________________
૪૦૭
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ ખંડિયારાજા પોત-પોતાના સ્થાનમાં સ્થાન જમાવીને રહેલા છે. એટલામાં શ્રેણિક રાજાને પ્રદ્યોતની સાથે અતિમહાન યુદ્ધ થયું. ત્યારપછી કોઈક દિવસે અભયકુમાર મહામંત્રીએ તેની બુદ્ધિનો ભેદ કરાવવા માટે પ્રદ્યોત રાજાને એક લેખ મોકલ્યો, તમારા સર્વ ખંડિયા રાજાઓને શ્રેણિકરાજાએ લાલચ આપીને ફોડી નાખેલા છે, આ વાત તદ્દન સાચી છે. એ સર્વે એકઠા મળીને નક્કી તમને શ્રેણિકને અર્પણ ક૨શે. આ વાતમાં શંકા હોય તો અમુક રાજાના પડાવમાં(૨૫૦) અમુક સ્થાને ખોદાવીને તપાસ કરાવજો.' તે ખોદાવ્યું તો સોનામહોર ભરેલા કળશો જોયા એટલે પ્રદ્યોત એકદમ પલાયન થવા લાગ્યો.
અગ્નિથી વૃક્ષો બળી જાય અથવા ખડી જાય, પરંતુ પાણીના પ્રવાહમાં તો મૂળમાંથી ચાલ્યા જાય, તેમ નિર્મલ બુદ્ધિથી શત્રુઓ પણ મૂળમાંથી ઉખડી જાય છે. તેના માર્ગને અનુસરનારા રાજાને શ્રેણિકે પોતાના હાથથી વેરવિખેર કર્યા. ઉજ્જૈણી નગરીએ આ રાજાઓ પહોંચીને પ્રદ્યોતને સાચી પ્રતીતિ કરાવે છે કે, ‘હે સ્વામી ! આ પ્રપંચ અમે નથી કર્યો, પરંતુ આ સર્વ કરાવનાર અભયની બુદ્ધિ છે. જ્યારે નિશ્ચય થયો, ત્યારે કોઇક સમયે પ્રદ્યોત રાજા સભામાં કહે છે- ‘એવો કોઈ બુદ્ધિશાળી છે કે, જે અભયને મારી પાસે લાવે.’ તે વાતનું બીડું એક ગણિકાએ ઝડપ્યું અને કહ્યું કે, ‘તે માટે માગું તે સગવડ આપો.’ તો રાજાએ માગણી પ્રમાણે મધ્યમ વયની સાત વેશ્યાઓ તેમજ સહાયક તરીકે મોટીવયના પુરુષો આપ્યા. વળી ઘણું શંબલ-ભાતુ આપ્યું, સાધ્વી પાસે જઈને કપટ શ્રાવિકાનો અભ્યાસ કર્યો. શહેર, નગર ગામ વગેરે યાત્રાસ્થળે ભ્રમણ કરવા લાગી. દરેક સ્થળે દેવોને વંદન અને ખાસ કરીને જેજે નગરમાં મુનિઓ-શ્રાવિકો હોય, ત્યાં ત્યાં જાય. ઘણી પ્રસિદ્ધિ પામી.
૯૪. અભય અને કપટી વેશ્યા શ્રાવિકાઓ
ક્રમે કરી રાજગૃહમાં પહોંચી. બહારના ઉદ્યાનમાં ઉતરી, નગરનાં ચૈત્યોની ચૈત્યપરિપાટી કરવી શરુ કરી. ઘર-ચૈત્યની પારિપાટીમાં અભયકુમારના ઘર-મંદિરમાં પ્રવેશ કરતાં ‘નિસીહિ' મોટા શબ્દથી બોલવાપૂર્વક વિધિથી ગૃહ-પ્રવેશ કરતી વખતે આભૂષણો પણ છોડી દીધાં. તેમને જોઇ અભયે ઉભા થઈ આનંદ પામી કહ્યું કે, ‘નિસીહિ કરનાર શ્રાવિકાનું સ્વાગત કરું છું.' ગૃહ-ચૈત્યો બતાવ્યાં, ત્યાં દેવવંદન કર્યું. ત્યારપછી અભયને પણ નમીને ક્રમસર આસન ઉપર બેઠી. તીર્થંકર ભગવંતોના જન્માદિક કલ્યાણક ભૂમિઓને વિનયથી નમાવેલા શરીરવાળી, જિન પ્રતિમાઓને મહાવિનય પૂર્વક વંદન કરે-કરાવે છે. ‘તમે ક્યાંથી આવો છો અને કોણ છો ? તેના પ્રત્યુત્તરમાં કહે છે કે-અમે અવંતિમાં અમુક વિણકની ભાર્યાઓ છીએ. તેમનું મૃત્યુ થવાથી અમોને વૈરાગ્ય થયો છે, અમારે દીક્ષા
