________________
द्वादशः सर्गः।
४६९ पयोजन्मजन्मनो ब्रह्मणः, मुखा इव विस्मयावहाश्चमत्कृतिकारिण इति ॥ १८५॥
अथ कर्मक्षयोत्थपातकांशात्यन्ताभावव्यञ्जकानेकादशातिशयान् दर्शयतियोजनोया नरा देवास्तिर्यञ्चश्चापि यज्जुषि । तिष्ठन्ति कोटिशः कामं परस्परमबाधया ॥ १८६ ॥
यज्जुपि योजनप्रमितोव्यां यदाश्रितयोजनमितभुवि, नरा देवास्तिर्यश्चः कोटिशः कोटिसंख्याकाः, तिष्ठन्तीत्यन्वयः। चकारः पुनरर्थे, अपिर्विस्मयार्थे, ये च तिष्ठन्ति ते परस्परमवाधया, काममत्यर्थममिति ॥ १८६ ॥ 'तिर्यञ्चस्त्रिदशा मा यस्य योजनगामिनीम् । . भाषां भाषामिव खां खां विदन्ति विगतभ्रमाः॥१८७॥
यस्य भगवतः, भाषां तिर्यश्चस्तथा त्रिदशा देवास्तथा माः स्वां स्वां भाषामिव विदन्ति ; विगतभ्रमा भ्रमरहिताः, जानन्तीति, भाषां किं०, योजनगामिनी योजनावधिक्षेत्रवि. स्तारिणीमित्यतिशयद्वयी ॥ १८७ ॥ भामण्डलं च यन्मौलिपृष्ठे तिष्ठत्यतिस्फुरत् ।। हीणः प्रतापतः स्तोम इवैषोऽतुहिनत्विषाम् ॥१८॥
चकारस्तुतिशयख्यापनार्थः, यन्मौलिपृष्ठे यस्य शिरःप्रदेशपृष्ठे, भामण्डलं ज्योतिःसमूहः, तिष्ठति; किंभूतं, अतिस्फुरद् देदीप्यमानं, इवेत्युत्प्रेक्ष्यते-प्रेतापतो हीणो लज्जितः, एषः, अतुहिनत्विषां सूर्याणां, स्तोमः पृष्ठे तिष्ठतीति ॥ १८८ ॥ रोगवृष्ट्यतिवृष्टीतिवैरदुर्भिक्षमारयः । साग्रगम्यूतिद्विशत्यां भीश्वात्मपरचक्रयोः ॥ १८९ ॥