________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ મિત્ર કેવા છે ? ઉપાય કયો છે ? અહિં ફળ કેટલું મળશે, મારી ભાગ્ય-સંપત્તિ કેવી છે ? આપત્તિનું પરિણામ શું ? મારી ધારણા ઉલટી પડે, તો પછીથી મારું શું થાય ? આ પ્રમાણે કાર્ય-સિદ્ધિ સફલ કરવા માટે સાવધાની રાખનાર મનુષ્ય બીજાને હાસ્યપાત્ર બનતો નથી." શત્રુનો પરાભવ કરાવી શકે તેવી પ્રહરણવિદ્યા તે વિદ્યાધરે કુમારને આપી. આઠ પ્રિયાઓ સાથે સત્રે વાસગૃહમાં તે સુઈ ગયો. (૯૦) પ્રાત:કાળે જાગ્યો, ત્યારે પર્વતમાં મહાગહન એવી કાંકરાવાળી ભૂમિમાં પોતાને પડેલો દેખ્યો. વિચારવા લાગ્યો કે, “શું આ પણ ઇન્દ્રજાળ હશે ? મારી આઠ પ્રિયાઓ ક્યાં ગઇ ? મારી બાજુમાં ફેક્કાર શબ્દ કરતી શીયાળો દેખાય છે. કોઇ વૈરી દેવતાનું આ વિલસિત જણાય છે. તેણે જ ભયંકર ભય ઉત્પન્ન કરી મારું અપહરણ કર્યું છે અને વૈરથી મારું છલ જોયા કરે છે. ત્યારપછી નિઃશંકનિર્ભયપણે પર્વતના શિખર ઉપર લટાર મારે છે, તો શિખર પર એક ઉજ્વલ મહેલ દેખ્યો, એટલે વળી આ પણ ઈન્દ્રજાળ હશે ? એમ માનવા લાગ્યો. એટલામાં ધવલમહેલ ઉપર કરુણ શબ્દથી રુદન કરતી એક રમણી સંભળાઇ. સાતમા તલપર પહોંચ્યો, તો તેનો પ્રલાપ વધારે સાંભળવામાં આવ્યો, શું સાંભળ્યું ? “હે કુરુકુલરૂપી આકાશને શોભાવનાર ચંદ્ર સરખા સનકુમાર ! જો આ ભવમાં મારા નાથ ન થયા, તો હવે બીજા ભવમાં તો જરૂર થશો.” પછી પ્રગટ થયો અને આસન આપ્યું, એટલે તેણે આ પ્રમાણે પૂછ્યું કે, “હે સુંદરાંગી ! તું કોણ છે ? અને કયા કુમારની અભિલાષા કરે છે ? આવી દશા કેમ પામી ? તેણે કહ્યું, હે સંપુરૂષ ! સૂર્ય સરખા તમારા દર્શન થવાથી બીડાએલ મારું મનકમળ વિકસિત થાય છે, તેમાં કયું કારણ છે, તે કહો.” - ક્ષિતિપ્રતિષ્ઠિત નગરના અરિમર્દન રાજાની હું સુનંદા નામની પુત્રી છું, તમારા ગુણો સાંભળવાથી તમને પતિ કરવાની મને મહા આશા હતી. માત-પિતાએ પણ જળદાન પૂર્વક તે કુરુ કુમારને જ મને આપેલી છે, પરંતુ મારો વિવાહ થવા પહેલાં જ વજવેગ નામના ખેચરે મારું અપહરણ કર્યું. અહિં શિખરી પર્વતના શિખર સરખા ક્ષણમાં ઉંચા વિકુલા મહેલમાં મને રાખેલો છે. રાત-દિવસ શોકમાં મારા દિવસો પસાર થાય છે. એટલામાં પેલો ખેચર ત્યાં આવી પહોંચ્યો અને તે પ્રમાણે રહેલા કુમારને દેખ્યો. એકદમ તીવ્ર કોપ ચડાવીને આકાશમંડલમાં ઉડ્યો. હાહારવના મુખર શબ્દો પોકારતી તે કન્યા તરત ધરણી ઉપર ઢળી પડી અને વિલાપ કરવા તે ખેચરને હણીને અક્ષત કાયાવાળો કુમાર સુનંદા આગળ આવ્યો. નિરાશ થએલી કુમારીને આશ્વાસન આપીને સનસ્કુમારે બનેલો વૃત્તાન્ત કહ્યો. ત્યારપછી ગાંધર્વવિવાહ વિધિથી સુનંદાકુમારી સાથે લગ્ન કર્યા. (૭૫).
સુનંદાનું રૂપ કેવું છે ? શ્રેષ્ઠ કેશપાશવાળી, કમલપત્ર સરખું લાંબુ વદન શરદપૂર્ણિમાના ચંદ્રનો પરાભવ કરતું હતું, કામદેવના સુભટના ભાલા સરખાં નેત્રો વિશાળ હતાં. મણિના
