Book Title: Mangalam Bhagvana Viro Yane Mahavira Jivan Jyot
Author(s): Vasantprabhashreeji
Publisher: Parshwachandra Gacch Jain Sangh Deshalpur Kutch
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004598/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain E www maMgalamabhagavA pI zrImahAvIra jIvata jyota voc AMUN rever lekhikAH-sAdhvIjI vasaMtaprabhAzrIjI suteja Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sunaMdA suteja pupamALA H puSpa 13 muM zrI paMcaparameSTine namaH zrI pAtrasUrIzvara sadUguru nama: maMgala bhagavAn vIro mahAvIra jIvana jyota yA ne guuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuus prerikA: paramaviduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAja lekhikAH sAhitya ratna sAdhvI zrI vasaMtaprabhAzrI "suteja" prakAzaka : zrI pAcaMdragaccha jaina saMgha muMbaI 2010_04 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArdhacaMdragaccha jaina saMgha muMbaI taraphathI zrI mahAvIra nirvANa pacIzamI zatAbdI nimitte prANavAna prakAzana prAptisthAnaH zrI pArdhacaMdrasUri jJAna maMdira dazame , cembura-muMbaI naM. 71 zrI pArdhacaMdrasUri jJAna maMdira jhavera roDa, mulunDa-muMbaI 80 | kIMmata : vAMcanacitanamanana parizIlana) che ane jIvana sudhAraNA prataH 1000, pahelI AvRttI vi. saM. 2032] dIpAvali parva [vIra saM. 2502 mudraka: giradharalAla phulacaMda zAha : sAdhanA mudrazula, dANApI-bhAvanagara 2010_04 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2010_04 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kill | ID : AcAryazrI bhAtRcaMda sUrIzvarajI *mahArAja * janma.1920 * dIkSA.1935 La zrI kuzalacaMdajI gaNivara mahArAja janma.1884*dIkSA.1909 janma.saM. 1537 caMjha.suda-9 (rAmanavamI) dIkSA :- 1546 6 vaizAkha suda.3 upAdhyAyapada.1554 kriodhdhAra.1pa4 AcArya pada 1pa7pa yugapradhAna pada. 1598 svargavAsa.1612 AcAryazrI sAgaracaMda sUrIzvarajI mahArAja zrIjagatacaMda gaNivara * mahArAja dAdA sAheba zrIpAmlacaMda sUrIzvarajI * mahArAja * janma. 1943 ke janma. 1935 dIkSA.1958 EdIkSA 155 haDI ! *0ROYd. 2010_04 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apite bhAva marSa Na 00. marudhara mAlavapati pratiAdhaka, yugapradhAna padma vibhUSaka, kricAdvArakAraka, mahApratApI, 5'Dita pravara dAdAsAheba sva. pU. A. zrI pArzva cadrasUrIzvarajI ma. sA., prAtaHsmaraNIya, sAtizayAcArya, bhAratabhUSaNa yugapravara sva. pU. A. zrI bhrAtRcaMdrasUrIzvarajI ma. sA., parama zAMtamUrti saMvijJa cUDAmaNi pAThakapravara sva. pU. zrI kuzalaca dragaNIzvarajI ma. sA., sAhitya sa`zeAdhaka, ajoDa dharmopadezaka, sUripravara sva. pU. A. zrI sAgaracaMdrasUrIzvarajI tathA vAtsalyavAridhi zAMta tapAsmRti sAdhupravara sva. pU. zrI jagatacadragaNIzvarajI ma. sA. ( mAvAjI), e pAMce gaccha radharAnA karakamalamAM teozrInA parAkSa vAtsalyathI AkarSAIne magala " bhagavAna vIrA yAne zrI mahAvIra jIvana jyeAta " pustaka atyaMta vinamrabhAve aNu karatAM mArA janma ane jIvanane kRtArtha mAnuM chuM. lI. caraNaraja bAlikA samI, paramaviduSI pU. zrI suna'dAzrIjI mahArAjanI ziSyA sAdhvI vasa'taprabhAthI suteja 2010_04 "" Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - bhagavAna mahAvIranI pacIzamI zatAbdinI ujavaNI nimite bhAratabharamAM vividha kAryakrama thayA. e vividha kAryakramamAM bhagavAna mahAvIranA guNagAna gAvA ane emanA jIvana tathA kavananI AlekhanA karI graMthastha karavI e sauthI uttama kArya che. zrI pArzva caMdra gacchamAM temaja jaina zAsanamAM pitAnI AgavI jJAna pratibhAthI opatA prakhara vaktA dharmaprabhAvikA paramaviduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAja pitAnA suabhyAsI ziSyAvRMda sAthe chellA nava varSa muMbaImAM ane parAomAM aneka prakAre dharmane lAbha ApatA vicaryA. temAM temanA prathama ziSyA sAhityaratnA pUjya zrI vasaMtaprabhAzrIjI mahArAja "suteja" eka sArA lekhikA tarIke jhaLakI rahyA che. uparAMta teo kavitva zakti paNa dharAve che. temanI zreSTha kalame ghaNuM pustaka lakhAyelA che. - - - - - - - - - dakSA 'ION - - - - - 2010_04 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A zatAbdi prasaMge temaNe "maMgala bhagavAna vIrA yAne zrI mahAvIra jIvana jyAta" nAme saLaMga prabhu mahAvIranuM jIvanacaritra sugama ane rocaka zailIe Alekhyu' che. je temanA sAkruitya sarjanamAM aneAkhI bhAta pADI jAya che. prabhu mahAvIranA chavIza bhavatu TUMkamAM myAna raju karyA pachI satyAvIzame bhava khUba ja vistRta rIte AlekhyA che. jenuM vAMcana karatAM vAcaka hRdayamAM bhagavAn mahAvIranA jIvananA citAra AlekhAI jAya che ane hRdayaMgama anI jAya che. A pustakane u zrI pArzvacaMdragaccha jaina sa dhamuMbaI " taraphathI bahAra pADatAM ame gaurava anubhavIe chIe ane bhagavAna zrI mahAvIranI pacIzamI zatAkhrinI ujavaNI A rIte cIrasthAyI banAvavAmAM amArA AMzika bhAga sadA amara raheze. jaina zAsana sadA jayavaMtu va... lI zrI pAda gaccha jaina sagha subhaka 1 2010_04 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AdinAthAya namaH zrI pArdhacaMdrasUri saddagurubhyo nama: AzIvacana ww saMsAra viSama che, kALanI gati gahana che, samayamAM vyagratA che, chatAM prabhu mahAvIranuM zAsana potAnI AgavI ne anekhI prabhAthI jagatane AkarSI rahyuM che. bhagavAna mahAvIre Atamane ajavALe sAthe jagatane paNa ajavALI gayA, paNa Aje bhagavAna mahAvIre pAtharelA e ajavALAmAM A viSama kALanuM thoDuM kAjaLa bhaLI gayuM che prabhu mahAvIranA mukti gamanane Aje pacIso varasa vItI gayA, chatAM bhAratabharamAM prabhu mahAvIranI pacIsamI nirvANa zatAbdi varSamAM prabhu mahAvIranuM nAma ghera-ghera ne Thera-Thera guMjatuM thayuM. temaja prabhunA vizALa jJAnane, temanA amUlya bedhane ane temanA kalyANuM. kArI sAhityane baheLe phelAve che. parama viduSI sAdhvI zrI sunaMdAzrIe saparivAra nava varasathI muMbaImAM vicarI muMbaIvAsIone temanA 2010_04 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnane sAre lAbha ApI dhamane sAre pracAra karyo ane jaina zAsanane tathA gacchanA nAmane dIpAvyuM che. tethI teo ghaNuM ghaNuM dhanyavAdane pAtra che tema ja temanA ziSyA sAhityaratnA sAthvI vasaMtaprabhAzrIjI paNa sArA lekhikA tarIke prakhyAta thayA che, te ghaNuM anumodanIya che. na sAvI zrI vasaMtaprabhAzrIjI! tame meLavelI kalamanI kuzaLatAthI prabhu mahAvIranA pacIzamI nirvANa zatAbdi mahotsavane anulakSIne prabhu mahAvIranuM saLaMga satyAvaze bhavanuM jIvana-caritra ghaNuM sAdI bhASAmAM lakhyuM che, te khUba AnaMdanI vAta che. jJAnAvaraNIya karmane kSapazama hoya te ja AvI kalama kuzaLatA prApta thaI zake. tame pUrva-puNyathI lakhavAnI kaLA sArI vikasAvI che. maMgalama bhagavAna vIra yAne zrI mahAvIra jIvana ta" nAme pragaTa thatAM A pustakamAM AzIrvacana lakhI ApavAne mArA upara tamAro patra AvyuM paNa lakhavAnI mArI jarAya Adata nathI. chatAM tamArI vinaMtI dhyAnamAM laIne kharA aMtaHkaraNapUrvaka zrI zAsanadevane mArI araja che ke, tamArA hAthe thatA dareka zubha kAryomAM 2010_04 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahAyabhUta bane...! tema ja gurUdAdA zrI pAzva'caMdrasUrIzvarajI mahArAja sAheba ane mArA parama upakArI pU. bAvAjI zrI jagatacaMdragaNIzvarajI mahArAja sAhe banI punita kRpAthI dareka rIte tame saMpUrNa yazasvI bane ! vadhu ne vadhu kAryazaktimAM tathA lekhanazaktimAM AgaLa vadhI dharma ane mRtanI upAsanAthI tamArA jIvanamAM uttarottara maMgaLamALA vistaratI rahe...e ja aMtaranI zubhecchA ane zubhAziSa. vikrama saM. 2031 vIra saM. 2501 zrAvaNa vada AThama (janmASTamI). lI. gurucaraNe pAsaka, muni vidyAcaMdrajI mAdhavalAlanI dharmazALA, pAlItANu (saurASTra) - - - - . , che - --- che . - -- 2010_04 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke varAi ni nA ! anamedanA ane abhinaMdana zramaNa pradhAna caturvidha saMghamAM prathama naMbare jema sAdhu bhagavaMtenuM sthAna che, te ja pramANe bIjA naMbare sAthvI samudAyanuM sthAna che. zramaNa bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI, 2500 varSa jeTale lAMbe gALe pasAra thavA chatAM Aje paNa jaina zAsananI je te jIvaMta che, tene mukhya yaza bhagavAna mahAvIranI paTTaparaMparAmAM thayelA zAsanane vaphAdAra gItArtha pravara suvihita AcArya bhagavate vagere munirAjone phALe jAya che, e vAta yathArtha chatAM zAsananA saMrakSaNamAM tema ja zAsananI prabhAvanAmAM pUjanIya sAdhvI samudAyane phALe paNa ghaNe AvakAradAyaka che. mahAsatI caMdanabALA, mahAsatI 8 a mRgAvatI, sthUlabhadrasvAmInA yakSA, yakSadinnA vagere sAteya bahene, caudaso cummAlIza graMthanA praNetA zAstrakAra bhagavAn haribhadrasUri mahArAjane jaina zAsa nanI abhirUcI karAvanAra yAkInI mahattarA vagere vaMda. nIya sAdhvI samudAyane amara ItihAsa Agama graMthe, tema ja aneka zAstragraMthe ane caritra graMthamAM Aje 2010_04 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa vidyamAna che. vartamAnamAM paNa A pUjanIya sAdhvI samudAyamAM hajAro naranArIone Arya saMskRtinA amRta pAna karAvavA sAthe saMyama ane tapanI maMgalamaya uttama sAdhanA vaDe bhagavAna mahAvIranA zAsananI tane jIvaMta rAkhavAmAM sahAyaka thanAra aneka sAdhvIjIo jaina saMghamAM vidyamAna che. Bana maMgalam bhagavAna vIre" nAmanA A mananIya graMthane lakhanAra paNa eka guNavaMta viduSI sAdhvI vasaMtaprabhAzrIjI che. emanuM aparanAma "suteja" che. vetAMbara mUrtipUjaka jaina saMghamAM jema tapagaccha, aMcalagaccha, kharataragaccha vagere avAMtara peTA vibhAge che, te pramANe pArdhacaMdragaccha nAmane vibhAga paNa Aje vidyamAna che, ane e pArdhacaMdraga7nA mukhya sAdhvIjI zrI khAMtizrIjI ane temanA ziSyA sAdhvIjI sunaMdAzrIjIne sAdhvI vasaMtaprabhAzrIjI mukhya ziSyA che sAdhvIjI khAMtizrIjI ane sunaMdAzrIjI, saMyama dharmanI ArAdhanAmAM upagavaMta hevA sAthe aneka dharmazAnA sArA abhyAsI che, tema ja pravacana ApavAmAM ghaNuM 10 2010_04 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuzaLatA dharAve che. te ja pramANe "maMgalaM bhagavAna vIragraMthanuM sArthAta Alekhana karanAra sAdhvIjI vasaMtaprabhAzrIjI paNa pitAnA cAritradharmanI ArAdhanAmAM sajAga hovA sAthe aneka dharmazAstronuM suMdara parizIlana karanAra guNavaMta sAdhvIjI che temane svabhAva ghaNo vinamra che ane temanI vANImAM madhuratA che. temanI tabiyata barAbara na hovA chatAM aneka graMthanuM vAMcana, ciMtana, manana, uparAMta AjanI bALa prajAne upayogI tevA sAhityanuM lekhana e temane jIvana vyavasAya che. bhagavAn mahAvIranA 2500mAM nirvANu varSamAM A sAdhvIjIne anaMta upakArI paramAtmAnA guNagAna ane jIvana paricaya lakhavA dvArA bhagavAna mahAvIranI bhakti karavAnI prazaMsanIya bhAvanA thaI, ane e bhAvanAne amala karavA mATe bhagavAna mahAvIranA jIvana aMge saMskRta, prAkRta, hiMdI, gujarAtI vagere jyAMthI upalabdha thAya tyAMthI sAhitya bheguM karyuM. rAta-divasa e sAhityanA vAMcana manananI pAchaLa ghaNe parizrama lIdhe ane bhagavAnanA nirvANa varSamAM ja A graMthanuM zrAvako 11 2010_04 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAraphata mudraNa thavA sAthe prakAzana thAya e pavitra bhAvanAthI vi. sa'. 2029nA varSamAM kaI zubha ceghaDIye A graMtha lekhananuM maMgalAcaraNu thayu. eTaluM ja nahi paNa mulunDa cAturmAsamAM e lekhanakAya' ghaNu' AgaLa vadhyuM ane vi. sa. 2031nA kArtika suda punamanA divase A graMthanA lakhANanI samApti paNa thaI. graMtha lakhAI gayA bAda tenA parimArjana mATe e samagra lakhANu sAdhvIjIe mane sAMkhyu. mArA upara anekAneka dhama kAryAMnI javAbadArI chatAM avasare ava sare samaya meLavI A graMtha meM' sAdyaMta vAMcI lIdheA. khAsa parimAna karavA jevu... mane kazuM na dekhAyuM. ema chatAM jyAM jyAM mane ucita lAgyuM. tyAM tyAM mArA kSarcApazama anusAra rimArjana karI A graMthanu saMpUrNa lakhANa me` sAdhvIjIne pAchuM suprata karyu". graMthanu' lakhANa vAMcatA mane ghaNA Anada thaye.. aneka prakAranuM prAcIna arvAcIna bhagavAn mahAvIranA 12 ' 2010_04 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvananuM sAhitya sthiratAthI vaMcAyA bAda A maMgalama bhagavAna vIre" graMthanuM lakhANa lakhAyAnI zraddhAne mArA aMtarAtmAmAM prAdubhava thayo. uparAMta saMsakArasaMpanna viduSI sAdhvIjIo paNa kevuM suMdara graMthAlekhana karI zake che, te mATe dilamAM atyaMta AnaMda thavA sAthe zubha kAryanI vAraMvAra anumodanA thaI, tema ja AvA prazaMsanIya prayAsa mATe e guNIyala sAdhvIjIne mArA haiyAmAMthI ghaNuM ghaNAM abhinaMdana apAyA. lI. vAlakezvara 41, rIja roDa muMbaI naM. 6 tA. 2-10-75 vijayadharmasUri ka - - 3 '* * * 'kA basa * 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDhe vIr jagadguru dhanya vAda - prA thai nA ______ - zu bhA zi Sa vadyAmi mahAbhAga', mahAmuNi'mahAyama' mahAvIra' / aarnararAyaahiyaM, titthayar miSasa tIthastra // samasta vizva upara jemane asIma upakAra te che, evA anaMta upakArI, vizvavaMdya, vizvavibhUti, vizva bhara vizvavAtsalya, vizvanAtha, vItarAgI, sarvajJa paramAtmA zrI vadhu mAnasvAmI apara nAma bhagavAn zrI mahAvIrasvAmInAM guNagrAma karavA e kharekhara jIvananA amUlya lahAvA che. e aNumAla lahAvA levAnI pipAsA je pavitrAtmA enAM 'taramAM pragaTI che te kharekhara mahAna puNyazALI che. karUNAnA sAgara prabhu mahAvIranI jagatane mATAmAM mATI bheTa traNu mahA siddhAMtAnI che. 2010_04 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA=paramamaitrIbhAva-nivairabhAva-jIvA ane jIvavA do. anekAMta=sAragrahaNu STi-parama samatA-paramata sahiSNutAbhAva, ane aparigraha=parama saMtASa - tRSNAtyAga-khAdyaparigraha P mukti. A traNa seAhAmaNA siddhAMta saMsAranA AdhivyAdhi-upAdhirUpa trividha tApAne zamAvanArA che, janmajarA-maraNanA du:khAne dUra karanArA che, AtmajJAnaAtmAnubhUti-AtmaramaNatAne apanArA che. bhUtakALamAM thaI gayelA anekAneka prabhujInA parama bhakta-guNajJaguNapipAsu zreSTa AtmAee bhagava'ta mahAvIranA patitapAvana preraka jIvana prasa'gA para puSkaLa prakAza pADyo che. vartamAnamAM paNa pADI rahyA che. ane bhaviSyamAM paNa pADaze. te sarva bhUri bhUri praza'sAne pAtra che. A " maMgalaM bhagavAna vIro yAne zrI mahAvIra jIvana jyAta " nA lekhikA parama viduSI, zAsana prabhAvikA, vaktRtvazakti sa'pannA, susAdhvIjI zrI 15 2010_04 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suna'dAzrIjInA suziSyA sAhityapAsikA, kavitvazakti dhArikA viduSI sAdhvIjI zrI vasa'taprabhAzrIjI 'suteja' che. temane paNa jeTalA dhanyavAda ApIe teTalA apa che. emaNe bIjA paNa pustakA lakhyA che. " sAdha jharaNAM " " puNya samaNAM " vagere preraNAdAyI che. taduparAMta bhaktirasanuM pAna karAvatAM ghaNAM stavanAgItAnI paNa racanA karI che. vaLI uttama puruSonA jIvana prasa'geAne sacATapaNe rajI karatAM bhakti-vairAgya -zraddhA tathA zreSTha meSane ApatA suMdara suvAdAnI paNa racanAo karI che. guNagrAhI huMsavRttidhAraka sAhityarasika janAne emanI kRtIe jarUra gamI jaze. zAsanadeva emane AthI paNa uttama zreSTa-sAhitya sarjavAnuM sAmarthya - ArAgya ane dIrdhAyuSa samarpI e ja aMtaraMga prAthanA ane zubhAziSa che. OM zAMti: zAMti: zAMti: zrI pArzvacaMdra gacchanI upAzraya mArapIpaLA khaMbhAta tA. 18-4-7} lI, pa. pU. zAMtamUrti parameApakArI gurudeva zrI vRddhicadrajI ma.sA. nA ziSya muni rAmacaMdrajI 2010_04 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 namaH jatAvALA kacchanA pradeza Ama te gujarAta rAjyane eka nAno vibhAga che. paraMtu A vibhAgamAMthI jaina samAjane sadbhAgye aneka vidvAna sAdhu bhagavaMte temaja sAdavIjI mahArAje prApta thayA che. prastuta graMthanA lekhikA zrI pArdhacaMdra gacchanA parama pUjya viduSI sAdhvIjI zrI sunaMdAzrIjI mahArAjanA ziSyA bAlabrahmacAriNI pU. sAdhvI zrI vasaMtaprabhAzrIjI mahArAja che. temanA gurue yathArtha rIte ja temane "suteja enuM takhallusa ApyuM che. teo tejasvI che, sarasa lekhikA che, ane prastuta graMtha lakhyA pahelA temanA lakhelA "dharmajharaNAM" "dharma saurabha "puNya jharaNuM" "manamALAnA maNakA " " sadudha jharaNuM" ItyAdi pustako pragaTa thaI gayA che. A badhA pustake bhAre AvakArapAtra banyA che. temanAmAM kavitvazakti paNa rahelI che. jenI phaLazrutirUpe "vasaMta gIta guMjana" pragaTa thayela che. temanuM saMsArI vatana kaccha meTI khAkhara che. jo ke temane janma vi. saM. 1987mAM muMbaI thaye hate. soLa varSanI vaye vi. saM. 2004nI sAlamAM pUjya zrI khAMtizrIjI mahArAja ane temanA viduSI tejasvI ziSyA bA.bra. pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAjanA paricayamAM AvyA. pachI te pArasamaNinA sparzathI le huM jema sonuM banI jAya che, tevuM ja zrI vasaMtaprabhAzrInI bAbatamAM paNa banyuM. temanA mAtA pitA paNa bhAre samaju ane vicAraka hatA. mAtA pitAe paNa 2010_04 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnI putrI kAdava kIcaDarUpa saMsAramAM paDavAne badale saMyamatyAga-tapanA mArge jAya emAM ja tenuM hita joyuM. mAtA pitAne potAnI putrI mATe khAtarI hatI ke saMyama ane tyAganA mArge jaI amArI putrI tyAgadharmane dIpAvaze, ane evI ucca bhAvanAthI putrInI tIvra IcchA mujaba dIkSA mATe rajA ApI vikrama saM. 2005mAM temaNe moTI khAkharamAM pUjya zrI sunaMdAzrIjI mahArAja pAse dIkSA aMgIkAra karI ane dIkSA paryAyanA satyAvIza varSomAM apUrva rIte AtmAne vikAsa sAthe che. putrInA AvA vikAsane joIne tenA mAtA pitAne AtmA jyAM paNa haze tyAM AnaMdathI pulakita thato haze. AvA saMtAne jene tyAM janma le che, te mAbApa paNa kharekhara dhanyavAdane pAtra banI jAya che. tyAga-tapa-saMyamane mArga jenA hAthamAM nAnI vaye ja AvI jAya che, evA che sahelAIthI AtmAne vikAsa karI aneka jIvone dharmanA mArge doravI zake che. pU. sAdhvIjIe paNa abhyAsa zarU karI paMca pratikramaNa sUtre, navamaraNa, cAra prakaraNa, traNa bhASya, cAra karmagraMtha, sAdhu-sAdhvInA AcAra saMhitA rUpa zrI dazavaikAlika sUtra, kSetrasamAsa, saMbaMdha sittarI vagere prakaraNa graMtha artha sahita karyA, tema saMskRta mArgo pade. zikAnA baMne bhAge karI raghuvaMza vagere pAMca ajaina kAvya, zrI gauttamaya kAvya, caMdraprabha mahAkAvya, neminAtha mahAkAvya vagere sAta jaina kAvyanA vAMcana sAthe aneka mahApurUSenA ane mahAsatIonA gadya padya caritre tathA zrI uttarAdhyayana sUtranI TIkA vagerenA vAMcanathI temaNe saMskRta vAMcana paNa samRddha banAvyuM. AvuM uttama zikSaNa prApta karyA pachI teo kahe che ke "A te agAdha evA zrutasAgaranuM eka biMdu mAtra kahI zakAya." jema jema mANasanuM jJAna vadhatuM jAya tema tema 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 te vadhu ne vadhu vinamra banatuM jAya che. jIsasa krAIsTe kahyuM che ke "je kaI pitAne uce mAnaze tenuM patana thaze, ane je namra thaze te pite uMce jaze." (megyu. 23-12). A vAta sAvIzrInA jIvanamAM caritrArtha thayelI jovAmAM Ave che. temanA lakhela pustaka "maMgalaM bhagavAna vIra yAne zrI mahAvIra jIvana jAta"nA badhA chApelA pharmAo huM sAdyata vAMcI gayo chuM. graMthamAM bhagavAna mahAvIranA pAchalA bhane ullekha paNa jyAM jarUrI jaNAve che tyAM ApavAmAM Avela che. aMtima janmathI nirvANakAla sudhIne ItihAsa lekhikAe vistRta rIte A che. bhagavAnanA sAdhanAkAlanA prasaMge tema ja kevaLajJAna prApta thayA pachInA prasaMge sAdhvIzrIe atyaMta saMvedanazIla ane saMskArasamRddha bhASAmAM rajU karI pustakane viziSTa koTinuM banAvela che. lagabhaga pacIsa pharmAnA A daLadAra pustakamAM lekhikAe bhagavAnanA pUrva janmane TUMke khyAla ApI aMtima janmanI sAdhanA ane jIvanakAryone agrasthAna ApyuM che. bhagavAnane janmanI sAthe ja prApta thayeluM jJAna, temanI nirbhayatA, niDaratA, parAkrama (Boldness), sadAcAra, nirlepatA ane saMyamanI utkRSTa bhAvanA vagerenuM varNana atyaMta urmizIla ane hadayasparzI bhASAmAM lekhikAe Apela che, je mATe teozrI kharekhara dhanyavAdane pAtra che. atyaMta kaThora tapazcaryA dvArA bhagavAne pUrva kAlIna karmone kSaya karyo, temaja te aMge zAMti ane samabhAvapUrvaka mAnavakRta, devakRta ane tiryacakRta je je asahya kaSTo, parivahe ane upasargo sahyA tenuM sAdhvIzrIe kareluM varNana vAMcatAM romAMcita thaI javAya che. karmane kAyade avicala ane abAdhita che ane tethI mANasa jevA karma kare che tene anurUpa phaLe paNa teNe bhega 2010_04 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vavA ja paDe che. prArabdha karmo bhegave ja chuTake che. dIkSAnA prathama divase ja eka gevALI gerasamajutinA kAraNe baLadanI rAsa laIne bhagavAnane mAravA do , te vakhate madada arthe tyAM Indra doDI AvyA. paNa A madada aMge spaSTa cokhavaTa karatAM bhagavAne Indrane kahyuM ke: "Indra! AvuM kadApi banyuM nathI ane banaze paNa nahi, ke zrI tIrthakaroe anyanI sahAyathI kevaLajJAnane prApta karavA prayatna karyo hoyadareka tIrthakaro pitAnA prabaLa puruSArthathI ja kamane saMpUrNa kSaya karI Atma lakSamIne sAkSAtkAra kare che." (graMtha pAnuM 165) A uparathI samajAya che ke karmakSayanA mArgamAM bIjA keInI madada kAma lAgatI nathI. tethI ja bhagavAne paNa je je kaNo sahyAM che, te AnaMda, ullAsa ane samabhAvapUrvaka ja sahyA che. ApaNe tyAM paNa kahevAyuM ja che ke, "baMdha samaye citta cetI, udaye ze saMtApa !" karma bAMdhatI vakhate jAgrata rahevAnI jarUra che. karmanA phaLa bhegavavAnA samaye te jIvanuM devuM cUkavAya che, ema mAnI prasanna citta AnaMdapUrvaka jogavI levA joIe, e bodhapATha bhagavAna mahAvIranA jIvanamAMthI ApaNe saue grahaNa karavuM joIe. sAdhvIjIe A bAbatamAM sAcuM ja kahyuM che ke " prabhu mahAvIra paNa kaSTabharyA mAge gamana karatAM kadI anakaLatAthI jema aMjAyA nathI, tema pratikULatAne karmakSayanuM nimitta samajI samabhAve sahana karavA tatpara rahe che. pratikULatAne kamakSayanuM kAraNa nimitta samajIne samabhAve sahI levAne badale lamaNe hAtha daI jeo raDatAM raDatAM sahe che, teo te karmakSayane badale ArtadhyAna dvArA navA ja karmo bAMdhe che, e samajI levAnI saune jarUra che. yAnanI parAkASTA" vALA (pAnuM naM. 203) vIsamAM 2010_04 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 prakaraNamAM saMgamadeve bhagavAna mahAvIra pratye macAvela ulkApAtanuM varNana atyaMta hadayabhedaka bhASAmAM sAdhvIjIe karela che. A uparathI samajI zakAya che ke je jJAnI dhyAnI che, AtmArthI che, ane jene A saMsAra tema ja jagatanuM sAcuM ane zuddha svarUpa samajAI gayuM che, evI vibhUtine pachI bhaya ke krodha mATe A jagatamAM avakAza nathI rahetuM. durjana Akhare pitAnI dujanatAnA kAraNe thAkI jAya che, paNa sajajanane tethI kazI pIDA, vyathA ke vedanA nathI thatAM. tene te durjana, aparAdhI pratye paNa anukaMpA ja thAya che. saMgame macAvelA tephAne pachI samAdhimAMthI jAgrata thaI bhagavAnane te e ja vicAra Ave che ke "are ! A bicAre mArA nimitte bhArekamI banI jAya che, enuM zuM thaze?" bhagavAnanA tapanI A ja parAkASThA che. sAdhanAkALanA sADA bAra varSa ane eka pakhavADiyAnA samaya daramyAna bhagavAne 4165 nirjaLA upavAse karyA ane mAtra 349 divasamAM AhAra vAparyo che. ahIM eka vastu vicAra mAgI le che. bhagavAnanA pacIzamA bhavamAM (naMdana rAjAnA bhAvamAM ) cAritra grahaNa karyuM te ja divasathI jIvanaparyata sudhI eTale ke eka lAkha varSa sudhI mAsakSamaNanA pAraNe mAsakSamaNanI kaThera tapazcaryA cAlu rAkhI hatI. eTale aMtima bhavanI sADA bAra varSanI tapazcaryAnI sarakhAmaNamAM te pacIzamA bhavanI tapazcaryA dIrghakAlanI hatI. paraMtu aMtima bhavanI tapazcaryAmAM viziSTatA e hatI ke bhagavAne tapanI sAthe sAthe AMtaradaSTi umerI bAhAtapane aMtamukha banAvyuM. bAhAtapa e sAdhana che ane tenuM sAdhya jIvanane aMtarmaLa pheMkI devAnuM che. Ama te vAsanAone kSINa karavA 2010_04 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athe joItuM AdhyAmika baLa keLavavA mATe zarIra-manaIndriyane tAvaNImAM tapAvAya che, tene badhuM ja "tapa" che. paNa tapanA mukhya be bheda che: eka bAhya ane bIjuM atyaMtara. jemAM zArIrika kriyAnI pradhAnatA hoya ane je bAhya dravyanI apekSAvALuM hovAthI bIjAo joI zake te bAhA tapa tethI ulaTuM jemAM mAnasika kriyAnI pradhAnatA rahelI che te AtyaMtara tapa che. bAhAtapanuM mahatva paNa AtyaMtara tapanI puSTimAM upagI thavAnI dRSTie ja manAyeluM che. bAhyatA e damana che, sAdhanA che paNa tenAthI je siddha karavAnuM che te zamana-e AtyaMtara tapa che. ApaNe tyAM bAhya ane atyaMtara tapanI vyavasthA uttamottama che. AtyaMtara tapamAM jIvana zuddhi zakaya bane che. maharSi pataMjalie cagasUtramAM tapane kriyAyoga kahyo che ane tethI kriyAgathI jude rAjaga svIkAravo paDyo che. ApaNe tyAMnA tapanI vyavasthAmAM kriyAyoga ane jJAna baMnene samAveza thaI jAya che. bhagavAnanA pAchalA bhanI tapazcaryA ane aMtima bhavanI tapazcaryA vacce A bheda dhyAnamAM rAkhavA jevuM che. tapa e jIvanazuddhinI aNamUla sAdhanA che, ane devakanI prApti nahi paNa jIvana zuddhi, sphaTika jevuM nirmaLa cAritra e ja tapanI sAcI siddhi che. devalokamAM te ApaNe jIva anekavAra cakkara mArI Ave che, paNa tenAthI janma maraNanA cakkarane aMta nathI Avyo. e aMta mATe te jIvana zuddhi ja prApta karavI rahI. jIvana zuddhi e ja mekSa. mArganI prAthamika bhUmikA che. AvA saphaLa sAdhake mATe ja zrImada hemacaMdrAcArya "gazAstra" (prakAza 12-51)mAM jaNAvyuM che ke "bhale mokSa thayo kahevAya ke na kahevAya paraMtu je paramAnaMda maLe che tene anubhava te thAya ja che. e 2010_04 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAnaMdanI AgaLa saMsAranA tamAma sukha tuccha jevA-nahi jevA lAge che." bhagavAna mahAvIranA janma samaye nArI jagatanI viDaMbanAno khyAla ApatAM sAcuM ja citra ApatAM lakhyuM ke "nArI varga puruSanI parataMtratA rUpa beDImAM jakaDAI bhAre parezAnI bhegavI rahyo hate ! puruSe potAnA pAzavI baLathI nArI jAtine viDaMbavAmAM bAkI nahotI rAkhI ! chaDecoka nArIbajAra bharAtA ane strIonuM jAhera lIlAma thatuM !! satIonuM satItva luMTAtuM ! nArIonuM nArItva! puruSanA pAzavI baLataLe cagadAyelI nArIe pitAnI svataMtratA bhUlI gaI hatI". (graMtha pAnuM 3para). mahAna kAMtIkArI bhagavAna mahAvIre nArI jAta aMge mAnavajagatane navI ja dRSTi ApI. jaina dharmanI daSTie nara ane nArI baMnene dara samAna che. upAsaka dazAMga sUtramAM bhagavAna mahAvIra upAsakenI je vAte Ave che, temAM jeTale adhikAra zrAvakane batAvyuM che, teTalo ja adhikAra zrAvikAone paNa batAvyuM che. dAMpatyajIvanamAM pati ane parinane je vrate ApelA che, temAM koI bhedabhAva jovAmAM Avato nathI. evuM ja valaNa bhagavAne purUSa strInA mahAvratanI bAbatamAM paNa apanAveluM che." "ii liMge siddhA" "puliMge siddhA" kahIne muktimArgamAM paNa strI puruSane samAna adhikAra ja ApelA che. bhagavAne jema zrAvakone dharmalAbha kahevarAvyA che, tema zrAvikA ene paNa dharmalAbha kahevarAvyA che. bhagavAnanI parSadAmAM puruSa jema zaMkAnA samAdhAna mATe praznottarI karI zakate, tema strIo paNa karI zakatI. khuda bhagavAne pite ja caMdanabALAne pratrajyA ApI tene pravatinI pade sthApI sAdhvIsaMghanI vyavasthA seMpI. 2010_04 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 muktimArgamAM mahattA te sAdhanAnI che, veza-jAti-liMganuM kazuM mahatva nathI strI je vAsanAnI putaLI hota, narakanI khANa hota (ajAyabI te e che ke strIne narakanI khANa kahenAre mUkha pote e narakanI khANamAMthI utpanna thaye che e vAta bhUlI jAya che. ) agara mokSamArgamAM bAdhaka hota to nArIne samAna hakaka ApI bhagavAne sAdhvIsaMghanI sthApanA na karI heta ! zAstromAM te saMsArI jIvanamAM paNa nArI jAtane "sahadharmacAriNI" ane "ratnakukSidhArINI" tarIke oLakhAvI che. giranAranI guphAmAM muni rathanemi jyAre cAritrathI vicalita thayA tyAre sAdhvI rAjImatI e ja tene "evuM te mara ma" arthAt cAritrahIna jIvatara karatAM mRtyu ja zreyaskara che, e upadeza ApI bacAvI lIdhA hatA. siMhaguphAvAsI munirAja patanane mArge jatAM zuddha zrAvikA kozAe ja cAlAkI ane yuktipUrvaka temane bacAvI lIdhA hatA. AvA te aneka dAkhalAo jovAmAM Ave che. vidvAna munizrI nemicaMdra temanA eka lekhamAM nagna satya jAhera karatAM lakhyuM che ke "puruSa potAnI vAsanA para jyAre kAbu rAkhI zakato nathI, athavA puruSanI daSTimAM strIne joIne jyAre vikAra AvyuM tyAre teNe pitAnI daSTi ke vAsanAne vaza karavAne badale temaja pitAnI Indrio ane mana para aMkuza rAkhavAne badale nArInI niMdA karavAnuM zarU karyuM." temAM doSa strIne nahi paNa puruSane che. strIne nIcA darajajAnI batAvIne pitAnI jAtane uMcA darajajAnI batAvavAmAM puruSanA ahaMkAra sivAya zuM che? kyA guNamAM puruSa strIthI caDiyAte che? sarA. sa darI, ghuta, sattAlAlasAnA cakkaramAM phasAyele pitAne nArIjAti karatAM caDhiyAte hevAne dAve bhale kare paNa e dAve piokaLa che. 2010_04 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 ApaNe tyAM sAvIo mATe Aje paNa keTalIka anichanIya nIti rIti cAlI rahelI jovAmAM Ave che. jenonA vidhavidha phirakAomAM Aje aneka vidvAna ane viduSI sAdhvIo che. sthAnakavAsI, terApaMthIomAM aneka sAdavajIe pATa para besI vyAkhyAna Ape che, mUrtipUjakemAM paNa zrI pArdhacaMdragaccha, aMcalagaccha, kharataragaccha, sudharmagaccha vagere gacchamAM sAdhvIjI vyAkhyAna Ape che. paraMtu tapagacchanA sAdhvIjIonI sthiti judI che. temAMthI kaI kaI vyAkhyAne jarUra Ape che, paNa te sAme sUganI daSTie jenArA aneka rUDha ane junavANuM mahAnubhAve Aje paNa ApaNe tyAM paDelA che. AmAnI daSTie strI ane puruSa vacce koI mULabhUta pharaka nathI, je bheda che te te mAtra zarIrane che, paNa aMdaranI cIja eka ja che. AvuM mAnanArA ApaNe jene ApaNI sAdhvIjIe ane zrAvikAo pratye A bhedabhAvabharyo vartAva kema rAkhI zakIe ? sAdhvIjIone vyAkhyAnane adhikAra nahi, dIkSA ApavAne adhikAra nahi, pratiSThAdi kiyA karAvavAne adhikAra nahi, A ane AvI aneka prathAone have aMta AvI ja joIe. AvI AvI vAtane Teko ApatAM vidhAne zodhI kADhavA e paNa ApaNuM ahaMvRttinuM ja mAtra pratIka che. pradhAnatA nathI te puruSanI ke nathI te strInI. pradhAnatA te vyaktinA zuddha ane nirmaLa cAritranI che. pachI bhale te puruSa hoya ke strI hoya ! " aneka bAbatamAM sAdhuo ane sAdhvIjIonI saMsthA vacce bhedabhAvabharyuM vartana rakhAya che, tenA pariNAme sAdhu saMsthAmAM dina-pratidina zithilatA vadhatI jatI jovAmAM Ave che. tyAre ApaNu sAdhvIjI mahArAjenuM cAritra niSkalaMka ane ujajavala che. abhyAsanI tema ja bIjI aneka bAbatomAM je sAdhvIjIo 2010_04 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye upekSA na sevAya, oramAyuM vartana na dAkhavAya, te Aje paNa ApaNe tyAM caMdanabAlA ane mRgAvatInI nAnI AvRttio prApta thaI zake tevuM che. je uttama che tene uttama tarIke oLakhavAmAM zarama ke lajajA zA mATe thavA joIe ? ApaNuM mahAna AcArya zrImad haribhadrasUrijI jevAne e yugamAM sAdhvI zrI yAkinI mahattarAe ja pratibodhyA hatA. eTaluM ja nahi paNa bhAgavatI dIkSA lIdhA pachI e sAdhvIjIne mAtA sthAne sthApI e mahAna AcAryo lakhelA graMthomAM potAnA mATe "mahattarA yAkinIsuna" "dharmaputra" evuM vizeSaNa vAparI samagra sAdhvI samudAyanuM gaurava vadhAryuM che. ApaNe ApaNuM bhUtakALanA itihAsamAMthI kazuM ja nathI zIkhatAM evuM zuM nathI lAgatuM? pU. sADavI zrI vasaMtaprabhAzrIjI mahArAje jaina temaja jainetara samAjane upayogI thaI paDe e rIte zAstrane vaphAdAra rahI bhagavAna mahAvIranuM jIvana caritra AlekhyuM che te mATe huM teozrIne pharI pharI mArA hArdika abhinaMdana ApuM chuM, ane amUlya ratnarUpI AvA aneka graMthe teozrI ApaNane ApyA kare evI zubhecchA darzAvuM chuM. lekhikA sAdhvIzrIne mane aMgata paricaya nathI, paraMtu temanA guruNI parama viduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAjathI huM sArI rIte paricita chuM. teozrI dIrghadaSTA, vicAraka ane abhyAsI che. AvA uttama keTinA graMthanI prastAvanA lakhavAnuM kArya pU. sAdhvIzrI sunaMdAzrIjI mahArAje mane soMpyuM te mATe huM temane atyaMta RNI chuM. 11, pArasI bajAra sTrITa koTa muMbaI naM. 1 manasukhalAla tArAcaMda mahetA tA. 15-4-76 2010_04 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3% namaH zrI vIre maMgalAya bhavatu jIvananuM gaurava prabhu mahAvIranI pacIzamI nirvANa zatAbdi mahotsava bhAratabharamAM ujavavAne maMgalASa vi. saM. 2028mAM agAsI tIrthamAM amArA thayela cAturmAsa daramyAna saMbhaLAya. e vakhate emAM sUrapUrti karavAnI mane paNa bhAvanA jAgI. prabhunA tapa tyAganI baMsarI AcaraNa dvArA bajAvavAnuM sAmarthya na hovAthI kalamathI guNagAna gAvAne meM saMkalpa karyo. ane e saMkalpa anusAra "maMgala bhagavAna vIro yA ne zrI mahAvIra jIvana ta" evA bevaDA nAme vi. saM. 2029mAM prathama nayasAranA bhavathI lakhavAnI maMgala zarUAta karI. suprasiddha sAhityakAronI zreSTha kalame AlekhAyelA bhagavAna mahAvIranA aneka jIvana caritramAM mArI A nAjuka kalama kaI jAtanI bhAta pADaze? evo saMkoca thavA lAgyo. paNa virAmavArtA : punaH uttarafja coka:" evA mahApuruSonA vacanathI kalama cAlu rAkhI. mahAvIra jevA paramAtmAnI asarakAraka jIvana rekhA deravI e kaMI nAnI sUnI vAta nathI. chatAM jenA pAvanakArI zAsanamAM gauravabharyuM jIvana jIvavAnI cAvI maLI, evA taponiSTha prabha mahAvIranI jIvana jyotamAM samAI javAnA AzayathI vadhune vadhu ekAgratApUrvaka emAM dhyAna parovyuM. jema jema lakhatI gaI tema tema AnaMda vadhate gaye. - parama gItArthoe lIpIbaddha karelA ane suvihita sAhityakAroe AlekhelA Aga ane prabhu mahAvIranA jIvanagraMtha 2010_04 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jemAM mukhyatAe "zrI kalpasUtra subAdhikA" "kalpasUtra khemAzAhI" "zrI bArasA sUtra mULa" "zrI tresaTha zalAkA puruSa caritra" sva. vakIla naMdalAla likhita "zrI mahAvIra svAmI caritra" tathA kevaLajJAna pachInI hakIkta purAtattvavettA sva. pU. kalyANavijayajI ma. sA. likhita "zramaNa bhagavAna mahAvIra" hiMdInA AdhAre tema ja vartamAna lekhakanI jeTalI upalabdha thaI teTalI kRtionA AdhAre dhIre dhIre Alekhana karatAM pharI pharIne traNavAra lakhyA pachI deDha varase mane temAM saphaLatA maLI vi. sa. 2030nA amArA muluMDa cAturmAsanI kArtakI puname A lekhanakArya jyAre meM pUrNa karyuM tyAre mane AnaMda te thaye paNa hajI e AnaMda adhuro hate. A lakhANane sudhArIne pustakArUDha karavAnuM gajagrAhI kAma hajI bAkI hatuM. gItArtha samA dharmaprabhAvaka pU. AcAryadeva zrI vijayadharmasUrIzvarajI ma. sA.ne A mATe vinaMti karatAM teozrIe pUrNa ullAsathI saMzodhanakAryane svIkAra karyo. pitAnA aneka kAryo vacce samaya meLavI A lakhANanuM akSaraza: vAMcana karI saMpUrNa saMmArjana karI ApyuM. teozrInI anubhavI najara taLe A pustakanuM saMmArjana thayuM, jANe agnine saMge suvarNa zuddha thayuM, athavA senA upara sugaMdhane Aropa thaye! A rIte anya gacchanA eka suvihita AcArya AtmIyabhAvathI mArA jevI anya gacchanI eka nAnI sAthvInA hAthe lakhAyelA pustakanuM saMmArjana kare e mArA tArAnA maMtra saMcAlita A kALamAM khUba anumodanIya ane harSa vadhAranArI hakIkata che. zAsanadeva samakSa aMtaranI eka ja prArthanA che ke pUjyazrIne dIrdhAyu bakSe. 2010_04 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 pacIzamI zatAbdi mahotsava5 maMgala zeSanA madhura svare ThAmaThAma vahetA rahyA ane e varasanuM cAturmAsa paNa najIka AvI gayuM. aMtaramAM AzA hatI ke dIvALI samaye A pustaka prasiddha thaze ane ujavaNInA chellA svaromAM A sUra bhaLaze. paNa dareka jAtanI saMpUrNa taiyArI hovA chatAM prasAdinA kAraNe nirdhArita samaye A kAma pUrNa na thayuM. Ama chatAM nirvANa zatAbdi mahotsavanA AnaMdapura hajI uchaLI rahyA che, e arasAmAM zrI pArzva caMdra gacha jaina saMgha muMbaI taraphathI A pustaka bahAra paDI rahyuM che e AnaMda maMgalane avasara che. A pustaka "maMgalaM bhagavAna vire yA ne zrI mahAvIra jIvana jyota nA bevaDA nAme "sunaMdA-suteja puSpamALAnA teramA puSpa tarIke bahAra pADatAM mArA jIvananuM gaurava samaju chuM. tathA zrI pArdhacaMdra gacchanA sva. samartha dhuraMdharonA parokSa karakamaLamAM eka bhAvAMjalI artha tarIke A pustaka arpaNa karatAM huM mArA saMyamI jIvananI ane janmanI kRtArthatA anubhavuM chuM. parama prazAMtamUti vartamAna ga7 vIra pU. gurudeva zrI vidyAcaMdrajI mahArAja sAheba ane gaccharatna vidvAna pU. munirAja zrI rAmacaMdrajI mahArAja sAhebe AtmIya mamatApUrvaka AzIrvacana ane zubhecchAo lakhI ApI mArA utsAhamAM anekagaNuM vadhAre karyo che te cIrasmaraNIya raheze. anumodanA ane abhinaMdana " lakhI ApanAra samayaprAjJa pU. AcArya zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAja sA no vAtsalyabhAva mane cIrakALa AnaMda ApyA karaze. 2010_04 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 sAhitya saurabhathI AkarSAIne pU. paMnyAsazrI cidAnaMda muni gaNivare "maMgala bhagavAna vIra yA ne zrI mahAvIra jIvana jyata"mAMthI prabhunA satyAvIzamA bhavanuM Alekhana pracAra hetuthI amArI saMmati meLavI potAnA taraphathI alaga pustaka rUpe chapAvavA badala teozrInI saMbhAvanA anamedanIya che. mArI lekhinInA janmadAtA banI pagale pagale preraNA pIyUSanA amara chaTakAva veranAra, pravacana prabhAvika parama viduSI mArA pUjya gurudeva zrI sunaMdAzrIjI mahArAjanI vAtsalyapUrNa mamatAbharI chAyA mane cIrakAlina zItala chAMyaDI ApyA kare ane huM mArA lekhanakAryamAM Agekadama bharatI rahuM !!! samaye samaye prasaMgacita lekhana ane kAvya racanA vagere pravRttimAM pretsAhana ApanAra laghu dIkSA paryAyI nityanA sahavAsI suvyAkhyAnI sAdhvIzrI sumaMgaLAzrIjI vagere guruhenane AMtarika prema niraMtara mArA kAryamAM vega ApyA kare! A pustakanA prakAzaka "zrI pArdhacaMdra gaccha jaina saMghamuMbaInA bhAgyazALI AtmAo zrI suMdaralAlabhAI dalapatabhAI jhaverI vagere bhAvika saMghasamUhanI snehasabhara lAgaNI tema ja divyasahAyaka puNyazALI zrAvaka zrAvikAonI saddabhAvabharI dharmalAgaNI haMmezAM vRddhi pAmatI varasyA kare! a5 paricita hovA chatAM devagurudharmarAgI, prasiddha jaina sAhitya lekhaka zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetAe catuvidha saMghamAM dvitIya bharUpa zramaNa saMghanA utkarSanI udgheSaNa karatI A pustakanA pravezadvAra samI suMdara prastAvanA lakhI ApavA badala temane khUba khUba dhanyavAda. temanI AvA prakAranI AMtarika zubha bhAvanA kadI bhUlI zakAya ema nathI ! 2010_04 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 A pustakane sArA chapAikAmathI zAbhAvanAra bhAvanagara sAdhanA presanA mAlika zrI giradharalAla phulaca'da paNa dhanyavAdanA adhikArI che. A pustakanA lakhANunI presa kApI na thaI zakavAnA kAraNe emAM bhASAdeSa ke vAkaya racanAnI kSatie najare caDe che tene sudhArIne vAMcavA vAMcakagaNune vinatI. prabhu mahAvIranA jIvanadarzoka graMtha samUhamAM A eka graMthaneA vadhArA karavA jevu' sAmAnya rIte lAge chatAM maMtrAkSaronA pharI pharIne raTaNa karavAnI jema auSadheAnI vadhune vadhu ghuTana kriyAnI jema eka dhyAnathI vAMcanAra bhiva AtmAe prabhu mahAvIranA tapanI, dhyAnanI, jJAnanI, temanI addabhuta kSamAnI, vagere aneka anubhAvanIya guNNAnI vAraMvAra anumeAdanA karaze te A saMsAra tarI javA sadUbhAgI banaze. A pustakamAM samAyelI prabhu mahAvIranI jIvana gAthAnuM Alekhana e mArA jIvananuM parama gaurava samaju chu. chadmasthA vasthAnA kAraNe pramAdathI ke presa doSathI rahI gayelI kSatie saMbadhI micchAmi dukkaDa jANavA ceAgya ane sudhAravA ceAgya kSatione jaNAvavA mATe sahRdayI vAMcaka vargane vinaMti. vi. sa. 2032 caitrI . amAsa vIra sa. 2502 tA. 29-4-76 veLAvadara (bhAla) lI. parama viduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAjanA ziSyA jJAnagavedhikA, sAhityaratnA sAdhvI vasaMtaprabhAmAM suteja " tr 2010_04 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3jha namaH abhilASA siddhi saMgrahita siddhArtha !, siddhArtha vRtta naMdara ! trizalAhRdayAzvAsa ! zrI vIra! bhavate namaH / / mekSa lakSamIne prApta karavAthI siddha thayelA che artha jemanA, tathA siddhArtha rAjAnA putra ane trizalAdevInA hadayane AzvAsarUpa evA he vIra ! Apane namaskAra he! kaI dhanya paLe nayasAranA bhAvamAM pahelI ja vAra thayelA sadgurunA samAgamathI jemanI hRdayabhUmimAM samakitanuM AropaNa thayuM, ane zrI tIrthaMkara paramAtmA banavAnI bhUmikAnuM sarjana thayuM. e sehAmaNuM samaye anAdi kALanI mehanidrAmAMthI samakitanI mahera-chApa meLavIne jAgrata thayelA ane tyAra pachI prakhara puruSArtha baLe satyAvIzamA bhAvamAM saMpUrNa ujAgaradazAne prApta karI carama tIrthakara zrI mahAvIra paramAtmA tarIke prasiddhine pAmelA zrI siddhArtha rAjA ane zrI trizalAdevInA panotA putra tarIke khyAtanAmI banelA, ane ajoDa bhavyAtmA enA sanmArgadarzaka dhruvatAraka sama traNa lekanuM gurupada meLavanAra e virala vibhUti zrI mahAvIra prabhunA jIvana caritranI AlekhanA karavI e mArI zakti bahAranI vastu hovA chatAM temanI jIvanaprabhAthI AkarSita thayeluM mAruM mana vadhune vadhu utkaMThita banI jIvana jyotanA tejane jhIlavA protsAhita banatuM rahyuM. utsAhane Avega kaI rIte sekyo rokAya ema na hovAthI Agama graMthanA pAne pAne ane akSare akSara cIraMjIvI banelI mahAvIra jIvana jAtamAM samAI javA prayatna Adaryo. paga kArane jhIla ane vadhune vadhu 2010_04 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka bhavya AtmAo bhagavAna paramAtamA, tIrthakara bana. vAnI lAyakAta dharAve che. paNa badhA AtmAo e mahAna pada pAmI zakatA nathI. "je jene puruSArtha tevuM tenuM phaLa", chatAM bhavyatA khIlavavA mATe senerI sAdhana samuM bhagavAna mahAvIranuM jIvana pratibiMbarUpe najara sAme rAkhavAthI avazya bhAvanA phalibhUta thAya che. "prabhunA prathama bhava tarIke gaNAtAM nayasAranuM jIvana kevA prakAranI camakabharyuM hatuM ke jemAMthI carama tIrthaMkarapada varavAnI lAyakAta pAMgarI UThI ?" e mULabhUta prazna hovAthI AMtara preraNAne anusarIne prathama bhavathI lekhanane prAraMbha karuM chuM. zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM jIvana AlekhavA mATe ekI sAthe hajAro ke lAkha kalama calAvavAmAM Ave to paNa saMpUrNapaNe AlekhI zakAya ema nathI, evuM jJAnIonuM vacana che. te mArA jevI eka adanI vyaktine A prayAsa paMgu AtmAne zIkhare pahoMcavA jevuM lAge ! dIvAMdha kauzikabaLane sUrya samIpe jaI besavA jevuM lAge. tema mahAvIra jIvana caritre A 2500 varSa daramyAna kaMIka jJAnIonI kalame saMkhyAtita lakhAI gayA che, temAM mArI A alpasandI kalama kaI jAtanI bhAta pADaze? Ama hovA chatAM pU. gurudevanA zubhAziSathI "basa mAre lakhavuM ja che " evA saMkalapabaLathI mahAvIra jIvana jyotamAM samAI javAne A mAro prayatna che. emAM keIne "zakti vagaranI hoDa jevuM lAge." keIne dhRSTatA jevuM lAge. evA mAnasika bhayane haDaselIne "vake cUke paNa ghaune puDale bhUkha bhAMge" e nyAye AvaDe tevI bhASAmAM lekhanane AraMbha karuM chuM. mArAmAM viziSTa prakAranuM kaI jJAna nathI, bhASAne ADaMbara nathI te paNa mAtra prabhu mahAvIranuM 2010_04 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvana ja evuM dyotaka che, sarvAge miSTa che ke jevuM tevuM lakhAze te paNa mIThAza ja Apaze. mArA jevA paMgu AtmAone zIkhare pahoMcADavAmAM sahAyabhUta banaze ja ane ajJAnathI biDAyelA mArA aMtara-nayanene jJAnarUpI sUryanA tejapuMja dekhADaze ja, evI ja zraddhAnA baLe A badhuM lakhyuM che. - Agama graMtha ane caritromAMthI jevuM jANyuM che tevuM ja Alekhana karavAmAM mane sadaiva guru-preraNA maLyA kare, zrI zAsanadeva sahAyaka banatA rahe, ke sehAmaNuM samaye aMkurita thayelI mArI mane ratha velaDI ahAniza pAMgaryA kare ane amRtaphaLanA rasamAM rasika banelA mananI mahecchA pUrNatAnA zIkhare pahoMce e ja abhilASA. -lekhikA "suteja 2010_04 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che bA, bra. * pU.zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma. "suteja " bA. bra. paramaviduSI pU.zrI sunaMdAzrIjI ma. janma : saM. 1987 bhA. va. 5 muMbaI janma : saM. 1974 unAvA (gujarAta) dIkSA : saM. 1990 unAvA (gujarAta) dIkSA : sa. 2005 mA. su. 2 mATI khAkhara (kaccha) gurudevazrI sunaMdAzrIjInI preraNAthI lekhIkA zrI suteje A pustakanuM sarjana karyuM. 2010_04 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2010_04 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vItarAgAya namaH zrI lokAgaccha jaina saMghanI alaukikatA alaukika nirNaya muMbaI zaheranA hArda samA (pheTa) koTa vistAramAM zrI kAgaccha jaina saMghanI sthApana lagabhaga nevuM varSa pahelA thaI. bhATIyA bAganI sAme borA bajAranA nAke eka vizALa upAzraya taiyAra karavAmAM AvyA. traNa mALanI uMcI ImAratamAM sAdhu sAdhvIjIone cAturmAsamAM tema zeSakALamAM paNa sagavaDatA rahe tevI suMdara suvidhAo bharapura che. pahele mALe peDhI ane vyAkhyAna hela, bIjA mALe rahevAnI vyavasthA, ane trIjA mALe garama pANI tathA mahemAne mATe temaja kaI jamaNa prasaMga mATe sAmagrI sabhara vyavasthA che. zrI lokAgacchamAM sAdhu sAdhvIjIonI upasthiti nathI. e gacchanA zrAvake ne zrAvikAo yationA pUjaka hovAthI zrI kAzAhanI gAdIne pUjatA AvyAM che. paNa yationI paraMparA prAyaH lupta thatAM e gacchanA vartamAna AgevAnoe dIrdhadaSTi vAparI pAMca varSa pahelAM samagra jaina samAjane dAMta levA je eka alaukika nirNaya karI TharAva pasAra karyo keH "zvetAMbara mAgI kaI paNa gacacha ke kaI paNa saMpradAyanA paMcamahAvratadhArI sAdhu sAdhvIjIone cAturmAsa mATe tathA zeSakALamAM paNa lAbha ApavA vinaMtI karavI." saMpradAyavAdamAM rAcanArA A kALamAM A nirNaya khUba ja prazaMsA mAgI le eve che. 2010_04 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A gacchamAM mUrtipUjaka ane pATapUjaka evI be mAnya. tAo pravarte che. praNAlikAo te lagabhaga mUrtipUjaka samudAya jevI paLAya che. A gacchanA prAraMbhathI ja paryuSaNanA divasomAM zrI kalpasUtra ane zrI bArasAstranuM vAMcana thAya che. pothIne varaghoDe (jJAnayAtrA) dabadabAbharyA kADhavAmAM Ave che. chellA pacIza varSathI mahAvIra janmavAMcananA divase cauda svapna ghInI belIpUrvaka utAravAmAM Ave che, tema ja gheDIyApAraNuM paNa ThAThathI padharAvavAmAM Ave che. AvI derAvAsI saMpradAyane maLatI praNAlikA cAlatI hovAthI cAturmAsamAM ghaNI saraLatA rahe che. pramukha, upapramukha, TrasTIo, sekreTarIo vagere ghaNA udAra manavALA che. AthI kaI jAtanA bhedabhAva vinA kacchI, gujarAtI, kAThIAvADI sahu potapotAnI mAnyatA mujaba ArAdhanA karI AnaMda meLavI zake che. alaukika thAturmAsaH uparokta nirNaya mujaba zrI kAgaccha jaina saMghanA kArya kartAoe zrI pArdhacaMdra ga7 sthavara parama vaMdanIya pUjya gurudeva zrI vidyAcaMdrajI mahArAja sA0nA AjJAvartinI tathA jJAnamahodayA pU. pravatinI zrI khAMtizrIjI mahArAja sAhebanA ziSyaratna, vyavahAra vicakSaNa, udAra hRdayI, AgamaprajJA ane pitAnI AgavI satvazIla jJAna pratibhAthI suprasiddha parama viduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI ma. sAheba ane temanA parivAranI guNalAghA sAMbhaLI pramudita citte prathama cAturmAsane lAbha ApavA mATe pUjyazrIne khUba AgrahabharI vinaMtI karI. pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAja paNa guruparaMparAthI saMpradAyabhedanA virodhI hovAthI muMbaI koTa vistAranA taddana ajANyA hevA bhaLI cha mati che 2010_04 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rA chatAM eka mAtra dharmaprabhAvanAnA hetuthI lokAgacchanA kAryakartAenI AMtarika bhAvanApUrvakanI vinaMtIne svIkAra karyo. A kALamAM paNa kudaratI saMketa mujaba ja lAbhAnulAbhanI paraMparA sarjAtI hoya che. maMgaLa praveza: vi. saM. 2028nA jeTha vada chaThThane ravivAranA zubha divase ane zubha muhUrta guru AjJApUrvaka pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAje potAnA ziSyA praziSyAnA parivAra vRda sAthe ThANA daza cAturmAsa praveza karyo. muMbaI ane parAomAMthI seMkaDo bhAI bahene svAgatanA Dhela ane guruvANunA adUbhUta bela sAMbhaLavA deDI AvyA. sthaLa lekAgacchane upAzraya, vinaMtI karanAra zrI kAgaccha saMgha, praveza karanAra zrI pArdhacaMdragachanA sAdhvIchaMda, ane prasaMga parimala mANanAra, sthAnakavAsI, derAvAsI, pArdhacaMdragaccha, tapagaccha, ane aMcalagacchanA bhAvika zrAvaka-zrAvikA enI vizALa hAjarInI upasthiti. A anupama saMga ane ekatAne abhiga jIvanamAM keIka ja vAra sAMpaDe che. vAjIMtranA jayanAdathI pRthvI ane gagana gAjyA, AvA adUbhuta praveza mahotsavathI kAgaccha saMghanA haiyA harakhyA, ane gurudezanAnI gajenAthI loka maherAmaNanA mana nAcyA, mArgamAM gahuMlIonI hAramALA jAmI, suhAgaNa benee gItanI ramajhaTa bolAvI, zrI lekAgaccha saMghanA pramukha, upa-pramukha, sekreTarIo, zrI gulAbacaMdabhAI tathA zrI cunilAlabhAI vageree gurudevane AnaMdathI vadhAvyA, keTamAM vasatA kacachI bhAI benee bhAvathI satkAryA. 2010_04 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 muMbaI aMcalagacchanA TrasTI zrI umarazIbhAI palaDIyAe pitAnA vaktavyamAM sthAnika saMghanI pravRttine khUba vakhANI dhanyavAda sAthe gurudevane paNa abhivAdana karyA cAturmAsanI saphaLatA IcchI. te divase maMgalikanA AMbila saMghamAM tathA sAdhvIjI vargamAM thayela. mIThI sAkaranI mIThI prabhAvanA laI mIThI bhAvanA bhAvatAM sau vikharAyA. sUtravAMcana prAraMbha te ja divasathI dainika vyAkhyAna cAlu hatA, paNa cAtumasanA niyama mujaba dezanAdhikAre "AtmaprabaMdha graMtha" ane bhAvanAdhikAre "zrI bhImasena caritra"nA vAMcanane nirNaya 166 maNa ghInI belIpUrvaka zAha vazanajIbhAI cAMpazIe vaharAvyA bAda jJAna bahumAnanI vidhipUrvaka aSADa suda 5 ne zanIvArathI vizada ane rocaka zailIthI pUjyazrIe vAMcana zarU karyuM. bapore bene mAM pUjyazrInA ziSyA sAdhvI svayaMprajJAzrIjIe dhanya caritra vAMcana zarU karyuM. Ama be vakhata dararoja vIravANanI saravANI vahevA lAgI. pUjyazrInI vAMcana pragabhatA ajoDa che ane vatRtvazakti gajaba che. game te viSayanuM nirUpaNa ane guDha praznonA uttara sahelAIthI ApI zakavAnI zilI gamya, rocaka ane AkarSaka hovAthI vyAkhyAnano samaya thatAM ja vIra vANInA zrotAjanethI kAgacchane upAzraya sAMkaDe banI jato. dara ravivAre "zreyasa ane preyasa" "jIvana kevuM hovuM joIe? siddhinA pAna", "jIvananuM dhyeya zuM?" "dharmanA guMjana" vagere navA navA viSaya para jAhera vyAkhyAne jAtAM janamedanI cIkAra jAmatI. sahunA aMtare guruvANunA paDaghAthI prabhAvita bhavabhavanA pAtheyarUpa dharma dhana meLavI kRtArtha banatA hatA. 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapanI paraMparA : jJAna lAvALA mokSaH" jJAnIonA e vacanane thathArtha karavA pUjyazrIe jJAnanI lahANuM zarU karI paNa ene anurUpa kriyA na hoya te ISTanI sAdhanA thaI zakatI nathI. eTale pUjyazrIe bahenamAM tapanI zarUAta karAvI. saha prathama sAmudAyika AyaMbila, tyAra pachI anukrame zrI navakAra tapanA ekAsaNA, zrI gautamasvAmInA chaThuM, svastika tapa vagere krame zarU karAvyA. zrI lekAgaccha saMgha taraphathI upAzrayanA trIjA mALe raDAnI vyavasthA thatAM judI judI vyaktio taraphathI sAmudAyika ekAsaNA thavA lAgyA. jemAM mukhyatAe zrI kAgacha saMgha, jagamohanalAla bhagavAnadAsa, zIvajIbhAI mANeka, pAnabAI talakazI, bhacIbAI maNazI, hAMsabAI khImajI, jayasukhalAla Ara. koThArI (lokAgacchanA TrasTI), tejazI zAmajI gAlA, zAha maNIlAla nAnajI vageree sakriya phaLa ApI tapasvIonI bhaktine lAbha lIdhuM hatuM. dareka tapanA pAraNA zrI lokAgaccha saMgha taraphathI thatAM. temaja judI judI vyaktio taraphathI prabhAvanAo paNa tapasvIone sArI thayela. pUjAonI ramajhaTa: zrI kAgaccha upAzrayanA ItihAsamAM pahelI ja vAra sthAnika saMghanA zrI zAMtinAtha prabhunA daherAsarethI prabhujI padha. rAvI pUjAo bhaNAvavAnI zarUAta thatAM lokomAM bhAre AkarSaNa jANyuM. sahu prathama zrI lokAgaccha saMgha taraphaeNthI zrAvaNa suda 9nA pUjA zrI zAMtinAthajI mahilA maMDaLe dhAmadhUmathI bhaNAvI tyAre upAzraya vizALa hovA chatAM tala paDe eTalI jagyA khAlI rahI na hatI, lokenI bhAre ThaThTha jAmI hatI; lADunI prabhAvanA thayela. 2010_04 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrA. suda 10nA zeTha amRtalAla madanajI mAMgaroLavALA taraphathI sva. mAtuzrI puSpAbenanA smaraNArthe aMtarAyakarmanivAraNa pUjA zrI zAMtinAthajI snAtra maMDaLe rAga-rAgiNIpUrvaka bhaNAvatAM pUjAmAM bhaktine raMga jAmyuM hatuM. peMDAnI prabhAvanA thayela. jIvanamAM yAdagIrI rahI jAya tevI pUjAe bhaNAvAtAM dhama leke AnaMdavibhora banyA hatA. lekanI najare A alaukika dazya hatuM. bhavobhava pugala sirAvavAnI kriyA ane vrata uccAraNa: zrAvaNa vada 3 ne ravivAranA divase bhAbhava pudgala si. rAvavA ane vrata uccAraNa karavAne nirNaya thatAM upAzrayamAM prathama vAra ja nANu maMDAvavAmAM AvI. A kriyAmAM vizALa medanIe lAbha lIdho. tenI sAthe zAha bhavAnajIbhAI ane temanA dharmapatnI A sau. zrImatI lamIbena, tathA zAha meghajIbhAI ane temanA dharmapatnI a.sau. zrImatI bhacIbena, sajoDe caturtha vrata temaja bIjA cauda bhAI baheno vividha vrata ane tapa uccaratA pUjyazrI sunaMdAzrIjI mahArAje A badhI maMgaLa kriyAo jezIlI zailI ane spaSTa uccArapUrvaka karAvatAM, ane kriyAnA rahasyanI sUkSma samajAvaTa karatAM loke kiyAnA Acamana sAthe AtmAnaMdamAM garakAva banyA hatA. vrata, tapa ane kriyAnA addabhuta lAbhane mahimA sAMbhaLatAM sau AnaMdavibhera banyA hatA ane jIvananI dhanyatA anubhavI hatI. | zrI lekAgaccha saMgha taraphathI vratadhArIone bahumAna karavA pUrvaka pUjAnI jeDa ane bahenone sADIo tathA zrI pArvacaMdra gaccha jaina saMgha-muMbaI taraphathI darekane rUA. ekavIza tathA anya 2010_04 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI bahene taraphathI paNa judI judI ghaNuM prabhAvanAo ApavAmAM AvI hatI. chelle vratadhArIo taraphathI peMDAnI prabhAvanA ane AvanAra mahemAne mATe alpAhAranI sagavaDatA rAkhavAmAM AvI hatI. baporanA zAha tulasIdAsa nAnajIbhAI taraphathI pUjA bhaNAvAtAM zrI zAMtinAthajI snAtramaMDaLanA bhAIoe bhAre ramajhaTa jamAvI hatI. bALakee dAMDIyA, dIvA, cAmara AdinA nRtyapUrvaka sArI ramajhaTa jamAvI hatI. chelle lADunI prabhAvanA hatI. vratadhArIo ane niyamadhArIoe paNa sAdhAraNa khAtAmAM sArI rakama bharAvI hatI. paryuSaNa parva, tapasyA ane ArAdhanAnI ronaka : paryuSaNa parva padhAre ane tapanA teja chalakAya. ArAdhanA vadhAre ane sahu pitAnI zakti anusAra jIvana sudhAre tevI kriyAomAM jhaMpalAve. pUjyazrInA navadIkSita ziSyA sAdhvIzrI saraMjitAzrIjI e parvanA svAgata karavA soLa upavAsathI tapasyA AdarI hatI. sAthe joDAyA hatA a.sau. bhANabAI verazI. baMnenA upavAsa zAtApUrvaka AgaLa vadhatA hatA. parvanA pahelA divasathI ja A tapa nimitte sAMonI helI zarU thaI gaI. aDrAIdharanA prathama divase savAramAM vyAkhyAna ane bapore mIThIbena gAMgajI taraphathI sAdhvIjInA tapa nimitte sAMjI hatI ane rUmAlanI prabhAvanA. bIjA divase savAramAM vyAkhyAna ane bapore zAha jakhubhAI muLajI kaccha bhADIyAvALA taraphathI sAMjImAM zrI zAMtinAthajI mahilAmaMDaLanI benee tapanA gInI ramajhaTa jamAvI ane zrIphaLanI prabhAvanA. trIjA divase savAramAM vyAkhyAnamAM zrI kalapasUtra vahorAvavAnuM ane pUjana vagerenuM ghI belAtAM verazIbhAIe rAtrijAgaraNa pUrvaka thiI padharAvI. bIje 2010_04 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divase pUjyazrIne vahorAvatAM pAMca jJAnapUjana bAda kalpasUtranuM vAMcana spaSTa zilIthI zarU thayuM hatuM. bhA. su. 1nA divase zrI kalpasUtrane bhAre ThAThathI varagheDe (jJAnayAtrA) nIkaLe hato. te ja divase lekAgaccha saMgha taraphathI tapasvInI sAdhvIjInA tapa nimitte sAMjI rAkhavAmAM AvatAM benee bhAre rasa jamAvyA hate, rUpIAnI prabhAvanA hatI. Ama dararoja judI judI vyaktio taraphathI tapa nimitte sAMjIo gavAtI rahetI. tapasvI sAdhvIjInA suputrI puSpAbena taraphathI paNa sAMjI gavAyela. mahAvIra janma vAMcananA divase cAra rUpIye maNa 4 hajAra maNa ghInI svapna utAravAnI belIo belANI. gheDIyApAraNuM zAha vasanajIbhAI cAMpazI taraphathI padharAvAmAM rAtri jAgaraNa thayela. kSIrasamudra tapa, anya tapanA pAraNA ane rathayAtrA : lokAgaccha jaina saMghanA pramukha zrI maMgaLadAsabhAI kaMpANInA putravadhU kalpanAbene karelA kSIrasamudra tapanA pAraNe bhA. su. 3nA vAjate gAjate sakala saMgha sAthe pU. mahArAjazrI temanA nivAsasthAne mAMgaroLa menzanamAM padhAratAM jJAnapUjana gurupUjana karI vAsakSepa levA pUrvaka thALamAM bharelI khIramAM vahANa tarAvI pU. gurudevane vaherAvI tapasvInI bene ghaNA ullAsathI pAraNuM karyuM. sakala saMghane dugdha pAna sAthe pAvalInI prabhAvanA thayela. bhA. su. panA saMvatsarInA divase ghInI belIpUrvaka vahorAvavAnI vidhi bAda bArasA sUtranuM vAMcana thatAM suabhyAsI sAdhvIzrI sunaMditAzrIjIe mAtra savA kalAkamAM jezIlI bhASAmAM vAMcana pUrNa karatAM AnaMda phelAyo hato ane sakala saMgha sAthe vAjate gAjate caityaparipATI nIkaLatAM zAMtinAtha prabhunA 2010_04 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 darzana karI tyAM cAturmAsa birAjatA pU. zrI mahimAprabhavijayajI ma. sA ne vaMdana karI sthAnakavAsI sAvIjIne paNa sukhazAtA puchavA pUjyazrI sakala saMgha sAthe padhAryA hatA. traNe saMghanA zrAvaka zrAvikAe potapotAnI kriyA mujaba saMvatsarI pratikramaNa karela. bhA. su. 6nA divase pUjyazrInA upadezathI a.sau. sva. zrImatI jhaverabena popaTalAlanA samaraNArthe zAha popaTalAla premajI mATuMgAvALA taraphathI chaThThathI mAMDIne dareka tapasvIonA tapanA pAraNA zAtApUrvaka thayela. te ja divase zeTha nemidAsa dulabhadAsa dIvavALA taraphathI temanA putravadhU a. sau. zrImatI kalAvatIbene karela aThThAI tapa nimitte sAjana mAjana ane aneka vAjIbena ThATha sAthe bhavya rathayAtrAne varaghaDe kADhavAmAM Avyo hato. cAMdInA rathamAM prabhujI laIne kaLAvatIbena beThA hatA. keTavAsI traNeya saMghanA AgevAno sAthe tapagaccha, lekagaccha, sthAnakavAsI, pArdhacaMdragaccha ane aMcala gacchanA dareka nAnA moTA bhAI benenI hAjarIthI dedIpyamAna lAgatI e rathayAtrA mukhya rastAo para dhIre dhIre cAlatI sthAnakavAsI upAzraya pAse AvatAM sthAnakavAsI saMghanA pramukha zrI jayasukhalAla koThArIe dareka tapasvIone plAsTikanI, sukhaDanI puSpa vagerenI raMgaberaMgI mALA paherAvatA upasthita mAnava maherAmaNe jayajayAravanA gaganabhedI nAda gajAvyA hatA. A rathayAtrAnI zebhA keI ora jAmI hatI. pharIne upAzraye AvatAM sakala saMghe paraspara khamatakhAmaNA karI pUjyanA mukhe maMgalika zravaNa karI prabhAvanA laI sahu vikharAyA hatA. tapasvIonuM bahumAna : bhA. su. 8nA divase tapasvIonI bahumAna sabhA rAkhe 2010_04 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 vAmAM AvatAM pUjyazrInA prAsagika pravacana pachI mAlikAee taimarAjulanA saMvAda tathA rAsagarakhA vagerethI tema ja eneAnA tapa gItAthI upAzraya gAjI uThyo hatA. seALa upavAsavALAne cAMdInA glAsa, aThThAIvALAne cAMdInI vATakIe ApavA pUrvaka kumakuma tilaka karI dareka tapasvIenuM bahumAna leAkAgaccha saMgha taraphathI karavAmAM Avela. A prasaMge bIjI paNa aneka prabhAvanAe sArI kIMmatI vastuo ane vAsaNA, kaTAsaNA, DabbA, araNIe, rUpiyA, sAkaranA paDA, rUmAla vagere judI judI vyaktie taraphathI thai hatI. chelle leAkAgaccha sa`gha taraphathI prItibhAjana ane prabhAvanA thayela. bhA. su. nA divase vasanajIbhAi cAMpazIbhAIe pharI peAtAne ghera prabhunuM pAraNuM dhAmadhUmathI padharAvatAM rAtrijAgaraNamAM yuvakamaDaLe ramajhaTa elAvI hatI. bhA. 4nA sva. pU. A. zrI sAgaracaMdrasUrIzvarajInI svaga vAsa tithi nimitte nIvInI tapasyA, zrIphaLanI prabhAvanA ane guruguNAnuvAda sabhAnu AyeAjana thayela. pUjyazrInI preraNAthI bhA. va. nA divase leAkAgaccha ane kacchI bhAi bahenA sadharUpe pU zrI suyazacaMdrajI ma. sA.ne vaMdana karavA mATe gayela. tyAM cembura saMgha taraphathI suMdara svAgata thayela. bhAva. 10nA divase laara parela saMdha pUjyazrIne vaMdana karavA AvatAM leAkAgacchasa`ghe bhAvabharyuM svAgata karyu hatuM. duSkALa aMge pUjyazrInI vANI sAMbhaLatAM rAhataphaDamAM parela sa Mghe rUA. 1001 tathA leAkAgaccha saMghe 501 bharAvyA hatA. saMdhanI suMdara bhakti thayela. pUjyazrInA suvyAkhyAnI ziSyA sAdhvI sumaMgaLAzrIjI ma. haidrAbAda cAturmAsa heAvAthI temanI 2010_04 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 preraNAthI ghaNA bhAI bene tyAM vaMdanAthe jatAM haidrAbAda saMghe dareka jAtanI ucita vyavasthA jALavI hatI A. su. 7nA vRjalAla pI. zeTha taraphathI bhAre dhAmadhUmapUrvaka aMtarAyakarmanivAraNa pUjA ThAThathI bhaNavAI hatI. niyamita pravacanadhArA cAlu hatI. tithinA divasemAM sva. gAMdhI jIvaNalAla nAnajI dhrAMgadhrAvALA taraphathI judI judI prabhAvanAo thatI. divALI parva ane besatA varSe pUjyazrInA maMgalika zravaNathI saMgha bhAvavibhera banyuM hatuM. jJAnapaMcamIne anulakSIne zrI sarasvatIdevI, navapadajI tathA svastikanI maMgaLa racanA sAthe pahelI ja vAra jJAnanI aMdara AlekhanA karavAmAM AvatAM sakala saMgha sAthe AzcaryAnvitabhAve ArAdhanA karI sau AnaMdita banyA hatA. kArtika caumAsInI ArAdhanA pUrNa thatAM zrImatI sAkarabena vasanajI ane temanA kuTuMbIjane taraphathI AgrahabharI vinaMtI cAturmAsa parivartana mATe thatAM pUjyazrI sakala saMgha sAthe vAjate gAjate zrI pArdhacaMdra gacchanI sAmAcArI mujaba kArtika vada ekamanA savAranA nava vAge temanA nivAsasthAne "DAsA hAusa"mAM padhAryA hatAM, temanuM tathA sakala saMghanuM bhAvabharyuM svAgata thayuM hatuM. cAturmAsanI pUrNAhutinA prasaMgane anulakSIne maMgaLa pravacana ApyA bAda e dharmarAgI sakala kabe gurupUjana, jJAnapUjana, pU. gurudevane kAmaLIo, kApaDa vagere vahorAvI dudha kolDrIMkathI sakala saMghanI bhakti karI cAturmAsa parivartanane suMdara lAbha lIdhuM hatuM. maMgala praveza ane maMgala pUrNAhutipUrvaka kAgaccha upAzrayamAM thayela vetAMbara mUrti pUjaka zrI pArdhacaMdra gacchanA viduSI sAdhvIjInuM cAturmAsa sArAce vana vi jagata nivAsa 2010_04 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaImAM yAdagAra banI gayuM. sAdhvIjIe zuM kAma karI zake che enI sahune jANa thaI. zrI mahAvIra zAsanamAM sAdhu bhagavaMtanI jema viduSI ane jJAnasaMpanna sAdhvIjIone paNa dharma ArAdhanA karavA ane karAvavA mATe ekasarakhe adhikAra che enI keNa nA pADI zake ema che? dvitIya thAturmAsa vi. sa. 2029: - pUjyazrInA paTTadhara ziSyA bAlabrahmacArI pU. vasaMtaprabhA zrIjI mahArAja "suteja" ThANe pAMca A varase agAsI tIrthamAM cAturmAsa hatA. lokAgaccha saMghe AvatA cAturmAsa mATe pUjyazrIne vinaMtI karatAM khAsa kAraNa vagara bIjuM cAturmAsa karavAnI nA pADatAM saMghe ziSyA parivAramAMthI ThANAo ApavA pUjyazrIne joradAra vinaMtI karI. gaccha sthavara pU. zrI vidyAcaMdrajI mahA2Aja sAheba pAsethI tAra-TapAla dvArA AjJA maMgAvI, agAsI tIrthamAM jaI saMghanA TrasTIgaNe pU. zrI vasaMtaprabhAzrIjI mahArAja "suteja" Adi ThANuonA cAturmAsanI jaya bolAvI pU. zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma. "suteja" 4 ThANAne vi. saM. 2030nA jeTha vada chaThThanA cAturmAsa praveza thatAM zrI kAgaccha saMgha taraphathI bhavya sAmaiyuM jAtAM e svAgata yAtrAmAM zrI lekAgaccha saMgha, zrI keTa zAMtinAtha jaina saMgha, zrI pArdhacaMdra gacchanA temaja sthAnika kacachI saMghanA AgevAna bhAI baheno tathA anya mAnava maherAmaNanI hAjarIthI A svAgata yAtrA dhamadhamI uThI. doDhathI be kalAka sudhI vAjiMtranA nAda sAthe ane aneka galIonA vadhAmaNapUrvaka bhAre ullAsabharyA vAtAvaraNa vacce cAturmAsa praveza thayo. mAMgalika pravacana bAda badAmapurInI prabhAvanA thaI 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 A cAturmAsamAM paNa prathama cAturmAsanI jema tapa japa yukta anekavidha suMdara ArAdhanA thaI dainika vyAkhyAnamAM zrI uttarAdhyayana sUtra ane caMdralekhA caritranuM vaherAvavA pUrvakanI vidhipUrvaka vAMcana zarU thatAM zrotAjane sAre lAbha levA lAgyA temaja atyaMta bhAvika kacchI bhAI-benenA saMpUrNa sahakArathI ekAsaNA vagerenI tapasyAo eka pachI eka cAlu rahI kAramI meMghavArI ane rAjadvArI vAtAvaraNa kaluSita hovA chatAM lekAgacchanA TrasTI maMDaLanI kunehabharI kAmagIrIthI dareka ekAsaNA vagere judI judI vyaktio taraphathI thatA hatA paryuSaNa parvanI ArAdhanA suMdaratama thavA sAthe svapnanI temaja anya upaja paNa sArI thavA pAmI hatI asaM. zrImatI bhANabAI verazIe ekavIza upavAsa temaja bIjA paNa bhAI enoe sArI saMkhyAmAM aThThAI vagerenI tapasyA karI hatI. te darekanA pAraNA, varagheDA, pithI tathA pAraNuM padharAvavAnI zobhAyAtrA ane chelle tapasvIonuM bahumAna ane prabhAvanAo paNa khUbaja suMdara thayela. prathama cAturmAsanI jema A cAturmAsamAM paNa dareka bhAvika AtmAeAe ulAsapUrvaka bhAga letAM dhArmika vAtAvaraNathI sAruM ye cAturmAsa guMjI uThatAM dharmano jaya jayakAra varyo hato. vizeSamAM eka kacchI bhAI taraphathI pagapALA caitya paripATI beThavAtAM deDha bhAIbene page cAlatAM vAjate gAjate prArthanA samAja, pATI, vAlakesara vagere prakhyAta jina maMdiramAM prabhu darzana ane pU. A. zrI dharmasUrIzvarajI ma. sA.ne vaMdana karI gayA tevI ja rIte dhAmadhUmapUrvaka pAchA pharyA hatA. jatAM ne AvatAM baMne vakhata kacchI yuvaka maMDaLanA yuvaka vage bhaktirasanI ramajhaTa 2010_04 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bolAvI hatI. kAgaccha upAzrayamAM pagapALA yAtrikone e bhAI taraphathI jamaNa ApavAmAM Avela. Ama AkhuMya cAturmAsa eka pachI eka dharmakaraNIothI dhamadhamatuM rahyuM hatuM. borIvalI pU zrI suyazacaMdrajI ma. sA.ne vaMdana karavA saMgha gayo hate. A mAsanI AMbilanI vyavasthA upAzrayamAM rAkhavAmAM AvatAM nave divasa prabhu padharAvI snAtra pUjA vagere siddhacakrajInI suMdara kriyApUrvaka ArAdhanA karavAmAM AvI hatI. chelle divase navapadayaMtranI akSatathI Alekhana karI navapadajInI pUjA bhAre ThAThathI bhaNAvavAmAM AvI hatI. | divALInA divasomAM bAlikAoe pAvApurI jalamaMdiranI raMga beraMgI raMgeLInI Abehuba racanA ane jJAnapaMcamInA jJAnanI AlekhanA paNa ati suMdara karI hatI. pAvApurI jalamaMdira jevA mATe roja lekanI ThaThTha jAmatI. caimAsI ArAdhanA bAda kA. va. 1nA divase a.sau. zrImatI mIThIbena gAMgajI sahakuTuMbanI AgrahabharI vinaMtithI temanA ghera bhAre dhAmadhUmathI cAturmAsa parivartana thayela. mAMgalika pravacana bAda jJAnapUjana, gurupUjanapUrvaka kAmaLIo, kApaDa, havaNI vagere vaherAvyA pachI saMghabhakti karI e daMpatie pitAnI satkamANIne sadvyaya karI ane lAbha lIdhe hate. A rIte dharmapravRttithI maghamaghAyamAna cAturmAsa pUrNa karI vasaMtaprabhAzrI ThANa 4 gurunizrAmAM mulunDa padhAryA hatA. A bIjA cAturmAsamAM lekAgaccha saMghanA ane kacchI bhAI bahene saMgharUpe pAlItANA vagere yAtrA nIkaLatAM khaMbhAtamAM sAdhvI zrI svayaM prajJAzrIjI mane vaMdana karavA jatAM khaMbhAtanA zrI pArzvagaM gaccha saMghanuM bhAvabharyuM svAgata karyuM hatuM. 2010_04 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIjuM thAturmANa saM. 2031H A rIte babbe cAtumamAM AnaMda maMgaLa vatI jatAM zrI lekAgaccha jaina saMghanA AgevAne khUba ja AnaMdita banyA. be varasanI jema trIjA varase paNa jo e ja lAbha maLI jAya te raMga rahI jAya, ema vicArIne trIjA varase paNa saMghe pUjyazrIne cAturmAsane lAbha ApavA khUba ja Agraha karyo. paNa saMge anukULa na hovAnA kAraNe A varase lekAgaccha saMghane nirAza thavuM paDyuM, paNa cothA varase te avazya lAbha Apa ja paDaze evI joradAra vinaMtI karatAM pUjyazrIne pharajiyAta saMghanI bhAvabhInI vinaMtIne svIkAra kare paDyo. vi. saM. 2031nA aSADa suda pAMcamanA cAturmAsa praveza nirNita thatAM saMghanA pramodane vadhAratA pUjyazrI pUnita pagale anarI ronaka sAthe cAturmAsa praveza karatAM lekAgaccha saMghanA haiyAmAM bhAre umaMga uchaLI paDayo. dharmaraMganA amI chAMTaNA verate praveza mahatsava ujavAyo, dhagadhagatA tApathI vyAkuLa thayelI dharatIne jema varSARtu zAMta kare tema zrI kAgaccha saMghe praveza mahotsavamAM bhAga lenAra dareka AgaMtukanuM jaina AIskrImathI svAgata karyuM. sarvatra zItalatA patharAI gaI gata cAtumasenI jema A cAturmAsamAM paNa dharmanI Ahaleka jAmI. vyAkhyAnamAM prazna vyAkaraNa sUtra ane pRthvIcaMdra caritra, nagInabhAI tathA narabherAmabhAI taraphathI vahorAvavAnI vidhipUrvaka vAMcana dararoja mATe cAlu thayuM. keTizIlA tapa, aSTa mahAsiddhi tapa, samavasaraNa tapa, chaThThanI tapasyA vagere aneka tapa thayA. eka ja ThekANe ekAsaNunI vyavasthA bhakti. 