________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૪પ૭ છે, કુબુદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે, પુણ્યોદયનો નાશ થાય છે, સપુરુષોને પણ રોષ દુર્ગતિ આપે છે, માટે સજ્જન પુરુષોએ દોષવાળો આ રોષ દૂરથી જ ત્યાગ કરવા લાયક છે."
બીજું આજે જ દીક્ષિત થએલા જ્ઞાન વગરના બાળકને, હજુ જિનમતને પણ જેણે જાણેલ નથી, છતાં પણ દેખો કે તેની ક્ષમા કેવી અપૂર્વ છે? હું લાંબા સમયનો દીક્ષિત હોવા છતાં, સિદ્ધાંત-સમુદ્રના તીરને પામેલો, તીર્થની પ્રભાવના કરનાર છતાં મારામાં આટલી હદનો ક્રોધ છે. આ બાળક હોવા છતાં પણ આવા પ્રકારની ક્ષમાથી રંગાએલો છે - તે ઉત્તમ છે. પાકી વયવાળો થયો છતાં હું કોપમાં અંધ થયો છું. તો અત્યારે મેં તેને કંઈ પણ મનદુઃખ કર્યું હોય, તો હું વિધિથી શુદ્ધભાવ પૂર્વક “મિચ્છા મિ દુક્કડ' કરું છું. તે મારાં પાપો નિષ્ફળ થાઓ. તે આચાર્યના હૃદયમાં પણ શુદ્ધભાવથી ઉત્તમ ભાવો સ્કુરાયમાન થયા. તેમને પણ લોકાલોક પ્રત્યક્ષ દેખાય તેવું કેવલજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. કેવલપર્યાય પાલન કરી ભવ્યજીવોને પ્રતિબોધ પમાડી તે બંને સર્વ કર્મો ખમાવીને શાશ્વતસ્થાન પામી ગયા. (૩૮) વળી કોઈ પણ અતિધર્મનો અર્થ એવો શિષ્ય ચંડરુદ્રાચાર્યની જેમ અભવ્ય આચાર્ય વિષે પણ સેવા કરવાની ઇચ્છા પ્રવર્તાવે, તો તેના ત્યાગનો ઉપદેશ કર્તા કહે છે –
अंगारजीव-वहगो, कोई कुगुरू सुसीम-परिवारो | સુમિ નદિ વિદ્ય, ક્રોનો યત્ન-પરિuિો II૧૬૮ના सो उग्गभवसमुद्दे, सयंवरमुवागएहिं राएहिं ।
करहोवक्खर-भरिओ, दिह्रो पोराण-सीसेहिं ।।१६९।। ઉત્તમ શિષ્યોથી પરિવરેલ કોલસી રૂપ જીવના અવાજ અને તેમાં જીવવધ કરનાર કોઇ (અજીવમાં જીવસંજ્ઞા સ્થાપનાર) સંસાર-સુખ મેળવવાની કુવાસના પામેલ કોઈ કુગુરુ સારા શિષ્યોથી પરિવરેલ હતો. તેને કોઈ મુનિઓએ સ્વપ્નમાં હાથીઓના બચ્ચાંઓથી પરિવરેલ ભંડરૂપે દેખ્યો. તેને ઉગ્ર ભવ-સમુદ્રમાં આથડતા પૂર્વભવના શિષ્યો અને અત્યારે સ્વયંવરમાં આવેલા રાજપુત્રોએ ઘણા ભારથી લદાએલા એવા ઉટપણે જોયો અને ત્યારપછી તેને ભારથી મુક્ત કરાવ્યો. (૧૯૮-૧૯૯) તેની વિશેષ હકીકત આ કથાથી જાણવી - ૧૦૮. અભવ્ય અંગારામઈકાથાર્થની કથા -
ગર્જનક નામના નગરમાં ઘણા ઉત્તમ સાધુઓના ગણથી પરિવરેલો વિજયસેન નામના આચાર્ય સુંદર ધર્મ કરવામાં તત્પર તેઓ ત્યાં માસકલ્પ કરીને રહેલા હતા. તે આચાર્યના શિષ્યોને પાછલી રાત્રિના સમયે એવું સ્વપ્ન જોવામાં આવ્યું કે, “પાંચસો નાના