________________
૪૫૮
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ હાથીના ટોળાંથી પરિવરેલો એક ભુંડ વસતિમાં પ્રવેશ કરતો હતો.
વિસ્મય પામેલા તેઓએ આ સ્વપ્નનો ફલાદેશ પૂછ્યો. એટલે ગુરુએ તેમને કહ્યું કે, “ગુરુ કોલ (ભંડ) સરખા અને સાધુઓ હાથી સરખા એવા અહિં આવશે.
કલ્પવૃક્ષના વનથી શોભાયમાન એરંડાના વૃક્ષ સરખા પાંચસો ઉત્તમ મુનિવરોથી પરિવરેલ એવા અંગારમર્દક આચાર્ય આવ્યા. સાધુઓએ તેમની ઉચિત પરોણાગત કરી. હવે અહિંના સ્થાનિક મુનિઓએ કોલની (ભુંડ જેવાની) પરીક્ષા માટે ગુરુના વચનથી માત્રુ પરઠવવાની ભૂમિમાં ગુપ્તપણે કોલસી નંખાવી. સાધુઓ તેમને દેખવા માટે કોઇક પ્રદેશમાં સંતાઇ રહેલા છે, ત્યારે પરોણા તરીકે આવેલા સાધુઓ જ્યારે કાયિક ભૂમિમાં ચાલતા હતા, ત્યારે કોલસી ઉપર પગના ચાલવાથી ઉત્પન્ન થતા ક્રશ ક્રશ શબ્દના શ્રવણથી તેઓ “આ શું, આ શું” એમ બોલતા “મિચ્છામિ દુક્કડ' આપતા હતા. અંગારાના ક્રશ ક્રશ શબ્દોના સ્થાનમાં જલ્દી નિશાની કરતા હતા કે, સવારે તપાસીશું કે આ શું હશે ? આમ બુદ્ધિ કરીને જલ્દી પાછા ફરી જાય છે. તે સમયે તેમના ગુરુ તો આ શબ્દોથી તુષ્ટ થયા કે, “અહો ! જિનેશ્વરોએ આવાઓને પણ જીવ તરીકે ગણાવ્યા છે !' એમ બોલતા હતા. પોતે અંગારાઓને ખરેખર પગથી ચાંપતા ચાંપતા કાયિકભૂમિએ ગયા. આ હકીકત તે સાધુઓએ પોતાના આચાર્યને જણાવી. તેણે પણ પેલા સાધુઓને કહ્યું કે, “હે તપસ્વી મુનિવરો ! આ તમારો ગુરુ ભુંડ છે. અને આ એના ઉત્તમ શિષ્યો હાથીના બચ્ચા સરખા મુનિવરો છે. ત્યારપછી યોગ્ય સમયે પરોણા સાધુઓને વિજયસેન આચાર્યે યથાયોગ્ય દૃષ્ટાન્ત હેતુ, યુક્તિથી સમજાવીને કહ્યું કે, “હે મહાનુભાવો ! આ તમારો ગુરુ નક્કી અભવ્ય છે. જો તમોને મોક્ષની અભિલાષા હોય, તો જલ્દી તેનો ત્યાગ કરો. કારણકે, જો ગુરુ પણ મૂઢ ચિત્તવાળા થયા હોય અને ઉન્માર્ગે લાગેલા હોય, તો વિધિથી તેનો ત્યાગ કરવો યોગ્ય છે. નહિંતર દોષ-પ્રસંગ ઉત્પન્ન થાય છે.
આ પ્રમાણે તેઓએ શ્રવણ કરીને તેનો જલ્દી ત્યાગ કર્યો. ઉગ્રતા વિશેષ કરીને તેઓએ દેવ-સંપત્તિઓ મેળવી. પરંતુ અંગારમર્દક તો સમ્યજ્ઞાનથી વિવર્જિત હોવાથી લાંબા કાળ સુધી કષ્ટાનુષ્ઠાન કરતો હોવા છતાં ભાવોમાં દુઃખને ભોગવનારો થયો. પેલા પાંચસો શિષ્યો દેવલોકમાંથી ઍવી ભરતક્ષેત્રમાં વસંતપુર નામના ઉત્તમ નગરમાં જિતશત્રુ રાજાના પુત્રપણે થયા. રૂપ-ગુણથી શોભાયમાન સમગ્ર કળા-સમૂહના જાણકાર તેઓ મનોહર તરુણપણું પામ્યા. દેવકુમારની આકૃતિ સરખા, અસાધારણ પરાક્રમ અને પ્રતાપના વિસ્તારવાળા એવા તેઓ પૃથ્વીના રાજાઓની પર્ષદામાં પ્રસિદ્ધિ પામ્યા. હવે હસ્તિનાપુરના કનકધ્વજ રાજાએ પોતાની અદ્ભુત રૂપવાળી પુત્રીના સ્વયંવરમાં આમંત્રણ આપ્યું. ત્યાં
