________________
૩૧૪.
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ ત્યારે રાજા જાતે જ સાધુની પાસે આવ્યા.
પોતાના સગા ભાઈને ઓળખ્યા, ત્યારે તે વિસ્મય પામેલા મનવાળો થયો. ઘણા લાંબા કાળે દર્શન થયાં હોવાથી હર્ષથી રોમાંચિત ગાત્રવાળો તે ચરણ-કમળમાં પ્રણામ કરતો હતો, ત્યારે ભાઈમુનિએ ઠપકો આપતાં કહ્યું કે - “ચન્દ્રાવતંસકુલમાં ઉત્પન્ન થએલા મારા બન્યું અને તને આ યોગ્ય છે કે, જિનશાસન વિષે ભક્તિ પણ ભૂલી ગયો, અથવા ભક્તિની વાત બાજુ પર રાખ, પરંતુ તારા પોતાના તોફાની પુત્ર છે, જે મુનિવર્ગને વિડંબના પમાડવાના એકચિત્તવાળા તેને પણ તું શિક્ષા કરતો નથી ? ત્યારે ફરી પણ ચરણ-કમળને કેશરૂપ વસ્ત્રથી લૂછતો પોતાના પુત્રના અવિનીતપણાને ખમાવે છે, તેમ જ પોતાના પ્રમાદની નિંદા કરે છે. (૯૦)
કોળાના ફળ તરફ કોઈ સજ્જન પુરુષ આંગળી બતાવતા નથી અને જો બતાવે તો તે ફળનો ત્યાગ કરે છે અને ક્ષીણ થવા લાગે છે. અર્થાત્ આપણા કુળ તરફ “કોઈ તોફાની રાજપુત્ર છે” એમ કોઈ આંગળી કરે તો કુળનું પરિણામ કેવું આવે ? પોતાના પુત્રને સાજો કરવાની દિીન વચનોથી વારંવાર વિનંતિ કરે છે. | મુનિએ કહ્યું કે, જો તેઓ પ્રવ્રજ્યા લે, તો નક્કી સાજા કરું. ત્યાં જઇને પુત્રને પૂછે છે, . પરંતુ ઉત્તર દેવા સમર્થ થઇ શકતા નથી, માત્ર તદ્દન નિશ્ચલ અંગવાળા તેના સન્મુખ ટગમગ જોયા કરે છે. મુનિને ત્યાં લાવ્યા. મુખને સાજું કરીને કહ્યું કે, જો જિનદીક્ષાની શિક્ષાનો સ્વીકાર કરે, તો જ તને આ દુઃખમાંથી છૂટકારો મળે. જ્યારે દીક્ષાની ઇચ્છા પ્રદર્શિત કરી, એટલે તે મુનિએ બંનેને સાજા કર્યા. પર્વત જેવા મોટા ભારનો આરોપણ કરવા રૂપ તેઓને દીક્ષા આપી. હવે મુનિચંદ્ર રાજાને વિશેષ પ્રકારે ઉપદેશ આપતાં કહે છે કે, “તું પણ સુંદર ધર્મનું સેવન કરતો નથી, તો નરજન્મમાં અહિં કયું સુખ છે ?'
"પંડિત પુરુષોએ મનુષ્ય જન્મમાં ગર્ભથી માંડીને જે સુખ કહેલું, તે સાંભળ, ગર્ભની અંદર વાસ કરવો તે નરકના દુઃખની સરખું જ દુઃખ હોય છે. જે માટે કહેલું છે કે – ‘અગ્નિ વર્ણવાળી તપાવેલી સોયો દરેક રોમછિદ્રમાં ભોંકવામાં આવે, તેના કરતાં ગર્ભાવાસમાં મનુષ્યને આઠગણું દુઃખ હોય છે. ગર્ભમાંથી જ્યારે મનુષ્ય યોનિયંત્ર દ્વારા બહાર નીકળે છે, ત્યારે તે ખરેખર ગર્ભાવાસ કરતાં અનંતગણું દુઃખ ભોગવનારો થાય છે. વળી બાલ્યવયમાં મૂત્ર અને વિષ્ટામાં રગદોળાવું પડે છે, યૌવનવયમાં બીભત્સ રતિસેવન ક્રીડામાં, વૃદ્ધાવાસમાં શ્વાસ, ઉધરસ કે તેવા રોગોથી પીડા પામે છે, કોઇપણ સ્થાનમાં કદાપિ સુખ મેળવતો નથી. (૧૦૦) પ્રથમ વયમાં વિષ્ટાનો ડુક્કર, ત્યારપછી કામ ભોગવનાર ગધેડો, છેલ્લી વૃદ્ધવયમાં ઘરડી કોઈ ન સંઘરે તેવી ગાય, પુરૂષ કોઈપણ વખત પુરૂષ હોતો નથી ક્ષણમાં અનંતી
