________________
विजयाशस्त्याम् ।
यत्र श्रियं दधति नित्यरसाः सरस्यः
साक्षात् सरोरुहदृशः कलहंसयानाः ॥१८॥
यस्मिन् देशे. सरस्यः सरोवराणि, श्रियं दधति, शोभन्ते इत्यन्वयः। किंलक्षणाः; सन्तो विद्यमानाः, श्रेष्ठा वा, कलहंस-कोक-चकोर-मोर-सारस-सारा-शुक-चञ्चरीक चापखञ्जनादया ये, वयः पक्षिणःः तेषां भ्रमा भ्रमणानि, अर्थात् क्रीडनानिः तैः, अभिमताः प्रियाः। पुनः किं० बिसतन्तब एव हारा मुक्तादामानि यासां ताः । पुनः० चक्राः चक्रवाका एव स्तना यासां ताः। पुनः० कमलानि एव कोमलाः, पाणयो हस्ताः, पादाः चरणा यासां ताः । पुनः नित्यं रसो जलं, स्वादो वा यासु ताः। पुनः० सरोरुहाण्येव शो यासां ताः । अथवा सरोरुहाणां दृग् दर्शनं यासु ताः। पुनः० कलहंसानां कादम्बानां, यानं गमनं यासु ताः । इत्येकोऽर्थः । __ अथ द्वितीयोऽर्य:- तत्र सरोरुहटश इति स्त्रियः, साक्षात् प्रत्यक्षाः, इवत्यध्याहार्यम् । खियः किंलक्षणाः, सन्तः श्रेष्ठा विभ्रमा ध्रुवां विकाराः, तैरभिमताः । पुनः० विसतन्तुतुल्याः, लम्बमानत्वात् , शुभ्रत्वाद्-वा; झरा यासां ताः । पुनः० चक्राविव स्तनौ यासां ताः । पुनः० कमलवन कोमलाः पाणयः पादाश्च यासां ताः। पुनः नित्यं रसः शृङ्गारलक्षणो यासु ताः । पुनः० कलहंसवद् यानं गमनं यासां ताः। एतेन यत्र देशे सरसा, स्त्रीणां च सावर्ण्य वर्णितमिति निर्गलितार्थः ॥१८॥