________________
दादशः सर्गः।
४८१
तत् ते नैषाममन्तूनां जन्तूनां हतिरर्हति । दुग्धवीवनिर्वाहैर्जगतामुपकारिणाम् ॥२२८॥ सत्तस्मात् कारणात, ते तव, शाहे ! एषां सुरभ्यादीनां जन्तूनां किं०, अमन्तूनां निरपराधानां, हतिहिंसा, नाऽर्हति न योग्या:स्तीति, यत एषां कथं भूतानां, दुग्धवीवधनिर्वाहैर्दुग्धदानं च वीवधो भारस्तनिर्वाहश्चेति, सुरभीमहिषीणां दुग्धदायित्वं, वृषभमहिषाणां भारनिर्वाहिलं तैः कृत्वा, जगतामुपकारिणां विश्वोपकारकारिणामिति ॥ २२८॥
मृतानां द्रविणादानं बन्धे च ग्रहणं नृणाम् । न ते निर्लोभसौम्यस्य सार्वभौमस्य कीर्तये ॥२२९॥
तथा हे राजन् ! ते तव, निर्लोभश्वासौ सौम्यश्चेति तस्य तथारूपस्य, सार्वभौम इव सार्वभौमस्तस्य, मृतानां नृणां द्रविणादानं द्रव्यग्रहणं, तथा बन्धे नृणां ग्रहणं बन्दिग्रहणम् , इति न कीर्तये ख्यातये नास्ति ।। २२९ ॥ एतत् कृत्यद्वयं शाहे ! तत् तवाश्चति नौचितीम् । अत्याजि भवता शुल्को जीजिआख्यश्च यत् करः॥२३०॥ .. हे शाहे ! तत् ततः कारणात् , एतदनन्तरोक्तं, कृत्यदयं श्लोकद्वयप्रणीतं, तव नौचितीमुचितत्वमश्चति गच्छति नोचितमिति, यद् यतो हेतोर्भवता शुल्को लोके दांगनामा, अत्याजि त्यक्तः, चकारः पुनरर्थे, भवता जीजिआख्यः करो मुक्तश्चेति, ततो येन बहुद्रव्योत्पचिनिमिचं जीजिआशुल्कयोस्त्यजनं कृतं तस्यैतत् कियदिति ॥ २३० ॥
सूरिणाऽभिहिता जल्पा अमी षडपि भूभुजः । , अभवंस्तुष्टये जीवलोकस्य ऋतवो यथा ॥२३॥