________________
૧૮૨
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ કેટલાક દિવસ પછી પિતાએ પુત્રને કહ્યું કે, “આગળ તેં કબૂલ કરેલ ૨૦૦ સોનામહોર મને આપ.” એટેલ પુત્ર પિતા સન્મુખ પણ “આવાવાવા” કહેવા લાગ્યો. ફરી માગ્યા તો પણ એમજ કહેવા લાગ્યો. કોપાયમાન પિતાએ મૂલનારા પુત્રને કહ્યું કે, “મને ઉપાય બતાવનારને પણ “આવાવાવા” કહે છે ?” ત્યારે પુત્રે કહ્યું કે, તમારી સાથે, તમારા પિતા સાથે અને દાદા સાથે આવાવાવા.” ત્યારપછી પિતા ત્યાંથી ઉભા થઈ પોતાના ઘરે ગયા. યોગરાજને બોલાવી કહ્યું કે, “તારી ચારસોએ દીનાર પાછી વાળી આપું, જો તેમાંથી બસો મને આપે તો. એટલે તેણે તે કબૂલ કર્યું, યોગરાજને કાનમાં ગુપ્તપણે કરવાનું કાર્ય જણાવ્યું. પછી યોગરાજ મૂળનાશ પાસે ગયો. જુહાર કરી તેણે કહ્યું કે - “હુ તારી પાસે કંઇ માગણી કરતો નથી. જો તમો મને સેવક તરીકે સ્વીકારો, તો હું આપની સેવામાં રહેવા તૈયાર છું.” તે પ્રમાણે કબૂલ કર્યું અને યોગરાજ પણ તેની આરાધના કરવા લાગ્યો અને વિશ્વાસપાત્ર બની ગયો.
કોઇક સમયે કાર્ય પ્રસંગે શેઠાણીને બહાર જવાનો અવસર આવ્યો, ત્યારે માર્ગમાં સહાયક તરીકે યોગરાજને આપ્યો. કોઇક છૂપા ઘરમાં શેઠાણીને પૂરી દીધાં. બહાર તાળું માર્યું. મૂળનાશ પાસે આવ્યો. “શેઠાણી ક્યાં ગયાં ?' એમ પૂછ્યું, પરંતુ તેનો ઉત્તર આપતો નથી, અતિઆગ્રહથી પૂછ્યું, ત્યારે બોલ્યો કે, “શેઠાણી કોણ ? તું કોણ છે?' બીજી વખત, ત્રીજી વખત એમ વારંવાર પૂછ્યું, ત્યારે આવેશથી “આવાવાવા” બોલવા લાગ્યો.
સામ, ભેદ વગેરે ઉયો પૂર્વક લોકોએ પૂછ્યું, તો પણ તે જ જવાબ આપવા લાગ્યો. ત્યારે લયનુડિ શેઠે કહ્યું કે, “એનું હોય તે સર્વસ્વ સમર્પણ કરે, તો જ શેઠાણી પાછાં મળશે, નહીંતર તારી સ્ત્રી ગઈ સમજવી.” તેની સોનામહોરો પાછી આપી, એટલે તેની પ્રિયા અર્પણ કરી. લયનુડિ શેઠને ૨૦૦ દીનારો આપી. થોડીક દિનાર કપડાં, ભોજનાદિ માટે પાસે રાખી, બાકીની દિનારો શંકરિકા દાસી ન જાણે તેમ ખાડામાં દાડી દીધી. કપડાં, ભોજનાદિ કાર્યમાં વધારે ખર્ચ કરતાં જોયા એટલે યોગરાજને પૂછયું કે, “તારી પાસે આટલી ધન-સંપત્તિ ક્યાંથી આવી ? સાચી હકીકત જણાવી, પણ છૂપાવેલું દ્રવ્યનું સ્થાન ન જણાવ્યું. પછી ઘરમાં ખર્ચ કરવા માટે શંકરિકાએ દ્રવ્યની માગણી કરી.
રાત્રે શંકરિકા ઊંઘવાનો ડોળ કરીને સૂતી હતી, ત્યારે તેણે તે સ્થાનમાંથી થોડુંક દ્રવ્ય તેમાંથી બહાર કાઢ્યું. ઉઠીને શંકરિકા પાછળ ગઈ એટલે દાટેલું ધનનું સ્થાન જાણી લીધું, બીજા દિવસે તે જ્યારે બહાર ગયો, ત્યારે તે ખાડામાંથી બાકીના સોનૈયા કાઢી લીધા અને ત્યાંથી ચાલી નીકળી. યોગરાજ પાછો આવ્યો. શંકરિકા દેખાણી નહિ, એટલે નિધાનસ્થાનકની તપાસ કરી તો સર્વ શૂન્ય દેખાયું. પોતે પણ સર્વથા ધન વગરનો થઇ ગયો.