________________
૩૬૬
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ પ્રયોગોથી જે ગૃહસ્થ એવા કામદેવ શ્રાવકને તપોગુણથી ચલાયમાન કરવા સમર્થ ન થઈ શક્યા, કામદેવના તપોગુણને છોડાવવા અસમર્થ બન્યા, તો પછી આગમના અર્થને જાણનાર એવા સાધુઓએ તો અવશ્ય ઉપસર્ગોમાં ક્ષોભવાળા ન થવું. તે કામદેવની કથા આ પ્રમાણે છે૮૨. ઘર્મની દઢતામાં કામદેવ શ્રાવકની કથા| શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામીના જન્મકલ્યાણકથી મનોહર એવી શ્રી ચંપાપુરી નગરીમાં પહેલાં અનેક શત્રુનો પરાભવ કરનાર જિતશત્રુ નામનો રાજા હતો. તથા અતિઅદ્ભુત એવી વિભૂતિથી ચડિયાતો કામદેવ નામનો ઘણી ધનસમૃદ્ધીવાળો શેઠ હતો, સમગ્ર શીલાદિગુણોના
સ્થાનભૂત ભદ્રા નામની તેને ભાર્યા હતી. પાંચસો ગાડાં, પાંચસો હળ વહન કરતો હતો, દશહજાર ગાયો એક ગોકુળમાં હોય તેવાં દશ ગોકુળો તેને હતાં. તેમજ ઘર, હાટ-દુકાન, દાસ-દાસી, ઘોડા, નાના ઘોડા, ખચ્ચરો, ગધેડો, ઉટ વગેરે તિર્યંચોની સંખ્યા અગણિત હતી. વધારે શું કહેવું ?, ઘણો મોટો આરંભ હતો.
કોઇક સમયે પુર, નગર, ગામ, ખાણ, ખેડ, મડંબ આદિથી શોભાયમાન પૃથ્વીમાં વિચરતા વિચરતા મહાવીર ભગવંત એક સમયે ત્યાં આવી પહોંચ્યા નગર લોકોની પર્ષદા બહાર નીકળી ભગવંત પાસે આવી. પ્રભુએ સજળ મેઘના શબ્દ સરખી ગંભીર ધીર દૂધ સાકર કરતાં અતિમધુર વાણીથી દેશના શરુ કરી. જેમ આ પાર વગરના ખારા સંસારસમુદ્રમાં લાંબા કાળથી ભ્રમણ કરતા મનુષ્યોને યાનપાત્ર સમાન જિનધર્મની પ્રાપ્તિ મુશ્કેલ છે. પ્રાણાતિપાત વગેરે પાપસ્થાનકોની સર્વથા વિરતિરૂપ પાંચ મહાવ્રતો સ્વીકારવાં તે સાધુનો ધર્મ છે. તેમ જ ક્ષમા, નમ્રતા, સરળતા, નિર્લોભતા, તપ, સંયમ આદિ પ્રવચનમાતાઓમાં સુંદર ઉપયોગવાળો, કપટથી સર્વથા રહિત આ સાધુધર્મ મોટો ધર્મ છે. વળી બીજો પાંચ અણુવ્રતરૂપ, મૂલગુણ અને સાત ઉત્તર ગુણો અને શિક્ષાવ્રતો સહિત સારા સત્ત્વગુણથી યુક્ત બીજો શ્રાવકધર્મ છે. વળી તે શ્રાવકધર્મમાં રહેલો ગુરુ-દેવની સેવાભક્તિ કરવામાં હંમેશા પરાયણ હોય, સુપાત્ર અનુકંપાદાન કરવામાં પ્રીતિવાળો હોય, સમતા, દાક્ષિણ્ય, ખેદ વગરની ચિત્તવૃત્તિવાળો શ્રાવકધર્મ ભાગ્યશાળી આત્માઓ પ્રાપ્ત કરે છે, જે વિશેષ ભાગ્યશાળી હોય, તે પ્રાપ્ત કરીને પાલન કરનાર થાય છે અને તેનાથી પણ અધિક ભાગ્યશાળી હોય તે ચોક્કસ ફળ મેળવીને શ્રેષ્ઠ સર્વ વિરતિનું મહાફળ મેળવનાર થાય છે, દેશના પૂર્ણ થયા પછી યોગ્ય સમયે દેવાધિદેવ મહાવીર ભગવંતના ચરણમાં નમસ્કાર કરીને કામદેવ શ્રાવક વધતી શ્રદ્ધાપૂર્વક સરળતાથી વિનંતિ કરવા લાગ્યા કે, “હે સ્વામી ! હું શ્રમણ ધર્મ કરવા માટે અસમર્થ હોવાથી મારા પર મહાકૃપા કરીને મનોહર સુંદર