________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૪૫૫
સાધુઓને આ વગેરે કરવાથી લાંબા ઉપાર્જન-(એકઠાં) કરેલાં કર્મો ક્ષણવારમાં દૂર થાય છે. (૧૬૬)
ગુરુનો વિનય કરનાર શિષ્ય તેઓને શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન કરાવે છે, તે કહે છે - કેટલાક ઉત્તમ સ્વભાવવાળા શ્રતુ-ચારિત્ર ધર્મયુક્ત, સર્વ પ્રાણીઓને અમૃત સરખા એવા અતિસજ્જન સુશિષ્યો ગુરુજનને પણ ચંડરૂદ્રાચાર્યની જેમ શ્રદ્ધા પ્રગટ કરાવે છે. (૧૬૭) તેની કથા આ પ્રમાણે જાણવી -
૧૦૭. ચંઙળુઢાથાર્થની કથા -
ઉજ્જૈણી નગરીમાં સદ્ગુણયુક્ત મુનિ-પરિવારવાળા શ્રીચંડરુદ્ર નામના આચાર્ય હતા, તે રુદ્ર સરખા ક્રોધવાળા-ઝેરવાળા સર્પ જેવા હતા.
સ્વભાવથી જ તેઓ કોપવાળા હતા, જેથી પોતાના શિષ્યોથી જુદી વસતીમાં રહી તેમની નિશ્રામાં તે મહાત્મા સ્વાધ્યાય-તત્પર રહેતા હતા. હવે એક દિવસ એક વિલાસપૂર્ણ શૃંગાર-સહિત સુંદર દેહવાળો તાજો જ પરણેલો એક વણિકપુત્ર ઘણા મિત્રો સાથે સાધુઓની પાસે આવી પહોંચ્યો. તેના મિત્રો હાસ્ય-પૂર્વક સાધુઓને કહેવા લાગ્યા કે, ‘હે ભગવંત ! આ ભવથી કંટાળેલો છે અને તેને પ્રવ્રજ્યા લેવી છે. આમનું આ હાસ્યમાત્ર વચનછે-એમ જાણીને તેની અવગણના કરીને સાધુઓ સ્વાધ્યાય વગેરે પોતાની પ્રવૃત્તિ કરવા લાગ્યા. તે છોકરાઓ ફરી ફરી પણ હાસ્યથી તેમ બોલવા લાગ્યા. ‘આ અવલચંડા દુઃશિક્ષિતોનું ઔષધ આચાર્ય છે.’ તેમ ચિંતવીને સાધુઓએ કહ્યું કે, ‘દીક્ષા તો આચાર્ય મહારાજ આપી શકે’ - એમ કહી જુદા સ્થાનમાં રહેલા આચાર્યને તેઓએ બતાવ્યા. ક્રીડાનું કુતૂહળ કરતા કરતા તે સર્વે મિત્રો સૂરિની પાસે ગયા. અને હાસ્યથી પ્રણામ કરી ત્યાં બેઠા અને કહ્યું કે, ‘હે ભગવંત ! આ અમારો મિત્ર ભવના ભવથી ઉદ્વેગ પામેલા માનસવાળો છે અને આપની પાસે દીક્ષા લેવા અભિલાષા રાખે છે. આ જ કારણે સર્વાંગે સુંદર શૃંગાર ધારણ કરીને આપના ચરણ-કમળમાં દુઃખ દલન કરનાર દીક્ષા અંગીકાર કરવા માટે આવેલ છે. તો કૃપા કરીને દીક્ષા આપો ?, એને ઉપકૃત કરો.' એ સાંભળીને શ્રીચંડરુદ્ર આચાર્ય કોપથી વિચારે છે કે, ‘જુઓ તો ખરા કે, આ પાપીઓ મારી મશ્કરી કરે છે ? તો આ સર્વે પોતાના વચન-વિલાસનું ફળ હમણાં જ મેળવે-એમ વિચારી કહે છે કે, ‘જો તેમ જ હોય તો જલ્દી રક્ષા-(રાખ) લાવો.’ આ પ્રમાણે સૂરિએ કહ્યું, એટલે તેઓ ગમે ત્યાંથી પણ રાખ લાવ્યા. તરત જ કોપવાળા આચાર્યે ભયંકર ભૃકુટીયુક્ત ભાલતલ કરીને તેઓનાં દેખતાં જ મસ્તક ઉપર લોચ કરી નાખ્યો. એટલે મિત્રોનાં મુખો વિલખાં-ઝાંખા પડી ગયાં. તેઓ પોતપોતાના સ્થાનકે ચાલ્યા ગયા.
