Book Title: Namaskar Swadhyay Prakrit Vibhag
Author(s): Dhurandharvijay, Jambuvijay, Tattvanandvijay
Publisher: Jain Sahitya Vardhak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004340/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya 6 C prakAzaka va jaina sAhitya-vikAsa-maNDala vilepArale bambaI-24 ramaka. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jamAra svAdhyAya 04 [prAkRta vibhAga] jeNaM esa paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhe se NaM sayalAgamaMtarovavattI tilatelakamalamayaraMda vva savvaloe pNctthikaaymiv......| [jema talamAM tela, kamalamAM makaraMda athavA sarvalokamAM paMcAstikAya vyApta cha tema A paMcamaMgalamahAzrutaskaMdha sakala AgamomAM vyApta che|| -zrImahAnizIthasUtra, na. svA. pR. 41. anuvAdako : paMnyAsa zrI dhuraMdharavijayajI gaNivarya munivarya zrI jaMbUvijayajI . munivarya zrI tattvAnaMdavijayajI saMzodhaka: munivarya zrI tattvAnaMdavijayajI prayojaka : amRtalAla kAlidAsa dozI, bI. e. prakAzaka: jaina sAhitya vikAsa maNDala, bambaI 57 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka navInacandra aMbAlAla zAha, ema.e. maMtrI, jaina sAhitya vikAsa maNDala 112, ghoDabaMdara roDa, iralAbrIja vilepArale, muMbaI - 57 prathama AvRtti IsvIsana 1961 vikrama saMvata 2017 mUlya : ru. 20 (1) mudraka lakSmIbAI nArAyaNa caudharI nirNayasAgara presa 26-28, kolabhATa sTrITa, muMbaI 2 (2) vi. pu. bhAgavata mauja priMTiMga byUro, khaTAu makanajI vADI giragAMva, muMbaI 4 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA maGgalapaJcakam 2. nivedana ... ... 3. yaMtra-citra sUci ... 4. yaMtra-citra paricaya ... viSaya viSayAnukrama kramAMka (1) bhagavaIsuttassa maMgalAyaraNaM (zrIabhayadevasUriracitA bhagavatIsUtravRttiH) **(2) saptasu smaraNeSu prathamaM namaskArasmaraNam (1) zrIsiddhicandragaNikRtA vyAkhyA (2) zrIharSakIrtisUrikRtA vyAkhyA *(3) namaskArAntargata-padavizeSAnekArthAH (1) paNDitaguNaratnamunivarakRtA namaskAraprathamapadArthAH (2) Agamika zrIdevaratnasUriracitAH namaskAramantrAntargata 'namo loe savvasAhUNaM' paJcamapadagata savva'zadvasyAnekArthAH (4) sirimahAnisIhasuttasaMdabbho (5) caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH (6) sirimANadevasUriraiyaM uvahANavihithuttaM (7) vaddhamANavijjAvihI bhayavayA siribhabAhusAmiNA viraiyA siriAvassayasuttaMtaggayA NamokkAraNijjuttI 'zrIpuSpadanta-bhUtabalipraNItasya zrIvIrasenAcAryaracitadhavalATIkayA samanvitasya SaTakhaNDAgamasya saMdarbhaH / (chakkhaMDAgamasaMdabbho) 165 arahaMtaNamokkArAvaliyA-arhannamaskArAvalikA (zrIarhato'STottarazataguNavarNanam) (11) siddhaNamokkArAvaliyA-siddhanamaskArAvalikA (zrIsiddhaparamAtmano'STottarazataguNavarNanam) 194 (12) arihANAithuttaM [paMcaparamihinamukkArathuttaM] 204 (13) zrIbhadraguptasvAmipraNItaH paJcanamaskAracakroddhAravidhiH 213 [paJcaparameSThicakraM, vardhamAnacakraM vA] (14) dhyAnavicAraH 225 *(15) sirimANatuMgasUriviraiyaM navakArasArathavaNaM *(16) zrImAnatuGgasUriracita navakArasArathavaNasya namaskAravyAkhyAnaTIkA 271 (17) kuvalayamAlAsaMdabbho 339 *(17a) parameSThayAdipadagarbhitamantrAdayaH 360(7) (18) sirijiNacaMdasUriviraiyaM paMcanamukkAraphalathuttaM dha:-pratyeka stotrano anuvAda tathA teno DhUMka paricaya sAthe ja Apyo che ane je stotrano anuvAda nathI tenI AgaLa * evaM cihna kayu ch| 184 261 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 438 442 anukramaNikA kramAMka viSaya paMcanamukkAraphalaM 380 (20) sirijiNadattasUriviraiyaM namukkArarahassathavaNaM sirijayacaMdasUriviraiyaM paNhagambhaM paMcaparamiTTithavaNaM (22) cauvihajjhANathuttaM caturvidhadhyAnastotram ] siriNikittisUriraiyaM sovavaNNavakkhAsameyaM paMcaparamiTTinamukkAramahathuttaM parameTTithayaM 426 (25) sirigaNivijAthuttaM (26) paMca-mahA-paramiTTi-saMthayaM (27) paMcaparamiTTi-jayamAlA (28) navakAralahukulaka (29) bhattaparinnAsaMdabbho (30) paMcasuttasaMdabho (31) aMgavijApaiNNaya-saMdabbho 443 (32) zrImadharibhadrasUriracita saMbodhaprakaraNagranthAdAcAryAdi-svarUpasaMdarbhaH 445 pravacanasAroddhAra-taTTIkA-saMdarbhaH . 450 (mUlakartA - zrInemicandrasUriH-TIkAkartA - zrIsiddhasenasUriH) (34) sirisiDDharisirahaya 'caMdakevalicariya'saMdabbho (35) siridevabhariraiya 'kahArayaNakosa'saMdabbho 457 siripaumasIhamuNiviraiya 'NANasAra'saMdabbho 464 sirirayaNaseharasUriviraiya-'sirisirivAlakahA'to siddhacakkayaMtoddhAravihisaMdabho zrIkSamAkalyANagaNikRtavyAkhyAsametaH (38) sirirayaNaseharasUriviraiya sirisirivAlakahA'to paMcaparamiTThipayArAhaNavihisaMdabbho 477 (39) zrImadratnazekharasUriracita sirisirivAlakahA'ntargatapaJcaparameSTinaH paJcanavakAtmakaH saMdarbhaH 442 (40) upadezamAlAsaMdabho 493 41) zrImadhemacandrasUriviracitasya prAkRtadvayAzrayakAvyasya zrIpUrNakalazagaNiracitaTIkopetasya saptamasargasya saMdarbhaH sirijiNadattasUriviraiyassa sirisamayasuMdaragaNikayavakkhopeyassa 'taM jayau' thavaNassa saMdabbho (43) sirideviMdasUriviNimmiya--'sudaMsaNAcariya'saMdababho [arihaMtAivaNNanaM] (44) zrAddhadinakRtyAntargato namaskAraviSayakaH saMdarbhaH causaraNapayannAsaMdabbho prakIrNa yaMtra-citro zuddhipatraka (37) 495 tm 0 0 0 my g 0 gy 0 0 0 gy 0 0 ykh tkh 0 4 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ REAKERNET TRAMATAITTTTRALIA Seleven SHREE IMAGE TITUTITUTILITILITY SEARCH EALTAL UNUALIMALAMALINUTE D HTHHTHHA SENDE LAMILLLLIDUALLANA AAA H TSENSE jalaya MPA HALUMIHIRTHDDRESS Nila LARTHAIRUSSIA SURPROO LATHIHIRURA REE CES CATI TAITRINTRIES iiiiiiiilhulhlil AN ALLAHULSpain kSAraka sakalarAgAdimalakalaGkavikalAya yogakSemavidhAyine paramezvara-parameSTine devAdhidevAyArhate namonamaH / Page #7 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KGDP AKOT VAL FIL mahAkaviguNapAlaviracita 'jaMbucariya' saMsthitaM // maGgalapaJcakam // jammajaramaraNabhavajalahiuttArae, siddhipuragamaNasuhasaMpayAgArae / asurasuramaNuyaparivaMdie je jiNe, maMgalaM paDhamayaM iMtu te buhayaNe // 814 // sayalasaMsAraparimukkasaMvAsae, bhaviyaloyANa sddinnsuhvaase| kammavaNagahaNayaM sosiuM siddhae, maMgalaM bIyayaM huMtu tuha siddhae // 815 // kumayavAIkuraMgANa paMcANaNe, sasamayaparasamayasabbhAvapaMcANaNe / paMcahAyArapaDipunnasaMdhArae, maMgalaM taiyayaM huMtu taha suhayare // 816 // savvasAhUNa uvaesasaMpadAyae, ubhayamuttatthakayapavarasajjhAyaMe / dhammasukkANa jhANANa sajjhAyae, maMgalaM cotthayaM huMtuvajjhAyae // 817 // nANatavacaraNasammattaguNapunnae, kohamayamANabhayalohasaMcunnae / sayalasAvajavAvArakayasaMvare, maMgalaM paMcamaM huMtu taha muNivare // 818 // A ND SMINAR kA PHOTOS ANANhW sAra AWAR Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana ghaNAM varSAMnI pratIkSA karAvyA bAda 'namaskAra svAdhyAya' nA vizALakAya graMthano prathama prAkRta vibhAga samAja asamakSa mUkatAM atyaMta AnaMda anubhavIe chIe / lagabhaga sAta varSa pahelAM A graMthana saMzodhanakArya zarU karavAmAM Avyu htuN| zarUAtamAM ema lAgyuM ke A mukhyatve saMgrahanuM kArya che ane thoDAka samayamA pUrNa thaI jaze; paraMtu jema jema aneka jaina jJAnabhaMDAro tapAsatA gayA ane zodhakhoLanI dRSTie UMDA UtaratA gayA tema tema jaNAyu ke saMgraha karavAmAM paNa khUba cIvaTa, cokasAI tathA parizramanI AvazyakatA che ane tenA anuvAda temaja arthAbhivyaktimAM to tethI paNa adhika kALajInI jarUra paDe che| A kAraNe ja keTalAka pharmA chapAI gayA pachI paNa khAsa karIne tenA anuvAda aMge asaMtoSa rahyo; paraMtu saMsthA temaja samAjanA sadbhAgye pU. munizrI jaMbUvijayajI tathA pU. munizrI tattvAnaMdavijayajIno nikaTa saMparka thatAM A kArya saraLa banyu / chapAI gayela keTaloka anuvAda na rucatAM lagabhaga be tRtIyAMza pharmA vyavasthita sudhArIne pharI chapAvavAnI teozrIe sUcanA krii| A sUcanAno ame sAdara svIkAra ko ane AvA. apUrva graMthane bane eTalo zuddha, samRddha temaja sugama banAvavAnI dRSTie pAMtrIza jeTalA pharmAnuM punaHmudraNa karavAnuM paNa nakkI kryu| A kAraNe paNa A graMthanA prakAzanamA vizeSa vilaMba thavA paamyo| A graMthaprakAzananI pAchaLano mukhya uddeza nava smaraNa paikI prathama smaraNa "zrI namaskAra mahAmaMtra" ne yathArtha svarUpamA sphuTa karavAno che| saMsthA taraphathI prakAzita thayela 'zrI pratikramaNasUtra-prabodhaTIkA' nA traNa bhAgamAM nava smaraNa laI levAnI bhAvanA hatI paNa ati vistAra thaI javAnA kAraNe mAtra pAMca ja smaraNano temA samAveza karI zakyA / vaLI, prabodhaTIkArnu saMzodhanakArya jema jema AgaLa vadhatuM gayu tema lAgyu ke nava smaraNo paikI dareka smaraNa para eTalu badhuM vistRta ane samRddha sAhitya racAyeluM che ke pratyeka smaraNa para eka moTo graMtha prakaTa karI shkaay| A saMjogomAM saMsthAnA pramukha zeTha zrI amRtalAlabhAIne dareka smaraNa para svataMtra graMtha prakaTa karavAnI preraNA thaI ane te paikI prathama smaraNa "zrI namaskAra maMtra" aMgeno graMtha sauthI pahelAM hAtha para liidho| "zrI namaskAra maMtra" - saMgrahakArya AgaLa vadhatuM gayuM tema jaNAyuM ke A paramamaMtranA mAhAtmya mATe eTalaM badhuM ane evaM suMdara, uttama temaja vistRta sAhitya che ke tene mAtra eka ja graMthamA prakAzita karI zakAze nahi; kAraNake tema karatAM tenuM prakAzana karavAmAM ghaNo samaya jaze eTalaM ja nahIM paNa pustakanu kada paNa ghaNuM vadhI jshe| tethI A badhA sAhityane traNa vibhAgamA prakAzita karavAno nirNaya koH-(1) namaskAra svAdhyAyaH prAkRta vibhAga (2) namaskAra svAdhyAyaH saMskRta vibhAga (3) namaskAra svAdhyAya : apabhraMza-hiMdI-gUjarAtI vibhaag| temAthI lagabhaga sADA pAMcaso pRSTha pramANano prathama prAkRta vibhAga rajU karIe chiie| bAkInA be vibhAga paNa saMpUrNa taiyAra che| tenuM mudraNakArya jhaDapathI thaze to te banne vibhAgona prakAzana karatAM jhAjho samaya lAgaze nhiiN| prastuta prakAzanamAM aneka pUjya munivaro, vyaktio temaja saMsthAono mahAmUlo phALo che; eTale A graMtha aneka vidvAnonA sAmUhika prayAsonu zubha pariNAma che ema kahevaM vizeSa samucita che / / saMskRta ane prAkRta bhASAnA samartha vidvAna temaja 'nyAya'nA UMDA abhyAsI pU. munizrI jaMbUvijayajIe 'bhagavatIsUtra', 'mahAnizIthasUtra', 'caityavaMdanamahAbhASya', 'dhyAnavicAra' vagere namaskAraviSayaka saMdarbhono saMpUrNa anuvAda karI ApI amArA kAryane atIva saraLa banAvyu che| pU. munizrI jaMbUvijayajI tathA teozrInA pUjya gurudeva sva. munizrI bhuvanavijayajIno A graMthanI zarUAtathI ja khUba bhAvanAbharyo AvakAra maLyo che ane tenA saMzodhanamAM satata preraNA, protsAhana temaja sahakAra prApta thayela ch| 'nayacakra'nA saMpAdanakAryamAM satata udyamI rahevA chatAM pU. munizrI jaMbUvijayajIe saMsthAnA saMzodhanakArya mATe jyAre jyAre jarUra paDI tyAre potAnA kiMmatI samayano vinA saMkoce bhoga Apyo che ane te upakAra badala teozrInA tathA svargastha munizrI bhuvanavijayajInA khUba ja RNI chIe / khAsa karIne pU. munizrI jaMbUvijayajIe anuvAdita karela uparyukta viSayo uparAMta bIjA paNa ghaNA viSayonI bAbatamAM amuka mULapATha niyata kakhAmA, bhinna bhinna pAThAMtaronI noMdha ApavAmAM temaja upayogI pustako ane prato meLavI ApavAmAM AgamaprabhAkara pUjya munizrI puNyavijayajIe amane tAtkAlika sahakAra Apyo che ane te upakAra mATe teozrInA ame atyaMta AbhArI chiie| Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya saMskRta ane prAkRta sAhityanA ekaniSTha upAsaka parama pUjya paMnyAsa zrI dhuraMdharavijayajI gaNivare 'uvahANavihithuttaM', 'kuvalayamAlA', 'sirigaNivijjAthuttaM' 'paNhagabbhaM paMcaparamihithavaNaM' vagere viSayo- suMdara bhASAMtara karI ApI temaja bIjA aneka viSayonI bAbatamAM mULapATha, anuvAda Adi aMge upayogI samaja meLavavAnI AvazyakatA UbhI thaI tyAre potAnA kiMmatI samayano bhoga ApIne paNa teozrIe amane ati mahattvanI salAha-sahAya ApI ch| cAturmAsa daramyAna saMsthAnA kAryAlaya pAse AvelI zrI karamacaMda jaina pauSadhazALAmAM teozrInI sthiratA hatI ane te kAraNe amArA saMzodhanakAryane savizeSa pravega temaja protsAhana maLyAM che| jyAre jyAre gUMca UbhI thAya tyAre pa. pU. paMnyAsajI mahArAja pAse tenA ukela mATe doDI jaIe ane vinA vilaMbe amArUM kArya AgaLa caale| pustaka pUru thayA bAda teozrIe ja graMthanI zarUAtamAM mUkI zakAya evA pAMca zloko zodhI ApyA htaa| teozrIe sUcavela A zloko 'maGgalapaJcakam ' nA zIrSakathI A nivedananI zarUAtamAM Apela che| te zloko 'jaMbucariyaM' (siMghI jaina zAstra zikSApITha, bhAratIya vidyA bhavana; bambaI 7) nA pRSTha 199-200 mAthI levAmAM AvyA ch| A zloko arthanI dRSTie jevA uttama che tevA ja mAdhuryasabhara, lAlityapUrNa ane geyatAyukta ch| A rIte temanA taraphathI amane ghaNo lAbha maLyo che| pU. paMnyAsajInI AvI sadabhAvanA mATe ame teozrIno aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnIe chiie| AluM pustaka taiyAra thayA pachI tenuM samagra rIte vihaMgAvalokana karI tene saMpUrNa zuddha svarUpa ApavAnuM bhagIratha kArya haju bAkI hatuM / A kArya mATe saMskRta ane prAkRtanA gahana abhyAsanI, vyAkaraNanA sacoTa jJAnanI ane sUkSma nirIkSaNazaktinI anivAryatA htii| Avo triveNIsaMgama jyAM thayo hoya tevI samartha vyaktine zodhavAnuM ane zodhyA pachI A kAryanI upayogitA darzAvI tIvra dhagaza jAgRta karavAna kArya paNa saraLa na hatuM; paraMtu saMsthAnA mAnanIya pramukha zeThazrI amRtalAlabhAInA satata prayAsone kAraNe suyogya vyaktino saMyoga thatAM vAra na laagii| teozrI jAte ja siddhAMtamahodadhi parama pUjya AcArya zrI vijayapremasUrIzvarajI mahArAjasAheba pAse gayA ane 'namaskAra svAdhyAya 'nA zuddhikArya temaja saMzodhanakArya arthe eka ziSyaratnane ApavA khAsa vijJapti krii| pU. AcAryazrIe saMsthAnI saMzodhana pravRttionI anumodanA karI ane e kAryamA atyaMta sahAyaka banI zake te mATe vidvadUziromaNi pa. pU. paM. zrI bhAnuvijayajI gaNivaryanA ziSyaratna, saMskRta-prAkRtanA ekaniSTha upAsaka pU. munizrI tattvAnaMdavijayajInI bhalAmaNa krii| pa. pU. AcAryazrInI AjJAne vinamrabhAve anumodatA pU. munizrI tattvAnaMdavijayajIe amAraM kArya saharSa AvakAyu ane tene jaladI pAra pADavA mATe kaThina sAdhanA aadrii| dararoja sAta-ATha kalAka satata parizrama laI 'namaskAra svAdhyAya'rnu atha thI iti sudhI tIkSNa buddhipUrvaka avalokana kayu ane ekeeka paMkti dhyAnapUrvaka vAMcI jaI zuddhipatraka taiyAra kyu| mULapATha uparAMta khAsa karIne bhASAMtara aMge teozrIe mahattvanI zuddhiono nirdeza ko ane - ghaNA upayogI-pheraphAro suucvyaa| keTalAMka stotrono anuvAda pharI karavAnI paNa jarUra jaNAI ane te anusAra 'arhannamaskArAvalikA' 'siddhanamaskArAvalikA', 'arihANAithuttaM', 'namukkArarahassathavaNaM', 'bhattaparinnA', 'saMbodhaprakaraNa', 'NANasArasaMdabbho', 'causaraNapayannAsaMdabbho' vagereno anuvAda navesarathI karavAnuM sUcana kryu| A sUcanano ame sAdara svIkAra ko ane te badhAM stotronA punaH anuvAda mATe temane ja namra vijJapti krii| amArI vinaMtIne mAna ApI ati zrama ane samayanA bhoge pAra paDe evA e kAryane pU. munizrI tattvAnaMdavijayajIe ati saphaLatApUrvaka pUrNa kayu ane e rIte A graMtha navu svarUpa paagyo| lagabhaga be tRtIyAMza jeTalA pharmA badalyA chatAM thoDAka pharmAomAM keTalIka azuddhio rahI jatI hatI; tethI tenuM eka zuddhipatraka taiyAra karI graMthane aMte rajU kayu che / zuddhikaraNanA A kAryamA arthavyaya thavA uparAMta samayavyaya paNa vizeSa thayo ane pariNAme graMthaprakAzana ghaNuM laMbAyu; tema chatAM e badhAne aMte samAjane je mahAmUlI sAhityamUDI prApta thaI che teno inakAra thaI zake ema nthii| pU. munizrI tattvAnaMdavijayajIe karelA zramane lIdhe samAjane eka ati zuddha, samRddha temaja upayogI graMtha prApta thayo che ane AvI cIvaTapUrvakanI niHsvArtha mahenata badala teozrIno jeTalo upakAra mAnIe eTalo ocho ch| pU. munizrI tattvAnaMdavijayajInA nikaTa paricaya mATe siddhAMtamahodadhi pa. pU. AcArya zrI vijayapremasUrIzvarajI mahArAja sAheba, pa. pU. paM. zrI bhadraM vijayajI gaNivarya tathA pa. pU. paM. zrI bhAnuvijayajI gaNivarya mahattvanA nimittarUpa banela che ane A paramArtha .. badala teozrI prati amAro namra pUjyabhAva vyakta karI harSormi anubhavIe chiie| Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana __uparyukta zuddhipatraka taiyAra karavAmAM pU. munizrI abhayasAgarajIe Apela phALo paNa khAsa noMdhapAtra cha / teozrI A graMthane sAdyaMta vAMcI gayA hatA ane vAMcatAM vAMcatAM je je azuddhio jaNAI ke pheraphAra karavA yogya lAgyA tenI noMdha karatA gyaa| pharmAonA punaHmudraNamAM ame teozrInAM sUcano Ameja karI lIdhAM ane te sivAyanI zuddhio graMthane cheDe Apela zuddhipatrakamAM samAviSTa karI liidhii| pU. munizrI abhayasAgarajInI A sahAya prazaMsApAtra che ane tenI sAbhAra noMdha letAM amane atyaMta AnaMda thAya che|| A uparAMta 'zrI namaskAra mahAmaMtra' aMgenuM sAhitya ekatra karavAmAM, anuvAda aMge sUcano karavAmAM, stotronI pasaMdagImA temaja anya jarUrI mAhitI pUrI pADavAmAM namaskAramaMtranA parama ArAdhaka pa. pU. paMnyAsa zrI bhadraMkaravijayajI gaNivarya, pa. pU. paMnyAsa zrI bhAnuvijayajI gaNivarya Adie ati kiMmatI salAha Apela che, je badala te guruvaryono hArdika upakAra mAnIe chiie| 'namaskAra svAdhyAya' nA traNe vibhAga mATe aneka yaMtro tathA citro taiyAra karavAmAM AvyAM che ane e badhuM kArya DabhoInA jANItA citrakAra zrI ramaNIkalAle khUba parizramapUrvaka karyu che| citronA blaoNko banAvavAmAM mesarsa eca. pI. mitra tathA presa prosesa sTuDIoe javAbadArI lIdhI hatI ane potAnI A pharaja teoe sArI rIte adA karI hatI, je badala saMsthA taraphathI temane dhanyavAda pAThavIe chiie| prastuta graMtha- mudraNakArya nirNaya sAgara presamAM zarU karavAmAM Avyu hatuM ane ghaNukharuM chApakAma tyAM ja thayu 'che| e badala te presanA kAryavAhakone ame AbhAra mAnIe chIe / pAchaLathI keTalAka pharmA badalavAnI jarUra UbhI thatAM temaja keTaluka maeNTara taddana bAkI hovAne lIdhe ane vaLI zIghragatie kAma thAya e dRSTie paMdareka pharmA jeTaluM maeNTara amAre mauja priMTiMga presamAM chapAvaq paDyuM / Ama karavA jatAM kAgaLa, TAIpa AdimAM vibhinnatA AvavA pAmI ane mudraNanI ekavAkyatA jALavI na zakAI; tema chatAM mauja presanA jhaDapI ane suMdara chApakAmathI amane ghaNo ja saMtoSa thyo| AvaM saMtoSakAraka kAma ApavA badala mauja presanA proprAITara zrI. vi. pI. bhAgavatano ane temanI sAthe nikaTa paricaya karAvI ApanAra zrI. kAntilAla DAhyAbhAI korAno ame hArdika AbhAra mAnIe chiie| saMzodhana ane saMgrahanA A kAryamA khAsa karIne hastaprato pUrI pADavAmAM aneka saMsthAo, jaina jJAnabhaMDAro ane pratiSThita vyaktio temaja vidvAno taraphathI amane bhAvabhIno sahakAra maLyo ch| emAM mukhyatve nIce jaNAvela jJAnabhaMDAro ane saMsthAono samAveza thAya che: (1) zrI vardhamAna jaina AgamamaMdira, pAlItANA (2) zrI vijayamohanasUrIzvarajI hastalikhita zAstrasaMgraha, pAlItANA (3) zeTha zrI ANaMdajI kalyANajInI peDhI hastaka zrI. jaina zvetAMbara jJAnabhaMDAra, pAlItANA (4)" " " " " " " "" " " loMbaDI (5) zrI hIrajI jaina zALA jJAnabhaMDAra, jAmanagara zrI aMcalagaccha jJAnabhaMDAra, jAmanagara zrI DelA jaina upAzraya jJAnabhaMDAra, amadAvAda (8) zrI vijayadAnasUri jJAnamaMdira, amadAvAda (9) zrI saMvegIno upAzraya jaina jJAnabhaMDAra, amadAvAda (10) zrI muktikamala jaina mohana jJAnamaMdira, vaDodarA (11) zrI AtmArAmajI jaina jJAnamaMdira, vaDodarA (12) zrI jainAnaMda pustakAlaya, sUrata (13) zrI hemacandrAcArya jJAnamaMdira, pATaNa (14) zrI amaravijayajI jaina jJAnabhaMDAra, DabhoI (15) zrI muktAbAI jJAnamaMdira, DabhoI (16) zrI lAvaNyavijaya jaina jJAnabhaMDAra, rAdhanapura (17) zrI vIrasUrIzvarajI jaina jJAnabhaMDAra, rAdhanapura Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya (18) zrI Atmakamala labdhi jaina jJAnabhaMDAra, dAdara; muMbaI (19) zrI zAMtinAthajI jaina derAsara-zrI sAgaragaccha pravacana pUjaka sabhA, muMbaI (20) zrI mahAvIra jaina vidyAlaya, muMbaI (21) zrI bhAMDArakara orienTala rIsarca insTiTayUTa, pUnA (22) zrI abhaya jaina granthAlaya, bIkAnera uparyukta saMsthAonA ame khUba ja RNI chIe / A uparAMta pa. munizrI yazovijayajI, zrI jinavijayajI, zrI agaracaMdajI nAhaTA, sva. mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverInAM vidhavA sudhAbahena vagereno hastaprato ApavA badala khAsa AbhAra mAnIe chIe / taduparAMta A vizALa pAyA paranA kAryamA aneka vyaktio taraphathI bhinna bhinna rIte sahakAra maLyo che ane te badhAMno pratyakSa nAmollekha ahIM na karI zakIe to paNa te sauno parokSa rIte AbhAra mAnavAnI ahIM taka laIe chiie| prastuta graMthanA vastu aMge vicAra karatAM eTaluM spaSTa kahI zakAya ke ahIM Apela saMgrahamAMthI 'zrI namaskAra mahAmaMtra'ne lagatI ghaNI upayogI mahattvanI vigato tAravI tene vyavasthita rIte kaDIbaddha sAMkaLI shkaay| temAM ghaNAM stotro evAM che ke te pratyeka para vistRta vivecana taiyAra karI svataMtra pustikA rUpe prakaTa karI shkaay| ahI ta prAkRta bhASAmAM racAyela namaskAraviSayaka je zreSTha sAhitya maLyu cha teno saMgraha mAtra karavAmAM Avyo che, paraMtu A viSayanA abhyAsIo ane ArAdhako mATe te amUlya sAmagrI pUrI pADe che| AmAM ghaNI evI vAto cha ke je varSothI bhUlAI javA pAmI che| vismRtinA pravAhamA taNAI jatI AvI dharmapraNAlIone bacAvI laI tenuM punarutthAna karavU anivArya cha / jyAMsudhI tenI pAribhASikatAnuM vaijJAnika rIte vyavahAru nirupaNa nahIM karavAmAM Ave tyAMsudhI A acintya ciMtAmaNikalpa ane sarva mahAmaMtro tathA pravara vidyAonA paramabIja tarIke varNavAyela zrI paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhane tenA yathArtha svarUpamAM samajI zakAze nahIM / prastuta graMtha AvA svAdhyAya mATe puSkaLa mAhitI pUrI pADe che ane saMzodhakone mATe amUlya khajAno khullo kare ch| A paramamaMtra keTalA akSara parimANano che; temAM nirdiSTa AlApaka, saMpadA, svara, vyaMjana, varNa, pada, padAkSara, mAtrA, biMdu vagere zuM che, paMcamaMgala eTale zu; A mahAmaMtramA namaskAra kone karavAmAM Ave che, kevI rIte karavAmAM Ave *che ane zA mATe karavAmAM Ave che; tenuM vinayopadhAna kaI vidhithI siddha thaI zake; kayAM lakSaNo ArAdhakanI yogyatA sUcave cheH kayA samaye, kevA sthaLe, konI pAsethI ane kevI rIte tenI vAcanA levI joIe, tapopadhAna keTaluM ane kevI rIte karavu joIe, sarva jIvo prati AtmatulyatAnI dRSTine (attasamadarisittaM) zA mATe mahattva ApavAmAM Avyu cha; arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu e zabdo zAnA dyotaka che; e zabdo vyutpatti ane vyAkhyAnI dRSTie keTalI rIte vicArI zakAya; teno garbhArtha eTale ke parama rahasyabhUta artha zo che; e pAMca padono samagra vizva sAthe saMbaMdha kevI rIte che; bodhilAbha zuM che ane te kevI rIte sulabha thAya; mAMtrika, tAMtrika ane yogika dRSTie A mahAmaMtranuM sthAna sarvazreSTha kevI rIte che; tenAthI kaI siddhio, riddhio ane labdhio prApta thAya che-vagere aneka prazno upasthita thAya che ane te badhA praznonI samAlocanA karavA mATe A graMtha atyaMta adbhuta mAhitI prakAzamAM lAve che| zrI mahAnizIthasUtramA A viSaya aMge je pATha maLyo che te zrI namaskAra mahAmaMtranA ArAdhako mATe ajoDa mArgadarzana karAve ch| emAM zrI arihaMta paramAtmAnuM suMdara varNana paNa che| zrI caityavaMdanamahAbhASya uparanI zrI dharmakIrtisUrinI TIkAmAM zrImahAnizIthasUtranA ghaNA upayogI phakarAonI noMdha levAmAM AvI che, je tenI anekavidha mahattA sthApita kare che| e TIkAmAM zrI mahAnizIthasUtra uparAMta namaskArapaMjikA, siddhacakra, aSTaprakAzI, chaMdaHzAstra upadhAnavidhi, pravacanasAroddhAra, bRhannamaskAraphala, bhagavatIsUtra, namaskAraniyukti, pratyAkhyAnaniyukti, Avazyakaniyukti chedasUtra, rAjapraznIyasUtra vagere aneka graMthono ullekha karavAmAM Avyo che| zrI namaskAra mahAmaMtranA ArAdhake A graMtho 1.zrImahAnizIthasUtrasaMdarbha', pR. 36. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana avazya avalokavA joiie| A graMthomAMthI je prApta thayA temAMthI namaskAraviSayaka saMdarbho tAravIne prastuta graMthamAM raju karyA che| te paikI upadhAnavidhi (uvahANavihithuttaM) mAM zrI namaskAra mahAmaMtranI vAcanA levA mATenA upadhAnano vyavasthita AmnAya ApavAmAM Avyo che ane te maMtranA upAsakanuM sthAna keTaluM UMcuM che te suMdara rIte batAvavAmAM Avyu che; zrI namaskAraniyuktimAM (NamokkAraNijjuttI) utpatti, nikSepa Adi agiyAra dvArathI tenI vizada vicAraNA karavAmAM AvI che ane zrI' bRhannamaskAraphalamAM namaskAra mahAmaMtrano sarvAgI mahimA gAvA uparAMta tenI ArAdhanAthI prApta thatAM viziSTa phaLonI vistRta noMdha levAmAM AvI ch| uparyukta tAttvika bAbatonI vivecanA karatAM stotro uparAMta zrI namaskAra mahAmaMtrano bhinna bhinna dRSTie vividha - ullekha karatAM, ternu ucita phaLa pAmela prabhAvazAlI vyaktiono nirdeza karatAM, svAnubhavane lIdhe zrI namaskAramaMtranA prabhAvathI ullasita thayela mahAtmAono ahobhAva vyakta karatAM; arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu bhagavaMtanuM pRthak pRthaka rIte yazogAna karatAM tathA gUDha ane maMtragarbhita evAM aneka stotrono prastuta graMthamA samAveza karavAmAM Avyo che| . dhyAnavicAra, navakArasArathavaNa, namaskAravyAkhyAnaTIkA Adi kRtio A graMthanI yazakalagIrUpa ch| dhyAna. zUnya, kalA, jyoti, bindu, nAda, tArA vagere dhyAnanA covIza mArgonuM vyavasthita nirUpaNa 'dhyAnavicAra' sivAya anya koI graMthamAM maLatuM nthii| maMtragarbhita evA 'arihANAithuttaM' mAM te pAribhASika zabdono nAmollekha maLe che, paNa tenuM yathArtha rahasya to 'dhyAnavicAra' mAM ja sphuTa thAya che, jo ke dhyAnavicAranI racanA paNa koI mahAna maulika graMthane AdhAre thaI hovI joIe ane jyAMsudhI evo koI graMtha prApta na thAya tyAMsughI 'dhyAnavicAra' nI saMpUrNa samaja meLavavI kaThina pdde| pU. munizrI jaMbUvijayajI tathA pU. munizrI tattvAnaMdavijayajIe karela parizramane lIdhe 'dhyAnavicAra' ne sArI rIte gujarAtImAM utAravArnu kArya saphaLa thayu che / A kiMmatI kRti aneka dRSTie yogAbhyAsIone upakArI thAya tema hovAthI tenI ekaso jeTalI vadhu nakalo alaga prakaTa karIne poSa suda 1, vi. saM 2017 nA roja mumukSuvargane adhyayana adhyApana mATe saMsthA taraphathI bheTa dharavAmAM AvI ch| dhyAnavicAranuM rahasya pAmavA jevo noMdhapAtra prayAsa thayo che tevU 'navakArasArathavaNa' ane tenA uparanI vistRta 'namaskAravyAkhyAnaTIkA'nI bAbatamAM kaI thaI zakyu nthii| navakArasArathavaNano gujarAtI anuvAda chApavAmAM Avyo hato, paraMtu e anuvAda saMtoSakAraka na hovAthI te viSayanA jANakAra pUjya guruvaryonI salAhane mAna ApI jyAMsudhI AvAM stotro saMtoSakAraka rIte na samajAya tyAMsudhI tenuM mULa mAtra Apaq ema nakkI kryu| e rIte prastuta graMthamAM navakArasArathavaNa, namaskAravyAkhyAnaTIkA ane parameSThayAdipadagarbhitamantrAdayaH ema traNa viSayono anuvAda Apyo nthii| AmAMthI namaskArane lagatA mantro bilakula na ja ApavA evaM eka sUcana htuN| jyAMsudhI AvA prabaLa mantronI zuddhi aMge chevaTanA nirNayo na levAya tyAMsudhI tene prakaTa karavAthI teno hetu sarato nathI; paraMtu pAchaLathI vicAravinimaya karatAM pUjya guruvaryonI saMmati maLI ke hastalikhita pratomA je svarUpe maLyA te svarUpe mAtra mULa maMtrone anuvAda karyA vinA ApavAmAM khAsa bAdha nthii| AvI anumati maLatAM namaskArane lagatA mahattvanA maMtrone pharI chApavAna nakkI kii| pahelAM viSaya naM. 17 tarIke mantrone anuvAda sahita chApavAmAM AvyA hatA, paraMtu te rada karavAnuM nakkI thatAM tenI jagAe naMbara 17 tarIke 'kuvalayamAlA' mAthI tAravela namaskAraviSayaka zlokone chaapyaa| A chapAI gayA bAda upara kA tema namaskAramantrone mULa svarUpe ApavAnuM jarUrI jaNAyu ane tethI teno viSaya naM. 17a tarIke samAveza karI liidho| Ama karavAthI be pharmA vadhyA ane tene 45a tathA 45ba ema naMbara ApI krama jALavI liidho| anuvAda vinAnI uparyukta traNe kRtio haju UMDu saMzodhana mAge che| upara prastuta graMthanA vastu prati je aMgulinirdeza karavAmAM Avyo che te to mAtra upalaka paricaya ja che; tenuM yathArtha jJAna to tyAre ja prApta thAya ke jyAre A graMthamAMnA dareke dareka stotrano niSThApUrvaka svAdhyAya karavAmAM 1. prastuta graMthamAM A stotra 'paMcanamukkAraphalathuttaM' nAme chApAyela che-juo pRSTha 363 thI 378. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya aave| zrI namaskAra mahAmaMtranA saMzodhako tathA ArAdhakone A sAhityasAmagrI aneka rote upayogI thaze evI AzA ch| prastuta graMthamAthI upasthita thatAM 17 yaMtra-citro temaja bIjAM upayogI yaMtro tathA citro graMthane cheDe ApavAmAM AvyAM che| prathama traNa yaMtra-citro pustakanA AkAra karatAM moTAM hovAthI judI judI yogya jagAe mUkyAM che| graMthanI zarUAtamAM paNa pAMca citro ApavAmAM AvyAM che| A citronI sUci tathA DhUMka paricaya have pachI Apyo che| A graMthanA saMpAdanakAryamA aneka hastaprato ane AdhArabhUta graMthono upayoga karavAmAM Avyo che| te badhAnI noMdha karIe to ghaNI moTI yAdI taiyAra thAya, paraMtu ghaNIkharI prato ane prakAzita graMthono ullekha dareka stotranA cheDe Apela paricayamA karyo che eTale tenI judI yAdI A graMthamAM ApI nthii| AvI eka vistRta yAdI zrI namaskAra mahAmaMtranA abhyAsIne avazya upayogI bane ane teno zrI 'namaskAra svAdhyAya' nA chellA vibhAgamA samAveza karI levAnI bhAvanA che| taduparAMta 'namaskAra svAdhyAya' nA traNe vibhAgano nIcoDa jemA AvI jAya ane traNe vibhAganA samagra vastune DhUMkamAM chatAM sacoTa rIte AvarI le evo eka abhyAsapUrNa paricayAtmaka lekha tathA upodghAta chellA vibhAgamAM ApavAnI dhAraNA cha / . ame jANIe chIe ke AgraMthanA keTalAka viSayo atigUDha che, viSayonA zuddha pATho ane arthanA viziSTa jJAna mATe jevI joIe tevI sAmagrI Aje upalabdha nathI; chatAM amArI alpazakti mujaba ame anuvAda vageremA prayatna karyo che| jeo e viSayamAM vadhu jijJAsAne dharAve che temane amAro A prayatna upayogI thaze ane A mAhitI parathI teo te viSayomAM vadhu UMDA jaI zakaze; evI amArI AzA asthAne nthii| A graMthanA saMpAdana ane prakAzanamA jo koI truTio rahI javA pAmI hoya, to te mATe ame caturvidha saMghanI aMtaHkaraNapUrvaka kSamA mAgIe chIe ane zrI namaskAra mahAmaMtranA agyAsIo ane ArAdhakone vinaMtI karIe chIe ke temaNe anugraha karIne amone udArabhAve te viSe lakhI jnnaavq| AvAM sUcanonI ame sAbhAra noMdha liishRN| - jo ke saMzodhako vagere mATe A graMthamAM samAviSTa karela vastu ati lAbhadAyI nIvaDaze; chatAM zrI 'namaskAra * mahAmaMtra'nuM pAramArthika svarUpa sarva zabdothI para che-anirvacanIya ch| e svarUpane pAmavAno mArga kevaLa dhyAnAdidvArA - svAnubhavano che| jagatanA sarva jIvo e divya paramAmRtatulya parama svAnubhavane pAmo, evI maMgala kAmanA / mahA vada 4, vi. saM. 2017 tA. 5-2-1961. vilepArale, muMbaI-57. sevaka navInacandra aMbAlAla zAha, ema. e. maMtrI, jaina sAhitya vikAsa maMDala. pat Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaMtra-citra sUci graMthanI zarUAtamAM Apela prathama pAMca citrono anukrama: (1) paramezvara-parameSThI zrI arihaMtadeva (2) zAsanarakSikA devI cakrezvarI-vimalavasahI, delavADA; Abu (3) hvIkAramadhyasthita pArzvaprabhuH (4) paJcaparameSThimahAmantraH (5) maGgalamukhapAThaH graMthamAMthI sUcita thatAM sattara yaMtra-citrono anukramaH(1) zrIpaJcanamaskAracakram pRSTha : 207 (paM. 19), 211 (paM. 23), 213, 224 (paM. 20) (2) 'dhyAnavicAra' prastAve dhyAnamArgasya viMzatitame bhede paramamAtrAnAmA caturviMzativalayaiH pariveSTita . AtmadhyAnaprakAraH pRSTha : 229 (paM. 22), pRSTha 228 nI sAme (3) vardhamAnavidyAyantrapaTaH pRSTha : 104 nI sAme (4) parasparAvalokanabyagravAmajAnunyastatIrthakaramAtaraH pRSTha : 230 (paM. 3), 282 (paM. 5, 24), 513 (5) zRMkhalAjAti citrabaMdha pRSTha : 389 (paM. 15), 514 (6) aSTadalakamalabaMdha pRSTha : 395 (paM. 14), 514 (7) gudaliGgamadhye AdhAracakraM prathamam pRSTha : 396 (paM. 20), 514 (8) liGgamUle svAdhiSThAnacakraM dvitIyam pRSTha: 396 (paM. 23), 515 (9) nAbhau maNipUracakraM tRtIyam pRSTha : 396 (paM. 27), 515 (10) hRdaye anAhatacakraM caturtham pRSTha : 396 (paM. 31), 516 (11) kaNThe vizuddhacakraM paJcamam pRSTha : 397 (paM. 15), 516 (12) ghaNTikAyAM lalanAcakraM SaSTham pRSTha 397 (paM. 18), 517 (13) bhramadhye AjJAcakraM saptamam pRSTha : 397 (paM. 20), 517 (14) mastake somakalAcakra aSTamam pRSTha : 397 (paM. 23), 517 (15) brahmadvAre brahmabinducakraM navamam pRSTha : 397 (paM. 25), 518 (16) brahmadvAropari haMsanAdacakraM dazamam pRSTha : 398 (paM. 5), 518 (17) nAdavalayitahrIkArodarasthaukArodarastha--arhakAraH . pRSTha : 467 (paM. 23), 518 aMthane cheDe Apela anya upayogI yaMtra-citrono anukramaH(1) OMkAraH pRSTha : 519 (2) OMkArayantram pRSTha : 519 (3) hrIkAraH pRSTha : 520 (4) namaskAra-yaMtram pRSTha : 521 (5) gIrvANayaMtram pRSTha : 521 (6) namaskArASTakam pRSTha : 522-523 (7) zuGkha-nandi-navapada-OMkArarUpAvartacatuSkam pRSTha : 524 (8) hrI-zrI-siddhAtmakAvartatrikam pRSTha : 525 .. (9) mudrASaTkam pRSTha : 526 (10) paJcaparameSThi namaskAraprathitaramyasUtrapaTI pRSTha : 527 (11) vApIyantram pRSTha : 528 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ACCIAOMIND Vay NODEMAMAYS M COM IPIHCN zAsanarakSikA devI cakrezvarI-vimalavasahI, delavADA; Abu Page #17 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaMtra-citra paricaya noMdha: 'namaskAra svAdhyAya 'nA A prAkRta vibhAganI zarUAtamAM ApelA pAMca citromAMthI traNa ane yaMtro sivAyanAM bIjAM chUTAMchavAyAM aneka citro ke je jaina zilpa-sthApatyanA mahattvanA namUnArUpa che te mathurAnA kaMkAlITIlAnA khodakAmamAMthI maLI Avela avazeSonA phoTAone AdhAre taiyAra karAvela che| jema jema vizeSa saMzodhana thatuM gayuM tema tema jaina zilpa-sthApatyanI dRSTie kaMkAlITIlAnI agatya vadhatI rahI che| kaMkAlITIlAmAMthI jUnAM prAcInatama smArako, avazeSo Adi maLI AvatAM te sthaLa jainaTIlA 'Jaina Mound' tarIke prasiddhi pAmela che| A rIte jaina saMskRtine samajavA mATe mathurA nagarI ati mahattva- sthAna banI gaI che|| A mathurA nagarIno ullekha prastuta graMthamAM chapAyela 'zrI mahAnizItha sUtra'mAM ati viziSTa rIte thayo che| pRSTha 53 paM. 16-17 tathA pR. 68 paM. 8-9 mAM aitihAsika vigata rajU karavAmAM AvI che ke "acintyaciMtAmaNi tulya A mahAnizItha zrutaskaMdhano je prAcIna Adarza (prati) mathurAnA supArzvanAtha bhagavAnanA stUpamAM hato te paMdara divasanA upavAsa karavAthI zAsanadevIe mane Apyo, paNa temAM khaMDita thaI javAthI temaja udhei vagere kAraNothI ghaNAM pAnAM saDI gayAM che (khaMDita thaI gayAM che) to paNa atyaMta mahAna arthAtizayavALA A mahAnizIthazrutaskaMghane samagra pravacananA parama sArabhUta parama tattva tathA mahA arthayukta samajIne pravacana uparanA vAtsalyathI, vaLI; ghaNA bhavya jIvone upakAraka che ema samajIne temaja potAnA AtmAnA kalyANa mATe AcArya zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAje te AdarzamAM je joyuM te badhu potAnI mati pramANe zuddha karIne lakhyuM che / " . A rIte mathurA nagarInI anekavidha viziSTatA cha / tethI 'namaskAra svAdhyAya'nA traNe vibhAgomAM mathurAnA zilpane khAsa mahattvaceM sthAna Apyu ch| prastuta vibhAga temaja te pachInA vibhAgomAM mathurAnA zilpanAM mULa citro parathI vizeSa kALajIpUrvaka navA chatAM mULane saMpUrNa vaphAdAra rahetAM evAM citro taiyAra karAvI rajU karyA cha / - graMthanI zarUAtamAM Apela prathama pAMca citrono kramAnusAra paricaya :(1) paramezvara-parameSThI zrI arihaMtadeva paramezvara parameSThituM A pratimA-citra vinsenTa e. smitha racita " The Jaina Stupa and other Antiquities of Mathura" (Archaeological Survey of India, New Imperial Series Volumexx; published in 1901) nAmanA paricayAtmaka graMthanI naM. XCII ane XCVI-ema be pleTo parathI citrakAra pAse taiyAra karAvyu ch| pleTa XCVI mAM Apela pratimA-citramA banne bhujAo khaMDita thayelI che, je anya pleTo parathI temaja pratimAne lakSyamA lai citrakAre potAnI buddhithI pUrNa karI che / mukhanA bhAva jevA che evA ja rAkhavA prayAsa karyo che| vaLI A mUrtinA mastaka pAchaLa Apela bhAmaMDaLa A pleTamAM nathI, je pleTa naM. XCII mAMthI levAmAM Avyu ch| bhAmaMDaLa paranA AjubAjunA. be indromAMthI eka ja indra pleTa naM XCII mAM che ane bIjI bAjunI mUrti khaMDita 'thayelI che, je citrakAre prathama indranA citranA AdhAre pUrNa karela cha / A rIte judAjudA bhAgone ekatra karI tIrthakara bhagavaMtanuM A bhavya pratimA-citra khaDaM karavA prayAsa ko che / je mukhya pleTa parathI A bhavya pratimA-citra taiyAra thayu che te pleTa naM. XCVI nA mathALe - Colossal Image of Seated Tirthamkara, dated Samvat 1134"e pramANe lakheluM che, jyAre bIjI pleTa XCII para "Life-size image of seated Jina"-lakheluM che / A pratimA-citranI viziSTatA e che ke sAmAnya rIte AvA AkAranI pratimAo zrI gautamabuddhanI pratimA tarIke pracalita che; paraMtu A mUrti parathI siddha thAya che ke jainomAM paNa evA ja AkAranI pratimAo htii| (2) zAsanarakSikA devI cakrezvarI-vimalavasahI, delavADA; Abu cakrezvarI devInuM A zilpa Abu paranA delavADAnA derAsaramAM kaMDAreluM che / tenA phoTogrApha parathI citra taiyAra karI ahIM rajU karavAmAM AvyuM che| Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaMtra-citra paricaya (3) hrIMkAramadhyasthitaH pArzvaprabhuH A AkAranI pratimA muMbaInA bhAyakhalA jaina derAsaramA birAjamAna cha / citra jotAM turata jaNAze ke 'hrI' kAranI madhyamAM zrI pArzvanAtha bhagavaMtanI mUrti pratiSThita karelI che / mUrtinI jamaNI bAju dharaNendra che ane DAbI bAju padmAvatI che / kalA, bindu ane nAda sahita evA hrIkAranI zuddha AkRti ApaNane ahIM zilpamAM labdha thAya che / AvI dhAtunI mUrtio bhAgya ja jovA maLe che ane tethI A mUrtine viziSTa lekhI shkaay| mUrti khUba ja paurANika cha / A mUrti ArasanI nahi paraMtu dhAtunI che eno khyAla citramA dekhAtAM aMgo paranAM cihno parathI Ave che / jevI che evI ja tAdRza mUrti rajU karavA ahIM prayAsa karyo che / . (4) paJcaparameSThimahAmantraH vinsenTa e. smithanA uparyukta graMthamAMnI pleTa XII parathI A citra taiyAra karavAmAM Avyu che| jetuM che evaM ja pravezadvAra doravAmAM Avyu che; phakta nIce tenI be bAjue batAvela rakSikAo A pleTamAM nthii| stUpanA A pravezadvAranI upara toraNa che ane tenI upara banne bAju 'tilakaratna' che, je 'aSTamaMgala' paikI eka maMgala che| AvaM 'tilakaratna' A sivAya bIjI ghaNI pleTomAM (dA. ta. VI, VII, X,XI) jovA maLe che| be 'tilakaratna'nI vacce 'zrIvatsa' mUkavAmAM AveluM che| pravezadvAranI vacceno namaskAramaMtrano mUlapATha ame mUkelo che| . A citranI pleTane mathALe nIce pramANe lakheluM che: "Ayagapata or 'Tablet of Homage'. The gift of sivayasa, the wife of the Dancer Phaguyasa." (5) maGgalamukhapAThaH A citra paNa uparyukta vinsenTa e. smIthanA graMthamAMnI pleTa VII parathI taiyAra karavAmAM Avyu ch| A paNa., AyAgapaTa che, jemAM vaccenI jagAe arihaMta bhagavaMta padmAsane sthita ch| teo dhyAnamudrAmAM lIna che ane zira para chatra zobhI rahyaM che| temanI AjubAju cAra tilakaratna hatAM te na letAM tenI jagAe ahIM cattAri maMgalAdino mULa pATha mUkela che| A AyAgapaTanI uparanI bAjue cAra ane nIcenI bAjue cAra-ema maLI kula ATha maMgala ApelAM cha / khUba ja pracalita evAM A 'aSTamaMgala' jaina rItinAM ati prAcIna pratIko che| AnAthI prAcInapara ane AvI sArI rIte eka sAthe jaLavAyela 'aSTamaMgala' hajusudhI bIje kyAyathI prApta thayAM nthii| DaoN. umAkAnta pI. zAhe potAnA 'Studies in Jaina Art' nAmaka kalAgraMthamAM A maMgalornu nIce pramANe nAmakaraNa kayeM che:___ uparanI haroLa (jamaNI bAjuethI)- nIcenI haroLa (jamaNI bAjuethI)(1)A pair of Fish(matsyayugala-matsyayugma) (5) A Tilakaratna (tilakaratna) (2)A heavenly Car (pavanapAvaDI) (6) A Full Blown Lotus (puSpacaMgerikA-puSpaguccha) (3)A Srivatsa Mark (zrIvatsa) (7) An Indrayasti or Vaijayanti (indrayaSTi or vaijayantI) (4)A Powder Box (zarAvasaMpuTa) (8)A Mangala-Kalasa (Auspicious Vase) (maMgala-kalaza) mULa pAThanI be bAju Apela staMbho " Persian Achaemenian" rItinA che ane pratyeka staMbhanI upara tathA nIce bhinna bhinna pratIko Apela che| jamaNI bAjunA staMbhanI sauthI upara 'dharmacakra' che ane DAbI bAjunA staMbhanI upara 'kuMjara' (hAthI) kaMDArela che| banne staMbhonI nIce paNa judAMjudAM be pratIko che| A cAre pratIkonI visaMvAditA zilpanI dRSTie vicAraNIya lAge che| - je parathI A citra taiyAra karyu che te pleTa naM. VII ne mathALe nIce pramANe lakheluM che: "Ayagapata, or Tablet of Homage or of Worship', set up by Sihanadika for the worship of the Arhats." Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya graMthamAMthI sUcita thatAM sattara yaMtra-citrono paricaya :yaMtra-citra naM. 1-zrI paJcanamaskAracakram A yaMtranI AkRti agara to teno paTa hajusudhI labdha thayo nthii| ahIM je yaMtra rajU karavAmAM AvyuM che te pRSTha 213 para Apela 'paJcanamaskAracakroddhAravidhi' mAMnA AmnAya anusAra citrakAra pAse taiyAra karAvyuM che| A Alekhanavidhino maMtrollekha "arihANAithuttaM "mAM Ave che| (juo pRSTha 207). A yaMtrane 'vardhamAnacakra' athavA 'paMcaparameSThicakra' tarIke paNa oLakhAvavAmAM Ave che| vizeSa paricaya mATe juo pRSTha 211 tathA pRSTha 224 / A yaMtra-citra pRSTha 212 nI sAme ApavAmAM Avyu che / yaMtra-citra naM.-dhyAnavicAra' prastAve dhyAnamArgasya viMzatitame bhede paramamAtrAnAmA caturviMzati valayaiH pariveSTita AtmadhyAnaprakAra: A yaMtra pRSTha 225 upara prakAzita karela dhyAnavicArAntargata 'paramamAtrAdhyAnam' (pR. 229) nA AmnAya parathI taiyAra karavAmAM Avyu cha / A viSaya haju vizeSa vicAraNA mAge che / tenA vadhu paricaya mATe juo saMsthA taraphathI alaga prakaTa thayela 'dhyAnavicAra' nuM nivedn| yaMtra-citra pRSTha 228 nI sAme ApavAmAM Avyu cha / yaMtra-citra naM.3-vardhamAnavidyAyantrapaTaH . zrI vardhamAnavidyAnA yantrapaTanI gaNi-pAThaka-paMnyAsa padadhArI munivaro ArAdhanA kare che| A yantranI ArAdhanAno AmnAya gurugamathI jANI levo| temAM AvatA maMtra vagere mATe juo prastuta graMthamAM pRSTha 104 para Apela 'vaddhamANavijjAvihI' / yaMtra-citra pRSTha 104 nI sAme Apela che| yaMtra-citra naM. 4-parasparAvalokanavyagravAmajAnunyastatIrthakaramAtaraH : covIza tIrthakaronI covIza mAtAono A paTa pATaNamA kokAnA pADAnA derAsaramAM temaja zrI zaMkhezvarajI tIrthamA bhamatImA banne bAju kaMDArelo jovA maLe che| A graMthamA prakAzita thayela uparyukta 'dhyAnavicAra' mAM pRSTha 230 para 'tIrthakaramAtRvalayam'no ullekha che ane tenA anusaMdhAnamAM A citra ahIM ApeluM che| tIrthakaranI mAtAonA nAmo mATe juo pRSTha 230 nIce Apela phUTanoTa / yaMtra-citra pRSTha 513 para ApavAmAM AvyuM che| vizeSa paricaya mATe juo saMsthA taraphathI alaga prakaTa thayela 'dhyAnavicAra 'na nivedana / yaMtra-citra naM. 5-zRGkhalAjAti citrabaMdha - pRSTha 389 para prakaTa thayela "paNhagabbhaM paMcaparamihithavaNaM "mAM 'zRGkhalAjAtistrirgata' no ullekha che te parI A yaMtra taiyAra karavAmAM Avyu che| vizeSa paricaya mATe juo pR. 395. yaMtra-citra mATe juo pRSTha : 514. yaMtra-citra naM.-aSTadalakamalabaMdha A yaMtra paNa uparyukta "paNhagabbhaM paMcaparamiTTithavaNaM" mAM nirdiSTa 'aSTadalakamalam' (pRSThaH 394) parathI taiyAra karAvyu cha / vizeSa paricaya mATe juo pRSTha 395. yaMtra-citra mATe juo pRSThaH 514. yatraM-citra naM.7thI yaMtra-citra naM.16-pR. 514 thI 518 A daza yaMtra citro (svAdhiSThAna Adi daza cakro) pRSTha 396 para prakaTa thayela "caDasvihayANavataM" nAmanA eka ja stotra parathI taiyAra karAvyAM che| jemAthI A stotra prApta thayuM te sadgata zrI mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverInI noTabukamAM A yaMtronI AkRtio hAthathI dorelI hatI ane ene AdhAre ja A yaMtro vizeSa vyavasthita rIte citrakAra pAse taiyAra karAvI rajU karavAmAM AvyAM che| vadhu paricaya mATe juo pR. 398 / A daza cakro paikI yaMtra-citra naM. 10 (hRdaye anAhatacakraM caturtham ) mAM 'pajJaptI' ne sthAne 'prajJapti' vAMcaq / yaMtra-citra naM. 11 (kaNThe vizuddhicakraM paJcamam ) mAM 'vizuddhi' ne badale 'vizuddha' tathA 'yakSeT' ne sthAne Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaMtra-citra paricaya 'manuja' vAcavU / yaMtra-citra naM 15 (brahmadvAre brahmabinducakraM navamam) mAM 'brahmadvAre' zabdane badale 'brahmanADIdvAre vAMcavU ane yaMtra-citra naM. 16 (brahmadvAropari hasanAdacakraM dazamam) mA 'hasanAda' ne sthAne 'haMsanAda' vAMcae~ / yaMtra-citra naM. 17-nAdavalayitahrIMkArodarasthaukArodarastha-ahUMkAraH zrI siddhacakrayantranA mULapIThamAM AdibIja tarIke je OM hrI ahUMnI sthApanA thAya che te ahIM anAhatanAdanA valaya sahita darzAvavAmAM Avela che| vizeSa paricaya mATe juo pRSTha 467. yaMtra-citra mATe juo pRSTha 518. graMthane cheDe Apela anya upayogI yaMtra-citrono paricaya:(1) ' 'kAraH (pR. 519) A prAkRta zailIno 6kAra cha / AkRti jotAM turata samajAze ke 'u' uparanA cheDAne laMbAvavAthI 'I' (o) banAvela cha; ane tenA upara kalA, bindu tathA nAda Alekhela cha / ahIM nAda A sauthI upara cha / (2) ba~kArayantram (pR. 519) ___ A yaMtra eka hastapratamA dorelu maLyu hatuM, te parathI taiyAra karavAmAM Avyu che / 'OM' kAranA dhyAna . mATe A upayogI yaMtra cha / (3) hrIkAraH (pR. 520) __A prAkRta zailIno 'hrIM'kAra cha / temAM anukrame kalA, bindu tathA nAdanI spaSTa AkRtio AlekhavAmAM AvI ch| (4) namaskAra-yaMtra (pR. 521) . A yaMtramA sacitra 'namaskAra maMtra' ApavAmAM Avyo che / AthI dhyAtAne vizeSa bhaktipUrvaka mana keMdrita karavAnuM saraLa paDe / (5) gIrvANayantram (pR. 521) A yatra zrI mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverInI noTa-bukamAthI prApta thayuM hatuM / teozrIe munizrI mohanalAlajI mahArAja pAsethI A sAhitya prApta karyu hatuM evo temA ullekha cha / yaMtra- ahIM Apela nAma e noTabukanA AdhAre che| temAM 'gIrvANayantram' evaM nAma zAthI ApavAmAM Avyu che te yaMtrane lakSyamA rAkhatAM barAbara samajAtuM nathI / 'gIrvANayantram'ne badala 'nirvANayantram' nAma ThIka lAge ch| 'namaskAra maMtra aDasaTha akSara pramANa che' e mAnyatAnuM A yaMtra samarthana kare che / (6) namaskArASTakam (pR. 522-23) pR. 522 ane 523 paranA be citromAM anukrame cAra cAra ema kula maLI namaskAranA bhinna bhinna ATha prakAro rajU karavAmAM AvyA che / te dareka prakAranAM cokkasa nAma nIce pramANe chaH (1) kAyika namaskAra [paJcAGga praNipAta-paNivayAmi] (5) dravyasamarpaNa namaskAra [pUjana-arcana-namaMsaNayaM] (2) vAcika namaskAra [praNidhAna stavAJjali-thosAmi] (6) AtmasamarpaNa namaskAra [zaraNopasaraNa-saraNaM] (3) mAnasika namaskAra [bhAvAvanamana-namo] (7) vinaya namaskAra [paryupAsanA-uvaName] (4) smaraNa namaskAra [nAmakIrtana-kittaNaM] (8) AdhyAtmika namaskAra [praNAma kAyotsarga-paNamAmi] Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 namaskAra svAdhyAya (7) zaGkha- nandi - navapada-ukArarUpAvartacatuSkam (pR. 524) (8) hI -zrI-siddhAtmakAvartatrikam (pR. 525) jApa karavAnA aneka prakAromA kara japa e eka viziSTa prakAra ch| kara japa judI judI aneka rIte karavAmAM Ave che| temAthI A banne citramA maLI kula sAta rIto ApavAmAM AvI cha : 1. zaGkhAvarta-dakSiNAvarta zaGkhanI jema ahIM karAMguliomAM Avarta thAya cha / A rIte iSTa jApa karavAthI saubhAgyAdinI prApti thAya che / ___2. nandyAvarta-nandyAvarta e eka maMgaLa ch| svastikane maLatuM A maMgaLa cihna samRddhinI vRddhi karanAlaM ch| enaM nAma paNa e arthana sUcaka ch| ahIM veDhAonI gaNanA evA prakAre che ke jethI nandyAvartanI AkRti UThI Ave che| 3. navapadAvarta-A AvartamAM navapada maMDala je rIte sthApana karavAmAM Ave che te rIte kramAMka levAnA cha / 4. jaeNkArAvarta-ahIM jaina paribhASAno nakAra spaSTa thAya e rIte aMko gaNavAnA che ane citramA e spaSTa cha / 5-6. hrIkArAvarta ane zrIkArAvarta-e banne AvartI upara jaNAvela jaeNkArAvarta mujaba cha / 7. siddhAvarta banne hAtha bhegA kakhAthI siddha zilAnI AkRti spaSTa thAya che ane temAM ATha AMgaLIonAM traNa traNa veDhA gaNatAM 24 saMkhyA covIzInI sUcaka ch| 24 jinezvarono e rIte jApa karavAthI karmakSaya zIghra thAya che / . (9) mudrASaTum (pR. 526) 1. AvAhanI mudrA-A mudrA koIpaNa iSTa devatA vagerene bolAvavA mATe upayogamAM Ave che / 2. sthApanI mudrA-bolAvelA devatA vagere sthApana karavA mATe A mudrAno upayoga thAya che| 3. saMnidhApanI mudrA-A mudrAthI sthApana thayelA devatA vagerene ArAdhaka svAbhimukha kare che / 4. saMnirodhanI mudrA-svAbhimukha karelA devatA vagerene A mudrAthI niyaMtrita karavAmAM Ave che / 5. avaguNThanI mudrA-A muMdrAthI niyaMtrita karelA devatA vagerene bIjAothI surakSita karavAmAM Ave che / 6. saubhAgya mudrA-A mudrA saubhAgyAdinI vRddhi kare ch| (10) paJcaparameSThi namaskAragrathitaramyasUtrapaTI (pR. 527) - zrI namaskAramaMtranA pAMca padonA paDimAtrAno pATha gUMthaNImAM Ave tevI rIte RSi manohare raMgIna pATI gUMthI che ernu A citra che / te pATI saMvata 1739 nA bhAdaravA vada pAMcamanA divase gUMthI che evaM temAM darzAvyu che / A .. pATI bAra phUTa lAMbI ane poNo iMca pahoLI che ane temAM akSaro sivAya AgaLa-pAchaLa suzobhano che| te suzobhano zAnA saMketa che e samajAtuM nthii| (11) vApIyantram (pR. 528) A yaMtrano nirdeza namaskAra aMgenA maMtromAM Ave che, jo ke temAM yaMtrano spaSTa nAmollekha nathI; paraMtu temAM je varNana che te parathI turata samajAya che ke 'maMtramahArNava'mAM je 'vApIyantra' tarIke khyAta che te ja yaMtranuM A varNana che| sugaMdhI dravyothI bhIta agara paTamAM A yaMtranuM Alekhana karIne suvAsita puSpo ane dhUpa vagerethI pUjA karatAM marakI 'ane nAnA upadravo zAMta thaI jAya che / yaMtrano AkAra 'vAva' jevo hovAthI tene 'vApIyantram' kahevAmAM Ave che| A yaMtra "namaskAra mahAmaMtra aDasaTha akSara parimANano che" e hakIkata para prakAza pADe ch| Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsthAnAM prakAzano ru. =37 prayojaka : amRtalAla kAlidAsa dozI, bI. e. 1 zrI pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA, bhAga pahelo (bIjI AvRtti) 2 zrI pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA, bhAga bIjo 3 zrI pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA, bhAga trIjo 4 zrI pratikramaNanI pavitratA (bIjI AvRtti-aprApya) 5 zrI paMcapratikramaNa-sUtra (prabodhaTIkAnusArI) zabdArtha, artha-saMkalanA tathA sUtra-paricaya sAthe (aprApya) 6 zrI paMcapratikramaNa-sUtra -hiMdI (prabodhaTIkAnusArI) zabdArtha, artha-saMkalanA tathA sUtra-paricaya sAthe (aprApya) 7 sacitra sArtha sAmAyika-caityavaMdana (prabodhaTIkAnusArI-aprApya) 8 yogapradIpa (prAcIna gujarAtI bAlAvabodha ane arvAcIna gujarAtI anuvAda sahita) 9 dhyAnavicAraH (gujarAtI anuvAda sAthe) 10 namaskAra svAdhyAya (prAkRta vibhAga) ru. 2:00 . 2:00 A : ru. 2000 - chapAya che: 11 namaskAra svAdhyAya (saMskRta vibhAga) 12 namaskAra svAdhyAya (apabhraMza-hiMdI-gUjarAtI vibhAga) 13 jinasnAtravidhi 14 mAtRkA prakaraNa 15 yogasAra 88 A Comparative Study of the Jaina Theories of Reality and Knowledge jaina sAhitya vikAsa maMDaLa iralAbIja, 112 ghoDabaMdara roDa vilepArale, muMbaI-57. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hrIMkAramadhyasthitaH pArzvaprabhuH IIT. 111 ) / / / / / / AAPIRT AVAVA LATATATA. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na ma skA ra svAdhyA ya (prAkRta vibhA ga) ///IN Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina Na sAhitya mANa ghAyaPRAKER vikAsa maMDala Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TILIT T A TELLLLLIAN MPOADANHARI THREP 4 ///// T COUNDEATRA CANANE GOANO ALLL IA LILA III RAM 2-29 AMMADVAN A Dase TILITY ALLIT PramNET TIII BHARTILIATRA ANSORA Pawww wwwwwwwwA LLLLLLLI IITTM IIIIIIII TITI 1. A LLLLL maMgalamahAsyakalA 6 (namukkAro)I namo arihaMtANaM namo siddhANaM namo AyariyANaM namo uvajjhAyANaM namo loe savva-sAhUNaM esI paMca- namukkAroM savva-pAva-ppaNAsaNo maMgalANaM ca savvesi paDhama havai maMgalaM NEWS ramaNI[ke D. . LURIHITala paritomadhurAstUpadvArasuzobhanavibhUSitapaJcaparameSThimahAmantraH Page #29 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HAMAR NOIDUA REE R unu HOTO ANOR VEERINR -- - NIN - E -- HOM : - HETASEAN Stage : : -.--. cattAri maMgalaM- arihaMtA maMgalaM, siddhA maMgalaM, sAhU maMgalaM, kevalipannatto dhammo mNglN|| - cattAri loguttamA - arihaMtA loguttamA, siddhA loguttamA, sAhU loguttamA, | kevalipannatto pa dhammo loguttmo| cattAri saraNaM pavajjAmi arihaMte saraNaM pavajjAmi, / siddhe saraNaM pavajjAmi, sAhU saraNaM pavanjAmi, kevalipannattaM dhamma saraNaM pvjjaami|| na 2 - .. E-.:- 2- - - --- SAHE - Drulinein HIO KEHINDE ki iskasaNDH WKARO KARASI . . . / / / / / / / '... .' / . .. I. I..' 11 kA SIA ANAMA " ... . / / / / / / / / / / / / / / / / / IIIIIIII I / / mana: madhurAyAgapaTamadhyasthApitamaMgalamukhapAThaH Page #31 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||shrii zaMkhezvarapArzvamAthAya nmH|| [1] bhagavaIsuttassa mNglaayrnnN|| Namo arahaMtANaM Namo siddhANaM . mamo AyariyANaM Namo uvajjhAyANaM Namo savvasAhUNaM // zrI abhayadevasUriracitA bhgvtiisuutrvRttiH| namo arahaMtANamityAdi / tatra nama iti naipAtikaM padaM dravyabhAvasaGkocArtham , Aha ca- 10 * "nevAiyaM payaM davvabhAvasaMkoyaNa pyttho"| manaHkaracaraNamastakasupraNidhAnarUpo namaskAro bhavatvityarthaH / kebhya ityAha-'arhagyaH' amaravaravinirmitA. zokAdimahAprAtihAryarUpAM pUjAmarhantItyarhantaH, yadAha bhagavatIsUtranA maMgalAcaraNano anuvAda arahaMta bhagavaMtone namaskAra ho| siddha bhagavaMtone namaskAra ho| AcArya bhagavaMtone namaskAra ho| upAdhyAya bhagavaMtone namaskAra ho| sarva sAdhu bhagavaMtone namaskAra ho| zrIabhayadevasariracita vRttino bhAvAnuvAda 'namo arahatANaM' vgere| ahIM 'namaH' zabda naipAtika pada che ane teno dravyasaMkoca tathA bhAvasaMkoca e artha cha; (kAraNake AvazyakaniyuktimAM) kayuM che ke- " 'namaH' e nipAtarUpa pada che ane dravyasaMkoca tathA bhAvasaMkoca e eno artha che / " .. mana, hAtha, paga tathA mastakanA supraNidhAnarUpa namaskAra ho / kone namaskAra ho to jaNAve. keke, arahaMtone namaskAra ho / devoe racelI azokavRkSa Adi (ATha) mahAprAtihAryarUpa pUjAne 25 melo yogya che te arahaMta kahevAya che / (AvazyakaniyuktimAM) kahyu cha ke-.. 20 Ava0ni0 gA.890 / juo prastuta graMtha pR0 114 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta bhagavaIsuttassa maMgalAyaraNaM // arahaMti vaMdaNanamaMsaNANi arahaMti puuyskaar| siddhigamaNaM ca arahA arahaMtA teNa vuccaMti // " atstebhyH| iha ca caturthyarthe SaSThI prAkRtazailIvazAt / avidyamAnaM vA rahaH- ekAntarUpo dezaH antazca-madhyaM giriguhAdInAM sarvaveditayA samastavastustomagatapracchannatvasyAbhAvena yeSAM te araho'ntaraH, 5 atastebhyo'raho'ntIH / athavA avidyamAno rathaH-syandanaH sakalaparigrahopalakSaNabhUto'ntazca vinAzo z2arAdyupalakSaNabhUto yeSAM te arathAntAH, atastebhyaH / athavA 'arahaMtANaM' ti kvacidapyAsaktimagacchadbhayaH kSINarAgatvAt , athavA arahayadbhayaH-prakRSTarAgAdihetubhUtamanojJetaraviSayasaMparke'pi vItarAgatvAdikaM khaM svabhAvamatyajanya ityrthH| "vaMdana ane namaskArane yogya che, pUjA ane satkArane yogya cha, tathA siddhigamanane yogya 10che tethI (jinezvara bhagavaMto) arahaMta kahevAya che / " AvA arahaMta bhagavatone namaskAra ho| .. - 'arahaMtANaM' mA prAkRtabhASAnI zailInA niyama mujaba SaSThI vibhaktino prayoga karelo che, paNa teno artha caturthI vibhaktino levAno che (kAraNake namaH zabdanA yogamAM caturthI vibhakti Ave che / ) * athavA ahIM 'arahatANaM' no 'arahontabhyaH' evo artha paNa nIkaLe cha / 'rahaH' eTale ekAntarUpa gupta pradeza ane 'aMtara' eTale parvatanI guphA vagereno madhyabhAga / bhagavAna sarvajJa hovAne 15 lIdhe jagatanI sarva vastuo paikI koIpaNa vastu emanAthI gupta hotI nathI; tethI bhagavAnane 'rahaH' tathA 'aMtar' na hovAthI bhagavAna 'arahontara' kahevAya che / AvA 'arahontara' (arahaMta ) bhagavAnane 'namaskAra ho| athavA ahIM 'arahaMtANaM' no 'arathAntebhyaH' evo artha paNa nIkaLe ch| 'ratha' zabdano upalakSaNathI 'sarva prakArano parigraha' evo artha smjvo| 'aMta' eTale vinAza tathA upalakSaNathI 20 (janma) jarA vagere samajavAM / arthAt 'ratha' eTale sarva prakArano parigraha ane 'aMta' eTale janma-jarA-mRtyu jemane nathI evA arathAnta arahaMta bhagavaMtone namaskAra ho| athavA 'arahaMtANaM' eTale rAgano kSaya thayo hovAthI koI paNa padArtha Upara Asaktine nahIM dharAvatA evA arahaMta bhagavaMtone namaskAra ho / athavA 'arahaMtANaM' eTale 'arahayaGgyaH' ('rah' dhAtuno 'tyajI devu evo artha thAya ch|) 25 arthAt prakRSTa rAga tathA dveSanA kAraNabhUta anukrame manohara tathA amanohara viSayono saMparka thavA chatAM paNa vItarAgatva vagere je potAno svabhAva teno tyAga nahIM karanArA evA arahaMta bhagavaMtone namaskAra ho| 1 Ava mi0 gA0 921 juo prastuta graMtha pR0 132. 2 "rahi gatau" pANinIyadhAtupAThaH374.. 3 "raha tyAge" - pANinIyadhAtupAThaH 2001 / Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mm. vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 'arihaMtANaM' ti pAThAntaram , tatra karmArihantRbhyaH, Aha ca "aTThavihaMpi ya kammaM aribhUyaM hoi sayalajIvANaM / taM kammamariM haMtA arihaMtA teNa vuccaMti // " 'aruhaMtANa' mityapi pAThAntaram , tatra 'arohadbhayaH' anupajAyamAnebhyaH, kSINakarmabIjatvAt , Aha ca "dagdhe bIje yathAtyantaM prAdurbhavati naangkurH| karmabIje tathA dagdhe na rohati bhvaangkurH||" namaskaraNIyatA caiSAM bhImabhavagahanabhramaNabhItabhUtAnAmanupamAnandarUpaparamapadapurapathapradarzakatvena paramopakAritvAditi // 1 // 'Namo siddhANaM ti / sitaM-baddhamaSTaprakAraM karmendhanaM dhmAtaM-dagdhaM jAjvalyamAnazukladhyAnAnalena 10 yaiste niruktavidhinA siddhAH / athavA 'pidhu gatau iti vacanAt, sedhanti sma-apunarAvRttyA ___ athavA 'arahatANaM ne badale. 'arihaMtANaM' evo pATha paNa maLe cha / 'karmarUpa zatruone haNanArA arihaMta bhagavAnone namaskAra thAo' evo artha tyAM smjvo| ( AvazyakaniyuktimAM ) kA che ke-"ATha prakAranuM karma ja sarva jIvone zatrurUpa che; te karmarUpI zatruno nAza kare che tethI arihaMta kahevAya cha / " 15 _ 'arahatANaM' nA badale 'aruhaMtANaM' evo pATha paNa maLe che| 'janma nahi letA' evo e pAThano artha che; kAraNake karmarUpI bIja kSINa thaI gayAM hovAthI bhagavAna pharIthI janma letA nthii| kA che ke-'jema bIja atyaMta baLI jAya tyAre aMkuro pragaTa thato nathI tema karmarUpI bIja baLI javAthI saMsArarUpI aMkuro utpanna thaI zakato nthii|" saMsArarUpI bhayaMkara aTavImAM bhramaNa karavAthI bhaya pAmelA prANIone anupama AnaMdarUpa 20 paramapadarUpI nagaranA mArgane darzavanArA hovAthI arihaMta bhagavaMto parama upakArI che ane tethI teo namaskArane yogya ch| ___Namo siddhANaM / sita' eTale bAMdhelaM je ATha prakAranuM karmarUpI iMdhaNa jemaNe 'dhmAta' eTale jAjvalyamAna zukladhyAnarUpI agnithI bALIne bhasmIbhUta kayuM che te siddha kahevAya che / A pramANe 'siddha' zabdano 'niruktavidhi' thI artha thAya che / 25 athavA 'Sidh' dhAtuno 'gati' evo artha thAya che eTale gayA pachI kadI pAchA pharavu na paDe tevI rIte jeo mokSanagarImAM gayA che teo siddha kahevAya ch| 1 Ava. ni. gA. 920 juo prastuta graMtha pR0 132. 2 tattvArthasUtranI aMtima kArikAomA 8 mI kArikA. 3"Sidha gatyAm"-pANinIyadhAtupAThaH 48. . Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavaIsuttassa maMgalAyaraNaM // [prAkRta nirvRtipurImagacchan , athavA 'pidhu saMrAdau iti vacanAt siddhayanti ma-niSThitArthA bhavanti ssa, athavA 'SidhUJ zAstre mAGgalye ca" iti vacanAt sedhanti sma-zAsitAro'bhUvan mAGgalyarUpatAM cAnubhavanti smeti siddhAH, athavA siddhAH-nityAH, aparyavasAnasthitikatvAt , prakhyAtA vA bhavyarupalabdhaguNasandohatvAt , Aha ca "mAtaM sitaM yena purANakarma yo vA gato nirvRtisaudhamUrdhni / khyAto'nuzAstA pariniSThitArtho yaH so'stu siddhaH kRtamaGgalo me // " atastebhyo namaH / namaskaraNIyatA caiSAmavipraNAzijJAnadarzanasukhavIryAdiguNayuktatayA svaviSayapramodaprakarSotpAdanena bhanyAnAmatIvopakArahetutvAditi // 2 // Namo AyariyANaM' ti / A-maryAdayA tadviSayavinayarUpayA caryante sevyante jinazAsanArthoM10 padezakatayA tadAkAtibhirityAcAryAH / uktaJca ___ "mukthaviU lakkhaNajutto gacchassa meDhibhUo y| ___gaNatativippamukko atthaM vAei Ayariyo // " athavA 'Sidh' dhAtuno 'saMsaddhi' (niSThA) evo artha thAya che / jeonAM prayojano siddha thaI , gayelAM che te siddha kahevAya cha / athavA 'Sidh' dhAtuno zAstra ane mAMgalya evo artha thAya che| 15 eTale jeo zAsaka che tathA jeo maMgaLarUpa che te siddha kahevAya che / athavA siddha eTale nitya, kAraNake temanI sthiti anaMta hoya che / athavA siddha eTale prakhyAta; kAraNake bhavya jIvo emanA guNasamUhane sArI rIte jANatA ja hoya che / kayuM che ke- "bAMdheluM prAcIna karma jemaNe bALI nAkhyuM che, jeo mokSarUpI mahelanI Toca upara jaIne beThelA che, jeo prasiddha che, je anuzAsana karanAra che ane jeo kRtArtha che te siddha bhagavAna mane maMgala karanArA thaao|" AvA siddha 20 bhagavatIne mAro namaskAra ho| siddha bhagavaMto avinAzI, jJAna-darzana-sukha-vIrya vagere guNothI yukta hovAne lIce temanA prati utkRSTa AnaMda utpanna thAya cha / A rIte teo AnaMdane utpanna karanArA hovAthI bhavya jIvone atyaMta upakAra karanArA che tethI siddha bhagavaMto namaskaraNIya cha / ___ Namo AyariyANaM / jinazAsananA arthanA upadezaka hovAne lIdhe tenA abhilASI manuSyo 20 vinayarUpI maryAdAthI jemanI sevA kare che temane AcArya kahevAmAM Ave che / kAM che ke "sUtra tathA arthane jANanArA, lakSaNathI yukta, gacchanA AlaMbanabhUta tathA gacchanI ciMvAthI rahita eSA AcArya bhagavAn arthanI vAcanA Ape che|" 1 pANinIyadhAtupAThaH 1269. 2 "SidhU zAkhne mAGgalye ca"-pANinIyadhAtupAThaH 49. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga] namaskAra svaadhyaay| athavA AcAro- jJAnAcArAdiH paJcadhA, A-maryAdayA vA cAro-vihAra AcAraH, tatra sAdhavaH svayaMkaraNAt prabhASaNAt pradarzanAcetyAcAryAH, Aha ca "paMcavihaM AyAraM AyaramANA tahA payAsaMtA / ' AyAraM daMsaMtA AyariyA teNa vucaMti // " athavA A- ISad aparipUrNA ityarthaH cArA- herikA ye te AcArAH, cArakalpA ityarthaH, / yuktAyuktavibhAganirUpaNanipuNA vineyAH, atasteSu sAdhavo yathAvacchAstrArthopadezakatayA ityAcAryAH, atastebhyaH / namassatA caiSAmAcAropadezakatayopakAritvAt // 3 // 'Namo uvajjhAyANaM ti / upa-samIpamAgatyAdhIyate 'IG adhyayane' iti vacanAt paThyate 'iNu gatAviti vacanAdvA aghi-Adhikyena gamyate, 'ik smaraNe' iti vacanAdvA maryate sUtrato jinapravacanaM yebhyaste upAdhyAyAH, yadAha 10 ___ athavA jJAnAcAra, darzanAcAra, caritrAcAra, tapAcAra, vIryAcAra-A pAMca prakAranA AcArane AcAra kahevAmAM Ave che / athavA maryAdApUrvaka je vihAra karavAmAM Ave tene AcAra kahevAmAM Ave che / A prakAranA Acarane jeo pote pALe che, arthathI upadeze che tathA kriyAthI vIjAne karI batAve che te AcArya kahevAya che / (AvazyakaniyuktimAM) kayuM che ke-"pAMca prakAranA AcAra pALatA, teno artha kahetA tathA (paDilehaNa Adi kriyA dvArA) AcArane 15 darzAvatA hovAthI AcArya kahevAya cha / " . athavA bIjI vyutpatti pramANe AcAra zabdano 'yogya-ayogyano vibhAga karavAmAM nipuNa ziSyo' evo artha thAya che / temane jeo zAstrano artha yathAvat batAve che te AcArya kahevAya ch| AvA AcArya bhagavaMtone namaskAra ho / AcAranA upadezakapaNAne lIdhe upakArI hovAthI AcArya bhagavaMto namaskAra karavAne yogya cha / 20 Namo uvajjhAyANaM' / upAdhyAya zabdamAM traNa zabdo cha / upa+ adhi+i / AmAM 'upa' eTale samIpa / 'adhi' eTale Adhikya / 'i' dhAtunA traNa artha che:-adhyayana karavU, jarbu (jANavU) ane smaraNa karavU / arthAt jemanI pAse jaIne adhikapaNe jinapravacana- sUtrathI adhyayana karavAmAM Ave che, jJAna meLavavAmAM Ave che ane smaraNa karavAmAM Ave che teo upAdhyAya kahevAya ch| (pAvazyakaniyuktimAM) kaDaM le ke 25 1 Ava0 ni0 gA0 994 juo prastuta graMtha pR0 152. 2 sarve gatyarthAH jJAnArthakAH-gati arthavAcI sarva dhAtuo jJAnanA arthamAM paNa vaparAya ch| eTale ahIM 'jarnu no artha 'jANavU smjvo| Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavaIsuttarasa maMgalAyaraNaM // [prAkRta "bArasaMgo jiNakkhAo, sajjhAo kahio buhehiM / ' taM uvaisati jamhA uvajhAyA teNa vuccaMti // athavA upAdhAnamupAdhiH-- sannidhistenopAdhinA upAdhau vA Ayo-lAbhaH zrutasya yeSAm , upAdhInAM vA-vizeSaNAnAM prakramAcchobhanAnAmAyo- lAbho yebhyaH, athavA upAdhireva-sannidhireva 5 Ayam - iSTaphalaM daivajanitatvena AyAnAm - iSTaphalAnAM samUhastadekahetutvAd yeSAm , athavA AdhInAM - manaHpIDAnAmAyo-lAbha AdhyAyaH, adhiyAM vA- natraH kutsArthatvAt kubuddhInAmAyo'dhyAyaH 'dhyai cintAyAm' ityasya dhAtoH prayogAnnanaH kutsArthatvAdeva ca durdhyAnaM vA'dhyAyaH, upahata AdhyAyaH adhyAyo vA yaiste upAdhyAyAH, atastebhyaH / namasyatA caiSAM susampradAyAyAtajinavacanAdhyApanato vinayanena bhavyAnAmupakAritvAditi // 4 // 10. Namo savvasAhaNaM' iti / sAdhayanti jJAnAdizaktibhirmozamiti sAdhavaH, samatAM vA sarvabhUteSu dhyAyantIti niruktinyAyAt sAdhavaH, yadAha - "jinezvare prarUpelI dvAdazAMgIne paMDita puruSo svAdhyAya kahe che / (upAdhyAya bhagavaMto) A svAdhyAyano vAcanArUpe upadeza ApatA hovAthI upAdhyAya kahevAya cha / " . athavA ( upAdhyAya zabdanA bIjA paNa aneka artho nIkaLe che, jema ke-) 'upAdhi' eTale 15 'saMnidhi' / jemanI saMnidhithI athavA jemanA sAMnidhyamA rahevAthI zruta jJAnano 'Aya' eTale lAbha * thAya athavA jemanI pAsethI upAdhi eTale suMdara vizeSaNono lAbha thAya temane upAdhyAya kahevAmAM Ave che / athavA jemanI upAdhi eTale jemanuM sAMnidhya 'Aya' eTale iSTa phaLonAM samUhamAM kAraNabhUta che te upAdhyAya kahevAya che| athavA bIjo paNa artha ch| 'Adhi' eTale 'mananI pIDA' teno 'Aya' eTale 'lAbha' te 20 'AdhyAya' / athavA 'adhI' eTale 'kubuddhi' teno 'Aya' eTale 'lAma' te 'adhyAya' / athavA 'adhyAya' eTale 'durdhyAna' / A 'AdhyAya' tathA 'adhyAya' ne jemaNe upahata karyA che ( arthAt haNI nAkhyA che) te upAdhyAya kahevAya che / AvA upAdhyAya bhagavaMtone mAro namaskAra ho| __susaMpradAyathI (pratiSThita paraMparAthI ) cAlyA AvatA jinavacana- bhavya jIvone (adhyayana karAvavA) dvArA vinIta banAvIne upakAra karatA hovAthI upAdhyAya bhagavaMto namaskArane yogya cha / 38: Namo savasAhaNaM / jJAna vagere zaktiothI mokSanI je sAdhanA kare che te sAdhu kahevAya che| athavA sarva prANIo prati samabhAvanuM je dhyAna kare che te sAdhu kahevAya che / (AvazyakaniyuktimAM) kayuM che ke 1 Ava. ni. gA0 1.01 juo prastuta graMtha pR0 154. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] - namaskAra svaadhyaay| . nivvANasAhae joe, jamhA sAheti saahunno| samA ya savvabhUesu, tamhA te bhAvasAhuNo // " sAhAyakaM vA saMyamakAriNAM dhArayantIti sAdhavaH, niruktereva / sarve ca te sAmAyikAdivizeSaNAH pramattAdayaH pulAkAdayo vA jinakalpika-pratimAkalpika - yathAlandakalpika - parihAravizuddhikalpikasthavirakalpika - sthitakalpika - sthitAsthitakalpika - kalpAtItabhedAH, pratyekabuddha-svayaMbuddha-buddhabodhitabhedAH, / bhAratAdibhedAH, suSamaduSSamAdivizeSitA vA sAdhavaH sarvasAdhavaH, sarvagrahaNaM ca sarveSAM guNavatAmavizeSanamanIyatApratipAdanArtham , idaM cAhadAdipadeSvapi boddhavyaM, nyAyasya samAnatvAditi / athavAsarvebhyo jIvebhyo hitAH sarvAste ca te sAdhavazva, sArvasya vA - arhato na tu buddhAdeH sAdhavaH sArvasAdhavaH, sarvAn vA zubhayogAn sAdhayanti - kurvanti, sArvAn vA- arhataH sAdhayanti tadAjJAkaraNAdArAdhayanti pratiSThApayanti vA durnayanirAkaraNAditi sarvasAdhavaH sArvasAdhavo vaa| athavA zravyeSu - zravaNAheSu 10 vAkyeSu, athavA savyAni - dakSiNAnyanukUlAni yAni kAryANi teSu sAdhavaH-nipuNAH zravyasAdhavaH savyasAdhavo vA; atastebhyaH / "nirvANanA sAdhaka yogonI sAdhuo sAdhanA kare che temaja sarva jIvo upara samabhAvane dhAraNa kare che tethI te bhAvasAdhu kahevAya cha / " athavA saMyamanuM pAlana karanArA AtmAone sahAya kare che tethI sAdhu kahevAya ch| 'sarva sAdhu' zabdathI sAmAyikAdi vizeSaNothI yukta, pramatta 15 bagere, pulAkai vagere, jinakalpika, pratimAkalpika, yathAlaMdakalpika, parihAravizuddhikalpika, sthavirakalpika, sthitakalpika, sthitAsthitakalpika, kalpAtIta; pratyekabuddha, svayaMbuddha, buddhabodhita, bharata vagere kSetranA temaja suSama, duSamA vagere kALanA sAdhuo-ema sarva prakAranA sAdhuo samajavA / - sarva guNavAna puruSo bhedabhAva vinA namaskAra karavAlAyaka che te jaNAvavA mAde, " * 'sarva'zabdano ahIM prayoga karavAmAM Avyo che| eja nyAye 'sarva' zabdano yoga arihaMta vagere 20 padomAM paNa samajI levo| athavA ('savvasAhUNaM' nA bIjA paNa aneka artho thAya che, jema ke-) 'sArva' eTale sarva jIvonuM hita karanArA sAdhuo te 'sArvasAdhu' / athavA buddha vagerenA nahi paraMtu 'sArva' eTale arihaMtanA je sAdhuo te 'sArvasAdhu' / athavA sarva zubha yogane sAdhe te 'sarvasAdhu' / athavA AjJAnuM pAlana karIne 'sArva' eTale arihaMtane jeo ArAdhe che kiMvA durnayane dUra karIne (anya 25 matotuM khaMDana karIne ) jinezvara bhagavAnanA matane pratiSThita kare che te 'sArvasAdhu' / AvA 'sarvasAdhu' athavA 'sArvasAdhu'ne mAro namaskAra ho| ... athavA 'zravya' eTale zravaNa karavAlAyaka vAkyo; temAM nipuNa te 'zravyasAdhu' / athavA (savya' eTale anukULa kAryo, temAM nipuNa te 'savyasAdhu' / AvA 'zravyasAdhu' athavA 'savyasAdhu'one namaskAra ho| .... Ava0 ni0 gA0 10 10 juo prastuta graMtha pR0 155. 2 pramatta vagere eTale chaTThA pramatta guNasthAnathI. mAMDI caudamA guNasthAna sudhaunA saadhuo| 3 pulAka e eka prakAranI labdhimuM nAma ch| .... . ... . .30 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAsuttassa maMgalAyaraNaM // [prAkRta 'Namo loe savvasAhUrNa' ti kvacit pAThaH, tatra sarvazabdasya dezasarvatAyAmapi darzanAdaparizeSasarvatopadarzanArthamucyate 'loke' manuSyaloke, na tu gacchAdau, ye sarvasAdhavastebhyo nama iti / eSAM ca namanIyatA mokSamArgasAhAyakakaraNenopakAritvAt , Aha ca "asahAe sahAyattaM, kareMti me saMyamaM kareMtassa / eeNa kAraNeNaM, NamAmi'haM savvasAhaNaM // " ti' nanu yadyayaM sajhepeNa namaskArastadA siddhasAdhUnAmeva yuktaH, tadbrahaNe'nyeSAmapyarhadAdInAM grahaNAt , yato'rhadAdayo na sAdhutvaM vyabhicaranti / atha vistareNa tadA RSabhAdivyaktisamuccAraNato'sau vAcyaH syAditi, naivaM, yato na sAdhumAtranamaskAre'haMdAdinamaskAraphalamavApyate, manuSyamAtranamaskAre rAjAdinama skAraphalavaditi karttavyo vizeSato'sau, prativyakti tu nAsau vAcyo'zakyatvAdeveti / nanu yathA pradhAnanyAya10maGgIkRtya siddhAdirAnupUrvI yuktA'tra, siddhAnAM sarvathA kRtakRtyatvena sarvapradhAnatvAt , naivam , ahaMdupadezena siddhAnAM jJAyamAnatvAdarhatAmeva ca tIrthapravarttanenAtyantopakAritvAdityarhadAdireva saa| .. ____ koIka pratamAM Namo loe savvasAhaNaM' evo pATha paNa maLe ch| 'sarva' zabda dezasarvatAno paNa vAcaka hovAthI saMpUrNa sarvatA batAvavAne mATe 'loe' zabdano prayoga karelo cha / arthAt mAtra gaccha vageremA nahi paraMtu AkhA manuSyalokamA rahelA je sarva sAdhuo temane mAro namaskAra ho / 15 e pramANe 'Namo loe savvasAhUNaM' no artha smjvo| ___ mokSamArgamAM cAlatA jIvone sahAya karavA vaDe upakArI hovAthI sAdhuo namaskAra karavA* lAyaka cha / ( AvazyakaniyuktimAM) kayuM che ke- 'asahAya evA mane saMyama pALatI vakhate sahAya kare che tethI sarva sAdhuone huM namaskAra karUM chu|' zaMkA-jo A namaskAra saMkSepathI karavo hoya to siddha ane sAdhune ja karavo yonya che; 20 kAraNake siddha ane sAdhumAM arihaMta vagere AvI jAya che, kemake arihaMta vageremA sAdhupaNuM avazya hoya cha ja / ane jo vistArathI namaskAra karavo hoya to RSabhadeva vagere bhagavAnonAM vyaktigata nAmo uccArIne namaskAra karavo joiie| samAdhAna-tamArI bAta barAbara nathI; kAraNake jema mAtra manuSyane namaskAra karavAthI rAjA vagairene namaskAra karavAnuM phaLa prApta thatuM nathI, te pramANe mAtra sAdhune namaskAra karavAyI arihaMta 25 vagerene namaskAra karavAnuM phaLa prApta thatuM nthii| mATe arihaMtone vizeSatApUrvaka namaskAra karavo joiie| ane vyaktizaH namaskAra to uccArI zakAya tema nathI; kAraNake vyaktio anaMta hovAthI e azakya cha / __zaMkA-mukhya hoya tene pahelA namaskAra karavo joIe / Avo nyAya hovAthI siddha bhagavaMtone pahelA namaskAra karavo joIe ane arihaMta vagerene pachIthI namaskAra karavo joIe; kAraNake siddho sarvathA kRtakRtya hovAne lIdhe badhAmAM mukhya che / / 30 samAdhAna-tamArI vAta barAbara nathI / siddho paNa arihaMtanA upadezathI ja jaNAya che ane arihaMto ja tIrthane pravartAve che; tethI atyaMta upakArI hovAne lIce arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu e-krama ja bsbr-che| 1 Ava. ni. gA0 1013 juo prastuta graMtha pR0 156.. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| nanvevamAcAryAdiH sA prAmoti, kvacitkAle AcAryebhyaH sakAzAdarhadAdInAM jJAyamAnatvAt, ata eva ca teSAmevAtyantopakAritvAt , naivam , AcAryANAmupadezadAnasAmarthyamarhadupadezata eva, na hi svatatrA AcAryAdaya upadezato'rthajJApakatvaM pratipadyante, ato'rhanta eva paramArthena sarvArthajJApakAH, tathA arhatpariSadrUpA evAcAryAdayo'tastAn namaskRtyArhannamaskaraNamayuktam , uktaM ca "Na ya koivi parisAe, paNamittA paNamae ranno" tti // 5 // zaMkA-jo tame ema kahezo to AcAryone ja prathama namaskAra karavo joie; kAraNake koIka kALe arihaMta vagere AcAryoM dvArA ja jaNAya che tethI AcAryo ja atyaMta upakArI ch| samAdhAna-e vAta barAbara nathI, kAraNake AcAryomA upadeza ApavAnuM sAmarthya arihaMtanA upadezamAthI ja Ave che; AcAryo svataMtra rIte upadezathI arthAne jaNAvatA nthii| (arihaMte je Apelo upadeza tenA AdhAre ja AcAryo upadeza ApatA hoya che, paraMtu svataMtra rIte 10 nahIM) tethI vastutaH arihaMto ja sarva arthAne jaNAvanArA che / vaLI AcArya vagere to arihaMtanI parSadArUpa che, mATe temane (AcArya vagerene ) namaskAra karIne arihatone namaskAra karavo te anucita cha / ( AvazyakaniyuktimAM) kayuM che ke-"koI paNa mANasa parSadAne praNAma karIne pachI rAjAne praNAma karato nthii|" paricaya 15 .. jaina AgamagraMtho paikI pAMcamA aMga tarIke prasiddha 'zrIvyAkhyAprajJaptisUtra', jenuM bIjaM nAma 'zrIbhagavatIsUtra' che, temAM maMgalAcaraNarUpe zrInamaskArasUtranAM paMcaparameSThI padono ullekha prathama karavAmAM Avyo che / te sUtra upara navAMgIvRttikAra zrIabhayadevasUrie vyAkhyA racI che / temAMthI pAMca padonI vyAkhyA pUrato bhAga ahIM levAmAM Avyo che / Agamodaya samiti ( sUrata ) dvArA vi. saM 1974 mA prakAzita 'zrImad bhagavatIsUtram' 20 bhA. 1 mAM A vyAkhyA chapAyelI che / temAM munirAja zrIpuNyavijayajI mahArAje prAcIna aneka hastalikhita pratio sAthe meLavIne mULamAM tathA vyAkhyAmAM pAThAMtaro noMghelAM che / tenA AdhAre A sUtra ane vyAkhyA ame ahIM mudrita karI che / teno gujarAtImAM bhAvAnuvAda karIne te paNa sAthe pragaTa karela cha / A TIkAnA kartA zrIabhayadevasUri, zrIjinezvarasUrinA ziSya hatA / zrIabhayadevasUrine 25 vi. saM. 1088 mAM AcAryapada manyuM hatuM ane saM. 1120 thI 1128 sudhImAM nava aMgo para temaNe TIkA racI hatI / e sivAya 'paMcAzaka prakaraNa', 'Agama aSTottarI prakaraNa' vagere aneka graMtho racyAnI mAhitI maLe ch| 1 Ava0ni0 gA0 1021 juo prastuta graMtha pR0 159. 2 temanI vizeSa mAhitI mATe juoH 'shriiabhydevsuuriN| le. paM. zrI becaradAsa, prakA. zrI vADIlAla em. pArekha, kapaDavaMja / Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 [2] saptasu smaraNeSu prathamaM namaskArasmaraNam / namo arihaMtANaM / namo siddhANaM / namo AyariyANaM / namo uvajjhAyANaM / namo loe savvasAhUNaM / eso paMcanamukkAro, svvpaavppnnaasnno| maMgalANaM ca savvesi paDhamaM havai maMgalaM // (1) zrIsiddhicandragaNikRtA vyAkhyA // zrInAbheyaH zriyaM dadyAt ; suraasurnmskRtH| 'vighnAnekapapaJcAsyo, dadhad vizvajanInatAm // 1 // akabbarasuratrANahRdayAmbujaSaTpadaH / bhAnucandrazciraM jIyAd, gururme vAcakAgraNIH // 2 // . aSTottarazatAnAM yo'vadhAnAnAM vidhAyakaH / dadhAnaH khuzphahamiti, birudaM zAhinA'rpitam // 3 // tena vAcakacandreNa, siddhicandreNa sarvadA / buddhivRddhyai vitandreNa, bAlAnAmalpamedhasAm // 4 // zazvat saptasmaraNAnAM, vRttireSA vidhIyate / tatra tAvannamaskAraH, eva vyAkhyAyate mayA // 5 // tribhirvizeSakam / __namo arihaMtANamiti / namo namaskAraH / kebhyaH ? 'arhadbhyaH ' zakrAdikRtAM pUjAM siddhigatiM cAhantastebhyaH / uktaM ca ( Avazyakaniyuktau namaskAraniyuktau 406 tame patrAGke)20 "arihaMti vaMdaNanamaMsaNAI arihaMti pUyAisakkAraM / siddhigamaNaM ca arihA, arihaMtA teNa vuccaMti" // 1 // namo-namaskAraH / kebhyaH ? 'siddhebhyaH' sitaM-prabhUtakAlena baddhaM aSTaprakAraM karma zukladhyAnAminA dhmAtaM-bhasmIkRtaM yaiste niruktivazAt siddhAstebhyaH iti 'bahuvrIhiH' / yaduktaM ( Ava0 nama0 438 tame patrAGke) "dIhakAlarayaM jaM tu, kammaM se siamaTTahA / 25 si dhaMtaM ti siddhassa, siddhattamuvajAyai // " // 2 // 15 nodhaH-1. upAdhyAya zrIsiddhicaMdragaNikRta vyAkhyA ane 2. zrIharSakIrtisUrikRta TIkAno anuvAda ahIM Apyo nathI kemake, teno bhAvArtha zrIabhayadevasUrIe racelI vyAkhyAnA anuvAdamA prakArAntare AvI ja jAya ch| 1 anekapAH hstinH| 2 pAThAntaram-jaMtukammaM se siamtttthaa| Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para. 10 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / _ namo namaskAraH / kebhyaH ? 'AcAryebhyaH' svayaM paJcavidhAcAravanto'nyeSAmapi tatprakAzakatvAda AcAre sAdhavaH AcAryAstebhyaH iti 'tatpuruSaH' / yathA (Ava0 nama0 448 tame patrAGke, vizeSAvazyake'pi gA0 3190) " paMcavihamAyAraM, AyaramANA tahA payAsaMtA / AyAraM daMsaMtA, AyariyA teNa vuccaMti // " 'anuyogakRdAcAryaH' iti haimaH (abhidhAnacintAmaNau kA0 1, zlo0 78 ) // 3 // namo-namaskAraH / kebhyaH ? 'upAdhyAyebhyaH' upa etya-samIpamAgatya yebhyaH sakAzAdadhIyanta ityupAdhyAyAH tebhyaH iti 'tatpuruSaH' / yaduktaM ( Ava0 nama0 448 tame patrAGke, vizeSAvazyake'pi gA0 3197) "bArasaMgo jiNakkhAo sajjhAo kahio buhehiM / taM uvaisaMti jamhA uvajjhAyA teNa vuccaMti // " "upAdhyAyastu pAThakaH" iti haimaH (abhi. kA. 1 zlo. 78 ) // 4 // namaH namaskAraH / kebhyaH ? 'loke sarvasAdhubhyaH' / loke-manuSyaloke samyagjJAnAdibhirmokSasAdhakAH sarvasattveSu samAzceti sAdhavaH, sarve ca te sthavirakalpikAdibhedabhinnAH sAdhavazceti sarvasAdhavastebhyaH iti 'karmadhArayaH' / yathA "nivvANasAhae joe, jamhA sAhaMti saahunno| samA ya savvabhUesu, tamhA te savvasAhuNo" // 5 // eSa paJcanamaskAraH / eSa-pratyakSo vidhIyamAnaH paJcAnAmarhadAdInAM namaskAraH-praNAmaH / sa ca kIdRzaH ? 'sarvapApapraNAzanaH' sarvANi ca tAni pApAni ca sarvapApAni iti 'karmadhArayaH' / sarvapApAnAM prakarSeNa nAzano-vidhvaMsakaH sarvapApapraNAzanaH iti 'tatpuruSaH' / sarveSAM dravya-bhAvabhedabhinnAnAM maGgalAnAM 20 prathamamidameva maGgalam / 'hoi maMgalaM' iti pAThastvaprAmANikaH, sarvatra "havai maMgalaM" ityeva darzanAt / caH samuccaye / paJcasu padeSu caturthyartheSu SaSThI / atra cASTaSaSTirakSarANi, nava padAni, aSTau ca sampadovizrAmasthAnAni, tatra sapta ekaikapadA, antyA tu dvipadA iti namaskArArthaH // 6-9 // 15 (2) zrIharSakIrtimUrikRtA vyAkhyA // praNipatya jinaM vakSye, saptasmaraNeSu vivaraNaM kiJcit / yasmAnmandamatInAmapi bhavati sukhena tadbodhaH // 1 // 25 : yataH parvadineSu sakalazreyo'rtha kSudropadravAdidoSanivAraNArthaM ca kAraNAdau sukhazAntyarthaM ca sapta militAni] eva smaryante-guNyanta iti sapta smaraNAnyucyante / teSvAdau caturdazapUrvANAmAdibhUtaM anAdyanantaM Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptasu smaraNeSu prathamaM namaskArasmaraNam / [prAkRta ca paJcaparameSThinamaskArarUpaM prathamasmaraNamAdau vyAkhyAyate 'namo arihatANaM' ityAdi / atra pAThatrayamarahaMtANaM, arihaMtANaM, ahaMtANaM / tatra arhanti surendrAdikRtAM pUjAM ityarhantaH tebhyo'habhyaH / arIn-rAgadveSAdIn ghnantIti arihantAraH tebhyo'rihntRbhyH| na rohanti-notpadyante dagdhakarmabIjatvAt , punaH saMsAre na jAyante ityaruhantaH tebhyo'ruhabhyo namo namaskAro'stu / prAkRtatvAt caturthyarthe SaSThI // 1 // 5 tathA namaH siddhebhyaH / 'SiJ bandhane' (pANinIyadhAtupAThe 1478) sitaM-baddhaM prastAvAdaSTavidhaM karma tad dhamiti dhmAtaM-zukladhyAnAminA dagdhaM-bhasmIkRtaM yaiste niruktivazAt siddhAH / yadvA siddhigatinAmadheyaM sthAna prAptAH siddhAH / yadvA siddhAH-suniSThitArthA mokSaprAptyA apunarbhavatvena sampUrNArthAstebhya siddhebhyo namaH // 2 // tathA nama AcAryebhyaH / svayaM jJAnAdipaJcavidhAcAravanto'nyeSAmapi tatprakAzakatvAd AcAre 10 sAdhava AcAryAH tebhyaH / yogyaH kuzalo hitazca sAdhurucyate // 3 // tathA nama upAdhyAyebhyaH / upa-samIpamAgatya yebhyaH sakAzAdaghIyata ityupAdhyAyAH / athavA upa-samIpe adhyAyo-dvAdazAjhyAH paThanaM sUtrato'rthatazca yeSAM te upAdhyAyAH tebhyaH upAdhyAyebhyo namaH // 4 // * tathA namo loke sarvasAdhubhyaH / samyagjJAna-darzana-cAritrAdibhiH sAdhayanti mokSamArgamiti 15 sAdhavaH / loke-sArdhadvayadvIpalakSaNe paJcacatvAriMzallakSayojanapramANe manuSyaloke sarve ca te sAdhavazca / yadvA sArvasya-arhataH sAdhavaH sArvasAdhavaH, tebhyo namaH-namaskAro'stu // 5 // eSaH-pUrvoktaH 'paJcanamaskAraH' paJcAnAm arhat-siddhA''cAryopAdhyAya-sarvasAdhUnAM namaskAraHpraNAmaH, sarvapApapraNAzanaH ( samastadurita ) nivArakaH / punaH sarveSAM maGgalAnAM-maGgalakArakavastUnAM dadhi-dUrvA-'kSata-candana-nAlikera-pUrNakalaza20 svastika-darpaNa-bhadrAsana-vardhamAna-matsyayugala-zrIvatsa-nandyAvartAdInAM madhye prathamaM- mukhyaM maGgalaM maGgalakArako bhavati / yato'smin paThite japite' smRte ca sarvANyapi maGgalAni bhavantItyarthaH // 6-9 // idaM ca smaraNamanAdibhUtaM, yato jinAnAM caturviMzatayo'nantAH saJjAtAH anantAzca bhaviSyanti tadA sadaivedameva, ato'nAdyanantamityarthaH // atra padAni nava (9), sampadaH aSTau (8), akSarANi aSTaSaSTiH (68), ladhvakSarANi 25 ekaSaSTiH (61), gurvakSarANi sapta (7 ) jJeyAni // nAgapurIyatapogaNa-rAjaH zrIharSakIrtisUrivaraH / prathamasmaraNe vyAkhyAM, saGkepAd vihitavAn samyak // // iti prathamasmaraNavyAkhyA // 1jte| Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| paricaya prathama TIkAnA racayitA zrIsiddhicaMdragaNi che, teo zrIbhAnucaMdragaNinA ziSya htaa| temaNe saMskRta bhASAmAM aneka graMtho ane TIkAo racI che / teo phArasI bhASAnA paNa jANakAra hatA ane mAMtrika hatA / samrATa akabara ane jahAMgIranA darabAramA eka viziSTa vidvAn tarIke Adara pAmyA htaa| temaNe sAta smaraNo upara TIkA racI che, te paikI 'namaskArasUtra' paranI TIkA-zreSThI devacaMdra lAlabhAI pustakoddhAra phaMDa graMthAMka 81 mAM prasiddha 'anekArtharatnamaMjUSA' nA pariziSTamAM ApelI che, temAMthI uddhRta karavAmAM AvI cha / ___bIjI TIkAnA kartA zrIcaMdrakIrtisUri (nAgorItapAgacchIya )nA ziSya zrIharSakIrtisUri cha / teo sattaramA saikAnA prasiddha vidvAn htaa| temaNe aneka TIkAgraMtho uparAMta vaidyaka viSayanA 10 'vaidyakasAroddhAra' ane 'yogaciMtAmaNi' jevA graMtho racelA che / vaLI 'sArasvata-dIpikA' nAmaka vyAkaraNa graMthanI TIkA paNa racelI che / - temaNe sAta smaraNo upara TIkA racI che, te paikI namaskArasUtra uparanI TIkA uparyukta 'anekArtharatnamaMjUSA' nA pariziSTamAMthI levAmAM AvI cha / 1 temanI vizeSa mAhitI mATe juoH prastAvanA 'bhAnucaMdracarita' prakAzakaH-siMghI jaina graMthamAlA, amadAbAda / Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] namaskArAntargata-padavizeSAnekArthAH / (1) paNDitaguNaratnamunivarakRtA nmskaarprthmpdaarthaaH|| ( namorhadbhyaH ) namo arihaMtANaM / namo'rhadbhya iti mukhyo'rthaH // 1 // ( namo'ri-hantRbhyaH ) arayaH vairiNasteSAM hantAraH arihaMtAraH-sarvavairivinAzakAH, cakravartinaH 5 ityarthaH, tebhyo namo'stu iti tatsevakavacaH // 2 // ( namo'ri-hantRbhyaH ) athavA arA vidyante yatra tat aricakraM, tena hantAro vairivinAzakAH, cakravartina ityarthaH, tebhyo namo'stu // 3 // (na-modA-'ri ha-trANam ) ho-jalaM tasya trANaM-rakSaNaM, sarovaramityarthaH, tad vartate kiMbhUtam ! modo-harSaH tasya aririva ariH zokaH, na vidyate modAriH-zoko yasmAt tad namodAri / nakhAdi10 gaNAnno'vasthAnam / "prakriyAM nAtivistarAM" ( sArasvatAdau ) ityAdivat // 4 // (nama o ari-haM trANam ) ari-cakra hanti-gacchati prApnoti iti arihaM-cakradharaM, viSNum / 'nama' iti kriyApadaM paJcamyA madhyamapuruSaikavacane / kiMbhUtaM viSNum ? trANaM zaraNabhUtaM, tatsevakAnAm / 'o' iti sambodhane // 5 // (namodali ha-tAnaM ) ho-jalaM tasmAt tAno-vistAraH utpattiH yasya tat hatAnaM-kamalam / [ tad ] 15 vartate / kiMbhUtam ? 'namodali' namaH-pratIbhAvaH tena ut-prabalA uddhatA alinaH-bhramarA yatra evaMvidham / anusvArAbhAvaH citratvAt , ralayorakyaM ca tasmAdeva // 6 // (namodari hantA-''nam ) namo ari0 / nama-namat udaraM namodaraM, namodaraM vidyate yasya tat namodari, bubhukSAkrAntodaraM bhikSAcaravRndamityarthaH / tad vartate, kiMbhUtam ? 'hantANaM' hantazabdena bhikSA ucyate / dezIbhASayA hanta-bhikSA, tayA AnaM-jIvanaM yasya [ tat ] hantAnam // 7 // 20 (na moa-liha-trANam ) moazabdena prazravaNam / 'aNAhAre moaniMbAi' iti prazravaNasya lihaH-pAnakArI / 'lihIk AsvAdane' (siddha0 dhA0 ) tasyaivaMvidhakaSTakarturapi trANaM zaraNaM na syAt / jJAnaM vinetyupaskAraH / "sopaskArANi sUtrANi bhavanti" iti nyAyaH // 8 // __(na maukali-hatrA-''nam ) maukuliH-vAyasaH 'svarANAM svarAH' (siddha0 8. 4. 238.) ityakAraH / tasya hantA-ghAtakaH, tasya AnaM-jIvanaM na syAt / loke hi evaM rUDhi:-"vAyasasya bhakSakazcirajIvI syAt / " tatrAyaM artho na samarthaH / tasya hanane'pi adhikaM jIvanaM naivetyarthaH // 9 // noMdha paM. guNaratnamunikRta-'namaskAraprathamapadArthAH' ane zrIdevaratnasUrie racela 'paJcamapadagata'savva'-zabdanI anekArthIno anuvAda zabdazAstrIone mULathI ja jANI zakAya evo che tethI teno anuvAda paNa ahIM Apyo nathI. 1. 'nakhAdayaH' iti siddhahame (3-2-128) 2. 'alayaH' iti kh-paatthH| 3. zrIdevendrasUrikRtasya pratyAkhyAnabhASyasya paJcadazagAthAyAzcaturthacaraNamidam / sampUrNa gAthA caivam "khAIme bhattosaphalAi sAime suNtthi-jiir-ajmaaiN| mahu-guDa-taMbolAi. aNAhAre moaniNbaai||" . Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| (na-modA-''ri bha-trANam ) 'haMtANaM' bhAni nakSatrANi teSAM trANaM-rakSaNaM yasya, sarvanakSatratrAtA, candraH ityarthaH / "pazyata' iti kriyA'dhyAhAraH / candraM kiMbhUtam ? 'namodAri' no-buddhiH modo-harSaH Ara:-prApaNam , Aro vidyate yasya sa ArI, buddhimodayoH ArI / zubhe candre hi zubhA buddhiH harSazca prApyate / 'Ari' ityatrAnusvArAbhAvo na doSAya, citratvAt / 'kha-dha-tha-dha-bhAM haH' (siddha0 8. 1. 187.) ityAdau bhakArasya hakAraH kvacit AdAvapi bhavatIti vacanAt , bAhulakAcca // 10 // (na-modA-'haM trANaM ) trANaM-satpuruSazaraNaM vartate / kiMbhUtam ? 'namodAI' no-jJAnaM modo-harSaH tayoH arha-yogyam // 11 // (nR-modaha tAnam ) tAnaM-vastram / loke hi tAnakayogAd vastraniSpattiH / kAraNe kAryopacArAt tAnaM-vastram / kiMbhUtam ? 'namo arihaM' nRNAM-manuSyANAM mA-zobhA, tasyA udarha-bhRzaM yogyam , manujazobhAkAri ityarthaH // 12 // 10 __ (namodarI hanta A-nam ) 'hanta' iti khede / nama-namat kRzaM udaraM yasyAH sA namodarI-kRzodarI, strI ityarthaH / sA 'AnaM' A-samantAd naM-bandhanam / striyaH sarvatra bandhanarUpA iti // 13 // (nama arhadAjJAm ) 'arihaMtANaM' arhadAjJAM prati nama-prahvIbhaveti ziSyasya kathanam // 14 // (na mopari hantA ) maH zivaH / 'ziva'zabdena mokSo jJeyaH / tasya upari hantA-gantA na vartate kazcid jIvaH, muktarupari alokasadbhAvena kasyApi gamanAbhAvAt / 'hantA' ityatra 'hanaM hiMsA-gatyoH' 15 (siddha0 dhA0) iti gatyarthaH // 15 // - (na ma ua ra iha a-tAnam ) iha-jagati aM-parabrahma tasya tAnaM-vistAraM tvaM 'ua pazya' (siddha0 8. 2. 211.) sarvasmin jagati brahmaivAstIti vedAntimatam / na maH-vidhAtA, "mazcandre [ca ] vidhau zive" (zrIsudhAkalazapraNItAyAmekAkSaranAmamAlikAyAM zlo0 34.), vidhAtA-jagatkartA ko'pi tanmate na vartate ityarthaH // 16 // (na mA U a ri hA-'tAnam ) na vidyate rA-dravyaM yasya tad ari, nidravyaM kulamityarthaH / tat kimbhUtam ? 'haMtANaM' ho-nivAsaH tasya atAnaM-lAghavaM yasya tat / nirghanasya gRhalAghavaM syAt / tAnovistAraH, atAnaM lAghavam / 'na mA' iti niSedhadvayaM prakRtamathaM brUte / 'U' iti pUraNe // 17 // . (namotparighaM tA-''-nam ) taH-taskaraH tasya A-samantAd naM-bandhanam / kiMbhUtam ? 'namotparighaM' naman-ArataH parato'pi dvArAdiSu milan ut-prabalaH parighaH-argalA yatra tadeva caurabandhanaM syAt // 18 // 25 (na mA U ari-ha santAnam ) arI-prApnuvan hakAro yatra / etAvatA sakAraH tasmAt antAnaM iti yojyate / tadA sa(sA? )-tAnaM iti syAt / tataH santAnaM mA-lakSmIH ca U:-rakSaNaM na syAt , durgatipAtata iti // 19 // . 1. 'gamanaM nAsti' iti kh-paatthH| 2. ua pazyetyasyArthe zrIhemacandrasUribhiH prAkRtavyAkaraNasya khopajJavRttau nirdiSTeyaM gAthA yathA "ua nicalanipphaMdA bhisiNI pattammi rehai balAA // " 20 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaaraantrgt-pdvishessaanekaarthaaH| [prAkRta (namo'rhadbhyaH ) arhantaH-sAmAnyakevalinaH tebhyo namaH // 20 // (namo'rhadbhyaH ) arhadbhyaH pUjyebhyo mAtApitrAdibhyo namaH // 21 // (naM o arhantaM ata NaM) 'o' iti sambodhane / naM-buddhiM arhanta-prApnuvantaM buddhinidhAnaM mantriNam / 'ata sAtatyagamane' (siddha0 dhaa0)| ata-jAnIhi / 'gatyarthA jJAnArthAH' iti / 'svarANAM 5 svarAH' (siddha0 8. 4. 238.) ityAkAraH / 'Na' vAkyAlaGkAre // 22 // (namo'rhataH) arhataH-stulyAn satpuruSAn [prati] namaH, sug-dviSArhaH satri-zatru-stulye iti ( siddha0 he0 5. 2. 26) // 23 // (naM arhataH ua) naM-jJAnam , arhataH prAptAn zrutakevalinaH / 'ua pazya' ( siddha0 8. 2. 212.) // 24 // 10 (na-mA-U-arihaM tA aNaM) naM-jJAnaM tasya mA-prAmANyam / u:-dhAraNaM tasya arihaM yogyaM / jJAnaprAmANyavAdinaM janaM tvaM aNa-vada / 'aNaraNa [vaNa-vraNa-baNa-bhaNa-zraNa-maNa-dhaNa-dhvaNa-dhraNa-kaNa-kaNa-caNa zabde ]' ( siddha0 dhA0 ) iti daNDakadhAtuH / tA-tAvat prakrame / ante'nusvAraH prAkRtatvAt // 25 // (namaH arhA-'nta-aNaM) arhaH-prAnto'nto yaiH / evaMvidhA 'aNa'tti anantAnubandhino yasya tam , padaikadeze padasamudAyopacArAt / samyagdRSTipuruSaM kSAyikasamyaktvavantaM prati namaH // 26 // 15 (nama uta-lihaM trANaM ) trANaM-bhojanabhAjanamaNDanayogyaM vastu, taM nama-antarbhUtaNigarthatvAt prahvIkuru, maNDayeti bhojanakArivacaH / tat kiMbhUtam ? utaM-sambaddhaM, lihaM-bhojanaM yasmAt [ tat ] // 27 // (namauko-haM tArNam ) tANa-tRNasamUho vartate / kiMbhUtam ? nama-namat kuTIraprAyaM yat oko-gRhaM tasyAH tRNairAcchAdyate gehamiti // 28 // ( na modA-ri-haM tRNam ) tRNaM vartate / kiMbhUtam ? 'modArihaM' modo-harSaH tatpradhAnA arayastAn 20 hanti-hinasti modAriham / 'na' iti niSedhe / tRNamukhAste vairiNo jIvantItyarthaH // 29 // (na-modA-'ri hanta RNam ) RNaM vartate / 'hanta' iti khede / kiMbhUtam ? 'namodAri' naM-buddhiH modaH-harSaH tasya ariH-vairibhUtaM vartate / RNe sati buddhiharSoM nazyata ityarthaH // 30 // (naM mo'ribhA-'taH NaM) aribhaM-ripunakSatraM tatra ataH gamanaM yasya saH / 'ata sAtatyagamane' (siddha0 dhA0 ) evaMvidho maH-candraH / naM-bandhanaM, vigrahamityarthaH tam / "NakAro niSphale prakaTe ca" 25 ( sudhA0 ekAkSaranAmamAlA zlo0 22) iti vacanAt NaM-niSphalam / karotItyadhyAhAraH / "arihantAgre prathamaikavacanasya vyatyayo'pyAsAm" ( ) iti vacanAdapabhraMzApekSayA 'syam-jas-zasAM luk' (siddha0 8. 4. 344.) iti luk / evamanyatrApi jJeyam // 31 // (na mo'ri-bhaM AkaH aNaM ) bhazabdena rAzirapyucyate, bhavanamapi, tato aribhaM-ripubhavanam / yadA maH-candro na AkaH-na prAptaH tadA aNaM-saphalaM kArya syAditi zeSaH / SaSThabhavane candrastyAjya ityrthH||32|| Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / (namodari-haM tA anaH ) tA-tAvat anaH-zakaTaM vartate / kiMbhUtam ? 'namo arihaM' namodarihaM nama-namat nIccairbhavat punaH ut-uccairbhavat evaMvidhaM yad aricakraM tAbhyAM hanti-gacchati / zakaTaM hi cakrAbhyAM calatIti // 33 // ' (na mo'ri-hantA NaM ) maH-Izvaro vartate / kiMbhUtaH ? 'arihantA' araM-zIghram , i:-kAmaH tasya hantA 'Na' alaGkAre // 34 // (na ojo'haM tA-'NaH) tA-zobhA tatpradhAno'NaH-zabdaH sAdhuzabdo yazaH / 'na ojoha' ojo-balaM tasya yogyaM na, balena yazo na syAdityarthaH / makAro'lAkSaNikaH / 'aNaM' ityatra 'liGgamatantram' (siddha0 8. 4. 445.) iti klIbatvena na doSaH // 35 // (nAmUH aramibhAntA-'NaH) aram-atyartham / ibhAntaH-hastivinAzI siMhaH tasya, aNaHzabdaH; siMhanAda ityarthaH / taM tvaM aya-prApnuhi / iti subhaTasyocyate / yato amUH bandhanaM na syAt / 10 'svarANAM svarAH' ( siddha0 8. 4. 238.) ityokAraH // 36 // (namo'jAri-hantRbhyaH) "ajazchAge hare viSNau raghuje vedhasi mare" (haime kA0 2, zlo0 80.) ityanekArthavacanAd ajaH-IzvaraH so'riryasya saH ajAriH-kandarpaH, tasya hantRbhyonIrAgebhyo namaH // 37 // ___(na mA o! a-lihaM trANam ) kasyacid dhanavato dharmaparAGmukhasyocyate / 'lihIk AsvAdane' 15 (siddha0 dhA0 ) lihanaM lihaH bAhulakAd bhAve kaH / na vidyate liho yasya [ tad ] aliham-abhakSyatvaM aja-kSipa, tyajetyarthaH / avatervRddhayarthAt kvipi austasyAmantraNe he o! dhanavRddha ! mA-lakSmIH trANaM na bhavatIti, viratireva trANaM syAditi abhakSyArthaM tyajetyarthaH // 38 // . (na mocaH aja-liha-tAnAm ) ajaH-chAgaH taM lihanti bhakSayantIti ajlihaaH| evaMvidhAstAHtaskarAsteSAM moco-mokSo na syAt / te karmabhiH na mucyante ityarthaH / mocanaM moca iti 20 NigantAdac // 39 // (na mocA liha-tA na ) mocA-kadalI vartate / kiMbhUtA ? liha:-bhojyaM tasya tA-zobhA yasyAH sA / bhojye sArabhUtA / na neti niSedhadvayaM prakRtArtham // 40 // - (na mA arhA-'ntA NaM ) arhA-pUjA tasyA anto-vinAzo yasyAM sA antiA / IdRzI mA-lakSmIH na bhavati / lakSmIH sarvatra pUjAM prAmotItyarthaH / 'Na' alaGkRtau // 41 // 25 (na mo'jA-ri-hantA na ) mAtIti maH 'kvaciDDaH' (siddha0 5. 1. 171.) pramANavedI puruSaH / kiMbhUtaH ? ajaH-paramAtmA tasya ariH-niSedhakaH, prativAdIti yAvat , tasya hantA nivArakaH / paramezvaraM yo na manyate taM nivArayati / pramANavettA puruSaH, sarvajJaM sthApayatItyarthaH / naJdvayaM prakRtyarthe // 42 // 1. 'karmamuktirna syAdityarthaH' iti kha-pAThaH / 2. alaGkAre iti kh-paatthH| Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta namaskArAntagata-padavizeSAnekArthAH / (namo'jA-'rha-tA-aNaM) ajaH-sarvajJaH tasya arhaH-pUjA tasya tAM-zobhA aNati vadati upadizati yaH taM puruSaM [prati ] namo'stu / pUjAsthApakaH pUjArhaH syAdityarthaH // 43 // (na mo'rhA-'ntA-'NaH) "antaHsvarUpe nikaTe, prAnte nizcaya-nAzayoH / avayave'pyathA'rhan syAt , pUjye tIrthakare'pi ca // " (haime kA0 2, zlo0 171.) iti vacanAd maH zivo'sti / kiMbhUtaH ? 'antiANaH' arha-sarveSAM yogyam antaH-svarUpaM tasya aNa-upadeSTA / 'aNa zabde' (siddha0 dhA0 ) / "mazcandre [ca] vidhau zive" (sudhA0 zlo. 34) ityekAkSaranighaNTuH / IzvaraH sarvapadArthayathAsthitavAdI na syAt , taduktatattvavyabhicArAt // 44 // ( namo'jA-arihaM tA-'NaM ) ajaH-chAgaH tena, 'Rk gatau' ( siddha0 dhA0 ) iyarti ajArIH10 chAgavAhano vahniH zIlArtha in / taM 'hiMT gati-vRddhyoH' (siddha0 dhA0) hAyayati-vardhayatIti ajArihaHvahnivardhako'mihotrI, taM puruSa namo'stu ityupahAsaH / taM kimbhUtam ? 'tANaM' tAM-zobhAm aNati tANaH, vayaM agnihotriNa ityabhimAnI // 45 // (na mocAM ali-han ata NaM ) "mocA zAlmali-kadalyormocA zigrau" ityanekArthaH (haima0 kA0 2, zlo0 73.) mocA-zAlmalI tAM tvaM na ata / 'ata sAtatyagamane' (siddha0 dhA0) mA 15 gaccheti / yataH 'alihan' alInAM-bhramarANAM han-gamanaM, NaM-niSphalaM vartate / 'hanaMka hiMsA-gatyoH' (siddha0 dhA0) vici rUpam / bhramarANAM bhramaNaM niSphalaM, saurabharahitatvAt / tatastvaM mA gaccheti mitrasyoktiH // 46 // (namo'ri-hatebhyaH) arayaH vairiNaH aSTavidhakarmANi / yaduktaM (Avazyakaniyuktau gA0 920.) "aTThavihaM pi a kammaM aribhUaM hoi savvajIvANaM / taM kammamariM haMtA arihaMtA teNa vuccaMti // " 20 iti tairhatebhyaH karmapIDitebhyo namo'stu / iti upahAsanamaskAraH // 47 // (na mocaM arhat-trANam) 'arihaM' arhan-tIrthakaraH tasya trANaM-zaraNaM, na mocana mocyamiti // 48 // (na mocaM arhat-trANam ) arhan-tIrthakaraiH tasya trANaM-zaraNaM na mocyam // 49 // (na mocaM ari-ha-trANam ) ari-aSTavidhaM karma hatavantaH te arihAH-siddhAH teSAM trANaM zaraNaM na mocyam // 50 // 25 (na maH modA-'ri-hatAnAm ) modAriH-zokaH tena hatAnA-pIDitAnAM na maH--zivaM na syAt // 51 // (na modo'ri-hatAnAm ) arihatAnAM-bAhyavairipIDitAnAM na modaH-harSo na syAt // 52 // (namaH ari hatebhyaH) ari iti avyayaM, sambodhane / hatebhyo nindhebhyo nama ityupahAsyam // 53 // 1 'namo0 aribhirhatAnAm-aSTavidhakarmapIDitebhyo namaH-upahAsanamaskAraH' iti kha-pAThaH / 2 'jinaH' iti kh-paatthH| Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / / ( namo'gA-'ri-hA-'ntA-'NaM ) agAH-parvatAH teSAM ariH-indraH tasya ho-nivAsaH svargaH tasya antaH-svarUpaM, "antaH svarUpe nikaTe" iti (haime kA0 2, zlo0 171.) vacanAt , taM aNativadati yaH taM prajJApanAdisiddhAntavedinaM namaH-praNato-'smItyarthaH / agArirityatra 'avarNo yazrutiH' (siddha0 8. 1. 180.) na, yakArabAhulakAd iti // 54 // ..(namo'haM tvamata Nam ) NaM-jJaM paNDitaM puruSaM tvam ata-jAnIhi / 'ata sAtatyagamane' (siddha0 / dhaa0)| 'gatyarthA jJAnArthAH' / kiMbhUtam ! namo'haM praNAmayogyam // 55 // (na-ma-u arhadRNam ) 'arihaMtANaM' arhan-tIrthakaraH tasya RNa-karma, tIrthakaranAmakarmetyarthaH / kimbhUtam ? 'namo' naH-jJAnaM, maH-zivaM tayoH UH-prAptiH yasmAt / yat karmaNyudite paramajJAnaM mokSazca prApyata evetyarthaH // 56 // (namottarIH hA-'ntA) 'namottarIH' namA-namantI ut-UrdhvaM gacchantI evaMvidhA tarI nauH / 10 kimbhUtA ? 'hAntA' haM-jalaM tasya antaH-prAnto yasyAH evaMvidhA na syAt / kSaNaM namati kSaNAccorddha yAti tayA nAvA jalaprAnto na syAt , jalaprAnte na gamyate ityarthaH // 57 // (nR-mo'ri ha-tA-''naH) nA-puruSaH tasya maH-mastakaH / kimbhUtaH ? 'hatAnaH' "haH zUlini kare nIre" (sudhA0 zlo0 45.) iti haH-IzvaraH tasya tA-zobhA tAM Anayati-vardhayati [iti] hatAnaH / naramastako hi IzvarazobhAkaraH tadAbharaNaM zivasya vartate / 'ari sambodhane' // 58 // 15 (na ma ajaM ra hatA-'nam ) ajaM-viSNuM, nama-prahvIbhava / kimbhUtam ? 'hatAnaH' hataH anaHzakaTadaityo yena tam / 'i-je-rAH pAdapUraNe' (siddha0 8. 2. 217.) iti sUtrAd ikAramukto rephaH pAdapUraNe // 59 // ____(na mA ajo'rihantA Nam ) ajaH-raghutanayaH, arihantA-sarvavairivinAzI abhUt / 'Na' alaGkAre 'mA' 'na' iti niSedhadvayaM prakRtArtham // 60 // 20 ___ (nR-modaM raha tAnam ) 'namo arahaMtANaM' ayamapi pATho'sti / tAnA ekonapazcAzat , tAnaMgItagAnaM, raha-jAnIhi / 'rahuN gatau' (siddha0 dhaa0)| gatyarthAzca jnyaanaarthaaH| tAnaM kimbhUtaM ? 'nRmodaM' nRNAM puruSANAM modo yasmAt // 61 // (na mocaya arhadAjJAm ) anena padena anuyogacatuSTayaM vyAkhyAyate / arahaMtANaM arhadAjJAM na mocaya / mocA-zAlmalI mocAM karoti mocayati / madhyamapuruSaikavacane mocayeti siddham / zAlmali- 25 tulyAmasArAM jinAjJAM mA kuru / tattvarUpAM tAM jAnIhi iti caraNakaraNAnuyogaH // 62 // ___(namaH arhannakaM trANam ) 'arahaM' arhannakaM sAdhu, trANaM-zaraNabhUtaM namaskuru / padaikadeze padasamudAyopacArAt arahaM-arhannakam / iti dharmakathAnuyogaH // 63 // 1. anena vigraheNa 'namo' iti padasya karmavizeSaNatve saMzItiH; napuMsakatve hakhena bhAvyam / 2. atra raha' iti rUpeNa bhavitavyam, anukhArAbhAvazcitratvAt / cAndramate Nico'nityAtvANijabhAve 'raha iti siddham / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 nmskaaraantrgt-pdvishessaanekaarthaaH| [prAkRta (na moca-ra-hantA RNam ) RdhAtostapratyaye 'R-hI-vA-dhA (trondanudavintervA ) (siddha0 4. 2. 76 iti RNaprayogaH / na RNa-kSINam puruSaM, mocaH-zigruH tasya 'ra'zabdena raso hantAghAtako bhavati / kSayarogI puruSaH ziMgurasena nIrogaH syAditi tAtparyam / padaikadeze padasamudAyopacArAt 'ra'zabdena rasaH / neyaM svamatikalpanA zrIjinaprabhasarirapi 'paumAbhavAsupUjjA' ityasyAM gAthAyAM 5 caturanuyogI vyAkhyAnayadbhirevaM vyAkhyAtam-"pau iti pauSaH / mA iti mAghaH / bha iti bhAdrapadaH / tatra ava iti avamarAtre satItyarthaH / asu iti asubhikSaM-durbhikSaM syAt / pu iti puhavI / logo puhavI sovA, tasya jyA jyAniH-hAniH syAdityarthaH" / iti dravyAnuyogaH // 64 // (na mo'li han trANam ) 'namo arihaMtANaM' ali:-vRzcikarAziH, tatra 'hanaM hiMsA-gatyoH' (siddha0 dhA0 ) hanti gacchatIti vici alihan-vRzcikarAzigato maH-candraH trANaM-vipadrakSako na 10bhavati / vRzcikarAzau candrasya nIcatvAd daurbalyam / iti gaNitAnuyogaH // 65 // ( namaH ali-hA-'ntebhyaH) "aliH surA-puSpalihoH" iti ( haime anekArthe kA0 2, zlo0 480.) vacanAt ali-surA tAM jahAti, alihaM-surAvarjakam / surAyA upalakSaNatvAd mAMsAdyapi grAhyam / madyAdivarjakaM antaH-svarUpaM yeSAM tAni alihAntAni-zrAddhakulAni tebhyo namaH-udyamo bhavatu / zrAddhakulAni uditAni santvityarthaH // 66 // 15 (namaH are haM atANam ) kazcicchevo vakti, haM-ahaM re-rAmaviSaye namo-namaskAram , atANaM-atanavam , kRtavAnityarthaH / 'ra' zabdena rAma ucyate ekAkSaranAmamAlAyAm / atanavamiti bastanyuttamaikavacanam / akAraH pAdapuraNe // 67 // (namaH are haM atANam ) kazcijjaino vakti, ahaM rAme namaH nAtanavam / akAro niSedhe "amA-no-nAH pratiSedhavAcakAH" iti mAlA // 68 // 20 (namo'ra-bhantA Nam ) namo arahatANaM naM-bandhanaM / 'mIMgz hiMsAyAM' ( siddha0 dhA0 ) mInAtihinasti / upratyaye namaH-bandhacchoTakaH, bandimokSakaraH sa vartate / kimbhUtaH ? 'arahantA' raH naraH, naraH araH-amartyaH-deva ityarthaH / arAn-devAn bhanaktIti arabhan-daityaH / tebhyaH 'tAya'Ga santAna-pAlanayoH' (siddha0 dhA0) tAyate iti tAH vipi / 'yvoH pvavyaJjane luk' (siddha0 4. 4. 121.) iti yalope arahantA / bandimokSakaraH-mantramaNyAdiH padArtho daityabhayavArako bhavati / 'Na' pUraNe // 69 // 25 (na-mo'rahan trANam ) 'na' zabdena jJAnaM tacca paJcasaGkhyam / etAvatA naM paJcasaMkhyAyA maM-jJAnaM yasya sa namaH-paJcamajJAnavAn kevalI 'mAG mAna-zabdayoH' (siddha0 dhA0 ) / mIyate iti maM-jJAnam / bAhulakAd bhAve Dapratyaye siddham / kevalI kimbhUtaH ? 'arahan' arA-devAH tAn hantigacchati-prApnoti arahan / devasya sevya ityarthaH trANaM SaTkAyarakSakazca // 70 // 1. sampUrNA gAthA caivam "paumAbha-vAsupUjA, rattA sasi-pupphadaMta sasigorA / suvvaya-nemI kAlA, pAso mallI piyaMgAbhA // " Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / (na-mA-U a-ra-hA-'ntebhyaH / akAraM riyantIti De arAH / 'rit gatau' akAraprApakAH / hakAro'nte yeSAM te hAntAH / akArAdayo hakArAntA varNAH ityrthH| 'namo' naM-jJAnaM, mA-zabdaH 'mAG mAna-zabdayoH' (siddha0 dhA0 ) iti tayoH auH-avagamanaM bhavati / ava-dhAturavagamanArthe'pi vartate / avanaM UH bhAve kkipU / 'arahaMtANaM' ityatra caturthI jJeyA / varNebhyo jJAnaM zabdAvagamazca syAdityarthaH // 71 // (namodarA-bhak-trANam ) trANazabdena bRhatpUpikocyate jainamunibhASayA / ye loke maNDakA iti prasiddhAH te sAdhUnAM trANakA iti / trANAnAM samUho trANam / samUhArthe aN / trANaM kimbhUtam ? namaM-namat udaraM yasyAH sA namodarA-bubhukSA tAM bhanaktIti kim // 72 // (na maukarahaH tA-''naH ) "mUko daityA'vAgdIneSu ityanekArthasaGgrahaH / ( haime kA0 2. zlo0 3.) mUkAnAM samUho maukam / 'SaSThayAH samUhe' (siddha0 6. 2. 9.) ityaN / 'raha tyAge' 10 (siddha0 dhA0 ) maukaM rahati maukaraho na syAt / kaH ? tAM-lakSmI AnayatIti tAnaH / dhanopArjaka: dInasamUhavarjako na syAt / dInasamUhaM prINayatIti sa dInaiH sevyata ityarthaH // 73 // (namo-gA Na-rahantaH ) "NaH pragaTe niSphale ca prastute jJAna-bandhanayoH" iti (sudhA0 ) ekAkSaranAmamAlA (zlo0 22.) vacanAt NaH-bandhaH karmabandha ityarthaH / taM rahantaH tyajantaH puruSAH 'namogAH' syuH / namaH-namaskAraM, gacchanti-prAmuvantIti namogAH-namaskArArhAH syuH // 74 // 15 ... (namocaH Na-rahantaH ) NaM-jJAnaM, rahantaH-prApnuvantaH puruSAH 'namocaH' syuH / namantIti De nAH-praNAmakAriNaH tAn mocayanti saMsArAd namocaH, NigantAt kvipU / 'rahu gatau' (siddha0 dhA0 ) rahanta ityatrAnusvArAbhAvazcitratvAt // 75 // * (na mA UH arahantaH NaM) 'Nasi kauTilye' (siddha0 dhA0 ) nasanaM naH-kauTilyam / arahantaH-aprApnuvantaH puruSAH NaM-prakaTaM yathA syAt tathA, avanti-dIpyante iti kvipi UH / prAkRta-20 tvAjjasluk 'syam-jasU zasAM luk' (siddha0 8. 4. 344.) apabhraMze 'vyatyayazca' (siddha0 8. 4. 447.) iti bhASAvyatyayAt prAkRte'pi // 76 // (na mo'ri-hantA AH na ) mRdaM karoti Niji aci maH-kumbhakAro'sti / kimbhUtaH ? aricakraM tena aMhate-dIpyate arihantA se k / na na bhavatIti bhavatyevetyarthaH / AH pAdapUraNe // 77 // __(naH moka-rahantAnAm ) mokaM-kAyikI rahantANaM-tyajatAM pariSThApayatAM sAdhUnAM no bhavati 25 avidhinA tyajatAM naH-karmabandhaH, vidhinA tyajatAM tu naH-jJAnaM syAditi vivakSayArthadvayam // 78 // ... atha caturdazasvapnavarNanam- ( nama-karI RNa-hantA NaM ) namaH-prahvIbhAvaH saumyatvamiti yAvat , tena avati-dIpyate / ava-dhAturekonaviMzatyartheSu / tatra dIptyartho'pyasti / namazcAsau karI-hastI / saumyo gaja ityarthaH / so'duHkhahetutvAt RNaM-duHkhaM, kAraNe kAryopacArAt hanti-vinAzayati / aNa Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 namaskArAntargata-padavizeSAnekArthAH / [prAkRta mityatra 'svarANAM svarAH' ( siddha0 8. 4. 238.) ityAtvam / 'hantANaM' ityatra 'padayoH sandhirvA' ( siddha0 8. 1. 5.) iti sandhau 'agho ma-na-yAm' ( siddha0 8. 2. 78.) yalope siddhiH // 79 // (nama! ua ratha-tAnaM) raha-rathaM tAnayati-vistArayati sthAnAt sthAnAntaraM nayati, 'navA'khit kRdante rAtreH' (siddha0 3. 2. 117.) iti mo'nte rathaMtAno-vRSabhaH taM 'ua pazya' (siddha0 58. 2. 211.) nameti he nama ! namatIti namaH tatsambuddhiH // 80 // (na-mok-karihantA AnAm ) 'NahIMca vandhane' (siddha0 dhA0) nahyate iti bhAve Dapratyaye naM-bandhanaM, tasyopalakSaNAdanyA'pi pIDA grAhyA / tasmAnmocayati namog NigantAd vica karihantAsiMhaH / namok cAsau karihantA ca sa tathA / keSAm ? 'AnAm ?' 'aSI asI gatyAdAnayozca' (siddha0 dhA0 ) iti cAnutkRSTazobhArthAdaSerDe pratyaye aH-zobhamAnaH, puNyavAnnara ityarthaH / teSAM evaM10 vidhaH siMho dRSTaH / pIDAharaH syAdityarthaH // 81 // (namodara-haM tA-''nam ) tA-lakSmIH tasyAH AnaM varNacyutakAdAsanaM vartate / kimbhUtam ? / 'namodarahaM' nama-namat udaraM haM-jalaM yatra tat tathA / 'ekArtha cAnekaM ca' (siddha0 3. 1. 22.) iti samAsaH / Asane sthitA lakSmIH khaM jalena siJcati iti lakSmyA abhiSekaH / svapne dRSTa iti tathA vaNitam / varNacyutizca naiSadhasyAdikAvye (sa0 1, zlo0 1.)-"tathA''driyante na budhAH sudhAmapi" 15 ityatra sudhAzabdena vasudhAM vyAkurvatA TIkAkAraNa mahAkavinA darzitA // 82 // gaja-vRSama-siMha-padmAsanA-sak-candra-tapana-patAkAH / kumbhA-'mbhojasaro-'mbudhi-vimAna-ratroccayA'gnayaH svapnAH / / -gItiH [iti ] caturdazasvapnanAmAni, tatra catvAri vyAkhyAtAni / atha srak vyAkhyAyate (nama-U-ali-hanta-AH nam ) haM-jalaM tasmAt tanyate-vistarati utpadyate iti yAvat , hantaMkamalaM 20 karmakartari DaH kamalasyopalakSaNAdanyAnyapi puSpANi gRhynte| 'Asik upavezane' (siddha0 dhA0 ) AsanaM As kamalAdipuSpANAm AH-sthAnam , evaMvidho yo naH-bandho racanAvizeSaH sakapaH tat hantAnaM klIbatvaM prAkRte liGgasyAtantratvAt / kimbhUtam ? 'namo ari' ralayoraikyam / namaH-prahIbhAvaH parito bhramaNaM tena UH-zobhamAnA alayo yatra tat / avateH zobhAvAcinaH vipi UH // 83 // (na mo'rihantA na ) maH-candro vartate / kimbhUtaH / 'Nasi kauTilye' ( siddha0 dhA0 ) nasate 25 iti naH kvip / 'abhvAdeH [ atvasaH sau ' (siddha0 1. 4. 90.) iti na dIrghaH / zrAditvAt na naH-na kuTilaH, pUrNa ityarthaH / evaMvidhazcandro'rihantA'stu / na ityatrAnusvArAbhAvazcitratvAt // 84 // atha sUryaH ( namo ar-ahastAnam ) ahara-dinaM, tanoti-karoti ahastAnaH-dinakaraH arA vidyante yatra tat ari-cakraM tadvadAcarati vRttatvAdAcAre kyani kipi tayorlope ara, ara cAsau ahastAnazca vRtto dIpyamAnazca sUryastaM [prati ] namaH // 85 // Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| (namodana raMha tAnam ) tAnodbhavatvAt tAnaM vastraM, kAraNe kAryopacArAt / tAnaM kimbhUtam ? namodan' namaM-namanaM sarvadikSu prasaraNaM tena avati-kAntimad bhavati, kipi namu / daNDaM zrayati, Niji kipi padasya ulope dan / na mu ca tad dan ca namodan / etAvatA dhvaja ityarthaH / 'svarANAM svarAH' (siddha0 8. 4. 238.) ityokAraH / taM dhvajaM tvaM raMha-jAnIhi / 'rahuN gatau' (siddha0 dhA0) 'gatyarthA jJAnArthAH' iti vacanAd jJAnArthatvam / cAndramate Nico'nityatvANijabhAve raheti siddham / / anukhArastadasattvaM citratvAdaduSTam // 86 // _____ atha kumbhaH (na mA o kalaH hA'ntaM aNa) o kala:-kalazaM zrayati Niji kipi sambodhane / o kala: 'o' iti sambodhanapadam / he kalazAzrayin ! puruSa ! tvam / 'hiMTa gati-vRddhayoH' (siddha0 dhA0 ) hayanaM haH-vRddhiH tasyA antaM-vinAzaM, na-mA, aNa-vada / kalazAzrayiNaH puruSasya vRddhirato na syAt / kAmakumbho hi kAmitakaraH, tenaivamucyate / nakAra-makArau niSedhavAcakau / eka-10 niSedhe'rthasiddhau dvitIyaniSedhaH "dvirbaddhaM subaddhaM bhavati" iti nyaayaadvgntvyH| lokapradhAnatvApekSayA ca niSedhadvayaM 'mA' 'na' 'kari kari' ityAdi // 87 // atha padmasaraH (na mod raH hAntAH na'm') ro vrtte| kimbhUtaH ? 'hAntAH' hakAro'nte yasya / etAvatA saMkAraH tena asati-zobhate iti hAntAs / etAvatA sara iti jAtam / abjAnikamalAni zrayatIti Nici kipi tallope antysvraadilope| 'padasya' (siddha0 2. 1. 89.) iti 15 jalope ca ab iti jAtam / 'antyavyaJjanasya' (siddha0 8. 1. 11.) iti prAkRte vakArasyApi lope am iti sthitam / etAvatA padmAzritaM sara ityarthaH / kimbhUtam ? modayati mod evaMvidhaM na na / prakRtArthe dvau niSedhau / harSakArakamevetyarthaH // 88 // atha sAgaraH / ( nama-U-jaladhyantaH-Anan ) namaM namanaM-sarvatra prasaraNaM tena UH-zobhamAna evaMvidho jaladhyantaH-samudraH / antazabdaH svruupe| kimbhUtaH ? 'Tunadu samRddhau' (siddha0 dhA0 )20 ApUrvaH nad / Anandayati-samRddhi prApayati sevakAn , ratnAkaratvAt / vici 'Anan' iti siddham // 89 // ___ atha vimAnaH ( nama o a-ra-ha-anta ! RNam ) antazabdena 'padaikadeze padasamudAyopacArAt' nizAntaM-gRham / "raH kAme tIkSNe vaizvAnare nare" ityekAkSara (sudhA0 zlo0 36) vacanAt ra:-naraH na raH araH / aro-devaH / arAn-devAn , hanti-gacchati prApnoti devAzritatvAt araham , 25 evaMvidhaM antaM-nizAntaM arahantaM, amaravimAnamityarthaH / tasya sambuddhau he arahanta ! tvaM RNaM-duHkhaM, nAmaya-parAkuru / 'nama' ityatrAntarbhUto NigarthaH / 'o' iti 'he' ityarthe // 90 // (naH ma-Uta-ra-ahar-anta-gaNa ) 'mazcandre [ca ] vidhau zive' iti ( sudhA0 zlo0 34) vacanAt maH-candraH tena utaM-kAntaM motaM, candrakAntamityarthaH / ra:-agniH tattulyaM, tathA ahar-dinam / ahaH karoti Niji kvipi ahaH-sUryaH tadvadantaH svarUpaM yasya, sUryakAnta ityarthaH / etAvatA candrakAnte 30 1 TIkAmAM 'am' nI siddhi cha / Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaaraantrgt-pdvishessaanekaarthaaH| [prAkRta vahnivarNasUryakAntAdIni ratnAni / upalakSaNAdanyAnyapi ratnAni grAhyANi / teSAM gaNaH-samUho'sti / 'ka-ga-ca-ja- [ta-da-pa-ya-vAM prAyo luk ]' (siddha0 8. 1. 177.) iti galuk / 'padayoH sandhirvA' (siddha0 8. 1. 5.) iti sandhiH / yathA ckkaau-ckrvaakH| 'Niza samAdhau' (siddha0 dhA0 ) nezati-samAdhiM karoti cittasvAsthyaM nirmApayatIti De naH // 91 // . 5 athAmiH / (nama o aja-rathaM tri-aNam ) ajaH-chAgaH, rathaH-vAhanaM yasya saH ajarathaH-vahniH taM tryaNaM trayo'NAH zabdA yasya saH, trividho'miriti kavisamayaH / 'o' iti sambodhane / taM namapraNameti svapnAH 14 // 92 // . (namo arahaMtANaM ) naM-jJAnaM / arahantANaM-atyajatAM puruSANAM ukha bhavati / 'ukhnakhe' ti gatyartho daNDakadhAtuH / 'okhaNaM og' vici siddham / antyavyaJjanalope o-gatirbhavatItyarthaH / gatiH 10 saiva yA sadgatiH / yathA "kule hi jAto na karoti pApaM" ityatra kulaM tadeva yat satkulamiti // 93 // (naM o tara han ! tAM naH) haMsaM aNati-zrayati vAhanatayA Niji kvipi han / 'o' iti sambodhane / he han ! he sarasvati / naH-asmAkaM, naM-jJAnaM, tAM-zobhAM ca, tara-dehi / 'tR' dhAtuH dAne vartate / ( anyathA vipUrvo'pi dAne na pravarteta ) upasargANAM dhAtvarthadyotakatvAt , tRdhAtau dAnArtho 'stIti // 94 // 15 (nam o ara ahar anta ! NaM ) antazabdena [ padaika ] deze [ pada ] samudAyopacArAd hemanta iti / ahara-dinaM, namatIti namaM-kRzaM, he hemantaRto! tvaM namaM-kRzaM dinaM, ara-prAmuhi / 'NaM' alaGkAre / hemante dinalaghutA iti prasiddham // 95 // (namaH are ha-tAnAm ) "raH tIkSNe" iti ( vizvazambhunAmamAlAyAM zlo0 101) vacanAt raM-tIkSNaM uSNamiti yAvat / na raM araM-atIkSNaH, ziziraRtuH ityarthaH, tasmin are-ziziraRtA20 vityarthaH / apabhraMze ikAraH / 'vyatyayo'pyAsAm' iti vyatyayaH syAcca / haM-jalaM tasmAt tanyantevistAraM yAnti, hatAni jalaruhANi, padmAnItyarthaH / teSAM namo namanaM-kRzatA bhavati / zizire hi kamalAni himena zuSyantIti prasiddham // 96 // (nam u surabh hAntAs NaM) hakAro'nte yasya sa hAntaH / sakAra ityarthaH / tena asati-zobhate hAntAs / evaMvidho rabhazabdaH / punaH kimbhUtaH ? 'u''a' ukAreNAsati-zobhate u aS 'antya25 vyaJjanasya' (si0 8. 1. 11.) iti SalopaH / urah (haH ) iti zabdaH sa sakArayuktaH kriyate tadA suraha iti jAtam / ko'rthaH ? surabhiH-vasantaRtuH, tamAcaSTe stauti icchati vA yaH puruSaH sa surabh Niji talope siddham / kip lopazca / u arah ityatra antyavyaJjanalopaH / surabhazabdena vasantastAvakaH puruSa ityarthaH / "NaH prakaTe niSphale ca" ( sudhA0 zlo0 22) vacanAt NaM-prakaTaM yathA syAt tathA nam syAt , namatIti nam-prahIbhAvaH, udyuktaH sarvakarmaNItyarthaH // 97 // 30 (na modaH raH hA-'ntAnaH ) "raH tIkSNe" (vizva0 zlo0 101) iti vacanAt / raH-uSNaH grISmaRturityarthaH / kimbhUtaH ? haM-jalaM antaM AnayatIti hAntAnaH, grISme jalazoSaH syAdityarthaH / modayatIti modaH / evaMvidho na / grISmaH [prAyaH ] paritApakaratvAnna modakRt // 98 // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| 25 vibhAga] - (namo'raH hantAnaH ) u ara / ko'rthaH ? / RtvaraH 'raha tyAge' ( siddha0 dhA0 ) rahyate tyajyate iti bhAve Dapratyaye ra:-nindyaH, na raH araH-uttama ityarthaH / RtuSu araH-uttamaH RtvaraH, sarvaRtupradhAna ityarthaH / sa ka iti vizeSaNadvAreNAha-'hantAnaH' haM-jalaM, tAnayati-vistArayati hantAnaH / varSARturityarthaH / kimbhUtaH ? 'namaH' namati-prahvIkaroti khopamAn sarvajanAn karoti antarbhUtaNigarthatvAd nam / sarvavyApArapravartaka ityarthaH // 99 // (nama arahA-'nta ! na ) 'arahanta0' ApaH-jalaM / 'raha tyAge' ( siddha0 dhA0 ) rahantityajanti muzcantIti arahaH-medhAH, tasya (teSAM ) antaH-vinAzo yasmAt saH arahAnto-dhanAtyayaH, zarad ityarthaH / he arahAnta ! he zarat ! tvaM / na niSedhe / 'nama' iti kriyApadam / mA nama-mA kRzIbhava / zarado'tiramaNIyatvAdevamuktiH // 100 // iti SaD RtavaH sampUrNAH // atha nava grahA varNyante / tatra sUrya-candrau pUrva, tatrApi candraH prathamaH siddhAntavedinAM mate / 10 ( namo'rabhaM trANam ) "raH tIkSNe" iti ( vizva0 zlo0 101 ) vacanAd raH-tIkSNaH, na raH araH, zIta ityarthaH / arA-zItA, bhA-kAntiH yasya sa arabhaH-zItaguH taM namo'stu / candraM kimbhUtam ? jANaM--zaraNaM, sarvanakSatrANAM grahANAM ca nAyakamityarthaH // 101 // __ atha sUryaH / ( namo ca rabhaM tA-ss-nam ) rA tIkSNA, bhA-kAntiH yasya sa rabhaH sUrya ityarthaH / ramAya-sUryAya namaH / 'vyatyayo'pyAsAm' [ AsAM ] vibhaktInAM vyatyayo'pi syAditi vacanAt caturthyarthe 15 dvitIyA / caH pUrvoktArthasamuccaye / kimbhUtAya rabhAya ? 'tAnAya' / "takArastaskare yuddhe" ( sudhA0 lo0 23) ityekAkSaravacanAt tAH-caurAH teSAM A-samantAdU naH-bandhanaM yasmAt sa tAnaH tasmai / sUryodaye hi caurANAM bandhanaM bhavati // 102 // _____ atha bhaumaH / (na mau ara ! hantA''na ! ) he ara ! / araH kimbhUtaH ? 'AnaH' akArasya na:-bandho yatra, etAvatA AraH-kujaH / kimbhUtaH ? 'hantaH' haH-jalaM tasya anto yasmAt sa tathA, 20 evaMvidho na, jaladAtA ityarthaH / kimbhUtaH san ? 'mauH' "mazcandre [ca ] vidhau zive" iti ( sudhA0 zlo0 34 ) vacanAt maH-candraH, taM avati-prApnoti vipi mauH / candrayukto hi bhaumo varSAkAle vRSTidaH // 103 // ___ atha budhaH / (na maujo rai0 bhaM tAnaH ) maH-brahmA / saH avati-devatAtvena svAmI bhavati kvipi mauH / svAmyarthe 'ava' dhAtuH / tato mauH-rohiNInakSatraM, tasmAt jAyate iti maujaH-budhaH / "zyAmAGgo 25 rohiNIsutaH" iti ( abhidhAna0 kA0 2, zlo0 31) vacanAd 'rihaM' rAH-dhanaM, tadeva bhaM-bhavanaM, dhanabhavanamityarthaH / tatra gata iti zeSaH / 'tAnaH' tAM lakSmI AnayatIti tAnaH evaMvidho na ? kintu evaMvidha eveti kAkUktyA vyAkhyeyam / dhanabhavanastho hi budhaH-lakSmIprada iti jyotirvidaH / raizabdasya 'eta ait' ( siddha0 8. 1. 148.) 'svarANAM svarAH' (siddha0 8. 4. 238.) itIkAraH // 104 // ___atha guruH / ( namaH ada-la-hantA A-naH) " lazvAmRte" iti (sudhA0 zlo0 39) 30 vacanAd laH-amRtam , adanam adaH-bhojanam , ade-bhojane, la:-amRtaM yeSAM te adalAH-devAH; tAn Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaaraantrgt-pdvishessaanekaarthaaH| [prAkRta hanti-gacchati AcAryatayA prApnoti adalahantA-surAcAryaH, jIva ityarthaH / kimbhUtaH / 'AnaH' A samantAt naH-jJAnaM yasmAt sa AnaH-jJAnadAtA / kimbhUtaH san ? 'namaH' naH buddhiH paJcamaM bhavanaM tatra 'maduG stuti-moda-mada-svapna-gatiSu' mandate-gacchati namaH Dapratyaye siddham / lame hi paJcamabhavanastho gururjJAnadAtA syAditi // 105 // 6 atha zukraH / ( nama unda-la-bhaM tAnam ) 'tAnaH' takArasya SoDazavyaJjanatvAt tazabdena SoDaza ucyante / 'aSI asI gatyAdAnayozca' (siddha0 dhA0 ) ityatra cAnukRSTadIptyarthAd 'as' dhAtoH kvipi as iti rUpam / asaH dIptayaH kiraNA iti yAvat / tataH tAH-SoDaza, asaH-kiraNAH teSAM naHbandho yojanA yasya sa tAnaH-zukraH / sandhau, dIrghe 'antyavyaJjanasya' (siddha0 8. 1, 11.) iti salope prAkRte rUpasiddhiH / vyaJjanaizca saGkhyApratipAdanaM granthaprasiddham / yaduktaM Arambhasiddhau10 "vidyunmukha 1-zUlA 2-'zani 3-ketUlkA 4-5-vajra 6-kampa 7-nirghAtAH 8 / ___Ga 5-ja 8-Dha 14 - da 18-dha 19-pha 22 -ba 23- bha 24 saGkhaye ravipurata upagrahA dhissnnye||" ityaadi| "ghoDazAcirdaityaguruH" iti (abhidhAna0 kA0 2, zlo0 34) vacanAt tAnaH SoDazakiraNaH, zukra iti yAvat / taM zukra nama; dhAtUnAmanekArthatvAd bhajasvetyarthaH / kimbhUtam ? U arahaM / 'undaip kledane (siddha0 dhA0) unatti-rogaiH klinno bhavati undaH tasya / 'lazvAmRte' iti (sudhA0 zlo0 39) 15 vacanAd la:-amRtaM taM bhavate'ntarbhUtaNigarthatvAt 'bhUG prAptau' [ sautradhAturayam , 'bhUG prAptau NiG / ' siddha0 3-4-19] dhAtoH prApayati De rUpaM undalabhaH tam ; ralayoraikyam / rogArtasya hi zukro'mRtadAtA saJjIvanIvidyA zukrasyaiveti tadvidaH / athavA "bhazcAlizukrayoH" iti ( sudhA0 zlo0 33) vacanAd bhaH-zukraH / araH-zIghragAmI cAsau bhazca arabhaH taM nama-sevasva / u iti sambodhanam / kimbhUtaM bham ? 'tAnaM' zubhakAryANi tAnayati-vistAraya[ tI]ti tAnaH tam , zukro hi zIghragAmI anastamitaH 20 zubhaH, zubhakAryAya bhavati / / 106 // atha zaniH / ( namo'raM hantA Anam ) "AraH kSitisute'rkaje" iti vizvaprakAza ( varge 22) vacanAd AraH-zaniH / 'svarANAM svarAH' (siddha0 8. 4. 238.) iti prAkRte ara iti jAtam / athavA araH kathambhUtaH ? 'AnaH' akArasya na:-bandho yatretyanayA vyutpattyA Ara iti jAtam / AraM-zani namo'stu ityupahAsanamaskAraH / yato hantA-janapIDakaH tasmAd he Ara ! tvAM namo'stu ityarthaH // 107 // 28 atha rAhuH / (na-ma udarahaH tAnaH ) 'uaraha' udareNa hIyate udarahaH-rAhuH / rAhustu udarahInaH, ziromAtrarUpatvAt , tasya / kimbhUtaH ? 'namaH' 'nazauca adarzane' (siddha0 dhA0 ) nazyatIti De naH / evaMvidho maH-candro yasmAt saH, upalakSaNatvAt sUryo'pi / rAhustu candra-sUyauM sate iti rAhozcandranAzaH / punaH kiMviziSTaH ? 'tAnaH' taH yuddhaM tasya na:-bandho racanA yasmAt sa tathA / rAhusAdhanApUrva [ sUryazazibhyAM ] yuddhaM kriyate itIdaM vizeSaNaM yuktimat // 108 // 1 Arambhasiddhau prathamavimarza zloka 63 TIkAyAm / Arambhasiddhau ayaM zlokaH 'nAracaMdra' granthAd uddhRtaH / Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 27 atha ketuH / (na mA udaraha-ta-RNam ) udarahaH-rAhuH / pUrvavad vyAkhyA / tasya taH-pucchaM ketuH / "takArastaskare yuddhe koDe pucche ca" (sudhA0 zlo0 23) ityekAkSaravacanam / ketustu rAhupucchatvena jyotirvidAM sammataH / yataH-"tatpucche madhuhAyAM ApaduHkhaM vipakSaparitApaH" (nIlakaNThyAM ? ) atra tatpuccha iti rAhupucchaM, keturityarthaH iti tAjike / he udaraha [ta ] ? tvaM RNa RNavadAcara / mA niSedhe / RNaM yathA duHkhadAyi tathA keturapi uditaH san janapIDAkaraH, tata evamucyate / tvaM mA Rnn| 5 nakAro'pi niSedhArthe / "dvirbaddhaM subaddhaM bhavati" iti niSedhadvayaM vizeSeNa niSedhAya iti // 109 // ___ atha nava rasA varNyante / tatra pUrva zRGgArarasaH / ( namodari ! hanta aNa) yathA kazcit kAmI kupitakAminIprasattikRte vakti he namodari ! he kRzodari ! tvaM aNa-vada / hanteti komalAmatraNe / namaM-namat , kRzaM udaraM yasyAH sA namodarI-kSAmodarI tasyAH sambodhanam // 110 // iti nmskaarprthmpdaarthaaH|| 10 paM0 harSakulagaNipAdakRtAH paM0 samayakalazasya laghuziSyeNAlekhi( Sata ) / (2) Agamika-zrIdevaratnasUriracitAH namaskAramantrAntargata-'namo loe savvasAhUNaM' paJcamapadagata 'savva' zabdasyAnekArthAH / OM zrIgurubhyo namaH // zrIvIrajinaM natvA, paJcamaparameSThipadagataM kiJcit / kurve'rthalezadIpanamAtmani sAdhutvaparivRddhayai // 1 // namo loe savvasAhUNaM / namo loke sarvasAdhubhyaH / tatra 'namaH' iti prahatvArthe'vyayam / loke'rdhatRtIyadvIpasamudrAdilakSaNe, Urdhva-tiryagadholokalakSaNe vA vartamAnebhyaH / 1. sarve sakalAzca te sAdhavazca sarvasAdhavaH // "kevaliNo paramohI, viulamaI suyaharA jiNamayammi / Ayariya-uvajjhAyA, te savve sAhuNo saraNaM // 2 // caudasa-dasa-navapujvI, duvAlasikkArasaMgiNo je ya / jiNakappA''hAlaMdiya, parihAravisuddhisAhU ya // 3 // khIrAsava-mahuAsava, saMbhinnassoya-kuTThabuddhI ya / cAraNa-veuvvi-payANusAriNo sAhuNo saraNaM // 4 // " iti gAthAtrayoktAH, upalakSaNAdanye'pyazeSavizeSavantaH / athavA 2. sarve ca te sAmAyikAdivizeSaNAH pramattAdayaH pulAkAdayo jinakalpika-pratimAkalpikaskhavirakalpikAH sthitAsthitakalpika-kalpAtItabhedAH / pratyekabuddha-svayaMbuddha-[buddha ]bodhitabhedAH / bhAratAdivibhedAH sukhama-duHkhamAdivizeSitA vA sAdhavaH sarvasAdhavaH, tebhyaH sarvasAdhubhyo namo'stviti kiyAsaMTakaH iti // 15 25 30 1causaraNapayannA 32-34 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 -10 nmskaaraantrgt-pdvishessaanekaarthaaH| [prAkRta atha prakArAntaraiH sAdhuguNavizeSaprakaTIkaraNArtha prAkRtabhASAmayaM 'savva' iti padaM vivrIyate / 3. saarvaaH| sArvo jinastasyeme saarvaaH| te ca te sAdhavazca sarvasAdhavaH / jinoktadravya-bhAvaliGgadhAriNo jainamunaya ityarthaH / asyAmavasarpiNyA zrIpuNDarIkAdyAH / "paMca ya puttasayAI, bharahassa ya satta nattUyasayAI / sayarAhaM pavvaiyA, tammi kumArA samosaraNe // 5 // " ___4. zarvo rudrastatsamAH / anaGgasya tathA rAga-dveSa-moharUpatripuru [SaiH ] vA bhasmIkaraNAt / sakalakarmazatrUn prati saMhAramUrtitvAd vA / zarvA iva zarvAH, te ca te sAdhavazca zarvasAdhavaH / bhAvasAdhuzivakumAravat / "dhanno so sivakumaro, jo paNasayaitthiaggikuMDammi / vasamANo vi na daddho, mayaNAiriUNa saMharaNo // 6 // " 5. zravyAH / zrotumucitA dAkSiNya-kSAntyAdiguNaiH zravaNIyacaritAH, te ca te / zrIcaNDarudrAcAryaziSyAdivat / __"kei susIlA suhammAi sajaNA gurujaNassa vi susIsA / viulaM jaNaMti saddhaM, jaha sIso caMDarudassa // 7 // " 15 6. zrAvyAH / zrAvaNIyacaritrA anyeSAM pratyanIkanirAkaraNena prava[ ca ]naprabhAvanAdibhiH / viSNukumArAdivat / " jo titthassa pabhAvaNamakAsI veuvvidehlddhiie| , taM viNDaM gayatiNhaM, namAmi pattaM sivapurammi // 8 // " (2-22) * 7. savyAH / anuzrotaH sukhAt saMsArasAgarAt, kaSTAnuSThAnaparatayA pratIpagAmitvAt pratikUlA 20 bhavAd vAmagAmina ityarthaH / "aNusoasuho loo, paDisoo Asavo suvihiyANaM / aNusoo saMsAro, paDisoo tassa uttAro // 9 // " mRgAputrAdivat / " daddUNa samaNamaNahaM sarittu jAI ya bhavavirattamaNo / aNucariuM miyacariyaM, mukkha patto miyAputto // 10 // " (5-93) 8. sAvyAH / sAM lakSmI vividhalabdhirUpAM tadanupajIvakatvena vyayanti saMvRNvantIti sAvyAH / zrIsanatkumAracakrisAdhvAdivat / 1 upadezamAlA 167 * ahIM gAthAonA ( ) AvA kauMsamA aMka ApyA che te zrIdharmaghoSasUrikRta 'RSimaMDalaprakaraNanA ch| temA prathama aMka vizrAmano ane bIjo aMka gAthAno smjvo| jema bIjA vizrAmanI A bAvIsamI gAthA che, tema ahIM badhe smjvuu| 2 zrIdazavakAlikasUtram, cUlikA 2, gaa03| Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| "so vi ya saNaMkumAro, salahijjai joi tahAsamattho vi / mottUNa davvaroge, vikicchago bhAvarogANaM // 11 // " ___9. sArvANaH / saha arvaNA turaGgamena vartate te sArvANaH / sArvANa iva saturaGgA iva zIghra bhavapathollaGghanena lopAt sArvasAdhavaH / gayasukumAlAdivat / . "vaMdAmi nemisIsaM, vayadiNagahiegarAivarapaDimaM / somilakayauvasaggaM, gayasukumAlaM sivaM pattaM // 12 // " (3-32) 10. sArvAH / sAraM tattvopadezamAcaSTe Niji sArayatIti sAraH jino gururvA / taM vAnti gacchanti bhavodvinAH santaH zaraNatayA sevante iti sArvAH / rAmaputrakunjavAraka-halla-vihallAdivat / "jalaNAo nemisIsa tti, bhaNaMto jaMbhaehiM ukkhitto| sirikujavArayamuNI, rAmasuo jayau siddhi gao // 13 // " (3-47) 10 "sAmissa vayaM sIsa tti, cattaverA surIi sAhariyA / seyaNae rayaNAe, uvavanne hallaya-vihallA // 14 // " (5-146) "kayaguNarayaNA ikkArasaMgiNo sola-bAravarisavayA / hallu jayaMte patto, avaro avarAiyavimANe // 15 // " (5-147) 11. savyAH / vi[:] pakSI tasya A lakSmIH vyA, tayA saha vartante iti svyaaH| 15 "saMnihiM ca na kugvijA, levamAyAi sNje| pakkhIpattaM samAdAya, nikhekkho parivvae // 16 // "" iti vacanAdalpasaGgatayA laghubhUtavihAriNaH pakSisamA ityarthaH / namirAjarSivat / "suhaM vasAmo jIvAmo, jesiM mo natthi kiMcaNaM / mihilAeM DajjhamANIe, na me Dajjhai kiMcaNaM // 17 // " 12. svadvAH / suSThu zobhanaM kRpAmayacittatayA sayatanaM yathA syAt / apsu jaleSu nadyAdyuttaraNasamaye vAnti gacchantIti svadvAH / annikAsutaguruvat / "jAyaM payAgatitthaM, devehi kayAi(e) jassa mhimaae| gaMgAe aMtagaDaM, taM vaMde anniyAputtaM // 18 // " (5-122) 13. zavyAH / 'iM duM duM zuM zrRM gatau' zuzrUyante gamyante zAntatayA mRgAdibhirapi AzrI-25 yante iti zavyAH / baladevamunyAdivat / 20 1 siddhiM gataH, prAkRtatvAdanuvAralopaH [juo-RSimaMDalaprakaraNa TIkA] 3 uttarAdhyayanasUtram 9-14 / 2 uttarAdhyayanasUtram 6-15 / Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaaraantrgt-pdvishessaanekaarthaaH| [prAkRta "jassa samayAivAsiya, vittAhariNovi sukyprinnaamo| rahakAramuNINa gaI, pAsU' so jayau rAmamuNI // 19 // " 14. savyAH / pUDauc prANiprasave' sUyante janyante jananyA narajanmanA ete eva mahAsattvAH svaprANaprahANamapyAdRtya SaDjIvanikAyarakSAparatvena bhuvanopakAriNa iti savyAH varadattAdisAdhuvat / "taha hojjeriyAsamio, dehe vi amucchio dyaaprmo| jaha saMthuo surehiM vi, varadattamahAbhAgo // 20 // " 15. svyaaH| 'sUM prasavaizvaryayoH, sUyante duHkhAkArakAH santaH devendrAdibhirapi vandyatvena IzvarIkriyante iti savyAH / dazArNabhadrarAjarSivat / "vaMde dasaNNabhadaM, samasIsAe aho suriMdassa / ___ gahiUNa tahA viraI, jeNa painnA sunivvUDhA // 21 // " 16. sArvAH / sAM lakSmI cakravartyAdisaMpadamapi / 'a bhat zat hiMsAyAm' arvanti hiMsanti dUSayanti tyajantIti sArvAH / svayamAbharaNottAraNasamaye zrIbharatacakrayAdisAdhuvat / "bharahamahArAyarisiM, gihivesuppannanANavararayaNaM / / dasahiM sahassehi samaM, nikkhaMtaM vaMdimo sirasA // 22 // "(1-4) 15 17. shrvaaH| 'zoMca takSaNe' zAnaM zA tanUkaraNaM, jIvAnAM paritApajananaM tamarvanti svadeha'bAdhayA'pi spheTayantIti zArvAH / metAryAdisAdhuvat / "navapuvvI jo kuMcagamavarAhiNamavi dayAi nAikkhe / taM niyajIyaniravikkhaM, namAmi meyajjamaMtagaDaM // 23 // " (5-86) 18. evaM saarvaaH| 'poMc antakarmaNi' sAnaM sA kip , antakarma prANinAM hiNsetyrthH| tAmapyarva20ntIti sArvAH / kaTutumbakamojidharmarucimunyAdivat / / "guTThIbhatte mAsassa, pAraNae rohiNIi kaDutuMbaM / dinnaM dayAi bhuttu(taM), dhammaruI muttimaNupatto // 24 // " (5-123) 19. shrvaaH| 'a bha zat hiMsAyAm' zarvanti hiMsanti parISahAdizatrUniti zarvAH / rudravA cIti zarvazabdaH 'zR hiMsAyAm' ve pratyaye siddhaH / dRDhaprahArisAdhuvat / "chammAsanirAhAro, tvsosiyghorkmmpnbhaaro| siddhisuhaM saMpatto, daDhappahArI mahAsatto // 25 // " 20. zAH / zaraM bANaM kurvanti vyApArayantIti Niji vipi prathamA-bahuvacane jasi zaraH, bANakSepeNa yuddhakArakA ityarthaH / tAn vyayanti saMvRNvantIti zAH / saGgrAmaniSedhakA ityarthaH / draviDavAli(ri)khillanRpayuddhavArakacAraNazramaNavat / 1 pAsU-apazyat 25 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / "nivadaviDa-vAlikhillA, dasa dasa bhaDakoDisaMjuyA juddhe / paNa paNa koDi bhaDakhae, vAsArattaM ThiyA tattha // 26 // sarayammi juddhasajjA, cAraNasamaNeNa tattha patteNa / paDibohiyA sasinnA, siddhA sattuMjae savve // 27 // " naminRpamAtRmadanarekhA-karakaNDumAtRpadmAvatIvad vA / 21. evaM zAAH / 'zRz hiMsAyAm' zaraNaM zAro vadhaH, taM karotIti Niji kvipi zAraH vadhaka ityarthaH / taM vyayanti saMvRNvantIti zAAH / mRgayAprasaktasaMjayarAjapratibodhakagaIbhAliguruvat / ' "sirigaddabhAlimuNidesaNAe migayApasaMgadosillo / saMjayanivo vahAo, viNiyaTTo takkhaNA ceva // 28 // " 22. kharvAH / suSTu arvanti nanti saMghAdyupadravamiti svarvAH / upasargaharastotrakArazrIbhadrabAhu-10 vAmyAdivat / "uvasaggaharaM thuttaM, kAUNaM jeNa saMghakallANaM / / / karuNApareNa vihiyaM, sa bhaddabAhugurU jayau // 29 // " 23. svAH / tathAvidhamanovIryAyuSkAdihInatayA mokSagamanAbhAve svaH svargameva vaimAnikadevagatilakSaNaM vAnti gacchantIti svarvAH / dhanyazAlibhadravat / 16 "te dhanna-sAlibhaddA, aNagArA do vi tavamahaDDiyA / mAsaM pAovagayA, pattA savvaTThasiddhammi // 30 // " (4-152) evamanye'pi jaghanyato'pi yAvat saudharmakalpaM yAnti, nAdhastAt / "chaumatthasaMjayANaM, uvavAo ukkosao a savvaDhe / tesiM saDDANaM piya, jahannao hoi sohamme // 31 // " iti vacanaprAmANyAt / 24. sAH / sarvebhyaH carAcarajIvebhyo hitAH, 'tatra sAdhau' ( siddha0 he0 7-1-15) iti yaH pratyayaH, ye te sAH / nautAraNakrIDAnantaramithyAduSkRtaparAtimuktakamunyAdivat / "chavvariso pavvaio, niggaMthaM roiUNa jiNavayaNaM / siddhaM vihuyarayamalaM, aimu(ta) risiM narmasAmi // 32 // " 25 25. sAH / sarvo jinaH, tasya zAsanaprabhAvakatvAd hitAste sAAH / vajrasvAmyAdivat / "zizutve cAritraM suravaraparIkSA'pratimadhIH, padairvA gIrvANairdhanayuvatimokSo'nnanayanam / subhikSe saMghasyAnayanamiha puSpairupakRtirgurorvajrAjjainapravacanahitAnyevamabhavan // 33 // " Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 namaskArAntargata-padavizeSAnekArthAH / [prAkRta 26. srAvyAH / srAvo druH karmamalagAlanaM sva-pareSAM duSTaraktasrAvavat , tatra sAdhavaH 'tatra sAdhau' yaH, sAvyAH karmamalApanayanasamarthA ityarthaH / pradezirAjapratibodhakakezikumAravat / "bahusukkhasayasahassANa, dAyagA moyagA duhasayANaM / AyariyA phuDameyaM, kesi paesI ya te heU // 34 // 5 27. zrAvyAH / zrAvaH siddhAntasya zravaNaM vA pareSAM prANinAm / tatra sAdhavaH, 'tatra sAdhau' yaH, te zrAvyAH / zakunikAnamaskAradAtRsAdhvAdivat / "bharuacche karuNAe, jai sa muNI sauNIyAe navakAraM / na hu sAvito to kaha, sudaMsaNA hujja jayapayaDA // 35 // " 28. zArvAH / zarvaH zivaH, tasyeme zArvAH / indriyasukhA'nindriyasukharUpakAmatattva-zivatvapradhAne 10 jagati lokarUDhyA zivapakSIyA ete sAdhavaH mokSasukhAkAGkSiNa iti hRdayam / jambUsvAmivat / "rUveNa jovvaNeNa ya, kannAhiM suhehiM varasirIe ya / ___ na ya lubbhaMti suvihiyA, nidarisaNaM jaMbunAmu tti // 36 // 29. zavvAH / zavanti zabdaM kurvanti / jIvantamapi chAgAdikaM galAmoTanAdinA nirjIva 'je Niye' kvipi, te zavAH yAjJikAdayaH tAn , 'vAk gati-gandhanayoH ' gandhanaM paradoSoddhaTTanaM, vAnti dUSayantIti te 15 zavvAH / dattamAtulazrIkAlikAcAryavat / "datteNa pucchiu jo, jannaphalaM kAlao turamiNIe / samayAi AhieNaM, sammaM buiaM bhayaMteNaM // 37 // " yajJAnAM narakaM phalam / 30. shvvaaH| 'zapI Akroze' zapanaM zap AkrozastaM vAnti gacchanti prAmavanti parISahakAle 20 sahante ityarthaH, te zavvAH / arjunamAlAkArasAdhvAdivat / "chaTeNaM chammAse, sahitta akkosatAlaNAINi / ajjuNamAlAgAro, khavittu parinivvuDo kamme // 38 // "(5-76) ___31. punaH savyAH / saha vinA prakramAd garuDapakSiNA vartate yaH sa saviH / savvAsau azvadigvijayodyatavAsudevaH savyaH, tattulyAH zAsanapratipakSadaityajetRtvAt savyAH siddhasenabhaTTajaitrazrIvRddhavAdyAdivat / 25 "madgoH zRGgaM zakrayaSTipramANaM, zIto vhnirmaarutshcaaprkmpH| ___ yadvA yasmai rocate tanna kiJcit , vRddho vAdI bhASate kaH kimAha ? // 39 // "" iti tcchktiH| 32. savyAH / uzca izca Azca vyAH hara-kAma-brahmANaH, tadabhedopacArAt teSAM viziSTaguNAH / lokarUDhyA paramayogitva-jagatpriyatva-vedAdhyayanalakSaNAste vyAH, taiH saha vartante ye te savyAH, 30 zrIgautamasvAmyAdivat / mmmmmmmm 1 upadezamAlA 102 / 2 upadezamAlA 153 / 3 Avazyaka niyukti gA. 871 / 4 mudgoH / 5 zrIvRddhavAdisUricaritam zlo. 32 [juoH 'prabhAvaka carita' pR0 55-siMghI jaina granthamAlA] / Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| . "sirivIrapaDhamasIso, sohamgamahAnihI suasamuddo / nANAvihaladdhidharo, sirigoyamagaNaharo jayai // 40 // " 33. svaH / suSThu arvanti agamyaM sthAnaM mokSamapi yAvad gacchantIti svarvAH / atizayigamanazaktibhAja ityarthaH / saptamapRthvIgamanayogyatve'pi tatkAlaM kevalajJAnotpattyAdisiddhigamanayogyAH, prasannacandrarAjarSivat / "viirjinnkhiysttmpuddhviisvvtttthsiddhigijoggo| naMdau pasannacaMdo, takkAlaM kevalaM patto // 41 // " (5-65) 34. zarvAH / zarvanti gacchanti jJAnAdyupasaMpannimittaM gurvantarasamIpamiti zarvAH, zrIAryarakSitAdivat / "tosaliputtAyariyANa sIsarayaNaM guruunn'nnunaae| 10 siriajjarakkhiyamuNI, sikhiyaraMte suaM bhaNio // 42 // " ___35. sAH / sarvyante gamyante dharmatattvArthibhirAzrIyante iti sAH / cilAtIputreNa mArgataTasthasAdhupAce gatvA samAsena dharmatattve pRSTe tadupadezakacAraNazramaNasAdhuvat / "itthivahassavasANe, cilAiputto maNammi uvviggo / pucchittu dhammatattaM, muNipayaThANe Thio acalo // 43 // " 15 ____36. punaH sAvyAH / avirmeSastasya A lakSmIH, arasa-virasAhArabhakSaNajalapaGkabhIrutva-zAntatvalakSaNA avyA tayA saha vartante ye te sAvyAH / zrIvIraprazaMsitataporUpalakSmIkaH kAkandIpurIyadhanyasAdhuvat / "battIsaM juvaivaI, jo kAkandIpurIi pvvio| chaThussa sayA pAraNamujjhiyamAyaMbilaM jassa // 44 // (5-128) vIrapasaMsiyatava-rUva-lacchi( ddhi ) navamAsasukayapariyAo / so dhanno savvaTe, patto ikkArasaMgaviU // 45 // " (5-129) ___37. sApyAH / Apo jalaM tasya A lakSmIH, sahajanairmalya-tApazAnti-lAlitya-tRSNAvicchedamalavizuddhilakSaNA yA, tayA saha vartante ye te sApyAH, / RjutA-kSamA-mArdava-viSayavaimukhya-kevalajJAnotpattikalitakUragaDukamunivat / "sA kAvi khamA taM kiMpi maddavaM ajjavaM ca taM kiMpi / - jaha kUragaDU a mahesiNo samattAiM kajjAiM // 46 // " 38. zavyAH / zaH zarvaH, virviSNuH, aH ajaH svayambhUH, AdyavarNaiH zavyAH, ziva-viSNu-sraSTAraH, tattulyAH, mithyAtvAvirati-kaSAyAdInAM svadoSANAM saMhArakatvena tamoguNamayatvAt zarvasadRzAH, jagajjantupAlakatvena sattvaguNamayatvAd viSNusamAH, samyagjJAna-darzanAdInAmAtmaguNAnAmutpAdakatvena rajoguNamayatvAda-30 jtulyaaH| 'micchAmi dukkaDaM' vat prathamAkSaraiH saMjJA / zrIrAmacandrAdimunivat / 5 25 www Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 - nmskaaraantrgt-pdvishessaanekaarthaaH| . [prAkRta "riugaNamiva dose appaNo saMharaMto, jaNapayamiva suttthaM...jAyaM karito / siribharamiva loe nANalacchi jaNito, jayai kusalakaMdo rAmacaMdo muNiMdo // 47 // " 39. tathA khavyAH / suSTu atizayena avyAH / 'ava rakSaNa'-gati' kAnti' prIti-tRpti'-avagamana-pravezaiM-zravaNa-svAmyertha-yAMcanakriyecchI dIptyavAptyA~liGgana-hiMsA-dahana-bhA~va-vRddhiSuH / iti rakSaNIyAH 5 zramaNopAsakaiH pratyanIkopadravebhyaH 1 / evaM zeSArtheSvapi bhAvyate / avyA gamanIyAH sevyA ityarthaH 2 / evaM kamanIyAstattadguNairabhilaSaNIyAH 3 / prINanIyAH sammAnAdibhiH pramodanIyAH 4 / tarpaNIyAH zuddhAnnapAnAdibhistRptiM prApaNIyAH 5 / avagamanIyA yathAvat tatsvarUpabhedaparikalanena jJAtavyAH 6 / pravezanIyA yathAkRtavasatyAdiSu sthApanIyAH 7 / zravaNIyA dUrasthitAnAM tatkuzalodantagrahaNena tadguNAkarNanena vA 8 / svasya khAmitvaM prApaNIyAH 9 / yAcanIyAH samyagjJAna-darzana-cAritrANi 10 prArthanIyAH 10 / karaNIyAH sadupadezadAnAdibhiH pratibodhya pravrAjanIyAH 11 / eSaNIyAH svayamapi cAritrecchayA tadrUpatAM pratipattukAmaiH zramaNopAsakairvAJchanIyAH 12 / dIpanIyAstadguNaprazaMsanena prakAzanIyAH 13 / avApanIyAH sthAnasthitA Agacchanto vA'bhiyAnAdinA samAzrayaNIyAH 14 / AliGganIyAstadgataikamAnasamAzleSaNIyAH 15 / evaM saMyamayoge pramAdavantaH santaH saMprati nodanIyAH pIDanIyAH, etadapi bhAvahitam 16 / dahanIyAH zItalavihAriNaH santaH kSArakhacobhistApanIyAH 17 / 15 bhAvanIyAstattatsvarUpakhyApanena mahApuruSapatiSu vidyamAnA gaNanIyAH kAryAH / asya bhAvasyAjJAtajJApanena dIpanAd vizeSaH 18 / zramaNopAsakaiH suSThu vardhanIyAH sarvaprakArairvRddhi protsarpaNAM netavyAH sAdhavaH 19 / svavyAzca te sAdhavazca svavyasAdhavaH zrIAryasuhastivat saMpratimahArAjena pUjitAH / __"jaha saMpairAyarAiNA jaha niyagurU sUrisuhatthinAmadhijjA [ya] mahiyA vivihapayArabhattIkaraNehiM taha sAvaehiM kajjaM // 48 // " 20 atra ca dhAtUnAmanekArthatAvat kvacidantarbhUtaNyarthatA'pyaduSTaiva / tathA zrIgautamasvAmyAdyAcAryA api sAdhutvena vivakSitAsteSAmapi sAdhutvena sAdhutvAvyabhicArAditi zubham // . [kartuH prazastiH-] nijairguNairye parameSThino'mI, vyAptAH samagrA api puujypuujyaaH| te sAdhavaH santu mayi prasannA, devendrmukhytridshaabhivndyaaH||1|| paJcaparameSThimantre, paJcamaparameSThipadagatau varNau / paJcama-SaSThau bartharasabhRtau zAzvataMhadavat // 2 // tadgatasadarthabindunAdAt, kazcana sAdhuguNatRSitaH / AgamikagurujayAnandazaikSako devaralAkhyaH // 3 // ArSaprAkRtalakSaNamatisaMkulaM vIkSya padamidaM kSuNNam / 30 yadanucitamiha tadA3H, zodhyaM zrutabhaktitaH samyak // 4 // .. iti sNpuurnnH|| Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| vibhAga] paricaya prathama TIkAnA kartA zrIguNaratnamuni cha / A nAmanA traNeka AcAryono paricaya maLe ch| eka kharataragacchIya guNaratnamuni, jemaNe nemicaMdra bhaMDArIe racelA prasiddha SaSTizataka' Upara saM. 1501 mAM TIkA racI htii| bIjA AgamagacchIya guNaratnasUri, jemanA ziSya devaratne 'gajasiMhakumArarAsa'nI racanA karI hatI ane trIjA guNaratnasUri, tapAgacchIya zrIdevasuMdarasUrinA ziSya 5 hatA; jemaNe 'kriyAratnasamuccaya', 'SaDdarzanasaMgraha' Upara TIkA vagaire graMthonI racanA karI hatI / A traNa paikI kayA guNaratnasUrie 'namaskAraprathamapadapadArthAH' eTale 'namo arihaMtANaM' padanA 110 arthoM lakhyA che, te jANavA maLyuM nathI / 'zabdonA aneka artho hoya che' e uktine dhyAnamA rAkhIne temaNe artho karyA che| ATalA artho upajAvavAnI kartAnI vyutpanna zaktino khyAla A jotAM maLe cha / 'anekArtharatnamaMjUSA' nAmaka graMthanA pR. 103 thI 118 mAMthI 10 A TIkAbhAga uddhRta karavAmAM Avyo che| dvitIya TIkAnA kartA AgamagacchIya devaratnasUri che; jeo guNaratnasUrinA ziSya hatA ane uparyukta 'gajasiMhakumArarAsa'nA kartA htaa| temaNe "namaskAramantrAntargata-namo loe sanvasAhaNaM-paJcamapadagata 'savva'. zabdasyAnekArthAH" nAme pAMcamA padamA AvatA 'savva' danA aneka artho judI judI rIte batAvyA che / .. 15 YONI . . . Eml atta LADA hasha ba Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] sirimhaanisiihsuttsNdbbho| sa bhayavaM ! jai evaM tA kiM paMcamaMgalassa NaM uvahANaM kAyavvaM ? ' goyamA ! paDhamaM nANaM tao dayA, dayAe ya savvajagajIvapANabhUyasattANaM attasamadarisitaM, 5 savvajagaMjIvapANabhUyasattANaM attasamadaMsaNAo ya tesiM ceva saMghaTTaNapariyAvaNakilAvaNodAvaNAidukkhuppAyaNabhayavivajaNaM, tao aNAsavo, aNAsavAo ya saMvuDAsavadArattaM, saMvuDAsavadAratteNaM ca damopasamo, tao ya samasattumittapakkhayA, samasattumittapakkhayAe ya arAgadosattaM, tao ya akohayA amANayA amAyayA alobhayA, akohamANamAyAlobhayAe ya akasAyattaM, tao ya sammattaM, sammattAo ya jIvAipayatthaparinnANaM, tao ya savvattha apaDibaddhattaM, savvatthApaDibaMddhatteNa ya annANamohamicchattakkhayaM, tao vivego, vivegAo 10ya heyauvAeyavatthuviyAlagegaMtabaddhalakkhattaM, tao ya ahiyaparicAo hiyagayaraNe ya accatamaicujamo, anuvAda "bhagavAna, jo ema che to zuM paMcamaMgala( namaskAra maMtra )nuM upadhAna karavU joIe ?" "gautama, prathama jJAna prApta thAya che ane pachI dayA Ave che / (mArA AtmAne jema sukha priya che ane duHkha apriya che tema jagatanA sarva jIvo, prANIo, bhUto ane sattvone sukha priya che 16 ane duHkha apriya che evI ) jagatanA sarva AtmAo pratye AtmatulyatAnI dRSTi dayAthI prApta thAya ch| sarva AtmAo prati AtmatulyatAnI bhAvanAthI te jIvone saMghaTanA', paritApanA', kilAmaNA', avadrAvaNA' vagere duHkho upajAvAM tathA bhaya utpanna karavo teno manuSya tyAga kare che / e tyAgathI anAsrava thAya ch| anAsrava thavAthI AsravanAM dvAro baMdha thaI jAya che| AsravanAM dvAra baMdha thaI javAthI dama (iMdriyono nigraha ) ane upazama thAya che| tethI (dama ane upazamathI ) zatru ane 20 mitra e banne upara samabhAva utpanna thAya che| zatru ane mitra upara samabhAva utpanna thavAthI rAga ane dveSathI rahita thavAya che| rAgadveSathI rahita thavAthI krodha, mAna, mAyA ane lobhathI rahita thavAya che| krodha, mAna, mAyA ane lobhathI rahita thavAthI akaSAyatva prApta thAya che / akaSAyatvathI samyaktva prApta thAya ch| samyaksvathI jIva vagerenuM jJAna thAya che| jIvAdi padArthonuM jJAna thavAthI sarvatra apratibaddhapaNuM (nirmamatva ) prApta thAya che| sarvatra apratibaddhapaNAthI ajJAna, 25 moha ane mithyAtvano kSaya thAya che / pariNAme viveka pragaTa thAya che| vivekathI heya ane upAdeya vastunI vicAraNAmAM ekAMte lakSya baMdhAya che| tethI ahitano tyAga thAya che ane hitanuM AcaraNa 1. gajIva A / 2. gajIva B / 3. dukkhapAya P / 4. tato adeg B / 5. sano / 6. ca demo' / / 7. 'yA aloM / / 8. tao sdeg| 9. DibaMdhatte / / 10. vatthUvi P / 11. hiyAga P / 12. mabbhuo MI 1 saMghaTanA = thoDo sparza krvo| 2 paritApanA = paritApa upajAvavo, duHkha upjaavq| 3 kilAmaNA = kheda pmaaddvo| 4 avadrAvaNA = bivarAvaq, atizaya trAsa pmaaddvo| 5 karmonA baMdhanuM kAraNa je hiMsA vagere te Asrava kahevAya ch| Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 37 tao ya paramatthapavittuttamakhaMtAdidasavihaahiMsAlakkhaNadhammANuDhANikkakaraNakArAvaNAsattacittayA, tao ya khaMtAdidasavihaahiMsAlakkhaNadhammANuDhANikkakaraNakArAvaNAsattacittayAe ya savvuttamA khaMtI, savvuttama miuttaM, savvuttamaM ajavabhAvattaM, savvuttamaM saMbajjhanmaMtaraM sabvasaMgapariccAgaM, savvuttamaM saMbajjhabbhaMtaraduvAlasavihaaccaMtaghoravIruggakaTThatavacaraNANuTThANAbhiramaNaM, savvuttamaM sattarasavihakasiNasaMjamANuTThANaparipAlaNekkabaddhalakkhattaM, savvuttamaM saccumgiraNaM chakkAyahiyaM aNigUhiyabalavIriyapurisakkAraparakkamaparitolaNaM ca savvuttama- 5 sajjhAyajjhANasalileNa pAvakammamalalevapakkhAlaNaM ti / tA goyamA ! egatiyaacaMtiyaparamasauMsatadhuvaniraMtarasavvuttamasokkhakaMkhuNA paDhamayarameva tAvAyareNaM sAmAiyamoiyalogabiMdupajjavasANaM duvAlasaMgaM suyanANaM kAlaMbilAdijahuttavihiNovahANeNaM hiMsaudiyaM ca tivihaMtiviheNaM paDikaMteNa ya saravaMjaNamattAbiMdupayakkharANUNagaM payacchedaghosabaddhayA puci puvvANupubvi-10 karavAmAM atyaMta udyama prApta thAya che| tenAthI parama pavitra uttama kSamA Adi daza prakArano* ahiMsAlakSaNa je dharma tenuM anuSThAna karavA ane karAvavA mATe cittamAM khUba anurAga utpanna thAya che| te kSamA Adi daza prakAranA ahiMsAlakSaNa dharmanuM anuSThAna karavA ane karAvavA mATe cittamAM atyaMta anurAga utpanna thavAthI sarvottama kSamA, sarvottama mRdutA, sarvottama saraLatA, sarvottama bAhya ane AbhyaMtara sarva saMgano parityAga, bAhya tathA AbhyaMtara evAM bAra prakAranAM atyaMta ghora-vIra-ugra ane 15 kaThora tapane AcaravAmAM sarvottama ramaNatA, sattara prakAranA saMyamanuM saMpUrNa anuSThAna ane paripAlana karavA mATe sarvottama baddhalakSyatva ( lakSya bAMdhavU te ), sarvottama satyabhASitva, ( sarvottama ) chakAyarnu hita, chUpAvyA vinA ( sarvottama ) bala-vIrya-puruSArtha ane parAkramanuM paritolana, svAdhyAya ane dhyAnarUpI pANIthI pApakarmarUpI melanA lepanuM sarvottama prakSAlana-A daza vastuo prApta thAya che|" xx 20 "mATe he gautama ! ekAMtika, AtyaMtika, parama zAzvata, dhruva, niraMtara evA sarvottama (mokSa) sukhanA AkAMkSIe sauthI prathama AdarapUrvaka sAmAyikathI mAMDIne lokabiMdu (caudamuM parva) sudhInA bAra aMga pramANanA zrutajJAna- kALa lakSyamA rAkhIne tathA AyaMbila vagere vidhipUrvaka upadhAnathI; hiMsA vagereno trividhe trividhe tyAga karIne; svara-vyaMjana-mAtrA-biMdu-pada tathA akSara jarApaNa nyUna na Ave evI rIte; padaccheda, ghoSabaddhatA, AnupUrvI, pUrvAnupUrvI tathA 25 1. paramapavittu / / 2. ThANeka / / 3. kAravaNA B / 4. tao khaMdeg B / 5. ThANekadeg B / 6. degkAravaNA P / 7. sababjhaMtaradeg / 8. sattasaMga / 9. savvajjha / 10. saccagiraNaM P / 11. sAsaya dhu| 12. mAilogabiMdusArapa P / 13. jahuttaM vihiNovahANANaM B / 14. hiMsAdIyaM P / 15. heNa padeg / 16. mattabiMdu A / 17. puvvi pu / * "khaMtI muttI ajava, maddava taha lAghave tave ceva / saMjama cAo'kiMcana, boddhavve baMbhacere ya // " arthaH-"kSamA, mukti, Arjava, mArdava, lAghava, tapa, saMyama, tyAga, akiMcanya ane brahmacarya e dazavidha yatidharma jaannvo|" Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 sirimhaanisiihsuttsNdbbho| [prAkRta aNANupubvIe suvisuddhaM acorikkAyaeNa egatteNa suvinneyaM / . .. taM ca goyamA ! aNihaNe'NorapArasuvitthiNNacaramoya hiM piva ya suduravagAhaM sayalasokkhaparamaheubhUyaM ca, tassa ya sayalasokkhaheubhUyAo na iTThadevayAnamokkAravirahie ke. pAraM gacchejjA, iTTadevayANaM caM NamokkAra paMcamaMgalameva goyamA ! No Namannati, tA Niyamao paMcamaMgalasseva paDhamaM tAva viNaova~hANaM 5 kAyavvaM ti| se bhayavaM ! kayarAe vihIe paMcamaMgalassa NaM viNaovahANaM kAyavvaM ? goyamA ! imAe vihIe paMcamaMgalassa NaM viNaohAvaNaM kAyavvaM, taM jahA supasatthe ceva sohaNe tihikaraNamuhuttanakkhattajogalaggasasIbale vippamukkajAyAimayAsaMkeNa saMjAya saddhAsaMvegasutivvataramahaMtullasaMtasuhajjhavasAyANugayabhattIbahumANapuvvaM NiNiyANaM duvAlasabhattaTThieNaM ceiyAlae 10jaMtuvirahiogAse bhattibharanibbharudbhusiyasasIsaromAvalIpepphullavayaNasayavattapasantasomathiradiTThI gavaNavaanAnupUrvIthI khUba vizuddharIte temaja bhUlyA vinA ekAMte jJAna meLavaq joiie| . . he gautama, te dvAdazAMta zrutajJAna anaMta, apAra, suvistIrNa, svayaMbhUramaNa samudranI peThe mahAmuzIbate avagAhana karI zakAya tevu cha / temaja sakala sukhanA parama hetubhUta cha / iSTadevatAne namaskAra karyA sivAya koIpaNa manuSya sakala sukhanA hetubhUta e zrutajJAnano pAra pAmI zake nahi 15 ane paMcamaMgala (paMcaparameSThinamaskAra ) e ja iSTadevatAno namaskAra che; mATe gautama, sauthI prathama paMcamaMgalasUtra- vinayopadhAna karavU joiie|" "bhagavan kaI vidhithI paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhanuM vinayopadhAna karavU ?" "gautama, paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhanuM vinayopadhAna A (nIce mujabanI) vidhithI karavu: suprazasta ane suMdara tithi, karaNa, muhUrta, nakSatra, yoga, lagna ane caMdrabala hoya tyAre; 20 jAti* vagere mada ane AzaMkAthI rahita thaIne; utpanna thayela zraddhA, saMvega ane atyaMta tIvratara mahA ullasita zubha adhyavasAya sahita; bhakti ane bahumAnapUrvaka; (A loka ane paralokanA paugalika sukhonI AzaMsArUpa.) niyANA vinA pAMca upavAsa karIne; jina caityamAM jaMturarahita sthAnamA bhaktithI sabhara banI; natamastake; praphullita romAvalI, vikasita vadanakamaLa, prazAMta saumya ane sthira dRSTi, ane navAnavA saMvegathI uchaLatA atyaMta niraMtara aciMtya parama zubha pariNAma 1. egattaNeNaM P / 2.ha'Nora / / 3. degsuvicchinna A / 4. degmoyahimiya P / 5. keI pAdeg PI 6. ca namodeg A / 7. ohAvaNaM A / 8. degyANa du / / 9. degpaphula P. papphula[Na]vayaNa T / 10. degNavaNasaMdeg A / * jAti vagere ATha mada che, jenuM varNana nIcenA zlokamAM che: jAtilAbhakulaizvaryabalarUpatapaHzrutaiH / kurvan madaM punastAni hInAni labhate jnH|| -yogazAstra, caturtha prakAza zlo. 13 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| saMvegasamucchalaMtasaMjAyabahalaghaNaniraMtaraaciMtaparamasuhapariNAmavisesullAsiyajIvavIriyANusamayavivaDatapamoyesuvisuddhanimmalavimalathiradaDhayaraMtakaraNeNaM khitiNihiyajANuNisiuttamaMgakarakamalamaulasohaM[ taM]jalipuDeNaM siriusabhAipavaravaradhammatitthayarapaDimAbiMbaviNivesiyaNayaNamANasegaggataggayajjhavasAeNaM samayaNNudaDhacarittAdiguNasaMpaoveyagurusaddatthANuTThANakaraNekkabaddhalakkhatta'bAhiyaguruvayaNaviNiggayaM viNayAdibahumANapariosANukaMpovaladdhaM aNegasogasaMtA(vegamahAvAhiviyaNAghoradukkhadAridakilesarogajammajarAmaraNagabbhavAsAiTTasauvagAvagAhabhImabhavodahitaraMDagabhUyaM iNamo sayalAgamamajjhavattagamsa micchattadosovahayavisiTTabuddhIparikappiyakubhaNiyaaghaDamANaasesaheudiTuMtajuttIviddhasaNikkapaccalapoTTassa paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa paMcajjhayaNegacUlAparikkhittassa, pavarapavayaNadevayAhiTThiyassa tipadaparicchinnegAlAvagasattakkharaparimANaM aNaMtagamapajjavatthapasAhagaM savvamahAmaMtapavaravijANaM paramabIyabhUyaM 'namo arahaMtANaM 'ti paDhamajjhayaNaM ahijjeyavvaM, taddiyahe ya AyaMbileNaM pAreyavvaM / / tahe bIyadiNe aNegAisayaguNasaMpaovaveyaM aNaMtarabhaNiyatthapasAhagaM aNaMtarutteNeva kameNaM dupayaparicchinnegAlAvagapaMcakkharaparimANaM 'namo siddhANaM'ti bIyamajjhayaNaM ahijethavvaM ti, taddiyahe ya AyaMbileNa pAreyavvaM / vizeSathI; ullasita AtmavIrya ane pratisamaya vRddhi pAmatA pramodathI vizuddha, nirmaLa, sthira dRDha evA aMtaHkaraNavALA thaIne; jamIna upara DhIMcaNa, mastaka tathA karakamaLa sthApIne; aMjalipuTa 18 racIne; zrIRSabhadeva vagere zreSTha dharmatIrthaMkaronA pratimAbiMba upara dRSTi tathA manane sthira karIne; ekAgra adhyavasAya karIne; samayajJatA, dRDha cAritrya vagere guNasaMpadAthI sahita, guru zabdanA artha pramANe anuSThAna karavAmAM baddhalakSya evA abAdhita gurunA mukhamAthI nIkaLela; vinaya vagere bahumAnapUrvaka temanA (gurunA) saMtoSa tathA kRpAthI maLela; aneka zoka, saMtApa, udvega, mahAvyAdhi, vedanA, ghora duHkha, dAridraya, kleza, roga, janma, jarA, maraNa tathA garbhavAsa vagere rUpa duSTa jaLajaM-20 tuonA avagAhanathI bhayaMkara evA saMsArasamudranI aMdara naukA samAna; sakala AgamomAM vyApIne rahela, mithyAtvanA doSathI haNAyela viziSTa buddhivALAoe kalpela, mithyAtvI temaja aghaTita sarva heta. yakti ane dRSTAMtono dhvaMsa karavAmAM samartha. pAMca adhyayana ane eka calikAthI banela, pravara pravacanadevatAthI adhiSThita thayela A paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhanu, 'namo arahaMtANaM' evaM prathama adhyayana ke je traNa pada. eka AlAvA tathA sAta akSara pramANana che, anaMtagama-paryavArtharnu prasAdhaka chera ane sarva mahAmaMtra tathA pravara vidyAogeM parama bIjarUpa che-tenuM adhyayana karavU joIe, ane te divase AyaMbilathI pArad joiie| ___eja rIte bIje divase aneka atizaya temaja guNasaMpadA sahita; pUrve kahelA arthane siddha karanAlaM; be pada, eka AlAvA ane pAMca akSara pramANa- 'namo siddhANaM' nAmanuM bIjaM adhyayana upara jaNAvelA krama pramANe ja bhaNavU, ane te divase AyaMbila karavU / 1. degsiyasajIvadeg P / 2. degyasuddhanimmalathiradeg A / 3. jANuNasi P / 4. 'sohaMjadeg P / 5. samayaM tu dRDhacari P / 6.degvaveyAgurusahatthatthAdeg P / 7. lakkhatavAhiya / / 8. degNukappovadeg P / 9. aNegamahAvAhiviyaNA / / 10. vuvvevagadeg / 11. vAsAnivAsAideg P / 12. degsAvagAgAhadeg P / 13. aseseheu P / 14. degsaNekkapaccalapoDhassa P / 15. degpayaradeg P / 16. arihaMdeg A / 17. taDDiyahe P / 18. taheya vii| 19. bitiyadeg P, bIyajjhaA / 20. vvaM tadegAI. 30 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta sirimhaanisiihsuttsNdbbho| evaM aNaMtarabhaNieNeva kameNaM aNaMtaruttatthapasAhagaM tipayaparicchinnegaulAvagaM sattakkharaparimANaM 'namo AyariyANaM'ti taiyamajjhayaNaM AyaMbileNaM ahijjiyavvaM / taihA aNaMtarabhaNiyatthapasAhagaM tipayaparicchinnegAlAvagaM sattakkharaparimANaM 'namo uvajjhAyANaM' cautthamajjhayaNaM ahijjeyavvaM, taddiyahe ya AyaMbileNa pAreyavvaM / 5 evaM 'namo loe savvasAhaNaM 'ti paJcamamajjhayaNaM paMcamadiNe AyaMbileNa, taheva tayatthANugAmiyaM ekkArasapayaparicchinnatitayAlAvagatittIsakkharaparimANaM 'eso paMcanamokAro, savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesi, paDhamaM havai maMgalaM 'ti cUlaM ti chaTThasattamaTThamadiNe teNeva kamavibhAgaNaM AyaMbilehiM ahijjeyavvaM / / evameyaM paMcamaMgalamahAsuyakkhadhaM saravannapayasahiyaM payakkharabiMdumattAvisuddhaM guruguNovaveyagurUvaiTeM 10 kasiNamahijjittANaM tahA kAyavvaM jahA puvvANupuvvIe pacchANupuvvIe aNANupubbIe jIhagge tarejjA / eja pramANe uparyukta kramapUrvaka; upara jaNAvela arthane siddha karanAra; traNa pada, eka AlAvA ane sAta akSara pramANanA 'namo AyariyANaM' e trIjA adhyayananI AyaMbila karavApUrvaka vAcanA levii| eja rIte uparyukta arthane siddha karanAra; traNa pada, eka AlAvA ane sAta akSaronA 15pramANavALA 'namo uvajjhAyANaM' e cothA adhyayananI vAcanA levI ane te divase AyaMbila karavU / e jarIte 'namo loe savvasAhUNaM' e pAMcamA adhyayananI pAMcamA divase AyaMbila karavApUrvaka vAcanA levii| __ eja rIte te arthane anusaranArI agiyAra pado, traNa AlApako ane tetrIza akSaronA parimANavALI--'eso paMcanamokAro, savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM, paDhama havai 20 maMgalaM / ' e cUlikAnI chaTThA, sAtamA, AThamA divase eja kramavibhAga vaDe AyaMbila karavApUrvaka vAcanA levii| ____ e rIte gurunA guNothI yukta evA gurunI pAsethI paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhano pATha laIne; khara, varNa ane pada sahita; padAkSara, mAtrA temaja biMdu vaDe saMpUrNapaNe vizuddha evI rIte adhyayana kara joIe ke jethI te pUrvAnupUrvI, pazcAnupUrvI, anAnupUrvIthI jIbhanA Terave ramI rahe / 1. tipadapa / 2. deglAvaga sa / / 3. ahijeyavvaM / 4. tahA ya adeg / / 5. aNaMtaruttha A / 6. 'evaM' iti pAThaH B pratau nAsti / 7. pnycmjhP| 8. tamacchANu , tahevamatthANu B / 9. "tiyAlAvagatettIsa / / 10. mAgeNa Adeg P / 11. vattayarahiyaM , vannayarahiyaM / / 12. gurugaNodeg P / Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga]. namaskAra svAdhyAya / ____ tao teNevANaMtarabhaNiyatihikaraNamuhuttanakkhattajogalAgasasIbalajaMtuvirahiogAsaceiyAlagAikameNaM aTThamabhatteNaM samaNujANAviUNaM goyamA ! mahayA pabaMdheNa supariphuDaM NiuNaM asaMdiddhaM suttatthaM aNegahA soUNAvadhAreyavvaM, eyAe vihIe paMcamaMgalassa NaM goyamA ! viNaohA~vaNo kaayvvo| se bhayavaM ! kimeyassa aciMtaciMtAmaNikappabhUyassa NaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa suttatthaM pannattaM ? goyamA ! emAiyaM eyassa aciMtaciMtAmaNikappabhUyassa NaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa NaM suttatthaM / paNNattaM, taM jahA-je NaM esa paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhe se NaM sayalAgamaMtarovavattI tilatelakamalamayaraMda vva savvaloe paMcatthikAyamiva jahatthakiriyA[gayasabbhUyaguNukttiNe jahicchiyaphalapasAhage ceva paramathuivAe / sA ya paramathuI kesi kAyavvA ? savvajaguttamANaM, savvajaguttamuttame ya je keI bhUe je 'keI bhavissaMti te savve ceva arahaMtAo ceva, No Namannetti, te ya paMcahA-arahaMte siddhe Ayarie uvajjhAe sAhavo ya / tattha eesiM ceva 10 gabbhatthasabbhAvo imo / taM jahA tyArapachI pUrve kahelAM tithi, karaNa, muhUrta, nakSatra, yoga, lagna ane caMdrabaLa hoya tyAre .jaMturahita sthaLamAM caityAlaya (javA) vagerenA kramapUrvaka traNa upavAsa karIne; samyak prakAre (gurunI ) anujJA meLavIne; he gautama ! moTA vistArathI atyaMta sphuTa, nipuNa ane zaMkArahitapaNe sUtra temaja arthAne aneka prakAre sAMbhaLIne avadhAraNa karavAM / he gautama ! A prakAranI vidhithI 15 paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhanuM vinayapUrvaka upadhAna karavU joIe / " / "he bhagavan ! acintya ciMtAmaNikalpa zrIpaMcamaMgalamahAzrutaskaMdha sUtranA artha keva kahelA che ?" . "he gautama ! A acintya ciMtAmaNikalpa zrIpaMcamaMgalamahAzrutaskaMdha sUtranA artha je kahelA che te A prakAre che--jema talamAM tela che, kamalamAM makaraMda che ane sarva lokamAM pAMca 20 astikAya rahela che tema A paMcamaMgalamahAzrutaskaMdha sakala AgamomAM antargata rahela cha; ane te yathArtha kriyAnugata sadbhUta guNonA kIrtanasvarUpa tathA yatheccha phalaprasAdhaka parama stutivAdarUpa cha / " "e paramastuti konI karavI joIe ?" "sarva jagatamA je uttama hoya tenI paramastuti karavI joiie| sarva jagatamA je koI 25 uttamottama thaI gayA ane je koI thaze te sarve arihaMta Adi ja che; te sivAya bIjA nathI j| te (arihaMtAdi ) pAMca prakAre che-arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu / te pAMceno garbhArtha-sadbhAva eTale parama rahasyabhUta artha A rIte che ... 1. mahayA baMdheNa P / 2. diTuM su P / 3.degvaNe kAyavve P / 4. mA imAdeg s, mA iyamAdeg B, 'mA iyaM / / 5. 'esa' iti pATha: B pratau naasti| 6. degNurAyA[gae]savvabhayaguNakittaNe P, NurAyasabbhUyadeg BI 7. matthuivAe seya P / 8. kesi kA P / 9. kei bhavisu te P, nAstyayaM pAThaH B prtau| 10. o cevA PI Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirimhaanisiihsuttsNdbho| [prAkRta sanarAmarAsurassa NaM savvasseva jagassa aTThamahApADiherAipyAisaovalakkhiyaM aNaNNasarisamacitamAhappaM kevalAhiTThiyaM pavaruttamattaM arahaMti tti arahaMtA / asesakammakkhaeNaM niddaDDamavaMkuratAo na puNeha bhavaMti jammati uvavajjaMti vA aruhaMtA vA Nimmahiyaniha~yanihaliyevilIyaniTThaviyaabhibhUya sudujjayAsesaaTTapayArakammariuttAo vA arihaMteti vA, evamete aNegahA pannavijaMti parUvijaMti 5 Aghavijjati paTTavijaMti daMsijjaMti uvadaMsijati / / tahA siddhANi paramANaMdamahUsavamahAkallANaniruvamasokkhANi NippakaMpasukkajjhANAiaciMtasattisAmatthao sajIvavIrieNaM joganirohAiNA mahApayatteNa ti siddhA, arduppayArakammakkhaeNa vA siddhaM sajjhametesiM ti siddhA, "siyaM jhAyamesimiti vA siddhA, siddhe niTThie pahINe sayalapaoyaNavAyakaiyaMbametesi miti siddhaa| 10 evamete itthIrisanapusaMsaliMgaNNaliMgagihiliMgapatteyabuddhabohiya jAva NaM kammaklayasiddhAIbheehi NaM aNegahA pannavijaMti / [arihaMta (vagereno saMkSipta ) artha-] ___ manuSya, devatA ane dAnavovALA A samagra jagatamA ATha mahAprAtihArya vagerenA pUjAtizayathI upalakSita, ananyasadRza, aciMtya mAhAtmyavALI, kevalAdhiSThita, pravara uttamatAne jeo yogya 15 che te 'arahaMta' che| samagra karmono kSaya thavAthI, saMsAranA aMkurA baLI javAthI pharIvAra ahIM AvatA nathI, janma letA nathI, utpanna thatA nathI te kAraNe e 'aruhaMta' paNa kahevAya che / vaLI, temaNe ATha prakAranA karmarUpI zatruone mathI nAkhyA che, haNI nAkhyA che, daLI nAkhyA che, pIlI nAkhyA che, nasADI mUkyA che athavA parAjita karyA che; tethI te 'arihaMta' paNa kahevAya cha / A rIte teo aneka prakAre kahevAya che, nirUpaNa karAya che, upadeza karAya che, sthApana karAya che, 20 darzAvAya che ane badhI rIte batAvAya che| [siddhano artha-] parama AnaMdarUpa, mahotsavarUpa, mahAkalyANarUpa, anupama sukhane acaLa evA zukladhyAna vagairenI acintya zaktinA sAmarthyathI jIvanA parAkramapUrvaka yogano nirodha karavA vagere vaDe jeoe mahAprayatnathI siddha kayuM che te 'siddha' kahevAya che / vaLI, ATha prakAranAM karmono kSaya karavAthI siddha 25 thayA che te 'siddha' kahevAya cha / bAMdhelAM karmo temanAM bhasmIbhUta thayAM che tethI paNa te 'siddha' kahevAya cha / athavA temanAM sakala prayojano siddha eTale samApta thaI gayAM chai tethI paNa te 'siddha' kahevAya ch| A rIte strIliMga, puruSaliMga, napuMsakaliMga, anyaliMga, (veza ) gRhasthaliMga, pratyekabuddha ane buddhabodhitathI mAMDIne yAvat karmakSayasiddha vagaire aneka rIte siddhonI prarUpaNA karAya cha / 1. mappameyaM kedegP| 2. ttamaM / 3. degttAu na / 4. yaNihUya P / 5. vilaya P, villiya SBI 6. tei vA P / 7. ti mahA B / 8. mahaka P / 9. mahapayatteNeti P, mahApayatteNiti A / 10. aTThapayAradeg A P / 11. siyamajjhAyadeg P, siyamajhoya B / 12. kayaM ca me P / 13. purusa M / 14, sagaliMga MI 15. siddhA ya meM / Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| - tahA aTThArasasIlaMgasahassAhiTThiyataNU chattIsaivihamAyAraM jahaTThiyamagilAe ahaNNisANusamayaM Ayairati tti pavattayaMti tti AyariyA, paramappaNo a hiyamAyaraMti AyariyA, savvasattassa sIsagaNANaM vA hiyamAyaraMti AyariyA, pANapariccAe vi u puDhavAdINaM samAraMbhaM nAyaraMti NArabhaMti nANujANaMti vA AyariyA, sumahAvaraddhe vi Na kassaI maNasAvi pAvamAyaraMti tti vA AyariyA, evamete NAmaThavaNAdIhiM aNegahA pannavijaMti / tahA susaMvuDAsavadAre maNoyakAyajogattauvautte vihiNA saravaMjaNamattAbiMdupayakkharavisuddhaduvAlasaMgasuyanANajjhayaNajjhAvaNeNaM paramappaNo a mokkhovAyaM jhAyaMti ti uvajjhAe, thirapariciyamaNaMtagamapajjavatthehiM vA duvAlasaMga suyanANaM ciMtaMti aNusaraMti egaggarmANasA jhAyaMti tti vA uvajjhAe, evametehi [ meehiM ] aNegahA pannavijaMti / [AcAryano artha-] zarIramAM. aDhAra hajAra zIlAMgane dhAraNa karanArA jeo chatrIza prakAranA AcArone smArthapaNe glAni vinA pratisamaya Acare che-pravAve che te 'AcArya' kahevAya che| bIjAnA mane potAnA hitanuM AcaraNa karatA hovAthI paNa te 'AcArya' kahevAya cha / prANano nAza thatAM sudhIye pRthvIkAya vagere jIvano samAraMbha karatA nathI, karAvatA nathI ane karavAnI AzA ApatA nayI tethI paNa teo 'AcArya' kahevAya che / koIe moTo aparAdha ko hoya toye teo koInuM 15 manathIye pApa AcaratA nahIM hovAthI 'AcArya' kahevAya ch| A prakAre nAma-sthApanA vagerethI aneka prakAre temanI prarUpaNA karavAmAM Ave che / [upAdhyAyano artha-] jeo AsravanAM dvAra baMdha karI; mana, vacana ane kAyAnA yogamA lAgI jaI; vidhipUrvaka khara, vyaJjana, mAtrA, biMdu, pada ane akSarothI vizuddha evAM bAra aMgorUpa zrutajJAna- pote adhyayana 20 karIne tathA vIjAne adhyayana karAvIne bIjAnA ane potAnA mokSanA upAya- dhyAna kare che te 'upAdhyAya' kahevAya che / athavA jeo anaMtagama ane paryAyanA artho vaDe sthira paricita bAra aMgorUpa zrutajJAnatuM ciMtana kare che, anusmaraNa kare che ane ekAgra manathI dhyAna kare che te 'upAdhyAya' kahevAya che / A prakAre aneka rIte upAdhyAyanI vyAkhyA karavAmAM Ave che / 1. ahanisA M, mahaNNisAdeg P / . 2. rati parva / / 3. ti tti bhayadeg M / 4. degyA bhavvasattasIsa. P / 5. suTTamavaraddhe M, suhamAvaraddhe B / 6. degvaikA P / 7. vAya jhAdeg P / 8.cititi / / 9. mANase jhA / / 10. degtehi aeNP| Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirimhaanisiihsuttsNdbho| [prAkRta tahA accaMtakaTThaugguggayaraghoratavacaraNAMiaNegavayaniyamovavAsanANAbhiggahavisesasaMjamaparivAlaNasamma parIsahovasaggAhiyAsaNeNaM savvadukkhavimokkhaM mokkhaM sauhayaMti tti saahvo| ayameva imAe cUlAe bhAvijaietesiM namokkAro eso paMcanamokkAro, kiM karejA ? savvaM pAvaM-nANAvaraNIyAdikammavisesaM taM payariapariseNaM disodisaMNAsayai savvapAvappaNAsaNo, esa cUlAe paDhamo uddesao / eso paMcanamokkAro savvapAvappaNAsaNo "kiMviho u ? / maMgo-nivvANahisAhaNekkakhamo sammedaMsaNAi Arahao ahiMsAlakkhaNo dhammo, taM me lAeja tti maMgalaM, mamaM bhavAo-saMsArAo "galejjA-tArejA vA maMgalaM, baddhapuTThanikAiyaTTappagArakammarAsi me gAlijmA-vilijjaveja ti" vA maMgalaM / 10 eesi maMgalANaM annesiM ca maMgalANaM savvesiM kiM ? paDhama-AdIe arahaMtAINaM thuI ceva havai maMgalaM ti| [sAdhuno artha-] ___ atyaMta kaThora, ugra, ugratara, ghora tapanI AcaraNA vagere aneka prakAranAM vrata, niyama, upavAsa, vividha abhigrahavizeSathI saMyamarnu paripAlana karavA vaDe temaja parISaho ane upasargone 15 sArI rIte sahana karavA vaDe jeo badhA prakAranAM duHkhothI mukta karanAra evA mokSane sAdhe che te 'sAdhu' kahevAya ch| ___ A ja paMcaparameSThi namaskAra nIce pramANe cUlikAthI bhAvita karavAmAM Ave che(tenA mahattva tathA phaLano nirdeza karavAmAM Ave che|) .. [cUlikAno artha-] 20 e pAMcane karelo namaskAra eTale 'eso paMcanamokkAro' zuM kare che ? __'savvapAvappaNAsaNo'-eTale ke sarva jJAnAvaraNIya je pApakarma tene prakarSathI naSTa karI naakhech| eso paMcanamokAro savvapAvappaNAsaNo'-e cUlikAno prathama uddezo cha / te kevo cha ? 'maMga'-eTale nirvANasukha (mokSasukha) ne siddha karavAmAM samartha samyadgadarzana vagere arihaMtoe prarUpelA ahiMsAlakSaNa dharmane je mane ANI Ape te mNgl| 1, athavA mane saMsArathI gALe 25 arthAt tAre te maMgala / 2, athavA baddha, spRSTa, ane nikAcita evA ATha prakAranA mArA karmanA rAzine je gALe arthAt zamAve te maMgala / 3. A maMgalomAM tathA bIjA maMgalomAM arihaMto vagerenI stuti eja prathama-utkRSTa maMgala che| . 1. degNAi aP| 2. sAhiyaMti B / 3. tesi NamokAro esa paMcA / 4. riseseNaM / / 5. disiM NA / / 6. esa padeg P / 7. kiMvihe u P / 8. susAhaNedeg P / 9. sammaiMsa T B / 10. bhavAu sNdegs| 11. gamejA P / 12. tAreja vA B / 13. me gAleja viP, me galibA vi. A / 14. vilejavaja / 15. ti maMgalaM B / 16. degla te esa P / Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| esa samAsattho, vittharatthaM tu imaM, taM jahA teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM goyamA ! je keI puvvavAvanniyasadatthe arahate bhagavaMte dhammatitthaMgare bhavejjA se NaM paramapujjANaM pi pujjayare bhavejA, jao NaM te savvevi eyalakkhaNasamannie bhavejjA, taM jahA aciMtaappameyaniruvamANeNNasarisapavaravaruttamaguNohAhiTThiyatteNaM tiNDaMpi logANaM saMjaNiryaguruyamahatamANasANaMde, tahA ya jammaMtarasaMciyagurupuNNapabbhArasaMviDhattatitthayaranAmakammodaeNaM dIharagimhAya-5 vasaMtAvakilaMtasihiulANaM va paDhamapAusadhArAbharavarisaMtaghaNasaMghAyamiva paramahiovaeseMpayANAiNA ghaNarAgadosamohamicchattAviraIpamAyaduTThakiliTThajhavasAyAisamajjiyAsuhaghorapAvakammAyavasaMtAvassa NiNNAsage bhavvasattANaM savvannU aNegajammaMtarasaMviDhettaguruyapunnapabbhArAisayabaleNaM samajjiyAulabalavIriesariyasattaparakamAhiTThiyataNU sukaMtadittacArupAyaMguDhaggarUvAisaeNaM sayalagahanakkhattacaMdapaMtINaM sUrie~ ive pAyaMDappayAvadasadisiyAsavipphuraMtakiraNapabbhAreNaM NiyateyasA vicchAyage sa~yalANa vi vijjAharAmarINaM sadevadANa-10 __A prakAre Ano saMkSepamA artha che, jyAre vistArathI artha nIce mujaba che te kALe .te samaye, he gautama ! jeno zabdArtha pahelAM varNavavAmAM Avyo che evA je koI dharmatIrthakara arihaMta bhagavaMto hoya che te paramapUjyonA paNa pUjya hoya che; kAraNake te badhA ja nIce jaNAvela lakSaNothI yukta hoya che: aciMtya, mApI na zakAya, upamA ApI na zakAya, ananyasadRza, zreSTha ane uttamottama evA 16 guNasamUhathI adhiSThita hovAne lIdhe teo traNe lokamAM mahAna mAnasika AnaMda utpanna karanArA hoya che| temaja varSAMnI prathama dhArAo varasAvato meghano samUha jema dIrgha grISma RtunA tApathI saMtapta thayela mayUronA samudAyanA saMtApane zamAve tema anya janmamAM saMcita karelA mahApuNyanA kAraNe bAMdhelA tIrthakaranAmakarmanA udayathI arihaMta bhagavaMto parama hitopadeza. ApavA vagere dvArA nibiDa (gADha ) rAga-dveSa, moha, mithyAtva, avirati, pramAda, duSTa ane saMkliSTa evA adhyavasAya 20 vagerethI bAMdhelAM azubha ghora pApakarmothI thatA bhavya jIvonA saMtApane zamAvanArA hoya che / teo sarvajJa hoya che / aneka janmomAM saMcita karelA mahAna puNyanA atizayathI jagatamAM koInI tole na Ave tevAM atula baLa, vIrya, aizvarya, sattva tathA parAkrama temanAmAM hoya che / temanA manohara dedIpyamAna paganA aMguThAnA agrabhAgarnu paNa rUpa eTaluM badhuM atizaya hoya che ke sUrya jema daze dizAmAM prakAzathI sphurAyamAna prakaTa pratApI kiraNonA samUhathI sarva graha nakSatra ane caMdranI 25 paMktine nisteja banAvI de che tema teo potAnA tejathI sarva vidyAdharo devIo devendra tathA dAnavendra 1. keI pu / 2. puvvaM vAdeg P / 3. titthakare P / 4. vi eya ladeg A / 5. degNaNaMsadeg P / 6. yagaruya / / 7. degyagaruyapudeg P, degyaguruyapu / 8. 'NaM ca 5 / 9. pamANAdeg P / 10. viratipa P / 11. tANaM aNegA / 12. degDhattAgaruya puNNa padeg P, degDhattagaruyadeg B / 13. yamatta / / 14. e vA pAdeg P / 15. iva paryaDa T / 16. disapadeg P / 17. degNappasAreNaM 18. sayalasavi P, sayalaggavi BI Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirimhaanisiihsuttsNdbho| [prAkRta viMdANaM suralogANaM sohaggakaMtidittilAvannarUvasamudayasirIeM-sAhAviyakammakkhayajaNiyadivvakayapavaraniruvamANannasarisavisesIisayAisayalakkhaNakalAvavicchaDDeparidaMsaNeNaM bhavaNavaivANamaMtarajoisavemANiyAhamiMdaisaiMdaccharAkinnaraNaravijAharassa sasurAsurassAvi NaM jagassa 'aho aho aho ajja adiTThapuvvaM diTTamamhehiM' iNamo savisesaulamahaMtAciMtaparamaccherayasaMdohaM samagAlamevegaTThasamuMiyaM diDhe ti takkhaNauppannaghaNaniraMtara5 bahalappamoyA ciMtayaMto saharisapIyANurAyavasapaviyaMbhaMtANusamayaahiNavAhiNavapariNAmavisesatteNe mahamahaMti "jaMpira paropparANaM visAyamuvagayahahahadhIdhiratthuadhannA'punnA vayamii NidiraattANa gamaNaMtarasaMkhuhiyahiyayamucchirasuladdhaceyaNasughRNNasiDhiliyasagattaAuMceNaM pasaNNo ummesanimesAisArIriyavAvAramukkakelaM aNovalakkhaikkhalaMtamaMdamaMdadIhahuMhuMkAra vimissamukkadIhauNhabahalanIsA~sagatteNaM aiabhiniviTThabuddhI suNicchiya maNaissa NaM jagassa, 'kiM puNa taM tavamaNuciTThemo jeNerisaM pavariddhi labhijjatti,' taggayamaNassa NaM dasaiNA 10 ceva nniynniyvcchtthlaiNnihijNtNtkryluppaaNiymhNtmaannscmkkaare| sahita devagaNonA saubhAgya, kAnti, dIpti, lAvaNya ane rUpanI zobhAne DhAMkI de che ( nisteja banAvI de che) / svAbhAvika (4) karmakSayajanita (11) tathA devakRta (19) evA cotrIza atizayonA te dhAraka hoya che ane te cotrIza atizayo evA zreSTha nirupama ane ananyasadRza hoya che ke tenAM darzana karavAthI bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSka, vaimAnika, ahamindra, indra, 15 apsarA, kinnara, nara, vidyAdhara ane sura tathA asura sahita jagatanA jIvone eTaluM badhuM Azcarya thAya che ke 'aho aho aho ApaNe koI divasa nahIM joyelaM Aje joDe / eka ja vyaktimAM eka sAthe ekatrita thayelo atula, mahAna acintya parama Azcaryono samUha Aje ApaNe joyo|' evA vicArathI te kSaNe ayaMta Anandita thayelA teo harSa ane anurAgathI phurAyamAna thatA navA navA pariNAmothI paraspara atyaMta harSanA udgAro kADhe che ane vihAra karIne bhagavAna AgaLa 20 cAlyA gayA pachI sAthe sAthe potAnA AtmAnI nindA kare che ke 'amane dhikkAra che, ame adhanya chIe, ame puNyahIna chiie'| bhagavAna cAlyA gayA pachI temanA hRdayane khuba kSobha thavAthI teo mUrchita thaI jAya che ane mahAmuzIbate temanAmAM caitanya Ave che| temanAM gAtra atyanta zithila thaI jAya che / Akuzcana prasAraNa unmeSa nimeSa Adi zArIrika vyApAro baMdha paDI jAya che| nahIM oLakhAtA ane skhalanA pAmatA maMda maMda dIrgha huMkArothI mizrita dIrgha 25 uSNa bahu nisAsAthI ja mAtra buddhizALIo samajI zake cha ke temanAmAM mana (caitanya ) che / jagatanA jIvo bhagavAnanI Rddhi joIne eka mAtra vicAra kare che ke ApaNe evaM kayuM tapa karIe ke jethI ApaNane paNa AvI pravara Rddhi prApta thAya / bhagavAnane jotAM ja teo potAnAM vakSaHsthala upara hAtha mUke che ane temanA manamAM mahAna Azcarya utpanna thAya che| 1. e sahAviyadeg P / 2. degsAsAisayA kalA P, degsAisayakalAdeg TB | 3. degviccheDDa / / 4. midaM sadeg P / 5. addiTTa B / 6. degsAoladeg P / 7. samaggaladeg M / 8. yaM ciTThati / / 9. takkhaNuppadeg PI 10. 