________________
૪૦૨
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ તેવાઓને જેમ અમૃતમાં વિષ સક્રમ પામી શકતું નથી, તેમ તમારા સરખાનાં વચનો મારા આત્મામાં અસર કરતાં નથી. (૧૭૫)
વળી તેં વિસંવાદી થઇ એમ જણાવ્યું કે, પુત્રરહિતને પતિ સ્નેહ કરતો નથી એ વગેરે, પરંતુ ચક્રવર્તીનાં સ્ત્રીરત્નને ક્યા પુત્રો હોય છે ? વળી જન્માંતર પામેલા પણ પૂર્વભવના અભ્યાસવાળા પ્રૌઢ પ્રેમવાળાને એકદમ ઉલ્લાપ શબ્દો તેનાં નામ ગર્ભિત વચનો પ્રવર્તે છે. જો રાખડી, દોરા,માદળિયાંઓ પુત્ર જન્માવતા હોય, તો જગતમાં કોઇ પુત્ર વગરનો રહેવા પામે નહિ. વગર ફોગટનો મને ભરમાવ નહિ. વળી જે તેં “કાળીદેવીને પૂજવી ઈત્યાદિક કહ્યું, તો કાળીદેવી કોણ છે ? શું સુરા (મદિરા) માંસમાં વૃદ્ધિ કરનારી એવી શાકિનીમાં દેવીપણું શી રીતે ઘટે ? એક માત્ર જિનેશ્વર અને તેમની છત્ર-છાયામાં રહેલા સાધુ સિવાય બીજા કોઈની પૂજા કે વંદન હું કરતી નથી. શ્રેષ્ઠ હાથી પર ચડેલો મનુષ્ય કદાપિ ગધેડાની પીઠ પર બેસવા ન જાય. પાખંડીઓના દંભથી ભરપૂર એવી તેની વાણી જ્યારે જાણવામાં આવી ગઈ, એટલે તે રૂપ બદલીને કુષ્ઠી સાધુનું રૂપ કરીને ફરી આંગણામાં આવ્યો. સાધુ દેખી અતિતુષ્ટ થએલ તે ઉભી થઈ અને રોમાંચિત થએલા દેહવાળી નમસ્કાર કરીને સાધુને આવવાનું પ્રયોજન પૂછયું. એટલે સાધુ કહે છે કે, “હે ઉત્તમ શ્રાવિકા ! તારા પુત્રોના પ્રવાસ માટે તેં પાન કરાવ્યા છે. તેમાં ઘણા કિંમતી પકાવેલ તેલની ત્રણ બરણીઓ છે. અમને વૈદ્ય કહેલું છે, તો કુષ્ઠવ્યાધિવાળા સાધુ માટે તેમાંથી એક આપો. અહો ! મારા ઉપર મહાકૃપા કરી મને લાભ આપ્યો. તેલની બરણી જ્યાં તે ગ્રહણ કરે છે, તો તે ભાજન ભાંગી ગયું અને સર્વ તેલ ઢોળી નકામું થયું. એટલે બીજો સીસો લાવી, એટલે તે પણ ફુટી ગયો. ત્રીજાની પણ તેવી જ અવસ્થા થઇ, તો પણ તેના ચિત્તમાં કિંમતી બરણીઓ ફુટી ગઈ તેની લગાર ચિંતા નથી, પરંતુ આ ચિંતાતુર સાધુને કેવી રીતે સારો કરવો ? તેલપાક તો ફરી કરી લેવાશે.
જ્યારે ઇન્દ્રના વચવાનુસાર અકંપિત ચિત્તવાળી સુલસાને જાણી, એટલે તેજસ્વી સુંદર હાર પહેરેલ, જેણે મણિના કંડલ-મંડળથી કપોલ પ્રકાશિત કરેલા છે એવો દેવ બનીને તે કહે છે કે, “હે શ્રાવિકા ! તું જગતમાં જયવંતી વર્તે છે. તારું સમ્યક્ત અજોડ છે, તલના ફોતરા જેટલું અલ્પ પણ ચલાયમાન કરી શક્યો નથી. અવધૂત અને સાધુનું રૂપ કરી તારી પરીક્ષા કરવા આવ્યો હતો. ઈન્દ્રની સભાનો વૃત્તાન્ત કહીને તે કરતાં પણ તમે અધિક મસ્તકે ચડાવવા યોગ્ય છો. તમે ભારમાં નિર્મળ નામના તીર્થંકર થવાના છો. તેથી હું વંદના કરું છું, અસાધારણ સમ્યક્તથી પવિત્ર ચિત્તવૃત્તિવાળી ઈન્દ્રથી પ્રાપ્ત થએલ કીર્તિવાળી હે સુલસે! હરિ-ઇન્દ્ર પણ તમારી સ્તુતિ કરે છે, તેથી તમને નમસ્કાર થાઓ. તુષ્ટમાન તે દેવે બત્રીશ પુત્ર પ્રાપ્ત કરવા સમર્થ બત્રીશ દિવ્ય ગુટિકાઓ આપી અને તે દેવલેકમાં ગયો.