2010_04 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 bhAvathI suMdara jaLavAI. pUrvanI jema karachI ane lekAgacchanA bhAI bahenee ArAdhanApUrvaka lAbha dvIdhe. paryuSaNa parvamAM sahue caDIyAtA bhAve Atmika ujavaNI ujavI aThThAI vyAkhyAno, zrI kapasUtra, vIra janma vAMcananA divase svapUna ghInI bolI, pAraNuM, prabhAvanA, varagheDA vagere kamathI rAbetA mujaba ujavAyA. pUjyazrInA bAlabrahmacArINI ziSyA sAdhvI zrI kuMjalatAzrIjIe aThThAInI tapazcaryA karI, te sivAya bIjA paNa tapasvI bhAI-bahene sArI saMkhyAmAM hatA. darekanA pAraNA lekAgaccha saMgha taraphathI thayA hatA. vyAkhyAne pachI temaja tapasvIone bahumAnapUrvaka kIMmatI prabhAvanAone krama sAro rahyo zrI bArasA sUtranuM vAMcana pU. zrI sunaMdItAzrIjI tathA padmagItA zrIjIe spaSTa bhASAmAM karela. bhAdaravA suda 13nA divase pUjyazrInA paTTadhara ziSyA pU zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma. ThANuM traNa varalImAM cAturmAsa birAjamAna hatAM, tyAMthI pagapALA caityaparipATIrUpe saMgha sAthe vAte gAjate pUjyazrIne vaMdana karavA padhAratAM saMghamAM AnaMda phelAye hatA. saMghapati zrI kuMvarajIbhAI jeThAbhAI varalIvALAnuM bahu mAna lekAgaccha saMgha taraphathI thayela. temanA taraphathI ane temanA bhAgIdAra bAbubhAI taraphathI ema be saMghapUjana ane sAdharmika bhakti thayela. A prasaMge lekAgacchanA AgevAno temaja zrI suMdaralAlabhAI jhaverIe khAsa hAjarI ApI hatI. A sivAya anya bhAI bahene sArI saMkhyAmAM hAjara hatA. saMghapatie lekAgaccha sAdhAraNa khAte rUA. 101) bharAvyA hatA. bhAdaravA vada 4nA caMdrAbena taraphathI pUjA ane keTamAM vasatA 2010_04 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 zrI pArdhacaMdra gacchIya bhAI bahene taraphathI nIvInI tapasyA pUrvaka sva pU. AcArya zrI sAgaracaMdrasUrIzvarajI ma. sAhebanI svargArehaNa tithi ujavAI hatI. lekAgacha taraphathI nIvIvALAne rUpIAnI prabhAvanA thayela. te divase sAMtAkrujhavALA sarojabena taraphathI saMghapUjana thayela ane temanA sUrIlA kaMThe gurugIte gavAtAM vAtAvaraNamAM bhAvavibheratA chavAI hatI. A mAsanI AyaMbIlanI oLI paNa suMdara rIte ujavAI. cembara padhAryA : pUjyazrInA suvyAkhyAnI suziSyA pU. sAdhvI zrI sumaMgaLA zrI jI ma. ThANuM 4 cembaramAM cAturmAsa birAjatA hatA. tya teozrInA parama tapasvinI ziSyA pU. zrI ka9patAzrIjI mahA rAje 51-para be oLI vardhamAna tapanI eka sAthe karatAM tenA pAraNA prasaMge pUjyazrI Aso suda 13nA cembara padhAratAM traNa divasanA mahotsava pUrvaka pAraNA prasaMga dhAmadhumathI ujavAye. sAMjI, pUjA, prabhAvanAnA kAryakrama sAthe tapasvIe tapanuM pAraNuM karyuM. zAha vasanajIbhAI kAnajInA ghera sakala saMgha sAthe vAjate gAjate gurunA ane tapasvInA pagalA karAvI jJAnapUjana, guruM pUjana, prabhAvanApUrvaka tapasvInA pAraNane lAbha sArI rIte levAyA. e prasaMganI zobhA paNa ora banI hatI. tyAMthI punaH keTa padhAratAM dIvALI, besatuM varSa vagere parva dina bhAvapUrvaka ujavAyA. jJAnapaMcamInA divase tyAMnI bALA e pUjyazrInI preraNAthI prabhu mahAvIranA mokSagamananI ane navapadajInI suMdara raMgeALI tathA jJAna pradarzana goThavatAM sakaLa saMghanA bhAI bahenee jJAnanI ArAdhanA karI pUrNa khuzAlI vyakta karI hatI. 2010_04 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. chelle chele paNa tapasyA : kArtika suda 7thI zatruMjayamAdaka tapa karAvatAM bahene ane bhAIo sArI saMkhyAmAM joDAyA. ekAsaNuM ane navInA jamaNa ane pAraNA paNa thayela. suMdaralAlabhAI jhaverI, DuMgarazI narazI dAdaravALA ane muLajIbhAI jI. zeTha AphrikAvALA ane lekA gacha taraphathI prabhAvanAo thayela. Ama tapanI maMgaLa zarU AtathI zarU thayela maMgaLa cAturmAsa maMgaLakArI tapanI ArAdhanApUrvaka nividane samApta thayuM. vighA sanmAna tathA vidAya samAraMbha: pUjyazrInA Ama eka pachI eka ema traNa traNa cAturmAse eka ekathI caDiyAtI dharma prabhAvanA sAthe pasAra thatAM lekA gacchanA bhAI bahene pitAnA AMgaNe uparA uparI AvA bhavya lAbha maLatAM pitAnI jAtane dhanya mAnatAM saMghe pitAne harSa vyakta karavAne nirNaya karyo ane harSamAM harSa vyakta karate eka AnaMdajanaka prasaMgane umere thaye. e AnaMdajanaka prasaMga e hatuM ke pUjyazrInA navamA naMbaranA ziSyA bAlabrahmacArINI suabhyAsinI ziSyA sAdhvI sunaMditAzrIjIe gurunIzrAmAM abhyAsakSetre AgaLa vadhatAM cAlu varase vANArasI saMskRta prAkRta vidyAlayanI apAtI zAstrIya parIkSAomAM saMpUrNa uttara madhyamAM korsamAM paMDitavarya zrI mizrAjInI AtmIya sahAyathI ane pitAnA athAga parizramathI abhyAsamAM ekacitta banI parIkSA ApI bhAratabharanA ATha hajAra vidyArthIomAM pharsTakalAsamAM phasTa naMbare pasAra thatAM paricita vargamAM Azcarya sAthe AnaMdanuM mejuM pharI vaLatAM sahue e sAdhvIjIne abhinaMdanethI navAjayA hatA. 2010_04 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 lokAgacchanA AgevAna bhAIone A hakIkatanI jANa thatAM A abhinava takane vadhAvI sAdhavIzrInuM ucita sanmAna karavAnI bhAvanA jAgatAM saMsthAnA prANabhUta manAtA sekreTarI zrI prANajIvanabhAIe TrasTIgaNa ane kAryakartAonI anumati pUrvaka kA. su 13 nA divase sanmAna sabhAnI AyeAjanA sAthe pUjyazrInuM cAturmAsa paNa yazasvI nivaDatAM te nimitte temaja pUjyazrI 2032mAM gujarAta tarapha padhAravAnA hei ene anulakSIne temane bhavya vidAyamAna sabhAnI yojanA karI. kA. su. 13 ravivAranA zubha divase sabhAmAM padhAravA mATe AmaMtraNa apAyA te divase nizcita samaye eka pachI eka AgevAne padhAratAM rahyA. temAM mukhyatAe zrI lekAgachane sakala saMgha, tema kaTa vetAMbara mUrtipUjaka saMghanA AgevAne ke jeoe A traNe cAturmAsamAM tana, mana, dhanathI yazasvI kALo noMdhAvyo hate; te saMghamAM mukhyazrI gulAbacaMdabhAI, zrI cunIlAlabhAI, temaja anya saMbhAvita gRhastha, tathA keTa sthAnakavAsI saMghanA AgevAne, kacchI jaina saMghanA agragaNya bhAI bahene, tathA bahArathI zrI suMdaralAla dalapatabhAI jhaverI, zrI zAMtilAla kezavalAla jhaverI vagere, tema hiMdamAtA kaTapIsa bajAranA AgevAne, mulunDa ane cembara zrI pArdhacaMdra gaccha jaina saMgha muMbaInA AgevAna vagerethI upAzraya bharacaka bharAI jatAM barAbara 9-30 kAryakramanI zarUAta thatAM eka pachI eka vaktAoe suvAcya zailIthI pUjyazrInI guNalAghA, ane dharma prabhAvakatAne biradAvI potAnA ziSyA sAdhvIjIone abhyAsa mArge AgaLa vadhAravAnI kunehabharI daSTine vadhAvI hatI. sAthe abhyAsaktA sAdhvIjI zrI sunaMditAzrIjIne AvI javalaMta 2010_04 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pi4 kArakidI meLavavA mATe dhanyavAda sAthe temanI viziSTa jJAnapipAsAnI anumodanA karI hatI. A vaktAomAM mukhyatAe zrI zAMtilAla jhaverI, zrI rasIkalAla mAstara, kAMdIvalI jena saMghanA kAryakartA zrI hiMmatalAlabhAI, kAgaccha saMghanA pramukha zrI maMgaLadAsa kaMpANI, sekreTarI zrI prANajIvanabhAI ane A sabhAnA mukhya vaktA zrI cImanalAla pAlItANAkare sAdhvIjIomAM samAyelI anupama zaktine paricaya karAvI sakaLa saMgha samakSa kALa prabhAve Avarita thayelI e zaktine pragaTa karI jagatane lAbha ApavA anurodha karyo hato. lekAgaka saMghanA pramukhazrI maMgaLadAsa kaMpANIe potAnA vaktavyamAM jaNAvyuM hatuM ke parama viduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI ma. sA.nA be cAturmAsane apUrva lAbha ame pUrve meLavI cUkyA hatA. A varase paNa lAbha ApavA ame pUjyazrIne vinaMti karatAM zrI pArdhacaMdragaccha jaina saMgha muMbaI zAkhAnA mAnyavara pramukha mahedaya, saujanyazIla zrI suMdaralAla zeThe amane kahyuM hatuM ke " pUjyazrInA cAturmAsane lAbha A varase tamane ApavA mATe banate prayAsa karIzuM " tyAre ame nizcita banyA hatA. amArI A nizcitatA kharekhara satya puravAra thaI. jene Apa sau A cAturmAsa daramyAna vividha prakAranI tapa, japa, vyAkhyAna pUjA vagere dharmadyotaka karaNuothI joI zakyA haze. cAturmAsanA pravezathI mAMDIne Aja sudhI A amArUM dharma. sthAnaka dhArmika pravRttithI satata maghamaghatuM rahyuM che. mAnavIne saMjIvana guTikA je rIte navuM jIvana bakSe che tema pU. zrI sunaMdAzrIjI ma.nI saMjIvanI samI amRtavANI bhAvikajanane jAgRta karI AtmakalyANanA amarapaMthe prayANa karAve che. 2010_04 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 dharma pratye rasa dharAvanAra keI paNa vyakti pUjyazrIne saMparkamAM thoDo samaya paNa Ave te huM khAtrIpUrvaka kahuM chuM ke teozrInA dharma upadezathI tevI vyaktinA azraddhALu mAnasamAM acUka parivartana Ave che ane te AtmA jIvana utkarSa mATe sadA jAgRta rahe che. samaya ane saMgane anusarIne pUjyazrI dhArmika kAryo karAvavAnI je kuneha dharAve che te ajoDa che. teozrInA zabdakoSamAM "nahi thaI zake" " na banI zake evA nirAzAjanaka zabda che ja nahi. kArya hAtha gharo ane te acUka saphaLa thaze evI zraddhAnA raNakAra sAthe teozrI kArya hAtha dharavA sUcave che, ane kharekhara te kArya saphaLa bane che. zUnyamAMthI sRSTinuM sarjana karI zake evI agAdha AtmazraddhA ane zakti dharAvanAra evA pUjyazrIne amArA pheTi koTi vaMdana ho. pUjyazrInA cAturmAsa daramyAna amArA saMghanA keI paNa bhAI bahene taraphathI teozrIne athavA teozrInA ziSyA samUhane manaduHkha thayuM hoya te tene saMgha taraphathI micchAmi dukkaDama ApuM chuM. pUjyazrI paNa amArA avinaya badala kSamA Ape evI vinaMtI. teozrInA A vidAyamAnanI ame saphaLatA IcchIe chIe. chelle pUjyazrInA suabhyAsI ane AvA kaThInamAM kaThIna abhyAsamAM pAraMgata rahI saphaLatA meLavanAra pUjyazrI sunaMditA zrIjI mahArAjane paNa jJAnanI saphaLatA badala vAraMvAra vaMdanA sAthe anekazaH dhanyavAdo ApIe chIe. ane bhaviSyamAM paNa jJAnamArgamAM Agekadama bharatAM jJAnanA zikharane sara karatAM rahe evI zubhecchA sAthe amArA saMgha taraphathI zubhAziSa vyakta karIe chIe ane saMpUrNa saphaLatA IcchIe chIe. 2010_04 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chelle pUjyazrIe zrI lekAgaccha saMghanI alaukikatA darzaka kAraNe je eka te gacchanA bhedabhAvathI alipta rahI vetAMbara mAga saMpradAye sAthe sahakArathI temanA dharmasthAnakamAM dharma kriyA karAvavA badala, chellA pAMca varSathI pitAnA upAzrayamAM anya gacchanA vetAMbaramAga paMcamahAvratadhArI mUrtipUjaka sAdhvIjIenA cAturmAsa karAvavA badala ane eka jaina sAdhvIjInuM temanI ujajvala zikSaNika saphaLatA badala sau prathama sanmAna karavA badala, AvA vividha kAraNo badala zrI kAgaccha saMghane khUba khUba abhinaMdana ApyA hatA, ane saMghanI viziSTa saralatAnI anumodanA karI hatI. muMbaIlekAgaccha jaina saMghe AvA stutya ane anukaraNIya pagalA bharyA badala bhUrisUri anudanA karI hatI. pUjyazrInA maMgalAcaraNa, maMgaLa gIta ane bAlikAenA svAgata gIta, rAsa-garabA, kha jarI nRtya vagere viziSTa kAryakramathI bharacaka sabhAnI pUrNAhuti thatAM pahelAM suabhyAsI sAdhvIzrI sunaMditAzrIjIe paNa abhyAsamAM AgaLa vadhavAnI IcchA sAthe TuMka vaktavya karela. tyAra pachI muluMDa nivAsI zrI jeThubhAI nathubhAI tathA mAtuzrI purabAI bhImazI taraphathI saMgha pUjana thayela. ane pUrNAhuti pachI pAvalInI prabhAvanA ane AvelA AmaMtrita mahemAnanuM prItibhejana thayela. A divasa bharacaka kAryakramathI dhamadhamate Ajane prasaMga saunA aMtaramAM AnaMdanA meti verate gaye, ane harSanI cInagArI sAthe maMgaLa yAdagIrI mukate gaye. A "vidyA ane vidAya sanmAna"thI sArAya muMbaI zaheramAM zubha bhAvanAnI paDaghama dhabakavA lAgI. 2010_04 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa7 thAturmAsa parivartana zrI lekAgaccha jaina saMghanA TrasTI zrI nagInadAsa jamanA dAsanI AgrahabharI vinaMtIthI kA. va. 1nA divase sarva sAdhvIjI maMDaLanuM cAturmAsa parivartana bhAre samArohapUrvaka thayuM. 700 800 mANasanI bharacaka medanI vacce bhavya svAgata sUcaka benDanA ninAda sAthe ane maMgalagIte gaDuMlIonA vadhAmaNA sAthe bajArageTamAM temanA nivAsa sthAne pUjyazrI padhAratAM temanA punita pagale AnaMda maMgaLa vatyuM hatuM. kAryakartA zrI nagInadAsabhAIe ane temanA kuTuMbe bhAre umaMgathI gurubhakti ane saMghabhaktine lAbha lIdho. A bhavya prasaMga temanA jIvananuM saMbhAraNuM banI rahyuM. A traNe cAturmAsomAM dharmabhAvanA ane prabhAvanAne dhabakAre jorathI dhabakyo tene saMpUrNa yaza mukhyatAe zrI laMkAgacchanA kAryakartAone, zrI keTa mUrtipUjaka saMghanA AgevAnone, temaja keTa vistAramAM vasatAM samasta kacchI bhAIo ane bahene ke jemaNe satata tana-mana ane dhanathI sahakAra Ape temane phALe jAya che. TrasTI maMDaLanI kAryakSamatA te prazaMsanIya che ja, paNa kAgaccha saMghanA traNa sekreTarIe zrI prANajIvanabhAI, narabherAmabhAI ane mehanabhAInI jahematabharI kArakirdI kharekhara dAda mAgI le tevI che. temAM zrI prANajIvanabhAI pote janma sthAnakavAsI hovA chatAM zrI lekAgaccha saMghanA prANa banI saMkaLAI rahyA che. traNe cAturmAsanI saphaLatAne yaza temanA ja 2010_04 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 phALe jamA thAya che tema kahevu jarAya khATuM nathI. 'mare vRddha hAvA chatAM dareka kAryoM mATe peAtAnA kharce DhADAdoDI karI athavA to tananI zakti kharcIne, mananI zaktinA bhega ApIne, nikhAlasabhAve ane dhabhAve je lega ApI rahyA che te khUba anumedanIya che. A che lekAgaccha jaina saghanI alaukikatA ane pUjyazrInI dharma prabhAvakrutA !! pUjyazrInA AvA cAturmAsA muMbaIvAsIo kadI nahi bhUlI zake. 2010_04 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama viduSI pUjya zrI sunaMdAzrIjI mahArAja tathA temanA ziSyA pUjaya zrI vasaMtaprabhAzrIjI mahArAjanA upadezathI maMgalaM bhagavAna vAre cA ne mahAvIra jIvana jeta" pustaka prakArAnamAM dravya sahAyakenI zubha nAma zreNuM rUpiyA nAma mAma muMbaI 1001) zrI lekAgaccha jaina saMgha keTa-muMbaI 501) eka saddagRhastha taraphathI mulunDa , 25) suMdaralAla dalapatabhAI jhaverI 250) jAsudabena suMdaralAla jhaverI 250) zAha lakhamazIbhAI ghelAbhAI ghATakepara 250) zrImatI ratanabena lakhamazI zAha 250) zAha nAnajIbhAI dhArazI mATuMgA 250) pAnabAI dhArazI 250) sva. zAha mAlazIbhAI meNazInA samaraNArthe ha. vasanajIbhAI mAlazI muMbaI 250) vallabhajIbhAI mAlazI che. 250) kezavajI vIrajI vikama punA 25) suMdarabena kezavajI vikama 250) sva. mAtuzrI saMtokabAInA smaraNArthe bhAIcaMdabhAI tathA kezavalAlabhAI kArA 2010_04 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpiyA nAma gAma 250) mahetA zAMtilAla devacaMda TaMkArA 250) zAha kAMtilAla kuMvarajI muMbaI 250) a. sau. zrImatI maNIbena kAMtIlAla 201) a.sau. zrImatI bhANabAI lAlajI leara parela , 201) sva. je. pI. mahetAnA smaraNArthe temanA dharmapatnI gaM.sva kAntAbena je. mahetA taraphathI 201) jayakAntabhAI je. mahetAnI 48mI varSagAMTha nimitte temanA mAtuzrI gaM.sva. kAntAbena mahetA taraphathI varalI-muMbaI 201) zrI kAMdIvalI tapagaccha jaina saMdha muMbaI 171) zrI tapagacchanI bahene taraphathI, kacchI jaina derAsara ghATake para-muMbaI 125) zrI ghATake para che. mU. pU. kacchI jaina saMgha , 125) zrI purUSottamadAsa gAMDAlAla kapAsI ghATakopara , 125) zrI jinadattasUri TrasTamAMthI haH zAha lakhamazIbhAI punazI bhAtabajAra , 101) a, sau. zrImatI jayAbena lakSmIcaMda zAha haidrAbAda 101) a sau. zrImatI paramAbena khetazI leara parela-muMbaI 101) gaM. sva. mIThAbena tejazI ghATakopara , 55) bhegIlAla hIrAlAla zAha mATuMgA ,, 55) suzIlAbena hIrAlAla zAha mATuMgA 2010_04 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpiyA nAma mAma 51) gaM. sva. kaThuMbena zAmajI cembura-muMbaI 51) baLavaMtabhAI vADIlAla kAMdIvalI , 51) dhIrajalAla bhAIcaMda zAha kAMdIvalI , 51) khUbacaMda TI. mahetA kAMdIvalI 51) zAha zAMtilAla ravajI kAMdIvalI 51) rasikalAla bhAIcaMda zAha kAMdIvalI , 51) a. sau. zrImatI zAMtAbena kAMtilAla karamacaMda zAha ghATakopara-muMbaI sAdhvI zrI sunaMditAzrIjI banArasa yunivarsiTI saMpUrNa madhyamAM saMskRtamAM phasTa naMbare pAsa thayA te nimitte. S: 2010_04 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zANika arpaNa prakAzakIya Azirvacana muni vidyAcaMdrajI anumodanA ane abhinaMdana pU. A. vijayadharmasUrI dhanyavAda, prArthanA, zubhAziSa muni rAmacaMdrajI 14 zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetA jIvananuM gaurava suteja" abhilASA suteja" lekAgacchanI alaukikatA dravya sahAyake prastAvanA " prakaraNa : 1 sAtvika jIvananA teja 2 mehanIya karmanI majAla 3 karmanA jhabakArA 1 0 0 2010_04 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0i1 4 saMsAranI vicitratA 5 dayAne doi 6 dharma vRkSanA madhura phaLa 7 dhanya sAdhanA 8 vana ane parAvartana huM svapna darzana 10 AnaMdanI helI 11 dhanya e supratApI mAtA 12 janma ane janmatsava 13 e mahAvIra kevA haze? 14 vairAgI vardhamAna vararAjA banyA 15 saMsArI chatAM tyAgI 16 tyAga paMthe kadama 17 prathama divasa.....! prathama varasa....! 18 ane bhAgyarekhA khIlI uThI 19 mahAvIrane maLe zALa 20 dhyAnanI parAkASThA 21 dhanya mahAvIra dhanya caMdanA 22 sAdhanAnI aMtima kSaNe 23 jaya jayakAra 24 ajabanuM AkarSaNa 113 127 137 149 161 175 186 203 216 233 245 256 2010_04 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 267 284 297 306 323 prakaraNa : 25 ahiMsA dharmane De 26 prabhune mAraga zUrAne 27 nahIM kAyaranuM kAma 28 hArIne jItI gaye 29 mIThI goThaDI jJAnInI 30 ratnAnA vepArI mahAvIra 31 prabhunI prabhutAne pamarATa 32 mahAvIra mele sidhAvI gayA 33 dhanya prabhu, dhanya gautama, dhanya parivAra 34 vaDagacchanI vibhutio 35 sAdhvIsaMghanI mahattA 334 346 357 367 377 39) in + ra -] 2010_04 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A maMgala bhagavALu vIro yAne zrI mahAvIra jIvI,jayota 1 : sAvika jIvananA teja A jaMbudvIpanA pazcima mahAvidehamAM mahAvaprA nAmanA vijyamAM jayaMtI nagarI zobhI rahI hatI. e nagarInA zaNagArarUpa mahAprarAkramI zatrumana rAjA pitAnI guNasaurabha bichAvI rahyo hato. e rAjyanA tAbAmAM pRthvI pratiSThAna nAme eka madhyamaTInuM gAma hatuM, tenuM saMcAlana nayasAra nAmanA kSatriyanA hAthamAM hatuM. enA saguNathI zatrumana rAjAne tenA pratye AdarabhAva sAro hato. rAjamAnya nayasAra eka nAnakaDA rAjA jevI sAhebImAM mahAlate havA chatAM tenA AMtarika jIvanamAM sAtvikatAnA 2010_04 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] zrI mahAvIra jIvanajyota teja ubharAI rahyA hatA. paricita vargamAM nayasAranI eka puruSa vizeSa tarIke gaNanA thatI. Arya saMskRtinA saMskArothI raMgAyelA nayasArane kulaparaMparAthI cAlyA Avate, anyane jamADIne jamavAne eka prazasya niyama hato. enA vizALa hRdayamAM Atithyaprema ane udAratAnA divya jharaNAM vahI rahyA hatA. rAjAnI vaphAdArIpUrvaka e grAmamUkhI nayasAranA jIvananI sarva kSaNe sulakSaNI ane sarvatejabharI pasAra thaI rahI hatI. eka vakhata grISmaRtunA samaye zatrumardana rAjAne sArI jAtanA kASTanI jarUra paDatAM kASThaparIkSaka nayasArane manapasaMda kASTa meLavI ApavA AjJApatra AvyA. rAjahukamane mAna ApI kAryaniSTa parijanavarga ane gADA vagere joItI sAmagrI sAthe nayasAra eka meTA jaMgalamAM gaye. kuzAgra buddhithI parIkSApUrvaka yogya vRkSe pasaMda karI karavAne kaSTa kApavAne Adeza karyo. AjJAdhina nAkaravarga paNa e kAmamAM lAgI gayuM ane dhaDIma....dhaDIma...kapAtA kone gaMja khaDakAvA lAge. madhyAhna samaya thatAM dayALu nayasAre saune bhejana mATe AmaMtraNa ApyuM. sAthe lAvelA rayAe tune anukULa bhejana sAmagrI taiyAra rAkhI hevAthI keIpaNa jAtanA bhedabhAva vagara badhA eka vRkSanI chAyAmAM hAtha, paga, meTuM svaccha karI jamavA beThA. nayasAra paNa eka maMDalAkAra vRkSanI chAyAmAM bhejana mATe upasthita thaye. grISma Rtu hovAthI sudhA ane tRSAe bamaNA jorathI darekanA mAnasapara sAmrAjya jamAvyuM hatuM. bhUkha lAgavI ane bhejana karavuM e zarIrane dharma che. paNa 2010_04 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtvika jIvananA teja [3] anyane jamADIne jamavuM e Arya saMskRtino dharma che. janmathI e saMskArane varelA nayasAre paMktibheda vagara nA bhANa pirasAvyA, sAthe temanuM bhANuM paNa taiyAra thayuM. sI ucita rIte jamavA besI gayA, paNa nayasAra kaI vicAramAM DUbI gayAH "ghera te huM roja kaI atithine jamADIne pachI jamuM chuM paNa Aje A aTavImAM mAro niyama kema jaLavAze?" chatAM zraddhALu aMtaramAM AzAnuM kiraNa camatuM hatuM ! bharyA bhajananA bhANe besIne nayasAra keI Agantuka atithinI rAha jovA lAgyA. temanI TevAyelI AMkhe jaMgalanI cAre bAju pharavA lAgI. utkaTa bhAvanA kadI phaLyA vagara rahetI nathI. nayasAranI cabarAka AMkhamAM dUrathI AvatAM keI Agantuke samAI gayA. harSanI anerI camaka sAthe saphALA ubhA thaI gayA! bhAvavibhera banI khullA page atithinI dizA sAme doDyA! atithine saMgama thatAM temane mana marelo nAcI uThyo! vezabhUSAthI temane oLakhI kADhyA......ahA ! A te be jaina munio! atithidarzanathI kSaNabhara dila DelI uThayuM, sAthe deha paNa! veta paNa melAghelA vastrothI AcchAdita jemanA tanabadanapara prasveda bindue nitarI rahyA hatA, sAthe brahmacaryanA divya teja paNa jemanA bhAla pradeza para camakI rahyA hatA, grISmaRtunA bhayaMkara tApathI jemanuM tejasvI vadana lAlacoLa banI gayuM hatuM ane aMgArA jharatI dharatI jemanA caraNane AgakaNiyA cAMpI rahI hatI, khabhApara pAtra ane pustaka, dehapara bAMdhelI upadhi, kammarapara bAMdhela rajoharaNa ane hAthamAM daMDa dhAraNa karIne dhIre pagale svasthatAthI cAlyA AvatAM puNyamUrti samA be atithiene jotAM ja nayasAranA nayanamAM harSanA AMsu ubharAyA ! jaina munionA mArgathI ajANa hevA chatAM dhIragaMbhIra munio pratye ane bhAva ubharAye! samIpa AvatAM munionA caraNamAM sahasA jhukI patAM nayasAre 2010_04 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 4 ] zrI mahAvIra jIvanantyAtta (6 ! : gadgad vANIthI pUchyuM :- bhagavan ! A verAna vanavagaDAmAM aTana karatAM Apane koi bhaya na lAgyA ? jyAM zastradhArI manuSyA paNa pharI zakatA nathI tyAM Apa zI rIte nirbhaya banI pharI rahyA che ? AvA sakhata tApamAM AvA kaSTa sahana karavAnuM prayAjana zuM ? nathI pagamAM cAkhaDI ! nathI mAthe chatra ! AvI aTavImAM Apa zI rIte AvI caDyA ? '" nayasAranA ekI sAthe ghaNA praznonA pratyuttara ApatAM madhura svare munie melyA " mahAnubhAva ! ame vItarAgamAnA anugAmI chIe. zrI vItarAga prabhunA dharma amArA aNue aNumAM vyApta che. vItarAgI senAnA sainika banI ame kazatrune parAsta karavA ahiMsAdhanA jha MDA laine nirbhayapaNe jhajhumIe chIe. adveSapaNe pakSInI mAphaka svataMtrapaNe AtmAnI kheAja karatAM ame vicarIe chIe, emAM bhaya zAne ? " setula mahAjana` '' evA zrI vItarAgaprabhunA Adeza anusAra AtmasAkatA mATe Ana MdapUrvaka dehanA kaSTone sahana karI AtmadarzI jJAnarUpa mahAlanI gaveSaNA karIe chIe. '" munienI AvI madhura gIrAthI pramudrita thayelA '' nayasAra dhanya che Apane ! " ema khelatAM eka ghaTAdAra vRkSa sAme aMgulI nirdeza karI munione vizrAMta thavA vinaMtI karI. munie paNa tenI bhAvanA satkArI e vRkSanI zItala chAyAmAM sthAnazuddhi joI kaMbala pAtharI sthita thayA. nayasAre jijJAsAvRttithI pharI pUchyuM : " kaheA bhagavan ! AvA ghera jaMgalamAM Apa zI rIte AvI caDhyA ? ' gaMbhIra svare eka munIzvare kahyuM : " bhAi ! moTA nagaramAM javA mATe ekAkIpaNe A jaMgalanA pravAsa zakya na hAvAthI eka sAnI sAthe sagAtha meLavI ame nIkaLyA hatA. mAmAM eka gAmane pAdara sAsamUha bheAjana mATe rokAtAM ame paNa upavAsanA pAraNe e gAmamAM bhIkSA ( gaucarI ) mATe gayA. paraMtu nirdoSa bhIkSA na maLatAM tapAvRddhi mAnI pAchA pharyA tyAM 8 2010_04 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - sAtvika jIvananA teja pile sAthe tyAMthI prayANa karI gaye hato. e sArthanA pagale pagale cAlatAM ame mArganA ajANa hovAthI mULa mArga cUkI gayA ane pharatAM pharatAM ahIM AvI caDyA." ATalI badhI muzkelI veThI hovA chatAM munionA prazAMta vadana para e sAthe tarapha jarAya reSanI rekhA na hatI. A joI nayasAranA dilamAM munio pratye pUjyabhAva jAgrata thaye. munionI sahanazIlatA ane kSamAbhAvanAnuM pratibiMba nayasAranA dilamAM aMkita thaI gayuM. akAraNa munione kaSTamAM nAkhavA badala e sAthe pratye gusse paNa AvI gaye; chatAM mahAtapasvI atithionA AtithyasatkArano lAbha maLavAthI potAne dhanya mAnato nayasAra munionA caraNayugalamAM ahobhAve namaskAra karatA bolyo: "pUjya ! Aje mArA puNyano sUrya soLe kaLAe prakAzita thayo che ke Apa jevA parama tyAgI tapasvI saMta mArA atithi banyA ! bhojana samaye pAtrapaSaNanI bhAvanA bhAvatAM mane Apa jevA supAtra sAMpaDI gayA! pharamA pUjya! huM ApanA zA svAgata karUM?" nayasAranA bhAvabharyA vacana sAMbhaLI sasmita vadane muni belyA : mahAnubhAva ! tamAre bhAva e ja amAruM svAgata che. saMta haMmeza bhAvanA bhUkhyA hoya. tamAro prazasya AdarabhAva amArA aMtarane praphullita banAvI jAya che. " munionI AvI nispRhatA joI vizeSa sabhA nayasAre kahyuM : "munirAja ! A jaMgalamAM huM Apane anya zuM satkAra karavAne hatA? vaLI ApanA AcAra vicArathI paNa taddana anabhijJa chuM. chatAM A madhyAhna samaye amArA mATe taiyAra karelA bhejanuM pANI Apane lAge te rIte svIkAre to mAre nitya niyama jaLavAya. ApanA jevA sugya supAtre mArA hAthe annadAna apAya te mArA jevA raMkane bhavabhavanuM puNyarUpa pAtheya sAMpaDI rahe!" munioe paNa nayasAranA dilanI saMbhAvanA pIchANuM hAthamAM 2010_04 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 6 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta kApAtra lai nayasAra sAthe cAlyA. pelA maMDalAkAra vRkSa nIce AvI uMcI jAtanA khAdya padArthAMmAMthI nayasAre khUba AgrahapUrvaka bhAvasabhara haiye muni yugalane pratilAlyA. munioe paNa pajoga AhArapANI vaheArI nayasArane dharmAMlAbha zabdarUpa sneha nItaratI zubhAziSathI navAjyuM. munione AhAra vaheArAvatI vakhate nayasAranA nayanamAMthI azrubiMdue sarI paDyA. svara gadagadita banyA. rAmarAjI vikasvara banI gai. bahumAnapUrvaka priyavacana belatAM nayasAre caDiyAtA bhAve supAtradAna ApatAM bhAre Ana' anubhabyA. anekAne svahaste jamADanAra nayasAre aneka bhikSAcarAne peAkhyA hatA. paNa AjanA supAtradAnanA AnaMda koi ajaba keTInA hatA. AjanA jevA kukSiza bala atithie pahelI ja vAra sAMpaDyA hatA. tema atithionA mukhathI dharma lAbharUpa zubhAziSa paNa Aje pahelI ja vAra kaNa gocara thayA hatA. dhanalAbha....putralAbha... vagere aneka zubhAziSA meLavanAra nayasArane AjanI munienA mukhamAMthI sarelI 'malAbharUpa zubhAziSa koI ajaba prakAranI lAgI !!! dha lAbha zabdanI mIThAza karNa vivaramAM pravezI tenA ura:pradezane bhedI gai ! aMge aMge AnaMdanA dIvA pragaTI na gayA hoya tema divya prakAzapuMja tenA AkhA dehamAM patharAi gayA ! divasabharanA bhukha ane thAka alApa thai gayA ! enI dehalatA adbhuta sphurtithI thanaganavA lAgI ! bhejananuM bhANu najara sAme ane kaDakaDatI bhukha udaramAM heAvA chatAM tenI jamavAnI rUcI zAMta thai gai. munione vaLAvI nayasAra bhANe esI be cAra kALIyA bharyAM tyAM anupama tRptinA eDakAra AvI gayA ! nAkaravarga paNa peAtAnA mAlikanI dAnapriyatA joI AnaMdita yeA. bhAjanividha samApta thatAM kAryarata paricArako peAtAnA 2010_04 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAttvika jIvananA teja [7] kAme lAgI gayA ane navasAra paNa kSaNavAra ArAma karI pharI munio pAse pahoMcI gayA. yegyatA jANI munioe tene jainadharmanI oLakhANa karAvI. jainadharmano prANabhUta navakAramaMtra zIkhaDAvyuM ane jainadharmane lagatI keTalIka samajutI ApI. divasanA namatA prahare nayasAra pAse javAnI AjJA mAgI. munionI sahRdayatApUrvakanI bhAvanAthI prabhAvita thayelA nayasAre vinayabharyA vacane kahyuM: "munivara ! Apa A aTavInA ajANa hovAthI cAle huM Apane nagarane gherI mArga batAvuM!" munionA kaSTabharyA AcAra vicArathI camatkRta banelA nayasAra khullA page munione mArga batAvavA cAlyA. mukhya mArga AvatAM dizAsUcana karI avanata mastake be hAtha joDI kahyuM: Apa A mArge cAlatAM eka moTA nagaramAM pahoMcI jaze. nayasAranI saralatA ane bhAvaprajJatA jANI eka vRkSa nIce besI munioe DI vAra dharmano upadeza Apyo. deva, guru ane dharmanI pIchANa karAvI....vimala vANI vadatA muni bolyAH mahAnubhAva! tamAre Atithyaprema, nirmaLa bhakita ane ajANyA pratyene anupama AdarabhAva jotAM amane lAge che ke tamAro AtmA mahAna che. tamArA nirdoSa bhAvabhaktithI evuM sUcita thAya che ke bhAvi kALamAM tamArI bhAvanA tamane bhagavAna banAvaze ! ema amAruM aMtara bolI rahyuM che. bhAgyavAna ! ajANyAnA AzrayarUpa banI tame amane nagarano rAha cIMdhe, tema ame paNa tamane bhavATavIne ullaMghana karavAmAM sAme kInAre pahoMcavAmAM sahAyabhUta e dharmamArga batAvyo. A batAvelA dharma mAge cAlI AtmAne ajavALajo. tamArA dilanI utkaTa bhAvanA ane Atithyaprema joI amArA mana mudita ane AtmA AnaMdita banyA che. AvI sevAvRtti haMmezane mATe rAkhI amArA zIkhavelA navakAramaMtranuM smaraNa karatAM mehanidrita AtmAnI ujAgara 2010_04 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] zrI mahAvIra jIvana dazAne prApta karavA navatattvAdino abhyAsa karajo." ema samUcita zikSA vacane kahI pharI dharmalAbha rUpa zubhAziSa ApI muniyugala vidAya thayA. nayasAra paNa pharI pharI munione vaMdana karatAM bhavavanamAM camakatI cAMdanI jevI zraddhAnA zItala jharaNuM jhIlatAM jhIlatAM pAchA pharyA. "Ajano aTavapravAsa mahA lAbhadAyI nIvaDyo" evuM vicAratAM nayasAra praphulla citte munioe ApelA upadezanuM rahasya citavatAM, vRkSakApaNInA sthAne pahoMcyA. temanA sarala hRdayamAM munionA upadezanuM maMthana jAgyuM. eke eka zabdamAMthI nitaratA amRtanuM jharaNuM temanA sAttvika tejamAM ota-preta thavA lAgyuM. AjanA zubha divase dAnazuddhi, dAtAzuddhi ane pAtrazuddhinuM ekIkaraNa sarajAtAM zubha vicAronuM AMdolana jAgyuM. mane bhUminava pallavita banatI gaI, zraddhAjaLanA kuvArAmAMthI nIkaLatI pavitra saravANanA siMcanathI anAdikALanI majabUta banI rahelI rAgadveSanI granthI bhUdAI gaI ! ane navanita samA kamaLa AtmapradezamAM dharmavRkSanA mULIyA sarakhA samaktinA "bI" vavAI gayA. munioe oLakhAvelA zrI vItarAga paramAtmA pratye arpaNabhAva, nirgastha guruo pratye bhaktibhAva ane ahiMsAmaya dharma pratye AdarabhAva jAgyo ! jIvanamAM pahelI ja vAra thayela muni samAgama temanA sAttvika jIvanamAM amI chAMTaNA verate gaye Atmika dhana meLavI AnaMdita banelA nayasAre kASThakApaNInuM kAma ATopI samI sAMje rasAle upADyo. kANasamUhathI bharelA gADA zatramardana rAjAne mokalAvyA ane pote meLavelA Atmika lAbhane vAgoLatA vAgoLatA pitAne gAma pAchA pharyA. have nayasAranI jIvanacaryA sAva badalAI gaI che. pahelA jIvanamAM dAnadharmanI mukhyatA hatI,. have dAna, zIla, tapa ane 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtvika jIvananA teja bhAva e cAre prakAranA dharmo enA jIvananAM aMga banI gayA. Avazyaka kiyAnA abhyAsa sAthe nava ta vagerenA abhyAsamAM ekAgra citta banatAM jinapUjA, gurusevanA, sattAnukaMpA, supAtradAna, guNAnurAga ane zrutirAga rUpa manuSya jIvananA phaLa sAthe kelI karatAM samaya vItato gayo. nayapramANabhUta jJAnanA ajavALA tenA guNa suvAsita aMtarane teja prakAzita banAvatA rahyA! navakAramaMtranA smaraNathI temaNe Atmika Arogya prApta karyuM. AryasaMskRtinA saMskAree nayasArane sAtvikatA ApI. e sAtvikatA temane satya dharma tarapha kheMcI gaI. sAtvikatA ane satyadharma bannee maLIne temanI aMtarabhUmimAM bhAvikALamAM mahAvIra banavAnI pUrvabhUmikAne sudaDha banAvI. jIvananA aMte munionA upakArane yAda karatAM navakAramaMtranA smaraNa sAthe samAdhimaraNanI sAdhanA karI maMgala mRtyune varyA. bhAvapradhAna dharmanA prabhAvathI nikAcita karelA devatvane prApta karI saudharma devalekamAM eka pApamanI AyuSyasthitivALA deva thayA. manaciMtita phaLa ApanArA kalpavRkSanA anubhAva aneka prakAranA devI sukhanA bhaktA banI deva guru dharma pratye acaLa zraddhA jvalaMta rAkhI devAyunA divase damAmathI pasAra karavA lAgyA. kharekhara, dAna e dharmarAjAnA mahelamAM praveza meLavavAne paravAne che. emAM samAyA che sAtvika jIvananA teja. 1 zrI AcArAMga sUtramAM prabhu mahAvIre svayaM prakAzya ! ke che ke "he gauttama karma khapAvavAnI saMdhine avasara meM 2 T je jainazAsanamAM je che te bIje kyAMya je nathI." ! 2010_04 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2: mehanIya karmanI bhramajAla vinItA nagarInI bhavya bhUmimAM yugalika dharmanA samAptikALe prathama tIrthapati zrI rASabhadevaprabhue Arya saMskRtinI sthApanA karI hatI. vyavahArika jJAna sAthe prabhue potAnA se putrone alaga alaga rAjabhAga ApI A avasarpiNa kALanA prathama rAjarAjezvarI banI dharmatIrtha pravartAvavA rAjya, kuTuMbaparivAra ane marUdevAmAtAne cheDI zrI kaSabhadeva prabhu prathama sAdhu banI cAlI nIkaLyA. vinItA nagarInA rAjasiMhAsane temanA jyeSTha putra bharata mahArAjA prathama cakavatI tarIke zebhatA hatA. e bharatarAjAnI eka rANInI kukSIe devakathI thavIne nayasAranA AtmAe janma dhAraNa karyo. kAlakame teno janma thatAM e navajAta zizunA dehamAMthI pUrva puNyasUcita abhinava teja kiraNo nIkaLI mAtApitAnA harSane vadhAre karI rahyA hatA. tethI e bALakanuM marici (kiraNa) evuM nAma sthApita karavAmAM AvyuM. RSabhadevaprabhue cejita karelI puruSane 5 bahetara kaLAno abhyAsa karatAM maricikumAra yauvana avasthAnA AMgaNe AvIne ubhA. eka hajAra varSa sudhI ekAkIpaNe jagatane DhaMDhatAM AtmaciMtanamAM masta rahetAM zrI kaSabhadeva prabhune ghAtikarmono kSaya thatAM 2010_04 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAttvika jIvananA teja [ 11 | kevaLajJAna prApta thayuM. devee vinItA nagarInA udyAnamAM samavasaraNanI racanA karI ane vanapAlake bharata mahArAjAne prabhu padhAryAnI vadhAmaNI ApavA doDyA! pitAnA kevaLajJAna mahotsavanI vadhAmaNIthI harSaghelA banelA bharata mArAjA vanapAlakane prItidAna ApavApUrvaka marUdevAmAtA ane pitAnA putra parivAra sAthe prabhudazane nIkaLyA., hAthInI aMbADIe beThelA marUdevAmAtA putranI sukhI avasthA sAMbhaLI anityabhAvanA bhAvatAM kevaLajJAna pAmI aMtakRta kevaLI banI mekSe sIdhAvyA. devatAoe temane jJAnamahatsava ane nirvANa mahatsava ujavya. senA rUpA ane ratna malyA samavasaraNamAM birAjamAna prabhunA darzana karI prathamavAra dharmadezanA sAMbhaLI parivAra sAthe bharata mahArAjA bhAre harSita banyA. prabhunA anupama mahimAthI AkarSita thayelA bhArata mahArAjAnA ghaNA putrae dIkSA lIdhI. temanI sAthe maricikumAra paNa mAtapitAnI anumati meLavI ullasita citte prabhunA caraNamAM dIkSita banyA. nayasAranA bhavamAM meLavelI bhAva vizuddhi vikasavA lAgI. sthavira sAdhuja pAse gaNa ane AsevanA rUpa zikSA prApta karI marici muni prabhu sAthe vicAravA lAgyA. marici muninI kAyA komaLa hatI. mana ethI ya sukomaLa hatuM ! emanA mATe sAdhu mArganA kaSTo sahevA kaThina hatA. temAM ya vihAramArganI vedanA temane asahya thaI paDatI; paNa aMtaranI Aha kene kahevI? zarama naDatI hatI! maricimuni manamAM sArI rIte samajI gayA hatA ke sAdhupaNuM levuM sahela che paNa pALavuM muzkela che ! eka vakhata grISmaRtunA samaye prabhu sAthe vicaratAM marici muni trAhya...trAhya.pakArI uThayA ! 2010_04 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] zrI mahAvIra jIvanata dhama dhakhatA tApathI mAthuM banI gayuM. ane pagamAM pheDalA paDyA eTaluM ja nahi paNa tApanA saMyoge tIvra tarasa lAgI. eka bAju asahya tApa, bIjI bAju asahya tRSA. A bevaDA saMtApathI marici muni akaLAI uThyA. sAthe aMge aMge nItaratA parasevAnI badathI murajhAI paNa gayA, zuM karavuM ? AvA AkarA pariSahA vacce maricimuni anya sAdhuonI jema samatolapaNuM jALavI na zakyA. badhuM vIsarI zakyA hatA paNa kAyAnI mAyA bhUlANuM na hatI. maricimuni vicAranA jhole caDI gayA. A sAdhupaNuM mArAthI pALI zakAya ema nathI. ghera jauM te lekaniMdAnI bhaya ane zarama! A vratabhAra vahana thaI zake ema nathI ! tema lekahAMsI sahana thaI zake ema nathI ! evuM vicAratAM temanI sateja buddhimAM eka avanavo vicAra jhabakI gaye! "vrata rahe ane kacho na sahevA paDe" e vacale mArga zodhI kADhuM te? A vicAra AvatAM maricimuni utsAhamAM AvI gayA ane pitAne manane rUca eka madhyama mArga zodhI kADhyo. prabhunA sAdhuo daMDathI virakta che, paNa huM manadaMDa, vacanadaMDa ane kAyadaMDathI daMDAyela chuM. mATe mArA hAthamAM eka daMDa rAkha. sAdhuo kezakuMcana kare che, paNa mArAthI e sahana thAya ema nathI, mATe mAre zastrathI kezakartana karavA ane zikhA rAkhavI. sAdhuo paMca mahAvratane sahelAIthI vahana kare che paNa mane e vratane bhAra merU parvata je bhAre lAge che; mATe mAre aNuvratanuM pAlana karavuM. sAdhue aparigrahI che paNa huM tevo nathI tethI mAre mudrikAdi a9pa parigraha rAkhavo. sAdhuo kAyAnA kaSTo sArI rIte sahana kare che. mArAthI e kaNo sahevAtA nathI, mATe huM mastaka para chatra ane pagamAM cAkhaDI paherIza. sAdhue cAritradharmathI suvAsita che paNa huM cAritra 2010_04 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAttvika jIvananA teja [ 13] dharmathI calita chuM; tethI mArA zarIre caMdananA vilepana karIza. munio kaSAya vagaranA hovAthI jIrNaprAya vastro dhAraNa kare che paNa huM kaSAyajIta nathI, mATe mArA zarIre bhagavA (pILA) vastro dhAraNa karIza. sUkSma dayAnA pAlaka sAdhuo sacita jaLanA tyAgI che, huM tevo nathI, mATe parimita jaLathI huM snAna karIza. " A pramANe potAnI mati kalpanAthI prabhunA dharmamAgathI judA veza upajAvI kADhyo. e tridaMDIveza dhAraNa karI maricimuni saMyamanA kaSTathI haLavA thayA. zrI RSabhadeva prabhunA corAzI hajAra ziSya parivAramAM maricimuni A navina veze lekanajare taravaravA lAgyA. navuM jANavAnI IcchAthI samUhano pravAha maricimuni pAse kIDIyArAnI mAphaka ubharAvA lAgyo. e leke samakSa potAnI adbhuta dezanAzaktithI maricimuni prabhunA ja satyadharmane upadeza ApI pitAnI nirbaLatA chupAvyA vagara prabhuno mArga ja sAce che evuM janahRdayamAM sthApita karI aneka bhavyajanene pratibaMdha pamADI prabhu pAse mokalavA lAgyA. eka vakhata zrI RSabhadeva prabhu vinItA nagarInA udyAnamAM samavasaryA, vadhAmaNI maLatAM bharata mahArAjA saparivAra prabhu darzanArthe AvyA ane prabhudarzana karI harSabharyA citte dezanA sAMbhaLI jijJAsuvRttithI bhAvi arihaMtAdi viSe eka prazna pUchaLyo. tenA prayuttaramAM prabhue A avasarpiNI kALamAM thanArA covIza tIrthakare, bAra cakravatIo, nava prativAsudevo, navAvAsudevo ane nava baLa vo, e tresaTha mahApuruSonAM nAma, kulagotra, ane temanA janmasthAnanuM savistara varNana karyuM. A sAMbhaLatAM bharata mahArAjA ameda bhAvanAthI pramudita banI AnaMdamAM jhulavA lAgyA. e mahApuruSomAMthI kaI paNa prabhAvI AtmAnA darzana karavAnA hetuthI pharI temaNe 2010_04 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] zrI mahAvIra jIvanata pUchayuM: "prabhu! A samavasaraNamAM e zreSTha puruSanI padavIne lAyaka keI AtmA che?" prabhue kahyuM : "bharata! tAro ja putra marici pitanapuramAM tripRSTa nAme prathama vAsudeva, videhakSetranI mukApurI nagarImAM priya mitra cakavatI ane A vartamAna cevIzImAM vIra nAme aMtima tIrthakara thaze." prabhunA mukhathI pitAnA putranuM adbhuta bhAvi kathana sAMbhaLI pulakita banelA bharatarAjA prabhunI AjJA meLavI marici pAse gayA, traNa pradakSiNApUrvaka namaskAra karI AnaMdita svare bolyAH marici! kalpita vezathI tridaMDI saMnyAsI banelA tamane huM vaMdana karatuM nathI paNa tame A kALamAM pitanapura nagaramAM prathama tripRSTa vAsudeva, videhanI mukApurImAM priya mitra cakavatI ane A vartamAna vIzInA vIra nAme chellA tIrthaMkara thaze. tamArA utkarSanI AvI bInA prabhunA mukhathI meM Aje jANI. e tamArA bhAvI tIrthakarapaNane ja huM vaMdana karuM chuM. kharekhara, marici ! tame dhanya che. kRtapuNya che. duniyAmAM jeTalA zreSTha lAbhe che e badhA tame meLavaze. tamane huM pharI pharI vaMdana karuM chuM." Ama stuti vacana bolatAM bharata mahArAjA prabhu pAse gayA, prabhune punaH vaMdana karI pitAnI rAjadhAnImAM pAchA pharyA. janmadAtA pitA pAsethI potAne thanArA bhAvi lAbhanA bhaNakAra sAMbhaLI priya vastu maLatAM jema bALaka nAcI uThe tema maricimuni harSanA atirekathI nAcI uThyA. ubhA thaI bhujAonA ApheTana karI capaTI vagADatA vagADatAM bolavA lAgyAH "ahA! huM keTale mahAna ? mAruM bhAvi kevuM ujvala ? mArUM kuLa kevuM uttama ? huM prathama vAsudeva ? mArA pitA prathama cakavatI ?? mArA dAdA prathama tIrthaMkara ??? vaLI huM cakravartI paNa khare ane tIrthakara paNa?? hA.... amArA kuLamAM kaI khAmI na rahIkaI kamI na rahI !" 2010_04 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAttvika jIvananA teja [ 15 ] Ama khelatAM harSoMnA atirekathI maricimuni mehanIya karmanI jALamAM bhramita thai khUba nAcyA, khUba nAcyA. abhimAna rUpI bhUte temane khUba nacAvyA ! A nartta nathI temanA mATe bhAre aniSTa sarajAI gayuM! ucca kuLageAtrane lagatA kama khapI gayA ane nIca kuLageAtrane yogya kama nA gaMja khaDakAi gayA? kuLamadanA abhimAnathI temanuM sAttvika teja avarAI gayuM ane bhavaparaMparAnuM sarjana thayuM ! kALakrame zrI RSabhadeva prabhu nirvANa pAmyA. te ye maricimuni pUrvanI mAphaka sthavira sAdhuenI nizrAmAM rahI bhavyajanAne pratidha ApatAM vicaratA hatA. eka samaye azubha karmonA udayathI maricimuni vyAdhigrasta thayA. zarIrazakti kSINa thatAM uThavA besavAnI tAkAta paNa na rahI. paNa sayamI nahAvAthI kai sAdhue temanI vaiyAvacca na karI. AthI iicamuninA dubaLa manamAM prabhunA sAdhue pratye kSaNabhara kaMIka durbhAva jAgyA. are, ,, < A sAdhue kevA dAkSiNyatA vinAnA che! mArA cira paricita hAvA chatAM A mAMdagInA samaye mArA sAmu ya nathI jotAM, tA AhArapANI ane auSadhanI te vAta ja zuM karavI." bIjI tA ThIka paNa lAka vyavahAra paNa jALavatA nathI ! AvA vicAramAM aTavAtAM miricane pAchA kSaNavAramAM ja zubhabhAvamAM AvI gayA. A azubha ciMtavana badala temanA haiyAmAM pazcAtApa jAgyo. "A sarvaviratidhara sAdhuo peAtAnA dehanI paNa paricaryA karatAM nathI tA mArA jevA avirati ane veza viDaMbakanI zuzruSA kema kare ? paNa have je A vyAdhimAMthI huM mukta thAuM te mAre lAyaka eka ziSya anAvuM ! " evI bhAvanA sAthe thADA samayamAM sAjA thai miricarmine krI pAchA peAtAnA kanyamAM lAgI gayA. upadezadhArA vahAvatA sAdhunizrAmAM vicaravA lAgyA. pazu emanA ,, 2010_04 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] zrI mahAvIra jIvanata dilamAM jAgelI ziSya banAvavAnI vRtti divase divase tivra banatI gaI. - eka vakhata kapila nAmane keI kuLaputra dharma jANavAnI IcchAthI maricimuni pAse Avyo ane temanI pAse prabhune dharma sAMbhaLyo. kapila bhArekamI hovAthI prabhuno dharma tene rUcyo nahi tethI teNe sAmo prazna karyo. "prabhune dharma uttama che te tame kema AcaratA nathI?" pitAnI nirbaLatA jarAya chupAvyA vagara maricimunie sAcI hakikata kahI saMbhaLAvI to ya kapila samaje nahi ane bIjo prazna karyoH muni! tame kaho cho tema prabhunA mArgamAM ja dharma che te zuM tamArA mArgamAM dharma nathI ?" kapilanA AvA praznathI temanA dilamAM jAgelI eka ziSya banAvavAnI vRtti saLavaLI uThI. temane thayuM ke A kapila mAre lAyaka ziSya che. ziSya banAvavAnI mehajALamAM bhramita banelA maricimunie kapilane kahI dIdhuM "mahAnubhAva! jema prabhunA mArgamAM dharma che tema mArA mArgamAM paNa dharma che.' basa khalAsa. tanathI calita banelA marici manathI paNa calita banI gayA ! kahevata che ke tana nibaLa tenuM mana paNa nirbaLa. ziSya banAvavAnI lAlasAthI usUtraprarUpaNa karI temaNe keTakeTI sAgaropama kALapramANa saMsArabhramaNa vadhArI dIdhuM. temanA mArgane dharma jANI kapila temane ziSya banyuM ane zramaNanizrA cheDI guruziSya svataMtra vicaravA lAgyA. kALakrame prabhunA mArga pratye rahelA zraddhAne ajavALA paNa dhIre dhIre vilIna thavA lAgyA. mArgazraNa banelA maricimunie nayasAranA bhavamAM prApta karela samakti ne mithyAbhAvathI AcchAdita banAvI dIdhuM. maricimuni mehaniyamanI bhramajALamAM bhramita banI prabhunA mArgathI viparita prarUpaNa karI mAgabhraSTa banyA. 2010_04 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mehanIya karmanI bhramajAla | [ 17 ] viparita veza dhAraNa karavAthI verA viDaMbaka banyA. abhimAnanI Toce besI ati ugra kulamada karavAthI nIca kulanA upArjana sAthe AtmadaMDaka banyA, ane eka mAtra ziSya banAvavAnI lAlacathI mithyAdharmane upadeza karI utsutraprarUpaNAnA kAraNe anaMta ghaNA karma upArjana karI jainatva hArI gayA. " huMpadane haDakavA je AtmAne lAge che te AtmAnI AvI dazA thAya che. huM padane hAu AtmAnA ojasane bharakhI jAya che. mazici munie pApanI AlocanA karyA vagara aMte anazanapUrvaka rAzI lAkha varSanA AyuSyane pUrNa karI brahma devalokamAM daza sAgaropamanI AyuSyasthitivALA deva thayA. kapila paNa AsUrya vagere zikhyo karI pitAnA AcAradharmane upadeza ApI brahma devalokamAM deva thayo. avadhi virbhAgajJAnanA upayogathI pUrvabhavanA dharmavicAro pravartAvavAnA hathI pRthvI para AvI pitAnA ziSyamaMDaLane pitAne mAnya matamAM sthira karyA. e matano AmnAya lekamAM phelAvI sAMkhyamata pravartAvyo. sagavaDIo dharma je maLI jatuM hoya te lepravAha sahelAIthI e bAju vaLI jAya che, ane mohajALamAM brimita banI emAM aTavAI jAya che. nayasAranA bhavamAM mahAvIra banavAnI bhUmikAnuM sarjana karyuM hevA chatAM trIjA ja bhavamAM e bhUmikA mAyAvI raMgathI raMgAI gaI. mithyAtvamohanIya bhAvamAM rAcate e AtmA cethA bhavamAM brahma devalokamAM devatvanuM AyuSya pUrNa karI pAMcamA bhavamAM kalAka saMnivezamAM kauzika nAme brAhmaNa thaye. jIvana paryata viSayAsakta ane dhanalelupI banI aneka pApa upArjana karI eMzI lAkha pUrvanuM AyuSya pasAra karyuM. aMte pUrvabhavanA saMskArathI chellI jIdagImAM tridaMDI banI mRtyu pAmI ghaNuM bhAmAM bhamI dhUNuM 2010_04 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 18 ] zrI mahAvIra javanata gAmamAM puSpamitra nAme brAhmaNa thaye. aneka pApAramAM jIvana vitAvI chelle tridaMDI banI chaThThA bhavanuM bahetara lAkha pUrvanuM AyuSya khapAvI sAtamA bhAvamAM saudharma devalokamAM madhyama sthitivALe deva thayo. tyAMthI avIne AThamA bhavamAM caityagAmamAM cosaTha lAkha pUrvanA AyuSyavALe anyota nAme brAhmaNa thaye. pApanA dhaMdhAthI pApanI puMcha ekatra karI chelle trIdaMDI thaI maraNa pAmI navamA bhavamAM IzAna devalokamAM madhyama sthitivALe deva thayA. AyuSyane aMte dazamA bhAvamAM maMdara saMnivezamAM agnibhUti nAme brAhmaNa thaye. pApamaya pravRttithI jIvana vitAvI chelle tridaMDI thaI chappana lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karI agyAramA bhavamAM sanaskumAra devalekamAM madhyama sthitivALe deva thaye. bAramA bhAvamAM vetAMbikA nagarImAM bhAradvAja nAme brAhmaNa thayo. Akhare tridaMDI thaI cummAlIza lAkha pUrvanuM AyuSya khapAvI teramA bhavamAM mahendra devalokamAM madhyama sthitivALA deva thaye. e devabhava pUrNa karyA pachI saMsAramAM aneka yuniemAM teNe paribhramaNa karyuM. gaNatarI lAyaka caudamA bhavamAM nayasArane AtmA rAjaJDanagaramAM sthAvara nAme brAhmaNa thayo. jIvanano meTo bhAga pApa pravRttimAM pasAra karI tridaMDI banI cetrIza lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karI paMdaramA bhavamAM brahma devalekamAM madhyama sthitivALe deva thaye. nIca kulagetrakarmanA udayathI ane usUtraprarUpaNAthI baMdhAyelA tIvra karmavipAke teNe paMdara bhava sudhI bhagavyA. maricinA bhavamAM cAritranI virAdhanAthI cAritramehaniyakarmane je baMdha karyo hato, tenA udayathI atyAra sudhI satyadharmane ke AtmAne samajavAno dharma prApta thaye nahi. A rIte paMdara bhavanI mukhyatA sAthe e AtmAe ghaNu kALa sudhI saMsAraaTavImAM aTana karyuM. aneka yoniomAM e AtmA bhaTakyo paNa e bhava gaNatarImAM gaNAyA nathI. kATa caDelA vAsaNo sApha 2010_04 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mehanIya karmanI bhramajAla karavAnA sAdhanothI ghasAI ghasAIne jema ujvaLatA prApta kare tema cAritramehaniyakarmathI dhuMdhaLe banele nayasArano AtmA ghasAIne, pITAIne, kuTAIne have kaMIka ujaLe che. abhimAna ane ekamAtra mithyA vacana AtmAne kevI rakhaDapaTTI karAve che e AnAthI samajAya che. AjanA samayamAM matikalpita dharmanA guru banI beThelA ane huMpadamAM "mAruM e ja sAcuM" e maMtrane ja panArAone mATe A amUlya bodhapATha che! zrI sUyagaDAMga sUtramAM prabhu mahAvIre prakAzya che ke : je pitAnA matanI prazaMsA kare che ane bIjAonA matanI niMdA kare che, tevA ekAMtavAdIo ja A saMsAracakramAM paribhramaNa kare che. jeo nagna rahIne mApavAsI tapa karatAM kAyAne ghasI nAkhatAM hoya paNa aMtaranI bhItaramAM daMbhanuM sevana karatAM hoya tevA ja AtmAo janmamaraNanA cakamAM bhaTaktA rahe che. 2010_04 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. karmanA jhabakArA jinezvara bhagavaMtonI vANI cha dravya ane nava nathI guMthAyelI hoya che. cha dravyamAM jIvane samAveza dravya tarIke karavAmAM AvyuM che, eTale jIva e dravya che. nava tattvamAM jIvane tattva tarIke oLakhAvyuM che, tethI jIva e tatva che. cha e dravya ane nave to zAzvatA che. tethI jIvadravya ke jIvatattva zAzvata che. eTale jIvanI utpatti nathI tema teno aMta paNa nathI. paNa jIva dravya zAdhita hovA chatAM paryAthI azAzvata paNa che. kAraNake jIvanA guNa ane paryAya evA be svabhAva che. temAM guNa e sahabhAvI svabhAva che ane paryAya e kamabhAvI svabhAva che. A niyama pramANe gatiparyAyathI nayasAranA AtmAe ghaNA bhatra karyA. paNa AtmasvarUpe ane e ja AtmA rahyA. saMsAramAM rajhaLapaTI karatAM karatAM nIca kulagotrakarmanA kSapazamathI seLamA bhave kSatriyakuLamAM janma levAnI yogyatA prApta karI. e samaye rAjagRhI nagarImAM vizvanaMdI rAjAnuM sAmrAjya hatuM. tene atyaMta prItipAtra priyaMgu nAme rANI hatI ane vizAkhAnaMdI nAme putra hato. tema tene vizAkhAbhUti nAmane eka bhAI yuvarAjapade bhUSita hatuM. tene dhAriNI nAme rANI hatI. 2010_04 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA jhabakArA || [21] A rAjakuTuMba jainatvanA saMskArane vareluM hatuM. sukhamaya samaya vita hate. vizvanaMdI rAjAe nItimattAnA dhoraNe sArI nAmanA jamAvI prajAno prema saMpAdana karyo hato. uccakuLamAM janma levAnI yogyatAne varele nayasArane AtmA zubha svapnasUcanapUrvaka dhAriNIdevInI kukSImAM putrapaNe utpanna thaye. kALakrame janma thatAM vizvanaMdI rAjAe tene janmatsava ujavI vizvabhUti nAma rAkhyuM. vayane egya lAlanapAlanathI meTA thatAM e banne bALako mAtapitAone parama harSanuM sthAna hatA. paNa vizAkhAnaMdI nAnapaNathI ja IrSALu ane adekho hato. jyAre vizvabhUti bALapaNathI ja sarala ane udAra hate. adhyApaka pAse banne kumAre egya jJAna saMpAdana karI juvAna thayA. banne rAjakumAre eka sarakhA saMskAre, eka sarakhI raheNIkaheNI, ane eka sarakhA vidyAsaMpAdanane varelA hovA chatAM nAnapaNathI ja banne vacce svabhAvane je taphAvata hato te divase divase vadhate gaye. vizAkhAnaMdIne svabhAva jherIle hovAthI tenA mukha para IrSyA ane adekhAInA aMgArA jalatA hatA. vizvabhUtine svabhAva dayALu ane sarala hovAthI tenA mukhapara udAratA ane namratA chalakAtI hatI. vizAkhAnaMdI zArIrika baLathI baLavAna hovA chatAM tenAmAM pAzavI baLa vadhu hatuM. jyAre vizvabhUtinA baLavAna dehapara sAttvika tejabharyA rUpa ubharAtA hatA ! sAmAnya rIte mananA bhAvanuM kArya para pratibiMba paDatuM hoya che. vizAkhAnaMdI je kAma kare te prazaMsApAtra na banatAM, paNa vizvabhUti je kAma kare tenI khUba khUba prazaMsA thatI. A banne kumAro vacce svabhAvane je taphAvata hatA temAM temanI mAtAone mUkhya phALe hato. mAtAnA mananI chApa 2010_04 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ rara ] zrI mahAvIra jIvana jyota bALakanA mAnasapara aMkAtI hoya che. vizAkhAnaMdInI mAtA nAme priyaMbu hovA chatAM tene svabhAva priyaMgu (rAyaNa) je mIThe na hato ! tenA dilamAM pahelethI ja yuvarAjanA kuTuMba para IrSyAne kIDA khadabadato hato ! e vAra tenA putramAM utaryo hate! jyAre vizvabhUtinI mAtA dhAriNIdevI saraLa svabhAvI, udAra ane dharmarAgI hovAthI e guNano vArase tenA putramAM utaryo hato ? AthI vizvabhUtinI thatI prazaMsA e mAtA putra sahana karI zakatA nahi. Ama chatAM rAjA ane yuvarAja vacce keI bhedabhAva na hovAthI vizvanaMdI rAjA bhAInA putrane pitAnA putranI jema samajate; tethI banne kumAne keDabharI rAjakanyAo sAthe lagnamahotsava ujavI saMsArane lahAvo lIdho hato. aMdarakhAne kuTuMba kaleza cAlyA karatA paNa bahAra prasiddhimAM AvavAnuM kAraNa maLyuM na hatuM. eka vakhata vibhUtikumAra pitAnI rANIo sAthe puSpakaraMDaka udyAnamAM kiDA karavA gaye. pAchaLathI vizAkhAnaMdI kumAra paNa kiDA karavAnA uddezathI pitAnA aMtaHpura sAthe udyAnamAM AvyuM, paNa vibhuti aMdara hovAthI dvArapALe praveza karatAM tene aTakAvya. Ane apamAna mAnI krodhathI dhuMdhavAto vizAkhAnaMdI tyAMthI pAchA na pharatAM udyAnanI bahAra AMTA mAravA lAgyuM. tevAmAM tenI mAtAnI dAsIo puSpa levA mATe tyAM AvI. vizAkhAnaMdIne bahAra pharavAnuM kAraNa jANuM puSpa lIdhA vinA pAchI pharI. priyaMgu rANI pAse jaI A hakIkta mIThuM maracuM bhabharAvIne kahI. eka te IrSA hatI, temAM nimitta maLatAM rANInA manamAM kedha dAvAnaLa saLagI uThyo! putranI laghutA sahana na thatAM priyaMgu rANI risAmaNA vadane kepabhavanamAM jaI beThI ! ghaNA samayanI khIja ekavAno Aje samaya maLI gaye! vizvanaMdI 2010_04 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA jhabakArA [23] rAjAe rANIne manAvavA lAkha lAkha prayatno karyA paNa saphaLatA na maLI. aneka yuddhomAM vijya meLavanAra vivanaMdI rAjA gRhayuddhamAM hArI gaye! ghara jyAre raNasaMgrAma banI jAya che tyAre bhalabhalAnuM bheju paNa gAyaba thaI jAya che. tyAre asatyane Azare pramANabhUta bane che. rANI ane putranuM mana manAvavA rAjAe kapita yuddhanI vAta upajAvI nagaramAM DhaMDhere pheravA ke "puruSasiMha sAmaMta uddhata thaI gaye hovAthI rAjA raName jAya che." raNabherI vagaDAvI sainyane sajja thavAno paNa hukama ApI dIdhuM. vidhabhUtine khabara paDatAM kIDA adhurI mUkI raNabhUmie javA doDatA AvI pahoM. pitAtulya rAjAnA caraNamAM namaskAra karI bolyA : "pitAjI! Ape aneka yuddho khelyA che. A vakhate mane raNamekhare javAnI taka Ape ! mArA jevA putre hAjara rahevA chatAM Apane laDAI karavA javuM paDe e jarAya zobhAspada nathI." rAjAe kahyuM: "putra ! tArI bhakti ane tArI bhAvanA prazasya che paNa tAre A samaya sukha bhegavavAne che. raMgarAga khelavAno che. tuM khuzIthI tArA sukhamAM masta rahe. bhaviSyamAM A prasaMga Ave tyAre khuzIthI jaje." vizvabhUti rAjAnA kapaTane mApI zakyo nahi. rAjAne vahAlabharyA vacanethI vadhu uttejita banI belI uThyo : nahi pitAjI! mane ja AjJA Ape. huM Apane nahi javA dauM." kumArano Agraha joI vizvanaMdI rAjAe manane rUcanI AjJA ApI dIdhI. sarala vizvabhUti rAjAnI AjJA mastake caDAvI laDAI karavA raNamekhare cAlyo. tyAM pahoMcatAM puruSasiMha sAme te tene bhAvabharyo satkAra karyo ane rAjA tarapha eka niSThAbharI vaphAdArIne chAje tevI bheTa gAdo ApI vizvabhUtikumAranuM AdarapUrvaka bahumAna karyuM. A joI vizvabhUtine Azcarya thayuM. "keIe rAjAne khoTA samAcAra ApyA haze." ema vicArI turata tyAMthI pAcho pharyo. mArgamAM puSpakaraMDaka udyAna AvatAM adhurI kIDA purI 2010_04 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] zrI mahAvIra jIvanata karavA potAnA aMtaHpurane bolAvavA mANasa melI pite aMdara praveza karavA gaye tyAM vizAkhAnaMdI aMdara hovAthI dvArapAle tene aTakAvyA. vizAkhAnaMdIkumAra aMdara che." e jANatAM ja vizvabhUtine vastusthitino khyAla AvI gaye. satya vAta samajAI jatAM tenuM kSatriya hRdaya ghavAyuM. parAkramI puruSa keIne parAbhava sahana karI zaktA nathI. A apamAnathI tenA hRdayamAM krodhanI vAlA jalI uThI. tenuM vIratva uchaLI AvyuM. krodhanA AvezamAM AvI bAjumAM rahelA kaThIphaLanA vRkSane eka jambara muSTiprahAra karyo tenI sAthe ja badhA phaLe nIce tUTI paDyA ! e phaLo hAthamAM laI siMhagarjanA jevA avAjathI dvArapAlane kahyuM: "mane vaDile pratye bhakti na hota to A apamAnanA badalAmAM A phaLanI mAphaka tamArA badhAne mastake bhUmipara pADI nAkhata ! paNa vaDile pratyenI bhakti ja mane ema karatAM aTakAve che. kapaTaracanAthI mane udyAnanI bahAra kADhavAmAM Avyo che. kAkA ane pitAne tema mArI mAtAne jaNAvI deje ke A apamAnathI vizvabhUti kadi gharamAM paga mUkavA mAgato nathI! AvA khaTapaTabharyA saMsAranI mAre zuM jarUra che?" A prasaMgathI vizvabhUtine saMsAra asAra lAgyo. cAritramohaniya karmanA pazamathI saMyama bhaNuM mana kheMcAyuM. te ja vakhate e pradezamAM vicaratAM saMbhUti muni pAse jaI ullAsapUrvaka cAritra grahaNa karyuM. - vizvabhUtinI cAritragrahaNanI vAta sAMbhaLI tenA mAtApitA ane vizvanaMdI rAjA doDatAM AvyA. ane ghera pAchA AvavA mATe khUba khUba samajAvyo. paNa vairAgI haiyuM pharI rAgInI sebate kema Ave? vizvabhUti muni bolI rahyA: "puNyodaye mane cAritra udayamAM AvyuM, have rAjyanA sukha mAre na joIe." vizvanaMdI rAjA AMkhamAM adhU ane dilamAM pazcAtApapUrvaka potAnA anucita 2010_04 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA jhabakArA [ 25] vartananI kSamA mAgI. mAtApitA paNa putranI makakamatA joI cAritradharma dIpAvavAnA AziSa sAthe putraviyeganI vedanAne anubhavatAM ghera pAchA pharyA. vivabhUti muni gunizrAmAM munimArganI zikSA ane AgamajJAna meLavavAmAM lAgI gayA. sAthe jIvananI nirmaLatA sAdhavA ugra tapasyA paNa karatA rahyA. apUrva tyAga, adbhuta tapasyA ane anupama vrata pAlanathI thaDA samayamAM ja gItArtha banavAnI yogyatA sAthe ekAkI vihAra karavAnI paNa yogyatA sAdhI lIdhI. tIvra buddhinA kAraNe zAstra pAragAmI banI Atmika jJAna saMpattinA svAmI banyA. tIvra tapanA saMyogathI zarIra durbaLa banI gayuM paNa mane baLa ajaba prakAranuM khIlI uThayuM! vizeSa prakAre karmanirbhara karavA mATe vizuddha hRdayI mahAmuni vidhabhUti guru AjJA meLavI ekAkI vihAranI pratimA dhAraNa karI pAdavihAre vicaratAM eka vakhata mathurA nagarImAM padhAryA. ane mAsakSamaNanA pAraNe baporanA madhyAhna samaye gaucarI mATe nIkaLyA. yogAnuyoge te ja divase vizAkhAbhUti rAjakumAra rAjakanyA paraNavA mATe te ja nagaramAM Avyo hato. pharatAM pharatAM vivabhUti muni temane utArI pAsethI nIkaLyA ! kauTuMbIka mANasoe temane joyA ane tarata oLakhI lIdhA. harSanA AvezathI badhA moTethI bolI uThyA. "are.juo, juo, ApaNuM vivabhUtikumAra jAya....viAvabhUti muni jAya...! ahA... keTalA durbaLa banI gayA che! rAjasukha cheDI sAdhuveza dhAraNa karI gAmegAma pharI rahyA che, emanI keNa saMbhALa le !" A bumarANuM sAMbhaLI vizAkhAnaMdI paNa bahAra Avyo ane munine oLakhI lIdhA. temane jotAM ja tenA manamAM pUrvanI mAphaka matsarabhAva ubharAI Avyo ! 2010_04 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [26], zrI mahAvIra jIvana muninI najara paNa svabhAvika e tarapha gaI ane pitAnA parivArane oLakhyo, sahaja thaMbhI gayA. temane joI vizAkhAnaMdI kaMIka belavA jAya che tyAM vizvabhUti muni pAchaLathI AvatI. navaprasUtA gAya sAthe athaDAI tapathI kRza banelAM nIce paDI gayA ! A joI IrSAbhAvathI vizAkhAnaMdI khaDakhaDATa hasI paDyo ane Akrozavacana bela munine kahevA lAgyoH "are vizvabhUti ! eka ja muSTaprahArathI keThIphaLane teDI pADanArUM tAruM baLa kyAM gayuM? eka gAyanA dhakAthI nIce paTakAI paDyo?" A hAMsI vacanathI pUrvasaMskAre vizvabhUti muni paNa svadharma cUkI gayA! ane kaMdhanA AvezamAM belI uThyA : "tAre mAruM baLa jevuM che? le batAvuM !" ema belatAM pAse ubhelI navaprasUtA gAyane be zIMgaDAthI pakaDI cakanI jema AkAzamAM goLAkAra pheravI kahyuM: "siMha game teTale durbaLa hoya paNa ziyALa tene pahoMcI zakto nathIle joI le A mArUM baLa" ema kahI gAyane nIce pachADI. A nimittathI muninA dilamAM pUrvanuM vera uchaLI AvyuM ane manamAM nizcaya karyo ke "mArA A tyAga ane tapanuM kaMI paNa phaLa hoya te phaLasvarUpe huM AvatA bhavamAM A vizAkhAnaMdIne mAranAre thAuM!" muninuM rudra svarUpa joI parivAra DiMga thaI gayo. muni tyAMthI cAlyA gayA. paNa manane matsarabhAva dilamAMthI khasyo nahi. AvuM niyANuM bAMdhI pitAnuM tyAgI ane tapasvI jIvana temaNe kalaMkita banAvI dIdhuM! sonAnA thALamAM kAjaLarekhAnI jema ujavala evA sAdhudharma para karmanI kAlimAM pAtharI dIdhI. bAdhita manathI saMyamanI sAdhanA karI ghaNA bhegakarma sAthe vAsudevapaNane yogya pApAnubaMdhI puNyarUpa karma ekatra karyA. aMte AcarelA pApanI AlocanA karyA vagara eka karoDa varSanuM AyuSya pUruM karI zuka devalokamAM utkRSTa sthitivALA deva thayA. 2010_04 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA jhabakArA [ ra7] paMdara bhava sudhI cAritramohaniyakarmamAM aTavAta nayasArano AtmA seLamAM bhavamAM cAritradharmane pAmyo. paNa A bhavamAM karmarAjAe judo vaLAMka lIdho! vizvabhUti muni paNAmAM rahevA chatAM e karmanA jhabakArAmAM avanavA svarUpe aMjAI gayA ! vAsudevapaNAne yogya karma pudgale ekaThA karavA sAthe bhavAMtaramAM bhAInA jIvane mAravAnuM niyANuM bAMdhyuM. cAritradharmanI ArAdhanA nirmaLa hovA chatAM nimitta maLatAM huMpadanA AvezathI ArAdhanAnuM phaLa gumAvI dIdhuM. karmanA jhabakArA caDatI paDatInA chAMyaDA jevA che! ghaDImAM UMce caDAve.vaDImAM nIce pachADe....! zrI bhagavatI sUtramAM prazna gauttamaH bhagavana! sUtramAM jJAna Ihubhavika che, parabhavika che, ke tadubhayabhavika che ? mahAvIraH he gauttama! jJAna Ihubhavika eTale A bhavamAM, parabhavika eTale parabhavamAM ane tadubhayabhavika eTale bane bhavamAM paNa sAthe rahenAruM che. tevI rIte darzananuM paNa samajavuM. paNa cAritra ane tapanuM tema nathI. A bhavamAM cAritra ane tapa udayamAM hoya, paNa anya bhAvomAM udayamAM hoya ke na hoya. 2010_04 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. saMsAranI vicitratA ! dakSiNAI bharatakSetramAM pitanapura nagaramAM ripupratizatru rAjA rAjya karI rahyo hato. tene bhadrA nAmanI paTarANI hatI. tene baladevapaNAmAM cAra svapnathI sUcita acalakumAra nAme putra hato ane mRgAvatI nAme putrI hatI. abhyAsakALa pUrNa thatAM bane yauvana avasthAne pAmyA. svabhAvika rUpasaurabhathI devAMganAnI pratibhAne paNa jhAMkhI pADatI rAjakumArI mRgAvatI eka vakhata seLe zaNagAra sajI pitAne namaskAra karavA rAjasabhAmAM AvI. zazIkaLAne paNa zaramAve tevuM pitAnI putrInuM saudarya joI rAjA tenA upara mugdha thayo ! mRgAvatInA kAmaNagArA nayano rAjAnA aMtarane ArapAra bhedI gayA ! vAsanA evI bUrI cIja che ke bhalabhalA mAnavInA sAnabhAna naSTa karI nAkhe che. tyAM pitA putrI ane bhAI bahenane saMbaMdha paNa visarAI jAya che. vAsanAbhraSTa banela rAja pitAnI ja putrI para kAmI banyo. lekasAkSIe meLavavA mATe teNe pitAnA buddhibaLathI vAjALa gaThavI sabhAjanone kahyuM : " rAjyamAM koI ratna utpanna thAya to tenI mAlIkI kenI ??? rAjAnA kahevAnI matalabane na samajatAM sabhAjane sahaja rIte bolI UThyAH "mahArAja ! rAjyamAM utpanna thayela ratna rAjAnI 2010_04 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAranI vicitratA ! [ ra9] mAlIkInuM ja gaNAya." A vAta pharI pharI traNa vakhata sabhAjane pAse belAvI lokamAnasane bhramita banAvI rAjAe kahyuM : "A rAjakanyA eka ratna che, mArA rAjyamAM utpanna thayeluM che, tamArI saunI sAkSIe A ratnano mAlika huM banuM chuM." Ama kahI turata gAMdharva vidhithI samAjane samakSa rAjAe potAnI putrI sAthe lagna karyA ! sattA AgaLa zANapaNa zA kAmanuM ? rAjAnA A anucita vartAnathI lekene tenA tarapha khUba napharata jAgI paNa vacanathI baMdhAI gayA hovAthI balavAno koI avakAza na rahyo. lekahRdayane chetarIne rAjA potAnI putrI paraNyo. AvA lekavirUddha vartanathI rAjAnA nAma upara apakIrtino kuco pheravAI gayo ! tenuM sAcuM nAma DhaMkAI gayuM ! potAnI ja saMtatine svAmI banavAthI lokoe tenuM prajApati nAma pADI dIdhuM! sArA kAma nAma rozana kare, kharAba kAmo nAmane zyAma banAvI de ! kALakrame loko A vAta visarI gayA. tema rAjAnA puNya jAgrata hovAthI lokee rAjAne pUrvanI mAphaka mAnya karI lIdhAM. mahAdevI bhadrAdevI lajajAvaza banI acalakumAra sAthe pitAnA patine choDI cAlI nIkaLyA. dakSiNadizA tarapha jatAM eka sthAne acalakumAre mAhezvarI nAmanI nagarI vasAvI, mAtAne tyAM rAkhI, pote rAjasevAmAM upasthita thayA. ' mRgAvatI jevuM ratna pAmI rAjA sukhasAgaramAM mahAlavA lAgyo. A che saMsAranI vicitratA ! sukhecchu mAnavIo sArAsArane samajyA vagara sukha mATe phAMphA mAratAM hoya che! vidhinI paga kevI vicitratA che ! pUrvakama anusAra nayasArane AtmA pApAnubaMdhI puNyanA paripAka jogavavA devalekamAMthI cavIne aDhAramA bhavamAM mRgAvatI rANInI kukSImAM utpanna thayo. te samaye mAtAe vAsudevanA janma sUcavatA sAta svapna joyA. pUrNa samaye 2010_04 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [30] zrI mahAvIra jIvanata eka tejasvI bALakane janma Apyo. ucita janma saMskAra pachI e bALanA pRSThabhAgamAM traNa pAMsaLIyo hovAthI mAtapitAe tenuM tripRSNakumAra nAma rAkhyuM. pAMca dhAvamAtAothI lAlanapAlana karAte e bALaka divase divase moTo thavA lAgyo. acalakumArane pUrvasaMskAre e nAnakaDAbhAI para khUba prema jAgyo ! vayamAM ghaNo taphAvata hovA chatAM banane vacce atUTa nehabaMdhana baMdhAyA! eka kSaNa paNa ekabIjAne ekabIjA vagara cAlatuM nathI! dehane paDachAyAnI jema e banne bhAIo jyAM jAya tyAM sAthe ja hAya ! jANe AtmA eka ane zarIra che! devakumAranI jema dIpatI A bAMdhava belaDI saune AkarSaNanuM dhAma banI gaI! yogya upAdhyAya pAse bahotera kaLAomAM pAraMgata thayA! te samaye traNakhaMDa pRthvInA adhipati prativAsudeva avajhIva rAjAnuM sAmrAjya cetarapha phelAyeluM hatuM. prajApati rAjAnuM rAjya paNa tenA tAbAmAM hatuM. banne vacce svAmI sevakano saMbaMdha havAthI azvagrIva rAjA taraphathI AvatI dareka AjJAo prajApati rAjAne mAnavI paDatI. tenI rAjadhAnI ratnapura nagaramAM hatI ! eMzI dhanuSanuM dehamAna dharAvatA e rAjAne potAnA bhuja parAkamathI traNakhaDa pRthvInI sAdhanA sAthe kiMkarabhUta banelA vaitADhya parvatanI ane zreNuone vidyAdhara rAjAo, mAgadha, varadAma, prabhAsa vagere tIrthonA adhipati deve temaja soLahajAra mukuTabaddha rAjAe teno paDyo bola jhIlatA AjJAdhIna sevaka samA hatA! tene rAjakulina soLahajAra rANIo hatI. pUrva puNyabaLe sarvoparI sattAdhArI anaIla lakSmIno bhaktA banyo hato. manuSya game teTale baLavAna hoya te paNa mRtyu pAse te sAva raMka banI jAya che! azvagrIva rAjAe ghaNuM varaso sudhI ekachatrI rAjya karI manamAnyA sukha bhogavyA chatAM tenA dilamAM eka 2010_04 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAranI vicitratA ! [31] divasa vicAra uddabhavyo ke "A sattA, saMpatti ane suMdarIeno huM svAmI chuM; A badhuM choDIne zuM mAre cAlyA javuM paDaze? aneka laDAIo karIne meM anekane mAryA che te mane paNa kaI mAranAre te maLaze ja. eno janma paNa thaI cUkyo ja he joIe. koI paNa rIte enI jANa mane thaI jAya te mATe raste sarala thaI jAya! mArA hAthe mAre duzmanano ghAta karI nizcita banI ghaNA varasa sudhI huM A pRthvInuM rAjya bhegavuM" ema vicArI nimittazAstramAM pAraMgata pitAnA aMgata vizvAsu azvabiMdu nAmanA eka nimittakane belAvI tenI pAse potAnA mananI vAta raju karI tenuM spaSTIkaraNa mAgyuM. abiMdue paNa nimittazAstranA paribaLathI vicAra karI javAba Apyo ke : "mahArAja ! atyAre tuMgagIrI parvatanA sImADAmAM je siMha zera macAvI rahyo che e kezarIsiMhane mAranAra, ane tamArA atyaMta mAnItA caMDavega nAmanA dutanuM apamAna karanAra vyaktinA hAthe tamAruM mRtyu thaze." nimittakanA mukhathI A hakIkata sAMbhaLI azvagrIva rAjAnA haiyAmAM halacala macI paDI. vahelI take duzamanane oLakhIne tenuM kATaluM kADhavA taiyAra thayo. tuMgagIrinA pradezamAM zaMkhapuranagaranA sImADAmAM jyAM kezarIsiMha kALo kera vartAvI rahyo hate tyAM khetaramAM zAli (DAMgara)nuM vAvetara karAveluM hatuM. enI cakI karavA pitAnA tAbAmAM rahelA rAjAone AjJA karyA karate. evAmAM teNe potanapuranA prajApati rAjAnA be kumAranI yazegAthA ane baLanI vAta sAMbhaLI kaI bahAnAthI caMDavega dutane tyAM mokalyo. te divase rAjasabhAmAM prajApati rAjAe manoraMjana mATe saMgItano jalase goThaDyo hato. pitAne rAjaparivAra, banne kumAro ane sabhAjano sAthe keImaDuddhika devanI mAphaka prajApati 2010_04 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [32] zrI mahAvIra jIvanajyota rAjA saMgItanI mahephIla mANI rahyo hato. te vakhate AgamananI khabara ApyA vagara vIjaLInA camakArAnI jema caMDavega dUta acAnaka rAjasabhAmAM dAkhala thayo. avIva rAjAnA mAnItA dUtane Ama acAnaka Avele jaI AkhI sabhA stabdha banI gaI ! nAca, gAna ane vAjIMtronA svara thaMbhI gayA! khuda prajApatirAja paNa bha pAmI gayo ! jaldI siMhAsana parathI nIce utarI caMDavega dUtanuM svAgata karyuM. ane bahumAnapUrvaka pitAnA ardhaAsane besADo avagrIva rAjAnA kuzaLa samAcAra sAthe AvavAnuM prayojana pUchayuM. te paNa pitAnI hakIkata kahI saMbhaLAvI. ekAeka saMgItasabhAno bhaMga karanAra vyaktine bahumAna karatAM pitAjIne joI tripRSNakumArane bhAre roSa caDyo. pAse beThelA maMtrIne pUchayuM : "A avivekI mANasa keNa che?" azvagrIva rAjAno mAnIte dUta che." evuM maMtrImukhathI sAMbhaLIne saMgItasabhAno bhaMga karanAra dUtane zikSA karavAno teNe nizcaya karyo. caMDavega dUta prajApati rAjA taraphathI thoDA divapa sudhI mahemAnagati mANe bhegAdo ane rajA laI prasannatApUrvaka tyAMthI vidAya thayo tyAre tripRSNakumArane enI jANa thatAM gAmabahAra nIkaLatA dUtane aTakAvI tenI pAsenI badhI vastuo laI lIdhI. ane saMgItasabhAno bhaMga karavAnA AkSepa pUrvaka te dutanuM mAra marAvIne bhAre apamAna karyuM. sAthe rahelA subhaTo bhayanA mAryA tyAMthI palAyana thaI gayA. prajApatirAjAne khabara maLatAM bahumAna pUrvaka pharI caMDavega dUtane potAnI pAse bolAvI pahelA karatAM paNa adhika sanmAna karyuM ane rAjakumAranA avinayanI kSamA mAgI. A hakikata azvagrIva rAjAne na jaNAvavA khUba khUba AgraDu karyo. AdarasatkArathI prasanna thayelA dUte kahyuM : "rAjana ! 