0ppameyaciMtA aMto P, ppameyaciMtayaMto / 11. degNaparideg M / 12. tteNaM mahamahamahaM tti P / 13. hahahahadhI B,deghahahavIviradeg P / 14. degsuNNapuNNa' P / 15. caNapasaNNA udeg P / 16. umesa A1 17. nimmesA B | 18. vala a A / 19. kkhakhalaMta P / 20. vimissAmukkadIhuNhadeg P / 21. degsAsegaMteNaM P / 22. degNasaNa P / 23. degNuceTemo P / 24. labhejaMti / 25. daMsaNaM ceva / / 26. laNihippaMtaka / 27. degiyAmA / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / tA goyamA ! NaM evamAi aNaMtaguNagaNAhiTThiyasarIrANaM tesiM sugahiyanAmadhejjANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM dhammatitthagarANaM saMtie guNagaNoharayaNasaMghAe ahannisANusamayaM jIhAsahasseNaMpi vAgaraMto suravaiI vi annayare vA keI caunANI mahAisaI ya chaumatthe sayaMbhuramaNoyahissa iva vAsakoDIhiMpi No pAraM gacchejjA, jao NaM aparimiyaguNarayaNe goyamA ! arahaMte bhagavaMte dhammatitthagare bhavaMti, tA kimatthe bhannau ?, jattha ya NaM tiloganAhANaM jagagurUNaM mu~vaNekkabaMdhUNaM telokkatagguNakhaMbhapavaradhammatitthaMkarANaM keii| suriMdoMIpAyaMguDhaggaegadesIu aNegaguNagaNAlaMkariyA~u bhattibharanibharikkarasiyANaM savvesi pi vA~ purIsANaM . aNegabhavaMtarasaMciyaaNiTThaduTThaTTakammarAsijaNiyadogaccadomaNassAdisayaladukkhadAridakilesajammajarAmaraNarogasogasaMtA(beyavAhiveyaNAINa khayaTTAe egaguNassANaMtabhAgamegaM bhaNamANANaM jamagasamagameva diNayaraikare iva aNegaguNagaNohe jIhagge vipphurati tAI ca na sakA siMdA vi devagaNA samakAlaM bhaNiUNaM, kiM puNa akevalI maMsacakkhuNo ? tA goyamA ! NaM esa itthaM paramatthe viyANeyavvo, jahA NaM jai 10 titthagarANaM saMtie guNagaNohe titthayare ceva vAyaraMti, Na uNa anne, jao NaM sAtisayA tesiM bhAratI / ___AthI he gautama ! A vagere ananta guNasamUhathI yukta zarIravALA, puNyazALI nAmavALA ane dharmatIrthanA pravartAvanArA arihaMta bhagavaMtonA guNagaNorUpI ratnasamUhanuM iMdra, koI cAra jJAnavALA, athavA mahA atizayavALA chadmastha paNa rAtadivasa pratipaLe hajAro jIbhathI karoDo varSoM sudhIye varNana kare topaNa jema svayaMbhUramaNa samudrano pAra pAmI zakAya nahi tema pAra na pAme / kAraNake 15 he gautama ! dharmatIrthane pravartAvanAra arihaMta bhagavaMto mApI na zakAya evA guNaratnovALA hoya che; tethI ahIM vizeSa zuM kahevU ? jyAM traNa lokanA nAtha, jagatanA guru, traNa bhuvananA eka mAtra baMdhu, traNa lokanA te te guNanA staMbharUpa-AdhArarUpa zreSTha dharmanA tIrthaMkaronA paganA aMgUThAnA TeravAno agrabhAga ke je aneka guNonA samUhathI alaMkRta che tenA anaMtamA bhAganuM surendro athavA bhaktinA ja atyanta rasika sarva puruSo aneka janmAMtaromAM saMcita aniSTa duSTa karmarAzijanya durgati daurmanasya Adi 20 sakala duHkha dAridrya, kleza, janma, jarA, maraNa, roga, zoka, santApa, udvega, vyAdhi, vedanA AdinA kSayane mATe varNana karavA mAMDe tyAre sUryanA kiraNonA samUhanI jema bhagavAnanA je aneka guNono samUha eka sAthe temanA jihvAgre sphurAyamAna thAya che tene indra sahita devagaNo ekI sAthe bolavA mAMDe to paNa jyAM varNavavA samartha nathI tyAM carmacakSudhArI akevalIo zuM kahI zake ? tethI gautama ! A viSayamA kharI hakIkata e che ke tIrthaMkaronA guNonA samUhone mAtra tIrthaMkaro ja varNavavA 25 samartha che| bIjAomAM tevu sAmarthya nathI; kAraNake tIrthaMkaronI ja evI atizayavALI vANI hoya che ke teo ja varNavavA samartha cha / 1. titthakarANaM P / 2. degNasaMdohohasaM P, NasaMdohasaM0 / / 3. degvarA vi P / 4. govahissa cauvAsa P / 5. kimeNa bhaP, kimitthaM bhadeg B, kimittha bha / / 6. bhuyaNe / / 7. kalaggaNadeg P / 8. titthaka P / 9. dAI pAyapuDhe / 10. degsAo aeNP| 11. degyAo bha P / 12. nibbharekadeg P / 13. vA surI M | 14. NasAdideg P / 15. dAlidda B / 16. degsaMtApavuvveyadeg A, saMtAvuvvevagatA vA P / 17. INaM khadeg P / 18. kare vA aP| 19. sakkA sivA vi / / 20. kAlaM bhANideg P / 21. esa etthaM P / 22. titthayarANaM P / 23. gaNoha tideg B / Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirimhaanisiihsuttsNdbho| [prAkRta ___ ahavA goyamA ! 'kimitya pabhUyavAgaraNeNaM ?, sArasthaM bhannae / taM jahANAmaM pi sayalakammaTThamalakalaMkehiM vippamukkANaM / tiyasiMdacciyacalaNANa jiNavariMdANa jo sarai // tivihakaraNovautto khaNe khaNe siilsNjmujjutto| avirAhiyavayaniyamo so'vi hu aireNa sijjhejjA // jo puNa duhaubviggo suhataNhAlU ali bva kamalavaNe / thayathuimaMgalajayasaddavAvaDoM ruNaruNe kiMci / / 5 bhattibharanibbharo jinnvriNdpaayaarviNdjugpuro| bhUmIniTTaviyasiro kayaMjalIvAvaDo carittaDDo // ekkaM pi guNaM hiyae dhaireja saMkAisuddhasammatto / akkhaMDiyavayaniyamo titthayarattAe so sijhe // jesiM ca NaM sugahiyanAmaggahaNANaM titthayarANaM goyamA ! esa jagapAyaDe mahaccherayabhUe bhuvaiNassa viyaDapAyaDe mahaMtAisee paviyaMbhe, taM jahA--- khINadvaipAyakammA mukkA bahudukkhagabbhavasahINaM / puNaravi apattakevalamaNapajjavaNANacarimataNU // 10 mahajoiNo vivihardukkhamayarabhavasAgarassa ubvigA / dRDhUNa'rahAisae bhavahuttamaNA khaNaM jaMti // . athavA gautama ! A vize vadhAre zuM kaheQ ? sArabhUta artha tane kahuM chaM je samagra evAM ATha karmonA maLarUpa kalaMkathI mukta thayelA che ane devatAonA iMdroe jemanA caraNanI pUjA karI che te jinezvara devonA nAma, paNa smaraNa karanAra, (mana, vacana, kAyArUpa ) traNa karaNathI upayukta, kSaNe kSaNe zIla ane saMyamamAM udyamazIla ane vrata-niyamanI 16virAdhanA na karanAro mAnavI nizcaye jaladIthI siddhine meLave che / duHkhathI kheda pAmelo ane sukhanI tRSNAvALo je mAnavI kamaLavanamAM bhramaranI jema stavana, stuti ane mAMgalika evA jaya jaya zabdano uccAra karato kaMIka guMjArava kare che; temaja bhaktimAM atyaMta garakAva banelo, cAritrano arthI jinezvara bhagavaMtanAM be caraNakamaLo AgaLa jamIna Upara potAnuM mastaka sthApIne aMjali karIne zaMkA vagerethI zuddha (rahita ) samyaktvavALo tathA akhaMDita vrata-niyamavALo 20je mAnavI temano eka paNa guNa hRdayamA dhAraNa kare che te tIrthaMkara thaIne mokSamAM jAya / he gautama ! jemanuM nAma levu puNyarUpa che te tIrthaMkarono, jagatamAM pragaTa mahAna AzcaryabhUta traNe bhuvane vikaTa pragaTa' ane mahAna evA atizayano vistAra A prakAre che jemaNe kevaLajJAna, manaHparyAyajJAna tathA carama zarIra prApta nathI kayu evA jIvo paNa arihaMtonA atizayone joIne aSTa prakAranAM karmono kSaya karanArA bane che, bahu duHkhadAyaka 25 garbhAvAsathI mukta thAya che, mahAyogI bane che, vividha duHkhamaya bhavasAgarathI udvigna thAya che ane saMsArathI alaga thaI jAya che| . 1 goyamA pabhUya ATS | 2. kimettha P / 3. jo uNa P / 4. degDo jhaNajhaNe A,Do runuruNe PI 5. bhUminideg / 6. carittaTTho A / 7. dhareija / 8. degnAmagahadeg P / 9. pAyaDa A, payaDe PI 10. bhuyaNassa vi payaDa P / 11. pAyaDama / 12. isayapaviyaMbho A / 13. TUkammapAya muhai| 14. caritataNU A / 15. No vi bahudukkhagayara P / 16.sae lava / Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| vibhAga] ahavA ciTThau tAva sesavAgaraNaM goyamA ! evaM ceva dhammatitthagareti nAma 'sannihiyaM pavairakkharuvvahaNaM tesimeva sugahiyanAmadhejjANaM bhuvaNekkabaMdhUNaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM jiNavariMdANaM dhammatitthaMkarANaM chajje, Na annesi, jao ya NegaeNjammaMtarapuTThamohovasamasaMveganivveyANukaMpAasthittAbhivattIsalakkhaNapavarasammaiMsaNullasaMtaviriyANigUhiyauggakaTTaghoradukkaratavaniraMtarajjiyauttuMgapunnakhaMdhasamudayamahapabbhArasaMviDhattauttamapavarapavittavissakasiNabaMdhuNAhasAmisAlaaNaMtakAlavattarbhavabhAvaNacchinnapAvabaMdhaNekaabiijjatitthayaranAmakammagoya-5 NisiyasukaMtadittacArurUvadasadisipayAsaniruvamaTThalakkhaNasahassamaMDiyajaguttamuttamasirInivAsavAsavAvI iva devamaNuyadiTThamettatakkhaNaMtakaraNalAiyacamakkanayaNamANasAulamahaMtavimhayapamoyakArayA asesakasiNapAvakammamalakalaMkavippamukkasamacauraMsapaiverapaDhamavajjarisahanArAyasaMghayaNAhiTThiyaparamapavittuttamamuttidhare, te ceva bhagavaMte mahAyase mahAsatte mahANubhAge parameTThI saddhammatitthaMkare bhavaMti / aNNaM ca athavA, bIjeM varNana dUra rho| he gautama ! A prakAre dharmatIrthaMkara ebuM zreSTha akSarovADaM 10 je nAma che te sugRhItanAmadheya, traNa bhuvananA baMdhu arihaMta bhagavaMta jinavareMdra dharmatIrthakarone ja chAje che, bIjAne nahIM; kemake temaNe mohano upazama, saMvega, nirveda, anukaMpA tathA AstikyalakSaNayukta ane aneka janmomAM sparzala ullasita samyagdarzananA baLathI temaja vIryane chUpAvyA vinA upra kaSTa ane ghora duSkara tapanA niraMtara sevanathI uttuMga mahApuNyano rAzi upArjita karyo hoya cha; uttama, pravara, pavitra, samagra vizvanA baMdhu nAtha tathA zreSTha svAmI thayA hoya che; anaMtakALamAM 15 thayelA bhavonI bhAvanAthI pApanA baMdhanone chedIne advitIya tIrthakaranAmakarma gotra temaNe prApta karyu hoya che; atyaMta manohara, dedIpyamAna, daze dizAomA prakAzamAna, nirupama evA eka hajAra ane ATha lakSaNothI teo suzobhita hoya che; jagatamA uttama je zreSTha zobhA tenA nivAsa mATenA teo jANe ke vAsagRha che; temanAM darzana thatAMnI sAthe ja temanI zobhA joIne devo tathA manuSyo aMtaHkaraNamAM camakI uThe che ane netramA tathA manamA mahAna vismaya tathA pramodane 20 anubhave che; saghaLAye pApakarmorUpI melanA kalaMkathI teo mukta thaI gayA hoya che; samacaturasra saMsthAna tathA zreSTha je prathama vajraRSabhanArAca saMghayaNa tenAthI yukta parama pavitra ane uttama zarIrane teo dhAraNa karanArA hoya che / AvA bhagavaMto ja mahAyazasvI mahAsattvazALI mahAprabhAvI paramezvara tathA saddharmanA tIrthakaro hoya che| vaLI kA che ke 1. eyaM ceva dhammatitthakare tti P / 2. saMttihiyaM P / 3. pavarukkharu P / 4. nAmadhijjANaM bhuvaNabaMdhUNaM AI 5. jammabharabbhatthamahodeg P / 6. nivveyaNu A / 7. jiorutaMgapuNNakhaMdha P / 8. mahappabhAradeg PI 5. bhavvabhAvachiNNapAva / / 10. degnivAsavAvAsa B, nivAsavAsavAi dedeg P / 11. degkAraya adeg P / 12. pavaravarapaDhama / / 13. paramiTTI / Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 sirimhaanisiihsuttsNdbbho| [prAkRta sayalanarAmaratiyasiMdasuMdarIrUvakaMtilAvaNaM / savvaMpi hojja jaI eMgarAsiNa saMpiMDiyaM kahavi // taM ca jiNacalaNaMguTThaggakoDidesegalakkhabhAgassa / saMnimmi na sohai jaiha sArauDaM kNcnngiriss|| tti . ahavA nAUNa guNaMtarAiM annesiM UNa savvattha / titthayaraguNANamaNaMtabhAgamalabhaMtamannattha // . jaM tihuyaNaM pi sayalaM, egIhoUNamubhamegadisiM / bhAge guMNAhio'mhaM titthayare paramapujjetti // 5 te cciya acce vaMde pUMe arihe gaimaisamanne / jamhA tamhA te ceva bhAvao Namaha dhammatitthayare // loge vi gAmapuranagaravisayajaNavayasamaggabharahassa / "jo jittiyassa sAmI, tassANattiM te 'kareMti // navaraM gAmAhivaI suTTa sutuDhe ekkagAmamajjhAo / kiM deja ? jassa niyeMge teloe ettiyaM puvvaM // cakkaharo lIlAe, suGgu suthevaMpi dei" jamagaNaM / teNa ya kA~gayagurudariddanaumaM NAsei / / "so maMtA cakkaharaM suravaittaNaM kaMkhe / "iMdo titthayare uNa, jagaissa jahicchiyasuhaphalae // 10 tamhA jaM "IdehiM vi kaMkhijjai egabaddhalakkhehiM / aisANurAgahiyaehiM uttama taM na saMdeho / . samagra manuSyo, devo, iMdro ane suMdarIonAM rUpa, kAMti temaja lAvaNya-e badhuM je hoya, "tene koIpaNa rIte ekaThAM karIne eka bAju piMDa banAvavAmAM Ave ane tene jinezvara bhagavaMtanA caraNanA aMgUThAnA TeravAnA karoDamA bhAga, athavA lAkhamA bhAganI sAme mUkabAmAM Ave to te devadevIonA rUpano piMDa eTalo badho zobhAhIna banI jAya che ke suvarNanA parvata ( meru) nI 15 pAse rAkhano Dhagalo jevo zobhAhIna lAge tevo te lAge cha / athavA jagatanA sarva guNone bhegA karavAmAM Ave to paNa te jinezvaranA guNonA anaMtamA bhAge paNa AvatA nathI / eka bAju traNe jagata ekatrita thaIne eka dizAmAM ubhA hoya ane bIjI bAju tIrthakara hoya to tIrthaMkara guNamAM caDI jAya che; tethI tIrthaMkaro paramapUjya cha / te ja arcanIya che, vaMdanIya che, pUjanIya cha, ahaMta che, gati tathA matithI samanvita che; mATe te ja dharmatIrtha20 karone bhAvathI namaskAra kro| . ____lokomAM paNa gAma, pura, nagara, viSaya, janapada ke samagra bharatano je jeTalA pradezano svAmI hoya che tenI AjhAne te pradezanA loko svIkAre che; paraMtu prAmAdhipati tuSTa thAya to eka gAmamAMthI keTalaM Ape ? jenI pAse jeTalaM hoya teTaluM Ape / cakravartI thoDaM Ape to paNa tenAthI kuLaparaMparAthI cAlyuM AvatuM dAridrya naSTa thaI jAya ch| Avo cakravartI devendrapaNAnI AkAMkSA seve 25 che, devendro yatheSTa sukhaphaLane ApanArA tIrthaMkarapadanI AkAMkSA rAkhe che| atizaya anurAgI hRdayavALA indro paNa eka lakSya bAMdhIne je tIrthaMkarapadanI AkAMkSA rAkhe che te tIrthaMkaro jagatamAM sauthI zreSTha che emAM saMdeha ja nathI / 1. lAvannaM A / 2. egarAsa saMdegP, egarAsi saMdeg B / 3. tA taM ca P / 4. saMnijjhe vi Na soP / 5. jaha chAradeg P / 6. megadisaM P / 5. hiunheM P, deghiumhaM B 8. pUe ArAhe gaI / / 9. samaNNe ya P, samaNNe / 10. jo jettiya / 11. tassANatti / 12. kariti / / 13. suTTa satuDhe P, sutuddhe / / 14. niyagaM chelAe tettiya puMchaM P / 15. dei na hu manne / / 16. kammAmatadeg P / 17. nAmaM samAsei M / 18. sA maMtA P / 19. cakkaharaM cakkaharo sudeg P / 20. iMdo titthayarattaM ti / / 21. jayassA vi jadeg P / 22. iMdehI vi A1 23. rAyahi / / Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga] namaskAra svAdhyAya / to sayaladevadANavagaharikkhasuriMdacaMdamAdINaM / titthayare pujjayare te ciya pAvaM paNAsaMti // tesi ya tilogamahiyANa dhammatitthaMkarANa jagagurUNaM / bhAvaccaNadavyaccaNabhedeNa duhacaNaM bhaNiyaM // bhAvaccaNa cArittANuTThANakaTuggaghoratavacaraNaM / davvaccaNa virayAvirayasIlapUyAsakkAradANAdI // ___tA goyamA ! NaM ese'ttha paramatthe taM jahAbhAvaccarNemuggavihArayA ya davvaccaNaM tu jiNapUyA / paDhamA jaeNINa donni vi gihINa paDhama cciya pasatthA // 5 ___etthaM ca goyamA ! keI amuNiyasamayasabbhAve osannavihArI NiyavAsiNo adiTThaparalogapaJcavAe saMyamatIiDDirasasAyagAravAimucchie rAgadosamohAhaMkAramamIkArAisu paDibaddho kasiNasaMjamasaddhammaparaMmuhe niyanittisanigdhiNaakaluNanikkive pAvAyaraNekkaabhiniviTThabuddhI egaMteNaM aicaMDarodakUrAbhiggahie micchahidviNo kayasavvasAvajjajogapaJcakkhANe vippamukkAsesasaMgAraMbhapariggahe "tivihaM tiviheNaM paDivannasaumAie ya davvattAe, na bhAvattAe, nAmameva muMDe aNagAre mahavvayadhArI samaNe'vi bhavittANaM evaM mannamANe, savvahA 10 - tethI samagra deva, dAnava, graha, nakSatra, sUrya ane caMdramA vagerene paNa tIrthaMkaro pUjya che ane teo kharekhara pApano nAza kare che / te traNa lokathI pUjAyelA dharmanA tIrthaMkaro ane jagatanA gurunI arcanA bhAvathI ane dravyadhI ema be prakAranI kahelI che| .... cAritranuM anuSThAna temaja kaSTapUrvakanAM ugra ane bhISaNa taparnu AcaraNa-e bhAvaarcana che; ane 15 viratAvirato eTale dezavirata zrAvako pUjAsatkAra temaja dAna kare-e dravyaarcanarUpa prakAra gaNAya che| .. mATe he gautama ! ahIM AnuM rahasya A prakAre che bhAvaarcana e ugra vihArarUpa che, jyAre dravyaarcana e jinapUjA che / prathama prakAra munionA mATe che ane gRhastha mATe baneya prakAro che; temAM prathama prakAranuM bhAvaarcana te prazaMsanIya cha / 20 ..he gautama ! je keTalAka zAstrano sadbhAva nahIM jANanArA; zithilavihArI; nityavAsI; 'paralokamAM zuM nukasAna thaze' eno vicAra nahIM karanArA; Rddhigaurava, rasagaurava, zAtAgauravamAM mUchita thayelA; rAga-dveSa-moha-ahaMkAra-mamatvAdimAM pratibaddha; saMyamarUpa saddharmathI parAGmukha; nirdaya, nirlaja, ghRNita, kleza karanArA, kRpA vinAnA ane jemanI buddhi eka mAtra pApAcaraNamAM lAgelI che; ekAMtapaNe je atyaMta caMDa, rudra ane krUra abhigrahothI mithyAdRSTio; sarva pApakArI 25 vyApAranA paccakkhANa karIne samagra saMga, AraMbha ane parigrahathI rahita thaI, trividhe trividhe (mana-vacana-kAyAthI kRta-kArita-anumatithI ) sAmAyika dravyathI svIkAre che paNa bhAvathI karatA nathI; nAmanA ja muMDa che, nAmanA ja anagAra che, nAmanA ja mahAvratadhArI che; zramaNa thayA 1. tA.sa / / 2. paNAseMti P / 3. deghiyA dhadeg B / 4. muvaggadeg P / . 5, jatINa P / .6. kei / 7. vihArINIyadeg P / 8. baddha ke B / .9. hiyamicchadadviNo P / 10.kakhANa videg PI 11. 'tivihaM' iti paattho| pratau nAsti / 12. sAmaie PM Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirimhaanisiihnussNdmbho| [pAhata ummaggaM pavattaM ti, jahA kila amhe arahaMtANaM bhagavaMtANaM gaMdhamallapadIvasamajaNovalevaNavicittavatthabalidhUvAiehiM pUyAsakkArehiM aNudiyahamanbhacaNaM pakuvvANA titthucchappaNaM karemo, taM ca No NaM tahatti, goyamA ! taM vauyAebi No NaM tahatti smnnujaannejjaa| 5 eyaM tu paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa vakkhANaM taM mahayA pabaMdheNaM aNaMtagamapajjavehi suttassa ya pihabhUyAhiM nijjuttI-bhAsa-cuNNIhiM / jaheva aNaMtanANadaMsaNadharehiM titthayarehiM vakkhANiyaM taheva samAsao vakkhANijjaMtaM Asi, aha'nayA kAlaparihANidoseNaM tAo nijjuttI-bhAsa-cunnio vocchinnaao| io ya vaccaMteNaM kAlasamaeNaM mahiDDIpatte payANusArI vairasAmI nAma duvAlasaMgasuyahare samuppanne, teNeyaM paMcamaMgalamahAsuyadhassa uddhAro mUlasuttassa majjhe lihio, mUlasuttaM puNa suttattAe gaNaharehi 10 asthattAe arahaMtehiM bhagavaMtehiM dhammatitthaMgarehiM tilogamahiehiM vIrajiNiMdehiM pannaviyaM ti esa vuddddsNpyaao| pachI paNa 'ame arihaMta bhagavaMtanI gaMdha, mAlya, dIpa, saMmArjana, upalepana, vastra, bali, dhUpa Adi pUjA-satkArathI hamezAM abhyarcana ( pUjana ) karIne tIrthanI prabhASanA karIe chIe'-e pramANe mAne che te bakA unmArgane pravAve che, temanuM A kRtya vyAjakI nathI; gautama ! vacanathI paNa ene 15 anumati ApakI nhiiN|" paMcamaMgalamahAzrutaskaMdha (navakAra) nI je A vyAkhyA che te khUba vistArathI anaMtagama ane anaMta paryAyopI sUtrathI pRthakbhUta niyukti, bhASya tathA cUrNi. dvArA-jevI rIte anaMta jJAnadarzanadhAraka tIrthaMkaroe vyAkhyA karelI hatI tevI ja rIte saMkSepathI-cAlI AvatI 20hatI; paraMtu paDatA kAlane lIghe koIka samaye aa niyukti, bhASya tathA cUrNino viccheda thaI gyo| tyArapachI keTalAka samaye mahARddhimAM padAnusArI labdhivALA vanakhAmI nAmanA dvAdazAnta zrutajJAnanA dhAraka AcArya utpanna thayA / temaNe A paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhano uddhAra karIne mULasUtranI aMdara lakhyo / mULasUtra e sUtrathI gaNadharoe racelaM che ane arthathI arihaMta bhagavaMta, 25 dharmatIrthakara, trailokyapUjita zrIvIrajinezvare prarUpelaM che / A pramANe vRddhasaMpradAya che / (arthAt pUrvAcAryothI cAlI AvatI mAnyatA ch|) 1. ti tahA P / 2. dhUvAitehiM P / 3.11 etacihAntargataH pAThaH P pratau ptitH| 4. pihambhUyahiM P / 5. vocchinAo iti pAThaH / prato naakhi| 6.titthakarehiM P juo-have pachI chapAyela 'caityavaMdanamahAbhASya Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| ettha ya jattha jattha payaMpaeNANulAgaM suttAlAvagaM na saMpajjai tattha tattha suyaharehiM kalihiyadoso na dAyavvo tti, kiMtu jo so eyassa aciMtaciMtAmaNikappabhUyassa mahAnisIhasuyakkhaMdhassa puvvAyariso osI tahiM ceva khaMDAkhaMDie uddehiyAiehiM heUhiM bahave pattagA parisaDiyA tahAvi accaMtasumahatthAisayaM ti imaM mahAnisIhasuyakkhaMdhaM kasiNapavayaNassa paramasArabhUyaM paraM tattaM mahatthaM ti kaliUNaM pavayaNavacchallataNeNaM bahubhavvasattovayAriyaM ca kAuM tahAya oNyahiyaTThAe AyariyaharibhaddeNaM jaM tatthAyarise diTuM taM savvaM samatIe sohiUNaM lihiyaM ti, annehiM pi siddhaseNadivAkakhurduvAi-jakkhaseNa-devagutta-jasavaddhaNasamAsamaNasIraravigutta-NemicaMda-jiNadAsagaNi-khamagarsaccasiripamuhehiM juguppahANasuyaharehiM bahu manniyamiNa ti| se bhayavaM! evaM jahuttaviNaovahANeNaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhamahijittANaM puvvANupuvIe pacchANupunvIe aNANupuvIe saravaMjaNamattAbiMdupayakkharavisuddhaM thirapariciyaM kAUNaM mahayA pabaMdheNaM suttatthaM ca 10 vinAya tao ya NaM kimahijejjA ? gomayA ! IriyAvahiyaM / AmAM paraspara eka padano bIjA pada sAthe saMbaMdha hoya evI rIte saLaMga sUtranA AlAvA jyA jyAM jovAmAM na Ave tyAM tyAM barAbara lakhyuM nathI evo doSa zrutadharoe kADhavo nahi; 15 kAraNake aciMtyaciMtAmaNi tulya A mahAnizIthazrutaskaMdhano je prAcIna Adarza (prati) mathurAnA supArzvanAtha bhagavAnanA stUpamA hato te paMdara divasanA upavAsa karavAthI zAsanadevIe mane Apyo, paNa temAM khaMDita thaI javAthI temaja udheI vagere kAraNothI ghaNAM pAnAM saDI gayAM che (khaMDita thaI gayAM che ) to paNa atyaMta mahAna arthAtizayavALA A mahAnizIthazrutaskaMdhane samagra pravacananA parama sArabhUta parama tattva tathA mahA arthayukta samajIne pravacana uparanA vAtsalyathI, vaLI, ghaNA 20 bhavya jIvone upakAraka che ema samajIne temaja potAnA AtmAnA kalyANa mATe AcArya haribhadre se AdarzamA je joyuM te badhuM potAnI mati pramANe zuddha karIne lakhyuM che / ane bIjA paNa siddhasena divAkara, vRddhavAdI, yakSasena, devagupta, yazovardhana kSamAzramaNanA ziSya ravigupta, nemicandra, jinadAsagaNi, kSamaka, satyazrI vagere yugapradhAna zrutadharoe ene bahumAnya rAkheluM che|| prazna-bhagavan ! agAu kahyA mujabanA vinaya-upadhAna vaDe paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhane 25 pUrvAnupUrvI, pazcAnupUrvI ane anAnupUrvI vaDe svara, vyaMjana, mAtrA, biMdu ane padAkSarothI zuddha rIte maNI, tene (hRdayamAM ) sthira ane paricita karI mahAprabaMdha vaDe sUtra temaja arthone jANyA pachI zuM bhaNaq joIe? uttara-he gautama ! te pachI 'IriyAvahiya' sUtra bhaNavU joiie| 1. jattha payaM / / 2. Asi tahiM / / 3. AyahiyaTTayAe / 6. 'saccarisipa / / 7. hije ? yo / 4. attehiM P / 5. vuddhavAi / Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 sirimhaanisiihsussNdbho| [prAkRta evaM cAbhiggahabaMdhaM kAUNaM jAvajjIvAe, tAhe ya goyamA ! imAe ceva vijjAe ahimaMtiyAo sattaigaMdhamuTThIo tassuttamaMge nitthAragapArago bhavejjAsi tti uccAremANeNaM guruNA khettavvAo "aum Namau bhagavao arahao si u me bhagavatI mahAviA Irae mahaAIe~ jayae Irae seNavIe vaddhamANavIrae jaye vijayae jayaMte apaAie sv A hA // " 5 upacAro cautthabhatteNaM sAhijjai, eyaue vijAe savvagao nitthAragapArago hoi, uTThAvaNAe vA gaNissa vA aNunnAe vA sattavAra parijaveyavvA / nitthAragapArago hoi, uttamaTThapaDivaNNe vA abhimaMtijjai ArAhago bhavai, vigdhaviNAyagA uvasamaMti, sUro saMgAme pavisaMto aparAjio bhaivai, kappasamattIe maMgalavahaNI khemavahaNI havai / tahA sAhusADhaNIsamaNovAsagasaDDigAsesAsannasAhammiyajaNacauvviheNaMpi samaNasaMgheNaMH nithAraga10 pArago bhavejA, dhanno supunnasalakkhaNo'si tumaM ti uccAremANeNaM gaMdhamuTThIo ghekhe]ttavvAo, tao jagagurUNaM jiNiMdANaM pUegadesAo gaMdhaDDhAmilANasiyamalladAmaM gahAya sahattheNobhayakhaMdhesumArovayamANeNaM guruNA __ he gautama ! A prakAre yAvajjIvaparyaMta abhigrahano niyama laIne A (nIce ApelI) vidyAthI sArI rIte maMtrelI gaMdha ( vAsakSepa ) nI sAta mUThIo upadhAna karanAranA mastaka upara 'tuM saMsArasamudrane tarIne pAra thA' e prakAre uccAraNa karavApUrvaka (te mUThIo) nAkhavI joiie| 15 e vidyA A prakAre che "OM namo bhagavao arahao sijjhau me bhagavatI mahAvijA, vIre mahAvIre jayavIre seNavIre vaddhamANavIre jaye vijaye jayaMte aparAjite svAhA // ". .. ___ A maMtrano prayoga caturthabhakta-eka upavAsa karIne karavo joIe / A vidyAthI sarvajJa tathA saMsArapAragAmI thavAya ch| vaDI dIkSAmAM athavA gaNipadanI anujJAmAM A vidyAne sAta 20 vAra bhaNavI tethI saMsArapAragAmI thavAya che, athavA maraNa vakhate, aMtima anazanaveLAe je A maMtrane bhaNe te ArAdhaka bane cha / tenAM vighnakAraka tattvo zAMta thAya che| zUravIra mANasa jo saMgrAma-yuddhamA praveza kare to te aparAjita thAya che / kalpanI samAptimAM (A vidyA) maMgala ApanArI ane sukha denArI bane ch| temaja sAdhu, sAdhvI, zramaNopAsaka tathA zrAvikAo rUpa z2e samagra sAdharmika caturvidha 25 jainasaMgha hAjara hoya te sAthe zramaNasaMghe paNa 'nitthAraga-pArago bhavejA (saMsAranA samudrane tame tarI jAo), temaja tame dhanya cho, puNyazALI lakSaNavALA cho' e prakAre uccAraNa karI, vAsakSepa laIne nAkhavo / te pachI jagatanA guru evA jinezvara bhagavaMtanI pUjAmAMthI guru atyaMta sugaMdhI karamAyelI na hoya evI zveta puSponI mAlA grahaNa karI potAnA hAtha vaDe tene bane khabhe AropaNa 1. jAvajIvAe A / 2. yAu sa A / 3. savvagaMdhasuddhIo P / 4. nitthArapArago P / 5. NA ghetta P / 6. u s e P / 7. e jaya P / 8. ANAva P / 9. jaya aMtae P / 10. AIe P / 11. egAe / 12. uttimaTTa P / 13. bhavati / / 14. huNisa P / 15. sthArapA / 16. dhaNNo saMpuNNa sadeg PM Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / jIsaMdehamevaM bhaNiyavvaM jahA-'bho bho jammaMtarasaMciyaguruyapunnapabbhAra ! suladdhasaMviDhattasusahalamaNuyajamma ! devANuppiyA ! ThaiyaM ca Naraya-tiriyagaidAraM tujjhaM ti, abaMsagoya ayasa~akittInIyAgottakammavisesANaM tuma ti, bhavaMtaragayassAvi uNaIdulaho tujjha paMcanamokAro, bhAvijammaMtare paMcanamokkA(pabhAvao ya jattha jatthovavaijjijjA tattha tatyuttamA jAI uttamaM ca kularUvAroggasaMpayaM ti, eyaM te nicchaio bhavejjA / ' ___ annaM ca-paMcanamokkArapabhAvao Na bhavai dAsattaM, Na dAridaidohaggahINajoNiyattaM, Na vigaliMdi- 5 yattaM ti, kiM bahueNaM ? goyamA ? je keI eyAe vihIepaMcanamokkArAdisuyaNANamahijittANaM tayatthANu[sA reNaM payao savvAvassagAiNicANuThaNijjesu aTThArasasIlaMgasahassesu abhiramejjA, se NaM sarAgattAe jai NaM Na nivvuDe tao gavejjaNuttarAdI\ ciramabhirameuNeha uttamakulappasuI ukkiTThalaTThasavvaMgasuMdarattaM savvakalApattaTThajaNamaNANaMdayAriyattaNaM ca pAviUNaM suriMdovamAe riddhIe egaMteNa ca dayANukaMpApare nimvinnakAmabhoge saddhammamaNu-10 TeUNaM vihuyarayamale sijjhejjA / 20 karatI vakhate niHzaMka rIte Ama kahe, jema ke-"he janmAMtaramA moTA puNyane meLavanAra ! vaLI, sArI rIte prApta ane upArjana karelA manuSyajanmane saphaLa karanAra ! he devAnupriya ! tArAM naraka ane tiryaMcagatinAM dvAra baMdha thayAM che; vaLI apayaza, akIrti, nIca gotrarUpa karmavizeSo paNa tAre 15 baMdhAze nahIM / bhavAMtaramA jatAM paMcanaskAra tane atidurlabha nahIM thAya, janmAMtaramAM paMcanamaskAranA prabhAvathI jyA jyAM tuM utpanna thaIza tyAM tyAM uttama jAti, uttama kuLa, rUpa, Arogya ane saMpatti-A badhuM tane nizcayathI maLaze / " / .. vaLI, paMcanamaskAranA prabhAvathI dAsapaNuM maLatuM nathI; dAridrya, daurbhAgya, hInayonipaNuM ane vikalendriyapaNuM paNa maLatuM nathI / bahu kahevAthI zuM ? he gautama ! je koI paNa A vidhithI paMcanamaskAra vagere ane zrutajJAnane bhaNIne tenA artha pramANe prayatnazIla banIne Avazyaka Adi sarva kriyAomAM ane aDhAra hajAra zIlAMgamAM abhiramaNa kare che te jo sarAga saMyamane lIdhe mokSa prApta na kare to traiveyaka ane anuttaravimAna vagairemA lAMbA kALa sudhI ramaNa karIne ahIM (manuSyalokamAM ) uttama kuLamAM janme che ane utkRSTa, puSTa, sarva aMgothI pUrNa sauMdaryavAna ane badhIye kaLAono artha pAmIne manuSyonA manane 25 AnaMdakArakapaNuM prApta karIne, temaja surendra jevo mahA RddhimAna, ekAnte dayA ane anukaMpAmAM tatpara tathA kAma ane bhogothI parAGmukha thayelo te saddharmanuM AcaraNa karIne karmarUpa mela dhoI nAkhIne siddhi pAme che| + 1. degsaMciyaM P, yagaruyadeg B / 2. 'ddhasuvi / 3. degsa'kittINIyA / / 4. tarabhayassAdhi P1 5. Na dullaho / 6. pabhAvAo P / 7. vajejA P / 8. ti payaMte nicchayao P / 9. hRduhagga PI 10. keie / 11. 'mahIettANaM P, mahIyattANaM B / 12. rasIlaMga B / 13.NaM sa ni degp, NaM ni / / 14. dIsaM ci / / 15. mejaNeha / / 16. suriMde viva maharideg P, suriMdovamari BI .......... Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirimhaanisiihsuttsNdbho| [prAkRta se bhayavaM ! sudukkaraM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa viNaovahANaM patnattaM, mahatI ya esA NiyaMtaNA kahaM bAlehiM kajjai ? ____ goyamA ! je NaM keI Na icchejjA evaM niyaMtaNaM aviNaovahANeNaM ceva paMcamaMgalAisuyanANaM ahijiNe ajjhAvei vA ajjhAvayamANassa vA aNunnaM vA payAi se NaM Na bhavijjA piyadhamme Na havejjA 5 daDhadhamme Na bhavejA bhattIjue hIlijjA suttaM, hIlejA atthaM, hIlijjA suttattha ubhaye, hIlijA guruM, je NaM hIlijjA suttatthobhae jAva NaM guruM se NaM AsAejjA atItANAgayavaTTamANe titthayare oNsAijjA Ayariya-uvajjhAya-sAhuNo je NaM A~sAijjA suyaNANamarihaMta-siddha-sAhU se tassa NaM sudIhayAlamaNaMtasaMsArasAgaramAhiMDemANassa tAsu tAsu saMtUMDaviyaDAsu culasIilakkhaparisaMkhANAsu sIosiNamissajoNIsu timisaMdhayAraduggaMdha'mijjhavilINakhAramuttojjhasiMbhapaDihatthavaisAjalula[sa] pUyaduddiNacilicillaruhiracillaMdu10 iMsaNajaMbAlapaMkabIbhacchadhoragabbhavAsesu kaDhakaDhakaDheta calacalacalassa TailaTalaTalassa rajjaMtara jaMta] saMpiMDiyaMgamaMgassa suiraM niyaMtaNA, je uNa evaM vihiM phAsejjA no NaM maNayaM pi aiyarejjA, jahuttavihANeNaM ceva paMcamaMgalapabhiisuyanANassa viNayovahANaM karejjA, se NaM goyamA ! no hIlijA suttaM, . prazna he bhagavan ! paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhaD atyaMta duSkara evaM vinayopadhAna Ape kahyu, A to mahAniyaMtraNA svarUpa che, to te bALa jIvo kaI rIte kare ? 15 uttara he gautama ! je koI A prakAranI niyaMtraNAne na icche, vinaya-upadhAna vinA paMcamaMgala zrutajJAnane bhaNe, bhaNAve ane tevI rIte bhaNAvanArane anujJA Ape tene kharekhara dharma priya nathI, te dharmamAM dRDhatAvALo nathI, te bhaktivALo nathI, te sUtranI hIlanA kare che, arthanI hIlanA kare che, sUtra ane artha e banenI avahelanA kare che, te gurunI paNa avahelanA kare che / ane je mANasa sUtra ane arthanI ubhaya tathA gurunI avahelanA kare che te bhUta, bhaviSya ane vartamAnakALanA 20 tIrthaMkaronI, AcAryo ane upAdhyAyo temaja sAdhuonI paNa AzAtanA kare che / je manuSya zrutajJAna, arihaMta, siddha ane sAdhunI AzAtanA kare che te lAMbA kALa sudhI anaMta evA saMsArasAgaramAM te te saMvRta ane vivRta evI corAzI lAkhanI saMkhyAvALI zIta, uSNa ane mizra evI yoniomAM bhame che; gADha aMdhakAra, durgaMdha ane apavitra padArthothI lepAyela; kSAra, mUtra, baLakhAthI pUrNa; carabI, pANInA kIDAo, paru, durdinathI bhIjAyela; rudhira, Ardra ane duHkhe 25 joI zakAya evA kIcaDa-kAdavathI bIbhatsa, ghora evA garbhAvAsamA kaDhakaDhe che, Amatema ALoTe che, TaLavaLe che, aMdarodara ekabIjAM aMgo sAthe jakaDAIne paDI rahe che-A rIte lAMbA kALa sudhI niyaMtraNA pAme cha / paraMtu je koI A vidhine sparze che ane jarA paNa vidhinI aticaraNA (ulaMghanA ) karato nathI, ukta vidhipUrvaka ja paMcamaMgala vagere zrutajJAna- vinayopadhAna kare che te 1. suyaNANa / 2. mANasassa / 3. vA eyAi / 4. hIlejjA P / 5. hIlejA P / 6. hIlejjA / / 7. AsAejA P / 8. AsAejA P / 9. suddhIhadeg P / 10. saMkuDadeg P / 11. saMkhaNAsu P / 12. duggaMdhA mijjha B, duggaMdhA mjjh| 13. hacchavasajadeg P / 14. cilivvillaruDhiracikhkhAla P / 15. cillakhaladudeg B / 16. bIbhatsaghodeg B / 17. DhalaDhalaDhalassa B / 18. rasaM B / 19. vi ohA hai| 20. hIlejjA / / Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / No hIlijjA atthaM, No hIlijjA sujjathobhae se NaM no ausAijjA tikAlabhAvI titthakare, No AsAijjA tilogasiharavAsI vihuyarayamale siddhe,' No A~sAijjA Ayariya-uvajjhAya-sAhuNo, suTTayaraM ceva bhavejA piyadhamme daDhadhamme bhattIjutte egaMteNaM bhavejA / suttatthANuraMjiyamANase saddhAsaMvegamAvanno, se esa NaM Na labhejjA puNo puNo bhavacArage gabbhavAsAiyaM aNegahA jaMtaNaM ti / ... NavaraM goyamA ! je NaM bAle jAva avinnAyapunnapAvANaM viseso tAva NaM se paMcamaMgalassa NaM goyamA ! egaMteNaM aoge, Na tassa paMcamaMgalamahAsuyakkhadhaM dAyavvaM na tassa paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa egamavi AlAvagaM dAyavvaM, jao aNAibhavaMtarasamajjiyAsuhakammarAsidahaNaTTamiNaM labhettANaM na bAle sammamArAhejjA lahuttaM ca ANei, tA tassa kevalaM dhammakahAe goyamA ! bhattI samuppAijjai, tao nAUNaM piyadhammaM daDhadhamma bhattijuttaM, tAhe jAvaiyaM paccakkhANaM nivvAheuM samattho bhavaii tAvaiya kauravejjai, rAIbhoyaNaM duviha-tiviha-cauvviheNa vA jahAsattIe paJcakkhAvijjai / 10 manuSya he gautama ! sUtrano anAdara karato nathI, arthano anAdara karato nathI, sUtra ane artha e baneno anAdara karato nathI, traNe kALamAM thanArA tIrthaMkaronI AzAtanA karato nathI, traNa lokanA zikhara upara rahelA karmamalarahita siddha bhagavaMtonI AzAtanA karato nathI temaja AcArya, upAdhyAya ane sAdhuonI paNa te AzAtanA karato nathI / te sArI rIte priyadharmA, dRDhadharmA ane ekAMta bhaktiyukta bane cha / sUtra ane arthanI aMdara anurAgI manavALo ane zraddhAsaMvegathI yukta 15 banelo te bhavarUpI kArAvAsamAM garbhAvAsanI anekavidha yaMtraNAone vAraMvAra pAmato nathI / ____ paraMtu he gautama ! je bALa che ane jeNe puNya ane pApanI vizeSatA jyAM sudhI jANI nathI tyAM sudhI teno jIva he gautama ! e paMcamaMgalane mATe ekAMte ayogya che / evA (bALaka )ne samagra paMcamaMgalamahAzrutaskaMdha na Apavo joIe, paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhano eka AlApaka paNa Apavo na joIe; kemake anAdikALathI janmAMtaramA upArjana karelAM azubha karmonA samUhane 20 bALanAra A (namaskAra )ne meLavIne bALaka sArI rIte ArAdhanA karato nathI ane ulaTI e (namaskAra )nI laghutA kare che / e mATe he gautama ! tevA (bALaka )ne prathama dharmakathAmAM bhakti upajAvavI joIe / te pachI dharmamAM prema, dharmamAM dRDhatA ane (dharmamAM ) bhaktiyukta thayelo jANIne pachI jeTaluM paJcakkhANa pALavAne zaktimAna hoya teTaluM (paJcakkhANa ) karAva, joiie|' be prakAre, traNa prakAre athavA cAra prakAre rAtribhojananAM zakti mujaba paJcakkhANa karAvavAM joIe 25 ( arthAt duvihAra tivihAra ke cauvihAratuM paccakkhANa karAvaq joIe / ) 1. hIlejjA P / 2. hIlejA P / 3. AsAejA P / 4. vihUyadeg P / 5. siddho No P | 6. AsAejA / / 7. degmANasa sa P / 8. visese tAva B / 9. degsuyakkhaMdhassa A B / 10. labhittANaM P / 11. bhavati tAdeg P / 12. kAravijai / 13. rAiMbhodeg P, rAyabhodeg A, rAIbhodeg T / Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 sirimhaanisiihsuttsNdbho| [prAkRta tA goyamA ! NaM peNayAlAe namokkArasahiyANaM cautthaM cauvIsAe posIhiM bArasahiM purimaDvehi dasahiM avaDDehiM tihiM nivvIiehiM cauhiM egaTThANagehiM dohiM AyaMbilehiM egeNaM suddhacchAyaMbileNaM, avvAvArattAe roi~TTajjhANavigahAvirahiyassa sajjhAegaggacittassa goyamA ! egameyAyaMbilaM mAsakhemaNaM visesejjA, tao ya jAvaiyaM tavovahANagaM vIsamaMto karejA tAvaiyaM aNugaNeUNaM jAhe jANejjA jahA NaM 5 ettiyamitteNaM tavoyahANeNaM paMcamaMgalassa jogIbhUo tAhe Autto pADhejA, Na annaha ti / se bhayavaM pabhUyaM kAlAikkama eyaM, jai kayAi avaMtarAle paMcattamuvagacche tao namokkAravirahie kahamuttimaDhe sAhejjA ? ___ goyamA ! jaM samayaM ceva suttovayAranimitteNaM asaDhabhAvattAe jahAsattIe kiMci tavamArabhejjA taM samayameva tadehIya suttatthobhayaM daTThavvaM, jao NaM so taM paMcanamokAra suttatthobhayaM Na avihIeM 10 giNhe, kiMtu taha geNhe jahA bhavaMtaresuM pi Na vippaNasse eyajjhavasAyattAe ArAhago bhvejaa| se bhayavaM ! jeNe puNa annesimahIyamANANaM suyAvaraNakkhaovasameNa kaNNahADittaMNeNaM paMcamaMgalamahIyaM bhavejA se'virya kiM tavovahANaM karejA ? tethI he gautama ! pistAlIsa navakArasIe, covIza porasIe, bAra purimaDDhathI, daza avaDDathI, traNa nIvIe, cAra ekAsaNAthI, be AyaMbilathI athavA eka AyaMbila zuddhapaNe karavAthI te eka 15 upavAsa barAbara thAya che / temAM (koI jAtanA) vyApAra vinA ane ArtadhyAna, raudradhyAna temaja vikathAonA tyAgapUrvakanA svAdhyAyamAM ekAgracittavALo thAya tene, he gautama ! eka ja AyaMbila paNa mAsakhamaNathI adhika gaNAya / tethI vizrAMti leto leto jeTaluM tapopadhAna kare teTaluM gaNatarIpUrvaka karIne jyAre jANe ke, ATalA pramANanA tapopadhAnathI paMcamaMgalane e yogya banyo che tyAre tene upayogapUrvaka bhaNAve, anyathA nhiiN| 20 prazna-he bhagavan ! AmAM ghaNo kALa vyatIta thAya / jo kadAcit aMtarAle namaskAra vinA ja paMcatvane pAme to te kaI rIte maraNane sAdhe ? ____ uttara-he gautama ! je samaye sUtranA upacAra nimitte saraLabhAvathI zaktipUrvaka kaI paNa tapanI zarUAta kare te samayathI ja teNe sUtra, artha ane sUtrArtha-e ubhayatuM adhyayana karI lIdhuM ema samajavU joIe; kAraNake te paMcanamaskAranA sUtra, artha ane te banene e avidhie grahaNa karato nathI, paraMtu evI rIte vidhithI grahaNa kare che ke jethI janmAMtaramAM paNa namaskAra nAza pAmato nathI / A adhyavasAyane lIdhe te ArAdhaka thAya che| prazna-vaLI, jeNe bIjAo bhaNatA hoya tyAre zrutajJAnanA kSayopazamane kAraNe paMcanamaskArane kAnathI sAMbhaLIne bhaNI lIdho hoya to zuM teNe paNa tapa-upadhAna karavAM joIe ? 1. mA godeg P / 2. paNayalAe A / 3. porisIhiM / / 4. roddajjhANadeg P / 5. degkhavaNaM hai / 6. degNaga vIdeg P / 7. tto paDhejA P / 8. kahAi P / 9. tamahIya suttobhayaM / / 10. dege geNhe P / 11. tahA geNhe P / 12. jeNa UNa / 13. degseNaM kadeg P / 14. se'viu kiM / / Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| goyamA ! krejaa| se bhayavaM ! keNa aTeNa ? goyamA ! sulabhabohilAbhanimitteNaM, evaM ceyAiM akubvaimANe NANakusIle Nee / tahA goyamA ! NaM pavajjAdivasabpabhiIe jahuttaviNaovahANaM je kei sAhU vA sAhuNI vA apuvvanANagahaNaM na kujjA, tassAsayiM virAhi suttatthobhayaM, saramANe egaggacitte paDhamacaramaporisIsu diyA rAo / ya NANuguNejjA, se NaM goyamA ! NANakusIle Nee / ___ se bhayavaM ! jassa aigaruyanANAvaraNodaeNaM ahaMnisaM pahosemANassa Na saMvacchareNAvi siMlogaddhamavi thirapariciyaM bhavejjA, teNAvi jAvajjIvAbhiggaheNaM sajjhAyasIlANaM veyAvaccaM tahA aNudiNaM aDDAijje sahasse paMcamaMgalANaM suttatthobhae saramANegagargamANase pahosijjA, se bhayavaM ! keNaM aTeNaM ? ___goyamA ! je bhikkhU jAvajjIvAbhiggaheNaM cAukAliyaM vAyaNAi jahAsattIe sajjhAyaM na 10 karejA, se NaM NANakusIle jee| __annaM ca je keI jAvajjIvAbhiggaheNa apuvvaM nANAhigamaM karejjA tassAsattIe puvvAhiyaM guNejjA tassAvi yAsattIe paMcamaMgalANaM aDDAijje sahasse parAvatte, "sevi ArAhage, taM ca nANAvaraNaM khavettANaM titthayarei vA gaNaharei vA bhavettANaM sijjhejjA / uttara-he gautama ! teNe paNa (tapa-upadhAna ) karavAM joIe / ___15 prazna-he bhagavan ! zA mATe (teNe tapa-upadhAna ) karavAM joIe ? uttara-he gautama ! bodhilAbha sulabha thAya e mATe karavAM joIe / A pramANe na kare to tene jJAnakuzIla jaannvo| ____vaLI, he gautama ! je koIpaNa sAdhu athavA sAdhvI pravrajyA-dIkSAnA divasathI laIne yathokta prakAre vinaya-upadhAna pUrvaka apUrva ebuM jJAna grahaNa na kare to tene sUtra, artha-e banenI 20 vAraMvAra virAdhanA lAge / pahelI ane chellI porasImAM divasa ane rAte ekAgracitte smaraNa karato gaNe nahIM (punarAvartana kare nahIM ) to, he gautama ! tene jJAnakuzIla jaannvo| prazna-he bhagavan ! atyaMta bhAre evA jJAnAvaraNakarmanA udayathI niraMtara gokhavA chatAMye varSa sudhIye aDadho zloka paNa jene sthiraparicita na thAya (na samajAya ) teNe paNa yAvajjIvano abhigraha karIne svAdhyAyazIla ( sAdhuo )nI veyAvacca-sevA karavI joIe, temaja pratidina aDhI 25 hajAra vAra paMcamaMgalasUtra, artha ane te bannenuM ekAgra manathI smaraNa karatAM raTaNa ka joIe / he bhagavan ema zA mATe ? uttara-he gautama ! je bhikSu yAvajjIva abhigrahapUrvaka cAre kAlamAM zakti mujaba vAcanA Adi svAdhyAya na kare tene jJAnakuzIla jANavo / ____vaLI, je yAvajjIva abhigraha karavApUrvaka apUrva evA jJAnanI prApti kare, tenI zakti na 30 hoya to te pahelAM je bhaNelaM hoya tenuM punarAvartana kare, te mATe paNa azakta hoya to paMcamaMgalano aDhI hajAra vAra jApa-punarAvartana kare to te paNa ArAdhaka che / te jJAnAvaraNakarma khapAvIne tIrthaMkarapaNAne athavA gaNadharapaNAne pAmIne siddha thAya che / 1. ceiyAI P / 2.0Ne nANaM ku. P3. vihINova / / 4. degsaI viraahiiaNsh| 5.anisaMA | 6.ssa saMvatsare B / 7. silogaddamapi No thira' P / 8. sse 2500 ya paMdeg P / 9. deggase mAdeg P | 10.Na kusIle / / 11. apuvvanANA P / 12. tassAmatIe P / 13. degvi ya se tIe / 14. se bhikkhU Adeg P / 15. khavetuNaM P / Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirimhaanisiihsuttsNdmbho| [prAkRta zrImahAnizIthasUtramA namaskArasUtranA tapomaya anuSThAna ane adhyayana-adhyApana mATe sUcita vigato, koSTaka *tapa (upapravaradevatA adhiSThita AlA tapanA adhyayana pada padaccheda akSara svara vyaJjana mAtrA biMdu dhAnavidhi, namaskArasUtra paka divaso mujb)| 1 Namo arihaMtANaM | pahelu || 3 | 1 pAMca 2 Namo siddhANaM bIjuM 1 upavAsa pramANa 3 Namo AyariyANaM trIjeM tapathI 4 Namo uvajjhAyANaM 2 pAMca padanI 10 5 Namo loe savvasAhUNaM / pAMca, + 999 16 - 6 1 vAcanA m m cothu 14 sADA sAta . -cUlikA - (11) 6 eso paMcaNamukkAro 7 savvapAvappaNAsaNo 13 1 8 810 13 - upavAsapra mANa tapathI 8 maMgalANaM ca savvesi 14 3 cAra padanI 9 paDhama havai maMgalaM 12 | 3 | vAcanA | 68 / 68 / 69 112 13 sADA bAra| 1. upavAsa uparanA koSTakamAM AvatA keTalAka pAribhASika zabdonI DhUMkI samajaHadhyayanaH-cittane je sArI rIte adhyAtmavALu banAve te 'adhyayana' kahevAya / cittane je sArI rIte adhyAtma tarapha kheMcI jAya te 'adhyayana' kahevAya / bodha, saMyama athavA mokSano adhika lAbha karAve tene paNa 'adhyayana' kahe cha / 20 jeNa suhajjhappajaNaM ajjhappANayaNamayimayaNaM vaa| bohassa saMjamassa va mokkhassa va jaM tamajjhayaNaM // (vi. bhA. 960) * upadhAna tapanI vizeSa hakIkata prastuta graMthamA have pachI zIrSaka 6 heThaLa chapAyela 'uvahANavihithutta' nAmanA stotramA jaNAvI ch| x Namo uvajjhAyANaM' nI saMpadAmA 'uvajjhAyANa padamA u+ jhA ane prathamarnu Namo' pada umeratAM traNa pado thAya; te mATe 'AvazyakasUtra-niyuktimAM kA che ke-- "u tti uvayogakaraNe jhatti ya jjhAssa hoi niddeso / - eeNa uvajjhAo eso aNNo vi pajjAo // 3198 // " ( 334) athavA, upAdhi + AyaH, ane 'Namo' pada gaNatAM paNa traNa pada thAya / juoH-bhagavatIsUtra vyAkhyA, prastuta graMtha pR. 6; paM. 3. _ + Namo loe savvasAhUNaM' e padamA 'zrImahAnizIthasUtra'mAM padaccheda ane AlApaka jaNAvyAM nathI te ahIM bIjAM padonI mAphaka gaNIne mUkyAM ch| saMbhava cha ke 'zrImahAnizIthasUtra' mAM A pATha paDI gayo hoya / juo 'padaccheda' zabda paranI noMdha / Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| vibhAga] zAstranuM prakaraNa te 'adhyayana' (ardha0 ko0) padA-aMtamA vibhaktivALA zabdane 'pada' kahevAya / "tadantaM padam" (siddhahema vyA0 1.1.20) arthanuM je vAcaka hoya athavA dyotaka hoya tene 'pada' kahe ch| "payamatthavAyagaM joyagaM ca taM nAmiyAiM paMcaviha" (vi0 bhA0 1003) zabdono samUha, vAkya tene 'pada' kahe che|| padyanA cothA bhAga ( pAda ) ne 'pada' kahe che| (pA0 ma0) arthanI parisamAptivADaM vAkya te 'pada' kahevAya / 'atthuvaladdhI jattha tu taM hoti padaM ti' (paMcakalpabhASya, 1) padacchedaH-arthanA niyamana mATe (prAyaH) sAmAsika padonu ja vizleSaNa (vigraha) tene 10 padaviccheda agara 'padaccheda' kahe che pAyaM payaviccheo samAsavisao tayatthaniyamatthaM // ' (vi0 bhA0 gA0 1006) jema 'namaskArasUtra' mAM "ari, haMtANaM," vagere; e ja prakAre 'AyariyANaM, uvajjhAyANaM' vagereno paNa padaccheda smjvo| 'paMcaNamukkAro'-e akhaMDita vizeSanAma hovAne kAraNe teno padaccheda gaNatarImA lIdho nathI / 15 AlApaka:-eka saMbaMdhavALA vAkyono samUha / (ardha0 ko0); paro, paregrApha (pA0 ma0) akSaraH-je (AtmAthI ) pracyave nahIM te 'akSara' (varNa ) kahevAya; te jJAna, cetananA arthamAM paNa vaparAya che| ___na kSaratItyakSaram , tacca jJAnaM, cetanetyarthaH // " (AvazyakasUtra, gA0 19,-vyAkhyA) mAtrA:-hasva varNano uccAraNakALa (zabdacintAmaNikoza ) ahIM 'chandaHzAstra' anusAra hrakhanI 20 eka mAtrA ane dIrghanI be mAtrA gaNIne jaNAvI cha / biMduH-sAnunAsika uccAraNa darzAvato anusvAra (pA0 ma0) cUlA-cUlikAH-cUlA eTale alaMkAra athavA zikhara / "cUlA vibhUsaNaM ti ya siharaM ti ya hoMti egddhe|" (nizIthacUrNi-1) zrutarUpI parvata upara cUlA-zikharanI mAphaka zobhe te 'cUlA' kahevAya / 25 "zrutaparvate cUlA iva rAjante iti cuulaaH|" (-naMdIsUtra-57, vyAkhyA-pRSTha 246 a) mUlasUtramA na batAvela hakIkata batAvavI tene 'cUlikA' kahe che / (ardha0 ko0); athavA grantha- pariziSTa / (pA0 ma0) Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAyA chete| sirimhaanisiihsuttsNdbbho| [prAkRta paricaya zrImahAnizIthasUtranA trIjA adhyayanano A saMdarbha zrI vardhamAna jaina AgamamaMdira, pAlItANAthI prakAzita "AgamaratnamaJjUSA" aMtargata mahAnizIthasUtranA pR. 282-1 thI 283-3 mAMthI levAmAM Avyo che / tenA pAThabhedo pU0 munirAja zrIpuNyavijayajInI presakaoNpImAMthI lIdhA cha / temaNe 5je prationo upayoga ko che tenI je saMjJA temAM ApelI che te saMjJAono ahIM A rIte paricaya Apyo che:P saMjJA e pU. mu. zrIpuNyavijayajI mahArAje ha. li. tADapatrIya prati uparathI mULa AdarzarUpe presa kaoNpI karAvI te| B pU. mahArAjazrInI presakaoNpImAM B saMjJAthI pATho levAyA che te / 10 T pU. mahArAjazrInI presakaoNpImA 2 saMjJAthI pATho levAyA che te| S pU. mahArAjazrInI presakaoNpImAM 'su' nI saMjJAthI pATho lIdhA che te| A saMjJA AgamaratnamaMjUSA-pU. A. zrIsAgarAnaMdasUrijIe je prati uparathI pATha taiyAra karela che te / pU. puNyavijayajIe je pAThAMtaro noMdhyAM che temAMthI keTalAMka pAThAMtaro mULapAThanA 15 vyavasthita anuvAda mATe khUba ja jarUrI ane upayogI hovAthI te pU. munizrI jaMbUvijayajInI sUcanAnusAra mULapAThamAM upara laI lIdhAM che ane tenI jagAno pATha nIce M saMjJAthI nirdezyo che| A pAThabhedomAM Na, na ane azuddha pAThone ahIM lIdhA nthii| .. samagra rIte namaskAramaMtranI cUlikA sAthenI saMkalanA ane te padonuM mahattva A sUtramA jovA maLe cha / upadhAnatapa vinA namaskAra vagere sUtronI vAcanA laI na zakAya e vize A sUtra bhAra20 pUrvaka nirdeza kare che / vaLI, A namaskAramaMtranI saMhitA (uccAraNa paddhati ) vize jeTalI mAhitI ahIM maLe che teTalI bIje maLatI nathI / maMtranA uccAra vize svara, varNa, pada, padAkSara, mAtrA, biMdu ane ghoSa ( udAtta, anudAtta, svarita bhedapUrvaka) uccAra karavAnuM vidhAna kare che / eTalaM ja nahIM, paraMtu tenI bahumAnapUrvaka karAtI tapomaya ArAdhanA prasaMge vighno AvI na paDe te mATe tenA AraMbhayogya zubha kALanuM nirIkSaNa karI te karavAnuM vidhAna che ane te mATe enI pavitratA batAvavA ane 25 jALavavA vAcanA letAM zubha tithi, karaNa, muhUrta, nakSatra, yoga, lagna ane caMdrabaLa jovAno Adeza kare che / A sUtrane mahAmaMtra ane pravara vidyAonA bIjabhUta jaNAve cha / ___zrIharibhadrasUri A mahAnizIthasUtranA Adarza mATe aitihAsika vigata rajU kare che ke-A sUtramA jyAM sUtranA AlApakono saMbaMdha na maLe tyAM zrutadharonI khAmI na kADhavI / teo tenuM kAraNa ApatA kahe che ke-A mahAnizIthasUtrano prAcIna Adarza khaMDita-truTita hato, UgheIthI 30 keTalAMye pAnAM saDIne jIrNazIrNa thaI gayAM hatAM, chatAM atyaMta mahArthavALo 'mahAnizIthazrutaskaMdha' e samagra pravacananA sArabhUta che ema samajIne pravacanavAtsalyathI AcArya zrIharibhadrasUrie Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| aneka bhavya jIvonA upakAra mATe ane potAnA AtmahitArthe te AdarzamAM je lakhyuM hatuM tene buddhipUrvaka saMzodhIne lakhyuM che, ane bIjA AcAryo paikI siddhasena divAkara, vRddhavAdI, yakSasena, devagupta, yazovardhana kSamAzramaNanA ziSya ravigupta, nemicaMdra, jinadAsagaNi, kSamaka, satyazrI vagere yugapradhAna zrutadharoe te sUtrane bahumAnya kayu hatuM / have pachI turata ja zIrSaka 5 heThaLa chapAyela zrIdevendrasUrikRta 'caityavaMdana mahAbhASya' upara zrIdharma-5 kIrtinI je TIkA che temAM paNa A mahAnizIthasUtranA saMkalayitA AcArya zrIharibhadrasUri vize khAsa noMdha lIdhI che ke-AcArya zrIharibhadrasUrie mathurAnA zrIsupArzvanAthanA stUpamA rahIne paMdara divasanA upavAsa karyA tethI prasanna thayelI zAsanadevIe A mahAnizIthasUtrano prAcIna Adarza temane Apyo / [A hakIkatano nirdeza karatI paMkti ( "mahurAe...appiu tti" juo- caityavaMdana mahAbhASya' pR. 68, paM. 8-9) zrImahAnizIthasUtra'mAM maLatI nathI; jo ke teno anuvAda nIce Apyo che / 10 juo pR. 53, paM. 16-17] ____ A hakIkata uparathI e jaNAya che ke zrIharibhadrasUrie mahAnizIthasUtranuM saMkalana karyu eTalaM ja nahIM, e sUtrano mULa Adarza meLavavA mATe temane khAsa ArAdhanA karavI pddii| namaskArasUtrano itihAsa ApatAM AcArya zrIharibhadrasUri kahe che ke-pUrva paMcamaMgalazrutaskaMdha (paMcanamaskAra ) pRthak sUtra hatuM, tenI upara ghaNI niyuktio, ghaNAM bhASyo ane ghaNI cUrNIo 15 hatI, paNa kALadoSathI te badhAno nAza thaI gayo / e pachI maharddhiprApta padAnusArI zaktivALA dvAdazAMgadhArI vanasvAmI thayA, jemaNe paMcamaMgalazrutaskaMdhane mULasUtromA lakhyo / A uparathI ema samajAya che ke, pUrve namaskArasUtra khataMtra sUtra hatuM paNa zrIvajrasvAmIe sUtragraMthonA AraMbhamAM goThavyA pachI Aja sudhI te sUtronA AraMbha-maMgaLa tarIke sUtronI sAthe ja joDAyelaM maLe cha / ___anuvAda mULapAThanI nIce ApavAmAM Avyo che / mahAnizIthamAM aneka sthaLe sUtrapATha 20 khaMDita hovAne lIdhe artha saMtoSakAraka samajAto nathI, chatAM anuvAdanI saLaMgasUtratA jALavavAnA hetuthI ja pUrvApara bhAgone khyAlamAM rAkhIne artha joDavAno te te sthaLe prayAsa karyo che e bAbata lakSyamAM rAkhavA vAcakone khAsa vinaMtI che / tenuM eka koSTaka ane keTalIka vigato paNa sAthe ja mUkelI che / Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 [.5] caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH vanasahi nava paya navakAre aTTha saMpayA tattha / saga saMpaya payatullA satarakkhara aTThamI dupayA // 30 // dharmakIrtimariracitA TIkA varNA-akSarANi aSTaSaSTiH namaskAre-paMcaparameSThimahAmaMtrarUpe bhavantIti zeSaH, uktaM ca namaskArapaJjikA-siddhacakrAdau "paMcapayANaM paNatIsa vaNNa cUlAi vaNNa tittIsaM / ___evaM imo samappai phuDamakkharaaTThasaThThIe // " 10 tathA aSTaprakAzyAM "AgneyyAdividigvyavasthiteSu daleSu cUlA pAdacatuSkam / " 'eso paMcanamukkAro, savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalaM // 1 // ' iti dhyAyet , tathA nava padAni vivakSitAvadhiyuktAni namo'rihaMtANamityAdIni, na tu styAdyatAni, bhaNitaM ca ___ "satta paNe satta satta ya nave ahU~ ya ahU~ ahU~ naveM huMti / iya paya akkharasaMkhA asahU pUrei aDasaTThI // " anuvAda gAthArtha-namaskAra mahAmaMtramA varNa eTale akSaro aDasaTha che, pado nava che ane saMpAdAo ATha che / temAM sAta saMpadAo eka eka padanI banelI che ane AThamI saMpadA sattara akSaronI tathA be padanI banelI che| 20 TIkArtha-paMcaparameSTimahAmaMtrarUpa namaskArasUtramA varNa eTale akSaro aDasaTha che / namaskArapaJjikA tathA siddhacakra vageremAM kahyu cha ke-"pAMca padanA pAMtrIza akSaro tathA cUlikAnA tetrIza akSaro-e pramANe maLIne A namaskAramaMtra aDasaTha akSaromAM sphuTa rIte samAI jAya che|" ___tathA aSTaprakAzImAM (zrImad hemacaMdrasUrimahArAjapraNIta yogazAstranA AThamA prakAzanA 25 34 mA zlokanI svopajJavRttimAM) kayuM che ke-"Agneya Adi vidizAomAM rahelI cAra pAMkhaDI omAM-1 eso paMcanamukkAro 2 savvapAvappaNAsaNo 3 maMgalANaM ca savvesiM 4 paDhamaM havai maMgalaM-(navakAranI) A cAra cUlikAnA padonuM dhyAna karavU / ahIM 'pada' zabdathI vivakSita avadhivALA 'namo arihaMtANaM' vagere nava pado abhipreta che, paraMtu 'si' ane 'ti' vagere jenA aMtamAM hoya evAM (vyAkaraNanI paribhASAvALAM) pado abhipreta nathI / kayuM che ke-"sAta, pAMca, 30 sAta, sAta, nava, ATha, ATha, ATha, ane nava-A pramANe padanA akSaronI saMkhyA aDasaTha che / " 1. A pahelA 'yogazAstra' mAM nIce mujaba ullekha che: "hRdayakamaLamAM madhyanI karNikAmAM 'namo arihaMtANaM' padanu, tathA pUrva Adi cAra dizAmA rahelI cAra pAkhaDIomA anukrame 'namo siddhANa 'namo AyariyANaM' 'namo uvajjhAyANa' tathA 'namo loe savvasAhaNaM' nuM dhyAna karavaM" - yogazAstra' AThamo prakAza zlo. 33-34 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| na caivaM eso paMcetyatra zlokacchaMdobhaMga iti vAcyaM, gAthAnAma chaMdo'ntararUpatvAdasya, uktaM ca chaMdaHzAstre "viSamAkSarapAdaM vA pAdairasamaM dazadharmavat yacchando noktamatra gAtheti tatsUribhiH proktA / " evaMvidhAzca trayastriMzadakSarapramANA anekaza Agame dRzyante tathAhi 'jahA dumassa pupphesu, bhamaro Aviyai rasaM' tathA 'ahaM ca bhogarAyassa, taM ca si aMdhagavaNhiNo' ityAdi / zaMkA--A pramANe akSaronI saMkhyA svIkAravAthI 'eso paMcanamukkAro savvapAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvesi paDhamaM havai maMgalaM' mAM zloka ( anuSTupa ) nAmanA chaMdano bhaMga thaze / ' samAdhAna-ahIM zloka ( anuSTupa ) nAmano chaMda nathI, paNa 'gAthA' nAmano judA 10 prakArano chaMda che / (tethI chaMdobhaMgano doSa ahIM lAgato nathI ) chaMdaHzAstramA kayuM che ke-"viSama akSaravALA jemAM pAdo hoya athavA 'dazadharma'vALA' zlokanI jema jemAM pAdo viSama hoya tevA je chaMda- ahIM (chaMdaHzAstramA ) varNana jovAmAM na Ave tene AcAryo 'gAthA' kahe cha / " ___ AvI tetrIza akSaranI gAthAo AgamomAM anekavAra jovAmAM Ave che, jemake..'jahA~ dumassa pupphesu, bhamaro Aviyai rasaM / ......' temaja 15 .. 'ahaM ca bhogarAyassa, taM ca si aMdhagavaNhiNo / .........' vagere 1 zloka ( anuSTupa ) nAmanA chaMdamAM cAra pAda hoya che ane dareka pAdamA ATha ATha akSara hoya che / ahIM 'paDhamaM havai maMgalaM'-e pAdamAnava akSara hovAthI chedano niyama jaLavAto nathI, tethI chaMdobhaMga thaze evo zaMkAkArano Azaya cha / 2 mahAbhAratanA pAMcamA parvanA tetrIzamA adhyAyamA 'daza dharma' thI zarU thato nIce mujabano 82 mo zloka che: daza dharma na jAnanti dhRtarASTra nibodhanAt / ___ mattaH pramatta unmattaH kruddhaH zrAnto bubhukSitaH / tvaramANazca bhIruzca lubdhaH kAmIti te daza // - [arthaH-he dhRtarASTra ! 1 garviSTha 2 pramAdI 3 unmatta 4 krodhI 5 thAkelo 6 bhUkhyo 7 utAvaLa karI rahelo 8 bhIru 9 lobhI ane 10 kAmI-A daza mANaso samajAvavA chatAM paNa dharmane samajI zakatA nthii|] - AmA cha pAda ch| eTale vraNa traNa pAdanI be gAthAo athavA cha pAdanI eka gAthA samajavI, ema AcArya zrIhemacaMdrasUrimahArAje khopajJavRttisahita 'chaMdonuzAsana' mAM nIce pramANe jaNAvyuM che:-- .. __ "gAthAtrAnuktam / atra zAstre yannoktaM chandastad gAthAsaMjJam , yathA-'daza dharma na jAnanti dhRtarASTra nibodhanAt / mattaH pramatta unmattaH kruddhaH zrAnto bubhukssitH| tvaramANazca bhIruzca lubdhaH kAmIti te dsh||' atra tribhiH SaDmiA pAdaiH zlokaH ||"-pR. 46 3 'zrIdazavaikAlikasUtra' nA prathama adhyAyanI A bIjI gAthA che ane AkhI gAthA nIce pramANe che: "jahA dumassa pupphesu, bhamaro Aviyai rsN| ___Na ya puppha kilAmei, so a pINei appayaM // 2 // " 4 'zrIdazavaikAlikasUtra' nA dvitIya adhyAyanI A AThamI gAthA che ane AkhI gAthA nIce pramANe che: "ahaM ca bhogarAyassa, taM ca si aNdhgv(vi)nnhinno|' mA kule gaMdhaNA homo, saMjamaM nihuo cara // 8 // ". 5 A banne chaMdomAM bIjA pAdamAM nava akSaro che tethI tetrIza akSaranI gAthA ahIM samajavAnI ch| Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullkhH| [prAkRta tathA aSTau saMpado- mahApadAparanAmAni vizrAmasthAnAni, upadhAnavidhyAdAvaSTAdhyayanAdyAtmakatayA pratyadhyayanAcekaikAcAmAmlakaraNenASTAnAmevAcAmAmlAnAM bhaNanAt , zeSavizeSastu prAguktasaMpavArakhyAkhyAnusArato bodhyaH / atha kathaM navasu padeSu aSTasaMpada ityAha- 'tattha' tti tAsu aSTAsu saMpatsu madhye krameNa sapta saMpadaH 5 padaiH pUrvoktasvarUpaistulyAH- samAnAH, aSTamI punaH saMpat saptadazAkSarapramANA paryaMtavartipadadvayAtmikA ca yathA-'maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalaM,' yaduktaM caityabaMdanAbhASyapravacanasAroddhArAdiSu "paMcaparamiTThimaMte pae pae satta saMpayA kamaso / pajaMta sattarakkharaparimANA aTThamI bhaNiyA // " evaM vA caturthapadasya pAThaH- 'navakkhara'TThami dupaya chaTThI' aSTamI saMpat 'paDhamaM havai maMgalaM' 10iti navAkSarapramANA jJeyA, SaSThI punaH 'eso paMcanamukkAro, savvapAvappaNAsaNo' ti dvipadamAnA, abhyadhAyi tathA navakAramA ATha saMpadAo che arthAt vizrAMtinAM ATha sthAno che, jene mahApada paNa kahevAmAM Ave che; kAraNake upadhAnavidhi' vageremA (navakAra ) ATha adhyayanAdirUpa hovAthI ane dareka adhyayanAdi dITha eka eka AyaMbila karavAnI vidhi mujaba ATha ja AyaMbila karavAnuM kahyu hovAthI navakAramA ATha saMpadAo ch| bAkI je vizeSatA che te pahelAM jaNAvelA saMpavAranI 15 vyAkhyAne anusAre samajI levI / navapadamA ATha saMpadAo zI rIte samajavI ? teno uttara ApatAM jaNAve che ke te ATha saMpadAomAM pahelI sAta saMpadAo eka eka pada jeTalI che, jyAre AThamI saMpadA 'maMgalANaM ca savvesiM paDhamaM havai maMgalaM'-e pramANe sattara akSaranI ane be padanI banelI che / caityavaMdanAbhASya tathA pravacanasAroddhAramA kayuM che ke "-paMcaparameSThimaMtramA eka eka padamAM anukrame sAta 20 saMpadAo che ane chellI AThamI saMpadA sattara akSara pramANanI cha / " athavA ahIM gAthAnA cothA pAdamA 'navakkhara'hamI dupaya chaTThI' evo pATha samajavo / tethI AThamI saMpadA 'paDhamaM havai maMgalaM ' e pramANe nava akSara pramANanI smjvii| chaTThI saMpadA 'eso paMcanamukkAro savvapAvappaNAsaNo' ema be padanI samajavI / 1 saLaMga bolatA bolatAM thAkI na javAya tathA arthanI saMgati sacavAya e mATe vacamAM te te pado AgaLa thoDI vizrAMti levAnI hoya che| AvAM vizrAMtinAM sthAnone saMpadA kahevAmA Ave che / A saMpadAomAM keTalIkavAra aneka padono samAveza hoya che tethI ene 'mahApada' paNa kahevAmAM Ave che| 2 prastuta graMthAM A pachI turata ja 'upadhAnavidhi chapAyela che| 3 prastuta graMthamA pR0 450 para 'pravacanasAroddhAra'nI A gAthA chapAyela che| 4 ahIM bhASyanI je gAthArnu vivecana cAle che te prastuta saMdarbhanI zaruAtamA je gAthA ApelI che te abhipreta jaNAya ch| Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 vimAga] namaskAra svaadhyaay| ca navakArapaJjikA-siddhacakrAdau 'aMtimacUlAi tiyaM sola'ThunavakkharAjuyaM ceva / jo paDhai bhattijutto, so pAvai sAsayaM ThANaM // ' evaM ca vAcanAdvaye'pi trayastriMzadakSarapramANacUlikAsahito namaskAro bhaNanIya ityuktaM bhavati, tathA coktaM bRhannamaskAraphale 'satta paNa satta satta ya, navakkhara pamANa payaDapaMcapayaM / tittIsakkharacUlaM, sumaraha navakAravaramaMtaM // ' siddhAnte'pi sphuTAkSaraiH 'havai maMgalaM' iti bhaNitam , tathAhi mahAnizIthacaturthAdhyayanasUtraM"taheva ya tadatthANugamiyaM ikkArasapayaparicchinnaM tiAlAvagatittIsakkharaparimANaM 'eso paMcanamukkAro, savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalaM' iya cUlaM" ti 'ahijjaMti' iti 10 tatra prakRtaM, tadevaM 'havai maMgalaM' iti asya sAkSAdAgame bhaNitatvAt prabhuzrIvajrasvAmiprabhRtisubahubahuzrutasuvihitasaMvimapUrvAcAryasaMmatatvAcca paDhamaM havai maMgalamiti pAThena aSTaSaSTiakSarapramANa eva namaskAraH paThanIyaH / tathA ca mahAnizIthenamaskArapaMjikA tathA siddhacakra vageremAM kayuM che ke "chevaTanI soLa, ATha ane nava akSaranI traNa cUlikAo sahita navakArane bhaktipUrvaka je manuSya gaNe che te zAzvata sthAna-15 (mokSa)ne prApta kare che|" ___ A pramANe banne vAcanA mujaba tetrIza akSaranI cUlikAsahita navakAra gaNavo joIe ema phalita thAya che / bRhannamaskAraphalamAM kayuM che ke-"sAta, pAMca, sAta, sAta ane nava akSaranA pramANavALA pAMca pado jemAM pragaTa che tathA tetrIza akSaranI jemAM cUlikA che tevA namaskAra mahAmaMtra- smaraNa kro|" siddhAMtamAM paNa spaSTa akSaromAM 'havai maMgalaM' evo pATha jaNAvelo cha / mahAnizIthasUtranA' cothA adhyayanamAM nIce mujaba ullekha che-"te ja pramANe tenA arthane anusaratI agiyAra padanI traNa AlAvAnI ane tetrIza akSaranA parimANavALI 'eso paMcanamukkAro, svvpaavppnnaasnno| maMgalANaM ca savvesiM paDhamaM havai maMgalaM' e cUlikAno pATha gaNavo / " A rIte 'havai maMgalaM' evo pATha sAkSAt AgamamA jaNAvelo che temaja prabhuzrI vajrasvAmI vagere aneka bahuzruta suvihita saMvina 25 pUrSAcAryoe e pAThane mAnya karelo che tethI 'paDhama havai maMgalaM' evo pATha aDasaTha akSaro pramANamAM ja navakAramaMtra gaNavo joIe / mahAnizIthasUtramA kayuM che ke 20 1'bRhannamaskAraphalastotra' prastuta graMthamAM 'paMcanamukkAraphalathuttaM' nAme pR0 363 thI 378 sudhImAM chapAyela cha / temAM A 117 mI gAthA ch| - 2 juo prastuta graMtha pR0 40 paM0 18 3 juo prastuta graMtha pR. 52, paM. 5 thI pR. 53, paM. 24, Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH / [prAkRta " eyaM tu jaM paMcamaMgalamahAsuakkhaMdhassa vakkhANaM taM mahayA pabaMdheNaM aNaMtagamapajjavehiM suttassa pihabbhUyAhiM nijutti-bhAsa-cuNNIhiM jaheva azaMtanANa-dasaNadharehiM titthayarehiM vakkhANisaM, taheva samAsao vakkhANijaMtaM Asi, aha'nnayA kAlaparihANidoseNaM tAo nijjutti-bhAsa-cunnIo vucchinnAo, io ya vaccaMteNaM kAlasamaeNaM mahiDDIpatte payANusArI vairasAmI nAma duvAlasaMgasuahare samuppanne, teNeso 5 paMcamaMgalamahAsuakkhaMdhassa uddhAro mUlasuttassa majjhe lihio, mUlasuttaM puNa suttattAe gaNaharehiM, atthattAe arihaMtehiM bhagavaMtehiM dhammatitthagarehiM tiloyamahiehiM vIrajiNiMdehiM pannaviaMti, esa vuddddsNpyaao| ittha ya jattha jattha payaM paeNANulAgaM suttAlAvagaM na saMbajjhai tattha tattha suyaharehiM kulihiyadoso na dAyavvu tti, kiMtu jo so eyassa aciMtaciMtAmaNikappabhUyassa mahAnisIhasuyakkhaMdhassa puvAyariso AsI mahurAe supAsanAhathUhe, panarasahiM uvavAsehiM vihiehiM sAsaNadevIe mama appiu ti, tahiM ceva khaMDAkhaMDIe 10 uddehiyAiehiM heUhiM bahave pattagA parisaDiyA, tahAvi accaMtasumahatthAisayaM imaM mahAnisIhasuakkhaMdha kasiNapavayaNassa paramasArabhUyaM paraM tattaM mahatthaM ti kaliUNa pavayaNavacchallattaNeNaM bahu bhavvasattovayArayaM ca kAuM tahA ya AyahiyaTThayAe AyariyaharibhaddeNaM jaM tatthAyarise diLaM taM savvaM samaIe sohiUNa lihiaMti, "paMcamaMgalamahAzrutaskaMdha( navakAra )nI je A vyAkhyA che te khUba vistArathI anaMtagama ane anaMta paryAyothI sUtrathI pRthakbhUta niyukti, bhASya tathA cUrNi dvArA-jevI rIte anaMta 15 jJAnadarzanadhAraka tIrthaMkaroe vyAkhyA karelI hatI tevI ja rIte saMkSepathI-cAlI AvatI hatI; paraMtu paDatA kALane lIdhe koika samaye A niyukti, bhASya tathA cUrNino viccheda thaI gayo / tyArapachI keTalAka samaye mahARddhimA padAnusArI labdhivALA vajrasvAmI nAmanA dvAdazAnta zrutajJAnanA dhAraka AcArya utpanna thyaa| temaNe A paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhano uddhAra karIne mULasUtranI aMdara lakhyo / mULasUtra e sUtrathI gaNadharoe racelaM che ane arthathI arihaMta 20 bhagavaMta, dharmatIrthaMkara, trailokyapUjita zrIvIrajinezvare prarUpelaM che| A pramANe vRddha saMpradAya che ( arthAt pUrvAcAryothI cAlI AvatI mAnyatA cha / ) __AmAM paraspara eka padano bIjA pada sAthe saMbaMdha hoya evI rIte saLaMga sUtranA AlAvA jyAM jyAM jovAmAM na Ave tyAM tyAM barAbara lakhyuM nathI evo doSa zrutadharoe kADhavo nahi; kAraNake aciMtyaciMtAmaNi tulya A mahAnizIthazrutaskaMdhano je prAcIna Adarza (prati ) mathurAnA 25 supArzvanAtha bhagavAnanA stUpamA hato te paMdara divasanA upavAsa karavAthI zAsanadevIe mane Apyo, paNa temAM khaMDita thaI javAthI temaja udheI vagere kAraNothI ghaNAM pAnAM saDI gayAM che ( khaMDita thaI gayAM che ) to paNa atyaMta mahAna atizayavALA A mahAnizIthazrutaskaMdhane samagra pravacananA parama sArabhUta parama tattva tathA mahA arthayukta samajIne pravacana uparanA vAtsalyathI, vaLI, ghaNA bhavya jIvone upakAraka che ema samajIne temaja potAnA AtmAnA kalyANa mATe AcArya haribhadre 30 te AdarzamA je joyuM te badhuM potAnI mati pramANe zuddha karIne lakhyuM che| Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / annehipi siddhaseNadivAyara-vuDDavAI-jakkhaseNa-devagutta-jasavaNa-khamAsamaNasIsaravigutta-nemicaMda-jinadAsagaNikhamaga- saccasiripamuhehiM jugappahANasuaharehiM bahu manniyamiNaM " ti / ___ anyatra tu saMprati vartamAnAgamasUtramadhye na kutrApyevaM navapadASTasaMpadAdipramANo namaskAra ukto dRzyate, yato bhagavatyAdau caivaM paJcapadAnyuktAni___namo arahaMtANaM, namo siddhANaM, namo AyariyANaM, namo uvajjhAyANaM, namo savvasAhUNaM nmo| baMbhIe livIe' ityaadi| __kvacit 'namo loe savvasAhUNaM' ti pATha iti tavRttiH / pratyAkhyAnaniryuktau tu-namaskArasahitapratyAkhyAnapAraNaprastAve cUrNAvidamuktam- namo arihaMtANaM 5 bhaNitvA pArayati, navakAraniyukticUrNau tvevamuktaM, tathAhiane bIjA paNa siddhasena divAkara, vRddhavAdI, yakSasena, devagupta, yazovardhana kSamAzramaNanA ziSya 10 ravigupta, nemicaMdra, jinadAsagaNi, kSamaka, satyazrI vagere yugapradhAna zrutadharoe ene bahumAnya raakhelche|" - mahAnizItha sivAya atyAre je AgamasUtro vartamAna cha emAM to koIpaNa sthaLe A rIte nava pada ane ATha saMpadA vagere pramANavALo namaskAramaMtra jovAmAM Avato nathI; kAraNake bhagavatIsUtra vageremAM to pAMca ja pada kahelAM che, jemake- 'namo arahaMtANa, namo siddhANaM, namo AyariyANaM, namo uvajjhAyANaM, namo savvasAhUNaM, 15 namo baMbhIe livIe' vgere| '. tenI ( abhayadevamUrie) racelI vRttimAM' kahelaM che ke "koIka pratimA 'namo loe savvasAhUgaM' pATha paNa maLe che" pratyAkhyAnaniyuktimA namaskArasahita( nokArazI )nu paJcakkhANa pAravAnA prasaMgamAM cUrNimI A pramANe kartuM che ke "namo arihaMtANaM 5 bolIne paJcakkhANa pAre / namaskAraniyuktinI carNimAM to A pramANe kayuM che 20 1 juo prastuta graMtha pR0 1 . 2 juo prastuta graMtha pR. 8, paM. 12 3 bhadrabAhukhAmipraNIta AvazyakaniyuktimA 'pratyAkhyAna' upara je niyukti che teTalo bhAga 'pratyAkhyAnaniyukti'nA nAmathI oLakhAya ch| - 4 NamokAraM akAUNaM jemeuM Na vadRti tamhA jemaNavelAe bhANiyavvaM-namo arahatANaM matthaeNa vaMdAmo khamAsamaNo! NamokAra pAremitti |-aavshykcuurnni ( u. bhAga) pR0 315 / 5 namo arihaMtANaM pachI 5 aMka lakhyo che te parathI 'namo arihaMtANaM, namo siddhANaM, namo AyariyANaM, namo uvajjhAyANaM, namo loe savvasAhaNaM' e pAMca pada samajavAnAM hoya ema lAge che| 6 bhadrabAhutvAmIracita AvazyakaniyuktimAM navakAra upara je niyukti che teTalA bhAgane 'namaskAraniyukti' kahevAmAM Ave cha / . 7 AvazyakacUrNimAM pR0 504 mAM je pATha chapAyelo che temAM 'namo arahatANaM, siddhANaM, AyariyANaM, uvajjhAyANaM, savvasAhUrNa' te pramANe cha pada jaNAvelAM che| . "so puNa NamokAro kati padANi ?, cha vA dasa vA, tattha chappadANiM Namo arahatANaM siddhANaM AyariyANaM uvajjhAyANaM savvasAhUNaM ete chappadA, imANi dasa padANi-Namo arahaMtANaM Namo siddhANaM evaM dasa |"-aavshykcuurnni (pUrva bhAga) pR0 504 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhH| [prAkRta "so namukkAro kai payANi dasa vA cha vA / tattha cha payANi- 'namo arihaMta-siddhaAyariya-uvajjhAya-sAhU~NaM' ti, daza tvevaM- 'namo 1, arihaMtANaM 2, namo 3, siddhANaM 4, ityAdi," yat punarnamaskAraniryuktAvazItipadamAnA viMzatirgAthAH santi yathA-- 'arihaMtanamukkAro, jIvaM moei bhvshssaao|' ityAdayaH tA navakAramAhAtmyapratipAdikAH, na punarnavakArarUpA bhavitumarhanti, 5 bahupadatvAt tAsAM, navakArasya tu navapadAdyAtmakatvAt / kizca-tAsvapi gAthAsu varSazatAt tavayAcca pUrvapUrvatarapratiSu 'havai' iti pATho dRzyate, zrImalayagiriNA'pyAvazyakavRttiM kurvatA vRttimadhye tA gAthA 'havai ' iti pAThata eva likhitAH, etannizcayArthinA tavRttinirIkSaNIyA, iti paramArtha jJAtvA kadAgrahAbhinivezAdivilasitakalpitaM AgamAnuktaM 'hoi' iti muktvA sAkSAt paramAgamasUtrAntargataM zrIvajra svAmiprabhRtidazapUrvadharAdibahuzrutasaMvignasuvihitavyAkhyAsamAdRtaM 'havai' tti pAThayutaM aSTaSaSTivarNapramANaM 10 paripUrNa navakArasUtramadhyetavyaM, taccaivam 'namo arihaMtANaM, namo siddhANaM, namo AyariyANaM, namo uvajjhAyANaM, namo loe savvasAhUNaM / eso paMcanamukkAro savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalaM // ' ___ asya ca vyAkhyAnaM yadeva zrIvajrasvAmyAdibhiH cchedagranthAdimadhye likhitaM tadeva bhaktibahumAnAtizayato vizeSatazca bhavyasattvopakArakamiti darzyate, tathAhi--- 15 "namukkAra te namaskAra keTalA padano cha ? cha athavA dasa pd| temA cha pada A pramANe che:-'namo arihaMta-siddha-Ayariya-uvajjhAya-sAhUNaM' ane dasa pada A pramANe che:-'1 namo 2 arihaMtANaM 3 namo 4 siddhANaM 5 namo 6 AyariyANaM 7 namo 8 uvajjhAyANaM 9 namo 10 savva sAhUNaM' navakAraniyuktimA 80 padanA pramANanI 'arihaMtanamukkAro jIvaM moei bhavasahassAo' (gA0 923) vagere je vIza gAthAo jovAmAM Ave che te navakAratuM mAhAtmya pratipAdana 20 karanArI che, paraMtu te navakArarUpe samajavAnI nathI; kAraNake emAM ghaNAM pado che, jyAre navakAramA to nava ja pada che / vaLI e gAthAmAM paNa so varSe tathA baso varSe pUrvanI prAcIna prAcInatara pratiomAM 'havaI' evo pATha jovAmAM Ave che / AcArya zrImalayagirie paNa Avazyakaniyukti racatI vakhate te gAthAone 'havaI' evA pATha sAthe lakhelI che / A bAbatanI jemaNe khAtarI karavI hoya temaNe Avazyakaniyukti joI levii| mATe paramArthathI A pramANe vastusthiti cha ema samajIne 25 (sujJa manuSyoe) bIjA koIe kadAgraha, abhiniveza vagerethI kalpelo tathA AgamamAM nahi kahelo 'hoI' pATha tyajI daIne parama AgamasUtramA sAkSAt jaNAvelo tathA zrIvajrasvAmI vagere daza pUrvadhara vagere bahuzruta saMvigna suvihita gItArthoe vyAkhyA karIne mAnya karelo 'havaI' pAThavALo ja aDasaTha akSara pramANano saMpUrNa navakAra A pramANe gaNavoH 'namo arihaMtANaM, namo siddhANaM, namo AyariyANaM, namo uvajjhAyANaM, namo loe savva 30 sAhUNaM / eso paMcanamukkAro savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM paDhamaM havai maMgalaM / ' A namaskAramaMtranI vajrasvAmI vageree chedasUtra vagere graMthamA je vyAkhyA racI che te ja vyAkhyA ame atizaya bhakti tathA bahumAnathI prerAIne temaja bhavya jIvone vizeSataH upakAraka che ema samajIne nIce majaba jaNAvIe chIe: 1 juo-malayagiriracita AvazyakavRtti pR0 511 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / . se bhayavaM ! kimayassa aciMtaciMtAmaNikappabhUyassa paMcamaMgalamahAsuakhaMdhassa suttatthaM pannattaM ? goyamA ! iya eyassa aciMtaciMtAmaNikappabhUassa paMcamaMgalamahAsuakkhaMdhassa NaM suttatthaM pannattaM, taM jahAjeNaM paMcamaMgalamahAsuakkhaMdhe se NaM sayalAgamaMtarovavattI tilatilla 1 kamalamayaraMda 2 savvaloapaMcatthikAyamiva 3 jahatthakiriyANuvAyasabbhUyaguNakittaNe jahicchiyaphalapasAhage ceva prmthuivaae| sA ya paramathuI kesiM kAyavvA ? savvajaguttamuttamANaM, savvajaguttamuttame ya je kei bhUe, je kei bhavaMti, je kei bhavissaMti te / savvevi arahaMtAdao ceva, no Namanne tti, te ya paMcahA-arihaMte 1 siddhe 2 Ayarie 3 uvajjhAe 4 sAhuNo 5 / ___tattha eesiM ceva gabbhatthasabbhAvo imo, taM jahA-sanarAmarAsurassa NaM savvasseva jagassa aTThamahApADiherAipyAisa uvalakkhi aNannasarisamaciMtamappameyaM kevalAhiTThiaM pavaruttamattaM arahaMta tti, 10 vaMdaNAdi te arahaMtA Aha ca 'arahaM ti vaMdaNanamaMsaNANi arihaM ti pUasakkAraM / siddhigamaNaM ca arahA, arahaMtA teNa vucaMti // ' "(pra0) 'bhagavan ! A aciMtyaciMtAmaNi samA paMcamaMgalamahAbhutaskaMdhanA sUtrano artha zoche ?' (u0 ) gautama ! A aciMtyaciMtAmaNi tulya paMcamaMgalamahAzrutaskaMdhanA sUtrano artha A lb pramANe che-jema talamAM tela che, kamalamAM makaraMda che ane sakala lokamAM jema pAMca astikAya vyApIne rahelA che tema paMcamaMgalamahAzrutaskaMdha sarva AgamomAM vyApIne rahelo che, yathArtha kriyAnugata sadbhUta guNonI stutirUpa che, tathA yathecchita phaLane siddha karanAra parama stutivAda cha / ' ___'A paramastuti konI karavI joIe ?' - sarva jagatamA je uttamottama hoya tenI stuti karavI joIe / sarva jagatamA uttamottama je koI 20 thayA che, thAya che ane thaze te badhA arihaMta vagere ja che / arihaMta vagere sivAya sarva jagatamAM bIjA koI uttamottama nthii| te arihaMta vagere pAMca prakAre che-arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, saadhu| . A badhAno rahasyabhUta artha A pramANe che-manuSya, amara tathA asura sahita sarva jagatamAM jeo ATha mahAprAtihArya vagere pUjAtizayathI upalakSita, bIjAmAM na hoya tevI, aciMtya 25 mAhAtmyavALI tathA kevalajJAnathI yukta zreSTha uttamatAne yogya che teo arihaMta kahevAya cha / " ' (mahAnizIthasUtra ) vaMdana vagerene je yogya che teo arihaMta kahevAya che| (AvazyakaniyuktimAM') kaDuM che ke-"vaMdana, namasyana, pUjA, satkAra tathA siddhigamanane yogya hovAthI arahaMta kahevAya che" ... 1 juo prastuta graMtha pR. 41, paM. 4 thI pR. 42, paM. 15 Avazyakaniyukti gA0 // 921 // juo prastuta graMtha pR0 132 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhH| [prAkRta etadarthaH- 'vaMdaNa' tti-sAmAnyena vacaHkAyAdikRtastutyavanAmanAdIni, uktaM ca cUrNI-prazastavAgAdInAM dAnaM vaMdaNaM, namasyanAni aJjalibandhAdibahumAnAdipraNidhAnAdibhiH samyagmAnAdIni, 'pUya' tti-gaMdhamAlyAdibhiH, uktaM ca umAsvAtivAcakena-pUjAzca gandhamAlyAdhivAsadhUpadIpAdyaiH' adhivAso yugapad gaMdhamAlyAdibhiH pUjAvizeSaH / dRSTazcAyamanyatrApyAgame gaMdhamAlyapUjAdibhyaH pRthag , tathA ca 5 dvitIyopAGgAdau " aggehiM varehiM ya gaMdhehi mallehiM ya accei 2 pupphAruhaNaM mallAruhaNaM gaMdhAruhaNamityAdi jAva karei / satkAro juvalikAbharaNAdibhiH / " ___ tathAbhavyatvaparipAkAdinA paramArhantyamahimopayogapUrva siddhigamanAsteibhyo'rhadbhayaH namaH-namaskAro dravyato bhAvatazca, madIyo bhavatviti gamyam , bhaNitaM ca ittha namu tti payaM davva-bhAvasaMkoyarUvapUyatthaM / ___ karasiranamAI davve maNa paNihANAI bhAva namo // " ahIM vaMdana zabdathI sAmAnya rIte vacanathI karelI stuti tathA kAyAthI kareluM namana vagere samajavAM / cUrNimAM 'kayuM che ke-"prazasta vANI vagerenuM je dAna te vaMdana ane hAtha joDavA, bahumAna tathA praNidhAna vagerethI sArI rIte je sanmAna vagere karavU te namasyana samajavU / gaMdha, mAlya vagerethI pUjA samajavI / umAsvAtivAcake kA che ke-"gaMdha, mAlya, adhivAsa, dhUpa tathA dIpa vagerethI 15 pUjA karavI / " AmAM ekI sAthe gaMdha ane mAlya vagerethI je pUjA karavAmAM Ave te adhivAsa pUjA kahevAya cha / AgamamAM paNa anya sthaLe gaMdha, mAlya, pUjA vagairethI judo A adhivAsa nAmano pUjAvizeSa jovAmAM Ave che / bIjA upAMga (rAjapraznIyasUtra ) ,vageremAM nIce mujaba ullekha cha : "aggehiM varehiM ya gaMdhehiM mallehiM ya accei| pupphAruhaNaM mallAruhaNaM gaMdhArahaNamityAdi jAva karei / " juvalikA tathA AbharaNa vagerethI je pUjA karavAmAM Ave tene satkAra smjvo| * tathA bhavyatvanA paripAka vagerethI parama Arhantya mahimAnA upayogapUrvaka siddhigamanane je yogya che te arihaMta kahevAya che / te arihaMtone dravya tathA bhAvathI mAro namaskAra ho / (AvazyakaniyuktimAM) kahuM che ke-"ahIM 'namo arihaMtANaM' mA 'namo' e pada dravyasaMkoca 25 tathA bhAvasaMkocarUpI pUjAnA arthamAM che / dravyasaMkoca eTale hAtha, mastaka Adi avayavono saMkoca ane bhAvasaMkoca eTale mananuM praNidhAna vgere|" 20 . 1 arihaMti vaMdaNaNarmasaNANi // 9-35 // 921 // vaMdaNaM sirasA, NamaMsaNaM vayasA, pUyA vatthAdIhi, sakkAze anbhuTThAdIhiM / AvazyakacUrNi pUrvabhAga pR0 537 - 2 rAjapraznIyasUtra 43 mAM A pATha chUTo chUTo nIce mujaba maLe cha:-"pupphAruhaNaM mallAruhaNaM gaMdhAruhaNaMcuNNAhaNaM vannAruhaNaM vatthAruhaNaM AbharaNAruhaNaM karei. A pATha pachI thoDe dUra gayA bAda nIce pramANe pATha cha-"surabhiNA gadhodaeNaM pakkhAlei pakhAlittA aggehiM varehiM gaMdhehi ya mallehi ya aJcai dhUvaM dlyaa|" Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / ____ namoyoge caturthIprAptau SaSThIha prAkRtavazAda , bahuvacanaM sarvakAlikAhatpratipattyartham / tatrAtItAH kevalajJAniprabhRtayaH , anAgatAH padmanAbhAdayaH, vartamAnA RSabhAdayaH sImandharAdayo vA, athavA ahA'tebhyaH-stavanAdiyogyAnAM sarveSAmapi madhye pradhAnebhyaH, sarvaguNasampUrNatayA sarvottamatvAt , Aha ca 'devAsuramaNuesuM, arihA pUAsuruttamA jamhA / '' tathA 'arihA juggA uciya tti suguNapunnattaNA thayAINaM / tesu vi antA pagarisapattA jamiherasAnanne // ' bhImabhavagahanabhramaNabhItabhUtAnAmanupamAnandarUpaparamapurapathapradarzakatvena sArthavAhAdibhyaH paramopakAritvAcca, uktaM ca niyuktau-- " aDavIi desiattaM, taheva nijAmayA samuddassa / chakkAyarakkhaNaTThA, mahagovA teNa vuccaMti // 'namo' zabdanA yogamAM (saMskRta) vyAkaraNanA niyama mujaba caturthI vibhakti thavI joIe, 10 chatAM ( 'arihaMtANaM' zabdamAM) prAkRtabhASA hovAne lIdhe SaSThI vibhaktino prayoga karelo cha / 'arihaMtANaM' mAM bahuvacanathI sarva kALanA arihaMto samajavAnA che / temAM atItakALanA kevaLajJAnI vagere tIrthaMkaro samajavA / 'padmanAbha' vagere bhaviSyakALanA ane 'RSabhadeva' vagere tathA 'sImaMdhara: khAmI' vagere vartamAnakALanA tIrthaMkaro samajavA / athavA arahatANaMno artha 'anteibhyaH' ema levo| arthAt 'ahaM' eTale 'stuti' Adine yogya je puruSo te badhAmAM ( 'aMta' eTale ) zreSTha evA arihaMta 15 bhagavaMtone namaskAra ho; kAraNake teo sarva guNothI saMpUrNa hovAne lIdhe sarvottama cha / (Avazyakaniyukti gAthA naM. 922 mAM) kayuM che ke "devo karatAM paNa uttama hovAne lIdhe deva, asura tathA manuSyothI karAtI pUjAne prApta kare ke tethI arihaMta kahevAya cha / " tathA kayuM che ke-"sadguNothI pUrNapaNAne lIdhe je puruSo stuti Adine yogya hoya teo 'ahaM' kahevAya che ane temAM aMta eTale prakarSane pAmelA hovAthI arihaMto 20 'anti' paNa kahevAya che; kAraNake temanA jevA bIjA koI zreSTha puruSo hotA nathI / " - bhayaMkara saMsArarUpI aTavImAM paribhramaNa karavAthI bhaya pAmelA prANIone anupama AnaMdarUpa je paramapura ( mokSanA ) mArgane darzAvanAra hovAne lIdhe arihaMta bhagavaMto sArthavAha vagerethI paNa parama upakArI che; tethI teo jagatamA sarvottama che / ( Avazyaka ) niyuktimAM kaDaM che ke "arihaMtoe (saMsArarUpa jaMgalamAM bhUlA paDelA mAnavIone) mArga batAvyo te kAraNe 25 teo 'mArgadarzaka' kahevAya che / teo saMsArarUpa samudramAM DUbatA agara khoTavAI gayelA nAvane pAra pahoMcADavAmA karNadhArapaNuM karatA hovAnA kAraNe 'niryAmaka' kahevAya che ane te bhagavaMto cha kAya jIvonA rakSaNa mATe prayatna karatA hovAne kAraNe 'mahAgopa' kahevAya che / ___1 Avazyakaniyukti pUrva bhAga gA0 922 / AkhI gAthA mATe juo prastuta graMtha pR0 133 [ devAsuramanujebhyaH pUjAmarhanti-prApnuvanti tadyogyatvAt , surottamatvAditi yuktiH-A. ni. gA. 922 TIkA ] Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH / [prAkRta aDaviM sapaccavAyaM, volittA desiovaeseNaM / pAveMti jahiTThapuraM bhavADaviM pI tahA jIvA // . pAveMti nivvuipuraM, jiNovaiTeNa ceva maggeNaM / aDavIi desiyattaM, evaM neyaM jiNiMdANaM // jaha tamiha satthavAhaM, namai jaNo taM puraM tu gaMtumaNo / paramuvagArittaNao, nivigvatthaM ca bhattIe // ariho u namukvArassa bhAvao khiinnraagmymoho| mukkhatthINaM pi jiNo, taheva jamhA ao arihA // 5 saMsAraaDavIe, micchatta'nnANamohiapahAe / jehi kayaM desiattaM, te arihaMte paNivayAmi // sammaiMsaNadiTTho, nANeNa ya tehiM suTTha uvaladdho / caraNakaraNeNa pahao, nivvANapaho jinniNdehiN|| siddhivasahimuvagayA, nivvANasuhaM ca te aNuppattA / sAsayamavvAbAhaM, pattA ayarAmaraM ThANaM // pAviMti jahA pAraM sammaM nijAmayA samuddassa / bhavajalahissa jiNiMdA, taheva jamhA ao arihA // micchattakAliyAvAyavirahie sammattagajjabhapavAe / egasamaeNa pattA, siddhivasahipaTTaNaM poA // 10 nijAmagarayaNANaM, amUDhanANamaikaNNadhArANaM / vaMdAmi viNayapaNao, tiviheNa tidaMDavirayANaM // aneka vighnovALI aTavIne oLaMgavAmAM sAcA mArgano upadeza karavAthI jema jIvo potAne iSTa evA nagaramAM pahoMce che tema bhavarUpa aTavImAMthI paNa muktirUpa nagarImA pahoMce cha / jinezvaroe upadezelA mArgathI jIvo nirvRttipura-mokSapuramA pahoMce cha / AthI jinezvaro saMsArarUpa aTavImAM upadezakarUpa che, ema samajAya che / 15 jevI rIte ( koI ) sArthavAha te te nagaramA javAnI icchAvALA manuSyone mArga batAvavAnA kAraNe te manuSyo sArthavAhane bhaktipUrvaka name che tema rAga, dveSa ane moha jenA naSTa thaI gayA che evA jinezvara bhagavAna paNa mokSArthIone nirvighnapaNe mokSamArge laI javAnA kAraNe bhAvathI namaskArane yogya che / e ja kAraNe teo arhat-arihaMta kahevAya che| ( tethI) mithyAtva ane ajJAnathI mohita banela paMthavALI saMsArarUpa aTavImAM jemaNe 20 upadezakapaNuM kayu che te arihaMtone huM namaskAra karUM chu| ___ zrIjinezvara bhagavaMtoe samyagdarzanathI joyelo, jJAnathI sArI rIte jANelo ane caraNakaraNa vaDe sevelo evo nirvANamArga che / . siddhivasatie pahoMcIne temaNe (jinezvaroe) je zAzvata bAdhA-pIDA rahita, ajara ane amara sthAna che tevA nirvANasukhane prApta karyu cha / ke samudramA vahANanA niryAmako eTale karNadhAro sArI rIte pAra pahoMcADe che te rIte jinezvaro paNa bhavarUpa samudranI pAra pahoMcADe che tethI teo arihaMta-namaskArane yogya che, ema kahevAya cha / ___ samudramA jema kAlikAvAta na hoya paNa garjabhano anukULa vAyu hoya to kuzaLa karNadhAro sAthenu, chidra vinAnuM vahANa icchita nagare pahoMce che tema mithyAtvarUpa kAlikAvAtathI rahita ane samyaktvarUpa garjabha vAyunI anukULatAthI eka ja samayamAM vahANo siddhivasatirUpa nagarane pahoMce cha / 30 yathArtha jJAna ane mati e ja jemanA karNadhAra svarUpa che ane jeo tridaMDa (mana, vacana ane kAyAnA daMDa )thI rahita che evA niryAmakaratnasvarUpa arihaMtone traNa prakAre (mana, vacana ane kAyAthI ) vinayathI namIne vaMdana karUM chu / Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga namaskAra svAdhyAya / pAleti jahA gAvo, govA ahi (iha ? ) sAvayAiduggehiM / paurataNapANi ANi ya, vaNANi pAveMti taha ceva // jIvanikAyA gAvo, jaM te pAlaMti te mahAgovA / maraNAi bhayAu tahA nivvANasuhaM (vaNaM ?) ca pAvaMti // to uvagArittaNao, namo'rihA bhaviyajIvalogassa / savvasseha jiNiMdA, loguttamabhAvao taha ya // " upadezitvAdeva ca prathamamarhatAM namaskAraH, Aha ca--- " arihaMtuvaeseNaM, siddhA najaMti teNa arihAI / " 2 athavA arihaMtANaM ti pAThaH, tatrAha-nimmahiya-nihaya-niddaliya-pelliya-niTThavia-abhibhUasudujjayAsesaaTThapayArakammariuttAo vA arihaMtA / ' aruhaMtA vA pAThaH, asesakammakkhaeNaM niddaDvabhavaMkurattAo na puNeha ruhaMti-jammati uvavajjaMti vA aruhaMtA, evamee aNegahA pannavijaMti parUvijaMti AghavijaMti paTTavijaMti nidaMsijjati uvdNsijjti| jema govAliyo gAyonuM sarpa, jaMgalI pazuo vagerenA kaSTothI rakSaNa kare che ane ghAsa 10 temaja pANIthI bharelAM jaMgalamAM laI jAya che tema jIvasamUharUpa gAyo- maraNa vagere bhayothI jinezvaro rakSaNa kare che ane temane nirvANasvarUpa vanamA laI jAya che / e rIte jinezvaro sarva bhavya jIvalokano upakAra karatA hovAthI lokottama puruSanI bhAvanAthI namaskArane yogya che|" ____ upadezaka hovAne lIdhe prathama arihaMtane namaskAra karavAmAM Ave che ( Avazyakaniyukti gA. 1021 ) mAM kahyu cha ke-'arihaMtanA upadezathI ja siddhonuM jJAna thAya che tethI paMcaparameSThimAM 15 arihaMto Adi (prathama) che / " athavA 'arihaMtANaM' evo paNa pATha che / te saMbaMdhamAM ( mahAnizIthasUtramA ) kahuM che ke-"duHkhe karIne samajI zakAya evA ATha prakAranA karmarUpI samagra zatruone mathI nAkhyA hovAthI, haNI nAkhyA hovAthI, daLI nAkhyA hovAthI, pIlI nAkhyA hovAthI, khalAsa karI nAkhyA hovAthI ane parAjita karyA hovAthI teo arihaMta paNa kahevAya cha / " ___ 'aruhaMtANaM' evo pATha paNa che| sarva karmono kSaya thaI javAthI saMsAranA aMkurAo baLI gayA hovAne lIdhe jeo pharIvAra UgatA nathI arthAt janma letA nathI, utpanna thatA nathI teo 'aruhaMta' paNa kahevAya che / A pramANe aneka rIte teonI prajJApanA, prarUpaNA, upadeza, prasthApanA, nidarzana tathA upadarzana karAvavAmAM Ave che| (arthAt anekarIte temanI vyAkhyA karavAmAM Ave che / ) 20 25 1 Avazyakaniyukti pUrva bhAga gA0 904 thI 917 / juo prastuta graMtha pR0 127 thI 130 / 2 Avazyakaniyukti gA0 1021 / AkhI gAthA mATe juo prastuta graMtha pR0 159 / 3 juo prastuta graMtha pR. 42, paM. 17-18 / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH / [prAkRta taccAnekavidhatvamevaM bhagavatyAdAvuktaM ___'arahontayaH' avidyamAna raha:- ekAntarUpo dezo'ntazca- madhyaM giriguhAdInAM sarvaveditayA samastavastustomagatapracchannatvasyAbhAvena yeSAM te araho'ntarastebhyaH, yadAha " natthi va raho ya channaM, aMto majjhaM ca sayalavatthUNaM / para-avarabhAgaveittaNeNa jesiM ti arahaMtA // " athavA atyartha rAjante samavasaraNAdibahirlakSmyA sajjJAnAdyAntaralakSmyA vA, rAnti saddarzanAdi, ghnanti ca mohAdIn ,gacchanti vA tadupakRtyai grAmAnugrAmaM tanvanti ca dharmadezanAM, tAyante tArayanti vA sarvajIvAniti niruktivazAdarahantAstebhyaH, athavA arahayadbhyaH prakRSTarAgAdihetubhUtamanojJetaraviSayasaMparke'pi kvacidapyAsaktimagacchadbhayaH kSINarAgatvAt, yadvA arahayadbhayaH siddhigatAvapyanantajJAnamayatvAd 10 AtmasvabhAvamatyajadbhyaH 'raha tyAge' iti vacanAt , anekArthatvAd vA dhAtUnAmavasthityarthe, A aneka rIte je vyAkhyA karavAmAM Ave che te bhagavatI( sUtranI vRtti) vageremAM nIce mujaba jaNAvelI che : ''athavA ahIM 'arahatANaM' no 'arahontarvyaH' evo artha paNa nIkaLe cha / 'rahaH' eTale ekAntarUpa gupta pradeza ane 'aMtara' eTale parvatanI guphA vagereno madhyabhAga / bhagavAna sarvajJa 15 hovAne lIdhe jagatanI sarva vastuo paikI koIpaNa vastu emanAthI gupta hotI nathI, tethI bhagavAnane 'rahaH' tathA 'aMtar' na hovAthI bhagavAna 'arahontara' kahevAya che / AvA 'arahontar' ( arahaMta) bhagavAnane namaskAra ho / " kahuM che ke-"jemane kazuM chAnuM nathI temaja samagra vastuonA para-apara bhAgone jANatA hovAne lIdhe jemane kaI madhya nathI teo 'arahaMta' kahevAya cha / " athavA samavasaraNa Adi bahAranI zobhAthI temaja sAcA jJAnarUpa AMtarika zobhAthI jeo 20 atyaMta zobhe che tathA moha vagerene jeo haNe che teo 'arahaMta' kahevAya che / athavA jeo sarva jIvonA upakArane mATe eka gAmathI bIje gAma vicare che, dharmadezanA Ape che, sarva jIvonuM rakSaNa kare che tathA temane tAre che teo 'arahaMta' kahevAya che / athavA mokSamAM gayA pachI paNa anaMta jJAnamaya hovAne lIdhe potAnA AtmasvabhAvane nahIM tyajatA tevA arahaMta bhagavaMtone namaskAra ho / athavA 'arahatANaM' no ahIM 'arayaGgyaH' evo artha samajavo / arthAt rAgano kSaya 25 thayo hovAthI prakRSTa rAga tathA dveSanA kAraNabhUta anukrame manohara ke amanohara viSayano saMparka thavA chatAM paNa koIpaNa padArtha upara Asakti nahIM pAmatA evA arahaMta bhagavaMtone mAro namaskAra ho / athavA 'rah' dhAtuno 'tyAga' evo paNa artha thAya che / eTale mokSamAM gayA pachI paNa anaMta jJAnamayapaNuM temane vidyamAna hoya che tethI AtmasvarUpano tyAga nahIM karatA arahaMta bhagavaMtone namaskAra ho / athavA dhAtunA aneka artho thatA hovAthI 'rah' dhAtuno 'avasthAna' evo artha samajavo / 1 juo prastuta graMtha pR. 2, paM. 13 thI pR. 3, paM. 22 / Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| arahayadyaH sarvakarmakSayAnantarasamaya eva lokAgragamanAd bhavamadhye'tiSThadbhayaH, bhaNitaM ca " na rahanti va na cayantI nANAi sive'vi teu arihaMtA / / na rahanti na ciTThanti ya bhavammi jaM teNa arihaMtA // " yadA 'arathAntebhyaH' avidyamAno rathaH-syandanaH sakalaparigrahopalakSaNabhUto'ntazca-vinAzo jarAdyupalakSaNabhUto yeSAM te arathAntAH 'khaghathadhabhAm' itisUtrAt thasya hatve arahaMtA, bhaNitaM ca- 5 "saMguvalakkhaNabhUo raho a jANaM na jesi aMto ya / nAso jarAiuvalakkhaNaM tu te haMti arahaMtA // " arabhamAnebhyo vA- atucchasvacchatAdibhAvamayatvena rAbhasikavRttyAdinivRttebhyaH ityAdivyAkhyAntarANyapi bhaavniiyaani| arihaMtANamiti vA pAThe indriyaviSayAdyarihantRbhyaH, nyagAdi ca--- 10 " iMdiyavisayakasAe, parIsahe veyaNA ya uvasagge / rAgaddose kamme, arI haNaMtIti arihaMtA // " arthAt 'arahayadbhyaH' eTale sarva karmano kSaya thayA pachI taratanA samaye lokanA agrabhAge jatA hovAthI jeo saMsAranI aMdara rahetA nathI tevA arahaMta bhagavaMtone mAro namaskAra ho / kayuM che ke: "mokSamAM gayA pachI jJAnAdine tyajatA nathI te arihaMta kahevAya che tathA saMsAramA rahetA 15 nathI tethI paNa teo arihaMta kahevAya cha / " * athavA ahIM 'arahaMtANaM' no 'arathAntebhyaH' evo artha paNa nIkaLe che| 'ratha' zabdano upalakSaNathI 'sarva prakArano parigraha' evo artha samajavo / 'aMta' eTale 'vinAza' tathA upalakSaNathI (janma) jarA vagere samajavAM / arthAt 'ratha' eTale 'sarva prakArano parigraha' ane 'aMta' eTale janma-jarA-mRtyu jemane nathI teo 'arathAnta' kahevAya che / 'khaghathadhabhAm' e prAkRta sUtrathI 'tha' 20 no 'ha' thavAthI 'arathAnta' nuM 'arahaMta' evaM rUpa bane cha / kayuM che ke___ "parigrahanA upalakSaNabhUta jemane 'ratha' eTale 'vAhana' nathI ane jarA vagerenA upalakSaNabhUta jemane aMta (eTale nAza) nathI te arahaMta kahevAya cha / " athavA 'arabhamAnebhyaH' evo paNa artha nIkaLe cha / arthAt atyaMta zreSTha svacchatA vagere bhAvovALA hovAthI jeo rAbhasika vRtti ( utAvaLiyApaNuM ) vagerethI nivRtta thayelA che temane mAro 25 namaskAra ho / A vagere bIjI vyAkhyAo paNa samajI levI / athavA 'arihaMtANaM' e pAThamAM iMdriya, viSaya vagere zatruone haNanArA arihaMta bhagavaMtone mAro namaskAra ho-e pramANe artha samajavo / kahyu cha ke___ "iMdriya, viSaya, kaSAya, parISaha, vedanA, upasarga, rAga, dveSa tathA karmarUpI zatruono nAza kare che te arihaMta kahevAya cha / " 30 +juoH-'zrIsiddhahemacaMdrazabdAnuzAsanam' adhyAya 8, pAda 1, sUtra // 187 // Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH / [prArphata ariNA vA dharmacakreNa bhAntastebhyaH, arisamupalakSitAkhilahatahetisaMhatihAnikRdbhayo vA, Aha ca "ariNA va dhammacakkeNa, bhaMti sohaMti te u arihaMtA / ariuvalakkhiyasatthe jahaMti va cayaMti arihaMtA // " 5 'aruhaMtANaM' ti tu pAThe "dagdhe bIje yathA'tyantaM, prAdurbhavati nAGkaraH / karmabIje tathA dagdhe, prAdurbhavati nAGkuraH (na rohati bhavAGkuraH) // " / arurupalakSitapIDAdikRdrogAdi tatkAraNabhUta karmAdi ca nanti vA aruhaMtAraH tebhyaH aruhantRbhyaH, arundhadbhayo vA AvaraNAbhAvena punarbhave'varodhAbhAvAdityAdi / 10 tathA 'namo siddhANaM paramAnandamahUsavamahAkallANaniruvamasukkhANi siddhANi nippakaMpasukkajjhANAiaciMtasattisAmatthao sajIvavIrieNaM joganirohaNAiNAmahApayatteNamesiM ti siddhA 1, aTThapayArakammakkhaeNa mathavA 'ari'' eTale dharmacakravaDe zobhatA arihaMta bhagavaMtane namaskAra thAo / athavA ahIM ari zabda upalakSaNarUpa che arthAt 'ariM' eTale je sarva vinAzaka zastro tenA samudAyano tyAga karanArA te arihaMta kahevAya ch| kayuM che ke-"ari eTale dharmacakrathI jeo zobhe che ane 15 arithI upalakSita je zastra teno tyAga kare che te arihaMta kahevAya cha / " _ 'aruhaMtANaM' e pAThamAM (A pramANe artha samajAvo ke 'pharIthI janma nahi dhAraNa karatA' aruhaMta bhagavaMtane mAro namaskAra ho| kayuM che ke-) "jema bIja atyaMta baLI gayA pachI aMkuro utpanna thato nathI te pramANe karmabIja baLI gayA pachI saMsArarUpI aMkuro pragaTa thato nthii|" athavA 'aru' e upalakSaNarUpa che eTale pIDA vagere karanAra rogAdi ane tenA kAraNabhUta 20 karmAdino nAza kare che te aruhaMta-temane mAro namaskAra ho| athavA 'aruhaMtANaM' no artha 'arundhayaH' thAya che eTale ke AvaraNanA abhAvane lIdhe avarodha nahi karatA aruhaMta bhagavAnane mAro namaskAra ho; kAraNake pharIthI saMsAramA temano avarodha hoto nathI / ...... vagere aneka artho thAya che| namo siddhANaM25 "niSprakaMpa (acala ) zukladhyAna vagairenI aciMtya zaktinA sAmarthyathI sajIva vIrya vaDe yoganirodha vagerethI mahAprayatne parama AnaMdarUpa, mahA utsavarUpa, mahA kalyANarUpa nirupama sukho jemane siddha thayA che te 'siddha' kahevAya che| athavA ATha prakAranA karmono kSaya 1 hetiH astram, hatiH zastraM vighnaM vA, saMhatiH vinAzaH / 2 'ara' eTale ArA ane ArA jemAM hoya te 'ari' athavA 'ckr'| Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / vA 'siddhaM sajjhame esiM ti siddhA 2, siyaM-baddhaM kammaM AjjhAyaM-bhasamIbhUyameesimiti vA siddhAH 3, atra gAthA " dIhakAlarayaM jaMtu kammaM se siamaTTahA / siaM dhaMtaMti siddhassa siddhattamuvajAMyai // " siddhe niTThie pahINe sayalapaoyaNajAe kayaM vA eesimiti vA siddhA // 4 // evamee itthI- 5 purisa-napuMsaga-muNiliMga-annaliMga-gihiliMga-patteyabuddha-buddhabohiya jAva NaM kammakkhayasiddhAibheehi NaM aNegahA pannavijaMti ityAdi, atra gAthA "titthAtittha-jiNAjiNa-gihi-'nnamuNiliMga-thI-nara-napuMsA / patteya-sayaMbuddhA buddha-bohiya aNega-iga-siddhA // " 10 thavAthI jemane sAdhya 'siddha' thayeluM che te siddha kahevAya che / athavA bAMdhelu karma jemanuM bhasmIbhUta thaI gayuM che te siddha kahevAya che' (mahAnizIthasUtra ) ( AvazyakaniyuktimAM) gAthA cha ke-"dIrghasthitivALu ATha prakAranuM bAMdhelu je karma tene dhyAnarUpI agnithI bhasmIbhUta karyu hovAthI siddhane siddhapaNuM prApta thAya cha / " "athavA jemanAM sakala prayojano ane kArya paripUrNa thayAM che te siddha kahevAya che / A 15 .pramANe strIliMgasiddha, puruSaliMgasiddha, napuMsakaliMgasiddha, muniliMgasiddha, anyaliMgasiddha, gRhasthaliMgasiddha, pratyekabuddhasiddha, buddhabodhitasiddha yAvat karmakSayasiddha vagere bhedothI aneka prakAre siddha bhagavaMtonI prarUpaNA karavAmAM Ave che / " ( mahAnizIthasUtra ) A saMbaMdhamAM A pramANe gAthA jovAmAM Ave che "tIrthasiddha, atIrthasiddha, jinasiddha ajinasiddha, gRhaliMgasiddha, anyaliMgasiddha, muniliMga-20 siddha, strIsiddha, puruSasiddha, napuMsakasiddha, pratyekabuddhasiddha, svayaMbuddhasiddha, buddhabohitasiddha, anekasiddha, ekasiddha-ema aneka prakAranA 'siddho cha / " 1 mULamAM A pATha 'siddhI saddhAma' cha / tene mahAnizIthasUtrane AdhAre upara mujaba sudhArela cha / 2 Avazyakaniyukti gA. 953 / juo prastuta graMtha pR0 143 3 juo prastuta graMtha pR0 42, paM. 22 thI 25 4 juo prastuta graMtha pR0 42, paM. 26 thI 28 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhH| [prAkRta prAgvad vizeSAd vyAkhyA imA / yathA- 'SidhU gatyAm ' Sedhanti sma-apunarAvRttyA nirvRtipurImagacchan , athavA 'SiyUM ca saMrAddhau' siddhayanti sma-niSThitArthA bhavanti sma, yadivA 'pidhU zAstramAGgalyayoH' sedhanti sma-zAsitAro' bhUvan mAGgalyarUpatAM cAnubhavanti smeti siddhAH, athavA siddhA-nityA aparyavasAnasthitikatvAt 5 prakhyAtA vA bhavyarupalabdhaguNasandohatvAt , uktaM ca-- - "dhmAtaM sitaM yena purANakarma, yo vA gato nirvRtisaudhamUrdhni / khyAto'nuzAstA pariniSThitArtho, yaH so'stu siddhaH kRtamaGgalo me // " tebhyo namaH ityAdi prAgvat / namaskaraNIyatA caiSAmavipraNAzijJAna-sukha-vIryAdiguNayuktatayA svaviSaya pramodaprakarSotpAdanena bhavyAnAmatIvopakArahetutvAditi / 10 tathA 'namo AyariyANaM' aTThArasasIlaMgasahassAhiTThiyataNU chattIsaivihamAyAraM jahaTThiyamagilAe ahannisANusamayaM AyaraMti pavattayaMti AyariyA 1, ___ 'arihaMta' padamAM jema aneka prakAre vyAkhyA karI hatI tema 'siddha' padanI vyAkhyA paNa nIce mujaba aneka prakAre thAya che; jemake: ___Sidh' dhAtuno artha 'gati' thAya che / eTale jeo pharIthI pAchA pharavU na paDe e rIte 15 mokSanagarImAM gayA che te 'siddha' kahevAya che / athavA 'Sidh' no 'saMrAddhi' artha thAya che eTale jeo niSThitArtha ( kRtArtha ) thayelA che teo 'siddha' kahevAya che / athavA 'Sidh' dhAtuno artha 'zAstra' ane 'mAMgalya' thAya che eTale jeo zAsaka thayA ane jeo mAMgalyarUpatAne pAmyA te 'siddha' kahevAya che / athavA siddha eTale 'nitya'; kAraNake temanI sthiti anaMta hoya che| athavA siddha eTale prakhyAta; kAraNake bhavya jIvo emanA guNasamUhane sArI rIte jANatA hoya che / kayuM che ke20 "bAMdheluM prAcIna karma jemaNe bALI nAkhyuM che, jeo mokSarUpI mahelanI Toca upara jaIne beThelA che, jeo prasiddha che, je anuzAsana karanAra che ane jeo kRtArtha che te siddha bhagavAna mane maMgala karanArA thaao|" AvA siddha bhagavaMtone mAro namaskAra ho / siddha bhagavaMto avinAzI jJAna-darzana-sukha-vIrya vagere guNothI yukta hovAne lIdhe temanA prati utkRSTa AnaMda utpanna thAya che / A rIte teo AnaMdane utpanna karanArA hovAthI bhavya jIvone atyaMta upakAra 25 karanArA che / tethI siddha bhagavaMto namaskaraNIya cha / namo AyariyANaM "aDhAra hajAra zIlAMgane dhAraNa karanArA chatrIza prakAranA AcArane yathAsthita rIte glAni vinA rAta ane divasa pratisamaya jeo Acare che ane pravartAve che te 'AcArya' kahevAya che" (mahAnizIthasUtra) 1 juo prastuta graMtha pR. 43, paM. 11-12 / Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] . . namaskAra svAdhyAya / atra gAthA " nANAI chattIsaM tassAyaraNA payAsaNAo a / je te bhAvAyariyA bhAvAyArovauttA y||" paramappaNo a hiyamAyaraMti vA AyariyA 2, saJvasatte sIsagaNANa vA hiyamAyaraMti AyariyA 3, "jiNapahaapaMDiyANaM pANaharANaM pi paharamANANaM / na karatI pAvAiM pAvassa phalaM viyANaMtA // " pANapariccAe'vi puDhavAINaM samAraMbha. nAyaraMti nArabhaMti nANujANaMti vA AyariyA 4, suTTha avaruddhe vi na kassai maNasAvi pAvamAyaraMti tti vA AyariyA 5, evamee nAma-TThavaNAIhiM aNegahA pannavijaMti ityAdi.6 / ____ tatra prAgvad arthavizeSaH, A-maryAdayA tadviSayavinayarUpayA caryate- sevyate jinazAsanArthopa-10 dezakatayA tadAkATibhirityAcAryAH, uktaM ca (Ava. ni. nI 995 mI) gAthAmAM kahuM che ke- "jJAna vagere chatrIza vastuornu AcAraNa karatA hovAthI temaja upadeza detA hovAthI je bhAva AcArathI yukta hoya te 'bhAvAcArya' kovAya che|" ____ "athavA pArakAnA ane potAnA hitane je Acare che te 'AcArya' kahevAya che / athavA 15 sarva jIvo ane ziSyasamudAyatuM hita Acare te AcArya" (mahAnizIthasUtra) (kayuM che ke-) "jinamArgane nahi jANanArA, bIjAnuM prANaharaNa karanArA ane prahAra karanArA jIvo pratye pApanA phaLane jANanArA ( AcArya ) pApAcaraNa karatA nthii|" "prANa jAya to paNa pRthvIkAyika Adi jIvono jeo AraMbha-samAraMbha karatA nathI ane tenI anujJA paNa ApatA nathI te AcArya / koIe khUba aparAdha ko hoya to paNa tenA upara 20 manathIe jeo pApI AcaraNa karatA nathI te 'AcArya' kahevAya che / A pramANe nAma-sthApanA vagere aneka prakAre AcAryanI prarUpaNA karavAmAM Ave che|" (mahAnizIthasUtra) pahelAMnI jema ahIM arthavizeSa A pramANe cha:-"jinazAsananA arthonA upadezaka hovAne lIce tenA arthI AtmAo vinayarUpI maryAdAthI jemanI sevA kare che te 'AcArya' kahevAya cha / kadhu cha ke-.. 25 1 Avazyakaniyukti gA. 995 / juo prastuta graMtha pR0 153 ['NamokAravijatI'mAM chapAyela A gAthAmAM 'nANAI chattIsa' ne badale 'AyAro nANAI' pATha che. ] . 2 juo prastuta graMtha pR. 43, paM. 12-13 / - 3 juo prastuta graMtha pR. 43, paM. 13-16 / 4 juo prastuta graMtha pR. 4-5 / 11 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavadanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhH| . [prAkRta "suttatthaviU lakkhaNajutto gacchassa meDhibhUo ya / gaNatattivippamukko atthaM bhAsei Ayariyo // " athavA, AcAro jJAnAcArAdibhiH paJcadhA, A- maryAdayA vA mAsakalpAdikaraNarUpayA cArovihAraH AcAraH tatra sAdhavaH svayaMkaraNAdanyapradarzanAccetyAcAyoH, Aha ca-... "paMcavihaM AyAraM, AyaramANA tahA payAsaMtA / AyAraM daMsaMtA, AyariyA teNa vuccaMti // " tathA "paDimApaDivannANaM egAhaM paMca haMti haalNde| jiNasuddhANaM mAso nikkAraNao ya therANaM // mAsaM va caummAsaM paraM pamANaM tahegakhittammi / bIyaM taiyaM ca tahiM mAsaM vAsaM va na vasijjA // " athavA AISat aparipUrNA ityarthaH cArA herikA ye te AcArAH carakalpA ityarthaH / yuktAyuktavibhAganirUpaNanipuNAH munayaH teSu sAdhavo yathAvacchAtropadezakatvAt iti AcAryAstebhyo namaH, namaskaraNIyatA caiteSAM AcArAdyupadezakatayopakAritvAt / / 15. "sUtra ane arthane jANanArA, lakSaNathI yukta, gacchanA AlaMbanabhUta ane gacchanI ciMtAthI rahita evA AcArya arthano upadeza Ape cha / " athavA jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAcAra-e pAMca prakAranA AcArano AcAra te AcAra kahevAya che| athavA 'mAsakalpa' vagere maryAdAthI je vihAra karavo te paNa AcAra kahevAya che / A banne prakAranA AcArane jeo pote suMdara rIte pALe che ane 20 bIjAone paNa darzAve che te AcArya kahevAya che / kayuM che ke- .. "pAMca prakAranA AcArane AcaranArA tathA upadeza AphnArA temaja AcArane batAvanArA hovAthI te AcArya kahevAya che / " . tathA kayuM che ke - "bhikSu pratimA jemaNe svIkArI che evA sAdhu eka kSetramA eka divasa rahI zake, yathAlaMdaka muni eka kSetramA pAMca divasa rahI zake, jinakalpIo ane parihAravizu25 ddhika eka mahino rahI zake, sthavirakalpIo niSkAraNa eka mahino athavA to cAra mAsa eka kSetramA rahI zake, paraMtu zeSakALamAM eka mAsathI vizeSa athavA comAsA bAda eka mAsathI vizeSa bIjo ke trIjo mAsa rahI zake nhiiN|" . .. ___ athavA A+cAra eTale yogya ane ayogyano vibhAga karavAmAM nipuNa evA sAdhuone zAstrono yathAvat upadeza Ape che tethI paNa 'AcArya' kahevAya che / temane mAro namaskAra ho / 30 AcAra vagerenA upadezaka hovAthI upakArIpaNAne lIdhe AcAryo namaskaraNIya cha / 1Avazyakaniyukti gA. 994 / juo prastuta graMtha pR0 152 / / 2 sAmAnya rIte sAdhuo cAturmAsa sivAyanA samayamA eka ja ThekANe eka mahinA sudhI rahI zake te niyamane 'mAsakalpa' kahevAmAM Ave che| 3 paMcavidha AcAra te-1 jJAnAcAra 2 darzanAcAra 3 cAritrAcAra. 4 tapa AcAra ane 5 vIryAcAra-A AcArone pALanArA, anuSThAnathI AcAraNa karanArA, vyAkhyAnathI upadeza detA, temaja paDilehaNA cagere AcArane batAvatA hovAthI AcArya kahevAya cha / Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 . vibhAga] namaskAra svaadhyaay| __tathA 'namo uvajhAyANaM // susaMvuDAsavadAre maNovaikAyajogattayauvautte vihiNA saravaMjaNamattabiMdupayakkharavisuddha duvAlasaMga suyanANa'jjhayaNajjhAvaNeNaM paramappaNo ya mukhovAyaM jhAyaMtitti uvajjhAyA 1 // atra gAthA bArasaMgo jiNakkhAo, sajjhAo kahio buhehiM / taM uvaisati jamhA, uvajjhAyA teNa vuccaMti // thirapariciyamaNaMtagamapajjavatthehi vA duvAlasaMga suyanANaM ciMtaMti aNusaraMti egaggamANasA jhAyaMtitti vA uvajjhAyA 3, evamee aNegahA pannavijaMti anekavidhatvam tvidam___ 'u' tti uvaogakaraNe, 'va' ti ya pAvaparivajjaNe hoi / 'jha' tti ya jhANassa kae, 'u' tti ya osakaNA kamme // tti niruktivazAdupAdhyAyAH / namo uvajjhAyANaM 10 - "jemaNe AzravanAM dvAro baMdha karelAM che, mana-vacana ane kAyA e traNenA yogomAM upayogavALA, vidhipUrvaka svara, vyaMjana, mAtrA, biMdu, pada ane akSarothI vizuddha dvAdazAMta je zrutajJAna tenuM adhyayana ane adhyApana karavA vaDe potAnA tathA pArakAnA mokSanA upAya- jeo dhyAna kare che te 'upAdhyAya' kahevAya cha / " ( mahAnizIthasUtra ) . .. A vize (AvazyakaniyuktimA )gAthA che ke-"jinezvaroe prarUpela dvAdazAMgIne gaNadhara 15 Adi puruSo svAdhyAya kahe ch| evA svAdhyAyano ziSyone ( sUtrathI )upadeza Ape che tethI te bhAva upAdhyAya' kahevAya che|" "ciraparicita dvAdazAMta zrutajJAnane anaMtagama ane paryAyArtha vaDe jeo ciMtave che, anusmaraNa kare che ane ekAgra manavALA thaIne tenuM dhyAna dhare che te 'upAdhyAya' kahevAya che / A pramANe 'upAdhyAya' zabdanI aneka prakAre vyAkhyA karavAmAM Ave che / " ( mahAnizIthasUtra ) 20 vyAkhyAnA aneka prakAro A pramANe che: " 'u' eTale upayoga karavo, 'va' eTale pApanuM varjana, 'jha' eTale dhyAna karavU ane 'u' eTale karmo dUra karavAM-arthAt upayogapUrvaka pApane choDatAM dhyAna ArUDha thaIne karmone dUra kare te 'upAdhyAya' kahevAya / ( A akSarArtha che, akSarArthanA abhAve padArthanA abhAvano prasaMga Ave / pada e samudAyarUpa hovAthI ahIM akSarArtha smjvo|)" A pramANe niyuktithI 'upAdhyAya' zabda 25 bane ch| 1 Avazyakaniyukti gA. 1001 / juo-prastuta graMtha pR. 154 / 2 Avazyakaniyukti gA0 1003 / juo-prastuta graMtha pR. 154 / 3 juo prastuta graMtha pR. 43, paM. 19-22 / 4 juo prastuta graMtha pR. 43, paM. 22-24, Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH / [prAkRta 'u' tti uvaogakaraNe, 'jha' ti ya jhANassa hoi niddeso / eeNa hu~ti 'ujjhA' eso anno vi pajjAo // ' tathA upa-samIpamAgatyAdhIyate 'iG' adhyayane iti vacanAt paThyate, iNa gatAviti vacanAdvA 'adhi' Adhikyena gamyate, ik smaraNe iti vacanAdvA smaryate sUtrato jinavacanaM yebhyaH te upAdhyAyAH, 5 yadAha-bArasaMgo jiNakkhAo0 gAthA / athavA upAdhAnamupAdhiH-sannidhiH tena upAdhinA upAdhau vA Ayo lAbhaH zrutasya yeSAm / upAdhInAM vA vizeSaNAnAM prakramAcchobhanAnAmAyo lAbho yebhyaH / athavA upAdhireva saMnidhirekha Ayam-iSTaphalaM daivajanitatvena AyAnAmiSTaphalAnAM samUhastadekahetutvAd yeSAm / __ athavA''dhInAM manaHpIDAnAmAyo lAbha AdhyAyaH, adhiyAM vA, naJaH kutsArthatvAt kubuddhInA10 mAyo'dhyAyaH, 'dhyai ciMtAyAm' ityasya dhAtoH prayogAnnaJaH kutsArthatvAdeva ca durdhyAnaM vA adhyAyaH, upahata AdhyAyo adhyAyo vA yaiste upAdhyAyAH, tebhyo namaH ityAdi carcaH prAgvat / namasyatA caiSAM susampradAyAyAtajinavacanA'dhyApanato vinayavinayanena bhvyaanaamupkaaritvaat|| " 'u' eTale upayoga karavo, ane 'jjhA' eTale dhyAna kvu| AthI 'ujjhA' arthAt upayogapUrvaka dhyAna karanAra evo eno bIjo paryAya-nAma che / " 15 athavA 'upAdhyAya' zabdanA bIjA artho nIce mujaba che "upAdhyAya" zabdamAM traNa zabdo chaH upa+adhi+i / AmAM 'upa' eTale samIpa, 'adhi' eTale Adhikya / ane 'i' dhAtunA traNa artha thAya chaH adhyayana karavU, javu (jANavU) ane smaraNa karavU / eTaleke jemanI pAse jaIne sUtrathI jinavacana- adhyayana karavAmAM Ave che, adhikapaNe jJAna meLavavAmAM Ave che tathA smaraNa karavAmAM Ave che te 'upAdhyAya' kahevAya ch| (Avazyaka20 niyuktimAM) kayuM che ke-"jinezvaroe prarUpela dvAdazAMgIne gaNadhara Adi puruSo svAdhyAya kahe cha / evA svAdhyAyano ziSyone (sUtrathI) upadeza Ape che tethI te 'bhAva upAdhyAya' kahevAya cha / " ___ athavA ( 'upAdhyAya' zabdAnA bIjA paNa aneka artho nIkaLe che, jemake-) 'upAdhi' eTale 'saMnidhi' / jemanI saMnidhithI athavA jemanA sAMnidhyamA rahevAthI zrutajJAnano 'Aya' eTale 'lAma' thAya athavA jemanI pAsethI 'upAdhi' eTale suMdara vizeSaNono lAbha thAya temane 'upAdhyAya' 25 kahevAmAM Ave che / athavA jemanI upAdhi eTale jemanu sAMnidhya 'Aya' eTale iSTa phaLonA samUhamA kAraNabhUta che te 'upAdhyAya' kahevAya che / athavA bIjo paNa artha cha / 'Adhi' eTale 'mananI pIDA' teno 'Aya' eTale 'lAbha' te 'AdhyAya' / athavA 'adhi' eTale 'kubuddhi' no 'Aya' eTale 'lAbha' te 'adhyaay'| athavA adhyAya eTale 'durdhyAna' / A 'AdhyAya' tathA 'adhyAya' ne jemaNe upahata karyA che athavA haNI 30 nAkhyA che te 'upAdhyAya' kahevAya che / AvA upAdhyAya bhagavaMtone mAro namaskAra ho / vagere carcA pahelAMnI jema samajI levii| susaMpradAyathI (pratiSThita paraMparAthI) cAlyA AvatA jinavacana- bhavya jIvone adhyApanA karavA dvArA vinIta banAvIne upakAra karatA hovAthI upAdhyAya bhagavaMto namaskArane yogya ch| (bhagavatIsUtra) 1 Avazyakaniyukti gA0 1002 / juo-prastuta graMtha pR0 154 / 2 Avazyakaniyukti gA0 1001, je upara AvI gaI cha / 3 juo prastuta graMtha pR0 5-6 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| vibhAga] tathA 'namo loe savvasAhUNaM' // aJcaMtakaTTha uggataraghoratavacaraNAiaaNegavayaniyamovavAsAnANAbhimgahavisesasaMjamaparipAlaNeNa sammaM parIsahovasaggAhiyAsaNeNaM savvadukkhavimokravaM mokkhaM sAhayaMti sAdhavo 5 / ___ atrApi vizeSArthaH / sAdhayanti mokSasAdhakajJAnAdizaktIriti sAdhavaH, sAmyaM vA sarvabhUteSu dhyAyanti niruktivazAt sAdhavaH / yadAha "nivvANasAhae joe jamhA sAhaMti sAhaNo / samA hi savvabhUesu tamhA te bhAvasAhuNo // " sAhAyakaM vA saMyamakAriNAM dhArayantIti sAdhavaH niruktereva / sarve ca te sAmAyikAdivizeSaNAH pramattasaMyatAdayaH pulAkAdayo jinakalpika-pratimAkalpika-yathAlaMdakalpika-parihAravizuddhikalpika-sthavirakalpika-sthitakalpikA'sthitakalpikabhedAH pratyekabuddha-svayaMbuddha-buddhabodhitabhedAH bhAratAdimedAH suSamaduHSa-10 mAdivizeSAntA vA sAMdhavazca sarvasAdhavaH / sarvagrahaNaM ca sarveSAM guNavatAmavizeSeNanamanIyatApratipAdanArtha, yadAhanamo loe savvasAhUNaM - "tathA atyaMta kaThina ugratara ane ghora tapazcaryA vagere aneka vrata, niyama, upavAsa, aneka prakAranA abhiprahavizeSa tathA saMyamanuM paripAlana karIne ane sArI rIte parISaha temaja upasargone 15 sahana karIne jeo sarva duHkhamAMthI muktine sAdhe che te 'sAdhu' kahevAya che / " (mahAnizIthasUtra) . ahIM vizeSArtha A pramANe che:- 'mokSasAdhaka jJAna vagere zaktione je sAdhe che te sAdhu kahebAya che / athavA sarva prANIo prati samabhAva- je dhyAna kare che te 'sAdhu' kahevAya cha / . (AvazyakaniyuktimAM ) kayuM che ke ___"nirvANanA sAdhaka yogonI sAdhuo sAdhanA kare che temaja sarva jIvo upara samabhAvane 20 dhAraNa kare che tethI te 'bhAvasAdhu' kahevAya cha / " athavA saMyamarnu pAlana karanArA AtmAone sahAya kare che tethI sAdhu kahevAya che / 'sarva sAdhu' zabdathI sAmAyikAdi vizeSaNothI yukta, pramatta vagere, pulAka vagere jinakalpika, pratimAkalpika, yathAlaMdakalpika, parihAravizuddhikalpika, sthavirakalpika, sthitakalpika, asthitakalpika, pratyekabuddha, svayaMbuddha, buddhabodhita, bharata vagere kSetranA temaja suSama, duHSamA vagere kALanA 25 sAdhuo-ema sarva prakAranA sAdhuo samajavA / sarva guNavAna puruSo bhedabhAva vinA namaskAra karavA lAyaka che te jaNAvavA mATe 'sarva' zabdano ahIM prayoga karavAmAM Avyo che / kayuM che ke 1 Avazyakaniyukti gA. 1010 / juo prastuta graMtha pR. 155 2 juo prastuta graMtha pR. 44, paM. 13-16. 3 juo prastuta graMtha pR. 6-7 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH / [prAkRta prAkRta " nANaM ca daMsaNaM vA, tavo ya taha saMjamo ya sAhuguNA / ikke savvesuvi hIliesu te hIliyA huMti // " emeva pUiyammI, ikaMmI vi pUiyA jigunnaau| thovaM bahunivvisaM, iya naccA pUyae maimaM // " 5 tatra sarvazabdasya dezasarvatAyAmapi darzanAt aparizeSasarvatopadarzanArthamucyate / 'loke' manuSyaloke na tu gacchAdau ye sarvasAdhavaH sarvAn vA zubhayogAn sAdhayanti kurvanti sarvasAdhavaH athavA sarvebhyo jIvA'jIvAdipadArthasArthebhyo yathAvasthitAvitathasvarUpanirUpaNarakSaNAdinA hitAH sArvAH arihantAraH teSAM sAdhavaH, na tu buddhAdeH sArvasAdhavaH / uktaM ca cUrNI - "e e tAva na vaMdijaMti samaNasade huMtae vi buddhA tAvasA geruyA AjIvagA boDiyA ya / " 10yadvA sArvAnarhataH sAdhayanti tadAjJAkaraNAdArAdhayanti pratiSThApayanti vA durNayanirAkaraNAdibhiH saarvsaadhvH| "jJAna, darzana, tapa tathA saMyama-A sAdhunA guNo che eTale eka athavA sarva sAdhunI hilanA ( apamAna ) karavAmAM Ave to temAM guNonI ja hilanA thAya che|" . "te ja pramANe eka sAdhunI pUjA karavAmAM Ave to paNa temAM sAdhunA sarva guNonI ja 15 pUjA rahelI che; mATe thoDI paNa sAdhunI pUjA bahu lAbhakAraka che ema samajIne buddhimAna puruSoe sAdhuonI pUjA karavI joIe / " ___ 'sarva' zabda dezasarvatAno paNa vAcaka hovAthI saMpUrNa sarvatA batAvavAne mATe 'loe' zabdano prayoga karelo cha / arthAt mAtra gaccha vageremAM nahi paraMtu AkhA manuSyalokamAM rahelA je sarva sAdhuo athavA sarva zubhayogone je kare te 'sarvasAdhu' / athavA sarva jIva ajIva vagere 20 padArthasamUhanuM je yathAvasthita ane satyasvarUpa nirUpaNa temaja rakSaNa vagere. karavA vaDe sarva padArthone |hit karanArA (nyAya ApanArA) te 'sArva', eTale arihaMta bhagavAna ane temanA sAdhu e 'sArvasAdhu'; buddha vagerenA sAdhu nhiiN| cUrNimAM kayuM che ke "zramaNa kahevAtA hovA chatAM paNa bauddha sAdhuo, tApaso, geruka ( parivrAjaka ), AjIvaka ane boTikane vaMdana karavU nahi / " 25 athavA 'sArva' eTale arihaMtone jeo AjJAnuM pAlana karIne ArAdhe che athavA durnayane dUra karIne (anya matonuM khaMDana karIne ) jinezvara bhagavaMtanA matane pratiSThita kare che te 'saarvsaadhu'| 1 oghaniyukti gA. 531 2 oghaniyukti gA. 532 . 3 juo prastuta graMtha pR.8. 4"kiM ca-imevi paMca Na vaMdiyavvA samaNasadevi sati, jahA AjIvagA tAvasA parivvAyagA tacaNiyA. boDiyA......" __ Ava0 cUrNi pR. 20 paM. 4, uttarabhAga, Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / athavA sArvAH sarvajIvAdihitakAriNaH te ca te sAdhavazca sArvasAdhavaH / uktaM ca 'pANaccae vi pAvaM0' gAhA // yadi vA savyAni-dakSiNAni anukUlAni yAni kAryANi teSu, zravyeSu vA zravaNAheSu mRdumadhurAdi vAkyeSu sAdhavo nipuNAH savyasAdhavaH-zravyasAdhavo vA tebhyo namaH ityAdi prAgvat / eSAM ca namanIyatA mokSamArgasAhAyakakaraNenopakAritvAt / Aha ca____ " asahAe sahAyattaM kareMtime saMjamaM kuNaMtassa eeNa kAraNeNaM namAmi haM savvasAhUNaM // "" arthatannamaskAraprayojanaphalanirUpaNArthamAhuH zrIvajrasvAmipAdAH- ayameva imAe ekkArasapayaparicchinna tiAlAvaga tittIsakkharaparimANAe cUlAe bhAvijai! 'eso paMcanamukkAro, savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalaM // 1 // ' 10 athavA 'sArva' eTale sarva jIva vagerenuM hita karanArA sAdhuo te 'sArvasAdhu' / kayuM che ke "prANano atyaya thAya to paNa......" vagere athavA 'savya' eTale je anukULa kAryo temAM nipuNa te 'savyasAdhu' / athavA 'zravya' eTale zravaNa karavA lAyaka je mRdu madhura Adi vAkyo temAM nipuNa te 'zravyasAdhu' / A 'sarvasAdhu', 'sArvasAdhu', 'savyasAdhu' tathA 'zravyasAdhu'one mAro namaskAra ho / mokSamArgamAM sahAya karavA 15 vaDe upakArI hovAthI A sAdhupuruSo namaskaraNIya che / (AvazyakaniyuktimAM) kayuM che ke... "asahAya evA mane saMyamanuM pAlana karavAmAM sahAya kare che te kAraNathI sarva sAdhuone namaskAra karUM chu|" ___ have A namaskAra karavAnA prayojana ane phaLanu nirUpaNa karatAM vajrasvAmI mahArAja jaNAve che ke-"A ja namaskAra agiyAra pada pramANanI traNa AlAvAnI ane tetrIza akSaranI 20 'eso paMcanamukkAro savyapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM, paDhama havai maMgalaM' e cUlikAthI bhAvita karAya cha / 1 Avazyakaniyukti gA0 1013 / juo prastuta graMtha pR0 156 2 caityavaMdanamahAbhASyanI traNa prakAranI hastaprato maLe che| eka laghuprata che, jemAM amuka bAbato TUkamAM samajAvI che, jyAre bIjI bRhat prata maLe che jemAM enI e hakIkato vistRta rIte samajAvelI che; ane trIjA prakAranI prata madhyamaprata che, je A be karatAM judI paDe che| AvI prato pU0 puNyavijayajI mahArAjasAhebe khaMbhAtanA zrI zAMtinAthajI tADapatrIya bhaMDAramAthI meLavIne zrI caityavaMdanamahAbhASyano pATha taiyAra karyo che, ane tene AdhAre A be hAtha 7 vacceno pATha ahIM lIdho cha / zrIRSabhadevajI kezarImalajI jaina peDhI, ratalAma taraphathI chapAyela pratamAM tenI jagAe nIce pramANe pATha maLe cha:___ayameva imAe cUlAe bhAvijai eesiM namukkAro eso paMcanamukkAro, kiM karejA ?-savvaM pAvaM-nANAvaraNIyAi kammaM nissesaM taM payariseNaM disodisiM nAsai savvapAvappaNAsaNo, (juo-mahAnisIhasuttasaMdabbho prastuta graM.pR.44 paM. 3-6) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhaH / [prAkRta eesiM paJcaNDaM namukkAro-eso paMcanamukkAro / kiM karijjA ? savvaM pAvaM nANAvaraNIyAikammaM nissesaM payariseNaM disodisaM nAsai savvapAvappaNAsaNo, takkajja vA nrgbhvaai| ittha gAhAo jeNesa namukkAro patto puNNANubaMdhipuNNeNa / nArayatiriyagaIo, tassAvasaM niruddhAo // 1 // paMcanamukkArasamaM aMte vaccaMti jassa dasapANA / sojai na jAiM mukkhaM, avassamamarattaNaM lahai // 2 // annaM ca imAu ciya, na hoi maNuo kayAi saMsAre / dAso peso duhio, nIo vigaliMdio ceva // 3 // 10 tathA karaAvatte jo paMcamaMgalaM sAhupaDimasaMkhAe / navavArA Avattaya( i ) chalaMti taM no pisAyAI // 4 // jao maMtANa maMto paramo imo tti, dheyANa dheyaM paramaM imaM ti / 15 - tattANa tattaM paramaM pavittaM, saMsArasattANaMduhAhayANaM // 5 // ' eso paMcanamukkAro eTale A pAMca parameSThine karelo namaskAra zuM kare che ? 'savvapAvappaNAsaNo'-eTale sarva prakAranA jJAnAvaraNIya Adi ATha karmone saMpUrNapaNe naSTa kare che, ane karmanuM phaLa je narakAdi gati teno paNa nAza kare che|" (mahAnizIthasUtra) ____A saMbaMdhamAM nIce pramANe gAthAo maLe che:20 "puNyAnubaMdhI puNyavALA je AtmAe A navakArane prApta karyo che, tenI naraka ane tiryaMca . gatio avazya rokAI gaI che|" // 1 // "daza prANo jAya tyAre ( mRtyusamaye ) paMcaparameSThi namaskArahu~ je smaraNa kare che te bhale mokSamA na jAya to paNa devalokamAM avazya jAya cha / " // 2 // ___"vaLI, A namaskArathI manuSya saMsAramA kadIpaNa dAsa, preSya, durbhaga, nIca ke vikalendriya25 apUrNa indriyavALo thato nathI" // 3 // tathA "hAthanI AMgaLInA veDhA upara bAranI saMkhyAthI navavAra (108 vAra ) namaskAramaMtrane je gaNe che tene pizAca vagere chaLI zakatAM nathI / " // 4 // "duHkhothI AghAta pAmelA saMsArI manuSyone mATe A (navakAramaMtra) maMtromAM 30 paramamaMtra che, dhyAna karavA yogyamAM A paramadhyeya che ane tattvomAM paramatattva che" // 5 // 1 paMcanamukkAraphalathuttaM gA0 55 / juo prastuta graMtha pR. 370 / 2 paMcanamukkAraphalathuttaM gA060 / juo prastuta graMtha pR0370 / 3 navakAralahukulakaM gaa02| juo prastuta graMtha pR0 438 / 4 juo prastuta graMtha pR. 44, paM. 15-22. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| tANaM annaM tu no asthi jIvANaM bhvsaayre| buDDatANaM imaM, muttuM namukkAraM sapoyayaM // 6 // aNeyajammaMtarasaMciyANaM, duhANa sArIriyamANasANaM / katto ya bhavvANa bhavija nAso, na jAva patto navakAramaMto // 7 // avi ya navakArAo anno, sAro maMto na asthi tiyaloe / tamhAu aNudiNaM ciya paDhiyavvo paramabhattIe // 8 // esa cUlAe paDhamo uddesao-eso paMcanamukkAro savvapAvappaNAsaNo, kiMviho u ? maMgo nivvANasukkhasAhaNikakhamo sammadaMsaNAiArahao ahiMsAlakkhaNo dhammo taM me lAijjati maMgalaM 1, maM vA bhavAo-saMsArAo galijjA tArija vA iti maMgalaM 2, baddhapuTThanidhattanikAiyaTTha-10 payArakaMmarAsiM me gAlijjA vilijjavijjatti vA maMgalaM 3 / - "saMsArarUpI samudramA DUbatA jIvone namaskArarUpI naukA sivAya bIjaM kaI rakSaNa karanAra nthI // 6 // ... "bhavya manuSyoe jyAMsudhI navakAramaMtrane prApta karyo nathI tyAMsudhI aneka janmomAM ekaThAM karelA temanAM zArIrika ane mAnasika duHkhono nAza zI rIte thAya ? / " // 7 // 15 - "traNa lokamAM navakArathI sArabhUta (pradhAna) anya koI maMtra nathI, tethI pratidina paramabhaktithI tenuM dhyAna karavU joIe / " // 8 // 'eso paMcanamukkAro savvapAvappaNAsaNo'-e cUlikAno prathama uddezo cha / te kevo cha ? 'maMga' eTale nirvANasukha (mokSasukha )ne siddha karavAmAM samartha samyadgarzana vagere arihaMtoe prarUpela ahiMsAlakSaNa dharmane je mane ANI Ape te maMgala 1, athavA mane saMsArathI gALe 20 arthAt tAre te maMgala 2, baddha, spRSTa, nidhatta ane nikAcita evA ATha prakAranA mArA karmanA rAzine je gALe arthAt zamAve te maMgala 3 / 1 navakAralahukulakaM gA0 1 / juo prastuta graMtha pR0 438 / 2 paMcanamukkAraphalaM gA0 26 / juo prastuta graMtha pR0 383 / tathA navakAralahukulakaM gaa08| juo prastuta graMtha pR.439 / 12 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 . caityavaMdanamahAbhASye namaskArasUtrasya ullekhH| [prAkRta eesiM savvesi annasiM ca davvabhAvabhedabhinnANaM dadhiduvvAitavovihANAINaM maMgalANaM kiM ?, paDhamaM AIe, arihaMtAINaM thuI ceva havai maMgalaM hitAdividhAnasamartham , maMgyate hitAdi aneneti vyutpatteH bhAvamaMgalatayA aikAntikatvAt AtyantikatvAcca / evaM prayojanAdyapyuktam / tathA niyuktiH ittha ya paoyaNamimaM kammakhaya maMgalAgamo ceva / ihaloyapAraloiya duvihaphalaM tattha diTuMtA // ' ihaloi atthakAmA AruggaM abhiraIi NipphattI / siddhI ya sagga sukule uvavAo Iya paraloe // ' kiMca tAva na jAyai citteNa ciMtiyaM patthiyaM ca vAyAe / kAeNa samADhattaM jAva na sumario nmukkaaro|| esa samAsatthutti / vistarArthinA tu navakArapaMjikA navakArapaTala siddhacakra bRhannamaskAraphalAdi zAstrANyavalokanIyAnIti // cha // ___ A maMgalomAM ane bIjAM paNa sarva dahIdurvA vagere dravyamaMgalo ane taponuSThAna vagere bhAvamaMgalomAM arihaMta vagairenI stuti prathama maMgala che / arthAt hita vagere karavAmAM samartha che, 15 kAraNake je hita vagere kare tenuM nAma maMgala / A pramANe ' maMgala' zabdanI vyutpatti thatI hovAne lIdhe arihaMta vagerenI stuti bhAvamaMgalapaNAthI ekAMte atyaMta hita karanAra cha / A rIte AmAM prayojana vagaire paNa kahevAI gayuM / ( Avazyaka ) niyuktimA kayuM che ke ___ "namaskAra karavAmAM karmano kSaya ane maMgalanu Agamana e prayojana che temaja lokasaMbaMdhI ane paralokasaMbaMdhI ema be prakAranuM phaLa cha / tenAM dRSTAMto nIce pramANe cha / ":20 "A lokamAM artha, kAma, Arogya, ane abhiratinI prApti thAya che / ane paralokamAM siddhi, svarga ane uttama kuLanI prApti thAya che|" bIjuM paNa kayuM che ke "manathI ciMtalaM, vacanathI prArthelaM ane kAyAthI AraMbhelaM kArya tyAMsudhI ja siddha thatuM nathI jyAMsudhI namaskAramaMtranuM smaraNa karavAmAM AvatuM nthii|" (arthAt namaskAramaMtranuM smaraNa karavAmAM 25 Ave to manathI IcchekheM, vacanathI prArthelu ane kAyAthI prAraMbhelaM dareka kArya siddha thaI jAya ch|) A pramANe namaskAramaMtrano saMkSipta artha cha / vistAranA arthIe navakArapaMjikA, navakArapaTala, siddhacakra, bRhannamaskAraphala vagere zAstronuM avalokana karavU / 1 Avazyakaniyukti gA01022 / juo prastuta graMtha pR0 159 2 Avazyakaniyukti gA0 1023 / juo prastuta graMtha pR0 160 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / caityavandanamahAbhASyamAM namaskArasUtra vize sUcita vigatonu koSTaka namaskArasUtra (paMcaparameSThI pada) pada saMpadA adhyayana AlA- guru- laghu- tapa akssro| paka akSara akSara AyaMbila pI 46 q q q q q q q q q q w w w w w . 1 Namo arihaMtANaM 2 Namo siddhANaM '3 Namo AyariyANaM 4 Namo uvajjhAyANaM 5 Namo loe savvasAhUNaM (cUlikA) 6 eso paMcaNamukkAro 7 savvapAvappaNAsaNo 8 maMgalANaM ca savvesi 9 paDhama havai maMgalaM 06.06 paricaya 15 20 zrIcaityavaMdanamahAbhASyanA kartA zrIdevendrasUri cha / teo tapAgacchanA sthApaka zrIjagaccaMdrasUrinA ziSya hatA ane vi. saM. 1270 thI 1327 sudhImA vidyamAna htaa| teo emanA samayanA mahAprabhAvazAlI vidvAn hatA / temaNe 'SaTkarmagraMtha-khopajJaTIkA sahita' 'zrAddhadinakRtyasUtra-vRtti' vagere aneka prakaraNagraMtho ane 'sudarzanacarita' jevA caritagraMthonI prAkRtamA racanA karelI che / zrIcaityavaMdanamahAbhASya upara zrIdharmakIrtisUrie TIkA racI che / zrIdharmakIrtisUrinuM bIjaM nAma zrIdharmaghoSasUri hatuM / teo mahAvidvAn hatA / temanA upadezathI mAMDavagaDhanA pethaDakumAre saM. 1320 lagabhagamA jude jude sthaLe 84 jinaprAsAdonuM nirmANa kayuM htuN| caityavaMdanamahAbhASyamAM gA. 30 mAM 'namaskArasUtra'no ullekha karyo che, tenA upara zrIdharmakIrtisUrie namaskAraviSayaka aneka hakIkatono TIkAmAM saMgraha karyo che| A saMdarbha 'devavaMdanabhASya' prakAzakaH-zrIRSabhadeva kezarImalajI jaina peDhI, ratalAma, saM0 1994 nA pRSTha : 210 thI 218 mAMthI uddhRta karyo che; paraMtu te sIdhesIdho na letAM temAM pU. puNyavijayajI mahArAjasAhebe prApta thayela hastaprato parathI je sudhArA vadhArA karyA che tene AdhAre mA mULapATha taiyAra karela che| 25 1 juoH zrImunisuMdarasUrikRta-'gurvAvalI' ane vizeSa mAhitI mATe juoH mo. da. kRta 'jainasAhityano saMkSipta itihAsa' pR. 404 / Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AM ESTIEcon TV ATE M UPA EATRE STML [prAkRta V ITNA TEMS MET AISALyr Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [6] sirimANadevasariraiyaM uvahANavihithuttaM // paMca namokAre kila duvAlasa tavo u hoi uvahANaM / aTTha ya AyAmAI egaM taha aTThamaM aMte // 1 // evaM ciya nissesaM iriyAvahiyAi hoi uvahANaM / sakatthayammi ahamamegaM battIsa AyAmA // 2 // anuvAda 'namaskAra' (paMcamaMgala mahAzrutaskaMdhasUtra )nuM upadhAna' (jJAna ArAdhana mATenuM tapomaya anuSThAna ) bAra upavAsanA tapathI karAya che / temAM prathama pAMca lAgaTa upavAsa pachI pahelI vAcanA 10 ane te pachI ATha AyaMbila temaja aMte eka aTThama (traNa upavAsa lAgaTa) karavAnA hoya che| (te pachI bIjI vAcanA ApavAmAM Ave che| ) [ namaskAra maMtranA upadhAnamA 12 (cAlu vidhi pramANe 12 // ) upavAsa 18 divasamAM karavAnA hoya che / prathama vAcanA 'namo loe savvasAhUNaM' sudhInI ane bIjI vAcanA 'paDhamaM havai maMgalaM' sudhInI che / ] // 1 // - 'IriyAvahiya' (sUtra )nA upadhAnamAM paNa A prakAre (namaskAra maMtra mATe jaNAnyo che te) tapa karavAno hoya che / ( arthAt pAMca lAgaTa upavAsa pachI pahelI vAcanA ane ATha AyaMbila temaja traNa lAgaTa upavAsa karyA pachI bIjI vAcanA apAya che / ) [IriyAvahiyanA upadhAnamA 12 (cAlu vidhi pramANe 12 // ) upavAsa 18 divasamAM karavAnA hoya che / prathama vAcanA 'je me jIvA virAhiA' sudhInI ane bIjI vAcanA 'ThAmi 20 kAussaggaM' sudhInI che|] 'zakastava' (namotthu NaM) sUtranA upadhAnamA eka aTThama ane batrIza AyaMbila karavAnAM hoya che (eTale temAM lAgaTa traNa upavAsa pachI pahelI vAcanA, soLa AyaMbila pachI bIjI vAcanA ane te pachI bIjAM soLa AyaMbila pachI trIjI vAcanA apAya che / ) [zakrastavanA upadhAnamAM 19 (cAlu vidhi pramANe 19 // ) upavAsa 35 divasamAM karavAnA 25 hoya che / pahelI vAcanA 'purisavaragaMdhahatthINaM' sudhInI, bIjI vAcanA 'cAuraMtacakkavaTTINaM' sudhInI ane trIjI vAcanA 'savve tiviheNa vaMdAmi' sudhInI che / ] // 2 // -- 1. upadhAnanA arthavistAra mATe juo-'zrI pratikramaNasUtra-prabodhaTIkA' bhA. 2, pR0 59 thI 61. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uvahANavihithuttaM / [prAkRtaM arahaMtaceiyathae uvahANamiNaM tu hoi kAyaddhaM / ega ceva cautthaM tini a AyaMbilANi tahA // 3 // ega ciya kira chaTheM cautthamegaM ca hoi kAyavvaM / paNavIsaM AyAmA cauvIsathayammi uvahANaM // 4 // egaM ceva cautthaM paMca ya AyaMbilANi nANathae / ciivaMdaNAisutte uvahANamiNaM viNiddiDhaM // 5 // avvAvAro vigahAvivajio ruddajhANaparimukko / vissAmaM akurNato uvahANaM vahai uvajutto // 6 // aha kahavi hoja bAlo vuDDo vA sattivajio taruNo / so uvahANapamANaM pUrijjA AyasattIe // 7 // 'arihaMtacaityastava' (arihaMtaceIyANaM) sUtranA upadhAnamA eka upavAsa ane traNa AyaMbilamuM tapa karavU joiie| [ kula aDhI upavAsa cAra divasamAM karavAnA hoya che / tenI eka ja vAcanA 'appANaM vosirAmi' sudhInI cha / ] // 3 // . 15 'cauvIsathaya' (logassa ) sUtranA upadhAnamAM eka chaThTha ane eka upavAsa (lAgaTa traNa upavAsa pachI pahelI vAcanA) ane pacIsa AyaMbila ( bAra AyaMbila pachI bIjI vAcanA ane bIjAM bAra AyaMbila pachI trIjI vAcanA apAya ) che / [kula 15 ( cAlu vidhi mujaba 15 // ) upavAsa 28 divasamAM karavAnA hoya che / tenI traNa vAcanAo che / pahelI vAcanA 'cauvIsaM pi kevalI' sudhInI, bIjI vAcanA 'pAsaM taha vaddha20 mANaM ca' sudhInI ane trIjI vAcanA 'siddhA siddhiM mama disaMtu / savvaloe0' sudhInI che|] // 4 // e ja prakAre caityavaMdana Adi sUtra ( zrutastava-pukkharavaradi ane siddhastava-siddhANaM buddhANaM sUtro)nA upadhAnamA eka upavAsa (pachI zrutastava-pukkharavaradinI pahelI vAcanA apAya che| ) ane pAMca AyaMbila pachI eka upavAsa ( pachI bIjI siddhastava-siddhANaM buddhANaMnI bIjI vAcanA apAya ) ch| [kula sADA cAra upavAsa sAta divasamAM karavAnA hoya che / tenI be vAcanAo ch| pahelI 25 vAcanA 'pukkharavaradi0 thI suassa bhagavao0' sudhInI ane bIjI vAcanA 'siddhANaM buddhANaM thI veyAvaccagarANaM thI sammadihisamAhigarANaM' sudhInI che / ] // 5 // ___ upadhAna tapa vahana karanAra manuSye koI prakArano (mana, vacana, kAyAnA yogano) vyApAra karavo na joIe / klezathI rahita temaja raudra dhyAnathI mukta thaIne vizrAma karyA vinA ja (niraMtara) upadhAna tapane vahana kara joIe // 6 // 30 ( anusaMdhAnamAM kahe che ke-) te upadhAna vahana karanAra jo koI bALaka ke vRddha hoya agara zakti vinAno yuvaka hoya to te upadhAnanu (tapa) pramANa potAnI zakti mujaba pUruM kare // 7 // Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / rAIbhoyaNaviraI duvihaM tivihaM cauvvihaM vAvi / navakArasahiyamAI paccakkhANaM viheUNa // 8 // ekeNa suddhaacchaMbileNa iyarehiM dohiM uvavAso / navakArasahiyaehiM paNayAlIsAe uvvaaso||9|| porasicauvIsAe hoi avaDDehiM dasahiM uvavAso / vigaIcAehiM chahiM egaTThANehiM ya caUhiM // 10 // jIeNa nivviyatiyaM purimaDDA solaseva uvvaaso| ekkAsaNagA cauro aTTha ya bikkAsaNA taha ya // 11 // bhayavaM! pabhUyakAlo evaM kareMtassa pANiNo hojA / to kahavi hoja maraNaM navakAravivanjiyassAvi // 12 // navakAravaJjio so nivvANamaNuttaraM kaha lbhinyjaa| to paDhamaM ciya giNhai, uvahANaM hou vA mA vA // 13 // goyama ! jaM samayaM ciya suovayAraM kariJja so pANI / taM samayaM ciya jANasu gahiyatayaha jiNANAe // 14 // te (pUrvokta bAlAdi) rAtribhojanano tyAga karIne (sAMje ) duvihAra, trivihAra ke 15 cauvihAra- ane savAre navakArasI vagerenAM paJcakkhANa karIne upadhAnapramANa pUruM kare // 8 // ___ eka zuddha-utkRSTa AyaMbila vaDe athavA bIjA ( anutkRSTa) be AyaMbile eka upavAsa . gaNAya ane pistAlIza navakArasI (nAM paJcakkhANa ) karavAthI eka upavAsa gaNAya che // 9 // ___covIza porasIe agara daza avaDDhe eka upavAsa gaNAya che / vaLI, chae vigaIono cha ahorAtra tyAga karavAthI athavA cAra ekala ThANAM karavAthI eka upavAsa gaNAya che // 10 // 30 traNa nIvIo karavAthI agara soLa purima karavAthI eka upavAsa gaNAya / temaja cAra ekAsaNAM ane ATha beAsaNAM karavAthI eka upavAsa gaNAya che // 11 // - zaMkA-bhagavan ! A rIte karatAM jIvane-manuSyane lAMbo kALa vItI jAya ane koI kAraNe navakAra na pAmatAM ja maraNa thaI jAya to navakArathI rahita evA jIvane anuttara ( zreSTha ) evaM nirvANa (mukti) sukha kyAthI maLe ? tethI upadhAna thAya ke na thAya to paNa prathama ja navakAra grahaNa 25 karavo joIe // 12-13 // samAdhAna-he gautama ! je samaye te jIva zrutano upacAra kare ( zruta levAnI vidhi Adare) te ja samaye te jIva zrI jinezvarabhagavAnanI AjJAthI namaskAranA arthano grahaNa karanAro banyo che ema jANavU // 14 // 1 zuddha AyaMbilamAM kevaLa bhAta laI shkaay| potAne jarura hoya teTalA bhAta eka pAtramA nAkhavAmAM Ave che ane pachI tenA upara cAra AMgaLa (UMcAImAM lagabhaga 2") jeTaluM pANI nAkhavAmAM Ave che|| 2 vartamAnakALamAM-eka upavAsa=48 navakArasI, 24 porasI, 16 sADhaporasI, 16 nIvI (ekAsaNAbinAnI), 8 purimaDDa, 4 avaDDa, 8 byAsagA, 4 ekAsaNA, 3 lukkhI nIvI, 2 AyaMbila athavA 1 zuddha AyaMbila gaNAya ch| Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 uvhaannvihithuttN| [prAkRta evaM kayauvahANo bhavaMtare sulabhabohio hojA / eyajjhavasANo vi hu goyama ! ArAhago bhaNio // 15 // jo u akAUNamimaM goyama ! gihija bhattimaMto vi / so maNuo daTTavvo agiNhamANeNa sAriccho // 16 // AsAyai titthayaraM tavvayaNaM saMgha-gurujaNaM ceva / AsAyaNabahulo so goyama! saMsAramaNugAmI // 17 // paDhamaM ciya kannAheDaeNa jaM paMcamaMgalamahIyaM / tassa vi uvahANaparassa sulahiyA bohI nihiTThA // 18 // iya uvahANapahANaM niuNaM savvaM pi vaMdaNavihANaM / jiNapUyApuvvaM ciya paDhija suyabhaNiyanIIe // 19 // taM sara-vaMjaNa-mattA-biMdu-pariccheyaThANaparisuddhaM / paDhiUNaM ciyavaMdaNasuttaM atthaM viyANijjA // 20 // tattha vi ya jatthe (jattha) ya siyA saMdeho sutta-atthavisayammi / taM bahuso vImaMsiya sayalaM nissaMkiyaM kuNasu // 21 // 15 A prakAre jeNe upadhAna kA~ che te jIva bhavAMtaramA sulabhabodhi thAya che / he gautama! A ( upadhAna )nA adhyavasAyavALo jIva ArAdhaka kahevAya che // 15 // he gautama ! A upadhAna karyA vinA je bhaktivALo manuSya A navakArane grahaNa kare te navakArane nahi grahaNa karavAvALA manuSyanA jevo cha ema jANavU / ( arthAt namaskAranI vAcanA mATe upadhAnatapa Avazyaka aMga tarIke kaheluM che / ) // 16 // 20 e rIte (upadhAna karyA vinA ja navakAra grahaNa ) karanAra mAnavI zrItIrthaMkaradevanI, temanA vacananI, saMgha ane gurunI azAtanA kare che / he gautama! aneka AzAttanAvALo te saMsAramA paribhramaNa kare che // 17 // _pahelI ja vAra jeNe paMcamaMgala karNa dvArA sAMbhaLyuM che te paNa jo upadhAna kare to tene bodhibIja-samyaktva sulabha thAya che ema kA che // 18 // 25 A prakAre jinapUjApUrvaka ja zrutamAM batAvelI vidhithI upadhAnapradhAna samagra vaMdanavidhAna nipuNatAthI bhaNaduM joIe // 19 // te caityavaMdanasUtrane svara, vyaMjana, mAtrA, biMdu, padaccheda ane vizrAmasthAna vaDe parizuddha bhaNIne teno artha jANavo joIe (athavA-svara, vyaMjana, mAtrA, biMdu, padaccheda ane vizrAmasthAna vaDe parizuddha evA te caityavaMdanasUtrane bhaNIne teno artha jANavo joIe / ) // 20 // 30 te sUtra ane arthanA viSayamA jyAM kyAMya saMdeha thAya te sthaLe khUba vicAra karIne badhuM zaMkArahita kare // 21 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| aha sohaNatihi-karaNe-muhutta-nakkhatta-joga-laggammi / aNukUlammi sasibale sasse sasseyasamayammi // 22 // niyayavihavANurUpaM saMpADiyabhuvaNanAhapUeNaM / phuDabhattIe vihiNA paDilAhiyasAhuvaggeNa // 23 // bhattibharanibbhareNaM harisavasollasiyavahalapulaeNaM / saddhA-saMvega-vivega-paramaveraggajutteNaM // 24 // niTTiyaghaNarAga-dosa-moha-micchatta-malakalaMkeNaM / aiullasaMtanimmalaajjhavasAeNa aNusamayaM // 25 // tihuyaNagurujiNapaDimAviNivesiyanayaNamANaseNa tahA / jiNacaMdavaMdaNAe dhanno'hmi mannamANeNa // 26 // niyayasiraraiyakarakamalamauliNA jaMtuvirahiogAse / nissaMkaM suttatthaM payaM payaM bhAvayaMteNa // 27 // jiNanAhadivagaMbhIrasamayakusaleNa suhacaritteNaM / apamAyAIbahuvihaguNeNa guruNA tahA saddhiM // 28 // cauvihasaMghajueNaM visesao niyayabaMdhusahieNaM / iya vihiNA niuNeNaM jiNabiMbaM vaMdaNijaM ca // 29 // zubha tithi, karaNa, muhUrta, nakSatra, yoga, lagna ane anukULa temaja prazasta caMdrabaLa hoya tyAre prazasta samayamA potAnA vaibhava anusAra bhuvananAtha (zrI jinezvaradeva )nI pUjA karIne ane vidhipUrvaka pragaTa bhaktithI sAdhuvargane vahorAvIne bhaktinA bhArathI namra banelo; harSathI ullasita thayelA puSkaLa romayukta (harSathI vizeSa romAMcita thayelo ); zraddhA, saMvega, viveka ane parama 20 vairAgyavALo; jenA dhana rAga, dveSa, moha, mithyAtvarUpa kalaMko dUra thayA che evo; pratisamaya atyaMta pravardhamAna nirmaLa adhyavasAyavALo; tribhuvananA guru evA zrIjinezvarabhagavaMtanI pratimAmAM dRSTi ane manane parovato; zrIjinezvaradevane karAyela vaMdanA vaDe 'huM dhanya banyo cha' ema mAnato; jaMtuthI rahita sthaLamAM potAnA mastaka upara racI che karakamaLanI aMjali jeNe evo ane pade pade sUtranA arthane niHzaMkapaNe mAvato evo te zrI jinezvara bhagavAne batAvelA gaMbhIra siddhAMtamAM nipuNa, pavitra 25 caritravALA temaja apramAda vagere bahuvidha guNavALA evA gurunI sAthe, caturvidha saMghanI sAthe tathA vizeSataH potAnA svajana saMbaMdhI baMdhuvarganI sAthe A (kahelI) vidhithI kuzaLapaNe zrI jinezvara bhagavAnanA biMbane vaMdana kare // 22 thI 29 // 15 1 sazreyaHsamaye-mAMgalika samaye / Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAIta uvahANavihithuttaM / tayaNaMtaraM guNaDDhe sAhU vaMdija paramabhattIe / sAhammiyANa kujA jahArihaM taha paNAmAI // 30 // jAva ya mahagdha-mAuka cokkha-vatthappayANapunveNaM / paDivattivihANeNaM kAyayo guruyasammANo // 31 // . eyAvasare guruNA suviiyagaMbhIrasamayasAreNa / akkhevaNi-vikkhevaNi-saMveyaNipamuhavihiNA u // 32 // bhavanivveyapahANA saddhAsaMvegasAhaNe punnaa| gurueNa pabaMdheNaM dhammakahA hoi kAyayA // 33 // saddhAsaMvegaparaM sUrI nAUNa taM tao bhavvaM / ciivaMdaNAikaraNe iya vayaNaM bhaNai niuNamaI // 34 // bho bho devANuppiya ! saMpAviyasayalajammasAphalla! / tumae aJjappamiI tikAlaM jAvajIvAe // 35 // vaMdeyavvAI ceiyAI egaggasuthiracitteNaM / khaNabhaMgurAo maNuyattaNAo iNameva sAraM ti // 36 // 15 te pachI guNADhya evA sAdhuone paramabhaktithI vaMdana kare ane sAdharmikone yathocita rIte praNAmAdi kare // 30 // te samaye bahumUlya, mRdu ane cokkhAM vastro ApavApUrvaka pratipattividhAnavaDe ( sevA-bhakti vaDe ) gurutuM sanmAna karavU joIe // 31 // e avasare sArI rIte jANyo che gaMbhIra evA siddhAMtanA sArane jeNe evA gurue 20 AkSepaNI (zrotAonA manane AkarSaNa karanArI ), vikSepaNI (kathAno eka bheda ), saMvedanI (vairAgyajanaka kathA) pramukhavidhithI bhavanirvedapradhAna tathA zraddhA ane saMvegane sAdhavAmAM (prApta karAvavAmAM) praguNa (paTu, nipuNa ) evI dharmakathAne moTA prabaMdhapUrvaka karavI joIe // 32-33 // te pachI zraddhA ane saMvegamAM parAyaNa evA tene 'bhavya' jANIne (te vyaktimA dekhAtA zraddhA ane saMveganA cihnothI "te bhavya che" ema jANIne ) nipuNamativALA AcArya caityavaMdana karavA 25 mATe A prakAranAM vacana bhaNe // 34 // he devAnupriya! A janmanI samagra saphaLatAne prApta karanAra ! tAre AjathI jIvanaparyaMta traNe kALa ekAgra ane atyaMta sthira cittathI caityornu vaMdana karavU joIe; kAraNake A kSaNabhaMgura evA. manuSyapaNAno sAra A ja che // 35-36 // Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 15 tattha tume punvaNhe pANaM pi na ceva tAva peyavvaM / / no jAva ceiyAI sAhU viya vaMdiyA vihiNA // 37 // majjhaNhe puNaravi vaMdiUNa niyameNa kappae bhottuM / avaraNhe puNaravi vaMdiUNa niyameNa sayaNaM ti // 38 // evamabhiggahabaMdhaM kAuM to vaddhamANavijAe / abhimaMtiUNa geNhai satta gurU gaMdhamuTThIo // 39 // tassottamaMgadese 'nitthAragapArago bhavija' ti / uccAremANu cciya nikkhivai gurU supaNihANaM // 40 // eyAe vijAe pabhAvajogeNa jo sa kira bhnyo| ahigayakajANa lahuM nitthAragapArago hoi // 41 // aha cauviho vi saMgho 'nitthAragapArago bhavija tuma dhanno / sulakSaNo jaMpiro tti se nikkhivaha gaMdhe // 42 // tatto jiNapaDimAe pUyAdesAu surahigaMdhaDDhe / amilANaM siyadAmaM gihiya vihiNA sahattheNaM // 43 // tassobhayakhaMdhesuM AroviteNa suddhacitteNaM / nissaMdehaM guruNA vattavvaM erisaM vayaNaM // 44 // - tethI tuM divasanA pUrva bhAgamAM-savAre jyAM sudhI caityo ane sAdhuone vidhipUrvaka vaMdana na kare tyAM sudhI tAre pANI paNa na pIvaM; madhyAhne paNa pharIthI caityo ane sAdhuone vAMdIne ja (vAMdyA pachI ja) AhAra karavo tane kalpe (bhojana ka) ane divasanA pAchalA bhAgamAM paNa 'pharIthI e ja rIte vaMdana karyA pachI ja rAtrie zayana karavU tane kalpe // 37-38 // 20 A prakAre abhigrahabaMdha karIne (abhigraha karAvIne ) guru gaMdha( vAsakSepa )nI sAta mUThIone vardhamAnavidyAthI maMtarIne grahaNa kare che ane te ( upadhAna karanAra )nA mastaka upara 'nitthAragapArago bhavija'-'tuM saMsArane pAra karanAro thA' e prakAre kahetA teo (guru) praNidhAnapUrvaka (vAsa) nikSepa kare che / / 39-40 / / ___ A vidyAnA prabhAvanAyogathI jo te kharekhara bhavya hoya to svIkArelA kAryonA pArane 25 zIghrataH pAmanAro thAya che // 41 // have caturvidha saMgha paNa-tame saMsArane pAra karanArA thAo, tame dhanya cho, sulakSaNa cho' ema bolIne te gaMdha (vAsakSepa ) tenA upara nAkhe che // 42 // te pachI (gurue ) zrI jinezvara bhagavAnanI pratimAnI pUjAnA AdezathI surabhigaMdhathI ADhaya, nahIM karamAyelI evI zveta mALAne grahaNa karIne potAne hAthe vidhipUrvaka zuddha cittathI tenA banne 30 khabhA upara nAkhatA gurue A prakAre niHsaMdeha kaheQ joIe // 43-44 // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 uvahANavihithuttaM [prAkRta 'bho bho suladdhaniyajamma! niciyaigurua-punnnnpbbhaar!| nAraya-tiriyagaIo tujjha avassaM niruddhAo // 45 // no baMdhago ya suMdara! tumamitto ayasa-nIyagottANaM / na ya dulaho tuha jammaMtare vi eso namokAro // 46 // paMcanamokkArapabhASao ya jammaMtare vi kira tujjha / jAtIkularUvAroggasaMpayAo pahANAo // 47 // annaM ca imAu ciya na huMti maNuyA kayAvi jiyaloe / dAsA pesA dubhagA nIyA vigaliMdiyA ceva // 48 // kiM bahuNA je goyama ! vihiNA evaM suyaM ahinyjittaa| ... suyabhaNiyavihANeNaM suddhe sIle abhiramiJjA // 49 // te jai no seNaM ciya bhaveNa nivvANamuttamaM pttaa| tA'NuttarageviAiesu suiraM abhirameuM // 50 // uttamakulammi ukkiTThalaTThasavvaMgasuMdarA payaDI / sayalakalApattaTThA jaNamaNaANaMdaNA houM // 51 // 15 potAnA janmane sArI rIte saphaLa karanAra, moTA puNyabhArane ekatrita karanAra he ( upadhAna karanAra ) ArAdhaka! tArI nAraka ane tiryaMca gatio avazya rokAI gaI che // 45 // he suMdara ! tuM have pachI apayazanAmakarma ane nIcagotrakarmano baMdhaka nahIM bane ! ane tane cIjA janmomAM paNa A namaskAra durlabha nahIM thAya // 46 // paMca namaskAranA prabhAvathI tane bIjA janmamAM paNa ucca jAti, kuLa, rUpa ane ArogyarUpa 20 saMpattio avazya prApta thaze // 4 // vaLI, kharekhara AthI manuSyo koIpaNa kALe jIvalokamAM dAsa, cAkara, durbhAgI, nIca ane indriyonI khoDakhAMpaNavALA thatA nathI // 48 // he gautama ! vadhu zuM kahuM ? vidhipUrvaka A zrutano abhyAsa karIne zrutamAM darzAvelA vidhAna anusAra zuddha zIlamAM tuM ramaNazIla bana // 49 // 25 jo teo te ja bhavamA uttama nirvANa ( mokSa )ne prApta na kare to anuttaravimAna athavA gaiveyaka bageremA lAMbA samaya sudhI sukho bhogavIne; uttama kuLamAM (janma laIne ); zarIrathI utkRSTa, laSTa ane sarvAMgasuMdara, sarva kaLAomAM niSNAta, manuSyonA manane AnaMda ApanArA thaIne; Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] . namaskAra svaadhyaay| deviMdovamariddhI dayAvarA vinnydaannsNpnnaa| nimvinnakAmabhogA dhamma sayalaM aNuDheuM // 52 // suhajhANAnalaniddaghAikammidhaNA mahAsattA / uppannavimalanANA vihuyamalA jhatti sijhaMti // 53 // iya vimalaphalaM suNiuM jiNassa mahamANadevasarissa / vayaNA uvahANamiNaM sAheha mahAnisIhAo // 54 // upahANavihI smtto|| 15 devendra jevI RddhivALA, dayAmAM taptara, vinaya ane dAnathI yukta, kAmabhogathI nirveda pAmelA, sakala dharmane sevIne zubha dhyAnarUpI agnithI ghAtIkarmarUpI iMdhaNane bALanAra evA e mahAna (sattvavALA ) AtmAo nirmaLa jJAnanI prAptivALA malarahita ( banIne ) siddhipadavIne zIghrata: 10 pAme che // 50-53 // AvI rIte ( upara kahyA mujaba ) devo ane AcAryovaDe (paNa) pUjAtA' evA zrI jinezvara bhagavAnanA vacanathI zrI mahAnizIthasUtranA AdhAre 'A upadhAna vimala phaLavAroM che' ema sAMbhaLIne tene tame sAdho // 54 // paricaya ___ A 'upadhAnavidhistotra' zrIjinaprabhasUriracita 'vidhimArgaprapA' nAmaka graMtha (prakAzakaH zrIjinadattasUri prAcIna pustakoddhAra phaMDa, sUrata, graMthAMkaH 44, vi0 saM0 1997 ) mAMthI upalabdha thayuM che / namaskAramaMtranI vAcanA levA mATe je prakAranI tapasyA karavAnI AvazyakatA rahe che te tapasyAprakAra upara zrImAnadevasUrie karelI A racanA ThIka ThIka prakAza pADe che| zrIjinaprabhasUrie A stotrane potAnA graMthamAM mAnabhera sthAna ApyuM che| zrImAnadevasUri nAmanA be AcAryo thayAnuM varNana paTTAvalIomAthI jANavA maLe cha / vemA pahelA mAnadevasUrino 20 mA paTTadhara tarIke ane bIjA mAnadevasUrino 28 mA paTTadhara tarIke ullekha karAyo che| pahelA mAnadevasUri te 'laghuzAMtistotra' nA kartA, jeo vIra nirvANa saM0 721 (vi0 saM0 261) pachI svargavAsI banyA; ane bIjA mAnavadevasUri prasiddha AcArya zrIharibhadrasUrinA mitra hatA ema jANavA maLe che / keTalIka paTTAvalIomAM bane mAnadevasUrino 21 mA ane 25 29 mA paTTadhara tarIke paNa krama batAvyo che / A baMne paikI kayA mAnadevasUrie A stotranI racanA karI e jANavAnuM sAdhana upalabdha nathI / 20 1bIjo artha vadhu saMgata na lAgavAthI 'mahamANa' no artha 'pUjAtA' evo karIne, A artha karyo che, Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 uvahANavihithuttaM / [prAkRta A stotramA namaskAra sUtra, IriyAvahI-tassa uttarI sUtra, namotthu NaM sUtra, arihaMta ceIyANaM sUtra-annattha sUtra, logassa sUtra, pukkharavaradIvaDDe sUtra, siddhANaMbuddhANaM sUtra ane veyAvaccagarANaM sUtranI vAcanAnA upadhAna-divaso ane tapa vize mAhitI ApI ch| ___ A upadhAnavidhinuM mULa 'mahAnizIthasUtra' mAM gadyasvarUpe Alekhelu maLe che ane te uparAMta 5 bIjAM paNa upadhAnaviSayaka stotro upalabdha che, chatAM zrImAnadevasUrinI A kRti prAkRtamA padyabaddha stotrarUpe vizeSa mAhitI ApatI hovAthI ane zrIjinaprabhasUrie pramANa tarIke ullekhela hovAthI ahIM ApavAmAM AvI ch| ___ A upadhAnavidhimAM ane cAlu upadhAnavidhimAM tapasyA aMge kaMIka pharaka cha / jema kenamaskAra sUtranI vAcanAmAM A stotra mujavanI vidhimA 12 upavAsanuM vidhAna che, jyAre cAlu 10 vidhi tene badale 12 // upavAsa karavAnuM jaNAve che / A prakArano je pharaka paDe che te anuvAdamA kauMsamAM ApavAmAM Avyo che| cAlu vidhimAM-(1) paMcamaMgala mahAzrutaskaMdhanA upadhAnamA 18 divasamAM 12 // upavAsa karavAmAM Ave che / pAMca upavAse prathama pAMca padanI vAcanA apAya che ane 12 // upavAse chellAM cAra padonI vAcanA ApavAmAM Ave che| . 15 (2) pratikramaNa-zrutaskaMdha (IriyAvahi, tassauttarI sUtra )nA upadhAnamA 18 divasamAM 12 // upavAsa karavAnA hoya che / temAM 5 upavAse 'je me jIvA virAhiyA' sudhInI prathama vAcanA apAya che ane 12 // upavAse 'ThAmi kAusaggaM' sudhInI bIjI vAcanA apAya cha / (3) zakrastava-adhyayana (namotthu NaM sUtra ) nA upadhAnamA 35 divasamAM 19 // upavAsa karavAnA hoya che / 3 upavAse 'purisavaragaMdhahatthINaM' sudhInI prathama vAcanA, 11 upavAse 'dhamma20 varacAuraMtacakkavaTTINaM' sudhInI bIjI vAcanA ane 19 // upavAse 'savve tiviheNa vaMdAmi' sudhInI trIjI vAcanA ApavAmAM Ave che| (4) caityastava-adhyayana (arihaMtaceIyANaM, annattha sUtra )nA upaghAnamA 4 divasamAM 2 // upavAsa karavAnA hoya che / 2 // upavAse 'appANaM vosirAmi' sudhInI vAcanA ApavAmAM Ave che| 25 (5) nAmastava-adhyayana (logassa sUtra )nA upadhAnamA 28 divasamA 15 // upavAsa karavAnA hoya che / 3 upavAse pahelI gAthA sudhInI prathama vAcanA, 9 upavAse bIjI, trIjI ane cothI gAthA sudhInI bIjI vAcanA ane 15 // upavAse pAMcamI, chaThThI, sAtamI gAthA sudhInI trIjI vAcanA apAya ch| (6) zrutastava-siddhastava-adhyayana (pukkharavaradivaDDe, siddhANa buddhANaM, veyAvaccagarANaM 30 sUtra) nA upadhAnamA 7 divasamA 4 // upavAsa karavAnA hoya che / 2 upavAse pukkharavaradIvaDDhe sUtra (pUrNa ) nI prathama vAcanA, 4 // upavAse siddhastava temaja veyAvacagarANaM sUtra (pUrNa) nI bIjI vAcanA ApavAmAM Ave che| Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 103 upavAsanuM pramANa A rIte gaNavAmAM Ave che-tivihAra ke cauvihAra upavAsa kare to te eka upavAsa gaNAya cha; athavA 2 AyaMbila, 3 nIvI, 4 ekAsaNAM, 8 cauvihAra purimaDDa, 12 tivihAra purimaDDa ke 16 duvihAra purimaDDa kare to te eka upavAsa gaNAya cha / __ A pramANane dhyAnamA rAkhIne upadhAnamAM batAvelA tapanuM pramANa A rIte pUrNa karavAmAM Ave che prathamanA 18 divasa(aDhAriyA) nA tapamA 9 upavAsa ane 9 ekAsaNAM ekAMtare karAya cha / temAM 9 ekAsaNAMnA 21 upavAsa gaNatAM kula 111 upavAsa thAya / dareka ekAsaNAnA divase cauvihAra purimaTTa karAya che te darekanA ? upavAsa gaNatAM 11 upavAsa thAya / te umeratAM 11+1=123 upavAsanuM pramANa thAya ch| AmAM je 12 // upavAsa pUrNa karavAmAM ? upavAsa khUTe te eka ekAsaNAnA badale AyaMvila karAvIne e tapasyAnuM pramANa pUruM karavAmAM Ave 10 ch| AyaMbila ane upavAsanA divasomAM je purimaTTa karavAmAM Ave che te e tapasyAnI aMtargata gaNavAmAM Ave che / vaLI, zukla pakSanI pAMcama, AThama, caudaza ane kRSNa pakSanI AThama, caudazanI tithiomA ekAsaNuM Ave to AyaMbila karavAnuM hoya che / A rIte pahelu upadhAna tapa pUrNa karAya cha / bIjA upadhAna tapanA aDhAriyAmAM paNa upara mujaba tapa karavAnuM hoya che / trIju upadhAna je 35 divasatuM ane pAMcamuM upadhAna je 28 divasatuM karavAmAM Ave che te 15 pahelA ane bIjA upadhAna tapanI sAthe ja vahana karavAmAM Ave to ekAMtare upavAsa ane ekAsaNAnuM tapa karavAnuM hoya che ane e upadhAna tapo jUdAM vahana karavAnAM hoya to pahelAM 3 upavAsa, te pachI 31 AyaMbila ane chello upavAsa karIne 19 // upavAsarnu tapa pUrNa karAya che / pAMcamA upadhAna-tapamA prathama 3 upavAsa ane te pachI 25 AyaMbila karIne 15 // upavAsanuM tapa pUrNa karAya che| cothu upadhAna cAra divasanu hoya che / temAM pahelAM 1 upavAsa ane te pachI 3 AyaMbila karIne kula 2 // upavAsanI tapasyA pUrNa thAya che / cha8 upadhAna sAta divasarnu hoya che / temA prathama upavAsa, te pachI 5 AyaMbila ane chello upavAsa karIne 4 // upavAsanuM tapa pUrNa karAya cha / ____ A stotramA ( gAthA 7 ) temaja 'mahAnizIthasUtra' mAM 'upadhAna karanAra azakta hoya to 25 uSadhAna tapanuM pramANa potAnI zakti anusAra pUrNa kare' ema je kahevAmAM AvyuM che te vidhi Aje pracalita nthii| 20 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [7] vaddhamANavijjAvihI // OM namo arihaMtANaM, U~ namo siddhANaM U~ namo AyariyANaM, jai namo uvajjhAyANaM, OM namo loe savvasAhUNaM; u namo arahao bhagavao mahaImahAvIravaddhamANasAmissasijhau 5 me bhagavaI mahaI mahAvijA vIre mahAvIre jayavIre seNavIre vaddhamANavIre jae vijae jayaMte aparAjie aNihae OM hrIM hraH ThaH ThaH svAhA // // vidhiH // (pUjyArAdhyapaM0 zrIamarahaMsagaNicaraNapAdukebhyo namaH // zrIvarddhamAnasvAmine nmH|). paJcAGgazaucaM kRtvA-OM bhUrisi bhUtadhAtri sarvabhUtahite bhUmizuddhiM kuru kuru svAhA / ' 10triH sRSTyA vAsakSepeNa bhUmizuddhiM kuryAt // 1 // 7 amale vimale sarvatIrthajale pA~ pA~ vAM vAM azuciH zucirbhavAmi svAhA / ' aJjalau sarvatIrthajalaM saMkalpya lalATAdArabhya pAdatalaM yAvat snAyAt // 2 // 'OM hrI~ ivIM vIM pA~ pA~ vasrazuddhiM kuru kuru svAhA' iti vastrazudviH // 3 // 'hA~ hrIM hU~ hrau~ hraH / ' aGguSThAdiSu vAmakareNa nyaset // 4 // anuvAda prathama paMcAMga eTale be hAtha, be DhIMcaNa ane mastaka ema pAMce aMga upara hAtha pheravI pavitra banAkbAM, te pachI bhUmine zuddha karavA mATe A maMtra bolavo "OM bhUrisi bhUtadhAtri sarvabhUtahite bhUmizuddhiM kuru kuru svAhA / " A maMtra bolIne (bhUminI AsapAsa ) traNa vAra jamaNA Avarta ( eTale ghaDiyALanA kAMTA 20 je bAjuethI phare te rIta )thI vAsakSepa vaDe bhUmine zuddha karavI // 1 // pachI-"OM amale vimale sarvatIrthajale pA~ pA~vAM vAM azuciH zucirbhavAmi svAhA / " . A maMtra bolatAM aMjali-khobAmA samapra tIrthonuM pANI che evo saMkalpa karIne lalATathI mAMDIne paganAM taLiyAM sudhI snAna karuM chaM evo vicAra karavo // 2 // pachI-"OM hrI~ jhvI kSvIM pA pA~ vastrazuddhiM kuru kuru svAhA / " A maMtra bolatA bolatAM vasro upara hAtha pheravIne vastronI zuddhi karavI // 3 // pachI-"hA~ hrIM hU~ hrauM hraH"--A maMtrAkSaro bolatAM DAbA hAtha vaDe jamaNA hAthano aMgUTho vagere pAMce AMgaLImA kramazaH ekeka akSarano nyAsa karavo // 4 // Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 . 10 namaskora khAdhyAya / meM vidyutsphuliGge sarvakalmaSaM daha daha svAhA / ' nirmujAmadhyasparzena kalmaSadahanaM kuryAt // 5 // 'OM vimalAya vimalaMcittAya jhvA vIM svAhA / ' hRdayazuddhiM kuryAt // 6 // 'namo arihaMtANaM aGguSThayoH, namo siddhANaM tarjanyoH, namo AyariyANaM madhyamayoH, namo uvajjhAyANaM anAmikayoH, namo loe savvasAhUNaM kaniSThayoH, hRt - kaNThe - tAlu-bhrUmadhyaM - brahmarandhreSu yathAsaMkhyaM hA~ hA~ hU~ hai hA~ vAmakaraNa nyaset / tataH 'OM kuru kulle svAhA~ vAmakareNa vaamaaNs-| vAmakukSi'-vAmacaraNa -dakSiNacaraNa-dakSiNakukSi -dakSiNAMseeM, tato vaiparItyena teSvaGgeSu 'hI svA le hai kuMDa' duHsvAma-durnimittAzani-vidyut-zatrubhayAdirakSA // 7 // ____ tataH 'kSipa meM svAhA' 'kSi' pItavarNa padoH, 'pa' zvetavarNa nAbhau, '' raktavarNa hRdi, 'svA' nIlavarNa mukhe, 'hA' mRgamadavaNaM bhAle; tato vaiparItyena 'hA svA , pakSi' iti pRthivyap-tejo-vAyvAkAzairmahAbhUtaiH sakalIkaraNam // 8 // pachI-" vidyutasphuliGge sarvakalmaSaM daha daha svAhA / " A maMtra bolatAM traNa vAra bhujAo upara sparza karIne pApane dahana karavU // 5 // pachI-" vimalAya vimalacittAya jhvI vIM svAhA / " A maMtra bolatAM hRdaya upara hAtha pheravIne hRdayazuddhi karavI // 6 // pachI- aMgUThAmA 'namo arihaMtANaM' bolIne nyAsa karavo / tarjanImA 'namo siddhANaM bolIne nyAsa karavo / madhyamAmA 'namo AyariyANaM' bolIne nyAsa karavo / anAmikAmA 'namo uvajjhAyANaM' bolIne nyAsa karavo / kaniSThAmA 'namo loe savvasAhaNaM' bolIne nyAsa krvo| - pachI-hRdayamA 'hA~', kaMThamA 'hI', tALavAmAM 'hU~, bhavAM vacce haiM ane mastakamAM-brahmaraMdhramAM 20 't no kramazaH DAbA hAthe nyAsa krvo| . pachI- DAbA paDakhAmA 'ku' no nyAsa karavo, DAbI kukSImA 'ha' no nyAsa karavo, DAbA pagamA 'ku' no nyAsa karavo, jamaNA pagamA 'lle no nyAsa karavo, jamaNI kukSImAM 'svA' no nyAsa karavo ane jamaNA paDakhAmAM 'hA' no nyAsa krvo| . te pachI UlaTA krame- jamaNA paDakhAmAM 'hA' no nyAsa karavo, jamaNI kukSImAM 'khA' no 25 bhyAsa karavo, jamaNA pagamAM 'lle no nyAsa karavo, DAbA pagamA 'ku' no nyAsa karavo, DAbI kukSImA 'ha' no nyAsa karavo; DAvA pagamA 'ku' no nyAsa krvo| A rIte "kurukulle svAhA" e rakSAmaMtrathI vidhi karatAM kharAba svapno, kharAba nimitto, agni, bIjaLI ane zatru vagerenA bhaya sAme rakSaNa thAya che // 7 // te pachI-'kSipa 3 svAhA' e maMtrathI sakalIkaraNa ka, te A rItepagamAM pItavarNano 'kSi' che evo saMkalpa krvo| Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vddhmaannvijaavihii| OM OM namaH' sAmAnyArthaH, vAsaiH saMvRtapaTTapUjA / tato maNDalodghATanaM paTTanizcalIkaraNaM, garbhAdArabhya maNDalapUjAM kRtvA AvAhanAdipaJcakaM svasvamudrAbhiH kuryAt / tad yathA "OM hI namo'stu bhagavan ! vardhamAnasvAmin ! eohi saMvauSaT / ' ityAhAnaM AvAhanyA mudrayA // 1 // 5 OM hA~ namo'stu bhagavan ! varddhamAnasvAmin ! tiSTha tiSTha ThaH ThaH / ' sthApanyA sthApanam // hatkamalAdavatArya paTe sthApayet // 2 // OM hA~ namo'stu bhagavan ! varddhamAnasvAmin ! mama saMnihito bhava vaSaT / ' saMnidhApanyA saMnidhApanam // 3 // nAbhimAM zvetavarNano 'pa' che evo saMkalpa karavo / 10 hRdayamA lAla varNano 'OM' che evo saMkalpa karavo / mukhamAM nIla varNano 'khA' che evo saMkalpa krvo| lalATamAM kastUrI jevA (zyAma ) varNano 'hA' che evo saMkalpa krvo| . te pachI UlaTA krame - lalATamAM zyAma varNano 'hA' che evo saMkalpa krvo| mukhamAM nIla varNano 'khA' che evo saMkalpa krvo| hRdayamAM lAla varNano ''che evo saMkalpa krvo| nAbhimAM zveta varNano pache evo saMkalpa krvo| pagamAM pIta varNano 'kSi che evo saMkalpa krvo| A rIte pRthvI, apa, teja, vAyu ane AkAza e paMca mahAbhUtono vicAra karatAM 'sakalIkaraNa' thAya che // 8 // 20 ' , namaH' e sarvasAdhAraNa arthasUcaka maMtra che / e maMtra bolIne bAMdhelA ane vITI rAkhelA 'vardhamAnavidyA' nA paTanI pUjA krvii|| te pachI e paTane kholavo ane barAbara sthira karavo / teyAM garbha-vaccenA biMduthI mAMDIne samapra paTanAM maMDalo-AvartAnI pUjA karavI / te pachI AvAhana vagere (1 AvAhana, 2 sthApanA, 3 saMni dhAna, 4 saMnirodhana ane 5 avaguMThana ) pAMca upacAra-pUjAo potapotAnI mudrAothI karavI; 25 te A rIte " hI namo'stu bhagavan ! vardhamAnasvAmin ! eohi saMvauSaT / " A maMtra bolIne AvAhanI mudrAvaDe AvAhana karavU / (1). "OM hIM namo'stu bhagavan ! vardhamAnakhAmin ! tiSTha tiSTha ThaH tthH|" A maMtra bolIne sthApanI mudrAvaDe sthApanA karavI / arthAt (bhagavAnane ) hRdayakamaLamAthI 30 upADIne paTamAM sthApana karavA / (2) " hA~ namo'stu bhagavan ! vardhamAnavAmin ! mama saMnihito bhava vaSaT / " : A maMtra bolatAM saMnidhApanI mudrAvaDe saMnidhApana karatuM' eTale sAmIpya kara / (3) Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 107 'OM hI namo'stu bhagavan ! varddhamAnasvAmin ! pUjAntaM yAvadatraiva sthAtavyam' saMnidhinyAsanirodhanam // 4 // ___uhA~ namo'stu bhagavan ! varddhamAnasvAmin ! pareSAmadRzyo bhava / ' avaguNThanyA'vaguNThanam iti // 5 // ___tataH 'OM hA~ namo'stu bhagavan ! varddhamAnasvAmin ! gandhAdIn gRhNa gRhNa namaH / ' gandhAdIbhiH / pUjA / amRtamudrayA sajIvitApAdanaM, samavasaraNabhagavadrUpadhyAnam // 6 // tatazchoTikA vighnatrAsArtham // 7 // saubhAgya-parameSThi-pravacana-surabhi-kutAJjalIlakSaNamudrApaJcakaM mUlamantrajApapUrva darzayet / tato 108 jApo merUllaGghana-bhUkampoSThacAlanadantavivRtityAgaH / jApAnte'stramudrayA''sanakSobhaNam // 8 // __ "G AjJAhInaM kriyAhInaM, mantrahInaM ca yat kRtam / ___ tat sarvaM kRpayA deva ! kSamasva paramezvara ! // " iti zlokaM paThitvA-'OM hA~ namo'stu bhagavan ! varddhamAnasvAmin ! punarAgamanAya svasthAnaM gaccha gaccha yaH yaH yaH' iti saMhAramudrayA visarjanam / suSa( Su )mNayA pUrakeNa hRtkamalaM pratyAnayet // "OM hau~ namo'stu bhagavan ! vardhamAnasvAmin ! pUjAntaM yAvadatraiva sthAtavyam / " .. A maMtra bolatAM saMnidhinyAsano nirodha karavo-(arthAt bhagavAnanA sAmIpyane vadhu sthira 15 krvu|) (4) "uhA~ namo'stu bhagavan ! vardhamAnasvAmin ! pareSAmadRzyo bhava / " A maMtra bolatAM avaguMThanI mudrAvaDe avaguMThana eTale AcchAdana karavU / (5) te pachI- " hI namo'stu bhagavan ! vardhamAnasvAmin ! gandhAdIn gRhNa gRhNa nmH|" A maMtra bolatAM gaMdha( vAsakSepa )vaDe pUjA karavI / amRtamudrAthI teo jIvaMta che evo 20 saMkalpa karavo ane bhagavAna samavasaraNamAM beThelA che ebuM dhyAna karavu / (6) pachI vinonA nAza mATe choTikA karavI ( arthAt daza dizAone bAMdhI levI / ) (7) vardhamAnavidyAnA mUla maMtrano jApa karatAM 1. saubhAgyamudrA, 2. parameSThImudrA, 3. pravacanamudrA, 4. surabhimudrA ane 5. aMjalImudrA-e pAMca mudrAo karI btaavvii|| ___e pachI ( vardhamAnavidyA) maMtrano 108 vAra jApa karavo / jApamAM navakAravALInA merune, oLaMgavo nahIM, ( eTale merupUrvaka jApa karavo, ) bhavAM halAvavAM nahIM, oTha phaphaDAvavA nahIM, dAMta khullA karavA nahIM / jApa pUro karyA pachI astramudrA vaDe Asanane halAvatuM / (8) pachI- "OM AjJAhInaM kriyAhInaM matrahInaM ca yat kRtam / tat sarva kRpayA deva! kSamakha paramezvara ! // " * *(A prakAre vidhi karatAM-) he deva paramezvara! ApanI AjJA UThAvavAmAM, kriyA-vidhimA ane maMtramA je seMbalI bhAvI hoya te kRpA karIne mApha krje| Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 vddhmaannvijaavihii| [mA iti devatAvasare nityakRtyaM vAcanAcAryopAdhyAyayoH // yadA vardhamAnavidyAjApaprArambho vidhIyate tadA- 'imaM vijaM pauMjAmi sijjhau me pasijmau / ' iti prAk saryate / jApaH saphalIbhavati sarvaH / sAvitrImUlasthApitAGguSThAJjalirAvAhanI // 1 // saivAdhomukhI sthApanI // 2 // UrdhAGguSThe muSTI milite saMnidhApanI // 3 // abhyantarAGguSThe muSTI milite saMnirodhinI // 4 // muSTiM baddhA prasAritatarjanI - madhyamopari nivezitA'GguSThA'vaguNThanI // 5 // dakSiNamuSTiM baddhA tarjanI - madhyame prasArayed iti astramudrA // 6 // aGgulIkramasaMkocanalakSaNaH dakSiNakarasaMnivezaH saMhAramudrA // 7 // yAsAM vidyAnAM yAvAn jApaH tAvato samAptau svApaskhalite jApanaSphalyaM, ataH punaH praarbdhvyH|| A zloka bolIne nIceno maMtra bhaNavo " hI namo'stu bhagavan ! vardhamAnakhAmin ! punarAgamanAya khasthAnaM gaccha gaccha yaH yaH yH|" 15 A maMtra bolatAM saMhAramudrA karIne (devanuM) visarjana kr| eTale suSumNA nADImAM pUraka karIne (zvAsa laIne ) hRdayakamalamAM (bhagavAnane ) pAchA sthApana krvaa| A rIte devanI pUjA karatAM vAcanAcArya ane upAdhyAye A kRtyavidhi nitya krvii| jyAre vardhamAnavidyAnA jApa karavAmAM Ave tyAre sau prathama-"imaM vijaM pauMjAmi sinkAu me pasijjhau" ema bolIne jApanI zarUAta karavI joIe / Ama bolavAthI badho Apa saphala 20 thAya che| (mudrAo) . 1. be hAtha vaDe aMjali karIne anAmikAnA mULanA parvamA aMgUThA lagADI rAkhavA tene ___'AvAhanI mudrA' kahe ch| 2. AhvAhanI mudrAne ja UlaTI rIte batAvavI tene 'sthApanI mudrA' kahe cha / 28 3. bane hAthanI mUThIo vALI aMgUThAne UMcA karavA tene 'saMnidhApanI mudrA' kahe ch| 4. bane hAthanI mUThIomAM aMgUThA dabAvI rAkhavA tene 'saMnirodhinI mudrA' kahe ch| 5. bane hAthanI mUThIo vALI tarjanI AMgaLIone lAMbI karavI ane madhyamA AMgaLI upara aMgUThA lagADavA tene 'avaguMThanI mudrA' kahe ch| 6. jamaNA hAthanI mUThI vALI tarjanI ane madhyamA AMgaLIone lAMbI karavI tene 'asamudrA' kahe ch| 7. jamaNA hAthanI AMgaLIone eka pachI eka ema saMkocI levI tene 'saMhAramudrA' kahe ch| 30 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 namaskAra svAdhyAya / 109 ___"OM namo bhagavao mahai mahApaddhamApasAmissa sijjhau me bhagavaI mahaI mahAvijA vIre vIre mahAvIre jayavIre seNavIre vaddhamApyavIre jaye vijaye jayaMte aparAjie svAhA // prAtaravazya vAra 21 yA - athavA 108 baptvA ] bhuJjIta / etatprabhAvAt saubhAgyamApadAM nAzo, rAjapUjyaH zriyAM patiH / ___ dIrghAyuH zAkinIrakSA, sugatiH spAd bhavAntare // imAM grAmapraveze 21 vAra jAptvA pravizet, zobhanaM kArya bhavati / tathA gorocana - kuGkuma - candana- kesara-jAtI-phala -karpUra - kastUrI-etacUrNamanukUle candre prItau saubhAgye vA yoge vA 108 abhimanya cUrNena tilake kRte rAjakule rAjakAryakArI syAt / "OM namo bhagavao mahai mahAvaddhamANasAmissa sijjhau me bhagavaI mahaI mahAvijjA vIre vIre mahAvIre jayavIre seNavIre vaddhamANavIre jaye vijaye jayaMte aparAjite svAhA / ' uttaraphAlgunyAmupavAso jAtikusumairvarddhamAnajinasyAgrataH sahasrajApAt siddhayati / uttarakAlaM zucirbhUtvA vAra 21 mukhamabhimadhya yatra vrajet tatra sarvajanapriyo bhavati / anayaiva vidyayA bIjamabhi je vidyAno jeTalo jApa kahevAmAM Avyo hoya te pUrNa karatAM vacce UMgha AvI jAya to .. nApa niSphaLa thAya che; tethI e jApa pharI karavo joIe / - "OM namo bhagavao mahai mahAvaDamANasAmissa sijjhau me bhagavaI mahaI mahAvijA 16 vIre vIre mahAvIre jayavIre seNavIre baddhamASavIre jaye vijaye jayaMte aparAjie vAhA // " .... A 'vardhamAnavidyA'no prabidina sakAre 21 athavA 108 vAra jApa karyA pachI jamavU joIe / .. A vidyAnA prabhAvathI-saubhAgya maLe, Apattiono nAza thAya, rAjyamAM mAna vadhe, dhanavAn thAya, lAMbuM AyuSya maLe, zAkinIo senuM rakSaNa kare ane bhavAMtaramAM tene sadgatinI prApti thAya cha / __gAmamA praveza karavAno hoya tyAre A vidyAno 21 vAra jApa karIne praveza karatAM badhAM 20 kAryoM sArI rIte pAra paDe ch| vaLI, gorocana, kuMkuma, kesara, jAInuM phUla, phaLa, (zrIphaLa ?) kapUra, kastUrI-e badhAMnuM cUrNa banAvIne caMdra anukULa hoya ane prItiyoga agara saubhAgyayoga hoya tyAre A vardhamAnavidyAthI 108 vAra maMtarIne e cUrNathI tilaka karavAmAM Ave to rAjakuLamAM rAjyakAryomAM yaza maLe / ___ "OM namo bhagavao mahai mahAvaddhamANasAmissa sijjhau me bhagavaI mahaI mahAvijA 25 vIre vIre mahAvIre jayavIre seNavIre vaddhamANavIre jaye vijaye jayaMte aparAjite svAhA // " / ___ A vardhamAnavidyAno, je divase uttarAphAlgunI nakSatra hoya te divase, upavAsa karIne, jAInAM puSSo vaDe, zrIvardhamAnasvAmInI mUrti AgaLa eka hajAra vAra jApa karavAthI te vidyA siddha thAya che| ___pachI (vidyA siddha thayA pachI kAryaprasaMge) pavitra thaIne 21 vAra potAnuM mukha maMtarIne te jyAM jaze tyAM dareka mANasane priya thaI paDaze / 30 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vddhmaannvijaavihii| mayopoSaNapUrva koSThAgAre nikSipet dhAnyarAzirna vyati / mukhaM karNa vA'bhimatrya svapiti svame zubhAzubhaM vakti / anayaivAbhimanya sarvAn bhojayati, chute ca daivAparAjito bhavati // iti gautamavAkyam // vAcakazrIhaMsasomagaNinA lipIkRtam // shriiH|| A ja vidyAthI (dhAnyanA bIjane ) maMtarIne, upavAsa karI dhAnyabhaMDAramA nAkhavAmAM Ave 5 to anAjano Dhagalo khUTato-ocho thato nathI / A vidyAthI moM agara kAnane maMtarIne sUI jAya to tene svapnamAM zubha-azubha kAryanI sUcanA maLe che / A vidyAthI ja maMtarIne game teTalA mANasone jamADI zakAya, jugAramA nasIbanA kAraNe aparAjita bane cha / A gautamasvAmInuM vacana ch| . (prati-paricayaH) 'uvahANavihithutta'mAM vardhamAnavidyAno ullekha Ave che, tethI e vidyAno paricaya vidhi10 sahita karAvavA mATe A racanA ahIM ApavAmAM Ave che / jo ke 'vardhamAnavidyA' aneka prakAre jUde jUde sthaLe noMdhAyevI maLe ch| 'mahAnizIthasUtra'mAM eno pATha Apelo che, temaja 'sUrimantrakalpasaMdoha' mAM paNa vardhamAnavidyAnA pATho ane kalpo jovAmAM Ave che / vaLI, 'namaskAra-vyAkhyAnaTIkA'mAM paNa A vidyAno pATha Apelo che, paNa temAM keTaloka pAThabheda cha / A racanAmAM 'vardhamAnavidyA' no pATha vidhisahita che ane vyavasthita rIte 16 tAravIne Apelo che te sAdhakane upayogI thaI paDaze / A racanAnI eka pAnAnI prati pUjya munirAja zrIyazovijayajI mahArAjazrI pAsethI maLI hatI; tenA uparathI A vidhine saMpAdita karavAmAM Avela che ane teno anuvAda paNa Apyo che| Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 [8] bhayavayA siribhaddabAhusAmiNA virahayA siriAvassayasuttaMtaggayA nnmokaarnnijjuttii|| uppattI niklevo' parya' payattho parUvaNI vatthu / akkhevaM pasiddhiM kamo' paoyaNaM phalaM' namukAro // 1 // 887 // bhAvavAhI anuvaad| namaskAranuM jJAna meLavavA nIcenA viSayo ( dvAro) jaNAve chezabdArtha-1. utpatti, 2 nikSepa, 3 pada, 4 padArtha, 5 prarUpaNA, 6 vastu, 7 AkSepa, 8 prasiddhi, 9 krama, 10 prayojana ane 11 phaLa--A agiyAra dvArothI-praznothI namaskArano vicAra ____karAya che / (1) vivecana-1. utpatti dvAra-utpatti eTale udbhava / namaskArano bhAva utpanna thavo te utpatti dvAra kahevAya cha / vizeSa prakAre to namaskAranI utpatti ane anutpatti nayanI vicAraNA dvArA ___jANI zaphAya / 2. nikSepa dvAra-nikSepa eTale nyAsa / namaskArano nyAsa nAma, sthApanA, dravya ane bhAva e cAra . prakArothI thAya cha / 3. pada dvAra-nAma, avyaya, AkhyAta e badhAM pada kahevAya che / e dvArA bastuno bodha thAya ch| - namaskAra paNa e padothI jaNAya che| .:4. padArtha dvAra-dravya ane bhAva pUrvaka namaskAranAM padonI vyAkhyA karavI tene padArtha dvAra kahe cha / . padArtha namaskArane batAvanAro ch| AgaLanI gAthAo (9-859) nA vyAkhyAnano e viSaya ch| 5. prarUpaNA dvAra-vAcya-vAcakabhAva, pratipAdya-pratipAdakabhAva, ane viSaya-viSayI bhAvanI dRSTie 20 ... namaskAranAM padonuM vyAkhyAna karavU tene prarUpaNA dvAra kahe ch| 6. vastu dvAra-jemAM guNo rahe te vastu kahevAya / te guNone yogya vastu vastu dvAramA kahevAya cha / guNa ane guNImAM kathaMcit bheda-abhedapaNuM hovAthI arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu e paMca parameSThI ja namaskArane yogya vastu ch| 7. AkSepa dvAra-namaskAra maMtranA viSayane samajavA mATe vizeSa rIte keTalIka AzaMkAo kalpavI 25 joIe, tenuM vivaraNa A dvAramA karavAmAM AvyuM che / 8. prasiddhi dvAra-uparyukta dvAramA upasthita karelI AzaMkAonuM samAdhAna prasiddhi dvAramA kreluNche| 9. krama dvAra-namaskAra maMtramA arihaMta, siddha vagereno je krama rAkhavAmAM Avyo che teno vicAra - krama dvAramA karAyo che| 10. prayojana dvAra-namaskAra maMtranuM prayojana je mokSa, teno vicAra prayojana dvAramA karyo che| 30 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 nnmokkaarnnibuttii| [prAkRta uppannANuppanno ittha navA''i nimmssppno| sesANaM uppanno jai katto ? tivihasAmittA // 2 // 888 // samuTThANacAyaNA laddhio paDhame nayattie tivihaM / ujjusuya paDhamavajaM, sesanayA laddhimicchaMti // 3 // 889 // 511. phaLa dvAra-kriyA karyA pachI je maLe te phaLa / namaskAratuM phaLa svarga vagere, teno vicAra phaLa dvAramA karyo che / keTalAka svarga vagerene prayojana kahe che ane apavargane phaLa jaNAve che| namaskAra maMtra A badhAM agiyAra dvArothI jANacA yogya che // 1. (887) // 1. utpatti dvaar| za-namaskAra utpanna che ke anutpanna cha ? semA Adi naigamanaya anusAre anutpanna cha, 10jyAre bIjA nayo anusAre utpanna cha / jo utpanna che to kevI sate ? e traNa prakAranA khAmIpaNAthI cha / te traNa prakAro-samutthAna, vAcanA ane labdhirUpa kAraNathI, naigama Adi traNa nayomA e trividha kAraNo che, ane bIjA nayomA ladhi mAtra ja eka kAraNa che / (2-3). vi0-namaskAra be prakArano ch| 1 utpanna eTale anitya ane 2 anutpanna eTale nitya / Adi naigama naya (sarvasaMgrAhI naigama naya) vastunA sAmAnya viSayane ja grahaNa kare che, tethI 16 te mAtra nityapaNAnA viSayane ja avalaMbe che, utpAda ane vyayane te grahaNa karato nathI, mATe namaskArano Adi naigama nayanI apekSAe vicAra karIe to te (namaskAra) nitya che, arthAt anutpanna che; jyAre vIjA nayo-dezasaMgrAhI naigama, vyavahAra vagere nayothI namaskAra maMtra utpanna eTale anitya ch| prazna-namaskAra utpanna (anitya ) che to te kayI rIte ? uttara-namaskAranI utpattimA 1 samutthAna, 2 vAcanA ane 3 labdhi e traNa hetuo ch| 20 A traNe hetuono e (namaskAra) svAmI che tethI te utpanna cha / 1. samutthAna-dehadhArI prANI ja namaskAra maMtrane. dhAraNa kare che / ane dehanI prApti to bIja-aMkura (bIjathI aMkura ane aMkurathI bIja) nyAye anAdi kALthI thatI rahe cha / vaLI, pratyeka janmamA zarIra bhinna bhinna hoya che e kAraNe vartamAna janmanA zarIranI apekSAe namaskAra maMtra AdivALo che-tenI utpatti thAya che| . 2. vAcanA-namaskAra maMtranI prApti guruvacanothI thAya cha AthI te utpanna che ane AdivALo ch| 3. labdhi-namaskAra maMtranI prApti yogya zrutAvaraNanAM karmono kSaya thatAM ja thAya ch| A apekSAe namaskAra maMtra utpAda-vyayavALo che, eTale anitya che ema pratIta thAya cha / namaskAra utpannAnutpannam eTale utpanna ane anutpanna chatAM banenuM adhikaraNa-Azraya eka .. ja che / kema ke syAdvAdIo banenuM samAnAdhikaraNa mAnIne ekavacananA prayogathI eSo samAsa kI Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 113 zake, paNa bIjA ekAMtavAdIo evA ekavacananA prayogathI samAsa karI zakatA nthii| kema ke te ekAMtavAdIono mata evo che ke, vastumA eka ja samaye paraspara viruddha evA dharmo-guNo rahetA nthii| jyAre anekAntavAdIo eka ja vastumA eka ja samaye paraspara virodhI guNo rahI zake ema mAne che'| 1. samutthAna-praNipAta mATe zarIra( nA hAtha-paga vagere )nuM samucita utthAna / tenAthI namaskAra utpanna thAya che / namaskAra mATe deha sivAya bIju kAraNa sAMbhaLavAmAM AvatuM nthii| AthI 5 namaskArano AdhAra ane sAmIpya deharnu ja gnnaay| namaskAranA bhAvanI sattA temAM hovAnA kAraNe samutthAnathI namaskAra utpanna thAya che| 2. vAcanA-bIjA pAsethI adhyayana grahaNa karavaM, tenuM zravaNa karavU athavA tenuM artha sahita jJAna prApta karatuM athavA teno upadeza levo tene 'vAcanA' kahe che| te namaskAranuM kAraNa hovAthI tenAthI namaskAra utpanna thAya cha / 10 3. labdhi-tevA prakAranAM zrutAvaraNIya karmonAM AvaraNano kSayopazama thAya tene 'labdhi' kahe che| te labdhithI namaskAra utpanna thAya che / ____ A traNa prakAranA svAmitvarUpa kAraNathI Adi naigama, saMgraha ane vyavahAra e traNa nayomA samutthAna, vAcanA ane labdhi e traNe kAraNo hoya che| RjusUtranayamAM samutthAna sivAyanAM be jayAcanA ane labdhi kAraNo hoya che; kemake, temAM samutthAna ghaTatuM nathI ane zabda, samabhirUDha temaja 15 evaMbhUta e nayomA mAtra labdhi ja eka kAraNa manAya che; temAM vAcanA ghaTatI nthii| kemake, bhAre 1. A viSayane nayanA prakArothI vistArapUrvaka jaNAve che-1 naigama, 2 saMgraha, 3 vyavahAra, 4 RjusUtra, 5 zabda, 6 samabhirUDha ane 7 evaMbhUta; ema sAta nayo cha / naigamanaya be prakAre ch| 1 sarvasaMgrAhI naigama ane 2 dezasaMgrAhI naigm| - sarvasaMgrAhI naigamanaya sAmAnya mAtra viSaya- avalaMbana karato hovAthI ane namaskAra paNa sAmAnyamA aMtargata hovAthI tenA mate namaskAra utpAda ane vyayathI rahita che| bAkInA nayo vizeSagrAhI hovAthI tenI utpatti ane nAza thayA kare che / jo utpatti ane nAza na thato hoya to te namaskAra vandhyAputranI mAphaka avastu gaNAta; paNa namaskAra vastu che tethI te utpanna thAya che| pra0-bAkI nayomAM saMgrahanaya to vizeSane grahaNa karato nathI, e to sAmAnyanuM grahaNa kare che to bAkInA nayomA tene zA khAtara gaNyo? u0-saMgraha nayano prathamanA sarvasaMgrAhI naigama nayamA samAveza thAya che eTale bAkInA nayomA saMgrahane gaNavAno nthii| matalaba ke, sAmAnya evA 'sattA' vagere dharmonI apekSAe namaskAra maMtra anutpanna che; jyAre saMsthAna, AnupUrvI vagere vizeSa dharmonI apekSAe te utpanna thAya cha / pra0-sat mAtragrAhI Adi naigama nayanI apekSAe namaskAra anutpanna eTale nitya che to te jaNAto kema nathI? u0-AvaraNanA kAraNe jema AtmAnuM kharUpa jaNAtuM nathI tema namaskArane paNa koI jANI zakatuM nathI; eTale abhAvanA kAraNe namaskAra jaNAto nathI ema nahi. paNa AvaraNathI te jaNAto nathI / (vizeSa samajUtI mATe jUo 'tattvArthasUtra' adhyAya 1, sUtra 34-35, uparanuM paM. sukhalAlajInuM hiMdI vivecana-pR. 58 thI 75.) 