtAt pUritaH potaH, tathA zrIstambhatIrthIyasaGghAgrahataH zrIstambhatIrthaM nagaraM prati cacAletyanvayaH / kuta ityAha- zrIpAdaliptAt pAlItANA''khyAt purAt kathaM, tIrthatilake vimalAcale, sAdhu sevAM vidhAyeti, anyat sugamam / / 55 / / preyaH puNyaparicchadaH sukamalaH kAmaM lasanmAnasaH sUrIzaH kavicicacArugamanaH padmAkaraprItibhAk / haMso'mbhojavanImivA'vanimalaGkurvan kramAd vikramI gAGgaM kUlamivA'nukUlacaraNaH zrIstambhatIrthaM yayau // 56 // sUrIzaH avaniM bhUmiM alaGkurvan zrIstambhatIrthaM yayAvityanvayaH, iva yathA, haMsaH ambhojavanIM alaGkurvan gAGgaM kUlaM yAtIti, sUrIzo haMsazca kiM0, meyo vallabhaM puNyameva paricchado yasya, athavA preyAn puNyaH paricchado yasyeti dvayoH samam ; punaH sukamala ityapi dvayoH spaSTam, tathA kAmam atyartha, lasad mAnasaM manaH saratha yasyeti, tathA kavInAM citte, tathA kaveH brahmaNacitte cAru gamanaM gatiryasyeti kavihRdayasaMkrAntatvAt tadgatikatvAcca; tathA padmAkare jJAnAdilakSmyAkare, pakSe taDAge kamalanikare vA prItibhAk; tathA'nukUlacaraNa ityapi dvayostulyam, zeSaM sugamam // 56 // atha guroH saMmukhotsavaM varNayatiAgacchadbhiragopamairabhimukhaM dantAbalaiH sadbalaiH 1 'zrIstambhatIrthAya sacchrI ' iti pAThAntaram / 73 y Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 570 vijayaprazastyAm / siktA bhUrmadavAribhirmugamadastomairivotsaurabhaiH / kumbhebhyaH pracuraiH patadbhirabhitaH sindUrapUrairabhUd bhU raktAbhinavairbharairiva rucAM pAthojinIpreyasaH // 57 // . prabhoH pravezasamaye'bhimukhaM AgacchadbhiH dantAvalaiH hastibhiH, kiM0, agopamaiH parvataprAyaiH, madavAribhiH mRgamadastomairiva utsaurabhaiH pravalasaurabhyaiH, bhUH siktA; tathA pAthojinIpreyasaH sUryasya udgacchattvAta abhinavaiH rucA bharairiva kumbhebhyaH patadbhiH pracuraiH sindUrapUrai-- raktA'bhUditi, kaciditi gamyam // 57 // raGgadisturagaiH prabhoH pravizataH puryA tadA'dhyA babhau skandhAvAra iva pramodapRthivInAthasya saarthonnteH| AsIt puNyamanorathairiva rathai rathyA surathyA tadA devaidyauriva vryvessvsnailokaiH puraM tad babhau // 58 // tadA tatra kSaNe, puryA prabhoH pravizataH adhvA mArgaH, raGgadbhirucchaladbhiH, turagairbabhau zobhate sma, ivotprekSyate-pramodapRthivInAthasya skandhAvAro rAjadhAnI, kIdRzasya, sArthA unnatiH, athavA sArthasya samudAyasyonnatiryasyeti; tathA tadA rathyA puNyamanorathairiva rathaiH surathyA sArthikA, AsId jAtA, tathA varyaveSasya vasanaM AcchAdanaM yeSAM taiH,lokaiH pauraiH, tat puraM dyauH svargaH, devairiva vabhau / / 58 // puryA tatra tadA prabhoH pravizataH prottambhitaizcatvare . reje kAJcanakumbhazAlibhiralaM zrIkAraNaistoraNaiH / bibhratyaH kalasAn jalairgatamalaiH pUrNAn striyo'bhyAgamana rUpairbhUribhiraSTasiddhaya iva svaHkumbhabhRnmastakAH // 59 // Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazaH sargaH / / 571 tadA tatra puryA prabhoH sUreH pravizatacatvare catvare catuSpathe catuSpathe, kAzcanakumbhazAlibhiH, punaH, zrIkAraNaiH toraNaiH protambhitaiH reje, tathA striyaH nirmalairjalaiH pUrNAn kalasAn vibhratyo'bhyAgamane saMmukhA AgatA iti / ivotprekSyate - svaH kumbhabhRnmastakAH ziraHsthakAmakumbhA aSTasiddhaya ivAbhyAgatA iti 59 / / sthAne sthAna udAramauktikabharaiH klRptairlasatsvastikai je bhrAntibharazramAdiva tadottIrNa gaNaijrjyotiSAm / saMruddhAmbaraketuketubhiralaM tIvrAtaponmAthibhiH sacchAyaM puravartma tatra vidadhe pAthodavRndairiva // 60 // gurupraveze sati udArai mauktikabharaiH klRptaiH racitaiH, svastikaiH sthAne sthAne bheje / utprekSyate tadA jyotiSAM gaNaiH bhrAntibharazramAt uttIrNamitra, tathA tatra saMruddho'mbaraketuH sUryo yaistairevaMbhUtaiH ketubhirdhvajaiH, puravartma sacchAyaM vidadhe, kiM0, tIvrAtaponmAthibhiriti vyaktam, pAthodAnAM meghAnAM vRndairivetyutprekSA // 60 // jImUtairiva cAtakeSu payasAM pUrAH prakAmonnataidIyante sma dhanAni dAnivibudhaiH zrAddhairjaneSvarthiSu / vINAveNumRdaGgamukhya vividhA''todyairmudA vAditaiH zabdAdvaitabhRtaM bhRzaM puramabhUd niHzeSametat tadA // 61 // tadA guroH praveze sati, dAniSu vibudhairvicakSaNaiH devairvA, zrAddhairarthiSu janeSu dhanAni dIyante sma yathA prakAmamunnatairjImUtairmedhaiH, cAtakeSu payasAM pUrA dIyante tathA tadA ni:zeSametat puraM mudA vAditairvINAveNumRdaGgamukhyavividhAtAMdyaibhRzaM zabdairadvaitamiva bhRtaM zabdAdvaitabhRtam abhUt // 61 // Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 572 vijayaprazastyAm / iti mahasi manojJe jAyamAne jayazrI bhujayugalavirAjatkandharAbandhuro'yam / raya iva surasindhoH stambhatIrthAndhitIrtha dhanakamalavilAsI sUrisiMho viveza // 62 // iti vyAvarNitarItyA, manojJe mahasi utsave, jAyamAne sati, sarisiMhaH zrIvijayasenamUriH, kiM0,jayazriyo yad bhujayugalaM tena virAjantI kandharA tayA bandhuro ramyaH, sarvatra jayalakSmyA''liGgita iti, itthaMbhUtaH mUriH, stambhatIrthamevA'bdhitIrtha, ka iva, surasindhogaGgAyA raya iva, viveza praviSTaH, sariH rayazca kiM0, ghanA kamalA yeSAM te ghanakamalA mahebhyAstairvilasatItyevaMzIlaH, pakSe ghanaM kamalaM jalaM tena tatra vA vilAsIti, azeSaM zeSaM sugamam // 62 // atra sarge zArdUlavikrIDitaM chandaH, prAnte tu mAlinI; tayorlakSaNaM tu prAgevoktamiti // . . . . . . . . . ..................... itIti kaNThyam / / iti sakalasuvihitasabhAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitapurandaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNavijayagaNiviracitAyAM zrIvijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM SoDazaH sargo'rthataH samarthitaH // Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahama atha saptadazaH srgH| maNamya prathama sArva sarvazreyaHprapaJcakam / atha vitriyate kiJcit svopajhaM sargapaJcakam // 1 // atha mUlasaMkhyAtaH saptadazaH sargaH samArabhyatekhAmI munInAmatha mauktikaugha svarNAdisattoraNahAriNaM saH / zreyAJ zriyopAzrayamastasAda mAdyanmudA mandiramAsasAda // 1 // atha sa munInAM khAmI, kiM0, zriyA caturti saGghazobhayA, zreyAn atiprazasyaH, punaH, astasAdAnAM nirvipAdAnAM mAdyanmudo mandiramupAzrayaM, kiM0, mauktikaiH varNAdibhizca santi prazastAni yAni toraNAni taihAriNaM manojJam , AsasAdetyAgatavAn // 1 // vRttadvayena tameva varNayati-- prAcIpateH saMsadapi prasiddhA saubhAgyamuga yasya puro babhUva / sAlokalokasya tamonihantuH ___ khadyotapotastaraNeribocaiH // 2 // yasyopAzrayasya puraH prAcIpateH zakrasyApi, saMsat sabhA sudharmA nAnI,saubhAgyamuga babhUva khaM saubhAgyagarva mumocetyarthaH, iva yathA, taraNe raveH puraH, khadyotapotaH, taraNeH upAzrayasya ca kiM0, sAlokA upAzrayapakSe sajJAnA lokA yasmAd yatra vA, taraNi. Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 574 vijayaprazastyAm / .. po sAlokAH soyotA lokA yatra tasya, punastamaso'ghasya, pakSe dhvAntasya ca nihanturyAtakasyeti dRssttaantH||2|| gatopamAnapratimAnamenaM dRSTreti naH spaSTatamo'sti tarkaH / cakre bhuvImaM nanu vizvakarmA nAnyo yadIdRg nayanAdhvanItaH // 3 // enamupAzrayaM, kiM0, gate upamAnapratimAne tulApratibimbe yasya taM nirupamaM niSpativimbaM cetyarthaH, dRSTrA no'smAkaM, spaSTatamaH sphuTataraH,tarko vicAro'sti tamevottarArdhenAha nanu nizcitam,imamupAzrayaM, vizvakarmA devavardhakI, cakre, tatrApi hetumAha-yad Ika anya upAzrayo nayanA'dhvani netrapathe, na itaH prApto na dRSTa iti // 3 // sthAne munInAmiha tatra satre zrINAM sthitaH shriishrmnnaadhiraajH| janmodadhau potamivAtatAna mutsaMnivezaM sukRtopadezam // 4 // tatra munInAM sthAne, kiM0, zrINAM satre gRhe, zrIzramaNAdhirAjaH mUriH, sthitaH san ; ivotprekSyate--janmodadhau bhavArNave, potaM mavahaNamiva, tArakatvAt , sukRtopadezam , kiM0, mudA saMnivezam , AtatAneti kRtavAn , vyAkhyAnamiti bhAvaH // 4 // prAsAdabimbAdividhAnapUrva kArApyate yad bhgvtprtisstthaa| zrItIrthayAtrA kriyate'tigurvI gacchAdhipAcAryapadotsavazva // 5 // Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH sargaH / 575 eko'yamupadezo yat- prAsAdavimvAdinirmANapUrvakaM bhagavatpratiSThA kArApyate vidhApyate, dvitIyazcAyaM yat-atigurvI mahatI, tIrthayAtrA kriyate, tRtIyazcAyam ca punaH gacchAdhipAcAryapada - vyA utsavo vidhIyate ceti // 5 // nyAyArjitAnAM nijasaMpadAM sajJAnairjinaiH sphAratamA phalAnAm / gArhasthyabhAjAM gaditA trayIyaM bhUtodbhavadbhAvibhavatrayazrIH // 6 // * sajJAnairjJAnavadbhirjinaiH, nyAyena arjitAnAM nijasaMpadAM gAIsthyabhAjAM gRhamedhinAm, iyaM phalAnAM trayI, kiM0, bhUtodbhavad'bhAvibhavatra atIta vartamAnAnAgatarUpe janmatraye zrIryasyAH sA, sphAratamA'tisphArA, phalatrayI uktapUrvA, gaditA prokteti // 6 // tatra drumANAmiva pArijAta - Aste'bhijAtaH sudRzAM vareNyaH / gAmbhIryadhairyA''diguNAbdhimallaH zrImallanAmA''stikahastimallaH // 7 // tatra stambhatIrthe, drumANAM pArijAta iva, sudRzAM samyagrahaSTInAM vareNyo varyaH, punaH, abhijAtaH kulInaH, zrImallanAmA, kiM0, AstikeSu zraddhAluSu hastimalla airAvaNastanmukhyatvAt punaH kiM0, gAmbhIryadhairyAdayo ye guNAstadrUpo yo'bdhistatra mallo mInastRnnimagnatvAt, yadanekArthaH "mallo mIne" iti, Aste vartate // 7 // kAvyacatuSTayena tasyaiva varNanam - yatkIrtirartikSitikRt samastaM vyApnoti vizvaM vizadA'vatArA / - Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 576. vijayaprazastyAm / jahostanUjeva pinAkapANe. . . . mUrdhAnamAptendukalAvilAsA // 8 // - yasya zrImallanAmnaH zrAddhasya kIrtiH, pinAkapANeH zambhoH, mUrdhAnaM jaddostanUjeva gaGgeva, kiM0, arteH kSayakarI, punaH, vizadAvatArAzubhratvAt , punaH, ata eva AptaH satyaH indukalAvad vilAso yasyAH sA, gaGgApakSe AptaH prAptaH indukalAnAmekasthAnavanitvAd vilAso lIlA yayeti sA, samastaM vizva vyAmotIti // 8 // dAnaramAnaiH prasabhAsamAnaiH . puNyAnurAgairgarimA'marAgaiH / yaH zreSThiziSTaH kalayannihAsti khyAti graheSvarka iva prajAsu // 9 // ___ yaH zreSThiziSTaH amAnairghanaiH dAnaiH, kiM0, prasabhamasamAnainirupamaiH, punaH, puNyA'nurAgairdharmarAgaiH, kiM0, garimA'marA'gairmAhAtmyamerubhiH, graheSu arka iva prajAsu lokeSu, khyAti kalayannastIti // 9 // dAnA''dibhiryaH sukRtairvibhAti caturbhiribhyottama unntaabhaiH| unmUlayan klezalatAvitAnaM dantairivA'svapnapatidvipendraH // 10 // yaH zrImallaH, ibhyottama ADhyamukhyaH, dAnAdibhizcaturbhiHsukRtairdAnazIlatapobhAvaiH, dantaiH asvamapatidvipendraH indrahastIva, sukRtairdantaizca ki0, unnatA AbhA zobhA yeSAM tairiti, kiM kurvan , klezalatAnAM vitAnaM samUham, unmUlayan vibhaatiityuktileshH||10|| Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH sargaH / sarvajJavAcAM zravaNaiH pradhAnapUjAbhirarhatpadapaGkajAnAm / saMsevanaizca vratisattamAnAM ratnatrayIti kriyate'munA'rdhyA // 11 // sarvajJavAcAM arhadgira, zravaNaiH AkarNanaiH, punaH, arhatpadapaGkajAnAM jinacaraNakamalAnAM pradhAnapUjAbhiH viziSTArcAbhiH, ca punaH, pratisattamAnAM sAdhUcamAnAM, saMsevanairbhajanaiH, iti vyAkhyAtasvarUpaistribhirlakSaNaiH, amunA zreSThinA zrImallanAmnA, jJAnadarzanacA - ritrA''rAghanarUpA ratnatrayI, ardhyA zobhamAnA, kriyata iti // 11 // ratnatrayA''vAsanivAsaratna menaM gurUNAmupadezamApya / zreyo'ntarAyakSivihasti mallaH zrImallasAdhuH sa hRdA'tihRSTaH // 12 // 577 gurUNAM bhIvijaya senasUrINAm, enaM pUrvoktam, upadezaM sukRtaphalavyAkhyAnalakSaNaM, kiM0, ratnatrayarUpo ya AvAsastatra nivAsaranaM dIpaM tadudyotakatvAt, Apya prApya zrutveti yAvad; sa zrImallasAdhuH kiM0, zreyasi dharme yo'ntarAyo vighnastasya - kSitau vighnadhvaMse hastimallo gaNezaH, "hastimallo heramve" ityanekArthatvAt, hRdA manasA, atihRSTo'tiharSitavAn // 12 // atha yaccakre tad vRttadvayenAha 9. lakSmIlatAyAH phalametadeva samyag vidazcetasi sa pracetAH / zreSThIza AcAryapadotsavArtha or Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 578 vijayaprazastyAm / marthavyayaM kartumanA manakhI // 13 // zrIgUrjaratrAmarumedapATa__saurASTrasindhvAdiSu maNDaleSu / sarveSvatho kuGkumapatrikANAM pAtrIcakArA'khilasaGghalokam // 14 // lakSmIlatAyAH saMpavalle, etadeva phalaM cetasi manasi, vidan jAnan , sa zreSThIzaH, ki0, pracetAH pramanA haSTamAnasa iti, punaH ki0, kartumanAH kartukAma iti, kiM, arthavyayaM dhanotsarga, kimarthamityAha-AcAryapadotsavArtha gurupaTTadharapadamahotsavAyeti // 13 // zriyA yuktA gUrjaratrA prasiddhA, maravo marusthalInAmakA dezA navakoTTapratItAH, medaMpATaH prAgavarNita iti, saurASTraH zatruJjayojjayantAdritIrthapavitraH, sindhudezaH sindhunAmnyA nadyopalakSitaH,AdizabdAd mAlavamevAtA''digrahaH,tata ityAdimaNDaleSu dezeSu, sarveSvapi samasteSu, akhilasaGghalokaM kuGkumapatrikANAM loke kuMkotarItipratItAnAM, pAtrIcakAra harSapatrakameSaNadvArA AhUtavAniti // iti yugmavyAkhyA // 14 // te svasvadezAd varavastravezAH / yonivezAH samupeyivAMsaH / zrIstambhatIrthe nagare'tha lokAH pAnthA jalA''tye sarasIva zIghram // 15 // atha te lokAH, ki0, varavastrANAM vezaH paridhAnaM yeSAM te, punaH kiM0, zreyonivezAH sukRtasthAnAni, svasvadezAt zrIstambhatIrthe nagare samupeyivAMsaH prAptAH yathA pAnthAH pathikAH, jalA''Dhye sarasi taTAka iti // 15 // Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH sargaH1 579 tatrAtha bhUyAMsa upeyivAMso _ nirgranthasArthAH saparicchadAzca / tuGge vihaGgAH phalapuSpapatra pUrNe ghanacchAya ivAvanIje // 16 // atha tatra nagare, ca punaH, gItArthasArthAH paNDitasaGghAH,ki0, saparicchadAH parikaraparivRtAH, punaH, bhUyAMso bahavaH, upeyivAMsa AgatA iti, dRSTAntamuttarArdhenAha-iva yathA, avanIje bhUruhe, kiM0, tuGge ucce, punaH, phalapuSpapatraiH pUrNe, punaH, ghanacchAye chAyAzAlini, vihaGgAH pakSiNa iti // 16 // ... tairAgataiH saGghajanaiH zriyA''DhyaiH sarvaiH suveSaiH zuzubhe puraM tat / pAthoruhaudhaiH sarasIva kAma ____ mAmodibhiH phullatamA''syakozaiH // 17 // - taiH sajanaiH zriyA''DhyaiH, punaH, suveSaiH zobhanavastraiH, tatra bandire AgataiH, tat puraM zuzubha ityanvayaH; iva yathA, pAthoruhaughaiH pApakaraiH, sarasI saraH, vibhAti, kiM0, kAmam , AmodibhirgandhavadbhiH, saGghapakSe harSavadbhiH, phullatamA''syakozaiH smeratarAnanakumalairiti dvayostulyaM vizeSaNam // 17 // zrIsaGghalokaiH saralAvalokaH __ kokairivAmbhoruhabandhubimbam / vIkSyainamAcAryamahAryavIrya lebhe pramodaH praguNastadAnIm // 18 // zriyA yuktAH saGghalokAH, sAdhusArvAdhAdazrAddhIpAstA, Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 580 vijayAzastyAm / athavA prAktane vRtte saGghajanairiti padasya sadbhAvAt tatra zrAddhazrAddhIjanairiti vyAkhyeyam , atra tu zrIsaGghalokairiti sAdhusAdhvIlakSaNaiH zrIsaGghalokaH saptazatImitairiti zeSaH / punaH kiM0, saralAvalokairniSkapaTamArgadarzibhiH, enamAcArya, kiM0, ahArya hartumazakyaM vIrya yasya taM, vIkSya, tadAnIM praguNaH paTiThaH, pramodo lebhe labdha iti, kokezcakravAkaiH, ambhoruhavandhuvimba sUryamaNDalamiveti dRSTAntotkSe // 18 // atha dazabhiH padotsavasamaye nagaravarNanam - nirdagdhakRSNAgurudhUpadhUma statroddhameti sma tadA tathoccaiH / jajJe yathA pathyapi nirjarANAM joH sutAvat taraNestanUjA // 19 // tadA tasmin mahasi, tatra stambhatIrthe, nirdagdho yaH kRSNAgurudhRpastasya dhUmaH, tathA tena prakAreNa, Urca eti sma uccairgatavAn , yathA nirjarANAM pathi AkAze, jahvoH sutAvat gaGgAvat , taraNestanUjA yamunA, jajJe, zyAmadhUmacchalAd gamane yamunA'pi jAtetyAcaryam / / 19 // dugdhena siktA purabhUrvadhUbhi. babhau tadAsyaiH pratibimbitairdrAk / kArtasvaraistAmarasairanUnA ___ srotakhinI manyubhujAmivAgAt // 20 // punaH, vadhRbhiH strIbhiH, tatpurabhUstIrthapRthvI, dugdhena sikkA satI, tadAsyaistAsAM mukhaiH, ki0, prativimbitaiH saMkrAntaiH, babhau zobhate ma, tatra deze hi vIvAhAdau dugdhena bhUmiH siyata Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 581 saptadazaH sargaH / iti smrtho'ymrthH| ivotprekSyate-kArtasvaraiH kAJcanaiH, tAmarasaiH kamalaiH, anUnA pUrNA, manyubhujAM kratubhujAM surANAmiti, srotasvinI taTinI gaGgA, Agateti // 20 // gAnadhvanistatra pure tadA'bhAt gAndharvavargasya bhRzaM prazasyaH / bhUbhRdvanoAmiva vArivAha___ protsAhitasyA'hibhujAM vrajasya // 21 // tadA tatra nagare, gAndharvavargasya gAyanagaNasya, gAnadhvanigItanAdaH, abhAt zobhate smetyanvayaH; uttarArdhena dRSTAntotprekSe mAha-bhUbhRdvanoA girivanabhUmAviva, ahibhujAM mayUrANAM, bajasya, kiM0, vArivAhena meghena protsAhitasya prahRSTacetasa iti|21|| uttambhitAH zAlidukUlaklaptA rejurdhvajAstatra tdaa'titunggaaH| enAM purIM bhUSayituM prakAma mAgustanUjA iva vaijayantAH // 22 // tatra pure, tadA'tituGgA dhvajAH ketavaH, kiM0, uttambhitA gRhAhAlakazRGgAdau lambitAH,punaH kiM0,zAlibhirdukUlaiH paTTakUlaiH, kluptAH kRtAH, rejuH zobhante smetyanvayaH; ivotprekSate-enAM purI bhUpayituM etanagaravibhUSAkaraNAya, vaijayantasya indradhvajasya tanUjAH putrA iva vaijayantAstanUjAH, AguH prAptA iheti bhAvaH // 22 // sarvatra puSpaprakaraH praklapta statrAbabhau bhRGgabharAbhirAmaH / puNyaprakaSaiH pracuraiH prajAnAM Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 582 vijayaprazastyAm / krIDAvanaM zAkramivAjagAma // 23 // tatra pure tadeti sarvatra saMbandhanIyaM, tena tatra sarvatra puSpaprakaraH paJcavarNaprasUnavrajaH, kiM0, bhRGgabharaibhramarotkarairabhirAmo ramyaH, punaH, praklRpto racitaH san , Avabhau zuzubhe; ivolekSyate-zakrasya idaM zAkaM, krIDAvanaM nandanadanaM, prajAnAM lokAnAM, puNyapraka(rAjagAma mAtamatreti bhAvaH // 23 // sanmauktikasvastikapatiruccai statra pratisthAnamabhAt tadAnIm / ratnAkarairatra mahe nijaddhiH zastA samastairapi DhaukitA kim ? // 24 // tatra pratisthAnaM pratipadaM pratigRhaM vA, sanmauktikasvastiphapatiH muktAphalamayI svastikAvaliH, abhAva bhAti smeti kimityutprekSAyAM, atra mahe AcAryapadotsave, kiM0, ratnAkaraiH samastaiH samudrairapi, nijarddhiH vA zrIH maNimuktAvidrumAdirUpA, daukitA prAbhRtIkRteti // 24 // vyabhAdasau ghausRNagholalipto draGgaH saraGgaH sakalastadAnIm / brahmadrumodyAnamiva prasUna__pujaiH samAkIrNamihAvatIrNam // 25 // asau draGgaH, kiM0, ghosaNena gholena kauDamalepena liptaH, ata eva saraGgaH, sakalaH samasto'pi, vyabhAt zuzubhe; "palAzo brahmapAdapaH" iti vacanAdbrahmadrumodyAnaM palAzavanamitra, iha nagare kiM prasUnapujaiH puSpotkaraiH, AkIrNa avatIrNamuttIrNamiti // 25 // sahallakIveNumRdaGgacaGga Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 583 saptadazaH srgH| bheriimukhaistuurbhrairndhniH| abhyarNavartyarNavanAdamiGa rAsIt tadA zabdamayIva sA puuH|| 26 // satI zobhanA vallakI vINA veNuvaMzavAdyaM loke vAMsalIti pratItam , mRdaGgo mardalaH, caGgo'pi vAdyavizeSo marudezapUrvadezAdiprasiddhaH, athavA caGgA manojJA yA bherI dundubhiH tatpamukhaiH, tUrabharairvAdyavajaiH, kiM0, nadadbhiH vadadbhiH, punaH ki0, abhyarNavartI samIpasthAyI yo'rNavaH samudraH tannAdena mitraiH, sA pUnagarI bambAvatI, zabdamayIva AsIt kevalazabdAdvaitA jAteti // 26 // gAnaiH pradhAnamaMdirekSaNAnAM sA pUrbabhau maJjulamaGgalA''DhyaiH / tAmrAkSakAntAkalakUjitaughai. rudyAnadhAtrIva madhau samRddhe // 27 // madirekSaNAnAM strINAM pradhAnairgAnaH, punaH kiM0, maJjulAni manoharANi maGgalAni maGgalamUlAni zrIRSabhadevazrIzAntinAthavivAhapravandhapuNyaprakAzarAsAdirUpagItAni tairADhyaiH, sA pUnagarI, vabhau; iva yathA, madhau vasante, samRddha saMpanne sati, tAmrAkSakAntAnAM kokilAnAM kalaiH ramyaiH kUjitaudhaiH kAkalInikaraiH, udyAnabhUmirvanasthalItyarthaH // 27 // nRttaM vitenurvaravAranAryaH sarvatra tatrAdbhutakRjanAnAm / gehe surANAmiva hRSTanetrAH khAhAbhujAM trastakuraGganetrAH // 28 // Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 vijayAzastyAm / ___ tatra sarvatra varAH madhAnapAtrIbhUtA vAranAryo vArAGganAH, nRttaM nRtyaM, vitenuzcakruH, kiM0, janAnAmadbhutakRt AzcaryakAri, iva yathA, surANAM gehe svarge, haSTanetrA harSitAkSyaH, svAhAbhujA devAnAM, vastakuraGganetrAH striyo devAGganA iti // 28 // ityutsavaM vismayavallikanda___kAdambinIkalpamudIkSya lokAH / sarve vyamuJcanniha sArvabhauma rAjyAbhiSekotsavadarzanecchAm // 29 // iti kAvyadazakena vyAvarNitasvarUpam , utsavaM mUripadapradAnamahaM, punaH kiM0, vismayavalleH kandastatra kAdambinIkalpaM meghamAlAtulyam , udIkSya dRSTyA, sarve lokA iha nagare, sArvabhaumasya cakravartino rAjyAbhiSekasya darzanecchAM vakSiNavAncho, vyamuzcan -suzcanti smeti // 29 // . . athaikAdazabhiH kAvyaiH zrImallasAdhusatkagRhamanDapAdi varNayakti zrImallanAmA'tha mahebhyamukhyaH saukhyAya pauraprakarasya sdyH|| sanmaNDapaM maNDayati sma sauva- . . ___ gehAGgaNe divyadukUladRzyam // 30 // . atha padamuhUrtAsanne divase, zrImallanAmA mahebhyamukhyaH pauraprakarasya nAgaranikarasya, saukhyAya sauvagehAGgaNe nijamandirAjire, sanmaNDapaM, ki0, divyadukUlaiH prazasyapaTTakUladRzyaM darzanIyaM, maNDayati smetyaracayat // 30 // zrIsaGgharaGgavRSakelidhAma zrImaNDapo maNDanakRt sa reje| Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH sargaH / 585 AkhaNDalAkhaNDalaparSadAtma- janmeva bhuuyHsumnomnojnyH|| 31 // sa maNDanakRt zobhAkArI, zrImaNDapaH AkhaNDalAkhaNDalaparSadAtmajanmeva AkhaNDalasya indrasya akhaNDalA akhaNDA, yadutamabhidhAnacintAmaNinAmakozaTIkAyAM zrIhemAcAryacaraNaiH"khaNDe khaNDalamapi" tena na khaNDalA akhaNDalA akhaNDA, triliitvAdasya zabdasya, akhaNDalA yA parSat sabhA tasyA Atmajanmeva sudharmAsabhAnandana iva, reje rAjati smetyanvayaH; kiM0, zrIsaGghasya raGgan yo vRSo dharmastasya kelidhAma lIlAvezma, pakSe zrIsaGgha eva raGgan yo vRSA indrastatkelidhAma, punaH kiM0, bhUyaHsumanobhirvahupaNDitaiH bahuvidhasuvarNAdipuSpairvA manojJaH, pakSe vahudevairiti // 31 // muktAkalApaiH kalitaH kalAva kAntaH prakAmaM purussottmshriiH| . dugdhodadharmadhya ivorulakSmI sa maNDapo'khaNDatamAM babhAra // 32 // sa maNDapaH dugdhodadheH kSIrasamudrasya, madhya iva akhaNDatamA saMpUrNAm , uru lakSmI vizAlazobhAM, vabhAretyanvayaH; zliSTavizeSaNamaNDapaM ca dugdhodadhimadhyaM ca varNayati-kiM0, muktAkalApairmuktAphalajAlaiH, kalito yuktaH, idaM dvayorapi sAmyam / punaH kiM0, kalAvatAM paNDitAnAm , athavA kalAvadbhiH kAntaH priyaH,athavA kalAvAMzcandramAntadvan kAnta iti, maNDapasya vRttatvAt AhAdakatvAcAyamapi vizepaNAropaH, pakSe kalAvatA candraNa kAntastasya tatrotpannatvAt / punaH, purupottamAnAM sajjanAnAM zrIyaMtra,pakSe purupottamo viSNustasya tena vA zrIyaMtreti, zeSa prAgvat // 32 // Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 586 vijayamazzastvAm tatra pratistambhamabhustadAnIM satsaumanasyA animeSanetrAH / paJcAlikA apsarasaH kimetA etA mahaM draSTumimaM mahAntam ? // 33 // tadA tatra maNDape, pratistambhaM paJcAlikAH putrikAH, abhuH zobhante smetyanvayaH - kiM0, satsaumanasyAH sAdhucittotsAhAH, punaH kiM0, animeSanetrA nirnimeSanayanAH, ivotprekSyate-imaM mahAntaM mahaM draSTuM etAH kim