________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરનુવાદ
૫૬૫ गुरुपच्चक्खाण-गिलाण-सेह-बालाउलस्स गच्छस्स | ન કરે ને પુછડું, નિદ્ધમો નિયામુવMીવી સારૂ૭૮TI पहगमण-वसहि-आहार-सुयण-थंडिल्ल-विहिपरिट्ठवणं ।
नायरइ नेव जाणइ अज्जाबट्टावणं चेव ||३७९।। લઘુનીતિ પરઠવવાની બાર ભૂમિ, વડીનીતિ પરઠવવાની બાર ભૂમિ, કાલગ્રહણ લેવા યોગ્ય ત્રણ ભૂમિ-એમ ઉપાશ્રયની અંદર અને બહાર મળીને સત્તાવીશ Úડિલ ભૂમિઓ છે. તેમાં સમર્થે દૂર જવું યોગ્ય છે અને તેવી શક્તિ વગરનાને નજીકની ભૂમિમાં પરઠવવા જવું યોગ્ય છે. તેવી ભૂમિને ન પડિલેહ-ઉપયોગપૂર્વક ન દેખી લે, તેને પાસત્થા જાણવા. તે ભૂમિ સર્વદિશામાં જઘન્યથી પોતાના હાથ પ્રમાણ અને નીચે ચાર આંગળ અચિત્ત હોવી જોઈએ. (૩૭૫) આગમાદિ શાસ્ત્રના જાણકાર મોક્ષાભિલાષી એવા પોતાના આચાર્યને વગર કારણે છોડીને ચાલ્યો જાય, અહિં ગીતાર્થ અને સંવિગ્ન બે પદ ગ્રહણ કરવાથી અગીતાર્થ અસંવિગ્નનો ત્યાગ કરે, તો દોષ નથી, સારણા, વારણા કરનાર ગુરુનો ત્યાગ કરી ચાલ્યો જાય. તે માટે કહેવું છે કે, જેમ સમુદ્રમાં સંક્ષોભ-ખળભળાટને સહન ન કરી શકતા મત્સ્યો સુખની અભિલાષાથી સમુદ્રની બહાર કિનારે નીકળી પડે છે, પરંતુ બહાર નીકળતાં જ સ્થળમાં જળવગર નાશ પામે છે. એ પ્રમાણે ગચ્છરૂપ મસુદ્રમાં સારણા, વારણારૂપ મોજાંઓથી પીડાએલા તેઓ ગચ્છમાંથી સુખ મેળવવાની ઇચ્છાથી બહાર નીકળતાં જ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર રત્નથી વિનાશ પામે છે, કોઇક વિષયમાં ગુરુ ગચ્છને પ્રેરણા આપતા હોય, ત્યારે ગુરુની સામે જવાબ આપે, ગુરુને પૂછ્યા વગર કોઇને વસ્ત્ર આપે કે કોઇની પાસેથી પોતે ગ્રહણ કરે.
ગુરુને પરિભોગ કરવા યોગ્ય અથવા શઠા-પાટ, સંથારો કે તેમનાં સમગ્ર ઉપકરણો જે વાપરતા હોય તેમની વપરાતી શયનભૂમિ, કપડાં, કામલી વગેરે વંદન-પૂજન કરવા યોગ્ય છે, પણ ભોગવવા-વાપરવા યોગ્ય નથી. તથા ગુરુ બોલાવે, ત્યારે મને કેમ બોલાવ્યો ? એમ તોછડાઇથી ઉત્તર આપે. તે સમયે ત્યાં “મFએણ વંદામિ' આપ-ભગવંત એમ કહેવાના બદલે “તું-તમે' એવા અવિનયવાળાં વચન બોલે. ગર્વિત અને વિષયમાં લુબ્ધ થએલો હોય, તે પાસત્થા કહેવાય. ગુરુમહારાજ, ધર્માચાર્ય અનશની, તપસ્વી, ગ્લાન, નવદીક્ષિત, બાળમુનિ, ઇત્યાદિથી સંકળાએલ ગચ્છ સંબંધી જે કાર્યો હોય, તેની પૃચ્છા ન કરે, “હું તો ભણેલો છું, મારે વલી તેમનાં કાર્યો શા માટે કરવાં પડે ?' એમ મનમાં ઘમંડ રાખે, માટે જ નિધર્મ, વેષથી માત્ર આજિવીકા કરનારો, આચાર વગરનો હોવાથી, માર્ગમાં ગમનનો વિધિ, વસતિ-ઉપાશ્રય, આહાર, શયન કરવાનો સ્પંડિલ જવાનો આગમમાં