________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૪૮૫ કળશોનું આલિંગન કરી સુખ-પૂર્વક શયન કરે છે, પરંતુ નક્કી તે કુંભી પાકની વેદનાથી થતી વ્યથા ભૂલી જાય છે. () આ જ વાત કેટલીક ગાથાથી કહે છે –
सव्व-गहाणं पभवो, महागहो सव्वदोस-पापट्टी । कामग्गहो दुरप्पा, जेणभिभूयं जगं सव्वं ।।२१०।। जो सेवइ किं लहइ, थामं हारेइ दुब्बलो होइ । पावेइ वेमणस्सं, दुक्खाणि अ अत्तदोसेणं ।।२११।। जह कच्छुल्लो कच्छु, कंडुयमाणो दुहं मुणइ सुक्खं । मोहाउरा मणुस्सा, तह कामदुहं सुहं बिंति ।।२१२।।
૧૨3. મહાગ્રહ-પાપગ્રહની પીsi
સમગ્ર ઉન્માદોને ઉત્પન્ન કરનાર, પારદારિકાદિ સર્વ દોષોને ખેંચી લાવનાર અર્થાત્ સર્વ અપરાધોમાં પ્રવર્તાવનાર મહાદુરાત્મા હોય, તો આ કામગ્રહ નામનો મહાગ્રહ છે કે, જેનાથી ત્રણ લોક સ્વરૂપ જગત વશ કરાએલું છે. જે પુરુષ કામને વિષયને સેવે છે, તે શું મેળવે છે? તો કે તે વિષયસેવનથી બલ, વીર્ય ગુમાવે છે, શરીર દુર્બલ થાય છે, સેવ્યા પછી મનમાં પશ્ચાત્તાપ-ઉદ્વેગ થાય છે, તદુપરાંત પોતાના જ દોષથી ક્ષય વગેરે અસાધ્ય રોગોનાં દુઃખો મેળવે છે જેમ ખસ-ખરજ રોગવાળો મનુષ્ય નખથી શરીર ખણતાં ખણતાં દુઃખ પામે છે, છતાં તેમાં સુખ માને છે, તેમ મોહાધીન મનુષ્યો કામના દુઃખને સુખ કહે છે. તે આ પ્રમાણે - જેમ પ્રેમવાળી પત્ની અતિપ્રચંડ નેત્રના કટાક્ષો રૂપી બાણોના પ્રહારોથી મન જર્જરિત કરે છે, ચિત્કાર પણ કરે છે. આંખનાં બે પોપચાંઓ વારંવાર એકઠાં કરે છે, કરપીડન કરીને ચતુરાઈ બતાવે છે, વક્ષ:સ્થળો, સાથળો એકઠા કરવાનો પરિશ્રમ કરે છે, દુઃખ મિશ્રિત હોવા છતાં કામાધીન તેમાં સુખ માને છે. કોની માફક ? તો કે ખસ-ખરજ લોહીવિકાર થએલો હોય, તેવો પુરુષ નખરૂપ બાણથી પોતાના શરીરને છોલે છે, પીડા થાય એટલે ચિત્કાર પણ કરે છે, અને બે આંખોનાં પુટો એકઠા કરે છે. બે હાથ એકઠા કરી આંગળીમાં આંગળી નાખી ઘસે છે. તેનો પરિશ્રમ થાય છે, તો પણ તે દુઃખને સુખ કહે છે, તેમ દુઃખે કરી નિવારણ કરી શકાય તેવા કામને વશ થએલો મૈથુનને સુખ માને છે. કમળાના રોગવાળો પથરાને પણ સુવર્ણ માને છે, તેમ સ્ત્રીસંગથી થયેલા દુઃખને મોહાંધ બનેલા મનુષ્ય સુખ માને છે. (૨૧૦ થી ૨૧૨)
