________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૩૩ પટ્ટણ, પર્વત, ગામ, અટવી, આરામ વગેરે સ્થલમાં વિચરતા વિચરતા લગભગ વર્ષ પછી ગજપુર પટ્ટણના દ્વાર પાસે પહોંચ્યા.
જે નગર તરુવરોથી આચ્છાદિત થએલું, ધવલગૃહોથી અતિ ઉજ્વલ દેખાતું, ધનધાન્યથી સમૃદ્ધિવાળું, જગતમાં પ્રસિદ્ધિ પામેલું પૃથ્વીમંડલમાં તિલકભૂત રહેલું હતું. તેને મહાશિવાળા સોમયશ પાલન કરતા હતા. પોતાના કુલના ગુણ ગૌરવને ઉજાલતા હતા. તેમને શ્રેયાંસ નામના યુવરાજ પુત્ર હતા, જેની પવિત્ર કીર્તિ સાથે યશવાદ સર્વત્ર વિસ્તાર પામેલો હતો. શ્રેયાંસકુમારને સ્વપ્નમાં શ્યામ મેરુપર્વત દેખાયો, વળી તેને તેણે અમૃતથી ભરેલા કળશથી સિચ્યો, એટલે, સ્થિર વિજળીના ચક્રની જેમ અતિ ઉજ્જવલતાથી શોભવા લાગ્યો. સૂર્યબિંબમાંથી કિરણોનો સમૂહ ખરી પડ્યો, શ્રેયાંસ કુમારે ફરી તેને જોડી દીધાં, એટલે તે શોભવા લાગ્યો. નગરશેઠે આવા પ્રકારનું સ્વપ્ન દેખ્યું. સોમયશ રાજાને પણ સ્વપ્ન આવ્યું કે, “રાજાઓની સાથે યુદ્ધભૂમિમાં યુદ્ધ કરતા બળવાનને શ્રેયાંસ પુત્રે સહાય કરવાથી પોતાની જિત અને શત્રુપક્ષની હાર થઇ, જેથી તે ભુવનમાં શોભવા લાગ્યો. ત્રણેના સ્વપ્નની વાત પ્રસરી, ત્રણે રાજસભામાં એકત્ર થયા અને દરેક પોતપોતાના સ્વપ્નની વાત રજૂ કરે છે, પરંતુ રાજા સ્વપ્નનો પરમાર્થ ન જાણી શક્યા, ફલાદેશમાં કુમારનો ઉદય જણાવ્યો.
પછી શ્રેયાંસકુમાર મહેલના ગવાક્ષમાં બેઠેલા હતા, ત્યારે ભાગ્યશાળી કુમારે જાણે મૂર્તિમંત જિનધર્મ હોય, તેવા ઋષભદેવ ભગવંતને ગજપુર નગરની શેરીમાં પ્રવેશ કરતા જોયા. પુણ્યશાળીમાં શ્રેષ્ઠ એવા શ્રેયાંસકુમારને ભગવંતને દેખીને પોતાની પૂર્વજાતિ સ્મરણમાં આવી. આગલા ભવમાં વિદેહવાસી વજનાભ નામના ચક્રવર્તી હતા, ત્યારે હું તેમનો સારથી હતો. વજસેન નામના તીર્થંકર પાસે વજનાભ નામના ગચ્છાધિપ હતા. ત્યારે મેં પણ દીક્ષા અંગીકાર કરી હતી અને કાળ પામી સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનમાં ગયો હતો. ત્યાંથી અવીને અત્યારે અહિં શ્રેયાંસકુમાર થયો છું.” - વજસેન તીર્થંકરનું સ્મરણ થયું, તેવા પ્રકારનો વેશવિશેષ વહન કરતા હતા. તેટલામાં આહાર રહિત, મત્સર રહિત એક વરસથી ભૂખ્યા-તરસ્યા વિચરતા ઋષભ ભગવંત ત્યાં પહોંચ્યા. કોઇએ પણ તેમને પ્રતિલાલ્યા નહિં, “જો મારા ઘરના આંગણે ચિંતામણિ રત્નાધિક ઋષભ ભગવંત પધાર્યા છે, તો તેમને હું વહોરાવું. જેટલામાં શ્રેયાંસ આ પ્રમાણે વિચારે છે, એટલામાંતો પ્રભુ જગતને પવિત્ર કરતા કરતા શ્રેયાંસકુમારના દરવાજામાં પધાર્યા, એટલે શ્રેયાંસકુમારના અંગમાં, ઘરમાં, દરવાજામાં કિલ્લામાં પત્તનમાં હર્ષ સમાતો ન હતો.
હર્ષિત થએલ કુમાર ચિંતવવા લાગ્યો કે, “આજે હું ત્રણે લોકનો એક મોટો રાજા થયો,
