________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ અંગીકાર કરી. બંનેએ સામાયિકથી માંડીને ૧૧ અંગ સુધી શ્રુત-સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરી. કાલે કરીને ગીતાર્થ થયા એટલે આચાર્યપદ પર સ્થાપન કર્યા, અનુષ્ઠાન કરવામાં તત્પર એવા તે ૫૦૦ના પરિવાર સહિત ગ્રામ, નગરાદિકમાં વિચરતા વિચરતા કોઈક સમયે શ્રાવસ્તિ નગરીમાં હિંદુક નામના ઉદ્યાનમાં કોષ્ટક ચૈત્યમાં અવગ્રહ માગીને રોકાયા. ત્યાં અંતપ્રાન્ત નિરસ આહાર ખાવાથી ઉત્પન્ન થએલ દાહવરવાળા જમાલિએ શિષ્યોને આજ્ઞા કરી કે, “મારા માટે સંથારો પાથરો' તેઓએ પણ તે આજ્ઞા સ્વીકારી સંથારો પાથરવાનું કાર્ય શરુ કર્યું. જમાલિને અતિશય ગાઢવેદના થતી હોવાથી તેમ જ શરીર પણ અશક્ત થઈ ગએલ હોવાથી ફરી કહ્યું કે, “અરે શ્રમણો ! સંથારો પાથર્યો કે નહિ ?' તેઓએ કહ્યું કે - પાથર્યો. એટલે નજીક આવીને જ્યાં દેખે છે, ત્યારે સંથારો પથરાતો હોવાથી તેને દેખીને મુશીબતે બેસી ગયા અને કોપ કરતાં કહ્યું કે, “અરે સાધુઓ ! તમે અર્ધસંથારો પાથરેલો હતો, અધુરો પથરાયો હતો, પૂર્ણ પથરાયો ન હતો છતાં સંથારો પથરાઇ ગયો છે - એમ કહ્યું. ત્યારે શિષ્યોએ કહ્યું કે, “કરાતું હોય તે કર્યું, ચલાયમાન ચાલ્યું, ઉદીરાતું હોય, તે ઉદીયું, નિર્જરાતું નિર્જર્યું, એ વગેરે ભગવંતના વચનથી પ્રમાણભૂત માનેલું છે.
ત્યારપછી કેટલોક સમય સંથારામાં રહીને તે વખતે મિથ્યાત્વકર્મનો ઉદય થવાથી નવો સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો. શરીર અને આત્મા બંનેમાં દાહજ્વર સંક્રાન્ત થયો એટલે સાધુઓને બોલાવીને કહ્યું કે, “અરે સાધુઓ ! મેં બહુ વિચારણા કરીને તાત્પર્ય મેળવ્યું છે, તે તમે સાંભળો - ‘ભગવંતે જે કરાતું હોય તે કર્યું - એ વગેરે વચનો કહેલાં છે, તે બહુ વિચાર કર્યા વગરનાં વચનો છે. સંથારો પથરાતો હોય અને સંથારો પથરાઇ ગયો હોય એ બંનેના ભિન્નકાળ છે, તેનો ક્રિયાકાળ અને પૂર્ણાહુતિના કાળમાં આંતરું હોવાથી. આ વિષયમાં ભગવાનનું વચન સ્કૂલના પામેલું છે.” - એમ હું જાણું છું. એમ કહ્યું, એટલે કેટલાક સાધુઓએ આપ કહો છો, તે બરાબર છે – એમ કહી જમાલિનું વચન માન્ય કર્યું. બીજા જેઓ ભગવંતનાં વચનને યથાર્થ માનનારા હતા, તેમણે આ પ્રમાણે કહ્યું કે - “હે જમાલિસૂરિ ! આ તમે કહો છો, તે બરાબર નથી, નિર્મળ કેવલજ્ઞાનવાળા અને વીતરાગ ભગવાન કદાપિ ફેરફાર કહે જ નહિ. કેમકે, તેમને ફેરફાર બોલવાનું કોઈ કારણ નથી. રાગથી, દ્વેષથી કે મોહથી જ અસત્ય વચન બોલાય. જેમનામાં એ ત્રણે દોષનો સર્વથા અભાવ હોય, તે કદાપિ જૂઠ વચન બોલે નહિં. આગમ એ આપ્ત પુરુષનું વચન છે. દોષનો ક્ષય થવાથી આખગુણની પ્રાપ્તિ થાય છે.
જેના દોષો સર્વથા ક્ષીણ થયા હોય, તે જૂઠ વચન ન બોલે, કારણ જૂઠ બોલવાના કારણરૂપ રાગ, દ્વેષ અને અજ્ઞાન ચાલ્યા ગયા છે, તેથી નક્કી થયું, માટે કરાતું તે કર્યું.”