________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૧૦૧ તો મારે મરણને શરણ છે." ફરી મેં એને ધીરજ આપતાં કહ્યું કે - “હે વત્સ ! ઉતાવળી ન થા, હું તેવો ઉદ્યમ કરીશ, જેથી તારો ચિંતવેલો મનોરથ પૂર્ણ થશે.” આમ કહ્યું એટલે સ્વસ્થ શરીરવાળી થઇ. તેના હૃદયને આશ્વાસન આપવા માટે મેં તેને કહ્યું કે, “ગઇકાલે મેં નગરીમાં તે કુમારને જોયો હતો. આ સાંભળીને હર્ષપૂર્ણ હૃદયવાળી એમ બોલવા લાગી કે, “હે ભગવતી ! તમારા પ્રભાવથી સર્વ સુંદર કાર્ય થશે.” પછી મેં તેને કહ્યું કે, તેના વિશ્વાસ માટે બુદ્ધિલના બાનાથી હારરત્ન અને તેની સાથે બાંધેલ એક લેખપત્ર મોકલી આપ.” (૩૦૦)
આ પ્રમાણે દાભડાની અંદર લેખ સહિત હાર ગ્રહણ કરાવીને એક પુરુષના હાથમાં આપીને તેના વચનથી તે મેં જ મોકલેલ હતો. આ લેખનો વૃત્તાન્ત તેણે કહ્યો. હવે તેનો પ્રત્યુત્તર અત્યારે લખી આપો. વરધનુએ કહ્યું કે, “મેં પણ તારા નામનો પ્રત્યુત્તર લખી આપ્યો છે.”
તે આ પ્રમાણે :- “શ્રી બ્રહ્મરાજાનો પુત્ર વરધનું મિત્ર સાથે ઉપાર્જન કરેલ પ્રભાવવાળો બ્રહ્મદત્તકુમાર પૂર્ણચંદ્ર જેમ કૌમુદીને, તેમ રત્નવતી સાથે રમણ કરવાની અભિલાષા કરે છે.” વરધનુએ કહેલ આ વૃતાન્ત સાંભળીને કુમાર રત્નપતીને દેખેલી ન હોવા છતાં પણ તેના તરફ સ્નેહાભિલાષવાળો થયો. વળી બોલ્યો કે - “જેને શૂરવીર વિનીત અને વિચક્ષણ મિત્ર ન હોય, તેને રાજ્યલક્ષ્મી મળી હોય કે સુંદરાંગી પત્ની મળી હોય, તે કશા બિસાતમાં ગણાતી નથી.”
કોઇક દિવસે નગર બહારના દેશમાંથી આવીને કોઇકે વરધનુ અને કુમારને કહ્યું કે, “અત્યારે તમારે અહિં રહેવું તે ઉચિત નથી. કારણ કે, કોશલાધિપતિ દીર્ઘ રાજાએ તમારી તપાસ કરવા માટે અહિં પુરુષો મોકલ્યા છે. આ નગરના સ્વામીએ પણ તે માટે પ્રયત્ન કર્યો છે. તમારી શોધ દરેક સ્થાને થતી સંભળાય છે - એમ લોકવાદ પણ સંભળાય છે. સાગરદત્તે આ વૃત્તાન્ત જાણીને તેમને પોતાના ભૂમિગૃહમાં રાખી છૂપાવ્યા. કાજળ અને કોયલના કુલ સરખા શ્યામવર્ણવાળા અંધકારથી સર્વ દિશાઓ વ્યાપી ગઈ, ત્યારે કુમારે શેઠપુત્રને કહ્યું, ‘તેવા પ્રકારનો કોઇક ઉપાય કર, જેથી જલ્દી અમો અહિંથી પલાયન થઇ
શકીએ. તે સાંભળીને સાગરદત્ત શેઠપુત્ર અને વરધનુ સહિત કુમાર નગરીની બહાર થોડેક દૂર ગયા એટલે સાગરદત્તને ત્યાં રોકીને તે બંને જવાની તૈયારી કરે છે; એટલામાં તે નગરીની બહાર યક્ષાલયની નજીક ગીચ વૃક્ષોની ઝાડીની અંદર રહેલી તરુણ મહિલા કે જે વિવિધ પ્રકારના હથિયાર ભરેલા રથમાં બેઠેલી હતી અને નજીક આવી પહોંચી હતી, તે ઉભી થઇને કહેવા લાગી કે, “તમે આટલા મોડા અહિં કેમ આવ્યા ?' આ પ્રમાણે તેણે