2010_04 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAranI vicitratA! [33] tamArA dikarA te mArA dikarA che huM mahArAjAne A hakIkta nahi jaNAvuM." paNa caMDavega duta pahoMce te pahelAM ja nAzI gayelA subhaTo pAsethI azvagrIva rAjAe badhI hakIkata jANI lIdhI hovAthI caMDavega dUtane rAjA pAse satya hakIkata raju karavI paDI. A eka kAraNanI pratIti maLatAM avIva rAjAe bIjI pratIti meLavavA vAro na hovA chatAM prajApati rAjAne zAlikSetranuM rakSaNa karavA AjJApatra mokalAvyuM. saMdeza maLatA prajApati rAjAe bane kumAne kahyuM : "juo, A tamArA avinayanuM phaLa! AjJA pALIe te ya mRtyune bhaya, na pALIe te ya mRtyuno bhaya sAme phALa bharIne ubhe che! tame rAjyanI saMbhALa rAkhajo, huM rAjAjJA pALavA jauM chuM." pitAnA vacana sAMbhaLI ane kumAree kahyuM : "pitAjI ! Apa jarAya ciMtAtura na thAo ane A kArya mATe amane AjJA Ape." kumAranA AgrahathI rAjAe kacavAte mane AjJA ApI. bane kumAre cheDA parivAra sAthe taMgagiri tarapha prayANa karI tyAM pahoMcI gayA. sainyane zAlikSetre pAse rAkhI bane bhAIoe potAnA ratha siMhanI guphA tarapha haMkAryA. rathano avAja sAMbhaLI siMhe uMcI Deka karI joIne pAchA sUI gaye. A siMha bIje koI nahi paNa vizAkhAnaMdine jIva che, ke jene mAravA mATe vizvabhUti munie niyANuM karyuM hatuM ! bhavitavyatAnA ge Aje banne duzamane sAme AvI gayA! eka che puruSa siMha! bIje che pazu siMha! siMhanI AvI upekSAvRtti jaI tripRSNakumAre tene laDavA mATe AhvAhana karyuM ! siMha ekAkI tema zastra rahita hovAthI potAne zastra saraMjAma paNa rathamAM mUkI acalakumAranI rajA laI tripRSNakumAra ekAkIpaNe siMha guphA sAme AvI ubhA ! siMha paNa laDAIne paDakAra sAMbhaLI guphAnI bahAra AvyuM. bannenI najara TakarAtA siMhane jAtismaraNa jJAna thayuM. 2010_04 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - - [34] zrI mahAvIra jIvanata pUrvabhavanA dumana sarakhA bhAIne sAme AvelA joI tenA dilamAM pUrvabhavajanya verabhAvanAe uchALe mAryo. tenI sAthe ja bhAre baliSTha siMhe tripRSNakumArane keLIyo karavA puMchaDuM pachADI tvarAthI uchaLIne tenA para kudake mAryo ! kumAre paNa nirbhayatApUrvaka jarAya DagyA vagara hastalAghava kaLAthI doDyA AvatA siMhanuM jaDabuM pakaDI lIdhuM, ane jema kApaDIyo kApaDa cIre tema cara....2...2... karatAM siMhanA be bhAga karI nAkhyA. bheya paDele siMha taraphaDavA lAgyuM ! be TukaDA thaI gayA hovA chatAM Atma pradeze tenA zarIramAMthI khasatA nathI! eka bALakanA hAthathI mArI AvI kadarthanA thaI e vicArathI siMhano jIva keme karI ja nathI! siMhanA mananI vAta jANI tripRSNakumAranA sArathIe siMhanA kAnamAM kahyuM: "are siMha! tuM jevA tevAnA hAthe maryo che ema na mAnato ! A mahAparAkramI tripRSNakumAra thoDA ja samayamAM vAsudevapaNe prasiddha thaze. e puruSasiMhe tane ja che." sArathInA vacana sAMbhaLI zAMta thayela siMha kukarmanA pariNAma bhogavavA cothI narakamAM cAlyo gayo ! - tripRSThakumAra ane siMhanI laDAI jovA mATe ghaNA vidyAre ekatra thayA hatA. sAthe acalakumAra paNa prekSaka banIne ubhA hatA. nAnAbhAInuM adabhuta parAkrama joI prasannatApUrvaka tene badhAe tripRSNakumArano jayajayArava gajAvyo. tripuSTakumAre siMha carma utArI vidyAdharane ApIne kahyuM: tamArA rAjAne kaheje ke have nirAMte zAlinuM bhajana kare." ane kumAre jayapatAkA laherAvatAM potAnI rAjadhAnI tarapha pAchA pharyA. prajApati rAjAe pitAnA rAjyamAM vijaya mahotsava manAvyo ! azvagrIva rAjAne tripRSNakumArane saMdeze ane siMha vadhanI hakIkta maLatAM ja tene nizcaya thaI gayo ke A tripRSNakumAra ja mAro ghAtaka che. e 2010_04 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAranI vicitratA ! [35] ghAtakane ghAta vahelI take karI nirbhaya banavAnI mathAmaNamAM guMcavAI aneka peMtarA racavA mAMDyAM. e avasare vaitADhya parvatanI dakSiNa zreNInA rathanapuracakravAla nagaranA adhipati vidyAdhara zreSTa javalanaphaTI rAjAne cesaThakaLAemAM pAraMgata ane rUpamAM raMbhA samI svayaMprabhA nAmanI eka suMdara kanyA hatI. jeNe hajAre strIonI sAthe abhinaMdana ane jaganaMdana munionI dezanA zravaNathI pratibadha pAmI zrAvikA dharmane svIkAryo hate. niyamita jinapUjana vrataniyamamAM ekacittavALI e rAjakanyA kaI parvanA divase pauSadhepavAsanA pAraNe zrI jinezvara prabhunI aSTaprakArI pUjA karI snAtra jaLa laI rAjabhuvanamAM AvI pitA vagere parivArane e snAtra jaLa ApyuM. AthI potAnI putrInI AvI suMdara dharmabhAvanA joI khuzI thayelA javalanajI rAjAnA dilamAM rUpaguNasaMpanna ane dharmabhAvI putrI mATe bhAvi bharathAra vize ciMtA jAgI. A prazna teNe maMtrIvarga pAse mUkatAM dareka maMtrIonA alaga alaga abhiprAya jANe eka nirNaya karavA teNe bhinnata nAmanA nimittajJane bolAvI pitAnI putrInA bhAvi bharathAra vize pUchatAM teNe jaNAvyuM ke: "saMpattinI dRSTie atyAre azvagrIva rAjA yegya gaNAya paNa e te vRddha che. paNa meM prathama vAsudevanI utpattine kALa pAkI gayo che ema sAMbhaLyuM che, ane sAMbhaLavA mujaba patanapura nagaranA prajApati rAjAne putra tripRSNakumAra vAsudevapaNe prasiddha thAya tevA samAcAra paNa sAMbhaLyA che. te ratnamudrikA samI A rAjakanyA vRddha azvagrIva rAjAne na ApatAM e tripRSNakumArane ApavI yogya che." nimittajJanI A vAta rAjAne ane maMtrIvargane pasaMda paDatAM teNe potAnI putrInuM mAthuM laIne marici nAmanA dUtane patanapura mekalya. prajApati rAjAe 2010_04 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [36] zrI mahAvIra jIvana jyota paNa yogya jANI tripRSNakumAra mATe vidyAdhara putrInuM mAthuM svIkAryuM. adhajhIva rAjAnA bhayathI jaldI lagna patAvavA javalanajaTI rAjA svayaMprabhA ane ceDA parivArane laI tAtkAlika pitanapuramAM pahoMcI gayo. banne pakSe taraphathI rAjaRddhine chAjatAM ADaMbara sahita zubhamuhUte tripRSNakumAra ane svayaM prabhAno lagna mahotsava ujavAyo. A lagnanA samAcAra vAyuvege dezadezamAM phelAI gayA. azvagrIva rAjAe carapuruSo dvArA A hakIkata jANI, jANe baLatAmAM ghI homAyuM. svarUpavatI svayaMprabhAne paraNI janAra tripRSNakumAra tenI najare bhAre gunhegAra jaNAyo. jANI joIne javalanaphaTI rAjA pAse sAmethI pariNita kanyAnI mAgaNI karI. sAmethI javAba maLyo ke "arpita kanyA bIje kema ApI zakAya? mArI kanyAnA lagna tripuSTakumAra sAthe thaI gayA che Apa vaDIla pitA tUlya hovAthI e navadaMpatIne zubhAziSa mekalaze?" javalanajI rAjAno Avo saMdeza sAMbhaLI alpagrIva rAjA ukaLI ukyo! ane viSayAMdha banI tripRSNakumArane kahevarAvyuM : "A rUpavatI rAjakanyA mAre ja lAyaka che, mATe mArA aMtaHpuramAM mekalI Ape." azvagrIva rAjAnI anucita mAgaNIthI tripRSTakumAra bhAre che cheDAyA ane sardezo lAvanAra dUtane kahI dIdhuM ke "parastrIlaMpaTa tAre rAjA oLahajAra rANIothI hajI dharAye nathI? A vRddha uMmare kemaLAMgI kanyAne paraNavAnA keDa jAgyA che! AvI rIte kula maryAdA lepIne teNe keTalIya kulAMganAone zIla rahita banAvI haze ? mArA taraphathI tArA rAjAne sandhaze Apaje ke A rAjakanyAnA pati banavuM hoya te raNasaMgrAmamAM Ave." tripRSNakumArane zauryabharyo sanDeze sAMbhaLI alpagrIva rAjAe tene parAjita karavA moTuM sainya mekahyuM. paNa vidyAdharapati javalanajI rAjAe tene mArI haThAvyuM ! AthI vadhu cIDAyele azvagrIva rAjA maMtrIonI zANe salAhane avagaNIne 2010_04 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAranI vicitratA ! [ 37] pite caturaMgI sainya sajaja karI rAvarta parvata para jvalana jaTI rAjAnA AmaMtraNathI laDavA cAlyo ! banne pakSe khUnakhAra laDAI jAmI. te vakhate javalanajI rAjAe potAnA jamAI zrI tripRSNakumAra ane acalakumArane ghaNI vidyAo ApI, je banne bhAIoe dhyAna ane japathI siddha karI lIdhI. avIva rAjAnuM sainya pIchehaTha karatAM alpagrIva rAjA pite raNasaMgrAme caDyo. tyAre tripRSNakumArane paNa tene sAmano karavAnI pharaja paDatAM devatAoe zAMgadhanuSya, kaumudinI gadA, pAMcajanya zaMkha, kaustubhamaNi naMdaka khaDaga ane vanamALA nAmanI mALA temane tathA acalakumArane saMvartaka haLa, saunaMdamuzaLa ane caMdrikA nAmanI gadA vagere hithIyAre ApyA. deve pAsethI divyazastro maLavAthI temano sainya parivAra bhAre utsAhamAM AvI gaye! azvagrIva rAjA ane tripRSNakumAra. sAmasAme AvI gayA. sau prathama pAMcajanya zaMkha pheMkyo tyA zatru sainya thaDakI uThayuM. tyArapachI vArApharatI anya zastrono upaga tripRSNakumAra karavA lAgyA. azvagrIva rAjA paNa bhAre yuddha khelADI hato ! aneka dAvapeca khelI jAte hate ! paNa Aje tenI puNyapuMcha khalAsa thavA AvI hovAthI tene badhA dAve niSphaLa javA lAgyA. dhIre dhIre nabaLo paDate gayo. sainyamAM bhaMgANa paDavA lAgyuM. tenI pAsethI badhA hathIyAro khuTI gayA ? have chellA zastra tarIke eka sudarzanacaka bAkI rahetA jItavAnA pUrNa vizvAsa sAthe tripRSTakumAra tarapha pheMkayuM ! e caka tripRSNakumAranA zarIra sAthe athaDAyuM, tenA AghAtathI kSaNabhara mUchano anubhava karI puNya puSTa tripRSNakumAre e sudarzanacakane hAthamAM laI goLa goLa pheravI avIva rAjA sAme cheDyuM. tene sparzatAnI sAthe ja tenA dehanA be bhAga thaI gayA. pApAnubaMdhI puNyanA udayathI meLavelI traNa khaMDa pRthvInA rAjyane choDI avagrIvano AtmA AraMbha samAraMbha 2010_04 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [38] zrI mahAvIra jIvanata ane viSayalolupatAthI karelA kALA karamanA devA cUkavavA sAtamI narakamAM pahoMcI gayo ! vinAzakALe viparIta buddhi te AnuM nAma ! pitAnA ja zatre pite marAyo! prativAsudevane karUNa parAjaya thatAM tenA tAbAnA badhA rAjAo devavANIthI tripRSNakumAranA zaraNe gayA. tripRSNakumArano javalaMta vijaya thatAM cotarapha jyanAda gaI ukyo! aMtarIkSamAM dee "bharatakSetramAM vartatA avasarpiNI kAlamAM A tripRSNakumAra prathama vAsudevapaNe ane acalakumAra prathama baLadevapaNe utpanna thayA che evI udaghoSaNA karI. tyArapachI apUrva vijayane varelA acalakumAra ane tripRSNakumAra sarva rAjasamUha sAthe potAnI rAjadhAnI patanapura nagaramAM AvI devAe ApelA devI cha hathIyAre ane sAtamuM sudarzanacakra sAthe laI caturaMgIsenA sajja karI digvijaya karavA nIkaLyA. TUMka samayamAM trikhaMDa pRthvImAM pitAnI AjJA phelAvI pitAnI rAjadhAnImAM pAchA pharatAM mArgamAM magadhadezamAM eka koDa puruSothI upADI zakAya evI koTIzIlAne jeI DAbA hAthanI TacalI AMgaLInA TeravAthI mastaka sudhI uMcI karI parivAra vargane potAnI zaktine paricaya karAvya! temanuM anupama baLa joI so Azcarya pAmyA! patanapuranI prajAe nUtanarAjAne satkAravA nagarane kaLAkauzalyathI zaNagAyuM. e devatAInagara sama zebhatI rAjadhAnImAM bhAre ThAThamATha sAthe gajarAja upara beThelA tripRSTakumAra ane acalakumArane prajAjanoe ghaNA harSathI vadhAvyA. praveza mahatsava ujavAyA pachI soLahajAra rAjAo ane asaMkhya devatAoe mahesUvapUrvaka tripRSNakumArane vAsudeva ane acalakumArane baLadeva tarIke abhiSeka karyo. A bAMdhava belaDIe bAhubaLathI arjana karelI traNa khaMDa pRthvImAM potAnI ANa pravartAvavA pUrvaka surAjyanI sthApanA karI saMsAranA sarva prakAranA sukha bhogavatAM keTalAka samaya pasAra thaye. 2010_04 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAranI vicitratA ! [39] e arasAmAM agIyAramAM zrI zreyAMsanAtha prabhu tIrthapravartAna mATe vicaratAM vicaratAM eka vakhate pitanapura nagaranA udyAnamAM samavasaryA. devatAoe traNagaDha yukta samavasaraNanI racanA karI. prabhu pUrvAbhimukhe birAjamAna thayA. udyAnapAlake e vAsudevane prabhu padhAryAnI vadhAmaNa ApatAM harSa pulakita banI caturaMgI senA sajaja karI tripRSNakumAra ane acalakumAra prabhune vaMdana karavA cAlyA. vaMdana karI prabhunA mukhe vairAgyavAhinI dezanA zravaNa karI AnaMdita banyA, sumadhura zItala dezanA jalathI bhavyajanone snAna karAvI prabhu anyatra vihAra karI gayA. - tripRSNakumAre vAsudevapaNane egya sukhasAmagrI meLavI. pautralika sukhamAM Asakta banI gayA. rAjakulamAM utpanna thayelI batrIsa hajAra rANuo paraNyA hatA. temAM svayaMprabhAne paTTarANI pade sthApI hatI. tenA thakI jaya, vijaya nAmanA be putra thayA hatA. A vipula rAjavaibhavamAM cakacUra banelA vAsudeve pAMce indriyanA viSayane tRpta karavA aneka pApakArI sAdhane vasAvyA. temanA jIvanamAM sAte vyasano aDo jamAvIne rahyA hatA. sattAnA kephamAM ane viSayonI AdhinatAmAM temanA adhyavasAyo haMmezAM kura rahetA hovAthI puNyaprabhAva ajaba keTIna hovA chatAM pApAnabaMdhI puNyavALe hovAthI azubhakarmanA pApaarjanathI bhArekamI banatA rahyA. eka vakhata surasaMgItanA jANakAra keTalAka saMgItakAre temanI pAse AvyA. temanI madhura gItakaLAthI raMjita thayelA vAsudeve kAyamane mATe e saMgItakArone potAnI pAse rekI lIdhA! ane e saMgItanA AsvAdanamAM laTTa banIne rAta divasa saMgItanI rasalahANa luMTatA rahyA! eka rAtrinA samaye saMgItanI mahephIla jAmI hatI. saMgItakAro pitAnI saMgItakaLAne purabahAramAM 2010_04 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [40] zrI mahAvIra jIvana cagAvI vAsudevane rIjhavI rahyA hatA! ardharAtrino samaya thatAM vAsudevanI AMkho uMghathI gherAvA lAgI ! AthI temaNe saiyApAlakane kahyuM ke "huM uMghI jauM tyAre A saMgIta baMdha karAvI deje." ema kahI thoDIvAramAM ja nidrAdhina banI gayA. ziyApAlakane paNa e saMgItano casake lAgyo hovAthI vAsudevanI AjJA vIsarI gayuM ane saMgItanI lahejata mANato rahyo ! caturtha prahare vAsudeva acAnaka jAgrata thatAM saMgItane cAlu raheluM joI zaiyApAlakane dhamakAvyo. bhayanA mAryA saMgItakAra cAlyA gayA. kAle zuM thaze enI ciMtAmAM bicAre ziyApAlaka dhrujate besI rahyo. prabhAta thatAM dainika kAryathI paravArI vAsudeva sabhAmAM gayA ane rAtanI vAta yAda karI zaiyApAlakane bolAvIne sabhA samakSa sattAvAhI svare garjanA karI "A ziyApAlakane mArI AjJA karatAM paNa rAtre saMgIta vadhu priya lAgyuM hatuM. tethI mArI AjJAna bhaMga karavA badala tenA kAnamAM ukALeluM sIsuM reDavAnI huM AjJA karUM chuM." sevakoe temanI A kura AjJAnuM pAlana karatAM zaiyApAlakanA kAnamAM dhagadhagatuM sIsuM reDAyuM. bhayaMkara vedanAthI taraphaDate zaiyApAlaka turata maraNa pAmyA ! sattAmAM aMdha banelA vAsudeve niya banI aneka AtmAone A rIte bhayaMkara azAtA upajAvI hInavipAkedayavALA azAtA vedanIya karmane nikAcita baMdha karyo. sattA maLI, saMpatti maLI paNa pApAnubaMdhI puNyanA udayathI zANapaNa na maLyuM. puNyanA phaLane bhegavatAM pApanAbaMdhanathI majabUta baMdhAI gayA. ! pacIza hajAra varSa kumArapaNAmAM, teTalA ja varSe mAMDalikapaNAmAM, eka hajAra varSa digvijaya karavAmAM ane cAMsI lAkha ogaNapacAsa hajAra varSa sudhI trikhaMDa pRthvInuM rAjya karI vAsudeva padavIne bhegavI sAtamI nArakIne yogya AyuSya bAMdhI 2010_04 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAranI vicitratA! [41] coryAsI lAkha hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karI raudradhyAnathI maraNa pAmI sAtamI nArakImAM apratiSThAna nAmanA narakAvAsamAM tetrIza sAgaropamanA AyuSyathI nArakIpaNe utpanna thayA ! vAsudevanA maraNathI gADha snehanA kAraNe baLadeva acalakumAra bhAre vyathita thayA. vivekI hovA chatAM azuonI lAlake kSAlake vAsudevanA dehane prakSAlana karI temane saMjIvana karavA maDyA! snehanA baMdhano samaju AtmAone paNa bhIMsatA hoya che ! vRddha puruSonI ghaNI ghaNI samajAvaTathI vAsudevanA dehane agnisaMskAra karavA mATe chuTo karyo. tyArapachI paNa ghaNe samaya bhAIne yAda karatAM AdhyAnamAM vitAvyo ! eka vakhata temane acAnaka pUrve sAMbhaLelI zrI zreyAMsanAtha prabhunI dezanA yAda AvI. saMsAranI vicitratA samajANI. ArtadhyAnane dUra karI acalakumAra dharmadhyAnamAM parovAyA. Akhare dharmaghoSa munIzvara pAse pratrajyA aMgIkAra karI acalamuni banyA. "saMyamanA anuSThAnonuM sevana karatAM manathI nirmohI banyA, vacanathI dharmaprabhAvaka banyA, ane kAyAthI mahAtapasvI banyA! kSAyika samaktinA svAmI banelA acalamuni tapabaLathI ghAti karmono kSaya karI kevaLajJAna ane kevaLadarzana pAmI muktinagaramAM jaI vasyA ! juo, A saMsAranI vicitratA ! vAsudeva ane baLadeva ekaja kuLamAM janamyA! eka sarakhA saMskAro pAmyA ! eka sarakhI bhegasAmagrI pAmyA! eka sarakhI banne vacce ektAnI anupama abhedarekhA ! chatAM AtmAnA bhAvo sAva judA ! eka bhAI saMsAramAM Asakta ane AraMbha samAraMbhamAM rakta banI narakamAM gaye ! bIjo bhAI saMsArathI virakta banI anAsakta bhAvanI sAdhanA karI mokSamAM gaye! AvI che. A saMsAranI vicitratA!!! 2010_04 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. dayAno dariyo nayasAranA AtmAe mahAvIra banavAnI yogyatA prApta karyA pachI zubhAzubha karmabaMdhananA yoge aneka rIte caDatI paDatInA aMdhArA ajavALA joyA! vAsudevane aDhAra bhave pUrNa karI ogaNIsamA bhavamAM sAtamI nArakImAM tetrIza sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karI vazamA bhavamAM kura pariNAmI siMhano avatAra pAmyA. temAM pharI jIvahiMsAthI pApe ekaThA karI ekvAzamAM bhavamAM cethI nArakImAM utpanna thayA. tyArapachI paNa cAre gatimAM aneka kSullaka bhavo karI kilaSTha karmo vezyA, enI kaI gaNatarI nathI, akAma nirjarA karatAM karatAM pharI pAcho e AtmA ucca pariNAmI banyo ! enA sarva azubha karyo zamI gayA! e samayamAM rathanupura nagaramAM kSAtratejathI jaLakta priyamitra nAme rAjA rAjya karato hato. tene zIla guNasaMpanna vimaLAdevI nAme eka rANI hatI. vimaLAdevI nAma pramANe nirmaLa svabhAvI hatI. haMsalA jema mAnasarovaramAM janma dhAraNa kare tema nayasArano AtmA bAvIsamA bhavamAM e rANInA kukSI sarovaramAM putrarUpe utpanna thayo ! egya samaye tene janma thatAM janmatsava ujavavA pUrvaka mAtApitAe te bALakanuM vimaLakumAra evuM guNaniSpanna nAma pADayuM. vimaLakumAra bALapaNathI ja khUbaja 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAno dariye [43] zAMta ane saumyA hate. " putranA guNa pAraNAmAM parakhAya" tema vimaLakumAranA svabhAvika guNe bAlyavayathI ja mAtapitAne prada utpanna karAvI rahyA hatA. e bALaka jema jema moTo thato gayo tema tema e rUpALA ane dekhAvaDA putranuM vartana mAtApitAne vadhune vadhu priya lAgatuM gayuM. mAtApitAnI eka AzA samAM bALako jyAre bALabhAvamAM ramatAM hoya tyAre nirdoSabhAvathI mAtApitAnA pyArane pAme.... yuvAna thatAM satkRtyothI kuLane ajavALI kuLadIpaka bane. mAtApitAnI AjJApAlana sAthe ucita sevA bhaktithI vinayI putra bane tyAre mAtApitAnA AMtarika prasannatApUrNa zataHzataH zubhAzirvAdane pAtra bane che. paNa jyAre bAlyavayamAM avinayathI ane moTA thatAM apakRtyathI kuLane zyAma banAvI kulAMgAra bane che tyAre mAtApitAnA e phaphaDelAM haiyA ane ukaLelA aMtara hAya pokArI uThe che. tyAre AnaMdanA sthAna samA putre mAtApitAne zatru samA banI jAya che! paraMtu A vimaLakumAra uccakeTInA AtmA hevAthI temane janma thatAM temanA kuLamAM AnaMdanuM sAmrAjya patharAI gayuM. dhIredhIre moTA thatAM pUrvabhavajanya saMskArathI suvAsita banIne puruSane yogya bahotera kaLAomAM pAraMgata thayA. temaja teteramI dharmakaLA paNa jIvanamAM vikasAvI, temAM savizeSa nipuNatA meLavI. bAlyavayathI ja temanI mAtA vimaLAdevIe temane pApane Dara rAkhatA zIkhavyuM hovAthI vimalakumAra bhAre pApabhIrU banyA. jIvanamAM prAthamika guNa tarIke pApano Dara AvI jAya te tenI pAchaLa ghaNuM sadguNe kheMcAIne Ave che. rAjakuLamAM svAbhAvika rIte khelAtAM jugAra, mAMsabhakSaNa, madyapAna, vezyAgamana, zikAra. cerI ane parastrIgamana e sAte vyasanathI jIvanane surakSita rAkhyuM hatuM! jIvananA satvane jalAvI devAmAM agni sarakhA e vyasanonuM nAma paNa temane vyasanarUpa eTale duHkharUpa banI gayuM 2010_04 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [44] zrI mahAvIra jIvatA hatuM! vimaLakumArane mitro paNa temanA jevA saMskArI maLyA hatA. vicArone anurUpa mitra meLavavo kaThina hovA chatAM vimaLakumAre e kaThinatA sugamatAmAM pheravI nAkhI hatI. eTale ke I vyasanI AtmA temane mitra banI gayo hoya to tene vyasanothI thatI barabAdI samajAvI tene nirvyasanI banAvI detA samAna vayanA mitravarga sAthe nirdoSa dharmacarcAomAM temano samaya vItI rahyo. rUpaguNa ane jJAna saMpanna putrane yauvana avasthAmAM Avele jANa mAtapitAe anukuLa evI aneka rAjakanyAo sAthe ghaNuM ADaMbarathI paraNAvI AMkhanI kIkI samA ekanA eka putra zrI vimaLakumArane lagnamahotsava ujavI rAjyAbhiSeka mahotsava paNa ujavyo ane pUrNa saMtoSathI pitAne saMpUrNa sukhI mAnatA priya mitra rAjA ane vimaLAdevI rANI ADarasanI sAdhanAthI paripUrNa saMsAranA sarva prakAranA sukhane anubhavI mAyA ane mamatAne saMkelI navamAM rAdhirAja zrI zAMtarasanI sAdhanA karavA rUpa dharmadhyAnamAM ane dharma ArAdhanAmAM mana vacana kAyAnuM ekIkaraNa sAdhI gurugamathI zravaNa karela prabhuvANInA manana, zrI vItarAga paramAtmAnA smaraNa ane zrI navakAra mahAmaMtranA nitya ciMtana sAthe zeSa jIMdagI vitAvI devakagAmI banyA. mAtApitAnA vAtsalyabhAvane yAda karatAM achupUrNa netre banneno mRtyumahotsava ujavI vimaLarAjAe mAtapitAnuM nAma ujvala karyuM. pitAtaraphathI prApta thayela rAjyalakSmIne meLavI eka samartha rAjA banyo hovA chatAM mAtA taraphathI meLavelI saMskAra lakSmIne sahayogathI temanAmAM jarAya abhimAna na hatuM. temanI rAjanIti dharmabhAvathI paripUrNa hovAthI pite jAte prajAnA sukhaduHkhathI mAhitagAra banI sagavaDabharyA sAdhano Apa 2010_04 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAne dariye [45] vAmAM jarAya kaMjusAI karatAM na hatA. bake prajAne karamukta rAkhI jarUra paDe tyAre prajAnA kalyANa mATe potAno rAjabhaMDAra khullo mUkI detA. AthI temanA ahezAna taLe dabAyelI prajA paNa rAjyane vaphAdAra rahI samaya Ave pitAnA sarvasvano bhaMga ApavA tatpara rahetI. je rAjyamAM rAjA taraphathI prajAne pUrNa saMtoSa hoya, jyAM vyasane ke anya upadravathI prajA surakSita hoya te rAjya surAjya kahevAya che. vimaLarAjAe potAnA zAsana kALamAM AvA surAjyanI sthApanA karI. pitA karatAM savAI kIrti saMpAdana karI "bApa karatAM beTo savA" e kahevatane yathArtha karI batAvI hatI. prajAnA saDasa sahastra haiyA prati prabhAte ane zayana samaye sahastragame zubhAziSe pAThavatA rahetA. vimalarAjA prajAne saMtoSa ApavAmAM AnaMda mAnatA. prajA vimalarAjAne anukULa thavAmAM AnaMda mAnatI. rAjA nyAyI ane prajA saMtoSI hoya te A saMsAramAM ja svarga che. e rIte rAjA ane prajA bane pitAne jIvanakALa svargIya sukhanA anubhava pUrvaka pasAra karI rahyA hatA. rijA laI ghAM vimalarAjAnA dilarUpI dariyAmAM dayA dharma hileLA mArI rahyo hato. tIrthaMkara padavI meLavanAra AtmAomAM dayA ane dAna e guNenI mUkhyatA hoya che. nayasAranA bhavamAM ArAdhela dAnadharma A bAvIzamA vimalarAjAnA bhAvamAM saMpUrNa paNe udayamAM Avyo hate. dInaanAthane uddhAra mATe ane sAtekSetranA poSaNa mATe temanI puNyAnubaMdhI puNyathI meLavelI lakSmIne sadvyaya thata rahe. temaja vimalarAjAe preraNAtmaka samajutithI prajAne nirvyasanI sadAcArI ane sadvicArI banAvI hovAthI temanI nizrAmAM e prajA paNa dharmAnurAgI banI hatI. temaNe kSAtradharmamAM mUkhya manAtA zikArane sadaMtara baMdha karAvyA hovAthI temanA 2010_04 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [46] zrI mahAvIra jIvanajyota rAjyamAM manuSya te surakSita hatA paNa sAthe saumya ane kara dareka pazuo paNa surakSita hatA ! prajAne karamukta, dharmayukta ane pApamukta banAvI dayALu vimalarAjAe "yathA rAjA tathA prajA" e kahevatane sAcI karI batAvI hatI. AvA pratApI ane puNyazALI rAjAnA netRtva nIce prajA saMpUrNa sukhI heya emAM navAI zI? senAmAM sugaMdhanA AropanI jema nyAyI rAja ane vinayI prajAne sumeLa sadhAyo hato. mahApuruSane AtmA jyAM hoya tyAM pitAnI anerI AbhA prasarAvato hoya che. tema vimalarAjAne AtmA dayA ane dAnanA jharaNuM vahAvI saMskAra saurabha relAvI rahyo hato. eka vakhata vimalarAjA saparivAra vanakriDA karavA mATe nagara bahAra nIkaLI pharatAM pharatAM ghaNe dUra nIkaLI gayA, tyAM kaI zikArIe pitAnI AjIvikA mATe nirdoSa haraNa vagere pazuone pakaDavA mATe eka moTI jALa bichAvI hatI. temAM saMgItarasanI lAlace sapaDAyelA keTalAka haraNiyAe e jALamAMthI chUTavA mATe cIcIyArIo mAratA taraphaDI rahyA hatA! A haraNIyAone taraphaDATathI vimalarAjAnuM hRdaye bhAre vivala banI gayuM. pAradhinI jALamAM sapaDAyelA bhalA bhoLA ane muMgA haraNayAonI kAramI vyathA jeIne temanA dilamAM dayAne dariye uchaLI paDe ! pAradhi pAse jaI mIThA vacanathI tene samajAvatAM kahyuM, "bhAI saune pitanuM jIvana vahAluM hoya che. keIne maravuM gamatuM nathI. A nirdoSa pazuoe tAre ze aparAdha karyo che ke te temane jAnathI mArI nAkhavA taiyAra thaye che! theDA svArthane khAtara jIva hiMsA karavI e mahApApa che. A muMgA jI kevA valavale che? emane kuratApUrvaka mArI nAkhavA jarAya vyAjabI nathI. vicAra kara ! tane pitAne pakaDIne keI mArI nAkhavAnI taiyArI 2010_04 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAne dariye [47] kare te tuM rAjA pAse jaIne phariyAda kare, paNa A muMgA pazuo kenI pAse jaIne phariyAda kare? temaja A jIvahiMsAthI baMdhAyelA kukarmanA kaDavA phaLa te tAre bhavabhava sudhI jogavavA paDaze! samaja bhAI! AjIvikA calAvavAnA A sivAya ghaNAya nirdoSa dhaMdhA che. tuM AvA pApathI tArA AtmAne zA mATe malina karI rahyo che? cheDI mUka bhAI! e nirdoSa pazuone cheDI mUka! tAre dhana joIe te mArI pAsethI laI jaje ! "rAjAnA dayAbhInA vacanethI zikArInuM pASANa haiyuM paNa palaLI gayuM. tenA dilamAM dayAnA aMkure pragaTayA ane jALamAM pakaDAyelA badhA haraNIyAone jIvatAM choDI mUkyA! mukta thayelA haraNIyA rAjA sAme prasanna najare jotAM meTI phALa bharatAM vanamAM nAsI gayA ! pharIne paNa zikArIne bodha vacanathI samajAvI tenI pAse jIvahiMsA sadaMtara baMdha karAvI. zikArI dAnavamAMthI mAnava banI pApabhIrU banyA ane vanya pazuone sajIvana rahevAnuM varadAna maLyuM ! A rIte dayAnA dariyA samA vimalarAjA aneka jIvane abhayadAna ApIne ahiMsA dharmanA pAlaka banyA. AvA ahiMsA dharmanA pAlanathI cakavartIne yogya bhegakarmanA upArjana sAthe puNyAnubaMdhI puNya arjana karI manuSya gatine vegya AyuSya karmane badha karyo. anupama dayAnA pariNAmathI vimalarAja "dayAnA dariyA" tarIke khyAti pAmyA. ghaNuM varase sudhI rAjyapAlana karatAM nyAyI ane prajAvatsala vimalarAjAne jIvananA uttara kAlamAM vairAgya jAge! jaina munivarene samAgamathI daDha dhamI banyA. anukULa samaya AvatAM rAjyanI suMdara vyavasthA karI A mAyAvI saMsArano tyAga karI sarvaviratidhara dharma svIkArI mahAmuni banyA ! 2010_04 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [48 ] zrI mahAvIra jIvanata zramaNatvane svIkAra karI vimalamuni eka sAcA sAdhaka tarIke mana vacana kAyAnI ekAgratApUrvaka sAdhu dharmanI vya kriyAmAM joDAI gayA. zrutajJAnane abhyAsa karI gItArtha banyA. ugravihAra sAthe ugra tapasyA karatA vimalamuni saMyamanI suMdara ArAdhanA karI pUrve upArjana karela cakravatIne megya bhegakarmane nikAcita karyA. pUrva avasthAmAM eka mahAna rAjA tarIke khyAtanAmI banele e AtmA uttara avasthAmAM mahAnamuni banI atyaMta vizuddha jIvana jIvavA pUrvaka paMcamahAvate rUpa mULaguNe ane vrata niyama rUpa uttara guNethI zobhAvI chakAya jInA abhayadAtA banI nayasAranA AtmAe bAvIzamA vimalarAjAnA bhavamAM vimala rAjavI banI AtmAne kSAyika samatinA alaMkArathI zaNagAryo! aMte eka mAsanuM aNusaNuvrata svIkArI samAdhImRtyune varyA. "dayAne dariye" evuM upanAma prApta karanAra e maMgala bhAvI AtmAe dharmamaMgaLanI anupama ArAdhanA karI amaMgala bhAvane sadA mATe aMta karyo! dayAne amIstrota ane puNyAnubaMdhI puNya rUpI bhAtuM sAthe laIne parabhava paMthe prayANa karyuM, iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiterilibritutiiiiiiiiiiiiii IIIIIIIIIIIIIJinligion mAtA pitAne putra-putrI baMdhuo bhAryA tathA, vaLI mitrane sambandhIe sau zarIranA che sagA; ramazAnamAM A dehane bALI rUve che svArthane, svArthI e saMsAramAM ze neha lAge che tane. nani liliyatiininInIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIiiiniiiiiiiiiiiiiiiiitunt wit uuuu 2010_04 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. dharmavRkSanA madhuraphaLa apara videhamAM mUkAnagarInI zreSThatA khUba vakhaNAtI, e nagarInI mahAbhArUpa dhanaMjayarAjA pratibhAsaMpanna ane mahA parAkramI hatuM. tene rUpakaLA saMpanna dhAriNI nAmanI rANI hatI. bAvIzamA bhavamAM samAdhimRtyune varele nayasArane AtmA trevIzamA bhavamAM cakravartI paNAnA cauda svapna sUcita e dhAriNI raNanI kakSAmAM utpanna thaye gajavRSabha vagere cauda svapna joIne jAgrata thayelA dhAriNI devIe dhanaMjayarAjane e caude svapna kahI saMbhaLAvatAM rAjAe jJAnazaktithI vicAra karI kahyuM. "devAnuM priye! tame je svapna joyA che te mahAprabhAvI che, enA phala svarUpe tame sArvabhauma cakavartI jevA surUpa putraratnane janma Apaze. e putra ApaNa rAjyamAM rIddhisiddhinI vRddhi karanAra kulauddhAraka thaze" rAjAnI vAta sAMbhaLI rANI khuza thayA. pUrNamAse mAtAe mahAtejasvI putrane janma Apyo. rAjAe utsAha pUrvaka tene janma mahotsava ujavyuM ane priyamitra evuM nAma sthApana karyuM. pAMca dhAvamAtAthI lalita thata e bALaka abhyAsane khya thayo tyAre dhanajaya rAjAe tenA paThanapAThana mATe niSNAta pAThakane saMge. buddhi kauzalyathI bhaNIgaNIne taiyAra thaye tyAre dhanaMjayarAjAe tene lagna mahotsava sAthe rAjyAbhiSeka mahotsava ujavI vizALa rAjyadhUrA tenA 2010_04 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [50] zrI mahAvIra jIvanata hAthamAM soMpI nivRta thayA ane vairAgya bhAvathI tyAgapaMthe javA mATe taiyAra thayelA e mAtapitAne priyamitra rAjAe niSkamaNu mahotsava ujavyo. dhanaMjya rAjarSi ane dhAriNadevI sAthvI banI sadguru samAgamamAM rahI yama niyama pUrvaka saMyama dharmanI sAdhanA karatAM zAstraabhyAsamAM pravRta thayA. nyAyanItinA saMge rAjyanuM pAlana karatAM priya mitra rAjAne puNyAnubaMdhI puNyanA prabhAvathI kALakrame cakravatInA bhaMga pUraka cauda ratna prApta thayA. temAM prathama senApatiratna laDAI karavAmAM niSNAMta hatuM. bIjuM gRhapatiratna vividha prakAranI rasoI banAvavAmAM nipuNa hatuM. trIjuM purohitaratna DokaTarI kAmamAM sahAyaka hatuM. ethuM azvaratna ane pAMcamuM hastiratna cakravartIne vAhana tarIke upayogI hatA. chaThuM vAkorane IjanerI kAmamAM niSNAta hatuM. ane sAtamuM strIratna cakavatInA bhaMga sukhamAM sahAyaka hatuM. te sivAya prathama cakraratna digvijya karavA nIkaLelA cakavatIne bhemIyAnI jema mArgadarzaka bane, bIjuM khaDagaratna, laDAImAM upayogI thAya, trIjuM chatraratna eka dhanuSya pramANa hoya paNa jarUra paDatAM cakravartInA hastasparzathI bAra jojana lAMbu paheluM thaI senAne chAMye Ape, cothuM carmaratna be hAthanuM hoya paNa jarUra paDe tyAre cakravatInA sparzathI bArayeAjana vistRta banI savAre vAvelA dhAnyane phaLane sAMje ja pakAvIne taiyAra kare. cakravartInI dIrghasenAne anna sahAyaka bane. eka hAtha pramANa pAMcamuM daMDaratna khADATekarAvALI jamInane samatala banAve temaja tamistrAdi guphAonA daravAjA kholavAmAM sahAyabhUta bane. chaDuM maNiratna cAra AMgaLa lAMbu ane be AMgaLa pahoLuM hoya. e ratna zArIrika regenA upazamana sAthe ghera aMdhakAramAM dIpakanuM kArya bajAve, ane sAtamuM kAMkiNIratna 2010_04 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmavRkSanA madhuraphaLa [51] vaitADhya parvatanI guphAmAM banne bAju ogaNapacAsa mAMDalA AlekhI cakravatInI kAyamI yAdI rAkhavAnuM kAma kare. A sAta paMcendriya ane sAta ekendriya e cauda ratna devatAdhiSThita hovAthI AjJAMkita sevakanI mAphaka cakravartI rAjAnI dareka IcchAo pUrNa karavA pratipaLe tayAra heya. A cauda ratnanI anupama sahAyathI priya mitra rAjAe cha khaMDa pRthvIne sAdhI batrIsa hajAra rAjAone pitAne vazavartI banAvyA. temanI pAsethI maNimANeka vagere anargala saMpatti meLavavA uparAMta gaMgAnadInA mukhamAthI naisarpa pAMDuka, piMgala, sarva ratna, mahApadha, kALa, mahAkALa, mANavaka ane zaMkha e nAmanA devethI adhiSThita ane abhinava sukha sAmagrIthI bharapura palyopamanA AyuSyavALA navanidhAne prApta karyA. A rIte digvijayathI prApta thayela anupama saMpatti sAthe priya mitra rAjAe pitAnI rAjadhAnI mUkAnagarImAM mahAmahotsava pUrvaka praveza karyo. devatAo ane batrIsa hajAra mugaTabaddha rAjAo maLIne temane cakravartI tarIke mahAabhiSeka mahotsava bAra varasa sudhI ujavyo. A samayamAM cakavIrAjAe aneka dIna anAthane dAna dhArAthI kRtArtha karyA. prajAne sAte prakAranA sukha ApavA sAthe nyAya nIti ane dharmabhAvanA amistrota vahAvatA puNyAnubaMdhI puNya upArjanathI rAjyazrIne saphaLa karatAM aparavidehanI chakhaMDa pRthvInuM ekachatrI rAjya pratipAlana karatA varasa vItatA rahyA. pUrvabhavamAM upArjana karela bhegakarmanA anubhavathI anupama paugalika sukhanA bhoktA banI saMpUrNa saMsArI sukhanI Toce pahoMcelA priya mitra cakravatI svayaMvarA rAjakulIna cesaTha hajAra rANIo sAthe divya sAhebImAM mahAlatA mana mAnatA bhega bhegavatAM parama saMtuSTa cittathI puNyadharmanI sAdhanA karatAM rahyA. kharekhara zuddhabhAvathI ArAdhela dharmakalpavRkSa be prakAre sumadhura phaLa Ape che. eka saMsArI 2010_04 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [para ] zrI mahAvIra jIvanajyota AtyaMtika sukha, ane bIjuM Atmika AtyaMtika sukha, cakravartI paNAnA sukhane saMsArI AtyaMtika sukha, ane Atmika AtyaMtika sukha eTale mokSa. saMsAranA AtyaMtika sukha kSaNika che, jyAre Atmika AtyaMtika sukha anaMta che. A trevIsamA bhavamAM nayasAranA AtmAe puNyAnubaMdhI puNyanA bhegathI cakravatanA AtyaMtika sukha bhegavyA. anAsaktipaNe anupama sukha bhogavatAM zubha puNyanI abhivRddhi karatAM ja rahyA ! anukrame eka samaye mUkAnagarInA udyAnamAM zrI piTTilAcArya nAmanA dhuraMdhara eka AcArya mahArAja vizALa parivAra sAthe padhAryA. guru AgamananI vadhAmaNI zravaNagocara thatAMja cakravatIne manane AnaMda meghadhArAe uchaLI paDe. vadhAmaNI lAvanArAne prItidAna ApI rAjaparivAra sAthe AcArya mahArAjane vaMdana karavA cAlyA. meghane joI jema mayUra nAce tema guruvaranA darzana thatAMja cakravartI rAjAnuM aMtara nAcI uThayuM ! ulaTabharyA haiye vidhipUrvaka pAMca abhigama sAcavI guruvaMdana karatAM temanA dehanI remarAja vikasvara banI gaI, ane praphullita citte gurudezanA zravaNa karatAM temane bhavya AtmA bhAvavibhora banI gayo. guruvANInA madhura AsvAdano AnaMda mANatAM haiyAnI paDadhama dhabakavA lAgI! e AnaMda pAse cakavartInI chaddhine AnaMda sAva tuccha lAgyo ! tema guruvANIrupa karavatanA ghA lAgatAM ja anAdi kALathI temanI sAthe mehabata mANatA meharAjA sthAnabhraSTa banI temanA dilamaMdiramAMthI vidAya laI cAlato thaye! AthI mehAcchAdita cakavartInuM aMtara darpaNa sama svaccha banI gayuM ! ane dilamaMdirane prakAzita karate vairAgyano bhANu jhabUkI uTha! tenI sAtheja sehAmaNo lAgato saMsAra bihAmaNo lAgavA mAMDe! saMsArabhAvathI vimukha banelA priya mitra rAjAne parivAra ane cosaTha hajAra svayaMvarA premALa rANuonA premala sahavAsa akArA lAgavA thatAMja eka abhigama sAcala praphallita ci . gura 2010_04 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmavRkSanA madhuraphaLa [ 53] mAMDayA ! batrIsa hajAra mugaTabaddha rAjAonA namaskAra pratye tiraskAra jAgyo ! ane cha khaMDa pRthvInuM rAjya temane khaMDakhaMDa thatuM bhAsyuM ! svArthanI bhUtAvaLa jevI saMsAranI mAyAne tIlAMjalI ApavAnI pratijJA sAthe priya mitra rAjA nagaramAM pAchA pharyA. putrane rAjagAdI pI bagAsuM khAtI bilADInA mukhamAMthI jema uMdara chaTake tema meharUpa bilADAthI grasta thayelA priya mitra rAjA saMsArathI chaTakIne gurucaraNamAM samAI gayA ! gurue pravajyA AropaNa karI. devee muniza arpita karyo ane temanA suputre saMyamagraDuNa mahotsava uja! eka ja vakhata gurudezanAthI pratibaMdha pAmI saMsAranI samRddhine lAta mArI priya mitra cakavartI priya mitrarAjaSI banI gayA! niSkalaMka cAritradharmanI AsevanA pUrvaka keDa varasa sudhI utkRSTa tapa karI AtmAne nirmaLa banAvyA ! priya mitra rAjaSa AtmasAdhanA karatAM karatAM niraMtara jinavANunA pradAnathI aneka bhavi AtmAonA mahAupakArI banyA. eka karoDa varSa sudhI saMyama sAdhanA karI deva bhavanuM AyuSya nikAcita karI caryAzI lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karI samAdhimaraNanI sAdhanA karI mahAzukadevalekamAM sarvArtha vimAnamAM devatA thayA. dharmavRkSanA phaLa rUpa cakravatI karatAM paNa anekagaNa caDiyAtI saMpatti suMdara rUpa, avarNanIya prabhAva, ane bheganA sAdhane rUpa manahara udyAna, suramya jaLAza, svarUpavatI devAMganAo, vidhavidha nATakanA samAraMbhe, mane miSTa phaLa ApanArA ka9pavRkSe, catura mitradeva ane ajJAdhina nokaradeve vagere mavallabha sAmagrI pAmyA chatAM paNa priya mitra devanA aMtaramAM dharmabhAvanA ja pradipta hatI. niraMtara jinakalyANake ujavavA, tIrthakarenI sevA ane dezanA zravaNa karavI, vagere dharmakAryomAM dharmavRkSanA phaLane anabhavatA devabhavane sukhamaya samaya paNa svapnanI mAphaka saravA lAgyo. 2010_04 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. dhanya sAdhanA A bharatakhaMDanI dharatI para chatrasama zebhatI chatrA nAmanI nagarImAM jItazatru rAjA rAjya karyo hato. tene bhadrA nAmanI rANuM hatI. nayasArane AtmA vIzamA bhavamAM mahAzuka devalekamAM daivavaibhava bhagavI sattara sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karI pacazamA bhavamAM bhadrArANanI kukSImAM putra svarUpe utpanna thaye. puNyazALI AtmA garbhamAM avataryo hovAthI tene puNyaprabhAve rAjaparivAramAM AnaMda-AnaMda varatI rahyo. yathAsamaye pUrva dizAmAM jema sUrya udita thAya tema bhadrAmAtAe eka sukomaLa bALakane janma Apyo. rAjabhavanamAM temaja samasta nagaramAM rAjaputranA avataraNathI harSanI laharIo laherAvA lAgI ! rAjAe lakhaluMTa lakSmI kharacI jatsava ujavyo. hajAre yAcakane dAna ApavA pUrvaka AnaMdanA dhAma mA e bALakanuM naMdanakumAra nAma rAkhyuM. pAMca dhAvamAtAnA lAlana pAlana ane mAtApitAnA lADakoDathI bAlyavaya vItatAM e naMdanakumAra bhaNavAnI yaMgya vaye pahoMcyA tyAre jitazatru rAjAe potAnA kuLadIpaka putrane paDhAvavA suyegya paMDite reyA. tIvra buddhinA prAgabhyathI ane jJAnI paMDitenA saDakArathI naMdanakumAra DA samayamAM bahotera kaLAomAM pAraMgata 2010_04 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya sAdhanA [55] thayA. tema dharmazAnA purepurA jANakAra thayA, eTaluM ja nahi paNa rAjyadhUrAne vahana karavAnI praviNatA paNa meLavI lIdhI. suzIkSita, sazakta, ane vidyA pAraMgata putrane yauvananA AMgaNe kevI karato joI vAtsalya hRdayI mAtApitAe kulina ane keDa bharI aneka rAjakumArIo sAthe lagna karAvI tene rAjyAbhieka mahatsava ujavyuM. rAjyadhurA tenA hAthamAM seMpI saMsArathI nirveda pAmI guru pAse jIvananA aMtima kartavyarUpa bhAgavatI pravajyA aMgIkAra karI. utkRSTa bhAvathI sAdhudharmanI paripAlanA karI devagatinA bhAjana banyA. svabhAvika guNethI prajApriya banelA naMdana rAjA sarva zreSTha rAjavI banyA. sarvaprakAranA bhayathI rakSaNa karI prajAne aneka prakAre saMteSa upajAvatAM prajA vallabha banI rAjyakALa vitAvavA lAgyA. IndranI saMpattine paNa mahatva kare tevI rAjya saMpattinA mAlika banI pAMce IndriyanA viSayasukhanA bhogavaTAmAM vIza lAkha varSa pasAra karyA. puNyAnubaMdhI puNyanA vegathI aneka sukRtyanI saurabha phelAvI. temanA aMtaramAM dharmanA rAga sAthe nyAya nItina jharaNuM karI rahyA hatA. jenazAnA abhyAsa, ciMtana, manana ane parizIlana karatAM temane saMsAra pratye virakta bhAva jAge. saddagurune saMga sAMpaDatAM piTIlAcArya nAmanA AcArya mahArAja pAse jJAna garbhita vairAgyathI naMdana rAjAe cAritra aMgIkAra karyuM. gurugamathI grahaNa ane AsevanA rUpa zakSAthI yatidharmamAM suzIkSita banI dazavidha samAcArInA jANakAra thayA. dIkSAnA divase ja aMtaranA bhAllAsa ane paramapuruSArthanA paribaLathI mAsakSamaNanA pAraNe mAsakSamaNa karavAne abhigraha lIdhe! atiuMca tapasyAthI ane saMyama dharmanA uttama paripAlanathI zrI naMdana muni sAcA arthamAM mahAmuni banyA. 2010_04 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa ] zrI mahAvIra jIvanata gurunizrAmAM ugravikAre vicAratAM avirata jJAne pAsanA karatAM sUtrArthanA jANakAra banI dhuraMdhara gItArtha thayA. apadhyAna, rAgadevanA baMdhana, traNadaMDa, trayugArava, cArakaSAya, cAsaMjJA, cAravikathA vagerethI rahita banI paMcamahAvratanA pAlanamAM ane paMca prakAranA svAdhyAyamAM temaja paMca samitimAM samAdhistha banelA naMdanamahAmunie vIzasthAnaka tapanI ArAdhanA zarU karI. 1 ari-eTale rAgadveSAdi atyaMtara zatruo ne haMta-eTale haNanArA ane dhAtikarmono kSayathI kevaLajJAna prApta karI bhavya jIvone pratibaMdha ApavA mATe vicaranArA zrI arihaMta paramAtmAnI pUjA ane bhakti arihaMta banavAnuM ojasa pragaTAve che. tevI bhAvanA bhAvamAM zrI arihaMta prabhunA svarUpa ciMtanamAM tadAkAra banI temaNe vizasthAnakanA prathama zrI arihaMta padanI ArAdhanA karI. arihaMta pada meLavavA prayatna Adaryo! 2 ATha karmono kSaya karI siddhipadane varelA. anaMtAsiddha bhagavaMtanA tirmaya svarUpamAM garakAva banI AtmA ane paramAtmA vaccenA bhedane bhUlI bIjA siddhapadanI ArAdhanA karatAM naMdanamuni siddhamaya banI gayA. 3 trIjA sthAne pravacana padanI ArAdhanA karatAM sAdhu-sAdhvIjI enI daza prakAre vaiyAvacca bhakti mATe ane zrAvaka-zrAvikAene dharmaprApti nimitta jaina darzana ane dvAdazAMgInA artha ciMtanamAM lIna banyA. 4 caturthasthAne AcAryapadanI ArAdhanA karatAM ziSya parivArane sAraNa, vAraNuM, cepaNuM ane paDipaNArUpa caturvidha zikSA pharamAvatAM chatrIza chatrIzIothI alaMkRta paMcAcAranA pAlaka zrI AcAryapadanA svarUpamAM ekAgra banyA. 2010_04 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya sAdhanA [57] pa pAMcamA sthavirapadanI sAdhanAmAM vIza varSanA saMyama paryAyI, saMyama dharmamAM pite sthira banelA ane nava dIkSita muniene sthira banAvavA mATe satata zIkSA ApanArA sthavira padanI naMdanamunie tapa ane dhyAna pUrvaka parya pAsanA karI. 6 chaThThA upAdhyAyapadanI ArAdhanAmAM upa eTale samIpe ane adhyAya e jJAnasaMpAdana. niraMtara adhyapana samIpe vasanArA, jaDabuddhi ziSyone paNa paMDita banAvavA mATe ja sadA prayatnazIla, svAdhyAya dhyAnamAM rakta evA upAdhyAyapadanuM ciMtana karatAM naMdanamuni parama kRtArtha banyA. 7 sAtama sAdhupadanI sAdhanAmAM ratnatrayInA gaSaka, paMcamahA tenA pAlaka, satyAvIza guNothI alaMkRta, caraNa sittarI ane karaNa sittarInA ArAdhaka, beMtAlIza doSathI rahita bhikSAcaryAne sevanArA, jinAjJApAlaka evA sAdhupadanA smaraNamAM pramudita thayA. 8 AThamA jJAnapadamAM zrI naMdanamunie AgamazAnA avagAhana pUrvaka sarvajJapraNIta tanA avabodhathI aticAra rahita jJAnAcAranuM pAlana karI AtmAnaMdanI jhAMkhI karAvanArA samyakajJAnanI sAdhanA mATe prayatna karyo. 9 navamA darzana padamAM devaguru ane dharma pratye aMtaraMga zraddhA jAgrata karI paramavizuddha kSAyika samakitanI sAdhanA karI. samakitane saDasaTha bhedanuM ciMtavana karatAM naMdanamunie hadayamAM kSAyika samaktine jAgrata karyuM. 10 dazamA vinaya padanI ArAdhanA karatAM arihaMtAdi dazasthAno pratye vinayabhAva jAgrata karI tenA aneka bhedonuM avagAhana 2010_04 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 58 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta karatAM temaNe peAtAnI hRdaya bhUmimAM dharmanA mULa majabUta banAvyA. 11 agyAramA cAritrapadanI sevanA karatAM cha AvazyakanI ArA dhanAmAM AtmAnuM vIya pheArakhyuM. kAyAne vAsirAvI kAryAtsaga dhyAnamAM ekAgratA keLavI, tapanA pAraNe addabhuta abhigrahAne dhAraNa karatAM paccakkhANu AvazyakanI vizeSa ArAdhanA karatAM naMdanamuni cAritramArga mAM sthira anyA. 12 bAramA brahmacarya padmanI ArAdhanAmAM sapUrNa abrahmanA vanathI apUrva tejane varelA e mahAmuni aDhAra hajAra zIlAMgarathane vahana karavAmAM radhara dhArI banI sarva virati dharmIne sAdhatAM mana vacana kAyAthI saMpUrNa brahmaniSTha banI vicaratA rahyA. 13 teramA zubha dhyAna padamAM AttaraudradhyAna cheDIne dunyavI durdhyAnA tajIne gurugamathI Atma ramaNutArUpa dharma dhyAnamAM mananA vamaLa bhAveAne joDIne aheArAtra apramattapaNe tee dharmadhyAnamAM masta rahevA lAgyA. 14 caudamA tapa padanI ArAdhanAmAM tapanA khAra bheddeone aMtaralakSI banAvI mAsakSamaNanA pAraNe mAsakSamaNa karI e tapa rUpa agnimAM kaIMdhanane baLatAM e mahAmuninI manebhAvanA maMgalamaya banI, jIvana paNa maMgalayama banyuM. moMgalamaya tapanA prabhAvathI mahAna tejasvI khanI pRthvI tala para vicAratAM AtmamaMgalanI gaveSaNA karatAM rahyA. 15 paMdaramA gadharapadanI sAdhanAmAM cAra jJAnanA svAmI, ane arihaM taprabhunA paTTadharA zrI gaNadhara bhagavaMtA madhura smaraNamAM lIna banI gaNadhara pada mAhAtmya samajI parama saMtuSTha thayA. 2010_04 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya sAdhanA [ 59 ] 16 seALamA supAtra dAna padanI sevanAmAM dAnadharmanI mahattA bhavyajanAne samAvatAM naMdanamuni svayaM cha kAya jIvAne abhayadAna ApavA pUrvaka nirdoSa jIvanacaryAM zeAbhAvI rahyA. 17 sattaramA samAdhipadanI sAdhanAmAM zArIrika samAdhi svastha rahI mananI samAdhine jALavatA zrI naMdanamuni AtmasamAdhine jAgrata karavA manomaMthana karatA rahyA. parama puruSArtha baLathI samatAzIla anI apUrva AtmasamAdhine svAdhIna banAvI. 18 aDhAramA abhinavajJAnapadanI AsevanA karatAM zrI naMdanamuni AgamazAstrAnA aMgaupAMgAnA adhyayana karI aheniza abhinavajJAna saMpAdana karavA satat prayatnazIla rahevA lAgyA. 19 egaNIsamA zrutabhaktipadanI sevanAmAM pustakAruDha AgamazAstrArUpa dravruttanA upayeAga pUrvaka yathA anA jJAtA banI bhAvazrutanA sAcA gaveSaka banI cAre anuyAgAnA jJAtA banyA. 20 vIzamA tI prabhAvanA padanI ArAdhanA karatAM mahAvicakSaNa zrI naMdanamuni caDiyAtA bhAvathI ane caDiyAtA vIryAMllAsathI zAsana prabhAvanA pUrvaka bhavya AtmAonA hRdayakSetrAmAM dharmanA bIjarUpa samakitanuM vapana karavAmAM, si'cana karavAmAM ane vikasita karavAmAM puruSArtha banatA rahyA. A rIte eka lAkha varSanA dIrgha cAritrya paryAyamAM e vizasthAnaka padAnu hRdayaMgama ArAdhana karI mAsakSamaNunA pAraNe mAsakSamaNuA karatAM zrI noMdanamunie tItha kara nAmakama nikAcita karyuM. teozrIe ekalAkha varasanA saMyamaparyAyamAM agyAra lAkha, ezIhajAra, cArasAne paMcANuM mAsakSamaNe| atyaMta samAdhipUrvaka _2010_04 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [60] zrI mahAvIra jIvanajyota karyA. A ugratAthI temanA badhA azubha karmo nAza pAmI gayA. nayasAranA AtmAe A pacIzamA bhavamAM uttama keTInuM ArAdhana karyuM. yama, niyama, ane saMyamathI e AtmA aNue aNuMe vyApta banyA. mahAvIra banavAnI yogyatA saMpUrNa rIte zuddha karI. have tene saMsAra parimita banI gaye! nayasAranA bhavamAM mahAvIra banavAnI yegyatAnuM bI vAvyA pachI cAritrya mehanIya karmanI prabaLatA vadhI jatAM trIjA maricinA bhavamAM e bhagavAna mahAvIranA AtmAe mahArAjAnA paMjAnI sajajaDa pakaDamAM baMdhAI jatAM khUbakhUba rIte saMsAranI khATImIThI mAyAne anubhava karyo ! bhavaparaMparAmAM bhaTakatAM. kAramI rajhaLapATa karatAM, athaDAtA kuTAtA.....kadI manuSya....kadI deva....kadI tiryaMca, kadI nArakI vagere avatAramAM kadI nara....kadI....nArI....kadI regI kadI zegI........kadI bhegI....kadI viyegI..dazAone anubhavatAM karmanI viSama sthitinA pariNAme mahAmithyAtva bhAvanAge dIrdhAyuSI moTA cha brAhmaNanA bhAmAM mahAraMbhI, ane niSphara jIvana vitAvI seLamAM vizvabhUtinA bhavamAM ahaMkAranI parAkASThAe pahoMcI aDhAramA vAsudevanA bhavamAM mahAparigrahI ane viSaya kaSAyAdhina jIvana vitAvI bhArekarmI banI sAtamI nArakInI raudratA; siMhanA bhavamAM kUratA, vagere aneka trAsadAyaka duHkhanI vacce ALeTatAM e mahAvIranA AtmAe mahAvIra banatA pahelAM zuM zuM sahana na karyuM ? azubha karmanI Toce caDIne nAkamAM paTakAye ! tiryaMca gatimAM TakarAye ! sAMbhaLatAM dila dhrujI uThe ane vAMcatA remama khaDA thaI jAyaevI asIma viDaMbanAo veThata e AtmA bAvIzamA bhAvamAM ucca pariNamI banya... tyArathI adhika adhika uccatara dazAe caDate e AtmA A pacIzamAM naMdanamuninA bhAvamAM meharAjAnA paMjAmAMthI chaTakIne 2010_04 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane nikAcita ra AtmAna thavAnI zakayA dhanya sAdhanA [61] dharmarAjAnA saMpUrNa rakSaNa nIce AvI gaye ! have e AtmAne karmarAjA pakaDI zake ema nathI ! saMsAranI mAyAnA raMga have tene raMgI zake ema nathI ! ugrabhAvathI, ugratAnI sAdhanAthI ane ugrapaNe sarva viratidharmanA paripAlanathI temaNe zrI tIrthakara nAmakarma nikAcita karyuM. puNyAnubaMdhI puNyanA bhegathI temanI AMtarika saMpatti vadhI jatAM AtmAnaMdanA jhUle jhulatAM e naMdana muninI nirmaLa mane bhUmimAM jIvana pUrNa thavAnI aMtaHskuraNa thatAM mahAmUlA jIvanane samApti mahetsava ujavavA taiyAra thayA! aMta samayanI ArAdhanAthI AMtararAjyamAM mahotsava ujavavA ujamALa thayA ! - pahelI "duSkarmagIMNA" ArAdhanA karatAM pitAnA jIvanamAM ane bhavamAM jANe ajANe thayela duSkarmonI khUbakhUba gaheNuM karI. jJAnAcAra, dazanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane varyAcAra e paMcavidha AcAramAM atikama, vyatikrama, aticAra, ane anAcArathI je doSa lAgyA hoya tenI mana vacana kAyAthI niMdA karI AtmAne nirdoSa banAvyuM. bIjI "kSamApanA" ArAdhanA karatAM ceryAzI lAkha jIvAni, cAragati ane vIza daMDakamAM vattatAM sarva jIvonI sAthe vaira virodhanI kSamAyAcanA karatAM naMdanamunie AtmAne haLakama banAvyo. trIjI "zubhabhAvanA" nAmanI ArAdhanA karatAM naMdanamunie anitya vagere bAra bhAvanAthI AtmAne bhAvita banAvyuM. jagatamAM jIva ekale jame che, ekale ja sukhaduHkhane veThe che... ekale ja parabhava paMthe prayANa kare che... A zarIra.... A yauvana.... A jIvana...vagere capaLa che..... nAzavaMta che... evI bhAvanAmAM masta banI AtmasamAdhimAM garakAva banI gayA ! 2010_04 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [62] zrI mahAvIra jIvanata cethI "zaraNabhAvanA"nuM ArAdhana karatAM bhavabhava zrI arihaMta, siddha, sAdhu, ane kevalIbhASita dharmanuM zaraNa svIkArI e cAra zaraNenA smaraNamAM samAI gayA ! - pAMcamI "namaskAra bhAvanA"nuM ArAdhana karatAM zrI naMdana munie bhUta, bhAvi ane vartamAnamAM vicaratAM sarva arihaMtane, AThakamane kSaya karI siddha banelA zrI siddhabhagavaMtone, Atma sAdhanA karatA AcArya upAdhyAya ane sAdhu e trividha guru bhagavaMtane, aMtaraMga bhAvathI namaskAra ane stutimAM tanmaya banI aMtarathI prazAMta ane bhavabhramaNanA thAkathI vizrAMta banI namaskAra bhAvamAM jhulatA rahyA..jhulatA ja rahyA ! chaThThI "aNasaNabhAvane"nuM ArAdhana karatA zrI naMdanamuni pitAnA suvihita cavIza lAkha varSa gRhasthAvAsanA ane eka lAkha varSa nirAbAdha saMyamavAsanA ema pacIza lAkha varSa pUrNa karI e ujavala jIvananI ujavaNI karavA dvimAsika aNusaNavrata svIkAryuM...svabhAvadazAnA hiMcaLe hiMcatA e mahAmuni mananI mAyA.... ane kAyAnI mAyA visArI nirvaghagamAM sthira banI caturvidha saMghanI sAthe khamatakhAmaNu karatA... "IcchAmisukkaDa" ane "micchAmi dukkaDaM"nA anupama rasAyaNanA pAna karatAM, cAra zaraNamAM cittane ramADatAM, arihaMtanI sAkSIe, siddha bhagavaMtanI sAkSIe... sAdhu bhagavaMtanI sAkSIe.... pitAnA AtmAnI sAkSIe.... ane devenI sAkSIe... e paMcavidha sAkSIe svIkArelA aNasaNavratamAM tIvrAnaMda anubhavatA rahyA. jemanuM mana praphula che..... kAyAvikasvara che. AtmA AnaMdita che.... paMcaparameSTI maMtramAM tallIna che... evA ane sarva jI sAthe kSamAbhAvamAM ekAkAra banelA zrI naMdanamunie pitAnA aNusaNuM vatanA sATha divase mahAAnaMdathI vyatIta karyA. e samaye pacIza 2010_04 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anya sAdhanA [ 63 ] lAkha varSonuM AyuSya pUrNa karI adbhuta samAdhimaraNa pUrNAMka A mAnavIya dehathI mukta thai chavIzamA bhavamAM dasama prANata devalAkamAM puSpAttara vimAnamAM daivI upapAda zaiyAmAM vIza sAgaropamanI Ayu:sthitivALA mahAtejasvI maDhuddhika deva tarIke utpanna thayA!!! nayasArano AtmA A chavIzamA bhavamAM atyaMta sUrUpI devatA thayA. utpanna thatAM ja eka aMtarmuhUta samayamAM navayauvana dehAkRtine dhAraNa karI devaduSya vastune dUra karI e puSpazaiyAmAM beThA thayA. cAre bAju najara pheravatAM badhuM avanavuM bhAsyuM ! samati sahita utpanna thayelA devAne matijJAna, zrutajJAna ane adhijJAna, e traNa jJAnA heAya che. A Akasmika pheraphArane vicAra karatAM avadhijJAnanA upayAgathI temanA dilamAM jaNAI gayuM ke na'namuninA bhavamAM ArAdhelA jJAna, darzana, cAritra ane tapanA prabhAve tIrthaMkaranAma kama nikAcita karI huM prANata devalAkamAM mahaddhika deva thayeA che. pUrvabhavamAM karelI dharma ArAdhanA yAda AvI. dharmAMne aciMtya mahimA jANI e na'danadeva cittamAM camatkRta thayA. puSpazaiyAmAM beThelA noMdadeva thoDIvAramAM hajAre devAthI vIMTaLAi gayA. badhA deve AvIne temanA caraNamAM namaskAra karI temane vadhAvavA lAgyA. " he svAmI ! ApanA jaya thAo ! Apano vijaya thAo ! Apa cIrakALa sudhI amArA svAmI tarIke sukhI raheA ! Apanu sAnnidhya amane AnaMda Apatu rahe ! dasamA prANata devalAkamAM puSpAttara vimAnamAM Aje Apa amArA svAmI tarIke utpanna thayA che ! pUrva puNyAye Apa jevA. svAmI meLavavA ame bhAgyazALI thayA chIe. ame ApanA AjJAvI devA chIe jIvanaparyaMta ApanI khaDepage AjJA svIkAravA taiyAra chIe. ahIM A deva bhUmimAM suMdara upavane che, divya vATIkAo che, pramAdadAyaka tr 2010_04 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 64 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta siddhAyatana che. dekhatAM dila harakhI uThe evI sudharma nAmanI sabhA che. tana manane sphurti Ape tevuM snAnagRha che. Apa satvare snAnagRDumAM padhAre,ame Apane abhiSeka maheAtsava ujavIe. sevaka devAnI vinatI svIkArI nadanadeva pagamAM ratnajaDita meAjaDI paherI snAnagRDumAM padhAryA. alaukika ratnA madhyA divya snAnapITha para besADI devAe ni`La ane sugadhI jaLathI abhiSeka karI snAna karAvyuM. masRNu devaduSya vastrathI agaluMchana karyu. tyArapachI temane hAtha pakaDI deve temane ala kAragRhamAM laI gayA. naMdanadeve rUpamapI suvarNa sama camakatI kAyAne vividha alakAro ane devaduSya vastrothI zaNagArIne potAnA svabhAvika rUpamAM sahasragaNA vadhArA karyAM. vyavasAya sabhAmAM jaI peAtAnA AcAra pramANe daivI pustakanuM vAMcana karyuM ! tyArapachI sevaka devA sAme hAthamAM ratnajaDita suvarNa nA athALa lai siddhAyatanamAM padhAryAM, tyAM jinezvara paramAtmAnA ekasAne ATha zAzvatA pratibiMbanI aneka uttama dravyethI aSTaprakArI dravya pUjA karI. caityavadana vidhirUpa bhAvapUjA karatAM surasa'gItanAninAdathI anerA AtmAna'da meLavyeA. pUjAkAthI nivRtta thaI sudha sabhAmAM hAjarI ApI divya saMgIta zravaNa karyu. devalAkamAM sAmAnya niyama evA hAya je ke je AtmA deva tarIke utpanna thAya te vakhate devaleAkanI sAhebI joine tene khUba AnaMda thAya. tema peAtAnAthI caDiyAtA RddhivALA devAne joIne matsarabhAva jAge paNa naMdanadeva pUrvabhavamAM sAdhudharmanA sabhyarAdhanathI darzana mAhanIya ane cAritra meAhanIya karmAMnA viziSTa kSaye pazama thatAM e kSayeApazama bhAva A devabhavamAM pazu jALavI rAkhyA hovAthI temane AnaMda ke dveSanA bhAveA utpanna na thayA. e kSaye pazamabhAvanA divya tejo temanA vadana para jhaLahaLatA hAvAthI deva samUhamAM e mahaddhi ka deva badhAthI judA ja tarI AvatA hatA ! bhegabhUmi samA deva 2010_04 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya sAdhanA [ 65] lekamAM alabhya sukhasAmagrI vacce mahAlatA hovA chatAM temano vadhumAM vadhu samaya jinapUjA ane jinabhaktimAM ja vyatita thavA lAgyuM. tema tIrthakarenA kalyANukenA divase ane anya dhArmika parva divase ke sAdharmika deva ke manuSyane sahAyaka banavAne prasaMge upasthita thatuM tyAre temane atyaMta AnaMda thato. * yathAracI AnaMdano upabhoga karatAM temano samaya vItate cAlyA. game teTaluM dIrgha AyuSya hoya paNa Akhare te parimita ja ne ? aMjalI jaLanI jema temanA devI AyuzvanA divase, mahinAo ane varase bindarUpa banI paravA lAgyA! jema jema AyuSya kharatuM jAya tema tema anya deve glAnI pAse paNa A mahakideva AvatA bhavamAM taraNuM-tAraNa. zrI tirthaMkara paramAtmA tarIke avataravAnA hovAthI temane paugalika AnaMda sAthe Atmika AnaMda paNa vadhate cAle! jyAre cha mahinAno samaya bAkI rahyo tyAre samyajJAnanA baLathI temane khyAla AvI gaye ke cha mahinA pachI mAre ahIMthI parabhavapaMthe gamana karavuM paDaze ! temane AtmA AnaMdathI nAcI rahyo ! kAraNa ke Avato bhava emanA mATe aMtima ha! AvatA bhavamAM temanA saMsArano sadaMtara aMta AvI javAno hate ! aMta paNa ke sarvazreSTha ! teo avadhijJAnanA paribaLathI pitAne aMtima tIrthakara tarIke pichANI gayA hatA! sannata unnatinA zIkhare caDI jagatanA cekamAM sarva jInA AdhArasthaMbha banI AtmAnI sAcI svataMtratAnA divyamArgane jhaMDo laherAvI divyajJAna, divyadarzana ane divya cAritrarUpa Atmika saMpattinA svAmI banI kadI nAza na pAme evuM zAzvata sukha meLavavAnA hatA ! e akSaya saMpatti ane akSaya sukha pAse A devI saMpatti 2010_04 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra jIvanajyota temane vAmaNuM bhAsavA mAMDI ! zAzvata sukhane varanAro AtmA azAzvata sukhamAM kadI murajhAtA nathI ! A mahaddhika deva mahAna hatA ! kAraNa ke bIjA bhavamAM ja bhagavAna mahAvIra tarIke avatAra levAnA hatA! nayasAre jenA mATe "bI" vAvyuM hatuM, emAMthI ja Aje dharmavRkSa phAlI-kulIne khIlyuM, ane have aMtima mezaphaLa besavAnI taiyArI hatI ! tIrthakara jIvananA ane mokSagamananA mISTa phaLe AgavA e deva thanaganI rahyA hatA! temane zA mATe kaI cIMtA satAve? zekajanaka mRtyune maMgalamRtyu mAnI mRtyu mahatsava ujavavA utsAhita banatA rahyA ! AvA anupama Atmika AnaMdathI anya devanI jema temanA dehanI kAMti jarA paNa karamANa nahitemanuM mukha nisteja banyuM nahi! phulamALA vadhu ne vadhu vikasvara banavA lAgI ! jIva ajIva vagere tAnA ciMtanamAM samaya pasAra thata gaye ! aho dhanya e devatA ! dhanya e AtmA ! dhanya tenuM tattvaciMtana ! e ciMtananA pariNAmathI saMsAranI rahI sahI mAyA paNa mRtaHprAya banatI gaI! mohaka padArtho viSamaya lAgatA gayA ! mRtyu mahotsavano AnaMda vadhatA cAle aMtima manuSyabhavanuM AyuSya nikAcita baMdhAI gayuM. jANe rezamanI dorI ane telanuM TIpuM ! chavvIsamA bhavamAM nayasAranA AtmAe mahaddhika devatvanuM vIza sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karyuM ! prathama bhAvamAM je puSTa AlaMbana lIdhuM hatuM te AlaMbananA AdhAre pitAnI saMpUrNa bhavyatA camakAvate e deva AtmA pitAnA Adi ane aMtima dhyeyanA carama vibhAgane siddha karavA carama tIrthakararUpa ISTa sthAnanI iSTa sAdhanA karavA tyAMthI cavI iSTa sthAne pahoMcavA mATe thanaganavA lAgyA !!! 2010_04 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. vana ane parAvartana A dakSiNa bharatamAM paccIsase bahotera varSo pUrve brAhmaNakuMDa nAmanuM eka suMdara nagara hatuM. gaNataMtranA niyama mujaba rAjyavyavasthAnuM sUkAna eka trASabhadatta nAmanA brAhmaNanA hAthamAM hatuM. keDAlagetrIya RSabhadatta saralAzayI ane dharmarAgI hatA. temane jalaMdharagetrIyA devasvarUpA devAnaMdA nAmanA dharmapatnI hatA. A brAhmaNa daMpatIe vyavahAradakSatAnI sAthe dharmaprema sAre keLavI jA hate. eka samaye aSADa suda chaThThanI madhyarAtrie sukhazadhyAmAM piDhelA pavitra manA devAnaMdajInI kukSImAM prANuta devalekamAM chavvIsamA bhavanuM vIsa sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karI tyAMthI evI bhagavAna mahAvIrano AtmA cAvIsamA tIrthakara tarIke avataryo. A5 nidrAvasthAne anubhavatA devAnaMdAjI garbhamAM tIrthakara avataraNusUcita cauda svapna joI jAgrata thayA. e bhavya svapnadarzanathI bhAre harSita banelA devAnaMdAjI kamasara svapanone yAda karatAM jaladI zacyAmAMthI nIce utarI saumyagatie cAlatA rASabhadatta brAhmaNa pAse jaIne mISTa vANIthI siMha, gaja, vRSabha 2010_04 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 18 ] zrI mahAvIra jIvanajyota vagere caude svapna kramapUrvaka temane kahI saMbhaLAvyA, ane enuM phaLa pUchyuM. aSabhadatta brAhmaNa paNa AzcaryabharelA cauda svano sAMbhaLI parama pramAda pAmyA, zAstrokta jJAnathI tema ja buddhibaLathI vicAra karI phaLa nirNita karI kahyuM. "devi ! tame pUrva puNya pasAthe maMgaLadAyI suMdara svapna joyA che. enA phaLa tarIke tame sarvazreSTha sAmudrika lakSaNopeta ane cAra veda tathA cauda vidyAmAM pAraMgata evA prabhAvazALI putraratnane prApta karaze." A sAMbhaLI parama saMtoSa pAmelA devAnaMdA harSa vyakta karatAM bAkInI rAtri AnaMdamAM vitAvI. garbhanA pUnita prabhAvathI trASabhadatta brAhmaNanI sarvatemukhI unnati thavA lAgI. tenA gharamAM trAddhi, siddhi ne samRddhi ubharAvA lAgI. sAmAnya rIte zrI tIrthakaranA AtmAo je divase mAtAnA garbhamAM Ave che, te divasane cyavanakalyANaka kahevAya che, tema janma divasa janmakalyANaka, saMsAratyAgano divasa dIkSA kalyANaka, jJAnaprAptino divasa kevaLajJAnakalyANaka ane mokSagamanano divasa mekSakalyANaka tarIke jenazAsanamAM ArAdhya divase gaNAya che. te divasemAM manuSyo to AnaMde paNa Idro sahita devatAo paNa AnaMdI uThe che, ane mahotsava manAve che. e kamathI Asana calita thatAM avadhijJAnanA upagathI zrI mahAvIra prabhunuM mAtAnI kukSImAM avataraNa thayeluM jANI sudharma devalokanA adhipati Indra mahArAjAe zakastavane pATha karI prabhune stutipUrvaka vaMdanA karI AnaMda mahotsava ujajo. 