________________
પ૯૦
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ કરવો છે? ત્યારે કહ્યું કે, “હે પુત્રો ! આપણા કુલમાં એ રિવાજ ચાલ્યો આવે છે કે, હિતૈષી એવા મરવાની ઇચ્છાવાળાએ મંત્રથી પવિત્ર કરેલ પશુ પોતાના બધુઓને આપવો. માટે એક બળવાન દેખાવડા સારા પ્રમાણવાળા વાછરડાને આ ઝુંપડીમાં લાવો. જેથી હું કુલક્રમથી ચાલી આવતી વિધિ કરું અને ત્યારપછી મંત્રથી સંસ્કાર પમાડી તેને તમારી અને કુટુંબની સાથે ભોજન કરી અનાકુલતાથી મારું કાર્ય સાધું.
ભોળાપુત્રો તે પિતાના મનોભવ ન સમજ્યા અને તેમના વચનની સાથે જ કહ્યો તેવો વાછરડો લાવીને કુટિરમાં બાંધ્યો. હવે તે દરરોજ આનંદપૂર્વક શરીર પરથી ચોળી ચોળીને પેલા વત્સના શરીરમાં રોગ ઉત્પન્ન કરવા માટે વાછરડાને પરુ ચોપડેલી ચારી આપવા લાગ્યો. વાછરડો પણ તે ચારો ખાતો હતો, એટલે તે કુષ્ઠ વ્યાધિ વાછરડામાં એકદમ વ્યાપી ગયો, એટલે પુત્રોને ભોજન માટે તે અર્પણ કર્યો. અજ્ઞાની એવા પુત્રોએ પિતાનું ચિત્ત જાણ્યા વગર તે વાછરડાનું માંસ ભક્ષણ કર્યું. ત્યારપછી પુત્રોને કહી ગયો કે, કોઇક તીર્થમાં જઈ મૃત્યુ પામીશ. આ પ્રમાણે પુત્ર દ્વેષી તે બ્રાહ્મણ આનંદ પામતો ઘરેથી નીકળી ગયો, આ કોઢિયો એકદમ દૂર ગયો, તેથી પુત્રો પણ અતિઆનંદ પામ્યા. ધીમા ધીમા ડગલાં ભરતો આ દુબુદ્ધિ બ્રાહ્મણ ઉચું મુખ કરીને કાલરાત્રિ સરખી એક નિર્જન અટવીમાં પહોંચ્યો. સુવર્ણ સરખા વર્ણવાળા વાનરો, શ્યામ કાયાવાળા ભ્રમરો, વૃક્ષની ડાળીનો આશ્રય કરીને રહેલા હતા, તે જેમાં પાકેલા ફળ જેવાં જણાતા હતાં. હંમેશાં ઉજ્વલ શ્રેષ્ઠ અનેક લતાઓ અને પાણીનું આવવું તથા ફેલાવો છે જેમાં તથા શોભી રહેલ પક્ષીઓ અને લકુચ નામની વેલડીઓનો વિસ્તાર, તેની શોભાથી પોતાની સારી કાંતિયુક્ત એવી અટવી હતી. જેમાં રુદ્રાક્ષમાળાની પ્રાપ્તિ થાય, તેવી ઘણી શોભાથી ઢંકાએલી, સુંદર ફળ અને નિર્મલ મનોહર જૈનમુનિની મૂર્તિ સરખી અટવી હતી.
સૂર્યતાપના સંતાપ, તેમ જ ફાડી ખાનાર ક્ષુદ્ર જનાવરોના ભયથી ઉષ્ણકાળમાં તરશની ગતિ માફક જળ શોધવા લાગ્યો. જળ માટે ભ્રમણ કરતાં કરતાં પર્વતની ખીણના મધ્યભાગમાં કોઈક સ્થાને પોતાના જીવિત સમાન એક જળાશય તેના દેખવામાં આવ્યું. તે કેવું ? તો કે આમળાં, બહેડાં, શમીવૃક્ષ, ઘાવડી, લિંબડો, હરડે, વગેરે વૃક્ષો ચારે બાજુ વીંટળાએલાં હતાં, જળાશયમાં જળ ઘણું અલ્પ હતું. કાંઠા ઉપરનાં વૃક્ષોનાં પાંદડાં, ફળો અને પુષ્પો સતત તે જળમાં પડતાં હતાં, ગ્રીષ્મના તડકાથી જળ ઉકળતું હતું અને જાણે ઔષધિનો ઉકાળો હોય તેવું જળ બની ગયું હતું. આવું જળ દેખીને તે ક્ષણે તેને જીવમાં જીવ આવ્યો અને ઇન્દ્રિયો પણ પોતાનો સ્વાર્થ સાધવા એકદમ સમર્થ બની. વિસામો લેતાં લેતાં ઉકાળા સરખું કડવું જળ તૃષા દૂર કરવાની અત્યંત અભિલાષાવાળા તેણે પીવાનું શરુ
