________________
૧૩૭
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ શ્રાવિકાનાં વ્રતોનું પાલન કરવું, ભાવનાઓ ભાવવી, અતિતીવ્ર તપ તપવું, સુવિહિત સાધુઓ પાસે જઇ ઉપદેશ-રસાયણનું સદા પાન કરવું, ગુરુવંદન, દેવવંદન, પ્રતિક્રમણ, પચ્ચક્ખાણ વગેરે ક્રિયામાં ઉદ્યમ કરે છે.’
ભવદેવ - ‘તો તેને આંખથી નિહાળું.'
શ્રાવિકા - ‘અશુચિવાળી તેને નિહાળવાથી શો લાભ ? અથવા તો મને દેખી, એટલે તેને જ દેખેલી માનો. વધારે શું કહેવું ? જે હું છું તે જ એ છે, તે છે એ જ હું છું, બંનેનો આત્મા જુદો નથી.'
ભવદેવ - ‘તો એમ સ્પષ્ટ કહી દે કે, હું જ તે નાગિલા છું. હે શ્રાવિકા ! તું જ નાગિલા હોવી જોઇએ.'
શ્રાવિકા - ‘ચોક્કસ અતિપ્રૌઢ બ્રહ્મચર્યને ધારણ કરનારી, ચરબી, માંસ, વિષ્ટા આદિ અશુચિપૂર્ણ ચામડાની ધમણ-પખાળ સરખી હું પોતે જ નાગિલા છું. મારી ગુરુણીએ કહેલી એક કથા હું તમને કહું છું, તે તમે સાવધાન થઇને સાંભળો અને આવું સાધુપણું તમે હારી ન જાવ.'
૫. નાગિલાનો હિતોપદેશ -
કોઈક સમયે તત્કાલ વિધુર બનેલો વૃદ્ધ બ્રાહ્મણ પુત્રને લઇને નગરભંગ થવાના કારણે ઘરની બહાર નીકળી ગયો. મોક્ષસુખની અભિલાષાવાળા, સાધુ પાસે ધર્મશ્રવણ કરી ઉત્પન્ન થયેલી સન્મતિવાળા તેણે દીક્ષા અંગીકાર કરી. તે દવિધ ચક્રવાલ સામાચા૨ીનું પાલન કરતા હતા, કઠણ ક્રિયાઓ કરતા હતા. તેનો જે પુત્ર સાથે સાધુ થયો હતો, તે ઠંડા આહાર, સ્વાદ-૨સ વગ૨નું ઉકાળેલું જળપાન કરવું, પગમાં પગરખાં ન પહેરવાં, કઠણ પથારીમાં શયન ક૨વું, નાવા-ધોવાનું મળે નહિં. આ વગેરે કઠણ સાધુચર્યાથી મનમાં ખેદ અનુભવતો પિતાજીને કહેવા લાગ્યો કે - ‘હે ખંત ! આ ઠંડું ભોજન મને નથી ભાવતું અરસ-વિરસ જળપાન કરી શકતો નથી.' ઇત્યાદિક બોલતો હતો, ત્યારે વૃદ્ધ પિતાએ કેટલોક સમય જયણાપૂર્વક તેને માફક આવે તેવા પ્રકારના આહાર-પાણી લાવી આપ્યા. એમ કટલોક સમય સંયમમાં પ્રવર્તાવ્યો. કોઈક સમયે પુત્રે કહ્યું કે - હે ખંત ! કામદેવના બાણ ભોંકાવાથી જર્જરિત શ૨ી૨વાળો હું હવે સ્ત્રી વગર ક્ષણવાર પણ પ્રાણ ધારણ કરવા સમર્થ નથી.' એટલે પિતાએ પુત્રનો ત્યાગ કર્યો. ‘અસંયત જીવની સારસંભાળ કરવાથી સર્યું.' જે કારણથી કહ્યું છે કે - જિનેશ્વર ભગવંતોએ એકાંતે કોઇ પણ વસ્તુની અનુજ્ઞા કે પ્રતિષેધ કર્યા નથી, માત્ર મૈથુનભાવને છોડીને. કારણ કે મૈથુનક્રીડા રાગ-દ્વેષ વગર બની શકતી