2010_04 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vana ane parAvartana [ 69 ] dareka tIrthakarenA AtmAo haMmezA ucca kulamAM ja utpanna thAya che. paraMtu bhagavAna mahAvIranA AtmAe nayasAranA bhavamAM samakti pAmyA pachI trIjA maricinA bhavamAM karelA kuLamadanA kAraNe nIca netrane karmo je ekaThA karelA tene bhegavatAM kaMIka aMze bAkI rahI gayela hovAthI temane A satyAvIzamAM chellA bhAvamAM paNa bhikSuka kula jevA nIca kulamAM utapanna thavuM paDayuM. A vAta karmasaMge khyAsI divasa sudhI traNa jJAnanA jJAtA Indra mahArAjane paNa jANavAmAM na AvI. cAsamA divase e karma kSINa thatAM sudharma devalekanA adhipati saudharma Indrane avadhijJAnanA upayogathI vIzamAM tIrthakarane nIca kulamAM mAtRgarbhasthita joI temanA dilamAM AzcaryAnvita bhAva ubharAye. emanA aMtaramAM eka satya vastunuM bhAna thayuM ke "pUrvakALamAM A vartamAna vIzInA trevIsa tIrthakare chIpamAM khetInI jema ucca kulamAM mUkhya evA kSatriyakulamAM upanna thayA che, jyAre A chellA vIsamA tIrthaMkara brAhmaNa kula jevA yAcakakulamAM kema utpanna thayA? bhAre Azcarya ! A saMsAramAM ghaNIvAra na banavAnuM banI jAya che. kAraNa vagara kadI kArya banatuM nathI. ema vicAra karatAM temane samajAI gayuM ke pUrva upArjana karelA karmasaMge A aghaTata banAva banyuM che. bhale, e paramAtmA nIca kuLamAM mAtAnA garbhamAM avataryA paNa e kuLamAM janma te na ja thavA de e mAre adhikAra che ane pharaja paNa che." prabhune yaMgya ucca kulane vicAra karatAM avadhijJAnarUpa aMtaranetrathI samagra bhAratabhUmi para najara 2010_04 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [ 9 ] zrI mahAvIra jIvana pheravatAM temane eka sugya sthAna maLI AvyuM. A ja bharatakSetramAM rahelA dene gamya evA kSatriyakuMDa nagaranI zobhA temanA dilamAM vasI gaI. tyAMnA rahevAsI leke nivyasanI ane dharmabhAvI jaNAyA. jinamaMdire ane dharmasthAnakethI suzobhita e nagaranA adhipati siddhArtha rAjA bahu guNopeta jaNAyA, jIvAjIvAdi tanA jANakAra ane nyAyamArgamAM praviNa e siddhArtha rAja rAjyavyavasthAnuM suMdara pAlana karatA hatA. IvAku vaMza ane kSatriyakuLamAM zIromaNi sarakhA siMddhArtha rAjAe aneka yAcakajanone saMtoSI jANyA hatA. emanI dAnazALAmAM dAnapravAha avirata cAlu hovAthI dIna duHkhI jane temanI pAsethI yatheSTa lAbha meLavI. niraMtara zubhAziSa varasAvI rahetA. ' prajAvatsala e rAjAne vAsiSThAtriyA trizalAdevI nAmanA mUkhya paTarANu hatA. e trizalAdevI ubhaya pakSe pavitra hatA. gaNataMtranA mukhya nAyaka caTaka rAjA jevA dharmaniSTa baMdhunA bahena ane siddhArtha rAjAnA jIvana saMgAthInI banelA e trizalAdevI nirmaLa ane susvabhAvI hovAthI rAjakuLamAM darekanA prItipAtra hatA. e rAjArANI bane pArvanAtha prabhunA pArasamaNi jevA dharmaraMgathI raMgAyelA hovAthI ujavala gRhasthAzramane zelAvI rahyA hatA. - indra mahArAje zrI siddhArtha rAjA ane trizalAdevInuM suprasanna dAMpatyathI yukta ane dharmagAmI jIvana jaI bhAre khuzAlI anubhavI. temAM saubhAgyazAlinI trizalAdevI' devAnadAnI sAthe samakAlina putrarUpa gabharane dhAraNa karatAM hovAthI AnaMdane vadhAre thaze. vicakSaNa dRSTithI aMtime, 2010_04 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cyavana ane parAvartana : [71] tIrthakaranuM janmasthaLa pasaMda karI indra mahArAje nirNaya karI lIdho ke devAnaMdAne putrarUpa garbha trizalAdevInI kukSImAM ane trizalAdevIne putrIrUpa garbha devAnaMdAnI kukSImAM sthApIta kare! ahe! Azcarya! Azcarya ! jANe karmarAjAnI A mahAna bhUlane sudhAravA taiyAra na thayA hoya tema A kAryane jaldIthI pAra pADavA mATe Indra mahArAjAe potAnA khAsa vizvAsapAtra sevaka jevA hariNa gameSI nAmanA devane bolAvyo. ane potAnA manane saMkalpa tenI pAse raju karI kuzaLatApUrvaka e kArya pUrNa karavAnuM pharamAna karyuM. - svAmIbhakta hariNagamethI deva paNa utsAhapUrvaka AjJAnuM pAlana karavA taiyAra thaye. deve potAnA mULa zarIrathI manuSyalAkamAM AvI zakatA na hovAthI e deve pitAnA mULa vaikriya zarIramAMthI zubha pudgalamaya ane tejanA paMjasamA uttarakiya zarIranI racanA karI, egya vastrAlaMkArathI alaMkRta karI divyasvarUpI e deva pavananI gatine paNa mahAta kare evI divyavegI gatithI uDate brAhmaNakuMDa nagaramAM, aSabhadattanA vAsabhavanamAM rahelA devAnaMdAjInA zayanagRhamAM eka kSaNArdhamAM pahoMcI gayo ! devAnaMda sahita sarvane avasthApinI nidrA ApI mane mana garbhastha prabhune namaskAra karI vinamrabhAve A kArya karavAnI AjJA mAgI. pitAnI AgavI divya zaktithI zubha pudgalamaya karasaMpuTamAM prabhunA bAlasvarUpa garbhane jarAya glAni na pahoMce evI rIte ke maLatApUrvaka grahaNa karI pracaMDagatie AkAzamAge gamana karI alpa samayamAM kSatriyakuMDa nagaranA rAjabhavanamAM trizalAdevInA zayanagRhamAM pahoMcI gaye. 2010_04 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [72] zrI mahAvIra jIvanata sarvane avasthApinI nidrA ApI azuci dUra karI khUba ja sAvacetIpUrvaka prabhunA zubha pudgalamaya garbhane trizalAdevInI kukSImAM sthApita karyo. ane temane putrIrUpa garbha grahaNa karI pharI brAhmaNakuMDanagaramAM AvI devAnaMdAnI kukSImAM sugamatApUrvaka mU. mahAzaktizALI evA e hariNagameSIdeve A kArya evI caturAIpUrvaka karyuM ke bane garbhane ane tenI mAtAone jarAya takalIpha na thai. A vicitra lAge te garbhaparAvartanakAla aMtamuhUrtane hovAthI potAnuM bhAvimAM saMharaNa thavAnI ane saMharaNuM thayA pachInI hakIkata jema prabhunA jANavAmAM hatI te pramANe je avasare saMharaNanI kriyA cAlu che te paNa jANavAmAM hatuM. hariNagameSidevanI garbhaparAvartana karavAnI bhaktipUrvakanI kuzaLatAnA kAraNe bhagavaMtane e bAbatanI khabara ja na paDe e pramANe garbhaparAvartana thayuM. A garbhaparAvartAnanI hakikata avadhijJAnI evA prabhu, Indro ane devatAo sivAya koI paNa jANI zakyuM nahi! | hariNagameSIdeva A zubha kArya karI, jANe kRtakRtya na thaI gayela hoya tema haiyAmAM khuzAlI anubhavate je dizAmAMthI AvyA hatA te ja dizAmAM punargamana karI pitAnA mULa svarUpe Indra mahArAja pAse jaI temanI pAse AjJA amala karI AvyAnI saghaLI hakikata nivedana karI. Indra mahArAje paNa eka addabhuta ane sugya kArya AsAnIthI pAra pADavA badala e devane khuba khuba dhanyavAda ApyA ane pote parama saMtoSa pAmyA. A AzcaryakArI banAva A avasarpiNI kALamAM thayelA daza AzcaryakArI banAve pikI eka gaNAya che. 2010_04 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cyavana ane parAvartana [ 73 ] dasamA devalakathI evI prabhu aSADa suda chaThThanA devAnaMdA jInI kukSImAM utpanna thayA ane khAsI divasa sudhI tyAM rahyA. avataraNanA divasathI vyAsImA divase Aso vada terasanI rAtrie caMdrahastotarA nakSatramAM AvavAnA samaye zrI trizalA mAtAnI kukSImAM temanuM saM haraNa thayuM. e rAtri devAnaMdAjI mATe bhAre bhayaMkara nIvaDI. garbhasaMharaNanA samaye pUrve joyelA gaja vRSabha vagere caude svani temaNe potAnA mukhamAMthI pAchA nIkaLatAM ane trizalAdevI pAse jatAM joyA. A banAvathI temane bhAre AghAta lAgyo. tethI zarIra paNa sAva nirbaLa banI gayuM. pariNAme ati dIna banI gayelA devAnaMdajI achupUrNa netre bhAre kalpAMta karavA lAgyA. iSabhadatta paNa A vAta sAMbhaLI plAna mukhavALA thayA paNa kudarata kare te kaI na kare ema vicArI devAnaMdAne AzvAsana ApI zAMta karyA. te paNa temanuM mana zAMta thatuM nathI. emanA mAnasapaTa para evuM aMkita thaI gayuM ke mArA e cauda mahA svano trizalAdevIe harI lIdhA. A anubhava temane atyaMta dukhadAyaka banyA. ahA! e code svapna have zuM trizalAdevIne phaLaze? mArA e maMgala svane mahAprabhAvI hatA. kharekhara, mAre puNyodaya asta thaI gaye. mArA udaramAM avatarele uttama AtmA mane hAthatALI ApI cAlI gaye! e uttama jIvanA pUnita prabhAvathI mArA mananA kuvikalpa badhA vilaya pAmI gayA hatA, zArIrika vyAdhinI pIDA paNa mArI nAza pAmI gaI hatI, mAro deha vikasavara, mAruM mana prasanna ane mAro AtmA utkarSa pAmyA hatA. Aje mArA bhAgyadeva mArA para rUSTamAna thayA lAge che, nahiMtara AvuM kema bane? devAnaMdA bhAre becena banI gayA, bhAvinI bhItara ane kudaratanI karAmata keNa 2010_04 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta pIchANI zakyuM che. chatAM " duHkhanuM osaDa dahADA " e nyAye dhIre dhIre devAnaMdA kudaratanI agamya kaLAne vicAratAM zAMta thayA. Ama prabhunuM nIca kuLamAM avataravu bhale Azcaya kArI banAva gaNAyA hoya, paNa e banAva karelA karmo mudda tItha karone paNa bhAgavavA ja paDe che, evA suMdara medhapATha ApI jAya che. AvA edhapAThathI samaju AtmAo kaSTanA samaye ISTanuM samaraNa kadI visaratA nathI, ane aniSTathI gabharAtA nathI. ghaNA kALa pahelAM khadhelA nIca kuLane caigya kamermI A rIte prabhu mahAvIranA chellA bhavamAM paNa peAtAnA bhAva bhajavI gayA. e kamanA saMpUrNa kSaya thatAM ane ucca kuLane yogya zubha karmAM udayamAM AvatAM prabhunA AtmA AmUlacUla vizuddha vaMzamAM parAvarttana pAmyA. prabhu mahAvIranuM cyavana ane parAvarttana saune preraNAdAyI baneA ! * che mAThu kharekhara zastrane, A kha Mdhue dhana khare, ne viSaya sukha che viSa jevA, dolatavALI dolata dhare; ema jANIne huM mitra mArA, virama A saMsArathI, A lADakAnA lADumAM, rasataNA chAMTA ya nathI. 2010_04 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. sva na da za na N kSatriyakuMDanagaranA rAjabhavanamAM atyaMta sahAmaNI sajAvaTathI zaNagArelA pahelI ja najare ramya ane gamya dIsatA evA zayanagRhamAM sugaMdhI dhUmra serenA geTA AkhA khaMDamAM prasarI vAtAvaraNane suvAsita banAvI rahyA hatA. adUbhuta kArIgirithI epatA ane lAlaraMganI maccharadAnIthI AcchAdita thayelA suramya palaMga para pAtharelI navanitasamI masUrNa ane suMvALI zaiyAmAM lAvaNyamayI devAMganA sama dIpatA trizalAdevI saumya nidrAe pilyA hatA. AjathI pacIza bahAMtera varSa pahelAnA A vada terasanI madhyarAtri vItI cUkI hatI. palaMganI banne bAju mUkelA manahara bAjoTha para beThelI be dAsIo jholA khAI rahI hatI. vAtAyanamAMthI AvatA madhura pavana maMdamaMda rIte pitAnI pAMkha calAvI nidrita vyaktione ArAma ApavAmAM sahAyaka banI rahyo hato. sama sama...karatI rAtrinI ghaDIo eka pachI eka pasAra thatI rahI ane rAjabhavananA prAMgaNamAM goThavele ghaMTAnAda rAtrinA caturtha praharanI zarUAtanuM sUcana karate gajI uThyo. barAbara te ja samaye IndranI AjJAthI garbhaparAvarnAna karavA mATe AvelA hariNa 2010_04 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 76 ] zrI mahAvIra jIvanata gameSa deva pitAnuM kArya khuba AsAnIthI pAra pADI bahAra nIkaLe. tIrthakarano AtmA udaramAM praveza karavAthI sukomaLa zaiyAmAM poDhelA trizalAdevInI saumya nidrA kaMIka haLavI banI. temanA dehanI nasenasamAM koI apUrva zaktino saMcAra thayela hoya tema A deha vikasvara banI gaye. emanA mukha para anerI AbhA camakavA lAgI. jANe keI agecara duniyAmAM vasI agocara AnaMdano anubhava na karI rahyA hoya tema temanA unmIlita nayane praphullatA pAtharI rahyA. AnaMdane atireka thatAM trizalAdevI ekAeka jAgI gayA ane zaiyAmAM saphALA beThA thaI gayA ! hRdayanI dhaDakana vadhI gaI, remarAjI vikasatI rahI, Aje temaNe nidrita avasthAmAM eka ati suMdara dRzya joyuM hatuM. e manerama dazyamAM temaNe eka be nahi paNa purA cauda dilacapI svapna joyA, ane jAgyA. saMpUrNa jAgrata avasthAmAM AvI gayelA trizalAdevI harSavibhora banI gayA. remerAmamAMthI AnaMda jharaNuM vahevA lAgyA. kamasara svapnane yAda karatAM manomana bolI uThyA. ahA ! zuM e divya svano ! dilane DelAvanAra svano !! manane mahekAvanAra ravano !!! Aje mArA AnaMdabhUkhyA AtmAne bhAvatuM bhejana maLyuM ! AjanI rAtri mArA mATe bhAre raLIyAmaNI udaya pAmI ! atyAre ja svAmI pAse jaI A avanavI ane anokhI hakikata temane nivedana karI mArA AnaMdanA bhAgIdAra banAvuM ! ema vicArI e svanene pharI pharI vALatAM vaLatAM dhIrethI zaiyAmAMthI nIce utarI pagamAM suvarNa mojaDI dhAraNa karI avAja na thAya evI maMthara gatithI 2010_04 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapna darzana [ 77 ] ji. bhAI ane ja cAlatAM siddhArtha rAjAnA zayanakakSamAM pahoMcyA. komaLa ane miSTa avAjathI sukhanidrAmAM poDhelA siddhArtha rAjAne dhIre dhIre jAgrata karyA. mahAsatvI siddhArtha rAjA tarata ja jAgI uThyA. trizalAdevIe mastake aMjalI jeDI vinayabhAvathI svAmInA caraNasparza karI hita, mita ne pathya vANIthI bolyAH "svAmin ! Aja rAtrie caturtha praharanA prAraMbhe huM zAMta nidrAmAM poDhI hatI tyAre koI agamya bhAvinuM sUcana karanAra evA meM cauda svane joyA ane jAgrata thaI gaI e AnaMdakArI bInA huM Apane satvare vidita karavA AvI!" trizalAdevInA madhura belathI mudita thayelA siddhArtha rAjA premala svare bolyA: "devAnupriye! AjanI rAtri bahu ramya jaNAya che. atyArane samaya zAMtimaya ane preraNAmaye dekhAya che. A avasare tame joyelA svapna avazya maMgalabhAvI sUcaka haze !" svAmInA nehabharyA nayana sAmI najara mAMDatAM trizalAdevI aMtaranI vAtane prakAza pAtharatAM bolyAH "svAmina ! meM kahyuM e ja samaye meM ekaekathI caDiyAtA cauda svapno joyA ane jAgI gaI. ahA zuM e suMdara veLA hatI! AvI suMdara veLA A jIvanamAM meM pahelI ja vAra anubhavI. hajI atyAre paNa e cadacauda svapno jANe mArI najara sAme pharI rahyA che, pharIne mane darzana karAvI rahyA che, mArI AMkha sAme taravarI rahyA che!" belatAM belatAM harSanI helI caDI, kSaNabhara visAme laI pharI evA ja miSTa svarathI kahevA lAgyAH "svAmina ! sau prathama meM namaNI kezarAvalI nacAvato, ane gaMbhIra ghoSathI garjanA karato, meTI maTI phALe bhakto AvIne mArA mukhamAM praveza karete bhAre jorAvara kezarI siMha je. dekhAve saumya ane svabhAve zAMta e prabhAvazALI siMha 2010_04 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] zrI mahAvIra jIvanajyota mArA dilane DelAvI gaye!" "bIjA svapnamAM airAvata je alamasta, caMdra je ujvala, sahAmaNuM evA cAra daMtazuLathI opate, ane pitAnA banne gaMDasthalamAMthI sugadhI madanA binduo verato Dolate Dolate ramaNIya gajarAja mArI sanmukha ubhe rahyo ane mArA manane mugdha banAvI rahyo !" "trIjA svapnamAM pUrNa aMge pAMgathI zebha, dUdha je sapheda ane zaMkha je svaccha, potAnA suMdarakAra zIMgaDAone Amatema halAvate kamanIya eka vRSabha mArI sAme AvI mArA aMtarane AnaMdarata banAvate ubhe rahyo!" cethA svapnamAM potAnA svabhAvika divya svarUpanA kiraNothI prakAzapuMjane pAtharatAM praphulla vadanamAMthI sumadhura hAsya herAvatAM, bane bAju hastidvayanI suramya sUTathI nirmala jala vaDe abhiSeka karAtA, zrI lakSamIdevI sAkSAta mArI pAse AvI mArA cittane camakAvI rahyA !" pAMcamA svapnamAM raMgaberaMgI puSpathI gukti, yAma bhramaranA guMjAravathI vAjIMtranA karNapriya svarenI garaja sAratI, potAnI AgavI suMdaratAthI nayanapriya lAgatI ane sumadhura suvAsathI mahekatI evI puSpamALA aMtarIkSamAMthI AvIne sanmukha sthira thayelI jotAM mArA nayane harakhI uDyA !" chaThThA svapnamAM zAMta saumya ane zItala cAMdanIne camakAvate nirabhra namaMDaLanA alaMkAra same, zreSTha daza 2010_04 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapna dezana [ 79 ] nIya, kamalinIvallabha ane prakAzanA piMDa sameA evA purNi mAnA saMpUrNa kaLAmaya caMdra mArI samakSa AvI jANe mArA cittamAM coMTI ja gayo ! " sAtamA svapnamAM ati ugra ane mahA tejasvI chatAM AMtaratI AMkhane gamatA, tejakaraNathI dilane bhedatA, AsA mAsanA soLaseA camakilA kiraNeAthI AkAzamArga ane avanItala para ajavALA pAtharatA, divA pati sUrya mArI sanmukha dekhAtAM mArUM hRdaya harSoMthI nAcI uThayu` ! '" (6 " AThamA svapnamAM mada ane madhura pavanathI laherAtA che agrabhAga jene, kIti vajrapaTanA suMdara AkArathI kamanIya lAgatI ane suvaNaeN DamAM parovAyelI anupama dhvajAne najara sAme AvelI jotAM hu* parama harSIta banI gai !" " navamA svapnamAM UMcI jAtanA mahAkImati dhAtumAMthI kuzaLa kalAkAre kaiMDArelA ane sarvAMge sAhAmaNe dIsatA, divyAkAra Aza mArI sAme sthira dekhatAM ja mane khuba AnaMda thayo ! " " dazamA svapnamAM nirmaLa nirathI chalakAtuM, jalacara jaMtuonA nivAsasthAnarUpa ramya kamaLAthI suzobhita ane atyaMta danIya evuM padmasarovara mArI samakSa dekhatAM ja jANe huM AnaMdanI `iAthI nAcavA lAgI ! '" "agIyAramA svapnamAM meATA meATA pava tA vaDA meAjAone uchALatA, aneka suMdara dRzyothI daidiSyamAna 2010_04 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - [ 80 ] zrI mahAvIra jIvanata lAgate anaMta jalabhaMDAra samo kSIrasamudra jotAM ja huM harSa pulakita banI gaI !" "bAramA svapnamAM raMgaberaMgI citrothI citrita che aMtaHsthala jenuM, ane bAhya bhAgamAM paNa raMgaberaMgI citrarekhAthI aMkita, kuzaLa kaLAnA namunArUpa, evuM devavimAna mArI sAme AvatAM ja mArUM cita camakI uThayuM !" teramA svapnamAM kadi na joyelA ane joyA pachI kadI bhUlyA na bhUlAya evA nIlamaNi, kaketanamaNi, candrakAntamANe, sUryakAnta maNi vagere jAtajAtanA ane bhAtabhAtanA, kImatamAM amUlya ane bhalabhalAnA paNa hRdayane AkarSita kare tevA ratnarAzine eTale ratnanA DhagalAne jotAM ja mArA nayanamAM teja ubharAyuM !" caudamA svapnamAM jenI jAjavalyamAna ane nidhUma javAlAe jANe AkAzane sparzavA na mathatI hiya? tevI javAlAothI jhaLakata, madha ane ghInA siMcanathI vadhune vadhu prajavalita thata, dhagadhagAyamAna zabdathI aMtarane AnaMdita karato e pracaMDa agni dekhatAM ja mArUM vila DelI uThayuM !" AvA adUbhuta svapnadarzanathI huM mAre janma saphaLa mAnuM chuM. mArA roma roma vikasvara banI mArA cittamAM AnaMdanA svastika purI rahyA che. priyatama ! Apa ghaNuM zAstronA abhyAsI che, te mahA camatkArI e svapnanuM mane zuM phaLa prApta thaze. e Apa mane kaho. mArA dilamAM 2010_04 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svana darzana [ 81 ! - . . . . . . . - - - - - - - Aje harSane dariye ubharAya che. jIvanamAM pahelI ja vAra A adbhuta AnaMda ghuMTavAne amUla avasara prApta thayo che. sArUM svana mana vikasAve, enuM phaLakathana jIvanane vikasAve ! mATe Apa svapnaphaLa prakAze !" siddhArtha rAjA jANakAra hatA, suabhyAsI ane tattvaciMtaka hatA. emaNe prathama caude svapanone manamAM dhAryA, yAda karyA. eka eka svapna bhavya ! navya ! ane divya hatuM! mahAphaLane ApanArUM hatuM! kaI paNa vastutattva samajavAnA traNa sAdhana che. prathama sAMbhaLavuM, pachI vicAra kare ane tyAra pachI tattvane nirNaya kare. e niyama mujaba siddhArtha rAjAe svapna hakikata sAMbhaLI, tenA para khuba vicAra karI tenA phaLane nirNaya karI kahyuM: "devAnupriye! siMha, gaja, vRSabha vagere je svano tame joyA che te mahA maMgalakArI che ane ApaNA utkarSane sAdhanArA che. jIvananI nyUnatAmAM pUrNatA pragaTAve tevA che. jJAna ane buddhithI vicAra karatAM mane evuM samajAya che ke uttama devakathI cUta thayele kaI bhavyAtibhavya AtmA tamArA udaramAM avataryo che. e mahApuNyazALI AtmAnA pratApe ApaNu rAjakuLamAM uttarottara kSemakuzaLatA vadhatI jaze. ApaNuM jIvanamAM sukha ane zAMtinA strota ubharAze. eTaluM ja nahi paNa e AtmA AkhA jagatamAM ajavALA pAtharaze. garbhakALa puro thatAM mahAtejasvI evA putraratnane tame janma Apaze, e putra je te nahi hoya. nayanavallabha eTale saune jotAM mAtra ja vahAle lAgaze, hRdayavallabha, eTale saunA hRdayamAM kAyamI sthAna prApta karaze ane jagatavallabha eTale traNe jagatanA sarva prANIone 2010_04 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 82 ] zrI mahAvIra jIvanajyeAta eTale nArakI, tiya ca, manuSya ane devatA e cAre gatimAM rahelA sava jIvAne ekasarakhA priya ane saune sAcA uddhAraka banaze. cauda svapta viSe vicAra karatAM evu' sUcita thAya che. " "" svAmInA mukhathI A moMgala vANI sAMbhaLatAM trizalAdevI bhAre Sita anyA. putraprAptinI bhaviSyavANI karyuM - gocara thato ja emanA AnaMdanI keAi sImA na rahI. maneAbhiSTa svapnaphaLa sAMbhaLI trizalAdevIe tene saharSa svIkAra karyo. " emaja hA, Apa pharamAve che evuM ja bane. ApanA sayeAge hu Aje dhanya banI gai. A rIte siddhArtha rAjAnA phaLakathanane bhAvathI AvakAryA, hRdayathI svIkAryA ane pote dhAraNa karela bahumUlA sADInA cheDe zukanagraMthI bAMdhI e svapnaLane sthira anAvyuM. pachI parama vinayathI svAmInI AjJA lai potAnA zayanakhaMDa tarapha vidAya thayA. manamAM navakAramaMtranuM smaraNa karatAM eka suvarNamaya virAmAsana para vizrAMta thayA. theADI vAra ArAma karyA pachI temane eka vicAra udbhavyeH huM me joyelA A moMgalakArI svanA ama gala svapnAthI duSita na thAe, eTalA mATe mAre have zeSa rAtrimAM nidrAdhIna na thavu paNa e sivazeSa phaLadAyI ane e mATe dhama jAgarikA karavI. " evA nirNaya karI paramAmAnA vizuddha svarUpamAM lIna banyA. peAtAnA ArAdhyadeva zrI pArzvanAtha prabhunA dhyAnamAM ekAgra anatAM e trizalAdevI eTalA badhA tanmaya banI gayA ke emanA hRdayamaMdiranI bhIMtamAM jANe evuM ja AlekhAI gayu ke " jevA zrI pArzvanAtha prabhu maMgalakArI che teve ja maMgalakArI putra 2010_04 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapna darzana mane thaze." ahA ! eka tIrthakaranI janetA tarIke huM jagaprasiddha thAuM enAthI adhika A saMsAramAM kaMI nathI. svAmIe mane kahyuM ke AvanAra putraratna jagavallabha banaze, te tIrthakara sivAya jagavallabha banavAnI kaI nAmAM zakti nathI. AvA suMdara vicArothI dharma jAgarikA karatAM zeSarAtri pasAra karavA lAgyA. - trizalAdevI pUrva mAtRpada pAmI cUkyA hatA. temanI najara sAme AMkhanI kIkIne ThAre te sulakSaNe ane vinIta naMdivardhana putra ane "yathA nAmA tathA guNa" jevI sudarzana nAmanI rUpakalIsamAM rAjakanyA bAlacita bhAvamAM ramatAM AnaMda kIlela karI rahyA hatA. chatAM saMtativatsalA mAtA manane mudita karanArI saMtatInI prApti thatAM pitAne bhAgyavatI mAne che. temAM A te cauda svapnasUcita zrI tIrthakarane AtmA temanA udaramAM avataryo hato, AnaMda ane harSane prasaMga enAthI vadhu kyo hoI zake ? A bAju adUbhuta svapnanuM bhAvikathana karI siddhArtha rAjA pharI vicAravA lAgyAH "trizalAdevIe joyelA svapnanuM phaLa meM kiMcita kahI batAvyuM, paNa nimittazAstranA saMpUrNa jJAna vinA tenuM saMpUrNa phaLa jANI zakAya nahi. temAM kaMIka nyunatA rahI javAne pure saMbhava che. vaLI mahAdevIe joyelA svapana jevA tevA nathI, eka eka svapnamahAphaLa Ape tevA che, mArA rAjyamAM vistRta lAbhanI AzA samA e svo che. prabhAte mArI rAjasabhAmAM svapna niSNAtone AdarapUrvaka bolAvI vidhipUrvaka e svapnonuM phaLa huM jANuM, mahAdevIye jANe ane mArA priya prajAjane paNa jANe!" siddhArtha rAjA mahA samaju ane mahA vica 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 84] zrI mahAvIra jIvana kSaNe hatA, trizalAdevI sAthe temane gRhasaMsAra puSpasaurabha jema mahekate hate. parama vinayI ane bAlyAvasthAmAM ja jenI meTAInA darzana thatA hatA te naMdIvardhana je suputra ane zAMta susvabhAvI sudazanA jevI suputrI temanA prANapriya ratno hatA. temaja kSatriyakuMDa nagaramAM rahetA prajAjano pratye paNa temane putravat prema hato. ane e prajAjane paNa siddhArtha rAjAnA sukhe sukha ane duHkhe duHkhI thanAra hatA. tethI ja siddhArtha rAjAe sabhAjano samakSa jAheramAM nimittazAstrIonA mukhathI svapnaphaLane savizeSa jANavAno nirNaya karyo. sAkarathI adhika miSTa che bhaviSyakathana jenuM evA caude svapna para vicAra karatAM, ane guNAtIta putranI prAptisUcaka pite AcarelA pUrva punI anumodanA karatAM karatAM siddhArtha rAjAe zeSa rAtri nirgamana karI, cAra ghaDI zeSa bAkI rahI tyAre zrI pArzvanAtha prabhunuM smaraNa karatAM siddhArtha rAjA navakAramaMtranA smaraNamAM lIna banyA. che dhoLA thayA tuja bAla paNa peLI mati thaI ke nahi? . che uMmara vadhI paNa dharma kerI cAhanA vadhI ke nahi? che dAMte paDyA paNa AtmaciMtA raja paDI ke nahi? tanabaLa ghaTayuM paNa bhagaSNu te ghaTADI ke nahi? 2010_04 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. AnaMdanI helI kSatriyakuMDanagaramAM rAjamahelamAM prabhAtanAM maMgala coghaDIyA dhaNa...Na..Nu dhaDIma...karatAM gaI uThyA. prabhAtasUcaka vAjInA maMgala vanIe hRdayaMgama surAvali bichAvI rahyA. tevA maMgala samaye devavimAna sama zebhatA potAnA zayanakhaMDamAMthI siddhArtha rAjA hamezanA niyama karatAM thaDA vahelA bahAra nIkaLyA. ane rAtrie karelA nirNaya mujaba pitAnA AtmIya puruSane belAvI temane svapnaniSNAtone AdarapUrvaka rAjasabhAmAM belAvI lAvavAnI AjJA pharamAvI. ane pote nityanA krama mujaba vyAyAmazALAmAM gayA. ane vividha Asana tathA aMgamaDa vagerethI zarIramAM sAte dhAtuone sukha thAya tevI kasarata karI. tyAra pachI devanA ghara sarakhA pitAnA snAnagRhamAM jaI mahAmUlAM dravya nAkhI taiyAra karelA zatapAka, sahastrapAka, lakSapAka vagere mahApauSTika telethI niSNAta puruSe pAse dehamardana karAvyuM. ane saurabhita ulaTanathI te telanI cIkAza dUra karAvI. tyAra pachI ratnajaDita bAjaTha para besI zIta, uSNu ane zItoSNa, evA parimita jalathI suvarNakare snAna karyuM. pUjanane evA svaccha ane uttala vacce dhAraNa karI trizalAdevI sAthe 2010_04 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jha . = = [ 86 ] zrI mahAvIra jIvanata rAjamahelanA prAMgaNamAM rahelA vizALa jinamaMdIramAM sthApita karelA parivAdANIya zrI pArzvanAtha prabhunA bhavya pratimAjInI uMcI jAtanA caMdana vagere dravyothI aSTaprakArI dravyapUjA ane caityavaMdana vidhirUpa bhAvapUjA harSapUrvaka karI. samaya thatAM alpAhAra ane peya padArthone nyAya ApI dahIM vagere dravyathI dravyamaMgaLa ane zrI navakAramaMtranA smaraNarUpa bhAvamaMgala karI rAjakulavaTane chAje tevA mahAkImatI vastrAlaMkArathI sajaja thaI IndrasabhAne paNa mahAta kare tevI suzobhita rAjasabhAmAM padhAryA ane suvarNamaya siMhAsana para ArUDha thayA. siddhArtha rAjAnA AtmIya puruSoe rAjAjJAnI udUSaNapUrvaka rAjasabhAmAM AvavAnuM AmaMtraNa Apela hovAthI AbAlavRddha nagarajanothI rAjasabhA ubharAI gaI hatI. te avasare soLa zaNagArathI sajaja thaI devAMganA sama dIpatA trizalAdevI rAjaparivAranA strI sAthe pAchale bAraNethI rAjasabhAmAM AvI javanikA(paDadA)nI pAchaLa rAkhelA suvarNa siMhAsana para ArUDha thayA ane sabhAmaMDapamAM jayadhvani gAjI uThyo. te ja samaye rAjAjJAthI AvelA ane bahumUlA vastrAlaMkAmAM sajja thayelA aSTAMga nimittazAsavettAoe jaya jaya zabdathI vadhAmaNA karatAM ane mukhathI svastivacane belatAM belatAM sabhAmaMDapamAM praveza karyo. temAMthI agresara jaNAtAM eka vidvAne pitAno jemaNe hAtha uMcA karI siddhArtha rAjAne zubhAziSa ApatAM kahyuM "he rAjana! tamArA rAjyanI vRddhi thAo, tame jaya pAme 2010_04 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdanI helI [ 87 ] vijaya pAmo, tamAruM kalyANa hA, tame anupama dravyalakSmI ane bhAvalakSamI prApta karo. tamArA skulamAM aneka prakAranA maMgala vistAra pAme !" - niHzabda rAjasabhAmAM A maMgala zubhAzino maMgala paDagho paDyo, ane citramAM citrita hoya tema sau sabhAjanosthira ane ekacitta banI gayA. rAjAe svapna pAThakanA svastivacane mastake caDAvI temano yAcita AdarasatkAra karI temanA mATe ja pAtharelA suzobhita bhadrAsane para e svapAThakone mAnapUrvaka besADyA ! Agamanano zrama dUra thayA pachI siddhArtha rAjA pitAnA suvarNasiMhAsana parathI nIce utarI vinayapUrvaka hAthamAM uttama phaLa ane rUpAnANuM grahaNa karI svapna pAThake pAse jaI temanI samakSa phaLa ane rUpAnANuM mUkI gata rAtrie trizalAdevIe joyelA cauda svapnano vRttAMta namratApUrvaka dhIra gaMbhIra vANuthI temane nivedana karIne e svapna saMbaMdhI phaLa pUchyuM. svanipAThake paNa e svapna sArI rIte sAMbhaLI kamapUrvaka avadhAryA. sabhAjanoe siddhArtha rAjAnA mukhathI kahevAtAM trizalAdevIne AvelA svapna jANyA, saune AjanI sabhAnuM prayajana samajAI gayuM. mAnanI najare jonArA prajAjanonA aMtaramAM pitAnA rAjArANI pratye anahada lAgaNI utpanna thaI. ane A mahAsvapnanuM phaLa zuM haze e sAMbhaLavA Atura nayane svapna pAThaka tarapha nihALI rahyA. - svapna pAThakee sUma ciMtana karI, paraspara vicAravinimaya karI salAhasUcana karI svapnazAstronA AdhArathI, ane svayaM buddhi prAgabhyathI prathama cade svapnanuM sAmu. dAyika phaLa ane pachI dareka svapnanuM alaga phaLa nirNaya 2010_04 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 88 ] zrI mahAvIra jIvana karI siddhArtha rAjAne ane sabhAjanone svapnaphaLa vidita karavA pitAnA mAnanIya agresarane agramukhI banAvatA teNe samayecita miSTa vANIthI svapnaphaLa darzAvatAM kahyuM rAjana ! svanazAstramAM jaNAvyA mujaba nava prakAre svapnadarzana thAya che ane e svano betera prakAranA che. tenA zubha ane azubha evA be vibhAga che. zubha vibhAgamAM trIza prakAranA svapane che. e trIzamAM paNa cauda svane ati uttama che. e ja uttama svapno mahArANI trizalAdevIe joyA che. siMha, gaja vagere cauda mahAsvapanone jonAra mahAbhAgyavatI strI avazya cakavatI rAjA, athavA tIrthakaranI janetA bane che. svastha cittavALA trizalAdevIe je svapno joyA che, e zrI tIrthakarajanmasUcita sthAna che, temanA udaramAM zrI tIrthakarane AtmA utpanna thayuM che. he rAjana ! tame mahAbhAgyazALI che, trizalAdevI mahAbhAgyavatI che. tenI kukSIe tamArA vizuddha vaMzamAM sUryasamA tejasvI putraratna avataraze. e putraratnanA pUnita prabhAvathI tamArA skulamAM anaMtagaNuM AnaMdane vadhAre thaze. tamArA rAjabhaMDAramAM anargala lakSamI ubharAze, tamArI rAjasattA vistRta thaze, sarvaguNAlaMkRta tamAre e putra tamArA kulane uddhAra to karaze paNa samasta jagatane ya uddhAraka banaze. jyAre e yauvana avasthAne dhAraNa karaze tyAre sarvatyAgI banI potAnA adUbhUta tapobaLathI saMpUrNa karmakSaya karI sarvajJa banaze ane jagatamAM dharmatIrthanI sthApanA karI sauno tAraNahAra banaze. evA putraratnane pAmI trizalAdevI mAtA ratnakukSI tarIke prakhyAta thaze. tethI tamArA yaza ne kIrti dIgaMtamAM phelAze. A caude svapnanuM sAmUhika phaLa che. have eka 2010_04 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdanI helI [ 89 ] eka svapnanuM alaga alaga vistRta phaLa sAMbhaLo !" 1. prathama svapnamAM "siMha jevAthI tamAre e lADakavA putra siMhasamAna sAtvika vRttine dhAraNa karI jagatanA jIvane sattvazIla samajuti ApI bhavyAtmAone rakSaka banaze, sauno uddhAraka banaze." 2. bIjA svapnamAM "cAra daMtazuLavALo hAthI je, tenA phaLasvarUpe e putra jagatamAM dAna, zIla, tapa, ane bhAvarUpa cAra prakAranA dharmanI prarUpaNa karaze." 3. bIjA svapnamAM "ujvala vRSabha jevAthI e putra dhamadhUrAne dhAraNa karI bhavya jInA hRdayarUpa kSetramAM badhIbIjanuM vapana karaze. samaktirUpa dharmanA bInuM Are paNa karaze." 4. cothA svapnamAM "abhiSeka karAtAM lahamIdevIne joyA, ene e artha thAya che ke ajoDa dAnadhArA vahAvI pite akiMcana ane nirmohI banI zrI tIrthakarapadanI anupama-Atmika lakSmIne bhagavaze." pa. pAMcamA svapnamAM "divya puSpamALAne joI, eno bhAva e che ke e putra traNe bhuvanamAM mAnanIya ane pUjanIya sthAne pAmaze." 6. chaThThA svapnamAM "camakate caMdra jevA tethI tamAro e prItipAtra putra sarvajanavallabha banI sarva jagatane prItipAtra banaze. enuM darzana saune priya lAgaze." 2010_04 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 90 ]. zrI mahAvIra jIvana 7. sAtamA svapnamAM "jeyelo sUrya evuM batAve che ke e tamAre lADile dedipyamAna kAMti ane mahAtejathI bhUSita thaze. sUryanI jema mahA pratApI banI teja vahAvaze." 8. AThamA svapnamAM "anupama dhvajAne joI enAthI evuM sUcita thAya che ke e suputra dharmadhuMradhara banI traNe jagatamAM dharmadhvaja pharakAvaze." 9. navamA svapnamAM "joyele pUrNakaLaza evuM sUcana kare che ke Apane e lADake putra dharmanI pUrNatAe pahoMcaze." 10. dazamA svapnamAM "joyelA paDhasarovaranuM rahasya evuM che ke tamAre e samartha putra devaracita suvarNa kamala para padArpaNa karI viharanAre thaze." 11. agyAramA svapnamAM "kSIrasamudrane je enAthI evuM phalita thAya che ke zaktisaMpanna Apane e putra paripUrNa jJAnane adhipatI sarvajJa thaze." 12. bAramA svapnamAM "joyelA devavimAnanI phalazruti evI che ke bhavanapati, vyaMtara, jotiSa ane vaimAnika e cAre prakAranA asaMkhya devatAe tenI pUjA karaze ane tenI sevA karaze." 13. teramA svapnamAM "camakatA ratnarAzine javAthI tenA phaLasvarUpe evuM jaNAya che ke divyalakSamIthI suzo 2010_04 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdanI helI [91 ] bhita ramatyA samavasaraNamAM besI zrI tIrthakarapadasUcita anaMta lakSmIne bhegavaze." 14. caudamA svapnamAM "nidhUma agni jevAthI Apano e mahAbaDabhAgI putra potAnA jJAna ane tapanI zaktithI aneka bhavyAtmAone suvarNasama nirmaLa banAvI pAparahita sthAne pahoMcADaze. vaLI A caude svanenA maMgaLa vinine mUkhya sUra e che ke caturgatirUpa cauda rAjakanA agrabhAge birAjI agresarapaNuM bhegavaze." A rIte svapna pAThakenA zrImukhe svapnaphaLanuM vistRta khyAna sAMbhaLI siddhArtha rAjA atyaMta harSAvezamAM AvI gayA, sabhAjane paNa potAnA priya rAjAne thanArA atyuttama putra janmarUpa bhAvi lAbha nI vAta sAMbhaLI bhAre AnaMdamAM AvI jaIne harSa sUcaka pokAra karavA lAgyA. AkhA sabhAmaMDapamAM praphullatA patharAI gaI. evA AnaMdabharyA vAtAvaraNa vacce siddhArtha rAjAe atyaMta zreSTha zabdAlaMkAro vyakta karI praphulita dilathI e svapnaphaLano svIkAra karyo. ane mane mugdha kare tevI manejha bhASAthI svani pAThakano suMdara satkAra karyo. jIvana paryata na khUTe e upahAra ApI suMdara vastrAlaMkAra ane prItibhejana ApI temanuM bahumAna vadhAryuM, ane temane mAnamahatvanA mujarA sAthe svasthAnake vidAya karyo. javanikA aMtare beThelA trizalAdevIe potAnuM maMgala bhAvi kathana saMpUrNapaNe sAMbhaLyuM hovA chatAM siddhArtha rAjAe tyAM jaIne putrajanma saMbaMdhI saghaLI hakikata kahI saMbhaLAvI. temanA hRdayAkAzamAM punaH AnaMdane cAMda 2010_04 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 2 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta sALe kaLAe camakI uThyo. kharekhara, bhAvi lAbhanA bhaNakArA kAne khuza nathI karatA ? samaya puro thatAM sabhA vikharAi gai, paNa AjanI sabhAnA anerA Anada rAjA-prajA saunA dilane DolAvI gayo ! jotajotAmAM kSatriyakuMDa nagaramAM khuNe khuNe A Anandva pharI vaLyA. nagarajanA potAnA priya rAjavIne tyAM jagaduddhAraka putra avataraze enI khuzAlImAM TALeToLA maLI magaLa vadhAmaNA karavA AvavA lAgyA. ghera ghera AnaMdamaMgaLa varatAI rahyo. rAjabhavananA AnaMda' te pUchavuM ja zuM ? AkhuM' kSatriyakuMDa nagara zrI tI karaprabhunA AtmAnI divya pratiSThAyAthI AcchAdita banI gayuM. darekanA rAga, zoka ane saMtApa naSTaprAyaH anI gayA. leAkeAmAM sapa ane sneha vadhavA lAgyA. nyAya nIti ne dhamanA vicAra sthira thatA gayA. tema vRddhi pAmatA gayA. kajIyA-ka'kAsa ne vera-jheranA bhAveA adRzya thavA lAgyA. ganA prabhAvathI rAjyasa`pattimAM vadhAro thavA lAgyA. sukha ane samRddhinI cheLA uchaLavA lAgI. tema ja IndramahArAjanI AjJAthI tiya glU bhaka devA nadhaNiyAtA nidhAne lAvI lAvIne siddhArtha rAjAnA rAjabhaMDAramAM gupta rIte ThelavavA lAgyA ! ahA ! jyAM puNyAnubaMdhI puNya hoya tyAM Indro jevA indro tenI khabara rAkhe ! devA jevA devA sevakapaNuM svIkAre ! rAjakula samRddhithI abhare bharAyuM! saMpa sneha ane saMgaGUnathI sugar3hita khanyu ! hema, kSema ne kuzaLatAthI parivRtta anya ! rAjyanA sAte aMgamAM praphullatA vadhI, AnaMda vadhyA, jANe samasta nagaramAM AnaMdanI helI 2010_04 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdanI helI | [ 93 ] na caDI hoya tema sarvasthAne vRddhigata bhAva joI siddhArtha rAjAne eka vakhata eka mane gatabhAva utpanna thayA ane trizalAdevI samakSa raju karyo ke "he devAnupriya! tamArA udaramAM avatarelA uttama AtmAnA ujavala prabhAvathI ApaNuM rAjyamAM, rAjabhaMDAramAM, rAjakulamAM ane samasta lokomAM AnaMda, dharma, saMpatti, lakSmI, saMpa, sneha vagere vadhatA rahyA che, eTale mArA aMtaHkaraNamAM evI skUraNa jAgRta thaI che ke jyAre ApaNe e pratApI putra janma dhAraNa karaze tyAre ApaNe tenuM guNaniSpanna evuM vardhamAna nAma pADIzu. ApaNe e lADakavAyo vadhamAnakumAranA nAme prasiddha thaze. evI mArI IcchA che." trizalAdevIe temAM saharSa saMmati ApI. hajI te bAlaka garbhamAM che, tyAM mehAdhana mAtapitAe tenuM nAma paNa nakakI karI rAkhyuM. mAtAnA garbhamAM rahelA prabhu matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnathI yukta hatA. jJAnanayane nihALI rahyA, mAtapitAnI mehAdhinatA ane temanA dilamAM ubharAyelI AnaMdanI helI! kene vAsa kapALamAM, mAnane vAsa garadanamAM, mAyAne vAsa haiyAmAM, ane lobhane vAsa sarvAge hoya. 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. dhanya e supratApI mAtA jJAnanayanathI prabhue pitAnuM hetALa haiyuM joyuM. mAtAnA mehane pArAvAra joye, je mAtapitAe janma pahelA ja enuM nAma paNa nakkI karI rAkhyuM hatuM, evA vAtsalyasabhara mAtapitA pratye kyA putrane prema na ubharAya! A to nirmohI ane mahAjJAnI tIrthakarane AtmA putrarUpe mAtAnA garbhamAM hate chatAM paNa mAtapitA pratye mehanuM eka kiraNa asara karI gayuM. mAtapitAe janma pahelA nAma nakkI karyuM tene jANe badale na vALa hoya tema e garbhastha bALakane janma pahelA ja mAtAne vadhu sukha ApavAnuM mana thayuM che. tene vicAra uddabha, ke "mArI mAtAne mArA halanacalanathI keTalI vedanA bhegavavI paDatI haze ! je huM nispada banI jauM te vedanA zamI jAya." ema vicArI e nAjukaDA bALake mAtAnA sukha mATe udaramAM rahyA rahyA hAtha paga vagerenuM halanacalana baMdha karyuM, dhyAnamAM beThelA yatinI mAphaka ekadama sthira thaI gayA... thoDIvAra vItI na vItI tyAM te trizalAmAtAne garbhakuzaLatAnI zaMkA jAgI ! hAMphaLAphAMphaLA banI gayA ! "are mAre garbha hamaNuM te hajI halate hate calate hate have kema hilate calate nathI? zuM mArA garbhane ke IjA pahoMcI haze? koI 2010_04 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya e supratApI mAtA [ ~ ] vyAdhi utpanna thaI haze ? ke bIjuM kaI kAraNa haze ? Ama kema bane ?" AmaNa dumaNuM banelA trizalAdevI AhadehadRmAM paDI gayA....dhIredhIre temanA dilamAM garbhanA amaMgaLanI kuzaMkAo vadhavA lAgI.. mukha paranuM nUra uDI gayuM, nisteja banI gayuM. A na sahI zakAya evI vAta banatA teo bhAre vedanA anubhavI rahyA. e manevedanA na jIravAtA mukha vATe ane nayana vATe bahAra nIkaLavA lAgI, mukha vATe kArame kalpAMta Adaryo ane nayana vATe codhAra AMsu jharavA lAgyA. A joI paLepaLanI ne rajerajanI khabara rAkhanAra sakhIvRMda temane vIMTaLAI gayo ! temanA duHkhanA bhAgIdAra banavA mATe badhI sakhIo judA judA prayatno karavA lAgI, trizalAdevInA hadaya para jANe vAghAta na thayo hoya tema hebatAI gayA hovAthI eka akSara paNa belI zakatA nathI! bhAre muMjhavaNa anubhavatA bebhAna banI bheya para DhaLI paDyA ! sakhIo bebAkaLI banI Ama tema doDavA lAgI, trizalAdevIne bhAnamAM lAvavA mATe anekAneka upacAra karyA. mahA muzIbate mUcha vaLatAM trizalAdevI chuTe mukhe raDI paDyA....! sakhIo raDavA lAgI ! dAsIo raDavA lAgI ! ane dAsajana paNa raDavA lAgyo ! jANe AkhuM rAjabhavana paNa raDI rahyuM na hoya tema zunyavat banI gayuM. nAca mujarA aTakI gayA, saMgItanI mahephIla baMdha paDI gaI, vAInA sUra saMbhI gayA ! sakhIo pUchavA lAgI devI! bIjuM badhuM te ThIka, paNa tamArA garbhane to kuzaLa che ne?" "are...are.... mArA garbhane kuzaLa hoya te mane bIju duHkha paNa zuM che? mAre garbha jarAya halate nathI calate nathI, zuM e gaLI gayo haze ? paDI gaye 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra jIvanata haze? ke ke duSTa deve harI lIdhuM haze ? zuM thayuM haze? are.. re re mAre garbha je nAza pAmI gayela hoya te mAre have jIvIne zuM karavuM che?" A akuzala samAcArathI samasta rAjakulamAM sopo paDI gaye ! siddhArtha rAjA paNa A amaMgala vAta sAMbhaLI ciMtAtura banI gayA. hRdayamAM khaLabhaLATa macI gaye. A prasaMga banavAthI AnaMdabharyA vAtAvaraNamAM zokanI gherI chAyA pharI vaLI ! zunyamanA banI gayelA trizalAdevIne kArame kalpAMta jarAya aTakate nathI. jema jema samaya jAya che tema tema azAMti vadhatI jAya che. garbhanI surakSA mATe vRddha strIo aneka jAtanA TucakA karavA lAgI. keI pitAnA ISTadevanI mAnatA AkhaDI mAnavA lAgI, keAI sakhI vIMjhaNa vAya che, keI AzvAsana Ape che, kaI vaida hakImane bolAvavA doDI jAya che, koI zANI sakhI IzArAthI avAja baMdha karAve che. kartavyamUDha banelA siddhArtha rAjA para bhAre Apatti AvI paDI. zuM karavuM e sujhatuM nathI. kharekhara, mohanA ghena mAnavInA zAnabhAna bhUlAvI de che. garbhastha prabhue prasaMganI gaMbhIratA jANI lIdhI, "ahA ! meM mArI mAtAne sukha ApavA prayatna karyo, paNa e to ulTAno duHkha mATe ja thaye? A mehanI gati kevI ajaba che, sukha karavA jatAM duHkha utpanna thayuM !" Ama vicArI mAtAnA dilane zAMta karavA bAlaprabhue pitAnA nAjukaDA dehane eka bhAga jarA halAvya! A spaMdana trizalAdevInA aMtarane DelAvI gayuM ! turata ja pUrva vat harSamAM AvI bolavA lAgyAH are sakhIo ! mAre garbha kuzaLa che. salAmata che. 2010_04 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya e supratApI mAtA [97 ] nathI gaLI gaye ke nathI paDI gaye, nathI deve harI lIdhe! tame sau AnaMda, mAruM saghaLuM duHkha nAza pAmI gayuM. A jIvanamAM meM sAcA bhAvathI jinezvaraprabhunI pUjA karI che, gurune vAMdhA che, dharmane ArALe che, e puNyathI ja mArI azAMti cAlI gaI." trizalAdevIne Ama bolatAM sAMbhaLI sakhIo pUrvavat harSamAM AvI gaI, rAjabhavana pUrvavatu gAjate thaI gaye, rAjaparivAra ullAsamAM AvI gayo. siddhArtha rAjA paNa prakulatAmAM AvI gayA. badhA trizalAdevIne kSemakuzaLa pUchavA lAgyA. mAtAnI pArAvAra mamatA pIchANI garbhastha prabhue manathI eka * pratijJA karI ke "mArA mAtapitAnA jIvatAM huM saMsAra tyAga nahIM karUM" ane mAtAnuM eka paNa vacana utthApIza nahi." Avo saMkalpa karI prabhue jagatanA jIvane mAtapitA pratye parama bhakti rAkhavAnuM sUcana karyuM, evI kavinI kalpanA che. kharI rIte te prabhune trIza varSanI uMmare ja cAritramehanIyakarmane kSapazama thavAno hate. - trizalAmAtA have harSanA hiMcaLe jalavA lAgyA. temanA mananA vikalapo badhA zamI gayA. AvI adhIratA karavA badala temane pastAvo thayo. jANakAra hovA chatAM meharA jAe temane bhAre thApa khavaDAvI ! potAnA jJAnane thaDe paNa upayoga karyo heta te temane khyAla AvI gaye heta ke tIrthakaronA AtmAo kadI akALa mRtyune varatA nathI! have to vadhu ne vadhu dharmabhAvamAM rahevA lAgyA. garbhanuM pAlana karatAM trizalAdevI vaidakiya salAha mujaba aneka niyama pALavA lAgyA. e rAjavaidonI salAha evI hatI ke vAyuvALA padArthonA sevanathI udarastha 2010_04 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 98] zrI mahAvIra jIvanata bALaka kubaDApaNuM, aMdhatva, jaDatva ane vAmanapaNuM vagere dethI duSita thAya. pittajanaka padArthothI zArIrika naba LAI ane kaphajanaka padArtho aneka roga utpanna kare. ati khArUM bhejana netrane nukazAna kare. ati ThaMDuM, ati garama, ati kaDavuM, ati tIkhuM ane ati snigdha bhajana garbha vatI strI mATe tyAjya che. A badhuM sArI rIte samajIne garbhane suMdara vikAsa thAya tevo ja AhAra grahaNa karatA, ane anukuLa paDe e ArAma karatA, pote svabhAvathI ja samaju, vivekI ane vicakSaNa hevAthI pahelethI ja temanI jIvanacaryA niyamita te hatI ja temAM vadhAre karyo. vaLI kuLavRddhAonA paNa kIMmatI salAha sUcano temaNe premathI ane AdarathI mAnya karyA hatA. kulavaDerI vRddha bahenoe temane potAnA anubhavanA pATha bhaNAvyA hatA ke "bahu belabela karavAthI bALaka bakabaMkIyo thAya, bahu hasavAthI mukhagI thAya, bahu raDavAthI cuMcIye thAya, bahu doDavAthI tenA aMge pAMga DhIlA thAya." A badhI sonerI zikhAmaNano harSapUrvaka svIkAra karI tenuM suMdara pAlana karatA hatA. vRddhAnugAmI banI trizalAdevI sArA vicAra karI sadavartana ane mane rama bhASAthI pitAnA hRdayane zAMta ane manane praphulla rAkhatA. temanI manobhAvanA divase divase vikasatI jatI hatI. e mane vikAsamAM dharmaraMgI manorathamALA guMthAtI jatI hatI, e manorathamALAnA puSpa jIvanamahelane suvAsita banAve tevA hatA. "huM kSatriyakuMDa nagaramAM amArI paDaha vagaDAvuM eTale sarva ne abhayadAna apAvuM, ghera ghera ahiMsAdevInI pUjA karAvuM, sarva 2010_04 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya e supratApI mAtA [ 9 ] paraspara virabhAvanA bhUlI jAya evI ghoSaNuM karAvuM, ucita dAna ApIne sarvane saMtuSTa karAvuM, prItidAna ApIne sarvane mArA prItibhAjana banAvuM, anukaMpAdAna ApIne badhA duHkhI jAnA kaSTa dUra karAvuM, ane supAtradAna ApIne mArA gRhasthAzramane saphaLa banAvuM." " zrI jinamaMdiromAM bhAre ThAThathI aThThAI mahetsa karAvuM." "gurujano pAse jaI temanI adUbhuta bhakti karuM ane temanI dharmamaya vANI sAMbhaLI mArA jIvanane nirmala banAvuM." AvA bhAvanAmaya pupe temanI manorathamALAmAM kaDIbaddha guMthAtA jatA hatAM. zrI siddhArtha rAjAe e manerathamALAnA suvikasita maMgalapupanA parimalane mahekAvatAM trizalAdevInI dareka manabhAvanAo AdarapUrvaka pUrNa karI. rAjaAmaMtraNathI rAjamahelamAM sAdhamikenA TeLeToLA ubharAtA, ane yatheSTa bhajana tathA mAna sanmAna meLavI saMtuSTha banI jatAM. puNyapuSTa AtmA garbhastha hovAthI tenA puNyane pamarATa cAre bAju prasarI rahyo. guNagaravA trizalAdevI pAse mAna abhimAna vagere avaguNe kadI DekAyA na hatA. chatAM garbhanA prabhAvathI eka vakhata temane meTAInuM mahattva jogavavAnI evI IcchA jAgI ke "suMdara vastrAlaMkArethI sajaja thaI rAjasabhAnA madhyabhAgamAM suvarNamaya siMhAsana para ArUDha thaI banne bAju veta cAmare viMjhAvuM ane rAjasamUhane tathA rAjasabhAne dharmabhAvanAbharI AjJAo pharamAvuM."AvI umimaya bhAvanAo paNa siddhArtha rAjAe umaMgapUrvaka pUrNa karI. divase divase dharmamaya navA navA griAmathI kSatriyakuMDanagara gAjatuM rahetuM. jANe keI mahotsavano avasara na vahI 2010_04 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 100 ] zrI mahAvIra jIvanajayeta jate hoya tema prajAjanonA mAnasa praphulla banatA jatA hatA. sarvatra AnaMdanI choLe uchaLatI hatI. siddhArtha rAjA eka sukulina rAjavI hate. jainadharma temane kuladharma hato. temanA aMge aMge ane rage rage pArzvanAtha prabhunuM nAma guMjatuM hatuM. trizalAdevI paNa bhAre puNyazALI ane sukulamAM utpanna thayelA aNumelA ratnasama camakatA hatA. svabhAve suzIla ane vartane vinayI. e trizalAdevI te samayamAM mahAprakhyAta, bAravratadhArI, dharmarakta ane mahAsamartha rAjavI zrI ceTakarAjAnA bahena hatA. ubhaya kuLamAM temane mAnamarataba khuba hato. kuLasaMskAra ane dharmasaMskArathI e bAlyavayathI ja susaMskArI hatA. jene ceTakarAjA jevA bhAI ane siddhArtha rAjA jevA samartha svAmI prApta thayA hoya temanA sukhasAhyabI ane samRddhinuM pUchavuM ja zuM ? e rAjArANIne gRhasthAzrama zrAvakanA guNathI gumiphata hatA. temAM dayA ane dAnanA pura uchaLatA hatA. te samayanA rAjavaUlamAM eka Adarza rAjarANuM tarIke temanI apUrva khyAti jAmelI hatI. temAM senAmAM sugaMdhanA ArepanI jema aMtima tIrthakarano mahAna AtmA e kuLamAM avataravAnuM hatuM. tethI pahelA karatAM paNa aneka ghaNI rIte vadhu saunA AdarapAtra banyA hatA. temane saMsAra saMpUrNa sukhamaya, zAMtimaya ane dharmamaya hatuM, temanI pratyeka pravRtti dharmaprANathI saMjIvana hatI, rAjavahIvaTa saMpUrNa nyAyI hato. mAtra kSatriyakuMDa nagaramAM ja nahi paNa temanA yaza ane kIti digaMtugAmI banyA hatA. temanuM mane pAparahita, udAra ane atyaMta nirmaLa hatuM. temanI vANImAM hita, mitta ane paththabhAva taravarate 2010_04 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya e supratApI 101 ] hato ! trizalAdevI jevA saMskArI hatA tevA ja dilanA kamaLa ane sarala hatA. kadi kaTubhAvathI manane karSita banAvyuM na hatuM. prabhupUjana, pratikamaNa, sAmAyika jevI dharmakiyAo pratye temane surUcI hatI. pApanI vAta ane pApanA kAryo pratye temane napharata hatI. e trizalAdevInI dinacaryA jema vRddhAnugAminI hatI tema jIvanacaryA dharmAnugAminI hatI. sarvasattAdhiza mahArANI tarIke jIvana vItatuM hovA chatAM teo kadi keinA patye kaThora banatA nahi. udaramAM rahela garbhane keI kusaMskAro asara na karI jAya tenA mATe khuba jAgrata rahetA. rUpa, guNa ane zauryanI pratimA same rAjakumAra naMdivardhana jJAnArjana karavAmAM masta hato, ane sudarzana rAjakumArI te jANe trizalAdevInI bIjI AkRti ja na hoya tema saune khuba priya hatI. e paNa vacane egya jJAna saMpAdanamAM lAgI gaI hatI. mAtApitAnI AMkhanI kIkI samA puSpazA kemaLa e bane bALake vikAsamAge gamana karI rahyA hatA. mAtApitAnA vAtsalyabharyA aMkamAM ramatAM e banne bALaka lADakoDathI vaya ane jJAnathI vadhatA jatA hatA. Ama chatAM have pachI avataranAra bALaka pratye zrI trizalAdevIne anaMtagaNa mamatA jAgI hatI. tenA janma pahelA ja mAtAne pakSapAta spaSTa jaNAi AvatA hatA ! nAma te nakakI ja karI rAkhyuM hatuM. e vardhamAnakumArane pratyakSa rIte mIThI najare nihALavAnI, tenA komaLa gAlane cumavAnI, tenA kamaLa dehane paMpALavAnI, tene avanavI rIte ramADavAnI ane vahAla karavAnI vagere mAtRhadayane sulabha evI ghaDIo gaNatAM gaNatAM temane samaya vItate 2010_04 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 102 ] zrI mahAvIra jIvanacaita cAlyA ! bahu ja echuM ane kAma puratu' ja khelatA, sad navakAramaMtranA smaraNamAM, dharmakaraNIomAM ane sadvicA rAmAM lIna rahI vizvavatsalA trizalAdevI Ana kramagna rahetA. siddhArtha rAjAnI sArasaMbhALa nIce, kulavRddhAnI dekharekha nIce, ane sakhIvRdmanI nirdoSa ane mIThI mIThI geADIo vacce temanI paLepaLanI khabara rakhAtI ! udveganu nAma na hatuM! rAga ane dveSane kei sthAna na hatuM! kAma, krodha, irSyA, adekhAi vagere avaguNuM| adRzya ja hatA. paNa ahtva ane mamatva jevA sarvAnugAmI darzAve ya vilaya pAmI gayA hatA. aMtima tIthaMkaranA AtmA jemanA aMkamAM khelavAnA hatA, kudavAnA hatA, ramavAne hatA, e janetA kevA mahAbhAvI ane baDabhAgI haze? dhanya e supratApI mAtA ! ! ! 5 L B manane calAyamAna na thavA devuM tenu nAma zama, indriyAne calAyamAna na thavA devI tenuM nAma dama, ane koI paNa jAtanI tRSNA na rAkhavI tenu' nAma tapa. Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi 2010_04 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra. janma ane janmotsava kSatriyakuMDa nagaranI parama zobhArUpa jJAtakhaMDa vanamAM RturAja vasaMtanuM sAmrAjya vyApaka banyuM hatuM. AMbAnI DALe besI kokIlA madhura kuMjanathI vanane bahekAvI rahI. hatI. AmravRkSe madhura ane pakva AmraphaLathI lacI rahyA hatA. sahAmaNuM vanarAjI para prANapUraka ane praphullatApreraka vasaMtaRtue potAne pracura prabhAva pAtharyo hovAthI cAre bAju alaukika rUpasauMdaryanA darzana dRSTigocara thaI rahyA hatA. eka kSatriyakuMDa nagarane mATe nahi samasta jagata mATe A samaya AnaMdamaya hate. satunA sonerI svabhAva mujaba sau loka AnaMda pramodamAM khelatA hatA. ane indriyajanya sukhanA AsvAdane mANI rahyA hatA. sohAmaNuM vana surabhita puSpothI mahekI rahyuM hatuM. cittane camakAve te caitra mAsa cAlatuM hatuM. e mAsanI zukalA saptamIthI pUNImA sudhI nava divasomAM jena ne varelA dharmabhAvI AtmAo karma cheda mATe AyaMbila tapa (rasa vinAnuM bhajana) (alUNAvrata) sAthe zrI siddhacakrajInI ArAdhanAmAM masta hatA. sArAye jena jagatamAM arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhu, jJAna, darzana, 2010_04 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 104 ] zrI mahAvIra jIvanajyeta cAritra ane tapa; e mahAma galakArI sarvottama nava padonI suMdara upAsanA cAlI rahI hatI, jinamadirAmAM bhAre jhADathI e nave padonI adbhUta anA thaI rahI hatI. te samayamAM kSatriyakuMDa nagaranA rAjabhavanamAM paNa kAI zubha prasaMgane pamarATa pAMgaratA jatA hatA !. zrI trizalAdevI bhAre praphullita jaNAtA hatA, aMtima tIthaMkaranA AtmAne avanI para avataravAneA anukuLa samaya AvI paheAMcavAnI ghaDIe gaNAtI hatI. trizalAdevIne sakhIvRnda savizeSa kAyarata hatA, prasUti samayane anurUpa saghaLI taiyArIe thai rahI hatI. suM vagere auSadhA khaMDAine cUrNa banI rahyA hatA ! phulavRddhAonA salAhasUcanA ane dekharekha nIce saghaLI pUrva taiyArI thai rahI hatI. trizalAdevInu svAsthya ati su Mdara hatuM. temanI dehalatA para keAI anupama AbhA prasarI rahI hatI. zrI tI``kara prabhunI mAtAnA garbhAdhAnanA lakSaNA anya mAtAe karatAM judA hAya che. uttaravRddhi vagere bAhya lakSaNA pradazita na hAvAthI tItha 'karajanetAo gRDhagarbhA kahevAya che. e guDhagarbhA trizalAdevI sapUrNa svastha hatAM, chatAM temanA halanacalananI kriyA kAMika stulita ane bhAre jaNAtI hatI ! temanI cAla dhImI hatI, khela dhImA hatA, uThavA besavAnI kriyA prazAMta hatI. temanA sauMdaya jharatAM dehanA aMge aMge kaMIka prauDha zithilatA jaNAtI hatI ! eka khAjI vasaMtaRtuno samaya khIjI bAju maMgalakArI zrI siddhacakrajInI ArAdhanA, ane trIjI bAju zrI tIrthaMkara prabhunA avataraNano prabhAva. A triveNIsaMgamamAM snAna karI rahelA sau parama praphullita ane AnaMdita jaNAtAM hatAM, trizalAdevInI keTalIka sakhIe temanA ma'gala nimitto 2010_04 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma ane janmotsava [ 105 ] maMgalakArI AyaMbilanI tapasyApUrvaka siddhacakrajInI ArAdhanA karI rahI hatI. jotajotAmAM caitra suda trayodazIno suvarNabhAnuM pUrvAkAzamAM jhabakyo. sUrya, caMdra vagere jyotiSIdevenI gati mujaba divasa, rAtri, pakSa, mAsa, varasa, vagere vibhAga paDelA hovAthI AjathI pacIza ne bahetaramAM varSano catra mAsa. e mAsane tera divasa eTale zukalA tradazIne maMgala prabhAta udita thaye. AjanA divasane prabhAva koI anero jaNAte hato ! Ajano bhANuM kaI ane rA tejapuMjane prasarAvatA hatA ! anerI AzA, ane umaMga ane aneruM AkarSaNa jamAvata e bhANa jevI rIte udita thayA hatA tevI ja rIte asta paNa thaye ! ane dizAone zyAma karatI rAtri pitAnA svAbhAvika zyAma tejapuMjamAM jhaLahaLI uThI. vasaMtatratunI zyAmala rAtri paNa potAnI madhuratA bichAve che, ema kavijano kahe che. e zyAmalarAtrine madhya samaya caMdranA zItala tejathI ujvala ujavala banI gayo. e caMdra kanyA rAzImAM ane sUrya meSa rAzimAM upasthita hatA. tema maMgaLa, budha, guru, zuka, ane zani vagere grahe paNa ucca sthAne birAjyA hatA. uttarAphAlganI hasta nakSatranA zubhamilanano saMyoga sarajANe hato. evA atyaMta zreSTha ane manobhiSTa samaye gUDhagarbhA trizalAdevIe bilkala azuci vinA suMdara, svastha, traNa jJAnathI alaMkRta, siMhalaMchanathI yukta ane hema kAntisama camakatA putraratnane janma Ape. nahi mAtAne vyAdhi, nahi putrane pIDA ! nahi rUdana ! chatAM saumya vAtAvaraNamAM zrI tIrthakarajanmasUcita madhura ninAda adazyapaNe guMjI 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 106 ] zrI mahAvIra jIvanata uThyo, dizAo jANe smitamukhI banI gai, pRthvI jANe pulakita banI, ane aMtaragata harSane vyakta kare te pavana maMda chatAM madhura laharIo herAvI rahyo ! kSaNabhara AkhuM jagata prakAzamaya banI gayuM. e prakAzamAM nArakInA jI paNa vedanAthI haLavA thayA ! prakAza thaye, zAMtino svAda cAkhe ! tIrthaMkara prabhunA AtmAne prabhAva ja e hoya ke temanI mAtAne prasava vedanAne anubhava na thAya, ane na heya kai jAtanI azuci. e bAlaprabhunA dehamAMthI uchaLato sugaMdhane samUha cAre bAju patharAI gaye ane daze dizAo suvAsita banI gaI. AkAzamAM devaduMdubhi gAjI rahI. suramya vAtAvaraNamAM saurabha prasarI rahI. sau AtmAo sukhanidrAmAM paDyA hatAM. dAsadAsIo mIThI nidrA mANI rahyA hatA. khuda trizalAdevI paNa koI divya ane ramya bhAvanI taMdrAmAM julI rahyA hatA !! e avasare zrI tIrthakara prabhunA janma samaye prasUtikartavya mATe chapana dikumArIonA Asane DagamagI uThyA. avadhijJAnanA upayogathI zrI tIrthakarano janma thayele jANI sUtikAkarma karavAnuM pitAnuM kartavya bajAvavAne samaya Avele jANI AnaMdI rahI. "temAM prathama adhelekamAM vasanArI ATha digmamArikAe trizalAdevInA zayanagRhamAM AvI pitAne paricaya ApI prabhune tathA prabhunI mAtAne namaskAra karI Agamanane hetu jaNAvyuM. ane saMvartaka vAyuthI eka janapramANa bhUmi zuddha karI prabhuguNagarbhita gItaguMjana karatI najIka UbhI rahI." 2010_04 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma ane janmatsava [ 17 ] merU parvata para rahenArI ATha dikumArikAo AvI mAtAputrane namaskAra karI janapramANa bhUmimAM sugaMdhI jala varasAvI jAnupramANu paMcavaNI puSpavRSTi karI prabhunA guNagAna karatI sanmukha ubhI rahI." pUrvarUcaka parvata parathI ATha dikumArikAo divya vimAnamAM besI tatkAla tyAM AvI mAtA-putrane namaskAra karI potAnuM Agamana jaNAvI hAthamAM suMdara darpaNa laI maMgala gIta gAtI pUrva dizAmAM ubhI rahI." dakSiNarUcaka parvata parathI ATha dikumArikAo AnaMda pAmatI tyAM AvI bannene namaskArapUrvaka, kArya nivedana karI hAthamAM suvarNakaLaze laI gAyana gAtI gAtI dakSiNa dizAmAM ubhI rahI." pazcimaracaka parvatathI ATha dikumArikAo bhaktipUrvaka tyAM AvI namaskArapUrvaka Agamana hetu jaNAvI hAthamAM dIpaka laIne gIto gAtI pazcima dizAmAM ubhI rahI." uttararUcaka parvata parathI ATha dikumArikAo pavanavegI gatithI tyAM AvI mAtA-putra bannene namaskAra karI svakArya vidita karI hAthamAM cAmara grahaNa karI gAyana karatI uttara dizAmAM ubhI rahI." vidizAmAM rahelA rUcaka parvata parathI cAra digmamArikAo AnaMdapUrvaka tyAM AvI banene namaskAra karI hetu jaNAvI hAthamAM dIpaka grahaNa karI cAra vidizAomAM ubhI rahI." 2010_04 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - [ 108 ] zrI mahAvIra jIvanAta rUcakadvIpathI cAra dikumArikAo turata tyAM AvI prabhunA nAbhi-nAlane cAra aMgula rAkhIne chedana karyuM. eka khADe chedI temAM nALakSepana karI tene vArathI purI dIdhuM. tenI para durvA nAmanI vanaspatithI pIThIkA bAMdhI. tyAra pachI sUtikAgrahamAM pUrva, uttara ane dakSiNa dizAmAM traNa kadalIgRhanI racanA karI. vimAna sadaza zelatA e traNe gruhAnA vizALa coka siMhAsanathI alaMkRta karyA." pachI catura dAsIonI jema mAtA putrane atyaMgana ane udavartana karI snAnavilepana karI anupama zaNagArothI saja karyA ane pUrvAbhimukhe siMhAsana para besADyA. temaja aNinA kASTathI agni saLagAvI zIrSa caMdanano hama karI tenI bhasmathI rakSApaTalI mAtA putra banenA hAthe bAMdhI. "tame parvata jevA AyuSyamAna thAo" ema prabhunA kAnamAM kahI mAtA putrane svasthAnake zayyA para suvADyA." A rIte e chappana dikumArikAe pitAne bhaktikama bajAvI prabhu sanmukha nRtya gujarApUrvaka maMgala gItA gAI harSathI nAcatI nAcatI svasthAne cAlI gaI. lagna veLAe jema badhA vAjI ekI sAthe vAge tema te samaye devalokamAM zAzvatA ghaTe badhA ekI sAthe gaDagaDha uDyA, enI sAthe IndronA ratnamaya siMhAsano paNa DelI ukyA ! avadhijJAnathI indra mahArAje aMtima jinane janma thayele jANuM prabhUjanmadizA tarapha jaI namutthaNunA pAThapUrvaka arthagarbhita stuti karI aMtima prabhune namaskAra karyo, ane hariga meSIdeva pAsethI sughASA nAmane ghaMTa vagaDAvI badhA devane prabhunA janmanI hakIkata jaNAvI, janmakalyANaka ujavavA ekatra thavAnI AjJA karI. 2010_04 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma ane janmatsava [ 109 ] asaMkhya devadevIo sAthe pAlaka nAmanA vimAnamAM besI Indra mahArAja kSatriyakuMDa nagaranA rAjabhavanamAM AvI pahoMcyA. tejasvI devatAonA AgamanathI e nagara jhaLahaLAM banI uDyuM. tyAM AvI mAtA-putrane bhaktirAgapUrvaka traNa pradakSiNa ApI asaMkhya devatAo sAthe inDe mAtA-putrane bhAvathI namaskAra karyA ane trizalAdevI sahita sarvane avasthApinI nidrA ApI, mAtAnI paDakhe prabhunuM pratibiMba sthApI, janma mahotsava ujavavA merUparvata para bAlaprabhune laI javA taiyAra thayA. "badho lAbha mAre ja le " e nizcaya karI saudharmendra pitAnI divya zaktithI pAMca rUpa dhAraNa karyA. eka svarUpa potAnA divya karasaMpUTamAM bahumAnapUrvaka bAlaprabhune grahaNa karyA." "bIjA svarUpe prabhu upara chatra dharyuM. " " trIjA ane cothA svarUpe be bAju ujavala cAmara viMjhavA lAgyA " ane "pAMcamA svarUpe hAthamAM vaja ulALatAM prabhunI AgaLa cAlavA lAgyA." prabhunA janma mahotsavanI Anada yAtrAmAM asaMkhya devadevIo joDAyA. sau harSadhvanipUrvaka nAcagAna karatAM merU parvatanA pAMDukavanamAM dakSiNa dizAmAM rahelI ati pAMDu kaMbalA nAmanI zilA para rahelA zAzvatA siMhAsana para prabhune kheALAmAM laI dharmendra birAjamAna thayA. tyAM bAra devakanA daza, bhuvanapatinA vIza, vyaMtaranikAyanAM seLa, vANavyaMtaranikAyanA soLa ane jyotiSI denA be maLI cesaTha Idro ekatra thayA. prabhune janmAbhiSeka karavA mATe saudharmendranI AjJAthI dee sonA-rUpA vagere aSTajAtinA bhejana mukhavALA cosaTha hajAra kaLazA sudhI auSadhio ane cUrNo nAkhI tayAra karelA kSIrasamudra 2010_04 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 110 ] zrI mahAvIra jIvanata vagerenA gadhadakathI bharIne taiyAra karyA. A aparimita jalasamUhane je saudharmendrane manamAM vikalpa jAgyuM ke " komaLagI bALaprabhu ATalA badhA jalanA Avegane kema sahana karI zakaze?" avadhijJAnathI Idrane abhiprAya jANuM tIrthakaranuM atula baLa darzAvavA bAlaprabhue pitAnA jamaNA paganA aMguThAthI merUparvatane jarA dabAvya, tenI sAthe ja e nizcala parvata DelAyamAna thaIne nAcavA lAge! tenA AvA nartanathI zIkhare tUTavA lAgyA, vRkSe mULamAMthI ukhaDIne bheMya para paTakAvA lAgyA ane bhayajanaka sthiti sarajAI gaI. A vaLI ze utpAta jAgya ! evI ciMtAmAM paDelA Indrane turata mUkelA avadhijJAnanA upayogamAM potAnA vikalapane javAba ApatuM prabhunuM parAkrama dekhAI AvyuM! pitAnI bhUlathI zaramAIne, inke agAdhabalI bAlaprabhunI kSamA mAgI. karelA alpa duSkRtyane mithyA banAvyuM. - tyAra pachI cosaTha hajAra ejanamukhI kaLathI badhA Indro indrANuo, deva ane devIo maLIne prabhu para aDhIse abhiSeka karyA. kemaLa vastrathI prabhunuM aMgaluMchana karI caMdananuM vilepana karyuM. sugaMdhI puSpa, dhUpa, dIpa, vagerethI prabhunI pUjA karI prabhu sanmukha akhaMDa rauga akSatethI jayamaMgaLa karanArA evA aSTamaMgalanI suMdara AlekhanA karIne maityavaMdana stuti vagere bhAvapUjA karI prabhu sanmukha AratI ane maMgaladIpa utAryA. gIta, gAna ane vAchatrenA ninAdothI dizAone mukharita banAvatA bhaktighelA dee merUparvatane gajAvI mUkyo. bhAre ThAThamATha ane umaMga raMgathI prabhune janmotsava ujavI nAcagAna karatAM temaNe mahatsavavidhi pUrNa karyo. 2010_04 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma ane janmatsava [ 111 ] pUrvavat pAMca rUpe saudharmendra prabhune laI devadevIo sAthe pAchA pharI trizalAmAtAnI samIpe padharAvI, pratibiMba ane avasthApinI nidrA saMharI prabhunA AnaMda mATe temanA suvarNa jhulA para ratnamaya geDIdaDe bAMdhyA, ezIke rezamI vastra ane be kuMDaLe mUkyA ane tIrthakaro mAtAnA stanapAna na karatAM hovAthI prabhunA jamaNA hAthanA aMguThAmAM amRtanuM siMcana karyuM, pachI "prabhunuM ane mAtAnuM ahita ciMtavanAra potAnuM amaMgala notaraze " evI udgheSaNa karI rAjabhavanamAM batrIza kroDa saunaiyAnI vRSTi karI Indro ane devatAo prabhunA guNagAna gAtAM gAtAM pitAnA AcAra mujaba tyAMthI naMdIvara dIpe jaI aSTAliMkA mahatsava ujavI svasthAnake sIdhAvyA. prAtaHkAlane pRthvI para prakAzita karate abhinava bhANu jhabUka ane trizalAdevInI priya sakhI samI priyaM. vaMdA nAmanI dAsI siddhArtha rAjAne vadhAmaNI ApavA doDI ! putra janmanI vadhAmaNI sAMbhaLI siddhArtha rAjA khUba harSAvezamAM AvI gayA ane pitAnA mugaTa sivAya dareka ratnAlaMkAra bheTamAM ApI priyavaMdAne dAsIpaNAthI mukta karI. tyArapachI sau prathama temaNe kArAgRho khAlI karAvyA eTale badhA kedIone choDI mUkAvyA ane janmatsava ujavavo zarU karyo. trIjA divase mAtApitAe putrane sUrya ane caMdranA darzana karAvyA. chaThThA divase kSatriyakuMDanA samasta nArIvargane AmaMtraNapUrvaka rAjabhavanamAM lAvyA addabhuta zaNagArathI zebhatI sukulina ane saubhAgyavatI strIonA maMgala gItAnA guMjana sAthe rAtrijAgaraNuM mahetsava karyo. agyAramA divase siddhArtha rAjA ane trizalA 2010_04 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 112] zrI mahAvIra jIvanajyota devIe maMgala janma mahatsavanI pUrNAhuti karI. bAramA divase sarva jJAtijanone AmaMtraNa ApI lAvyA, e jJAtibaMdhuo hAthamAM bheTayuM laI samayasara rAjabhavananA vizALa maMDapamAM ekatra thayA. siddhArtha rAjAe darekano aMdara satkAra karyo, snAna bhejanAdithI nivRtta thayA pachI e jJAtijane samakSa siddhArtha rAjAe ghaNA samayathI sacavAI rahelI potAnI manebhAvanA vyakta karatAM kahyuM "jyArathI A putra trizalAdevInI kukSImAM AvyuM, tyArathI ApaNI nagaramAM ane prajAjanomAM sukha, saMpatti ane neha vadhyA che. anukuLatAo vadhI che. A badhuM vardhamAna thatuM jovAmAM AvatAM pUrvakALamAM karelA amArA saMka95 mujaba A bALakanuM "vardhamAnakumAra" evuM arthasaMpanna nAmAbhidhAna ame jAhera karIe chIe. amAre A priya putra "vardhamAnakumAra nAme prasiddha che." jJAtijanoe khUba ja AnaMdathI A kathanano svIkAra karyo ane suvarNapAraNIe jhUlatA puSazA komaLa tema rUparUpanA avatArasamA e vardhamAnakumArane joI joIne jJAtijano harakhI rahyA ! parANe vahAla upajAve evA vardhamAnakumAra saunA AkarSaNanuM dhAma banI gayA. harSa pAmatAM sau jJAtijano bAlaprabhunA maraNamAM jhulatAM ghera gayA. dekhAve bhAre sohAmaNuM putrane joI joI siddhArtha rAjA harakhapaduDA banI tenA para vahAla varasAvatA thAkatA nathI. trizalAdevI te e bAluDAnI pAchaLa evA harSaghelA banyA ke eka kSaNa paNa nIce mUkatA nathI. naMdIvardhanakumAra gulAbanA geTA jevA nAnakaDA bhAInA kamaLa gAlane cUmatAM thAkatA nathI ane sudanA benI te e lADIlA bhAIne ramADatA thAkatA nathI! mAmA ceTakarAjAe vahAlasoyA 2010_04 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma ane janmatsava [ 113] bhANejaDAnuM mAmeruM lAvyA, jhabalA TopI lAvyAM, ratnamalyA ramakaDA lAvyA, benI mATe vasAlaMkAre lAvyA ane naMdivardhana tathA sudazanAkumArI mATe mevA mIThAInA TepalA lAvyA ! ghaNA loko dUra dUrathI vardhamAnakumArane jovA mATe bheTayuM laIne AvatA. siddhArtha rAja darekane cathocita satkAra karatA. siddhArtha rAjAnA tathA trizalAdevInA bhAgyanI prazaMsA karatA loko virAma pAmatA nathI. temanA jIvana mULathI ja ujaLAM hatA. aMtima tIrthakaranA janmathI e ujavalatAmAM vadhAro thayo. aneka guNAlaMkRta evA siddhArtha rAjAne ghaNuM lAke guNagarbhita evA yazasvI rAjA, athavA zreyAMsa rAjA tarIke saMbodhatA. trizalAdevIne prItimatI ane videhadinnA paNa kahetAM ! jenuM jIvana ujavala jenA guNa uvala, tenA nAma paNa ujavala ja hoya ! kAma paNa ujavala ane sthAna paNa ujavala ! ane sukha zAMti paNa ati ujavala ! Idra mahArAje aMguSThamAM saMkramAvelA amRtane AhAra karatAM vardhamAnakumAra divase divase dehathI ane vayathI vadhavA lAgyA ! judA judA dezanI pAMca dhAvamAtAe temanuM suMdara rakSaNa ane pAlanapoSaNa karI rahI hatI. vardhamAnakumArane zvAsa sugaMdhI hatA, lehI ane mAMsa ujavala hatA, AhAravidhi ane maLavisarjananI kriyA mAnavIya daSTie agocara hatI! badhA bALake karatAM alaga ane ajAyabIbharyA vardhamAnakumAra saune hRdayane vikasita banAvatA rahyA. stanapAna nahi, tema maLavisarjananI kriyA paNa agocara AvA vardhamAnakumAranA AgamanathI rAjabhavananA raMga badalI gayA. kSatriyakuMDa nagaramAM yaza, kIrti, mAna, 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 114 ] zrI mahAvIra jIvana jhyAta prema, ArAgya, dhana ane dIrgha AyuSya, e sAte sukhamAM sau magna banI saMtoSanA sAgaramAM snAna karavA lAgyA, ghera ghera ane mukhe mukhe mAtra vadha mAnakumAranA yazogAna ja gavAI rahyA hatA ! sau sutAM, besatAM, uDatAM, khAtAMpItAM, haratAMkaratAM vadhu mAnakumArane yAda karatAM sau nagaravAsIenI jIvanasaraNI vamAnamaya banI gaI. Wan je rAta davasa tapa karatAM dharmanI ArAdhanA, te ja saphLa jANu cetana ! rAkha nahi temAM maNA; ratna kareDA ApatAM paNa kSaNa gayelI nA maLe, upadeza A prabhu vIranA saMbhAraje tu paLe paLe. * sa'ghayaNu pahelu dhAranArA paNa jane cAlyA gayA, saMghayaNa chelluM tAharU behAla jIva tArA thayA, jema khIlADI dUdha pItAM na jue lAkaDImArane, tema viSayarAgI jIva paNa maraNabhayane nA gaNe. _2010_04 5 ' Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13, e mahAvIra kevA haze ! vardhamAnakumAra jema jema meTA thatA gayA tema tema trizalAmAtAnA aramAne vikasatA gayA. aMtaranA vAtsalyajharaNAthI vardhamAnakumArane navarAvatAM trizalAmAtA putra premanA pArAvAramAM DUbI rahyA ! siddhArtha rAjAnI ardhAganA banI trizalAdevI laukika dRSTie eka bhAgyazALI sannArI te hatA ja, paNa aMtima tIrthaMkara zrI vardhamAnakumAranI janetArUpa sarvazreSTha sthAna pAmI nArIjagatanuM mahatva vadhAryuM hatuM ! atula sukhasAmagrI ane vaibhavanA svAminI hovA chatAM temanA dilamAM abhimAnane sthAna na hatuM. jinapUjanR ane guruvaMdana temanA ujvala jIvananA anivArya aMge hatA. vardhamAnakumAra pratye temane meha ane prema athAga hevA chatAM zrAvakadharmanA kartavya ane dharma niyamamAM divase divase sthiratA vadhatI jatI hatI. pArzvanAtha prabhunuM nAma temanA zvAse zvAse guMthAI gayuM hatuM. dharmanI prIti temanA raze ge vaNAyelI hatI. naMdIvardhana je vinayI putra ane sudarzanA jevI vahAlaseyI ekanI eka ne sonAnI rekha jevI putrInA janetA . banyA pachI, vardhamAnakumAra jevA salUNuM putranA janetA 2010_04 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 116 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta anatAM temanA saubhAgyanA cAMda seALe kaLAe khIlI uThyo peAtAnI jAtane saMpUrNa sukhI mAnatA trizalAdevI vadha mAna kumArane joi joI harakhAtA. tenA kaNapriya kilakilATathI temane rAjabhavana bharyA bharyA lAgatA ! AMkhone hAre tevA vadhu mAnakumAra jeTalA divase moTA thatA tethI vadhu rAtrie moTA thatAM, jeTalA rAtrie meTA thatA tethI vadhu divase meTA thatAM ! sukemaLa ane nAjukaDA caraNathI pA....pA....pagalI bharavA lAgyA. khA....hena....bhAI.... vagere zabdo elavA lAgyA. rAjabhavananA AMgaNe Ama tema doDavA lAgyA....zrI tItha'karanA AtmA janmathI ja saMsArI mAyAthI parAGagamukha hAya, tema vadha mAnakumAra paNa matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnathI saMsAranA sparUpane sArI rIte pIchANI tenAthI parAGagamukha rahetA hovA chatAM mAtapitA ane bhAinhenanA ramata gammatanI nirdoSa kriyAo karI saune AnaMda pamADatA. prabhu jJAnI hatA chatAM sAgarazA gaMbhIra hatA ! caMdrathI adhika nima La hatA ! sUryathI adhika tejasvI hatA ! ramata gamatanA zekhIna na hatA ! kAinA pratye rAga nahi, mehu nahi....khAla sulabha jhaghaDA paNa nahi ! AvA khAlaprabhu thoDA meoTA thatAM samavayaska aneka rAjakumAre temanI pAse ramavA AvatA. pazu guNugaMbhIra khAlaprabhune AvA koi khAhya Ana MdanuM AkaSa Nu na hatu.! chatAM keAIvAra mitrAnI sAthe khAleAcita kriDA karavA javuM paDatuM. AthI temane mitrama`DaLa khUba gelamAM AvI jatA. keAIvAra rAjabhavananA AMgaNAmAM ramatanI mahephIla jAmatI, teA keAIvAra nagara mahAra rAjaudyAnamAM ramatanI ramajhaTa jAmatI. haiyAne herata pamADe evI avanavI ramatA temanA mitrama`DaLamAM khelAtI nirdoSa ane nima La bAlama`DaLamAM vadhu mAnakumAra saunI 2010_04 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e mahAvIra kevA haze ! [ 117 ] mekhare rahetA ! bAlasamUhanA nAyaka samA vardhamAnakumAra vinA bAlagaThIyA mitrone jarAya ThatuM nahi. temanA vinA ramatamAM kaI raMgata jAmatI nahi, tema trizalAmAtA paNa pitAnA vahAlerA bALane paLavAra paNa aLage karavA IcchatA nahi! vardhamAna vinA eka kSaNa paNa temanA mATe lAMbI thaI jatI ! vardhamAna je divasa ne rAta AMkhomAM samAcele rahe haiyA sAthe jhakaDAyela rahe. godamAM chupAIne besI rahe... te trizalAmAtA pitAnA rAja vaibhavanA svargIya sukhane paNa tuccha mAnatA. ecatANamAM bhara dila taSThi e kAraNe vardhamAnakumAra mATe mAtA ane mitre vacce keIvAra ramujI vAtAvaraNa sarajAtuM. mAtA vardhamAnane pitAnI pAse rAkhavA Icache.. mitre pitAnI sAthe laI javA Iche...! AvI kheMcatANamAM kaI vAra mAtRpakSane jaya thato, kaIvAra mitrapakSane! gaMbhIra vardhamAnakumAra banne pakSane saMteSa upajAvatA, te ce keInA dilane tRpti thatI nahi. sau ema ja jhaMkhatA ke vardhamAna amArI pAse ja rahe ! - jJAnanidhinA svAmI vidhamAnakumAra eka vakhata mitranI preraNAthI nagara bahAra udyAnamAM ramavA mATe gayelA che. TamaTama karatA tAralIyAo vacce jema caMdra anerI AbhAthI camakate hoya tema vardhamAnakumAra mitramaMDaLa vacce camakI rahyA hatA. aMtaramAM avadhijJAna phrAyamAna hovA chatAM dhIra gaMbhIra vardhamAnanA tejasvI vadana para nirdoSa AnaMda chalakAtuM hatuM. te samaye vardhamAna atyAre zuM karatA haze ? e jANavAnI jijJAsAthI saudharmendra avadhijJAnane upa 2010_04 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [118] zrI mahAvIra jIvanata cega mUkatAM jJAtakhaMDa udyAnamAM bAlaTeLa sAthe ramata karavA pravRtta thayelA vardhamAnane joyA ane bhAvavibhora banI ullAsapUrvaka e InDe prabhune namaskAra karyA. prabhunI adbhuta gaMbhIratApUrvakanI bAcita kriyA joI Azcarya sAthe bhAre AnaMda pAmyA. ane sabhAmAM beThelA deva samakSa bAlaprabhunI gaMbhIratApUrvakanI bAlaceSTAnI prazaMsA karatAM kahyuM "ahA ! bALako te ghaNA joyA paNa vardhamAna je koI nahi! zuM enI nIDaratA ane zuM enI gaMbhIratA! jJAnanA sAgara hovA chatAM nAnA nAnA bhUlakA sAthe saMkeca vagara ramatAM kadi hAre ema nathI, tema kadI keIthI Dare ema nathI!" IdranA mukhathI saratI A kailAghA kaI matsarI deva sahana karI zakyuM nahi! kAraNa ke devatAomAM matsarabhAva vadhu hoya ! tejeSathI keInI paNa lAghA sahana karavAmAM asamartha eve e deva ubhuM thaI beH "are I! tamane te jenA tenA vakhANa karavAnI Teva paDI che! huM hamaNAM ja tyAM jaIne tenI zaktinuM mApa kADha. jeuM te khare ke e manuSya bAlamAM keTalI tAkAta che" Ama bela e matsarI deva deDate pRthvI para jyAM vardhamAnakumAra bALako sAthe rahelA che tyAM AvyuM. adazya rahIne vardhamAnakumArane joyA, jotAM ja camakI ga! ahA..A bAlakanA teja te alaukika dekhAya che. ajaba lAlimA pAtharatuM enuM zAMta mukhaDuM dazanIya che. chatAM mAre tenI parIkSA te karavI ja evA AzayathI eka bAju ubhe rahyo. te samaye "AmalakI kIDA" nAmanI ramata ramavAnuM bALakee nakakI karyuM hatuM. e ramatamAM evI zarata hatI ke "je AMbalInA vRkSanI Toca para pahele caDI jAya te bAlaka ramata chatya gaNAya ane e 2010_04 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e mahAvIra kevA haze! [ 119 ] jItelA bALakane hArelA bALake vArApharatI pitAnA khaMbhA para besADI pherave !" A ramata ramavA mATe badhA bALako sAthe vardhamAnakumAra eka AMbalInA tetIMga vRkSanI samIpe AvyA. tyAre e matsarI deva vardhamAnane bIvaDAvavA mATe bhayaMkara bherIMganuM svarUpa lai e vRkSane vIMTaLAI gaye ! tagataga thatI bihAmaNI AMkhe, ane labakArA mAratI jIbhane joI badhA bALako thaDakI gayA. enA bhayaMkara kuphaDAthI phaphaDI uThyA ane bhayathI dhrujatA dUra bhAgI gayA ! paNa nIDara ane nirbhaya evA vardhamAnakumAra enI samIpe gayA. "are..A deraDI je sApa ApaNane zuM karI nAkhavAnuM che?" ema bolatAM e bhayaMkara kAlIya nAgane deraDAnI jema hAthamAM pakaDI dUra pheMkI dIdhe ! ! ! jenI parIkSA karavA AvyA hatA tenA hAthe ja e matsarI devane pIDAkAraka pachaDATa sahevI paDI ! AzcaryamUDha banelA badhA bALake pharIthI nAcatAM kUdatAM tyAM AvI adhurI ramatane purI karavA taiyAra thayA. pele deva paNa pitAnI adhurI parIkSA purI karavA eka bALakanA rUpe e bALaTaLAmAM bhaLI gayA. badhA sAthe e paNa zarata mujaba vRkSa para caDavA lAgyA. tevAmAM adUbhuta parAkramI bALaprabhu eka doTa mUkatAMnI sAthe ja vRkSanI Toce jaIne beThA, eka samaya mAtrAmAM ramata jItI gayA. bIjA badhAM bALako vRkSanI zAkhAomAM laTakavA lAgyA ! ramatanI zarata mujaba nIce utarI kamapUrvaka vardhamAnane pitAnI pITha para besADI pheravavA lAgatAM pelA deve paNa vAre AvatAM vardhamAnakumArane pITha para besADyA ane bhaya pamADavA vikarALa rUpa pragaTa karI moTA tADa je lAMbo thate gaye! pAtALakUvA jevA mukhamAMthI takSaka nAga jevI bhayaMkara jIbha bahAra nIkaLavA 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [120 ] zrI mahAvIra jIvana jyota lAgI, mastaka para agnizakhA jevA pILA keza ane karavata jevI bhayaMkara dADha, saLagatA aMgArA jevI AMkhe, parvatanI guphA jevA nasakerA, nAgaNa jevI bhayaMkara be bhrakuTI, bhalabhalAnA hADa gagaDAvI nAkhe tevI krUratAdarzaka rAkSasa jevA bhayaMkara svarUpe e deva bALaprabhune AMkhanA DeLA paheLA karI karIne DarAvavA lAgyo ! paNa Dare te vardhamAnakumAra zAnA? avadhijJAnanA upagathI duSTa devanI parIkSaka buddhi jANI lIdhI. tene parAsta karavA pitAnA saMpUrNa baLapUrvaka eka jambara muSTiprahAra e devanI pITha para karyo. e prahArathI ghAyala thayelA deva maccharanI mAphaka saMkocAI pitAnA muLa svarUpamAM AvI gaye. enuM bhayaMkara rUpa naSTa pAmI gayuM. eka ja muSTiprahArathI nIco namI gayele deva vardhamAnakumArane haLavethI nIce utArI temanA caraNamAM mukI paDyo ! zaramIMdA banI teNe pitAnA AgamananuM kAraNa jaNAvI kahyuM. "prabhu ApanI bhujAomAM meM agAdha baLa joyuM ! ApanI guNagaMbhIratA bhAre prazaMsanIya che. Indra mahArAje karelI ApanI prazaMsA yathAgya ja che. Apa vIra nahi paNa mahAvIra che. ajJAnatAthI karelI mArI bhUla mane mApha karo ! parIkSaka banIne AvyuM hatuM paNa Apane prazaMsaka banIne jauM chuM. have pachI AvI dhRSTatA kadi nahi karuM." vAraMvAra kSamAyAcanA karato e deva pharI prabhune namaskAra karI devakamAM cAlyo gayo! tyArathI vardhamAnakumAra mahAvIra tarIke prasiddha thayA. temanI nIDaratAnA samAcAra tvarita gatie AkhA kSatriyakuMDa nagaramAM pharI vaLyA. kALA nAgane deraDAnI jema dara pheMkanAra ane bhayaMkara rAkSasane eka ja muSTiprahArathI 2010_04 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e mahAvIra kevA haze ! [ 121 ] vAmana banAvI denAra e mahAvIra vardhamAnakumAranA parAkramanI vAte ghera ghera prasarI gai. siddhArtha rAjA ane trizalAdevIe jyAre vahAlasAyA bAluDAnI yazeAgAthA sAMbhaLI tyAre temanI chAtI gaja gaja uchaLavA lAgI. va mAnakumArane ghera AvelA jotAM ja hu ghelI mAvaDIe tene chAtIe vaLagADI dIdheA ! ane cumIethI navarAvI dIdhA ! haiyAnA vahAlathI bhI`sI dvIdhA ! vadha mAnakumAra e mAvaDInA vAtsalyanIra ghaTaghaTa pI rahyA....sthira nayane meAhanI vicitratA vicArI rahyA ! mAhaghelI mAtAnA gaLe vaLI saMsAranA mAhanI vicitratA vicAratA e mahAvIra kevA haze ? 