________________
૧૫૪
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરનુવાદ માટે કહ્યું કે, “હે આર્યા ! હું વાત વિશેષથી જાણવાની ઇચ્છાવાળો છું. ત્યારપછી શરમથી સ્તબ્ધ બનેલો વધારે સાંભળવાની ઇચ્છા કરે છે. સાધ્વીજી પણ સમાન આકારવાળી બે મુદ્રિકાઓ બતાવતી તેમ જ કુબેરસેનાના પેટમાં દુઃખવું, ત્યાંથી માંડી યુગલજન્મ વગેરેને વૃત્તાન્ત પ્રતિપાદન કર્યો. આ વૃત્તાન્ત સાંભળી કુબેરદત્ત વૈરાગ્યવાસિત અંતઃકરણવાળો બની ચિંતવવા લાગ્યો કે, “મારા અજ્ઞાનને ધિક્કાર થાઓ છે, જેણે આવું અકાર્ય કરાવ્યું. ક્રોધાદિક સર્વ પાપો કરતાં પણ અજ્ઞાન ખરેખર મહાદુઃખદાયક છે, જેનાથી આવૃત થયેલ લોક હિતાહિત પદાર્થને જાણતો નથી. આવા પ્રકારનું શરમ ઉત્પન્ન કરનાવનાર નવીન અંજન સરખા શ્યામ કાદવનો લેપ લાગવાથી હવે હું મારું મુખ પણ બતાવવા સમર્થ નથી, શું હું આત્મહત્યા કરું ? હે આર્યા ! હવે હું સળગતા ભડકાઓવાળા અગ્નિમાં પ્રવેશ કરીશ, નહિતર આવા મહાપાપથી મારો છૂટકારો કેવી રીતે થાય ?' સાધ્વીએ કહ્યું કે, “હે ધર્મશ્રદ્ધાવાળા ઉત્તમ શ્રાવક ! પોતાનો વધ કરવો, તે પણ અનુચિત છે. પાપના ક્ષય કરવા માટે જિનેશ્વરોએ ઉપદેશેલી દીક્ષા ગ્રહણ કર. ત્યારપછી તેણે તેના વચનથી દીક્ષા અંગીકાર કરી, તીવ્રતા અને ઉત્તમ ચારિત્ર પાલન કરીને સ્વર્ગે ગયો. કુબેરસેના પણ બારવ્રતધારી શ્રાવિકા બની. કુબેરદત્તા સાધ્વી પણ બંનેને પ્રતિબોધ પમાડી પોતાની પ્રવર્તિની પાસે પહોંચી સંયમ-સામ્રાજ્યની આરાધના કરવા લાગી.
હે પ્રભવમિત્ર ! આ જગત વિષે ભવની શોક કરવા લાયક કુચરિત્રની ચેષ્ટાઓનો સમ્યક પ્રકારે લાંબો વિચાર કર. જો હું તેનો વિચાર કરું છું, તો મારું ચિત્ત પણ દ્વિધામાં પડી જાય છે. તેવા પ્રકારના અનાવરણ કરનારી અને તેવી જાતિવાળી સ્ત્રીઓનું મારે શું પ્રયોજન છે ?” ત્યારે પ્રભવે કહ્યું કે, “એક પુત્રને તો ઉત્પન્ન કર, પુત્ર વગરનાની પરલોકમાં સારી ગતિ નથી નથી, કે અહિં કોઈ પિતાનું શ્રાદ્ધ ન કરે, તો પરલોકમાં તેને તૃપ્તિ થતી નથી.”
જંબૂકુમારે પ્રભવને કહ્યું કે, “આ વાત તેં સત્ય કહી નથી. કોઈપણ જીવની ગતિ પોતે કરેલાં કર્મને આધીન છે. બ્રાહ્મણોને ભોજન કરાવવાથી પરલોકમાં ગયેલા પિતાદિકને તત્કાલ તૃપ્તિ થાય છે, તે તો જીવોને મિથ્યા શાસ્ત્રોના ઉપદેશથી અવળે માર્ગે દોરવનાર ખોટો આગ્રહ છે. તેમના શાસ્ત્રોમાં જે એમ કહેવું છે કે – ‘અગ્નિમુખમાં નાખેલ બલિ અને બ્રાહ્મણના મુખમાં નાખેલ માંસ અનુક્રમે દેવગત થયેલા માતા-પિતાની તૃપ્તિ માટે થાય છે.-' એ વાત કોઈ પ્રકારે ઘટી શકતી નથી. કારણ કે, “ખાધું કોઈકે અને તૃપ્તિ થઈ બીજાને, આ જુદા અધિકરણમાં કેવી રીતે ઘટી શકે ?” “