________________
૩૨૦
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ आणाए च्चिय चरणं, तब्भंगे जाण किं न भग्गं ति ? | आणं च अइक्कंतो, कस्साएसा कुणइ सेसं ।।५०५।। संसारो अ अणंतो, भट्ठ-चरित्तस्स लिंगजीविस्स | पंचमहव्वय-तुंगो, पागारो भल्लिओ जेण ||५०६ ।। न करेमि त्ति भणित्ता, तं चेव निसेवए पुणो पावं । पच्चक्खमुसावाई, माया-नियडी-पसंगो य ।।५०७।। लोए वि जो ससूगो, अलिअं सहसा न भासए किंचि | अह दिक्खिओ वि अलियं, भासइ तो किंच दिक्खाए ? ||५०८।। महवय-अणुव्वयाई, छंडेउं जो तवं चरइ अन्नं । सो अन्नाणी मूढो, नावाबु(छु)ड्डो मुणेयव्वो ||५०९।। सुबहुं पासत्थजणं, नाऊणं जो न होइ मज्झत्थो ।
न य साहेइ सकज्जं, कागं च करेइ अप्पाणं ||५१०।। ૧૮૭.વિતિઘર્ભે પ્રમાદ ત્યાણ
હે મહાનુભાવ ! જો તું મૂલગુણ અને ઉત્તરગુણના ભારને વહન કરવા સમર્થ ન હોય, તો જન્મભૂમિ, વિહારભૂમિ, અને દીક્ષાભૂમિ એવા ત્રણ સ્થાનનો ત્યાગ કરીને સંપૂર્ણ શ્રાવકપણાના ધર્મનું પાલન કર, તે વધારે સુંદર છે. તે જ વાતને સમર્થન કરતાં કહે છે કે - “હે ભવ્યાત્મા ! તું મહાવ્રત પાલન ન કરી શકે, તો ભગવંતનાં બિંબોની પૂજા કરનારો થા, ઉત્તમ સાધુઓને વસ્ત્રાદિકનું દાન આપી તેમની પૂજા કરનારો થા, અણુવ્રતાદિક આચારો પાલન કરવામાં દઢ બન, આવી રીતે સુશ્રાવકપણું પાલન કરીશ, તો તે વધારે હિતકારક છે, પરંતુ સાધુવેષમાં રહીને આચારભ્રષ્ટ થવું યોગ્ય નથી. કારણ કે, તેથી શાસનની હેલના થાય છે. વળી “સઘં સવિનં નો પંખ્યામ” એમ “સર્વ સાવદ્યયોગનાં પચ્ચખાણ કરું છું' એવું સર્વવિરતિનું પ્રત્યાખ્યાન સ્વીકારીને પછી તે સર્વવિરતિના નિયમનું પાલન નથી કરતો, તો તારી સર્વવિરતિ જ નથી. એટલે સર્વવિરતિવાદીપણું ભ્રષ્ટ થાય છે. દેશ અને સર્વવિરતિ બેમાંથી અર્થાત્ સાધુપણાથી અને શ્રાવકપણાથી બંનેથી ચુકી જાય છે. પ્રતિજ્ઞા પ્રમાણે ન કરતો હોવાથી. માત્ર બંને વિરતિનો અભાવ છે - એમ નહિ, પરંતુ તે મિથ્યાષ્ટિપણું પામે છે તે જણાવે છે - જે મનુષ્ય જે પ્રમાણે બોલતો હોય અને