________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૪૬૩ પ્રવ્રજ્યા અંગીકાર કરી. આગમનાં રહસ્યો ભણ્યો, આચાર્યપદ પ્રાપ્ત કર્યું. નવકલ્પી નિરંતર વિહાર કરતા કરતા પોતાના સમગ્ર પરિવાર સહિત કોઈ વખત પુષ્પદંત નગરમાં આવ્યા. બાકીનું સર્વ પહેલી કથામાં કહેવાયું છે. (૧૭૧) “માણસો પીડાવાળા થાય, ત્યારે ધર્મ-તત્પર થાય છે' - એમ જેઓ માને છે, તેને આશ્રીને કહે છે -
सुहिओ न चयइ भोए, चयइ जहा दुक्खिओ त्ति अलियमिणं । चिक्कणकम्मो लित्तो न इमो न इमो परिच्चयई ||१७२ ।। जह चयइ चक्कवट्टी, पवित्थरं तत्तियं मुहुत्तेणं । न चयइ तहा अहन्नो, दुब्बुद्धी खप्परं दमओ ||१७३ ।। देहो पिवीलियाहिं, चिलाउपुत्तस्स चालणी व्व कओ । तणुओवि मण-पसोओ, न चालिओ तेण ताणुवरिं ||१७४।। पाणच्चएऽविं पावं, पिवीलियाएऽवि जे न इच्छंति । તે હું ખરૂં પાવા, પાવાપું પતિ ત્રસ ? T૧૭૬TT जिणपहअ-पंडियाणं, पाणहराणंऽपि पहरमाणाणं ।
न करंति य पावाई, पावस्स फलं वियाणंता ||१७६ ।। જે પ્રમાણે દુઃખથી દાઝેલો જીવ ભોગોનો ત્યાગ કરે છે, તેમ વિષય-સુખમાં ડૂબેલા ભોગોનો ત્યાગ કરતા નથી. આ વાત બરાબર નથી, પરંતુ જે જ્ઞાનાવરણીય વગેરે ચીકણાં કર્મથી લેપાએલો હોય, તે સુખી હોય કે દુઃખી હોય, પણ તેવા જીવો ભોગોનો ત્યાગ કરતા નથી. માટે આ વિષયમાં જે હલુકર્મી થાય, તે જ ભોગોનો ત્યાગ કરી શકે છે, પરંતુ સુખીદુઃખીપણું કારણ નથી. (૧૭૨) જેમ ચક્રવર્તી ભરત વગેરેએ છ ખંડ-પ્રમાણ મહારાજ્યરૂપ પરિગ્રહનો ક્ષણવારમાં ત્યાગ કર્યો, તેમ નિભંગી દુબુદ્ધિવાળો દ્રમક ઠીબડાનો પણ ત્યાગ કરી શકતો નથી. (૧૩) * જેઓને કર્મ વિવરે આપેલું છે, અથવા હલકર્મી થયા છે, તેઓ દેહનો પણ ત્યાગ કરે છે. જેમકે, આગળ જેની કથા કહેલી છે, એવા ચિલાતીપુત્રના શરીરને ધીમેલ-કીડી વગેરેએ ફોલી-ફોલીને ચાલણી જેવું શરીર કરી નાખ્યું હતું તો પણ તે કીડી વગેરે ઉપસર્ગ કરનાર ઉપર મનથી પણ વેષ કર્યો ન હતો, તેમ તેમને શરીર-પીડા પણ કરી ન હતી. (૧૭૪) પ્રાણનો નાશ થાયતો પણ કીડી વગેરે ઉપર દ્રોહ-દુઃખ કરવાની ઇચ્છા કરી નથી,
