________________
४३४
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરનુવાદ અન્યોક્તિથી કહ્યું કે – “જે આકાશમાં ઘણે જ દૂર અને ઉંચે પ્રચંડ ગર્જનાઓ કરી ગાજવું, તેમ જ અતિતેજસ્વી વિજળીની આકાશમાં માળા રચવી અને મોટો આડંબર દેખાડવો, તે સર્વનો છેડો જે દેખાય છે, તે માત્ર આવો જ છે કે – કુત્રિમ રુદનના માત્ર અશ્રુરૂપ નાનાં જળબિન્દુઓ વરસાવવાં. હે મેઘ ! આટલો મોટો આડંબર આવા અલ્પ કાર્યના છેડાવાળો કર્યો ?”
ત્યારપછી થાળમાં દેવતાઈ પ્રભાવે થયેલ ખીરનું ભોજન કરી તેને ઉચક્યો અને કુમારે જલ્દી તેને ફેંક્યો એટલે જે થાળ હતો, તેને દેવોએ મહાચક્ર બનાવી નાખ્યું. અગ્નિજ્વાળાશ્રેણીથી સળગતું ભયંકર ધારાવાળું એવું સામું આવતું મહાચક્ર તેની પૂજા કરીને એકદમ તેણે તેની સામે ફેંક્યું. એટલે તાલવૃક્ષના વિશાળ નાળિયેરની જેમ તેનું મસ્તક ભૂમિતલ પર પડ્યું. દેવતાઓએ આકાશમાંથી મોટી પુષ્પવૃષ્ટિ કરી. “આઠમા ચક્રવર્તીનો જય જયકાર થાઓ.” એવા શબ્દો આકાશમાં ઉછળવા લાગ્યા. દેવસમૂહો હાથ ઠોકીને દુંદુભિ વગાડવા લાગ્યા, જેથી તેનો અવાજ ઉછળવા લાગ્યો. ભરતક્ષેત્ર, ચૌદ મહારત્નો, નવ નિધાનની સાધના કરી. બત્રીસ હજાર આજ્ઞા ઉઠાવનાર રાજાઓ વશ કર્યા. તેના કરતાં બમણી એટલે કે ૧૪ હજાર સ્ત્રીઓ મેળવી. ત્યારપછી પરશુરામ ઉપરના અવિચ્છિન્ન વૈરાનુબંધના કારણે એકવીશ વખત બ્રાહ્મણ વગરની પૃથ્વી કરી. વધારે શું કહેવું ? તેણે કૂરપણે ઘાત કર્યો. આ પ્રમાણે પરશુરામ અને સુભૂમ બંને સ્વજનોનો સ્નેહ-પરિણામ સામ-સામા એકબીજાની આખી જાતિને મારવાના પરિણામમાં આવ્યો, તો આવા સ્નેહ-સંબંધથી પણ સર્યું. (૩૭) વૈરવિષયમાં પરશુરામ-સુભૂમ ચક્રીની કથા પૂર્ણ. જ્યારે સ્વજન-સ્નેહ આવા અનર્થના છેડાવાળો છે, તેથી શું તે કહે છે -
कुल-घर-निययसुहेसु अ, सयणे अ जणे अ निच्च मुणिवसहा ।
विहरंति अणिस्साए, जह अज्जमहागिरि भवयं ।।१५२।। ઉત્તમ મુનિવૃષભો પોતાનાં પહેલાંનાં કુળ, ઘર, સ્વજનો પોતાના સુખી કુટુંબીઓ, પરિચિત ગામ-લોક બંધુ વર્ગ વગેરેની નિશ્રાનો ત્યાગ કરી, કોઇનું પણ આલંબન રાખ્યા વગર હંમેશાં આર્યમહાગિરિની જેમ વિચરે છે. (૧૫૨) તેની કથા આ પ્રમાણે જાણવી - ૧૦૨. આર્યમહાગિરિની કથા -
આ શાસનના છેલ્લા ચૌદપૂર્વ સ્થૂલભદ્રસ્વામીના દશપૂર્વના જ્ઞાનવાળા આર્ય મહાગિરિ અને આર્યસુહસ્તિ નામના બે શિષ્યો હતા. મોટા ગચ્છની ધુરાને વહન કરવામાં અગ્રેસર અનેક લબ્ધિઓને ધારણ કરનાર હોવા છતાં મહાધીર-ગંભીર હતા. લાંબા સમય વીત્યા