77 mAtApitAnA meha ane mitrAnA prema vacce jhulatAM zrI va mAnakumAre jyAre AThamA varSamAM praveza karyo tyAre trizalAmAtAnA hRdayamAM eka maneAratha jAgyA ke "adhAnA mAluDA bhaNavA jAya te mArA vamAna kema bhaNuvA na jAya ? " siddhArtha rAjAne kahI rahyAH " mAre maheAsavapUrvaka mArA vamAnanuM. nizALagaraNuM ujavavu che. >> huM mArA vadhu mAna bhaNavA jaze ane meTA paMDita thaze! tame jaldI jozIe melAvA ane pAThazALA meAkalavA mATe muhUtta jovarAvA. ! " siddhArtha rAjAe paNa trizalAdevInI vAtane saharSa svIkAra karI mAnakumAranA pAThazALApraveza vadhu mATe petAnA AtmIya puruSAne mekalI jyotiSIo pAse muhUtta' pUchAvyuM. tithi, vAra, nakSatra, yoga ane karaNa, e pAMca aganI zuddhipUrvaka sArA divasa nakkI karyAM. te divase " nizALagaraNuM " ujavavAnI AkhA kSatriyakuMDa nagaramAM jAherAta karI, e mahAtsavamAM bhAga levA mATe prajAjanAne AmatraNa Apyu. vidyAthI Ane ApavA mATe 2010_04 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 122 ] zrI mahAvIra jIvanata mevA mIThAI taiyAra karAvyA. upAdhyAyane ApavA mATe senAnI janeI, sarasvatIdevInI sonAnI mUti, ratnonA alaMkAre ane rezamI vacce taiyAra karAvyA. e zubha divasanA caDatA prahare hAthInI aMbADIe besIne, suhAsaNa nArIonA maMgala gIta ane vAjIMtranA AnaMda jharatA madhura svarethI guMjatA vAtAvaraNamAM hajAro nagarajano sAthe vAjategAjate matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnathI alaMkRta zrI vardhamAnakumAra prANa hovA chatAM mAtapitAnA manerathanI pUrti khAtara pAThazALA e bhaNavA cAlyA ! ! ! ahA ! jJAnagaMbhIra e mahAvIra kevA haze ! samaya samayanA sujANa ane manamananA bhAve jANanAra e bAlaprabhue jyAre pAThazALAmAM praveza karyo tyAre vidyAthIoe vardhamAnakumAranA vadhAmaNu karavA harSanA pikAre karyA ane temane jayanAda gajAvyuM ! Aje saunA lADIlA zrI vardhana mAnakumArane pAThazALAmAM praveza hovAthI nagarajanoe dhAmadhUma macAvI dIdhI hatI. siddhArtha rAjAe mahAmahetsava Adaryo hato. vidyArthIo ane vardhamAnanA mitravargamAM AnaMdano kalazora macyuM hatuM; tema pAThazALAnA upAdhyAyane mana jANe Aje senAne sUrya na ugyuM hoya tema tenuM haiyuM AnaMdathI nAcI rahyuM hatuM. kAraNa ke Aje jaMdagInuM dALadara phITI javAnuM hatuM. rAjamAnya paMDita tarIke tenA mAna, kIrti ane yaza vadhI javAnA hatA ! paNa ene kayAM mAluma hatuM ke je bALakane e bhaNAvavA IcchI rahyo hate. te bALaka sAmAnya nathI paNa paMDita ziromaNi che! khare khara, eka nAnakaDI kIDI kuMjaranA mApa zI rIte kADhI zake? A anucita banAvathI saudharmendranuM siMhAsana kaMpI uThayuM ane jJAnanA upagathI prabhunuM pAThazALA 2010_04 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e mahAvIra kevA haze! [ 123] gamana jANuM temanuM citta camakI uThyuM! sarvAsamAM jJAnI prabhune eka sAmAnya paMDita pAse bhaNavA javAnuM hoya? ahA ! e jJAnI mahAvIranI kevI agAdha gaMbhIratA ! ane mAtRvatsalatA ! " mAre tyAM jaIne e jJAnInI AzAtanA thatI aTakAvavI joIe. ema vicArI vRddha brAhmaNanuM rUpa laI Indra tatkAla kSatriyakuMDa nagaranI pAThazALAmAM jyAM vizALa janasamUha ane bALakothI vIMTaLAyelA vardhamAnane ratnamaDhelI suvarNanI pArTI ane pina ApI adhyApaka bhaNAvavAnI taiyArI kare che tyAM pahoMcI gayA. ane bAlaprabhune namaskAra karI vinayapUrvaka e adhyApakanA Asana para besADyA. tyAra pachI avadhijJAnanA upagathI upAdhyAyanI vyAkaraNaviSayaka mananI zaMkAo jANa eka pachI eka prabhune pUchavA lAgyA ! vardhamAnakumAra paNa tenA sacoTa javAba ApavA lAgyA! paMDitanA mananI zaMkAonuM nirasana thatAM e vicAramAM paDI gayeH "are....A rAjakumAra che te nAne bAla, paNa ATaluM badhuM jJAna kyAMthI bhaNuM AvyA ? je vyAkaraNanA gUDha rahasya huM varSonI mahenata pachI paNa atyAra sudhI jANI zakyo nathI e gUDha rahasyane pratyuttara A bAlaka atyaMta sahelAIthI ApI rahyo che ! zuM temane sAkSAt sarasvatI prasanna haze? ane A vRddha brAhmaNa paNa keNa haze ? zuM A bAlakane pUrva paricita koI prAdhyApaka haze ?" siddhArtha rAjA vardhamAnanuM AvuM vizadajJAna joI bhAre acaMbAmAM paDI gayA. trizalAdevI te vRddha brAhmaNane phaTaphaTa javAba ApavA vardhamAnane visphArita nayane nihALI ja rahA ! jJAtijano ane nagarajano paNa vadhamAnanuM addabhUta jJAna 2010_04 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 124 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta 77 joI stabdha banI gayA. ane vidyAthIe paNa darekanA mukha sAme Tagamaga jotA ja rahyA....have prAdhyApakathI rahevAyu nahi. sUkSma dRSTie avaleAkana karatAM pelA vRddha brAhmaNa kAI judI ja vyakti jaNAyo ! " game tevu' vezaparivarttana " karyuM" hoya te paNa nayananA teja chupA rahI zakatA nathI ! " adhyApaka e teja pArakhI gayA ane mastaka parathI pAghaDI utArI e vRddha brAhmaNunA caraNamAM namI paDatA kahyuM: " Apa kANu che ? mane pUchyA vagara Ape mArA mananI zakAe zI rIte jANI? ane A vamAnakumAre ATha varasanI vayamAM mArI e zakAonuM samAdhAna kaI jJAnazaktithI karI batAvyuM ? " Ama kahI paMDitajI Aga tuka brAhmaNa sAme tAkI rahyo. ,, haLavA hAsya sAthe vadanamAMthI zabdasuvAsa pAtharatAM e brAhmaNe kahyuH "mahAnubhAva! tame A bALakane sAmAnya na samajazeA. matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnathI yukta A bALaka cAvIzamA tItha kara che. avataraNa samaye temanI mAtAe joyelA cauda svapna, janma samaye chappana digdamArikA ane ceAsa indroe asakhya devatAo sAthe karela janmamahAtsava, temaja thoDA samaya pahelA bhaya'kara nAgane deraDAnI jema dUra pheMkanAra ane bhayaMkara rAkSasane eka ja muSTiprahArathI parAsta karanAra e mahAvIranI samatA te! tame badhAe pratyakSa pIchANI che ! sAkSAt sarasvatInI zaktine mahAta kare evu' sAmarthya dharAvatA e khAlaprabhu mahAdhIra, vIra ane gaMbhIra che. mAtra mAtAnA maneArathapUttinI khAtara e mAtRvatsala vadhu mAna svaya' jJAnI hAvA chatAM tamArI pAThazALAmAM paDhavA AvyA. A te 2010_04 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e mahAvIra kevA haze ! [ 125] amRtamAM mIThAzanuM AropaNa karavA jevI vAta banI ! huM saudharmedra chuM. AsanakaMpathI meM A anucita banAva banatuM jA ane tamane jJAnInI AzAtanAthI bacAvavA deDI Avyo." A sAMbhaLI adhyApaka ekadama prabhunA caraNamAM jukI paDatA bolyA: "prabhu ! mAre aparAdha mApha kare! mArI a9pajJatAthI sarvajJasamA Apane huM pIchANuM zakyo nahi ! AjathI Apa mArA guru che. Apa jevA trikALajJAnI guru pAmI huM bhAgyazALI banyo chuM. mAre avinaya mApha kare." ema vAraMvAra bolate adhyApaka amRjalathI prabhunA caraNa pakhALI rahyo ! prabhue paNa e paMDitane AzvAsana ApyuM ane siddhArtha rAjA pAse aDhaLaka dAna apAvyuM ! InDe paNa sarvajane samakSa prabhunuM prabhutva pragaTa karI saune satyanuM bhAna karAvI prabhune ane prabhunA mAtApitAne namaskAra karI IndralekamAM cAlyA gayA. A bAju Indra ane prabhu vacce vyAkaraNa viSayaka je praznottarI thaI hatI. e prazranettarane kema vistRta hovAthI parama upayogI jANI e prAdhyApake eka daLadAra grantha tarIke saMgraha karyo ane "zrIjeneMdra vyAkaraNa" tarIke lekamAM prasiddha karyo. abhyAsujanane vAgamaya vANInuM adUbhuta sAdhana maLyuM. siddhArtha rAjA ane trizalAdevI pitAnA bAluDAne lokottara jJAnavaibhava ane palyA vagaranI prakhara paMDitAI joI supati putrane bhaNAvavAnuM sAhasa karyuM te badala manamAM jarA kSebha pAmyA, paNa haiyAmAM harSane sAgara uchaLI rahyo ! jevI rIte vAjate gAjate sAjana mAjanane purajana sAthe vardhamAnakumArane pAThazALAmAM lAvavAmAM AvyA hatA, 2010_04 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - [ 126 ] zrI mahAvIra jIvanata tevI ja dhAmadhUmathI bhAre ADaMbarapUrvaka pAchA rAjamahelamAM laI javAmAM AvyA ane siddhArtha rAjAe pahelA karatAM paNa vadhu umaMga ane utsAhathI bALakone mIThAIo vaheMcAvI, dIna anAthAne dAna apAvyA. kSatriyakuMDamAM ghera ghera vardhamAnanuM jJAna, vardhamAnane vinaya ane vardhamAnanI gaMbhIratA gavAtA rahyA. e guNaguMjanamAM vardhamAna pratyene maMgala anurAga ja uddabhavatuM hatuM. pAThazAlAmAM praveza karI bAlaprabhue zakti hovA chatAM vinaya ane gaMbhIratA zakhavAne bedha Ape ! pANInI jema sarI jate samaya bAla vardhamAnane yauvana avasthAnA AMgaNe dorI gaye! sAta hAtha pramANa dehamAnamAM kAmaNagArI kAyA kamanIya dIsavA lAgI ! bhalabhalAne bhAna bhUlAve evuM dehasauSThava ! Indrane paNa jhAMkhe pADe evuM anupama rUpa ! bRhaspati paNa jenI pAse vAmaNuM lAge evI agAdha buddhiane jenI pAse samudra paNa maryAdita lAge tevI gaMbhIratA darekanA dilane DelAvI rahI hatI! e vardhamAna rAjasabhAmAM jatAM tyAre sabhAjananA sneha ane ullAsa vadhI jatA. rAjakAryomAM temanI senerI salAha sUcane kIMmatI thaI paDatA. kharekhara, siddhArtha rAjA jevA pitAne eka mitra samAna, nagarajanone parama mAnanIya sthAnarUpa, bhAIbenane parama pramodanuM sthAna, ane mitravargane snehanI saravANI samA yauvanane AMgaNe zelatA trizalAdevInA e vahAlerA mahAvIra kevA haze! kaI kahI zakaze? 2010_04 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. vairAgI vardhamAna vararAjA banyA juvAnInA jema kone murajhAvatA nathI? koI virala vyakita sivAya e thanaganatI juvAnInA vaheNamAM sau taNAtA hoya che. paNa zrI vardhamAnakumAra eka virala vyakti hatA. athAga rUpathI bhUSita sAta hAtha pramANa subhita dehamAnathI alaMkRta evA vardhamAnakumAra saMsArI mAyA tarapha jarAya AkarSAyA nahi, yauvana avasthAne Are ubhelA vardhamAna aMtarathI mahA jJAnI hatA. zreNuka, pradyota vagere aneka rAjavaMzI rAjakumAre vIze kalAka temanA sAnnidhyamAM rahI temanI prasannatA prApta karavA upAsanA ane jJAnagoSTimAM rahetAM to ya vardhamAna aMtarathI sAva nirALa rahetA. yovana avasthA ane anukULa mitravargane saMga sarajAya te neharasanI saravANInA phuvArA chuTatA hoya paNu vardhamAnakumAranI vAta ja sAva judI hatI! ghaNIvAra mitrone uMghatA cheDI vahelI paroDhe anerA ciMtanamAM masta banI jatA, temanI AnaMdamastI anokhI hatI! prathama lokottara bALaka hatA, have lokottara yuvAna thayA ! naMdIvardhanabhAI ane sudarzanAbena te vardhamAna "zuM paheraze 2010_04 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 128] zrI mahAvIra jIvanata te zabhaze" enI pasaMdagImAM uMcA ja na AvatA, paNa vardhamAnane enI kyAM paDI hatI ! trizalAmAtAnA haiyAmAM A eka ja asaMtoSa jalyA karato ke "mAre vardhamAna keInI sAthe khulA dilathI maLatuM nathI, bhaLatuM nathI, keIne premathI maLato nathI ! zuM amane choDIne kyAMka cAlyuM jaze ? e bhaya temane rAta divasa satAvyA karate!" potAnA bhAI ceTakarAjAnI suputrI ceSTAkumArI sAthe naMdIvardhanarAjakumArane lagna mahatsava raMge caMge ujavAI gayo, tema tema ekanI eka lADakavAI suputrI sudarzana rAjakumArInA lagnanA vAjA paNa vAgI gayA, ane e ja nagaranA suyogya kSatriya putranI sAthe dhAmadhUmathI tene paraNAvI lagnane lahAve lIdhe. te ya vardhamAnakumAre jarA sarakhe paNa umaLako batAvyo nahi. e te enI e ja gaMbhIratAmAM ja khevAyele rahete. trizalAmAtA vicAre che ke have mAre zuM karavuM? vardhamAnanI udAsinatA temane akaLAvI rahI. vardhamAnakumAranuM gerUM gerUM mukha, kamaLa gAla ane vizALa bhAlapradeza, aNIyALI AMkhe ane zyAmala kezanI alaukika zobhA joI joI e trizalAdevI manorathamALAnA maNakA guMthI rahyA hatA ! "mAre vardhamAna paraNavA jaze, ane huM vararAjAnI "mA" banIne varavadhune paMkhIne lahAve laiza ! e senerI divasa kyAre ugaze?" AvA vicAramAM aTavAtAMtrizalAdevIe vardhamAnakumAranA mitrone paNa khAnagImAM bhalAmaNa karI rAkhI hatI ke tamAre vardhamAnanI udAsinatA dUra karavA prayatna karavo. jyAre jyAre mitro vadhamAnanI pAse mehabharI vAte 2010_04 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairAgI vardhamAna vararAjA banyA [ 129 ] karatAM tyAre vardhamAnakumAra ulaTAnA sAmethI ja temane zIkhAmaNa ApavA lAgatA ane kahetAH "mitra! saMsArI sukha nAzavaMta che, saMsArI mAyA parapoTA jevI che, emAM rAcavuM zAne kAje ?" Ama ne Ama cheDe samaya vItI gayA. e arasAmAM eka divasa siddhArtha rAjA sabhAmAM beThA hatA. rAjakAryanI samApti bAda pratIhArIe AvIne rAjAne jaNAvyuM ke "vasaMtapura nagarathI Avela pradhAnamaMDaLa pravezanI rajA mAge che." rAjAnA hakArasUcaka IzArAthI pratIhArIe pradhAnamaMDaLane sabhAmAM praveza karAvyo, susvAgata pachI kSaNavAra vizrAMta thaI AgantukAe potAnA Agamanano hetu pradarzita karatAM kahyuM "rAjAdhirAja! Apane jaya ho, ApanA mitra samA amArA samaravIra mahArAjAe Apane kuzaLa samAcAra pUchavA sAthe ApanA suputra zrI vardhamAnakumAranI khyAti sAMbhaLI potAnuM ekanuM eka kanyAratna yazadAkumArIne vardhamAnakumArane ApavA amane mokalyA che; e rIte ApanI sAtheno saMbandha ghaniSTa banAvavA mAge che. mATe Apa kRpA karIne te kanyAratnano svIkAra karI ApanA mitrabhAvane ujavala banAve evI Apane vinaMtI karIe chIe. siddhArtha rAjAe gaMbhIra vadane temane jaNAvyuM: "mahAnubhA! bAlyavayathI ja virAgI vardhamAnakumAre AvI rIte ghaNuM kanyAonA mAgA pAchA pheravyA che, paNa tame amArA atithi banIne raho, vadhamAnakumArane samajAvavAno eka prayatna karI joIe." siddhArtha rAjAnI vAtane saharSa svIkAra karI mahemAne 2010_04 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [ 130 ] zrI mahAvIra jIvanajyota mahemAnagRhamAM gayA ane siddhArtha rAjA paNuM sabhAsamaya pUrNa thatAM pitAnA vAsa bhuvanamAM jaI trizalAdevIne varSamAnakumAra mATe AvelA mAgAnI vAta karI. trizalAdevI bhAre harSamAM AvI gayA ane rUpaguNasaMpanna thazedA rAjakumArIne joI, jotAM ja gamI gaI. vardhamAna yazadAnI joDI temanA nayana samakSa taravaravA lAgI. kanyA sarvarIte pasaMda paDI gaI paNa vardhamAnakumAra mAne te ne ? A "te" ne teramaNI bhAra trizalAmAtAnA hRdaya para ladAI gaye! paNa trizalAmAtA ema gAMjyA jAya tema na hatA. temanA aMtaramAM saMpUrNa vizvAsa hato ke "vardhamAnakumAra mArUM vacana kadI pAchuM nahi Thele " evA vizvAsa sAthe temanA mitrone ekAMtamAM bolAvI vasturithati samajAvI kahyuM Aje game te bhoge paNa tame vardhamAnane lagna mATe samajAve." mitrone paNa vardhamAnakumArane lagnamahotsava mANavAno umaMga hato ja eTale turata temanI pAse deDI gayA ane mAtApitAnI IcachA temanI pAse raju karI. AvelI lamIne vadhAvI levA Agraha karyo. javAbamAM vardhamAnakumAre kahyuM: "mitra ! mane gRhasthAvAsa jarAya rUca nathI, tame zA mATe A Agraha kare che ? " mitrae mIThAzathI kahyuM: "kumAra! ame ApanI bhAvanA sArI rIte jANIe chIe, paNa mAtapitAnI bhAvanA satyAravI e ApanA jevA suputranuM zuM kartAvya nathI?" varSamAne nikhAlasatAthI kahyuM: "baMdhuo ! A saMsAramAM mAtapitA sivAya anya koI sAthe mAre rAgabaMdhana nathI, emanA mATe ja to huM saMsAramAM rahyo chuM." Ama vAta cAle che, tevAmAM trizalAmAtA pite ja dhIre pagale tyAM padhAryA. mAtAne jotAM ja vardhamAnakumAra ubhA thaI baha 2010_04 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairAgI vamAna vararAjA anyA [ 131 ] mAnapUrvaka mAtRcaraNamAM namaskAra karI rasiMhAsana para besADyA ane pote vinayAvanata mastake aMjalI joDI AlyAH "" " mAtAjI ! Ape ahIM padhAravAnI takalIph zA mATe lIdhI ? mane ApanI pAse belAbyA hAta te huM tyAM hAjara thAta ! madhurabhASI vamAnanA vinaya vacanAthI AnaMdita thayelA trizalAmAtAe putranA mastaka para hAtha mUkatAM kahyuM: " beTA ! tArA jevA putra pAmIne hu' traNe jagatamAM mAnanIya sthAnane pAmI chuM. svapnapAThake e karAvelA tArA bhAvidana pramANe ja badhu banatuM rahyuM che. huM saMpUrNa sukhI chuM, paNa e sukhamAM kAjaLanI rekhA samAna tArA virAgabhAva mane akaLAvI rahyo che. beTA! tu' lagna karIne mArI chellI IcchA pUrNa kara. mAtAnA mAhabharyA vanA sAMbhaLI vadhu mAna mAtAnA caraNa samIpe besatA beAlyA ! " mAtAjIH ! Apa samaju che. pArzvanAtha prabhunA dharmonA anurAgI che. Apa jANo che ke A saMsAramAM koi koinuM nathI. kANu mAtA....kANu pitA....kANu patnI....kANu andhu....kANu mitra ! A AtmA anaMtA bhavAmAM anaMtA sambandho bAMdhI cUkyo che. kene potAnA mAnavA, kAne parAyA? huM mArA mitrone e ja samajAvI rahyo hatA ke A sa`sAra eka 5 khImeLA jeve che. sAMja paDatAM jema pakSIe vRkSa para ekaThA thAya che ane savAra paDatAM uDI jAya che, tema A kuTubameLAmAM sau potAnA pUrva sambandha ekatra thAya che ane sambandha pUrNa thatAM sau peAtAnA sthAne cAlyA jAya che. ApanA jevA 2010_04 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 132 ] zrI mahAvIra jIvanajyota samaju AtmAne A meha rAkhave ucita nathI. - sau mitra avAka banIne vardhamAnanI tattvabharI vANI sAMbhaLI rahyA. trizalAmAtAne paNa vardhamAnanI vANI levI rahI. AMkhamAM azrano dhodha uchaLI Avyo. gadagada zabda belyAH "bhAI ! tArI vAta taddana sAcI che, paNa tuM jarA mArA mAtRhadaya tarapha dRSTi kara... emAM kevA bhAva bharyA che e jarA joI le...! eka janetA tarIke huM tane AjJA ApuM chuM ke tuM mAruM vacana mAnya kara....! ane mArI chellI AkAMkSA pUrNa kara..." mAtAnA vAtsalyapAzathI baMdhAyelA vardhamAna ubhA thatAM bolI uThyAH "mAtAjI ! ApanI AMkhamAM AMsu ? ApanA eka nahi paNa aneka vacane mAnya karavA baMdhAyelo chuM. Apa AjJA pharamAve ! " trizalAmAtA vardhamAnanI pITha thAbaDatA harSa pUrNa svare bolyA: "beTA ! huM te jANatI ja hatI ke mAre vardhamAna mArUM vacana pAchuM nahi kele! dikarA ! rU5rUpanA avatAra samI vasaMtepura nagaranA rAjA samaravIranI suputrI yadAkumArI sAthe lagnagranthIthI joDAI tuM mArA mananI murAda purI kara !" vardhamAnakumAra vicAramagna banyA. " ahA....A saMsAranI mAyA kevI che ? eka bAju mAtAnuM vAtsalya....ane bIjI bAju bhavabhramaNane bhaya !" avadhijJAnano upaga mUkatAM temane pitAnA amUka bhegAtalI kama bhegya jaNAya, tethI vardhamAna A lagna prastAva sAme mauna rahyA. "mauna sanmati lakSaNam " e nyAye trizalAmAtAe siddhArtha rAjA pAse yazodA rAjakumArInuM mAguM kabUla karAvyuM. sArA ya kSatriyakuMDa nagaramAM vardhamAnanA lagnanI vAta vahetI thaI gaI nagarajanoe vardhamAnakumAra 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairAgI vardhamAna vararAjA banyA [ 133 ] tarapha potAno parama Adara vyakta karavA sagapaNanA vadhAmaNA karyA. siddhArtha rAjA ane trizalA mAtAne mana jANe lAkheNe avasara Avyo ! A lAkheNu avasaranI lAkheNI zebhAthI kSatriyakuMDa nagara camakI uThayuM. vardhamAnanA mitro khUba gelamAM AvI gayA, naMdIvardhanabhAI ane ceSTA bhAbhIno, utsAha samAtuM nathI. sudarzanAbena paNa saparivAra nAnAbhAInA lagna mahotsavamAM bhAga levA aMtaranA ullAsapUrvaka AvI pahoMcyA. naNaMda bhejAe maLIne vardhamAnanA lagnanA gIte racyA ane hezabhera gAyA ! vardhamAnakumArane pATale besADI pIThI coLI, sneha sabhara snAna karAvyuM. vairAgI vardhamAnakumAranA lagna mahotsavathI kSatriyakuMDa nagara vAjInA maMgalanAdathI gAjI uThyuM. ghera ghera ane TeDale TeDale AsopAlavanA toraNe baMdhAyA. rAjabhavananA vizALa AMgaNAmAM devavimAna sadaza bhavya maMDapa baMdhAya. maNi mANekanA staMbhe ropANuM, ratnajaDita suvarNa kaLazethI suMdara corInI racanA karavAmAM AvI, suhAgaNa nArIe lagna gItathI maMDapane gajAvavA lAgI. nAca, mujarA ane nRtya sAthe navanavI ramatonI ramajhaTa jAmavA lAgI. rAjA mahela divase avanavI pravRttiothI dhamadhamI rahete ane rAtrie asaMkhya dIpamAlAthI jhaLahaLI uThate. nitanavI jAtanA mevA mIThAIo ane zAka pAkanA Dhaga khaDakAvA lAgyA. samasta nagarajanone " sAgamaTe notarA" hovAthI AbAlavRddha sau hoMze hoMze jamavA AvatA. janma mahotsavanI jema A lagna mahotsavamAM paNa daza divasa sudhI nagaravAsIonA raDe abhayadAna hatuM. nagarajanomAMthI kaI jAnaiyA banyA. keI mAMDavIyA.....! kaI vaLI ubhaya 2010_04 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - [ 134 ] zrI mahAvIra jIvana pakSe joDAIne lagna mahotsavane Akho lADave jamavAno lahAve lIdhe !! lagnanA divase vairAgI vardhamAnakumAra vararAjAnA vezamAM ane yazodA navavadhUnA vezamAM sajaja thayA! bane pakSanA sAjana mahAjana vace nava varavadhU mAyare beThA, ane yazodAno jamaNo hAtha vardhamAnakumAranA jamaNe hAthamAM AvI paDyo ! ane mIMDhaLabaddha banne hadata paMcanI sAkSIe baMdhAI gayA ! gRhastha gurue maMtroccAra karyA, maMgalatetrone maMgala pATha karyo. A rIte mAyarAne vidhi pUrNa thaye, ane yAdAnI lakSamUlI sADIno cheDe vardhamAnakumAranI keTImUlI pacheDI sAthe baMdhAye ane agninI sAkSie. mAtapitAnI sAkSie paMcanI sAkSie..gurunI sAkSie ane AtmasAhie goramahArAje corInA cAra AMTA pheravAvyA. cothA phere kare mecana vakhate samaravIra rAjAe kanyAdAnamAM anargata dhana ane asaMkhya ratnAlaMkAre tathA hAthI-gheDA, dAsa-dAsI vagere dAyajAmAM ApyA. vardhamAnakumArane mahA kIMmati alaMkAre sahita koTImULe zaNagAra Apyo. bIja badhAne yathAyegya suMdara paherAmaNI karI. mAtapitAnI ane vaDIlajanonI anaMtI zubhAziSa sAthe vadhamAnakumAra ane yazadAdevI navadaMpatI banI dIpI uThyA. trizalAmAtAe hoMze hoMze harakhaghelA banI nUtana varavadhUne paMkhIne lahAve lIdhe. siddhArtha rAjAe A prasaMge atyaMta udAratApUrvaka rAjabhaMDAranA daravAjA khullA mUkI dIdhA. mahotsavamAM lakhalaTa lamI luMTAvI, dIna, anAthAne IcchA mujaba dAna ApI emanI daridratA mULamAMthI kapAvI nAkhI. Dhorene 2010_04 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairAgI vardhamAna vararAjA banyA [ 135 ] ghAsa, kutarAone roTalA ane paMkhIone caNa, tema nagarajanone miSTAnna bhajana ane sAjana mAjane pritidAnapUrvaka saMpyA . tema ja vevAI banelA samaravIra rAjAne ane e pakSanI agragaNya vyaktione mahAkImati bheTa sogAdothI navAjyA. vararAjAnA mAmA ceTakarAjA bhANejanA lagna nimite bhAremAM bhAre mAmerUM lAvyA. A badhI dhAmadhUma ane dhamAlamAM daza divasano samaya kayAM vItI gayA enI koIne khabara na paDI ! A abhinava lagna mahotsava anerA utsAhathI ujavAI gayo ! raMgecaMge ane AnaMda mahotsavanI pUrNAhUti thatAM bahAragAmathI sArI saMkhyAmAM AvelA mahemAno ane vevAI pakSanA pradhAnamaMDaLa vagere zIkha mAgI vidAya thayA. nagarajane potapotAnA ghera gayA, AsopAlavanA teraNe sUkAI gayA, AkarSaka maMDapa paNa chuTI gayA, paNa A prasaMganA raMga saunA dilamAM cIrasthAyI banI gayA. vardhamAnakumAranA lagnamahotsavamAM samavayaska zreNIka pradyota vagere zatAdhika mitroe agatyano bhAga bhajavyuM. A prasaMga jIvanamAM eka ja vAra Ave, temAM vaLI vairAgya jUle jalatA vardhamAnakumAranA lagna ! mitravarga A samaya kema cUke ? samayane anurUpa hAsyalIlA bichAvI temaNe vardhamAnakumArane parezAna karavAmAM bAkI na rAkhyuM ! paNa vardhamAnakumAra koNa? aMtima tIrthakarane AtmA ! saMsAranA meha jharatA vAtAvaraNamAM khuMce kharA ! A mahAmUle prasaMga pasAra thaye te paNa temanA mukha para enI e ja gaMbhIratA ! na hate ullAsa ke na hatI maMdatA ! mitronI ThaThThAmazkarIo ane AnaMdapramoda vakhate 2010_04 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 136 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta paNa peAtAnA gaMbhIra vadana para madhura ane maMda hAsya sivAya keAi surakhI bichAvI na hatI ! vairAgI va mAnakumAra AnaMdamaMgalanA vadhAmaNApUrvaka yazeAdAdevI sAthe lagnanI gAMThe baMdhAyA ane gRhathAzrama jIvana zarU thayuM. rUparagamAM raLIyAmaNA ane svabhAve sAhAmaNA evA cazeAdAdevI jevA dharma patnI aiAMganA sAthe navayauvana rUpa vasaMtaRtumAM vasatA heAvA chatAM temanA aMtaramAM vikAranI eka kaLI paNa pAMgarI nahi. mAtra anAsaktabhAve bhAgya karma kSINa karavA mATe ja lagna karyAM paNa temAM nimagna na banyA ! raMgarAganA AkaSa NumAM sAyA nahi ! mAtra mAtAnA sa MteASa khAtara vadhamAna vairAgI hAvA chatAM vararAjA anyA ! paNa dilathI te mAtra phraja bajAvI ka raja kha kheravAnA temanA A suprayatna hatA! UBHREE je rAta divasa tapa karatAM dharmanI ArAdhanA, te ja saphaLa jANu cetana rAkha nahiM temAM maNA; ratna kareDA ApatAM paNa kSaNa gayelI nA maLe, upadeza A prabhu vIranA sa'bhAraje tu' paLe paLe, *Wan Wan 5Wan Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Wan Wan Wan Wan Zhou 2010_04 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. sasArI chatAM tyAgI.....! samayane vItatAM kai vAra lAge che? AMkha ughADIne adha karIe eTalAmAM te varasA vItatA rahyA ! vamAnakumAra ane yazodAdevInuM gRhasthajIvana puSpa saurabhanI jema mahekI rahyuM. sUryavikAzI kamaLanI jema vikasI rahyuM ! ane vadhu mAnakumArane tyAM pAraNuM baMdhAyuM! nAjuka ane namaNI, vikasatI kaLI samI hasamukhI kAmaLAMgI mALAnA pitA anyA vamAna ! sudezanA phAie nAma pADyuM priyadarzInA ! siddhArtha rAjA ne trizalAdevI vamAnanA gRhasthAzramane bharI AMkhe nIrakhI rahyA. vamAnanA saMsAramAM sukha ane zAMtinI parimala vilasatI hatI ! paraMtu dimAganI bhAtaramAM matijJAna....zrutajJAna....ane avadhijJAnanA tejapuMjamAM dunyavI vaibhavanuM varavuM pratiSi'kha nihALIne vadhu mAnakumAra vicAramagna banI jatAM. "hu kANu chuM?" "mArA janma zA mATe thayA ? " ane "have mAre zuM karavAnuM che ? " e traNa praznonA uttarA dilamAMthI ja zeAdhIne ci'tanagrasta anatA! hu eka AtmA chuM, karmone kSaya karavA mATe thayA che. ' << " huM mArA janma ATha " ane ' jagatanA 2010_04 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 138 ] zrI mahAvIra jIvanata jIvene satya dharmamAM sthApita karavA e mAruM kartavya che." AvA vardhamAnakumAranI sAthe joDAyelA yazadAdevI paNa vadhu ne vadhu dharmabhAvanA keLavatA thayA hatA. saMsArI chatAM tyAgI tarIke vardhamAnanuM jIvana amIchAMTaNa verI rahyuM hatuM ! e amIchAMTaNa zreNaka pradyota vagere zatazaH mitrenA aMtarane paNa lAgI cUkyA hatA ! paNa sau saunI bhAgyaracanA alaga hatI. te kAraNathI vardhamAnanA saMgAthI banavA kaI zaktimAna thaI zakayA nahi! saMyamita ane niyamita jIvanane jIvatAM siddhArtha rAjA ane trizalAdevI saMsAra saMbaMdhI pitAnI badhI pharajo purI karI mukta banyA. rAjAno tAja naMdIvardhanakumArane mastake caDAvyA mahAmahotsavapUrvaka temane rAjyAbhiSeka karI rAjadhUrA potAnA samartha ane zaktisaMpanna putranA hAthamAM suprata karI nizcita thayA. pArzvanAthaprabhunA pratibhAsaMpanna sAdhujananA saMsargathI zrAvaka dharmanI dhUrAne vahana karI saMsAranI dhUrA samApta karI. aMtaramAM saMtoSa hatA, mukha para saMteSanI jhalaka hatI, naMdivardhanane rAjya sepI rAjA banAvyuM. naMdIvardhanarAjAne nAnakaDA baMdhu pratye apAra prema hovAnA kAraNe rAjya svIkAravAno ghaNe Agraha karyo tyAre vairAgI vimAne uttara vALyuM "bhAI! mArA aMtaranuM rAjya alaga che! e rAjyanA rAjA banavAne meM saMkalpa karyo che. mAruM rAjya pariNAme zAzvata sukhanuM sAmrAjya apAvaze, ane huM traNa jagatano rAjA banI adUbhUta AlamInuM Azvarya jogavIza. mAre kSaNika sukha batAvatuM tamAruM rAjya na joIe." naMdIvardhanarAjA 2010_04 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI chatAM tyAgI....! [ 139 ] vardhamAnanA mitAkSarI vAkyonuM vicakSaNa buddhirUpa - yAthI maMthana karI navanita samI vardhamAnanI bhAvanAne abhivaMdI rahyA ! e samayamAM dharmarAgI AtmAo jyAre saMsAranI badhI pharajo adA thaI jAya tyAre sAmethI mRtyune notaratA ! e mRtyu maMgalamRtyu lekhAtuM. A avasara suavasara manAtosiddhArtha rAjA ane trizalAdevI vRddhAvasthAne Are pahoMcyA hatA. temane sarala AtmA dharmadhyAnamAM ja masta hate, aMtaranI saralatAthI temane aMta samaya najIka hevAno khyAla AvI gaye. anazanavrata AdarI maMgala mRtyune netaravA bhAvanA jAgI ! bane kumAra ane banne putravadhuo pAse pitAnI aMtima bhAvanA pradarzita karI suMdara hitazikSA ApI. ane jJAtijanone bolAvI sarvanI sAthe khamatakhAmaNuM karyA. "micchAmi dukkaDaM " nI Apa le karI sarvanI anujJApUrvaka anazana vrata AdarI rAjamahelamAM AvelA dharmAlayamAM besI gayA. na khAvuM na pIvuM, na bolavuM na cAlavuM, na UThabesa karavI. mAtra pArzvanAtha prabhunA ja dhyAnamAM eka citta banI gayA. "oma jaya pArva, ema jaya pArva" japatAM saMsAranI mAyAthI parADagamukha banI gayAM. nathI moha, nathI asaMtoSa, pUrNa AnaMdarasane jhIlatA mananI prasannatApUrvaka mahA bhAgyazALI e daMpatI keTalAka upavAsane aMte AyuSya pUrNa karI A mAnavIya duniyA cheDI upArjita karelA puNyanA phaLa bhegavavA devI duniyArUpa azruta devalokamAM cAlyA gayA ! pAchaLa lIlI vADI 2010_04 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 140 ]. zrI mahAvIra jIvanata mUkatAM gayA ! ane devakanA sukha bhogavI tyAMthI aparavideha kSetramAM manuSyabhava prApta karI nirmalacAritradharmanI ArAdhanA karI kevaLajJAna meLavI muktisthAna meLavaze. temanA svargagamanathI AkhA kSatriyakuMDa nagaramAM zoka chavAI gaye ! nagarajano pitAnA priya rAjavInA ane priya rAjamAtAnA guNagAna gAtAM rahyA ! mahAsatI ceSTAdevI ane yazodAdevI mAtapitA tUlya sAsu sasarAne kSaNabhara visaratA nathI. banne bhAIone mAtapitAne vAtsalyabhAva bhUlAta nathI. dAdA dAdIne yAda karatAM priyadarzanAkumArInA ane mAtapitAnA mIThA smaraNamAM jhulatAM sudarzanAnA AMsu sUkAtA nathI. vardhamAnakumAre badhAne sAMtvana ApyuM; saMsAranI asAratA samajAvI. vardhamAnanA AzvAsanathI darekanA mana zAMta thayA. naMdIvardhana rAjAe rAjyadhUrA hAthamAM lIdhI ane pitAnI mAphaka lokapriya banI rahyA. mAtapitAnA mRtyugamana thatAM vardhamAnakumArane mArga mokaLe che. pratijJA pUrNa thaI. atyAra sudhI rAganA sAgaramAM nimagna lAgatAM vardhamAnakumAranI nasenasamAM virAganI sAdhanA samAyelI hatI. have e sAdhanAne vizeSa opa ApavAno samaya AvI pahoMcyo. ekanI eka putrI priyadarzanAne pitAnI ja bena sudarzanAnA kuLavAna ane guNayala suputra jamAlI sAthe mahotsava pUrvaka paraNAvI hatI. yAdAdevIne purepurA samajAvI lIdhA hatA. ene kahyuM hatuM ke "yazodA! pANInA vaheNane aTakAvI zakAya paNa sarI jatAM jIvanane rokI zakAya ema nathI. enI sAme 2010_04 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI chatAM tyAgI....! [ 141 ] roga, vRddhAvasthA ane mRtyu e traNa rAkSase meTuM phADIne ubhA che. dharmanI ArAdhanA karyA vagaranA AtmAne regathI sapaDAine mRtyu pAmI duHkhanA kAMTA bharelI durgatimAM javuM paDe che. paNa dharmanI ArAdhanA AtmAne sadgatinuM bhAjana banAve che, " A saMdeze mAre jagata bharamAM phelAve che. ane duHkhI jIvone sukhane rAha cIMdhave che. e kArya mATe mAre saMsAratyAga anivArya che." svAmI pAsethI prApta thayelI A samajaNa temanI rageragamAM vaNAI gaI. ane svayaM sAdhvI bhAvane sevatA yazadAdevI AtmavilepanamAM samAI gayA ! jIvananI vasaMta samI mAtra aThyAvIsa varSanI yauvana avasthA hatI. saMyamamAge gamana karavAnI be varasane samaya hovA chatAM jagatamAM mAtRpremane mahimA vadhAravA vardhamAnakumAre tyAgamArge javAnI taiyArI karI. e vidAyane paDaghe samagra rAjabhavanane gherI vaLe. naMdIvardhanarAjAne tene aNasAra maLatAM ja aDavANe pagale nAnAbhAI pAse deDI gayA ! ane AMkhamAM AMsupUrvaka zokamagna svare bolyA: "bhAI! tame A zuM AdaryuM che? hajI to mAtapitAnA viyegane "ghA" tAje che, tyAre tame kSataparaphAranI jema tamArA viyeganuM duHkha lAdavA mAge che ! A saMsAramAM tamArA sivAya mane kaI AzvAsanarUpa nathI, tame cAlyA jaze te mAruM zuM thaze ? nA...nA...nA bhAI mArA, huM tamane kaI rIte raju nahi ApuM. huM tamArA pratyene neharAga kaI rIte kamI karI zakuM ema nathI moTAbhAIne mehabharyA vacane sAMbhaLI vardhamAnakumAra belyAH "bhAI ! sneha rAganA baMdhana AtmAne karmabaMdhanathI 2010_04 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 142 ] zrI mahAvIra jIvanata jakaDI rAkhe che, AvA karmabandhanathI jIva anaMtA kALathI saMsAramAM jakaDAIne anaMtA duHkha veThI rahyo che. AvA sneha saMbadhe koInA TakaLyA nathI te ApaNuM kyAMthI Takaze ? "koi koinuM nathI" e maMtra khyAlamAM lyo ane harSa pUrvaka saMsAratyAganA paMthe javA anumati Apa." vardhamAnanI vAta sAMbhaLI naMdivardhanarAjA loga nA AvezamAM AvI jaI codhAra AMsue raDatAM raDatAM vardhamAnakumAranI keTe vaLagIne besI rahyAH "priya baMdhu! tame game tema karaze te paNa be varasa sudhI te tamane rajA nahi ja ApI zakuM. eka bhAI tarIke ATalI mArI bhAvanA satkAre! mAtapitA cAlyA gayA, tame paNa cAlyA jaze. huM ekaluM aTule rahI jaiza! tame javAnA che ene huM aTakAvI zakuM ema nathI. paNa mAtra be varasa mane tamArA sAnnidhya sukhamAM rahevA de !" naMdIvardhana rAjA gadgad svare bolyA. tevAmAM jayeSTAdevI tyAM AvyA, vardhamAnane gaMbhIravadane ane vAmane apUrNa nayane je vasturithati samajI gayA. temane vardhamAna pratye ajaba vahAla hatuM. tema temanA aMtarane paNa sArI rIte pIchANI gayA hatA ! kAraNa ke jyeSTAdevI eka jAjaramAna nArI hatA. satItvanI parIkSAmAMthI uttIrNa thaI mahAsatInA birUdane zobhAvatA hatA. dharmarAgI ceTakarAjA jevA pitAnI dharmarAgI putrI hatA. mahA vicakSaNa hatA, ane prakhara buddhizALI hatA. vardhamAnakumAranI prItinA sthAnarUpa bhAbhI hatA ane vairAgI vardhamAna temanA lADakavAyA diyara hatA ! diyara bhejAIne temane nAte nikhAlasa ane premasabhara hate ! nehala najare vardhamAnane navarAvatA temaNe kahyuM ! 2010_04 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI chatAM tyAgI..! [ 143 ] "vardhamAna ! tamane bhAI gaNuM ke diyara gaNuM, tamArA sivAya dilanI lAgaNI vyakta karvA mAre koI sthAna nathI ! tamArI mane vedanA ane manobhAvanA huM sArI rIte samaju chuM. paNa tame tamArA vaDIla baMdhunI IcchA mujaba De samaya amArI sAthe raho. pachI sukhethI tamArA mArge saMcarajo. ame nahi. rekIe....!" pitAtulya moTAbhAI ane mAtA tulya bhAbhInI bhAvanA vardhamAna avagaNI zakyA nahi ane be varasa saMsAramAM rahevA kabUla thayA. paNa temanI pAse zarata mukatA belyAH "vaDIle, huM tamArI bhAvanAne satkAruM chuM paNa saMsArI chatAM tyAgI tarIke ! AjathI mArI raheNuM kaheNI badalAI jaze, raheNI vadhu ekAMta gAmI ane kaheNa prAyaH maunagAmI: raheze ! mArA mATe kaI jAtanA AraMbha samAraMbha karAvaze nahi. AkhA kSatriyakuMDa nagaramAM A vAta phelAI gaI sudarzanAbena, priyadarzana ane jamAlIe paNa A samAcAra jANyA, sau harSa-zokajanaka sthitimAM jhulI rahyA. vastrAlaMkArethI susajaja vardhamAnakumAra saMsArI vezamAM rahyA chatAM pratijJA baddha banyA. mohanA gharamAM rahIne paNa mehajIta banI maitrI, prada, kArUNya ane mAdhyastha bhAva nAmAM masta rahevA lAgyA. e samayamAM zrI vardhamAnakumAra saMsAranA sarvazreSTha vyakti hatA. temanI tole AvI zake e barobarIye adyApi keI paNa janatAnI najare caDyo na hato. mahAbaliSTha ane dharmaniSTha zrI ceTakarAjAnA parama prItipAtra bhANeja sarvaguNasaMpanna hovAthI rAjasamUhamAM ema manAtuM hatuM ke zrI vardhamAnakumAra nakakI rAjarAjezvara banaze. temanI bhavya pratibhA vaiizAlInA ane 2010_04 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 144 ] zrI mahAvIra jIvana tenI AsapAsanA lakSAdhika rAjAomAM mugaTa zekhara rAjavInA mAnane lAyaka hatI. paNa temanI jIvanacaryA tyAga vairAgyanA alaukika rasAyaNathI puSTa joI rAjasamUha bhAre AzcaryamAM DUbI gaye ! IcchA mujaba Sasa bharapura khAdya sAmagrI chatAM nirasa bhejana karanArA vardhamAnakumAra eka ja hatA ! atula bhega sAmagrI vacce rahetA hovA chatAM pAMca IdrIne vaza karI brahmacaryanuM pAlana karanAra vadhamAnakumAra eka ja hatA ! tema ja vistRta rAjyAdhikAra ane sarvanA prItipAtra hovA chatAM niSparigrahI ane nirmohI eka mAtra vadhamAnakumAra ja hatA ! - teozrInI asAdhAraNa pratibhAthI AkarSAIne cakavatI rAjAdhirAjanA bhAvathI temanI nizrAmAM bAlyavayathI rahIne temanI sevA karatAM zreNika, pradyota vagere zatAdhika samavayaska mitra samA rAjakumAre temanI saMsAratyAganI bhAvanA jANI sau potapotAnA dezamAM cAlyA gayA ! jetajetAmAM eka varSa vItI gayuM. e daramyAna vadhamAkumAre evA prakArano tyAga virAgane cirAga jalAvyuM ke loko te dhanya dhanya pikArI uThyA. temanI bhavya bhAvanAnI pratichAyAthI manuSya lekanA manuSya te DolyA paNa devakanA devatAo paNa DelI uDyA! zrI tIrthakara svayaM pratibaMdhita hoya paNa dIkSA levAnA samaya agAu eka varasa pahelAM lekAntika devatAo AvI temane tIrthapravartAvavAnI vinaMtI kare e temane AcAra hovAthI prabhune ogaNIzamuM varSa pUrNa thatAM kSatriyakuMDa nagaranA rAjabhavanamAM prAyaH ekAMtavAsI 2010_04 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI chatAM tyAgI [ 145] evA vardhamAnakumAranI samIpe AvI kAntika deve pralApI rahyAH "he kSatriyakulatilaka vardhamAna ! tame jaya pAme ! he siddhArdhavaMzavibhuSaNa prabhu, tame vijaya pAme ! ane Apa pratibaMdha pAme ! ame lekAntika de Apane vinaMtI karIe chIe ke Apa saMyamamArgane svIkAra karI dharmatIrtha pravartAve !" - kAntika devAnI vinaMtIne svIkAra karI prabhue vArSika dAna ApavAnI icchA jaNAvI. naMdIvardhana rAjAe prabhunI bhAvanA mujaba traNa dAnazALAo taiyAra karAvI. pahelImAM mane bhiSTa bhejana, bIjImAM vastrAlaMkAre ane trIjamAM naiyA-maNi-mANeka-ratna vagere yAcakajanene levAnI sugamatA paDe evI jAtanI suMdara goThavaNa karAvI. A avasare indronA AsanakaMpa thatAM ja prabhune sahAyaka banavAnA hetuthI devasamUha sAthe tyAM AvI pahoMcyA. bhavie ravi dave uSA samayanA nityakramathI taiyAra thaI prabhu traNa dAnazALAonI madhyabhAgamAM sthApita karelA suvarNa siMhAsana para alaMkRta thayA, te samaye cAre nikAyanA deve bhaktino lAbha levA mATe upasthita thayA. temAM bhavanapati dee dUra dUrathI yAcakalekene belAvI lAvavAnuM kAma saMbhALyuM, jyotiSI devoe vAMsaLInA madhura svarothI prabhu divasanA caDatA prahathI dAnadhArA vahAvI rahyA che " evI saMgIta sUrAvali vahetI mUkavAnuM kAma saMbhALyuM. saudharmendra prabhunA hAthamAM sonaiyA vagere dravya ApavAnuM, IzAne yAcakanA bhAgya pramANe temanA mukhamAMthI zabda bolAvavA hAthamAM senAnI lAkaDI laIne UbhA 2010_04 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 146 ]. zrI mahAvIra jIvanajyota rahevAnuM. camarendra tathA balInDe lenAranA bhAgya pramANe prabhunA hAthamAM dravyanI vadhaghaTa karavAnuM, ane vyaMtara dee dAna laI pAchA vaLatAM yAcakajanone svasthAne pahoMcADavAnuM kAma saMbhALyuM ! prabhu "jene je joIe te laI jAya " e nyAyathI dAna ApavA lAgyA ane yAcakaloko hoMze hoMze prabhunA hAthe uttama dAna laI, bhajanagRhamAM yatheSTa bhajana karI, vastragRhamAMthI suMdara vastro paridhAna karI, avanavA veze ghera pAchA pharatAM tyAre temanA kuTuMbIjane bhAre AzcaryamAM DubI jatA ane vardhamAnakumAranI guNastuti karatAM sukhasaurabhamAM samAI jatAM. A rIte dararoja eka koDa ne ATha lAkha sonaiyA prabhunA hAthe apAtA. A kama eka varasa sudhI cAlu rahyo. A zubha kAryanI zarUAtamAM vardhamAnakumAranA mAmA ceTakarAjAe zubhAziSa pAThavyA hatA. naMdIvardhanarAja dararoja prabhune dAna ApavA mATe pretsAhana ApatA, sudarzanAbena, priyadarzana, ane jamAlI jamAI temaja anya jJAnakulanA agragaNya kSatriyakumAre prabhune sahAya karatAM ane emAM nagarajane e prasaMgaraMganI anamedanAnA prANa pUratA. IdranA hukamathI vizramaNadeve dhananA DhagalA lAvI lAvI dAnazALAmAM khaDakatAM. eka varSa daramyAna traNa aThyAsI kareDa ane eMzI lAkha sonaiyAnuM dAna ApI zrI vardhamAnakumAre vikama saryo ! vardhamAnakumAra adUbhuta dAnezvarI pADyA. zuM temanI udAratA ! yAcakajane letAM ya thAkatA nathI tema prazaMsA karatAM ya thAkatA nathI ! varSARtumAM gagananA gokhe beThele megharAjA paNa jemanI dAnadhArA pAse kRpaNa lAge ! paNa vadhu 2010_04 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI chatAM tyAgI [ 147 ] mAnakumAre te udAratAnI hada vaTAvI ! tIrthakaranA hAthe bhavya AtmA hoya te ja dAna laI zake. ema hovAthI dAna zuddha, dAtA zuddha ane pAtra zuddha. e traNa zuddhinuM triveNI saMgama racAtAM kSatriyakuMDanagara AnaMdadhAma banI dIpI UThayuM. prabhunA hAthe manuSya te dAna letAM, paNa temanA hAthe dAna levA mATe Idro ane deve paNa hAtha laMbAvatA! e dAnane adbhuta mahimA hate. devatAo ke IndronA hAthamAM e dAna jAya to parasparane matsarabhAva maTI jAya." "cakavatIo ke anya rAjAo e dAnanI vastuo pitAnA bhaMDAmAM rAkhe te bAra varasa sudhI bhaMDAra akhaMDa rahe. zeTha, senApati vagerenA hAthamAM jAya to bAra varasa sudhI temanA yaza ane kIti vadhatA rahe. regIonA hAthamAM jAya te temanA raMga nAza pAme ane bAra varasa sudhI bIjA roga thAya nahi! vartamAna samayamAM paNa jaina zAsanamAM bhAgavatI dIkSA jevA zubha prasaMge apAtuM vArSika dAna anokhI bhAta pADI jAya che. trIza varSa jevI bhayuvAna vaye sukhanI seje piDhavAnA samaye vardhamAnakumAra nAzavaMta mAyA choDI tyAgI banavA thanaganI rahyA. saMsArI chatAM tyAgI jevuM jIvana jIvIne lekone batAvI ApyuM ke "tyAgamaya jIvana e ja jIvana che. moTA bhAIe sUcavelI samayamaryAdA pUrNa thaI have e vardhamAna keIthI kyA rekAya ema nathI ja evI saune pratIti thaI. naMdIvardhanarAjAnA hAtha-paga ne haiyA samAna vardhamAna jarUra cAlyA jaze, evuM vicAratAM ja naMdIvardhana rAjAnA hAtha-paga ne haiyuM dhrujavA lAgyA. sudarzanAbena, putrI priyadarzanA ane jamAI jamAlI vagere kuTuMbIjanone temanA 2010_04 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 148 ] zrI mahAvIra jIvanajyota pratye athAga prIti hevAnA kAraNe badhA temanI sAthe cAlI nIkaLavA taiyAra thayA. paNa vardhamAnakumAre saune zAMtipUrvaka samajAvIne samayanI rAha jovA jaNAvyuM. pite ekAkIpaNe aDavANe pagale nirAbharaNu kAyAthI AtmAne nirAvaraNa karavA mATe jagatanI musApharIe cAlI nIkaLavAno nizcaya karyo. vaMdana che e saMsArI chatAM tyAgI zrI mahAvIrane ! aayn aNgN jema bIjI dhAtunI pradhAnatA yukata suvarNa ke kiyA vagara kaMcanabhAva pAmatuM nathI, tema sarva ja jine padeza vagara pratibaMdha pAmatA nathI. che aneka koDe varSothI ekaThAM karelAM pApakarmo zuM sUryathI jema hama ogaLI jAya, tema prAyazcittarUpI sUryanA sparzathI ogaLI jAya che. 2010_04 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. tyAgapaMthe kadama kSatriyakuMDanagara Aje devaka samuM dedipyamAna dIsatuM hatuM. naMdivardhanarAjAe nAnA bhAIne tyAga mahotsavane ujavavA mATe bhavya taiyArIo karAvI. rAja taraphathI TheraThera AmaMtraNa mokalavAmAM AvyA. vardhamAnanA bhavya tyAgane paDaghe cegaradama paDI gaye. nAmAMkita rAjasamUhe ane mAnava maherAmaNathI kSatriyakuMDanagara ubharAvA lAgyuM. varSa mAnanA dIkSA mahotsavamAM bhAga levA Indro AvyA indrANIo sAthe, ane deva AvyA devIo sAthe, rAjAe AvyA..zeThiyAo zAhukAro AvyA.....tema asaMkhya grAmya janatA paNa A tyAga mahotsavamAM bhAga levA ane vardhamAnanA darzana karavA AvI pahoMcI. dareka mATe rahevA jamavA vagerenI suMdara sagavaDatA rAjya taraphathI hatI. naMdIvardhanarAjAe pacAsa dhanuSa lAMbI, pacIza dhanuSa paheLI, ane chatrIza dhanuSa uMcI suMdara kArIgIrIthI opatI devavimAna samI caMdraprabhA nAmanI pAlakhI niSNAta kArIgare pAse taiyAra karAvI, aMdara makhamalanA gAlIcA ane suvarNa siMhAsano maMDAvyA, suMdara bhadrAsano geThavAvyA !! e joI jANe tenI spardhA ja na karatA hoya tema InDe paNa evI ja 2010_04 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 150 ] zrI mahAvIra jIvanata kaLAmaya zibikA deva pAse taiyAra karAvI ! naMdIvardhanarAjAe sonA, rUpA, maNi ane mATInA eka hajAra ne ATha kaLaza vagere sAmagrI taiyAra karAvI, to Indra paNa evI ja badhI jAtanI taiyArI karAvI. A joI sau loko bhAre Azcarya pAmyA. paNa saunA AzcaryamAM jANe vadhAre ja na karatI hoya tema IdranI devI sAmagrI, naMdIvardhanarAjAe karAvelI mAnuSI sAmagrImAM aMtahita thaI gaI. AthI mAnuSI sAmagrI bhAre AkarSaka banI gaI. mAgasara vada (gujarAtI kArataka vada) dazamanA divase savAramAM caDatAM pahore Indro ane rAjAoe maLI prabhuno dIkSAbhiSeka karyo. prabhue A chelluM snAna sacitta jaLathI karyuM. "uttamottama ane mahAkIMmati evA veta vastro dhAraNa karyA. mastake ratnamaya mugaTa, bAMhe ratnajaDita bAjubaMdha, haiye navasare hAra, adhahAra ane kalpavRkSanA puSponI mALA dhAraNa karI. bAvanA caMdanathI vilepana karyuM. " A rIte zrI vardhamAnakumAra dehano chelle zaNagAra karI aMtaraMga zatrupara vijaya mATe prasthAna karavA jhaDapabhera taiyAra thaI gayA ! pradakSiNA pUrvaka caMdraprabhA zibikAmAM pUrvAbhimukhe siMhAsana para ArUDha thayA. temanI jamaNI bAju eka kuLavaDerI strI ratnAlaMkAro ane mahAkImati vastro dhAraNa karI hAthamAM haMsalakSaNa sADI laIne bhadrAsana para beThI. DAbI bAjunA bhadrAsana para prabhunI dhAvamAtA dIkSAnA upakaraNe laIne beThI. tenI pAchaLanA bhadrAsana para matinA alaMkAre ane te ja ujavala veza dhAraNa karI eka navayauvanA prabhunA mastaka para caMdrasama ghavalakAMti chatra dharIne beThI. be suMdara bALAo suvarNa 2010_04 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAga5the kadama [ 151 ] laMkAre ane te ja camakato veza dhAraNa karI prabhunI baMne bAju suMdara cAmara vIMjhatI UbhI rahI. IzAna khUNAmAM eka manahara bALA hAthamAM rUpAnI jhArI laIne UbhI rahI. agni khUNAmAM eka suMdara navayauvanA vIMjhaNo laIne UbhI rahI. vAyavya khUNAmAM eka navayauvanA hAthamAM kaLaza laine UbhI rahI. ane naiRtya khUNAmAM eka suvadanI bALA hAthamAM darpaNa laIne UbhI rahI. e dharmendra ane IzAnendra zibikAnI banne bAju suMdara gaLAkAra ja catA hoya tema cAmara laine UbhA rahyA. dekhatAM ja nayana camakI uThe ane jIvana dhanya banI jAya evI maMgalabhUta zobhAyAtrAnI sajAvaTa thavA lAgI. mAmA ceTaka rAjA aneka jAtanI suMdara salAha ApatA hatA. sauprathama hajArogame raMgaberaMgI dhvajA-patAkAone laherAvatAM suvarNamaya Indradhvaja cAlyuM. nimala gaMdaka bharelA kaLaze, bhaMgakara, cAmara, mahAdhvaja, siMhAsana, svastika, darpaNa ane matsyayugala, e aSTamaMgala goThavAyA. ratnajaDita zaNagArathI sajaja thayelA ekaso ne ATha avo, hastio ane ratha cAlavA lAgyA. aneka hAthIo, ave, ra ane pAyadaLa e cAra aMgathI yukta caturaMgI senA susajja banIne cAlavA lAgI. tyArapachI naMdIvardhana vagere mukhya rAjAo, Indro, devatAo ane manuSya sAthe "jaya jayAravanA gaganabhedI nAdathI dizAone gajAvatA gajAvatA prabhu mahAvIra jaya pikAratA, jaya jaya naMdA, jaya jaya bhadA"nI gaMbhIra ghoSaNA karatAM karatAM cAlyA. naMdIvardhana rAjAnI AjJAthI prathama ekahajAra susajaja rAjapurUSoe caMdraprabhA zikhikA upADI. pachI kendra uparanI jamaNI, 2010_04 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 1para ] zrI mahAvIra jIvanajyota IzAnendra uparanI DAbI, amarendra nIcenI jamaNuM ane balIje nIcenI DAbI bAhAe upADIne cAlavA lAgyA. bAkInA bhavanapati, vyaMtara, jyotiSa ane vaimAnika Idro ane deve paNa potAnI yegyatA ane krama pramANe zibikA upADIne cAlavA lAgyA. vArApharatI be Idro prabhunI banne bAju divya ratnajaDita cAmara viMjhatA cAlyA. zibikAnA pAchaLanA bhAgamAM eka agragaNya rAjA vaiDuryaratnanA daMDavALA ane ekahajAra ne ATha suvarNa zalAkAothI suzobhita pAMDutra laIne cAlyA. tyArapachI mAMDalika rAjAo, zeThiyAo, zAhukAre, sArthavAha, ghaNuM devadevIo ane naranArIo ADebarapUrvaka cAlavA lAgyA. jemanA tejasvI mukhamaMDaLamAMthI tejakuvArA uchaLI rahyA che evA tyAgamAge prasthAna karatAM zrI vardhamAnakumArane bhAvavibhera hRdaye ane sajaLa netre sau joI rahyA hatA. mArgamAM paMcaraMgI puSpanI vRSTi karatAM, devadundubhi vagADatAM, nRtya karatAM, divya vajInA sUra sAthe jaya jaya naMdA, jaya jaya bhadrAnA maMgalamaya re cheDatAM, ema aneka prakAranI bhakti pradarzita karatAM devone joIne Azcarya anubhavatAM bALako ane bAlikAo, yuvAno ane yuvatio, prauDhe ane prauDhAo, vRddho ane vRddhAe, paNa apalaka netre zebhAyAtrAmAM ziromaNi samA vardhamAnakumArane ane devatAonA hAvabhAvapUrvakanI bhakitane joI aMtaraMga AnaMda pAmatA tanmaya banI cAlatA rahyA. asaMkhya devadevIo ane naranArIonA AvAgamanathI kSatriyakuMDanagaranA vizALa rAjamArgo Aje sAMkaDA banI gayA hatA ! 2010_04 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAgapaMthe kadama [ 153 ] keTalIka navoDhA nArIo dhavalamaMgala gIte gAI rahI hatI. keTalAka sAdhanasaMpanna naranArIo mArgamAM sAcA metIenA svastika purI vardhamAnakumArane vadhAvI rahyA hatA. keTalIka nArIo akSatenA naMdAvarta svastika purI vadhu mAnane vadhAvatI hatI. keTalAka leke aSTamaMgala ALekhI prabhu tarapha pitAnI bhakti pradarzita karI rahyA hatA. keTalAka prauDha naranArIo bhAvAvezamAM AvIne vardhamAnanA luMchaNuM letA hatA....ovAraNA letA hatA. keTalAka vRddha kauTuMbika naranArIo vadhamAnakumArane zubhAziSa pAThavI rahyA hatA. he putra! anAdikALathI AtmA para lAgelA karmone kSINa karavA mATe bAhyAbhyatara tapasyA karI tuM karma jIta banaje...! jJAna, darzana ane cAritranA ArAdhanathI tuM mehachata banaje...! bAvIza pariSaha sahana karIne te mane jIta banaje....! vikArene jItIne tuM IndriyajIta banaje...! maMgalamUti vardhamAnakumAra paNa saunA maMgala abhivAdana jhIlatAM prasanna mukhamudrApUrvaka jamaNo hAtha uca karI saune prati AzirvAdapUrvaka AzvAsana ApatA hatA ! - "keTalIka rUpavatI ane yauvanavaMtI nArIe vadhu. mAnanI dIkSA levA mATe taiyAra thaI rahI hatI, tevAmAM te zebhAyAtrA saratI saratI kSatriyakuMDanagaranA rAjamArga para AvI pahoMcatAM AdarelA kAma adhurA mUkI ghaNuM strIo bebAkaLI banI evA ne evA veze vardhamAnanA aMtima darzana karavA bahAra doDI AvI! utAvaLamAM bhAnabhUlI banelI koI mugdhA pitAnA raDatAM bALakane cheDI hAthamAM bilADI bacuM laIne nIkaLI paDI! kaI mugdhA vastrothI dehane 2010_04 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 134 ] zrI mahAvIra jIvanajyota zaNagAratI adhurA veze hAthamAM mAtra caNIyAnI nADI pakaDIne bahAra nIkaLI paDI..! keIe gAle kasturIne badale aLate lagADyo....keIe paganA jhAMjhara Deke paheryA ane hAra pagamAM nAkhyA.....kaI vALa oLatI oLatI bahAra AvI... AvI rItanA raMgaDhaMga hovA chatAM badhA ja loko vardhamAnane temanI zobhAyAtrAne....AvelA devasamUhane, ane mAnava maherAmaNane nihALavAmAM masta hovAthI keIne paNa hAMsI karavAnI phurasada ja na hatI. eTale ke IpaNa mugdhAone zaramAvuM na paDyuM. tyAga mAge gamana karatAM vardhamAnakumAranI zebhAyAtrA kSatriyakuMDanagaranI bahAra AvelA ramaNIya ane kudaratI zobhAthI paNa darzanIya evA jJAtakhaMDa udyAnamAM AvI paheAMcI. tyAM agAuthI ja AgaLa besavAnuM sthAna meLavavA paheAMcI gayelI janatA kIDIyArAnI mAphaka ubharAtI hatI. e janatAnA jayanAda ane abhivAdana jhIlatA vardhamAna kumAranI maMgalamayI caMdraprabhA zibikA udyAnanA madhya bhAgamAM ghaTAdAra evA azokavRkSa nIce AvI pahoMcI. Indrane jamaNe hAtha pakaDI zibikAmAMthI nIce utaratAM yuvAna kezarI samA zobhatAM, adbhute alaukika saundaryathI camakatAM, evA vardhamAnakumArane joI sau dhanya dhanya pikArI uDyA ! vardhamAnakumAre A trIza varSanI uMmaramAM pahelI ja vAra covIhArI chaThuM eTale pANI vagaranA be upavAsa karyA hatA. temanuM aMtara cAritradharmane grahaNa karavA thanaganI rahyuM hatuM ! temanA vikasita nayane zubhadhyAnamAM sthira thavA talasI rahyA hatA. temane AtmA A saMsAranA kelAhalathI chuTavA ane jagatanI jALathI mukta thavA talapI rahyo hato. 2010_04 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - tyAgathe kadama [ 155] ane temanI sauMdaryamaDhI kAyA AbharaNu ane vastrone bhAra utArI nirAbharaNu banI aDavANe pagale aneka kaSTo vacce jhajhumavA jhumI rahI hatI!" zibikA parathI nIce utarI e vardhamAnakumAra azokavRkSanA madhya bhAgamAM AvI UbhA. ane deha para ladAyelA bhArathI jANe zramite na thaI gayA hoya tema eka pachI eka badhA AbhUSaNe utAravA lAgyA. e alaMkAra kulamahattarA strI haMsalakSaNa sADImAM jhIlavA lAgI. A avasare cAre bAjuthI jayadhvani uchaLI rahyo. devatAo ane manuSya jora zorathI "jaya jaya naMdA-jaya jaya bhaddA nA maMgalakArI zabdo pokArI dizAone bharI devA lAgyA. aMtarIkSamAMthI e maMgalakArI zabdono pratiSa sarI paDyo. maMgalakArI zabdonA gheSa ane pratiSathI udyAnanuM vAtAvaraNa guMjI uThyuM. " he prabhu! tame jaya pAma! vijaya pAma ! tamArUM kalyANa thAo ! tamArUM bhadra thAo ! tamAro mArga upadravarahita ane jayamaMgala karanAra banI rahe !" AvA maMgala zubhAzinuM zravaNa karatAM vardhamAne deha parathI eke eka alaMkAro utArI nAkhyA... ane vastro paNa kSIrasama ujavala prabhunI nirAbharaNuM kAyA para Indra mahArAje pitAnA AcAra mujaba eka veta ane kIMmati devaduSya vastra nAkhyuM. pachI vardhamAnakumAre deha para rahelI chellI zobhAne naSTa karavA pitAne hAthe ja mastakanA kezane cAra muThThIthI lagna karyo, ane pAMcamI muThThIthI dADhI muMchanA kezane paNa leca karyo. Indra mahArAje utarIya vastranA cheDAmAM e keza jhIlI kSIrasamudramAM padharAvyA. A kezalaMcanathI prabhu dravyamuMDa thayA. 2010_04 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 156 ] zrI mahAvIra jInavata tyAre mAgasara suda gujarAtI kA. va. dazamIne suvrata nAmanA divasane trIjo prahara cAlato hato. ane uttarAphAlganI nakSatramAM caMdrane saMga thayela hatuM. te samaye dravyamuMDa thayelA vardhamAna ekAkIpaNe saMsArane tyAga karI svayaM buddha banI bhAvamuMDa thavA tatpara banyA. Indra kelAhala zAMta karAvyuM ane vardhamAnakumAre sarva siddha bhagavaMtane namaskAra karI sAvadyAgano tyAga karI niravadya jIvana jIvavAnI pratijJA karI. eTale ke jaMtumAtranI manavacana-kAyAnA yogathI hiMsA na karavI-na karAvavI-na anudanA karavI, mRSAvAda eTale asatya na belavuM, na bolAvavuM, na anumedavuM, adatta eTale cerI na karavI, na karAvavI, na anubhavI, abrahma na sevavuM, na sevarAvavuM, na anumodavuM, ane parigraha eTale vastusaMgraha na kare, na karAvo, na anumodave, e pAMca mahAbhISaNa pratijJAo karI. sAthe rAtribhejana, abhakSyatyAga vagerenI paNa aneka pratijJAo karI. pravrajita thayelA vardhamAnaprabhue manathI nizcaya karyo ke jyAM sudhI mane kevaLajJAnanI prApti nahi thAya tyAM sudhI huM deva, manuSya ane tiyA taraphathI thatA sarva upasargo rUDI rIte sahana karIza. AjathI mAre vihAra pAdacArI ane AhAra nirdoSa tema jarUra puratuM ja raheze. A jagatamAM koI mArUM nahi, tema huM keIne nahi, athavA jagata mArUM ane huM jagatane evI mArI vRtti raheze. vardhamAnakumAre karelA saMkalpane siddha karavA Adarele A saMyamamArga ati kaThina ane kaSTabharyo che. pAdavihAre vicaravuM e mUkhya kaSTa, grAmAnugrAma khullA page 2010_04 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAgapaMthe kadama (157) pharatAM kAMTA ane kAMkarAnA ane mAna apamAnanA kaTe hasatA mukhe sahevA, zArIrika aneka kaTamAM mUkhya sudhAne zamAvavA AhAranI prApti parAvalaMbI hevAthI sAmAnya bhikSunI mAphaka ghera....ghera...pharavuM ane bhIkSepajIvI jIvana jIvavuM eka rAjakumAra mATe kaThina hovA chatAM hasatA mukhe e mAge gamana karatAM vardhamAnane joI Aje lAkha karoDothI paNa vadhAre mAnava haiyA rUdana karI rahyA hatA. karUNa kalpAMta karI rahyA hatA. te paNa prabhunA niHsnehI dila para sambandhIono sneha keI asara karI zakyo nahi. dravya ane bhAvathI muMDa ane vicAradhArAthI parizuddha evA vardhamAna ekAkIpaNe saMyamI banyA. nathI keAI sAthI nathI koI saMgAthI....nathI vAhana....nathI pagamAM upAnaha...AvA kamaLa pAMkhaDI samA kamaLa zrI vardhamAna Aje vajasama kaThina banI kaTapUrNa mAge jatAM joI atyAra sudhI rokI rAkhele naMdIvardhana rAjAne azrupravAha chuTI paDyo.... zrAvaNa bhAdaravA jevI meghadhArAe codhAra AMsue raDI uThyA....mukhathI bhAI bhAInA piokAra karatAM jJAtakhaMDa udyAnane gajAvI dIdhuM....yeSTAdevI AtmabaMdhu samA vardhamAnanA virahanA vegane na sahI zakayA....priyadarzanA putrI ane sudarzanAbena paNa vahAlerA pitA ane bhAI vardhamAnanA viyeganI vedanA na jhIravI zakyA....ane ardhabebhAna jevA banI karUNa kalpAMta karatAM raDatAM raDatAM anya lekane paNa raDAvavA lAgyA...prabhune jamAI ane putra sAme jamAlI paNa nehabhInA ane vahAlapa veratA pitA samAna vadhe. mAnane azru nItaratI AMkhe nihALatA aneka kSatrione raDAvato raDato rahyo! naMdIvardhanarAjAne svajane zAMta pADavA prayatna karyo. 2010_04 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 158 ] zrI mahAvIra jIvanata Indra mahArAje khUba khUba sAMtvana ApyuM tyAre mAMDa mAMDa hRdayanA Avegane ane azrupravAhane rekatAM viga vedanAthI cIrAyelA hRdayamAMthI virahabharI vAphadhArA uchaLI paDI....! gadgad kaThe vedanA bharapura zabdo saravA lAgyA...he bhAI ! tArA vinA A mahela.A saMpatti, A rAya...A sAhebI...AkarA thaI paDaze. mahelanI iTe iMTamAM ane patthare pattharamAM tAruM nAma kotarAyeluM che....e mahelamAM rahetAM tane huM kema visarI zakIza? he vardhamAna ! tArA vinA rAjya saMpatti, sAhebI ane AbhUSaNe mane aMgArA sama dajhADaze. saghaLe rAja parivAra tArA vinA nisteja banI jaze! he vIra! tArA vinA ekaluM aTula banI gayele huM mIThI mIThI jJAna gaSTI konI sAthe karIza? mArA aMtaranI gupta vAta huM tenI pAse prakAzita karIza ?" Ama vilApa karatAM naMdIvardhanarAjA pharI jamIna para phasaDAI paDyA! AvI rIte raDatA..kapAta karatAvilApa karatA...AkaMda karatA... kuTuMba parivAranA snehane tarachoDI vardhamAna ekAkIpaNe cAlI javA taiyAra thayA ! matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnanA adhipati prabhune sarvavirati cAritra aMgIkAra karatAM Aje ceAthuM mana:paryAvajJAna utpanna thayuM. A jJAnathI vamAna prabhu aDhI dviIpamAM rahelA sarva-saMjJI paMcendriya jInA manogata bhAvanA jANakAra thayA. A cAra jJAnanI AtmasaMpatti sAthe laI nehIjanonA snehabaMdhanane teDI tyAMthI ekAkIpaNe pAchuM vALI joyA vagara vardhamAna cAlI nIkaLyA. sambandhI varga temane apalaka netre jatAM joI rahyo. jyAM sudhI vardhamAnanI pITha dekhAtI rahI tyAM sudhI jete 2010_04 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAgapaMthe kadama [ 159 ] rahyo ane vardhamAnanA asaMkhya guNone yAda karate....temanA sucArU zItala svabhAvanuM smaraNa karate parivAra varga raData raDato codhAra azru vahAvate Ubho rahyo! vardhamAna dekhAtA baMdha thayA tyAM sudhI Ubho rahyo. vardhamAna rakayA na rokAyA ! cAlyA gayA te cAlyA ja gayA. mAnava maherAmaNa vikharAI gaye, naMdIvardhanarAjA saparivAra nisteja vadane rAjabhavanamAM pAchA pharyA. Indro ane deve IdrANIo ane devIo sAthe vardhamAna prabhunA dIkSA kalyANakanI ujavaNI pUrNa karavA naMdIzvara dvIpe gayA. tyAM bhaktipUrvaka aThThAI mahotsava ujavI devalokanA devabhavanamAM pAchA gayA. vardhamAnakumAre potAnA svAbhAvika ane lokottara guNothI atyaMta lokacAhanA meLavI hatI. AthI lokahaiyA para Aje temanA bhavya tyAganI bhavya chApa paDI hatI. temanA cAlyA javAthI kSatriyakuMDanagaramAM jANe sopo paDI gaye! kSatriyakuMDanI prajAe nihALe vardhamAnane A mahAbhiniSkramaNa mahatsavane mAgasara vada dazamane divasa ItihAsamAM suvarNAkSare lakhAI gaye ! naMdIvardhanarAjAe vyAkuLa haiye A bhavya prasaMga ujavyo. Idro ane devee temAM sAtha ApI mahotsavane cetanavaMtA banAvyuM. mAmA ceTakarAjAe paNa A mahotsavamAM AgevAnIbharyo bhAga laI harSita haiye vardhamAnane vidAyamAna ApatAM zubhAziSa ApyA hatA ke, "he bhANeja ! tuM vahele vahele Avaje...tArI apratima AMtarika zaktithI sakala karmane kSaya karI amane pratibaMdha ApavA tuM vahele vahele Avaje..! vahAlA bhANeja ! tyAgamArge javA mATe "hA" kahetA haiyu kapAtuM hovA chatAM paNa tuM sarvazreSTha tIrthaMkarapadathI alaMkRta thaI jagatano tAraNahAra banavAnuM che e AvAsanathI "jA" kahetAM jIbha 2010_04 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 160 ] zrI mahAvIra jIvanata kapAtI hovA chatAM tuM tArA mAge sukhe sukhe...saMcaraje. AvatAM kone samabhAve sahana karaje..! ane karmakSayanA hetuthI tapasyA karavA mATe susthira banI vicaraje...! kevaLajJAna meLavI tuM amAre mArgadarzaka banavA... amane muktine rAha cIMdhavA vahele vahelo Avaje..!" mAmAnI hita-zikSA natamastake svIkArI vardhamAna lekottara svarAjya hastagata karavA harSabharyA dile cAlI nIkaLyA ! Aje evIhArI chane bIje upavAsa hatuM, chatAM temanA sukomaLa vadana para jarAya glAnI na hatI paNa utsAha nItarate hate.ullAsa varatAte hate...evA prasannamukhI prabhu cAritrarUpI ratha para ArUDha thaI tyAgapaMthe kadama bharatAM lekanajarathI adazya thaI gayA ! narapAzabaddha matta hAthIne vanamAM baMdhanathI . chUTavuM muzkela nathI, paraMtu snehataMtuthI baMdhAyelA je manuSyane snehataMtupAzathI mukta thavuM ati che A duSkara che. 2010_04 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. prathama divasa....! prathama varasa...! cAritramohanIya karmanA pazamathI cAritramArge gamana karavA gatizIla thayelA prabhu jarA AgaLa vadhyA tyAM te pAchaLathI " e prabhu ! UbhA rahA ! UbhA raho !" evo ghoSa saMbhaLAye. ane kSaNavAramAM siddhArtha rAjAne mitra soma nAmano brAhmaNa dhAsabhera deDate prabhu samIpe AvI pahoMce. ene joI prabhu kSaNabhara staMbhI gayA. brAhmaNa beH prabhu! huM rahI gaye! rahI gaye! maMdabhAgI huM rahI gayA ! nigI evA mArA lalATamAM daridratA ja AlekhAyelI rahI gaI! bAra bAra mahinA sudhI Ape dAnadhArA vahAvI garIbajanone tavaMgara banAvyA.... tavaMgarene tejasvI banAvyA.....! tyAre huM AjivikA athe bhaTakate paradezamAM rakhaDato hato, paNa kayAM ya AjIvikA jeTaluM dhana meLavI zakyo nahi. ane ApanA dAnathI paNa huM vaMcita rahI gaye. prabhu! ApanA pitAne mitra huM janamathI ja daridrI chuM. jyAM jauM tyAM badhA mArI sAme meTuM maraDe che. are...bIjuM te ThIka gharanI bairI e mArI nirbharlsanA kare che! dhana vinA mArI bairI mane gharamAM pesavA de ema nathI Apa te mahAdAnI che. meM sAMbhaLyuM ke Apa rAjasaMpatti cheDI cAlyA jAo cho. mArI patnIe mane parANe ApanI pAse dhakelyo che. have mane vicita karI che. te ThIka ane gharamAM 2010_04 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - * - - - - - eka senaulA dhIrAgane dalita [ 162 ] zrI mahAvIra jIvana mAre ke jIvADe...tAre ke DubADe, ApanA hAthanI vAta che. Apa mahA dayALu che. game tema karIne paNa sukhapUrvaka AjIvikA cAlI zake evuM karI Ape. ApanI pAsethI lIdhA vinA khAlI hAthe pAchA javAno nathI. " * somanA dayA upajAve evA vacana sAMbhaLI prabhunuM dayALuM dila dravI UThayuM. ApavAjoga kaI vastu pAse na hatI. paNa yAcakanI AzAbhaMgano doSa nivAravA potAnA khabhA para rahelA devI devaduSya vastranA be aDadhA bhAga karI eka mane ApyuM ane bIje potAnA khabhA para rahyo, prabhu pitAnA tyAgagamananA prathama divase AgaLa vadhyA. sema prabhunA pAvana hAthanuM chelluM dAna laI khuza thata ghera gaye. A bahumUluM vastrakhaMDa joI tenI strI paNa rAjI thaI. sAruM mUlya upaje eTalA mATe potAnA patine keAI vaNakarane tyAM cheDA bAMdhavA mokalyA. vaNakare paNa ratnanA resAmAMthI jANe banAveluM na hoya evuM camakatuM vastrakhaMDa joI navAI pAmyA ane kayAMthI meLavyuM che ema brAhmaNane pUchyuM. tyAre teNe prabhu pAsethI meLavyAnI saghaLI hakIkata vaNakarane kahI. e vaNakare paNa prabhunA bhavya dAnanI vAta sAMbhaLI hatI. tethI somane kahyuM: "bhAI! e vardhamAnakumAra te daivI puruSa hatA. emanA jevA dayALu puruSano je A jagatamAM jaDe mukela che. tuM karI emanI pAse jA, ane bAkI rahelA vastrakhaMDa mAgI lAva. huM tane e vastra evuM tuNuM ApIza ke koIne jarA sarakho paNa sAMdhAno khyAla na Ave. pachI e vastra vecatAM eka lAkha senA mahAra prApta thaze ane ApaNe sarakhe bhAge veMcI sukhI thaIzuM. 