________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૧૩૯ મંત્રણા કરતાં તોષ અને આવેશથી કહ્યું કે, “હે સુંદરી ! મેં તને આગળ કહેલું હતું કે, લક્ષ્મી સ્થિર પુરૂષોને પ્રાપ્ત થાય છે અને તે આવી ગઈ. હવે તું કાર્યમાં સ્થિર થા. જો ખડકી ચણી લીધી હોત અને દ્વાર બંધ હોત તો ખચ્ચરી અંદર પ્રવેશ કેવી રીતે કરી શકતે ? અને કૂતરી દ્વારમાં બેઠી હોત તો ભસ્યા કરતે, તો પણ લક્ષ્મી પ્રવેશ ન કરી શકતે. કૂતરી ભસતી હોય તો આપણી મેળે જ દ્વાર બંધ કરી દઈએ. યુવાન પુત્રના લગ્ન કર્યા હોત તો નક્કી પુત્રવધૂ પીયરમાં જઈ ધનની વાત જાહેર કરત. સ્વ કાર્ય નિર્વિઘ્ન પતી ગયું, જો કાર્યની મેં સ્થિરતા રાખી તો.”
હવે ઉંચી ખડકી તથા દ્વારમાં એક સારો દ્વારપાળ રાખો, વળી ઘણું ધન ખરચીને હવે પુત્ર-વિવાહ કરો.” પરંતુ સુંદર શેઠ એમ ઉતાવળા કાર્ય-સાધક ન બન્યા. એટલે સુંદરીએ કહ્યું કે, “હે પ્રાણનાથ ! હે ઉત્તમ ! ચિત્તને સ્થિરતામાં લગાડો.” ૪૨. ઉતાવળ કરનારની લક્ષમી નાશ પામે છે -
ઉતાવળો મનુષ્ય સિદ્ધ કરેલા કાર્યનો વિનાશ કરે છે. પાછળથી પસ્તાય છે, જેમાં વિષ્ણુ, કે જેનું કથાનક શ્રવણ કરવા યોગ્ય છે. ધનના અર્થી એવા કોઈ વિષ્ણુ નામના કુટુંબના અગ્રેસરે કોઈ દેવતાની આરાધના કરી. પ્રસન્ન થયેલા દેવે વિષ્ણુને કહ્યું કે - “સુવર્ણમય એવો મોર બનીને દરરોજ નૃત્ય કરતો હું એકાંતમાં તને એક મોરપીંછ આપીશ. તેનાથી તું શ્રીમંત બનીશ.” ‘તથતિ' - એમ કહીને તે દરરોજ સુવર્ણપીંછ મેળવતો ઋદ્ધિસમૃદ્ધ બન્યો અને સર્વથા વિલાસ કરવા લાગ્યો. કોઇક દિવસે તેણે વિચાર કર્યો કે, દરરોજ ત્યાં જઇને કોણ માગણી કર્યા કરે ? સર્વાગ મોરને જ પકડી લઉં !'
અન્ય કોઇ દિવસે નૃત્ય કરી રહેલા મોરને દેખીને તે તેને પકડવા દોડયો. તેને બે હાથથી પકડ્યો, એટલે કાગડો થઇને ઉડી ગયો, ત્યારથી માંડીને મોર સુવર્ણપીંછ આપતો નથી અને વ્યંતરદેવ દર્શન પણ આપતો નથી. એટલે વિષ્ણુ દરિદ્ર અને દીનમનવાળો બની ગયો. કહેવાય છે કે - “ઉતાવળ વગર કાર્યો કરો, ઉતાવળ કરવાથી કાર્યનો નાશ થાય છે. ઉતાવળ કરનારા મૂર્ખ મોરને કાગડો કરી નાખ્યો.” આ પ્રમાણે પદ્મશ્રીએ જંબૂસ્વામીને ઉતાવળ ન કરવા માટે વિનંતિ કરતાં જણાવ્યું કે, “અમારું તારુણ્ય છે, ત્યાં સુધી પ્રિય વિલાસવાળા ભોગો ભોગવો. ત્યારપછી તમારા પગલે અનુસરીને વૃદ્ધાવસ્થા પર્યત સર્વ શિક્ષાવાળીદીક્ષા અને સર્વે ગ્રહણ કરીશું.' 83.ઘર્મકાર્યમાં સ્થિરતા ઢીલ ન કરવી
ત્યારપછી જંબુસ્વામીએ કહ્યું કે - “હે પ્રિયા ! તમોએ કહેલું સર્વ મેં સાંભળ્યું. છતાં પણ
