________________
૫૮૨
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ किं लिंगमिड्डरी-धारणेण कज्जम्मि अट्ठिए ठाणे | राया न होई सयमेव, धारयं चामराडोवे ।।४३६।। जो सुत्तत्थ-विणिच्छिय-कयागमो मूल-उत्तरगुणोहं । उव्वहई सयाऽखलिओ, सो लिक्खई साहु लिक्खम्मि ||४३७।। बहुदोस-संकिलिट्ठो, नवरं मईलेई चंचल-सहावो | સુહુ વિ વાયમિતો, વાર્ય ન કરૂં વિવિ ગુvi Tીઝરૂ૮TI केसिंचि वरं मरमं, जीवियमन्नेसिमुभयमन्नेसिं । दद्दरदेविच्छाए, अहिंय केसिंचि उभयं पि ||४३९।। केसिंचि य परलोगो, अन्नेसि ईत्थ होई ईहलोगो ।
વિ Uિવિ નો II, તોતિ યા વરસ નો || TI૪૪|| હાથી, ઘોડા, સૈન્યથી રહિત, રાજ્યનાં કાર્ય ન સંભાળનાર, માત્ર ચામર, છત્રના આડંબર કરવા માત્રથી રાજા થઈ શકતો નથી, તેમ સંયમનાં અનુષ્ઠાનથી રહિત માત્ર વેષ પહેરવાથી કે તેનો આડંબર કરવા માત્રથી સાધુ થઈ શકતો નથી, પરંતુ વિહિત સંપૂર્ણ સંયમનાં અનુષ્ઠાનોનું સેવન કરવાથી સાધુ કહેવાય. તથા શ્રુતનો સાર ભણીને જેણે સૂત્ર અને અર્થનો યથાર્થ નિશ્ચય કર્યો છે અને આગમને અનુસરીને જ સર્વ પ્રવૃત્તિ કરનારો છે, તેમ જ નિરતિચાર મૂળ અને ઉત્તર ગુણોના સમૂહને હંમેશાં જીવિતના અંત સુધી અસ્મલિતપણે વહન કરે છે, તેને સાધુઓની ગણનામાં રેખા અપાય છે, બીજાને નહિ. માટે જ જણાવે છે કે- અજ્ઞાન, ક્રોધાદિક કષાયોના અનેક દોષોથી સંક્લિષ્ટ ચિત્તવાળો, અને વિષયાદિક સેવન કરવામાં ચંચળ ચિત્તવાળો, ઘણા પરિષદાદિ સહન કરવા છતાં પણ તે કાયાથી કર્મક્ષય વગેરે કંઈ પણ ગુણ મેળવી શકતો નથી. બલ્ક પોતાના આત્માને મલિન કરે છે. ત્યારે સમ્યગુ અનુષ્ઠાન ન કરનારે મૃત્યુ પામવું ? ના, એમ પણ ન કરવું. ગુણવંતોનું મરણ પણ કલ્યાણ માટે થાય છે. તે માટે કહે છે - ૧૭3.દક્રાંકદેવની કથા
દરાંક દેવની ઇચ્છાના દૃષ્ટાંત કેટલાકનું મરણ સારું છે, કેટલાકનું જીવિત સારું છે, કેટલાકનાં બંને સારાં છે અને કેટલાકનાં બંને અશુભ છે. કેટલાકને પરલોક, બીજાને વળી અહિ આ લોક હિતકારી લાગે છે, કેટલાકને આ અને પરલોક બંને હિતકારક લાગે છે,