2010_04 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama divasa.. prathama varasa...! [ 163] mAnavajAti svabhAve lobhI hoya, temAM lAbhanI vAta Ave te tenA mATe game te karavA taiyAra thaI jAya. sema brAhmaNa paNa barInI rajA laI. pharI pAcho prabhu pAse vastrane bIjo bhAga levA gaye. paNa zaramanA kAraNe mAgI zakyo nahi. chatAM kaMI paNa saMge je e vastra hAthamAM AvI jAya te sArUM. ema vicArI vastra meLavavA prabhu pAchaLa pharavA lAgyo ! saMsAratyAganA prathama divase vadhamAna ekAkIpaNe pAdavihAre cAlatAM cAlatAM be ghaDI divasa bAkI hatuM tyAre kumAragrAmanI najIka AvI pahoMcyA. je vardhamAne A jIvanamAM dharatI para kadI paga mUkyo na hato, te ja vardhamAna Aje khullA page jaMgalamAM ghumatAM ghumatAM jarA ya thAkyA nahi. pANI vagaranA be be upavAsa karyA hovA chatAM nathI bhUkha tarasake nathI jarA ya thAka...! kumAragrAmanA pAdaramAM eka svaccha sthAna joI rAtrinI zarUAtathI ja nAsikA agrabhAge dRSTi sthApana karI AtmasaMzodhana karavA mATe UbhA UbhA ja kAtsaga dhyAne sthira thayA. - te samaye ke IgevALIye pitAnA baLade pAse A divasa kAma karAvI jyAM prabhu birAjamAna hatA tyAM AvyuM. baLado kSudhAtura hatA, ghAsa cArAnI khAsa jarUra hatI, te vakhate bharavADane gAye dehavAnuM kAma yAda AvyuM, saumyamUti prabhune tyAM UbhA rahelA joI tene thayuM ke A ke uttama puruSa UbhA che, temanA vizvAse huM baLade ahIM mUkIne jaladI jaladI gAye dehI AvuM, tyAM sudhI bhale ahIM caratA. Ama vicArI baLado tyAM mUkI bharavADa ghera gayo 2010_04 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 164 ] zrI mahAvIra jIvanajyota ane potAnuM kAma patAvI theDI vAramAM pAcho pharyo tyAM te baLada pitAnA svabhAva mujaba caratAM caratAM jaMgalamAM dUra cAlyA gayA hatA. baLado tyAM na dekhAvAthI govALe prabhune pUchyuM; "mArA baLada kyAM che?" paNa mauna hovAthI prabhue javAba na Ape. tethI vALa baLadone zodhavA mATe jaMgala tarapha cAlyo. AkhI rAta lagabhaga jaMgalamAM bhaTakyo paNuM kyAMya baLada na maLyA. thoDI rAta bAkI hatI tyAre pharIpharIne kaMTALele gevALa pAcho prabhunA sthAne AvyuM te udarapUti karI pAchA pharelA vAgoLatAM vAgeLatAM prabhu pAse baLadane zAMta beThelA joyA. AthI tene prabhu para ekadama gusso Avyo, "are.... tane baLadonI khabara hovA chatAM mane AkhI rAta bhImA ! tenA phaLa huM hamaNAM ja tane cakhADuM !" ema belatAM ajJAna gevALIye baLadanI rAza laIne prabhune mAravA deDyo! barAbara te ja samaye saudharmendra prabhu zuM kare che te jANavA mATe avadhijJAnane upaga mUkatAM dhyAnastha dazAmAM rahelA prabhune ane temane mAravA deDelA bharavADane je. tarata ja zakendra pitAnI daivI zaktithI vALIyAne tyAM thaMbhAvI dIdho, ane prabhu paranuM AkramaNa dUra karavA jaladI tyAM AvIne bolyA: "are mU! tuM A siddhArtha rAjAnA putra vardhamAnakumArane oLakhate nathI? A mahApuruSanI AzAtana karIza te tane bhayaMkara duHkha sahevA paDaze. mATe temanI mAphI mAgI cAlyA jA....!" pele gevALa paNa bhayathI prabhune khamAvI namaskAra karI pitAnA baLadane laIne tyAMthI cAlatA thaye. . dri prabhune bhAvapUrvaka traNa pradakSiNA ApI caraNamAM 2010_04 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama divasa....! prathama varasa....! [ 165] namaskAra karI kahyuM: "prabhu ! A rIte Apane sADA bAra varSa sudhI aneka kaTo sahevA paDaze. je Apa mane AjJA pharamAve to kevaLajJAna prApti sudhI huM ApanI sAnnidhyamAM rahI ApanI bhaktine lAbha uThAvuM." prabhue kAryotsarga pArI Indrane kahyuM "he Idra! AvuM kadApi banyuM nathI ane banaze paNa nahi, ke zrI tIrthakaroe anyanI sahAyathI kevaLajJAnane prApta karavA prayatna karyo hoya ! dareka tIrthakare potAnA prabaLa puruSArthathI ja kamane saMpUrNa kSaya karI AtmalakSmIne sAkSAtkAra kare che ane mukti rUpa svarAjyane svAdhina kare che." sattvazIla prabhune satvabharyo uttara sAMbhaLI Indra cakita banIH "ahA! dhanya che Apane dhanya che ApanI pairyatAne..!" ema belatAM prabhucaraNamAM jhukI jhukIne bhAvavibhera haiye pharI pharI namaskAra karyA pachI prabhu pratyenI gADha bhaktinA kAraNe prabhunI mAsInA putra ajJAnatapathI vyaMtara nimAM utpanna thayela siddhArtha devane prabhu para AvatAM maraNata kanTene nivAravA prabhunI sevAmAM rahevA AjJA pharamAvI. siddhArtha vyaMtara paNa harSapUrvaka IndranI AjJA mAthe caDAvI prabhune caraNa kikara banIne rahyo. eka parama sukhI rAjakumAra tarIke saMsAramAM trIza varasa sukhI jIvanamAM pasAra karyA hovA chatAM e vardhamAnakumAra prApta sukhane cheDI aprApta sukhane meLavavA nirAgI banIne cAlI nIkaLyA hatA. atyAra sudhI temane kadI kaTu vacane karNAcara thayA na hatA, paNa hajAre khammA khammAnA zabda ja temanA kaNuM atithi banatA hatA. e vardhamAna Aje jaMgalamAM hiMsaka prANIonA bhayaMkara mAsInA lAnimAM u vane prabhu para A 2010_04 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 166 ] zrI mahAvIra jIvana zabda ane gevALIyA jevA ajJAnI janonA duHkhajanaka vana sahana karavAnuM adbhuta sAmarthya jAgRta karI Indra jevA IndranI maLatI sevAne paNa IchI nahi! saMyamamArganA prathama divase ja temane kaDave anubhava thaye. chatAM sukhaduHkhamAM samAnavRtti dhAraNa karI AkhI rAtri zubhadhyAnamaya vItAvI. prabhAtano sUrya udita thatAM dhIre dhIre Daga bharatAM prabhu tyAMthI cAlyA, madhyAhna samaye kolalAka nAmanA gAmamAM padhAryA. tyAM bahala nAmanA eka brAhmaNanA ghera kaika prasaMga hovAthI kSIranuM jamaNa taiyAra hatuM. prabhu pharatAM pharatAM tyAM padhAratAM bahala brAhmaNe parama bhaktipUrvaka prabhu sAme kSIra bhareluM eka pAtra dharyuM. sapAtra dharma prarUpavAnI IcchAthI prabhue prathama evIhArI chaCnuM prathama pAraNuM gRhasthanA pAtramAM karyuM. tIrthakarane AhAra pANI ApavA e sAmAnya prasaMga nathI evuM jaNAvavA aMtarIkSamAM rahelA dee vasudhArA eTale sADA bAra koDa naiyAnI vRSTi sAthe paMcadivya pragaTa karyA. vardhamAna prabhune A mahimA je loko prabhune namaskAra karatAM karatAM bahula brAhmaNanA bhAgyanI prazaMsA karavA lAgyA. prabhu pArAguM karI tyAMthI AgaLa vadhyA. dIkSAnA divase devatAoe tathA manuSyae prabhunA deha para je sugaMdhI dravyonuM vilepana karyuM hatuM, surabhigaMdhathI kheMcAyelA bhramarAo prabhunA zarIre DaMkha devA lAgyAM. tema e sugaMdhane pura eTale badhe uchaLatuM hatuM ke dara dUrathI yuvAna tarUNa nara nArIone prabhu tarapha AkarSita karate kheMcI lAva! yuvAne prabhu pAse e sugaMdhI dravya mAgavA 2010_04 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama divasa...! prathama varasa....! [ 167] lAgyA! keI yuvatIe kAmadevathI adhika svarUpavAna evA prabhu pAse zarama mukI anucita mAgaNIo karatI rahetI....! chatAM nirmohI prabhu eka zabda paNa ucAryA vagara AtmabhAvamAM sthira banI grAmAnugrAma vicaravA lAgyA. e rIte saMyamI jIvananA cAra mahinA vItyA pachI eka vakhata merAka gAmanI samIpe AvyA. e gAmanI bahAra duIjhaMta tApasa parNakuTIra bAMdhIne rahetA hatA. e kulapati siddhArtha rAjAno mitra hovAthI prabhune sArI rIte oLakhate hato. pitAnA mitranA putrane rAjakumAra tarIke nahi paNa eka tyAgI tarIke temanA AzramanA atithi banIne AvelA joi kulapatine khUba AnaMda thaye, ane prabhune bheTI paDyo ! pUrva abhyAsathI prabhue paNa tene maLavA mATe hAtha lAMbe ! kulapatie prabhune rahevAnI vinaMtI karatAM tene svIkAra karI mahAvIra eka rAtrinI pratimA dharIne rahyA. prAtaHkALe vihAra karatAM prabhune tyAgI saMta tarIke bahu mAnathI cAturmAsa kALa potAnI jhuMpaDImAM pasAra karavAnI kulapatIe vinaMti karI. prabhu vItarAga hovA chatAM tenI prArthanA svIkArI AgaLa cAlyA. grISmakALa anyatra pasAra karI cAturmAsanA samaye kulapatinA vacanane mAna ApI merAkagrAme pharI padhAryA. AnaMdita thayelA kulapatie bhatrIjApaNanA snehathI prabhu zAMtipUrvaka cAturmAsa nirgamana karI zake e hetuthI eka svaccha ane suMdara ghAsanuM ghara prabhune rahevA ApyuM. kulapatinI AjJA meLavI jAnu paryata lAMbI bhujAvALA prabhu mananuM niyaMtraNa karI aSADa zukalA pUrNimAnA divase paMdara upavAsane saMlpa karI pratimA dharIne kAyesaMdhyAnamAM sthira thayA. 2010_04 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 168 ] zrI mahAvIra jIvanata varSARtunI zarUAta hovAthI hajI ghAsa na ugyA hovAnA kAraNe merAka grAmanI gAye tApasanI kuTIrenuM ghAsa khAvA lAgI, paNa "sau potAnA gharanuM rakSaNa kare" e nyAyathI badhA tApase ghAsa khAtI gAne lAkaDIonA prahAra karI hAMkI kADhavA lAgyA, tyAre e gAye prabhu je jhuMpaDImAM hatA e jhuMpaDInuM ghAsa niHzaMkapaNe khAvA lAgI ! " prabhu nirAgI ane dhyAnastha hovAthI gAyane hAMkatA nathI"! AvuM joI gusse thayelA tApa paraspara belavA lAgyA ke kulapatine priya A atithi ke ALasu che! pitAnI jhuMpaDInuM rakSaNa paNa karatuM nathI matsarabhAvathI e tApase jhuMpaDIne nAza thatI joI na zakavAnA kAraNe kulapati pAse jaI prabhu virUddha pharIAda karI ke ApaNuM AzramamAM Ave ALasu ane mamatArahita atithi koNa lAvyA che ? are, bIju te ThIka paNa tamArI ApelI jhuMpaDInuM paNa rakSaNa karatuM nathI ! je gharanuM paNa rakSaNa na karI zake evA atithinuM ahIM zuM prayajana che?" tApasanA mukhathI A hakIkata jANa kulapati prabhu pAse Avya, ghAsanA gharane naSTaprAyaH je miSTa vacane prabhune kahevA lAgyuM "he muni! pakSIo paNa pitAnA gharanuM rakSaNa kare che, te tame samartha hovA chatAM tamArA gharanuM rakSaNa kema karatAM nathI? tamArA pitAzrI te AvA aneka AzramanuM rakSaNa karatA hatA ! temanA putra tarIke to tamAre savizeSa saMbhALa rAkhavI joIe." kulapatine miSTa upAlaMbha sAMbhaLI prabhue vicAryuM ke mArA ahIM rahevAthI A lekone aprItinuM kAraNa maLaze, tethI ahIM rahevuM gya nathI. tApasa te siddhArtha rAjAnA guNene yAda karate svasthAne 2010_04 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama divasa....! prathama varasa....! [ 169 ] cAlyA gaye. AvuM nimitta maLatAM adhika vairAgyabhAvane dhAraNa karatAM prabhue pAMca niyame grahaNa karyAH "have pachI aprItinA sthAne rahevuM nahi. " " haMmezAM dhyAnastha dazAmAM rahevuM" "prAyaH mauna dhAraNa karIne ja rahevuM" "karapAtramAM ja bhejana karavuM ane gRhasthane vinaya kare nahi." AvI pAMca pratijJAo karI cAturmAsanA paMdaramA divase prabhue tyAMthI A sthakagrAma tarapha vihAra karyo. e asthikagrAmanA pAdaramAM eka zUlapANa yakSanuM maMdira hatuM, e maMdiramAM cAturmAsa karavA mATe prabhue adrazarmA nAmanA pUjArI pAse vasatInI yAcanA karI. divya mUrti samA prabhune tyAM padhArelA joI grAmajane paNa ekatra thaI gayA. prabhune e maMdiramAM rahevAnI icchA jANI badhA bolI UThyA... "are devAya ! A maMdiramAM rahevuM khataranAka che. A zulapANi yakSa mahA bhayaMkara che. divase paNa leke A maMdiramAM rahI zakatA nathI, tema rAta rahenAra vyaktine te A kolamUti yakSa jIvate mUkate nathI! teNe amAruM A vardhamAnanagara kevuM ujajaDa banAvI dIdhuM che! jyAM juo tyAM yakSe mArelA manuSyanA hADakAnA Dhaga khaDakayA che ! ethI amAruM gAma vardhamAnanagara tarIke nahi paNa asthikagrAma tarIke prakhyAta thaI rahyuM che." "caze phelAvelI marakIthI maratA lokone joI gAmanA AgevAnoe yakSane prasanna karI A maMdiramAM tenI sthApanA karI tenI pUjA mATe A IndrazarmA pUjArIne sAruM vetana ApI rokyo che. divasabhara ahIM rahI rAtrie pitAne ghera cAlyo jAya che. mATe tamAre paNa A maMdiramAM rAtrie 2010_04 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 17 ] zrI mahAvIra jIvanata rahevuM yogya nathI. Apane rahevuM hoya to ame bIju sthAna batAvIe." jokee Ama kahyA chatAM nirbhaya prabhue temane jaNAvyuM ke, "mane koI bhaya nathI. mAtra tamArI AjJA joIe" prabhunA A mitAkSarI maMgaLa zabda sAMbhaLI grAmajanatAe ane pUjArIe kacavAte mane AjJA ApI ane prabhu maMdiranA eka khUNAmAM kAryotsarga dhyAne magna banyA. asthika gAmamAM A vAta vAyuvege prasArita thaI gaI ke "zUlapANi yakSanA maMdiramAM Aje saumyamUti je kaI atithi darekanI nA hovA chatAM rAtavAso rahyo che. A atithi kharekhara Aje yamarAjAne atithi banI jaze!" A vAtathI gAmaloke bhAre ciMtAtura banyA. te divase e gAmamAM zrI pArzvanAtha prabhunA sAdhujanathI satat paricita utpala nAmane nimita Avyo hato. teNe paNa A hakIkata jANuM. tenA dilamAM thayuM ke "kSatriya kuMDanA rAjakumAra vardhamAna aMtima tIrthakare sAdhanA karavA mATe thoDA samaya pahelAM ja dIkSA laI vana bhramaNa ane tapasvI jIvana svIkAryuM che. rakhene e mahAvIra te nahi hoya ne ?" lekanI sAthe e paNa ciMtAtura banyo. saMdhyA samaye pUjArI maMdira baMdha karI cAlyo gayo. nizAe pitAnuM sAmAnya jagata para phelAvyuM ane sarvatra kAjala samI zyAmatA patharAI gaI tyAre kAjala jevA zyAma dilavALe yakSa hAthamAM trizULane bhamAvate pragaTa thayo. prabhune kAyotsarga mudrAe sthira thayelA jotAM ja e nizAcaranuM lehI ukaLI uThayuM. prabhune bIvaDAvavA mATe teNe prathama mahA bhayaMkara aTTahAsya karyuM e aTTahAsyanA kAramA 2010_04 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama divasa....! prathama varasa....! [ 171 ] pratidheASathI AkhuM asthikagrAma dhrujI uThayuM. jANe brahmAMDa na phuTI gayuM hoya tevA raudra dhaDAkA sAMbhaLI ciMtAtura grAmalokeAnA haiyA thaDakI uThyA ! paNa merU parvata jevA nizcala prabhune tenI jarAya asara na thaI! A joI vadhu cIDAyelA cahne prabhune mArI nAkhavA mATe " yamarAjAnA duta sarakhA eka hAthI pragaTa karyo! sAme dhasatA hAthIthI prabhu jarAya gabharAyA nahi tyAre yakSe pizAcane pragaTa karyo tema bhayakara sapa nuM rUpa pragaTa karI prabhunA deDu para Da`kha devarAvyA. viSabharyA sapanA DaMkha paNa prabhune parAsta na karI zakA tyAre yakSe bhAre krodhAMdha thaine prabhunA zarIranA mastaka, netra, mUtrAzaya, dAMta pRSTha bhAga, nAsikA ane nakha, evA sAte kAmaLa sthAne ekI sAthe bhayaMkara ane asahya vedanA utpanna karI. chatAM prabhunu eka rUvATu e krakyuM nahi ! paNa dhyAnamAM vadhu ekAgra banyA. " prabhune AvA nizcala jANI aneka leAkeAne mArI nAkhanAra mahAkrUra evA zUlapANi prabhunA prabhAva pAse sAva DhIleA banI gayo. prabhune mahAn AtmA samajI yakSa prabhunA caraNamAM namI paDyo! kharA aMtaHkaraNathI kSamAyAcanA karatA e yakSa prabhunI pUjA karI nRtyagAna karatA nAcavA lAgyo. tenI krUratA para prabhunI karUNAe vijaya meLavyo ! siddhArtha byaMtara pAsethI prabhunI sAcI oLakhANa meLavI zUlapANI cakSa pApa prasaMgAthI bhaya pAmatA dhrUjI uThaco, ane vizeSa prabhu pratye bhakti prazi`ta karatA e yakSe divya saMgItanAdathI maMdirane gajAvI mUkayu. e sAMbhaLI gAmaleAkeAe jANyu ke atithine mArIne yakSa khuzAlI manAvatA lAge che. + 2010_04 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 172 ] zrI mahAvIra jIvana yakSe cAra praharathI kaMIka ochA samaya sudhI karelI kadarthanAthI zramita thayelA prabhune te samaye UbhA UbhA ja eka aMtamuhUrta nidrA AvI gaI. nidrita avasthAmAM prabhue daza svapna joyA. sUryodaya thatAM ja IndrazamAM pUjArI, utpala nimittaka ane grAmajanatAnA ToLeToLA yakSamaMdiramAM ubharAyA. akSatAMgavALA ane uttama dravyothI pUjita thayelA prabhune joIne badhA khUba navAI pAmyA, AnaMdita thayelA e leke paNa puSpAdikathI prabhunI pUjA karI prabhuno jaya jayArava karavA lAgyA. utpala nimittaka prabhunA caraNasparzanapUrvaka namaskAra karI prabhune kahevA lAgyoH "he prabhu! nimittazAstranA jJAnathI meM jANyuM che ke prabhAta samaya pahelAM nidrita avasthAmAM Ape ati uttama daza svapana joyA che. tene saMpUrNa artha Apa jANe che, chatAM bhakitavazathI huM Apane jaNAvuM chuM." "prathama svapnamAM Ape tAlapizAcane haNyo. tethI Apa TuMka samayamAM mehapizAcane haNaze. bIjA svapnamAM eka veta pakSIne ApanI sevA karatuM joyuM. tethI Apa haMmeza zukla dhyAnamAM sthira banaze. trIjA svapnamAM vicitra kekIla pakSIne joyuM, tethI Apa dvAdazAMgI vistAraze. cethA svapnamAM Ape joyelI mAlAyugmano artha huM jANatuM nathI. pAMcamA svapnamAM Ape gAyonA samUhane joyo. tethI sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA rUpa catuvidhA 2010_04 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- - prathama divasa. prathama varasa...! [ 173 ] saMgha ApanI sevA karaze. chaDA svapnamAM padmasarevara jovAthI cAre nIkAyanA deve ApanI sevA karaze, sAtamA svapnamAM Apa samudra tarI gayA, tethI Apa saMsArasamudra tarI jaze. AThamA svapnamAM kiraNa prasarAvatAM sUryane jevAthI Apa kevaLajJAna prApta karaze. navamA svapnamAM AMtaraDAthI viTaLAyelA mAnuSAra parvatane je tethI ApanA kIti ane yaza digaMtagAmI banaze ane dazamA svapnamAM Apa merU parvatanA zIkhara para caDyA tethI Apa siMhAsana para ArUDha thaI deva ane manuSyanI sabhAmAM dharmane upadeza karaze. A pramANe naimittika jJAnabaLathI meM jANyuM che, paNa mArAthI na samajI zakAyelA cothA "mAlAyuma" svapnano artha Apa prakAzita karo. prabhue kahyuM: "utpala ! e mAlAyugmanA svapnadazanathI huM "dezaviratI dharma ane sarva viratidharmaja, ema be prakAranA dharmanI sthApanA karIza." A pramANe svapna ane tenuM phaLa sAMbhaLI loko bhAre vimita thayA ane pharI pharIne prabhune vaMdana karatAM vidAya thayA. e yakSamaMdiramAM sAta pAsakSamaNa (paMdara upavAsa) karI prabhue cAritrajIvananuM prathama cAturmAsa pasAra karyuM. dhyAnaparAyaNa prabhunI prabhutAthI AkarSita thayele zUlapANi yakSa prabhune parama bhakta banI gayA. cAturmAsa pUrNa thatAM tyAMthI vihAra karatAM prabhune joI yakSa prabhunI samIpe AvyA ane prabhucaraNamAM mastaka jhukAvI kahyuM. "prabhu! Apa mAre, uddhAra karavA ja ahIM padhAryA hatA. ApanI sobatathI mArUM jIvana nipApI banyuM che. Ape mane baMdha na karyo hota, to mArI kaI dazA thAta? have A jIvanane darzAvathI kaluSita kadi nahi banAvuM. prabhue tene dharmalAbha rUpa 2010_04 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 174] zrI mahAvIra jIvanajyota AziSa ApyA. yakSa prabhune namaskAra karate pAcho pharyo. karUNAmUrti evA prabhue bhayaMkara pApI zUlapANi yakSane puNyazALI banAvyA. upakArInA upakArane yAda karanAra ghaNuM hoya paNa apakArI para upakAra karanArA te mahAvIra jevA viralA ja hoya ! saMyamI jIvananA prathama varasane mahAvIrane A mUka upadeza che ke saune neha sarovaramAM snAna karAve ! - dAi je A dhyAna kare te hevAna, je raudradhyAna kare te zetAna, je dharmadhyAna kare te InsAna, ane je zukaladhyAna dhare te izvara, S TIME , NarN:: SRISINESS haNAL sumAge cAlanAra AtmA pitAne mitra che, kumArge cAlanAra AtmA pitAne zatru che. zijhajhajhajhajhajhajha 2010_04 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. ane bhAgyarekhA khIlI UThI.... prabhu mahAvIra vicaratAM vicaratAM pharI pAchA merAka sannivezamAM padhAryA. gAma bahAra udyAnamAM pratimA dharIne rahyA. e samaye e gAmamAM acchedaka nAmano koI pAkhaMDI maMtrataMtra vagerenA pAkhaMDa calAvI lekamAM mAna pratiSThA jamAvI rahele hate. siddhArtha deve leka samakSa tenI pikaLatA khullI pADI dIdhI, tethI lekamAM prabhune mahimA phelA. leko pAkhaMDIne cheDIne prabhune pUjavA lAgyA. AthI acchedake ekAMtamAM prabhune vinaMtI karatAM kahyuM "prabhu ! Apa te jyAM jaze tyAM pUjAze paNa mArI te ahIM ja AjIvikA che. mATe Apa bIje padhAre to sAruM !" A sAMbhaLI pitAnA abhigrahane yAda karI aprItivALA sthAnane choDI prabhu AgaLa cAlyA. mArgamAM cAlatAM dakSiNa vAcala ane uttara vAcAla nAmanA be saMniveza AvyA. vacce suveNu vAlukA ane raukhya vAlukA nAmanI be nadIo hatI. dakSiNa vAcAlathI uttara vAcAla tarapha jatAM suvarNa vAlukA nadInA kinAre prabhunA khabhA para raheluM aDadhuM devadukhya vastra kAMTA sAthe bharAIne nIce paDI gayuM. thoDuM cAlyA pachI prabhue vastra zuddha 2010_04 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 17 ] zrI mahAvIra jIvanata bhUmimAM paDavuM ke azuddha bhUmimAM e jovA mATe pAchuM pharIne joyuM te tera mahInAthI vastra levA mATe pAchaLa pharatAM pelA ema brAhmaNane e vastrakhaMDa letA je. A jaI prabhu vihArabhUmimAM cAlatAM thayA. tera mahine kIMmati vastrakhaMDa maLatAM sema brAhmaNa bhAre harSita haiye pAchA pharI e vastra pelA vaNakarane ApyuM. vaNakare paNa bilakula sAMdhe na jaNAya tevI kuzaLatAthI sAMdhI ApyuM. pachI amUlya e devaduSya vastrane vecatAM eka lAkha sonAmahore prApta thaI, bane jaNuM aDadho aDadha bhAge senAmahe. vecI sukhI thayA. prabhune pratApe bannenI bhAgyarekhA khIlI UThI. prabhu te akhalita gatie vihAra karatAM tAMbI nagarI tarapha cAlyA. mArgamAM gavALa putroe kahyuM ke "he devAya! vetAMbI nagarI javA eka TuMko ane bIjo lAMbo ema be mArga che. paNa TuMke mArga pAMzo hovA chatAM tyAM kanakakhala tApasanA AzramamAM eka draSTiviSa sarSa pedA thaye che, mATe e sarala mArga chaDI Apa lAMbA mAge tAMbI padhAre." paNa sAme AvatAM kanTene vadhAvI levAmAM mAnatAM prabhu e ja TuMkA mArge cAlyA. govALIAe te sAme cAlIne mRtyunA mukhamAM jatAM prabhune aTakAvavA "nA.. jaze.nA jaze.....evI bUma pADatA ja rahyA ! chatAM prabhu aTakyA nahi tethI Azcarya pAmatAM govALe paNa prabhunI pAchaLa dhIre dhIre cAlavA lAgyA. jIrNa vanamAM praveza karatAM cAre bAju sAva zUnyatA patharAyelI hatI. pagarava na hovAnA kAraNe retI jemanI tema 2010_04 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bhAgyarekhA khIlI UThI....! [ 177 ] hatI. jaLAzayanI nIke sUkAI gaI hatI, sarpanI jherI daSTIthI vRkSo dharAzAyI banI gayA hatA. zuSka pAMdaDAonA DhaganA Dhaga jAmyA hatA. nAnA moTA rAphaDAothI AkhuM vana vyApta banI gayuM hatuM. AvA bhayaMkara jaMgalamAM jyAM pazu pakSIone saMcAra paNa durlabha banI gayA hatA tevA vanamAM nirbhayapaNe cAlatA prabhu tUTI gayelA AzramanA yakSamaMDapamAM kAryotsarga dhyAne rahyA. DI vAre kALarAtri jevI jIbhanA labakArA mArate sarSa pharavA nIkaLyo. pharatAM pharatAM teNe prazAMta mUrti prabhune UbhelA joyA. jotAM ja tenI svAbhAvika krodhajvAlA prajavalI UThI. manuSya mAtranA darzana tenA krodhane nimittabhUta hatA. ghaNA samaye Aje enI jherIlI najarane khorAka ma hovAthI e sarSe pitAnI vizvabharI vAlAe prabhu para pheMkavA lAge ! e viSajavAlAe capaLa vijaLInI jema prabhunA deha para trATakavA lAgI paNa prabhunA haiyAmAM te hetanuM amRta uchaLatuM hatuM. e amRtajharaNu pAse sarpanI viSajavAlAo ThaMDI paDavA lAgI. AthI cIDAyelA sape uchaLI uchaLIne prabhunA caraNe tIvra dADhethI DaMkha mAryA, te ye prabhune jarAya asara na thaI! paNa DaMkhanA sthAnethI lehInA badale mIThuM madha jevuM sapheda dUdha TapakavA lAgyuM ! A joI vismita thayela sarpa viphArita nayane prabhunA zAMta vadana sAme mIMTa mAMDI tAkI rahyo! prabhunA saumya darzanathI tenI kodhavAlA zAMta banI gaI ane enA karNapaTe prabhune madhura svara athaDAyeH "are.....caMDakeziyA, tArA viSabharyA jherIlA svabhAvathI tArI bhAgyarekhAne zA mATe kALI meza banAvI rahyo che? kaMika 2010_04 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 178 ] . zrI mahAvIra jIvanata samaja....kaMIka samaja ! tuM zAMta thA....! " prabhumukhathI sarelA zabdapAnathI tene aMtarapaTane AchAdita karatAM jJAnAvaraNIya ane mehanIya karmanA azubha paDala khasavA lAgyA.. ane e caMDakeziyA nAgane jAtismaraNa jJAna thayuM. e jJAnathI sarSa pUrvabhavamAM kodhanA pariNAme karelI sAdhudharmanI virAdhanAnA pratApe dRSTiviSa sarSano avatAra maLe e jANI gaye! tenA dilamAM pUrvabhavamAM adhurI rahI gayelI ArAdhanAne purI karavA aNasaNa vrata AdaravAnI bhAvanA jAgI. prabhudarzanathI parama prazAMta banI gayele sarpa prabhu samIpe doDyo ane prabhune traNa pradakSiNa ApI, prabhunI sAkSIe navakAramaMtranuM smaraNa karI aNasaNavrata aMgIkAra karI dravyathI ane bhAvathI sthira banI gaye. virakRta dharmasvarUpa tenA smRtipathamAM ramavA lAgyuM. pUrve abhyAsa karela zAstra rahasya yAda AvI gayA. e rahasyanuM ciMtavana karate caMDakauzika zubha pariNamI banI vicAravA lAgeH "ahA ! pUrve huM kauzika nAmane kulapati putra hate. tIvra krodhanA AvezathI kauzika maTI huM caMDakauzika ba. sAdhudharmanI virAdhanA ane tIvra kodhanA phaLa svarUpe huM dRSTiviSa sa5 banyA. paraMtu hajI mArA bhAgya kaMIka jAgrata che tethI ja mane mahAvIranA darzana maLyA. kyAM samatA sarevaramAM ramatAM mahAvIra ane kayAM kodhanA viSabharyA khAbocIyAmAM ALoTate huM !! kaSAyana kara pariNAma mane bhayaMkara keTImAM kheMcI gaye. AjathI mane A mahAvIranuM ja zaraNa che. mArI viSabharI dRSTithI have koIne paNa nukazAna na thAya " ema vicArI dayAdri pariNAmI sapa pitAnuM mukha bIlanI aMdara rAkhI samatAbhAvanI sAdhanA karato manathI upavAsanA paccakakhANa karI 2010_04 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bhAgyarekhA khIlI UThI....! [ 17: ] pazcAtApanA agnimAM purANA pApa samUhane khALavA lAgyA. prabhu paNa anuka pAbhAvathI tyAM ja kAyAtsaga dhyAnamAM ekacitta anyA. vRkSanA aMtare saMtAIne UbhA rahelA geAvALAe A anupama dRSya joyuM ane Azcaya pAmatAM najIka AvI sapane lAkaDI vagerethI DhaDhALavA lAgyA chatAM zAMtarasanA amIpAnamAM masta banelA sarpa jarAya chaMcheDAya nahi, 66 A satanA pUnita prabhAvathI dRSTiviSa sa` paNa niviSe khanI gayA, kharekhara A saMta keAi camatkArI lAge che" ema vicAratAM gAtrALaputrA prabhunA caraNamAM namaskAra karI temanA zubhAziSa mAgavA lAgyA. A vAta sarvatra phelAi jatAM hujArA loko ToLeToLA maLI prabhunA darzane AvavA lAgyA. zvetAMkhInA e TUMkA mA sadA mATe khullA thai gayA hAvAthI dahIM, dUdha, ghI vecavA jatI AvatI bharavADaNA geArasathI e caMDakauzika sarpanI pUjA karavA lAgI. enI gadhathI AkarSAyelI vanya kIDIonA nAgarA ubharAyA. e kIDIonA samUha gArasanI mIThAza levA sapanA zarIra para cATI gayA. ane caTakA bharI bharI e sapanuM zarIra cALaNInI mAphaka vIMdhI nAkhyu. asahya vedanA thatI hovA chatAM mArA bhAre zarIra nIce A kIDIe dakhAI na jAya enu' lakSya rAkhI eka mAtra upazamabhAvamAM ramatA e caDakauzika paMdara divasanA cAvIhArA upavAsanA aNusaNu vrata sAthe peAtAnu jIvana pUrNa karI mRtyu pAmIne sahasrAra devaleAkamAM divyAMgI deva banIne daivI sukhane bheAktA banyA. prabhunA darzanathI ane amIsIMcanathI bhayaMkara sarpa jevA sarpanI paNa bhAgyarekhA khIlI UThI....! "" 2010_04 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 180 ] zrI mahAvIra jIvanata caMDakauzika sarSa upara upakAra karI prabhu tyAMthI uttaravAcAla gAmamAM padhAryA. tyAM nAgasena nAmanA gRhastha pitAno putra Aje bAra varSe paradezathI hemakhema pAcho pharyo hovAnI khuzAlImAM svajana vargane prItibhejana ApyuM hatuM. "paMdara upavAsanA pAraNA mATe pharatAM pharatAM prabhu tyAM padhAryA, prabhudarzanathI pramudita banelA nAgasene bhaktipUrvaka prAsuka annathI prabhune pratilAlyA." te ja samaye "he dAna aho dAna"nI ghoSaNu karatAM dee nAgasenanA gharamAM vasudhArA vagere paMcadivyo pragaTa karyA. prabhudarzanathI nAgasena dhanalAbha putralAbha ane kIrtilAbhathI dhanya banI gaye. tenI bhAgyarekhA khIlI UThI ! - pArANuM karIne prabhu zvetAMbI nagarImAM padhAryA, tyAM pradeza rAjAe caturaMgI senAthI parivRta banI bhaktipUrvaka prabhune vaMdana karyA. tyAMthI prabhu anukame surabhipura javA mATe vacamAM AvatI gaMgAnadIne pAra karavA siddhadaMta nAmanA nAvikanI nAvamAM beThA. te vakhate ghuvaDa pakSIno zabda sAMbhaLI tyAM hAjara rahelA kSemila nAmanA nimittiyAe anya musApharone kahyuM: "Aje ApaNe A mahAtmAnA pUnita prabhAvathI eka maraNuta upasargathI bacI jaIzuM." evAmAM nAva nadInA madhyabhAge AvatAM tripuSTha vAsudevanA bhavamAM potAnA hAthe mAre siMhane jIva bhamato bhamate nAgakumAra jAtimAM mithyAtvI sudRSTadeva tarIke utpanna tharyo hato, tenI najara prabhu upara paDatAM pUrvanI vera bhAvanAe uchALe mAratAM prabhune mArI nAkhavA mATe mukhathI bhayaMkara kilakilATa karatAM e deva saMvartaka vAyu pragaTa karI pANanA bhayaMkara pura vacce nAvane hAlaka Delaka sthitimAM evA pAta bina 2010_04 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bhAgyarekhA khIlI UThI....! [ 18 ] lAvI mUkI ! pANInA pUramAM pachaDAtI nAvane kuvAtaMbha tUTI paDatAM badhA musAphare bhayathI vihaLa banI gayA ane tipitAnA ISTadevane yAda karavA lAgyA. te samaye kaMbala ane zaMbala nAmanA be dene upaga jatAM e bane dee prabhu upara parama bhaktithI prabhu sahita badhA musApharone bacAvI nAvane surakSitapaNe kinAre lai AvyA. sudaMSTadeva hArIne tyAMthI bhAgI gaye. prabhunA pasAthe navajIvana pAmelA musApharoe prabhune khUba ja bhAvathI namaskAra karyA, ane prabhunI stuti karatAM bolyAH "he devArya ! ApanA prabhAvathI ame Aje maraNamAMthI bacI gayA, ApanA darzanathI amArI bhAgyarekhA khIlI UThI" kaMbala ane zaMbala deve prabhunA deha para paMcaraMgI puSpa ane sugaMdhI jala varasAvI prabhune namIne svasthAne gayA. prabhu paNa nAvamAMthI utarI IriyA pathikI kriyA karI tyAMthI gaMgA nadInA kinAre anya dizAmAM AgaLa cAlyA. gaMgA nadInA kinArA para rahelI atyaMta mulAyama ane kaMIka A retImAM caraNanyAsa karatAM prabhunA paganA taLIyAnI suMdara rekhAo ane cakrAdi lakSaNe spaSTapaNe aMkita thayelA joI tyAM rahelA puSpaka nAmanA sAmudrikane thayuM ke ahIMthI kaI cakravatI jevA mahArAjA ekAkIpaNe cAlyA jAya che. emanA caraNanI paDelI rekhAothI jaNAya che ke e vyakita keI samrATa cakravati rAjAdhirAja hevA joIe athavA have pachI thanAra hovA joIe. A mahApuruSa pAse huM jauM ane temanI sevA karI mArA dAridrayane dUra karUM. mArA bhAgyame mane AvA puNya puruSanI sevA karavAno samaya maLyo che. ema vicAratA puSpaka prabhunA pagale pagale mAMthI goLa banAvamAMthI utarI pazune kAra para 2010_04 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 182 ] zrI mahAvIra jIvana cAlato gaMgAnadInA kinAre AvelA skUNAMka nAmanA gAmanI bahAra azokavRkSa nIce dhyAnastha mudrAmAM UbhA rahelA bhikSuka vezamAM prabhune joIne aTakayo. prabhunI kamala kAyAne nirvastra joI puSpaka vicAramAM paDI gaye. "ahA....A vyaktinuM dehamAna sapramANu ane suMdara lakSaNethI aMkita che." prabhunA dedipyamAna kAMtivALA dehane bArIkAIthI jatAM "prabhunA hRdaya para zrIvatsanuM lAMchana joyuM. mastaka para muguTanuM cihna joyuM. nAbhimaMDaLa dakSiNAvarta, gaMbhIra, ane vistRta joyuM. DhIMcaNa samA lAMbAM bAha, kamalinI patra jevA nayane, sIdhI ane sarala nAsikA, vizALa kapALa ane camakatA kapala pradeza tema ja anya zArIrika avayave ane suMdara lakSaNe joI cakita banI gaye." cittamAM cakaDoLa bhamavA lAgyuM. " A puruSa padarekhAthI lokottara puruSa jaNAya che ane zArIrika lakSaNe cakravatIrAjAnA saubhAgyanuM sUcana kare che." sAmUdrika zAstramAM jaNAvyA mujaba AvA divya lakSaNe dharAvanAra vyakita kharekhara mahAna hovI joIe, paNa are.reA te koI pAdacArI bhamanAre bhikSuka che. are.re...e zAstronA abhyAsanI pAchaLa ATalA varSo phegaTa gumAvyA. pratyakSa khoTA dekhAtAM A badhA ja grantha mAre gaMgAnadImAM ja padharAvI AjIvikA mATe koI anya sAdhana meLavI levuM." papaka Ama khedapUrvaka vicArate Ubho che. tevAmAM tenA bhAgyane prathama devalekanA adhipati saudharmendrane prabhu kyAM birAjatA haze e jANavAnI jijJAsA thatA avadhijJAna rUpa aMtaranetrathI prabhune zodhatAM sthaNAka gAmanA pAdaramAM azokavRkSa nIce dhyAnastha prabhune joyA ane temanI pAse pRpaka sAmudrikane khinna avasthAmAM UbhA rahele joI 2010_04 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bhAgyarekhA khIlI uThI [ 183 ] tenA zaMkAzIla vicArene dUra karavA moTI samRddhithI indra prabhune vaMdana karavA AvyA. bhAva bhakitapUrvaka prabhunA caraNanI arcanA karI indu puSpakane kahyuM: "bhAI ! sAmUdrika zAstromAM AlekhAyeluM lakSaNenuM jJAna tadana sAcuM che. e zAstramAM batAvelA eka hajAra ne ATha uttamottama zubha lakSaNene dhAraNa karanAra siddhArtha rAjAnA suputra zrI vardhamAnakumAra civazamAM tIrthakarapadanI sAdhanA karavA mATe rAjasaMpattine cheDI dharmacakI banavA mATe cAritradharma aMgIkAra karI aneka kaSTane sahetAM vicare che. A mahA vibhUtinA bAhya lakSaNe ja te joyA. paNa temanA AMtarika lakSaNo hajI jANyA nathI. je sAMbhaLa, A prabhunA zarIranA lehI ane mAMsa dUdha jevA ujvaLa che. temanA zvAsozvAsa sugaMdhamaya che. zarIra tadana nigI ane parasevAthI rahita che. teo thoDA samayamAM ja kevaLajJAna prApta karI tIrthaMkaranI anupama lakSmInA svAmI banI traNe lekanA bhavi AtmA enA sAcA uddhAraka banaze. AvA mahA puruSanuM darzana kadApi niSphaLa hoya ja nahi. AjathI have tuM khoTI rIte zaMkAnA vamaLamAM taNAIza nahi. zAstro sAcA che. temAM batAveluM jJAna sAcuM che. tuM jarA paNa kheda karIza nahi. tArA mahA bhAgyane yoga samAja ke AvA pavitra puruSa zrI mahAvIra svAmInA darzana karavAno tane samaya maLe, AjathI tArA sarva kaSTa zamI jaze. A paramAtmAnI kRpAthI tArI saghaLI IcchAo huM pUrNa karIza. huM sudharma devalokana Indra chuM. A prabhu te sAva nirAgI che. tuM emane jevI tevI vyakti na samajato. e traNa lekanA nAtha evI zamA tIrthakara zrI mahAvIra svAmI che"! puSpaka te prabhunuM mahattva sAMbhaLI Abhe ja banI 2010_04 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 184] zrI mahAvIra jIvanata gaye ! "oha...A prabhu keTalA gaMbhIra che, AvA indra temanA sevaka chatAM enI e ja dhyAnadazAmAM magna UbhA che. nathI indra mahArAja sAmuM jotAM, nathI mArA sAmuM. Indra bhaktithI vaMdana karyA te ya nahi prasannatA! meM temane bhikhArI mAnI avagaNyA te ya nathI vikaLatA ! meM beTA vikapa karI A mahApuruSanI helanA karI. mArA ajJAnane dhikkAra che. Ama vicArate puSpaka nimittajJa prabhunA caraNamAM ALeTI paDyo. pitAnA mAnasika aparAdhanI kSamA mAgI. prabhunA darzanathI puSpakanI bhAgyarekhA khIlI UThI. Indra mahArAje tene Icchita phaLa ApyuM. e nimittajJa harSa pulakti te svasthAne vidAya thayA. Indra mahArAja paNa prabhune punaH punaH praNAma karatAM devalokamAM pAchA pharyA. A rIte prabhu jyAM padhAratAM tyAM zAMtinuM sAmrAjya patharAI jatuM. temanA amegha darzanathI aneka bhavyAtmAonI bhAgyarekhA khIlI UThatI..."prabhunA pUnita darzanathI ema brAhmaNane devI vasa maLyuM. prabhunA divya darzanathI bhayaMkara dRSTiviSa sarpa AThamA sahasAra devaloka pahoMce. nAgasenanA bhAgya khulI gayA. gaMgAnadI pAra karatAM musAphare prabhudarzananA pratApe maraNubhayathI ugarI gayA, ane puSyanimittaka prabhunA bhavya dazAge bhAgyazALI banI gaye. Indra mahArAje tene aDhaLaka dhana ApyuM." hajI chadrastha avasthAmAM vicaratA hovA chatAM prabhu mahAvIranA sAnnidhyamAM AvanAra vyakita temanA vyaktitvathI prabhAvita banI jatI. paNa prabhu te pitAnI sAdhanAmAM ja masta rahetA. dunIyAnI ALapaMpALathI dUra rahetAM koI namaskAra kare te harSa nahi, keI tiraskAra kare te viSAda nahi, emanuM dIkSA 2010_04 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bhAgyarekhA khIlI uThI [ 15] jIvananuM bIjuM varasa vitavA lAgyuM. tyAMthI kAtsarga pArIne prabhu caraNanyAsathI pRthvItalane pAvana karatAM vicaravA lAgyA. dIkSA jIvanamAM bIjA varSamAM prabhu anekenA upakArI banyA. zrI tIrthakarade mahA puNyaprabhAvI hoya che. e dhAre tema karI zakavA samartha hoya che. paNa dIkSAdivasathI kevaLajJAnanI prApti sudhInA e sAdhanAkALamAM kadi paNa anukULatA zodhavAno prayatna nathI karatAM. tema prabhu mahAvIra paNa kaSTabharyA mAge gamana karatAM kadi anukULatAthI jema aMjAyA nathI, tema pratikULatAne karmakSayanuM nimitta samajI samabhAve sahana karavA tatpara rahe che. " AvA prabhu mahAvIranuM svarUpa aMtaranayane nihALIzuM te ApaNI paNa bhAgyarekhA spaSTapaNe khIlI UThaze! 6 che . zrI AcArAMga sUtramAM kahyuM che ke pramAdane cAre bAjuthI bhaya che, paNa apramAdIne kyAMthI ya bhaya hetuM nathI. je ekane jIte che te sarvane jIte che................ je eka mehano nAza kare che te badhA karmono nAza kare che. 2010_04 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 mahAvIrane maLe gazALe e varSanuM cAturmAsa najIka AvatAM prabhu vicaratAM vicaratAM anukrame rAjagRha nagaramAM padhAryA. ane e nagaranA nAlaMdA nAmanA vibhAgamAM kaI vaNakaranI vizALa zALAmAM vasatInI yAcanA karI. varSAkAla pasAra karavA mATe eka mahinAne upavAsa svIkArI e zALAnA eka bhAgamAM birAjamAna thayA. e samaye muMbalI nAmanA keI citrakArane bhadrA nAmanI strIthI gauzALAmAM janma pAmele gozALe nAmane svachaMdI eka putra hato. yuvAvasthAmAM AvatAM teNe pitAne dhaMdhe zIkhI lIdho. eka vakhata pitAnA svabhAva mujaba pitA sAthe jhagaDe karI hAthamAM citrapaTa laI svachaMdapaNe pharatA pharatA e zALA rAjagRhanagaramAM AvyuM. bhikSAvRttithI AjIvikA calAvata e ja vaNakaranI zALAmAM Asana jamAvIne rahyo. maunapaNe dhyAnastha avasthAmAM samaya pasAra karatAM prabhunuM prathama mAsakSamaNa tapa pUrNa thayuM, tyAre pAraNuM mATe padhArelA prabhunA karapAtramAM viziSTa prakAranI bhakita 2010_04 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIrane maLe gazALe [ 187] pUrvaka ane samyapha prakAranI janavidhipUrvaka vijaya zeThe prabhune pratilAlyA. AkAzamAM devaduMdubhInI garjanA sAthe devatAoe vijaya zeThanA gharamAM sADIbAra keTI sonaiyAnI vRSTipUrvaka paMcadivya pragaTa karyA. A camatkArI hakIkata gazALAnA sAMbhaLavAmAM AvI. cittamAM camatkRta thayelA gazALAne thayuM ke A muni keI sAmAnya nathI. "emane anna ApanAranuM ghara samRddhithI chalakAI jAya che." mATe huM paNa A citrapaTanuM pAkhaMDa cheDI temane ziSya banI jauM to mArI paNa saghaLI upAdhI TaLI jAya. AvA mahA prabhAvika gurune cheDavA jevA nathI. prabhu jyAre pAraNuM karI pAchA pharyA, tyAre gozALa sAme jaI prabhunA caraNamAM namIne betyeH "svAmI! mane ApanA ziSya tarIke svIkAre." paNa prabhu mauna rahetAM hovAthI kaMI javAba na Ape. te zALe potAne prabhune ziSya mAnate prabhu samIpe rahevA lAgyuM. bIjuM mAsakSamaNa pUrNa thatAM pAraNe vaheravA nIkaLelA prabhune AnaMda nAmanA gRhastha uttama khAdya vastuothI pratilAlyA. trIjA mAsakSamaNanA pAraNe sunaMda nAmanA gRhastha sarvakAma guNa "nAmanA AhArathI pratilAlyA. bannena. ghera dee paMcadi pragaTa karyA. sArAya rAjagRha nagaramAM ghera ghera prabhunA guNagAna thavA lAgyA. ema karatAM kAtikI pUrNimA AvI. te divase zALAe parIkSA karavAnA hetuthI prabhune puchayuM: "svAmI! Aje mahotsavano divasa che. ghera ghera mIThA bhejana raMdhAya che. te mane Aje zenI bhikSA maLaze?" siddhArtha vyaMtare kahyu "Aje tane kedrava karanuM khATuM bhajana ane dakSiNAmAM kheTa rUpIye maLaze." 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 18 ] zrI mahAvIra jIvanajyota A vacanane cheTuM pADavA gaLe uttama bhojana meLavavA mATe zrImaMtenA mahelAomAM savArathI sAMja sudhI bhaTakyo paNa kaMI maLyuM nahi. sAMjanA samaye kaI sevake tene belAvIne khATA kedarAne kUra AvyA ane dakSiNamAM eka khoTe rUpIye Ape. sudhAtura zALA evuM halakuM bhejana paNa khAI gaye. A banAvathI teNe "bhAvImAM je thavAnuM hoya te ja thAya che" e niyativAda gRha karyo. bIju cAturmAsa nAlaMdA pALAmAM pasAra karI pAra karyA sivAya tyAMthI vihAra karI prabhu kalAka saMnivezamAM padhAryA. tyAM AdarapUrvaka ghaNuM brAhmaNene jamADatA bahula nAmanA brAhmaNe bhaktipUrvaka dhIsAkara sahita khIranA bhajanathI karapAtrI prabhune pratilAlyA. ane devAe tyAM paMcadivya pragaTa karyA. sarvatra prabhunA guNa gavAvA lAgyA. saMdhyA samaye gozALe zaramAtA zaramAto pitAnA sthAne pAchA pharyo paNa prabhune tyAM na jotAM dIna banI vicAravA lAgeH "e camatkArI muni te cAlyA gayA lAge che. have huM ekale zI rIte rahIza? huM vastra sahita hevAthI munie mane ziSya tarIke svIkAryo nahi." ema vicArI mastake muMDa ane nirvastra thaI prabhune zeAdhate keTalAka gAme pahoMce. tyAM lokonA mukhethI prabhunA pAraNAnI camatkArI hakIkata sAMbhaLI prabhu ahIM ja che ema nirNaya karI gAmamAM nipuNa dRSTie zodha karatAM eka sthAne kAyotsargaththAne UbhA rahelA prabhune joyA, gazALe temanA caraNamAM namI paDatAM bolyAH "prabhu! have huM vastrAdinA saMgathI niHsaMga tha chuM, mATe mane ApanI dIkSA ApI ApanA ziSya 2010_04 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIrane maLe zALa [ 18 ] tarIke svIkAre. AjathI huM ApanI sAthe ja rahIza. jyAM Apa tyAM huM, have mane kadI Apa cheha na deze." gazALAnA vacana sAMbhaLI prabhue teno virodha na karyo tethI potAnI svIkRti mAnI gozALa prabhu sAthe ja vicarato bhikSAvRtti karavA lAgyo hato. gazALAne prabhune pArasamaNi je sahavAsa maLyo chatAM pitAnA svachaMdI, kautukI ane lAlacu svabhAvane choDI na zakyo. kolAka saMnivezathI vihAra karI svaNuMkhala nAmanA sthAna tarapha jatAM mArgamAM keTalAka gAvALAne khIra rAMdhatA joI gAzALAnI sudhAvRtti saLavaLI UThI. teNe prabhune bhojana karI AgaLa cAlavAnI vAta karI. siddhArthe prabhumukhathI kahyuM: "e khIra pAkaze nahi. rAMdhavAnuM pAtra adhavacce bhAMgI jaze." zALAe cetAvatAM evALAe khIranI hAMDalInuM rakSaNa karavA zakya prayatno karyA paNa cokhA vadhu pramANamAM hovAthI jyAre kulyA tyAre phaTa karatI hAMDalI kuTI gaI. nIce DhaLAyelI khIra govALe khAI gayA paNa gozALAne bhUkhyA rahevuM paDyuM..! A hakIkatathI teNe je thavAnuM hoya te kadi mithyA thatuM nathI, e vAtane majabuta banAvI. prabhu brAhmaNa nAmanA gAmamAM padhAratAM tyAM naMda ane upanaMda nAmanA be bhAIonA pALA hatA. prabhu chaDUnA pAraNe naMdanA ghera gaucarI mATe padhAratAM naMde prabhune dahIM bhAtanA karaMbAthI pratilAlyA. ane devoe paMcadivya pragaTa karyA. jyAre gozALa upanaMdanA ghera bhikSA levA jatAM upanaMde dAsI pAse apAvela vAsI anna na letAM khIjAine upanade dAsI pAse tenA mAthA para e vAsI anna nakhAvyuM. AthI krodhe bharAyelA zALAe prabhunA nAme "tamArUM 2010_04 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 190 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta ghara maLI jAe " evA zrApa AkhyA. bhavitavyatAnA ge upanaMdanuM ghara maLI gayuM. ca'pAnagarIe padhAratAM prabhu peAtAnA dIkSA jIvananuM trIjuM cAturmAsa pasAra karavA vasatinI yAcanA karI e mAsanA upavAsapUrvaka rahyA. uTikADhi AsanAthI kAyAtsaga ane dhyAnapUrvaka emAsI tapa pUrNa thatAM pAraNu' karI pharI e mAsI tapa svIkAyuM. samyapha samAdhi sAthe tapa pUrNa thatAM pAraNuM karI geAzALA sAthe prabhu keAllAka gAmamAM padhAryA ane eka zUnya gharamAM dhyAnamagna banyA. gozALAe tyAM ane patrakALa gAmamAM potAnI capaLatAne kAraNe khUba mAra khAdheA. prabhu tyAMthI kumAra sanivezamAM padhAratAM caMpaka ramaNIya udyAnamAM pratimA dharIne rahyA. e samaye e gAmamAM atyaMta samRddhizIla kapanaya nAmanA kuMbhAranI zALAmAM zrI pArzvanAtha prabhunA ziSya bahuzruta municaMdrAcAya parivAra sahita birAjamAna hatA. temaNe peAtAnA gItA jevA vana nAmanA ziSyane AcAya pade sthApI peAte tapa, sattva, zruta, ekatva ane khaLa, e pAMca prakAre jinakalpanI tulanA karavA mATe samAdhimAM sthira banyA hatA. bhikSAthe nIkaLelA gozALAe karatAM karatAM emanA sAdhuone joyA temanA paricaya mAgatAM sAdhuoe zrI pArzvanAtha prabhunA nigrantha ziSyA tarIke potAnA paricaya AdhyeA. tyAre temanI tanA karatAM gozALAe kahyuM: " are, vastro vagere parigrahagraMthI rAkhA che, tame nigraMtha zAnA ? sAcA nigrantha tA mArA guru ja che. prabhu mahAvIrane paricaya na hAvAthI teo paNa sAme AkSepa karatAM khelyAH " jevA tu che tevA tArA guru haze!'' kSudhAtura geAzALA A sAMbhaLIne khIjAine sAdhuenu sthAna 2010_04 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - mahAvIrane maLyo gazALe [ 191 ] baLI javAno zrApa ApI pAchA pharI prabhu pAse AvI teNe saghaLI hakikta nivedana karI, tyAre siddhArthe tene dhamakAvatAM kahyuM. "are mUDha! e te trevIzamAM tIrthakara zrI pArzvanAtha prabhunA cAritrazIla sAdhue che, tAre zApa temane koI asara nahi karI zake." rAtre jinakalpanI tulanA karatAM pratimA dharIne rahelA municaMdrAcAryane madirApAnathI unmatta thayelA kupanaya kuMbhAre ceranI buddhithI nIce pachADI gaLuM dabAvyuM. to paNa e AcArya dhyAnathI calita na thatAM temane tatkALa avadhijJAna utpanna thayuM ane samabhAvathI maraNata vedanAne sahana karI kALadharma pAmI devaloke gayA. temanA punyaprabhAvathI AkarSita thayelA deva mRtyu mahatsava ujavavA AvyA. AkAzamAge vIjaLInI jema camakArA karatA devAnA AvAgamanathI saLagatAM agninI kalpanA karI zALe beH "juo juo, A tamArA zatruono upAzraya maLe che ! siddhAthe kahyuM. "are, tuM ema na bela, e AcArya te zubha dhyAnathI svarge gayA che, tene mahatsava karavA de Ave che." nirNaya karavA zALa tyAM pahoMce tyAre deve cAlyA gayA hatA, paNa temaNe karelI puSpa ane gadhadakanI vRSTithI cAre bAju saurabhamaya vAtAvaraNa chavAyeluM joi zALAne AnaMda thaye. pachI upAzrayamAM sutelA temanA ziSyone Akroza vacanathI jagADyA ane beH " are tame aghArInI mAphaka ughe che paNa tamArA guru te svarge sIdhAvI gayA. gozALAnA AvA vacanothI kSebha pAmelA munie sUrinuM svargagamana jANI ghaNe kheda pAmyA ane AtmaniMdA karavA lAgyA. svacchedI gazALe jema tema belate pAcho pharyo. 2010_04 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 192 ]. zrI mahAvIra jIvanata bIjA divase prabhu merAkagAme padhAryA. tyAM kAryotsarga dhyAnamAM rahelA prabhune ane zALAne carapuruSanI zaMkAthI ArakSaka puruSoe pakaDyA ane bannene majabuta bAMdhIne kuvAmAM nAkhI ghaDAnI jema vAraMvAra pANImAM jhabaLatA uMcA nIcA karavA lAgyA. te vakhate tyAM AvelA utpala nimittiyAnI pArzvanAtha prabhunI mA ane jayaMtI nAmanI be uttama sAdhvIoe A vRtAMta sAMbhaLyo. tyAM AvI prabhune oLakhIne ArakSakone kahyuM: "are A siddhArtha rAjAnA putra zrI vardhamAnaprabhu che. temane tame oLakhatA nathI ?" sAdhvInA vacanathI bhaya pAmatA ArakSakoe bannene baMdhanathI chuTA karyA ane avinaya aparAdhanI kSamA mAgI, paNa prabhune kyAM roSa ke teSa hatuM? sarva pratye samabhAvI prabhu tyAM keTalAka samaya pasAra karI vicaratAM vicaratAM dIkSA jIvananA caturtha cAturmAsanA samaye pRSNa caMpAnagarImAM padhAryA. ane cAra mAsanA upavAsa svIkArI vividha prakAre pratimA dharatAM cAturmAsa pUrNa karyuM. gAma bahAra caumAsI tapanuM pAraNuM karI prabhu e gazALA sahita kRtamaMgaLA nagarImAM padhAryA. tyAM eka maMdiramAM prabhu pratimA dharIne rahyA. - te rAtrie kaI dhArmika utsavanA kAraNe daridra sthavira jAtinA ghaNuM strI puruSe e maMdiramAM rAtri jAgaraNa mATe AvyA ane strI puruSa sAthe maLI vAchatra vagADatA nAcagAna karavA lAgyA. A avAja ane ghoMghATathI zALa parezAna thaI gayo ane potAnA svabhAva mujaba jema tema babaDavA lAgyuM. tethI keTalAka juvAna ene mAravA UbhA 2010_04 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIrane maLyo gozALA [ 193 ] (6 HH thayA. vRddha puruSAne dayA AvavAthI niSkapa prabhu sAme najara karI kahyuM: A devAya kevA zAMta UbhA che. emanA A sevaka lAge che. ene tame herAna na kare. eneA makavATa na saMbhaLAtA hoya teA jora zorathI vAjItra vagADo. '' ema karatAM sUrvodaya thayA ane prabhu tyAMthI vihAra karI zrAvasti nagarIe padhAryA, kAusagga dhyAnamAM rahelA prabhune geAzALAe pUchyuM: " prabhu ! Aje mane kevA AhAra maLaze ? " siddhArthe javAba ApyoH " Aje tane naramAMsa mizrita bhikSA maLaze." A sAMbhaLI jyAM mAMsanI gaMdha paNa na heAya tevA sthAneAmAM bhikSA mATe karatAM geAzALAne pitRvrutta nAmanA gRhasthanI zrIbhadrA nAmanI strIe mRta putrA avataratA hovAthI koI nimittiyAnA kahevAthI jIvaMta putranI IcchAthI te ja divase avatarelA mRta khALakanu mAMsa rAMdhIne taiyAra karelI khIra geAzALAne ApI. khIranA bhAja nathI khuza thatA geAzALA bheAjana karI prabhu pAse AvyA ane saghaLI vAta karI tyAre siddhArtha sAcI hakIkata jaNAvatAM a'gulI prayAgathI vamana karI nakha vagere avayavAthI mAMmanI khAtrI thatAM krodhamAM AvI te strInu ghara khALavA cAlyA. paNa daravAjo pheravI nAkhela hAvAthI geAzALAne e ghara maLyuM nahi. te paNa gussAnA AvezathI melyAH " mArA dharmAcAya nA tapatejanA prabhAve A badhA pradeza khaLI jAe. " bhavitavyatAnA yAge e pradeza maLI gayA ! tyAMthI prabhu hariklR gAme padhAryAM. gAmanI bahAra hindu vRkSanI nIce pratimA dharIne rahyA. te divase e moTA vRkSa nIce kAI sAthe rAtri samaya pasAra karavA utaryA hatA. rAtre ThaMDIthI bacavA sAnA lAkoe agni pragaTa karyAM, 2010_04 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nananana nananana nanananana mA [14] zrI mahAvIra jIvanata prAtaHkALe agni olavyA vagara sAthe tyAMthI cAlate thaye. zuSka pAMdaDAone bALate e agni vadhate vadhate prabhu pAse AvyuM. bhayano mAryo gazALa dUra bhAgI gaye. e agnithI dAjhatAM prabhunA caraNa zyAma banI gayA. te ce prabhu tyAMthI khasyA nahi. agni zAMta thayA pachI vihAra karI prabhu lAMgala gAme padhAryA. ane vAsudevanA maMdiramAM dhyAnastha banyA. tyAM capaLatAthI AMkhanA cALA karI bALakone bIvaDAvatA ge zALAe sArI peThe mAra khAdho. kAyetsarga pArI prabhu tyAMthI AvatuM gAme padhAratAM tyAM baLadevanA maMdiramAM pratimA dharIne rahyA. tyAM paNa bALakone bIvaDAvatA gozALAne pakaDIne loko mAravA lAgyA. te ye teNe capaLatA na cheDI tyAre keIe kahyuM: "ene mAryA karatAM enA gurune ja mAre." A sAMbhaLI loko prabhune mAravA doDyA. paNa keI devI preraNAthI baLadevanI mUti ja hAthamAM haLa laIne lokone mAravA doDI. A camatkArathI Azcarya pAmelA leke e prabhunA caraNamAM namaskAra karI aparAdhanI mAphI mAgI. bIvaDAvavAthI Ave tyAM paNa A prabhu corAka gAme padhAryA. ane ekAMta sthaLamAM dhyAnamagna banyA. bhikSA mATe nIkaLelo gozALA keI sthAne raMdhAtA bhejanane taiyAra thayuM ke nahi e chAne mAne jeto hate. e joI ceranI zaMkAthI gAma lokoe pakaDIne tene kuTo; AthI roSe bharAIne prabhunA nAme A maMDapa baLI javAne zrApa ApatAM bhavitavyatAne ge maMDapa baLI gaye! tyAMthI kalaMbuka gAme padhAratAM te gAmanA adhikArI megha ane kAlahati nAmanA be bhAIo hatA. sainya sahita cArene pakaDavA jatAM kAlahastie zALA 2010_04 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIrane maLyo gazALe [ 15 ] sahita prabhune AvatAM joyA. ane paricaya mAMgatAM prabhu te mauna ja hatA tema gozALAe paNa kaMI javAba na Ape. eTale e bannene cera mAnI pakaDyA ane bAMdhIne megha pAse mekalI ApyA. megha prabhune pUrva paricita hovAthI prabhune oLakhI lIdhA. caraNamAM namaskAra karI potAnA bhAInA aparAdhanI kSamA mAgI. jJAnanA upagathI hajI ghaNuM azubha karmo bhogavavAnA bAkI jANuM e karmone nirjaravA prabhue anAya evA lATa deza tarapha vihAra karyo. anArya dezanA ajJAnI lokoe e banene muMDita ane nagna dekhI ghaNI rIte saMtApyA. prabhue e saghaLI vedanA samatAbhAvathI sahana karI ghaNA karmonI nirja karI. jyAre gozALAe AdhyAnathI kama bAMdhyA. tyAMthI pAchA pharatAM Arya bhUmimAM praveza karatAM sAme AvatAM be cAre prabhune jeI apazukana buddhithI taravAra laI mAravA doDyA. te vakhate hAlamAM prabhu kyAM vicaratA haze e jANavA mATe upaga ApatAM saudharmena A dazya joyuM. tarata ja tyAM AvI cerene dhamakAvI prabhune namaskAra karyA. tyAMthI prabhu bhaddilapure padhAryA ane caumAsI tapane svIkAra karI aneka prakAre dhyAnanA AsanothI pAMcamuM cAturmAsa pasAra karyuM. nagarInI bahAra caumAsI tapanuM pAraNuM karI kadalI samAgama nAmanA gAmamAM anukrame padhAryA. tyAM cAlatAM sadAvratamAM bhikSA mATe gayelA gozALAe akarAMtIyA banIne khUba khAdhuM. chatAM khAvAnuM mAgato ja rahyo ! AthI cIDAyelA mANase bhajanano thALa tenA mAthAmAM mAryo. zALe mAthuM ane peTa paMpALato. prabhu pAse Avyo. jaMbukhaMDa gAme padhAratAM khAudhare 2010_04 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 196 ] zrI mahAvIra jIvanajgyAta geAzALA sadAvratamAM gayA. tyAM paNa pUrvanI jema bheAjana ane mAra banne meLavI AvyeA. vihAra karI tubAka gAme padhArelA prabhu eka sthaLe kAyAtsaga mAM rahyA. e samaye pArzvanAtha prabhunI paraMparAmAM vicaratA jJAnI gItA ane vayovRddha nadiSaNAcAya ziSyaparivAra sAthe tyAM padhAryA hatA, ane gacchanI ciMtA cheDI jinakalpanI tulanA karatA hatA. temane joi geAzALAe temanI khUba kadanA karI. rAtre gAmanA madhyaceAkamAM kAyAtsaga dhyAnamAM rahelA e AcAya ne grAmarakSakAe cAranI buddhithI mArI nAkhyA. samatAbhAvamAM ramatAM e sUri sadya avidhajJAna meLavI devaleAke gayA. devatAoe temanA mRtyu mahetsava ujanmyA. paNa peAtAnA svabhAva mujaba gauzALA temanA ziSyAnI tarjanA karI AvyA ! kupikA gAme padhArelA prabhune carapuruSanI zakAthI ArakSakAe gaiAzALA sahita pakaDIne khUba herAna karyA. " koI rUpa pratibhAsa'panna devAne ArakSakA parezAna karI rahyA che" e hakIkata leAkamukhethI sAMbhaLI te divase tyAM AvelI pArzvanAtha prabhunI pragalbhA ane vijayA nAmanI e ziSyAe vIraprabhu padhAryAnI zaMkAthI tyAM AvI. prabhune oLakhI caraNamAM vaMdanA karI ane ArakSakAne siddhA rAjAnA putra zrI vIraprabhu tarIke paricaya ApatAM e leAkeA bhaya pAmI aparAdhanI vAravAra mAphI mAgI prabhune namaskAra karI svasthAne gayA. dayAmUrti bhagavAna vaizAlI tarapha padhAryAM. mAImAM gAzALAe prabhune kahyuM: " have huM ApanI sAthe 2010_04 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIrane maLyA gozALA [ 197 ] "" rahI zakuM ema nathI. huM khAIpIne sArI rIte rahevAnI AzAthI ApanI pAse AvyA hatA, Apa mArI saMbhALa teA nathI rAkhatA paNa mArI upekSA kare che. keAi mane mAre tA paNa tame mAro bacAva nathI karatAM, tema manamAnyA bhAjana te dUra raheA paNa ghaNIvAra mAre bhUkhyA rahevuM paDe che. huM jAu chu. prabhu taraphathI javAJa na maLatAM geAzALA prabhune cheDI rAjagRhI tarapha jatAM vacamAM eka meTA jagalamAM AvI caDayo. e aTavImAM pAMcase cAra rahetA hatA. temaNe nagna geAzALAne AvatA jotAM cara puruSanI zakAthI tene pakaDIne kramazaH tenA khabhApara esI cerAe geAzALAne khUba viDaMbanA pamADI, AthI gozALA thAkIne leAthapatha thai vicAravA lAgyAH " prathama kavale makSikA nI jema Aje ja prabhuthI judo paDayo ane Aje ja mAre maraNAMta kaSTa veThavuM paDayuM : " AnA karatAM to prabhunI sAthe ja rahevuM sArUM che. tyAM keAIne keAI macAvanAra maLI jAya. ema vicArI geAzALA prabhune zodhavA mATe bhamavA lAgyo. "" "" sattvazIla prabhu vicaratAM vizAkhAnagarImAM luhAranI zALAmAM padhAryA. tyAM cha mAsanI mAMdagImAMthI uThelA luhAra te ja divase kAma para caDavA peAtAnI zALAmAM AvyeA. tyAM prabhune joi apazukananI buddhithI hAthamAM ghaNu upADI prabhune mAravA doDayo. e ja samaye prabhu kyAM haze ? e jANuvA upayogavaMta banelA saudharmendre A dRzya joyu, jaldI tyAM AvyA. luhArane zikSA karI ane prabhune namaskAra karyA. mAranAra ane rakSaNa karanAra manne para samAna bhAva rAkhatAM vizALa hradayI prabhu grAmaka gAme padhAratAM bibhelaka nAmanA yakSe atyaMta anurAgathI prabhunI pUjA karI. 2010_04 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAna varI kaTa mAM tArA [ 18 ] zrI mahAvIra jIvanajyota zAlizISa grAma udyAnamAM kAryotsarga dhyAne rahelA prabhune pUrvabhavanI verI kaTapUtanA vyaMtarIe joyA. ane zreSabhAvathI mahA mAsanI sakhata ThaMDImAM tApasInuM rUpa laI mastakanI jaTAne barapha jevA zItala pANImAM jhabaLI AkAzamAgamAM addhara rahI prabhu para bhayaMkara himavarSA varasAvavA lAgI. sAthe pitAnI daivI zaktithI vidhI nAkhe e ThaMDA pavana pragaTa karyo. AvA AkarA zIta upasargathI jevA tevAnA te prANa cAlyA jAya paNa prabhu te vairyadhArI dhIra purUSa hatA. kone veThavAmAM AnaMda mAnatAM temaNe A bhayaMkara upasargathI ghaNuM karmo nirjarI nAkhyA. temanuM dharmadhyAna dIpI uThayuM. ane temane atyaMta nirmaLa evuM lekAvadhijJAna utpanna thayuM. rAtri pUrNa thatAM mahAtejasvI prabhunA darzanathI kaTapUtanAnI vairabhAvane zAMta thatAM bhaktipUrvaka prabhunI pUjA karI kSamA mAgI cAlI gaI. prabhu bhadrikAnagarIe padhAratAM egya sthAnanI yAcanA karI dIkSA jIvananuM chaThuM cAturmAsa caumAsItapa ane vividha prakAranA dhyAnapUrvaka pasAra karyuM. prabhune zodhate gazALe cha mahIne tyAM AvyuM ane pharI prabhu sAthe rahevA lAgyuM. nagarInI bahAra caumAsItapanuM pAraNuM karI prabhue magadhadeza tarapha vihAra karyo. ATha mAsa magadhabhUmimAM vicarI AlaMbhikA nagarImAM padhAryA. ane cAra mahinAnA upavAsa svIkArI dIkSA jIvananuM sAtamuM cAturmAsa pasAra karI nagarInI bahAra pAraNuM karI gozALA sAthe kuMDaka gAme padhAryA ane vAsudevanA maMdiramAM pratimA dharIne rahyA. svabhAvathI nirlajaja e gozALe tyAM na zobhe tevA aTakacALA karavA lAgyo. A joI maMdirano pUjArI ane 2010_04 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIrane maLyo gozALe [ 19 ] gAmalekee tene khUba mAryo. evI ja rIte mardanagAmamAM baLadevanA maMdiramAM paNa teNe mAra khAdho. AvI rIte ThekANe ThekANe mAra khAte gazALe prabhune premALa ane nirdoSa saMga maLyuM hovA chatAM potAne avaLacaMDe svabhAva jarA ya sudhArI zakyo nahi prabhu letArgala gAme padhAratAM carapuraSanI zaMkAthI rAjapuruSa zALA sahita prabhune pakaDI tyAMnA rAjA pAse laI gayA. tyAM keI kArya prasaMge upasthita utpala nimittiyAe prabhune oLakhyA ane rAjA vagere darekane prabhuno paricaya Ape. AthI zaramAine rAjAe prabhune prIti pUrvaka satkAra karI bhAvapUrvaka vaMdana karyA. purimatAla nagarIe padhArelA prabhune izAnendra vaMdana karavA AvyA. e izAnendra pAsethI paricaya meLavI zrI mallinAtha prabhunA bhakta vAgura zeThe prabhune ghaNuM ja bhAvapUrvaka vaMdana karyA. tyAMthI uSNaka gAme padhAratAM navA paraNelA vikRta rUpavALA varavadhUne joI mazkarI karatAM zALAne methIpAka jamavA maLyo. to paNa capaLatA na choDatAM e lokoe tene mayUrabaMdhathI bAMdhIne vAMsanI jALamAM pheMkI dIdhe ! prabhune joI tenA para dayA AvavAthI prabhune sevaka jANuM cheDI mukyo. tyAMthI prabhu bhUmimAM padhAratAM tyAM paNa vANInI capaLatAthI zevALIyAoe gozALAne bAMdhye ane dayAthI cheDI mUkyo. prabhu rAjagRha nagarImAM padhAryA ane caumAsI tapa svIkArI dIkSA jIvananuM AThamuM cAturmAsa dharmadhyAnapUrvaka pasAra karyuM. aMte nagarInI bahAra pAraNuM karI hajI ghaNuM karmo nirjaravAnA bAkI hovAthI konI paraMparAne netaratAM prabhu gozALA sahita vajabhUmi, zuddhabhUmi ane 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 200 ] zrI mahAvIra jIvananyatA lATa vagere myuccha dezamAM vicaryA. svachaMdI evA le che prabhune kanaDatA, pIDA upajAvatA, niMdAmazkarI karatAM, mAra mAratAM. AvI aneka prakAranI vedanAo prabhue harSapUrvaka sahana karI. prabhunI sevA karavA mATe rekele siddhArthadeva paNa prabhune sahAyaka na banI zakyo. prabhunA kaththothI duHkhI thatAM Idro jevA Indro paNa prabhunI karmajanya keI pIDA nIvArI zakyA nahi! jyAre kSamAzIla mahAvIra AvA karmakSayanA nimitto meLavI pulakita thatA. ene sahana karavAmAM anero AnaMda anubhavatA. zakitazALI hovA chatAM prabhue kadi sukhanI chAyA zodhavAno prayatna na karyo. cha mahinA sudhI e bhUmimAM vicaryA. keI niyata sthAna na maLatAM adInabhAvI prabhu pitAnA dIkSA jIvananuM navamuM cAturmAsa caumAsI tApUrvaka keI vAra zUnya gharamAM ne koivAra vRkSa nIce ema aniyatapaNe pasAra karyuM. pattharo pheMkatA ane gALe varasAda varasAvatA evA anArya loko para prabhune jarAya aNagame pedA na thaye. prabhu AtmabhAvamAM ekAkAra banI vicaratA rahyA, mAvALAe javAbamAM sAta laDavA gozALI sAthe siddhArtha purathI kurmagrAma tarapha jatAM mArgamAM eka talane choDa jeI A cheDa phaLaze ke nahi evA prazna gozALAe pUchaDyo. bhavitavyatAnA yoge mauna cheDIne prabhue pote ja tene javAba ApeH " hA, phaLaze ! e sAta pupinA jIva enI sIMgamAM sAta tala tarIke utpanna thaze." gozALAe prabhune vacane beTA pADavA e cheDa ukheDIne pheMkI dIdho ! kurmagrAmanI bahAra kaI prANAyAma dIkSAne pALanAra vaiyAyana nAmano tApasa uMdhe mastake laTakI 2010_04 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIrane maLe zALa tapa karI rahyo hate. dayA pariNamI e tApasa jaTAmAMthI kharatI juone pakaDIne pharI pitAnA mAthAmAM nAkhate joI gozALA e "yukAzayyAtara" kahIne tenI mazkarI karI. e jegI vAraMvAra AvA AkSepane sahana na karI zakyo. ane gozALA para telezyA mUkI. paNa prabhue zitalezyA choDI gozALAne bacAvyA. prabhunI AvI zakti joI tApasa bhAre Azcarya pAmya ane petAnA aparAdhanI kSamA mAgI prabhune vaMdana karyA. te vezyAthI bhayabhIta banelA gazALAe tenI utpattinI jANakArI prabhu pAse mAgI. bhavitavyatAnA yege prabhue tene upAya batAvya "cha mAsa sudhI niraMtara chaThThanA pAraNe aDadanA eka muThThI bAkuLA ane eka khoLe pANI pIne AMbila karI sUrya sAme dRSTi rAkhI AtApanA levAthI te jalezyA utpanna thAya che." thoDA samaya pachI siddhArtha pura jatAM talanA choDanI jagyA AvatAM gozALAe kahyuM. "pele talane cheDa phaLyo nathI." prabhue kahyuM: "phaLyo che" ema kahI aMgulI nirdezathI prabhue e choDa batAvyo. vizvAsa na AvatAM gozALAe e zIMga phelI te temAMthI talanA sAta dANA nIkaLyA. A joI niyativAdane majabuta karatAM gozALe bebhe "AvI rIte jIva marIne pAche te ja sthAne utpanna thAya che." AvA prasaMgothI teNe niyativAdane sacoTa banAvyo. ane prabhuthI alaga thaI thAvasti nagarImAM hAlahalA kuMbhAraNanI zALAmAM cha mahinA rahI tejezyAnI sAdhanA karI. teno pahelo praga pANI bharatI dAsI para karI tenI parIkSA karI. te jetezyAnI prAptithI gozALe bhAre ghamaMDamAM AvI gayo. cAritradharma choDIne parivrAjaka banelA pArzvanAtha prabhunA cha ziSya pAse aSTAMganimitta bharyo. AthI tenuM mahatva khUba vadhI 2010_04 Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 202] zrI mahAvIra jIvanajyota gayuM. tene anuyAyIo vadhavA lAgyA. ziSya parivAra vadhata cAlyuM. eka sAdhAraNa bhikSu je gozALe mATe AcArya banI pitAne AjIvika saMpradAyanA tIrthakara tarIke oLakhAvate pharavA lAgyA. sukha dukha, lAbhahAni, jIvanamaraNa A cha bAbata para prabhutva meLavI lekane camatkRta karavA lAgyuM. = = zrI sUyagaDAMga sUtramAM prabhu mahAvIre prakAzya che keH je pitAnA matanI prazaMsA kare che ane bIjAenA matanI niMdA kare che, tevA ekAMtavAdIo ja A saMsAracakramAM paribhramaNa kare che. jeo nagna rahIne mApavAsI tapa karatAM kAyAne ghasI nAkhatAM hoya paNa aMtaranI bhItaramAM daMbhanuM sevana karatAM hoya tevA ja AtmAo janmamaraNanA cakramAM bhaTakatA rahe che. Jamnagar = = == = SSA = 2010_04 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. dhyAnanI parAkASTA siddhArtha purathI prabhu vaizAlI padhAryA. nagarInI bahAra kAyetsarga dhyAne rahelA prabhune tyAM ramatA bALake satAvavA lAgyA. siddhArtha rAjAne mitra zaMkharAjA akasmAta ke kArya prasaMge tyAM AvI pahoMcatAM bALakone dhamakAvI dUra karyA ane prabhune sukhazAtA pUchI vaMdana karyA. tyAMthI vANi jya grAma tarapha jatAM nAvamAM besIne pAra karI gaMDakI nadInA kinAre utaratAM prabhune bhADA mATe nAvike aTakAvyA. e samaye zaMkharAjAne bhANeja citra naukAsainya sAthe tyAMthI pasAra thatAM prabhune oLakhIne bahumAnapUrvaka vaMdana karyA. nAvikane paNa prabhunI oLakhANa karAvatAM teNe prabhunI kSamA mAgI. vANijyagrAma pahoMcI gAma bahAra prabhu kAryotsarga. dhyAnamAM rahyA. e gAmamAM e zramaNopAsaka AnaMda nAmane gRhastha rahete hato. niraMtara chaThThanA pAraNe chaThTha karI AtApanApUrvaka ugra tapasyA karatAM tene avadhijJAna utpanna thayuM hatuM. prabhune padhArelA jANI AnaMde prabhu pAse jaI vaMdana karyo ane kahyuM. "prabhu! Apa kaThina manathI aneka AkarA pariSaha ane upasargo samatAbhAve sahana kare che. AthI ApanA ghaNA karmo nijarita thaI gayA che. have theDA 2010_04 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 204] zrI mahAvIra jIvana samayamAM ja Apa kevaLajJAna prApta karaze." Ama kahI punaH vaMdana karate AnaMda potAnA sthAne gaye. - prabhu zrAvasti nagarIe padhAryA. caumAsI tapa svIkArI yegasAdhanAnI vividha prakAranI kriyAo karI dIkSA jIvananuM dazamuM cAturmAsa pUrNa karyuM. nagara bahAra pAraNuM karI prabhu sAnuyaSTika gAme padhAryA. tyAM soLa upavAsanI pratijJA karI bhadra pratimA, mahAbhadra pratimA, ane sarvate bhadra pratimA vahana karI, teno vidhi e che ke cevihArI charR karI divase pUrvAbhimukhe ane rAtrie dakSiNa dizAmAM, bIjA divase savAre pazcima dizAmAM ane rAtrie uttara dizAmAM ema eka eka dizAmAM bAra bAra kalAka eTale cAra prahAra sudhI animeSa dRSTie acitta pugala para dhyAna kendrita karI tattvanI ciMtavanA karavAnI hoya che. prabhue e bhadrapratimAmAM saphaLatA meLavI pAraNuM karyA sivAya cAre dizAomAM vIza kalAka eTale ATha prahara sudhI kamapUrvaka kaI paNa padArtha para dhyAna dharatAM prabhu niSkapabhAvathI emAM paNa saphaLa thayA. e cAra divasanI mahAbhadra pratimA pUrNa karI prabhu sarvatobhadra pratimA svIkAra karI daza UpavAsano niyama karyo. emAM vIza kalAkanA zubha dhyAnapUrvaka cAra dizA cAra vidizA urdhva dizA ane adizA ema daze dizAo sanmukha tattva ciMtavanA karatAM prabhue e pratimA nirvine samApta karI. AvI rIte cevihAra seLa UpavAsa karI ati kaThina sAdhanAmAM paNa mana vacana kAyAnI ekAgratApUrvaka prabhue vijaya meLavyo. tapa pUrNa thatAM pAraNu mATe prabhu AnaMda nAmanA cahasthanA ghera padhAryA. madhyAhna samaya vItI gayo hovAthI bhojana karyA pachI vadheluM ana pheMkavAnI taiyArI karatI bahulA nAmanI 2010_04 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnanI parAkASTA [ 205] dAsIe prabhune jayA ane pUchyuM: "A anna Apane joIe che? " prabhue hAtha lAMbA karatAM bahumAnabhakitapUrvaka dAsIe prabhunuM karapAtra vadhelA annathI bharI dIdhuM. A zubha kAryathI prasanna thayelA dee vasudhArA vagere paMcadivye pragaTa karyA ane jaya jayArava gAjI uThyo. A garavathI ghaNA loko ekatra thaI gayA. AnaMda gRhastha A hakikatathI khuza khuza thaI gaye ane prabhune pAraNuM karAvanAra bahalA dAsIne dAsatvathI mukta karI. loko AnaMda gRhasthanI ane dAsIne bhAgyanI prazaMsA karatAM vikharAi gayA. prabhu pleccha lekathI bharapura evI daDha bhUmimAM padhAryA. tyAM peDhAla udyAnanA polAsa caityamAM aThThama tapa svIkArI pitAnA dehathI keIne paNa pIDA na thAya e rIte UbhA rahI jAnu paryata bhUja laMbAvI cittanI sthiratApUrvaka animeSa nayane kaI rUkSa puchAla para dhyAna kendrita karI dhyAna dazAnI parAkASTAe pahoMcavA mATe prabhu eka rAtrinI mahApratimA vahana karI mahAdhyAnamAM lIna banyA. te samaye prathama devalokamAM saudharmendra zukasiMhAsana para birAjamAna hatA. aneka dethI parivRtta sudharmasabhAmAM nATaka, gIta, vagere AnaMda pramoda cAlI rahyo hato. tevAmAM Indrane upaga palAsa caityamAM kAryotsarga dhyAnamAM ArUDha thayelA prabhu pratye kheMcAye. prabhunI ekAgratAthI camatkRta thayelA Indra siMhAsana parathI nIce utarI pAdukAne dUra karI zakastavathI prabhunI stavanA karI aMtaranA UllAsathI prabhune vaMdana karyA. prabhanI dhyAna parAkASTA joI IdranA romAMca khaDA thai gayA ane mukhamAMthI sahasA prazaMsAnA puSpa verAvA lAgyA. 