________________
૧૭૮
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરનુવાદ પ્રારિક - ચોથે પ્રહરે પણ તે જ પ્રમાણે તેને બૂમ પાડીને જગાડ્યો, એટલે બોલ્યો કે, કંઈક ચિંતાનું ચિંતન કરું છું. આ મારા દેહરૂપ ગામમાં ઊંઘરૂપ પ્રિયાને વલ્લભ પ્રાહજ' નામનો ખેડૂત રહે છે. તેને નિદ્રા નામની પુત્રીઉત્પન્ન થઇ છે. હૃણુક્ર સાથે તેના લગ્ન થયાં છે. તેને વળી ઠીપ્રા નામની બેટી જન્મી છે, તેના વિવાહ કરવાની મૂંઝવણમાં પડ્યો છું.
યોગરાજ - હે ધિક્કારપાત્ર મૂર્ખ ! ઠીમાને ચંદક વર સુલભ છે, આમાં ચિંતા કરવા જેવું શું છે ? – એમ પ્રભાત થવાથી બંને આગળ ચાલ્યા એટલે સામેથી ચાલતા આવતા પુરુષોએ બેસવાનો ઘોડો ઝુંટવી લીધો, કે તમે દાણ-(ટેક્સ) આપ્યા વગર આ ઘોડો ખરીદ કર્યો છે. પલાણ માથે રાખ્યું. તેના ઉપર કલપિંગે છત્ર ધર્યું એવા યોગરાજે જેટલામાં નગરપ્રવેશ કર્યો, તેટલામાં લઇલઇ' નામનો કોટવાળ માથે પલ્લાણ અને તેના ઉપર છત્ર રાખેલું છે, એ જોઇને વિચારવા લાગ્યો કે, “આ વિચિત્ર સંયોગ કયા પ્રકારનો હશે ! એટલે કોટવાળે કહ્યું કે, કાં તો સ્થાન અગર પલાણ મને આપો. તેની પાસે સ્થાન ન હોવાથી પલ્લાણ આપી દીધું. જો ઘોડો મળશે, તો પલાણ મેળવી શકીશું.
આજની રાત્રિમાં તો ઘોડો અને પલ્લાણ બંને લૂંટાઇ ગયાં. ત્યારપછી “સર્વલૂડિ' નામના તલાર પાસે ફરીયાદ કરવા પહોંચ્યા. તેને ઘોડો અને પલ્લાણ ગૂમાવ્યાનો વૃત્તાન્ત નિવેદન કર્યો, જણાવ્યું કે, આજ રાત્રે નગર દરવાજે કોઇકે મારો પ્રાણાધિક ઘોડો અને પલ્લાણ પડાવી લીધાં. હું ચોરાયો-ચોરાયો. ઘોડો અને પલ્લાણ ગૂમાવ્યાં. તેણે કહ્યું કે, “હે મહાત્મા ! તે પડાવી લેનારને હું પકડી પાડીશ અને જરૂર તમારું પ્રયોજન હું સિદ્ધ કરીશ, પરંતુ ખાલી હાથવાળાની કાર્યસિદ્ધિ થતી નથી-અર્થાત્ કાર્ય નિષ્ફલ થાય છે
યોગરાજ - અહો નગરના કોટવાલ ! તમારી વાત સત્ય અને યથાર્થ છે. પરંતુ હાલ તો મારી પાસે કંઈ નથી, જો મારા કાર્યની સિદ્ધિ થશે, તો પ્રયોજન ઉચિત તમારી પૂજા જરૂર કરીશ.
સર્વલૂડિ - આ અદ્ભુત વસ્તુ વડે બનાવેલ શોભાવશું તમારું ભક્તિ કરવામાં ઉપયોગી વેષનું વસ્ત્ર ની બનાવટનું છે | યોગરાજ સમજી ગયા કે આને પહેરેલ વસ્ત્રની જરૂર જણાય છે, એટલે એકાંતમાં બીજું વસ્ત્ર પહેરી બદલાવીને, પહેરેલ વસ્ત્રની ઘડી કરીને તેને અર્પણ કર્યું. એટલે તેણે કહ્યું કે, “આજ સાંજ સુધીમાં તમારું કાર્ય પાર પાડી આપીશ.” ”
યોગરાજ – આ વાત પણ કેવી વિચિત્ર છે કે આપણી વસ્તુ ઝુંટવાઇ ગઇ છે, છતાં પણ દાન ઉપર દક્ષિણા, પડતાને પાટુ' એ ન્યાયે હજુઉપરથી લાંચ આપવી પડે છે ! આવા મારાં પહેરેલાં મેલાં વસ્ત્ર પણ સ્વીકાર્યા. ઠીક, હવે બીજું શું કરી શકીએ ? આશા
