________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૪૯૩
અર્થ અને વિશેષ પ્રકારનું જ્ઞાન મેળવી શકાય છે. ગુરુ પાસે યથાસ્થિત સામાચારી જાણી શકાય, ધર્મનું કુશળપણું મેળવી શકાય, અશુદ્ધ બુદ્ધિનો નાશ થાય, ગુરુસાક્ષી પૂર્વક ધર્મનું આરાધન કરવામાં આવે તો સંપૂર્ણ વિધિ થએલો ગણાય, માટે ગુરુ પાસે જઇ આવશ્યકાદિક વિધિ કરવી.
સાધુઓની ગેરહાજરીમાં, વસતિ સાંકડી હોય ઇત્યાદિક કારણોમાં ગુરુની અનુજ્ઞા પામેલો પૌષધશાળા વગેરે સ્થાનમાં પણ કરે. સ્વાધ્યાય કરીને થોડેક સમય અપૂર્વ-નવીન સૂત્રનો અભ્યાસ કરે. ત્યાંથી પાછો આવીને દ્રવ્ય અને ભાવ બંને પ્રકારે પવિત્ર થઇને પ્રથમ હંમેશાં પોતાના ગૃહમંદિરમાં ચૈત્યને વંદના કરવી. વળી શાસ્ત્રમાં કહેલી વિધિથી પ્રાતઃકાળમાં પહેલાં પોતાનાં વૈભવાનુસાર તેની પૂજા કરવી. ત્યા૨પછી જો તેને તેવા પ્રકારનું ગૃહકાર્ય ન હોય તો તે સમયે શરીરશુદ્ધિ કરીને સુંદર પૂજાનાં વસ્ત્રો પહેરીને પુષ્પોયુક્ત ઉત્તમ * પ્રકારની પૂજાની સામગ્રી લઇ પરિવાર સાથે જિનેશ્વરના મંદિરે જાય અને પાંચ અભિગમ પૂર્વક તેમાં પ્રવેશ કરે. તંબોલાદિક સચિત્ત વસ્તુનો ત્યાગ, આભરણાદિક અચિત્તદ્રવ્યનો અત્યાગ, એક સાટિક નિર્મલ ઉત્તરાસણ-ખેસ રાખવો, જિનમૂર્તિનાં દર્શન થતાં જ મસ્તકે અંજલિ જોડવી અને ‘નમો જિણાણું’ એવા જયકારના શબ્દો બોલવા. મનની એકાગ્રતા કરવી. આ પ્રમાણે આ પાંચ પ્રકારનો અભિગમ જાણવો. પુષ્પ, નૈવેદ્ય અને સ્તુતિ રૂપ ત્રણ પ્રકારની અથવા ફલ, જળ, ધૂપ, અક્ષત, વાસચૂર્ણ, પુષ્પ, નૈવેદ્ય અને દીપક એમ અષ્ટપ્રકારી પૂજા કહેલી છે. ત્રણ નિસિહિ વગેરે દર્શત્રિક યુક્ત ઇરિયાવહી પડિક્કમીને મન, વચન, કાયાના યોગની એકાગ્રતા કરીને અતિસંવેગ સહિત ચૈત્યવંદન કરે.
હવે કોઇકને કંઈક કારણસર જિનવરના ભવનમાં કે પોતાના ઘરે અથવા પૌષધશાળામાં સામાયિકાદિક કરવા પડ્યાં હોય, તો પછી સાધુની પાસે જઇને ગુરૂવંદન કરીને વિધિપૂર્વક પ્રત્યાખ્યાન કરે અને અલ્પકાળ જિનવચનનું શ્રવણ કરે. વળી સાધુસમુદાયમાં બાલ, ગ્લાન વગેરેને ભક્તિપૂર્વક પૃચ્છા કરે અને તેમને કોઇ પણ જરૂરીયાત હોય તે યથાયોગ્ય પૂરી પાડે. ત્યા૨પછી કુલક્રમનું ઉલ્લંઘન ન થાય, લોકોમાં ધર્મની નિંદા ન થાય અનિંદિત વ્યવહાર પૂર્વક આજીવિકા માટે પ્રયત્ન કરે. ભોજન સમયે ઘરે આવીને તેવા પ્રકારની પુષ્પ, નૈવેદ્ય, સ્તુતિથી ભાવપૂર્વક જિનબિંબની પૂજા વિધિ-સહિત કરવી. ત્યારપછી સાધુ ભગવંતોની પાસે જઇને વિનંતી કરે કે, ‘હે ભગવંત ! મારા ઉપર કૃપા કરીને મારા ઘરે પધારી અશનાદિક દ્રવ્ય ગ્રહણ કરીને હે જગતના જીવો પ્રત્યે વાત્સલ્ય રાખનાર ! ભવકૂપમાં પડતા મને હસ્તાવલંબન આપી મારો ઉદ્ધાર કરો.' હવે બે મુનિઓ સાથે જ્યારે ઘર તરફ પ્રયાણ કરે અને ઘરના દ્વારમાં પ્રવેશ કરે, ત્યારે ઘરે રહેલા કુટુંબીઓ પણ સન્મુખ આવે. (૨૫) ત્યારપછી વૃદ્ધિ પામતી શ્રદ્ધાવાળો શ્રાવક ખેસથી પગનું પ્રમાર્જન
