________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ સરખું કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું. હાથમાં રહેલા આમલકની માફક કેવલજ્ઞાન લક્ષ્મીથી સમસ્ત વિશ્વને જોતા તે બાહુબલિ મુનિ ભગવંત સમીપે કેવલીઓની પર્ષદામાં બેઠા.
અતિ ગૂંચવાએલા કેશને ઓળી-સરખા કરી, નિર્મળ મજબૂત કટીવસ્ત્ર પહેરી, હરિચંદનનું તિલક કરી અતિપ્રચંડ બાહુદંડને ઉત્તમ પદાર્થોથી વિલેપન કરી તે બંને પુરુષસિંહો રણાંગણમાં ઉતર્યા. તે સમયે ત્રણે લોકના સહુકોઇ કુતૂહલ જોવા એકઠા થયા. આ દશ્ય જોવામાં કોઈ કંટાળતા નથી. (૮૫).
મનોહર ઉત્તમ ચિહ્નવાળા વિમાનમાં રહેલા, પહોળા અનિમેષ નેત્રથી આકાશમાં એકઠા થએલા દેવો આ યુદ્ધ નીહાળતા હતા. વિદ્યાધરો, યક્ષો, રાક્ષસો, લોકપાલો પણ અસ્મલિત ગતિવાળા વાહનમાં ચારે દિશામાં કૌતુક સહિત એકઠા મળી વિચરતા હતા. આ બંને એવી સરસાઈથી લડતા હતા કે આમાં કોણ હારશે અને કોણ જિતશે ? તેનો નિશ્ચય કરી શકતા ન હતા. (૮૬) ચકચકાટ કરતા અતિતીર્ણ ભાલાવાળા અને મજૂબત બખ્તર પહેરેલા પ્રથમ ગોળાકારમાં બંને શત્રુ-સૈન્યો ઘેરીને ઉભા રહ્યા. એની પછી તેને વીંટલાને બખ્તર પહેરેલા ચપળ ચતુર લાખો અશ્વોની શ્રેણી, તે સર્વની બહાર વીંટળાઇને મદ ઝરતા મહાહાથીઓની શ્રેણી રહેલી હતી. તે સર્વની મધ્ય ભાગમાં બાથમાં લેતા, વંદ્વયુદ્ધ કરતાં વળી વિખૂટા પડતા તે બંને પુરુષસિંહો રહેલા હતા. (૮૭)
હવે બંને રણાંગણમાં ઉતર્યા પછી લગાર વક્ર થઇને સાથળ ઉપર હથેલી ઠોકીને એક બીજા વળગતા હતા. નિઃશંકપણે સિંહનાદ કરતા હતા. એવા પ્રકારના પગના પ્રહાર કરતા હતા કે, જેથી ઉંચા પર્વતો ડોલતા હતા. સાંઢની ગર્જના સરખા શબ્દો કરીને પગ બંધન કરતા હતા, મોટા મલ્લો લડતા હોય, તેમ યશના કારણભૂત જય જય શબ્દ બોલતા હતા. (૮૮).
નિર્નિમેષ નેત્રો કરીને દૃષ્ટિની ચેષ્ટા, ભુવનમાં વિસ્તાર પામતી દિવ્યવાણીથી વાગ્યુદ્ધ, દુર્ધર બાહુબંધ બાંધી બાયુદ્ધ કરી લડતા હતા, નિષ્ફર મુષ્ટિઓ વડે કરીને તેમજ ઉંચા દંડોએ કરીને દંડાદંડી યુદ્ધ કરતા હતા. દરેક યુદ્ધમાં ભરત હારી ગયો; એટલે ભરતને પોતાના બળમાં શંકા થઈ. (૮૯)
ચિત્તમાં શંકા થઇ એટલે ભરતચક્રી વિચારવા લાગ્યા કે, “બાહુબલિ અતિ બળવાન છે, શું ચક્રવર્તી એ થશે ? શું હું તેની આગળ દુર્બળ બાળક હોઇશ ? મેં ઉપાર્જન કરેલ સર્વાગ રાજ્યને તે પડાવી લેશે ? હવે તેને મારવાના એકમનવાળો ભરત બોલવા લાગ્યો, હાથ લાંબો કર્યો અને કંટાળીને કહેવા લાગ્યો કે, “હે ચક્ર ! તું આજે દુશ્મન બની મારા હાથ પર કેમ આવી ચડતું નથી ?' (૯૦)
એટલે કરવતી સરખી ધારવાળું, વિજળીના સમૂહથી ઘડેલું હોય તેવું ભયંકર ચક્ર