________________
૪૧૦
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ મોકલાવીને એમ સંદેશો કહેવરાવ્યો કે, રાજાએ મધ્યાહ્ન સમયે અહિં એકલાએ જ આવવું.' કામાતુર રાજા પરિણામનો વિચાર કર્યા વગર ગૃહગવાક્ષની ભિત્તિ દ્વારા આવ્યો. આગળથી કરેલી ગોઠવણ પ્રમાણે મજબૂત પુરુષોએ તેને સખત બાંધ્યો. પલંગમાં સૂવરાવી દિવસના સમયમાં જ બૂમ પાડતો હોવા છતાં અભયે કહ્યું કે, ‘આ ગાંડા ભાઈને વૈદ્યની શાળામાં લઇ જાઉં છું.’ એ પ્રમાણે અસંબંધ બોલતા રાજાને વાયુ સરખી ગતિવાળા અશ્વો જોડેલા રથમાં બેસારીને જલ્દી રાજગૃહમાં પહોંચાડ્યો. શ્રેણિક૨ાજા તરવાર ઉગામીને તેના ત૨ફ મારવા દોડે છે, ત્યારે અભયે તેમને રોક્યા. ‘ત્યારે શું કરવું ? એમ પૂછતાં કહ્યું કે, ‘આ મહાપ્રભાવક અને ઘણા રાજાઓને માનનીય છે. · માટે સારો સત્કાર કરીને તેમને તેમની નગરીમાં પહોંચાડવા. તેમ કરવાથી બંનેનો સ્નેહ વૃદ્ધિ પામ્યો. રાજ્યકોષની વૃદ્ધિનો ઉધમ કરતા અભયકુમારના દિવસો પસાર થતા હતા.
(
કેટલાક દિવસ પછી લોકોનાં નેત્રોને ચંદ્ર સરખા આહ્લાદક એવા હલ્લ-વિહલ્લ નામના જોડલા પુત્રો ચેલ્લણાને જન્મ્યા. મોટા થયા પછી તે બંને પુત્રો પિતાની સાથે રાયવડીએ જાય, ત્યારે અતિસુંદર વસાણા મિશ્રિત ઘીથી ભરપૂર મધુર રસ-આસ્વા-દવાળા, ગુણ-શરીરપુષ્ટિ કરનાર, ઉત્તમ સાકરથી બનાવેલા લાડુઓ અને બીજા ખાદ્ય-પદાર્થો સવારે નાસ્તો કરવા માટે માતા મોકલતી હતી, જ્યારે બીજા કોણિક માટે તો સ્નેહરહિત ચિત્તથી સ્વાદ વગરના ઓછા ઘીવાળા અલ્પગોળવાળી સુખડી વગેરે અનાદરથી મોકલાવતી હતી. એટલે પિતાના વૈરાનુભાવથી કોણિકે વિચાર્યું કે, આમ પિતાજી જ કરાવે છે. પિતાને કંઈપણ ક૨વા અશક્તિમાન્ ખરાબ મનવાળો પિતા ઉપર રોષ વહન કરતો હતો. હવે કોઈક દિવસે શ્રેણિકરાજાએ રાજ્યલક્ષ્મી અભયને આપવાનો વિચાર કર્યો. (૩૨૫) અભયકુમા૨ તો જિનેશ્વર ભગવંતે કહેલી દીક્ષા ગ્રહણ કરવાના મનવાળો હતો. તેથી ભગવંતને પૂછ્યું કે, ‘હે ભગવંત ! આ ભરતક્ષેત્રમાં મુગુટ, અલંકાર ધારણ કરનાર રાજાઓ સાધુપણું અંગીકાર ક૨શે ? ભગવંતે તેને કહ્યું કે, તેવા છેલ્લા રાજર્ષિ ઉદાયન રાજા થશે. તો પ્રાપ્ત થતા રાજ્યનો ત્યાગ કરી પ્રવ્રજ્યા લેવાનો ઉદ્યમ કરવા લાગ્યો. પરંતુ શ્રેણિકરાજા અભયને દીક્ષાની અનુમતિ હજુ આપતા નથી.
એક વખત શ્રેણિક અંતઃપુર સહિત, ભગવંતને વંદન કરવા માટે ગયા. પાછલા દિવસે પાછા ફરતા હતા, ત્યારે માર્ગમાં ચેલ્લણાએ નદીના કિનારા ઉપર ઠંડીના દિવસોમાં કાઉસ્સગ્ગ-ધ્યાને રહેલા એક અતિતીવ્ર તપ તપતાં ઉત્તમ તપસ્વીને જોયા. રાત્રે શ્રેણિકની શય્યામાં સૂતેલી ચેલ્લણાની એક બાહુલતા ગોદડાની બહાર કોઈ પ્રકારે રહી ગએલી અને ઠંડી થઇ ગઇ. સખત ઠંડી ઋતુમાં પવનની લેરોથી તેનો હાથ ખડા રૂવાડાવાળો થઈ ધ્રૂજવા લાગ્યો. ત્યારે દિવસે દેખેલ ઉઘાડા તપસ્વીને યાદ કરી બોલવા લાગી કે, ‘તેમનું નદી