apsarasaH kharvezyAH, etAH prAptAH, kiM0, sat prazasyaM vidyamAnaM vA saumanasyaM sumanobhAvaH, athavA sumanasAM puSpANAM karma amlAnadAmatvAd yAsu tAH satsaunamasyAH, punaH kiM0, animeSanetrA iti tu devAnAM pratItam, etadvizeSaNatrayA visaMvAdi syAdvAdivaco'pi yathA-"aNimisanayamaNakajjasANA pupphadAmaamilANA" ityAdyukteriti // 33 // saGghAnaghAvasthitaye prapaJcimaJceSu paJcAnanapIThapaGkiH / cAva cirazrIH zuzubhe tadAnIM : ramyA vimAnAlirivA''gataiSA // 34 // pazcino vistAravanto ye maJcAsteSu paJcAnanapIThapaGkiH siMhAsanazreNiH, saGghasya caturvidhasya anaghA'vasthitaye manojJAsvasthAnAya, tadAnIM zuzubhe zobhateti yogaH ivotprekSyate - eSA vimAnAlirdevavAhanazreNI, Agateti // 34 // rejuH srajaH SaTcaraNai raNadbhirAlambitAstatra ca saurabhAnyAH / gAnaM sRjantyo'psarasaH kimIyu Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samadazaH srgH| 587 draSTuM mahaM vismayamUlamenam // 35 // ca punaH, tatra maNDape, AlambitAH, punaH, saurabhAbyAH sa. saugadhyAH, sajaH puSpamAlAH, padacaraNabhramaraiH, kiM kurvadbhiH, raNajhiGkAribhiH, rejuH zobhante smeti, kiM0, vismayamUlaM AzcaryakAraNam, ene mahaM draSTuM gAne sRjantyo'psarasaH surAbanAH, IyuH prAptA ityutlekSA // 35 // bhAnti sma tatrAdbhutazAtakumbha___ kumbhAH pratidvAragatoraNeSu / kiM bhAvinaM gacchapatiM disU rUpaiH surUpai rucimAniyAya ? // 36 // tatra pratidvAragateSu toraNeSu, adbhutasya zAtakumbhasya suvarNasya kumbhAH kalasAH, bhAnti smeti saMvandhaH utpekSAmAhakiM0, bhAvinaM bhaviSyanta, gacchapati didRkSurdaSTumicchuH, rucimAn sUryaH, surUpairmanoharaiH rUpaiH, iyAyetyAgataH, rUpairityatra pahutvAd bahubhI rUpairiti zeyam / / 36 // muktAvacUlairnayanAnukUlai rAlambitaiH so'hutamaNDapo'bhAt / akhapnavatrmoDubhirAptadIpta- dIptiprasArairiva zAradInam // 37 // muktAphalajhumbanakaguccha:, kiM0, nayanayoranukUlairAhAda. katvAt , punaH kiM0, AlaMmvitailemdIkRtaiH, sa adbhutamaNDapaH, abhAt zuzubhe, iveti vitarke, AptaH prApto dIpto dedIpyamAno dIptimasAro putivistAro yastaiH, uDabhinekSatraiH, zAradInaM bharatkAlikam , akhapavarma gaganamityutprekSyata iti bhaavH||37|| Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588 vijayaprazastyAm / bhAnti sma tatrAdbhutamAtmadarzA nyastAH pratistambhamudArabhAsaH / sAkSAdivodyotakRte samastA astAndhakArAstapanAH samIyuH // 38 // . * tatra pratistambhaM nyastA AtmadarzA darpaNAH, kiM0, udArabhAsaH sphAratejasaH, bhAnti; udyotakRte AlokakaraNAya, samastAH kiM tapanAH mUryAH, kiM0, astAndhakArAH prahatatamasaH, samIyurivetyutprekSA // 38 // candrodayaistatra vicitracitrai- rejetamAmujjvalamaNDapo'tra / vyomnastalAduttaradasti puSpaM rUpairanekairiva varNanIyaiH // 39 // atra nagare saM ujjvalamaNDapaH, candrodayairvitAnaiH, kiM0, vicitrANi vividhAni citrANi citrakRcitritAni naranArIturagamakaramRgazarabhaRSabhakuJjarA'jagaragiritarururuprabhRtibhaktizaktizUlatomaramudgarakuThArapazuparighapANiprabhUtaspharAsphArADambarapharajIrUpANi yeSu tairvicitracitraiH, athavA vicitracitrai nAzcaryakAribhiH, rejetamAm , atra prakRSTe'rthe taratamAviti vyAkaraNaprayogAt atizobhate smeti, anekaiH, punaH, varNanIyaiH zlAghanIyai rUpaiH, "puSpaM dhanadasya vimAne" ityanekArthatvAt puSpaM puSpakAbhidhAnaM, vimAnaM vyomnastalAd nabhastalAt , uttarat astItyutprekSyate // 39 // divyairdukUlaiH kaladhautakAntA. .. laGkArabhArairmaNimauktikaizca / Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. saptadazaH srgH| , 589 . kRtvA vimAnapratimAnamevaM khaM dhAma dhAmaiSa mudAmudAraH // 40 // pUjyA anUcAnapadapratiSThA kRtyAt pavitrIkurutA'GgaNaM me / zrImallasAdhuH zamisArthanAthA netyetyatho vijJapayAJcakAra // 11 // anayoryugapad vyAkhyA-eSa zrImallasAdhuH svabhrAtRputreNa sAdhusomAkhyena sahitaH, kiM0, mudAM dhAma, ata eva udAraH sphArAkAraH, svaM dhAma gRhaM kRtvA, kiM0, vimAnapratimAnaM sva niprativimbaM, karityAha-divyairdukUlaiH, anyairapi paJcavarNavastrAdibhiH, punaH kaiH, kaladhautena kanakana rUpyeNa ca kAntAramyA ye'laGkArabhArA bhUSaNabharAstaH, punaH, maNimauktikai ratnamuktAdibhiH,katham? evamitivarNitaprakAreNa, sarva nirmAya zamisArthanAthAn yativrajanAyakAn gurUn , etya Agatya, iti vijJapayAnakAra vijJaptavAn , tadeva dvitIyakRttapUrvAna prAha- he pUjyAH ! anUcAnapadapratiSThAkRtyAt mUripadavIsthApanAkAryakaraNAta , me sama, aGgaNaM gRhAGgaNaM, pavitrIkuruta pAdAvadhAraNena pAvanaM vidhIyatAmiti vRttadvayArthaH // iti yugmavyAkhyA / / 40 // 41 // zrIsUrayo'tho samupeyivAMsaH sazrIkamasyA''layamibhyabhartuH / AmodadaM maGkSa valakSapakSA: ste rAjahaMsA iva puNDarIkam // 42 // atho tena zreSThinA vijJaptAH santaH, zrIsUrayo guravaH, saparikarA vAcakapaJcakasapAdazatamitapaNDitayutAH, asya ibhyabhartuH Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayAzastyAm / zrImallanAnaH, AlayaM, ki0, saMzrIkaM vyAvarNitazobhAzAlisvAda , samupeyivAMso lagnAlayamadivasasandhyAyAmiti zeSaH, pathA rAjahaMsAH, kiM0, valakSau ujjvalau pakSI yeSAM te, gurupakSe piThamAvarUpI pakSI, haMsapakSe pakSau picchau, puNDarIkaM kiM0, Amo. dadaM gandhadAyi, AlayaM ki0, harSadAyinamiti dRssttaantH||42|| athASTabhiH kAvyaiH padasthApanAvasarotsavavarNanapUrvakaM ta. darSamAsapakSatithivAranakSatralagnagrahasthitikathanapaTTadharAbhidhAnAdi ca nirUpayatidAneSvamAneSvatha dIyamAne varthivaje kAzcanasaJcayasya / eNIdRzAM bhartRbhRtAGgaNeSu * gAnaM sRjatsUjjvalamaJjulArtham // 43 // tUryeSu varyeSvatha veNuvINA bheryAdiSacaihuzo ndtsu| gAyatsvatho gAyanapuGgaveSu tArakharaM maJjulamaGgalAni // 44 // bhaTTeSu bhUyassu bhaNatsu zastA nyAzIrvacAMsi prasaranmahAMsi / lokeSu pazyatsvatha suprapaJca maJcasthiteSu praNayapriyeSu // 45 // saGghAgrahAbdorjitagarjitena saMprINitasvAntazikhaNDizAvaiH / sUrIzvaraiH koDimadetanUjaH Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH srgH| padmAtanUjairiva ramyarUpaiH // 16 // varSe SaDakSakSitipAlasaMkhye. mAse punarmAdhavanAmadheye / pakSe ca pIyUSamayUkhabhAji tithyAM tathA brahmamukhaimitAyAm // 47 // divye dine preyasa auSadhInAM dhiSNye mRge labdhamRgAGkayoge / yoge'tigaNDe kuzalairakhaNDe zakuntasArthe sukhakRtpracaNDe // // lagne vRSe senduni karkarAzau ___ dhAtrIsute zakrapurohite ca / Aau tulAyAM makare ca rAhau zukre ghaTe'je budhasUryayozca // 49 // . sannandhupAdhyAyapadapratiSThA pUrva ca puurvrssisbhaavtNsaiH| Aropi vidyAvijayAbhirUpe . paTTaH svako'Gkara ivaDivalleH // 50 // __ atha muhUrtavelAyAM arthivaje yAcakanikare, kAzcanasaMcayasya hemastomasya kaTakakuNDalakaTIsUtrakamudrikAderiti, dAnegu, ki0, amAneSu bhUriSu, dIyamAneSu satsu, punaH, bhartRbhRtAm eNIdRzAM sadhavavadhUnAM, gaNeSu, ujjvalena zRGgArarasena maJjulo manojho'rtho yatra, vIvAhAdivat pratiSThAdIkSAdimaGgalyakAryeSu zR. Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 592 vijayaprazastyAm / GgArasyaiva mukhyatvAt , ujjvalamaJjulArtha gAnaM gItagAnam , athavA ujjvalA vilAsinaH nirmalA vA maJjulAzca manoramA arthA yatra tat , sRjatsu kurvatsu // 43 // atha punaH, varyeSu vAditreSu, kiM0, veNuvINAbheryAdayaH pratItAsteSu, AdizabdAt paJcazabdavAdyAdigrahaH, tena bahuzo nadatsu vAdyeSu vAdyamAneSviti, atha gAyanapuGgaveSu gAndharvamukhyepu, tArasvaraM dhIradhvanimadhurAlApamUrcchanAgholanAdipUrvakaM, maJjulamaGgalAni ramyamaGgalamayagItAni, gAyatsu satsu // 44 // punaH, bhaTTeSu bhUriSu AzIrvacAMsi jIva, ciraM nanda, ciraM jayetyAdivacanAni, kiM0, prasarad mahastejo yeSu tAni, bhaNatsu satsu, atha lokeSu, kiM0, suprapazcAH suvistArA ye mazcAH paryaGkAsteSu sthiteSu, punaH, praNayena snehena priyeSu kAnteSu, pazyatsu vilokayatsu, tanmaNDapAdizobhAmiti // 45 // saGghasya Agraha eva yat abdorjitargAjataM meghamahAdhvanistena, saMprINito hRSTaH svAntazikhaNDizAvo manomayUrArbhako yeSAM taiH, kairityAha-koDimadetanUjaiH sUrIzvaraiH zrIvijayasenamUribhiH, kiM0, padmAtanUjaiH kandapairiva ramyarUpaiH // 46 // varSe, kiM0, pad ca, akSANi paJca ca, kSitipAlAzca SoDaza, ityaGkAmagatigaNitaiH saMkhyA yatra tatra 1656 varSe ityAgataM, punaH, mAdhavanAmadheye vaizAkhAkhye mAse, ca punaH, pakSe kiM0, pIyUpamayUkhazcandrastadbhAji zukla pakSe iti, tathA brahmamukhaizvatubhirmitAyAM catujhaM tithyAmiti // 47 // punaH, auSadhInAM preyasacandrasya, divye dine sopavAre iti, punaH, mRge mRgazIrSanAmni nakSatre, kiM0, labdhamRgAyoge saMprAptazazisaMyoge sati, ato'mRtasiddhiyoge satIti mUcitam ; punaH, raviyoge caturthe sati, punaH, kuzalaiH akhaNDe atigaNDe devasikayoge, akhaNDe ghaTikAvyatIte sati, punaH, zakuntAH zakunAsteSAM sArthe, kiM0, sukhakRtsu pracaNDe prakRSTe satIti // 48 // punaH, lagne kRpe vahamAne Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH srgH| 593 suSalagne sati, kiM0, senduni sacandre mUtauM candre sati, eka ucagrahaH, puna:, karkarAzau kulIralagne, dhAtrIsute maGgale, zakrapurohite gurau ca sati tRtIyabhavanamthe, iti dvitIya uccagrahaH, punaH, tulAyAM SaSThe bhavane, AkauM zanau sati, tRtIya uccaH, punaH, makare lagnenavame bhavane, rAhI svabhANI sati, punaH, ghaTe kumbhe dazame bhavane, zukre sati, " kendrastho yo grahaH saumyaH so'yucca iva satphalaH" iti jAtakavacanAdayamayuccaprAya iti, punaH, aje meSe dvAdaze bhavane, budhasUryayordvayoH satoH, meSastho ravirapyucca iti, eteSAM phalAdivicArastu phalagranthebhyo bRhjjaatklghunaatkrtnmaalaavyvhaarcryaadijyotiHshaastrebhyo'vdheyH| sukhAvabodhAya mUripadakuNDalikAsthApanA yathA- . zrI. 19zu. za. 7 // 49 // ca punaH, satI nandiryatra tat sannandi yadupAdhyAyapadaM vAcakapadaM tasya yA pratiSThA tatpUrvakaM, etAvatA tadaiva upAdhyAyapadanandI nirmAya, tataH pUrvapisabhAvataMsaiH pUrvamuniparSacchekharaiH pUjyaiH, vidyAvijayAbhidhAne'bhirUpe paNDite prAjJapadadhAriNi, svakaH paTTaH mUripadarUpaH, Aropi nyasta iti, RdbhivalleH saMpallatAyAH, akrUra ivetyutprekSA // ityaSTakavyAkhyA // 50 // siddhArthanandanajinendravizAlatIrtha Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / rAjyarddhisaMvananamantramivA'nukUlam / nAma vyadhurvijayadeva iti prasiddha 594 pUjyA atha prakaTapaTTadharasya tasya // 51 // atha te pUjyAH paramaguravaH, tasya prakaTapaTTadharasya, vijayadevamRririti nAma vyadhuzcakrurityanvayaH, utprekSyate-siddhArthanandanajinendrasya zrImanmahAvIrasya yadvizAlaM tIrthaM caturvidhasaGgharUpaM tasya rAjyarddheH sAmrAjyazriyaH saMvananasya vazIkArasya anukUlaM hitakArakaM mantramivetyutprekSAlaGkAraH / atra cchanda:parAvRttiH paTTadharasyA'khaNDitanAmA''nayanAyeti tAtparyam // 51 // sarvajJamUrdhAbharaNaM yadAsId rAjA navIno nahi vismayo'yam / sarvAH kalAH kelimadhuryadatra sadyastadAzcaryamabhUd mahIyaH // 52 // eSa navIno rAjA'nUcAnarAda, yat sarvajJamUrdhAbharaNaM sarve ca te jJAH paNDitAsteSAM mRrdhAbharaNaM maulibhUSaNaM, AsIjjAtaH, epa no'smAkaM vismayo nAsti, yataH kAraNAd navIno nUtanaH, rAjA candraH sarvajJasya mahAdevasya mUrdhAbharaNaM bhavatyevetyatra kimAzcaryam 1, paraM yadatrA'smin nave rAzi, sarvAH kalAH kelimadhuzcakuH, tad mahIyo mahad, AzcaryamabhUjjAtam, nave hi candre sarvAH kalA notpadyanta iti yataH "jIrNacandro yatkalAzreNizAlI" ityAdivacanAditi bhAvaH // 52 // " " nyastaH svakIyaH sma vibhAti pUjyapAdairanUcAnavare'tra paTTaH / bhAsAM samUhastamasAM sapatnaiH > Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH srgH| prollAsipadmo viSamArciSIva // 53 // - pUjyapAdairgurubhiH, atrA'smin anUcAnavare zrIvijayadevasUrau, nyastaH paTTaH vibhAti smetyanvayaH; bhAsAM samUhaH kiraNagaNaH, kiM0, prollAsipamaH vikAzikamalaH, paTTapakSe prollAsinI padmA yatra saH, tamasA sapatnaiH tamo'rAtibhiH sUryairiti, vipamAcipi kRzAnAviveti dRSTAntaH // 53 // paTTastapAgacchapateH paTIyAn ziSye'tha paTTe'tra vibhAti caiSaH / anyonyamAsIdanayorbalayoH zobhA dvipadvivanayorivoccaiH // 54 // tapAgacchapateH zrIvijayasenasUreH, paTTaH ki0, paTIyAn paTuH, atra zrIAcArya ziSye vibhAti, ca punaH, atra paTTe gurupaTTe, epa ziSyaH zrIanUcAnalakSaNaH, vibhAtItyanvayadvayam , anayoIyoH paTTAnUcAnayoH, kiM0, balobalasya RddhiH yayostayoH balazAlinoriti, dvipadviDvanayoriva kesarikAnanayoriva, zobhA AsIt / katham?, anyonyaM parasparaM, yathA vanena siMhaH, siMhena ca vanam tathA paTTenA'nUcAnaH, anUcAnena ca gurupaTTa iti, dvayoH zobhA jAteti tasvam // 54 // zrImallanAmnA. gRhiNA tadoccai vicitau shriitpgcchnaathau| bhAtaH sma tau kAJcanarUpyarUpai. dasrAvivA'svapnataruprasUnaiH // 55 // tadA tatrotsave, zrImallanAmnA gRhiNA zrAddhena, tau dau zrItapagacchanAyau bhaTTArakAcAryo, arcitau pUjitau santau, bhAtaH Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 596 vijayaprazastyAm / smeti, kairityAha- kAJcanarUpyayoH svarNarajatayoH rUpairnANakaiH, yadAha zrImAcAryo'nekArthasaMgrahe "rUpaM tu lokazabdayoH pazAvAkAre saundarye nANake nATake'pi ca" iti kaiH kAviveti dRSTAntamAha dasrau azvinIkumArAviva asvamatarumamUnaiH kalpapAdapapuSpairiti bhAvaH // 55 // AsIt tapAgaccha ihAmunaiSa zrImAnanUcAnapurandareNa | udyotavAnambujabandhuneva labdhAvalokaH sakalo'pi lokaH // 56 // amunA'nena anUcAnapurandareNa AcAryendreNa, iha jagati, epa tapAgaccha zrImAn AsIdityanvayaH, yathA sakalospi lokaH, kiM0, labdho'dhigato'valoko yena saH, ambujavandhunA 'sUryeNaiva, udyotavAn bhavati tatheti / / 56 / / nRNAM sa vAtsalyamatucchamacchacetAzcakArAtha mahebhyamukhyaH / zrI mallanAmA'tyabhirAmabhojyaiH puSpairalInAmiva puSpakAlaH // 57 // atha sa mahebhyamukhyaH zrImahanAmA, nRNAM AgatAnAM narANAM, vAtsalyaM, kiM0, atucchaM cittavittayoH pRthutvAt, atyabhirAmai ramyaiH bhojyaivakAra kRtavAn, yathA puSpakAlo vasantaH, puSpaiH prasUna, alInAM bhramarANAM, vAtsalyaM kurute tatheti // 57 // saMtoSayAmAsa samastameSa vedhairvaraiH saGghamaghAbhighAtI / 'lairjagatkautukakluptayanai Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH srgH| - 597 vRndArakANAmiva vRndamabdhiH // 58 // eSa zreSThI kiM0, aghAbhighAtI pApApahArI, samastaM saGgha caturvidhamapi, varai paiH yathArhamahAdhya vastraiH, saMtoSayAmAsa; iva yathA, ratnaiH ki0, jagatAM yatkautukaM tatra klRpto yatno yaistaicaturdazaratnalakSmIkaustubhapArijAtadhanvantaricandroccaiHzravasturaGgamai- . rAvaNavAraNarambhAprabhRtibhiH, vRndArakANAM devAnAM, vRnda, abdhiriveti dRSTAntaH // 58 // saGghAgrahAt zrItapagacchadhuryaiH pUjyairupAdhyAyapadaM pradattam / meghAdikAnAM vijayottarANAM medhAvinAM tatra mahe mahIyaH // 59 // . . tatra mahe zrItapagacchadhuryaiH pUjyaiH paramagurubhiH, saGghAgrahAt , meghAdikAnAM punaH, vijayottarANAM medhAvinAM paNDitAnAM meghavijayAnAM vibudhAnAM, upAdhyAyapadaM pradattamiti // 59 / / cakre'tha kIkAbhidhaThakkurasya prauDhA pratiSThA mahatA mahena / zrIsUrisiMhaivijayAdirAje dhImatyupAdhyAyapadaM dade ca // 60 // atha tatpaTTotsavAnantaraM saptamIdivase mahatA vRhatA, maheno. tsavena, kIkAbhidhaThaka kurasya gRhe prauDhA pratiSThA'rhatAmiti cakre kRtA, ca punaH, tasyAM pratiSThAyAM vijayAdirAje dhImati vijayarAjavibudhe, upAdhyAyapadaM zrImUrisiMhadede dattamiti / / 60 // zrImallanAmnebhyapurandareNa tathaiva kIkAbhidhaThakkuraNa / Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 598 vijayaprazastyAm / prAmodi sarvo'pyatha pArijAta saMtAnakAbhyAmiva sngghlokH|| 61 // zrImallanAmnA''cAryapadotsavakAriNA, tathA kIkAbhidhaThakku. reNa ca, kiM0, ibhyapurandareNa dhanIndreNa, sarvo'pi saGghalokaH pArijAtasaMtAnakAbhyAmiva kalpadrumAbhyAmiva, pAmodi saMtupTibhAk kRta iti // 61 // tatraiva puryA caturo'pi mAsAn thilA tadante yatirAjahaMsaH / zrIpattanaM satkamalAbhirAmaM vizvambharAlokamivAjagAma // 62 // tatraiva tasyAmeva puryA stambhatIrthanagaryA, caturo'pi mAsAn sthitvA caturmAsIM vidhAya, tadante varSAnte, sa yatirAjahaMsaH vizvambharAlokaM bhUmilokamitra, zrIpattanaM aNahillapATakanagaraM, ki0, satkamalAbhirAmaM ekatra kamalaiH, anyatra kamalayAbhirAmaM, AjagAmA''gata iti / / 62 / / tatrA'tha gacchAdhipatiM khagacchA nujJAmanUcAnavarAya ditsum / jJAtvA mahebhyo'tha sahasravIraH parIkSakaH svIyahRdIti dadhyau // 63 // atha tatra pattane, caturma.sakAnte gacchAdhipatiM paramaguru, ki0, svagacchA'nujJAM vandanakadvayapradAnapUrvakanandIrUpAM, anUcAnavarAya zrIvijayadevasUraye, ditsuM dAtumanasaM, jJAtvA, atha tatratyaH sahasravIraH parIkSakaH pa0sahasavIranAmA zrAddhaH svakIyahadi nije manasi, iti vakSyamANaM, dathyo cintayAmAseti // 63 // Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH srgH| yazcintayAmAsa tadevAha saMpallatAyA ayameva samya___ gAvAla uccaiH sumnHpriyaayaaH| asmin mahe yat kriyate mahIyAn vittavyayazcAruyazo'bdhicandraH // 64 // saMpallatAyAH zrIvalleH, kiM0, sumanasA sajanAnAM, athavA sumanmebhiH kusumaiH priyAyA ramyAyAH, ayamevottarArdhana vakSyamANo'rthavyayaH,samyak zobhana:, AvAlo vallyavasthAnasthAnarUpaH, prokta iti, ayaM ka ityAha-yadasmin mahe vandanapradAnarUpe, vittavyayaH, kriyate, kiM0, cAruyazo'bdhau manojJakIrtisamudra candra iti tadvRddhikRttvAt // 64 // maveti tenAtha parIkSaNa vidyutvatA varSa ivAsukhanne / vizvaikaharSe pravidhIyamAne 'mAne mahe hRSTakalApivRnde // 65 // . zrIpattanaM prauDhatamaM suparva pUrNa svarAsId vRSadRk ca lokaH / sarvo'pi devaH sa parIkSakazca __ kalpadrumaH kAmitadAnadAtA // 66 // atha tena parIkSakeNeti matvA jJAtvA, amAne'pramANe, mahati mahe vidhIyamAne kriyamANe sati, vidyutvatA meghena, varSe varSaNa iva, kiM0, asukhaghna iti vizeSaNaM dvayorapi mahameghayoH pratItam, punaH kiM0, vizvasya jagata ekatra, anyatra ca vizvAyAH pRthivyA. ekaH zreSTho - harSo yatra yasmAdveti, punaH Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 600 vijayaprazastyAm / ki0, hRSTaM kalApinAM mayUrANAM vA ke sukhaM bhavatu ityAdimApiNA kalApinA bhaTTAdInAM vRndaM yasya yasmin veti // 65 // tatra maha sati kiM jAtamityAha-prauDhatamaM zrIpattanaM nagaraM, kiM0, suparvabhiH pUrNa zobhanotsavaiH pUritaM, nityotsavamayatvAt , svaH svarga AsIt pattanaM tadA svargatulyaM jAtamiti, punaH, lokaH sarvo'pi ki0, vRSe dharme ham dhIryasya, pakSe vRSNi zake dRg dRSTiryasya saH, deva AsIt devopamo loka iti, sa sahasravIraH parIkSakaH kiM0, kAmitadAnadAteti kalpadruma AsIt // iti yugmavyAkhyA // 66 // .. varSe'tha tAAkSakalApramANe mAse sahasye bahale ca pakSe / SaSThayAM tithau coDuni hastanAmni ___ghasre ca pAthoruhiNIpriyasya // 67 // zaste muhUrte'tra guruH svagacchA. nujnyaamnujnyaatmnojnyvidyH| gurvImanUcAnavitAnapIna pazcAnanAya pravarAnanAya // 68 // - rociSNucetAH sa bhaNan pavitraM . zrInandisUtraM guNalakSmisatram / - datte sma zazvajinazAsanazrI... vazyakriyAmantramivAtimitram // 69 // - atha tAAsturagAH sapta, akSANi indriyANi pazca, kalAH boDaza, etairakai magatimIlite, pramANaM saMkhyA yatra tatra 1657 varSe iti, punaH, mAse sahasye poSanAni, ca punaH, bahale kRSNe Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH sargaH / 601 9 " pakSe, ca punaH, SaSThyAM tithau, ca punaH, hastanAmni uDuni nakSatre, ca punaH pAthoruhiNI priyasya sUryasya, ghatre divase ravivAra iti // 67 // atrA'smin zastaM zlAdhye, muhUrte hastArkayoge, cakArAd viMze raviyoge ca, guruH zrIvijaya senamUriH, kiM0, anujJAtA AjJAviSayIkRtA manojJA vidyA pAramparyAgatasmaraNAdirUpA, athavA SaTtriMzatsahasrIsahita paDlakSamamitagranthA''gamavAcanArUpA yena saH, idaM guru vizeSaNam, yato nikhilasiddhAntasaMbandhinIM vAcanAM dastaiva AcArya padanandIM kuruta iti pAramparyA''nnAyaH, anUcAna vitAne pInaH puSTaH paJcAnanaH siMhastasmai surikesariNa iti, punaH kiM0, pravarAnanAya varyavadanAyeti, svagacchAnujJAM tapAgaNAdhipatyAtmika, datte smeti agretanakAvyagatA kriyA yojyeti / / 68 / / punaH kiM kurvan sa gururbhaNan guNayan, nandinirmApaNe ziSyasya guNalakSmeH sarva sthAnam, nandisUtraM bRhannanyadhyayanaM sasazatamitaM devarddhivAcakakRtaM zrAvayanniti zeSaH, sa guruH kiM0, rociSNucetAH prasannamanAH san sUraye'nujJAM dattavAn ivotmekSyate - jinazAsanazriyo vazyakriyAyA vazIkaraNasya mantramitra, kiM0, atimitraM vyatItasUrya, pratApenetyarthaH // iti trayANAM vyAkhyA // 69 // ' AcAryavaryIya guruzca gacchA'nujJAnagaryA varaNaM raNaghnam / kIrteramatraM varasUrimantraM prAdAcchriyAM mUlamivA'nukUlam // 70 // ca punaH, gururAcAryavaryAya gacchAnujJaiva nagarI tasyAvaraNaM prAkAraM tadAdhArabhUtatvAt, punaH, raNaghnaM klezApaham, punaH, kIrteH amatraM pAtraM varaM sUrimantraM pUrva zrIgautamasvAmivAra ke ekaviMzatizatA'kSaramamANam, yaduktaM jinaprabhIyagautamastotre 77 Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 602 vijayaprazastyAm / "igavIsasayakkharasUrimaMtasaraNAu jhatti saJjAyA / AmosahivipposahipamuhA tuha laddhiriMcholI" tti // 1 // sAMprataM tvekAdazazlokapramANaM gaNanAyakasyaiva gaNanAI mahAmantram , prAdAd datte sma, anukUlaM hitaM zriyAM mUlaM kAraNamivetyutprekSA // 70 // draGgAt tataH pattanataH sametya zarkezvare tatra jinendracaitye / prAdAdupAdhyAyapadaM munInduH prAjJe nayAdau vijayottare ca // 71 // tataH pattanato'NahillapATakadraGgAt, krameNa calan zaGkezvare grAme, sametyAgatya, tatra jinendracaitye zrIzaddhezvarapArzvanAthaprAsAde munIndurguruH, nayAdau vijayottare ca mAjhe nayavijayanAmni vibudhe lumpAkakumatamunmucya guruziSyatvamAzrite, upAdhyAyapadaM prAdAt / atrAntare dvAdazazatagantrIzobhitaH saptazatIsubhaTapazcazatIkarabhAnekAzvavAranaikanisvAnAdyADambaraparivRto marusthalIyo mahAn saGghapatihemarAjasatkasaGghaH zatruJjagayAtrArtha gacchan tatra zahvezvare sAnUcAnAn pUjyapAdAn mahotsavena prANamaditi // 7 // nirgranthanAtho'tha purAt purANAt ... zaGkezvarAkhyAd vijahAra suzrIH / . mAM pAvayan pAdapayojapAMsu pUraiH kSamAbhUriva gautamarSiH // 72 // _ atha purANAt purAtanAt, zarkezvarAkhyAt purAd nirgranthanAtho guruH,vijahAra vihRtavAn , kiM0,suzrIH zobhanazrIkaH, kiM kurvan ,pAvayan pavitrayan , kA, kSmAM pRthvI, kaiH, pAdapayojapAMsu. pUraizcaraNakamalareNuvistAraiH, ivotprekSyate-gautamArSaH, kiM0,samayA Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptadazaH srgH| kSAntyA bhariva bhUH, athavA kSamAyA bhUH sthAna; gautamapakSe tu kSamA pRthvI tasyA bhavatIti kSamAbhUH pRthvIsutatvAditi athavA kSamAbhUH kSAntisthAnamiti dvayorapi tulyaM vizeSaNam // 72 // kurvan mahaH pUrvamivAdrimaMzu rahammadAvAdamiyAya bhAvAn / asyekSaNAt prItiravApi lokaiH kokairivAstokamazokacittaiH // 73 // atha guruharan ahammadAvAdam , iyAya AgatavAn, kA kamivetyAha-pUrvamadiM pUrvAcalam , aMzuH sUrya iva, ki0, bhAvAn kAntimAn , punaH, mahasteja utsavaM ca kurvan , lokAnAmiti gamyam / asyekSaNAd guroH sUryasya cekSaNAt, lokaiH kokairiva azokaciniHzokahRdayaiH, prItiravApi pramodo lebhe // 73 / / itIndravajrayA sarga pUrNAkRtya