________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરનુવાદ
૨૨૩ હાથમાં દંડ, ચાબુક, ઢેફાં વગેરે ફેંકવા લાગ્યા, અપમાનના શબ્દો બોલવા લાગ્યા, પરંતુ મુનિના શરીરની રક્ષા કરનાર તે યક્ષે સર્વેને દૂરથી થંભાવી દીધા અને કેટલાકને પકડી લીધા. છેદાએલા વૃક્ષો માફક તેઓ ધરણી પર ઢળી પડ્યા, કેટલાકને તાડન કર્યા, વળી બીજાઓને પ્રહાર મારીને હણ્યા, કેટલાકને મુખથી લોહી વમતા કર્યા. આ ભટ્ટચટ્ટોને ભૂમિ પર આળોટતા દેખીને ભયથી કંપાયમાન હૃદયવાળી-ભદ્રા રુદ્ર સાથે વાત કરતાં કહેવા લાગી કે, “આ સાધુને ઓળખ્યા કે કેમ ? આ તે છે કે, તે વખતે હું સ્વયં વરવા આવી હતી અને મને છોડી દીધી, સિદ્ધિસુંદરીમાં ઉત્કંઠિત મનવાળા તે દેવાંગનાઓને પણ ઇચ્છતા નથી.
અતિતીવ્ર તપમાં પરાક્રમ કરીને સમગ્ર માનવ અને દેવ-સમુદાયને વશ કરનાર, ત્રણે ભુવનના પ્રાણીઓ જેના ચરણાગ્રમાં પ્રણામ કરે છે, વિવિધ પ્રકારની અનેક લબ્ધિથી સમૃદ્ધ (૭૫) ક્રોધ, માન, માયા, લોભ, પરિષહ-શત્રુઓ ઉપર જય મેળવનાર, મહાસત્ત્વાળા, પાપ-પ્રસરનો અંત કરનાર, જેની અનંત યશ-જ્યો—ા ફેલાએલી છે, અગ્નિ માફક રૂઠેલાં ધારે તો ભુવનને બાળી મૂકે, પ્રસન્ન થાય તો તમારું રક્ષણ કરે. આ પ્રમાણે તાડન કરતા તમે જ નક્કી મૃત્યુ પામવાના છો. જો તમારે હવે જવવાનું પ્રયોજન હોય, તો તેમના ચરણમાં પડીને આ મહર્ષિને પ્રસન્ન કરો.”
આ પ્રમાણે ભદ્રાવડે કહેવાએલા તે મુનિને નમસ્કાર કરવા પૂર્વક કહેવા લાગ્યા કે, 'હે ભગવંત !
અમોને ક્ષમા આપો. આ લોકમાં મુનિસિંહો પ્રણામ કરનાર પ્રત્યે વાત્સલ્ય રાખનાર હોય છે. હવે તે મુનિ તેમને કહે છે કે, “સંસારનાં કારણભૂત એવા કોપને કોણ અવકાશ આપે ? ખાસ કરીને જિનવચન જાણનાર તો કદાપિ કોપને સ્થાન આપે જ નહિ. (૮6) મારા પ્રત્યે ભક્તિભાવ ધરાવનાર યક્ષે આ ભટ્ટને આ પ્રમાણે શિક્ષા કરી છે. તો તમે તેને વિનંતિ કરી કહો, જેથી તમને સારા કરે.” ઘણા પ્રકારે તેવાં તેવાં વિધાનો-પૂર્વક આદરસહિત સાધુને વારંવાર વિનંતિ કરી, ત્યારે યક્ષે બ્રાહ્મણોને સારા કર્યા.
ત્યારપછી મહાભક્તિપૂર્વક તે તપસ્વીને પ્રતિલાવ્યા, મુનિએ ઘણા ગુણવાળું નિર્દોષ હોવાથી એષણીય તરીકે ગ્રહણ કર્યું. તે સમયે આકાશસ્થળથી એકદમ પાંચ દિવ્યો પ્રગટ થયાં. તેવું આશ્ચર્ય દેખીને અનેક લોકો અભિમાન-રહિત થયા. અમૃતની નીક-સમાન મુનિની દેશનાથી ઘણા પ્રતિબોધ પામ્યા અને ભૂમિદેવ” એવું બ્રાહ્મણનું નામ સાર્થક કર્યું. (૮૫)
