________________
प्रथमः सर्गः। ते वीरं वर्दमानाभिधानं. चरमतीर्थकरपीडे स्तुवे । ईडे इत्यत्रास्मदर्याविनाभाव्युत्तमपुरुषेकवचनप्रयोगसामर्थ्यादहमित्यध्याहार्यम् । एवमग्रतोऽन्यत्रापि यथास्थानमवगन्तव्यम्। वीरं किं. अद्भुतं जघन्यतोऽपि कोटिसंख्यसुरासुरैः परिवृत्तत्वादाचर्यकारि सनीडं समीपं यस्य तम् । शेष सुगमम् । तं कमित्याह-मात्रोरिति। यो द्वैमातुरत्वं इह जगति सूनृतमकरोत् सत्यमकार्षीत्। केन, निखिलविघ्नविनाशनेन समस्तान्तरायहरणेन । द्वयोर्मात्रोरपत्यं द्वैमातुरः, सच गणेशः तस्य भावस्तत्त्वम् । तदेव भगवतोऽपि विशेषणद्वारा व्यनक्ति । द्वैमातुरत्वं किं० पिचण्डवासोद्भवं जठरावस्थानजम् । कयोयोर्मात्रोः, देवानन्दात्रिशलाख्ययोः । यदाहुः श्रीभद्रबाहुस्वामिपादाः- 'दुई वरमहिलाणं गन्भे वसिऊण गन्भसुकुमालोत्ति' इत्याद्युक्तेर्भगवान् द्वैमातुर इति । मात्रोः किंलक्षणयोः, द्विजो ग्रामणोऽर्थाद् ऋषभदचः, नृपो राजाऽर्थात् सिद्धार्यः, तयोः प्रिययोर्भार्ययोः । अनेन भगवन्मात्रोब्रह्मक्षत्रियलक्षणा जातिः सूचितेति। ततो द्वैमातुरत्वाद् , विनध्वंसकत्वाच गणेशतुल्यता भगवतो चीरस्येति रहस्यम् ॥ ५॥ पूष्णः प्रमेव कमलोन्नतिकृत्प्रहृष्ट
सञ्चहक् सपदि हन्तितमां प्रसन्ना । जाड्यं यदहियुगली विमलीकृताशा
सा भारती सृजतु कुन्दनिभा रती ॥६॥
सा मारती सरस्ववी मे मन रतीः सजतुः अधिका