mAlinyA tamupasaMharati akamipuramathaiSa dveSipadminInduH ___ sugururavizadAyaizvaryavaryAvatAraH / samahamaghavinAzI rAjahaMsaivilAsI sakamalamiva sindhuM siddhasindhoH prvaahH||7|| atha eSa suguruH, ki0, piTapachinyAM vairinayananalinyAminduzcandrastanmukulIkaraNahetutvAt , akamipuramahammadAvAdanagaram, avizat praviveza; kiM0, AryANAM pUjyAnAM yadaizvarya sAmrAjyaM tena varyo'vatAro yasyeti saH katham,samahaM sotsavam punaH, kiM0, aghavinAzI pAtakapaNAzakaH, ka iva kamiti dRSTAntena pravezaM spaSTayati-iva yathA, sindhuM samudraM, kiM0, sakamalaM, nagara-. pakSe sazrIkaM, samudrapakSe tu sakamalaM sajalam , athavA tatrApi zriyaH Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 604 vijayaprazastyAm / pitRlAt sazrIkamiti tulyaM vizeSaNam, siddhasindhorgaGgAyAH, pravAha ica, aghavinAzIti dvayostulyaM vizeSaNam , yato gaGgApravAho loke tIrthatvena pApahArIti pratItam , punaH kiM0, gurugaGgApravAhazca, rAjahaMsamarAlaiH, pakSe rAjahaMsaH nRpottamairmahArAjabhiH saMmukhAgatairvilAsIti spaSTam / / 74 / / itIti sarvamavadAtam / iti sakalasuvihitasabhAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImaulimAlIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitapurandaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNavija. yagaNiviracitAyAM zrIvijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvavodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaMTIkAyAM saptadazaH sargo'rthataH samarthitaH // athA'STAdazaH srgH| athASTAdazaH sargaH samArabhyate - atha ca tAM nagarImadhi tasthuSAM .. puTakinImiva pANDurapatriNAm / prazamibhUmimujAmamRtodayai janacayaH sumanA vacanairabhUt // 1 // capunaH, atheti sAmpratam , tAM nagarImadhi ahammadAvAda prati, tasthuSAM, kAmiva keSAmityAha, pANDurapatriNAM marAlAnAm , puTakinI padminImiva, prazamibhUmibhujAM munimahIpatInA, vacanaiH Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH srgH| 605 ki0, amRtodayaiH sudhonnatibhiH, athavA mokSodayaH, janacayo lokasamudayaH, sumanAH prahRSTacetAH nirjarazvA'bhUt // 1 // jinavarendramunIndramukhAsu yaH .. sukRtabhUmiSu sadvibhavavyayaH / bhavati zambarabindurivA'kSayaH sa nihitaH salileSu saritpateH // 2 // jinavarendramunIndrau devagurU tatpramukhAsu, sukRtabhUmiSu puNyakSetreSu, yaH sadvibhavavyayo variSThadhanatyAgo bhavet , so'lpo'pi dhanavyayaH, saritpateH samudrasya, salileSu jaleSu, nihitaH zambarabindurilava iva, akSayo bhavatIti / atra kAvyadvaye drutavilambitaM chandaH, tallakSaNaM tUktapUrvam , iha sarge prAyazchandasA naikatA, iti prativRttaM chandobhinnatA'bhidhAsyate // 2 // AkayetyAkarNanIyAH prabhUNAM - vAco vAcoyuktihatprItipAtram / arhadbhaktyA bhAvitaH puNyapAlaH zrAddhaH sajjaH kartumAsIt pratiSThAm // 3 // prabhUNAM pUjyAnAM, vAcaH, kiM0, AkarNanIyAH zravaNAhIH, punaH, vAcoyuktyA vAkcAtuyAM hRdi prItipAtraM premapAtram, AkarNya zrutvA, arhadbhaktyA bhAvito vAsinaH, puNyapAlo nAma zrAddho'hammadAvAdavAsI, pratiSThAM kartuM sajo'bhUt / / 3 / tabhrAtA'tho ThakkaraH sAdhuriddha zraddhaH zuddha zambhavasvAmibimbam / bANasrotaHprANanAthAGgulIyaM zreyaskAmaH khAkhyayA'kArayat sH|| 4 // Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 606 vijayaprazastyAm / ____ atha tadmAtA tasya panIpAlasya bhrAtA gakaranAmA sAdhu: zrAddhaH, kiM0, iddhA dIptA zraddhA dharmAsthA yasya saH, zuddha zambhavasvAprinastRtIyatIrthaGkarasya vimyam, ki0, bANAH paJca, srotasAM nadInAM prANanAthA arthAtsamudrAH sama, etayoyoraGkayomigatigaNitayoH paJcasaptatisaMkhyayostulyairajulairbhavaM ghANasrotaHmANanAthAGgulIyaM paJcasaptatyaGgulamitamiti, zrAddhaH ki0, zreya. skAmaH puNyAbhilASI mokSAbhilASI vA, svAkhyayA svanAnA, akArayat kAritavAn / idaM vRttadvayaM zAlinIcchandasA, tallakSaNaM cedam "zAlinyuktA mtau tagau go'bdhilokaiH" iti // 4 // athebhyasabhyaH sa ca puNyapAlaH - kRpAluhRcchItalanAthabimbam / manoramaM kSmAvizikhAGgulIyaM vidhApayAmAsa nijena nAmnA // 5 // atha sa puNyapAlaH, kiM0, ibhyeSu sabhyaH, athavA ibhyazcAsau sabhyazceti, nijena nAmnA kRpAluhRdayaH zItalanAtho dazamastIrthakRt tadvimbam , athavA kRpAluhRditi dayAlumanA iti zrAdasya pRthag vizeSaNam , zItalanAthavimbaM ki0, manorama ramyam , punaH, kSmA ekA, vizikhA vANAH paJca, vAmakrameNa mIlitairekapaJcAzatA'GgulairbhavaM mAvizikhAkulIyam , vidhApayAmAsA:kArayaditi // 5 // bhrAtA'nayo karanAmadheyaH ___ sudhIH zubhaM zambhavanAthabimbam / vibhAvarIvallabhapatravAhA alairmitaM kArayati sma bhaktyA // 6 // anayoH puNyapAlaThakarayoH pUrvoktayoH zrAddhayoH, bhrAtA nA. Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH sargaH / 607 karanAmA sudhIH, so'pi zambhavAvaM kiM0, vibhAvarIvalabhazcandra ekaH, patravAhA bANAH paJca vAmagatairekapaJcAzadaGgulaimitaM kArayati smeti / idaM vRdvayaM upendravajropajAtibhyAM jJeyam, tayorlakSaNaM tu pUrvamevoktamiti nehAbhihitam // 6 // bimbatrayIyamatanUnnatimallivalli kAdambinI parivRtA'parabimbavRndaiH / saMsthApitA mahasi tairvihite pratiSThAsatke tapAgaNadhurAdharaNe dhurINaiH // 7 // iyaM bimbatrayI pratimAtrayI, kiM0, aMtanurmahatI yA unnatiH zAsanonnatiH saiva mallivallirjAtilatA tatra kAdambinI meghAlI tadvRddhikRttvAt punaH kiM0, aparairanyaiH bimbavRndaiH pratimAgaNaiH parivRtA, taiH tribhirbhrAtRbhiH vihite nirmApite, pratiSThAsatphe mahasi utsave, tapAgaNadhurAdharaNe dhurINaiH dhuryaiH zrIvijayasenamUribhiH, saMsthApitA pratiSThitetyarthaH // iyaM vimbatrayI sAMprataM ahammadAvAde koThArIpATake zrIvIra caityabhUmigRhe'stIti zeSaH / idaM vasantatilakAkhyaM chandaH, tallakSaNaM tu prAg nigaditam // 7 // parIkSako yAM vajiAbhidhAnakaH pArzvaprabhormUrtimakArayat kRtI / asmin pratiSThAmahasi pratiSThitA sA'pi triSaSThyaGgulamAnamAlinI // 8 // vajibhidhAnaH parIkSakaH pa0vajiAkhyaH, stambhatIrthavAstavyaH pUrvamekAdaze sarge nirUpita svarUpazcintAmaNipArzvanAthacaityakArayitA, sa punarapi zreyo'rthI yAM pArzvaprabhormUrtimakArayat, asmin pratiSThAmahasi sA0panI pAlasatke, sApi mUrtiH Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 608 vijayaprazastyAm / kiM0, tripaSThayaGgulamAnamAlinI SaSThayadhikavyaGgulapramANA, taiH, gurubhiH pratiSThitA // 8 // tasyA mUrternAmAgretanavRttenAhagadAmbhognibhogIbhaghorAricorA- ''havAdyugrabhIbhUmisIraH pravIraH / , sa pArzvaprabhuH puNyapUrNaprabhAvaH kRtaH stambhanaH saMjJayA sUrisiMhaiH // 9 // sa pArthaprabhuH kiM0, gadA rogAH, ambhaH pAnIyam, agnirvahniH, bhogI sarpaH, ibho hastI, ghorArayo vikarAlavairiNaH, corAstaskarAH, AhavaH saMgrAmaH, AdizabdAd mRgendravyAghrabhUtapretAdigrahaH, tenetyAdiryA ugrabhImahAbhItiH saiva bhUmistatra sIrI halaM tadbhedakatvAt , ata eva pravIraH, punaH kiM0, puNyena pUrNaH prabhAvo mahimA pratApo vA yasyeti sa iti, zrIpArzvanAthasya bhayaharatvenA'nvarthamidaM vizeSaNam / bhayaharatvaM caivaM pAhuH pUrvAcAryA api- "AdhivyAdhivirodhivAridhiyudhi vyAlasphaTAlorage * bhUtapretamalimlucAdiSu bhayaM tasyeha no jAyate / nityaM cetasi pArzvanAtha iti hi svargApavargapradaM sanmantraM caturakSaraM pratikalaM yaH pAThasiddhaM paThet " // 1 // zrImAnatugAcAryacaraNA apyAhuH- . "rogajalajalaNavisaharacorArimaindagayaraNabhayAI / ... pAsajiNanAmasaMkittaNeNa pasamanti savvAI" ti // 2 // ityAdyuktaH, bhItInAM stambhakatvena so'pi zrIpArzvanAthaH saMjJayA stambhanaH kRtastaiH sUrisiMhairiti, sa tu stambhanapArzvanAthaH sAMpataM stambhatIrthe sAgavaTAkhyapATake zrIcintAmaNi Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maSTAdazaH srgH| pArthanAthapAsAdabhUmigRhe'stIti zeSaH / idaM zumAyayAtaM chandaH, talakSaNaM yathA-"bhaved yazcaturbhirbhujAyAtam" // 9 // caturmAsakaM tatra puryAmakArSa stadA''cAryavaryA ahAryojasA''ryAH / tataH pAraNe saGghapadmamoda prapaJcaprabhAprANanAthA athocuH // 10 // ahAyauMjasA ajeyabalena AryAH zreSThAH, AcAryavaryAH zrIsUrayaH, tadA tatra puryAmahammadAbAde, caturmAsakamakArSuzcakruH, tatazcaturmAsakapAraNe guravaH, kiM0, saGguTakpagrasya yo modaprapazco harSaprakarSastatra prabhASANanAthAH sUryAH, atha UcuH dharmopadezaM tatratya saGghasya dattavanta iti / idamapi bhujaGgaprayAtaM vRttm||10|| yadUcustadagretanavRtte pAhadiGmukhollAsakRtsaurabhasphUrtima- . kIrtipuSpapradAyAH zriyo vIrudhaH / etaduccaiH phalaM yad vyayaH zreyase muktimArgaprayANaikapuNyArvaNe // 11 // dizA mukheSu ullAsaM karotIti dimukhollAsakRt , punA, saurabhasya saugamdhyasya sphUrtirvidyate yatra tat saurabhasphUrtimat , evaMvidhaM yat kIrtipuSpaM yazAkusumaM tatsadAyAH, zriyocIruSaH lakSmyA latAyAH, etaducaiH phalaM moktam, tadevAha-yat zreyase dharmAya, vyayo vidhIyate iti, zreyase kiM0, guktimArge yat prayANaM gamanaM tatra puNyaH pavitraH arvA'zvastahI mokSamArgagamanaturaGgamAyetyarthaH / iyaM sragviNI "raMthatubhiryutA svagviNI saMmatA" .. iti vacanAt // 11 // Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / nizamya ramyaM vacanaM yatiprabho - ridaM pumarthAvasathaikadIpakam / jaharSa sotkarSamanAH sa siGghajI - nAmA mahebhyo naranAthamAnabhAk // 12 // yatiprabhoH guroH, idaM vacanaM, kiM0, pumarthAH puruSArthAyo dharmArthakAmAkhyA va Avasatho gRhaM tatra dIpakam, trisapi teSu dharmasyaiva mukhyatvAt dvayoraparayorapi hetutvAcca, yaduktaM pUrvasUribhiH "dharmasiddhau dhruvaM siddhirdyumnapradyumnayorapi / dugdhopalambhe sulabhA saMpattirdadhisarpiSoH" // 1 // ityAdyukteH; ramyaM vacanaM nizamya sotkarSamanAH prakRSTacetAH, tatratyaH siGghajInAmA mahebhyaH, kiM0, naranAthasya rAjJo mAnabhAk rAjJo'pi mAnya iti, sa jaharSa hRSTo'bhUditi // 12 // tatra pratiSThA'timajJairvidhApitASmunA mahebhyena kRtA'tha sUribhiH / zubha muhUrte bahubimbabandhurA dvitIyatIrthaGkaramUlabimbabhAk // 13 // tatra nagare, caturmAsakapAraNake amunA siGghajInAmnA mahebhyena, atimahairvidhApitA kAritA, pratiSThA, kiM0, dvitIyo'jitastIrthaGkarastanmUlabimbabhAk, punaH bahuvimvairaparaiH bandhurA ramyeti zeSaM spaSTam // iyaM vRdvayI indravaMzAvaMzasthayorupajAtijAtA, talakSaNaM tu prAguktam // 13 // zrIpAlAhaH zrImatAM mauliratnaM jajJe sajjo'rhatpratiSThAM prakartum / 610 Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH sargaH / pArzvasyAthA'kArayad bimbamuccaiH sphArAkAraM saptaSaSTyaGgulIyam // 14 // athA'nyadA zrImatAM dhanavatAM mauliratnaM zrIpAlAhaH zrIpAlanAmA jabaharI tatratya eva zrAddhaH, arhatpratiSThAM kartuM sajjo jajJe jAtaH; tataH pArzvasya bimbam kiM0, sphArAkAraM di vyAkRtiyutam, punaH, saptaSaSTyaGgulIyaM saptAdhikaSaSTyaGgulamamANam, ekAdazaphaNavirAjitaM ceti, akArayat kAritavAn / iyamapi zAlinI // 14 // zrIpArzvanAthapratimAmimAM samahotsavairacchamanA munIzaH / prAtiSThipat taM ca jinendrapArzva cakre jagadvallabhanAmadheyam // 15 // , imAM zrIpArzvanAthapratimAM sanmahotsavaiH munIzo guruH, kiM0, acchamanAzrokSacetAH prAtiSThipat, ca punaH taM jinendrapArzve jagadvallabhanAmadheyaM cakre tasya jagadvallabha iti nAma dattamitiH sa ca sAmprataM zrIzyAmalapArzvanAtha caityabhUmigRhe'stIti zeSaH / iyamupajAtiH // 15 // cArUMzcakre cittavittAnusArAdAtmazrINAM sa vyayAnavyayA''zaH / tatra draGge caGgacetAstathA'yaM lokaiH kalpadruryathehA'bhyadhAyi // 16 // 611 saH zrIpAla, kiM0, avyayA''zaH akSayaspRhAvAn san, tatra dra AtmazrINAM svalakSmINAM cittavittayordhanamanasoH, anusArAn cinavittatulyAn vyayAn punaH cArUn manojJAn Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 612 vijayAzastyAm / cakre tathA kRtavAn yathA iha nagare, sa lokaiH, kalpadruH abhyadhAyi phayita iti / iyamapi zAlinIti // 16 // zrIstambhatIrthAhapurAdhivAsi- . sauvarNikAgresaratejapAlaH / nAbheyadevapratimAmacIkarad nandatusaMkhyAGgulamAnama lAm // 17 // ihA'vasare zrIstambhatIrthapurAdhivAsI sauvarNikeSu agre. saro mukhyaH tejapAlazceti sonItejapAlanAmA zrIzatruJjayazikharasthamUlacaityoddhArakArI, tatraiva vatsare nandA nava, RtavaH pad, vAmagatyA RtunandA iti tatsaMkhyaiH aGgulamAnena pramANena maJjulAM manoharAm , ekonasaptatyaGgulapramANadhAriNIm , nAbheyadevasyA''dinAthasya,pratimAm ,acIkarat kArayati smeti / iyamindravajendravaMzayorupajAtiH // 17 // zrIpattanadraGganivAsitejaH pAlazca sauvarNikavarNanIyaH / akArayata satpratimAM hayAbdhya mulairmitAM saptamatIrthabhartuH // 18 // ca punaH, zrIpattanadraganivAsI yastejaHpAlaH, kiM0, sau. parNikeSu varNanIyo dhanAdinA zlAghyaH, so'pi tatra varSe, saptamatIrthabhartuH zrIsupArzvasya, satpatimAm , kiM0, hayAH sapta, abdhayazcatvAraH, atha tairvAmaiH saMyutaiH saptacatvAriMzadaGgulairmitAm , akArayaditi / iyamindravajrA pUrvArdhana, pazcimAna tu upendravajA ceti // 18 // bimbAvimau dvAvatirAz2adantau Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH srgH| 613 zrIpuSpadantAviva kAntikAntau / pratiSThitau cA'pratibimbasArva bimbaiH sahA'nyairmunirAjadhuryaiH // 19 // vimbazabdasya puMnapuMsakatvAAdamau dvau vimbau dvAbhyAM tejaHpAlAbhyAM kArito, kiM0, atirAjanta atibhrAjamAnA antA. avayavA yayosto, punaH kiM0, zrIpuSpadantau candramyauM, yathA, tathA kAntikAnto kAntabhImaguNeneti bhAvaH, anyairaparaiH zrAvakazrAvikAkAritaiH, aprativimbasArvavizvaiH nirupamAhatavinyaiH, saha munirAjadhuryairgurubhiH, pratiSThitAviti / iympyupjaatiH||19|| sukSetrabhUmAviva bIjamuptaM vittaM bahu syAd vyayitaM sutIrthe / vAceti vAcaMyamapuGgavAnAM sUrAbhidhaH zreSThayajaniSTa hRSTaH // 20 // yathA sukSetrabhUmau una bIjaM tathA sutIrthe mahAtIrthe'yuMdAdau, vyayitaM tyAgaviSayIkRtaM, vittaM vahu syAd bhUri bhavet , iti vAcaMyamapuGgavAnAM munivarANAM, vAcA vANyA, tadvAstavyavyavahArihandazreSThaH sUraH zreSThI, hRSTo'janiSTa mudita iti // 20 // tataH sa kiM kRtavAnityAha saGghAdhipIbhUya mahardipUraH __sUrazcikIrSuzcalati sma cAru / gurvI guNairbudazailayAtrAM dhAtrI jigISuH kamiteva bhUmeH // 21 // saGghAdhipIbhUya saGghapatirbhUtvA, sa sUraH zreSThI, kiM0, mahatI Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 614 vijayabhazastyAm / rAjamAnyatvena istyazvarathapadAtimayI RddhiH sampat tasyAH pUraH prAcurya yasya sa iti,guNairguvIM mahAguNakarIm , ihalokaparalokAdisukhakRttvAt , arbudo nAma yaH zailo marumaNDalamukhA. pravartI, saptagavyUtoccatvahayadvAdazapadyAbhirAmaH, zAligrAmadevakulapATaphAdyuparivartidvAdazagrAmaH, talahaTikAsthitajainazrIkumaravihArazaivAcalezvaravihArahArisarovarapuSkariNImandAkinInAmataTAkikAvampakaketakakharjUrIdADimIvizAlatAlIlavalAcazcaccUtalatAdinAnAvanarAjIramaNIyatAnirAkRtasurAcalAJcaladurgadurgazIpasthazrIcaturmukhacaityabhUSaNazrIkRSabhadevasvarNavarNApratimapratimAcatuSTayopUritayatheSTajanakAmitakAmastasya yAtrAM cikIrSustadarzanaM phartumicchuH, calati sma, zrIgurunnatvA yAtrArthamacaladiti zeSaH / ivotprekSyate-dhAtrIM jigISuH kSoNI jetukAmaH, bhUmeH kamitA rAjeva, anena maharditvamevA'sUcIti // 21 / / pathi pratizrAddhagRhaM prayaccha nekAM vivekI mahimundikAM ca / siddhAdriyAtrAmiva cakrizaka zcakre satAmarbudatIrthayAtrAm // 22 // atha sa calan punarahammadAvAdAdArabhya pratizrAddhagRha sakalazrAddhAnAM tapAgacchavartinAM geheSu, ekAM mahimundikA gUrjaratrAmatItA, prayacchan dadat , cakrizako mukhyacakrabhRt zrIbharataiva, siddhAdriyAtrAM zrIzatruJjayayAtrAM, yathA pUrvam , tathA'yamapi tAm , arbudatIrthasya muktAphalazrIphalakanakarUpyakusumAdivardhApanapUrvakaM, yAtrAM cakre kRtavAniti // 22 // sIrohikA''khye nagare ca rANa pure purANe diviSacchikhIva / Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaSTAdazaH srgH| dhanAni mArge vitaran ghanAni cakre sa yAtrAM sumano'bhirAmaH // 23 // ca punaH, sa sUrazreSThI sIrohikAkhye zivapurInAmni, nagare nityaM navanavAGgapUjA'grapUjAbhAvapUjA''dimAhAtmyamayasapratyayazrIyugAdidevadivyA''layA''dinavajinA''layasundare, ca punaH, pu. rANe jINe, zrIdharaNavihArabandhure rANapure, upalakSaNatvAd nAradapurIvarakANakAdiSu ghanAni dhanAni diviSacchikhIva suravRkSa iva, kiM0, sumanasA zobhanacetasA, pakSe sumanobhirdevaiH, abhirAmo ramyaH, vitaran dizan, yAtrAM marudezavartitIrthAnAM cakre / idaM vRttacatuSTayaM candravajropendravajropajAtibhiravaseyam // 23 // yAtrAM vidhAyA'tha samAgataH pure nije sa varyA vidadhe prabhAvanAm / sudhIH pratizrAddhamatIddharUpakai___oto'rthinAM caiSa suparvapAdapaH // 24 // atha sa sUrazreSThI, yAtrAM vidhAya nije pure samAgataH san pratizrAddhaM zrAvakamAtra prati, atIddharUpakaiH atidIptarUpyanANakaiH sthAlImodakayutaiH, varyA prabhAvanAM vidadhe kRtavAn , ca punaH, eSo'rthinAM suparvapAdapaH kalpataruH, jAta iti / indravaMzAvaMzasthayorupajAtiH // 24 // .. kiM bahUktiracanAbhirihArthe / tatra caiSu guruSu sthitavatsu / vAtavarmani raviSviva jajJe sanmaho bhuvanabhUtinidAnam // 25 // ca punaH, tatra pure'hammadAvAdanagare, eSu guruSu sthitavatsu Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 616 vijayaprazastyAm / satsu, pathA vAtavartmani gagane, raviSu sUryeSu, sanmahaH zreSThotsaraH sajo vA, "mahAkutsavatejasI" iti vacanAt kiM., bhuvanabhUtinidAnaM jagatsaMpattihetuH, jajJa, ihArvesinarve, kiM bahaktiracanAbhiH kiM bahukayanairityarthaH / idaM svAgatA''yaM chandaH, tallakSaNaM tu paJcame sarne apazcitamiti // 25 // prAjyaprajAbajanatAMhisaroruhe'smin - zrIsUrirAji nagarImaSitaSThuSImAm / / so'timeduramanA mahimundikAnAM lakSaM vyaye vyatanutA'stivivekamekam // 26 // asmin zrImarirAji zrIvijayasenagurau, phi0, prAgyamanAbajanatAMhisaroruhe bahumahAjananivahapraNatapAdakamale, imAM nagarI rAjanagaranAmnIm , adhitaSThuSi sthitavati sati, tatratyaH saGkaH, ki0, atimeduramanA harSeNa puSTacetAH, astivivekaM sadvivekaM yathA syAttathA, ekaM mahimundikAnAM nANakavizeSANAM, lakSa vyaye tyAge, vyatanutA'karot , ekalakSamitA mahimundamudrAH saMbat 1659varSe tavatyaiH zrAdairvyayIkRtA iti zeSaH // 26 // . draGgAt tataH zubhatame'hni munIndracandrAH zrIrAjadhanyapuranAmapuraM pratIDam / prAcIcalanacalarAjavirAjidhairyAH pathyutsaveSu sttotsuksngghpuujyaaH|| 27 // tato dranAd nagarAt , zubhatame varIyastare, Ahni dine, zrIrAyadhanyapuranAmapuraM prati, kiM0, idaM dIptaM, prAcIcalan celuriti, ki0, acalarAjo girirAD meruhimAcalo vA, tad virAji bhrAjamAnaM dhairya yeSAM te, punaH ki0, pathi mArge, utsaveSu satatam, Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH srgH| utsuko yaH sastena pUjyA, pratigrAma pratipadaM saGgrenA'ciMtAiti / idaM vRtcadvayaM vasantatilakayeti // 27 // . puravaranaranArInetranIlotpalAnAM . vidadhadatizayazrIsphUrtimartimamUrtiH / jagadudaragatAnAM tAmasAnAM vinAzI puraparisarapRthvyAM prApa sUrIndracandraH // 28 // atha krameNa viharan zahyezvarapArzvapAdAn praNamya sUrIndracandraH,kiM kurvan , vidadhat , kAm , atizayena zriyaH sphUrtim , keSAm , puravarasya rAjadhanyapurasya naranAryaH puruSastriyastAsAM netranIlotpalAnAM nayanakuvalayAnAm , punaH kiM0, artighnI mUrtiryasyeti,punaH kiM0,jagadudaragatAnAM vizvamadhyagatAnAm , tAmasAnAM tamAsamUhAnAM dhvAntavAtAnAM pApapaTalAnAM ca, vinAzIti, puraparisarapRthvyAM nagarasamIpabhUmau, prApta iti / mAlinIyamiti // 28 // sAndrollasadvividhavarNadukUlaklapta ketuprapaJcapihitA''tapamAptaraGgam / draGgaM prabhau pravizati dvipavAjirAji__ rAjI javAdabhimukhaM nRpa AjagAma // 29 // sAndai!randhaH, punaH, ullasadbhirvelladbhirvividhavarNaH paJcavarNairdukUlairvastravizeSaiH kluptA racitA ye ketavo dhvajA nejAdayasteSAM yaH prapaJco vistArastena pihito nivArita AtapaH mUryopatApo yatra tam ,punaH kiM0,AptaraGgaM gurvAgamAtmAptaraGgam , draGgaM nagaram , prabhau pUjye, pravizati sati, javAt zIghram , nRpaH kiM0, dvipavAjirAjirAjI gajaturaGgamazreNizAlI, abhimukhaM saMmukham , AjagAmA''gata iti // 29 // Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / mAdyanmRdaGgabahucaGgataraGgaraGga DreAdyahRdyatamavAdyaravaistadAnIm / kolAhalairaviralairapi paurakluptaiH * mAvyomabhUmiruruzabdamayI babhUva // 30 // mAdyanmRdaGgA harpakRnmadalAH punarvahucaGrghanamanojaistaraGgai raantyo nRtyantyo yA bheryastadAyaistatpramukhaihRdyatamairmanoharatarairvAgharavaistUranirghopaiH, punaH, pauraklaptai garanaraviracitaiH, kolAhalaistumulaiH, kiM0, aviralairavicchinnaiH, tadAnIM gurornagarapravezakSaNe, mAvyomnobhUmiH, kiM0, uruzabdamayI vistIrNadhvanimayI, babhUva jAtetyarthaH / dvayorvasantatilakA // 30 // sAndraiH sarasIjapalAzadRzAM ___ gAnaiH purametadabhAt prasabham / . kamrAmrarasAzanalabdhagirAM vIthIva vanasya pikAbjadRzAm // 31 // punaH, etat puraM sarasIjapalAzadRzAM padmapatranetrANAM strINAmiti yAvat , gItadhvanibhiH, kiM0, sAndrahalaiH, abhAta zobhate sma-ivotprekSyate-iva yathA vA, pikAbjadRzAM kokilakAminInAma ,kiM0, kamrAmrarasAzanalabdhagirAM cArucUtamaJjarIrasAvAdaprAptavAcAm , gAnaiH paJcamasvararUpaiH, vanasya vIthI kAnanarAjIveti dRSTAntotprekSe, idaM moTanakaM chandaH, "to jau lagau moTanakam" iti lakSaNatvAditi // 31 // arthArthinAmarthamanarthasArtho nmAthaM dadAneSu janeSu tatra / nabho'mbupAnAmiva nIradeSu Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH sargaH . . 