2010_04 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 206 ] zrI mahAvIra jIvanata "ahA....! A avani para mahAvIrano mahImA adbhuta che. emanI zakita anupama che. emanI ekAgratA ajaba koTInI che. manuSya te ghaNA joyA paNa mahAvIra je keI nahi ! ahA, zuM emanI ekAgratA ! eka mAtra rUkSa padArtha para sthira nayane dhyAna dharI rahelA prabhune manaSya to zuM paNa deve jevA de paNa calAyamAna karI zake ema nathI! ahA..dhanya che mahAvIrane....! trikALa vaMdana ho e mahAvIrane ! " Indra gadgad vANathI prabhunI kalAghA karatA rahyA..e prabhunI prazaMsA samasta devasabhAne pulakti banAvI gaI. AnaMda ane AzcaryabharyA bhAve sabhA jhulavA lAgI. paraMtu nayanatejane mahAta karavAmAM kazuM sarakho saMgama nAmane kaI bhAre kamI ane mahAmithyAtvI abhavya deva prabhunI prazaMsA sahana karI zakyo nahi. e lAghA tene aMgArA jevI lAgI. krodhathI lALa banele e saMgamadeva indra sAme tADukI uThyoH "are I ! tamane to jenA tenA guNe gAvAnI Teva paDI che. eka manuSya ane temAM ATalI tAkAta? ke ene devatAo paNa calAyamAna na karI zake? A prazaMsAmAM te ApaNA devatvanuM apamAna che ! je deve asaMkhya parvate sahita AkhI pRthvIne hatheLImAM nacAvI zake che! je deve niSkapa evA merUparvatane ukheDIne pheMkI devA zaktizALI che ! je deve samudranA pANIne eka kegaLAmAM pI javAnuM sAmarthya dharAve che ! AvA zaktizALI de eka sAdhu mAtrane dhyAnathI calita na karI zake evA tamArA vacano eka manuSya pratyeno tamAre pakSapAta ja batAve che. devatvanuM AvuM bhayaMkara apamAna huM haragIjha sahana nahi karI zakuM! hamaNuM ja tyAM jaIne tamArI prazaMsApAtra vyaktine dhyAnathI calAyamAna karI AvIza." Ama 2010_04 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ---- nAma -- - - - --- dhyAnanI parAkASTA [ 207 ] belata saMgama paga pachADato Ubhe thaye ane prabhune calita karavA cAlate thayo ! saMgamanA AvA svaccha dIpaNAthI ane Indra sAme avinayabharyA vacanethI devasabhAmAM sannATe chavAI gaye. have zuM thaze evA bhayathI badhA deve bhayabhIta banI bhI gayA. Indra dhAryuM heta to saMgamanI zuM tAkAta hatI ke prabhune parAsta karavA jaI zake ? paNa tene aTakAvavA jatAM ene ulaTI asara thAya ke prabhu pitAnI zaktithI nahi paNa daivI sahAyathI tapa ane dhyAnamAM sthira rahI zake che. Ama vicArI Indra manamAM samasamIne mauna rahyA. mArA lIdhe ja A adhama deva prabhune kadarthanA karaze e vicArathI temanuM hRdaya kaMpI uThyuM. bhAre duHkhathI saMgamane jato joI rahyA. "huM e sAdhune dhyAnathI bhraSTa karIza ja" evI pratijJA sAthe potAnI raudra AkRtithI devadevIone bIvaDAvate tyAMthI uDyo ane paLavAramAM prabhu pAse pahoMcI ga. pilAsa caityamAM eka zIlA para saumya mudrAe dhyAna dharatAM prabhune nizcala jeI saMgamane atyaMta dveSa utpanna thaye. ane prabhune dhyAnathI calita karavA teNe joradAra prayatna AdaryA. sau prathama teNe prabhu upara dhULano varasAda varasAvI prabhunA aMge aMga dhULathI bharI dIdhA. AMkha, kAna, nAka vagere evA pULathI purAI gayA ke jevA, sAMbhaLavA, ane zvAsa levA mATe prabhue bhAre muzkelI anubhavI. te paNa dhyAnathI lezamAtra DagyA nahi. pachI kIDIo vikuvI prabhunuM aMge aMga vIMdhI nAkhyuM. DAMsa vikuvI tIvra DaMkha dIdhA. ghIme pragaTa karI pIDA upajAvI, bhayaMkara vIMchInA DaMkha devarAvyA, naLIyA pragaTa karI prabhunuM zarIra vileDI 2010_04 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 208 ] zrI mahAvIra jIvanata nakhAvyuM. te ya saMgamanI AzA phalibhUta na thaI; eTale moTA phaNIdhare pragaTa karI phaNanA prahAra ane viSabharyA khethI prabhunuM zarIra viSamaya banAvavA prayatna karyo, uMdara pragaTa karI dhAradAra dAMtothI prabhunuM zarIra khatarAvI upara mUtra chaMTAvyuM. prabhune dhyAnacUta karavA mATe ATalI bhayaMkara keTIe pahoMce chatAM saMgamanuM kaMI vaLyuM nahi. AthI vadhU cIDAIne hAthInuM rUpa laI prabhune AkAzamAM uchALyA. nIce paDatAM prabhune jhIlI meTA muzaLa jevI suMDhathI temanA zarIrane kaccarI nAkhyuM. te ce prabhu dhyAnamAM aDela rahyA. A joI bhAna bhUlelA bhUta jevA saMgame hAthInuM rUpa laI prabhunuM AkhuM zarIra bhedI nAkhyuM. zarIrajaLa(mutra)thI kALI baLatarA nipajAvI te ya prabhu DagyA nahi. tyAre e adhama atyaMta raudra evA picAzanuM rUpa laI prabhune bivaDAvavA AvyA paNa pote ja tela vagaranA dIpakanI jema asta thaI gaye! jyAre prabhu te dhyAnamAM ja masta rahyA. e joI nirdaya saMgame vAghanuM rUpa laI trIzula jevA nakhathI prabhunA zarIrane cIrI nAkhavAne prayatna karyo. emAM paNa phAvyuM nahi tyAre siddhArtha rAjA ane trizalAdevInuM rUpa pragaTa karI hRdayane pIgaLAvI nAkhe evA karUNa svare karAvelo vilApa prabhune dhyAnathI calAyamAna na karI zakyo tyAre durAcArI deve eka moTI chAvaNa jevo dekhAva pragaTa karyo. emAM hajAro manuSya haraphara karatAM duSyamAna karyA. rasoyAne raI karavA mATe patthara na maLatAM prabhunA caraNane cUla banAvI kASTa saLagAvI tenA para bhAta rAMdhavA mUkyA. eka kSaNamAM agni eTale badhe vadhI gaye ke enI jvAlAothI prabhunA caraNa te dAjhI gayA paNa ene tIvra tApa AkhA zarIrane bALavA lAgyA. paNa ethI prabhunI dhayAna dIti vadhu prajavalita banI. A 2010_04 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAke jenI sAthe dhyAnanI parAkASTA [ 209 ] upasargamAM niSphaLa gayelA deve caMDALanuM rUpa laI prabhunA kAna upara, DekamAM, bhUjAo ane jaghAomAM pakSIonA pAMjarA laTakAvyA. temanA cAMca ane nAnA prahArathI prabhunA deha para aneka chidro paDyA paNa prabhunI dhyAnastha dazAmAM eka chidra na paDayuM. AthI cIDAyelA saMgame pragaTa karela vRkSo ane pattharone paNa bhamAve te mahAvAyu prabhune uchALI uchALIne nIce paTakavA lAgyuM. te ye saMgamanuM dhAryuM na thatAM teNe pragaTa karelo parvatone paNa cakkara cakkara pherave e vaMTeLIye kuMbhAranA cAkanI jema prabhune geLa goLa bhamarIo khavarAvI, te ya eka tAnamAM rahelA prabhue zubha dhyAna na cheDyuM te na ja choDyuM. prabhunI AvI addabhUta sthiratA joI saMgama kSebhile paDI gaye. paNa "hAryo jugArI bamaNuM rame" e nyAyathI Indra sAme potAnuM mAna akhaMDa rAkhavA mATe prabhune mArI nAkhavAnA vicArathI hajAra bhAra leDhAnuM kAlacakra pedA karI prabhu para pheMkyuM. meTA parvatanA parvatenuM cUrNa banAvI denAra kALa cakanA prahArathI prabhu DhIMcaNa sudhI pRthvImAM kheMcI gayA. to ye saMgama pitAnI melI murAda pAra pADI zakyo nahi. AvA kAlacakathI paNa A manuSya paMcatva pAmyo nahi tethI lAge che ke maraNuta pIDAjanya kaSTo tene calita karI zake ema nathI. have tene anukuLa lAlaca ApI lalacAvuM te kadAca mArUM kAma thAya. ema vicArI eka moTA vimAnamAM besI saMgama prabhu pAse AvyA. ane mudita svare prabhune kahevA lAgyAH "he maharSi ! tamArA ugra tapathI ane savathI huM tamArA para prasanna thaye chuM. mATe tame mArI pAse je joIe te mAge ! kahe to tamane svargamAM laI jauM! kahe te mekSamAM laI jauM! athavA 2010_04 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 210 ] zrI mahAvIra jIvanata jo tame Iccho te tamane eka moTA sAmrAjyanA svAmI banAvuM! aneka rAjA mahArAjAo tamArA caraNa cUme evI sattAnA zIkhare tamane pahoMcADuM ! tamAre je mane ratha heya te bole ! huM avazya pUrNa karIza. kAraNa ke huM zaktizALI AtmA chuM." prabhu taraphathI kaMI javAba na maLatAM saMgame vicAryuM ke A munie te mArI badhI zakti kuMThita banAvI dIdhI ! mArA badhA hathiyAra heThA pADI dIdhA ! e munine muMjhavavAne kaI pravega have mArI pAse rahyo nathI. paNa eka kAmadevanuM amegha zastra bAkI che. kAmadeva pAse badhA deva namatA rahyA che. te muni paNa kAmadevanA zastra samI rUpavatI ramaNIonA kaTAkSothI avazya vIMdhAI jaze! Ama nirNaya karI kubuddhionA saMgama sarakhA saMgamadeve raMbhA ane tilottamA jevI divya svarUpI devAMganAo pragaTa karI. e devAMganAoe ekI sAthe chae hatuo nIpajAvI. prabhune lalacAvavA ane pitAnA tarapha AkarSita karavA aneka prakAranA kAmottejaka nRtya karI hAvabhAva ane aMga mareDa darzAvatI nAcavA lAgI. saMgItanI madhura surAvali cheDatI keTalIka apsarAo prabhu para vijaya meLavavA aneka abhinayo karatI prabhune pitAnA tarapha kheMcavA prayatno karavA lAgI. cATu vacano belatI, prabhu sanmukha dhasatI keTalIka asarAo lAkSaNika Dhabe vakSasthaLa vagere aMga pradarzana karatI prabhunA cittane kSebha pamADavA lAgI. paNa merU parvata samAna dhIra evA mahAvIraprabhue devAMganAone anukuLa upasargane paNa jarAya macaka na ApI. munidharmanI maryAdAmAM masta prabhune parAsta karavA saMgame eka rAtri daramyAna atyaMta bhayaMkara, kaThina ane gADha pIDAjanaka vIza upasargo karyA. te paNa kasoTInI sarANe caDeluM suvarNa jema vadhu 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnanI parAkASTA [ 211 ] cakacakita thAya tema prabhunI dhyAnadIti savizeSa camakavA lAgI. prabhune harAvavA Avele saMgama pote ja hArI gayo. pratijJAbhraSTa bane e saMgama sAva nisteja banI gayo. hAvare bAvare banI gayela deva vicAramAM paDI gayo ke huM zuM moDhuM laIne devasabhAmAM jauM! hArIne javuM jarAya hitAvaha nathI. hajI paNa game te prakAre A sAdhu calAyamAna thAya te mATe raMga rahI jAya ! kaI paNa prakAre Ane phasAvuM te ja huM saMgama khare ! AvA aneka saM5 vika9pa karato saMgama prabhune DagAvavA rekA ! prAtaHkALe prabhu vAlaka grAma tarapha cAlyA. mArgamAM pApI saMgame aDatAM dAjhI javAya evI tapAvelI retI ane pAMcase cArane dekhAva karyo. e cAre ekI sAthe prabhune vaLagI paDyA. parvata paNa bhIMsAI jAya evI bhIMsathI prabhune bhasyA te ya prabhu dhyAnathI lezamAtra vicalita na thayA. jhINI retImAM cAlatAM prabhunA paga DhIMcaNa sudhI khu cI jatAM hovAthI mahAmuzIbate prabhue e retALa pradeza pasAra kayo. paNa tanamanathI jarAya thAkyA nahi. have saMgame prabhune calita karavAno ne raste lIdhe. prabhu jyAM AhAra pANI mATe padhAre tyAM saMgama e AhArane aneSaNaya banAvI nAkhe. AthI prabhunA upavAsa upara upavAsa thavA lAgyA. eka vakhata prabhu tasalI nAmanA gAmanA udyAnamAM dhyAnArUDha hatA. tyAre saMgame temanA para corInuM ALa caDAvyuM. ajJAnI leke prabhune cera jANI mAravA AvyA. tila nAmanA prabhunA paricita eka IdrajAliyAe 2010_04 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 212 ] zrI mahAvIra jIvanajyota prabhune choDAvyA. tyAMthI tasalI nAmanA gAmamAM padhArI udyAnamAM kAusagga dhyAne rahyA. tyAM paNa saMgame prabhu para corIno Aropa mUkatAM loko prabhune pakaDIne rAjasabhAmAM laI gayA. tyAM siddhArtha rAjAnA sumAgadha nAmanA mitre tyAMnA rAjAne prabhune paricaya ApI mukta karAvyA. tyAMthI pharI pAchA tasalIgAma padhAratAM dhyAnArUDha prabhunI pAse saMgame cerInA hathIyAre mUkyA. cerInA sAdhano prabhu pAse jaI leke temane pakaDI tasalI nAmanA gAmanA mukhI kSatriya pAse laI gayA. eNe prabhu pAse paricaya mAgyuM ane hathIyAre viSe pUchayuM. paNa mauna prabhue kaMi javAba na Ape tyAre prabhune cAra mAnI zULI para caDAvavAnI taiyArI karI. adhikArIoe prabhune phAMsI para caDAvyA ane gaLAmAM pAza nAkhyo ke tarata ja phAMsI tUTI gaI, ema eka be vAra nahi paNa sAta vakhata prabhune phAMsIe caDAvyA ane sAte sAta vakhata phAMsI tUTI gaI. A banAvathI badhA bhAre AzcaryamAM DubI gayA. te salIrAjAe A vAta jANuM tyAre prabhune mahAna AtmA jANe Adara satkArapUrvaka mukata karyA. siddhArthapura padhAratAM pharI saMgama ceranI zaMkAthI prabhune pakaDAvyA. pUrvaparicita kauzika nAmanA azvanA vepArIe prabhune cheDAvyA. prabhu vrajagAma eTale koI gokuLamAM gocarI mATe padhAryA. saMgama tyAM paNa pahoMcI gaye ane zuddha AhArane azuddha banAvI dIdhe. saMgamanI AvI ceSTA jANI jarAya glAnI vagara prabhu gokuLa bahAra AvI dhyAnamAM lIna banI gayA. AvI rIte herAna karatAM cha mahinA vItI gayA. cha cha mahinA sudhI saMgame prabhune saMtApavAmAM kaMI bAkI na rAkhyuM. AhAra aneSaNIya karavAnI hada sudhI pahoMcI gayo! sAMbhaLatAM dila dhrujI 2010_04 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnanI parAkASTA | [ 213] jAya evI kAramI vedanAthI prabhune viDaMbita karyA. prabhune cha mahinAnA covihArA upavAsa thaI gayA. chatAM prabhu na glAna thayA, na azAMta thayA, na gusse thayA! dhyAnanI parAkASTAe pahoMcelA prabhune utArI pADavAnAM saMgamanA hajAre prayatno lekhe na lAgyA. pIDA sahana karatAM prabhu na thAkyA paNa pIDA karanAra saMgama thAkI gayo ! nirAza thaI gayo ! hatAza banI vilo paDI gayo ! e maTI maTI baDAInA baNagA phUMkIne Avyo hato, paNa tenA haiyuM ane hoTha sadAne mATe bIDAI gayA ! avadhijJAnathI prabhunA pariNAma tapAsyA. paNa prabhu to saugirithI paNa adhika nizcala hatA. saMgamanA pastAvAne pAra na rahyo. svarganA sukhe choDI cha mahinA sudhI prabhu sAthe pRthvi para bhaTakyo. paNa je kAma mATe Avyo hato e kAma siddha na thayuM, thAya ema na hatuM, AthI dhyAnastha UbhelA prabhu pAse jaI saMgame nIcI muMDIe be hAtha joDI prabhune kahyuM: "prabhu devasabhAmAM Idra ApanI je prazaMsA karI hatI te akSarazaH satya nIvaDI. Apa satyapratijJa che jyAre huM bhraSTapratijJa nIvaDyo. ApanI sthiratAnI prazaMsA huM na rahI zakyo ane Apane dhyAnathI calita karavA vagara vicAye deDI Avyo. cha cha mahinA sudhI meM Apane AhArathI vaMcita rAkhyA. Aje paNa zuddha AhArane azuddha banAvanAra huM ja hite. prabhu mArA koTI koTI aparAdho mApha kare. have Apa sukhe sukhe vicare....huM jAuM chuM. Apane have kaI bhaya nathI." A sAMbhaLI prabhu bolyAH "are saMgama ! tane ThIka lAge tema kara ! huM koIne Adhina nathI." prabhunA zabda sAMbhaLI hataprabha banelo saMgama pazcAtApa karate cAlyo gayo. prabhu tene ja joI rahyA ! "are A bicAro 2010_04 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 214 ] zrI mahAvIra jIvanaaAta mArA nimitte bhAre karmI banI jAya che, evu zuM thaze ? " evA dayAdra bhAvathI prabhunA nayane paNa A anyA. prabhunI ciMtA karatAM saudharmendra mlAna mukhe, ane du:khI hRdaye nATaka prekSaNa aMgarAga vagere baMdha karAvI devasabhA sAthe zekamagna banI lamaNe hAtha mUkI ddIna vadane vicAratA hatAM: " heA....prabhune upasargAnuM nimitta hu anyo. prabhunI prazaMsA me' na karI hota teA duSTa saMgame prabhune viDaMkhyA na hAta " Ama ciMtAmAM cha mahinA vItI gayA pachI lajajAthI biDAyelA nayane saMgamane AvatA jotAM ja parAGamukha banIne indra devatAo pAse dhakkA marAvI ghaNI ja nitsanA karAvI tiraskArapUrvaka devasabhAmAMthI haDaselI mRkAvyo. AthI saMgame peAtAnu khAkI raheluM eka sAgaropamanu AyuSya pUrNa karavA mATe merUparyaMtanI cUlikA para jaine potAnI zeSa jIMdagI vitAvI. IndranI AjJA meLavI tenI devIe paNa sAthe gai ane sthAnabhraSTa banelA e deva jema tema devatvanuM' AyuSya purU karaze. cha mAsI tapanuM pAraNu karavA mATe prabhu phrI e ja gokuLamAM padhAryA. tyAM vatsapAlikA nAmanI eka vRddha govAlaNe kalpe tevA paramAtnathI prabhune pratilAlyA. khuza thayelA devAe padivya pragaTa karyA, ane e gokuLa jaya jayAravathI gAjI UThayuM. AnaMda AnaMda vatI rahyo ! Ama upasarInI hAramALA ane UpavAsanI paraMparA cha mahinA lAMbI cAlI te paNa prabhu samatAzIla svabhAvathI jarAya DagyA nahIM. sahanazIlatAne paNa hada hAya che, paNu 2010_04 Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnanI parAkASTA [ 215] e hadane prabhu oLaMgI gayA. khUba sahana karyuM, khUba sahana karyuM ! sahana karI karIne dhyAnanI parAkASTA sara karI. lAkha lAkha vaMdana ho e dhyAnanI parAkASTAe pahoMcelA mahAvIrane ! koTI koTI namana che e saumya mUti mahAvIrane ! tapa-sayaMma ke vratane vize "niyama e daMDanAyaka-koTavALa sarakho che. niyamane khaMDita karanAranA vrata nathI ke saMyama nathI. sAta janmAMtaranA zatrune sage nehI badhu mAnaje, paraMtu vrata-niyamanI virAdhanA karanAra pitA hoya te paNa tene zatru samAna mAnaje. 1 x x x game te vastunA dAna karatAM dharmopadezadAna mahA upakAraka che. 2010_04 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA....! vizuddha suvarNasama dehakAMtithI camakatA prabhu mahAvIra saMgamanA upagathI thayela cha mAsI tapanuM pAraNuM karI AlaMbhikA nagarIe padhAryA tyAM vidyutakumAra jAtinA hari nAmanA Ine AvI dhyAnastha prabhune vaMdana karyA ane teNe prabhune kahyuM: "prabhu! Apa utkRSTa koTInA upasargo uttama samatAbhAvathI sahana karI rahyA che e sAMbhaLatA amArA hadaya kaMpI uThe che. have Apane thoDA samayamAM ja kevaLajJAna prApta thaze. ApanI pairyatAne huM vaMdu chuM" ema belatAM Indra gayA ane prabhu zvetAMbI nagarIe padhAryA. tyAM e ja nikAyanA harissaha Indra AvIne prabhune vinayapUrvaka namaskAra karI sukhazAtA pUchI. prabhu zrAvasti nagarIe padhAryA ane udyAnamAM dhyAnArUDha thayA. e samaye zrAvasti nagarImAM kArtika svAmInI rathayAtrAno mATe mahatsava cAlato hato. nagarajane hAthamAM pUjAnI sAmagrI laI prabhune choDI kArtikanI mUrtine pUjavA jaI rahyA hatA. A tarapha saudharmendrane upaga jatAM prabhune te avanaya dUra karavA prayatna karyA. zakrendraprerita kAtikasvAmInI mUrti pitAnI meLe ja AvIne prabhune traNa prada 2010_04 Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA....! [ 217 ] kSiNA ApI namaskAra karI temanI sAme nata mastake esI gaI. A namaskArapUrvakanA camatkAra joI leAkeA acaMkhamAM paDI gayA. ahA ! A mahAtmA te ApaNA ISTadevane pUjya che. te ApaNane vizeSa pUjya hovA joie. ApaNe emane oLakhI zakyA nahi. ekaThA thayelA hajArA leAkAe ha nAdapUrNAMka prabhune devAdhideva mAnIne pUjA karI prabhuno mahimA phelAvyA. tyAra pachI kauzAMbImAM muLivamAnamAM esI sUya ane caMdra, vANArasImAM zakrendra, rAjagRhImAM izAnendra, mithilAmAM janakarAjAe ane dharaNendre AvIne sukhazAtA pUchavApUrvaka prabhune vakrana karyA. tyAMthI vizAlAnagarImAM padhAratAM kAmavana nAmanA udyAnamAM AvelA kAmavana caityamAM caumAsI tapa svIkArI dvIkSA jIvananuM agyAramuM cAmAsu` karyuM. tyAM bhUtAnaMda ane nAgakumAra Indra prabhune sukhazAtA pUchavA AvyA. e nagaramAM bhUtapUrva nagarazeTha ane mahAdayALu evA jinadatta zeTha nAmanA zrAvaka vasatA hatA. vaibhava kSINu thaI javAthI leAkeA temane jINu zeTha tarIke saMbeAdhatA. kAmavana caityamAM prabhu mahAvIra cAturmAsa padhAryAM che. e jANI zeTha dararoja prabhune vadana karavA jatAM ane AhAra pANInA lAbha ApavA prabhune vinaMtI karatA. dhyAnastha prabhu kaMI javAba na ApatA ne kathAMya paNa jatAM na heAvAthI zeThane thayuM ke bhagavAne mAsakSamaNu tapa karyuM lAge che. e tapa pUrNa thatAM jarUra mane lAbha Apaze. caDatI bhAvanAdhArAe dararoja zeTha tyAM AvatAM ane prabhunA pAraNAnA lAbha levA takedArI rAkhatA. ema karatAM prabhune cAra mahinAnA upavAsa pu thayA ane 2010_04 Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 218 ] zrI mahAvIra jIvanata cAturmAsa paNa pUrNa thayuM. pAraNanA divase zeThe lAbha ApavAnI prabhune ghaNuM ghaNuM vinaMtI karI, manamAM thayuM ke Aja te prabhu jarUra mArA ghera padhAraze. harSathI thanaganatA zeTha ghera gayA ane atyaMta utkaMThApUrvaka prabhunI rAha jovA lAgyA. madhyAhna samaye prabhue kAmavanamAMthI nIkaLI bhikSAcaryAnA niyamAnusAra zerIomAM pharatAM pharatAM eka gRhasthanA gharamAM praveza karyo. gharanA mAlIka navina zeThe dAsIne je kaMI hoya te ApavA saMketa karatAM dAsIe kASTanA bhAjanamAM aDadanA bAkulAnuM bhajana prabhunA karapAtramAM vaherAvyuM. devatAoe devaduMdubhinA nAda sAthe paMcadivya pragaTa karyA. arihaMtane dAna ApavAthI gaganamaMDaLa gAjI uThayuM. ekatra thayelA lakone navina zeThe kahyuM: "meM pite mArA hAthe prabhune dUdhapAkathI pratilALyA." navina zeThane pUrNa bhAgyazALI vyakti tarIke lokee temane purNazeThanA nAmathI saMbodhyA. zeTha paNa sADA bAra koDa sonaiyAnA svAmI banI dravyalAbhanA bhAgIdAra banyA. jIrNazeThe jyAre duMdubhinAda sAMbhaLyo tyAre temanA vRddha haiyAne bhAre AMcako lAgyuM. AjanA divasane dhanya mAnatAM zeTha bhAvanAnI akhaMDa dhArAe jhulatA hatA. "Aja prabhu mAre ghera padhAraze! huM ka95nIya AhAra prabhunA karapAtramAM vahorAvIza ! prabhu mArA ghera pAraNuM karaze ! huM dhanya dhanya banI jaIza ! Aje mAro janma saphaLa thaI jaze! A caDatI vicAradhArAmAM duMdubhie bhaMga pADyo. jinadatta zeTha camakI gayA. "are....prabhue mArI bhAvanA toDIne zuM anya ghera pAraNuM karyuM? ahA... prabhune svahaste pAraNuM karAvanAra vyakti puNyazALI ane huM durbhAgI ! mAre mane mArA manamAM ja rahI gayo !" pArzvanAtha prabhunA eka kevaLajJAnI ziSyanA mukhe ke e 2010_04 Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA...! [ 219 ] pUrNazeThane dravya lAbha meLavanAra ane jinadattazeThane bhAva lAbha meLavanAra tarIke pichANyA. pUrNa zeThane dravyalAbha tarIke A bhava purato ja dhana ane yazano lAbha maLyo, jyAre jinadattazeThe bhavobhava bhAthA sarakho dharmane lAbha ane azruta devalokamAM deva banavAne lAbha meLavyuM. huMdubhinAda na sAMbhaLyo hota te jinadatta zeThe avazya kevaLajJAna pAmI saMsAra kApI nAkhyuM hatuM. ema kevaLInA mukhe arihaMtanA pAraNAne dravya lAbha ane bhAva lAbha jANa loko vismaya pAmyA ane manomana jinadattane vaMdI rahyA ! prabhu mahAvIra srAmAnugrAma vicaratA susumArapure padhAryA. tyAM azokakhaMDa vanamAM azokavRkSa nIce zIlApara aphUma ta5 svIkArI eka rAtrinI pratimA dharIne rahyA. te samaye saudharmendrane jItavA upara caDele camarendra saudharmendranA vajaprahArathI bhayabhIta thaIne prabhu mahAvIranuM zaraNa svIkAratAM IndranA kepathI bacI gayelA amarendra prabhune parama bhakta banyA. prAtaHkALe kAryotsarga pArIne prabhu anukame bhagapura nagaramAM padhAryA. tyAM mahendra nAmanA koI durmati kSatriya hAthamAM khajurInI lAkaDI laI dveSathI prabhune mAravA deDyo. tyAre prabhune vaMdana karavA AvelA sanaskumAreje e kSatriyane aTakAvyuM ane bhaktipUrvaka prabhune vaMdana karI sukhavihAranI zAtA pUchI. prabhu naMdIgrAma padhAratAM siddhArtha rAjAnA mitra naMdarAjAe prabhunI pUjA karI. meDhaka gAme padhAratAM eka aNaghaDa gevALIye vALanI guMthelI rAsa laIne prabhune mAravA deDyo. saudharmendra tene vAryo. Ama Indro, devatAo, rAjAo, zeThiyAo vagere uttama AtmAo prabhu pratye bhakti darzAvatA, vaMdana karatAM, sukhazAtA pUchatA, 2010_04 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [220 ] zrI mahAvIra jIvanata prabhunA duHkhe duHkhI thatA, evA aneka AtmAo hatA. jyAre prabhune parezAna karanArA duSTa buddhivALA halakI mane vRttivALA AtmAo paNa aneka hatA! paNa vizALahadayI prabhune bhaktino pakSapAta na hato....vyaktino anurAga na hate.....ane duSTa manuSya pratye dveSa na hatoSa na hate...AkAza karanAra vyakita tarapha Akroza na hato ! prema rAkhanAra vyakti tarapha prema na hatuM! sarva pratye eka ja sarakhe bhAva temanA aMtara sarovaramAM chalakAI rahyo hato. dIkSA jIvananA bAramA varasamAM viharatAM prabhu kauzAMbI padhAryA. temaNe tyAM karmakSaya mATe eka abhinava praga Adaryo. poSa vadI pratipadAnA divase eka ghera abhigraha dhAraNa karyo. kaI rAjakanyA dAsIpaNune pAmelI hoya, pArakA ghera rahetI hoya, hAtha ane paga leDhAnI beDIe jaDyA hoya, mastaka maMDita haya, madhyAhna samaya vItI gayA hoya, eka paga uMbarAnI aMdara hoya bIjo paga bahAra haya, traNa divasanI bhUkhI hoya, evI e rAjakanyA AMkhamAM AMsu pUrvaka sUpaDAnA khUNe rahelA aDadanA bAkuLAthI mane pratilAle te ja mAre pAraNuM karavuM. " Avo ati kaThina abhigraha laI dararoja bhikSA mATe madhyAhna samaye prabhu kauzAMbI nagarInI zerIe zerIe pharatAM, paNa abhigrahane anurUpa saMga na sAMpaDatAM pAchA pharI kAyotsarga dhyAnamAM lIna banI jatAM. kauzAMbI nagarInA lekoe bhikSuo to ghaNuM joyA 2010_04 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA...! [ 221 ] hatA paNa temane Ave chegI kadI jovA maLyo na hite. uttamamAM uttama khAdya padArtho sAme dharavA chatAM kaMI paNa lIdhA vagara prabhu jyAre pAchA pharI jatAM tyAre nagaraleke bhAre navAImAM DubI jatAM! e nagarImAM zatAnika rAjA rAjya karate hate. prabhunA mAmA ceTakarAjAnI putrI mRgAvatI tenI paTarANI hatI. e mRgAvatI jainadharmaparAyaNa parama zrAvikA hatI. e rAjAne sugupti nAmane maMtrI hatuM. e maMtrIne naMdA nAmanI dharmapatnI paNa dharmarAgI zrAvikA hatI. naMdA ane mRgAvatI vacce sakhyabhAva hato. e nagaramAM dharmavRttine dhAraNa karanAra dhanAvAha nAmane dhanADhya zeTha rahetuM hatuM, tene mULA nAmanI patnI hatI. eka vakhata bhikSA mATe pharatAM prabhu sugupta maMtrInA ghera padhAryA. maMtrI ghera na hatA, paNa naMdA zrAvikAe prabhune gharaAMgaNe AvelA joI oLakhI lIdhA ane bhAre harSa pAmI. svAgata vacanapUrvaka prabhunI sAme jaI vaMdana karI, bahumAnathI gharamAM laI gaI ane e buddhimatI zrAvikAe kape tevA bhejya padArtho prabhunI sAme dharI vahoravA mATe khUba khUba Agraha karyo paNa abhigrahapUrtinI eke vastu na dekhAtAM prabhu kaMi paNa lIdhA sivAya tyAMthI pAchA pharyA. AthI naMdA zrAvikAne atyaMta duHkha thayuM. AMkhamAM AMsu ane hadayamAM valopAta sAthe kheda karavA lAgI. mArA sArA bhAgye mahAvIra mArA ghera padhAryA. sUjhate AhAra taiyAra hovA chatAM mane jarA ya lAbha na Ave! Ama du:khI thatI joI tene tenI dAsIe kahyuM: "svAminI! A devAya 2010_04 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 222 ] zrI mahAvIra jIvanajyota te dararoja AvI rIte badhAnA gherathI pAchA jAya che. kaMI paNa letA nathI." A sAMbhaLI naMdAe vicAryuM ke "prabhue kaI paNa abhigraha dhAraNa karyo hovo joIe. nahitara bhikSA mATe nIkaLelA prabhu prAsuka anna lIdhA sivAya kema pAchA phare !" Ama tarka vitarka karatI naMdA plAna mukhe beThelI che tevAmAM maMtrIzvara ghera AvyA ane udAsinatAnuM kAraNa pUchayuM. tyAre naMdAe gadagadu svare prabhu padhAryA ane pAchA pharyA e hakIkata kahI saMbhaLAvI. kahyuMH "AvI rIte prabhu nagaramAM bhikSA mATe padhAre ane keI apUrva abhigrahanA kAraNe gaucarI lIdhA vinA pAchA jAya ane tamArA jevA maMtrI mejuda hovA chatAM e jANavA mATe koI prayatna na kare te tamane zakti maLI zA kAmanI?" maMtrIe kahyuM huM jarUra Aje prabhune abhigraha jANavA mATe zakya prayatna karIza. te vakhate mRgAvatI rANInI vijayA nAmanI dAsI maMtrInA ghera AvelI hatI. teNe prabhu saMbandhI badhI vAta sAMbhaLI mRgAvatI pAse jaIne karI. mRgAvatI mahAvIrane sArI rIte pIchAnatI hatI. pratAnI ja pheInA dikarA sAdhu avasthAmAM vicaratAM chatAM pitAnA ja nagaramAM bhikSAthI vaMcita rahe e vicArathI tene khUba duHkha thayuM. hRdayamAM bhAre vedanA uddabhavI. A vAta teNe rAjAne jaNAvI. vizeSamAM duHkhapUrvaka kahyuM: "he rAjana! tamArI ja rAjadhAnImAM kaI abhigrahanA kAraNe ATalA badhA divasa prabhu mahAvIra bhikSA vagaranA rahe, kharekhara dhikkAra che ApaNane " rAjAne paNa AghAta lAgyo prAtaHkALe rAjAe sugupta maMtrIne prabhuno abhigraha jANavA AjJA karI. maMtrIe kahyuM: "mahArAja ! prabhunI vicAradhArA jANavI sahaja vAta nathI. temano abhigraha gUDha jaNAya che." 2010_04 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA....! [ 223 ] "" rAjAe dha zAstranA jANakAra eka nimittiyAne melAvIne prabhunA abhigraha zuM che e jANavA prayatna karyAM. tyAre teNe paNa kahyuM: " dharmazAstromAM dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI ghaNI jAtanA abhigrahA maharSie mATe darzAvelA che. viziSTa jJAna vagara prabhunA abhigraha jANI zakAya ema nathI A sAMbhaLI zatAnika rAjA ane rAjaparivAra zokamAM DubI gacA. maMtrIe prabhunA abhigraha jANavA ghaNA prayatna karyAM paNa jANI zakyA nahi. rAjAe prabhune vividha prakAre uttama bhikSA ApavAnI nagaramAM urghoSaNA karAvI. lAke paNa prabhune pAraNu' karAvavAnA bhAvathI, zraddhAthI ane rAjAjJAthI avanavI rIte prabhune bhikSA ApavAnA prayatnA AdaryA paNa prabhune gUDha abhigraha pUrNa karI zakayA nahi, A rIte nitya gaucarIe pharatAM ane upavAsI rahetAM cAra....cAra....mahinA vItI gayA chatAM samatAparAyaNa prabhu jarAya mlAna na thayA. rAjaparivAra ane nagarajana divase divase vadhu khedathI AkuLa vyAkuLa thai joyA karatAM paNa abhigrahapUrti nA kAine upAya lAdhyuM nahi. e arasAmAM zatAnika rAjAe eciMtA caMpAnagarIne gherI lIdhI. e nagarInA dadhavAhana rAjA bhaca pAmI nAsI gayA. pAchaLa nagarIne luMTatA zatAnika rAjAnA eka saunike hRdhivAhana rAjAnI dhAraNI nAmanI rANI ane vasumatI nAmanI putrIne upADIne uMTa para besADI kauzAmbI nagarIe javA ravAnA thayA. mArgomAM tenA duSTa AzayanI jANa thatAM peAtAnu satItva TakAvavA mahAsatI dhAraNIdevI jIbha kacarIne maraNu pAmyA. AthI bhaya pAmelA saunika vasumatIne putrI sama mIThA vacane khelAvatA kauzAMbImAM 2010_04 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] zrI mahAvIra jIvana lai gaye. tene rUpavatI dekhI sArA dAma upajaze e hetuthI rAjakanyA vasumatIne vecavA mATe kauzAMbInA dAsa bajAramAM UbhI rAkhI. devI saMkete dhanAvAha zeTha tyAM AvI caDyA, temanI najara vasumatI upara paDatAM ja camakI gayA. A khIlatI kaLIsamI kanyA koI sArA kulanI lAge che. e jyAM tyAM vecAze te bhAre duHkhI thaze. evA dayAdrabhAvathI zeThe subhaTane meM mAgyA dAma ApI vasumatIne kharIdI ghera AvyA ane mULa zeThANIne kahyuM: "tamAre A kanyAratnane putrInI jema jALavavuM." pachI dhanAvAha zeThe enA kulanI ane mAtapitAnI mAhitI meLavavA e kanyAne ghaNuM prazno karyA paNa e kulina kanyAe potAnA kulanuM mahattva pragaTa na karyuM. phUla jevI komaLa kanyA upara zeThane putrIvat prema ubharAye. tenA caMdana jevA zItaLa svabhAvathI AkarSAIne zeThe tenuM caMdanA nAma pADyuM. dhanAvAha zeTha caMdanAnI suMdara jALavaNI karatAM joI muLAnA aMtaramAM IrSyA ubharANI. vAraMvAra zeThanI sAme vAdamAM utarI kahetI: "dAsIne mAthe caDAvavI sArI nahi." A sAMbhaLI zeTha kahetAH "A caMdanA mArI putrI che. AvI rUparUpanA aMbAra samI kanyAne dAsI kahevI e dilanI kRpaNutA che. tAre caMdanA pAse kaI kAma na karAvavuM. paNa ekanI eka vahAlasoyI putrInI jema tenI badhI IcchAo purI karavI." caMdanA pratyeno Ave pakSapAta zeThANIne kheMcavA lAgyadhanAvAha zeThe caMdanA mATe suMdara kArIgIrIthI opatA alaMkAro karAvI ApyA. ane caMdanA nita navA kapaDA pahere evI IcchAthI sArA sArA kapaDA vagere vastuo lAvI ApatAM. enI khAvA pIvAnI khUba ja 2010_04 Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA....! [ ra25 ] takedArI rAkhatA. pitAnI pAse ja jamavA besADatA. A badhuM joI mULa IrSyAgnithI saLagI jatI! eka vakhata dhanAvAha zeThe bahArathI AvI pANI mAgyuM. keInakara hAjara na hovAthI caMdanA pitRbhAvanApUrNa premathI pANIne kaLaza bharI lAvI. zeThanI nA hovA chatAM zeThanA paga dhevA lAgI. te divase caMdanAe zeThe AgalA divase ja lAvI Apela suMdara jarIyana sADI paridhAna karI hatI. caMdanAnA svabhAvika rUpamAM A sADI tene khUba ja zebhatI hatI. dhanAvAha zeTha paga dhotI caMdanAne premALa najare joI rahyA. evAmAM caMdanAne dIrgha kezapAza sahasA chuTI gaye ane tenA ati lAMbA vALa pANImAM paDI bhIMjAvA lAgyA. A joI zeThe lAkaDIthI tenA vALa uMcA karI aMDe bAMdhI dIdho ! mULA zeThANIe chupI rIte A dRSya joyuM ane chaLI UThI... " are! caMdanAne rUpavatI joI zeThanI buddhi bagaDI lAge che. te dahADe nakakI mane kADhI mukaze ane ene patnI tarIke rAkhaze. mArA para avazya zekyanuM zalya Avaze ane huM A jIMdagImAM ozIyALI banI jaIza. duzmana ane dardIne ugatA ja DAma sAre !" ema vicArI samayanI rAha jotI mULAne eka vakhata samaya maLI gaye. ane caMdanAnI sAthe keI najIvA bahAnAthI jhagaDe karI tene khUba mArI. pachI hajAmane belAvI tene lAMbe, sumita, zyAmala kezapAza kapAvI nAkhe. hAtha pagamAM beDIo paherAvI, eka aMdhArIyA oraDAmAM dhakelI dIdhI. AvA acAnaka AvI paDelA mULAnA AkrozathI ane mArathI caMdana ekadama gabharAI gaI. enuM aMtara hebatAI gayuM ane codhAra AMsue raDavA lAgI. paNa zeThA 2010_04 Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 226 ] zrI mahAvIra jIvanajgyAta 46 NInA sakhata pharamAnathI koI paNa dAsadAsIe tenI pAse jaI zakayA nahi. mULAnA bhayathI badhA dhrujI UThyA ane samasamI rahyA. mULA peAtAnuM kAma patAvI potAnA piyara jatI rahI. sAMje zeTha ghera AvatAM ja pahelI pRcchA caMdanAnI karI paNa DaranA mAryA keAI nAkare javAba na ApyuM. rAtre pharI pUchyuM to ya koie javAba na ApyA. aMdhArIyA eraDAmAM baMdhana avasthAmAM paDelI caMdanA gheADIvAra rUdana karI zAMta thai vicAravA lAgI.... ahA....kyAM mArU rAjakula ane tyAM A baMdhanAvasthA! kharekhara, meM pUrvabhavamAM nikAcita pApakarmA AMdhyA che tenA phaLa mane A bhavamAM bhAgavavA paDe che. " mAtA pAse jainatvanA saMskArane varelI caMdanAe zAMtabhAvathI vicAyu...! " mane navakAramaMtranA smaraNu karavA mATe ane dha svarUpa ci'tavavA mATe suMdara ekAMta sthaLa maLyuM. jyAM sudhI mArA para AvI paDaeNlu' saMkaTa dUra na thAya tyAM sudhI mAre anna pANI na levA ane navakAramaMtranu` smaraNa karavuM. dhanAvAzeTha mane putrI samaje che. huM temane mArA pitA samaju chuM. mULA mArI mAtA che. AmAM ene keAI doSa nathI. dveSa mArA pUrva kRta kamane ja che. " AvA vicAra karatI cadanAe eraDAne Atama ajavALavAnuM sAdhana mAnI samatAbhAvathI dharma dhyAnapUrvaka samaya pasAra karavA lAgI. traNa traNa divasa sudhI zeThe caMdanAnI khUba tapAsa karI paNa caMdanAneA patto na lAgatAM cAthA divase badhA nAkarAne elAvIne dhamakAvyA. te ya kAI bhALa na maLI, zeTha bhAre vyAkuLa anI gayA. eka vaphAdAra ane vRddha dAsIthI caanAnu ane zeThanu du:kha sahana na thayuM. tene caMdanA upara 2010_04 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA...! [ rara7 ] ghaNe prema hatA. AthI tene thayuM ke huM vRddha chuM. maraNa Ave te bhale Ave paNa aMdhArA oraDAmAM khAdhA pIdhA vagara e phUla jevI chokarI marI jaze te tenuM pApa mane lAgaze. mATe huM zeThane vAta karUM. zeThane khAnagImAM belAvI dAsIe zeThANInA sItamanI vAta karI dIdhI ane caMdanA kyAM che e sthAna paNa batAvI dIdhuM. caMdanAnA duHkhanI vAta sAMbhaLI zeThanA dilane dhakko lAgyA. zodhavAnA bahAne pharatAM zeThe aMdhArIyA oraDAnuM tALuM toDI nAkhyuM che jenA hAtha paga beDIe jaDyA che, mastaka maMDita che evI caMdanAne karamAlI velaDInI jema eka khUNAmAM navakAramaMtranuM smaraNa karatI beThelI joI ! caMdanAnI AvI sthiti jotAM ja zeTha pika mUkIne raDI paDyA....."are, beTI! tArI AvI dazA ! traNa traNa divasathI te kazuM khAdhuM nathI!" Ama bolatAM zeTha khAvAnuM levA devyA. paNa mULAnA pAkA baMdobastathI khAvA je kaI padArtha hAthamAM na AvyuM. baporane samaya vitavA AvyA hatA. rasoDuM sApha hatuM. cAre bAju najara karatAM Dhera mATe bAphelA aDada eka vAsaNamAM joyA. bIjuM kaMI vAsaNa na maLavAthI zeTha eka supaDAmAM thoDA aDada laI caMdanA pAse gayA ane kahyuM. "beTA ! hamaNuM tuM aDada khA ! huM beDI teDavA mATe jaldI luhArane belAvI lAvuM. pachI tArA mATe sArA bhejananI vyavasthA karIza." Ama kahI khare bapAre khullA page dhanAvAha zeTha luhArane bolAvavA deDyA. A bAju eraDAnA uMbarAmAM AvIne beThelI caMdanA vicAravA lAgI ke "bhAgya ge ane kudaratI saMge 2010_04 Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 228 ] zrI mahAvIra jIvanata mAre aThThama tapa thaye. A tapanA pAraNe je koI bhikSuka AvI caDe te ene ApIne pachI huM pAraNuM karUM !" saMskArI AtmA game tevA saMjogomAM paNa potAnA saMskAre visarato nathI. traNa divasanI bhUkhI hovA chatAM bhAvamagna dazAmAM atithinI rAha jotI uMbarAmAM besI rahI. rasa dAsI ane upavAsI che emAM kauzAMbInI zerIe zerIe gaucarI mATe pharatAM prabhune abhigrahanI pUrNAhutI na thatAM Aje temane pAMca mAsa ane pacIsa divasa ugye ! ATale dIrgha samaya AhAra pADyuM rahita vItyo hovA chatAM parama tejasvI prabhu teja kIraNane jhIlatAM jhIlatAM Aje paNa rejanA niyata samaye bhikSA mATe pharatA hatA. Atura nayane ane duHkhI dile keNuM bhAgyazALI prabhune pAraNuM karAvaze ? enI sau kei sthira nayane rAha joI rahyA hatA. AjanA maMgaLa divase prabhu dhanAvAha zeThanA bhavana dvAre AvI UbhA ! AsapAsa koI na hatuM. dAsa dAsIo mULAnA bhayathI badhA AghApAchA thaI gayA hatA. traNa divasanI upavAsI caMdanA vicArI rahI hatI ke "A saMsAra eka jIvana nATaka che emAM A AtmA avanavA aMka bhajavI rahyo che ! kyAM mAtapitA ! kayAM rAjakula ! kyAM cauTAmAM veMcAvuM ! dhanAvAha zeTha jevA dharmiSTha pitA maLavA ! rAjakulamAM nita navA mIThAI mevA AgatI mArA jevI bALA Aje hAthamAM supaDAmAM aDada bAkuLAnA bhejana laine ArogavA beThI che ! A badhI saMsAranI vicitratA che! A samaye koI bhikSuka AvI caDe te thoDuM tene ApIne pachI huM traNa upavAsanuM pAraNuM karUM !" tevAmAM mahAtejathI jhaLahaLatA prabhu ekAkI vaNe caMdanA sAme AvI UbhA ! kayAM rAta 2010_04 Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA...! [ 229 ] - caMdanAe prabhu mahAvIrane joyA. bALapaNamAM mAtA pAse sAMbhaLyuM hatu ke siddhArtha rAjA ane trizalAdevInA rAjaputra vardhamAnakumAra rAjavaibhava cheDI Atmika sukhane pragaTa karavA tapasvI jIvana svIkArI sarvatyAganA paMthe cAlI gayA che, paNa mahAvIrane keAi vAra joyA na hatA ! prabhunuM tejasvI chatAM saumya vadana ane dehakAnti jaI caMdanA camakI gaI.aMtaramAM eka vicAra jhabakI gaye ! mAtAe karelI vAta tene yAda AvI gaI. rakhene, A vardhamAnakumAra te nahi hoya ! ahA ! AvI viSama sthitimAM paNa mArA bhAgyane sitAro camakI rahyo che! jIvanamAM pahelI ja vAra karelA aThThamatapanA pAraNe AvA parama tejasvI mahAtmA acAnaka bhikSA samaye padhAryA. Aja huM dhanya banI gaI! ajANatAM ja uttama supAtrane bhikSA ApavAno prasaMga upasthita thaye ! paNa atyAre huM evA saMjogemAM sapaDAI gaI chuM ke mArA hAthamAM AvA tapasvIne ApavA lAyaka bhikSA nathI ! chatAM A mahAtmA mArI bhAvanA avazya satkAraze! bhAvavibhora banelI caMdanAnA nayanamAM harSanA AMsu dhasI AvyA. vinayapUrvaka mahAmuzIbate UbhI thaI prabhu pAse javA taiyAra thaI paNa paga beDImAM ja jakaDAyelA hovAthI AgaLa vadhI zakI nahi! eka paga ja uMbara bAra jaI zakayo. raDatI raDatI caMdanA belI: "prabhu A bhikSA je ke ApanA jevA atithi mATe anucita che paNa emAMthI thoDuM grahaNa karavA mArA upara anugraha kare ! " prabhue abhigrahanI pUrNAhuti jotAM pAMca mAsa ane pacIza upavAsanuM pAraNuM karavA pitAnuM karapAtra laMbAvyuM. caMdanAe harSabharyA haiye prabhunuM karapAtra aDadanA bAkuLAthI bharI dIdhuM! tyAM te camatkAra sarajANe ! caMdanAnA hAtha pagamAM sajajaDa jaka 2010_04 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - che ane pagamala cadanabALA karate [ 230 ] zrI mahAvIra jIvanata DAyelI lokhaMDanI beDI taDAkA sAthe tUTI. hAthamAM suMdara kaMkaNa ane pagamAM abhinava jhAMjhara svarUpe jaDAI gaI ! caMdanAnA mastake zyAmala dIdhuM kezapAza ane sarvAge ratnamaya alaMkAre goThavAI gayA ! caMdanabALA devAMganA sama opavA lAgI. AkAzamAM dhama...dhamakarate devaduMdubhi gaDagaDavA lAgyA. sADI bAra koTI senayA sAthe sugaMdhI jalapuSpa ane vastronI vasudhArA varasavA lAgI! duMdubhine nAda sAMbhaLI dhanAvAha zeThanuM bhavana lAkho game nagarajanathI gherAI gayuM. prabhunA abhigraha pUrNAhuti nimitte duMdubhinA maMgalaghoSathI khuza thaIne zatAnika rAjAe pitAnA badhA baMdIvAno cheDI mUkyA ane mRgAvati rANI vagere rAjaparivAra sAthe ghaTanA sthaLe doDI AvyA. sugupta maMtrI ane naMdA zrAvikA meTA parivAra sAthe AvyA. sarvatra prabhunA pAraNAnI khuzAlI phelAI gaI. pAMca mAsa ne pacIza divase prabhune ati kaThina abhigraha pUrNa thatAM prasanna thayelA devatAo prabhunA maMgalamaya tapano pAraNuM mahatsava ujavavA deDI AvyA. AkAzamAM devatAo nRtya karavA lAgyA. dharatI para manuSya nAcavA lAgyA. kauzAMbInagarImAM jaya jayArava phelAI gaye. zatAnika rAjAno baMdI tarIke pakaDAyele dRdhivAhana rAjAno saMpUla nAmano aMtaHpurane rakSaka Aje chUTe thatAM mAnava medanI vacce hAjara hato. teNe caMdanAne joI ane vasumatI tarIke potAnA rAjAnI kanyAne oLakhI, muktakaMThe raDate caMdanAnA pagamAM ALeTI paDyo ! ene oLakhIne caMdanA paNa mAtapitAne yAda karI raDavA lAgI ! zatAnika rAjAnA pUchavAthI saMpUle caMdanAnI oLakhANa ApatAM mRgAvatI rANI belI "are..... A ne mArI bena dhAriNInI putrI mArI bhANeja che" ema 2010_04 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA..... << ?? [ 231 ] bolatI caMdanAne bheTI paDI. mAzI bhANejanuM sukhada mIlana thayuM. kaMcukIne AzvAsana ApatAM zatAnika rAjAe kahyu : ahA....A khALA tA bhAre bhAgyavatI che, hAthe prabhue dIrgha tapasyAnuM pAraNuM karyuM. Aje AnaMdanA avasara che, luhArane melAvavA gayela dhanAvADu zeTha duMdubhinA nAda lokamukhe prabhue potAnA ja ghare pAraNuM karyAnI hakIkata jANI zvAsabhera doDatA AvyA. peAtAnA ghara AMgaNe A abhinava dRzya nihALI atyaMta harSAvezamAM AvI gayA. caMdanabALAne sarvo'ge susajja joi ane prabhue tenA hAthe pAraNuM karyuM, e jANI temanI rAmarAjI vikasvara thai gai. saudharmendra paNa devaparivAra sAthe prabhunA pAraNA maheAtsava ujavavA hAjara thai gayA. e badhA devA, zatAnika rAjA, mRgAvatI rANI vagere nagarajanAe aMtaranA umaLakAthI pulakitabhAve prabhune namaskAra karyAM. ugra tapanuM pAraNu' caMdanAnA hAthe karI dilathI nilepa prabhu tyAMthI vihAra karI gayA. prabhunA gayA pachI lAbhathI vasudhArAnu' dhana levA IcchatA zatAnika rAjAne aTakAvI Indre caMdanAnI IcchAthI e dhana dhanAvADa zeThane apAvyuM. " caMdanabALA carama dehI che, prabhune kevalajJAna thaze tyAre temanI prathama ziSyA thai chatrIza hAra sAdhvIgaNanI netA anI zuddha saMyama pALI meAkSamAM jaze. tamAre A mALAnu sArI rIte rakSaNa karavuM" ema zatAnika rAjAne kahI Indra svasthAne gayA. zatAnika rAjA ane mRgAvatI rANI caMdanAne laI rAjamahelamAM pAchA pharyAM. ane mAnapUrvaka potAnI ja kanyA tarIke tene kanyAonA aMtaHpuramAM rAkhI, caMdanA paNa peAtAnA vizuddha vartanathI Anadita citte mAzInA ghera rahI. dhanAvAha zeTha dharmamaya divasA pasAra karavA lAgyA. - 2010_04 jenA Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 232 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta caMdanAnA AgrahathI zeThe mULAne keAi zikSA te na karI paNa mULA pote ja peAtAnA duSTa svabhAvathI dAjhatI irSyAgnithI saLagatI zeSa jIvana duHkhamaya pasAra karI durgatine pAmI. caMdanAnA hAthe prabhunI bhavya pratijJA pUrNa thaI ane jaya jayakAra vatAi rahyo. bhagavAne je pratijJA ke abhigraha dhAraNa karyAM hatA tenI pAchaLa kakSaya sivAya bIjo koI hetu hoI zake nahi. chatAM caMdanamALA jevA duHkhada pirasthitimAM mUkAyelA AtmAne tAravAnI buddhi mAnI zakAya. AvA vicitra abhigraha pUrNa thAya e jevI tevI vAta na hatI. bhagavAnane kakSaya nimitte tapatu AlaMbana maLyu ane caMdanabALAne A abhigraha pUrNa karAvavA mATe AvA sAnerI samaya sAMpaDyo ! lAgyA. A prasaMgathI caMdanabALAnA guNagAna kauzAMbI nagarImAM zerIe, ghera ghera, ane mukhe mukhe gavAvA prabhu te prasiddha thayA paNu caMdanabALAnI prasiddhi era jAmI gaI. caMdrakaLA sadeza rUparAzI samI caMdanamALA prabhune kevaLajJAna prAptinI rAha jotI rahI. dhanya mahAvIra, dhanya caMdanA....! virati vagaranu' jIvana-bhava niSphaLa che. samyakRtva-prabhubhakti-supAtradAna cAhe teTalA karavAmAM Ave paNa virutivALuM jIvana hAya to ja saphaLa jIvana che. ja 2010_04 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. sAdhanAnI aMtima kSaNe puNyazALI ane dharmabhAvI jIve upara AvelI Aphata temanA lAbhanuM kAraNa thAya che. caMdanAe AvelI Aphata samabhAvapUrvaka sahana karI. tenA badalAmAM teNe vipula yaza ane prabhunA addabhuta abhigrahanI pUrNAhutimAM nimitta banavAno apUrva lAbha meLavyuM. prabhu sumaMgaLa gAme padhAratAM tyAM sanaskumArendra ane sakSetra gAmamAM mAhedrakalpanA Indra AvIne prabhune vaMdana karyA. pAlakajhAme praveza kastAM bhAyala nAmano koI duSTa vaNika apazukananI buddhithI prabhune ughADI taravAre mAravA doDyo. paNa siddhAthe tene aTakAvyuM caMpAnagarIe padhAratAM svAtidatta nAmanA brAhmaNanI yajJazALAmAM caumAsI ta5 svIkArI bAramuM cAturmAsa birAjamAna thayA. tyAM prabhu pratye anurAgI banelA pUrNabhadra ane mANibhadra nAmanA be yakSe dararoja rAtre AvIne prabhunI bhaktipUrvaka pUjA karatAM. te joI svAtidatta brAhmaNane thayuMH A devAya keI mahAtmA jaNAya che. emanA prabhAvathI AkarSita thayelA deve temanA pratye bhaktibhAva pradarzita karavA darare ja Ave che. huM paNa temanI pAse jaI mArA mananI zaMkAo dUra karavA temanA jJAnane lAbha uThAvuM. 2010_04 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 234 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta ema vicArI e brAhmaNa jijJAsu vRttithI prabhu pAse AvyA ane AtmA sabandhI aneka prazna pUchyA. prabhue paNa dareka praznaneAnA sacATa uttara ApyA. brAhmaNane saMpUrNa saMtASa thayA. mananI zakAe zamI javAthI AnaMda pAmI satkArapUrvaka prabhunA guNagAna gAvA lAgyA. mAra cAturmAsa pUrNa thatAM nagara bahAra pAraNuM karI prabhu tRbhaka gAme padhAratAM saudharmendra prabhune va'dana karavA AvyA. prabhu sAme bhavya nATaka karI bhakti pradarzita karI kevaLajJAnanI prApti najIka che ema jaNAvI svasthAne gayA. meDhaka gAmamAM camarendra prabhune sukhazAtA puchI vaMdana karyAM. prabhu SaNmAnI gAme padhAryA. gAmanI bahAra eka suyogya nirjIva sthAna joI dhyAnaparAyaNa prabhu kAryAtma mAM sthira banyA. khAra varSa sudhI prabhue jAta jAtanA kaSTo ane upasagerTIM zakti hAvA chatAM pratikAra karyA vinA samabhAve sahana karyAM. tapanA ane dhyAnadazAnA tIvra anubhAvathI ghaNA karmo khapAvyA. SaNmAnI gAmanA sImADe eka vRkSa nIce dhyAnastha dazAmAM viharatA prabhune peAtAnA aDhAramAM bhavamAM sattAnA madathI krodhanA AvezamAM AvIne saMgIta sAMbhaLatA zaiyApATaeNkanI najIvI bhUlanA kAraNe paNa tenA kAnamAM tapAveluM sIsu reDAvIne upArjana karelA ane bhAgavatAM bhAgavatAM kaMika bAkI rahelA vedanIya karmanA aMza vipAka svarUpe atyAre udayamAM AvyA ! e zaiyApAlakaneA jIva bhamatA bhamatA A gAmamAM govALa tarIke utpanna thayA hatA. e gAvALa sadhyA samaye peAtAnA baLado sAthe jyAM prabhu dhyAnastha dazAmAM UbhA hatA tyAM AvyA. AkhA divasa kAma karIne baLado thAkayA hatA. temane ghAsa caravAnI jarUra hatI ane 2010_04 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI aMtima kSaNe [ ra35] ghare gAye dehavAno paNa samaya thayo hato ! zevALa muMjAye! tenI najara prabhu upara paDI. ene thayuM A devAya ahIM UbhA che, thoDI vAra mArA baLadonuM dhyAna rAkhaze ema vicArI prabhunI sAme joI beH "e devAya! jarA mArA baLadanuM dhyAna rAkhaje. huM gAye dehIne aba ghaDI A samaje ! " prabhunA maunano artha "hA" samajI baLade prabhunA bharose choDI zevALa gAmamAM gaye. thoDI vAre pAchA AvyA tyAre baLado te caratAM caratAM vana mAM cAlyA gayA hatA ! baLadane na jotAM gAvALe prabhune "mArA baLada kyAM ?ema puchayuM. paNa dhyAnastha prabhu javAba na ApatAM AsapAsa cAre bAju tapAsa karI paNa baLado maLyA nahi. pharI pharIne prabhune puchatAM javAba na maLavAthI gevALa gussAthI lAlacoLa thaI barADI UThyo! are adhama ! mArA baLado kyAM gayA ? tuM javAba kema Apato nathI ? zuM mArA baLada pacAvI pADavA che ke tuM kAne bahere che? zuM tArA kAna phegaTanA che?" tuM kema sAMbhaLato nathI! khabhe halAvI halAvIne jorazorathI puchatAM chatAM javAba na maLavAthI govALanA gussAne pAre aMtaranA AsamAne pahoMcI gaye. kodhamAM aMdha banele gevALa jaMgalamAM doDyo ane kAzaDA nAmanI vanaspatinI be soTIo laI Avyo. tene dhAradAra banAvI lyaH "eIgIDA! Ubhe rahe, tuM huM kahuM chuM te sAMbhaLate nathI. ne mArA baLado kayAM gayA e kahetuM nathI, te tArA rUDA rUpALA kAnane zikSA karUM...!" ema belatAM govALe prabhunA banne kAnamAM e dhAradAra saLIo ThekI dIdhI. evA jorathI ThekI ke kAnanA paDadA cIrI ane saLIonA agrabhAga eka thaI gayA. A jogIDe javAba ApatA nathI, 2010_04 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 236 ] zrI mahAvIra jIvana te bhale lAMbA samaya sudhI pIDA bhegave, evA bhAvathI govALe bahAra dekhAtI saLIonA bhAga kApI nAkhyA. prabhue asahA vedanA anubhavI chatAM govALa upara jarA ya roSa na karyo. tema jarA ya UMkAre paNa na karyo! apUrva zAMti rAkhI. govALa bhayaMkara upasarga karIne rAjI thate cAlyA gaye. paNa jANe kaMI ja banyuM nathI e rIte prabhue pUrvavat vihAra karyo ane madhyama apApA nagarImAM padhAryA. tyAM pAraNa mATe pharatAM pharatAM prabhu siddhArtha nAmanA zeThanA ghera gayA. siddhArtha zeThe bhakitapUrvaka prabhune pratilAlyA, dee paMcadivya pragaTa karyA. tyAM zeThanA mitra kharaka nAmanA vaide prabhunA mukhanuM sUkSmadaSTithI avalokana karyuM ane zeThane kahyuM: "mitra ! A devAya sarvAge saMpUrNa che chatAM temanA zarIramAM koI vyAdhi hoya tevuM jaNAya che." siddhArtha zeThe kahyuM: "bhAI ! tuM prabhunuM zarIra barAbara tapAsI je! kyo vyAdhi temane pIDI rahyo che teno nirNaya kara !" vaide prabhune UbhA rAkhI tapAsa karatAM kAnamAM khIlA nAkhelA jaNAyA. A joI vaida kaMpatA svare beH "A mahAtmAnA kAnamAM te kaI abhAgI AtmAe khIlA ThekelA che. sahanazIla mahAtmA enI asahya vedanA bhogavI rahyA che." siddhArtha zeTha eka dama belI uThyAH "are mitra! prabhunA dehanuM zalya mArA dilane bhedI rahyuM che. tuM tatkAla ene dUra karavA prayatna kara ! prabhunI vedanA mArAthI bilakula jaI zakAya ema nathI." Ama banne vAta kare che tyAM nirmohI prabhu tyAMthI cAlyA gayA. siddhArtha vaidane samajAvyuM: "bhAI! prabhunI sevA karavAno samaya e ApaNuM uddhArano samaya che mATe tuM vilaMba na kara !" kharaka vaide kahyuMH "mitra! tuM kahe che e vAta sAcI che, paNa sarvanuM rakSaNa karavAmAM 2010_04 Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI aMtima kSaNe [ 237] samartha evA prabhunA dehanI cikitsA huM zI rIte karuM?" zeThe kahyuH "atyAre jarAya vakhata gumAvo pAlave ema nathI. tuM jaldI bela, A zalya dUra karavA mATe zuM zuM joIe che?" kAnamAMthI khIlA kevI rIte kADhavA e mATe vaide khUba vicAra karyo. pachI joItI sAmagrI ekaThI karI ane mitre prabhu pAse AvyA. dhyAnastha prabhune traNa prada. kSiNa ApI vinayapUrvaka AjJA mAgIne prabhune eka telanI kuMDImAM besADayA. dakSa puruSa pAse prabhunA AkhA zarIre mAliza karAvI badhA sAMdhAo zithila karAvyA. pachI banne mitroe be sANasI lai prabhunA ane kAnamAMthI baMne khIlA kheMcI kADhyA ! khIlA bahAra nIkaLatAMnI sAthe ja prabhunA ane kAnamAMthI lohInI dhAra chUTI, enI vedanA evI jambara thaI ke samatAzIla prabhunA mukhamAMthI paNa eka bhayaMkara cIsa nIkaLI gaI. e cIsanA avAjathI jANe pRthvI phATI na gaI hoya e moTo dhaDAko thayo. bhairava jevA bhayaMkara avAjathI prabhu je udyAnamAM birAjamAna hatA, e udyAna mahA bhairavanA nAme prasiddha thaI gayuM. saMrauhiNuM auSadhI lagADI kharaka raude prabhunA kAnanA ghA tatkAla rUjhavI nAkhyA. prabhu vyAdhi rahita thayA. baMne mitro puNyAnuM badhI puNyanA bhAgIdAra banyA. prabhu pAse avinayanI kSamA mAgI namaskAra karI svasthAne gayA. ane zubha kAryanI anumodanA karatA AyurakSace e bane mitre deva samRddhinA bhaktA banyA. pele bhArekama zevALa prabhune saMtApI nikAcita karmanA baMdhathI sAtamI narake gaye. eka bAju pIDA karanAra vALa ane bIjI bAju pIDA dUra karanAra siddhArtha zeTha ane kharaka vaida, A apakArI ane upakArI bane pakSe sarakhe ja bhAva rAkhanAra prabhu kharekhara adbhuta 2010_04 Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 238 ] zrI mahAvIra jIvana jyeta vyakti hatA....virala vyakti hatA. alaukika vyakti hatA. dikSAnA divase govALathI ja zarU thayelI upasa mALA Aje govALanA ja bhayaMkara upasaga thI pUrNa thaI e upasaga mALAnI vedanAnA kaTakA kei kahina hatA, koI tIvra hatA, koI bhaya - kara hatA! prabhue atyAra sudhInA dIkSA jIvananA khAra varSa, cha mahinA ane eka pakSanA paryAya daramyAna veThelA upasargo keTalAka jaghanya, keTalAka madhyama ane keTalAka utkRSTamAM paNa utkRSTa hatA. kaTapUtanA bya tarIe karela bhayaMkara zIta upasarga jadhanyamAM utkRSTa, sIMgamadeve prabhu para cheDela kALacakra e madhyamamAM utkRSTa, ane pApI govALe prabhunA kAnamAM khIlA ThokavyA e utkRSTamAM paNa utkRSTa upadrava hatA. Ama mAnavakRta, devakRta ane tiya'cakRta dareka upasage sahana karatAM prabhue jarA ya hAyakArA na karyAM, jarA ya dubhAyA nahi, tema koInA upara jarA ya gusse thayA nahi ! A hatI prabhunI sAdhanA. koI vAra kaSTo na Ave eve samaya hoya to prabhu kaSTone sAmethI neAtaratA ! AkarA tapa karI kiThana mAge vicaratAM, bhavAMtarAmAM upArjana karelA azubha karmInA udbhaye aneka bhayeAnA sAmanA karatAM jarA ya Iya gumAvyA vagara upazamabhAvathI prabhue azAtAvedanIya kama nI viDaMbanA sahana karI. mAtra Atma puruSAtha thI ja ka kSaya nimitte guMthAyelI upasa mALA temanA mATe muktinI varamALA rupe pheravAi gai. prabhunA karmAMjanya duHkhanI paraMparAmAM koI sahAyaka na khanI zakyuM. prabhunA darzInAthe aneka vAra AvatAM devA ane indro paNa prabhunI pIDAnA nIrIkSaka banI hamI 2010_04 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI aMtima kSaNe [ 239 ] batAvyA sivAya kaMI paNa karI zakayA nahi! emanA mAnasika baLane saddhara banAvavAmAM temaNe karelI ugra tapasyAne ja mUkhya phALe hatA. prabhue jagatane batAvI ApyuM ke AtmA e ja karmane kartA che, joktA che ane saMhartA che! potAnA AtmA para aDDo jamAvIne beThelA karmone AtmAthI alaga karavA mATe temaNe ugra ane dIrgha upavAsapUrvaka tapasyA karI. divasanA divase sudhI pANI vinAnA covihAra upavAse karyA. e rIte karmane jItavA mATe prabhue AMtarika jaMga mAMDayo ! rAjaddhi cheDI, svAdhina sAhebIne lAta mArI, prema ane snehanA baMdhana teDIne retInA kaNanI mAphaka kuTuMba parivAra choDyo ! tema denA mamatvane cheDavA mATe jabara puruSArtha Adaryo! anArya dezanA anADI loko taraphathI je kadarthanA veThI te carmajIbhe kahI zakAya ema nathI ! AtmaguNanA thAtaka evA ghAti karmone ghAta karavA mATe je tapasyA karI tenuM varNana thaI zake ema nathI. sAMbhaLatAM hadaya thaDakI jAya, citta camakI jAya ane aMtare prabhu pratye ahobhAvathI jhukI jAya evI prabhunI chadmastha jIvananA sADA bAra varSa ane eka pakhavADiyAnI jIvanacaryA dareka bhavi AtmAo mATe parama preraNAnuM sthAna che. - A chadmastha samayamAM prabhue saMgamadevanA upasargathI pUrNa chamAsI tapa eTale cha mahinAnA upavAsa karyA, bIjI vAra lIdhela adUbhuta abhigrahanA ge pAMca mAsa ane pazcIza divasanA upavAsa thayA. ane caMdanabALAnA hAthe pAraNuM thayuM. caumAsI tapa eTale cAra mahinAnA upavAsa nava vAra karyA. be trimAsI tapa eTale traNa mahine 2010_04 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 240 ] zrI mahAvIra jIvana nAnA upavAsa, be vAra aDhI mAsanA upavAsa, cha vAra be mahinAnA upavAsa. be vAra doDha mahinAnA upavAsa, bAra mAsa kSamaNa, bahetara ardhamAsa kSamaNa, be divasanI bhadra pratimA, cAra divasanI mahAbhadra pratimA, daza divasanI sarvatobhadra pratimA, e traNe pratimAone saLaMga saLa divasana tapa, bAra vakhata aThThama tapa, ane basane ogaNatrIza chaDuM, A sarva tapasyAnA divaso cAra hajAra eka se ne pAMsaTha thayA. eTale prabhue (4165) upavAsa karyA. A tapanA pAraNAnA divaso sarve maLIne traNaso ogaNapacAsa thayA. prabhue chaThThathI ocho tapa karyo nathI. koI divase ekAMtare ke eka sAthe be divasa paNa AhAra karyo nathI. badhA upavAso cevihAra eTale pANI vinAnA karyA che. tema pAraNanA divase AhAra karatI vakhate paNa pANI vAparyuM nathI e ullekha maLe che. svabhAvika prazna thAya ke ATalA badhA divase pANI vinA kema rahI zakAya ? eno uttara e mAnI zakAya, ke zrI tIrthakaronA zarIranI racanA ja advitIya prakAranI hoya che. vASabhanArA saMghayaNa hovAthI mananI sthiratA paNa utkRSTa keTInI hoya che. AhAra saMjJA alpa pariNamI hovAthI chAe karela tapasyAnuM kaSTa teo sahelAIthI sahana karI zake che. prabhu mahAvIre dIkSA lIdhI te divasathI ja prabhunI dRSTi karmakSaya tarapha vaLelI hevAthI tapa ane abhigrahathI saghaLA kama nirjarI nAkhyA. e mahAvIraprabhunA pagale cAlI vartamAna samayamAM paNa zarIra baLa a5 hevA chatAM ugra tapasyA karanAra AtmAo Tigocara ane karNagocara thAya che. eTale anaMtabalI AtmA zakita pherave te 2010_04 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI aMtima kSaNe [ 241 ] anna ane jaLa vinA ghaNuM divase pasAra karI zake e nirvivAda che. prabhue dIkSA jIvananA prathama cAturmAsamAM zUlapANi yakSanA maMdiramAM mAtra be ghaDI eTale aDatAlIza minITa jeTale ja samaya uMgha karI che. rojanA kalAka sudhI uMghanArA ApaNane sahaja prazna thAya ke uMdhyA vagara kema cAle? e praznana paNa samajavA jevo che. nidrA karavI e pagalika dharma che. jyAre AtmAno dharma ujAgara dazA che. mehanIya ane darzanAvaraNIya karmanA udayathI uMgha Ave che. e kamane jeTalo udaya vadhAre teTalI uMgha vadhAre ! e karma jema jema kSINa thatuM jAya tema tema paudUgalika bhAva ghaTatuM jAya ane Atmika bhAva jAgrata thatuM jAya. e Atmika bhAva e ja ujAgara dazA ! kevaLajJAna thAya tyAre saMpUrNa ujAgara dazA jAgrata hovAthI bilakula uMghavAnuM hotuM nathI. prabhu mahAvIrane mohanIya ane darzanAvaraNIya karmane pazama hevAthI ujAgara dazAne prApta karI hatI. tethI teo rAta divasa dhyAnArUDha ja rahetA. tapa ane dhyAnabaLathI AtmavIrya pUrvaka karmarAjA sAme sADAbAra varSa ane eka pakSa sudhI jhajhumyA. janmathI ja traNa jJAnanA adhipati hovAthI jIva ajIva vagere tattvanuM ciMtana karatAM prabhu puNya pApanI vRtti ane pravRtti rekIne saMvara karIne AzravanA daravAjA sadaMtara baMdha karI dIdhA hatA. udaya ane sattAmAM rahelA karmo tapa ane dhyAnathI UMdiraNa karI saMpUrNa nirjarAnA bhAgIdAra banI bhavabhavanA saMcita karelA purANuM karmo nirmULa karI nAMkhyA. paMcasamiti ane traNa guNirUpa aSTa pravacana mAtAnA avalaMbanamAM rahI aDhAra pApasthAnakomAMthI eke pApa kadi 2010_04 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 242 ] zrI mahAvIra jIvanati sevyuM na hatuM. kadi zarIranI darakAra karI na hatI. kadI svamAna sAcavavAnI ane bahumAna meLavavAnI abhilASA sevI na hatI. kadI dAMbhika vRtti rAkhI na hatI AvA aneka guNalaMkRta prabhu, mAna apamAnamAM samAnavRtti dhAraNa karatAM prabhu, nirAbharaNu kAyA ane nirmaLa manathI prAyaH mauna sevatA prabhu AtmAnI nirAvaraNa dazAne sAdhavA mATe sADA bAra varSa ane eka pakhavADIyA sudhI kaSTonI paraMparAne veThatA pRthvItala para vicaryA. A sAdhanA kALa daramyAna dIkSAnA divasathI atyAra sudhImAM prabhu koI divasa jamIna para beThA nathI. dhyAnanA Asane dhAraNa karatA tyAre dehikA Asane eTale gAyane dehatI vakhate je rIte besavAmAM Ave che tevI rIte besIne prabhue kaI vAra dhyAna dharyuM haze. te sivAya eka minITa paNa beThA nathI. AvI utkRSTa sAdhanA karatAM prabhu kadI akaLAyA nathI, muMjhAyA nathI, thAkyA nathI. eka mAtra jJAna, darzana ane cAritra rUpa traNa ratnone pragaTa karavA rAtadivasa joyA vagara dilanuM saMmArjana karatAM ja rahyA, karatAM ja rahyA. hRdayabhUmi vizuddha banI gaI. aMtaramAM samyajJAna, samyadarzana ane samyaphacAritra rUpa traNa ratnone caLakATa vadhI gaye. prabhu sAdhanAnI aMtIma kSaNe pahoMcI gayA. dhairya pUrvaka tyAMthI vihAra karatAM bhakagAmanI bahAra juvAlukA nadIne uttara kAMThe padhAryA. grISma Rtune samaya hate. vaizAkha suda dazamane divasa hato. te divase prabhue potAnA chadmastha paryAyamAM cevihArI chaThThano aMtima tapa svIkAryo hate. zAmaka nAmanA keAI 2010_04 Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnI aMtima kSaNe tr [ 243 ] gRhasthanA khetaramAM keAi caityanI najIka zAlatar nAmanA vRkSanI nIce madhyAhna samayanA tIvra tApathI dhagadhagatA aMgArA jevI retImAM ane agnivAlA samI sakhata "3"mAM ughADA zarIre, ughADA mastake ane ughADA page uTikA Asane esI prabhu AtApanA letAM dhyAna dharavA lAgyA. dhyAna dharatAM divasano trIjo prahara pUrNa thavA Avye ane ceAthA praharanI zarUAta thai. caMdra hastettarA (UttarA phAlgunI ) nakSatramAM AvyA hatA, teve samaye prabhu kSapakazreNImAM ArUDha thayA ane zukla dhyAnanA bIjA pAyAnA dhyAnamAM AgaLa vadhyA. dazamA guNusthAnakane aMte prabhue prabaLa evA mAhazatrune jItI lIdhA. AthI sattAdhiza evA meAhanIyaka nA parivAramAM khaLabhaLATa jAgyA ! zeAra khakAra karatI mehusenA bhAgavA mAMDI. paLavAramAM te e senA verivakhera thaI gaI. ati utkRSTa sAdhanAnA khaLathI anAdi kALathI AtmaguNune DhAMkanArA jJAnanA AvaraNu ane dananA AvaraNu khasavAmAMDyA. ane aMtarAye paNa peAtAnI sattA cheDI dIdhI. AthI jJAnAvaraNIya ka, danAvaraNIya kama, mAhanIya kama ane aMtarAya krama rUpa cAra ghAtikarmo saMpUrNa rIte nAza pAmI gayA. ane prabhunA aMtara AkAzamAM anaMta sUyaeNnA prakAza pUjane mahAta kare tevA kevaLajJAna ane kevaLadana rUpa sUryAM jhaLahaLI uThyA. ajJAnanA paDala cIrAI gayA. prabhu sAdhanAnI aMtima kSaNe paheAMcI gayA, ane e aMtima kSaNa eTale kevaLajJAna ane kevaLadarzInanI prApti. je meLavavA mATe prabhue ka rAjA sAme jaMga mAMDayo hatA emAM temaNe saMpUrNa jIta meLavI. e apUrva jItanA pratApe sacarAcara jagata temanI aMtaradRSTimAM samAI gayuM. AMkhA baMdha karIne paNa prabhu dekhavA lAgyA. svaccha darpaNumAM jema mukha dekhAya tema prabhu 2010_04 Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 244 ] zrI mahAvIra jIvanajyota traNe jagatanA bhAva jovA ane jANavA lAgyA ! sva, mRtyu ane pAtALa e traNe jagatanI bhedarekhA prabhunA hRdayamAMthI bhuMsAI gaI. prabhu sajJa banyA. prabhu divya jJAna ane divya darzananA svAmI anyA. aDhAra / / nAza pAmavAthI prabhu mahAvIra jIvana-mukta dazAne pAmyA. e paramAtmA, arihaMta thayA. sAdhanAnI aMtima kSaNe pahAMcIne a Mtima tItha karanI AtmalakSmIne prApta karI lIdhI. AtmAnI traNa dazA-mAdhaka, sAdhaka ane siddha. AtmAnA traNa guNa-jJAna, jJAtA ane jJeya. AtmAnA traNa svarUpa-dhyAna, dhyAtA ane dhyeya. AtmAnA traNa karma-ka, kartA ane kriyA. pote raDe ane bIjAne paNa raDAve, te zaitAna. peAte hase ane bIjAne raDAve, te hevAna. pote bhale raDe paNa khIjAne hasAve, te InsAna. peAte hase ane bIjAne paNa hasAve, te bhagavAna, 2010_04 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. jaya jayakAra vaizAkha suda dazamanA divase tIvra AtApanA letAM prabhune kadi nAza na pAme tevA apratipAti kevaLajJAna ane kevaLa darzananI siddhi sAMpaDatAM indronA IndrAsano DelI uThayA. AkhI pRthvI pulakita banI. te kSaNe nArakImAM rahelA jIe paNa prakAzane pAmI kSaNabhara zAMtine svAda cAkhyo. e khuzanumA samaye sarvatra AnaMda vatI rahyo. indro ane asaMkhya devatAo ja prabhune jJAnamahAsava ujavavA AvyA. prabhunI sAdhanA saphaLa thavAnI khuzAlImAM keTalAka deva harSathI nAcavA lAgyA ! koI kudavA lAgyA ! koI gIta gAna karavA lAgyA! koI devaduMdubhinA gaMbhIra gheSa gajAvavA lAgyA ! kaI devatAo prabhunA caraNamAM namaskAra karavA lAgyA. - tyAra pachI dee racelA ratna, suvarNa ane raukhyamaya traNa gaDhavALA samavasaraNumAM besI jJAnanA sAgara prabhu mahAvIre prathama maMgala dezanA pharamAvI. paNa dUrathI AvanAra manuSyane 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 246 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta anukULa samaya na heAvAthI meoTA bhAge prAyaH avirati dhruve ane indro ja zrotAjanA tarIke hAjara hAvAthI koine viratinA pariNAma na jAgyA. prabhunu e prathama moMgala udbedhana niSphaLa gayuM. bhAre Azcaya ! Azcaya ! zrI tIrthaMkara devAnI dezanA ameAgha dezanA eTale kadi niSphaLa na jAya paNa prabhu mahAvIra mATe ja Ama banyuM ! te ce prabhue te amRta varasAvyuM paNa jhIlanArA hAjara na hatA. e badhA lAbha devAne maLyA. devA mAtra sAMbhaLIne rAjI thayA. ratnamaya samavasaraNumAM besIne dezanA devI e satyAgI savirati AtmA mATe yogya nathI ema jANatAM chatAM prabhue tI karapadanA 5 mujammu devAe karela samavasaraNa vagerenA upayoga karyA. te sivAya prabhune cAtrIza atizaya pragaTa thayA temAM prathamanA cAra atizaya prabhune janmathI ja hatA. 1. prabhunu zarIra anaMta rUpavAna, sugaMdhamaya, rogarahita ane parasevA rahita hAya, 2. lAhI ane mAMsa gAyanA dUdha jevA ujavaLa hAya, 3. AhAra ane nihAranI vidhi ca cakSue joi na zakAya, 4. ane vAsozvAsamAM kamaLa jevI suga'dha hoya ! A cAra atizayA janmathI hAvAthI te mulAtizaya kahevAya che, tema ja kevaLajJAna pachI agyAra atizaya pragaTa thAya che. 2 (1) devAe racela ceAjanapramANa samavasaraNanI bhUmimAM kATAkATI devA, manuSyA ane tiyacA samAI jAya, bhagavAnanA prabhAvathI kAine sa'kaDAzanA anubhava na karavA paDe. (2) prabhunI vANI sa bhASAnugAminI hAya, eTale prabhu madha mAgadhI bhASAmAM dezanA ApatA hovA chatAM devatAo daivI bhASAmAM samaje, manuSyA mAnuSI bhASAmAM ane tiyA 2010_04 Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 247] tiyacI bhASAmAM samaje. dezadezathI ekatra thayelA manuSya sau potapotAnI bhASAmAM prabhuvANIno marma samaje ane pratibodha pAme. (3) mahA tejasvI prabhunA mukha sAme najara mAMDIne joI na zakAtuM hovAthI prabhunA prabhAvathI devatAo prabhunA mastaka pAchaLa "bhA maMDaLanI racanA kare temAM prabhunA vadana teja saMkamAya eTale dareka vyakitao prabhunA bhavya darzana sugamatApUrvaka karI zake. (4) zrI tIrthaMkara paramAtmA jyAM vicaratAM hoya ke birAjamAna hoya tyAM dareka dizAomAM pacIza ejana ane urdhva ane ardha dizAmAM (sADAbAra - sADAbAra) banne maLI pacIza ejana eTale sarva maLIne savAse jana sudhI kei paNa jAtanA roga utpanna na thAya, pUrve thayelA hoya te nAza pAme. prabhunA A atizayathI sarva prANIo nigI avasthAne anubhava kare. (5) tyAM sudhI prANIo jAtivera ane jAti svabhAva visarI jAya, eTale uMdara bilADI jevI verabhAvanA zAMta thaI jAya. sau maitrIbhAvanAmAM killola karatAM hoya ! " (6) tyAM sudhI sAta prakAranA bhaye keIne satAve nahi. (7) teTalA sthAnamAM marakI vagere devakRta, mAnavakRta upadravo ane akAla mRtyu thAya nahi. (8) ati vRSTi na thAya, (9) anAvRSTi paNa na thAya varSARtu sapramANu phaLa Ape. 2010_04 Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 248 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta (10) duSkALa na paDe, prabhunA prabhAve lIlA lahera varatAya. (11) svacakra ane paracakranA bhaya na hoya. zrI tIrthaMkarapadanA mahAtmyane darzAvanArA A agyAra atizayA kevaLajJAna thayA pachI pragaTa thatAM hAvAthI jJAnakRta atizaya kahevAya che. tema bIjA ogaNIsa atizaye devatAo pragaTa kare. (1) prabhunA vihAra samaye prabhunI dharmayAtrAnA meAkhare dhadhvajA laherAvatuM, kAMtidyotaka dharmacakra devatAe AkAzamAM gatimAna kare. (2) prabhunI munne bAju devaprerita zveta cAmA aNuvI RcA vIMjhAya. (3) devaracita sphaTika maNimaya pAdapITha sahita sihAsana AkAzamAM cAle. (4) meAtinA hAreAthI suzobhita traNa chatra bhagavAnanA mastaka upara daivI preraNAthI addhara cAle. (5) devaprerita indradhvaja prabhunI AgaLa cAle. devaprerita dharmacakra, cAmara,si hAsana, chatra ane Indradhvaja e pAMce prabhunA vihAra samaye AkAzamAge` cAle. paNa jyAre prabhunI sthiratA hoya tyAre yathAsthAne svaya' goThavAi jAya ! dharmacakra ane Indradhvaja AgaLanA bhAgamAM, si`hAsana prabhunI besavAnI jagyAe, pAdapIDa prabhunA paga nIce, cAmara e AjI vIMjAtA rahe, ane traNa chatra mastaka upara goThavAya ! 