________________
પ્રા, ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૪૦૯
અભયે કહ્યું કે, ‘એક આઢક પ્રમાણ બલિ ગ્રહણ કરી, વસ્ત્રરહિતપણે રાત્રે તે કોઇક ગવાક્ષ આદિ સ્થળમાં ભૂત ઉભું થાય, તેના મુખમાં બલિ-ક્રૂર ફેંકે.' તેમ કર્યું એટલે અશિવ-ઉપદ્રવ શમી ગયો. ત્યારે ચોથું વરદાન મેળવ્યું. અભયે વિચાર્યું કે, પારકા ઘરે કેટલા દિવસ સુધી રોકાઇ રહેવું ?
હવે આગળ વરદાનોની થાપણ રાખેલી તે રાજા પાસે માગે છે. તે આ પ્રમાણે’અનલિગિર હાથી પર આપ મહાવત બનો, અગ્નિભીરુ ૨થમાં લાકડાં ભરીને શિવાદેવીના ખોળામાં બેસી હું અગ્નિમાં પ્રવેશ કરું.' આવી મારી છેલ્લી ઇચ્છા છે, તો આપેલા વચનનું કરો. હવે ઘોર્ટ વિચાર્યુ કે, અભય પોતાના સ્થાને જવા ઉત્કંઠિત થયો છે. એટલે મોટા સત્કા૨ ક૨વા પૂર્વક અભયને વિસર્જિત કર્યો.(૩૦૦) ત્યારે અભયકુમારે કહ્યું કે
’તમે મને ધર્મના બાને કપટથી અહીં આણ્યો છે, જો હું દિવસના સૂર્યની સાક્ષીએ બૂમબરાડા પાડતા તમને નગરલોક-સમક્ષ બાંધીને અભય નામને જાહેર કરતો ન હરી જાઉં, તો મારે અગ્નિમાં પ્રવેશ કરવો.' આવી પ્રતિજ્ઞા કરીને રાજગૃહમાં પહોંચ્યો. કેટલાક દિવસ ત્યાં રોકાઇને પછી સમાન આકૃતિવાળી બે ગણિકા-પુત્રીઓને સાથે લઇને વેપાર કરવા કેટલુંક કરિયાણું સાથે લઈને વેપા૨ીનો વેષ ધા૨ણ ક૨ીને ઉજ્જૈણીમાં અપૂર્વ દુર્લભ પદાર્થોનો વેપાર શરુ કર્યો. રાજમહેલના માર્ગે રહેવાનો એક બંગલો રાખ્યો. પ્રદ્યોત રાજાએ કોઈક દિવસે વિશેષ પ્રકારે વસ્ત્રાભૂષણની સજાવટ કરેલી તે બંને સુંદરીઓને ગવાક્ષમાં રહેલી દેખી. વિશાળ ઉજ્જવળ પ્રસન્ન દષ્ટિથી બંનેએ રાજા તરફ દૃષ્ટિ કરી. તેના ચિત્તને આકર્ષવા માટે મંત્ર સમાન બે હાથ જોડી અંજલિ કરી. તેના તરફ આકર્ષાએલો તે રાજા પોતાના ભવન તરફ ગયો. પરસ્ત્રી-લોલુપતાવાળા રાજાએ તેમની પાસે દૂતી મોકલી. કોપાયમાન થએલી એવી તે બંનેએ દાસીને હાંકી કાઢતાં કહ્યું કે, ‘રાજાનું ચરિત્ર આવું ન હોઈ શકે.' ફરી બીજા દિવસે દાસી આવી પ્રાર્થના ક૨વા લાગી. તો ૨ોષવાળી તેમણે તિરસ્કાર કર્યો. અને પછી કહ્યું કે-’આજથી સાતમાં દિવસે અમા૨ા દેવમંદિરમાં યાત્રા મહોત્સવ થશે, ત્યાં અમારો એકાંત મેળાપ થશે, કારણ કે, ‘અહિં અમારું ખાનગી રક્ષણ અમારા ભાઈ કરે છે.’
હવે અભયકુમારે પ્રદ્યોતરાજા સરખી આકૃતિવાળા એક મનુષ્યને ગાંડો બનાવીને લોકોને કહ્યું કે, ‘આ મારો ભાઈ દૈવયોગે આમ ગાંડો બની ગયો છે, હું તેની દવા-ઔષધીચિકિત્સા કરાવું છું, બહાર જતાં રોકું છું, તો પણ નાસી જાય છે. વળી રડારોળ કરતા ઉંચકીને તેને પાછો લાવું છું. ‘અરે ! હું ચંડપ્રદ્યોત રાજા છું. આ અભયવેપા૨ી મારું હરણ કરે છે.’ એ પ્રમાણે લોકોને વિશ્વાસમાં લીધા. સાતમા દિવસે તે ગણિકા-પુત્રીઓએ દૂતી
