________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૩૪૯
ભયંકર બનાવી બરાડા પાડવા લાગ્યો કે, ‘મનમાં શાશ્વત ભાવ કરનાર વળી કોણ છે ? જે કોઇ તેમ ક૨શે, તે વિનાસ પામશે, ગ્રહ-સમુદાય, ગંધર્વાદિકમાં એવો કોઇ પણ એકે ય નથી કે, જે જ્યારે હું ચાલતો હોઉં, ત્યારે મારી સન્મુખ એક ક્ષણ આવી શકે. હંકાર કરતો તે આયુધશાલામાં ગયો અને હસ્તતલમાં ભુંગળ-દંડ લઇને તેણે ઊંચો ધારણ કર્યો, જેમ યુદ્ધ કરવા યુવરાજ જાય, તેમ રોષાયમાન થએલો તે શક્રઈન્દ્ર પર ચાલ્યો.
હવે તે સમયે મહાવીર ભગવંતે સુંસુમાર પુરીમાં કાઉસ્સગ્ગ કરીને એકરાત્રિકી પ્રતિમા ધારણ કરીને રહેલા હતા. તેમના પાદપીઠાગ્રમાં નમસ્કાર કર્યો. અને વિનંતિ કરવા લાગ્યો કે, ‘હે સ્વામિ ! તમારા પ્રભાવથી હમણાં શક્રેન્દ્રને મારાથી હણાએલા પ્રતાપવાળો કરજો, તેની તેજોલક્ષ્મી નાશ કરવામાં આપ સહાય આપશો અને મારી તરફ કૃપા નજર રાખશો.’
આ પ્રમાણે ભગવંતની નિશ્રા લઇને ચંચાધિપ પોતાના પરિવાર અને સૈન્ય સાથે ચાલેલો. પોતાનું દિવ્ય શરીર વધારીને લાખ પ્રમાણ-ગુણું કર્યું. અતિદુર્ધર એવા પાદતલથી એવો પ્રહાર કર્યાં કે, જેથી ઉંચા ડુંગરોનાં શિખરો ગબડવા લાગ્યાં, વળી આકાશ ભેદાઇ જાય, તેવા ક્ષોભવાળા શબ્દો આકાશમાં કરી ઉપર ઉડવાની ક્રીડા કરવા લાગ્યો. પૃથ્વી પર કુંભારના ચક્રની જેમ ઉપર ચડીને ફરી ફરીને ભ્રમણ કરવા લાગ્યો, ત્રણે ભુવનના લોકો ચિત્તમાં ચમત્કાર પામ્યા અને દિશા તરફ અવલોકન કરવા લાગ્યા.
તે સમયે ત્રણે ભુવનમાં આકરો સંક્ષોભ ઉછળ્યો, હાથીઓના શબ્દોનો ગુંજા૨વ સરખો ગર્જારવ સાંભળીને હાથીઓ પોતાના આલાનસ્તંભને ભાંગીને નાસ-ભાગ કરવા લાગ્યા, કેળવાએલા અશ્વો પોતાનું સ્થાન છોડીને દૂર દૂર દોડવા લાગ્યા. આકાશ બહેરું બની ગયું, નગરના સમગ્ર લોકોનાં મુખો ગભરામણથી ચિંતા-વ્યગ્ર બની ગયાં. પર્વત-ગુફામાં કેસરિસિંહો એવા ક્ષોભ પામી ગયા કે, બહાર નીકળવાનો માર્ગ મેળવી શકતા નથી.(૧૩)
કનક પર્વત વિન્ધ્ય પર્વતના મધ્ય ભાગમાંથી અતિઊંચે એવા સેંકડો શિખરોને પ્રચંડ ભુંગળ દંડથી તોડી નાખે છે, હિમપર્વત કૈલાસ પર્વતના અગ્રભાગને ચરણથી ચંપાવી ઉપર ચડે છે. મહામેઘ સરખો સજ્જડ હાથ ઠોકવાથી ઉછળેલ નાદ દૂર સુધી સંભળાય છે. પૃથ્વી પરનાં વૃક્ષો નિરુપમ પાદના વેગના પવનથી ભાંગી જાય છે. તેજસ્વી તારા-સમૂહ મસ્તક પર જાણે પુષ્પોના ઉત્કર(ઢગલા) કર્યા હોય, તેમ શોભતા હતા, વૃક્ષ:સ્થળની પીઠ પર જાણે ઉત્તમ જાતિવૃંત મોતી હોય, તેમ તારાઓ શોભતા હતા.
વિશાળ કેડ ભાગમાં જાણે મણિની ઘુઘરીઓની જેમ તે શોભતા હતા. પગ સુધી પહોંચે તેવા વસ્ત્રમાં મણિની માળાજેમ તારાઓ પગે શોભતા હાતા, મૂર્તિમાન સુમેરુ સરખા વિશાલ એવા તે દેવને વર્ણવવા કોણ સમર્થ છે ? બે કાનમાં ચંદ્ર અને સૂર્ય કુંડલો
