________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૩૪૫
શું તેઓને ચંચલ તરંગોના વેગથી ઝબકતો ચંચલ જલ-ચંદ્ર જોવામાં આવ્યો નથી ?, શું તેઓને ક્ષણવિનાશી ચંચલ વિજળી સ્વપ્નમાં પણ જોવામાં આવી નથી ? શું તેઓને પાણીનો પરપોટો ક્યાંય કલ્પના છેડા સુધી સ્થિર જોવામાં આવ્યો છે ? જેના વડે ભોળા માણસો આ પુરુષના આયુષ્યમાં સ્થિરમતિને કરે છે.’
હે સન્તો ! સત્ અને અસત્તા વિવેચકપણાથી મનોહર, વિદ્વાનોને સદા ચાહતી આ ધીરતા, વિવેક રહિત મનવાળાના સંગને ચાહતી નથી જ; જો આપ જેવા પણ આ ધીરતાના સ્થાન ન થાય, તો ચંદ્ર-કલાનો સંવાદ ક૨ના૨ી ક્ષીણ થતી આ બિચારી ધીરતા ક્યાં જાય "
એ પ્રમાણે દેખીને અને સાંભળીને ઓસરી ગએલા શોક-ઉન્માદવાળા હળધર-બલદેવ કૃષ્ણના શરીરને પેલા દેવ સહિત સુગંધી વસ્તુઓથી સત્કાર-સંસ્કાર કરે છે. એટલામાં નેમિજિને તેનો દીક્ષા-સમય જાણ્યો. આ સમયે આકાશ માર્ગેથી એક વિદ્યાધરને દીક્ષા આપવા ભગવંતે મોકલ્યા. હે રામ ! જિનેશ્વર ભગવંતે મને તમારી પાસે દીક્ષા આપવા મોકલ્યો છે, માટે આ શોક-શલ્યનો ત્યાગ કરો અને પ્રવ્રજ્યાનો સ્વીકાર કરો. આ પ્રવ્રજ્યા જ શોકરૂપ અંધકારનો નાશ કરવા માટે અપૂર્વ સૂર્ય સમાન છે. ખારો સંસાર-સમુદ્ર તરવા માટે રત્નથી ભરેલ નાવડી સરખી આ પ્રવ્રજ્યા છે.
આવા પ્રકારનું ચારણમુનિના શ્રેષ્ઠ વચનામૃતનું પાન કર્યું અને બલભદ્રે કલ્યાણકારી નિરવઘ પ્રવ્રજ્યા અંગીકાર કરી. તેમની પાસે છ પ્રકારનાં આવશ્યકસૂત્ર અને અર્થ ભણી ગયા. વળી ૧-૨-૩ વગેરે માસાદિકની તીવ્ર તપશ્ચર્યા અને કઠોર ચારિત્ર પાલન કરવા લાગ્યા.(૫૦) પારણાના દિવસે તુંગિય પર્વતપર રહેલી નગરીઓમાં જંગમ કલ્પવૃક્ષ સમાન, અથવા મૂર્ત ચારિત્રના પરિણામ સરખા પ્રવેશ કરતા હતા. બલભદ્ર મુનિનું રૂપ દેખીને નગરાદિકમાં તરુણીવર્ગ અતિ સજ્જડ કામદેવના ઉન્માદમાં વિશેષ પરવશ બની જાય છે.
'બલભદ્રમુનિ નગરમાં આવેલા છે' એમ સ્ત્રીવર્ગ જાણે, એટલે પોતાનાં ઘરનાં કાર્યો અધુરાં પડતાં મૂકીને વસ્ત્ર પણ અર્ધું પહેરેલું, અર્ધું હાથમાં પકડીને, વળી કમ્મર પર પહેરવાનું વસ્ત્ર હાથમાં પ્રગટ પકડીને, વળી કેટલીક કંચુક પહેર્યાં વગર ગમે તે બીજાં વસ્ત્ર પહેરીને તેમની પાસે માર્ગમાં જોવા નીકળી પડતી હતી. વળી બીજી સ્તનપાન કરાવતી કોઈ સ્ત્રીઓ બાળકને છોડીને અને ભૂમિપર જેમ તેમ મૂકીને એકદમ તેને જોવા નીકળી પડતી હતી. વળી બીજી કોઈ બાલક સાથે પાણી ભરવા કૂવા પર ગઈ હોય. પણ બળભદ્રનું રૂપ જોવામાં આકુળ થએલી ઘડાના કંઠને બદલે બાળકના કંઠમાં દોરડીની ગાંઠ આપે છે.