619 nIraM bahuprItimavApa vizvam // 32 // . punaH, tatra pravezotsave, janeSu zrAddhalokeSu, kiM kurvANeSu, dadAneSu, kam , artha vittaM, kiM0, anarthasya Alasya yaH sArthaH samUhastasyonmAtho mathanaM yasmAttaha, keSAmityAha-arthArthinAM dhanArthinAM yAcakAnAmiti gamyam , dRSTAntamAha-iva yathA, nIradeSu megheSu, nabho'mbupAnAM vappIhAnAM, nIraM vAri, dadAneSu satsu, vizvaM jagat bahuprItiM paramapramodam avApa prApeti,ayaM chandobheda upajAtInAM caturdazasu bhedeSu chando'nuzAsanavivaraNoditeSu saptamo bhedaiti // 32 // ityAdyatucchotsavadhoraNImayaM zrIrAjadhanyAhvapuraM sadodayam / svAmI surANAmamarAvatImivA vizad gururvaibudhavRndabandhuraH // 33 // ityAdayo ye varNitA atucchotsavAH pUrNamahotsavAsteSA yA dhoraNI zreNI tanmayaM zrIrAjadhanyAhapuram , punaH, sadodayaM sugamam , amarAvatIm indrapurI, yathA surANAM svAmI zakraH, tathA guruH,ki0, vaibudhandena ekatra nirjaragaNena, anyatra paNDitasambandhisamUhena vandhuro ramya iti, guruH paNDitavrAtaparivRtaH prAvizaditi / ayaM indravaMzAvaMzasthayoraSTamopajAtiprakAraH // 33 // * atha sthitAnAM mahimAgurUNAM zriyAM pure tatra pure gurUNAm / ullAsabhAg vAgbhirabhUd manuSya loko'bdanAdairiva bahibAlaH // 34 // athAnantaraM tatra pure, ki0, zriyAM zrINAM pure gRhe, gurUNAM Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / zrIvijayasenasUrINAm, kiM0, mahimaggurUNAm AkArAnto'pi mahimAzabdo'stIti mahimayA mAhAtmyena gurUNAM mahatAm, sthitAnAM jyeSThasthitiM kRtavatAm, vAgbhirvANIbhiH, vyAkhyAnadezanAbhiH manuSyaloka ullAsabhAg abhUt, abdanAdairmeghagarjitaiH, yathA bardivAlo mayUravAlaka iti / ayaM indravajropendravajrayozvatudazopajAtibhedaH || 34 // taM bhUmijAniM jinazAsanasya padmAkarAmodakaraM nirIkSya / pAthojinInAthamivAstazokaH koko mudaM smaiti vivekilokaH // 35 // taM jinazAsanasya bhUmijAniM rAjAnam, pAthojinInAtha sUryamiva kiM0, padmAkaraM lakSmIsamUham, AmodaM ca harSam, athavA padmAkarasya lakSmInikarasya AmodaM karoti yastaM pakSe padmAkarAmodakaraH kamalAkarollAsakarastam, nirIkSya dRSTrA vivekilokaH koka iva astazoko gatazokaH san mudaM darSe smaiti prAptavAn / / 35 / / saGgho'naghastatra suzarmanarmaharmyANi karmANi ca dhArmikANi / nirmApayAmAsa munImahendra 620 puNyopadezena mudA manasvI // 36 // punaH, tatra nagare, saGghaH kiM0, anavo niSpApaH punaH kiM0, mudA harSeNa manasvI hRSTaH sumanA vA, munImahendrANAM munIndrANAM munivad sunIzabdo liGgAnuzAsane puMstrIliGge prokto'stIti munImahendrapuNyopadezena munIndradharmopadezena, suzobhanaM yaccharma sauyaM tasya narmaharmyANi lIlAgRhANi, dhArmikANi karmANi suku Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH sargaH / 621 takRtyAni, nirmApayAmAsa niramApayat / / iyaM vRttadvayI indravajAmayI // 36 // tadbhapatiH pAhaDakhAnnanAmA pratApadhAmA'stasahasradhAmA / sevA'rthamabhyarNamagAd gurUNAM __ zrImAn suparveva marudgurUNAm // 37 // tasya nagarasya tadAnIM bhUpatiH svAmI, pAhaDakhAnanAmanRpaH kiM0, pratApasya dhAnnA ugratvena astaH sahasradhAmA sUryo yena saH, ekadA gurUNAM teSAM sevArtha Alaye'bhyarNa samIpam , agAt prApta iti, suparvA devaH, iva yathA, marudgurUNAM suragurUNAM bRhaspatInAmiti yAvat , atra pUjyatvAd vahutvamiti / ayaM SaSThopajAtibhedaH // 37 // nirgranthanAthA atha tatra satra sthAnopamAne sukRtodyamAnAm / pure prasiddha vidhinA vitenu___ jyeSThAM sthiti saGghamahAgraheNa // 38 // atha tatra pure, kiM0, prasiddhe pRthvyAM pratIte, punaH kiM0, sukRtodyamAnAM satrasthAnopamAne, satrAgAre hi dhAnyAdi sulabham , tathA tatrApi dharmodyamAnAM sulabhateti, nigraMndhanAthA guravaH, saGghasya mahAgraheNa jyeSThAM sthitiM caturmAsI, vitenuzcakruriti / ayamupajAtestRtIyo bhedaH // 38 // . lAbho'bhavat tatra gurorgarIyA nagaNyapuNyaprakaTakriyANAm / prauDhaprabhAvAbhyudayAd valakSa Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 622 vijayAzastyAm / pakSAdivendoryutimaNDalInAm // 39 // . ___ punaH, tatra pure, guroH prauDhapabhAvasya mahAmAhAtmyasyA'bhyudayAt , agaNyasya analpasya puNyasya yAH prakaTAH kriyAH kAryANi teSAM garIyAn dhano lAbho'bhavajAtaH dRSTAnto yathA-valakSapakSAd dhavalapakSataH, indozcandrasya, yutimaNDalInAM kAntitatInAmiveti / ayaM SaSThopajAtibhedaH // 39 // analpasaGkalpitadAnazauNDaH / __kAmAbhirAmaH sumnHsmuuhaiH| kiM mUrtimAneSa suparvazAkhI vidAJcakAreti guruM sa saGghaH // 40 // sa saGkaH gurumiti vidAJcakAra jnyaatvaanitynvyH| yajjJAtavAMstadevAha-epa guruH kiM mUrtimAn suparvazAkhI kalpadumo'stIti ?, atha tadvizeSaNadvayamAha-guruH kiM0, analpaM yat saGkalpitaM cintitaM tatra dAnazauNDo bahumado dAnazUra iti, punaH kiM0, kAmam atyartha abhirAmo ramyaH, kairityAha-sumana:samuhaiH paNDitavAtaiH, pakSe devavRndaiH, iti guroH kalpavRkSatulyateti / ayamupajAtestrayodazo bheda iti // 40 // samagrasiddhAntadhunIdhavaika vyApArapArINadhiyAM dhurINam / amaMsta saGghaH sakalo'pi sUriM sAkSAtsudharmANamivA''gataM tam // 41 // se sUri sAkSAt sudharmANaM sudharmasvAminamiva, AgataM sakalo'pi saGkaH amaMsta mene iti, ta ki0, samagraH sarvaH siddhAntadhunIghavaH zrutasamudrastasya ekodvitIyo vyApAro'dhyayanAdhyA Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH sargaH / 623 panazravaNazrAvaNAdirUpastatra ye pArINadhiyaH pAraprAptamatayaH sakalazAstrA'rNavA'vagAhina iti teSAm dhurINaM dhaureyaM tanmukhyatvAditi / ayamupajAterdvAdazo bhedaH // 41 // vardhApanairnUtanakAJcanAnAM mauktAphalairnyaJchanakairatucchaiH / sanandinandIvidhibhirvicitrai statrotsavAdvaitamivA'janiSTa // 42 // tatra pure, nUtanakAJcanAnAM navyakAritasvarNakusumamudrikAkaGkaNakuNDalAdInAM, vardhApanaiH, guroriti gamyam, punaH, atucchairmauktAphalairmuktAmayairyucchanakaiH guroruparyuttAraNarUpaiH, punaH, sanandayo yAH sasaMpadaH nandIvidhaya upadhAnamAlAropaNaturyavratadvAdazavatAdivividhaniyamanandavikArAstaiH, utsavAdvaitaM kevalo - tsavamayamiva, ajaniSTa jAtam / ayamupajAteH saptamaH prkaarH||42|| caJcaccaturmAsakametaduccai - rvacovilAsena gaNAdhirAjAm / taistaiH prakAraiH phalavad babhUva ghanAghaneneva latAvitAnam // 43 // etat caJcat cAru caturmAsakam, gaNAdhirAjAM surINAM, vacovilAsena vAgvilAsena, taistaiH prakAraiH uktapUrvaH puro vakSyamANaizca phalavat saphalaM babhUva / dRSTAntamAha-latAvitAnaM vallIvyUhaH, ghanAghaneneveti yathA tatheti / ayamupajAterdazamaH prakAra iti // 43 // , itaH purA sUdita dainya sainye zrIrAmasainyAhapure purANe / Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 624 vijayaprazastyAm / madhyAd bhuvaH prAdurabhUdadabhrAdabhrAdivA'rkaH prabhumArudevaH // 44 // " ito'vyayaM saMbandhAntarasucakam tena ito'nyadA, purA pUrva granthakaraNakAlApekSayA purAkAle tapAgacchanAyakabhaTTArakazrIharivijayasarivarasAmrAjye sati saM0 1629 varSe, zrIrAmasainyAhapure rAmaseNasthAne DIsAkhyanagarAbhyarNavartini kiM0, purANe jIrNe, punaH kiM0, sUditaM khaNDitaM dainyameva sainyaM yena yatra vA, lokAnAmiti lakSaNayA gamyam ; tatra bhuvo madhyAt mabhrumArudevaH zrIvRSabhaH, prAdurabhUt prakaTIbabhUva, adabhrAd mahatobhrAd yathA arkaH sUrya iti dRSTAntaH / ayamupajAteH paJcamo bhedaH // 44 // tadIyamUrtezca nibhAvya tejo StizAyi kalyANamayaM mahIyaH / AzcaryapUrNA manujAH suvarNanaro'yamastIti vidAmbabhUvuH // 45 // ca punaH, tadIyamUrteH zrI RSabha svAmipratimAyAH, tejo mahaH, kiM0, atizAyi atyutkRSTaM yatkalyANaM kanakaM tanmayaM sAkSAd hiraNyamayamiti, pazyatAM vibhramotpAdakatvAda, nibhAlya dRSTrA, AzvaryeNa vismayena, pUrNA manujA janAstaddezavAsinaH, iti vidAmbabhUvurjJAtavantaH itIti kim, tadevAha - suvarNanaraH kimayamasti, etAvatA varNasAdharmyAt suvarNapuruSa eSa iti lokairajJAyIti bhAvaH / ayamupajAte tRtIyo bhedaH || 54|| " anekalokAmbaka kairavANAmArAmamAmodapadaM prakurvan / Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH srgH| . 625 saGkocakRt gApapayoruhANAM . bhAnurnavIno'jani tatprabhAvaH // 46 // aneke ye lokAsteSAmambakakaravANAM nayanendIvarANAm , ArAmaM vanamAmodapadaM haspidam, prakurvan , punaH, pApapayoruhANAM pAtakakamalAnAm, saGkocakRd mlAnikArIti, tatmabhAvastasya vRSabhadevasya prabhAvaH pratApaH, uktavizeSaNasadbhAvAt sUryadharmavaiparItyAca navIno bhAnuH, ajani jAtavAn / ayamapi paJcamopajAtibhedaH // 46 // tasmin dRzoradhvani nIyamAne bimbe jagahaorivAMzubimce / savezavAsA'tulakaulikAdi bhIrdhvAntavat tatra nRNAM pranaSTA // 47 // tasmin jagadbharturvimbe dRzoradhvani cakSuSoH pathi, nIyamAne sati, iva yathA, aMzuvimbe mUryamaNDale, dRSTe sati, dhvAntavat , tatra deze nRNAM narANAM, savezavAsAH samIpavAsino ye atulAapramANA ye kolikAdayastaskarAH, AdizabdAt turuSkarAjaputrapagIpramukhA ye grAmopadravakAriNastepAM bhI tiH, pranaSTA / ayamapi saptamopajAtiprakAraH // 47 // tAM mUrtimudyanmahimAbhirAmAM zraddhAlavaH pUritakAmakAmAm / nivezayAmAsuraMtho tadAvi___ bhIvAspade bhUmigRhe mahena // 48 // atho zraddhAlavaH zrAvakAH, tAM mUrti, kiM0, udhanmahimnA mahAmAhAtmyena abhirAmAM, punaH kiM0, pUritAH pUrNIkRtAH Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 626 vijayaprazastyAm / kAmam atyartha kAmA abhilASA yayA tAm , tadAvirbhAvA''spade tatprakaTIbhavanabhUmisthAne bhUmigRhe, nivezayAmAsuH asthApayan / ayamapi saptamo bhedaH // 48 // . pRthvyAM pRthivyAM prathitaprabhAvaM tattIrthamatyarthamapAstadauHsthyam / sAkSAt samAyAta ivAdinAtha prabhuH prabhUtAitaheturAsIt // 49 // tattIrtha zrIrAmasainyasthapratimAlakSaNaM, pRthivyAM bhUmo, ki0, pRthvyAM vistINIyAmiti, prathitaH prasiddhaH prabhAvaH pratApo yasya tat ,punaH kiM0, atyarthamapAstadauHsthyaM dhvastadaurgatyam , ivetyutprekSyate-sAkSAt AdinAthaprabhuH samAyAta iti, prabhUtAzavahetumahAzcaryasya hetuH kAraNamAsIt / aSTamopajAtiriyam // 49 // .. tasyAtha tIrthasya namaskRte drAk shriiraajdhnyaahvpuriiysngghH| vihartukAmairgatakAmakAmaiH zrIsUrisiMhaiH sahitazcacAla // 50 // atha tasya tIrthasya namaskRte natikaraNArtha, zrIrAyadhanyapurIyaH saGghaH zrIsUrisiMhaiH kiM0, vihartukAmaiH pUrvamapi catumAsakapAraNake cicaliSugiH, punaH, gatakAmakAmairniSkAmAbhilApaiH, sahitaH cacAletyacalat / saptamabhedopajAtiriyam // 50 // unmUlayan vartmani durmatInAM vRndaM dumANAmiva vaarnnendrH| pade pade bhUridhanairjanaudhaiH Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAdazaH sargaH / prapUjyamAno vijahAra pUjyaH // 51 // " vAraNendro gajendra iva drumANAM tarUNAM vRndam, tathA vartmani mArge, durmatInAM kumatInAM vRndam, unmUlayana, punaH, pade pade sthAne sthAne, janaughaiH kiM0, bhUridhanairmahAdhanaiH prapUjyamAnaH sa pUjyaH, vijahAra vihRtavAniti / ayamupajAternavamaH prakAraiti // 51 // , atha kramAt sa kramavid nitAntA - 'naghena saGkena samaM zamIzaH / zrIrAma sainyaM samavApa pApA pahaM nanAma prathamaM ca nAtham // 52 // atha viharan mahammadAbAda nagarapATakAdiSu zrIpArzvanAthazrIdadhipadrIyazAntinAthapramukhadevAn praNamya kramAt sa guruH, kiM0, kramaH kalpa AcArastadvetA, saGkena kiM0, nitAntaM nityamanaghena nirmalena, samaM sArdhaM, zamIzaH sAdhurAda, zrIrAmasainyaM samavApa prApta iti ca punaH, tatra prathamaM nAthaM zrI RSabhadevaM, kiM0, pApApahaM duritadhvaMsinam, nanAmeti namazcakAretyarthaH / upajAtestRtIyo'yaM prakAraH // 52 // pramodapUrNAnana puNDarIkA upAsakAste vibhavavyayotkAH / 627 prapaJcAJcakuratho vicitra bhaGgIsiraca prathamAptabhartuH // 53 // atho te upAsakaH zrAvakA rAjadhanyapurIyAH, kiM0, pramodena saMmadena pUrNamAnanapuNDarIkaM mukhakamalaM yeSAM te punaH kiM0, vibhavavyaye dhanatyAge utkA utsukAH, vicitrabhaGgIbhi Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 628 vijayaprazastyAm / nAracanAbhiH bahuprakArairiti yAvat , prathamAptabhartuH zrIAdinAthasya, arcI pUjA, prapaJcayAJcakrurvistArayAmAsuriti / ayaM caturthopajAtibheda iti // 53 // stotrairvicitrArthabharaigaMbhIraiH __ zabdairudArairapi bhAvapUjAm / nirmAya nirmAyamahobhujaste vyadhunijaM janma phalairaphalgu // 54 // vicitrArthabharairnAnAprakArArthAtizayaiH, stotraiH stavanaiH, punaH kiM0, gabhIrairgambhIrabhAvArthatvAd mUkhairalabdhatvAceti, punaH, udAraiH sphAraiH zabdaH, yaduktaM caityavandanAbhASye namadevendraH zrIdevendrasUrIndraH-"gambhIramahurasaddamahatthajuttaM havai thuttaM"ityAdyukteH, mahArthastotraiH mahAgambhIrazabdaizca bhAvapUjAM nirmAya vidhAya, te niAyamahIbhujaH munirAjAH, nijaM janma svamavatAraM, phalairaphalgu sAraM saphalaM, vyadhuzcakruriti / upajAteraSTamo'yaM bhedaH // 54 // ekaH prabhu bhinRpAGgajanmA 'paro munIndrazca kamAGgajanmA / tIrthadvayaM sthAvarajaGgamA''khyaM ___khyAtaM tadA'bhUd bhavinAmaghaghnam // 55 // tadA tattIrthanamanAksare eko nAbhinRpAGgajanmA prabhuH vRSabhadevaH, ca punaH, aparo munIndro guruH, kamAGgajanmA zrIvijayasenamUriH, idaM khyAtaM tIrthadvayaM, kiM0, sthAvaraM jaGgamaM cetyAkhyA yasya tat, punaH, aghaghnaM pApApahaM, keSAM bhavinAM bhavyajIvAnAma , abhUjjAtam / upajAteH SaSTho'yaM bhedaH // 55 // Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sargaH / aSTAdazaH vidhAya yAtrAM prathamasya tasya tIrthAdhinAthasya samastasaGghaH / sa sUripAdaiH samamapramAdaiH 629 zrI rAjadhanyaM puramAjagAma // 56 // " tasya prathamasya tIrthAdhinAthasya yAtrAM vidhAya sUripAdaiH kiM0, apramAdairdhvastamamAdaiH samaM sArdhaM sa samastasaGghaH, zrIrAjadhanyaM puramAjagAmA''gata iti / dvAdazaH prakAro'yamupajAteH / / 56 / / " iti nAnAchandobhiH sarge nirmAya zArdUlavikrIDitena tamupasaMharati zrImaddharmapayaHpayodhitanayAbhAlaikabhUSAmaNau tasmin sUriziromaNau sthitavati draGge'tituGge tadA / jAtA zrIjinazAsanonnatiratizreyaH phalollAsinI saMprApte'mbumucIva bhUmivalaye bhUmIruhANAM banI // 57 // tasmin sUriziromaNI kiM0, zrImAn yo dharmaH arhaddhamastasya yA payaH payodhitanayA kSIranIrezvaranandanA lakSmIriti yAvat tasyA bhAlaikabhUSAmaNau lalATabhUSaNaratre, tadA tatra draGge, kiM0, atituGge'timahati zrIrAjadhanyapuradraGge, sthitavati sati, zrIjinazAsanonnatiH zreyaH phalena zlAghyaphalenoktarUpeNa dharmakarmalakSaNena vA'gretanasargavakSyamANena pratiSThAdisukRtakRtyarUpeNa zreyaH phalena ullAsinI dIptimatI, jAtA; yathA ambumuci meghe, bhUmivalaye saMprApte sati, bhUmIruhANAM tarUNAM, vanI tavATiketi dRSTAntaH // 57 // Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 630 vijayaprazastyAm / itIti nikhilaM nigadasiddham / iti sakalasuvihitasabhAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImaulimAlIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitapurandaraprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNavijayagaNiviracitAyAM zrIvijayapadIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAmaSTAdazaH sargo'rthataH samarthitaH // aham atha ekonaviMzaH srgH| atha ekonaviMzaH sargaH prArabhyate athAnyadA zrIguruvAprabuddhaiH __ zraddhAlubhirbandhurabuddhibodhaiH / abhyarthitAH zrIguravaH prakAmaM te kartukAmA abhavan pratiSThAm // 1 // anyadA tatraiva rAjadhanyapure, zraddhAlubhiH zrAvakaiH, kiM0, zrIgurUNAM vAg vANI tayA prabuddhaiH pratibuddhaiH, punaH kiM0, bandhuro buddhibodho matijJAnaM yeSAM taiH, zrIguravaH zrIvijayasenasUripAdA abhyarthitAH santaH pratiSThAM navInajinacaityasthApanAM kartukAmAH, abhavan babhUvuriti // 1 // atha SaDbhistAM varNayatikSIrArNavottuGgataraGgaraGga Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH srgH| hukuulmaalaaklitairnekaiH| zrImaNDitairmaNDapakairakhaNDai rudazcitoccaiH zaradabhrazubhaiH // 2 // puNyAGginAM maGgalakAraNAnAM __ sthUNAgaNasthApitatoraNAnAm / zrIdhoraNIbhi zahAriNIbhi vibhUSitA vismayakAriNIbhiH // 3 // kunAbhikumbhAyitapUrNakumbha mAGgalyacazcaccaturasrikAGkA / karpUrakAzmIrajagandhasArA dibhirbhRzaM nirmitazastahastA // 4 // vittavyayaprINitamArgaNaugha pravartitAtyadbhutagItagAnA / zRGgArabhRGgArakulAGganAbhi jegIyamAnAtulamaGgalAliH // 5 // vyomAGgaNavyApininAdavarya___ tUryAravA''mantritanaikalokA / pUgIphalazrIphalapezalazrI prabhAvanAdhvastasamastazokA // 6 // tadvAsinA vAsaNajhoTakena zraddhAlunA zobhanavAsanena / Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 632 vijayaprazastyAm / vidhIyamAnorumahaHprakRSTA zrIsUrisiMhairvidadhe pratiSThA // 7 // - sA pratiSThA ki0, kSIrArNavasya kSIrasamudrasya ye uttuGgAstaraGgAstadvad raGgantI lasantI yA dukUlAnAM paTTakUlAnAM sUkSmavAsasAM vA mAlA zreNistayA kalitaiH, punaranekaiH, punaH, zrImaNDitaiH lakSmIbhUpitaiH, punarakhaNDitaiH, punaH, zaradabhravat zubhrardhavalaiH, maNDapaiH udaJcitA unnati prAptA // 2 // punaH, pratiSThA kiM0, puNyAGginAM puNyavatAM prANinAM maGgalakAraNAnAM kalyANahetUnAM, sthUNAgaNeSu stambhasamUheSu sthApitAnAM toraNAnAM zrIdhoraNIbhiH stambhasthatoraNazobhAzreNibhiH, kiM0, bhRzam atizayena hAriNIbhiH manoharAbhiH, punaH, vismayakAriNIbhizcamatkArakAriNIbhiH, vibhUSitA vibhrAjiteti // 3 // punaH kiM0, kunAbhikumbhA nidhikumbhA ivAcaritA AcAre'rthe upamAnAd yapratyayastena kunAbhikumbhAyitA ye pUrNakumbhA akhaNDakalasAstallakSaNaM yanmAGgalyaM maGgalavastu tena caJcaccaturasrikAyA loke "caurI" iti pratItAyA aGko vibhUSA yasyAM sA,punaH kiM0,karpUro ghanasAraH kAzmIrajaM kuGkumaM loke "kesara" iti pratItam , gandhasArazcandanaM loke "sUkhaDa" iti pratItaM tadAdibhiraparairapi sugandhidravyaisturuSkakastUrikApramukhairnirmitAH zastA hastAH sthAsakA loke "hAthA" iti pratItA yasyAM sA // 4 // punaH ki0, vittavyayena prINitairmArgaNaudhairyAcakanikaraiH pravartitAni adbhutAnyAzcaryakArINi, gItagAnAni yasyAM sA, punaH kiM0, zRGgArasya prathamarasasya bhRGgAro bhAjanaM zRGgArapAtramiti yAH kulAGganAstAbhijegIyamAnA atizayena gIyamAnA atulA maGgalAliryasyAM sA // 5 // punaH pratiSThA kiM0, vyomAGgaNavyApinA gaganaspRzA ninAdena dhvaninA varyANi yAni tUryANi teSAmArAvaiH zabdaiH Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH sargaH / 633 AmantritA naikalokA anekajanA yasyAM yayA vA sA, punaH kiM0, pUgIphalAnAM zrIphalAnAM ca pezalazriyo manojJazobhAyAH prabhAvanAstAbhirdhvastaH samastaH zoko yasyAM yayA vA sA // 6 // zrImUrisiMhaiH pratiSThA vidadhe cakre ityanvayaH kiM0, tadvAsinA tatravAstavyena, punaH, zobhanavAsanena bhavyabhAvanena, kenetyAha- vAsaNajhoTakena zraddhAlunA bAsaNajhoTAkhyazrAvaNa, vidhIyamAnaM uru mahad vyAkhyAtasvarUpaM yanmaha utsavastena prakRSTA utkRSTetyarthaH / iti SaNNAM vyAkhyA // 7 // tatra pratiSThAmahasi prabhAvAnivA''babhAse zamibhumibhartA / kudRgdRzAM kauzikakAminInAM ghanArtikartA tamasAM prahartA // 8 // zaminAM sAdhUnAM bhUmibhartA rAD munirAjaH, tatra pratiSThAmahasi tasmin pratiSThotsave, prabhAvAniva sUrya iva, AvabhAse'zobhatetyanvayaH ; vizeSaNadvayena guruM ca sUrya ca vizinaSTi - kiM0, kudRgdRzAM kauzikakAminInAM mithyAdRgdRSTighUkAGganAnAM ghanArtikartA baDhartikArIti, punaH kiM0 tamasAM pApAnAm, anyatra dhvAntAnAM ca mahartA'pahArI ceti // 8 // tatrotsave zrAvakalokavRndai - rabhyarcitA bhAsurarUpyarUpaiH / vibhurvibhUSAM bibharAMbabhUva sUriH surANAmiva kalpapuSpaiH // 9 // satra pratiSThANe zrAvakalokavRndaiH bhAsurarUpyasya kaladhautasya rUpairnANakaiH, abhyarcitaH pUjitaH, vibhrurguruH, vibhUSAM 81 Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 634 vijayAzastyAm / zobhA, bibharAmbabhUva dhabhAra, yayA surANAM bhUrivRhaspatiH, kalpapuSpaiH suratarupasUnairiti // 9 // kiyantyahAni sthitAMzca tatra __saGghA''grahAt suurishiro'vtNsH| netrotsavaM cAru sRjan janAnAM jyotsnApriyANAmiva rAjarAjaH // 10 // ca punaH, tatra nagare rAdhanapure, saGgA'grahAda sUrizirovataMsaH AcAryamaulizekharaH, kiyanti katicit, ahAni dinAni, sthitavAn , kiM kurvan , janAnAM lokAnAM, netrotsavaM cAru yathA syAt tathA sRjan , ka iva keSAmiti dRSTAntenAha-rAjarAjazcandra iva, jyotsnApriyANAM cakorANAmityarthaH // 10 // bhaTTArakAste'pyatha pAvayantaH pRthvItalaM ptkNjpaaNsuputraiH| kamAdavApuH prakaTaprabhAvAH puraM prakRSTaM vaTapallisaMjJam // 11 // atha ekadA rAyadhanapurAt pRthvItalaM bhUtala, patkajapAsupuJjaizcaraNakamalareNugaNaiH, pAvayantaH pavitrayantaH santaH, te bhaTTArakAH, kiM0, prakaTamabhAvA iti spaSTam , vaTapallisaMjhaM vaDalInAmakaM nagaram , avApuH prAptA iti // 11 // stUpadvayaM tatra vicitracitraM vibhAti bhUyomahimaikaghAma / yazoyugaM zrIvijayAdidAna zrIhIrasUryoriva sUrtametat // 12 // Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 635 ekonaviMzaH srgH| tatra vaTapallyAM , stUpadvayaM, ki0, vicitracitraM nAnAzcaryam , punaH, bhUyomahimaikadhAma bahumAhAtmyamandiram , vibhAti, ivetyu sprekSyate- zrIvijayAdidAnazrIhIrasUryoH zrIvijayadAnasUrizrIhIravijayAcAryayoH, mUrtametad yazoyu kIrtidvayamiti // 12 // stUpaye tatra tapAdhibhatroM... nirvaannklyaannkpaavite'hni|| saMbhUya bhUyAMsi mahAMsi saGgha stanoti nityaM pramanA manakhI // 13 // tapAdhibhoMstapAgacchasvAminostayoH pUrvoktayoH, stUpadvaye tatra nirvANakalyANakapAvite ani vAsare bhAdrapadA'vadAtaikAdazItithau, so vaTapallisaGghaH, pattananagaravAsI saGghazca, saMbhUya militvA, bhUyAMsi mahAMsi tanoti, saGghaH kiM0, pramanA hRSTamanAH, punaH, manasvIti pratItam // 13 // pRthak pRthak tatra gurukramANAM natiM vidhAyA'tha tapAdhinAthaH / zrIhIrabhaTTArakapAdapAdau stauti sma bhaktyeti mahAprasAdau // 14 // atha tatra stUpasthagurukramANAM pRthak pRthag natiM vidhAya namaskRtya, tapAdhinAthastapAgacchezaH zrIvijayasenamUriH, zrIhIrabhaTTArakapAdAnAM pAdau, kiM0, mahAn prasAdo gacchAdhipa. tyamAptilakSaNo yayostau mahAprasAdau, iti vakSyamANarUpeNa prakAreNa, stauti smA'stavIt // 14 // . . zrImAn kAmagIva kAmitasukhaM sUte sma yaH rovitabhake yaH saviteva vizvamakhilaM sAlokamAloMkitA Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / vidyulAniva pApatApamaharad yaH saMstutaH sUrirAT . . siddhyai tasya munIndrahIravijayasyA''nandike paaduk|15| ___yaH zrImAn guruH sevitaH san , kAmagavIva kAmadhenuriva, kAmitasukhaM sUte smA'karot , punaH, ya AlokitaH san , saviteva sUrya iva, akhilaM vizvaM sAlokaM saprakAzaM, cakre cakAra, punaH, yaH mUrirAT saMstutaH san vidyutvAniva megha iva, pApatApamaharat , tasya munIndrahIravijayasya pAduke, kiM0, Anandike pramodadAyike, siddhyai aihikAmuSmikakAryasiddhaye, AstAmiti kriyA'dhyAhAryeti tAtparyam / / 15 / / saccakrapraNayI payoruhavanaM bhAsvAnivA'bhIzubhiH prItA'svalpakalApikaH kRSibharaM toyaistaDilAniva / vizvaM vizvamatoSayat svavacanairyaH puNyanaipuNyadhIH siddhyai tasya munIndrahIravijayasyA''nandike paaduke|||16|| yo guruH svavacanaiH vizvaM vizvaM samastaM jagat , atoSayat tuSTibhAk kurute sma, yaH kiM0, puNyanaipuNyA pavitracAturyA dhIryasya saH, atha pUrvArdhena dRSTAntadvayamAha-iva yathA, bhAsvAn sUryaH, ki0, saccakrapraNayI zobhanacakravAkasnehI, gurupakSe saccakrasya sajjanasamUhasya praNayI, abhIzubhiH kiraNaiH, payoruhavanaM kamalavanaM toSayati, punaH, taDitvAniva megha iva, kiM0, prItA harSitA asvalpA bahavaH kalApino mayUrA yena yasmAdvA sapItAkhalpakalApI, ke kalApika iti, gurupakSe prItA asvalpAH kalApina AzIrvAdadAyino bhaTTAdyAH kalAvanto yeneti saH, toyairjalaiH, kRSibharaM kSetranivahaM, tatheti siddhyaiH tasyeti caturthacaraNavyAkhyA prAgvat // 16 // AlokaM vilasat samastakamalAmodaM gabhasteriva Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH srgH| stomaM toyamucAmivAstibhuvanAnandaM padaM zreyasAm / yaM loko bahu manyate sma sakalaH sarvatra samyaktvadRk siddhayai tasya munIndrahIravijayasyA''nandike paaduke||17|| __ sakalaH sarvo'pi lokaH, kiM0, sarvatra pRthvyAM, samyaktve dRg dRSTirmatirvA yasya saH, yaM guruM bahu manyate smeti kriyAkArakayogaH; pUrvArdhena dRSTAntadvayIprakaTanapUrva vizeSaNapuraskAreNa ca varNayati-iva yathA, gabhastestaraNaH, Alokam udyotaM, kiM0, vilasan samastakamalAnAM sarvAmbhojAnAmAmodo gandho yasmAtaM, gurupakSe vilasan samastAyAH sakalAyAH kamalAyA Amodo harSo yasmAditi taM, punaH toyamucAM vArimucAM stomaM samUha, kiM0, asti bhuvanAt salilAdAnando yasmAttaM, gurupakSe asti bhuvanAnando jagadAnando yasmAttaM astibhuvanAnandaM, punarya kiM0, zreyasAM maGgalAnAM dharmANAM vA padaM sthAnam , etAvatA sUryAlokamiva meghasaMghAtamiva yaM guruM loko bahumAnabhAjanamakaroditi nirgalitArthaH, agretanaM prAgvat // 17 // khAjJAvartiSu maNDaleSu nikhileSvAnandato'cIkarat prIto yadvacanaiH kRpAvanaghanaiH zAhirhamAUsutaH / jIvAnAmabhayapradAnapaTahodghoSAnaghadhvaMsinaH siddhyai tasya munIndrahIravijayasyAnandike paaduk||18|| . hamAUsutaH zAhiH