________________
૩૧૮
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ | "વિપ્રો, રાજાઓ, વિલાસિનીઓ અને ચોથા ચોરો તેઓ અતિલોભ-ગ્રહથી ઘેરાયેલા હોય છે, તેથી તેઓ શું અકાર્ય નથી કરતા ?' એ પ્રમાણે મારી અવજ્ઞાહલકાઇ કરી છે, તેનો પણ સર્વથા નાશ થશે, ત્યારે તે દેવ તેને ઘેર એક બકરો બાંધીને ગયો. આ બકરો દરરોજ અનેક જાતિવાળા રત્નોનાં લિંડા મૂકતો હતો. તે રત્નોથી ભરેલો થાળ પુત્ર પિતાને સમર્પણ કરતો હતો. પિતાને આપીને કહ્યું કે, “આ રત્નપૂર્ણથાળ રાજાને આપીને મારા માટે એક રાજકન્યાની માગણી કરો.” પિતાએ તેમ કરી કન્યાની માંગણી કરી એટલે તેને બહાર હાંકી કાઢચો.
એ પ્રમાણે દરરોજ રત્ન ભરેલો એક એક થાળ આપતો હતો. ત્યારે અભયકુમારે તેને પુછયું કે, “આ રત્નો ક્યાંથી લાવે છે? ચંડાળે કહ્યું કે, બકરા પાસેથી(૧૫૦) મરકતરત્ન, મોતી, માણિક્ય, એકરત્ન, વગેરે અનેક જાતિનાં ઉત્તમ રત્ન તે બકરો હગતો હતો. અભયે પણ તે બકરાને મંગાવીને રાજાની પાસે બંધાવ્યો. રાજા, મંત્રી, સામંત, તંત્રપાલ પ્રમુખ લોકોની સમક્ષ આ બકરો કેવી રીતે રત્નો હગે છે? તે દેખે છે.”
તે સમયે બકરાએ પણ કૂતરાના મડદા સરખી આકરી દુર્ગધવાળી વિષ્ટા છોડી, કે ત્યાં બેઠેલા રાજાદિક પુરુષો વસ્ત્રવડે પોતાની નાસિકા ઢાંકીને દૂર ચાલ્યા ગયા. લાંબા કાળ સુધી વિચાર કરતા અભયે આનો પરમાર્થ જાણ્યો કે, “નક્કી આમાં કોઇ વિજ્ઞાન કે જાદુ નથી, પરંતુ આ કોઈ દેવતાઇ પ્રભાવ છે.' અભયકુમારે કહ્યું કે, “વૈભારગિરિ ઉપર રાજાના રથને જવાનો માર્ગ કરી આપ, જેથી શ્રેણિક રાજા ભગવંતને વંદન કરવા માટે સુખેથી જઈ શકે, તે કહેતાં જ તે દેવે તે પ્રમાણે માર્ગ કરી આપ્યો કે, જે અત્યારે પણ તે દેશવાસી લોકો તેને તે પ્રમાણે દેખે છે. જે માર્ગ તે પર્વતના શિખર પર ચારે બાજુ દૂર સુધી શોભે છે.
વળી કહ્યું કે, “ રાજગૃહી નગરી ફરતો ચારે બાજુ સુવર્ણનો કિલ્લો બનાવી આપ.” વળી કહ્યું કે, “સમુદ્રને અહીં ખેંચી લાવ, જેથી કરીને તેમાં સ્નાન કરીને શુદ્ધ થએલા તારા પુત્રને અમારી કન્યા આપીએ. ક્ષણ માત્રમાં તો તેણે બહાર સમુદ્ર લાવી નાખ્યો, તેમાં મેતાર્યને સ્નાન કરાવીને શ્રેણિક રાજાએ પોતાની કન્યા આપી. તે રાજકન્યાની સાથે શિબિકામાં આરૂઢ થએલો તે જ્યારે નગરના મધ્યભાગમાં જતો હતો, એટલે પેલી આગળની આઠ કન્યાઓ પણ ત્યાં આવી.
અતિઊંચા શિખરવાળો મનોહર મહેલ રાજાએ આપ્યો. તેમાં નવે વહુઓની સાથે ક્રિીડા કતો હતો. તેઓની સાથે બાર વરસ સુધી અખંડીત ભોગો ભોગવતો હતો. આગળ સ્વીકારેલ સંકેત પ્રમાણે દેવતા આવીને તેને પ્રવજ્યાની વાત યાદ કરાવે છે, એટલે પેલી સર્વ સ્ત્રીઓ દેવતાના પગમાં પડીને ઘણાં દીન વચનોથી કરગરવા લાગી કે, અમારી
