________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
लोएवि कुसंसग्गी-पियं जणं दुन्नियच्छमइवसणं । निंदइ निरुज्जमं पिय-कुसीलजणमेव साहुजणो ।। २२५ ।। निच्चं संकिय भीओ गम्मो सव्वस्स खलिय-चारित्तो । साहुजणस्स अवमओ, मओवि पुण दुग्गइं जाइ ।। २२६ ।। શિરિસુલ-પુત્તુઞાળ, સુવિદિય ! આદરળ-વ્યારા-વિશૂ | वज्जेज्ज सीलविगले, उज्जुयसीले हविज्ज जई ।। २२७ ।। ૧૨૪. પ્રમાદી શ્રમણોની સંયમવિરૂદ્ધ ચર્ચા
४८८
જે સાધુઓ ઘર, ઉપાશ્રય, તેના છાપરાં વગેરેના આરંભ ક૨વામાં પ્રસક્ત થએલા હોય, છકાય જીવોની હિંસા કરનારા, ધન વગેરે દ્રવ્યના પરિગ્રહવાળા હોય, અજયણાવાળા, મન, વચન, કાયાના યોગોને ગમે તેમ પ્રવર્તાવનારા હોય, તેઓએ માત્ર પૂર્વના ઘરનો ત્યાગ કરી સાધુવેષના બાનાથી નવા ઘરમાં પ્રવેશ કર્યો છે. અહિં આવી બીજું કંઈ સાધુપણું સાધ્યું નથી. તેથી તેઓ મહાઅનર્થ માટે થાય છે - તે જણાવે છે. આ જીવ આગમથી વિરુદ્ધ એવું આધાકર્મ, અબ્રહ્મ-સેવન ઇત્યાદિક આચરતો અતિગાઢ નિકાચિત જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મ બાંધે છે, સંસારને વધારે છે અને માયાસહિત અસત્યભાષણ સત્તરમું પાપસ્થાનક સેવીને અનંતો સંસાર ઉપાર્જન કરે છે. સૂત્રવિરુદ્ધ આચરણ કરવાથી પાસસ્થાદિક થાય છે, તેમાં સારા સાધુએ વાસ ન કરવો. કારણ કે, ત્યાં રહેવાથી શું થાય છે, તે જણાવે છે -
પાસત્યાદિકે લાવેલો આહાર ગ્રહણ કરે, તો વ્રતોનો લોપ થાય, અથવા ન ગ્રહણ કરે, તો શરીરનો નાશ થાય, પાસસ્થામાં સંક્રમ-પ્રવેશ કરવો, તે વ્રતલોપ કરવા સમાન છે, તો તેના સહવાસમાં ન આવવું, તે જ શ્રેષ્ઠ છે, અર્થાત્ શરીરનો નાશ ભલે થાય, પરંતુ પાસસ્થાનો પ્રથમથી જ સહયોગ ન કરવો. હીન આચારવાળા સાથે વાતચીત, એકઠા રહેવું, વિશ્વાસ રાખવો, પરિચય કરવો, વસ્ત્ર આહારાદિક લેવા-દેવાનો પ્રસંગ પાડવો ઇત્યાદિક વ્યવહા૨ ક૨વાનું સર્વ જિનેશ્વરોએ નિષેધેલું છે - તેમની સાથે વાસ ક૨વામાં કયો દોષ છે, તે કહે છે - પરસ્પર બોલવા-ચાલવાથી, હાસ્યથી રુંવાડા ખડા કરવાથી, પાસસ્થાદિક હીન આચારવાળાઓ બળાત્કારે ધર્મ-ધ્યાનથી ચૂકાવીને, પોતાને ધર્મની સ્થિરતાથી ખસેડી નાખે છે. માટે તેમનો સંગ દૂરથી ત્યજવો. અતિદઢ ચિત્તવાળા સુંદર આચારવાળા હોય, તો પણ તેનો સંગ કોઇ દિવસ પણ કુશલ ગણેલો નથી.
આ તેઓની મધ્યમાં ૨હેવાનો દોષ બતાવ્યો, પરંતુ સુસાધુની સાથે રહેનાર હોવા છતાં
