________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૧૯૭ ભોગવે છે. તેથી કરી ધર્મશાસ્ત્રોમાં સ્ત્રીઓને દોષવાળી બતાવી છે અને ધર્માચાર્યો તો વળી પ્રૌઢ ગુણસમુદાયને ધારણ કરનારા કહેલા છે. -
શાસ્ત્રોના અર્થોને જાણનારા, ઉત્તમકોટિની નિઃસંગતાને વરેલા, ભવ્યોરૂપી કમળોને વિકસ્વર કરવા માટે સૂર્ય-મંડલ સરખા ગુરુમહારાજ હોય છે. ચારિત્રથી પવિત્ર, પ્રવચનરહસ્યોનો પાર પામવા માટે તીક્ષ્ણ બુદ્ધિવાળા, અતિશય ધીર, શાન્તાત્મા, અમૃતસરખા મધુર અને શાસ્ત્રાનુસારી વચન બોલનારા, કૃપાળુ, નિર્લોભી, ભવસમુદ્ર તરવા માટે નાવ સમાન, સેંકડો સુકૃત કર્યા હોય ત્યારે દેહધારી જીવોને આવા પ્રકારના ગુણવાળા આપ્ત ગુરુમહારાજ પ્રાપ્ત થાય છે.”
મોહબ્ધ બનેલા પ્રાણીઓ માટે ગુરુ નિર્મળ આંખ સમાન છે, દુઃખથી પરેશાન થયેલા આત્માઓનાં દુઃખો હિતબુદ્ધિથી દૂર કરનારા થાય છે, દેવલોક અને મોક્ષસ્થાનમાં સુખોને અપાવનારા છે, તેથી કરી આ જગતની અંદર ગુણી પુરુષોમાં ગુરુ મહારાજ કરતાં ચડિયાતા કે સુંદર કોઈ નથી.” જેવી રીતે પ્રભાકર ખોટાનો ત્યાગ કરી સાચાનો આશ્રય પકડી સુખી થયો, તેમ દોષવાળી એવી તમો સ્ત્રીઓનો ત્યાગ કરી ગુણોમાં અધિક એવા ગુરુઓનો આશ્રય ગ્રહણ કરીશ. ૫૧.પ્રભાકરની કથા
મેદિનીતિલક નામની નગરીમાં દિવાકરનો પુત્ર જુગારી અને મૂર્ખશેખર એવો પ્રભાકર નામનો બ્રાહ્મણ હતો. તેના પિતા મરણ-પથારીએ પડેલા હતા, ત્યારે ગાયત્રી જેવામાં પણ અપની એવા પુત્રને પિતાએ અતિઆદરથી એક લોક ભણાવ્યો –
પોતાના હિતની અભિલાષાવાળા પુરુષે નવનિધિથી પણ અધિક, સાક્ષાત્ ફલ આપનાર, ઉપદ્રવ અને રોગને દૂર કરનાર એવો સાધુ સમાગમ કરવો જોઇએ.” પિતાજી મૃત્યુ પામ્યા પછી જુગારના વ્યસનના કારણે પિતાએ આપેલ લક્ષ્મી ગૂમાવીને દરિદ્ર બન્યો.
પોતાનું ઉદર પૂર્ણ કરવા અસમર્થ એવો તે નગરમાંથી નીકળી ગયો. વિચારવા લાગ્યો કે, “પિતાજી ઉત્તમ પુરુષનો સમાગમ કરવાનું કહી ગયા છે, તો પ્રથમ નીચ પુરુષનો સમાગમ કરી પરીક્ષા કરું. પછી ઉત્તમ પુરુષની પરીક્ષા કરીશ.' એમ વિચારી કર્તપુર નામના નગરમાં પહોંચ્યો અને અશ્રદ્ધાળુ દુષ્ટાશય નામના ઠાકોરની સેવા કરવા લાગ્યો. તેમ જ દુર્જનતારૂપ અદ્વિતીય નટી સરખી ગોમટિકા નામની એક દાસીને પોતાની પ્રિયા બનાવી અને માતંગને મિત્ર બનાવ્યો. (૭૦૦)