zrIakabbaraH, ki0, yadvacanairyasya gurorvacanaiH, kiM0, kRpAvane dayA''rAme ghanairmedhaistadvardhanahetutvAt , bhIto hRSTaH san , jIvAnAM jantUnAm , abhayapadAnasya paTahodghopAn ki0, aghadhvaMsinaH pApApahAriNaH, nikhileSu maNDaleSu dezeSu saurASTramahArASTralATakarNATapUrvadezadakSiNadezakurudezakAsmIradezagUrjaramarusthalImAlavamedapATavairATabAsaSasasindhujAla Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / ndharAdiSu, svAjJAvartipu nijazAsanasthAyiSu, acIkarat svAjJAghadhi jIvA'mAriryasyopadezAdakArSIditi bhAvArthaH, zeSaM sugamam18 zrImAn zAhirakabbarakSitipatiryadvAgbhirAnanditaH / kRtvA tatkaramuktimuktimanaghAM bibhrad dadau dakSadhIH / tIrtha jainajanAya tIrthatilakaM zatruJjayorvIdharaM siddhyai tasya munIndrahIravijayasyAnandike paaduke||19|| yadvAgbhiH AnanditaH akabbarakSitipatiH tatkaramukti kRtvA anaghAM uktiM bibhrat , punaH, dakSadhInipuNamatiH, jainajanAya zatruJjayorvIdhara tIrtha karamocanapUrvakazatruJjayojayantatIrthadvayaM yadvacanAjjainatapA''yattaM kRtavAniti, zeSaM spaSTam // 19 // khaM gADhAgrahiNaM kadAgrahamaghAGkaraM vihAya svayaM "lumpAkA RSimeghajIprabhRtayaH zreyo'rthino'lpetarAH / bhRGgatvaM bibharAmbabhUvuranizaM yatpAdapAthoruhe siddhyai tasya munIndrahIravijayasyAnandike paaduk||20|| punaH, yatpAdapAthoruhe lumpAkA RpimeghajIprabhRtayaH saptaviMzatimunayaH zreyo'rthino dharmArthinaH santaH, svaM kadAgrahaM aghAGkara pApAGkaraM, punaH ki0, gADhAgrahiNaM mahAhaThamayamapi,vihAya tyaktvA bhRGgatvaM bhramaratAM, vibharAmbabhUvuryacaraNakamalasevAparAH saMjAtAiti, paraM subodham // 20 // . caityAdhuharaNaitAnusaraNaiH sanmAnadAnotsavairekacchannamivA'bhavad bhagavatAM sadvAsanaM zAsanam / yasmizrItapagacchavallijalade'laGkurvati.kSmAtalaM .. siddhyai tasya munIndrahIravijayasyAnandike paaduk||21|| Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH srgH| - yasmin ki0, zrItapagacchavallijaladeM tapAgaNalatAmedhe tadvistArahetutvAditi, kSmAtalaM alaGkurvati sati bhUtalAlaGkAre bhavati sati, caityAdInAM uddharaNairjIrNoddhAraiH, punaH, vratAnusaraNaiH paJcamahAvrataturyavratadvAdazavatAdyAcaraNaiH, punaH, sanmAnadAnotsavaiH gurudevAdibahumAnavastrapAtramadAnAdyutsavaiH, bhagavatAM tIrthakRtAm , zAsanaM kiM0, sadvAsanaM zobhanabhAvanam , ekacchatramivA'bhavat , kiM bahunA 1, zrIjinazAsanaM yasmin gurau sati sAkSAdarzIkAtapatramiva jAtamiti tattvam // 21 // zrIvatsadhvajamatsyacakrakulizacchatrAGkuzAmbhoruhA mbhodhisvastikacAmaradvipanipaTTIpAdicihnAJcite / ye nityaM namatAM bhavanti vazagA rAjyaddhayaH siddhayaste sUrestridazastute sujayatAmAnandike pAduke // 22 // ye zrIhIravijayasUrIzvarapAduke ki0, zrIvatso'STamaGgalamadhyavartI, dhvajaH ketuH, matsyo mInaH, cakraM rathAGgaM, kulizaM bajaM, chatraM pratItam , aGkuzaH sRNiH, ambhoruhaM kamalam , ambhopiH samudraH, svastikaH prasiddhaH, cAmaraM pratItaM, dvipo hastI,nipaH kalazaH, dvIpo jambUdvIpAdiH, AdizabdAt yUpastUpoDupaviTapimandiraturagagirivarAdigrahaH, tena zrIvatsadhvajamatsyacakrakulizacchavADazAmbhoruhAmbhodhisvastikacAmaradvipanipadvIpAdIni cihnAni lAJchanAni tairaJcite kalite, namatAM narANAM rAjyaIyaH sAmrAjyazriyaH, siddhayo'STau cAruNimAdayaH, vazagA bhabanti, te sUrestasya pAduke kiM0, tridazairdevaiH stute sujayatAM khiti sarvaprakAreNa jayatAM jayinyau bhavatAmiti kAvyArthaH / atrASTakasyaivopayogAd navamaM vRttaM granyakRnnAmAGkitaM na vivRtam , aSTakameva vidvatamiti // 22 // Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 640 vijayamazastyAm / bhaktyetyabhiSTutya sadarthasArtha zravyeNa kAvyaprakaTASTakena / zrIhIrasUrIndrapadau munInduH kRtI kRtArthIkurute sma janma // 23 // . iti amunA kAvyaprakaTA'STakena, ki0, sadarthasamUhaiH zravyeNa zravaNIyena, zrIhIravijayasUripadI abhiSTutya stutvA, munIndraH saM guruH, kiM0, kRtI dakSaH, janma kRtArthIkurute sma svAvatAraM sArthakaM kRtavAnityarthaH // 23 // padmAbhirAmAmabhito'bhisarpa dullolakallolitabhUmibhAgAm / tataH prabhuH pattanarAjadhAnI .. marAlabAlaH sarasImivA''gAt // 24 // tato vaTapallItaH, prabhurguruH, sarasIM marAlabAla iva pattanarAjadhAnImAgAdityanvayaH, pattanarAjadhAnI sarasIM ca zleSaNa vizinaSTi-kIdRzI, padmAbhiHzrIbhiH abhirAmAM, pakSe padmaH kamalairabhirAmA ramyAM, punaH kiM0, abhito viSvaka, abhisarpanto dhAvanto ye ullolA laharyastaiH kallolito vIcImayo bhUmibhAgo yatra, pakSe utpAvalyena lola utsukatvAcApalyabhAk kallolito harpito bhUmibhAgo yasyAM tAm, etAvatA kalahaMsaH sara iva, guruH pattananagaraM prApta iti // 24 // payodavad vArijavacca vindhyA 'bhidhAnabhUmIdharavacca jajJe / mude gurustannagaraprajAnAM sAraGgasAraGgazAmivoccaiH // 25 // Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH sargaH / 641 guruttanagaramajAnAM pattanajanAnAM mude jajJe jAta ityanvayaH, kiMvat, payodo meghastadvat, yathA sAraGgayAtakastasya sAraGgadRzaH striyastAsAM punaH vAri kamalaM tadvat, yathA sAraGgo bhramarastasya sAraGgadRzAM bhramarINAM, punaH, vindhyAbhidhAno bhUmIdharo vindhyAcalastadvat yathA sAraGgA hastinasteSAM sAraGgadRzo hastinyastAsAm, atra sAraGgazabdAnekArtho yathA "sAraGgo vihagAntare cAtake cazcarIke ca dvipaiNazabaleSu ca " iti vacanAdatra sAraGga zabdasya trayo'rthAH samarthitA iti / / 25 / / itazca - itaveti saMbandhAntarasUcakamavyayam, 1 yathA bhaTTAraka zrIvijayAdisenapaTTaikapAthodhikalAnidhInAm / pUrve pavitrIkRtapattanAnAM tapAgaNAcArya mahIdhanAnAm // 26 // vizuddhasiddhAntasudhA pibAnAM sudhApibA''cAryadhiyAM gurUNAm / utsAhitazcAruvacovicArai vatairivA'mbhodhara auttarAhaiH // 27 // nijaM parityajya matAdhipatyaM lumpAkamukhyo munimegharAjaH / bhaTTArakakSmApamatho vavande tatpAdayormUlamupAyiyAsuH // 28 // trayANAM vyAkhyA yathA - itazcAvasare tapAgaNasya AcA 1 Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 642 vijayaprazastyAm / ryarAjaH zrIvijayadevamUrayasteSAM, kiMlakSaNAnAm , pUrva pavitrIkRtaM pattanaM yasteSAM tatrANahillapATake sthitAnAmiti , punaH kiM0, bhaTTArakazrIvijayAdisenapaTTaikapAthodhau kalAnidhayazcandrAstepAm // 26 // punaH kiM0, vizuddhasiddhAntasudhAM nirmalA''gamAmRtaM pibantIti tepAM vizuddhasiddhAntasudhApivAnAM, punaH kiM0, sudhApiyAcAryaH surAcAryo bRhaspatiriti yAvat , tadvad dhIryeSAM teSAM gurUNAM,cAru vacovicAraiH manojJavAgvicAraiH,auttarAhaiH kauvereyaiH, vAtaiH pavanaiH, ambhodhara iva utsAhitaH. etAvatA zrIvijayadevamUrivacanairvizeSeNotsAhaviSayIkRta iti // 27 // sa ka ityAhalumpAkamukhyo luGkAkhyakumatasvAmI pUrva zrIhIravijayasUrIzvaradIkSitaRSimeghajIkasya praziSyaH munimegharAjaH, nijaM matAdhipatyaM lumpAkamukhyatAM, parityajya, atha bhaTTArakakSmApaM zrIbhaTTArakarAja zrIvijayasenamUriM, vavande'vandata, 'sa kiM kartumicchuH, upA''yiyAsuH AgamanamicchuH , kiM, tatpAdayozcaraNayomUlaM pArtha sevitukAma iti // iti trayANAM vyAkhyA // 28 // sudhArasAsArasavarNavarNa mAkarNya samyak sugurUpadezam / ghanAghanadhvAnamiva pravekaM kekI vivekI sa mudaM prapede // 29 // sa megharAjarSiH, samyag bhAvena, samAkarNya zrutvA, ke, su. gurUpadezaM, kiM0, sudhArasAsArasya pIyUSarasadRSTeH savarNAstulyA varNA akSarANi yatra tam, iva yathA, kekI mayUraH, ghanAghanadhvAnaM meghadhvani, zrutvA, tathA mudaM prapede harSa prAptavAniti, zeSaM sugamam // 29 // nijaM nabhombhojanibhaM vibhAvya Page #668 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH sargaH / mataM kumatyarNavapUrNimendum / sa zrItapAgacchamanacchagacchaM chAyAlayaM zIlitumutsuko'bhUt // 30 // nijaM mataM, kiM0, kumatyarNave kubuddhijaladhau pArvaNendu naTTaddhikartRtvAt, IdRg luGkAkhyakumataM, punaH, nabhombhojanibhaM gaganAravindatulyaM paramArthato'satmAyaM vibhAvya vicArya, sa megharAjaRSiH, zrItapAgacchaM anacchagacchaM bahalavRkSam, ata eva chAyAyAH zobhAyAH, pakSe anAtapazchAyA tadAlayaM, zIlituM sevitum utsuko'bhUditi // 30 // " taM megharAjarSimazeSasaGghaH siseviSu vIkSya gurukramAbjam / harSaprakarSodgataromarAji 643 rutkorako bhUruhavad babhUva // 31 // azepasaGghastaM megharAjarSi, kiM0, siseviSu, kiM, gurukramAbjaM gurucaraNakamalasevAspRhayAlu, vIkSya harSaprakarSeNodgato rAmarAjiryasya saH, bhUruhavad vRkSavat, utkorako jAtakalikaiva, babhUvA'bhUt // 31 // manoramADambaraDiNDimAbhAn mahAn gatAghe sakale'pi saGke / prakurvati zrIsutatulyarUpo bhUpo munInAM tamadhAd yatitve // 32 // gatA niSpApe, sakale'pi saGgha pattanavAsini, mahAn utsavAn kiM0, manoramo ramyo ya ADambaro jinazAsanapra Page #669 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 644 vijayaprazastyAm / bhAvanArUpo vicitravAditrapavitragItagAnAdigayamahADambarastasya sUcane DiNDimAbhAn paTahatulyAn , prakurvati sati, munInA bhUpo guruH, ki0, zrIsutatulyaM kAmasamAnaM rUpaM yasya saH, taM megharAja lumpAkavepadhAriNaM sthAnakatrikopetaM, yatitve'dhAt tapAgacchasaMvandhiveSapradAnapUrvakaM dIkSitavAniti // 32 // saGgho'nyadA zrIkumarAdimasya gireH purasya pratipattipUrvam / vijJezvarAn vijJapayAmbabhUva vistAravadvainayikairvacobhiH // 33 // anyadA zrIkumarAdimasya gireH kumaragireH purasya pattananagarAbhyarNavartinaH saGghaH pratipattipUrva bhaktipUrvakaM, vijJezvarAn gurUn , vacobhirvacanaiH, kiM0, vistAravadvainayikairvistArivinayaiH, vijJapayAmbabhUva vijJaptikAmagre vakSyamANalakSaNAM ckaaretyrthH||33|| kRpAlavaH zrImahanIyapAdAH prasAdamAdhAya gtaavsaadaaH| asmAsvanugrAhidhiyo'smadIye __ pure'tha varSAsthitimAtanudhvam // 34 // atha zrImahanIyapAdAH pUjyapAdAH, kiM0, kRpAlavo dayAlavaH, punaH, kiM0, gatAvasAdA vigataviSAdAH, prasAdamAdhAya vidhAya, punaH kiM0, asmAsu asmAdRzeSvapi janeSu anugrAhiNI dhIryeSAM te anugrAhidhiyaH, asmadIye pure pUrvoktanAmake, varSAsthitiM caturmAsIm , AtanudhvaM kurudhvam // 34 // latAmivA''modabhRtAM nitAnta kAntaiH phalaughai.naghAM ghanaughAH / Page #670 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH srgH| 645 cakrustarAM sphAraphalAM tadIya vijJaptimAptAvanivAsavAste // 35 // ghanaughA meghapravAhA iva latA, te AptAvanivAsavA munivarendrAH, tadIyavijJaptiM sphAraphalavatI cakrustarAmanumenire iti, latAM vijJaptiM ca vizeSaNadvAreNa vizinaSTi-kiM0, Amodena gandhena harSeNa ca bhRtAM, punaH kiM0, nitAntaM nityaM kAntaiH priyaiH, phalaughairanaghAM nirmalA manojJAM veti // 35 // atho tithau sarvasukhAtithau te __ vAre jyshriiprnnyprcaare| .......... yoge jagadraGgataraGgayoge kSaNe kSaNADhye lalite ca lagne // 36 // atha pattananagarAt tithau, kiMlakSaNe, sarvasukhAnAmatithau, tithizabdasya puMstrIliGgatvAt puMstvavizeSaNamaduSTamASADhazuddhapratipadi, punarvAre kiM0, jayazrINAM jayalakSmINAM praNayasya pracAro yasmiMstasmin jayadAyini guruvAsara iti, punaryoge kiM0, jagadraGgataraGgasya yogaH saMbandho yasmiMstasmin gurupuSyasaMyogajAte'mRtasiddhinAmni yoge, punaH, kSaNe pazcadazalavapramANe, kiM0, kSaNADhye utsavamaye, ca punaH, lagne lalite manojJagrahasthi. tizAlinIti bhAvaH // 36 // amandamodocchaladacchalAGgi barhiprabarhAlayatuGgazRGgam / tIrthazatIrthotkaTapuNDarIka vikrIDitabhrAjitamadhyabhAgam // 37 // zraddhAlusAdhusphuTadharmakarma Page #671 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 646 vijayapazastyAm / snmekhlaabhuussitbhuumideshm| sannAgarIyavyavahArihAri vyApAravistArivasupravezam // 38 // sAndradrumakhardumakAnanAlI krIDatsudRkvargasudRGmanojJam / . AtodyapAthodaninAdahRdyaM sannandanaM sundarabhadrazAlam // 39 // suvarNapUrNa vibudhAdhigamyaM vRSaprakarSotsavarAjiramyam / khaHsagiriM vA kumarAgragAmi giri puraM zrIguravo'dhijagmuH // 40 // vA ivArthe, tena iva yathA, svAsagiriM suragirimiva, zrIguravaH pUjyAste, kumarAgragAmigiri puraM kumaragirinagaraM adhinagmuH, atha kumaragiriM suragiriM ca samAnadharmatvena varNayati-amandena modena udyatmamodena ucchalanto ye acchalAGgino nirmAyapuruSAstallakSaNairvahibhirmayUraiH pravarhANi prakRSTAni AlayA eva tuGgazRGgANi uccazikharANi yatra taM, punaH ki0, tIrthezasya arthAdAsanopakArizrImahAvIrasya yattIrtha zAsanaM caturvidhasaGgho vA tallakSaNo ya utkaTaH proddhataH puNDarIkaH zArdUlastasya vikrIDitena krIDayA bhrAjitaH zobhito madhyabhAgo yatra tam // 37 // punaH kiM0, zraddhAlusAdhvoragAryanagArayoryaH sphuTo dharmo dvividhastasya karmANi kRtyAni kriyArUpANi tallakSaNe ye mekhale tAbhyAM bhUSito bhUmidezo yatra taM, punaH kiM0, san vidyamAno yo nAgarIyo bhUritaradezaparadezinagarasatko vyavahAreNa hArI nyAyopapanna Page #672 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH sargaH / 647 iti yo vyApArastalakSaNo vasupravezo ratnasvarNAdipravezo yatra tam // 38 // punaH kiM0, sAndrA vahalAzchAyAdibhirye drumAAmrarAjAdanamadhUkakarkandhUkharjUrI ketakI nimbajambUkadambatAlaphalinIprabhRtayasta eva svarddhamAH phalaphullAdipradAnena AzApUrakatvAt kalpadrumAsteSAM yA kAnanAlI vanarAjI tasyAM krIDantyo yAH sudRzaH striyastA evaM svargasudRzo'psarasastAbhirmanojJaM ramyam, punaH kiM0, AtodyAni vAdyAni tadrUpA ye payodaninAdA vAridharadhvanayastairhRdyaM punaH kiM0, sannandanaM zobhananandanavanaM, nagarapakSe satAM sAdhUnAM nandanaM harSakArakaM, punaH, sundaraM bhadrazAlAbhidhAnaM merordvayoH pUrvapazcimayoH pArzvayoH pRthak pRthag dvAviMzatisahasrayojanapramANaM bhUtalalInaM vanaM yatra taM, nagarapakSe sundarA bhadrA bhadrakAriNI zAlA gRhAdizAlA pauSadhazAlA vA yatra tam // 39 // punaH kiM0, suvarNaiH zobhanavaNairbrAhmaNAdibhiH, pakSe suvarNena kAJcanena pUrNa, punaH kiM0, vibudhaiH paNDitaiH, pakSe suraivA'dhigamyaM sevanIyaM punaH kiM0, vRSaprakarSasya sukRtotkarSasya, pakSe tRSNaH zakrasya prakarSeNa utsavarAjyA ramyam evamuktavarNakasAmyAt suragirimiva kumaragiriM zrIguravo'dhijagmuH prAptAH / iti paJcabhiH kulakavyAkhyA 1180 11 puraM sadAmAdapadaM taduccai 'vAM vilAsaistapagacchabhartuH / prabodhalakSmIM bibharAmbabhUva payojapANeriva padmakhaNDam // 41 // payojapANeH sUryasyeva, tapagacchabhartuH guroH, gavAM vilAsaiH kiraNavilAsairvANIvilAsaizca tat puraM padmakhaNDamiva kiM0, Amodasya harSasya gandhasya ca padaM sthAnam, prabodhalakSmIM smera Page #673 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 648 vijayaprazastyAm / tAsaMpatiM pratibodhasaMpatti ca, bibharAmbabhUva, atra khaNDazabdasya puMnapuMsakatvAt khaNDamiti prayogaH // 41 // gururgarIyAn nagarasya tasya samunnatiM satkamalazcakAra / pravardhamAnairmahasAM samUhaiH pAnIyarAzeriva zarvarIzaH // 42 // garIyAn guruH, zarvarIza iva candra iva, kiM0, satkamala: satI satyA vidyamAnA vA kamalA jJAnAdizrIryasya sa iti, pakSe san vidyamAnaH kamalo lAJchanamRgo yatra saH, athavA " gaje zaGkhe harau chatre candre padme jinAlaye / mauktike vidrume svarNe yA nityA paramezvarI" // 1 // iti zrIjinazAsanaprabhAvakazrI AmanAmanRpapratibodhaka zrIbappabhaTTimahAkavivacanAt, tathA " candraM gatA padmaguNAn na bhuGkte padmAzritA cAndramasImabhikhyAm / umAmukhaM tu pratipadya lolA dvisaMzrayAM prItimavApa lakSmIH // 2 // iti kAlidAsoktakumArasaMbhavaprayogAt, tathA "chatrendupacAdiSu rUDhimAtraM" iti zrIjinaprabhAcAryavacanAcca candre'pi zrIsadbhAvAt satI vidyamAnA kamalA yatra sa iti gurozcandrasya ca tulyadharmavizeSaNatA, tena satkamalo gurustasya nagarasya pAnIyarAzeH samudrasyeva, pravardhamAnaiH prasarpadbhiH, mahasAmutsavAnAM tejasAM ca samUhaiH samunnatiM cakAreti kAvyArthaH // 42 // dharmyANi karmANi ca dhArmikaughaiH prapaJcitAni prasabhaM babhUvuH / tatra sthite'smin sugurau kulIre Page #674 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH sargaH / tejAMsi sUrAviva nirjarANAm // 43 // asmin sugurau tatra kumaragirau sati caturmAsImAsIne sati dharSANi karmANi saukRtakRtyAni, kiM0, dhArmikaudhaiH zrAddhasArthaiH, prapaJcitAni vistAritAni nirmApitAnIti yAvada, prasabhaM balAtkAreNa haTheneti ahamahamikayeti, babhUvurjAtAni dRSTAntotra - nirjarANAM sUrau surAcArye, kulIre karkaTe, sthite sati, tejAMsi yathA jAyante, karkastho hi gururuccatvena mahAvejasvIti jyotirvidAM matamiti // 43 // saGgho'naghaH pattanapacanasthastatra sthitaM zrIgururAjarAjam / nanAma nityaM kRtanetrayugma 649 zaityaM samAgatya satattvasatyam // 44 // punaH, tatra sthitaM zrIgururAjarAjaM sUrIndracandraM, kiM0, kRtanetrayugmazaityaM vihitanayanayugalAhArda, punaH kiM0, saha tattvasatyAbhyAM vartate yastaM satattvasatyaM, pattanapattanastho'Na hilapATakavAsI saGghaturvidho'pi nityaM samAgatya nanAmAnamat // 44 // jyeSThasthitiM tatra samAsthitaH zrItapAdhipo'tiprakaTapratApaH / AsIdasahyaH paratIrthikAnAM dhArAdharANAmiva mAtarizvA // 45 // " nagare jyeSThasthitiM varSAsthiti, samAsthitaH san atiprakaTapratApaH zrItapAdhipastapagaccharA paratIrthikAnAmamyapAkSikANAm, asahyo valavasyenA'sahana rati, AsIta : mAtarizvA pavana iva, dhArAdharANAM meghAnAmiveti dRSTAntaH // 45 // 3 Page #675 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / ekAhalIlAtulitaDhimAsa___ catuSTayaM cAru nirantarAyam / nirmAya nirmAyatayA tato'sau cacAla cAritrikulAvacUlaH // 46 // . mAsacatuSTayaM caturmAsakaM, ki0, ekAhalIlAtulitaddhi ekasya aho vAsarasya lIlayA tulitA Rddhiryatra tat ekadinakalitulyamiveti, punaH kiM0, nirantaramAyo lAbho yatra tat , athavA nirantarAyaM nirvighnamiti "vinaM'ntarAyaH pratyUhaH" iti vacanAt, nirmAyaM kRtvA, asau cAritrikulAvacUla: sAdhusamUhadhvajajhumbanakatulyaH, nirmAyatayA niSkapaTatvena, cacA'lA'calat , zaGkhazvaraM pratIti zeSaH // 46 // tatratyasaGghaH saha pattanAhva purIyasaGghana gtaaghsngghH| tamanvagAt sUriziro'vataMsaM dino dinAdhIzamivA'nurAgAt // 47 // tatratyaH kumaragirIyaH saGghaH, pattanasaGgrena saha kiM0, gatAghasaGghaH nirgatapAtakoccayaH, gataduHkhoccayo vA taM sUriziro'vataMsaM bhaTTArakamaulizekharam, anvagAt pRSThe'vajat , dino vAsaraH, dinAdhIzaM sUryamiveti dRSTAntaH // 47 // kramAdatha zrItapagacchanAthaH zaGkhazvara prApya puraM purANam / nanAma nizchadma-sapadmapArzva pArzva jinendraM vRjinadupArzvam // 48 // atha zrItapagacchanAthasvAbhyAM dvAbhyAM saGkAbhyAM saha zaGkezvaraM Page #676 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH srgH| puraM prApya gatvA, pArtha jinendra, ki0, nizchadma niSkapaTam , athavA nizchadmati kriyAvizeSaNam , punaH pArtha kiM0, saha padmayA lakSmyA vartate yat, athavA padmayA NyAvatyA devyA bhagavato'dhiSThAyikayA saha vartate yat tat sapanaM pArtha samIpaM yasya tam , athavA sapadmaH sapadmAvatIkaH pArthaH pArthanAmA yakSo yatra taM, punaH kiM0, jinadrau pApayAdape pArzva pazusamUhaM taducchedakatvAta , zeSa gatArtham // 18 // vighnauvavidhvaMsanajAgarUkaM praNamya pArtha suguruH sazUkam / saGghana sAkaM vavale kalAvA nivojjvalAbhiH kalitaH kalAbhiH // 49 // pArzvezaM zaGkezvarAkhyaM, kiM0, vighnaughavidhvaMsane jAgarUkam , ata eva punaH sazUkaM sadayaM, suguruH praNamya saGghana sAkaM saha, cavale valita iti; kiM0, kalAbhiH,kiM0, ujjvalAbhiH,kalito'laGkRtaH, ka ivetyAha-kalAvAniva candra iveti dRssttaantH||49|| sthAnAt tatastasya mahAjanasya nirbandhataH sAdhumahImahendraiH / padmA''spadaM pattanapattanaM tai ralaGkRtaM padmamiva hirephaiH // 50 // tataH sthAnAt , zarkezvarAt tasya mahAjanasya pattanasaMvandhinaH, nirvandhata AgrahataH, taiH sAdhumahImahendra nirAjaiH, dvirephaibhramaraiH, padmamiva, padmAyA lakSmyA AspadaM pattanAtanam , alaGkRtaM vibhUpitamiti, pattananagare samAgatamityarthaH // 50 // vAllabhyabhUmi vanatrayasya Page #677 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 652 vijayaprazastyAm / prazaMsanIyo yazasAM samUhaiH / / kiyadinI tatra gururvicitra___ mahotsavotsAhijane sthitaH saH // 51 // guruH ki0, bhuvanatrayasya vAllabhyabhUmivallabhavAspadaM saubhAgyasya sthAnamiti yAvat , punaH, yazasAM samUhaiH prazaMsanIyo varNanIya iti, tatreti pattananagara, ki0, vicitrA nAnAvidhA ye mahotsavAsteSu utsAhI autsukyabhRt jano yatra tasmin vicitramahotsavotsAhijane, kiyadinIM kiyatkAlaM, sthitaH phAlgunacaturmAsakaM yAvat tatra sthitavAniti zeSaH // 51 / / zrIvIravizvezvarazAsanazrI___ bhujaapriirmbhitknntthpiitthH| anyecurudyadguNavAn munInduH . zrIstambhatIrtha prati sa pratasthe // 52 // zrIvIravizvezvarasya yA zAsanazrIH tadbhujayA parIrambhita: mAzleSitaM kaNThapIThaM yasya saH, sa munIndurmunicandraH, kiM0, udyadguNavAn uditoditaguruguNazAlIti, stambhatIrtha nagara prati, anyeyurekadA, pratasthe valitavAniti // 52 // prabodhamuccairjanayan janAnA padmAkarANAmiva padminIzaH / avAryazauNDIryavilAsagehaM zrIsUrisiMho vyaharad dharitryAm // 53 // padmAkarANAM kamalanikarANAM, padminIzaH sUrya iva, janAnA prabodhaM janayan kurvan , punaH ki0, avAryazauNDIryasya vilAsa N Page #678 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 653 ekonaviMzaH srgH| gehaM zrImUrisiMhaH, sa dharitryAM gUrjaratrAyAM, vyaharad vihAra kRtavAniti // 53 // athA''karagrAmapurAdipaura paramparAbhiH pracuraprakAraiH / abhyaya'mAnaH kila kAJcanAdi puSpai zaM lAbhamupArjayaMzca // 54 // agaNyalAvaNyavareNyapuNya naipuNyapuNyapraNayapratItaH / mayUkhamAlIva mayUkhajAlai yugapradhAnAtizayaiH parItaH // 55 // muktAphalaudhairiva paGkajAkSI vakSaHsthalI mAM padapAMsupUraiH / vibhUSayan bhUlalanAlalAma - zrIstambhatIrtha gururAviveza // 56 // atha zubhe dine pattananagarAt cANasamAkhyagrAme sAtizayamahAmahimAmayazrIbhaTevAbhidhAnapArzvanAthayAtrAM vidhAya kra. meNa AkaragrAmapurAdInAM pauraparamparAbhirjanazreNIbhiH, pracuraprakArairbahubhedaiH, kAzcanAdipuSpaiH, AdizabdAd rajatAdigrahastena kAzcanarajatapuSpAbharaNanANakAdibhirbhUribhiH prakAraiH, abhyaya'mAnaH pUjyamAnaH, ca punaH, lAbhaM bhRzamupArjayan svIkurvanniti // 54 // punaH kiM, agaNyaM gaNanAtItaM yallAvaNyaM sadgatisadbhA. SAsadvIkSaNalakSaNaM yaduktam-"sadmanasanirIkSaNasajjalpamiti vadanti lAvaNyam" iti, tenA'gaNpalAvaNyaM bahulavaNimA, punaH, vareNyaM variSThaM yat puNyanaipuNyaM dharmadakSatvaM, punaH, puNyaH pavitraH Page #679 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 654 vijayaprazastyAm / praNayaH sarvajantuSu saujanyarUpastena tairvA pratItaH prasiddhaH, punaH, mayUkhamAlI sUrya iva, mayUkhajAlaiH kiraNagaNaiH, tathA yugapradhAH nAnAM zrIvIrazAsanavartinAM caturadhikadvisahasrImitAnAM zrIsudharmasvAmyAdizrIduSpasahAntAnAM sUrINAM ye'tizayA vartamAnA''gamAdijJAnavijJAnalAbhodayamukhyAstaiH yugapradhAnAtizayaistatulyaiH mUriguNaiH, parIto vyApta iti // 55 // punarguruH kiM kurvanityAha- muktAphalAnAmodhaiH saGghAtaiH, paGkajAkSI padmanetrA tasyA vakSaHsthalI hRdayasthalImiva, padapAMsupUraizcaraNareNunicayaH, kSmAM bhuvaM, vibhUpayan krameNa rAjanagarAdisthAnAni pAvayan , zrIstambhatIrtha kiM0, bhUlalanAyAH pRthvIpurandhyA lalAma tilakaM tadalaGkArabhUtatvAt , Aviveza praviSTa iti / / iti