________________
द्वादशः सर्गः । ४६१ अपारक्लेशाकूपारनिमज्जननिबन्धनम् । मित्रपुत्रकलत्रादिर्यस्य नास्ति परिग्रहः ॥ १५७ ॥
मित्रपुत्रकलाबादिर्यस्य परिग्रहो नास्तीति, परिग्रहः किं०, अपारः क्लेश एवाऽकूपारः समुद्रस्तत्र यन्मजनं ब्रुडनं तस्य निवन्धनं निदानमिति ॥ १५७ ॥ त्रिकाललिङ्गवचनस्वरूपाखिलवस्तुभृत् । यस्य ज्ञानमहाम्भोधौ त्रिलोकी शफरीयति ॥१५८||
तथा यस्य ज्ञानरूपो महाम्भोधिहार्णवस्तस्मिन् त्रिलोकी त्रिजगती,शफरी मत्सी तद्वदाचरतीति शफरीयति,त्रिलोकी किंव, त्रिकाले अतीतानागतवर्तमानलक्षणे, त्रिलिङ्गे पुंस्त्रीनपुंसकरूपे, त्रिवचने एकद्विवहुत्वरूपे, अथवाऽन्यदर्थपुष्पदर्थाऽस्मदर्थरूपे, स्वरूपेणाऽखिलं वस्तु विभाति त्रिकाललिङ्गवचनस्वरूपाखिलवस्तुभृत्, एतावता त्रिजाद्गताशेपभूतभविष्यद्भाविवस्तुप्रकाशकं, यज्ज्ञानमस्तीति भावार्थः ॥ १५८ ॥ दौर्गत्यमिव मन्दारे शीतिमेव विवस्वति । न कोपः प्रकटाटोपः कर्हिचिद् यत्र दोष्मति।।१५९॥
तथा यत्र दोष्मति समर्थेऽपि, न कोपः प्रकटाटोपः स्फु- ' रद्रूपोऽस्तीति संटङ्कः । यथा मन्दारे कल्पपादपे, दौर्गत्यं दारिद्यं, पुनः, यथा विवस्वति सूर्ये, शीतिमा शैत्यं अत्यन्ताभावेन, तथा यस्मिन् कोपलेशोऽपि नास्तीति ॥ १५९ ॥ पुमर्थसार्थसामर्थ्यवारणं क्लेशकारणम् । प्रभु प्रमीला नाऽभ्येति कामिनी कुपितेव यम् ॥१६॥
तथा यं प्रभुं प्रमीला निद्रा, नाभ्येति नायातीत्यन्वयः । कीदृशी, पुमर्थसार्थस्य पुरुषार्थसार्थस्य सामर्थ्य रामर्थता तद्वारणं,