15 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nnmokaarnnijuttii| [prAkRta nihAi davva-bhAvovautta jaM kuja sammadiTThI u / nevAiaM payaM dvv-bhaavsNkoynnpyttho|| 4 // 890 // karmI jIva vAcanA levA chatAM namaskArane pAmato nathI jyAre laghukarmI jIva vAcanA vinA paNa tadAvaraNa karmanA kSayopazamathI te namaskArane avazya pAme che, mATe labdhi ja teno hetu che, vAcanA nathI / 5 pahelA traNa nayo samutthAna, vAcanA ane labdhine kAraNa mAne cha / RjusUtra vAcanA ane labdhine kAraNa mAne che ane zabda, samabhirUDha temaja evaMbhUta e nayo eka ja labdhine ja kAraNa mAne che'| 2-3, (888-889) 2. nikSepa dvaar| za-nihnava vagere je namaskAra kare te dravya namaskAra che ane upayogavaMta samyagdRSTi je 10 namaskAra kare te bhAva namaskAra ch| 'namaH' e naipAtika 'pada' che ane dravya, tathA bhASano saMkoca te 'namo' zabdano 'padArtha' che / (4) vi0-nikSepa eTale nyaas| dareka zabdanA ochAmA ochA cAra artho jovAmAM Ave che| e ja cAra artha e zabdanA artha-sAmAnyanA cAra vibhAga che / e vibhAgane ja nikSepa eTale 'nyAsa' kahe che, te nyAsa cAra prakArano cha / 16 1. nAma nikSepa-je artha vyutpattisiddha na hoya paNa phakta lokonA saMketabaLathI jANI shkaayte| 2. sthApanA nikSepa-jemAM mULa vastuno Aropa karAyo hoya te| 3. dravya nikSepa-bhAva nikSepanI pUrva athavA uttara avasthA hoya te| 4. bhAva nikSepa-je arthamAM vyutpattinimitta ane pravRttinimitta ghaTatuM hoya te / e rIte namaskAranA cAra nikSepo thAya cha / 1. nAma namaskAra-koI vastuvizeSane 'namaH- namaskAra' evaM nAma ApyuM hoya te nAma namaskAra / 20 2. sthApanA namaskAra-koI vastuvizeSamAM 'namaH' ema lakhIne sthApanA karavAmAM Ave, te sthApanA nmskaar| 3. dravya namaskAra-nihnava vagere je namaskAra kare te athavA bhAva namaskAranI pUrva ke uttara avasthA hoya te dravya namaskAra / 1.pra0-vAcanA kSayopazamarUpa kAraNarnu paraMparA kAraNa hovAthI namaskAranuM kAraNa che ema kema na manAya? 70-nA, ema mAnavAmAM Ave to, badhI bAhya vastu pRthvI, Asana, zayana, AhAra, vastra, pAtra vagere je kSayopazamanA kAraNa che tethI te paNa paraMparAe namaskArarnu kAraNa banI jshe| pra0-vAcanArUpa zabda mAtramA ja kAraNano niyama zA mATe kaho cho? paraMparAe to badhI bAhya vastuo paNa namaskAranA kAraNane upakArI che, topaNa vAcanA najIkarnu upakArI hovAthI te tenuM kAraNa cha ema kema na manAya ? u0-ema thAya to to mAtra labdhine ja tenuM aikAMtika kAraNa mAnI levU joIe; kemake te ja namaskAranuM najIkarnu kAraNa che / jo ema mAnavAmAM Ave to vAcanA mAtrano niyama siddha nahIM thAya, ane pUrvokta pRthvI, Asana, zayana vagere paNa tenAM kAraNa banI ashe| Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya / 115 4. bhAva namaskAra - upayogavaMta samyagdRSTi jIva arihaMta vagerene namaskAra kare te bhAva nmskaar| namaskAra ane namaskAravAnanA abheda upacArathI nihava temaja dravyane mATe je koI vidyA, maMtradevatA vagerene namaskAra kare te 'dravya namaskAra' kahevAya che; jyAre upayogavaMta samyagdRSTi jIva arihaMta vagerene namaskAra kare te 'bhAva namaskAra' kahevAya cha / . dravya namaskAra be prakArano che-1 AgamathI ane 2 noaagmthii| je upayoga rahitapaNe / 'namaH' namaskAra bhaNe te AgamathI dravya namaskAra kahevAya / noAgamathI dravya namaskAra traNa prakAre che-1 jJazarIra (jJAyaka), 2 bhavya zarIra ane 3 tadvyatirikta / jeNe namaskAra jANela che evA AtmAnuM zarIra te 'jJazarIra dravyanamaskAra' kahevAya che / je zarIrathI AtmA bhaviSyamA namaskAra jANaze te zarIra 'bhavyazarIra dravyanamaskAra' kahevAya che ane mithyAtvathI raMgAyela nihnava vagere bhAvathI je namaskAra kare che te ane samyagdRSTi 10 jIva upayoga rahitapaNe je namaskAra kare te 'tadvyatirikta dravyanamaskAra' kahevAya ch| ___mithyAdRSTinuM jJAna sad, asanA vizeSothI rahita hoya che, te bhavahetuka hoya che, svecchAe prApta kareluM hoya che ane temAM jJAnanA phalano abhAva hoya che tethI te ajJAnarUpa che / eTale bhAvapUrvaka namaskAra karanArA nihnavo je namaskAra kare te, temaja dravyane mATe devatA vagerene namaskAra karAya te, agara bhaya vagerenA kAraNathI, jema bhikhArI rAjAne namaskAra kare tema, asaMyatine namaskAra 15 karAya te 'dravya namaskAra' kahevAya che| bhAva namaskAra paNa be prakArano che-1 AgamathI ane 2 noaagmthii| namaskAranA arthane jANanAra ane temAM upayogavAn je hoya te 'AgamathI bhAvanamaskAra' kahevAya che, ane namaskAra karavAmAM mana vaDe upayogavaMta 'arihaMtane namaskAra thAo' ema vacanavaDe bole temaja hAtha-paga saMkocavA vaDe namaskAra kare tyAre te namaskAra 'noAgamathI bhAvanamaskAra' kahevAya che|| 3. pada dvAra / jenI dvArA arthano bodha thAya te 'pada' kahevAya che| tenA pAMca prakAro che-1 nAmika, 2 naipAtika, 3 aupasargika, 4 AkhyAtika ane 5 mishr|| 1. saMjJAvAcaka pratyayothI siddha thatA zabdo te 'nAmika pada' kahevAya che, jema-azva, ghaTa vgere| 2. avyayavAcI zabda 'naipAtika pada' kahevAya che, jema-khalu, nanu vgere| 3. upasargavAcaka zabda 'aupasargika pada' kahevAya che, jema-pari, parA vgere|| 4. kriyAvAcaka dhAtuothI niSpanna thatA zabdo 'AkhyAtika pada' kahevAya che, jema-dhAvati, pacati vgere| 5. kRdaMta-kRtpratyaya ane taddhita pratyayothI niSpanna zabdo 'mizrapada' kahevAya che, jema-saMyata, nAyaka, pAvaka vagere / 20 25 30 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 nnmokaarnnijuttii| [prAkRta A prakAranA padomAMthI ahIM naipAtika padano adhikAra che, je 'namaH' pada arhat vagerenI AdimAM ke aMtamAM AveluM che te 'naipAtikapada' cha / namaskAramaMtramA prayukta zabdonuM vargIkaraNa karIne tenA arthonuM avadhAraNa karavU e padadvAranuM prayojana che / zabdonI niSpattine dhyAnamA rAkhI naipAtika vagere zabdono artha ane tenuM rahasya 5 jANavU e ja A dvArano uddeza ch| tAtparya e che ke, namaskAramaMtranA padonI prakRti ane pratyayanI dRSTie vyAkhyA karavI e padadvAra che| 4. padArtha dvaar| namaskAramaMtranA padonI dravya ane bhAvapUrvaka vyAkhyA karavI te padArtha dvAra cha / 'namo arihaMtANaM A padomA 'namo' zabda pUjArthaka ch| pUjA be prakAre saMpanna thAya che-1 dravya saMkocathI 10ane 2 bhAva sNkocthii| dravyasaMkocano artha e che ke, hAtha, mastaka vagere jhukAvavAM-namra banAvavAM ane bhAvasaMkocathI e abhiprAya che ke, arihaMta vagerenA guNomAM vizuddha manane joDavU / dravyasaMkoca ane bhAvasaMkocanA saMyogathI cAra bhaMga thAya che-1. dravyasaMkoca hoya paNa bhAvasaMkoca na hoya / 2. bhAvasaMkoca hoya paNa dravyasaMkoca na hoya / 3. dravyasaMkoca hoya ane bhAvasaMkoca paNa hoya / 4. dravyasaMkoca na hoya tema bhAvasaMkoca paNa na hoya / / 15 hAtha, mastaka vagerene namra kare paNa aMtaraMga pariNatimAM namratAno bhAva praveza na pAme arthAta aMtaraMga pariNatimAM zraddhAno abhAva hoya ane zraddhA hovAno dekhAva kare te prathama bhaMgano artha ch| A rIte karelA namaskAratuM phaLa jema pAlakane maLyuM nhiiN| bIjA bhaMga anusAra aMtaraMga pariNAmamAM zraddhAbhAva hoya paNa bahArathI zraddhA na batAve; arthAta namaskAra karatI veLA aMtaraMga zraddhAbhAva hovA chatAM bahArathI hAtha ane mastaka jhukAve nahIM / anuttara 20 vimAnavAsI devo A rIte namaskAra kare che, tenuM phaLa teo pAme che| trIjA.bhaMga mujaba aMtaraMga pariNAmamAM zraddhAbhAva hoya ane hAtha, mastaka jhukAvIne namaskAra kre| zAMbakumAre A rIte karelo hto| cothA bhaMga pramANe aMtaraMga pariNAmamAM zraddhA na hoya ane hAtha, mastaka paNa jhukAve nhiiN| Avo prakAra niSphaLa che| tAtparya e che ke, dravyasaMkoca ane bhAvasaMkocamAM, bhAvasaMkoca ekAMte zreSTha che; kemake te ja 25 bAhya zuddhinuM paNa kAraNa ch| 1. tIrthaMkara neminAtha prabhu jyAre dvArakAmAM padhAryA tyAre kRSNa mahArAje temanA pAlaka ane zAMbakumAra nAmanA putrone kahyu : 'AvatI kAle prabhune je pahelI vaMdanA karaze tene inAma tarIke ghoDo ApavAmAM aavshe| A sAMbhaLI pAlake savAramA vahelA UThI ghoDA upara besI prabhu jyAM samavasaryA hatA tyAM jaIne InAmanI lAlacathI bhAvarahitapaNe kevaLa zarIrathI vaMdanA krii| jyAre zAMbakumAre savAramA UThatAMveMta zayyAmA rahyA rahyA prabhune bhAvavaMdanA krii| A banemA pahelo namaskAra koNe karyo te jANavA jyAre kRSNa mahArAje prabhu AgaLa jaIne pUchyuM tyAre neminAtha prabhue kahyu ke, 'zAMbakumAre prathama vaMdanA karI ch| AthI zAMba kumArane InAma tarIke ghoDo ApavAmAM aavyo| Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| duvihA parUvaNA chappayA ya navahA~ ya chappayA i nnmo| kiM' kassa keNa vai kahiM kiyaciraM' kaiviho va bhave // 5 // 891 // kiM jIvo tappariNao pucvapaDivanao a jIvANaM / jIvassa va jIvANa va paDucca paDivajamANaM tu // 6 // 892 // padArthadvArano abhiprAya che ke, dravya-bhAva pUrvakanI vizuddhi dvArA namaskAramaMtranuM smaraNa, manana / ane jApa karavo joIe / zraddhApUrvaka paMca parameSThInuM zaraNa levU ane e zaraNasUcaka zArIrika kriyAone karavAthI AtmAmAM zakti jAgRta thAya ch| karmathI baMdhAyelA AtmAo vizuddha AtmAone dravya ane bhAvanI zuddhidvArA namaskAra kare to temanA jevA banavAno Adarza phaLIbhUta kare ch| 4, (890) / 5.prarUpaNA dvaar| za0-prarUpaNA be prakAre che-eka cha prakAranI ane bIjI nava prakAranI prarUpaNA cha / temAM 10 namaskAra zuM che ? kone che ? konA vaDe thAya che ? kyAM rahe che ? keTalo samaya rahe che ? ane e keTalA prakAre che ? ema cha prakAro cha / ____ namaskAra zuM che ? namaskAranA pariNAmavALo jIva namaskAra cha / pUrvapratipannanI apekSAe ghaNA jIvono namaskAra che, ane pratipadyamAnanI apekSAe eka jIvano athavA ghaNA jIvano namaskAra ch|(5-6) . vi0-prarUpaNA be prakAre che-1 cha prakAranI ane 2 nava prakAranI che / ahIM prathama cha 15 prakAranI prarUpaNAno vicAra karavAmAM Ave che-temAM 1 kim- (nirdeza-kharUpa) namaskAra e zuM che ? 2 kasya-(vAmitva-adhikAritva) namaskAra kono ? 3 kena-(sAdhana-kAraNa) namaskAra konA vaDe thAya che ? 4 ka-(adhikaraNa-AdhAra) namaskAra kyAM rahe che ? 5 kiyat kAlaM-(sthiti-kALa maryAdA ) namaskAra keTalo vakhata rahe che ? ane 6 katividhaM(vidhAna-prakAra) namaskAra keTalA prakAre che ? 20 . (1. nirdeza-svarUpa - 'namaskAra e zuM che ?') pra0-namaskAramaMtra e zuM vastu che ? enuM svarUpa zuM che ? te jIva che ke ajIva ? u0-naigama Adi azuddha nayanI apekSAe namaskAra e jIva che, ajIva nathI / jIva mAnamaya che ane jJAna jIvathI abhinna che, tethI jIva namaskAra cha / pra0-namaskAra e guNa che ke dravya che ? . u0--dravyAstikAya nayanA mate guNAzrita jIvadravya ja namaskAra che ane paryAyAstikAya nayanA mate jIvano guNa ja namaskAra cha / 25 1. dravyanaya satyarUpe to dravyane ja grahaNa kare che, jyAre guNone te upacArathI mAne che, tethI namaskAra guNaviziSTa jIvadravya ja namaskAra che evo dravya nayano abhiprAya cha / Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 nnmokaarnnijuttii| [prAkRta (jIvasvarUpa namaskAra paMcAstikAyAtmaka skaMdharUpa nathI, temaja aviziSTa prAmarUpa paNa nathI, paraMtu jIvarUpa namaskAra paMcAstikAyAtmaka skaMdhano ekadeza che tethI te 'noskaMdha'rUpa che ane cauda bhUtagrAmano paNa eka deza hovAthI te nogrAmarUpa che' / ) tAtparya e ke, naigama Adi nayonI apekSAe jIva ja namaskAra ch| kemake jIva jJAnamaya che 5 ane namaskAramaMtra zrutajJAnAtmaka ch| AthI paMca parameSThIvAcaka namaskAramaMtra jIva che / tenI rUpAkRti svarUpa zabdo ajIva kahI zakAya paNa teno bhAva to jJAnamaya che te jIvasvarUpa che / dravya ane guNanA praznomAM guNono samudAya dravya kahevAya che, ane dravya temaja guNamAM kathaMcit bhedAbhedAtmaka saMbaMdha che tethI namaskAramaMtra kathaMcit dravyAtmaka ane kathaMcit guNAtmaka cha / (2. svAmitva-adhikAritva-'namaskAra kone karavAmAM Ave che ?') 10 namaskAra pAmatA jIvo eka athavA aneka hoya che ema saMgrahanaya sivAyanA badhA nayo mAne che| pUrvapratipanna namaskAravALA jIvo to avazya aneka hoya che, ema te nayothI jaNAya cha / kemake, cAre gatimAM pUrvapratipanna namaskAravALA samyagdRSTi jIvo sadA asaMkhyAtA hoya cha / saMgrahanaya sAmAnyavAdI hovAthI pUrvapratipanna ane pratipadyamAna e ubhaya pakSamA bahutva mAnato nathI / A uparathI 'namaskAra kono che ?' e praznanA uttaramA eka jIva athavA aneka jIvo namaskAranA 15 svAmI che ema siddha thAya che| pra-namaskArano svAmI jIva che to te namaskAra karavAyogya pUjya jIva svAmI che ke namaskAra karanAra jIva svAmI che ? paryAyanayanA mate paryAya ja satya vastu ch| dravya to upacArathI ch| paryAyathI bhinna dravya hotuM nathI, AthI (jJAna )guNa paryAya ja namaskAra ch| jema ghaTa tenA rUpathI bhinna nathI tema jJAna AdithI bhinna evo jIva nathI, evo paryAyanayano abhiprAya ch| 2 sarvapaMcAstikAya te 'skaMdha' kahevAya ch| jIva te skaMdhano eka deza-bhAga hovAthI namaskAra paNa teno eka deza che kemake, namaskAravAn ane namaskAra e baneno ahIM ameda upacAra che, tethI te teno ekadeza ch| e kAraNe namaskAravAn jIva 'noskaMdha rUpa kahevAya ch| ekendriya Adi jIvanA cauda bhedarUpa bhUtagrAma te 'grAma' kahevAya che| te grAmano deva, manuSya AdirUpa namaskAravAn jIva ekadeza hovAthI namaskAra 'nogrAma' kahevAya ch| vaLI zabda, samabhirUDha ane evaMbhUta-e traNe nayonA abhiprAye jIva jyAre namaskAranA pariNAmavALo thAya tyAre ja namaskAra kahevAya che, ane bAkInA negama Adi azuddha nayonI apekSAe namaskAramA upayoga rahita hoya to paNa jo labdhisahita hoya athavA namaskArane yogya hoya tevo jIva namaskAra kahevAya ch| pra0-namaskAra bhUtagrAmano ekadeza hovA chatAM te eka che ke aneka ? u0-A hakIkata nayonA abhiprAyathI jANI zakAya ema che| saMgrahanaya namaskAra jAtisAmAnyathI sadA eka ja namaskAra hoya che ema jaNAve che ane vyavahAranaya eka namaskAravAn jIvane eka namaskAra mAne che, temaja bahu jIvone bahu namaskAra mAne cha / vaLI, RjusUtra vagere nayo vartamAna samayavA svakIya vastune ja vastu mAne che tethI temanA mate upayogavAn bahu jIvo namaskAra cha / Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| u0-A praznano javAba paNa nayathI vicAravo joIe / temAM prathama naigamanaya tathA vyavahAranayanA abhiprAya pramANe namaskAra karavAyogya pUjya AtmA ja namaskArano svAmI che; paNa namaskAra karanAra jIva teno svAmI nathI; kAraNa ke, namaskAra pUjyane apAya che| lokavyavahAramA paNa jema-'bhikSA konI ?' to te 'bhikSukanI, yatinI' ema kahevAya che paNa ApanAranI kahevAtI nathI tevI rIte ahIM paNa samajavU / _____ athavA ghaDAnA potAnA rUpa Adi dharmo ghaDAnI aMdara ghaDAnI pratIti karAvanAra hovAthI ghaDAnA paryAyo che tema namaskAra paNa pUjyanI aMdara 'A pUjya che' evI pratIti karAvanAra hovAthI te pUjyano paryAya che / athavA ghaTa saMbaMdhI jJAna ane tenuM kathana ghaDAnA hetu hovAthI dhaDAnA paryAyo che tevI ja rIte namaskAra karavAyogya arihaMta Adine jovAthI bhavya jIvane viziSTa ullAsathI namaskAra karavAno abhiprAya utpanna thAya che tethI te pUjya AtmA namaskArano hetu hovAthI namaskAra 10 e pUjyano paryAya cha / - vaLI, namaskAra karanAra te pUjya namaskArya jIvAtmAnuM dAsatva pAme che tethI namaskAra upara namaskAra karanArano adhikAra nthii| . ahIM eka vizeSa vAta e samajavAnI che ke, pUjya vastu jIva ane ajIvarUpe be prakAranI hoya che / jIvarUpa te arihaMta vagere hoya che ane ajIvarUpa temanI pratimAo vagere hoya che / A 15 jIva, ajIva padanA ekavacana ane bahuvacana vaDe ATha prakAro nIce mujaba thAya che:. 1. jinezvarane namaskAra karavA te jIvano namaskAra / 2. jinezvaranI pratimAne namaskAra karavo te ajIvano namaskAra / 3. munione namaskAra karavo te jIvono namaskAra / 4. pratimAone namaskAra karavA te ajIvono namaskAra / 5. munine tathA pratimAne namaskAra karavo te jIvano ane ajIvano nmskaar| 6. munine tathA pratimAone sAthe namaskAra karavo te jIvano ane ajIvono namaskAra / 7. ghaNA munione tathA eka pratimAne sAthe namaskAra karavo te jIvono tathA ajIvono nmskaar| 8. dhaNA munio tathA ghaNI pratimAone sAthe namaskAra karavo te jIvo tathA ajIvono nmskaar| 25 saMgrahanayanA mate 'namaH' e sAmAnya mAtra che ane teno svAmImAtra vastuno jIva te ja 'nama:' cha / eTale e baneno abheda artha laIe to banenuM adhikaraNa eka ja che paNa koI zuddhatara saMgrahanaya pUjya jIva ane pUjaka jIva e banenA saMbaMdhathI 'jIvano ja namaskAra' evA eka ja bhAMgAne svIkAre ch| RjusUtranA mate te namaskAra e jJAna, kriyA ane zabdarUpa hovAthI ane te jJAna-kriyA-zabda kartAthI abhinna hovAthI namaskArano kartA e ja svAmI che, ema mAne cha / 30 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nnmokaarnnijttii| [prAkRta nANA''varaNijassa ya daMsaNamohassa taha khovsmo| jIvamajIve aTThasu bhaMgesu u hoi savvattha // 7 // 893 // zabda, samabhirUDha ane evaMbhUta-e traNa nayonA mate jJAna ja namaskAra cha, upayogavAn kartA ja svAmI che; kAraNa ke, namaskAra jJAna svarUpa ja che, paNa zabda tathA kriyA namaskAra nathI / kemake 6 upayogathI ja phaLanI prApti thAya che / upayoga na hoya to zabda tathA kriyA phaLa ApatAM nathI / tethI tevA prakAranA upayogavALA pUjakano namaskAra cha ema mAne che / 5-6, (891-892) // (3. sAdhana-kAraNa-'namaskAra zA vaDe thAya che ?') za0-jJAnAvaraNIya ane darzanamohanIyanA kSayopazamathI namaskAra prApta thAya che ane jIva tathA ajIva vagere AThe bhAMgA-prakAromAM namaskAra hoya che / (7) 10 vi0-namaskAra maMtranI upalabdhi kayI rIte thAya che tenI prarUpaNAmAM jyAM sudhI aMtaraMgA karmone kSayopazama' na thAya tyAM sudhI A namaskAramaMtra upara zraddhA utpanna thatI nathI, tethI jJAnAvaraNIya ane darzanamohanIya karmonA kSayopazamathI namaskAranI prApti thaI zake che| namaskArano upaghAta karanArAM mati-zrutajJAnAvaraNa ane darzana-mohanIya karmanAM spardhako be prakAranAM che| 1 sarvaghAtI ane 2 deshghaatii| temAM sarvaghAtI spardhako sarva nAza pAmyA pachI 15 dezaghAtI spardhakonA anaMtamA bhAgothI samaye samaye mukAtA jIvane prathama nakAra akSara prApta thAya ane te pachI uttarottara vizuddha thatAM anukrame bIjA paNa ekeka akSara prApta thAya che ane e rIte samasta namaskAramaMtra prApta thAya cha / ___ namaskAra svayaM zrutarUpa che ane te zruta matipUrvaka hoya che| e bane samyagdRSTi jIvane hoya cha / tethI namaskArano lAbha thatAM ekIsAthe matijJAna, zrutajJAna ane samyaktvano lAbha thAya che, A 20 kAraNe ja mati-zrutajJAnAvaraNa ane darzanamohanIyano kSayopazama ahIM grahaNa ko cha / vAstavamA AnuM tAtparya e che ke, jIvane jJAnAvaraNa Adi ATha karmomAMthI matijJAnAvaraNa karmanA kSayopazamanI sAthe ja mohanIya karmano kSayopazama thatAM namaskAramaMtranI prApti thAya cha / namaskAramaMtra zrutajJAnarUpa che ane zrutajJAna matijJAnapUrvaka ja thAya che, AthI matijJAnAvaraNa karmanA kSayopazamanI sAthe mohanIya karmano kSayopazama thavo Avazyaka cha / kemake mithyAtvakarmanA abhAvamA 25 ja AtmasvarUpa pratye zraddhA utpanna thAya che / anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobhanI sAthe mithyAtvano kSaya, upazama athavA kSayopazama thAya e namaskAramaMtranI upalabdhine mATe Avazyaka cha / A maMtranI prAptimA aMtarAyakarmano kSayopazama paNa eka kAraNa che, jethI AMtarika yogyatA pragaTa' thato ja A namaskAra mahAmaMtranI prApti thaI zake che / 1. udita karmono kSaya ane bAkInAM anudita karmono upazama tene 'kSayopazama' kahe ch| kSaya sahita upazama te 'kSayopazama' khevaay| Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| ___121 121 uvaoga paDuccaMtomuhutta laddhIi hoi u jahanno ukkosaTii chAvaTTi sAgarAparihAi paMcaviho // 8 // 894 // (4. adhikaraNa-AdhAra-'namaskAra zemAM hoya che ?') namaskAramaMtrano AdhAra zo che ? AdhAra cAra prakArano ch| 1 vyApaka, 2 aupazleSika, 3 sAmIpyaka ane 4 vaiSayika / 5 1. 'talamAM tela che' te vyApaka AdhAra kahevAya / 2. 'sAdaDI Upara beThelo che' te aupazleSika AdhAra kahevAya / 3. 'gaMgAmAM govALiyAono vADo che' (arthAt gaMgAnA kinArA upara govALiyAono vADo che) te sAmIpyaka AdhAra kahevAya / 4. 'rUpamAM AMkha che' te vaiSayika AdhAra kahevAya / A cAra prakAromA prathama prakAra 'vyApaka AdhAra' e abhyaMtara che, jyAre bIjA traNa prakAro bAhya cha / naigama ane vyavahAra naya e bAhya prakArone avalaMbe cha / 10 namaskAra e jIvano guNa hovAthI jIva che / te (namaskAra) namaskAra karanAra jIva jyAre hAthI vagere para sthita hoya tyAre jIvamAM, ane sAdaDI vagere para beThelo hoya tyAre ajIvamAM, ane baMne para (jIva ane ajIva para) sthita hoya tyAre jIvamAM ane ajIvamAM che ema samajavU / A prakAre ekavacana ane bahuvacananA prayogathI enA ATha prakAro agAU jaNAvyA mujaba thAya che ___ A namaskAra 1 jIvamAM, 2 ajIvamAM, 3 jIvomAM, 4 ajIvomAM, 5 jIva-ajIvamAM, 6 jIva-15 ajIvomAM, 7 jIvo-ajIvamAM ane 8 jIvo-ajIvomAM kathaMcit bhedAbhedAtmakatA hovAnA kAraNe uparyukta ATha bhAgomAMthI koI paNa samaye koI paNa eka bhaMgano AdhAra bane cha / . pra0--naigama ane vyavahAra nayanI apekSAe pUjyano namaskAra hoya che tethI te ja AdhAra kema na bane ? zA khAtara alaga AdhAra mAnavo paDe che ? u0--te namaskAra pUjyano hovAthI pUjyamAM ja rahe evo niyama nathI; kema ke je vastu jenI 20 hoya te ja teno AdhAra hoya evo niyama nathI, bIje paNa e jaNAya che| jema--'devadattanuM dhaany'| ahIM dhAnya devadattamAM hotuM nathI paNa AdhArabhUta kSetramA hoya che, tema ahIM paNa samajavU / bIjA nayothI paNa A AdhAra vize vizeSa samajUtI maLe che| jema saMgrahanaya abhedane paramArtha mAnato hovAthI zuddha saMgrahanaya vastumAtramA tene grahaNa kare che, to azuddha saMgrahanaya jIvano dharma hovAthI jIvamA rahe cha ema kahe cha / RjusUtra to namaskAra jIvano guNa hovAthI e jIvamAM rahe che, ema kahe che / 25 zabdAdi nayo to uparyukta jJAnarUpa jIvamAM ja che, paNa bIje nahi ema mAne che / 7, (893) za0-upayoganI apekSAe namaskAranI sthiti (jaghanya temaja utkRSTathI) aMtarmuhUrtanI che ane labdhinI apekSAe jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI ane utkRSTathI chAsaTha sAgaropamathI adhika che| namaskAra arihaMta AdinA saMbaMdhathI pAMca prakArano che / (8) Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 [prAkRta nnmokkaarnnijjuttii| saMtapayaparUvarNayA davapamANaM ca khittai phusa) y| kAlo a aMtaraM bhAga bhArvaM appAbahuM ceva // 9 // 895 // (5. sthiti-kALamaryAdA-'namaskAra keTalo kALa sudhI hoya che ?') vi0-namaskAranI sthiti upayoganI apekSAe jaghanya ane utkRSTathI aMtarmuhUrtanI che, ane 5 kSayopazamarUpa labdhinI apekSAe jaghanya sthiti antarmuhUrtanI che, jyAre utkRSTa sthiti chAsaTha sAgaropamathI kiMcit adhika hoya che| (samyaktvanI paNa A ja kALamaryAdA che / ) ___ eka jIvane AzrayIne A sthiti jaNAvI che| vividha jIvonI apekSAe paNa jaghanya ane utkRSTathI e ja sthiti jaannvii| labdhithI to samagra kALa smjvo| (6. vidhAna-prakAra-'namaskAra keTalA prakAre che ?') 10 namaskAra keTalA prakAre che e prarUpaNAmAM arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu A pAMca padonI pUrvamA 'namaH' pada jovAya che, tethI arihaMta vagere pAMca prakAranA artha sAthe saMbaMdhita hovAthI arihaMta AdithI pAMca prakAre namaskAra thAya che, tethI namaskAra pAMca prakAre ch| ___pUrve (padadvAramA) naipAtika padano padArtha mAtra namaskAra kahyo che ane ahIM namaskAra keTalA prakAre che te dvAramA arihaMta Adi pAMca prakAranA padonA padArtha sAthe saMbaMdhita hovAthI namaskAra pAMca 15 prakArano che ema kardA ch| 8, (894) nava prakAranI prruupnnaa| za0-1 satpada prarUpaNA, 2 dravyapramANa, 3 kSetra, 4 sparzanA, 5 kALa, 6 aMtara, 7 bhAga, 8 bhAva ane 9 alpabahutva--A nava dvArothI namaskAranI nava prakAre prarUpaNA ksvii| (namaskArarUpa) satpadane pAmelA ane pAmatA jIvonI apekSAe mArgaNAo-1 gati, 2 iMdriya, 20 3 kAya, 4 yoga, 5 veda, 6 kaSAya, 7 lezyA, 8 samyaktva, 9 jJAna, 10 darzana, 11 saMyama, 12 upayoga, 13 AhAraka, 14 bhASaka, 15 paritta, 16 paryApta, 17 sUkSma, 18 saMjJI, 19 bhavya ane 20 caramadvAramA vicAraNA krvii| 1. (namaskAra) pUrvapratipanna jIvo (jaghanyathI) sUkSma kSetrapalyopamanA asaMkhyAtamA bhAganA pradezarAzIpramANa hoya che| (utkRSTathI tethI vizeSa adhika hoya / ) 2 (namaskAravALA jIvo) kSetra25 lokanA cauda bhAgamAMthI sAta bhAga pramANa kSetramA hoya che| 3 (namaskAravALA jIvonI) sparzanA paNa e ja pramANe smjvii| 4 eka jIvanI apekSAe namaskArano kALa 894 mI gAthAmAM kahyA pramANe cha / nAnAvidha jIvonI apekSAe sarvakALa ch| 5 eka jIvanI apekSAe namaskAranuM aMtara jaghanyathI aMtarmuhUrta kALanuM che ane utkRSTathI ardhapudgalaparAvartamAM kaMIka nyUna ananta kALa sudhInuM che / nAnA jIvonI apekSAe Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| saMtapayaM paDivanne paDivajaMte a maggaNaM gisuN| iMdioM kAe~ vee~ joeM a kasArya-lesAsu // 10 // 896 // sammatanANaM-dasaNa-saMjaya-uvaogeo a AhAre / bhAsarga-paritta-pajatta-suhume sainnI a bhaveM carame // 11 // 897 // paliAsaMkhijjaime paDivanno huJja khitta logassa / sattasu caudasabhAgesu huja phusaNA vi emeva // 12 // 898 // ega paDucca hiTThA taheva nANAjiANa savvaddhA / aMtara paDucca egaM jahannamaMtomuhuttaM tu // 13 // 899 // ukkoseNaM ceyaM addhApariaTTao u desuunno| NANAjIve Natthi u bhAve ya bhave khaovasame // 14 // 900 // jIvANaNaMtabhAgo paDivaNNo sesagA aNaMtaguNA / vatthu tarihaMtAi paMca bhave tesimo heU // 15 // 901 // 10 to aMtara ja nthii| 6 bhAvamAM kSayopazamabhAvamAM ghaNu karIne namaskAra hoya ch| 7. sarva jIvonA anaMtamA bhAge namaskAra pAmelA jIvo hoya che, ane bAkInA nahi pAmelA tethI anaMtaguNA hoya che / (8 alpabahutvadvAra * matijJAnanI peThe samajavU / ) 9 namaskArane yogya arihaMta Adi pAMca vastu dravya 15 che, temanI te yogyatAmAM je hetu che, te AgaLa kahevAze / (9-15) vi0 1. sat-sattA namaskArarUpa satpadane pUrva pAmelA ane pAmatA jIvonI apekSAe gati, iMdriya, kAya, yoga, veda, kaSAya, lejhyA, samyaktva, jJAna, darzana, saMyama, upayoga, AhAraka, bhASaka, paritta, paryApta, sUkSma, saMjJI, bhavya ane caramabhAvanI A dvAramA vicAraNA karavI / sattAdvArano vicAra karatAM namaskArane pahelAM pAmelA jIvo cAre gatimAM niyamathI hoya che ja, 20 paNa namaskAra pAmatAnI bhajanA hoya che / arthAt namaskAra pAmatA jIvadravyo kadAcit hoya ane kadAcit na hoya / jo hoya to jaghanyathI eka, be athavA traNa hoya ane utkRSTathI sUkSma kSetra palyopamanA asaMkhyeya bhAganA pradezarAzipramANa hoya che / 2. dravya pramANa saMkhyA, namaskAra pUrvapratipanna jIvadravyo jaghanyathI sUkSma kSetra palyopamanA asaMkhyAtamA bhAvanA pradezarAzipramANa hoya ane utkRSTathI te karatAM vizeSAdhika hoya / 3. kSetra--lokAkAza / namaskAravAn jIva UMce anuttara vimAnamA jatAM lokanA sAta bhAga pramANa kSetramA hoya ane nIce chaThI pRthvImA jatAM pAMca bhAga pramANa kSetramA hoya che| 25 * juo AvazyakasUtranI piitthikaa| Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 nnmokaarnnijjuttii| [prAkRta 4. sparzanA-nivAsa sthAnarUpa AkAzanA cAre bAjunA pradezone aDakavU e ja sparzanA cha / kSetra ane sparzanAmAM taphAvata eTalo ke, kSetramA phakta AdhArabhUta AkAza ja levAya che ane sparzanAmAM AdhArakSetranI cAre bAjuno AkAzapradeza, jene aDakIne Adheya rahelaM hoya te levAya ch| eTale namaskAravAn jIvanI sparzanA paNa kSetradvAra peThe smjvii| 5 5. kALa-namaskArano kALA be prakAre ch| 1 upayogathI ane 2 lbdhithii| upayoganI apekSAe namaskArano kALa jaghanyathI ane utkRSTathI aMtarmuhUrtano ch| labdhinI apekSAe jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa sthiti chAsaTha sAgaropamathI kaMIka adhika hoya che, nAnA jIvonI apekSAe sarvakALa che| 6. aMtara-virahakALa / eka jIvanI apekSAe namaskAranuM aMtara jaghanyathI aMtarmuhUrta ane 10 utkRSTathI ardhapudgala parAvartamAM kaMIka nyUna evA anaMtakALa sudhInuM che| nAnA jIvonI apekSAe to aMtara ja nthii| nAnA jIvonI apekSAe to virahakALa bilakula hoto nthii| kemake, vividha jIvomAM koIne ane koIne to namaskAra hoya cha ja / 7. bhAga-jIvarAzinA keTalAme bhAge namaskAra hoya te bhAgadvAra / tenI vicAraNAmAM to namaskAra pAmelA jIvo sarva jIvonA anaMtamA. bhAge hoya che ane bAkInA eTale namaskAra nahi pAmelA jIvo 15 tethI (pAmelAthI) anaMtaguNA hoya che / 8. bhAva-upazama, kSayopazama ane kSAyika e traNa bhAvo paikI namaskAra kSayopazama bhAvamAM hoya che| (keTalAkanuM kahetuM che ke A bAhulyathI samajavU, kAraNa ke kSAyika ane aupazamika bhAvamAM paNa hoya che| kSAyikabhAvamAM zreNika vagerene hato ane upazamabhAvamA upazamazreNimA rahelA jIvone hoya che / ) 9. alpabahutva-ochAvattApaNuM, namaskAra pAmelA ane pAmatAoD ochAvattApaNuM A dvArathI 20 jaNAya che / namaskAra pAmatA hoya evA jIva sarvathI thoDA hoya ane te karatAM namaskAra pAmelA hoya e jIva ochAmAM ochA tenAthI asaMkhyAta guNA hoya che, tathA namaskAra pAmelA hoya evA jIvo jaghanyapada karatAM utkRSTapadamA vizeSa adhika hoya che / namaskArane pAmelA upazamabhAvavALA sauthI alpa hoya che, kSayopazamabhAvavALA tethI vizeSa hoya che ane kSAyika bhAvavALA (siddhonI apekSAe) sarvathI adhika hoya cha / saMsArInI apekSAe kSAyika bhAvavALA karatAM kSayopazamabhAvavALA adhika hoya che / 9-15, 25 (895-901) Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 125 ArovaNA ya bhayaNA pucchA taha dAyaNA ya nijvnnaa| namukkAra'namukkAre noAijue va navahA vA // 16 // 902 // ___15 nava prakAranI parUpaNA / za0-1. AropaNA, 2 bhajanA. 3 pRcchA, 4 dAyanA (darzanA ke dApanA) ane 5 niryApaNA, 6 namaskAra, 7 anamaskAra, 8 nonamaskAra ane 9 noanamaskAra ema nava prakAre paNa prarUpaNA cha / (16) 5 vi0-1. jIva ja namaskAra che ke namaskAra ja jIva che ? e pramANe paraspara avadhAraNathI je - adhyAropa karavo athavA paryanuyoga karavo te 'AropaNA' kahevAya che / 2. samyagdRSTi jIva namaskAra hoya ane mithyAdRSTi na hoya tethI jIva namaskAra hoya athavA na paNa hoya, paraMtu namaskAra to avazya jIva cha / A rIte eka padanA vyabhicArane 'bhajanA' kahe cha / 3. jo sarva jIva namaskAra na hoya to zuM koIka jIva ja namaskAra che? jo ema hoya to te kevA 10 prakArano jIva namaskAra che athavA kayo jIva namaskAra che? AvA praznane 'pRcchA' kahe che / 4. namaskArathI pariNata je jIva te namaskAra ane tethI apariNata hoya te anamaskAra e pramANe agAU pUchelA praznanI nirvacanA te 'dAyanA' kahevAya che / 5. namaskAra pariNata je jIva te ja namaskAra ane namaskAra paNa jIva pariNAma ja che, ajIva pariNAma nathI evI vicAraNAne 'niryApanA' kahe ch| - pra0--dAyanA ane niryApanAmAM zo taphAvata che ? u0-dAyanA namaskAranA arthana vyAkhyAna kare. che jyAre niryApanA e batAvelA arthavAraMvAra uccAraNa karavArUpa nigamana kare ch| dAyanAmAM jema namaskAra pariNata je jIva hoya te ja namaskAra che, anya nathI, ema niyamita che, tevI rIte niryApanAmAM namaskAra pariNata je jIva hoya te ja namaskAra mAnela che anya nahIM, e pramANe 20 * pharIthI avadhAraNa karAya che, kemake te baMne abhinna che. 6. namaskAra = namaskAra pariNata jIva / 7. anamaskAra = namaskArApariNata jIva / 8. nonamaskAra = namaskArano eka deza athavA anamaskAra / 9. noanamaskAra =anamaskArano eka deza athavA namaskAra / 25 A cArane anukrame prakRti, akaura, nokAra ane nokAra-akAra prarUpaNA kahevAya che| jemake namaskAra pariNata jIva namaskAra che, e prakRti prarUpaNA ch| ethI viparIta 'namaskAra apariNata jIva namaskAra nathI' e niSedhavAcaka akAra prarUpaNA cha / e ja rIte prakRtine nokAra ane noakAra lagADIne paNa prarUpaNA thaI zake che| 'no' dezaniSedha athavA sarvaniSedhamAM vaparAya che / 16, (902) 6. vastu dvaar| 30 [paMca parameSThIone namaskAra] namaskArane yogya arihaMta Adi pAMca vastu che (jUo gAthA 15-901), ahIM teno vizeSArtha kahe che Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 nnmokkaarnnijjuttii| [prAkRta maggo' avippaNAso AyAre viNayoM sahAyattaM / paMcavihanamukkAraM karemi eehiM heUhiM // 17 // 903 // pra0--je namaskAra nAmane lAyaka-pUjya athavA yogya vastu che te koNa che ? u0--guNanA samUhabhUta arihaMta vagere pAMca prakAranI vastu che / athavA bhedopacArathI kahIe 5 to jyAM jJAna Adi guNo vase che te asAdhAraNa guNonA sthAnarUpa pAMca prakAranI vastu che| te vastu arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu rUpa jANavI / teo guNamaya hovAthI mUrtimAn guNo jevA che| tethI guNArthI bhavya jIvone teo pUjavAyogya che, athavA samyagdarzana vagere traNanI peThe arihaMta vagere mokSArthI jIvone mokSanA hetu che tethI temane te pUjavAyogya ch| ___ tAtparya e che ke, guNa-guNImAM kathaMcit bhedAbhedAtmakatA hovAthI arihaMta, siddha, AcArya, upA10 dhyAya ane sAdhu-e pAMce parameSThI namaskAra karavAyogya vastu che| vyakti ratnatrayarUpa guNone e khAtara namaskAra kare che ke te guNonI prApti tene abhISTa cha / saMsArarUpa aTavIne pAra karavAnuM eka mAtra sAdhana ratnatraya che, AthI guNa-guNImAM bhedAbhedAtmakatA hovAnA kAraNe ratnatraya guNane ane tenA dhAraNa karanArA paMca parameSThIone namaskAra karavAmAM Ave che / A ja namaskAramaMtranI vastu ch| arihaMta Adi mokSamArganA hetu kevI rIte che te jaNAve che15 za0-mokSamArga, avinAzIpaNu, AcAra, vinaya ane sahAyatva e hetuo vaDe huM pAMca prakAre namaskAra karuM chu. (17, 903) vi0-mokSamArgano upadeza karavAthI arihaMto mokSanA hetubhUta che| . pra0-samyagdarzana Adi mArga ja mokSano hetu che paNa te mArganA hetubhUta arihaMta Adi mokSanA hetu kayI rIte gaNAya ? 20 u0--mokSamArga temane AdhIna hovAthI teno upadeza karavAnA kAraNe teo tenA hetu che, athavA kAraNamAM kAryano upacAra karavAyI teo mokSanA hetu che ema kahI zakAya / pra0-arihaMto vagere mokSamArgano upadeza karavAnA kAraNe temanA upakArIpaNAthI pUya che, to gRhastho paNa tenA sAdhanabhUta AhAra, vastra Adi ApavAthI mokSamArganA upakArI che ethI paraMparAe sarva kAMI pUjya na gaNAya ? 25 u0--je vadhAre najIkanuM ane ekAMtika kAraNa hoya te heturUpa gaNAya / jJAna, darzana, cAritra e traNa mokSamArga che / tene ApanArA arihaMto cha / vaLI, pote ja mokSamArganA hetubhUta che, tethI teo pUjya cha / AhAra Adi to vadhu dUravartI mokSanA hetu gaNAya / jJAna Adi traNanI peThe niyamathI te mokSanA aikAMtika hetu nathI / AthI bAhya sAdhana ApanArA gRhastho mokSanA hetu nthii| vaLI, te gRhastho svayaM paNa mArgabhUta nathI, mATe pUjya nthii| (have namaskAra karavAne yogya siddha bhagavaMtano avinAzIrUpa hetu kahe che-) samyagdarzana, jJAna, cAritrarUpa mArgavaDe siddho avicchinna saMtAnabhAve mokSa pAmelA che / e rIte kRtArtha hovAthI teo pUjya cha / vaLI arihaMta AdinI jema jJAnAdi guNamaya hovAthI pUjya ch| pra0--samyagjJAna Adi guNonI pUjA mAtrathI svarga, apavarga vagere viziSTa phaLa thAya che tethI te guNavALAnu pUjyapaNuM mAnI zakAya paNa teo arihaMtanI peThe mArgopakArI che te kevI rIte ? 30 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 127 aDavIi desiattaM taheva nijAmayA samuddammi / chakkAyarakkhaNaTThA mahagovA~ teNa vuccaMti // 18 // 904 // u0--guNavAnanA guNonI pUjA karavAthI viziSTa phaLa maLe che ema mAnavAmAM Ave to te upakAra paNa siddhothI ja thAya che e spaSTa che; kemake siddhonA abhAve mokSamA avinAzIpaNAnI buddhi paNa na thAya, tethI e upakAra siddhothI thAya che ema mAnavU joIe / 5 athavA abhISTa evA mokSanagarano A jJAnAdi sanmArga che evo nizcaya siddhonA kAraNe ja thAya che / mokSanagaranA avinAzIpaNAnA kAraNe samyagdarzana Adi sanmArga che evo pratyaya mumukSune thAya cha / siddhonA abhAvamAM evo vizvAsa kyAMthI thAya ? AthI siddho uparyukta pratyaya utpanna karatA hovAthI mArgopakArI che ane tethI ja pUjya ch| vaLI, siddhonA avinAzIbhAvathI tathA temanA anupama sukharUpa phaLane jANavAthI samyagdarzana 10 Adi mokSamArgamAM je prIti thAya che te siddhothI ja thAya che, bIjAthI thatI nathI / AthI mokSamArgamAM ruci utpanna karavArUpa upakAra siddhono ja che / pra0-mokSamArgamAM ruci ane e mArga- mokSasukharUpa phaLa, tenuM jJAna to arihaMtanA vacanathI thAya che to pachI siddhonA avinAzI bhAvarUpa hetunuM nirUpaNa karavAnuM prayojana zuM ? u0--e prazna sAco che, chatAM mArganA siddhatvaprAptirUpa phaLanA sadbhAvathI mokSamArgamAM 15 * vizeSa prIti thAya che / tethI ja siddhono avinAzI hetu ahIM jaNAvyo che / pra0--nizcaya nayanA mate AtmA ja mokSamArga che ane ruci e samyaktva che, te paNa AtmA ja che, bIjaM kaI nathI / to pachI avinAzIrUpa bAhya hetu ahIM kahevAthI zuM ? u0--e vAta sAcI che, paNa vyavahAranayanA mate jema arihaMto mArgopakArI che tema kSINasaMsArI . siMddho paNa avinAzIbhAvanA kAraNe mArgopakArI kahyA cha / ___(have AcArya, upAdhyAya ane sAdhunA namaskAranI yogyatAno hetu jaNAve che-) AcArya mahArAja AcArano upadeza ApavAnA kAraNe paramopakArI hovAthI pUjya cha / sUtrapATha ApanAra upAdhyAya mahArAja vinaya guNane grahaNa karAvanAra hovAthI pUjya che ane AcAravAn vinayavAn sAdhu mahArAja mokSasAdhanamAM sahAya ApavAnA kAraNe pUjya che / vaLI, arihaMta Adi pAMce, jJAna Adi guNonI pUjAnA svarga, apavarga Adi phaLanA nimitta bane che tethI teo pUjya che / 17, (903) 25 20 arihaMta bhagavaMtane nmskaar| za-arihaMto saMsArarUpa aTavImAM bhUlA paDelA jIvone mArga batAvatA hovAthI teo 'mArgadezaka' kahevAya che / teo saMsArarUpa samudramAM DUbatA agara khoTavAI gayelA nAvane pAra pahoMcADavAmAM karNadhArapaNuM karatA hovAnA kAraNe 'niryAmaka' kahevAya che, ane te bhagavaMto chakAya jIvonA rakSaNa mATe prayatna karatA hovAnA kAraNe 'mahAgopa' kahevAya che / 18, (904) 30 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 [prAkRta nnmokkaarnnijjuttii| aDaviM sapaccavAyaM volittA desiovaeseNaM / pAvaMti jahiTThapuraM bhavADavipI tahA jIvA // 19 // 905 // pAvaMti nivvuipuraM jiNovaiTeNa ceva maggeNaM / aDavIi desiattaM evaM ne jiNiMdANaM // 20 // 906 // jaha tamiha satthavAhaM namai jaNo taM puraM tu gaMtumaNo / paramuvagArittaNao nivigghatthaM ca bhattIe // 21 // 907 // ariho hu namukkArassa bhAvao khINarAgamayamoho / mukkhatthINaM pi jiNo taheva jamhA ao arihA // 22 // 908 // saMsArAaDavIe micchtt'naannmohiaphaae| jehiM kaya(ya) desiattaM te arihaMte paNivayAmi // 23 // 909 // sammaiMsaNadiTTho nANeNa ya suTTa tehiM uvaladdho / caraNa-karaNeNa pahao nivvANapaho jiNiMdehiM // 24 // 910 // ( 'mArgadezaka' Adi pratyeka guNonA avayavArtha jaNAve che-) za0--mArga batAvanAranA upadezayI aneka vighnovALI aTavIne oLaMgIne jema jIvo potAne 15 iSTa evA nagaramAM pahoMce che tema jinezvaroe upadezelA mArgathI ja jIvo bhavarUpa aTavIne oLaMgIne nivRtipuramokSapuramAM pahoMce che| e rIte zrI jinezvaronuM saMsArarUpa aTavImAM mArgadezakapaNuM ,jANavU / 19, (905); 20, (906) za-jema te te nagara prati javAnI icchAvALo mANasa te sArthavAhane parama upakArIpaNAnA kAraNe ane nirvighnatAnA arthe bhaktipUrvaka name che tema mokSArthIo mATe paNa kSINa thayA che rAga, dveSa ane moha 20 jemanA evA zrI jinezvara bhagavAna bhAvasahita namaskArane yogya che / bhAva namaskArane yogya hovAthI ja teo arihaMta ch| 21-22, (907-908) za0-( tethI ) mithyAtva ane ajJAnathI mohita banelA paMthavALI saMsArarUpa aTavImAM jemaNe upadezakapaNuM karyu che te arihaMtone huM namaskAra karuM chu / 23, (909) za0--zrIjinezvara bhagavaMtoe samyag(kevala)darzanathI joyelo (kevala)jJAnathI sArI rIte jANelo 25 ane samyak caraNa-karaNa vaDe sevelo evo nirvANamArga che / 24, (910) 1. pAMca vrato, dazavidha zramaNadharma, sattara prakArano saMyama, daza prakAraceM veyAvacca, nava prakAranI brahmacaryanI gupti, jJAna, darzana, cAritra, bAra prakAraceM tapa, cAra prakAranA krodhano nigraha e caraNa-cAritra ch| 2. cAra prakAre piMDavizuddhi, pAMca prakAranI samiti, bAra prakAranI bhAvanA, bAra prakAranI pratimA ane pAMca prakArano iMdriyanirodha, pacIza prakAre paDilehaNa, traNa prakAranI guptio, cAra prakAre abhigraho e karaNa-cAritra cha / Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 10 vibhAga namaskAra svaadhyaay| siddhivasahimuvagayA nivvANasuhaM ca te aNuppattA / sAsayamavvAbAhaM pattA ayarAmaraM ThANaM // 25 // 911 // pAvaMti jahA pAraM sammaM nijAmayA samudassa / bhavajalahissa jijiMdA taheva jamhA ao arihA // 26 // 912 // micchattakAliyAvAyavirahie sammattagajabhapavAe / egasamaeNa pattA siddhivasahipaTTaNaM poyA // 27 // 913 // (A mArga kevaLa AcaraNa karAyo nathI paraMtu A mArge teo mokSapurIne pahoMcyA che te darzAvatAM kahe che-) za-siddhivasatie pahoMcIne temaNe (jinezvaroe) je zAzvata bAdhA-pIDA rahita, ajara ane amara sthAna che tevA nirvANasukhane prApta kayuM che / (25) vi0-siddhivasati eTale mokSAlaya, tene najIkamAM ja karmanAzarUpa lakSaNa vaDe prApta karyu che / Ama kahevAthI (siddhilaziAmA rahelA ) ekeMdriya jIvono emAM samAveza thato nathI / ___keTalAka evo siddhAMta batAve che ke, teo ( siddho ) tyAM sukha-duHkhathI rahitapaNe rahe che, sAre keTalAka evo siddhAMta sthApe che ke, dharmanI glAni thatAM siddho ahIM saMsAramA Ave che| . jaino e hakIkatano niSedha karatAM kahe che ke, siddhonuM sukha zAzvata eTale sadAkAlIna che 15 ane avyAbAdha eTale pIDArahita evA sthAnane prApta thayA che / vaLI, te sthAna vRddhAvasthA ane maraNa vinAnuM che / 25, (911) 1. arihaMtane namaskAra / . (bIju dvAra kahe che-) za0-samudramAM vahANanA niryAmako eTale karNadhAro sArI rIte pAra pahoMcADe che te rIte 20 jinezvaro paNa bhavarUpa samudranI pAra pahoMcADe che tethI teo arihaMta-namaskArane yogya che, ema kahevAya che / (26) __za0-samudramA jema kAlikAvAta na hoya paNa garjabhano anukULa vAyu hoya to kuzaLa karNadhAro sAyenu, chidra vinAnuM vahANa icchita nagare pahoMce che tema mithyAtvarUpa kAlikAvAtathI rahita ane samyaktvarUpa garjabha vAyunI anukULatAthI eka ja samayamA vahANo siddhivasatirUpa nagarane pahoMce cha / (27) 25 (jema yAtrikono sArtha [jIvasvarUpa vahANanA] prasiddha evA karNadhArane lAMbA samaya sudhI yAtrAnI siddhi mATe upakAranA kAraNe pUje che tema graMthakAra siddhinagara tarapha janArAonI iSTa yAtrAnI siddhi mATe niryAmakaratna evA tIrthaMkarotuM stavana karavAnI icchAthI kahe che-) 1. vAyu ATha prakAranA ch| 1 prAcIna, 2 pratIcIna, 3 udIcIna, 4 dAkSiNAtya, 5 sattvAsuka, 6 tuMgAra, bIjApa ane 8 garjabha / temaja uttarasattvAmuka vagere ATha prakAro bhaLavAthI vAyunA soLa prakAro ekaMdare thAya ch| Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 nnmokaarnnijuttii| [prAkRta nijAmagarayaNANaM amUDhanANamaikaNNadhArANaM / vaMdAmi viNayapaNao tiviheNa tidaMDavirayANaM // 28 // 914 // pAlaMti jahA gAvo govA ahi-sAvayAiduggehiM / paurataNapANiANi a vaNANi pAvaMti taha ceva // 29 // 915 // jIvanikAyA gAvo jaM te pAlaMti te mahAgovA / maraNAibhayA u jiNA nivvANavaNaM ca pAvaMti // 30 // 916 // to uvagArittaNao namorihA bhaviajIvalogasa / savvasseha jiNiMdA loguttamabhAvao taha ya // 31 // 917 // za0-yathArtha jJAna ane mati e ja jemanA karNadhAra svarUpa che ane jeo tridaMDa (mana, 10vacana ane kAyAnA daMDa )thI rahita che evA niryAmakaratna svarUpa arihaMtone traNa prakAre (mana, vacana ane kAyAthI) vinayathI namIne vaMdana karuM chaM / 28, (914) . (trIju dvAra kahe cha-) za-jema govALiyo gAyonuM sarpa, jaMgalI pazuo vagerenA kaSTothI rakSaNa kare che ane ghAsa temaja pANIthI bharelAM jaMgalamA laI jAya che tema jIvasamUharUpa gAyonu maraNa vagere bhayothI 15 jinezvaro rakSaNa kare che ane temane nirvANasvarUpa vanamAM laI jAya che / e rIte jinezvaro sarva bhavya jIvalokano upakAra karatA hovAthI lokottama puruSanI bhAvanAthI namaskArane yogya cha / 29-31, (915-917) (bIjA prakAre arihaMtanA namaskAranI yogyatAnA kAraNarUpa guNo kaheM che-) za-rAga, dveSa, kaSAya, pAMca iMdriyo', parISaha ane upasargone namAve te namaskArane 20 yogya che / ( 32 ) vi0-svIkArelA dharmamArgamAM TakI rahevA ane karmabaMdhanone khaMkherI nAkhavA mATe je je sthiti samabhAvapUrvaka sahana karavI ghaTe che te 'parISaha' kahevAya ch| jo ke parISaho ochAvattA gaNAvI zakAya chatAM tyAgane vikasAvavA mATe je khAsa Avazyaka che te bAvIza parISaho zAstramA gaNAvelA che / evA parISahone je namAve te aMrihaMta cha / 1. krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAya kahevAya ch| 2. (1) zrotra (kAna), (2) cakSu (3) ghrANa (nAsikA ), (4) rasanA (jIbha), (5) sparza (tvak ) A pAMca iMdriyo kahevAya che / / 3. bAvIza parISahone nIce prakANe sahana karIne jItI levAnA hoya che-(1-2) gametevI kSudhA ane tRSAnI vedanA chatA svIkArelI maryAdA viruddha AhAra-pANI na letAM samabhAvapUrvaka evI vedanAo anukrame 'kSudhAparISaha ane 'pipAsAparISaha'mAM sahana karavAnI hoya che| (3-4) game tevI TADha ane garamInI muzkelI chatAM tene dUra karavA akalpya-na khape tevI koI paNa vastunuM sevana karyA vinA ja e vedanAo anukrame 'zItaparISaha' ane 'USNaparISaha'mAM sahana / karavAnI hoya che| (5) DAMsa, macchara, vagere jaMtuonA AvI paDela upadravamA khinna na thatAM tene samabhAvapUrvaka sahI levAthI 'daMzamazakaparISaha' jitAya che / (6) nagnapaNAne eTale sarvathA vastra na maLe agara jIrNaprAyaH maLe to paNa samabhAva Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 131 rAgaddosakasAe iMdiyANi a paMca vi parIsahe / uvassagge nAmayaMtA namorihA teNa vucaMti // 32 // 918 // iMdiyavisayakasAe parIsahe veyaNA uvassagge / ee ariNo haMtA arihaMtA teNa uccati // 33 // 919 // je vaDe athavA jenAthI pIDA thAya te 'upasarga' kahevAya che / e upasarga cAra prakAre thAya / che' / evA upasargone je namAve te arihaMta kahevAya che / 32, (918) ... (arihaMtanI nirukti batAve che-) za0-iMdriya, viSayakaSAya, parISaha, vedanA, upasargo-A badhA zatruono nAza karanAra je hoya te arihaMta kahevAya che / (33) vi0-AmoM iMdriya, viSayakaSAya, parISaha, ane upasargonuM varNana AgaLanI (918 mI) 10 gAthAmAM AvI gayuM che paNa vedanA vize ahIM jaNAve che ke, vedanA traNa prakAranI hoya che / pUrvaka sahana karavAthI te 'nagnaparISaha' jitAya che / (7) svIkArela mArgamAM aneka muzkelAone lIdhe kaMTALAno prasaMga Ave tyAre kaMTALo na lAvatAM dhairya ane svasthatApUrvaka AtmaramaNatA karavAthI 'aratiparISaha' jitAya ch| (8) sAdhaka puruSa ke strIe potAnI sAdhanAmA vijAtIya AkarSaNathI na lalacAvAthI 'strIparoSaha jitAya che| (9) svIkAre , jIvanane puSTa rAkhavA asaMgapaNe judA judA sthAnomAM vihAra karavo ane koI paNa eka sthAnamAM niyatavAsa na svIkAravAthI 'caryAparISaha' jitAya che ! (10) sAdhanAne anukUla ekAMta jagyAmAM maryAdita vakhata mATe Asana bAMdhI besatAM AvI paDatA bhayone ADoLapaNe jItavA ane AsanathI cyuta na thavAthI 'niSadyAparISaha' jitAya ch| (11) komaLa ke kaThina UMcI ke nIcI jevI sahaja bhAve maLe tevI jagyAmAM samabhAvapUrvaka vasavAthI 'zayyAparISaha' jitAya che / (12) koI AdhIne kaThora ke aNagamatuM kahe tene sahI levAthI 'AkrozaparISaha' jitAya che / (13) koI tADanatarjana kare tyAre tene kSamApUrvaka sahana karavAthI 'vadhaparISaha' jitAya ch| (14 ) dInapaNuM ke abhimAna rAkhyA sivAya mAtra dharmayAtrAnA nirvAha arthe yAcakavRtti svIkAravAthI 'yAcanAparISaha' jitAya ch| (15) yAcanA karyA chatAM joItuM na maLe tyAre 'prApti karatAM aprAptine kharUM tapa gaNI temAM saMtoSa rAkhavAthI 'alAbhaparISaha jitAya ch| (16) koI paNa rogamA vyAkuLa na thatAM samabhAvapUrvaka tene sahana karavAthI 'rogaparISaha' jitAya ch| (17) saMthArAmAM ke anyatra tRNa AdinI tIkSNatAno ke kaThoratAno anubhava thAya tyAre mRduzayyAmAM rahe tevo ullAsa rAkhavAthI e 'tRNasparzaparISaha' jitAya ch| (18) game teTalo zArIrika maLa thAya chatAM temAM udvega na pAmavo ane snAna Adi saMskAronI icchA na karavAthI 'malaparISaha' jitAya che| ( 19) game teTalo satkAra maLyA chatAM temAM na phulAvAthI ane satkAra na maLe to khinna na thavAthI 'satkArapuraskAraparISaha' jitAya ch| (20) prajJA-camatkArI buddhi hoya to teno garva na karavo ane na hoya to kheda na karavAthI 'prajJAparISaha' jitAya che / (21) viziSTa zAstrajJAnathI garvita na tharbu ane tenA abhAvamA AtmAvamAnanA na rAkhavAthI 'jJAnaparISaha' athavA 'ajJAnaparISaha' jitAya ch| (22) sUkSma ane atIMdriya padArthonuM darzana na thavAthI svIkArela tyAga nakAmobhAse tyAre vivekI zraddhA keLavI te sthitimAM prasanna rahevAthI 'adarzanaparISaha' jitAya ch| 4. (1) devathI, (2) manuSyathI, (3) tiryacathI ane ( 4 ) AtmasaMvedanathI upasarga thAya cha / devo hAsyathI, pUrvabhavanA dveSathI, vimarza (parIkSA karavAno uddeza ) ane vimAtrAthI ( kaIka hAsyathI kaIka dveSathI, kaIka vimarzathI) upasargo kare che / e ja pramANe manuSyo paNa cAra prakAre upasarga kare che temAM cotho prakAra kuzIlanI pratisevA mATe karAto upasarga samajavo / tiyaco bhayathI, dveSathI, AhAra mATe, baccAMonA mALA ke guphAnA rakSaNa mATe upasarga kare cha; ane AtmasaMvedanathI te AkhamAM paDelA ka gAM vagere khUcapAthI aMgo jakaDAI jabAthI, aMganAM khADA paDavAthI, hAtha vagere aMgone paraspara masaLavAthI je pIDA thAya che te samajavI / Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 nnmokaarnnijuttii| [prAkRta aTThavihaM pi ya kammaM aribhUyaM hoi savvajIvANaM / taM kammamariM haMtA arihaMtA teNa bucaMti // 34 // 920 // arihaMti vaMdaNanamaMsaNAI arihaMti puuaskkaarN| siddhigamaNaM ca arihA arahaMtA teNa vucaMti // 35 // 921 // 5 1. zArIrI eTale zarIra saMbaMdhI, 2 mAnasI eTale mana saMbaMdhI, ane 3 UbhayarUpa eTale zarIra ane mana e bane saMbaMdhI samajavI / A badhA zatruone haNanArA te arihaMta kahevAya evI nirukti ch| pra0-pUrvanI gAthAmAM AMtara zatruo vize jaNAvyuM che to pachI A gAthAmAM pharIne temano nirdeza kema karyo ? u0--pUrvanI gAthAmAM to namaskArane yogya evA hetuo dvArA arihaMtane jaNAvyA che, paNa 10 vA gAthAmAM to arihaMtanA nAmanI nirukti batAvavA khAtara temano nirdeza karelo cha / 33, (919) (bIjA prakAre arihaMtanI nirukti batAve che-) za0-badhA jIvone ATha prakAranAM karmo paNa zatrurUpa che / te karmarUpa zatruonA nAza karanArA te arihaMta kahevAya che / (34) vi0 te ATha prakAranAM karmo A prakAre che-1 jJAnAvaraNa, 2 darzanAvaraNa, 3 vedanIya, 15 4 mohanIya, 5 AyuSya, 6 nAma, 7 gotra ane 8 aMtarAya / 1 jenA vaDe jJAna-vizeSa bodha avarAya DhaMkAya te jJAnAvaraNa / 2 jenA vaDe darzanasAmAnya bodha avarAya te darzanAvaraNa / 3 jethI sukha ke duHkha anubhavAya te vedanIya / 4 jenA vaDe AtmA moha pAme te mohanIya / 5 jethI bhava dhAraNa thAya te AyuS / 6 jethI viziSTa gati, jAti, Adi prApta thAya te nAma / 7 jethI uccapaNuM ke nIcapaNuM pamAya te gotra / 8 jethI devA-levA 20AdimAM vighna Ave te aMtarAya kahevAya cha / mULamAM api zabda che tethI karmanA vividha svabhAvonI uttara prakRtio 97 thAya che / e apekSAe karmo aneka prakAranAM che / ahIM to jJAnAvaraNa Adi ATha prakAranAM karmo ja zatrurUpa batAvela cha / badhA prANIone ajJAna vagerenAM duHkho ja kAraNabhUta che / evAM duHkhone je haNI nAkhe che te arihaMta cha / 34, (920) 25 za0-vaMdana ane namaskArane je yogya hoya, pUjA ane satkArane je yogya hoya ane siddhi eTale muktimAM javAne je yogya hoya te arahaMta kahevAya che / (35) vi0-ahaM dhAtu pUjArthaka che / 'vaMdana' mastaka vagere namAvavAthI thAya che jyAre 'namaskAra' vANIdvArA stuti karavAthI thAya che / eTalo baneno taphAvata cha / vaLI, vastra ane gaMdhamALAthI je namaskAra thAya te 'pUjA' kahevAya ane UbhA thavaM, hAtha joDavA vagerethI vinaya batAvavo te 'satkAra' kahevAya / eTalo banemAM taphAvata che / Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dimAga] namaskAra svAdhyAya / 133 devAsuramaNuesuM arihA pUA suruttamA jamhA / ariNo haMtA rayaM haMtA arihaMtA teNa vucaMti // 36 // 922 // arihaMtanamukkAro jIvaM moei bhavasahassAo / bhAveNa kIramANo hoi puNo bohilAbhAe // 37 // 923 // arihaMtanamukAro dhannANa bhavakkhayaM kuNaMtANaM / hiayaM aNummuaMto visuttiyAvArao hoi // 38 // 924 // arihaMtanamukkAro evaM khalu vaNNio mahatthutti / jo maraNammi uvagge abhikkhaNaM kIrae bahuso // 39 // 925 // jemAM jIvo sthirabhAvane pAme te siddhi, te lokanA agrabhAge che / temAM gamana karanArA hoya te arahaMta cha / eTale evI yogyatAne dhAraNa karanArA arihaMta kahevAya che / 35, (921) 10 za0-devatAomAM uttama hovAthI jeo deva, asura ane manuSyothI karAyelI pUjAne prApta kare che / vaLI, je zatruonA haNanArA che ane karmarUpa raja eTale melano nAza karanArA che te arihaMta kahevAya cha / 36, (922) / za-arihaMtane karelo namaskAra, jo te bhAvathI ( hRdayapUrvaka ) karelo hoya to te hajAro bhavathI choDAve che ane te namaskAra chevaTe bodhibIja eTale samyaktvane ApanAro bane cha / (37 ) 15 vi0-A gAthAmAM arahaMta zabdathI sthApanA namaskAra, namukkAro-namaskAra zabdathI nAma namaskAra, bhAveNa thI bhAvanamaskAra ane aMjali vagere dvArA karAto namaskAra te 'dravya namaskAra'ema cAra prakAro darzAvyA cha / 37, ( 923) za0-bhavano kSaya karavA icchatA je dhanya manuSyo potAnA hRdayamAM arihaMtane namaskAra karavAnuM choDatA nathI temanA durdhyAnatuM nivAraNa te jarUra kare ja che / ( arthAt eka mAtra dharma 20 dhyAnamA temane joDI rAkhe che / ) 38, (924) za-A prakAre karelo namaskAra mahAna arthavALo che, ane maraNa najIkamAM hoya tyAre niraMtara ane ghaNI vAra te gaNavAmAM Ave che / (39) vi0-bhASyakAre teno mahimA A rIte jaNAvyo che-agnino bhaya Ave tyAre badhuM choDIne eka mAtra mahAmUlyavAna ratnane grahaNa karAya che, ane yuddhamA moTo bhaya utpanna thatAM 25 1. ahIM arahaMta zabdathI buddhimAM arihaMtanA AkAranI sthApanA smjvii| 2. sahasra zabdathI hajAra sudhInI saMkhyA gaNAya paNa ahIM anaMta saMkhyA smjvii| 3. jo ke bhAvathI namaskAra karanAra badhAne te bhave mokSa maLatuM nathI, chatAM bhAvanAvizeSathI te bodhibIjane mATe to thAya che, ane jene samyaktva prApta thAya tene najIkanA samayamAM avikalapaNe mokSanI prApti thAya cha / 4. dhanya manuSyo eTale jJAna, darzana, cAritra e ja jemanuM dhana che evA sAdhu purusso| 5. thoDA akSarono hovA chatAM temAM bAre aMganA arthano samAveza cha / Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 nnmokaarnnijuttii| [prAMkRta arihaMtanamukkAro svvpaavppnnaasnno| maMgalANaM ca savvesiM paDhamaM havai maMgalaM // 40 // 926 // kamme sippe' a vijoM ya maMte joge' a Agame / atthe jattI abhippAeM tave kammakkhae iya // 41 // 927 // 5 avyartha evaM zastra dhAraNa karAya che te pramANe maraNa samaye bAre aMgone choDIne je kAraNe arihaMtane. namaskAra karavAmAM Ave che te kAraNathI te vAra aMganA arthavALo kahevAya cha / badhAye bAre aMgo pariNAmanI vizuddhi mAtranAM kAraNa che, ane namaskAra paNa tenuM ja kAraNa che, tethI namaskArane bAra aMgano sAra kahyo che / evA prakAranA ( maraNa samayanA) deza-kALamAM samagra bAra prakAranA zrutaskaMdharnu anuciMtana 10 karavAnuM atyaMta zaktizAlI cittavALAne paNa zakya hotuM nathI / mATe arihaMta namaskArahu~ ja anusmaraNa-ciMtana zubhacitte karavU joIe / 39, (925) (arihaMta vize upasaMhAra karatAM kahe che-) za0-arihaMtane karelo namaskAra badhAMye pApano nAza karanAro che ane bAMye maMgalomAM utkRSTa maMgala svarUpa che / (40) . 15 vi0-je nIce pADe te 'pApa', athavA hitane pI jAya tene 'pApa' kahe che / jAti sAmAnyanI apekSAe AThe prakAranAM karma pApa kahevAya che / arihaMtane karelo namaskAra, te pApono nAza kare ch| badhAMye nAma Adi maMgalomAM utkRSTa arthakArI hovAthI prathama maMgala kahevAya che athavA pAMce parameSThIo je bhAvamaMgala svarUpa che temAM A arihaMta prathama maMgalarUpa che / 40, (926) (2) siddha bhagavaMtane namaskAra / . 20 siddha zabda pidhu, sAdhU athavA vidhU e dhAtuothI bane ch| jeNe te te guNo pUrNarUpe prApta karI lIdhA che tene 'siddha' kahe che / te siddha sAmAnyathI cauda prakAre che| temAM 1 nAmasiddha, 2 sthApanAsiddha ane 3 dravyasiddha / 1. koInuM siddha evaM nAma rAkhyuM hoya te 'nAmasiddha' kahevAya / 2. koI vastuvizeSanI siddharUpe sthApanA karIe te 'sthApanAsiddha' kahevAya / 3. dravya siddha (raMdhAI gayelA cokhAnI mAphaka ) je guNavaDe saMpUrNa che ane sAmAnyapaNe te dravya paNa che tethI te 'dravyasiddha' kahevAya / (A traNa bheda pachI bAkInA agiyAra bhedo vize gAthAmAM kahe che-) za0-4 karmasiddha, 5 zilpasiddha, 6 vidyAsiddha, 7 maMtrasiddha, 8 yogasiddha, 9 Agamasiddha, 10 arthasiddha, 11 yAtrAsiddha, 12 abhiprAyasiddha, 13 tapasiddha, ane 14 karmakSayasiddha-e prakAre siddho cha / 41, (927) Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nimAga] namaskAra svaadhyaay| kammaM jamaNAyariovaesayaM sippamannahAbhihi / kisivANijAIyaM ghaDalohArAibheaM ca // 42 // 928 // jo savvakammakusalo jo vA jattha suparinihio hoi / sijjhagirisiddhaoviva sa kammasiddha tti vinneo // 43 // 929 // jo savvasippakusalo jo vA jattha suparinihio hoi / kokAsavaDaIviva sAisao sippasiddho so // 44 // 930 // : za0-AcAryanA upadeza vinA ja ananya sAdhAraNa je kaLA prApta hoya te 'karma' kahevAya / AyI viparIta eTale AcAryanA upadezathI je kaLA jANI hoya te 'zilpa' kahevAya che; temAM khetI, bepAra vagere karmo kahevAya che, jyAre kuMbhAra ane luhAra vagerenAM kAryone 'zilpa' kahe cha / banemAM eTalo taphAvata cha / 42, (928) 10 ___(karmasiddhane udAharaNapUrvaka samajAve che-) za-je badhAMye karmomAM kuzaLa hoya athavA karmamAM barAbara otaprota thayelo hoya te 'karmasiddha' kahevAya / jema, sahyAdrimA je siddha raheto hato tene karmasiddha jANavo / 43, (929) (zilpasiddhane dRSTAMta sAthe jaNAve che-) za-je koI badhAM zilpomAM kuzaLa hoya te athavA game te eka zilpamAM niSNAta hoya 15 se zilpasiddha kahevAya che / jemake-kokAsa nAmano suthAra / ( tenI kathA prakAre che-) : "soppArakamAM' eka suthAra raheto hto| enI dAsIne brAhmaNathI eka putra thyo| e dAsaceTa guptarIte rahevA lAgyo / suthAre, habe hu~ jIvIza nahi, ema vicArIne te potAnA putrone zIkhavavA lAgyo, paNa te maMdabuddhi hovAthI kaI zIkhyA nahIM, paraMtu te dAsaceTe ( kokAse ) badhuM grahaNa kayuM / pelo rathakAra maraNa pAmyo / e nagaranA rAjAe dAsaceTane AkhaM ghara ApI dIdhuM / e gharano svAmI banyo / 20 .. A tarapha ujjainImAM eka jaina rAjA hato / e rAjAne cAra zrAvako hatA / 1. eka rasoIo hato, je raaNdhto| (e evI rasoI banAvato ke je jamavAthI rAjAne) jamatAMta khAdhelu pacI jatuM / athavA eka, be, traNa, cAra, agara pAMca pahora pachI pacI jAya evI icchA kare to paNa pace nhiiN| . 2 tela coLanAra hato / e kuDapa' jeTaluM tela zarIramA samAvI deto ane e badhuM pArcha kaaddhto| 25 3. zayyA racanAra hto| rAjAne bIje, trIje ke cothe pahore (jyAre jAgaq hoya tyAre) jAgI zake tevI ke UMdhyA kara hoya to te prakAranI zayyA e rcto| 4. bhaMDArI hato / e evo bhaMDAra banAvato ke jenI aMdara gayA pachI kaI ja na dekhAya / 1.kokaNa dezamA dariyAkinAre AveluM nagara / Aje suppAraka te thANA jillA- sopArA manAya ch| 2. kuDapakaraba eTale bAra mUThI athavA soLa tolAnuM mApa / Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 nnmokaarnnijuttii| [prAkRta A cArenA AvA guNo htaa| te rAjAne putra nahoto, tethI kAma-bhogathI nirveda pAmIne pravrajyA levAnI icchA rAkhato hto| ___ A tarapha pATalIputra nagaranA jitazatru rAjAe tenI nagarIne ghero ghaalyo| e veLAe rAjAne pUrvakarmanA pariNAmathI bhAre zULa UpajyuM / tethI eNe bhojana na levAnuM paJcakkhANa karyu / e marIne 5 svarge gayo / nagarajanoe e nagara jitazatrune ApI dIdhuM / eNe pelA cAra zrAvakone bolAvIne pUchyu ke, tame zuM kAma karo che ? bhaMDArIe rAjAne bhaMDAramA dAkhala karyo paNa eNe kaI dIThaM nahIM / bIjA dvArathI (praveza karAvI bhaMDAra ) batAvyo / zayyApAle evI zayyA racI ke, muhUrte muhUrte ne UThI jato / rasoIyAe evI rasoi banAvI ke jethI te vAraMvAra jamavA lAgyo / tela coLanAre ( bane pagamA tela coLI) 10 eka pagamAthI badhuM tela bahAra kADhyaM, paNa bIjAmAthI kADhyu nahIM, ane mArA jevo bIjo koI cAlAka hoya to te kADhI Ape, ema krdaa| ___ cAre jaNe dIkSA lIdhI / pelo jitazatru rAjA telathI dAjhyo ane e kALo paDI gayo / AthI enuM nAma kAkavarNa paDyu / ___A tarapha sopArAmAM dukALa paDyo / kokAsa ujjainI gayo / rAjAne kevI rIte jANa karavI 15 e vicAratA (yAMtrika) kabUtaro dvArA rAjAnA gaMdhazAli (eka jAtanA sugaMdhI cokhA) haravA mAMDyA / koThArIoe (rAjAne) kahyu, tapAsa karatAM kokAsa najare paDyo, ene (rAjA pAse) lAvavAmAM Avyo / rAjAe ene oLakhyo ane enA bharaNapoSaNanI vyavasthA krii| ___ kokAse garuDayaMtra banAvyu / rAjA, rANI ane A kokAsa sAthe (AkAzamA) viharavA lAgyA / je koI rAjA ene namato nahi tene e kaheto ke, huM AkAzamAthI AvIne tamane mArIza / 20 (bIkanA mAryA) badhA (rAjAo) vaza thayA / __kAkavarNanI rANIne bIjI rANIo (emAM besavAne ) pUchyA krtii| eke A (garuDayaMtra) jatuM hatuM tyAre enI pAchA pharavAnI eka khIlI IrSyAnA kAraNe laI lIdhI / garuDayaMtra uDyu / pAchA pharavAno vicAra thayo tyAre pArcha pharatuM nathI evI khabara pddii| (Akhare e yaMtra ) UMce UMce jatAM kaliMgamA taravAranI dhArA jevI velathI enI pAMkho bhAMgI gaI ane e tyAM paDyu / kokAsa e joDavA mATenAM sAdhano levA te nagaramA gyo| tyAMno suthAra ratha banAvato hto| eNe eka cakra pUrUM banAvyuM hatuM, bIjuM kaMIka bAkI hatuM, tyAre kokAse ojAro mAgyo / rathakAre kahyu, A to rAjAnAM hovAthI bahAra kaDhAtAM nathI eTale gherathI lAvI ApuM / (ema kahI) e gayo / eTalAmA kokAse ebuM cakra banAvyu ke, UMcu rAkhavAmAM Ave to (upara ) jAya / koI sAthe athaDAya to pArcha phare ane pAchaLa moM rAkhIne jAya to paDe nahIM, bIjAnuM ( koI yaMtra ) 30 hoya to nAza pAme, athaDAya to paDe / te ( rathakAra ) Avyo ane jUe che to te (yaMtra ) taiyAra thaI gayuM hatuM / eNe vegathI jaIne rAjAne khabara ApI ke kokAsa Avyo che, jenA baLanA kAraNe kAkavaNe badhA rAjAone vaza karyA cha / Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 137 itthI vijA'bhihiyA puriso maMtu tti tabisesoyaM / vijA sasAhaNA vA sAhaNarahio a maMtu tti // 45 // 931 // vijANa cakkavaTTI vijAsiddho sa jassa vegAvi / sijjhinja mahAvijA vijAsiddhajakhauDu vva // 46 // 932 // tene pakaDI levAmAM Avyo / ene mAra mAravAmAM Avyo tyAre eNe (rAjA, rANI amuka / sthaLe hovAnuM) kahI dIrcha / rAjAne rANInI sAthe pakaDI levAmAM Avyo / emane bhojana ApavAno niSedha karyo / nagarajanoe apayazanI bIke kApiMDa prvrtaavyaa| kokAsane ( rAjAe ) kahyuH 'mArA putrane mATe sAta mALano mahela banAva ane vaccanA bhAgamA mArA mATe (mahela) banAva, jethI huM badhA rAjAone ahIM lAvI shkuN| kokAse evI racanA karI diidhii| ___ kokAse kAkevarNanA putrane lekha mokalyo ke tame ahIM Avo, eTalAmA huM A( rAjA )ne 10 mArI nAkhuM chu / tamArA pitAne ane mane choDAvo / e rIte divasa nakkI kraayo| - e divase rAjA putranI sAthe mahelamA pettho| ( kokAse) khIlI upara prahAra karyo eTale e (mahela) saMpuTa banI gayo ( arthAt bIDAI gayo) rAjA ane eno putra maraNa pAmyA / kAkavarNanA putre e nagara laI lIdhuM / mA-bApa ane kokAsane mukta karyA / " (vidyAsiddhanuM svarUpa kahe che-) za-vidyA ane maMtramA eTalo ja taphAvata che ke, strI-devatAthI adhiSThita hoya te 'vidyA' kahevAya ane puruSa-devatAthI adhiSThita hoya te 'maMtra' kahevAya che / athavA vidyA (homa bagere ) sAdhanAthI siddha thAya che, jyAre maMtra sAdhana vinA ja siddha thAya che / 45, ( 931) (vidyAsiddhane dRSTAMtapUrvaka jaNAve che-) za-je sarva vidyAonA cakravartI che athavA jemaNe eka paNa vidyAne siddha karI che te 'vidyA- 20 siddha' gaNAya che / jema Arya khapuTAcArya vidyAsiddha tarIke prasiddha htaa| temanI kathA A prakAre che "Arya khapuTAcArya vidyAsiddha htaa| temano bALa bhANeja (bhuvana nAme ) ziSya hto| teNe temanI pAsethI vidyA sAMbhaLIne grahaNa karI lIdhI; vidyAsiddhane namaskAra karavAthIye vidyA siddha thAya che, evA te vidyAcakravartI (Arya khapuTAcArya ) te bhANejane bharUcamAM ( koI ) sAdhu pAse mUkIne pote guDazastranagaramAM gayA / tyAM koI (bauddha) bhikSune (jaina) sAdhuoe vAdamA harAvyo hato / 25 hAra sahana na karI zakavAthI te (anazana karI) marI gayo, ane guDazastranagaramAM bRhatkara nAme dhyaMtara thayo / tyAM teNe ( jaina ) sAdhuone upadrava karavA mAMDyA / e mATe Arya khapuTAcArya tyAM gyaa| nagaramAM AvIne te yakSamaMdiramA AcArya mahArAja te mUrtinA kAna upara paga mUkIne sUI gayA / maMdiranA pUjArIe AvIne joyuM ane tyAMthI jaIne te mANasone bolAvI Avyo / AcArya 15 1. je dvArA AhAra maLI shke| 18 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta nnmokkaarnnijjuttii| sAhINasavvamaMto bahumaMto vA pahANamaMto vaa| neo sa maMtasiddho khaMbhAgarisu vva saaiso||47|| 933 // vastrane barAbara lapeTIne sUtA hatA, tethI temane uThADavAno prayatna nakAmo gayo / rAjAne jaIne nivedana karyu, temaNe paNa AvIne joDe / lAkaDIthI temanA upara prahAro karavAmAM AvyA / te prahAro aMta:5 puramA thavA lAgyA, eTale mAravAnuM choDI dIdhuM / AcArya UThyA ane temanI pAchaLa bRhatkara ane bIjA vyaMtaro AgaLapAchaLa cAlavA lAgyA / loko paNa AcAryane page paDIne vinaMti karavA lAgyA ke have choDo / e yakSamaMdiramA paththaranI be moTI kuMDIo hatI / tene paNa AcArye pAchaLa pAchaLa claavii| vyaMtaro avAja karatA karatA AcAryanI pAchaLa cAlyA AvatA htaa| mANasoe AcAryane vinaMti 10 karIne te bRhatkara ane vyaMtarone choDAvyA / te kuMDIone paNa sUrijIe AgaLa karI ane je koI mArA jevo Avaze te A kuMDIone pAchI mUkaze ema kahIne te kuMDIo nagaramAM muukii| ____ A tarapha bharUcamAM temano bhANeja AhAranI lolupatAthI bauddha sAdhu banIne rahyo che / tenI vidyAnA prabhAvathI pAtro AkAza mArge bharAIne bhaktonA tyAM Ave che / A prabhAvathI keTalAye mANaso tenA bhakta banI gayA cha / A hakIkata AcAryane jaNAvavA zrIsaMghe mANasane mokalyA / te 15 tyAM pahoMcyA ne AcAryane badhI vAta krii| AcArya bharUcamAM padhAryA / . evA prakAranI akriyA utpanna thaI che ke AkAzamArge gayelAM pAtronI AgaLa vastrathI vITAyelaM eka moTuM pAtra bharAIne Ave che ane tene zreSTha Asana upara sthApana karIne bIjAM pAtrothI bharavAmAM Ave che / AcArye AkAzamArganI vacce eka zilA vikurvIne sthApana karI, tethI te pAtro phUTI gayAM / AthI te kSullaka bhaya pAmIne nAsI gyo| AcArya e sthaLe (bauddhonA AvAsamAM) gayA / bauddha 20 sAdhuo AcAryane kahevA lAgyA 'Avo, buddha bhagavAnanA page pddo|' AcArye javAba Apyo ke, 'Ava, he zuddhodanaputra buddha ! mane vaMdana kr|' tyAre pratimArUpe rahela buddha temanA caraNamA pddyaa| tyAMnA stUpanA daravAjAmAM je sevakanI mUrti hatI tene AcArye kahyuH 'Ava, page paDa / ' AthI te paNa pagamAM paDI / AcArye te mUrtine kayuH 'have UTha' / tyAre ardha namelI dazAmA hatI te vakhate AcArya kahyuH 'basa, A prakAre rahe / ' AthI te ardha namelI dazAmAM rhii| paDakhe namelI hovAthI te mUrti 25 'nirgranthanAmita' nAme oLakhAvA laagii|" vidyAsiddha AvA prakAranA hoya che / 46, (932) (maMtrasiddhane jaNAve che--) za-jemaNe samagra maMtrone svAdhIna karyA hoya agara ghaNA maMtro ke pradhAna maMtrane siddha karyo hoya te maMtrasiddha kahevAya che / jemake, staMbhanuM AkarSaNa karanArA atizayavAn sAdhu / temanI 30 kathA A prakAre che Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra khaadhyaay| 139 savvevi davvajogA paramacchegyaphalA'havegovi / jasseha huja siddho sa jogasiddho jahA samio // 48 // 934 // Agamasiddho savvaMgapArao goamu va guNarAsI / paurattho atthaparo va mammaNo atthasiddha tti // 49 // 935 // ___"koI eka nagaramA eka sauMdaryavatI sAdhvIne koI viSayalolupa rAjAe pakaDI, tyAre saMgha / ekaTho thayo ane eka siddhamaMtra AcArya rAjAnA mahelanA prAMgaNamA je staMbho hatA tene AkarSita karyA / te staMbho avAja karatA AkAzamAM UMce javA lAgyA, ane mahelanA bIjA staMbho paNa hAlI UThyA / AthI rAjA bhaya pAmyo ane sAdhvIne choDI mUkI, teNe zrIsaMghanI mAphI maagii|" A prakAranA hoya te 'siddhamaMtra' kahevAya che / 47, (933) ( yogasiddhane batAve che-) 10 za0-bhAre AzcaryakAraka samagra dravyonI meLavaNI je jANatA hoya athavA jemaNe eka paNa yoga siddha karyo hoya te 'yogasiddha' kahevAya che / evA yogasiddha tarIke Arya samitAcArya jANItA htaa| temanI kathA A prakAre chaH ___"AbhIra dezamAM kRSNA ane bennA nAmanI nadIonI vacce (eka TApu upara) keTalAka tApaso rahetA htaa| tyAMno eka tApasa page lepa karIne pANImAM pharato pharato ( nadIkinAre) 15 Avato-jato / AthI loko tene mAna ApavA lAgyA / zrAvakonI zraddhA paNa calAyamAna thavA laagii| .. zrIvajrasvAmInA mAtula Arya samitasUri vihAra karatA tyAM aavyaa| zrAvako temanI pAse gyaa| temaNe ( pelA tapAsanI hakIkata jANIne ) kahyu ke, A akriyA ch| ema thAya e AcAryane gamyuM nhiiN| - temaNe kayuM ke, Aryo ! zA mATe rAha jUo cho ? A (tApasa) koI yogacUrNa (page) ghasI lAve che, tethI te A rIte pharI zake che / te tApasane bolAvavAmAM aavyo| koI zrAvake kaDaM ke, ame 20 paNa tamane dAna ApIe chIe, mATe he bhagavan ! pahelAM Apa paga dhoI nAkhazo to ame AbhArI thiishN| ___ te tApase anicchAe paga ane pAdukAo dhoI nAkhI / te pachI te pANImAM gayo ane DUbavA lAgyo / AthI tenI bhAre niMdA thavA lAgI / AvA daMbhanA kAraNe e lokajIbhe cavAI gyo| AcArya (potAnA sthAnathI) bahAra nIkaLyA / temaNe nadImA yogacUrNa nAkhIne nadIne kahyuH 'he putrI bennA nadI ! kinAro aap| mAre pUrva taraphanA kinAre jaq ch|' AthI bane kinArA bhegA thaI gyaa| 25 AcArye te badhA tApasone (jaina) dIkSA aapii| te badhA brahmadvIpamA rahenArA 'brahmadvIpika' khevaayaa|" 'yogasiddha' A prakAranA hoya che / 48, (934) (Agamasiddha ane arthasiddha vize kahe che-) za0-samagra aMgonA pAragAmI te 'Agamasiddha' kahevAya / evA Agamasiddha tarIke guNonA bhaMDAra zrIgautamasvAmI prasiddha htaa| ema ja je mahAdhanavAn ke dhanamAM ja niSThAvALo hoya te 30 mammaNa zreSThInI mAphaka 'arthasiddha' kahevAya che / (49) Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 nnmokaarnnijjuttii| [prAkRta jo niccasiddhajatto laddhavaro jo va tuMDiyAi vva / so kira jattAsiddho'mippAo buddhipajAo // 50 // 936 // viulA vimalA suhumA jassa maI jo caubihAe vA / buddhIe saMpanno sa buddhisiddho imA sA ya // 51 // 937 // uppattioM veNaioM kammiyoM pAriNAmio~ / buddhI cauvvihA vuttA paMcamA novalabbhae // 52 // 938 // puvvamadiTThamassuamaveia takkhaNavisuddhagahiatthA / avvAyaphalajogiNi buddhI uppattiA nAma // 53 // 939 // vi0-'Agamasiddha' puruSa mahA atizayavALA hoya che / te asaMkhya bhavonI vAta kahI zake che| 10 je puruSa puSkaLa paisAvALo che agara paisAmAM parAyaNa rahe che te mammaNa zreSThInI mAphaka 'arthasiddha' kahevAya che / (yAtrAsiddha ane abhiprAyasiddha vize kahe che-) 49, (935) / za0-je sadA (jaLamArga athavA sthaLamArganI) yAtrAne (zaMkA rAkhyA vinA) siddha kare che agara tuMDika( vaNika )nI mAphaka jeNe varadAna prApta kayuM che te 'yAtrAsiddha' kahevAya ch| abhiprAya eTale buddhi / jenI buddhi vistAravALI (eTale eka pada jANavA mAtrathI aneka padonuM jJAna 15 meLavI le ) vimaLa ( eTale saMzaya, viparyAsa ane anadhyavasAyathI rahita ) temaja sUkSma hoya agara (autpAtikI vagere) cAra prakAranI buddhithI je saMpanna hoya te 'buddhisiddha' agara 'abhiprAyasiddha' jANavo / te cAra prakAranI buddhi A pramANe che- / 50-51, (936-937) za0-1 autpAtikI, 2 vainayikI, 3 karmajA ane 4 pAriNAmikI-A cAra prakAranI buddhi kahelI che / pAMcamo prakAra jaNAto nathI / (52) 20- vi0-(1) svabhAvathI ja jenI utpatti thatI hoya ane jemAM bIjAM zAstro temaja karmanA abhyAsanI apekSA nathI te 'autpAtikI buddhi' (hAjarajavAbI) kahevAya cha / (2) gurunI sevAzuzrUSA e ja jenuM mukhya kAraNa che te 'vainayikI buddhi' kahevAya cha / (3) AcArya eTale zikSaka / temanA vinA ja je kArya thAya te 'karma' kahevAya, ane zikSakapUrvaka je kArya thAya te 'zilpa' kahevAya / athavA koI samaye je kArya karAya te 'karma' 25 kahevAya ane nitya je kArya karavAmAM Ave te 'zilpa' kahevAya-AmAM karma karavAthI utpanna thatI je buddhi te 'karmajA buddhi' kahevAya che / (4) lAMbA samayanA pUrvAparanA avalokanathI-anubhavathI utpanna thatI je buddhi tene 'pAriNAmikI buddhi' kahe ch| 52, (938) (autpAtikI buddhinuM lakSaNa jaNAve che-) 30 za0--pUrve joyeluM na hoya, sAMbhaLeluM na hoya ane anubhaveluM na hoya chatAM te ja kSaNe vizuddha arthane grahaNa karanArI ane abAdhita phaLanA yogavALI buddhine 'autpAtikI buddhi' kahe che| (53) Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 141 bharahasila paNioM rukkhe khuDDaga paDeM sararDa kAga uccAre / garya ghayaNa gola khaMbhe khuDDaga maggitthiM paI putte // 54 // 940 // bharahasila miDhe kukkuDai tirla vAlu hathiM agar3eM vaNasaMDe / pAyase aioM patte" khADahilI paMcapiaro3_16 a // 55 // 941 // mahusit muddi aMke a nANae~ bhikkhaM ceDaganihANe / sikkhoM ya atthasatthe" icchA ya mahaM" sayasahasse // 56 // 942 // bharanittharaNasamatthA tivaggasuttatthagahiapeyAlA / ubhao logaphalavaI viNayasamutthA havai buddhI // 57 // 943 // nimitte' atthasatthe alehe gaNie~ a kUve asse a| gaddaha lakkhaNa gaMThI agae~ gaNiA ya rahio" a|| 58 // 944 // 10 sIA sADI dIhaM ca taNaM avasavvayaM ca kuMcassa / / nivvodae~ a goNe ghoDagapaDaNaM ca rukkhAo" // 59 // 945 // vi0-pUrva eTale buddhi utpanna thAya te pahelAM pote joyeluM na hoya, bIjethI sAMbhaLyuM na hoya, ane manathI vicAreluM na hoya chatAM te ja kSaNe barAbara abhipreta arthane grahaNa kare ane A bhavamA aikAMtika ane parabhavamA aviruddha evA abAdhita phaLane je meLavI Ape tene 'autpAtikI 15 buddhi' kahe che; arthAt zAstrAbhyAsa ke anubhava vagere vinA ja kevaLa utpAtathI ja je utpanna thAya te 'autpAtikI buddhi' kahevAya che / 53, (939) . (autpAtikI buddhinAM dRSTAMto jaNAve che-) za0-1 bharatazilA, 2 paNita (jugAra), 3 vRkSa, 4 mudrikA, 5 paTa, 6 sarada (jaMtuvizeSa ), 7 kAgaDo, 8 uccAra, (malaparIkSA), 9 hAthI, 10 bhAMDa (akIrti ), 11 golaka, 20 12 staMbha, 13. kSudraka (bALaka), 14 mArga, 15 strI, 16 pati, 17 putra / 54, (940) za0-1 bharatazilA, 2 gheTo, 3 kukaDo, 4 tala, 5 retI, 6 hAthI, 7 kUvo, 8 vanakhaMDa, 9 khIra, 10 atiga, 11 patra, 12 khADahilA (prANIvizeSa), 13 thI 16 paMca pitA, 17 madhuchatra, 18 mudrikA, 19 aMka, 20 nANuM, 21 bhikSu, 22 ceTaka ane nidhAna, 23 ziSya, 24 arthazAstra, 25 icchA mahat , 26 zatasahasra / 55-56, (941-942) 25 (vainayikI buddhi vize jaNAve che-) za0-muzkela kAryane pAra pADavAmAM samartha ane traNa varga (dharma, artha ane kAma )nA upAyarnu pratipAdana karanArAM zAstronA rahasyane jANanArI, vaLI baMne loka( A loka ane paraloka )mAM phaLa ApanArI evI buddhine 'vinayathI utpanna thanArI' arthAt 'vainayikI buddhi' kahe cha / 57, (943) (vainayikI buddhinAM dRSTAMto jaNAve che-) za0-1 nimitta, 2 arthazAstra, 3 lipijJAna, 4 gaNita, 5 kUvo, 6 azva, 7 gardabha, 8 lakSaNa, 9 graMthi, 10 agada (davA), 11 gaNikA ane rathika, 12 zItA sADI, lAMbu ghAsa, 30 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAkRta 142 nnmokaarnnijjuttii| uvaogadivasArA kammapasaMgaparigholaNavisAlA / sAhukkAraphalavaI kammasamutthA havai buddhI // 60 // 946 // herannieM karisae koliau Dove a mutti' ghaya pavae~ / tunnArga vaDDaI pUie~ a ghaDe cittakAre a|| 61 // 947 // aNumANaheudiTuMtasAhiyA vayavivAgapariNAmA / hianisseasaphalavaI buddhI pariNAmiA nAma // 62 // 948 // abhae~ siddhi kumAre devI udiodae havaI raayaa| sAhU a naMdiseNe dhaNadatte sAvarga amacce // 63 // 949 // khavage amaccaputte' cANakke" ceva thUlabhadde a| nAsikasuMdarI naMde" vaire" pariNAmiA buddhI // 64 // 950 // calaNAhaya AmaMDe" maNI a sappe" a khaggi thUmi" de"| pariNAmiabuddhIe evamAI udAharaNA // 65 // 951 // krauMcaveM vAmabhramaNa, 13 varasAdanuM pANI, 14 baLadanI corI ane prahArathI ghoDAnuM maraNa / 58-59, (944-945) (karmajA buddhinuM lakSaNa jaNAve che-) za0-ekAgra cittathI upayogapUrvaka kAryanA pariNAmane jonArI tathA aneka kAryonA abhyAsa ane ciMtanathI vizAla temaja vidvAnoe karelI prazaMsArUpa phaLane ApanArI buddhi 'karmajA buddhi' kahevAya che / 60, (946) .... (karmajA buddhinAM dRSTAMto jaNAve che-) 20 za0-1 sonI, 2 kheDUta, 3 vaNakara, 4 luhAra, 5 maNikAra, 6 ghI vecanAra, 7 kUdanAro, 8 darajI, 9 suthAra, 10 kaMdoI, 11 kuMbhAra ane 12 citrakAra / 61, (947) (pAriNAmikI buddhinAM lakSaNa jaNAve che-) za0-anumAna, hetu ane dRSTAMtathI sAdhyane siddha karanArI, avasthAnA paripAkathI puSTa temaja abhyudaya ane mokSarUpI phaLane ApanArI buddhi te 'pAriNAmikI buddhi' kahevAya cha / 62, (948) 28 (pAriNAmikI buddhinAM dRSTAMto jaNAve che-) za0-1 abhayakumAra, 2 zeTha, 3 kumAra, 4 devI, 5 uditodaya rAjA, 6 sAdhu ane naMdiSeNa kumAra, 7 dhanadatta, 8 zrAvaka, 9 amAtya, 10 kSapaka sAdhu, 11 amAtyaputra, 12 cANakya, 13 sthUlibhadra, 14 nAsikapuramAM suMdarIpati naMda, 15 vajrasvAmI, 16 mastaka para caraNaprahAra, 17 Amalaka, 18 maNi, 19 sarpa, 20 geMDo (araNya pazu ) ane 21 stUpa vagere e pAriNAmikI 30buddhinAM udAharaNo cha / 63-65, (949-951) / Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya / 143 na kilammai jo tavasA so tavasiddho daDhappahAri vva / so kammakkhayasiddho jo savvakkhINakammaMso // 66 // 952 // dIhakAlarayaM jaM tu kammaM sesiamaTThahA / siaM dhaMtaM ti siddhassa siddhattamuvajAyai // 67 // 953 // nAUNa veaNijaM aibahuaM AuaMca thovAgaM / gaMtUNa samugghAyaM khavaMti kammaM niravasesaM // 68 // 954 // daMDa kavADe maMthaMtare a sAharaNayA sarIratthe / bhAsAjoganirohe selesI sijhaNA ceva // 69 // 955 // jaha ullA sADIA Asu sukkai viralliA saMtI / taha kammalahua samae vacaMti jiNA samugghAyaM // 70 // 956 // 10 (tapasiddha ane karmakSayasiddhanAM lakSaNa jaNAve che-) za0-je mAnavI (bAhya ane abhyaMtara ) tapathI kleza pAmato nathI te dRDhaprahArInI jema 'tapasiddha' kahevAya cha; ane jemaNe karmanA badhA aMzono nAza karyo che te 'karmakSayasiddha' kahevAya che / 66, (952) (karmakSaya siddhanuM lakSaNa jaNAve che-) ___16 za0-dIrgha sthitivALu ATha prakAranuM bAMdhelu je karma tene dhyAnarUpI agnithI bhasmIbhUta karyu hovAthI siddhane siddhapaNuM prApta thAya che / 67, ( 953 ) za-vedanIya karma ghaNuM vadhAre che ane AyuSyakarma thoDaM che ema jANIne kevalI bhagabAno samudghAta karIne samagra karmano kSaya karI nAkhe che / 68, (954) ___ za0-zarIramA rahela hovA chatAM Atmapradezone daMDa, kapATa, maMthAna ane aMtarane pUrNa karatAM 20 bhASAyogano nirodha karIne zailezIkaraNa pAme tyAre siddha thAya che / (69) vi0-samudghAta karatI vakhate pahelA samaye daMDa, bIjA samaye kamADa ane trIjA samaye khayo karIne, cothA samaye aMtara (bAkI rahelI badhI khAlI jagA)ne pUrNa karIne samagra lokamAM AtmAne vyApta karI de che, pachI te ja krame Atmapradezone saMharIne AThamA samaye zarIrastha thaI Aya cha / tyAra pachI bhASAyogano (manoyogano ane kAyayogano paNa ) nirodha karIne, zailezIkaraNa 25 karIne siddha thAya che-mokSa prApta kare che / 69, (955) (samuddhAtane dRSTAMtathI batAve che-) za-jema bhInI sADI pahoLI karI hoya to te sukAI jAya che te pramANe prayatnavizeSathI marUpa pANI paNa sUkAI jAya che mATe karmanI laghutAnA samaye jinezvaro samudghAta kare che / 70, (956) Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 nnmokaarnnijjuttii| [prAkRta lAua eraMDaphale aggI dhUme usU dhaNuvimukke / gai puvvapaogeNaM evaM siddhANa vi gaIo // 71 // 957 // kahiM paDihayA siddhA kahiM siddhA paiTThiyA / kahiM boMdi caittA NaM kattha gaMtUNa sijjhaI 1 // 72 // 958 // aloe paDihayA siddhA loagge a pidviaa| ihaM boMdi caittA NaM tattha gaMtUNa sijjhaI // 73 // 959 // IsIpabhArAe sIAe joaNammi logaMto / bArasahiM joaNehiM siddhI savvaTThasiddhAo // 74 // 960 // (siddhonI gati udAharaNathI batAve che-) 10 zajema tuMbaDu, eraMDAnuM phaLa, agni, dhumADo ane dhanuSyamAthI chUTekheM tIra e badhAMnI pUrvaprayogathI jevI gati thAya che tevI ja siddhonI paNa gati thAya che / (71).. vi0-karmathI mukAyelo jIva eka kSaNamAM UMce lokanA agrabhAga sudhI jAya che| te vize dRSTAMto jaNAvatAM jema tuMbaDAne ATha vAra mATInA lepa karelA hoya ane pANImAM nAMkhavAmAM Ave to te pANInI nIce rahe che paNa mATIno lepa ocho thatAM thatAM pANInA taLiyAnI maryAdAthI 18 UMce Ave che tema siddhonI gati paNa smjvii| ___jema eraMDAnuM phaLa baMdhana chedAI jatAM UMce gati kare che tema siddhonI gati thAya che / vaLI, agni ane dhumADo svAbhAvika pariNAmanA kAraNe jema UMce jAya che tema siddhonI gati thAya cha / dhanuSyamAthI jevI rIte tIra chUTe che te rIte siddhonI gati thAya che / 71, (957) (siddhonI gatino avarodha ane sthiti vize prazna kare che-) ' 20 za0-siddha AtmA kyAM pratihata thAya che ? siddho kyAM pratiSThita che ? kyAM teo zarIra choDIne kyA jaIne siddhi pAme che ? 72, (958) (praznakAranA pakSane avalaMbIne kahe che-) za0--siddhanA jIvo alokamAM pratihata che| lokanA aprabhAge pratiSThita che ane ahI zarIra choDIne tyAM jaIne siddhi pAme che / (73) 25 vi0-aloka eTale jyAM dharmAstikAya ane adharmAstikAya nathI paNa kevaLa AkAzAstikAya che tyAM siddho skhalanA pAme che / lokAkAzamAM teo apratihata che / lokano agrabhAga eTale pAMca astikAyarUpa lokanA mastaka bhAgamA pratiSThita che, tyAMthI pharI vAra AvavAnuM nathIe rIte pratiSThita ch| vaLI, aDhI dvIpa samudranI aMdara ja sarvathA zarIra choDIne tyAM-lokanA agrabhAgamA aspRzadgatithI jaIne siddha thAya che, eTale sthira thAya che / 73, (959) (lokano agrabhAga kyAM che te jaNAve che-) za-ISadprAgbhArA je siddhibhUmi che ane jenuM bIjaM nAma sItA che tenAthI eka yojana dUra lokano aMtabhAga cha / sarvArthasiddha vimAnathI bAra yojana dUra te siddhibhUmi ch| 74, (960) 1 bIjAo ema mAne che ke lokanA aMtabhAgarUpI siddhibhUmi bAra yojana dUra che| tattva to kevalIo ja jANe / 30 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 145 15 nimmaladagarayavaNNA tusAragokhIrahArasarivannA / uttANayachattayasaMThiA ya bhaNiyA jiNavarehiM // 75 // 961 // egA joaNakoDI bAyAlIsaM ca sayasahassAI / tIsaM ceva sahassA do ceva sayA auNavannA // 76 // 962 // bahumajjhadesabhAge aDheva ya joaNANi bAhallaM / caramaMtesu a taNuI aMgula'saMkhijaIbhAgaM // 77 // 963 // gaMtUNa joaNaM joaNaM tu parihAi aMgulapuhuttaM / / tIsevia paraMtA macchiapattAu taNuayarA // 78 // 964 // IsIpabhArAe sIAe joaNammi jo koso| kosassa ya chabbhAe siddhANogAhaNA bhaNiA // 79 // 965 // 10 (siddhibhUmirnu svarUpa varNave che-) za0 te ( siddhabhUmi ) nirmaLa pANInA biMduonA varNa jevI che, hima jevA varNanI che, gAyanuM dUdha agara hAranA jevA varNavALI che / (ane tenuM saMsthAna-) cattA chatranI mAphaka rahelI hoya tevI siddhibhUmi che; ema jinezvara bhagavaMtoe kaheluM che / 75, (961) (siddhibhUminI paridhi jaNAve che-) za-eka karoDa, beMtAlIsa lAkha, trIza hajAra, baso ne ogaNapacAsa yojana e siddhibhUminI paridhi che / (76) vi0--A paridhinuM pramANa sthUla dRSTie ahIM batAvyu che paNa kSetranI paridhino bIjo thoDoka vadhAro ane vistAra 'pannavaNAsUtra'thI jANI levo / 76, (962) (siddhibhUminI jADAI-pAtaLAI batAve che-) za-siddhazilAnA madhya bhAgamA ATha yojananI jADAI hoya che ane cheDe aMgulanA , asaMkhyAtamA bhAga jeTalI te pAtaLI hoya che / 77, (963) (siddhibhUminI pAtaLAIno krama jaNAve che-) za0-yojana yojana AgaLa (vadhIe to) aMgula pRthaktvabhAga pramANa ochI ochI thatI jAya che ( ane ema ochI thatAM thatAM ) tenA cheDAnA bhAgo mAkhInI pAMkha karatAMye pAtaLA 25 hoya che / 78, (964) (siddhonI avagAhanA batAve che-) ___ za0-sItA (jenuM bIjuM nAma che) evI ISadprAgbhArAthI upara eka yojanamA je chello gAu che tenA uparanA chaThThA bhAgamAM siddhonI avagAhanA hoya che / e prakAre lokanA agrabhAgamAM siddho pratiSThita che / ) 79, (965) 20 30 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 nnmokkaarnnijjuttii| [prAkRta tini sayA tittIsA dhaNu tti bhAgo akosa chbbhaao| jaM paramogAho'yaM to te kosassa chabbhAe // 80 // 966 // uttANau vva pAsillau vva ahavA nisannao ceva / jo jai karei kAlaM so taha uvavajae siddho / / 81 // 967 // ihabhavabhinnAgAro kammavasAo bhavaMtare hoi| na ya taM siddhassa jao tammI to so tayAgAro // 82 // 968 // jaM saMThANaM tu ihaM bhavaM cayaMtassa caramasamayammi / AsI a paesaghaNaM taM saMThANaM tahiM tassa // // 83 // 969 // dIhaM vA hassaM vA jaM caramabhave havija saMThANaM / tatto tibhAgahINA siddhANogAhaNA bhaNiA // 84 // 970 // 10 ( uparyukta avagAhanAnuM pharIne samarthana kare che-) za-traNaso ne tetrIza dhanuSyano je trIjo bhAga arthAt kozano chaThTho bhAga thAya evA kozanA chaThA bhAge siddhonI utkRSTa avagAhanA hoya che / 80, (966) (siddhonA upapAta vize kahe che-) 15 za0-catto, paDakhe, ardha namelo, bAjumAM rahelo, tIrtho rahelo athavA beThelo je AtmA je rIte kALa kare che te te rIte ja siddhapaNe utpanna thAya che / 81, (967) za0-(jIva) A bhavamAMthI bIjA bhavamAM (svarga vageremAM) jatAM bhinna AkAra prApta thAya che paNa siddhane to te (karmoM) nathI eTale temAM pahelA jevo ja AkAra hoya che / (matalaba ke, apavargamAM A siddha jIvo pUrvabhavanA AkAravALA ja Upaje che) 82, (968) 20 (vaLI kahe che-) za0-A bhavane tyajatI vakhate challA samaye (siddhanA jIvone) je saMsthAna hoya te ja ghana pradezavALu saMsthAna te siddhane hoya che / 83, (969) (vaLI kahe che--) za0-lAMbu athavA TraeNkuM evaM je saMsthAna chellA samaye hoya, tenAthI trIje bhAge ( 1 bhAge) 25 nyUna evI siddhonI avagAhanA (jinezvaroe) kahelI che / (84) vi0-lAMbu eTale pAMcaso dhanuSya pramANa, TraMkuM eTale be hAtha pramANa, madhyama eTale vicitra / pra0-chellA bhavamAM je saMsthAna hoya tenAthI trIjA bhAge nyUna ema zA mATe kaho cho ? u0-chidro jeTalo trIjo bhAga pUrAI jAya che tethI siddhonI avagAhanA eTalI hoya che| avagAhanA eTale avasthA / 84, (970) Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / tini sayA tittIsA dhaNu ti bhAgo a hoi bodhavyo / esA khalu siddhANaM ukkosogAhaNA bhaNiA // 85 // 971 // cattAri ya rayaNIo rayaNitibhAgUNiA ya bodhavvA / esA khalu siddhANaM majjhimaogAhaNA bhaNiA // 86 // 972 // egA ya hoi rayaNI aTeva ya aMgulAi saahiiaa| esA khalu siddhANaM jahannaogAhaNA bhnniaa|| 87 // 973 // ( have utkRSTa vagere avagAhanAnA prakAro batAve che--) za-traNaso ne tetrIza dhanuSya ane dhanuSyano trIjo bhAga eTale pAMcaso dhanuSya pramANavALA jIvonI siddhigatimA utkRSTa avagAhanA jANavI / 85, (971) za0-sAMta hAthanI kAyAvALAnI cAra hAtha ane soLa AMgaLa e siddhonI madhyama 10 avagAhanA jANavI / 86, (972) za-eka hAtha ane ATha AMgaLa e siddhonI jaghanya avagAhanA jANavI / (87) vi0-A traNe gAthAno artha spaSTa che paNa bhASyakAre AkSepa-parihAra karIne A hakIkatane vadhAre spaSTa karI che te A pramANe pra0-nAbhi kulakaranA zarIranI UMcAI pAMcaso ne pacIsa dhanuSya pramANa hatI tyAre marudevA 15 mAtAnI siddhAvasthAnI avagAhanA AmAM kevI rIte ghaTI zake ? u0-marudevA mAtA nAbhikulakarathI kaIka nyUna avagAhanAvALAM hatA, tethI temanI paNa pAMcaso dhanuSyanI avagAhanA kahevAya / athavA hAthI upara beThelA hovAthI aMgane saMkucita karIne mokSa pAmelA che, tethI emanI avagAhanAmAM kaI ja virodha Avato nathI / pra-siddhAMtamA jaghanyathI sAta hAtha pramANa UMcAIvALAne mokSa thAya ema kaheluM che ane 20 ahIM be hAtha pramANavALAne zA khAtara jaNAvyA che ? u0-sAta hAtha pramANa to tIrthaMkaro mATe kaheluM che, paNa bAkInA sAmAnya kevalIo mokSa pAme che tevAnuM be hAtha pramANa jaNAveluM che, jema kurmAputra siddha thayA to te be hAtha pramANavALA hatA, tethI A pramANa jaghanyathI samajavU joiie| athavA sUtramA jaghanyathI sAta hAtha pramANa ane utkRSTathI pAMcaso dhanuSya pramANavALA 25 mokSe janAranI avagAhanA hoya che ema je kayuM che te bahulatAthI che ema samajavU / anyathA koI vakhate jaghanyapade aMgulapRthaktva ane utkRSTapade dhanuSyapRthaktva paNa nyUnAdhika hoya che| sAmAnya zrutamAM accherAM (Azcaryo ) vagaire badhuM kahelaM hotuM nathI / siddhamA janArA jema be hAtha pramANavALA ane savA pAMcaso dhanuSyavALA mAnava hoya tema zrutamAM kayuM na hoya to paNa mAnavU joIe / 87, (973) 30 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 nnmokaarnnijjuttii| [prAkRta ogAhaNAi siddhA bhavattibhAgeNa huMti parihINA / saMThANamaNitthaMtthaM jarA-maraNavippamukkANaM // 88 // 974 // jattha ya ego siddho tattha aNaMtA bhvkkhyvimukkaa| anunnasamogADhA puTThA savve a logate // 89 // 975 // phusai aNaMte siddhe savvapaesehi niyamaso siddho / te'vi asaMkhijaguNA desapaesehiM je puTThA // 90 // 976 // asarIrA jIvaghaNA uvauttA daMsaNe a nANe a / sAgAramaNAgAraM lakkhaNameaM tu siddhANaM // 91 // 977 // ( have siddhonAM saMsthAna vagere jaNAve che-) 10 za0-bhavanA trIjA bhAge nyUna evI siddhonI avagAhanA hoya che / vRddhAvasthA ane maraNathI chUTelA evA siddhonuM koI laukika saMsthAna hotuM nathI / 88, ( 974) za0-jyAM eka siddha che tyAM bhavano kSaya thavAthI mukta thayelA anaMtA siddho ch| te paraspara avagAhIne ane sarva lokanA aMtane sparzIne rahelA che / 89, (975) za0-eka siddha sarva pradezo vaDe niyamathI anaMtA siddhone sparze che ane je pramANe deza15 pradezothI sparzAyelA che te tenAthI paNa asaMkhyAta guNA che / (90) vi0--A gAthAno tAtparyArtha e che ke eka kSetramA anaMtA siddho avagAhIne rahelA che tevA karatAM pradezanI vRddhi-hAnithI je avagAhIne rahelA che te to asaMkhyeya guNA che, kemake eka siddhanI avagAhanA asaMkhyeya pradezanI che / 90, (976) (have siddhonuM lakSaNa pratipAdana kare che-) 20 za. je azarIrI che, jemanA jIvapradezo ghana thayelA che, vaLI je darzana ane jJAnamAM upayukta banelA che, ane je sAkAra upayogavALA che temaja nirAkAra upayogavAA che te siddho kahevAya che A prakAre siddhonuM lakSaNa cha / vi0-jemane audArika vagere pAMca prakAranAM zarIro paikI eke nathI / vaLI, je chidrone pUrI devAnA kAraNe jIvapradezothI ghana che; vaLI, jeo kevaLadarzana ane kevaLajJAnanA upayogavALA 28che / je sAmAnya viSayavALU hoya te 'darzana' kahevAya che ane vizeSa viSayavALu hoya te 'jJAna' kahevAya che / tethI ahIM sAmAnya evA siddhonuM lakSaNa batAvavA mATe sAmAnyanA avalaMbanabhUta darzanane AdimAM jaNAveluM che / __ A gAthA pachI siddhimA vyavasthita thayelA siddhonA nirupama sukhanuM svarUpa batAve che / 91, (977) Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| kevalanANuvauttA jANaMtI savvabhAvaguNabhAve / pAsaMti savvao khalu kevaladiTThIhi'NaMtAhiM // 92 // 978 // nANammi daMsaNammi a itto egayarayammi uvauttA / savvassa kevalissA jugavaM do natthi uvaogA // 93 // 979 // navi atthi mANusANaM taM sukkhaM neva savvadevANaM / jaM siddhANaM sukkhaM avvAbAhaM uvagayANaM // 94 // 980 // suragaNasuhaM samattaM savvaddhApiMDiaM aNaMtaguNaM / na ya pAvai muttisuhaM'NaMtAhi vi vaggavaggUhiM // 95 // 981 // (kevaLajJAna ane kevaLadarzananA samagra viSayane batAve che-) za0-kevaLajJAnanA upayogavALA jIvo sarva dravyonA guNa ane bhAvane jANe che temaja 10 anaMta evA kevaLa darzane vaDe cAre bAjuethI jUe che / (92) / vi0--AthAmAM batAvela 'savvabhAvaguNabhAve' e zabdamA pahelo 'bhAva' zabda padArthavAcI che, jyAre bIjo 'bhAva' zabdaparyAya vAcI che| guNo sahavartI hoya che ane paryAyo kramavartI hoya che eTalo guNa ane paryAyamAM taphAvata cha / siddho anaMta kevaLadarzana vaDe cAre bAjUe jUe che, kemake siddho anaMta che / ahIM pahelA jJAna jaNAvyuM che; kAraNa ke, prathama jJAnopayoga thAya che| 15 pra0-jJAnopayoga ane darzanopayoga sAthe hoya che ke kramazaH ? u0-te kramazaH hoya che| pra0-kramazaH hoya che te kema jaNAya ? u0-e mATe AgaLanI gAthAmAM jaNAve cheH-92, (978) za-siddho jJAnamAM ke darzanamA eka ja samaye ekamAM upayogavALA hoya che / kAraNa ke 20 SadhAye kevalI jIvone ekI sAthe be upayoga hotA nthii| 93, (979) (siddhonA nirupama sukha vize jaNAve che-) za-avyAbAdhapaNAne pAmelA evA siddhonuM je sukha che te na to manuSyane che athavA na sarva devone evaM sukha cha / (94) - vi0--manuSyomA cakravartIne paNa evaM sukha nthii| vaLI, anuttara vimAna paryaMtanA sarva 25 devone paNa evA prakAranuM sukha nathI / vividha prakAranI pIDAo jemane hotI nathI evaM sukha siddhone hoya che / 94, (980) (prakArabhedathI siddhonuM sukha varNave che-) . za0-samasta devonA samUhanuM badhA samayanuM sukha ekaLaM kareluM hoya ane te anaMtagaNuM thAya topaNa te anaMta vargothI vargita karelA evA muktinA sukhanI sAthe tulanAmAM AvI zakatuM nathI / (95) 30 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta . nnmokkaarnnijjuttii| siddhassa suho rAsI savvaddhApiMDio jai havijA / so'NaMtavaggabhaio savvAgAse na mAijA // 96 // 982 // jaha nAma koi miccho nagaraguNe bahuvihe viaannto|| na caei parikaheuM uvamAi tahiM asaMtIe // 97 // 983 // ia siddhANaM sukkhaM aNovamaM natthi tassa ovamma / kiMci viseseNitto sArikkhamiNaM suNaha vucchaM // 98 // 984 // jaha savvakAmaguNiaM puriso bhottUNa bhoaNaM koi / taNhA-chuAvimukko acchija jahA amiatitto // 99 // 985 // ia savvakAlatittA aulaM nivvANamuvagayA siddhaa| sAsayamavvAbAhaM ciTThati suhI suhaM pattA // 100 // 986 // vi0-devatAonA samUharnu samagra sukha te bhUtakALa, bhaviSyakALa ane vartamAnakALajeM ekatuM karavAmAM Ave, tene badhA samayathI guNIe ane te anaMtagaNuM thAya tene anaMta evA vargothI guNavAmAM Ave topaNa muktinA sukhanI tulanA karI zake nahIM / 95, (981) (e ja vastune jUdA prakAre batAve che-) 15 za0-siddhonA jIvono sukhano rAzi-samUha jo badhAye samayane ekatrita karavAmAM Ave .. ane tene anaMta vargothI vibhAjita karIe to te bhAga samagra AkAzamAM paNa mAI zake nahIM / (96) vi0-A gAthAno rahasyArtha e che ke, sukha e viziSTa AhAdarUpa che / jyArathI AraMbhIne ziSTa manuSyomA sukha zabdanI pravRtti thayelI che tyArathI te AhlAdathI mAMDIne zarUAta karIe ane ekeka guNanI vRddhinI taratamatAthI A AhlAdane tyAM sudhI vizeSita karIe ke te anaMta 20guNa-vRddhithI niratizaya guNanI pUrNatAne pAme / tethI A AhvAda atyaMta, upamAtIta, ekAMta, utsukatA vagarano, sthira evo je chello AhlAda te hamezAM siddhone hoya che / 96, (982) (siddhonA sukhane dRSTAMtathI batAve che-) za0-jema koI mleccha nagaranA aneka prakAranA guNo jANavA chatAM upamA na maLatI hovAnA kAraNe (te nagaranA guNone ) kahevAne zaktimAna thato nthii| (tema A mokSasukha upamAthI 25 batAvI zakAtuM nthii|) 97, (983) za--A prakAre siddhonuM sukha anupama che; kemake tenI koInI sAthe upamA ApI zakAya ema nathI; chatAM bALa manuSyone samajAvavA mATe kaMIka vizeSatApUrvaka mahApuruSoe je sAdRzya batAveluM che te jaNAvIe chIe, te tame sAMbhaLo / / (98) vi0-arthAt samagra doSonA kSayathI zAzvata ane avyAbAdha evA sukhane prApta thayelA sukhI 30 banIne te siddho rahelA ch| 'teo duHkhanA abhAva mAtrathI yukta che' ema nathI ja / 98, (984) Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 * vibhAga] namaskAra svAdhyAya / siddha tti a buddha tti a pAragaya tti a paraMparagaya tti / ummukkakammakavayA ajarA amarA asaMgA ya // 101 // 987 // nicchinnasavvadukkhA jAi-jarA-maraNa-baMdhaNavimukkA / avvAbAhaM sukkhaM aNuhuMtI sAsayaM siddhA // 102 // 988 // siddhANa namokAro jIvaM moei bhvshssaao| bhAveNa kIramANo hoi puNo bohilAbhAe // 103 // 989 // siddhANa namukkAro dhannANa bhavakkhayaM kuNaMtANaM / hiayaM aNummuyaMto visuttiyAvArao hoi // 104 // 990 // za-jema koI manuSya badhA prakAranA icchita guNovALu bhojana karIne tRSA ane kSudhAthI vimukta banI pIDA vinA jema amRtatRpta banIne rahe che, e prakAre badhAye (bhUta, bhaviSya ane vartamAna) 10 kALamAM tRpta banIne rahelA, tulanA karI na zakAya tevA nirvANa arthAt mokSane prApta thayelA siddho zAzvata, ane avyAbAdha evA sukhane prApta karIne sukhI thaIne rahelA che / 99-100, (985-986) (siddhanA paryAyavAcI zabdo kahe che-) za0-siddha, buddha, pAragata, paraMparAgata, unmuktakarmakavaca, ajara, amara ane asaMga-e prakAre (siddhanAM nAmo) che / (101) . vi0 teo kRtakRtya banI gayA hovAthI 'siddha' kahevAya che / temaNe kevaLajJAna vaDe samagra vastuone jANI lIdhI che tethI 'buddha' kahevAya che / teo saMsArarUpa samudrano pAra pAmI gayA hovAthI 'pAragata' kahevAya che / puNya bIja samyaktva, te pachI jJAna ane te pachI cAritra ema kramaprApta upAyathI mukta thayA hovAnA kAraNe 'paraMparAgata' kahevAya che / teo badhAM karmothI chUTI gayA hovAthI 'unmuktakarmakavaca' kahevAya che / temane Umara( bAla, yuvA, jarA )no abhAva che tethI temane 20 'aMjara' kahe che ane badhA prakAranA klezono tyAM abhAva che tethI 'asaMga' kahevAya ch| 101, (987 ) (have upasaMhAra karatAM kahe che-) ___ za0 te siddhoe badhAM duHkho chedI nAkhyAM che, vaLI te janma, jarA, maraNanAM baMdhanothI mukAyelA che ane avyAbAdha temaja zAzvata evA sukhano anubhava kare che / 102, (988) . za0-siddhone karelo namaskAra, jo te bhAvathI (hRdayapUrvaka) karelo hoya to te hajAro 25 bhavathI choDAve che ane te namaskAra aMte bodhibIja-samyaktvane apanAro bane cha / (103) vi0-A gAthAmAM 'siddha' zabdathI sthApanA namaskAra, 'namukkAro' zabdathI nAmanamaskAra, 'bhAveNa'thI bhAvanamaskAra ane aMjali vagerethI karAto namaskAra te 'dravyanamaskAra' che ema cAra nikSepo jaNAvyA che / 103, (989) za0-bhavano kSaya karavA icchatA je dhanya manuSyo, potAnA hRdayamAM siddhane namaskAra 30 karavAnuM choDatA nathI, temanA durdhyAna- nivAraNa to te jarUra kare ja che / ( arthAt eka mAtra dharmadhyAnamA joDI rAkhe che / 104, (990) Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 nnmokkaarnnijjuttii| [prAkRta siddhANa namukkAro evaM khalu vaNNio mahatthu tti / jo maraNammi uvagge amikkhaNaM kIrae bahuso // 105 // 991 // siddhANa namukAro svvpaavppnnaasnno| maMgalANaM ca savvesi biiaM hoi maMgalaM // 106 // 992 // nAmaM ThavaNAdavie bhAvammi cauviho u aayrio| davammi egabhaviAI loie sippasatthAI // 107 // 993 // paMcavihaM AyAraM AyaramANA tahA pabhAsaMtA / AyAraM daMsaMtA AyariyA teNa vuccaMti // 108 // 994 // za-A prakAre karelo namaskAra mahAn arthavALo cha ane maraNa najIkamAM hoya tyAre 10 niraMtara ane ghaNIvAra te gaNavAmAM Ave che / 105, (991) / za-siddhane karelo namaskAra badhAMye pApono nAza karanAra che ane badhAMye maMgalomAM A bIjaM maMgala che / 106, (992) (3) AcArya bhagavaMtane namaskAra / AcArya zabda AG upasargapUrvaka car dhAtune Nya pratyaya lAgatAM banyo che / te te viSayanI 15 maryAdAthI AcaraNA kare te 'AcArya' kahevAya cha / athavA mumukSu bhakto vaDe jemanI sevA thAya temane ' AcArya kahe ch| za0-1 nAma AcArya, 2 sthApanA AcArya, 3 dravya AcArya ane 4 bhAva AcAryaema cAra prakAranA AcAryo che / ekabhavika Adi athavA laukika zilpazAstra vagaire jANanAra hoya te dravya AcArya kahevAya che / (107) 20 vi0-nAma ane sthApanA sugama che .(agAU arihaMta ane siddhanA varNanamA jaNAvI dIghela che ane dravya AcAryanA AgamathI temaja noAgamathI vagere bhedo arihaMta ane siddhanA varNanamAM batAvelA che te mujaba dravya AcAryanA bheda paNa samajI levA / ). ekabhAvika eTale jemane AcAryapada prApta thAya che evA prakAranuM manuSyanuM AyuSya bAMdhelu hoya evA AtmA athavA AdizabdathI dravyabhUta AcArya te dravyAcArya / dravya nimitta je AcAra25 vALA hoya te bhAvAcArya kahevAya che / te laukika ane lokottara evA be bhede che / temAM laukika te zilpazAstra vgere| tenA jJAnathI teno abheda upacAra karatAM te AcArya kahevAya / 107, (993) (have lokottara evA bhAvAcArya- pratipAdana kare che-) za0-pAMca prakAranA AcArane AcaranArA, tathA upadeza ApanArA temaja AcArane batAvanArA hovAthI te AcArya kahevAya che / (108) 30 vi0-paMcavidha AcAra te-1 jJAnAcAra, 2 darzanAcAra, 3 cAritrAcAra, 4 tapa AcAra ane 5 vIryAcAra-A AcArone pALanArA, anuSThAnathI AcaraNa karanArA, vyAkhyAnathI upadeza detA, temaja paDilehaNA vagere AcArane batAvatA hovAthI AcArya kahevAya che| 108, (994) Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| AyAro nANAI tassAyaraNA pabhAsaNAo vA / je te bhAvAyariyA bhAvAyArovauttA ya // 109 // 995 // AyariyanamukkAro jIvaM moei bhvshssaao| bhAveNa kIramANo hoi pumo bohilAbhAe // 110 // 996 // AyariyanamukkAro dhannANa bhavakkhayaM kuNaMtANaM / hiayaM aNummuyaMto visuttiyAvArao hoi // 111 // 997 // AyariyanamukkAro evaM khalu vaNNio mahatthu tti / jo maraNammi uvagge abhikkhaNaM kIrae bahuso // 112 // 998 // AyariyanamukkAro svvpaavppnnaasnno|| maMgalANaM ca savvesiM tai hoi maMgalaM // 113 // 999 // nAmaMThavaNAdavie bhAvammi cauvviho uvjjhaao| davve loia sippAi niNhagA vA ime bhAve // 114 // 1000 // za-AcAra te jJAna vagere / tenuM AcaraNa karatA hovAthI temaja upadeza detA hovAthI je bhAva AcArathI yukta hoya te 'bhAvAcArya' kahevAya che / 109, (995) __(upasaMhAra karatAM kahe che-) ____ za-AcAryane karelo namaskAra, jo te bhAvathI ( hRdayapUrvaka ) karelo hoya to te hajAro bhavathI choDAve che ane te namaskAra aMte bodhibIja-samyaktvane ApanAro bane cha / 110, (996) ... za0-bhavano kSaya karavA icchatA je dhanya manuSyo, potAnA hRdayamA AcAryane namaskAra karavAnuM choDatA nathI, temanA durdhyAnanivAraNa to te jarUra kare ja che / 111, (997) za0-A prakAre karelo namaskAra mahAn arthavALo che ane maraNa najIkamAM hoya tyAre 20 niraMtara ane ghaNIvAra te gaNavAmAM Ave che / 112, (998) - za0-AcAryane karelo namaskAra badhAMye pApono nAza karanAro che ane badhAMye maMgalomAM A trIjuM maMgala che / 113, (999) (4) upAdhyAya bhagavaMtane namaskAra / upAdhyAya zabda 'upa' upasargapUrvaka 'i' dhAtune 'gha' pratyaya lAgatAM banelo ch| jemanI 25 pAse AvIne sAdhuo sUtrano abhyAsa kare te 'upAdhyAya' kahevAya che / te upAdhyAya nAma Adi prakAro vaDe cAra bhede che| za-1 nAma upAdhyAya, 2 sthApanA upAdhyAya, 3 dravya upAdhyAya ane 4 bhAva upAdhyAya-ema upAdhyAyanA cAra prakAro che / dravya upAdhyAyamAM laukika zilpa Adine bhaNAvanArA tathA nihnavo paNa gaNAya che / upAdhyAya nIce pramANe che| (114 ) vi0-AcAryanA varNanamA jema kaheluM che tema AmAM paNa nAma Adi bhedo mATe samajavU paraMtu temAM je nihnava kayuM che teno artha e che ke, eka paNa padArthane abhinivezathI viruddharIte prarUpaNA karatA hoya te mithyAdRSTio 'dravya upAdhyAya' kahevAya che / 114, (1000) 30 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nnmokkaarnnijjuttii| [prAkRta bArasaMgo jiNakkhAo sajjhAo kahio buhehiM / taM uvaisaMti jamhA uvajhAyA teNa vucaMti // 115 // 1001 // u ti uvaogakaraNe jjha tti a jhANassa hoi nidese / eeNa hu~ti ujjhA eso anovi pajAo // 116 // 1002 // u tti uvaogakaraNe va ti a pAvaparivajaNe hoi| jha tti a jhANassa kae u ti a osakkaNA kamme // 117 // 1003 // uvajjhAyanamukkAro jIvaM moei bhavasahassAo / bhAveNa kIramaNo hoi puNo bohilAbhAe // 118 // 1004 // uvajjhAyanamukkAro dhannANa bhavakkhayaM kuNaMtANaM / hiayaM aNummuaMto visuttiyAvArao hoi // 119 // 1005 // (bhAva upAdhyAyana pratipAdana kare che-) za0-jinezvaroe prarUpela dvAdazAMgIne gaNadhara Adi puruSo svAdhyAya kahe che| evA svAdhyAyano ziSyone ( sUtrathI) upadeza Ape che tethI te 'bhAva upAdhyAya' kahevAya che / (115) vi0-jinezvaroe dvAdazAMgane AcArAMga vagere bhedothI racelA che| te svAdhyAya ahIM 15 sUtrarUpe ja grahaNa karavo / te sUtrarUpa dvAdazAMga gaNadharoe racelo ch| e svAdhyAyano jeo upadeza kare che te kAraNathI te 'upAdhyAya' kahevAya che / kAraNa ke jemanI pAse jaIne adhyayana-bhaNAya te 'upAdhyAya' kahevAya ch| 115, (1001) (have AgamazailIe akSarArthane avalaMbIne upAdhyAyano zabdArtha kahe che-) za-'u' eTale upayoga karavo, ane 'jjhA' eTale dhyAna kara / AthI ujjhA arthAt 20 upayogapUrvaka dhyAna karanAra evo eno bIjo paryAya-nAma cha / 116, (1002 ) za0-'u' eTale upayoga karavo, 'va' eTale pAparnu varjana, 'jha' eTale dhyAna karavU ane 'u' eTale karmo dUra karavAM arthAt upayogapUrvaka pApane choDatAM dhyAna ArUDha thaIne karmone dUra kare te 'upAdhyAya' kahevAya / (A akSarArtha che, akSarArthanA abhAve padArthanA abhAvano prasaMga Ave / pada e samudAya rUpa hovAthI ahIM akSarArtha smjvo|) 117, (1003) __ (upasaMhAra karatAM kahe che-) za0-upAdhyAyane karelo namaskAra, jo te bhAvathI (hRdayapUrvaka ) karelo hoya to te hajAro bhavathI choDAve che ane te namaskAra aMte bodhibIja-samyaktva ApanAro bane ch| 118,(1004) za0-bhavano kSaya karavA icchatA je dhanya manuSyo, potAnA hRdayamA upAdhyAyane namaskAra karavAnuM choDatA nathI, temanA durdhyAna, nivAraNa to te jarUra kare ja cha / 119, (1005) Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga namaskAra svAdhyAya / uvajjhAyanamukkAro evaM khalu vaNNio mahatthu tti / jo maraNammi uvagge abhikkhaNaM kIrae bhuso|| 120 // 1006 // uvajjhAyanamukkAro svvpaavppnnaasnno| maMgalANaM ca savvesiM cautthaM hoi maMgalaM // 121 // 1007 // nAmaM ThavaNAsAhU davvasAhU a bhAvasAhU a| davvammi loiAI bhAvammi a saMjao sAhU // 122 // 1008 // ghaDapaDarahamAINi u sAhaMtA huMti davvasAhu tti / ahavAvi davvabhUA te huMtI davvasAhu tti // 123 // 1009 // nivvANasAhae joe jamhA sAhaMti saahunno| samA ya savvabhUesu tamhA te bhAvasAhuNo // 124 // 1010 // 10 kiM picchasi sAhUNaM tavaM va niama va saMjamaguNaM vA / to vaMdasi sAhUNaM eaM me pucchio sAha // 125 // 1011 // za-A prakAre karelo namaskAra mahAn arthavALo che ane maraNa najIkamAM hoya tyAre niraMtara ane ghaNIvAra te gaNavAmAM Ave che / 120, (1006) . za0-upAdhyAyane karelo namaskAra badhAMye pApono nAza karanAro che ane bAMye maMgalomAM 15 . e cothu maMgala che / 121, (1007) (5) sAdhu bhagavaMtane namaskAra / __sAdhu zabda 'sAdh' dhAtune 'uN' pratyaya lAgatAM banelo che / je icchita arthane sAdhe te 'sAdhu' kahevAya che / te nAma Adi bhedothI cAra prakAre che... za0-1 nAma sAdhu, 2 sthApanA sAdhu, 3 dravya sAdhu, ane 4 bhAva sAdhu-ema cAra 20 prakAre che / dravya sAdhu te laukika vagere ane bhAva sAdhu te saMyata-saMyamI sAdhu / 122, (1008) (dravya sAdhunuM pratipAdana kare che-) za-ghaDo, vastra ane ratha vagere je banAvatA hoya te 'dravya sAdhu' kahevAya, athavA je dravyabhUta (bhAvaparyAyathI zUnya ) hoya te 'dravya sAdhu' kahevAya / 123, (1009) (bhAva sAdhunuM pratipAdana kare che-) za0-sAdhuo nirvANane sAdhanArA yogo( samyagdarzana vagere )ne sAdhe che ( anuSThAno kare 25 che) tathA badhA prANIo pratye samabhAvI hoya che tethI te 'bhAva sAdhu' kahevAya che / ( yogarnu prAdhAnya batAvavA mATe A samabhAva kahyo che / 124, (1010) (sAdhu vize prazna-) . za-'sAdhuomAM tame kayo tapa, niyama ane saMyamano guNa jUo cho ke jethI temane tame vaMdana karo cho ?' ema meM pUcyaM tyAre guru kahe che-125, (1011) 30 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 nnmokaarnnijjuttii| [prAkRta visayasuhaniacANaM visuddhacArittaniamajuttANaM / taccaguNasAhayANaM sadAyakiJcujayANa namo // 126 // 1012 // asahAi sahAyattaM karaMti me saMjamaM karitassa / eeNa kAraNeNaM namAmi'haM savvasAhaNaM // 127 // 1013 // sAhUNa namokAro jIvaM moei bhavasahassAo / bhAveNa kIramANo hoi puNo bohilAbhAe // 128 // 1014 // sAhUNa namokAro dhannANa bhavakkhayaM kuNaMtANaM / / hiayaM aNummuaMto visuttiyAvArao hoi // 129 // 1015 // sAhUNa namokAro evaM khalu vaNNio mahatthu tti / jo maraNammi uvagge abhikkhaNaM kIrae bahuso // 130 // 1016 // sAhUNa namokAro savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM paMcamaM hoi maMgalaM // 131 // 1017 // navi saMkhevo va vitthAru saMkhevo duvihu siddha-sAhUNaM / vitthArao'Negaviho paMcaviho na juJjaI tamhA // 132 // 1018 // 18 za0--viSaya sukhathI dUra rahenArA, nirmaLa cAritrarUpI niyamavALA; vaLI, tathya guNone sAdhanArA temaja AtmakAryamAM hamezAM udyamazIla evA sAdhuoche tethI huM temane namaskAra karuM chu| 126, (1012) za-asahAyapaNAmAM mane sahAya kare che e kAraNathI huM sarva sAdhuone namaskAra karuM chu| (127) vi0-paramArtha sAdhananI pravRttimAM jagat jyAre asahAya bane che tyAre sahAya vagaranA evA mane saMyama rAkhavAmAM madada kare che te kAraNe huM e badhA sAdhuone namaskAra karaM chaM / 127, (1013) 20 (upasaMhAra karatAM kahe che-) za-sAdhune karelo namaskAra, jo te bhAvathI ( hRdayapUrvaka) karelo hoya to te hajAro bhavathI choDAve che ane te namaskAra aMte bodhibIja-samyaktva ApanAro bane cha / 128, (1014) za-bhavano kSaya karavA icchatA je dhanya manuSyo, potAnA hRdayamA sAdhune namaskAra karavAnuM choDatA nathI, temanA durdhyAna, nivAraNa to te jarUra kare ja ch| 129, (1015) 25 za0-A prakAre karelo namaskAra mahAn arthavALo che ane maraNa najIkamAM hoya tyAre niraMtara ane ghaNIvAra te gaNavAmAM Ave che / 130, (1016) za0-sAdhune karelo namaskAra, badhAMye pApono nAza karanAro che, ane badhAMye maMgalomAM e pAMcamuM maMgala che / 131, (1017) 7. AkSepa dvaar| 30 namaskAra maMtranA viSayane samajavA mATe vizeSarIte keTalIka zaMkAo karavAmAM Ave che / te zaMkAo vivaraNa mAtra A dvAramA kareluM che / Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / arihaMtAi niamA sAhU sAhU a tesu bhaiavvA / tamhA paMcaviho khalu heunimittaM havai siddho // 133 // 1019 // za-namaskAra saMkSipta nathI tema vistRta paNa nathI / jo saMkSipta hoya to te siddha ane sAdhune ema ve prakAre hoya, ane vistArathI to aneka prakAre hoya, mATe paMcavidha namaskAra yogya nathI / (132) vi0--A sUtra saMkSepa ane vistAra e benI maryAdAmAM nathI / e 'sAmAyikasUtra'nI mAphaka 5 saMkSipta nathI ane cauda pUrvanI mAphaka vistRta paNa nathI; paraMtu A 'namaskArasUtra' e bethI bhinna ch| ___saMkSepa be prakAranA hoya che eTale jo A saMkSipta hoya to temAM paNa be prakAro saMbhave / 'siddha' ane 'sAdhu' ema be prakArano ja namaskAra saMbhavita che, kemake parinirvANa pAmelA arihaMta vagere 'siddha' zabdathI grahaNa karI zakAya, ane saMsAravartI AcArya, upAdhyAya paNa 'sAdhu' zabdathI prahaNa karI zakAya / 10 vaLI, A namaskArasUtra vistRta paNa nathI / eno vistAra to aneka prakArano jANavA maLe cha / arihaMtomAM to zrIRSabhadeva, zrIajitanAtha, zrIsaMbhavanAtha, zrIabhinaMdanasvAmI, zrIsumatinAtha, zrIpadmaprabhasvAmI, zrIsupArzvanAtha, zrIcaMdraprabhasvAmI vagerethI zrImahAvIrasvAmI paryaMta covIza arihato temaja siddhone paNa namaskAra thAo evo vistAra thaI shke| ___vaLI, siddhomAM anantarasiddha, paraMparasiddha, prathama samayasiddha, dvitIya-tRtIya samayasiddha 15 vagerethI mAMDIne asaMkhyeya, anaMta samayanA siddhone namaskAra thAo; temaja tIrthasiddha, svaliMgasiddha, pratyekabuddhasiddha Adi vizeSaNothI viziSTa evA tIrthaMkara siddhone namaskAra thAo; temaja AcArya ane upAdhyAya parameSThInA paNa aneka bhedo thAya che-A prakAre to anaMtagaNo vistAra ch| * je kAraNathI Ama thAya che te kAraNathI bane pakSo jotAM pAMca prakArano namaskAra yukta nathI; evo 'AkSepa' mAnI shkaay| 132, ( 1018) 20 8. prasiddhi dvaar| uparyukta dvAramA upasthita karelI zaMkAonuM samAdhAna A prasiddhi dvAramA karavAmAM Ave che uparyukta dvAramA je 'Na vi saMkhevo' ema kardA che te ThIka nathI, kAraNa ke, te namaskAra saMkSepAtmaka che ane 'siddha' temaja 'sAdhu' mAtra kahevAthI badhAno saMgraha thaI jAta ema kahevU paNa barAbara nathI, kemake, tenAM bIjAM kAraNo paNa che / te jo ke agAu jaNAvelAM che paNa ahIM 25 thA gAthAmA jaNAvIe chIe za0-arihaMta vagere niyamathI sAdhu che paNa sAdhuo temAM bhajanAe che, mATe pAMca prakAranA hetu nimittathI namaskAra pAMca prakArano che / ( 133 ) vi0-arihaMto vagere niyamathI sAdhuo che, kAraNa ke temanA guNomAM teno sadbhAva che; paNa te arihaMtomA sAdhuo bhajanAe che, tethI badhA sAdhuo arihaMta vagere nthii| keTalAka arihaMto 30 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nnmokaarnnijjuttii| [prAkRta puvvANupuvvi na kamo neva ya pacchANupubi esa bhave / siddhAIA paDhamA bIAe sAhuNo AI // 134 // 1020 // che, je kevalIo che; keTalAka AcAryo che, jeo sUtra ane arthanA jANakAro che; keTalAka upAdhyAyo che, jeo sUtrane jANe che; keTalAka emanAthI bhinna sAdhuo che, te baMdhA kaMI arihato 5 nathI / tethI eka padamAM vyabhicAra Avato hovAthI temane namaskAra karavAthI bIjAone namaskAra : karyAnuM phaLa maLI na shke| prayoga paNa che ke, sAdhu mAtrane karelo namaskAra viziSTa evA arihaMta vagerenA guNone karAtA namaskAranuM phaLa ApavAmAM samartha nathI / kAraNa ke ernu sAmAnya ebuM namaskAra nAma cha / manuSya mAtrane namaskAra karIe tenA jevU che / tethI namaskAra pAMca prakArano ja che| 10 tAtparya e che ke, be prakArano namaskAra karI zakAto nathI / e prakAre karavAthI avyApakapaNAno doSa Avaze / 'siddha' kahevAthI arihaMtanA samasta guNono bodha thato nthii| e rIte 'sAdhu' kahevAthI AcArya ane upAdhyAyanA guNo paNa grahaNa karI zakAtA nathI / A kAraNe saMkSepamA be prakAranA parameSThIne namaskAra karavo yukta nathI / 'sAdhu'mAtra kahevAthI AcArya ane upAdhyAyanA guNonuM smaraNa thaI zakatuM nthii| kemake 16 sAmAnya kathanathI vizeSanI upalabdhi thaI na zake / jema manuSya sAmAnyane namaskAra karavAthI arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhunA guNonuM smaraNa thaI zakatuM nathI, ane tadrUpa banavAnI preraNA paNa maLI zakatI nathI, AthI paMca parameSThIne namaskAra karavo jarUrI ch| je anaMta parameSThIonI namaskAra karavAnI vAta kahevAmAM AvI che tenuM samAdhAna 'savva' padadvArA thaI zake cha / A pada badhAye parameSThIone joDavAmAM Ave che, jenAthI anaMta arahaMta, anaMta siddha, anaMta * 20 AcArya, anaMta upAdhyAya ane anaMta sAdhuo grahaNa thaI zake che / zakti sImita hovAthI alaga alaga anaMta parameSThIonuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM nathI / sAmAnyanI aMdara ja vizeSa bhedonuM paNa grahaNa thaI jAya che / 133, (1019) 9. krama dvaar| ___ namaskAra maMtramA arihaMta, siddha, AcArya vagere krama rAkhavAmAM Avyo che teno vicAra A 25 krama dvAramA karavAmAM Avyo che / za0--A krama pUrvAnupUrvIthI nathI, tema pazcAnupUrvIthI paNa nathI, kemake pahelAmAM ( pUrvAnupUrvI kramathI) siddha Ave bIjAmAM (pazcAnupUrvIkramathI ) sAdhu vagere aave| (134) vi0-krama be prakArano hoya che / 1 pUrvAnupUrvI ane 2 pazcAnupUrvI / anAnupUrvI e krama nathI, kAraNa ke te ADo avaLo hoya che| namaskAramA arihaMta Adino krama pUrvAnupUrvI nathI, kemake siddho ekAMte kRtakRtya hovAthI arihaMta karatAM pradhAna cha / pradhAnanu zreSThapaNuM hovAthI pUrvamA 30 kahevA joiie| Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / arihaMtuvaeseNaM siddhA najaMti teNa arihAI / navi koI parisAe paNamittA paNamaI raNNo / / 135 // 1021 // ittha ya paoaNamiNaM kammakkhao maMgalAgamo ceva / ihaloa-pAraloia duvihaphalaM tattha diTuMtA // 136 // 1022 // eja pramANe A pazcAnupUrvI krama paNa nthii| jo ema hota to sAdhune prathama kahyA hota paNa / sAdhune to apradhAnapaNe badhAnI aMte kahyA cha / sAdhune prathama kahIne chevaTe siddhonuM nAma hota to te krama pazcAnupUrvI banata / 134, (1020) (uparyukta zaMkAnA samAdhAnarUpe pUrvAnupUrvI kramanuM pratipAdana karatAM kahe che-) za0-arihaMtanA upadezathI siddhonuM jJAna thAya che, tethI arihaMtane AdimAM kahyA cha / koI paNa manuSya prathama parSadAne namaskAra karIne rAjAne namaskAra karato nathI / (135) 10 vi0-arihaMtanA upadezathI-AgamathI siddhonuM jJAna thAya che, kAraNa ke siddho pratyakSa Adi viSayathI para che tethI arihaMtapUrvakano krama pUrvAnupUrvI cha / AthI arihaMto ja vadhu najIka cha / alpa samayanu ja aMtara hovAthI kRtakRtyapaNuM e to prAyaH sarakhaM ja gaNAya / pra-arihaMta vaDe siddho jaNAya che ema mAnavAmAM Ave to arihaMto pradhAna thavAthI teo siddhone paNa namaskArya che evo artha thAya / 15 ... u0--jo ema mAnavAmAM Ave to arihaMto paNa AcAryanA upadezathI jaNAya che, tethI AcAryo pradhAna banI jaze / vastutaH arihaMta ane siddha e sarakhA baLavALA che tethI emano vicAra karavo zreyaskara cha / teo bano paramanAyakarUpe che / AcAryo to temanI sabhAnA sadasyo jevA che / koI paNa manuSya sabhAne namaskAra karyA pachI rAjAne namaskAra karato nathI / AthI ja A krama barAbara ch| 135, (1021) 20 10-11. prayojana dvAra ane phaLa dvAra / je kAraNane laIne prayoga karAya te namaskAramaMtranuM mokSa prayojana che / teno vicAra A prayojana dvAramA karAya che ane kriyA karyA pachI je svarga vagere maLe te namaskAranuM phaLa che / teno A phaLa dvAramA vicAra karAyo cha / za-namaskAra karavAmAM karmano kSaya ane maMgaLaveM Agamana e prayojana cha / temaja loka 33 saMbaMdhI ane paralokasaMbaMdhI ema be prakAraceM phaLa che / tenAM dRSTAnto nIce pramANe che| ( 136) vi0-namaskAra karavAnA samaye jaladIthI jJAnAvaraNIya Adi karmono kSaya thAya che e namaskAranuM prayojana cha / bhAvathI namaskAra karyA vinA anaMta karmapudgalono nAza thato nthii| vaLI, namaskAra karavAnA samaye maMgaLanI prApti thAya che / kALAMtare je maLe te Aloka ane paraloka saMbaMdhI phaLo kahevAya che / 136, (1022) 30 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 nnmokaarnnijjuttii| . [prAkRta ihaloi atthakAmA 'AruggaM abhiraI 'a niSphattI / siddhI asagga sakulappaccayAI a paraloe // 137 // 1023 // ihalogammi tidaMDI' sAdivvaM ' mAuliMgavaNameva / paraloi caMDapiMgala" huMDiajakkho' a diTuMtA // 138 // 1024 // 6 (phaLa vize jaNAve che-) za-A lokamAM artha, kAma, Arogya ane abhiratinI prApti thAya che| ane paralokamAM siddhi, svarga ane uttama kuLanI prApti che / (137) vi0-artha ane kAmanI prApti thAya che eTale e zubha vipAkavALA bane che ane A lokamAM artha vagerethI anukULa AnaMda maLe che tene 'abhirati' kahe che / zubha puNyanuM kAraNa hovAthI paralokamAM 10paNa tenI prApti thAya che / vaLI siddha, svarga ane uccakuLapaNuM e paraloka saMbaMdhI phaLo maLe cha / ___ ahIM siddhi prathama darzAvI che, kemake mukhya phaLane uddezIne upAya kahevAmAM AvyoM che| vaLI, virala manuSyo ja eka bhavamAM siddhine prApta kare che / je eka bhavamAM siddhi meLavI zakatA nathI evA avirAdhakone svarga ane sukuLanI prApti thAya che / : 37, (1023) (aMte udAharaNo batAve che.-) 18 za0--A lokamAM tridaMDI, divya ane mAtuliMga (bIjorAM) vananAM dRSTAMto cha ane paralokanAM dRSTAMto caMDapiMgala ane huMDika yakSanA cha / (138) (1) tridNddii| namaskAra maMtra dhana paNa Ape che to te kayI rIte e vize tridaMDInuM udAharaNa kahe che "eka zrAvakano putra hato / te koI prakArano dharma karato nahIM / teno bApa marI gayo ane 20 te vyavahAramA pAcho paDavAthI Amatema bhamyA karato hto| koI veLA tenA gharanI pAse eka saMnyAsI Avyo / tenI sAthe tene ( zrAvakaputrane ) maitrI baMdhAI / eka divase saMnyAsIe tene kahyu: 'jo tuM akhaMDita ane mAlika vinA- koI mUDahU~ laI Ave to tane dhanavAna banAvI daUM / ' zodha karatAM zrAvakaputra mUDahu~ laI Avyo ane saMnyAsIne vAta karI / te smazAnamA laI 25 gayo / kAraNa ke, tenI vidhi tyAM ja thaI zake / te zrAvakaputrane tenA pitAe namaskAramaMtra zIkhavADyo hato, ane tenuM phaLa jaNAvatA kahyu hatuM ke, jyAre tane koInI bIka lAge tyAre A maMtra gaNaje, kAraNa ke, A vidyA cha / saMnyAsIe te zrAvaNaputrane mUDadA pAse besADyo ane te mUDadAnA hAthamA taravAra ApI / pachI saMnyAsI vidyAno jApa karavA lAgyo / vetAlathI adhiSThita te mUDaDhuM UbhuM thavA lAgyuM / 30 AthI te zrAvakaputra bhaya pAmyo ane hRdayamAM namaskAramaMtrano jApa karavA lAgyoM / namaskAranA Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 10 prabhAvathI te vetAla nIce pddyo| saMnyAsIe pharIthI jApa karavA mAMDyo ane vetAla pharI Ubho thyo| tyAre paNa te zrAvakaputra namaskAramaMtrano sArI rIte jApa karavA lAgyo / AthI te vetAla pharIthI nIce paTakAI pddyo| saMnyAsIe te zrAvakaputrane pUjyu ke, 'tuM kaI maMtra-taMtra jANe che ?' prAvakaputre nA kahI / pharIthI te saMnyAsI vidyAno jApa karavA lAgyo ane trIjIvAra te vetAla Ubho thayo ane nIce gabaDI paDyo / saMnyAsIe pharI tene pUchyuM / te zrAvakaputra vAraMvAra namaskAra- 5 maMtrano jApa karavA laagyo| ___A kAraNe te vetAla-vyaMtaradeva kope bharAyo ane teNe taravAra laIne te tridaMDInA be kaTakA karI nAkhyA / te saMnyAsI suvarNapuruSa banI gyo| tenA aMge aMganA jUdA jUdA bhAga karIne te zrAvakaputra pratyeka rAtrie sonuM laI javA lAgyo, AthI te zrImaMta banI gayo / namaskAramaMtratene phaLa mlyuN| . jo namaskAra maMtra tene AvaDato na hota to vetAla tene mArI nAkhata ane te suvarNapuruSa banI jaat|" namaskAramaMtra A rIte dhana Ape cha / (2) shraavikaa| namaskAramaMtra kAma-icchAone paNa pAra pADe che te kayI rIte tenuM dRSTAMta kahe che__ "koi eka zrAvikAno pati mithyAdRSTi hato / te bIjI patnI lAvavAnI peravImA hato / tene 15 A patnI hovAthI bIjI maLI zakatI nahIM / tyAre tene mArI nAkhavAno teNe upAya vicAryo / eka divase te eka kALo sApa ghaDAmAM nAkhI lAvyo ane te ghaDo gharamAM chupAvIne mUkyo / jamyA pachI patie patnIne kAH 'pelA ghaDAmAM phUla mUkyAM che te laI Ava / ' te oraDAmA gaI ane aMdhAruM hovAthI namaskAramaMtrano jApa karavA lAgI / jApa karatAM karatAM te evaM paNa vicAratI hatI ke, 'jo mane koI khAI jAya to maratAM maratAMye huM namaskAra-20 maMtra- smaraNa choDuM nhiiN| teNe ghaDAmAM hAtha nAkhyo / devIe ghaDAmAMno sApa laI lIdho hato ane tene badale phUlanI mAga temAM mUkI hatI, te teNe lIdhI / te tenA patine ApI / pati to AkulavyAkula banIne bIjo ja vicAra karavA lAgyo / teNe patnIne pUchyuM ane jaIne jUe che to ghaDo sugaMdhathI mahekato hto| emAM koI sApa nhoto| te samajI gayo ane patnInA page 25 paDyo / teNe badhI hakIkata jaNAvI ane tenI kSamA maagii| pachIthI to te ja gharanI mAlika bnii|" namaskAramaMtrathI A rIte kAmanA phaLe cha / (3) biijoru| namaskAramaMtrI Arogya ane abhirati maLe che te kayI rIte e vize dRSTAMta kahe che "eka nagaramAM nadInA kAMThe zauca karavA gayelA puruSe nadImAM tarI AvatuM bIjoru joyuM / 30 te laIne teNe rAjAne bheTa karyu, rAjAe rasoiyAne ApyuM / jamatI veLAye te rAjAne pIrasavAmAM . 21 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nnmokaarnnijjuttii| [prAkRta AvyuM / pramANamAM moTuM ane varNa temaja gaMdhamAM viziSTa evaM bIjoru khAIne rAjA te ApanAra mANasa upara prasanna thayo / tene InAma ApavAmAM Avyu / rAjAe mANasone AjJA karI ke, 'nadInA kinAre kinAre jatAM jyAMthI A bIjoru vahetuM AvyuM che te sthaLanI bhALa melyo|' puruSo bhAtu bAMdhIne gyaa| AgaLa cAlatA cAlatAM eka udyAna 5 AvyuM / tyAMnA koI puruSe cetavaNI ApI ke, 'je A udyAnanuM phaLa toDe che te marI jAya cha / ' puruSoe A hakIkata rAjAne khii| rAjAe kahyu: 'bIjoru to avazya lAvaq ja joIe / vArA pharatI ekeka mANasane mokalo' evo hukama rAjAe rAjapuruSone karyo / e rIte ekeka mANasane mokalavAmAM Ave che ne bIjora AvyA kare che / eTale ke, eka 10 mANasa udyAnamA praveza kare ane bIjoru toDIne bahAra pheMke pachI te marI jAya / A rIte bIjA bIjA mANasone mokalavAmAM AvatA, te bIjoru lAvatA ane marI jatA / e pramANe samaya vItatAM have zrAvakono vAro aavyo| ___ eka zrAvaka gayo / te vicAravA lAgyo ke 'zramaNacAritranI virAdhanA nA thAo' ema naiSedhikI-nisIhi karIne namaskAramaMtrano jApa karato udyAnamA peTho / udyAnamA rahelA vyaMtarane 15 AthI ciMtA thaI, ne vicAra karatAM tene jJAna thayuM / zrAvakane te vaMdana karavA lAgyo ane kahyu: 'huM roja ekeka bIjoru ghera pahoMcADIza / ' ____ A vAtanI rAjAne khabara ApavAmAM AvI / zrAvakanuM sammAna karavAmAM AvyuM / tenI divase divase unnati thavA lAgI / " A rIte namaskAramaMtrathI abhirati ane bhoga prApta thAya che / te zrAvaka bacI gayo, enAthI 20 bIjaM Arogya zuM hoI zake ? ane rAjA saMtuSTa thayo / (4) cNddpiNgl| namaskAramaMtrathI paralokanuM phaLa paNa maLe che te kayI rIte e vize dRSTAMta kahe che "vasaMtapuramA jitazatru nAme rAjA hto| tyAM eka gaNikA zrAvikA hatI / te gaNikA caMDapiMgala nAmanA coranI sAthe rahetI htii| 25 koI veLA te cora rAjAnA mahelamAMthI mUlyavAna hAra corI laavyo| bIkanA mAryA te hAra chupAvI devAmAM aavyo| eka samaye udyAnayAtrAnA prasaMge badhI gaNikAo alaMkAra sajIne udyAnamAM gii| badhI gaNikAomAM 'huM vadhAre sArI lAguM' ema vicArIne teNe te hAra paheryo hato / je rANIno A hAra hato tenI dAsIo e hArane oLakhatI hatI / A hakIkata rAjAne kahevAmAM aavii| . Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 163 10 te gaNikA konI sAthe rahe che tenI bAtamI rAjAe meLavI / caMDapiMgaLane pakaDavAmAM Avyo ane tene zUlIe caDAvavAnuM pharamAna karavAmAM AvyuM / ____ gaNikAe vicAryu ke, mArA aparAdhathI tene phAMsI devAya che tethI te tene namaskAramaMtra ApavA lAgI ane kahyu ke, 'tuM evaM niyA' kara jethI A rAjAne tyAM putrarUpe utpanna thAya / ' namaskAramaMtrane gaNatAM teNe ebuM niyA' kayuM / te paTarANInA peTe janmyo / bALaka thyo| 5 te zrAvikA gaNikA tene ramADanArI dhAI bnii|| koI vakhate ramADatA ramADatAM te gaNikAe kahyuH 'caMDapiMgala, raDIza nA / ' A hakIkatathI tene zAna thayuM / __ rAjA maraNa pAmyo ane te bALaka rAjA thayo / lAMbo kALa vItatAM te rAjA ane gaNikA banee dIkSA lIdhI / e rIte UMcA kuLamAM janma pAmIne mokSanI prApti krii|" / A rIte namaskAramaMtra paralokanuM phaLa paNa Ape cha / (5) huMDikayakSa / paralokanA phaLa vize bIjaM dRSTAMta kahe che "mathurA nagarImAM jinadatta nAme zrAvaka raheto hto| tyAM ja hu~Dika nAme cora paNa vasato hto|te roja nagaramAM corIo karato hto| eka veLA te pakaDAI gayo ane tene phAMsInI sajA karavAmAM AvI / 15 phAMsIe jatAM pahelAM tenA koNa koNa madadagAro che tenI bAtamI meLavavA rAjAnA anucaro tenI pAchaLa pharI rahyA hatA / te cora najIkamAM ubhelA koI zrAvakane kahevA lAgyoH 'tuM dayALu che, huM tarasyo cha mane pANI Apa / tarasathI mAro jIva jAya che|' zrAvake kahyuH . 'A namaskAramaMtra ApuM chu, teno jApa kara tyAM sudhImAM pANI lAvI aapuN| jo A gaNavAnuM bhUlIza to pANI lAvyo haIza toye ApIza nahIM / ' AvI lAlacathI te namaskAra-20 maMtra gaNavA lAgyo / zrAvaka pANI laIne Avyo / 'have tane pAuM chu' ema kahetAM te cora namaskArano jorathI uccAra karato maraNa paamyo| te marIne yakSa thayo / rAjAnA anucaroe te zrAvakane pakaDI liidho| tuM corane bhojana ApanAro che mATe tane pakaDyo che, ema kahIne A zrAvakanI vAta rAjAne nivedana karI / rAjAe hukama karyo ke, 'tene paNa phAMsIe cddaavo|' te zrAvakane jevo mAravAmAM Ave che ke tarata yakSe avadhijJAnanA upayogathI jANI lIdhuM / - zrAvakane te potAnA AtmA barAbara lekhe che, tethI te yakSe koI parvatanI zilA hAthamAM upADIne rAjapuruSone kahyuH 'A uttama zrAvakane paNa tame oLakhatA nathI ? tenI mAphI mAgo, nahitara tamArA cUrA thaI jaze / ' rAjAe pUrvadizAmAM te yakSanuM maMdira bAMdhyu / " namaskAramaMtrathI A rIte paralokanuM phaLa paNa maLe cha / 138, (1024) 25 30 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 nnmokkaarnnijjuttii| [prAkRta (niyukti-paricaya) A 'namaskAra-niyukti' zrIAgamodayasamiti taraphathI saM. 1972 mAM pragaTa thayela 'zrImadAvazyakasUtra' nA pRSThaH 377 thI 454 mAM zrImad haribhadrasUrie racelI ziSyahitA TIkA sAthe prasiddha thaI cha / temAMnI mULa gAthAo 887 thI 1024 eTale 138 gAthAo ahIM ApI 5 che ane teno bhAvavAhI anuvAda khAsa karIne zrIharibhadrasUrinI TIkA ane zrIvizeSAvazyaka-bhASyanA AdhAre karIne ahIM ApavAmAM Avyo che / __ 'AvazyakasUtra' vagere upara niyuktionA racayitA zrIbhadrabAhusvAmInuM nAma suprasiddha cha; paraMtu jaina grathomAMthI bhadrabAhusvAmI nAmanA be AcAryono paricaya maLe cha / eka zrIbhadrabAhusvAmI, jeo caturdaza pUrvadhArI hatA, ane vIranirvANa saMvat 170 mA svargastha thayA hatA / jyAre bIjA 10 bhadrabAhusvAmI prasiddha jyotirvid varAhamihiranA bhAI hatA ane naimittika tarIke oLakhAtA hatA te chaTThI zatAbdImA vidyamAna htaa| __A baMne bhadrabAhusvAmIo paikI niyuktinA racayitA koNa e vize vidvAnomAM bhAre matabheda che| eka varga ema kahe che ke, chedasUtro ane niyuktionI racanA karanAra prathama bhadrabAhusvAmI cauda pUrvadhara hatA; tyAre bIjo varga ema kahe che ke, cheda sUtrakAra ane niyuktikAra bhadrabAhusvAmI eka nathI / 15 baMne vargo chedasUtrakAra bhadrabAhusvAmI caturdaza pUrvadhara hovA vize ekamata che paNa bIjo varga bIjA bhadrabAhuskhAmI, jeo naimittika hatA, temane ja niyuktikAra tarIke oLakhAve cha / e matabhedamAM UMDA na UtarIe toye A 'namaskAra-niyukti'nI racanA karanAra pratibhAzAlI ane zrutasAhityanA rahasyavettA che emAM zaMkA nathI / temaNe agiyAra dvArothI namaskAra sUtranI je mahattA batAvI che e ja emanI pratibhAno 20 paricaya karAve che / namaskAra vize temaNe bhAgye ja koI viSaya upara vicAra karavAnuM bAkI mUkyu hoya eva~ emanuM sarvAMgINa vaktavya ane vedhaka dRSTi cha / ___ A anuvAdamA mULa gAthAomAM nirdiSTa keTalIka mahattvanI kathAo ApI che, jyAre bIjI kathAone vistArabhaye choDI dIdhI che / teno paricaya TIkAmAMthI maLe ema che / RUILDINApangenupamuos Apara Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [9] zrIpuSpadanta-bhUtabalipraNItasya zrIvIrasenAcAryaracitadhavalATIkayA samanvitasya SaTakhaNDAgamasya sNdrbhH| [chakkhaMDAgamasaMdabbho] 10 Namo arihaMtANaM, Namo siddhANaM, Namo AiriyANaM / Namo uvajjhAyANaM, Namo loe savvasAhUNaM // 1 // kadhamidaM suttaM maMgala-Nimitta-heu-parimANa-NAma-kattArANaM sakAraNANaM parUvayaM ? Na, tAlapalaMbasuttaM va desaamaasiyttaado| vivecn| arihaMtone namaskAra thAo, siddhone namaskAra thAo, AcAryone namaskAra thAo, upAdhyAyone namaskAra thAo ane lokamAM rahelA sarva sAdhuone namaskAra thaao| vizeSArtha-A ja maMgalasUtra 'namokAramaMtra' nA nAme prasiddha che / enA aMtima bhAgamA je 'loe' eTale 'lokamAM' ane 'savva' arthAt 'sarva' pado AvelAM che, teno saMbaMdha Namo arihaMtANaM Adi pratyeka namaskArapadanI sAthe karI levo joiie| eno khulAso AcArye svayaM AgaLa upara karyo che| - zaMkA-A sUtra maMgala, nimitta, hetu, parimANa, nAma ane kartArnu sakAraNa prarUpaNa kare che e kayI rIte saMbhavita che ? zaMkAkArano e abhiprAya che ke, A sUtramA jyAre kevaLa maMgaLa 15 arthAt iSTa devatAne namaskAra karavAmAM Avyo che tyAre tenAthI nimitta Adi bIjA pAMca adhikAronuM saSTIkaraNa kaI rIte saMbhave ? samAdhAna-A maMgaLasUtra 'tAlapralamba' sUtranI samAna dezAmarSaka hovAthI maMgala Adi chaye adhikAronI sakAraNa prarUpaNA kare che, AthI uparyukta zaMkA ThIka lAgatI nthii| . vizeSArtha-je sUtra adhikRta viSayonA ekadeza kathanadvArA samasta viSayonI sUcanA kare 20 tene 'dezAmarSaka sUtra' kahe che, AthI 'tAlapralaMba sUtra'nI samAna A maMgalasUtra paNa dezAmarSaka cha / 'kalpasUtranA' 'kalpyAkalpya' nAmaka prathama uddezanA prathama sUtramA 'tAlapralaMba' pada Ave che, jeno bhAva e che ke, tAlavRkSane prathama mAnI laIne jeTalI paNa vanaspatinI jAtio che, tenAthI abhinna (toDyA vinA athavA kApelAM) ane apakka athavA kAcAM arthAt sacitta mUla, patra, phaLa, puSpa vagaire levA e sAdhune yogya nathI / A sUtramA to kevala 'tAlapralaMba' pada ja ApelaM che, tema chatAM 25 tene upalakSaNa mAnIne samasta vRkSajAti ane temanAM patra-puSpa vagerene grahaNa karavAmAM AvyAM che / 'eja prakAre A namaskArAtmaka sUtra paNa dezAmarSaka hovAthI maMgalanI sAthe adhikRta nimitta, hetu, parimANa, nAma ane kartAno paNa bodha karAve che / Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 SaTkhaNDAgamasya sNdrbhH| [prAkRta ___ tattha dhAu-Nikkheva-Naya-eyattha-Nirutti-aNiyoga-dArehiM maMgalaM parUvijadi / tattha dhAu 'bhU sattAyAM' iccevamAio sayalattha-vatthUNaM saddANaM mUla-kAraNabhUdo / tattha 'magi' idi aNeNa dhAuNA NippaNNo mNglsddo|x xxxx zabdAt padaprasiddhiH, padasiddherarthanirNayo bhavati / ___ arthAt tattvajJAnaM, tattvajJAnAt paraM zreyaH // 2 // iti / Nicchaye NiNNae khivadi tti mikhkhevo / so vi chavviho, nnaam-tttthvnnaa-dvv-khett-kaalbhaavmNglmidi| x x x x x ___ maGgalasyaikArtha ucyate, maGgalaM puNyaM pUtaM pavitraM prazastaM zivaM zubhaM kalyANaM bhadraM saukhyamityevamAdIni maGgalaparyAyavacanAni / ekArthaprarUpaNaM kimiti cet, yato maGgalArtho'nekazabdAbhidheyastato10'nekeSu zAstreSu naikAbhidhAnaiH maGgalArthaH pryuktshcirntnaacaaryaiH| so'vyAmohena ziSyaiH sukhenAvagamyata ityekArtha ucyate 'yokazabdena na jAnAti tato'nyenApi zabdena jJApayitavyaH' iti vacanAd vA / ____ maGgalasya niruktirucyate, malaM gAlayati vinAzayati dahati hanti vizodhayati vidhvaMsayatIti maGgalam / tanmalaM dvividhaM, dravya - bhaavmlbhedaat| dravyamalaM dvividham , bAhyamAbhyantaraM ca / tatra veda te ukta maMgala Adi cha adhikAromAMthI pahelAM dhAtu, nikSepa, naya, ekArtha, nirukti ane 15 anuyoga dvArA 'maMgala'nI prarUpaNA karavAmAM Ave che / temAM 'bhU' dhAtu sattA arthamAM che, tene prathama mAnI laIne samasta arthavAcaka zabdonuM je mULa kAraNa che tene 'dhAtu' kahe che| temAMthI 'magi dhAtuthI maMgala zabda niSpanna thayelo cha / arthAt 'magi' dhAtumAM alac pratyaya joDI devAthI 'maMgala' zabda bane ch| x x x x x x x . zabdathI padanI siddhi thAya che, padanI siddhithI tenA arthano nirNaya thAya cha; arthanirNayathI 20 tattvajJAna arthAt heya-upAdeya vivekanI prApti thAya che, ane tattvajJAnathI parama kalyANa thAya che / 2 / je koI eka nizcaya athavA nirNayamA kSepaNa kare arthAt anirNIta vastuno tenA nAmAdika dvArA nirNaya karAve, tene 'nikSepa' kahe che / te nAma, sthApanA, dravya, kSetra, kAla ane bhAvanAnA bhedothI cha prakAre che, ane enA saMbaMdhathI maMgala paNa cha prakAratuM thAya ch| 1 nAma maMgala, 2 sthApanA maMgala, 3 dravya maMgala, 4 kSetra maMgala, 5 kAla maMgala ane 6 bhAva maMgala / x x 25 have maMgaLanAM ekArthavAcI nAmo kahe che / maMgala, puNya, pUta, pavitra, prazasta, ziva, zubha, kalyANa, bhadra ane saukhya ityAdi maMgalanAM paryAyavAcaka nAmo ch| __ zaMkA-ahIM maMgalanA ekArthavAcaka aneka nAmonuM prarUpaNa zA mATe karavAmAM Avyu cha ? samAdhAna--kemake, maMgalarUpa artha aneka zabdano vAcya che, arthAt aneka paryAyavAcI nAmo dvArA maMgalarUpa arthana pratipAdana karavAmAM Ave che, eTalA mATe prAcIna AcAryoe aneka 30 zAstromA arthAt bhinna bhinna zabdo dvArA maMgalarUpa arthano prayoga karyo che| AthI ziSyone matibhrama vinA maMgalanA paryAyavAcI te badhAM nAmonuM saraLatApUrvaka jJAna thaI jAya, eTalA mATe ahIM maMgalanAM ekArthavAcI nAmo kahyAM che| have maMgalanI nirukti (vyutpattijanya artha) kahe ch| je maLanuM gAlana kare, malano vinAza Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 167 rajomalAdi bAhyam / ghana-kaThina - jIva - pradeza - nibaddha - prakRti - sthityanubhAga- pradeza - vibhakta - jJAnAvaraNAdyaSTavidhakarmAbhyantaradravyamalam / ajJAnadarzanAdipariNAmo bhAvamalam / ___athavA, arthAbhidhAna-pratyayabhedAt trividhaM malam / uktamarthalam / abhidhAnamalaM tadvAcakaH zabdaH / tayorutpannabuddhiH pratyayamalam / athavA caturvidhaM malaM nAma - sthApanA - dravya - bhAvamalabhedAt / anekavidhaM vA / tanmalaM gAlayati vinAzati vidhvaMsayatIti maGgalam / athavA maGgaM sukhaM tallAti 5 Adatta iti vA maGgalam / uktaM ca maGgazabdo'yamuddiSTaH, puNyArthasyAbhidhAyakaH / tallAtItyucyate sadbhirmaGgalaM maGgalArthibhiH // 16 // pApaM malamiti proktamupacArasamAzrayAt / taddhi gAlayatItyuktaM, maGgalaM paNDitairjanaiH / / 17 // athavA, maMGgati gacchati kartA kAryasiddhimanenAsmin veti maGgalam / maGgalazabdasyArthaviSayanizcayotpAdanArthaM niruktiruktA / maGgalasyAnuyoga ucyatekare, ghAta kare, nAza kare, zodhana kare, vidhvaMsa kare tene 'maMgala' kahe che| dravyamala ane bhAvamalanA bhedathI te mala be prakArano cha / dravyamala paNa be prakArano che| bAhya dravyamala ane AbhyaMtara dravyamala / AmAMthI parasevo, dhULa ane mela vagere bAhya dravyamala che / sAMdra ane kaThaNa 15 svarUpe jIvanA pradezonI sAthe baMdhAyelAM prakRti, sthiti, anubhAga ane pradeza-A bhedomAM vibhakta evAM jJAnAvaraNa Adi ATha karmo AbhyaMtara dravyamala che / ajJAna ane adarzana vagere pariNAmone 'bhAvamala' kahe ch| - athavA artha, abhidhAna (zabda) ane pratyaya( jJAna )nA bhedathI maLa traNa prakArano hoya ch| arthamala vize to hamaNAM pahelA ja kahevAyuM che; arthAt je pahelAM bAhya dravyamala, AbhyaMtara 20 dravyamala ane bhAvamala kahevAmAM AvyA che tene ja arthamala samajavo joiie| malanA vAcaka zabdone abhidhAna mala kahe cha; athavA arthamala ane abhidhAnamalamA utpanna thayelI buddhine pratyayamala kahe cha / athavA nAmamala, sthApanAmala, dravyamala ane bhAvamala e bhedothI mala cAra prakArano ch| athavA A ja prakAre vivakSAbhedathI mala aneka prakArano cha / A prakAre Upara kahevAmAM AvelA (1) malanuM gAlana kare, vinAza kare athavA dhvaMsa kare tene 'maMgala' kahe che|| (2) athavA maMga zabda sukhavAcI che; tene je lAve, prApta kare tene 'maMgala' kahe che. kardA paNa che ke___(3) A maMgazabda puNyarUpa artha- pratipAdana karanAro mAnavAmAM Avyo che| e puNyane je lAve che tene maMgaLanA icchuka satpuruSo 'maMgala' kahe ch| 16 / . (4) upacArathI pApane paNa maLa kahyo che, eTalA mATe je enuM gAlana arthAt nAza kare 30 che tene paNa paMDitapuruSo 'maMgala' kahe ch| 17 / (5) athavA kartA arthAt koI uddiSTa kAryane karanAro, jenI dvArA athavA je karatAM kAryanI siddhine prApta thAya che tene paNa 'maMgala' kahe cha / A ja rIte maMgalazabdano arthaviSayaka nizcaya 25 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 SaTkhaNDAgamasya sNdrbhH| [prAkRta kiM kassa keNa kattha va kevaciraM kadividho ya bhAvo tti| chahi aNioga - hArehi savve bhAvANugaMtavvA // 18 // idi vynnaado| ki maGgalam ? jIvo maGgalam / na sarvajIvAnAM maGgalaprAptiH dravyArthikanayApekSayA maGgalaparyAyapariNatajIvasya paryAyArthikanayApekSayA kevalajJAnAdiparyAyANAM ca maGgalatvAbhyupagamAt / 5 kasya maGgalam ? dravyArthikanayArpaNayA nityatAmAdadhAnasya paryAyArthikanayArpaNayotpAdavigamAtmakasya / devadattAt kambalasyeva na jIvAnmaGgalaparyAyasya bhedaH suvarNasyAGgulIyakamityatrAbhede'pi SaSThathupalambhato'nekAntAt / __ kena maGgalam ? audayikAdibhAvaiH / utpanna karavA mATe maMgala zabdanI nirukti kahevAmAM AvI cha / have maMgalano anuyoga-vyAkhyA kahe cha; arthAt anuyogadvArA maMgalanuM nirUpaNa kare cha / vizeSArtha-(1) jinedra kathita Agamano pUrvApara saMdarbha meLavatAM anukULa vyAkhyAna karavU tene 'anuyoga' kahe cha / athavA, (2) sUtrano tenA vAcyarUpa viSayanI sAthe saMbaMdha joDavo tene 'anuyoga' kahe che / athavA, (3) eka ja bhagavatprokta sUtranA ananta artho thAya che, eTalA mATe sUtranI 'aNu' saMjJA che, e sUkSmarUpa sUtranA artharUpa vistAranI sAtheno saMbaMdha pratipAdana 15 karavo tene 'anuyoga' kahe cha / (1) padArtha zuM che ? (2) kono che ? (3) konI dvArA thAya che ? (4) kyAM AgaLa thAya che, (5) keTalA samaya sudhI rahe che ? ane (6) keTalA prakAre che ? A prakAre A cha anuyogadvArothI saMpUrNa padArthanuM jJAna karavU joiie| 18. A vacanathI anuyogadvArA maMgalanuM nirUpaNa karavAmAM Ave che / 20 (pahelo anuyoga-) maMgala zuM che ? jIva ja maMgala che, paraMtu jIvane maMgala kahevAthI badhA jIvo maMgalarUpa nahi thaI jAya / kemake, dravyArthika nayanI apekSAe maMgala paryAyathI pariNata jIvane arthAt maMgala karatA jIvane, ane paryAyArthika nayanI apekSAe kevaLajJAna Adi paryAyone maMgala mAnyA ch| (bIjo anuyoga-) 28 maMgala kone thAya che ? dravyArthika nayanI apekSAe nityatAne dhAraNa karanAra arthAt sadAkALa ekasvarUpa rahenArA ane paryAyArthika nayanI apekSAe utpAda ane vyayasvarUpa jIvane maMgala thAya che / ahIM je prakAre ( kaMbala devadattanI hovA chatAM) devadattathI kaMbalano bheda che, e ja prakAre jIvano maMgalarUpa paryAyathI bheda nathI / kemake, 'A vIMTI suvarNanI che' ahIM abhedamAM vIMTIrUpa paryAya suvarNathI abhinna hovA chatAye je prakAre bhedadyotaka SaSThI vibhakti jovAya che e ja 30 prakAre jIvasya maGgalam ahIM paNa abhedamAM SaSThI vibhakti samajavI joiie| A rIte saMbaMdha kArakamAM anekAMta samajavo joIe / arthAt kyAMya be padArthomAM bheda hovA chatAye saMbaMdhanI vivakSAthI SaSThI kAraka hoya che ane kyAMya abheda hovA chatAye SaSThI kArakano prayoga thAya che / Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / ____ ka maGgalam ? jIve / kuNDAd badarANAmiva na jIvAnmaGgalaparyAyasya bhedaH sAre stambha ityatrAbhede'pi saptamyupalambhato'nekAntAt / ___ kiyacciraM maGgalam ? nAnAjIvApekSayA sarvodyam / ekajIvApekSayA anAdyaparyavasitaM sAdyaparyavasitaM sAdisaparyavasitamiti trividham / kathamanAdyaparyavasitatA maGgalasya ? dravyArthikanayArpaNayA / tathA ca mithyAdRSTayavasthAyAmapi maGgalatvaM jIvasya prApnotIti cennaiSa doSaH iSTatvAt / na mithyAvirati-5 pramAdAnAM maGgalatvaM teSAM jIvatvAbhAvAt / jIvo hi maGgalam , sa ca kevalajJAnAdyanantadharmAtmakaH / (bIjo anuyoga-) kyA kAraNathI maMgala utpanna thAya che ? jIvanA audayika, aupazamika Adi bhAvothI maMgala utpanna thAya che| vizeSArtha-jo ke karmonA upazama, kSaya ane kSayopazamathI samyagdarzana vagerenI utpatti thAya 10 che, eTalA mATe tenAthI maMgalanI utpatti mAnavI to ThIka che paraMtu audayika bhAvathI maMgalanI utpatti banI zakatI nathI; eTalA mATe ahIM 'audayika Adi bhAvothI maMgala utpanna thAya che' e kahe kayI rIte saMbhavita che ? enuM samAdhAna A prakAre samajavu joIe ke, badhA audAyika bhAvo maMgalanI utpattimAM kAraNa nathI, tema chatAM tIrthaMkara prakRtinA udayathI utpanna thanAro audayika bhAva maMgalanuM kAraNa che / eTalA mATe enI apekSAe audayika bhAvane paNa maMgalanI utpattinA kAraNomAM 15 prahaNa karavAmAM Avela che| (cotho anuyoga-) - maMgala zemA utpanna thAya che ? jIvamAM maMgala utpanna thAya ch| je prakAre kuMDAmA rAkhelAM borono kuMDAthI bheda che tema jIvathI maMgalaparyAyano bheda samajavo na joIe / kemake, sAre stambhaH arthAt vRkSanA lAkaDAmA staMbha cha / ahIM je rIte abhedamAM paNa saptamI vibhaktinI upalabdhi thAya 20 che, e ja prakAre jIve maGgalam emAM paNa abhedamAM saptamI vibhakti samajavI joiie| A rIte e siddha thayuM ke, adhikaraNa kArakanA prayogamAM paNa anekAMta cha; arthAt kyAMya bhedamAM adhikaraNa kAraka thAya che ane kyAMya abhedamAM paNa adhikaraNa kAraka hoya che / __ (pAMcamo anuyoga-) maMgala kyAM sudhI rahe che ? vividha jIvonI apekSAe maMgala sarvadA rahe che ane eka 25 jIvanI apekSAe anAdianaMta, sAdianaMta, sAdisAMta A prakAre maMgalanA traNa bhedo thaI jAya ch| zaMkA-maMgalamA eka jIvanI apekSAe anAdi anaMtapaNuM kayI rIte bane che, arthAt eka jIvanuM anAdi kAlathI anaMtakALa sudhI maMgala thAya che e kayI rIte saMbhavita che ? samAdhAna-dravyArthika nayanI pradhAnatAthI maMgalamAM anAdi-anaMtapaNuM banI jAya che| arthAt dravyArthika nayanI mukhyatAthI jIva anAdikALathI anaMtakALa sudhI sarvadA eka svabhAve 30 avasthita che, ane maMgalarUpa paryAya tenAthI sarvathA bhinna nathI / AthI maMgalamAM paNa anAdi anaMtapaNuM banI jAya che| zaMkA-A rIte to mithyAdRSTi avasthAmAM paNa jIvane maMgalapaNAnI prApti thaI jaze ? Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 [prAkRta SaTkhaNDAgamasya sNdrbhH| nAvRtAvasthAyAM maGgalIbhUtakevalajJAnAdyabhAvaH AvriyamANakevalAdyabhAve tadAvaraNAnupapatteH / jIvalakSaNayorjJAna-darzanayorabhAve lakSaNasyApyabhAvApattezca / na caivaM tathA'nupalambhAt / na bhasmacchannAgninA vyabhicAraH tApa-prakAzayostatrApyupalambhAt / paryAyatvAt kevalAdInAM na sthitiriti cenna, atruTyajjJAnasaMtAnApekSayA tatsthairyasya virodhAbhAvAt / na chadmasthajJAna-darzanayoralpatvAdamaGgalatvamekadezasya, 5 mAGgalyAbhAve tadvizvAvayavAnAmapyamaGgalatvaprApteH / rajojuSAM jJAna - darzane na maGgalIbhUtakevalajJAnadarzanayoravayavAviti cenna / tAbhyAM vyatiriktayostayorasattvAt / matyAdayo'pi santIti cenna, tadvasthAnAM matyAdivyapadezAt / tayoH kevalajJAna-darzanAGkurayormaGgalatve mithyAdRSTirapi maGgalaM, tatrApi samAdhAna-e kaI doSa nthii| kemake, evo prasaMga to amane iSTa ja che; paraMtu ema mAnI levA chatAM mithyAtva, avirati, pramAda vagerenuM maMgalapaNuM siddha thaI zakatuM nathI / kemake, temAM jIvatva 10jovAtuM nathI / maMgala to jIva ja che, ane te jIva kevalajJAna Adi anaMta dharmAtmaka ch| ____ AvRta avasthAmA arthAt kevalajJAnAvaraNa Adi karmabaMdhananI dazAmAM maMgalabhUta kevalajJAna Adino abhAva cha; arthAt e avasthAmAM e sarvathA jovAtA nathI / jo koI evo prazna kare, to AvriyamANa arthAt je karmo dvArA AvRta thAya che evA kevalajJAna AdinA abhAvamA kevalajJAna Adine AvaraNa karanArAM karmono sadbhAva siddha thaI zakaze nhiiN| bIjaM, jIvanA 15 lakSaNarUpa jJAna ane darzanano abhAva mAnatAM lakSyarUpa jIvanA abhAvanI paNa Apatti AvI jAya che, paraMtu ema nathI / kemake, pratyakSa Adi pramANothI jIvanI upalabdhi na thAya evaM jovAmAM AvatuM nathI, paraMtu pratyakSa Adi pramANothI paNa tenI upalabdhi thAya ja cha / ahIM bhasmathI DhaMkAyelA agninI sAthe vyabhicAra doSa paNa Avato nathI / kemake, tApa ane prakAzanI tyAM paNa upalabdhi thAya cha / 20 vizeSArtha--AvRta avasthAmAM paNa kevalajJAna vagere jovAya che, te jIvanA guNo cha / jo A avasthAmAM temano abhAva mAnavAmAM Ave to jIvano paNa abhAva mAnavo paDaze / A anumAnane dhyAnamA rAkhIne zaMkAkAranuM kahevU che ke, A rIte bhasmathI DhaMkAyelA agnithI vyabhicAra thaze / kemake, bhasmAcchAdita agnimAM agnirUpa dravyano sadbhAva jovAya che, paraMtu tenA dharmarUpa tApa ane prakAzano sadbhAva jovAto nthii| A rIte hetu vipakSamAM cAlyo jAya che, 25 AthI te vyabhicarita thAya che / A rIte zaMkAkAranA bhasmaMthI DhaMkAyelA agninI sAthe vyabhicArano doSa devo ThIka nathI / kemake, rAkhathI DhaMkAyelA agnimAM paNa tenA guNadharma tApa ane prakAzanI upalabdhi anumAna Adi pramANothI barAbara thAya ch| zaMkA-kevalajJAna vagere paryAyarUpa che, eTalA mATe AvRta avasthAmAM teno sadbhAva banI na shke| samAdhAna-e zaMkA paNa ThIka nthii| kemake, kadApi nahi tUTanArI jJAnasaMtAnanI apekSAe 30 kevaLajJAnano sadbhAva mAnI levAmAM koI virodha Avato nthii| ___ chadmastha arthAt alpajJAnIonAM jJAna ane darzana alpa hovA mAtrathI amaMgala banI zakatAM nathI / kemake, jJAna ane darzananA eka dezamA maMgalapaNAnA abhAvano svIkAra karI letAM jJAna ane darzananA saMpUrNa avayavone paNa amaMgalarUpa mAnavA paDaze / Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 171 tau sta iti ced bhavatu tadrUpatayA maGgalam , na mithyAtvAdInAM maGgalam / tanna mithyAdRSTayaH sugatibhAjaH samyagdarzanamantareNa tajjJAnasya samyaktvAbhAvatastadabhAvAt / kathaM punastajjJAna - darzanayormaGgalatvamiti cenna, samyagdRSTInAmavagatAptakharUpANAM kevalajJAna-darzanAvayavatvenAdhyavasitarajojujJAnadazanAnAmAvaraNaviviktAnantajJAna-darzanazaktikhacitAtmasmartRNAM vA pApakSayakAritvatastayostadupapatteH / noAgamabhavyadravyamaGgalApekSayA vA maGgalamanAdyaparyavasAnamiti / ratnatrayamupAdAyAvinaSTenaivApta- 5 zaMkAAvaraNathI yukta jIvonAM jJAna ane darzana maMgalabhUta kevalajJAna ane kevaladarzananA avayavo ja nathI thaI zakatA? ___samAdhAna-ema kahevU ThIka nathI / kemake, kevalajJAna ane kevaladarzanathI bhinna jJAna ane darzanano sadbhAva jovAto nathI zaMkA-kevalajJAna ane kevaladarzanathI atirikta matijJAna Adi jJAno ane cakSudarzana 10 vagere darzano to jovAya che / teno abhAva kayI rIte karI zakAya ? samAdhAna-e jJAna ane darzana saMbaMdhI avasthAonI matijJAna Adi ane cakSudarzana Adi bhinna bhinna saMjJAoche; arthAt jJAnaguNanI avasthAvizeSatuM nAma mati Adi ane darzanaguNanI avasthAvizeSatuM nAma cakSudarzana Adi ch| yathArthamAM A badhI avasthAomAM rahenArAM jJAna ane darzana eka ja cha / zaMkA-kevalajJAna ane kevaladarzananA aMkurarUpa chadmasthonA jJAna ane darzanane maMgalarUpa 15 mAnI letAM mithyAdRSTi jIva paNa maMgala saMjJAne prApta thAya che / kemake, mithyAdRSTi jIvamAM paNa te aMkura vidyamAna ch| samAdhAna--jo ema hoya to, bhale mithyAdRSTi jIvane jJAna ane darzanarUpe maMgalapaNuM prApta thAya, paraMtu eTalA mAtrathI mithyAtva, avirati Adine maMgalapaNuM prApta thaI na zake, ane tethI mithyAdRSTi jIva sugatine prApta thaI zakato nathI / kemake, samyagdarzana vinA mithyAdRSTionA 20 ."jhAnamA samIcInatA AvI zakatI nathI, ane samIcInatA vinA tene sugati maLI zakatI nthii| zaMkA-tyAre mithyAdRSTionA jJAna ane darzanane maMgalapaNuM kevI rIte che ? samAdhAna--evI zaMkA karavI na joIe / kemake, AptanA svarUpane jANanAro, chadmasthonA jJAna ane darzanane kevalajJAna ane kevaladarzananA avayavarUpe nizcaya karanAro ane AvaraNarahita anaMtajJAna ane anaMtadarzanarUpa zaktithI yukta AtmAnuM smaraNa karanArA samyagdRSTionA jJAna ane 25 darzanamA je prakAre pApanuM kSayakArIpaNuM jovAya che e prakAre mithyAdRSTionA jJAna ane darzanamAM paNa pAparnu kSayakArIpaNuM jovAya che| eTalA mATe mithyAdRSTionA jJAna ane darzanane paNa maMgala mAnavAmAM virodha nathI, athavA noAgama bhAvi dravya maMgalanI apekSAe maMgala anAdi-anaMta cha / vizeSArtha-je AtmA vartamAnamA maMgalaparyAyathI yukta to nathI, paraMtu bhaviSyamAM maMgalaparyAyathI yukta thaze, tenI zaktinI apekSAthI maMgalapaNuM anAdi-anaMtarUpa banI jAya che| 30 - ratnatrayane dhAraNa karIne kadApi naSTa nahi thanArA ratnatraya dvArA ja prApta thayelA siddhanA svarUpanI apekSAe naigamanayathI maMgala sAdi-anaMta cha / Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 SaTkhaNDAgamasya sNdrbhH| [prAkRta siddhasvarUpApekSayA naigamanayena sAdyaparyavasitaM maGgalam / sAdisaparyavasitaM samyagdarzanApekSayA jaghanyenAntarmuhUrtakAlamutkarSeNa SaTSaSTisAgarAH deshonaaH| ___ katividhaM maGgalam ? maGgalasAmAnyAt tadekavidham , mukhyAmukhyabhedato dvividham , samyagjJAna-darzana-cAritrabhedAt trividhaM maGgalam , dharmasiddhasAdhvahaMdredAccaturvidham , jJAna-darzana-trigupti5 bhedAt paJcavidham / 'Namo jiNANaM' ityAdinA'nekavidhaM vaa| athavA maMgalamhi cha ahiyArAe daMDA vattavvA bhavaMti / taM jahA, maMgalaM maMgalakattA maMgalakaraNIyaM maMgalovAyo maMgalavihANaM maMgalaphalamidi / edesi chaNhaM pi atyo uccade / maMgalattho puvvutto| maMgalakattA cohasavijAhrANapArao Airiyo / maMgalakaraNIyaM bhvvjnno| maMgalovAyo tirayaNasAha___NANi / maMgalavihANaM eyavihAdi punvuttaM / maMgalaphalaM dehiMto kaya - abbhudayaNisseyasasuhAittaM / 10 maMgalaM suttassa AdIe majjhe avasANe ca vattavvaM / uttaM ca __ AdIvasANa-majjhe, paNNattaM maMgalaM jiNiMdehiM / to kayamaMgalaviNayo vi NamosuttaM pavakkhAmi // 19 // vizeSArtha-ratnatrayanI prAptithI sAdipaNuM ane ratnatrayanI prApti pachI siddha svarUpanI je prApti thaI che teno kadI aMta AvanAra nthii| A rIte A baMne dharmone ja viSaya karanAra (na ekaM 15 gamaH naigamaH) naigamanayanI apekSAe maMgala sAdi-anaMta che| . (chaTTho anuyoga-) ___ samyagdarzananI apekSAe maMgala sAdi-sAMta samajavu joIe, teno jaghanya kALa aMtarmuhUrtano che ane utkRSTa kALa kaMIka UNA chAsaTha sAgaropama pramANa cha / ___maMgala keTalA prakAranAM che ? maMgalasAmAnyanI apekSAe maMgala eka prakAre cha / mukhya ane 20 gauNa bhedathI be prakAre ch| samyagdarzana, samyagjJAna ane samyakcAritranA bhedathI traNa prakAre che / dharma, siddha, sAdhu ane arhantanA bhedathI cAra prakAre che| jJAna, darzana ane traNa guptinA bhedathI pAMca prakAre cha, athavA 'jinendradevane namaskAra thAoM' ityAdi rUpathI aneka prakAre ch| athavA maMgalanA viSayamA cha adhikAro dvArA daMDakonuM kathana kavu joIe / te A prakAre che:-1 maMgala, 2 maMgalakartA, 3 maMgalakaraNIya, 4 maMgala upAya, 5 maMgalabheda ane 6 maMgalaphaLa / 25 have A cha adhikAronA artho kahe ch| maMgalano artha to pahelAM kahI devAmAM Avyo che / cauda vidyAsthAnonA pAragAmI AcArya parameSThI maMgalakartA ch| bhavyajana maMgala karavAne yogya cha / ratnatrayanI sAdhaka sAmagrI maMgalano upAya che| eka prakAranuM maMgala, be prakAraceM maMgala ityAdirUpe maMgalanA bhedo pahelAM kahI AvyA chIe / upara kahelA maMgala AdithI prApta thanArA abhyudaya ane mokSa sukhane AdhIna maMgalanuM phaLa cha / arthAt jeTalA pramANamAM A jIva maMgalanuM sAdhana meLave 30 che, eTalA ja pramANamAM tenAthI je yathAyogya abhyudaya ane niHzreyas sukha maLe che te ja tenA maMgalanuM phaLa cha / ukta maMgala graMthanI Adi, madhya ane aMtamAM kahevAM joIe / kayuM paNa che jinendradeve Adi, madhya ane aMtamA maMgala karavAtuM vidhAna kayuM che| AthI maMgala vinayane karIne paNa namokArasUtranuM varNana karuM chu / 19 / Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 173 tisu hANesu maMgalaM kimaDhe vuccade ? kayakouyamaMgalapAyacchittA viNayovagayA sissA ajhedAro sodAro vattAro AroggamaviggheNa vijaM vijAphalaM pAtu tti / uttaM ca Adimhi bhaddavayaNaM sissA lahupArayA havaMtu tti / majjhe avvocchitti ya vijA vijAphalaM carime // 20 // vighnAH praNazyanti bhayaM na jAtu, na duSTadevAH parilajjayanti / arthAnyatheSTAMzca sadA labhante, jinottamAnAM parikIrtanena // 21 // Adau madhyAvasAne ca, maGgalaM bhASitaM budhaiH / tajinendraguNastotraM, tadavighnaprasiddhaye // 22 // tacca maMgalaM duvihaM NibaddhamaNibaddhamidi / tattha NibaddhaM NAma, jo suttassAdIe suttakattAreNa NibaddhadevadANamokAro taM NibaddhamaMgalaM / jo suttassAdIe suttakattAreNa kayadevadANamokAro tamaNi-10 baddhamaMgalaM / idaM puNa jIvaTThANaM NibaddhamaMgalaM / yatto 'imesiM codasaNhaM jIvasamAsANaM' idi edassa zaMkA-graMthanI AdimAM, madhyamAM ane aMtamAM Ama traNa sthAnomAM maMgala karavAno upadeza zA mATe ko cha ? samAdhAna-maMgala saMbaMdhI Avazyaka kRtikarma karanArA tathA maMgala saMbaMdhI prAyazcitta karanArA arthAt maMgalane mATe AgaLa prAraMbha karavAmAM AvanAra kAryamAM duHsvapna vagerethI manamAM 15 caMcaLatA vagere na thAya eTalA mATe prAyazcittasvarUpa maMgalIka dadhi, akSata, caMdana vagerene sAme rAkhanArA ane vinayane prApta evA ziSya, adhyetA arthAt bhaNanAro, zrotA, ane vaktA Arogya ane nirvighnarUpe vidyA tathA vidyAnAM phaLone prApta kare, eTalA mATe traNe sthaLe maMgala karavAno upadeza Apelo cha / kayuM paNa che ke ziSye saraLatApUrvaka prAraMbha karelA graMthanA adhyayana Adi kAryamAM te pAraMgata thAya eTalA 20 mATe AdimAM bhadravacana eTale maMgalAcaraNa kara joIe / prAraMbha karelA kAryamAM vikSepa na thAya eTalA mATe madhyamA maMgalAcaraNa karavU joIe, ane vidyA tathA vidyAnA phaLanI prApti thAya e mATe aMtamA maMgalAcaraNa karavU joIe / 20 / jinendradevanA guNonu kIrtana karavAthI vighno nAza pAme che, kyAre paNa bhaya Avato nathI, duSTa devatAo AkramaNa karI zakatA nathI, ane niraMtara yatheSTa padArthonI prApti thAya ch| 21 / 25 vidvAna puruSoe prAraMbha karelA koI paNa kAryanI Adi, madhya ane aMtamAM maMgala karavAnuM vidhAna karelu cha / te maMgala nirvighne kAryasiddhine mATe hoya che ane te jinendra bhagavAnanA guNonuM kIrtana karavU e ja (maMgala) che / 22 / / te maMgala be prakAre ch| nibaddha maMgala ane anibaddha maMgala / je graMthanI AdimAM graMthakAra dvArA iSTa devatAne namaskAra nibaddha karavAmAM Ave che arthAt zloka vagere rUpe racAya che tene 'nibaddha 30 maMgala' kahe cha; ane je graMthakAra dvArA devatAne namaskAra karavAmAM Ave che (paraMtu zloka vagere dvArA saMgraha karavAmAM AvatuM nathI) tene 'anibaddha maMgala' kahe che| temAMthI A 'jIvasthAna' nAmano Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 SaTkhaNDAgamasya sNdrbhH| [prAkRta suttassAdIe Nibaddha-'Namo arihaMtANaM' iccaadidevdaannmokaardsnnaado| suttaM kiM maMgalamuda amaMgalamidi ? jadi Na maMgalaM, Na taM suttaM pAvakAraNassa suttttvirohaado| aha maMgalaM, kiM tattha maMgaleNa egado ceya kanjaNippattIdo idi / Na tAva suttaM Na maMgalamidi ? tArisapaijjAbhAvAdo parisesAdo maMgalaM sa / suttassAdIe maMgalaM paDhijadi, Na puvvuttadoso vi 5 doNhaM pi pudha pudha vinnaasijjmaannpaavdsnnaado| paDhaNavigyavidAvaNaM maMgalaM / suttaM puNa samayaM paDi asaMkhejaguNaseDhIe pAvaM gAliya pacchA savvakammakkhayakAraNamidi / devatAnamaskAro'pi caramAvasthAyAM kRtsnakarmakSayakArIti dvayorapyekakAryakartRtvamiti cenna, sUtraviSayaparijJAnamantareNa tasya tathAvidhasAmarthyAbhAvAt / zukladhyAnAnmokSaH, na ca devatAnamaskAraH zukladhyAnamiti / idANiM devadANamokArasuttassattho uccade10 Namo arihaMtANaM' arihananAdarihantA / naraka-tiryak-kumAnuSyapretAvAsagatAzeSaduHkhaprAptiprathama khaMDAgama nibaddha maMgala che| kemake, 'imesiM codasaNhaM jIvasamAsANaM' ityAdi jIvasthAnanA A sUtranI pahelA 'Namo arihaMtANaM' ityAdirUpe devatAnamaskAra nibaddharUpe jovAmAM Ave che / zaMkA-sUtragraMtha svayaM maMgalarUpa che athavA amaMgalarUpa ? jo sUtra svayaM maMgalarUpa nathI to tene sUtra paNa kahI zakAtuM nathI / kemake, maMgalanA abhAvamA pAparnu kAraNa hovAthI teno sUtrapaNAnI sAthe 15 virodha AvI paDe che, ane jo sUtra svayaM maMgalarUpa che to pachI temAM alagarUpe maMgala karavAnI zI jarUrata cha ? kemake, maMgalarUpa ekasUtra graMthathI ja kAryanI niSpatti thaI jAya che ane jo ema kahevAmAM Ave ke, A sUtra nathI ane tethI e maMgala paNa nathI to evaM to kyAMya kahevAmAM AvyuM nathI ke, A sUtra nthii| AthI A sUtra che ane parizeSanyAyathI maMgala paNa che, to pachI AmAM alagarUpe maMgala zA mATe karavAmAM AvyuM ? 20 samAdhAna--sUtranI AdimAM maMgala karavAmAM AvyuM che, to paNa pUrvokta doSa Avato nthii| kemake, sUtra ane maMgala-A baMnethI pRthak pRthak rUpamAM pApono vinAza thato jovAmAM Ave cha / nibaddha ane anibaddha maMgala paThanamA AvanArAM vighnone dUra kare che ane sUtra pratisamaya asaMkhyAta guNita-zreNIrUpe pApono nAza karIne e pachI saMpUrNa karmonA kSayarnu kAraNa bane ch| zaMkA-devatA namaskAra paNa aMtima avasthAmAM saMpUrNa karmono kSaya karanAro thAya che, 28 eTalA mATe maMgala ane sUtra e baneya eka kAryane karanArAM che, to pachI banenAM kArya bhinna bhinna kema banAvavAmAM AvyAM che ? samAdhAna-ema nathI / kemake, sUtrakathita viSayanA parijJAna vinA kevaLa devatAnamaskAramA karmakSayarnu sAmarthya nthii| mokSanI prApti zukladhyAnathI thAya che paraMtu devatAnamaskAra to zukladhyAna nthii| 30 vizeSArtha-zAstrajJAna zukladhyAna- sAkSAt kAraNa che ane devatAnamaskAra paraMparA kAraNa che eTalA mATe banenAM alaga alaga kArya batAvavAmAM AvyAM che / ___ have devatA-namaskAra sUtrano artha kahe che / 'Namo arihaMtANaM' arihaMtone namaskAra thaao| ari eTale zatruonA hananAt arthAt nAza karavAthI 'arihaMta' evI saMjJA prApta thAya che / naraka, Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga) namaskAra svAdhyAya / nimittatvAdarirmohaH / tathA ca zeSakarmavyApAro vaiphalyamupeyAditi cenna, zeSakarmaNAM mohatatratvAt / na hi mohamantareNa zeSakarmANi svakAryaniSpattau vyApRtAnyupalabhyante yena teSAM svAtavyaM jAyeta / mohe vinaSTe'pi kiyantamapi kAlaM zeSakarmaNAM sattyopalambhAnna teSAM tattatratvamiti cenna, vinaSTe'rau janmamaraNaprabandhalakSaNasaMsArotpAdanasAmarthyamantareNa tatsattvasyAsattvasamAnatvAt kevalajJAnAdyazeSazeSAtmaguNAvirbhAvapratibandhanapratyayasamarthatvAcca / tsyaarehnnaadrihntaa| . rajohananAd vA arihntaa| jJAnahagAvaraNAni rajAMsIva bahiraGgAntaraGgAzeSatrikAlagocarAnantArthavyaJjanapariNAmAtmakavastuviSayabodhAnubhavapratibandhakatvAd rajAMsi / moho'pi rajaH bhasmarajasA pUritAnanAnAmiva bhUyo mohAvaruddhAtmanAM jihmabhAvopalambhAt / kimiti tritayasyaiva vinAza upadizyata iti cenna, etadvinAzasya zeSakarmavinAzAvinAbhAvitvAt / teSAM hananAdarihantA / tiryaMca, kumAnuSa, ane preta-A paryAyomAM nivAsa karavAthI thanArAM samasta duHkhonI prAptinuM nimitta 10 kAraNa hovAthI mohane 'ari' arthAt zatru kahyo che / zaMkA-kevaLa mohane ja ari mAnI letAM bAkInAM karmono vyApAra niSphaLa banI jAya che / samAdhAna-ema nathI / kemake, bAkInAM samasta karmo mohane ja AdhIna cha / moha vinA badhAM karmo potapotAnAM kAryonI utpattimA vyApAra karatAM jovAtAM nathI, jenAthI te paNa potAnAM kAryomAM svataMtra samajI zakAya / AthI sAco ari moha ja che ane bAkInAM karmo tene AdhIna cha / 15 :zaMkA-moha naSTa thaI javA chatAM keTalAye kALa sudhI bAkInAM karmonI sattA rahe che eTalA mATe tene-mohane AdhIna mAnavu ucita nthii| samAdhAna--ema samajavU na joIe / kemake, moharUpI zatru naSTa thaI jAtAM janma, maraNanI paraMparArUpa saMsAranA utpAdananuM sAmarthya bAkInAM karmonuM na rahevAthI e karmonuM sattva, asattva, samuM banI jAya che| tathA kevalajJAna Adi saMpUrNa AtmaguNono AvirbhAva rokavAmAM samartha kAraNa hovAthI paNa moha e pradhAna zatru che, ane e zatruno nAza karavAthI 'arihaMta' evI saMjJA prApta thAya che| ___athavA raja arthAt AvaraNa karma teno nAza karavAthI 'arihaMta' e saMjJA prApta thAya che|| jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa karma dhUlanI jema bAhya ane aMtaraMga trikAlanA viSayabhUta anaMta arthaparyAya ane vyaMjanaparyAya svarUpa vastuonA viSaya karanArA bodha ane anubhavanA pratibaMdhaka hovAthI 25 raja kahevAya che, mohane paNa raja kahe ch| kemake, je prakAre je mukha bhasmathI vyApta hoya temAM jihmabhAva arthAt kAryanI maMdatA jovAmAM Ave che| eja prakAre mohathI jeno AtmA vyApta thaI rahyo che teno paNa jihmabhAva jovAmAM Ave che; arthAt tenI khAnubhUtimAM kAluSya, maMdatA, athavA kuTilatA jovAmAM Ave che| - zaMkA-ahIM kevaLa traNa ja arthAt mohanIya, jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa karmanA vinA-30 zano ja upadeza kema karavAmAM Avyo che ? / ___samAdhAna-ema samajabuM na joiie| kemake, bAkInAM badhAM karmono vinAza A traNa karmonA vinAzano avinAbhAvI cha arthAt A traNa karmono nAza thaI jatAM bAkInAM karmono nAza avazyaMbhAvI cha / A prakAre eno nAza karavAthI arihaMta saMjJA prApta thAya che / 20 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 176 SaTkhaNDAgamasya sNdrbhH| [prAkRta rahasyAbhAvAd vA arihantA / rahasyamantarAyaH tasya zeSaghAtitritayavinAzAvinAbhAvino bhraSTabIjavanniHzaktIkRtAghAtikarmaNo hananAdarihantA / atizayapUjAhatvAd vA'rhantaH / svargAvataraNajanmAbhiSekapariniSkramaNakevalajJAnotpattiparinirvANeSu devakRtAnAM pUjAnAM devAsuramAnavaprAptapUjAbhyo'dhikatvAdatizayAnAmahatvAd yogyatvAdahantaH / 5 AvirbhUtAnantajJAna-darzana-sukha-vIrya-virati-kSAyikasamyaktvadAna-lAbha-bhogopabhogAdyanantaguNatvAdihaivAtmasAtkRtasiddhasvarUpAH sphaTikamaNimahIdharagarbhodbhUtAdityabimbavad dedIpyamAnAH svazarIraparimANA api jJAnena vyApta vizvarUpAH svasthitAzeSaprameyatvataH prApta vizvarUpAH nirgatAzeSAmayatvato nirAmayAH vigatAzeSapApAJjanapuJjatvena niraJjanAH doSakalAtItatvato niSkalAH / tebhyorhaDhyo namaH, iti yAvat / NiddaddhamohataruNo vitthiNNANANasAyaruttiNNA / NihayaNiyavigdhavamgA bahubAhaviNiggayA ayalA // 23 // daliyamayaNappayAvA tikAlavisaehi tIhi NayaNehi / diTThasayalaTThasArA sudaddhatiurA muNivvaiNo // 24 // athavA 'rahasya'nA abhAvathI paNa arihaMta saMjJA prApta thAya che / rahasya eTale aMtarAya karma / 15 aMtarAyakarmano nAza bAkInAM traNa ghAtI karmonA nAzano avinAbhAvI che, ane aMtarAyakarmano nAza thatAM aghAtI karmo bhraSTa bIjanI mAdaka zaktihIna banI jAya che / evA aMtarAya karmanA nAzathI arihaMta saMjJA prApta thAya ch| _____ athavA sAtizaya pUjAne yogya hovAthI arhan saMjJA prApta thAya che / kemake; garbha, janma, dIkSA, kevala ane nirvANa-A pAMca kalyANakomAM devoe karelI pUjAo deva, asura ane 20 manuSyone prApta thayelI pUjAothI adhika arthAt mahAna ch| AthI atizayone yogya hovAthI arhan saMjJA samajavI joiie| anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta sukha, anaMta vIrya, anaMta virati, kSAyika samyakatva, kSAyika dAna, kSAyika lAbha. kSAyika bhoga. ane kSAyika upabhoga Adi pragaTa thatAM anaMta guNa kharUpa hovAthI jemaNe ahIM siddhasvarUpa prApta karI lIdhuM che, sphaTika maNinA parvatanI vaccethI 25 nIkaLatA sUryabiMba samAna je dedIpyamAna thaI rahyAM che, potAnA zarIra pramANa hovA chatAye jemaNe potAnA jJAna dvArA saMpUrNa vizvane vyApta karI lIdhuM che, potAnA (jJAna )mAM ja saMpUrNa prameya rahevAnA kAraNe (pratibhAsita hovAthI ) je vizvarUpatAne prApta karI gayA che; saMpUrNa Amaya arthAt rogo dUra thaI javAthI je nirAmaya che, saMpUrNa pAparUpI aMjanano samUha naSTa thaI javAthI je niraMjana che, ane doSonI kalAo arthAt saMpUrNa doSothI rahita hovAnA kAraNe je niSkala che evA e 30 arihaMtone namaskAra thaao| - jemaNe moharUpI vRkSane bALI nAkhyuM che, je vistIrNa ajJAnarUpI samudramAMthI tarI gayA che, jemaNe potAnA vinono samUha nAza karI nAkhyo che, je aneka prakAranI bAdhAothI rahita che, je acala che, jemaNe kAmadevanA pratApane dalita karI nAkhyo che, jemaNe traNa kALane Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / tirayaNatisUladhAriya mohaMdhAsurakabaMdhaviMdaharA / siddhasayalapparUvA arahaMtA duNNayakayaMtA // 25 // 'Namo siddhANaM' siddhAH niSThitAH kRtakRtyAH siddhasAdhyAH naSTASTakarmANaH / siddhAnAmarhatAM ca ko bheda iti cenna, naSTASTakarmANaH siddhAH naSTaghAtikarmANo'rhanta iti tayorbhedaH / naSTeSu ghAtikarmakhAvibhUtAzeSAtmaguNatvAnna guNakRtastayorbheda iti cenna, aghAtikarmodayasattvopalambhAt / tAni zukla- 5 dhyAnAgninA'rdhadagdhatvAt santyapi na svakAryakartRNIti cenna, piNDanipAtAbhAvAnyathAnupapattitaH AyuviSaya karavArUpa traNa netrothI sakala padArthono sAra joI lIdho che, jemaNe tripura arthAt moha, rAga ane dveSane sArI rIte bhasma karI nAkhyAM che, je munivrata arthAt digaMbara athavA munionA pati arthAt Izvara che, jemaNe samyagdarzana, samyagjJAna ane samyakcAritra-A traNa ratnarUpI trizUlane dhAraNa karIne moharUpI aMdhakAsuranA kabaMdhavRMdane haraNa karyu che, jemaNe saMpUrNa AtmasvarUpane prApta karI 10 lIdhuM che, ane jemaNe durnayano aMta ANyo che evA arihaMta parameSThI hoya che / 23,24,25 / vizeSArtha-zaivamatamAM mahAdevane kAmadevano nAza karanAra, potAnA traNa netrothI sakala padArthanA sArane jANanAra, tripurano dhvaMsa karanAra, munivratI eTale digaMbara, trizUlane dhAraNa karanAra ane aMdhakAsuranA kabaMdhavRMdane haraNa karanAra mAnavAmAM Ave che / mahAdevanAM A vizeSaNone dhyAnamAM rAkhIne UparanI be gAthAonI racanA thayelI che, jethI e pragaTa thAya che ke arihaMta parameSThI ja 15 sAcA mahAdeva ch| Namo siddhANaM' arthAt siddhone namaskAra thaao| je niSThita arthAt pUrNataH potAnA svarUpamA sthita che, kRtakRtya che, jemaNe potAnuM sAdhya siddha karI lIdhuM che ane jemanAM jJAnAvaraNa Adi ATha karmo naSTa thaI cUkyAM che tene 'siddha' kahe che|| zaMkA-siddha sane arihaMtomA zo bheda che ? samAdhAna-ATha karmone naSTa karanArA siddha kahevAya che ane cAra ghAtI karmono nAza karanAra arihaMta kahevAya che / e bemAM A ja bheda cha / zaMkA-cAra ghAtI karmo naSTa thaI jatAM arihaMtonA AtmAnA samasta guNo pragaTa thaI jAya che / eTalA mATe siddha ane arihaMta parameSThImAM guNakRta bheda nathI hotA ? ___ samAdhAna-ema nthii| kemake, arihaMtanA aghAtI karmono udaya ane sattva bane dekhAya che| 35. AthI A baMne parameSThIomAM guNakRta bheda paNa che / . zaMkA-te aghAtI karmo zukla dhyAnarUpa agnidvArA ardhadagdha jevAM thaI javAthI udaya ane sattvarUpa vidyamAna rahevA chatAM potAnuM kArya karavAmAM samartha nathI ? samAdhAna-evaM paNa nathI / kemake, zarIranA patanano abhAva anyathA siddha thato nthii| eTalA mATe arihaMtonuM AyuSya vagere bAkInAM karmono udaya ane sattvanI siddhi thaI jAya che / 30 arthAt jo AyuSya vagere karmoM potAnAM kAryamAM asamartha mAnavAmAM Ave to zarIranuM patana thaI jaq joIeM, paraMtu zarIranu patana to thatuM nthii| eTalA mATe AyuSya Adi bAkInAM karmonuM kArya karavU e siddha ch| .23 20 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 SaTkhaNDAgamasya sNdrbhH| [prAkRta pyAdizeSakarmodayAstitvasiddheH / tatkAryasya caturazItilakSayonyAtmakasya jAti-jarA-maraNopalakSitasya saMsArasyAsatvAt teSAmAtmaguNaghAtanasAmarthyAbhAvAcca na tayorguNakRtabheda iti cenna, AyuSya-vedanIyodayayorjIvordhvagamanasukhapratibandhakayoH sattvAt / nordhvagamanamAtmaguNastadabhAve cAtmano vinAzaprasaGgAt / sukhamapi na guNastata eva / na 5 vedanIyodayo duHkhajanakaH kevalini kevalitvAnyathAnupapatteriti cedastvevameva nyAyaprAptatvAt / kintu salepa-nirlepatvAbhyAM dezabhedAcca tayorbheda iti siddham / tebhyaH siddhebhyo nama iti yAvat / / NihayavivihaTThakammA tihuyaNasiraseharA vihuvdukkhaa| suhasAyaramajjhagayA NiraMjaNA Nica aTThaguNA // 26 // aNavajjA kayakajjA savvAvayavehi ditttthsvvtttthaa| vajjasilatthabbhaggaya paDimaM vAbhejasaMThANA // 27 // zaMkAkarmonuM kArya to corAzI lAkha yonirUpa janma, jarA ane maraNathI yukta saMsAra cha / te aghAtI karmo rahevA chatAM arihaMta parameSThImAM e jovAtAM nathI, tathA aghAtI karmo AtmAnA anujIvI guNone ghAta karavAmAM asamartha paNa che / eTalA mATe arihaMta ane siddha parameSThImAM guNakRta bheda mAnavo ThIka nthii| 15 samAdhAna-evaM nathI / kemake, jIvanA Urdhvagamana svabhAvatuM pratibaMdhaka Ayukarmano udaya ane sukha guNatuM pratibaMdhaka vedanIya karmano udaya arihaMtomA jovAya che| eTalA mATe arihaMta ane siddhamA guNakRta bheda mAnavo ja joIe / zaMkA-Urdhvagamana e AtmAno guNa nathI / kemake, tene AtmAno guNa mAnI letAM tenA abhAvamAM AtmAno paNa abhAva mAnavo paDaze / A kAraNe sukha paNa AtmAno guNa nathI / bIjeM 20 vedanIya karmano udaya kevalImAM duHkhane paNa utpanna karato nathI / anyathA, arthAt vedanIya karmane duHkhotpAdaka mAnI letAM kevalI bhagavAna- kevalIpaNuM ja banI zakatuM nthii| samAdhAna--jo ema hoya to ho, arthAt arihaMta ane siddhomAM guNakRta bheda siddha thato nathI to bhale, kemake e nyAyasaMgata cha / Ama chatAM salepatva ane nirlepatvanI apekSAe ane dezabhedanI apekSAe e baMne parameSThIomAM bheda siddha thAya cha / 28 vizeSArtha-arihaMta ane siddhomAM anujIvI guNonI apekSAe to koI bheda nathI / Ama chatAM pratijIvI guNonI apekSAe mAnI zakAya, paraMtu pratijIvI guNo AtmAnA bhAvasvarUpa dharmo na hovAthI tatkRta bhedanI koI mukhyatA nathI / eTalA mATe salepatva ane nirlepatvanI apekSAe athavA dezabhedanI apekSAe ja A banemAM bheda samajavo joiie| Upara je ardhvagamana ane sukha AtmAnA guNo nathI e prakAre kathana kareluM che tyAMye A baMne guNonuM tAtparya pratijIvI guNothI che / Urdhva30gamanathI avagAhanatva ane sukhathI avyAbAdha guNane grahaNa karavA joIe / kemake, graMthAMtaromAM Ayu ane vedanIyanA abhAvathI thanArA je guNone avagAhana ane avyAbAdha kahyA che tene ja ahIM Urdhvagamana ane sukhanA nAmathI pratipAdana karelA che / evA siddhone namaskAra thaao| jemaNe vividha bhedarUpa ATha karmono nAza karyo che, je traNa lokanA mastakanA zekhara samAna che, duHkhothI rahita che, sukharUpI sAgaramAM nimagna che, niraMjana che, nitya che, ATha guNothI Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 179 10 mANusasaMThANA vi hu savvAvayavehi No guNehi samA / savvidiyANa visayaM jamegadese vijANaMti // 28 // 'Namo AiriyANaM' paJcavidhamAcAraM caranti cArayantItyAcAryAH caturdazavidyAsthAnapAragAH ekAdazAGgadharAH / AcArAGgadharo vA tAtkAlikasvasamaya-parasamayapArago vA meruriva nizcalaH kSitiriva sahiSNuH sAgara iva bahi kSiptamalaH saptabhayavipramuktaH AcAryaH / pvynnjlhijloyrnnhaayaamlbuddhisuddhchaavaaso| meru vva NippakaMpo sUro paMcANaNo vajo // 29 // desa-kula-jAisuddho, somaMgo saMgabhaMgaummukko / gayaNa vva Niruvalevo, Airiyo eriso hoI // 30 // saMgaha-Niggahakusalo, suttatthavisArao pahiyakittI / sAraNa-vAraNa-sAhaNa-kiriyujjutto hu Airiyo // 31 // evaMvidhebhya AcAryebhyo nama iti yAvat // yukta che, anavadya arthAt nirdoSa che, kRtakRtya che, jamaNe sarvAMge athavA samasta paryAyo sahita saMpUrNa padArthone jANI lIdhA che, je puruSAkAra hovA chatAMye guNothI puruSonI samAna nathI / kemake, puruSa saMpUrNa iMdriyonA viSayone bhinna bhinna dezamA jANe che paraMtu je pratyeka pradezamAM badhA viSayone 15 jANe che te siddha cha / 26,27,28 / Namo AiriyANaM' AcArya parameSThIne namaskAra thAo / je darzana, jJAna, cAritra, tapa ane vIrya A pAMca AcAronuM svayaM AcaraNa kare che ane bIjA sAdhuo pAse AcaraNa karAve che temane 'AcArya' kahe che / je cauda vidyAsthAnomAM pAraMgata hoya, agiyAra aMgane dhAraNa karatA hoya, athavA AcArAMga mAtranA dhAraNa karanArA hoya, athavA tatkAlIna svasamaya ane parasamayamAM pAraMgata 20 hoya, meru samAna nizcala hoya, pRthvI samAna sahanazIla hoya, jemaNe samudra samAna mala arthAta doSone bahAra pheMkI dIdhA hoya ane je sAta prakAranA bhayathI rahita hoya temane 'AcArya' kahe cha / pravacanarUpI samudranA jalanI madhyamAM snAna karavAthI arthAt paramAgamanA paripUrNa abhyAsa ane anubhavathI jemanI buddhi nirmaLa thaI gaI che, je nirdoSa rItie cha Avazyakornu pAlana kare che, je meruparvatanI jema niSkaMpa che, je zUravIra che, je siMhanI samAna nirbhIka cha, je varya arthAt 25 zreSTha che / deza, kuLa ane jAtithI zuddha che, saumya mUrti che, aMtaraMga ane bahiraMga parigrahathI rahita che, AkAzanI samAna nirlepa che evA AcArya parameSThI hoya che / je saMghanA saMgraha arthAt dIkSA ane nigraha arthAt zikSA athavA prAyazcitta devAmAM kuzala che, je sUtra arthAt paramAgamanA arthamAM vizArada che, jenI kIrti badhI jagAe phalAyelI che, je sAraNa arthAt AcaraNa, vAraNa arthAta niSedha ane sAdhana arthAt vratonI rakSA karanArI kriyAomAM niraMtara udyukta che temane AcArya 30 parameSThI samajavA joIe / 29, 30, 31 / . evA AcAryone namaskAra thaao| Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 SaTkhaNDAgamasya sNdrbhH| [prAkRta Namo uvajjhAyANaM caturdazavidyAsthAnavyAkhyAtAraH upAdhyAyAH tAtkAlikapravacanavyAkhyAtAro vA AcAryasyoktAzeSalakSaNasamanvitAH saMgrahAnugrahAdiguNahInAH / ___ codasapuvvamahoyahimahigamma sivatthio sivatthINaM / sIlaMdharANa vattA, hoi muNIso uvjjhaayo|| 32 // etebhya upAdhyAyebhyo nama iti yAvat // 'Namo loe savvasAhUNaM' anantajJAnAdizuddhAtmasvarUpaM sAdhayantIti sAdhavaH / paJcamahAvratadharAtriguptiguptAH aSTAdazazIlasahasradharAzcaturazItizatasahasraguNadharAzca sAdhavaH / siih-gy-vsh-miy-psu-maarud-suuruvhi-mNdriNdu-mnnii| khidi-uragaMbara-sarisA paramapayavimaggayA sAhU // 33 // 10 sakalakarmabhUmIpUtpannebhyastrikAlagocarebhyaH sAdhubhyo namaH // sarvanamaskAreSvatratana sarva-loka' zabdAvantadIpakatvAdadhyAhartavyau sakalakSetragatatrikAlagocarAhadAdidevatApraNamanArtham / 'Namo uvajjhAyANaM' upAdhyAya parameSThIne namaskAra thaao| cauda vidyAsthAnanuM vyAkhyAna karanAra 'upAdhyAya' hoya che / athavA tatkAlIna paramAgamanuM vyAkhyAna karanAra upAdhyAya hoya che / teo saMgraha, 15 anugraha vagere guNone choDIne pahelAM kahevAmAM AvelA AcAryanA samasta guNothI yukta hoya che / je sAdhu caudapUrvarUpI samudramA praveza karIne arthAt paramAgamano abhyAsa karIne mokSamArgamAM sthita che tathA mokSanA icchuka zIlaMdharo arthAt munione upadeza de che e munIzvarone upAdhyAya parameSThI kahe cha / 32 / evA upAdhyAyone namaskAra thaao| 20 Namo loe savvasAhUNaM' loka arthAt aDhIdvIpa, temAM rahelA sarva sAdhuone namaskAra thaao| je anaMta jJAnAdirUpa zuddha AtmAnA svarUpanI sAdhanA kare che tene 'sAdhu' kahe che / je pAMca mahAvratone dhAraNa kare che, traNa guptiothI surakSita che, aDhAra hajAra zIlanA bhedone dhAraNa kare che ane corAzI lAkha uttara guNonuM pAlana kare che te sAdhu parameSThI che|| ___ siMha samAna parAkramI, hAthI samAna svAbhimAnI athavA unnata, baLada samAna bhadraprakRti, 25 mRga samAna saraLa, pazu samAna nirIha gocarIvRtti karanArA, pavana samAna niHsaMga athavA badhI jagoe rokAyA vinA vicaranArA, sUryasamAna tejasvI athavA sakala tattvonA prakAzaka, udadhi arthAt sAgara samAna gaMbhIra, maMdarAcala arthAt sumeru parvata samAna parISaha ane upasargo AvavA chatAM akaMpa ane aDola rahenArA, caMdramA samAna zAMtidAyaka, maNi samAna prabhApuMja yukta, pRthvI samAna badhA prakAranI bAdhAone sahana karanAra, uraga arthAt sarpa samAna bIjAe banAvelA ani30 yata Azraya-vasatikA AdimAM nivAsa karanAra, aMbara arthAt AkAza samAna nirAlaMbI athavA nirlepa ane sadAkALa paramapada arthAt mokSatuM anveSaNa karanArA sAdhu hoya che / 33 / evA saMpUrNa karmabhUmiomAM utpanna thayelA trikAlavartI sAdhuone namaskAra thaao| pAMca parameSTIone namaskAra karavAmAM, A namokAramaMtramA je 'sarva' ane 'loka' pado che Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 181 yuktaH prAptAtmasvarUpANAmahatAM siddhAnAM ca namaskAraH, nAcAryAdInAmaprAptAtmasvarUpatvatasteSAM devatvAbhAvAditi na, devo hi nAma trINi ratnAni svabhedato'nantabheda bhinnAni, tadviziSTo jIvo'pi devaH, anyathAzeSajIvAnAmapi devatvApatteH / tata AcAryAdayo'pi devAH ratnatrayAstitvaM pratyavizeSAt / nAcAryAdisthitaratnAnAM siddhastharatnebhyo bhedo ratnAnAmAcAryAdisthitAnAmabhAvApatteH / na kAraNa-kAryatvAd bhedaH satsvevAcAryAdistharatnAvayaveSvanyasya tirohitasya ratnAbhogasya svAvaraNavigamata AvirbhAvo- 5 palambhAt / na parokSAparokSakRto bhedo vastuparicchittiM pratyekatvAt / naikasya jJAnasyAvasthAbhedato te aMtadIpaka che, AthI saMpUrNa kSetramA rahenArA trikALavartI arihaMta vagere devatAone namaskAra karavA mATe, te pratyeka namaskArAtmaka padanI sAthe joDI devAM joiie| ___ zaMkA jemaNe AtmasvarUpane prApta karI lIdhuM che evA arihaMta ane siddha parameSThIne namaskAra karavo yogya che, paraMtu AcArya Adi traNa parameSThIoe AtmasvarUpane prApta kayu nathI, eTalA 10 mATe temanAmAM devapaNuM AvI zakatuM nathI, AthI emane namaskAra karavo yogya nthii| samAdhAnaema nthii| kemake, potapotAnA bhedothI anaMta bhedarUpa ratnatraya ja deva ch| AthI ratnatrayathI yukta jIva paNa deva che, anyathA (jo ratnatrayanI apekSAe devapaNuM mAnavAmAM na Ave to) saMpUrNa jIvone devapaNuM prApta thavAnI Apatti Avaze; eTalA mATe e siddha thayuM ke, AcArya vagere paNa ratnatrayanA yathAyogya dhAraka hovAthI deva ch| kemake, arihaMta AdithI AcArya 15 AdimAM ratnatrayanA sadbhAvanI apekSAe koI aMtara nathI / arthAt jema arihaMta ane siddhonAM ratnatraya jovAya che eja rIte AcArya vageremAM paNa ratnatrayano sadbhAva jovAya che, AthI AMzika ratnatrayanI apekSAe AmAM paNa devapaNuM siddhi thAya che| ____ AcArya Adi parameSThIomAM sthita traNa ratnono, siddha parameSThImAM sthita ratnonI sAthe bheda paNa nathI / jo banenA ratnatrayamAM sarvathA bheda mAnI levAmAM Ave to AcArya AdimAM sthita ratnonA 20 abhAvamo prasaMga Avaze; arthAt jyAre AcArya vagerenAM ratnatraya siddha paramAtmAnA ratnatrayathI bhinna siddha thaze to AcArya vagerenAM ratna ja nahIM kahevAya / AcArya Adi ane siddha parameSThInAM samyagdarzana vagere ratnomAM kAraNa-kArya bhedathI paNa bheda mAnI zakAya ema nthii| kemake, AcArya AdimAM sthita ratnonA avayavo rahevA chatAMye tirohita arthAt karmapaTalonA kAraNe paryAyarUpe apragaTa, bIju-ratnAvayavono potAnA AvaraNa karmono 25 abhAva thaI javAthI avirbhAva thato jovAya che; arthAt ema jema jema karmapaTalono abhAva thaI jAya che tema tema apragaTa ratnonA bAkInA avayavo potAnI meLe ja pragaTa thaI jAya che, AthI temAM kArya-kAraNapaNuM paNa banI zakatuM nthii| A prakAre AcArya AdinA ane siddhonA ratnomAM parokSa ane pratyakSajanya bheda paNa mAnI zakAto nthii| kemake, vastunA jJAnasAmAnyanI apekSAe bane eka che| kevala eka jJAnanA avasthAbhedathI bheda mAnI zakAto nthii| jo jJAnamAM upAdhikRta avasthAbhedathI 30 bheda mAnavAmAM Ave to nirmaLa ane malina dazAne prApta darpaNamAM paNa bheda mAnavo pddshe| A prakAre AcArya vagerenA ane siddhonA ratnomAM avayava ane avayavijanya bheda nathI / kemake, avayavo avayavIthI sarvathA bhinna rahetA nathI / Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 SaTkhaNDAgamasya sNdrbh| [prAkRtaM bhedo nirmalAnirmalAvasthAvasthitadarpaNasyApi bhedApatteH / nAvayavAvayavikRto bhedaH avayavasyAvayavino'vyatirekAt / saMpUrNaratnAni devo na tadekadeza iti cenna, ratnaikadezasya devatvAbhAve samastasyApi tadasattvApatteH / na cAcAryAdisthitaratnAni kRtsnakarmakSayakartRNi ratnaikadezatvAditi cenna, agnisamUhakAryasya palAlarAzidAhasya tatkaNAdapyupalambhAt / tasmAdAcAryAdayo'pi devA iti sthitm|| 5 vigatAzeSalepeSu siddheSu satsvarhatAM salepAnAmAdau kimiti namaskAraH kriyata iti cennaiSa doSaH, guNAdhikasiddheSu zraddhAdhikyanibandhanatvAt / asatyarhatyAptAgamapadArthAvagamo na bhavedasmadAdInAm, saMjAtazcaitat prasAdAdityupakArApekSayA vA''dAvarhannamaskAraH kriyate / na pakSapAto doSAya zubhapakSavRtteH zaMkA-saMpUrNa ratno arthAt pUrNatAne prApta ratnatrayane ja deva mAnI zakAya che / ratnonA eka dezane deva mAnI na zakAya / 10 samAdhAna-ema kahevU paNa ucita nathI / ratnonA eka dezamAM devapaNAno abhAva mAnI letAM ratnonI samagratAmAM paNa devapaNuM banI zakatuM nathI / arthAt je kArya jenA eka dezamA jovAtuM nathI te tenI samapratAmA kyAthI AvI zake ? zaMkA AcArya vageremAM sthita ratnatraya samasta karmono kSaya karavAmAM samartha thaI zakatAM nathI / kemake, temanAM ratna ekadezIya cha / 15 samAdhAna-ema kahevu ThIka nthiiN| kemake, je prakAre palAlarAzinA dAharUpa agni samUhanuM kArya agninA eka kaNathI paNa joI zakAya che e ja prakAre ahIM paNa samajavU joIe / eTalA mATe AcArya Adi paNa deva che, e vAta nizcita thaI jAya che|| zaMkA-sarva prakAranA karmalepathI rahita siddha parameSThI vidyamAna rahetA aghAtI karmonA lepathI yukta arihaMtone AdimAM namaskAra zA mATe karavAmAM Ave che ? 