________________
૧૩૪
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ છું. ત્યારે સાધુને કહ્યું તેવા ભોજનાદિ ભવદત્ત મુનિને પ્રતિલાલ્યા. નવવધૂના મુખની શોભા કરવામાં રોકાયેલ હોવા છતાં “ભાઈ મુનિને પ્રણામ કરીને તરત પાછો આવું છું” એમ કહી બહાર આવી ભવદત્તને પ્રણામ કર્યા. એટલે નાનાભાઇના હાથમાં પાત્ર સમર્પણ કરી મુનિ લઘુ બધુ સાથે ઉપાશ્રય તરફ ચાલ્યા. સ્નેહી સંબંધીઓ કેટલાક પાછળ વિદાય આપવા આવ્યા. સ્ત્રીવર્ગ થોડું ચાલી પાછો વળી ગયો. તેમની પાછળ પુરુષવર્ગે પણ પ્રણામ કરી ઘર તરફ પ્રયાણ કર્યું. આ સમયે ભવદેવે મનમાં વિચાર્યું કે, “મોટાભાઈ પાછા વળવાનું ન કહે, તો મારાથી પાછા કેવી રીતે વળાય ? બીજી બાજુ નવવધૂના મુખની શોભા કરવાનું કાર્ય અધુરું મૂકીને આવ્યો છું. હવે મોટાભાઈ પાત્ર પકડાવેલા નાનાભાઇને પૂર્વે ક્રીડા કરેલાં સ્થાનો બતાવતાં કહે છે કે, પહેલા આપણે અહિં રમતા હતા, અને પછી થાકીને ઘરે જતા હતા.” હવે ભવદેવ મનમાં વિચારે છે કે, “કોઇ પ્રકારે મોટાભાઈ મારા હાથમાંથી પાત્ર પોતાના હાથમાં લઈ લે, તો હું પાછો ફરું.’ આ વાત સાંભળતો સાંભળતો ભવદેવ ગુરુ પાસે જ્યાં આવી પહોંચ્યો એટલે ઉપાશ્રયમાં રહેલા મુનિઓ એકદમ બોલવા લાગ્યા કે, “આ તો નાનાભાઇને આજે જ દિક્ષા આપવાનો.”
શણગારેલા સુંદર વસ્ત્ર પહેરેલા અને આભૂષણોથી અલંકૃત કરેલાભાઇને સાથે લાવ્યો એટલે ભવદત્તે કહ્યું કે, “મુનિવાણી કોઇ દિવસ અન્યથા બને ખરી ?' આચાર્યે ભવદેવને પૂછ્યું કે, “હે વત્સ ! આ તારા મોટાભાઇ સાચી વાત કહે છે ?” મોટાભાઈ ખોટા ન પડે તેથી દાક્ષિણ્યથી ભવદેવે કહ્યું કે, “ભાઈ કહે તે બરાબર છે. લજ્જાથી દીક્ષા લીધી, પરન્તુ શરીરથી નવી પ્રવ્રજ્યાને અને મનમાં તો નવી ભાર્યાને ધારણ કરતો હતો. કલ્પવૃક્ષના પુષ્પની માળા સાથે પ્રિયાને મનમાં ધારણ કરતો બિચારો તે એકી સાથે પંચગવ્યરૂપ પવિત્ર વસ્તુને અને અપવિત્ર મદિરાને સાથે ધારણ કરતો હતો.
પુત્ર ભવદેવને પાછા ફરતાં ઘણો વિલંબ થવાથી માતા-પિતાએ તેની ખોળ કરી, લોકો પાસેથી જાણ્યું કે, “ભવદેવ દીક્ષા અંગીકાર કરી. શુભચિત્તવાળા મોટા ભાઇ ભવદત્ત મુનિ લાંબા કાળ સુધી દીક્ષા પાળી અનશન-પૂર્વક સમાધિ સહિત કાળ પામી સૌધર્મ દેવલોકમાં મોટા દેવપણે ઉત્પન્ન થયા. હવે નાનાભાઇ ભવદેવ પણ “અરે ! મારી પ્રિયા નાગિલા મારા પ્રત્યે સ્નેહ રાખનારી છે, હું તેને પ્રિય છું” એમ વિચારતો બબડતો પાળ તૂટવાથી સેતુબંધનું પાણીનું પુર બહાર નીકળી જાય, તેમ ભાઇની શરમ તૂટી જવાથી પોતાના સુગ્રામ નામના ગામે પહોંચ્યો. વિચારવા લાગ્યો કે, “મારા લાંબા કાળના વિરહાગ્નિથી બિચારી બળતીઝળતી કૃશ શરીરવાળી બની ગઇ હશે, વિવાહ સમયે મારા પ્રત્યે નવીન સ્નેહવાળી હતી, હવે તેને ઓળખીશ કેવી રીતે ?” એમ વિચારતો કોઈક મંદિરના દ્વારભાગમાં જેટલામાં
