________________
_
चतुर्थः सर्गः। यत्र धर्मार्थकामानां संगमः पुंसु दृश्यते ।
श्रेयोलक्ष्मीकलाकेलियुतास्ते यदहर्निशम् ॥३॥ यस्मिन् देशे, धर्मार्थकामानां त्रयाणां पुरुषार्थानां, संगमः पुंसु लोकेषु, दृश्यत इत्यन्वयः । अथ विशेषणत्रयेण तमेव स्पष्टयति-यदिति यस्मात् कारणात, ते लोकाः, अहर्निशं दिवानिशं नित्यमिति यावत् , श्रेयः पुण्यं मालं वा, लक्ष्मीः पया शोभा वा, कलाकेलिः कन्दर्पः कलानां वा केलिीला तयुक्ताः सन्तीति ॥३॥
श्रीकण्ठश्रीपतिश्रीदान यजनान् विदधे विधिः। यदीश्वरतमोध्वंसिधनदत्वयुता अमी ॥ ४ ॥
यद्देशीयजनान् विधिविधाता, श्रीकण्ठश्रीपतिश्रीदान् हरहरिधनदान , विदधेऽकरोदित्यन्वयः । अथ विशेषणत्रयेण तानेव स्थापयति-यदीवरेति अत्र 'द्वन्द्वान्ते श्रूयमाणः शब्दः प्रत्येकं संबध्यते' इति न्यायात् विशेषणत्रयान्ते स्थितस्य त्वशब्दस्य प्रत्येकं संबन्धः कार्यः, तेन ईश्वरत्वतमोचंसित्वधनदत्वयुता इति व्याख्येयम् । तत्रेश्वरत्वं धनित्वं हरत्वं च, तमोवंसित्वं तमसः पापस्य ध्वंसित्वं तमोध्वंसित्वं पापव्यपोहकत्वं, पक्षे तमसो राहोसित्वं विष्णुत्वं, धनदत्वं तु दयोस्तुल्यं, तैर्युता अमी जना वर्तन्त इति ॥४॥
दुमाः कल्पद्रुमा यत्र धेनवः कामधेनवः । मानवाश्च सुपर्वाणो देवदेशस्तदस्ति यः॥५॥
यत्र देशे, दुमाः कि०, कल्पद्रुवत् मा लक्ष्मीश्छायाफलमाचुर्यरूपा येषां ते कल्पद्रुमाः; पुनर्यत्र धेनवः, किं०, कामं यथाभिलापं दोबत्वात कामधेनवः खर्गवीतुल्याः, अथवा
या