20 samAdhAna-emAM kaI doSa nthii| kemake, sauthI adhika guNavALA siddhomAM zraddhAnI adhikatAnA kAraNe arihaMta parameSThI ja ch| arthAt arihaMta parameSThInA nimittathI ja adhika guNavALA siddhomAM sauthI vadhAre zraddhA utpanna thAya che, athavA jo arihaMta parameSThI na hota to ApaNane Apta, Agama ane padArtha- parijJAna thaI zakata nahIM, paraMtu arihaMta parameSThInA prasAdathI ApaNane A bodhanI prApti thaI che / eTalA mATe upakAranI apekSAthI paNa AdimAM arihaMtone 25 namaskAra karavAmAM Ave che| jo koI kahe ke, A prakAre AdimAM arihaMtone namaskAra karavo e to pakSapAta che / tyAre enI sAme AcArya uttara Ape che ke, evo pakSapAta doSano utpAdaka nthii| paraMtu zubha pakSamA rahevAthI te kalyANarnu ja kAraNa cha / tathA dvaitane gauNa karIne advaitanI pradhAnatAthI karAyelA namaskAramA dvaitamUlaka pakSapAta banIye zakato nathI / 30 vizeSArtha-pakSapAta to tyAM ja saMbhave che jyAM be vastuomAMthI ekanI tarapha adhika AkarSaNa hoya che, paraMtu ahIM parameSThIone namaskAra karavAmAM dRSTi pradhAnatayA guNonI tarapha rahe cha / vastubhedanI pradhAnatA nathI / eTalA mATe ahIM koI prakAre pakSapAtano saMbhava nthiiN| Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 183 zreyohetutvAt / advaitapradhAne guNIbhUtadvaite dvaitanibandhanasya pakSapAtasyAnupapattezca / aprAptazraddhAyA AptAgamapadArthaviSayazraddhAdhikyanibandhanatvakhyApanArthaM vA'rhatAmAdau namaskAraH / uktaM ca jassaMtiyaM dhammavahaM Nigacche tassaMtiyaM veNaiyaM pauMje / sakkArae taM sirapaMcaeNa kAyeNa vAyA maNasA vi NicaM // 34 // maMgalassa kAraNaM gayaM / / AptanI zraddhAthI Apta, Agama ane padArthonA viSayamA dRDha zraddhA utpanna thAya cha / A vAta prasiddha karavAne mATe paNa AdimAM arihaMtone namaskAra karavAmAM Avyo che / kAM paNa che ke jenI samIpe dharmajJAna prApta kare tenI samIpe vinayayukta thaIne pravRtti karavI joIe / tathA temano zirapaMcaka arthAt mastaka, be hAtha ane be jAMgha A paMcAMgothI tathA kAya, vacana ane manathI niraMtara satkAra karavo joiie| A rIte maMgalanA kAraNanu varNana samApta thayuM / (pakhaMDAgamasUtra-paricaya) ___10 A 'SaDkhaMDAgama' sUtra digaMbara jaina saMpradAyano bahumAnya graMtha che| tenAM mULa sUtro digaMbarAcArya zrIpuSpadaMta ane bhUtabali AcAryoe prAkRtamAM racyAM che ane tenA upara digaMbarAcArya zrIvIrasenAcArya saMskRtamA TIkA lakhI che / A graMtha 16 bhAgomAM vibhAjita che ane 15 hiMdI anuvAda sAthe prakAzita thayo che / (prakAzakaH zrImaMta zeTha lakSmIcaMda zitAbarAya, jaina sAhityoddhAraka phaMDa kAryAlaya, amarAvatI ( braar)| saMpAdaka mahAzaye tenA kartAo ane tenA viSayanirUpaNa saMbaMdhe vistRta prastAvanA lakhI che eTale e saMbaMdhe ahIM vistAra karavo yogya nathI / A sUtramA namaskAramaMtranA pAMca pado upara ane maMgala viSayaka sArI mAhitI ApavAmAM AvI che / e saMdarbha ApaNA viSayane upayogI hovAthI ahIM levAmAM Avyo che| teno gujarAtI 20 bhASAmA anuvAda paNa sAthe Apyo che / jalasa PARSHURadi DAyarekTara janarala oNpha AyolojI ina iMDiyAnA saujnythii| Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [10] ara haM ta Na mo kA rA va liyaa| arhnnnmskaaraavlikaa| (zrIarhato'STottarazataguNavarNanam / ) // 0 zrIvItarAgaH // namo caudasamahAsa(su)miNasaMsUiya avayArakAragANaM arihaMtANaM // 1 // namo gabbhaTThiyatiyanANasaMjuttANaM arihaMtANaM // 2 // namo gabbhaTThiyacausahideviMdasaMthuANaM arihaMtANaM // 3 // namo gabbhaTThiyamahAjogabbhAsINaM arihaMtANaM // 4 // namo tellokkadivAyarajammodayasaMpattANaM arihaMtANaM // 5 // namo savvajIvasuhadAyagajammakallANagasaMpattANaM arihaMtANaM // 6 // namo chappanadisAkumArikayasuikammANaM arihaMtANaM // 7 // namo deviMdakarasaMpa(pu)DasaMThiANaM arihaMtANaM // 8 // namo merumatthayaThiasiMhAsaNasaMniviTThANaM arihaMtANaM // 9 // namo savvasurAsurakayakusa(su)maMjalie saMpUiANaM arihaMtANaM // 10 // anuvAda / cauda mahAsvapnothI sUcita avatArane prApta karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao| 1 / garbhamAM ja traNa jJAnathI yukta evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo / 2 / garbhamA rahetAM ja cosaTha devendrothI stuti karAyelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo / 3 / garbhamAM ja mahAyoganA abhyAsI evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao| 4 / janmathI traNa lokamAM sUrya samAna udaya pAmanArA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao| 5 / samagra jIbone sukhadAyaka evAM janma kalyANakane prApta karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao| 6 / chappana dizAkumArIoe jemanuM zuddhi( sUtikA )karma karyu che evA arihaMta bhagavaMtone 25 namaskAra thaao| 7 / devendronA hastasaMpuTamA rahelA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao| 8 / meruparvatanA zikharamA rahelA siMhAsana upara beThelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao| 9 / samagra devatAo ane asuroe karelI kusumAMjalithI sArI rIte pUjAyelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao| 10 / 20 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya / namo aTThasahasacausadvipuNNakalasakhIrodahinhaviANaM arihaMtANaM // 11 // namo varapaDahabherijhallaridevaduMduhininAyapuvvapUIANaM arihaMtANaM // 12 // namo maghamaghaMtavaragosIsacaMdaNacacciyANaM arihaMtANaM // 13 // namo jalathalayadivvakusumamahAmallAlaiakaMThANaM arihaMtANaM // 14 // namo pavarahAraddhahAra-kaDaya-kuMDala-muuDamaMDiANaM arihaMtANaM // 15 // namo varaveNuvINAmuyaMgatAlaghugharaghumaghumiakayanaTTavihIe saMpUiANaM arihaMtANaM // 16 // namo jayajayasaddasamuccariasurasamUheNa mAyAbhavaNasamAgayANaM arihaMtANaM // 17 // namo sakkasaMThaviyaaMguThAmayaAhArakAragANaM arihaMtANaM // 18 // namo cammacakkhUNamadaMsiakayAhAra-nIhArANaM arihaMtANaM // 19 // namo seamalarAgevaJjiasuhasi(sa)rIrasaMpattANaM arihaMtANaM // 20 // 5 kSIrodadhi eTale dUdhanA samudramAthI bharelA evA ATha hajAra ne cosaTha kaLazothI jenu snapana karavAmAM Avyu hatuM evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 11 // zreSTha paTaha-Dhola, bherI-vAdyavizeSa, jhAlara ane devaduMdubhinA avAjathI pUrve pUjAyelA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 12 // maghamaghAyamAna zreSTha gozIrSa caMdanathI jemanuM vilepana karAyuM che evA arihaMta bhagavaMtone 15 namaskAra thAo // 13 // pANI ane pRthvI uparanAM divya puSponI moTI mALAo jemanA kaMThamA paherAvelI che evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 14 // zreSTha hAra, ardhahAra, kaDA, kuMDala ane mukuTathI maMDita arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 15 // zreSTha veNu-moralI, vINA, mRdaMga, tAla ane ghUgharAonA ghumadhuma dhvanithI yukta evI nRtyavidhithI 20 / sArI rIte pUjAyelA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||16|| jaya jaya zabdano uccAra karatA devatAnA samUha sAthe mAtAnA bhavanamAM AvelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 17 // ___ aMgUThAmAM iMdre sthApana karela amRtano AhAra karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 18 // carmacakSuthI joI na zakAya e rIte AhAra ane nihAra karanArA arihaMta bhagavaMtone 25 namaskAra thAo // 19 // parasevo, mela ane rogathI rahita evA zubha zarIrane pAmelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 20 // 1 aDasa'A / 2 khIrodadhinhadegA / 3 nIhAragANaM P / Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 arhnnmskaaraaplikaa| [prAkRta namo gokkhIradhArAdhavalamaMsaruhiradhAragANaM arihaMtANaM // 21 // namo maMdArapAra(ri)jAyakusumasaMjaNiasurahisAsUsAsANaM arihaMtANaM // 22 // namo chatta-cAmara-paDAga-jUva-javalaMchiakaracaraNANaM arihaMtANaM // 23 // namo aTThAhiasahasseNaM lakkhaNagaNeNaM saMsohiANaM arihaMtANaM // 24 // namo deviMdAiTThapaMcadevagaNAhiM kayadhAikammANaM arihaMtANaM // 25 // namo avarAvarasurakumArasamaM saMkIlagANaM arihaMtANaM // 26 // namo bAlattaNammi abAlabhAvANaM arihaMtANaM // 27 // namo savvakalAvinnANasamUhapArasaMpattANaM arihaMtANaM // 28 // namo telukacchariakAragarUvajuvvaNaguNasaMpattANaM arihaMtANaM // 29 // 10 namo gAmAyAraparIsahavippamukkabAlabaMbhayArINaM arihaMtANaM // 30 // namo gAmAyAraparIsahaahiAsagavivAhakaMkaNamaMDiANaM arihaMtANaM // 31 // gAyanA dUdhanI dhArA jevA zveta mAMsa ane rudhirane dhAraNa krnaa| arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 21 // maMdAra ane pArijAtanAM puSpothI utpanna thatI surabhi gaMdha jevA zvAsa ane ucchvAsa che jemanA 15 evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 22 // chatra, cAmara, patAkA, yUpa (staMbhavizeSa) ane javanA lakSaNa cihnovAlA hAtha ane paga che jemanA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 23 // eka hajAra ATha lakSaNonA samUhathI suzobhita evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 24 // iMdronI AjJAthI pAMca devAMganAoe kayuM che dhAtRpaNuM-dhAIneM kArya jemanuM evA arihaMta 20 bhagavaMtone namaskAra thAo // 25 // - judA judA devakumAronI sAthe krIDA karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra- thAo // 26 // bALapaNamAM paNa jemane bALabhAva nathI evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 27 // samagra kalA, vijJAnanA samUhane pAra pahoMcelA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 28 // traNe lokane Azcarya karAve evA rUpa ane yauvananA guNone prApta thayelA arihaMta bhagavaMtone 25 namaskAra thAo // 29 // maithuna parISahathI sarvathA rahita evA bAlabrahmacArI arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo (athavA grAmAcAra eTale grAma-pAMca iMdriyo-nI pravRttinA parISaha eTale svacchaMdatAbharI pravRttiothI rahita bAlabrahmacArI evA....) // 30 // 30 maithuna parISahathI bacAvanArAM vivAhakaMkaNothI zobhatA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 31 // 1. lavakhaNaguNeNaM P / 2 devagaNAhiM A1 3 samaM kIla'AI 4 "gAmadhamma" zabda AcArAMga, sUyagaDAMga vagere sUtromAM Ave che, teno artha "maithuna" thAya ch| 5 koI strI vagere AvIne upasarga na kare te mATe pote vivAhita che e batAvavA kaMkaNo rAkhelA hoya che / te kALamAM vivAhakaMkaNonI prathA htii| Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 187 vimAga] namaskAra svAdhyAya / namo paMcavihesu mANusabhogesu amucchiANaM arihaMtANaM // 32 // namo paramanIie rajakaraNeNaM savapayAsuhadAyagANaM arihaMtANaM // 33 // namo visuddhasuhajjhavasAyabhAvaNAsaMpattANaM arihaMtANaM // 34 // namo sayameva paramaveraggasaMpappasayaMsaMbuddhANaM arihaMtANaM // 35 // namo bhattibharanamiralogatiAmaravaMdiANaM arihaMtANaM // 36 // namo varavariAghosapuvvaM saMvacchariadANadAyagANaM arihaMtANaM // 37 // namo savvAmaravaIhiM kayadikkhAbhiseANaM arihaMtANaM // 38 // namo sibiyA-vimANasaMniviTThANaM arihaMtANaM // 39 // namo asoa-punnAga-tilaya-caMpayamaMDiarvaNasaMDasaMpattANaM arihaMtANaM // 40 // namo vajaharasaMThaviasIhAsaNovarisaMThiANaM arihaMtANaM // 41 // namo varakaDaya-kuMDala-hAraddhahAra-mauDa-mAlAvippamukANaM arihaMtANaM // 42 // 10 manuSyanA pAMca prakAranA bhogomAM mUrchA nahi pAmatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 32 // utkRSTa nItithI rAjya karavAnA kAraNe sarva prajAne sukha ApatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 33 // vizuddha ane zubha adhyavasAyarUpa (athavA vizuddha ane zubha adhyavasAyathI sahita evI) bhAvanAne 15 prApta karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 34 // __potAnI meLe ja utkRSTa vairAgyathI prApta kayuM che svayaMsaMbuddhapaNuM jemaNe evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 35 // * bhaktinA bhAra vaDe namra (athavA bhaktinA saMbhArapUrvaka namanazIla) evA lokAMtika devothI vaMdAyelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 36 // 20 ___ varavarikA eTale icchita vastunuM dAna levA mATe karAtI ghoSaNA, te ghoSaNApUrvaka sAMvatsarika eTale vArSika dAna ApatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 37 // samagra indroe karyo che dIkSAno abhiSeka jemane evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||38|| zibikA (pAlakhI) svarupa vimAnamAM beThelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 39 // azoka, punnAga, tilaka ane caMpAnAM vRkSothI zobhita evA vanakhaMDa-banapradezane (dIkSA mATe)25 saMprApta thayelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 40 // vajradhara-iMdre sthApana karelA siMhAsana upara beThelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 41 // zreSTha evA kaTaka, kuMDala, hAra, ardhahAra, mukuTa ane mAlA (vagere alaMkArone dIkSAsamaye) choDatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 42 // 1degvaNAsaMDadeg P / Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahnnmskaaraavlikaa| [prAkRta namo aMjaNaghaNasarisANa kesANa paMcamuTThie loakAragANaM arihaMtANaM // 43 // namo logaggamuvagayasavvasiddhANaM namokArakAragANaM arihaMtANaM // 44 // namo savvasAvajapAvajogapaJcakkhANakAragANaM arihaMtANaM // 45 // namo nANa-dasaNa-cArittarayaNamAlAmaMDiANaM arihaMtANaM // 46 // namo vimalaviulamai-maNapajavanANasamuppannANaM arihaMtANaM // 47 // namo sama(mi)i-guttiguNarayaNaalaMkiANaM arihaMtANaM // 48 // namo dasavihasamaNadhammassa saMdhAragANaM arihaMtANaM // 49 // namo pukkharapatta vva niruvalevANaM arihaMtANaM // 50 // namo jIvo vva appaDighAivihAravarakAragANaM arihaMtANaM // 51 // 10 namo AyAsu vva nirAsayaguNasaMsohiANaM arihaMtANaM // 52 // - namo akkhaliyapavarNaguNa bva appaDibaddhANaM arihaMtANaM // 53 // ... namo saMgoviaMgovaMgakumma va gutidiANaM arihaMtANaM // 54 // . ati zyAma aMjana jevA vALono pAMca mUThIothI loca karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||43|| 15 lokanA agrabhAgamAM pahoMcelA sarva siddhone namaskAra karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||44|| samagra prakAranA sAvadha pApayogonAM paccakkhANa karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 45 // jJAna, darzana ane cAritra svarUpa ratnanI mAlAthI alaMkRta arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||46|| nirmaLa vipulamati manaHparyavajJAna jemane utpanna thayuM che evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||47|| 20 (pAMca) samiti ane (traNa) gupti rUpa guNaratnathI alaMkRta arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||48|| daza prakAranA zramaNadharmane suMdara rIte dhAraNa karanArA arihaMta bhagavaMtome namaskAra thaao||49|| puSkara-padmanA patratI mAphaka nahIM lepAyelA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 50 // . jIvanI jema apratihata (askhalita) zreSTha evA vihAra karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo / / 51 // 25 AkAzanI jema nirAlaMbanatA guNathI zobhatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 52 // askhalita evA vAyunA samUhanI jema apratibaddha evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 53 // saMgopita che aMga ane upAMga jenAM evA kAcabAnI mAphaka gupta indriyovALA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 54 // 1. gaNu vva AI 2. pukkhapattaM va niruvaleve, jIve iva appaDihayagaI, gagaNamiva nirAlaMbaNe, vAubva apaDibaddhe, kumbho iva guttidie, vihaga iva vippamukke, khaggivisANaM va egajAe, bhAraMDapakkhIva appamatte, vasaho iva jAyathAme, kuMjaro iva soMDIre, sIho iva duddharise, sAgaro iva gaMbhIre, caMdo iva somalese, sUro iva dittatee, vasuMdharA iva savvaphAsavisahe sArayasalilaM va suddhahiyae....... -zrI kalpasUtra, vyAkhyAna 6. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / namo vihaMgamo vya vippamukkaguNasaMpattANaM arihaMtANaM // 55 // . namo khaggisiMga vva egaggabhAvamuvagayANaM arihaMtANaM // 56 // f namo bhAraMDapakkhi vya appamattANaM arihaMtANaM // 57 // / namo lakkhaNaguNoveavarasahu vva jAithAmANaM arihaMtANaM // 58 // namo kuMjaro vva soMDIraguNasaMjuANaM arihaMtANaM // 59 // namo paMcANaNu vva nibbhayANaM arihaMtANaM // 6 // namo sAyaravaro vva gaMbhIriyaguNamaMDiANaM arihaMtANaM // 61 // namo saMpuNNasisi(sasa)haru vva somasahAvANaM arihaMtANaM // 62 // namo gayaNamaMDaNabhANu vva dittatavateANaM arihaMtANaM // 63 // namo puhavI va savvaMsahaguNasaMjuANaM arihaMtANaM // 64 // namo sArayaMbu vya sacchamaNabhAvANaM arihaMtANaM // 65 // namo gAmAgara-nagara-paTTaNamaMDiyavisayesu viharamANANaM arihaMtANaM // 66 // namo bahupuNyodayasaMjuabhaviyajaNadArasaMpattANaM arihaMtANaM // 67 // paMkhInI jema vipramuktatA (niHsaMgatA) guNane pAmelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 55 // khaDgI-geMDAnA zIMgaDAnI jema ekatvabhAvane (bhAvanAne) pAmelA (athavA ekAkIpaNe vicaratA) 15 arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 56 // bhAraMDa paMkhInI jema apramatta evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 57 // lakSaNa ane guNothI yukta evA zreSTha vRSabhanI jema (svIkRta mahAvratonA bhArane vahana karavAmAM) samartha evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||58|| hAthInI jema zUratAguNathI yukta arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 59 // 20 siMhanI jema nirbhaya evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||60|| mahAsAgaranI jema gAMbhIryaguNathI alaMkRta arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||61|| pUrNacaMdranI jema saumya svabhAvavALA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 62 // AkAzanA alaMkAra samA sUryanI jema tapanA tejathI dedIpyamAna arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||63|| 25 pRthvInI jema badhuMye sahana karavAnA guNathI yukta evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 64 // zarada RtunA pANInI jema svaccha (nirmaLa) manobhAvavALA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||65|| gAmo, Akaro, nagaro ane pattanothI vibhUSita dezomAM vihAra karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||66|| . bahu puNyodayavALA bhavika manuSyonA dvArane prApta thatA (tapasyAnA pAraNA mATe) evA arihaMta 30 bhagavaMtone namaskAra thaao||67|| t1 etaccihnAntargataH pATha: A pratau nirgalitaH / 1. jAyathA: AI 2. zazadhara = cNdrmaa| 3. diptataparUpa tejavALA (diptatapa e tapano eka prakAra che)| Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arhnnmskaaraavlikaa| [prAkRta namo bAyAlIsadosavirahiyAhAragAhagANaM arihaMtANaM // 68 // namo chaTTaTThama-dasama-duvAlasa-mAsaddhamAsakhavaNAitavakAragANaM arihaMtANaM // 69 // namo vIrAsaNagAiaNegAsaNasaMThiANaM arihaMtANaM // 70 // namo bAvIsaparIsahaahiAsagANaM arihaMtANaM // 71 // namo bajjhabhiMtarapariggahavippamukkANaM arihaMtANaM // 72 // namo mahAvaNammi paDimApaDivannANaM arihaMtANaM // 73 // namo visuddhasuhadhammasukkajhANasaMpattANaM arihaMtANaM // 74 // namo khavagaseDhIe saMpattANaM arihaMtANaM // 75 // namo mohamahAmallakkhayakAragANaM arihaMtANaM // 76 // namo loAloapayAsagakevalanANasaMpattANaM arihaMtANaM // 77 // namo ruppa-suvanna-rayaNamayasAlatayasaMThiANaM arihaMtANaM // 78 // namo navasuvannakamalesu pAyasaMThAvagANaM arihaMtANaM // 79 // namo caumuhacausIhAsaNaMsaThiANaM arihaMtANaM / / 80 // namo paMcadasaNhaM chattarayaNasaMsohiANaM arihaMtANaM // 81 // betAlIsa doSathI rahita AhArane grahaNa karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 68 // chaTha-be upavAsa, aTThama-traNa upavAsa, dasama cAra upavAsa, duvAlasa-pAMca upavAsa, ardha mAsa-paMdara upavAsa ane mAsakSapaNa-mahinAnA upavAsa vagere tapa karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 69 // vIrAsana vagere aneka AsanamAM sthira rahetA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||70|| bAvIza parISahone sahana karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||71|| 20 bAhya ane abhyaMtara parigrahathI rahita evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo / / 72 // moTA vanamA pratimAone dhAraNa karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||73|| vizuddha evA zubha dharmadhyAna ane zukladhyAnane prApta karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 74 / / kSapaka zreNine prApta karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 75 // moharUpI mahAmallano kSaya karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||76 // 25 loka ane alokane prakAza karanArA evA kevaLajJAnane prApta karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 77 // rUpAno, sonAno ane ratnano ema traNa gaDha(samavasaraNa)mAM beThelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 78 // suvarNanAM nava kamaLomAM pagane sthApana karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 79 // 30 cAra' (dizAomAM) mukhavALAM cAra siMhAsana upara beThelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 80 // paMdara chatraratnothI sArI rIte zobhatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 81 // 1 pratyeka dizAmA eka eka mukh| 2 dareka dizAmA traNa traNa ane vacce Urdhva dizAmA trnn| Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 namaskAra svaadhyaay| namo bArasaguNaasoavarapAyavapUIANaM arihaMtANaM // 82 // namo maNi-kaNagavicittadaMDamayacArucAmaravIIANaM arihaMtANaM // 83 // namo jANuppamANabhariyapu(ppha)payarANaM arihaMtANaM // 84 // namo diNayarasamateadhammacakkasaMsohimaaggavibhAgANaM arihaMtANaM // 85 // namo nimmalabhAmaMDalamaMDiapiTThavibhAgANaM arihaMtANaM // 86 // namo devaduMduhininAyasaMsaiyatihuaNarAyattaNapattANaM arihaMtANaM // 87 // namo sura-nara-tiriANaM saMjaNiyapaDibohavANIguNasaMpattANaM arihaMtANaM // 88 // namo bhaviajaNakamalapayAsagANaM arihaMtANaM // 89 // namo cauddasapuvvANaM bIyabhUyapayatiyadANadAyagANaM arihaMtANaM // 9 // namo cauddasapuvvasuttakAragasIsANa gaNaharapayasaMThAvagANaM arihaMtANaM // 91 // 10 namo savvasurAsuranamU(ma)siacauvvihasamaNasaMghasaMThAvagANaM arihaMtANaM // 92 // namo savvapANabhUajIasattakAruNNabhAvapattANaM arihaMtANaM // 93 // (arhatnA zarIrathI) bAragaNA UMcA evA zreSTha azoka vRkSa vaDe pUjA karAyelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 82 // maNi ane suvarNathI jaDelA nAnAraMgavALA (raMgaberaMgI) daMDa (hAthA)vALA suMdara cAmarothI vIMjhAtA 15 arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 83 // jemanI AjubAju jAnupramANa puSpasamUha ekatra thayo che evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||84|| jemanI AgaLanA mAgamA sUrya jevA tejavALu dharmacakra zobhe che evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 85 // . . jemanI pAchaLano bhAga nirmaLa bhAmaMDaLathI zobhita che evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 86 // 20 devadundubhiMnA avAjathI jaNAvAtA tribhuvananA rAjapaNAne prApta thayelA evA arihaMta bhagavaMtone - namaskAra thAo // 87 // devo, manuSyo ane tiryaMcone pratibodha karanArI evI vANInA guNone prApta thayelA che evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 88 // . bhavya jIva rUpa kamalono vikAsa karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 89 // 25 cauda pUrvonA bIjabhUta traNa pado (upannei vA vigamei vA dhuvei vA )nuM dAna karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 90 // cauda pUrvonAM sUtrone banAvanArA ziSyone gaNadharapade sthApana karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 91 // samasta sura ane asuro vaDe vaMdAyelA evA caturvidha zramaNa vagere saMghanI saMsthApanA karanArA 30 arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||92|| sarva prANo, bhUto, jIvo ane sattvo pratye kAruNyabhAvane prApta thayelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 93 // Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 [prAkRta arhnnmskaaraavlikaa| namo amaravai-cakkahara-vAsudeva-balabhaddavaMdiANaM arihaMtANaM // 94 // namo aNuttaravimANavAsiamarasaMdehaavahArakAragANaM arihaMtANaM // 95 // namo sukkalesAe terasamaguNaThANasaMThiANaM arihaMtANaM // 96 // namo jIvAjIvAipayatthapayAsagANaM arihaMtANaM // 97 // namo parovayArakaraNeNaM saMpUriaAukammANaM arihaMtANaM // 98 // namo logaggagamaNajuggakhittamuvagayANaM arihaMtANaM // 99 // namo siddhasuhadAyagaMtimatavakAragANaM arihaMtANaM // 10 // namo cauddasamaguNaThANaThiyaselesIkaraNamuvagayANaM arihaMtANaM // 101 // namo savvasurAsuraviraiyacaramasamavasaraNasaMThiANaM arihaMtANaM // 102 // namo aNAikammasaMjogavippamukkANaM arihaMtANaM // 103 // namo urAliyateakammaNasi(sa)rIrapaDimukkANaM arihNtaannN||104|| namo rAgaddosajalabhariasaMsArasAgarasamuttinnANaM arihaMtANaM // 105 // iMdra, cakravartI, vAsudeva ane balabhadrathI vaMdAyelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 94 // anuttara vimAnavAsI devonA saMdehane dUra karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||95|| zukla lezyAmAM teramA guNasthAnake rahelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||96|| jIva, ajIva vagere padArthonA prakAzaka arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||97|| paropakAra karavA vaDe AyuSyakarmane pUrNa karanArA evA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||98|| lokanA agrabhAge javA yogya kSetrane prApta karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 99 // siddhonAM sukhane ApanArI aMtima tapasyAne karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 10 // caudamA guNasthAnake sthira thatAM zailezIkaraNane prApta karatA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao|| 101 // samasta sura ane asuroe racelA chellA samavasaraNamAM beThelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||102|| anAdi kALanA karmasaMyogathI sarvathA mukta thayelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||103|| audArika, tejas ane kArmaNa zarIrothI sarvathA mUkAyelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 104 // rAga ane dveSarUpI jaLathI bharelA saMsArasAgarane sArI rIte tarI gayelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra 25 thaao||105|| 20 1 sAgaruti AL Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 namaskAra svaadhyaay| namo sarIratibhAgUNaghaNaviraIyajIvapaesANaM arihaMtANaM // 106 // namo puvvajjhANapaogAosu dhaNavimukta vva gaipariNayANaM arihaMtANaM // 107 // (namo puvvajjhANapaogAo usU dhaNuvimukka va gaipariNayANaM arihaMtANaM // ') namo sivamayalamarUamaNaMtamakkhayamavvAbAhamapuNarAvittisiddhigainAmadheyaM ThANaM saM[pa]ttANaM arihaMtANaM // 108 // ||iti namaskArAvalikA samAptA / A pratiprAnte-bAI savIrAMpaThanArtham / sAha rAjAlikhitam // jIva pradezone zarIranA trIjA bhAgathI nyUna ghanasvarUpe karanArA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo // 106 // pUrvaprayogayI dhanuSyamAMthI mUkAyela bANanI sadRza gatine pAmelA sarva arihaMtone namaskAra 10 thaao||107|| ziva-vighnothI rahita, acala-sthira, aruj-vyAdhi ane vedanAthI rahita, anaMta-aMta rahita, akSaya-jeno kadApi kSaya thato nathI, avyAbAdha-pIDA rahita, apunarAvRtti-jyAM gayA pachI pArcha pharavArnu hotuM nathI tevA sidbhigati nAmavALA sthAnane prApta thayelA arihaMta bhagavaMtone namaskAra thaao||108|| paricaya A 'arhannamaskArAvalikA'nI cAra patranI hastalikhita prati pATaNanA zrIhemacaMdrAcArya jJAnamaMdira DA. naM. 129, pra. naM. 3826 mAthI maLI che temAthI A pATha levAmAM Avyo che ane A kRtinI bIjI prati DabhoI, zrIamaravijayajI jaina jJAnabhaMDAra prati naM. 481/3024 uparathI pAThAMtaro noMdhavAmAM AvyAM ch| AnA kartA vize koi mAhitI maLI zakI nthii| koI mahAna pUrvAcArya zrI arihaMta paramAtmAnA viziSTa prakAranA dhyAna mATe A graMthanI racanA karI 20 hoya ema lAge cha / A racanA ja kahI Ape che ke tenA racayitA bahuzruta htaa| A graMthamA zrI arihaMta paramAtmAnI 108 viziSTa avasthAogeM mUlaAgamasadRza bhASAmAM suMdara rIte Alekhana. karavAmAM Avyu prAtaHkAlIna dhyAna mATe A varNana upayukta lAge che / 1 mUlAdarzagata pATha azuddha lAgavAthI nIce kauMsamAM sudhArela pATha ame darzAvyo che, A sudhAro 'Avazyaka niyukti' gA. 957 nA AdhAre karyo che ane teno anuvAda paNa te gAthAnI hAribhadrI TIkAnA AdhAre ko che| 25 athavA A rIte paNa pATha sudhArI zakAyaH namo puvvapaogAo baMdhaNavimukka (eraNDaphalaM) vva gaipariNayANaM arihaMtANaM / pUrvaprayogathI kozabaMdhanathI vimukta banela eraNDaphalanI jema karmabaMdhananA abhAvathI Urdhvagatine pAmelA arihaMta bhagavAnane namaskAra thAo (juo-yogazAstra prakAza 11 zlo. 60) 2 pUrvaprayoga eTale pUrvabaddha karma chUTI gayA pachI paNa tethI Avelo veg| jema kuMbhAre lAkaDIthI pheravelo cAka 30 lAkaDI ane hAtha uThAvI lIdhA pachI paNa prathama maLela veganA pramANamA pharyA kare che, tema karmamukta jIva paNa pUrvakarmathI / Avela vegane lIdhe potAnA svabhAva pramANe Urdhvagati kare cha / koza (phIDavA)mAM rahelaM eraMDa bIjakoza tUTatAM ja UDIne bahAra nakaLe che tema karmabaMdhana dUra thatAM ja jIva UrdhvagAmI bane cha / -juo 'tattvArthasUtra' adhyAya 10, sU. 6 / paM. sukhalAlajIkRta vivecana athavA siddhasenI TIkA / 3 juo 'Avazyakaniyukti' gA. 957; hAribhadrIyA TIkA / Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] siddha Na mokkA rAva liyA siddhnmskaaraavlikaa| (shriisiddhprmaatmno'ssttottrshtgunnvrnnnm|) 8000000 . namo jiNavariMdapayamaNuhaviUNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 1 // namo sAmanneNaM kevalittapaya(yaM) paripAliUNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 2 // namo titthayarassa titthe siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 3 // namo titthaM viNA jAIsaraNAiNA siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 4 // namo sayaMbuddhabhAveNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 5 // namo patteyabuddhabhAveNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 6 // namo buddhabohiyabhAveNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 7 // namo purisaliMgeNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 8 // namo ithiliMgeNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 9 // namo napuMsakaliMgeNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 10 // namo muNivaraliMgeNa siddhimuvagayANaM savasiddhANaM // 11 // 15 anuvAda jinezvaranI padavIno anubhava karIne siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||1|| sAmAnyakevalIpaNAnI padavInuM paripAlana karIne siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 2 // 20 tIrthaMkaronA tIrthamAM siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 3 // tIrtha vinA ja jAtismaraNa Adi jJAna vaDe (pratibodha pAmIne) siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 4 // svayaMbuddha bhAvavaDe (pratibodha pAmIne) siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||5|| pratyekabuddhabhAvathI (pratibodha pAmIne) siddhine varelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||6|| buddhabodhitabhAvathI (pratibodha pAmIne) siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 7 // puruSaliMgathI siddhine meLavanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 8 // strIliMgathI siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 9 // napuMsakaliMgathI siddhine varelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 10 // . munivaranAM liMga(veza)thI siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 11 // Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / namo annatitthiyaliMgeNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 12 // namo gihatthaliMgeNa siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 13 // namo egasamae egajIvasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 14 // namo egasamae aNegajIvasiddhimuvagayANaM sabasiddhANaM // 15 // namo saMpa(pu)nnasuyanANIsiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 16 // namo paramAvi(va)hinANI siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 17 // namo maNapajjavanANI siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 18 // namo AyariyapayaTThiyasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 19 // namo uvajjhAyapayaTThiyasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 20 // namo aMtagaDakevalisiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 21 // namo paDimApaDivannasAhusiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 22 // namo jaMghAcAraNamunivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 23 // namo vijAcAraNamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 24 // namo AmosahiladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 25 // 20 anyatIrthikanAM liMgathI siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||12|| gRhasthanAM liMgathI siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||13|| ekasamaye ekajIvasiddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||14|| ekasamaye anekajIvasiddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 15 // saMpUrNa zrutajJAnI (zrutakevalI) thaIne siddhine pAmelA evA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||16|| paramAvadhijJAnavALA thaIne siddhi pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao|| 17 // manaHparyavajJAnI thaIne siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||18|| AcAryapadamA rahIne siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||19|| upAdhyAyapadamA rahIne siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||20|| aMtakRtkevalIpaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||21|| 25 pratimAne dhAraNa karela sAdhupaNe siddhine varelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 22 // jaMghAcAraNamunipaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||23|| vidyAcAraNamunipaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||24|| AmauSadhilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||25|| 1 ekalA siddha thyelaa| 2 anekanI sAthe siddha thyelaa| 30 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta siddhnmskaaraavlikaa| namo khelosahiladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 26 // namo jallosahiladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 27 // namo savvosahiladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 28 // namo payANa(Nu)sArImuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 29 // namo saMbhinnasoImuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 30 // namo kuTTabuddhImuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 31 // namo bIyabuddhimuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 32 // namo akkhINamahANasIladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 33 // namo khIrAsavaladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savasiddhANaM // 34 // ... 10 khelauSadhilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA evA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 26 // ___ jallauSadhilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanAra evA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 27 // sarvauSadhilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 28 // 15 padAnusArIlabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||29|| saMbhinnazrotrilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 30 // koSTabuddhilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra 20 thAo // 31 // bIjabuddhilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||32|| ___ akSINamahAnasIlabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 33 // 25 kSIrAsravalabdhisaMpanna munivarapaNe siddhi pAmanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 34 // Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / namo mahuAsavaladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 35 // namo AsIvisaladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savasiddhANaM // 36 // namo diTThIvisaladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 37 // namo AgAsagAmImuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 38 // namo viulamailaddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 39 // namo pa(pu)lAyaladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savasiddhANaM // 40 // namo cakkavaTTimuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 41 // namo baladevamuNivarasiddhimuvaMgayANaM savvasiddhANaM // 42 // namo gaNaharaladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 43 // namo tealesAladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 44 // 10 madhvAsravalabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 35 // AzIviSalabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 36 // __dRSTiviSalabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra 15 thAo // 37 // AkAzagAminIlabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 38 // vipulamatilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 39 // pulAkalabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 40 // cakravartilabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 41 // baladevalabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra 25 thAo // 42 // gaNadharalabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 43 // tejolezyAlabdhisaMpanna muniparapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 44 // 20 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 siddhnmskaaraavlikaa| [prAkRta namo sIalesAladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 45 // namo AhAragaladdhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 46 // namo lahusi(sa)rIrakaraNamahasiddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 47 // namo tihuyaNavasikAragamahAsaddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 48 // namo tihuyaNaIsariyamahasiddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 49 // namo jala vva pa(pu)DhavImajjhe thala va jalovaricaMkamaNamahasiddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 50 // namo aNuvva suha(hu)masi(sa)rIrakaraNasiddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM svvsiddhaann||51|| [namo mahasarIrakaraNamahasiddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 52 // ] namo icchAcAraNamahasiddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 53 // namo bhUmitthajoisiyaphAsakaraNamahasiddhisaMpannamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 54 // 1d zItalezyAlabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha . bhagavaMtone namaskAra thAo // 45 // ___AhArakalabdhisaMpanna munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra 15 thAo // 46 // ___ *zarIrane nAnu banAvavArUpa-laghimAmahAsiddhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 47 // traNa bhuvanane vaza karavArUpa-vazIkAramahAsiddhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 48 // 20 traNa bhuvananA auzcaryano anubhava karavArUpa IzitvamahAsiddhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 49 // jalanI jema pRthvImAM ane pANI para pRthvInI jema cAlavAdirUpa prAkAmyamahAsiddhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||50|| aNunI jema sUkSma zarIra karavArUpa aNimAmahAsiddhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha 25 bhagavaMtone namaskAra thAo // 51 // moTuM zarIra karavArUpa mahimAmahAsiddhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 52 // koIpaNa padArthane icchA pramANe vAparavArUpa (yatrakAmAvasAyitva) icchAcAraNamahAsiddhisaMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAro thAo // 53 // 30 jamIna upara UbhA rahIne jyotiSka maMDala (caMdra, sUrya vagere) ne sparzI zake evI prAptimahAsiddhi saMpanna munivarapaNe siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 54 // * juo-abhidhAnaciMtAmaNI TIkA kAM. 2. lo. 16 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| namo merupaya[ya] TThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 55 // namo nisaha-nIlapavvayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 56 // namo mahahimava-ruppipavvayATThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 57 // namo himava-siharIpabbayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 58 // [namo] veapavyayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 59 // namo paumavaraveIyAsaMThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 60 // namo gayadaMtapavyayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 61 // namo jamagapabayaTThiyamuNivarasiddhimuvagyANaM savvasiddhANaM // 62 // namo diggayapavvayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 63 // namo isuArapavyayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM sabasiddhANaM // 64 // namo vakkhAragirIsu saMThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 65 // namo vaTTaveyapavvayasaMThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM sabasiddhANaM // 66 // namo risahakUDapavvayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM sabasiddhANaM // 67 // namo aTThAvayapavyaya[TThiya] muNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 68 // namo sammeyasiharapavvayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 69 // 15 meruparvata para rahIne munivarapaNAmAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 55 // niSadha ane nIla parvata para rahIne munivarapaNAmAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 56 // mahAhimavaMta ane rUpI parvata para rahIne munivarapaNAmAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavatIne namaskAra thAo // 57 // 20 - himavaMta ane zikharI parvata para rahIne munivarapaNAmAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo / / 58 // vaitADhyaparvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||59|| padmavaravedikAmAM rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||60|| gajadaMta parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||61||25 yamaka parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||62|| diggaja parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||63|| iSukAra parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||64|| vakSaskAra parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||65|| vRttavaitADhya parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||66|| 30 RSabhakUTa parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||67|| aSTApada parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||68|| sametazikhara parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||69|| Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 [prAkRta siddhanamaskArAvalikA namo settuMjayapavvayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 70 // namo ujiMtaselasiharaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 71 // namo mANusottarapavyayaTThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 72 // namo paMcasu bharahesu saMThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 73 // . namo paMcasu eravaesu saMThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savasiddhANaM // 74 // namo paMcasu mahAvidehesu saMThiyamuNivarasiddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 75 // namo samatthadhAIsaMDe siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 76 // namo samatthapukkharavaradIve siddhimuvagayANaM sabasiddhANaM // 77 // namo samatthajaMbUdIve siddhimuvagayANaM savasiddhANaM // 78 // namo lavaNasamuddamajhe siddhimuvagayANaM sabasiddhANaM // 79 // namo kAlodasamuddamajhe siddhimuvagayANaM sabasiddhANaM // 8 // namo sIA-sIuAnaImajhe siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 81 // namo nArIkAM(ka)tA-harikaMtAnai(I)majjhe siddhimuvagayANaM sabasiddhANaM // 82 // namo narakAMtA-harisalilAnaImajjhe siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 83 // 15 zatrujaya parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 7 // giranAra parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||71|| mAnuSottara parvata para rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||72|| pAMca bharatakSetramA rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||73|| pAMca airavata kSetramA rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavatIne namaskAra thaao||74|| 20 pAMca mahAvideha kSetramA rahIne munivarapaNe siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra ___thaao||75|| samasta dhAtakIkhaMDamAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 76 // samasta puSkaravaradvIpamAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||77|| samasta jaMbUdvIpamAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||78|| 25 lavaNa samudramAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 79 // kAlodadhi samudramAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 8 // sItA ane sItodA nadIomAM rahenArA siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||81|| nArIkAMtA ane harikAMtA nadIomAM rahenArA siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone 30 namaskAra thAo // 82 // ___narakAMtA ane harisalilA nadIonA vacagALAmAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||83|| Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| namo rUppakUlArohiyAnai(I)majhe siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 84 // namo suvannakUlArohiyAnaImajhe siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 85 // namo rattA-rattavaImajhe siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 86 // namo gaMgA-siMdhUmajhe siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 87 // namo aIyakAle siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 88 // namo saMpai siddhimuvagayANaM savvasiddhANaM // 89 // namo kha(khA)iya-pAriNAmiyabhAvajuale saMThiANaM (siddhimuvagayANaM) sabasiddhANaM // 9 // namo aNaMtanANadharANaM (siddhimuvagayANaM) savvasiddhANaM // 91 // namo aNaMtadasaNadharANaM (siddhimuvagayANaM) savvasiddhANaM // 92 // namo aNaMtaparamANaMdasuhasaMpattANaM savvasiddhANaM // 93 // namo aNaMtavIriyabhAvamuvagayANaM savvasiddhANaM // 94 // namo sAiaNaMtaThiisaMpattANaM savvasiddhANaM // 95 // namo paMcavihasaMThANaparimukkANaM savvasiddhANaM // 96 // namo paMcavihavannavisesarahiyANaM savvasiddhANaM // 97 // 10 20 rupyakUlA ane rohitA nadIonA vacagALAmAM siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra 15 thAo // 84 // suvarNakUlA ane rohitA nadIonA vacagALAmAM siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao|| 85 // . . raktA ane raktAvatI nadIonA vacagALAmAM siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 86 // gaMgA ane siMdhU nadIonA vacagALAmAM siddhine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao|| 87 // bhUtakALamAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 88 // vartamAnakALamAM siddhine prApta karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 89 // kSAyika ane pAriNAmika e be bhAvomAM rahelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 9 // anaMta jJAnane dhAraNa karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 91 // 25 anaMta darzanane dhAraNa karanArA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 92 // anaMta ane paramAnaMdarUpa sukhane pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 13 // anaMtavIryabhAvane pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 94 // sAdi anaMta sthitine pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 95 // pAMca prakAranAM saMsthAnathI sarvathA mukAelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 96 // 30 pAMca prakAranA varNavizeSathI rahita sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 97 // Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___prAkRta 202 siddhnmskaaraavlikaa| namo duvihagaMdhavimukkANaM savvasiddhANaM // 98 // namo paMcaviharasavisesarahiANaM savvasiddhANaM // 99 // namo aTThavihaphAsavisesavippamukkANaM savvasiddhANaM // 10 // namo jamma-jarA-maraNavippamukkANaM savvasiddhANaM // 101 // namo avicalapayasaMThiANaM savvasiddhANaM // 102 // namo aTThavihakammakalaMkavippamukkANaM savvasiddhANaM // 103 // namo savvasaMjoga-viu(o)gavippamukkANaM savvasiddhANaM // 104 // namo pAragayANaM savvasiddhANaM // 105 // namo paraMparagayANaM savvasiddhANaM // 106 // namo logaggamuvagayANaM savvasiddhANaM // 107 // namo aNaMtANaMtaguNamaNimaMDiANaM savvasiddhANaM // 108 // iti siddhanamaskArAvalikA // be prakAranA gaMdhathI vizeSe karIne mukAelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 98 // pAMca prakAranA rasavizeSathI rahita sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 99 // ATha prakAranA sparzavizeSathI vizeSe mukAelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 10 // janma, jarA ane maraNathI sarvathA mukAelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra yAo // 101 // avicaLa padamA saMsthita sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 102 // ATha prakAranA karmarUpa kalaMkathI sarvathA mukAelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 103 // sarva prakAranA saMyoga ane viyogathI sarvathA mukAelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thaao||104|| (saMsAra samudrane ) pAra pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 105 // paraMparAne pAmelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 106 // lokanA agrabhAgane saMprApta thayelA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 107 // anaMtAnaMta guNa-maNiothI vibhUSita evA sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 108 // paricaya agAu naM. 10 no paricaya ApavAmAM Avyo che te 'arhannamaskArAvalikA'nI sAyosAtha A 'siddhanamaskArAvalikA 'nI cAra patranI prati hatI temAMthI ja A pATha laI, sene ahIM saMpAdita karI anuvAda sAthe Apyo che| 1 guNazreNInI prNpraane| Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 203 ---- - Met 4A RAY bhA -- - - - - Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] ari hA NA i thutaM [paMcaparamiTThinamukkArathuttaM / arihANa namo pUyaM arahaMtANaM rahassarahiyANaM / payao parameTThINaM aruhaMtANaM dhuyarayANaM // 1 // niddaDaaTThakambhidhaNANa varanANa-daMsaNadharANaM / muttANa namo siddhANaM paramaparameTThibhUyANaM // 2 // AyAradharANa namo paMcavihAyArasa~TThiyANaM ca / nANINAyariyANaM AyAkhvaesayANa sayA // 3 // bArasavihaMgapuvvaM ditANaM suyaM namo suyhraannN| sayayamuvajjhAyANaM sajjhAyajjhANajuttANaM // 4 // 10 anuvAda (1) * pUjAne yogya (-arha-ariha) hovAthI 'arihaMta', (2) jemanAthI koI vastu gupta na hovAthI 'arahaMta', (athavA rahasya eTale aMtarAyakarma, tenAthI rahita hovAthI arahaMta); vaLI, (3) jemaNe 15 karmarUpI raja dUra karelI hovAthI saMsAramA pharI vAra utpanna thavAnA nathI tethI 'aruhaMta' (prathama parameSThIpadane pAmelA) devAdhideva arihaMta (arahaMta, aruhaMta) bhagavaMtone praNidhAnapUrvaka namaskAra thAo // 1 // (1) ATha karmorUpI iMdhanane (zukla dhyAnathI) sarvathA bALI nAkhanAra, (2) zreSTha kevaLajJAna ane kevaLadarzanane dhAraNa karanAra (kRtakRtya thanAra), (3) mokSapadane pAmelA (apunarAvRttithI jeo nirvRtipurImA pahoMcyA che-je nitya ane avinAzI che, te), (4) paramaparameSThI svarUpa-evA siddha 20 bhagavaMtone namaskAra thAo // 2 // (1) (gacchanA nAyaka tarIke), AcArane dhAraNa karanArA (2) paMcavidha AcAramA susthita (AcArane svayaM AcaranArA), (3) sadA AcArano upadeza karanArA--evA (arthanA vAcaka hovAthI), (4) jJAnI AcArya bhagavaMtone namaskAra thAo // 3 // (1) (pAThAMtarane AdhAre)-bAra prakAranAM apUrva zrutane ApanArA (adhyayana karAvanArA) (2) 25 zrutadharane dhAraNa karanArA temaja (3) svAdhyAya ane dhyAnathI satata yukta-evA upAdhyAya bhagavaMtone namaskAra thaao||4|| 1 arihaMtANaM na P1 2 arihaM S / 3 paramiThThINaM JPS | 4 arahaMdeg sv | 5 paramaM paramiThThi P, paramaparamiTi JS | 6 Ayara / 7 suddhiyANaM P / 8 vihaM apuvvaM JPS | 9 diTThANa J, dittANa S / * ahIM (1) (2) vagere aMko ApelA che te, te te parameSThIonA vizeSaNonI gaNatarI batAve che| Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 205 namaskAra svAdhyAya / savvesiM sAhUNaM namo tiguttANa savvaloe vi / taMva-niyama-nANa-dasaNajuttANaM baMbhayArINaM // 5 // eso parameTThINaM paMcaNha vi bhAvao nmokaaro| sabassa kIramANo pAvassa paNAsaNo hoi // 6 // bhuvaNe vi maMgalANaM, maNuyAsura-amara-khayaramahiyANaM / savvesimimo paDhamo havai mahAmaMgalaM paDhamaM // 7 // eso paramo maMto paramarahassaM paraMparaM tattaM / nANaM paramaM neyaM suddhaM jhANaM paraM jheyaM // 8 // (33) eMyassa ya majjhattho, sammadiTThI visuddhacAritto / nANI pavayaNabhatto gurujaNasussUsaNAparamo // 9 // (30) jo paMca naMmokAraM paramo puriso parAi bhattIe / pariyattei paidiNaM payao suddhappao appA // 10 // (31) advaiva-ya aTThasayaM aTThasahassaM ca ubhayakAlaM pi / aTeva ya koDIo so taiyabhave lahai siddhiM // 11 // (32) 10 20 (1) traNa guptinuM pAlana karanArA, (2) tapa, niyama, jJAna ane darzanathI yukta, temaja (3) 15 brahmacArI (nirvANa sAdhaka AtmahitakArI kriyA karanArA*) evA samagra lokamAM rahelA sarva sAdhu bhagavaMtone namaskAra thaao||5|| pAMceya parameSThIone bhAvapUrvaka karelo A namaskAra samagra pApono nAza karanAro bane che // 6 // ." A bhuvanamAM paNa manuSya, asura, deva ane khecaro-thI pUjita jeTalA maMgalo che te badhAmAM A namaskAra prathama che, tethI te prathama mahAmaMgala che // 7 // __ A (namaskAra) paramamaMtra che, paramarahasya che, parAtpara (parathI paNa para) tattva che, paramajJAna che, paramajJeya che, zuddha dhyAna che ane sarvazreSTha dhyeya che // 8 // . je uttama puruSa madhyastha, samyagdRSTi, vizuddha cAritravAn , jJAnI, pravacanabhakta ane gurujananI zuzrUSAmAM tatpara hoya te parAbhakti ane praNidhAnapUrvaka zuddha padoccAraNa sahita (zuddha prayogAtmA) pratidina banne saMdhyAe A paMcanamaskArano ATha vAra, AThaso vAra, ATha hajAra vAra [ATha lAkha vAra (pAThAMtara 25 mujaba)] agara ATha karoDa vAra jApa kare che te trIjA bhavamAM siddhi pAme che // 9-11 // 1 taha nideg V / 2 paramiThThINaM JPS | 3 paMcaNhaM vi J / 4 NamukkAro J, namukkAro P / 5 suyaNe vi s / 6 hoi JVI 7 paraMparAtattaM S / 8 eya sayA madeg P, evaM saya J / 9 namukkAraM JSP / 10 ca aTThalakkhAI S / . 'brahma' eTale kuzaLa anuSThAna athavA AtmahitakArI kriyA samajavAnI ch| juo 'sthAnAMgasUtra' 9 mA sthAnanI ttiikaa| 30 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 [prAkRtaM arihANAithuttaM / eyaM kavayamabheyaM khAiyamatthaM pairA bhavaNarakkhA / joI sunnaM biMdu nAo tArA la~vo mattA // 12 // (34) solasaparamakkharabIyabiMdugabbho jaguttamo joo / suyabArasaMgasAyaramahattha-puvvattha-paramattho // 13 // (35) nAsei cora-sAvaya-visahara-jala-jalaNa-baMdhaNasayAI / ciMtito rakkhasa-raNa-rAyabhayAI bhAveNa // 14 // (36) cattAri maMgalaM me huMtu'rahaMtA taheva siddhA ya / sAhU a savvakAlaM dhammo ya tiloyamaMgallo // 15 // (8) A paMcanamaskAra e parama abhedya kavaca che, parama khAtikA (khAI, khADI) che, parama astra che; 10 parama bhavanarakSA che, parama jyoti che, parama zUnya che, parama bindu che, parama nAda che, parama tArA che, parama lava che, parama mAtrA che // 12 // * (A navakAra) soLa paramAkSararUpa bIjo (a ra ha ta siddha A ya ri ya u va jjhA ya sA hai) ane soLa parama biMduo che garbhamAM jenA evo lokottama (maMtrAkSarono) yoga che [athavA-soLa paramAkSararUpa bIjo ane binduo jenI madhye rahe che--evo jagatamAM uttama yoga che] ane dvAdazAMgarUpa zrutasAgarano 15 mahArtha, apUrvArtha ane paramArtha che // 13 // ___ (uparyukta) bhAvapUrvaka smaraNa karAyelo A maMtra cora, hiMsaka prANIo, viSadhara-sarpa, jaLa, agni, baMdhana, rAkSasa, yuddha ane rAjyanA bhayone nasADI mUke che // 14 // ___ arihaMto, siddho, sAdhuo ane traNe lokamAM maMgala evo dharma-e cAra mane sarvakALa maMgala thaao| [athavA--A cAra mane sarvakALa maMgala thAoH arihaMto, siddho, sAdhuo ane trilokamaMgala 20 dharma / ] // 15 // 5 1 khAiyasatthaM J / 2 parA bhuvaNadeg PV, parA bhuvaNakittI / 3 joi sudeg P / 4 lavo vi mattA PI 5 mtto| 6 jo u JI 7 baMdhakhakayAI / 8 dhammo jiNadesiyamudAro S / - paramajyoti, paramAra nagere kAnhojI rAmaja mATe uo-hane paLI pAyala yAnavicAra' (viSaya naM. 1 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 namaskAra svaadhyaay| cattAri ceva sasurAsurassa logassa uttamA huMti / arahaMta-siddha-sAhU dhammo jiNadesiyamuyAro // 16 // (9) cattAri vi arahaMte, siddhe sAhU taheva dhammaM ca / saMsAraghorarakkhasabhaeNa saraNaM pavaJjAmi // 17 // (10) aha 'arahao bhagavao mahai mahAvIravaddhamANasse / paNayasuresaraseharaviyaliyakusumacciyakamassa // 18 // (11) jassa varadhammacakaM diNayarabiMba va bhAsuracchAyaM / teeNa pajjalaMtaM gacchai purao jiNiMdassa // 19 // (12) AyAsaM pAyAlaM sayalaM mahimaMDalaM payAsaMtaM / micchattamohatimiraM harei tihaMpi loyANaM // 20 // (13) 5 10 arihaMta, siddha, sAdhu ane jinezvaroe upadezelo udAra dharma-e cAra ja devo ane asurothI yukta evA lokamAM uttama che // 16 // saMsArarUpa bhayaMkara rAkSasanA bhayathI huM arihaMto, siddho, sAdhuo ane (jina-)dharma-e cAranuM zaraNa svIkAruM chu // 17 // [have cakra-yaMtra dvArA parameSTInuM dhyAna karavAnI rIta batAve che| A cakrane 'paMca-15 namaskAracakra', 'vardhamAnacakra' athavA 'paMcaparameSThIcakra' paNa kahe che| temAM sarva prathama maMtrane te te padonI mahattA darzAvavA pUrvaka jaNAve cha / mUlanI gAthAomAM rekhAMkita zabdo maMtranA che| AnuM yaMtra kema banAvaq tenI rIta A stotra pachI pragaTa karavAmAM AvelA 'vardhamAnacakroddhAravidhi' naM. 13 mAM ApelI che, tenuM yaMtra-citra naM. 1 tarIke pragaTa karyu che|] have sUryabiMbanI jema dedIpyamAna prabhAvALU tejathI jAjvalyamAna evaM dharmavaracakra jemanI 20 AgaLa cAle che ane namana karatA indronA mukuTathI kharelAM puSpothI jemanAM caraNa pUjAela che evA mahAna mahAvIra arihaMta bhagavaMtane namaskAra ho // 18-19 // AkAza, pAtAla ane samagra pRthvImaMDalane prakAzita karatuM te cakra traNeya lokanA mithyAtva ane mohasvarUpa aMdhakArane dUra kare che // 20 // 1 dhammo tiloyamaMgallo S / 2 arahaMta-siddha-sAhU P, arihaMte / 3rakkhassa bhs| 4 bhagavao namo 25 arahao mdegs| 5 mANasAmissa S / 6 degsuraasurs| 7 vccidd| Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 [prAkRta arihaannaaithuttN| sayalammi vi' jIyaloeN ciMtiyametto karei sattANaM / raikkhaM rakkhasa-DAiNi-pisAya-gaha-jakkha-bhUyANaM // 21 // (14) lahai vivAe vAe vavahAre bhAvao saraMto y| jue raNe ya rAyaMgaNe ya vijayaM visuddhappA // 22 // (15) paccusa-paosesuM sayayaM bhavyo jaNo suhjjhaanno| evaM jhAemANo mukkhaM pai sAhago hoi // 23 // (16) veyAla-rudda-dANava-nariMda-kohaMDi-revaINaM ca / savvesi sattANaM puriso aparAjio hoI // 24 // (17) vijju vva pajalaMti savvesu vi akkharesu mttaao| paMcanamukkArapae iMkike uvarimA jAva // 25 // (18) sasidhavalasalilanimmala AyAraMsahaM ca vaNiyaM biMdu / joyaNasayappamANa jAlAsayasahasaMdippata // 26 // (19) 10 ___ A prakAre ciMtanamAtrathI namaskAra rAkSasa, DAkinI, pizAca, graha, yakSa ane bhUta-pretothI badhAya jIvalokamAM prANIonI rakSA kare che // 21 // 15 A (maMtra) nuM bhAvathI smaraNa karato vizuddha AtmA vivAdamAM, vAdamAM, vyavahAramA, jugAramAM, raNa. yuddhamAM ane rAjAnA AMgaNe (rAjadvAramA) paNa vijayane prApta kare che // 22 // ___A (namaskAra maMtra) nuM zubha dhyAna karanAro bhavya mAnavI savAre ane sAMje niraMtara AvI rIte dhyAna karatAM karatAM mokSa prati sAdhaka bane che // 23 // A paMcanamaskAra- dhyAna karanAro puruSa vetAla, rudra (A baMne rauda devo che), rAkSasa, rAjA temaja 20 kUSmAMDI ane revatI (A baMne raudra devIo che), temaja badhA prANIothI aparAjita bane cha / (arthAt A badhA te dhyAnI AtmAne kaMI nukasAna karI zakatA nthii|) // 24 // paMcanamaskAra padamAM sarva akSaromAM (a ri ha ta siddha A ya ra ya u va jjhA ya sAe soLa akSaromAM) paNa dareka akSara upara rahelI mAtrAo vIjaLI jevI jAjvalyamAna (jhaLahaLatI) che ane dareka akSara upara candramA jevU ujjvaLa, jaLa jevU nirmaLa hajAro AkAravALa," varNayukta, seMkaDo yojana pramANa, 25 lAkho jvALAothI dIpatuM biMdu che // 25-26 // 1 vi jiyaloe SPJ / 2 yamitto ya pNcnvkaaro|| 3 rakkhai ra / 4 eyaM jhAdeg SPJ | 5 mokkhapayasAhaNo hoi / 6 hoi SPJ 7 ekkakke / 8 jA u S / 9 degsahiyaM vs| 10hassadi SPI 11 'namaskAra laghupaMjikA' mAM 'AyArasahassaM' evo pATha cha / A gAthA tyAM paNa Ave che| Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / solasasu akkharesuM'ikikaM akkharaM jagujoyaM / bhavasayasahassamahaNo jammi Thio paMcanavakAro // 27 // (20) jo thuNati hu ikkamaNo bhavio bhAveNa paMcanavakAraM / so' gacchai sivaloyaM ujoyaMto dasadisAo // 28 // (21) tava-niyama-saMjamaraho pNcnmokkaarsaarhiniutto| nANaturaMgamajutto nei puraM paramanivvANaM // 29 // (22) suddhappA suddhamaNA paMcasu samiIsu saMjaya tiguttA / je tammi rahe la~ggA sigdhaM gacchaMti sivaloyaM // 30 // (23) thaMbhei jalaM jalaNaM ciMtiya mitto vi pNcnvkaaro| ari-mAri-cora-rAula-ghoruvasaggaM paNAsei // 31 // (24) 10 advaiva ya aTThasayA aTThasahassaM ca atttthkoddiio| rakkhaMtu me sarIraM devAsurapaNamiyA siddhA // 32 // (25) soLa akSaro(a~ ha~ ta~ si~ hU~ A~ ya~ ri ya u + jjhA~ ya~ sA~ hU~ )mAMno ekeka akSara jagatane prakAza karanAro che ane je ( akSaro)mAM A paMcanamaskAra sthita che te lAkho bhava (janma-maraNa ) no nAza kare che // 27 // je bhavika-bhavya puruSa ekacitte bhAvathI A paMcanamaskAranI stuti kare che, te daze dizAone prakAzita karato karato mokSamA nizcayapUrvaka jAya che // 28 // . jene tapa, niyama ane saMyamarUpI ratha che, jene paMcanamaskArarUpI sArathi che ane je jJAnarUpI ghoDAothI joDAyela che te paramanirvANapura-mokSapurImA jAya che // 29 // ___ zuddha manavALo, IryAdi pAMce samitiothI yukta tathA managupti, vacanagupti ane kAyaguptithI 20 gupta ( iMdriyono gopavanAra ) je zuddha AtmA vijayavaMta evA A rathamAM bese che te tarata mokSamAM jAya che // 30 // A paMcanamaskAra ciMtana mAtrathI jaLa ane agnine thaMbhAve che tathA zatru, mahAmArI, cora, temaja rAjakuLa dvArA thatA bhayaMkara upadravono nAza kare che // 31 // devatA ane asuro ATha, ATha so, ATha hajAra ke ATha karoDa siddho mArA zarIranI rakSA kro||32|| 25 [vizeSa-vi. saM. paM. AzAdhare racelA "pratiSThAsAroddhAra" (prakA0 jaina graMtha uddhAraka kAryAlaya, muMbaI, 1974 ) pRSThaH 86 mAM nIce mujaba gAthA ane tenI TIkA ApI che:___"OM aTTheva ya aTThasayA aTThasahassA ya atttthkoddiio| rakkhaMtu me sarIraM devAsurapaNamiyA siddhA // 7 // svAhA // " 1 ekeke / 2 thuNai hu, thuNaI eka / 3 so vc(c)i| 4 nei phuDaM pa / 5tigutto SPJ | ilAgosa / 7 ciMtiyametto cha / 15 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wwwm arihaannaaithuttN| [prAkRta 'namo arihaMtANaM tiloyapujo ya saMthuo bhayavaM / amara-nara-rAyamahio aNAinihaNo sivaM disau // 33 // (26)* savve paosamacchara AhiyahiyayA paNAsamuMvayaMti / hU~guNIkayadhaNusadaM souM pi mahAdhaNu sahasA // 34 // (27) iya tihuyaNappamANaM solasapattaM jalaMtadittasaraM / aTThAra aTThavalayaM paMcanamokkAracakkamiNaM // 35 // (28) -"anena svasyAGgapratyaGgaparAmarzaH kAryaH / tataH "OM dhanu dhanu mahAdhanu svAhA" imAM dhanurvidyAM vAmakarAmulIparvasu vinyasya pratimAgre vAmapAdAGguSThena sarephAmapurassaraM dhanurAlikhya vAmapAdenAkramya kAyotsargeNa sthitaH san "OM Namo arahaMtANaM, Namo siddhANaM, Namo AiriyANaM, Namo uvajjhAyANaM, Namo loe savvAsAhUNaM; thaMbhei jala-jalaNaM ciMtiyamittaNa paMcaNamokAro / ari-mAri-cora-rAula ghoruvasaggaM hA hI hU~ hau~ haH viNAsei svAhA / / idaM saptavArAn hRdyuccArya aSTottarazataM dhanurvidyAmAvartayet // iti sakalIkaraNavidhAnam // " artha-A gAthAthI potAnA aMga ane tenA avayavono vicAra krvo| e pachI "OM dhanu dhanu mahAdhanu svAhA" A prakAranI dhanurvidyAne DAbA hAthanI AMgaLIonA veDhAomA sthApana karIne pratimAnI AgaLa DAbA paganA aMgUThA vaDe hIMkArapUrvaka dhanuSyanu Alekhana karIne, tene DAbA pagathI oLaMgavU / te pachI kAusaggamA sthira banIne "OM Namo arahaMtANaM, Namo siddhANaM, Namo Ai(ya)riyANaM, Namo uvajjhAyANaM, Namo loe savvasAhUNaM thaMbhei jalajalaNaM ciMtiyamitteNa paMcaNamokAro / arimAricorarAulaghoruvasaggaM hA~ hA~ hU~ hau~ haH viNAsei svAhA" A maMtrano sAta vAra hRdayamA uccAra karavo ane ekaso ne ATha vAra dhanurvidyAno jApa karavo // A prakAre sakalIkaraNa karAya che // 32 // arihaMtane OMkArapUrvaka namaskAra thaao| je bhagavAna traNa lokanA pUjya che, sArI rIte stuti karAyelA che, iMdra ane rAjAovaDe pUjAyelA che ane janma-maraNathI rahita che te amane mokSa aapo||33|| bevaDo karAyelo 'dhaNu' zabda ane 'mahAdhaNu' zabda arthAt "OM dhaNu dhaNu mahAdhaNu mahAdhaNu [khAhA]"-e prakAranI vidyA sAMbhaLanAra badhA IrSyAlu dveSathI bharelA haiyAvALA 2 zIghra nAza pAme che // 34 // (paMcaparameSThIcakrano mahimA-) soLa patravALa, jvalaMta ane dedIpyamAna svarovALu tathA ATha ArA ane ATha valayothI yukta A 'paMcanamaskAracakra' (vardhamAnacakra athavA paMcaparameSThIcakra) tribhuvanamA pramANabhUta che // 35 // 1namaha adeg| 2 saMThioM v / * etadgAthAnantaraM I AdarzayoriyamadhikI gAthA dRzyate-"niDhaviyaaTakammo suibhUyaniraMjaNo sivo siddho / amaranararAyamahio aNAinihaNo sivaM disu|| 4 muvati / 5 duguNikaya / / 6 aTThAraM aPIS pratau samAptyante 'mahAnizIthastotraM samAptamiti' paatthH| Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dimAga] namaskAra svaadhyaay| sayaluJjoiyabhuvaNaM vidAviyasesasattusaMghAyaM / nAsiyamicchattatamaM viyaliyamohaM hatatamohaM // 36 // (29) (yaMtradhyAna- phaLa-) ___ A(yaMtra )nuM dhyAna badhA bhuvanone prakAzita karanArUM, sarva zatruonA samUhane nasADanAeM, mithyAtvarUpI aMdhakArano nAza karanAlaM, mohane dUra karanAruM ane ajJAnanA samUhane haNanAruM che||36|| (prati-paricaya) A stotrano keTaleka sthaLe 'paMcaparamedvithutta' nAma ullekha karelo maLe cha / zrIhemacaMdrAcArye potAnA 'siddhahemacaMdrazabdAnuzAsana' upara racelA svopajJa bRhanyAsa (zabdamahArNavanyAsa )mAM 'ahe' sUtra upara se vyAkhyA karI che temAM A stotranI 13 mI gAthAnuM pramANa ApatAM A stotranuM 'paMcaparameSThistuti' evaM saMskRtamaya nAma ullekhyu che / vaLI, zrIjinaprabhasUriracita 'vidhi-10 mArgaprapA' mAM A stotra- 'parameTTithavaNa' nAma ApyuM che / jyAre keTalIka hastalikhita pratiomAM, khAsa karIne bhattibharastotra uparanI 'namaskAravyAkhyAnaTIkA'mAM A stotranuM nAma 'mahAnizIthastotra' hovAnuM darzAvyu cha / A stotranA kartA vize koI mAhitI maLI nathI / stotranI racanAmAM jaina paraMparAnI maMtra ane dhyAnaviSayaka prAcIna dhyAnapraNAlInI chApa aMkita thayelI jovAmAM Ave che; jenI naM. 14 'dhyAnavicAra' mAM darzAvelI paribhASAthI puSTi maLe cha / A 15 'dhyAnavicAra' kRtiratna hastalikhita bhaMDAranA aneka graMthonA peTALamAM paDeloacAnaka hAtha Avyo, jenA AdhAre A stotramA nirdeza karelA dhyAnaviSayaka pAribhASika zabdonuM bhAvodghATana sukara banyuM che| vaLI, arihaMta bhagavAnanI AgaLa cAlatA dharmacakratuM yaMtrasvarUpa pragaTa karIne namaskAramaMtra saMbaMdhI dhyAnano viziSTa prakAra pradarzita karyo che / A yaMtrano bhAva e che ke, potAnA lakSyanI siddhine mATe ApaNA dhyAnane anyatra na javA detAM potAnI naisargika zaktione niyamapUrvaka jAgRta 30 karIne e tarapha vALavAno prayoga karavo te che / vastutaH yaMtra-dhyAna AtmA upara lAgelA rAga-dveSarUpa maLa dUra karavAmAM ane AtmasvabhAvanI ramaNatA keLavavAmAM upayogI sAdhana thaI paDe che / A yaMtranI Alekhanavidhi mATe jUo naM. 13, ane yaMtranI AkRti mATe jUo citra naM. 1 / ___ A sivAya mArgamAM zatru athavA corane dUra karavA mATe dhanurvidyAno je prayoga karAya che teno ullekha A stotramA karelo cha / 25 A stotramA khAsa karIne pAMca viSayonuM nirUpaNa cheH 1 namaskArasUtranuM rahasya, 2 cAra zaraNonuM rahasya, 3 paMcanamaskAracakra 4 dhyAnanI prakriyA, ane 5 dhnurvidyaa| A viSayo upara vicAra karavAmAM Avyo tyAre enI gAthAonA kramamA ekasUtratA lAgatI nahotI / tethI A racanA saMkalita karavAmAM AvI hoya evaM anumAna thAya cha / jo ke, A stotranI 20-25 jeTalI hastalikhita pratio maLI che temAM, temaja pAMceka sthaLe prakAzita thayela A locano pAThakrama eka ja prakArano upalabdha thAya che / mAtra eka hastalikhita Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 arihaannaaithuttN| [prAkRta prati, jenI jaina sAhitya vikAsamaMDaLanA saMgrahamA phoTo sTeTika nakala levAmAM AvI che, ane mULa prati zrIvijayamohanasUrIzvarajI zAstrasaMgrahamAMthI maLI hatI, temAM A racanAno gAthAkrama jUdI rIte nodhAyelo jovAmAM Avyo tyAre viSayakrama ane racAnAnI saMkalanAtmakatA saMbaMdhI anumAnane puSTi mlii| 6 ahIM A stotrano gAthAkrama maLI AvelI A eka ja' pratimAMthI svIkRta karyo che, bIjA prakAranA gAthAkramano te te mULanI gAthAnA aMka sAthe nirdeza karyo che / baMne kramanI tAlikA nIcenA koSThaka mujaba cha svIkRta bIjA prakArano svIkRta bIjA prakArano svIkRta bIjA prakArano gAthAkrama gAthAkrama gAthAkrama | gAthAkrama | gAthAkrama | gAthAkrama 1 thI 7 1thI 7 27 20 28 29 30 31 30 WWWWWWW 31 32 34 15 * 18 28 26 36 29 20 je vIza-pacIsa jeTalI pratio jovAmAM AvI temAthI cAra pratiomAMthI pAThabhedo '. levAmAM AvyA cha / te prationo paricaya A rIte che : 1. phoTosTeTika kaoNpI naM. 3 nI prati 12 patranI che / tenAM pAThAtaro J saMjJAthI levAma AvyAM che| 2. phoTosTeTika kaoNpI naM. 4 'namaskAravyAkhyAnaTIkA'nI 50 patranI A pratimA 46 mA patramA A stotra ApavAmAM AvyuM che / tenA pAThAMtaro S saMjJAthI lIdhAM che / A pratinA pATha ane gAthAkramane Adarza pATha rAkhyo cha / 3. prAcIna jaina sAhityoddhAra graMthAvalI-jaina stotra saMgraha bhA. 1 prakAzaka : zrI sArAbhAI maNilAla navAba, amadAbAda vi. saM. 1989-mAMthI je pAThAMtaro lIdhA te P __ saMjJAthI sUcavyA ch| 30 4. vidhimArgaprapA, kartA : zrIjinaprabhasUri, prakA0 zrIjinadattasUri-prAcIna. pustakoddhAra ....phaMDa, surata, vi. saM. 1997 mAMthI maLelAM pAThAMtaro V saMjJAthI nodhyAM che| Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13] zrIbhadraguptasvAmipraNItaH pazcana maskAracako ddhAra vidhiH| [paJcaparameSThi cakraM, vardhamAna cakraM vA] . [ 'arihANAdi' stotragatasya vardhamAnacakrasyoddhAravidhilikhyate / ] aSTAramaSTavalayaM paJcanamaskAracakraM bhavati / cakratumbe [ sAdhaka ? ]nAmagarbha 'ahaM' ityetadakSaraM likhet| 'OM namo arahaMtANaM, U~ namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM' etat padacatuSTayamarANAM madhye likhet / . 'pAzA-'GkuzA-'bhaya-caradA' (A~ krI~ hA~ zrI) anuktA api arAntareSu likhyanta ityupdeshH| OM namo loe savvasAhUNaM svAhA' iti prathamavailaye likhet // [1] OM namo cattAri maMgalaM-arahaMtA maMgalaM, siddhA maMgalaM, sAhU maMgalaM, kevalipanatto dhammo maMgalaM / cattAri loguttamA-arahaMtA loguttamA, siddhA loguttamA, sAhU loguttamA, kevalipannatto dhammo loguttmo| cattAri saraNaM pavajjAmi-arahaMte saraNaM pavajAmi, siddhe saraNaM pavajAmi, sAhU saraNaM pavajAmi, kevalipannattaM dhamma saraNaM pavajAmi svAhA / ' etad dvitIyavalaye likhet // [2] 15 ... 'OM namo bhagavao baddhamANasamissa jaissa [varadhamma ]cakaM jalaMtaM gacchai AyAsaM pAyAlaM' loyANaM bhUyANaM jUe vA raNe vA rAyaMgaNe vA vAraNe baMdhaNe mohaNe thaMbhaNe savvasattANa aparAjio bhavAmi svAhA / ' anuvaad| paMcanamaskAracakra ATha ArA ane ATha valaya( vartula )nuM bane che| A cakranA madhya 20 - bhAgamAM-bhAM 'AI' evA akSaro lkhvaa| OM namo arahatANaM, OM namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM', ane 'OM namo uvajjhAyANaM' e cAra pado ArAonI madhyamAM lakhavAM / 'pAza' (A~ ), 'aMkuza' (kraoN ), 'abhaya' (hA~), ane 'varada' (zrI) jo ke ahIM spaSTapaNe kahelA nathI to paNa vidizAomAM lakhavAM evo saMpradAya-AmnAya che / 25 OM namo loe savvasAhUNaM svAhA' e pramANe prathama valayamAM lakhavU / OM namo- cattAri maMgalaM0... svAhA / ' A pramANe bIjA valayamA lkhvu| . : _ 'OM namo bhagavao vddhmaannsaamiss0............svaahaa|' A maMtra sarva karma (SaTkarma) ... 1degza-varadA-'bhayadA' / 2 'vidigarAntareSu / 3 0zaH ksyaapi| / 4 asmin vidhau / Adarza sarvatra 'valaye, valayaM' iti pAThe 'valake, valakaM' iti pATho drshitH| 5. 'jassa eyaM carka' 6'calaMtaM' 'pAyAlaM sayala mahimaMDalaM payAsaMtaM loyANaM' JVT 8 'svvjaavsttaannN'| 'bhv'| Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 [prAkRta pnycnmskaarckroddhaarvidhiH| sarvakarmakaro'yaM mantraH / stambhana-mohana-zAntika-pauSTika-vazIkaraNAdiSvanyeSvapyupasargeSvayameva paThitavyaH / tRtIyavalaye likhet / [3] 'OM namo-thaMbhei jalaM jalaNaM ciMtiyaimitto vi pNcnvkaaro| ari-mAri-cora-rAula-ghoruvasaggaM paNAsei // svAhA / ' stambhanakriyA yojanazatAdapi / caturthavalaye likhet // [4] 'OM namo-advaiva ya aTThasayaM aTThasahassaM ca atttthkoddiio| rakkhaMtu me sarIraM devAsurapaNamiyA siddhA // khAhA // " eSA AtmarakSAvidyA paJcamavalaye likhet // [5] 'OM namo arahaMtANaM tiloyapujo ya saMthuo bhayavaM / amara-nararAyamahio aNAinihaNo sivaM disau // svAhA // eSA siddhavidyA SaSThavalaye likhet // [6] OM namo siddhANaMtava-niyama-saMjamaraho pNcnmukkaarsaarhiniutto| nANaturaMgamajutto nei puraM paramanivvANaM // svAhA // ' 15 eSA mokSavidyA saptamavalaye likhet // [7] 'u dhaNu dhaNu mahAdhaNu mahAdhaNu khAhA / ' karanAro cha / sthaMbhana, mohana, zAMtika, pauSTika, vazIkaraNa AdimAM tema ja bIjA evA upasargomAM Aja maMtra bhnnvo| te maMtra trIjA valayamAM lkhvo| OM namo thaMbhei0...... svAhA / ' A maMtrathI so yojana sudhI staMbhana kriyA thAya che, tene 20 cothA valayamAM lkhvo| 'OM namo adveSa ........ svaahaa|' A 'AtmarakSA' nAmanI vidyA pAMcamA palayamAM lakhavI / 'OM namo arahaMtANaM atttth......svaahaa|' A 'siddhavidyA' chaTThA klayamAM lkhvii| namo siddhANaM tava...... svaahaa|' A 'mokSavidyA' sAtamA valayamAM lkhvii| OM dhaNu dhaNu mahAdhaNu mahAdhaNu svAhA / ' A maMtrane mArgamAM bANa sahita dhanuSa AlekhIne, 25sene DAbA pagayI oLaMgIne, DAbI tarapha javAthI Ayudha-zastranuM staMbhana thAya che ane corano bhaya lAgato nathI / A 'AyudhastaMbhanavidyA AThamA valayamA lakhavI / 1 asya sarvakarmakaramatrasyAkSarapramANaM 74 nirdiSTametAvatA TippaNagatapATho na samyagAbhAti / 2 "di punyeSUpa / / 3 'vyamatto vi' / / 4 aTThavihakammamukko tiloya / x'namaskAralaghupaMjikA' [ha. li. pratinI nakala jai0 sA0 vi0 ma0 nA saMgrahamA cha, te mA mA vidyArnu vizeSa spaSTIkaraNa nIce mujaba maLe che: A vidyAnI kriyA-kAyotsargapUrvaka A maMtrano 108 ke 1008 vAra jApa karavo, ane mArgamAM bANa sahita 'dhanuSa-AlekhI, DAbA paga vaDe cAlavAnuM zarU karI maunapaNe javaM. AthI rastAmA corano bhaya lAgato nathI bhane saMgrAmamA Ayudha-zastrane thaMbhAve cha / Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| 215 pathi sazaraM dhanurAlikhya vAmapAdenAkramya vAmapArthena gamyate, Ayudhastambho bhavati, caurabhayaM na bhavati / AyudhastambhavidyA'STamavalaye likhet // [8] aSTAnAM valayAnAmaSTasu dikSu bahiH SoDazadalaM padmaM likhet / daleSu SoDazasvarA likhyante'a A i I u U R Rla la e ai o au aM aH| eteSAmupari SoDazadaleSu SoDazavidyAdevInAmAni samanbIjAni sthApyante / tad yathA - 1. OM yA~ rohiNyai a~ nmH| 2. OM rA~ prajJaptyai A~ nmH| 3. OM lA~ vajrazRGkhalAyai I nmH| 4. 'OM vA~ vajrAGkazya I nmH|' 5. OM zA~ apraticakrAyai nmH| 6. OM pA~ puruSadattAyai OM nmH|' 7. OM sA~ kAlyai nmH| 8. OM hA~ mahAkAlyai nmH| 9. OM buM gauryai la~ nmH| 10. OM ru gAndhAyai la~ nmH| 10 11. 'OM lU~ sarvAstramahAjvAlAyai e~ nmH|' 12. 'OM mAnavyai e~ nmH| 13. OM yU~ vairATyAya auM nmH| 14. OM dhUM acchuptAyai auM namaH / 15. OM tUM mAnasyai nmH| 16. OM hU~ mahAmAnasyai nmH|' upari dalamadhye--'hU~ hA~ hUi~ hrI~ hu~ hU~ hU~ hU~ hU~ hU~ hU~ hU~ hA~ hA~ hU~ huuN|' : ATha valayonI ATha dizAnI bahAra soLa pAMkhaDIvAlaM kamala Alekhaq / e pAMkhaDIomAM 15 soLa svaro lakhavA :-'a A i I u U R Rla lU e ai o au aM aH|* .. enA upara soLa pAMkhaDImAM soLa vidyAdevIonAM nAma maMtra ane bIja sahita sthApavAM / te A pramANe : prathama pAMkhaDImAM 1 OM yA~ rohiNyai a~ nmH|' thI solamI pAMkhaDImA 16 OM namaH mahAmAnasyai aH namaH' sudhI maMtro lkhvaa| tenA upara 'hU~ hA~ hi~ hA~ hu~ hU~ hU~ hU~ hU~ hU~ hU~ haiM 20 mUlapratau SoDazavidyAdevInAM mantrAstvazuddharUpeNa likhitA etatprakAreNopalabhyante'OM namo rohiNI hrIM phaT svAhA // 1 // OM namo pannattI hrIM phaT svAhA // 2 // OM namo vajrazRGkhalA haiM phaT svAhA // 3 // OM namo vajrAGkuzI kau~ hA~ phaT svAhA // 4 // OM namo apraticakre hU~ hU~ phaT svAhA // 5 // OM namo puruSadatte huM huM hUM phaT svAhA // 6 // OM namo kAlI amma huM phaT svAhA // 7 // OM namo mahAkAlI gUM dhUM phaT svAhA // 8 // OM namo gaurI rasoyaM phaT svAhA // 9 // OM namo gAndhArI jhA~ phaT khAhA // 10 // OM namo sarvAstramahAjvAle hasU phaTU vAhA // 11 // OM namo mAnavI syU~ phaT svAhA // 12 // OMnamo vairoTyA cAM phaT khAhA // 13 // OM namo acchupte hUM hUM phaT svAhA // 14 // ___OM namo mAnasI hUM hI phaT svAhA // 15 // OM namo mahAmAnasI hula huM phaT svAhA // 16 // *bIjI pratimA AgaLano pATha A pramANe maLe che: tenI upara prathinI vacamA pAza, aMkuza, abhaya ane varada lakhAya ch| upara trizUla lakhI madhyarekhAne choDI 'ka' zrI. sudhInA akSaro lakhavA ane madhyarekhAmAM-'arihaMta - siddha-Ayariya - uvajjhAya - sAhU' ema lakhavu / kharonI upara soLa patravALA kamaLanAM dareka patramA soLa vidyAdevInAM nAmo lakhavAM / (e rIte) rohiNIthI mahAmAnasI sudhI bI.temanI upara soLa bIjAkSaro lakhavA / cakralekhananI A vidhi cha / Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 10 pnycnmskaarckroddhaarvidhiH| [prAkRta tadupari SoDazabIjAkSarANi--'arihaMta siddha Ayariya uvajjhAya sAhU / ' caturpu pttkonnessu-4|8|10|2||' IzAne-'3 indrabhUtaye svAhA / / zrI some avaggu vaggu sumaNe somaNase taha ya mahumahure / kili kili appaDicakkA hili hili devIo sbbaao||' iti gAthA / pUrvadizi-'agnibhUtaye svAhA / / Ameye-'G vAyubhUtaye svAhA / OM asi A u sA hulu hulu culu culu icchiyaM kuru kuru svAhA / ' tatraiva- 'u vyaktAya svAhA / ' dakSiNe--' sudharmasvAmine svAhA / ' [naiRtye-'OM maNDikAya svAhA / ' tatraiva- 'OM mauryaputrAya svAhA / '] pazcime--'OM akampitAya svAhA / ' vAyavye--'acalabhrAtre svaahaa|' . uttarataH-'metAryAya svaahaa|' punarIzAne-OM prabhAsAya svAhA / OM namo savvasiddhANaM padaM bahizcatasRSu dikSu, aSTAraziraHkalazeSu ' 'jame mohe jame mohe' akSara 8 lekhyAH / / 15 . 'OM namo arahaMtANaM ehi ehi naMde mahAnaMde paMthe baMdhe dupayaM, paMthe baMdhe cauppayaM, ghoraM AsIvisaM baMdhe, jAva gaThiM na muMcAmi / ' pazcimadizi lekhyaH / OM namo savvasiddhANaM upari trirekhamAyAbIjaM '[hA~ ]' aMte 'krauM' iti / hA~ hA~ hU~ hU~ ' e maMtrAkSaro lakhavA / tenA upara 'a ra haM ta si ddha A ya ri ya u va jjhA ya sA hU~ e soLa akSaro lakhavA / paTanA cAra khUNAmAM anukrame 4, 8, 10, 2 ema aMko lkhvaa|| 20 IzAnakhUNAmAM 'OM indrabhUtaye svAhA' lakhavU, temaja tyAM 'some avaggu gAthA lkhvii| pUrvadizAmA -- OM agnibhUtaye svAhA' lakhavU; agnikhUNAmAM 'OM vAyubhUtaye svAhA' lakhavU / temaja OM asiAusA hulu hulu.......'lakhavU, tyAM ja 'OM vyaktAya svAhA' lkhq| .. dakSiNadizAmAM OM sudharmasvAmine svAhA' lakhavU / nairRtyakhUNAmAM 'OM maMDikAya svAhA' tathA 'OM mauryaputrAya svAhA' lakhavU / 28 pazcimadizAmAM 'OM akampitAya svAhA' lakhavU / vAyavyakhUNAmAM OM acalabhrAtre svAhA' lkhq| uttaradizAmAM 'OM metAryAya svAhA' lakhavU / IzAnakhUNAmAM pharI OM prabhAsAya svAhA' lakhavU / bahAranI cAre dizAmAM OM namo savvasiddhANaM' pada lakhavU ane ATha ArAnA mathALe kalazamAM 'jaMbhe mohe jaMbhe mohe' e ATha akSaro lakhavA / 'OM namo arahaMtANaM ehi ehi............. muzcAmi' pazcimadizAmAM lakhavU / (A bhAganuM Upara jaNAvelA gaNadhara-pada lekhanavALA bhAga sAthe anusaMdhAna smjvu|) 30 OM namo savvasiddhANaM' pada upara mAyAbIja 'hA~'kAra thI zarU thatI traNa rekhAo pharatI doravI ane tenA cheDe 'krauM' bIja lakhavU, tathA garbhamA 'samyagrajJAnAya namaH, samyagdarzanAya namaH' ane Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga] namaskAra svAdhyAya / 217 tathA garbhe-'samyagjJAnAya namaH, samyagdarzanAya namaH, samyakcAritrAya nmH|' ityakSarairveSTitamahabIjaM kAryam // kAryakAraNe tUtpane, maNDalamadhyasaMsthitam / pUjayed yaH sadA yantraM, sa devairapi pUjyate // iti yantram // [paJca]namaskAracakre lekhanavidhiH // [1] dhyaanvidhiH| viju vva pajjalati savvesu vi akkharesu mttaao| paMcanamukkArapae ikvikeM uvarimA jAva // 1 // [25]* sasidhavalasalilanimmala AyArasahaM ca vaNiyaM biMdu / joyaNasayappamANaM jAlAsayasahasadippaMtaM // 2 // [26] solasasu akkharesuM ikkikaM akkharaM jagujjoyaM / bhavasayasahassamahaNo jammi Thio paMcanavakAro // 3 // [27] jo thuNati hu ikkamaNo bhavio bhAveNa paMcanavakAraM / so gacchai sivaloyaM ujjoyaMto dasadisAo // 4 // [28] paMcanamokkArapae [savve ] akkhara(rA) solasA huMti / 'arihaMta-siddha-Ayariya-uvajjhAya-sAhU' [ee] // 5 // idAnIM paJcabIjAni sakalIkaraNakAle jJAtavyAni-'a si A u saa|' samyakcAritrAya namaH' e akSarothI veSTita 'ahaM' bIja lakhaq.x kArya-kAraNa utpanna thatAM je maMDalanA madhyabhAgamA rahela yaMtranu pUjana kare che te devo vaDe paNa 20 pUjAya cha / A. pramANe paMca-namaskAra-cakrano lekhanavidhi pUro thyo| 1. dhyAnavidhi / dhyAnavidhimAM ApelI prathamanI cAra gAthAo mULa 'arihANa' stotranI 25, 26, 27 ane 28 mI gAthAo ch| tethI teno anuvAda mUla stotramAMthI joI lebo, ahIM Apyo nthii| pAMcamI gAthAno anuvAda nIce pramANe che : 25 paMcanamaskAranAM padomAM soLa akSaro che :-'arihaMta siddha Ayariya uvajjhAya sAhU / ' tAtparya ke paMcaparameSThIcakranuM ArAdhana karatAM A soLa akSaranuM dhyAna dharavAnuM che| sakalIkaraNa samaye A pAMca bIjo dhyAnamA levAM :-'a si A u saa|' * koSThakagatAGkAH 'arihANa' stotrasya gAthAGkA vijnyeyaaH| x bIjI pratimAM AgaLano pATha A pramANe maLe cha :-mAyAbIja 'hI'kAra vaDe veSTita karI, 'ko' bIja vaDe 30 paro karI, cAreya dizAomA ekAra ane khUNAomAM yakAra lakhI, kaLazanA AkAravALu varuNamaMDaLa-vartulAkAra banAvavo, te pachI pRthvImaMDala-caturastrAkAra, vajranA lAMchanavALu; kapUra, kastUrI, kuMkuma, gorocana vagere (8) sugaMdhita dravyo vaDe: .. sonAnI jAtinI ke darbhanI lekhanIthI yaMtra lakhavU / pahelA vAgabhava--'ai"" bIja pachI mAyAbIja-'hrI' bIja ane cheDe 'namaH' ema AkhA maMtra paTamAM (sAraM lAge te rIte) lakhavU / .28 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 pnycnmskaarckroddhaarvidhiH| [prAkRta [2] aatmrkssaa| [idAnImAtmarakSAM vakSye / ] OM namo arahatANaM hA~ hRdayaM rakSa rakSa hu~ phaT svAhA / OM namo siddhANaM hrIM ziro rakSa rakSa hu~ phaT svaahaa| OM namo AyariyANaM hU~ zikhAM rakSa rakSa hu~ phaT svAhA / OM namo uvajjhAyANaM hrau ehi ehi bhagavati vajrakavace vajriNi ! rakSa rakSa hu~ phaT svAhA / OM namo loe savyasAhUNaM hU~: kSipraM sAdhaya sAdhaya vajrahaste zUlini ! duSTAd rakSa rakSa hu~ phaT svaahaa| [3] ssttkrmkrnnvidhiH| vazIkaraNam- . OMkAraM cakratumbe sthApayet / praNavamadhye sAdhyanAma dattvA''tmanAma hakArAntaritaM sthApayet / cakrAvartanAmamudrAM kRtvA raktavarNa[padma]mAgatya pAdayoH patantamiva dhyAtvA, idaM mantrabIjaM japet , trisandhyamaSTottarazataM gandha-dhUpa-dIpAdIn dattvA, 'OM arha amukaM devadattaM vazamAnaya vaM svAhA // ' [iti ] vazIkaraNakriyA // 15 2. AtmarakSA / 'OM namo arahaMtANaM hA~ hRdayaM rakSa rakSa hu~ phaT svAhA / ' A pado bolatAM hRdaya para hAtha mukavo / 'OM namo siddhANaM hI ziro rakSa hu~ phaT smAhA / ' A pado bolatAM lalATanA agrabhAga para ___ hAtha muukvo| 'OM namo AyariyANaM hU~ zikhAM rakSa rakSa hu~ phaT svaahaa|' A pado bolatAM zikhA 20 (mAthAnI coTalI) para hAtha muukvo| ____ 'OM namo uvajjhAyANaM hA~ ehi ehi bhagavati vajrakavace vajriNi ! rakSa rakSa hu~ phaT svAhA / ' A pado bolatAM zastra para hAtha phervvo| 'OM namo loe savvasAhUNaM hU~: kSipraM sAdhaya sAdhaya vajrahaste zUlini ! duSTAd rakSa rakSa hu~ phaT svaahaa|' A pado bolatAM............hAtha phervvo|| 3. SaTkarmakaraNavidhi 1. vazIkaraNakriyA OMkArane cakranA madhyabhAgamA sthApavo, ane tenI vacamAM sAdhyanuM nAma ApI potAnuM nAma hakAranI vacamA lakhavU / pachI 'cakrAvarta' nAmanI mudrA karI raktavarNavALaM padma AvIne page paDataM hoya tema dhyAna karI gaMdha, dhUpa ane dIpa vagerethI prajana karI savAre. bapore ane sAMje ema traNa 30 vakhata 'OM ahaM amukaM * devadattaM vazamAnaya vaM svAhA' A maMtrabIjano 108 vAra jApa karavo / * 'amuka' zabda bolavA mATe nathI paNa tyAM je vyaktine vaza karavI hoya ke je vyaktinA nimitte zAMti Adi karmo karavAM hoya tenuM 'amukaM devadatta' ne badale nAma sUcavavA vaparAyelo ch| Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 219 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| zAntikakriyA.. 'arha amukaM devadattaM vazamAnaya svaahaa|' zvetavarNaM panaM saMpuTIkRtamiva dhyAtvA, surabhImudrAM kRtvA, gandhAdIn dattvA, trisandhyaM [mantraM] 108 zatASTakamAvarttayet // __[iti ] shaantikkriyaa|| pauSTikakriyA___ 'OM arha amukaM devadattaM sa~ svaahaa|' sAdhyaM raktavarNaM vajramayazarIramiva dhyAtvA, padmamudrAM kRtvA gandhAdi dattvA, trisandhyaM mantraM shtaassttk(108)maavrttyet|| [iti ] pauSTikakriyA // stambhanakriyA___ 'OM arha amukaM devadattaM la~ svaahaa|' mayUraprIvAvarNaM vajralAJchanaM pRthivyAmavaSTabhyamAnamiva sAdhyaM 10 dhvAtvA, vajramudrAM kRtvA, gandhAdi dattvA trisandhyaM mantraM zatASTakamAvartayet // - [iti] stmbhnkriyaa|| [paJcamaM SaSTaM ca karma uccATanaM mAraNaM ca te nirarthakatvAnnAtra nirdisstte|] * 2. zAMtikakriyA [OMkArane cakranA madhyabhAgamA sthApavo ane tenI vacamAM sAdhyanuM nAma ApI potAnuM nAma 15 hakAranI vacamAM lkhvu|] 'OM arha amukaM devadattaM... .................. svAhA' A maMtra-bIja vaDe zveta varNana kamaLa saMpuTita kareluM hoya tema dhyAna karI, surabhimudrA karI gaMdha vagerethI pUjana kara, ane maMtrano traNe saMdhyAe 108 vAra jApa krvo| 3. pauSTikakriyA [OMkArane cakranA madhyabhAgamA sthApavo ane tenI vacamAM sAdhyanuM nAma ApI potAnuM nAma 20 hakAranI vacamAM lakhavU / ] 'OM aha~ amukaM devadattaM saM svAhA' A maMtra-bIjavaDe saMdhyA jevA lAla raMgavALo ane vajramaya zarIravALo sAdhya che tema dhyAna karI padmamudrA karI gaMdha vagerethI pUjana kara, ane maMtrano traNe saMdhyAe 108 vAra jApa krvo| 4. staMbhanakriyA [OMkArane cakranA madhyabhAgamA sthApavo ane tenI vacamAM sAdhyanuM nAma ApI potAnuM nAma hakAranI 25 vacamAM lkhvu|] 'OM aha~ amukaM devadattaM laM svAhA' A maMtra-bIja vaDe moranI Doka jevA varNavALu vajranA lAMchanathI yukta, ane bhUmimAM stabdha karatuM hoya e rIte sAdhyanuM dhyAna karI, vajramudrA karI, gaMdha vagerethI * pUjA karI maMtrano traNe saMdhyAe 108 vAra jApa krvo| (pAMcamo staMbhanano ane chaTTo mAraNano vidhi nirarthaka hovAthI jaNAvelo nthii|) Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 pnycnmskaarckroddhaarvidhiH| [prAkRta [4] pallava-kAla-varNa-maNDala-divicAraH / uccATe phaTa 1, dveSe hu~ 2, mAraNe ghe 3, vaSaT vazye 4, zAntika-pauSTikayoH svAhA, svadhA 5 // [pallavAH] pUrvAhne vazIkaraNaM, madhyarAtre tu zAntikam / pauSTikaM pazcimADhe ca, madhyAhne stambhanakriyA // uccATanamaparAhne sandhyAyAM mAraNaM matam / ...............karmakAlaM vijAnIyAt // [karmakAlam] dhyAyet sindUravarNAbhaM, vazyAkarSaNakarmaNi / mAraNe kRSNavaNaM tu, zAntau puSTau sitaM matam // mayUraprIvAsaMkAzaM, stambhane cintayet sadA // [varNam ] vazIkaraNe'gnimaNDalamadhyastham, zAntika-pauSTikayorvAruNamaNDalamadhyastham , stambhamohamAraNamAhendra- . maNDalamadhyastham , kuryAJcakraM ca sAdhyaM ca // [iti ] maNDalavidhiH // zAntikaM pazcimAyAM mukhaM nairRtye ca pauSTikam / kuryAduccATanaM vAyavye'ntake mAraNaM tathA / vazyaM cottarAbhimukhe, vidveSe'ni(Se hyana)le tathA // pUrvAyAM stambhanaM kuryAdAkRSTiM harasaMjJi(jJa)ke / / iti digavidhiH // 10 20 4. pallava, kALa, varNa, maMDala ane dizAo saMbaMdhI vicAra / pallava-uccATana-prayogamA 'phaT', dveSaprayoga (vidveSaNa )mAM 'huM', mAraNa-prayogamA 'ghe', vazIkaraNa prayogamA 'vaSaT', zAMti ane puSTinA prayogamA 'svAhA' ane 'svadhA', A rIte pallavo jANavA / karmakALa-divasanA prathama ardhAbhAgamAM vazIkaraNa, madhyarAtrie zAMtika, divasanA bIjA ardhAbhAgamA pauSTika, madhyAhne staMbhana, divasanA trIjA praharamAM uccATana ane sAMje mAraNa-prayoga; A rIte karmo karavAno samaya jaannvo| 25 varNa--raMga-vazIkaraNa ane AkarSaNamAM sindUranA jevo lAla raMga, mAraNamAM kAlo raMga, zAMti ane puSTimAM zveta raMga ane staMbhanamAM moranI Doka jevo nIla raMga citvvo| __ maMDala-vazIkaraNamAM agni-maMDalanI vacce, zAMti ane puSTimAM vAruNa-maMDalanI vacce, staMbhana, mohana ane mAraNanA prayogamAM mAhendra-maMDalanI vacce cakra ane sAdhya nAma rAkhatuM / dizA-zAMtikakarmamA pazcimadizA, pauSTikakarmamAM nairRtyakoNa, uccATanakarmamAM vAyavyakoNa, 30 mAraNakarmamAM dakSiNadizA, vazIkaraNakarmamAM uttaradizA, vidveSaNakarmamAM agnikoNa, staMbhanakarmamA pUrvadizA ane AkarSaNakarmamAM IzAnakoNa jaannvo| Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 221 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| [5] jaapvidhiH| aGgaSThajApaM mokSArthI (the), abhicAre tu tarjanI / madhyamA dhanakAmA tu, zAnti kuryAdanAmikA // AkarSaNe kaniSTAM tu, gharedakSasUtraM vicakSaNaH (1) / vizeSataH kuryAcca // [6] dhyaanvidhiH| prathamamAtmAnaM paryaGkAsanena sahasradalapadmopari sthitaM paJcendriyaniruddhaM paJcamahAvratayuktaM paJcasamitisamitaM trikaraNa gaptama. aSTAdazazIlAisahasrabhASitaM dhvAtvA. jayA-vijayA-ajitA-aparAji mohA-stambhA-stambhinyaH, etAbhiH devatAbhiH suvarNamayakalazaiH kSIrAbdhijalabhRtaiH zirasi sitapuNDarIkAcchAditaiH snApayantIbhirAtmAnaM dhyAtvA-'OM namo arahaMtANaM azuciH zucirbhavAmi svAhA / ' [V. ke sAnirbhavAmi svaahaa|' [VI AdazeyoretatU 10 pAThAntaramapyupalabhyate-OM namo vimalAya vimalacittAya pavAM (pvAM) vAM jhvI azuciH zucirbhavAmi svAhA / '] iti snAtvA, pazcAt sakalIkaraNaM kriyte| tatazcottaptasuvarNavarNaM samavasaraNasthamaSTamahAprAtihAryasamanvitaM catustriMzadatizayopetamahadbhaTTArakaM dvAtriMzatsurendraiH pUjyamAnaM zrIvarddhamAnasvAminamabhisaJcintya gaNadharAhvAnaM kRtvA varddhamAnamantramaSTottarasahasra japet / / iti zrIvarddhamAnacakroddhAravidhiH // 15 5. jaapvidhiH| mokSanI icchA rAkhanAre aMgUThAthI, abhicAranI icchAvALAe tarjanIthI, dhananI kAmanAvALAe madhyamAthI, zAntinI icchAvALAe anAmikAthI ane AkarSaNanI abhilASAvALAe kaniSTA AMgaLIthI mALA phervvii| 20 dareka karma karatAM pahelAM (biyAsaNa, ekAsaNa, nIvi, AyaMbila ke upavAsa Adi) koI paNa vizeSa tapa karavU / 6. dhyaanvidhi| pachI potAne paryaMkAsanamAM, hajAra pAMkhaDIvALA kamaLa upara beThelo, pAMca indriyone vaza karanAra, paMca mahAvratathI yukta, pAMca-samiti ane traNa guptiAnuM pAlana karavAmAM tatpara, aDhAra hajAra zIlAMgathI 25 vibhUSita ciMtavavo; jayA-vijayA vagere ATha devIo kSIra samudranAM jalathI bharelA ane uparanA bhAgamAM zveta kamalothI AcchAdita evA suvarNamaya kaLazo vaDe potAne abhiSeka karatI hoya tema pote dhyAna karavaM / .. 'OM namo arahaMtANaM azuciH zucirbhavAmi svAhA / ' A maMtra vaDe snAna karI pachI sakalIkaraNa (eka jAtanI mAMtrika kriyA) karAya che| te pachI tapAvelA sonAnI jevA varNavALA, samavasaraNamAM sthita, ATha mahAprAtihArya ane cotrIza atizayothI yukta tathA batrIza surendro jemanI pUjA karI rahyA che, 30 evA arhad bhaTTAraka zrIvardhamAnasvAmInuM ciMtana karI, gaNadhara bhagavaMtonuM AhvAna karI vardhamAna-maMtrano 1008 bAra jApa krvo| iti vrdhmaanckroddhaarvidhiH| 35 1. ( athavA zirasi eTale brahmaraMdhramA sthita evA potAnA AtmAne) 2. (bIjI pratimA pAThAMtare A maMtra A prakAre che:-'OM namo vimalAya vimalacittAya pvA~ ivAM ivAM azuciH zucirbhavAmi svaahaa|') Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 [prAkRta pnycnmskaarckroddhaarvidhiH| [7] mAnasIpUjA 'OM rA~' bhUmizodhanam / 'yA~ rA~ lA~ vA~ mA~' udakam , aSTottarazatavArAn / 'sarasuMsaH harahuMhaH' candanam / 'OM [] tandulAH 108 / 'A~ lA~ i~ vA~ ku~ (jaM ?) kA~ khA~ gA~ ghA~ svAhA' puSpANi / 'cA~ chA~ jA~ jhA~' naivedyam / 'kSipa 3 svAhA' dhuupH| 'OM hrI' diipH| OM hI rakte rakte mahArakte hasau hakalI ghu zAsanadevI (vi)! . ehi ehi avatara avatara svAhA AhvAnamantraH / 'OM zvete zvete mahAzvete mahAzvete jaye vijaye ajite aparAjite svAhA' visarjanamantraH / jApaH 10 sahasraH, homaH 1 sahasraH, mUlamantraH ('OM arha namaH'), jApaH lakSa 9, zubhavAre zubhahorAyAM 10 zubhalagne zubhayoge zubhasthAne dhyeyaM mokSakAGkSibhiH // iti mahAsaiddhAntikabhadraguptasvAminA nijaziSyazrIvayarasvAmivacanena bRhadvRtteruddhRtA zrIparamapaJcaparameSTimahAmantra yantracakravRttiriyaM samAptA // karavA . 7 mAnasIpUjA 'OM rA~'-A maMtrathI bhUmizodhana karavU / 'yA~ rA~ lA~ vA~ mA~'-A maMtrathI 108 vAra jalasnAna karAvaq / 'sarasuMsaH harahu~haH'-A maMtrathI caMdananI bhAvanA karavI / 'OM jhu'-A maMtrathI 108 vAra akSata caDhAvavAnI bhAvanA karavI / 'A~ lA~-vagere maMtrathI puSponI bhAvanA karavI / 'cA~ chA~'-vagere maMtrathI naivedyanI bhAvanA krvii| 'kSipa OM svAhA'-A maMtrathI dhUpanI bhAvanA krvii| 'OM hrIM'-A maMtrathI dIpakanI bhAvanA krvii| 'OM hrI rakte.'-vagere maMtrathI AhvAnanI bhAvanA krvii| 'OM zvete zvete mahAzvete.'-vagere maMtrathI visarjananI bhAvanA krvii| jApa 10000 dasahajAra; homa 1000 eka hajAra; mULa maMtra 30 arha namaH' no jApa 900000 navalAkha; zubhavAra, zubha horA, zubha lagna, zubha yoga, zubha sthAna (Adi barAbara vicArIne) mokSanI abhilASAvALAe dhyAna karavU joiie| mahAsaiddhAntika zrIbhadraguptasvAmIe potAnA ziSya zrIvajrasvAmInA kahevAthI (pote racelI) bRhadvRttimAMthI (sArarUpa) uddhRta karelI 'paMcaparameSTimahAmaMtrayantra-cakravRtti' samApta thii| 25 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa (dhyAna mATe bIjI vidhi 'namaskAra laghupaMjikA' mAM A prakAre vistArathIM ApelI che :-) ekAntamAM paryaMkAsane besI sAdhaka pUrva dizAmAM ke uttara dizAmAM potArnu mukha rAkhI nAsikAnA agrabhAga upara dRSTi raakhe| pahelA pUraka, pachI kuMbhaka ane chelle recaka kre| pachI mastakabhAgamAM pAparajane ekatra karI ghumADAnI zikhArUpe pAparaja dUra thaI rahI che ema ciNtve| pachI pote karmarUpI iMdhaNanA DhagalA 5 upara beThelo hoya tema mAnI, tenI nIce dIpanI zikhAnA AkAravALu jAjvalyamAna 'ra' (agnibIja) ciMtave / pachI potAnA hRdayamAM potAne svadehAkAre sthApIne 'ra'kAranI nIce 'va'kAranuM vAyurUpe ciMtana karI, te vAyu(bIja)thI prerita agnibIja vaDe potAnuM zarIra baLatuM hoya tema vicArI, kevaLa AtmA ja pUrva dehAkAre bAkI rahyo hoya ane bIjuM badhuM baLIne bhasmasAt thayuM hoya tema vicArI, te AtmAnI upara '_' bIja AkAzamAM adhomukha thaI megharUpe amRtane varasAvatuM hoya ema ciMtave / pachI varSAjaLathI thayela sarovaramAM 10 potAne plAvita ciMtave / pachI te sarovaramAM dasa patravALA, vikAsane pAmelA kamaLanI karNikAmAM amRtanI varSAthI zuddha thayela potAnA AtmAne ujjvaLa varNavALo paryaMkAsane sthita ciNtve| pachI pharIthI zuddha thavA mATe hAthamAM soLa pAMkhaDIvALA kamaLanuM ciMtana karI, tenA para akSatothI naMdyAvartta banAvI (ciMtavI) tenA para sarva lakSaNathI yukta ane ATha mahAprAtihArya tathA cotrIza atizayothI yukta evA zrI vardhamAnasvAmInU ciMtana kre| pachI padmanI kesarAomAM marudevI Adi covIza tIrthaMkaronI mAtAone sthApana kare ane 15 patromAM rohiNI Adi soLa vidyAdevIone sthApana kre| pachI 'arihaMta' aMgUThAnA, 'siddha' tarjanInA, 'Ayariya' madhyamAnA, 'uvajjhAya' anAmikAnA ane 'sAhU' kaniSThikAnA parva upara ema krame nyAsa kre| pachI a-si-A-u-sA kramathI aMgUThA Adi upara sthApI pachI aMguSThAdi pAMca AMgaLIone anukrame U~ namo arahaMtANaM hA~ svAhA // - U~ namo siddhANaM hI svAhA // namo AyariyANaM hU~ svAhA // U~ namo uvajhAyANaM hai svAhA // U~ namo loe savvasAhUNaM hrau svAhA / --e maMtro vaDe traNavAra abhimaMtrita kre| pachI te maMtrita aMgulio vaDe lalATa Adi pAMca pradezone jamaNI bAjuthI kramasara lalATa, zikhA, jamaNA kAnanuM mULa, gaLAnI vacceno bhAga, DAbA kAnanuM mULa, ema 25 abhimaMtrita karI, pharI te ja vidyAMgulikAthI--eTale AMgaLIo je vidyAthI abhimaMtrita karI hoya te AMgaLIothI hRdaya, zira, zikhA, kavaca ane astra vagerene traNa vAra banne hAtho vaDe kavaca ApavoabhimaMtrita krvaa| potAne vidyArUpa ciMtavI sAdhaka saghaLAM karmone sAdhI zake che; ema savAre, bapore ane sAMje maMtrakriyA karavI joiie| AvI sAdhanAvALA sAdhakane jhera, vajra, jherIlAM pazu-pakSIo, graho ane DAkinI vagere pIDA karatAM nathI ane tenI AjJAnu ullaMghana karatAM nthii| tenuM badhuM pApa nAza 30 pAme che| A rIte sakalIkaraNa karIne 'paMcanamaskAracakra' cAreya bAjuthI dedIpyamAna, aneka koTi sUryonA tejavALu, potAnA mastaka upara rahelaM che, ema ciMtavI sAdhaka jyAM jAya tyAM sarva upadrava, sarva Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 pnycnmskaarckroddhaarvidhiH| [prAkRta / upasarga, vepAra, jugAra AdimA vijayI thAya che, ema cakranA prabhAva, smaraNa karato potAne arha (arihaMta) svarUpa ciMtave ane potAnI AgaLa atyanta udAra, prakAzamAna, sArI rIte devatAothI parivRta, karoDo sUryonA tejathI yukta, mithyAtvarUpI aMdhakArane haThAvavAmAM kAraNabhUta, kono nAza karavAmAM samartha evA dharmacakrane vicaare| potAnI pAchaLa gaNadharo, cakravartio, indro, deva-devIo, nAgadevo AdinA samUhane 5ciMtave / Avo sAdhaka saMgrAma, vyavahAra, mAri, cora, rAjAno upadrava, gaja, sarpa, bhUta, rAkSasa, pizAca, agni ane pANI vagerenA upadravothI parAjita thato nathI / vaLI, sarva janone priya thAya che; badhAM pApothI mukta thAya che temaja vazIkaraNa, AkarSaNa, zAMtika, pauSTika vagere badhI kriyAone sAdhI zake che|| A rIte paMcanamaskAracakranuM traNe vakhata gaMdha, puSpa, dhUpa, dIpa, akSata ane naivedyathI bhaktipUrvaka pUjana karI upara kahyA mujaba dhyAna kare (to) badhAM pApono nAza thAya che / paricaya 'arihANAithuttaM' mA je 'paMcanamaskAracakra' batAvavAmAM Avyu che teno uddhAra A racanAmAM darzAvyo che / A cakrane paMcanamaskAracakra, paMcaparameSTicakra agara vardhamAnacakra evA nAmathI oLakhAvavAmAM Avyu ch| A racanAnI traNa hastalikhita pratio maLI che, te pratio UparathI karAvelI phoTosTeTika nakalo 15 jaina sAhitya vikAsa maMDalanA saMgrahamA vidyamAna che, tenAM VJ SevI saMjJAothI pAThAMtaro lIdhAM che / S saMjJAvAlI pratino pATha mukhya Adarza tarIke rAkhyo che / __ A racanA saMskRtamAM hovA chatAM 'arihANa namo pUyaM' stotranI sAthe eno saMbaMdha hovAthI prAkRtavibhAgamAM ja tene mUkI che| enA kartA AcArya zrIbhadraguptasvAmI hovAnuM tenI aMtima puSpikAthI jaNAya che / A racanA anuvAda sAthe saMpAdita karIne ahIM mUkI che| te uparathI eka citra taiyAra karAvyuM che, te yaMtra20 citra naM. 1 mAM juuo| EPITH Aarma Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] dhyA na vicaarH|| dhyAnaM', paramadhyAnam , zUnyaM, paramazUnyam , kalA, paramakA, jyotiH', paramajyotiH, binduH, paramabinduH, nAdaH, paramanAdaH, tAroM, paramatAroM, layaH, paramalayaH, lavaiH, paramala~yaH, mAtroM, paramamAtrauM, padaM", paramapadameM , siddhiH", paramasiddhiH" iti dhyaanmaargbhedaaH|| uktaM ca "sunna-kalai-joI-biMdU nAdoM tAroM laoM lavoM mattI / parya-siddhI" paramajuyA jhANAI huMti cauvIsaM // 1 // " tatra dhyAnaM-cintA-bhAvanApUrvakaH sthiro'dhyvsaayH| dravyatazcAta-raude; bhAvatastu AjJA'pAyai-vipAka-saMsthAnavicayabhidaM dharmadhyAnam // 1 // paramadhyAna-zuklasya prathamo bhedaH-pRthaktvavitarkasavicAram // 2 // ____10 anuvAda 1. dhyAna, 2. paramadhyAna, 3. zUnya, 4. paramazUnya, 5. kalA, 6. paramakalA, 7. jyoti, 8. paramajyoti, 9. bindu, 10. paramabindu, 11. nAda, 12. paramanAda, 13. tArA, 14. paramatArA, 15. laya, 16. paramalaya, 17. lava, 18. paramalava, 19. mAtrA, 20. paramamAtrA, 21. pada, 22. paramapada, 23. siddhi, 24. paramasiddhi-A pramANe dhyAnanA mArgo 24 prakAranA ch| bIje sthaLe paNa kayuM che ke-1. dhyAna, 2. zUnya, 3. kalA, 4. jyoti, 5. bindu, 6. nAda, 15 7. tArA, 8. laya, 9. lava, 10. mAtrA, 11. pada, 12. siddhi-A pramANe bAra tathA darekanI sAthe 'parama' zabda lagADavAthI 'paramadhyAna' vagere (bIjA) bAra ema covIza bhedo thAya che / dhyAna Adi bhedonuM svarUpa 1. dhyAna :-ciMtA (ciMtana) ane bhAvanAthI utpanna thayelo je sthira adhyavasAya te 'dhyAna' kahevAya che / tenA be bheda cha : dravya dhyAna tathA bhAva dhyAna / dravyathI dhyAna-ArtadhyAna ane raudra dhyAna / 20 ane AjJAvicaya, apAyavicaya, vipAkavicaya tathA saMsthAnavicaya ema cAra prakAra- dharmadhyAna e bhAvathI dhyAna che| 2. paramadhyAna:-zukladhyAnano 'pRthaktvavitarkasavicAra' nAmano je prathama bheda te 'paramadhyAna' kahevAya cha / .29 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 dhyaanvicaarH| [prAkRta . zUnyaM-cintAyA uprmH| dravyazUnyaM kSiptacittAdinA dvAdazadhA "khitte dittummaitte raarg-sinnehaaibhrymh'vvtteN| nihAI-paMcageNaM bArasahA davvasunnaM ti // 2 // " bhAvato vyApArayogyasyApi cetasaH sarvathA vyApAroparamaH // 3 // paramazUnyaM-tribhuvanaviSayavyApi ceto vidhAya ekavastuviSayatayA saMkocya tatastasmAdapyapanIyate // 4 // 3. zUnya:-jemAM ciMtanano uparama (abhAva) hoya tene 'zUnya' kahevAmAM Ave che / tenA be bheda che--dravyazUnya tathA bhAvazUnya / temAM dravyazUnyanA 'kSiptacitta' vagere nIce mujaba 12 bhedo cha : *(1) kSipta', (2) dIpta', (3) unmatta, (4) rAga, (5) sneha, (6) atibhaya, (7) avyakta', (8) nidrA, 10 (9) nidrAnidrA, (10) pracalA, (11) pracalApracalA, (12) tyAnarddhi / citta, vyApArane yogya hovA chatAM tenA vyApArano je sarvathA uparama karavAmAM Ave te 'bhAvazUnya' kahevAya che / 4. paramazUnya:-cittane prathama traNa bhuvana rUpI viSayamA vyApaka karIne pachI temAMthI eka vastumA saMkocI laIne pachI te eka vastumAMthI paNa cittane khaseDI levAmAM Ave te 'paramazUnya' kahevAya ch| * kSiptacitta Adi avasthAomAM citta zUnya thaI jatuM hovAne lIdhe e bAra avasthAone ahIM 'dravyazUnya' 15 tarIke jaNAvelI ch| zrI oghaniyuktinI (Agamodayasamiti prakAzita) droNAcAryaracita TIkAmAM (pR. 162 mAM) kSiptacitta, dIptacitta, matta tathA avyakta manuSyona svarUpa kevA prakAra, hoya che te jaNAveluM che / jo ke tyAM e vAta bIjA ja prasaMgane anulakSIne che, chatAM tyAM 'kSiptacitta' AdinI karelI vyAkhyA ahIM kSipta Adino artha samajavAmAM upayogI hovAthI nIce ApI che / 20 1. 'kSiptaM cittaM yasya draviNAdyapahAre sati cittavibhramo jaatH|'-dhn Adi. corAI javAthI jenA cittamAM vibhrama utpanna thayo hoya te 'kSiptacitta' kahevAya che / 2. 'dIptaM cittaM yasyAsakRcchatruparAjayAdyutkarSeNa ativismayAbhibhUtasya cittahrAso jAtaH |'-shtru upara vAraMvAra vijaya meLavavA Adi kAraNe prApta thayelA utkarSathI ativismaya thavAne lIdhe jenA cittano hrAsa thayo hoya te 'dIptacitta' kahevAya ch| 3. 'mattaH surayA pItayA'-dArU pIvAthI je matta thayo hoya te 'matta' kahevAya ch| ' 4. jenAmAM samajaNa AvI nathI tene 'avyakta' smjvo| bhagavAna bhadrabAhusvAmiracita 'bRhatkalpasUtra'mAM pR. 1636 mAM paNa "khittacittaM niggaMthiM niggathe giNhamANe vA avalaMbamANe vA nAikkamai // 10||"-aa sUtramA 'kSiptacittano' ullekha ch| pR. 1647 mAM "dittacittaM niggaMthiM 'niggaMthe giNhamANe vA avalaMbamANe vA nAikamai ||11||"-aa sUtramA 'dIptacitta'no ullekha ch| tathA pR. 1653 mAM 30 " ummAyapattiM niggathiM niggaMthe giNhamANe vA 2 nAti(i)kamai // 13||"-aa sUtramA 'unmatta'no ullekha ch| zrI saMghadAsagaNiracita 'bRhatkalpabhASya'mAM temaja zrIkSemakIrtisUriracita tenI TIkAmAM rAga, bhaya, sneha, Adi kAraNothI citta kevI rIte kSipta thaI jAya che temaja atilAbha thavAthI 'citta' kevI rIte dIpta thaI jAya che e viSenuM vistRta varNana cha / tethI kSiptacitta Adi keTalIka avasthAogeM svarUpa jANavA juo "bRhat kalpasUtra" (zrI jaina AtmAnaMda sabhA, bhAvanagarathI prakAzita ) pR. 1636 thI pR. 1653 / 25 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 227 kalA-dravyato mallAdibhirnADIcampanena yA caTApyate, bhAvatastu atyantAbhyAsataH svayameva dezakAla-karaNAdyanapekSya yA samArohati, anyena tvavatAryate, yathA puSpabhUterAcAryasya puSpa(Sya ?)mitreNa kalAjAgaraNaM kRtam // 5 // paramakalA--yA suniSpannatvAdabhyAsasya svayameva jAgati; yathA caturdazapUrviNAM mahAprANadhyAne // 6 // jyotiH-candra-sUrya-maNi-pradIpa-vidyudAdi dravyataH, bhAvato'bhyAsAdanulInamanaso bhUta-bhavad- 5 bhaviSyabahirvastusUcA viSayaprakAzaH // 7 // paramajyotiH--yena sadA'pyayatnenApi samAhitAvasthAyAM pUrvasmAccirakAlabhAvI prakAzo jnyte||8|| binduH--dravyato jalAdeH, bhAvato yena pariNAmavizeSeNa jIvAt karma galati // 9 // paramabinduH--samyaktva-dezavirati-sarvavirati - anantAnubandhivisaMyojana- saptakakSaya - upazAmakAvasthA-upazAntamohAvasthA-mohakSapakAvasthA-kSINamohAvasthAbhAviguNazreNayaH, uparitane tu dve guNazreNI 10 kevalina eva bhavataH, idaM tu chadmasthasyaiva nirUpyate / guNazreNirnAma bahUparitanakAlavedyasya dalikasyAdhaH svalpakAlenaiva vedanam / uktaM ca "uvarimaThiIdaliyaM heTThimaThANammi kuNai guNaseDhI // 10 // " 5. kalA:-kalAnA be prakAra che--dravyakalA ane bhaavklaa| malla vagere loko nADI dabAvIne (utarI gayela aMgane)caDAve che te dravyakalA jaannvii| paraMtu atyaMta abhyAsane lIdhe deza, kAla, tathA karaNa AdinI 15 apekSA vinA potAnI meLe ja caDe paraMta bIjAvaDe utArAya te bhAvathI kalA jaannvii| jemake AcArya paSpabhatinI kalAne (samAdhine) muni puSyamitre jAgRta karI hatI-utArI htii| (A kathA mATe juo pariziSTa-1) 6. paramakalA:-abhyAsa suniSpanna thayo hovAthI je (samAdhi) potAnI meLe ja jAgRta thAya (utarI jAya)-jema cauda pUrvadharone mahAprANa dhyAnamAM thAya che te 'paramakalA' kahevAya cha / 7. jyoti:-jyoti be prakAre che--dravya jyoti tathA bhaavjyoti| caMdra, sUrya, maNi, pradIpa tathA 20 vIjaLI vagere 'dravyathI jyoti' che| abhyAsathI jenuM mana lIna thayuM che tevA manuSyane-bhUtakALa, vartamAnakALa tathA bhaviSyakALanI bAhya vastuone sUcavanAro je viSayaprakAza utpanna thAya che te 'bhAvathI jyoti' che / 8. paramajyoti-upara kahela 'jyoti' karatAM cirakALa sudhI TakanAro prakAza hamezAM prayatna vinA samAdhi avasthAmAM je dhyAnathI utpanna thAya te 'paramajyoti' kahevAya che / 9. bindu :-jala vagerenuM bindu te 'dravyathI bindu' che| ane je pariNAmavizeSathI AtmA 25 uparathI karma jharI jAya-kharI paDe tevo pariNAmavizeSa (adhyavasAya) 'bhAvathI bindu' kahevAya che / 10. paramabindu :-samyaktva, dezavirati, sarvavirati, anaMtAnubandhI (krodha, mAna, mAyA, lobha)nI visaMyojanA, saptakano kSaya, upazAmaka avasthA, upazAMtamohAvasthA, mohakSapakAvasthA tathA kSINamohAvasthA prApta thatI vakhate je guNazreNio prApta thAya che te 'paramabindu' samajavI / tyArapachInI be guNazreNio kevaLajJAnIne ja hoya che| ane ahIM to chadmasthanA dhyAnanu ja nirupaNa cAlI rayuM che / eTale e be guNazreNio 30 paramabindumAM gaNI nthii| karmanA je daliyAnuM ghaNA lAMbA samaye vedana thavAnuM hoya tene nIcenI sthitimAM nAkhI daIne alpasamayamAM ja je vedana karavAmAM Ave tene guNazreNi kahevAmAM Ave che| kayuM che ke- "uparanI sthitinA karmadalikane nIcenA sthAnamA nAkhavAmAM Ave te 'guNazreNi' kahevAya che|" 1. ekaMdare guNazreNio 11 ch| temAM 9 chadmasthane hoya che, ane 2 kevaLajJAnIne hoya ch| (juo karmaprakRti gAthA 395-396) chadmasthanI je 9 guNazreNio che te ahIM 'paramabindu' tarIke vivakSita ch| 35 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 dhyaanvicaarH| [prAkRta nAdaH-dravyato bubhukSAturANAmaGgulIsthagitakarNAnAM susUtkAraH; bhAvataH svazarIrottha eva tUryanirghoSa iva svayaM zrUyate // 11 // paramanAdaH-pRthagvAdyamAnavAditrazabdA iva vibhinnA vyaktAH zrUyante // 12 // tArA-dravyato vivAhAdau vadhU-varayostArAmelakaH; bhAvataH kAyotsargavyavasthitasya 5 nizcalA dRSTiH // 13 // paramatArA-dvAdazyAM pratimAyAmivAnimeSA zuSkapudgalanyastA dRSTiH / / 14 // layaH-vajralepAdidravyeNa saMzleSo dravyataH; bhAvato'haMdAdicatuHzaraNarUpazcetaso nivezaH // 15 // 11. nAda :--bhUkhathI pIDAtA manuSyo kAnamAM AMgaLI nAkhIne je susakAro kare che te 'dravyathI nAda' che| ane potAnA zarIramA ja utpanna thayelo je nirghoSa (nAda) vAjiMtranA avAjanI jema svayaM 10 saMbhaLAya che te 'bhAvathI nAda' smjvo| ..12. paramanAda :--judAM judAM vAgatAM vAjiMtronA zabdonI jema vibhinna ane vyakta zabdo saMbhaLAya te 'paramanAda' kahevAya che| 13. tArA:-vivAha Adi prasaMgamAM vadhU ane varanuM je paraspara tArAmaitraka-tArAmelaka (AMkhanI kIkIonuM milana) thAya che te 'dravyathI tArA' ch| kAyotsargamA rahela manuSyanI je nizcala dRSTi te 15 'bhAvathI tArA' che| 14. paramatArA:-bAramI pratimAnI jema zuSka pudgala upara je animeSa dRSTi sthApavAmAM Ave te 'paramatArA' che| 15. layaH-vajralepa Adi dravyathI vastuono je paraspara gADha saMyoga te 'dravyathI laya' che ane arihaMta, siddha, sAdhu tathA kevalIprarUpita dharma-A cAranuM zaraNa aMgIkAra karavArUpa je cittano 20 niveza te 'bhAvathI laya' che / 1. viziSTa prakAranA ugra pratijJApAlanane-vratapAlanane-'pratimA' kahevAmAM Ave che| sAdhuonI AvI pratimAo 12 ch| jemake ekamAsikI, dvimAsikI, trimAsikI, cAturmAsikI, paMcamAsikI, SaNmAsikI, saptamAsikI, saptarAtrikI, saptarAtrikI, saptarAtrikI, ahorAtrikI, ekraatrikii| A badhI pratimAonuM svarUpa Avazyaka vRtti Adi graMthomA vistArathI varNaveluM che| temAM 12 mI pratimAmAM aTThama karIne gAma bahAra jaIne animeSa nayane eka dRSTi sthApIne kAussagga 25 dhyAnamAM ubhA rahevArnu hoya che| 2. maMdira makAna Adi adhika majabUta karavAne mATe prAcIna jamAnAmAM bhIta AdinI upara je lepa karavAmAM Avato hato, te bRhatsaMhitAmA vajralepanA nAmathI nIce pramANe prasiddha cha : - AmaM tindukamAma kapitthakaM puSpamapi ca shaalmlyaaH| bIjAni zallakInAM dhanvanavalko vacA ceti // 1 // . etaiH saliladroNaH kvAthayitavyo'STa bhAgazeSazca / avatAryo'sya ca kalko dravyairetaiH samanuyojyaH // 2 // zrIvAsaka-rasa-guggulu-bhallAtaka-kundurUka-sajerasaiH / atasI-bilvaizca yutaH kalko'yaM vajralepAkhyaH // 3 // prAsAdahar2yAvalabhI-liGgapratimAsu kuDyakUpeSu santapto dAtavyo varSasahasrAyutasthAyI // 4 // arthaH-kAcA TIbaru, kAcA koThAM, zimaLAnA phUla, sAraphaLa (sAleDo, dhUpeDo) nA bIja, dhAmaNa, vRkSanI chAla ane ghoDA vaja-e auSadho barAbara sarakhA vajana pramANe lai, pachI tene eka droNa arthAt 256 tala=1024 tolA pANImA nAkhIne ukALo krvo| jyAre pANIno AThamo bhAga rahe tyAre nIce utArI, temAM surUvRkSono guMdara (berajo) hIrAboLa gugaLa, bhIlAmA, devadArano guMda (kuMdaru), rALa, aLazI, ane bIlIphaLa e auSadhonu cUrNa nAkhavU jethI vajralepa taiyAra thAya che| // 1-2-3 // 40 upara kahela vajralepa devamaMdira, makAna, jharokhA, zivaliMga, pratimA (mUrti), bhIMta ane kuvA vagere ThekANe ghaNo garama garama lagAve to te makAna AdinI sthiti karoDa varSanI thaay||4|| vAstusAre pariziSTa A pR. 147 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 229 paramalayaH-AtmanyevAtmAnaM lInaM pazyatItyevaMrUpaH // 16 // lavaH-dravyato dAtrAdibhiH zasyAderlavanam ; bhAvataH karmaNAM zubhadhyAnAnuSThAnairlavanam // 17 // paramalavaH-upazamazreNi-kSapakazreNI // 18 // mAtrA-dravyata upakaraNAdiparicchedaH; bhAvataH samavasaraNAntargataM siMhAsanopaviSTaM dezanAM kurvANaM tIrthaGkaramivAtmAnaM pazyati // 19 // . paramamAtrA-caturviMzatyA valayaiH pariveSTitamAtmAnaM dhyAyati, tad yathAzubhAkSaravalayaM-'AjJAvicayAdidharmadhyAnabhedAkSara 23-'pRthaktvavitarkasavicAraM' ityakSarAH 10-evaM 33 nyasyante yatra // (1) anakSaravalayaM-"UsasiyaM nIsasiyaM" ityAdigAthAkSarANyanakSarazrutavAcakAni nyasyate yatra // (2) paramAkSaravalayaM-OM arha a~ ri ha~ ta si DhU~ A~ ri ya u va jjhA~ ya~ sA~ hU~ namaH' iti 10 ___ nyasyante yatra // (3) akSaravalayaM--'a A' ityAdIni, ISatspRSTatara ya la va'yutAni dvipaJcAzanmAtRkAkSarANi 'ha'paryantAni __ nyasyante yatra // (4) 16. paramalaya :--AtmAmAM ja AtmAne lIna thayelo jovo te 'paramalaya' cha / 17. lava:--dAtaraDA AdithI ghAsa AdinuM je kApa, te 'dravyathI lava' ch| zubhadhyAna ane 15 anuSThAno vaDe karmone je chedavAM te 'bhAvathI lava' che| 18. paramalavaH--upazamazreNi tathA kSapakazreNi 'paramalava' cha / 19. mAtrAH---upakaraNa Adino je pariccheda (maryAdA) te 'dravyathI mAtrA' che| samavasaraNanI aMdara siMhAsana upara virAjIne dezanA ApatA tIrthakara bhagavAnanI jema potAnA AtmAne jovo te 'bhAvathI mAtrA' che| 20 __ 20, paramamAtrA:-covIza valayothI vITAyela potAnA AtmAnuM je dhyAna kara, te 'paramamAtrA' che / te valayonuM svarUpa nIce mujaba che : (juo--yaMtra-citra naM. 2) (1) prathama 'zubhAkSaravalaya' che jemAM dharmadhyAnanA 4 bhedonA 'A jJA vi ca ya, a pA ya *vi ca ya, vi pAka vi ca ya, saMsthA na vi ca ya' ema 23 akSaro tathA zukladhyAnanA prathama bhedanA 'pRtha kva vi ta ke sa vi cA ra' ema 10 akSaro maLIne kula 33 akSarono nyAsa krvo| 25 (2) bIjaM 'anakSaravalaya' che / Agama graMthomAM anakSarazrutajJAna viSe 'UsasiyaM nIsasiyaM' Adi je gAthA maLe che tenA akSaro A valayamAM sthApavAmAM Ave che| saMpUrNa gAthA nIce mujaba che: * UsasiyaM nIsasiyaM nicchada khAsiaMca chiiaNc| nissighiamaNusAraM aNakkharaM cheliaaiiaN|| (3) trIjA 'paramAkSaravalaya'mAM 'OM ahaM aeNri ha~ ta~ si~ hU~ A~ ri" ya u~ va~ jjhA~ ya~ sA~ 30 hU~ namaH' A akSarono nyAsa karavAmAM Ave che / / (4) cothaM 'akSaravalaya' che| temAM a thI ha sudhInA 49 temaja iSatspRSTatara 'ya, la, va'-A traNa akSaro ema kula 52 'mAtRkA-akSarono nyAsa karavAmAM Ave che / * Agamodayasamiti prakAzita naMdIsUtra pR. 187 / bRhatkalpasUtra niyuktimAM pR. 27 mAM A 76 mI gAthA ch| Avazyaka niyuktimAM paNa A gAthA ch| 35 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 dhyaanvicaarH| [prAkRta nirakSaravalayaM-dhyAna-paramadhyAnayoH zubhAkSaravalaye praviSTatvAt zeSadhyAnabhedAH 22 nyasyante yatra // (5). sakalIkaraNavalayaM-pRthivyap-tejo-vAyvAkAzamaNDalapaJcakAtmakam // (6) parasparAvalokanavyagravAmajAnunyastatIrthaMkaramAta 24 valayam // (7) tIrthaGkarapitR 24 valayam // (8) atItA-'nAgata-vartamAnabhAvatIrthaGkaranAmAkSaravalayam // (9) (5) dhyAnanA 'dhyAna', 'paramadhyAna' vagere 24 bhedo che te paikInA prathama be bheda-'dhyAna' ane 'paramadhyAna' prathama zubhAkSaravalayamAM AvI jAya che / tethI bAkI rahelA 22 bhedono pAMcamA 'nirakSara valaya'mAM nyAsa karavAmAM Ave che / (6) chaTuM 'sakalIkaraNavalaya' pRthvImaMDala, apamaMDala, tejomayamaMDala, vAyumaMDala tathA AkAza10 maMDala-A pAMca maMDala svarUpa ch| (7) jeo paraspara abalokana karavAmAM vyagra che temaja jemaNe DAbA DhIMcaNa upara potAnA bALakotIrthaMkarone besADelA che tevI 24 tIrthaMkaronI mAtAonI sAtamA valayamA sthApanA karavAmAM Ave ch|' (8) AThamuM valaya 24 tIrthaMkaronA pitAonuM che| (9) navamA valayamAM bhUta, bhaviSyaM ane vartamAnakALanI covIzIonA bhAva tIrthaMkaronA nAmonA 15 akSaronI sthApanA karavAmAM Ave che| . 1. 24 tIrthakaronI mAtAonAM nAmo anukrame nIce mujaba che: ___ (1) marudevA (2) vijayA (3) senAdevI (4) siddhArthA (5) maMgalA (6) susImA (7) pRthvI (8) lakSmaNA (9) rAmA (10) naMdA (11) viSNu (12) jayA (13) zyAmA (14) suyazA (15) suvratA (16) acirA (17) zrI (18) devI (19) prabhAvatI (20) padmAvatI (21) vaprAdevI (22) zivAdevI (23) vAmAdevI (24) trishlaadevii| 202. covIza tIrthakaronA pitAonAM nAmo nIce mujaba che: (1) nAbhirAjA (2) jitazatru (3) jitAri (4) saMvara (5) megha (6) dhara (7) pratiSTha (8) mahAsena (9) sugrIva (10) dRDharatha (11) viSNurAja (12) vasupUjya (13) kRtavarmA (14) siMhasena (15) bhAnu (16) vizvasena (17) sUra (18) sudarzana (19) kuMbha (20) sumitra (21) vijaya (22) samudravijaya (23) azvasena (24) siddhArtha / 25 3. bhUtakAlIna covIza tIrthakaronAM nAmo nIce mujaba cha : (1) kevalajJAnI (2) nirvANI (3) sAgara (4) mahAyaza (5) vimala (6) sarvAnubhUti (7) zrIdhara (8) datta (9) dAmodara (10) suteja (11) svAmI (12) munisuvrata (13) sumati (14) zivagati, (15) astAga (16) nimIzvara (17) anila (18) yazodhara (19) kRtArtha (20) jinezvara (21) zuddhamati (22) zivakara (23) syandana (24) sNprti| 4. bhaviSyakAlanA covIza tIrthakaronAM nAmo nIce majaba che:30 (1) padmanAbha (2) zUradeva (3) supArzva (4) svayaMprabha (5) sarvAnubhUti (6) devazruta (7) udaya (8) peDhAla (9) poTTila (10) zatakIrti (11) suvrata (12) amama (13) niSkaSAya (14) niSpulAka (15) nirmama (16) citragupta (17) samAdhi (18) saMvara (19) yazodhara (20) vijaya (21) bhalla (22) deva (23) anantavIrya (24) bhadrakRt / 5. vartamAnakAlanA covIza tIrthakaronAM nAmo nIce mujaba che: - (1) RSabha (2) ajita (3) saMbhava (4) abhinandana (5) sumati (6) padmaprabha (7) supArzva (8) candraprabha 35 (9) suvidhi (10) zItala (11) zreyAMsa (12) vAsupUjya (13) vimala (14) anaMta (15) dharma (16) zAnti (17) kunthu (18) ara (19) malli (20) munisuvrata (21) nami (22) nemi (23) pArzva (24) mahAvIra / Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga] namaskAra svaadhyaay| 231 rohiNyAdiSoDazavidyAdevatAvalayam // (10) aSTAviMzatinakSatranAmAkSaravalayam // (11) aSTAzItigrahavalayam // (12) (10) dasamuM valaya rohiNI Adi 16 vidyAdevIonu cha / (11) agiyAramA valayamA 28 nakSatronA nAmAkSaronI sthApanA karavAmAM Ave che / (12) bAramA valayamA 88 pa~honI sthApanA karavAmAM Ave che / 1. soLa vidyAdevIonAM nAmo nIce mujaba che: A ja graMthamAM graMthakAre AgaLa 16 vidyAdevIonAM nAmo jaNAvelAM che te anusAre ahIM vidyAdevIonAM nAmo ApyAM che| bIjA graMthomAM jo ke keTalAMka nAmomAM pheraphAra paNa jovAmAM Ave che| (1) rohiNI (2) prazapti (3) vajrazaMkhalA (4) vajrAMkuzI (5) apraticakrA (6) puruSadattA (7) kAlI 10 (8) mahAkAlI (9) gaurI (10) gAndhArI (11) jvAlAmAlinI (12) mAnavI (13) vairoTyA (14) acchuptA (15) mAnasI (16) mahAmAnasI / 2. 28 nakSatronAM nAmo nIce mujaba che:... (1) azvinI (2) bharaNI (3) kRtikA (4) rohiNI (5) mRgazIrSa (6) ArdrA (7) punarvasu (8) puSya (9) AzleSA (10) maghA (11) pUrvAphAlgunI (12) uttarAphAlgunI (13) hasta (14) citrA (15) svAti 15 (16) vizAkhA (17) anurAdhA (18) jyeSThA (19) mULa (20) pUrvASADhA (21) uttarASADhA (22) abhijit (23) zravaNa (24) dhaniSThA (25) zatabhiSA (26) pUrvAbhAdrapada (27) uttarAbhAdrapada (28) revtii| 3. 88 grahonAM nAmo nIce mujaba che : (1) aMgAraka (2) vikAlaka (3) lohityaka (4) zanaizcara (5) Adhunika (6) prAdhunika (7) kaNa (8) kaNaka (9) kaNakaNaka (10) kaNavitAnaka (11) kaNasaMtAnaka (12) soma (13) sahita (14) AzvAsena (15) kAryopaga 20 (16) karbaTaka (17) ajakaraka (18) duMdubhaka (19) zaMkha (20) zaMkhanAbha (21) zaMkhavarNAbha (22) kaMsa (23) kaMsanAbha (24) kaMsavarNAbha (25) nIla (26) nIlAvabhAsa (27) rUppI (28) rUpyAvabhAsa (29) bhasma (30) bhasmarAzi (31) tila (32) tilapuSpavarNa (33) daka (34) dakavarNa (35) kAya (36) vandhya (37) indrAgni (38) dhUmaketu (39) hari (40) piMgala (41) budha (42) zukra (43) bRhaspati (44) rAhu (45) agasti (46) mANavaka (47) kAmasparza (48) dhura (49) pramukha (50) vikaTa (51) visaMdhikalpa (52) prakalpa (53) jaTAla (54) aruNa (55) 25 ami (56) kAla (57) mahAkAla (58) svastika (59) sauvastika (60) varddhamAnaka (61) pralamba (62) nityAloka (63) nityodyota (64) svayaMprabha (65) avabhAsa (66) zreyaskara (67) kSemaMkara (68) AbhaMkara (69) prabhaMkara (70) arajA (71) virajA (72) azoka (73) vItazoka (74) vivartta (75) vivastra (76) vizAla (77) zAla (78) suvrata (79) anivRtti (80) ekajaTI (81) dvijaTI (82) kara (83) karika (84) rAja (85) argala (86) puSpa (87) bhAva (88) ketu / 30 -sUryaprajJaptivRttiH-pR. 295, prAbhRta 20 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 232 dhyaanvicaarH| [prAkRta. dikkumArI 56 valayam // (13) indra 64 valayam // (14) yakSiNI 24 valayam // (15) yakSa 24 valayam // (16) (13) teramA valayamA 56 dikkumArikAonI sthApanA karavAmAM Ave che / (14) caudamA valayamA 64 indronI sthApanA karavAmAM Ave che / (15) paMdaramA valayamA 24 yakSiNIonI sthApanA karavAmAM Ave che| (16) soLamA valayamA 24 yakSonI sthApanA karavAmAM Ave che / 1. 56 dikkumArIonAM nAmo nIce mujaba che:10 (1) bhogaMkarA (2) bhogavatI (3) subhogA (4) bhogamAlinI (5) suvatsA (6) vatsamitrA (7) puSpamAlA (8) aninditA (9) meghaMkarA (10) meghavatI (11) sumeghA (12) meghamAlinI (13) toyadhArA (14) vicitrA (15) vAriSeNA (16) balAhakA (17) naMdA (18) uttarAnaMdA (19) AnaMdA (20) nandivardhanA (21) vijayA . (22) vaijayantI (23) jayantI (24) aparAjitA (25) samAhArA (26) supradattA (27) suprabuddhA (28) yazodharA (29) lakSmIvatI (30) zeSavatI (31) citraguptA (32) vasuMdharA (33) ilAdevI (34) surAdevI (35) pRthivI 15 (36) padmavatI (37) ekanAsA (38) navamikA (39) bhadrA (40) zItA (41) alaMbusA (42) mitakezI (43) puMDarIkA (44) vAruNI (45) hAsA (46) sarvaprabhA (47) zrI (48) hrI (49) citrA (50) citrakanakA (51) zaterA (52) vasudAminI (53) rUpA (54) rUpAsikA (55) surUpA (56) ruupkaavtii| -kalpasUtra TIkA, paJcamaM vyAkhyAnam 2. 64 indronAM nAmo nIce mujaba che:20 (1) saudharmendra (2) IzAneMdra (3) sanatkumAreMdra (4) mAheMdra (5) brahmedra (6) lAntakeMdra (7) mahAzukeMdra (8) sahasrAreMdra (9) prANateMdra (10) acyuteMdra (11) camareMdra (12) balIndra (13) dharaNeMdra (14) bhUtAnaMdeMdra (15) harikAMteMdra (16) hariSaheMdra (17) veNudevendra (18) veNudArIndra (19) agnizikheMdra (20) agnimANaveMdra (21) velaMbeMdra (22) prabhaJjaneMdra (23) ghoSaMdra (24) mahAghoSaMdra (25) jalakAMteMdra (26) jalaprabhedra (27) pUrNaMdra (28) avaziSTeMdra (29) amitagatIndra (30) amitavAhaneMdra (31) kinnareMdra (32) kiMpuruSaMdra. (33) satpuruSaMdra (34) 25 mahApuruSaMdra (35) atikAyeMdra (36) mahAkAyeMdra (37) gItaratIndra (38) gItayazeMdra (39) pUrNabhadredra (40) mANibhadredra (41) bhImeMdra (42) mahAbhImeMdra (43) surUpeMdra (44) pratirUpeMdra (45) kAleMdra (46) mahAkAleMdra (47) saMnihiteMdra (48) sAmAneMdra (49) dhAtA iMdra (50) vidhAtA iMdra (51) RSIndra (52) RSipAleMdra (53) IzvareMdra (54) mahezvareMdra (55) suvatsa iMdra (56) vizAleMdra (57) hAsyeMdra (58) hAsyaratIndra (59) zveteMdra (60) mahAzveteMdra (61) pataMgeMdra (62) pataMgapatIndra (63) caMdra (64) sUrya / -triSaSTizalAkA pu.ca0 parva 303. 24 yakSiNIonAM nAmo nIce mujaba che: (1) apraticakrA (2) ajitabalA (3) duritAri (4) kAlikA (5) mahAkAlI (6) acyutA (7) zAntA (8) bhRkuTi (9) sutArA (10) azokA (11) mAnavI (12) caNDA (13) viditA (14) aMkuzA (15) kandarpA (16) nirvANI (17) balAdevI (18) dhAriNI (19) vairoTyA (20) naradattA (21) gAMdhArI (22) kUSmAMDI (aMbikA) (23) padmAvatI (24) siddhAyikA / 354. 24 yakSonAM nAmo nIce mujaba che: (1) gomukha (2) mahAyakSa (3) trimukha (4) yakSeza (5) tuMbaru (6) kusuma (7) mAtaMga (8) vijaya (9) ajita (10) brahma (11) Izvara (12) kumAra (13) SaNmukha (14) pAtAla (15) kinnara (16) garuDa (17) gandharva (18) yakSendra (19) kubera (20) varuNa (21) bhRkuTi (22) gomedha (23) pArzva (24) maatNg| . Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 233 asaMkhyAtazAzvatetarasthApanArhaccaityavalayam // (17) RSabhAdiparivArabhUtagaNadharaprabhRtisAdhusaMkhyAvalayam // (18) mahattarAmukhyasAdhvIsaMkhyAvalayam // (19) zrAvakasaMkhyAvalayam // (20) [zrAvikAsaMkhyAvalayam // (21)] bhavanayoga 96 valayam // (22) karaNayoga 96 valayam / / (23) karaNa 96 valayam // (24) (17) sattaramuM valaya asaMkhyAta zAzvata ane azAzvata sthApanA arihaMtonA arthAt jinapratimAonA caityornu ch| 10 (18) aDhAramuM valaya zrI RSabhadevAdi tIrthaMkaronA parivArabhUta gaNadhara vagere sAdhuonI saMkhyAcha / (juo pariziSTa naM. 2) (19) ogaNIsamuM valaya mahattarA vagere sAdhvIonI saMkhyA- che / (juo pariziSTa naM. 2) (20) vIsamA valayamAM zrIvakonI saMkhyA sthApavAmAM Ave che / (juo pariziSTa naM. 3) (21) ekavIsamA valayamAM zrAvikAonI saMkhyA sthApavAmAM Ave che| (juo pariziSTa naM. 3) 15 (22) bAvIsamA valayamA 96 bhavanayoganI sthApanA karavAmAM Ave che| (juo pariziSTa naM. 4) (23) trevIsamA valayamAM 96 karaNayoganI sthApanA karavAmAM Ave che| (juo pariziSTa naM. 4) (24) covIsamA valayamAM 96 karaNanI sthApanA karavAmAM Ave ch| (juo pariziSTa naM. 5) 1. mULamAM A pramANe che:-'mhttraamukhymukhysaadhviisNkhyaavlym|' 2. asaMkhyAta zAzvata pratimAonAM caityonI saMkhyA A pramANe che:-svargamAM (vaimAnika devonA vimAnomAM) 20 zAzvata jinapratimAnA caityonI saMkhyA 84,97,023 che| bhuvanapatimAM zAzvata jinacaityonI saMkhyA 7,72,00,000 ch| tiryaglokamAM zAzvata jina pratimAonA caityonI saMkhyA 3259 cha / vyaMtara tathA jyotiSI devonA nivAsa ane vimAnomAM zAzvata jina caityo asaMkhyAtA ch| azAzvata jinapratimAonA caityonI saMkhyA aniyata ch| manuSyoe bharAvelI pratimAo azAzvatI pratimAo kahevAya che| tethI azAzvata jina pratimAonA caityonI saMkhyA 25 aniyata che / azAzvata arhat pratimAonAM caityonA prasiddha yAtrAdhAmo paikI keTalAMka nIce mujaba cha : zrI zatrujaya, giranAra, aSTApada, sammetazikhara, Abu, zaMkhezvara, kesariyAjI, tAraMgA, aMtarIkSa pArzvanAtha tIrtha, jIrAvalA pArzvanAtha tIrtha, staMbhana pArzvanAtha tIrtha vgere| 3. jo ke mULa hastalikhita pratamAM 'AM zrAkasaMkhyAvalayam' evo azuddha pATha che| to paNa pUrvAparano saMbaMdha jotAM ahIM zrAvaka saMkhyAnuM ane zrAvikA saMkhyA- valaya abhipreta jaNAya che| tethI A pAThanA AdhAre 'zrAvaka 30 saMkhyAvalayam' tathA 'zrAvikA saMkhyAvalayam' ema be valaya ahIM jaNagayAM che| ahIM be valaya levAmAM Ave to ja valayonI 24 saMkhyA pUrNa thaI zake / A kAraNathI paNa ahIM be valayo jaNAvyAM che| mULa hastalikhita pratamAM 'AM zrAkasaMkhyAvalayam' pATha cha / saMbhava che ke 'AnaMdAdi zrAvakasaMkhyAvalayam' evo pATha paNa ahIM hoya / Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 dhyaanvicaarH| [prAkRta padaM-dravyato laukikaM rAjAdi 5, lokottaramAcAryAdi 5, bhAvataH paJcAnAM parameSThipadAnAM dhyAnam // 21 // paramapadaM-paJcAnAM parameSThipadAnAmAtmani nyAsaH AtmanastadadhyAropeNa parameSTirUpatayA cintanamityarthaH // 22 // siddhiH-laukikANimAdiraSTadhA, lokottarA rAga-dveSamAdhyasthyarUpaparamAnandalakSaNA; bhAvato muktipadaprAptajIvAnAM--'se na dIhe na hasse' ityAdi (31)--'ahavA kamme Nava darisaNammi' ityAdi (31)-mIlane (62) dvASaSTiguNacintanam // 23 // paramasiddhiH--muktaguNAnAmAtmanyadhyAropaNam // 24 // iti saMkSepArthaH / / 10 * 21. pada:-dravyathI 'pada' laukika rAjA Adi pAMca padavIo (rAjA, maMtrI, koSAdhyakSa. senApati, purohita) che| lokottara pada AcAryAdi (AcArya, upAdhyAya, pravartaka, gaNAvacchedaka ane sthavira) pAMca padavIo che| pAMca parameSThIpadonuM dhyAna karavU te bhAvathI 'pada' che| . 22. paramapada :-pAMca parameSThIpadono AtmAmAM nyAsa arthAt AtmAmAM tenuM AropaNa karIne AtmAne paMcaparameSThIrUpe ciMtavavo e 'paramapada' ch| 15 23. siddhiH-laukika 'siddhi' laghimA, vazitA, Izitva, prAkAmya, mahimA, aNimA, yatra kAmAvasAyitva ane prApti ema ATha prakAranI che| rAga ane dveSamAM mAdhyasthya bhAvarUpa paramAnaMda te lokottara siddhi che / ane mukti pAmelA AtmAonA 62 guNonuM dhyAna e bhAvathI siddhi ch| 24. paramasiddhiH- siddhonA guNono potAnA AtmAmAM adhyAropa karavo te 'paramasiddhi' ch| (saMkSipta bhAvArtha samApta) 20 * vIsamA paramamAtrA dhyAnamA AvatA covIsa valayonuM nirUpaNa pUrNa thaI gayuM hovAthI have ekavIsamAthI mAMDIne bAkI rahelA dhyAnonuM svarUpa ahIMthI jaNAvavAmAM Ave che / 1. zAstromAM 'siddha' bhagavaMtanA 31 guNo prasiddha ch| paraMtu te 31 nI gaNatrI be rIte thatI hovAthI banne gaNatrInA thaIne ahIM 62 guNo kahyA che / te nIce mujaba che : ___"...se na dIhe na hasse na vaDhe na taMse na cauraMse na parimaMDale na kiNhe na nIle na lohie na hAlidde na sukille 25 na surabhigaMdhe na durabhigaMdhe na titte na kaDue na kasAe na aMbile na mahure na kakkhaDe na maue na garue na lahue na uNhe na niddhe na lukkhe na kAU na rahe na saMge na itthI na purise na annahA..." -AcArAMgasUtra sU. 171-2 / artha : siddho (1) dIrgha nathI ke hrasva nathI, (2) goLa nathI, (3) trikoNa nathI, (4) catuSkoNa nathI, (5) parimaMDalAkAre nathI, (6) zyAma nathI, (7) nIla nathI, (8) lAla nathI, (9) pILA nathI, (10) zveta nathI, (11) sugandhI nathI, (12) durgandhI nathI, (13) tikta nathI, (14) kaTu nathI, (15) turA nathI, (16) khATA nathI, 30 (17) madhura nathI, (18) kaThina nathI, (19) mRdu nathI, (20) bhAre nathI, (21) halakA nathI, (22) zIta nathI, (23) uSNa nathI, (24) snigdha nathI, (25) rUkSa nathI, (26) zarIradhArI nathI, (27) janma letA nathI, (28) (amUrta hovAne lIdhe) saMgavALA nathI, (29) strI nathI, (30) puruSa nathI, (31) napuMsaka nthii| A rIte siddhonA niSedhAtmaka 31 guNa upara jnnaavyaa| have bIjI rIte 31 guNa nIce mujaba che-- "ahavA kamme Nava darisaNammi cattAri Aue pNc| ' Aima aMte sese dodo khINabhilAveNa igatIsaM // " vyAkhyA-'athavA' iti vyAkhyAntarapradarzanArthaH, 'karmaNi' karmaviSayA kSINAbhilApenakatriMzadguNA bhavanti, tatra nava darzanAvaraNIye, navabhedA iti-kSINacakSurdarzanAvaraNaH 4, kSINanidraH 5, catvAra AyuSke-kSINanarakAyuSkaH 4, 'paMca Aime' tti Adya jJAnAvaraNIyAkhye karmaNi paJcakSINAbhinibodhikajJAnAvaraNaH 5, 'aMte' tti antye-antarAye karmaNi Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| paJcaiva kSINadAnAntarAyaH 5, zeSakarmaNi-vedanIya-mohanIya-nAma-gotralakSaNe dvau dvau bhedau bhavataH, kSINasAtAvedanIyaH kSINAsAtAvedanIyaH kSINadarzanamohanIyaH kSINacAritramohanIyaH kSINAzubhanAma kSINazubhanAma kSINanIccairgotraH kSINoccairgotraH iti gAthArthaH / / -AvazyakasUtra, hAri0 TIkA pR. 663. artha : (mULa tathA vyAkhyA) siddha bhagavaMtonA karmaviSayamAM te te karmo kSINa karelA hovAthI nIce mujaba 31 guNo cha:- 5 kSINadarzanAvaraNIyanA 9 prakAra : (1) kSINacakSudarzanAvaraNIya, (2) kSINAcakSudarzanAvaraNIya, (3) kSINAvadhidarzanAvaraNIya, (4) kSINakevaladarzanAvaraNIya, (5) kSINanidra, (6) kSINanidrAnidra, (7) kSINapracala, (8) kSINapracalApracala, (9) kSINastyAnarddhi / kSINAyuSkanA 4 prakAra : (1) kSINanarakAyuSka, (2) kSINatiryaMcAyuSka, (3) kSINamanuSyAyuSka, (4) kSINadevatAyuSka / kSINajJAnAvaraNanA 5 prakAra: (1) kSINAbhinibodhikajJAnAvaraNa (2) kSINazrutajJAnAvaraNa (3) kSINAvadhijJAnAvaraNa 10 (4) kSINamanaHparyavajJAnAvaraNa (5) kSINakevaLajJAnAvaraNa / kSINAMtarAyanA 5 prakAra : (1) kSINadAnAntarAya (2) kSINalAbhAntarAya (3) kSINabhogAntarAya (4) kSINaupabhogAntarAya (5) kssiinnviiryaantraay| kSINavedanIyanA be prakAra : (1) kSINasAtAvedanIya (2) kSINAsAtAvedanIya / kSINamohanIyanA be prakAra : (1) kSINadarzanamohanIya (2) kSINacAritramohanIya / kSINanAmanA be prakAra : (1) kSINAzubhanAma, (2) kSINazubhanAma / kSINagotranA be prakAra : (1) kSINanIcairgotra, (2) kSINoccairgotra / A rIte siddhonA 31 guNo che| uparyukta banne prakAranA guNo meLavatA 62 guNo thAya cha / 15 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 dhyaanvicaarH| [prAkRta tatra cintAbhAvanA-'nuprekSAvyatiriktaM calaM cittam / sA ca saptadhA prathamA tttvcintaa-prmtttvcintaaruupaa| tatrAdyA jIvA-'jIvAdInAM 9 / dvitIyA dhyAnAdInAmeva 24 bhedAnAm // 1 // dvitIyA mithyaatv-saasvaadn-mishrdRssttigRhsthruupaa| atraiteSAM svarUpaM viparyastAdirUpaM cintyam // 2 // tRtIyA caturvidhAnAm-kriyA(180)-akriyA(84) ajJAna(67)-vinaya (32)-vAdinAM-(363) pAkhaNDinAM svarUpacintA // 3 // pArzvasthAdisvayUthyasvarUpacintA // 4 // nAraka-tiryaD-narAmarANAmaviratasamyagdRSTInAM svarUpacintA // 5 // manuSyANAM dezaviratasamyagdRSTInAM svarUpacintA // 6 // 10 cintArnu svarUpa * bhAvanA ane anuprekSAthI bhinna je calacitta te 'cintA' kahevAya che / te cintA sAta . prakAre che : (1) temAM prathama prakAranA vaLI be peTA prakAro che : 'tattvacintA' ane 'prmtttvcintaa'| jIvAjIva Adi tattvonu cintana karavU te 'tttvcintaa'| dhyAna Adi 24 bhedAnu cintana karavU te 15 'prmtttvcintaa| (2) mithyAtva, sAsvAdana, tathA mizradRSTi guNaThANAmAM rahelA gRhasthonA viparyastodi svarUpay cintana karavU te cintAno bIjo prakAra cha / (3) 180 kriyAvAdI, 84 akriyAvAdI, 67 ajJAnavAdI tathA 32 vinayavAdI ema 363 pAkhaMDIonA svarUpay ciMtana karavU te cintAno trIjo prakAra cha / 20 (4) pArzvastha Adi potAnA jUthanA sAdhuonA svarUpa- ciMtana karavaM te cintAno cotho prakAra cha (5) nArakI, tiryaMca, manuSya ane devatAomAM je avirati samyagdRSTio hoya. teonA svarUpanuM ciMtana karavU te cintAno pAMcamo prakAra cha / (6) manuSyomA je dezavirata samyagdRSTio hoya teonA svarUpa, ciMtana karavU te cintAno 25 chaTTho prakAra cha / * covIsa prakAranA dhyAnamArganuM nirUpaNa to samApta thayuM / paraMtu te nirUpaNa karatI vakhate je keTalIka hakIkato kahelI tenuM spaSTIkaraNa graMthakAra have pachI kare che|| 1. prathama dhyAnanA lakSaNamA 'cintA ane bhAvanAthI utpanna thayelo je adhyavasAya te dhyAna' ema jaNAvyuM che| temA cintA eTale zuM? ena spaSTIkaraNa graMthakAre ahIM karyu che| 30 2. mithyAtva guNaThANAmAM tattvano viparyAsa hoya che / sAsvAdana guNaThANAmAM samyaktvano kaMIka svAda hoya cha / mizradRSTimAM tattva tathA atattva banne pratye udAsInatA hoya che / AnA vizeSa svarUpa mATe juo-karmagraMthAdi / 3. kriyAvAdI vagerenuM varNana sthAnAMgAdi sUtromA cha / 4. be prakAranA pAsatthA (pArzvastha ), be prakAranA avasannA, traNa prakAranA kuzIlo, be prakAranA saMsakto ane aneka prakAranA 'yathAchaMdo' cha / juo-zrI devendrasUrikRta guruvaMdanabhASya gAthA-'pAsattho ussnno'|| Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 237 pramattAdi-ayogiparyantAnAM navAnAM sarvaviratAnAM siddhAnAM cAnantara 15-paramparagatamedAnAM svarUpacintanam // 7 // bhAvanAdhyAnamAha "ArurukSormuneryogaM karma kAraNamucyate / yogArUDhasya tasyaiva zamaH kAraNamucyate // (-bhagavadgItA, a0 6, zlo0 3) 5 ArurukSorabhyAsaH jJAna-darzana-caritra-vairAgyabhedAccaturdhA / 10 (7) (chaTThA) pramatta guNasthAnakathI (caudamA) ayogI kevalI sudhInA navaguNasthAnakomA rahelA avirati sAdhuonA temaja 15 prakAranA anaMtara siddha' ane aneka prakAranA paraMpara siddhonA svarUpay ciMtana karavU te cintAno sAtamo prakAra cha / ___ bhAvanAnuM svarUpa have graMthakAra bhAvanAnuM svarUpa kahe cha / yoga upara ArUDha thavAnI je muninI icchA hoya tene 'niSkAma-karma' sAdhana che ane jyAre yogArUDha thAya che tyAre 'zama' e mokSanuM sAdhana cha / yoga upara ArohaNa karavAnI icchA rAkhanAra manuSyanA abhyAsa, jJAna, darzana, cAritra tathA vairAgya bhAvanAnA bhedathI cAra prakAre che : 1. 15 prakAranA anaMtara siddhonA tathA aneka prakAranA paraMpara siddhonA bhedonuM svarUpa zrI pannavaNA sUtramA 15 nIce mujaba jaNAvelu cha : ... se kiM taM asaMsArasamAvaNNajIvapaNNavaNA? asaMsArasamAvaNNajIvapaNNavaNA duvihA paNNattA, taMjahA--aNaMtarasiddhaasaMsArasamAvaNNajIvapaNNavaNA ya paramparasiddhaasaMsArasamAvaNNajIvapaNNavaNA ya (sU06) se kiM taM aNaMtarasiddhaasaMsArasamAvaNNajIvapaNNavaNA? aNaMtarasiddhaasaMsArasamAvaNNajIvapaNNavaNA paNNarasavihA paNNattA, taMjahA--titthasiddhA atitthasiddhA titthagarasiddhA atitthagarasiddhA sayaMbuddhasiddhA patteyabuddhasiddhA buddhabohiyasiddhA itthIliGgasiddhA purisaliGgasiddhA napuMsakaliGgasiddhA 20 saliGgasiddhA annaliGgasiddhA gihiliGgasiddhA egasiddhA aNegasiddhA (sU0 7) se kiM taM paramparasiddhaasaMsArasamAvaNNajIvapaNNavaNA ? 2 aNegavihA paNNatA, taMjahA-apaDhamasamayasiddhA dusamayasiddhA tisamayasiddhA causamayasiddhA jAva saMkhijasamayasiddhA asaMkhijasamayasiddhA aNatasamayasiddhA, settaM paramparasiddhAsaMsArasamAvaNNa jIvapaNNavaNA, settaM asaMsArasamAvaNNajIvapaNNavaNA ( sU0 8) bhAvArtha : AtmA je samaye mokSamA jAya te samaye anantara siddha kahevAya che / tyArapachInA samayomA e ja 25 AtmA parampara siddha kahevAya cha / muktAtmAonA be bheda cha : anantara siddho ane parampara siddho / anantara siddhonA 15 bheda ch| jemake (1) tIrthasiddha, (2) atIrthasiddha, (3) tIrthakarasiddha, (4) atIrthakarasiddha, (5) svayaMbuddhasiddha (6) pratyekabuddhasiddha (7) buddhabodhitasiddha, (8) strIliMgasiddha, (9) puruSaliMgasiddha, (10) napuMsakaliMgasiddha, (11) svaliMgasiddha, (12) anya- 30 liMgasiddha, (13) gRhiliMgasiddha, (14) ekasiddha, (15) aneksiddh| parampara siddho aneka prakAranA ch| jemake aprathamasamayasiddha, dvisamayasiddha, trisamayasiddha, catuHsamayasiddha ityAdi yAvat saMkhyAtasamayasiddha, asaMkhyAtasamayasiddha, anaMtasamayasiddha / 2. tulanA : ArurukSurmuniryoga zrayed baahykriyaampi| 35 yogArUDhaH zamAdeva shuddhytyntrgtkriyH|| -jJAnasAra-zamASTaka lo0 3. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 238 dhyaanvicaarH| [prAkRta / tatra jJAnabhAvanA sUtrArtha-tadubhayabhedAt tridhA--'nANe niccanbhAso'' ityAdi // 1 // darzanabhAvanA AjJAruci(1)-tattva(9)-paramatattva(24) rucibhedAt tridhA-'saMkAidosarahio.'' ityAdi // 2 // cAritrabhAvanA sarvavirata-dezavirata-aviratabhedAt tridhA--'NavakammANAyaNaM.' ityAdi / 5 avirate'pyanantAnubandhikSayopazamAdijanya upazamAdicAritrAMzo'stIti // 3 // vairAgyabhAvanA'nAdibhavabhramaNacintana-viSayavaimukhya-zarIrAzucitAcintanabhedAt tridhA--'suviiyajagassabhAvo' ityAdi // 4 // (1) jJAnabhAvanA : sUtra, artha, ane ubhaya ema traNa prakAre ch| jJAnabhAvanAnuM svarUpa 'dhyA zataka' mAM nIce pramANe jaNAveluM che : NANe NiccabhAso kuNai maNodhAraNaM visuddhiM c| nANaguNamuNiyasAro to jhAi suniccalamaIyo // 31 // artha : zrutajJAnano sadA abhyAsa mananA azuddha vyApArano nirodha karIne manane sthira kare ch| ane sUtra ane arthanA jJAnanI vizuddhi kare che| jJAna vaDe jIva ane ajIvamA rahelA guNo ane paryAyono . ' jeNe paramArtha jANelo che evo puruSa atyaMta nizcala buddhivALo thaIne dhyAna kare ch| 15 (2) darzanabhAvanA : AjJAruci, navatattvanI ruci. tathA 24 paramatattvonI ruci (arthAta dhyAnanA 24 bhedonI ruci)-A rIte traNa prakAre che / darzanabhAvanAnuM svarUpa 'dhyAnazataka' mAM nIce mujaba che: saMkAidosarahio psm-thejaaigunngnnoveo| hoi asaMmUDhamaNo daMsaNasuddhIe jhANammi // 32 // artha : zaMkA Adi doSathI rahita, temaja prazama ane sthairya vagere guNothI sahita evo manuSya 20 darzanazuddhinA lIdhe dhyAna karatI vakhate jarA paNa moha pAmato nathI--jarA paNa bhrAMticitta thato nathI / (3) cAritrabhAvanA : sarvavirata, dezavirata ane avirata ema traNa prakAre ch| cAritrabhAvanAnuM svarUpa 'dhyAnazataka' mAM nIce mujaba che : NavakammANAyANaM porANaviNijaraM subhaayaannN| cArittabhAvaNAe jhANamayatteNa ya samei // 33 // 25 artha : jJAnAvaraNIyAdi navA karmone jIva cAritrabhAvanAthI grahaNa karato nthii| jUnA karmone khapAve che / temaja dhyAnane paNa anAyAse prApta kare ch| prazna : aviratane paNa cAritrabhAvanAmAM zI rIte ahIM gaNela che ? uttara : aviratamAM paNa anaMtAnubaMdhInA kSayopazama vagerethI utpanna thayela upazamAdi rUpa cAritrano aMza hoya che / tethI teno paNa ahIM cAritrabhAvanAmA samAveza karavAmAM Avyo che| . 30 (4) vairAgyabhAvanA : anAdi bhavabhramaNa, cintana, viSayo pratye vimukhatA, tathA zarIranI azucitArnu cintana e rIte traNa prakAre che| vairAgyabhAvanAnuM svarUpa 'dhyAnazataka' mAM nIce mujaba chaH suvidiyajagassabhAvo nissaMgo nibhao nirAso y| veraggabhAviyamaNo jhANammi suniccalo hoi // 34 // artha : jeNe jagatano svabhAva sArI rIte jANelo che, je niHsaMga, nirbhaya temaja AzaMsAthI 35 rahita che tevo vairAgyabhAvita manavALo manuSya dhyAnamAM atyaMta nizcaLa bane ch| 1. Agamodayasamiti prakAzita 'Avazyaka hAribhadrIyavRtti'mAM pR. 582 thI pR. 611 sudhImAM 'dhyAnazataka' chapAyeluM che| zrI vinaya-bhakti-sundara graMthamAlA (veNapa )mAM 'dhyAnazataka' alaga paNa chapAyeluM che ane temAM 'dhyAnazataka' nA kartA tarIke zrI jinabhadragaNikSamAzramaNane jaNAvyA cha / Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 239 anuprekSA dhyAnAdavatIrNasya, sA ca dvAdazadhA'nityAdibhedAt 'paDhamaM aNiccabhAvaM' ityAdi / rohiNI' -prajJapti' -vajrazRGkhalA -vajrAGkazI -apraticakrA-puruSadattA -kAlI mahAkAlI -gaurI gAndhArI' -jvAlAmAlinI"-mAnavI"-cairoTyA -'cchuptA -mAnasI"-mahAmA sIti vidyAdevatAH // - - - 10 anuprekSAnuM svarUpa dhyAna' dazAmAMthI utaryA pachI anuprekSA hoya che / te anityabhAvanAdi bhedathI 12 prakAre che| 5 tenuM (bAra bhAvanAnuM) svarUpa 'maraNasamAdhipayannA'mAM nIce pramANe cha : paDhama aNiccabhAvaM asaraNayaM egayaJca annattaM / 'saMsAramasubhayApiya vivihaM logaM sahAvaM ca // 73 // kammassa AsavaM saMvaraM ca nijrnnmuttmeygunne| jiNasAsaNaMmibohiM ca dullahaM ciMtae maiaM // 74 // artha : (1) anitya bhAvanA, (2) azaraNa bhAvanA, (3) ekatva bhAvanA, (4) anyatva bhAvanA, (5) saMsAra bhAvanA, (6) azuci bhAvanA, (azubha bhAvanA) (7) vividha loka svabhAva bhAvanA, (8) karma-Azrava bhAvanA, (9) karma-saMvara bhAvanA, (10) karma-nirjarA bhAvanA, (11) uttama guNonI bhAvanA, (12) zrI jinazAsana saMbaMdhI bodhi (samyaktava) maLavI te durlabha che-te bhAvanA / e pramANe bAra bhAvanAo ch| 'navatattva' vageremAM bAra bhAvanAonAM nAma nIce mujaba ApyAM che 15 (1) anitya bhAvanA, (2) azaraNa bhAvanA, (3) saMsAra bhAvanA, (4) ekatva bhAvanA, (5) anyatva bhAvanA, (6) azucitva bhAvanA, (7) Azrava bhAvanA, (8) saMvara bhAvanA, (9) nirjarA bhAvanA, (10) lokasvabhAva bhAvanA, (11) bodhidurlabhabhAvanA, (12) dharmanA sAdhaka (sAdhI ApanArA) arihaMta vagere durlabha cha (dharmasvAkhyAta bhAvanA) e bhaavnaa| 16 vidyAdevIo 20 (1) rohiNI, (2) prajJapti, (3) vajrazRMkhalA, (4) vajrAMkuzI, (5) apraticakrA, (6) puruSadattA, (7) kAlI, (8) mahAkAlI, (9) gaurI, (10) gAMdhArI, (11) jvAlAmAlinI, (12) mAnavI, (13) vairoTyA, (14) acchuptA, (15) mAnasI, (16) mahAmAnasI-e soLa vidyAdevIo cha / 1. tulanA-'jhANovarame'vi muNI NiccamaNiccAibhAvaNAparamo / hoi subhAviyacitto dhammajjhANeNa jo putviM // 65 // 25 -dhyAnazataka Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 [prAkRta dhyaanvicaarH| bhavanayogAdisvarUpaM cedam "jogo' viriyaM thAmo ucchAha parakkamo tahA cettttaa| sattI sAmatthaM ciya, cauguNa bAraTu channauI // '' jIvapradezAnAM karmakSayaM prati vyApAraNaM niyoginAmiva jIvena rAjJeva yogaH // 1 // jIvapradezaiH karmaNaH preraNaM dhyAnAgnau ceTikayeva kacavarasya // 2 // jIvapradezebhyaH kSapaNArthaM karmapradezAnAmAkarSaNaM dantAlikayeva kacavarasya // 3 // jIvapradezebhyaH karmaNAmUrdhva nayanaM nalikayeva jalasya // 4 // Sl bhavanayogAdinuM svarUpa bhavanayogAdinA 8 bheda nIce mujaba cha : 10 (1) yoga, (2) vIrya, (3) sthAma, (4) utsAha, (5) parAkrama, (6) ceSTA, (7) zakti, (8) sAmarthya / te darekanA praNidhAnAdi cAra bhedo cha / ane te darekanA jaghanya, madhyama ane utkRSTa ema traNa prakAro 'che / eTale kula 84443=96 meda thAya che| bhavanayogAdinuM svarUpa A pramANe cha : (1) yoga : rAjA jema potAnA adhikArIone kAryazIla banAve tema jIva Atmapradezone karmanA 15 kSaya mATe kAryazIla banAve te yoga kahevAya ch| (2) vIrya : jema dAsI dvArA kacaro bahAra nakhAvI devAmAM Ave che tema jIva Atmapradezo dvArA karmone dhyAnAgnimAM nAkhavA mATe preraNA kare te 'vIrya' kahevAya cha / (3) sthAma : jema daMtALIthI kacarAne kheMcIne lAvavAmAM Ave che tema jIva AtmapradezomAMthI karma-pradezone khapAvavA mATe khacI lAve te 'sthAma' kahevAya che / / 20 (4) utsAha : jema naLI vaDe pANIne UMcu caDhAvavAmAM Ave che tema AtmapradezamAMthI karmane UMcA laI javA te utsAha kahevAya / 2 1. mULamAM 'bAraTu channauI' pATha che / e nIcenI gaNatrIthI saMgata thaI zake ema lAge cha : jaghanyAdi traNa medo ane te darekanA praNidhAna vagere cAra bhedo-A rIte 12 bheda thyaa| ane yoga vagere darekanA te 12 bhedo hovAyI 1248 96 bhedo thAya ch| 2. zrI zivazarmAcArya racita 'kammapayaDI' gAthA-3 nI zrImalayagirisUriracita TIkAmAMthI uddhRta karelI gAthA ane zrI candramahattara racita 'paMcasaMgraha ' dvitIya khaMDanA mULanI cothI gAthA tenA cothA pAdanA pheraphAra sAthe A rIte che-- "jogo viriyaM thAmo ucchAha parakkamo tahA ceTThA / satti sAmatthaM ciya jogassa havaMti pajjAyA // 4 // yoga vagere je ahIM prakAro batAvyA che te 'paMcasaMgraha'kAre yoganA paryAyavAcI nAmo tarIke jaNAvyA cha / Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 241 adhonayanaM karmaNaH saMsthitakutupAt tailasyeva, ghaNTikAyAM vA'mRtakalAyAH // 5 // khasthAnasya karmaNaH zoSaNaM taptAyasabhAjanasthajalasyeva // 6 // jIva-karmaNoviyogaM pratyAbhimukhyajananaM, tilAnAmiva tailaviyojanaM yathA ghANakena nipIDanam // 7 // sAkSAjIva-karmaNoviyogakaraNaM khala-tailayoriva // 8 // eteSAmaSTAnAmapi pratyekaM traividhyaM yoga-mahAyoga-paramayogAdibhedAt-jaghanyo yogaH, madhyamo 5 mahAyogaH, utkRSTaH prmyogH| evaM vIrya-paramavIryAdayo'pi vAcyAH -evaM bhedAH 24; te'pi pratyekaM . caturdhA-praNidhAna-samAdhAna-samAdhi-kASThAsamAdhibhedAt / tatra praNidhAnamazubhebhyo nivartanam 1 / samAdhAnaM zubheSu pravartanam 2 / rAgadveSamAdhyasthyAlambanaM samAdhiH 3 / dhyAnena manasa ekAgratayocchvAsAdinirodhaH kASThA 4 / prasannacandra-bharatezvaraidamadanta-puSpabhUtayo yathAkramamatra dRssttaantaaH|| 10 (5) parAkrama : kuDalAmAMthI jebha telane nIce reDavAmAM Ave athavA amRtakaLAmAMthI jema amRta ghaNTikAmAM (paDajIbhamAM) jhare tema (UMce gayelA) karmone nIce laI javAM te parAkrama kahevAya che / (6) ceSTA : tapelA lokhaMDanA bhAjanamA raheDhuM jala jema sukAI jAya che tema potAnA sthAnamAM rahelAM karmone sUkavI nAkhavAM te 'ceSTA' kahevAya cha / (7) zakti : talamAthI telane chuTuM pADavA mATe jema talane ghANImAM pIlavAmAM Ave che tema jIva 15 ane kono viyoga karavA mATe abhimukha thaq te zakti kahevAya che| (8) sAmarthya : jema khoLa ane tela judAM pADavAmAM Ave che tema jIva ane karmono je sAkSAt viyoga karavo te 'sAmarthya' kahevAya ch| A AThe bhedonA darekanA 'yoga', 'mahAyoga' ane 'paramayoga' vagere traNa prakAro che : jaghanya hoya te 'yoga' kahevAya che, madhyama hoya te 'mahAyoga' kahevAya che ane utkRSTa hoya te 'paramayoga' 20 kahevAya ch| A pramANe vIrya, mahAvIrya, paramavIrya vagere prakAro samajavA / A rIte 843=24 bhedo thAya che / te darekanA paNa 'praNidhAna', 'samAdhAna', 'samAdhi' ane 'kASThA' ema cAra prakAro che|| ... 'praNidhAna' eTale azubha kAryomAMthI nivRtti levii| 'samAdhAna' eTale zubha kAryomA pravRtti krvii| 'samAdhi' eTale rAga ane dveSa (nA prasaMga)mAM mAdhyasthya bhAva rAkhavo / 'kASThA' eTale dhyAna vaDe mananI ekAgratAthI ucchvAsa Adino nirodha krvo| upara varNavela 'praNidhAna' 'samAdhAna' 'samAdhi' tathA 'kASThA' nA saMbaMdhamAM anukrame prasannacaMdra rAjarSi, bharata cakravartI, damadaMtamuni tathA puSpabhUti AcAryanAM dRSTAMto ch| (juo pariziSTa 6) 1. paramAkSaramAtrA te ja amRtakaLA kahevAya ch| anye parAM zikhAM prAhurUdhio vyApikAM kila / paramAkSaramAtrA sA saivAmRtakalocyate // -upamitibhavaprapaJcAkathA prastAva-8 zloka-746. 2. yoganA yoga, mahAyoga ane prmyog| vIryanA vIrya, mahAvIrya ane paramavIrya / sthAmanA sthAma, mahAsthAma ane prmsthaam| -A rIte darekanA traNa-traNa bhedo samajavA / 25 30 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 dhyaanvicaarH| [prAkRta evaM caturviMzatizcaturguNitA jAtAH 96 // ete marudevyA iva svabhAvena jAyamAnA bhvnyogaaH|| eta evopetyAbhogapUrvakaM kriyamANatvAt krnnyogaaH|| karaNAni tu 96 itthaM jJeyAni cittaM ceyaNa sannI vinANaM dhArA~ saI buddhii| ihA~ maI viryakA uvaoge maNAi channaui // maNAi iti manaHprabhRtIni, mana eteSAmAdau krtvym| tatrAdyaM manoviSayaM karaNamaSTadhA-unmanIkaraNaM', mahonmanIkaraNaM, paramonmanIkaraNaM, sarvonmanIkaraNaM', unmanIbhavanaM', mahonmanIbhavana, paramonmanIbhavanaM , sarvonmanIbhavanam // A prakAre covIzane cAre guNatAM 2444 =96 prakAro thAya che| A ja 96 prakAro marudevA mAtAnI jema svAbhAvika rIte-sahaja svabhAve thAya to te 'bhavanayoga' kahevAya che| ane e ja 96 prakAro jANI joIne thAya to te 'karaNayoga' kahevAya che| 96 karaNonuM svarUpa (1) mana (2) citta (3) cetanA (4) saMjJA (5) vijJAna (6) dhAraNA (7) smRti (8) buddhi 15 (9) IhA (10) mati (11) vitarka (12) upayoga-A bAra vastu saMbaMdhI 96 karaNa thAya che| 'maNAi' eTale mana / A badhAM karaNomAM manane prathama gnntuN| (1) 'mana' viSayaka karaNanA 8 prakAro ch| (1) unmanIkaraNa (2) mahonmanIkaraNa (3) paramonmanIkaraNa (4) sarvonmanIkaraNa (5) unmanIbhavana (6) mahonmanIbhavana (7) paramonmanIbhavana (8) srvonmniibhvn| 20 1. udAharaNa tarIke : 10 yoga yoga mahAyoga paramayoga praNidhAna 25 samAdhAna samAdhi praNidhAna samAdhAna samAdhi kASThA praNidhAna samAdhAna samAdhi kASThA kASThA vIrya vIrya mahAvIrya paramavIrya praNidhAna praNidhAna / samAdhAna samAdhAna . samAdhi samAdhi kASThA A ja rIte sthAma Adi bhedo samajavA / 84344 =96 / prANidhAna samAdhAna samAdhi kASTA kASThA 35 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 243 manaso'zanaM cintanam , tadabhAvo'nazanam / ut prAbalyena gatamiva cintA'bhAvAnnaSTamiva mano yasyAM sA unmanA, unmanA kriyate'nena unmanIkaraNaM manomRtyurityarthaH, etajjaghanyam / dvitIyametadeva madhyama, tRtIyamutkRSTaM, caturthaM jaghanyAdibhedatrayasalInatAtmaka / bhavanacatuSTayamapyevam / navaraM upetya yat kriyate AbhogapUrvakaM tIrthaGkarAdivat [tat ] karaNam / yat tvanAbhogenaiva svayamullasati marudevyAdivat tad bhavanam // 1 // dvitIyaM cittaviSayaM karaNamaSTadhA--nizcitIkaraNamityAdi 4, nizcittIbhavanamityAdi / cittaM-trikAlaviSayaM cintanam , tadabhAva ucchvAsAdyabhAvahetuH // 2 // tRtIyaM cetanAviSayaM nizcetanIkaraNamityAdi 8 sarvazarIragatacetanAdyabhAvarUpaM rAgAdyabhAvahetuH // 3 // evaM niHsaMzIkaraNamityAdi 8 AhArAdigRddhayabhAvarUpam / anena pramattAdInAmAhAraM gRhNatAmapi gRddhayabhAvaH // 4 // 5 10 cintana e manano khorAka cha / te ciMtanano abhAva te mana- anazana ch| jemAM prabaLatAthI mana cAlyuM gayuM hoya arthAt ciMtAnA abhAvathI jANe mana nAza pAmyuM hoya evI avasthAne unmanA avasthA kahe ch| evI avasthA je. dhyAna vaDe karAya tene 'unmanIkaraNa' kahevAya che| bIjA zabdomAM kahIe to jenA mana- mRtyu te jaghanya unmanIkaraNa che| A ja unmanIkaraNa jo madhyamakoTinuM hoya to bIjA prakAramA ane utkRSTa koTinu hoya to trIjA prakAramA ane jaghanya Adi traNenA mizraNavALu hoya to cothA prakAramAM 15 smjbuN| bhavananA cAra prakAra paNa te ja rIte smjvaa| . jema tIrthaMkara bhagavaMto upayogapUrvaka kare che tema upayogapUrvaka karAya te 'karaNa' kahevAya che| ane marudevImAtAnI jema upayoga (prayatna) karyA vinA potAnI meLe ja je thAya te 'bhavana' kahevAya che // 1 // (2) cittaviSayaka karaNanA 8 prakAro cha / 20. (1) nizcittIkaraNa, (2) mahAnizcittIkaraNa, (3) paramanizcittIkaraNa, (4) sarvanizcittIkaraNa (5) nizcittIbhavana (6) mahAnizcittIbhavana (7) paramanizcittIbhavana (8) sarvanizcittIbhavana / citta eTale traNa kALa saMbaMdhI ciMtana / tenA abhAvathI ucchvAsa vagereno abhAva thAya che // 2 // (3) 'cetanA'nA nizcetanIkaraNa vagere 8 prakAro ch| nizcetanIkaraNa' samagra zarIranI aMdara cetanAnA abhAvarUpa che ane te rAga vagerenA abhAvaY 25 kAraNa che // 3 // (4) niHsaMzIkaraNa vagere 8 prakAro ch| - 'niHsaMjJIkaraNa' eTale AhAra AdinI lolupatAno abhAva / AthI pramatta Adi yogIo AhAra prahaNa kare che chatAM paNa temAM temane lolupatAno abhAva hoya che // 4 // . Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 dhyaanvicaarH| [prAkRta nirvijJAnIkaraNamityAdi 8 vijJAnAbhAvarUpaM, yathA suSuptAvasthAyAM na kimapyanubhUtamapi vastu vedyate, evamatra jAgrato'pi vastuvijJAnAbhAvaH // 5 // nirdhAraNIkaraNamityAdi 8 dhAraNA'vicyutirUpA, tadabhAvaH // 6 // uktaM ca"cittaM' tikAlavisayaM ceyeNapaJcakkha sainnamaNusaraNaM / vinANaNegameya kAlamasaMkheyaraM dhrnnaa|| [-dazavaikAlikabhASya, gAthA-19 pR. 125 a] vismRtIkaraNamityAdi 8 // smRtirdhAraNAyA dvitIyo bhedH| yataH-avicyuti-smRti-vAsanA-medAt tridhA dhAraNA varNyate // 7 // nirbuddhIkaraNamityAdi 8 // buddhi: autpAtikyAdizcaturdhA'vAyarUpA, avAyastu nizcaya ucyate // 8 // nirIhIkaraNamityAdi 8 // IhA vicAraNA, kimayaM sthANuH puruSo veti // 9 // / (5) 'nirvijJAnIkaraNa' vagere 8 prakAro ch| 'nirvijJAnIkaraNa' vijJAnanA abhAvarUpa ch| arthAt jAgrata avasthAmAM anubhavelI koI paNa vastunu nidrAvasthAmA vedana hotuM nthii| tema A karaNa vakhate jAgrata avasthAmAM paNa vastunA vijJAnano abhAva hoya che // 5 // 15 (6) 'dhAraNA' nA nirdhAraNIkaraNa vagere 8 bheda ch| ___ 'dhAraNA' eTale (vastunA jJAnanI) avicyuti| teno abhAva te nirdhAraNIkaraNa / kayuM che ke: 'citta' bhUta, bhaviSya ane vartamAnakALa ema traNe kALanA arthAne sAmAnyathI jANe ch| 'cetanA' pratyakSa vartamAnakAlIna arthene jANe ch| 'saMjJA' te anusmaraNane kahe che ke je padArtha pahelAM joyo hoy| 'vijJAna' aneka prakAraceM che| aneka dharmavALA padArthamAM te te viziSTa dharmarUpe je aneka 20 prakAraceM jJAna thAya te 'vijJAna' kahevAya ch| 'dhAraNAM' asaMkhyAta athavA saMkhyAta kALa saMbaMdhI hoya che // 6 // (7) vismRtIkaraNa vagere ATha prakAro ch| 'smRti' zabdathI ahIM dhAraNAno bIjo bheda samajavo; kAraNa ke dhAraNAnA traNa bhedo cha / avicyuti, smRti ane vaasnaa| ahIM bIjo bheda vivakSita che // 7 // 25 (8) nirbuddhIkaraNa vagere ATha prakAro cha / buddhi zabdathI avAyasvarUpa autpAtikI, vainayikI, kArmaNikI ane pAriNAmikI ema cAra prakAranI buddhi levii| nizcayane avAya kahevAmAM Ave che| teno abhAva te nirbuddhIkaraNa // 8 // (9) nirIhIkaraNa vagare 8 prakAro ch| 'IhA' eTale vicAraNA, arthAt A DhUMDhuM che ke puruSa che evI je vicAraNA jAge te iihaa| teno 30 abhAva te nirIhIkaraNa // 9 // 1. dhAraNAnA traNa bheda che : avicyuti, vAsanA ane smRti| temAM avicyuti ane smRti antarmuhUrta kAla pramANa hoya che, jyAre vAsanA keTalAka jIvone asaMkhyAta varSo sudhI ane keTalAkane saMkhyAta varSo sudhI hoya cha / Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] . namaskAra svAdhyAya / _ nirmatIkaraNamityAdi 8 // matiravagraho dazadhA // 10 // nirvitarkIkaraNamityAdi 8 // IhottarakAlabhAvI, avAyAt pUrva Uho vitarkaH / "araNyametat savitA'stamAgataH" ityAdi // 11 // upayogo vAsanArUpastadabhAvo nirupayogIkaraNam // 12 // mahA-paramAdivizeSaNAni tathaiva jaghanyasaMyogajabhedAni bhAvanIyAni / karaNa-bhavanabhedo'pi 5 tathaiva 96 // (10) nirmatIkaraNa vagere 8 prakAro ch| . 'mati' zabdathI daza prakArano avagraha smjvo| (pAMca iMdriya, chaTuM mana-eTalAno arthAvagraha, tathA mana ane cakSu sivAyanI bAkInI cAra iMdriyothI thato vyaJjanAvagraha-ema daza prakAra thAya che) // 10 // (11) nirvitakAkaraNa vagere 8 prakAro ch| 10 'vitarka'-je IhA pachI ane avAya (apAya) pUrve tarka thAya te vitarka / jema araNyametat savitA'stamAgato, ___na cAdhunA saMbhavatIha maanvH| prAyastadetena khagAdibhAjA, bhAvyaM ratipriyatamArinAmnA // patra-78 // -vizeSAvazyakabhASya, zrIkoTyAcArya TIkA --A araNya che, sUrya asta pAmyo che, atyAre ahIM koI mAnava na hoI zake, A kAraNothI ghaNe bhAge A padArtha pakSIovALo ane ratinA priyatama kAmadevanA zatru ziva-mahAdevanA nAmavALo padArtha (sthA) hovo joIe // 11 // (12) nirupayogIkaraNa vagere ATha prakAro cha / 20 * vAsanArUpa je 'upayoga' teno abhAva te nirupayogIkaraNa // 12 // AnA mahA, parama Adi vizeSaNoyI temaja tenA jaghanya Adi saMyogathI thatA bhedo samajI levA / pahelAM kahyA pramANe 'upayoga'nA 'karaNa' ane 'bhavana' nA bhedo paNa samajI levA / 15 1 koI mANasa jaMgalamA gayo hoya ane tyAM ja sAMja paDI gaI hoya te vakhate dUrathI jhADanuM DhUDhaM dekhAtuM hoya tyAre prathama to svAbhAvika rIte enA manamA zaMkA thshe| "A hUlu haze ke puruSa haze?" pachI te tarka-vitarka karavA lAge cha: 25 "eka to A jaMgala che ane vaLI atyAre sUryAsta thaI gayo che| mATe A sthAne ane A samaye manuSya saMbhavI zake nhi| eTale A pakSIovALu vRkSanu ThUThaM hovU joiie|" . A ja vAtane A zlokamAM AlaMkArika zabdomAM rajU karI ch| saMskRtamAM DhUMThAne 'sthANu' kahevAmAM Ave che ane mahAdevanuM bIjaM nAma paNa 'sthANu' ch| mahAdeve ratinA pati kAmadevane bALIne bhasmIbhUta ko hovAthI mahAdeva kAmadevanA zatru che / eTale ratinA patinA zatrunA samAna nAma (sthANu) vALA tarIke jhADanA DhUMThAno ahIM ullekha kayoM che| 30 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 [prAkRta dhyaanvicaarH| . evaM karaNAni 96 // karaNairguNitA dhyAna(24)medAH 2304 / ete karaNayogaiH SaNNavatisaMkhyairguNitAH 221184 / bhavanayogairapyevaM bhedAH, ubhayaM 442368 // uktaM ca"cattAri sayasahassA bAyAlIsaM bhave sahassAI / tinni sayA aDasaTrA neyA chaumatthajhANANaM // " 'yogo viriyaM0 'tyAdi yo yoga uktastasyAlambanAni 290 / 10 A rIte karaNanA 1248 =96 prakAra che / tenI (karaNanA 96 bhedo) sAthe dhyAnanA 24 . bhedone guNatAM 96424 =2304 thAya che| tene 96 karaNayoga vaDe guNatAM 221184 bhedo thAya che| e ja rIte 2304 ne 96 bhavanayoga vaDe guNatAM 221184 bhedo thAya che / Ama banne maLIne 442368 prakAro thAya che / kA che ke-cAra lAkha, betAlIsa hajAra, traNaso ne aDasaTha-e chadmasthanA dhyAnanA prakAro jaannvaa| 15 yoganAM AlaMbano ___yogo viriyaM0 ityAdi gAthA dvArA je yoga kahevAmAM Avyo tenAM AlaMbano 290 cha / temAM manoyoga A pramANe samajavo: jaNavaya sammaya-ThavaNA nAme rUve paDucca sacce a| vavahAra-bhAva-joge dasame ovammasacce a // 273 // kohe mANe mAyA lome pejje taheva dose / / hAsabhae akkhAiya uvadhAe nissiA dasamA // 274 // . uppannavigayamIsaga jIvamajIve a jIvaajjIve / taha'NaMtamIsagA khalu paritta addhA a addhaddhA // 275 // AmaMtaNi ANavaNI jAyaNi taha pucchaNI a pannavaNI / paJcakkhANI bhAsA bhAsA icchANulomA a // 276 // aNabhiggahiA bhAsA bhAsA a abhiggahammi boddhavvA / saMsayakaraNI bhAsA vAyaDa avvAyaDA ceva // 277 // -zrI dazavaikAlika niyukti| pR. 416-19. 1. A gAthAonA artha mATe juo pariziSTa naM. 7. 30 2. 275 mI gAthA sivAyanI A badhI gAthAo zrI pannavaNAsUtranA 11 mA bhASApadamA 165 mA sUtramA paNa che| Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 247 tatra manoyogaH, 'jaNavayasammaya'' ityAdi bhASAH 42, 'kAlatiyaM ' ityAdi 16, ubhayaM 58 / tata AsAM manazcintanAvasare manoyogatvam 58, bhASaNAvasAre bhASAyogatvam 58 // audArikakAyayogo dvAtriMzabhedo jIvabhedAt A gAthAo anusAra bhASAnA 42 prakAro che| vaLI 'kolatiyaM' ityAdi gAthAnusAra 16 prakAro thAya che / A banne maLIne 58 prakAro thAya che / A badhA prakArono manathI ciMtana karatI vakhate 58 5 prakArano manoyoga bane che ane bolatI vakhate 58 prakArano bhASAyoga bane cha / audArika kAyayoga jIvonA bhedo anusAra 32 prakAre che, jemake . 