________________
પ્રા, ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
વિચરતો હતો.
૩૨૭
કોઈક સમયે મહાવીર ભગવંત ત્યાં સમવસર્યા. ધર્મ-શ્રવણ કરવા માટે પર્ષદા નીકળી, ધર્મ-શ્રવણ કરીને પર્ષદા પાછી જાય છે, તે સમયે છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠ કરનાર ભગવાનના પ્રથમશિષ્ય શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ ગણધર ભગવંત શ્રાવસ્તિ નગરીમાં ગોચરી માટે પ્રવેશ કરતા હતા. તે સમયે લોકોને પરસ્પર એકબીજાને આ પ્રમાણે બોલતા સાંભળ્યા. ખરેખર આપણી શ્રાવસ્તિ નગરી ધન્ય છે કે, જ્યાં આગળ બે કેવલી જિનેશ્વરો પોતપોતાનાં તીર્થોને વિસ્તારતા વિચરી રહેલા છે. શ્રી ગૌતમસ્વામી આ હકીકત સાંભળીને ભક્ત-પાણી ગ્રહણ કરીને, ભગવંતને બતાવીને, ભોજન કર્યા પછી પર્ષદામાં આમ બોલ્યા.
'હે ભગવંત ! હું ગોશાળાની ઉઠ્ઠાણ-પરિયાવણિયા ગોશાળા મતની ઉત્પત્તિ સાંભળવાની ઇચ્છા રાખું છું.’ જેવી રીતે આવશ્યક સૂત્રમાં ઉપસર્ગના પ્રસંગે કહેલ છે, તે પ્રમાણે તેની સર્વ હકીકત જણાવી, ‘હે દેવાનુપ્રિય ! તેથી કરીને ગોશાળો પોતાને જિન કેવળી કહેવરાવે છે, તે સર્વથા મિથ્યા-ખોટું છે. પરંતુ જે વળી મહાવીર જિન કેવલી તિર્થંકર છે, તે સત્ય હકીકત છે. .
ત્યારપછી આ હકીકત ઘણા લોકો પાસેથી સાંભળી અતિશય ક્રોધી ઉગ્ર સ્વભાવ-વાળો હાલાહલા કુંભકારની શાળાથી આજિવિક સંઘ સાથે પરિવરેલો ત્યાંથી નીકળી ભગવંતના આણંદ નામના શિષ્ય જે, છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠ ક૨તા ગોચરી માટે ભિક્ષા ભ્રમણ કરતા હતા, તેમને દેખીને તે આ પ્રમાણે બોલ્યો કે- ‘હે આનંદ ! તું અહિં આવ. મારી એક વાત સાંભળ. તમારા ધર્માચાર્ય મહાવીર મારી વિરુદ્ધ બોલે છે. જો હવે પણ તેઓ ફરી પ્રમાણે બોલશે,તો હું ત્યાં આવીને તમો સર્વને બાળીને ભસ્મરૂપ બનાવી નાખીશ. પરંતુ માત્ર તમોને બચાવીશ. આ પ્રમાણે તમારા ધર્માચાર્યને તમે કહેજો.
ત્યારપછી આણંદ શિષ્ય આ સાંભળીને શંકિત થયો, ભય પામ્યો, ત્યાંથી નીકળી ભગવંતની પાસે આવી રૂદન કરી સર્વ હકીકત નિવેદન કરી. અને પૂછ્યું કે, ‘હે ભગવંત !' શું ગોશાળો સર્વને બાળીને ભસ્મીભૂત કરશે ખરો ?' ત્યારે ભગવંતે કહ્યું કે, ‘ હે આણંદ ! જો કે ગોશાળો ભમ્મરાશિ ક૨વા માટે સમર્થ છે, પરંતુ અરિહંત ભગવંતો પણ તેમને તેવા પ્રકારનો પરિતાપ-ઉપસર્ગ કરવા માટે સમર્થ હોય છે. ગોશાળાની તેજોલેશ્યા કરતાં
અનંતગુણ વિશિષ્ટતર અરિહંતોની તેજોલેશ્યા હોય છે, પરંતુ અરિહંત ભગવંતો ક્ષમાના સમુદ્ર હોવાથી કોઇનો પણ પ્રતિકાર કરતા નથી. માટે હે આણંદ ! તું જા અને ગૌતમ વગેરે સાધુઓને આ વાત જણાવ કે, ‘અહિં ગોશાળો આવે ત્યારે તમારે કોઇએ પણ ગોશાળા સાથે ધાર્મિક પ્રેરણા, પ્રતિપ્રેરણા ન કરવી.
