________________
૨૩૮
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ ઉપર વગર સંકોચે આસન જમાવી બેસી ગયા. જેઓને પિંછાંની કળા કરતાં આવડે છે. એવાં મોરનાં બચ્ચાઓ સરોવરમાં જળપાન કરીને તેને પીઠ આપતા નથી, તે તેમનો સ્વભાવજ કહી આપે છે.” તે શિષ્યો જે પ્રમાણે ગુરુનો વંદનાદિ વિનય કરતા હતા, તે પ્રમાણે જ વજમુનિનો વિનય કરતા હતા. તેઓ પણ દઢ પ્રયત્નપૂર્વક સર્વને વાચના આપતા હતા. વળી જે અલ્પબુદ્ધિવાળા હતા, તેઓ પણ તેના પ્રભાવથી વિષમરૂપવાળા આલાપકો મનમાં સ્થિરપણે સમજવા લાગ્યા.
ભણનાર સાધુઓ વિસ્મય મનવાળા થઇ પોતે આગળ ભણી ગયેલા આલાપકો પણ જેમાં પોતાને ઓછી સમજણ પડેલી, તેવા અનેક આલાપકો પૂછવા લાગ્યા. જેમ જેમ કોઈ પૂછે છે, તેમ તેમ દક્ષતાથી અલના પામ્યા વગર તરત જ જવાબ આપવા લાગ્યા. આનંદિત ચિત્તવાળા તેઓ માંહોમાંહે કહેવા લાગ્યા કે, “જો કેટલાક દિવસે ગુરુમહારાજ ત્યાં જ સ્થિરતા કરે, તો આપણો આ શ્રુતસ્કંધ જલ્દી સમાપ્ત થાય, અને ગુરુ પાસે તો લાંબા સમયે પૂર્ણ થશે. વજમુનિ એક જ પોરિષીમાં તે સર્વને વાચના આપે છે. તેથી ચિંતામણિરત્ન કરતાં પણ અધિક અત્યન્ત સર્વને માન્ય બન્યા. નિર્મલ મણિદર્પણતલમાં જેમ રૂપનાં પ્રતિબિંબો એકદમ પડે, તેમ નિર્મલગુણોવડે નિર્મલ સ્વરૂપવાળા સજ્જનનાં હૃદયોમાં વજનાં વાચનાનાં વચનો તે પ્રમાણે પ્રતિબિંબિત થયાં.
વજમુનિના ગુણો સાધુ-સમુદાયમાં જાણવામાં આવ્યા, આચાર્ય ભગવંત પણ પાછા આવી ગયા. હવે બાકી રહેલ શ્રત પણ એને ભણાવવું એમ મનમાં કરેલા સંકલ્પવાળા સિંહગિરિએ ચરણમાં પડેલા સાધુઓને પૂછ્યું કે, “તમારો સ્વાધ્યાય સુખપૂર્વક થયો ?' ત્યારે અતિપ્રસન્ન વદનકમળવાળા તે સાધુઓ કહેવા લાગ્યા કે, “આને જ અમારા વાચનાચાર્ય બનાવો.” ત્યારે ગુરુએ કહ્યું કે, “આ (વજ) તમારા મનોરથોને પૂર્ણ કરનાર જરૂર થશે. અત્યારે તો માત્ર આ ગુપ્ત ગુણગણવાળો તમારાથી પરાભવ ન પામે, અજાણપણામાં આ જ્ઞાનીની રખે તમે આશાતના ન કરી બેસો, તમોને એ ખાત્રી કરાવવા માટે અમે બીજે ગામ ગયા હતા. નહિ પ્રગટ થયેલા ગુણોવાળો સમર્થ પુરુષ પણ કોઇ વખત તિરસ્કાર પામે છે, કાષ્ઠની અંદર છૂપાયેલ અગ્નિ લંઘન કરી શકાય છે, પણ સળગેલો અગ્નિ સંઘી શકાતો નથી.” અત્યારે તો શ્રુતવાચના આપવા માટે યોગ્ય નથી. કારણ કે (યોગવહન-તપ વિનય કર્યા વગર) કાનની ચોરીથી સાંભળીને તેણે શ્રુત ગ્રહણ કરેલું છે.”
'ઉત્સાર કલ્પની ટૂંકી વિધિથી તેને હું વાચના દેવા લાયક કરીશ, પછી પ્રથમ પોરિષીમાં આ ભણાવવા માટે શક્તિમાન થશે. અત્યંત બુદ્ધિશાળી હોવાથી તે જેટલું ગ્રહણ કરે, તેટલું શ્રત આપવા લાગ્યા.એમાં દિવસનું પ્રમાણ ગણ્યા સિવાય આચાર્ય