10 1. zrI bRhat kalpasUtranI zrImalayagirisUriracita TIkAmAM A gAthA jovAmAM Ave che| tyAM teno nIce pramANe ullekha cha / tAni ca SoDaza vacanAnyamUniliMgatiyaM vayaNatiya, kAlatiyaM taha parukkha paJcakkhaM / uvaNaya-'vaNayacaukaM, ajjhatthiyayaM tu solasamaM // asyA [akSaragamanikA-'liGgatrayam' iyaM strI, ayaM pumAn , idaM kulam / 'vacanatrikam' ekavacana dvivacanaM bhuvcnmiti| 'kAlatrikam' akarot karoti kariSyati ca / parokSavacanaM yathA sa iti / pratyakSavacanam eSa iti / upanayaHstutiH apanayaH-nindA tayozcatuSkamupanayA-upanayacatuSkam , yathA-rUpavatI strItyupanayavacanam, kurUpA strItyapanayavacanam, 15 rUpavatI strI kintu duHzIletyupanayA-'panayavacanam , kurUpA strI kintu sushiiletypnyopnyvcnm| tathA anyaccetasi nidhAya .vipratArakabuddhayA anyad bibhaNiSurapi sahasA yaccetasi tadeva yad vakti tat SoDazamadhyAtmavacanam // 164 // pIThikA pR. 50. artha :traNa liMga-puMlliGga, strIliGga, napuMsakaliGga / jemake pumAn , strI ane kulam / . paNa vacana-ekavacana, dvivacana, bhuvcn| jemake puruSaH, puruSau, purussaaH| traNa kALa-vartamAnakALa, bhUtakALa, bhaviSyakALa / jemake kare che, kryu, karaze / 20 parokSavacana-jemake 'te'| pratyakSavacana-jemake 'aa'| upanayavacana (prazaMsAvacana ) jemake 'A strI rUpavatI che'| apanayavacana (niMdAvacana) jemake 'A strI kurUpA che'| upanaya-apanayavacana jemake 'A strI rUpavatI che paraMtu duHzIlA che'| apanaya-upanayavacana jemake 'A strI kadarUpI che paraMtu suzIlA che| adhyAtmavacana-manamAM juduM dhArIne bIjAne ThagavAnI buddhithI bIjUM kahevAnI icchA hoya chatAM sahasA je cittamAM dhArelaM hoya e ja bolAI jaay| A soLa bhedono ullekha zrI pannavaNA sUtranA bhASApadamAM 173 mA sUtramA paNa ch| 2. bhASA bolyA pahelAM tevI jAtano vicAra to Ave ja, ane pachI uccAra karAya eTale e ja 58 prakAro 30 - pahelAM vicAra kare tyAre manoyoganA 58 prakAro kahevAya che ane bole tyAre 'vacanayoga' (bhASA) nA 58 prakAro kahevAya che| Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 dhyaanvicaarH| [prAkRta - "puDhavi-daga-agaNi-mAruya caNassai'NaMtA paNiMdiyA cuhaa| vaNapatteyA vigalA duvihA savve vi battIsaM // " tatra pRthivyap-tejo vAyanantakAyikAH sUkSma-bAdaraparyAptA'paryAptabhedAccaturdhA / saMzyasaMjJiparyAptA'paryAptabhedAt paJcendriyAzcaturdhA / pratyekavanaspati-vikalendriyAH pryaaptaa'pryaaptbhedaaH| vaikriyaM pnycviNshtidhaa| saptAnAM nArakabhedAnAM paryAptAparyAptabhedena caturdaza / vAyukAyikAnAM paJcendriyatirazcAM manuSyANAM ca ekaikam / devAnAM caturvidhAnAM paryAptAparyAptabhedenASTau-evaM 25 / AhArakaM caikavidhameva / evaM kAyatrayasyApi bhedAH 58 / etadantargatatvAt taijasasyApi 58 / / evaM kArmaNasyApi 58 / -evamAlambanAni 290 // atra manaHprabhRtIni yogaprAsAdArohaNAlambanAni yathA vA raGgadAnAya vastre pAzaH kriyte| vIryayogAlambanAni-jJAnAcAra 8, darzanAcAra 8, cAritrAcAra 8, tapa AcAra 12, vIryAcAra 36-evam 72 / pRthvI, ap , teja, vAyu, sAdhAraNa vanaspati ane paMcendriya e badhA cAra cAra prakAre ch| pratyeka vanaspati ane vikaleMdriya (beindriya, teindriya tathA caurindriya) babbe prakAre che| badhA maLIne 32 bhedo thAya che / [644 = 24; (1+ 3)2= 8; 24 +8= 32 bhedo thAya che] arthAt pRthvIkAya, apakAya, 15 teukAya, vAyukAya ane anaMtakAya-e pAMce sUkSma temaja bAdara ane paryApta temaja aparyApta ema cAra bhedothI vIza prakAre che| paMceMdriyanA saMjJI, asaMjJI, paryApta ane aparyApta ema cAra bhedo ch| pratyeka vanaspatikAya temaja vikaleMdriya-arthAt beiMdriya, teiMdriya, cauriMdriya te cArenA paryApta ane aparyApta ema be bhedo hovAthI ATha prakAre ch| (20+4+8=32) vaikriyayoga 25 prakAre che / nArakI (jIvo) nA sAta bhedo che| te darekanA paryApta ane aparyApta 20 be bheda hovAthI badhA maLIne cauda bhedo thAya cha / vAyukAyano eka bheda ch| paMceMdriya tiryaMca ane manuSyano ekeka bheda ch| cAra prakAranA (bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika) devonA darekanA paryApta ane aparyApta be bheda hovAthI ekaMdare ATha prakAra thAya ch| ema baghA maLIne 25 prakAro thAya che / (14+1+2+8=25) AhAraka eka prakArano ch| e rIte traNe kAya (audArika, vaikriya, AhAraka)nA maLIne 58 25 bhedo thAya che| tejaskAya temAM aMtargata hovAthI tenA paNa bhedo cha / e ja prakAre kArmaNa zarIranA paNa 58 bhedo ch| kula maLIne 58+58+58+58+58=290 AlaMbano che| jema vastramA raMga karavA mATe prathama pAza ApavAmAM Ave che tema ahIM yogarUpa mahela upara caDhavA mATe mana vagere AlaMbano cha / vIryayoganAM AlaMbano--jJAnAcAra 8, darzanAcAra 8, cAritrAcAra 8, tapAcAra 12, vIryAcAra 30 36-kula 72 prakAranA cha / Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 249 sthAmAlambanAni 8 "baMdhaNe-saMkamaNuvvadRNA ya apavaTTaNA udiirnnyo| uvasAmaNA nihattI nikAyaNAM ca tti krnnaaii||" [-- kammapayaDI, gAthA 2] utsAhasya uurdhvlokvstucintaa| parAkramasya adholokcintaa| ceSTAyAH tiryaglokacintanam / zakteH tattva-paramatattvacintA / sAmarthyasya siddhAyatanasiddhasvarUpacintAlambanam // iti dhyaanvicaarH|| sthAmayoganAM ATha AlaMbano nIce mujaba che-- (1) baMdhanakaraNa, (2) saMkramakaraNa, (3) udvartanAkaraNa, (4) apavartanAkaraNa, (5) udIraNAkaraNa, (6) upazamanAkaraNa, (7) nidhattikaraNa ane (8) nikAcanAkaraNa / UrdhvalokamAMnI vastuonI ciMtA te utsAhanuM AlaMbana cha / adholokamAMnI vastuonI ciMtA te 10 parAkramanuM AlaMbana cha / tiryaglokamAMnI vastuonI ciMtA te ceSTAnuM AlaMbana cha / tattva ane paramatattvanI ciMtA te zaktinuM AlaMbana cha / siddhonuM sthAna ane siddhonA svarUpanI ciMtA te sAmarthyanuM AlaMbana cha / pariziSTa 1 AcArya puSpabhUti ane muni puSyamitranI kathA . pR. 227 mAM 'bhAvathI kalA' nI je vyAkhyA che tenuM ahIM Apela kathA samarthana kare ch| atyaMta 15 abhyAsanA kAraNe deza, kALa temaja karaNanI apekSAe svayameva ja caDhe ane bIjA vaDe utArAya te samAdhine bhAvakalA kahevAmAM Ave che / AcArya puSpabhUtinI AvI samAdhi temanA ziSya puSyamitra munie utArI htii| temanI kathA 'zrI Avazyaka niyukti'nI zrI hAribhadrIyA TIkAmAM pR. 722 mAM 'dhyAnasaMvarayoga'nA prasaMgamAM che| teno sAra nIce mujaba che : ___ 'ziMbAvardhana' nAmanA nagaramAM 'muMDikAmraka' nAme rAjA hto| tyAM zrI puSpabhUti nAmanA 20 AcArya mahArAja padhAryA / temanA upadezAdithI upazAMta banelo te rAjA zrAvaka thyo| te AcAryamahArAjanA puSyamitra nAmanA eka bahuzrutajJAnI ziSya ke je AcAramAM zithila hatA te anyatra rahetA htaa| eka vakhata AcArya mahArAjane 'mahAprANa' dhyAna jeI 'sUkSma dhyAna' karavAno vicAra thyo| A dhyAnamAM jyAre praveza karavAmAM Ave tyAre evI rIte 'yoga nirodha' karavAmAM Ave che ke kAMi vedana ja 25 thAya nahi / te AcArya mahArAja pAse je sAdhuo rahelA te agItArtha htaa| tethI temaNe puSyamitra munine bolaavyaa| te AvyA ane AcArya mahArAje badhI hakIkata kahI / teNe paNa svIkAra kryo| eTale AcArya mahArAja eka nirvyAghAta oraDAmAM dhyAna karavA lgyaa| tyAM puSyamitra bIjA sAdhuone aMdara javA detA na hotaa| ane kahe ke "ahIM rahyA rahyA ja vaMdana kro| AcArya mahArAja vyAkula che arthAt khAsa kAmamAM che|" 32 30 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 dhyaanvicaarH| [prAkRta eka divasa te sAdhuoarasaparasa vicAravA lAgyA ke 'koNa jANe zuM haze ? ApaNe tapAsa karIe / ' teomAMthI eka sAdhu oraDAnA bAraNe ubhA rahI aMdara jovA lAgyA / ghaNIvAra sudhI nirIkSaNa karyu, paraMtu AcArya mahArAja to hAlatA nathI, bolatA nathI, pharakatA nathI ane ucchvAsa-niHzvAsa paNa letA mUkatA nathI; kAraNake te avasthAmA zvAsocchavAsa bahu sUkSma hoya cha / temaNe A hakIkata bIjA sAdhuone khii| te gusse bharAyA ane puSyamitrane kahevA lAgyA 'he Arya ! AcAryazrI kALadharma pAmyA che chatAM tame amane jaNAvatA nthii| puSyamitra munie javAba Apyo ke 'AcArya mahArAja kALadharma pAmyA nathI paNa dhyAnamA che, mATe khalela na kro|' tyAre bIjA sAdhuo kahevA lAgyA ke 'A veSadhArI sAdhu vetAlane sAdhavAnI icchAvALo jaNAya che; kAraNake AcArya mahArAja pUrNa lakSaNavALA ch| eTale evI icchAthI ja te 10 ApaNane sAcI hakIkata jaNAvato nthii| Aja rAtrie juo zuM pariNAma Ave che / ' te badhA sAdhu puSyamitra muni sAthe jhaghaDo karavA laagyaa| puSyamitra munie temane vAryA, tyAre teoe badhA samAcAra rAjAne ApIne temane tyAM laavyaa| sAdhuo rAjAne kahevA lAgyA ke 'AcAryazrI kALadharma pAmyA che chatAM A veSadhArI sAdhu temane bahAra kADhavA deto nthii|' rAjAe paNa AcArya mahArAjane joyaa| tene paNa khAtrI thaI ke AcArya 15 mahArAja kALadharma pAmyA ch| tethI rAjAne puSyamitra muninA vacana upara vizvAsa beTho nhiiN| zibikA taiyAra karAvavAmAM aavii| eTale puSyamitra munine cokkasa lAgyuM ke AcAryazrIno akALa vinAza thshe| AcArya mahArAje agAu puSyamitra mutine kahI rAkhekheM hatuM ke mArI dhyAnastha avasthAmA Agano ke bIjo koI upadrava AvI paDe to mArA aMgUThAno sparza krje| 20 puSyamitra munie AcArya mahArAjanA aMgUThAno sparza ko eTaleM dhyAnamAMthI jAgRta thayelA AcArya mahArAja kahevA lAgyA ke 'he Arya! mane kema khalela karI?' ___ puSyamitra muni bolyA, 'juo, A ziSyoe ApanA mATe zuM karyu cha ?' pachI AcArya mahArAje te badhA sAdhuone khUba Thapako aapyo| AvA dhyAnamA praveza karavAthI yogo saMgRhIta thAya ch| Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAhmI rati AdhagaNadharaprabhRtisAdhusaMkhyA (valaya 18) 1 RSabha RSabhasenAdi 2 ajita siMhasenAdi 3 saMbhava . . cArUrU Adi 4 abhinaMdana vajranAbhAdi 5 sumati camaragaNI Adi 6 pamaprabha sudyotAdi 7 supArzva vidarbhAdi . 8 candraprabha dattAdi 9 suvidhi varAhakAdi 10 zItala naMdAdi 11 zreyAMsa kaustubhAdi 12 vAsupUjya subhUmAdi / 13 vimala . maMdarAdi 14 anaMta yaza:Adi 15 dharma ariSTAdi 16 zAMti cakrAyudhAdi 17 kunthu zambAdi 18 ara kuMbhAdi 19 malli bhiSajAdi 20 munisuvrata malli Adi 21 nami zuMbhAdi 22 nemi varadattAdi 23 pArzva AryadattAdi 24 varddhamAna indrabhUti Adi namaskAra svaadhyaay| 251 pariziSTa 2 AdyamahattarAprabhRtisAdhvIsaMkhyA (valaya 19) 84000 Adi 300000 100000 phAlgunI 330000 5 200000 zyAmA 336000 300000 ajitA 630000 320000 kAzyapI 530000 330000 420000 300000 somA 430000 10 250000 sumanAH 380000 200000 vAruNI 120000* 100000 suyazAH 100006* 84000 dhAriNI 103000* 72000 dharaNI 100000 15 68000 dharA 100800 66000 pamA 62000 64000 zivA 62400 62000 61600 60000 dAminI 60600 20 50000 rakSikA 60000 40000 bandhumatI 55000 30000 puSpavatI 50000 20000 anilA 41000 18000 yakSadattA 40000 25 16000 puSpacUlA 38000 14000 candanabAlA 36000 zrutiH * matAntareNa kramazaH 3,80,000 / 3,80,000 / 1,20,000 / Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 [prAkRta dhyaanvicaarH| pariziSTa 3 zrAvakasaMkhyA (valaya 20) . zreyAMsAdi x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x zrAvikAsaMkhyA (valaya 21). subhadrAdi 554000 545000 636000 527000 516000 505000 493000 491000 471000 458000 448000 436000 424000 414000 413000 393000 381000 372000 370000 350000 348000 mahAsuvratAdi 336000 sunandAdi 339000 sulasAdi 318000 1 RSabha 5 2 ajita 3 saMbhava 4 abhinaMdana 5 sumati 6 padmaprabha 7 supArzva 8 candraprabha 9 suvidhi 10 zItala 11 zreyAMsa 15 12 vAsupUjya 13 vimala 14 anaMta 15 dharma 16 zAMti 20 17 kunthu 18 ara 19 malli 20 munisuvrata 21 nami 25 22 nemi 23 pArzva 24 varddhamAna x 305000 298000 293000 288000 281000 276000 257000 250000 229000 289000 279000 215000 208000 206000 204000 290000 179000 184000 183000 172000 170000 169000 164000 159000 x x x x x x x x x x x x x x x x x nandAdi sudyotAdi AnaMdAdi 4 aprasiddha Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 253 pariziSTa 4 96 bhavanayoga tathA 96 karaNayoga 22 tathA 23 mA valayamAM je 96 bhavanayoga tathA 96 karaNayogano nirdeza karelo che te nIce mujaba che-* (valaya 22 tathA 23) 1 praNidhAnayoga 33 samAdhiparamasthAma 65 samAdhAnamahAceSTA 5 2 praNidhAnamahAyoga 34 kASThAsthAma 66 samAdhAnaparamaceSTA 3 praNidhAnaparamayoga 35 kASTAmahAsthAma 67 samAdhiceSTA 4 samAdhAnayoga 36 kASThAparamasthAma 68 samAdhimahAceSTA 5 samAdhAnamahAyoga 37 praNidhAnotsAha 69 samAdhiparamaceSTA 6 samAdhAnaparamayoga 38 praNidhAnamahotsAha 70 kASThAceSTA 10 7 samAdhiyoga / 39 praNidhAnaparamotsAha 71 kASThAmahAceSTA 8 samAdhimahAyoga 40 samAdhAnotsAha 72 kASTAparamaceSTA 9 samAdhiparamayoga 41 samAdhAnamahotsAha 73 praNidhAnazakti 10 kASThAyoga 42 samAdhAnaparamotsAha 74 praNidhAnamahAzakti 11 kASThAmahAyoga 43 samAdhyutsAha 75 praNidhAnaparamazakti 15 12 kASThAparamayoga 44 samAdhimahotsAha 76 samAdhAnazakti 13 praNidhAnavIrya 45 samAdhiparamotsAha 77 samAdhAnamahAzakti 14 praNidhAnamahAvIrya 46 kASThotsAha 78 samAdhAnaparamazakti 15 praNidhAnaparamavIrya 47 kASThAmahotsAha 79 samAdhizakti 16 samAdhAnavIrya 48 kASThAparamotsAha 80 samAdhimahAzakti 17 samAdhAnamahAvIrya 49 praNidhAnaparAkrama 81 samAdhiparamazakti 18 samAdhAnaparamavIrya 50 praNidhAnamahAparAkrama 82 kASThAzakti 19 samAdhivIya 51 praNidhAnaparamaparAkrama 83 kASTAmahAzakti 20. samAdhimahAvIrya 52 samAdhAnaparAkrama 84 kASThAparamazakti 21 samAdhiparamavIrya 53 samAdhAnamahAparAkrama 85 praNidhAnasAmarthya ___25 22 kASThAvIrya 54 samAdhAnaparamaparAkrama 86 praNidhAnamahAsAmarthya 23 kASThAmahAvIrya 55 samAdhiparAkrama 87 praNidhAnaparamasAmarthya 24 kASThAparamavIrya 56 samAdhimahAparAkrama 88 samAdhAnasAmarthya 25 praNidhAnasthAma 57 samAdhiparamaparAkrama 89 samAdhAnamahAsAmarthya 26 praNidhAnamahAsthAma 58 kASThAparAkrama 90 samAdhAnaparamasAmarthya 30 .27 praNidhAnaparamasthAma 59 kASTAmahAparAkrama 91 samAdhisAmarthya 28 samAdhAnasthAma 60 kASThAparamaparAkrama 92 samAdhimahAsAmarthya 29 samAdhAnamahAsthAma 61 praNidhAnaceSTA 93 samAdhiparamasAmarthya 30 samAdhAnaparamasthAma 62 praNidhAnamahAceSTA 94 kASThAsAmarthya 31 samAdhisthAma 63 praNidhAnaparamaceSTA 95 kASThAmahAsAmarthya 35 32 samAdhimahAsthAma 64 samAdhAnaceSTA 96 kASThAparamasAmarthya - A ja rIte 'karaNayoga'nA 96 bhedo samajI levA // * A yogo marudevA mAtAnI jema sahaja svabhAve thAya to bhavanayogamAM gaNAya che / ane A ja yogo jo upayogapUrvaka karavAmAM Ave to karaNayogamAM gaNAya cha / 20 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 [prAkRta dhyaanvicaarH| pariziSTa 5 96 karaNa (valaya 24) 1 unmanIkaraNa 2 mahonmanIkaraNa 5 3 paramonmanIkaraNa 4 sarvonmanIkaraNa 5 unmanIbhavana 6 mahonmanIbhavana 7 paramonmanIbhavana 10 8 sarvonmanIbhavana 9 nizcittIkaraNa 10 mahAnizcittIkaraNa 11 paramanizcittIkaraNa 12 sarvanizcittIkaraNa 13 nizcittIbhavana 14 mahAnizcittIbhavana 15 paramanizcittIbhavana 16 sarvanizcittIbhavana 17 nizcetanIkaraNa 18 mahAnizcetanIkaraNa 19 paramanizcetanIkaraNa 20 sarvanizcetanIkaraNa 21 nizcetanIbhavana 22 mahAnizcetanIbhavana 23 paramanizcetanIbhavana 24 sarvanizcetanIbhavana 25 niHsaMjJIkaraNa . 26 mahAniHsaMjJIkaraNa 27 paramaniHsaMjJIkaraNa 28 sarvaniHsaMjJIkaraNa 15 29 niHsaMjJIbhavana 30 mahAniHsaMjJIbhavana 31 paramaniHsaMjJIbhavana 32 sarvaniHsaMjJIbhavana 33 nirvijJAnIkaraNa 34 mahAnirvijJAnIkaraNa 35 paramanirvijJAnIkaraNa 36 sarvanirvijJAnIkaraNa 37 nirvijJAnIbhavana 38 mahAnirvijJAnIbhavana 39 paramanirvijJAnIbhavana 40 sarvanirvijJAnIbhavana 41 nirdhAraNIkaraNa 42 mahAnirdhAraNIkaraNa 43 paramanirdhAraNIkaraNa 44 sarvanirdhAraNIkaraNa 45 nirdhAraNIbhavana 46 mahAnirdhAraNIbhavana 47 paramanirdhAraNIbhavana 48 sarvanirdhAraNIbhavana 49 vismRtIkaraNa 20 50 mahAvismRtIkaraNa 51 paramavismRtIkaraNa 52 sarvavismRtIkaraNa 53 vismRtIbhavana 54 mahAvismRtIbhavana 25 55 paramavismRtIbhavana 56 sarvavismRtIbhavana 57 nirbuddhIkaraNa 58 mahAnirbuddhIkaraNa 59 paramanirbuddhIkaraNa 60 sarvanirbuddhIkaraNa 61 nirbuddhIbhavana 62 mahAnirbuddhIbhavana 63 paramanirbuddhIbhavana 64 sarvanirbuddhIbhavana 65 nirIhIkaraNa 66 mahAnirIhIkaraNa 67 paramanirIhIkaraNa 68 sarvanirIhIkaraNa 69 nirIhIbhavana 70 mahAnirIhIbhavana 71 paramanirIhIbhavana 72 sarvanirIhIbhavana 73 nirmatIkaraNa 74 mahAnirmatIkaraNa 75 paramanirmatIkaraNa 30 76 sarvanimatIkaraNa 77 nirmatIbhavana 78 mahAnirmatIbhavana 79 paramanirmatIbhavana 80 sarvanirmatIbhavana 81 nirvitarkIkaraNa 82 mahAnirvitarkIkaraNa 83 paramanirvitarkIkaraNa 84 sarvanirvitarkIkaraNa 85 nirvitarkIbhavana 86 mahAnirvitarkIbhavana 87 paramanirvitarkIbhavana 88 sarvanirvitarkIbhavana 89 nirupayogIkaraNa 90 mahAnirupayogIkaraNa 91 paramanirupayogIkaraNa 92 sarvanirupayogIkaraNa 93 nirupayogIbhavana 94 mahAnirupayogIbhavana 95 paramanirupayogIbhavana 96 sarvanirupayogIbhavana Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 255 pariziSTa 6 pR. 241 mAM bhavanayoganuM nirUpaNa karatI vakhate 'praNidhAna', 'samAdhAna', 'samAdhi', tathA 'kASThA' nA saMbaMdhamAM anukrame 'prasannacaMdra rAjarSi', 'bharatacakravartI,' 'damadaMtamuni' tathA puSpabhUti AcAryanAM dRSTAMto che ema jaNAvyuM che| te paikI puSpabhUti AcArya- dRSTAMta 1 lA pariziSTa mAM AvI gayuM che| bAkInAM traNa dRSTAMto nIce mujaba che: prasannacaMdra rAjarSi prasannacaMdra rAjarSinA pitAnu nAma somacaMdra hatuM ane mAtAnuM nAma dhAriNI htuN| potAnA bALakuMvarane gAdI ApI temaNe dIkSA lIdhI htii| eka vakhata rAjagRhInA udyAnamAM kAyotsarga karatA htaa| te vakhate temaNe sAMbhaLyu ke caMpAnagarIno dadhivAhana rAjA tenI nagarIne ghero nAkhIne paDayo che ane potAno putra je haju bALaka che, tene mArIne rAjya laI leshe| AdhI rAjya tathA kumAra pratye moha utpanna thatAM ane temanI 10 rakSAno vicAra karatAM karatAM mAnasika yuddha khelatAM thoDIvAramA temaNe sAtamI narkane yogya karmo ekaThAM karyAM hatAM / paraMtu pAchI A mohanI vicArazreNI temaNe rokI ane zubha vicArazreNI upara ArUDha thatAM kevaLajJAna prApta kyeN| A pramANe praNidhAna upara prasannacaMdra rAjarSinuM dRSTAMta cha / bharata cakravartI 15 bharata mahArAjA e bhagavAna RSabhadevanA sauthI moTA putra ane prathama cakravartI htaa| eka vakhata ArIsAbhavanamA potAnA alaMkRta zarIrane jotA htaa| tevAmAM eka AMgaLImAMthI eka vIMTI nIkaLI gii| eTale te zobhArahita lAgI / A joIne temaNe bIjA alaMkAro paNa utAryA / tyAM to AluM zarIra zobhArahita lAgavA mAMDyuM / AthI 'anityaM saMsAre bhavati yannayanaganam / saMsAramA je vastuo AMkhothI dekhAya che, te badhI nAzavaMta che / ' evI anitya bhAvanA bhAvavA lAgyA ane kevaLajJAna utpanna thyuN| 20 A pramANe nimitta maLatAM zubha dhyAnamA pravRtti krii| damadaMta muni hastizIrSa nAmanA nagaramAM zrI damadaMta nAmanA rAjA rAjya karatA htaa| A bAju hastinApura * nagaramAM pAMca pAMDavo rAjya karatA hatA / damadaMta rAjA ane pAMDavone ApasamAM vaira hatuM / eka vakhata damadaMta rAjA jarAsaMdhanI pAse (sevA karavA mATe) rAjagRhI nagare gayo hto| te 25 takano lAbha laI pAMDavoe damadaMta rAjAnA dezane lUMTayo ane bALyo / kALAMtare damadaMta rAjA pAcho Avyo / teNe potAnA dezanI kharAba sthiti joI badalo vALavA hastinApurane ghero ghaalyo| pAMDavone teNe kahevarAvyuM ke " have bahAra nIkaLo; ziyALiyAnI jema zuM bharAi beThA cho ?" pAMDavo bahAra nIkaLyA nahi tethI te potAne deza cAlyo gayo / .. kAmabhogathI nirveda pAmIne keTalAMka varSo bAda teNe dIkSA liidhii| have damadaMta muni ekAkI 30 vihAra karatA hastinApura padhAryA ane nagaranI bahAra pratimA dhyAne rahyA / yAtrAne mATe nIkaLatA yudhiSThirAdi . pAMDavoe jyAre temane khabara paDI ke A damadaMta muni che tyAre vaMdana karyu / tyArabAda duryodhana Avyo ane Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta 256 dhyaanvicaarH| teNe A damadaMta muni che ema sAMbhaLyuM tyAre roSe bharAIne temanA prati bIjoraM pheMkyuM / svAmInI A vartaNUkanI dekhAdekhIthI sainikoe temanA prati paththaro pheMkyA ane kSaNavAramA teo temAM daTAI gayA / keTalAka samaya bAda pAMDavo pAchA pharyA tyAre temane duryodhananI geravartaNUka sAMbhaLI tiraskAra karyo / muni bhagavaMta uparanA paththaro dUra karyA ane temanA zarIrane tela coLyuM / temanI kSamA yaacii| damadaMta muni 5 duryodhana dvArA karAyelA upadrava ane yudhiSThirAdi dvArA karAyelI bhakti--banne tarapha samabhAva dhArI rahyA htaa| pariziSTa 7 bhASAnA 4 prakAra che : satya, mRSA, satyAmRSA ane asatyAmRSA / satya bhASAnA 10, mRSA bhASAnA 10, satyAmRSAnA 10 tathA asatyAmRSAnA (vyavahArabhASAnA) 12-ema kula 42 prakAro zrI dazavaikAlika niyukti vageremAM jaNAvyA che / te saMbaMdhI pR. 246 mAM 'jaNavaya' vagere pAMca gAthAo 10 ApelI che / te* artha sahita nIce mujaba che : satya bhASAnA 10 prakAro: jaNavaya-sammaya-ThavaNA nAme rUve paDucca sacce a| vavahAra-bhAva-joge dasame ovammasacce a // 273 // 1. janapadasatya : koMkaNa vagere dezomAM pANIne mATe 'paya', 'picca', : udaka', 'nIram' 15 vagere judAjudA zabdo vaparAya che / A zabdothI te te janapadomAM-dezomAM iSTa arthanI pratipatti thatI hovAthI lokavyavahAra cAle che| tethI te zabdo 'janapadasatya' arthAt te te dezane AzrayIne 'satya' kahevAya ch| 2. sammatasatya : kumuda, kuvalaya, utpala, tAmarasa e badhAM ekasarakhI rIte kAdavamAM utpanna thAya che| to paNa govALo suddhAM (arthAt AbAlagopAla) kamalane ja paMkaja kahe che| A rIte lokomAM 20 'kamala' arthamAM ja 'paMkaja' zabda sammata che tethI te 'sammatasatya' kahevAya ch| 3. sthApanAsatya : tevA prakAranI aMkaracanA tathA sikkA vagere joIne je bhASA uccAravAmAM Ave te 'sthApanAsatya' che / jemake ekaDAnI AgaLa be zUnya umerIe to so ane traNa zUnya umerIe to hajAra kahevAya che| temaja nANAM upara te te chApa pramANe rupiyo, pAMca rupiyA vagere kahevAya che| 4. nAmasatya : koI manuSya kula vistArato na hovA chatAM 'kulavardhana' nAbhe oLakhAya, 25 dhanane vadhArato na hoya chatAM 'dhanavardhana' kahevAya, yakSa na hovA chatAM 'yakSa' kahevAya / AvA badhA artharahita nAmonA prayogo te 'nAmasatya' kahevAya che| 5. rUpasatya : veza pramANe guNa na hovA chatAM tevA prakAraceM rUpa dhAraNa kara te 'rUpasatya' che| te saMbaMdhI vacana paNa rUpasatya kahevAya che, jema ke koI kapaTI sAdhunA vezamAM hoya tyAre tene sAdhu kahevAmAM Ave te 'rUpasatya' che / 30 * AvazyakasUtranI haribhadrasUriracitavRtti tathA pannavaNA (prajJApanA) sUtranI malayagirisUriraciMta vRttine AdhAre ahIM artha lakhyo ch| Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 257 6. pratItyasatya : bIjI vastune AzrayIne eka vastumA judI judI rIte vyavahAra karavo te 'pratItyasatya' che / jema TacalI (che zrI) AMgaLInI apekSAe anAmikA AMgaLI moTI gaNAya che paNa madhyamA (vacalI) AMgaLI karatAM te (anAmikA) nAnI paNa gaNAya ch| ema eka ja vastumAM judI judI apekSAe judo judo vyavahAra te 'pratItyasatya' che / 7. vyavahArasatya : keTalAka zabdaprayogo zabdArthanI dRSTie barAbara na lAge chatAM amuka 5 vivakSAthI bolAtA hovAthI te prayogo satya ch| jemake 'parvata baLe che', 'ghaDo jhare che,' 'kanyAne peTa nathI', 'gheTIne vALa nathI'-A badhA prayogomAM vastutaH tema hotuM nathI chatAM 'parvata uparanuM ghAsa baLe che', 'ghaDAnuM pANI jhare che', 'kanyA garbhadhAraNane mATe yogya udaravALI nathI', 'gheTIne kApI zakAya eTalA vALa nathI' evA AzayayI lokavyavahAramA te te prayogo thAya che tethI te 'vyavahArasatya' ch| 8. bhAvasatya : eka vastumAM aneka bhAvo (varNa vagere) rahelA hoya chatAM temAMnA ekAda utkRSTa 10 rUpe rahelA bhAvane prAdhAnya ApIne vacana prayoga karavo-jemake bagalAmAM pAMce varNa che chatAM 'bagalo zveta che' ema kahedhuM-te 'bhAvasatya' cha / 9. yogasatya : yoga arthAt saMbaMdhathI koI vyakti ke vastune te nAmathI oLakhavI te 'yogasatya' che / jema 'chatra' rAkhanAro mANasa chatra na hoya tyAre paNa chatranA saMbaMdhathI 'chatrI' kahevAya che ane 'daMDa' rAkhanAro mANasa daMDanA abhAvamAM paNa daMDanA saMbaMdhathI 'daMDI' kahevAya che te 'yogasatya' che| 15 . 10. aupamyasatya : jema taLAva samudra jevU na hovA chatAM 'taLAva samudra jevU che' ema taLAvane samudranI upamA ApavAmAM Ave che te 'aupamyasatya' cha / mRSAbhASA (asatya)nA 10 prakAro : kohe mANe mAyA lobhe pejje taheva dose a| hAsabhae akkhAiya uvadyAe nissiA dasamA // 274 // 1. krodha-nisRta asatya : krodhanA AvezamAM je vANI nIkaLe te 'krodha-nisRta asatya' che| jemake krodhathI dhamadhamelo pitA putrane kahe ke 'tuM mAro putra nathI' vagere krodha-nisRta asatya ch| athavA krodhanA AvezamA sAcuM-khoTuM je kaMi volavAmAM Ave te badhuM krodha-nisRta asatya che, kAraNake te badhuM bolatI vakhate krodhI manuSyano Azaya duSTa hoya che / 2. mAna-nisRta asatya : potAnI mahattA batAvavA mATe jema koI manuSya alpa dhanavALo 25 hovA chatAM kahe ke 'huM mahAdhanavALo chu' te 'mAna-nisRta asatya' che / 3. mAyA-nisRta asatya : bIjAne ThagavAnA AzayathI je sAcuM-khoTuM bolAya te badhuM ''mAyA-nisRta asatya' che| ____4. lobha-nisRta asatya : lobhathI je mithyA bolavAmAM Ave te 'lobha-nisRta asatya' che / jema vepArI khoTAM mApa hovA chatAM tene sAcAM kahe che tema / 30 5. prema-nisRta asatya : ati rAgane laIne 'huM tamAro dAsa chu' vagere je bolavAmAM Ave te 'prema-nisRta asatya' ch| 6. dveSa-nisRta asatya : dveSathI irSyAlu manuSyo guNavAnane paNa 'A nirguNa che' vagere kahe te dveSa-nisRta asatya' cha / 20 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta 258 dhyaanvicaarH| 7. hAsya-nisata asatya : jema mazkarA mANaso koInI kaI cIja laIne saMtADI rAkhe ane temane pUchavAmAM Ave to kahe ke 'e cIja meM joI nathI' AvI bhASA 'hAsya-nisRta asatya' kahevAya che / 8. bhaya-nisRta asatya : coro vagerenA bhayathI 'mArI pAse kaI nathI' vagere je asatya bolavAmAM Ave te 'bhaya-nisRta asatya' ch| 9. AkhyAyikA-nisRta asatya : kathAomAM je asaMbhavita vAto kahevAmAM Ave te 'AkhyAyikA-nisRta asatya' kahevAya che| 10. upaghAta-nisRta asatya : cora na hoya chatAM 'tuM cora che', Aq je ALa caDhAvavAmAM Ave te 'upaghAta-nisRta asatya' kahevAya che / satyA-mRSA bhASAnA 10 prakAro : 10 uppannavigayamIsaga jIvamajIve a jIvaajjIve / taha'NaMtamIsagA khalu paritta addhA a addhaddhA // 275 // 1. utpanna mizrita satyA-mRSA : utpanna jIvone AzrayIne je mizra bhASA bolavAmAM Ave te 'utpannamizrita satyA mRSA' bhASA kahevAya che| jemake koI nagaramA ochAM ke vadhAre bALako janmyAM hoya chatAM Aje dasa bALako janmyAM che ema je kahevAmAM Ave te 'utpannamizrita satyA-mRSA' bhASA che; kAraNake 15 temAM thoDaM sAcuM che ane thoDaM khoTuM che| tethI e mizra bhASA cha / 2.vigatamizrita satyA mRSA : te ja pramANe maraNane AzrayIne je mizra bhASA bolavAmAM Ave te 'vigatamizrita satyA-maSA' bhASA che| jemake koI nagaramAM thoDA ke vadhAre mANaso marI gayA hoya chatAM Aje dasa mANaso marI gayA ema kahevAya Ave te 'vigatamizrita satyA-mRSA' bhASA cha / 3. utpanna-vigatamizrita satyA mRSA : te ja pramANe utpatti ane maraNane AzrayIne je mizra 20 bhASA bolavAmAM Ave che te utpanna-vimatamizrita satyA-mRSA kahevAya che| jema koI nagaramA ochA ke vadhAre mANaso janmyA hoya ke marI gayA hoya chatAM kahevAmAM Ave ke Aje dasa bALako janmyA che ane dasa vRddho marI gayA che AvI bhASA 'utpanna-vigatamizrita satyA-mRSA' bhASA kahevAya che / 4. jIvamizrita satyA-mRSA jema koI DhagalAmA ghaNA jaMtuo jIvatAM hoya ane thoDAM marelAM paNa hoya chatAM 'A jIvatA jaMtuono Dhagalo che' ema kahevU te 'jIva-mizrita satyA mRSA' bhASA cha / 25 5. ajIvamizrita satyA-mRSA : koI DhagalAmAM ghaNAM jaMtuo marelAM hoya ane thoDAM jIvatAM hoya chatAM 'ajIvano Dhagalo che' ema kahe te 'ajIvamizrita satyA-mRSA' bhASA ch| 6. jIvAjIvamizrita satyA mRSA : uparanI jema jIvatA ane marelA jaMtuonA DhagalAmA (vastutaH nyUnAdhika hovA chatAM) nizcayapUrvaka kahevU ke 'ATalA marelA che ne ATalA jIvatA che' AvI bhASA te 'jIvAjIvamizrita satyA-mRSA' che / 30 7. anaMtamizrita satyA-mRSA : 'mULa' vagere anaMtakAyane tenA ja pratyeka vanaspati kAyarUpa pAMdaDAnI sAthe agara bIjI koI pratyeka vanaspatinI sAthe joIne 'A badhuM anaMtakAya che' ema koI kahe te 'anaMtamizrita satyA mRSA' cha / 1. jemAM thoDaM sAcuM ane thoDaM khoTuM hoya tevI mizra bhASAne 'satyA-mRSA' kahevAmAM Ave che| kAraNake temAM kaMIka sAcaM hovAthI te 'satya' paNa che ane kaMIka khoTuM hovAthI 'mRSA' paNa che / A pramANe satya tathA asatyanuM mizraNa 35 hovAthI te 'satyA-mRSA' kahevAya che / Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 259 8. pratyekamizrita satyA mRSA : upara mujaba pratyeka vanaspatinA DhagalAmAM anaMtakAya rahelA hoya chatAM A badhuM 'pratyeka vanaspatikAya che' ema kahe, te 'pratyekamizrita satyA-mRSA' cha / 9. addhAmizrita satyA-mRSA : addhA eTale kALa / ahI prasaMgAnusAre addhA zabdathI rAtri-divasa levAnA che / jema koI mANasa divasa bAkI hoya chatAM bIjA mANasane utAvaLa karAvavA kahe ke 'rAtri paDI gaI' athavA rAtri bAkI hoya chatAM jagADavA kahe ke 'divasa ugI gayo' te 'addhA- 5 mizrita satyA-mRSA' kahevAya che| 10. addhArAmizrita satyA-mRSA : divasa ke rAtrino eka bhAga te addhaaddhaa| prathama prahara cAlu hoya chatAM koI mANasa bIjA mANasane kAryamA utAvaLa karavA mATe kahe ke 'madhyAhna thaI gayo' vagere vacano addhAddhAmizrita satyA mRSA bhASA cha / asatyAmRSAnA 12 prakAro: 10 AmaMtaNi ANavaNI jAyANi taha pucchaNI a pnnvnnii| paccakkhANI bhAsA bhAsA icchANulomA a // 276 // aNabhiggahiA bhAsA bhAsA a abhiggahammi bodhavvA / saMsayakaraNI bhAsA vAyaDa avvAyaDA ceva // 277 // 1. AmaMtraNI : koIne bolAvavA mATe je saMbodhana vacanono prayoga karavAmAM Ave jemake 'he 15 devadatta !' 'he prabhu !' vagere te AmaMtraNI bhASA cha / AvAM AmaMtraNa vacano prathama kahelI traNa prakAranI * (satyA, mRSA ane satyA mRSA) bhASAnA lakSaNomA samAveza pAmatA nthii| kevaLa vyavahAranA hetu che tethI AvA prayogo 'asatyAmRSA' kahevAya che / 2. AjJApanI : jemake 'Ama karo', 'lo', 'laI jAva', vagere AjJA vcno| 'AjJApanI' bhASA ch| 20 .. 3. yAcanI : jemake 'bhikSA Apo' vagere vacano 'yAcanI' bhASA che|| 4. pRcchanI : jemake koI bAvatamAM ajANyo mANasa bIjAne pUche ke 'A zuM che ? Ama kema?' vagere vacano 'pRcchanI' bhASA cha / 5. prajJApanI : hiMsAno tyAga karavAthI prANIo dIrghAyuSI tathA nIrogI thAya ch| AvI je upadezAtmaka bhASA te 'prajJApanI' bhASA cha / 25 6. pratyAkhyAnI : koI mANasa ApaNI pAse mAgavA Ave tyAre tene kahevU ke 'mArI ApavAnI icchA nathI' te 'pratyAkhyAnI' bhASA cha / ___7. icchAnulomA : koI mANasa koIne kahe ke 'ApaNe sAdhu pAse jaIe' tyAre bIjo mANasa kahe ke 'bahu sArI vAta che'-AvI je anumodanAtmaka bhASA tene 'icchAnulomA' bhASA kahe ch| 1. upara jaNAvela traNe prakAranI bhASAnA lakSaNathI rahita hovAthI je satya paNa nathI tema mRSA paNa nathI paNa 30 kevaLa vyavahAramA ja upayogI che tevI bhASAne asatyAmRSA kahevAmAM Ave che| Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 dhyaanvicaarH| [prAkRta 8. anabhigRhItA : ghaNAM kAryo karavAnAM hoya tyAre koI mANasa koIne pUche ke 'hamaNAM huM zuM karUM ?' tyAre bIjo mANasa javAba Ape ke 'tane ThIka lAge te kara' AvI acokasa bhASA te anabhigRhItA bhASA kahevAya che / 9. abhigRhItA: 'hamaNAM A karaje' ane 'hamaNAM A na karIza' A pramANe je cokkasa 5 kahevAmAM Ave te abhigRhItA bhASA cha / 10. saMzayakaraNI : jenA aneka artho nIkaLatA hovAthI bIjAne saMzaya utpanna thAya evI je bhASA te saMzayakaraNI bhASA kahevAya che / jemake 'saiMdhava lAvo' ema kahevAmAM Ave tyAre bIjAne saMzaya utpanna thAya che ke 'zuM lAvaq ?'-mIThaM lAvaq, vastra lAvaq, puruSa lAvavo, ke ghoDAne lAvavo ? kAraNake 'saiMdhava' zabdanA lavaNa, vastra, puruSa ane ghoDo ema artha thAya che / tethI AvI. bhASA saMzayakaraNI 10 kahevAya ch| 11. vyAkRtA : 'A devadattano bhAI che' vagere spaSTa arthavALI bhASA te vyAkRtA bhASA cha / 12. avyAkRtA : atyaMta gaMbhIra arthavALI bhASA te avyAkRtA bhASA kahevAya che / temaja aspaSTa arthavALI nAnA bALako vagerenI bhASA paNa avyAkRtA bhASA kahevAya che / A rIte bhASAnA kula 42 prakAro che| paricaya zrI namaskAra mahAmaMtranI ArAdhanAmAM 'dhyAna' eka mukhya aMga che / tethI dhyAnaviSayaka graMthonI tapAsa karatAM pATaNanA zrI hemacaMdrAcArya jJAnamaMdiranA bhaMDAramA DA. naM. 50, pra. naM. 993 mAM zrI 'dhyAnavicAra' nAmano A laghu graMtha maLI Avyo che / / A graMthanA AdhArarUpe koI mahAn maulika graMtha haze evaM anumAna thAya che / te zodhavA mATe 20 prayAso cAlu che / zrI namaskAra mahAmaMtranI ArAdhanAmAM dhyAnayoga jevA atIva mahattvanA aMga upara AvA vyavasthita graMthathI mumukSu puruSone puSTa AlaMbana thAya evA puNya hetuthI A graMthamAM yathocita zuddhi karI vizeSa vyavasthita rIte saMpAdita karI gujarAtI anuvAda sAthe ahIM prakAzita karyo che / A kRtinA kartA vize hastalikhita pratimAM koI ullekha maLato nthii| 15 PARANA KABP Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] sirimANatuMgamariviraiyaM nvkaarsaarthvnnN|| bhattibharaamarapaNayaM paNamiyaM paramiTThipaMcayaM sirasA / navakArasArathavaNaM bhaNAmi bhavvANa bhayaharaNaM // 1 // 'sasi-suvihI arihaMtA siddhA paumA -vAsupuJjajiNA / dhammAyariyA solasa pAso mallI uvajjhAyA // 2 // suvyaya-nemI sAhU duTThAriTThassa nemiNo dhaNiyaM / mukhaM kheyarapayaviM' arihaMtA diMtu paNayANaM // 3 // avacUriH (chAyA)-bhattibharAmarapraNataM praNamya parameSTipaJcakaM shiirssnn| namaskArasArastavanaM bhaNAmi bhavyAnAM bhayaharaNam // 1 // candraprabha-suvidhI arhantau, padmaprabha-vAsupUjyau siddhau / / SoDazAnye dharmAcAryAH malli-pAjhe copAdhyAyau // 2 // suvrata-nemI sAdhavaH duSTAriSTaghAte nemyshckrdhaaraaklpaaH| atyarthaM* mokSe khecarapadavIM dadatu praNatA(tAnAM) janAnAmahanta iti // 3 // 15 vyAkhyA-bhaktebharo yeSAM te amarA devAstaiH praNatam , parameSTipaJcakamarhadAdikaM zirasA mastakena praNamya natvA namaskArasya sAraM pradhAnaM yat stavanaM tadahaM bhaNAmi, bhavyAnAmahikAdisaptavidhabhayApaharaNamityAdyagAthArthaH // 1 // . candraprabha-suvidhI tIrthaGkarau arhati dhyeye dhyAtavyau / padmaprabha-vAsupUjyajinau siddhadhyAne / RSabhAjita-saMbhavAbhinandana-sumati-supArzva-zItala-zreyAMsa-vimalAnanta-dharma-zAnti-kunthu-ara-nami-mahAvIra iti 20 SoDazajinA AcAryadhyAne dhyaatvyaaH| zrImalli-pArTI upAdhyAyadhyAne dhyeyau // 2 // munisuvrata-nemI tIrthaGkarau sAdhudhyAne duSTAriSTasya chedane, nemayazcakradhArAsamAnAH sAdhavaH zIghramahadAdidhyAnena yat phalaM syAt tadAha / mokSaM khecarapadavIM praNatAnAM dadantu arhantaH // 3 // __ avacUrikA-1 parameSThipaJcakaM praNamya / 2 stotraM bhaNAmi saMsArabhayaharaNam / 3 candraprabhaH, suvidhijinaH / 4 padmaprabhaH / 5 cakradharaH (dhaaraa)| 6 khecarapadaviM(vIM) janAnAM praNatAnAm / 25 . 1 suvihIya ari0 JBI 2 J pratau sarvatra 'arihaMtA' sthAne 'arahaMtA' iti paatthH| 3 malli S / 4 payavIM D * 'atyartham' ityasya mUlagAthAyAM na kazcit pATho vidyate // Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 nvkaarsaarthvnnN| [prAkRta telukkavasIyaraNaM mohaM siddhA kuNaMtu bhuvaNassa / jala-jalaNAI' solasa payatthaM thaMbhaMtu AyariyA // 4 // 'ihaloiyalAbhakarA 'uvajhAyA hutu bhayaharaNA / pAvuccADaNa-tADaNaniuNoM sAhU sayA saraha // 5 // 'mahimaMDalamarahaMtA gayaNaM siddhA ya sUriNo jalaNo / varasaMvaramuvajhAyA pavaNo muNiNo haraMtu duhaM // 6 // 'sasidhavalo arahaMtA rattA siddhA ya sariNo kaNayA~ / maragayabhI uvajhAyA sAmA~ sAhU suhaM ditu // 7 // chA0--trailokyavazIkaraNaM kurvantu siddhAzca mohanaM bhuvnsyeti| AcAryAzca jalAdiroga-jala-jalaNa(jvalana) -viSadhara-caura-ari mRgendra-sarpa -bhayaM-saDjhAmazAkaNI(kinI)"-DAkinI-rAkinI -lAkinI" - kAkinI"- hAkinI - SoDazapadArthAn stambhantvAcAryAH // 4 // iha loke lAbhakarAH bhavantu upAdhyAyAH sarvabhayaharaNAH / pApoccATana-tADanayonipuNAH dakSAH sAdhavaH sadA smarata // 5 // mahImaNDalamahantaH siddhA gama(ga)namiti AcAryAH jvalanam / vara-saMvaramupAdhyAyAH munayaH pavanaM duHkhaM harantu // 6 // candrojjvalA arhantaH siddhAzca raktAH sUrayaH kanakavat / marakataprabhA upAdhyAyAH nIlA ityarthaH sAdhavaH zyAmAH sukhaM dadatu // 7 // vyA0-trailokyavazIkaraNa mohaM ca siddhA jagataH kurvantu / AcAryAH stambhantu, kAn ? jala20 jvalana-roga-visa (Sa)hara-caurAri-mRgendra-gajendra-sarpa-bhaya-saMgrAma-zAkinI-DAkinI-rAkinI-lAkinI- kAkinIhAkinIti SoDaza padArthAn // 4 // aihikalAbhakarA upAdhyAyAH sarvabhayaharaNA bhavantu, pApoccATana-mAraNa-tAmlA(tADanA)dikarmaNi karmaThAH sAdhavaH, smarata bho bhavyAH ! yUyamiti saMbandhaH // 5 // pRthvItattve'rhanto dhyeyAH / AkAzatattve siddhaaH| tejastattve AcAryAH / pradhAne ca jalatattve 25 upAdhyAyAH / pavanatattve munayaH dhye (dhyA) yamAnA bhavI (vi) nAM duHkhaM harantu // 6 // arhantaH candravadujjvalA dhyeyAH / siddhA raktavarNAH / AcAryAH kanakavarNAH upAdhyAyA marakatamaNisadRzA nIlavarNAH / sAdhavaH zyAmAH kRSNavarNAH bhavikAnAM sukhaM dadatu // 7 // a0-1 jalaNAdiH= roga-jala-jalaNa (jvalana)-visa(Sohara-corAri-mRgendra-sarpa-bhaya-saMgrAma-DAkinI-zAkinIrAkinI-lAkinI-kAkinI-hAkinI / 2 padasthA AcAryAH [ityartho'pi ghaTate] / 3 ihaloke / 4 bhavantu / 5 nipunnaaH| 306smarata / 7 gaganam / 8 toyatvam |9cndrvdujjvlaaH|10 rktaaH|11 kanakavat |12mrktmnnisdRkssaaH| 13 shyaamaaH| __1 tialoavasIkaraNa JB, D, N, A1 2 payatyaM / / 3 ihaloe A1 4 JB Adarza sarvatra 'uvajhAyA', sthAne 'ujjhAyA', pratau sarvatra 'uvajjhAyA' paatthH| 5 huMti AL 6 SV AdarzayoH navamIgAthA SaSThAGkena nirUpitA, pratyantare punaH SaSThAGkena darzitA gAthA saptamI, saptamyAH sthAne ca SaSTI gAthA vidyate iti gAthAvyatikramaH / 7 susUriNo JB | 8 kaNayaM JA, D SI loavasIkaraNa JB, D, N, AI paatthH| 5 huMti ALESVvadyate iti gAthAvyatikramaH Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 263 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / sIsatthA arahaMtA siddhA vayaNammi sariNo kNtthe| hiyayammi uvajjhAyA caraNaThiyAM sAhuNo vaMde // 8 // arihaMtA asarIrA Ayariya uvajjhAya tahA muNiNo / paMcakkharanippanno ukAro paMcaparamiTThI // 9 // vaTTakalA arihaMtA tiuNA~ siddhA ya loDhakala suurii| uvajhAyA suddhakalAM dIhakalA~ sAhuNo suhayA // 10 // [akkhara Ai ayAraM hayAramaMtakkharaM ca mAie / majhe vannasamuccayarayaNattayabhUsiyaM arahaM // ]* 'puMsitthi-napuMsaya-rAyapurisa-bahusaddavaNNaNijANaM / jiNa-siddha-sari-vAyaga-sAhUNa kame namasAmi // 11 // chAcha--ziraHsthA arhantaH siddhA vadanasthAH sUrayaH kaNThe / hRdaye upAdhyAyAH caraNasthitAH sAdhavastAn vande // 8 // [navamIgAthAyA avacUrina vidyte|| vartulA arhantaH siddhAsthyalagA loDhakarA-loDhAkArAH(sUrayaH) / bAlacandrAkArA upAdhyAyAH, dIrghakalAH pralambAH sAdhavaH sukhadAH syuriti gamyate // 10|| 15 puruSa-strI-napuMsaka-rAjapuruSa-bahubhiH [ zabdaiH] varNanIyAH / jinAH siddhAH sUrayaH vAcakAH sAdhavazca kramAnnamaskurve // 11 // vyA0--arhantaH zIrSasthAH mstksthaaH| vadane siddhaaH| kaNThasthA aacaaryaaH| hRdaye upaadhyaayaaH| 'caraNasthAH padasthAH sAdhavo dhyeyAstAnahaM bhaktyA vande // 8 // [navamIgAthAyAH vyAkhyA na vidyate] arhantaH vartulAkArAH, trikU(ko)NAH siddhAH, sUrayo loSTakAkArAH, upAdhyAyA dvitIyAcandrakalAkArAH, dIrghakalAH pralambAkArAH sAdhavo dhyAyamAnAH sukhadA bhavantu // 10 // arhat-siddha-sUri-upAdhyAya-sAdhUnAM kramau namaskaromi / kIdRzAnAm ? puruSAMzaka 1 - nAryazaka 2-napuMsakAMzaka 3-rAjapuruSAMzaka 4 - sarvazrAddhajanAMzakAnAm 5 // 11 // ___ a0-1 zirasi sthitAH / 2 vdne| 3 kaNThe / 4 hRdaye / 5 crnnsthitaaH| 6 vatulAH / 7 ti(vy)strgaaH| 25 8 lodAkArAH / 9 baalcndraakaaraaH| 10 dIrghakalAH pralambAH / 11 puruss-strii| 12 rAjapuruSaH / 20 ............ ___ 1 nipphanno SDI 2 tauNA D / 3 loTakala D, loDhakaya A / 4 saraNaM D, vaMde JB, N | 5 puMsatthiNapuMsayaNarAyapurisavannaNijANaM A, puMsatthinapusayarA purisabahuvaNNavaMdaNijjANaM D, yarA purisabahusaddavannaNijjANaM N, bahusaDavaMda NijjANe Ja / 6 degsadda JB, siddhadegN / * koSThakAntargatA gAthA namaskAravyAkhyAnaTIkAyAM vizeSarUpeNaikAdazAGkenodRGkitA / 'puMsitthi.' gAthA'pyekAdazAGkena 30 punrniruupitaa| Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 [prAkRta navakArasArathavaNaM / paDhama-dusarArihaMtAM caussarA siddha sUri-uvajhAyA / duga-dugasarA 'kameNaM naMdaMtu muNIsarA dusarA // 12 // vaNNanivaho kagAI jesi bIo hakArapajaMtoM / niyaniyasarasaMjogA saremi 'cUDAmaNi 'tehiM // 13 // te puNa aekacaTatapayasa tti navavagga vanna paNayAlA / paramiTTimaMDalakamA paDhamaMtimaturiyatiyabIA // 14 // saiyAruNa-pIya-piyaMguvanna"-kasiNAi viDavipattAI / aMbila"-mahu-tikkha" kasAya-"kaDya paramiTThiNo vaMde // 15 / / chA0-prathama-dvisvarA arhantaH, catuHsvarAH siddhAH, sUrayaH upAdhyAyAzca dvisvarAH / munayo'pi dvisvarAH, evaM caite aA iI uU eai oau aMaH // 12 // . varNanivaho varNasamUha[:] kAdiryeSAM bIjaM hakAraparyantaH / nijanijasvarasaMyogAt [teSAmarthe cUDAmaNizAstraM ] smarAmi // 13 // te varNAzca a e ka ca Ta ta pa ya se(ze)[ti] navavargaH 45 akSarANi syuste| parameSThimaNDalAH kramAdanukramAt prathamo'ntimaH, turyastRtIyo dvitIyazca // 14 // zveta-rakta-pIta-priyaGgavarNa-kRSNaviTapipatrANi tatprabhANi / Amla-madhura-tikta-kaSAya-kaTukA anukrameNa parameSTino vande // 15 // vyA0-prathamadvisvarA 'a A' rUpA arhantaH / 'i I e ai (u U)' catuHsvararUpAH siddhAH / sUrayaH 'u U (e ai)' rUpA, 'o au' rUpA upAdhyAyAH / evaM dvikadvikasvarAH siddhAdayaH (AcAryAdayaH), munIzvarA dvisvarA 'aM aH' rUpA jayantu // 12 // 20 yeSAmarhadAdInAM hakAraparyantaH kakArAdivarNanivaho bIjaM tattvaM, mijanijAkArAdisvarasaMyogAt teSAM cUDAmaNimahaM smarAmi // 13 // [caturdazagAthAyAH vyAkhyAnaM kRtaM nAsti TIkAkAreNa] arhadAdInAM krameNa varNadhyAnam / zvetA arhantaH, raktAH siddhAH, pItavarNA AcAryAH, priyaGgavRkSavizeSaH, sa ca nIlavarNastaddhyAne upAdhyAyAzcintyA nIlatvAt teSAm / viTapI vRkSastasya 25 patrANi kRSNavarNAni syuH sAdhUnAM kRSNatvAt , taddhyAnaM amla 1 - madhura 2 - tikta 3 - kaSAya 4 - kaTu 5 - rasaiH krameNArhadAdIn vande // 15 // - [atra SoDazagAthAyAH vyAkhyA na vartate] a0-1 a A i I u u [e ai o au aM aH / 2 varNasamUhaH kAdiryeSAM hakAraparyanto nijasvarasaMyuktasteSAm , smraami| 3 zveta-rakta-pIta-nIla-kRSNavRkSapatrANi / 15 30 1 kameNa SI 2 tisarA N, JCI 3 degnivahe S 4 kakAi D, kakAI s, kakAI susaMThio jo JB, kakAI saMThijje s / 5 degpajjate / 6 saMyogo AI 7 cUDAmaNI JAN 8 tesiM S / 9 degpajasa D, yaza JAI 10 degvaggA DSI 11degturiyA D12 degvaNaM D / 13 degNAiviuvi D, NAI viDaMga JBI 14 guliyadeg JBI 15 "tittadegJB, D, SI 16 kaDayA JB, kaDUaSI Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| saMsi-sukke arihaMte ravi-maMgala siddha guru-buhA suurii| sairaha u~vajhAya keU kameNa sAhU saNI rAhU // 16 // naMdA tihi arihaMtA bhaddA siddhA ya sUriNo ya jayA / tihi rittA uvajhAyA puNNA sAhU suhaM ditu // 17 // saMsi-maMgala arihaMtA buhoya siddhA ya suragurU suurii| sukkoM uvajhAya puNoM sAhU maMdo suhaM bhANU // 18 // kattiya-cittoM "arihA vaisAho maggamAsa siddhA ya / poso jiTTho bhaddava AsoA sUriNo suhayA // 19 // mAhAsADhujjhAyA" phagguNamAso ya sAvaNo sAhU / "maha maMgalamarihaMtA(i) aciMtaciMtAmaNI" diMtu // 20 // chA0-zazi-zukrau arhantau, ravi-maGgalau siddhAH, guru-budhau sUrayaH / smaratopAdhyAyAn ketumiti zani-rAhu-sAdhavaH kramAt / / 16 // arhanto nandAtithiH, siddhAzca bhadrAtithiH, sUrayaH AcAryA vijayAtithiH / upAdhyAyA raktAtithiH, sAdhavaH [pUrNAtithiH] dadatu te sukham // 17 // zazi-maGgalau arhantaH, siddhAH budhaH, sUrayaH suraguravaH / zukraH upAdhyAyAH, mando bhAnU rAhuri-(degnu-zanizcara ideg)ti sAdhavaH sukhaM dadatu // 18 // kArtika-caitrau arhantaH, vaizAkha-mArgazIrSoM siddhAzca / pauSa-jyeSTha-bhAdrapadAzvinamAsAH sUrayaH sukhadAH syuriti saMbandhaH // 19 // mAghASADhI upAdhyAyAH, phAlgunaka-zrAvaNI sAdhavaH / mahyaM maGgalaM dadatvahanto'cintyacintAmaNayaH // 20 // vyA0-arhatAM dhyAnaM 1 / 6 / 11 nandAtithau kAryam / siddhAnAM 2 / 7 / 12 bhadrAyAm / sUrINAM 3 / 8 / 13 jayAyAm / upAdhyAyAnAM 4 / 9 / 14 riktAyAm / sAdhUnAM 5 / 10 / 15 pUrNAyAM tiyau dhyAnaM vidheyaM sukhArtham // 17 // som-mngglvaaryorrhntH| budhavAre siddhaaH| bRhaspativAre sUrayaH, zukravAre upAdhyAyAH / Aditya-zanizcarayoriyoH sAdhavaH dhyAyamAnAH sukhaM dadatu // 18 // 25 ahaMdAdInAmAnupUrvyA mAsasya dhyAnaM kriyate, tadAha-kArtikamAse caitramAse ca arhntH| vaizAkhamAse mArgazIrSamAse ca siddhaaH| poSamAsa-jyeSThamAsa-bhAdra[pada]mAsAzvinamAseSu AcAryA dhyAyamAnAH sukhadA bhavanti dhyAtRNAmiti // 19 // mAghASADhamAsadvaye upaadhyaayaaH| phAlguna-zrAvaNamAsadvaye sAdhavaH cintitArthacintAmaNayo mama maGgalaM viracayantu // 20 // 30 ___ a0-1 som-shukrau|2 bRhspti-budhau| 3 smarata / 4 upAdhyAyaH-ketuH, zaniH, rAhuH / 5som-mnggl-budh-bRhsptiH| 6 kArtika-caitra(trau), vaizAkha-mArgazIrSa(!), pauSa jyeSTha-bhAdrapada-Azvina(nAH), mAgha-ASADha (Dhau), phAlguna-zrAvaNa(Nau) / 15 20 7mm| 1 sukkA N / 2 arahaMtA N AI 3 maMDala DI JA, N, A ityAdyAdarzeSu SoDazagAthAnantaraM 'puvvANuputvi' ityAdi 25,26, 27, 28 gAthAcatuSkaM 17, 18, 19, 20 ityngknirdissttaaH| 4 tihinaMdA D 135 5 vijayA DAI 6 ujjhAyA JBI 7deglamari DSNAI 8 sukkovajjhAya SDI 9 ujjhAyapao JB, 'pos| 10 maMdA DI 11 bhAj SI 12 arahA N AI 13degduvajjhAyA D 14 mama JB, DI 15 maNiM D / 16 disau N / Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 nvkaarsaarthvnnN| [prAkRta 'puMsayarA arahaMtA dhaNidvApaMcagA ya siddhA ya / / digurikkhA AyariyA namAmi sirasA ya bhattIe // 21 // addAI je rikkhA uvajhAyA tesi ditu phalanivahaM / cittA sAI sAhU sAsayasukkhaM mahaM diMtu // 22 // jamu kannA-visa arihA meso mayaroM ya aMtiNo siddhA / paMcANaNa ali sUrI dhaNu-mihuNo'jjhAvayA vaMde // 23 // kakaDa-tulA ya sAhU dodaha rAsI ya pNcprmitttthii|| bhAveNaM thuNamANo pAvaI sukkhaM ca mukkhaM ca / / 24 / / puvvANupuvihiTThA samayAbheeNa "kuru jahAjiTuM / / uvarimatullaM purao "nisija puvvakkamo "seso // 25 // jammi" ya nikkhitte khalu so ceva havija aMkavinnAso / so hoi samayabheo vajjeyavvo payatteNaM // 26 // icchiyapaya" aMkANaM nAsabbhAsoM ya bhaMgaparimANaM / aMtaMkabhAgaladdhaM "ThaviyaMkA puNa puNuddhariyaM // 27 // "mUlagapaMtidurgaNaM aMko jo Thaviya dunni je aNkaa| tesi "dubhaMge kAuM nisijja kama-ukkameNaM tu // 28 // chA0-puruSanakSatrANi arhantaH, dhaniSThApaJcakaM ca siddhAzca / AcAryA dvigunakSatrA etAn vande zirasA ca punarbhaktyA // 21 // AdyAzca ye nakSatrAste upAdhyAyA guNanivahaM dadatu / citrA-svAtI sAdhavaH zAzvatasukhaM mahyaM dadatu // 22 // pama jama ante arhantaH, meSa-makarau ca siddhau| / siMha-vRzcikau sUrayaH, dhanurmInAvupAdhyAyAH // 23 // [24 gAthAtaH 28 gAthAparyantamavacUrina vidyate / ] . vyA0-[itaH 21 gAthAtaH 35 gAthAparyantaM vyAkhyAnaM noplbhyte|] 25 a0-1 puruSanakSatrANi, dhaniSThApaJcakam , dshnksstraanni| 2 ArdrAdi yAni nakSatrANi teSAm , citrA svaatismaaH| 3 kanyA-vRSa(Sau), meSa-makara(ga), siMha-vRzcika(kau), dhanurmithuna(nau), karka-tulA(le), paJcaparameSThi[ naH] stUyamAnAnAM mokSam / 1 mUlaM saga arihaMtA tahA dhaNiTThAipaMcayaM siddhA J, Ja, S, P / dhaNi?gA paMcago ya siddhA ya N; puMsaM * saga JBI 2 diyarikkhA S| 3 guNani D / 4 cittAIsAiDI 5 yama jama aMte adeg JB, jama jama aMte arihA / 30 DN, pama jama aMte arihA A, jamu ki(ka)nnA visaramahaMtA SI 6 mayarA DI 7 dhaNamihuNajjhAyayA vaMde N, dhaNamihuNujjhAyayA vaMde A DI dhUNa ya mihuNo ujjhAyA JB, SI 8 do do JA, do dasa JC, N, do duha rAsIu A, rAsIo JB1 9 bhAveNa thuvvamANA JB, bhAveNa Su(su) ddhamaNo sAsayasukkhaM mahaM diMtu N | 10 pAvai mukkhaM sukkhaM ca AI 11 kuNa DS | 12 nasijja D niseja S1 13 sese DSI 'puvvANupuvi' ityAdigAthAcatuSkaM 25, 26, 27, 28 SoDazagAthAnantaraM 17, 18, 19, 20 ityaangknirdissttaaH| 14 jaha jammiya pakkhitte JB, jehimmi ya nakkhatte JD, 35 jammi nikkhitto taha puNaravi so ceva aMka DS | 15 payaragaIe JC N, payaragaie D / 16 nAmabhAmo ya aMkaparideg N, JCT 17 ThaviyajjA D, ThaviyaggA JC, N, Thaviyaga A, ThaviyagA JBI 18 puNa dhariyaM DSI 29 mUliga JC, mUligapaMti due puNa aMko no Thaviya S / 20 aMko na Thavijaissi je D, no Thaviyammi je A I 11 dubhege kAuM nasija DI Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya / 267 taM naitthi jaM na itthaM nimitta-gaha-gANiya-maMta-taMtAI / jaM patthiyaM payacchai kahei jaM pucchiyaM sayalaM // 29 // tihuyaNasAmiNivijjo mahamaMto mUlamaMtatattatiyaM / ittha 'ThiyaM pi na najaI gurUvaesaM viNA sammaM // 30 // 'sumariyamittaM pi imaM tattaM nAsei sayaladuriyAI / pAraMpareNa nAyaM taM natthi suhaM na jaM kuNai // 31 // paMcanavakAratattaM leseNaM saMsiraM aNuhaveNaM / sirimANatuMga-mAhiMdamujjalaM sivasuhaM ditu // 32 / / saMbharaha paDhaha jhAyaha NicaM ghoseha "Navaha arihAI / / "bhaddapayaM jai icchaha tasseva ya attaNo NANaM // 33 // na hi "uvasaggA pIDA kUraggahadaMsaNaM "bhao sNkaa| jai vi na havaMti ee to vi tisaMjhaM bhaNijjAsu // 34 // esoM paramarahasso paramo maMto imo "tihuaNammi / tA kimiha bahuvihehiM paDhiehiM, "putthayasaehiM // 35 // [N pratau-] iti zrIpaJcaparameSThistotram // ratnaharSapaThanakRte likhitam / 15 chA0-tannAsti nimittaM grahagaNitaM mntr-tntraadi| yat prArthitaM tat prayacchati katha[ya]ti yat pRSTaM sakalam // 29 // tribhuvanasvAminIvidyA atra sthitA'pi na jJAyate gurUpadezaM vinA samagram // 30 // smRtamAtramapi nAzayati sakaladuritAni, tannAsti sukhaM yanna karoti // 31 // anubhavena kathitaM, mokSasukhaM dizatu // 32 // [atra 33 gAthAGkoparyavacUrirnAsti / ] mahAnupasarga-pIDA-krUragrahadarzana-bhaya-zaGkA // 34 // tat kimiha vividhena paThitapustakabhareNa // 35 // iti avacUriH samAptA // a0-1 tannAsti nimittaM graha-gaNitaM mantra-tantrAdi yat prArthitaM tat prycchti| kathayati yat pRSTaM sakalam / 25 2 tribhuvanasvAminI vidyA atra sthitA'pi na jJAyate gurUpadezaM vinA samagram / 3 smRtamAtramapi nAzayati sakaladuritAni / tannAsti sukhaM yanna karoti / 4 anubhavena kathitam / 5 mokSasaukhyaM ddaatu| 6 mahAnupasargaH, pIDA krUragrahadarzanaM, bhayaM(yaH), zaGkAH / 7 tat kimiha vividhena ['putthabhArehiM ' iti pAThe ] paThitapustakabhAreNa // 1yaM na yacchai D / 2 pucchiyaM JB | 3 degtaMtAI D, taMtatiyaM JB, A, NI 4 ThiyaM na (pi) DI 5 nijjai JB, A1 6 samariya N AT 7 maMtaM JA, vuttaM N 1 8 thuttaM D AT 9 aNubhAveNaM D, aNubhaveNaM A, 30 10 vhavaha D, nhavaha A, namaha JA, nayaha N / 11 siddhapayaM / / 12 nAyaM N, nAma AI 13 mahauD, nahuu N A, nanuudeg / 14 uvasaggo NA, uvasagge SDI 15 bhayaM DI 16 taha vi sagujjhaM s, to visakajaM A | 17 tibhuvaNammi JA, SI 18 gahiehiM putthabhArehiM JAI 19 putthayabhareNaM D / Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 nvkaarsaarthvrnn| [prAkRta paJca pdaanaayH|| [paJcaparameSThisAdhana-vidhi-phalam] [1] OM namo arihaMtANaM zrIcandraprabha-suvidhinAyau zvetavarNI sitadhyAnena brahmasthAne mastakasthitau dhyAtavyau / pRthvImaNDalatattve vartulAkArau puruSAMzakau, a-A svarau, ka-ca-Ta-ta-pa-ya-za iti 5 sptbhirvynyjnairdhyaatvyau| nandAtithibhiH pratipat-SaSThayekAdazIbhistithibhiH sahitau, soma-maGgalavArasaMyuktau, [vRSa ? ]kanyA-kumbharAzisahitau, kArtika-caitramAsayuktau, kRttikA-rohiNI-uttarAphAlgunI-hasta-dhaniSThAzatabhiSak-pUrvAbhAdrapadasaptana(bhina)kSatrairdhyAtavyau, gaulyAmlAsvAdasahitau / 'OM hrI" (hAM) arhate namaH' anena mantreNa muktatvaM khecaratvaM ca labhyate // iti prthmpdaamnaayH||1|| [2] OM namo siddhANaM padmaprabha-vAsupUjyau raktavarNI raktadhyAnena pUrvasyAM dizi mukhasthitau 10 dhyAtavyau / AkAzamaNDalatattve trikoNau, srayaMzako, i-I-e-ai svaraiH; kha-cha-Tha-tha-pha-ra-Sa saptabhirvyaJjanaiH sahitau [dhyAtavyau], bhadrAtithi[bhiH] dvitIyA-saptamIdvAdazI[bhiH] tithi[bhiH] sahitau budhavArasahitau, vaizAkha-mArgazIrSamAsayutau, meSa-mIna-makararAziyutau, azvinI-bharaNyuttarASADho(DhA-)[zravaNottarAbhAdrapada-revatI SaDbhirnakSatraiH [dhyAtavyau], madhurAsvAdayutau / 'OM hrIM siddhAya namaH' anena dhyAnena trailokyavazIkaraNaM tribhuvanamohakatvaM ca bhavati // iti dvitIyapadAmnAyaH // 2 // 15 [3] OM namo AyariyANaM RSabhAjita-saMbhavAbhinandana-sumati-supArzva-zItala-zreyAMsa-vimalA nanta-dharma-zAnti-kunthvara-nami-mahAvIrAH SoDazajinAH kanakavarNAH pItadhyAnena dakSiNasyAM dizi kaNThasthitAH, tejomaNDalatattve loDhAkArAH, napuMsakAMzakAH, u-U svarAH, ga-ja-Da-da-va-la-sa sptbhirvynyjnairdhyaatvyaaH| jayAtithi[bhiH] tRtIyASTamI-trayodazI[bhiH] tithibhiH sahitAH, pauSa-jyeSTha-bhAdrapadAzvinamAsayutAH, bRhaspativArasahitAH, siMha-vRzcikarAziyutAH, mghaa-puurvaaphaalgunynuraadhaa-jyesstthaacturbhirnksstrairdhyaatvyaaH| tiktA20 svAdasahitAH / OM hU~ AcAryebhyo namaH' iti vA'nena dhyAnena jala-jvalanAdiSoDazapadArthAn stanAti // iti tRtIyapadAmnAyaH // 3 // [4] OM namo uvajjhAyANaM pArzvanAtha-mallinAthau marakatavarNI nIladhyAnena dhyAtavyau / pazcimAyAM dizi hRdayasthitau jalatattve, dvitIyAcandrakalAkArau, rAjapuruSAMzako, o au svarau, gha-za-Dha-dha-bha-va-ha saptabhirvyaJjanaiH sahitau, riktAtithi[bhiH] caturthI-navamI-caturdazI[bhistithibhiH] yutau, dhana-mithunarAzi-yutau, bhRguvArasahitau, 25 mAghASADhamAsasaMyuktau, mUlapUrvASADhA-mRgazIrSArdA-punarvasupazcabhirnakSatraiH, kaSAyAsvAdau dhyAtavyau 'OM hau upAdhyAyebhyo namaH' anena mantreNa 'ihaloiyalAbhakarA uvajjhAyA iMtu savvabhayaharaNA' // iti caturthapadAmnAyaH // 4 // [5] OM namo loe savvasAhUNaM munisuvrata-neminAthau kRSNavarNI kRSNadhyAnenottarasyAM dizi caraNeSu dhyaatvyau| vAyutattve, dIrghakalAkArau, bahuprasiddhalokavandyamAnau, aM-aH svarau, Da-a-Na-na-ma-la-kSa saptabhirvyaJjanairdhyAtavyau / pUrNAtithi[bhiH] paJcamI-dazamI-pUrNimAtithibhiH, zani-ravivArAbhyAM ca sahitau, 30 phAlguna-zrAvaNamAsayutau, karka-tulArAzisahitau, puSyA-''zleSA-citrA-svAti-vizAkhApaJcabhirnakSatrairdhyAtavyau / kaTukAsvAdau / 'OM haH sarvasAdhubhyo namaH' anena dhyAnena 'pAvuccADana-tADaNa-mAraNaniuNA sAhU sayA saraha // iti paJcamapadAmnAyaH // 5 // iti paJcaparameSThimantravidhiH saMpUrNo'stu / [A pratau-ba()hatkharataragacche upAdhyAyazrIzAntiratanagaNIjI mahArAjake paThanArtha - dhanasukha35 dAsasya bhAryA sUrajakuvarabIbIne vaharAyA mI Asoja sudI 10 sukra saM0 1953 kA0 jaipurngre||] Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / paJcaparameSThisAdhana-vidhi-phalakoSTaka / pUrva mukha vartula AmnAya - arihaMta siddha AcArya upAdhyAya sAdhu RSabha, ajita, saMbhava, abhinaMdana, 1 parameSThipaJcake caMdraprabha, suvidhi padmaprabha, vAsupUjya sumati, supArzva, pArzva, mali munisuvrata, nemi | 5 caturviMzati zItala, zreyAMsa jinasvarUpam vimala,anaMta, dharma, zAMti, kaMthu, ara, nami, vIra | 2 varNanirdeza zveta rakta kanaka (pIta) | marakata (nIla) kRSNa 3 dizAnirdeza brahmasthAna dakSiNa pazcima uttara 4 aMganyAsa mastaka kaMTha hRdaya caraNa 5 tattvanirdeza / pRthvImaMDala | AkAza tattva tejomaMDala jalamaMDala vAyumaMDala 6 AkAra, trikoNa loDhakalA vizuddhakalArUpe dIrghakalArUpe sAdhya-hI ATha aMzavALo | 15 prAkRta ha kAra 7 aMzaka puruSa strI napuMsaka rAjapuruSa bahu zabda-varNanIya sarvazrAddhajana athavA bahuprasiddhaloka vaMdyamAna 20 8 svara a A iIeai ! uU o au aM aH (haIuU) (Rlala) 9 varga kaca Ta ta pa ya za kha chaTha tha pharaSa gaja Da da ba la sa ghajhadadhabhavaha GaJaNa na malakSa 10 graha caMdra, zukra sUrya, maMgala guru, budha - zani, rAhu 11 tithi . naMdA (1,6,11) bhadrA (2,7,12) jayA (3,8,13) riktA (4,9,14) pUrNA (5,10,15/ 25 12 mAsa kArtika, caitra vaizAkha, mAgazara poSa, jeTha, bhAdaravo mAgha, ASADha phAgaNa, zrAvaNa Aso 13 rAzi vRSa, kanyA, kuMbha meSa, mIna, makara siMha, vRzcika dhana, mithuna / karka, tulA |14 vAra / soma, maMgala budha guru zukra zani, ravi 15 nakSatra kRttikA, rohiNI, azvinI, bharaNI, maghA, pUrvAphAlgunI mUla, pUrvASADhA, puSya, AzleSA, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, zravaNa, jyeSThA, anurAdhA mRgazIrSa, ArdrA, citrA, svAti, hasta, dhaniSThA,zata- uttarAbhAdrapada, punarvasu vizAkhA - bhiSak ,pUrvAbhAdrapada revatI 16 rasa amla madhura / tikta kaSAya 17 mantra OM hA~ arhadbhayo OM hrI siddhebhyo OM hU~ AcAryebhyo ahrau upAdhyAyebhyo OM haH sarvasAdhubhyo| 35 nmH| nmH| nmH| nmH| nmH| 18 phala muktatva, khecaratva trailokya-vazIkaraNa, staMbhana - ihalaukikalAbha, / (pApa) uccATana, (vimocana,zAMti) tribhuvanamohakatva, jalAdi - sarvabhayaharaNa mAraNAdi vazIkaraNa, mohana (tuSTi, puSTi) ketu Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 ' nvkaarsaarthvnnN| [prAkRta paricaya 'namaskArasArastavana' nAmaka stotranI lagabhaga vIzeka hastalikhita pratio jovA maLI che, temAMthI 9 pratione sAme rAkhIne A stotranuM saMpAdana kayuM che| e prationo paricaya A rIte che: 1. A saMjJaka prati te jaina sAhitya vikAsa maMDaLanA saMgrahanI phoTosTeTika kopI (te zrI muktikamala jaina mohanajJAnamaMdira, vaDodarAnA saMgrahanI prati) 2. S saMjJaka prati te jai. sA. vi. maM. nA saMgrahanI bIjI phoTosTeTika kopii| 3. D saMjJaka prati te devacaMda lAlabhAI pustakoddhAra phaMDa, sUratathI naM. 79 mAM prasiddha thayela _ 'bhaktAmara-kalyANamaMdira-namiUNastotratrayam' mAM pragaTa thayelaM A stavana / 4. J saMjJaka prati te zrIjinavijayamunijIe chapAvelAM phors| 5. Ja saMjJaka prati te zrIjinavijayajIe bIjI pothI uparathI lIdhelAM paatthaaNtro|| 6. Jb saMjJaka prati te zrIjinavijayajIe trIjI pothI uparathI lIdhelAM paatthaaNtro| 7. Jc saMjJaka prati te zrIjinavijayajIe cothI pothI uparathI lIdhelAM paatthaaNtro| 8. N saMjJaka prati te zrI agaracaMdajI nAhaTA, bikAneranA saMgrahanI prati / 9. P saMjJaka prati te zrIvardhamAna jaina AgamamaMdira, pAlItANAnA saMgrahanI naM. 199 nI prti| A stotra adyAvadhi uparyukta naM. 3 D saMjJAthI sUcita pustakamAM pragaTa thayuM che| atyaMta prasiddha .. evA 'bhaktAmara stotra' nA kartA anekavidyAnipuNa je zrI mAnatuMgasUri te ja A stotranA kartA ch| A mAnatuMgasUrinu caritra 'prabhAvakacarita 'mAM ApeluM che| ___A stotra upara 'namaskAravyAkhyAnaTIkA' nAme vyAkhyA maLI AvI che / teno paricaya A pachI saLaMgarUpe ApavAmAM AvatI e kRtinI aMte Apyo che eTale e saMbaMdhe ahIM punarukti karavI ucita 20 nathI; paNa A stotranI mahattAno khyAla karAvanAra e TIkAgraMtha che, chatAM enuM rahasya samajavU muzkela che, eTalaM ja kahevU paryApta gaNAze / A mULa stotra upara (1) nAnI vyAkhyA, zeTha jhaveracaMda pannAjI, buhArInA saMgrahamAMthI maLI che te, (2) zrIagaracaMdajI nAhaTA, bikAneranA saMgrahamAMthI maLelI pratimAM avacUri (chAyA) hatI te, ane (3) zrIjinavijayajI munijIe chapAvela stotramAMnA viziSTa zabdo uparanAM TippaNorUpa avacUrikA 25 hatI te; A stotranI sAthosAtha ApIne mAtra mULa ahIM prasiddha karela che / A stotrano gujarAtI anuvAda taiyAra karavAmAM Avyo hato, paraMtu tenA arthaghaTana vize matabheda hovAthI temaja amuka zlokonu yathArtha gujarAtI bhASAMtara kaThina hovAthI sujJa gurudevonI sUcanAnusAra AkhA stotrano anuvAda rada karela cha / A viSayane upayogI "paJcapadAmnAyaH" tathA "paJcaparameSTisAdhana-vidhi-phalakoSTaka" sAthe ja pRSTa 268 tathA 269 para Apela che / Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] zrImAnatuGgasUriracita 'navakArasArathavaNa'sya namaskAravyAkhyAnaTIkA // arihaMtA asarIrA Ayariya uvajjhAya taha puNo muNiNo / paMcakkharanippanno OMkAro sayA bhaNio // 9 // a a A u m = 'OM' sAdhanAyAm / tathA vaTTakalA arahaMtA tiuNA siddhA ya loDhakalasUrI / uvajjhAya visuddhakalA dIhakalA sAhuNo suhayA // 10 // sAdhite 'hI'kAraH / tathAakkhara Ai ayAraM hayAramaMtakkharaM ca mAIe / . 10 majjhe caNNasamuccayarayaNattayabhUsiyaM arahaM // 11 // 'ahaM' ityarthaH / trINi bIjAni parameSThivAcakAni / tathA- "OM namo arihaMtANaM imyU~ nmH| OM namo siddhANaM myU~ nmH| OM namo mAyariyANaM myU~ namaH / OM namo uvajjhAyANaM [ham!] namaH / OM namo loe sabbasAhUNaM myU~ nmH|" pArzvanAthapratimAyAH pUjAM kRtvA vAmabAhumUvIkRtyASTottarapaJcazatAni japet , bandhamokSo bhavati AtmanaH parasya ca / tathA pUjA-jApaM kRtvA'gre supyate svapnAntaraM labhyate glAna-bandhana gamanAdiviSaye / . . "harimarkaTi harimarkaTi mRtyupadaM parilikhanti parilikhanti, bhUmitalaM parivAhati varivAhati, mantrapadaM parimuJcati parimuJcati, bandhabhayaM imlyU~ bhayUM myU~ hamlyU myU~ amukasya bandhamokSaM kuru kuru // " citrakUTakhaTikayA zuddhabhUmitale likhitvA paJcaparameSTibIjaiH kuryAt 108 bandhamokSo bhavati / __ "OM arahaMta-siddha-Ayariya-uvajjhAya-savvasAhu dhammAiyaM titthayarANaM, OM namo bhagavaI suyadevayAe, OM namo bhagavaI saMtidevayAe, OM namaH savapavayaNadevayANaM dasaNhaM disApAlANaM, OM hrI arha arahaMta(tANaM) namaH hRdaye, OM namo siddhANaM svaahaa|| esA paDhiyasiddhA vijA taha sattavAravattIyA / vakkhANa-vAyapamuhe kaje maMto jayaM dei // 1 // jayakarI vidyA // "OM namo arihaMtANaM hA~ namaH hRdaye, OM namo siddhANaM hrI~ namaH zirasi, OM namo AyariyANaM hU~ namaH zikhAyAM, OM namo uvajjhAyANaM hrauM namaH kavacAya, OM namo loe sabbasAhUNaM hraH netrAya vaSaT, OM hrI arha a si A u sA namaH astrAya phaT aGgAni // " 30 15 20 25 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 51 272 . nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta sAMprataM arihaMtAdicakravidhimAha-utkRSTasthityA saptatizataM jinAnAM cakraM yathA"tijayapahuttapayAsaya" [ ityAdi stotraM saMpUrNamAlekhitaM, tacca prasiddhatvAnnAtroddhiyate / ] uparyadhaH zikhAkAraM, likhyate dizi yugmakam / bIjAkSarayutaM dvArakoNaM svastikasaMyutam // 2 // tanmadhye likhyate nAma, cakAreNa [ca] veSTitam / dizi dvaye likhed 'hU~ hraH' vidizi bhUta-zAkinI // 3 // OM hU~' pUrvasyAM, 'OM hraH' pazcimAyAM, 'OM kuru' aparasyAM, 'kulle svAhA' [uttarasyAm / ] 'OM hrI grA~' ekatra, 'ha~ phaT svAhA' anyatra, iti madhyanyAsaH / bahiHkoNAntaraM pratipatradvayaM likhet 'kharaH mayaH hI hU~ phaT phaT svaahaa'| yathAkramaM dvAdazapatreSu patrAnte trizUlAni, tataH paryante mAyA10 bIjena triguNaM veSTanIyam , zAkinIbhUtanyAsaH / ____ atha khaTikayA zarAve idaM yantraM likhitvA jalamadhye adhomukhaM nikSitaM dAgha(ha)jvaraM nAzayati / dAgha(ha)jvaropazamanAnantaraM mantreNa pUjayitvA dugdhena prakSAlyate, svastho bhavati / idaM yantraM karpUreNa likhitvA . cUlhyAM tApayet, zItajvaraM nAzayati / xxx atha dvAdazayantrikAH // klIkAraruddhaM likha kUTapiNDaM, nAmAnvitaM dvaadshptrpdmm|| brahmAdi-homAntapade niyuktAH, pUrvAdipatreSu jayAdidevyaH // 4 // ja-bha-ma-hapiNDasametAH, jambhAdhAH praNavapUrva-homAntAH / vidizi daleSu niyojyAH, smarabIjaM zeSapatreSu // 5 // tridhA mAyayA veSTitaM kraoNniruddhaM, likhedU rocanA-kuGkamaijapatre / madhu sthApitaM raktasUtrairvazaM yAti rambhA'pi saptAhamadhye (?) // 6 // "OM kSamyU~ klI jaye vijaye ajite aparAjite jambhe mohe stambhe stambhini svAhA yuuN|" . kS m l v ra yU~ madhye sAdhyanAma klIkAraveSTitam , tato valakaM, tadupari dvAdazapatrANi pUrvAdipatreSu yathAkramaM likhed , yathA 'OM jaye svAhA' 1 / 'OM jamyU~ jambhe svAhA' 2 / 'klI' 3 / 'OM vijaye svAhA' 4 / 'OM imLa mohe svAhA' 5 / 'klI' 6 / 'OM ajite svAhA' 7 / 'OM myU~ stambhe svAhA' 8 / 'klI' 9 / 'OM aparAjite svAhA' 10 / 'OM hamLa stambhini svAhA' 11 / 'klI' 12 / hIkAreNa tridhA veSTayet kroniruddham / / dvAdazayantrikAyA AdiyantraM dvAdazasahasra japet , dazAMzena guggula-madhura-raktakaNavIrapuSpaiH dazAMzena homaM kArayet , tataH siddhiM yAnti dvAdazayantrANi, tathA sarvANi kAryANi karoti yantraM, kuGkama-gorocanayA zvetapaTTe jAtilekhinyA likhet , tataH sAdhyate // 25 xxx mAraNaprayogasyAnupayogitvAnnAtrollikhitaH / Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 275 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| anantaraM yathoktAni karmANi kSa-ja-bha-ma-ha-saiH piNDaiH / pAzAGkuza-bANaranikAyuktaiH praNavAdyaiH // 7 // OM kSamlyU~ jamlyU bhalvyU mmlyU~ hamlvyU smlyU~ / ' kumantreNa na SaTkarmANyudayamavagamyante / tad yathA 'A~ krI~ hrIM klIM blU drA~ drau~ saMvauSaT' sAdhyamantraH / ' kuGkuma-karpUrAdidravyaiH likhet , 108 / japet , unmattakaphalamadhye kSipet , madhye yantra, vazyaM karoti / ____ tathA, 'OM jhAlvyU klIM jaye vijaye ajite aparAjite umlyU jhAlvyU mmlvyU hamlyU jamme mohe stambhe stambhini amukaM vazyaM kuru kuru vaSaT // " klaoNrajikA / (1) yantraM tadeva likhitaM vanitAkapAle, gorocanAdibhiranaGgapadaiH trimuurtiH| madhyAt sa saptadivasaiH khadirAgnitaptaM, devAGganAmapi samAnayatIha nAkam // 8 // 10 -hA~raJjikA / (2) sthAne trimUrti likha viSNubIjaM, kstuurikaadyairvrbhuuryptre| bAhau dhRtaM rUpapataGgaveSTayaM, sImantinInAM vidadhAti moham // 9 // -IraJjikA / (3) viSNoH pade samabhiyojaya roSabIjaM, mAnuSyacarmaNi viSeNa salohitena / 15 kumbhaM prapUrya khadirajvalanena taptaM, zatrorakAlamaraNaM kurute vikalpAt // 10 // -haraJjikA / (4) bhUrye'ruNena saviSeNa makArabIjaM, hU~sthAnake malImasasUtraveSTyam (?) / mRtputrikodaragataM nihite smazAne, duSTasya nigrahamidaM vidadhAti yantram // 11 // -maraJjikA / (5)20 yannaM bibhItakaphale viSalohitAbhyAM, masthAnake'gnimaruto pravilikhya bIjam / saMveSTaya vAji-mahiSodbhavakezapAzaiH, pretAlayasthamacireNa karoti vairam // 12 // -yaMraJjikA / (6) analapavanabIje vAyubIjaM sudRSTAJcitijagaralakAkAmedhyaraktairvilekhyam / gaganagamanapakSeNoprakhaNDe dhvajAnAM, pavana...marAtyuccATanaM tad vidadhyAt // 13 // 25 -yaraJjikA / (7) zalyena mAnuSabhuvA nRkapAlayugme, pUrvoditAkSarapade vilikheda vabIjam / kSveDAruNena mRtakAlayabhasmapUrNaH, proccATayed ripukulaM nihitaM smazAne // 14 // __-haraJjikA / (8) pretAmbare vyomapade vilekhyaM, phuDakSaraM nimbrsaarkkssiiraiH| siddhAlaye ca nikhanedazazAGkarAtrau(?), bambhramyate kAka ivaM kSapAyAm // 15 // -pharaJjikA / (9) kUTaM phuDakSarapade likha kuGkumAdyairbhUrye vaSaTpadayutaM mathitaM trilohaiH / puMsAM svabAhu-kaTi-keza-galaidhutAnAM, saubhAgyakRd yuvati-bhUpativazyakAri // 16 // -kSA-vaSaTraJjikA / (10)35 30 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| sasthAnake vilikhitaM haritAlakAdhairaindra zilAtalapade kSitimaNDalastham / sUtreNa tat parivRtaM vidhRtaM dharAyAM, kuryAt prasUtimukhadivyagateniyedham // 17 // ___ -laraJjikA / (11) lIhAladhUmagaralIsurilUNaraktairlasthAnake'nu vilikhecca DhakArabIjam / pretAlayasya vasane nihitaM smazAne, vidveSitAM mithunayoravimadhyasaMstham // 18 // -DharaJjikA / (12) sthAne sulakSmI nijabIjamindoH, sakumAdyaurlikhitaM subhUrje / trilohaveSTayaM vidhRtaM svabAhI, karoti rakSA graha-mAri-rugbhyaH // 19 // ___ -zrIraJjikA / (13) 10 pratyanIka mahAduSTavidhvaMsanAya samyagdRSTisukhotpAdanAya vA karmANyetAni kAryANi, bRhatprayojane samAyAte sati-"ihaloiyalAbhakarA uvajjhAyA huMtu savvabhayaharaNA / " iti vacanAt // "uvasaggaharaM " stotram[atra paJcagAthAtmakaM 'uvasamgaharaM' stotraM prastAvakrameNa likhitaM neha likhyate, suprasiddhatvAt / ] asya yatraM yathA--"OM hA~ zrIpArzvanAtha-dharaNendra-pamAvatI hI nmH||" 15 paNamiya siripAsanAha dharaNidaha paumAvaIsahiyaM / mAyAbIjaM namai ya aTThArasa akkharaM maMtaM // 20 // ___ aSTAdazAkSaramantraH madhyevalakaM vRttAkAram- "OM hrI~ zrI ahai 'namiUNa pAsa visaharavasaha jiNa phuliMga' hI nmH|" dvitIyavalake-'anuvA gi 1, takSaka kaMkodru 2, pana mahApA 3,, zaGkhapuliku 4, 20jaya-vijaya 5, ajitA'parAjitA 6, jamme thamme 7, nArAI vIrAI // " / aSTadalam-"arihaMta 1, siddha 2, AcArya 3, upAdhyAya 4, sAdhu 5, jJAnu 6, darzanu 7, cAritru 8 // " tRtIyavalakam rohiNI surahinisannA moranisannA taha ya pnnttii| kamalammi vajasaMkhala vajaMkusa karivarArUDhA // 21 // appaDicakkA garuDammi saMThiyA purusadatta mhisiiyaa| kamalanisannA kAlI vAhei naraM mahAkAlI // 22 // gorI sIhArUDhA kamalArUDhA ya taha ya gNdhaarii| samvattha mahAjAlA viralAra mANavI kamalA // 23 // veroTTA ya ayagare turageMdavuttA ya mANasI hNse| kesari uvari nisannA deu mahAmANasI sukkhaM // 24 // SoDazadaleSu [ devyaH ] lekhyaaH| marudevI vijayA seNA siddhatthA maMgalA susImA ya / puhavIlakkhaNa rAmA naMdA viNDu jayA sAmA // 25 // sujasA suvvaya airA siridevI pabhAvaI pumaa-| vaI ya vappA sivA vammA taha ya tisalA ya (laadevii)||26|| Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 275 caturviMzatidaleSu / hA~kAratriveSTitaM cakraM, aSTau dignAmAni, navagrahA AdityAdi, vAyavye gurupAdukebhyo namaH / varuNe nAgAH, caturdigbhAge 'kSi' upari caturviMzatijinAH paMcajiNa kaNayavannA satto hemappaho ya do dhavalA / do cAmIyaravannA rattA chacceva kaNayapahA // 27 // maragayanIlo alisAmalo ya kaMcaNaniho ya alisaamo| taha ya tamAladalAbho suvannavanno jiNo vIro // 28 // iti caturviMzatijinAzcaturdikSu // aSTApadapramANetyAdau caityamantaH atra pUjayet / pUrvAdi-RSabhAdijinA paraM dakSiNAdakSiNAdi cattAri aTTha dasa do ya vaMdiyA jiNavarA cauvIsaM / paramaTThaniTThiyaTThA siddhA siddhiM mama disaMtu // 29 // 10 tathA-"OM hrIM zrI ahe RSabhanAthAya namaH / OM hrI~ zrI~ ahe ajitanAthAya nmH2| OMhA~ zrI~ arha saMbhavanAthAya namaH 3 / OM hrI~ zrI~ arha abhinandananAthAya namaH 4 / OM hA~ zrI arha sumatinAthAya namaH 5 / OM hrI~ zrI~ ahaM padmaprabhanAthAya namaH 6 / OM hrI~ zrI ahai supArzvanAthAya namaH 7 / OM hrI~ zrI~ ahaM candraprabhanAthAya namaH 8 / OM hrI~ zrI~ ahai zItalanAthAya namaH 10 / OM hrI~ zrI~ ahaM zreyAMsanAthAya namaH 11 / OM hrI~ zrI~ arha vAsupUjyAya 15 namaH 12 / OM hrI~ zrI~ a~he vimalanAthAya namaH 13 / OM hrI~ zrI aha anantanAthAya namaH 14 / OM hrI~ zrI~ ahaM dharmanAthAya namaH 15 / OM hrI~ zrI~ ahaM zAntinAthAya namaH 16 / OM hA~ zrI~ arha kunthunAthAya namaH 17 / OM hrI~ zrI~ aha~ aranAthAya nmH18| OM hrI~ zrI~ ahe mallinAthAya namaH 19 OM hrI~ zrI~ aha~ munisuvratasvAmine namaH 20 / OM hrI~ zrI~ aha~ naminAthAya namaH 21 / OM hrIM zrIM aha neminAthAya namaH 22 / OM hrI~ zrI~ aha pArzvanAthAya namaH 23 // 20 OM hrI~ zrI~ arha vardhamAnasvAmine namaH 24" ityAdi yathAsthAnaM vanditvA namaMsitvA pUjayitvA ca SaTkarmANi kArayet // " 'ihaloiyalAbhakarA uvajjhAyA' ityAdinA zrIpArzvanAthaM dharaNendra-padmAvatIsahitaM japet / OM hrIM zrIMkAramaha~ dalitakalimalaM divyabhUtipraNArtha, klI blU hasau~ mantrabIjaM bhuvanasukhakaraM zakrarAjyendrapUjyam / A~ kI hI divyarUpaM nama iti sahitaM vAmahaste japitvA. _zrImantaM pArzvanAthaM bhujagapatinutaM devipadmAvatIzam // 30 // jinaparameSThi lakSmI aha~kAmezvaraM tathA bluvam / jIvAkSara-viSNupadaM pratIhAramantrarAjaM ca // 31 // OM hrI~ zrI ahai klIM blU~ hasau~ A~ krau~ hA~ namaH pArzvanAthAya dharaNendra-padmAvatIsahitAya 30 OM zrI ahe klIM blU~ hasauM A~ krau~ hA~ nmH||" saMpuTamantraH sarvakarmakaraH / viSaharaNe zvetadhyAnenAnena jalamabhimanya pAyayet , nirviSIkaraNam // AjAnu kanakagauraM AnAbhaH zaGkha-kunda-haradhavalam / Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta AkaNThato navadivAkarakAntitulyam / AmUrdhato'JjananibhaM garuDasya rUpam // 32 // evaM jinaM dhyAtvA-'OM kopaM vaMjha haMsaM vaha netrasthAvara-jaGgamaM nirviSaM karomi ThaH ThaH khAhA, hA~ hA~ hU~ hA~ haH hU~ saH kSaH ya ra la va sa~ sa~ sabalasaddo jaH jaH jAhi jAhi khAhiH 5 khAhi khaH khaH khAphu gaccha harahaMso jhai jhai jhaNakAro, OM sa~ sa~ savalayaH savalayaH kSaHkSa gaccha gaccha gaccha phU phU phU harahaMsaH pakSAkaM pakSAkaM pakSAkaM svAhA // " etaiH siddhopadezairuJjanam / 'hu kSu svAhA' jalamabhimatrya pAyyate / 'kSi svAhA' karNajApaH / 'kSi svAhA' anena jalamabhimanya daSTasya mukhe kSipyate, tato yadi va(ha)sati tadA svasthaH / OM vasaha svAhA' anena jalamabhimatrya 21 vAmahastaM zirasi dattvA tato yadi svayaM bhaNati 'ahaM kAlaH' tadA na jIvati, anyathA 10 bhavyaH / dakSiNakarAGguSThaM amRtadhArAvarSeNa 'DaMkaM yaH cala visu nahIM' vAmapAdAnamupATya karamelane zvAsamocane 'jaH visu nahIM' vAmapAdopari dakSiNapAdaM dakSiNakarAGguSThaM vAmacakSuSo dakSiNakarNa yAvat zvAsagrahaNe Atmano viSamuttarati / dinavArA dine SaSThAstathA rAtrau ca pazcamI / praharArdhAdhipA evaM, zanau kAlo'paro'gurau // 33 // cau-chakka navadaha-terasammi taha vIsamammi suuraao| jai rikkhe hoi sasI tA raviyoga viyANAhi // 34 // raviyogapatitaM na uttiSThati, tathA karNapRSThe jambukaM yasya jIyate sa kAlaH / ravi amAvasa rohi pahara dui hui avarattau, sasi aTThami a salesa cayAri gaNi phuDai niruttau / maMgalu uttaraphaggu navami paharaha pari chakkaha, buha aNurAha cautthi gaNaha aTThaha paramatthaha // 35 // guru paDiva jiTTa solaha pahara sukkassa niya magha do Na tsu| sani addhaM caudasi maNi muNau vaTThatAlIsa pahara visu // 36 // . iti vAra-tithi-nakSatrayogo'varattakaH // sUrye syAd dakSiNaprekSI, vAmaprekSI nishaakre| tRNacchedI kuje hastau, budhe varSati daSTakaH // 37 // hRdyaspRg gurau zukre, samudasati saMtatam / zanau hasati cihnAni, vArINAmavattarakaH // 38 // dUtaparIkSA savisaggaM taha bIyaM kaMThe nisiUNa amayasAricchaM / dhariUNa garuDamuddA uThui aMko tti nAlasaddeNaM // 39 // kAladaSTo'pi sUryasya, dine'ssttaaviNshtirghttii| jIvatyato mRto noced , dalitaM kaalmrmtH|| 40 // dine'rkasyAparAhe'pi, svaasthykviNshtirghttii| pazcAdaSTAdazaghaTI, moho bhavati nizcitam // 41 // 25 30 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga] namaskAra svAdhyAya / somAdInAM dineSvevaM, ghaTyaH kAlAparAt ttH| kAlazca prathamA pazcAdaparAt tava ca kramAt // 42 // somasya divase kAlAvadhau ghaTyo jinaiH smaaH| svAsthyAya SoDaza tato, mohAyASTAdaza sphuttaaH|| 43 // bhaumasya divase kAlo, ghaTikAviMzatirbhavet / ghaTikA dvAdaza svAsthye, sstttriNshnmohnaaddikaaH||44|| budhasya divase jJeyA, ghaTyaH kAlasya SoDaza / svAsthyasya ghaTikA aSTau, mohe sArddha dinaM ttH||45|| bRhaspatidine kAlaghaTikA dvAdaza smRtaaH| catasro ghaTikAH svAsthyAd, vyahaM mohAya SaTghaTIH // 46 // zukrasya divase kAle, ghaTikA aSTra nishcitaaH| ghaTyaSTAviMzatiH svAsthyo mohe dinacatuSTayam // 47 / / zanaizvaradine kAlaghaTikAnAM catuSTayam / ghaTyo jinaiH samA svAsthyo mohe SaT sArddhakA dinAH // 48 // kAlo'tyarddha zanairantyaghaTI jIve parAttakaH / kAla eva bhavennityaM, sarva praharakAntare // 49 // nAtidezatale spaSTo'tidagdhasyaiva vahninA / daSTasya jAyate sphoTo, zeyo'nenAparAttakaH // 50 // ananto dakSiNAGgekSI, vaasukirvaamviiksskH| takSakaH zravaNasparzI, nAsAM karkoTakaH spRzet // 51 // padmaH kaNThataTasparzI, mahApadmaH zvasatyalam / zaGkho hasati bhUprekSI, puliko vAmaceSTitaH // 52 // viSaM deze dvipaJcAzanmAtrA tiSThet tto'like| netrayorvadane nADISvatha dhAtuSu saptasu // 53 // rasasthaM kurute kandra, raktasthaM baahytaapkRt| mAMsasthaM janayet chaIi, medasthaM hanti locane // 54 // asthisthaM marmapIDAM ca, majasthaM dAhamAntaram / zukrasthamAnayenmRtyu, viSaM dhAtukramAdaho! // 55 // nirAkartuM viSaM zakyaM, puurvsthaanctussttye| ataH paramasAdhyaM tu, ruSTaM kaSTataraM mRtiH||56|| Agneye syAd viSe tApo, jaDatA varuNe'dhikA / pralApo vAyavIye tu, trividhaM viSalakSaNam // 57 // nikSipte mArice cUrNe, dRzoryadi payaH kSaret / tadA jIvati daSTaH sannanyathA tu na jIvati // 58 // pAdAGguSThe'tha tatpRSThe, gulphe jAnuni linggke| nAbhau hRdi kuce kaNThe, nAsA-dRk-zrutiSu bhruvoH // 59 // zaGkha mUrdhni kramAt tiSThet , pIyUSasya kalA'nvaham / zuklapratipadaH pUrva, kRSNa pakSe viparyayAt // 60 // sudhAkalAsmaro jiivstryaannaamekvaasitaa| puMso dakSiNabhAge syAd , vAmabhAge tu yoSitaH // 61 // Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta sudhAsthAnAd viSasthAnaM, saptamaM jJeyamantaram / sudhAviSasthAnamardo, viSaghno viSavRddhikRt // 62 // striyo'pyavazyaM vazyAH syuH, sudhAsthAnavimardanAt / spRSTA vizeSAd vazyAya, guhyaprAptA sudhAkalA // 63 // sudhAsthAneSu naiva syAt, kAladaMzo'pi mRtyave / viSasthAneSu daMzastvaprazasto'thA''zu mRtyave // 64 // sudhAkalAsthitAn prANAn , dhyAyannAtmani cAtmanA / nirviSatvaM ca yaH stambha, kAnti cApnoti daSTakaH // 65 // jihvAyAstAluno yogAdRmRtasravaNaM tu yat / / viliptastena daMzaH syAnirviSaH kssnnmaatrtH||66|| // iti // IpsitaM tanupratima, raktairAlekhyavarNakaiH / paJcapuSpANi saMgRhya, bANAMstatra niyojayet // 67 // madanena haned guhyaM, hRdayaM mohanena ca / stambhanena hanedurU, kaNThaM pAzena bandhayet // 68 // jambhanena hanedu kaktraM, paJcabANAMstathA nyaset / lalATaM cAGkuzenaiva, tataH zIghraM bhaved vaze // 69 // hakAro vahninA yukto, dvitiiysvrsNyutH| madano bindunA sArddha, tena guhyaM hanet sadA // 70 // hakAro vhnisNyuktshcturthsvrsNyutH| mohano bindunA caiva, hRdayaM tena pIDayet // 71 // hakAro vahninA yuktaH, sssstthmsvrsNyutH| stambhano bindunA caiva, UrU hanet tathA punaH // 72 // hakAro vAyusaMyuktaH, visagaistu vishesstH||73|| pAzaka eSa vikhyAtaH, kaNThaM tena prapIDayet // 74 // dvitIyasvarasaMyukto, jambhano vktrghvre| madano mohanazcaiva, stambhanaH pAza eva ca // 75 // jambhanazcaiva paJcaite, kAmabANAH prkiirtitaaH| "OM namo bhagavati ! purapravezinI purAdhipataye sarva puraM kSobhaya kSobhaya, hI kSobhaya, OM hA~ hA~ klI blUM saH paJcabANaiH sarvanRpAdikaM amukaM vazyaM kuru kuru hA~ hA~ hU~ hrayaH yAH paJcakAma30 bANaiH sarva samastaM nara-nArIjanaM sarvadA''dezakAriNo me bhavatu(ntu ?) hrIM vaSaT // " tathA tarudevAlaya siyavasahasiMga kubhaarmhaaniiaann| pusammi maTTiyAo giNhaha pypNsujuttaao||76 // tattha baillaM kAUNaM hiyayamajjhammi tassa abhihANaM / nikkhivaha royaNAe saMlihiyaM bhujapattammi // 77 // tikaMTaeNa nAsaM viMdheuM chuhaha kesanatthaM ca / / gAla haMti sattarayaM jeNa jaNaM kiMkaraM kuNai // 78 // "OM kulu kulu mAtaGgadArike svAhA / " kuMbhAramaTTIyAe karabbuyAe kareha do ghaTTa / taha sattuNo vi evaM taheva vihiNA sa jIvaMti // 79 // Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga] namaskAra svaadhyaay| -279 taM hatthi payataM viddhaM taha mayakaMTaeNa punno| jIhaM tassa karijaha jeNa vase sayA hoi // 80 // dAhiNahatthe rUvaM lihaha raseNaM tu devadAlIe / tassa majjhammi maMtaM vilayAnAmaM tahA lihaha // 81 // to rUvahattheNa puNo dAhiNahatthammi jaM vilayaM / sA savaijjhatti vihiNA ya annaM sayaNaM samullavai // 82 // "OM geNsH|" kAvamAcyArasaiH varta, saptadhA bhAvayet tathA / kapAlavasurAyoge, ghRtena kajalaM varam // 8 // tena cakSuSA'JjayitvA darzane vazIbhavati / kapAlAdhobhAgaM kuGkumenAlipya, tathA saMyogaH pallavo rodho, grathanaM ca vibhedanam / saMpuTaM SaTprakAraM syAt , vijJeyaM mannavedibhiH // 83 // "hA~ deva (1), deva hau~ (2), hA~ deva hI (3), hI de hI va hI (4), hI va hI de hI (5), hA~ deva hI datta hA~ (6) // " iti SaT // 15 vazye vidveSaNoccATe, pUrva-madhyA'parAlake / sandhyA'rddharAtra-rAjyante, mAraNa-zAnti-pauSTikam // 84 // vaSaT vazye phaDuccATe, huM dveSe pauSTike tathA / saMghauSaDAkarSaNe svAhA, zAntike ghe [ca] mAraNe // 85 // vizliSya mantrabIjAni, svara-varNayutAni ca / AtmanAma samAyojya, caturbhirbhAgamAharet // 86 // ekazeSe bhavet siddho, dvizeSe sAdhya ucyate / vizeSeNa susiddhastu, azeSe ripurucyate // 87 // siddhaH siddhyati kSipreNa, sAdhyo yogvrtaadibhiH| susiddhastatkSaNAdeva, arisRtyuprado bhavet // 88 // bhakAraiH stambhito mantraH, makAreNa tu mohitH| kakAreNa tu saMtrastastena mantro na siddhyati // 89 // zAntike ka, vidveSa ma, uccATane bhava, vidveSe dvayoH nAmnoH bha,ete akSarA eteSu karmaSu na kaaryaaH| iti|| navakkharehi bhinnA siddhA NAmeNa savvavijANaM / jA sAhai paramatthaM aNNANavimohiyajaNassa // 90 // jo karai dasasahassaM jAvaM sigharahi bhavvakusumehiM / homai taha sahassaM guggulaguliyA sumahureNa // 91 // tasse ya mahAvijA sumariyamittA ya aMgaphuraNeNaM / sAhai kaNNe kiccaM paJcakkhaM taM jahA hoi // 92 // aMguTa-dIva-dappaNa-khagge kuMte varammi cittesu / avavaNNiUNa sAhai siddhA esA mahAvijA // 93 // 20 . 36 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prA . "OM namo mahArAjAdhirAjavanavAsapuraparamezvarapracaNDamaNDalIkamaDayaviDaM caUyANa . cUDAmaNI kadambakolAdityakadambakulAdityazrI[a]vatAra eohi zrIkadambavai ya avatara avatAraya mAtRNAM rUpaM darzaya darzaya svAhA // " raktakaNavIrapuSpaiH 508 japet // "iTi miTi pulindini ! satyaM vada vada, hA~ svAhA / " sugandhapuSpaiH 508 japet // "OM hrI~ zrI~ aha~ kalikuNDadaNDasvAmin ! khavidyAM rakSa rakSa paravidyAM chedaya chedaya huM phaT svAhA // " surabhipuSpaiH 508 japet , pUrvasevA sahasra 8, aSTadaleSu Aya 8 pUjayet , kumArakumArikAM cApyane procyate // jo vijANa jhANarao pUyA ya karei paramabhattIe / sA aTuMganimittaM sAhai kiM ettha bahuehiM // 94 // 10 "lA hA pa lakSmI svAhA // " puMsitthi-napuMsaya-rAyapurisa-bahusaddavannaNijANaM / jiNa-siddha-mUri-vAyaga-sAhUNa kame namaMsAmi // 11 // - sAmAnyena strI-puM-napuMsakavedAnAM sukhadAyikAn paJcaparameSThIn namaskaromi, paramatra bhaNitena mantraprastAvAt strIvedo puMsi anurAgaH, puMvedo'nurAgaH strISu, napuMsakavedaH puMssu strISu cAnurAgaH / striyA'. 15 dhiSThitAM vidyA, puruSeNAdhiSThito mantraH UbhAbhyAmadhiSThito napuMsakaH, ataH stambhanAdikarmANi karoti, tathA cAha itthI vijA'bhihiyA puriso maMtu tti tavviseso y| vijA sasAhaNA vA sAhaNarahio a maMtu tti // 95 // * sAhINasavvamaMto bahumaMto vA pahANamaMto vaa| neo sa maMtasiddhokhaMbhAgarisu vva sAisao // 96 // * vijANa cakkavaTTI vijAsiddho sa jassa vegAvi / sijhija mahAvijA vijAsiddha'jakhauDu vva // 97 // pAvayaNI dhammakahI vAI nemittio tavassI ya / vijAsiddho ya kaI, adveva pabhAvagA bhaNiyA // 98 // samyagdarzanayuktA bhaktA jinendra zAsane nityam / . devI suvarNavarNA madvaktrakuzezayaM vizatu // 99 // * AvazyakasUtra-namaskAraniyuktivibhAge gAthA 933, 933, 932, gAthAtrayANAM haribhadrIyavyAkhyA-trI vidyA'bhihitA, puruSo mantra iti tadvizeSo'yaM, tatra 'vidla lAma' 'vida sattAyAM vA, asya vidyeti bhavati-yatra mantre devatA strI sA vidyA, ambA-kuSmANDyAdi, yatra tu devatA puruSAH sa mantraH,nyathA vidyArAjA, hariNagameSirityAdi, vidyA sasAdhanA vA, sAdhanarahitazca mantra iti sAbarAdimatrapaditi gAthArthaH // 931 // 95 // vyAkhyA-vAdhInasarvamantrI bahumatro vA, mantreSu siddho mantrasiddhaH, pradhAnamantro veti pradhAnakamatro veti jJeyaH, sa mantrasiddhaH, ka iva ? stambhAkarSavat sAtizaya iti gAthAkSarArthaH // 933 // 96 // vyAkhyA-'vidyAnAM sarvAsAmadhipatiH-cakravartI 'vidyAsiddhaH' iti, vidyAsu siddho vidyAsiddha iti, yasya vaikA'pi sidhyet 'mahAvidyA' mahApuruSadattAdirUpA sa vidyAsiddhaH sAtizayatvAt , ka iva ?-AryakhapuTavaditi gAthAkSarArthaH // 932 // 17 // 1 samyaktvasaptati-gAthA 32, pR. 108 Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 281 "vada vada vAgezvari hrIM nmH|" jayAdevIvAcaHA samantAt , IzvarI vAgezvarIM japet 100000 / tathA''dyaM vAgbhavaM bIjaM dvitIyaM kusumAyudham / tRtIyaM jIvasaMzaM tu siddhasArasvataM param // 100 // trikoNamadhye prathitatrINi bIjAni, madhye sAdhyanAma, aSTadaleSu akArAdi dvau dvau svarAH SoDaza / yadyapi vaiyAkaraNaiH caturdazAnAM svaratvaM proktaM, paraM mantravAdinAM SoDazasvarAH // vAgbIjaM smaraveSTitamato yoniH kalA tadvahi raSTa-dvAdaza-SoDaza-dviguNitaM dvayaSTAbjapatrAnvitam / tadbIjAkSarakAdivarNaracitAnyagre dalasyAntare, __ haMsaM kUTayutaM bhavedavitathaM yatraM tu sArasvatam // 101 // smRtvA bIjaM sahasracchadakamalamanudhyAya nAbhIhRdotthaM, vaitatsnigdhovanAlaM hRdi vikacatAM prApya niryAtamAsyAt / tanmadhye cordhvarUpAmabhayadavaradAM pustakAmbhojapANiM, vAgdevIM tanmukhAcca svamukhamanugatAM cintayedakSarAlIm // 102 // krameNotkrameNa akArAdi-haparyantAnAM madhye ekaikamantrAkSaramuccaret , evaM 294 / Adau madhye ante ca kevalAni trINi mantrAkSarANi vAradvayamuccaret , evaM 300 // sArasvatayantraM ca // 15 10 atha siddhacakram // 'hrIM zrIM arha a si A u sA nmH|' siddhacakrasya mUlamantraH / madhye 'zrI aha~ hrIMkAraveSTitamupari ukAraH / pArzvataH a si A u sA nmH| upari valayaM ukArapUrvakaM paJcaparameSThinaH, tato valayaM samyaktvapUrvakam , jJAna-darzana-caritra-tapo-vIryapaJcakam / tato valayaM, akArAdiSoDazasvarAH ete ssoddshvidyaadevtaaH| tato valayaM, tato dalAni 8, dalAntarANi 8 / daleSu na hA~ aha'pUrvakamaSTau 20 vargAH / dalAntareSu-''pUrva 'a si A u sA namaH' sarveSu / tato hrIMkAratriguNitaveSTitam , 'kauM' niruddhaM, ''pUrvakaM paJcaparameSThipAdukAH tato gautamasvAmipAdukA, gaNadharapAdukA, laddhi( bdhi )saMpannapAdukA, tato kalazaH, adho grahAH 9, upari 9 vakArAH, adha UrdhvaM pa pa, aSTau dikpAlAH, kSetrAdhipo vAmabhAgeSu, gurupAdukAH dakSiNe, tataH pRthvImaNDalaM 'kSi'catuSkaM 'la'catuSkaM ca / iti maNDalavidhinA pUrvoktaM japet / * atha siddhacakradhyAnavidhiH kiJcit // 'OM hrI~ azuciH zucirbhavAmi svaahaa|' zucIkaraNaM dazadvAreNa dhUmAya(t ) pApa( paM) nirgacchacintanIyam / pratimAvat paryaGkAsanamudrA kartavyA / atra dhyAne--'OM bhUrasi bhUtadhAtri bhUmizuddhiM kuru kuru svAhA / ' dakSiNahastena vAmakalAcikAM dhRtvA vAmahastasya saMhatacaturaGgulena sparzaH / ' vidyutphuliGge mahAvidye sarvakalmaSaM daha daha svaahaa|' Urdhva-madhyamayormilanaM pradezinIbhyAM 30 mamA(samama nAmikayorgrahaNaM kaniSThikayormilane'mimudrA sarva pApaM dahet, tat-"OM amRtodbhave amRta 25 * [jUo citra naM0 18] Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 282 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta varSiNi amRtasrava( ve ) amRtazrava( save ) srAvaya srAvaya saM klIM klIM blU blU drA~ drau~ drAvaya drAvaya hrI~ ivA~ svAhA / ' gostanamudrA, zirasi kalazaH / ___vimalAya vimalacittAya ja ja va va bhA~ ivI ivIM vaahaa|' aJjalimudrA / marudevyAdi 24 [ mAtaraH ] mama saMnihitA bhavantu, Agacchantu Agacchantu saMvauSaT / etAsAM vAmAke jinaH, 5 tAsAM vAmahaste phalaM, dakSiNe mAtRhRdi, tAsAmaJjalipuSpANi, upari phalAni, putramukhaM pshyntyshcintniiyaaH|* tathA rohiNyAdi 16 mama saMnihitA bhavantu Agacchantu saMvauSaT / tAsAmupari dakSiNe cakram , vAme'kuzam , adhastanayoH phalaM keso (?) / 'arihaMta-siddha-AcArya-upAdhyAya-sAdhu' paJcapadAni aGguSThAdiSu paJcasvaGgulISu vAra 3-evamAtmarakSA pUrvoktA kartavyA / tathA marudevyAdyAhvAnaM pUjAM ca svakIyamantreNa kartavyA / madhye pArzvanAthapratimA, padmAvatImastake phaNA 3, tAsAmupari hau~ 3, mantramaNanaM vAra 7 // iti siddhacakradhyAtavyavidhiH // zrIsiddhacakramahimApaddhatistavanam // annaM ca siddhacakkaM kahiyaM vijANuvAyaparamatthaM / / nAeNaM jeNa sahasA sijhaMti mahaMtasiddhIo // 1 // [1] . a ka ca Ta ta pa ya sa vaggA eyANaM hoi maMtasaMbhUI / mAhiMda-cAruNAnala mArujuttehiM vaNNehiM // 2 // vaijaTThArahabhinnaM caurassaM puDhaSibIyasaMjuttaM / koNaM nihatte jANaha sattama-taiIeNa mAhiMdaM // 3 // caMdaddhakalasarUvaM viyasiyakamaleNa dhvlvnnnnenn| sattama-cautthakoNaM kAuM majjhammi varuNassa // 4 // jAlAsahassapauraM satthiyarehAhiM biNdumjjhmmi| lihiyaM tikoNa urdU aggeyaM maMDalaM nAma // 5 // kinhaM vaTTalarUvaM sattama-paDhameNa vNkrehaahiN| ghaNabiMdupavaNajuttaM dulakkhaM taM jiNuhi // 6 // * [jUo citra naM. 3] A stavananA pAThameda levAmAM nIcenI cha prationo upayoga ko ch| 1. jaina sAhitya vikAsa maMDalanI phoTosTeTika nakala, je zrIvijayamohanasUrizAstrasaMgraha, pAlItANAnI mUla prati che, tenI sNjnyaa| 2. v vaDodarA, zrIAtmArAmajI jaina jJAnamaMdira-prati naM. 1509 nI saMjJA / 3.A DabhoI, zrI amaravijayajI jainajJAnabhaMDAra-prati naM. 506 // 3694 nI sNjnyaa| 4. N siddhacakrabRhatpUjanavidhi, prakAzakaH zrInemi-amRta-khAMti-niraMjanagraMthamAlA, amadAvAda, pR. 53, 54 mA che, tenI saMjJA / temAM A stotranI paMdara gAthAo ja mAtra che, jeno [ ] AvA kauMsamAM aMka ahIM batAvyo cha / 5. 1 1 pU. munirAja zrIyazovijayajI mahArAja pAsenI 13 pAnAnI pratinI saMjJA / 6. 12 pU. munirAja zrIyazovijayajI mahArAja pAsenI 46 pAnAnI pratinI saMjJA // 1 eyaM ca N / 2 nANeNa A / 3 vAyavajuttehiM vattehiM J VAI 4 vaggakkharehi minnaM bIyaMdacauraMsapuDhavisaM0 JvAI 5 kANe nihitte J VAT 6 degtaIyANa J VA 17 caMdaTThakalasarehiM 11, Y218 koNe pAyArama J VAI 9 hI aggima JVA | 10 tikoNe duaMJ VAI Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 283 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| cattAri maMDalAI sattamavaggeNa huMti juttaaii| puDhavI-salila-huyAsaNa-pavaNaM ca nahagaNaM tattaM // 7 // tattAI maMDalAi mAlA vijA u maMta-cakkAI / sijhaMti hu vijAo bahuehiM jAva homehiM // 8 // jaM puNa jiNidatattaM dulahalAhaM jayammi jIvassa / puNNarahio na pAvai bahuehiM kAlakkhevehiM // 9 // aTThadalakamalamajjhe sunnaM nAmeNa saMjuyaM dehi / uvaritalareharuddhaM sabiMdu-kalasaMjuyaM tattha // 10 // [2] jhAeha vimaladhavalaM sAsanilINaM nirakkharaM jaav| tava saMjamasaMjuttaM sukkhaM dehassa kammassa // 11 // [3] akkhaya'sukkhaM labbhai kiM bahuNA neha annasiddhIe / iyareNa annasiddhI aidulahA savvaloyammi // 12 // [4] parameTThipaMcanava akkharehiM veDheha sarasamAuttaM / puraha puvvAi dale aTThahi vaggehi pattAI // 13 // *[5] sattakkharaM ca maMtaM paramiTThipayANa hoi jaM paDhamaM / tassaMtaresu dijao u8 kamalassa rehANaM // 14 // [7] veDheha tiuNapaumaM mAyAvIeNa dhavalavaNNeNaM / seyaMvarabhujjadale lihija suhakaraNa-joeNa // 15 // [9] goroyaNa-caMdaNa-kuMkumeNa kaippUra-surahidavveNa / / lihiyaM caumIkaralehaNIe suibhUmi-suddhadesammi // 16 // bahusurahikusuma-akkhaya-nANAvihadhUva-bali-nivijehiM / pUMjahi kalasanihittaM visuddhabhUmIi payaDaM vA // 17 // [10] ko karaha sattadiyahA gurupUyA esa siddhckkss|| gaha-bhUya-jakkha-rakkhasa-duTThajarA jaMti uvasAmaM // 18 // [11] 28 1 mAlA vihu maMta-taMta-cakkAiM U V A1 2 deghalaMbhaM J VA | 3 deglaganbhe N / 4 deh| 5 uvaritalirehadeg N / 6ruddhaM biMdu-kalAsaMjuyaM tattaM A N / 7 deglaM nAsAlINaM Jv / sIsalINaM N / 8 jAvaM A1 9 degjutto sudegN, jutto mukkhaM J VAI 10 degyasokkhaM J V / 11 degNA ittha annasiddhio N, NA annasiittha sideg JvA | 12 ayareNa J111 13 degddhI na hu dulahA maccalo / 14 paramiTThipaMcanamaNakkhadegN | 15 paMcanAmakkhadeg J v / 16 degmAjuttaM N / 17 pUraha puvvAidale aTThadalehiM ca vaggehiM N / * N Adarza trayodazagAthAnantaramiyaM gAthA'dhikI-"pattANa majmabhAe aMte ciya jahayahoNu dAyavyo / savvannurUvateyA aNAhayA savvadukkhanAsaparA // 6 // JVA AdarzeSu tasyAH pAThameda etatprakAreNa labhyate-"kamalassa majjhabhAe, anne vi ya taha ya hoi dAyavvaM / savvannuteyarUvA aNAyA svvdukkhnaaskraa| 18 pattaMtaresu dijaha UDhaM kamalassa rehAhiM NI IN Adarza caturdazagAthAnantaraM gAtheyamadhikI"taM paNavabIya arihaM namo jiNANaM ti evamAIhiM / gaNaharapaehiM pAyAhiNeNa pariveDhiyaM saraha // 8 // " 19 tiuNaM paNavaM rl, 121 20 seyavara ujjapatte rl 12 / 21 suhdvvjoenn| 22 goroyaNakuMkumeNaM J AN 23 katthUradeg 11 121 24 cAmIyaralehaNIe J VAI 25 nivaehiM N nivahahiM J VAI 26 pUjaha kamalanihitaM N / 27 degbhUmIe bhattIe N; bhUmI ya pa JVI 28 jo pUyai sattadiNe gurupUyAe sa siddhacakkassa N; jo karai sattavArA gudegJ VAI Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta jo puNa pakkhaM mAsaM pujai vAsaM pi paramabhattIe / khaMya-kuTTha-gaMDamAlA nAsaMti bhayaMdarA royA // 19 // [12] anne vi evamAI asajauvasagga-DhuMTurAyANaM / nAsaMti khaNeNee takkara-riu-duTThasattAI // 20 // AyarisiUNa hoi vase duttupurisraayaanno| jo rattakusumajAvaM dahadivase kuNai bhattIe // 21 // aggeyamaMDalagayaM jo cakkaM lihai vAumajjhammi / tila-tusa-rAI-lavaNaM homaMto tinnisaMjjhAo // 22 // tAlaya-maNasila-gaMdhayaguliyA visakaNaya donni rynniio| aMgAra-vattha khappara peyavaNe lihiya bhujapatte vA // 23 // vAyasa-giddha-kavoDayapicchehiM lihai taM cakaM / uccADaNa-videsaNa-mAraNa-gurumoha-thaMbhaM ca // 24 // mAhiMdamaMDalagayaM lihiyaM asuheNa bhAramakaMtaM / sakkassa kuNai thaMbhaM kA gaNaNA maNuyaloyassa // 25 // vAruNamaMDalamajhe vaisiyaraNaM hoi suhehi lihiUNaM / nicca jo AhAsa(rAha? )I tassa vase tihuyaNaM sayalaM // 26 // . . lihiUNaM seyavaDe suhehi davvehi siddhavaracakaM / java-homehiM rahio jo jhAyai paMcavAsAI // 27 // saMjjhAyajjhANanirao akkhaMDiyabaMbhaceraijoeNa / pailamekkadivvakhaMDaM kaNayassa diNe diNe lahai // 28 // [13] taM pi vae kAyavvaM jiNaeNyA daann-bhoykjmmi| na dharijai tahiyahe dharieNa vinAsae siddhI // 29 // jaM jaM citai kajaM taM taM saMpaDai siddhacakkeNa / suidhIradhammavaMte purise natthittha saMdeho // 30 // [14] . ko vanniuM samattho sayalavihANamimassa ckkss| muttUNa jiNavariMdaM ko jANai sayalasabbhAvaM // 31 // [15] * iti zrIsiddhacakramahimApaddhatistavanam // 1 pakkhe mAse J VAI 2 nAsaMti duTTharogA taha hoi maNicchiyA siddhi N / 3 rogaM vl, 121 4 duTThagaharoyA JVA | 5 khaNeNa jae J VAT 6degsappA vi JVVI 7 je 1, 121 8 dasasahassehi kuJ VAI 9 cakkamajjhammi lihai A, cakaM lihai vAmamajjhammi rl Y21 10 peyavaDe rl Y21 11 lihaha J VAI 12 degmohayaM taM ca 11 12 13 deggayaM audhasuheNaM ca nAramakaMtaM rl r214 vasiyarasamuhehi l Y21 15 nicca hIi saI tassa Yl Y21 16 tassa name tidegrl Y21 17 deghi varacakaM J VAI 18 jo akkhaMDaM jhAyai paMca ya vAsAI tassa nicca pi| palamittakaNayadANaM karei vimalesaro devo // 13 // N| 19 degNarahio rl r2 / 20 degcerachutteNa .JVA | 21 palamittadivva0 Jv A1 22 pUyA nANa-dANakanjammi JVAL 23 ciMtaha ka JV / 24 degtya saMsAre J v / 25 degNaM sa siddhacakkassa N; degNa imassa JvI * ekatriMzadgAthAnantaraM lr2 pratyoH SadatriMzadgAthAtmakaM stavanamuTTaGkitam-tAzcemA gAthAH "mA deha jassa kassa vi abhadhvajIvassa annaliMgINaM / siddhadullahalAhaM eso maMtakramo maggo // 32 // Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 285 jo javai baMbhadattA gurupaDimo ghAyaNammi jo doso| parasamayaliMgakahiyaM hoya(i) tayaM tassa nibhaMtaM // 33 // parameTThidevayAiM iMdiyagahatArayAI bhUyagaNe / sikkhaM kAUNa imassa dijai vijjA susammatte // 34 // dhammajae samacitte sammattavibhUsie sahAmatte / samvAi guNasamiddhe dAyadhvaM samvasiddhIe // 35 // gAhA paNatIsAe siddhikaraM sayalakajamaNaihU~ / jiNasAsaNassa sAraM uppannaM siddhavaracakvaM // 36 // " iti zrIsiddhacakramahimApaddhatistavanam // zrImaliSeNasUriracita vidyAnuzAsane' jaina-sAhitya-vikAsa-maNDalasthahastalikhitapatre( 152-153 ) likhita'laghusiddhacakra stotreNAsya samatA dRshyte| atastasya samAntarazlokA bRhadAkArAkSarairuparyuktastotragAthAGkapUrvakA pradarzyante // laghusiddhacakrastotram // athAtaH saMpravakSyAmi, yebhyo'nekaphalodbhavaH / teSAM sAmAnyayantrANAM, yathAzAstramimaM vidhim // 1 // vyomordhvAdho rayuktaM zirasi vilasitaM nAdavindvardhacandraiH (10), svAhAntoGkArapUrvairgurubhirabhiyutaM paJcabhiH sva(bhistu)svaraizca / bAhye'STasvalapatre ka ca Ta ta pa ya zoSmAdivargAnajAdIn (13), svAhAntAnantarAle prathamagurupadaM (14) mAyayA triHparItam // 2 // madhye'pi karNikAyAH patrAneSvanAhataM samAkhyAtam (15) / vargasyAntasyAntaM nUnaM svanottamAGgena // 3 // cAmIkaralekhinyA himamalayaja-rocanAdibhirvilikhet (16) / zvetavarabhUrjapatre (15) phalake vA tAmrapatre vA // 4 // gandhAkSataprasUnaizcarukairdIpaizca dhUpaphalanivahaiH (17) / abhyarcya japennityaM puSpairaSTottaraM zatam // 5 // vinayAdi-namo'ntapadaM bhuvanAdhipamUlabIjapaJcagurUn / uccArya tato'nAhatavidyAyai mUlavidyeyam // 6 // mantroddhAraH-"OM hrIM hU~ asiAusA anAhatavidyAyai nmH||" pUjayato nityamidaM bhaktyA, zrIsiddhacakramuttamaM yantram / duSTagrahazAkinyo yAntyupazAnti kSaNAt tasya (18) // 7 // kuSThagalagaNDamAlA nazyanti bhagandarAdayo rogAH (19) / anye'pyarAtivargAH krUrA api zAntimupayAnti (20) // 8 // pretavanavastra-kharparamadhyagataM tAlakAdibhirlikhitam / stambhayatIpsitakArya cakraM (24) bhUmaNDalAntaHstham // 9 // jalamaNDalamadhyagataM yatraM yaH pUjayet sitaiH kusumaiH / himacandanasaMlikhitaM zAnti puSTiM vazaM karotyeSam // 10 // tila-tuSa-sarSapa-lavaNairhomaM kRtvA (22) trikonnkunnddtle|' saptadinAnAM madhye rAmA''kRSTiM karotyevam // 11 // pavanapurasthaM yatraM vAyasapicchena kanakagaralAdyaiH / bhUrje vilikhya nihitaM bhUmau vidveSaNoccATam (24) // 12 // Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta zAntikarmaNi vAruNamaNDalaM zrIkhaNDenAbhilikhitaM svAhAraJjikA // 1 // puSTikarmaNi maNDalaM varuNamAhendrAdi......svadhAraJjikA // 2 // vazye AmeyamaNDalaM vaSaiJjikAM likhet kuGkumAdibhiH // 3 // AkRSTikarmaNi AmeyamaNDalaM aruNadravyaiH saMvauSaT // 4 // vidveSe vAyavya vAruNendramaNDalAni zmazAnAgararaJjikA viSa-lavaNa-limbapatraiH kapotalekhinyA likhet zmazAnamRttikAyAH puttalakadvayaM kRtvA zmazAnakarpaTe likhet parAGmukhAn sthApayed mahiSAzvarudhireNa // uccATane kAkalekhinyA vAyavyamaNDalaM kAkAmRjA nimbapatreNa // viSarAjikA lavaNadhUne saoemi (?) Aneya-mAhendramaNDale mAraNe gRdhralekhinyA likhet // atha dravIkaraNe gandhayadAhI suo pakvaM bIyaM ca pADiyaM ganme / caMdaNeNa vilitaM phuDaphuDiyaM kaMcaNaM hoI // 5 // asya vyAkhyA-atha dravyakaraNe'JjanamAha zvetAgasthikSudrA gulAmUlAni velakayutAni / kalayA ghRSTAni bhavedadho bhagajAtasya cAJjanakam // 6 // 15 prathamaM kAcakarpUreNa cakSuHzodhanam , madhunA pAzaH, tato'JjanaM, uttarAsRtAni sarvamUlAni / saralasakomalavaruNakamUle mUlArke yad dvaye sandhye / pAThAmUtre mathet trisaptakadinairajAdugdhaiH // 7 // eka divA dvayaM rAtrau, cakSuHzodhanapUrvakam / karNAntaM tilakaM kRtvA, paTTakaM mantrasaMyutam // 8 // 20 mUlajAtitilakam // vaNamuga kuhADI vikkiNi cakaMkA taha ya bhUmi aavlyaa| . muhi ghittiUNa pikkhai sohiya cakkhU mahIdaviNaM // 9 // guTikA // atha mUlAni carvayitvA tAluke dhRtvA (?) / bIjapUrakalimbukyoH sevantrI shvetgunyjyoH|| 10 // AgneyapavanamaNDalamadhyagataM prArcayannidaM cakram / AraktakusumajApairvazayati vanitAM pumAMsaM vA (21) // 13 // varSANi pazcanityaM yo dhyAyati zuddhacetasA yantram / rahito japa-homAdyairdurdharaturyavratopetaH (28) // 14 // niSpannasiddhacakraH palamekaM pratyahaM suvarNasya / / labhate'sau kartavyaH sa ca vyayo dAna-pUjAsu // 15 // yadi dadhAti lobhato'dha divase tasmin vyayaM ca na karoti (28-29) / siddhistasya vinazyati nizcayato nAtra saMdehaH // 16 // iti laghusiddhacakram / 25 Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| pArasapippalairaNDA'gasthInAM mUlikAstathA / velakakAcamAlyAzca surabhI tulsiikyoH| zrIphalasya tu mUlAni kalayA gharSayet sudhiiH|| 11 // karpUramadhunA zuddhanayanayoraJjanaM kuru / tiryara dhiSNye tu jAtasya nidhidarzane (?) // 12 // puSyaM zatabhiSA''rdA ca dhaniSThA shrvnnottraa| rohiNyurdhvamukhAni syurgaganAdiprayojane // 13 // bharaNI kRttikA''zleSA mUlaM pUrvAtrayaM maghA / vizikhA'dhomukhAni syuH svAtau ca nidhidarzane // 14 // mRgaziraM revati citrA svAti jyeSThA punarvasu / anurAdhA'zvinI hastaM bhAni tiryagamakhAni ca // 15 // etairyAtrAdikaM purA'JjanaM ca rocanAM kapilAyA gorkapUraM na dhudhobhavam / badarinRpake nAnArasaM sarvAJjanaM kuru // 16 // kRSNapakSe'dhomukhanakSatrejaMbuyaloyaNacunnaM jiehi nayaNehi picchai nisAsu / bhUyaM bhUyasamUhaM deha davvaM abhImassa // 17 // nRpa-kanakayormUlaM puSyArke badarIjalam / madhugorocanAyuktaM saghanaM cAJjanaM kuru // 18 // tAmrapatre badarIjalena ghRtaM ghRSTaM cakSuHzodhane viMzatinakhamaJjIrAzri bhAvyam / netrakarpaTe narapIDI bhavet - tailaM cakAra lepAJjanaM kuru (1) // 19 // nistuSAM kulabIjAni cUrNayitvA prayatnataH / saptadhA tilatailena maIyeduSNavAriNA // 20 // patati pIDanA padya tanUnAM nayanasthamadRzyaM kRt (?) // atha nidhidarzane karalepastathA'JjanaM saralavaruNapUrvadizi / adhogacchan mUlaM tathA tasya challI 1 / nijacchAyA alagnA tathA mUlaM ca / tathA siraghU aMgachallI 2 / pIpalachallI 3 / rAjikA 4 / ravidine gRhItA ravidine amlena marditAstaiH karpUraM yAvallepo dattvA zucipAtrasya karaNAM mannaM japet"OM hA~ hA~ hU~ haH dravyasthAne gaccha gaccha svAhA / " leve cAtra vase prApte siddhide purussottme| navapuSTiM tathA'bhyAsenAvarogo'nuzIlatu // 21 // calanti dravyopari tiSThanti tathAJjanam / lavase tathA madhye mUlike pUrva-uttare // 22 // gharSitvA dve jale sUkSme karpUraM zuddhacakSuSoH / supAtrapAdajAtasya cAJjanaM nidhidarzane / saptasaptAni patrANi paTTakaM bandhayet sudhiiH||23 / Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta 'nvkaarsaarthvnnN| zvetAgasthipaTTake upavezya tasya pAdukAM daNDakaM ca prathamaM tAmbUlaM carvApya zvetapaTTakaM adhogataM bandhayet / azvastha adhovibhAgapatrANi no vA pattanetyapatrANi bandhayitvA caTati tata udyotapUrvakaM nidhiM pazyati / kapilAyA gorocanA 1 / badarinRpahemAnAm 2 // rasam 2 / karpUraM pAtAlamadhu sarvAJjanaM kuru / pUrvoktaM tathaiva-"OM hau~ svAhA / " auSadhyutpATanamantraH // 5 hili hili mili mili kulu kulu hrI~ pArzvayakSAya kSlyU kSA~ kSIM hUM kSau~ kSaH zikhAbandhasyAstraM rakSa rakSa sahAyA rakSa rakSa svAhA // " zikhAbandhaH // "OM kAlI hrIM mahAkAlI kili kili vicce rakSa rakSa idamaJjanaM supArtho jJApayati khAhA // " kajjalAJjanarakSAmantraH // sarSaparaktapuSpairdigbandho dIyate kSA kSA VauN kssH| tathA zrIpArzvanAthamUlamantrasya jApaH, bhUtAni naashynti|| . iti cUDAmaNiprastAve'JjanaM kathitam // 10 paDhama-dusarA arihaMtA caussarA siddh-sri-uvjjhaayaa| duga-dugasarA kameNaM naMdaMtu muNIsarA dusarA // 12 // vananivaho kakAI jesi bIo hkaarpjNto| niyaniyasarasaMjogA saremi cUDAmaNiM tesiM // 13 // 15 iti cUDAmaNiteyaM jJAnaM yathA-jIva-dhAtu-mUlAni // AillA tiNNi sarA sattama Navamo ya bArase jIvaM / paMcamaM chaThegArasa dhAuM sesesu tisu mUlaM // 1 // * jIvakkharekkavIsA teraha dhAukkharA muNeyavvA / eyArasa mUlagayA paNayAlA hoMti savve vi // 2 // * 20 ya evAdhikaH sa yoniH| a A i e o aH, ka kha ga gha ca cha ja jha Ta Tha Da Dha, ya za ha - 21 jiivaakssraaH| u U aM, ta tha da dha, pa pha ba bha, va sa - 13 dhAtvakSarAH / iai au, Ga a Na na ma, ra la Sa- 11 muulaakssraaH| itastAvanmUlAdarze 'dvAdazayantrikA' ityetatprakaraNaM likhitamasti, tasyAzuddhibAhulyAd noddhRtamatra // *1 vyAkhyA -AdyAH kharAstraya 'a A i'| saptama 'e'kaarH| navama 'o'kAraH / 'a' dvAdazamaH / ete Sada kharAH jIvasvarA vijJeyAH / 'u'kAraH paJcamaH / 'UMkAraH SaSThaH / 'aM ekAdazamaH / traya ete dhAtukharAH / cturth'ii'kaarH| dazama 'au'kaarH| 'ai kaaro'ssttmH| ete trayo muulsvraaH||11||prshnvyaakrnnaakhyN jayapAhuDanimittazAstram ,pR03 ka ca Ta caukke jIyaM, aTThama-paDhamaMtime yakAre ya / ta pa [ya] caukke dhAuM, vase ya mUlaM tu sesesu // 12 // ja0 pA0 * 2. vyAkhyA-pUrvanirdiSTAH kharAH SaT 'a A i e o aH, ka kha ga gha ca cha ja jha Ta Tha Da Dha, ya za hAH ete jIvAkSarA ekaviMzatiH 21 / pUrvoktA dhAtukharAstrayaH 'u U aMdaza cAnye 'ta tha da dha pa pha ba bha va sA' ete dhAtvakSarAstrayodaza 13 / 'I ai au, ka a Na na mA, ra la SA' ete mUlAkSarA ekAdaza 11 / jIva-dhAtu-mUlasametAH paJcacatvAriMzadakSarANi bhavanti // 13 // ja0pA0pR03 kevalajJAnapraznacUDAmaNiH pR0 24 // Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga namaskAra svaadhyaay| do uttaresu jIvaM ahare dhAuM aharuttare mUlaM / uttara ahare dhAuM eyaM joNI viNihiTThA // [3] do uttaresu ThANe ahare puNa bAhiraM gayaM vatthaM (tthaM ?) / aha u(haru)ttaraThANe caliyaM uttara ahare parasa(ssa)[hatthe // [4] do uttaresu lAhaM, majjhimalAbhaM aha u(haru)ttare paNhe / uttara ahare hANiM ahare savvaM ca nAsei // [5] do uttaresu paDhamaM bIyaM ahare aha u(haru)ttare taiyaM / uttara ahare turiyaM deha(?) napuMse ya paMcamayaM // [6] paDhameNa lahai taiyaM taieNa ya paMcamaM tao pddhmN| bIeNa turiyaM bhaNiyaM sasi-ravigaNaNA imA hoi // [7] visamesu hoi caMdo sUro dhAmei samesu jANeha / ekaMtariyA ThANe pAvai nAsaM na saMdeho // [8] biuNA tiuNA caugguNA AliMgiyA ya kre| uladdhA coraha nAvaDA aTTahiM bhAu hareu (?) // [9] AliGgitA dviguNAH, abhidhUmitAstriguNAH, dagdhAzcaturguNAH, aSTabhirbhAgo hAryaH, vargo labhyate, 15 caturbhiH paJcabhirvA bhAgo'kSaram / AliGgite ca randhrANyabhidhUmite muniindvH| paJcaviMzati dagdheSu, pazcaviMzat tathottare // [10] adhare saptamaM grAhya, dagdhaM baddhAdare punH|.. uttare uttaraM grAhya, baddhasyApyadharottare // [11] AliGgite krameNa nAma / abhidhUmite utkrameNa / dagdhe kramotkrameNa // AliGgite dvayakSaraM, abhidhUmite vyakSaraM, dagdhe caturtha, paJcamAkSaraM vA nAma // a2,A4, i 6, I 8, u 10, U 12, e 14, ai 16, o 18, au 20, aM22, 24 // ka 1, kha 2, ga 3, evaM krameNa 33 // avarge 8, kavarge 7, cavarge 6, Tavarge 5, tavarge 4, pavarge 3, yavarge 2, zavarge 1 guNakArAH // 25 a i e o AliGgitAH / A I ai au abhidhUmitAH / u U aM aH dagdhAH // AliGgite ekam , abhidhUmite dvayam , dagdhe trayaM pAtanIyam / yacintitaM kArya sapraznaM kArApanIyam / uttarAdharANi pRthak pRthak kRtvA teSAM satkaguNAkAreNa guNanIyaH / uttare ekaM deyam , adhare ekaM pAtanIyam / tanmadhye yasyAM tithau pRcchati tataH Arabhya AgantukAstithayo'mAvAsyAM yAvat prakSepaNIyAH / atItAstithayaH tato madhyAdAkarSaNIyAH / dhruvako bhavati / 30 cintAyAM jIva-dhAtu-mUlam / lukAyAM tathA naSTacintAyAM dhAtu-mUla-jIvAni / punaH svargam 1, 'mRtyum 2, pAtAlam 3 // muSTau mUlaM jIvaM dhAtuH / evaM dhruvakamadhyAd bhAge hRte yaccheSaM, yallabdhaM ca etAvubhAvekIkRtya mUla-dhuvagagau melanIyau / dhruvakarakSArtha dvitIyasthAne sthApyaM, labdhaM kSipenmUle yAvat sarva samApyate // jIvAzcaturvidhAH-dvipada 1-catuSpada 2-apada 3-pAdasaMkulAzceti 4 / dazabhirbhAgo hAyoM 35 dizA labhyate / yadA praznA na nirvahanti tadA eka kSepyaM pAtanIyaM ca, varge'kSarANi bhedanIyAni, eSa eva kramaH / yadi nAmAkSarapramANaM kriyate tadA paJcabhiratha caturbhirbhAgaH, yaccheSaM te nAmAkSarAH // . 20 .. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| atha vayasaH pramANaM kriyate tadA paJcabhirbhAgaH / bAlaH 1, kumAraH 2, yuvA 3, lhasitaH 4, vRddhazceti 5 / ajajIvita-maraNe dvAbhyAM bhAgaH / jIva[na]m 1, mRtyuH 2, lAbhAlAme 3 / evaM jIvAH SaDbhiH-devAH 1, manuSyAH 2, pakSiNaH 3, catuSpadAH 4, apadAH 5, pAdasaMkulAzceti 6 / manuSyAH paJcavidhAH-brAhmaNa 1-kSatriya 2-vaizya 3-zUdra 4-antyajAzceti 5 / punakhibhiHpuM 1-strI 2-napuMsakAzceti 3 / / pakSiNo dvividhAH-jalacarAH 1, sthalacarAzca 2 / nArakAH-karmajAH 1, yonijAzceti 2 / catuSpadAzcaturbhiH-khurI 1, nakhI 2, dantI 3, zRGgI 4 / khurI dvAbhyAM grAmavAsinaH 1, araNyavAsinazca 2 / evaM nakhI dantI zRGgI / apadA dvAbhyAM jalacarAH 1, sthalacarAzca 2 / jalacarA DuNDubha 1-jalUkAdayaH 2 / sthalacarAH sarpa-ghoNasAdayaH / pAdasaMkulAstathA aNDajAH 1, svedajAzca 2 / aNDajA bhramara-pataGgAdayaH / svedajA yUkA- . mtkunnaadyH| dhAtuSu dvAbhyAM dhAmyAdhAmyau / tato'STadhA-suvarNa 1-rajata 2-trapuH 3-tAmra 4-sIsaka 5-loha 616 kAMsya 7-rIrikAdayaH 8 / tatra ghaTitaM aghaTitaM ca / ghaTitaM SaDvidham-zirA(ra A )-bharaNaM 1-karNa 2-zrIvA 3-hasta 4-jaghanaM 5 pAdAbharaNaM 6 ceti / tatra dakSiNa 1-vAma(mau) 2 / adhAmyAni navavidhAni-mRttikA 1-pASANa 2-haritAla 3-maNasi(zi)lA 4- zarkarA 5-velukA 6- marakta( rakata )padmarAga 7-mauktika 8- pravAlAni 9 / / mUlaM caturvidham vRkSa 1- gulma 2- latA 3- vallI 4 / taccaturvidham- tvak 1- patra 2- puSpa 320 phalamiti 4 // tatra khAdyaM 1, akhAdyaM ca 2 / khAdyaM SaDvidham tiktaM 1, kaTu 2, kaSAyaM 3, amlaM 4, lavaNaM 5, madhuraM ca 6 / tatra Ardra 1, zuSkaM ca 2 / tacca svadezajaM 1, paradezajaM ca / evaM nAma cintA-muSTi-lukA jIva-dhAtu-mUlAni kathitAni / sUcanAmAtraM sUtram // seyAruNa-pIya-piyaMguvaNNa-kasiNAi viddvipttaaii| aMbila-mahu-tikkha-kaDuya-kasAya paramiTThiNo vaMde // 14 // paJcaparameSThinAM varNasvarUpamagre pratipAditaM kimanna(nya)bhaNanena ? paraM jIva-dhAtu-mUlAnAM varNAni tathA paJcarasA mukhyataH pratipAditAH / lavaNaraso'tra gntvyH| lavaNavihUNA ya rasA cakkhuvihUNA ya iNdiyggaamaa| dhammo ya dayArahio sukhaM saMtosarahiyaM no|| [12] iti lavaNarasabAyA rasA na bhavanti / tathA cakrabhedaiH nAmaprakaraNam , yathA paDhamamakkharajaM bIyaM bIyassa ya jA terasI mttaa| taha jaM cautthasahiyaM taM ciya nAmakkharaM bhaNiyaM // [13] 25 30 Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] nmskaarsvaadhyaay| 291 kamaso lahugurU jANaha akkhara likkhihi nAu viyANaha / saMkalabaMdhihi nAu Thavijai cUDAmaNisAru sa Nijai // [14] sasi taiyaM guNaha bhUyaM bhUyaduyaM sujjhi pAvae curo| cauro pAvei sasI saMkalabaMdhaM viyANAhi // (15] aga Da Tha, dha pa la kha, i ghaca Da, na pha va za, u Rcha Dha, ta va la kha, pa ka ja Na, ca ma ya sa, U kSa RTa, da ma ra h| ' adhare uttaravaggo uttaravaggeNa saMjuyaM aharaM / jo jANai esa vaggo so jANai tihUyaNaM sayalaM // [16] AliMgie naMdikamo ahidhUmie dadura tti naayvyo| daddhe jANaha turao ahare gao uttare sIho // [17] a ka ja Ta na nandyAvartam 1, ka cha Da dha ma maNDUka[plutam] 2, ca Tha da bha laM azvamohitam 3, Ta tha va ca kSa gajavi]lalitam 4, ta pha la o siMhAvalokitam 5, pa ra sa ya Da tasAcakram (?) 6, ya ba u pa dha Ja mRgacakram 7, za i dha RNa miMDhAcakram 8 // ___ saMyuktaM 1, asaMyuktaM 2, abhihitaM 3, anabhihitaM 4, apaghAtitaM 5, AliGgitaM 6, abhidhUmitaM 7, dagdhaM 8-aSTaprakArAH // 15 - SaTprakArAH praznAH gRhyante--AliGgitAH 1, abhidhUmitAH 2, uttarAkSarasaMyuktAH 3, adharAkSarasaMyuktAsaMyuktA abhihitA 5, anabhihitAzceti 6 / AliGgite tRtIyavargam , abhidhUmite caturthavargam , dagdhe paJcamam / uttarAkSarasaMyuktA ye viSamavargAstairdvitIyASTamaM vargam / yadA baddhAkSara uttaro'dhaHsthAne dRzyate sa eva uttarAkSaraH // atha baddhAkSaro'dharAkSaro'dhaHsthito'dharAkSarasaMyuktaM paJcamavargamabhihite svavargam / atha masvarasaMyuktA 20 sarve'kSarA abhihitAH / anyasvarA akSaravarjitA anabhihitAH / ___ AliGgite'varge tRtIyavarga cavargamiti nandyAvartakrameNa, abhidhUmite'varge caturthavarga Tavargamiti azvamohitakrameNa, dagdhe'varge paJcamavarga tavargamiti maNDUkaplutakrameNa, uttarAkSarasaMyukte'varge dvitIya (?) aSTamavarga zavargamiti gajavilulitakramaNa, adharAkSarasaMyukte'varge saptamavarga yavargamiti siMhAvalokitakramaNa, anabhihite'varge svavargaH, evaM kAdivargeNa miNDhAcakrakrameNa / praznAGkamaSTAdazamizritaM kRtvA'STabhirbhAgo25 hAryaH / zeSAGkena vargo labhyate'kSaraM nandyAvartakrameNa // __ a ka ca Ta ta pa ya zA''dityAdigrahAH / dvAdazamAtrAbhiH rAzayaH / kakArAdiSu GaJaNanamavarjiteSu aSTAviMzatinakSatrANi / akSareSu uttarAdharasaMjJA graha-rAzi-nakSatrANAm / tathA do tinni paMca aTTa ya paMca ya aTThA taha ya do tinni| yaMtra naM. 1 samudracakram / caurika satta chakkA satta chakkA ya caurikA // [18] eyaM bhAyanibaddhA karesu paNhakkharesu cukutttthaa| caukuTTehi vi guNiyA nAmaM ThAmaM viyANAhi // [19] | a u o A U au i e aM I ai aH ekakkharasaMjoe tinni caukkAi bAra aNgaaii| ka Da ma kha Da ya ga Na ra ghata la jA sA terasamattA so jANai sylciNtaao|| [20] | vargAnukramasaMkhyayA Ga tha va ca da za chadha Sa | jana sa ekatrAnukRto rAziH, srvmaatraasmnvitaaH| samAlokya trayo bhedAH, svaraka rgdlaadikaaH|| jha pahaba phalaTa bakSa | ThabhajJa 5 8 130 6 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 293 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta svare rUpaM pradAtavyaM, hInasUriha laadibhiH| yaMtra naM.2 akddmckrm| . dalitaM tu kArayed vagaiH, sAmAnyA prkRtirbhvet|| akaDama | AkhaDhaya | igaNara iMghatala tribhirbhAgaH pradAtavyo, yaccheSaM tacca cintitam / [22] | 2358 | 5823 | 4176 / 7641 . zeSaM pUrvavat // labdha uddharitaM mUlArAzau kSipet / uGathava Ucadaza | echadhaSa | aijanasa 2358 5823 | 4176 / 7641 5 prathama-tRtIyayoH zuklapakSaH dvitIya-caturthayoH kRSNapakSaH / ojhapaha auaphala | aMbaTakSa | aThabhajJa zvetapakSasya- a i u e 1, ka 2, ca 3, Ta 4, ta 5, 2358 / 5823 | 4176 | 7641 pa 6, ya 7, za 8, ga 9, ja 10, Da 11, da 12, ba 13, la 14, sa 15 / atha kRSNapakSasyaA I U ai au 1, kha 2, cha 3, Tha 4, tha 5, pha 6, ra 7, pa 8, gha 9, jha 10, Dha 11, dha 12, bha 13, va 14, ha 15 // 10 , u 5, U 6, Ga 7, Ja 8, Na 9, na 10, ma 11, aM 12, aH 13 / .paJcamavarge uttarAkSare zuklapakSatithayaH, adhareSu kRSNapakSatithayaH / - a e ka phAlgunam , ca Ta caitram , ta pa kArtikam , ya za mArgaziraH, A I kha cha Tha pauSam , tha pha ra Sa mAgham , i o ga ja Da vaizAkham , da va la sa jyeSTham , ai au ga jha Dha ASADham , dha bha vaha zrAvaNam , u U Ga Ja Na na mA bhAdrapadam , aM aH namaH Azvinam / 15. atha naSTajAtakapraznAkSaraiH praznAH saptaguNIkRtya ubhayanAma-saMmizranAmamAtrA yathA- a 1, A 2, i 3, I 4, u 1, U 2, R 2, R3, la 2, lU 3, e 2, ai 3, o 1, au 3, "aM 2, aH 3, ka 1, kha 2, ga 1, gha 2, Ga 1, ca 2, cha 2, ja 2, jha, Ja 2, Ta 1, Tha 1, Da 2, Dha 2, Na 2, ta 1, tha 3, da 2, dha 1, na 1, pa 2, pha 3, ba 1, bha 2, ma 1, ya 2, ra 1, la 2, va 1, za 1, Sa 2, sa 2, ha 2, La 4 // 20 iti nAmAkSarAkAni / aSTottarazatabhAgo hAryaH, zeSa[:] jAtakasaMvatsaro labhyate / tathA praznAH dviguNIkRtya catuSkahInAH tryakSarasammizrA dvAdazabhirbhAgaH, zeSaM nAmamAtrasammizraM ekahInaM zeSaH caitrAdimAsaH 1 / tatra samamAtrA zuklapakSaH, viSamamAtrA kRSNapakSaH 2 / praznAH triguNIkRtya SahInAH saptabhirbhAgaH, zeSAH vArAH 3 / praznAH rudraguNIkRtya navahInA nAmasaMmizrAH triMzadbhirbhAgaH, zeSA tithiH 4 / praznAH dazaguNA...nA saptaviMzatibhirbhAgaH, nakSatram / praznAH triguNAH tithiyutAH saptaviMzatibhirbhAgaH, zeSo yogaH 25 6 / praznAH caturguNA dazahInA saMvatsarasaMmizrAH dvAdazabhirbhAgaH, zeSarAziH 7 / praznAH aSTaguNA ubhaya hInA lamasaMyutA navabhirbhAgaH, zeSamaMzakam 8 / praznAH SoDazaguNA dazahInA aMzakamizritAH dvAdazabhirbhAgaH, zeSa lamam 9 / praznAH paJcaguNAH tribhihIMnA aMzakasaMmizrA dvAdazabhirbhAgaH, zeSazcandraH 10 / prabhAH triguNIkRtya SaTsaMmizrAH,...zeSau ravi-budhau 11 / praznAH saptaguNAH yugayutAH dvAdazabhirbhAgaH zeSau zukra-bhaumau 12 / pUrvavat praznAH rudraguNAH dvAdazabhirbhAgaH, zeSo rAziH 13 / praznAH SoDazaguNA 30rAziyutAzcaturbhihIMnA yogasaMyutA dvAdazabhirbhAgaH, zeSo guruH 14 // iti janmapatrikAnayanam // Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| tathA praznA rudraguNA nAmayutA ca SaSTibhirbhAgaH mRtyu- yaMtra naM. 3 mAtRkAcakram / saMvatsaraH 1 / praznA ekonaviMzatiguNA nAmayutAH saMvatsaranAmno 6 | 3 | 2 | 4 | 7 || 4 | 3 | 1 |10|| a A i I u U e ai o au aM hInA dvAdazabhirbhAgaH, zeSAH zrAvaNAdimAsAH 2 / praznAH / / ka kha | ga gha Ga ca cha | ja | jha Ja Ta dazaguNA dvayahInAH trizadbhibhogaH, [zeSA] paannimaaditithiH| Tha Da Dha Na | ta | tha | da | dha | na | 4 | pha| praznAzcaturguNAH karayutAH zeSaH... kAlaH // ba bha ma ya ra la | va | za | Sa | sa | ha 5 caudaha aTThA(sattA?)vIsA bi-bArasa panarasa cha cauroya yaMtra naM. 4 Ayacakram / egArasa sattarasaM aTTa ya navamaM jayaM jujjhe // [26] |14|27| 2 |12|15/6 | 4|11|17/8/9 praznanAmakaM ca aSTabhirbhAgo haaryH| evamadhikaH tasya | a A | i | I | u | U | e | ai | o au | a ka | kha | ga | gha | Ga | ca | cha | ja | jha | a Ta jayaM vadet / tathA Rtu-haranayana-karAmbudhi-muni-rasa-vedAgni-13 | Da | Dha | Na | ta | tha | da | dha | na | 4 | pha| candrAhi-durgAH vijJasAdhA (?) likhet // ba bha ma ya ra la va za Sa sa ha 10: .. akArAdayaH sarvavarNAzca yaMtra naM.5 dhva 1 siM3 khara 6 ga 7 vR5 vA 8 zvA 5 dhUma 2 uttara 1 adhara 2 uttarottara 3 adharAdhara 4 ja han Fhy RPF Febr 8 60. BF na 10 dagdha ma 11 oli 5 aM 12 za 9. Sa 10 aH 13 hRtAturanAno'rivasubhiH saMzodhitAsu mAtrAsu / jIvatyadhike rogI mriyate hIne same vyaadhiH|| [27] paraM praznaM madhyekRtvA'nveSaNIyam // * pUrvamukho vizeSajJaH, upaviSTaH shucistthaa| bAlo vA athavA kanyAprazno'pi pRcchayate ttH|| [28] madhye ca sthApayet kumbha, sahiraNyaM savastrakam / pallavaiH saMyutaM pUjyaM, akSataistu pratiSThitam // [29] naha ghaDa va i la majjhe iMdAI pAyaDaM cakkaM / yaMtra naM. 6 iNdaaiickrm| naTuM dAvei dhaNaM iya kahiyaM vaggasAreNa // [30] |recaM acaMbha caM kR caMma caM| puu| u ete dravyAkSarA jJeyAH, navabhAgena lakSayet / zeSanAsti vijAnIyAda, jJAtavyaM ytntovdhaiH||[3] u | pU caM | za caM| ro | acaM pu caM| ha acaM | zra caM | dha caM| mR | A | pu caM | ci bhUmisthaM cAntarasthaM ca, jalasthaM cAvalambitam / / sthAnasthaM paJcamaM proktaM, dravyaM jJeyaM vizeSataH | u caM| pU caM mU | jye | a | pi | svA 20 / 32 . * atra 'caudaha" gAthA punarlikhitA''darze nAtrodbhiyate // Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaarvyaakhyaanttiikaa| AliGgite bhavenmUrdhA, puruSAH svAbhidhUmite / / uttare aGgulAH proktAH, madhyamaM mdhymaakssraiH|| [33] ete paJcaparameSThinaH pUrvAnupUrvI-anAnupUrvI-pazcAnupUrvIguNyamAnA vidhiyutA aihika-paratra phalaM vizeSato dadati / taducyate puvvANupuvihiTThA samayAbheeNa kuNa jahAjiDeM / uvarimatullaM purao nisija puvvakkamo seso // 15 // [25] jammi ya nakkhatte puNaravi so ceva aNkvinnnnaaso| so hoi samayameo vajeyavyo payatteNa // 16 // [26] iti paJcaviMzatyadhikaM zataM bhedAnAM bhavanti / ekaikapade caturviMzatikA syAt , evaM 5, saM0 10120 / lakSajApe kRte sati, atItAnAgata-vartamAnAn jAnAti / yAni karmANi karoti tAni bhavanti / sAdhanarahitaH( tena ? ) sAmAnyena trikAlaM caturviMzatijinAstu pUrvAnupUrvI-anAnupUrvI-pazcAnupUrvI(vyA ?) . dhyAtavyAH / japamAnasya sarva cUDAmaNinA nimittena vA siddhiryAti / tathA ___ anaanupuurviikrmkosstthkm|| 12345 13254 / 12453 13452 23451 21345 21354 / 21453 31452 31451 13245 13254 14253 14252 24351 31245 31254 41353 41252 42351 23145 23154 24153 34152 34251 32145 32154 42153 4315243251 12435 12534 | 12543 23541 21435 21534 21543 31542 -32541 14235 15234 15243 15342 25341 41235 51234 51243 51342 52341 24135 25134 25143 35142 35241 42135 / 52134 52143 53142 53241 13425 13524 / 14523 / 14532 24531 31425 31524 41523 | 41532 42531 14325 15324 15423 15432 25431 41325 51324 51423 51432 52431 34125 35124 45123 45132 4521 43125 53124 54123 54132 / 54231 23415 23514 24513 34512 34521 32415 32514 42513 43512 43521 24315 25314 25413 35412 35421 .42315 52314 52413 53412 53421 34215 35214 / 45213 45312 / 45321 43215 53214 / 54213 / 54312 54321 maNasA vA caritte vA kArya ghAyaM ca tpprinnaamo| bhaMgIsu a guNaMto vaTTai tivihammi jhANammi // 1 // - Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya / nimittamAha naMdA tihi arahaMtA bhaddA siddhA ya sUriNo ya jayA / tihi rittA uvajjhAyA puNNA sAhU suhaM ditu // 7 // [17] iti tithyH|| sasi-maMgalamarahaMtA buho ya siddhA ya suragurU suurii| sukko uvajjhAya puNo sAhU maMdo suhaM bhANU // 8 // [18] _ iti grahAH // kattiya-citto arihA vaisAho maggamAsa siddhA ya / poso jiTTho bhaddava AsooM sariNo suhayA // 19 // mAhAsADhujjhAyA phagguNamAso ya sAvaNo sAhU / maha maMgalamarihaMtA aciMtaciMtAmaNI diMtu // 20 // iti maasaaH|| japamAnasya sarve shubhaaH| tathA cintAmaNiracintitapadArthAn sAdhayati, ata eva nimittaM prtipaaditm|| puasaMgamUla arihaMtA tahA dhaniTThAi paMcagA siddhaa| digurikkhA AyariyA namAmi sirasA ya bhattIe // 21 // adAi je rikkhA uvajjhAyA tesi ditu phalanivahaM / cittA sAI sAhU sAsayasukkhaM mahaM ditu // 22 // iti nakSatrANi // paJcaparameSThinaH zAzvataM mama saukhyaM dadatu / ihaloke yAvajjIvaMtAyA (?) nakSatraiH nimittam // jamu kannA-visa arihA meso mayaro ya aMtiNo siddhaa| paMcANaNa ali sUrI dhaNU ya mihuNo uvajjhAyA // 23 // kakkaDa-tulA ya sAhU dodaha rAsI ya pNcprmitttthii| bhAveNaM thuNamANo pAvai sukkhaM ca mukkhaM ca // 24 // iti rAzibhiH parameSThinaH zAzvataM nirantaraM dine dine dvAdazalamAni, yataH antaHsaukhyaM dadati yAvanmokSam // atha nimittaM yathA jJAyate, tad brUmaH-nimittaM tridhA-paJcasvarodayam 1, dhvajAdinA'STAGgam 2, grahagaNitaM ca 3 / paJcasvarodayaM tAvat akArAdi svarAH paJca, nandAdistithayastathA / udayanti kramAdevaM, pakSe pakSe tridhA tridhA // 1 // ahorAtrasya madhye tu, rvinaaddiiprmaanntH| ekaikasyodayaM proktaM, svarANAM paJcadhA tathA // 2 // SaDUrvAH sthApayed rekhAH, paJcaviMzacca kosstthkaaH| akArAdi-hakArAntAH, hInAGgAstrINi varjItAH // 3 // varSo mAsastithirvAro, nakSatramakSarasvaraH / rAziSvekAdikaiH sthAnaH, phalaM puMsAM tathA dizet // 4 // 25 Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| bAlasvare cirAt siddhiH, kumAre siddhiradhikA / vRddha mRtyau na siddhiH syAt, sadyaH siddhikaro yuvA // 5 // - ekasvaro bhaved dAtA, dvitIyo madhyamaH smRtH| tRtIyaH poSako jJeyAnmRtyusturye ca paJcame // 6 // RkSaM varNastithirmAsaH graha-nakSatra-rAzayaH / yo yasya paJcame sthAne, sa tasya mRtyudAyakaH // 7 // kaTau poTe tathA svAnte, kaNThe zIrSe yathAkramam / evaM cakre'tha pIDA syAt, paJcadhA vidhitena ca // 8 // ekaikasya svarasyaiva, paJcadhA parilakSaNam / mAtrA-varNa-graho jIvo, rAziriti krameNa tu // 9 // nAmAdau yA kalA zuddhA, sA mAtrA svrsNkssikaa| varNa-varNasvarAjjJeyaH, saMyogena tu yo'dhikaH // 10 // yo'dhiko yasya rAzestu, vijJeyo'sau grheshvrH| kRtvA nAmapramANena, mAtrAvarNAdikaM kulam // 11 // udayAd ghaTikAsaMkhyA, kRtvA palamayIM ttH| kSaM vahnihate zeSaH, svarastatkAlasaMbhavaH // 12 // bANairvibhajya yaccheSaM, jIvasvaramudAhRtam / sthAnairekAdi-pazcAntamAtmasthAnAt prakAzitam // 13 // 1 2 3 4 5 / 2 3 4 51 / 3 4 5 12 / 4 5 1 2 3 / 51 2 3 4 / 20 evaM paJcavargANi // __yathA paJcasvarodaye cakre sarva zubhAzubhaM phalaM pratipAditaM paramacinta(ntya)cintAmaNIn diMtu (dadAtu ) iti yaH sarvadA paJcaparameSThino mana-vacana-kAyayogena smarati tasya zubhAni acintacintAmaNiriva labhate / dvAdazamAseSu tathA nakSatreSu sarveSu kameNa mokSapadaM dadatu / tathA vAreSu lameSu ca tasya na kadAcidapi iha paratra ca duHkhamutpadyate // tathA zarIrasvarodayaM yathAyaMtra naM08 yaMtra naM09 caMdra guru | zani-ravi 2 maMgala meSa | kake vRzcika- mithuna | mithuna tulA kuMbha mIna vaizAkha phAlguna kArtika mArgazIrSa jyeSTha | ASADha zrAvaNabhaM bhAdra abhi bha Azvina ri 25 1 2 budha 4 siMha dhanu vRSa makara kanyA pauSa / mAgha 44. | caitra abhi vardhita caMdra vardhita pU.5 pU. phA. vizAkhA u. phA. syAti citrA anurAdhA Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] katham namaskAra svaadhyaay| sArddha ghaTIdvayaM nADIrekaikA'rkodayAd vahet / araghaTTaghaTikAbhrAntinyAyo nADyaH punaH punH||1|| zatAni tatra jAyante, nizvAsocchvAsayornava / kha-kha-rSaT-ku-kairaiH (21600) saMkhyA'horAtrasakale punaH // 2 // SaTtriMzad guruvarNAnAM, yA velA bhaNitairbhavet / sA velA maruto nADyAH, nADyAM saMcarato laget // 3 // pratyekaM paJcatattvAni, nADyozca vahamAnayoH / vahatyaharnizAntAni, jJAtavyAni yatAtmabhiH // 4 // UrdhvaM vahniradhazcApastiryakSveva prabhaJjanaH / kSoNI madhyapuTe lIno, nabhaH sarvatra saMsthitaH // 5 // vAyorvahnirbhuvo vAre, vyomnastattvaM vahet kramAt / vahatyorubhayornADyoH, jJAtavyo'yaM kramaH sadA // 6 // pRthvyAH palAni paJcAzat, catvAriMzat tthaa'mbhsH| agnestriMzat punarvAyoviMzatirnabhaso daza // 7 // - tattvAtattve yadAyAti, nADyo nADiM yadA vrajet / dvau dvau palAni tadAkAze, evaM dazapalAni hi // 8 // pravAhakAlasaMkhyeyaM, pRthivyAdikrameNa tu / gandho rasazca rUpaM ca, sparzaH zabdaH kramAdamI // 9 // tAbhyAM bhU-jalAbhyAM syAccAnte karmaphalonnatiH / dIkSAsthirAdike kRtye, tejo-vAyuvaraiH zubham // 10 // bhUmyAM sthairya svacittasya, zaitye kAmodbhavo jle| tejaske kopa-saMtApI, vAyau caJcalatA''tmanaH // 11 // paJcame zUnyataiva syAdathavA dharmavAsanA / pItaH zvetA'ruNau nIla-zyAmau bhravindubhistathA // 12 // vahnirvahati kAryANi, ApaH svAzrayate phalam / zUnyaM ca vAyunA vindyAt, pRthivyAM sarvasaMpadA // 13 // jIvitavye jaye lAbhe, zasyotpattau ca varSaNe / putrArthe yuddhaprazne ca, gamanAgamane tathA // 14 // pRthvyaptattve zubhe syAtA, vahni vAtau ca tau zubhau / arddhasiddhiM sthiro yAtu, zIghramambhasi nirdizet // 15 // majane surate vAde, vyAyAma kSudrakarmaNi / bhojane vyavahAre ca, nADI syAda dakSiNA zubhA // 16 // vidyArambhe ca yAtrAyAM, dAne zubhaprayojane / nagarAdau praveze ca, vAmA nADI zubhAvahA // 17 // samasaptagate sUrya, candra-janmakSamAgate / / sakAlapauSNe vijJeyA, kuryAt tatra vicAraNA // 18 // Adau kRtvA dinArddha sakaladinamathAharnizaM tatkramaNa, tasmAdadvayaM ca tridinamatha caturvAsarANi krameNa / prANo nADyA sthito yo vahati dinapaterudgame savyahInaH, kAle pauSNe samAsA bhuvanaravidizA maGgalaM ssttctsrH|| 19 // Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta SI 298 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| paJcabhyaH paJcaviMzadivasagatiruhA''rohite paJcavRddhayA, tat syAdekottareNa triguNitadazakaM jyuttaraM yAvadeti / kAle pauSNe samAste trinayanazazinaH SaTtiyAmendavo ye, . ___ mAsAste hAnizeSAstithi-diziSu guNA dvIndayo jIvitasya // 20 // 5 dinavarSa 3, dina 10, varadina 20, mAsa 6, dina 25, mAsa 3, dina 26, mAsa 2, dina 27, mAsa 1, dina 28, dina 29, dina 10, dina 30, dina 5, dina 31, dina 32, dina 2, dina 3, dina 15 evamiti // udaye candramArgeNa, sUryeNAstamanaM yadi / udite guNasaMyuktaM, viparIte vighnaM bhavet // 21 // udayaH sUryamArgeNa, candreNAstamanaM yadi / udite guNasaMyuktaM, viparIte vighnaM bhavet // 22 // meSe dhanuSi siMha ca, tulAyAM mithune ghtte| udayo dakSiNe jJeyaH, zeSesu ca nizAkaraH // 23 // pratipadAdyA vijAnIyAd , yogI [sadga? ]tmaansH| . yad dyotate pratyUSakAle, viparItaM vighnaM bhavet // 24 // zuklapakSe bhaved vAmA, kRSNapakSe tu dkssinnaa| trINi trINi dinAnyAha, udaye candra-sUryayoH // 25 // prathame caiva udvegaM, dvitIye dhanahAnidam / sRtIye gamanaM kuryAdiSTanAzaM caturthake // 26 // paJcame rAjaviSkambhaH, SaSThe rAjyaM ghinazyati / saptame tu mahAghoramaSTame mRtyu nizcitam // 27 // udayAd ghaTikAsaMkhyA, lagnaM caikatra kArayet / navabhistu hared bhAga, paJcakaM parivarjayet // 28 // mantraNe kleze caureca, rAjanye 'gnau" tathA pare / yugASTa daza-mArtaNDa-tithiSu syAdupadravaH // 29 // tathA navabhirbhAge hRte tathA paJcabhirbAlAdisvarapramANena vaktavyaM lAbhAdipacchAyAm // kare--zarzi-yurga-zikSi-kara-kara-zakrAdiva rudrpryntaaH| yaMtra naM.10 yAmabhatithiSu dhruvAGkAstAnAmUloddhRtAH zeSAH // 1 // harSati taccheSaM vArastulyo sa dinpaadiH| pracchoTaya kheTaH san saumyo'bhISTaphalaprado na khalaH // 2 // tasmAd yasmin kArya, sAdhyaM tatraiva gamyate yo vaa| Agacchati dezo vA, paracakraM prayatnena // 3 // diga-dhruvasaMkhye cAnye, dattvA'tha sthApitAn munibhirdatte na(?) / zeSAH pUrvavaduditA''kalayya ripu-mitratA tatra // 4 // paJcasvarasthApanA35 Aye ca yadi ca saumyaH pApo'pyante grhaadysttr| pRcchaayaam| vaktavyaM tat kArya siddhamapi vinAzamupayAti // 5 // yadyAdye pApaH syAt saumyaH kAryagrahastadA nityam / kartA viprAzliSTaH kArya nirvighnarUpatvam // 6 // Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 299 dvau pApI vighnakarau dvau saumyau kartR-kAryayoH saphalam / evaM digdvayabhedaM vicintya sthitapRcchakaM sthAnAt // 7 // tathAvartamAna tithi-vAra-bhayogo, vAsarayA ghaTIdalamizrAH / te bhavanti tithi-vAra-bhayogAH, satyamuktamamalaM matimadbhiH // 8 // nandahatA gatA nADyo, viNshtibhirvibhaajyet| grahamuktayutaM labdhaM, tAtkAlikA grahAH smRtAH // 9 // tatkAlaceSTA samavigrahaM ca, nksstr-yaam-grhpRcchkaaNshaaH| yogAstithInduvaradAM niyojya, saptAhRtaM jIvamudAharanti // 10 // cintAkAlo lAbho rvi-bhaum-guru-budh-shukr-shni-cndraiH| jJeyAzca rASTraNA saha, pUrvAdidizAdhipaH kramazaH // 11 // pRcchA dina-vAra-vAmasaMkhyA atItagrahAgamanam / bhUcake bhUtaM kathayati sthAyI yatra niSaNNaH // 1 // pRcchati tatra pRSTisthAnAd udayaikagrahAgamanam / sa vartamAno jAI (1) // 2 // sUryasthAnAt prAharikaH, sRpyA gaNayed bhaviSyaM kathayati // sthAyini baline atItacintA jAI baline vartamAnacintA, prAharike baline bhaviSyacintA // vasu-bhUta-Rtuzcaiva, veda-muni cndrmaaH| zikSi-pakSapramANena, sUryAdi nIrUpayet // 3 // ravikara-zazi-diza-sazara-catura,gurau yugaMbhRgau / mande rudrarAhorindriya-kujAgniM-grahAstathA cAGkAH // 4 // evaM trigrahayuktA aGkA, navabhiryutA hatA baannaiH|| zikhiMbhAgahatAH zeSaiH, syAjIva-dhAtu-mUlAni // 5 // vargAgame nagairbhAgaH, akSaraiH paJcabhistathA / svarairdvAdazabhiH kuryAt, tato nAma prasiddhyati // 6 // sthAyI prahasya saMkhyAmAge nAmAni sarvataH 14 vasubhUtAdibhizcAGkaH, kSepyaM trigrahabaddhake / zUnya-vahni-dvaya 230 dhro'ta, pAdacchAyAM niyojayet // 8 // dvayabhUbhihRtaM zeSaM, naSTalagnaM ca janmabham / nakSatra-rAzi-varSartu-mAsa-pakSAdayastathA // 9 // naSTajanmapatrikA // uttarAdyudayAdInAM, vAyavyAM taM tato nyaset / vidikprabhRtiyAmArddha, bhramate dhruvavelayA // 1 // adhamA sRSTipAtena, vAmapAtena mdhymaa| uttamA yAmyapAtena, mukhe caivottamottamA // 2 // zubhrAzcAzubhe sthAne mana ipsitAni kArayet / azubhA zubhe sthAne, mRtyuhAnikarAstathA // 3 // pRSTipAte same saMkhye'zubhe zubhAzca shobhnaaH| mukhe ca viSame madhye, zubhAH zubhaM vadanti hi // 4 // 90 x Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| jIvajJau prabhAtasamaye, madhyAhne kuj-bhaaskrau| aparAhne zazi-zukrau, sandhyAyAM zani-rAhukau // 5 // hInacandre raviauMmaH, sauristmgnipaatkaaH| budha-jIva sitAzcandraH, saMpUrNazca shubhgrhaaH||6|| guru-zazAGka-mArtaNDaH, bhUmiputraH parasparam / mitratvaM budha-zukrasya, kathyate sauriNA saha // 7 // mandaM bhaumaM budhaM jIvaM, zukraM somaM ca bhAskaram / naisargikaM balaM teSAM, krame ca kavayo viduH // 8 // jIvaM tu jIva-zukrAbhyAM, mUlaM candre budhe tthaa| dhAtuH zanau ravau bhaume, lagnakendragrahairvadet // 9 // bhAskarAGgArako raktau, zvetau zukra-nizAkarau / somaputraM guruM caiva, tAvubhau pItavarNakau // 10 // kRSNaM zanizcaraM rAhuM, nIlaM vindyAt tu varNakaiH / vartulamarddhacandraM ca, trikoNaM dhanurAkRti // 11 // padmAmaM caturanaM tu, dIrgha dIrgha ca nizcitam / . graharUpaM vijAnIyAdAdityAdikrameNa tu // 12 // jalaM somena vaktavyaM, budhe vindyA vanaspatIn / haviHsthAnaM tu bhaumena, zuke jIve ca kIrtanam // 13 // mlecchabhUmyAM zanau..., rakhau jAnIhi gokulm| .. nivezaM ca vijAnIyAd, vaahdvaarvishesstH|| 14 // prAGmukho ravizukreNa, candre saure ca pazcimam / / dakSiNe budha-somAbhyAM, rAhI jIve tathottare // 15 // sajIvaM jIvazukreNa, nirjIpaM krUrabhAskaraiH / candrastu candraputrastu, tAvubhau mizrabhAvukau // 16 // lAbhAlAbhaM sukhaM duHkhaM, jIvitaM maraNaM tthaa| jayaM parAjayaM caiva, vaktavyaM grahabhAvataH // 17 // sUryacchannaM dhanairvApi, dinamAnaM na budhyte|| tadA praznAkSarairlagnaM, grahAn rAzau vilokayet // 18 // pUrNimAbhyAM hi yad RkSa, tasmAt paJcadaze rviH| raveAdazame ketuH, tasmAt saptadaze budhaH // 19 // budhAd dvitIye zukra syAt zukrAdaSTamake tmH| tasmAt pRSTe bhaved bhaumo, grahANAmevamAdizet // 20 // jJeyo zani-gurau spaSTau, yathAsthAnasthitAvubhau / evaM kuNDalikAyAM tu, sthApayitvA'valokayet // 21 // vilagnarAzigo kheTaH, tatkAlacchAyayA htH| saptahato'vaziSTazca, svaguNairguNayet tataH // 22 // bANe-prati-manvaGka-dviradaunala-zUlinaH ! punaH saptaM hared bhAgaM, zeSaM coddharitaM graham // 23 // zubhamazubhaM ca / 35 Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 301 nagairbhAgaM pradAtavyaM, kAlaM tatra vinirdizet / dinAnyarkArayoH pakSA budha-zukre himatriSu // 24 // gurau mAsAH zanau varSe, Rtavo rAhujanmani / pazyati lagnapo yatra, tatra sarva nirantaram // 25 // astaM gatA grahajitA ripukRSNadehAH, nIcasthitAdirazmayo ripugRhaM prayAtA / rUkSANavaH kimapi phalanti lagne, dAtaM kSamA na bhavanti ca khecarendrAH (1) // 26 // dIptaH svastho muditaH, zAntaH zukraH prapIDito dinH| vikalaH khalazca kathitA, navaprakArA grahAH prAjJaiH // 27 // svocce tu bhaved dIptaH svasthaH svagRhe suhRdgRhe muditH| saumyaidRSTaH zAntaH uditastvazaktaH kiraNajAlI // 28 // vikalo raviH luptakaraH prabhAbhibhUtaH prpiiddito'stH| sa khalaH khalasaMyukto nIco dInaH samAkhyAtaH // 29 // puruSA ravi-guru-bhaumA budha-saurI napuMsako jJeyau / bhRgu-candramasau nA? sahajA bhAvA grahapateH // 30 // bhaumArko vyomadRSTI ca, tiryaga dRg bhRgu-cndryoH| budha-gurvoH samA dRSTiH, zani-rAhvoradhomukhA // 31 // bhaum-shukr-budhendvrkshukraaraaraamraarcitaaH| zaniH sauriguruzceti, pradiSTAH kSetranAyakAH // 32 // meSa-ghaSa-mithana-kanyA-karka-jhaSa-tuleSaJcakAH krmshH| ravyAdayastu nIcA uccasthAnAddhi saptamagAH // 33 // bhU-paJca-rasa-samA'STa-navasthAneSu shtrvH| anyeSu mitravaH(kAH) proktA, udAsInAzca mitrakAH // 34 // tatkAlapRcchAkAle zatru-mitra-udAsInAH // tathA rUpa-lakSaNavarNAni, kalezAyuSyaM ca dosstaa| tApazca vaNajAtInAM, tanusthAne nirIkSayet // 1 // maNi-mauktika-ratnAni, saptadhAtUni hema ca / RyANakAni sarvANi, dhanasthAne nirIkSayet // 2 // dAso dAsI punabhanI, bhrAtR-bhRtyAn vivAhakAn / tathopacayakarmANi, tRtIye ca nirIkSayet // 3 // suhRdaM sukha-duHkhaM ca, vRddhiM potaM gamAgamam / mAtR-megha-krayANAni, kulasya(laM) vIkSyate turyake // 4 // sutaM sutAM tathA garbha, mantrasAdhanamiSTakAn / vidyAM buddhiM zrotRtAM ca, paJcame ca nirIkSayet // 5 // catuSpadaM ca yuddhaM ca, cauraM vyAdhiH ripubhayam / dIptAni sarvakAryANi, SaSThe caiva nirIkSayet // 6 // pati patnI tathA mArga, vyavahAra-kraya-vikrayam / vividhAni ca kAryANi, saptame ca nirIkSayet // 7 // Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 [prAkRta nmskaarvyaakhyaanttiikaa| nadyuttAraM ca panthAnaM, saGgrAmaM zatrusaGkaram / naSTe durga RNaM vyAdhichidraM chidre nirIkSayet // 8 // vApI-kUpa-taDAgAni, prapA maThaM surAlayam / devayAtrAM ca dIkSAM ca, dharmaH dharmiNi vIkSayet // 9 // pitA mudrA-manAsthAnaM, mArgajJAnaM zubhAzubham / puNyasthAnaM ca rAjyaM ca, vRSTyabhiSekameSajAn // 10 // gajoSTrAMzca kanyAzca, balIva divAhanAn / dravyaM puSpaM tathA lAbha, lAme caiva nirIkSayet // 11 // mRtyurmukti tathA jJAnaM, viSaM saMghorakArakam / bilaM punarviSotpatti, vyayasthAne nirIkSayet // 12 // rAzi-lama ityaadi| gatA nADyo hatA RkSalabdhazeSaM ca SaSTibhiH / RkSamaMzurvijAnIyAccandre sUrye ca sarvadA // 1 // meSAMze agnisAMnidhye, vRSe gosthAnamAzritam / mithune zayyAtale dravyaM, karke bhANDagRhe punaH // 2 // siMhe ca dvAradeze ca, SaSThe stambhAgnaye tthaa| tule taulyapradeze ca, vRzcike indhanAlaye // 3 // dhane devAlaye dravyaM, makarAdau jalAzraye / aMzake ca vadet tatra, sthAnaM dravyasya nizcitam // 4 // azvinyAditriRkSeSu, AAdipaJcake tathA / pUrvASADhAcatuSke tu, tathA bhadrA ca revatI // 5 // zaziRkSANi proktAni, zeSAH sUrye caturdaza / aSTAviMzatikhaNDeSu, kRdvAre nAgacakraje // 6 // svayaM candraH svayaM sUryaH, svaRkSeNa yadA tadA / na dravyaM naiva zalyaM ca, zUnya kSetraM vinirdizet // 7 // yugmena candra-sUryasya, dravyaM zalyaM ca kathyate / vaktavyaM dravyamAnaM tu, candra-sUryasya yogtH||8|| aMzakamohe bhAvAd, bhAvanimohe lagnatazcintyam / . lagnAMzabhAvamohe, candrAd vA cintanIyaM syAt // 1 // jAtakotaM phalaM yasmAjantUnAM janmakAlajam / sarvabhAvAzrayaM tasmAda, vakSye bhAvavinirNayam // 2 // RkSasandhigatAH kheTAH, raashisndhigtaastthaa| eSa rAzeH phalaM dadyuzcakre ca viparItakam // 3 // sarve vikRtajaM dadhuH, svAMze yad dRSTakaM phalam / aticAre ca cakre ca, dadyAt pUrvaphalaM guruH // 4 // bhAvA navAMzakAH [grAhyAH?], grahAstriMzAM za]ka(kAH) dvyoH| bhAva-grahayoryogaH, pAda aMzo'tra kalA 30 bhogayati (2) // 5 // bhAvayogadalaM sandhiH, tatrastho niSphalo grhH| hInasandheH phalaM bhuktaM, bhogyaM ca saMdhike grahe // 6 // Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| 303 ___ aMzagatA dvAdazarAzayo bhAvAH / rAzidvayaM sammIlya arkIkRte sandhiH / sarvagrahANAmuttama-madhyamA'dhamaphalAni, yathA-AdityAdi / upacayato'pi tri-SaDekAdazamA upacayabhuvanAni AtmA''tmIya uttarottaravRddhyA phalAni / yathAyuktyAdezaH, nRpatitvaM pradhAnatvaM, tejogajAzvamaNDalaM, pUrNabalaM, vyApAraM, puraM, grAmaM, dravyaM, mAnaM sukhAni ca / madhyamaphalaM tejobhraMzastathA tApo naizvarya bandhuvigraham / . adhamaphalaM vizleSo bandhanaghAto rogaM zokaM bhayaM mRtiM vinaSTaphalam // raviphalaM rAjakulAtmadravyaM sthAna-mAnasukhaM shriyH| uttamaM nijagotrapradhAnatvaM vANijyAt svasukhaM grahAt // madhyamaphalam // mitra-svajanayorDiMpo ramAdrogaM dhanakSayaH // adhamaphalam // klezo bhikSATanaM moho, dharmabhraMzaH kuzIlatA // vinaSTaphalam // candraphalam lagnAdhipAjagaJcandro, nindyo yuddhe zubhe mataH / balI svasthAnago vA'pi, kSINo duSTaphalaH zazI // duSTo'pi zubhatAM yAti, candraH puurnnklaavRtH|| zubhavatvaM daNDanAthatvaM, saMgrAmAd vijayazriyaH / pUrNabalaH // tantrapalapadaM rAkSastejovRddhizca vigrahAt // madhyamabalaH // . vivAdaM vigrahaM yuddhaM, jhagaTakAd mahadbhayam / nindyabalaH // raktasrAvo vighAtazca, bhaGgo mRtyurmahAhave / naSTabalaH // lagnatri-SaSThalAbhastho nindyo'sya(pya)rddhakujaH zubhaH // kujaH // buddhivijJAnato rAjya, sevAyAstu sugandhanam / pUrNabalaH // ___ khilanaM (likhanaM) paThanaM dravya, dharma-karmasamunnatiH / mdhymH|| dravyanAzo RNaM lokmdhyepvpmaantaa| nindyabalaH // SaSThAntyagato varSoM lagnAdanyatrago guruH // guruH // Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 15 304 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta rAjya lakSmIH kalatraM ca, putro mitraM subhogatAm / pUrNabalaH // daNDIzaH sarvavAhatvaM, strIpakSAd dhanaM sukham / madhyamaH // ___bhramaNaM niSphalA sevA, strIpakSAt sukhamavyayam / nindyH|| putrazoko gRhabhraMzaH, patimRtyurdhanakSayaH / naSTabalaH // karmASTAntyArijo varyo, lagnAdanyatra mAsitaH / zukraH // aTavya(vI)deze bhUpathaM, milla-gopAlanAd ytaaH| pUrNabalaH // gudAkozakharoSTrANAM, durgasImAdivAruNam / mdhymH|| nIcasevA gRhodvegaH, zatrucaura-dhanakSayaH / nindyabalaH // ___ viyogo vigraho vyAdhiH, vikArAnmaraNAd bhayam / " naSTabalaH // ____ lagnAt triSaSThalAbhastho nindyo'rddhazaniH shubhH| 20 zaniH // janmalamaM tathA varNa pratikrameNa dvAdazalamAni varSANi yathAsthAne bhavanti, tathA'dhipatiH phalam , athavA praznalamamAdau mudhAkramo hi stokabhuktipramANena avyat (?) / dvau grahau samau tadA balahIno'pi prathamabalasamo yadA tadA mandagatiH / prathamaM candra-jJa-bhArgava-dineza-kujAryasauriH // iti sthAnabalam // grahAH dinAcyAM jIva-budhau, dakSiNa[syAM] ravi-bhomau, pazcimAyAM zani-rAhU, uttarAyAM 25 candra-sitau // digbalam // ceSTA uditapracalavakrasamAgamaH meSAdirAzaiH( zibhiH) // baliSThaH / rAtrau baliSThAH candra-bhaumazanayaH, budhaH sarvadA, anye divAceSTAbalam / mandArasaumyavAkpati-sitacandrArkA yathottaraM balinaH // naisargikabalasthAnaM, die dik cetazcintayet / deha-mAtR-kalatrANAM, pituH kendrctussttyaiH| phalaM bhavyamabhavyaM vA, jJeyaM bAlasya yatnataH // 1 // kendra-paNapharApoklimAd vayasi phalaM kramAt / prathame madhyame vRddhe, cejAnIhi zubhAzubham // 2 // Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 305 namaskAra svaadhyaay| lagnaM candraM budhaM zukra, sUrya bhaumaM guruM zanim / etatkrameNa saMvIkSya, rekhA-bindugataM phalam // 3 // candrAyASTa-dvi-nave'pyarkasvAdarkibhaumayozca shubhH| SaT-saptAntyeSu sitAt SaDAyadhI dharmagojIvAn // 4 // aSTakavargamAha 1, 4, 7, 10, 11, 8, 2 vilagnAdityAdAdityaH zubhaH / zani-bhaumAbhyAM raviretaiH sthaanaiH| zukrasthAnAd raviH 6, 7, 12 zubhaH / tathA sa AdityaH jIvAt 6, 11, 5, 9 zeSaSvazubhaH / ... upacayago'rka-candrAdupacayanavamAntyadhIyutaH saumyAt / lagnAdupacayabandhuM vyaye sthite zobhanaH suuryH|| candrAt sUryaH 3, 6, 10, 11 / budhAt sUryaH 3, 6, 10, 11, 9, 12, 5 / 10 lamAd raviH 3, 6, 10, 11, 4, 12 / zeSamaniSTam // ravi aSTakavargaH // zazyupacayeSu lagnAt svAdyamuniH svAt kujAt sa nvdhiisthH| sUryAt svASTasmaragaH triSaDAya suteSu sUryasutAt // tAtkAlikacandrAccandraH 3, 6, 10, 11, 1, 7 / kujAt 3, 6, 11, 10, 5 / sUryAt 3, 6, 10, 11, 8, 5 / zanizcarAt 3, 6, 11, 5 / 15 zAkendranRsutAyASTamo gurorvyayAnmRtyukendreSu / nRcatuHsutanavadazasaptamAyagazcandramAH zukrAt // budhAccandraH 1, 4, 7, 10, 3, 5, 11, 8 / guroH 2, 11, 8, 4, 1, 7, 10 / zukrasthAnAt 3, 4, 5, 9, 10, 7, 11 // candrASTavargaH // bhaumaH svAdAyASTadvikendragakhyAya SaT suteSu vudhAt / jIvAd dazamAyazatruvyayeSvinAdupacayasuteSu // bhaumAd bhaumaH 11, 8, 2, 1, 4, 7, 10 / budhAd bhaumaH 3, 11, 6, 5 / jIvAt 10, 11, 6, 12 / raveH 3, 6, 11, 10, 5 / udayAdupacayatanuSu triSaDA ye bindutaH samo dazamaH / bhRguto'ntyaSaDASTAyeSvasitAt kendrAya nvvsussu|| - lamAt 3, 6, 11, 10, 1 / candrAt 3, 6, 11, 10 / zukrAt 12, 6, 8, 11 / zaneH 1, 4, 10, 9, 8 // bhaumASTakavargaH // saumyo'nantyaSaTnavAyAtmaneSvinAt svAt tritanudazayuteSu / candrAd dviripudazAyASTasukhagataH sAdiSu vilagnAt // ___inAd budhaH 12, 6, 9, 11, 5 / budhAd budhaH 12, 6, 9, 11, 5, 3, 1, 10 / 30 candrAt 2, 6, 10, 11, 8 / lagnAt 2, 10, 11, 8, 4, 1 / prathamamukhAyadvinidhanadharmeSu sitAt tridhA yuteSu / AzA-smareSu saurArayorvyayA'rivasuSu guroH // 20 25 Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 306 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta zukrAt 1, 4, 11, 2, 8, 9, 2, 5 / zaneH 1, 4, 11, 2, 8, 9, 10, 7 / bhaumAt 1, 4, 11, 2, 8, 9, 10, 7 / tridhA yuteSu AzI-smarayoH saha zani-somAbhyAm , guroH 12, 11, 6, 8 // budhASTakavargaH // ___jIvo bhaumAd dvayASTakendrago'rkAt sadharmasahajeSu / svAt satrikeSu zukrAnnava-daza-dvi-dhI-ripuSu // ___bhaumAd guruH 2, 11, 8, 1, 4, 7, 10 / arkAt 2, 11, 8, 1, 4, 7, 10, 9, 3 / guroH 2, 11, 8, 1, 4, 7, 10, 11, 2, 5, 6 / zazinaH smaratrikoNArthalAbhastriripudhIdhyayeSu yamAt / navadisukhAyadhIsvAyazatruSu zAt sakAmago lagnAt // 10 candrAt 7, 5, 9, 2, 11 / zaneH 3, 6, 5, 12 / budhAt 9, 10, 4, 11, 5, 2, 1, 6 / lamAt 9, 10, 4, 11, 5, 1, 6, 7 // bRhaspateraSTakavargaH // . . zukro lagnAdAsutanavASTalAmeSu svyyshcndraat| sthAt sadigasitAt trisukhAtmajASTadigdharmalAmeSu // zukro lamAt 2, 3, 4, 5, 9, 8, 11 / candrAt 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 11, 12 / 15 zukrAt zukraH 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10, 11 / zaneH 3, 4, 5, 8, 10, 9, 11 / vasvantyAyeSvarkAnavadiglAbhASTadhIsthito jIvAt / zAt trisutanavAyAriSvAyasutApoklimeSu kujAt // arkAt 8, 12, 11 / jIvAt 9, 10, 11, 8, 5 / budhAt 3, 5, 9, 11, 1 / kujAt 3, 5, 6, 9, 12 // shukrsyaassttkvrgH|| 20 svAt sauristrisutAyArigaH kujAdantyakarmasahiteSu / dvayAyASTakendrago'rkAt zukrAt SaSThAntyalAmeSu // zaniH zaneH 3, 5, 11, 6 / kujAt 3, 5, 11, 12, 10 / rakheH 2, 11, 8, 1, 4, 7, 10 / zukrAt 6, 12, 11 / viSaDAyagaH zazAGkAdudayAt sasukhAdhakarmago'tha guroH / sute SaTvyayAyagozAd vyyripudignvaassttsthH|| candrAt 3, 6, 11 / lamAt 3, 6, 4, 1, 10 / guroH 6, 12, 5, 11 / budhAt 12, 11, 6, 10, 9, 8 // zaneraSTakavargaH // sthAneSveteSu hitAH zeSeSvahitAH bhavanti neSTAnAm / azubha-zubhaphalaM grahAH prayacchanti caargtaaH|| catU rekhe madhyaphalaM hIne hInaM tato'dhike zreSTham / viphalaM gocaragaNitaM tvaSTakavarge vinirdiSTam // zara-dvinetrI sabANabAheH zarAbhra-rAmAH kukRtAgnayastaitaH / dvi-veda-lokIH zazi-rAma-pApako kramotkramasthAzcapalodayAH smRtaaH|| 25 Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 307 gUrjarAtrAyAm yallagnaM zuddhayate yasmAt , tacchodhyamudayAstayoH / zeSaM triMzad dhRtaM labdhaM, dhanaM RNa dine dine // udayAstazuddhiH ayanAdigatA divasAH sArddhadviguNitA dvykssrkshitaaH| dvi-munIndriya-rUpayuto SaSTihatA dina-nizAmAnam // gUrjarAtrAyAM ca SaDguNaM, karkAdekamekanRpaM dhanam / chAyApAdaizca madhyAhnaH, SaDyutairdviguNairhatam // 1 // karka mRgAdyA bhAgA ye bhuktA bhAskareNa triguNAH / khAnilapaJcakairyutAH SaSTihate rajanIdinamAnam // 2 // sapAdalakSe yUne dvizataM hInaM madhyapAdaizca SaDguNam / chAyApAdaizca madhyAhnaH SaDyutairdviguNairharet // 3 // navasArikAyAM koGkaNe vA dinaSaDguNe bhAgam / madhyAhne zaGachAyayA pauSe ravyaGgulaM madhyam // 4 // tato dravyaM RNaM dhanam // avantidezazrutayojanAni, saMguNya vANai rasabhAjitAni / SaDuttare dve tu zatA niyojyAH // agni-vedabhakte viSuvad vyaGgulAni 1, nava 9, tithayo 15, aSTAdaza 18 vibhaktAH / paJcarasAH 65, vasu 8, hRtA dazaH 10 vihatA viSuvacchAyAguNitA svadezajJA varadalavinaDyAH // lakodayAd dvinADyeva zubhAni chidranavayAmAH trirdaaH| 20 vyastAvyastayutA te kAryAzca svodayavinADya AvantyAm // AM. 5, vyaM. 20 pattane / AM. 4, vyaM. 48 bhRgukacche / AM. 4, vyaM. 54 kaavii-jmbuusre| tri-paJca-rAma-vedAzca, dhRtisaMkhyA tathaiva c|| carakhaNDAni caitAni, krameNa pattane budhaiH||1|| mUle baGgulavipulaH, sUcyagro dvAdazAGgulocchrAyaH / zaGkustalAgraviddho'pravedhalambAdariyuddhAryaH // 2 // svakSetropagataH sthAyI, parakSetre ca yaayinH| nIcasthA hAyanAH proktAH, trividhA grhpddhtiH|| 3 // tathA caturviMzatayaH pUrvaketavaH udayanti hi / zaradyazubhadurbhikSarogAn dvi-SaT niryagoH // 1 // caturviMzatayo'gnau tu, hemante caagnirogdaaH| navakAzasire yAmyAM, durbhikSa-vyAdhi-mRtyudAH // 2 // aSTAdaza vasante ca, madhyamaphaladAyakAH / grISme vasante yo vAyuH, pracaNDavAtavigrahAH // 3 // varSAyAM dazavAruNyAM, mahAvRSTikarAstathA / saMkSepeNa ca ketUnAmevaM pazcottaraM smRtam // 4 // Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 . nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta prAkRta tathA romakaM daraM dRSTvA, zvetapakSaM ca vAyasam / .. rAtrau cendradhanuSaM [vA ? ], dezabhaGgaM vinirdizet // 5 // tathA varAha vAriniviTThA pAyAre saMThiyA aTTa / taha majjheva ya aTTA pura nAma NakkhattayaM Ai // 1 // jai bAhirammi sUro aha sUrasuo bIyao hoi / hohuMti arimajjhA bAhirA NIesu hatA // 2 // kUre majjhi paiTTe saNi-rAhU-sUra-bhUma aakNte| ko taM rakkhai nayaraM tiyasanAho vi bhajaMtaM // 3 // azvinyAditRtIyaM tu, vArau zani-gurU tathA / jayA-riktAtithau ghAtaH, kriyate svacire gaNe // 4 // meghasya vRSTyavRSTilakSaNam mUlAdiravipakkyA tathA'' dinavakairbhavet / varSA ca zIta-uSNaM tu paraM garbhe viparyaye // 1 // saMkrAntidinaganakSatrAnAdau kRtvA ca candrajAn / svakIyaceSTayA garbhaH pAzcAtyayA vasantaH // 2 // jalaM gharSati vA''dityo, himaM varSati cndrmaaH| candrAdityau budhaijhaiyau, zAstradRSTena karmaNA // 3 // 20 ye 26, je 10, khe 2, Te 11, je 8, ge 3, tA 16' 'miH / ke 1, che 7 Dhe 14, du 5, Ne 15, Da 13, vAme 25, jhe 9, ne 20, le 28, dha 19, ce 6, re 27, vA the 17, me 24, pe 21, ve 23, gha 4, vA 18, mA // 4 // ami-vAyavya-vAruNa-mAhendramaNDalAni, eSu bhUkampo rajovRSTiH, digdAho'kAlavarSaNam / iti cAkasmikaM sarvamutpAtAn parikIrtayet // 5 // utpAto'pi mAhendra-cAruNe maNDale ca yH| vAyavye'gnau ca bhaGgaH syAd , garbhasya kAlacintakaiH // 6 // caitrasyAdau divasadazakaM kalpayitvA krameNa, __ svAtyanyAAprabhRtidazakaM vRSTihetorvilokyam / yAvatsaMkhyaM bhavati niyataM durdinaM vAtavRSTi stAvatsaMkhyaM vibudhagaNitaM vArSikaM dagdhaRkSam // 7 // mAlamAdau masyAnte, caitre kRSNe nirIkSayet / ArdrAdIni RkSANi, vizikhAntAni kalpayet // 8 // ArdrAdivRSTidinam ativRSTiranAvRSTirmUSakAH zalabhAH shukaaH| svacakra paracakraM ca, saptaitA itayaH smRtAH // 9 // Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 309 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| jyeSThe mUlamatikramya, pUrvASADhAdibhiH zRNu / saptAviMzati RkSANi, prathama varSaNaM bahu // 10 // tenADhate gADhamatA daDhANo 15, da 18, Dha 14, mA 25, ma 25, te 16, tA 16, gha 4, tA 20, Dha 4, gA 3, Dhe 4, ta 16, ka 1, kA 2, ra 27, kA 1 dyA droNapramANaiH kathitA nRkavIndraiH // 11 // labdhA droNAzcaturguNyAH, prakRtyAM sthApayed budhH| paJcabhistu hared bhAgaM, tasmin zAbdA vishopkaaH|| 12 // garbhakAle yadA vidyud , dRzyate na ca ghoSate / droNasaMkhyA tadA vRSTimadhyobhayaistathA punaH // 13 // sAbhraM mArga himaM pauSe, mAghe imA smaarutau| nirvAtaH phAlguno jJeyazcaitro(trazca) bahurUpakaH // 14 // subhikSo dizi durbhikSo, madhyamaH zobhanaH kramAt / niHkaSastatheti kaH saumyaH, ASADhapUrNimAnilaH // 15 // tathA''SADhe ca rohiNyAM, na savyabhraM sudRSTidam / subhikSaM jalapAtena, paramItibhayaM bhavet // 16 // paJcamI saha rohiNyA, saptamI aardrsNyutaa| ............."puSyeNa navamI samA // 17 // ulkApAtaM dizAM dAhaM, nirghAtaM pAMzuvRSTayaH / indrAyudhaM grahayuddhaM SaDete garbhapAtakAH // 18 // ativAtamavAtaM vA, vAtibhaM tu nirbhrtaa| atyuSNaM ca niruSNaM ca, SaDvidhaM vRSTilakSaNam // 19 // zukta kRSNaM divArAAMtra, dizi tathA ca smmukhm| mAghe svAtau caturmAsaM, caturyAmairyathAkramam // 20 // nArINAM ca tathA garbhapramANaM dazamAsikam / paJconazitairghaustairSate nAtra saMzayam // 21 // jAnIte na yadA garbha, dRSTyA ceSTAM tathA tdaa| kRttikAdIni dhiSNyAni, saptasaptakrameNa tu // 22 // amRtajalanIrasaumyadahanapavanacandrajAstathA nADyaH / indubudhAH zukrajIvAH kujaravimandAdhipAH kramazaH // 23 // ravi guru-bhaumAH puruSAzcandrabhRgubudhAH striyo jJeyAH / zani-rAhunapuMsako varSAkAle nirIkSaNam // 24 // strI-puMsAM saMgame vRSTi striyau dvau narau nhi| na napuMsakasaMyogaH kuja-gundubhirjalam // 25 // jiTThassa kiNhapakkhe, savaNa-dhaniTThAi dohi nakkhatte / jai hoi tAsu viTThI, tA subhikkhaM viyANAhi // 26 // aha mehacchinnagayaNe, tA hoI ya majjhimaM kAlaM / jai huMti nimmaladisA, tA jANaha ravaravaM kAlaM // 27 // Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta citrA-svAti-vizAkhAnAM, yasmin mAse na varSati / taM mAsaM nirjalA meghAH, yadi varSati varSati // 28 // zrAvaNasya catujhaM tu, RkSe uttaraphAlgune / yadi varSatyahorAtramAgataM kAla uttamaH // 29 // - athArghakANDam // vizvasaMbhAvyasattvAnAM, muktimArgopadezakam / praNamya zirasA devaM, vakSyAmya|pakANDakam // 1 // saumyaM zatabhiSA citrA, kRttikA vizvadevatA / jyeSThA ca dhaniSThA tu, paJcatriMzAdhikaM zatam // 2 // ashvinii-bhrnnii-svaati-shrvnnainvtistthaa| vizAkhA-revatI-poSNaM, paJcapaJcAzaduttaram // 3 // anurAdhA tathA''rdrA ca, zataM viMzottaraM bhvet| puSya-haste ca nakSatre, paJcasaptatirISyate // 4 // AzleSA tu zataikanavatiH pazcottarA mtaa| ubhayorapi phAlgunyostathA bhAdrapadadvaye // 5 // saptamyAM dvizate syAtAM, mUle ssssttirudaahRtaa| dvizataM paJcapaJcAzaduttarASADha ISyate // 6 // pUrvASADhA ca vijJeyA, pnycaashviNshtottraa| evaM nakSatrasandhroGkA, jJAtavyA arthacintakaiH // 7 // siMhe kumme dhane khAGkAH, karkaTe shshibhaaskriiH| . zeSA aSTau zarabindurAzisaMkhyArthahetave // 8 // paJcaviMzacchataM bhAnoH, SaSTiH kuj-budhendubhiH| jIvasya paJcapaJcAzad, bhRgoH syAt pnycspttiH||9|| ' paJcaSaSTistathA mande, navatiH siNhikaasute| . evaM dhro'GkA grahANAM ca, vijJeyA arthArthibhiH sadA // 10 // grahaNadine dina-vArariktaM ekatra nikSipya rAhUnavatyA mizraNIyam , evaM saMkrAntyAdiSu // udayAstamane vakre, grahaNe caiva samAgame / / rAzisaMkramaNe yuddhe, jAtezca kAlavarSaNe // 11 // bhUmikampolkAdigdAhastathA cndraarksNbhvau| . svapure ca tathA ketoSTe'rthazca vicintayet // 12 // tasmin dine grahaNaM rAzi riktaM caikatra kArayet / grahaNe tena guNyaM tu, dinavAreNa vA tathA // 13 // dvidhA kRtvA tato rAzi, citrAdyarthaizca raashydhH| bhejaturgrahayutaM labdhamUrdhvarAziM bhajet tataH // 14 // vakre'thopagate kheTe, labdhaM [ca] triguNaM bhavet / svarAzau svakSetre yacca, mitrame dviguNaM kuru // 15 // zatrau ca nIce pApAkhye, tyAjyamarddha sadA budhaiH / samagrahe samaM kAryamarghakANDasya kovidaiH // 16 // ravi-kuja-zanizcarAH pApA etairyuto budho'pi ca / zeSAH saumyAstu vijJeyA grahAH daivjnybhaassitaaH||17|| Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 311 namaskAra svaadhyaay| Adityena yutazcArthaH, AtmasthAne bhaviSyati / candreNa tu parasthAne, zukrayuktaH svake punaH // 18 // zeSaistu yo yutazcaiva, ma svakasthAnasaMjJakaH / tato'dhazca sphuTo vAcyo, yAvadanyo bhavet tadA // 19 // 20 natAzake yatra bhavecchazAGkaH, saGkrAntiranyA trimuhUrtamadhye / dhRtvA dvayaM tad dinavAraguNyaM, vizuddhavujhyA pravadanti tajjJAH // 1 // saMyojya dravyAkSararAzimatra, bhAgaM visaMhRtya ythoktraasheH| ekena vRddhiryugalena tulyaH, zUnyena hAniH pravadanti cArdhe // 2 // syAdattame uttamavaddhihAniH, smAnmadhyame mdhymvRddhihaaniH| syAdvAdhame vA'dhamahAniretat , phalaM ca tat viSvapi diSTamatra // 3 // sa~ptaikaviMza-darza nave-zara-SoDazai-yugA sumaastthaa'ngkaaH| ravyAdInAM kramazastu, bhavantyatra gunnkraaH||4|| haste citrA tathA svAtau, jyeSThAyAM ymvaarnne| catvAriMzanmuhUrtA sapaJcayuktAH prakIrtitAH // 5 // trINyuttare'pi rohiNyAM, vizAkhAyAM punarvasau / paJcadazamuhUrtAH syuH, zeSaistriMzat prakIrtitAH // 6 // teraha ikkavIsA bAraha aTThArasA ya pannarasA / tevIsai guNavIsA paNavIsATArasA ya tettIsA // 1 // dasa caudasA ya kamaso sarANa saMkhA muNeyavvA / paNavIsatIsanavayaM aTThArasa egavIsa ya kavagge // 2 // sattAvIsA solasa cautIsA panarasA ya cudsyaa| esA kameNa saMkhA cavaggasaMkhA muNeyavvA // 3 // aTThAraha paNatIsA teraha bArasA ya sttrsaa| esA aNukameNaM saMkhA Tavaggammi NAyavvA // 4 // sattAvIsA terasa paNatIsA aTThavIsa atttthaaraa| kamaso saMkhA bhaNiyA tavaggammi vivuhehiM // 5 // chabbIsa sattAvIsA aTThAvIsaM caudaha ya sattarasa / kahiyA pavaggasaMkhA esA kamaso chaillehiM // 6 // sattAvIsegAraha navagaM tIsA yayAravaggammi / paNavIsA dahatIsA bAraha saMkhA sayArammi // 7 // - yava 57, godhUma 64, ciNA 65, tiuDa 72, tuvari 74, muMga 51, dhUsara 92, vAla 67, caulA 82, uDida 80, mauTha 67, jUnalA 110, sAli 77, kodravA 108, kAMgu 80, tila 53, sarasava 100, tela 70, ghRta 50, khAMDu 89, gula 48, kapAsa 127, saNa 62, dhAI 66, hiMgu 63, jIraM 78, besaNa 103, rAI 51, sonau 91, rUpau 95, trAMbau 101, kathIra 282, 35 pItala 105, loDhu 54, kAMsu 88, SaDu 61 // mAsakayassa akkhara ikke kAUNa sarA ya egtttthaa| paNhassA vi ya evaM bhAyaM paNharasa ya sareNa // 1 // Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 [prAkRta nmskaarvyaakhyaanttiikaa| sama aMke hoi samaM mattA hINe mahagghayaM sunnnne| akkharahINe u bhave subhikkhaM kittiyaM ittha // 2 // rohiNI addA hattho puNavvasu silesaphagguNI juglN| mUlaM aNurAhA vi ya ahomuhA nava ya nakkhattA // 3 // nihiyaM na jAi nAsaM taha kimi nAso thirAi kthoi|. . hoi viseseNa phuDaM bhariyaM eyammi kuTThAraM // 4 // tathA saMkramaNadine candra-ravinA(rA)zeH saptamaM bhavet / yAvanmAse phalaM dadhuryat krayANAni bodhanAt // 1 // yugaM traya-muni-triSu tricarmu-paDaSTapaJcasu / triSu lAbhaM caitrAdiSu kramAt // 2 // phalAni dhAnyAni ca 1, snehauSadhadhAnyAni 2, higuguDasaindhavaharItakI-gandha-yava-godhUmAni 3, kuDama-kusuma pUga-candana-kuSTabacA-haridrA-pItadravyakarpAsadhAnyAni 4, mauktika-suvarNa rajatasUtrAditila tailAni 5, azva-kharauSTra-vesari-guDa-yava-godhUmadhAnyAni 6, kambala-vesaNa-ru-dhAnyAni rAga-kaGgutila 7, 15taila-lavaNa-tuvarI-valla-karpAsAni 8, sAlimuMgamakuSTAni 9, kodrava-pUga-tila-jUnalA masUriNA 10, karpAsasneha-guDa-khAMDa-sa(zarkarANi 11, mASa-tuvarI-kulattha godhUma-rAjikA besaNA'jamoda-suMcalAni 12 / amAvAsyAdhikaM candramarghavRddhikaraM bhavet / hIne candre samartha tu same samaM samAdizet // paJcatArAgrahA yatra, vAmatA kurute zazI / guruH zasyavinAzAya, cArghahAniH zanizcaraH // 1 // , bhaumo rAjA vadhArthAya, janamArI ca bhaargve| budho rasavinAzAya, garbhAzca prpiidditH||2|| bRhaspatistathA zukro, nihitAGgaH shnishcrH|| somasya kurute saGgaM, vindyAt tatra mahAbhayam // 3 // lekhane mantriNaH pIDA, saMgrAmo razmime dine|| apasavye virodhaH syAt, svedane bhidyate prjaaH||4|| yenAbhyeSu dezeSu, yo yadA pIDyate grhH| tAn dezAn duHsthitAn vindyAd, durbhikSeNa bhayena vA // 5 // sUraH kaliGgamASazca, javane ca zazI tthaa| bhaume tvavantyAM budho jAto magadhAyAM guruH punH|| 6 // sindhutaTe mahArASTra, zukraH sauraassttrmnnddle| zanizca barbare rAhuH, tathA ketuH pulindake // 7 // ye jalpanti narA nityaM, grahacAreNa susphuTam / teSAM tadvacanaM kIrtirna jAyate mahItale // 8 // guru-zukra-budhA bhavyAzcandrarAzigraheNa tu / tathaikatra dundubhistatra maNDale deze // 9 // zukrAragurumandAstu, srvdhaanyprpiiddjaaH| anAvRSTibhayaM tatra, cAturvarNaH kSayaH smaaH||10|| Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| phalavahnau syAdaSTabhirmAsaiAbhyAM vAyavyake punaH / mAsena vAruNe saptarAtrAn mAhendrake punH||11|| mandA mandAkinI dhvAkSI, ghorA tathA mahodarI / rAkSasI mizrikA caiva, saMkrAntiH saptadhA smRtA // 12 // guru-budha-ravi-kuja-zazi-zani-zukreSu rAzayaH zastAH / varNAH krameNa soDika-taskarA kAru catuSpadakAH // 13 // brAhmaNAH kSatriyAH vaizyAH, zUdrAH pizAca nrtkaaH| gonAthAzvadhiyAmAdau, pIDyante kramazo janAH // 14 // sapAdadvayanakSatrAn , sArddhavarSeNa bhuJjati / yahakSaM ca pare rAhurdvijihvA sA prakIrtitA // 1 // pUrva paJcadarza jJeyaM, madhye jJeyaM trayodaza / evaM bhramati khecare, RkSacAraizca sNsthitaaH||2|| prayodazAni RkSANi, tasyodaraM tu jAyate / ekaikaM guda-jihvAyAM, saptAbhimukhasaMsthitaH // 3 // SabhiH pucchaM vijAnIyAd, rAhucakraM samAlikhet / yad yasya labhate dehe, grahAH sarvatra dApayet // 4 // jilA-guhye sthito bhAnurbhagasthAne tu cndrmaaH| vigrahaM tu bhaved ghoraM, na tu yuddhaM bhaviSyati // 5 // athavA jAyate yuddhaM, bhagnAmaM tu mahAhavam / / ubhau sainyau tu rAjAnau, dvAvapyetau vinazyataH // 6 // sukhasthAne yadA candro, bhaGgasthAne divaakrH| yAtrAyA na nivartante, Ahave maraNaM bhavet // 7 // udare sUrya-somo tu, sandhirbhavati vigrhe| jihvAguhye dvaye dRSTe, vigrahaM rauravaM bhavet // 8 // durbhikSaM vyAdhipIDA ca, yAyino jAyate tthaa| . udare tu yadA sUryo, mukhe carati candramAH // 9 // Agantuke jayo nAsti, yadi candre samo bhavet / sUryaH syAd guda-jihvAyAM, bhaGge zazAGkasaMsthitaH // 10 // Ubhau sainyakSayaM tatra, kizcidAgantuke jyH| udare candramA sUryo, mukhe Agantuke jyH|| 11 // candraH syAd guda-jihvAyAM, mukhe raviH samaM yuddham / jayaH sthAnasthite kizcid, vAcyaM jaya-parAjaye // 12 // pucche candro raviH poTe, Agantuke jayo bhavet / udare'rkaH zazI jihvA, gude mRtyuzca yAyinaH // 13 // poTe candra-ravI syAtAM, sandhistatra bhavet tthaa| . mukhe dvau ca kSayaM tatra, saGgrAmeNa mahIbhRtAm // 14 // pucchasthite tathA dvau tu, dhana-rASTrakSayo bhavet / dvitaye guda-jihvAyAM, tadA bhaGgaM samAdizet // 15 // jilA-gude yadA candraH, pucche mukhe ca bhAskaraH / sthAyinaH sthAcchubhaM tatra, bhaGgo bhavati yaayinH||16|| Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prArUta nmskaarvyaakhyaanttiikaa| mukhe'rka udare candraH, parasainyaM nipaatyet| dakSiNena raviM kRtvA, caivaM sammukhe jayaH (1) // 17 // pRSTaghAtazca vAme vodare'rke tatra saMsthite / parantu guda-jihvAyAM, dakSiNe pRSThato na hi // 18 // mukhaM pucchaM gate candre, pRSThe dakSiNato jyH| sammukheca bhaveda bhaGgaH, evaM jJeyaH jyaajye||19|| pucchasthAne yadAdityazcandrastatra smaagtH| tatra yAtrA na kartavyA, yadIcchedAtmajIvitam // 20 // grahayugmaM yadA kAle, saptaRkSe tu saMsthitam / sthAyino yAyinazcaitat, sainyakSayamubhayasya tu // 21 // udaye candramA bhavyo, ravistatra na zobhanaH / yuddhasamAgame yAtrA, na kartavyA budhaiH sadA // 22 // mukhapRcchAdiRkSastu, yAvaJcarati cndrmaaH| tatra yAtrA na kartavyA, yuddhe caiva tu yuddhyate // 23 // rAhudehAsanA yAnti, candradakSiNato grhaaH|| na hi uttarazeSAzca, madhye tu mukha-puJjayoH // 24 // yAvaduttaracArasthAn , grahAn carati cndrmaaH| zubhakartA ca sarvatra, jayavAmAGgasaMzritaH // 25 // saptazalAkAcakramUrdhvarekhA tathA sapta tiryag rekhAH punarbhavet / hakAraM vAyukoNe tu, dakAramagnisaMjJake // 26 // akArAdisvarAH sarve, hInAGgAstrINi vrjitaaH| kRttikAdIni dhiSNyAni, nandAditithisaptakam // 27 // rAhUdayaM yathAsthAne, sammukho haaridaaykH| ekarekhA bhavecchatruryasyodayo jayI sa ca // 28 // . dIrghasvarAH site pakSe, mriyante nAtra sNshyH| hasvasya maraNaM kRSNe, sandhiH syaadeksNsthitH||29|| ___ iti rAhuH // + . indravAyu-yame rudre, vAraNe'gnIndurAkSase / prAcyantakajale saumye, caitramAsAdyayaM krmH||1|| dino'rddha yAmayAmAI, tadAI dve dyaadho| evaM muktipramANenApRSThidakSiNato jayI // 2 // rudraH pUrvasyAmuttarasyAM, vA'gneye nairRte tthaa| dakSiNasyAM ca vAyavye, pazcimezAnayostataH // 3 // caturghaTIkayoginyA, vAme pRSThau jytyho| arilakSmI samAdAya, sa nRpaH sukhamedhate // 4 // ghujAhaNI sitapakSe, gaicchaDhi sitetare (?) / vyaanaistithayo jJeyAH, svaraizca praharA dizi // 5 // iti bhadrA // ... Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... 15 namaskAra svaadhyaay| cakre dvAdazapatrAkhye, meSAdyAH vaammaargnnH| yavasthA tatrataH sarve, bhuktiH sArddhaghaTIdvayam // 6 // mahAmArI ca vijJeyA, abalAnAM blotkttaa| samare jayadA proktA, pRSThiH dakSiNasaMsthitA // 7 // pUrvato vAmagAmAsAzcaitrAdyA dizi turyge| prahArAH savyamArgeNa, mAsasthAnAdi gaNyate // 8 // cAturaGge yadA koTe, jayadA pRSThidakSiNe / calacaturazItInAM, kSayadA kSetrapAlajA // 9 // trizUlaM trizUlaM ca(caiva), trizUlaM koNaturyagam / trikaM ca dvAdazAnAha, ravicakra samAlikhet // 10 // Adau tu raviM saMsthApya, jJeyaM janmabhajaM shshii| navatrikaM mRtyudaM turya, klezadaM dvAdazaM zubham // 11 // glAnadinaM prathamamavalokya jalpanIyaM ravicakram , tathA trizUlena bhavenmRtyuH, dvAdazabhirjayaM tthaa| zAyante saptabhirbhaGgaM, ravicakre na sottame // 12 // ravicakraM samAptam // siyabIyAsasirikkhA, ti-cha-ti-chagammi jassa rikkhammi / dhaNahANi-buddhiTTANAcuilA nakhayabhayapasAyA // 13 // azvinyAditRtIyaM tu vAre zanau gurAvapi / jayAriktAtithau ghAtAH, kriyate sthavire gaNe // 1 // ghAte naracakram ziromukhaM na vAmaM ca, hasta-pAdaM ca hRdgalam / dakSiNaM hastapAdaM ca, likhettaraM yathAkramam // 14 // triNyekaM ca yugmeSu dvayaM yuga-yugAni c| zirasi yo'rddhaRkSa syAda, grahAH krUrA yathAsthitAH // 15 // raveH paJcadaze cArighAtaM bhavatu nizcitam / bhaume raktaM zanau mRtyurarthahAnizca rAhave // 16 // bhuktairaMzeradho yAti, bhuktistiryavistaram (?) / Aditye zuSyate ghAtaM, candraM ca yatra tatra (2) // 17 // ghAtacakra koTacakram dhaniSThA bharaNI puSyaM, mghaa''shlessaacitraaphaalgunii| . rohiNI punarvasUttarASADhAmadhye jyeSThA ca revatI // 18 // pUrvASADhA ca bhadrA cottarA muulmRgaastthaa| uttarAphAlgunIhastamA garbha niyojayet // 20 // karAvAho zubhA garbha Agatairna ca bhidyte| mirmizraM bhavet kAryamadhike jayamAdizet // 21 // Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskaarvyaakhyaanttiikaa| rairnirIkSitaH zUdro, dvArastho yadi jAyate / khaNDistatra bhavet tasya, gRhyate koTamadbhutam // 22 // aSTakavicakram trikopaM navazRGga ca, dnnddrekhaavibhedtH| kRttikAdIni dhiSNyAni, grahAstatra pradApayet // 23 // candra-ravyekarekhAyAM, yuddhaM-tadine bhavet (?) / mandena ca tathA jJeyaM, raudraM ca kujarAhuNA // 24 // nAmatAraM yadA viddhaM, pApagrahaizca candrajam / tannAnA candraRkSeca, viddhe mAraNamAhave // 25 // vivAhe caitra vaidhavyaM, pravAsibhiH phalaM vadet / vidyArambhe ca mUrkhatvaM, kRSirvA niSphalA bhavet // 26 // varjayet sarvakAryeSu, yadIcched vRddhiruttamA / kavicakraM mayA khyAtaM, cakrANAmuttamaM sadA // 27 // zanipuruSaH yasmin RkSe zanistad vAsye varya dakSiNe kre| trINi trINi ca pAdau tu, vAmahaste caturthakam // 28 // hRdaye paJcaRkSANi trINi zIrSe dvilocane / guhye ca dvitayaM dattvA, nirIkSeta zubhAzubham // 29 // mukhe vAmakare pIDA, dezatyAga-pAdayoH (1) / guhye mRtyubhavet prAptiH, phalasya mastake hRdi // 30 // , nayanayozca saubhAgya, lAbhaH pradakSiNe kre| prayojane samutpanne, zanicake nirIkSyate // 31 // dRSTaM zliSTaM grahairduSTaiH, saumyairaprekSitaM yadi / sajasyApi tathA mRtyuH, kA kathA rogiNaH punH|| 32 // . trailokyadIpakaM cakram sarvatobhadracakram athAtaH saMpravakSyAmi, cakraM trailokyadIpakam / vikhyAtaM sarvatobhadraM, sadyaH pratyayakArakam // 1 // UrdhvagA daza vinyasya, tiryarekhAstathA daza / ekAzItipadaM cakra, jAyate nAtra sNshyH||2|| akArAdIn svarAn koSTheSvIzAnAdidizi kramAt / sRSTimArgeNa dAtavyA, SoDazaivaM caturbhamam // 3 // kRttikAdIni dhiSNyAni, pUrvAzAdi likhet ttH| saptasaptakrameNaivamaSTAviMzatisaMkhyayA // 4 // avakahaDAdiprAcyAmaTaparatAvarNapaJcakaM yAmyAm / nayabhajakhAna vAruNyAM, gasadacalAMzcottare dadyAt // 5 // rAzayo dvAdazaivaM tu, meSAdyAH sRssttimaarggaaH| ayastrayo vRSAdyAzca, pUrvAdikramato budhaiH // 6 // 25 Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAna] namaskAra svaadhyaay| zeSeSu koSThakeSveva, nandAditithipaJcakam / vArANAM saptakaM lekhyaM, yathoktaM suramArgagam // 7 // zanyarkarAhumAheyA, ete pApAH prkiirtitaaH| saumyAH zakrendajIvajJAH, jJAtavyAH svrvedibhiH||8|| yasmin RkSe sthitaH kheTastathA vedhaH svayaM bhavet / grahadRSTipramANena, vAmadakSiNasammukham // 9 // vakrage dakSiNe dRSTimidRSTizca shiighrge| madhyagAmI tathA madhye, bhaumAdyAH paJcakasya vA // 10 // cakragAmI sadA rAhuH, zIghragau cndr-bhaaskrau| krUrA vakA mahAGkarAH, saumyA vakrA na zobhanAH // 11 // ghaGachA raudge vedhe, khaNaThA hastage grhe| dhabhaDhAH pUrvASADhAyAM, zaSadhA bhadra uttare // 12 // koNastha-RkSayormadhye, cAntadipAdage grahe / azvarAdicatuSkasya, pUrNavedhaH prajAyate // 13 // ekAdikUravedhena, phalaM puMsAM prajAyate / udvego hAni-rogazca, mRtyustasya krameNa tu // 14 // bhramo RkSe'kSare hAniH, svare vyAdhirbhayaM tithau / rAzivedhe mahAvighnaM, paJcaviddho na jIvati // 15 // ekavedhe bhayaM yuddha, yugmaM vedhe'strkksstH|| trivedhena bhaved bhaGgo, maraNaM syAccaturgrahaiH // 16 // yathA duSTaphalAH krUrAstathA saumyAH shubhngkraaH| krUrayuktAzca vakrAzca, saumyAH krUraphalapradAH // 17 // arkavedhe mahAMstApaH, dravyahAnizca bhUsute / rogapIDAkaraH saurI, rAjavighnaprajA(dA?)yakaH // 18 // candre mizraphalaM puMsAM, ratilAbhazca bhArgave / budhavedhe bhavet prakSA, jIvaH sarvaphalapradaH // 19 // tithiM rAziM ca nakSatraM, viddhaM krUragraheNa yat / sarveSu zubhakAryeSu, varjayet tat prayatnataH // 20 // na nandati vivAhe ca, yAtrAyA na nivarttate / na rAgAt pramucyate rogI, vedhe velAkRtodyamaH // 21 // rogakAle yadA vedhaH, krUre khecrsNbhvH| vakragatyA bhavenmRtyuH, zIghrajo ghorarudbhavaH // 22 // vedhasthAne raNe bhaGgo, durgakhaNDaHprajAyate / kAvye pravezanaM tatra, yoddhRghAtastathA punaH // 23 // svakSetrasthe balaM pUrNa, pAdonaM mitrame grhe| arddha samagrahe jJeyaM, pAdaM zatrugRhasthitAH // 24 // idaM ca krUra-saumyAnAM, balaM sthAnavazAt samam / etadeva balaM vedhe, saumyaM krUraM viparyaye // 25 // sthAnavedhyasamAyoge, yatsaMkhyaM jAyate balam / tatsaMkhyaM vedhyavastUnAM, balaM jJeyaM vicakSaNaiH // 26 // Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 [prAkRta nmskaarvyaakhyaanttiikaa| grahaH saumyastathA kUro, vakramArge'tha nIcagaH / sthAnakaM vedhyamityevaM, balaM jJAtvA phalaM vadet // 27 // vakragrahe phalaM dviguNaM, triguNaM svoccasaMsthite / svabhAvagaM phalaM zIghra, nIcasthophalo grahaH // 28 // yatra pUrvadigAzAyAM, RkSarAzyAdigo raviH / sAdigrastamitA jJeyAH, zeSAstisro divAgatAH // 29 // IzAnasthAH svarAH prAcyAM, jJeyA AgneyagAH svraaH| yame nairRtyasthAstu, vAruNyAM saumyagAstathA // 30 // nakSatrasthe rujo vaNe, hAniH zokaH svre'stge| rAzau vighnaM tathA bhItiH, paJcAste maraNaM dhruvam // 31 // nakSatre'pyudite puSTivarNalAbhaH svare sukham / rAzau jayastithau tejaH, padAdipaJcakodaye // 32 // zubhagrahaistithirviddhe'rthalAbhaM smaadishet| rAzivedhe sukhaM caiva, nAmnA tu nirbhayaM bhavet // 33 // svaravedhe tathA''rogya, paJcavedhe'rthalAbhadaH / grahANAM caiva saumyAnAM, saumyairdaSTe sukhAvahA // 34 // pazcApi tithisaMyuktA, raashidhissnnyaakssrsvraaH| astaM gatAzca te sarve, yatra bhAnustrimAsakAH // 35 // yAtrA yuddhaM-vivAhaM ca, dvAraM praasaadhryyoH| na kartavyaM zubhaM kiJcit , tadAzAbhimukhainaraiH // 36 // tadAzAyAM sthitaM yasya, nAmnaH prthmaakssrH| . tatkAle sarvakAryeSu, jJeyo daivahato naraH // 37 // kavau koTe tathA dvandve, cAturaGge mahAhave / varjayet sarvabhAvAMzca, yadIcched vijayaM raNe // 38 // praznakAle yadA viddhaM, lagnaM krUraizca khecraiH| zezubhaM zobhanaM saumyairmitraiH mizraphalaM bhavet // 39 // grahanirvedhalagnena, phalaM lgnsvbhaavtH| zAtavyaM dezakendreNa, yaduktaM ca carAdikam // 40 // RrobhayagrahairviddhaM, yasya nAmnaH svarAkSaram / tithiM rAziM ca nakSatraM, tasya mRtyurna saMzayaH // 41 // taulyaM bhANDaM raso dhAnyaM, gajAzvAdicatuSpadam / sarva maharghyaM tAvad , yAvat krUraizca vedhitam (?) // 42 // RravedhasamAyoge, ysyopgrhsNbhvH| tasya mRtyunaM saMdeho, rAgAd vA''caraNe'thavA // 43 // sUryAdipaJcakaM kakSa, vijJeyaM vidyuto mukham / zUlaM tathA'STamaM proktaM, sAMnipAtaM caturdaza // 44 // keturaSTAdaze prokta ulkA syAdekaviMzatau / dvayaM vizatimekaM yastriviMze vajramucyate // 45 // Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAga] namaskAra svaadhyaay| 1b nirghAtastu caturvize uktA assttaavupgrhaaH| svasthAnA vighnadA caiva, sarvakAryeSu sarvadA // 46 // janmabhaM karma cAdhInaM, vinAzaM sAnudAyakam / sAMghAtikaM tathA jAtyamabhiSekadezajainavam (1) // 47 // janmabhaM janmanakSatraM, dazamaM karmasaMbhavam / ekonaviMzamAdhAnaM, trayovizaM vinAzakam // 48 // aSTAdazaM ca nakSatra, sAnudAyakameva ca / sAMghAtikaM ca vijJeyaM, RzaM SoDazasaMkhyayA // 49 // paJcaviMzattamaM jAtaM, SaDuviMzatamabheSakam / saptaviMzatidezaM tu, navadhiSNyAni bhUpateH // 50 // janmakakSe bhavenmRtyuH, karmaNi klezameva c| AdhAne tu pravAsazca, vinAze bandhuvigrahaH // 51 // sAnudAye tvariSTaM ca, hAniH saMghAtake tthaa|| jAtibhe kulanAzaM hi, bandhanaM cAbhiSekake // 52 // dezaRkSe dezabhaGga, rairevaM zubhaizubham / mirmizraphalaM caiva, samAyoge upagrahe // 53 // mAnasaM paJcaviMzaM tu, zokadArAdinAzanam / bhRtya-catuSpadAnAM ca, krUrairevaM zubhai bham // 54 // svakSetropagataH sthAyI, parakSetre ca yaayinH| nIcasthA hAyanAH proktAH, trividhA grahapaddhatiH // 55 // udita nAmavarge tu, syAt tu mitramarikSayam / asamarthasya saMsiddhiH, lAbhamAtyantikaM bhavet // 56 // dIpo yathA grahasyAntaH, udadyotayati snnbhH| tathaiva sarvatobhadraM, satyaM satyaM na saMzayaH // 57 // rAme Rtau tathA''ye tu, karmaNi ca zubhA mtaaH| bhaumArka-zanayo madhyA, nv-pnycm-sptsu||1|| janmani saptame SaSThe, dazamaikAdaze trike| varddhamAnatanuzcandro, dhana-dhI dharmagaH zubhaH // 2 // janmAt paJcamamudvegastRtIyo dvaadsho'rthhH| SaSThAnnavamasaMsthazca, mRtyurbhavati satvaram // 1 // bhadrAt tathA'STamo bAdhyaH, dazamAt turyago'rthahaH / saptamAt tu dvitIyasthe tejohAnirbhavennRNAm // 2 // dvitIyAt saptamasturyAd , dazamo yadi cndrmaaH| vasorekAdazazcaiva, navakAt SasthitastathA // 3 // dvAdazAcca tRtIyasthA, paJcamAjanmago yadi / grahAccandro bhavedevaM, tdaarogyphlprdH||4|| bhAnyazvinyAdipaJcacarANi trINi kSiprANi mRdUni paJca ca / trINi dhruvakAni paJca cogrANyevaM turyANi dAruNAnIha // 5 // .. Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 69 118 10472 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| yaMtra naM011 dviko sAdhAraNau jJeyo, gantavyaM kssiprkaishcraiH| sthiraiH punaH praveSTavyaM, yoddhavyamupadAruNaiH // 6 // sAdhAraNAgratIkSNe, svAtau na labhyate vimuktam / svaM dattaM prayuktamathavA, niHkSiptaM sarvathAptyantau // 7 // analabhayaM bhaume, na tu raktagrAvo divAkare proktH| ghAtabhramo'zrupAto, nirdiSTaH sUryaputreNa // 8 // zakreNa manastApaH, pramadAkalaho'pamAnatA caapi| jIvena bandhuvadho, vipattipattiH sadAkAlam // 9 // candramasA vedhe nanu, prtyutsvdaanmaansNpttiH| ripuNA kalaho ghoro, nirdiSTazcandraputreNa // 10 // sAmAnyakAryeSu vedhaH, tathA ravivedhe ca vaidhavyaM, kujavedhe kulakSayam / budhavedhe bhaved vandhyA, pravrajyA guruvedhataH // 11 // aputrA zukravedhena, saure dAsI sduHkhitaa| rAhuvedhe bhaved vezyA, ketau svacchandacAriNI // 12 // tridazaikAdazasthAne, bhAskaro vaanychitaarthdH| viddho nava-catuH-paJca-dvAdazAbhigrahainanu // 13 // dazaikAdaza-SaT-saptacyAdyagaH zobhana: zazI / aviddhazcaturaSTAntyadvitIya-nava-paJcamaiH // 14 // SaSThakAdazamau zastau, tRtIyau bhauma-bhAnujau / cenna viddho grahaiH paJca, nv-dvaadshsNsthitaiH||15|| ekAdazASTama[saMstho, dvi-catuH-SaSThamo budhH| viddho na dvAdazAyeSu, navamaistu grahaiH zubhaiH // 16 // zubho dvi-nava-SaSThaikAdaza-paJcasthito guruH / dvAdaza-yaSTa-dvitIyaistu, caturthairna hato yadi // 17 // navamaikAdazadivyabdhisaMsthito bhArgavaH shubhH| na viddho'STadvitIyaistu, paJcabhiAdazabhistathA // 18 // paJcAyaikAdazAntyaizca, saptamena hato ydi| mandArkayorbudhendrazca, na vedhaH syAt parasparam // 19 // vAmavedhavidhAnena, grahA azobhanA api / zubhaM yacchanti cedanye, zubhAH sthAneSu saMsthitAH // 20 // mAsaM zukra cudhAdityAH, sapAde dve dine shshii| bhaumastripakSakaM jIvo'bdaM syAt paJcAyanaH zaniH // 21 // yadyapi syAd balI candraH, tArAH kRSNe'pyupadravam / karotyevaM tRtIyA ca, paJcamI saptamI sadA // 22 // janma saMpad vipat kSemA pApAH saumyA bhayAnakAH / mitrAtimitrA janmakSa-tArA trivartinA nava // 23 // zuklapakSe balI candraH, kRSNe tArA bliiysii| dvi-pazcanavamAH zreSThAH, zukle ca zazivat zubhAH // 24 // Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 321 candraM ca puSpasaMkAzaM, lagnaM phalasamaM viduH| puSye naSTe phalaM nAsti, tasmAccandrabalaM balam // 25 // kuja-zukra-jJenddharka-jJa-zukra-jIva sauri-zani-guravaH / meSA navAMzakAmaja-makara tulA-kulIrAdyAH (?) // 26 // svagRhAd dvAdazabhAgA dreSkoNAH prathama-paJca-navakAnAm / horA viSame'ndoH samarAzau candratIkSNAMzoH // 27 // kujayamajIvazasitAH zarendriyavasumunIndriyezAnAm / viSameSu sameSUtkrameNa triMzAMzakAH kalpyAH // 28 // samarAziphUtkrameNa triMzAMzAH ssddvrgshuddhiH| puSNanti zubhA bhAvAH, mUrtyA vighnanti saMsthitAH // pApAH saumyAH SaSThe'riSTAH sarve neSTAH vyayASTamagAH // 29 // lagne sthito dinakaraH kurute'GgapIDAM, - pRthvIsuto vitanute rudhiraprakopam / chAyAsutaH prakurute bahuduHkhabhAjaM, jIvendubhArgavabudhAH sukhakAntidAH syuH // 1 // duHkhAvahA dhanavinAzakarAH pradiSTAH, - cittasthitA ravizanizvarabhUmiputrAH / candro budhaH suragururbhRgunandanazca, / ___nAnAvidhaM dhanacayaM vitanute dhanasthaH // 2 // bhAnuH karoti nirujaM rajanIkaroti, kIrtyA''zrayaM kSitisutaH pracuraprabhAvam / 20 siddhiM budhaH sudhiSaNaH suvinItaveSaH, strINAM priyaM gurukavIn ravijastRtIyaH // 3 // Aditya-bhauma-zanayaH sukhavarjitAGgaM, kurvanti janmani naraM suciraM caturthAH / somo budhaH suraguru gudehajAtaH, saukhyaM dhiyaM nRparati yazasaH pravRddhim // 4 // bhaumo raviH pracurakopagataM budho'pi, niHsaMtataM zanidharAtanujau kuputram / saurIndubhArgavaguruH sutadhAmasaMsthaH, kurvanti putranivahaM sukhinaH surUpam // 5 // 25 mArtaNDabhUmitanujau hatazubhrapakSaM, paoNrnaraM ripugRhe nRpapUjanIyam / kAvyendujo mativihInamanalparogaM, jIvaH karoti nidhanaM vikalaM zazAGkaH // 6 // tigmAMzu-bhauma-ravijAH kila saptasaMsthAH, jAyAM kukarmaniratAM tanusaMtatiM ca / jIvendu-zukra-vivudhA bahuputrayuktaM, dharmAnvitaM janamanohararUpazIlam // 7 // sarve grahA dinakarapramukhA nitAntaM, mRtyusthitA vidadhAti kila(?)duHkhavRddhim / 30 zastrAbhighAtaparapIDitagAtrayaSTiM buddhyA vihInamatirogagaNairupetam // 8 // dharmasthitA ravi-zanizcarabhUmiputrAH, kurvanti dharmanidhanaM janayantyapuNyam / candro vudho bhRgusutazca surendramantrI, dharmapradhAnadhiSaNaM kurute manuSyam // 9 // Aditya-bhauma-zanayaH kila karmasaMsthAH, kuryurnara bahukukarmakaraM daridram / candraH sukIrtimuzanAH bahuvittayuktaM, rUpAnvitaM budha guruH zubhakarmabhAjAm // 10 // 35 lAbhAnvito dinapatirnupalAbharUpaM, tArApatirbahudhanaM kSatijaH shtaariH| saumyo vivekavasatiM subhagaM ca jIvaH, zukraH karoti sudhanaM ravijaHsukAntim // 11 // sUryaH karoti puruSaM vyayago vizIlaH, kANaM zazI kSitisuto bahupApabhAjam / candrAtmajo gatadhanaM dhiSaNaH kRzAGgaM, zukro bahuvyayakaraM ravijazca tIvram // 12 // 41 Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 323 nmskaarjyaakhyaanttiikaa| [prAkRta taM natthi jaM na itthaM nimitt-gh-gnniy-mNt-tNtaaii| jaM patthiyaM payacchai kahei jaM pucchiyaM sayalaM // 25 // vyAkhyA-tannAsti yadiha stavane na bhaNitam / kiM tat ? nimittaM, grahagaNitaM, tantra-mantrAdikam / auSadhaprabhAvo yathA-auSadhAdibhiH bhayanivAraNaM, yathA tarucchAyAyAM valmIke, devagRhe shmshaanke| rathyAyAM bhuvane kUpe, auSadhyaH kaarykkssmaaH||1|| zarIre dhArayed yastu, viSNukAntAM mahauSadhim / mArgacaurabhayaM nRNAM, svapne'pi na jAyate // 2 // bhRGgarAjodbhavaM mUlaM, puSyaRkSe samuddhRtam / vAkumUle kRtaM caivaM, caurabhayanivAraNam // 3 // halinIzikhA kaTisthA sthagayati kupitoddhataM mahAvyAghram / siMha-siMhI zvetA stambhayati tathezvarI sarpam // 4 // zitazirapuDA jaTikA zubhabhagrahItA zikhAgraviniviSTA / sarpabhayaM vinivArayati saMzuddhA sAdhubhikSuriva // 5 // puSyeNotpATitaM mUlaM, cakrAjhyAH samudbhavam (?) / haste baddhaM ca taM dRSTvA, dUraM gacchanti pannagAH // 6 // khajUrImukhamadhyasthA, kaTibaddhA ca ketkii| bhujamadhyasthitastAlaH, sarvAyudhanivArakaH // 7 // kanthAryuttaramUlaM vypgthungkaarmaunmaacrtH| vaktragataM zastrabhayaM yogina iva na ca bhavati siddhasya // 8 zAlmalI sahadevI ca, zvetagiriNadIsamI / rAsimImUlametAsAM, lepo ghAtanivArakaH // 9 // nAtigiri-NadIpuSpA, bAdho zaGkhabhRtA tathA / etAsAM guTikA dehe, pazyatAM yAti nAzane // 10 // rudrajaTA tathA mohA, puSye zirasi saMsthitA / mohanaM kurute nRNAM, strINAM kArya ca siddhyati // 11 // zvete punarnavA mUlaM, pItaM tandulakena hi / / na kramate ca SaNmAsaM, sarpa-vRzcikayorviSam // 12 // puSyArke gRhItaM tathA nRpasahazikhajArI hastago'zrukanyA, ___jaTanararavibhItA mohpaanaajvjraa| kuru catura! catuSkaM dehajaiH paJcayuktaM, varayuvatinarANAM snehakAri prayuktam // 1 // 30 . 