________________
द्वादशः सर्गः ।
४७३ नदति शब्दायते, उत्प्रेक्ष्यते विश्वस्य समस्तस्य विश्वस्य जगतो यदाधिपत्यं प्रभुत्वं तस्य, प्रथियानं विस्तारं वदन् कथयन्निवेति, अयं प्रभुः समग्रगदाधिपत्यभोक्ताऽस्तीत्युत्प्रेक्षालङ्कारः ॥ २०० ॥ देवा मनुष्यास्तिर्यञ्चः सन्तु दूरे सचेतनाः । यस्यानुकूल्यं कुरुते स्पर्शग्राह्योऽपि मारुतः || २०१॥ देवा इति पूर्वार्ध सुवोधं यस्य भगवतः स्पर्शग्राह्यः स्पर्शानुमेयः, मारुतोऽपि वायुरपि, आनुकूल्यमनुकूलचारित्वं कुरुते |२०११ जानुदुघ्नी प्रसूनानां नानावर्णविराजिनाम् । अधोवृन्तात्मनां वृष्टिर्यत्स्थाने जायतेऽभितः ॥ २०२॥
स्थाने यदाssed स्थाने समवसरणे, नानावर्णरिराजिनां दशार्धवर्णशोभिना, नानां पुष्पाणां दृष्टिर्जायतेऽभितः, सर्वतः वृष्टिः किं०, जानुदघ्नी जानुप्रमाणेति ॥ २०२ ॥
,
सत्सौरभ्यैरपां पूरैः पतद्भिः परितः प्रभोः । प्रशमं रजसां स्तोमो नीयते वचनैरिव ॥ २०३ ॥
प्रभोः परितः पतद्भिरपां जलानां, पूरैः किं०, सद् विद्यमानं वासावा सौरभ्यं सुरभित्वं येषु तैः, रजसां स्तोमः समूहः, प्रशमं नीयते उपशाम्यत इति, इवेति दृष्टान्ते यथा प्रभोर्वचनैरजसां पापानां स्तोमः प्रशमं नीयते ॥ २०३ ॥
महतीं महिमां यस्य वयं वक्तुं न हि क्षमाः । यद् व्रजन्त्यनिशं यस्य पक्षिणोऽपि प्रदक्षिणम् ॥२०४॥ यस्य महिमां कीदृशीं महतीं वक्तुं न हि वयं क्षमाः, यदिति यतो हेतोः, पक्षिणोऽपि विवेकविकलाः, प्रदक्षिणं यस्य त्रजन्ति भगवन्माहात्म्यवोधिता इवानुकूल्येन संचरन्तीत्यर्थः॥ २०४ ॥
,
६१