trayANAM vyAkhyA // 56 // puraM pRthivyAM prathitaM tadA tad guruzca vizvatrayavistRtazrIH / tIrthadvayasyetyajaniSTa ziSTaH saGgaH saraGgaH kRtabhItibhaGgaH // 57 // tadA tat puraM stambhatIrthanagaraM zrIstambhanapArzvanAthazrI: cintAmaNipArzvanAthAdicAru caityamaNDitatvena sthAvaratIrthabhUnaM nAnA'pi tIrthamiti ekaM puraM tIrthatvena prathitam , dvitIyazca punaguruH, kiM0, vizvatraye vistutA zrIryasyeti jaGgamaM tIrthamiti, tIrthadvayasya sthAvarajaGgamarUpa tya, saGgaH saGgamaH, kiM0, ziSTa uttamaH, punaH, saraGgaH saharpaH, punaH, kRto bhIterbhayasya bhaGgo yena saH, ajaniSTa jAta iti // 57 // prakAzagurvI guravastamonA dinasya lakSmImiva te vitenuH / Page #680 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekonaviMzaH srgH| mahAmahobhirbhuvanAbhirAmAM - tatra pratiSThAM prakaTapratiSThAm // 58 // guravaH, kiM0, tamoghnAH pApApahAH, pakSe "tamoghno vahnisUryendubuddhakezavazambhupu" ityanekArthatvAdatra sUryAdhikAratvAd guravastamonAste gurubhAnavaH, tatra stambhatIrthe, dinasya lakSmImiva vAsarazriyamiva, kIdRzI, prakAzena udyotena ekatra Alokena, anyatra zrIjinazAsanodyotena, guvIM garIyasI, punaH, mahobhirmahotsavaiH mahAtejobhizva, bhuvanAbhirAmAM pratiSThAM, kiM0, prakaTA pratiSThA gauravaM yasyAM tAM, vitenuzcakruriti // 58 // vittaizca vittezasamaH samAna statratyasaGgho'pi samaM vavarSa / kSetreSu saptasvapi sUrisUra vacaHpraNunno'mbumucAmivaughaH // 59 // ca punaH, tatratyasaGghaH kiM0, vittardhanaiH, vittezasamaH dhanadatulyaH, ata eva samAnaH sAbhimAnaH san, athavA samAnaH sapUjo lokairdhanavAn pUjyata iti, punaH kiM0, sUrisUrasya bhaTTArakabhAskarasya vacaHpaNunno'mbumucAM meghAnAmoghaH samUha iva saptasvapi kSetreSu jinabhavanajinabimbA''gemAdiSu, apizabdAdanyeSvapi dInAnAthasAdharmikAdiSvapi, samaM yugapat , vavarSeti dhanotsarjanamakaroditi / / 59 // . tasyAgrahAt tatra pavitratIrthe zrIstambhatIrthe nagare gnnendrH| sthitiM vitene bRhatI vapuSmA nivaiSa dharmaH kRtasarvazarmA // 6 // Page #681 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 656 vijayaprazastyAm / tatra zrIstambhatIrthe nagare, kiM0, pavitra tIrtha jainacaityAdirUpam , athavA tIryate saMsArasAgaro'nenati tIrtha caturvidhasaGgharUpaM yatra tatra, tasya saGghasya, AgrahAd gaNendro gaccharAT, ki0, kRtasarvazarmA vihitasakalasaukhyaH, ata eva ivotprekSyatevapuSmAn mUrtimAn , dharma eSa iti bRhatI sthitiM caturmAsI, vitene'karoditi // 6 // tatpAraNe punarapi prathitA pratiSThA cakre tapAdhipatinA bahunA mahena / zrIdhAmnyakabbarapure'tha pure gariSThe .. jyeSThA sthitizca rucirotsavakArisaGgha // 61 // tatpAraNe tasya caturmAsakasya pAraNake, punarapi tatraiva tIrthe tapAdhipatinA tapAgacchanAyakena, bahunA bhUyasA, mahenotsavena, prathitA prasiddhA, dhanavyayAdineti zeSaH, pratiSThA cakre kRteti, atha pratiSThAkaraNAnantaraM, jyeSThA sthitizca punarakabarapure stambhatIrthasamIpasthAyini zAkhApure, kiM0, zrIdhAnni lakSmIsthAne, punaH, gariSThe dravyabhAvAbhyAM garIyasi, punaH kiM0, rucirotsavakArI saGghaHzrAddhasako yatra tatra, cakra iti yojyam 61 sthitvA tatra kiyantyahAni vilasacchauNDIryasaMpattibhi jissnnurbhuvnaatishaayisttshriidaansntaankH| mArgadUniva vAdino ghanamadAna nirmUlamunmUlayan gandhAraM nagaraM jagAma bhagavAn bhaTTArakAnekapaH // 62 // __tatra akabarapure caturmAsI vidhAya kiyanti ahAni dinAni, sthitvA pAraNe'pIti zeSaH, sa bhagavAn pUjyaH, kiM0, bhaTTArakeSu anekapaH kuJjara iti, kiMbhUta iti vizeSaNatrayeNa kuJjarasAdhamrya sUre sUcayati-vilasad dIpyamAnaM yat zau Page #682 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citraH sargaH / 657 , DI parAkramastatsaMpattibhirbhrAjiSNurbhAsanazIlaH punaH kiM0, sucanAtizAyi jagadatizAyi satataM nityaM zriyopetaM yad dAnaM majamadalakSaNaM tasya santAnaM santatiryasmAt sa dAnasantAnaH ke santAnaka iti guruH kiM0, bhuvanAtizAyisatatazrINAM dAne pradAne santAnakaH kalpadruma iti, punaH, dhanamadAn bahvahaGkArAn bAdino mArga niva vartmasthatarUniva, nirmUlamunmUlayaniti gajoparmA vibhrat sa bhaTTArakAnekapaH, gandhAraM nAma nagaraM bandiramiti pratItaM, caturmAsakakaraNAya jagAma prAptavAn / idaM zArdUlavikrIDitaM dRtam, samagraH sarmastUpajAtyeti jJeyam / / 62 / / itIti vizvaM vizadam / iti sakalasuvihitasabhAsArvabhauma samAnapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNi suziSya mukhya paNDitapurandaramakhyapaNDitazrIvidyA vijayagaNivineyavAcaka zrIguNavijamaNiviracitAyAM zrIvijayamadIpikAbhidhAnadhArikAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAmekonaviMzaH sargo'rthataH samarthitaH // -108 arham atha viMzaH sargaH / atha viMzaH sargaH samArabhyateatha tatra sRjaMzcArvI caturmAsImasImamut / padmollAsaM gurugabhirdivAkara ivA'karat // 1 // 4 Page #683 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / athA'dhunA, tatra bandire gandhAranAni, guruH kiM0, asImamud nirargalapramoda iti, cAvIM rucirAM, caturmAsIM sRjan kurvan, divAkara iva gobhiH kiraNairvANIbhizca padmollAsaM padmAyAullAsaM, pakSe kamalAnAmullAsam akarat kurute smetyanvayagamanikA // 1 // -658 " kAmaM kuvalayollAsaracanAd vacanAd guroH / mahaiH sA'bhUt purI pUrNA pUrNendoriva pUrNimA // 2 // gurorvacanAt pUrNendoH pUrNacandrAdiva, kiM0, kAmaM prakAmaM, kuvalayollAsasya candravikAzinIlotpalollAsasya, pakSe bhUvalayollAsasya racanaM nirmApaNaM yasmAt tasmAt kuvalayollAsaracanAt sA purI gandhAranAnI nagarI, pUrNimA rAkeva, mahastejobhirutsavaizva, pUrNA'bhUditi // 2 // nAnAmahotsavotsAhamayaM mAsacatuSTayam / sUrIzaH pUrayAmAsa vAsaraM bhAnumAniva // 3 // tatra mAsacatuSTayaM caturmAsIM, kiM0, nAnAmahotsavairvicitrotsarvairutsAhaizva, lokAnAmiti gamyam, tanmayaM tatpradhAnam, atra prAdhAnye yad, sUrIzaH zrIvijaya senaguruH, bhAnumAn sUryaH, vAsaramiva pUrayAmAseti // 3 // prAnte tatra tapAgacchazreSTho jyeSThasthiteratha / cakre pratiSThAmutkRSTamahimAM bahubhirmahaiH // 4 // atha tatra tapAgacchazreSTho guruH, jyeSThasthiteH prAnte caturmAsakapAraNake, bahubhirghanaiH, mahaiH, pratiSThAM kiM0, utkRSTamahimAm, AkArAnto mahimAzabdo'stIti, cakre kRtavAniti // 4 // itazca vasudhAvadhvA bhAlabhAlavibhUSaNam / Page #684 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viMzaH srgH| 659 asti sUryapuraM nAma bandiraM sundarendiram // 5 // itaH saMbandhAntare, capunaH, sUryapuraM nAma sUrativandiraM, kiM0, sundarendiraM ramyazri, asti; kiM0, vasudhAvadhvA bhUbhAminyAH, bhAle bhAlavibhUSaNaM tilakatulyamiti bhAvaH // 5 // yadabhyarNamabhivyApya savantI tpnaatmjaa| saMvyAnamiva nagarazriyaH zobhA zubhAM dadhau // 6 // . yasya sUratibandirasya abhyarNa samIpam , abhivyApya vidhvam vyAptiviSayIkRtya, tapanAtmajA tApInAmnI, savantI nadI, zubhAM zobhA dadhau dharati smeti, ivotprekSyate-nagarasya zriyo lakSmyAH , saMvyAnaM paridhAnAmbaramivetyarthaH // 6 // athAnaghasya sngghsyaa''grhennaanugrhprbhuH| gandhArabandirAt tatra nagare gururIyivAn // 7 // atha guruH kiM0, anugrahaH kRpArUpastatra prabhuH samarthaH khAmI vA, tatra nagare mUryapuranagare, anaghasya nirdoSasya, saGghasya AgraheNa gandhAravandirAd bhRgukacchavandiralokAn rAneravandiralokAMzca santoSya tApItaTinI nAvottIrya IyivAn prApta iti||7|| gurorAgamanodantaH prAsarat sakale pure / tAdRzAmAgatA vArtA yataH khairavihAriNI // 8 // guroH sUreH, Agamanasya udantaH samAcAraH, sakale pure pAsarad vistIrNavAn , yataH kAraNAt , tAdRzAM puruSottamAnAM vArtA AgatA satI, khairavihAriNI sarvatra gAminI bhavatItyarthaH // 8 // saGgho'nagho'tha tatratyo bhuuribhuussnnbhuussitH| pratyujagAma paramaguruM gurumivA'maraH // 9 // atha tatratyo'nayo manojJaH, sphArAlaGkAranepathyAdimattvA Page #685 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 660 vijayaprazastyAm / va , athavA anagho nirmalo dvidhApi malarahitatvAta , saGghaH zrAddhazrAddhIrUpaH, punaH kiM0, bhUribhUpaNaiH svarNAbharaNairvAbharaNe bhUpitaH san , paramaguruM zrIgacchezvaram , amaro devaH, guruM bRhaspatimiva, amara ityatra jAtitvAdekavacanam , pratyujjagAma sammukhamAgata iti // 9 // pradhvastakumatidhvAntaprasare suuribhaaskre| . udite muditaH saGghalokaH koka ivA'bhavat // 10 // saribhAskare kiM0, pradhvastakumatidhvAntaprasare parAstakupAkSikatamobhare, tatra udite sati, saGghalokastadvAsIti, koka iva cakravAka iva, mudito harSito'bhUditi // 10 // dhUHkoTimiva dhaureyaH sadAcaraNacaJcuraH / dadhAno hIrapadavIM tatra tasthAvatho guruH // 11 // ___ atho gurudhaureya iva vRSabhavat , ki0, sadAcaraNena zobhanAnuSThAnakriyArUpeNa, pakSe sadA sarvadA caraNaiH kramaNaiH caJcuro manoharaH, uNAdizabdo'yamiti, dhurAyAH koTimagrabhAgamiva dhUHkoTiM dhurvImukhaM, tathA hIrapadavIM zrIhIravijayasUreH padavIM, paTTalakSaNAM paddhati vA, dadhAnaH san , tatra bandire, tasthau sthita iti, catumAsImiti zeSaH // 11 // dAnena vikramArkArkanandanAdyanukAriNaH / lasallIlena zIlena sudarzanasudarzanAH // 12 // sphurttmtpobhaavbhaavbhaavaadibhirgunnaiH| bhRzaM rociSNavazvAruranai ratnAkarA iva // 13 // kalahaMsA iva kSIranIrayoH punnypaapyoH|| pRthag vivekaM kurvANA vivekizrAvakA atha // 14 // Page #686 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viMzaH srgH| praNunnAH pUjyavacanaiH saMpatsAphalyamicchavaH / kArayAJcakrurahitpratiSThAyA mahAmaham // 15 // ___ atha tatratyAH sUryapurIyA vivakizrAvakAH,kiM0,dAnena vikramArko vikramAdityanRpaH,arkanandanaH karNarAT kaunteyo mahAdAteti pratIta ityAdInAmanukAriNastulyA iti, punaH, lasallIlena sphuratkolinA, zIlena brahmaNA abrahmatyAgarUpeNa, sudarzanazreSThina iva, sudarzanaM zobhanaM darzanaM yeSAM ta iti // 12 // punaH kiM0, sphurattamaM cArutaraM yat tapo dvAdazadhA tasya yo bhAvo'bhiprAyastaporuciriti, punarbhAvasya bhAvanAkhyasya guNasya bhAvo lIlA, athavA bhAvaH sattA ityAdibhirguNairdAnazIlatapobhAvaiH, AdizabdAd vivekavinayacAturyagAmbhIryadhairyamAdhuryA''rjavamArdavAdibhiH,bhRzamatizayena, rociSNavaH rAjamAnAH,kairiva ka ityAha-ratnAkarAH samudrA ratnakhAnayo vA, ratnairyathA maNimuktAphalazuktizaGkhapramukhairiti dRssttaantH||13|| punaH kiM0, kalahaMsA rAjahaMsA iva,kSIranIrayordugdhapAnIyayoryathA, tathA puNyapApayoH sukRtaduSkRtayoH, pRthak pRthag vivekaM vibhAga, kurvANAH, ata eva vivekizrAvakA iti padaM sArtha na punaranarthakamiti // 14 // atha te zrAvakAH pUjyavacanaiH praNunnAH preritAH santaH, saMpatsAphalyaM lakSmIsaphalIkAram ; icchavo'bhilASiNa iti, arhAH pUjanIyA ye'rhantastatpratiSThAyA jinapratimAsthApanAyAH, mahAmahaM mahotsavaM, kArayAmAsuriti // iti caturNA vyAkhyA // 15 // atha zrIsphUrtisaMpUrtI muhUrte bahubhirmahaiH / muninAtho jagannAthapratimAH pratyatiSThipat // 16 // . atha muhUrte kiM0, zrIsphUrtisaMpUrtI zobhAsamunnatisaMpUrake, muninAtho guruH, jagannAthAnAM jinAnAM pratimAH, pratyatiSThipat sthApayAmAsa // 16 // Page #687 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / atyAgrahagrahAt tatra saGghasyA'naghacetasaH / AsAmAsa saharSAsu varSAsu sa maharSirAT // 17 // 662 tatra nagare, pratiSThAnantaramanaghacetaso niSpApamanasaH, saGghaspa N atyAgrahagrahAt bahuhaThagrahaNAt, varSAsu kiM0, saharSAsu kSemeNa vAhanAdyAgamAt sAnandAsu, sa maharSirAD guruH, AsAmAsa caMturmAsa sthitavAnityarthaH // 17 // bhAgyenevAyamasmAkaM dharmo'dhyakSatvamAgataH / mUrtimAlI samabhyAgAt kiMvA vRkSaH suparvaNAm // 18 // dakSiNo dakSiNAvarta vArijaH kimu corjitaH / kiMvA dAridryavahnayambhaH kumbhaH pIyUSapAyinAm // 19 // nayanAnandanaM sUriM sudhAJjanasamaM samam / evaM vyacintayaccitte vIkSamANo mahAjanaH // 20 // (tribhirvizeSakam ) , atha trayANAM vyAkhyA - mUrti zrIvijayasenamUriM, kiM0, nayanAnandanaM netrAhAdakaM punaH kiM0, sudhAJjanasamamamRtAJjanatulyaM, punaH, samaM saralaM, vIkSamANaH pazyan, mahAjano nAgaralokaH, citta evaM vyacintayat evamiti kiM 1 tadeva lo kadvayenAha - bhAgyena ivotprekSyate - asmAkaM puNyena, ayaM gururUpadhArI sAkSAd dharma eva, adhyakSatvaM pratyakSatAm AgataH; vA'thavA, kiM suparvaNAM vRkSaH kalpadrumaH, mUrtimAlI mUrta iva, samabhyAgAt // 18 // ca punaH kimu iti vitarke, utprekSArthe vA, athavA ayaM dakSiNAvartI vArijaH zaGkhaH kiM0, dakSiNa udAraH, punaH, urjito dIpta iti, vA'thavA, kiM0, pIyUSapAyinAM devAnAM kumbhaH kAmakumbha iti kiM0, dAridryavahI daurgatyAnau ambhaH pAnIyaM tadupazAmakatvAditi / / 19 / / viMzaH zlokastu prAge Page #688 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viMzaH srgH| 663 vA'nvayaviSayIkRta iti punarnokta iti dik // iti trayANAM vyAkhyA // 20 // zrItapAgacchanAtho'tho pAthovAhapravAhavat / sallokastokakAneSo'toSayad vacanAmRtaiH // 21 // pAthovAho meghastatpravAhavat , eSa zrItapAgacchanAthaH, atha vacanAmRtairvApAnIyaiH, sallokA eva ye stokakAzcAtakAstAn , atoSayat tRtoSeti gamanikA // 21 // atha prAnte caturmAsyA asyAH saubhAgyabhAgyabhUH / vijahAra mahIhAraH puragrAmAkulAmilAm // 22 // ___ athA'syAzcaturmAsyAH prAnte kArtikacaturmAsakapAraNake, saubhAgyabhAgyayorjagadvallabhatvabhAgadheyayorbhUH sthAnaM, punaH, mahyAH pRthivyA hAro'laGkRtibhUtaH, yato "vasudhAbharaNaM puruSaH" ityAghuktatvAt , ilAM pRthivIM, kiM0, puragrAmairAkulAM tabyAptatvAditi, vijahAreti gurustato bandirAd vyahArSIditi // 22 // krameNa kramaviccakracakrabhRd viharan guruH|| stambhatIrtha puraM prApad mAnasaM mAnasaukavat // 23 // guruH kiM0, kramavidAM mArgavidAM cakre samUhe cakrabhRt sArvabhaumaH, krameNa viharan stambhatIrtha puraM prApat , mAnasauka iva haMsa iva, mAnasaM sarovaramiti, okazabdo'kArAnto'pyastIti dhyeyam // 23 // dUrIkRtAghasaGghana saGghanA'naghacetasA / mahIyAMso mahAstatra sUtrayAJcakire tadA // 24 // saGgrena tIrthIyazrAddhasaGgrena, kiM0, dUrIkRtA aghasya duHkhasya saGgAH samUhA yena tena, punaH kiM0, anaghacetasA niSpApamanasA, Page #689 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 664 vijayapatrastyAm / .. tenAtra nArthasya punaruktatAdoSaH, yacchrIhemAcAryadhuryaH "arSa duHkhe vyasanainasoH" iti, tatra nagare, tadA gurvAgame, mahIyAMso mahA mahotsavAH, sUtrayAzcakrire kRtA iti // 24 // . sthilA kiyacca tatroccairarcito nAgarainaraiH / dvIpasaGghAgrahAt tatra gururgantumanA abhUt // 25 // ca punaH, tatra stambhatIrthe, kiyatkAlaM sthitvA nAgarairnagaralokaiH, arcitaH san , anyadA dvIpabandirasthasahasyA''grahAda tatra surASTradeze, guruH gantumanA abhUd dvIpabandire gantukAmo'janItyarthaH // 25 // zrImadvijayadevenA'nUcAnena smnvitH| vyahASIMdRSimukhyo'tha kalabheneva kuJjaraH // 26 // . atha sa RSimukhyo guruH, zrImadvijayadevena mUriNA svapaTTadhAriNA, samanvitaH sahita iti / dRSTAntamAha-kuJjaro gajendraH paSTihAyanikaH, kalabhena gajabAlakeneveti, vyahArSIt // 26 // kramAcchIvimalaM zailaM pUrvazailamivAgate / sUrisUre saGghalokAH kokA iva mudaM dadhuH // 27 // . kramAditi tatazcalanAnantaraM kiyadbhirdinaiH zrIvimalaM bailaM. zrIzatruJjayaM mahAtIrtha, pUrvazailaM pUrvAcalamiva, marisUre gacchenasrye tasmin , Agate sati, saGghalokAH stambhatIrtharAjanagarapattananacInanagaradvIpabandirAdisajanAH kokAzcakravAkA iva, mudaM harSa, dadhurdharanti smeti // 27 // atha zatruJjaye yAtrAM kRtvA sthitvA kiyahinIm / anekasaGghalokAnAM pUrayitvA manorathAn // 28 // zrIpUjyopAsanaprahamapyanUcAnacakriNam / Page #690 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viMzaH sargaH / 665 gurjaratrAvihArAMyA''dizya saGghaghanA''grahAt // 29 // dvIpabandirasaGgena sArdhamadvaitasaMpadA / prabhuH pratyunnatadraGgaM pratasthe susthitA''zayaH // 30 // atha caitryAM pUrNimAyAM zrIzatruJjaye zrIRSabhadevamukhyazRGge dvitIye zRGge ca zrImarudevAGgite zrI ajitazAntistotraniSpattibhUmau zrIzAntinAthazrI adbhutAdinAthaprAsAdAbhirAme, yAtrAM kRtvA, punaH kiyaddinIM sthitvA, anekasaGghalokAnAM manorathAn pUrayitveti // 28 // anUcAnacakravartinaM, kiM0, zrI pUjyopAsane mahaM parAyaNamapi zrIvijayadevasUriM saGghasya gurjara dezasatkasya ghanA''grahAt, gUrjaratrAvihArAya Adizya AdezaviSayIkRtyeti // 29 // svayaM kiM kRtavAnityAha- advaita saMpada / 'dvitIya zrIkeNa, dvIpavandirasaGkhena sArdhe prabhuH unnatamUnAkhyaM draGgaM zatruJjayAt paJcAzatkozAntarAlasthitaM prati, pratasthe calita iti, kiM0, susthitaH samyag maryAdayA manovacaH kAyAnAvAghayA sthita Azayo'bhiprAyo yasya sa iti / / iti trayANAM vyAkhyA // 30 // gaurvAgamanikI vArtA pRthvyAM prAsIsarat tadA / gandhadhUlIbhavo gandho roddhuM kiM zakyate kacit ? // 31 // tadA tatra deze saurASTre pRthvyAM gaurvAgamanikI guroH AgamanAdbhavA gaurvAgamanikI, vArtA prAsIsarata prasAraM prApati / tatkAraNamevAha- kiM gandhadhUlIbhavaH kastUrIsaMbhavaH, gandhaH kacid roddhuM kenApi zakyate ? api tu neti / yadAkhyAnti sma guravaH"vArtA ca kautukavatI vizadA ca vidyA lokottaraH parimalazca kuraGganAbheH / tailasya vinduriva vAriNi durnivAra 85 Page #691 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 666 vijayAzastyAm / metata trayaM prasaratIti kimatra citram 1" // 1 // punarapare'pyUcire"karpUra ! re ! parimalastava maditasya zrIkhaNDa ! re ! parimalastava gharpitasya / ra! kAkatuNDa ! tava vahnigatasya gandhaH kastUrikA svayamabodhi vudhairadRSTA" // 2 // ityAdyuktatvAt kastUrikAgandhavad gurvAgamanodanto'pi vistRta iti bhAvaH // 31 // . athA''yAtAn gurUjJAlA zrAddhAH shriidviipvaasinH| abhyuttasthurghanotkaNThA nIlakaNThA ghanAniva // 32 // __ atha krameNa gurUn AyAtAn samIpaprAptAna , jJAtvA dvIpavAsinaH zrAddhAH dvIpavandirasaGghajanAH, kiM0, ghanA bahI u- . tkaNThA durlabhagurudarzanavipayiNI spRhA yeSAM te ghanotkaNThAH, dhanAn meghAn , nIlakaNThAH kekina iva, abhyuttasthuH saMmukhAgamanasAmagrIracanaviSaye'tyautsukyabhAjo'bhUvaniti tattvam // 32 // gururjagadgurustUpaM triH parIya varIyasIm / pAdukAyugalI navA draGgamunnatamAvizat // 33 // . atha jagadguroH zrIhIrasUreH, stUpaM tririti trIna vArAn, parIya pradakSiNIkRtya, tatrayA varIyasIM variSThAM, pAdukAyugalI gurupAdadvayIM, natyA, unnataM draGga dvIpAt paJcakrozyA arvAgvartinam , Avizat praviSTa iti // 33 // athAsti dvIpavAstavyo meghanAmA parIkSakaH / samastavaNijAM mukhyastArANAmiva cndrmaaH|| 34 // dIpabandiravAsI parIkSakazeNimukhyo meghanAmA vyavahArI Page #692 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viMzaH sargaH / 667 satra samastavaNijAM mukhyacandramA iva yathA tArANAmastIti gamanikA // 34 // padmanAbhasya padmeva bhAgya saubhAgya AjinI | tasyAsti lADakInAmnI cAva caJcalalocanA // 35 // padmanAbhasya viSNoH, yathA padmA zrIH, kiM0, bhAgyaM sau-bhAgyaM ca bhajatItyevaMzIlA, tathA tasya meghaparIkSakasya, cArvI manojJA, caJcalalocanA strI, lADakInAmnI sA'pi bhAgyasaubhAgyabhAjinI yato darzanAdeva yavanabhUpAnAmapi mAnyeti zeSaH // 35 // tAbhyAM kArayituM dRbdhAmatha prathitavistarAm / pratiSThAmunnatadra vidadhe sAdhusindhuraH || 36 // - atha tAbhyAM dampatibhyAm, unnatadrane samAgatya samastadvIpasaGgena saha kArayituM hanyAM mArayAM pratiSThAM, kiM0, prathitavistarAM sugamaM; sAdhusindhuro guruH, vidadhe'karot // 36 // zrAddhA'mUlAbhidhAnayA / dvitIyAmadvitIya tatra nirmApitAM cakre pratiSThAM hRSTahRd guruH // 37 // punaH, tatraivonnatadurge, amUlAMnAmmyA zrADyA, kiM0, advitIyA RddhiryasyAstayA mahatyarthaH; nirmApitAM pratiSThAM hRSTahRd harSitacetA guruH, cakre kRtavAniti // 37 // tRtIyAmatha tatraiva pratiSThAM ziSTasaMpadA / zrAddhaH kAlAbhidhaH sUricakriNA'cIkarat tataH // 38 // atha punaH, tatraivonnatadurge, dvIpavandirataH sametya kAlAbhidhaH zrAddhaH ziSTasaMpadA viziSTazriyA, pratiSThAM kiM0, tRtI yAM, sUricakriNA guruNA, acIkarat kArayAmAseti / / 38 / / Page #693 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 668 vijayAzastyAm / saGghA''grahAt tato hIrasUrisvaHprAptipAvite / tatra cakre caturmAsI nissImagarimA guruH // 39 // ___ tataH pratiSThAtrayIkaraNAnantaraM, tatronnatadraGge,kiM0, hIrasUreH zrIhIravijayagurUttamasya svaHprAptyA svargagamanena pAvita, guruH kiM0, nissImagarimA nirargalagauravA''nyaH,caturmAsI cakre // 39 // atha pAraNake tasmAt purAt suuripurNndrH| calitaH kalito lokaiH pratiSThAhetave drutam // 40 // ''tasmAt unnatapurAt , atha caturmAsakapAraNake sa mUripurandaro guruH, lokaiH zrAvakazrAvikArUpaiH anyairapi gAndharvAdibhizca, kalitaH san , pratiSThAhetave calita iti // 40 // kramAd munipatiH prApad makarAkaramUlagam / vivekilokasaMkIrNa pattanaM devapattanam // 41 // sa munipatiH kramAJcalan makarAkaramUlagaM samudrAntikavarti, devapattanaM nAma pattanaM pUrva zrIcandraprabhaprabhuvArake zrIcandrazekhararAjAGgajazrIcandrayazasA rAjJA svAminaH samavasaraNasthAne jIvitasvAminazcandraprabhasya sArdhazatadhanurmitacandrakAntaratnamayapatimAprAsAdAlaGkRtaM candraprabhAsapuramiti prathitaM sthApitaM loke prabhAsatIrthamiti vistRtaM sAMprataM tu devakapattanaM nAma nagaraM, punaH ki0, vivekimirlokaH saMkIrNa prApat // 41 // tatrA'styamaradattAkhyo dhanI viSNA ystthaa| tRtIyo lAlajInAmA dhAma dharmaikasaMpadAm // 42 // tatra devakapattane, amaradattAkhyo dhanI dhanavAn , punaH, dvitIyo viSNAhayaH, punaH, tRtIyo lAlajInAmA asti, ete ghayo'pi kiM0. dharmaH pratIvaH, ekA advitIyAH saMpadazca dhamaiM Page #694 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viMzaH srgH| 669 saMpadastAsAM dhAma gRhamiti // 42 // . vyavahArivarA bhUrimahobharapurassaram / pratiSThA gurubhistisraH kArayAmAsurAzu te // 43 // te vyavahArivarAH trayo'pi pUrvoktanAmakAH, bhUrimahobhara* purassaraM bahutarotsavAtizayapUrvakaM, gurubhiH pUjyaiH,tisraH pratiSThAH kArayAmAsuriti // 43 // tato'pi ca calan sUriH pUritAkhiladigyazAH / abhyAgAd dvIpapAvasthaM zrIdevakulapATakam // 44 // tato devapattanataH pratiSThAtrayaM vidhAya mUrizvalan , punaH kiM0, pUritA akhilA dizo yenedRg yazo yasya sa pUritAkhiladigyazAH, zrIdevakulapATakaM delavADAkhyaM puraM dvIpabandirapArzvavarti, abhyAgAt // 44 // tatra pratiSThAmekAM tu hiirjiishraavkauksi| dvitIyAM ca gRhe zobhAMzrAddhayAH sUrivaro'karot // 45 // . tatra devakulapATake, hIrajInAmA parIkSako dvIpabandiravAsI zrAddhastasya okasi gRhe, ekA pratiSThA, ca punaH, dvitIyAM pratiSThAM zobhAnAmnyA dvIpavAsinyAH zrAddhayAH, gRhe sUrivaraH karot kurute sma // 45 // pharaGgIsamudAyenA'nyadA kaajiiviraajinaa| kapItAnakalAsAdipAdarIsahitena ca // 46 // dvIpabandirato'bhyetya zrIdevakulapATake / iti vijJapayAJcake jalpaM dattvA tapAdhipaH // 47 // anyadA pharaGgIsamudAyena, kiM0,kAjIvirAjinA kAjInAmA Page #695 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67. vijayamazastyAm / pharaGgINAM gurusthAnIya iti tenAnvitena,punaH,kapItAno'dhikArivizeSaH,kalAsaH amAtyavizeSaH,tadAdayo'nye'pi pharaGgIvizeSAH, punaH, pAdarInAmA pharaGgI draGge