163 SoDaza-vahanyanaGgA naaH| vasu-dezeSu catvAroM, graha-Sa-vicandramAH // 2 // tithayo'Gke nRpAyeSu, paJcadhA lepanaM smRtam / caturviMzadbhiraDaistu, puNyArke sarvaphalapradAH // 3 // Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 323 munayo dakSiNe pArzve, grahAzcaivottare smRtaaH| bhuvanAnyahriyugme ca, bhadrAdyA mUrdhni saMsthitAH // 4 // madhye ravi-zazI zeyau, sarvakAryeSu yojyet| nRpasahazikhAjArIlepo mUrdhni priyaGkaraH // 5 // jArIkRSNAJjalIgorambhAzrubhirdakSiNe tathA / azrukanyA jaTAviSNulepane pAdayorjayaH // 6 // narazvetArkabhItArke nRpatibhirvAmalepanAt / mohapAnAjavajrAbhirmadhyalepaH zriyaGkaraH // 7 // evaM paJcAGgaliptena, tridazairapi pUjyate / nRpasahazikhAjArI, dhUpitAtmA vazIkaraH // 8 // kRSNamohAgaDUcI hastAnAmudvarttanaM vshii| ravivajrAjagorambhA nAgazca srvkaamdH||9|| narajaMTakumAryazrusnAnaM srvpriyngkrm| nRpalajAlukA mohA, tilakaM mohanaM tathA // 10 // ajAgo'zrukumArIbhiH, liGgalepaH sukhaGkaraH / nRpalajjAkarA jArI, cUrNa vahvezca rakSaNam // 11 // bhItAzvetArkagorambhA, haste cUrNena lepanam / dehasya jalamadhyasthaH, svecchayA tiSThati dhruvam // 12 // narazvetArkagorambhA, rudantI guTikAmukhe / ....... // 13 // nRpasahajaTAviSNuliGgalepAd bhavet sukham / kanyAjaTA karA bhItA hastalepA ime jaye // 14 // zikhAbhUcampakArkasahA guTikA mukhe tathA / kRtvA rAtrau bhavennUnaM nirbhayaH sarvajantuSu // 15 // karAsahA jaTAgobhiryonirlepAt suto bhavet / lajjAravizikhAkanyA, cUrNa dattaM ca vazyadam // 16 // zikhAgaDUcyajAkanyA, cUrNa zatrudale kSipet / bhaGgo bhavati tatsainye, etadyogaprabhAvataH // 17 // viSNunRpagaDUcI meSA, guTikAyAM mukhe zubhAm / tulAdivyena cArUDho, dhruvaM zuddhyati doSavAn // 18 // nRpatinarabhItArkaliGgalepo hi drAcako bhavet / jaTAvajrA sahA mohA karalepAcca zItalam // 19 // phAlaM zikhA pAnAsahA mohAcUrNa vANe(?) svake guNe / nikSiptaM ca pare sainye stambho bhavati nizcitam // 20 // pAnAjAhastagopAdalepAJca sthlvjle| lajAmohArkavajrAGgalepAd yuddhe jayo bhavet // 21 // jaTAzikhArkahastA sparzAdAcaraNakaM vazam / nRpavajrAjajArIbhiH stambhanaM varSavAraNam // 22 // vajrAmohAbhujArINAM cUrNa bhakSApayet sudhiiH| mahAvazyaM karotyevaM dattaM trailokyamohanam // 23 // Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta trailokyaM tUttama-madhyamAdhamasya dattam , tathA 'maMta-taMtAI' iti saMyogena karalepAni kathitAni / tathA karma(mma)sahAyo hou pUyaNamaMtehiM maMtiu kaauN| bIyAiM cAvijaMsu uyare taha sikkhavAlA vA // 1 // 6 "OM namaH pUtanAyai avaTe bandha bandha maNDalaM bandhAmi / zrIpUtanAyA vacanena bandhAmi siddhasi( hi ?)mAcala svAhA ||"-siddhvidyaa // kinhami iyAya dAuM sihisiripayaresu sipAhabIyAu / tANaM sukusumiyANaM ginhaha taha vakkalaM niuNaM // 2 // kAuM susaNNarajaM gaMThIu tinni jassa giivaae| bajhaMti soyamoro pabbhArakalAvio hoi // 3 // savaNehi suNei acchIhi picchae viMdae ya appANaM / mukkeNa puNo sahasa tti jANa purisuttaNamuvei // 4 // kinha vi daMbha sIsammi vagdhavAyassa ahissa taha maasaa| . . yA vijaha kinhacAuddasIha dAUNa kanhamiyA // 5 // pariNayaphalehi tANaM vayaNe nihiehiM loymjjhmmi| hohavirAlA nAyA uddharie taha puNo purisA // 6 // sasiNa kavilassa vayaNe siNabIyaM ThAviUNa tassa punno| pariNayaphalassa taha chakkalehi kAUNa gaMThi niyaM // 7 // gIyAe kasiNacAuddasIhi vatsai narassa taM jss| so hoi sArameo nibhaMtaM kuDilalAGkalo // 8 // mINassa muhe niuNaM phalehiM phalaM ThAviUNa bhuuydinne| attho aNeNa siMcaha aNudiyahaM taM pi buddhataM // 9 // kusumAi tassa cittUNa vahiUNaM ca mINatilleNaM / Alevaha niyasotte kayaniyamo vAsio houM // 10 // sariyAe sAyaragAmiNIe rayaNAyarassa jaM rayaNaM / ' taM savvaM ginhaha thala ThiyavvaM paurAo vijlaao|| 11 // annaMtIe raseNa mINavasAe ya nAhileveNaM / . uvari piei piccaM phalehi kaDisaMThiehiM ca // 12 // aha uNa tIyaphalehiM rayaNIe pio vaNammi vucchehiM / bhAviyapaDapAuraNo jaM picchai taM vase kuNai // 13 // tIe ya jaDAtIe pannaM jAIraseNa vade'ha / ke natthi nAsabharaNA takkhaNadaTThovi jIvei // 14 // dAuM uMbaramUlaM maTTiyA suyaNa naulasIsammi / vAviya pavaDDijAyaM ayasINaM pattaguliehiM // 15 // tIe phalAI ruhireNa bhUyadiNe raMjiUNa pakkhivasu / ekeka taha cauddasIsu vidisAsu ahikaDiNatthaM pi // 16 // te phaNiNo aMjaNarayaNamosahaM ginhiUNa vayaNeNaM / aNaMti tANa dijaha bhoyaNaM chIranughasammaM // 17 // Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 325 surassa samUhasatthAhayassa purisassa sikkhvaalNpi| vAvijaha kinhacAuddasIe tassovari javAe ya // 18 // pariNayaphalAI sayasattataMtuNA gaMthiUNa jo siise| baMdhai kayabalipUo ahisso so jaNo hoi // 19 // kolassa sire nippnn.......................| asiehiM hoi varAho tAvaya jinaM te puNo puriso||20|| satthAhanaratiyassa ka kavAlilahANa kusumagaliyAe / lohataveNaM veDhiya vayaNe ruvaM cattArisayaM // 21 // rUpaparAvarttanam // saMcalikAGgAramAdAya, kharasUtreNa bhAvayet / yasmin vahnau kSipet tatra, vahnistambhaM karoti hi // 1 // rayaNijutayaM maMjiTTA ghara dhUmaMtaM duliyasalileNa / dahighayasahiyaM pi caDhaM kuNa levaM sayalagaralaharaM // 2 // seyapuNannavamUlaM pUse gahiUNa taMdulajaleNa / kuNa taha savva vichiya chammAsA neha pavahati // 3 // tasminnahani saMjAtaM govatsasya purISakam / prathamaM tagaropetaM puTikA sarvaviSApahA // 4 // gahiUNa mahUyasAraM nara-khara-vesANamuttaparija viyaM / dinaM nAse pANe samatthagahadappavisaharaNaM // 5 // AriTuiMgudibIyaM tiyaDuyacunnena vaTTiyaM sAI / pUseDI ceva dAlI tuMbayaraseNa bhAviyA vaDiyA // 6 // nIsaMdehagahANaM rakkhassa saMnivAyasappANaM / ghoNasaiguvIsANaM yogamaNI savvaduTThANaM // 7 // ekU TaMkaNa khAraDau madhapIpalihi samANu / muNi varasauM mahaTihiM khaMDai bhuvaM himANu // 8 // sosa( zoSa )tRSNAyAM guTikA mukhe ricchadaMSTrAhasaM haste baddhA srpmukhstmbhH| kIratarumUlaghaDiyA DakkA sihinalayavAiyA nUNaM / dosuha cammayamaDhiyA nayANa ya cAlaNaM kuNai // 9 // __brahmA daNDI IzvarImUlaM 1, kando vA 2, rudrajaTA 3, indravAruNI 4, cakrakA 5, viSNukrAntA 30 6, boDatherI 7, varAhakarNI 8; AbhiH sugrIvamaNDalaM likhedekakoNeSu / Da ra la ka sa ha madhye sugrIvamUrti kArayet / koNAnte-'hrI~ jhI~ kSIM klIM OM phaT svaahaa|' paJcazabde tathA trAmbake vA tena zabdena zAkinyA''karSaNaM mocApyante // kAsamardo nijAM chAyAM, payasi pazyati yaH sphuTam / tanmUlaM lAgalIzvetagirikarNakayozca mUlakam // 6 // pASANamarditairebhirlikhyate dIpavartikAm / kajalenAJjayennetre kumAryA doSavIkSaNe // . Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta kSIre kAndakAtalI / arkatUladamarake pUryagalakabandhanAt zAkinyAdidoSanAzanam / tathA siNabIjAni utkAlya yasya yasyA vA nAma gRhItvA yadi surammA jAyate kArmaNaM kRtaM kenacid jJAyate tathA tajjalenAGgaprakSAlanAd bhavyaH / mUlaM yUthyatha jAtyAzcaikAntarajvaranAzane / karasthaM tu tRtIyasya zaGkhapuSpIbhavaM tA (tathA ?) // 1 // puSyA: ravidine'tha pUrvAzAyAM zasa( sasya )grahaNe utpAdi(Ti )tAni mUlAni karmasamarthA bhavanti / mantraH vajrahasto mahAkAyaH, vajrahasto mhaablH| hato'sti bhUmidaNDena, bhUmyAM gaccha mahAkaraH // 10 "OM bhasmakarI bhasakarIM OM hrIM hrIM klIM blU sH|" kAkinyA mUlalepaizca, pAnena zvAnajaM viSam / kaTukA kuSThamaJjiSThA, vacAsaindhavapippalI // zuNThIdarzIdvayAnAM tu, piNDakAM sarpasATane // prathamaM ghRtena nAbhyaGgaH // 15 zuddharasa ga. 1, gandhaka ga. 2, dhAnyAbhraka ga. 1, citrakacUrNa-gadIyANakadvayarasena dina 1 mardayet / tathA limbukarasena tathA laghuriMgaNIphalarasena trikaTukasUkSmacUrNasya galitajalena ebhirdinaikaikaM mardayet / tato pItA zvetA vA kapardikAmadhye cUrNa kSepaNIyam , gADhaM nibhRtya dhAnyAprakaM arkakSIreNa mardayitvA utpare deyam , sAkambharIyalUNa ga. 1, saindhava vA. 4, navasAra vA. 4, sAjI vA. 2, sAjI evaM ga. 3, sarAve'dha urdhva kapardikAyAM dattvA limbUkabIjapUrakasya vA rasaM deyam , tApe vA dhAraNIyam , 20 dina 2 nirantaraM zvedanIyam / tato dvitIyaM sarAvaM dattvA puTitagartAyAM AjAnupramANAyAM kArasimadhye puTet dina 3 pakkacUrNaM bhavati // marIca ga. 1, piMpalI ga. 3, citrakarasena mardayitvA pUrvoSadhamadhye kSipet / asya vA 1 velA dvitrayeNa ghaTikaikAyAM dahet / kSudhA bhavati, tRtIyadine punardahet / sarvarogeSu madhurAhAro deyaH / dina 8 maithunaM varjanIyam / kAmaM calaM sthalaM udyamaM ca jAyate / tailaM vRntAkAdi varjanIyam / pAdAbhyaGgo'pi na kaaryH|| 25 tathA zuddharasa ga. 5, dhAnyAbhraka ga. 5, kAJjikena rAjasamIpatrANi kuTTayitvA rasaM grAhyam, vizrAmya Acchi uttArya tena dinaikaM mardanIyau, tathA sUraNajalakandaraseNa mardayet dina 1, siyUmUlajalaM tathA rasena dina 1, riMgaNI 2, tathA mUlajalarasena dina 1, pATanIpAnajalena tathA zuddharasena di. 1, citramUlarasena zuddharase dina 1, vatsanAga ga. 5, jalena kuTTayitvA zuddharasena di. 5, tathA trikaTukazuddha rasena di. 3 / gomUtradAtharAyogena zuddhagandhaka ga. 5, sarva dhattUrakarasena ablajambIrarasena vA punaH 2, 30 sarAvamadhye lohabhANDe vA tApe dhArayet , paraM hIrA vA. 5 / bhasmamadhye kRtvA dina 7, tataH kapardikAyAM kSepayitvA pUrvavad mukhe'prakaM, tato limbukarasamadhye tApe dhArayet dina 7, tataH kAyAH AvaSya kalmaSaM Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 327 yatnenottAraNIyam , yat samasarAvasaMpuTaM haNDikAyAM velukAM pUrya nirandhya mandamagniM prajvAlayet / prahara 8 bhasma bhavati, marIca, tavakSIra ga. 5, ekatra vAla 1, dvi-trivelAyAM dadet / ghaTikaikayA vizrAme pUrvAyAM ca navanItena deyam / varSa 21 yAvat caTati dina 27 maithunaM varjanIyam / tApaM ca UrdhvaM prabale sati na varjanIyaH / lokezvarapoTalikAbhidhAnA tathA tailaM vRntAkaM ca deyaM uttarati // tathA vajramAraNam mAkSIkadhautasattvAni pcejmbiirlumbukaiH| raktaistaiH vajrakaM saptazatiH syAdaJjanaM param // 1 // yantra naM0 12 nRpa 16 bhuMgarAja saha 3 / zikhA 13 | jAriputra sahadevI / mayUrazikhA jA sAra unmattaka 6 ghanA 12 / jalI paMca hasta 7 kRtA lajAlukA | mohatIvara | iMdravAruNI bhAve 4 patrikA pASANa rocanAgo nAgA rebhA daMDI| gaDUcIva zvetArka te 14 / viSNukAMtA / vajA 15 indujA 1 meSa brahmAraka / zru 11 nara 5 nelu | tuSTa zRMgI / ca kAvA jarAru 10 kanyA 8 drAjaTA / kumArI - | a rudaMtI vajrA bhUnAgaviSTAliptamukhAyAM kRtA sthiraa| tadupari dhUtaM nAgaM pakSaikaM mRdavastathA // 2 // : bahavo bhavantyekatra DhaGkanena tAlakaliptavajrAzca, snuhImadhye puTAnmRtA / guDamadhye puTedevaM, mAraNaM rekhapUrakam // 3 // . vajrakande puTet saptavaTavaTaM pippalaiH (laizca ?) / * trINi ca vAruNImeSyoH kSArabIDe dhmenmRtH||4|| zuddharasa ga. 5, prathamaM zulvapatrANi tApe apakkadugdhamadhye'rddhArddhana dhArayet 21 AkarNya gandhaka 20 bhA. 1, saiMdhava bhA. 2, limbukarasena pralepya puTaM deyam / asya bhasma ga. 5, amlena rasaM mardayet , yAvannaSTaM piSTaM bhavati / kSAra 5, lavaNa 5, galatyA jalaM tena zuddharasena marya dina 3 sUryatApe mardanaM lohapAtre lohamardakena apAmArga-kohalIpatra-kASThAni di. 3 dhattUraka arkasnuhI kuru lAsarikA kumArI piMpalItvacA karIratvacA iGgorItvacA evaM kASThAni dahet / gomUtreNa ulhApeta / tato jalenotkAlya tataH svacchajalena mardayet dina 7 sUryatApe / citrakamUlatvacA jalena zuddhe dina 7 tathA pUrvavat / 25 trikaTukajalena di. 7 sUryatApe / tataH sarAvasaMpuTe haNDikAyantre lavaNapUrNAyAM nirundhya cUlhAdho dhArayet dina 21 niSpannarasaH / vaDavAnala: vAluvelA dvi-trayeNa deyaH / dvidinaM TAlayitvA punarpunardeyam / tatraM dugdhaM amlaM madhuraM ca varjanIyam , jalodarANi nAzayati / dina 21 dAntistathA mizritaM kRtvA'nyeSUdare kevalaMgulmAdi tathA''mavAtakSayaroga-pANDurogANAM zarkarayA saha utpare dugdhavATauM 1 pibet sannipAtasya maricena saha // 30 Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta rasa ga. 1, gandhaka ga. 2 khalve marca kAjalIkRtvA triphalA ga. 3, trikaTuka ga. 3, vaja ga. 1, citraka ga. 1, viDaMga ga. 1, mustA ga. 1, punarnavA ga. 1, bhAMgi 15, gula ga. 30, vatsanAga ga. 1, AdhikesararasanAmacanakapramANaguTikAM sarvavyAdhiSu dIyate / etairauSadhaiH pramANa hiGgula 1 arkapatrarasena guTikA guDaDAlitacanakapramANaguTikA colakumAranAmA sarvavyAdhisarvaprasUtAnAM dIyate / 5 etairauSadhaiH pramANaM hiGgu TAlayitvA vajrakSIreNa guTikAM jovArikaNapramANAM sarvaprasUtAnAM pAlavaNaM cokhA tandUlodakaM drecaH ( deyam ) vajrabhedarasaH // rasa ga. 1, nAga ga. 2, tailaM sArayitvA marIca ga. 1, vatsanAga ga. 1, khalve mardayitvA cUrNa kRtvA meghanAdaH / zulva ga. 8 dina 1 AMbilIpatrarasa AranAla zodhanIya rasa vA. 8 AMbilIpatu AranAla dina 2 utkAlya hANDImadhye gandhaka 8 adha Urdhva sarAvaM nirundhayitvA puTet / gajapuTaM 10 abhraka ga. 8 nIlIrasena madya tathA nirguNDIrasena ca / atha triphalAgomUtreNa ca evaM puTa 4 amRtaM ga. 1, rasa ga. 3, gandhaka ga. 5 kAjalIM kRtvA ekIkRtya mardanIyaH pnycaamRtrsH|| .. ___ rasa ga. 1, amRta vAla 1, gandhaka ga. 4 ghRtakadalIpatrautpare patraM laghupaTaM pApaDIyArasaH, tApyaM ca atisAre deyam // rasa ga. 1, amRta vA. 1, gandhaka vA. 2, kAjalIM kRtvA kumpakamadhye nirguNDIrasena prahara 24 15 nirandhya vAlukAyantre prahara 3 bhsmaarkrsH|| atha rasa ga. 1 zuddhagandhaka ga. 2, nAgavelipatrarasena vAra 7, tathA kumArIrasena vAra 7, meghanAda 7, punarnavA 7, nirguNDI 7, gomUtra 7, tathA bahuphalI ga. 1, pippalImUla ga. 1, liMbarasa ga. 1, nAi ga. 1 sarva ekIkRtya mardanIya bhasmasUtakam // kSudhAkaraH / harIyAlapala 6, meghanAdarasaH bhAvanA 108 / tataH kaNTAselaka 1, adhopuSpI 2, 20 zaGkhapuSpI 3, apAmArga 4, punarnavA 5, bhRGgarAja 6, haridrA 7, citraka 8, limba 9, dhatUrA 10, zvetavaTuka 11-ekAdaza auSadhAnAM pratyekaM bhAvanA 7, gandhaka pa. 2, rasa 2, jambIrarasena mardanIyaH / pUrvaauSadhAnAM madhye tathA saindhavacApta 1 AranAlena chaNTanIyaH / tailabindu 1-evaM ekIkRtya bhAdha vacchanAga bhA. 1 ekatra mardanIyam vRddhbhsmsuutkH|| sarvakuSThakSudhAzleSmaNA deyam / dakkhU namodArasiMhakampelakakhadirakAthacaturNA pralepena bhillAtaka25 pAlavaNam / bhillAtaka 600 tilamANaM 1, bAvacI nA. 1 gula ma0 // gandhakapala 4-evaM bhAgatrayaM kArayet / bhAgadvayena guTikA 90 bandhanIyA / tRtIyA piNDikAzca tilataila so. 1, abhyaGgadina 45 madhyamakuSThasaindhavaM galitamaNDalikabAdhirya nAzayati // tandulaikadvidadrughnayoH kSipracaTikA kRtA / pakkA ca bIjatoyena saTike nAzikAdike // 30 dinaGgadeyA / bhojane odanaM mAghunA cakramardakacUrNa sAmadAkyA sapta bhAvitaM badhiramaNDale deyam , gadyANaikaM dinaM prati // 1 // Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 329 triphalA saMcarIcUrNa samlAMze gandhakaM kRtam / kRSNamaNDalake deyaM vinAzAya punaH punaH // 3 // ato'STAdazaprasUtaharaNaM pittaprasUtalakSaNam prathamaM ajIrNa rasaM zarIre tejastApaM karoti / caTakAzca raktamaNDalAni bhavanti / hastapAdalalATe dAcaM syAt / ketakIsumAni gauramRttikayA lepayet / khadirAGgAraistApayet , rAtrau vAre dhRtvA prabhAte udUkhale khaNDayet / rasaM grAhyaM tad rasaM utkAlya tRtIyAMzaM grAhyam / etasya palI 2 zarkarA vA. 4 upajIvayet dina 3 / tato rAmapurIpathyA cUrNaka 1, pAnIyaka 1 utkAlya tRtIyAMzaM kvAthaM pibet / dina 3, pazcAt badarIaMtaratvacA cUrNa ka. 1, jala ka. 1 tRtIyAMzaM pibet / tataH khadiratvakcUrNakaM 1, udaka ka. 1 tRtIyAMzaM pibet di. 3 evaM zodhanam // 5 dina 3 tApe dAghaM zoSaM ca caTakA upazamanti // pazcAt auSadhaM khadira aMtaratvak bhA. 1, palAzatvak bhA. 2, bIyAvRkSatvak vA. 2 ekatra cUrNa kRtvA 10 utkAlayet / pAnIyaghaTa 16. SaSThamAMzaM gRhItvA kvArtha, tataH pADayAvRkSacUrNa bhA. 1, jIrNapicumandatvak bhA. 2, vyAdhighAtakavRkSatvak cUrNa bhA. 1-evaM bhA. 3, triphalA bhA. 4, ubhayaM bhA. 3, ubhayaM bhA. 7 ekatra kvAthena guTikA AMbalakapramANA dina prati bAhye tadudvarttanam / jAtIphala bhA. 1, TAMkaNa bhA. 4, haridrA bhA. 16, upoTa bhA. 16, hImaja harItakI bhA. 256, prapunnATa bhA. 1024, sUkSmacUrNa javakaM jinodvartanam / pittaprasUtaupazamanaprayogaH // 15 zrIrAjavAtaprasUtacikitsA yathA pracalakSudhA strIsevAhevyAsaprabalA zarIre prasvedA gauravarNamaNDalAni badhirANi bhavanti / tApo'dhiko bhavati tasyauSadham / zuddho somarAjIcUrNa bhA. 1, prapunnATa cUrNa bhA. 1, kRSNatilla bhA. 1, pADalavRkSatvak bhA. 1, picumandatvak bhA. 1, triphalA bhA. 3-evaM bhA. 9 cUrNaM kRtvA biDAlapadamAtraM prAta aparAhne velAdvayaM deyAt / vAra 7 udvarttanaM yathApUrva kathitaM vAtaprasUtaM praNazyati // 20 ataH zleSmaprasUtacikitsA Adau dehe kaNDumanantaraM vicarcikAsadRzaM sadRzAni khasarANi bhavanti putirnirgacchati / kaNDukA bhavati, zyAmA bhavati, kSudhA prabalA cittabhramaH, tasyauSadham-sahacara bhA. 1, gulIjIbha bhA. 1, upaloTa bhA. 1, triphalA bhA. 3, AMbilI romI vRkSatvak bhA. 1 trikaTuka 3, miMDhI Avali bhA. 1, vyAdhighAtakavRkSatvak bhA. 1, citraka bhA. 1, vaja bhA. 1, viDaMga bhA. 1-evaM auSadha 16 ekatra 25 madhughRtena guTikAM badirapramANAM, velAdvayena guTikA 2 deyA, bAhye udvarttanam azvatthavRkSatvakcUrNa gomUtreNa udvarttanamevaM dina prati zleSmakuSThanAzane prayogaH / / udarakuSThacikitsA yathA udambaraudarANi bhavanti / zarIre tApaM karoti, prasvedo bhavati, ghargharazabdaM karoti, atikSudhAM galati hasta-pAdAdikaM, zyAmA karoti, ata auSadhapUrva pittakriyA kAryA, udvarttanaM zrIrAjapUrvoktaM tailaM 30 kathyate, sarSapataila ka. 4, pakkaindravAruNIphalAni lakSacUrNatailena pacet, tena gAtramabhyaGgayet / bAhye 42 Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta udvartanaM udambaranAzaH / vicarcikAkuSThakriyA / pAda Urzve dAtuM pramANamAtre bhavati, jovArikaNasadRzA sphoTakAce nirgacchati, tatra sthAne tejaH karoti / mahAkaNDu bhavati, auSadhaM triphalAcUrNa bhA. 3, picumandacUrNa bhA. 3, viDaGga bhA. 1, citraka bhA. 1, vaja bhA. 1-cUrNa kRtvA bhakSayet / bAhye tailaM nAlikera koparA bhA. 1, siMcali bhA. 1, dAMti bhA. 1, somarAjI bIja bhA. 1, caNA bhA. 1, 5 unmattaka bIja bhA. 1, tumbinIbIja bhA. 1, siNabIja bhA. 1-ete (tAni) aSTauSadhAni sarSapari tailenAbhogya pAtAlayantre tailaM andhapAtre / auSadhAni ativiSa bhA. 1, sUMcala bhA. 1-evaM bhAgaM sUkSmacUrNa kRtvA adhaHpAtre kSepayet / tailaM pAtyate, anenAbhyaGgayet / vicrcikaanaashH|| atazcaturvidhadadruH kathyate rasadadruH, carmadadruH, gajadadruH, karkuTadadruH tRNapatrarasa bhA. 1, balapatrarasa bhA. 1, vamanIpatrarasa 10 bhA. 1, sAmudraka bhA. 1, raktaguJjAcUrNa bhA. 1-ekatra kRtvA tAmrapAtre kalikena saha sUryatApe dhArayet yAvannIlavarNa bhavati, dina 3 pazcAd dadu chANakena gharSayitvA lepayet / pazcAt zrIrAgaudvartanaM kAryam , caturvidhadaTuM nAzayati // mahAkSAraM kathyate ____ arkapatrastapa 1, sAmudrika 1, kanakaphalapAlI 2, thoharakASTha hAtha 2, bhillAtakaH 50, somarAjIphala pAlI 2-gomUtreNa sarvANi auSadhAni mardayet / pazcAd dRDhakumbhanirundhanaM kRtvA sUryatApe 15 zoSayitvA puTet / punaH punaH upari bhasma zubhram / ata auSadhAni bhA. 3, trikaTuka bhA. 3, vaja bhA. 3, viDaGga bhA. 3, citraka bhA. 1, punarnavA bhA. 1, kuSTha bhA. 1, jIrAdvaya bhA. 2, ajamoda bhA. 1, lhasaNa bhA. 1, hiGgu bhA. 1, sindhava-sauvarcala bhA. 1-eteSAM sUkSmaM cUrNa kRtvA pUrvakSArasamaM melayitvA sarvodaravyAdhiSu deyam , pitte na hi / pramehe mUzalIcUrNa, gaDUcI-sattvasaMyutam / dugdhAjyamadhuno deyaM, pramehaM nAzayed dhruvam // zuddhasoma bhA. 1, AMbalA bhA. 1, limba antaratvak bhA. 1-trayANAM bhUkI navatara jhiNi hiNI pittaviSaye // rasa ga. 1, vacchanAga vA. 2, gandhaka ga. 2, ekatra mardayet kajjalikA syAt / tataH khalve bhallAtakaphalena prahara 1 mardayet / citrakarasena ghaTikA 4 mardanaM kRtvA kAcakumbhake prakSipya kapaDAM mATI 25 dattvA vAlukAyantre'dhomukhakumbhakaM kRtvA dIpazikhAvahnau prahara 3 pAkaH kAryaH / niSpannaraso bhavati / somarAjIphalAni gomUtramadhye dhArayet / prahara 8 tusAnyuttArya stukSAghaM dhArayet , tato gomUtraM utkAlayet , ghRtasadRzastambhitena siddharasa bhA. 1, sAdhitasoma bhA. 3, stambhitamUtreNa guTikA 21 tathA dugdha sera 1 madhye somA biDAlapadamAtraM, tasyAH patrANAM cUrNa tanmAtraM prakSipya AdhrakaNaM deyam / dadhi bhavati, manthayet , chAsi rogiNo deyA, ghRtaM ca / tena ghRtena guTikA 21 Adau samuhUrte gomUtraguTikA 30 AmalakapramANA dina prati deyA / caturthe dine zvetasthAne sphoTakA jAyante / prathamasaptake gomUtraguTikA / dvitIyasaptake madhuguTikA / tRtIyasaptake ghRtaguTikA / saptakaikordhva zuddhasomA, tathA chAyAyAM zuSka pramANAM 20 Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 331 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / zuddhagomUtreNa guTikA, vAste lepaH / tilakA bhavanti / tRtIye varNe patati / evaM dina 21 tathA punaH punaH dina 6 pazcAt vA syAt / SaSTitandulodakaM bhojane / dugdhaM ghRtaM chAsiM ca zuddhA / AMbalA bhA. 1, baheDA bhA. 2, harItakI bhA. 3, viDaMga bhA. 4, citraka bhA. 5, bhillAtaka bhA. 6, somarAjI bhA. 7, lohacUrNa bhA. 8, bhRGgarAja bhA. 9 kADhuMbarI bhA. 10, cUrNa ga. 3, tanmadhye rasa ga. 1, gandhaka ga. 2, mUrchArtha pUrvoSadhaM ga. 3, madhye kRtvA amlatakreNa pibet / mukhe gulabhelA 2, galvAmadhye dhArayet / bAhye / kaTutailenAbhyaGgayet / tApe dhAryate, saptakaikena jAyante / somarAjI gomUtra dina 3, tataH prakSAlya cUrNa, tato mUlakvAthabhAvanA 1, khadirabhAvanA 1, kAlUMbarIkAthabhAvanA 1, bhRGgarAja bhA. 1, asya bhA. 1, triphalA mAritabhAvAritaraloha bhA. 1, ubhayaM ga. 3, sphoTakAntaraM amlaM takaM pibet / amlaM kSArAmlaM varjayet / ___tathA sphoTakArthe dvitIyo yogo yathA--citraka bhA. 4, viDaMga bhA. 4, tAlaga bhA. 4, kRtanAlaka bhA. 4, gula bhA. 4, bhallAtaka bhA. 14, rasa bhA. 6, gandhaka bhA. 8-etaccUrNaM ga. 3 mAtA 10 takreNa pibet / dina 7 vAle kaTutilenAlpa( bhyaGgam ) / zeSaM pUrvavat // tathA tRtIyo yogaH-gandhaka ga. 1, citrakasadyacUrNatvacA ga. 1, zuddhasomA ga. 1-trayANAM cUrNa gholena saha ka. 1 pibet / bAhye pralepo yathA-pUrvatrayANAM cUrNa dugdhamadhye kRtvA AdhukaNaM deyaM dadhi bhavati, tasya ghRtaM tena pralepaH / saptaikena zvetacitrasthAne sphoTakAH jAyante / tato gomUtreNa zuddhA somA guTikA tAmrabhAjane snehena saha nIlavarNena ghRSTvA, tato bAhye pralepo deyaH / tAvad yAvad varNe patati / stokacitre 15 bAhyotpATanavidhiH-nAlikera koparA bhA. 1, sIsava tvacA bhA. 1, bhallAtaka bhA. 1, dantItvacA bhA. 2ekatra kRtvA sarSapatilenAbhyaGgya pAtAlayane tailam, zvetapAMpani chANakhaNDenotpATya tailenAbhyaGgayet praacyti| tatastilatailena yAvat zejati, anayA rItyA tRtIyavelAyAM zvetaSAMpaNa nAzayati tathA utpATaM jvaalaamukhyaa| ____ atha sadyaHtrikAlena tathA tejattayarI-sajjikAharitAlakRSNadhattUrakakSAru jhijhiraTakSAru zveta USa bhA. 6-sarveSAM ArAsaNAnUnA / khaNDikA bhA. 6, ubhayaM bhA. 12 sUkSmaM kRtvA kasIsapAnIyena 20 vartayitvA zvetavraNaM chANakhaNDena gharSayitvA lepo deyaH, utpatanti / tataH kuGkumaM pradhAnaM limbukarasena AmAmlena ca pralepo deyaH, yAvad vahati / tathA gandhA rohaudo halidAI hariyAla taha maNasilAisahio tilatile pAimIsiyau navapatri ravicina raNi tattau dina 7 dahra vigiM cIpAM ca khasujjhitta na gaNei sarti hilevihileviyau koDhu vipala yaha nei // ___ madhye triphalA bhA. 9, lohapatrI bhA. 1, khadirakvAtha bhAvanA 7, gomUtrakAtha bhAvanA 7, bhRGgarAja 25 bhAvanA 7, rasa bhA. 1, gandhaka bhA. 1, kajjalikAmadhye kRtvA dinaM prati vAla 12, kuyati gandhaka ga. 1, zuddhasomA ga. 1, kRSNodambarikA ga. 1-trayANAM cUrNaM dugdha bha. 1 madhye kRtvA Adhrayet dadhi bhavati / gholaM kRtvA pibet , visphoTakAH jAyante / zvetacitrakaTutailenAbhyaGgya tApe saNakaM savAte nivAte yathA sthAtavyam / tRtIye saptake madhyatrayANAM cUrNa jalena pAtavyam / SaTi cokhA khAMDu dugdha ghRtabhojI / tathA maga kRSNacokhA kSipracaTikA ghRtaM bhojane bAhye zruthA bAvacI kRSNodambarikayorlepaH varNe ptti| tathA, roSkavaNa-30 saTakAhanAlike madhye bhRGgarAjarasu indravAruNIpatrarasa jAsUNapuSparasa-etairbharaNIyam / mRttikayA nirundhya bhUmimadhye kRtvA mRttikayA pUrvamutpATya puTaM deyaM stokastokena tena madhye bhAgena pralepanaM varNe patati // Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta nmskaarvyaakhyaanttiikaa| hema ga. 1, tAra ga. 3, rasa 16, pIThI zuddha zulva ga. 12 patrANi lepyaM puTet tulanu puTam // atha paJcAmRtarasaH kRtalohasya bhAgASTau, gandhakAmRtapUSaNam / amRtAbhrasya vASTau, cUrNamekatra kArayet // 1 // .................. kAcakumpe dinadvayam // 2 // pacitaM vAlukAyantre, vahnicUrNa rasAyanam / guJjAmAtraM tato vRddhyA, deyaM kRzetkaye zubham // 3 // gauDe kasI ca vAlAke latAkasIcakAjuSaH / saurASTrAyAM aginu, arbudaviSaye kauGkaNe alintu (?) // 4 // rAjacampaM tathA cAmlapatrANi sadRzAni ca / teSAM rasena saMbhAvya, lohacAritaraM bhavet // 5 // SaSTitandulasaMmizraM, mImAkhyo(khya)rasamAritam / lohapatraistathA hNsgndhkairmunisNyutH||6|| strIpuSpaiH saptavArAMzca, sarapuGkhArasaiH punH| sajalanAlikere sUkSmaM dinAnyekaviMzatiH // 7 // AmalakarasaM madhye, tApe'vadhArayet ttH| galAyatuM kavAlayet , madhunA vAlaturyakAm // 8 // vividhaM gagamRmabhakSaM, kITaM ca kAcapatraM karoti / vikRti kITaM tu glAnudaM tathA kAcam (?) // 9 // kRSNA_ hUtahArasena saptabhAvitam / saTaGkaNaM dhamet khoTaM kATaM vargadhakena tu // 10 // punardharme bhaved bhasma, mRtaM ca rasAyanam / kRSNAbhratAmhi bhasmaM ca, gandhakarasakajalI // 11 // zulvacUrNe samaM sarve, marditaM triphlaajlaiH| vAlukAyatrake pakvaM, yAmASTau sarvarogaham // 12 // paJcAmRtaM rasaM deyaM, zuddhaM caTitamAtRkam / rasasya triguNaM gandhakajalI bhAvayet ttH|| 13 // mINAraJjamahUsArakambIrachuNDhibIjakaiH / . pAnAkAya phalavyoSadevaphalaistu saptadhA // 14 // saikottare palAkatribhAgamekatra kArayet / bhairavaH sannipAteSu, rasaH kapAlavAtajaiH // 15 // doSasya nigrahe nAzo rAtASa (?) deyo jJAtvA'numAnataH / / kAcaturanantaraM vA. 4, tato jalaM karaNIyam , pathye sAkara karaMbau deyaH // iti rasAyanaM samAptam // tihuyaNasAmiNivijA mahamaMto mUlamaMta-tattatiyaM / ittha ThiyaM pi na najai gurUvaesaM viNA sammaM // 26 // [30] . Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 333 yathA devavandanAyAM paryante aSTA(STamA )dhikAre gAthAyugalena jinaM vIramekagAthayA, tathA dvitIyagAthayA zrIvardhamAnaM bhAvajinaM, yato'sya zAsanaM vartate, anto vanditam / tathA'smin stavane'pi tribhuvanasvAminaH zrIvarddhamAnasya vidyA / tathA mahAmantro'pi zrIvIrasvAminaH tathA mUlamantro'pi ca / tathA cAha zrIvarddhamAnasya dharmacakram / sarveSAM tIrthakarANAM dharmacakraM bhavati yAvadantaM tIrtha vartate tAvat kAlaH tasya dharmacakram / sAMprataM zrIvardhamAnatIrthaM ca vartate tato dharmacakra, zrIvardhamAnasvAminI vidyA, samUlamantraM ca / / tathA cAha-mahAnizIthastavane kathitaM yathA ____ "arihANa namo pUyaM0" [ityAdi SaTtriMzadgAthAtmakaM stotrametatsaMgrahe'nyatropanyastatvAnnAtra likhyte| pazcAt paJcaparameSThicakrAparanAmacakroddhAravidhiH, dhyAnavidhiH, AtmarakSAvidhiH, SaTkarmavidhirityAdiviSayA AlekhitAste'pi asmin saMgrahe sattvAnnAtra punarullikhyante // ] saMtinAha sAsaNasuya-khittadevayA samastadevA vaccANa-"OM namo arahao bhagavao sijjhau 10 me bhagavaI jayavIre seNavIre baddhamANavIre jaye vijaye jayaMte aparAjie svAhA // " jiNamudda 1 kalasa 2 paramiTTI 3 aMga 4 maMjali 5 tahAsaNA 6 cakkA 7 / surahI 8hI 9pavayayA 10 guru vA 11 sohava 11 tahaMjalI 12 ceva // tao gurubhiH sijaM aNujA aNujANai vaddhamANavijaM se| dei payaTThA ya maMte aNujANai paccAraNa aTThAraNAi vihi tti // ___"OM namo bhagavao mahaImahAvIravaddhamANasAmissa sijjhau me mahaI mahAvijA vIre jayaMte aparAjie OM hrI~ svAhA ||"-ess vardhamAnamantraH // - "OM kSNaM (kSaM)"-adhivAsanAyantraH / / tathA-"OM hA~ hU~ namaH vIrAya svAhA"-pratiSThAmantraH // ete'nujApyante upAdhyAyasya dAhiNakanne pattAe lamavelAe imaM vijaM vAra 3 kahei // 20 . . "OM namo arahaMtANaM, OM namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM, OM namo loe savvasAhUNaM, OM namo ohijiNANaM, OM namo paramohijiNANaM, OM namo savyohijiNANaM, OM namo aNaMtohijiNANaM, OM namo bhagavao arahao mahAvIrassa sijjhau me bhagavaI mahaI mahAvijA vIre mahAvIre seNavIre jaye vijaye jayaMte aparAjie aNihae OM hA~ svAhA // " 25 uvayAro vA cauttheNaM sAhijjai / "OM namo khIrAsavaladdhINaM, OM namo mahuAsavaladdhINaM, OM namo saMbhinnasoyANaM, OM namo payANusArINaM, OM namo kuTThagabuddhINaM, jamiyaM vijaM pauMjAmi sA me vijA prasijjhau // " ___"OM avatara some some kuru kuru, OM vaggu nivaggu sumaNe somaNase mahu mahure OM phaT svAhA ||"-adhivaasnaamntrH / 30 tathA suzrAvakasya tribhuvanasvAminIvidyA, mahAmantraH, mUlamantraH, iti tattvatrikam / tathA deva-gurudharmaviSaye devatA mahAvIraH / maNi-kanaka-ratnaprAkAratrayamadhyasthaM azokavRkSatale ratnamayasiMhAsane caturvidhaM Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRtaM chatratrayavibhUSitaM pUrvAbhimukhaM devaM dhyAtvA, tataH AgneyAdi zrIgautamasvAmiprabhRtidvAdazaparicchadayutaM devaM 1, gurugautamAdigaNadhArAvAnaM kRtvA 2, dharmacakramame 3, sthitaM dhyAyet / iti AcAryopAdhyAyairdhyAtavyam / " arihANa namo pUyaM0" ityAdikathitamanyaiH sAdhubhirna dhyAtavyam , durgandhamalinagAtratvAt , AzAtanAbhayAca / tathA mantraH catuHsaptati akSarapramANaM, yathA5 "OM namo bhagavao vaddhamANasAmissa jasseyaM cakaM jalaMtaM gacchai AyAsaM pAyAlaM loyANaM bhUyANaM jue vA raNNe vA rAyaMgaNe vA vAhaNe baMdhaNe mohaNe thaMbhaNe OM savvasattANaM aparAjio bhavAmi svAhA // " atha mahAvIrastavanam // suravihiyasamosaraNaM mahimaMDalamaMDanaM mahAvIraM / saMbharaha bharahakhittammi saMpayaM payaDatitthayaraM // 1 // AsADhasiyachaTThIe pANayapuSphottarAu avayariyaM / kuMDaggAme siddhatthapaNaiNItisalAo uyarammi // 2 // cittasiyaterasIe suragirisiMhAsaNammi iMdehiM / NhaviyaM kuNkumcNdnnsvvoshisurhidbvehiN||3|| kaMcaNavannaM varasIhalaMchaNaM susattahatthauccattaM / maggasirakasiNadasamIi varisadANeNa nikkhattaM // 4 // mAhavasiyadasamIe kevalalacchIe gADhamuvagUDhaM / kattiya amAvasAe siddhima pAvAi chaTeNaM // 5 // maNi-kaNaya-rayaNanimmiyapAyArabhitare asoytle| caudehaM chattatayaM kayarehaM caliyacamarohaM // 6 // aggeyAi vidisAe ThiyasirigoyamAiparisAe / bArasayaM sahilAsaM suyadhammaM rammaosaraNaM // 7 // udayaMtakoDidiNayara jalaMtaguru dhammacakkakiraNehiM / AyAsaM pAyAlaM ujjoyaMtaM mahiyalaM ca // 8 // 'paNava-namo bhagavaoM' pabhiI cushiysyrvnnehi| . sAhaMtehiM sirivaddhamANasAmissa sahirehiM // 9 // raNa-rAyaMgaNa-jue-jaMbhaNa-thaMbhaNa-mohaNakarehiM / aparAjio bhavAmi sanvesiM jIvasattANaM // 10 // baMbheNa sAlayAvAIyAsubhUsayaNa egabhatteNaM / muNipaDimAparimANaM kusumasahassehi aJceyaM // 11 // nijiyaciMtAmaNi-kAmadheNu-kappahumaM imaM cariyaM / sumiNovaesa sohaggamAimaggahapavaggaMpi // 12 // iya vIrajiNaM sahassajakkhamAyaMga-siddhadevI ya / sumaNovaesa so bajhaM ajjhappaM jhAyaha tisaMjjhaM // 13 // iti mahAvIrastavanaM samAptam // yadA yadA zubhadhyAnAdikaM prArabhyate tadA tadA'STAhikApUrvakam , yataH-paJcadazakarmabhUmipUtsarpiNyavasarpiNyoraSTAhikApUrvakANi sarvANi karmANi kriyante, saMvatsara-cAturmAseSu aSTAhikA'taH zAzvatI // iti dravyanamaskAraprabhAvaH kathitaH / / Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 335 ___10 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / tathA bhAvanamaskAramAha-'tattatiyaM'-tattvatrikaM deva-guru-dharmaviSayaM, tathA cAha bhAvanamukkAravivajiehi jIvahiM akayakaraNAI / gahiyANi ya mukkANi ya aNaMtalo davaliMgAI // [-zrIjinacandrasUrikRta-paMcanamukkAraphalathutta' gAthA 67 ] bhAvanamaskAraM samyaktvaM tacca jIvAinavapayatthe jo jANai tassa hoi sammattaM / bhAveNa saddahaMto ayANamANe vi sammattaM // trailokyadravyaSaTkaM navapadasahitaM jIvaSaTkAyalezyA, paJcAnye cAstikAyA vrata-samiti gati jJAna caaritrbhedaaH| ityetanmokSamUlaM tribhuvanamahitaM proktamarhadbhirIzaiH, pratyeti zraddadhAti spRzati ca matimAn yaH sa vai shuddhdRssttiH|| vyAkhyA-trailokyamiti-atIta-vartamAna-bhaviSyabhedena tridhA kAlaH, paramavasarpiNIbhedena dvidhA kAlaH, viMzatikoTikoTInAM sAgarANAM samApyate SaDarAH, avasarpiNyAM viparItAsta eva, tat utsarpiNyAM tathA kAlo dvAdazabhiraraiH punH| vartamAnaM bhaviSyaM cAtItaM cakra pravartate // atrApyanantaramuktamasti tathA tattvatrikaM bIjaM 'ahaM' iti, tathA dadhati-vasatimadhye varNA akAra-hakArayo riti yugamatha zabdabrahmapadaM munayo jaguH / yadamRtakalAM bibhrannindujvalAM ravibhArciSAM, dhvanayati parabrahmadhyAnaM tadastu padaM mude // akAro'yaM sAkSAdamRtamayamUrtiH sukhayati, .. sphuradrepho ratnatrayamadhikRtaM saMkalayati / samohaM haGkAro duritanivahaM hanti sahasA, smaredevaM jIvAkSaramiti vibhinnAkSarapadam // "OM hA~ zrI~ a hai a si A u sA nmH|" siddhacakrasya mUlamatro'yam / tathA'nena mUlamantraM mahAmantraM tattvatrikaM pratipAditaM, paraM yantramadhyehamadhye sAdhyanAma, tato valakAni-prathamavalake mUlamantraH, dvitIyavalake paJcaparameSThinaH, tRtIyavalake jJAna-darzana-cAritra-tapo-vIryAH, caturthavalake SoDazasvarAH, tato'STadalAni, teSvaSTau vargAH, tato hrI~kAreNa triveSTitaM krauMniruddhaM, tato'pmaNDalaM kalazAkAraM kalazasya mukhe vakArAH 9, adho navagrahAH sthaapyaaH| tataH pRthivImaNDalaM dikSu kiM catvAri, koNeSu la 4, agre dakSiNabhAge kSetrAdhipatiH, vAmabhAge gurupAdukAH // 30 iti maNDalavidhiH // jApa-dhyAnayoH phalaM pUrvoktamatra sthitamapi gurUpadezaM vinA na jJAyate // sumariyamittaM pi imaM tattaM nAsei sayaladuriyAI / / pAraMpareNa nAyaM taM natthi suhaM na jaM kuNai // 27 // [31] Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 nmskaarvyaakhyaanttiikaa| [prAkRta vyAkhyA-smaraNamAtramidaM tattvaM nAzayati sakaladuritAni paraM tattvaM pAramparyeNa guruparamparayA tathA prathamAnuyoga-gaNitAnuyoga-dravyAnuyoga-caraNakaraNAnuyogebhyastathA laukikazAstrasAramadhyAcca jJAnaM, tannAsti sukhaM yadanta iha martyaloke'pi na kurute, tattve prayukte sati labdhaya utpadyante / tathA Amosahi vipposahi khelosahi jallamosahi cev| saMbhinnasoya ujumai samvosahi ceva bodhavvo // 1 // cAraNa-AsIvisA kevalI ya maNanANiNo ya puvvdhraa|| arihaMta cakkavaTTI baladevA vAsudevA ya // 2 // khIra-maha sappirAsava-kuTrabuddhI payANusArI ya / taha bIyabuddhinteyasa-AhAraga-sIyalesA ya // 3 // veubviyaladdhI akkhINamahANasI pulAkA ya / pariNAmatavaseNaM emAi havaMti bhaNiya laddhIo // 4 // bhavasiddhi ya purisANaM eyAo havaMti bhaNiya lddhiio| bhavasiddhi ya mahilANaM jittiya jAyaMti taM vucchaM // 5 // arihaMta 1 cakki 2 kesava 3 bala 4 saMbhinne ya 5 cAraNa 6 puvvA 7 / gaNahara 8 pulAga 9 AhAragaM 10 ca nahu bhavima(ya)mahilANaM // 6 // abhaviyapurisANaM puNa dala pugvillAu kevalittaM ca / ujjumaI viulamaI terasa eyAu na hu huMti // 7 // asati-jiya mahilANaM puNa eyAo huMti bhUyaladdhiMsu / mahukhIrAsavaladdhio neyA sesAo aviruddhA // 8 // 20 etAsAM labdhInAM sukhaM karotItyarthaH / paMcanavakAratattaM leseNaM saMsiaM annuhvennN| sirimANatuMga-mAhiMdamujalaM sivasuhaM ditu // 28 // vyAkhyA-paJcanamaskAratattvaM zrImAnatuGgasUribhistathA suzrAvakamahendrasahitaiH brAhmaNapATake anubhavaH kRtaH, tataH prakAzitam , tato yatInAM sAvadyAnubhavaM kartuM na yujyate, tataH zrAvakayatInAM saMyogenAnubhava 25 utpadyate, yata uktam - zAnaM kriyAdivirahitaM zivadaM na dRSTa, nApi kriyAM zrutamRte shivshrmhetuH| etad vicintya sudhiyA dvitIye'pi yatnaH, kAryaH pramAdamadirAparivarjitena // 30 tathA saMyogena pAratrikaphalaM syAt , tatastaM gItArthasakhA'yaM, darzitaM mokSArthe zrImAnatujhaM uccaiHsthaM lokAgrasthitaM mahendraM mahApradhAnaM zivasaukhyaM dizet // saMbharaha paDhaha jhAyaha NicaM ghoseha Namaha arihAi / saggapayaM jai icchaha tasseva ya attaNo NANaM // 29 // . Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 337 vyAkhyA yadi yUyaM svargapadaM svargApavargamAtmano jJAnaM ca icchata, tadA etat stavanaM saMbharata, paThata, dhyAta, nityaM ghoSayata arahA( arhadA )dIn paJcaparameSThIn namata / ko'rthaH ? etasmin stavane dhyAte sati Atmano jJAnamutpadyate, bhaNitaM ca mohatyAge yadAtmAnaM, yasyAtmani vetti yt| tadAtmAnamAtmanA zAnaM, tacca syAt zuddhadarzanam // AtmavijJAninAM duHkhaM, tiryaga-nArakasaMbhavam / jantUnAM hIyate zIghraM, shuddhdrshnlaabhtH|| . * nanu uvasaggo pIDA kUraggahadasaNaM bhyaasNkaa| jai vi na hu huMti ee taha vi saguljhaM bhaNijjAsu // 30 // vyAkhyA-nanu iti vitarke / tiryag-manuSya-devakRta upasargaH, tathA vyAdhi-dAridya-mAnasIkRtA 10 pIDA ca, krUrAhadarzanaM, bhayA anekavidhAsteSAM A ISat stokA, yadyapi ete na bhavanti, tato'pi saguhyaM zvetadhyAnaM kartavyamiti, etAvatA Arta-raudraniSedhaH // eso paramo maMto paramarahasso imaM tihuyaNammi / tA kimiha bahuvihehiM paDhiehiM putthayabharehiM // 31 // vyAkhyA-eSaH paramamantraH, paramaM guhyaM tribhuvane nizcayena, kiM bahuvidhairnAnAzAstraiH pustakabhAraiH / 15 uktaM ca muttUNa bArasaMga ta eva samaraNaM kIrae jamhA / arihaMtanamokAro tamhA so bArasaMga tti // iti stavanaM sArasamUhamekatriMzadbhirgAthAbhiH samuddhRtaM zrImAnatuGgasUribhiH pravacanarahasyaM saMkSepAt // tathA etAsAM vyAkhyAnaM, tathA TIkA kRteti // samApteyaM namaskAravyAkhyAnaTIkA // paricaya 'namaskAravyAkhyAnaTIkA' nAme racAyelA graMthanI ha0 li. prati zrImuktikamala jaina jJAnamaMdira, vaDodarAthI amane munirAja zrIyazovijayajI mahArAja mAraphata prApta thaI hatI / A TIkA zrImAnatuMgasUrie racelA 'navakArasArathavaNa'mAM prasiddha thayela stotrane anulakSIne racavAmAM AvI che evaM 25 jANavAmAM AvyuM tyAre harSa thayo / prathama kSaNe lAgyuM ke zrImAnatuMgasUrie potAnA stotramA je aneka viSayono saMgraha karIne 29 mI gAthAmAM je pratijJA karI che tenuM rahasya A TIkAgraMthathI spaSTa thaI jaze paNa e TIkAnA aMtaraMgamAM UtaravAno ame jema jema prayAsa karavA lAgyA tema tema te TIkA atyaMta gUDha lAgavA maaNddii| aneka viSayonA saMgrahathI bharelI A TIkA svayaM viziSTa graMtha jevI jnnaaii| A TIkAgraMthanI prati 50 pAnAnI che ne graMtha be vibhAgamAM vaheMcAyelo cha / prathama vibhAgamAM 30 'navakArasArathavaNa' stotra mUlarUpe ApelaM che / tenA pachI A stotrane lagato 'sAdhanavidhiphala' nAme AmnAya che, je 'paMcapadAmnAya' zIrSakathI pragaTa kayoM che ane tenA uparathI eka koSTaka paNa taiyAra 20 Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta 338 namaskAravyAkhyAnaTIkA karIne Apyu che / A sivAya zrIjinaprabhasari vagere AcAryoe racelA stotro, tijayapahutta stotra ane tatsaMbaMdhI maMtro, jvAlAmAlinI maMtra vagere che / vaLI, namaskArane lagatA keTalAka maMtro paNa A vibhAgamAM saMgrahAyelA che, je anyatra pragaTa karela cha / bIjA vibhAgamA 'navakArasArathavaNa' nI jUdA krame gAthAo ApIne te te gAthAono zabdArtha 5na ApatAM tenA AmnAyono saMgraha Apyo che, je jUdA jUdA viSayo upara prakAza pADe cha / e viSayomAM khAsa karIne vividha cakro, yaMtrikAo, cUDAmaNizAstra, AyazAstra, paMcasvarodaya, zarIra-svarodaya, nADIzAstra, jyotiSa, ardhakAMDa, vaidyakazAstra, jainatattvajJAna, maMtro vagere aneka viSayono saMgraha ko cha / - A viSayo Upara prakAza pADavAne ame keTalAka vidvAnono saMparka sAdhyo paraMtu e prayAsa saMpUrNa 10 saphaLa thayo nahi / ame svayaM A graMthane UkelavA-rahasya pAmavA prayatna karyo paNa stotrakAre je rahasya gUMthI dIdhuM che te spaSTa thaI zakyu nahIM; AthI e graMtha je svarUpe amane maLyo che te svarUpe mUlarUpe pragaTa karavAno chevaTe nirNaya liidho| A TIkAgraMthamA ghaNI azuddhio hatI / bIjI eka prati maLI AvelI kharI, paNa temAMye tevI ja azuddhio jovAmAM AvI / AthI bhASAnI dRSTie sudhArIne e graMtha jevo ne tevo ame 15 ahIM pragaTa karIe chIe / saMbhava che ke emAM aneka azuddhio rahI javA pAmI hoya / ___ A TIkAgraMthamA AvatA 'siddhacakrastotra' nI svataMtra cha-eka pratio amane maLI AvI te uparathI pAThabhedo laIne e stotrane ame ahIM pragaTa karyu che / vaLI, zrImalliSeNasUriracita 'vidyAnuzAsana'mAM je 'siddhacakrastotra' saMskRtamA ApeluM che tenI A stotra sAthe tulanA karatAM teno AdhAra A prAkRta stotra hoya ema lAge che, tethI e stotra paNa ame TippaNImAM ApI dIdhuM che ane mUla stotrano zabda ke 20 bhAva laIne 'vidyAnuzAsana'gata siddhacakrastotranI racanAmAM je sAmya lAgyaM tene ame moTA TAIpo ane prAkRta gAthAonA aMkano nirdeza karavApUrvaka pragaTa karyu cha / A TIkAgraMthanA kartA vize mAhitI maLI nthii| Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17] kuvalayamAlAsaMdabbho arahA jANai savvaM arahA savvaM pi pAsai samakkhaM / arahA bhAsai saJcaM arahA baMdhU tihuyaNassa / / [217-33 ]' arahA bhAsai dhamma arahA dhammassa jANae meyaM / arahA jiyANa saraNaM arahA baMdhaM pi moei // [ 218-1] arahA tiloya-pujjo arahA titthaMkaro sudhammassa / arahA sayaM pabuddho arihA purisottamo loe // [ 218-2 ] arahA loga padIvo arahA cakkhU jayasa(ssa) savvassa / - arahA tiNNo loe arahA mokkhaM parUvei // [218-3 ] [evaM ca vacaMtesu diyahesu mahAraha-sAdhU vi NAUNa thova-sesaM AuyaM diNNa-guruyaNAloyaNo paDikaMta-savva-pAvaTThANo saMlehaNA-saMlihiyaMgo savvahA kaya-savva-kAyavvo uvaviTTho saMthArae / tattha ya NamokAra-paramo acchiuM payatto / avi ya / ] esa karemi paNAmaM arahatANaM visuddha-kammANaM / / savvAtisaya-samaggA arahaMtA maMgalaM majjha // [277-101 usabhAIe savve cauvIsaM jiNavare NamaMsAmi / hohiMti je vi saMpai tANaM pikao NamokAro // [ 277-11 ] anuvAda zrI arihaMta bhagavaMta-arihaMta badhuM jANe che, arihaMta badhuM ja pratyakSa jue che, arihaMta satya / bhASe che ane arihaMta traNa bhuvananA baMdhu che / [217-33 ] - arihaMta dharma kahe che, arihaMta dharmanA bhedane jANe che, arihaMta jIvone zaraNarUpa che ane arihaMta baMdhanane choDAve (mUkAve ) che // [218-1] ... arihaMta praNa lokane pUjya che, arihaMta zuddha dharmanA tIrthane karanArA che, arihaMta svayaM saMbuddha che ane arihaMta lokamAM puruSottama che / [218-2] ____ arihaMta lokapradIpa che, arihaMta sarva jagatanA cakSu cha, arihaMta lokamAM tarelA che ane arihaMta 25 mokSane prarUpe che||[218-3] [e pramANe divaso jatAM mahAratha sAdhue paNa AyuSya thoDaM bAkI rahyaM che ema jANIne, gurumahArAja pAse AlocanA karI ke, sarva pApasthAnaka, pratikramaNa kayuM ane saMlekhanAthI zarIrane saMlekhita kayuM / evI rIte samApta karyAM che sarva kartavyo jeNe evA te saMthArAmAM beThA / tyAM teo namaskAramA parAyaNa thavA mATe udyukta banyA / (ane teo nIce mujaba stavana karavA lAgyA:-)] 30 ... A huM vizuddha karma( pravRtti, anuSThAna )vALA zrIarihaMta bhagavaMtone praNAma karUM chaM / sarva atizayothI paripUrNa zrIarihaMta devo mane maMgaLarUpa ho / [277-10] - zrIRSabhadeva vagere sarve covIze jinezvarone huM namaskAra karUM chu / jeo saMpratikALamAM varte che teone paNa namaskAra karuM chN| [277-11] 1 kauMsamAM devanAgarI lipimA lakhela aMka mULa graMtharnu pRSTha sUcave che ane romanalipimA lakhela aMka tenI paMkti sUcave che / dA. ta. pRSTha 217, paM. 33. 20 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 kuvlymaalaasNdbho| [prAkRta osappiNi taha avasappiNIsu sabbAsu je samuppaNNA / tItANAgaya-bhUyA savve vaMdAmi arahate // [ 277-12 ] bharahe avara-videhe punva-videhe ya taha ya eravae / paNamAmi pukkharaddhe dhAyai-saMDe ya arahate // [ 277-13] acchaMti je vi anja vi gara-tirie deva-Naraya-joNIsu / egANeya-bhavesu ya bhavie vaMdAmi titthayare // [ 277-14 ] titthayara-NAma-gottaM veeMte baddhamANa-baddhe ya / baMdhiMsu je vi jIvA ajaM ciya te vi vaMdAmi // [ 277-15 ] viharaMti je muNiMdA chaumatthA ahava je gihatthA vA / uppaNNa-NANa-rayaNA savve tiviheNa vaMdAmi // [ 277--16 ] je saMpai parisasthA ahavA je samavasaraNa-majjhatthA / devacchaMda-gayA vA je vA viharaMti dharaNiyale // [277-17 ] sAheti je vi dhammaM je va Na sAheti chiSNa-maya-mohA / vaMdAmi te vi savve tityayare mokkha-mamgassa // [ 277- 18] . titthayarIo tityaMkare ya sAme ya kasiNa-gore ya / muttAhala-paumAme savve tiviheNa vaMdAmi // [277-19] bhUtakALamAM sarva utsarpiNIo ane avasarpiNIomAM utpanna thayelA athavA bhaviSyamAM thanArA sarva arihaMtone huM vaMdana karuM chu // [277-12] bharatakSetramA, pazcimavidehamAM, pUrvavidehamA; vaLI airavatakSetramA, puSkarAdhamAM ane dhAtakI20 khaMDamAM rahelA tIrthakarone huM vaMdana karuM huM // [277-13 ] je vartamAnakALe manuSya, tiryaMca, deva ane nArakayonimA rahyA che ane eka ke aneka bhavomA tIrthakara thavAnA che temane huM vaMdana karUM chu / [277-14] ___ jeo tIrthakaranAmagotrane vede che, bAMdhe che, bAMdhyu che ke bAMdhaze te sarva jIvone paNa huM bAje ja vaMdana karUM chu|| [277-15] 25 je bhAvi tIrthakaro atyAre chamastha munipaNe ke gRhasthapaNe vicare che athavA jemane jJAnaratna utpanna thayuM che te sarvene hu~ trividhe vaMdana karuM cha / [277-16 ] jeo atyAre parSadAmAM che athavA samavasaraNanA madhyabhAgamA che athavA devachaMdAmA rayA che athavA pRthvItala para vicare che; jeoe mada ane mohane chedyA che evA jeo dharmano upadeza Ape che athavA nathI ApatA te sarve mokSamArganA tIrthakarone huM vaMdana karUM chu / [277-17-18] 30 zyAmavarNanA, kRSNavarNanA, gauravarNanA, muktAphala jevA ujavala varNanA, padma jevA varNanA sarva tIrthakarIo ane tIrthaMkarone huM trividhe vaMdana karuM chu / [277-19 ] 1. zyAma kALo, kRSNa-nIla, gaura=suvarNavarNa, muktAphalasadRza zveta, padma jebo rakta. Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 18 namaskAra svAdhyAya / ujjhiya-rajje ahavA kumArae dAra-saMgaha-saNAhe / sAvacce Niravacce savve tiviheNa vaMdAmi // [277-20] bhavvANa bhava-samudde NibuDDamANANa trnn-kjmmi| titthaM jehi~ kayamiNaM titthayarANaM Namo tANaM // [277-21 ] titthayarANa paNAmo jIvaM tArei dukkh-jlhiio| tamhA paNamaha savvAyareNa te ceya titthayare // [277-22] loya-guruNaM tANaM titthayarANaM ca savva darisINaM / savvaNNUNaM eyaM Namo Namo savva bhAveNaM // [277-23 ] arahaMta-NamokAro jai kIrai bhAvao iha jaNeNaM / tA hoi siddhi-maggo bhave bhave bohi-lAbhAe // [277-24] arahaMta-NamokAro tamhA ciMtemi savva-bhAveNa / dukkha-sahassa-vimokkhaM aha mokkhaM jeNa pAvemi // [277-25] jaya surAsura-kiMNara-muNivara-gaMdhavva-Namiya-calaNa-juyA / jaya sayala-vimala-kevala-jiNa-saMgha Namotthu NaM tujjha // [95-18 ] jai devo Neraio maNuo vA kaha vi hoja tirio haiN| sayala-jaya-sokkha-mUlaM sammattaM majjha dejAsu // [95-19 ] jeoe rAjyano tyAga kayoM che athavA jeo kumArAvasthAmA cha athavA jeo bIsaMgrahathI yukta che athavA jeo saMtAnasahita che athavA jeo saMtAnarahita che te sarva tIrthaMkarone huM vaMdana karuM huM / [277-20] bhavasamudramAM bUDatA bhavya AtmAone taravA mATe jeoe A tIrtha sthApana kayuM (pravartAvyuM) 20 te tIrthaMkarone huM namaskAra karuM kuN|| [277-21] - tIrthakarone karelo praNAma jIvane duHkhasamudrathI tAre che; mATe tIrthaMkarone sarva-AdarapUrvaka praNAma karo // [277-22] ___loka-guru evA te sarvadarzI ane sarvajJa tIrthaMkarone sarvabhAvathI huM vAraMvAra namaskAra karuM chu / [277-23] ____ ahIM jIva vaDe jo zrI arihaMta prabhune bhAvapUrvaka namaskAra karAya to temAMthI mokSamArganI prApti thAya che ane te bhavobhavamAM bodhilAbha mATe thAya che / [277-24 ] ___ tethI sarvabhAvapUrvaka arihaMtanA namaskArane huM citavu chu, ke jethI jemAM hajAro (sarva) duHkhothI sarvathA mukti che evA mokSane huM paamuN|| [277-25 ] devo, dAnavo, kinnaro, munivaro ane gaMdharvothI namana karAyelA caraNa-yugalavALA (he 30 arihaMta ! ) Apa jayavaMtA va" / he saMpUrNa nirmaLa kevalajJAnavALA jinasamUha ! tuM jaya pAma! tane mAro namaskAra ho // [ 95-18 ] - (he deva! ) huM deva, nAraka, manuSya ke tiryaMca game te thAuM ( to paNa ) jagatanA sarva sukhonuM mULa evaM samyaktva mane Apajo // [ 95-19 ] 25 Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 kuvlymaalaasNdbbho| [prAkRta avirhiy-nnaann-dsnn-caaritt-pytt-siddhi-vr-mggo| sAsaya-siva-suha-malo jiNa-maggo pAyaDo jayai // [95-24] saMsAra-gahira-sAyara-duttAruttAra-taraNa-kajeNaM / tittha-karaNekka-sIlA savve vi jayaMti titthayarA // [95-25] jaha AurANa vejo dukkha-vimokkhaM karei kiriyAe / taha jANa jiyAya(Na) jiNo dukkhaM avaNei kiriyAe // [179-19 ] jaha corAi-bhayANaM rakkhai rAyA imaM jaNaM bhIyaM / taha jiNarAyA rakkhai savva-jaNaM kamma-corANa // [179-20] jaha ruMbhai vaccaMto jaNao ayaDesu taralayaM baalN| jiNa-jaNao vi taha ciya bhavvaM ruMbhe akajesu // [179-21 ] jaha baMdhuyaNo purisaM rakkhai sattUhi parihavijaMtaM / taha rakkhai bhagavaM pi hu kamma-mahAsattu-seNNassa // [179-22 ] jaha jaNaNI kira bAlaM thaNayacchIreNa Nei pariyaDhei / taha bhagavaM vayaNa-rasAyaNeNa savvaM pi posei // [179-28 ] bAlassa jahA dhAI NiuNaM aMjei acchivattAI / iya NANa-salAgAe bhagavaM bhavvANa aMjei // [179-24] jemA jJAna, darzana ane cAritramA satata puruSArtha e zreSTha siddhi( mokSa )mArga che, ane je zAzvata kalyANa ane sukhanuM mULa che evo A jinamArga sAkSAt jayavaMto cha // [ 95-24 ] gaMbhIra ane muzkelIthI tarI zakAya evA saMsArasAgarano pAra pAmavA mATe taravAnA prayojanathI 20 tIrtha karavAnA advitIya svabhAvavALA sarva tIrthaMkaro jayavaMtA varte che // [ 95-25] jevI rIte vaidya rogIone (cikitsAdi) kriyA vaDe karIne duHkhathI choDAve che tevI rIte zrIjinezvara bhagavaMta jIvonA duHkhane dharmakriyA vaDe dUra kare che, ema tame samajo // [179-19 ] jevI rIte bhayabhIta prajAne rAjA corAdinA bhayathI rakSe che tevI rIte zrIjinezvara bhagavaMtarUpI rAjA sarva jananuM karmacorothI rakSaNa kare che / [179-20] 25 je pramANe aMdhArA kUvAmAM paDatA capaLa bALakane pitA rokI rAkhe che, te pramANe zrIjinezvara paramAtmArUpI pitA akAryamAM paDatA bhavya AtmAne rokI rAkhe che / [179-21] je pramANe zatruthI parAbhava pAmatA puruSa- baMdhujana rakSaNa kare che te pramANe karmarUpI mahAzatrunI senAthI parAbhava pAmatA jIvanuM zrIjinezvara bhagavaMta paNa nizcita rakSaNa kare che / [ 179-22 ] - to je pramANe mAtA bALakane dhAvaNathI puSTa kare che te pramANe zrI jinezvara bhagavaMta paNa vacanarasAyaNa vaDe sarvanuM poSaNa kare che // [ 179-23 ] . je pramANe dhAvamAtA bALakanI AMkhanI pApaNone sArI rIte AMje che te pramANe zrI tIrthakara bhagavaMta paNa bhavyonA AMtaracakSune jJAna zalAkAthI ( saLIthI ) AMje che // [ 179-24] Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 343 10 15 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| maNNasu piyaM va bhAyaM va mAyaraM sAmiyaM guruyaNaM vA / Niya-jIviyaM va maNNaha ahavA jIvAo ahiyayaraM / / [179-26 ] hiyayassa majjha daio jArisao jiNavaro tihuvaNammi / ko aNNo tArisao hU~ NAyaM jiNavaro ceya // [179-27] 'jaya savva-jIva-baMdhava saMsAra-jaloha-jANa-sAriccha / jaya jamma-jarA-vajiya maraNa-vimukkA jayAhi tumaM // [ 242-24] jaya purisa-sIha jaya jaya telokakalla-patthiya-payAva / jaya moha-mahAmUraNa raNa-Nijiya-kamma-sattu-saya // [242-25] jaya siddhipurI-gAmiya-jaya-jiya-satthAha (satthAra ) jayahi savvaNNU / jaya savvadaMsi jiNavara saraNaM maha hosu savvattha / [242-26 ] jaya savvaNNu mahAyasa jaya NANa-divAyareka jaya-NAha / jaya mokkha-magga- NAyaga jaya bhava-tIreka bohittha // [ 243-23 ] jaya saMsAra-mahodahi-dukkha-sayAvatta-bhaMgura-taraMgehiM / mokkha-suha-tIra-gAmiya Namotthu NijAmaya-sariccha // [91-4] jaya surAsura-kiMNara-Nara-NArI-saMgha-saMthuyA bhagavaM / jaya paDhama-dhamma-desi(sa)ya siya-jhANuppaNNa-NANavarA // [ 116-14] te zrIjinezvara bhagavaMtane tame pitA, mAtA, bhAI, svAmI, gurujana ke potAnuM jIvana mAno athavA potAnA jIvathI paNa adhika mAno // [179-26 ] mArA hRdayane vallabha jevA zrIjinezvara bhagavaMta che tevaM traNe lokamAM bIju koNa che ? . hA ! kharekhara meM jANyuM ke tevA kevaLa zrIjinezvara bhagavaMta ja che / [179-27 ] 20 . sarva jIvanA baMdhu, saMsArasamudramAM naukA samAna evA Apa jayavaMtA va" / janma-jarAthI rahita ane maraNathI vimukta evA Apa jayavaMtA varto // [242-24] puruSasiMha, traNa lokamAM prasarelA advitIya pratApane dharanAra, mohano atyaMta nAza karanAra ane raNamAM seMkaDo karmazatruone jItanAra Apa jayavaMtA varto // [242-25] siddhipurImA janArA jagatanA jIvonA sArthavAha jaya pAmo / he sarvajJa ! vijaya pAmo, he 25 sarvadarzI ! jayavaMtA raho / he zrIjinezvara! mane sarvatra zaraNarUpa ho / [242-26 ] sarvajJa, mahAyaza jaya paamo| he advitIya jJAnadivAkara, jagatanA nAtha vijaya pAmo / mokSamArganA nAyaka ane bhavatIrane prApta karAvavA nirupama vahANarUpa Apa jayavaMtA varto // [243-23] saMsArasamudranA duHkharUpa seMkaDo AvartonA caMcaLa taraMgomAMthI mokSarUpa sukhamaya kAMThe : janArA ane pahoMcADanArA Apa jayavaMtA varto / tethI niryAmaka samAna (he bhagavaMta!) Apa 30 jayavaMtA varto // [91-4] sura, asura, kinnara, nara ane nArInA samudAya vaDe stuti karAelA he bhagavan ! Apa * jayavaMtA vrto| dharmanA Adya upadezaka Apa jaya pAmo / zukladhyAnathI kevaLajJAna prApta karanArA (he bhagavan ! ) Apa jayavaMtA varto // [116-14] Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 kuvlymaalaasNdbbho| [prAkRta jaya paDhama-purisa purisiMda-viMda-NAgiMda-vaMdiyaccalaNA / jaya maMdaragiri-garuyAyara-guruntava-caraNa-diNNa-viNNANA // [116-15 ] NAha tuma ciya saraNaM taM NAho baMdhavo vi taM ceva / daMsaNa-NANa-samaggo siva-maggo desio jeNa // [116-16 ] je piyayama-guru-viraha-jalaNa-paJjaliya-tAva-taviyaMgA / katto tANaM tANaM mottuM ANaM jiNiMdANaM // [64-2] je dUsaha-guru-dAridda viduyA daliya-sesa-dhaNa-vihavA / katto tANaM tANaM mottuM ANaM jiNiMdANaM // [64-3] dogacca-paMka-saMkA-kalaMka-mala-kalusa-dUmiyappANaM / katto tANaM tANaM mottuM ANaM jiNiMdANaM // [64-4] savva-jaNa-NidiyANaM baMdhu-jaNohasaNa-dukkha-taviyANaM / katto tANaM tANaM mottuM ANaM jiNiMdANaM // [64-5 ] je jamma-jarA-maraNoha-dukkha saya-bhIsaNe jae jIvA / katto tANaM tANaM mottuM ANaM jiNiMdANaM // [64-6] je DahaNaMkaNa-tADaNa-vAhaNa-guru-dukkha-sAyarogADhA / katto tANaM tANaM mottuM ANaM jiNiMdANaM // [64-7 ] prathama puruSa, cakravartionA samUha temaja nAgendra vaDe caraNamA namaskAra karAelA (he bhagavan ) Apa jayavaMtA varto / meruparvata karatAM paNa ( adhika ) gurutAvAvya ane mahA tapa, caraNa ane vijJAnane ApanArA ( he bhagavan ! ) Apa jayavaMtA varto // [116-15 ] 20 he nAtha! tame ja zaraNa cho, tame ja nAtha cho ane bAMdhava paNa tame ja cho; ke jemaNe darzana ane jJAnathI pUrNa evo mokSamArga upadezyo che // [ 116-16 ] jemanAM aMgo priyatamanA moTA viraharUpI agninA prajvalita tApathI tapta che temane zrIjinezvaranI AjJA (AgaLa ) choDIne bIje kyAthI zaraNa hoI zake ? [64-2] ___ jeo duHsaha mahAdAridryathI duHkhI che, sarva dhanavaibhava jemano nAza pAmyo che evA AtmAo 25 mATe zrIjinezvaranI AjJA sivAya anyatra kyAthI rakSaNa hoya ? [64-3] _ 'daurgatyarUpa kAdava, zaMkArUpa kalaMka ane 'karmamalathI utpanna thayela kAluSyathI duHkhita thayela jIvone zrIjinavacana sivAya rakSaNa kyAMthI hoya ? [64-4] - sarva lokathI niMdAtA, sagAsaMbaMdhIonA upahAsanI pIDAthI uttapta jIvone zrIjinavANI sivAya rakSaNa kyAthI hoya ? [64-5] 30 je jIvo janma, jarA ane mRtyunA samUharUpa seMkaDo duHkhathI bhayaMkara evA saMsAramA rahyA che temane zrIjinavacana sivAya rakSaNa kyAthI hoya ? [64-6] je dahana ( bALabuM), aMkana (cihno karavAM), tADana (bhAra), vAhana (vahana karAvayu)-e moTA duHkhanA samudramAM DUbyA che teone zrIjinAjJA sivAya bIje kyAthI rakSaNa hoya ? [64-7] - 1 daurgatya durdazA athavA daridratA. 2 zaMkA-samyaktva prathama dUSaNa. 3 karmamala mohanIya karma. . 4 kAluSya= cittanI malinatA. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 345 saMsArammi asAre duha-saya-saMbAha-bAhiyA je ya / mottuM tANaM tANaM katto vayaNaM jiNiMdANaM // [64-8 ] tao evaM saba-jaya-jIva-saMghAyassa savva-dukkha-dukkhiyassa telokkekalla-pAyavANaM piva jiNANaM ANaM pamotUNa Na aNNaM saraNaM telokke vi asthi tti / ___jara-maraNa-roga-raya-mala-kilesa-bahulammi Navara saMsAre / ___Natthi saraNaM jayammi vi ekaM mottUNa jiNavayaNaM // [144-25] ...... 'imammi NarayAmara-tiriya-maNuya-bhava-bhIma-pAyAlakalase mahAkova-dhagadhageMtakarAla-jAlAula-vADavANale jara-maraNa-roga-saMtAva kari-mayara-jalayara-viyaramANa-duruttAre bahuviha-kamma-pariNAma-khAra-NIsAra-NIra-paDahatthe hattha-pariyattamANa-saMpatti-vivatti-maccha-pucchacchaDAbhi-jamANa-tuMga-kula-taraMga-bhaMgille rAya-rosa-velA-jala-pasaramANa-pavAhummUlijaMta-velA-10 vaNa-puNNa-pAyaveM saMsAra-sAyarammi siddha-puri-pAvayaM jANavattaM piva bhagavaMtANaM vayaNaM pAviyaM' ti / [145-26 to 30] jaya duJjaya-moha-mahA-gaiMda-NidAraNammi paMcamuhA / jaya visama-kamma-kANaNa-dahaNeka-payAva-jalaNa-samA // [268-13] jaya kovaannl-psmiy-vivey-jl-jlhriNd-saaricchaa| 15 jaya mANuddhara-pavyaya-musumUraNa-paccalA kulisA // [268-14] ane asAra saMsAramA jeo seMkaDo duHkhonI pIDAthI pIDAelA che teone zrIjinavacana vinA bIje kyAthI rakSaNa hoya ? [64-8] mATe A pramANe sarva duHkhothI duHkhita evA samasta jagatanA jIvasamUhane mATe traNe lokamAM advitIya vRkSa (AzrayasthAna ) samAna zrIjinezvara devonI AjJAne choDIne anya kAMI 20 paNa zaraNa traNe lokamAM nathI / jyAre saMsAra jarA, maraNa, roga, raja, maLa ane klezathI bharapUra che tyAre kharekhara jagatamAM eka zrIjinavacanane choDIne anya koI zaraNa nathI // [ 144-25] - A nAraka, deva, mAnava ane tiryaMcabhavarUpa bhayaMkara pAtALakaLazavALA, mahAkrodharUpa dhagadhagatA ane bhayaMkara jvALAthI Akula vaDavAnalavALA, jarA maraNa, roga ane saMtAparUpa, jaLahasti, 25 magara, jalacaronA pharavAne kAraNe muzkelIthI jeno pAra pamAya evA aneka prakAranA karmapariNAmarUpa khArathI niHsAra jaLanA paTahastavAlA ( ? vistAravALA ), AvatIjatI saMpatti ane vipattirUpa matsyonA pucchanI chaTAthI bhedAtAM moTAM kulataraMgo (mojAM )nA bhaMgavALA ane rAga-dveSarUpa bharatI-jaLanA prasaratA pravAhathI ukheDI nakhAtA kAThAnA bananAM puNyarUpa vRkSo jemA che evA saMsArasAgaramA muktinagarIne prApta karAvanAra vahANa jevU bhagavaMtanuM vacana prApta kayuM / [ 145-26to30 ] 30 durjaya moharUpI mahA gajendranuM vidAraNa karavAmAM siMha samAna, viSama karmavanane bALI nAkhavAmAM ajoDa pracaMDa tApavALA agni samAna Apa jayavaMtA varto // [ 268-131 krodharUpI agnine zAMta karavAmAM vivekajaLathI bharelA zreSTha ( puSkarAvarta ) meghasamAna, mAnarUpI uMcA parvatanA cUrecUrA karavAmAM samartha vajrasamAna Apa jayavaMtA varto // [268-14] Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 [prAkRta kuvlymaalaasNdbbho| jaya mAyA-rusiya-mahAbhuyaMgi taM NAga-maNi-sAricchA / jaya loha-mahArakkhasa-NiNNAsaNa-siddha-maMta-samA // [268-15 ]. jaya araI-rai-NAsaNa ja(bha)ya-Nijiya hAsa-vajiya jayAhi / / jayahi jugucchA-mukkA asoya jaya jayasu taM deva // [268-16 ] jayahi Na-purisa Na-mahilA Nobhaya jaya veya-vajiya jayAhi / sammatta-miccha-rahiyA paMca-vihaNNANa-bhaya-mukkA // [268-17 ] ajeva ahaM jAo aja ya pecchAmi aja NisuNemi / magahA-rajammi Thio daTuM tuha vIra muhayaMdaM // [268-18] taM NAho taM saraNaM taM mAyA baMdhavo tumaM taao| sAsaya-suhassa muNivara jeNa tae desio maggo // [268-19 ] ___mAyArUpa roSita mahAnAgaNanI pratye nAgamaNitulya, lobharUpa mahArAkSasano sarvathA nAza karavAmAM siddhamaMtra samAna Apa jayavaMtA varto // [268-15] arati ane ratino nAza karanArA, bhayathI na jItAyelA ( bhayarahita, jitabhaya ); hAsyathI rahita, jugupsAthI mukta ane zokathI rahita he deva ! Apa jayavaMtA varto // [268-16 ] 15 puruSavedathI rahita, strIvedathI rahita, napuMsakavedI rahita, ( arthAt ) vedathI sarvathA rahita Apa jayavaMtA vrto| (kSAyopazamika ke upazama ) samyaktva ane mithyAtvathI rahita pAMca prakAranA ajJAna ( ? jJAnAvaraNa ) ane bhayathI mukta evA Apa jayavaMtA varto // [268-17 ] __ he vIra ! magadha rAjyamA rahelo huM ApanA mukhacaMdrane joIne Aje ja janma pAmyo (Aja pUrve garbhAvAsamA hato ) ! Aje ja huM joto thayo (pUrve huM AMdhaLo hato) ane Aje 20 ja huM sAMbhaLato thayo (pUrve huM bahero hato) // [ 268-18 ] tame ja nAtha cho, tame ja zaraNa cho, tame ja mAtA cho, tame ja baMdhava cho, tame ja pitA cho; kAraNake he munivara ! tame ja zAzvata sukhano mArga batAvyo / (he munivara ! je Apa vaDe zAzvata sukhano mArga batAvAyo te Apa ja mArA nAtha cho, Apa ja zaraNa cho, Apa ja mAtA cho, Apa ja baMdhu cho ane Apa ja pitA cho.)|| [268-19 ] SOMETIKORE Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 347 siddhANa NamokAro karemu bhAveNa kamma-suddhANa / bhava-saya sahassa-baddhaM dhaMta kammiMdhaNaM jehiM // [277-26 ] sijhaMti je vi saMpai siddhA sijhiMsu kamma-khaiyAe / tANaM savvANa Namo tiviheNaM karaNa-joeNa // [277-27 ] je kei tittha-siddhA atittha-siddhA va eka-siddhA vA / ahavA aNega-siddhA te savve bhAvao vNde||[277-28 ] je vi saliMge siddhA gihi-liMge kaha vi je kuliMge vaa| titthayara-siddha-siddhA sAmaNNA je vi te vaMde // [277-29 ] itthI-liMge siddhA puriseNa NapuMsaeNa je siddhA / paJceya-buddha-siddhA buddha-sayaMbuddha-siddhA ya // [277-30] je. vi NisaNNA siMddhA ahava NivaNNA ThiyA va ussagge / uttANaya-pAsellA savve vaMdAmi tiviheNa // [277-31] Nisi-diyasa-padose vA siddhA majjhaNha-gosa-kAle vA / kAlavivakkhA siddhA savve vaMdami bhAveNa // [277-32] jovvaNa-siddhA bAlA therA taha majjhimA ya je siddhaa| . dIvaNNa-dIva-siddhA savve tiviheNa vaMdAmi // [ 278-1 ] : zrI siddha bhagavaMta lAkho bhavomAM bAMdhelaM karmarUpI iMdhaNa jeoe dhamyuM che, te karmamaLathI rahita thayelA siddhone ame bhAvathI namaskAra karIe chIe // [277-26 ] . jeo karmakSayathI vartamAnakALamAM siddha thAya che, bhUtakALamAM siddha thayA che ane bhaviSyamAM 20 siddha thaze te sarvane traNe prakAranA karaNayogathI (mana, vacana ane kAyAthI ) huM namaskAra karUM chN|| [277-27 ] .. je koI tIrthasiddha thayA, atIrthasiddha thayA, ekasiddha thayA athavA anekasiddha thayA te sarvane huM bhAvapUrvaka vaMdana karuM chN|| [277-28] je koI svaliMge siddha thayA, gRhasthaliMge siddha thayA; vaLI jeo koI rIte anyaliMge siddha 25 thayA, jeo tIrthaMkarasiddha thayA ane je koI sAmAnya kevalipaNe siddha thayA teone huM vaMdana karUM chu // [277-29] jeo strIliMge siddha thayA, puruSaliMge siddha thayA, napuMsakaliMge siddha thayA, pratyekabuddha siddha thayA, buddhabodhita siddha thayA athavA svayaMbuddha siddha thayA; vaLI jeo beThelA siddha thayA, viziSTa prakAranA kAussaggamAM UbhA siddha thayA, cattA, sUtelA athavA paDakhe sUtelA siddha thayA te sarvene 30 huM trividhe vaMdana karuM chu // [277-30-31] rAtrinA samaye, divasanA samaye, saMdhyA samaye, madhyAhna samaye athavA prAtaHkALa samaye jeo siddha thayA athavA kALanI apekSA vagara jeo siddha thayA te sarvene huM bhAvapUrvaka vaMdu cha // [277-32] jeo yauvanamAM siddha thayA, bALapaNe siddha thayA, sthavira ( vRddha )paNe siddha thayA, madhyamavaye siddha thayA, jeo dvIpa ke samudramA siddha thayA te sarvene hu~ trividhe vaMdana karUM chu. // [278-1 ] 35 1NivaNNa = kAyotsageno eka prakAra, Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 10 kuvlymaalaasNdbbho| [prAkRta divvAvahAra-siddhA samudda-siddhA girIsu je siddhA / je kei bhAva-siddhA savve tiviheNa vaMdAmi // [278-2] je jattha kei siddhA kAle khette ya davva-bhAve vaa| te savve vaMde he siddha tiviheNa karaNeNa // [ 278-8 ] siddhANa NamokAro jai labbhai Agae maraNa-kAle / tA hoi sugai-maggo aNNo siddhiM pi pAvei // [ 278-4 ] siddhANa NamokAro jai kIrai bhAvao asaMgehiM / ruMbhai kugaI-maggaM saggaM siddhiM ca pAvei // [278-5 ] siddhANa NamokkAraM tamhA savvAyareNa kAhAmi / chettUNa moha-jAlaM siddhi-puriM jeNa pAvemi // [278-6] pajaliya jhANa-huyavaha-kambhidhaNa-dAha-viyaliya-bhavohA / apuNAgama-ThANa-gayA siddhA vi jayaMti bhagavaMtA [95-26 ] devatA vaDe apaharaNa karAIne jeo siddha thayA, jeo samudramA siddha thayA, jeo parvato upara siddha thayA ane je koI bhAvasiddho thayA te sarvene huM trividha karaNe vaMdana karUM chu. // 15 [ 278-2] jeo jyAM koIpaNa kALe kSetre dravye ke bhAve siddha thayA te sarva siddhone huM trikaraNa vaDe vaMdana karUM chu.|| [278-3] ___ maraNakALa prApta thaye chate jo siddhono namaskAra prApta thAya to ya sadgatino navo mArga prApta thAya ke mokSa paNa prApta thAya. // [278-4] 20 jo asaMgabhAve siddhone bhAvathI namaskAra karAya to kugatino mArga ruMdhAI jAya ane svarga athavA mokSa prApta thAya. // [278-5] mATe sarvAdarapUrvaka hu~ siddhone namaskAra karUM chu; ( karIza ) jethI mohajALane chedIne hu~ muktipurIne pAmuM. // [ 278-6] jeoe prajvalita dhyAna-hutAzana vaDe karmarUpa iMdhaNane bALI nAkhavAthI bhavonA samUhano 25 nAza karyo che, jyAMthI pharI AvavAnuM nathI evA sthAnane jeo pAmyA che te siddha bhagavaMto paNa jayavaMtA varte che. // [ 95-26 ] E Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 349 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / paNamAmi gaNaharANaM jiNa-cayaNaM jehi~ sutta-baMdheNaM / baMdheUNa taha kayaM pattaM amhArisA jAva // [278-7] coddasa-puvINa Namo AyariyANaM tahUNa-puvINa / vAyaga-vasahANa Namo Namo ya egArasaMgINa // [ 278-8 ] AyAra-dharANa Namo dharijai jehi~ pavayaNaM sayalaM / NANa-dharANaM tANaM AyariyANaM paNivayAmi // [278-9] NANAyAra-dharANaM daMsaNa-caraNe visuddha-bhAvANaM / tava-viriya-dharANa Namo AyariyANaM sudhIrANaM // [278-10 ] jiNa-cayaNaM dippaMtaM dIvaMti puNo puNo sasattIe / pavayaNa-pabhAsayANaM AyariyANaM paNivayAmi // [ 278-11] 10 gUDhaM pavayaNa-sAraM aMgovaMge smudd-srismmi|| amhArisehi~ katto taM gajai thoya-buddhIhi // [278-12] taM puNa AyariehiM pAraMparaeNa dIviyaM ettha / jai hoti Na AyariyA ko taM jANeja sAramiNaM // [278-18 ] sUyaNa-mettaM suttaM saijai kevalaM tahiM attho| jaM puNa se vakkhANaM taM AyariyA payAseMti // [278-14 ] zrI AcArya bhagavaMta jeoe jinezvara bhagavAnanA vacanane sUtrabaMdhanathI bAMdhIne evaM karyu ke je amArA jevA jIvo sudhI pahoMcyu te gaNadharone (AcAryone ) huM namaskAra karuM chu. // [278-7] caudapUrvI tathA nyUnapUrvI AcAryone namaskAra karUM chu / vAcakavRSabha AcAryone namaskAra 20 karaM chaM / agiyAra aMganA dhAraka AcAryone namaskAra karuM chu.|| [278-8] AcAranA dhAraka AcAryone namaskAra karUM chu / jeo vaDe sakala pravacana dhAraNa karAya che te jJAnanA dhAraka AcAryone huM namana karuM . // [278-9] jJAnAcArane dhAraNa karatA, darzana ane cAritramA vizuddha bhAvavALA, tapa ane vIryane dhAraNa karanArA tathA sArI rIte dhIra evA AcAryone namaskAra karuM . // [278-10] 25 dedIpyamAna jinavacanane potAnI zaktithI jeo vAraMvAra prakAzita kare che te pravacanane dIpAvanArA AcAryone huM namana karUM chu. // [278-11] samudra samAna aMga ane upAMgamA siddhAMtanA gUDha sArane amArA jevA alpabuddhivALA kyAthI jANI zake ? ( arthAt-pravacanano sAra samudra samAna aMga ane upAMgamAM gUDha rahelo che; tene amArA jevA alpabaddhivALA kyAthI jANI zake ? ) tene AcAryoe paraMparAe ahIM sudhI ( amArA 30 sudhI) prakAzita karyo che / jo AcAryoM na hota to A sArane koNa jANata ? // [278-12-18] sUcanamAtra karavAthI sUtra kahevAya che; temAM kevaLa artha- sUcana hoya che; paNa te vivaraNa je che te to AcAryo prakAzita kare che. // [278-14] Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 kuvlymaalaasNdbho| [prAkRta buddhI-siNeha-juttA Agama-jalaNeNa suTTa dippaMtA / kaha pecchau esa jaNo sUri-paIvA jahiM Natthi // [278-15] cAritta-sIla-kiraNo aNNANa-tamoha-NAsaNo vimlo| caMda-samo Ayario bhavie kumue vva bohei // [278-16] daMsaNa-vimala-payAvo dasa-disa pasaraMta-NANa-kiraNillo / jattha Na ravi vva sUrI micchatta-tamaMdhao deso // [278-17] ujoyao vva sUro phalao kappaDumo vva aayrio| ciMtAmaNi vva suhao jaMgama-tithaM ca paNao haM // [ 278-18 ] je jattha kei khette kAle bhAve va savvahA asthi / tItANAgaya bhUyA te Ayariai paNivayAmi // [278-19 ] Ayariya-NamokAro jai labbhai maraNa-kAla velAe / bhAveNa kIramANo so hohii bohi-lAbhAe // [278-20] . . Ayariya NamokAro jaha kIrai tiviha-joga-juttehiM / tA jamma-jarA-maraNe chiMdai bahue Na saMdeho // [278-21] Ayariya-NamokAro kIraMto sallagattaNaM hoi / hoi NarAmara-suhao akkhaya-phala-dANa-dullalio // [278-22 ] jyAM buddhirUpI sneha( tela )thI yukta ane AgamarUpI agnithI ( jyotithI ) sArI rIte dIpatA AcAryarUpI dIvA nathI tyAM A loka (jagatajano) kevI rIte dekhI zake ? // [278-15] cAritra ane zIlarUpI kiraNavALo, ajJAna-aMdhakAranA samUhane nAza karanAro, nirmaLa 20AcAryarUpI caMdra kumudanI jema bhavyone vikasita kare che (bodha pamADe che.)|| [278-16] jyAM darzanarUpI nirmaLa pratApavALo ane daze dizAmAM prasaratA jJAnarUpI kiraNavALo sUrya samAna AcArya nathI te deza mithyAtvarUpI aMdhakArathI sabhara ( AMdhaLo) che. // [278-17] AcArya sUrya samAna udyotaka ( udyota karanAra ), kalpadrumanI jema ( vAMchita ) phaLa denAra che, ciMtAmaNinI jema sukha denAra che, te jaMgamatIrthasvarUpa AcAryane huM namaskAra karUM 25 chN.|| [278-18] je koI (AcAryo ) je kSetramA, je kALamAM ane je bhAvamAM sarva prakAre rahelA hoya te atIta anAgata ane vartamAna AcAryone huM namaskAra karuM chaM. // [278-19] jo maraNakALa samaye AcAryane namaskAra prApta thAya to bhAvapUrvaka karAto te bodhi (samyaktva )nA lAbhane mATe thAya che. // [278-20] 30 trividha yogayukta thaIne jo AcAryane namaskAra karavAmAM Ave to ghaNAM janma, jarA, maraNane chede che; emAM saMdeha nathI. // [278-21] __ AcAryane karAto namaskAra zalyane kApanAra thAya che, manuSya ane devanA sukhane ApanAra thAya che ane akSaya phaLa dAnamAM durlalita (AgrahI') thAya che.'|| [278-22] 1 jo ke mUlamA upamAlaMkAra che, chatAM anuvAdamAM saralatAnI khAtara rUpakAlaMkArano prayoga karavAmAM Avyo che. 2 avazyameva ApanAra. 3 athavA akSayaphaLane ApavAmA nipuNa hoya che, Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / tamhA karemi savvAyareNa sUrINa ho(hu) NamokAraM / kamma-kalaMka-vimukko airA mokkhaM pi pAvessaM // [278-28 ] NANA-laddhi-samiddhe suya-NANa-mahoyahissa pAragae / AsaNNa-bhavva-satte savve gaNahAriNo vaMde // [95-27] NANa-tava-viriya-daMsaNa-cArittAyAra-paMca-vAvAre / pajaliyAgama-dIve Ayarie ceva paNamAmi // [95-28 ] xxx uvajhAyANaM ca Namo saMgovaMga suyaM dharetANaM / sissa-gaNa-hiyaTThAe jharamANANaM tayaM ceya // [278-24] suttassa hoi attho suttaM pADheMti te uvjjhaayaa| 10 ajjhAvayANa tamhA paNamaha parameNa bhAveNa // [ 278-25 ] sajjhAya-salila-NivahaM jharaMti je giriyaDa vva taddiyahaM / ajjhAvayANa tANaM bhattIeN ahaM paNivayAmi // [278-26 ] je kamma-khayaTThAe suttaM pAti suddha-lesillA / Na gaNeti Niyaya-dukkhaM paNao ajjhAvae te haM // [278-27] 15 mATe sarva AdarapUrvaka huM AcAryane namaskAra karuM chu, (ke jethI ) alpa samayamAM karmakalaMkathI vimukta thaIne huM mokSane paNa pAmuM. // [278-23 ] judA judA prakAranI labdhiothI samRddha, zrutajJAnarUpa sAgaranA pArane pAmelA, nikaTamAM muktigAmI evA sarva gaNadharone huM vaMdu chu. // [95-27 ] . ane jJAnAcAra, tapAcAra, vIryAcAra, darzanAcAra ane cAritrAcArarUpa paMcavidha AcAranA 20 vyApAravALA ane jemano AgamadIpa prajvalita che evA AcAryone huM praNAma karUM chu. [ 95-28 ] x x zrI upAdhyAya bhagavaMta_ aMga, upAMga sahita sUtrane dhAraNa karatA ane ziSyasamudAyanA hitane mATe tenuM smaraNa (paThana-pAThana ) karatA zrI upAdhyAya bhagavaMtone huM namaskAra karuM chu.|| [278-24] 25 . sUtrane artha hoya che / te upAdhyAyo sUtrane bhaNAve che / tethI adhyApana karAvanArA upAdhyAyone paramabhAvapUrvaka namaskAra karo. // [ 278-25] ___svAdhyAyarUpI jaLamamUhane giritaTanI jema jeo pratidina jharAve che (arthAt jema pahADamAthI satata jharaNa vahyA kare che tema jemanAmAMthI satata svAdhyAyajharaNa vahyA kare che), te adhyApana karAvanArA upAdhyAyone huM bhaktipUrvaka namana karuM chaM. // [278-26 ] 30 ...zuddhalezyAvALA jeo karmakSayane mATe sUtrane bhaNAve che, ane (bhaNAvavAmAM) potAnA kaSTa (zramane ) gaNakAratA nathI, te upAdhyAyane huM namana karuM chaM. // [278-27 ] Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 kuvlymaalaasNdbbho| [prAkRta ajjhAvayANa tesi bhaI je NANa-dasaNa-samiddhA / bahu-bhaviya-boha-jaNayaM jharaMti suttaM sayA-kAlaM // [ 278-28 ] ajjhAvayassa paNamaha jassa pasAeNa savva-suttANi / NajaMti paDhijaMti ya paDhamaM ciya savva-sAdhUhi // [ 278-29] uvajhAya-NamokAro kIraMto maraNa-desa-kAlammi / kugaiM ruMbhai sahasA soggai-maggammi uvaNei // [278-30] uvajhAya-NamokAro kIraMto kuNai bohi-lAbhaM tu / tamhA paNamaha savvAyareNa ajjhAvayaM muNiNo // [278-31] uvajhAya-NamokAro suhANa savvANa hoi taM mUlaM / dukkhakhayaM ca kAuM jIyaM ThAvei mokkhammi // [ 278-32 ] suya-sutta-guNaNa-dhAraNa-ajjhayaNajjhAyaNekka-tallicche / uvayAra-karaNa-sIle vaMdAmi ahaM uvajjhAe // [95-29 ] jJAna ane darzananI samRddhivALA jeo ghaNA bhavya AtmAonA bodhane utpanna karanAra sUtrane sadAkALa smare che (adhyayana-adhyApana karAve che) te upAdhyAyonuM kalyANa ho. // [278-28 ] 15 jemanA prasAdathI sarva sAdhuo sarva sUtrone prathama jANe che ane bhaNe che te upAdhyAyane namaskAra karo. // [278-29 ] ____ maraNa samaye upAdhyAyone karAto namaskAra kugatine ekadama roke che ane sadgatinA mArgamA laI jAya che. // [278-30] upAdhyAyone karAto namaskAra bodhilAbhane ( samyaktvanI prAptine ) kare che; mATe munione 20 bhaNAvanAra upAdhyAyone tame sarva AdarapUrvaka namana karo. // [ 278-31] upAdhyAyane namaskAra sarva sukhanuM mULa che, ane te duHkhano nAza. karIne jIvane mokSamA sthApana kare che. // [278-32] zrutajJAnane guNavU, dhAraNa karavU, bhaNavU, bhaNAvaq-emAM ja tallIna, upakAra karavAnA zIlavALA upAdhyAyone huM baMduM chu. (athavA zrutajJAnane guNavAnI, dhAraNa karavAnI, bhaNavAnI ane 25 bhaNAvavAnI ja mAtra lezyAvALA ane upakAra karavAmAM parAyaNa evA upAdhyAyone huM vaMdana karuM chu.)|| [95-29 ] NCHEMEDIETIENENETICAENIOEMETE HEMSTEMSMENTURISMRIENOMINECURIOR ANAON O SILTO LETICIENCICHENDEN MEIEJSCHEUERERENESTE BIN Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 353 sAhUNa NamokAraM karemi tiviheNa karaNa-joeNa / jeNa bhava-lakkha-baddhaM khaNeNa pAvaM viNAsemi // [279-1] paNamaha ti-gutti-gutte vilutt-micchtt-ptt-smmtte| kamma-karavatta-patte uttama-satte paNivayAmi // [279-2] paMcasu samiIsu jae ti salla-paDipellaNammi guru-malle / cau-vikahA- pammukke maya-moha-vivajae dhIre // [279-3] paNamAmi suddha-lese kasAya-parivajie jiyANa hie / chajIva-kAya-rakSaNa-pare ya pA(paraMparaM patte // [279-4 ] cau-saNNA-vippajaDhe daDhavvae vaya-guNehi~ saMjutte / * uttama-satte paNao apamatte savva-kAlaM pi // [279-5] parisaha-bala-paDimalle uyasagga-sahe pahammi mokkhassa / vikahA-pamAya-rahie sahie vaMdAmi samaNe hN|| [279-6] samaNe suyage sumaNe samaNe ya pAva-paMkassa'sevae / savae suhae samae ya saccae sAhu aha vaMde // [279-7] zrI sAdhu bhagavaMta trividha karaNayoga vaDe sAdhuone huM namaskAra karuM chu; jethI lAkho bhavomAM bAMdhelu pApa kSaNamAtramA nAza karUM // [279-1] mithyAtvano nAza karI samyaktvane pAmelA ane traNa guptithI gupta (evA munione) namaskAra karo, karma( rUpa kASTha )ne kApavA mATe karavata(rUpa saMyama )ne pAmelA munione huM praNAma karaM rcha / [279-2] 20 - pAMca samitimAM yatanAvALA, traNa zalyane pIlavAmAM mahAmalla samAna, cAra prakAranI vikathAthI sarvathA mukta (rahita ), mada ane mohathI rahita, dhIra, zuddhalezyAvALA, kaSAyathI varjita, jIvone hitakara, cha jIvanikAyanI rakSAmAM tatpara ane parama pArane pAmelA (athavA paraMparAguNazreNIne pAmelA munione ) huM vaMdana karuM chaM // [279-3-4] cAra saMjJAthI dUra rahelA, dRDhavratavALA, vratanA guNothI yukta ane uttamasattvavALA evA 25 apramatta (munione ) huM sadAkALa praNAma karuM chu / [279-5] mokSamArgamA parISaharUpa sainyanA pratimalla, upasargane sahana karanArA, vikathA ane pramAdathI rahita ane hitayukta evA zramaNone huM vaMduM chaM // [279-6] . vaLI tapasvI, bhutane anusaranArA, prazasta manavALA, kSamAzramaNa, pApapaMkane nahIM sevanArA, mahAvratavALA, sukha ApanArA (subhaga), zamavALA ane satyane anusaranArA evA sAdhu bhagavaMtone 30 huM vaMdana karuM chu // [279-7] (?) 1 zrImahAratha muninI kuvalayamAlAgraMthamA AvatI aMtima ArAdhanAmAthI A gAthAo lIdhelI che. Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 kuvlymaalaasNdbho| [prAkRta sAhUNa NamokAro jai labbhai mrnn-des-kaalmmi| ciMtAmaNi pi laddhaM kiM maggasi kAya-maNiyAiM // [279-8] sAhUNa NamokAro kIraMto avahareja jaM pAvaM / pAvANa kattha hiyae Nivasai eso auNNANa // [ 279-9] sAhUNa NamokAro kIraMto bhaav-mett-sNsuddho| sayala-suhANaM mUlaM mokkhassa ya kAraNaM hoi // [ 279-10] tamhA karemi savvAyareNa sAhUNa taM nnmokaarN| tariUNa bhava-samudaM mokkhaya-dIvaM ca pAvemi // [ 279-11] dhamma-mahovahi-sarise kamma-mahAsela-kaDhiNa-kulisatthe / khaMti-guNa-sAra-garue uvasagga-sahe taru samANe // [34-9] paMca-mahanvaya-phala-bhAra-rehire gutti-kusum-ceNcie| sIlaMga-patta-kalie kappatarU-rayaNa-sAricche // [34-10] jIvAjIva-vihANaM kajAkaja-phala-virayaNA-sAraM / sAdhUNa samAyAraM AyAraM ke vi jhAyati // [34-11] 15 jo (tane ) maraNa vakhate sAdhuone namaskAra (karavAnu) prApta thAya ( sAdhuvaMdana maLe ) to to kharekhara ciMtAmaNi paNa maLI gayu ! to pachI kAcamaNione (tuM ) zuM zoghe cha ? // [ 279-8] ____ je kAraNe sAdhune karAyelo namaskAra pApane hare che (mATe) puNya vagaranA pApIonA hRdayamAM A (sAdhunamaskAra) kyAthI vase ? [ 279-9] sAdhuone bhAvamAtrathI karAto vizuddha namaskAra sakala sukhanu mULa ane mokSanuM kAraNa 20 che // [279-10] mATe sarva AdarapUrvaka te (bhAva) namaskArane huM karuM chu, (jethI) bhavasamudrane tarIne mokSarUpa dvIpane prApta karuM ! // [27-911] dharmanA mahAsamudra samAna, karmarUpI mahAparvatane (bhedavA) mATe kaThina vajrasvarUpa, kSamAguNanA sAra vaDe gauravavaMta, upasargAne sahana karavAmAM vRkSa samAna, tathA pAMcamahAvratarUpI phalanA 25 bhAra ( samUha )thI zobhatA, guptirUpa puSpothI suMdara ane ( aDhAra hajAra ) zIlAMgarUpa patrothI yukta evA zreSTha kalpavRkSa samAna keTalAeka sAdhu bhagavaMtojIva-ajIva- jemAM vidhAna che evA, kAryaakAryanA phaLanI viziSTa racanAnA sAravALA ane sAdhuonI samAcArIne kahetA ( evA) zrI AcArAMga sUtranuM dhyAna dhare che (svAdhyAya kare che)|| [34-9-10-11] me_101 1. 'kuvalayamAlAmA' puraMdaradatta nAmano rAjA dharmanaMdana nAmanA AcAryanA darzanArthe eka udyAnamA jAya che. tyA te AcAryanA sAdhuone teNe joyA. tyArarnu A varNana che. Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 355 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| sa-samaya-para-samayANaM sUijai jeNa samaya-sabbhAvaM / sUtayaDaM sUyagaDaM aNNe risiNo aNuguNeti // [34-12] aNNettha suTTiyA saMjamammi NisuNeti ke vi ThANaMgaM / aNNe paDhaMti dhaNNA samavAyaM savva-vijANaM // [34-13] saMsAra-bhAva-muNiNo muNiNo aNNe viyAha-paNNattI / amaya-rasa-mIsiyaM piva vayaNe ciya Navara dhAreti // [34-14] NAyA-dhamma-kahAo kaheMti aNNe uvaasg-dsaao| aMtagaDa-dasA avare aNuttara-dasA aNuguNeti // [34-15] jANaya-pucchaM pucchai gaNahArI sAhae tiloya-gurU / phuDa paNhA-vAgaraNaM paDhaMti paNhAi-vAgaraNaM // [34-16] vitthriy-syl-tihuynn-pstth-stthtth-atth-stthaah(r)| samaya-saya-dihivAyaM ke vi kayatthA ahijaMti // [34-17] jIvANaM paNNavaNaM paNNavaNaM paNNaveMti paNNavayA / sUriya-paNNatti ciya guNeti taha caMda-paNNatti // [34-18 ] jenAthI khasamaya (svadarzana ) ane parasamaya (paradarzana )nA siddhAMtonA rahasyane sUcavAyuM che 15 evA zrIsUtrakRtAMga sUtranuM anya munivaro anuguNana kare che // [ 34-12] saMyamamA susthita evA bIjA keTalAka (dhanya) munio (ThANAMga) sthAnAMga sUtrane sAMbhaLe che, bIjA keTalAka dhanya munio sarva vidyAonA samavAyarUpa zrIsamavAyAMga sUtrane bhaNe che|[34-13] saMsArabhAvane jANanArA anya munivaro jANe amRtarasathI mizrita hoya tema (vivAhapaNNatti) vyAkhyAprajJapti-bhagavatI sUtrane mukhamAM (kaNThamAM) dhAraNa kare che (svAdhyAya kare che)|| [34-14] 20 ___keTalAka jJAtAdharmakathA aMganI kathAo kahe che, anya munivaro upAsakadazAMganuM anuguNana kare che, bIjA aMtagaDadazAMganuM anuguNana kare che ane keTalAka anuttaropapAtikadazAMgarnu anuguNana kare che // [34-15] ___ jANakAra sujJa evA zrIgaNadhara bhagavaMte prazno pUchyA ane trilokaguru zrItIrthakara paramAtmAe uttaro ApyA, te praznottarasvarUpa praznavyAkaraNasUtrane keTalAka munivaro bhaNe che // [ 34-16] 25 keTalAka vidvAna munivaro traNe bhuvananA sakala prazasta zAstrArthorUpa arthane (mAlane saMgrahanAra) mATe sArthavAharUpa ane seMkaDo siddhAMtothI yukta evA 'dRSTivAda'ne bhaNe che // [34-17 ] jIvonuM jemA prarUpaNa che evA prajJApanA sUtrane prajJApaka munivaro prarUpe ch| keTalAka sUryaprajJaptine ane ( keTalAka) candraprajJaptine guNe che / [34-18 ] Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 kuvlymaalaasNdbbho| ___ [prAkRta aNNAi ya gaNahara-bhAsiyAi~ sAmaNNa-kevali-kayAI / patteya-sayaMbuddhahi~ viraiyAi~ guNeti maharisiNo // [34-19] katthai paMcAvayavaM dasaha ciya sAhaNaM parUveti / paccakkhaNumANa-pamANa-caukkayaM ca aNNe viyAreti // [34-20] bhava-jalahi-jANavattaM pemma-mahArAya-Niyala-NiddalaNaM / kammaTTha-gaMThi-cajaM aNNe dhamma parikaheMti // [34-21] mohaMdhayAra-raviNo para-cAya(i)-kuraMga-dariya-kesariNo / Naya-saya-khara-Naharille aNNe aha vAiNo tatthaM // [34-22] loyAloga-payAsaM dUraMtara-saha-vatthu-pajoyaM / kevali-sutta-NibaddhaM NimittamaNNe viyAraMti // [34-28] ... NANA-jIuppattI-suvaNNa-maNi-rayaNa-dhAu-saMjoyaM / jANaMti jaNiya-joNI ( 1 ) joNINaM pAhuDaM aNNe // [34-24] ahi-saya-paMjarA iva tava-sosiya-camma-matta paDibaddhA / Abaddha-kiDigiDi-khA pecchai ya tavassiNo aNNe // [34-25] 15 vaLI, keTalAka maharSio gaNadharabhASita, sAmAnyakevalIkRta, pratyekabuddharacita svayaMsaMbuddharacita sUtrone guNe che|| [ 34-19] koi sthaLe pazcAvayava sAdhanane ane koi sthaLe daza prakAranA sAdhanane ( tarkane ) ( keTalAka munio) prarUpe che, pratyakSa-anumAna pramukha cAra pramANane keTalAka munivaro vicAre che / [34-20] bhavasamudra taravAne naukA samAna, rAgarUpa mahArAjAnA bandhanane toDanAra ane karmagraMthine 20bhedavA mATe vA samAna evA dharmane anya munivaro kahe che-upadeze che // [ 34-21 ] tyAM mohAMdhakArane dUra karavAmAM sUrya samAna ane paravAdIrUpa mRgalAMonuM vidAraNa karanAra seMkaDo nayarUpI tIkSNa nakhavALA kesarI siMha samAna keTalAka vAdIo cha / [34-22 ] kevaliprajJapta sUtromAM kahela, lokAlokane prakAza karanAra, dUra ane antarita evI sUkSma vastuone paNa prakAzita karanAra nimittazAstrane ( keTalAka ) munio vicAre che / / [34-23 ] 25 vividha jIvonI utpattinuM svarUpa; suvarNa, maNi, ratna ane dhAtunA saMyoganuM svarUpa ane janmanI yonionuM svarUpa jemAM che evA yoniprAbhRta Agamane keTalAka munio jANe che|| [34-24] taSavaDe zoSAI gayela mAMsanA kAraNe kevaLa cAmaDuM ja jemanA dehapara rayuM che evA, kaDa kaDa evo avAja jemanA hADakAMomAthI thayA kare che evA keTalAka tapasvI munivarone jANe seMkaDo hADakAMnA piMjara na hoya evA te jue che // [ 34-25 ] Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 357 10 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / laliya-vayaNattha-sAraM savvAlaMkAra-NivaDiya-sohaM / amaya-ppavAha-mahuraM aNNe kavvaM viiMtaMti // [34-26 ] bahu-taMta-maMta-vijA-viyANayA siddh-joy-joisiyaa| acchaMti aNuguNetA avare siddhaMta-sArAI // [34-27 ] maNa-vayaNa-kAya-guttA Niruddha-NIsAsa-NicalacchIyA / jiNa-vayaNaM jhAyaMtA aNNe paDimA-gayA muNiNo // [34-28 ] avi ya kahiMci paDimA-gayA, kahiMci Niyama-TThiyA, kahiMci vIrAsaNa-TTiyA, kahiMci ukkuDayAsaNa-TThiyA, kahiMci godohasaMThiyA, kahiMci paumAsaNa-hiya tti / avi ya // iya pecchai so rAyA sajjhAya-rae tavassiNo dhiire| NitthiNNa-bhava-samudde rudeNa jiNiMda-poeNaM // [34-31] kei paDhaMti sauNNA avare pATeMti dhamma-satthAI / avare guNeti avare pucchaMti ya saMsae kei // [87-20] vakkhANaMti kayatthA avare vi sureMti ke vi giiytthaa| aMbare raeMti kavvaM avare jhANammi vaTuMti // [87-21 ] suMdara vacano ane arthonA sAravALA, sarva alaMkArothI jenI zobhA thayelI che evA ane 15 amRtanA pravAha sama madhura evA kAvyane keTalAka munio gUMthe che / [34-26 ] keTalAka aneka maMtro, taMtro ane vidyAonA jANakAra, keTalAka yogamAM niSNAta, keTalAka jyotiSamAM siddha ane siddhAMtanA sArane anuguNatA munio tyAM vidyamAna cha / [34-27 ] mana, vacana ane kAyAnI guptithI gupta, zvAsane rokIne ane sthira dRSTivALA thaIne (kuMbhaka prANAyAma sahita nAsAgradRSTivaDe ) jinavacananuM dhyAna karatA keTalAka pratimAdhArI munio tyAM 20 che // [ 34-28 ] vaLI, kyAMka pratimAgata, to kyAMka niyamamA rahelA, to koI sthaLe vIrAsane rahelA, to koI sthaLe utkuTukAsane rahelA, vaLI koI sthAne godohanikAsane rahelA ane koI sthAne padmAsane rahelA munivaro (tyAM ) che / / AvI rIte te rAjAe svAdhyAyamA magna, tapasvI, dhIra ane zrI jinezvara bhagavAnanI (saMyamarUpa) 25 vizALa naukA vaDe bhavasamudranA ( pArane ) kinArAne pAmelA evA sAdhu bhagavaMto joyA // [34-31] keTalAka munivaro zakunazAstra bhaNe che, bIjA dharmazAstrone bhaNAve che, bIjA vaLI dharmazAstrono svAdhyAya kare che ane anya keTalAka saMzayane pUche che // [ 87-20] bIjA keTalAka kRtArtha ( vidvAna ) munio vyAkhyAna kare che, keTalAka gItArtho paNa sAMbhaLe che, bIjA kAvyane race che ane anya keTalAka dhyAnamA rahe che // [87-21] 30 1 vaLI bIjA eka prasaMge rAjAe dharmanaMdana nAmanA AcAryanA munio joyA; tyAranuM A varNana che. Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 kuvlymaalaasNdbbho| [prAkRta susmasaMti ya guruNo veyAvaccaM kareMti aNNe vi / aNNe sAmAyAriM sikkhaMti ya sutthiyA bahuso // [87-22] daMsaNa-rayaNaM-aNNe pAleMti ya ke vi kaha vi cArittaM / jiNavara-gaNahara-raiyaM aNNe NANaM pasaMsaMti // [87-23 ] avi ya // suttattha-saMsayAi ya avare pucchaMti ke vi tattheva / saddatyobhayajutte kareMti abbhAsaM vAyammi // [87-24] dhammAdhamma-payatthe ke vi Nisveti heu-vaadehi| jIvANa baMdha-mokkhapayaM ca bhAti aNNe vi // [87-25]. teloka-vaMdaNijje-sukkajhANammi ke vi vaTuMti / aNNe doggai-NAsaM dhammajjhANaM samallINA // [87-26 ] maya-mANa-koha-lohe avare NidaMti diTTha-mAhappA / duha-saya-paurAvattaM avare NidaMti bhava-jalahiM // [87-27 ] iya desa-bhatta-mahilA-rAya-kahANatthaM vajiuM duurN| sajjhAya-jhANa-Nirae aha pecchai sAhuNo rAyA // [87-28] 15 anya keTalAka gurumahArAjanI zuzrUSA kare che, keTalAka veyAvacca kare che, anya susthita munio vAraMvAra samAcArIne (AcArane ) zIkhe che // [ 87-22 ] ___ anya munio darzanaratnane sAcave che, to keTalAka koIpaNa bhoge cAritrane ArAdhe che, vaLI bIjA munivaro zrI jinavaroe (sUtrathI kahela) ane gaNadharoe (arthathI ) racela jJAnane prazaMse che / [87-23 ] vaLI20 keTalAka tyAM sUtrArthanA saMzayane pUche che ane keTalAka sUtra, artha ane tadubhayathI yukta evA vAdamAM abhyAsa kare che // [ 87-24] keTalAka hetuvAdavaDe dharmAdharma padArthone prarUpe che, anya vaLI jIvonA baMdha ane mokSapadane vicAre che / [87-25] | traNa lokane vandanIya evA zukladhyAnamA keTalAka sthira thayA che, to keTalAka durgatinA 25 vinAzaka dharmadhyAnamAM sArI rIte lIna thayA che // [87-26 ] mada, mAna, krodha, lobhanA mAhAtmya-prabhAva-vipAkane jANatA keTalAka krodhAdine niMde che, to keTalAka seMkaDo duHkhonA ghaNA AvartothI bharelA bhavasamudrane niMde che / [87.27 ] e pramANe dezakathA, bhaktakathA, strIkathA ane rAjakathAnA anarthone dUrathI tajIne svAdhyAya ane dhyAnamA rakta evA sAdhuone rAjA jue che // [87-28 ] Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 'ja kaNayaM kaNayaM ciya Na hoi kAleNa taM puNo lohaM / iya NANa-visuddha-maNA je sAhU te puNo sAhU // [90-32 ] paMca-mahavvaya-jutte ti-gutti-gutte vilutta-micchate / vaMdAmi appamatte te sAhU saMjamaM patte // [95-30] cAritta-NANa-daMsaNa-tava-viNaya-mahAbaleNa jiNiUNa / gahiyaM jehiM siva-puraM Namo Namo tANa sAdhUNaM // [215-9] keiyA khaNaM vibuddho viratta-samayammi kAya-maNa-gutto / caraNa-karaNANuyogaM dhammajjhayaNe aNuguNessaM // [213-14] kaiyA uvasaMta-maNo kamma-mahAsela-kaDhiNa-kulisatthaM / vajaM piva aNavajaM kAhaM gose paDikkamaNaM // [213-15] kaiyA kaya-kAyavvo sumaNo suttattha-porisiM kAuM / veragga-magga-laggo dhammajjhANammi vaTTissaM // [213-16 ] kaiyA Nu asaMbhaMto chtttthtttthm-tv-vises-suusNto| juya-metta-Nimiya-diTThI goyara-cariyaM pavajissaM // [213-17 ] je sonuM te kharekhara sonuM ja che, kALa jatAM paNa te kadIe loDhuM thatuM nathI; e pramANe je 15 sAdhu jJAnathI vizuddha manavALA che te sAdhuo ja kharA sAdhu che / / [90-32 ] . paMcamahAvratathI yukta, traNa guptithI gupta, mithyAtvathI vimukta ane saMyamane prApta thayelA evA te apramatta munivarone huM vaMdu chu // [95-30] __ jJAna, darzana, cAritra, tapa ane vinayarUpa mahAsainyavaDe jeoe ( moha para ) vijaya meLavIne zivapura ( mokSanagara ) prApta karyu che te sAdhuone huM vAraMvAra namaskAra karuM chu / [215-9] 20 - kyAre pAchalI rAtanA samaye kSaNavAra jAgRta thaIne ane kAya tathA mananI guptivALo banIne caraNakaraNAnuyogane ane dharmanA adhyayanone huM anuguNIza ? / / [213-14 ] __ kyAre upazAnta manavALo thaIne karmarUpI mahAzailane toDI nAkhavA mATe kaThina vajra samAna ane vajja chatAM aNavajai (arthAt-kSapakazreNI Adi nizcayanI apekSAe) varNya hovA chatAM (vyavahAramA AdaraNIya hovAthI ) anavadya-pavitra ebuM pratikramaNa huM prabhAtakALamAM karIza ? [ 213-15 ] 25 kyAre kRtakRtya, pavitra manavALo ane vairAgyamArgamAM tatpara evo hu~ sUtra ane artha pauruSI karIne dharmadhyAnamA rahIza ? // [ 213-16 ] ___kyAre asaMbhrAnta, chaThTha aThThama Adi tapa vaDe kRza thayelo ane dhoMsarI pramANa dRSTivALo evo hu~ gaucarI caryA mATe jaIza ? [213-17 ] 1 'kuvalayamAlA'mA AvatA A paracuraNa zloko che. 2 koI eka rAtrinA carama praharamA jAgela kuvalayacaMdra rAjA (kathAnAyikA kuvalayamAlAno pati ) A rIte bhAvanA bhAve che. A bhAvanA sAdhupadane ucita hovAthI ahIM lIdhI che. 3 ahIM 'vaja'no zAbdika zleSa che. Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 kuvlymaalaasNdbho| [prAkRta * kaiyA vi hasijaMto NidijaMto ya mUDha-bAlehiM / sama-mitta-sattu-citto bhameja bhikkhaM visoheNto|| [213-18 ] kaiyA khaNa-vIsaMto dhammajjhayaNe samuDio guNiuM / rAgaddosa-vimukko muMje suttovaeseNa // [213-19] kaiyA kaya-suttattho saMsAregatta-bhAvaNaM kAuM / suNNahara-bhasANesuM dhammajjhANammi ThAissaM // [213-20] kaiyA Nu kameNa puNo phAsu-paesammi kaMdare giriNo / ArAhiya-cau-khaMdho dehaccAyaM karIhAmi // [213-21] eya satta-sAra-rahio ciMtei ciya maNorahe NavaraM / esa jio maha pAvo pAvAraMbhesu uJjamai // [213-22] dhaNNA hu bAla-muNiNo bAlattaNayammi gahiya-sAmaNNA / 'aNarasiya-NivvisesA jehiM Na diTTho piya-vioo // [213-23 ] dhaNNA hu bAla-muNiNo akaya-vivAhA aNAya-mayaNa-rasA / ahiTTha-daiya-sokkhA pavvajaM je samallINA // [213-24] 15 kyAre mUDha ane bAla (ajJa ) lokothI hasAto ke niMdAto chatAM paNa zatru ane mitramA samAna cittavALo thaIne bhikSAnI vizuddhi mATe huM bhramaNa karIza ? // [213-18 ] - kyAre kSaNa vizrAma laIne dharmanA adhyayanone guNavAmAM samutthita (tatpara thayelo) evo huM sUtramA batAvela vidhi pramANe rAgadveSarahitapaNe bhojana karIza ? // [ 213-19 ] kyAre sUtrArthamAM nipuNa banelo evo huM saMsArabhAvanA, ekatvabhAvamA vagere bhAvanAo bhAvIne 20 bhAvita thaIne zUnya gharo ke zmazAnone viSe dharmadhyAnamA sthira rahIza ? // [ 213-20] vaLI kyAre parvatanI guphAmAM pAsuka-zuddha (nirjIva ) pradezamAM catuskaMdhanI (?) ArAdhanA (karIne ) pUrvaka dehano tyAga huM karIza ? // [ 213-21] sattva ane baLathI vikala banelo ( vayovRddha evo) A mAro pApI jIva AvI rIte kevala zubha manoratho ja ciMtave che paNa udyama to pApAraMbhomAM ja kare che|| [213-22] 25 bAlyavayamAM jemaNe sAdhupaNuM grahaNa karyu che (aNarasiya-NivvisesA ?)... ane jeoe priyaviyogane joyo ja nathI evA bAlamunione dhanya che [213-23 ] jeoe vivAha ko nathI, kAmarasane jANyo nathI, strIsukhane dekhyu nathI ane saMyamama sArI rIte lIna che te bAlamunione dhanya che / / [213-24] 1 pAThAMtara-aNarisiya. Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 360 (1) dhaNNA hu bAla-muNiNo aNaNiya-pemmA aNAya-visaya suhaa| . avahatthiya-jiya-loyA payajaM je samallINA // [ 213-52 ] dhaNNA hu bAla-muNiNo ujuya-sIlA aNAya-ghara-sokkhA / viNayammi vaDamANA jiNa-vayaNaM je samallINA // [213-26 ] dhaNNA hu bAla-muNiNo kuTuMba-bhAreNa je ya NotthaiyA / jiNa-sAsaNammi laggA dukkha-sayAvatta-saMsAre // [213-27 ] dhaNNA hu bAla-muNiNo jANaM aMgammi NivvuDo kaamo| Na vi NAo pemma-raso sajjhAe vAvaDa-maNehiM // [213-28 ] dhaNNA hu bAla-muNiNo jAya ciya je jiNe samallINA / Na-ya( yA )NaMti kumai-magge paDikUle mokkha-maggassa // [213-29] 10 iya te muNiNo dhaNNA pAvAraMmesu jeNa vaTuMti / sUDeMti kamma-gahaNaM tava-kaDDiya-tikkha-karavAlA // [213-30 ] premane gaNyA vagara, viSayasukhane jANyA vagara, jIvaloka ( saMsAra ) no tyAga karIne jeo pravrajyAmAM sArI rIte lIna thayA che te bAlamunione dhanya cha / [213-25 ] - jeo sarala (zIla ) vartanavALA che, gharavAsanA sukhathI jeo ajJAta che, vinayamAM jeo15 pravartamAna che ane jeo zrI jinezvara bhagavAnanA vacanamAM sArI rIte lIna che evA bAlamunione dhanya che // [213-26 ] seMkaDo duHkhanA AvaLthI bharelA saMsAramA (paNa) jeo kuTuMbanA bhArathI AcchAdita nathI thayA, dabAyA nathI ane zrI jinezvara bhagavAnanA zAsanamAM prItivALA thayA che evA bAlamunione dhanya che // [213-27] khAdhyAyamAM mana lAgI gayela hovAthI jemanA zarIrathI kAma nivRtta thayo che (jemanA zarIramAM kAma pravezI zakyo ja nathI ) ane ( tethI) jeoe prema( kAma )no rasa jANyo ja nathI evA bAlamunione dhanya che // [213-28 ] jeo janmatAM ja ( dIkSA letAM ja) zrIjinezvara bhagavAna( nA zAsana )mAM sArI rIte lIna thayA che ane jeo mokSamArgane pratikUla kumatimArgane jANatA (ja) nathI te bAlamunione 25 dhanya che. [213-29] . e pramANe te munione dhanya che ke jeo pApAraMbhamAM vartatA nathI ane tapa rUpI tIkSNa taravAra kheMcIne ( kADhIne ) karmarUpI vanane sUDI nAkhe che [213-30] 20 Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 (2) kuvlymaalaasNdbbho| [prAkRta amhe uNa NIsattA sattA visaesu jovvaNummattA / pariviyaliya-sattIyA tava-bhAraM kaha vahIhAmo // [213-31] pemma-maummatta-maNA paNaTTha-lajA juvANa-kAlammi / saMpai viyaliya-sArA jiNa-vayaNaM kaha karIhAmo // [213-32] sArIra-calummattA taiyA apphoDaNeka-dullaliyA / Na tave laggA ehi tava-bhAraM kaha vahIhAmo // [213-33 ] agaNiya-kajAkajA rAgaddosehi~ mohiyA taiyA / jiNavayamammi Na laggA eNhi puNa kiM karIhAmo // [214-1] jaiyA dhiIe valiyA kaliyA sattIe dappiyA hiyae / taiyA tave Na laggA bhaNa ehi kiM karIhAmo // [214-2] jaiyA Nihara-dehA sattA tava-saMjamammi ujamiuM / Na ya taiyA uJjamiyaM ehi puNa kiM karIhAmo // [214-3] jaiyA mehA-juttA sattA sayalaM pi AgamaM gahiuM / Na ya taiyA pavvaiyA ehi jaDDA ya vaDDA ya // [214-4 ] 15 ame to niHsattva, viSayamAM Asakta, yauvanathI unmatta, zakti vagaranA, tapanA bhArane kema vahana karI zakIzu ? [213-31] yauvanakALamAM ame prema ane madathI unmatta manavALA ane lajjA vagaranA htaa| have (atyAre ) amAraM sattva cAlyuM gayuM che to jinavacanane kaI rIte anusarIzuM ? [213-32] tyAre ( yauvanavayamAM) zarIranA baLathI unmatta thayelA ane mArapITa-bhAMgaphoDamA ja majA 20 mAnanArA ame tapamAM joDAyA nahIM to have (e) tapanA bhArane kema vahIzuM ? [213-38 ] kAryAkAryano vicAra karyA vagara rAgadveSathI mohita thayelA te samaye jinavacanamAM lIna na thayA, to pachI atyAre zuM karIzuM ? [214-1] jyAre dhairyathI baLiyA hatA, zaktithI saMpanna hatA ane hRdayathI darpavALA hatA te samaye ( paNa ) tapamA laganI na lAgI, to kaho atyAre zuM karIzuM ? [214-2] 25 je vakhate kAyA sazakta (sahanazIla) hatI ane tapa-saMyamamAM udyama karavA ame zaktimAna hatA te vakhate udyama na karyo to atyAre zuM karIzuM ? [ 214-3] ___jyAre ame buddhiyukta hatA ane sakala Agamane grahaNa karavAne mATe samartha hatA te vakhate paNa pravrajyA grahaNa na karI ! have to ame (buddhithI ) jaDa ane vRddha thayA chIe, have zuM karIzuM ? [214-4] Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 360(3) iya viyaliya-Nava-jovvaNa-sattillA saMjamammi asamatthA / pacchAyAva-paraddhA purisA jhijati ciMteMtA // [214-5] jai taiyA viramaMto sammatta-mahAdumassa pArohe / aja-diyahammi hoto satthe paramattha-bhaMgillo // [214-6 ] jai taiyA viramaMto suya-NANa-mahoyahissa tIrammi / ucceMto aja-diNaM bhavvAi~ ? ya sesa-rayaNAI // [214-7] jai taiyA viramaMto ArUDho jinn-critt-poymmi| . saMsAra-mahAjalahiM helAe ceya tIraMto // [214-8 ] jai taiyA viramaMto tv-bhNddaayaar-puuriyppaanno| ajja-diNaM rAyA haM muNINa hoto Na saMdeho // [ 214-9] 10 jai taiyA viramaMto vaya-rayaNa guNehi~ vaDDiya-payAvo / rayaNAhivo tti pujo hoto savvANa vi muNINaM // [214-10] jai taiyA viramaMto rj-mhaa-paav-sNcy-vihiinno| jhatti khaveto pAvaM tava-saMjamio aNaMtaM pi|| [214-11] A rIte navayauvana ane zaktithI rahita thayelA, saMyamamAM asamartha, (kevala ) pazcAttApane 15 parAdhIna AtmAo ciMtA karatA ( vicAramA ne vicAramA) kSINa thAya che // [214-5] jyAre samyaktva mahAvRkSano aMkuro Ugyo hato tyAre jo (aviratithI) aTakyo hota (ane sarvavirati lIdhI hota ) to Aje ( Aja sudhI) zAstranA paramArthanA bhedono jANakAra hota // [214-6] __' jyAre zrutajJAnarUpI mahAsamudrane kAMThe hato tyAre jo ( aviratithI ) aTakyo hota 20 (ane sarvavirati lIdhI hota ) to Aje ( Aja sudhI) zreSTha evAM bIjAM ratnone ekaThAM karato hota // [214-7] jo tyAre (aviratithI ) aTakyo hota ane zrIjinezvara bhagavAnanA cAritrarUpI vahANamAM ArUDha thayo hota to saMsArarUpI mahAsamudrane sahelAIthI tarI gayo hota // [214-8] ____jo te samaye ( aviratithI) aTakyo hota ane tapa (Adi guNo)nA khajAnAthI 25 AtmAne bharapUra banAvyo hota to Aje (Aja sudhI) huM muniono rAjA hota, emAM saMdeha nathI / [214-9] ____ jo te samaye ( aviratithI) aTakyo hota to huM suMdara vrata ane guNothI vadhelA pratApavALo hota ane ratnAdhika (ratnAdhipa ) tarIke sarva munione pUjya hota // [214-10] jo te vakhate rAjyanA mahA pApanA saMcayathI rahita banI (aviratithI) viramyo hota (sarvavirati 30 lIdhI hota ) to tapa ane saMyamavALA meM anaMtA pApane zIghra khapAvyAM hota // [214-11] Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 360 (4) kuvlymaalaasNdbbho| [prAkRta jai taiyA viramaMto tava-saMjama-NANa-sosiyAvaraNo / NANANa ke pi NANaM pAveto aisayaM ehi // [ 214-12 ] iya je bAlattaNae mUDhA Na kareMti kaha vi sAmaNNaM / soyaMti te aNudiNaM jarAe~ gahiyAhamA purisA // [214-13] tA jai kahaM pi pAvai ahaM puNNeNa ko vi aayriyo| tA pavvayAmi turiyaM alaM mha rajeNa pAvaNaM // [214-14 ] xxx ee jayammi sArA purisA paMceva tANa jokaaro| eyANa uvari aNNo ko vA ariho paNAmassa / [279-12 ] seyANa paraM seyaM maMgallANaM ca parama-maMgallaM / puNNANa paraM puNNaM phalaM phalANaM ca jANejA // [ 279-18 ] eyaM hoi pavittaM varayarayaM sAsayaM tahA paramaM / sAraM jIyaM pAraM puvvANaM codasaNhaM pi // [279-14] evaM ArAheuM kiM vA aNNehi~ ettha kajehiM / paMca-NamokAra-maNo avassa devattaNaM lahai // [ 279-15] 15 jo te samaye ( aviratithI ) aTakyo hota tathA tapa, saMyama ane jJAna vaDe karmanAM AvaraNo dUra kaNaM hota to atyAre sarvajJAnomAM atizAyi-caDhiyAtA evA koIka ( apUrva ) jJAnane (kevalajJAnane) pAmyo hota // [214-12] ___ A pramANe bAlyAvasthAmAM mUDha evA jeo koIpaNa rIte zrAmaNya ( saMyama ) ne karatA (svIkAratA) nathI te adhama puruSo vRddhAvasthAthI pakaDAya ( jakaDAya) che ane pratidina 20 zoka kare che / [214-13] mATe jo koIpaNa rIte amArAM puNyathI koI paNa AcArya bhagavaMta ahIM padhAre to huM zIghra pravrajyA grahaNa karUM; A pApamaya rAjyathI mAre sayuM // [ 214-14] jagatamAM A pAMca ja puruSo sArarUpa ( uttama ) che; (mATe) teone namaskAra karUM chN| (lokamAM) praNAmane yogya emanAthI caDhiyAto bIjo koNa che ? // [279-12] 25 zreyomA paramazreya, maMgalomAM parama maMgala, puNyomA parama puNya ane phaLomAM (paNa ) parama phaLa A (namaskAra ja) che ema jANo / [279-13] A paMcanamaskAra pavitra che, zreSThatara che, zAzvata che, parama che, vaLI caude pUrvono sAra, AtmA (svarUpa-prANa-rahasya ) ane pAra cha / [279-14] AnI ja ArAdhanA karavAmAM tatpara bano, anya kAryoM karavAthI zaM? paJcanamaskAramA 30 manavALo AtmA avazya devapaNAne prApta kare che / [279-15 ] Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 360(5) cArittaM pi Na vaTTai NANaM No jassa pariNayaM kiMci / paMca-NamokAra phalaM avassa devattaNaM tassa // [279-16 ] eyaM duha-saya-jalayara-taraMga-raMgaMta-bhAsurAvatte / saMsAra-samuddammi kayAi rayaNaM va No pattaM // [ 279-17 ] eyaM anbhuruhullaM eyaM appatta-pattayaM majjha / eyaM parama-bhayaharaM cojaM ko(Du)TaM paraM sAraM // [ 279-18 ] vijjhai rAhA vi phuDaM ummUlijai girI vi muulaao| gammai gayaNayaleNaM dulaho eso NamokAro // [279-19 ] jalaNo vva hoja sIo paDivaha-huttaM vaheja sura-sariyA / Na ya NAma Na deja imo mokkha-phalaM jiNa-NamokAro // [279-20] 10 YNaM aladdhauvvo saMsAra-mahoyahiM bhamaMtehiM / jiNa-sAhu NamokAro teNaja vi jamma-maraNAI // [279-21] jai puNa puvvaM laddho tA kIsa Na hoi majjha kmm-kho| dAvANalammi jalie taNa-rAsI keciraM ThAu // [279-22] jene alpa paNa cAritra nathI ane alpa paNa jJAna pariNamyuM nathI tene paNa pazcanamaskAranA 15 phaLarUpe devapaNuM avazya maLe che // [279-16] . seMkaDo duHkharUpI jalacarathI utpanna thayelA taraMgonA uchALAthI dedIpyamAna AvartovALA saMsArarUpI samudramA ( namaskArarUpI ) ratna kadApi (pUrve anAdikALamAM) prApta thayuM nathI, ( arthAt . . jema samudramA ratnanI prApti durlabha che tema saMsAramA namaskAranI prApti durlabha che)|| [279-17 ] A (abbhuruhullaM ? ) che ane mane A aprAptanI prApti ch| A parama bhayahara che, A parama 20 adbhuta che, A parama Azcarya cha, A parama bhaMDAra che ane A parama sAra cha [ 279-18] spaSTa rIte rAdhAvedha (paNa ) karI zakAya che, mULamAthI parvatane (paNa) ukheDI zakAya che ane AkAzamArge paNa jaI zakAya che; paNa A namaskAra prApta karavo durlabha cha [ 279-19 ] kadAca agni zItaLa thAya ane gaMgAnadI ulaTA pravAhe vahe; paNa A zrIjinanamaskAra mokSaphaLane na Ape ema na ja bane // [279-20] kharekhara (A) saMsArarUpI samudramA bhamatA jIvovaDe zrIjinasAdhunamaskAra pUrve (kadI paNa) prApta karAyo nathI tethI ja haju sudhI paNa janmamaraNa (cAlu) che / [279-21 ] . jo pUrve A (namaskAra ) prApta thayo hota to mArA karmano kSaya kema na thAta ? dAvAnaLa saLagye chate tyAM ghAsano Dhagalo keTalo vakhata rahI zake ? // [279-22] 25 Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 360 (6) kuvlymaalaasNdbho| [prAkRta ahavA bhAveNa viNA davveNaM pAvio mae Asi / jAva Na gahio ciMtAmaNi tti tA kiM phalaM dei // [ 279-23 ] tA saMpai patto me ArAhevyau mae payatteNaM / jai jammaNa-maraNANaM dukkhANaM aMtamicchAmi // [279-24] 5 athavA meM te namaskAra bhAva vagara dravyathI (ja) prApta karyo haze; jyAM sudhI ( A navakArarUpa ciMtAmaNine) 'A cintAmaNi che,' ema samajIne grahaNa na karyo hoya tyAMsudhI te zuM phaLa Ape ? [279-23 ] tethI, jo huM janmamaraNanA duHkhono aMta icchato houM to prApta thayela A namaskAra mAre prayatnapUrvaka ArAdhavo joIe // [279-24] paricaya ___ 'kuvalayamAlA' e prAkRta caMpU kAvya cha / tenA racayitA prakAMDa vidvAna 'dAkSiNya' cihnAMkita AcArya zrI udyotanasUrijI che| teoe A graMtha vi. saM. 835 nI caitra kRSNa caturdazIe samApta ko hato / temane hI ane zrI devIo prasanna htii| graMthakAre graMthanA prAraMbhamAM AcAryaziromaNi zrI haribhadrasUrijI mahArAjane bhAvapUrvaka abhivAdana karyu ch| 15 A graMtha 'siMghI jaina graMthamAlA' taraphathI tAjetaramA ja prakAzita thayo ch| A kathAnuM saMkSipta ( cAra hajAra zloka pramANa ) gadyapadyamaya saMskRta rUpAntara zrI ratnaprabhasUrie kayuM che| prAkRta kathAnuM pramANa tera hajAra zloka jeTaluM che / graMthanI racanAzailI, yathAsthAne samucita vAkyono vinyAsa, pracurarasavyakti, aneka alaMkAro, prAsaMgika kathAo dvArA suMdara upadeza ane 20 tattvajJAna- dAna, prasanna padyo vagere badhuM ja camatkArI che / graMtha zravaNapriya ane hRdayahArI cha / prAkRtabhASAnA abhyAsIo mATe A graMtha avalokanIya ch| kathAno mukhya uddeza saMsAranI viSamatAne batAvavAno che / caramabhavapUrvanA pAMcamA bhavamAM vartatA rudrasoma, zAMtibhaTTa, gaMgAditya, dhanadeva ane vyAghradatta e pAMca pradhAna pAtrothI A kathA zaru thAya che| teomAMthI ekeka kramazaH krodha, mAna, mAyA, lobha ane mohathI prasita che| sAMsArika 25 yAtanAone anubhavatA teo aMte saMyama grahaNa kare ch| pachInA deva vagerenA bhavomAM teo badhA sAthe ja jAya che ane paraspara maLIne anyonyane dharma pamADavAnA prayatno kare che| aMte caramabhavamA zramaNa bhagavAna zrI vardhamAnasvAmInA samayamA saMyama laI suMdara ArAdhanA karI mokSe jAya che / temAMno eka kuvalacaMdra rAjakumAra cha / kuvalayamAlA tenI mukhya rANI che| e benI kathAthI graMthano ghaNo bhAga vibhUSita ch| 30 prastuta graMthamAthI pAMca parameSThionA bhAvavAhI kAvyane laIne ame sAnuvAda ahIM pragaTa karIe chiie| Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17 a] prmessttyaadipdgrbhitmntraadyH|| [AmnAyasahitAH] [1] AtmarakSAH parameSThinamaskAraM sAraM navapadAtmakam / AtmarakSAkaravajrapaJjarAbhaM smarAmyaham // 1 // OM namo arihaMtANaM, ziraskaM 'zirasi sthitam / OM namo savvasiddhANaM, mukhe mukhapaTaM varam // 1 // OM namo AyariyANaM, aGgarakSAtizAyinI / OM namo uvajjhAyANaM, AyudhaM hastayoIDham // 2 // * OM namo loe savvasAhUNaM, mocake pAdayoH zubhe / eso paMca namukkAro, zilAvajrameyI tale // 3 // savvapAvappaNAsaNo, vapro vajrAtmanA bhiH| maMgalANaM ca savvesi, ba~dirAGgArakhAtikA // 4 // svAhAntaM ca padaM jJeyaM, paDhamaM hoI maMgalaM / vapropari vajramayaM, pidhAnaM deharaMkSaNe // 5 // mahAprabhAvA rakSeyaM, kssudropdrvnaashinii| parameSThipaMdodbhUtA kathitA pUrvasUribhiH // 6 // 3 [2] indrakavaca: "OM namo arihaMtANaM hA~ hRdayaM rakSa rakSa huM phaT svAhA / OM namo siddhANaM hrI~ ziro rakSa rakSa huM phaT svaahaa| OM namo AyariyANaM hU~ zikhAM rakSa rakSa huM phaT svAhA / OM namo uvajjhAyANaM hrauM "ehi ehi bhagavati! vajrakavacavajriNi rakSa rakSa huM phaT svaahaa| OM namo loe savvasAhUNaM hraH kSipraM sAdhaya sAdhaya vajrahaste (sta ) zUlini duSTAd rakSa rakSa huM phaT svaahaa| 25 - eso paMca namukkAro vajrazilAprAkAraH, savvapAvappaNAsaNo ammamayI parikhA, maMgalANaM ca savvesiM mahAvajrAgniprAkAraH, paDhamaM havai maMgalaM upari vajrazilA // " indrakavacamidaM AtmarakSAyai upAdhyAyAdibhiH smaraNIyam // [3] vazIkaraNamantraH "OM hrIM namo arihaMtANaM, OM hrIM namo siddhANaM, OM hrIM namo AyariyANaM, OM hrIM namo 30 uvajjhAyANaM, OM hrIM namo loe savvasAhUNaM amukaM vazIkuru vazIkuru svAhA // " ___vAra 21 bhaNitvA vastre granthiIyate vazIbhavati / 1 ziraH saMsthitam / / 2 / pratau 'savva' zabdo nAsti / 3 degpaTAmbaram RI - 4 namokAro / / 5degmahI tale JV, mayi tale / / 6 vajramayo bahiH / 7 khAdirA R / 8 havai / / 9 rakSaNam / 10. prabhAvara / / 11 degnAzanI Je| 12 degSThimaGgalamayI kadeg JL / 13 v pratAvayamadhiko pAThaH- yazcaivaM kurute rakSAM parameSThipadaiH saha / tasya na syAd bhayo vyAdhirAdhizcApi kadAcana // iti parameSThistutiH // 14 arahaMtANaM R 15 hi~ , hra / 16 hrIM / 17 degnamokAro R / 18 pratau TippaNyAm-adbhiH puurnnaa| 19 vastreNa gradeg R | Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 (8) prmesstthyaadipdgrmitmntraadyH|| [prAkRta [4] bhayanivAraNamatraH "OM namo arahaMtANa, OM namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM, OM namo loe savvasAhUNaM, OM aha~ pArzvaarhate hrIM namaH / OM hrIM klIM bhagavatI zatrubhayavinAzinI mama rAjabhayaM daNDabhayaM mantrimayaM sarvaduSTavyantarabhayaM upazAmaya upazAmaya hara hara hrIM svAhA // " sarvavAramekacetasA maryate / [5] sarvakarmakaramatraH "OM namo arahaMtANaM, OM namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM, OM namo uvajhAyANaM, OM namo loe savvasAhUNaM, OM namo nANAya(Nassa), OM namo dasaNAya(Nassa), OM namo carittAya(ttassa), OM trailokyavazaGkarI hrIM svAhA // " 10 . sarvakarmakaramantraH, kAlApAnIyena chaNTanaM pAnaM ca, lAvaNya-cakSuH-ziro'rddhaziro'AdiSu kaaryessu| [6] jvaranivAraNamatra:" OM hrIM namo loe savvasAhnaNaM // " ityAdi pratilomataH paJcapadaiH OM hrIM pUrvaiH [ "OM hrIM NaM hU sA vva sa e lo mona hrIM OM / "] 15 pa~TyAdau granthi datvA 108 parijanya AcchAdyate jvara uttarati, yAvajapanaM tAvad dhUpa udgrAhyaH, paraM nUtanena kaaryH| [7] mahApanivAraNamatra: "OM hA~ namo arahaMtANaM, OM hrI~ namo [ savva ] siddhANaM, OM hrI~ namo AyariyANaM, OMhA~ namo uvajjhAyANaM, OM hrIM namo loe svvsaahnnN||" 20 eSA paJcacatvAriMzadakSarA vidyA yathA svayamapi na zrUyate tathA smartavyA / duSTacaurAdisaGkaTe mahApatsthAne ca zAntyai, jalavRSTaye copAMzu guNyate / [8] vidyAsiddhimatraH "OM hrIM zrIM arihaMta-siddha-Ayariya-uvajjhAya-savvasAhu-savvadhammatitthayarANaM OM namo bhagavaIe suyadevayAe saMtidevayANaM savvapavayaNadevayANaM dasaNhaM disApAlANaM paMcaNhaM logapAlANaM 25 OM hrIM zrIM sarvajanamohanaM kuru kuru, sarvajanavazaM kuru kuru, vijAsiddhiM kuru kuru svAhA // " navakoSThakaH navapuSpANyanukrameNa nikSipyante, dazamamUrdhvamukhAGgulyA gagane siddha / Ayariya | uvajjhAya | tathA kSepyaM yathaikakoSThe patati, anena krameNa dazASTottarazatAni 2 / 3 4 jAtipuSpaiH siddhiH| | dasadisa- | arihaMta | savvasAhU| [9] bandimocanamatra:pAlANa 91 / 5 30 savvapavayaNa- zAMtidevatA zrutadevatA] "NaM hU sA vva sa e lo mona, NaM yA jjhA va u mona, NaM yA | devatA 8 7 / 6 ri ya A mo na, NaM ddhA si mo na, NaM tA haM ri amo na // " iti viparyayaguNanAd bandimokSaH / kAryavyatirekeNa na gu(ga)NanIyam / svasthazcedevaM gu(ga)Nayati tadau pratyuta(to) bandimApadyate / 1degbhayaM paMcaulabhayaM dussaMthiyabhayaM upadeg RLY | 2kadaitat sma / 3 arihaM / 4 kalapA / 5 pAyanaM VRI 6 degzira aayaa| 7J pratau 'OM' nAsti / 8 paTIM granthi / 9R pratau TippaNaM'tAva UtAravAnI maMtra' iti / 10 mahAsthAne JV | 11 tadA cyuta badeg RI [8 -siddha-Ayariya-upavAyANaM dasaNhaM disApAkuru kuru svAhA / / Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 360 (9) caturthyAM caturdazyAM vA zanau yacchIrSe dhUlIciDaMTI bhRtvA kSipyate paJcaparameSThibhaNanapUrvakaM vAra 3 'phUMka' dIyate sa vazIbhavati / / ____parameSThigu(ga)NanapUrva sammukhe, tato dakSiNe, tato vAme 'phUMka' dIyate, tato vAtaprahatA iva ghanaghaTAH sarve zatravo rAjakule vinazyanti / [10] sarvakarmakaramatraH___"OM namo arihaMtANaM, OM namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM, OM namo loe savvasAhUNaM, OM hA~ hA~ hU~ hrIM hraH svAhA // " sarvakarmakaraH, kalodakAdiSu yojyaH / [11] karmakSayaGkaramatraH__ AdyaM padaM brahmarandhra, dvitIya bhAle, dakSiNazravaNe tRtIyaM, turyamavaTI, paJcamaM vAmakarNe, 10 cUlApadAni dakSiNazaGkhAdividikSu, iti padmAvarttajApaH, karmakSayAtirekAya manaHsthairya hetutvAt / [12] grAmapravezamatraH "OM namo arihaMtANaM, OM namo bhagavaIe caMdAimahAvijAe bhattaTThAe gare gare hulu hulu culu culu mayUravAhinIe svAhA // " eyAe vijAe grAmapraveze sattavArajaiviyAe annapANalAbho havaI, paraM paDhamaM cauttheNa pAsa-15 nAhajammadiNe sayavAraM javeyavvA, tao pauMjiyavvA, paraM pacchAvi dasamIe dasamIe jahAsatti tavo kaayvyo| [13] mahAsakalIkaraNaH 'paDhama havai maMgalaM' vajramayIM zilAM mastakopari, 'namo arihaMtANaM' aGguSThayoH, 'namo siddhANaM' tarjanyoH, 'namo AyariyANaM' madhyamayoH, 'namo uvajjhAyANaM' anAmikayoH, 'namo loe savva-20 sAhUNaM' kaniSThikayoH, 'eso paMcanamukkAroM' vajramayaH prAkAraH, 'savvapAvappaNAsaNo' jalabhRtAM tekAm, 'maMgalANaM ca savesiM' khedirAGgArapUrNA khAtikAmAtmanazcintayet / mhaaskliikrnnm| [14] mahArakSA: 'OM namo arihaMtANaM umlyU hRdayaM rakSa rakSa hA~ svAhA' [ hRdaye], 'OM namo siddhANaM mlyU 'ziro rakSa rakSa haiM (hA~) svAhA' [zirasi], 'OM namo AyariyANaM mmlbyU~ zikhAM rakSa rakSa haiM 25 (hU~) svAhA' [zikhAyAm ] 'OM namo uvajjhAyANaM hramlyU~ vajrANAM vajrakavacaM rakSa rakSa haiM (hrauM) svAhA [kavacam ], 'OM namo loe savvasAhnaNaM mlyU~ sarvaduSTAn nivAraya nivAraya haH svAhA ||"-mhaarkssaa| [15] sarvakAmadamatra: "OM hA~ hA~ ha~ hraH asi A u saa|" pratyantare-"a si A u sA namaH svAhA // " 30 iti [pAThaH] dRshyte| [16] sarvakAmadamatraH "OM hrIM zrIM aha~ a si A u sA namaH // " dvAvapi mantrI sarvakAmadau / atrApi prathamamantreNa zAkinInigrahaH / 1 eSa mantraHJ pratau naasti| 2 JRV pratiSu TippaNyAm-'gAmapraveza maMtra che' iti| 3 japiyAe RI 4 bhvii| 5 khAdirA R / 6 'aha~ iti pAThaH R pratAvevopalabhyate / 45 (ba) Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 (10) prmesstthyaadipdgrbhitmntraadyH|| [prAkRta [17] bandivimocanamatra: "OM namo arihaMtANaM umlyU~ namaH, OM namo savvasiddhANaM bhalbyU~ namaH, OM namo AyariyANaM mlavyU~ namaH, OM namo uvajjhAyANaM hamlyU~ namaH, OM namo loai savvasAhUNaM bhavyU~ nmH||" ityapi, pratyantare-'amukasya mama vA bandimokSaM kuru kuru svAhA / ' 5 pArzvanAthapratimA'gre jAtIpuSpaiH 500 Urdhvasthito japeta / paTTake mantraM likhitvA tadpari puSpamokSaNaM, yadivA kastUrI mizramaNyA zrIparNIpaTTe'muM mantraM vilikhya, tato jAtIpuSpa 508 UrdhvasthairmannaM bhANaM bhANaM paTTako muJcIta, zrIpArzvanAthapratimAyA mahAbhogapUrva dina 3 pratyahaM 508 puSpajaoNpaH evaM bandimokSa Adezazca / [18] mahArakSAmatraH10 "OM namo arahaMtANaM umlyU~ namaH, OM namo savvasiddhANaM bhavyU~ namaH, OM namo AyariyANaM mmlyU~ namaH, OM namo uvajhAyANaM hambyU~ namaH, OM namo loe savvasAhUNaM mlyU~ sarvaduSTAn nivAraya nivAraya svAhA // " iti mahArakSArtham / [19] bandivimocanamatraH "amukasya grahamokSaM kuru kuru svAhA kSlyU nmH||" 15 ThavaNI Upari sthAlaM muktvA zrIpArzvanAthapratimAyAM karpUrazrIkhaNDAdicarcitAyAM jAtIpuSpaiH zatapatrapuSpairvA 508 jApo bhogAdipUrva vandimokSo bhavati, nAtra saMzayaH / zucirbhUtvA dina 3 kuryAt / pratidinaM paJcazatAni pratyagrajAtIpuSpairekAgramanA japet, tataH siddhyati / eSAmeva paJcAnAM padAnAmoMpUrvANAM namo'ntAnAM svAbhimukhaphaNimuMdrayA bhUjamU/kRtyASTottarazatajApAt sUratrANavandito'pi mokSaH, supte jane jaapH|| 20 'vaTTakalA arihaMtA' ityAdinyAyAdarhadasa(za)rIrA(ryA)cAryopAdhyAyamunisandhivazAd vA paJcaparameSThimayamoGkAraM dhyAyed, dik-kAla-mudrA''sanavibhAgo mantrAdhirAjavat / varNavibhAgastvevam 'pItaM stambhe'ruNaM vazye, kSobhaNe vidrumaprabham / abhicAre'JjanAkAraM, vidveSe dhUmadhUmalam // sArasvate vize zAntI, karmaghAte zaziprabham / lAbhArtha haritaM bhAle, vidhivat praNavaM smaret // [20] sarpabhayanivAraNamatraH "OM guru(rave )namaH, paramaguru(rave) namaH, OM namo siddhANaM, pavelaM pavelaM jAvajIvaM ahiNA na DasiyaM (ddsiji)||" 30 dIpotsave caturdazyAM 1008 jApena sAdhanaM, varSe yAvat sarpabhayaM (yo) na bhavati, zubhAzubhaM kathayati, sAdhayatA pAdaproJchane upaveSTavyam / [21] SoDazAkSarI vidyA "arihaMta-siddha-Ayariya-sAhU // " SoDazAkSaryA'syAH vidyAyAH 200 jApe caturthaphalam / 1J pratau 'savva' padaM nAsti / 2 'loe sAhaNaM' R, tasyAH TippaNyAM 'savvasAhUNaM' ityapi pAThAntaramiti likhitam / 3 JLV pratiSu 'vA' padaM nAsti / 4 jAtipuSpaiH / / 5 zrIparNapadeg J6 jatipuSpa R7 jApaH Adezazca JL / 8 'nivAraya' iti ekavAraM J7 prtyoH| 9 jAtipuSpaiH JLY | 10 degmudrAyAM bhu / 11 krmshvete| Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 360 (11) [22] kalyANakaramatraH nAbhipane 'a', mastakAmbhoje 'si', muMkhAmbhoje 'A', hetpane 'u', kaNThapadme 'sA'-sarvakalyANakArI jaapH| [23] rakSAmantra: "OM namo arahaMtANaM' nAbhau, 'OM namo siddhANaM' hRdaye, 'OM namo AyariyANaM' kaNThe, 5 'OM namo uvajjhAyANaM' mukhe, 'OM namo savvasAhUNaM' mastake, 'sarvAGgeSu mAM ajhaM (asmAn ) vA rakSa rakSa hili hili mAtaGginI (ni!) svAhA ||"-mntrH| [24] duSTanivAraNamatra: "OM hI asi A u sA sarvaduSTAn stambhaya stambhaya, mohaya mohaya, jambhaya jambhaya, andhaya andhaya, badhiraya badhiraya, mUkavat kAraya kAraya kuru kuru hI duSTAn ThaH ThaH tthH|" 10 muSTiM badhvA duSTaviSaye smaraNam / [25] rakSAmatra: "OM hI namo arahatANaM pAdau rakSa rakSa, OM hA~ namo siddhANaM kaTIM rakSa rakSa, OM hau~ namo AyariyANaM nAbhiM rakSa rakSa, OM hIM namo uvajjhAyANaM hRdayaM rakSa rakSa, OM hau~ namo loe kaNThaM rakSa rakSa, OM hI namo savvasAhUNaM brahmANDaM rakSa rakSa, OM hA~ eso paMcanamukkAro zikhAM rakSa rakSa 15 OM hI savvapAvappaNAsaNo AsanaM rakSa rakSa, OM hI maMgalANaM ca sasesiM paDhama hoi maMgalaM AtmacakSuH paracakSuH rakSa rakSa // " mantra iti / / [26] vidveSamatra: "OM hrI~ zrI~ a si A u sA anAhatavidye hrI~ hU~ devadattayovizleSaM kuru kuru svAhA // " - eSa mantraH saptAhaM japyate 108, tataH zmazAnAGgArakharaliNDarasa-dhattUrarasaiH kAkapiccha- 20 lekhinyA bhUrje likhitvA mArge nikSipyate, paraspara virodho bhvti| [27] taskarabhayanivAraNamatra: "OM namo arahatANaM AbhiNi mohiNi mohaya mohaya svaahaa|" ... mArge gacchadbhiriyaM vidyA smartavyA, taskaradarzanamapi na bhavati // etadyantramadhye AtmAnaM dIpratejasaM dhyAyet, tataH pUrvAzAbhimukhaH pUrva pUrvadalAdArabhyASTAkSaraM 25 mantra japet, 1100 japet / tata AgneyadalAdArabhyAmumeva mantra japet, 1100, evamanyadaleSvapi yAvadIzAnadalaM, evamaSTarAtraM jApe kRte duSTavyantarAdisarvapratyUhazAntiH / sarvakaSTanivAraNayantramidaM samyagdRSTibhiH kArya, na tvnyaiH| [28] jalastambhanamatraH "OM namo arahatANaM, OM namo siddhANaM OM namo AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM, 30 OM namo loe savvasAhUNaM, hulu hulu kulu kulu culu culu mUlu mUlu svAhA // " asya jApAt matsya-tiDDAdijIvahatyArakSA / atra mantre sapraNavA paJcapadI, tato vidyA-evaM varNAH 58 / asmin smaryamANe hantA jantUna hantuM na shknoti| OM namo siddhANaM vAuyaMsi aJcagAlaM sakko tti|" 1 mukhAbje / / 2 dRpadme / 3 smAraNA / 4 'hrIM namo eso' / / 5 rakSamantra iti Je / tt etaccidAntargataH pAThaH R prtaavevoplbhyte| 6'OM' ityata Arabhya 'sako tti' paryantapAThaH mantrarUpaH JV prtyorevollikhitH| Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 (12) prmessttyaadipdgrmitmntraadyH|| [prAkRta . tat kimapi syAt , etena jIvo jIvadhAtAt chUTati bandimokSazca / tatpArthAjapane svayaM zrIparNIpaTTasthAdilikhitaM paJcanamaskAravalakacakramarpayed, evaM jaalstmbhH|| [29] sarvabhayapraNAzanamatraH "OM thaMmei jalaM" ityAdi "ghoruvasaggaM mama amukasya (ssa) vA paNAsao svAhA // " 5 iyaM gAthA candanAdidravyaiH paTe likhitvA navakArabhaNanapUrvakaM vAra 108 smartavyA, pUjyA ca sugandhipuSpairakSatairvA, rakSA vA kAryA, srvbhyprnnaashH| [30] bappabhaTTisArasvatamantraH "OM hA~ asi A u sA namaH, aha~ vAcini satyavAdini vAgvAdini vada vada, mama vakra vyaktavAcayA (vAcA ) hA~ satyaM brUhi brUhi satyaM vada vada, askhalitapracAraM sadevamanujAsurasadasi 10 aha~ asi A u sA namaH svAhA // " lakSajApena siddhiH bappaha(bha)TTi sArasvatam / [31] vidyAsiddhimatraH"OM namo hirIe baMbhIe bhagavaIe sijjhau me bhagavaI mahAvijA, OM baMbhI mahAbaMbhI svaahaa||" . lakSaM pUrvasevAyAM japaH, tatra trisandhyaM sadA jpH|| [32] paJcatattvarakSAmantraH___ "kSipa OM svAhA // " iti paJcatattvarakSApUrva kAryaH, prAGmukhaM ca dhyAnam, eSa vidhiH sarvasArasvatopayogI jnyeyH|| [33] tribhuvanasvAminI vidyA "OM arhate utpata utpata svAhA // " tribhuvanasvAminIvidyA / evaM hRtpuNDarIke 108 namaskAraM japan caturthaphalamAsAdayati // 20 [34] duSTakSayavikrayalAbhamatraH "naTamayaTANe pnnttkmmttnttsNsaare| paramiTiniTThiyaDhe aTThaguNAdhIsaraM vaMde // " zmazAnAGgAreNa kRSNapuSpANi kRtvA rAjikAlavaNadhUMsakanimbapatrakaTutailaguggulena saha homayet, pratidinaM zata 300 homaH kAryaH, pAdonaprahAro'rddhamArambhaNIyo dinaH 7 duSTakSayo bhavati / 25 vAra 21 RyANakamavAdi vA'bhimantrayed vikrayo bhavati, grAhakastatraivopaDhaukate // [35] zrutadevImatraH "pUrva paJcaparameSThipadAni-"OM namo bhagavaIe suyadevayAe savvasuyamAyAe bArasaMgapavayaNajaNaNIe sarassaIe saccavAiNi suvaNNavaNNaiH OM avatara avatara devi ! mama sarIraM pavisa, pucchaMtassa muhaM pavisa savvajaNamayaharIe arihaMtasirIe siddhasirIe AyariyasirI 30 uvajjhAyasirI savvasAhusirI daMsaNasirI nANasirI carittasirI svAhA // " [36] cintAmaNimatraH "OM a si A u sA culu culu hulu hulu kulu kulu mUlu mUlu icchiyaM me kuru kuru svAhA // " cintAmaNimantraH 12000 jaapH|| 1 jApane R / 26 pratau TippaNyAm-buddhi vadhAraNamantra che zrIzrutadevatAno ch| gAthA A rIte cha: "OM thaMmei jalaM jalaNaM ciMtiyamitto vi pNcnvkaaro| ari-mAri-cora-rAulaghoruvasaggaM paNAsei // svAhA // " Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 360 (13) [37] tribhuvanakhAminI mahAvidyA "OM hA~ zrI~ aha~ klI asiAusA culu culu kulu kulu hulu hulu mUlu mUlu icchiyaM me kuru kuru svAhA // " tribhuvanasvAminI mahAvidyA // [38] prasAdanamatra: ____ "paMcahiM paramiTTihiM khIliyao DIliyao rahi // " vAra 21 japyante, darzanAdeva ruSTaH prasIdati, virUpaM na caTati, stabhyate sH|| [39] paJcAGgulIsakalIkaraNaH namaskArapaJcapadaiH paJcAGgulInyastaiH sakalIkaraNaM kriyate-"OM namo arahaMtANaM hA~ svAhA" aGguSThe / "OM namo siddhANaM hA~ svAhA" tarjanyAm / "OM namo AyariyANaM hU~ svAhA" mdhymaayaam| "OM namo uvajjhAyANaM haiN| svAhA" anAmikAyAm / "OM namo loe savvasAhUNaM dvaH svAhA' 10 kaniSThikAyAm // 15 velAyamaGgulISu japyate / etat kRtvA siddhacakraM dhyAyet , gorocanA-candanAdinA sthAle yantraM likhet / puSpaiH 21 jApaH, ekAsanaM, brahmacarya, supyate, tataH svArtha( sarvArtha siddhiH|| -evaM vAratrayamaGgulISu vinyasya evameva ca mastakasyopari pUrva-dakSiNAparottarabhAgeSu vinyasya ca japaH kAryaH / sarvamantrasAdhAraNo vidhirayam // [40] lAbhakaramatraH"OM kSA hA~ namo arihaMtANaM, OM kSA~ hA~ namo savvasiddhANaM, OM zuM hU~ namo AyariyANaM, OM sauM haiMnamo uvajjhAyANaM, OM H haH namo loe savvasAhUNaM iti mantrAkSaragarbhapaJcaparameSThin ! ApadaM hana hana, saMpadaM upanaya upanaya, zatrUNAM stambhaM kuru kuru svAhA // " saGkaTAdiSu lAbhAthai cemaM 108 smaret // 20 [41] samIhitapUraNamatraH "OM hA~ arihaMtANaM siddhANaM sUrINaM uvajjhAyANaM sAhUNaM mama RddhiM vRddhiM samIhitaM kuru 'kuMru svAhA // " zucinA prAtaH sAyaM vAra 32 smRtiH // [42] sarakhatIsAdhanamatra:"aiM klI hauM bAlAtripurAyai nmH||" nityajApaH // 25 [R Adarza hAMzIyAsthaH-] mantraH bappabhaTTa(TTi)sUrisArasvataH 3 lakSajApaH mahAvratadhAriNA bhAvyaM, tatsadRzo bhavati / 'kalamarAlavihaGgamavAhanA" iti stotrakartA / [43] siddhavidyA "OM namo arihaMtANaM tiloyapUiyANaM sattabhayavajiyANaM amaranararAyamahiyANaM aNAinihaNo sivaM disau svAhA // " eSA siddhavidyA // 30 [44] duSTAdinivAraNamatraH "OM hrI~ namo arihaMtANaM" 5 padakam / duSTo na prabhavati, avarisaNAdiSUtpanneSu tadA sahanaM 1 japyate, agurushcodgaahniiyH|| [45] lAbhamatraH"OM hA~ namo arihaMtANaM are ariNi [ariNi] mohiNi [ mohiNi ] mohaya mohaya svAhA // " 35 lAbhamantraH, 108 vaarjaapH|| Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360(14) prmesstthyaadipdgrbhitmntraadyH|| [prAkRta [46] vazIkaraNamatraH OM hA~ arihaMtANaM are ariNi ariNi mohiNi mohiNi sarvaM mama vazIkuru vazIkuru svAhA // " 108 jaapH| [47] mohanamatraH"OM namo arihaMtANaM are ariNi mohiNi amukaM mohaya mohaya svAhA // " . khATakayA zrIkhaNDena vA idaM yantraM likhitvA'munA mantreNa zvetapuSpaiH zvetAkSatarjapeta. yamAzritya jApaH kriyate sa vazyo bhavati // [48] lAbhakaramatra: ___ "OM namo arihaMtANaM aho ! ahaM svAhA // " 10 anena vAra 108 smRtena kAyotsargasthasya svasya bAhvorubhavanam // [49] ghaNTAkarNamatraH "OMghaNTAkarNo mahAvIraH sarvavyAdhivinAzanaH / visphoTakabhaye prApte rakSa rakSa mhaabl!||" bhUrje kukuma-gorocanayA jAtilekhinyA kUpasya nadyA vA taTe upavizya likhet / tato'nena 15 dvitIyamantreNa [50 ] sphoTakavirUpatAnivAraNamaMtra: "OM namo arihaMtANaM hA~ svAhA, OM namo siddhANaM hA~ svAhA, OM namo AyariyANaM hU~ svAhA, OM namo uvajjhAyANaM hrIM svAhA, OM namo loe savvasAhUNaM haH svaahaa||" sugandhipuSpaiH 108 jApaM dattvA kaSAyavastreNa rakSAM veSTayitvA sphoTakasaMjAtapAtrasya gale 20 bAhvorvibaddhyate, sphoTakAH virUpA na bhavanti, virUpA api bhavyAH bhavanti / , [51 ] vighnakSayaGkaramahAmatraH "OM hA~ namo arihaMtANaM 5 // " [52] vighnakSayaGkaramahAmatraH___ "OM hA~ hA~ hU~ hA~ haH namo arihaMtANaM-evaM 5 // " dvAvapi mahAmantrI vighnakSayAya siddhau|| [53] sarvArthasiddhikarI vidyA "OM hA~ hI hU~ hA~ haH a si A u sA svAhA // srvaarthsiddhiH|| [54] zucividyA "OM namo arihaMtANaM // " 30 [55] sarvarakSAmantraH "OM namo arihaMtANaM, OM namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM, OM namo loe savvasAhUNaM, eso paMcanamukkAro, savvapAvappaNAsaNo, maMgalANaM ca samvasi, paDhamaM havai maMgalaM OM hI hU~ phaT // " sarvarakSAmantramidam / 1A maMtranA vidhipUrvaka japathI sphoTaka ( phoDAM) maTI jAya ch| Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 360 (15) [56] caurabhayanivAraNamatraH "OMnamo arihaMtANaM dhaNu dhaNu mahAdhaNu svAhA // " enaM mantraM svalalATedhyAyet , caurastambho bhavati / tathainaM khaTikayA likhitvA vAmahastena (?) bhaktvA mussttirbdhyte| vAmahaste dhanurastIti dhyeye caurA mantriNaM na pazyanti, sa caurAna pazyati // [57] svamavidyA "OM hI aha~ namaH ivI hA~ svAhA // " candanena hastau liptvA'yaM mantro japtaH 108 rAtrau zayitasya svapne zubhAzubhaM kathayati / [58] caturthaphalamaMtra: "OM aha~ asi A u sA namo arihaMtANaM nmH||" evaM hRtpuNDarIke japet 108 caturthaphalamAsAdayati / [59] svamavidyA "OM gurubhyo namaH, OM paramagurubhyo nmH||" iti mantrAdau paThitvA sarvamantreNa tailaM 108 parijapya mukhAbhyaGge suptasya svapno bhavati, tapovizeSazca kAryaH / tailazAligandhamUlaM ghRSTvA tailamadhye kSiptvA tena mukhAbhyaGge parasyApi svapnaH // [60] pratyAropaNamatraH . 15 "OM hI aha~ nirvRtAya nmH||" prtynycaaropnnmntrH|| - [61 ] lakSmIprAptimatraH .."OM hA~ haiM aha~ namo arihaMtANaM hI nmH||" trisandhyamaSTottarazataM zvetapuSpairekAntasthAne jApena kriyamANena sarvasaMpatkarI lakSmIrbhavati / [62] sarvAbhyudayamatra:___OM hA~ zrI I e~ aha~ aha~ klI blU blUM namaH // " sarvAbhyudayahetuH parameSThimayo'yam // [63] zatrunivAraNamatra: "OM hA~ zrI~ amukaM duSTaM sAdhaya sAdhaya asiAusA nmH||" vAra 108 jApe zatrurupazAmyati / [64 ] sarvarogaharamatra:"OM namo AmosahipattANaM, OM namo khelosahipattANaM OM namo jallosahipattANaM svAhA // " kalA(la)pAnIyaM sarvarogaharaNam // [65] vraNasvAsthyamantraH "jiNANaM jAvayANaM na ya pUI na soNiyaM eeNa saccavAraNa vaNaM mA paccao mA duHkhao mA 30 phuTTao svAhA, OM ThaH svAhA // "" rakSAmabhimantrya navavraNe punaH lagADyate khaDgAdidhAteSu ghRtaM rakSAM vA'bhimanya dIyate pIDA'pi na bhavati, drutaM vraNaM sajaM bhavati // [66] viSaharamatraH "OM hA~ paJcaparameSThine nmH||" 20 25 Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 (16) prmesstthyaadipdgrbhitmntraadyH|| [prAkRta . ayaM mantro dhavaladhyAnapUrva daSTavaNe vAra 21 vidhinA japte viSamapaharati zrIpArzvanAthasmaraNApUrvam // [67] roganivAraNamatra: "OM namo arihaMtANaM, OM namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM, 5 OM namo loe savvasAhUNaM, OM namo AmosahipattANaM, OM namo khelosahipattANaM, OM namo vipposahipattANaM, OM namo samvosahipattANaM eesiM namokAraM kiccA jamiyaM vijaM pauMjAmi sA me vijA pasijjhau svAhA // " rogavimuktaye vAsAdyabhimantraNam // [R Adarza hAMziyA-TippaNyAM likhitamidam"namo'stu gurucandrAya yatkaraspRSTamUrdhani / Avirbhavati bhavye'sminnapi vAkyasudhAra[sa]m // "] nissesasAiNI-gahaviNAsaNI jiNavarehiM NihiTThA / NavayArapaMcasahiyANa olIvijA pauMjeha // [68] olIvidyA15 "OM namo arihaMtANaM, OM namo siddhANaM, OM namoM AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM OM namo loe savvasAhUNaM, OM hA~ nakulInAm // " [69] svamavidyA "OM namo bhagavate candraprabhAya, labdhAnantacatuSTayAya, hA~ zrI~ klI~ hasauM asi A u sA nmH||" raatritryjaapaadaadeshH|| 20 [70 ] visUcikAstambhanamatraH "OM namo bhagavate namo arihaMtANaM, namo jiNANaM, hA~ hA~ hU~ hA~ iH apraticakre phaT vicakrAya OM hA~ hI haiM a si A u sA jhI~ jhI~ svAhA // " jApaH vAra 108 kRtvA jalaM pAyayet visUcikAstambhanam // [71] jvarastambhanamantraH25 "OM namo bhagavate namo arihaMtANaM, namo ohijiNANaM hA~ hA~ hai hI iH apraticakre phaT vicakrAya hA~ asi A u sA jhauM jhauM svAhA // " vAra 108 jvarastambhanaM karoti // [72 ] gaganagamanamantraH 'OM Adi hA~ hInaH' 'paJcabIjaiH' tataH 'sarvasiddhyai nmH||' puSpalakSa 1 jApaH vRkSe sikkakaM kRtvA 108 taNI baddhaM, tatrArUDho agnikuNDe homayet, ekadhA . 30 tena pAdAsroTyante khe gamanam / OM hA~ hA~ hU~ hA~ iH asi A u sA sarvasiddhyai namaH" [73 ] mahAmatraHicchAmi0 / icchAkAreNa saMdisaha bhagavan ! mahAmantrataNI smaraNA karisiuM"namo arihaM0--havai maMgalaM / OM kSA~ rau~ namo arihaMtANaM, OM zrI rA~ rauM namo siddhANaM OM jhA~ rauM rauM namo AyariyANaM, OMkSI rauM rauM namo uvajjhAyANaM, OMkSI rIrIM namo loe svysaahuunnN|" evaM 9 / ___ "OM namo bhagavate zrIpuNDarIkaprathamagaNadhara-prathamasiddhasaMsiddhasuhArisaho / asuho saMsiddhi (1) svAhA / " pAsakSya namaH" Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 361 "OM namo zrIgautamasvAmine sarvalabdhisaMpannAya sarvArthasiddhiM mama kuru kuru svAhA 3 / " "OM namo varddhamAnAya uggae uggajasae jaye vijaye aparAjie aparAjio bhavAmi svAhA 3 / " "OM namo gautamasvAmine sarvalandhisaMpannAya savvaTThasiddhiM mama kuru kuru svAhA / " "OM zrI rauM rakSa hari rakSa iliyaM giliyaM hasauM haskalauM hasau~ hasa 3 / / "OMpakSi svaahaa|| "OM namo arihaMtANaM, OM namo siddhANaM / pada 5 / azuciH zuciH bhavAmi svAhA / "OM namo arihaMtANaM rauM ri(ha)dayaM hari hari saro huM phaTa svAhA / namo siddhANaM rauM ri (ha)dayaM hari hari saro huM phaT svAhA / namo AyariyANaM rauM ri(ha)dayaM sikhANaM hari hari saro huM phaTa svAhA / namo uvajjhAyANaM rI ri(ha)dayaM hari hari saro huM phaT svAhA / namo loe savvasAhUNaM kSipraM siddhaduSTaM haTate vajrate sUla AtmarakSa sarvarakSa huM phaT svAhA // " muulmntrH| 10 "OMkSI Rs namo arihaMtANaM / pada 5 / "OMkSaH raH eso paMcanamukkAro-maMgalaM / iti mahAmantraH "rakSa rakSa ApadaM hana hana, saMmadaM upanaya upanaya, zatrUNAM stambhanaM kuru kuru svAhA // " [74 ] zucividyA"OM namo arihaMtANaM, OM namo siddhANaM, OM namo AyariyANaM, OM namo uvajjhAyANaM, 15 OM namo savvasAhUNaM, OM namo AgAsagAmiNINaM OM haH kSaH namaH // " zucividyA // [75] AtmarakSAmantra:-"kSi paOM svA hA, hA svA OM pakSi // " AtmarakSA // [76 ] sakalIkaraNamantraH"OM kuru kulle svA hA, hA svAlle ku ru ku OM // " sakalIkaraNamantraH / [77] digbandhanamatra:"a A i I u U e ai o au aM aH OM caNDa huM phaT svAhA // " digbndhH|| [78 ] AtmarakSAmantraH-paJcaparameSThimudrAM kRtvA "OM aTevaya aTThasayaM aTusahassaM ca attttkoddiio| rakkhaMtu me sarIraM devAsurapaNamiyA siddhA // svAhA // "OMthaMmeha jalaM jalaNaM ciMtiyamitto vi pNcnvkaarii| ari-mAri-cora-rAulaghoruvasaggaM paNAseu // svAhA // "OM pnnttiigNdhaarii-mhaakaalii-appddihy-rohinniyaa| vajaMkusi-vajasiMkhalA devI mANasi-mahamANasiyA // vijAdevIo // aMbAdevI siddhAiyAo savvasammaddiTThisamAhi [yaa]|.. veyAvacca-saMtikarA devA devIo mama rakkhaMtu // svAhA // " aatmrkssaamntrH| etadanantaraM zaGkhamudrayA namaskAratrayabhaNanapUrvakaM bRhadvardhamAnavidyA smryte| tatastarjanImudrayA laghuvardhamAnavidyA cintyate // [79 ] agyuttAraNamatraH"OM jUM jyU~ yU~ phaT svAhA, OM kSaoN kSIM kSauM kSaH // " agyuttaarnnmntrH|| [80] pratyaGgirAvidyA-"OM hI pratyaGgire mama svaM svasti zAnti kuru kuru svaahaa||" 35 [81 ] paravidyAcchedinI pratyaGgirAmahAvidyA....."OM hI pratyaGgire mahAvidye kenacit pApaM kRtaM kAritaM anumataM vA nazyatu tasya hi tatpA gacchatu, OM hI pratyaGgire mahAvidye svAhA // " paravidyAcchedinI ......... .....[a] "OM kSetrapAlAya svAhA, OM brahmakauzikeya rakSa rakSa svAhA // ........ . . etadanantara namaskAratrayabhaNanapUrvakaM tarjanImudrayA laghuvardhamAnavidyA cintyate / tataH pArzva- 40 nAthamudrayA~ pUrvokta pratyaGgirA vidyAdvayaM, tadanu 3. Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 prmessttyaadipdgrbhitmntraadyH| [prAkRte [ba]"OM hA~ zrI~ kalikuNDadaNDasvAmin !Agaccha Agaccha paravidyAcchedaM kuru kuru svaahaa||" tato'JjalimudrayA[ka] "OM hA~ hA~ hU~ hA~ hU~H asi A u sA svAhA // " [R Adarza etadanantaramadhiko'yaM paatthH| [3] "OM aha~ namaH / namo'stu garuDacandrAya OM hA~ sarvArthasAdhikAyai namaH // " tato gharaghaTTamudrayA[i ] "OM aTTI aTTI savvahaM pisuNahaM dalaNagharaTTI raNa rAuli saMgAmi jo sumarai aTTI sIha-sappa-cora-pisuNabhaya baMdhI aMdhAvaTTI // " tataH saubhAgyamudrayA surabhimudrayA ca maula(lau )mantradhyAnam / tato dhyAnaprAnte10 [pha] "OM namo arihaMtANaM hRdayaM rakSa rakSa svAhA / OMnamo savvasiddhANaM lalATaM rakSa rakSa svAhA / OM namo AyariyANaM kavacaM rakSa rakSa svaahaa| OMnamo uvajjhAyANaM zikhAM rakSa rakSa svAhA / OM namo loe savvasAhaNaM astraM rakSa rakSa svAhA / iti trisandhyaM nityakRtyam // 15 [ga]"OM namo bhagavati kAmezvari ! annapUrNa bhavatu svAhA // " - upayogakAyotsarge namaskAracintanAntaraM vAra 3 smaryate // [ha] "OMkSI kSI kSI kSaHkSaHkSaH yaH yaH yaH lA lA lA huM phaT svAhA // " vAsAkSatAdyabhimantraNam // OMnamaH navakArasatkayantra mahAmahimAvaMta cha / caude pUrvano sAroddhAra sarvakAryane viSe sAkSAt pratyakSakalpadruma-cintAmaNiratna sarIkho e mantra-yantra cha / paricaya 'bhattibhara0' stotra upara maLI AvelI 'namaskAravyAkhyAnaTIkA'nA pUrvabhAgamA 'pazcaparameSThitattvasAra' nAme ullekhAyela saMgrahAtmaka kRtimAM parameSThipadone lagatA so jeTalA maMtro upalabdha thayA temAMthI keTalAka tenA AmnAya sAthe ahIM ApavAmAM AvyA che / keTalAka tajjJa 25 puruSonI sUcanAnA kAraNe ahIM anuvAda Apyo nthii| keTalAka maMtro 'navakArakalpa' mAM ApelA maMtro sAthe sarakhAmaNI dharAve che, jyAre 'navakArakalpa mAM namaskAra sAthe saMbaMdha nahIM dharAvatA keTalAye maMtro jovAmAM Ave che / AthI ahIM 'navakArakalpa nA maMtrI nahIM ApatAM 'namaskAravyAkhyAnaTIkA' mAM nirdiSTa maMtro ja ApyA cha / A.maMtro IRL.V nAmanI judI judI pravio, jenI phoTosTedika. kopI jaina sAhitya 30 vikAsa maMDaLanA saMgrahamA che, temAthI pAThAMtaro ApavAmAM AvyA. che / maMtronA zIrSako aMme ApyA cha / Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [18] sirijiNacaMdarariviraiyaM paMca na mukAra phala thutaM vaMdittu vaddhamANaM jiNesaraM niyaguruM ca devaM ca / 'paMcanamukAraphalaM jahAsuyaM lesao bhaNimo // 1 // bho bhadda ! bhUribhavabhAvibhImabhAvArivAravijaINaM / arahaMtANaM taha kammamalavisuddhANa siddhANaM // 2 // AyArapAlayANaM AyariyANamaha suttadAINaM / ujjhAyANaM sivasAhagANa taha saha savasAhUNaM // 3 // nicaM bhava ujjutto samAhiyappA pahINakuviyappo / siddhisuhasAhaNammI nUNa namukkArakaraNammi // 4 // 'jeNesa namukkAro saraNaM saMsArasamarapaDiyANaM / kAraNamasaMkhadukkhakkhayassa heU sipahassa // 5 // kallANakappataruNo avaMjhavIyaM pyNddmaayNddo| bhavahimagirisiharANaM pakkhipahU pAvabhuyagANaM // 6 // AmUlukkhaNaNammI varAhadADhA daridakaMdassa / rohaNadharaNI paDhamubbhavaMtasammattarayaNassa // 7 // anuvAda zrIvardhamAna jinezvarane ane potAnA guru zrIjinezvarasUrine temaja devane namaskAra karIne paMcanamaskAranuM phaLa jema sUtramA kayuM che, tema saMkSepathI hu~ kahuM huM // 1 // he bhadra ! aneka bhavomA thanArA atyaMta bhayaMkara evA bhAvazaunA samudAya upara vijaya 20 meLavanAra arihaMtone, karmamalathI atyaMta zuddha thayelA siddha bhagavaMtone, AcArane pALanArA AcArya bhagavaMtone, sUtra ApanArA upAdhyAya bhagavaMtone tathA zivasukhanA sAdhaka sarva-sAdhu bhagavaMtone, siddhisukhanA sAdhanabhUta evA namaskArane karavAmAM samAhita aMtaHkaraNavALo banIne tathA kuvikalpono. tyAga karIne nizcayathI udyamazIla thA / 2 thI 4 // . kAraNa ke, A namaskAra saMsArarUpI samarAMgaNamAM paDelA AtmAone asaMkhya duHkhona-25 kSaya, kAraNa che tathA ziva-paMthano paramahetu che // 5 // vaLI, te kalyANa kalpatarunu avaMdhya-kadI niSphaLa na jAya evaM bIja che, saMsArarUpI hima girinA zikharone ogALavA mATe pracaMDa sUrya tulya cha / pAparUpI sarpone dUra karavA mATe garuDa 15 11degsuhaM le J / 2 cArivi J / 3 ah| 4 jeNeva nadegJI Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 paMcanamukkAraphalathuttaM / [prAkRta kusumuggamo ya suggaiAuyabaMdha(massa nivigdhaM / uvalaMbhaciMdhamamalaM visuddhasaddhammasiddhIe // 8 // annaM ca eyassa jahAvihivihiyasavvArAhaNApayArassa / kAmiyaphalasaMpAyaNapahANamaMtasse ca pabhAvA // 9 // sattU vi hoi mitto tAlauDavisaM pi jAyae amayaM / bhImADavI ya viyarai cittarayaM vAsabhavaNaM va // 10 // corA vi rakkhagattaM uviMti sANuggahA havaMti gahA / avasauNA vi hu suhasauNasAhaNijaM jaNaMti phalaM // 11 // . . jaNaNIo iva na kuNaMti DAiNIo vi thevamavi pIDaM / pahavaMti nai ruddA maMta-taMta-jaMtappayArA vi // 12 // . paMkayapuMju vva sihI 'sIho gomAuya vya vaNahatthI / migasAvu vva vihAvai paMcanamukkArasAmatthA // 13 // . etto cciya sumarijai nisiyaNauTThANakhalaNapaDaNesu / surakheyarapabhiIhiM eso paramAe~ bhattIe // 14 // pakSI che, daridratAnA kaMdane mULathI ukheDI nAkhavA mATe varAha-sUkaranI dADhA che, prathama utpanna thatA samyaktvaratnane mATe rohaNAcalanI dharaNI che, sugatinA AyuSya-baMdharUpI vRkSano e puSpodgama che ane vizuddha evA saddharmanI siddhine oLakhavAnuM nirmaLa cihna che // 6 thii8|| vaLI, zAstrokta vidhi mujaba AcarAyA che ArAdhanAnA sarva prakAro jenA evA ane kAmita 20 phalotuM saMpAdana karavAmAM pradhAna maMtrabhUta evA A maMtranA prabhAvathI zatru paNa mitra banI jAya che, tAlapuTa viSa paNa amRta banI jAya che ane bhayaMkara jaMgala manane AnaMda ApanAra vAsabhavana jevU banI jAya che / / 9-10 // ___ coro paNa rakSakapaNAne pAme che, graho anugraha-kRpA karavAvALA thAya che ane apazakuna paNa zubha zakunathI meLavavA yogya ( sArAM) phaLo ApanArA banI jAya che // 11 // / 25. mAtAonI mAphaka DAkiNIo paNa thoDI paNa pIDAne karatI nathI, temaja bhayaMkara evA maMtra, saMtra ane yaMtranA prakAro paNa kAI karI zakatA nathI // 12 // ... paMca-namaskAranA sAmarthyathI agni kamaLanA puMja jevo, siMha ziyALa jevo ane vanahastI mRganA baccA jevo banI jAya che // 13 // e kAraNe sura, khecara vagere besatAM, UThatAM, skhalanA pAmatAM ke paDatAM paramabhaktipUrvaka A 30 namaskAranuM smaraNa karAya che // 14 // 1 pabhAvo / 2 tAlabuDa / 3 'raI vAsJI 4 niruddhaa| 5 siMho / 6 ittucciya / Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 16. namaskAra svAdhyAya / kiJca dhannANa manobhavaNe sddhaabhumaannvttttinehillo| micchattatimiraharaNo viyarai navakAravaradIvo // 15 // jANa maNavaNaniguMje ramai nmukkaarkesrikisoro| tANaM aNidvadoghaMthaTTaghaDaNaM na niyaDei // 16 // tA nibiDanigaDaghaDaNA guttI tA vjpNjrniroho| .. no jAvaja vi javio paMcanamukkAravaramaMto // 17 // dappiTThadunigurasurudvadiTThI vi tAva hoi pro| navakAramaMtacitaNaeNvvaM na paloio jAva // 18 // * maraNaraNaMgaNagaNasaMgame game gAmanagaramAINaM / eyaM sumaraMtANaM tANaM sammANaNaM ca bhave // 19 // . .. tahA jlmaannmnnipphphullphaarphnniviphnnaagnnaahito| pasaraMtakiraNabharabhaggabhImatimirammi pAyAle // 20 // ciMtANaMtaraghaDamANamANasANaMdiiMdiyatthA jN| .. vilasaMti dANavA kira taM khu namukkAraphuriyalavo // 21 // ... vaLI, mithyAtvarUpI aMdhakArane haranAro evo A namaskArarUpI zreSTha dIpaka, jemAM zraddhArUpa diveTa ane bahumAnarUpI tela che te, dhanya puruSonA manarUpI bhavanamAM zobhe che // 15 // .. jemanA manarUpI vana-nikuMjamAM namaskArarUpI kesarI kizora-siMhanuM bacuM rame che, temane aniSTa rUpa hAthIonAM ToLAMno saMyoga thato nathI // 16 // nibiDa-majabUta beDIonI ghaTanA che jemAM teQ kedakhAnuM tathA vanapaMjarano nirodha tyo sudhI. ja pIDA kare che ke, jyAM sudhI paMca-namaskArarUpI zreSTha maMtra japavAmAM Avyo nathI // 17 // bIjAnI darpiSTha-abhimAnI, duSTa, niSThura ane atyaMta ruSTa evI dRSTi paNa tyA sudhI ja hoya che ke, jyAM sudhI te namaskAra-maMtranA ciMtanapUrvaka jovAyo nathI // 18 // ___ maraNa, raNAMgaNa ane mallonA samAgama vakhate ke grAma-nagara AdinA gamana vakhate, namaskAra 25 - maMtra- smaraNa karanArAone rakSaNa arthAt zaraNanI ane sammAnanI prApti thAya che // 19 // __ tathA jAjvalyamAna maNinI prabhA vaDe praphulla evI vizAla sarpanI phaNAnA samUhathI prasAra. pAmatAM kiraNonA bhArathI nAza pAmyo che bhayaMkara aMdhakAra jyAMno, evA pAtAlalokamAM ciMtavatAMnI sAthe ja prApta thAya che cittAhAdaka indriyanA viSayo jemane evA dAnavono je vilAsa te to navakAranA vilasitano eka leza mAtra che // 20-21 // - - 30 . 1 tANa / 2 ghaTTaghadRSaDaNA / 3 parA J / 4 puTvi / / 5 degiA jAva ... . . 20 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pNcnmukkaarphlthuttN| [prAkRta jaMpi ya visihapayavI vijAvinANaviNayanayaniuNaM / akhaliyapasaraM' pasaraMtakaMtajasabhariyabhuvaNayalaM // 22 // acNtnnurttklttputtpaamukkhsylsuhisynnN| . ANApaDicchaNucchAhidacchagihikammakArijaNaM // 23 // acchinnalacchivicchaDDasAmibhoittaviyaraNapahANaM / rAyAmaccAivisiTThaloyapayaIbahumayaM ca // 24 // jahaciMtiyaphalasaMpattisuMdaraM dinadukkahacamakaM / pAvijai maNuyattaM taM ca namukkAraphalaleso // 25 // jai ciya savvaMgapahANalaDahacausahisahasavilayANaM / bacIsasahassamahappabhAvabhAsaMtasAmaMtaM // 26 // pavarapurasarisachannavaigAmakoDIkaDappaduppasaraM / suranayarasarisapuravaravisattarIsahasasaMkhAlaM // 27 // bahusaMkhakheDakabbaDamaDaMbadoNamuhapamuhabahuvasimaM / dIsaMtakaMtasuMdarasaMdaNasaMdohadinnadihiM // 28 // paracakkacappaNANappadappapAikkacakkasakinna / pagalaMtagaMDamaMDalapayaMDadoghaTTathaTTillaM // 29 // vaLI, viziSTa padavI, vidyA, vijJAna, vinaya ane nyAyathI nipuNa, skhalanA vagara vistAravALu, prasAra pAmatA manohara yazathI bharAI gayuM che bhuvanatala jemAM, atyanta anurakta evA kalatra ane putra Adi sakala sukhI svajanavALu, AjJAnI rAha jotAM utsAhI ane catura gRha-karma karanAra 20 parijanavALa, avicchinna lakSmInA vistArayukta evaM svAmIpaNuM, bhogIpaNuM ane dAnIpaNuM; tenA vaDe rAjA, maMtrI Adi viziSTa loka ane prajAjana vaDe bahumAna karAyelaM, yathAciMtita phalaprApti vaDe suMdara ane virodhI lokonA cittane paNa camatkAra pamADe evaM manuSyapaNuM je prApta thAya che, te paNa namaskAranA phalano eka leza cha / 22 thI 25 // vaLI, sarva aMgoe pradhAna zobhAyukta cosaTha hajAra aMtaHpuravALu, batrIsa hajAra moTA prabhAva25 zAlI sAmaMta rAjAonA AdhipatyavALu, moTA nagara sarakhA channu kroDa gAmanA vistAravALu, devanagara samAna bahottera hajAra zreSTha nagarovALu, bahu-saMkhyaka kheDa, kabbaDa, maDaMba, droNamukha vagere ghaNI vastIovALu, dedIpyamAna, manohara ane suMdara evA rathonA samudAyathI yukta rAjamArgovALu; duzmananA samudAyane cagadI nAkhavAne samartha evA pAyadaLanI senAnA samudAyavALu, atyanta madajharatAM che gaMDasthala jenA evA pracaMDa hAthIobALu, mana ane pavanathI paNa caMcala tathA kaThora khurIo30 vaDe khodI nAkhyuM che pRthvItala jemaNe evA tarala turaMgo-ghoDAonI mALAvALu, soLa hajAranI 1 degpaiI J12 degra kaMta pasaratajadeg51 3 degI payaI vaJ14 jaMpiya / 5 degNappasattipAiJ16 degghaTTapahilaM / Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 365 mnnpvnncNclkherkhurukkhykkhonnitrlturgaalN| solasasahassaparisaMkhajakkharakkhAparikkhittaM // 30 // navanihicaudasarayaNappabhAvapAunbhavaMtasayalatthaM / chakkhaMDabharahakhittAhivattaNaM labbhae bhuvaNe // 31 // taM pi hu kira saddhAsalilaseyaparivaDDiyassa tasseva / paMcanamukkAratarussa ko vi phalavilasiyaviseso // 32 // jaMpi ya siydevNsuysNvuysursynnsuNdrucchNge| sippipuDaMte muttAhalaM va uvavaJjaI tatto // 33 // AjammaM rammataNU aajmmmudggjovvnnaavttho| AjammaM rogajarArayaseyavivanjiyasarIro // 34 // AjammaM nhaaruvstttthimNsruhiraaitnnumlvimukko| AjammaM amilAyaMtamallavaradevadUsadharo // 35 // uttattajaccakaMcaNataruNadivAyarasamappahasarIro / paMcappaharayaNAharaNakiraNakavvuriyadisicakko // 36 // akkhaMDagaMDamaMDalalulaMtakuMDalappahApahAsillo / ramaNIyaramaNaamaraNaramaNIgaNamaNaharo kiM ca // 37 // gahacakkamikahelaM pADeuM bhUyalaM bhamADeuM / sayalakulAcalacakaM cUreuM taha ya lIlAe // 38 // saMkhyAvALA yakSonA samudAyathI surakSita, navanidhi ane cauda ratnonA prabhAvathI prAdurbhAva pAmatA sakala arthovALu ane bhuvanomA cha khaMDa bharatakSetranuM adhipatipaNuM je prApta thAya che, te kharekhara, zraddhA 20 salilanA siMcanathI parivardhita evA paMca-namaskArarUpI vRkSanA koI eka phaLanA vilAsano ja vizeSa che // 26 thI 32 // .. vaLI, chIpolInA paDanI madhyamA rahela muktAphaLanI jema zveta ane divya vastrathI DhaMkAyelI devazayyAmAM suMdara aMga sahita je utpanna thAya che ane utpanna thayA bAda Ajanma saubhAgya ane yuvAvasthA yukta, Ajanma ramya zarIra, Ajanma roga, jarA, raja ane sveda rahita zarIrayukta, 25 Ajanma snAyu-nasa, vasA-carabI, mAMsa ane rudhira vagere zarIranA malathI vimukta tathA Ajanma mlAna na thAya evI puSpamAlA ane zreSTha devadUSyane dhAraNa karanAra tathA khUba tapAvelA uttama jAtivALA kAMcana ane taruNa sUrya samAna che zarIranI zobhA jenI, pAMca prakAranA ratnamaya AbharaNonA kiraNothI kAbaracItaruM che dikcakra jene, laTakatA kuMDalonI prabhAthI prakAzamAna che. akhaMDita gaMDa-maMDala jene, ramaNIya ramaNazIla devaramaNIonA samudAyanA manane haraNa karaNAra, 30 1degkhrkhru| 2 degsuNdrcchNgo| 3 puDato mu| 4degmmsuh| 5 degsaricchahaJI Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta pNcnmukkaarphlthuttN| mANasapamuhamahAsarasariyAdahasAyarANa slilaaii| palayapavaNo bva samakAlameva satto vi soseuM // 39 // tilukkapUraNatthaM jhatti viubbiyamahallabahurUvo / paramANumittarUvo vi taha ya hou~ lahu samattho // 40 // taMha eNkkakaraMgulipaMcagassa patteyamaggabhAgesu / merupaNagAu~ eNkke kamikakAlaM dharaNasatto // 41 // kiM bahuNA saMtaM pi hu asaMtayaM taha asaMtamavi saMtaM / vatthU eNkkakhaNa ciya dariseumalaMkareu~ vA // 42 // namirasuravirsarasiramaNimaUhariMcholivicchuriyapAo / bhUbhaMgAiTTapahisaMbhamuTTitaparivAro // 43 // ciMtANaMtara sahasa tti saMghaDatANukUlavisayagaNo / aNavarayarairasAvilavilAsakaraNikkadullalio // 44 // nimmalaohinnANAnimesadiTThII ditttthdtttthvvo| samakAlodayasamutisayalasuhakammapayaI ya // 45 // riddhippabaMdhabaMdhuravimANamAlAhivattaNaM suiraM / pAlai akhaliyapasaraM suraloe kira suriMdo vi // 46 // . ekahelA var3e grahacakrane pADavA ane bhUtalane bhamADavAmAM samartha, lIlApUrvaka sakala kulAcalanA samudAyane cUravA ane mAnasa-pramukha mahAsarovara, saritA, draha ane sAgaronA pANIne pralayakAlanA pavananI jema ekIsAthe zoSavAmAM paNa samartha, moTA ane ghaNA evA vaikriyarUpo vaDe ekIsAthe traNa 20 lokane pUravAmAM, tathA paramANu mAtra svarUpa karavAmAM paNa je samartha, eka hAthanI pAMca AMgaLIo Upara pratyekanA agra bhAgamA ekIsAthe pAMceya merune dhAraNa karavAmAM samartha-vadhAre zuM kahevU? eka kSaNamAM sat vastune asat ane asat vastune sat dekhADavAne ane karavAne nizcayathI samartha tathA namatA evA devasamUhanA mastaka Upara rahela maNinA kiraNanI zreNi vaDe vyApta che caraNo jenA, / bhrUbhaMga vaDe Adeza karAyelo ane harSita thayelo sasaMbhramapaNe ubho thato che parivAra jeno, ciMta25 vatAMnI sAthe tarata ja saMghaTita thato che anukULa viSayono samudAya jene, ratinA rasa vaDe bharapUra vilAsa karavAmAM niraMtara anurakta, nirmala avadhijJAna ane animeSa dRSTi vaDe joyA che jovAyogya padArtho jeNe, samakALe udaya pAmelI che saghaLI zubhakarmanI prakRtio jene tathA RddhinA prabaMdhathI manohara evA vimAnonA samudAyornu prApta thayuM che adhipatipaNuM jene, askhalita prasaravALo 1 degpavaNu vva / 2 taha ikva / 3 degu ike / 4 vatthU ika s / 5 uMca J1 6 visurasirimadeg 'TIe / Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 369 namaskAra svAdhyAya / taM pi asesaM jANasu sammaM sanbhAvagambhavihiyassa / paMcanamukkArArAhaNassa lIlAi ya lavu tti // 47 // uDDAhotiriyatilogaraMgamajjhammi aisyviseso| . devvaM khettaM kAlaM bhAvaM ca paDucca cuJjakaro // 48 // dIsai suNijae vA jo ko vihu kaha vi kassa vijiyessa / savvo vi so namukkArasaraNamAhappaniSphano // 49 // jaladugge thaladugge pavvayadugge masANadugge vaa| annattha vi duggapae tANaM saraNaM namukkAro // 50 // vasiyaraNuccADaNathobhaNesu parakhobhathaMbhaNAIsu / eso ciya paJcallau tahA pautto namukAro // 51 // maMtaMtarapAraddhAiM jAI kajAI tAI visamAI / tANaM ciya niyasumaraNapuvvAraddhANa siddhikaro // 52 // tA sayalAo siddhIoM maMgalAiM ca ahilasaMteNaM / savvattha sayA sammaM ciMteyavvo namukkAro // 53 // surendra paNa lAMbA kALa sudhI je devalokanuM pAlana kare che, te saghaLu sadabhAvapUrNa paMca-namaskAranI 15 thayelI ArAdhanAnI lIlAno ja eka lava-aMza che, ema jANo. // 33 thI 47 // ____ Urdhva, adho ane tirchA svarUpa traNa lokarUpI raMgamaMDapamAM dravya, kSetra, kAla ane bhAvane AzrayIne je koIne, je kAI, je koI vijayI jIvano Azcaryajanaka atizayavizeSa dekhAya che * 'athavA saMbhaLAya che, te sarva paNa namaskAranA smaraNano ja eka mahimA jANavo // 48-49 // - jaLadurgamAM, sthaLadurgamAM, parvatadurgamAM, smazAnadurgamAM, athavA anyatra paNa durga eTale kaSTa-20 padamA eka navakAra ja trANa ane zaraNa che // 50 // vazIkaraNa, uccATana, thobhaNa, kSobha ane staMbhana Adi kAryomA vidhipUrvaka sadA prayukta thayelo namaskAra ja samartha cha / 51 // anya maMtrothI prAraMbhelAM je kAryoM muzkela banyAM hoya te sarva paNa namaskAranA smaraNapUrvaka prAraMbhelAM hoya to zIghra siddha thAya che // 52 // te kAraNa mATe sakala siddhio ane maMgalone icchatA AtmAe sarvatra sadA samyak prakAre navakArane ciMtavavo joIe // 53 // 25 1 davvaM khitaM / / 2 vi jaNassa 3 degsu suikhobha SJI 6 siddhiu / | 4 esu cciya paccalaos | 5 degI savvAI Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 [prAkRta pNcnmukkaarphlthuttN| jAgaraNasuyaNachIyaNaciTThaNacaMkamaNakhalaNapaDaNesu / ' esa kira paramamaMto aNusariyavvo payatteNaM // 54 // jeNesa namukkAro datto punANubaMdhipugneNaM / nArayatiriyagaio tassAvassaM niruddhAo // 55 // na sa puNaruttaM pAvai kayAi kira aysniiygottaaii| jammaMtare vi dulaho tassa na eso namukkAro // 56 // jo puNa sammaM guNiuM naro namukkAralakkhamakkhaMDaM / pUei jiNaM saMghaM baMdhai titthayaranAma so||57|| huMti namukkArapabhAvao ya jammaMtare vi kira tassa / jAIkularUvAruggasaMpayAo phaannaao|| 58 // tAva na jAyai citteNa ciMtiyaM patthiyaM ca vAyAe / kAraNa ya pAraddhaM jAva na sario namukkAro // 59 // annaM ca imAu ciya na hoi maNuo kayAi saMsAre / dAso peso dubhago nIo vigaliMdio ceva // 6 // 10 15. jAgatAM, sUtA, chIMkatAM, besatAM, cAlatAM, skhalanA pAmatAM ke nIce paDatAM A paramamaMtrane ja AdarapUrvaka nizcaye anusaravo joIe-vAraMvAra smaraNa karavo joIe // 54 // . ... puNyAnubaMdhI puNyavALA je AtmAe A navakArane prApta karyo che, tenI naraka ane tiryaMca gatio avazya rokAI gaI che // 55 // ___vaLI, kaDuM che ke, A namaskAra jeNe kyAMIthI paNa nizcaye prApta karyo. che tene vAraMvAra apa20 yaza ane nIca gotra AdinI prApti thatI nathI tathA janmAMtaramAM paNa tene pharIvAra A namaskAranI prApti durlabha thatI nathI // 56 // vaLI, je manuSya eka lAkha namaskArane akhaMDapaNe gaNe tathA zrIjinezvaradeva ane saMghanI pUjA kare, te tIrthaMkara-nAmakarma bAMdhe che // 57 // namaskAranA prabhAvathI janmAMtaramAM paNa pradhAna jAti, kula, rUpa, Arogya ane saMpadAo 25 nizcayathIM prApta thAya che // 58 // cittathI ciMtavelaM, vacanathI prArthelaM ane kAyAthI prAraMbhelaM kArya tyAM sudhI ja thatuM nathI ke jyAM sudhI A namaskAra smaravAmAM Avyo nathI // 59 // vaLI, A namaskArathI manuSya saMsAramA kadI paNa dAsa, preSya, durbhaga, nIca ke vikalendriyaapUrNa indriyavALo thato nathI / / 60 // 1 imAo ciy| Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 pra vibhAga] namaskAra svaadhyaay| ihaparaloyasuhayaro ihprloyduhdlnnpnyclo| esa paramiDivibhavo bhattipautto namukkAro // 61 // kiM vanieNa bahuNA taM natthi jayammi jaM kira na sko| kAuM esa jiyANaM bhattipautto namukkAro // 62 // jai tAva paramadulahaM saMpADai paramapayasuhaM pi imo| tA tadaNusaMgasajjhe tadannasukkhammi kA gaNaNA ? // 63 // pattA pAvissaMtI pArvati ya paramapayapuraM je te / paMcanamukkAramahArahassa sAmatthajogeNaM // 64 // suciraM pi tavo taviyaM cinnaM caraNaM suyaM ca bahupaDhiyaM / jai tA na namukkAre raI tao taM gayaM vihalaM // 65 // cauraMgAe seNAeN nAyago dIvago jahA hoi / taha bhAvanamukkAro desaNatavanANacaraNANaM // 66 // bhAvanamukkAravivajiyAI jIveNa akayakajAI / / gahiyANi ya mukkANi ya aNaMtaso davaliMgAI // 67 // tamhA nAUNevaM jatteNa tumaM pi bhAvaNAsAraM / ArAhaNAkayamaNo maNammi suMdara! tayaM dharasu // 68 // parameSThInA vaibhavavALo bhaktiprayukta A namaskAra A loka ane paralokamAM sukhane karanAro che tathA A loka ane paralokanAM duHkhane daLavAmAM samartha che // 61 // vaLI, vadhAre varNana karavAthI zuM ? A jagatamAM tevU kAI ja nathI ke je kharekhara bhaktipUrvakaprayukta A namaskAra vaDe jIvone prApta na thAya // 62 // - parama durlabha evA parama-padanAM sukhone paNa jo A pamADe, to tenA anuSaMgathI anya sAdhya sukhonI to gaNanA ja zI ? // 63 // paramapadapura-mokSane jeo pAmyA cha, pAmaze ane pAme che, te sarve paMca-namaskArarUpI mahArathanA sAmarthya-yoge ja che // 64 // ___lAMbA kALa sudhI tapane tapyo, cAritrane pALyuM, ane ghaNAM zAstrone bhaNyo paNa jo namaskAramAM 25 prema na lAgyo to te saghaLu niSphaLa gayuM (jaannvuu)|| 65 // caturaMgI senAmAM jema senAnI dIpaka samAna che, tema darzana-jJAna-cAritra ane tapanI ArAdhanAmAM bhAva-namaskAra dIpaka samAna che // 66 // ___bhAva-namaskAra rahita jIve anaMtIvAra na karAya evAM kAryone ane dravyaliMgane niSphaLapaNe prahaNa karyA temaja mUkyAM, ema samajIne he suMdara ! tuM ArAdhanAmA eka manavALo banI bhAvapUrvaka 30 te (bhAvanamaskAra )ne manamA dhAraNa kara // 67-68 // 20 1 degviso| 2 gmjhe| 3 deg2 vi tavo S; deg2 ca tvo| Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 pNcnmukkaarphlthuttN| [prAkRta haho devANupiyA ! puNaruttaM patthio si ittha tumaM / saMsArajalahiseuM siDhilijasu mA namukkAraM // 69 // jaM esa namukAro jammajarAmaraNadAruNasarUve / saMsArAranammI na maMdapugnANa saMpaDai // 70 // vijjhai rAhA vi phuDaM ummRlijai girI vi muulaao| gammai gayaNayaleNaM dulaho ya imo namukkAro // 71 // savvattha'nattha vi dhIdhaNeNa saraNaM ti esa sariyanvo / savisesaM puNa itthaM samahigayArAhaNAkAle // 72 // ArAhaNApaDAgAgahaNe hattho imo nmukkaaro| saggApavargamaggo duggaidAraggalA garuI // 73 // paDhiyavvo guNiyavvo muNiyavbo samaNupehiyavvo ya / esa'nayA vi niccaM kimaMga! puNa maraNakAlammi? // 74 // gehe jahA palitte sesaM muttUNa lei tssaamii|| ega pi mahArayaNaM AvainitthAraNasamatthaM // 75 // 18 he devAnupriya ! pharIpharIne tane prArthanA karIe chIe ke, saMsAra-sAgaramAM setu samAna namaskAra pratye tuM zithila (AdaravALo) banIza nahIM // 69 // kAraNa ke, janma-jarA-maraNathI vadhAre bhayaMkara svarUpavALA A saMsAra-araNyamAM maMda puNyavALA jIvone A namaskAra prApta thato nathI // 70 // rAdhA-putalIne spaSTapaNe vIMdhI zakAya, pavartane paNa mULathI ukheDI zakAya tathA AkAzanI 20 sapATI para pharI zakAya paNa eka namaskArane pAmavo e ja durlabha (kArya) che // 71 // sarvatra koI paNa kALe ane sthaLe buddhimAna puruSe 'A ja eka zaraNa cha' ema mAnIne namaskAratuM smaraNa kara joIe, ane ArAdhanA kALe-maraNa samaye to tenuM vizeSapaNe smaraNa kara joIe // 72 // A namaskAra e ArAdhanArUpI patAkAne grahaNa karavA mATe hAtha che, svarga ane apavargane mATe 25 mArga che, tathA durgationA dvArone rokavA mATe moTI argalA che // 73 // bIjA samaye paNa A namaskAra nitya bhaNavAlAyaka, gaNavAlAyaka, sAMbhaLavAlAyaka ane sArI rIte anuprekSA-ciMtavana karavAlAyaka che, to pachI maraNakALa mATe to pUchavU ja zuM ? // 74 // ghara saLage tyAre gharano svAmI jema zeSa vastune choDIne Apatti nivAraNa karavA mATe samartha evA eka ja mahAratnane grahaNa kare che // 75 // 1deggasaggoga Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 373 namaskAra svaadhyaay| Aurabhae bhaDo vA amohamikaM pi lei jaii satthaM / AbaddhamiuDibhaDasaMkaDe raNe kajakaraNakhamaM // 76 // evaM na Auratte sakkA bArasavihaM suyakkhadhaM / savvaM pi viciMteuM sammaM taggayamaNo vi tao // 77 // mottuM pi bArasaMga sa eva maraNammi kIrae samma / paMcanamukkAro khalu jamhA so bArasaMgattho // 78 // savvaM pi bArasaMgaM pariNAmavisuddhiheu~mittAgaM / takAraNabhAvAo kaha na tadatyo namukkAro // 79 // taggayacitto tamhA samaNusarijA visuddhasuhaleso / taM ceva namukkAraM kayatthayaM mannamANo u // 8 // ko nAma kira sakano kanAmayasacchahaM namukkAraM / no Ayarija maraNe raNe vva suhaDo jayapaDAgaM // 81 // - ikko vi namukkAro paramiTThINaM pgitttthbhaavaao| sayalaM kilesajAlaM jalaM va pavaNo paMNollei // 82 // tathA bAMdhI che bhRkuTI jemaNe evA subhaTothI vyApta raNasaMkaTa' vakhate maraNanA bhayathI subhaTa 15 jema kArya karavAne samartha eka ja amogha-zAstrane dhAraNa kare che; te rIte aMtakALe agara pIDA samaye tadgata manavALA paNa sakala dvAdazAMga zrutaskaMdhane savistara ciMtavavA mATe samartha thatA nathI, tethI maraNa samaye dvAdazAMgane choDI samyak prakAre A parameSThI-namaskArnu ja teo smaraNa kare che, . . kAraNa ke te namaskAra dvAdazAMgIno ja artha che // 76 thI 78 // - saghaLuye dvAdazAMganuM pariNAma vizuddhinA hetumAtra cha / namaskAra paNa te ja kAraNa svarUpa 20 hovAthI dvAdazAMganA artharUpa kema na gaNAya ? // 79 // - te mATe tadgatacitta ane vizuddha zubha lezyAyukta banIne AtmAne kRtArtha mAnatA te namaskArakhaM ja samyagItie vAraMvAra smaraNa karavU joIe // 80 // maraNa vakhate raNamAM jayapatAkA grahaNa karanAra subhaTanI jema game te sakarNa-sAvadhAna puruSa karNane amRtanA chaMTakAva tulya namaskArano Adara na kare ? // 81 // prakRSTa bhAvathI parameSThIone karelo eka paNa namaskAra, pavana jema jaLane zoSavI nAkhe che tema sakala kleza-jALane chedI nAkhe che / / 82 // 25 __1 bhaeNa suhaDo 6 pallei / / 2 jaha satthaM / 3 muttuM pis | 4 degheumettAgaM / 5 deglesA / Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta . pNcnmukkaarphlthuttN| saMviggeNaM maNasA akhaliyaphuDamaNahareNa ya sareNa / paumAsaNio karavaddhajogamuddo ya kAraNaM // 83 // sammaM saMpugnaM ciya samuccarijA sayaM nmukkaar| ussaggeNesa vihI aha balagalaNA tahA na pahU // 84 // tannAmANuga 'a si A u satti paMcakkhare tahavi samma / nihuyaM pi parAvattija kaha vi aha tattha vi asatto // 85 // tA jhAejA 'OM iti saMgahiyA jaM imeNa arahaMtA / asarIrA AyariyA uvajhAyA muNivarA savve // 86 // eyanAmAinipainavanasaMdhippaogao jamhA / savvannupahe eso 'OMkAro kira viNihiTTho // 87 // eyajjhANA paramidviNo phuDaM jhAiyA bhave paMca / ahavA jo evaM pi hu jhAeuM hoja asamattho // 88 // so pAsaTThiyakallANamittavaggeNa paMcanavakAraM / nisuNija paDhijaMtaM hiyayammi imaM ca bhAvejA // 89 // eso sa sAragaMThI esa sa ko vi hu dulaMbhalaMbhu tti / eso sa iTThasaMgo eyaM taM paramatattaM ti // 9 // * aMta samaye saMvegazIla mana vaDe, askhalita, spaSTa ane madhura svara vaDe tathA karabaddha yogamudrAthI yukta, zarIrane padmAsanamA rAkhIne samyak prakAre saMpUrNa namaskAranuM svayaM uccAraNa karavu e utsarga vidhi cha; athavA baLa ghaTavAthI jo tema karavA samartha na hoya, to parameSThIonA nAmane 20 anusaranArA 'a-si-A-u-sA' evA pAMca akSarone samyak prakAre maunapaNe parAvarttana-jApa kare, jo koI kAraNe tema karavA paNa azakta hoya to 'OM' evA eka akSarakheM dhyAna kare, kAraNa ke-e akSaro vaDe arihaMta, azarIrI, AcArya, upAdhyAya, ane sarva munivaro saMgRhIta thayelA ch| e pAMceya nAmonI AdimAM rahelA akSaronI saMdhinA prayogothI nizcaye A OMkAra banelo che, ema sarvajJa paramAtmAoe Adeza karyo che| enuM dhyAna karavAthI nizcayapUrvaka pAMceya parameSThIonuM spaSTapaNe dhyAna 25 kayu cha athavA je e( eka akSara )nuM dhyAna karavAne paNa samartha nathI te pAse rahelA kalyANa mitronA samudAya pAsethI paMcanamaskArane sAMbhaLe ane sAMbhaLatI vakhate haiyAmAM A pramANe bhAvanA kare // 83 thI 89 // A namaskAra e sAranI gAMsaDI che, A namaskAra e mane iSTano samAgama che ane A namaskAra e eka paramatattva che // 90 // / 4 1saaijaa| 2 ujjhAyA JI 3 degnisanna hoi| 7 bhAvijjA / 8 deggo iyaM / ehi eso| 5 parameTriNo S1-6 zAeu Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga 375 namaskAra svAdhyAya / ahaha taDatyo jAo nUNaM bhavajalahiNo ahaM aj|| annaha kahiM ahaM kaha va esa evaM samo jogo // 91 // dhanno haM jeNa mae aNorapArammi bhavasamuddammi / paMcanha namukkAro aciMtaciMtAmaNI patto // 92 // kiM nAma aja amayattaNeNa savvaMgiyaM pariNao haiN| kiM vA sayalasuhamao kao akaMDeNaM keNAvi // 93 // iya paramasamarasApattipuvvamAyanio nmukkaaro| nihaNai kiliTTakammaM visaM va siyadhAraNAjogo // 94 // jeNesa namukkAro sario bhAveNa aMtakAlammi / teNAhUyaM sukkhaM dukkhassa jalaMjalI dinno // 95 // eso jaNao jaNaNI ya esa eso akAraNo baMdhU / eso mittaM eso paramuvayArI nmukkaaro||96|| .. seyANa paraM seyaM maMgallANaM ca paramamaMgalaM / punANa paramapunnaM phalaM phalANaM namukkAro // 97 // aho ho ! Aje huM bhavasamudranA taTane pAmyo chu; anyathA kyA huM ? kyAM A ? ane kyAM 15 * mAro tenI sAtheno sarakho yoga hoya // 91 // / huM dhanya chu ke, jeNe anAdi-anaMta bhavasamudramA aciMtya ciMtAmaNi evA pAMca-parameSThIno namaskAra prApta karyo che // 92 // . zuM huM Aje sarva aMgomAM amRtapaNuM pAmyo chu ? athavA akALe ja zuM koIe mane sakala sukhamaya karyo che ? // 93 // 20 e rIte parama zamarasApattipUrvaka Acarelo namaskAra, zIta dhAraNa( zItopacAra )no prayoga jema viSane haNe tema kliSTa-karmone haNI nAkhe che // 94 // ____ aMtakALe jeNe A namaskAraveM bhAvapUrvaka smaraNa kayuM che, teNe sukhane AmaMtraNa Apyu che ane duHkhane tilAMjali dIdhI che // 95 // A namaskAra e pitA che, e ja mAtA che, e ja akAraNa baMdhu che, e ja mitra ke ane 25 eja parama upakArI che // 96 // kalyANamAM parama kalyANa, mAMgalikomA parama mAMgalika, puNyomA paramapuNya ane phaLomAM paramaramya phaLa paNa A namaskAra ja che // 97 // 1 samAogo2 degDe vi ke 3 degNaM paramarammaM / Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAkRta 376 paMcanamukkAraphalathuttaM / / taha esa namukkAro ihalogagihAu jIvapahiyANaM / paraloyapahapayaTTANa paramapatthayaNasAriccho // 98 // jaha jaha tassa vaNaraso pariNamai maNammi taha taha kameNa / khayamei kammagaMThI nIranihittAmakuMbhu vva // 99 // tava niyamasaMjamaraho paMcanamukkArasArahipautto / nANaturaMgamajutto nei naraM nivvuInayaraM // 10 // jalaNo vi hoja sIo paDipahahuttaM vahija surasariyA / na ya nAma nijai imo paramapayapuraM namukkAro // 101 // ArAhaNApurassaramaNannahiyao visuddhasuhaleso / saMsAruccheyakara tA mA siDhilasu namukkAraM // 102 // eso hi namukkAro kIrai niyameNa maraNakAlammi / jaM jiNavarehiM diTTho saMsAruccheyaNasamattho // 103 // akkheveNaM kammakkhao taha ya maMgalAgamo niymaa| tatkAla ciya sammaM paMcanamukkArakaraNaphalaM // 104 // tathA A lokarUpI gharathI nIkaLIne paralokanA mArge pravartelA jIvarUpI pathikone A namaskAra parama pathyadana-bhAtA tulya che // 98 // jema jema tenA varNono rasa manamAM pariNAma pAme che, tema tema krame karIne pANImA sthApana karelA kAcA kuMbhanI mAphaka jIvanI karmagraMthI kSayane pAme che // 99 // paMca-namaskArarUpI sArathi jemAM hAMkanAra che, ane jJAnarUpI ghoDA jemA joDAyelA che, evo 20 tapa, niyama ane saMyamarUpI ratha manuSyane nirvRti nagarIe laI jAya che // 100 // agni kadAca zItala thaI jAya ane sura-saritA-gaMgA kadAca sAMkaDA mArgavALI thaI vahevA mAMDe paraMtu A namaskAra paramapadapura-mokSe na laI jAya, e bane nahIM // 101 // ananya hRdaya ane vizuddha lezyA vaDe ArAdhana karAyelo A namaskAra saMsArano uccheda karanAro che, e kAraNe temAM zithila na thAo-tenA Uparano Adara maMda na karo // 102 // ma maraNakAle vidhipUrvaka [ smaraNa ] karAto A namaskAra saMsArano uccheda karavAne samartha che, ema kharekhara, zrIjinezvaroe joyeluM che // 103 // ___paMca-namaskArane [smaraNa ] karavAnuM tAtkAlika phaLa akSepe eTale zIghratAthI karmano kSaya kare che ane nizcitapaNe maMgaLa kare che / / 104 // 15 | 2 saMsAraccheyadeg / 3 degsamaThTho / 4 degoM ya taha mNdegs| 5 takAliM 1degtaM ca hoja ciya , takAli ciy| Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| kAlaMtarabhAvi phalaM tahavihamihabhaviyamamabhaviyaM ca / ihabhaviyamatthakAmA ubhayabhayasuhAvahA sammaM // 105 // ihabhavasuhAvahA tattha tAva akilesabhavaNao tANa / . AruggapuvvagaM taha nivigdhaM tANa mANaNao // 106 // parabhavasuhAvahA puNa suttavihIe sutthaannvinniogaa| paMcanamukkAraphalaM aMha bhannai annabhaviyaM pi||107|| jai vi na tajamme ciya siddhigamo kaha vi jAyai tahAvi / pattanamukkArA ikasi pi kiM kira na virAhitA // 108 // uttamadevesu tahA kulesu viulesu atulsuhkliyaa| hiMDittA pajate sijhaMti va ceva vihuyarayA // 109 // iha puNa paramattheNaM nANAvaraNAiyANa kammANaM / paikhaNamaNaMtapuggalavigamammI jAyamANammI // 11 // pAuNai namukkArassa paDhamavannaM navakAramaha sese / vanne patteyaM ciya tahaSNaMtavisuddhisabbhAve // 111 // evaM ikkekaM pihu akkhrmcNtkmmkhylbbh| jassa sa kahaM na vaMchiyaphaladAI hoi navakAro // 112 // te(namaskAra )nu kALAMtara bhAvi phaLa be prakAratuM che-1. A bhava-saMbaMdhI ane 2. anya bhvsNbNdhii| A bhava-saMbaMdhI phaLa bane bhavamAM samyak sukhane ApanArA artha-kAmanI prAptirUpa ch| temAM artha-kAma A bhavamAM sukhane ApanArA eTale-akleza ke alpa-klezathI maLanArA, roga rahita ane vinarahitapaNe upabhogamA AvanArA (thAya che) tathA parabhavamAM sukhane ApanArA che eTale 20 sUtrokta vidhi mujaba suMdara sthAnamA satkSetromA viniyoga karavAthI thAya che| have anya bhavasaMbaMdhI paMca-namaskAranuM phaLa e che ke-namaskArane pAmelA ane tenI jarA paNa virAdhanA nahi karanArA AtmAo jo koI kAraNasara te ja bhavane viSe siddhagatine na pAme, to uttama devapaNe utpanna thAya che ane tyAMthI vipula kulomAM atula sukhathI yukta evaM manuSyapaNuM meLave che // 105 thI 109 // jJAnAvaraNIya Adi karmonAM anaMta pudgalo pratikSaNa dUra thavAne kAraNe paramArthathI namaskAranA 25 prathama akSara 'na'kArano lAbha thAya che| zeSa pratyeka akSarono lAbha paNa krame karIne anaMtaguNanI vizuddhi thavAthI thAya che // 110 thI 111 // e rIte jeno ekeka paNa akSara atyaMta karmakSaya thavAthI maLe che, te namaskAra kone vAMchita phaLadAyI na thAya ? // 112 // 15 / 5 tjnm| ___1 bhavasu / 2 paramaM su.| 3 degogo| 4 aha manna / 7 ika pi kira tamavirAhiMtA / 8 kira tamavirAhiMtA / 6 jAyae taha vi Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 [prAkRta pNcnmukkaarphlthuttN| evaM ca ubhayaloge vi sukkhamUlaM imaM muNeUNa / ArAhaNAmilAsI bhadda ! tuma sai sarija jao // 113 // . paMcanha namukkAro jIvaM moei bhvshssaao| bhAveNa kIramANo hoi puNo bohilAbhAya // 114 // paMcanha namukkAro dhannANa bhavakkhayaM karitANaM / hiMyayammi aNumuyaMto visuttiyAvArao hoi // 115 // paMcanha namukkAro evaM khalu vanio mahatthu tti / jo maraNammi uvagae abhikkhaNaM kIrae bahuso // 116 // satta paNa satta ya navakkhara-pamANa-payaDa-paMcapayaM / tittIsakkharacUlaM sumaraha navakAravaramaMtaM // 117 // iya saMviggasiromaNijiNesarAyariyapAyapaMkayabbhasalo / bhaNai jiNacaMdararI dUrIkayakalimalaM namukkAraphalaM // 118 // ___ iti paJcanamaskAraphalastotram / wwwwww e pramANe bane lokamAM A (namaskAra) sukhanuM mULa che, ema jANIne, ArAdhanAnI 15 abhilASAvALA he bhadra ! tuM enuM sadA smaraNa kara; kAraNa ke paMcaparameSThIne karelo namaskAra jIvane hajAro bhavothI mukAve che, tathA bhAvapUrvaka smaraNa karAya to te bodhilAbha mATe thAya che // 113 thI 114 // ___ pAMca parameSThIone karelo namaskAra dhanya puruSone bhavano kSaya karAve che ane hRdayathI sene nahi choDanArane te visrotasikA eTale unmArge jatA cittane vAranAro bane che // 115 // 20 e rIte paMca namaskAra mahAn arthavALo cha ema zAstromAM varNana kareluM che, ane e kAraNe maraNa avasara Ave tyAre tenuM niraMtara ane vAraMvAra smaraNa karAya che // 116 // te sAta, pAMca, sAta, sAta, ane nava akSara pramANa che, ane pragaTa pAMca padovALA ane tetrIsa akSara pramANa zreSTha cUlikAvALA uttama zrInamaskAra-maMtranuM tame niraMtara smaraNa (dhyAna) karo // 117 // 25 e rIte saMvignaziromaNi zrIjinezvarasUrinA caraNa-kamalane viSe bhramara samAna zrIjinacaMdrasari, pApamaLane dUra karIne navakAratuM phaLa kahe che // 118 // 1 paMcapai na / 2 hiyayaM adegs J / 3 akkharatittIsavaracUlaM 8 JI Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svaadhyaay| 379 vibhAga] (stotra-paricaya) ___A stotranI mULa nakala jaina sAhityavikAsa maMDaLanA saMgrahamA hatI, te parathI ahIM saMpAdita karI anuvAda sAthe ApavAmAM Avela che| S saMjJAthI jai. sA. vi. maM. nI nakala je mULa Adarza tarIke rAkhavAmAM AvI ch| J saMjJAthI zrI jinavijayajI munie chapAvelAM phormo UparathI pAThAMtaro lIdhAM che| / A stotranAM 'namukkAraphalapagaraNaM' ane 'vuDDanamukkAraphalathuttaM' evAM nAmo paNa maLe ch| keTalAka AcAryoe A stotranI gAthAone potAnI kRtimAM pramANa tarIke noMdhI che jyAre keTalAka saMgrahAtmaka graMthomAM A stotranI gAthAono saMgraha karelo jovAmAM Ave che| ___ A strotranA kartA zrIjinacaMdrasUri, jeo zrIjinezvarasUrinA ziSya hatA ema A stotranI chellI 118 mI gAthAmAM noMdhavAmAM AvyuM che| .. 10 teo zrIabhayadevasUrinA vRddha satIrthya htaa| zrIabhayadevasUrinI vinatithI 'saMvegaraMgazAlA' (ArAdhanA ) nAmaka graMtha prAkRtamAM racyo che; tenuM saMzodhana zrIprasannacaMdrasUri, zrIguNacaMdra ane zrIjinavallabhagaNie kayuM hatuM e ja jinacaMdrasUrie A stotranI racanA karelI che / A stotramA namaskAranuM phaLa vizada ane sacoTa rIte darzAvavAmAM Avyu ch| . AAPAN TRAIATTARAIPHATA NEWATYAIRLOTTERNA Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [19] paMca namukkAra phlN| ghaNaghAikammamukkA arahaMtA taha ya savvasiddhA ya / AyariyauvajjhAyA pavarA taha savvasAhU ya // 1 // eyANa namukAro paMcanha vi pavaralakkhaNadharANaM / bhaviyANa hoi saraNaM saMsAre saMsaraMtANaM // 2 // uDDamahe tiriyammi jiNanavakAro pahANao navaraM / nara-sura-sivasukkhANaM [su]kAraNaM ittha bhavaNammi // 3 // teNa imo nicaM ciya paDhirja suttuhiehiM aNavarayaM / / hoi ciya duhadalaNo suharjaNao bhaviyaloyassa // 4 // jAeM vi jo paDhijai jeNa ya jAyassa hoI bahuriddhI / avasANe vi paDhiAi jeNa mao suggaI jAi // 5 // AvaihiM pi paDhiAi jeNaM ya laMghei AvaisayAI / / riddhIhi pi" paDhiAi jeNa ya sA jAi vitthAraM // 6 // 10 anuvaad| ghanaghAtI karmothI rahita arihaMto, sarvasiddho, pravara evA AcAryo, upAdhyAyo temaja sarvasAdhuo-e rIte zreSTha lakSaNane dhAraNa karanArA e pAMceya parameSThIone karelo namaskAra saMsAramA bhaTakatA bhavya-prANione zaraNarUpa che // 1-2 // Urdhvaloka, adholoka ane tiryaglokamAM zrIjina( kathita ) navakAra pradhAna che tathA 20 manuSyanAM sukho, devanAM sukho ane mokSanAM sukhonU parama kAraNa che // 3 // te kAraNe sUtAM ane UThatAM niraMtara navakAra( maMtra ) ne gaNavo joie| te nizcayapUrvaka bhavya-lokonAM duHkhone haNanAro ane sukhone utpanna karanAro che // 4 // ___janmasamaye jo te bhaNavAmAM Ave to janma lenArane bahu saMpatti ApanAro thAya che ane mRtyu samaye jo bhaNavAmAM Ave to mRtyu pachI sugatine ApanAro thAya che // 5 // 25 ApattinA samaye paNa jo tene bhaNavAmAM Ave to seMkaDo ApattiothI pAra pamAya che ane saMpattinA samaye bhaNavAmAM Ave to te saMpattio vistAra pAme che // 6 // 1degghAyakamamukA / 2 degriyA udeg N / 3 degmaho 8; degmaha A1 4 degyaloe ji A1 5 degNavo ndeg| 6 NaM etya A17 bhuva 81 8 degDhiyai A.; jae 19degjaNaNo bha. | 10 degehiM jo / 11 jeNeva / / 12 i phalariddhi A / 13 muo| 14 sogii| 15 jeNeva N | 16 so pdeg| 17 jeNesA / Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| + ya bIhaMti saMrANaM vijAharadeva-naravariMdANaM / jANa imo navakAro sA~sa vva paiDio kaMThe // 7 // jaha ahiNA daTThANaM gAruDamaMto visaM paNAsei / taha navakAro maMto pAvavisaM nAsai asesaM // 8 // kiM esa mahArayaNaM kiMvA ciMtAmaNi vva nvkaaro| kiM kappahumasariso nahu nahu tANaM pi ahiyyro||9|| ciMtAmaNirayaNAI kappatarU IkkajammasuhaheU / navakAro puNa pavaro saggapavaggANa dAyAro // 10 // jaM kiMci paramatattaM paramappayakAraNaM ca jaM kiMpi / tattha imo navakAro jhAijai paramajogIhi // 11 // jo guNai lakkhamegaM pUei vihIi jiNanamukAraM / titthayaranAmaguttaM so baMdhai natthi saMdeho // 12 // *jo puNa lakkhamaNUNaM pariaDDeUNa pUae saMgha / so taiyabhave sijjhai ahavA sattahame jamme // 13 // - A navakArane zvAsanI mAphaka je kaMThane viSe dhAraNa kare che, te devatAothI bItA nathI 15 ane vidyAdhara ke cakravartIothI paNa bhaya pAmatA nathI // 7 // - jema gAruDamaMtra sarpathI karaDAyelAnA viSano nAza kare che, tema navakAra maMtra samapra pAparUpI viSano nAza kare che // 8 // zuM A navakAra mahAratna che ? athavA citAmaNiratna ke kalpavRkSa samAna che ? nahi, nahi e to tenAthI paNa vadhAre zreSTha che; kAraNa ke ciMtAmaNiratna vagere ane kalpataru to eka janmamAM 20 sukhanAM kAraNa che, jyAre zreSTha evo navakAra to svarga ane mokSane ApanAro che // 9-10 // je kAI paramatattva che ane je koI parama padanuM kAraNa che, temAM paNa te navakAratuM parama yogIo citavana kare che (matalaba ke badhAmA sArabhUta navakAra ja che / ) // 11 // je eka lAkha navakArane gaNe che ane vidhipUrvaka zrIjinezvaradevane pUje che, te zrItIrthakara nAma-gotrane bAMdhe che, emAM saMdeha nathI // 12 // vaLI, je nizcayapUrvaka lAkha navakAra gaNIne saMghanI pUjA kare che te trIje bhave athavA sAtamA ke AThamA janmamAM siddha thAya che // 13 // 25 1nava siri haMti SJ3 nava siri havaMti A1 2 tANaM | 3 degra neyana / 4 nava va | 5 jeNa / .6 sAsu vva ; niccaM cia 7 egaja AJI 8 kiMci / 9 tattha vi so; tattha vijiNana 10 kaaro| * nAstIyaM gAthA Adarza vinA kasyAcitU prtau| * A Adarza 22 akAGkitAyAH gAthAyA akaH 18 // Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 [prAkRta pNcnmukkaarphlN| saDhisayaM vijayANaM pavarANaM jattha sAsao kAlo / tattha vi jiNanavakAro iya esa paDhijae nicaM // 14 // erAvaesu paMcasu paMcasu bharahesu su ciya paDhaMti / jiNanavakAro paMvaro sAsayasivasukkhadAyAro // 15 // jeNa marateNa imo navakAro pAvio kayatyeNa / so devaloeN gaMtuM paramapayaM taM pi pAvei // 16 // eso aNAikAlo aNAijIvo aNAijiNadhammo / taiyA vi te paDhaMtA eyaM ciya jiNanamukkAraM / / 17 // je keI gayA mukkhaM gacchaMti ya ke vi kammamalamukkA / te savvevi ya jANasu jiNanavakArappabhAveNaM // 18 // nahu kiMci tassa pahavai DAiNi-veyAla-rakkha-mAribhayaM / navakArapabhAveNaM nAsaMti ya sayaladuriyAI // 19 // pAMca mahAvideha kSetranA uttama 160 vijayo che ke jemAM zAzvata ( ekasarakho sukhano) samaya che, temA paNa A prasiddha zrIjina-navakAra nirantara bhaNAya che // 14 // 15 pAMca bharata ane pAMca airavata kSetramA paNa zAzvata sukhane ApanAro A ja navakAramaMtra gaNAya che / / 15 // ___ maratI vakhate je kRtArtha puruSe A navakAra-maMtrane prApta karyo che, te devalokamAM jAya che ane parama-padane paNa pAme che // 16 // ___ A kALa anAdi che, A jIva anAdi che ane A jina-dharma paNa anAdi che, tyArathI 20 laIne (anAdi kALathI) A jina-navakAra te bhavya-jIvo vaDe bhaNAya che / (arthAt A namaskAra zAzvata ch|)|| 17 // __ je koI mokSamAM gayA che, ane je koI karma-malathI rahita banIne mokSamAM jAya che, te sarve zrIjina-navakAranA prabhAvathI gayA che, ema nizcayapUrvaka samajo // 18 // navakAranA prabhAvathI DAkinI, vetAla, graha ane marakI vagereno bhaya kAI karI zakato nathI, 25 tathA badhAM pApo nAza pAme che // 19 // 1 eso va paDhijae paDhama A; eso paDhijjae navaraM / / 2 erAvaehiM paMcahi, paMcahiM bharaehiM sus: eravaehiM paMcahiM, paMcahiM su / 3 maMto / 4 te ya imo N / 5 so gaMtuM divaloyaM A / 6degloi gNtuN| 7 esu ciya / 8 kvAro 1 / 9 ke vi gayA N A | 10 kei A| 11 te savve cciya ; tesu cciya / 12 jANaha A1-13 veNaM 8 / 14 na hu tassa kiMci pa; na ya kiM A / 15 degrikkha / 16 vva A / Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / vAhi-jala-jalaNa-takara-hari-kari-saMgAma-visaharabhayAI / nAsaMti takkhaNeNaM jiNanavakArappabhAveNaM // 20 // iya eso navakAro bhaNio sura-siddha-khayarapamuhehiM / jo paDhai bhattijutto so pAvai paramanivvANaM // 21 // aDavi-giriranamajjhe bhayaM paNAseI sumario sNto| rakkhai bhaviyasayAI mAyA jaha puttabhaMDAiM // 22 // * thaMbhei jalaM jalaNaM ciMtiyamico vi pNcnvkaaro| ari-mAri-cora rAula-ghoruvasagaM paNAsei // 23 // *hiayaguhAe navakArakesarI jANa saMThio nicca / / kammaTThagaMThidoghaTTathaTTayaM tANa pariNaTuM // 24 // *dhannANa manobhavaNe sddhaabhumaannnehbuddddillo| micchattatimiraharaNo vaTTai navakAravaradIvo // 25 // *navakArAo anno sAro maMto na asthi tIloe / .. tamhA aNudiNaM ciya jhAyavvo paramabhattIe // 26 // zrI jina-navakAranA prabhAvathI vyAdhi, pANI, ami, cora, siMha, hAthI, saMgrAma ane sarpa 15 AdinA bhayo tatkALa nAza pAme che / / 20 // - devatAo, siddho ane vidyAdharoe A navakArane gaNyo che / je koI bhaktipUrvaka Ane bhaNe che, te parama-nirvANa (mokSa) ne pAme che // 21 // jaMgala, parvata ke araNyanI madhyamAM smaraNa karAyelo A navakAra bhayano nAza kare che ane * 'mAtA jema putra-dauhitronuM rakSaNa kare che tema A seMkaDo bhavyonuM rakSaNa kare che // 22 // 20 ____ A paMca namaskAra ciMtavavA mAtrathI paNa pANI ane agmine thaMbhAvI de che tathA zatru, marakI, cora ane rAjAonA ghora upasargono atyanta nAza kare che // 23 // jeonA hRdayarUpI guphAmAM namaskArarUpI kesarI siMha sadA rahelo che, teonAM ATha karmanI gAMTharUpa hAthIono samUha samasta prakAre nAza pAmelo che // 24 // vaLI, mithyAtvarUpI aMdhakArane haranAro evo A namaskArarUpI zreSTha dIpaka, jemAM zraddhArUpa 25 diveTa ane bahumAnarUpI tela che, te dhanya puruSonA manarUpI bhavanamAM zobhe che // 25 // traNe jagatamAM A navakArathI bIjo sArarUpa maMtra nathI, tethI atyaMta bhaktipUrvaka niraMtara tenuM dhyAna karavU joIe // 26 // . 1degi sAsayaM ThANaM / 2 eSA 21 aGkasthA gAthA A pratau 27 / 3degi ciMtio mNto| 4 mNto| 5 eSA 23 aGkAGkitA gAthA A pratau 21 / * etaccihnAGkihitaM gAthAcatuSkaM Adarza naasti| 6 TakammadoM A1 728 gAthA A pratau 22 angkaangkitaa| . ... Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pNcnmukaarphlN| [prAkRta *tavasaMjamanANaraho pNcnnmukkaarsaarhiniutto| nANaturaMgamajutto nei phuDaM paramanivvANaM // 27 // jiNasAsaNassa sAro caudasapuvvANa jo smuddhaaro| jassa maNe navakAro saMsAro tassa kiM kuNai // 28 // *navakAraikaakkhara pAvaM pheDei sattaayarANaM / pannAsaM ca paeNaM paMcasayAI samaggeNaM // 29 // *iha logammi tidaMDI sAdivvaM mAuliMgavaNameva / paraloi caMDapiMgala iMDiajakkho a dir3hatA // 30 // *aTeva ya aTThasayA aTThasahassaM ca atttthkoddiio| jo guNai bhattijutto so pAvai sAsayaM ThANaM // 31 // eSa pazcanamaskAraH sarvapApapraNAzanaH / maGgalAnAM ca sarveSAM mukhyaM bhavati maGgalam // 32 // // iti paJcanamaskAraphalaM samAptam // paMca-namaskArarUpI sArathithI niyukta ane jJAnarUpI ghoDAthI joDAyelo evo tapa, saMyama 16 ane dAnarUpI ratha pragaTapaNe parama nirvANa (mokSa)ne viSe laI jAya che // 27 // je zrIjinazAsanano sAra che, cauda pUrvano samyag uddhAra che, te navakAra-maMtra jenA manane viSe sthira che, tene saMsAra zuM kare ? arthAt kAMI paNa karavA samartha nathI // 28 // .. ___A navakArano eka akSara sAta sAgaranu pApa nAza kare che, to pacAsa padothI samaprapaNe pAMcaso pApo dUra thAya // 29 // 20 A lokamAM tridaMDI ane devatAnA prabhAvathI mAtuliMga-bIjorAnuM vana thayuM tema paralokamAM caMDapiMgala ane huMDika yakSanAM dRSTAMto cha // 30 // je koI bhaktipUrvaka ATha, AThaso, ATha hajAra ke ATha koDano japa kare che te zAzvata sthAnane pAme che // 31 // A paMca namaskAra badhAM pApono nAza karanAro che ane badhAM maMgalomA mukhya maMgala che // 32 / / 1tavetyAdigAthA A Adarza na vidyte| 2 jiNetyAdigAthAyAH A pratAvaH 23 / pratau 28 taH 32 gAthAnAM sthAne imAH gAthA vidyante jiNasAsaNassa sAro jIvadayAniggaho ksaayaannN| sAhambhivacchalayA taha bhattI jiNavariMdANaM // 24 // caudasapuvvadharA vi hu suyakevaliNo vi munniysvvtthaa| te vi hu savvaM motuM pajjaMte liMti navakAraM // 25 // paMcanamukkArasamA aMte vaccaMti jassa dasapANaM / so jai na jAi sukakhaM aNassa vaimANio hoi // 26 // * etacihnAGkitaM gAthAtrika IS N A pratiSu noplbhyte| SN Adarzayorasya stotrasya gAthAGka 25 pratau, 27 / pratau, 32J pratau, 28 gAthAH vidyante // Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| paricaya A stotranuM saMpAdana je pAMca pratio UparathI karavAmAM AvyuM che te A rIte cheV saMjJAvALI prati zrI jinavijayajI munie chapAvelAM phaoNrsa UparathI A stotrano pAThanirNaya ko che| A saMjJAvALI prati jainAnaMda pustakAlaya, sUrata-naM. 585 UparathI pAThAMtaro lIdhAM che| / N saMjJAthI zrIagaracaMdajI nAhaTA-bikAneranA saMgrahanI prati-naM. 9243 UparathI pAThAMtaro levAmAM AvyAM che| . J saMjJAthI zrI jinavijayajI munie lIghelAM pAThAMtarone ahIM noMdhavAmAM AvyAM cha / S saMjJAvALI pratinI jaina sAhitya vikAsa maMDaLanA saMgrahamAM nakala karelI hatI tenA UparathI pAThAMtaro noMdhyAM che| ___10 A stotranA kartA vize koI pratimAM kazo ullekha maLato nathI / saMbhavataH A kRti saMgrahAtmaka lAge che / keTalIka gAthAo 'paMcanamukAraphalathutta' nI to keTalIka gAthAo bIjI kRtiomAMthI saMgrahita karelI che| A stotranuM bIjuM nAma 'lahunamukkAraphalathutta' maLe che ane eka pratimAM Ano 'namaskArakulaka'thI ullekha karelo jovAmAM Avyo che / T Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [20] sirijiNadattamuriviraiyaM namukA ra rahassatha vaNaM // OM namo arahaMtANaM bhagavaMtANaM tiloganAhANaM / / jiNacaMdANaM tihuaNagurUNa tijaikkasArANaM // 1 // telukkamaMgalANaM telukkuttamamuNIsarANaM ca / tihuaNacciamahANaM carittasuadhammapabhavANaM // 2 // OM siri-hiri-dhii-kittio buddhI lacchIo siddhi-riddhiio| savvadevayAo jiNapavayaNa-vijamAINaM // 3 // bhavaNavaI-vaNayarANaM joisiyANaM vimANavAsINaM / devA devIo vA sakkAiyA suriMdA ya // 4 // tassAmANiya-disi logadevA ya tAyatIsA ya / parisovavannagA taha savve vi surA surIo a||5|| gaha-rikkha-tAragANaM devA devIo tiriyalogammi / 15 . jhaMbhaga - mukkhiya- (sukhitta )-giha-desa-davvasamayANa bhAvANaM // 6 // rakkhaMtu me sarIraM savvabhayA asesa-devANaM / / bhUya-pisAyAINaM, khuddANaM tiriya-maNuyANaM // 7 // __anuvAda traNe jagatanA nAtha, jinacaMdra, tribhuvanaguru, traNe jagatamAM ananya sArabhUta, traNe lokamAM 20 maMgalasvarUpa, traNe lokamAM uttama munIzvara, tribhuvanapUjita hovAne kAraNe zreSTha (traNe bhuvana vaDe satkArita ane pUjita), caritra ane zrutadharmanA udbhavasthAnarUpa evA zrIarihaMta bhagavaMtone hu~ OM kArapUrvaka namaskAra karUM chu // 1-2 // OM zrI, hrI, dhRti, kIrti, buddhi, lakSmI, siddhi ane Rddhi devIo; jina pravacana ane vidyA vagerenI sarva devatAo (pravacanadevIo, vidyAdevIo vagere sarva deva o); bhavanapati, 25 vyaMtara, jyotiSka ane vimAnavAsInA sarva devo temaja devIo tathA zakendra vagere devendro; indranA sAmAnika devo, dikpAla devo, lokapAla devo, trAyastriMza devo tathA parSadAmAM rahelA sarva devo ane devIo; ti lokamAM rahelA graha-nakSatra-tArAonA devo ane devIo; jaMbhaka devatAo; suMdara kSetra, ghara, deza, dravya, kAla ane bhAvanA devo ane devIo-e sarve mArA zarIranuM sakala (duSTa) devonA, bhUta-pizAca vagerenA, kSudra tiryaMco ane manuSyonA sarva bhayothI (teoe karelA 30 upadravonA kAraNe utpanna thatA sarva bhayothI) rakSaNa karo // 3-7 // 1 koI munimA pavitra bhAva utpanna thayo hoya to devatAo tenI rakSA kare cha / Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 387 15 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / AhINaM vAhINaM rogAyaMkANa NahabhAvANaM (1) / cakkhusamuNaMtaha (?) sAiNi-joiNikayANa mahA // svAhA // 8 // OM ApakhaM ( Aeja ) sohaggaM sujayaM vijha(Na )yaM ca sujasasAmittaM / sumaitta-susIlattaM susaMjamattaM susaMmattaM // 9 // sanANaM sucaritaM kuNaMtu taha paramamaMgalattaM ca / Isariyattasuda(ha)ttaM paNayANaM bhavvasattANaM // 10 // arihaMta-siddha-Ayariya-uvajjhAyANaM ca savvasAhU ya ( svvsaahuunnN)| kevalipannattANaM suadhammaMca (mmANaM) carittadhammANaM (suadhmmcrittdhmmaannN)||11|| eesiM pabhAveNa sijhaMtu samIhiyANi savvANi / amhANa sugurujiNadattasuddhadhammanirayANaM // 12 // .. 10 ____ tathA rAkSasasamUho, zAkinI, jogaNI vagereyI karAtA Adhi, vyAdhi, roga, AtaMka ane naSTabhAvothI (?) mArA zarIranuM rakSaNa karo // 8 // OM sarva devo ane devIo ! praNata evA bhavya prANIone AyuSya, saubhAgya, sujaya, vijaya, suyaza, svAmitva, sumati, suzIla, susaMyama, susamyaktva, satjJAna ane sucaritra Apo; tathA (temarnu) parama maMgala, aizvarya ane sukha kro||9-10|| zrI arihaMto, siddho, AcAryo, upAdhyAyo ane sarva sAdhuo, kevaliprajJapta zrutadharma ane cAritradharma-e sarvanA prabhAvathI parama guru zrIjinezvara bhagavaMte Apela (upadezela) zuddha dharmamAM tatpara evA amArA sarva samIhita (vAMchita ) siddha thAo // 11-12 // (chellI gAthAmAM kartAe 'jiNadatta' evaM nijanAma zleSathI yojyuM che / ) paricaya A stavana 'zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhI hastaka jaina zvetAMbara bhaMDAra-lIbaDInI prati naM. 3324 ( DA.naM 118 ) nI eka pAnAnI prati UparathI saMpAdita karIne ApavAmAM Avyu ch| A stotranA kartA prasiddha jainAcArya zrIjinadattasUri che / teo pratibhAzAlI tattvajJa ane mAMtrika htaa| temano janma saM. 1132 mAM dhoLakAmAM thayo hto| temanA pitAnuM nAma maMtrI vAchiga ane mAtAnuM nAma bAhaDadevI hatuM / saM. 1141 mAM temaNe dIkSA laI somacaMdra muni nAma dhAraNa kayuM / 25 ___ abhyAsakAThamAM temanI buddhinI tIvratA bhaNAvanArane mugdha karI de evI hatI / eka vakhata temane bhaNAvaNAra paMDite 'navakAra' nI vyutpatti karatAM kahyu ke-'na vidyate vakAro yatra sa nvkaarH|' tyAre A buddhizALI somacaMdra munie e vyutpattine khoTI TharAvatAM javAba Apyo ke'navakaraNaM nvkaarH| bhaNAvanAra paMDita A javAbathI cakita thaI gyaa| ____ AcArya thayA pachI teo jinadattasUri nAmathI prasiddhi pAmyA / temaNe caityavAsIo sAme 30 prabaLa hAthe kAma lIdhuM hatuM ane siddhAMtacarcAmA prabhAvazAlI zabdothI siddhAMtasvAtaMtrya pragaTa karyu htuN| temanI vidvattAthI ajamerano rAjA arNorAja AkarSAyo hto| 20 Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 namukkArarahassathavaNaM / [prAkRta temanI mAMtrika zakti mATe temanA caritramA aneka prasaMgo noMdhAyelA che / ahIM ekAda. prasaMgano ullekha karIzuM / zrIjinadattasUri jyAre rudrapallI tarapha vihAra karI rahyA hatA tyAre mArge AvatA eka gAmamA AvyA / eka zrAvaka, jene koI vyaMtara pIDA karato hato, te temanI pAse Avyo ane teno / upAya pUchayo / sUrijIe upayoga daIne joyuM to te vyaMtara maMtra-taMtrathI paNa asAdhya hato, tyAre sUrijIe te zrAvakane 'gaNadharasaptatikA' racIne TippaNamAM lakhI Apyu ke, 'tuM AnA upara dRSTi sthira karaje' zrAvake jyAre e rIte kayuM tyAre te vyaMtara khUba pIDA pAmato enA khATalA pAse Avyo to kharo paNa zarIramA praveza karI zakyo nahIM / bIjA divase te zrAvakanA gharanA bAraNA sudhI Avyo ane trIje divase te AvI ja na zakyo / A rIte sUrijIe e zrAvakanI vyaMtarapIDA 10 dUra karI htii| sUrijIe aneka graMthonI racanA karI che; temAM temanI maulika pratibhAnAM darzana thAya che / . e sUrijIe 'maMtra'vidarbhita A stavana racyu cha / A stotra prabhAvaka manAya cha / Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [21] - sirijayacaMdarariviraiyaM paNhagambhaM paMcaparamiTTithavaNaM // rehAhiM ko tatihiM ? ko viNayarasajuo ? sammao bei ? cakka ki rUvaM ? maMtabIaM kimiha sivakae ? nikkhi( ki )vo ko ? suhaM kiM / / pUatthaM vA payaM kiM ? bhaNaha paDakae kerisaM kiM nimittaM? kiM siddhaMtassa AI 1 sayalasuhakaraM kiM payaM ? jhAyae taM // 1 // [sragdharAvRttam] Namo arihaMtANaM / ' [zaGkhalAjAtisbirgatazca] vRttiH-rekhAbhiH tisRbhiH NaM iti prAkRti]tvAd lopaH / namatIti namo 'acU' ityanenAc , vinIto namo nantA bhavati / sammado harSo brUte, tasya saMbodhanaM he moda ! / arA asya santItyari 10 cakram / mantrabIjaM 'ahaM' akAraM vinA'pi 'hai' ityapi bhavati / niSkRto(po) hantA / sukhaM trANaM / pUjArthaM namaH padam / paTasya kAraNamahaM yogyaM vadanti / a(A)gamasya AdiH 'Namo arihaMtANaM' iti // 1 // anuvAda (1) a [ 'zRMkhalAjAti' nAmaka citrabaMdha [ jUo citra naM0 5] vaDe prakaTa thatA 'Namo 15 arihaMtANaM' pada saMbaMdhI prshnottro|] rIti-1 (1) prazna-traNa rekhAothI banelo akSara kayo ? uttara-Na / (2) prazna-vinayanA rasathI bharelo zabda kayo ? uttara Namo-(namaH)-namaskAra / (3) prazna-saMmada-harSanA paryAya zabdanuM AmaMtraNa zuM ? uttara-moa! -( moda! )-AnaMda / 20 (4) prazna-cakravAcaka zabdano paryAya zabda kayo ? . . uttara-ari-(arin ) -ara eTale ArA jemAM hoya te / (5) prazna-kalyANa mATe upayogI maMtrabIja ko ? uttara-rihaM -(hai) -hai| (6) prazna-kRpA vagarano mANasa zuM kahevAya ? uttara-haMtA-( hantA)-mAranAra, hiNsk| (7) prazna-sukha zuM che ? uttr-taannN-(traannN)-rkssnn| 25 A [ 'trirgata' vaDe 'Namo arihaMtANaM' pada prakaTa thAya che, te saMbaMdhI praznottaro] (1) prazna-pUjAne mATe kayo zabda vaparAya che ? uttr-nnmo-(nmH)-nmskaar| (2) prazna-maMtrapaTanA nirmANamAM kAraNabhUta koNa manAya che ? uttara-ahe-'arihaMtANaM' e pada / rIti-3 . (1) prazna-AgamonuM Adi pada kayuM ? uttara-Namo arihNtaannN| .30 Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 paNhagabbhaM paMcaparamiTTithavaNaM / [prAkRta kiM rUvaM aDDaviMdaM havai ? duhayarI kA ? haro Aha sattA sevittA ke ca siddhA ? kimu bhaNiya jiNo saMpavajei dikkhaM ? / atthINaM bei khuddo kimu ? bhaNai sasI kerisaM kAmicittaM ? aMtaddhANaM aNaMtaM kimiha ? vijayae maMgalaM kiM ca bIaM ? // 2 // 5 Namo siddhANaM / ' [paJcakRtvo gtiH| vRttiH-Adya( bya) vRndaM na muSNAtItyevaM zIlaM namoSiddhANaM ca tRptaM bhavati / duHkhakarI na mA alakSmIH, nasamAsArtho na zabdo'sti, tena samAsaH / uH zivastasya saMbodhanaM he o! prAk sandhau namo iti / siddhAnAmAjJAM pAlayitvA siddhA bhavanti / 'namo siddhANaM' iti bhaNitvA jino dIkSAM pratipadyate / kSudraH kRpaNaH na iti bhaNati / mAzcandraH prAkRte saMbodhane mo iti / saha inA kAmena rIti-4 (1) prazna- sakala (jIvanikAyone ) sukha apAnAra pada kayuM ? uttara- Namo arihaMtANaM' tenuM dhyAna dharAya che|x (2) [ 'paMcakRtvo gati' nAmaka citrajAti vaDe 'Namo siddhANaM' pada prakaTa thAya che te saMbaMdhI praznottaro] (1) prazna-ADhayavRMda-dhanikono samUha kevo hoya che ? uttara-Na mosi-(na moSin ) -kadI paNa corI na krnaaro| (2) prazna-vaLI kevo hoya che ? uttara-dhANaM-(dhAnaM )-tRpta paripUrNa manavALo / * rIti-2 (1) prazna-duHkha karanArI zI vastu gaNAya che ? uttara-Na mA-(na mA)-alakSmI-dAridrya / (2) prazna-zivano paryAyavAcaka akSara je 'u' tenuM saMbodhanamAM zuM rUpa thAya ? uttara-o ! ( ahIM 'Na mA' ane 'o' nI saMdhi karavAthI Namo' pada thAya che, __ athavA 'NamA' ane zivano paryAyavAcI je 'u' tenI saMdhi karavAthI paNa 'Namo' pada thAya che / ) xA zlokamA Na-Namo-moa-ari-rihaM-haMtA-tANaM-A zabdo praznonA uttaravaDe prApta thAya che ane temAM kramazaH pahelA-pahelA akSarone zRMkhalA-sAMkaLanI AkRtimA lakhavAthI Namo arihaMtANaM pada prakaTa thAya che, tethI tene zaMkhalAjAti nAmaka baMdha mAnavAmAM Ave che tathA te ja Namo arihaMtANaM pada bIjI, trIjI ane cothI rItie paNa praznonA uttarothI prakaTa thAya cha / eTale te trirgata-traNa prakArothI gata-prApta manAya che / tenI citra-jAtimAM gaNanA thAya che| jUo citra naM. 5 / ___ * ahIM citrakAvyane lIdhe ddhANaMne badale dhANaMno prayoga che, athavA iddhANaM-(iddhAzaM)-ojasvI AjJA karanArA, ema samajavU / Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] : namaskAra svAdhyAya / pAvANaM ke ? jiNANaM kimu karia suhI ke muNI ? mANa-mohA kiM rUvA gAi-gaMtA ? viuladhaNabharo vaDDae kerisANaM / vijAvinANabhAgI havai suniuNo keriso ? kesi kiMvA thaMbheI nIramAI ? payamaNahamahaM jhAyae taM maNeNaM // 3 // Namo AyariyANaM / ' [catuHkRtvo gtiH| ] 5 vartate yat tat sat klIbatvAd hrasvaH / antaddhANamiti padamantaM vinA ddhANamiti ddhA / dvitIyaM maGgalam 'na(Na)mo siddhANaM' iti vijayate // 2 // vRttiH-pAvAH pApAH pApavantasteSAM namodA aharSA bhavantIti yogaH / jinAnAmAjJAmAcarya (3) prazna-prANIo kone sevIne siddha thayA ? / * uttara-siddhANaM (siddhAjJAM)-siddhonI AjJAne / rIti-3 / (1) prazna-jino dIkSA grahaNa karatI vakhate zuM kahe che ? uttara-Namo siddhANaM / ___10 rIti-4 (1) prabha-yAcakane joIne kSudra mANasa zuM kahe che ? uttr-nn-(n)-nthii| (2) prazna-prAkRtamAM caMdranA paryAyavAcaka mAs zabdanuM saMbodhanamA rUpa thAya ? 15 uttara-mo!-(ma: ! )-he caMdra ! .. . (3) prazna-kAmI puruSanuM citta kevu hoya che ? uttara-si-(si-kAmayukta ) kAmadevano paryAyavAcI akSara je 'i' te jene saha . sa-sAthe rahelo che, tevu / ... (4) prazna-aMtaddhANaM' A padane aNaMta eTale 'aMta' pada rahita rAkhIe to zuM thAya ? 20 uttara-'ddhANaM'-e pd| rIti-5 (1) prazna-maMgalomAM bIjaM maMgala kayuM ? ____uttara-'Namo siddhANaM' e pada / te vijayane pAme che / , ['catuHkRtvo gati' nAmaka citra-jAti saMbaMdhI prshnottro|] rIti-1 (1) prazna-pApI puruSo kevA hoya che ? uttara-Na moA-(na modAH) harSa vgrnaa| (2) prazna-jinonI AjJAne zuM karavAthI sukhI thavAya che ? .. uttara-Ayariya-(Acarya)-pAlana karIne / * A zlokamAM 'Namo siddhANaM' pada vividha praznonA uttaramA pAMca rIte prakaTa thAya che, tethI tene 'paMcakRtvo gati' pAMca prakAre prakaTelu manAya ch| ...... . 30 Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNhagambhaM paMcaparamiTTithavaNaM / [prAkRta kiM vakAlaMkiismi ? kimu vihuravayaM ? ke karittANa vinU ? AyANaM kiM auvvaM vivariamiha ko kiM va pAThei pulvi / ko bhAvaM bei ? ko vA haNai ? ahabharA kerisANaM jaNANaM ? jhAijaMtaM paraM kiM haNai duhabharaM ? nIlavaNaM tisaMjhaM // 4 // 5 Namo uvajjhAyANaM / ' [gatAgataM dvirgatazca / ] pAlayitvA muniH sukhI bhavati / samAnadIrghatve'kArasya punargrahaNam / mAna-mohAvavAdyanantau AdyantAkSaravarjitau / kiMrUpA Namo iti vipuladhanabharo vardhate / AyaRtAnAM lAbhaprAptAnAM 'riMpig gatau' iti dhAtau AyarittAnAM vA sa evArthaH / vidyAdibhAgI bhavati namo nantA AcAryANAmiti / stannAti nIrAdhupasargAn 'jala-jalaNAI solasapayatthaM AyariyA' iti vacanAt // 3 // 10 vRttiH kiM va NaM iti vAkyAlaGkatau / vidhurajanasya bhayabhItajanasya vaca o iti / (3) prazna-muni zAnuM pAlana kare che ? uttara-'ANaM-(AjJA)-AjJAnuM, jinezvaronI AjJAnu / rIti-2 (1) prazna-'mANa-moha' A banne zabdomAM pahalAno pahelo akSara 'mA' ane bIjAno akSara 'ha' mA banne choDI daIe to zuM rUpa thAya ? uttara Namo'-e pd| (2) prazna-vipula dhanano samUha kevAono vadhe cha ? uttara-AyariyANaM-(AyaRtAnAM-AyaritAnAM)--Aya eTale lAbha, ane Rta rita-prApta, lAbha paamelaaono| (1) prazna-kuzala mANasa konA pratye kevo thaIne vidyA ane vijJAnano bhAgI thAya che ? uttara-Namo AyariyANaM-(namaH x AcAryANAm ) AcAryoM pratye namratAvALo / rIti-4 (1) prazna-konA smaraNathI jala-jvalanAdi naSTa thAya che ? uttara- Namo AyariyANaM pdnaa| [te mATe kayuM che ke-'jala-jalaNAi-solasa payatthaM thaMbhaMtu AyariA' vANI, Aga vagere soLa padArthornu AcArya bhagavaMto staMbhana kro|]. * te pavitra padanuM huM dhyAna dharUM chu / 30 ['gatAgata' ane 'dvirgata' nAmaka citrakAvya vaDe 'Namo uvajjhAyANaM' pada prakaTa thAya che te saMbaMdhI prshnottro|] 4 namatIti namaH-nantA-namratAvALo / * A zlokamAMthI cAra rIte 'Namo AyariyANaM' pada praznonA uttara vaDe prakaTa thAya che / tethI tene - 'catuHkRtvo gati' kayuM che. Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vibhAga] mamaskAra svAdhyAya / upAdhyAyAjJAM kRtvA vijJo bhavati / AyANaM apUrvam, na vidyate pUrvaH prathamo varNo yatra tadapUrva yaNA (yANa)miti, viparItaM ca tat 'NaM yA' iti bhavati / ajjhAvao adhyApakaH, omiti pUrvamAdau chAtrAn pAThayati / abhAvavAcI na iti mocanaM moko bhAvAkoMrghajiti ghaJ , na moko muktirityarthaH / vajjhAyANaM hatyAnAM hatyAkAriNAM janAnAM pApasamUhAn 'maragayamA uvajjhAyANaM' iti padam // 4 // rIti-1 (gata) (1) prazna-kayo varNa vAkyAlaMkAra manAya che ? uttara-'Na'-e vrnn| (2) prazna-vidhura eTale bhayabhIta mANasano (Akasmika ) uccAra zo ? uttr-o!| (3) prazna-mANasa zuM karavAthI vijJa bane cha ? ... uttara-'uvajjhAyANaM'-( upAdhyAyAjJAM)-upAdhyAya bhagavaMtonI AjJAnuM pAlana krvaathii| rIti-2-(Agata-viparIta Avag) (1) prazna-pUrvAkSarathI rahita 'AyANaM' eTale 'yANaM' ne ulaTuM karIe to zuM rUpa thAya ? ... uttara-NaMyA'-evaM thAya / (2) prazna-koNa bhaNAve che ? uttara-ajjJAvau-(adhyApakaH)-adhyApaka-upAdhyAya / (3) prazna-( adhyApaka) sarva prathama zuM bhaNAve che ? uttara-7-(om )-e mNtr| 15 (4) prazna-abhAva mATe zuM (kayo akSara) bolAya che ? uttara-Na-(na) nakAra / [tAtparya ke 'NaM yAjjhAvau omNa' A padone UlaTI rIte bolAvAthI Namo uvajjhAyANaM' pada prakaTe ch|] rIti-3-(dvirgata-(a)) . (1) prazna-hatyA koNa kare che ? uttara-Namou-(namokaH ) *-jenI mukti nathI te| 20 (2) prazna-keghA mANasonA pApanA samudAyo vadhe che ? uttara-vajjhAyANaM ( hatyAkAnAm ) + vadha karanArAonA / rIti-4 (A) (1) prazna-kayA nIlavarNa padanuM traNe saMdhyAomAM dhyAna karavAthI duHkhano samUha nAza pAme che ? uttara-'Namo uvajjhAyANaM' e padanuM dhyAna karavAthI / ['maragayamA uvajjhAyA'-nIlavarNavAlA upAdhyAyo, A vacanathI / ] + * mocanaM mokaH / na moko muktiryasya sa na mokaH-jenI mukti nathI te| vijjhA-(strI0) hatyA-vadha, ghAta. (paaiysddmhnnnnvo)| + A zlokamAM Namo uvajjhAyANaM' padanI 'gata' ane 'Agata' ema be prakAre prApti thAya che, tethI tene 'gatAgata' kayuM che ane trIjI temaja cothI rItinA praznottaro vaDe paNa A ja pada thAya che te mATe te 'dvirgata' kahevAya ch| 25 Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 paNhagabhaM pNcprmittttithvnnN| [prAkRta kiM sukkhaM ? kiM guNaDDa? kimiha rasayaraM ? kiM haNatIha vAhA ? dhannaM kiM ciMti loA ? kimavi pabhaNae vaMjaNaM ? sIalaM kiM / niMdatthaM bei jIvaM kamaha jaNagaNo kaM va desaM ? jiNiMdA / bhAsate kiM payaM ? jaM aNavarayamaho jhANajuggaM muNINaM // 5 // . . 5 Namo loe savvasAhUNaM / ' [aSTadalakamalam / ] ___ vRttiH kiM suaM na RNam / RkArasyAkAre tallope ca sati na RNamiti RNAbhAve saukhyam / munInAM bhAvo maunam / munitvaM zrAmaNyaguNADhyaM maunaM sarvArthasAdhanam' iti vacanAt , mauniM vaca]nA bhAvo vA loNaM lavaNarasaH / [ha]riNaM nanti vyAdhAH / sa e...tya vizeSa......vaNaM jalaM kAnanaM vA so Na zvA [ja]nanindArtha jano brUte eSa zveti / kaM vA dezaM dezavizeSaM janagaNo brUte 10 hUNamiti / jinendrAH kaM padamupadizanti yadanavarataM nirantaraM dhyAnayogyaM munInAM 'na(Na)mo loe savvasAhUrNa' iti // 5 // [vividha praznonA uttara vaDe prakaTa thatA padonA Adya varNothI 'Namo loe savvasAhUNe' pada prakaTe che, te A rIte-] (1) prazna-sukha zuM che ? uttara-NaNaM-x (na RNaM-narNa)-karaja na hoya te / (2) prazna-guNathI viziSTa zuM che ? uttara-moNaM-(maunaM )-munipaNuM maun-(vcngupti)| (3) prazna-uttama rasavAlaM zuM che ? uttara-loNaM-(lavaNaM)-mIThaM / (4) prazna-zikArIo kone haNe che ? uttara-eNaM-mRgane / (5) prazna-loko dhAnyane zuM kahe che ? uttara-saNaM-(zaNaM )-zaNa nAmanuM dhAnya / (6) prazna-vyaMjanane mATe kayo zabda vaparAya che ? athavA zItala zuM che ? uttara-vaNaMx-( vaNNaM)-(varNaH) vyaMjana athavA vaNaM-(vana )-jala ke jaMgala / (7) prazna-niMdA mATe kayA jIvane sarakhAve che ? uttara-sANaM-(zvAnaM )-kUtarAne / (8) prazna-janasamUha kayA deza (dezavizeSa )ne kahe che-niMde che|| uttara-hUNaM-(hUNam )-hUNane / (hUNa e dezavizeSatuM nAma che)| (9) prazna-munione satata dhyAna karavA yogya kayA padane jinezvaro upadeze che ? uttara-Namo loe savvasAhUNaM-'e padane / 20 xNa+aNaM-RNaM / prAkRta saMdhinA niyama pramANe ahIM eka 'a'no lopa thavAthI 'NaNaM' thAya che / 4 vaNa A padamA eka ja va che tyAM citrakAvyane lIdhe savva mA rahelA be va mAMthI ekane choDI dIdho che. * zlokamA NaNaM, moNaM, loNaM, eNaM, saNaM, vaNaM, sANaM, hUNaM, A padonA pahelA akSarothI pada Namo loe savvasAhUrNa pada prakaTa thAya cha / Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 395 vibhAga namaskAra svaadhyaay| evaM je paramihipaMcagapayappaNhesu tAI jaNA jANittA paivAsaraM niamaNe dhAraMti jhAyaMti a| tesiM duhRtamahakammavigamA telukkakappahumo eso so paramiTimaMtapavaro dijA suhaM sAsayaM // 6 // [zArdUlavikrIDitam / ] vRttiH -evaM je0 sugama, navaraM parameSThiM () parameSThipazcakapadaprazneSu tAni parameSThipadAni paJca / jJAvA nijamanasi dhArayanti ca dhyAyanti ca, teSAmeva zrIpaJcaparameSThimantraH traikokyakalpadrumaH zAzvataM sukhaM karotviti // 6 // iti praznagarbha paJcaparameSThistavanaM bhaTTArakaprabhuzrIjayacandrasUriviracitamiti // zrIH // 20 A rIte paMca parameSThI maMtranAM pAMca padonA praznomAM gUMthAyelAM pAMce padone je loko jANIne 10 hamezAM potAnA manamAM dhAraNa kare che ane temanuM dhyAna dhare che temanAM ghaNAM duSTa AThe karmo dUra thAya che / te A traNa lokamAM kalpavRkSarUpa zreSTha parameSThI maMtra zAzvata sukhane Apo // 6 // [pAMca naMbaranA zlokamAM vividha praznonA uttara-pado vaDe je 'aSTadalakamalabaMdha' prakaTa thAya cha [te mATe jUo citra naM0 6 nI AkRti ] (stotra-paricaya) . 15 A stotranI eka mAtra prati bhAMDArakara oriyanTala rIsarca InsTITayUTa-pUnAnA saMgrahasekzana naM. 13 mAMthI eka pAnAnI prati maLI AvI te UparathI ahIM saMpAdita karavAmAM AvyuM che| khopajJa TIkAvALA A stotranI racanA zrIjayacaMdrasUrie karI che; je TIkAnI aMte ApelI . puSpikA uparathI jaNAya ch| - A zrIjayacaMdrasUri zrIsomasuMdarasUrinA ziSya htaa| teo saM. 1496 mA vidyamAna htaa| temanA hAthe pratiSThita mUrtio uparanA lekho saM. 1506 sudhInA maLyA ch| potAnI prakAMDa vidvattAthI temane 'kRSNasarasvatI' agara 'kRSNavAgdevatA' nuM biruda maLyuM hatuM / temaNe potAnA ziSyone kAvyaprakAza, sanmatitarka jevA durUha graMtho bhaNAvyA htaa| temanA upadezathI zrImAlI parvata nAmanA zreSThIe eka lAkha (zloka) pramANa graMtho lakhAvyA htaa| ____ zrIjayacaMdasUrie racelA graMtho paikI (1) pratyAkhyAnasthAnavivaraNa, (2) samyaktvakaumudI ane (3) pratikramaNavidhi-jANavAmAM AvyA ch| - A cha zlokAtmaka kAvya uparathIye temanI vidvattAno paricaya maLe che / temaNe cha zlokamAM paMcaparameSThInA praznone zRMkhalAjAtistrirgataH, paMcakRtvo gatiH, catukRtvo gatiH, gatAgatadvirgataH, aSTadalakamala vagere citrAtmaka kAvyathI A stotrane gUMdhyu cha / sAhityanA prakAramA bhAta pADe evI 30 A stotranI racanA cha / .... A stotrane anuvAda sAthe ahIM ApavAmAM AvyuM che / tenAM be citro naM. 5-6 mAM ApelA ch| 25 Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 [22] cauvihajjhANathuttaM / [ caturvidhadhyAnastotram / ] piNDatthaM ca payatthaM rUvatthaM rUvavajiyasarUvaM / tattaM paramihimayaM guruvaiSTuM thuNissAmi // 1 // namaH siddhaMtasamiddho cudliyaahaarcki(k)mjjhtthio| paNavo paramiTThimao paNatattajuo suhaM deu // 2 // cakke sAhihANe chakkoNe majjhaThio payAhiNao / sattasaramahamaMto jhAijhaMto duhaM harau // 3 // maNipUracaki aDadali majjhadisAsu ca pNcprmitttthii| vidisAsu nANa-daMsaNa-cAritta-tavAiM jhAemi // 4 // solasasarasolasae mahavijA vijdevikliydle| cakke aNAhayakkhe goyamasAmi namasAmi // 5 // anuvAda / 15 dhyAnatuM svarUpa cAra prakAranuM che-(1) piMDastha, (2) padastha, (3) rUpastha ane (4) rUpAtIta-te prakAre parameSThImaya varNo (akSaro) vaDe kevI rIte dhyAna thAya te gurue je pramANe upadezyuM che te pramANe stavIza // 1 // mUlAdhAracakranAM cAra patro che, te 'namaH siddham' nA cAra akSarothI samRddha che ane karNikAmAM praNava ( OMkAra ) je paMcaparameSThInA pAMca varNa (prathamAkSara )thI niSpanna che-tenuM dhyAna sukha 20 ApanAraM thAya che (jUo citra naM. 7) // 2 // svAdhiSThAnacakra cha khUNAnI AkRtivALu cha / te AkRtinI madhyathI laIne pradakSiNAmAM (pharatAM kramazaH) "Namo arihaMtANaM" e saptAkSarI mahAmaMtra che te prakAre dhyAna dharavAmAM Ave to te duHkhane haranAruM nIvaDe che (jUo citra naM0 8) // 3 // maNipUracakra ATha patravALu che / tenI madhyamAM "zrIarhadbhyo namaH" tathA dizAomAM 25 "zrIsiddhebhyo namaH" "zrIsUribhyo (zrIAcAryebhyo) namaH" "zrIupAdhyAyebhyo namaH" "zrIsarvasAdhubhyo namaH"-e paMca parameSThI; temaja vidizAomAM "zrIdarzanAya namaH" "zrIjJAnAya namaH" "zrIcAritrAya namaH" "zrItapase namaH" e prakAre che tema huM dhyAna karuM chaM (jUo citra naM0 9) // 4 // anAhatacakra soLa patravALu che| temAM SoDazAkSarI "arihaMta - siddha- Ayariya- uvajjhAyasAhU" mahAvidyA che, temaja soLa svarothI sUcita ( soLa ) vidyAdevIothI yukta evAM soLa 30 patro che, tenI karNikAmA "zrIgautamasvAmine namaH" che, te prakArane huM namaskAra karUM chu (jUo citra naM0 10) // 5 // Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| cuviisdev-jinnjnnnni-jkkh-jkkhinnipvittpttmmi| . muddhe visuddhacakke jhAemi sayAvi jiNasattiM // 6 // .. battIsadale la[ la ]NAcakke battIsasuravaisamiddhA / ha-rahiyavaMjaNasiddhA sarassaI maha suhaM deu // 7 // ha--kSajuA paNava-namaMtakaliA ya tidalacakkammi / ANakkhe egakkhara mahavijA sayalasiddhikarI // 8 // a si A u sA namaMtA somakalArUvasomacakkammi / somasiyavannajhANeNa jhAiA huMti sivaheU // 9 // cakkammi baMbhabiMdu tti nAmae baMbhanADisahabhRe / jhANApuriyapaNavo bhaviyANaM kuNau kallANaM // 10 // sirihaMsanAdacakke haMsaM visuddhphlihsNkaasN| jo pikkhai galiamaNo tassa vase sayalasiddhio // 11 // vizaddhacakra je kaMThamA che ane jenAM covIza patro che temAM covIza deva ( tIrthakaro ), tathA jinezvaronI covIza mAtAo, temanA covIza yakSo ane covIza yakSaNIo tathA karNikAmAM jinazakti eTale "ahai namaH" che tema huM sadA dhyAna karUM chu ( jUo citra naM0 11) // 6 // 13 .. lalanAcakra jenAM batrIza patro che, te batrIza iMdrothI samRddha ane 'ha' rahita eTale 'ka' thI 'sa' paryaMta (32) temaja te maMtrathI ( "sarasvatyai namaH" thI) siddha thatI sarasvatI devI mane sukha Apo (jUo citra naM0 12) // 7 // AjJAcakrane traNa patro che, temAM 'ha' '' 'kSa' thI yukta ane 'OM namaH' thI Akalita (hrIMkArarUpI) ekAkSarI mahAvidyA samagra siddhine ApanArI che (jUo citra naM0 13 ) // 8 // 20 somacakra, je somakaLA (ardhacandranI AkRti) svarUpa che, temAM "a si A u sA namaH' maMtranuM caMdra jevA zvetavarNarUpe dhyAna karatAM te zivanA ( eTale mokSanA) kAraNarUpa bane cha (jUo citra naM0 14 ) // 9 // brahmabiMducakra, je brahmanADI (suSumNA nADI) sAthe saMyukta che-tenuM praNavathI ApUrita dhyAna bhavya puruSonuM kalyANa kare che (jUo citra naM0 15) // 10 // zrIhaMsanAdacakramAM haMsa (jIva) ne atyaMta zuddha sphaTika ( maNi ) jevo,* je galita manavALo * sarakhAvo zrIhemacandrasUriracita 'yogazAstra' "arhantaM mUrdhani dhyAyet zuddhasphaTikanirmalam // saddhyAnAvezataH so'haM so'hmityaalpnmuhuH| niHzaGkamekatAM vidyAdAtmanaH paramAtmanaH // " (pra0 8, zlo0 14, 15) zuddha sphaTikanI mAphaka nirmala evA parameSThI arihaMtane mastaka vize ciMtavavA, pachI dhyAnanA AvezamAM 'so'ham so'ham' ema vAraMvAra bolatA bolatAM paramAtmA sAthe potAnA AtmAnI ekatA niHzaMka ciNtvvii| 25 Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 cunvihjhaannthuttN| [prAkRta cauvvihajhANagayaM paramihimayapahANataratattaM / jhAyai aNavarayaM so pAvai paramANaMdaM // 12 // iti caturvidhadhyAnastotram // kSINavRttivALo yogI puruSa dhyAna kare che tevA (yogIne) samapra siddhio vazIbhUta thAya che 5 (jUo citra naM0 16) // 11 // dhyAnanA cAra prakAra (piMDastha, padastha, rUpastha ane rUpAtIta ) pramANe sAlaMbana (eTale varNAtmaka) ane nirAlaMbana (vadhAre sUkSma thatuM AlaMbana vinAnuM) dhyAna (dhyAtA ane dhyAna e baneno abhAva thatAM dhyeya sAthe ja ekarUpa banI jAya evaM) je aviratapaNe kare che te parama AnaMdane prApta kare che // 12 // .. (stotra-paricaya) bAra gAthAtuM A stotra sva0 zrImohanalAla bhagavAnadAsa jhaverInA saMgrahamAMthI, temanAM vidhavA sudhAbahene ApelaM; jemAM A stotra saMbaMdhI cakronI rekhAo paNa dorelI htii| e stotrane anuvAda sAthe saMpAdana karI te rekhAcakrone citranI rIte vyavasthita karI daza cakro ApavAmAM AvyAM che / kuMDalinInA viSayamAM jainAcAryoe je thoDaM ghaNuM kheDANa kayuM che temAM A stotra bhAta pADe 15 evaM che / jainetara sAhityamAM kuMDalinInA utthAna mATe SaTcakrabheda bahu jANItI paraMparA che paNa A stotramA daza cakronI jaina dRSTie mAhitI ApI che / A mATe jaina sAhityamA viziSTa mAhitI hovI joIe paraMtu te hajI prApta thaI nathI / prAkRtabhASAmAM racAyelA A stotranA kartA koNa haze te paNa jANI zakAyuM nthii| 10 vaLI sarakhAvo 'pAtaJjalayogadarzana' "kSINavRtteramijAtasyeva maNergRhItRgrahaNagrAhyeSu tatsthatadaanatAsamApattiH // (1.41.) jema zuddha thayelo sphaTika maNi te te upAdhinA sAnnidhyathI te te upAdhinA rUpane pAme che tema dhyeyAtirikta sakala vRtti jenI niruddha thaI gaI che evaM zuddha citta...sakala AlaMbana vize pUrNa ekAgra thavAthI, te te AlaMbananA prakArane pAmavArUpa tadajanatA pAme che|| * sarakhAvo he. ca. 'yogazAstra "evaM kramazo'bhyAsAvezAd dhyAnaM bhajennirAlambam / samarasabhAvaM yAtaH paramAnandaM tato'nubhavet // (pra0 11, zlo0 5) -A pramANe manane uccatA prApta karavAnA krame abhyAsanI prabalatAthI nirAlaMbana dhyAna kare tethI samarasabhAva- paramAtmAnI sAthe ane abhinnapaNe laya pAmavA rUpane pAmI te pachI paramAnaMdapaNuM anubhave // Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [23] sirijiNakittisariraiyaM sovavaNNavakkhAsameyaM paMca para miTi na mukAra mahathuttaM / // OM // zrIjinAya namaH // jinaM vizvatrayIvandyamabhivandya vidhiiyte|| parameSThistavavyAkhyA gaNitaprakriyAnvitA // 1 // tatrAdAvabhidheyagarbhA samuciteSTadevatAnamaskArarUpamaGgalapratipAdikAM gAthAmAha paramidvinamukkAraM thuNAmi bhattIi tanavapayANaM / patthAra bhaMgasaMkhA naTuMdiTThAikahaNeNa // 1 // vyAkhyA-parameSThinohadAdayasteSAM namaskAraH zrutaskandharUpo navapadASTasaMpadA'STaSaThyakSaramayo mahAmantravizeSastaM bhaktyA stavImi / tasya namaskArasya navasaMkhyAnAM padAnAM prastAro bhaiGgasaMkhyAnaSTarmuddiSTamAdizabdAdanupUrvyAdiguNanamahimA ca eteSAM kathanena // 1 // zabdArtha-huM parameSThI-namaskArane tenA navapadonA prastAra, bhaMgasaMkhyA, naSTa, uddiSTa vagere 15 kahevA var3e bhaktipUrvaka stavaM chu| - vivecana-dvAdazAMgInA sArasvarUpa paMcanamaskAra ke parameSThi-namaskAranI stavanA jaina maharSioe aneka prakAre karelI che / koIe tenA tattvane AgamasvarUpanI dRSTie prakAzyuM che, koIe tene nimitta, graha, gaNita, maMtra ane taMtranI dRSTie nihALI vividha prakAre prakAzyuM che, jyAre zrIjinakIrtisUri mahArAje namaskArane gaNitanI dRSTie nihALI tenA gUDha rahasyane prakAzyuM che / 20 stotranI A prathama gAthAmAM viSayatuM nirUpaNa karatAM teo jaNAve che ke, A stotramA hu~ navapadono prastAra, tenI bhaMgasaMkhyA, naSTa, uddiSTa ane AdipadathI AnupUrvI, anAnupUrvI ane pazcAnupUrvI kevI rIte thAya te darzAvIza / ahIM e spaSTa karavu jarUrI che ke, uparyukta viSayanirdeza pramANe prathama vivecana navapadonA prastAranuM ka joIe paNa te viSaya ghaNo laMbANavALo hoI stotrakartAe tenuM vivecana bAkI rAkhyu 25 che ane tyAra pachInA viSayone kramazaH samajAvyA che // 1 // Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 [prAkRta pNcprmitttthinmukkaarmhthutN| tatrAdau prathamopanyastamapi bahuvaktavyaprastAramulaGghaya svalpavaktavye bhaGgaparImANe karaNamAha egAINa payANaM gaNaaMtANaM paropparaM guNaNe / aNupuvvipamuhANaM bhaMgANaM huMti saMkhA u // 2 // etA eva bhaGgasaMkhyA gAthAbhirAha egassa egabhaMgo doNhaM do ceva tiNha chnbhNgaa| cauvIsaM ca cauNhaM visuttarasayaM ca paMcaNhaM // 3 // vyAkhyA-iha gaNaH svAbhimataH padasamudAyaH / tata ekAdInAM padAnAM dvika-trika-catuSka-paJcakAdigaNaparyantAnAM sthApitAnAM parasparaM guNane tADane AnupUrvyAdibhaGgAnAM saMkhyAH syuH / tathAhi ekAdIni padAni navaparyantAni krameNa sthApyante 1 2 3 4 5 6 7 8 9 / atra mitho guNanaM yathA-atrA10 dyasya ekakarUpasya padasya dvitIyAbhAvena mitho guNanAbhAvAdeka eva bhaGgaH 1 / tathA ekaka-dvikayorguNane jAtau dvau, dvikagaNanasya bhaGgasaMkhyA 2 / dvau tribhirguNitI jAtAH SaDeSA trikagaNasya bhaGgasaMkhyA 3 / tataH SaT caturbhirguNitA jAtAzcaturviMzatireSA catuSkagaNasya bhaGgasaMkhyau 4 / tatazcaturviMzatiH paJcabhiguNitA jAtaM viMzatyuttaraM zatam / eSA paJcakagaNasya bhaGgasaMkhyA 5 / viMzatyuttaraM zataM nirguNitaM jAtAni saptazatAni viMzatyuttarANi, eSA SaTkagaNasya bhaGgasaMkhyA 6 / iyaM ca saptabhirguNitA jAtA paJca 15 sahasrAzcatvAriMzadadhikA etAvatI saptakagaNasya bhaGgasaMkhyA 7 / iyaM aSTabhirguNitA jAtA'STakaMgaNasya bhaGgasaMkhyAzcatvariMzatsahasrANi trizatAni viMzatyuttarINi 8 / ete bhaGgA navabhirguNitA jAtAstisro lakSAH dvauSaSTiH sahasrAH, aMzItyuttarANyaSTau zatAni caiSA namaskAranavapadAnAmAnupUrvyanAnupUrvI-pazcAnupUrvIbhaGgAnAM saMkhyAH 9 // 2 // za0-eka vagere padonI paraspara gaNanA aMta sudhI guNavAthI AnupUrvI vagere bhaMgonI 20 saMkhyA thAya che. // 2 // vi0-jeTalA padonA bhaMga kADhavA hoya teTalA padonA samudAyane ahIM gaNa samajavo / dAkhalA tarIke-pAMca padonA bhaMga kADhavA hoya to 1, 2, 3, 4 ane 5 nI saMkhyAne gaNa samajavo, ane navapadonA bhaMga kADhavA hoya to 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ane 9 saMkhyAne gaNa samajavo / tAtparya ke pahelethI chelle sudhInA aMkonuM guNana karavAthI bhaMganI saMkhyA prApta thAya che / 25 stotrakAra trIjI, cothI ane pAMcamI gAthAmAM e rIte prApta thayelI bhaMganI saMkhyA darzAve che // 2 // za-eka gaNanI bhaMgasaMkhyA eka che, benI bhaMgasaMkhyA be cha, traNanI bhaMgasaMkhyA cha che, cAranI bhaMgasaMkhyA covIza che ane pAMcanI bhaMgasaMkhyA ekaso vIsa cha / chanI bhaMgasaMkhyA sAtaso 1 parapparaM guNaNo / 2 sNkhaao| 3 raah-3||4||5|| 4 duNhaM / 5 degsparagaNanenA''hata A / 6 AnupUrvyAdInAM bhadeg / 7 degthogaNanaM / 8 yathA-ekasya pa / / 9 eka-dvi / 10 degsaMkhyA 6 / / 11 degsaMkhyA 24 / / 12 degsaMkhyA 120 / / 13 SaDguNitaM A / 14 degsaMkhyA 720 / / 15 degsaMkhyA 5040 / / 16 'trAstrINi zatAni / 17 degrANi 40320 / / 18 dvissssttis| 19 azItyadhikAnyaSTau / 20 saMkhyA 362880 / Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 10 satta ya sayANi vIsA chaNhaM paNasahasa cattasattaNDaM / cAlIsasahasa tisayA visutarA huMti aTThaNhaM // 4 // laikkhatigaM bAsaTThIsahassa aTTha ya sayANi taha asiI / navakAranavapayANaM bhaMgayesaMkhA muNeyavvA // 5 // vyAkhyA-gAthAtrayaM spaSTam // 3,4,5 // eSAM bhaGgAnAM nAmAnyAha tattha paDhamA'NuvvI caramA pacchANupuviA neyA / sesA u majjhimAo aNANuMpuvvIoM savvAo // 6 // vyAkhyA spaSTA / atra paJcapadImAzritya viMzatyuttarazatabhaGgakayantrakaM likhyate // 6 // sthApanA yathA AnupUrvIkramakoSThakam / 12345 12453 / 12452 / 23451 / 21345 21354 21453 31452 32451 13245 13254 14253 14252 24351 31245 31254 41253 41352 42351 23145 23154 '24153 34152 34251 32145 32154 42153 42152 43251 12435 12534 - 12543 / 13542 / 23541 21435 21534 21543 31543 32541 14235 15234 15243 15342 25341 41235 51234 51243 51342 52341 24135 25134 25143 35142 35241 42135 52134 / 52134 54142 53241 13425 13524 | 14523 / 14532 14532 / 24531 31425 31524 41523 41532 42531 14325 15324 / 15423 15432 25431 41325 51324 51423 51432 52431 34125 35124 45123 45133 45231 43125 53124 54123 54132 / 54231 23415 / 23514 24513 | 34512 / 34521 32415 32514 42513 43512 43521 24315 25314 25413 35412 35421 42315 52314 52413 53412 53421 34215 35214 45213 45312 45321 43215 / 53214 / 54213 / 54312 | 54321 vIsa che, sAtanI bhaMgasaMkhyA pAMca hajAra cAlIsa che, AThanI saMkhyA cAlIsa hajAra traNaso vIsa che ane navakAranAM navapadonI bhaMgasaMkhyA traNa lAkha bAsaTha hajAra ATha so aiMsI che / / 3-5 // 1 sattanheM A1 2 aTThanheM / 3 lakkhuti A / 4 degsaMkhyA umu00| 5degmA uKAL 6degNupUjvI saAN 7 savvA u AT 8 te yathA A / Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 [prAkRta paMcaparamiTTinamukkAramahathuttaM / atha prastAramAha aNupubvibhaMgahiTThA jiha~ Thaviaggao uvari sarisaM / puci jiTThAikamA sese muttuM samayameyaM // 7 // - vyAkhyA-AnupUrvIbhaGgasya pUrvanyastasyopalakSaNatvAdanAnupUrvIbhaGgasyApi pUrvanyastasyAdhastAd 5 dvitIyapasAvityarthaH / jyeSThaM sarvaprathamaM aGkam , sthApaya iti kriyA sarvatra yojyaa| tathA'prataH, uparItiuparitanapatisadRzamaGkarAzimiti gamyam ; sthApaya / tathA pUrvamiti yatra jyeSThaH sthApitastataH pUrvabhAge vi0-A saMkhyA kevI rIte prApta thAya che te samajI laIe / nava sudhInI saMkhyAnA bhaMga kADhavA hoya to prathama 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9-e rIte aMka lkhvaa| tenA gaNo nIce pramANe banazegaNa saMkhyA guNanasaMkhyA 10 eka 1 1= dvika 12 142= trika 123 14243= catuSka 1 2 3 4 1424344 %3 paMcaka 1 2 3 4 5. 142434445= 120 15 SaTka 1 2 3 4 5 6 14243444546= 720 saptaka 1 2 3 4 5 6 7 1424344454647% 5040 aSTaka 1 2 3 4 5 6 7 8 142434445464748= 40320 navaka 1 2 3 4 5 6 7 8 9 14243444546474849% 362880 tenuM guNana karatAM Upara pramANe phaLa Avaze; te dareka gaNanI bhaMgasaMkhyA Upara ApelI guNana20 saMkhyA mujaba jANavI // 3-5 // za0-A bhaMgo paikI prathama bhaMgasaMkhyAne 'AnupUrvI' chellI bhaMgasaMkhyAne 'pazcAnupUrvI ane bAkInI vacalI bhaMgasaMkhyAone 'anAnupUrvI' jANavI // 6 // vi0-ahIM gaNitanI je paribhASA samajAvI che te nIcenAM dRSTAMtathI barAbara smjaashe| paMcaka gaNano prastAra karIe to 120 bhaMga nIce mujaba uparyukta koSThaka che (koSThaka mUlamA Apyu 25 che te pramANe ahIM samajI leiiN|)|| 6 // uparyukta koSTakamI prathama saMkhyA 12345 che tene 'AnupUrvI' kahevAmAM Ave che| chelI saMkhyA 54321 che tene 'pazcAnupUrvI' kahevAmAM Ave che ane 21345 thI 45321 sudhInI vacalI 118 saMkhyAone 'anAnupUrvI' kahevAmAM Ave che| A saMkhyAo kevI rIte banAvavI tenI prakriyA have pachInI gAthAomA darzAvI cha / . za0-AnupUrvI bhAMgAnI nIce AgalI paMktimA jyeSTha aMkanI sthApanA kro| AgaLa 30 upara samAna aMkanI sthApanA karo ane samayabheda (jenI vyAkhyA AgaLa Avaze tene) choDIne bAkInA aMkone kramathI pahelA mUko (eTale anAnupUrvInI saMkhyA taiyAra thaze) // 7 // 1 pUrva ny| 2 pUrva nyadeg 1 3deg; prathamaM / Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 403 pazcAdbhAga ityarthaH / jyeSThAnujyeSThAdikramAt / zeSAn sthApaya akAniti gamyam / vakSyamANagAthArItyA sadRzAGkasthApanA / samayabhedastaM muktvA ttaalyitvetyrthH| tatra paJcapadImAzrityodAharaNaM, ythaa-1,2,3,4,5| eSA AnupUrvI / atra ekakasya sarvajyeSThatvena tasyAparajyeSThAbhAvAnna kiJcit tadadhaH sthApyate / tato dvikasyaikako jyeSThaH syAdataH sa tadadhaH sthApyate / agrata uparIti-uparitanapatisadRzo'karAzi 1,2,3,4,5 rUpaH sthApyate / zeSo'tra dvikastataH sa pUrva sthApyaH / jAtA "dvitIyA patiH 2, 1,3,4,5 / atha / tRtIyapasAvAdyasya dvikasyaikako jyeSTho'sti, paraM tasmin sthApyamAne'prata uparitanAGka 1,2,3,4,5 rUpasthApane sadRzAGkasthApanArUpaH samayabhedaH syAt / tato dviko vimucyate / ekakasya jyeSThAbhAvAt tattyAgaH / tata ekakaM dvikaM ca muktvA trikasya jyeSTho dviko'sti sa tadadhaH sthApyate / agrata uparisadRzau 4,5 rUpAvatau sthApyau, pUrva ca zeSAvekakatrikI jyeSThAdikramAt sthApyau / jAtA tRtIyA patiH 1,3, 2,4,5 / atha caturthapatau ekakasya jyeSThAbhAvAt taM muktvA trikasyAdho jyeSThaH sthApyate, paraM tathA samayabhedaH 10 syAt ; tato dvikaM tyaktvA sarvajyeSTha ekakaH sthaapyH| agrata uparitanasadRza 2,3,5 rUpA aGkAH sthApyAH, zeSazcAtra trikaH sa pUrva sthApyaH / jAtA caturthI patiH 3,1,2,4,5 / evamanayA prakriyayA tAvajjJeyaM yAvaccaramapatau paJcaka-catuSka-trika-dvikaikAH 5,4,3,2,1 // 7 // atha prastAre karaNAntaraM vivakSuH prastAvanAgAthAmAha egAINa payANaM uDDaahoAyayAsu pNtiisu|| patthArakaraNamavaraM bhaNAmi parivaaMkehi // 8 // vyAkhyA-ihaikAdInAM padAnAmUrdhvAdha AyatAH patayaH prastIryante / tatastAsu pakSui prastArasya karaNamaparaM bhaNAmi parivartAkaiH / iha yasyAM yasyAM paDtau yAvadbhiryAvadbhivIrairekaikaM padaM parAvartyate tasyAM tasyAM pasau tadakkasaMkhyAyAH parivarta iti saMjJA // 8 // . 16 vi0-zrImAnatuMgasUriviracita 'navakArasArathavaNaM' (paMcaparameSThinamaskArastava) nI20 23 thI 26 mI gAthAnA vivecanamAM A vastu vistArathI samajAvelI che, tethI ahIM tenuM punaH vivecana karatA nathI // 7 // za0-eka, be, traNa vagere padonI upara ane nIce lAMbI paMktiomAM parivartAkadvArA huM prastAranI bIjI vidhine kahuM huM // 8 // vi0-bhaMgasaMkhyAno prastAra bIjI rIte paNa thAya che, te A pramANe-1, 2, 3 vagere 25 aMkonI upara ane nIce lAMbI paMktio kheMcavI ane tenI nIce parivartAka mUkavA A parivartAka kevI rIte mUkavA te navamI gAthAmAM darzAve che // 8 // / 5 dvikaM ca dviko'sti AJI 1 ekakasa 2 degsadRzAMka | 3 dvitIyapatiH / 4 ko mu 6 degvekatriko A| 7 yasyAM paDhau / 8 yAvadabhirvArareM / Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 pNcprmittttinmukkaarmhthuttN| [prAkRta tatra pUrvaparivartAGkanayane karaNamAha___ aMtakeNa vibhattaM gaNagaNiyaM leTu aMkasesehiM / bhaiavvo parivaMTTo neyA navamAipaMtIsu // 9 // vyAkhyA-gaNasya gacchasya prastAvAdatra navakarUpasya gaNitaM vikalpabhaGgasaMkhyA 362880 5 rUpaM tadantyAGkenAtra navakarUpeNa bhakta labdhAGkaH 40320 tato navamapakAvayaM parivarto jJeyaH / ko'rthaH ? asyAM paDAvetAvad etAvato vArAn navamASTama-saptamAdIni padAnya'dho'dho nyasyAni, tathA labdho'GkaH 40320 rUpaH, zeSairaSTabhirbhajyate / labdhaM 50 / 40 / ayamaSTamapasau parivartaH / asya ca zeSaiH / saptabhirbhAge labdhaM 720 / saptamapaTAvayaM parivartaH / asya ca prAgvat zeSaiH SabhiH bhAge labdhaM 120, SaSThapatau parivarto'yam / tasya ca paJcabhirbhAge labdhaM 24 / paJcamapatau parivartaH / asya caturbhirbhAge 10 labdhaM 6 / caturthapako parivartaH / asya tu tribhirbhAge labdhaM 2 / tRtIyapatau parivartaH / asya dvAbhyAM bhAgalabdhaH 1 / dvitIyapatau parivartaH / tasyApyekena bhAge labdha ekaH prathamapatau parivartaH // 9 // atha etAneva parivartAn prakArAntareNAnayati puvvagaNabhaMgasaMkhA ahavA uttaragaNammi parivaTTo / niyaniyasaMkhA niyaniyagaNaaMtakeNa bhattA vA // 10 // 15 vyAkhyA-athavAzabdaH prkaaraantre| pUrvagaNasya yA bhaGgasaMkhyA ekasya ekabhaMga ityAdikA saivottaragaNe, parivartastu tulya ityrthH| tathAhi-ekakarUpasya pUrvagaNasya yA bhaGgasaMkhyA ekarUpA saivottara za0-gaNanA gaNitane chellA aMke bhAgavAthI je saMkhyA bhAgamAM Ave tene bAkInA aMkono kramazaH bhAga devo joIe / A rIte je bhAga Ave tene navama Adi paMktionA parivartAka jANavA // 9 // 20 vi0-navaka (nava aMkanA gaNa )nI bhaMgasaMkhyA 362880 che, te pahelAM kahevAI gayuM che / A bhaMgasaMkhyAno prastAra karIe to temAM chello aMka 9 Ave che / tenAthI bhaMgasaMkhyAno eTale 362880 ne bhAgIe to bhAgamA 40320 Ave / A tenA parivartAka jaannvaa| tAtparya ke, navakanA prastAramA navano AMka chellA koThAmA 40320 vAra Ave / A ja rIte aSTakanA parivartAka kADhavA hoya to 40320 ne 8 thI bhAgavA joiie| tema karatA 5040 nI saMkhyA Ave che te teno 25 parivartAka che| ArIte kramazaH bhAga daIe to dareka gaNamA parivartakanI saMkhyA nIce mujaba thaay||9|| | 1 | 1 | 2 | 5 | 24 | 120 720 5040/40320 za0-athavA pUrvagaNanI je bhaMgasaMkhyA che, te uttaragaNamA parivarta tarIke jANavI / athavA potapotAnI bhaMgasaMkhyAmAM gaNanA chellA aMkano bhAga devAthI parivarta saMkhyA prApta thAya che||10|| 1 laddha aMkasamehi A1 2 aMkusee / 3 avvA pa0 / / 4 degvaTTA nedeg v / 5 deg3na nadegA 16 labdhaH 40 AI 7 degvata etaa| 8 nyAsamIyati, tato sdeg| 9 degegassa egabhaMgo / 10 nevyadyatayaM padeg4 paMcakanI bhaMgasaMkhyAno prastAra karatAM chello aMka 5 Ave che, tema navakanI bhaMgasaMkhyAno prastAra karatAM chelo aMka 9 Ave ch| Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 405 gaNe dvikarUpe parivartaH / tathA dvikagaNasya bhaGgasaMkhyA dvayarUpA uttaragaNe trikarUpe parivarto'pi dvayarUpaH / tathA trikaMgaNe bhaGgAH SaT, tatazcaturthagaNe parivarto'pi SaTkarUpeNa / tathA caturthagaNe bhaGgAH 24 / paJcamagaNe parivarto'pi 24 / evamagrato'pi jJeyam // __athottarArddhana parivartAnayane tRtIyaprakAramAha-niyaniya' iti / athavA nijanijagaNasya bhaGgasaMkhyA nijanijena gaNasyAntyAGkena bhaktA parivartaH syAt / tathAhi-ekakagaNasya saMkhyA ekarUpA sAntyAGkenAtraika- / rUpeNa bhaktA labdha ekaH; ayamAdyapatrau parivartaH / tathA dvikagaNe bhaGgasaMkhyA dvayarUpA sA dvikagaNasyAntyAGkena dvikarUpeNa bhaktA, labdha ekaH, tato'tra parivartAGka eka eva / tathA trikagaNe bhaGgasaMkhyA SaTsvarUpA sA trikagaNasthAntyenAGkena trikarUpeNa bhaktA labdhau dvau trikagaNe parivartaH / tathA catuSkagaNe saMkhyA 24 rUpau tasyAntyAGkana catuSkarUpeNa bhaktA labdhAH SaT / atrAyaM parivartaH evamagrato jJeyam // 10 // athaitAneva parivartAn" AnupUrvyA'nAnupUrvyA gAthAbandhenAha iMga-irga-du-rcha-caThevIsaM visuttarasa~yaM ca sattasayavIsA / paNasahasA cAlIsA cattasahassA tisayavIso // 11 // vyAkhyA-spaSTA / iyaM parivartasthApanA // 11 // vi0 athavA zabdathI ahIM parivartAMka kADhavAnI bIjI be rIto sUcavI che, te A pramANe (1) pUrvagaNanI je bhaMgasaMkhyA hoya tene uttaragaNanI parivartasaMkhyA jANavI / pAMcamI gAthAnA vivecanamA gaNanI bhaMgasaMkhyA nIce pramANe jaNAvelI chegaNa bhaMgasaMkhyA gaNa bhaMgasaMkhyA SaTka saptaka 5040 trika aSTaka . 40320 catuSka 24 navaka 362880 paMcaka 120 ahIM eka e pUrvagaNa che ne dvika e uttaragaNa che to dvikanI parivarta saMkhyA 1 jANavI / dvika e pUrvagaNa che ane trika e uttaragaNa che to trikanI parivarta saMkhyA 2 jANavI / trika e pUrvagaNa 25 che ne catuSka e uttaragaNa che to catuSkanI parivarta saMkhyA 6 jANavI / A pramANe aSTaka e pUrvagaNa che ane navaka e uttaragaNa che to navakanI parivarta saMkhyA 40320 jaannvii| (2) potapotAnI bhaMgasaMkhyAmAM gaNanA chellA aMkano bhAga devAthI parivarta saMkhyA prApta thAya che| gaNa ane bhaMgasaMkhyA upara jaNAvelI che, tene A niyama lAgu karatAM nIce pramANe parivAkanI saMkhyA prApta thAya che: .30 . 1degrUpapari / 2 deggnnbhnggaaH| 3'tataH' nAsti |aadrshe| 4 ruupH|| 5 ctusskgnne| - 6 gaNasyAGkena A17 degtraikarUdeg A 1 8 eka Adya 19 degna bhaktA / 10 degsyAntyaGkena A| 11 degrUpA sAntyA AI 12 degttAn pUrvAnupUrvyA A / 15 eka dvika 20 Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 pNcprmittttinmukkaarmhthuttN| [prAkRta atha parivataiH prastutAM prastArayuktiM gAthAdvayenAha parivarlDakapamANA aho aho aMtimAipaMtIsu / aMtimapabhiIaMkA Thavija vajiya samayameyaM // 12 // jA sayalabhaMgasaMkhA navaraM paMtisu dosu paDhamAsu / kamma akammaoM dunha vi sese aMke ThavijAsu // 13 // vyAkhyA--svasvaparivartAGkapramANAstatsaMkhyAtulyavArAn pazcAnupA antyAdiSu patiSvantyaprabhRtInakAnadho'dhaH sthApayet / samayabhedaM varjayitvA sakalabhaGgasaMkhyApUtiM yAvat / navaraM prathamapatidvaye prthmdvitiiypklyorityrthH| zeSamakadvaye kramotkramAbhyAM sthApyam / paJcapadAnyAzritya bhAvanA yathA-atrAntyA patiH paJcamI, tasyAM ca caturviMzatirUpaH parivartAGkastatazcaturviMzativArAnantyo'GkaH paJcakarUpaH sthaapyH| 10 tatazcatuSka-trika-dvikaikakAkrameNa caturvizati-caturviMzativArAnadho'dhaH sthApyAH / yAvajjAtA sakalabhaGgasaMkhyA viMzatyuttarazatarUpA saMpUrNA / tatazcaturthapatau SaTkarUpaparivartAGkaH / samayabhedakAriNamantyamapi paJcakaM muktvA / catuSka-trika-dvikaikakAH SaTSaDvArAn sthApyAH / tataH SaDvArAn paJcakaH sthApyaH / tataH samayabhedakaraM catuSkaM gaNa bhaMgasaMkhyA gaNano chello aMka parivartAka eka 1 + dvika 2 trika = 2 catuSka paMcaka 120 5 = 24 . SaTraka 720 / 120 saptaka 5040 : 720 40320 / 5040 navaka 362880 - 40320 agiyAramI gAthAmAM A parivartAkanI saMkhyA spaSTapaNe jaNAvelI che // 10 // za-eka, eka, be, cha, covIsa, ekaso vIsa, sAtaso vIsa, pAMca hajAra cAlIsa, 25 tathA cAlIsa hajAra traNaso vIsa (e anukrame gaNanI parivartasaMkhyA ch|) bAramI ane teramI gAthAmAM bhaMgasaMkhyAno prastAra karavAnI vidhi darzAvI che // 11 // za-potapotAnA parivartAka pramANe arthAt jeTalI temanI saMkhyA che, teTalIvAra pazcAnupUrvI vaDe prathamapaMktimA chellethI laIne aMkone nIce nIce mUkavA, paraMtu temAM samayabhedane choDI devo| (arthAt eka sarakhA be aMko pAse pAse na muukvaa|)|| 12 // + - - m 2 - w g aSTaka 1 degpUrvItyAdiSu / / 2 nAsti 'caturvizati' padaM A prtau| Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 407 namaskAra svAdhyAya / [ iyaM parivartasthApanA ] | 1 | 1 | 2 | 6 24 | 120 / 720 5040 40320 muktvA paJcaka-trika-dvikaikAH SaTpaTasaMkhyAn vArAn sthaapyaaH| tataH samayabhedakaraM trikaM muktvA paJcaka-catuSkadvikaikAH SaTpaTsaMkhyA sthApyAH / tataH samayabhedakaraM dvikaM muktvA paJcaka-catuSka-trikaikakAH SaTpasaMkhyAH / sthApyAH / tataH samaya-bhedakaramekakaM tyaktvA paJcaka-catuSka-trika-dvikAH tAvatastAvato vArAn sthaapyaaH| jAtA caturthI patiH saMpUrNA / atha tRtIyapaGkau dvikarUpaparivartAkaH tataH paJcakaM catuSkaM ca samayabhedakara muktvA trika-dvikaikakA dvirdviH sthaapyaaH| tataH paJcakaM trikaM ca muktvA catuSka-dvikaikakA dvirdviH sthApyAH / tatazcatuSka-trikaikakAstatazcatuSka-trika-dvikAstataH paJcaka-dvika-dvikAH, evamantyAdayo'GkAH samayabhedakarAnakAn muktvA dvirdviH 10 sthaapyaaH| tAvad yAvat saMpUrNA tRtIyA patiH syAt / Adipatidvaye ca zeSAvatau pUrvabhaGge kramAt dvitIyabhaGge tUtkrAt sthApyau / yAvad dve api patI saMpUrNa syAtAm // 13 // samayamedasvarUpamAha jammi ya nikkhitte khalu so ceva havija aNkvinaaso| so hoi samayabheo vajeyavvo payatteNa // 14 // vyAkhyA-spaSTA // 14 // 15 za-uparanA aMkone tyAM sudhI mUkavA ke jyAM sudhI badhA bhaMgonI saMkhyA pUrI thaI jAya / ahIM vizeSatA eTalI samajavI ke prathama be paMktiomAM bAkInA be aMkone krama ane utkramathI mUkavA // 13 // vi0-ahIM bhaMgano prastAra karavAnI je vidhi darzAvI che te barAbara samajI liie| dAkhalA tarIke pAMca padanA bhaMgano prastAra karavo che to paMcakanI parivatAMka saMkhyA levii| 20 Upara jaNAvyA mujaba paMcakanI parivartAka saMkhyA 24 che, to pazcAnupUrvI kramathI eTale 5, 4, 3, 2, ane 1 nA aMkone chellA aMka tarIke covIsa covIsa vAra lakhavA te A pramANe jUo pR0 408 paranAM kosstthko| za-je aMkane mUkavAthI te ja aMka-racanA eTale bane sarakhA aMko pAse pAse AvI jAya tene samayabheda samajabo. te ahIM prayatna-pUrvaka choDI devo. // 14 // 25 1 'paJcaka' padaM nirgalitaM A prtau| 2 'saMkhyA' iti padaM A pratau bhraSTam / 3 degcatuSkAstAvat trikadvikAstAvato / 4 'samayabhedakara padaM na vidyate A prtau| Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 [prAkRta have4 no parivartAka cha che tethI bIjA aMkanI sthApanA pazcAnapUrvI kramathI 6 vAra krvii| te nIce pramANeH ' pNcprmitttthinmukkaarmhthuttN| f 1 .. / -- l / jannnnn / / sd llh l lh l / / / l / / lyh s / 9.95.0044444 la la la la la la lalalalalalalalalala lala jannna m s / 00000 WWWWWWookGGCCCC 5555555553333333331 / --- 1555555""."ommmmmmmm GP -&&&&COMMMMMMMMM lalala / s m s / n / s - / - / m s - s / m - s / s - / s s s / - s / m s - / sh s - | / / / / s s / / / l / 352/-- / / s / f / / / q / / / / / / lsy / / / / / / |- - - 13|- - - 12 tyAra pachI phalguno parivartAka behe, tethI trIjA aMkanI | bAkInA be aMkone krama ane utkramathI sthaapvaa| ema karatAM sthApanA pazcAnupUrvI kramathI ve vAra krvii| te A pramANeH| pAMca padanA bhaMgano pUrNa prastAra thAya che, te A pramANe: 1-345/--354-- 453-452--451| 112345/12354/12453/13452/23451| 2--345/--354-- 453/-.452/-.451|| 2/21345/21354/21453/3145232451 3/-- 245 -- 254-- 52--351|| | 3/132451325414253/14352/24351 245 -- 254 351|| 431245/3125441253/41352/42351 145 -- 154/--1 52--251|| 5/23 145/23 154/24 153/34 152/34 251 145-- 154- - 153 6.32 145/32 1344215343 152/43 251 435 -- 534-- 543|-- 542/--541 12435/1253412543/13542/23541 435/- - 534--54 542 --541 [821435/2153421543/31542/325416 235/-- 234.-243/--342-- | 9/14 235/15234/152431534225341| 235 --234--243- -342/--341 1041235/5123451243/5134252341 135 -- 134- - 143|-- 142/--241 1124 135/2513425143/35142/35241 12/42 135/5213452 143/53 142/53.241 523/--532/--531 13/13425/13524/14523/14532/24 531 3/--532-531 |31425/3152441523/41532/42531 23/- - 432-431 15/1432515324/15423/15432/25431 325 -- 324 3/--432/--431 4132551324/5142351432/52 431 |-- 124 3/--132/--231 34 125/35124|4512345132/45231 125 -- 124 --132 |43 125/53 124/54 123/54 132/54 231 1-- 415-- 514--513 --512/--521 19/23415/2351424513 34512/34521 20-- 415 -- 514- -513 - - 512 -521 32415/3251442513/4351243521) -42121|| 24315/253125413/3541235421 22-- 315/--314-- 413 -42122| |4231552314/52 413/53 412/53 421 |23|-- 215/-- 214|--213|--312/--3213/34215/352144521345312/45321| 24|--215/-. 214--213/-.312--321443215/53214/54213/5431254321 * ahIM bIjA aMkamAMnI sthApanA karatAM samayabheda thAya che,mATe 3 nI sthApanA karI che, e rIte sarvatra samajI levu / / / 3.--142 h / / m / khh / / / / -231 / 20 / s - --4121 / / |- - 412 / / Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] atha naSTAnayane karaNamAha nahU~ko bhAijai parivahiM ihantimAIhiM / laddhA aMtAigayA tayaggimaM jANa naTuM tu // 15 // igasese sesaMkA ThAvija kameNa sunnasesammi / laddhaM kuru igahINaM ukkamao Thavasu sesaMke // 16 // vyAkhyA-naSTAGko naSTarUpasya saMkhyAGkaH so'ntyAdibhiH parivartAkairbhajyate yallabhyate tadaGkasaMkhyA antyAdayo aGkA gatA jnyeyaaH| ko'rthaH naSTarUpataH ? pUrva tAvat saMkhyA antyAdayastasyAH patau parivartAkasaMkhyAvArAn sthitvA tata utthitA ityarthaH / tatastebhyaH pazcAnupUrvyA yadapretanamakarUpaM tannaSTaM jJeyam / ko'rthastannaSTakathane ? tatra tatra paDtau lekhyamityarthaH / evaM kriyamANe yadyekaH zeSaH syAt tadA zeSarUpANi likhitarUpAdavaziSTAni krameNa sthApyAni, prathamAdipatiSa krameNa lekhyAnItyarthaH / tathA yadi zUnyaM zeSaM 10 syAt tadA labdhAGka ekena hInaH kAryaH / tata ekahInalabdhAGkasaMkhyA antyAdayo'GkAstasyAM paDtau gatA jnyeyaaH| pUrvasthApitAH saMpratyutthitA ityrthH| tebhyaH pazcAnupUyo'gretanaM naSTaM rUpaM jJeyam / iti prAgvallikhitanaSTarUpebhyaH zeSA aGkAH prathamAdipatiSUkrameNa lekhyAH / atra paJcapadImAzrityodAharaNaM yathA-triMzattamaM rUpaM naSTaM tat kIdRzamiti kenApi pRSTam / tato'tra triMzadantyaparivartena caturviMzatirUpeNa bhajyate / labdha ekaH, zeSAH SaT / tato paJcamapatau paJcakarUpaM gatam / 15 ko'rthaH ? caturviMzativArAn sthitvA saMprati patita utthitamityarthaH / tasmAcca pazcAnupUrvyA'gretanaM catuSkarUpaM naSTaM jJeyam / saMprati vartata ityarthaH / atazcatuSko naSTasthAne paJcamapatau sthApyaH / tathA zeSasya SaTkasya caturthapatisatkena SaTkarUpaparivartena bhAge labdha ekaH, zeSasthAne zUnyam / tato labdhamekahInaM kriyate / . jAtaM labdhasthAneSu zUnyaM tatazcaturthapatrAvadyApyekamapi rUpaM gataM nAsti / tato'ntyameva padaM paJcakarUpaM naSTaM jJeyam / zeSA aGkA eka-dvika-trikA utkrameNa sthApyAH / yathA-3,2,1,5,4 / idaM trizattamaM rUpaM jJeyam / 20 vi0-paMdaramI ane solamI gAthAmAM naSTAMka kADhavAnI vidhi darzAvI cha / naSTAMka eTale nahi kahevAyelA aMko tene zodhI kADhavAnI rIti te naSTAMkanI vidhi // 14 // za0-naSTAMka arthAt naSTarUpano je saMkhyAMka che, temAM aMtyAdi (aMtyathI zarU karelA) parivartIkono bhAga devAmAM Ave che, tethI je bhAgaphaLa Ave che, tenI aMkasaMkhyA pramANe aMtyAdi aMkone gata (gayelA ) ane tenI AgaLanA aMkane naSTa jANavo // 15 // za-eka zeSa rahetAM bAkInA aMkone (prathama vagere paMktiomAM) kramathI mUkavA ane zUnya zeSa rahe to te bhAgaphalamAMthI aMka ghaTADI nAkhavo, ane bAkInA aMkone kramabhedathI mUkavA // 16 // 25 1 naSTasya rU. J / 2 tasyAM padeg A / 3 patiSu / tathA / Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pNcprmiddinmukaarmhthutt| prAkRta atha dvitIyamudAharaNaM yathA-caturviMzatitamaM rUpaM naSTaM tat kIdRzamiti pRSTe caturvizaterantyaparivartena 24 rUpeNa bhAge laddha ekaH, zeSaM zUnyam / tataH pUrvoktayuktyA zUnyazeSatvAllabdhamekahInaM kriyate / jAtaM labdhasthAne'pi zUnyam / tataH paJcamapatAvadyApyekamapi rUpaM gataM nAsti / tato'ntya eva paJcakarUpo'GkaH sthApyaH / zeSA aGkA eka-dvika-trika-catuSkA utkramAt sthaapyaaH| yathA-4,3,2,1,5 / idaM 6 caturviMzatitamaM rUpam / tRtIyamudAharaNaM yathA-saptanavatitamaM rUpaM naSTaM, tataH saptanavaterantyaparivartana 24 rUpeNa bhAge labdhAzcatvAraH, zeSa ekaH / ataH paJcamapaTAvantyAdayazcatvAro'GkA gatA jJeyAstebhyo'pretana ekako naSTasthAne lekhyaH, ekazeSatvAccheSA aGkAH kramAllekhyAH, yathA-2,3,4,5,1 / idaM saptanavatitamaM rUpam / ___atha caturthamudAharaNaM yathA-paJcAzattamaM rUpaM naSTam / tataH paJcAzato'ntyaparivartena 24 rUpeNa 10 bhAge labdhau dvau / tato'ntyapatAvantyAdArabhya dvAvako gatau / tadapretanastriko naSTasthAne lekhyaH / tathA / zeSasya dvikasya caturthapatiparivartena SaTkarUpeNa bhAge kimapi na labhyate / tato'tra caturthapatau ekamapi. rUpaM gataM nAsti / ato'ntyapaJcaka eva naSTasthAne lekhyaH / tatastRtIyapatau zeSasya dvikasya parivartana dvayarUpeNa bhAge labdha ekaH, zeSaM zUnyam / tato labdhamekahInaM kriyate / jAtaM labdhasthAne'pi zUnyam , atastRtIyapaMDtau vekamapi rUpaM gataM nAsti / tataH paJcakasya caturthapatau sthApitatvena punaH sthApane samaya15 bhedaH syAditi taM muktvA'ntyo'GkazcatuSka eva sthApyaH / zeSau 33rUpAvutkrameNa sthApyau / yathA-2,1, 4,5,3 / idaM paJcAzattamaM rUpam / vi0-naSTAMka kADhavAnI rIti thoDA udAharaNothI vadhAre spaSTa smjaashe| dAkhalA tarIke-paMcapadanA prastArakheM trIzamuM rUpa zodhI kADhaq hoya to aMya parivartaka eTale covIzathI tene bhAga devo joIe, te A pramANe :-30:24=1, zeSa 6 / / 20 ahIM bhAgaphaLa 1 AvyuM eTale chello aMka gayelo cha, tAtparya ke 6 no aMka gayo che ane 4 no aMka naSTa che; eTale trIzamI saMkhyAno chello aMka 4 che / ahIM 6 zeSa rahyA che, ane AgaLano parivartAka 6 che, tethI 6 thI bhAgavA joIe :-6+6=1 / tema karatAM zeSa zUnya Ave che eTale bhAgaphaLamAthI 1 ghaTADavo joIe :-1-10 / A rIte bhAgaphaLamAM paNa zUnya Ave che, eTale ahIM eke aMka gata nathI, eTale aMtya aMka 25 5 mUkavo joIe / A pramANe chellA be aMko 5 ane 4 prApta thayA / have zeSamAM paNa zUnya rahe che, tethI AgaLanA aMko utkramathI mUkavA joIe / te A pramANe :-321 / ema karatAM trIzamI saMkhyAmAM nIcenA aMko prApta thAya che:-3 2 1 54 / (2) have paMcapadanA prastAranuM covIzamuM rUpa zodhI kADhaq hoya to aMtya parivartAka eTale covIzathI tene bhAga devo joIe, te A pramANe :-24:24=1 / tema karatAM zeSa zUnya rahe che, eTale bhAgaphaLamAthI 1 ghaTADavo joIe :-1-10 / 1 'api nAsti / prtau| 2 shessaangkaaH| 3 patAvapi / . Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 411 paJcamamudAharaNaM yathA-paJcaSaSTitamaM rUpaM naSTam / tataH paJcaSaSTerantyaparivartana bhAge labdhau dvau / tataH pnyck-ctusskruupau| atra dvau aGkau gatau / tAbhyAmavetanastriko naSTasthAne lekhyaH / zeSANAM saptadazAnAM caturthapatiparivartena bhAge labdhau dvau / paJcaka-catuSkarUpau dvau aGkau gatau / tadanetanastrikazceta sthApyate tadA samayabhedaH syAditi taM muktvA dvikaH sthApyaH / zeSANAM paJcAnAM tRtIyapatiparivartana bhAge labdhau dvau, zeSa ekaH / atrApi paJcaka-catuSko dvauvakau gatau tadanetanayostrika-dvikayoH sthApane samayabheda / iti tau tyaktvA ekakaH sthApyaH / ekazeSatvAccheSau dvAvako krameNa sthApyau / yathA 4,5,1,2,3 / idaM paJcaSaSTitama rUpam / tathA SaSThamudAharaNam-saptamaM rUpaM naSTam / tatra saptAnAmantyaparAvartena caturviMzatyA bhAgo nA''pyate / tato'traikamapi rUpaM gataM nAstIti paJcaka eva sthApyaH / atha saptAnAM caturthapaGktiparivartena SaTkarUpeNa bhAge labdha ekaH, zeSazcaikaH / tata eko'ntyo'Gko'tra gataH 'nachuTTivihANe' ityAdi-vakSyamANa[17]gAthayA 10 varjitatvAt / paJcamapatisthitaH paJcako gatamadhye na gaNyate / tato'ntyo'Gko'tra catuSkarUpa eva gataH / tadanetanastrikazca naSTasthAne lekhyH| ekazeSatvAccheSA aGkAH krameNa lekhyAH / yathA-1,2,3,4,5 / .. atha saptamamudAharaNaM yA-ekacatvAriMzattamaM rUpaM naSTam / ekacatvAriMzato'ntyaparivartana bhAge labdha ekaH / tataH eko'ntyo'GkaH paJcako gataH tadanetanacatuSko naSTasthAne lekhyaH / tatazcaturthapaGktiparivartena 6 rUpeNa zeSasaptadazAnAM bhAge labdhau dvau / 'naTThaddiTTa" ityAdigAthayA varjitatvAccatuSkaM TAlayitvA zeSAvantyA-15 A rIte bhAgaphaLamAM paNa zUnya Ave che, eTale ahIM eke aMka gata nathI, tethI aMtya aMka 5 naSTa cha, arthAt covIzamI saMkhyAno chello aMka 6 che / have zeSamAM paNa zUnya rahe che, tethI AgaLanA aMko utkramathI makavA joIe. te A pramANe :-4 3 2 1 / ema karatAM covIsamI saMkhyAnA nIcenA aMko prApta thAya che :-4 3 2 1 5 / ... (3) have pAMca padanA prastAranuM sattANumuM rUpa zodhI kADhaq hoya to aMtya parivartAka eTale 20 covIzathI tene bhAga devo joIe, te A pramANe :-9724-4, zeSa 1 / ahIM bhAgaphaLa 4 AvyuM che, eTale chellA cAra aMko gayelA che, tAtparya ke 5-4-32 nA aMko gayA che, ane 1 no aMka naSTa che, eTale sattANumI saMkhyAno chello aMka 1 cha / have zeSamAM eka che, tethI AgaLanA aMko kramathI mUkavA joIe, te A pramANe :-2 3 4 5 / ___ema karatAM sattANumI saMkhyAmAM nIcenA aMko prApta thAya che :-2 3 4 5 1 / 25 (4) have pAMca padanA prastAranuM pacAsamuM rUpa zodhI kADhaq hoya to aMtya parivartAka eTale covIsathI tene bhAga devo joIe, te A pramANe :-505242, 2 zeSa / ahIM bhAgaphaLa be AvyuM che, eTale chelle be aMko gayelA che, tAtparya ke 5 ane 4 aMko gayA che ane 3 no aMka naSTa che, eTale pacAsamI saMkhyAno chello aMka 3 che| ahIM 2 zeSa rahyA che ane AgaLano parivartaka 6 che, tethI 2 ne 6 thI bhAga devo joIe :-2260, zeSa 2 / 30 __1 'atra' nAsti A prtau| etacihnAntargataH pAThaH 3 pratau na vidyte| 2 dvau gatau / 3 tatraika / 4 eko'nyaH p| Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcaparamihinamukramahathutvaM / dvArasya dvAkkau paJca-trikarUpau mtau| tatastadanetano dvikazcaturthapako lekhyH| tathA zeSANAM paJcAnAM tRtIyapatiparivartana 2 rUpeNa bhAge labdhau dvau / atrApi 'naTThaddiTTa" ityAdigAthArItyA TAlitatvena catuSkaM tyaktvA zeSau dvAvako paJcaka-trikau gtau| tadapreta dviko naSTasthAne likhyate / paramevaM samayabhedaH syAditi taM muktvA tRtIyapatau tadapretana ekako likhyate / ekazeSatvAccheSAvako trika-paJcakau krameNa 5 lekhyau / yathA-3,5,1,2,4 / idaM ekacatvAriMzattamaM rUpam / evaM sarvodAharaNeSu jJeyam // 15-16 // paraMtu bemAM 6 no bhAga lAgI zakato nathI eTale. ahIM ekeya aMka gata nathI, eTale anya aMka 5 mUkavo joiie| A pramANe chellA be aMko 5 ane 3 prApta thayA / have zeSa rahelA 2 mAM AgaLano parivartaka 2 che, tethI 2 ne 2 thI bhAga devo joIe :-2+2=1 / tema karatAM zeSa zUnya Ave che eTale bhAgaphaLamAMthI 1 ghaTADavo joIe:-1-1-0 / 10 A rIte bhAgaphaLamAM paNa zUnya Ava che, eTale ahIM eke aMka gata nathI, eTale aMtya aMka 5 mUkavo joIe-5 5 3 / Ama pAMcane mUkatAM pAMca-pAMca sarakhA aMko pAse Ave che eTale te samayabheda thayo mATe te pAMcane choDI devo joiie| A pramANe chellA traNa aMko 45 3 prApta thyaa| have zeSamAM paNa zUnya rahe che, tethI AgaLanA aMko utkramathI mUkavA joIe :-2 1 / 15 ema karatAM pacAsamI saMkhyAmAM nIcenA aMko prApta thAya che :-2 1 4 5 3 / (5) have paMcapadanA prastAranuM pAMsaTha{ rUpa zodhI kADhaq hoya to aMtya parivartAka eTale covIsathI tene bhAga devo joIe, te A pramANe :-6524-2, zeSa 17 / - ahIM bhAgaphaLa be AvyuM che eTale chellA be aMko gayelA che, tAtparya ke 5 ane 4 aMko gayA che ane 3 no aMka naSTa che, eTale pAMsaThamI saMkhyAno chello aMka 3 cha / ahIM 17 zeSa rahyA 20che ane AgaLano parivartaka 6 che tethI 17 ne 6 thI bhAga devo joIe :-17:6-2, zeSa 5 / ___ ahIM paNa bhAgaphaLa ve AvyuM che, eTale chellA ve aMko gayelA che, tAtparya ke 5 ane 4 aMko gayA che-ane 3 no aMka naSTa che, paraMtu chellA aMka 3 ne pahelAM pharIvAra 3 mUkatAM samayabheda thAya che, tethI te 3 choDIne tenI AgaLanA aMka 2 ne mUkavo joiie| e pramANe chellA be aMko 3 ane 2 prApta thayA / ahIM 5 zeSa rahyA che, eTale AgaLano parivatAMka 2 che, tethI 5 25 ne 2 thI bhAga devo joie :-5:22, zeSa 1 / ahIM paNa bhAgaphaLa be AvyuM che, eTale chellA be aMko gayelA che, tAtparya ke 5 ane 4 aMko gayelA che / have enI AgaLanA 3 mUkavA jatAM 3 3 2 evo samayabheda thAya che ane tenI AmaLanA 2 ne mUkavA jatAM paNa 2 3 2 evo samayabheda thAya che tethI te baMne aMkone choDIne 1 aMka mUkavo joIe / e pramANe chellA traNa aMko 1 3 2 prApta thyaa| have zeSamA eka bAkI che, 1 degzcatuSkapa / 2 'paJcakatrikauM' iti padaM / pratau nAsti / 3 degtano dviko / Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nmskrsvaadhyaay|| 3 vibhAga] athoddiSTAnayane karaNamAha aMtAIgayaaMkA niyaniyaparivaTTatADiyA savve / uddiTThabhaMgasaMkhA igeNa sahiyA muNeyavvA // 17 // vyAkhyA--yAvanto'GkAH sarvapatiSyantyAdayo gatAH syuH / ko'rthaH ? svasvaparivartAGkasaMkhyAvArAn vartitvotthitAH syuH / te'GkAH svasvaparivartAkaistADitA gunnitaaH| pazcAdekayutoddiSTabhaGgasaMkhyA : syAt / udAharaNaM yathA-2,3,4,5,1 / idaM katithamiti kenApi pRSTaM-atrAntyapatau dRSTa ekako'ntyo'ntyAdayaH pazcAnupUrvyA paJcaka-catuSka-trika-dvikarUpAzcatvAro aGkA gatAH / tatazcatvAraH paJcamapatiparivartena 24 rUpeNa guNitA jAtAH SaNNavatiH / tathA caturthapatau dRSTaH / paJcako'to'tra gatAGkAbhAvaH / tRtIyapaksau dRSTazcatuSko'tra paJcako gataH syAt , paraM 'naTThaddiTTa'ityAdigAthayA varjitatvAd gatamadhye na gaNyate, tenAtrApi gatAGkAbhAvaH / evaM dvitIyapatau paJcaka-catuSkau prathamapatau ca paJcaka-catuSka-trikA gatAH syuH / 10 paraM varjitatvena gatAkeSu na gaNyante'tastatrApi gatAGkAbhAvaH / tataH SaNNavatirekayutA jAtA saptanavatiH / tata idaM saptanavatitamaM rUpam / tathA-3,2,1,5,4 / idaM katithamiti pRSTe-atrAntyapatau dRSTazcatuSkaH / tataH eko paJcakarUpo'Gko gataH / tata ekazcaturvizatyA parivartena guNyate jAtAH 24 / caturthapatau paJcakasya dRSTatvAd gato'GkaH ko'pi nAsti / tRtIyapatau dRSTa ekakaH 'nadiha' ityAdinI'pAditatvAt paJcaka-catuSko gatAGka-15 madhye na gaNyate / tatastrika-dvikarUpau dvAveva gatau / dvau ca svaparivartana dvikarUpeNa guNitI jAtau catvAraH / tethI AgaLanA aMko kramathI mUkavA joIe-4 5 / ema karatAM pAMsaThamI saMkhyAmAM nIcenA aMko prApta thAya che 4 5 1 3 2 / .. naSTAMkanI vidhi darzAvyA pachI stotrakAre sattaramI gAthAmAM uddiSTAMka (amuka aMka racanA bhaMga prastAranA keTalAmA rUpe che te )nI vidhi darzAvI che // 16 // 20 . za0 aMtimathI mAMDIne gayelA badhA aMkono jyAre potapotAnA parivartAkothI guNAkAra karavAmAM Ave ane temAM eka joDI devAmAM Ave, tyAre uddiSTa bhaMganI saMkhyA prApta thAya che // 17 // vi0-koIe ema pUchaya ke-2 3 4 5 1 keTalAmo bhaMga che ? tAtparya ke, teno uddiSTAMka zuM? to upara jaNAvelI rIti pramANe tene zodhI zakAze / ___ 2 3 4 5 1 nI saMkhyAmAM chello aMka 1 che, eTale 5, 4, 3 ane 2 e cAra aMko 25 potAnuM sthAna choDI gayA che, tethI gatAMka saMkhyA 4 che; tene pAMcamI paMktinA parivartAka 24 thI guNatAM 96 AvyA, arthAt 96 rUpo nIkalI gayAM che ane tenI pachInuM A rUpa che / have cothA sthAnamA 5 che, eTale temAM eka paNa gatAMka nathI / trIjA sthAnamA 4 rahelo che; ahIM 5 galaMka 1 degvataistA / / 2 dinopAdi / 3 te ca kha / - Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 pNcprmitttthinmukkaarmhthutt| [prAkRta pUrvacaturvizatimadhye kSiptA jAtAH 28 / dvitIyapatau dRSTo dviko'trApi paJcaka-catuSkayoH prAgvad varjitakAdeka eva trikarUpo'Gko gataH / sa svaparivartenaikarUpeNa guNito jAta eka eva / pUrvASTAviMzatimadhye kSipto jAtakonatriMzat / prathamapatau tu prAgvat paJcaka-catuSkayorvarjitatvena gato'GkaH ko'pi nAsti / ekonatriMzadekena yutA jAtA triMzat / tata idaM triMzattamaM rUpam / 5 tathA 2,3,4,1,5 / ayaM katitho bhaGga iti kenApi pRSTam-atrAntyapatau paJcakasya dRSTatvAnna ko'pi gato'GkaH / caturthapatau prAktanarItyA paJcakasya varjitvAccatuSka-trika-dvikarUpAstrayo'GkA gatAH / tatastrayaH svaparivartana 6 rUpeNa guNitA jAtA 18 / tRtIyapatau paJcakasya varjitatvAd gato'ko nAsti / evaM dvitIya-prathamapatayorapi / tato'STAdazaikena yutA 19 / ayamekonaviMzo bhaGgaH / tathA-2,1,4,5,3 / ayaM katitha iti pRSTe-atrAntyapatau trikasya dRSTatvAt paJcaka-catuSkarUpau 10dvAvako gatau / tato dvau svaparivartana 24 rUpeNa guNitI jAtAH 48 / caturthapatau paJcakasya dRSTatvena gato'ko nAsti / tRtIyapakAvapi paJcakasya proktarItyA varjitatvAnna ko'pi gato'GkaH / dvitIyapatau paJcaka-catuSka-trikANAmapoditatvAd dvikarUpa eka eva gato'GkaH / sa ekena guNito jAta eka eva / 48 madhye kSipto jAtA ekonapaJcAzadekayutAH jAtAH paJcAzat / ayaM paJcAzattamo bhaGga iti vAcyam / evaM sarvatra jJeyam // 17 // 16 hoI zake paraMtu 'nahudiDha' zabdathI zarU thatI aDhAramI gAthAmA pUrvasthApita aMkone (pazcAnupUrvIthI gaNatAM) varjavAnuM kartuM che, tethI 5 nI gaNanA gatAMkamAM karavAnI nthii| have bIjA sthAnamAM 5 ane 4 tathA pahelA sthAnamA 5, 4 ane 3 gatAMka hoI zake, paraMtu Upara jaNAvyo te aDhAramI gAthAvALo niyama ahIM paNa lAgu paDe che, tethI eka paNa gatAMka gaNavAno nathI / A rIte prApta thayelI 96 nI saMkhyAmAM 1 joDavAthI 97 nI saMkhyA Ave che, te ahIM uddiSTAMka ch| . 20 eka bIjA udAharaNathI A vastu vadhAre spaSTa karIe : 15243 A keTalAmo bhaMga che ? ema pUchavAmAM Ave to ahIM pAMcamA sthAnamA traNa che, tethI 5 ane 4 A be aMko gayA che mATe pAMcanA parivartaka 24 no 2 thI guNAkAra karavo joIe; tema karatAM 2442=48 aavyaa| ___ have cothA sthAnamA 4 che, tethI ahIM 5 no eka aMka gayo tethI cAranA parivartAka 6.no 25 1 thI guNAkAra karavo joIe 6416 / have 48 mAM 6 UmeryA to 48 + 6 = 54 thyaa| have trIjA sthAnamA 2 che / ahIM 3-4-5 A traNa aMko javA joIe, paraMtu 4 ane 3 A aMko pUrvasthApita hovAthI gatAMkonI gaNanAmAM AvatA nathI, tethI 5 no eka ja aMka gata samajavAno che / trIjA sthAnano parivartaka 2 che, tethI 2 no 1 nI sAthe guNAkAra karatAM-242=2 AvyA / 1 prAktanarItyA / 2 degmupaadi| Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga) namaskAra svaadhyaay| gatAguNane'pavAdamAha nadruTTivihANe je aMkA aMtimAipaMtIsu / . pulvi ThaviA nahi te gayaMkagaNaNe gaNijaMti // 18 // vyAkhyA-naSToddiSTavidhau ye'GkAH pAzrvanupUrvyA'ntyAdiSu paGktiSu pUrva sthApitAH bhavanti te gatAGkasaMkhyAyAM kriyamANAyAM na gaNyante / antyAdArabhyAGkakramAdAyAtA api TAlyante, te hyantyAdiSu 5 patiSu sthitatvenAparepatiSvadyApi nAdhikRtAH, atastAn TAlayitvA gatAGkAnAM saMkhyA kAryetyartha bhAvanA naSToddiSTodAharaNeSu kRtA // 18 // atha koSThakaprakAreNa naSToddiSTe AninISuH pUrva koSThakasthApanAmAha paDhamAe igakoTTho uDDaahoAyayAsu paMtIsu / egegavaDDamANA koTThA sesAsu savvAsu // 19 // vyAkhyA-iho 'dha AyatAH koSThakapatayo rekhAbhiH kriyante, tatra prathamapasAveka eva koSThakaH, zeSapatiSu pUrvapatita uttarottarapaziSvadhastAt saMkhyayaikakavarddhamAnAH koSThakAH kAryAH // 19 // atha koSThakeSvaGkasthApanAmAha igu AimapaMtIe sunnA annAsu AikoDesu / parivaTTA bIesuM dugAiguNiA ya sesesu // 20 // vyAkhyA-Adimapatau prathamakoSThake. eka eva sthApyaH / anyAsu dvitIyAdipaGktivAdyakoSThakASTakeSu zUnyAnyeva sthApyAni dvitIyeSu koSThakeSu parivartAGkAH sthaapyaaH| tathA dvitIya koSThakeSu ta 54 mAM be UmeratAM 54 + 2 = 56 thayA / have bIjA sthAnamA 5 che, tethI ahIM koI gatAMka nthii| prathama sthAnamA eka che, tethI ahIM 5, 4, 3, 2, gatAMka hoI zake, paraMtu te. pUrvasthApita hovAthI ahIM tenI gaNanA karavAnI nthii| tAtparya ke kulasaMkhyA 56 AvI temAM eka 20 umeratAM 57 thayA, tethI A rUpa 57 muM che // 17 // za0-naSTa ane uddiSTAMka zodhavAnA prasaMge aMtima Adi sthAnamA je aMkonI pUrvasthApanA karI che tene gatAMko gaNavAmAM AvatA nathI // 18 // vi0-sarala cha / naSTa ane uddiSTanuM svarUpa koThAthI paNa Ave che / teno vidhi ogaNIsamI gAthAmAM jaNAvelo che // 18 // za0-Upara ane nIce lAMbI lITIo kheMcavAthI pahelI paMktimA eka koTho thAya che ane bAkInI sarva paMktiomAM anukrame eka eka vadhAre thAya che // 19 // vi0-UbhI ane ADI lITIo doravAthI koThA bane cha / temAM pahelI paMktimA eka 5 25 1 piDiSvadyApi / 2 koSTakAreNa A1 3 ihoo'dha AI 4 pUrvapUrva utta0 A | 5 degkoSTakeSu A / Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcaparamimikAmA eva dviguNAH, caturtheSu ta eva triguNAH, paJcameSu caturguNAH, SaSTheSu paJcaguNAH, saptameSu SadguNAH, aSTameSu saptaguNAH, navame koSThakeSvaSTaguNAH // 20 // . koSThakapatisthApanAyantrakam / 1/2/6 24/120 720 | 5040/40320 |4|1248 240/1440/10080 80640 18/123602160/15120/120960 |96/480 2880 20160/161280 600360025200/201600 432030240 241990 |35280/282240 |322560 koTho thAya, bIjI paMktimAM be koThA thAya, trIjAmAM traNa thAya, evI rIte navamI paMktimA nava koThA vAya, te A~ pramANe : 15 prathamapaMkti bIjI paMkti trIjI paMkti cothI paMkti pAMcamI paMkti chaTThI paMkti sAtamI paMkti AThamI paMkti navamI paMkti pahelo koTho bIjo kottho| / / / / / / trIjo koTho / / / / / cotho koTho pAMcamo koTho| | | | | chaTTho kottho| / / / sAtamo koTho | AThamo koTho / navamo koTho| | A koThAomAM aMkanI sthApanA zI rIte karavI te eve pachInI gAthAomAM jaNAvyuM che // 19 // za-prathama paMktinA prathama koThAmA ekanI sthApanA karavI ane zeSa paMktionA prathama koThAmA zUnyanI sthApanA karavI / bIjA koThAomA parivartAkonI tathA zeSa koThAomAM be AdiyoM guNita aMkanI sthApanA karavI // 20 // vi0-prathama paMktimA eka ja koTho che, temA ekanI sthApanA karavI ane bIjI 95 paMktionA prathama koThAomA zUnyanI sthApanA karavI, te A rIte / prathama paMki bIjI paMkti trIjI paMkti cothI paMkti pAMcamI paMkti chaTTI paMkti sAtamI paMkti AThamI paMkti navamI paMkti prathama koTho | 1 | 0 0 0 0 0 0 0 | Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha naSToddiSTavidhau koSTheSvaGkaguNanarItimAha puvaTThiaMke muttuM gaNiyavvA aMtimAipaMtisu / kohAoM uvarimAoM AyaM kAUNa lahu aMkaM // 21 // ahavA jiha~ aMkaM AyaM kAUNa muttu ThaviaMke / paMtIsu aMtimAisu hiDimakoTThAu gaNiavvaM // 22 // vyAkhyA-yathA prAGnaSToddiSTavidhau pazcAnupUrvyA'ntyAdipatiSu ye'GkAH pUrvasthitAH syuste gatAGkeSu na gaNyante sma / tathA'trApi tAn muktvA laghu laghumaGkamAdiM kRtvoparitanakoSThakAd gaNanIyam / pazcAnupUrvyA navASTa-sapta-SaT-paJca-caturAdibhirakaiH koSThakA aGkanIyA ityarthaH / athavA jyeSThaM jyeSThamaGkamAdi kRtvA'dhastanakoSThakAd gaNanIyam , pUrvAnupUrvyA eka-dvi-tri-catuH-paJcAdibhirakaiH koSThakA aGkanIyA ityarthaH / naSTAdyAnayane'yamarthaH spaSTo bhAvI // 21-22 // bIjA koThAmA parivartAkonI sthApanA karavI te A pramANe : __. bIjo koTho | 1 | 2 | 6 |24|120/420/5040/40320 trIjA koThAmA parivartAka karatAM bamaNI rakama sthApavI, te A pramANe : trIjo koTho | 4 |12| 48 240 14401008080640 cothA koThAmA parivartAka karatAM traNa guNI, pAMcamA koThAmA parivartAka karatAM cAra guNI, chaThThA koThAmA parivartAka karatAM pAMca guNI, sAtamA koThAmA parivartAka karatAM cha guNI, AThamA koThAmA parivartAka karatAM sAta guNI ane navamA koThAmA parivartAka karatAM ATha-guNI rAkhavI 20 te A pramANe :- // 20 // cotho koTho |18|72/360/2160 15120 120960 pAMcamo koTho |96/4802880/20260 161280 chaTTho koTho 600360025200201600 sAtamo koTho |432030240241920 AThamo koTho |39280282240 navamo koTho 322560 za-pUrva rahelA aMkone choDIne tathA laghu aMkothI laIne uparanA koThAthI aMtima Adi paMktiomAM gaNanA karavI joIe // 21 // vi0-have naSTa ane uddiSTanI racanAnA koThAomA aMkane gaNavAnI rIta batAve che- 30 jema pahelAM naSTa ane uddiSTanI racanAmAM pazcAnupUrvIthI aMtima Adi paMktiomAM je aMka pahelA rahelA hatA, te gatAMkomA gaNavAmAM nahotA AvyA, tema ahIM paNa pahelA rahelA aMkone . 1 muttuN| Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta pNcprmittinmukkaarmhthuttN| atha naSTAnayanamAha paipaMti egakoTThaya-aMkagahaNeNa jehiM jehiM siaa| mUlaigaMkajuehiM narseko tesu khiva akkhe // 23 // akkhaTThANasamAI paMtIsu a tAsu naTTharUvAI / neyAI sunnakoTTayasaMkhAsarisAI sesAsu // 24 // vyAkhyA-iha pratipati ekaika eva koSThakAGko grAhyaH / tato yairyaiH koSThakAkaiH parivartasatkairmUlapaGtisatkaikayutainaSTAko naSTabhaGgasaMkhyA syAt / teSu teSu koSThakeSvabhijJAnArtha he zipya! tvaM akSAna kSipa-sthApaya // atha dvitIyagAthArthaH kathyate choDIne laghu-aMkone AdimAM karIne uparanA koThAthI gaNatarI karavI joIe / matalaba ke, pazcAnupUrvIthI 10 nava, ATha, sAta, cha, pAMca, cAra vagere aMkothI koThAone bharavA joie // 21 // za-athavA jyeSTha aMkathI laIne ane mUkelA aMkone choDIne nIcenA koThAthI aMtimathI laIne paMktiomAM gaNanA karavI joie // 22 // vi0-moTA moTA aMkothI laIne nIcenA koThAthI gaNatarI karavI joIe, matalaba ke, pUrvAnupUrvIthI eka, be, traNa, cAra, ane pAMca vagere aMkothI koThAone bharavA joIe, naSTa vagaire 18 lAvatI vakhate A viSaya spaSTa thaI jaze // 22 // za0-pratyeka paMktimAM eka koThAnA aMkane grahaNa karIne temAM eka UmeravAthI je je koThAonA aMko tathA mUla paMktinA aMkothI naSTAMka thaI jAya te koThAomAM akSone--kalpitane mUko // 23 // naSTa lAvavAnI vidhi10 vi0-A vidhimAM pratyeka paMktimA koThAnA eka eka aMkane ja levo joIe, tethI koThAnA parivartakamAM rahelA je je aMkonI sAthe mUla paMktinA ekane joDI devAthI naSTAMka arthAta naSTa bhAMgAnI saMkhyA thaI jAya, te te koThAomAM cihna mATe akSone mUkavA joIe // 23 // za0-te paMktiomAM akSasthAnanI samAna naSTarUpa jANavU joIe, tathA bAkInI paMktiomAM zUnya koThAnI saMkhyA pramANe naSTarUpa jANavU joIe // 24 // 25 vi0-akSothI yukta je koThAo che, te koThAonI saMkhyA pramANe, eTale ke, akSothI yukta koThAonI pahelI, bIjI, trIjI, cothI ane pAMcamI ityAdi je saMkhyAo che te ja saMkhyA te paMktiomAM naSTa rUponI paNa jANavI / sArAMza ke, je akSothI yukta koTho che te ja naSTarUpa che zeSa paMktiomAM arthAt akSothI rahita paMktiomAM zUnya koThAnI saMkhyAnI mAphaka naSTa rUpone lakhavA joiie| 1 koSThAH / 2 ko / Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 419 akSasthAnAnyakSAkrAntAH koSThakAstaiH samAni saMkhyayA tulyAni / ko'rthaH ? akSAkrAntakoSThakAnAM prathamo 'dvitIyastRtIyazcaturthaH paJcama 'ityAdirUpA yA saMkhyA tAsu patiSu naSTarUpANAmapi saiva saMkhyA jJeyA / yAvatitho'kSAkrAntaH koSThakastAvatithaM naSTarUpamityarthaH / zeSAsvakSAnAkrAntapatiSu zUnyakoSThakasaMkhyAtulyAni naSTarUpANi lekhyAni / udAharaNaM yathA-triMzattamo bhaGgo naSTaH / sa kIdRzaH? iti kenApi pRSTam / tataH paJcapadakoSThakayantrake paJcamapaGktisthaH 24, tRtIyapatisthaH 4, dvitIyapatisthaH 1, alairjAtA / 29 / mUlapatisthaH 1 yutatve jAtAH 30 sA naSTasya bhaGgasya saMkhyA / tato'bhijJAnArthameteSu koSThakeSvakSAH kSiptAH / tataH paJcamapatau sarvalaghu paJcakamAdiM kRtvA sthitaH paJcaka eva ca pazcAnupUrvyA paJcama-caturtha ityAdiguNane'kSAkrAntakoSThake sthitazcatuSkaH / tataH paJcamapatau naSTasthAne catuSko lekhyaH / caturthIpatirakSairnA''krAntA'taH sarvalaghu paJcakamAdiM kRtvA gaNane zUnyakoSThake sthitaH paJcaka eva caturthapatau naSTasthAne lekhyaH / tathA tRtIyapatau paJcaka-catuSkau laghU api pUrva sthApitatvena muktvA zeSaM trikameva laghumAdi 10 kRtvA gaNane'kSAkrAntakoSThake sthita ekako'taH sa eva tRtIyapatau naSTasthAne sthApyaH / tathA dvitIyapatau prAgvat paJcaka-catuSko pUrva sthitau vimucya tallaghu trikamAdiM kRtvA gaNane'kSAkrAntasthAne sthito dvikaH sa eva tatra naSTo lekhyaH / evamAdyapatrAvapi trikaM laghumAdiM kRtvA guNane'kSAkrAnte 'koSThake sthitastrikaH dAkhalA tarIke-trIsamo bhAMgo naSTa che te kayo che ? pAMca padanA koThAnA yaMtramA paMcamI paMktimA 24 che, trIjI paMktimAM cAra che, bIjI paMktimAM 15 eka che / A badhAne joDavAthI ogaNatrIsa thyaa| tathA mUla paMktinA ekane joDavAthI dasa thayA, arthAt A naSTa bhAMgAnI saMkhyA AvI, tethI oLakhavA mATe A koThAomAM akSone nAkho / pachI pAMcamI paMktimAM sarva laghu pAMcathI laIne pazcAnupUrvI vaDe pAMcamo, cotho vagere gaNatAM akSathI yukta koThAmA cAra rahelA che tethI pAMcamI paMktimAM naSTa sthAnamA cArane mUkavo joiie| cothI paMkti akSothI yukta nathI tethI sarva laghu pAMcathI laIne gaNatarI karatAM zUnya koThAmA rahelA pAMcane ja 20 cothI paMktimAM naSTa sthAnamA lakhavo joIe / tathA trIjI paMktimAM pAMca ane cAra jo ke laghu che to paNa pUrvamA rahelA hovAthI temane choDIne zeSa traNa laghune Adi karIne gaNatarI karavAthI akSathI yukta koThAmA eka rahelo tethI tene ja trIjI paMktimAM naSTa samajavo joiie| tathA bIjI paktimA pahelAMnI mAphaka pahelA rahelA pAMca ane cArane choDIne laghu traNane AdimAM karIne gaNatarI karavAthI akSathI yukta sthAnamAM be rahelA che, tethI bIjI paMktimAM bene ja naSTa sthAnamAM lakhavo25 joiie| evI ja rIte prathama paMktimAM paNa laghutrikane AdimAM karIne gaNatarI karatAM akSathI yukta sthAnamAM traNa rahelA che, tethI prathama paMktimAM traNane ja naSTa sthAnamA samajavo joiie| AvI rIte 3, 2, 1, 5, 4-A trIsamo bhAMgo thayo / AvI ja rIte jyeSTha jyeSTha aMkane AdimAM karIne nIcenA koThAothI gaNatarI karavAthI evU ja naSTanuM svarUpa cAlI jAya che| jema jUo - 1 dvitIyazcaturthaH / / 2 rUpAyAH saM0 AI 3'30' iti saMkhyAGka: A prAptau naasti| 4 kRtvA pazcA 5degcya lghu| 6 gaNane / 7 'koSThake' padaM nAsti / prtii| . Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 paMcaparamiTTinamukkAramahathuttaM / se evAdyapatau naSTo jJeyaH-iti jAtastriMzattamo bhaGgaH 3, 2, 1, 4, 5 / evaM jyeSThaM jyeSThamaGkamAdi kRtvA'dhastanakoSThakAda gaNane'pIdRzamevedaM naSTarUpamAyAti / yathAntyapatau sarvajyeSThamekakamAdau kRtvA'dhastanakoSThakAd gaNane'kSAkrAntasthAnesthitazcatuSkaH, tataH sa eva naSTo lekhyaH / caturthapatau pUrva paJcamapaGktisthApitaM catuSkaM TAlayitvA'dhastanakoSThakAt sarvajyeSThamekakamAdiM kRtvA gaNane'kSAkrAntatvAbhAvAcchUnyakoSThake 5 sthitaH paJcaka eva naSTasthAne lekhyaH / tRtIyapatau tathaiva gaNane akSAkrAntasthAne sthita ekako'taH sa eva tatra naSTo lekhyaH / dvitIyapatau prAgvajyeSThamapyekakaM pUrvasthApitatvAt TAlayitvA zeSaM jyeSThaM dvikamAdi kRtvA gaNane akSAkrAntasthAne sthito dvikaH sa eva tatra naSTo lekhyaH / Adyapatau sarvajyeSThAvekaka-dviko pUrvasthApitatvena tyaktvA jyeSThatrikamAdau dattvA gaNane'jhAkrAntasthAne sthitastrikastataH sa eva naSTo lekhyaH / 3, 2, 1, 5, 4 / IdRzaM trizattamaM rUpaM jJeyam / anayA rItyA sarvanaSTarUpANi jJeyAni // 23-24 // 10 athoddiSTake karaNamAha uddiTThabhaMgaaMkappamANakoTesu saMti je aNkaa| uddiTThabhaMgasaMkhA miliehiM tehi~ kAyavvA // 25 // vyAkhyA-uddiSTo yo bhaGgastasya ye aGkAH namaskArapadAbhijJAnarUpA eka-dvi-tri-caturAdikAstatpramANAstatsaMkhyAstAvatithA ityarthaH / ye koSThAsteSu ye aGkAH parivartAGkAH santi taiH saivarekatramIlitai15 antya paMktimA sarvajyeSTha ekane AdimAM karIne nIcenA koThAthI gaNatarI karatAM akSathI yukta sthAnamAM cAra sthita che, tethI akSAkAnta sthAnamAM cArane ja naSTa sthAnamAM mUkavo joiie| cothI paMktimA pahelAM pAMcamI paMktimA mUkelA cArane choDIne nIcenA koThAthI sarva jyeSTha ekane AdimA karIne gaNatarI karavAthI akSathI yukta na hovAthI zUnya koThAmA rahelA pAMcane ja naSTa sthAnamAM lakhavo joiie| trIjI paMktimAM te ja pramANe gaNatarI karavAthI akSathI yukta sthAnamA eka rahelo che tethI tene 20 (1) ja naSTa sthAnamAM lakhavo joie| bIjI paMktimA pahelAMnI mAphaka pahelA mUkelA hovAne lIdhe jyeSTha paNa ekane choDIne zeSa jyeSTha bene AdimAM karIne gaNatAM akSathI yukta sthAnamAM be rahelA che tethI tene (2 ) ja akSathI yukta sthAnamAM lakhavo joie, prathama paMktimA pahelA mUkelA hovAthI sarva jyeSTha eka ane bene choDIne jyeSTha trikathI laine gaNatarI karatAM akSathI yukta sthAnamA traNa che tethI tene ahIM prathama paMktimAM lakhavo joIe jethI 32154-AbuM trIsamuM rUpa thayuM // 24 // 25 za0-uddiSTa bhAMgAnA aMko pramANenA koThAomAM je AMkaDAo rahelA che, te badhAne meLavIne uddiSTabhAMgAnI saMkhyA banAvavI joie // 25 // vi0-have uddiSTanI vidhi kAThAonI rIte batAve che: uddiSTa ( batAvelo) je bhAMgo che, tenA je namaskArapada cihnarUpa eka, be, traNa, cAra vagere 30aMko che, teTalA je kAThoo che, temAM je parivartAka che, te badhAono saravALo karavAthI uddiSTabhaMganI saMkhyA jaNAI Ave che| 1 'sa' padaM nAsti / prtau| Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 421 ruddiSTabhaGgasya saMkhyA syAt / udAharaNaM yathA-3, 2, 4, 1, 5 / ayaM katitho bhaGga iti pRSTaM kenacit / atra paJcamapatau dRSTaH paJcakaH sarvalaghu paJcakamAdau dattvoparitanakoSThakAd gaNane zUnye koSThe sthitaH pazcakastato'tra na kiJcillabhyate / caturthapatau dRSTa ekakaH pUrvapaJcamapatau sthitatvena paJcakaM laghu kramopagatamapi tyaktvA catuSkaM laghumAdau dattvA gaNane ekAkAkrAntakoSThakasatkA labdhAH 18, tRtIyapatau dRSTazcatuSkaH prAgvat paJcamapatau sthitatvena paJcakaM tyaktvA laghu kramAgatamapi catuSkAkrAntakoSThakasatkalabdhaM zUnyaM, 5 dvitIyapatau dRSTo dvikaH, tataH proktarItyA paJcaka-catuSko laghU api tyaktvA laghu trikamAdau dattvA gaNane dvikAkrAntakoSThe labdha ekakaH / Adyapatau dRSTastrikastataH prAgvat paJcaka-catuSkau muktvA trikamAdau dattvA gaNane trikAkrAntakoSThe labdha ekakaH / sarvalabdhAGkamIlane jAtA 20, tato'yaM viMzatitamo bhaGgaH / jyeSThaM jyeSThamaGkamAdau kRtvA'dhastanakoSThakAd gaNane'pIyameva saMkhyA / yathA-paJcamapatau dRSTaH paJcakastataH sarvajyeSThamekakamAdau dattvA'dhastanakoSThakAd gaNane paJcakAkrAntakoSThe labdhaM zUnyam 0 / 10 caturthapatau dRSTa ekakaH, taM jyeSThatvAdAdau dattvA'dhastanakoSThakAd gaNane labdhA ekakAkrAntakoSThe'STAdaza / tRtIyapatau dRSTazcaStukaH sarvajyeSThamapyekakaM pUrvasthitatvena mukvA jyeSThaM dvikamAdau dattvAdhastanakoSThakAda dAkhalA tarIke-32415 A kayo bhaMga che ? ema pUchatAM uttaramA ahIM pAMcamI paMktimAM pAMca dekhAya che, tethI sarva laghu pAMcane AdimAM karIne uparanA koThAthI gaNavAthI zUnya koThAmAM pAMca rahelA che, mATe ahIM labdhAMka koI nthii| cothI paMktimAM eka che, pahelAM pAMcamI paMktimAM 15 mUkelo hovAne kAraNe kramAgata paNa laghu paMcakane choDIne laghu cArane AdimAM karIne gaNatarI karabAthI ekathI yukta koThAmA aDhAra labdhAMka AvyA / trIjI paMktimAM cAra che, ahIM paNa pahelAMnI mAphaka pAMcane choDI te laghu cArane AdimAM karIne gaNatarI karavAthI cArathI yukta koThAmA rahelo zUnya labdhAMka aavyo| vIjI paMktimAM be che tethI prathama karelI vidhi pramANe laghu evA pAMca ane dhArane choDIne laghu traNane AdimAM karIne gaNatarI karatAM bethI yukta koThAmA labdhAMka eka Avyo / 20 prathama paMktimA traNa dekhAya che, tethI pUrvAnusAra pAMca ane cArane choDIne laghu trikane AdimA karIne gaNatarI karatAM traNathI yukta koThAmA labdhAMka eka Avyo / badhA labdhAMkone meLavavAthI vIsa thayA, tethI A vIsamo bhAMgo ch| jyeSTha jyeSTha aMkane AdimAM karIne nIcenA koThAthI gaNatAM paNa A ja saMkhyA Ave che, jema ke pAMcamI paMktimAM pAMca che, tethI sarva jyeSTha ekane AdimAM karIne nIcenA koThAthI gaNatarI 25 karatAM pAMcathI yukta koThAmAM zUnya labdhAMka Avyo / cothI paMktimA eka dekhAya che, jyeSTha hovAne lIdhe tene AdimAM karIne nIcenA koSThakathI gaNatarI karatAM ekathI yukta koThAmA aDhAra labdhAMka thayA / trIjI paMktimA cAra dekhAya che, tethI pUrva sthita hovAne lIdhe sarva jyeSTha paNa ekane choDIne jyeSTha dvikane AdimAM karIne nIcenA koThAthI gaNatarI karatAM cArathI yukta koThAmA zUnya labdhAMka 1 kramAgatadeg / 2 prAgvat paJcakaM tyaktvA / / 3 'tyaktvA' iti pAThaH / pratau nAsti / milane / . 4 'jyeSThaM padaM nAsti A pratau 5 kRtvA J prtau| 6 'api' padaM nAsti J prtau|| Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 paMcaparamiTThinamukkAramahathuttaM / [prAkRta gaNane catuSkAkrAntakoSThe labdhaM zUnyam / dvitIyapatau dRSTo dviko'trApi proktarItyA jyeSThamekakaM muktvA dvikaM jyeSThamAdau dattvA gaNane trikAkrAnte koSThe labdha ekakaH / Adyapatau jyeSThAveka-dviko muktvA trikaM jyeSThamAdau dattvA gaNane trikAkrAntakoSThe labdha ekaH / sarvalabdhAGkamIlane jAtA viMzatiH / dvitIyamudAharaNaM yathA-5, 4, 3, 2, 1 / ayaM katitha iti pRSTe antyapatau dRSTa ekaH sarvalaghu 5 paJcakamAdau dattvoparitanakoSThakAd gaNane ekAkrAntakoSThe labdhAH SaNNavatiH / caturthapatau dRSTo dvikaH prAgvad gaNane dvikAkrAntakoSThe labdhA'STAdaza / tRtIyapatau dRSTastrikaH prAgvad gaNane trikAkrAntakoSThe lbdhaashctvaarH| dvitIyapatau dRSTazcatuSkaH prAgvad gaNane catuSkAkrAntasthAne labdha ekaH / Adyapatau dRSTaH paJcakaH prAgvad gaNane paJcakAkrAntakoSThe labdha ekaH / sarvalabdhamIlane jAtaM viMzatyuttaraM zatam / tato viMzatyuttarazatasaMkhyo'yaM bhaGga iti vAcyam / 10 evaM jyeSThamaGkamAdau dattvA'dhastanakoSThebhyo gaNane'pIyameva saMkhyA, yathA-antyapatau dRSTa ekakaH sarvajyeSThaM tamAdau dattvA gaNane ekakAkrAntakoSThe labdhAH SaNNavatiH 96 / caturthapaDtau pUrva sthitatvena jyeSThamevamekakaM muktvA dvikaM jyeSThamAdau dattvA prAgvad gaNane dvikAkrAntakoSThe labdhAH 18, evaM tRtIyapatau thyo| bIjI paMktimA be che, ahIM paNa prathama kahelI rIti pramANe jyeSTha ekane choDIne dvika jyeSThane AdimAM karIne gaNatarI karavAthI dvikathI yukta koThAmA eka labdhAMka Avyo / prathama paMktimA jyeSTha 15 eka ane bene choDIne traNa jyeSThane AdimAM karIne gaNatarI karatAM traNathI yukta koThAmA eka labdhAMka Avyo / A badhA labdhAMkone meLavavAthI vIsa thayA / A rIte paNa A vIsamo bhAMgo thyo| bIjuM udAharaNa-54321 A kayo bhAMgo cha ? aMtima paMktimA eka che, tethI sarva laghu pAMcane AdimAM karIne uparanA koThAthI gaNatAM ekathI yukta koThAmA channu labdhAMka aavyaa| cothI paMktimAM be dekhAya che, pUrvAnusAra gaNatarI karavAthI 20 bethI yukta koThAmA 18 labdhAMka AvyA / trIjI paMktimAM traNa dekhAya che, * pUrvAnusAra gaNatarI karavAthI traNathI yukta koThAmA eka labdhAMka aavyo| badhA labdhAMkone meLavavAthI ekaso vIsa thayA, tethI A ekaso vIsamo bhAMgo ch| tevI ja rIte jyeSTha aMkane zarUAtamAM karIne nIcenA koThAothI gaNatarI karatAM A ja saMkhyA thAya ch| 25 jema chellI paMktimAM eka dekhAya che, tethI sarva jyeSTha te ekane AdimAM karIne gaNatarI karavAthI ekathI yukta koThAmA 96 labdhAMka aavyaa| cothI paMktimA pUrva rahela hovAne kAraNe jyeSTha ekane choDIne ve jyeSThane AdimAM karIne pUrvAnusAra gaNatarI karatAM bethI yukta koThAmA aDhAra labdhAMka aavyaa| AvI ja rIte trIjI paMktimA pUrvasthita eka ane bene choDIne traNane AdimAM karIne gaNatarI karatAM traNathI yukta sthAnamAM cAra labdhAMka AvyA / bIjI paMktimA pUrvasthita hovAne lIghe jyeSTha 1 degkrAntakocha / 2 ekaH / Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 423 pUrvasthitAveka-dviko muktvA trikamAdau dattvA gaNane tadAkrAntakoSThake labdhAH 4, dvitIyapakAvekaka-dvikatrikAn jyeSThAnapi pUrva sthitatvena muktvA zeSaM jyeSThaM catuSkamAdau dattvA gaNane labdha ekaH, evamAdyapatau paJcakAkrAntasthAne labdha ekaH sarvamIlane jAtaM 120 / ___ atha tRtIyamudAharaNaM yathA-1, 2, 3, 4, 5-ayaM katitha iti pRSTe sarvalaghu paJcakamAdau dattvoparitanakoSThakAd gaNane paJcakAkrAntasthAne labdhaM zUnyam0, evaM caturthapatau paJcakaM pUrvasthitaM muktvA / catuSkamAdau dattvA gaNane catuSkAkrAntasthAne labdhaM zUnyam / tRtIyAyAM proktarItyA trikamAdau dattvA gaNane labdhaM zUnyam / evaM dvitIyAyAmapi / Adyapatrau zeSamekamAdau dattvA gaNane ekAkrAntakoSThe labdha ekaH, tataH prathamo'yaM bhaGgaH / evamadhastanakoSThakAd gaNane yathA-jyeSThamekamAdau dattvA'dhastanakoSThAda gaNane'ntyapatau paJcakAkrAntakoSThe caturthapatau catuSkAkrAntakoSThe tRtIyapatau trikAkrAntakoSThe dvitIyapatau labdhAni zUnyAni, Adyapatau labdha ekakaH, tataH prathamo'yaM bhaGgaH / evaM sarvatra jJeyam // 25 // 10 AnupUrvIprabhRtibhaGgaguNane mAhAtmyamAha ia aNupuzvippamuhe bhaMge sammaM viyANiuM jo u / bhAveNa guNai nicaM so siddhisuhAI pAvei // 26 // evA eka, be ane traNane choDIne zeSa jyeSTha cArane AdimAM karIne gaNatarI karatAM eka labdhAMka aavyo| tevI ja rIte prathama paMktimAM pAMcathI yukta sthAnamA eka labdhAMka aavyo| badhAne meLavavAthI 15 120 thyaa| have trIjuM udAharaNa Ape che-12345-A kayo bhAMgo cha ? sarva laghu pAMcane AdimAM karIne uparanA koThAthI gaNatarI karatAM pAMcathI yukta sthAnamA zUnya labdhAMka Avyo / evI ja rIte cothI paMktimA pUrvasthita pAMcane choDIne cArane AdimAM karIne gaNatarI karatAM cArathI yukta sthAnamAM zUnya labdhAMka aavyo| trIjI paMktimA prathama kahelI rIta pramANe traNane AdimAM karIne gaNatarI karatAM zUnya labdhAMka Avyo / tevI ja rIte bIjI paMktimAM 20 paNa prathama paMktimA zeSa ekane AdimAM karIne gaNatarI karatAM ekathI yukta koThAmA eka labdhAMka Avyo, tethI A prathama bhAMgo ch| tevI ja rIte nIcenA koThAthI gaNatarI karatAM paNa A ja saMkhyA thAya che, jema jyeSTha ekane AdimAM karIne nIcenA koThAthI gaNatarI karavAthI chellI paMktimAM pAMcathI yukta koThAmAM, cothI paMktimAM cArathI yukta koThAmAM, trIjI paMktimA traNathI yukta koThAmAM tathA bIjI paMktimAM bethI yukta 25 koThAmA zUnya labdhAMka Avyo / prathama paMktimA eka labdhAMka AvyoM, tethI A prathama bhaMga che||25|| za-AvI ja rIte AnupUrvI, anAnupUrvI ane pazcAnupUrvInA bhAMgAone sArI rIte jANIne je Ane bhAvapUrvaka pratidina gaNe che te mokSanAM sukhone prApta kare che // 26 // ___1 degmAdiM kRtvo|| 2 bhAgaNanamAha / Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcaparamiDinamukAramahadhutaM / jaM chammAsiyavarisiyataveNa tivveNa jhijjhae pAvaM / namukAraaNaNupUvIguNaNeNa tayaM khaNaddheNa // 27 // jo guNai aNaNupUvIbhaMge sayalevi saavhaannmnno| daDharosaveriehiM baddho vi sa muccae sigdhaM // 28 // eehiM abhimaMtiyavAseNaM sirasi khittamitteNaM / / sAiNi-bhUappamuhA nAsaMti khaNeNa savvagahA // 29 // anne vi ya uvasaggA rAyAibhayAi~ duTTharoyA ya / navapayaaNANupuvIguNaNeNaM jaMti uvasAmaM // 30 // tavagacchamaMDaNANaM sIso sirisomasuMdaragurUNaM / paramapayasaMpayatthI jaMpai navapayathayaM eyaM // 31 // paMcanamukkArathayaM eyaM seyaMkaraM tisaMjhamavi / jo jhAei lahai so jiNakittiyamahimasiddhisuhaM // 32 // vyAkhyA-etAH saptApi spaSTArthAH // eSa zrIpaJcaparameSThinamaskAramahAmantraH sakalasamIhitArthaprApaNakalpadrumAbhyadhikamahimA zAntika15 pauSTikAdyaSTakarmakRd aihika-pAralaukikasakalasamIhitArthasiddhaye yathAzrIgurvAmnAyaM dhyAtavyaH // 26-32 // zrImattapAgaNanabhastaraNevineyaH, zrIsomasundaragurorjinakIrtisUriH / svopajJapaJcaparameSThimahAstavasya, vRttiM vyadhAjala~dhi-nanda-manupramAbde (1494) // 1 // iti zrIjinakIrtisUriviracitA namaskArastavavRttiH / za-je pApa cha mahinAnA ke varSabharanA umra tapathI nAza pAme che, te pApa namaskAra20 maMtradhI anAnupUrvIne gaNavAthI aDadhI kSaNamAM vilIna thAya che // 27 // . za-je manuSya ekAgracitte anAnupUrvInA badhAya bhAMgAone gaNe che, te atirope bharAyelA duzmanothI baMdhAyelo hovA chatAM paNa zIghra ja muktadazAne pAme che // 28 // za0-AnAthI abhimaMtrita vAsakSepa mastaka Upara nAkhavA mAtrathI zAkinI-bhUta vagere tathA badhA graho kSaNabharamAM naSTa thaI jAya che // 29 // 25 za0-navapadonI anAnupUrvIne gaNavAthI bIjA paNa upadravo, rAja vagerenA bhaya tathA duSTa rogo zAnta thaI jAya che / / 30 // ____tapagacchanA AbhUSaNa samAna zrIsomasuMdara gurunA ziSya abhilASI, parama-pada (mokSa )rUpa sampattinA A nava-pada-stotra (paMca-parameSThi-namaskAra-stotra )ne kahe che // 31 // sukhakara evA paMcanamaskAra-stotranuM je traNe kALe dhyAna kare che te, jenI mahimA svayaM 30 jinezvaroe varNavI che evA mokSa-sukhane pAme ch| (A zlokamAM "jinakIrti") e pramANe kartAe potAnuM nAma paNa sUcita kayu che // 32 // Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 425 paricaya A stotranI aneka pratio hastalikhita jaina jJAnabhaMDAromAthI maLI Ave che / jainAnanda pustakAlaya-sUrata, DelA jaina upAzraya jJAnabhaMDAra-amadAvAda, vardhamAna jaina AgamamaMdira-pAlItANA, zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhI hastaka-zeTha aMbAlAla cUnIlAla jJAnabhaMDAra-pAlItANA, zrI. vijayamohanasUrIzvarajI jaina jJAnabhaMDAra-pAlItANA, bhAMDArakara rIsarca insTITayUTa-pUnA, pUjya / AgamaprabhAkara munirAja zrI. puNyavijayajI mahArAjazrIno saMgraha temaja zrI. jinavijayajI munino saMgraha vagere bhaMDAromAMthI eka karatAM vadhu pratio, jenI saMkhyA 24-25 jeTalI thAya che, te prApta karI htii| ahIM temAMnI cAra pratione sAme rAkhIne mULapATha temaja pAThAMtaro levAmAM AvyAM che| J saMjJAvALI prati te zrI. jinavijayajI munie saMpAdita karI chapAvela stotranAM phoNrs| saMjJAthI zrI. jinavijayajI munie jenI uparathI pAThAMtaro lIdhAM te prati / / A saMjJAthI jainAnanda pustakAlaya-sUratanA jJAnabhaMDAranI naM. 2407 nI 2 patronI prati, jenI phoTosTeTika kaoNpI jaina sAhitya vikAsa maMDaLanA saMgrahamA che, te pratine Adarza tarIke levAmAM AvI ch| P saMjJAthI jainAnaMda pustakAlaya-sUratanI naM. 2394 nI pratimAMthI pAThAMtaro levAmAM AvyAM che| 15 A stotra TIkA ane hiMdI anuvAda sAthe 'maMtrarAjaguNamahodadhi' nAme le. paM. zrI. jayadayALa zarmA, bikAnerathI prasiddha thayuM che / A stotranI svopajJavyAkhyA sAthe racanA karanAra zrI. jinakIrtisUri che / temaNe mULa stotranI 31 mI gAthAmAM potAnA guru zrI. somasuMdarasUrino ullekha karyo che ane TIkAmAM A stotranI racanAno saMvat 1494 noMdhyo che| - guru zrI. somasuMdarasUrie temane devakulapATamAM AcAryapadavI ApI htii| e padavIno mahotsava devakulapATakanA lAkhA rAjA. (vi. saM. 1439-1475) nA mAnya zreSThI vIzalanA putra caMpaka zreSThIe ko hto| zrI. jinakIrtisUrie giranAra upara bedaranagaranA pAtazAhanA mAnya zreSThI pUrNacaMdra koThArIe baMdhAvelA jinamaMdiranI pratiSThA karI hatI / zrI. jinakIrtisUrie racelA graMthomAM nIce mujabanA graMtho upalabdha thAya che:-(1) namaskAra-25 stava-svopajJa vyAkhyAsahita, (2) uttamakumAracarita, (3) zrIpAlagopAlakathA, (4) caMpakaveSThikathA, (5) paMcajinastavana, (6) dhanyakumAracarita-dAnakalpadruma, saM. 1498, (7) zrAddhaguNasaMgraha / A stotra gaNita viSayatuM hovAthI gAthAonA zabdArtha ApavA mAtrathI vAcakone samajavAmAM muzkelI paDe ema hatuM tethI tenuM savistara vivecana ahIM ApavAmAM AvyuM che / __ 'namaskAravyAkhyAnaTIkA'mAM jaNAvyuM che ke, paMca parameSThInA jApa pUrvAnupUrvI, anAnupUrvI 30 ane pazcAnupUrvIpUrvaka gaNavAthI cUDAmaNizAstra athavA nimittathI siddhi prApta thAya che / A dRSTie A stotranuM mahattva vizeSa prakAre cha / 20 Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 10 [24] parameTritha yN| omiti namo bhagavao arihaMta-siddhAyariya-uvajjhAya / rasavasAhumuNi-saMgha-dhammatitthappavayaNassa // 1 // sappaNava-namo taha bhagavaIi suyadevayAi suhayAe / siksaMtidevayANaM sivapavayaNadevayANaM ca // 2 // iMdAgaNi-jama-neraiya-varuNa-cAu-kubera-IsANaM / baMbho nAgu tti dasahamavi ya sudisANa pAlANaM // 3 // soma-yama-varuNa-vesamaNa-vAsavANaM taheva paMcaNhaM / taha logapAlayANaM sUrAigahANa ya navaNhaM // 4 // sAhatassa samakkhaM majjhamiSaM ceva dhammaNuTThANaM / siddhimakigdhaM gacchau jimAinavakArao dhaNiyaM // 5 // anuvAda OM pUjya arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sarva uttama sAdhuo, munio, saMgha, dharma, 15 tIrtha ane pravacanane namaskAra thAo // 1 // vaLI, sukhane ApanArI bhagavatI zrutadevatAne, ziva ane zAMti ApanAra (zAMti ) devatAone, temaja ziva (maMgala) pravacana (adhiSThAyaka ) devatAone praNava-OM pUrvaka namaskAra thAo // 2 // vaLI, potAnI dizAnuM pAlana karanArA iMdra, agni, yama, nirRti, varuNa, vAyu, kubera, IzAna, brahma ane nAga-e daze dikpAlone OM pUrvaka namaskAra thAo // 3 // 20. vaLI, soma, yama, varuNa, vaizravaNa ( kubera ) ane vAsava-e pAMcane, lokapAla devone tathA sUrya Adi navagraho ( sUrya, caMdra, maMgaLa, budha, guru, zukra, zani, rAhu ane ketu ) ne paNa OMpUrvaka namaskAra thaao|| 4 // jina Adi ( ne karelA ) namaskAranA prabhAvathI, uparyukta badhAnI samakSa thatuM A mAru dharmAnuSThAna nirvighnapaNe atyaMta ( utkRSTa ) siddhine pAmo // 5 // paricaya A 'parameSThistava' 'pratiSThAvidhi' mAthI maL| cha / pratiSThAvidhi, dIkSAvidhi vagere dharmAnuSThAno karatAM vighnonA nivAraNa artha A stotrano pATha karavAmAM Ave che| A stotramA maMtra-vidyA gUyelI che / A stotra pachI ApavAmAM AvelA 'gaNivijA' stotranI zaruAtamAM je 'ganividyA' ApelI che te A stotrano vidyoddhAra che| eTale e vidyAno 30 ahIM alaga pATha Apyo nthii| __. A stotrano sAdhanavidhi ane mahimA 'gaNividyA' stotrathI samajI levo / stotranA kartA vize kaI nirdeza maLyo nthii| 25 Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 [25] sirigaNivijjA thuttaM // zrIgurubhyo namaH // atha gaNivijA-"OM namo bhayavao arihaMta-siddha-Ayariya-uvajhAya-savvasAhu-dhamma titthapavayaNassa, OM namo bhagavaIe suyadevayAe saMtidevayAe savvapavayaNa-5 devayANaM dasaNhaM disApAlANaM paMcahaM logapAlANaM ca' (? : ThaH) svaahaa|" eyAe vijAe hiayanihittAe dhmmkjaaii|| jo AraMmei puriso sa eva payamuttamaM lahaI // 1 // jesimimo uvaeso gurUhi saMkeio hi uvaesA / te pujA bhuvaNassa vi bhavaMti aireNa kAleNa // 2 // eyammi siddhbhuvnntthprmmNgllpvrkllaanne|| paMcaparameTThikittaNamaMtakkharavIaganmammi // 3 // arihaMtapavayaNAdhArasavvajagajIvahiakaruvaese / kahiyavve soyavve dhanANa maI paripphuraI // 4 // iha-paralogassa kae savisesatthaM guruvaeseNa / / jo nAma javai puriso so lahaI savvakajAI // 5 // anuvAda gaNividyA-"OM namo bhayavayo arihaMta-siddha-Ayariya-uvajjhAya-savvasAhu-dhammati tthapavayaNassa, OM namo bhagavaIe suyadevayAe saMtidevayAe savvapavayaNadevayANaM __dasaNhaM disApAlANaM paMcaNDaM logapAlANaM ce (? ThaH ThaH) svAhA // " 20 -- A ( gaNi) vidyAne hRdayamA sthApana karavApUrvaka je puruSa dharmakAryono AraMbha kare che, te kharekhara uttamapadane prApta kare che // 1 // __zrI jinavacanamAthI gurue jeone A (vidyAno ) upadeza Apyo che teo thoDA ja samayamAM jagatane pUjya thAya che // 2 // siddha che bhuvananA artho jemA, parama maMgala ane parama kalyANarUpa, paMcaparameSThikIrtana, matrA- 25 kSaro ane matrabIjathI garbhita (evI A vidyAne batAvanAra) zrIarihaMta paramAtmAnA zAsananA AdhArabhUta ane jagatanA sarva jIvone hitakara evA A upadezane viSe kahevAmAM temaja sAMbhaLAmAM dhanya AtmAonI mati sphurAyamAna thAya che| (kathana ane zravaNa dhanya AtmAone ja prApta thAya che|)||3-4|| gurunA upadezathI A loka ane paralokane mATe je koi puruSa A vidyAne vizeSa artha 30 sahita (arthajJAnapUrvaka) jape che te sarva kAryone prApta kare che-siddha kare che // 5 // 1 hIM Namo 2 logapAlANaM OM hrIM arihaMta devaM namaH-A 1 ane 2 pAThAMtara mahAprAbhAvika navasmaraNa pR. 74 mAM Apela che. 3 kittaNaM-ahIM 'devanAgasuvaNNa.' ityAdinI jema anusAra lAkSaNika che. Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 [prAkRta sirignnivijaathuttN| eyaM taM kiM pi paraM gUDhatthaM paramakAraNaM jeNa / sijhaMti sayalahiyaicchiyAI vinAyamitteNa // 6 // eyassa kae loo gaMdhasahassANuvAlaNe mUDho / aNudiyaha parAya(i)jai uvaesabbhAsaparihINo // 7 // so uvaesabbhAso aNAisiddho jiNiMdasamayammi / phurai susAhu-sAvayajaNassa nannassa bhuvaNittha // 8 // jaha kevalipannattaM paralogahiyaM tahA kayattheNa / taM najai uvaeso tattha ya kIrijaibbhAso // 9 // dhammadisAdesaviU pNcprmitttthisNthvaahigmo| tihuyaNapunapasattho samattha(ttasuttatthaparamattho // 10 // arihaMtANa ya vayaNe ThiyakappamaNuttare mhaabhaage| susa( sasu )rAsurajagamahie ThAUNa daDhaM payatteNaM // 11 // jo abbhasijaMtaM puNa taggayamaNaso jahuttavihiNA u / chammAsambhaMtarao so pAvai viulariddhIo // 12 // 15 A te kAMi paNa parama gUDhArtha che athavA parama kAraNa che, ke jene jANavAmAtrathI sakala . manovAMchitonI siddhi thAya che // 6 // A (manovAMchita )ne pAmavA mATe mUDha loko hajAro auSadhiornu anupAlana (saMmizraNAdi rAsAyaNika prakriyAo) kare che (bIjo artha:-hajAro graMthonuM parizIlana kare che); chatAM upadeza ane abhyAsathI rahita evA te pratidivasa parAjita thAya che-kheda pAme che / / 7 // 20 te upadeza ane abhyAsa zrIjinazAsanamAM anAdi-siddha che, suvihita sAdhuo ane zrAvakajanone te sphure che, A jagatamA anya koIne te sphurAyamAna thato nathI // 8 // paralokane viSe hitakara evA kevaliprajJapta tattvane jevI rIte kRtArtha AtmA jANe che, tevI rIte kRtArtha AtmA vaDe ja A upadeza jANI zakAya che ane temAM abhyAsa (prayatna ) karI zakAya che // 9 // 25 dharma, dizA ane dezano jANakAra, pAMca parameSThinA saMstavanA bodhavALo, traNa bhuvanamA puNya var3e prazasta ane samasta sUtrArthanA paramArthane pAmelo evo je mahAbhAgyazAlI puruSa, sura tathA asuro sahita evA jagata vaDe pUjita ane anuttara evA zrIarihaMta paramAtmAnA vacanamA rahelA kalpa (AmnAya )mA prayatna vaDe potAnA AtmAne dRDhapaNe sthApIne yathokta vidhi vaDe tadgata manavALo (thaIne ) abhyAsa kare te cha mAsanI aMdara vipula Rddhione pAme che // 10-11-12 // Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 429 15 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| ujjhiyapAvapasaMgo dhammammi kayAgamo jiaksaao| kammakalaMkavimukko khaNe khaNe hoi vimalappA // 13 // jai tabbhave na sijjhai uttamadevattaNaM pi so lahai / / dadNa sukulajammaM jiNasAsaNavohisaMjuttaM // 14 // hiya[icchiyANa loe sAmI so hoi savvasukkhANaM / dAriddavAhijogaM suviNe vi na picchae dukkhaM // 15 // uhAi na paDivakkho sattubbhAvaDio kahavi hoi (koi)| so takkhaNaM vilijai sUrAloeNa tuhiNu vva // 16 // kali-kalaha-vemaNassaM abbhakkhANaM ca sogasaMtA / / na suNei neva picchai savvattha jaso lahai kittiM // 17 // e uvaesu kattA sirimahApurisasaMbhavaM jammaM / tihuaNasisA(lA )haNijaM pAeNa lahaMti kiM bahuNA // 18 // davvatthao a bhAvatthao ya itto pavattae loe / vihiNeyaM bhayamANA bhaviA sijhaMti bujhaMti // 19 // nAyavvAyariyavve parUviyavve ya jesi na visAo / itthaM jahovaiDhe ta eva ArAhagA bhaNiyA // 20 // . jeNe pApa prasaMgano tyAga karyo che, jeNe dharmamAM jJAnapUrvaka prayatna karyo che, jeNe kaSAyone jItyA che, je karmakalaMkathI vimukta che ane jeno AtmA kSaNe kSaNe nirmala thaI rahyo che, evo te jo tadbhavamA mokSa na pAme to uttama devapaNuM prApta kare che, ( ne pachI ) zrI jinazAsananI (mAM kahela) bodhithI yukta evA ( sArA kulamAM) janmane pAmIne lokamAM manovAMchita sarva sukhono svAmI thAya 20 che, dAridya ane vyAdhisahita evA duHkhane te svapnamAM paNa joto nathI, zatrubhAve rahelo koI paNa teno virodhI utpanna thato nathI, athavA kadAca koI (pUrvano) hoya to te jema sUryanA tApathI hima gaLI jAya tema (te virodhI ) gaLI jAya che-nAza pAme che // 13-14-15-16 // kali-kalaha-vaimanasya-abhyAkhyAna-zoka ane saMtApa tenA sAMbhaLavAmAM ke jovAmAM AvatAM nathI, te sarvatra yaza ane kIrtine meLave che // 17 // vadhuM zuM kahe ?- A upadeza pramANe karanAra zrImahApuruSa (tIrthakara, gaNadharAdi )paNAnuM kAraNa ane traNe bhuvanamA prazaMsanIya evA janmane prApta kare che // 18 // ___AnAthI (upadezathI ) jagatamAM dravyastava ane bhAvastavanI pravRtti thaI che, Ane vidhipUrvaka bhajatA bhavyo siddha thAya che, buddha thAya che // 19 // - jeone yathopadiSTa (pUrvokta arthane ) viSe jANavAmAM, AcaravAmAM ane prarUpavAmAM viSAda-30 kheda thato nathI teone ja ArAdhaka kahyA che // 20 // -25 Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 sirigaNivijAthuttaM / [prAkRta nAUNa Ayarijai AyaramANo ya jaM parUvei / taM hoi jaNAdeyaM tamhA tiyagassa vi kameNa // 21 // sikkhA jahovaiTThA paMDiyapuriseNa hoi ghetavvA / sArasamuccayaThii kappavariyaciMtAhigamaNeNa // 22 // taM mUluttaraguNacaraNakaraNasama(mma)ttanANasuddhIe / pavaratarasukkhapuraM dullahalaMbhaM bhavArane // 23 // eso hu dhammatittho sAsayasukkhAbhilAsajIvANaM / uppannakevalehiM uvaiTTho jiNavariMdehi // 24 // evaM (na) bhaiUNa narA aNAikAlappavAharUveNaM / / bahave siddhA buddhA muttA pattA paraM ThANaM // 25 // sayalasamIhiyakaraNIkacittaciMtAmaNiM namaseha / / paMcaparamiDirUvaM kammakkhayakAraNaM iNhi / / 26 // kAUNa namokAraM bhUa-bhavissANa vaTTamANANaM / bharaheravaya-videhe sAsayaloe ThiajiNANaM // 27 // "U~ namotyu bhayavao jai-gihadhammassa cauvigappassa / sammadaMsaNamUlassa dhammatitthassa ya taheva // 28 // tethI jANIne AcarAya ane AcaraNa karato je prarUpe te lokone Adeya thAya che; te trikanA (jJAna-AcAra-prarUpaNAnA) krame ja lokane mATe Adeya thAya che // 21 // paMDita puruSe sArasamuccaya ane sthiti kalpa viSe(?) ciMtanapUrvakanA bodha vaDe yathopadiSTa 20 zikSA grahaNa karavI joIe / / 22 // mUlottara guNarUpa caraNa, karaNa, samyaktva ( samyagdarzana ) ane jJAnanI zuddhithI sahita evI uparyukta zikSA bhavAraNyamAM duSprApya che ane zreSTha prakAranA sukhonuM nagara (sthAna) che // 23 // jemane kevalajJAna utpanna thayu che evA jineMdroe zAzvata sukhanA abhilASI AtmAone mATe A dharmatIrtha ( upadeza) kayuM che // 24 // 25 A dharmatIrthane sevIne ghaNA manuSyo anAdikAlathI pravAharUpe siddha thayA, buddha thayA, mukta thayA ane paramasthAnane pAmyA // 25 // . (have ) sakala samIhitane pUrNa karavAmAM advitIya vilakSaNa ciMtAmaNirUpa ane karmakSayanA kAraNabhUta evA paMcaparameSThisvarUpane tame namana kro|| 26 / / (te A rIte-) 30 bhUta-bhaviSya ane vartamAna kAlanA, bharata-airavata ane videha kSetranA temaja *zAzvata lokamAM rahelA jinone namaskAra karIne (nIce mujaba mantroccAraNa karavU) // 27 // "OM namotthu bhayavao jai-gihadhammassa cauvigappassa / sammadasaNamUlassa dhammatitthassa ya taheva // 28 // * devalokAdimA rahelI zAzvata jinapratimAone namaskAra karIne Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / "OM namotthu bhayavao savvassa vi pavayaNassa jaNassa ya / suyasaMtIdevayAe pavayaNadevANa savvesi // 29 // "OM namotthu bhayavao iMdAidisAhivajuhuttanAmANa / dhaNayAivAsavaMtANa logapAlANa paMcaNDaM // 30 // "OM namotthu bhayavao mahaimAhavIravaddhamANasAmissa / bhavajalahitAraNasahaM titthamiNaM desiyaM jeNa // 31 // " kesarasaMcaya cau-aTThapatta-solasadalaM tipAgAraM / gaNivijApaDhamapayaM tattha samosaraNavinAso // 32 // jo ArAhiumicche devaM dhammaM ca tattaciMtAe / tasseso uvaeso sammattaNujAiNe siTTho // 33 // kayakicco vi namasai titthayaro kevale samuppaNNe / jeNe(sa)ya mao itto paramaM saraNaM jae natthi // 34 // "OM namotthu bhayavao savvassa vi pavayaNassa jaNassa ya / suyasaMtIdevayAe pavayaNadevANa savvesiM // 29 // "OM namotthu bhayavao iMdAidisAhivajuhuttanAmANa / dhaNayAivAsavaMtANa logapAlANa paMcaNhaM // 30 // "OM namotthu bhayavao mahaimahAvIravaddhamANasAmissa / ___ bhavajalahitAraNasahaM titthamiNaM desiyaM jeNa // 31 // ". . [UparanI matrAkSara garbhita gAthAomA cAra prakArano dharma, dharmatIrtha, pravacana, zrutadevatA, zAMtidevatA, pravacanadevatA, indrAdi dikpAlo, lokapAlo ane A dharmatIrthanA upadezaka zrIvardhamAna-20 khAmIne namaskAra ch|] ___ vacce kesarAnA samUha yukta (karNikA sahita ) pachI anukrame cAra-ATha ane soLa patra yukta, traNa prAkAravAlU kamala ciMtavavU, temAM (vacce ) gaNividyAnA prathamapada ane samavasaraNanI sthApanA karavI // 32 // je samyaktvano anuyAyI (samyaktvI) tattvaciMtApUrvaka deva ane dharmanuM ArAdhana 25 karavA icche che, tenA mATe A upadeza kahyo che // 33 // kRtakRtya evA zrItIrthaMkara bhagavaMta kevalajJAna utpanna thayA pachI paNa je kAraNathI (A dharma) tIrthane namaskAra kare che (te kAraNathI) A tIrtha mAnya che, (pUjya che); enAthI uttama bIjeM zaraNa jagatamAM nathI // 34 // Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . 432 sirigaNivijAthuttaM / [prAkRta vihidhAraNA-samAhI-maMDala-muddAsaNaM ca eyss| . jo nAhi tassa jae ma ThAi saMvaTTamaho tassa // 35 // asaI-kusIla-nihnava-gabbhaparissAvi-guruvahaNahatthe / paradAriyapAutte sijAsaMthArasaMghaTTe // 36 // eesiM paMcamahApAvakammakArINa saMgama daraM / vajittu jhAyamaMtaM savvabhayapaNAsaNaM kuNai // 37 // pajjharai caMdakaMtI amayaM kalaso su(mu)heNa palha(sa)tyo / jhacaUvasanhAo (?) teNAhaM jAva picchAmi // 38 // khIrasamudde dhavalaM joyaNaparimaMDalaM mahApaumaM / / ArUDho tatthAhaM guruvaesappabhAveNaM // 39 // advamahAriddhIo hiri-siri-lcchi-kNti-buddhiio| jaya-vijayA ya jayaMtI viarai aparAjiyA vi tahiM // 40 // jhAemi mahAisayaM savvabhayapaNAsaNaM mahAmaMtaM / / pasamAhANa su(mu)ho paumAsaNa-jogamuddAe // 41 // "OM namotthu bhayavao sapparivArANa bhuvnnnaahaann| jesiM saMthavaNeNaM dhammajjhANaM thiraM hoi // 42 // " je A (vidyA )nAM vidhi, dhAraNA, samAdhi, maNDala, mudrA ane Asanane jANe che tenA mukhane baMda karanAra (tene vAdAdimA parAjita karanAra) A jagatamAM koI raheto nathI (2) // 35 // ___ anekavAra kuzIlasevI, nihnava, garbhapAta karanAra, svahaste gurujanano vadha karanAra ane 20 paradArAe vAparela zayyA saMthArAdino saMghaTTa karanAra (paradArAsevI ? )- // 36 // _ A pAMca mahApApakarma karanArAonA samAgamane dUrathI varjIne dhyAna karAtI A vidyA sarva bhayano nAza kare che // 37 // ___ A dhyAnanA prabhAvathI huM jemAMthI caMdra jevI kAntivAlu amRta jharI raDuM che, evA prazasta kaLazane jouM chu (?) // 38 // 25 pachI, kSIrasamudramA eka yojananA gherAvAvALu eka zveta mahApadma huM jouM chaM ane tenI upara zrIsadgurunA upadezanA prabhAvathI hu~ ArUDha thayo kuM ( ema ciMta, chaM) // 39 // tyAM hI zrI, lakSmI, kAMti, buddhi, jayA, vijayA, jayaMtI ane aparAjitA devIo (mane) aSTa mahARddhione Ape che (e pramANe jouM chu.)||40|| - tyAM prazamanA AdhAna (prApti )nA sukhavALo huM mahA atizayavALA ane sarva bhayono nAza 30 karanArA mahAmaMtranuM padmAsana ane yogamudrAe dhyAna karuM chu / / 41 // (te mantrAkSaro nIce mujaba che:-) / "OM namotthu bhayavao sapparivArANa bhuvaNanAhANa / jesiM saMthavaNeNaM dhammajjhANaM thiraM hoi // 42 // " [ahIM parivAra sahita bhuvananA nAtho (?) ne namaskAra che, jeonA stavanathI. dharmadhyAna 35 sthira thAya che] Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 433 dhammajjhANammi niraMtaregacittappavattajogANa / bhaviyANa sayA dehe devA saMnijjhayaM diti // 43 // putthayakamalavihatthA suyadevI akkhsuttvrhaaraa| kaNayakamaMDalukusumaM saMtikarI devayA bhaNai // 44 // visa-sattha-cora-rAula-gaha-bhUyabhayaM ca tujjha dehammi / jammasae vi na hohI esA rakkhA kayamhehiM // 45 // asamAhANaM dehe jAyai thevaM pi jeNa keNAvi / / taM na kayAI hohI maMtadharo esa anno tti // 46 // pAehiM rakkhapAlo kaNakamayaMko huAsaNo jANU / ura-nAhi-hiayapahI do pAyA (hatyA) pAsamuhasIsaM // 47 // dhaNapAlo jayapAlo acchuttA bhayavaI ya vairuvA / devA hariNi (Na) gamesI vajadharo rakkhae sayayaM // 48 // OM A~ drA~ NA auM OM hrI~ zrI kSipa 3 svAhA / ' matamavAgaraNapayaM vijANaM ettkoddiinnN||49|| eehiM akkharehi abbhuehiM maMta-vijANaM / jaM jaM dharai taM taM [citte ? ] sAhai dhuvaM puriso // 50 // dharmadhyAnamAM niraMtara ekacitte jemanA yogo pravRtta thayA che, te bhavyAtmAonA zarIramAM sadAkALa devo sAMnidhya kare che // 43 // jenA hAthamA pustaka ane kamaLa che, je akSasUtra (mALA) ane zreSTha hArane dhAraNa kare che te zrutadevI ane je kanakanuM kamaNDalu ane puSpa dhAraNa kare che te zAnti(karI) devatA kahe che:-||44||20 ___'ame tArA zarIramAM A rakSA karI che tethI seMkaDo janmamAM paNa tArA zarIramAM viSa, zastra, cora. rAjA. graha ane bhatano bhaya nahIM thAya // 15 // . jo koI paNa virodhI sAdhakanA dehamAM alpa paNa asamAdhi (pIDA) utpanna karavAnA prayatna kareM to paNa sAdhakane asamAdhi thAya nahIM; kAraNake A maMtradhara sAdhaka koI vilakSaNa (zreSTha ) che (?) // 46 // 25 pagonI kanakamRganA cihnavALo rakSApALa, jAnuonI agnidevatA ane chAtI nAbhi, hRdaya, be hAtha, be paDakhA, mukha ane mastakanI anukrame dhanapAla (kubera ), jayapAla ( ?), acchuptA, bhagavatI vairoTyA, hariNagameSI ane iMdra satata rakSA kare che // 47-48 // OM A~ drA~ hA~ A~ OM hrIM zrIM kSipa u svAhA'-Ane ( A maMtrane) karoDo vidyAonuM avyAkaraNa (jenI vyAkhyA na thaI zake eq') pada mAnelaM che ( arthAt AmAM karoDo vidyAo 30 rahelI che) // 49 // (?) maMtravidyAonA A adbhuta akSarothI puruSa cittamA je je ( icchA ) dhAraNa kare che te te sarva nizcaye siddha kare che // 50 // 1 A devatAono te te sthAnomA nyAsa karavAno hoya ema lAge che. prastutamA nyAsanA sthAnonI ne devatAonI saMkhyAno meLa maLato nathI. 'kaNakamayako' no anvaya ane 'pahI' no artha besato nathI. 2 jenuM mahattva zabdo na varNavI zake evaM. Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 sirigaNivijAthuttaM / [prAkRta esA vijA kajappasAhaNakarI taha vasIkaraNaM / thNbhnn-mohnn-johnn-uccaaddnn-maarnnaaiiaN||51|| paDhamapae ThakAraM maMDalabaMdhammi solasapayAI / ikkikkaparamamaMto gurUvaeseNa jo sarai // 52 // iMda-mahiMda sameNa vi joijai tassa na ya muhaM kuviyaM / kiM puNa mANusamitto jo takkhaNi kiMkaro hoi // 53 // vajjhija khuddasiddhI paralogavirohiNIo paavaao| saMtiya-puTThiyakajaM muttUNa na kiMci kAyavvaM // 54 // sayalamaNorahasiddhIpunnasamAgamaphalaM ca niyameNa / jo jANai uvaesaM namaMti devA vi taM purisaM // 55 // - [iti ] gaNivijjAe dvitIyaM (prathamaM ) padam // A vidyA kArya- prasAdhana karanArI che, vaLI vazIkaraNa, stambhana, mohana, yodhana, uccATana ane mAraNa Adi paNa kare che / 51 // prathamapada baccenI karNikAmA 'Tha' kAra ane maNDalabandhamAM A vidyAnA soLa pado ciMtavavA, te eka eka pada parama maMtra cha / gurunA upadezathI je AvI rIte smare che te indra ane mahendra jevAone paNa potAnA kAryamA joDI zake che, te vakhate indrAdinuM mukha kadIpaNa kupita thatuM nathI, (arthAt teone krodha na Ave paraMtu harSapUrvaka teo kArya kare) to pachI manuSyamAtranuM to zuM kahevU ? e to tatkSaNa teno kiMkara banI jAya che / / 52-53 // ___ paralokanI virodhI ane pAparUpa evI kSudra siddhiono tyAga karavo joIe / zAMtika ane 20 pauSTika karma sivAya bIjaM karma A vidyAthI karavU na joIe // 54 // . sakala manorathonI siddhi ane puNyano samAgama e jenuM nizcita phaLa che evA A upadezane je jANe che te puruSane devo paNa name che // 55 // paricaya rAdhanapuranA zrIlAvaNyavijaya jaina jJAnabhaMDAramAthI A stotranI be hastalikhita pratio25 DA. naM. 27, prati naM. 1257 ane prati naM. 1258 maLI htii| eka prati bIjI pratinA utArArUpa hovAthI temAM koI pAThabheda maLyo nathI / namaskAramaMtranuM dhyAna karavA pahelAM zuM karavAnI jarUrata che e vize A stotra sAro khyAla Ape cha / AmAM namaskAramaMtra aMge 'upadeza' ane 'abhyAsa' mATe khAsa bhArapUrvaka kahevAmAM Avyu che ane tenoM mahimA paNa batAvavAmAM Avyo che; pachI 'gaNividyA' nu varNana ane mahimA batAnyo che / 30 khalaM jotAM pratyeka vidyA ane maMtra namaskArapUrvaka gaNavAmAM Ave to phaLe che, tema A 'gaNividyA' paNa che ane tema karavAthI phaLadAyaka bane che| A stotranA kartA vize mAhitI maLatI nthii| Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [26] 15 paMca-mahA-parami Ti-saMtha yaM // tiyasiMda-nariMdanamaMsiyANa niddaDDadhAya (i) kammANa / nijiyariunivahANaM namo namo jiNavariMdANaM // 1 // tihuyaNasiharammi paya (i) TThiyANa nidvaviyamalakalaMkANaM / sAsayasuhanilayANaM namo namo savvasiddhANaM // 2 // paMcavihAyArasamuddapArapattANa guNamayaMkANaM / AyariyANaM ca tahA namo namo nANasUrINaM // 3 // sayalasuoyahipAraMgayANa uvaesadANadakkhANaM / niccamuvajjhAyANaM namo namo khaviyamohANaM // 4 // aiduddharAI paMca vi dhAraMti mahavvayAI je muNiNo / tiyaloyabaMdhavANaM namo namo savva-sAhUNaM // 5 // iya 'paMcamahAparamidvi-saMthayaM' je kuNaMti bhAveNa / pAvaMti te apAvA, ajiyasuhaM nivvuiM airA // 6 // . anuvAda devendro ane narendrothI namaskAra karAyelA, ghAtikarmone bhasma karanArA ane vairI-samUhane jitanArA zrIjinezvarone namaskAra ho, namaskAra ho // 1 // traNa lokanA aprabhAga upara rahelA, karmamalarUpa kalaMkanA aMtane pAmelA, zAzvata sukhonA . . sthAnarUpa sarva siddhone namaskAra ho, namaskAra ho // 2 // pAMca prakAranA AcArarUpI samudranA pArane pAmelA, guNacaMdrarUpa-(caMdra samAna ujjvala 20 guNavALA ), tathA jJAnarUpa sUryathI zobhatA evA AcAryone namaskAra ho, namaskAra ho // 3 // samapra zrutajJAnarUpI samudranA pArane pAmelA, upadeza devAmAM catura ane moha-ajJAnano nAza karanArA evA upAdhyAyone nitya namaskAra ho, namaskAra ho // 4 // ___ ati durdhara evA pAMce mahAvratone je munio dhAraNa kare che, tathA traNa lokanA baMdhu evA , sarva sAdhuone namaskAra ho, namaskAra ho // 5 // 25 ___ApaMca-mahAparameSTi-saMstava' ne bhAvapUrvaka je bhaNe che, te pApathI rahita banIne ajeya sukhavALA mokSane jaladI pAme che // 6 // paricaya A stotra prAcIna hastalikhita patra uparathI maLI AvyuM che| enA kartA vize jANavAmAM __ AvyuM nthii| 30 Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [27] 10 gyaa| paMcaparami dvi-jayamAlA // maNuyaNAiMdasuradhariyachattattayA, paMca-kallANa-sukkhAvalI pattayA / daMsaNaM NANa-jjhANaM aNaMtaM balaM, te 'jiNA' ditu amhaM varaM maMgalaM // 1 // jehiM jhANaggibANehiM aithaDDayaM, jamma-jara-maraNa-NayarattayaM daDDayaM / jehiM pattaM sivaM sAsayaM ThANayaM, te mahA~ diMtu 'siddhA' varaM gANayaM // 2 // paMcahAcAra-paMcaggisaMsAhayA, bArasaMgAisuyajalahiM avagAhayo / mokkhalacchI mahaMtI mahaM te sayA, 'sUriNo' ditu mokkhaMgayAsaMgayAM // 3 // ghorasaMsArabhImADavIkANaNe, tikkhaviyarAlaNahapAvapaMcANaNe / NaTThamaggANa jIvANa pahadesayA, vaMdimo te "uvajjhAya' amhe sayA // 4 // uggatavayaraNakaraNehiM chINaMgayA, dhammavarajhANasukka jhANaM gyaa| NibbharaM tavasirIe samAliMgayA, 'sAhavA (sAhU) te mahA mokkhapahamaggayA // 5 // anuvAda jemanA upara manuSyo, nAgendro ane devatAo vaDe traNa chatro dhAraNa karAyAM che; jeo garbha, 15 janma, vrata, kevalajJAna ane mokSa e pAMca kalyANako vaDe jagatane sukhazreNI Ape che; tathA jeo anantadarzana, anantajJAna, anantadhyAna ane anantabalane prApta thayelA che te jinendro 'arihaMta bhagavaMto' amane parama maMgala Apo // 1 // jeoe potAnA dhyAnarUpI agnibANothI atyaMta garvita ( durjeya ) evAM janma, jarA tathA maraNarUpI traNe nagaro bALI nAlyAM che tathA jeoe zAzvata mokSasthAnane prApta kayuM che te uttama 20 'siddha bhagavaMto' amane kevaLajJAna Apo // 2 // darzanAcAra, jJAnAcAra, tapAcAra, vIryAcAra ane cAritrAcAra-A pAMca prakAranA AcArarUpI paMcAgni tapanI sAdhanA karanArA, dvAdazAMgAdi zrutasAgaramAM avagAhana karanArA ane mokSanI aMgatA (kAraNatA-sAdhanatA) ne pAmelA evA 'AcArya bhagavaMto' amane sadA mokSarUpI mahAlakSmI Apo // 3 // 25 tIkSNa ane vikarALa nakhavALo pAparUpI siMha jemA che evA ghora saMsArarUpI bhayAnaka vanamA (mithyAtva vaDe ) sumArgane bhUlI Amatema bhaTakatA jIvone ( mokSamArgarUpa kalyANakArI ) sumArga batAvanArA 'upAdhyAya bhagavaMto' ne ame sadA vaMdIe chIe // 4 // jemanuM zarIra ghora tapazcaryA vaDe kSINa thayuM che, jeo zreSTha evA dharmadhyAnamAM tathA zukladhyAnamAM lIna che, tathA taparUpI lakSmIe jemanuM gADha AliMgana kayu che te 'sAdhu bhagavaMto' amane 30 mokSamArgamA pravRtta karo // 5 // 1 uttmaaH| 2 avgaahkaaH| 3 mokssaajtaasNgtaaH| Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 437 namaskAra svAdhyAya / eeNa thotteNa jo paMcagurU vaMdae, guruyasaMsAraghaNavelli so chidae / lahai so siddhasukkhAivaramANaNaM, kuNai kammidhaNapuMjapajAlaNaM // 6 // arihA siddhAiriyA uvajhAyA sAhU pNcprmetttthii| * eyANa NamukkAro, bhave bhave mama suhaM ditu // 7 // . A stotravaDe je paMca-parameSThione vaMdana kare che te vistRta saMsAranI gahana velaDIne kApe / che, tathA siddhasukhAdi uttama sanmAnane pAme che ane karmarUpI iMdhananA samUhane bALI nAkhe che // 6 // arihaMto, siddho, AcAryo, upAdhyAyo ane sAdhuo e pAMca parameSThI ( utkRSTa padamAM sthita ) cha / A (pAMca parameSThIone ) karelo namaskAra mane bhavobhavamAM kalyANa Apo // 7 // paricaya A stotra 'pUjanaratnAkara' prakAzaka:-jaina siddhAMta graMthamAlA, dehalI, (puSpa 3) nA 10 pRSTha 78 uparathI levAmAM AvyuM che / temAM paMca parameSThInA guNo batAvavAmAM AvyA cha / A stotranA kartA vize jANavA maLyuM nathI, paNa koI digaMbara jainAcAryanI racanA jaNAya cha / . Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [28] navakAralahukulakaM // ' aNegajammaMtarasaMciANaM, duhANa sArIraya-mANasANaM / katto hi bhavvANa havija nAso, na jAva patto navakAramaMto // 1 // maMtANa maMto paramo imutti, dheyANa dheyaM paramaM imutti / tattANa tatvaM paramaM pavittaM, saMsArasattANa duhAhayANaM // 2 // nAmAi maMgalANaM paDhamaM ciya maMgalaM nmukkaaro| avaNei vAhi-takara-jalaNAi bhayAI savvAiM // 3 // harai duhaM kuNai suhaM jaNai jasaM sosae bhavasamudaM / ihaloa-pAraloiasuhANa mUlaM namukkAro // 4 // aTeva ya aTThasayA, aTThasahassaM ca aTTa koddiio| jo guNai bhattijutto, so taIyabhave lahai mukkhaM // 5 // bho aNNasamae sayaNe vighohaNapavesaNe a bhayavasaNe / paMcanamukkAro khalu samarijai savvakajesu // 6 // navakAraikkaakkhara pAvaM pheDei sattaayarANaM / paNNAsaM ca paeNaM, sAgarapaNasaya samaggeNa // 7 // . .. anuvAda bhavya manuSyoe jyAM sudhI navakAramaMtrane prApta karyo nathI tyAM sudhI aneka janmomA ekaThAM karelAM temanAM zArIrika ane mAnasika duHkhono nAza zI rIte thAya ? // 1 // 20 duHkhothI AghAta pAmelA saMsArI manuSyone mATe A (navakAra maMtra ) maMtromAM paramamaMtra che, dhyAna karavA yogyamAM A paramadhyeya che ane tattvomAM paramapavitra tattva che // 2 // nAma, sthApanA, dravya ane bhAva maMgalomAM A namaskAra prathama maMgala che; kemake te roga, cora ane agni vagere badhA bhayone dUra kare che // 3 // te maMtra duHkha hare che, sukha Ape che, yaza utpanna kare che, saMsArarUpa samudrane zoSI le che / 25 eTale Aloka ane paralokanAM sarva sukhonuM mULa A navakAramaMtra cha / // 4 // je bhaktivALo mAnavI ATha, AThaso, ATha hajAra, agara ATha karoDavAra A matrano jApa kare che te trIje bhave siddhi prApta kare che // 5 // ___jamatAM, sUtAM, UThatAM, (nagara vageremA ) praveza karatAM, bhaya AvI paDatAM ke duHkhamAM yAvat badhAM kAryomAM A paMca namaskAranuM kharekhara smaraNa karavU joIe // 6 // 30 namaskArano eka akSara sAta sAgaropamarnu pApa nAza kare che, eka pada vaDe pacAsa sAgaropama ane samagra navakAra bar3e pAMcaso sAgaropamanuM pApa nAza thAya che // 7 // Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / navakArAo anno sAro maMto na asthi tialoe / tamhA ya aNudiNaM ciya jhAyavvo paramabhattIe // 8 // navakArasamo maMto situMjayasamo girii| vItarAgasamo devo na bhUto na bhavissaI // 9 // iti navakAralaghukulakam // nihaNai savvabhayAiM ahaM savvaM haNai samai vigyAI / samarijaMto hiae navakAro natthi saMdeho // 1 // traNa lokamAM navakArathI sArabhUta ( pradhAna ) anya koI maMtra nathI, tethI pratidina paramabhaktithI tenuM dhyAna karavu joIe // 8 // (A jagatamAM) navakAra jevo maMtra, zatrujaya jevo giri ane vItarAga jevA deva bIjA koI 10 thayA nathI ane thaze paNa nahIM // 9 // aMtamAM hRdayamAM bhAvapUrvaka smaraNa karAto navakAra sarva bhayono nAza kare che, sarva pApono nAza . kare che ane sarva vighnone zamAve che; emAM leza paNa saMdeha nathI // 1 // paricaya A 'namaskAra laghukulaka' nI eka pAnAnI hastalikhita prati zrImuktAbAI jJAnamaMdira, DabhoInA hastalikhita jJAnabhaMDAramAthI maLI htii| A kulakanI gAthAo ekakartRka lAgatI nathI / saMbhavataH A gAthAono saMgraha cha / .. vaLI A pratinI sAthe 'ghaNaghAi0' padathI zarU tha] 28 gAthA- je stotra agAU Apyu che te paNa hatuM, temAM e stotranuM ' zrInavakAra bRhat kulaka' ebuM nAma ApyuM che / 15 20 Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [29] bhttprinnaasNdbho|| . (1) ArAhaNApurassaramaNabahiyao visuddhlesaao| saMsArakkhayakaraNaM taM mA muMcI namukkAraM // 76 // 351 // arihaMtanamukkAro ikkovi havija jo maraNakAle / / so jiNavarehi diho saMsAruccheaNasamattho // 77 // 352 // . miTho kiliTTakammo namo jiNANaMtisukayapaNihANo / kamaladalakkho jakkho jAo corutti salihao // 78 // 353 // bhAvanamukkAravivajiAI jIveNa akykrnnaaii| gahiyANi a mukkANi a aNaMtaso davaliMgAI // 79 // 354 // ArAhaNApaDAgAgahaNe hattho bhave nmokaaro| taha sugaimaggagamaNe rahunna jIvassa appaDiho // 80 // 355 // avANI'vi a govo ArAhittA mao namukkAraM / caMpAe sihisuo sudaMsaNo vissuo jAo // 81 // 356 // anuvAda tethI vizuddha lezyApUrvaka ArAdhanAmAM purassara ( apresara, pragatizIla ) banIne ane ananya hRdayavALo thaIne tuM saMsArakSayane karanAra namaskArane mUkIza nahIM // 76 // maraNakALe jo arihaMtane eka paNa namaskAra thAya to te saMsArano nAza karavAne samartha che 20 ema jinezvaroe kaheluM che // 77 // ____kaThora karma karanAro 'cora' che tethI zUlIthI haNAelo, 'namo jiNANaM' e padanuM maraNa samaye sArI rIte dhyAna karato mahAvata 'kamaladala' nAme yakSa thayo // 78 // ___ bhAva namaskAra vagaranA potAnA kartavyanI siddhi vagaranA ( niSphaLa ) dravyaliMgo jIve anaMtavAra grahaNa karyA ane mUkyA // 79 // 25 jIvane ArAdhanA-patAkA grahaNa karavAmAM namaskAra hAtha samAna che ane sugatirUpa mArge javAmAM askhalita ratha samAna che // 80 // ajJAnI evo govALIo paNa namaskAranI ArAdhanA karIne maraNa pAmyo; tethI caMpAnagaramAM sudarzana nAme prasiddha zreSThIputra thayo // 81 // Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 441 - 10 vibhAga] namaskAra svAdhyAya / (2) eassa pabhAveNaM pAlijaMtassa sai payatteNaM / jammaMtare'vi jIvA pAvaMti na dukkhadogacaM // 166 // 441 // ciMtAmaNI auvvo eamapuvvo a kapparukkhutti / evaM paramo maMto eaM paramAmayasaricchaM // 167 // 442 // aha mnnmNdirsuNdrphurNtjinngunnnirNjnnujoo| paMcanamukkArasame pANe paNao visajei // 168 // 443 // pariNAmavisuddhIe sohamme suravaro mhiddddiio| ArAhiUNa jAyai bhattaparinaM jahannaM so // 169 // 444 // ukkoseNa gihattho aJcuakappaMmi jAyae amaro / nivvANasuhaM pAvai sAhU savvaTThasiddhiM vA // 170 // 445 // anuvAda hamezAM AdarapUrvaka sAdhanA karAtA evA A namaskAramaMtranA prabhAvathI, jIvo anya janmomAM paNa duHkha ane durbhAgyane pAmatA nathI // 441 // - A (maMtra ) apUrva ciMtAmaNi che, apUrva kalpavRkSa che, parama maMtra che ane parama amRta 15 samAna che // 442 // __ zrIjinezvara bhagavaMtanA guNono nirmaLa udyota jenA manomaMdiramA sphurAyamAna che, evo te dhairyavAna puruSa paMcanamaskAranI sAthe prANo choDe che // 443 // - 'jo te gRhastha hoya ane pariNAmanI vizuddhipUrvaka bhaktaparijJAnI ArAdhanA kare, to te jaghanyathI saudharma (prathama ) devalokamAM maharddhika zreSTha deva thAya che ane utkRSTathI acyuta kalpamAM 20 (12 mA devalokamAM) deva thAya che / jo te sAdhu hoya to jaghanyathI saudharma devaloka ane utkRSTathI nirvANasukha athavA sarvArthasiddha vimAna pAme che // 444-445 // paricaya jIvane anAdikALathI AhAra sAthe gADha saMbaMdha ch| eka gatimAthI bIjI gatimAM vakragatie jAya tyAre jIva eka-be ke traNa samaya AhAra vagara rahe che; paNa e kAMI mahattvanuM nathI / AhAra 25 eTale saMsAra ema kahevU hoya to kahI zakAya / saMsArathI chUTaq hoya to AhArathI chUTavu anivArya cha / e kevI rIte chUTAya teno suMdara vidhi 'bhaktaparijJA'mAM samajAvyo che| A payannAnA kartA paramAtmA zrI mahAvIrasvAmInA ziSya zrI vIrabhadramuni ch| prastutamAM namaskAra saMbaMdhI saMdarbha tAravI prakaTa karela cha / Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [30] pNcsuttsNdbbho|| jAvajIvaM me bhagavaMto paramatiloganAhA aNuttarapuNNasaMbhArA khINarAgadosamohA aciMtaciMtAmaNI bhavajalahipoyA egaMtasaraNA arihaMtA saraNaM // / tahA pahINajarAmaraNA aveakammakalaMkA paNaTThavAbAhA kevalanANadasaNA siddhipuranivAsI nirupamasukhasaMgayA savvahA kayakiccA siddhA saraNaM // tahA pasaMtagaMbhIrAsayA sAvajajogavirayA paMcavihAyArajANagA parovayAranirayA paumAinidasaNA jhANajjhayaNasaMgayA visuljhamANabhAvA sAhU saraNaM // [-paMcasutta'-pAvapaDigghAyaguNavIjAhANasutta (1)-] anuvAda aizvaryAdi RddhivALA (bhagavaMta), traNe lokanA ( yoga-kSema karanArA.) samartha nAtha (rakSaka ), anuttara (uMcAmAM uMcA tIrthaMkaranAmakarma vagere) puNyanA nidhAna, rAga-dveSa-moha jeonA nirmUla kSaya thayA che tevA, aciMtya sukhane vinA mAge ApanArA mATe ciMtAmaNithI paNa adhika, saMsAra-samudrane taravA naukA samAna ane ekAMte zaraNa karavA yogya, evA arihaMtonuM mAre 15 jIvaM (mukta na thAuM ) tyAMsudhI zaraNa thAo! arihaMto mane zaraNa Apo! tathA, jeonAM jarA maraNa sarvathA kSINa thayAM che, karmarUpI kalaMka jeone vedavAnAM nathI, sarva prakAranI vyAbAdhAo (pIDAo-duHkho) jemanI nAza pAmI che, saMpUrNa jJAna ane darzana jeone pragaTa thayAM che, jeo siddhipura nAmanA nagaramAM (mokSamAM) rahelA che, jagatanA koI sukhanI upamA jemAM na ghaTe tevA anupama sukhane jeo pAmelA (bhogavI rahyA ) che ane jeo sarvathA 20 kRtakRtya che (jeone have kaI kartavya zeSa rahyaM nathI), te siddhonuM mAre (jAvajjIva) zaraNa thaao| tathA, prazAMta ane gaMbhIra Azaya (hRdaya ) vALA, sarva sAvadya (pApa) vyApArathI nivRtta thayelA, paMcavidha AcArane (jJAnAcArAdine ) yathArtha jANanArA, paropakAra karavAmAM rakta, padma (kamaLa ) vagairenI upamAvALA, zubhadhyAna ane zAstrAdhyayanamA satata udyamavALA ane jeonA bhAvo uttarottara vizuddha thayA kare che, tevA sAdhuonuM mAre (jAvajIva ) zaraNa thAo ! paricaya ____ A sUtra ghaNuM ja prAcIna cha / enA kartA koI samartha pUrvadhara maharSi hovA joIe / AmAM pAMca sUtro ApIne sAdhuone atyaMta upayogI hakIkatonuM varNana kayu cha / temAMthI A saMdarbha, je namaskAra viSayane upayogI jaNAyo te tAravIne artha sAthe ahIM pragaTa karyo che| / 25. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] -namaskAra svAdhyAya / 443 [31] aMgavijApaiNNaya-saMdabbho Namo arahaMtANaM, Namo savvasiddhANaM, Namo AyariyANaM, Namo uvajjhAyANaM, Namo loe savvasAhUNaM, Namo mahApurisassa mahatimahAvIrassa savvaNNU svvdrisiss| _imA bhUmIkammassa vijA-"iMdiAlI iMdiAli mAhiMde mArudi svAhA, Namo mahA- 5 purisadiNNAe bhagavaIe aMgavijAe sahassavAgaraNAe khIriNiviraNauduMbariNie saha sarvajJAya khAhA, sarvajJAdhigamAya svAhA, sarvakAmAya svAhA, sarvakarmasiddhyai svAhA / " kSIravRkSacchAyAyAM aSTamabhaktikena guNayitavyA, kSIreNa ca pArayitavyam , siddhirastu / bhUmikarmavidyAyA upacAra:-caturthabhaktikena kRSNacaturdazyAM grahItavyA, SaSThena sAdhayitavyA ahatavattheNa kusasatthare // 1 // .. . 10 "Namo arahaMtANaM, Namo siddhANaM, Namo AyariyANaM,Namo uvajjhAyANaM, Namo loe savvasAhUNaM, Namo AmosahipattANaM, Namo viSposahipattANaM, Namo savvosahipattANaM, Namo saMbhinnasoyANaM, Namo khIrassavANaM, Namo madhussavANaM, Namo kuTThabuddhINaM, Namo padabuddhINaM, Namo akkhINa mahANasANaM, Namo riddhipattANaM, Namo caudasapuvINaM, Namo bhagavaIe mahApurisadinAe aMgavijAe siddhe siddhANumae siddhAsevie siddhacAraNANucinne amiyabale mahAsAre 15 mahAbale aMgaduvAradhare svAhA / " chaTuggahaNI, chaTThasAdhaNI, jApo aTThasayaM, siddhA bhavai // 2 // anuvAda Namo ara0 thI savvadarisissa' sudhIno eka maMtra cha / te pachI 'iMdiAlI' thI 'svAhA' sudhI bhUmikarmanI vidyA che, tenI vidhi A prakAre che kSIravRkSanI ( uMbarAnA jhADanI, vaDanA jhADanI, pIMpaLanA jhADanI ke rAyaNanA jhADanI) 20 chAyAmAM besIne aTThamanuM tapa karIne A vidyAno jApa karavo / tapanA aMte khIrathI pAraNuM ka / AthI bhUmikarmavidyA siddha thAya che / bhUmikarmavidyAno upacAra-grahaNavidhi evo cha ke -eka upavAsa karIne kALI caudazanA divase A vidyAne grahaNa karavI ane chaTha-be upavAsa-karIne tenI sAdhanA karavI / sAdhanAkALamAM vastro akhaMDa (sIvyA vinAnAM, dagdhAdi doSa rahita) vAparavAM, tathA zayyA mATe ghAsanA saMthArAno 25 upayoga krvo| __Namo ara0 thI svAhA' sudhInI vidyA che| chaTha eTale be upavAsa karIne A vidyA prahaNa karavI ane chaTha-be upavAsa karIne tenI sAdhanA karavI ane ekaso ne AThavAra teno jApa karatAM A vidyA sadhAya ch| Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNgvijaapinnnny-sNdbbho| [prAkRta Namo arahaMtANaM, Namo siddhANaM, Namo mahApurisadiNNAya aMgavijAe, NamokArayittA imaM maMgalaM pauMjaissAmi, sA me vijA savvattha pasijjhau, atthassa ya dhammassa ya kAmassa ya isisassa Adicca-caMda-Nakkhatta-gahagaNa tArAgaNANa jogo jogANaM Namammi ya jaM sacaM taM saccaM ithaM mamaM idha paDiruve dissau, puDhavi udadhi-salila-agmi-mArUesu ya 5 savvabhUesu devesu jaM saccaM taM sacca Idha majjha paDiruve dissau / " [-aMgavijA- 'tattha paDhamaM gajabaMdheNaM saMgahaNIpaDalaM, pRSTha 8] Namo arahaMtANaM........dissau / ', e maMtra cha / - paricaya prAkRta TeksTa sosAyaTI, banArasa taraphathI tAjetaramA eTale vi. saM. 2014 mAM munirAja 10 zrIpuNyavijayajI mahArAje saMpAdita karela 'aMgavijApaiNNaya' nAme phalAdezano mahAkAya graMtha pragaTa. thyo| temAM aneka viSayo paratve phalAdeza sUcavyA che / e jotAM bhAratIya vAGmayamA Avo graMtha hajI sudhI maLI Avyo nthii| A graMthanA kartAe potAnuM nAma kyAMya paNa pragaTa kayu nathI eTale teno samaya paNa cokasa thaI zakyo nthii| bhUmikAlekhaka DaoN. motIcaMde e graMthanI racanA kuSANakALamAM thayAnuM anumAna kayuM che| 15 A graMthamAMthI namaskAraviSayaka traNeka maMtrono ahIM saMgraha karyo che / . RAVAVAVAMARDS - - QQoooo Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 445 [32] shriimdhribhdrsuurircit-sNbodhprkrnngrnthaadaacaaryaadi-svruupsNdrbhH|| sUrikharUpam desa-kula-jAI rUvI, saMghayaNI dhiijuo aNAsaMsI / avikatthaNo amAI, thiraparivADI gahiyavako // 94 // jiyapariso jiyanido, majjhattho desa-kAlabhAvannU / AsaNNaladdhapaibho, nANAvihadesabhAsaNNU // 95 // paMcavihe AyAre, jutto suttattha tdubhyvihinnuu| AharaNaheuuvaNayaNayaNiuNo gAhaNAkusalo // 96 // sasamaya-parasamayaviU, gaMbhIro dittimaM sivo somo / guNasayakalio eso, pavayaNauvaesao sugurU // 97 // aTThavihA gaNisaMpaya AyArAI-caubihikkikkA / cauhA viNayapavittI, chattIsaguNA ime guruNo // 98 // AcArya- svarUpa anuvAda Arya deza, uttama kuLa ane uttama jAtimAM janma pAmelA; saundaryavAn ; dRDhasaMghayaNavALA; 15 dhRtimAn (dhairyavaMta); niHspRhI; hita-mita bolanArA (vikathA na karanArA); mAyArahita; sthiraparipATIvALA (paricita graMthone sUtra, artha ane tadubhayathI askhalita rIte sadA dhAraNa karAnarA ); Adeya vAkyavALA ( jemanuM vacana saune mAnya hoya evA ); jitaparSad (parSadA jItanAra arthAt rAjyasabhAdimAM paNa kSobha na pAmanArA); jitanidra (nidrAne jItanAra arthAt apramatta); madhyastha (ziSyAdine viSa samAna bhAvavALA ); deza, kALa ane bhAvane jANanArA; atyaMta pratibhAzALI 20 (zIghraprApta buddhivALA arthAt paravAdInA game te praznano uttara zIghrataH ApavAmAM samartha); bhinna bhinna dezonI bhASAone jANanArA; pAMca prakAranA AcArathI yukta; sUtra, artha ane tadubhayane jANanArA ( utsarga ane apavAdane nipuNa rIte kahenArA); dRSTAMto, hetuo, upanayo, nayo vagairenI nirUpaNAmAM nipuNa; grAhaNAmAM ( arthAt ziSyone sUtrAdi grahaNa karAvavAmAM ) kuzaLa; sva-siddhAMta ane para-siddhAMtamA niSNAta; gaMbhIra (khedane sahana karanArA); dIptimAn (bIjAothI aparAjita-25 adhRSya ); ziva (mokSanA hetu hovAthI athavA teo je pradezamA rahe te pradezamA mAri vagere rogo zAMta thaI jatA hovAthI maMgaLabhUta ); saumya ( sarva lokonA nayana ane manane priya) ane vinayAdi seMkaDo guNothI yukta evA AcArya bhagavAna jivanacananA upadezaka hoya che / ( tAtparya ke uparyukta guNothI yukta evA AcArya ja upadezane mATe yogya hoya che / ) // 94-97 // ATha prakAranI gaNisaMpadA che| te darekanA AcArAdi cAra cAra prakAra che| vinayapravRtti 30 cAra prakAre che| A AcAryanA 36 guNo ch| ( 32 prakAranI gaNisaMpadA + 4 prakAranI pravRtti = 36 guNa* ) // 98 // * 1 AcAra 2 zruta 3 zarIra 4 vacana 5 vAcanA 6 mati 7 prayogamati ane 8 saMgrahaparijJA-ema ATha prakAranI gaNisaMpadA che. A ATha gaNisaMpadAonA AcAra Adi 32 medo che. vizeSa jANavA mATe juo:zrIjinabhadra kSamAzramaNagaNiviracita 'jitakalpasUtra'nu khopajJabhASya, gAthA 160 thI 206. vinaya pratipatti 4 prakAre che:-1 AcAravinaya 2 zrutavinaya 3 vikSepaNavinaya ane 4 doSanirghAtavinaya. vizeSa mATe juo:-'jitakalpasUtra, khopajJabhASya', gAthA 213 thI 240. UparanA 36 sthAnonuM varNana jitakalpabhASyamAM suMdara rIte ApavAmAM AvyuM che.|| Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta 10 446 saMbodhaprakaraNagranthAdAcAryAdi-svarUpasaMdarbhaH sUrarahatkharUpatvam so bhAvasUri titthayaratullo jo jiNamayaM payAsei / jiNamayamaikkamaMto, so kAuriso na sappuriso // 147 // hiMDai no bhikkhAe, titthayaro titthbhaavsNptto| tahiM jAi na bhikkhaTThA, pUrI vatthAsaNAINaM // 148 // jaM samae jAvaiyaM pavayaNasAraM lahei taM savvaM / arihamiva tahAvAI suddhaM nissaMsao savvaM // 149 // jaha arihA osaraNe, parisAimajjhaDio paDhamajAme / vakkhANai so aNNaM, pUrI vi tahA na annattha // 150 // jaha titthagarassANA, alaMghaNijA tahA ya sUrINaM / na ya maMDalie bhuMjai, titthayaro tahA ya aayrio|| 151 // savvesi pUyaNijo, titthayaro jahA tahA ya aayrio| parisahavagge abhIo, jiNu vva sUrI vi dhammakae // 152 // . AcArya, arihaMtasvarUpa15 je zrI jinezvara prabhunA dharmane prakAzita kare che te bhAvaAcAryane zrI tIrthakara tulya kahyA che; paraMtu je zrI jinamatanuM ullaMghana kare che te kApuruSa ( kAyara puruSa-pAmara) che, satpuruSa nathI / 147 // tIrthabhAvane prApta thayela evA zrI tIrthaMkara bhagavaMta bhikSArthe jatA nathI tema AcArya paNa vA, azana AdinI bhikSA mATe jatA nathI // 148 // 20 siddhAntane vize jeTalo ( athavA je kALe jeTalo siddhAntano) sAra varte che teTalo sarva sAra prApta karI zrI arihaMta bhagavaMtanI jema AcArya sarvazuddha siddhAMtanA rahasyane niHsaMzayapaNe yathArtha rIte samajAve che // 149 // samavasaraNamA parSadAonI madhyamAM rahelA zrIarihaMta bhagavaMta jema prathama praharamA vyAkhyAna Ape che tema AcArya (gaNadhara ) paNa tevI ja rIte tyAM zrIarihaMtanI dezanA pachI vyAkhyAna 25 Ape che, paNa bIje sthAne nahi // 150 // jema tIrthakaranI AjJA alaMghanIya che tema AcAryanI AjJA paNa alaMghanIya ch| jema zrI tIrthakara bhagavaMta mAMDalImAM bhojana karatA nathI tema AcArya bhagavaMta paNa mAMDalImAM bhojana karatA nathI // 151 // jema zrItIrthakara bhagavaMta sarvane pUjya che tema AcArya bhagavaMta paNa sarvane pUjya cha / 30 temaja parISahanA samUhamAM dharma mATe jema zrItIrthaMkara bhagavaMta nirbhaya che tema AcArya bhagavaMta paNa nirbhaya che // 152 // Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 447 X vibhAga] - namaskAra svaadhyaay| ciMtai na logakajaM, vikatthaNaM kuNai neva saMlAvaM / ikko ciTTaI dhammajjhANe nissaMgayAratto // 153 // evaM titthayarasamaM, navahA sUrINa bhAsiyaM samae / tassANAe vaTTaNamunbhAvaNamittha dhammassa // 154 // x x savvovi arihadevo, saguru gurU bhaNai nAmamitteNa / tesiM suddhasarUvaM, puNNavihuNA na pAvaMti // 158 // upAdhyAyakharUpam sammattanANasaMjamajutto suttatthatadubhayavihiNNU / AyariyaThANajuggo, sutaM vAe uvajhAo // 186 // thirasaMghayaNI jAivisiDakulavaM jiiMdio bhddo| no hINaaMguvaMgo, nIrogI vAyaNAdakkho // 187 // gurudattaparamamaMto, dikkhovaTThAvaNApaiTThAsu / dakkho lakkhaguNehi, saMjuo vAyago bhaNio // 188 // thirakaraNA puNa thero, pavittivAvAriesu kajesu / jo jattha sIyai jaI, saMtabalo taM thiraM kuNai // 189 // (zrI tIrthaMkara bhagavaMtanI jema ) AcArya bhagavaMta paNa lokanuM kArya ciMtavatA nathI ( arthAt janasamudAyanI .sAmAnya pravRttiomAM nirarthaka rasa letA nathI ) temaja vikathA ke saMlApa ( nirarthaka vArtAlApa ) karatA nthii| niHsaMgapaNAmAM tatpara evA AcArya to dharmadhyAnamAM ekAkIpaNe lIna rahe che // 153 // ___e pramANe siddhAMtamA AcAryanA nava kalpa tIrthaMkara tulya kahyA che; evA AcAryanI AjJAmAM vartavaM te ahIM dharmanI prabhAvanA ( unnati ) che // 154 // badhA ja loko 'arihaMta te deva,' 'suguru te guru' (athavA jainamatavartI badhA saMpradAyanA loko arihaMtane deva ane potAnA gurune suguru)-ema nAmamAtrathI kahe che, paNa puNyavihIna evA e jano temanuM zuddha svarUpa jANI zakatA nathI // 158 // upAdhyAyatuM svarUpa samyaktva, jJAna ane cAritrathI yukta; sUtra artha ane te ubhayanI vidhine jANanAra, temaja AcAryapadane yogya evA upAdhyAya sUtra bhaNe che ane bhaNAve che // 186 // sthira( dRDha ) saMghayaNavALA; uttama jAti temaja uttama kumvALA; jitendriya; bhadra; aMgopAMganI vikalatAthI rahita; nIrogI; vAcanA ApavAmAM kuzaLa; gurUe Apela paramamaMtrane dhAraNa karanArA; 30 dIkSA, vaDIdIkSA (upasthApanA) ane pratiSThAnAM kAryomAM nipuNa ane lAkho guNothI yukta upAdhyAya kahyA che // 187-188 // jo koI sAdhu pravartake niyojelA kAryomAM balavAna hovA chatAM sIdAya ( arthAt durbala 'manavALo bane ) to tene ( upAdhyAya ) sthira kare che| (A rIte sAdhune potAnAM kAryomA) sthira karatA hovAthI ( upAdhyAya ) 'sthavira' kahevAya che // 189 / / 20 25 .35 Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sNbodhprkrnngrnthaadaacaaryaadi-svruupsNdrbhH| [prAkRta sammatta-nANa-caraNAisu vatthAIsu taha vihAresu / savvesu sahAyattaM, kiccA saMjamathiro kuNai // 190 // tava saMjamajogesu, jo jogo tattha taM pavattei / asuhaM ca nivattei, gaNatattillo pavittIo // 191 // saMghassAvi pavattai, AyariyAIhi ga~jio saMto / vacchallapabhAvaNAisu, mahattakArI pavittIo // 192 // supuNNajogavAhI, kaalgghnnpbhiiannutttthaanno| ujjamai ujamAvai, jahajuggaM so gaNI gacche // 193 // ityAdi / munikharUpam gIyatthA saMviggA, nissallA cttgaarvaasNgaa| jiNamayaujjoyakarA sammattapabhAvagA muNiNo // 227 // ussaggamagganirayA vIyapayaniseviNo vi kaarnno|| to puNa mUlaguNammi, uttaraguNesu vi sai kaiyA // 228 // pavaja saMpattaM suparikkhiUNa kulavaMtA / 15 gihivAse vi asaMgA, te sAhu carittabhaddakarA / / 229 // ityAdi // [3, adhikAraH] samyaktva, jJAna ane cAritramA temaja vastrAdi viSayomAM ke vihAramAM-e sarvamAM sahAya ApIne saMyamamAM sthira kare te ('sthavira' kahevAya che) // 190 // . tapa, saMyama ane yogamA je sAdhu jene yogya hoya ( eTale jevA tapa vagerene yogya hoya ) te 20 sAdhune temA pravartAve ane azubha kAryathI nivAre te 'pravartaka' gaNanI ciMtAvALo (gacchano hitaciMtaka) kahyo che // 191 // ___ AcArye vAtsalya prabhAvanA vagere kAryomA pravartakane niyukta karye chate, saMghane paNa tevA kAryomA pravartAve, te mahattvanAM kAryo karanAra 'pravartaka' kahevAya che // 192 // __saMpUrNa yogone vahana karelA hoya tathA kAlagrahaNa vagere ( yoganA ) anuSThAnavALA hoya ane 25 pote gacchamAM yathAyogya yogamAM udyama kare ane bIjAone karAve te 'gaNI' kahevAya che / / 193 // munisvarUpa muni mahAtmAo gItArtha, saMvigna, zalyavinAnA, cAra prakAranA gAravathI rahita, zrIjinamatano udyota karanArA ane samyaktvanA prabhAvaka hoya che / / 227 / / (vaLI munio) utsargamArgamAM nirata hoya che, paraMtu kAraNavazAt bIjA padane (eTale 30 apavAdane) sevanArA hoya temAM paNa mUlaguNane viSe ane uttaraguNane viSe paNa kadAcit ekAda vAra ja (apavAdane seve che) // 228 // jeo kuLavAna che, jeo gRhavAsamAM paNa asaMga ( anAsakta) hatA ane jeoe prApta thayela pravrajyAnI sArI rIte parIkSA karIne (pravrajyA mATe potAnI zakti Adino vicAra karIne ) tene grahaNa karI che, te sAdhu mahAtmAo cAritrane suMdara rIte pALanArA bane cha / (athavA bIjo artha:35 AcAryAdie sArI rIte parIkSA karyA pachI jeo dIkSAne pAmyA che evA....) // 229 // .. Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| paricaya ___ A prakaraNanA kartA yAkinImahattarAsUnu AcAryaziromaNi zrI haribhadrasUri mahArAja ch| temanA nAmayI koNa aparicita hoya ? jaina sAhityamAM temanuM sthAna ghaNuM ja UMcuM che| _ vi. saM. nI chaThI zatAbdImAM (matAMtare AThamI zatAbdImA) teo vidyamAna hatA ema itihAsajJa puruSo kahe che| temano janma mevADanA cittoDanagaranAM eka rAjapurohitane tyAM thayo hato ane teo bAlya-5 kALamAM ja nyAya, vyAkaraNa vagere aneka viSayonA pAraMgata banyA htaa| temaNe dIkSA kevI rIte lIdhI vagaire temanA caritrathI jANI levuu| dIkSA pachI temaNe jaina darzanano sarvAMgINa suMdara rIte abhyAsa karyo ane teo temAM niSNAta bnyaa| teozrInI jaina darzana pratyenI zraddhA ane bahumAna kevA ucca prakAranA hatA, te temanA graMtho ja kahI Ape che| vidhi pratye paNa temano AdarabhAva ucca koTino hto| teonI kRtione joIne kevaLa jaina vidvAno ja mugdha bane che evaM nathI, jainenara 10 vidvAno paNa te kRtionI muktakaMThe prazaMsA kare che / teoe Agamo upara aneka TIkAo racI che ane darzana, yoga, vagere viSayomAM paNa aneka svataMtra graMthonU sarjana karyu ch| jaina samAja upara temanA eTalA badhA upakAra che ke jenuM varNana ja na karI shkaay| ' saMbodhaprakaraNa 'mAM devatattva, gurutattva (suguru ane kugurunu svarUpa), samyaktva, zrAvakadharma, saMjJA, lezyA, dhyAna, AlocanA vagerenuM suMdara varNana ch| e graMthamAMthI AcArya, upAdhyAya ane muni saMbaMdhI 15 upayogI saMdarbha tAravIne anuvAda sAthe ahIM pragaTa karIe chiie| OAD KARO S HTAKA 118ROMA ADDA HEALMA ccocon Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [33] prvcnsaaroddhaar-tttttiikaa-sNdrbhH|| mUlakartA-zrInemicandrasUriH - TIkAkartA-zrIsiddhasenasUriH // paMcaparameTThimaMte pae pae satta saMpayA kamaso / pajaMtasatta[daha]kkharaparimANA aTThamI bhaNiyA // 79 // TIkA-tatra 'paMcaparameSThI tyAdi, paJcaparameSThimantre pade pade-vivakSitAbhidheyayukte 'namo arahaMtANaM' ityAdike, na punaH suptiDyukte, sapta saMpadaH kramazo vijJeyAH, aSTamI punaH paryante saptadazAkSarapramANA 'maMgalANaM ca savvesiM paDhama havaha maMgalaM' iti svarUpA bhaNitA gaNadharAdibhiH, anye tu paryantavartinIstisraH sampada evaM manyante, yathA--'eso paMca namukkAro savvapAvappaNAsaNo' iti 10 SoDazAkSarapramANA SaSThI sampat , 'maMgalANaM ca savarsi' ityaSTAkSaraghaTitA saptamI saMpat, "paDhamaM havai . maMgalaM' iti navAkSaraniSpannA aSTamI sampat , yaduktam aMtimacUlAitiyaM solasaaTThanavakkharajuyaM ceva / jo paDhai bhattijutto so pAvai sAsayaM ThANaM / / iti, evamairyApathikyAdiSvapi sampadviSaye yathAyathaM matAntarANi matimadbhirmantavyAnIti / 15 atra ca yadyapi 'havai-hoi' ityanayorarthaM prati na kazcid vishessH| 'hoi maMgalaM' iti ca pAThe zloko nAdhikAkSaro bhavati tathApi 'havai' ityeva paThitavyam , yato namaskAravalayakAdigrantheSu anuvAda paMcaparameSThImaMtramA pade pade ekeka saMpadA kahelI che / ema sAta saMpadA ane chellI AThamI saMpadA sattara akSara saMkhyAnI jaNAvelI che / / 79 // 20 TIkA-parameSThImaMtramA jaNAvelAM pado 'namo arihaMtANaM' vageremAM sAta saMpadAo kramazaH batAvelI che / AThamI saMpadA 'maMgalANaM ca savvesiM paDhama havai. maMgalaM'-e sattara akSaronI che, ema gaNadhara bhagavaMtAdie kaheluM che / bIjA keTalAka chevaTanI traNa saMpadAo mAne cha / jema ke. 1. eso paMcanamukkAro savvapAvappaNAsaNo-e soLa akSara pramANanI chaThI saMpadA che| 25 2. maMgalANaM ca savvesiM-e ATha akSara pramANanI sAtamI saMpadA che| 3. paDhamaM havai maMgalaM-e nava akSarothI utpanna thayelI AThamI saMpadA che| kahyu cha ke chellI traNa cUlikAmAM anukrame soLa, ATha ane nava akSarovALI saMpadAo ch| bhaktimAn je jIva tene bhaNe ke te zAzvata evA sthAnane-mokSane pAme ke| A prakAre IryApathikI vageremAM paNa saMpadA vize buddhimAnoe matAMtaro jANI levAM / 30 ahIM jo ke 'havai' ane 'hoi' e bemAM arthanI dRSTie koIpaNa bheda nthii| vaLI, 'hoi maMgalaM' e pramANe pAThamAM zloka adhika akSaravALo thato nathI, (zlokanA caraNanA ATha akSaro barAbara jaLavAI rahe che| 'paDhamaM havai maMgalaM'-e pAThamAM jema nava akSara thAya che tem|) chatAM 'havai' e pATha ja bhaNavo joie; kemake 'namaskAravalayaka' vagere graMthomAM kayuM che ke Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| sarvamantraratnAnAmutpattyAkarasya prathamasya kalpitapadArthakaraNaikakalpadrumasya viSaviSadharazAkinIDAkinIyAkinyAdinigrahaniravagrahasvabhAvasya sakalajagadvazIkaraNAkRSTayAdyavyabhicAriprauDhaprabhAvasya caturdazapUrvANAM sArabhUtasya paJcaparameSTinamaskArasya vyAkhyAyAM prastutAyAM tathAvidhaprayojanoddezena yantrapadmAdiviracanAyAM prakRtAyAM yadA dvAtriMzaddalaM padmamAlikhyate pratidalaM ca zlokasambandhyekaikamakSaraM nivezyate tadA nAbhau trayastriMzattamamakSaramavazyaM nivezyaM anyathA nAbhibhAgaH zUnya eva syAt , mAtrayApi ca hIne yantrapadmAdau / nivezyamAne mahAmantre tatsAdhyaviziSTAbhISTaparipUrNaphalAnavApteriti 'havai 'ityayameva pATho yuktH| tathA caitat-saMvAdipUrvAcAryakRtaprakaraNavacanam __ aTThasaTThi akkharaparimANu, jiNasAsaNi navakAra pahANU / aMtimacUlA tinni pasiddhA, solasa-aTTha-navakkharariddhA / ityAdi, tato nAtrAbhimAnanarttanaM kenApi kRtamiti vimarzanIyaM nimatsarairiti / tathA prathamaM padeSu 10 jJAteSu yasyAM saMpadi yAvanti padAni bhavanti tasyAM tAvanti sukhenaiva jJAyanta iti // __(pR0 15-16) sarva maMtraratnonI utpattinI khANasvarUpa; zreSTha; icchita padArthone siddha karavAmAM advitIya kalpadruma samAna; viSa, viSadhara-sarpa, zAkinI, DAkinI, yAkinI Adino nigraha karavAmAM svataMtra svabhAvavALA; samagra jagatanuM vazIkaraNa, AkarSaNa vagere karavAmAM avyabhicArI prauDha prabhAvavALA; caudapUrvonA sArabhUta--evA 15 paMcaparameSTInamaskAranI prastuta vyAkhyAmAM evA prakArano ('havai' pATha bhaNavAno) uddeza che / kAraNake yaMtranAM padmo vagerenI racanA samaye batrIza dalanu padma banAvavAmAM Ave che temAM pratyeka dala-patramA zloka saMbaMdhI ekeka akSara mUkavAmAM Ave che tyAre nAbhimAM-bacce tetrIzamo akSara avazya mUkavo joie, jo ema karavAmAM na Ave to vacalo bhAga khAlI rahe / yaMtrapadmAdimAM mahAmaMtranI eka paNa mAtrA ochI mUkavAmAM Ave to tenA sAdhyarUpa viziSTa je saMkalpa tenA pUrepUrA phaLanI prApti thAya nhiiN| AthI 'havai' e 20 ..prakArano ja pATha ucita che| vaLI, pUrvAcArye racelA prakaraNamAM A saMbaMdhamAM jaNAvyu cha ke-- aMDasaTha akSaronuM jenuM parimANa che evo navakAra jinazAsanamA pradhAna mukhya ch| chellI traNa cUlikAo prasiddha che je anukrame soLa, ATha ane nava akSarothI samRddha ch| A prakAre kahelaM che| AthI A vacana koie garvathI nAcI UThatAM kahelu nathI ema matsaraabhimAna rahita evA vidvAnoe vicAra joie| vaLI, prathama pado jANatAM, je saMpadAmA jeTalAM pado thAya 25 che te saMpadAmAM teTalAM pado sukhapUrvaka jANI zakAya che / paricaya zrInemicaMdrasUrie 'pravacanasAroddhAra' nAme prakaraNagraMtha bAramI zatAbdImAM racyo che, jemAM prakaraNa sAhityanA viziSTa padArthono saMgraha ko che| tenA upara caudamA zatakamAM thayelA zrIsiddhasenasUrie moTI TIkA racI che| 30 e graMthamAthI namaskAra saMbaMdhI saMdarbha TIkA sahita tAravIne anuvAda sAthe ahIM pragaTa karyo che|| A saMdarbhamAM namaskAranI saMpadAo ane 'hoi' 'havai' pAThanI mImAMsA karI nirNaya Apyo che __ ane tetrIsa akSaranI cUlikAnA dhyAnanI suMdara prakriyA batAvI cha / A nemicaMdrasarie bIjA aneka graMthonI racanA karI ch| Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... [34] sirisiDarisiraiya 'caMdakevalicariya' saMdabho // sasidhavalA arihaMtA, siddhA varapammarAgasaMkAsA / kaNagAbhA AyariA, uvajjhAyA puNa piyaMgunihA // 45 // aMjaNamaNippahA taha, loe savve vi sAhuNo vivihA / iya parameTThipayAI, paMca vi jhAijai vihiNA // 46 // eyANa namukkAro, paMcaNDaM hoi maMgalaM paDhamaM / uDamahotiriyammi vi, esu ciya sAsao maMto // 47 // eravaehiM paMcahi, paMcahi bharahehiM saMpaDhiAI a|| aIyaaNAgayakAle, eso ciya jiNanamukkAro // 48 // saTThisayaM vijayANaM, pavarANaM jatthaNAijiNadhammo / sAsayakAlo vaTTai, tattha vimo (viso) ceva navakAro // 49 // ' jammi vAsare paDhijai, jeNiha jIyassa hoi phlriddhii| avasANe vi paDhijai, jeNa mao saggaI jAi // 50 // anuvAda (zrIcaMdrakumAre muni pAsethI samyaktva svIkAryu te vakhate munie navakAra viSe jaNAvyu ke he rAjan !-) 20 arihaMto caMdramA jevA zvetavarNavALA che, siddho zreSTha padmarAga jevA raktavarNavALA che, AcAryo suvarNa jevA (pILA) varNavALA che| vaLI, upAdhyAyo priyaMgu jevA (nIla) varNavALA che ane sarva vividha sAdhuo paNa aMjanamaNi jevA zyAma varNavALA che| A pAMceya parameSThipadonuM vidhipUrvaka dhyAna karavU joIe // 45-46 // . e paMca-parameTIne karelo namaskAra prathama maMgala che ane Urdhvaloka, adholoka tathA tiryaglokamA 25 paNa A ja zAzvata maMtra che // 47 // pAMca bharata ane pAMca airAvatamAM bhUta ane bhaviSyakALamAM paNa A jina-namaskAranuM ja samyak paThana karAya che // 48 // pravara evA ekaso ne sATha vijayo ke jyAM jina dharma anAdi kALathI zAzvatarUpe pravarte che, tyAM paNa A ja namaskAra che // 19 // 30. janmadivase A namaskAra-maMtra bhaNAya to jIvane (A janmamAM) samRddhi prApta thAya che ane maraNa samaye bhaNAya to mRta jIva sadgatimAM jAya che // 50 // 1 sarakhAvo-'paMcanamukkAra phala' gAthAH 14. 2 sarakhAvo-'paMcanamukkAra phala' gAthAH 5,6. Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| AvaIhi pi paDhijai, jeNa ya laMghei AvaisayAI / riddhII pi paDhijai, jeNa ya sA hoi vitthiNNA // 51 // ' jaha ahiNA daTThANaM, gAruDamaMto visaM paNAsei / taha navakAro maMto, pAvavisaM nAsai asesaM // 52 // ki esa kAmakuMbho, kiMvA ciMtAmaNIhuya nvkaaro| kiM kappatarU eso, na hu na hu tANaMpi ahiyayaro // 53 // kAmaghaDo devamaNI, surarukkho egjmmsuhheuu|| navakAro puNa pavaro, saggapavaggANa dAyAro // 54 // " sattari koDAkoDIsAyaramANe imammi mohaNIye / koDAkoDI sese, navakAro * muhajio hoi // 55 // jaM kiMpi paramatattaM, paramappayakAraNaM ca jaM kiMci / tattha imo navakAro, jhAijai paramajogIhiM // 56 // paMvana-hariyA-rihA (OM hrI arha) ii, maMtahabIyANi sappahAvANi / savvesi tesiM mUlaM, ikko navakAravaramaMto // 57 // 10 ApattiomAM paNa bhaNAya to seMkaDo ApattiothI pAra UtAre ch| saMpattimAM bhaNAya to 15 saMpattiono vistAra thAya che / / 51 // jema sarpavaDe karaDAyelAnA viSano gAruDamaMtra nAza kare che tema navakAra-maMtra samagra pAparUpI viSano nAza kare che // 52 // __ zu A (namaskAra) kAmakuMbha che ? athavA ciMtAmaNi che ? athavA to A kalpataru che? nahi, nahi, tenAthI paNa adhika phaLa ApanAro che // 53 // 20 kemake kAmaghaTa, ciMtAmaNi ke kalpavRkSa to eka janma mATe ja sukhanA kAraNabhUta che, paNa atyuttama namaskAra to svarga ane mokSane ApanAro che / / 54 // ___ sittera koDAkoDI sAgaropama mohanIyakarmamAMthI eka koDAkoDI sAgaropama karma bAkI rahe tyAre jIva A namaskArane unmukha bane che (navakArane pAme che) // 55 // ___ je kaMipaNa paramatattva che, je kaMi paNa paramapadanuM kAraNa che, te sarvanI AdimAM A namaskAra-25 utkRSTa yogIo vaDe dhyAna karAya che // 56 // pravaNa OM, hrIkAra hI tathA arhadbIja aha~ vagere je prabhAvazALI bIjamaMtro che te sarvenu mULa eka zreSTha navakAra-maMtra che // 57 // 1 sarakhAvo-'paMcanamukkAra phala' gAthAH 5,6. 2 sarakhAvo-'paMcanamukkAra phala' gAthAH 8. 3 sarakhAvo-'paMca. namukkAra phala' gAthAH 9. 