padravAstavyastatra nityasthAyI, tena shiten|| 46 // pharaGgIsArthena kiM kRtamityAha- zrIdvIpavandirAd devakulapATake, abhyetyA''gatya, jalpaM dattvA asmAbhirbhavatAM kimapi viruddhaM na vidhApanIyamityAdi jalpapradAnapUrva, tapAdhipaH zrIvijayasenaguruH, iti vakSyamANaM, vijJapayAJcake vijJaptiviSayIkRta iti // yugmavyAkhyeti // 47 // gurUttaMsa ! tvayA'smAbhidharmagoSThI vidhAsyate / .. virUpaM na ca kenApi kasyacit saMnidhAsyate // 48 // - he guruttaMsa! tvayA saha asmAbhirdharmagoSThI vidhAsyate, ca punaH, kenApi asmadgRhyeNa, kasyacid bhavadgRhyasyA'nugasyApi, kizcid virUpaM pratikUlaM, na saMnidhAsyate kenApi prAtikUlyena na sthAsyata iti bhAvArthaH // 48 // Agaccha svacchacetastvaM tad varaM dvIpabandiram / no cet tadA yastvacchiSyamukhyastaM preSaya drutam // 49 // he svasthacetaH ! nirmalahRdaya !, tataH kAraNAt , tvaM dvIpabandiramAgaccha mbayaM pAdaiH pavitrayeti, ced yadi, tvaM nAgacchasi tadA yaH ziSyaH, kiM0, tvacchiSyeSu mukhyaH syAt , taM tatra preSayeti // 49 // evaM phiraGgIvargasyA''graheNa prAhiNod guruH / zrInandivijayA''hvAnavAcakaM dvIpabandire // 50 // evamityuktalakSaNena, pharaGgIvargasya AgraheNa, guruH mUriH, zrInandivijayAhAnaM vAcakaM svaziSyaM, dvIpavandire prAhiNoda apepayat // 50 // Page #696 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 671 viMzaH sargaH / pharaGgimukhyapramukhaistatkalAraJjitaiH sa ca / sadakAri nijacchatrArpaNaprAsAdadarzanAt // 51 // pharaGgamukhyAH pAdrIyakAjIpramukhAstanmukhyairaparairapi pharaGgIlokaiH kiM0, tatkalAbhiH sadrUpalAvaNyavAkpATavAdibhiH, raJjitaistuSTaiH, sa vAcakaH, nijacchatrArpaNaM svakIyacchatrakapadAnaM, punaH, svakIyamAsAdAnAM devagRhANAM gRhANAM vA darzanaM tasmAt nirjacchatrArpaNaprAsAdadarzanAt, sadakAri satkRta iti // 51 // vyAkhyAna vRSagoSThyAdi kRtvA sthitvA dinatrayIm / so'nvitaH saGghalokenA'bhyAgAd gurupadadvayIm // 52 // sa vAcakaH, vyAkhyAnamupadezadAnaM vRpagoSThayAdi jIvA'jIvAdinavatasyAtmakavicArasvarUpanirUpaNAdi, tatra dvIpe kRtvA, pharaGgIgeheSviti zeSaH, punastatra dinatrayIM sthitvA saGghalokenA'nvitaH parivRtaH, gurupadadvayImabhyAgAt pratyAgata iti // 52 // sUripraSThastatastuSTaH svaziSyonnatidarzanAt / atha pratasthe yAtrA'rtha jIrNadurga prati prabhuH // 53 // tataH sa sUriSu praSTho mukhyaH, svaziSyasya vAcakasya unnatidarzanAt tuSTa iti mudito'bhUt, atha prabhuH kadAcidavasa re jIrNadurga prati zrIneminAthayAtrA'rtha, pratasthe'calat // 53 // dvIpabandiravAstavyaH saGghaH zrImAn mahAmanAH / raivatAcalayAtrArthamacAlId guruNA saha // 54 // atha guruNA saha dvIpabandiyaH saGghaH kiM0, zrImAn lakSmIvAn, punaH, mahAmanA udAttacetA iti, raivatAcalasya girinAragireryAtrAyai acAlIt // 54 // Page #697 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - vijayaprazastyIm / AmodadAyinIM pUjyapUjyapAdadvayIM pathi / saGgho'naghamanA bheje SaTpadaH padminImiva // 55 // anaghamanAH sa saGghaH SaTpado bhramaraH, padminIM yathA, tathA pUjyasya pUjanAIsya pUjyasya guroH pAdadvayIM, kiM0, AmodadAyinIM harSadAyinIM, pakSe gandhadAyinIM, pathi mArge, bheje'bhajat // 55 // 672 agresareNa guruNA guruNA brahmacAriNA / devaseneva sA reje saGghalokaparamparA // 56 // guruNA mahatA dharmadezinA vA, guruNA zrIsUriNA kiM0, brahmacAriNA zIlazAlinA, pakSe brahmacAriNA kArtikeyena, agresareNa agragAminA satA 'devasenendrakanyAyAM sainye diviSadAmapi" iti zrImAcAryavacanAt yathA devasenAnAmnI indrakanyA kA rtikeyena zuzubhe, etadarthAnuvAdikAlidAsa mahAkavivaco yathA " athopayantrA sadRzena yuktAM skandena sAkSAdiva devasenAm' ityAdi, athavA devasenA surasenA'pi, yathA tenAgresareNa senAnyA zuzubhe tathA sA saGghalokaparamparA purovihAriNA guruNA reje iti // 56 // 99 saGkhena sArdhamadvaita harSeNarSisurarSabhaH / jIrNadurgamagAt tatra rAjA khuramanAmakaH // 57 // advaitaharSeNa harSAdvitIyena, saGkena dvIpavAsinA, sArdhaM sa RSisurarSabhaH munipurandaraH, jIrNadurge girinAragiritalahaTTikAlaGkAraM, purA zrI RSabhadevasUnunA bharatAnujanmanA surASTrakumAreNa sthApitam, agAt prApta iti, tatra durge khuramanAmA rAjA zrIakavvara pAtizAhipara mamAnyombarAmukhya zrI AjamakhAnanandanastadAnIM saurASTrarASTrAdhipatyenA'stIti zeSaH // 57 // Page #698 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viMzaH srgH| 673 'sa krUro'piM gurorbhAgyAd bhUkAntaH zAntatAmagAt / candrasaMparkatazcandropalaH kiM nA'mbu muJcati // 58 // ___ sa bhUkAnto rAjA khuramanAmA, svabhAvAdeva yatiSu krUro'pi tadAnIM gurorbhAgyAt zAntatAmagAt zAnto jAta iti, dRSTAntenAmumevArtha samarthayati-candropalazcandrakAntaH, candrasaMpa taH zazadharakarasaMyogAt , ambu pAnIyaM, kiM na muJcati ? na dravati kiM 1, dravatyevetyarthaH // 58 // rAjJA'tha satkRtastena saGghana bahunA saha / giri raivatanAmAnamAruroha mahAmuniH // 59 // _ atha tena rAjJA satkRto yAtrA'nunAdAnAdinA bahumAnaviSayIkRta iti, bahunA saGgrena saha raivatanAmAnaM girimujjayantaM parvataM, sa mahAmuniH ArurohAdhirUDha iti // 59 // muditaH sa gatazcaitye neminaH svAminastataH / bimbamambudharacchAyaM vIkSya prItiM parAM dadhau // 60 // ___sa gururmuditaH san , caitye gurjaratrAdhIzazrIsiddharAjajayasiMhadevamahAmantrIzvarasajjanazreSThikArite pRthivIjayanAmni prA. sAde, gataH prAptaH, tatra neminaH svAmino vimba, ki0, ambudharacchAyaM zyAmacchavitvAt , vIkSya, parAM prItiM dadhau mahAharSavAnabhUditi bhAvaH // 6 // kRtvA tIrthasya tasyAtha sevAM vividhabhaGgibhiH / sUriH saGghasakho bhUripItAmRta ivAbhavat // 61 // tasya tIrthasya girinArasya, vividhabhaGgibhiH sahasrAnava Page #699 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 674 vijayaprazastyAm / NanirIkSaNatatrasthajinapratimApAdukApraNamanaparvatendramUrdhamukuTazrImapaJcakazikharapaJcakamukhyazRGgazRGgArabhUtabhuvanA'mbAsamAnA'mbAdevInidhyAnazrInemIzvarasamyagdhyAnavidhAnAdivicitrakAraH, sevAM vandanadarzanAdirUpA, bhaktitaH zaktitazca bhAvapUnArUpAM ca, kRtvA saGghasarAzcaturvidhasaGghasahitaH mUriH, bhUripItA'mRta iva bahutarapItapIyUpa iva, abhavat paramAnandamayo jAta iti // 61 // atimAtrAM tIrthayAtrA kRtvA sattvabhRdagraNIH / uttatAra girestasmAt kesarIva zanaiH zanaiH // 62 // .. atimAtrAM vahIM, tIrthayAtrAM devavandanagirizikhararAmaNIyakavilokanAdirUpAM, kRtvA sattvabhRdagraNIH sAhasikamukhyaH, saguru, zanaiH zanaiH kesarIva, tasmAd gireH, uttatAra uttIrNavAn / / 62 // sthitvA kiyanti divasAnyatha jIrNadurge kRtvA dharA'dhipatinA saha dharmagoSThIm / zrIdevapattanapuraM gururAjagAma saGgho'pi dhAma muditaH sa nijaM jagAma // 63 // atha yAtrAkaraNAnantaraM, kiyanti divasAni jINadurge sthitvA punardharA'dhipatinA khuramanAmnA mudgalamukhyena saha, dharmagoSThI kRtvA zrIdevapattanavandiraM guruH zrIvijayasenasariH, A. jagAma caturmAsakasthityai bhApta iti, sa dvIpavandiravAsI samastasaGgho'pi ca kiM0, mudita iti nirvighnatAsUcakamidaM vizeSaNam , tataH kSemeNa nijaM dhAma gRhaM, jagAma gatavAniti / vasantatilakeyam // 63 // Page #700 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 675 itIti nikhilaM nigadasiddham / iti sakalasuvihitasabhAsArvabhaumasamAnapaNDitamaNDalImauligaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNisuziSyamukhyapaNDitapuNDarIkamakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNavijayagaNiviracitAyAM zrIvijayapradIpikAbhidhAnadhArikAyAM .. . sukhAvabodhikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAM viMzaH sargo'rthataH samarthitaH // aham athaikaviMzaH srgH| .*0 atha ekaviMzaH sargo nisargeNa sugamo'pi kizcid vitriyateatha saGghAgrahAd devapattane bRhatI sthitim / kRtvA pratiSThayoIndvamadvandvamahimaM tathA // 1 // tataH pattanato vAcaMyamayAmavatIpatiH / puline payasAMpatyuH prayANaiH praguNazvalan // 2 // krameNa taTinInAthataTabhUtalabhUSaNam / alaJcakAra nagaraM devataH kulapATakam // 3 // (tribhirvizeSakam ) atha devapattane bRhatI sthitiM kRtvA jyeSThasthitiM vidhAya, tathA advandvamahimamadvitIyamAhAtmyaM, pratiSThayoH dvandaM pratiSThAdvayaM, vidhAya ca // 1 // kiM kRtavAniti zlokadvayaMnAha-tataH paranato devapattanAva, vAcaMyamayAmavatIpaniH yatiyAminIzaH, payasAM Page #701 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 676 vijayaprazastyAm / patyuH samudrasya, puline taTe, praguNaiH paTubhiH, prayANaiH akhaNDitaizcalanniti // 2 // krameNa devataH kulapATakaM deulavADAkhyaM nagaraM, ki0, taTinInAthasya arNavasya yattaTabhUtalaM tasya bhUpaNamiva bhUpaNaM zRGgArabhUtatvAt , alaJcakArA''gatavAn // iti / trayANAM vyAkhyA // 3 // tatrAgamanAdanantaraM yajAtaM tadAhaityacinti pharaGgIndraranyadA dviipvaasibhiH| guruH samAgato nUnamanUnamahimA'rNavaH // 4 // anyadA dvIpavAsibhiH phiraGgIndraiH kapItAnakAjIkalAsapAdrIyapramukhapharazImukhyaiH prAgmilitaiH, iti agre vakSyamANam , acinti cintitamiti, kiM ?, tadevAha-nUnaM nizcitaM gururdevakulapATake samAgataH zrUyate, sa kiM0, anUnasya pUrNasya mahimnaH arNavaH samudra iti // 4 // yatprabhAvAt purA'tratyo lokaH sakSemamAgataH / tattena sAkaM sAGgatyaM sAmprataM sAmprataM hi naH // 5 // punaH, yatprabhAvAd yasya guroH prasAdAt , yo'tratyo loko yAtrArthamanena guruNA saha gate varSe gato'bhUt , sa dvIpavAsI loko'rthAt saGghaH, sakSemaM sakuzalaM, gRhe AgataH mIryA khuramasakakRcchrAd mukta iti, tataH kAraNAt , tena guruNA sAkaM sAGgatyaM milanaM, no'smAkamapi, sAmpatamadhunA, sAmpratamucitamiti // 5 // pharaGgimukhyairdhyAtveti prItito'bhyetya bhUribhiH / evaM vijJaikavijJapteH pAtrIca gururguruH // 6 // ___ ityuktarUpaM pharaGgigukhyairdhyAtvA vicintya, devakulapATake abhdhetya, evamagre vakSyamANaM, gururguruH paramagururiti, vijJakavijJapteH, pAtrIcakre nipuNavijJaptikAviSayIkRta ityarthaH // 6 // Page #702 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 677 atha yadvijJaptaM tadAhaguroM ! lamasi sarvatra hitakRtyakRtau kRtii| / jagatyA vatsalavA'si tvamevA''SADhameghavat // 7 // he guro ! tvameva sarvatra bhUvalaye, hitakRtyasya kRtau karaNe, kRtI dakSaH, asIti vartase, ca punaH, tvameva ApADhameghavat , jagatyA vizvasya vizvAyA vA, vatsalo'sIti // 7 // tattvaM kRpAM samAdhAya samehi dvIpabandiram / asmanmanorathaM sArtha vyartha no kartumarhasi // 8 // tataH kAraNAt , kRpAM samAdhAya kRtvA, dvIpabandiramasmasAmrAjyazAli, samehi Agaccha, sarvathA asAnmanorathaM, ki0, sArtha yuSmadAgamanavacaHzravaNasamudbhUtAgaNyapuNyaprayojanasadbhAvAt sArthaka, kartumarhasi, na tu vyartha, nirarthakaM kartuM nAhasIti // 8 // bhUyaH praNunnaH prItyeti taiH pharaGgIbhirAptarAT / dvIpasaGghAgrahaM coccaistaraM cetasi cintayan // 9 // lAbho bhArataro bhAvI yadatra sukRtazriyaH / iti prItamanAH sUrirabhyAgAd dvIpabandiram // 10 // AptarAT guruH, taiH pharaGgIbhiH, iti praNunaH prerito bhUritaravijJaptikAdinA anukUlita iti, ca punaH, dvIpasatkasaGghAgraha, kiM0, uccaistaraM mahattaraM, cetasi cintayan pharaGgIdvArA saGghasyA'pi prasAdAbhimukhyaM bhavatu iti dhyAyan // 9 // punaH, yaditi yato hetoH, atra bandire, sukRtAzriyo dharmadhanaraya,lAbho'smAkam , anyeSAM lokAnAM ca bodhiprAptirUpo lAbho bhAvIti, A su. dharmasvAmino'dya yAvat kasyApyAcAryasyAvAgamanAdhabhAvAditi, iti prItamanA iti vyAvarNitahetutrayeNa pharaGgIvijJaptisAgraha Page #703 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 678 vijayaprazastyAm / lokAnugrahalakSaNakAraNatrayeNa prItacetAH, sUriH zrIvijayasenasaripavandiramabhyAgAdAtaH // iti yugmavyAkhyA // 10 // tataH pharaGgIprabhuNA prahitaM macuAhvayam / . vAhanaM gururArohad vimAnaM maghavAniva // 11 // tato gurvAgamAt duSTena pharaGgIprabhuNA dvIpAdhipatinA, prahitaM, punaH, macuAnAmakaM dhanikasyaivopavezanAI, vAhanaM pravahaNaM, guruH Arohat ArUDha iti, maghavAn indra iva, vimAnamarthAt pAla. kamiti yAvat // 11 // tenottIryA'vArapAraM sUrihIpaM samAvizat / pharaGgIpramukhA lokAH sarve'pyabhyAgaman mudA // 12 // tena pharaGgIkhAmipreSitena, viziSTasukhAsanasthAnIyena sphArazRGgAracitrAdiracanAramaNIyena machuAkhyavAhanena, avArapAraM pArAvAram , uttIrya mUriIpaM vandiraM, samAvizat praviveza,phara. GgIpramukhAstatratyAH sarve'pi lokA abhyAgaman saMmukhamAgatAiti // 12 // saGghazcamatkRto'tyuccaizcakre tatra tamutsavam / yavarNanaM vidhAtuM syAccaturazcaturAnanaH // 13 // tatratyaH saGghaH atyuccaiH camatkRtaH yathA'ho ! asmadIyo bhAgyodayaH, aho ! gurUNAmanAyairapi mAnanIyo mahodaya iti camatkAramAptaH san , tatra vandire tamutsavaM cakre, yadvarNanaM vidhAtuM kartu, caturAnanazcaturmukho brahmeti yAvat , caturo dakSaH syAnAparaH ko'pIti tAtparyam // 13 // dhanyammanyaiH rAjamAnyairvadAnyairAstikottamaiH / pUjitaH zrItapAnAthastIrthanAtha ivA'maraiH // 14 // Page #704 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 679 dhanyammanyaiH AtmAnaM kRtArtha manyamAnaiH, punaH, rAjamAnyaiH amAtyAdibhiH, punaH, vadAnyairdAnazIlaiH, AstikottamaiH zrAddhamukhyaiH, amaraistIrthanAthastIrthaGkara iva, zrItapAnAthaH mUriH, pUjitaH svarNarUpyanANakakusumAbharaNAdibhiriti zeSaH // 14 // papau pIyUSagaNDUSadezIyAM gurudezanAm / dvIpavAsyakhilo lokazcakora iva candrikAm // 15 // gurudezanAM gurorvyAkhyAM, ki0, pIyUpagaNDUpadezIyAM sudhAculukatulyAM, candrikAM jyotsnAM, cakora iva, dvIpavAsI lokaH papau pivati smA'tyAdareNa zravaNagocarIkurute smeti bhaavH||15|| aizvaryagarjitavyAptarodasIkandarodaram / gurumedhaM samuddIkSya saGghakekI jaharSa saH // 16 // aizvarya prabhutvaM tadeva garjitaM garjAravastena vyAptaM rodasIkandarodaraM dyAvAbhUmIguhAvivaraM yena taM, gurumedhaM sUrIzvarajaladharaM, samudrIkSya dRSTvA, sa sakekI jaharSa harpito'bhUt // 16 // ratnaireva gurostatra vadhvo vardhApanaM vyadhuH / ratnAkaro'bhyarNavartI yatra kiM tatra citrakRt ? // 17 // tatra vandire guroH, vadhvaH striyaH, ratnareva vardhApanaM vyadhurityanvayaH, yatra ratnAkaraH samudraH, abhyarNavartI samIpastha: syAt , tatra kiM citrakRt kimAzcaryakAri ?, iti // 17 // dharmagoSThIkSaNe cAtha pharaGgIprabhuparSadi / ___ sArvajJa zAsanaM sUriH satyaM sthApayati sma sH||18|| . athaikadA pharaGgIprabhuparSadi tadgaheSu tadIyasabhAyAM, dharmagoSThIkSaNe kriyamANe sati, sUriH sArvajJa zAsanaM jainaM mataM, satyaM sthApayati sma, nAnyat kimapi satyamiti // 18 // Page #705 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / gurormAhAtmyatastuSTAH pharaGgIpramukhA janAH / anAryA api yat, kA'pi cAturI mahatAmaho ! // 19 // - aho ! ityAzvarye, pharaGgIpramukhA anAryA api janAH, guromahAtmyatastadA tuSTAH, yataH kAraNAt kA'pi mahatAM puruSANAM cAturI lokAtizAyinI // 19 // evaM pharaGgIGge'pi kRtvA dharmaprabhAvanAm / gururvRto nAgaraughapharaGgIndraistato'calat // 20 // pharaGgIdraGge dvIpavandire, bahudinAni sthitvA evaM dharmaprabhAvanAM kRtvA ca guruH kiM0, nAgarIdhairnagaralokanikaraiH pharajIndraizva vRto veSTito'nugamyamAna iti, tato bandirAdacalat // 20 // prArthitaH puNyapUrNena saGkena dvIpavAsinA / caturmAsaM cakArA'sau tad devakulapATake // 21 // puNyapUrNena mahApuNyavatA, dvIpavAsinA saGkena prArthito vijJazaH, asau guruH, taccaturmAsakaM varSAsthitirUpaM, devakulapATake cakArA'karot // 21 // pAraNe'pi caturmAsyA AkAraNa kRte guroH / navInanagarAdhIzAdhikArizrAddhasindhuraiH // 22 // preSitA bhAvitavAntAH zrAvakAH suvivekinaH / tairAgatya sa vijJapto bhRzaM sUrirathAcalat // 23 // 680 anayorvyAkhyA - tatra caturmAsyAH pAraNake jAte, guroH AkAraNasya AhvAnasya kRte vijJaptikaraNAya, navInanagarAdhI zasya ye'dhikAriNo'mAtyAH zrAddhasindhurAH zrAvakamukhyAstaiH // 22 // navAnagaranupatirAulajAmajIpradhAnaiH zrAvakaiH preSitAH zrAvakAH, kiM0, bhAvitasvAntA dharmavAsanAvAsitAtmAnaH, punaH, Page #706 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 681 suvivekina iti pratItam , taiH zrAddharAgatya devakulapATake sametya, bhRzaM vijJaptaH mUriH athA'calat // iti yugmavyAkhyA // 23 // tataH surASTrAviSayaM pAvayan padapAMsubhiH / halAradezasImasthaM prabhurbhAnuvaTaM yayau // 24 // tataH padapAMsubhizcaraNareNubhiH, surASTrAviSayaM saurASTradeza, pAvayan prabhurguruH, bhAnuvaTaM bhANavaDanAmagrAma, halAradezasya navAnagarasatkadezasya, sImasthaM sandhivartinaM, yayau gata iti // 24 // tatra sADambaraM prAptaiH zreSThimukhyaiH savistaram / suvarNaTaGkakAdyaizcA'rcanA cakre gaNezituH // 25 // tatra bhANavaDagrAme, sADambaraM prAptaiH saMmukhAgataiH, navAnagarAdhIzAdhikArizreSThimukhyaiH sarvazrAddhaH, gaNeziturgacchanAyakasya, suvarNaTaGkakapramukhairmANakaiH, arcanA pUjA, cakre kRtA // 25 // vRtastaizca tapAdhIzo navaM nagaramadhyagAt / ahaMcUrvikayA''gacchanmArgalokA'bhivanditaH // 26 // - ca punaH, taiH zrAdaiH kazcidanyairapi rAjavargIyaH, vRto veSTitaH, tapAdhIzo guruH, navaM nagaraM nAma draGgam , adhyagAt ; guruH kiM0, ahaMpUrvikayA ahamahamikayA, Agacchanto ye mArge lokAH paurAstairabhivandito nataH stutazca, paduvAtoH stutyabhivAdanArthatvAt // 26 // prveshsyotsvsttraa'bhuutpuurvo'dbhutaikbhuuH| jajJe vijJakavizreNIvacanAnAmagocaraH // 27 // tatra navInanagare, guroH pravezotsavaH, kiM0, abhUtapUrva iti kasyApi tapAgacchapatestatrA'nAgamanAt , ata eva adbhutaikabhUrAzcaryasyaikaheturiti, punaH, vijJAnAM paNDitAnAM kavInAM ca varNana Page #707 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 682 vijayaprazastyAm / kalAvatAM yA zreNI tasyA vacanAnAmagocaro'viSaya iti ||27|| naikAzvAdyaMzukAdInAM dAnAni dadiretarAm / saGghalokena tuSTena yatheSTaM yAcake jane // 28 // tatratyaGgalophena yAcake jane mArgaNAdau yatheSTaM yathAruci, naikAzvAzukAdInAmanekaturaGgamasicayAdInAm, AdizabdAt karabhakanakamudrikA karNAbharaNajAmamudrAdInAM cApi dAnAni dadiretarAM bhUritarANi dattAnItyarthaH // 28 // zrIpUjyapAdapIyUSapAdamudvIkSya tatkSaNAt / ullAsaM sarasaH saGghapArAvAraH prapedivAn // 29 // zrI pUjyapAdapIyUSapAdaM gurucandramasam, udvIkSya dRSTvA, sa saGgha eva pArAvAraH samudraH, kiM0, sarasaH saharSaH, pakSe sajalaH, ullAsaM prapedivAn prApta iti // 29 // apUji sUrirAjo'tha zrAddhaiH svarNAdinANakaiH / taccaturmAsakaM tatra nirvighnaM niramApayat // 30 // atha sa sUrirAjastatratyaiH zrAddhaiH svarNAdinANakaiH apUji pUjitaH, ca punaH tatra navInanagare, taccaturmAsakaM niramApayad nipAdayAmAseti // 30 // jAbhanAmA pure tatra bhAgyavAn bhUmivallabhaH / darzanAya munIzasya so'nyadA''gAd mudaa''spdm||31|| tatra pure navAnagare, jAma iti kularUDhijaM nAma yasya saH, yata tadvaMzajAH sarve'pi jAmanAmAna ucyante tena jAmo nAma bhUmiballabho rAjA saH, anyadA sunIzasya sureH, darzanAya mudA harSeNa, AspadaM pratizrayam, athavA sa rAjA, kiM0, mudA''sparda harSasthAnaM san, AgAd // 31 // Page #708 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 683 itazca gUrjarasthAnAM zrIanUcAnacakriNAm / sarveSAmapi saGghAnAmAgraheNa mahIyasA // 32 // pratasthe sumuhUrte'tha tataH shriimaaNstpaadhipH| . krameNa viharannuA prApa zarkezvaraM puram // 33 // itazcetyasminnavasare, gUrjaratrAdezavartinAM zrIanUcAnacakriNAM khapaTTadhArakazrIvijayadevasUrINAm, apezcakArArthatvAt punaH, sarveSAM saGghAnAM rAjanagarapattanastambhatIrtharAjadhanyapurapramukhasamastanagaravAstavya zrAvakasamAyAnAM, mahIyasA atimahatA''graheNeti // 32 // atha caturmAsakapAraNake, suphuhUrte dinazuddhayAdau . sati, tato navAnagarAt , zrImAn tapAdhipastapAgaccharAT , krameNa uA pRthivyAM, viharan zaGkezvaraM puraM mahAtIrthabhUtam , pApa // iti yugmavyAkhyA // 33 // vighnavallIvanIpArzva pArzva zakezvarAbhidham / / nanAma nikhilaiH saGghalokaiH sa parivAritaH // 34 // sa gurunikhilaiH samastaiH rAdhanapurapattanarAjanagarasatkaH saGghalokaH, parivAritaH san , zaGkezvaraM pArtha, ki0, vighnavallIvanISu antarAyalatAvaneSu pArtha pazusamUhaM taducchedakatvAt , nanAmetyanamat // 34 // ahammadAvAdapuraM pratasthe prati gaccharAT / tatratyabhUrisaGghasyA''grahato mahatastataH // 35 // tataH zaGkezvarapurAd gaccharAT ahammadAvAdapuraM prati pratasthe calitaH; taccalanahetumAha-tatratyabhUrisaGghasya ahammadAvAdavAsimahAsamudAyasya, mahata Agrahato mahAnirvandhAt // 35 // shriimdvijydevaabsuuriindraadipricchdH| Page #709 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 684 vijayaprazastyAm / AgAd gururatho rAjanagare zrIgarIyAMsa // 36 // atho guruH, kiM0, zrImAn yo vijayadevAhaH marIndraH svapaTTabhRt tadAdiH paricchado yasya saH, AdizabdAdvAcakapaNDitAdigrahaH, rAjanagare'hammadAvAde, kiM0, zrIgarIyasi lakSmImahIyasi, AgAt prAptavAniti / / 36 // samujjvalakalAzAlisarirAjavilokanAt / AsannullAsinaH sarve sAgarA iva nAgarAH // 37 // ' samujjvalAbhiH kalAbhiH zAlI yaH mUrirAjaH mUricandrastasya vilokanAt , nAgarA nagaravAsilokAH, sAgarA iva ullAsinaH Asan jAtA iti // 37 // tatrAsIne caturmAsI zrIbhaTTArakabhAskare / padmollAsA ajAyanta sadAliprItihetavaH // 38 // zrIbhaTTArakabhAskare sUrIzvarasUrye, tatra rAjanagare, caturmAsImAsIne sati, padmAyA lakSmyAH , pakSe padmAnAM paGkajAnAmullAsAH padmollAsAH, dvaye'pi kiM0, sadAlInAM sajjanazreNInAM, pakSe sadA nityam , alInAM bhramarANAM prItihetavaH, ajAyanta jAtAiti // 38 // itazca saGghamadhye yo virodho dvAdazA''bdikaH / bhata zakyo'bhavat kenApyadhipenApi na kvacit // 39 // sa gurorguNasaMbhArabhrAjino vacasA kSaNAt / abhajyatatamA sAmajanmanA bhUmijanmavat // 40 // itaH purA jJAtivedharUpo dvAdazA''bdiko dvAdazavarSIyo virodhaH saGghamadhye'bhUt , yaH kenApi adhipenApi mI-zrIsamastisaMjJakombarAdinApi, bhaktuM. nivartayituM, zakyo nAbhUd na Page #710 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH sargaH / 685 bhagna iti // 39 // guroH kiM0, guNasaMbhArabhrAjinaH guNasamUhazAlinaH, vacasA vAkyena sa virodhaH, sAmajanmanA hastinA, bhUmijanmA taruriva, abhajyatatamAM vambhajyate smeti // iti yugmavyAkhyA // 40 // tatra kRtvA caturmAsIM nivAsaM dharmakarmaNAm / cakAra sUrirATpraSThaH pratiSThAnAM catuSTayam // 41 // dharmakarmaNAM sukRtakRtyAnAM nivAsaM caturmAsIM tatra kRtvA pAraNa ke sUrirAmaSTho bhaTTArakamukhyaH, pratiSThAnAM catuSTayaM jinavimbasthApanAcatuSkaM dvayaM tu mAghe, dvayaM tu vaizAkhe cakAra kRtavAniti // 41 // mAhendrA utsavA ete kiMvA nandIzvarotsavAH ? | vIkSyeti dakSA vyAcakhyustatpratiSThAmahAmahAn // 42 // tatpratiSThAnAM mahAmahAn mahotsavAna, vIkSya, dakSAH paNDitAH, iti vyAcakhyuH iti kathayanti smaH tadeva pUrvArdhenAha - ete pratiSThotsavAH kiM mAhendrAH utsavAH indrotsavAH 1, kiMvA nandIzvarotsavAH nandIzvaradvIpe devairnirmIyamANA aSTAhnikotsavA: 1; idaM vizeSaNadvayaM tAsAM pratiSThAnAM sarvAtizAyitvakhyApanaparamiti bhAvaH // 42 // atha gurukRtasukRtakRtyAdyupasaMhartukAmastadgacchavarti parikarAdi ca vyAkhyAtukAmaH prAhaityAdyanekasaddharmakarmanirmANakArmaNam / zrIgurorvacanaM cAru reje caturacittahRt // 43 // ityAdIni uktapUrvANi anekAni yAni saddharmakarmANi dIkSApratiSThAprabhRtIni teSAM nirmANa niSpAdane kArmaNaM vazI Page #711 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 686 vijayamazzastyAm / karaNaM, zrIgurorvacanaM, cAru manojJaM, punaH, caturacittahRd nipuNacetohAri, reje zobhate smeti // 43 // parivAraH prabhorbhUrivibhUtibharabhAsuraH / " analpaH kalpazAkhIva mahAmAhAtmyabhUrabhUt // 44 // prabhoH parivAraH svakIyagacchvartyAcAryopAdhyAyapaNDitamabhRtisamavAyarUpaH kiM0, bhUrivibhUtibhareNa jJAnavijJAnAdisampasamUhena bhAsuraH, punaH, analpo'tucchaH, kalpazAkhIva surataruriva, mahAmAhAtmyabhUH bahuprabhAvabhavanam abhUt // 44 // tatrAdau gurupaTTadharaM zrImadAcArya sindhuraM zlokatrayeNa varNayatitathAhyahArya gAmbhIrya zauryazauNDIryavIryavAn / abhaGgabhAgyasaubhAgyavairAgyAdiguNArNavaH // 45 // zrIyauvarAjya sAmrAjyaprAjyarddhidharaNIdharaH / vivekA lokasuzlokalokakoka divAkaraH // 46 // rAjate vijayazrIbhirbhrAjiSNurbhuvanAhutaH / zrImadvijayadevAhnaH sUrIndracandra nirmalaH // 47 // tathAhIti pUrvoktArtha samarthanaparaM vacaH, ahAryANi yAni gAmbhIryazauryazauNDIryavIryANi manovacaHkAyodbhavA guNAstadvAn, punaH, abhaGgA akhaNDA ye bhAgya saubhAgyavairAgyAdiguNAstepAmarNavaH samudraH // 45 // punaH, zrIyauvarAjyasya yuvarAjabhAvasya yat sAmrAjyaM tasya mAjyA puSkalA RddhiH sampat saiva dharaNI bhUmistatra dharaH parvatastasyA dhArakatvAt punaH, vivekA'lokA vivekaprakAzavantaH, punaH, suzlokAH zobhanayazasaH ye lokAsta eva kokAsteSu divAkaraH, tadAnandahe - sutvAt // 46 // punaH, vijayazrIbhirjayalakSmIbhirbhrAjiSNuH , Page #712 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 687 zobhanazIlaH, ata eva bhuvanAdbhuto lokacitrakRta, zrImAn vijayadevamUrirityAcAryo rAjata iti, zeSaM spaSTam // iti trayANAM vyAkhyA // 47 // guro rAjye'pyupAdhyAyA aSTAvutkRSTasampadaH / kSamAbhAradharA dhIrA rAjante diggajA iva // 48 // guroH zrIvijayasenamUreH, rAjya upAdhyAyA api aSTau rAjante,ki0, utkRSTA jJAnAdivipayiNI sampad yeSAM te / ivotmekSyate-airAvatapuNDarIkavAmanakumudAJjanapuSpadantasArvabhaumasupratIkAkhyA aSTau diggajAH, ye'pi kiM0, kSamAyAH kSAnteH pRthi. vyAzca bhAraM dharantIti kSamAbhAradharAH, ata eva punarA dhairyazAlina ityarthaH // 48 // vishissttjnyaanvijnyaantpomaahaatmymnndditaaH| paNDitAH santi zatazaH sthApitAH sUrizekharaiH // 49 // viziSTajJAnavijJAnatapasAM yad mahattvaM tena maNDitAH, sUrizekharairgurubhiH, sthApitAH zatazaH paNDitAH santIti sAmAnyato nirdezaH // 49 // atha zlokacatuSkeNa tAneva vizinaSTilakSaNArNavapArINamativaibhavadhAriNaH / kecitkecittarkazAstravAgvAkpatyanukAriNaH // 50 // kecit punrnvykaavyklaakaushlhaarinnH| kecicca kautukAkIrNAkhyAnavyAkhyAnakAriNaH // 51 // kecit sklsuutraarthprshnprtivcHprdaaH| agaNyagaNitajyotiHzAstravijJAzcaM kecana // 52 // kecit sAhityazAstrAbdhimathane mndraadryH| Page #713 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 688 vijayAzastyAm / kecicca rucirAcAravicAracaturAzayAH // 53 // . kecit paNDitAH, kiM0, lakSaNArNavasya vyAkaraNasamudrasya siddhahamAdeH pArINaM pAragAmi yanmativaibhavaM taddharantItyevaMzIlAiti, anena vaiyAkaraNamcanaM, punaH, kecit paNDitAH,tarkazAstrANi jainazaivabhedabhinnAni yAni pramANaprakaraNAni syAdvAdaratnAkaratattvacintAmaNipramukhANi teSAM yA vAg vANI tatra vAkpatyanukAriNo bRhaspatitulyA iti tArkikamUcanam // 50 // punaH kecit paNDitAH, navyaM stavanAham , athavA navyaM tAtkAlikaM yatkAvyakalAkauzalaM kavitvazaktinaipuNaM tena hAriNo manoharA iti kavitRsUcanaM, ca punaH, kaMcit paNDitAH, kautukArNAini AkhyAnAni yAni kautukakathAnakAni pANDavavikramArkatriSaSTIyacaritaprabhRtIni teSAM yad vyAkhyAnaM sabhAsu kSaNakaraNaM tatkurvantItyevaMzIlA iti vyAkhyAnivaktRsUcanam // 51 // punaH, kecit paNDitAH, sakalAni yAni sUtrANi gaNadharazrunakevalipratyekabuddhAdimunivaraviracitAni teSAmarthaviSayakapraznapativacaHpradAH pRSTottarapadAyina iti vizeSaNamidamaGgopAGgAdimUtravRttibhASyAdinipuNapizunam , punaH, kecit paNDitAH, agaNyaM gaNanA'tItaM yadgaNitaM gaNitazAstraM trizatIlIlAvatyAdi, punaH, jyotiHzAstraM cArambhasiddhisudhIzRGgAravArtikaratnamAlAbhuvanadIpakAdi tatra vijJA iti gaNakamauhUrtikasUcanam // 52 // punaH, kecit paNDitAH, sAhityazAstrANi kAvyakalAmUlAni yAni kAvyakalpalatAkAvyaprakAzakAvyAnuzAsanakAvyatrayIkAvyapazcakacampUcchando'nuzAsanaliGgAnuzAsanAdIniyAni kavitvazAstrANi tadrUpAbdhimathane mandarAdrayo merutulyA iti; kAvyazAstrasamudrapAragAmina iti sUcitam, ca punaH, kecit paNDitAH, rucirazvArurya AcAraH sAdhusAmAcArIzrIoghaniyuktipiNDaniyuktidazakAlikottarAdhyayanAdigrantharUpaH, tathA vi Page #714 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH sargaH / cAraca jIvavicAranavatattvaHsvArthapravacanasArasaMgrahaNikarmagranthAdigrantharUpaH, tatra caturAzayA iti; anena vividhajainavicAravetRsUcanam / / 53 / / ityAdyutkarSakalitaiH sArdhakadvizatImitaiH / vidbhirbhAti gaccho'yaM ratnauvairiva rohaNaH // 54 // 689 ityAdayo ye vyAvarNitA utkarSA jJAnAdayastatkalitaiH, punaH sArdhadvizatIpramANaiH kaizcicchrIhIravijayasUristhApitaiH, kaivicca zrIguruhastasthApitaiH, vidvadbhiH paNDitaiH, gItArthairiti yAvat; ayaM gacchastapAgaNaH, ratnaughaiH rohaNAcala iva bhAtIti // 54 // zrImadvijayasenAhvasUridRkprathitodayaH / dvisahasrImitaH sAdhusamudAyo'sti saMprati // 55 // " zrI vijaya sena mUriprasannadRzA prathita udayo yasyeti saH, sAdhUnAm, arthAt sAdhvIsametAnAM dvisahasrImitaH samudAyaH sAMpratamastIti // 55 // anena sAdhusAdhvInAM samudAyena sUrirAT / anvito viharatyurvyA svayUtheneva yUtharAT // 56 // sUrirAT zrIvijayasenamUrimukhyaH anena uktaprakAreNa sAdhugaNenAnvito yUthena gajasatkena, yUtharADiva gajendra iva, urvyA pRthvyAM, viharatIti // 56 // 66 " zrIgurorupadezena sthAne sthAne pure pure / grAme grAme vidadhire zrAvakaiH suvivekibhiH // 57 // prAsAdA vizadA dvedhA kaladhautAcalazriyaH / nandIzvarAdipratimApratimAH pratimAH punaH // 58 // Page #715 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprazastyAm / gatArtho'yam / / 57 / / kiM vidadhira ityAha- prAsAdA vidadhire kRtA ityanvayaH, kiM0, dvedhA varNata uccatvataztha, kaladhautAcalo rUpyAdriH sumeruva tadvat zrIryeSAM te punaH, vizadA nirmalAH, punaH, nandIzvara dvIpasthajinapratimAnAM pratimAstulyAH, pratimA vidadhire || yugmavyAkhyeyam // 58 // -690 atha gurUpadezAd yatra jIrNoddhArA jAtAstadAhakrIDA''zraye jayazrINAM zrImacchatruJjaye girau / uttuGgazRGge tAraGge zrIvidyAnagare punaH // 59 // pure rANapure prauDhe'pyArAsaNapure punaH / pattanAdiSu nagareSvapi zaGkezvare pure // 60 // zrIsUrIndropadezena saMnivezena saMpadAm / jAtA jagajjanoddhArA jIrNoddhArA anekazaH // 61 // jayazrINAM krIDAsssye ke lIgRhe, zrIzatraJjaye, punaH, tAra, kiM0, uttuGgazRGge uccazikhare, punaH, zrIvidyAnagare ilAdurgAdhIzvarasya vaiSamye sati vasatisthAnIye // 59 // punaH, rANapure pure dharaNacaturmukhavihArabhUSite, api punaH, ArAsaNapure zrIvimalamantrikAritaprAsAdeSu, punaH, pattanAdiSu nagareSu zrIpaJcAsarapArzvanAthazrInAraGgapurayipArzvanAthAdiprAsAdAnAM punaH zaGkhazvaragrAme ca zrIpArzvanAthasya mUlato'pi navInazikharabaddhamAsAdanirmApaNam // 60 // saMpadAM saMnivezena sthAnena zrIsUrIndrasya upadezena ityAdayo'nekazo jIrNoddhArAH, kiM0, jagajjanAnAmuddhAro yebhyaste, jAtA abhUvan / iti tribhirvizeSakam // 61 // 'atha gurozcaritamupasaMharan gurumUrtimeva vRttadvayena varNayati - kiM lakSmIH puruSottamapraNayinI kiM pArvatI vAmak kiM brAhmI kavituSTikRt kimra zacI zazvad vRSollAsinI ? Page #716 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 691 ki veyaM rucirasti mitrahRdayAhlAdapradAnodyatA saubhAgyaikamayIM vilokya vibudhairynmuurtimityucyte||62|| - yanmUrti, ki0, saubhAgyakamayIM kevalasaubhAgyazAlinI, vilokya,vivudhaiH paNDitaiH,iti pUrvapadatrayIvarNitaM yathA,iti ucyate, iti kriyAkArakasaMparkaH / tadevAha-iyaM kiM lakSmIH?,tana hetumAhaki0, puruSottamapraNayinI, mUrtipakSe puruSottamA narottamAH zAhizrImadakabbaraprabhRtayasteSAM praNayinI vallabhA, pakSe puruSottamo nArAyaNastasyeti, punaH, kiM pArvatI ?, kiM0, vAmadRg mano. janayanA manojJadarzanA vA, pakSe vAme mahezvare dRg dRSTiryasyAH seti punariyaM kiM brAhmI ?, kiM0, kavInAM paNDitAnAM, tuSTikRt , pakSe kavervidhAtusta-putrItvAditi, punariyaM kiM zacI ?, kiM0, zazvat satataM vRpasya dharmasya ullAsinI, pakSe vRSA zakra. stasyeti, vA'thavA, iyaM kiM rucirasti ?, astIti kriyA sarvatra yojyate, kiM0, mitrANAM suhRdAM, hRdayAhAdapradAne udyatA utsukA, pakSe mitrasya sUryasya tatkalatratvAditi; zeSaM sugamam / / 62 // mUrtiryasya gurornikAmasubhagA'styAnandakandAGkaraH kizcAtraiva manojJasaGgatirayaM ramyo guNAnAM gaNaH / yogaM ratnasuvarNayoriva sRjan dhAtA'nayordUSaNaM khIyaM ratnaviDambako'yamiti yad vidmaH pidhatte sma tt|63|| ___yasya gurormUrtinikAmamatyarthaM subhagA astItyanvayaH / ata eva kiM0, AnandakandAGkuraH sarveSAmapyAlAdahetutvAt , kiJca, atraiva mUrtI zarIre, ayaM guNAnAM jJAnAdInAM vyAvaNitasvarUpANAM, gaNo ramyo ruciro'stIti, ki0,manojJasaGgatistulyasanama iti, ataH kAraNAt , anayorgarumUrtiguNagaNayoH, Page #717 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 692 vijayaprazastyAm / ravasuvarNayoriva yoga saMbandhamaikAdhikaraNyalakSaNaM, sRjan kurvan , dhAtA vedhAH, ratnaviDambakaH "ratnadoSI vidhAtA" iti svIyaM dUSaNaM yad vartate,vayamiti vidmaH kiM tat pidhatte smA''cchAdayati ma?, iti svaM kalaGkaM kiM nirAkarot 1, iti tattvam // 63 // atha guroH sarvavarNanapUrvakamAzIrvAdastathAhipure pure bhUrimahebhyasabhya- . * vadAnyarAjanyakarAjamAnyaiH / janaiH kRtA'tucchamahotsavaudhai dhanyairajanyairabhigamyamAnaH // 64 // pure pure tumburukiMnarasvarai gandharvavagaiH kRtagItagAnaH / pure pure pauramahImahendraiH . pradIyamAnA'nabhimAnamAnaH // 65 // saMstUyamAno'naghasaGghalokai rivaa'bjiniisho'khilvaalikhilyaiH| abhyarcitaH kAJcanarUpyapuSpa rUpaiH surUpaiH suravRkSavacca // 66 // zrIbhArataM khaNDamakhaNDametat prollAsayan paGkajinIziteva / tamo haran vizvagataM samantA- ciraM jayatyeSa gurugarIyAn // 67 // guruH kiM0, pure pure nagare nagare, sthAne sthAne vA; janaiH, kiM0, bhUriMmahebhyA vahudhanADhyAH,punaH, sabhyAH sabhAstAraH, punaH, Page #718 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 693 vadAnyA dAnazIlAH, punaH, rAjanyakA rAjasamUhA rAjavargINA vA, punaH, rAjamAnyA agatyazreSThyAdayastaiH, kiM0, kRtA atucchA mahotsavaughA yaistaiH, ata eva dhanyaiH puNyayutaiH, punaH, ajanyaiH akalahaiH, abhigamyamAnaH sevyamAna iti // 64 // punaH, pure pure gAndharvavargAyanagaNaiH, kiM0, tumburukinnarau devagAyanotkRSTau tayoriva kharo yeSAM taiH, kRtaM gItagAnaM yasya saH, punaH, pure pure paurairnAgarairmahImahendraizca rAjabhiH, pradIyamAnamanabhimAnaM nirahaGkRti mAnaM pUjA yasya saH // 65 // punaH, vAlikhilyaiH sUryabandivizeSaH, abjinIzaH sUrya iva, anaghasaGghalokaiH saMstUyamAnaH, ca punaH, guruH kiM0, suravRkSavat kA. zcanarUpyANAM yAni puSpANi rUpANi ca nANakAni taiH, kAJcanarUpyapuSparUpaiH, kiM0, surUpaiH ramyaiH, abhyarcitaH pUjita iti||66|| punaH, zrIbhArataM khaNDaM bharatArdham , akhaNDaM yathA syAt tathA, paijinIziteva sUrya iva, prollAsayan, punaH, vizvagataM jagadvati tamo dhvAntaM pApaM ca, samantAt sarvataH, haran , eSa guruH zrIvijayasenamUriH, ciraM jayatIti / atra vartamAnArthavibhakteH prayogAd gurau samIpavartini satyeSa granthaH pUrNIkRta iti sUcitam // caturNA vyAkhyA / / 67 // athA'sya kAvyasyA''zIrvAdAvasaraHzrIhIrahIravijayAbhidhasUrisiMha zrIpaTTabhRdvijayasenamahAmunIndoH / saubhAgyapaddhatiriyaM muditaM karotu ... cetaH satAM zazikaleva cakorakANAm // 68 // zriyAM gaccaizvarya rUpalakSmyAM hIro maNiriva zrIhIro yo hIravijayAbhidhaH mUrisiMhastasya yaH zriyA yuktaH paTTabhRt zrIpaTTadhArI vijayaseno nAmnA mahAmuniSu induriva yastasya zrI Page #719 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 694 vijayaprazastyAm / hIrahIravijayAbhidhasUrisiMhazrIpaTTabhRdvijayasenamahAmunI doH, iyaM vijayaprazastinAmnI saubhAgyamayI zAstrapaddhatiH, cakorakANAM zazikaleva, satAM paNDitAnAM sajjanAnAM vA, ceto muditaM harSitaM karotvityAzIH // 68 // . punarapyAziSaM dizati zrIsUrirADvijayasenamunIndracandra mAhAtmyavarNanavidhAnanidhAnabhUmiH / nAnAmanojJataratuGgarasAbhirAmA .. bhUyAdiyaM vijayinI vijayaprazastiH // 69 // zriyA yukto yaH mUrirAT vijayasena nIndracandrastasya yanpAhAtmyavarNanavidhAnaM tadeva nidhAnaM tasya bhUmiriva bhUmiH, iyaM vijayaprazastiH, kIdRzI, nAnAprakArAH punarmanojJatarAramyatamAH, punaH, tujhA mahAnto ye rasAH, granthapakSe zRGgArAdayaH, bhUmipakSe rasA madhurAdayaH, taiH abhirAmA cArvI nAnAmanojJataratuGgarasA'bhirAmA, vijadinI vijayavatI, bhUyAt sarvotkarSeNa vrttaamiti||69|| atha vizeSAdAzIrvAdamAha-- . yAvad vyomapathAdhvagau vicarataH zrIpuSpadantAvimau yAvad vAridhirantarIpakamalAM dhatte dharitryAH punaH / yAvat svargasadAM girizca bhuvanAmbhoje bhavet karNikA tAvat kAvyamidaM sadA vijayatAM kurvata satAM maGgalam / 70 / yAvatkAlam , imau puSpadantau sUryAcandramasau, kiM0,vyomapathAdhvagau nabhaHpathapathiko, vicarato bhrAmyata iti, punaH, yAvad vAridhiH samudraH, dharitryAH pRthvyAH , antarIpakamalAM nivasana-zriyaM, dhatte dharati, ca punaH, yAvat svargasadAM devAnAM, girirAd Page #720 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaviMzaH srgH| 695 meruH, bhuvanAmbhoje jagatkamale, karNikA bhavet , pamanAlatAmAlambate, tAvatkAlam, idaM vijayaprazastinAmakaM, kAvyaM satAM pusAM, maGgalaM kalyANaM, kurvat , sadA nityaM, vijayatAM zAzvataM vijayavad bhUyAditi bhAvArthaH // 70 // . ............................. . itIti samastaM pAThasiddham / iti suvihitasabhAsArvabhaumasamAnasakalapaNDitamaNDalImaulimaulIyamAnapaNDitazrIkamalavijayagaNiziSyamukhyapaNDitapuNDarIkaprakhyapaNDitazrIvidyAvijayagaNivineyavAcakazrIguNavijayagaNiviracitAyAM sukhAvabodhikAyAM zrIvijayamadIpikAbhidhAnadhArikAyAM zrIvijayaprazastimahAkAvyaTIkAyAmekaviMzaH sargo'rthataH smrthitH|| tatsamAptau ca samAptA shriivijyprshstimhaakaavyvRttiH| MATANI ASEANR KALA Page #721 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazastiH / prazastirUpo grantho'yaM tatmazastirihA'stu kaa| tathApi nijagurvAdisvarUpaM tu nirUpyate // 1 // vibudhAnandane zrImadvIrazAsananandane / zobhate zrItapAgacchaH suragaccha ivodayIM // 2 // rAkenduriva yo gacchaH svacchastannAsti kautukam / jAnakriyAmaye pakSadvaye pUrNastadadbhutam // 3 // tattapagaNagaganAGgaNataruNataraNikaraNitejasaH 'kIrNAH / zrIhIravijayasUriprabhavo'bhUvan bhuvanaviditAH // 4 // tatpapadminIpadmabandhavaH shrutsindhvH| zrImadvijayasenAkhyAH sUrayo guNabhUrayaH // 5 // tatpadRdugdhajalanidhicandraH shriivijydevsuuriindrH| . gautamataH prati saMpati jayati bharatabhUpaNaM bhagavAn / / 6 / / dhyAnasya cA'pi dhAnyasyApyantare na mahatyapi / sAdaraH so'grahIt pUrvamaparaM tu nirAdaraH // 7 // aho ! citramaho ! citramaho ! mAhAtmyamuttamam / anAryeSvapi dhuryeNa pharaGgIpAtazAhinA // 8 // yasmin sUrau caturmAsImAsIne dvIpavandire / sadA vyAkhyAvidhAnA''jJA dade sA'dyApi vartate / / 9 // (yugmam ) yaiH pratiSThAzcatasrazca kRtAH pattanapattane / tatra rAjatamudrANAma lakSaM vyayIkRtam / / 10 // . stambhatIrthe mahAtIrthe pratiSThAnAM trayaM tthaa| rUpyakA vyayitAstatra sahasrANi caturdaza // 11 // Page #722 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazastiH / punaryai rAjanagare pratiSThAdvayamadvayam / , *vidadhe vyayitaM. tatra zrAddha rUpyAyutaM tathA // 12 // naTIpadre caTadraGge pratiSThaikA pratiSThitA / zrIbRhannagare vIramatiSThA vizvavizrutA // 13 // iyarAkhyanagare svAvatAreNa sundare / pratiSThAtritayaM cakre yena mUriSu cakriNA // 14 // jIrNe zrImayugAdIze yavanairvyaGgite sati / tatpade sthApito gena nUtanaH prathamaprabhuH // 15 // tathA yaiH sAvalIsthAne pratiSThAdvitayaM kRtam / punarArAsaNasthAne sthApitA mUlanAyakAH / / 16 // yena jAra puryA ca kaanycnaa'clmaulige| - . vihAre sthApito vIro vIrahIrAnukAriNA // 17 // pratiSThAdvaitamadvaitaM shriimnmaalvmnnddle| .. ujjayinyAM mahApuryA pure rAmapure'pi ca // 18 // dakSiNasyAM ca kanaDIbIjApurapure tathA / pratIcyAM ca kacchadeze pratiSThA yena nirmame // 19 // pratiSThe dve cottarAdiGamaNDane meddtaapure|| ityAdyanekasthAneSu pratiSThA yairvinirmitAH // 20 // zrImaNDape maNDapAdrau dRSTA yadrUpamadbhutam / zrIakabbarabhUzakrasUnuH zAhiH salemarAT // 21 // tapAgacchazrAvakendracandrapAlAdisAkSikam / * mahAtapAjihAgIrIvirudaM dattavAn mudA // 22 // (yugmam.) vikramArkamahIbharturvidhusiddhikalAmite / varSe harSeNa sarvarSisurarSabhasamazriyA // 23 // yena zrImadilAdurge SaSThyA mAsi ca mAdhave / pavitre puNyanakSatre dine kumudinIpateH // 24 // Page #723 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazastiH / kanakavijayAbhidhAnaH zrIvAcakamukhyamaNDalIsiMhaH / saMsthApito nijapade rirnAnnA vijayasiMhaH // 25 // (tribhirvizeSakam ) pAlamarAlena yathA rAjamarAlo bibharti bhuvi zobhAm / zrIvijayasiMhaguruNA tathA vijayadevasUrIzaH // 26 // zrIgautamagaNadharavad vijayAt siNhaabhidhaanmuurivrH| zrIvIrasyeva puro virAjate vijayadevaguroH // 27 / / uttarAdhyayanAnIva turyopAGgapadAni vaa| patriMzad yatra rAjante guNAstapagaNAdhipe // 28 // zrIvijayadevarestasya zrIvijayasiMhasUrezca / rAjye prAjye vijayini vArinidhAviva sadA'stAghe // 29 // itazcapUrva tapAgaNe'bhUvan munisundrsuuryH| teSAM rAjye virejuH zrIlakSmIbhadrAbhidhA budhAH // 30 // ranazekharasUrIzaracitA yaa'rthdiipikaa| sA'pi saMzodhitA yaiH zrIlakSmIbhadravizAradaiH // 31 // yairdIkSitAzca patriMzad vineyAsteSu tAttvikAH / tattvaprakAzikATIkApAThinoaSTAdazA'bhavan // 32 // lakSmIbhadrIyazAkhAyAM zAkhAyAmiva zAkhinaH / nAnAziSyaphalazreNIpezalAyAmilAtale // 33 // zrIhemavimalasUrevAre'bhUvan manISizubhavimalAH / gaGgAtaraGgavimalA manasA vacasA ca vapuSA ca // 34 // tatpAdAmarabhUdharabandhurazobhAvidhAvamarataravaH / zrIamaravijayavibudhA vibudhAcAryA iva khadhiyA // 35 // tatkramaNayamalakamalA''karakamalAkaraNakamalakarakalpAH / zrIkamalavijayakovidakamalAdhIzA bhuvi babhUvuH // 36 / / zAdadarzanacAritraguNA yadguNA iha / Page #724 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mazastiH / anucakruH pramANena tAra kAmbarasAgarAn // guNAnAM spardhayA yeSAM doSA api dadhustulAm / marIcikAdakAsskAzakajavandhyAtanUruhAm ||38|| hRdyavidyAguNagaNairvineyapaTalIpaTIH 699 pANivenAvayati sma yeSAM vAkcAturI turI // 39 // aho ! lAbhodayo yaistu dIkSitA ziSya saptatiH / tatra paJcadazA'bhUvan paNDitA 'dvau ca vAcakau // 40 // yeSAM gItArthasArtheSu mukhyatA'bhUt tapAgaNe / praheSviva marunmArge padminIyasAmiva // 41 // teSAM tanUrdvitIyeva tRtIyamiva locanam / zrIvidyAvijayo vidvAn vidyAnAM nidhibhUrabhUt // 42 // jJAnavijJAnamukhyAstu yasmi~llokampRNA guNAH / nAsikeva mukhe kintu vinayo didyutetarAm // 43 // ziSyabhAvena tasyAhaM dattastaiH zrIgurUttamaiH / nirakSaro'pyatho tena zikSayA sAkSarIkRtaH // 44 // yAbhyAM kuJjaratAM nItaH pUtarapratimo'pyaham / tAbhyAM gurubhyAmanRNI bhaveyaM kathamAbhavam // 45 // mAtApitroriva tayoH prasAdAdeva kevalam / Alapan bAlavat kiJcid na nindyo'haM mahattaraiH || 46 // atho bRhadguroH ziSyo gurozca gurusodaraH / zrImavijayo'bhijJo jajJe kaviSu kuJjaraH // 47 // zrIhemasukavestasya hemasUrerivA'bhavat / bAglAlityaM tathA deve gurau bhaktiva bhUyasI // 48 // yadIyA kavitAkAntA na keSAM kautukAvahA ? | vinApi hi rajo yasmAd yazaH sutamasUta yA // 49 // tena zrIvijayasenasureH sarvajJacittahRt / 1 upAdhyAbazrIguNavijayagANi - upAdhyAyakuzazrIlasAgaragaNinAmAnau pAThakAvabhUtAm / Page #725 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 mazastiH / kolanItalyA kIrtikalolinI kRtA // 50 // 'anye'pi stutitridazataraGgiNyAdayo ghanAH / racayAJcakrire granthAH stotrANi zatazaH punaH // 51 // caturviMzatyarhatAM ca vijayastutayaH punaH / bAlye 'pyavAladhIgamyaM zrIpArzvacaritaM mahat // 52 // sadbhAvazatakaM cApi kastUrIprakaraH punaH / sUktaratnAvalicApyanyoktimuktAmahodadhiH / / 53 / / cakre vakretaro yena kathAratnAkaraH sphuran / vyAkhyApIyUSalubdhAnAM vibudhAnAM ganoharan // 54 // ityAdigranthavidhau saudhe kalasAdhiropaNasavarNam / vijayaprazastikAvyaM tena kRtaM vijaya senaguroH // 55 // itastasya kavIndrasya daivAd divamupeyuSaH / pazvAd mayA'tha vivRtaM tatkAvyaM guruzAsanAt // 56 // evaM satyapi santi ca vaktArazcaturacakriNaH / kecit sugamA haimI kRtiriti tasyASTIkA nirarthaiva // 57 // tat sAdhu sAdhvabhidadhe zRNvantu prativaco'hamapi vidadhe / Aloke sati maGgaladIpo divase na kiM kriyate 1 // 58 // athavA dRktarpaNako darpaNako ravipuro na kiM dhiyate 1 / kAvyasyAsyA'pi tathA sugamasyApi hi bhavatu vivRtiH // 59 // ityAkUtakRtadhiyA vAcakaguNavijayanAmadheyena / vidyApradAnasuratarupitRvyagururaktahRdayena // 60 // zrI vijayadevasUreH sAMnidhyAdalpabuddhibodhAya / bodhAya ca keSAJcid viduSAM ca manovinodAya // 61 // vijayaprazastikAvyaprakAzikA vijayadIpikA TIkA / vidadhe vikramanRpatervarSe vasuvasunRpa 1688 prabhite / / 62 // (vizeSakam ) 1 sudhiyA guNavijayanAmadheyena / Page #726 -------------------------------------------------------------------------- ________________ msti| malamArtaNDasaMyoge yoge saubhAgyanAni ca / asau saubhAgyapaJcamyAM pUrNA saubhAgyamaznutAm // 6 mArabdhelAdurge bahI vidadhe ca yodhapuradurge / . bhImAle'pi ca kiyatI zrIrohiNyAM ca pUrNeyam // 64 // pUrNA gIrvANagurostapAgaNaguroH prasAdatazcaiSA / jAtA''devamasyA'navamasya parasya taccitram // 65 // sArAsAravivekamavekamatibhiH smetshmsaukhyaiH| pairazikasaiddhAntikatArkikavaiyAkaraNamukhyaiH // 66 // zrIcAritravijayavaravAcakarAjairazodhi vRttiriyam / yatkiJcidiha viruddhaM syAcchodhyaM sajjanaistadapi // 67 // yataH (yugmam) gacchataH skhalanaM kApi bhavatyeva prmaadtH| isanti durjanAstatra samAdadhati sajjanAH // 68 // gItarateryA bhAryA cAturyAhAryavaryamAdhuryA / kaviratnagandhamAtA sA jayatu srsvtiimaataa|| 69 // zreyaHsphUrtaryasya mUrteH purastAdeSA TIkA pUritA dUritA''pat / bhUyAt so'yaM sadgaNazreNisiddhyai jIrApallIpArzvanAthaH prasiddhyai 70 asya kAvyasya TIkAyAM sasUtrAyAmanuSTubhAm / sahasrA daza saMjAtAH sAdhikAH sarvasaMkhyayA // 71 // iti mahopAdhyAyazrIguNavijayagaNiviracitA zrIvijayaprazastikAvyakRttiprazastiH / Page #727 -------------------------------------------------------------------------- Page #728 -------------------------------------------------------------------------- _