4 sarakhAvo-'paMcanamukkAra phala' gAthAH 10. * 'navakAra mmuhaji(jI)o hoI' pratyantare / 30 Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 sirisirisiraiya 'caMdakevalicariya' sNdbho| [prAkRta jo guNai tattha lakkhaM, pUei vihIi jiNanamukkAraM / titthayara-nAmaguttaM, so baMdhai natthi saMdeho // 58 // ' advevaya aTThasayA, aTThasahassaM ca atttthkoddiio| jo guNai bhattijutto, so taiyabhave lahai siddhiM // 59 // karaAvattihiM jo, paMcamaMgalaM sAhupaDima (12) saMkhAe / navavArA Avattai, chalaMti taM no pisAyAI // 60 // na ya tassa kiMci pahavai, DAiNi-veyAla-rakkha-mAribhayaM / navakArapahAveNa ya, nAsaMti asesaduriyAI // 61 // thaMbhei jalaM jalaNaM, ciMtiyamitto vi pNcnmukaaro| 10 ari-mAri-cora-rAula-ghoruvasaggaM paNAsei // 62 // aDavi-giri-jalahimajjhe, bhayaM paNAsei ciMtio eso| rakkhai bhaviyasayAI, mAyA jaha putta bhaMDAI (ddiNbhaaiN)|| 63 // Ahi-jara-vAhi-takkara-hari-kari-saMgAma-visaharabhayAI / nAsaMti takkhaNeNaM, jiNanavakArappahAveNaM / / 64 // 15 hiyaya guhAe navakArakesarI jANa saMThio nicaM / kammaTThagaMThi doghaTTaghaTTayaM tANa pariNaTuM // 65 // temAM je (bhavika) A jina-namaskAra-maMtranoM tIrthamAM lAkha vAra jApa kare .che ane vidhisara pUjana kare che, te tIrthaMkara nAma-gotrakarmane bAMdhe che temAM saMdeha nthii|| 58 // ATha, AThaso, ATha hajAra ke ATha karoDavAra je bhaktipUrvaka (namaskAra-maMtra) gaNe che, te trIjA 20 bhavamAM siddhine prApta kare che // 59 // karAvarta (zaMkhAvartAdi) vaDe bAra saMkhyAthI nava vAra je paMca-maMgala-namaskArano jApa kare che, tene pizAca vagere bAdhA pahoMcADatA nthii||60|| ane DAkinI, vetAla, rAkSasa ke marakI vagerenA bhayo tene kaMi paNa karI zakatA nathI, tathA A namaskAra-maMtranA prabhAvathI saghaLAM pApo (azubha karmo) nAza pAme che // 61 // A paMca-namaskAra ciMtanamAtrathI ja jala ane agnine thaMbhAve che, tathA zatru, mahAmArI, cora ane rAjakulavaDe thatA ghora upadravano nAza kare che // 62 // jaMgalamAM, parvata upara ke samudranI madhyamAM AvelA bhayano A namaskAra smaraNamAtrathI nAza kare che ane jema mAtA potAnAM nAnAM bALakonuM rakSaNa kare che, tema navakAra seMkaDo bhavikonuM rakSaNa kare che // 63 // 30 A jina-namaskAranA prabhAvathI Adhi-mAnasika ciMtA, jvara, anya vyAdhi, cora, siMha, hAthI saMgrAma, sarpa AdinA bhayo tatkAla nAza pAme che // 64 // . jemanI hRdayarUpI guphAmAM namaskArarUpI kesarI siMha niraMtara vase che, temanA ATha karmanI graMthiorUpa hAthIono samUha nAsI jAya che // 65 // 1 sarakhAvo-paMcanamukkAra phala' gAthAH 12. Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 455 navakAraikkaakkhara, pAvaM pheDei sattaayarANaM / pannAsaM ca paeNaM, paNasaya sAgara samaggeNaM // 66 // je ke vi gayA mukkhaM, gacchaMti ya kei kammamalamukkA / te savve vi ya jANasu, jiNanavakArappahAveNaM // 67 // jiNasAsaNassa sAro, caudasapuvvANa jo samuddhAro / jassa maNe navakAro, saMsAro tassa kiM kuNai ? // 68 // parameTinamukkAro, paNatIsakkharajuo sayA pavaro / eso ya mahAmaMto, tuTTho ciMtiyaphalaM deI // 69 // [zrIcandrakevalicaritre dvitIyo'dhikAraH, pRSTha 24 ] - [prakAzaka: jainadharma prasAraka sabhA, bhAvanagara vi. saM. 1993] (2) tathApi prANanAtha ! prAk, zrutaM zrIguruvaktrataH / navakAramahAmantramAhAtmyamavadhAryatAm / / 47 // zIrSe kuryAH ziraskaM ca, mukhe mukhapaTaM tathA / kAye ca kavacaM vajramAyudhaM hastayodRDham / / 48 // 10 namaskArano eka akSara sAta sAgaropamanAM pApane dUra kare che, eka padathI pacAsa sAgaropamanuM pApa ane samagra (saMpUrNa) navakAravaDe pAMcaso sAgaropamanuM pApa dUra thAya che // 66 // . (Aja sudhI) je koI mokSamAM gayA che, ane Aje paNa karmamalathI rahita thaIne je koI mokSamAM jAya che, (tathA bhaviSyamAM je koI paNa mokSamA jaze,) te sarve A jina-namaskAranA prabhAvathI ja, ema jANavU // 67 // 20 jina-zAsanano sAra ane cauda pUrvano samuddhAra evo namaskAra jenA manamAM rame che, tene saMsAra zuM karI zake ? // 68 // pAMtrIza akSarothI yukta A paMca-parameSThI namaskAra sadA utkRSTa mahAmaMtra che ane (ArAdhanA vaDe) tuSTa thayelo A namaskAra icchita phaLane Ape che // 69 // 25 ....tathApi he prANanAtha ! pUrve zrIguru mahArAjanA mukhathI sAMbhaLela namaskAra-mahAmaMtranA mahimA tame avadhAraNa kro| (47) . ('namo arihaMtANaM' e padathI) mastaka upara zirastrANa eTale loDhAno Topa che, (' namo siddhANaM' e padathI) mukha para mukhapaTa eTale bukAnI che, ('namo 'AyariyANaM' e padathI) zarIra para kavaca eTale bakhtara pahereluM che, ('namo uvajjhAyANaM' e padathI) baMne hAthomAM vajra jevU majabUta 30 Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 [prAkRta sirisiDDharisirahaya 'caMdakevalicariya' sNdbbho| pAdayoH pAdarakSAM cAmIbhiH paJcapadaiH kramAt / AtmarakSA vidhAtavyA, catuthUlApadaistathA // 49 // zilA vajramayI bhUmI, vo vajramayo bhiH|| khAtikAGgArasaMpUrNA, vaprovaM vajramaNDapaH // 50 // kartavyA bAhyarakSeyaM, dina prati nirantaram / saGgAme saGkaTe mArge, rakSAM kuryA vizeSataH // 51 // etanmantrAdhirAjasya, prabhAvAd yAnti duurtH| caurAri-vyAla-cetAlAdibhayAnyakhilAnyapi // 52 // nityamasmAca jAyante, saMpado hi pade pde| tadetaddhyAnato bhadraM, vartatAM tava varmani // 53 // [zrIsiddharSiracita-zrIcandrakevalicaritasya dvitIyAdhikAre saMdarbhaH / ] [prakAzaka : jainadharma prasAraka sabhA, bhAvanagara, vi. saM. 1993] 10 hathiyAra che ane ('namo loe savvasAhUNaM' e padathI) pagamAM rakSA mATenI mojaDIo che; ema dhArIne kramazaH A pAMce padothI AtmarakSA krvii| ane e ja prakAre cAra cUlikApadothI-eTale ('eso 15 paMcanamukkAro' e padathI) bhUmitala upara vajramayI zilA che, ('savvapAvappaNAsaNo' e padathI) bahAra vajramaya killo che, ('maMgalANaM ca savvesiM' e padathI) aMgArAthI bharelI khAI che ane ('paDhamaM havai maMgalaM' e padathI) killA upara UMco vajrano maMDapa che ema dhArIne pratidina niraMtara A prakAre 'bAhyarakSA' krvii| ane yuddhamAM, saMkaTa vakhate, mArgamA vizeSa karIne rakSA krvii| (48 thI 51) * A mantrAdhirAjanA prabhAvathI cora, zatru, sarpa, vetAla vagereyI thatA sarva bhayo dUrathI ja cAlyA 20 jAya che| (52) A maMtrathI hamezAM pagale pagale saMpattio prApta thAya che; tethI namaskAranA AvA prakAranA dhyAnathI prayANamArgamAM tamAru kalyANa thaao| (53) paricaya 'upamitibhavaprapaMcAkathA' nAmanA vizALakAya kathAgraMthanI racanA karanAra ane evA bIjA 25 aneka graMthonA kartA tarIke prasiddhi pAmelA zrIsiddharSigaNie 'caMdrakevalicarita' nAme graMthanI racanA vi. saM. 974 mAM karI che| temAMthI namaskAraviSayaka be saMdarbho, jemA prathama saMdarbha prAkRtamAM ane bIjo saMdarbha saMskRtamA che, te tAravIne ahIM anuvAda sAthe pragaTa karyA cha / A e ja siddharSigaNi che ke jeo bauddho pAse temanA siddhAMto bhaNavA gayelA tyAre zrI haribhadrasUrie racelI 'lalitavistarAvRtti'thI pratibodha pAmIne bauddha banatAM bacI gyelaa| zrIharibhadrasUrie 30 karelA A upakArano temaNe potAnA graMthamAM temane 'dharmabodhakara' kahI mAnabhera ullekha karyo ch| * sarakhAvo-saMskRta vibhAgamA 'aatmrkssaanmskaarstotr'| Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [35] siridevbhddsuuririy'khaarynnkos'sNdbbho|| kayasammattathiratto, jai vi naro taha vi vaMchiyaM vatthu / paMcanamokAre ciya, bhattiparo pAvae paramaM // 1 // arahaMtA siddhA sUriNo ya uvajjhAya-sAhuNo ceva / paramiTThiNo hu ete, eyannamaNaM namokAro // 2 // etto ciya eyANaM, kIraMto sAyaraM nmokaaro| eso samaggakallANakAraNaM, jAyai jiyANa // 3 // ekkakamakkharaM pi hu, paMcanamokkArasaMtiyaM jiivo| . bahu-bahutara-bahutama-pAvakhayavasA lahai bhAveNa // 4 // sUro iva timirabharaM, pahaNai ciMtAmaNi vya dogaccaM / ciMtiyamitto ya imo, bhayavaggaM nAsai samaggaM // 5 // anuvAda 15 samyaktvamAM sthira vRttivALo puruSa paNa 'paMca-namaskAra' pratye bhaktivALo hoya, to ja paramavAMchita pAme che // 1 // arihaMto, siddho, AcAryo, upAdhyAyo ane sAdhuo e pAMca ja parameSThIo ch| emane namana karavU te namaskAra che // 2 // e pAMca parameSThIo hovAnA kAraNe ja emane Adara-vinaya sahita karavAmAM Avato e namaskAra 20 jIvonA samagra kalyANanA kAraNabhUta bane che // 3 // , A paMcanamaskAranA eka eka akSarane paNa jIva bhAvavaDe tyAre ja pAme che ke jyAre bahubahutara-bahutama pApakSaya thaI gayo hoya // 4 // jema sUrya aMdhakAranA samUhano nAza kare che, ciMtAmaNi-ratna dAridyane dUra kare che tema ciMtavavA mAtrathI ja A namaskAra sarva bhayonA samUhane samagrapaNe nAza kare che // 5 // 25 58 Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 siridevbhhsuuririy'khaarynnkos'sNdbbho| [prAkRta tahA hi nAbhiddavai davo taM, dUmai na mayAhivo sukuddho vi| sappo vi nAbhisappai, na vi caMpai mattapIlU vi // 6 // sattU vi taM na bAhai, na virAhai bhUya-sAiNigaNo vi / corei takaro na vi, na kamai taM vAripUro vi // 7 // ahavA kimittieNaM ? ihaparaloe sa vaMchiyaM lahai / jassa maNe navakAro, 'siridevo' etthudAharaNaM // 8 // [kahArayaNakoso-sAmannaguNAhigAro, pRSTha-55] tA tajhuggayamuvalabbha, sAhuNA caMdaNaM va mlyaao| naMdaNavaNAu kappaDumaM, va jalahIu amayaM va // 131 // pAragayapaNIyAo, pAvayaNAo pahANao paramo / 'paMcaparameTThimaMto', uvaiTTho iTTasiddhikaro // 132 // . jemake (je puruSa AdarapUrvaka ane vinaya-sahita paMca-parameSThIone namaskAra kare che tene) dAvAnala sparzI zakato nathI, krodhe bharAyelo siMha paNa tene IjA karI zakato nathI, sarpa paNa tenI pAse AvI zakato nathI, madonmatta hAthI paNa tene hAni karI zakato nathI, zatru paNa tene pIDA karI zakato nathI, bhUta ane zAkinIono samudAya paNa tene DarAvI zakato nathI, cora tene lUMTI zakato nathI ane pANIna pUra paNa tene oLaMgI zaktuM nathI // 6-7 // 20 athavA ATalAthI ja zuM ? jenA manamAM namaskAra che, te A loka ane paralokamAM potAnu vAMchita pAme che / zrIdeva rAjA ahIM dRSTAMta che // 8 // * (2) tyAra pachI e munirAje te(rAjA)nI yogyatA jANIne malayaparvata uparathI caMdana, naMdanavanamAthI kalpavRkSa ane samudramAMthI amRtanI jema zrItIrthaMkara bhagavaMte prarUpelA uttama pravacanamAthI iSTasiddhi karanAra 25 parama paMcaparameSTinamaskAra-maMtrane upadezyo // 131-132 // ** dRSTAMta mATe juo-'kathAranakoSa', kathAnaka 10 muM. Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 459 sammattanicalattaM paramaM naranAha ! navari kAyavyaM / ucchulaya va na kiriyA, eyaviuttA phalaM dei // 133 // annaM ca 'paMca-maMgala-suyakhaMdho' esa gijae samae / paDhamuccAro satthANa, divyamaMtANa paNavo vva // 134 // eso ya uddisijjai jiNabhavaNe naMdiviyaraNApuvvaM / to kIraMtuvavAsA paDhamaM ciya paMca egasarA // 135 // to aTTha aMbilAI dijai navakAravAyaNA tatto / tihiM uvavAsehiM tato'NunavaNA kIrai imassa // 136 // iha sAhupae nava akkharAiM paMceva huMti siddhapae / arihaMtAipaemuM, patteyaM satta sesesuM // 137 // arihaMtAI paMca vi, payAI bIyAI paramamaMtANaM / eyANuvariM cUlA, 'eso paMca'ti emAI // 138 // tettIsakkharamANA, imA ya tettIsapayaDaNapahANA (?) / evaM [ esa] samappai, phuDamakkharaaTThasaThThIe // 139 // 10 he rAjan ! to paNa samyaktvamA nizcalapaNuM uttama rIte dhAraNa kara, joiie| zuddha samakita 15 vinAnI kriyA zeraDInI latAnI mAphaka phaLa ApatI nathI // 133 // . vaLI, divya maMtromAM praNavanI jema jinamata zAstronA prathama uccAra tarIke 'paMcamaMgalamahAzrutaskaMdha' grahaNa karAya che // 134 // - zrIjinamaMdiramAM naMdinI racanA karIne, paMcaparameSThI namaskAranI uddezavidhi karI zakAya cha / te mATe vAcanA lenAre prathama ekIsAthe pAMca upavAsa karavAnA hoya che / tyAra pachI ATha AyaMbila 20 karavAnAM hoya che / ATalaM tapa karyA pachI navakAranI vAcanA ApI zakAya che| te pachI traNa upavAse navakAranI anujJA karAya che // 135-136 // A maMtramA sAdhupadamAM nava akSaro che ane siddhapadamAM pAMca ja akSaro che| bAkInAM 'arihaMta' vagere padomAM sAta sAta akSaro che| je koI uttama maMtro che te badhAnA bIjarUpa A 'arihaMta' vagere pAMce pado cha / te pAMca pado upara 'eso paMcanamukkAro' vagere cUlikA 25 che // 137-138 // - ane A cUlikA tetrIza akSara pramANa che / e pramANe (uparanAM pAMce padonA pAMtrIza akSaro sAthe) A paMcaparameSThI namaskAra-maMtra aDasaTha akSaro vaDe vidhipUrvaka saMpUrNa apAya che // 139 // Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 [prAkRta siridevabhaddasUriraiya 'kahArayaNakosa'saMdabbho evaM paDhio eso, vihIe lakkheNa seya-surahINaM / kusumANaM puNa javio, bhavveNa tadegacitteNaM // 14 // viyarai bhuvaNabharahiyaM, titthaMkara-caki-gaNaharapayaM pi / jaha taha sulabhANaM, puNa kA vattA sesavatthUNa 1 // 141 // aMto'rihaMtavinnAsa dAhiNAvatta-siddhamAINaM / jjhANaM va ettha kicaM, nicaM parameTThimuddAe // 142 // karaAvatte jo paMcamaMgalaM sAhupaDimasaMkhAe / nava vArA Avattai, chalaMti no taM pisAyAI // 143 // eyappabhAvamahavA, savvaM savvannuNo ciya muNaMti / tallesuddesaM puNa, patthiva! tuha kiM pi uvai8 // 144 // (kahArayaNakoso-sAmannaguNAhigAro-kathAnaka 10 muM. pR. 62 (3) aha kevaliNA siTTho, siridevanarAhivassa mAhiMdai / surasirilAbho sujaviyapaMca-namokkAramAhappA // 231 // tatto sukuluppattI, kaDvayabhavabhamaNao ya sivalAbho / iya 'paMcanamokAro,' sAro nIsesadhammassa // 232 // 15 A pramANe A namaskAra-maMtrane vidhipUrvaka bhaNIne je bhavyAtmA lAkha zveta ane sugaMdhI puSpo caDhAvavApUrvaka ekAgra-cittathI jape che tene te namaskAra-maMtra traNa bhuvanamAM gauravazAlI evA tIrthaMkarapada, gaNadharapada ke cakravartipadane paNa Ape che| to pachI je alpa prayatne sulabha evI bIjI vastuonI 20 zI kathA ? // 140-141 // ___ vacce arihaMta-padane sthApaq ane dakSiNAvartanA kramathI siddha vagerenA padone gotthvvaaN| A rIte parameSThI mudrA karIne e navakAra-maMtra- nitya dhyAna karavU joIe // 142 // vaLI, je manuSya aMgulionA AvartavaDe bAra bAra navakAra nava vakhata gaNe che tene pizAca vagere chaLI zakatA nathI // 143 // . 28 . A namaskAra-maMtranA pUrepUrA prabhAvane to sarvajJa bhagavAna ja jANe che / he rAjan ! meM to tane teno kAMIka lezamAtra prabhAva ja kahI batAvyo che // 144 // (3) te pachI kevalIe kahyu ke-sArI rIte japelA paMca-namaskAra-maMtranA mAhAtmyathI zrIdeva rAjAne mAhendra nAmanA svargamAM devatAI RddhinI prApti thaI che // 231 // 30 tyAMthI cyavyA pachI te koI sArA kuLamAM janma leze ane pachI keTalAka (thoDAka.) bhavomAM pharIne tene nirvANano lAbha thaze, e pramANe paMca namaskAra-maMtra samagra dharmano sAra che // 232 // Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / 461 akiJca ekaiko'pyabhivAJchitAni vitared dhyAtoDhuMdAdisudA, sajjyeSThAH parameSThinaH kimu paraM pazcApi cAnusmRtAH 1 tat kaH svasya ripuH 1 svaricchati na kaH 1 kAGketta mokSaM na kaH ? __ yo'smin zrIparameSThipaJcakanamaskAre na baddhAdaraH // 1 // kiM dAnaiH 1 kimu bhUrizAstrapaThanaiH ? kiM devapAdArcanaiH ? kiM dhyAnaistapasA ca kiM 1 kimathavA kUTaivivekairapi ? ceta saMsArasaritpatau tarisamA naivAsti kalyANabhU bhaktiH zrIparameSThipaJcakanamaskAre nRNAM nizcalA // 2 // vahnayuddIptagRhAdanamaNivajanyeSvamoghAstravat, - sindhau majadanalpanauphalakavat pAte'thavA''lambanam / . gRhNan pazcanamaskRti sakalamapyanyad vihAyAdarAd, jIvo jIvitaviplave'pi na bhavatyevApadAmAspadam // 3 // sthiti-gati-sukha-duHkha-svama-nidrAnta-hADa___TavI(vi)-nizi-dinapAtotpAtavelAsu yeSAm / vrajati na parameSThizreSThamantro manastasta iha bhavasamudrAd drAg bahiSTAd bhavanti // 4 // (kahArayaNakoso-kathAnaka 10 muM. pR. 66 A) zrI arihaMtAdi eka-ekanuM paNa prasannatAsahita dhyAna karavAmAM Ave to te abhivAMchitone Ape che, to pachI anukrame vAraMvAra smaraNa karAyelA satpuruSomAM jyeSTha evA pAMceya parameSThio zuM na Ape? 20 . . tethI, potAno zatru koNa che ? svargane koNa icchato nathI ? mokSanI AkAMkSA vinAno koNa che ? / (uttara-) je A paMcaparameSTinamaskAramA AdavALo nathI te // 1 // saMsAra-samudramAM naukA samAna ane sarva kalyANonI janmabhUmi evA zrIpaMcaparameSThI namaskArane viSe bhakti nathI to dAna devAthI zuM ? ghaNAM zAstro bhaNavAthI zuM ? devonI arcanAthI zuM ? dhyAna dharavAthI zuM ? tapa tapavAthI zuM ? ane kRtrima viveka karavAthI paNa zuM? // 2 // 25 AgathI saLagatA gharamAMthI jema koI mahAmUlAM ratnone ja sAthe rAkhe, laDAImAM amogha astrane ja sAthe rAkhe, dariyAmAM bUDato mANasa jema hoDInA moTA pATiyAno ja Azraya le, paDato mANasa AlaMbanane ja pakaDI le tema jIvanasaMgrAmamAM jIva bIjuM badhuM choDIne eka mAtra paMcanamaskAra maMtrano ja AdarapUrvaka Azraya le to te kadI paNa ApattionuM bhAjana banato nathI // 3 // . besatAM, cAlatAM, sukhamAM, duHkhamAM, svapnamAM (UMghatAM), jAgatAM, gharamAM, jaMgalamAM, rAtre, divase, 30 patana vakhate ke utthAna vakhate (arthAt game te prasaMge) jemanA manamAMthI (paMca) parameSThI-mahAmaMtra dUra nathI thato teo saMsAra-samudramAMthI zIghra bahAra thAya che / (arthAt nirvANa meLave che / ) // 4 // (kathAratrakoSa-'zrIdevanRpa' kathAnakaH 10 muM. pR. 66 A) * A zloko saMskRta vibhAgamA laI zakAya tema che, paNa saMdarbhanI ekaviSayatA jALavavA mATe ahIM lIdhA cha / Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 siridevabhahasUrizya khaarynnkos'sNdbho| [prAkRta seTThisueNa bhaNiyaM--pallinAha ! alamalaM pasaMbhameNa, na bajjhovagaraNamavekkhai esa dosu tti| pAraddho paMcanamokkAraM jviuN| kahaM ciya? nippaMdatAraloyaNanAsaggolaggathimiyapamhauDaM / udaravicaraMtanibbharakumbhayapavamANavAvAraM // 1 // niyaniyavisayaJcAsaMgavirayasamarasiyaiMdiyaggAmaM / paMcaparameTThisumaraNasamakAlucchaliyagurunAyaM // 2 // ekeka'kkharasasaharajharaMtapIUsapavahapabhAraM / nivvaviumuTThiyaM piva tihuyaNaduhanivahahavyavahaM // 3 // pasaraMtararalakkhAiregapapphuriyaphArapahacakaM / dUrosAriyajaNapacaNIyabhUyAiduTThagaNaM // 4 // iya jAva javai jogi vva niccalo nibbhao nirAsaMko / paMcaparameTThimaMtaM sa mahappA'NappamAhappaM // 5 // tAva ayaMDavihaMDiyabhaMDa'pphuDaNaravasamairegaM / rasiyaM kAuM bhUo dUrIhuo suyAhiMto // 6 // (- 'kahArayaNakoso' sAmannaguNAhigAro kathAnaka 17 muM pR. 130 a) 15 . 20 zeThano chokaro bolyo : he pallInAtha ! gabharAo nahIM, vaLagADano doSa kADhavA mATe koI bahAranI sAmagrInI jarUra nthii| ema kahI zeThano chokaro navakAramaMtrano jApa karavA lAgyo / te kevI rIte? te japa vakhate tenI AMkhonI kIkIo nizcala hatI ane AMkhonI pAMpaNo nAsikAnA agrabhAga tarapha DhaLelI htii| udaramA saMcaratA pavananA vyApArano teNe kevaLa-kuMbhakavaDe nirodha ko hto| teno iMdriyasamUha potapotAnA viSayomAMnI atyAsaktithI virAma pAmIne zAMta banyo hto| pAMca parameSThionuM smaraNa karatAMnI sAthe ja gaMbhIra mahAnAda utpanna thyo| namaskAramaMtrano ekeka akSara caMdramA jevo hoIne temAMthI amRtano vizALa pravAha vahI rahyo hto| e pravAha jANe traNe lokanA duHkhasamUharUpa dAvAnaLane bUjhavavA 25 mATe utthita thayo na hoya! lAkho sUryonI prabhA karatAM paNa adhika dedIpyamAna prabhAno puMja (cakra) jemAMthI phelAI rahyo che ane jenA vaDe lokanA pratyanIka evA bhUtAdiduSTonA samUha dUra karAyA che, evA mahAna prabhAvazALI paMcaparameSThImaMtrane yogInI jema nizcaLa, nirbhaya ane niHzaMka banelo te jape che ke tarata ja akasmAt vinAza (pralaya) kAlIna brahmAMDanA dhvanithI paNa adhika dhvanivALI cIsa pADato te bhUta. zreSThIputrathI dUra bhAgI gyo| Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 463 paricaya zrI sumativAcakanA ziSya guNacaMdra AcAryapadavI prApta karyA pachI devabhadrasUri nAmathI khyAti pAmyA / temaNe prAkRtamAM 'kathAranakoza' vi. saM. 1158 mAM, prAkRtamAM 'pArzvanAtha carita' vi. saM. 1168 temaja saMskRtamA 'pramANaprakAza' vagere graMthonI racanA karI tatkAlIna vidvAnomAM pratiSThA meLavI htii| zrIdharmakIrtie 'saMghAcAravidhi 'mAM temanA pAThasaMdarbhane sudhArIne noMdhyo che ane zrIjinaprabhasUri 5 jevA vidvAne 'vidhiprapA' mAM temano saMdarbha utArIne potAnI kRtione prAmANika banAvI cha / kharataragacchapaTTAvalInA ullekha pramANe temaNe vi0 saM0 1167 mAM zrIjinavallabhagaNine ane vi0 saM0 1169 mAM vAcanAcArya zrIjayadevasUrinA ziSya jinadattane AcAryapadArUDha karyA htaa| e devabhadrasUrIe racelA 'kahArayaNakoso'mAMthI namaskAra saMbaMdhI cAra saMdarbho tAravIne tenA anuvAda sAthe ahIM pragaTa karyA cha / 10 A saMdarbhamAM (pRSTha 462 upara) namaskAranA dhyAna- je varNana che te atyaMta suMdara cha / Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [36] siripaumasIhamuNiviraiya 'NANasAra sNdbho|| jhAeha tippayAraM aruhaM kambhidhaNANa NiddahaNaM / piMDatthaM ca payatthaM svatthaM gurupasAeNa // 18 // 1 // NiyaNAhikamalamajjhe pariTThiyaM vipphuraMtaraviteyaM / jhAeha aruharUvaM jhANaM taM muNaha piMDatthaM // 19 // 2 // jhAyaha Niyasiramajhe bhAlayale hiyayakaMThadesammi / jiNarUvaM raviteyaM piMDatthaM muNaha jhANamiNaM // 20 // 3 // aTThamavaggacautthaM sattamavaggassa vIyavaNNeNa / akaMtamuvari suNNasusaMyuyaM muNaha taM taccaM // 21 // 4 // eyaM ca paMca satta ya paNatIsA jahakameNa siyavaNNA / jhAyaha payatthajhANaM uvaiTuM joyajuttehiM // 22 // 5 // anuvAda zrIsadgurunI kRpAthI karmarUpI indhanane bALI nAkhavA mATe dAvAnaLa samAna, piMDastha, padastha 15ane rUpastha ema traNa prakAre zrIarihaMta paramAtmAnuM dhyAna karo // 18 // (1) potAnA nAbhikamala (maNipUracakra) nI madhyamAM sthApana karelA ane sUryasamAna sphurAyamAna tejavALA zrI arihaMta bhagavaMtanA kharUparnu dhyAna karo / evA dhyAnane tame piMDasthadhyAna jANo // 19 // (2) vaLI zire (sahasrAramAM), bhAlatale (AjJAcakramAM), hRdaya (anAhatacakra)mAM tema ja kaMThadeza (vizuddhacakra) mAM sUryasamAna tejavALA zrIarihaMta bhagavaMtanA kharUpanuM dhyAna kro| evA dhyAnane tame 20 piMDasthadhyAna jANo // 20 // (3) sAtamA varganA bIjA varNa 'ra' thI (upara nIce) AkrAnta ane zUnya eTale binduthI yukta evo AThamA vargano cotho varNa je 'ha' (arthAt 'I') te tattva che // 21 // (4) yogI puruSoe kahelu kramazaH pAMca (namo siddhANaM), sAta (namo arihaMtANaM) ane pAMtrIza (namo arihaMtANaM, namo siddhANaM, namo AyariyANaM, namo uvajjhAyANaM, namo loe savvasAhUNaM,) zveta raMgavALA 25 varNonuM padastha dhyAna karo // 22 // (5) Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / muNisaMkhA paMcaguNA kha(pa)NavAI taha ya pvnn-gynnNtaa| ede ya dhavalavaNNA kAyavvA jhANamaggeNa // 23 // 6 // NisiUNa paMcavaNNA paMcasu kamalesu paMcaThANesu / jhAeha jahakameNaM payatthajhANaM imaM bhaNiyaM // 24 // 7 // sattakkharaM ca maMtaM sattasu ThANesu Nisasu siyavaNNaM / siddhasarUpaM ca sire eyaM ca payatthajhANu tti // 25 // 8 // aTThadalakamalamajjhe aruhaM veDheha paramavIyehiM / pattesu taha ya vaNNA dalaMtare sattavaNNA ya // 26 // 9 // gaNaharavalayeNa puNo mAyAvIeNa dharayalakaMtaM / jaM jaM icchaha kammaM sijjhai taM taM khaNakhUNa // 27 // 10 // . 10 ghaNaghAikammamahaNo aisyvrpaaddihersNyutto| jhAeha dhavalavaNNo arahaMto samavasaraNattho // 28 // 11 // 745 = 35 varNonI AdimAM praNava eTale 'OM' kArane mUkavo ane pavana eTale 'svA' .. ane gagana eTale 'hA' ne aMte mUkavA (arthAta-OM namo arihaMtANaM, namo siddhANaM, namo AyariyANaM, namo uvajjhAyANaM, namo loe savvasAhUNaM svaahaa)| e badhA varNone dhyAnamAM mama 15 rahelA sAdhake dhavala varNanA cintavavA // 23 // (6) __pAMca sthAnamAM (nAbhi, mastaka, vadana, kaMTha ane hRdayamA) rahela pAMca kamalamAM anukrame pAMca varNo (asi-A-u-sA athavA namo siddhANaM)ne sthApIne dhyAna kro| evA dhyAnane padasthadhyAna kahela ch||24||(7) __zvetavarNavALA sAta akSaranA maMtrane sAta sthAno (mUlAdhAra, svAdhiSThAna, maNipUra, anAhata, vizuddha, AjJA ane sahasrAra cakro )mAM sthApana karo ane siddhanA svarUpane zira eTale brahmaraMdhramAM 20 sthApana kro| Ane padasthadhyAna kahela che // 25 // (8) ____ ATha patravALA kamaLanI madhya ( karNikA )mAM parama bIjo (OM hrIM aha~ )thI arihaMtane veSTita karo temaja e kamaLanA patromA kramazaH ATha varNo (varganA prathamAkSara-a-ka-ca-Ta-ta-pa-ya-za) bhane be dalonI saMdhimAM 'namo 'arihaMtANaM' e sAta varNo sthApita karavA / pachI te kamaLane gaNadharavalaya (zrIsiddhacakra bRhad yaMtramAM batAvela 48 labdhipado)thI veSTita karavU / A rIte banelA 25 samagra yaMtrane (upara) mAyAbIja (8) (ane nIce thI sADAtraNa AMTA) vaDe vedhita krvo| AvA prakAratuM dhyAna karanAra je je icche, te te kSaNArddhamAM siddha thAya che // 26-27 // (9-10) ghanaghAti karmonA nAzaka, zreSTha prAtihAryAdi atizayothI yukta, samavasaraNamAM virAjamAna ane zvetavarNavALA evA zrIarihaMta paramAtmAnuM dhyAna karo // 28 // (11) paricaya-digaMbarAcArya zrI padmasiMhamunie 'jJAnasAra' nAmarnu prakaraNa 63 gAthAtmaka prAkRtamAM 30 racyu cha / temAMthI namaskAra saMbaMdhI saMdarbha laIne ahIM anuvAda sAthe prakaTa karyu cha / ___A prakaraNa zrImANikyacaMdra jaina digaMbara graMthamAlA pustaka 13 mA prakaTa thayu cha / e prakaraNane aMte kartAe teno racanAsamaya nIcenI gAthAmAM noMdhyo cha sirivikramassa kAle dazasayachAsI juyammi vahamANe / sAvaNa siyaNavamIe aMbayaNayaramma kayameyam / -vi. saM. 1086 nA zrAvaNa sudi 9 nA divase aMSayanagaramAM A rcyu| Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 37] sirirayaNaseharasUriviraiya- 'sirisirivAlakahA'to ____ siddhacakkayaMtoddhAravihisaMdabbho shriikssmaaklyaanngnnikRtvyaakhyaasmetH|| arihaM siddhAyariyA uvajjhAyA sAhUNo ya sammattaM / nANaM caraNaM ca tave ia payanavagaM paramatattaM // 191 // 1 // vyAkhyA-navapadanAmAnyAha-arhantaH 1, siddhAH 2, AcAryAH 3, upAdhyAyAH 4, sAdhavaH 5, ca-punaH samyaktvaM 6, jJAnaM 7, caraNaM-caritraM 8, ca-punaH tapaH 9; ityetat padAnAM navakaM paramatattvaM vartate // 191 // (1) eehiM navapaehiM rahiaM annaM na atthi paramatthaM / eesu ciya jiNasAsaNassa savvassa avayAro // 192 // 2 // vyAkhyA-etaiH navabhiH padai rahito-varjito'nyaH paramArthastAttviko'rtho nAsti, eteSvevanavapadeSu sarvasya jinazAsanasya-jinamatasya avatAraH-avataraNamasti // 192 // (2) je kira siddhA sijhaMti je a je Avi sijjhaissaMti / - te savve vi hu navapayajhANeNaM ceva nibhaMtaM // 193 // 3 // 15 vyAkhyA-kileti-nizcitaM ye jIvA atIte kAle siddhAH muktiM gatAH, ye ca vartamAnakAle : siddhayanti, ye cApi anAgate kAle setsyanti-siddhiM yAsyanti, huH pAdapUraNe te ca sarve'pi nirdhAntaM nissandehaM navapadadhyAnenaiva, na tu tavyatirekeNetyarthaH // 193 // (3) * eesiM ca payANaM paramegayaraM ca paramabhattIe / ...., ArAhiUNa Nege saMpattA tijayasAmittaM // 194 // 4 // vyAkhyA-ca-punaH eteSAM padAnAM madhyAd ekataraM anyatamamekaM padaM paramabhaktyA arAdhya saMsevya aneke jIvAH trijagatsvAmitvaM samprAptAH sakalakarmakSayeNa tribhuvanasvAmino jAtA ityarthaH // 194 // (4) anuvAda arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhu, samyaktva ( darzana ), jJAna, cAritra ane 25 tapa e navapado paramatattva eTale dhyeyarUpa che // 191 // (1) A navapadothI rahita evaM anya te paramArtha nathI / ( tAtparya ke je A navapadothI sahita hoya te ja paramArtha che ) / e (navapado)mAM ja samagra jinamatanuM avataraNa che // 192 // (2) kharekhara, jeo siddha thayA che, jeoM siddha thAya che ane jeo siddha thaze-te badhAye nizcayapUrvaka A navapadanA dhyAna vaDe ja (siddha thayA che, thAya che ane thaze) emAM saMdeha nthii||193|| (3) 30 A navapadomAMthI ekAda padanIye paramabhaktithI ArAdhanA karatAM (karmakSaya thavAthI) aneka manuSyoe traNe jagatanuM svAmIpaNuM prApta kareluM che / / 194 // (4) 30 Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya / . .. 467 eehiM navapaehiM siddhaM sirisiddhacakkameyaM / / tassuddhAro eso puvvAyariehiM niddivo // 195 // 5 // vyAkhyA-etairnavabhiH padaiH siddhaM-niSpannaM yadetat zrIsiddhacakraM, tasya-siddhacakrasya eSa uddhAraH pUrvocAryai nirdiSTa:-kathitaH // 195 // (5) gayaNamakaliAyaM(vaM )taM uDDAhasaraM sanAya-biMdu-kalaM / sapaNavabIANAhayamaMtasaraM saraha pIDhammi // 196 // 6 // . vyAkhyA-atha granthakAra ekAdazagAthAbhiH siddhacakroddhAravidhimAha- gayaNe' tyAdi, atra gaganAdisaMjJA mantrazAstrebhyo jJeyA, tatra gaganazabdena 'ha' ityakSaramucyate, 'pIDhammi' tti mUlapIThe-yantrasya sarvamadhye 'ha' ityakSaraM yUyaM smarata, iha ca smaraNamevAdhikRtam / smaraNasyAzakyatve padasthadhyAnasAdhanArtha manojJadravyairvahikApaTTAdau likhanamapi pUrvAcAryairAnAtam / evamagre'pyUhyeta / tatrAdau 'ha' kArAkSaraM lekhanIya-10 miti prakRtam , tatkIdRzam ? ityAha-asya akArAkSarasya kalikA vyAkaraNasaMjJAmayI vakrA 'Da' ityakSararUpA, tayA'vantaM-sahitaM, Adau kalikayA yuktaM tato'ha' iti syAt / punaH tadgaganabIjaM kIdRzam ?'uDAhasaraM' UdhiH saha reNa-rakAreNa vartata iti saraM hakArasyolamadhazca rakAro dIyate, tato'ha' iti jAtam / punaH kIdRzaM tat ? 'sanAdabindukalaM' nAdo'rddhacandrAkAro'kSarasyopari anunAsikaH bindukalA ca pUrNo'nusvAraH tato nAdazca bindukalA ca tAbhyAM sahitaM tato ''ha~' iti jAtaM, punaH kIdRzam ? 15 'sapaNavabIyANAhayaM' praNava 'OM'kAraH, bIjaM hrIM'kAraH, anAhataM ca kuNDalAkAraM, tatazca dvandvastaiH sahitam / ... A navapadothI siddha evaM je A zrIsiddhacakra che, teno pUrvanA AcAryoe kahela A (vakSyamANa) uddhAra che' // 195 // (5) [ahIM anuvAdamA vyAkhyAnA vivecanano paNa samAveza kayoM che] mULapITha eTale yaMtranA madhyabhAgamA gagana eTale 'ha', (te 'ha' kAranI AgaLa) 'a' kalikA 20 eTale akAra avagraha 'Da' rUpe tathA te 'ha'kAranA Upara ane nIce 'ra' kAra eTale ''ha' pada thAya / te ('ha'kAra)nI Upara nAda ( ardhacandrAkAra anunAsika rUpe) ane bindukalA (pUrNa anusvAra rUpe) sthApana karavI / tethI ''hU~' banyu / (jUo yaMtra-citra naM0 17) tene praNava eTale 'OM'kAra, bIja. eTale hrIM'kAra ane anAhata eTale be kuMDala 'O' thI veSTita karavoM / 1 ahIM batAvela yaMtrano AmnAya, jo ke smaraNamAM lAvavAno adhikAra che paraMtu evaM smaraNa azakya hoya to padastha dhyAnanI sAdhanA mATe vastrapaTa Upara sArAM zuddha dravyothI Alekhana karavAnuM pUrvAcAryoe jaNAvyuM che| 2 ahIM TIkAkAre-'akArAkSarasya kalikA vyAkaraNasaMjJAmayI vakA '5' ityakSararUpA' arthAt akAra akSaranI . kalikA eTale vyAkaraNanI saMjJAvALI vakra '' AkRti, jene avagraha kahevAmAM Ave che-evaM nirUpaNa kayu che / jyAre zrIsiMhatilakasari te avagraharUpa vakrAkRti akAra khayaM bhujagAkRti eTale sarpAkRti kuMDalinI rUpe che (keTalAka yaMtromAM vakrAkRti ''no vyAkaraNanA niyamo mujaba lopa karI nAkhavAmAM Ave che) te darzAve che "akAro bhujagAkRtyA kuNDalI vizva (razca ?) jnmbhuuH| tatparo haH zivaH svAtmA rAjate ahmitytH|| prAyo yantre paraiH hUM syAt kunnddliijnmbhuujjhitH| ahamityAdigaNAnAdUrdhva rtntryaashryH||" 3 'sirisirivAla kahA' nI TIkAmAM kaDaM che ke 'nAdazca bindukalA ca tAbhyAM sahitam' ethI zrI TIkAkAra bhagavAna 'bindukalA ne eka ja vastu mAne che. bIjuM nAdanI vyAkhyA karatA teo kahe che ke 'nAdo'rddhacandrAkAro'kSarasyopari anunAsikaH' arthAt akSara upara ardhacaMdrAkAre (-) mUkAto je anunAsika te nAda ch| biMdukalAne teo pUrNa anukhAra (.) kahecha (bindukalA ca puurnno'nuskhaarH)| A badhuM kathana koi mata-vizeSane AzrayIne hoya ema lAge cha / Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 sirirayaNaseharasUrivizya-'sirisirivAlakahA to siddhckkytoddhaarvihisNdbho| [prAkRta atrAmnAyaH-s' iti bIjaM 'OMkArodare nyaset , etacca bIjadvayaM 'hA~'kArodare nyaset tatazca 'hI' kArasyekArasvarAt rekhAM pazcAd vAlayitvA dviHkuNDalAkAreNA'nAhatena tadvIjatrayamapi veSTayet, punaH kIdRzam ?-'antyasvaraM'-antye svarAH-a A i I u U R R la la e ai o au aM aH-ete SoDaza yasya tat , pUrvoktasya sarvataH svarAn nyasedityarthaH, ityetAvat karNikAyAM 5 dhyeyam // 196 // (6) jhAyaha aDadalavalaye sapaNava-mAyAie suvAIte / siddhAie disAsuM vidisAsu dasaNAIe // 197 // 7 // vyAkhyA-atha pIThaM likhitvA tatpArthe vRttamaNDalaM likhet , tadupari aSTadalakamalAkAraM valayaM likhet , tatrASTadalavalaye caturpu dikpatreSu praNava-mAyAdikAn svAhAntAn siddhAdikAn caturthIbahuvaca10 nAntAn dhyAyata, praNava-OMkAro, mAyA-'hA~'kArastau AdI yeSAM te tAn , tathA 'svAhA' ante yeSAM te tAn / likhanavidhiH yathA-OM hA~ siddhebhyaH svAhA' pUrvasyAM 1, OM hI AcAryebhyaH khAhA' dakSiNasyAM 2, OM hI upAdhyAyebhyaH svAhA' pazcimAyAM 3, OM hI sarvasAdhubhyaH svAhA' uttaradigdale 4, ____ ahIM AnAya A pramANe che-''ha' e bIjane 'a'kAranA udaramA mUkavo ane te bane ('I' ane OMkAra ) ne 'hA~'kAranA udaramA AlekhavA / pachI 'hA~'kAranA 'I'kAra kharanI rekhAne 16 pAchaLa vALIne be AvartathI-kuMDalAkAre (anAhatarUpe) te traNe bIjanuM veSTana karI levu / anAhata pachI soLa svaro ( a A i I u U R R la la e ai o au aM aH) vartuLAkAre sthApana karavA-A rIte yaMtranI karNikAnuM dhyAna (Alekhana ) karavu // 196 // (6) , .. ___ A rIte pITha AlekhIne tene pharatuM goLAkAra valaya karavU / te valayane pharatI kamaLanI ATha pAMkhaDIo doravI / te ATha pAMkhaDIo paikI cAra dizAo taraphanI cAra pAMkhaDIomAM praNava eTale 209 kAra ane mAyA eTale 'hA~'kAra temaja aMte 'svAhA' pUrvaka 'siddha' Adi padonuM caturthI bahu vacana pUrvaka dhyAna (mATe Alekhana ) karavU ane (te pramANe ) darzana Adi padonuM vidizAnI pAMkhaDIomAM dhyAna ( mATe Alekhana ) karavU / te A pramANe: keTalAka maMtrazAsromA nAda, biMdu ane kalA etraNa bhinna padArthoM mAnavAmAM AvyA che. tyA nAda (A), biMdu(1) bhane kalA (1) ne A rIte-(A) AlekhavAmAM AvyA che| AvI jAtanA AlekhanavALA yaMtro paNa maLe ch| ____ A viSayamA AcArya bhagavaMta zrI siMhatilakasUri 'maMtrarAjarahasya' mAM kahe che keraparaM haM trikoNarUDhaM iisvrkhnnddendubindunaadaabym| AjJAcakre pazyati vhnipureshaakssiprsNksse|| te ( sAdhaka ) vahnipura ane IzAkSi evI anya saMjJAo che jene evA AjJAcakramA (A cakra bhrUmadhyamA Avelu che) che para jene evA 'ha'ne ('ha'ne) trikoNathI rUDha (jenA UrdhvabhAgamA trikoNa che evo) tathA I khara, caMdrakalA, bindu ane nAdathI saMpanna jue che. ahIM 'hI' nuM dhyAna che. 4 zrIsiMhatilakasUri anAhata vize jaNAvatAM kahe che ke:nAdo bhRGgadhvaniriva zakhinyutthastvanAhato naadH|| . .. -matrarAjarahasya, prathama prasthAna, zlo08. ha. li.|| Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] 469 namaskAra svaadhyaay| tathaiva vidikSu darzanAdIni catvAri padAni dhyAyata / tattallikhanavidhistvayaM-OM hrIM darzanAya svAhA' AmeyakoNe 1, OM hI jJAnAya khAhA' nairRtyAM 2, OM hIM cAritrAya svAhA' vAyavye 3, 'OM hI tapase svAhA' IzAnakoNe 4, anena krameNa likhet / evaM aSTadalaM prathamavalayam // 197 // (7) bIyavalayammi aDadisi dalesu sANAhae saraha vgge|| aMtaradalesu aTThasu jhAyaha paramiTThipaDhamapae // 198 // 8 // vyAkhyA-prathamavalayabAhyato maNDalAkAraM SoDazadalaM nyaset / tatra dvitIyavalaye aSTasu ekAntaritadigdaleSu sAnAhatAn-anAhatabIjasahitAn aSTau vargAn 'a, ka, ca, Ta, ta, pa, ya, za'rUpAn krameNa likhitvA yUyaM smarata, tatra prathamavarge SoDaza varNAH kavargAdiSu paJcasu pratyekaM paJca paJca varNA antimavargadvaye pratyekaM catvAro varNAH, tato'STasu vargANAmantaradaleSu parameSThipadAni- 'OM namo arihaMtANaM' ityevaMrUpANi dhyAyata, aSTasvapi antaradaleSu 'OM namo arihaMtANaM' ityevaM likhedityrthH| evaM 10 dvitIyavalayam // 198 // (8) 1. 'OM hrIM siddhebhyaH svAhA' - A pramANe pUrva dizAmAM lakhatuM / 2. 'OM hrIM AcAryebhyaH svAhA' - A pramANe dakSiNa dizAmAM lakhavU / 3. 'OM hrIM upAdhyAyebhyaH svAhA' - A pramANe pazcimadizAmAM lakhavu / 4. 'OM hrIM sarvasAdhubhyaH svAhA' * A pramANe uttaradizAmAM lakhavU / 5. 'OM hrIM darzanAya svAhA' A pramANe agnikoNamAM lakhavu / 6. 'OM hrIM zAnAya svAhA' - A.pramANe nairRtyakoNamAM lkhvN| 7. 'OM hrIM cAritrAya svAhA' - A pramANe vAyavyakoNamAM lakhavU / 8. 'OM hrIM tapase svAhA' - A pramANe IzAnakoNamAM lakhavu / A pramANe ATha pAMkhaDIvALu valaya Alekhaq // 197 // (7) [ prathama valaya ] 20 pahelA valayanI bahAra soLa pAMkhaDIvALu maMDalAkAre pharatuM bIjuM valaya Alekhaq / te soLa pAMkhaDIo paikInI ekAMtarita ATha dizAo taraphanI ATha pAMkhaDIomAM anAhata (dvikuMDalAkAra) bIja sAthe anukrame ATha vargo-a ka ca Ta ta pa ya za-lakhIne tenuM dhyAna karavU / prathama vargamAM soLa varNo (a A i I u U R R la la e ai o au aM aH-svaro), kavarga Adi pAMcamAM pAMca pAMca varNo ( kavarga-ka kha ga gha Ga cavarga-ca cha ja jha Ja Tavarga-Ta Tha Da Dha Na; 25 tavarga-ta tha da dha na; pavarga-pa pha ba bha ma-vyaMjano) ane chellA yavarga ( ya ra la va ) temaja zavarga ( za Sa sa ha )-bemAM cAra cAra varNo lakhavA / te AThe vargonA aMtaranI-babbe vaJcenI AThe pAMkhaDIomAM 'OM namo arihaMtANaM' pada lakhatuM // 198 // (8) [ bIjuM valaya ] / , keTalAka prasiddha thayelA paTomA 'OM hrIM zrI siddhebhyaH svAhA' AlekhekheM jovAmAM Ave che; paraMtu ahIM mULa ke vyAkhyAmAM 'zrI' pAThano nirdeza karelo nthii| vaLI darzana Adi padomAM uparyukta vyAkhyAmAM darzAvela pAThathI bhinna 'OM namo dasaNassa, OM namo nANassa, OM namo carittassa, OM namo tavassa', evo pATha paNa Apelo jovAmAM Ave che / Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 sirirayaNaseharasUriviraiya-'sirisirivAlakahA'to siddhckkyNtoddhaarvihisNdbbho| [prAkRta taiavalae vi aDadisi dippaMta aNAhaehi aNtrie| pAyAhiNeNa tihi paMtiAhi~ jhAeha laddhipae // 199 // 9 // vyAkhyA-tRtIyavalaye'pi aSTasu dikSu aSTAvanAhatAn likhet , tato dvayordvayorantarAle dve dve labdhipade, evamaSTasvapyantareSu SoDaza labdhipadAni prathamapatau, evaM SoDazaiva dvitIyapatau, evameva tRtIya5 patau / itthaM dIpyamAnairaSTamiranAhatairantaritAni-vyavahitAni prAdakSiNyena tisRbhiH paGktibhiH-zreNibhiraSTacatvAriMzallabdhipadAni yUyaM dhyAyata // 199 // (9) te paNava-bIa-arihaM namo jiNANaM ti evamAIA / ___ aDayAlIsaM NeA sammaM suguruvaeseNaM // 200 // 10 // vyAkhyA-te iti prAkRtatvAnnapuMsakasya puMstvaM, tAni labdhipadAni praNavaH-OM kAro, bIjaM10 hIGkAro'hamiti siddhibIjam / etatpUrvakaM namo jiNANamiti padaM 'OM hrI~ arha namo jiNANaM' ityevamAdIni aSTacatvAriMzatsaGkhyAni samyak sugurorupadezena jJeyAni / eteSAM nAmAni mAhAtmyAni ca labdhikalpAdavaseyAni, iha tvArAdhanavidhiM vinA pustakalikhane doSa iti na likhitAni // 200 // (10) trIjA valayamA AThe dizAomAM ATha anAhata dvikuMDalAkAra '' bIja AlekhavA / te be anAhatonI aMtarAle- paDakhe (traNa paMktio eTale valayomAM) be be labdhipado lakhavAM, e prakAre 15 AThe aMtarAlamAM soLa labdhipado prathama paMktimAM, bIjAM soLa labdhipado bIjI paMktimA ane trIjAM soLa labdhipado trIjI paMktimAM lakhavAM-A prakAre dedIpyamAna eTale tejasvI ATha 'anAhatonI aMtarAle pradakSiNArUpe traNa paMktimAM aDatAlIsa labdhipadonuM dhyAna (mATe Alekhana karavU ) // 199 // (9) te labdhipado praNava eTale 'OM'kAra, bIja eTale 'hA~' kAra ane 'ahaM'e siddhibIja pUrvaka 20 'namo jiNANaM' ityAdi (OM hrI~ ahe namo jiNANaM e rIte) aDatAlIsa labdhipado gurunA upadezathI sArI rIte jANI levA / A labdhipadonuM mAhAtmya 'labdhikalpa' thI jANI levU / ahIM ArAdhanAvidhi sivAya ema ne ema labdhipado batAvavAmAM-pustakamAM lakhavAmAM doSa che tethI lakhyAM nathI / // 200 // (10) 1 anAhata OMpUrvaka hA~pUrvakanA paNa maLe ch| 21. OM hrI~ aha~ Namo jinnaannN| 2. OM hrI~ aha~ Namo ohijiNANaM / 3. OM hrI~ aha~ Namo paramohijiNANaM / 4. OM hrI~ aha~ Namo savvohijiNANaM / 5. OM hrI~ aha~ Namo aNaMtohijiNANaM / 6. OM hrI~ aha~ Namo kuttttbuddhiinnN| 7. OM hrIM aha~ Namo bIyabuddhINaM / 8. OM hrI~ aha~ Namo payANusArINaM / OM hrI~ aha~ Namo AsIvisANaM / 10. OM hrI~ aha~ Namo diTTivisANaM / hA~ aha~ Namo sNbhinnsoyaannN| 12. OM hrI~ aha~ Namo syNsNbuddhaannN| . hA~ aha~ Namo patteyabuddhANaM / / 14. OM hrI~ aha~ Namo bohibuddhANaM / OM hrI~ aha~ Namo ujumaINaM / 16. OM hrI~ aha~ Namo viulmiinn| (A soLa labdhipado pahelI paMktimA mUkavAM) Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| .. taM tiguNeNaM mAyAvIeNaM suddhaseyavaNNeNaM / pariveDhiUNa parihIi tassa gurupAyae namaha // 201 // 11 // vyAkhyA-tatpIThAdi labdhipadAntaM triguNena zuddhazvetavarNena mAyAbIjena-hIGkAreNa pariveSTaya paritaH samantAdveSTayitvA tasya paridhau gurupAdukAH-gurupAdanyAsAn yUyaM namata / atrAyaM bhAvaH: sarvayantrasyordhva 'hA~' kAraM vilikhya tasya IkArAt sarvayantraparikSeparUpAM rekhAM triliyitvA caturtharekhArddhaprAnte 5 '' ityakSaraM likhet / tasya ca paridhau aSTau gurupAdukAH, pAdukAzabdo yadyapi nAmakoze upAnadvAcaka uktaH, tathApi rUDhyA pAdanyAsArtho'pi bodhyaH, bahusthAneSu tathA darzanAt // 201 // (11) tene ( uparyukta arthAt mUlapIThathI labdhipado sudhInA traNa valayonA Alekhanane ) triguNa ane zuddha zveta varNavALA mAyAbIja eTale hrIMkAra vaDe cAre taraphathI vIMTI levU / te pachI tenI paridhimA gurupAdukAoM eTale gurunA caraNakamalano nyAsa ( valayAkAre ) krvo| 10 ____ arthAt samagra yaMtranI uparanA mathALethI hrauMkAra AlekhIne tenA IkArathI zarU karelI rekhAne mULapITha vagere valayonI AsapAsa kuMDalAkAre traNa AMTA daIne vALavI ane cotho AMTo abdho daIne cheDe 'krauM'kAra ( aMkuzabIja ) ne Alekhaq / // 201 // (11) 17. OM hA~ ahU~ Namo dspuviinnN| 18. OM hrIM ahU~ Namo cauhasapuvvINaM / 19. OM hrIM ajhai Namo aTuMganimittakusalANaM / 20. OM hrIM aha~ Namo viuvvaNaiDipattANa 21. OM hrIM aha~ Namo vijAharANaM / 22. OM hrIM aha~ Namo cAraNaladdhINaM / 23. OM hrIM aha~ Namo pnnhsmnnaannN| 24. OM hrIM aha~ Namo AgAsagAmINaM / 25. OM hrIM ahU~ Namo khIrAsavINaM / 26. OM hrIM aha~ Namo sappiyAsavINaM / 27. OM hrIM aha~ Namo mhuaasviinnN| 28. OM hrIM aha~ Namo amiyAsavINaM / 29. OM hrIM ahU~ Namo siddhaaynnaannN| 30. OM hrIM aha~ Namo bhagao mahai mahAvIravaddhamANabuddharisINaM / 31. OM hIM ahUM Namo uggtvaannN| 32. OM hrIM aha~ Namo akkhINamahANasiyANaM / (A soLa labdhipado bIjI paMktimAM muukvaaN|).. OM hrI~ aha~ Namo vaDhamANANaM / 34. OM hrI~ aha~ Namo dittatavANaM / 35. OM hA~ aha~ Namo ttttvaannN| 36. OM hrI~ aha~ Namo mahAtavANaM / 37. OM hrIM aha~ Namo ghoratavANaM / 38. OM hA~ aha~ Namo ghoraguNANaM / hrau~ aha~ Namo ghorprkmaann| 40. OM hrI~ aha~ Namo ghoraguNabaMbhayArINaM / 41. OM hrI~ aha~ Namo aamoshipttaannN| 42. OM hrI~ aha~ Namo kheloshipttaannN| 43. OM hrI~ aha~ Namo jallosahipattANaM / 44. OM hrI~ aha~ Namo vipposhipttaannN| 45. OM hrI~ aha~ Namo svoshipttaannN| 46. OM hrI~ aha~ Namo maNabalINaM / 47. OM hrIM aha~ Namo vynnbliinnN| 48. OM hrI~ aha~ Namo kAyabalINaM / . (A soLa labdhipado trIjI paMktimA mUkavAM / ) . ('labdhikalpa'mAM A pAThakramamAM thoDo pheraphAra ke.jao 'sarimantrakalpasaMdoha' pra.64.malabhAga) 1jo ke pAdukAno artha paganI cAkhaDI athavA joDA thAya che; paNa ahIM pAdukA eTale caraNa-pagalA samajavo, kemake paraMparAthI evo artha ghaNe sthaLe levAmAM Avyo che| Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 sirirayaNaseharasUrivirahaya-'sirisirivAlakahA'to siddhckkyNtoddhaarvihisNdmbho| [prAkRta arihaM-siddha-gaNINaM-guru-paramAdiTThaNaMtasugurUNaM / . duraNaMtANa gurUNa ya sapaNava-bIyAo tAo ya // 202 // 12 // vyAkhyA-athASTagurupAdukA evAha-arhatAM pAdukAH 1, siddhAnAM pAdukAH 2, gaNInAMAcAryANAM 3, gurUNAM-pAThakAnAM 4, paramagurUNAM 5, adRSTagurUNAM 6, anantagurUNAM 7, duraNaMtA5NaMti-anantAnantagurUNAM ca 8, ityevamaSTAnAmapi tAH pAdukAH sapraNavabIjAH-praNavabIjAbhyAM sahitAH OM hauMyutA ityarthaH, OM hrI~ arhatpAdukAbhyo namaH' itthaM sarvA api likhet // 202 // (12) rehAdgakayakalasAgArAmiamaMDalaM va taM saraha / caudisi vidisi kameNaM jayAi-jaMbhAikayasevaM // 203 // 13 // vyAkhyA-rekhAdvikena yatrorzvabhAgAd vAmadakSiNanirgatA'nyo'nyagrathitaprAntarekhAdvikena kRtaM 10 yat kalazAkAraM amRtamaNDala tadvat tat smarata-kalazAkAraM likhedityarthaH / kiMviziSTaM tat ? caturdikSu vidikSu ca krameNa jayAdikAbhiH catasRbhiH jayA 1, vijayA 2, jayantI 3, aparAjitAbhiH 4; tathA jambhAdibhirjammA 1, stambhA 2, mohA 3, bandhAbhiH 4; kRtA sevA yasya tat / tatra jayAdikAzcatasraH krameNa pUrvAdidikSu jambhAdikA AgneyyAdiSu vidikSu likhet // 203 // (13) (have e ATha gurupAdukAo jaNAve che-) 1 arihaMtonI pAdukAo, 2 siddhonI pAdukAo, 15 3 gaNI eTale AcAryonI-gaNadharonI pAdukAo, 4 guru eTale pAThaka-upAdhyAyonI pAdukAo, 5 parama guruonI pAdukAo, 6 adRSTa guruonI pAdukAo, 7 anaMta guruonI pAdukAo ane 8 durantAnanta eTale anaMtAnanta guruonI pAdukAone praNava eTale OMkAra ane bIja hrIMkAra pUrvaka lkhvii| (te A prakAre 1. OM hrI~ arhatpAdukAbhyo nmH| 2. OM hrI siddhapAdukAbhyo namaH / 20 3. OM hrI~ gaNadharapAdukAbhyo nmH| 4. OM hrI~ gurupAdukAbhyo nmH| 5. OM hrI~ paramagurupAdukAbhyo nmH| 6. OM hrI~ adRSTagurupAdukAbhyo namaH / 7. OM hrIM anantagurupAdukAbhyo nmH| 8. OM hrIM anantAnantaguru pAdukAbhyo namaH) // 202 // yaMtranA UparanA bhAgathI DAbI taraphathI ane jamaNI taraphathI ema be rekhAo nIkaLe cha / challe 25 bane rekhAonA cheDe maLI jatAM je AkRti thAya te kalazAkAra 'amRtamaMDaLa' che evaM dhyAna karavU / .. te yaMtranI cAra dizAo ane vidizAomA kramazaH jayA ane jaMbhA vagaire yaMtranI sevA kare che te rIte ( valayAkAre.) Alekhana kro| ( te A prakAredizAomAM vidizAomA 1. OM hrI~ jayAyai nmH| 2. OM hrIM jambhAyai nmH| 3. OM hrI~ vijayAyai nmH| 4. OM hrIM stambhAyai nmH| .. 5. OM hrIM jayantyai nmH| 6. OM hrI~ mohAyai nmH| 7. OM hA~ aparAjitAyai nmH| 8. OM hrIM bandhAyai namaH ) // 203 // 30 Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 473 sirivimalasAmipamuhAhiTThAyaga-sayaladeva-devINaM / suhagurumuhAoM jaNia tANa payANaM kuNaha jhANaM // 204 // 14 // vyAkhyA-zrIvimalasvAmIti nAmnA saudharmadevalokavAsI zrIsiddhacakrasyAdhiSThAyakaH tatpramukhA ye'dhiSThAyakA sakalAH- samastA devA devyazcakrezvaryAdyAH tAsAM dhyAnaM sugurumukhAt jJAtvA 'tANa' tti tatsambandhinAM 'payANaM' ti mantrapadAnAM dhyAnaM yUyaM kuruta, eteSAM nAmAni kalazAkArasyopari sarvato likhet / 'OM hrI~ vimalasvAmine namaH' ityAdi likhedityarthaH // 204 // (14) .. taM vijaadevi-saasnnsur-saasnndeviseviadupaasN| mUlagaha kaMThaNihiM caupaDihAraM ca cauvIraM // 205 // 15 // disivAla-khittavAlehiM sevisaM dhrnnimNddlpiheN| pUyaMtANa narANaM nUNaM pUrei maNai8 // 206 // 16 // 10 vyAkhyA-atha tamityAdi gAthAyugmasya vyAkhyA, tat siddhacakraM kartR pUjayatAM narANAM nUnaMnizcitaM mana iSTaM - manaso'bhISTaM pUrayati, iti dvitIyagAthAntyapAdadvayena sambandhaH, kiMviziSTaM tat ? - vidyAdevyo-rohiNyAdyAH SoDaza, zAsanasurA gomukhayakSAdayazcaturviMzatiH, zAsanadevyazcakrezvaryAdyAH caturviMzatireva, tato, vidyAdevIbhiH zAsanasuraiH zAsanadevIbhizca sevitau dvau pAcauM vAmadakSiNau yasya tat / punaH kIdRzam ? - 'mUlagahaM' ti mUle - kalazasya mUle grahAH- sUryAdayo yasya tat , tathA kaNThe-15 galasthAne nidhayo navasaGkhyAkA naisarpakAdyA AgamaprasiddhA yasya tat , tad yathA - .. " naisarpaH 1, pANDukazcAtha 2, piGgalaH 3, sarvvaralakaH 4 / mahApadmaH 5, kAla 6, - mahAkAlau 7, mANava 8 - zaGkhako 9 // 1 // " vimalakhAmI vagere ( saudharmadevalokavAsI siddhacakra yaMtranA) adhiSThAyaka devo ane devIo ( cakrezvarI vagere )nA dhyAna (mATernu Alekhana) gurumukhathI sAMbhaLIne karavU ane te saMbaMdhI 20 maMtrapadonuM dhyAna (Alekhana ) karavU / (te A prakAre 1. OM hrI~ vimalavAhanAya nmH|- 2. OM hrI~ cakrezvaryai namaH / 3. OM hrI~ aprasiddhAdhiSThAyakAya nmH| 4. OM hrI~ gaNipiTakayakSarAjAya nmH| 5. OM hrI~ dharaNendrAya nmH| 6. OM hrI~ kapardiyakSAya nmH| 7. OM hrI~ zAradAyai nmH| 8. OM hrI~ zAntidevatAyai nmH| - 25 9. OM hrIM apraticakrAyai nmH| 10. OM hrI~ jvAlAmAlinyai nmH| 11. OM hrI~ tribhuvanasvAminyai nmH| 12. OM hrI~ devatAyai nmH| 13. OM hA~ vairoTyAyai nmH| 14. OM hrI~ padmAvatyai nmH| 15. OM hrI~ kurukullAyai nmH| 16. OM hrI~ aMbikAyai nmH| 17. OM hrI~ kuberadevatAyai nmH| 18. OM hrI~ kuladevatAyai namaH // 204 // (14) 30 te siddhacakra pUjana karanArA manuSyonAM manovAMchito pUrA kare che, te vidyAdevIo (rohiNI vagaire soLa valayAkAre) ane zAsanadevo ( gomukha vagere covIza yakSo) temaja zAsanadevIo vaDe sevAyeluM che| (cakrezvarI vagere covIza yakSiNIo ekaja valayamA be paDakhe ) lakhavI / Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 sirirayaNaseharasUriviraiya-sirisirivAlakahA'to siddhckkyNtoddhaarvihisNdbbho| [prAkRta tathA - catvAraH pratIhArA-dvArapAlAH kumudAJjana-vAmana-puSpadaMtAkhyA yasya tattathA, catvAro vIrA maNibhadra-pUrNabhadra -kapila-piGgalAkhyA yasya tat , tatra vidyAdevyaH SoDazApi -- OM hA~ rohiNyai namaH' ityAdi yantraparito likhet , tathA zAsanasurAn cakrasya dakSiNadizi likhet , zAsanadevIH atha vAmadizi likhela , tathA -- kalazAkAracakrasya mUle patabahA'dhaH OM AdityAya namaH' ityAdIni navagrahANAM 5 nAmAni likhet , kaNThe ca vAmadakSiNato navApi kalazAn tadupari OM naisarpakAya nama ityAdi likhet , tathA catasRSu dikSu krameNa kumudA 1 -5 ana 2 vAmana 3 puSpadantAn 4 likhet , tathA maNibhadrAdIMzcaturo vIrAnapi / evaM dikSu likhet , 'disivAla 'tti dikpAlairdazabhirindrAmi-yama-nairRta-varuNavAyu-kubere-zAna-brahma-nAganAmabhiH kSetrapAlena ca prasiddhena sevitaM punardharaNImaNDalapratiSThaM -pRthvIpIThe sthitamityarthaH / tatra dazasu dikpAleSu aSTau dikpAlAn pUrvAdikrameNa likhet 'OM indrAya namaH' 10 ityAdi, Urdhva tu 'OM brahmaNe namaH' adhaH / OM nAgAya namaH' nijadakSiNanAgakoNe -- OM kSetrapAlAya (te A prakAre- soLa vidyAdevIo1. OM hrau~ rohiNyai nmH| 2. OM hrI~ prAtyai nmH| 3. OM hrIM vajrazRGkhalAyai nmH| 4. OM hrI~ vajrAGkuzyai nmH| 5.OMhIM apraticakrAyai (cakrezvaryai nmH| 6. OM hrI~ puruSadattAyai nmH| 15 .7. OM hrI~ kAlyai nmH| 8. OM hrau~ mahAkAlyai nmH| 9. OM hrI~ gauryai nmH| 10. OM hrI~ gAndhAyai nmH| 11. OM hrIM sarvAstrAyai nmH| 12. OM hrau~ mahAjvAlAyai nmH| 13. OM hrI~ mAnavyai nmH| 14. OM hrau~ vairoTyAyai nmH| 15. OM hrI~ mAnasyai nmH| 16. OM hrau~ mahAmAnasyai nmH| 20 covIza zAsanadevo 1. OM gomukhAya nmH| 2. OM mahAyakSAya nmH| 3. OM trimukhAya nmH| 4. OM yakSanAyakAya nmH| 5. OM tumbarave nmH| 6. OM kusumAya nmH| 7. OM mAtaGgAya nmH| 8. OM vijayAya nmH| 9. OM ajitAya nmH| 10. OMbrahmAya nmH| 11. OM yakSarAjAya nmH| 12. OMsurakumArAya nmH| 25 13. OM SaNmukhAya nmH| 14. OM pAtAlAya nmH| 15. OM kinnarAya nmH| 16. OMgaruDAya nmH| 17. OM gandharvAya nmH| 18. OM yakSarAjAya nmH| 19. OM kuberAya nmH| 20. OM varuNAya nmH| 21. OM bhRkuTaye nmH| 1 22. OM gomedhAya nmH| 23. OM pArthAya nmH| 24. OM brahmazAntaye nmH| covIza zAsanadevIo30 1. OM cakrezvaryai nmH| 2. OM ajitabalAyai nmH| 3. OM duritAryai namaH / 4. OM kAlyai nmH| . 5. OM mahAkAlyai nmH| 6. OM zyAmAyai nmH| 7. OM zAntAyai nmH| 8. OM bhRkuTyai nmH| 9. OM sutArakAyai nmH| 10. OM azokAyai nmH| 11. OM mAnavyai nmH| 12. OM caNDAyai namaH / 13. OM viditAyai nmH| 14, OM aGkuzAyai nmH| 15. OM kandarpAyai nmH| 35 16. OM nirvANyai nmH| 17. OM balAyai nmH| 18. OM dhAraNyai nmH| 19. OM dharaNapriyAyai namaH / 20. OM naradattAyai nmH| 21. OM gAndhAyai namaH / . 22. OM ambikAyai nmH| 23. OM padmAvatyai nmH| 24. OM siddhAyikAyai nmH|) Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| namaH' iti likhet / asya likhane samyagvidhizvAsyAmnAyavinmukhAd yathA likhitacakrAd vA'vaseyaH // // 205 // 206 // (15-16) eyaM ca siddhacakaM kahi vijANuvAyaparamatthaM / nAeNa jeNa sahasA sijhaMti mahaMtasiddhio // 207 // 17 // vyAkhyA-etacca siddhacakra vidyAnuvAdo-dazamaM pUrva tasya paramArtharUpaM- rahasyabhUtamityarthaH, b yena jJAtena sahasA - sadyo mahatyaH siddhayo- aNimAdyAH siddhayanti // 207 // (17) vaLI kalazanA mUlamAM (nIce )nava grahonAM nAma AlekhavAM, te A pramANe1. OM sUryAya nmH| 2. OM somAya nmH| 3. OM bhaumAya namaH / 4. OM budhAya nmH| . 5. OM bRhaspataye namaH / 6. OM zukrAya namaH / ... 7. OM zanaizcarAya namaH / 8. OM rAhave nmH| 9. OM ketave nmH| 10 vaLI kaMThamAM-gaLe nava nidhionAM nAma AlekhavAM, te A pramANe1. OM naisarpikAya nmH| 2. OM pANDukAya nmH| 3. OM piGgalAya nmH| 4. OM sarvaratnAya namaH / 5. OM mahApadmAya namaH / 6. OM kAlAya namaH / 7. OM mahAkAlAya namaH / 8. OM mANavakAya nmH| 9. OM zaGkhAya namaH / vaLI, cAra pratIhAronAM nAma ( cAra dizAomAM) lakhavAM, te A pramANe . 15 1. OM kumudAya namaH ( pUrvamAM), 2. OM aJjanAya namaH ( dakSiNamAM), 3. OM vAmanAya namaH (pazcimamAM), ane 4. OM puSpadaMtAya namaH ( uttrmaaN)| vaLI, cAra vIronAM nAma (cAra dizAomAM, UparanI mAphaka lakhavAM, te A pramANe 1. OM mANibhadrAya namaH ( pUrvamA), 2. OM pUrNabhadrAya namaH (dakSiNamAM).. .. 3. OM kapilAya namaH (pazcimamA ) ane 4. OM piGgalAya namaH ( uttrmaaN)| 20 vaLI, daza dikpAlanAM nAma (te te dizAomAM) lakhavAM, te A pramANe 1. OM indrAya namaH (pUrvamAM), 2. OM agnaye namaH (agnimAM), 3. OM yamAya namaH (dakSiNamAM), 4 OM nairRtAya namaH (nairRtyamAM), 5. OM varuNAya namaH (pazcimamAM), 6. OM vAyave namaH (vAyumAM), 7. OM kuberAya namaH ( uttaramAM), 8. OM IzAnAya namaH (iishaanmaaN)| 9. (sauthI Upara pUrvadizAmAM), OM brahmaNe namaH / 10 (sauthI nIce 25 pazcimadizAmAM) OM nAgAya namaH / ane kSetrapAla devanuM vAyukhUNAmAM Alekhana karatuM |-aa badhA ( devatA )othI sevAyalA (yaMtrane 'la' ane 'kSi' akSara yukta) dharaNImaMDala (corasa ) mAM pratiSThita (sthApana) krvuu|aa prakAranuM yaMtra pUjA karanArA manuSyonAM manovAMchito pUre che // 205 // 206 / / 15-16 // . A siddhacakra 'vidyAnuvAda' nAmanA (dazamA pUrvanA) rahasyarUpa che, jene jANyuM hoya to 30 mahAn ( aNimA Adi) siddhio jaladIthI siddha thAya che // 207 // (17) . ... Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 sirirayaNaseharasUriviraiya sirisirivAlakahA'to siddhckkyNtoddhaarvihisNdbbho| [prAkRta eyaM ca vimaladhavalaM jo jhAyai sukamANajoeNa / tava-saMjameNa jutto so pAvai nijaraM viulaM // 208 // 18 // vyAkhyA-etacca vimalaM -nirmalaM ata eva dhavalaM ujvalaM zrIsiddhacakraM yaH pumAn zukladhyAnayogena ujjvaladhyAnavyApAreNa dhyAyati sa vipulAM -vistIrNA nirjarAM prAmoti bahukarmakSayaM karotItyarthaH, 5 kIdRzaH saH? -tapaHsaMyamAbhyAM yuktaH // 208 // (18) akSayasukkho mukkho jassa pasAeNa labbhae tassa / jhANeNaM annAo siddhIo iMti kiM cujaM // 209 // 19 // vyAkhyA-akSayaM sukhaM yasmin sa IdRzo mokSo yasya zrIsiddhacakrasya prasAdena prANibhirlabhyate tasya dhyAnena anyAH siddhayo bhavanti, tatra kiJcoghaM- kimAzcaryamityarthaH // 209 // (19) eyaM ca paramatattaM paramarahassaM ca paramamaMtaM ca / paramatthaM paramapayaM panattaM paramapurisehiM / 210 // 20 // vyAkhyA-etacca paramatattvaM- utkRSTaM tattvam , ca-punaH paramaM rahasyaM-gopyaM, ca-punaH paramo __ mantraH, punaH paramArthaH, punaH paramapadaM paramapuruSairbhagavadbhiH prajJaptaM - prarUpitam // 210 // (20) ___ tatto tijayapasiddhaM aTThamahAsiddhidAyarga suddhaM / 15 sirisiddhacakameaM ArAhaha paramabhattIe // 211 // 21 // vyAkhyA-tatastasmAt kAraNAt bho bho bhavyAH! trijagati-lokatraye prasiddham , aNimAdyaSTamahAsiddhidAyakaM zuddhaM-nirmalam etat zrIsiddhacakraM paramabhaktyA yUyaM ArAdhayata sevadhvam // 211 // (21) , nirmala hovAnA kAraNe ja ujjvala evA A siddhacakranuM je puruSa zukladhyAnanA yogathI dhyAna dhare che te tapa ane saMyamathI bhAre nirjarA eTale aneka karmono kSaya kare che / 208 // (18) 20 jemAM akSaya sukha raheluM che evo mokSa, je (siddhacakra )nA prasAdathI (prANIone )maLe che tenA dhyAnathI bIjI (laukika ) siddhio paNa prApta thAya emAM to navAI ja zI? // 209 // (19) A (siddhacakra ) paramatattva (dhyeya ) che, paramarahasyarUpa eTale gopanIya che (game tevA mAnavIne devA yogya nathI), A paramamaMtra che, parama arthavALu cha, parama padovALu cha, tenuM utkRSTa evA Apta puruSoe nirUpaNa kayuM che // 210 // (20) B A kAraNathI jagatamA prasiddha, ane aNimA vagere ATha siddhione ApanAra, nirmaLa evA A siddhacakranI tame ArAdhanA karo // 211 // (21) - sirisirivAlakahA saMdarbhaparicaya - bRhadgacchIya zrIhematilakasUrinA ziSya zrIratnazekharasUrie vi. saM. 1428 mAM prAkRtamA 'sirisirivAlakahA' nAme graMtha racyo che / tenA upara kharataragacchIya zrIkSamAkalyANagaNie vyAkhyA paNa racI che| 30. A graMthamAM kathAnI sAthosAtha siddhacakrayaMtrAlekhanavidhi, paMcaparameSThI ArAdhana, stutyAsmaka navapadanAM navaka-te paikI parameSThInavaka vagere namaskAraviSayaka upayogI saMdarbho TIkA sAthe tAravIne anuvAda sahita ahIM pragaTa karyA ch| .. siddhacakrayaMtra' je zrIyazovijayajI mahArAje amane prasiddhi arthe ApyuM che te paNa ahIM pragaTa karIe chiie| Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [38] sirirayaNaseharasUriviraiyasirisirivAlakahAto paMcaparamiTThipayArAhaNavihisaMdabbho // taM soUNaM aigarUabhattisattIhiM saMjuo raayaa| arihaMtAipayANaM karei ArAhaNA evaM // 1169 // ava0 -tadrAjJIvacanaM zrutvA'tiguruke'timahatyau ye bhaktizaktI, tAbhyAM saMyutaH - sahito rAjA evaM-vakSyamANaprakAreNa, ahaMdAdipadAnAM ArAdhanAM karoti // 1169 // navaceIharapaDimA jinnuddhArAivihivihANeNaM / nANAvihapUAhiM arihaMtArAhaNaM kuNai // 1170 // ava0 -tathAhi - nava caityagRhANi-nava saMkhyAni jinagRhANi, nava pratimAH, nava jIrNoddhArA 10 ityAdinA vidhinA vidhAnaM-nirmApaNaM tena, tathA nAnAvidhAH- anekaprakArA yAH pUjAstAbhirarhataHarhatpadasyArAdhanAM karoti // 1170 // ('sirisirivAlakahA'mAM navapadonI ArAdhanAnA prasaMge zrIpAla mahArAjA vidhipUrvaka tapasyA kare che tyAre rANI mayaNAsuMdarIe zrIpAla mahArAjAne jaNAvyu ke, 'tamane moTI rAjalakSmI maLI che yAre tame zakti ane bhakti anusAra navapadonI pUjA-ArAdhanA karI tamArA manorathone pUrA kro|') 15 A prakAre te rANInuM vacana sAMbhaLIne atibhakti ane mahAzaktivALA (zrIpAla) mahArAjA arihaMta vagere padonI ArAdhanA A prakAre kare che--|| 1169 // ___arihaMta bhagavaMtanAM nava caityo, nava pratimAo, nava jIrNoddhAro vagere vidhipUrvaka karAvIne tathA vividha prakAranI pUjAo vaDe te arihaMtapadanI ArAdhanA kare che / // 1170 // vivecana arihaMtapadanI ArAdhanA karavA mATe arihaMta bhagavaMtanAM nava saMkhyA pramANa caityo, 20 nava pratimAo, nava jIrNoddhAro karavA joie; tathA mahotsavapUrvaka snAtrapUjA, paMcaprakArI, aSTaprakArI, sattara prakArI, ekavIza prakArI, ekaso ATha prakArI ane sarvatobhadrA nAmanI pUjAo karavI-bhaNAvavI jarurI ch| __ arihaMta bhagavaMtoe siddhadazAnI prAptino mArga batAvyo che mATe ja temano bodha karAvanAra arihaMtapadanI ArAdhanA karavAnuM vidhAna karavAmAM AveluM che| ... . arihaMtapadanI ArAdhanA mATe arihaMta Adi bhagavaMtonI ArAdhanA mATe mUrtionuM avalaMbana jarUrI che; kemake evI mUrtio AtmadazAnA AdarzarUpe mAnavAmAM AvelI che; tenAthI AtmAmAM paramAtmabhAvano khyAla Ave che / evA parama AtmAonI mUrtio bharAvavI hoya tyAre khAsa karIne tIrthaMkara avasthAmAM teo siMhAsanamA birAjamAna hoya tevI karAvavAmAM Ave cha / . 25 Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 sirirayaNaseharasUriviraiyasirisirivAlakahAto paMcaparamiTThipayArAhaNavihisaMdabbho [prAkRta siddhANavi paDimANaM kArAvaNapUaNApaNAmahi / taggayamaNajhANeNaM siddhapayArAhaNaM kuNai // 1171 // ava0 -siddhAnAmapi yAH pratimAH, tAsAM kArApaNaM-nirmApaNaM, pUjanA - arcanA, praNAmaH - namaskArastaistathA, tadgatena-teSu siddheSu prAptena manasA yad dhyAnaM, tena siddhapadasyArAdhanAM karoti // 1171 // bhtti-bhumaann-cNdnn-veyaavccaaikjmujutto| susvasaNavihiniuNo AyariyArAhaNaM kuNai // 1172 // ava0 - bhaktiH- manasi nirbharA prItiH, bahumAnaH- bAhyapratipattiH, vandana - vaiyAvRttye prasiddhe tIrthakaro jyAre samavasaraNamA birAjamAna hoya tyAre yogamudrAmA rahelA hovAthI te samayanI mUrtio yogamudrAvALI karAvAya che ane tIrthaMkarotuM nirvANakalyANaka paryakAsana ke kAyotsarga Asane ja 10 thatuM hovAthI e samayanI mUrtio paryakAsanavALI athavA kAyotsargAsanavALI banAvavAmAM Ave che . kemake paryaka Asana ke kAyotsarga Asana e siddhadazAnAM sUcaka ch| AvI pratimAo karAvavAthI tathA arihaMtanI bhAvapUrvaka pUjAo karavAthI arihaMtapadanI ArAdhanA thAya che / // 1170 // te zrIpALa mahArAjA siddha bhagavaMtonI pratimAo bharAvIne, temanI pUjA karIne, temane praNAma 15 karIne tathA te siddha bhagavaMtonI aMdara manane parovavArUpa dhyAna karIne siddhapadanI ArAdhanA kare che / // 1171 // vivecana-siddhapadanI ArAdhanA karavA mATe siddha bhagavaMtonI pratimAo, temanAM caityo ane jIrNoddhAro karAvavA temaja temanI pUjAo bhaNAvavI tathA siddhi prApta thaI hoya tevAM sthAnomAM agara anya sthaLomAM siddha bhagavaMtane vaMdana karavApUrvaka temanuM ekAgracittathI dhyAna karatuM joIe / 20 siddha bhagavaMta to arUpI eTale niraMjana-nirAkAra che tethI temanI AkRti banAvavAno koI saMbhava ja nthii| chatAM tIrthaMkaronA janma samaye temanAM je je lAMchano hoya tevA lAMchanovALI mUrti te arihaMta-tIrthakaranI mUrti kahevAya che jyAre lAMchano vinAnI mUrtio hoya te siddha bhagavaMtanI mAnavAmAM Ave che| siddha bhagavaMtanI pratimAo bharAvavAmAM temanA Asano vize koI niyama nathI tethI te koI 25 paNa AsanavALI banAvI zakAya; paNa temAM vItarAgabhAvadarzaka AkAra hovo jarUrI ch| tattvataH arihaMtonI potAnI ArAdhyatA paNa temanA nirvANakalyANaka eTale siddhadazAne uddezIne ja hoya che / AthI siddhapadanI ArAdhanAmAM siddha bhagavaMtanuM ane arihaMtapadanI ArAdhanAmAM siddhadazA prApta karavA mATernu ekAgracitte dhyAna karavAnuM ahIM 'dhyAna' zabdathI sUcaveluM hoya ema jaNAya che / vaLI, AcArya Adi padonI ArAdhanAmAM paNa teo siddha bhagavaMta ane arihaMtanI 30siddhadazAnuM ekAprapaNe dhyAna karatA hovAnA kAraNe AcArya Adi padonI ArAdhanA karavAmAM Ave cha / evaM rahasya ahIM sphuTa thAya che / // 1171 // Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 479 ityAdikAryeSu yuktaH - udyataH, tathA zuzrUSaNasya - sevanasya yo vidhistatra nipuNaH- dakSaH, evambhUtaH san AcAryapadArAdhanAM karoti // 1172 // ThANAsaNavasaNAI paDhaMta-pADhaMtayANa pUraMto / duvihabhattiM kuNaMto uvajjhAyArAhaNaM kuNai // 1173 // ____ ava0 - paThatAM pAThayatAM ca sAdhvAdInAM sthAnAzana-vasanAdi-nivAsasthAna-bhojana-vastrAdi-5 pUrayan dravya-bhAvabhedato dvividhAM bhaktiM kurvan upAdhyAyapadArAdhanAM karoti // 1173 // bhakti, bahumAna, vaMdana, vaiyAvRttya vagere kAryomA prayatnazIla ane zuzrUSA karavAmAM kuzaLa evA (zrIpAla ) mahArAjA AcAryapadanI ArAdhanA kare che / // 1172 // vivecana-AcAryapadanI ArAdhanA karavA mATe bhakti eTale mAnasika prIti; bhaktithI utpanna thatuM bahumAna eTale bAhya pratipatti; vaMdana eTale nAmasmaraNa, stuti, namana Adi tathA mana, vacana, 10 kAyAnI zubha pravRtti; vaiyAvRttya eTale vyApRtabhAva arthAt dharmasAdhana nimitta anna vagerenuM vidhipUrvaka saMpAdana eTale meLavI Apa, ane zuzrUSA eTale Arogya mATenI paricaryA eTale mAvajataA badhuM karavAmAM kuzaLatA dAkhavI udyamazIla banavU joie / jinezvara bhagavaMtanA nirvANa pachI AcArya bhagavaMta zAsananA sarvAdhikArI manAya che / tethI jema jinezvara bhagavaMto zAsana pravartAvavAnA kAraNe upakArI hovAthI ArAdhya che ane siddha bhagavaMto 15 niraMjana nirAkAra, jyotisvarUpa hovAthI AtmAnA sAdhya biMdurUpe hovAthI ArAdhya che, tema AcArya bhagavaMto zAsananA ane mokSanA mukhya aMgarUpa hovAthI temanI gaNatarI parameSThImAM ja karelI che tethI teo paNa ArAdhavAyogya cha / ___ AcAryapadanI ArAdhanA arihaMta ane siddha bhagavaMta karatAM judI rIte batAvI ch| te ArAdhanAmAM bhakti ane bahumAnapUrvaka pacIza AvazyakavADaM ane batrIza doSarahita vaMdana karavAnuM 20 vidhAna cha / ___vaLI, AcAryapadanI ArAdhanA karatAM AcArya bhagavaMtanI pratimA ke pUjA- avalaMbana levAnuM jaNAveluM nathI, kemake zAsana AcArya bhagavaMtanI viharamAna dazA vinAnuM hotuM nathI / tethI sAkSAt AcArya bhagavaMtanI eTale bhAva AcAryanI bhakti, bahumAna, vaMdana vagere dvArA ArAdhanA karavI joIe; ane ema karatAM 'egammi pUiyammi savve te pUiyA hoI' eka bhAvAcAryanI pUjA 25 dvArA sArA jagatanA bhAvAcAryornu pUjana thayeluM gaNAya che; kAraNake bhAvanikSepAnI arAdhanAthI badhAye nikSepArnu ArAdhana thayAnuM mAnI levAmAM AvyuM che / // 1172 // te mahArAjA Agamone bhaNanArA temaja bhaNAvanArA sAdhu-sAdhvIone mATe nivAsasthAna eTale upAzrayo, AhAra ane vasronI jarUriyAtane pUrI pADIne dravya temaja bhAva ema ve prakAre bhakti karIne upAdhyAyapadanI ArAdhanA kare che / / / 1173 // 30 . vivecana-upAdhyAyapadanI ArAdhanA mATe bhaNanArA sAdhuo ane bhaNAvanArA upAdhyAyo mATe nirAkula sthAnamA upAzrayo banAvavA ane temane bhojana, vastra, pustaka vagerenI sAmagrI ApavArUpa dravya ane bhAvapUrvakanI bhakti karavI joIe / Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 sirirayaNaseharasUriviraiyasirisirivAlakahAto pNcprmitttthipyaaraahnnvihisNdbho| [prAkRta . abhigamaNa-vaMdaNa-namaMsaNehiM asaNAi-vasahidANehiM / veyAvaccAihi a sAhupayArAhaNaM kuNai // 1174 // ava0 - abhigamaNaM-sammukhagamanaM, vandanaM-stutiH, namasyanaM-namaskArakaraNaM, taistathA; azanAdInAM vasatezca dAnaizca punarvaiyAvRttyAdibhiH sAdhupadArAdhanAM karoti // 1174 // 5- AgamonA niyukti vagerenA arthonuM adhyApanakArya to AcArya bhagavaMto ja kare che tyAre samagra AgamonAM mULa sUtronuM adhyApanakArya upAdhyAya bhagavaMtonA zire hoya che| vaLI, gacchanA sAdhuonuM pAlana-poSaNa karavAnI mukhya pharaja paNa upAdhyAya bhagavaMto ja banAve cha / vAcanA pRcchanA, parAvartanA anuprekSA ane dharmakathArUpa svAdhyAya karanArA sAdhuone upAdhyAya bhagavaMto bhaNAve tyAre adhyayana ane adhyApana mATe nirAkula vAtAvaraNa ane bhojana, 10 vastra, pustaka vagerenI yogya sAmagrI bhAvapUrvaka pUrI pADavAthI temaja bhaNanArA sAdhuoe upAdhyAya bhagavaMta pratye bhakti batAvavAthI upAdhyAyapadanI ArAdhanA karI zakAya ch| ' AcAryapadanI peThe upAdhyAyapadanI ArAdhanA paNa sAkSAt upAdhyAyanI ArAdhanAthI thAya che mATe temanI mUrti vagerethI karavAnuM jaNAvavAmAM AvyuM nathI / // 1173 // . te mahArAjA abhigamana, vaMdana ane namaskAra karavAvaDe bhojana vagere tathA nivAsasthAna 15 devAvaDe ane veyAvaJca Adi karavA vaDe sAdhupadanI ArAdhanA kare che / // 1174 // vivecana-sAdhupadanI ArAdhanA karavA mATe abhigamana eTale sAdhu bhagavaMtane vaMdana karavA mATe sAme javaM, tathA gAmamAM praveza karatA hoya tyAre temanuM bhAvapUrvaka sAmaiyuM karavU, vaMdana eTale abhivAdana arthAt mana, vacana ane kAyAnI prazasta pravRtti karavI; namasyana eTale namana ke pUjana vagaire karavU, temaja te sAdhu bhagavaMtone azana Adi eTale azana (bhojana), pAna, khAdima, svAdima, 20 vastra, pAtra, kaMbala, rajoharaNa, saMthAriyAM, daMDaka vagere saMyamasAdhanAnAM upakaraNo devAM, temaja temane UtaravA mATe vasati eTale upAzrayanAM sthAno ApavAM ane veyAvaJca eTale dharmasAdhana nimitte anna vagere vidhipUrvaka meLavI ApavAM joiie| - AcArya ane upAdhyAyapadavI prApta karanArA mahApuruSo. pahelethI ja sAdhupaNAmAM hoya che eTale AcArya, upAdhyAya vagere padavIo prApta karavAthI temanAmAM sAdhupaNAnI nyUnatA AvatI nathI, 25 balke te vizeSapaNe vikAsa pAme che / tethI ja Avazyakaniyukti (gAthA 1018) mA pUrvapakSakAre siddha bhagavaMta ane sAdhu bhagavaMtamAM paMcaparameSThInA namaskArano eka dRSTie samAveza karyo che / vaLI, 'paMcasUtra', 'causaraNapayannA' ane pratikramaNasUtra vageremAM AcArya ane upAdhyAya bhagavaMtane maMgaLa, lokottama ane zaraNya tarIke judA na gaNAvatAM sAdhupadamAM temano samAveza karyo che| sAdhupadanI ArAdhanA mATe padastha evA AcArya ane upAdhyAya bhagavaMtonI jema mUlottara 30 guNanA dhAraka gItArtha ane gItArthanI nizrAvALA sAdhuonI sAme jaine vaMdana vagere karavAna vidhAna A gAthAmAM kareluM che| vaLI, zramaNa mahAtmAonA nAmasmaraNa eTale jApa karatAM ye temane vaMdana, namaskAra karavAnuM phaLa vizeSa che ema jaNAvavAmAM AvyuM che / // 1174 // Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra khaadhyaay| 481 saMdarbha-paricaya paMcaparameSThInAM padonI ArAdhanA kevI rIte karAya e saMbaMdhe keTalAya samayathI amArI zodha cAlu htii| yadyapi zrIratnazekharasUriracita 'sirisirivAlakahA' mAthI 'siddhacakrayaMtrAlekhanavidhi' ane 'paMcaparameSThinavaka'no saMdarbha tAravIne anuvAda vivecana sAthe prastuta graMtha mATe saMgraha karI lIdho chatAM temA ja paMcaparameSThInAM padonI ArAdhanAvidhi haze evo khyAla Avyo na hoto / jyAre 'siddha-5 cakra'nI phAIlo upara acAnaka dRSTi paDI tyAre navapadonI saMkSipta chatAM viziSTa ArAdhanAvidhi ('siddhacakra' varSaH 3, aMkaH 13, 14, 15.) vAMcavAmAM AvI / temAMthI 'sirisirivAlakahA'ne sAme rAkhIne 'paMcaparameSThipadArAdhanavidhi'no cha gAthAtmaka saMdarbha avacUri sAthe tAravIne teno anuvAda lakhyo; paraMtu gAthAono kevaLa zabdArtha ArAdhakonI jijJAsA mATe pUrato na jaNAtAM tenA upara yathAzakti vivecana ApavAno prayAsa karyo ch| 10 last 7R navasa ra ya ra vICIA sagaNa va ImA me praNidhara . - guNe hiM pA va ina taM Gir .. . . '--: Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [39] zrImadavazekharasUriracita 'sirisirivAlakahA'ntargata- paJcaparameTinaH paJcanavakAtmakaH saMdarbhaH ca // .. satibhavehiM mApahi jehiM vihiyArihAiThANehiM / ajijaha jiNaguttaM, te arihaMte paNivayAmi // 1218 // vyAkhyA-zeSaH- avaziSTAnayo bhavA yeSAM te punarvihitAni - kRtAni sevitAnIti yAvat IdAdikhAnAni-viMzatisthAnakAni yaiskhe tathA taiH, evaM bhUtairyairjinagotraM-jinanAmakarma aya'te.... upArjIte tAn arhato'haM praNipatAmi namaskurve // 1218 // ... .... . . je egabhavaMtariyA rAyakule uttame avayaraMti / mahasumiNasUiaguNA te arihaMte paNivayAmi // 1219 // vyAkhyA-ye ekabhavAntaritA uttame rAjakule avataranti, kIdRzA ye ? mahAsvamaizcaturdazabhiH sUcitA jJApitA guNA yeSAM te tathA, tAnarhataH praNipatAmi-praNamAmi // 1219 // jesi jammammi mahisaM disAkumArIoM suravariMdA ya / .. kumbaMti pahiSmaNA te arihaMte paNivayAmi // 1220 // . 15 vyAkhyA-yeSAM janmani mahimA mahimAnaM vA dikumAryaH SaTpaJcAzat , suravarendrAzca catuSSaSTiH prahRSTaM prakarSeNa harSita mano yeSAM te prahRSTamanasaH santaH kurvanti, tAnarhataH praNipatAmIti pUrvavat // 1220 // AjammaM pi hu jesi dehe cattAri aisayA hu~ti / . logacchetyabhUyA te arihaMte paNivayAmi // 1221 // . 10 20 arihaMta jyAre traNa bhava bAkI rahe sAre manuSyabhavamA arihaMta vagere (vIza) sthAnakanuM ArAdhana karIne jemaNe tIrthakara nAmakarma upAyuM che te arihaMtone huM praNAma karUM chu // 1218 // chelA bhavamA ( mAtAne AvelAM ) cauda mahAsvapno vaDe sUcita guNavALA jeo uttama rAjakuLamAM avatare che te arihaMtone huM praNAma karuM huM // 1219 // 25 jeonA janmasamaye atyaMta harSita manavALAM chappana dikkumArIo ane cosaTha iMdro AvIne janma-utsava kare che te arihaMtone huM praNAma karuM huM // 1220 // Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 483 vibhAga] ... namaskAra svAdhyAya / vyAkhyA-hu iti nizcitaM, yeSAM dehe-zarIre AjammApi janmata ArabhyApi loke AzcaryabhUtAzcatvAro'tizayA bhavanti, 'teSAM ca deho'dbhutarUpagandhaH' ityAdayastAnahataH praNipatAmi // 1221 / / je tihunANasamampA khINaM nAUma bhogphlkmm| . pavijeti caritaM te arihaMte paNivayAmi // 1222 // vyAkhyA-ye tribhimA'naH- matizrutAvadhibhiH samagrAH - sampUrNAH santo bhogaH phalaM yasya / tadbhogaphalaM karma kSINaM jJAtvA cAritraM pratipadyante- aGgIkurvanti tAnahataH praNipatAmi // 1222 // uvauttA apamattA siajhANA khavagaseNi hayamohA / pAvaMti kevalaM je te arihaMte paNivayAmi // 1223 // vyAkhyA-ye upayuktA - upayogayutAH punarapramattAH- pramAdarahitAH punaH sitaM-zulaM dhyAnaM yeSAM te sitadhyAnAH ata eva kSapakazreNyA hato moho yaiste tathA, IdRzAH santaH kevalajJAnaM prAmuvanti, 10 tAnarhataH praNiphtAmi // 1223 // kammakkhaiyA taha surakayA ya jesiM ca aisayA huNti| ..... egArasaguNavIsaM te arihaMte paNikyAmi // 1224 // .. - vyAkhyA-ca-punaH, yeSAM karmakSayajA:-karmakSayotpannA ekAdaza atizayA bhavanti, tathA suraiH-devaiH kRtAzca ekonaviMzatiratizayA bhavanti, tAnarhataH praNipatAmi // 1224 // ... 15 je aTThapADihArehiM sohiA seviyA suriMdehiM / / viharaMti sayA kAlaM te arihaMte paNivayAmi // 1225 // vyAkhyA-ye 'aSTaprAtihAryaiH' azokavRkSAdibhiH zobhitAH, punaH surendraiH sevitAH sadAkAlaM vicaranti, tAnarhataH praNipatAmi // 1225 // . janmathI mAMDIne jemanA dehamAM jagatamAM AzcaryabhUta evA cAra atizayoM* hoya che te 20 arihatone huM praNamuM chu // 1221 // traNa jJAnathI paripUrNa evA je bhagavaMto bhogAvaLIkarmane kSINa thayelaM jANIne cAritrarUpa nivRttimArgane Adare che te arihaMtone huM praNAma karUM chu // 1222 // cAritradharmamAM sadA upayogI, apramatta, zukladhyAnavALA tathA kSapakaNi upara ArUDha thaI mohane haNI je kevaLajJAnane prApta kare che te arihaMtone huM praNAma karUM chu // 1223 // 25 ___ karmanA kSayathI utpanna thayelA agiyAra atizayo tathA devoe karelA ogaNIsa atizayo jemane hoya che te arihaMtone huM praNAma karuM huM // 1224 // . ATha prAtihAryo vaDe zobhatA tathA suranAyako vaDe sevAtA evA je sadAkALa vicare che te arihaMtone.haM namaskAra karuM chN|| 1225 // * cAra atizayoH1. carmacakSuthI joI na zakAya e rIte arihaMta bhagavaMto AhAra ane nihAra kare ch| 2. teonuM zarIra parasevo, mela, rogathI rahita ane suMdara hoya cha / 3. teo gAyanA dUdhanI dhArA jevA zveta mAMsa ane rudhirane dhAraNa kare cha / - 4. teonA zvAsa bhane uskAsa maMdAra ane pArijAtanAM puSpothI utpanna yatI surami jevA hoya ch| ....... / mAsa ana rudhirane dhAraNa kare Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484zrImadranazekharasUriracita 'sirisirivAlakahAntargatapaJcaparameSThinaH pnycnvkaatmkH| [prAkRta paNatIsaguNagirAe je avivohaM kuNaMti bhavvANaM / / .... mahipIDhe viharaMtA te arihaMte paNivayAmi // 1226 // vyAkhyA-paJcatriMzadguNAH yasyAM sA paJcatriMzadguNA yA gIH-vANI tayA, ye ca bhavyAnAM vibodhaMviziSTajJAnaM kurvanti, kIdRzAH santaH ? mahIpIThe-pRthvIpIThe vicarantastAnarhataH praNipatAmi // 1226 // arahatA vA sAmanakevalA akayakaya samugdhAyA / selesIkaraNeNaM hoUNamayogikavaliNo // 1227 // vyAkhyA- arhantaH tIrthakkarA vA-athavA sAmAnyakevalinaH, akRtaH kRto vA samudghAtaHkevalisamudghAto yaiste tathA evambhUtA ye yogIndrAH zailezIkaraNena -AtmapradezasthirIkaraNarUpeNa ayogikevalino bhUtvA // 1227 // je ducarimammi samae dusayaripayaDIoM terasa a carame. khaviUNa sivaM pattA te siddhA ditu me siddhiM // 1228 // vyAkhyA-dvicarame-AyuHkSayasamayAt prAktane samaye dvAsaptati 72 prakRtI mAdyaghAtikoMtara-prakRtIH kSapayitvA caH- punazcarame samaye trayodazaprakRtIH kSapayitvA zivaM-mokSaM prAptAH, te siddhA me - mahyaM muktiM dadatu // 1228 // . caramaMgatibhAgoNAvagAhaNAje a egsmymmi| saMpattA logaggaM te siddhA ditu me siddhiM // 1229 // vyAkhyA-caramA - antimA, aGgasya - zarIrasya tribhAgena UnAvagAhanA-dehamAnaM yeSAM te tathA, ye ca IdRzAH santaH ekasmin samaye lokAgraM samprAptAste siddhA me siddhiM dadatu // 1229 // puvvapaoga asaMmA baMdhaNacheyA sahAvato vAdi / jesi uDDA hu gaI te siddhA diMtu me siddhiM // 1230 // vyAkhyA- pUrvaprayogato dhanurmuktabANavat , tathA'saGgAt - niHsaGgatayA karmamalApagamena alAbu pRthvIpITha upara vicaratA jeo pAMtrIza guNothI yukta evI vANI vaDe bhavyajanone pratibodha kare che te arihaMtone huM pramANa karuM huM // 1226 // siddha25 kevaLI samuddhAta karIne athavA karyA sivAya arihaMto ke sAmAnya kevaLIo zailezIkaraNa vaDe ayogI kevaLI thaI AyuSyanA chellA be samayamAMnA pahele samaye bottara prakRtione khapAvI ane challe samaye tera prakRtione khapAvI jeo mokSamA gayA che te siddha bhagavAno mane mokSa aapo|| 1227-28 // carama zarIranA vIjA bhAge nyUna avagAhanAvALA jeo eka ja samayamA lokanA aprabhAge 30 jaI pahoMce che te siddha bhagavaMto mane mokSa Apo // 1229 // dhanuSyamAthI chUTelA bANanI peThe pUrvaprayogathI, tuMbaDAnI peThe asaMgapaNAthI, eraMDAnA phaLanI Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 485 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| dravyavat , tathA bandhanacchedAt - karmabandhanacchedanena eraNDaphalavat , tathA khabhAvato vApi dhUmavat , yeSAM UrdhvA gatiH pravartate te siddhA me siddhiM dadatu // 1230 // IsIpanbhArAe uvariM khalu joyaNammi logaMte / jesi ThiI pasiddhA te siddhA ditu me siddhiM // 1231 // vyAkhyA-ISatprAgbhArAyAH- siddhizilAyA upari khalu nizcayena ekasmin yojane lokAnto- 5 'sti, tatra yeSAM sthitiH- avasthAnaM prasiddhamasti te siddhA me siddhiM dadatu // 1231 // je a aNaMtA apuNabbhavA ya asarIrayA aNAbAhA / . dasaNanANuvauttA te siddhA ditu me siddhiM // 1232 // ... . vyAkhyA-ca-punaH ye'nantAH, punarapunarbhavAH na vidyate punarbhavo yeSAM te tathA, punarazarIrakA-na vidyate zarIraM yeSAM te, tathA punaranAvAdhA na vidyate AbAdhA - pIDA yeSAM te tathA, punadarzanaM 10 ca jJAnaM ca darzanajJAne tayorupayuktA darzana-jJAnopayuktAH, yeSAM prathamasamaye jJAnopayogo dvitIyasamaye darzanopayogo'sti, te siddhA me siddhiM dadatu // 1232 // jeSNaMtaguNA viguNA igatIsaguNA a ahava advaguNA / siddhANaMtacaukA te siddhA ditu me siddhiM // 1233 // vyAkhyA-ye siddhA anantaguNA - anantA jJAnAdayo yeSu te tathA, punarviguNA-vigatA 15 varNAdayo guNA yebhyaste tathA, ca punarekatriMzat - saMsthAna-varNAdipratiSedharUpA eva guNA yeSu te tathA, athavA'STaguNA- aSTakarmakSayasamudbhavA aSTau guNA yeSu te tathA, punaH siddhaM-niSpannam , anantacatuSkaMprAguktalakSaNaM yeSAM te tathA, te siddhA me siddhiM dadatu // 1233 // jaha nagaraguNe miccho jANaMto'vi hu kaheumasamattho / .. taha jesi~ guNe nANI, te siddhA ditu me siddhiM // 1234 // 20 peThe baMdhana-chedayI ane dhUmADAnI peThe Urdhvagamana svabhAvathI jemanI Urdhvagati thAya che te siddha bhagavAno mane zivasukha Apo // 1230 // siddhazilAnI upara eka yojana gayA bAda lokano aMtabhAga Avelo cha / tyAM jemanI sthiti prasiddha che arthAt tyAM jeo sadAkALa rahe che te siddha bhagavaMta mane zivasukha aapo|| 1231 // jeo anaMta che, je pharI janma letA nathI, jeo zarIrathI rahita che, jemane ( zarIra na 25 hovAthI) koI prakAranI pIDA ke upadrava nathI tathA jJAna ane darzananA upayogathI jeo yukta che evA te siddha bhagavaMto mane mukti aapo|| 1232 // jeo (jJAnAdi) anaMtaguNavALA che, temaja (rUpa, rasa, gaMdha, sparza Adi) guNothI rahita hovAthI jeo nirguNa paNa che, tathA jeo ekatrIza athavA ATha guNovALA che ane jeo anaMtacatuSkathI yukta che te siddha bhagavaMto mane mukti Apo // 1233 // 30 Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 46 zrImadranazekharasUriracita 'sirisirivAlakahA'ntargatapaJcaparameSThinaH pnycnvkaatmkH|[praakRt vyAkhyA-yathA-mleccho nagaraguNAn -prAsAdanivAsamadhurarasabhojanAdIn jAnanapi anyeSAM mlecchAnAM purastAt kathayitum asamarthaH-samartho na bhavati, tathA - tena prakAreNa yeSAM siddhAnAM guNAn jAnannapi jJAnI kathayituM na samartho bhavati, te siddhA me sidi dadatu // 1234 / / je a aNatamaNuttaramaNovamai sAsayaM syaannNdN| . 5 sidimuhaM saMpattA te siddhA ditu me siddhiM // 1235 // vyAkhyA-ye ca siddhisukha-muktisukhaM samprAptAste siddhA me - mahyaM siddhi dadatu, kIdRzaM siddhisukhaM ? - 'anantaM' na vidyate anto-nAzo yasya tattA, punaH 'anuttaraM na vidyate uttaram - utkRSTaM yasmAt tat tathA, punaH anupamaM na vidyate upamA yasya tat tathA, punaH 'sadAnandaM sadA-sarvasmin kAle Anando yatra tat tathA // 1235 // je paMcavihAyAraM AyaramANA sayA payAsaMti / loyANaNuggahatthaM te Ayarie namasAmi // 1236 // vyAkhyA-ye jJAnAdipaJcavidhAcAram, Acaranto lokAnAmanugrahArtha sadA prakAzayanti - prakaTIkurvanti tAn AcAryAn ahaM namasyAmi - namaskaromi // 1236. // desakulajAirUvAiehiM bahuguNagaNehi~ saMjucA / je hu~ti juge pavarA te Ayarie namasAmi // 1237 // vyAkhyA-ye dezakulajAtirUpAdikairbahubhirguNAnAM gaNaiH- samUhaiH saMyuktAH-sahitAH santaH yuge pravarAH- mukhyA bhavanti, tAnAcAryAn ahaM namasyAmi // 1237 // jema bhIla nagaranA guNone jANato hovA chatAM paNa kahI zakato nathI tema jemanA guNone jANatA hovA chatAM paNa jJAnIpuruSo kahI zakatA nathI te siddha bhagavaMto mane zivasukha aapo||1234|| 20 je sukhano aMta-nAza nathI, jenAthI utkRSTa bIjuM sukha nayI; je sukhanI upamA pApI zakAya .. evI nathI, jemAM sadAkALa AnaMda che (arthAt saMsAranAM samagra sukhano anaMta varga karIne siddhanA eka pradezanA sukhanI sAthe tenI tulanA karavAmAM Ave to paNa tenI barAbarI na karI zake) evA siddhisukhane pAmelA siddha bhagavaMto mane mukti Apo // 1235 // 15 . AcArya 25. paMcavidha AcArane (bAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAcAra ) sadA AcaratA evA jeo bhavya janonA anugrahane mATe teno upadeza Ape che te AcArya mahArAjane huM namaskAra karuM chu // 1236 // . deza, kuLa, jAti ane rUpAdika bahuguNonA samudAyathI jeo saMyukta che ane jeo potAnA yugamA zreSTha gaNAya che te AcArya mahArAjane huM namaskAra karuM chu // 1237 // Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| je nizcamappamattA vigahaviracA ksaaypriccaa| dhammovaesasacA te Ayarie namasAmi // 1238 // ... vyAkhyA-ye nityam apramattAH-pramAdarahitAH, punaH vikathA - rAjakathAdikAstAbhyo viraktAH, punaH parityakAH kaSAyAH-krodhAdayo yaiste tathA, punardharmopadeze saktAH-lamAH yaddhA zatAHsamastAnAcAryAn namasyAmi // 1238 // je sAraNavAraNacoyaNAhi~ paDicoyaNAhi~ nicaMpi / sAraMti niyaM gacchaM te Ayarie namasAmi // 1239 // vyAkhyA-ye AcAryAH smAraNA-vAraNA-codanAdibhiH punaH praticodanAdibhinityamapi nijaM gacchaM sArayanti, tatra vismRtasya smAraNaM smAraNA azuddhaM paThato vAraNaM vAraNA, adhyayanAdyartha preraNaM codanA, kaThoravacanaiH preraNaM praticodanA, itthaM mAraNAdibhirye svagacchasya rakSaNaM kurvanti tAnAcAryAn 10 namasyAmi // 1239 // je muNiyasuttasArA, parovayArikatapparA diti / tattovaesadANaM te Ayarie namaMsAmi // 1240 // vyAkhyA- muNito- jJAtaH sUtrANAM sAro yaiste tathA, ata eva paropakAre evaikasmin tatparAH santo ye tattvopadezadAnaM dadati, tAnAcAryAn namasyAmi // 1240 // atthamie jimasUre kevalicaMdevi je paIvu vv| -: payarDati iha payatthe te Ayarie namasAmi // 1241 // vyAkhyA-jinaH- arhanneva sUraH- sUryastasmin 'astamite' astaM gate sati punaH kevalIsAmAnyakevalI sa eva candrastasminnapi astamite sati pradIpa iva ye iha - loke padArthAn prakaTayantiprakaTIkurvanti, tAnAcAryAn namasyAmi // 1241 // ... jeo hamezAM (potAnA kartavyamAM) pramAdarahita hoya che, vikathAoyI parjita rahe che, kaSAyothI dUra rahe che ane dharmano upadeza ApavAmAM tatpara rahe che te AcArya mahArAjAne huM namaskAra karuM chu|| 1238 // je sAraNA, (AcAranI vAraMvAra yAda Ape che ) vAraNA, (AcAra bhUlatA hoya to roke che), coyaNA ( AcAra mATe preraNA karIne temA joDe che ) ane paDicoyaNA vaDe niraMtara khagacchanI 25 saMbhALa rAkhe ke te AcArya mahArAjane huM vaMduM huM // 1239 // . jemaNe sUtrono sAra-rahasya-jANI lIdho che ane tethI jeo eka mAtra paropakAramA ja tatpara rahIne tattvonA upadezanu dAna Ape che te AcArya mahArAjone namaskAra karuM chu // 1240 // . jinezvararUpI sUryano ane sAmAnya kevaLIrUpa caMdrano asta thayA pachI A manuSyakSetramA dIpakanI peThe jeo tattvano prakAza kare che te AcArya bhagavaMtone huM namaskAra karUM chu // 124.1 / / 30 20 Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 zrImadratnazekharasUriracita sirisirivAlakahA'ntargatapaJcaparameSThinaH pnycnvkaatmkH| [prAkRta te pAvabharakaMte, nivaDate bhavamahaMdhakuvammi / nitthArayati jIe te Ayarie namasAmi // 1242 // . vyAkhyA-pApasya yo bharaH- atizayastena AkrAntAn ata eva bhavaH- saMsAra eva yo mahAnandhakUpastasmin nipatato jIvAn ye nistArayanti tAnAcAryAnnamasyAmi // 1242 // je mAya-tAya-bAMdhavapamuhehiMto'vi ittha jIvANaM / sAhati hiaM kajaM te Ayarie namasAmi // 1243 // vyAkhyA- atra - asmin saMsAre ye AcAryA jIvAnAM mAtR-tAta-bAndhavapramukhebhyo - jananIjanaka-AtrAdibhyo'pi adhika kArya sAdhayanti, tAnAcAryAn namasyAmi // 1243 // je bahuladdhisamiddhA sAisayA sAsaNaM pabhAvaMti / rAyasamA niciMtA te Ayarie namasAmi // 1244 // vyAkhyA-bahumirlabdhibhiH samRddhAH-samRddhimantaH, ata eva saha atizayairvartante iti sAtizayAH santo ye zAsana-jinamataM prabhAvayanti-dIpayanti, kIdRzAH- ye rAjasamA - nRpatulyAH , ata eva nirgatA cintA yebhyaste nizcintAstAnAcAryAn namasyAmi // 1244 // je bArasaMgasajjhAyapAragA dhAragA tayatthANaM / 15 tadubhayavitthArarayA te'haM zAemi ujjhAe // 1245 // vyAkhyA-ye dvAdazAGgasvAdhyAyasya pAragAH- pAragAminaH punaH tadarthAnAM- dvAdazAGgyA arthAnAM dhArakAH, punaH tadubhayasya-sUtrArtharUpasya vistAre ratA - raktAstAnupAdhyAyAnahaM dhyAyAmi / / 1245 // pAhANasamANe'vi hu kuNati je suttadhArathA sIse / sayalajaNapUyaNije te'haM jhAemi ujjhAe // 1246 // 20 pApanA bhArathI AkrAnta thayelA ane tethI ja saMsArarUpI UMDA aMdhAriyA kuvAmAM par3atA prANIono je uddhAra kare che te AcArya mahArAjane huM namaskAra karuM chu // 1242 // jeo saMsAranA jIvonuM mAtA, pitA tathA bhAI vagerethI ye adhika hitakArya sAdhe che te AcArya mahArAjone huM namaskAra karuM huM // 1243 // jeo bahu labdhiothI (zaktiothI) samRddha che ane tethI ja atizayovALA hovAthI jeo 25 (jaina) zAsanane dIpAve che evA rAjavIo samA nizcita AcAryone huM praNAma karuM huM / 1244 // upAdhyAya - jeo sUtrarUpa dvAdazAMgInA svAdhyAyamAM pAraMgata thayelA che, temaja dvAdazAMgInA arthanA jeo jANakAra che, temaja te banneno eTale dvAdazAMgIrUpa sUtra ane tenA arthano vistAra (pracAra) karavAmAM jeo tatpara che te upAdhyAya bhagavaMtonuM huM dhyAna dharUM chu|| 1245 // pAhA Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 489 vyAkhyA-ye guravo hu - iti nizcitaM pASANasamAnAn - prastaratulyAnapi ziSyAn sUtradhArayA-sUtrarUpatIkSNa zastradhArayA sakalajanAnAM - sarvalokAnAM pUjanIyAn kurvanti, tAnupAdhyAyAn ahaM dhyAyAmi // 1246 // mohAhidaTThanahappanANajIvANa ceyaNaM diti / je ke'vi nariMdA iva te'haM jhAemi ujjhAe // 1247 // vyAkhyA-moha eva ahiH- sarpastena daSTAH, ata eva naSTamAtmajJAnaM yeSAM te naSTAtmajJAnAH, evambhUtA ye jIvAstebhyo ye ke'pi guravaH cetanAM - caitanyaM dadati, ke iva ? - narendrA iva-viSavaidyA iva, tAnupAdhyAyAnahaM dhyAyAmi // 1247 // annANavAhivihurANa pANiNaM suarasAyaNaM sAraM / je diti mahAvijA te'haM jhAemi ujjhAe // 1248 // vyAkhyA-aMjJAnameva vyAdhiH- rogastena vidhurAH pIDitAstebhyaH prANibhyaH sAraM-pradhAnaM zrutameva rasAyanaM- mahAroganAzakauSadhaM ye mahAvaidyA iva guravo dadati tAnupAdhyAyAnahaM dhyAyAmi // 1248 // guNavaNabhaMjaNamaNagayadamaNaM kusasarisanANadANaM je| diti sayA bhaviyANaM te'haM jhAemi ujjhAe // 1249 // vyAkhyA-guNA eva vanAni tAni bhaJjantIti guNavanabhaJjanA ye madA- jAtimadAdayo'STau 15 te eva gajA - hastinasteSAM damane - vazIkaraNe aGkuzasadRzaM yad jJAnaM tasya dAnaM ye gurakho bhavyebhyaH sadA dadati tAnupAdhyAyAn ahaM dhyAyAmi // 1249 // diNamAsa jIviyaMtAI sesadANAi muNiuM je nANaM / muttitaM diti sayA te'haM jhAemi ujjhAe // 1250 // vyAkhyA-zeSadAnAni dinamAsajIvitAntAni 'muNitvA' jJAtvA ye guravaH sadA muktyantaM 20 jJAnaM dadati, tAn upAdhyAyAnahaM dhyAyAmi, dinaM ca mAsazca jIvitaM ca -dinamAsajIvitAni teSu jeo pASANa jevA (jaDabuddhi) ziSyone paNa sUtranI tIkSNa dhArA vaDe samagra manuSyonA pUjanIya banAve che te upAdhyAya bhagavaMtonuM huM dhyAna dharUM chN|| 1246 // moharUpI sarpa DasavAthI jemanA jJAna-prANa naSTa thaI gayA che evA jIvone viSavaidyanI jema jeo navaM caitanya Ape che te upAdhyAyajI mahArAjanuM huM dhyAna dharUM chu // 1247 // 25 ____ajJAnarUpa vyAdhithI pIDita thayelA prANIone mahAvaidyanI peThe jeo zrutajJAnarUpI zreSTha rasAyaNa Ape che te upAdhyAya bhagavaMtotuM huM dhyAna dharaM chaM // 1248 // __ bhavya jIvonA guNarUpa vanano nAza karanArA madarUpI (jAti vagere ATha prakAranA ) hAthIonuM damana karavAmAM aMkuza samAna evaM je jJAna tenuM sadAkALa dAna ApanAra upAdhyAya bhagavaMtonuM huM dhyAna dharuM // 1249 // (jJAnadAna sivAyanAM) bIjAM dAno divaso sudhI, mahinAo sudhI ke jIvanaparyaMtanAM hoya che 30 62 Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 490zrImadratnazekharasUriracita 'sirisirivAlakahA'ntargatapaJcaparameSThinaH pnycnvkaatmkH| [prAkRta anto yeSAM tAni zeSadAnAni santi iti jJAtvA muktau anto yasya tat muktyantaM jJAnaM-zrutajJAnadAnaM ye dadati tAnahaM dhyAyAmIti bhAvaH // 1250 // . ____annANaMdhe loyANa, loyaNe je pasatthasatthamuhA / ugghADayaMti samma, te'haM jhAemi ujjhAe // 1251 // 5 vyAkhyA-ye guravo'jJAnena andhAni, lokAnAM locanAni-netrANi prazastazAstramukhAt locanapakSe prazastazasnamukhAt samyak udghATayanti, tAnupAdhyAyAn ahaM dhyAyAmi // 1251 // bAvannavaNNacaMdaNaraseNa je loypaavtaavaaii| uvasAmayaMti sahasA te'haM jhAemi ujjhAe // 1252 // vyAkhyA-dvApaJcAzadvarNA eva candanarasaH tena ye guravaH sahasA- akasmAt lokAnAM 10 pApatApAn upazAmayanti, tAnupAdhyAyAnahaM dhyAyAmi // 1252 // je rAyakumaratullA gaNatattiparA a suuripyjuggaa| vAyati sIsavaggaM te'haM jhAemi ujjhAe // 1253 // vyAkhyA-ye rAjakumAratulyAH, ca-punaH gaNatRptiparAgaNasamAdhAnakaraNatatparAH tathA sUripadasyaAcAryapadasya yogyAH ziSyavarga vAcayanti ziSyavargAya vAcanAM dadati, tAnupAdhyAyAnahaM dhyAyAmi // 1253 // 15 je saNa-nANa-carittarUvarayaNattaeNa ikkeNa / sAhaMti mukkhamaggaM te savve sAhuNo vaMde // 1254 // vyAkhyA-ye darzana-jJAna-cAritrarUparatnatrayeNa mokSamArga sAdhayanti, kIdRzena darzana-jJAnacAritratrayeNa ? - 'ekena' ekIbhAvaM gatena sammilitenetyarthaH, trayANAmekatvaM vinA mokSamArgoM na siddhayatIti bhAvaH, tAn sarvAn sAdhUna ahaM vande // 1254 // 20 ema jANIne mokSamA jAya tyAMsudhI cAle ebuM jJAnadAna je sadAkALa Ape che te upAdhyAya bhagavaMtonuM huM dhyAna dharaM chu // 1250 // ____ ajJAnathI aMdha banelA jIvonAM netrone jeo sArAM zAstro dvArA (cikitsApUrvaka) sArI rIte ughADe che (zAstrarUpI zastro vaDe temanAM netrapaDalone chedIne prakAza Ape che) te upAdhyAya bhagavaMtonuM huM dhyAna dharaM chu // 1251 // 25 bAvana akSararUpa (cauda svara, tetrIza vyaMjana, la, kSa, jJa-e traNa bahumAnya varNo, anusvAra ane visarga) caMdananA rasavaDe lokonA pAparUpa tApane ekadama zamAvI de che te upAdhyAya bhagavaMtotuM huM dhyAna dharUM chN|| 1252 // yuvarAja samAna ( eTale bhaviSyamA AcAryarUpa rAjapadavI prApta karavAnA che), gaccharnu samAdhAna karavAmAM tatpara ane AcAryapadane lAyaka evA jeo ziSyavargane vAcanA Ape che te 30 upAdhyAya bhagavaMtotuM huM dhyAna dharUM chu // 1253 // sAdhu darzana, jJAna ane cAritrarUpa anupama ratnatrayI vaDe jeo mokSamArgane sAdhe che te badhA sAdhumahArAjone huM vaMdana karuM chaM / / 1254 // Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vibhAga] namaskAra svaadhyaay|| gayaduvihaduTujhANA je jhAiadhamma sukjhANA ya / sikkhaMti duvihasikkhaM te savve sAhuNo vaMde // 1255 // vyAkhyA-gate dvividhe-dviprakAre duSTadhyAne - Arta-raudrAkhye yebhyaste gatadvividhaduSTadhyAnAH, ca - punaH dhyAte dharma-zukla dhyAne yaiste tathAbhUtAH santo ye dvividhazikSA - grahaNA-sevanArUpAM zikSante, tAn sarvAn sAdhUn vande // 1255 // guttittaeNa guttA tisallarahiyA tigAravavimukkA / je pAlayaMti tipaiM te savve sAhuNo vaMde // 1256 // vyAkhyA-guptitrayeNa-manovAkkAyaguptilakSaNena guptAH-guptimantaH punastribhiH zalyaiHmAyAzalyAdibhiH rahitA - varjitAstathA tribhirgAravaiH- RddhigAravAdibhirvimuktAH santo ye tripadIMjJAna-darzana-cAritrarUpAM pAlayanti, tAn sarvAn sAdhUnahaM vande // 1256 // cauvihavigahavirattA je cauvihacaukasAyaparicattA / cauhA disaMti dhammaM te savve sAhuNo vaMde // 1257 // vyAkhyA- caturvidhAbhyaH - catuSprakArAbhyaH vikathAbhyo - rAjakathAdibhyo viraktAH, punaH caturvidhA - anantAnubandhyAdibhedAccatuSprakArA ye catvAraH kaSAyAH- krodhAdayaste parityaktA yaiste tathA, IdRzAH santo ye dAnAdibhedAccaturkI- caturbhiH prakArairdhama dizanti -prarUpayanti, tAn sarvAn sAdhUnahaM 15 vande // 1257 // ujhiapaMcapamAyA nijiapaMciMdiyA ya pAleMti / paMceva [ya] samiIo te savve sAhuNo vaMde // 1258 // vyAkhyA- ujjhitAH - tyaktAH paJca pramAdA- madyAdayo yaiste tathA, ca punaH nirjitAni paJcendriyANi yaiste nirjitapaJcendriyAH santaH paJcaiva samitIHpAlayanti tAn sarvAn sAdhUna vande,ca paadpuurnne||1258|| 20 jemane be prakAranAM ( Artta ane raudra) duSTa dhyAno naSTa thayAM che ane jeo dharmadhyAna temaja zukladhyAnanuM dhyAna dhare che temaja be prakAranI zikSA eTale *grahaNazikSA tathA AsevanA zikSAone jeo zIkhe che te sarva sAdhuone huM vaMdana karUM chu // 1255 // - jeo traNa (mana, vacana ane kAyAnI) guptiothI rakSAyela che, traNa ( mAyA, nidAna ane mithyAtva ) zalyothI rahita cha, traNa (Rddhi, rasa ane zAtA) gAravothI mukta che ane jeo tripadI 25 (eTale jJAna, darzana ane cAritra)nuM pAlana kare che te badhA sAdhu mahArAjone huM vaMdana karuM chN||1256|| __ jeo cAra prakAranI vikathAthI (strIkathA, bhojanakathA, dezakathA ane rAjakathA) virakta che, cAra prakAranA kaSAyanA (krodha, mAna, mAyA ane lobha ) tyAgI che, ane cAra prakArano upadeza (dAna, zIyaLa, tapa ane bhAvanA) kare che te badhA sAdhu mahArAjone huM vaMdana karUM chaM // 1257 // ___ pAMca pramAdanA (madya, viSaya, kaSAya, nidrA ane vikathA) parihArI, ane pAMca iMdriyo 30 (sparzana, rasana, ghrANa, nayana ane zravaNa) nA vijetA evA jeo pAMca samitionuM (IryAsamiti, bhASAsamiti, eSaNAsamiti, AdAnabhaMDamattanikSepanAsamiti ane pariSThApanikAsamiti ) pAlana kare che te badhA sAdhu mahAjone huM vaMdana karuM huM / 1258 // *grahaNazikSA eTale zAstronuM jJAna meLavaQ ane AsevanAzikSA eTale pAlana karatuM / Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 492zrImadranazekharasUriracita sirisirivAlakahA'ntargatapaJcaparameSThinaH pnycnvkaatmkH|[praakRt chajIvakAyarakkhaNaniuNA hAsAichakkamukkA je / dhAraMti a vayachakaM te savve sAhuNo vaMde // 1259 // vyAkhyA-SaD jIvakAyAnAM pRthivyAdInAM rakSaNe nipuNAH- dakSAH, ca-punaH hAsyAdiSaTkAd muktAH-rahitAH santo ye vrataSaTkaM -prANAtipAtaviramaNAdirAtribhojanaparyantaM dhArayanti, tAnityAdi 5 prAgvat // 1259 // je jiyasattabhayA gayaaTThamayA navAvi bNbhguttiio| pAlaMti appamattA te savve sAhuNo vaMde // 1260 // vyAkhyA-jitAni ihalokabhayAdIni saptabhayAni yaiste tathA, gatA aSTau madAH jAtimadAdayo yebhyaste gatASTamadAH, punaH apramattAH-pramAdarahitAH santo ye navApi brahmaguptIH pAlayanti, tAn sarvAn 10 sAdhUn vande // 1260 // dasavihadhamma taha bAraseva paDimAoM je a kuvvaMti / bArasavihaM tavovi a te savve sAhuNo vaMde // 1261 // vyAkhyA-ca-punaH ye dazavidhaM-dazaprakAraM dharma - kSAntyAdikaM tathA dvAdazaiva pratimAHsAdhusambandhinIH kurvanti-dhArayanti, ca-punaH dvAdazavidhaM tapo'pi anazanAdikaM kurvanti, tAn sarvAn 15 sAdhUnahaM vande // 1261 // je satarasaMjamaMgA, uvbuuddhaatttthaarshssiilNgaa| viharaMti kammabhUmisu te savve sAhuNo vaMde / / 1262 // vyAkhyA-saptadazabhedaH - saMyamaH aGge- zarIre yeSAM te tathA, punarudvayUDhAni-utkarSeNa dhRtAni aSTAdazasahasrazIlAGgAni yaiste tathA, evambhUtAH santo ye karmabhUmiSu paJcadazasu viharanti - vicaranti, 20 tAn sAdhUn ahaM vande // 1262 // jeo cha prakAranA jIvanikAyo (pRthvI, apa, teja, vAyu, vanaspati ane trasa ) nuM rakSaNa karavAmAM kuzaLa che, hAsyAdika SaTUthI ( hAsya, rati, arati, zoka, bhaya ane jugupsA) jeo mukta che ane jeo cha vratone (prANAtipAtaviramaNa, mRSAvAdaviramaNa, adattAdAnaviramaNa, maithunaviramaNa, parigrahaviramaNa ane rAtribhojanaviramaNa ) prANanI peThe dhAraNa kare che te sarva sAdhujanone 25 huM vaMdana karuM chu // 1259 // jemaNe ihalokabhaya vagere sAta bhayone jItI lIdhA che, jemanAmAMthI ATha prakAranA (jAti vagere ) mado cAlyA gayA che ane jeo nava prakAranI brahmacaryanI guptionuM pramAda vinA pAlana kare che te badhA sAdhu mahArAjone huM vaMdana karUM chu // 1260 // ___ jeo daza prakArano yatidharma, bAra prakAranI sAdhu saMbaMdhI pratimAo ane bAra prakAranAM 30 tapanuM ArAdhana kare che te sarva sAdhu mahArAjone huM vaMdana karUM // 1261 // sattara prakAranA saMyamane pALatA ane aDhAra hajAra zIlAMgane dhAraNa karatA jeo karmabhUmimAM vicare che te sarva sAdhu mahArAjone huM vaMdana karUM chu // 1262 // Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [40] upadezamAlA saMdabbho (gAhA) ukoso sajjhAo, caudasa-puvvINa bArasaMgAI / tatto parihANIe, jAva tayaththo namokAro // 1 // jalaNAi-bhae sesaM, mottuM ikkapi jaha mahArayaNaM / ghippai saMgAme vA, amoha-satthaM jaha taheha // 2 // mottuMpi bArasaMgaM, sa eva maraNaMmi kIrae jamhA / arahaMta namokAro, tamhA so bArasaMgatyo // 3 // savvaMpi bArasaMgaM, pariNAma-vizuddhi-heu-mittAgaM / takkAraNa-mittAo, kiha na tayathyo namokAro // 4 // na hu taMmi desakAle sako bArasaviho suykkhNdho| savvo aNuciMteDe, dhaMtapi samattha-citteNaM // 5 // __15 cauda pUrvadharone utkRSTa svAdhyAya bAra aMgono hoya che| tyArapachI anukrame ghaTatAM ghaTatAM chevaTe dvAdazAMgIno sAra je namaskAra mahAmaMtra teno svAdhyAya hoya che // 1 // . (kAraNake ) agni Adino bhaya AvI paDe tyAre bIjI tamAma vastuone paDatI mUkIne jema . eka mahAratnane grahaNa karavAmAM Ave che tathA jema saMgrAmanI aMdara bIjAM zastrone choDI daine eka je amogha zastra hoya te grahaNa karavAmAM Ave che tema ahIM paNa maraNa upasthita thAya tyAre (e avasthAmAM dvAdazAMgItuM smaraNa azakya hovAne lIdhe) dvAdazAMgIne choDIne namaskAramaMtranuM ja smaraNa karavAmAM Ave che| tethI arihaMta (Adi paMcaparameSThIo )ne karelo namaskAra e dvAdazAMgIno sAra che // 2-3 // 20 kAraNake AkhI ye dvAdazAMgI pariNAmanI vizuddhine mATe ja che ane navakAra paNa pariNAmanI vizuddhinuM kAraNamAtra cha / eTale namaskAramaMtrane dvAdazAMgIno sAra kema na kahI zakAya ? ( arthAt dvAdazAMgItuM je kArya pariNAmavizuddhi te namaskAramaMtrathI paNa thatuM hovAne lIdhe namaskAramaMtra e dvAdazAMgIno sAra che ema avazya kahI zakAya) // 4 // kAraNake maraNa Adi AvI paDe tyAre atyaMta samartha cittavALA (cauda pUrvadharo) paNa te 25 deza-kALamAM (te avasthAmAM) samagra dvAdazAMgItuM anuciMtana karI zakatA nathI / (paramamaMgalabhUta paMcaparameSThinamaskAramaMtranuM ja mAtra te avasthAmAM smaraNa karI zakAya che / mATe namaskAramaMtra e dvAdazAMgIno sAra che) // 5 // Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 494 upadezamAlA saMdabho [prAkRta nAmAi-maMgalANaM, paDhamaM ciya maMgalaM nmokkaaro| avaNei vAhi-takara-jalaNAi-bhayAI savvAiM // 6 // harai duhaM kuNai suhaM, jaNai jasaM sosae bhava-samudaM / ihaloya-pAraloiya-suhANa mUlaM namokAro // 7 // 5 nAma Adi maMgaLomA (nAma, sthApanA, dravya tathA bhAvamaMgaLamAM) namaskAra e prathama (arthAt UtkRSTa ) maMgaLa che / ane te vyAdhibhaya, corabhaya, agnibhaya Adi sarva bhayone dUra kare che // 6 // namaskAra maMtra duHkhane hare che, sukhane kare che, yazane phelAve che, tathA saMsArasamudrane sukavI nAkhe che / namaskAra mahAmaMtra A loka ane paralokanAM tamAma prakAranAM sukhonuM mULa che // 7 // upadezamAlA (puSpamAlA) saMdarbha paricaya 10 pradyumna nAme sacive potAno badho vaibhava tajI daI maladhArI zrI abhayadevasUri pAse dIkSA lIdhI ane jainaM zAstrono abhyAsa karIne maladhArI hemacaMdrasUri nAmathI prasiddhi meLavI / teo saM. 1164 mAM vidyamAna htaa| siddharAja jayasiMha temano bhakta hto| ane temanA upadezathI rAjAe jaina zAsananI prabhAvanAnAM kAryo kayA~ hatAM / pATaNathI zatrujaya ane giranAra tIrtha mATe nIkaLelA saMghamAM A hemacaMdrasUri sAthe 15htaa| vaNathalImA rAkheMgAre paisA paDAvavAnA irAde saMghane rokyo hato tyAre rAjA A AcAryanI vANIthI pratibodha pAmyo hato ane saMghane javAne mATe anujJA ApI htii| , ___A maladhArI hemacaMdrasUrie aneka moTA graMthonI racanA karI che / te paikI upadezamAlA, jenuM bIjuM nAma 'puSpamAlA' che temAthI navakAra saMbaMdhI saMdarbha laIne anuvAda sAthe ahIM prakaTa karyo che| AKD Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [41] zrImadhemacandrasUriviracitasya prAkRtaghyAzrayamahAkA vyasya zrIpUrNakalazagaNiracitaTIkopetasya ___saptamasargasya sNdrbhH| soavasA rotUNa vi rottumaNA vimharanti rottavvaM / . daguNa jANa mutti, arahaMtANaM namo tANaM // 52 // vyAkhyA-zokavazAt svabandhuviyogasamudbhavaduHkhaparatantratvAd ruditvApi rodanaM kRtvApi roditumanasaH rodanaparAyaNacetasaH prANinaH yeSAM mUrti vapurdRSTvA roditavyaM vipannasvabAndhavAdikaM vismaranti na smRtipathamAnayanti tebhyo'hadbhayo namaH namaskAro'stu // 52 // je daTTavve daTuM, indo kAhIa loaNasahassaM / daMsaNatattiM kAuM, arihaMtANaM namo tANaM // 53 // vyAkhyA-yAn draSTavyAn lokAtItasaubhAgyAdiyuktatvAd vIkSaNIyAn draSTuM darzanAya locanasahasramindraH akarot akArSIt cakAra vA / darzanamapi kimarthamityAha / darzanena nirnimeSavIkSaNena tRpti AtmanaH saMtoSaM kartum / tebhyo'rhadbhayo namaH // 53 // kAUNaM kAyavvaM, kammaM kAhinti je Na puNaruttaM / jagabohamicchirANaM, arahaMtANaM namo tANaM // 54 // vyAkhyA-kartavyaM sakalakarmakSayaM kRtvA ye 'puNaruttam' iti bhUyo'pi na karma kariSyanti kartAro vA / vItarAgatvAd na muktimapahAya buddhavat khadarzanatiraskAranivAraNAya iha janma AsAdya punarapi karma bhansyantItyarthaH / tebhyo jagadbodhameSitRbhyaH abhilASukebhyo'rhadbhayo namaH // 54 // anuvAda (arihaMta bhagavaMta-) (potAnA bAMdhavonA viyogathI thayelA ) zokane lIdhe raDIne paNa raDavAnI icchAvALA arthAt satata rudana karyA karatA mANaso jemanI mUrtinAM darzana karIne roditavya eTale marelA bAMdhava Adine mUlI jAya che te arihaMta bhagavaMtone mAro namaskAra ho // 52 // (alaukika saubhAgya Adi guNone lIdhe khAsa ) darzanIya je bhagavAnanAM darzana karavA 25 mATe tathA darzana karIne AtmatRpti karavA mATe iMdre hajAra AMkho banAvI te arihaMtone mAro namaskAra ho // 53 // (sakalakarmakSayarUpa ) kartavya karIne je pharIthI karma karatA (arthAt bAMdhatA ) nathI ane je jagatane pratibodha karavAnI abhilASAvALA che te arihaMtone namaskAra thAo / / 54 / / 1 iMdrane saMskRta bhASAmAM sahasrAkSa (hajAra AMkhavALo) kahevAmAM Ave che e dRSTie ahIM graMthakAre ghaTanA karI cha / 15 Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 496 zrImadhemacandrasUriviracitasya pAkRtadvayAzrayamahAkAvyasya saptamasargasya sNdrbhH| [prAkRta jo aNugacchai jacchai, chindiumacchai taNuM ca tesi pi / aNabhindiabhAvANaM, arahatANaM namo tANaM // 55 // vyAkhyA-yo'nugacchati bhaktyA pRSThalamaH prayAti / tathA yo yacchati sAdaraM svavastu dadAti / yastu tanuM chettumAste / teSvapi 'abhinnabhAvebhyo nirvizeSamanaskebhyastebhyo jagatprasiddhebhyo5 'hadbhayo namaH' // 55 // savihe na jANa kujjhai jujjhai mujjhai bhave agijjhnto| dehI bujjhai sijjhai, arahaMtANaM namo tANaM // 56 // vyAkhyA- yeSAM savidhe samIpe bhave agRdhyan gAya'magacchan / saMsAravirakto bhavanniti yAvat / dehI janturna krudhyati na kopaM gacchati / tathA na yudhyate na yuddhaM karoti yato na muhyati na 10 mohamupagacchati / mohamUlatvAt krodhayuddhayoH / kintu budhyate avagatatattvo bhavati / tathA ca sati sidhyati siddho bhavati / tebhyo'rhadbhayo namaH // 56 // rundhiakaraNaM rumbhiapavaNaM rujjhiamaNaM apaDiehiM / jhAyavvANa muNIhiM, arahaMtANaM namo tANaM // 57 // vyAkhyA-ruddhakaraNam / ruddhapavanam / ruddhamanaH kRtendriyocchAsaniHzvAsacittanirodhaM yathA 15 bhavati, evamapatitaiH dhyAnAd asavalitairmunibhirdhyAtavyebhyastebhyaH prasiddhebhyo'rhadbhayo namaH // 57 // saDiarayA kaDhiamalA, vaDaitavateaveDhiaGgA y| jANajja vi varamuNiNo, arahaMtANaM namo tANaM // 58 // vyAkhyA-sannarajasaH galitabadhyamAnakarmANaH / kathitamalAH bhasmIkRtabaddhakarmANaH / yato vRddhaM vRddhiM gataM yat tapastejastena veSTitaM vyAptam aGgaM yeSAM te tathA ca varamunayaH adyApi duSSamAkAle'pi 20 vartante yeSAmarhatAm / yanmatasaMsthitA ityarthaH / tebhyo'rhadbhayo namaH // 58 // (bhaktithI ) je pAchaLa pAchaLa phare che, AdarapUrvaka je dAna de che tathA (dveSathI ) zarIra kApavA mATe je taiyAra thaI jAya che te badhA prakAranA mANaso Upara jemanA manamA bhedabhAva nathI te arihaMtone namaskAra thAo / ( arthAt bhakta tathA dveSI baMne Upara jemanI samAnadRSTi che te vItarAga ane vItadveSa arihatIne mAro namaskAra thAo) // 55 // 25 jemanI pAse ( javAthI) saMsAra Upara virakta thayelo manuSya krodha karato nathI, yuddha karato nathI, temana moha paNa pAmato nathI; paraMtu tattvano jANakAra bane che ane mokSa prApta kare che te arihaMtone mAro namaskAra ho // 56 // iMdriyo, zvAsocchrAsa tathA manano rodha karIne askhalitapaNe dhyAna dharatA munivaro jemanuM dhyAna dhare che te arihaMtone mAro namaskAra ho // 57 // 30 jemanAM baMdhAMtAM karmo gaLI gayAM che, ane jemaNe pahelAM bAMdhelAM karmone bhasmasAt kayAM che tathA vaghelA tapanA tejathI jemanuM aMga vyApta che evA zreSTha munivaro jemanA zAsanamA Aje paNa vidyamAna che te arihaMtone mAro namaskAra ho // 58 // Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 495 vibhAga] -mmskaarsvaadhyaay| dukkaDasaMvelliao, bhvmaasooddhnnojmoloo| ujvellijai mehi, arahaMsANaM namo tANaM // 19 // vyAkhyA-duSkRtena azubhakarmaNA saMveSTito vyAptaH / saraM bhavapAzodveSTane saMsArabandhanamokSaNe udyataH kRtamayako loko yaisveSTyate bandhanamuktaH kriyate tebhyo'rhaTyo namaH / cukaDa' ispatra bhArmasAt tasya DaH // 19 // je jhAuM saMmaAi, apAkhijirasisirANa sA siddhii| te vaccAmo saraNaM, naciramacizmaNA siddhe // 6 // vyAkhyA-yAn dhyAtvA smRtlA akhettRsvetRNAm akhedanakhedanazItmanAM kheda-svedarahitAnAm iti yAvat / / asmAkaM sA siddhiH tat siddhavaM saMpadyate / tAn siddhAn nartita nartanazIlam / bhaktivazAd utkalikAkalitam ityarthaH / tathA maditR topaNazIlaM mano yeSAM te tathAbhUtA vayaM zaraNaM nAmaH / 'jhAuM' 10 ityatra sedhanakriyApekSayA prAkkAlyam na saMpadyate ityapekSayA / tacca bhAvitameveti // 60 // ANaMdarokirAma jesu navantANa hointobveko / dhAi samuhaM ca muttI tApA-mamo sanasiddhANaM // 61 // vyAkhyA-yAna AnandaroditRNAM harSAcavimocanazIlAnAM satAM namatAM namaskurvatAM na udvego mavati / kintu yAta namatAM muktiH saMmukham abhimukhaM ca dhAvati satvaram AyAti / tebhyaH sarvasiddhebhyo 15 namaH / 'jesu' iti dvitIyA-tRtIyayoH saptamI' [3. 135.] iti sptmii.|| 61 // kupahe dhAvanti akhAdimaM na khAdanti tehi vi samaM jo| dhAvai khAi ataM:pi habohante jhAmi aagrie|| 62 // vyAkhyA-ye kupathe amArge / anItAviti yAvat / dhAvanti / tathA ye khAdyate yat tat khAdaM tasya bhAvaH khAdatvaM, na vidyate khAdatvaM yasya tat tathA akhAdya vastu khAdanti / tairapi samaM yo 20 * 'dhAvaMti kupathe gacchati, khAdati abhakSaNIyaM bhakSayati ca / hu iti nizcitam / tamapi tAzamapi prANinaM svayaM adharma adharmavipralabdhaM ca / asmAdRzam ityarthaH / bodhayato dharmadezanayA sanmArge pravartayata, mAcAryAn ghyAyAmi saMsmarAmi // 12 // azubha karmothI vITAyelA hovA chatAM je loko saMsAranA baMdhanamAthI mukta thavAno prayatna karI rahyA che temane saMsAranA baMdhanamAMthI mukta karanAra arihaMtabhagavaMtone mamaskAra thAmo // 59 // 25 (siddha bhagavaMta-) jemanuM dhyAna dharavAthI kheda ane sveda ( parasevo) binAnA amane te siddhapanI prApti thAya ke te siddha bhagavAnane ame nAcatA hRdaye tathA saMtuSTahRdaye zaraNe jaIe chiie:|| 60 // jemane AnaMdanA azrupAtapUrvaka namaskAra karatAM uddhega nathI zrato paNa ulaTI mukti sAmI doDI Ave che te sarva siddha bhagavaMtone namaskAra thAo // 61 // (AcArya bhagavaMta-) unmArga doDanArA mANasonI sAye je doDe che tathA abhakSya khAnAra mANasanI sAthe je abhakSya khAya che teSA-mANasane paNa je pratibodha pamADe che te AcArya bhagavaMtonuM huM dhyAna dharUM chu| 62 // 30 63 Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 498 zrImadhemacandrasUriviracitasya prAkRtadvayAzrayamahAkAvyasya saptamasargasya sNdrbhH| [prAkRta kammAI vosirantA, atuTTireNaM taveNa sakantA / aphuDia acaliamahimA AyariA ditu te bohiM // 63 // vyAkhyA-karmANi vyutsRjantaH Atmano dUrIkurvantaH / nanu anAdikAlAlInakarmaNAM kathaM vyutsarga ityAha / atroTinA acchidureNa / saMpUrNeneti yAvat / tapasA zaknuvantaH sAmarthya bibhrataH / 5 asphuTitaH anyaujasA akhaNDitaH ata eva acalitaH akampitaH / sthira ityarthaH / mahimA mAhAtmyaM yeSAM te tathA / te sarvaprasiddhA AcAryA bodhiM jinadharmAvAptiM dadatu prayacchantu // 63 // phuTTiamoho loo callai apamilliabao mokkhe / jehiM apamIliacchaM pecchAmo te uvajjhAe // 64 // vyAkhyA-yaiH kRtvA sphuTitaH vidArito moho yena sa tathA / apamIlitavrataH ubuddhacAritraH 10 loko mokSe calati gacchati / tAn upAdhyAyAn apamIlitAkSaM nirnimeSanayanaM yathA bhavati evaM pazyAmaH / upAdhyAyadarzane vayaM satRSNA ityarthaH // 64 // ___ aNaummillia nANommIlaNaA harisapasavirA loe / . sua jalamojjhAyA pavarisantu vitthariaguNabhariA // 65 // - vyAkhyA- anunmIlitam anubhUtaM yajjhAnaM tasya unmIlanA vyaJjakAH / harSa prANipramoda 15 prasavitAraH jnnshiilaaH| vismRtAH sarvatra prasRtA ye guNAstairmRtAH nicitA upAdhyAyA loke janamadhye zrutameva nirmalapAvitryahetutvAd jalaM pravarSantu / nirvRtiphalotpattaye asmabhyaM prayacchantvityarthaH // 65 // no rUsai no tUsai jeUNa maNaM layammi jo nento| mottuM bhavaM viNIaM taM sAhujaNaM namasAmi // 66 // vyAkhyA-yo bhavaM moktuM tyaktuM mano jitvA vazIkRtya laye sAmyAvasthAyAM nayan san no 20 ruSyati amitre ropaM na karoti / no tuSyati, mitre toSaM na karoti / taM vinItaM jitendriyaM sAdhujanaM namasyAmi // 66 // ____ akhaMDa tapathI karmone dUra karatA, sAmarthyane dhAraNa karatA, tathA akhaMDa ane acala che mahimA jemano evA AcAryo bodhi-samyaktva Apo // 63 // ( upAdhyAya bhagavaMta-) .. 25 jemanA lIdhe moha dUra thavAthI ane cAritra pragaTa thavAthI loko mokSa tarapha prayANa kare che te upAdhyAya bhagavaMtotuM ame animeSa nayane darzana karIe chIe // 64 // apragaTa jJAnane vyakta karanArA, harSane phelAvanArA tathA vistRta guNothI paripUrNa evA upAdhyAya bhagavato lokomAM zrutajJAnarUpI jalanI vRSTi karo // 65 // . .. ( sAdhu bhagavaMta-) 30 ..... saMsArano tyAga karavA mATe manano jaya karIne manane laya pamADatA jeo zatru upara roSa karatA nathI temaja jeo mitra upara rAga dharatA nathI te sAdhu janone huM namaskAra karUM chu / 66 / / Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 499 uppAiasadahaNo asadahANe vi dei jo bohiM / saMsAranAsiro haM taM sAI ciya vihemi guruM // 67 // vyAkhyA-azraddadhAne jinapraNItajIvAdipadArtha tatheti pratyayarahite'pi utpAditazraddadhAnaH janitAstikyabuddhiyoM bodhiM dadAti / saMsArAd nAzitA nazanazIlo'haM tameva sAdhuM guruM vidadhAmi // 67 // paJca vi arahantAI parameTThI jhAha jhAaha kimannaM / hoUNa nizvikappA pasamarayA hoaUNa tahA // 68 // vyAkhyA-bho bhavyAH nirvikalpAH ete dhyeyA na veti saMzayarahitA bhUtvA tathA prazamaratA upazamaparA bhUtvA paJcApi . arhadAdIn dhyAyata / kimanyaM hariharAdikaM dhyAyata / hari-harAdidhyAnam apahAya arhadhyAnaparA bhavateti bhAvaH // 68 // (jinezvaroe prarUpelA padArtho upara ) zraddhA vinAnA manuSyane paNa zraddhAlu banAvatA jeo 10 bodhi-samyaktva Ape che te sAdhu bhagavaMtane saMsArathI mukta thavA mATe prayatna karato hu~ guru tarIke svIkArUM chu // 67 // (he bhavyajIvo ! manamAM ) koi paNa jAtano vikalpa karyA sivAya arthAt niHzaMka thaIne temaja prazamaparAyaNa thaine arthAt prazamarasamAM nimama banIne arihaMta Adi pAMce parameSTi bhagavaMtonuM dhyAna dhro| bIjAnuM zA mATe dhyAna dharo cho? arthAt bIjAnuM dhyAna tyajIne arihaMtAdi pAMca 15 parameSThionuM dhyAna karavAmAM parAyaNa thAo // 68 // prAkRtavyAzraya saMdarbha paricaya sAhityanA vidvAnane AcArya zrIhemacaMdrasUrino paricaya Apavo e to sUryanI sAme ArasI dharavA jevI vAta gaNAya; chatAM prasaMgavaza temanA samaya viSe khyAla Apavo jarUrI ch| teo saM. 1145 mAM janmyA hatA ane mAtra cha-sAta varSanI uMmare temaNe zrIdevacaMdrasUri pAse 20 dIkSA liidhii| jainatattvajJAna temaja aneka zAsrono abhyAsa karI hemacaMdrasUri nAme prasiddhi meLavI / temaNe vAGmayanA lagabhaga badhA viSayo upara kAbU meLavyo hto| A mahAna abhyAsIe vyAkaraNa, . chaMda, sAhitya, koza, nyAya yoga vagere viSayanA graMthonI racanA karI che, mahAkAvyo paNa racyAM che| vyAkaraNaviSayaka 'vyAzraya'kAvyanI saMskRta ane prAkRta bhASAmAM racanA karI cha / temAMthI prAkRta vyAzrayamAM namaskAraviSayaka keTalIka suMdara gAthAo jovAmAM AvI te ame ahIM saMgrahI 25 tenA anuvAda sAthe pragaTa karI cha / __ A sivAya temanA bIjA keTalAya graMthonA saMdarbho ame lIdhA che; je saMskRta vibhAgamA ch| Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4 ] sirijiNadattasUriniraiyassa. sirisamayasuMdaragaNikaya vArakhopeyAssa 'laM jayau' vAyarasa saMdabmo atha prathamaparameSThinaM varNayannAha nAsiyasayalakilesA, nihayakulesA pasatthamuhalesA / sirivaddhamANatitthassa,, maMgalaM ditu te arihA // 2 // vyAkhyA-te arhantaH prathamaparameSThinaH zrIvardhamAnatIrthasya-zrImahAvIrasaMghasya majalaM. kalyANaM dadatu / kiMviziSTA arhantaH ? 'nAsiyasayalakilesA' nAzitAH sakalAH klezA yaiste naashitsklkleshaaH| punaH kiviziSTA arhantaH ? 'nihatakulesA' nihatAH kulezyA aprazastakRSNAdilezyAH; punaH kiMviziSTA . . 10 arhantaH?' 'pasatthasuhalesA" prazastAH zubhAH zuklA lezyA yeSAM te prshstshubhleshyaaH| athavA prazastAH sukhAH sukhakAriNyo lezyA yeSAM te prazastasukhalezyAH // 2 // atha dvitIyAsmeSThinaH sidmanastuvannAha niyamamIyA,, vIjA paramiTTiNoH guNamidyA / siddhA tijayapasiddhA, haNaMtu dutthANi titvassaH // 3 // 15 vyAkhyA-dvitIyAH parameSThinaH siddhA:-tIrthasya caturvidhasaMghasya dausthyAni bhantu naashyntu| kiviziSTA siMcAI 'niDDakAmavIA" nirdIdhAni nilitAmiA bhasmasAtkRtAni karmaNyelA bIjAni yaiste nirdagdhakarmavIjAH / punaH kiMviziSTAH siddhAH 'guNasamiddhA' guNairekazidbhiHsamRnaH gunnsmRddhaaH| ekatriMzatruNAnAM gAyo jhameM 'paDiseheNa saThANe, vaNNe gaMdharasa-phAsa-e / paNa-paNa du-paNaTTha-tihA, igatIsa akaaysNgruhaa'||1||" 20 . anuvAda ((arihaMta bhagavaMtA-) samasta klezone dUra karanArA, kulezyA-kRSNa, kApota Adi nAzakasmAsa, prazasta mAlegAzulla lezyApAThA evA(prathama parameSThI) arihaMta bhagavaMto zrIvardhamAnasvAmIMnA saMgharnu kalyANa kase // 2 // 25. (siddha bhagavaMta-) ___jaina zAsananA bIjA parameSThI, jemaNe karmabIjone vALI nAlyAM che, guNothI samRddha che aneM traNa jagatamA prasiddha che eSA siddha bhagavato. zrImAnasvAmImA saMghanAM pAponeM haNI nAkhoH // 3 // Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nimama] namaskAra svaadhyaayH| AghA0-'kamme nakaH darisamiH cattAri Aue paMca Aime aMse / / sese do do bheyA khINAmilAveNa igatIsaM // 2 // [ *AvazyakasaMgrahaNi] anyorgAyayoH vyAkhyAnaM yathA-vyasA 1 - caturasra 2-vartula 3- maNDalA 4- yatAnAM 5 paJcAnAM saMsthAnAnAM pratiSedhaH / evaM paJcAnAM varNAnAM kRSNAdInAM pratiSedhaH 10 / tathA gandhasya susbhyAdibhedadvayasya pratiSedhaH 12 / tathA rasAdInAM kaTukAdInAM paJcAnAM pratiSedhaH 17 // tathA sparzAnAM zItAdInAMka aSTAnAM pratiSedhaH 25 / tathA vedAnAM trividhAnAM puruSAdinedAnAM pratiSedhaH 28 / akAyo dehAbhAvaH 29 / asaMgamaH saMgarahitaH 30 / aruhazca janma-maraNAbhAvaH 31 // iti prathamagAthAvyAkhyAnam // 1 // dvitIyagAthAvyAkhyAnaM yathA - nava bhedA. darzanAvaraNIyasya 9. / catvAro bhedA AyuSaH 13 / paJca bhedA. jJAnAvaraNIyasya 18 / punaH. paJca bhedA antarAyasya / zeSe anukte vedanIyasya bhedadvayaM sAtAsAtarUpama, mohanIyasyApi bhedadvayaM cAritramohanIyaM 1-darzanamohanIyaM 2 / ceti 27 / nAmakarmaNo'pi 10 medadvayaM zubhanAmakarma 1-azubhanAmakarmeti 2. / 29 / tathA. gotrasyAptiH bhedradvayaM uccairgotraM nIcairgotraM ceti 2 / 31 // atra gAthAyAM 'khINAbhilAvaNa' iti pAThAt kSINAbhilApena 31 bhedA vAcyAH / ko'rthaH ? jJAnAvaraNaM karma yasya kSINaM 1, darzanAvaraNaM karma yasya kSINaM 2, ityevaM padadvayaM sarvatra vAcyam / pumaH kiMviziSTAH siddhAra 'tijayapasiddhA' trijagaprasiddhAH // 3 // atha tRtIyaparameSThina AcAryAn stuvannAha - .. 15 AyAramAyaraMtA, paMcapayAraM sAyA payAsaMtA / ApasthiA taha titthaM, nihayakutitthaM payAsaMtuH // 4 // vyAkhyA-AcAryA AcAre sAdhavaH AcAryAH tRtIyaparameSThinaH 'tIrtha caturvighasaMgharUpaM prakAzayantu sphurasprabhAvanAprabhAbhiH udyotyntu| kiM kurvamta AcAryAH ? paJcaprakAra AcAraM svayaM AcarantaH pareMbhyazca sadA-nirantaraM prakAzayantaH / paJcAcArAH prastUyante-jJAnAcAraH 1, darzanAcAraH 2, cAritrAcAraH 3, 20 tapa AcAra. 4, vIryAcArazceti 5 / ' kiMviziSTaM tIrthaH ? 'nihatakutIrtha' nihataM kutIrtha yena tat // 4 // atha caturthaparameSThinaH zrIupAdhyAyAnAha sammasuavAyagA vAyagA ya siavAyavAyagA vAe / pavayaNapaDiNIakae'varNatu savvassa saMghassa // 5 // vyAkhyA --vAcaknaH zrIupAdhyAyAH caturthaparameSThinaH sarvasya saMghasya pravacanapratyanIkAn - jina-25 (AcArya bhagavaMta-) pAMca prakAranA AcAronuM pAlana karanArA ane teno sadA prakAza-upadeza ApanArA evA AcArya bhagavaMto kutIrthI-mithyAvAdano nAza karanAra evA jainazAsanane prakAzita karo // 4 // ( upAdhyAya bhagavaMta-) samyak zrutanA vAcaka ane syAdvAdanA prarUpaka evA upAdhyAya bhagavaMto sakala saMghanA jina 30 pravacananA zatruono vAdamA parAbhava karo // 5 // 1 "ahavA kaMme Nava darisaNami cattAri Aue paMca / Aima aMte sese do do khINAbhilAveNa igatIsaM // " iti haribhadrasUriracitAyAmAvazyakavRttau pAThaH / saptasmaraNastavaTIkAyAM tu "athavA - nava darisaNammi cattAri Aue paMca ame aMte / sese do meyA khINAbhilAveNa guNatIsaM // " iti pATha uddhRta iti dhyeyam // * idaM gAthAdvayaM haribhadrasUriracitAyAmAvazyakasUtravRttau 'tAnevopadazaryannAha saMgrahaNikAraH' ityullikhyoddhRtaM zrImadbhirharibhadrasUribhiH / [pR0 663] Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 502 sirijiNadattasUriviraiyassa sirisamayasuMdaragaNikayavakkhopeyassataM jy'sNdbbho| [prAkRta zAsanapradveSiNaH apanayantu-nirbATayantu / ka ? vAde paradarzanibhiH samaM vAde prArabdhe satIti shessH| . kiMviziSTA vAcakAH ? 'siyavAyavAyagA' syAdvAdaM vadantItyevaMzIlAH syaadvaadvaadkaaH| punaH kiMviziSTA vAcakAH? samyak zrutavAcakAH samyakprakAreNa yathA tIrthaGkaragaNadharairartha -sUtrAbhyAmupadiSTaM tathaiva vAcakA updeshdaataarH|| 5 // 6 atha paJcamaparameSThinaH sAdhUna stuvannAha nivvANasAhaNujjayasAhUNaM jaNiasavvasAhajA / titthapabhAvagA te, havaMtu paramiTTiNo jaiNo // 6 // vyAkhyA-te yatinaH paJcamAH parameSThinaH tIrthaprabhAvakAH bhavantu / tIrthasya caturvidhasaMghasya prabhAvakAH udyotakArakAH / kiMviziSTA yatinaH ? 'nivvANasAhaNujjayasAhUNaM jaNiyasavvasAhajjA' nirvANaM 10 mokSastasya sAdhanaM jJAna- darzana - cAritrarUpaM, tatra udyatA udyamakartAro ye sAdhavaH te nirvANasAdhanodyatasAdhavaH, teSAM janitaM - utpAditaM sarvasAhAyyaM - tapasyAdi kurvatAM sAMnidhyaM yaiste // 6 // (sAdhu bhagavaMta-) nirvANa-mokSanI sAdhanAmAM udyamazIla sAdhuone sarva prakAranI sahAya ApanArA evA te (pAMcamA ) parameSThI sAdhuo tIrthanA prabhAvaka bano // 6 // ___'taM jayau' stotra saMdarbha paricaya kharataragacchamAM zrIjinadattasUri nAme eka prasiddha vidvAna AcArya thayA jemaNe jaina zAsananA utthAnamA mahattvano phALo Apyo che / temaNe keTalAka graMtho racyA che temaja keTalAMka maMtramaya stotronI paNa racanA karI che / taM jayau stotra emanI ja racanA che; ane kharataragacchIone mAnya evAM sAta smaraNo temaNe racyAM che temAM A stotranI gaNanA che| 20 A stotramA paMcaparameSThIonI mAhitI ApelI che, je namaskAra viSayane upayogI hovAthI tenI TIkA ane anuvAda sAthe e stotra pragaTa karyu cha / 15 VAALAA44 HEROEM SS AR AN HEA - ra TALURS GALLER S AUM TH HTMMITIVE MEIN CONTRIKA Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [43] sirideviMdasUriviNimmiya-sudaMsaNAcariya' sNdbbho| [arihaMtAivaNNanaM] rAgaddosakasAe, dujayapaMciMdiyANi karaNatiyaM / jehi ime arI haNiyA, arihaMtA majjha te saraNaM // 1 // NAgiMdasuriMdacaMdakhayariMdavihiyapUyaM je| arahaMti taha sivagaI, arahaMtA majjha te saraNaM // 2 // 'khaviUNa puNNapAvaM, sayalamaNicaM muNevi NANeNaM / je pattA paramapayaM, te siddhA me sayA saraNaM // 3 // caraNakaraNappahANA, samiIguttIsu niccmujuttaa|.. samasattumittacittA, te majjha sayA muNI saraNaM // 4 // paMcAsava-paMciMdiyaniggahaNo cukksaayvijypro| jo kevalipaNNatto, dhammo so hou maha saraNaM // 5 // anuvAda rAgadveSarUpa kaSAyo, jItI na zakAya evA paMcedriyanA viSayo ane mana, vacana temaja kAyArUpa traNaM karaNo--A zatruone jemaNe haNyA che te arihaMta bhagavAna mAruM zaraNa che // 1 // - nAgeMdro, sureMdro, caMdra ane vidyAdharoe karelI pUjAne jeo yogya che tathA je mokSagatinI yogyatAvALA che; te arihaMto mAruM zaraNa che // 2 // ___ puNya ane pApane khapAvI, badhuMye aniya che ema jJAnathI jANIne, utkRSTa sthAnane je prApta 20 thayA che te siddha bhagavAno sadA mAruM zaraNa che // 3 // je caraNa ane karaNamA zreSTha che, samiti ane guptimA je hamezAM udyamazIla che ane zatru .. temaja mitramA samAna cittavALA che te munio sadA mAruM zaraNa cha / // 4 // pAMca Azrava ane pAMca iMdriyonuM damana karAvanAra, cAra kaSAyane jItAvavAmAM tatpara ane kevalIoe je upadezelo che te dharma mAruM zaraNa hajo // 5 // 25 Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 [re] cAhAdimAlalAntargato namaslAniyamAna sNdrbhH| nisA-virAmami viSukhaeNaM, musAnAM sumA-sAyareNaM / devAhidevANa jiNuttamANaM, kicco paNAmo vihiNAyareNaM // 8 // sijjAdvANaM pamutUNaM, cihijA dharaNIyale / bhAvabaMdhu jagannAha, namukAra samo paDhe // 9 // maMtANa maMto paramo imutti, 'yANa zreyaM paramaM muti| tattANa tattaM parama pavittaM, saMsAra-sattANa duhAhayANaM // 10 // tANaM annaM tunmo alyi, jiivaannNbhaasaagre| buDaMtANaM imaM muttuM, namukAra sumoyayaM // 11 // aNega-maMtara-saMsiyANaM, bANa sArIriya-mAmAsa / katto a bhavvANa bhamikA nAso, na jAva patto makAsmAtto // 12 // jalaNAi-bhae savvaM, (sesa) mRttuM samApti bahAmAhAsyAmAM / ahavAribhae ziNTai, amohasalaM naha taheha // 13 // anuvAda rAtrine aMte cAra ghaDI jeTalI rAtri bAkI rahe tyAre jAgRta thaIne guNanA samudra evA suzrAvake devAdhideva jinezvara bhagavaMtone vidhi tathA bahumAnapUrvaka namaskAra karavo joie // 8 // suvAmuM sthAna jempalaMga tathA pathArI bagere teno tyAga karIne jamIna para kesIme bavA ubhA rahIne bhAvabaMdhu (sarvadA sahAyakArI hovAthI paramAryathI baMdhu) mane sagatamA mAya evA namaskAra20 maMtra smaraNa kare // 9 // (kAraNake ) duHkhathI pIDAtA sAMsArika jIvone mATe A namaskAramaMtra madhA ja maMtromAM paramamaMtra che, badhAja dhyeyomA paramadhyeya (= dhyAna karavA lAyaka) che ane badhA tattvomAM parama pavitra tattva cha // 10 // bhavasAgaramAM DUbatA jIvone A namaskAramaMtrarUpI vahANa sivAya bIju kei ja rakSaNa 25kAranAra nayI // 11 // aneka janmomAM bAMdhelA, tthA zArIrika ame mAnasika duHkhomAM kAraNabhUta evoM karmonI manyajIvone jyAM sudhI namaskAramaMtratI prApti na thAya-tyAM :sudhI nAza mayAMyI thAya ? // 12 // agni Adino bhaya AvI paDe yAre badhI (zrAnya Adi) astuono tyAga karIne sAmAga mahAratnane jema laI levAmAM Ave che, tathA zatruno bhaya upasthita thAya tyAre amoghazastrane jema 1 zrAddhadinakRtyanI avacUrine anusarIne A bhASArtha ApavAmAM Avyo che| Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 505 muttuMpi bArasaMga, sa eva maraNaMmi kIrae jamhA / arihaMta-namukkAro tamhA so bArasaMgattho // 14 // tappaNaINaM tamhA, aNusariyavyo suheNa citteNa / eso va namukkAro, kayannuyaM mannamANeNaM // 15 // navakArao anno, sAro maMto na atthi tiyaloe / tamhA hu aNudiNaM ciya, paDhiyavvo parama-bhattIe // 16 // uragAINa vi maMttA, avihIe u ahijiyA / visaMjao na nAsaMti, tamhA u vihiNA paDhe // 17 // iha logaMmi tidaMDI, sAdivvaM mAuliMga-vaNameva / paraloe caMDapiMgala-huDiyajakkho ya diTuMtA // 18 // (zrAddhadinakRtya pR. 10) prahaNa karavAmAM Ave che tema mRtyu upasthita thAya tyAre dvAdazAMgItuM smaraNa na karatAM arihaMta Adi paMcaparameSThInA namaskAra ja smaraNa karavAmAM Ave che tethI namaskAramaMtra e dvAdazAMgItuM rahasya che // 13-14 // ____ mATe tenA prakAzaka arihaMta AdinA namaskAramaMtranuM potAne kRtajJa mAnanAra zrAvake zubha-15 cittathI smaraNa-dhyAna karavU joIe // 15 // traNa jagatamAM navakArathI sAro bIjo koI maMtra nathI, mATe pratidivasa paramabhaktithI namaskAramaMtranuM paThana kara joIe // 16 // sarpa AdinA paNa maMtro avidhipUrvaka japavAmAM Ave to viSano nAza karI zakatA nathI, mATe namaskAramaMtranuM vidhipUrvaka smaraNa kara joIe // 17 // 20 namaskAramaMtranA smaraNathI A lokamAM prApta thatA phaLa viSe 'tridaMDI, sAdivya tathA mAtuliMgavananAM dRSTAMta che, ane paralokamAM prApta thatA phaLa viSe caMDapiMgala tathA iMDika yakSanAM dRSTAMto cha // 18 // - -- 1 A dRSTAMtonuM varNana pR. 160 thI 163 mAM AvI gayu che tethI tyA joI levu| ...... Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [45) causaraNapayannAsaMdabbho amariMdanariMdamuNiMdavaMdiraM vaMdiuM mahAvIra kusalANubaMdhi baMdhuramajjhayaNaM kittaissAmi // 9 // 1 // causaraNagamaNa dukkaDagarihA sukaDANumoaNA yeva / esa gaNo aNavarayaM kAyavvo kusalaheutti // 10 // 2 // arihaMta siddha sAhU kevalikahio suhAvaho dhmmo| ee cauro caugaiharaNA saraNaM lahai dhano // 11 // 3 // aha so jinnbhttibhrutthrNtromNckNcuakraalo| paharisapaNaummIsaM sIsaMmi kayaMjalI bhaNai // 12 // 4 // maMgalasmaraNa ane upodghAta sura ane asuranA indro, mAnavonA indra-cakravatAo, temaja sAdhujanomAM sarvazreSTha zrutakevalIo vagere saghaLAe je paramAtmAnA caraNakamaLamAM bhaktipUrvaka sadA namana kare che te devAdhi deva zrI mahAvIra paramAtmAne namaskAra karIne kuzalanA kAraNabhUta ane e ja kAraNe suMdara evA A 15 adhyayanane huM kahIza // 9 // 1 // A adhyayanamA traNa vastuo kahevAnI che / te A pramANe che: vidhipUrvaka zrI arihaMta paramAtmA Adi cAra zaraNAMno svIkAra, pUrvakRta duSkarmanI zalyarahitapaNe nindA, ane sva temaja paranA sukRtanI zubhabhAvanApUrvaka anumodanA; A traNeya adhikAro kuzalanA kAraNarUpa che / mATe ja te sadAkAla karavA yogya cha / dharmano prAraMbha A traNa maulika 20guNothI thAya che // 10 // 2 // zrI arihaMta bhagavaMto, zrI siddhabhagavaMto, zrI nirgrantha sAdhupuruSo ane sukhane AphnAra zrI jinakathita dharma A cAreya zaraNasthAno-zaraNAMo; deva, naraka, tiryaMca ane manuSyagatinAM duHkhone dUra karanAra cha / dhanyavAna puruSa ja A zaraNAMone pAmI zake che // 11 // 3 // .... zrI arihaMta bhagavaMtonuM zaraNa28 zrI jinezvarabhagavaMtonI bhaktinA samUhathI ullAsanA yoge vikakhara banelI romarAjIthI unnata zobhato te bhAgyavAna AtmA atiharSapUrvaka mastaka para aMjali karIne zrI arihaMta bhagavaMtonA zaraNanA svIkAra mATe A mujaba kahe che // 12 // 4 // Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga). namaskAra svAdhyAya / 507 rAgahosArINaM haMtA kammaDhagAiarihaMtA / visayakasAyArINaM arihaMtA hutuM me saraNaM // 13 // / rAyasirimavakasittA tavacaraNaM ducaraM aNucarittA / kevalasirimarihaMtA arahaMtA iMtu me saraNaM // 14 // 6 // thuivaMdaNamarihaMtA amriNdnriNdpuuamrhtaa|" sAsayasuhamarahaMtA arahaMtA huMtu me saraNaM // 15 // 7 // paramaNagayaM muNaMtA joiMdamahiMdajhANamarihaMtA / dhammakahaM arahaMtA arahaMtA huMtu me saraNaM // 16 // 8 // savvajiANamahiMsaM arahaMtA saccavayaNamarahaMtA / baMbhavvayamarahaMtA arahaMtA hutu me saraNaM // 17 // 9 // osaraNamavasarittA cautIsaM aisae nisevittaa| dhammakahaM ca kahatA arahaMtA huMtu me saraNaM // 18 // 10 // egAi girA'Nege saMdehe dehiNaM samaM chittA / tihuyaNamaNusAsaMtA arihaMtA iMtu me saraNaM // 19 // 11 // sarva duHkhonA mUla kAraNa rAga ane dveSarUpa zatruono nAza karanArA, ATha karmo vagaireno 15 nAza karanArA, ane viSayakaSAyone haNanArA-jItI lenArA zrI arihaMta bhagavaMto mane zaraNa ho // 13 // 5 // ..sarva prakAranI rAjyalakSmIno tyAga karIne ane sAmAnya sAdhuothI duzcara evA tapane tapIne jeo kevalajJAnarUpI lakSmIne yogya banyA, te zrI arihaMta devo mane zaraNa ho // 14 // 6 // traNe jagatanA lokonI stuti temaja vaMdanAne yogya; vaLI indro, cakravartIo, vagerenI pUjAne yogya, ane zAzvatasukha-mokSa sukhane yogya evA zrI arihaMtadevonuM mane sarvadA zaraNa ho // 15 // 7 // 20 * kevaLajJAnanA yoge anya sarvajIvonA manamA rahelA sarva bhAvone jANanArA, temaja yogI onA indro (zrI gaNadharadevAdi ) ane devendro vagerenA parama dhyeya ane parama kalyANane karanArI dharmakathAnA upadeza mATe parama yogya evaa zrI arihaMta devo mane zaraNa ho // 16 // 8 // sarvajIvonI pAramArthika dayA-ahiMsAnA pAlana mATe parama yogya, satyavacana mATe parama yogya, temaja brahmavratanA pAlana vagere mATe sarvathA yogya che evA trilokanAtha zrI arihaMtadevo mane 25 zaraNa ho // 17 // 9 // - devonA samudAye bhaktithI racelA samavasaraNamAM virAjamAna thaIne ane cotrIza atizayone vItarAgabhAve sevIne pAMtrIza guNayukta manohara vANIthI dharmakathAne kahenArA zrI arihaMta devo mane zaraNa ho // 18 // 10 // eka ja vacanathI, ekaja kALe, devo, manuSyo ane tiryaMconA aneka prakAranA saMzayone chedIne 30 traNeya lokapara anuzAsana karatA zrI arihaMta devonuM mane niraMtara zaraNa ho // 19 // 11 // 1. rAga traNa prakArano cheH kAmarAga, sneharAga ane dRSTirAga / athavA, Asakti te rAga cha / paradrohano adhyavasAya te dveSa che / athavA, aprIti te dveSa ch| 2. 'vagere' padathI parISaha, vedanA, upasarga vagere levAna ch| 3 vANI pAMtrIza guNothI yukta hovAnA kaarnne| Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 508 cusrnnpynnaasNdbho| vayaNAmaeNa bhuvaNaM nivvAvaMtA guNesu tthaavNtaa| jialoamuddharaMtA arihaMtA huMtu me saraNaM // 20 // 12 // accabhuyaguNavaMte niajasasasaharapasiaadiaMte / niayamaNAiaNaMte paDivanno saraNamarihaMte // 21 // 13 // ujjhiajaramaraNANaM samattadukkhattasattasaraNANaM / tihuaNajaNasuhayANaM arihaMtANaM namo tANaM // 22 // 14 // arihaMtasaraNamalasuddhiladdhasuvisuddha siddhabahumANo / paNayasiraraiyakarakamalaseharo saharisaM bhaNai // 23 // 15 // kammaDhakkhayasiddhA sAhAvianANadaMsaNasamiddhA / savvaTThaladdhisiddhA te siddhA iMtu me saraNaM // 24 // 16 // . tialoamatthayatthA paramapayatthA aciMtasAmatthA / maMgalasiddhapayatthA siddhA saraNaM suhapasatthA // 25 // 17 // vacanarUpa amRtathI traNeya jagatanA jIvonI vedanAne zamAvatA temaja temane guNanA mArge sthApatA ane e rIte jIvalokane saMsArarUpa bhayaMkara kuvAmAthI uddharatA zrI arihaMtadevo mane 15 zaraNa ho // 20 // 12 // .... ati AzcaryakArI guNothI zobhatA ane potAnA yazarUpa candrathI sarva dizAonA antabhAga sudhI prakAzane vistAratA temaja zAzvata, anAdi, ananta evA zrI arihaMtadekonA zaraNane hu~ svIkAruM chu // 21 // 13 // - - jarA-vRddhAvasthA ane maraNathI sarvathA rahita, aneka prakAranAM duHkhothI pIDAtA AtmAonAM 20 sAcA zaraNa-AzyarUpa ane traNeya lokanA jIvone sukha ApanArA evA zrI arihaMtadevone huM namuM chu // 22 // 14 // zrI siddha bhagavaMtotuM zaraNa A mujaba zrI arihaMta devanA zaraNathI karmamalanI zuddhi thavAnA yoge, jene zrI zuddhasvarUpamaya siddha bhagavaMto pratye pUrNa bahumAna pragaTa thayuM che te puNyavAna AtmA bhaktithI namelA potAnA 25 mastakane viSe karakamalovaDe aMjali karIne harSasahita A rItie kahe che // 23 // 15 // . ATheya prakAranA karmanA kSayavaDe siddha thayelA, svAbhAvika nirAvaraNa evA jJAna ane darzanavaDe samRddha ane sarva abhilaSita artho ane labdhionI prAptithI siddha-kRtakRtya evA . zrI siddhabhagavaMtonuM mane zaraNa ho // 24 // 16 // 30 traNa lokanA mastakapara-siddhazilAnI upara rahelA, paramapade( mokSamAM) rahelA, acintya sAmarthyavAga, paramamaMgalabhUta siddhipade rahelA ane parama-anaMta-avyAbAdha sukhanA kAraNe prazasta evA zrI siddhabhagavaMto mane zaraNa ho // 25 // 17 // Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 509 vibhAga]. namaskAra svAdhyAya / mUlukkhayapaDivakkhA amUDhalakkhA sajogipaJcakkhA / sAhAviattasukkhA siddhA saraNaM paramamukkhA // 26 // 18 // paDipilliapaDiNIyA samaggajhANaggidaDDa bhvbiiaa| joIsarasaraNIyA siddhA saraNaM su(sa )maraNIyA // 27 // 19 // pAviyaparamANaMdA guNanIsaMdA vidinnbhvkNdaa| lahuIkayaravicaMdA siddhA saraNaM khaviadaMdA // 28 // 20 // . uvaladdhaparamabaMbhA dullahalaMbhA vimukkasaMraMbhA / bhuvaNagharadharaNakhaMbhA siddhA saraNaM nirAraMbhA // 29 // 21 // siddhasaraNeNa nayabaMbhaheUsAhuguNajaNiaaNurAo / meiNimilaMtasupasatthamatthao tatthimaM bhaNai // 30 // 22 // jialoabaMdhuNo kugaisiMdhuNo pAragA mahAbhAgA / nANAiehiM sivasukkhasAhagA sAhuNo saraNaM // 31 // 23 // __jemaNe karmarUpa bhAvazatruonuM mULathI unmUlana kayuM che, jeo amUDhalakSya-sadA upayogazIla ke. vaLI jeonA svarUpano pratyakSa anabhava sayogI kevalajAnIo ja phakta karI zake che ane jemaNe svAbhAvika sukha prApta kayuM che te paramamukta evA zrIsiddhabhagavaMto mane zaraNa ho // 26 // 18 // 15 jemaNe rAgadveSa rupa aMtaraMga zatruone jItyA che, jemaNe zukladhyAna rUpa agnithI bhavabIja (jJAnAvaraNIyAdi karma) ne bALI nAkhyuM che, jeo yogIzvaro( gaNadharAdi )nA paNa zaraNIya che ane jeo mumukSuonA dhyeya che, evA zrI siddhabhagavaMto mane zaraNa ho // 27 // 19 // parama AnaMdane prApta thayelA, sakalaguNonA niHsyanda-sArarUpa, vidArita karyo che saMsArano (mohanIya karmarUpa ) kaMda jemaNe evA ane lokAlokaprakAzaka zrI kevalajJAna rUpa prakAzanA kAraNe 20 sUryacaMdrane paNa alpaprabhAvavALA karanArA tathA kSapita karyAM che rAga-dveSa vagere dvaMdvo evA zrI siddhabhagavaMto mane zaraNa ho // 28 // 20 // __ paramabrahmarUpa kevalajJAnane pAmelA, vaLI jagatamA sauthI durlabha gaNAtA muktipadarUpa lAbhane prApta thayelA. sarva prayojano niSpanna thavAnA kAraNe samAraMbhathI rahita. potAne zaraNe AvelA dargatimAM paDatA jIvo mATe sthira AdhAra rUpa hovAthI jIvalokarUpa gharanA AdhArabhUta staMbhasamA-tathA 25 kRtakRtya hovAthI koIpaNa prakAranA AraMbhathI rahita evA zrI siddha bhagavaMto mane zaraNa ho // 29 // 21 // . zrI sAdhu bhagavaMtonuM zaraNa. A mujaba bhaktipUrvakanA zrIsiddhabhagavaMtonA zaraNanA yoge naigamAdi nayothI upalakSita je brahma-zrutajJAna tenA kAraNa je vinayAdi sAdhu guNo, temanA pratye utpanna karyo che anurAga jeNe evo te bhaktithI namavAnA kAraNe prazasta banelA potAnA mastakane dharaNIpara mUkIne A rItie 30 kahe che // 30 // 22 // ... SaDjIvanikAyarUpa jIvalokanA sAcA baMdhu, kugatirUpa mahAsamudranA tIre rahelA, aneka labdhiothI saMpanna hovAnA kAraNe mahAbhAga, samyagdarzana jJAna cAritrarUpa ratnatrayInI ArAdhanAnA yoge mokSanA sukhane sAdhanArA, zrI sAdhu bhagavaMto mane zaraNa ho // 31 // 23 // . . Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. cusrnnpynaasNdbho| kevaliNo paramohI viulamaI suaharA jiNamayaMmi / Ayaria uvajjJAyA te savve sAhuNo saraNaM // 32 // 24 // caudasadasanavapuvI duvAlasikArasaMgiNo je a| jiNakappaahAlaMdia parihAravisuddhisAhU a // 33 // 25 // khIrAsavamahuAsavasaMminnassoakuTTabuddhI / cAraNaveuvipayANusAriNo sAhuNo saraNaM // 34 // 26 // ujjhiyavairavirohA niccamadohA pasaMtamuhasohA / abhimayaguNasaMdohA hayamohA sAhuNo saraNaM // 35 // 27 // khaMDiasiNehadAmA akAmadhAmA nikAmasuhakAmA / supurisamaNAbhirAmA AyArAmA muNI saraNaM // 36 // 28 // milhiavisayakasAyA ujjhiyagharagharaNisaMgasuhasAyA / akaliaharisavisAyA sAhU saraNaM gayapamAyA // 37 // 29 // hiMsAidosasunnA kayakArUNNA syNbhuruppnnnnaa| ajarAmarapahakhuNNA sAhU saraNaM sukayapuNNA // 38 // 30 // 15 kevalajJAnasaMpanna, paramAvadhijJAnasaMpanna, vipulamati manaHparyavajJAnanA dhAraka, temaja jinamArgamAM rahelA AcAryo, upAdhyAyo vagere atyaMta prasiddha evA sarva sAdhu bhagavaMto mane zaraNa ho||32||24|| vaLI caudapUrvadharo, dazapUrvadharo, navapUrvadharo, bAra aMganA dhAraka, agiyAra aMganA dhAraka, jinakalpiko tathA yathAlandika ane parihAravizuddhi saMyamavALA sarva nirgrantha sAdhubhagavaMto mane zaraNa ho // 33 // 25 // 20 tathA kSIrAzravalabdhisaMpanna, madhvAzravalabdhisaMpanna, saMbhinnazrotolabdhisaMpanna, koSTabuddhisaMpanna, cAraNalabdhisaMpanna, vaikriyalabdhisaMpanna ane padAnusArI labdhivALA sarva sAdhu bhagavaMto mane zaraNa ho // 34 // 26 // ___ vaira virodhathI rahita, sadA drohavinAnA sarvadA prasannatApUrNa mukhathI zobhatA, jJAnAdi prazasta ___ guNonA samUhane dhAraNa karanArA ane mohane haNanArA zrI sAdhu bhagavaMtotuM zaraNa ho // 35 // 27 / / 25 jemaNe snehanAM baMdhana chedI nAMkhyAM che, jeo viSayAsakti ane gharavAsathI rahita che (athavA jeo kAmanA hetu evA ramya maMdirothI rahita che athavA jeo kAmanA dhAma-sthAna nathI athavA jeo akAma-vikAra rAhityanA dhAma che ), mokSasaMbaMdhI sukhanI abhilASA rAkhanArA, satpuruSonA manane Ananda ApanArA ane AtmAmA ramaNa karanArA zrIsAdhu bhagavaMto mane zaraNa ho // 36 // 28 // ___pAMceya indriyonA viSayone temaja cAra prakAranA kaSAyone dUra karanArA, ghara tathA strInA 50 saMgathI thatA sukhAsvAdane tajanArA, harSa ke zoka AdithI rahita ane apramatta evA zrI sAdhu bhagavato mane zaraNa ho // 37 // 29 // __hiMsAdi doSothI rahita jIvaloka pratye karuNAI cittavALA svayaMbhUramaNa samudra jevI vizALa ruci (samyagdarzana ) ane prajJAvALA, ajarAmara patha mokSane batAvanArA, zAstromAM nipuNa ane-suMdara rIte kayuM che puNya jemaNe evA zrI sAdhu bhagavaMto mane zaraNa ho // 38 // 30 // Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vibhAga] namaskAra svaadhyaay| kAmaviDaMbaNacukA kalimalamukkA vimukkacorikA / pAvarayasurayarikA sAhU guNarayaNacaccikkA // 39 // 31 // sAhuttasuTThiyA jaM AyariAI tao ya te sAhU / sAhubhaNieNa gahiyA tamhA te sAhuNo saraNaM // 40 // 32 // arihattaM arihaMtesu jaM ca siddhattaNaM ca siddhesu / AyAraM Ayarie ujjhAyattaM uvajjhAe // 56 // 33 // sAhUNa sAhucariaM desaviraiM ca sAvayajaNANaM / aNumanne savvesiM sammattaM sammadiTThINaM // 57 // 34 // suhapariNAmo nicaM causaraNagamAi AyaraM jIvo / kusalapayaDIu baMdhai baddhAu suhANubaMdhAo // 59 // 35 // mandAnubhAvA baddhA tivvaNubhAvAu kuNai tA ceva / asuhAu niraNubaMdhAu kuNai tivvAu mandAo // 60 // 36 // tA evaM kAyavyaM buhehi nicapi saMkilesammi / hoi tikAlaM sammaM asaMkilesaMmi sukayaphalaM // 61 // 37 // viSayavikAranI viTaMbaNAothI rahita, pApamalathI rahita, corI adattAdAna vagerethI rahita 15 vaLI pAparUpa rajanA kAraNabhUta maithuna-viSayakrIDAthI rahita tathA guNasvarUpa ratnonI kAntithI zobhatA zrI sAdhubhagavaMto mane zaraNa ho // 39 // 31 // . sAdhupaNAmAM susthita hovAthI AcAryAdi paNa sAdhu gaNAya che, tethI ' sAdhu' kahevAthI temano paNa samAveza thaI jAya che / e sarva sAdhu bhagavaMto mane zaraNa ho // 40 // 32 // zrI arihaMtanA dharmatIrthanA pravartanAdi arihaMtapaNAnI zrIsiddhonA svarUpa ramaNatArUpa siddha-20 paNAnI, zrI AcAryonA paMcAcArapAlanAdi AcArya paNAnI, zrI upAdhyAyonA siddhAntAdhyApanAdi AdhyAyapaNAnI, zrIsAdhuone sAdhukriyAdi sAdhupaNAnI, zrAvakajanonA dezavirati Adi zrAvakapaNAnI ane zrI samyagdRSTi AtmAonA samyagdarzanaguNanI huM anumodanA karuM ch||56-57||33-34|| phaLano sAmAnya nirdeza sarva kAla zubha pariNAmavALo mahAnubhAva AtmA cAra zaraNAMono svIkAra, duSkRtanI 25 gahI ane sukRtanI anumodanA-A traNeya prakAranI vastunA sevanathI puNya prakRtione bAMdhe cha / tathA te bAMdhela prakRtione zubha anubaMdhavALI kare che // 59 // 35 // tathA pUrve bAMdhelI manda anubhAvavALI puNya prakRtione tIvra anubhAvavALI kare che, pUrve bAMdhela azubha prakRtione niraNubaMdha ( uttara kALamAM vipAka vakhate duHkha na ApI zake tevI) kare che, tathA pUrve bAMdhela tIvra rasavALI te prakRtione maMdarasavALI kare che // 60 // 36 // 30 - A kAraNe paMDita puruSoe saMkleza-rogAdinA samaye A traNeya vastuo(r) ArAdhana niraMtara kara joie / asaMkleza avasthAmAM paNa AtmajAgRtine mATe traNeya saMdhyAe A vastuornu sevana kara joie; kAraNa ke A vastuonuM sevana sukRtanA upArjanarUpa phalanuM nimitta cha / 61 // 37 // Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cusrnnpynnaasNdbho| prAkRta -- paricaya prakIrNaka graMthomA 'causaraNapayannA' graMtha atyaMta prasiddha cha / tenA racayitA caramatIrthapati zramaNabhagavAna zrI mahAvIra prabhunA pavitra haste dIkSAne prApta thayelA zrIvIrabhadra muni cha / graMthanI bhASA suMdara che / anuprAsAdi alaMkAro paNa temAM che / gAthAono bhAva paNa bahu gaMbhIra cha / temAthI 5 prastuta graMthane upayogI evI gAthAo anuvAda sAthe ahIM rajU karI cha / prakIrNa nAsei cora-sAvaya-visahara-jala-jalaNa-baMdhaNa bhayAiM / ciMtijaMto rakkhasa-raNa-rAya-bhayAI bhAveNa // 1 // -(zrImahAnizItha) jAmiNi-pacchima-jAme, savve jagganti bAla-buDDhAi / paramiTi-parama-maMtaM, bhaNaMti sattaDhuvArAo // 2 // .. -(yatidinacaryA) .. thui-baMdaNamarahaMtA, amriNd-nriNd-puuymrhNtaa| , sAsayasuhamarahaMtA, arahaMtA hutu me saraNaM // 3 // __ -(zrIcatuHzaraNa) paMca-namukAra-samaM aMte vacaMti jassa daNa pANA / so jai na jAi mukkhaM, avassa vemANioM hoi // 4 // -(prakIrNa) 20 bhAvathI ciMtana karAto A namaskAra cora, zvApada, viSadhara, jala, agni, baMdhana, rAkSasa, raNa-saMgrAma ane rAjA taraphathI thatA bhayono nAza kare che // 1 // rAtrinA pAchalA prahare bAla, vRddha Adi saghaLA (munio) jAgrata thai jAya che ane parameSThi-paramamaMtrane sAta-AThavAra bhaNe che // 2 // jeo stuti ane vaMdanane yogya che, amarendro ane narendronI pUjAne yogya che tathA zAzvata 25 sukhane yogya che, te zrIarihaMtabhagavaMto mane zaraNa ApanArA thao // 3 // . aMta samaye jenA dasa prANo paMca-namaskAranI sAthe jAya che, te jo mokSane na pAme to avazya vaimAnika deva thAya che // 4 // Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga]. namaskAra svaadhyaay| parasparAvalokanavyagravAma- -jAnunyastatIrya phrmaatrm| ASE sA HI PSISROSESER NEDNA yaMtra-citra naM. 4] [pRSTha : 230 paM. 3 Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 514 yaMtra-citro [prAkRta zRMkhalAjAti citrabaMdha ---Na mo bhari hai nANaM) yaMtra-citra naM. 5] [pRSTha : 389, paM. 15 aSTadalakamalabaMdha hico KO yaMtra-citra naM.67 [pRtha: 395, paM. 14 gudaliGgAmadhye AdhAracakraM prathamam / (18 yaMtra-citra naM.7] [pRSTha : 396, paM. 20 Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| liGgamUle svAdhiSThAnacakraM dvitIyam / yaMtra-citra naM. 8] [pRSTha : 396, paM. 23 nAbhau maNipUracakraM tRtIyam / zrItapase siddhebhyo zrIdarzanAya namaH namaH / namaH zrIsarvasAdhubhyo zrImahaiyo zrIsUribhyo namaH | namaH . namaH zrIcAritrAya zrI zrIjJAnAya namaH upAdhyAyebhyo namaH namaH yaMtra-citra naM. 9] [pRSTha : 396, paM. 27 Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [prAkRta yaMtra-citro hRdaye anAhatacakraM cturthm| hAmAnatI| rohiNI rohiNIpajJaptI mAnasI mahAmA aH | a * ari A kyA acchuptA/mA hAttI vajazRMkhalA Tii yasA 15/16 1314/ o navI | vairoTyA je | zrIgautamasvAmine namaH ta | si bajAMkuzI cakrezvarI va 9.10/ zaya ddha mahAjvAlAmAla 16/20 OM A yari kI naradattA ko aurI gAMdhArI pAlI mahAkAlI yaMtra-citra naM. 10] [pRSTha : 396, paM. 31 kaNThe vizuddhicakraM paJcamam / sI ajitabalA duritAzi kI siddhAyikA cakrezvarI mAtaMga gomukha iitrazalA marudevI vina hAyakSa trimukha yakSanAyA jayA senA siddhAkSI AaMbikA padmAvatI bhRkuTi gomedhA (kraSabha arjita saMbhava nayanaradattA gaaNdhaarii| utArirIkAlikA mahAkA zivA vAmA linemi pAva/ 24|1/2 23/4 122/12/ devI prabhAvatI pamA abhAva abhinaMdana mumati mili munimukta nAmi zrI maMgalA susImA dhAriNI dharaNapriyA sAyakSeda | kubera kathuara mallina ko mahAkAlA shyaamaa| bura kusuma mAtaMga 8126 aha~ namaH ti padmaprabhAsupAzcAta avirA zrI devI 95 16/17/ 8/s/s12 garuDa gandharva ra gAmA zAMtA bhaka Leelab ta dharma zAMti vANI balAdhara JHALAYATRIDDENTRE zuyazA suvratA ati FVERATION vijaya ajita (bhRkuTi sutArakA azI kaMdapo nirvANI pAtAla kinnara garu yasavAmulyAvamala jayA zyAmA/sI gamA naMdA viSNa viditA aMkuzA kaMda di kumAra ssnnmusv| ta brahmA yakSeTa azokA mAnavI vI caNDA | viditA) yaMtra-citra naM. 11] [pRSTha : 397, paM. 15 . Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| ghaNTikAyAM lalanAcakraM SaSTham // vAtakumAreMdra dvIpakumAreMdra - agnikumAreMdra bAIzAneMdra sanatkumAreMdra Surshala 4 mAheMdra 5 aurugs2 | surfarges Kabrahmadra lAMtakeMdra | zukraMdra Argani sahastrAreMdra sarasvatyai namaH S AnateMdra | prANateMdra m EM AraNeMdra F pireyal a acyuteMdra 80 rAkSaseMdra 20| yodra - RAgaMdharvedra FA kiMpuruceMdra garuDeMdra 5) kinnareMdra | AdityeMdra bacaMdeMdra yaMtra-citra naM. 12] . [pRSTha : 397, paM. 18 bhramadhye AjJAcakraM saptamam / maH yaMtra-citra naM.13] [pRSTha : 397, paM. 20 mastake somakalAcakraM aSTamam / si AsAma yaMtra-citra naM. 14 ] [ pRSTha : 397, paM. 23 Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaMtra-citro [prAkRta brahmadvAre brahmabinducakraM navamam / . , . brahmadvAropari hasanAdacakraM dazamam / / haMsaH yaMtra-citra naM. 16] [pRSTha : 398, paM. 5 yaMtra-citra naM. 15] [pRSTha : 397, paM. 25 Kinaski yaMtra-citra naM. 17] [pRSTha : 467, paM. 21 Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 519 jaikaarH| OMkArayantrama / unamaHsiddha lavazaSasahA TA 43K OM vanapaphababhamaya lalaeai B2hP102522 Sahir HEREE VE SEPARSERVE Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 520 yaMtra-citro [prAkRta hiikaar| Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAma]. 521 namaskAra svaadhyaay| namaskAra-yaMtra nimo velaNa kiso paMca-namukkAro) (paDhamaM havaI maMgala OLLAnamomAyariyAe SATHORE liyA TA namosomesasA (Dhillalcr rihaMtANaMda sajI-pIvIpaNAmAM namAlavAyAey gIrvANayaMtram / snno| /NA ya Aya savya /ri bappa mApana / mo/ e/so/lu arihaM lo / / f mI kaarii.s/vy| ve siM pa/0M DA paNana NElANAca/sa paMcana/mu/ 3vajjhA / vA NaM namo Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaMtra-citro [prAkRta 522 1. paNivayAmi (kAyika namaskAra) 2. thosAmi (vAcika namaskAra) 3. namo (mAnasika namaskAra) 4. kittaNaM (smaraNa namaskAra) SANSAR ETCHINE CON S Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svaadhyaay| 523 5. namasaNayaM (dravyasamarpaNa namaskAra) 6. saraNaM (AtmasamarpaNa namaskAra) 7. uvaNabhe (vinaya namaskAra) 8. paNamAmi (AdhyAtmika namaskAra) SNI Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaMtra-citro [prAkRta nandyAvarta 0 navapadAvarta ukArAvarta CEN "ka (Nam Pos - - - - -- cA zaGkha-nandi-navapada-OMkArarUpAvartacatuSkam Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga]. namaskAra svaadhyaay| 525 TIkArAvarta zrI kArAvarta pa - sidhAvarta - hI-zrI-siddhAtmakAvartatrikam Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 526 yaMtra-citro : [prAkRta LCUARY AvAhanI mudrA sanirodhanI mudrA KUMAN sthApanI mudrA avaguNThanI mudrA oad saMnidhApanI mudrA saubhAgya mudrA mudrASaTkam Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] ) W WEJDE Paani animate LAMAYA EARoseleying TheEARN Many vil blizdtetett RAPALI Mus Topert RAN demona namaskAra svaadhyaay| | mevAtApAnAcA vAdapadina - MARALpArAmatA M.mAnAmharapArI matA | rameSThipaJcapa namaskAragrathitaramyasUtrapaTI (zeTha kAntilAla IzvaralAlanA saujanyathI) hai Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 528 yaMtra-citro [prAkRta vApIyantram / na | mo ara | mo| si ddhA NaM na | mo riyA| NaM | namo na | mo | lo | esa ETEP FB | . va a2014 |4|bha Khort vya pA ca | pya NA sa No meM galA Dha | maM hai | va imaM galaM Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhi patraka pRSTha paMkti zuddha 12 bhujAo upara 15 pachI-aMgUThAmAM 16 tarjanImAM 17. madhyamAmAM 18 anAmikAmAM 19 kaniSThAmA 22 pachI- DAbA paDakhArmA 24 jamaNA paDakhAmAM 25 jamaNA paDakhAmAM 27 DAbA pagamAM 27 'ku' no nyAsa krvo| 28 "kurukulle svAhA" 3 eDhehi 30 upADIne 107 1 saMnidhinyAsa 5 gRha graha 6 sajIvitApAdanaM 8 surabhi-kutAJjalI . 23 parameSThImudrA 24 aMjalImudrA. ,, - 26 (eTale merupUrvaka jApa karavo,) , 26 nahIM, dAMta 108 2 pasijjhau 17 vAcanAcArya 18 vardhamAnavidyAnA 109 1 mahai mahAvaddhamANasAmissa 3 [japtvA ] 6 vAra jAptvA , . . 7 jAtI-phala 9 mahai mahAvaddhamANasAmissa 11 uttaraphAlgunyAmupavAso 15 mahai mahAvaddhamANasAmissa 22 jAIna phUla 25 mahai mahAvaddhamANasAmissa bhujAonA madhyabhAgamAM pachI-banne aMgUThAmAM (be aMgUThA joDIne) banne tarjanImAM banne madhyamAmAM banne anAmikAmAM banne kaniSThAmAM pachI-OM uccAraNapUrvaka DAbA hAtha vaDe DAbe khame jamaNe khame jamaNe khame DAbe khabhe 'ku' no nyAsa krvo| aMte 'OM' kahernu / "OM kurukule svAhA" ehi ehi bhAvapUrvaka avatArIne (utArIne) saMnidhinyAsaH gRhANa gRhANa sajIvatApAdanaM surabhi -aJjali parameSThimudrA aMjalimudrA nahIM ane dAMta pasijja vAcanAcArye vardhamAnavidyAno mahaimahAvIravamaddhANasAmissa [japitvA] vAraM japitvA jAtIphala mahaimahAvIravaddhamANasAmissa uttarAphAlgunyAmupavAso mahaimahAvIravaddhamANasAmissa mahaimahAvIravaddhamANasAmissa x A zabdo rada samajavA. Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhipatraka [prAkRta cha paMkti azuddha 1 traTyati 1 svapiti 2 dyute ca devA 7 nasIbanA kAraNe 19 (9-859) 27 kareMlI 1 uppannANuppanno 1 nayA''i nigamassa'Nuppanno 12 kAraNo che, ane bIjA zuddha truTyati svapIti yate sadaivA sadaiva (9-895) karelI uppannA'Nuppanno nayA''inigamassa'Nuppanno kAraNo che, RjusUtranaye pahelaM kAraNa (samutthAna) choDIne zeSa be (vAcanA ane labdhi) kAraNo che, ane zeSa kaI 18 kayI 26 zrutAvaraNanAM karmono kSaya zrutAvaraNIya kSayopazama. (namaskArazrutAvaraNIya) kono / / x tenuM zravaNa kavaM, 8 adhyayana grahaNa karavU, 8 tenuM zravaNa kara athavA 28 sat mAtragrAhI Adi naigama nayanI . 1 bhAvova utta 2 dravyane mATe 10 raMgAyela 10 bhAvathI 13 bhAvapUrvaka 2 ke aMtamA 17 A rIte.........maLyuM nahIM' / satmAtragrAhI Adi naigamanayanI bhAvovauttu dravyane mATe (dhanAdi arthe) upahata upayogasahita upayogapUrvaka ,, 18-20 paNa bahArathI......pAme cha / ,, . 24-25 bhAvasaMkoca ekAMta...kAraNa cha / 117 2 kiyaccira 3 a jIvANaM 7-8 karmathI baMdhAyelA......kare ch| pAlake' Avo namaskAra ko hato, tenAthI te iSTa phaLa pAmyo nhiiN| paNa paristhitivizeSanA kAraNe dravyasaMkoca karI zake nahIM; AvI rIte namaskAra karanAra anuttara vimAnavAsI devonI peThe phaLa pAme che|| bhAvasaMkoca pradhAna che ane dravyasaMkoca paNa tenI (bhAvanI) zuddhi mATe ja cha / kicciraM u jIvANaM vizuddha AtmAone dravya ane bhAvanI zuddhi dvArA karAto namaskAra temanA jevA banavAnA Adarzane saphaLa kare che| tethI namaskAranA jJAnanI labdhithI yukta athavA te labdhi mATe yogya evo je jIva te namaskAra cha / dravyAstika 24 tethI jIva namaskAra cha / 26 dravyAstikAya 26 guNAzrita Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajIvano + vibhAga] namaskAra svAdhyAya - pRSTha paMkti azuddha 117 26 paryAyAstikAya paryAyAstika , 28 1. dravyanaya......abhiprAya ch| 1. dravyanaya pradhAnapaNe dravyane ja grahaNa kare che, jyAre guNone te upacArathI mAne cha / 118 1-3 (jiivsvruup......|) saMgrahanayanA mate jIvasvarUpa... / 18 satya pradhAna 21 2. sarva...... che| 2. skaMdha paMcAstikAyAtmaka hoya che / 8 ghaDAnA hetu ghaTanimittaka 17 karavA karavo 20 karavA. karavo 22 ajIvono 23 ajIvono ajIvano 26-27 teno svAmImAtra vastuno... ...eTale e...paNa .27 zuddhatara azuddhatara (ahIM hAribhadrIya AvazyakamAM 'zuddhatara' evo pATha che, paNa te azuddha che. vizeSAvazyaka bhASya gAthA 2880 mAM 'azuddhatara' evo pATha che : A pATha barobara che.) / 29 mate te namaskAra mate namaskAra 1 khaovasamo khaovasame 4 paNa shbd...nthii| 7 kAraNa 11 karmone karmono 14 sarvaghAtI spardhako sarva sarva sarvaghAtI spardhako 15 dezaghAtI spardhakonA anaMtamA vizuddhinI apekSAe dezaghAtI spardhakonA kSaya pAmatA anaMtamA 21 jJAnAvaraNa...karmomAMthI X 24 Avazyaka ch| Avazyaka cha, 24 mithyAtvakarmanA mithyAtvamohanIyakarmanA - 25 AtmasvarUpa zrI namaskAra mahAmaMtra . 26 mithyAtvano......athavA samyaktvamohanIya, mizramohanIya ane mithyAtva mohanIyakarmano (arthAt darzanasaptakano) 129 12 siddhilaziAmAM siddhazilAmA , - 16 evA sthAnane prApta thayA 130 11 namIne namelo hu~ 27 prakANe prakAre 1-2 rAgaddosakasAe...vuccaMti // rAgaddosakasAe, iMdiANi ya paMcavi / parIsahe uvassagge, nAmayaMtA namo'rihA / / , 12 muzkelAone muzkelIone 133 8 uvagge uvasagge Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 532 zuddhipatraka [prAkRta pRSTha sajjha 135 136 139 tApasanI a lehe' dhaNuttibhAgo a kosachabbhAo jaha 146 tammi 147 V 149 . . 150 151 paMkti azuddha 4 sijjha 8 ne 18 tapAsanI 9 alehe' 1 dhaNu tti bhAgo a kosa chanbhAo 4 jai 6 tammI 12 traNaso ne tetrIza dhanuSyano 1 dhaNu tti bhAgo 5 sAhIA 29 zrutamAM 17 tevA 1 jANaMtI 10 dravyonA 11 darzane vaDe cAre bAjuethI 15 badhAye samayane ekatrita karavAmAM 4 aNuhuMtI 15 AcaraNA kare 23 ekabhAvika 25 bhAvAcArya 25 te laukika 4 pumo 25 'upa' 2 uvajhAyA 8 kIramaNo 15 te sUtrarUpa dvAdazAMga 8 huMtI 13 karelo 2 sadAyakiccujjayANa 25 karelo 9 saMsAravartI AcArya, 19 bano 2 sakula ... 8 e zubha 10 tenI 10 siddha 22 'tAlapralaMba 23 tAlavRkSane......paNa 24 (toDyA vinA athavA kApelAM) / 25 'tAlapralaMba' traNaso ne tetrIza dhanuSya ane eka dhanuSyano dhaNuttibhAgo sAhiA sAmAnya zrutamAM tenA jANaMti padArthonA darzana vaDe sarvatra saMpUrNapaNe sarvakAlanA samayathI guNavAmAM aNuhuMti AcaraNA kare ane karAve ekabhavika dravyAcArya bhAvAcAryanA laukika . puNo 'upa + adhi' uvajjhAyA kIramANo te dvAdazAMgane sUtrarUpe huMti upAdhyAyane karelo sadA ya kiccujjayANa sAdhuone karelo saMsAravartI arihaMta, AcArya ane bane sukula e namaskAra karanAra jIvo zubha tenI abhiratinI siddhi 'tAlapalaMba' tAlavRkSAdi (toDyA vinAnAM athavA na kApelAM) 'tAlapalaMba' Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga namaskAra svAdhyAya 533 pRSTha 166 , paMkti 1 aNiyoga 15-16 temA 'bhU'... kahe ch| zuddha aNuyoga temAM dhAtu 'bhU sattAyAM' vagere che| te (dhAtu) sakala arthavAcaka zabdonuM mUla kAraNa ch| zabdothI ajJAnAdarzanAdi uktamarthamalam dravya kare, dahana kare, ghAta kare, ghana ane kaThina rUpe ane karAve jethI jemAM aNuyoga 8 jineMdra hoya tyAre mithyAtvAviratithato ghaTI ghaTI lakSyasyA . 28 zabdano 167 2 ajJAnadarzanAdi , 3. uktamarthalam , 4 drava 13 kare, ghAta kare, 15-16 sAMdra ane kaThaNa svarUpe 22 athavA 26 kare 32 jenI dvArA , 32 je karatAM 2 aNioga ..11 jinedra 31 hovA chatAMye 169 5. mithyAvirati 14 thanAro , 29 banI 32 banI 2 lakSaNasyA - 25 zaMkAkAranA 27 barAbara 31 chadhnastha arthAt alpajJAnIonAM 4 dazanA 21 samIcInatA AvI zakatI nathI, ane samIcInatA 28 mAvi 2 14 nathI .' 22 'jinendradevane namaskAra thAo' , 26 parameSThI , 32-33 maMgala vinayane karIne paNa 173 3 lahupArayA 7 madhyAvasAne 18 A sUtra nthii| AthI 26 banAvavAmAM 28 paraMtu 3 sattyopalambhAnna 4-5 kevalajJAnAdyazeSazeSAtma 23 AvaraNa karma siddha chamasthanAM darzanA samyaktva AvI zakatuM nathI ane samyaktva bhavya nathI, tethI maMgalanuM anaMtapaNuM che / 'Namo jiNANaM' x maMgala ane vinayane karIne lahu pArayA madhye'vasAne A SaTkhaNDAgama sUtra nthii| te batAvavAmAM ane sattopalambhAnna kevalajJAnAdyazeSAtma AvAraka karma, Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 534 zuddhipatraka [prAkRta paMkti azuddha 5 samyaktvadAna10 Niddaddha 10 vitthiNNANANasA 12 tIhi 16 mAdaka 18 pUjAne yogya 18 ahaMn 18-21 kemake;......samamavI joiie| , zuddha degsamyaktva-dAnaNiddha vitthiNNANNANasA tihi mAphaka pUjAne (athavA atizaya ane pUjAne) yogya 'arhan' deva, asura ane manuSyone prApta thayelI pUjAothI cyavana, janma, dIkSA, kevala ane nirvANa e pAMca kalyANakomAM devoe karelI pUjAone athavA atizayone yogya hovAthI 'arhan' kahevAya che / (athavA-deva, asura ane manuSyone prApta thayela pUjAothI cyavana, janma, dIkSA, kevala ane nirvANa e pAMca kalyANakomAM devo vaDe karAyela adhika atizayavALI pUjAone yogya hovAthI 'arhan' kahevAya che / ) pragaTa thayela anaMtajJAna, x ahIM ja rahyA rahyA doSarUpa samudrane 22 anaMtajJAna, 23 pragaTa thatAM 24 ahIM 25 rahyAM 27 gayA 29 doSonI 31 samudramAMthI 24 hotA? 25 sattva 28 sattvarUpa sattvanI svabhAvarnu guNa5 bahi 13 jamaNe 14 lIdhA che, je hoto? sattA sattArUpe sattAnI svabhAvano guNano bahiH jemaNe lIdhA che, jeo vajrazilAthI nirmita abhAgna pratimAnI jema abhedya saMsthAna (AkRti) vALA che, sarva avayavo vaDe jeo sarva teo (siddho) 15 saMpUrNa 15 je 16 te siddha che 21 samudra samAna 29 phalAyelI 29 AcaraNa samudranI jema phelAyelI (doSonu) smAraNa Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya 535 pRSTha paMkti azuddha 2 saMgrahAnugrahA 8 miya-pasu 8 sUruvahi 15 anugraha 24 parAkramI 24 svAbhimAnI athavA unnata 24 bhadraprakRti zuddha saMgrahanigrahA miyapasu sUruyahi nigraha durdharSa karmazatru pratye zUra mahAvratonA bhArane vahana karavAmAM samartha mRga pazu samAna sarvatra apratibaddha vihAravALA 25 mRga samAna saraLa, pazu samAna ,, 25-26 badhI... vicaranArA 30. vasatikA 32 saMpUrNa vasati siddha x apragaTa ane AvaraNa javAthI ratnAvayavono AvirbhAva ratnonA bAkInA apragaTa 18 siddhi 21 jyAre 24 sthita 25 apragaTa, bIju... AvaraNa 26 javAthI AvirbhAva 26 ema 27 apragaTa ratnonA bAkInA 30 kevala .7 saMjAtazcaitat prasAdA 18 rahetAM . . . 20 siddhomAM 21 adhikatAnA kAraNe 183 . 3 dhammavaha 8 dharmajJAna 9 jAMgha 3 arhannanamaskArAvalikA 6 saMsUiya avayAra 18 . ja 19 rahetAM ja 20 ja 21 janmathI traNa......evA saMjAtazcaitatprasAdA hovA chatAM siddho viSe (jIvomAM) adhikatAne utpanna karanArA dhammapahaM dharmamArga DhIMcaNa arhannamaskArAvalikA saMsUiyaavayAra' 184 paNa paNa 24 zuddhi (sUtikA) karma 27 zikharamAM 27 siMhAsana upara traNe lokamAM udyota karanAra (mahAna sUryanA) janma rUpa udayane prApta thayelA sUtikarma zikhara para siMhAsanamAM Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 536 zuddhipatraka __ pRSTha paMkti azuddha 209 13-15 soLa akSaro......kare che / / 27 // , 18-19 jene tapa,.........jAya che // 29 // , 20-22 zuddha manavALo......jAya che / / 30 // [prAkRta zuddha A soLa akSaromAMno pratyeka akSara jagatamAM udyota karanAra che, kAraNake te akSaromAM lAkho bhavone nAza karanAro paMcanamaskAra rahelo che // 27 // paMcanamaskArarUpI sArathithI niyukta ane jJAnarUpI ghoDAothI joDAyela tapa, niyama ane saMyamarUpI ratha paramanirvANapura-mokSapurImA laI jAya che // 29 // zuddha AtmAvALA, zuddha manavALA, pAMce samitiothI yukta tathA traNa guptithI gupta evA jeo te rathamAM bese che teo tarata mokSamAM jAya che // 30 // devo ane asurothI praNAma karAyelA evA siddho / ATha, AThaso, ATha hajAra ke ATha karoDavAra smaraNa karAyelA navakAramaMtranA prabhAvathI. mArA zarIranuM rakSaNa karo // 32 // paosamaccharaAhiyahiyayA pratyaMgonI rakSA karavI sAMbhaLatAM ja badhA pradveSa ane matsarathIM tribhuvana pramANa soLa patravALu, dIpta , 25 devatA ame.........karo // 32 // 3 paosamacchara AhiyahiyayA 13 tenA avayavono vicAra karavo 24 sAMbhaLanAra......dveSathI 27 soLa patravALu, 27 dedIpyamAna 28 tribhuvanamA pramANabhUta che 3 (yaMtradhyAna- phaLa-) 4. A (yaMtra) nuM dhyAna od 22 levAma 16 vaddhamANasamissa 25 paNa vidizAomA 19 sudhI......thAya che, 25 oLaMgIne, 25 tarapha 26 lAgato 12 vairATyAyai 19.20 'OM namaH......mAnasyai 5 kili kili 5 hili hili ,, 19 akSaro 2747 sakuGku 23 tRtIyavalakam 2753 satto 276 28 vArINAmavattaraka: 2772 tava // 35-36 // levAmAM vaddhamANasAmissa paNa ArAonAM AMtarAomA vidizAomAM dUrathI paNa staMbhana kriyA thaI zake che,. oLaMgIne (DAbA pagavaDe cAlavAnuM zaru karIne), taraphathI raheto vairoTyAyai 'OM hU~ mahAmAnasyai kilI kilI hilI hilI bIjAkSaro satkuGku tRtIyavalayam tatto vArINAmavarattakaH nava Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga]. namaskAra svAdhyAya pRSTha paMkti bhazuddha zuddha paJca puSpANi vaktraM kuMbhAra puMsammi 12 paJcapuSpANi 15 kaktraM 31 kumAra 32 pusammi 7 "OM jUMsaH" 31 sigharahi .33 tasse ya 36 avayaNNiUNa 2 ehyehi siyavarehi (siyasurahi) tasseyA avayariUNa ehi ehi pUrva sukhadAyakAn adhiSThitA vAgIzvari IzvarI (dvau dvau) nAbhi 8 pUyA 13 sukhadAyikAn 15 dhiSThitAM 1 vAgezvari 1 IzvarI " 4 dvau dau 9 - haMsaM " . 10 nAbhI , - 11 vaitat 11 hRdi vikacatAM 23 vakArAH . 27 dazadvAreNa , 28 bhUrasi 29 vAmakalAcikAM 31 mudrA 1 (srave) srAvaya zveta hRdi ca vikacatAM ghaTAH (nidhayaH) dazamadvAreNa bhUrisi vAmakalAMcikAM degmudrayA (srave) amRtaM srAvaya 7 phalaM keso (1) 8 pUjAM 15 mArujuttehiM 12 aidulahA " 16 dijjao " 21. nivijjehiM 284 3 asajja , 8 tinnisaMjjhAo 2851 gurupaDimo . 2865 zmazAnAGgara 287 7 rohiNyurdhvamukhAni * 290 11 sarpa-ghoNasAdayaH phalAGkaze pUjA mAruyajuttehiM aidullahA dijjau NevejjehiM . asajjha tiNNi saMjhAo gurupaDimA zmazAnAGgAra rohiNyUvamukhAni sarpa-ghonasAdayaH Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 538 zuddhipatraka [prAkRta pRSTha paMkti - azuddha mUlarAzau praznanAmAGka SaDUddhavAH nirUpayet 295 m ghanai zukraH gurU 3 ro 309 322 2924 mUlArAzau 293 8 praznanAmakaM 32 SaDUH 20 nIrUpayet 27 dhanai 31 zukra 32 pRSTe 33 gurau 27 kalezA 303 20 tantrapalapadaM 2 saptAviMzati 37 mehacchinnagayaNe 1 vAmamArgaNaH 317 30 rAgAt 27 zvete 27 punarnavA mUlaM 27 tandUladeg 324 . 10 soyamoro 16 hohavirAlA 18 chakkalehiM 22 buddhataM 26 vijjalAo 36 ahikar3i 38 aNaMti 1 surassa 10 kharasUtreNa 15 savva vichiya 16 saMjAtaM 30 cakrakA 10 bhasmakarI bhasmakarI 19 sarAve'dha zvedanIyam 20 sarAvaM 327 20 rddhana 328 1 khalve 329 22 puti 333 13 sohava 15 payahA 18 adhivAsanAyantraH klezA tantrapAlapadaM saptaviMzati mehacchaNNayaNe vAmamArgaNAH rogAt zvetaM punarnavAmUlaM tandula so ya moro hoi virAlA vakalehiM buDUtaM vi jalAo ahika ANati kharamUtreNa sappa vicchiya saMjAta cakrAGkA bhasmakarI bhasmakarI zarAve'dha svedanIyam zarAvaM 20 kharale sohagA paiTTA adhivAsanAmantraH : : Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra svAdhyAya vibhAga]. paMkti azuddha 28 prasijjhau 29 "OM avatara some 29 OM vaggu nivaggu 334 2 gaNadhArA 4 akSarapramANaM 16. nikkhattaM 335 . 5 bhAvanamaskAraM 8 trailokyadravya 12 bhaviSyabhedena " 29 kauMniruddhaM " 29 vakArAH 336 .12 bhavasiddhi ya purisANaM 13 bhavasiddhi ya mahilANaM pasijjhau "OM avatara, avatara some OM vaggu vaggu nivaggu gaNadharA akSarapramANaH NikkhaMtaM bhAvanamaskAraH trailokyaM dravya bhaviSyatbhedena kauniruddhaM nidhayaH bhavasiddhiyapurisANaM bhavasiddhiyamahilANaM dasa dvitaye'pi vi jiyasse paNa viSama kAryoM paNa besatAM, UThatAM, UbhA rahetAM, (pramAdavALo) : : 28. dvitIye'pi 3695 vijiyassa - 18 vijayI 24 je kAryo......paNa 370 15 besatAM, 372 16 (AdaravALo) , 20. (kArya) 373 24 maraNa vakhate 24 game te sakarNa-sAvadhAna purupa 374 . . 2 karavaddha 376 28 maMgaLa kare che 377 12 vigamammI jAyamANammI , 21 karavAthI , 24 meLave che koNa evo sakarNa (sAvadhAna puruSa), maraNa pakhate 378 . 6 aNumuyaMto satta paNa satta ya 19 visrotasikA 19 unmArge jatA cittane 26 pApamaLane......kahe che karabaddha maMgaLay Agamana kare che / vigamammi jAyamANammi pAmanAra meLave che ane paryate karmarahita thaIne siddhigatine pAme che aNummuyato satta paNa satta satta ya vizrotasikA cittanA unmArga gamanane dUra karAyo che pApamala jenAthI evA navakAranA phaLane kahe che samasta bhuvanamAM manuSyanAM bharahesu esu rAkSasa ane mAri vahi 380 382 , 383 20 manuSyanAM / 3 bharahesu su 24 graha ane marakI 11 vuTTi Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 3 6 suaM 540 zuddhipatraka [prAkRta - pRSTha paMkti azuddha zuddha 383 17 devatAo,......gaNyo che| A navakAra sura, siddha, khecara vagere vaDe bhaNAyo cha / 384 18-19 sAgaranu.........thAya // 29 // sAgaropama pramANa pApa nAza kare che, eka pada vaDe pacAsa sAgaropama ane samagra navakAra vaDe pAMcaso sAgaropama pramANa pApa nAza thAya che // 29 // ,, 20 A lokamAM......paralokamAM navakAranA ihalaukika phala vize tridaMDI tathA zrImatI nAmanI zrAvakaputrIne devatA- sAnnidhya, mAtuliMga -bIjorAnuM vana ane pAralaukika phala vize 29 dasapANaM dasapANA 29 sukakhaM aNassa mukravaM avassa 3 bhAvAkoM bhAvakoM 4 hatyAnAM hatyAkAnAM 4 pApasamUhAna pApasamUhAn / 4 'maragayabhA 'maragayAmA .4 uvajjhAyANaM uvajjhAyA padam vacanAt 14 ajjJAvau ajjhAvau 27 maragayabhA maragayAmA sukkhaM 8 vaca]nA bhAvo vA vacanAbhAvo vaa| 9 so Na sANa 395 11 temanAM , 11-12 karmoM duur...che| karmonA vigamathI 396 6 namaH siddhatadeg namaHsiddhaMtadeg , 12 mahavijjA vijjade mahavijjAvijjade , 15-17 dhyAna-......stavIza // 1 // zrIsadgurue kahelA piNDastha, padastha, rUpastha ane rUpAtIta evA parameSThimaya tattvane huM stavIza (khiish)||1|| 20 ApanAruM thAya che Apo . 23-24 te prakAre...nIvaDe che tenuM dhyAna duHkhanu haraNa karo "zrIgautamasvAmInI AkRti". 30 "zrIgautamasvAmine namaH" " 20 bhAgAtamatvAmiganamA , 30 prakArane zrI gautamasvAmIne 397 24-25 tenuM praNavathI...kare che temAM dhyAna vaDe ApUrita (sthira karAyela) praNava bhanyonu kalyANa karo 398 6-9 dhyAnanA......kare che // 12 // je A caturvidha dhyAnamA rahela parameSThimaya sarvazreSTha tattvanuM niraMtara dhyAna kare che te paramAnaMdane pAme che // 12 // 399 21 viSayatuM nirUpaNa maMgala ane viSayanirUpaNa , 23 kevii......drshaaviish| vaDe zrutaskaMdharUpa, navapada-ATha saMpadA-aDasaTha akSaramaya ane viziSTa mahAmantrarUpa je arihaMtAdi parameSThiMone namaskAra tenI huM bhaktipUrvaka stuti karuM chu| " temane Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 541 namaskAra svAdhyAya vibhAga ] . . pRSTa paMkti azuddha 11 dvikagaNanasya 13 31452 14 14252 19 31543 23 52134 23 54142 28 45133 . sarvaprathama 7 50/40 / 12 tataH...... sthaayH| dvikAstataH 10 dvikAH, antyAdayastasyAH 20 vizattama dvikagaNasya 21452 14352 31542 52143 53142 45132 (sarva) prathama 5040 / 402 404 dvikAstataH trika-dvika-ekAH tataH ekAH, antyAdayastasyAM triMzattama labdha paGktAvekamapi [18] / 14 paGktau vekamapi / 10 [17] 411 45123 // varjitatvA 241 =2 pazcAnu tRtIyakoSThakeSu AI AI " 720 413 18 45132 / 4146 varjitvA . 29 242= 2 415 4 pAzcanu 17. dvitIya koSThakeSu 417. 3 AyaM 4 AyaM 13.420 . 419 7 sthitaH paJcaka eva ca 420 1 4,5 / , - kAThAonI 424 24 graho 27 abhilASI, 28 sampattinA , 29 sukhakara 473 2 jaNi ,,' 20-21 (cakrezvarI vagere)...prakAre koThAonI graho (nI kharAba asaro) x sampattinA abhilASI zreyaskara jANi (cakrezvarI vagere)nA vAcaka padonuM dhyAna zrI sadgurunA mukhethI jANIne karavU / maMtropadonuM dhyAma (Alekhana) A prakAre chevimalasvAmine zrIdevatAyai 22 vimalavAhanAya 27 devatAyai Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 542 12 X : zuddhipatraka [prAkRta pRSTha paMkti . azuddha zuddha 474 17 11. OM hrI sarvAstrAyai namaH 11. OM hrI sarvAstrAmahAjvAlAyai nmH| , 17 12. OM hrI mahAjvAlAyai nmH| 18 13 18 14 18 (umero karo-) 14 OM hI acchuptAyai nmH| 24 brahmAya brahmaNe 8 bhaumAya bhomAya , 27-28 sevaaylaa......kvuu| sevAyelaM ('la' ane 'kSi' akSarayukta) ane bhUmitala upara pratiSThita , 29 prakAra, 30 jANyu hoya to jANavAmAtrathI 476 18-19 nirmala hovAnA......kSaya kare che // 208 // tapa ane saMyamathI yukta evo je nirmala ane.. ujjvala evA A siddhacakranuM zukladhyAnanA yogathI dhyAna dhare che te vipula nirjarAne pAme che // 208 // , 22-24 A (siddhacakra)......karyu che // 210 // A (siddhacakra) paramatattva cha, paramarahasya che, paramataMtra che, paramaartha che, paramapada che-ema paramapuruSoe kahyaM che // 210 // 25 jagatamA traNe jagatamA 25 ane x . 25 ApanAra, ApanAra ane 26 tame tame paramabhaktithI 478 15 bhagavaMtonI aMdara bhagavaMtone viSe 479 28-29 te mahArAjA......be prakAre te (zrIpALa) mahArAjA Agamone bhaNanArA temaja sAdhu-sAdhvIone bhaNAvanArA upAdhyAya bhagavaMto mATe nivAsasthAna eTale upAzrayo, AhAra, vastro Adi pUrA pADIne dravyathI temaja bhAvathI ema be prakAre 480 14 namaskAra karavAvaDe namana vaDe , 14-15 nivAsasthAna devAvaDe vasatinA dAna vaDe 15 karavA 482 3 ca x mahima , 22 jemaNe jemanA vaDe 22 upAyu upArjAya , 23-24 chellA bhavamAM...praNAma karUM chu // 1219 // tadanantara eka bhava pachI ja (vacce eka devatAdino bhava karIne) carama bhavamAM jeo uttama rAjakulamAM avatare che ane jemanA guNo cauda mahAsvapnothI. sUcavAya che te arihaMtone huM praNAma karUMchu 1219 // 483 22 traNa jJAnathI matyAdi traNa jJAnathI " 13 mahisaM Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAga] namaskAra svAdhyAya pRSTha paMkti azuddha 483 22 bhogAvaLIkarmane bhogakarmane , 22-23 caritrarUpa... che cAritrano aMgIkAra kare che . " 24 upayogI upayogavALA , 28 suranAyako sureMdro 31 1. carmacakSuthI...... kare ch| 1. zrI arihaMta bhagavaMtono AhAra ane nihAra carmacakSuvALA joI zakatA nthii| 33 3. teo...dhAraNa kare ch| 3. teonuM mAMsa ane rudhira gAyanA dUdhanI dhArA jevU zveta hoya che| 26 prakRtione karmaprakRtione , 29 zarIranA zarIranI avagAhanA (dehamAna)thI " 29 avagAhanAvALA avagAhanAvALA thaIne , 29-30 agrabhAge...che agrabhAgane pAmyA che 486 19 paNa jJAnIpuruSo kevalI bhagavaMto paNa 487 24-25 je sAraNA,......paDicoyaNA vaDe jeo smAraNA (koIne vismRti thatAM tene smRti karAvavI), vAraNA (azuddha bhaNatAne vA), codanA (adhyayanAdi mATe preraNA karavI) ane praticodanA (prasaMgavazAt kaThora vacanAdi vaDe paNa preraNA karavI) vaDe 488 18 suttadhArayA suttadhArAe 22 jeo saMsAranA jeo A saMsAramA 28 jANakAra dhAraka 13 maNaga degmayaga 25 akSararUpa varNarUpa .28 prApta karavAnA che mATe yogya , 32 darzana, ekIbhAvane prApta (saMmilita) darzana, 4911 jhAiadhamma sukkajhANA jhAiadhammasukkajhANA 492 31-32 sattara prakAranA...... sattara prakAranA saMyamarUpa dehavALA ane aDhAra vaMdana karuM chu / / 1262 // hajAra zIlAMgone suMdara rIte vahana karatA evA je sAdhu bhagavaMto paMdara karmabhUmiomAM vicare che te sarvane huM vaMdana karUM chu // 1262 / 495 25-26 (alaukika...mAro (alaukika saubhAgya Adi guNone lIdhe punaH punaH) darzanIya jemanAM darzana karavA mATe tathA nirnibheSa dRSTie darzana karIne AtmatRpti meLavavA mATe iMdre hajAra AMkho karI te arihaMta bhagavaMtone mAro , 29 abhilASAvALA svAbhAvika abhilASAvALA 496 - 15 asavali askhalideg " 25 saMsAra jIva saMsAra , 25 thayelo manuSya thAya che ane tethI 28-29 munivaro...dhare cha munivaronA paNa jeo dhyeya che Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhipatraka [prAkRta acchidureNa tpsaa| aNaummillianANo suajala laya (samatva) te vinIta sAdhu paMkti azuddha 4 acchidurenn| 4 tapasA 12 aNaummilia nANo 13 sua jala 30 laya 31 te sAdhu 26 jaina zAsananA 27 pApone haNI nAkho 7 asaMgamaH 9 antarAyasya / 28 kutIrthI 32 kaMme . 34 haribhadrasUriracitAyA16 jItI na zakAya 16 evA paMcedriyanA viSayo 18 vidyAdharoe 22 je caraNa...zreSTha che, .. 24-25 pAMca Azrava...hajo // 5 // 3 dausthya (viSama sthiti) no nAza karo asaMga antarAyasya 23 / kutIrtha kamme svaracitAyAduHkhe karI jItI zakAya evI pAMca iMdriyo vidyAdharendroe jemane caraNa ane karaNa pradhAna che, pAMca Asrava ane pAMca iMdriyono nigraha karanAra ane cAra kaSAyane jItavAmAM tatpara evo kevalIoe upadezelo je dharma te mane sadA zaraNa ho // 5 // ApanAra jyAMsudhI namaskAramaMtranI prApti na thAya tyAMsudhI aneka janmomAM saMcita karelAM bhavyajIvonAM zArIrika ane mAnasika duHkhono nAza kyAthI thAya? // 12 // (pRSTha) 527 . paJcaparamezi , 504 , 25 karanAra 26-27 aneka janmomAM...kyAMthI thAya? // 12 // (pRSTha)257 rameSThipaJcapa noMdha : pRSTha 362 upara je yantra Apyu cha temAM 8 mI UbhI paMktimA 9, 9, 1, 5 ne badale anukrame 9, 6, 2, 7 vAMcavA ane 9 mI UbhI paMktimA 6, 7, 2 ne sthAne anukrame 5, 9, 1 vaaNcvaa| . Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11.