2010_04 Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 249 ] (6) prabhunA vihAra samaye devatAo navanita jevA mRdu ane suvarNamaya abhinava nava acitta kamaLonI racanA kare. vArA pharatI be kamaLa prabhunA caraNa nIce gaThavAtA jAya. kramasara be be AgaLa AvatA jAya ane AgaLanA pAchaLa pharatA jAya. tenA para caraNa sthApI prabhu vihAra kare. (7) prabhunI dezanA samaye devatAo divya kAMtimaya evA samavasaraNanI racanA kare che. eka jana pramANa bhUmimAM racAyela samavasaraNanA traNa gaDha hoya che. temAM pahele ratnamaya gaDha maNamANekanA kAMgarAthI yukta vaimAnika deve race, bIje ratnamaya kAMgarAthI yukta suvarNano gaDha tISI deva race, ane trIje senAnA kAMgarAvALe rUpAno gaDha bhavanapati deve race. dee racelA A samavasaraNanI zobhA anerI hoya che. (8) e samavasaraNamAM jyAre prabhu pUrvAbhimukha birAjamAna thAya tyAre temanA puNya prabhAvathI ja devatAo anya traNa dizAomAM prabhunA AkAra jevA traNa pratibiMbo chatra cAmara sahita racIne sthApe. tyAre svamukhe dezanA pharamAvatAM prabhu jANe catumukhe dezanA ApatA hoya evuM lAge ! prabhu ane prabhunA pratibiMba vaccenA bhedane zrotAjano pArakhI na zake ! cAre taraphathI nIkaLatA eka sarakhA dhavanIthI prabha pite ja upadezI rahyA hoya evuM lAge ! AthI "prabha pratimA prabhu sArikhI" evuM je kahevAya che te sAcuM ja che. prabhunA A atizayathI mUrtipUjA siddha thAya che. (9) prabhu samavasaraNamAM birAjamAna thAya tyAre deva 2010_04 Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 250 ] zrI mahAvIra jIvanajyota tAo temanA dehathI bAragaNe uMce azoka vRkSa pragaTa kare, tenI nIce besIne prabhu dharmadezanA pharamAve che. (10) e samavasaraNanI racanA pahelA ane prabhunA vihAra samaye paNa jana pramANa bhUmimAMthI saMvattaka vAyu kacare sApha kare. tema sugaMdhI ane zItaLa pavana maMda maMda vAte rahe! . (11) meghakumAra de prabhunI AsapAsa eka janapramANu bhUmimAM gaMdaka eTale sugaMdhI jaLa varasAve ! (12) devatAo sugaMdhI ane paMcavarNavALA sacitta puSponI jAnu paryata vRSTi kare. paNa bhagavAnanA prabhAvathI e punA jIvane kilAmaNA na thAya! (13) prabhu vihAra kare tyAre urdhvamukhI kaMTake devapreraNAthI adhomukhI banI jAya! (14) devaprerita vRkSe paNa nIcA namIne prabhune namaskAra kare ! . (15) prabhu birAjamAna hoya ke vihAra karatAM hoya tyAre paNa AkAzamAM devaduMdubhi niraMtara vAgatI rahe! . (16) vihAra karatAM mArgamAM rahelA mera, pipaTa, menA vagere pazu pakSIo paNa prabhune traNa pradakSiNA ApIne namaskAra kare ! . (17) zrI tIrthakarapaNAnA prabhAvathI prabhunA nakha, 2010_04 Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 251 ] dADhI mucha ane mastakanA keza vadhatA nathI, sadA suzobhita pramANuthI deha kAMtimAM vadhAro karatA rahe ! (18) zrI tIrthakarapadanA prakRSTa puNyadayathI kheMcAyelA ochAmAM ochA cAre nikAyanA maLIne eka karoDa devatAo prabhunI sevAmAM niraMtara hAjara rahe ! - (19) prabhu vicaratA hoya tenI AsapAsa eka jana bhUmimAM chae Rtuo anukULapaNe vartatI hoya, ane sarva prakAranA rUpamAM viziSTha prakArane sugaMdha ane sarva. jAtinA phaLe rasa bharapura jhulatA hoya ! - A pramANe karmakRta, jJAnakRta ane devakRta cetrIza atizaye sarva tIrthakarane hoya te ja pramANe tIrthakara nAma karmano udaya thavAthI prabhu mahAvIrane paNa A citrIza atizaye prApta thayA. tema prabaLa puNya prabhAvathI prabhune bIjA cAra atizaya pragaTa thayA. - (1) jJAnAtizayaH trIza keDAcheDI sAgaropamanI utkRSTa sthitivALuM jJAnAvaraNIya karma, trIza keDAcheDI sAgaropamanI sthitivALuM darzanAvaraNIya karma, sIttora keDAcheDI sAgarepamanI utkRSTa sthitivALuM mehanIya karma ane trIza keDAkoDI sAgaropamanI sthitivALuM aMtarAyakarma A cAre karma AtmaguNanA ghAtaka hovAthI ghAtikarma kahevAya che. e cAre ghAtikarmone dhyAna ane tapobaLathI jayAre prabhue kSINa karI nAkhyA tyAre prabhune bhUta, bhAvi ane vartamAnakALanA kSaNakSaNanA bhAvone jaNAvanArA temaja utpatti, nAza. ane sthiratA rUpa trisvabhAvI jagatanA svarUpane darzAvanArAM evAM 2010_04 Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 2pa2 ] zrI mahAvIra jIvanata anaMtajJAna eTale kevaLajJAna, anaMtadarzana eTale kevaLadarzana utpanna thayA. A jJAna darzananI prAptithI sarvajJa banelA prabhu traNe jagatanA bhAve jovA ane jANavA lAgyA. - (2)vacanAtizayaH sarvajJa bhAvane varelA prabhune adhyavasAya (upaga) zreSTha svaccha ane nirmaLa hovAthI prabhunI vAgdhArA recaka, priya ane sarvabhASAnugAminI hoI sAMbhaLanArane ane AnaMda upajAve. temanA eke eka zabda anaMta artha yukata hoya, e vANImAM belAtA zabdo saMskArI hoya, zreSTha hoya, zebhanIya hoya, pratighoSa sahita haya, saraLa hoya, ane mAlakeSa rAgathI belAtA hoya, zabdanI apekSAvALA A sAta guNa ane aThayAvIza guNa athanI apekSAvALA hAya e zabda artha yukata hoya, pUrvApara vidha sahita hAya, siddhAMta yukta hoya, saMzayarahita, deSa rahita, hRdayaMgama, parasparasApekSa, samAcita, tattvasabhara, pramANe pata, svazlAghA ane paraniMdA rahita, anusaravA gya, ati snigdha, prazasya, keInA marma na bhedAya tevA, udAra, dharmayukta, vyAkaraNasiddha, bhrAMtirahita, Azcarya utpanna kare tevA utsukatArahita, vilaMbarahita, varNanIya, vizeSatAyukta, satyapradhAna, yaMgya rIte samajAya tevA, vivakSita arthapUrNa, ane bolanAra tathA sAMbhaLanAra keIne paNa thAka na lAge tevA gaMbhIra arthathI paripUrNa evA pAMtrIza guNathI alaMkRta prabhunI vANI amRta tUlya hAya, zrotAjanA sarva saMtApa zamI jAya ane parama zAMtino anubhava thAya. A adbhuta vANIno atizaya tIrthakara zrI viraprabhune pragaTa thaye ! (3) apAyApagamAtaziya apAya eTale upadrava, ane 2010_04 Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 253 ] apagama eTale nAza. prabhu jyAM vicaratA hoya tyAM prAyaH savAso jana sudhI rega marakI vagere utpanna thayelA hoya te zAMta thaI jAya tema navA utpanna thatA nathI ! - (4) pUjAtizaya zrI tIrthakara de traNe lekamAM pUjanIya heya, devatAo, Indro, rAjAo ane manuSya sarva temane pUjavAnI IcchA rAkhe. e pUjAtizayanA prabhAve arihaMta paramAtmAne kevalajJAnanI prApti pachI aSTa mahAprAtihArya kAyama heya. AvA anupama prabhAvI anaMta guNe ane atizane varelA, asaMkhya devatAothI parivarelA evA prabhu mahAvIranI sevA karavAmAM tatpara e hAthI upara beThele zyAma varNavALe mAtaMga nAmano yakSa ane siddhAyikA nAmanI yakSiNa e banne yakSa yakSiNI nirataM2 prabhunI samIpe sevaka banIne rahenArA zAsanadevatA thayA ! zrI tIrthakarone kevaLajJAna prApta thayA pachI tIrthanI sthApanA karavAno niyama hoya che. dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI je bhUminI athavA je nagaranI yegyatA hoya e tarapha ja prabhu vihAra kare. prabhu mahAvIre madhyama apApA nagarImAM tIrthasthApanAnI sugamatA joI. kAraNa ke e nagarImAM e samaye meTe dhArmika mahatsava cAlI rahyo hate. atyaMta dhanADhya evA mila nAmanA eka brAhmaNe moTe yajJa AraMbhya hate ! e yajJamAM bhAga levA mATe deza dezAMtarathI aneka vidvAn brAhmaNa paMDitane AmaMtraNa ApI bolAvyA hatA. vedavidyAmAM pAraMgata paMDita yajJakriyA karAvI rahyA hatA. kevaLajJAnanI prApti pachI prabhue apApA nagarI tarapha saMdhyA samaye pahele 2010_04 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 54 ] zrI mahAvIra jIvana vihAra karyo ! cotrIza atizaye ane aSTa prAtihAryathI sevAtA suvarNakamaLa para pAdakSepa karatAM prabhu mahAvIre asaMkhya devatAo sAthe vihArayAtrA AraMbhI. A vihArayAtrAnI zobhA anupama hatI, avarNanIya hatI. rAtabhara cAlatI cAlatI A vihArayAtrA prabhAta samaye e nagarInI najIka pahoMcI. prabhue eka rAtamAM aDatAlIza gAune eTale bAra ejanana vihAra karyo. e apApA nagarInI bahAra atyaMta zebhAyukata mahasena nAmanuM vana hatuM. e mahasena vanamAM dee vaizAkha suda agIyArazanA divase prabhAtanA samaye eka jana pramANe bhUmimAM traNa gaDhathI yukta suramya samavasaraNanI racanA karI. bhavya prANIonI hRdaya bhUmimAM bAdhibIja vAvavA mATe samavasaraNamAM prabhue pUrva dvArathI praveza karyo. ane batrIza dhanuSa uMcA maityavRkSane traNa pradakSiNA ApI "zrI tIrthAya namaH" ema kahI samavasaraNanA madhya bhAgamAM eThavAyelA pAdapIyukta ratnamaya siMhAsana para pUrvAbhimukhe ArUDha thayA ane bIjI traNa dizAomAM dee bhaktipUrvaka prabhunA traNa pratirUpa eTale traNa pratibiMba sthApyA. A avasare cAre nikAyanA deve ane devIe manuSya ane tiryaMce yogya daravAjethI praveza karI yathAsthAne goThavAyA. prathama Idra mahArAje prabhunI arthagarbhita stuti karI. tyAra pachI prabhue amRta tulya dharmadezanA ApavI zarU karI. vAyuvege vAta phelAi gaI ke mahasena vanamAM prabhu mahAvIra padhAryA che ane nagaravAsIonAM ToLA mahasena vanamAM ubharAvA lAgyA. sau pitAnA vaibhava anusAra sajaja thaIne eka bIjAnI hoDa karatAM ane deDAdoDa karatAM 2010_04 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 255 ] leonA samUhathI mahasenavana ubharAI gayuM. ane prabhunI dezanA sAMbhaLanArAonI moTI sabhA ekatra thaI gaI. e maTI sabhA samakSa prabhu mahAvIre saune samajavAmAM sarala paDe evI ardhamAgadhI bhASAmAM dezanA ApavI zarU karI. sau prathama prabhue nava tattva samajAvyA, tyAra pachI cAra gatinA svarUpane samajAvatA nArakIonA duHkha, tIrthanI parAdhinatA ane devono vaibhava varNavyA ane chelle manuSyagatinI mahAnatA samajAvI, tenI durlabhatA darzAvI e mAnava jIMdagIne saphaLa karavA mATe dharmanuM svarUpa samajAvyuM ane AcaravA gya dharmanA be vibhAga pADI pAMca mahAvrate rUpa sarvavirati, dharma ane pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAtrate rUpa dezavirati dharmane upadeza Apyo. prabhunA prabhAvathI mahasena vana gAjI uThayuM! dharmasvarUpanA pAna karI saMtuSTha thayelA lekaheyA Aje hIloLe caDyA hatA. Aje pahelI ja vAra lokone dharma sAMbhaLavAne ane samajavAno moko maLe hato. kAraNa ke saMskRta bhASAnA viddhAna paMDita brAhmaNe potAnI viddhatA jaNAvavA saMskRtamAM dharmacarcA karatAM hovAthI sAmAnya jana samajI zakatA nahi. e ja lokone Aje bhAvatA bhejananI jema pitAnI priya, sarala ane recaka bhASAmAM dharmane madhure dha sAMbhaLavA maLe, ethI ja lokahaiyA nAcI rahyA hatA ! mahAsenavanamAM jaya jayakAra vatI rahyo ! 2010_04 Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra4. ajabanuM AkarSaNa mila AryanA yajJamaMDapamAM hajAregame paMDita ekatra thayA hatA. paNa e paMDita samUhamAM agyAra paMDita mahA vicakSaNa ane mahA vidvAna hatA. A agyAre paMDita cAra veda ane cauda vidyAmAM pAraMgata hatA. darekano zAstrAbhyAsa uMca keTIna hatuM tethI e badhA paMDite pitAne sarvajJa mAnatA hatA, chatAM darekanA dilamAM thoDI thoDI zaMkAe te paDI ja hatI ! (1) IndrabhUti paMDita e samayamAM sarvazreSTha paMDita manAtA hatA. magadha dezanA gebara nAmanA gAmanA rahevAsI, vasubhUti pitA ane pRthivI mAtAnA suputra zrI indrabhUtinI uMmara pacAsa varSanI hatI, temanuM gauttama getra hatuM. aneka paMDita sAthe vAdamAM vijaya meLavanAra e paMDita dararoja pAMcase vidyArthIone veda ane vidyAonuM adhyApana karAvatA hatA ! temanI kIrti comera jAmelI hatI. jJAnanA madamAM pitAne sarvajJa mAnatA hovA chatAM temanA aMtaramAM AtmA haze ke nahi?" e eka chupe saMzaya paDyo hate ! 2-3 bIjA chetAlIza varSane agnibhUti ane trIjA beMtAlIza varSanA vAyubhUti, A bane paMDita zrI Idra 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [257 ] bhUtinA sagA bhAIo hatA. e paNa eTalA ja jJAnI hevAthI temanI nizrAmAM pAMca pAMca vidyArthIo vedAdhyayana karatA hatA. temAM agnibhUtine "kama haze ke nahi?" e bAbatamAM ane vAyubhUtine "zarIra e ja AtmA ke anya?" evI zaMkAo banne paMDitenA dilamAM paDI hatI ! (4) cothA vyakta paMDita kalyAga saMnivezanA rahevAsI bhAradvAjatrIya dhanamitra pitA ane vArUNI mAtAnA suputra hatA. pacAsa varSanA e paMDita pAMcase vidyArthIonA adhyApaka guru hatA. vedapAragAmI hovA chatAM "A jagata sat che ke asat " evI zaMkA dharAvatA hatA! (5) pAMcamAM sudharma nAmanA paMDita ke lAga saMnivezanA rahevAsI agnivaizyAyana gotrIya dhammila pitA ane bhadilA mAtAnA panotA putra hatA. mahA vicakSaNa e paMDita pAMca vidyArthIonA guru hatA. temanA dilamAM jIva marIne parabhavamAM e ja thAya ke bIje?" evI zaMkA hatI ! temanI umara pasAsa varSanI hatI. (6) chaThThA maMDita nAmanA paMDita maurya saMniveza nivAsI vasiSThAtrIya dhanadeva pitA ane vijayadevA mAtAnA trepana varSanI uMmaranA jJAnI putra sADAtraNa vidyArthIonA guru hatA. temanA hadayamAM "baMdha, nijerA che ke nahi?" evI zaMkA hatI! (7) sAtamA mauryaputra nAmanA paMDita e ja maurya saMnivezavAsI maurya pitA ane vijayadevA mAtAnA 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 258 ] zrI mahAvIra jIvanajyota saDasaTha varSanA suputra sADAtraNa vidyAthIonA guru hatA. temanA aMtaramAM "devatAo che ke nahi ?" e saMzaya paDelo hato ! (8) AThamA akapita paMDita mithilA nagarInA gautamagetrIya devapitA ane jayantI mAtAnA aDatAlIza varSanA suputra traNa vidyArthIonA mUkhya adhyApaka hatA. temanA aMtaramAM "nArakI haze ke nahi ?" evI zaMkA hatI ! (9) navamA acalabhrAtA paMDita kauzala nivAsI hAritagejhIya vasu pitA ane naMdA mAtAnA chetAlIza varSanA suputra traNa vidyAthIonA upAdhyAya hatA. temanA hadayamAM "puNya pApa haze ke nahi e zaMkA hatI! (10) dazamAM metAya paMDita vatsadezanA taMgika saMnivezanA rahevAsI kauDinyatrIya datta pitA ane varUNadevA mAtAnA chatrIza varSanA jJAnI suputra traNa vidyAthIonA guru hatA. temanA dilamAM "paraleka che ke nahi ?" evI zaMkA hatI ! (11) agyAramA prabhAsa nAmanA paMDita rAjagRhInA kauDinya getrIya bala pitA ane atibha drA mAtAnA lADakavAyA patra mAtra seLa varSanI uMmaramAM ja paMDitAI prApta karanAra vicakSaNa paMDita hatA. e nitya traNa vidyArthIone adhyApana karAvatA hatA. temanA dilamAM "mekSa che ke nahi?" evI zaMkA hatI ! A agIyAre paMDita mahA mAnI ane mahA jJAnI hatA. suMdara jJAna saMpAdana karyuM hovA chatAM temAM samyakatA 2010_04 Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 259 ] pragaTI na hovAnA kAraNe e jJAnanuM pAcana karI zakyA na hatA. AthI eka eka padArthamAM zaMkAzIla hovA chatAM dareka paMDite pitAne sarvajJa mAnatA hatA ! dilanI zakAeno paraspara vinimaya karyo hota te e zaMkA jarUra dUra thaI zakI heta ! paNa koNa kone pUche? pUchavA jAya te pitAne savApaNAmAM khAmI AvI jAya ! ! ! A agyAre paMDite vedapAragAmI tema yajJakiyA karAvavAmAM niSNAta hatA. seMkaDo vidyArthIgaNathI parivarelA e paMDite yajJakriyAmAM maMtrAkSarepUrvaka vedamaMtrone bolatA dazanAthe AvanAra janatAne Azcaryamugdha banAvI apApAnagarImAM dhArmika vAtAvaraNa jamAvyuM hatuM. eTaluM ja nahi paNa e nagarInI AsapAsa seMkaDe gAu sudhI rahelA gAmaDAo ane nagaramAM A yajJakriyAno paDagho paDyo hite ! atyAra sudhI janatA yajJane dharma ane brAhmaNane dharmAvatAra mAnI pUjatI hatI. e brAhmaNanA vAkyone vedavAkya mAnI e kahe te pramANe karavA sau koI taiyAra hatA. jo ke saMskRta bhASA samajanAra vyaktie bahu a95 hatI! paNa brAhmaNone saMskRta bhASA priya hatI. tethI pravacana saMskRta bhASAmAM thatA. Ama janatA saMskRta bhASA na samajI zakatI hovAnA kAraNe dharmane phelAve che te. chatAM saMskRtapriya brAhmaNe potAnI paMDitAI ane meTAIne TakAvavA pitAno ja Theke rAkhatA ! A yajJamAM dUra dUrathI naranArIo darzanAthe AvI rahyA hovAthI ane apApAnagarInA leke paNa yajJakriyAmAM satata hAjara rahevAthI yajJamaMDapamAM dhAmadhUma macI paDI hatI. somila Ayane harakha mAto na hato. e dhanADhya brAhmaNa A yajJamAM 2010_04 Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 260 ] zrI mahAvIra jIvanajayeta - - - - aDhaLaka nANuM vAparI rahyo hate enI udAratA paNa mera vakhaNAtI hatI ane AnaMdabhera paMDita yajJamahesava ujavI rahyA hatA ! AvA dhArmika vAtAvaraNamAM samyaphabhAva jAgrata karavA mATe prabhu mahAvIra padhAryA. aSTa mahA prAtihAryathI suzobhita ane ratnamaya samavasaraNamAM ratnamaya siMhAsana para birAjamAna prabhu mahAvIrane caturmukhe pravacana ApatAM sAMbhaLI janasamUhane ajaba AkarSaNa jAgyuM ! karNopakarNa prabhu mahAvIrano prabhAva phelAtAM AkarSita thayela asaMkhya leka yajJamaMDapamAM javAnuM choDIne hAthamAM arthathALa laIne moTI saMkhyAmAM mahasena vanamAM u9lAsabhera jaI rahyA hatA! tema prabhu mahAvIranA darzanArthe AvatA devadevIothI gaganamaMDaLa paNa camakI rahyuM hatuM. evAmAM yajJakriyA karAvatA indrabhUtinuM dhyAna sahasA e tarapha kheMcAyuM! sAkSAta devadevIone AvatA joI indrabhUti bolI UThyAH are, mila! are....paMDita ! juo, juo, AkAzamAM juo ! ApaNu yajJano mahimA ke camatkArI che! yajJanA darzana karavA manuSyanA ToLA to ubharAya paNa mArI viziSTa prakAranI yajJakiyAthI AkRSTa thayelA devadevIo sadehe A pRthvI para ApaNu yajJamaMDapamAM AvatAM jaNAya che!" IdrabhUtinA vacane sAMbhaLI hajAre paMDita brAhmaNe phATI AMkhe AkAza tarapha jaI rahyA ! tyAM te deve yajJamaMDapa cheDIne AgaLa javA lAgyA ! A joI badhA nirAza thaI besI gayA. A deve kyAM jAya che tenI tapAsa karatAM indrabhatine jANavA maLyuM ke mahusena vanamAM kaI mahAvIra nAmane sarvajJa AvyuM che, tenI pAse A devA jaI rahyA che. sarvajJa 2010_04 Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 261 ] zabda sAMbhaLatAM IdrabhUti veMkI UDyA ! ane badhA brAhmaNa paNa camakI gayA ! IdrabhUtinA aMtaramAM abhimAna uchaLI paDayuM ! "A avanItala para mArA sivAya kaMI sarvajJa sAMbhaLyuM nathI ! to A sarvajJa kayAMthI phUTI nIkaLe ? atyAra sudhI A sarva jagatanA kyA khUNAmAM chupAI gayA hate ? Aje ekadama ahIM kyAMthI AvI caDyo ? meM sarvajJa manAtA aneka paMDitane vAdamAM parAjita karyA che! paNa raMdhAtA magamAM jema keraDIyuM raMdhAyA vagara rahI jAya tema A mahAvIra nAmano sarvajJa mArAthI jItAyA vagarane rahI gaye lAge che ! jou te khare enI sarvajJatA kevI che ?" yajJamaMDapamAMthI bahAra nIkaLIne joyuM te mArga para nUtanavastrAbhUSaNathI sajaja thayelA lAkhegame strI purUSe jatAM AvatAM jovAyA ! prabhudarzana karI pAchA pharatAM loko pAsethI jANavA maLyuM ke "mahasena vanamAM dee racelA ratnothI jhaLahaLatA ane traNa gaDhathI yukta evA adbhuta siMhAsana para birAjamAna thaI mahAvIra nAmanA eka sarvajJa catumukhe dharma dezanA ardhamAgadhI bhASAmAM pharamAvI rahyA che. temanA mastakanI pAchaLa divya kAMtimaMDaLa camakI rahyuM che! mastaka upara dedipyamAna traNa chatro zobhI rahyA che! tenA para ati uMcuM AsopAlavanuM vRkSa lokone AkarSaNa karI rahyuM che ! cAre bAju ujavala haMsa jevA sapheda cAmare devatAo vIMjhI rahyA che. DhIMcaNa sudhI te devae le ne varasAda varasAvyuM che e prabhu mAlakoSa rAgamAM sumadhura ane AlhAdaka kaThathI virAgamaya eTale rAgadveSane tajavAnA bhAvayukta pravacana vahAvI rahyA che ! ane deve e sumadhura svaramAM vINanA svara meLavI tAlamAM tAla mIlAvI rahyA che! vadhu zuM kahevuM ! ahA... zuM temanI vANImAM mIThAza ! 2010_04 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [ 262 ] zrI mahAvIra jIvanata jANe aMdagIbhara sAMbhaLyA ja karIe ! zuM temanuM bhavya rUpa, jANe covIse kalAka temane nIrakhyA ja karIe ! zuM temanI bhavya AkRti, kAmaNagArI kAyA, vizALa lalATa, aNIyALA netre, lAMbA kAna, dIrgha bhujAo ane atyaMta vistRta ane daDha hadaya vibhAga, jotAM jotAM nayano dharAya nahi, jema jema joIe tema tema vadhu prema jAge evA vahAlasoyI mAtA jevA vAtsalyabhAvathI saune nihALatA e mahAvIra pAsethI kadI paNa khasavAnuM mana na thAya. paNa evuM saubhAgya kyAMthI ? saMsArIone se kAma ! uThavuM paDayuM ane uDyA paNa ame amArA dila to tyAM ja bhUlI AvyA chIe ! paMDite to ghaNuM joyA, kahevAtA sarva paNa ghaNA joyA paNa mahAvIra je eke nahi ! zuM enI pravacana zailI ! eka eka zabda amRta nItarate ! ardhamAgadhI bhASA mathuM e pravacana jANe saune zreyane notarI rahyuM che ! saunA kalyANane AmaMtraNa ApI rahyuM che !" bolanAra bhAvavibhora banI bence jato hate ! tema tema IdrabhUtinA dilamAM aMgArA capAtA jatA hatA ! AvA spaSTa zabdomAM mahAvIranI lAghA sAMbhaLI indrabhUti khaLabhaLI UThyA ! ahaMkAranA AvezamAM AlApI rahyA ! "are... are.... mUrkhAo ! tame mUrkha che mUrkha ! e InadrajAliyAe tamane badhAne bheLavIne tamArA mAthA upara bhUrakI chAMTIne tamane to vaza ryA paNa A vicakSaNa devatAo paNa enI jAlamAM phasAI gayA ! jeNe jIMdagImAM AmraphaLa cAkhyuM na hoya tene lIMbaDAnuM phaLa mIThuM lAge ! nahitara mArA je sarvapaMDita cattAmaMDapamAM hAjara hoya ne deve jevA de mane cheDIne tyAM kema jAya ?" lokone A javAba ApI IdrabhUti mane mana vicArI rahyA 2010_04 Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ ra63 ] A pAkhaMDI koI jabaro daMbhI ane IndrajAliye jaNAya che. paNa mane lAge che ke je sarvajJa haze tevA ja A deve haze ! ke pachI e devonI pAse tatva samajavAnI zakita ja nahi heya ! game te hoya paNa huM tyAM jaI e sarvajJanI sAthe vAda karI enA bhaktadevonI sAme ja tene jItI lauM ! ane enI pola khulI pADI dauM! huM koNa chuM ? A jagatamAM mArA je ke veda vicakSaNa nathI! zAstrapAraMgata paNa koI nathI! meM seMkaDo yajJa karyA! meM lAkhanA dAna karAvyA ! meM aneka brAhmaNane paMDita banAvyA ! huM jyAM jauM tyAM paMDite mane mAna Ape ! dhanAlyo mArI pUjA kare...! sarva zekhara banIne huM saMtoSa ane zAMtithI jIvI rahyo chuM tyAM A sarva AvIne mArA aMtaramAM Aga lagADI dIdhI! A Agane ThAravA mATe enI pAse javuM ja paDaze! huM tene parArata karIza tyAre ja mane jaMpa vaLaze !" AvA vicAra karatAM pitAnI paMDitAI para mustAka rahenAra indrabhUti nUtana sarvajJanuM nAma ane lAghA sAMbhaLI uttejita banIne tene pitAnI ta kAtane parace batAvavA cAlyA ! madabharyA gajarAjanI cAle cAlatAM indrabhUtinI pAchaLa temane ziSya parivAra cAlyA ! yajJamaMDapamAM rahelA hajAro paMDite ane brAhmaNe visphArita nayane temane jatAM joI rahyA. yajJamaMDapamAM oTa AvI gaI ane mahasena vanamAM keI ajaba bharatIne camakAro camakI rahyo. sau tAjuba banI gayA...stabdha banI gayA.......! Aje vedapAraMgata e brAhmaNanA dilamAM koI avano banAva banavAnA bhaNakArA vAgI rahyA ! Aje apApA nagarI hAlakadelaka jaNAtI hatI! Aje prabhu mahAvIranA pUnita pagale e nagarInA aNue aNue 2010_04 Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 264 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta navacetana camakArA mAratuM hatu. prabhudane janAra loko utsukatApUrvaka utAvaLe pagale mahusenavana tarapha doDI rahyA hatA ! dana karIne pAchA pharatAM leAkeA Azcaya cakita haiye ane praphullita vadane mahAvIranA ja guNagAna gAtAM gAtAM dhIre pagale ghara tarapha jai rahyA hatA ! mukhe mukhe mahAvIra zabda saratA hatA ! enI gaMbhIratA...., enI tejasvitA...., enI AjasvitA..... aenI jJAnagarimA...., enI pravaganapaTutA...., enuM mukhamAya .... vakhaNAtA hatA. ati adbhuta samavasaraNanI racanA. ethI addabhuta indro ane indrANIo, devA ane jhaMkAra karatI devIenI pratyakSatA, ane tethI anaMtagaNuA adbhuta rUparUpanA svAmI, pratyakSa jJAnamUrti ane tejasUti samA prabhu mahAvIra pratye sane ajaba gajabanuM" AkaSa Nu jAgyuM. pahelA teA leAkeAe mahusena vanamAM pAdacArI karatAM zArIrika svAsthya meLavavA AvatA. paNa Aje e vanamAM AtmAnaMdanI ujANI ujavAtI hatI A ujANImAM eka vadhu AkaNu e hatu' ke deve ane manuSyA kareADAnI saMkhyAmAM hAjara hatAM chatAM koine sakaDAza ke garamIne anubhava thatA na hatA. enAthI paNa vadhu AkarSINu e hatuM ke vAgha ane bakarI, siMha ane gAya, neALIyA ane sApa, uttara ane bilADI; AvA jAtivairavALA aneka pazue paNa pAtAnA jAtisvabhAva bhUlI eka bIjA aDAaDa esIne prabhuvANInA pAna uccakanA manI karI rahyA hatA ! mahAvIranI madhura dezanA zaiAgrasta sava saMsArIenA mAnasataTa para amIchAMTaNA verI rahI hatI ! jyAre IndrabhUti peAtAnA harIphane TuMkAvavA jai rahyA hatA ! mAmAM mahAvIranI prazastirUpa leAkavANI pratye aNagamo atAvatA ane peAtAnI birUdAvalInA zravaNathI AnaMda 2010_04 Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 265 ] anubhavatA IndrabhUti mahasenavananA mUkhya dvAra samIpe pahoMcyA. dUradUrathI samavasaraNanI divyatA najare caDI. najIka saratAM indrabhUtine mahAvIranI mane hara mukhamudrA daSTigocara thaI! anerI camaka sAthe temanA garviSTha mukhamAMthI sahasA sarI paDyuM "are, A zuM?" sAkSAt tejasmRti sadehe ahIM hAjara che ke zuM?" IndrabhUtine lekavANune anusaratuM sahastragaNuM satya lAgyuM ! samavasaNunI samRddhi haiyAnI haDapheTe AvatAM ja IndrabhUtine AMcake lAge ! AMkha pahoLI thaI gaI! ATalI samRddhi! hariphanI tejasvitA tenA hRdayane haMphAvI gaI! pacAsa varSanA jIvanakALamAM temaNe paMDita ghaNuM joyA hatA paNa AjanA A navA paMDitane bheTo temane stabdha banAvI gaye ! prabhu mahAvIranA ganI ezvaryatA joI indrabhUtinI vijayakAmanA TharI gaI! ahIM AvavA sudhInuM pagaluM temane avicArI lAgyuM ! "ahA ! meM ghaNu paMDite jItyA haMphAvyA....harAvyA... A eka paMDita jItAyA vagarano rahI jAta te mAruM zuM bagaDI javAnuM hatuM? A divyamUrti jyAM ane huM kyAM? badhA paMDitone oLakhanAra huM A paMDitane kema eLakhate nathI!" Ama vicAra-mUDha banelA indrabhUtine yAda AvI gayuM ke thoDA varSo pahelA kSatriyakuMDanagaranA siddhArtha rAjAnA suputra vardhamAnakumAra pitRrAjyane tyAga karI vega dhAraNa karI cAlI nIkaLyA hatA. ghaNuM saMkaTone sahana karatAM tIvra tapasyA karatAM, ekAkIpaNe vicaratAM, jagatane DhuMDhI DhaMDhIne dhyAna tapa ane sahanazIlatAna yoge AtmajJAna meLavanAra jenenA covIzamAM tIrthakara zrI mahAvIrasvAmI che! have oLakhyA ! AmanI pAse mArI pratiSThA jALavavI muzkela che! paNa have temanI pAse jauMte hRdaya tharathare che! 2010_04 Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra66] zrI mahAvIra jIvanata ane pAche jauM te paga tharathare che ! karavuM kema ? je deva kare ne huM A sarvajJane jItI lauM te mArI kIti dIgaMtamAM relAya ! "he paramezvara ! mArI lAja rAkhavI tamAre hAtha che" evI prArthanA karatAM indrabhUti apalaka netre mahAvIrane nIhALI rahyA. are mahAvIranA prathama darzane ja temanA pratye kaI ajabagajabanuM AkarSaNa jAgI rahyuM! "Aje mane Ama kema thAya che! zuM mahAvIra pratye mane bhavabhavanI prIti ubharANI che ke pachI e IndrajAlanI koI ramata che ? paNa ahIM koI jAtanI kRtrimatA dekhAtI nathI ! ADaMbara dekhAya che paNa mithyADaMbara nathI bhArate !" cAre bAju najara pheravatAM deva, manuSya ane tiryaMcanAM mukha paranA bhAva joyA. sau prasanna haiye jhulI rahyA hatA ! atyAra sudhI potAnI buddhi ane paMDitAI para mustAka rahenAra IdrabhUti Aje murajAI gayA ! bhAre vimAsaNamAM paDI gayA tyAM te temanA sateja kAne eka maMjulasvara athaDA. "he indrabhUti gauttama,! tame bhale AvyA. tamAruM svAgata ho." mahAvIra karNapriya avAja karNacara thatAM ja indrabhUtine jAgelA ajaba AkarSaNamAM ora vadhAre thaye! che. kadAca kAcabAnI pIThe vALa uge, vaMdhyAne che. putra thAya, AkAzamAM puSpa uge, A azakya chatAM zakya banI jAya, paNa bhakti vagara bhavasAgara kadApi tarI zakAtuM nathI. 2010_04 Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rapa. ahiMsA dharmane aMDe prabhu mahAvIranA manamugdha dhvanithI maMtramugdha banI gayelA indrabhUti vicAronI jALamAM aTavAI gayA. prabhunA svAgatasUcaka zabda indrabhUtine atyaMta priya lAgyA ! e zabdanI mIThAza enA dilane hacamacAvI gaI! AhA, A jIdagImAM ATalA mIThA svare mane koIe saMbodhye nathI! mAnavInuM mana haMmezA sneha tarapha DhaLeluM hoya che. IndrabhUti paNa eka mAnavI ja hatA, ane sAme mahAvIra jevA nehamUrti hatA ! vaDIlanA vAtsalya kiraNe kone AkarSita nathI karatA? A te vaDilanA paNa vaDila devAdhideva zrI mahAvIranA mAdhuryabharyA bola hatA ! emAM sAcA snehane raNakAra hatA! paripUrNa premane jhaMkAra hate ! A satya ane paripUrNa premabharyA saMbaMdhanathI IndrabhUtinuM haiyuM zrI mahAvIra pratye jhukI gayuM ! chatAM mithyAbhinivezanI othe avarAyelA IdrabhUtinA dilamAM thayuM: "are A to mAruM nAma ane gotra paNa jANe che?" athavA jagaprakhyAta evA mane koNuM pIchAtuM nathI?" je A mahAvIra mArA manane saMzaya pUchaLyA vagara chedI nAkhe te huM avazya temane ziSya banI jAuM ! tyAM te pharI e ja maMjula svara kAne athaDAya ! "priya IndrabhUti! tame zuM vicAra kare che ? tamArA aMtaramAM AtmA che ke 2010_04 Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 268 ] zrI mahAvIra jIvanajyota nahi evI zaMkA che ne ? Avo, huM tamArI zaMkAnuM nirasana karUM!" AzcaryamUDha IdrabhUti prabhunI sAme AvI UbhA. aMtaranuM abhimAna temanI rajA mAgI rahyuM hatuM. e sthAne mahAvIra pratyene pUjyabhAva AkAra pAmI rahyo hato ! jana pramANabhUmimAM keTagame naranArIo, Indro, IdrAzuo, deva ane devIo upasthita hatA. khUda prabhu mahAvIre jenuM vyakitagata svAgata karyuM, e vyakita jevI tevI na hoya, ema mAnI sabhAjanoe IndrabhUtine sabhAnI mekhare besavAnuM sthAna ApyuM! vidyAthIgaNa paNa yathAsthAne goThavAI gaye. anupama jJAnazaktinA svAmI prabhu mahAvIra potAnI jJAnadhArA vahetI mUkatAM bolyA: "IndrabhUti! AmA che ke nahi e saMzaya kene thaze ? saMzaya karanAra koNa? "huM zaMkA karUM chuM emAM huMnA sthAne tame kone mAne che ?" A prazna sAMbhaLI indrabhUti sthagita thaI gayA. "huM" eTale keNa ? e kadi vicAra karyo na hato, tyAM prabhu AgaLa vadhyA mahAnubhAva! "huM eTale AtmA. zaMkA e tenA jJAnano paryAya. tamane vijJAnaghana ItyAdi vedanA paraspara virUddha vAkyothI zaMkA jAgI che paNa tame vedanA padone artha barAbara samajyA nathI. jJAAnanA sAgara prabhu mahAvIre e vedanA padonA sAcA artha karI vedanA padothI ja IndrabhUtinI zaMkAnuM sahelAIthI nirasana karI nAkhyuM. uparAMta samajAvyuM "jema dUdhamAM ghI, talamAM tela, puSamAM saurabha samAyela che, tema AtmA zarIramAM vyApIne rahe che. ene kIDI kaMthavA jevaDuM zarIra maLe te emAM vyApIne rahe. manuSya ke hAthI jevaDuM zarIra maLe te emAM vyApIne rahe. e AtmAne svataMtra dravya tarIke tame nahi svIkAre te tame je yajJAdi 2010_04 Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- ahiMsA dharmane jhaMDe [ 269 ] kriyAo karI rahyA che e konA mATe ? puNya ane pApanuM pAtra kone svIkAraze ? A badhI kiyAe che te tenA kartA tarIke kone svIkAraze ? AvI rIte AtmAne siddha karanArI vistRta vAgdhArA jhIlatAM indrabhUtinA aMtaramAM AtmAnI siddhi jaDAI gaI. saMzaya chedAI gaye. temanA amApa jJAnamAM samyakatvabhAva jAgrata thayA. nigranthadharmane upadeza prabhunA mukhathI sAMbhaLI pUrva pratijJA mujaba prabhunA ziSya banavA taiyAra thaI gayA. prabhue pAMcase ziSya sahita IdrabhUtine pratrajita karyA. indrabhUti prabhunA prathama ziSya banyA, e vAta pavanavege apApAnagarImAM prasarI gaI. nagarabharamAM judI judI carcAo thavA lAgI. "IndrabhUti jevA indrabhUti jenA ziSya banI gayA e mahAvIranI vAta zuM karavI ? e te jJAnanA sAgara che ane dharmanA avatAra che." keIe kahyuM: A indrabhUti jevA mahA paMDita paNa jenI pAse pANI pANI thaI gayA e mahAvIra kaMI karAmata jANatA haze ? nahiM te pAMca ziSya sAthe IndrabhUti palaLI kema jAya ?" Ama sau potAnI buddhi pramANe tarkavirtaka karavA lAgyA. jANe pAMkha AvI hoya tema uDatI uDatI A vAta somila AyanA yajJamaMDapamAM pahoMcI gaI. badhA indrabhUtinA punarAgamananI rAha joI rahyA hatA, tyAM "IdrabhUti mahAvIranA ziSya banI gayA e vAta saMbhaLANI ane badhA paMDite ceMkI gayA ! temanA bhAI agnibhUti te A vAta mAnI ja zakyA nahi. emane mane te AkAza pAtALa eka thatA lAgyA. "IndrabhUti keInA ziSya bane e sUrya pazcimamAM udita thavA jevI vAta hatI! nakakara pAye vAtane nirNaya karatAM agnibhUtine pitAnA bhAIne chetaranAra mahAvIra para khUba gusse AvyuM ! 2010_04 Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra70 ] zrI mahAvIra jIvanata abhimAnathI paga pachADIne UbhA thatA belyA... "are.... are....e IndrajAlike mArA moTA bhAIne phasAvyuM...mAyAthI jItI janArA e mAyAvIne parAjita karI mArA meTA bhAIne huM hamaNAM ja tyAM jaI tenA paMjAmAMthI choDAvI lAvuM !" AkhA yajJamaMDapamAM sannATo chavAI gaye ! hijAro brAhmaNa, paMDite hAjara rahevA chatAM indrabhUti vinA A yajJakriyA niSphaLa jaze e milane bhaya lAge. anagala paise kharacIne teNe meTe pAye yajJa AraMbhe, meTI kItinI AzAe teNe dUradUra dezethI meTA meTA paMDitone bolAvyA. brahmasamAjamAM agragaNya IndrabhUti jevA paMDita ratnone teDAvyA ane pitAnA AMgaNe yajJamahotsava mAMDyo. A bhavamAM yaza ane kIti ane parabhavamAM sadgati meLavavA mATe lakha luMTa lamI kharacI rahyo hato. tene A badhA lAbha hAthamAMthI sarI jatA lAgyA ! agnibhUti pAMca zikhyA sAthe dhamadhama dharatI dhrujAvatA moTA bhAine choDAvavA cAlyA ! yajJamaMDapamAMthI nIkaLyA te utsAhabhera paNa jema jema mahusena vana najIka AvatuM gayuM tema tema temane utsAha maMda paDate gaye ! ane dUrathI samavasaraNa bhUmi vikI, najIka jaIne tenI abhuta zobhA nirakhI vAtsalyavAridhi mahAvIrane joyA. ane nata mastake sAdhuvezamAM beThelA pitAnA moTA bhAI IdrabhUtine temaja Indro vagerethI maMDita vyAkhyAnasabhAne jotAM ja temane rahyo sahyo utsAha paNa osarI gaye! samavasaraNanI sopAnazreNa caDatAM paga bhAre bhAre thaI gayA. bhAIne pAchA laI javAne orate manamAM ja samAI gaye! jeza ThaDe paDI gaye ane reSanA to rAma ramI gayA ! agnibhUti daravAjAmAMja 2010_04 Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA dharmanA aDA [ 271 ] UbhA rahI gayA ! manamAM eka vicAra jhabakayoH A mahAvIranI mukhamudrAnA teja teA sarvAMnatAsUcaka dekhAya che. paNa hu ahIthI ja mArA mananA eka prazna pUchuM ane mane tene javAba sAcA maLI jAya to moTA bhAinI jema huM paNa temane ziSya banI jAuM!' tyAM mahAvIranA majIla svara kAne athaDAyAH " AvA, agnibhUti gauttama, tame tamArA moTA bhAine pAchA laI javA AvyA che ne ? bhale, paNatamArA dilamAM "kama che ke nahi ? " evI zakA che. bhAi ! vicAra te kare ! puNya ane pApa rUpa zubha azubha ka ne tame nahiM mAne teA sukhaduHkhanA anubhava kayA kAraNathI kare che ? eka Indra, eka sAmAnya deva, eka rAjA, eka raMka, vagere bhedabhAva zA mATe ? jo kamaja na hoya te koI jIvA nArakImAM jAya, keAI tiya ca gatimAM jAya, keAI manuSya ane, kAi deva ane zA mATe ? keAI vyApArI vepAramAM lAkhA karADA kamAya, keine phuTI keDIe na sAMpaDe, enI mULa muDI paNa khATamAM jAya, tenI pAchaLa kyuM tattva kAma kare che ? priya agnibhUti ! AnA koIvAra vicAra karyA che ? ci'tana karaze te vastu tattva samajAze, tamane vedanA paraspara virUddha vAkayothI karmInI zakA jAgI che paNa kama vinA A badhI vicitratA kAne AbhArI che ? ' agnibhUti prabhunA mukhathI saratA kokilaku jana sarakhA madhura zabdo jhIlI rahyA ane vicAramAM paDI gayAM. thADI vAre bolyAH " mahArAja ! Apa kramAve che te vicAravA jevuM' che, paraMtu mArA dhyAnamAM eka vastu esatI nathI ke jaDa ane rUpI evA karmA cetana ane arUpI evA AtmAnI sAthe joDAyA zI rIte ?" _2010_04 Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra72 ] zrI mahAvIra jIvana jIta - prabhue prakANyuM "bhAI ! jevI rIte arUpI AkAzamAM rUpI padArtho samAya che tema arUpI ane cetana svarUpI evA AtmAnI sAthe rUpI ane jaDa kame anAdithI saMbaddha thayelA che. vaLI brAhmI jevI auSadhIo tathA madirA jevA mAdaka padArtho AmA para sArI khoTI asara kare che tema zubha ane azubha karmono prabhAva AtmA para paDe che. tethI ja saMsAramAM sukhI ane duHkhI, uMca ane nIca vagere vicitratAo sarajANuM che. " prabhunI AvI jJAna sabhara vANIthI agnibhUti paMDitano saMzaya chedAI gaye. prabhunI miSTa vANIvarSothI tenI IrSyA zamI gaI ane pratijJA mujaba prabhunA ziSya thavA taiyAra thayA. temanI sAthe temano vidyArthIvarga paNa joDAI gayo. prabhue vedanA padethI ja temane saMzaya chedI rUAAnamAM advitIya evA agnibhUtine pitAne dvitIya ziSya banAvyA. ane tenI hRdayabhUmimAM bedhibIjanuM vapana karyuM. agnibhUti mahAvIrane ziSya banI gayA, e vAta sAMbhaLI milanA yajJamaMDapamAM mahemAna tarIke AvelA badhA brAhmaNa paMDitonA garvane cUrecUra thaI gaye! ane zrI mahAvIra ja sAcA sarvA che e vizvAsa darekanA dilamAM jAgrata thaI gayA. temanA nAnA bhAI vAyubhUti gauttama temaja anya vidvAna paMDitone prabhu mahAvIra pAse javAnI, temane najare jovAnI utkaMThA jAgI. temanA jJAna ane vairAgyanI parIkSA karavAnuM saune mana thaI gayuM ane potapitAnA ziSya parivAra sAthe mahasena vana tarapha javA taiyAra thayA. sauthI pahelA vAyubhUti pitAnA ziSya parivAra sAthe 2010_04 Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 273 ] prabhu sanmukha pahoMcyA. samavasaraNanI Rddhi ane mahAvIratu alaukika teja joi vAyubhUtinI AMkheA aMjAi gaI! hRdaya sthaMbhita thaI gayuM ! prabhune jotAM eTaleA khadhe! Azcaya - bhAva ubharAye| ke prazna pUchavA hatA paNa pUchI zakyA nahi. tyAM bhagavAna pote ja temanA mananI zaMkA vyakta karatAM khelyAH vAyubhUti gauttama ! tamane zarIra ane jIva viSe bhrama jAgyA che ne ? vedanA paraspara virUddha vAcothI tame bhramaNAmAM guMcavAyA che ke zarIra e ja jIva che ke zarIra ane jIva alaga che! tame ema mAneA che ke zarIra ane jIva banne eka ja vastu che. zarIrathI jIva jIddo hAya tA zarIranI jema pratyakSa dekhAve joie ! te dekhAte nathI mATe zarIra e ja jIva che ! paNa tamArI A mAnyatA sAcI nathI. kAraNa ke vedanA pardanA artha tame kharAkhara jANye nathI. ema kahI prabhue vedanA padothI ja zarIra ane jIva judA che evI sAbItI karI batAvI. uparAMta samajAvyu ke " zarIramAM AtmA che tethI ja zarIra harI pharI zake che. khAI pI zake che, uTha esa karI zake che. mRta zarIra tema nathI karI zakatuM! mATe zarIrathI AtmA alaga che " '' vAyubhUtie pUchyuM: " prabhu ! je zarIra ane AtmA judA che teA zarIra ke anya padmArthAnI jema e najare kema dekhAtA nathI ? ene anumAnathI paNa zI rIte mAnave ? " prabhue kahyuM: " priya gauttama vAyubhUti! zarIra rUpI che mATe najare dekhAya che. jIva arUpI hovAthI bAhya indriyathI grAhya nathI, mATe nathI dekhAtA. dUdhamAM ghI hAvA chatAM dekhAtuM nathI paNa anumAnathI 'ghI' che ema svIkAravuM ja 2010_04 Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] zrI mahAvIra jIvanata paDe che. tema zarIranI halana calana Adi kiyAthI AtmA che ema mAnavuM ja paDaze. talanA dANedANe tela che te tene samUha rIte pIlavAthI tela nIkaLe che. paNa retInA eke kaNamAM tela nathI; te retIne game teTalI pIlaze to ye tela nIkaLa vAnuM nathI ja. tema jaDa zarIra cetana svarUpa kadi paNa na banI zake ! tema banne vacce kAryakAraNubhAva siddha thato hovAthI AtmA ane zarIra ane judA ja che." prabhunI AvI sarala samajutIthI zaMkArahita banelA vAyubhUtie prabhune siddhAMta svIkArI lIdho ane ziSya parivAra sAthe saMyama svIkArI prabhunA trIjA ziSya banI gayA. A joi cethA vyakta paMDitane vicAra thaye ke zrI mahAvIra sarvajJa che emAM jarAya zaMkA nathI. kAraNa ke pratyakSa vedamUti samA IndrabhUti vagere traNe bhAIo jemanA ziSya thayA, e mArA paNu guru thAe e nirNaya karI prabhu pAse pahoMcyA. samavasaraNa vagere divya racanA ane prabhunA darzana karI AnaMdita banyA. prabhue paNa temane premathI lAvyAH "Arya vyakta ! tamane A jagata sat che ke asat " evI zaMkA jAgI che. eka bAju vedavAkya jagatane svapna sarakhuM jaNAve che, bIjI bAju bIju vedavAkya jagatanA padArthono svIkAra kare che. A kAraNathI tame muMjhavaNamAM paDyA ke svapna sarakhuM che ke satya ? paNa jagatane svapna sarakhuM jaNAvanArA veda vacanano sAco artha tame samajyA nathI. e vedapada vidhi vAkya nathI paNa upadeza vAkya che. eno sAco artha A rIte che ke A dhana, yauvana, jIvana, parivAra vagere para meha rAkhI saMsArI jIva pitAnuM kalyANa cUkI jAya che. emAM sukhanA pralobhanathI pitAnuM hita zemAM 2010_04 Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 275 ] - ... ' che te samajI zakatA nathI. janma dharIne mAnava avatAramAM AvelA badhA AtmAo AyuSyanI sAMkaLathI baMdhAyelA che. e sAMkaLa tUTI jaze, tyAre bhADe rAkhelA gharanI mAphaka A zarIrane choDIne sarva jI pitAnA karmAnusAra koI paNa gatimAM cAlyA jaze. keI koInuM nathI ema samajIne kSaNika saMbadhemAM phasAvuM nahi ane AtmahitalakSI banavuM." prabhunA mukhathI vedanA padone sata asat viSe satya raNakAra sAMbhaLI dhanya banelA Arya vyakata, potAnA parivAra sAthe nigraMtha dharma svIkArI prabhunA cothA ziSya banI gayA. * "pachI Arya sudhama pitAnA ziSya parivAra sAthe prabhu pAse AvyA. prabhu temaMA mananI vAta pragaTa karatAM badhA "sudharma ! purUSa marIne purUSa thAya, pazu marIne pazu thAya" evA veda vacanathI tame siddhAMta bAMdhI lIdhuM ke java vAvIe te java ane DAMgara vAvIe te DAMgara uge tema A bhavamAM jIva je hoya te ja parabhavamAM hoya, paNa "viSTA sahita maraNa pAmele mANasa ziyALa enimAM utpanna thAya che. evA bIjA veda vAkayathI tame saMzayamAM paDyA ke sAcuM zuM? paNa tamArI mAnyatA ja khoTI che. tame sAco bhAva samajyA nathI. tene bhAva Ave che. je manuSya manuSya tarIke jIve eTale manuSyanA kartavya jevA ke dAna dayA parepakAra vagere karate karate jIvana purUM kare te manuSya punaH manuSya yonimAM jAya, paNa manuSya je manuSya thaIne halakA kAma karIne anyane satAvIne, herAna karIne mAre te e manuSya hovA chatAM pazu jevuM jIvana jIvI pazu nimAM ja utpanna thAya. "prabhuna mukhathI AvuM spaSTIkaraNa sAMbhaLI tema ja ninya dharmane sAra samajI pitAnA vidyArthIo 2010_04 Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra76 ] zrI mahAvIra jIvanata sAthe Aya sudhama zramaNadharma svIkArI prabhunA pAMcamA ziSya banyA. temanA hadayamAM samyakatvabhAva ubharAye. - Arya sudharma prabhunA zaraNe samAI gayA pachI potAnI mAnasika zaMkA nivAravA AvelA AryamaMDitane prabhue premathI satkAratAM kahyuM: "AryamaMDita ! tamane AtmAnA baMdha ane mekSa viSe zaMkA che ne ?" maMDite kahyuM: "jI hA, mArI evI mAnyatA che ke saphaTika jevA nirmaLa AtmAne karmo bAMdhavA, judA judA rUpe saMsAramAM bhaTakavuM, ane dharmanI ArAdhanA karI karmathI mukta thavA prayatna kare, AvuM karavAnI jarUra zuM ? zAstramAM paNa AtmAne abaddha, triguNatita ane vibhu batAvyA che. tema bIjI bAju mokSanI IcchAvALA AtmAe "yajJAdi dharmakriyAo karavI joIe evuM paraspara virUddha khyAna hovAthI huM zaMkAzIla banyuM ke AtmAne baMdhamela che ke nahi?" mahAvIra prabhue prasanna vadane pratyuttara ApatAM kahyuM: "devAnupriya ! tame e zrutivAkya yathArya samajyA nathI. e zrutipadone artha siddha AtmAne lAgu paDe che. badhA AtmAone nahi." maMDitaH "siddha AtmA eTale?" prabhu devAnupriya! karmathI mukta thaIne muktimAM gayelA AtmAone siddha kahevAya che. karmathI baMdhAyelA ane sukha duHkhane anubhavatA AtmAe saMsArI kahevAya che." te pachI e nirmaLa sphaTika je AtmA karmathI baMdhAye zA mATe?" maMDite pUchyuM. prabha bAlyAH "viddhana mitra! AtmA anAdithI 2010_04 Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- jaya jayakAra [ ra77 ] karmo sAthe baMdhAyela che. jema khANamAM utpanna thayela suvarNa mATImaya hoya che paNa agninA saMgathI e banne alaga thAya che, tyAre mATI e mATI tarIke ane suvarNa e suvarNa tarIke siddha thAya che. pachI e suvarNa kadI mATI rUpe pariNamatuM nathI. tema AtmA tapa tyAga dhyAna vagere AMtarika bhAvathI karmathI mukta thaI siddha avasthA prApta kare che ane mokSamAM jAya che. eTale AtmAne karma che ane mokSa paNa che, evuM nizcita thAya che." prabhu mahAvIranA mukhathI karmanA baMdha makSanI vyAkhyA sAMbhaLI AryamaMDitanA ajJAna aMdhArA vilaya pAmI gayA, temanA aMtaramAM samakitane sUrya jhaLahaLavA lAgyA. nircanvadharmane sAra sAMbhaLI ziSya parivAra sAthe prabhunA caraNamAM dIkSita banyA ane prabhunA chaThThA ziSya tarIke jIvananuM sUkAna prabhune soMpyuM. pachI prabhunA pUnita prabhAvathI AkarSita thayelA maurya. putra paMDita prabhunI sAme AvI ubhA. prabhue temane nehathI belAvatAM kahyuM "mauryaputra! tamane deva che ke nahi? evI zaMkA paDI che ne ?" mauryaputraH "hA svAmina! vedamAM AvelA padanA artha mujaba svarganuM astitva siddha thatuM nathI. bIjI bAju svarganI icchAvALAe agnihotra nitya kare. AthI huM dvidhAmAM paDyo ke sAcuM zuM?" prabhue tenI zaMkA dUra karavA prakANyuM: "bhAI ! tamane 2010_04 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [278 ] zrI mahAvIra jIvanaceta devatAo vizenI zaMkA beTI che. A samavasaraNamAM beThelA aneka devane tame joI zake che. vedapane satya artha samajyA vagara tame zaMkAzIla banyA che. "mApamAna " ItyAdi kRtivacano devatvane niSedha nathI karatA. paNa enI anityatA batAve che. deva game teTalA lAMbA AyuSyavALA heya te paNa Akhare te e nAmazeSa banI jAya che. puNya khatama thatAM devabhavathI eNvIne anya gatimAM cAlyA jatAM hovAthI devatvanI prAptimAM lebhAvavA jevuM nathI. evuM batAve che. kadAca tame evuM kahe ke deve che te AvatA kema nathI ? te ene javAba e che ke deve puNya vilAsI hovAthI potAnA devI vaibhavamAM ja vyagra hoya che. tema manuSyalokanI asahya dugadhathI ahIM AvI zakatA nathI. chatAM tIrthakaronA pAMce kalyANaka ujavavA ke keAI dhamI AtmAnA AkarSaNathI deve avanI para utare che ane pitAnuM bhakitakA bajAve che. " prabhunA AvA khulAsAthI zaMkAthI nivRtta thayelA mauryaputra samyabhAva dhAraNa karI prabhunA sAtamA ziSya thayA. temanI sAthe temane vidyArthIgaNa paNa joDAye. te pachI prabhu premALa nayane akalpita tarapha nirakhatAM belyAH "akalpita! nArakanA jIve ahIM dekhAtA na hAva thI tamane naraka viSe zaMkA jAgI che. paNa devAnupriya ! e ja te atyaMta pApanA udayathI mAtra duHkha bhogavavA sivAya bIjI koI pravRtti ja karI zakatA nathI. tame vedavacanathI nArakI nathI evuM grahaNa karyuM. bIjA vedavacanathI zUdranuM anna khAnAra narakamAM jAya che, e jANyuM, evA virUddha, vacanathI zaMkAgrasta thayA; paNa sUkSma ciMtana karyuM 2010_04 Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra | [ ra79 ] hota to tamane naraka vize zaMkA jAgata nahi. e vedavacanane artha nArakI nathI evuM nathI paNa nArakI marIne pharIne narakamAM utpanna thato nathI, evuM pratipAdana thAya che. azubha karmane upArjana karanAra vyakita narakagAmI hoya che. AthI naraka che ane nArakIo paNa che evuM nakakI thayuM." prabhunA satya arthapUrNa vivecanathI akampita paMDitano nArakI vize saMzaya dUra thaye, aMtaramAM samitine dIvaDe jhaLakI uThyo. pitAnA parivAra sAthe prabhu caraNamAM pravrajita thaI prabhunA AThamA ziSya thayA. pachI acalabhrAtA paMDitane saMbodhatAM prabhu belyAH Avo, vidvAna paMDita! Ave, tame puNya ane pApanA astitvanI zaMkAmAM levAyA che kharuM ne? zAstramAM eka bAju jaNAvyuM che ke A jagatamAM "cetanaacetana svarUpa je dekhAya che ane dekhAze te sarva purUSa eTale AtmA ja che." te sivAya puNyapApa vagere padArtha nathI. bIjI bAju "puNyathI puNya baMdhAya ane pApathI pApa baMdhAya" evuM vedavacana paNa hevAthI tame zaMkAzIla banyA. paraMtu acalabhrAtA ! tamAre A saMzaya ayuphata che. paheluM vedavacana AtmAnI stuti vAcaka che. "sarva vidabhumaya na' evA pade viSNu eTale AtmAne mahimA vadhAranArA che. jema zrutimAM AtmAne mahimA batAvyuM che, tema puNyapApanuM paNa pratipAdana te che ja. vaLI puNya ane pApa e be tattva eTalA badhA prasiddha che ke sAmAnya jana paNa sahelAIthI samajI zake che ke jIva puNya bAMdhe te sukha bhegave ane pApa bAMdhe te duHkha! A saiddhAtika vacana che. punarjanma ane karmatatvanuM astitva emAM ja samAyeluM che. 2010_04 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnI Ditane ke na bolyA ara nathI ema taka che? vijJAna tamane [ 280 ] zrI mahAvIra jIvanata e paNa susaMgata ane zAstrasiddha che." prabhue A rIte zaMkAnuM nirasana karI acalabhrAtA paMDitane satyadharma sanmukha banAvyA. nirmaLabhAvI e paMDite paNa pitAnA ziSyaparivAra sAthe prabhu caraNamAM jhukAvyuM ane prabhunA navamA ziSya tarIke bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI. tyAra pachI anaMtajJAnI prabhu mahAvIra metA paMDitane satkAratAM bolyAH "A AtmabaMdhu! tamane punaHjanma che ke nahi? emAM zaMkA che? vijJAnaghana ItyAdi padothI parabhava nathI ema tame svIkAryuM che. tema je brAhmaNa zUdranuM anna khAya che e narakamAM jAya che, evA zrutivAkyothI tame saMzayagrasta thayA, paNa prathamanA zrutivacanane tame vAstavika rIte samajyA nathI, tethI ja tame zaMkAmAM phasAyA. tema tamAruM aMtara "bhautikavAda tarapha vizeSa DhaLatuM rahyuM che. "A bhava mIThA te parabhava keNe dIThA ? evI tamArI mAnyatA che e agya che." prabhue vedanA padothI ja bhautikavAdanuM khaMDana karyuM ane AdhyAtmikavAdanI siddhi karI ane jIva jema pUrvabhavathI A bhavamAM Ave che tema ahIMthI punarbhavamAM paNa jAya che, e zAstravacanathI sAbita karI batAvatAM prabhunI amRtavANathI metArya paMDitanuM aMtara svaccha banI gayuM. e paNa ziSyamaMDaLI sAthe prabhune sAdhudharma aMgIkAra karI dazamA ziSya tarIke jAhera thayA. prabhunI divya zaktithI prabhAvita thayelA prabhAsa paMDita ke jeoe mAtra seLa varSanI vaye prakhara paMDitAImeLavI hatI, e samartha bAlapaMDita prabhunI sAme nata mastake AvI ubhA. prabhue temane amIdraSTithI AvakAratAM kahyuM: "Ave, prabhAsa ! tamane mokSa che ke nahi ?" evI zaMkA che ne ? 2010_04 Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra | [ 281 ] "agnihotranI kiyA jIdagIbhara karavI" e vacanathI tame evI tAravaNI karI che ke agnihotranI kriyA hiMsAjanya hovAthI temAM koine upakAranuM kAraNa hovAthI doSa mizrita che. tethI evI zubha azubha phaLa denArI kriyA karanAra AtmA svarga meLavI zake paNa mokSanI prApti na thaI zake. A kiyA jIvanabhara karanAra AtmAne mokSa mATe ArAdhanA karavAne samaya bAkI rahetuM nathI. tethI mekSa nathI evuM siddha thAya che; tema vaLI bIjA vAkyamAM parabrahmane satyajJAna tarIke ane apara brahmane amukta (saMsAra) avasthA tarIke darzAvI che paNa e durNAhyA hovAthI tame saMzayamAM paDyA ke mokSa che ke nahi? paNa zAstramAM je batAvyuM che te tame yathArtha samajyA nathI. vAta ema che ke svarganI IcchAvALA AtmAe agnihotra kare, ane mokSanI IcchAvALAe mokSasAdhaka kriyA karavI. jJAna, darzana ane cAritra e mokSamArganA sAdhana che. enA viziSTa prakAranA ArAdhanathI AtmA kamarahita banIne muktadazAne meLavI mukitagAmI banI zake che." evuM spaSTa nirUpaNa prabhunA mukhathI saMpAdana karI prabhAsa paMDita paNa prabhunA agIyAramA ziSya tarIke saMyamI banI saparivAra pratrajita thayA. prabhu mahAvIranA mukhathI dharma pravacana sAMbhaLI eka ja divasamAM cAra hajAra cAse ne agIyAra brAhmaNee pratibaMdha pAmI nitthadharmane svIkAra kare. IdrabhUti vagere mUkhya agIyAre vidvAna ziSyane samUdAyanA nAyaka banAvyA, eTale gaNadhara padathI vibhUSita karyA. tema ja temanA vidyAthImaMDaLone sau saune ziSya tarIke sthApana karyA. e samaye samayajJa Indra mahArAja sugaMdhI cUrNa bharele 2010_04 Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 282 ] zrI mahAvIra jIvanata thALa hAthamAM laI prabhu samIpe AvyA. agIyAra gaNadhara kramasara prabhunI sanmukha ubhA rahetAM prabhue vAsacUrNanI muThThI bharI " tamane dravya guNa ane paryAyanI anujJA che" ema belatAM prathama indrabhUtinA mastake ane tyAra pachI sarva gaNadharanA mastake vAsa nikSepa karyo. devatAoe pupathI ane manuSyae akSatathI vadhAvyA. pAMcamA zrI sudharma gaNadharane "A cIraMjIvI banI dharmane udyota karaze" ema kahI badhA muniomAM mUkhya tarIke temane gaNunI anujJA ApI. tyAra pachI prabhu pAsethI upaneI vA, vigaI vA, dhuveI vA, e tripadI meLavI gaNadharee caudapUrva sahita dvAdazAMgInI racanA karI. zatAnika rAjAne ghera rahelI caMdanabALAe AkAzamAge denA gamanAgamanathI prabhune kevaLajJAna prApti jANI tene prabhunI ziSyA banavAnI bhAvanA tIvra banatAM kSetra devatAe vimAnamAM besADI prabhunI parSadAmAM pahoMcADI. tyAM aneka rAjAonI, amAtya ane zeThiyAonI putrIo sAthe vicakSaNa evI caMdanabALAne prabhue paMca mahAvratanA uccAraNa sahita pUnita pravrayA ApI. sAdhvIchaMdamAM caMdanabALAne mUkhya banAvI prabhue potAnA hAthe tene pravartinIpade sthApI. A pramANe prabhu mahAvIre vaizAkha suda agyArasanA divase apApAnagarInA mahasena vanamAM hajAre vyaktione sAdhudharmamAM jeDI, hajAre strIo ane kumArikAone sAdhvIpade sthApI, tathA sAdhutva pALavAmAM asamartha dharmazraddhALu gRhasthAne zrAvakadharmamAM ane zrAvikA dharmamAM jeDI caturvidha saMghanI sthApanA karI. A eka ja sabhAmAM hajAre brAhmaNane 2010_04 Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya jayakAra [ 283 ] pratibedhyA, ane ahiMsAdharmane jhaMDo pharakAvya. kSatriya, vaizya, brAhmaNa ane zudra e cAre varNamAM sau samajI zake evI ardhamAgadhI bhASAmAM apAta upadeza atyaMta upakAraka nIvaDyo. temanI zailI saraLa, sacoTa ane daSTAMta sabhara hatI. eTale tenI asara lekahRdaya para khUba suMdara paDI. te samaye brAhmaNe yajJa karAvatAM ane puSkaLa pazuone balidAna devA. prabhue ahiMsA dharmanI pracaMDa gheSaNa karIne lekene jaNAvyuM ke "ahiMsA dharma e utkRSTa maMgaLa che. saMyama ane tapanI ArAdhanApUrvaka ArAdhe ahiMsAdharma denA paNa deva banavAnI zakita jAgrata kare che." prabhunI AvI uSaNathI jAgrata thayelA janahRdayamAM ahiMsA dharmano jhaMDA laherAvA lAgyA. dIpAvalI eTale-- aMtaramAM jJAnadipaka pragaTAvavAne samaya, anaMta caitanya lakSamInA pUjanane samaya. sarasvatI eTale-- jinavANInA pUjanane samaya, - AtmAnaMda pragaTa karavAne amUlya samaya. 2010_04 Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra6. prabhuno mAraga zUrAne vizvavaMdya prabhu mahAvIranI dharmavANuM lekapriya banI. e vANIne paDaghe janahadayamAM paDavAthI yajJakriyAo ochI thavA lAgI. pazubalI baMdha thavA lAgyuM. loko ahiMsAdharmane jema jema samajatA gayA tema tema jIvanamAMthI hiMsAne dUra karavA lAgyA. sAmAnya vyavahAramAM paNa ahiMsAno amala thavA lAge. doSita AhAra upaga ghaTI gaye, loko nirdoSa AhAra vihArane apanAvavA lAgyA. madya ane mAMsane vaparAza ghaTavA lAgyuM. prabhu madhyama apApA nagarImAM lokenA hadayamAM dharmabIjanI ropaNI karI, ahiMsAdharmane jhaMDA laherAvI tyAMthI rAjagRhI nagarI tarapha saparivAra vihAra AraMbhe. triIza atizaye ane ATha mahAprAtihAryo tema ja karoDa devadevIothI parivarelA potAnA ziSyasamUdAya sAthe suvarNa kamala para pAdavihAra karatAM prabhu mahAvIre rAjagRhI nagarInA guNazIla vanamAM praveza karyo, ane devaracita caityavRkSathI zulita samavasaraNamAM siMhAsana para prabhu pUrvAbhimukhe ArUDha thayA. zrI mahAvIraprabhu guNazIla vanamAM samesaryA che," evI vadhAmaNuM sAMbhaLatAM zreNika rAjA pitAnI dhAri, naMdA, 2010_04 Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunA mAraga zUrAnA [ 285 ] cellaNA vagere aneka rANIe ane abhayakumAra, meghakumAra, nardiSeNa vagere aneka putraparivAra temaja nagarajane, amAtya vagerethI pavRitta thaI moTI samRddhipUrvaka prabhune vaMdana karavA mATe AvyA. traNa pradakSiNA ane agarbhita stutipUrvaka prabhune vaMdana karyAM. guNuzIla vanamAM nIrapravAhanI jema ubharAtA lAkheAgame deva, manuSya ane tiyacA bAra padArUpe samavasaraNamAM geAThavAI gayA. e moTI sabhAmAM prabhue hRdayagrAhI upadeza ApatAM manuSyabhava, dharma zravaNu, zraddhA ane sayaMmavIya, e cAra vastuenI durlabhatA khatAvI. cAragati rUpa saMsAramAM cetana jevA cetana thaine rakhaDanAra AtmA mahA muzIbate manuSyabhava pAme che. e manuSyabhava atyaMta durlabha che. e moghI mAnava jIMdagImAM Avele AtmA jo peAtAnu hita nahi sAdhe teA bIjI koI gatimAM Atmahita sAdhavAnI taka nathI. evuM prabhue sacATa ane asarakAraka samajAvyu. paMcamahAvrata rUpa sAdhudhama ane khAravrata rUpa zrAvakadhama nuM vistRta nirUpaNa karyuM. bhagavAn mahAvIranI tAttvika dha dezanA zravaNathI prabhAvita anelA zreNika rAjAnA hRdayamAM samakita vizuddha banyuM. meghakumAra ane nardiSaNa vagere rAjakumArae dIkSA lIdhI, abhayakumAra vagere zrAvadhama ane sulasA vageree zrAvikAdhama nA svIkAra karyAM. anya aneka vyaktioe dhazraddhALu banavA sAthe yathAzati niyamo aMgIkAra karyA. kevaLajJAna prApti pachI prathama cAturmAsa prabhue rAjagRhImAM nigaRRmana karyuM. aneka manuSya. dhamamAga ne samajI AtmauddhAra karavA prerAyA. dhama sArathI banI meSakumArane dha mAga mAM sthira karyAM. cAturmAsa pUrNa thatAM tyAMthI prabhue 2010_04 Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 286 ] zrI mahAvIra jIvanajAta videha deza tarapha vihAra karyo. aneka grAma nagaramAM dharma prabhAvanA karatAM prabhu mahAvIra vicaratAM vicaratAM brAhmaNakuMDa nagaramAM padhAryA. nagara bahAra bahusAla maityamAM devoe samavasaraNanI racanA karI. e bahusAla tyanI najIkamAM brAhmaNakuMDa ' nagara hatuM. prabhu Agamana sAMbhaLI hajAre darzanAthIothI bahusAla vana bharAI gayuM. A dharmasabhAmAM trASabhadatta ane devAnaMdA AvyA, sau prabhune vaMdana karI yathAsthAne goThavAyA. prabhune jotAM devAnaMdajIne atyaMta AnaMde ubharA" netra vidhare banI gayA. remarAjI prakullita banI. pAvanakArI prabhunI mukhamudrA jatAM temanA hAthamAM putravat vAtsalyabhAva ubharAyA, zarIra pulakti banI gayuM ane ene stanamAMthI dugdhadhArA vahevA lAgI ! gauttamasvAmIe devAnaMdajInI AvI romAMcita dezA joI tenuM kAraNa prabhune pUchatAM prabhue pharamAvyuM: "gauttama! e devAnaMdA to mArI tiA che. A ja aMtima bhAvamAM huM temanA udaramAM sADAkhyAsI divasa rahI AvyuM chuM. tethI ja mane joine temanA aMtaramAM putraprema ubharAce che, ane putrapremadarzaka zArIrika lakSaNo draSTigocara thaI rahyA che. ' atyAra sudhI paDadA pAchaLa chupAyelI vAta prasiddha thatAM sAMbhaLanArAo bhAre acaMbAmAM paDI gayA. devAnaMdAjIne paNa vastusthiti samajAI gaI varSo pUrve garbhAdhAna samaye cauda svapna darzana ane tenuM haraNa vagere bAbate aMtaHsthalamAM skurAyamAna thaI purANI vAta yAda AvatAM devAnaMdAjI bhAre vismita thayA. aMtaramAM anahada AnaMda thayA. "ahA ! traNa jagatane nAyaka e A putra kayAM? ane sAmAnya 2010_04 Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhune mAraga zarAne [ 287 ] gRhasthAzramI evA ame kayAM?" harSita banelA e brAhmaNa daMpatIe uThIne pharI prabhune namaskAra karyA. AvI akalpita vAta prabhue pite ja svamukhe prakAzita karI, A bhavanA cheDA samayanA mAtApitAne udezIne tema ja sarva nagarajanone saMsAranI asAratAno pratibaMdha Ape. dezanA sAMbhaLI RSabhadatta ane devAnaMdAe prabhune vinaMtI karI. "prabhu! ApanuM kathana yathArtha che. amane saMsArane moha sadaMtara utarI gayela che ane vairAgyabhAva jAge che. mATe amane banene dIkSA ApI saMsArathakI amAre nistAra kare ! A saMsAra vipattionI AgathI jalI rahyo che, e AgathI amane bacAve !" prabhue bannenI bhAvanA pIchANI saMyamamArgamAM sthApita karyA. sthavara sAdhujane pAse 2SabhadattA muni agyAra aMga bhaNyA ane ghaNA varaso sudhI tapa japa ane niyamapUrvaka saMyamadharmanI ArAdhanA karI aMte mAsika saMkhanA karI kevaLajJAna pAmI mokSe gayA. devAnaMdAjI paNa caMdanabALAjInI pAvana nizrAmAM agyAra aMgano abhyAsa karI anekavidha tapasyApUrvaka saMyamadharmanI paripAlanA karI saMpUrNa kamane kSaya karI mokSagati pAmyA. tyAMthI vicaratAM prabhu kSatriyakuMDa nagaramAM padhAryA. naMdivardhana rAjA samRddhi ane bhakitapUrvaka prabhune vaMdana karavA AvyA. devaracita samavasaraNasthita prabhune traNa pradakSiNa ApI namaskArapUrvaka aMjalI jeDI prabhunI sakha beThA. sudarzanA, jamAli ane priyadarzanA vagere sabhAjanone prabhue saMsAra tAranArI dharmadezanA pharamAvI, dharmadezanAthI pratibodha pAmIne jamAlIe mAtapitAnI rajA laI pAMcaso kSatriya kumAre sAthe prabhu pAse dIkSA lIdhI. jamAlInA 2010_04 Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 288 ] zrI mahAvIra jIvana jyota patnI ane prabhunA putrI prIyadarzanAe paNa eka hajAra samAna vayanI strIo sAthe prabhu pAse pravajyA aMgIkAra karI. thoDA ja samayamAM jamAlI muni agyAra aMganA jJAtA banyA. prabhue temanI gyatA jANe pAMca kSatriya munionA AcArya banAvyA. jamAlI muni aneka jAtanA tapa sAthe saMyamadharmanuM pAlana karatAM prabhu sAthe vicaravA lAgyA. - priyadarzana paNa AryA caMdanabALAjI samIpe jJAnAbhyAsa sAthe tapasyA karatAM saMyamI jIvananI ujvalatA sAdhavA lAgyA. prabhue dIkSA jIvananuM e caudamuM cAturmAsa vaizAlImAM pasAra karyuM. cAturmAsa pUrNa thatAM vatsabhUmi tarapha vihAra karyo. mArgamAM aneka sthaLe dharmano pracAra karatAM karatAM kauzAMbI nagarImAM padhAryA ane nagara bahAra cadrAvataraNa caityamAM nivAsa karyo. e nagarImAM zatAnIka rAjA ane mRgAvatIne putra udayana bAlarAjA hatA. rAjyano prabaMdha pradhAnonI salAha anusAra rAjamAtA mRgAvatI karI rahyA hatA. e udayana rAjAnI pheI jayantI zrAvikA prakhyAta hatA. jena dharmanI upAsikA e zrAvikA dharmatattvanA khUba jANakAra hatA. kauzAmbI AvanAra zrAvakane jayantI zrAvikAne tyAM ja UtAre maLata. bhagavAna mahAvIranuM Agamana sAMbhaLI udayana rAjA, rAjaparivAra sAthe rAjamAtA mRgAvatIdevI, jayantI zrAvikA vagere tema ja nokaracAkara ane nagarajano sAthe moTA mahotsava pUrvaka prabhune vaMdana karavA cAlyA. samavasaraNanI najIka jaI pAMca abhigama sAcavI udayana bAlarAjAe parivAra sAthe prabhune traNa pradakSiNa ApI ullAsa ane AnaMdapUrvaka prabhune vaMdana karyA. ane dharma upadeza 2010_04 Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhune mAraga zurAne [ 289 ] sAMbhaLavAnI IcchAthI devaracita samavasaraNamAM badhA yeAgyasthAne goThavAI gayA. prabhue tattvabharapura dezanA ApI. e dezanA sAMbhaLatAM dareka zrotAjanoe khUba AnaMdu anubhavyA ane sau svasthAne vidAya thayA. sabhA visarjana thaI gayA pachI paNa jayantI zrAvikA potAnA alpa parivAra sAthe tyAM besI rahyA ane vadhu jJAna meLavavA temaNe prabhune ghaNA tAttvika prazno pUchyAM. atulajJAnI prabhue dareka praznonA satya bharapura pratyuttara ApyA. e sAMbhaLI jayantI zrAvikAne ghaNA saMtASa thayA. mananI za'kAe zamI gai. prabhunI tattvagabhita vANI haiyAmAM gamI gaI. e hAtha joDI temaNe prabhune dIkSA ApavA mATe vinaMtI karatAM paramahitasvI prabhue paMca mahAvratanA uccAraNa sAthe sarita sAmAyika jayantI zrAvikAne pradAna karI AryAM caMdanamALAjInA ziSyA tarIke sAdhvIsaMghamAM dAkhala karyo. tyAMthI prabhu uttara kAsala tarapha vihAra karatAM aneka gAma nagarAmAM dharma upadeza detAM detAM zrAvasti nagarImAM padhAryA. devAe keAbtaka vanamAM samavasaraNanI racanA karI. prabhue caturmukhe cartugaticUraka dha dezanA pharamAvI. pariNAme ghaNA lAke dharma sanmukha banyA. sumaneAbhadra, supratiSTha vagere AtmAoe dIkSA lIdhI, tyAMthI videha bhUmimAM padhAratAM vANijyagrAmanivAsI mahA dhanika AnaMda gAthApati ane temanI patnI zivAnaMdAe zrAvakadhama svIkArI mAra vrata caryA. e paMdaramuM cAturmAsa prabhue vANijyagrAmamAM vitAkhyuM. zItaRtumAM tyAMthI vihAra karI magadha dezanA aneka _2010_04 Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 290 ] zrI mahAvIra jIvanati nagaramAM rahetAM rahetAM dharmane upadeza karatAM rAjagRhI nagarInA guNazIla vanamAM padhAryA. atyaMta harSAnvita banelA zreNIka rAjA ane nAgarika janee prabhuvANIne yatheSTa lAbha UThAvya. nircantha dharmane khUba ja suMdara pracAra thayA. dhanAzAlibhadra jevA mahA dhanavAna vyakti ee te samaye dIkSA aMgIkAra karI, aneka vyaktioe mUhasthadharma svIkAryo. e soLamuM cAturmAsa prabhue rAjagRhImAM vitAvyuM. tyAMthI caMpA nagarIe padhAratAM tyAMnA datta rAjA phatavatI rANI ane mahacadra nAmanA rAjakumAre prabhunA upadezathI vairAgI banI saMyamadharma svIkAryo. e samaye sidhuvIra Adi aneka dezonA adhipati udAyana rAjA vItabhayapattanamAM rAjya karI rahyA hatA. e rAjA mahA dharmaniSTha hatA. eka vakhata parvatithie pauSadhavrata grahaNa karI AtmaciMtanamAM lIna banyA hatA, tyAre temanA ciMtanamAM prabhu mahAvIra upasI AvyA. "ahA ! dhanya che e nagara grAma ke e sthaLane ke jyAM prabhu mahAvira vicarI rahyAM che ! je zeThiyAo, sAhukAre, rAjAe prabhune nitya vaMdana kare che temane paNa dhanya che ! e parama kRpALu prabhu A nagaranA mRgavanamAM padhAre te huM paNuM temanA darzana vaMdana ane pUjanano lAbha levA bhAgyazALI banuM !" caMpAnagarInA pUrNabhadra vanamAM rahelA prabhu mahAvIre jJAnabaLathI udAyana rAjAno mane gata bhAva jANI lIdho. ene pratibaMdha karavA mATe mAtra thoDA ja samayamAM hajAra mAilane vihAra karI vItabhayanagara padhAryA. e 2010_04 Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - prabhune mAraga zUrAne [ 291 ] udAyana rAjAne khUbaja AnaMda thaye. harSollAsapUrvaka prabhunI dezanA sAMbhaLI pratibaMdha pAmyA. prabhue temane dIkSita banAvyA. ane pharI pAchA e ja mAge pAchA pharI cAturmAsa kendra vANijyagrAma tarapha vihAra karyo. marUbhUminI A lAMbI vihArayAtrAmAM sakhata garamInA samayamAM prabhunA sukamaLa sAdhuone maraNaH kaSTa sahevA paDyA. e marUbhUminA retALa pradezamAM gAuo sudhI vasatinuM nAma na hatuM. prabhu udAyana rAjAne dIkSita banAvI ziSyaparivAra sAthe pUrva deza tarapha padhArI rahyA hatA. eka ati lAMbA vihAra ane mArgamAM gAme na AvatAM hovAthI AhAra pANI paNa durlabha. temAM grISma Rtune sakhata tApa, temAM khullA page cAlavuM e ati kaThinatAbharyuM hatuM. prabhunA sAdhue pUrva avasthAmAM keAI sukomaLa rAjakumAre hatA, zreSThiputra hatA. A retALa pradeza pasAra karatAM e sAdhujano thAka bhUkha tarasa ane garamIthI khUba vyAkuLa thayA. badhI vyAdhio karatAM bhUkhatarasanI vyAdhi jambara che. chatAM prabhunI preraNuM ajaba hevAthI dareka sAdhuo samatAzIla ane saMyamadharmamAM custa banI AgaLa vadhI rahyA hatA. nirdoSa AhAra pANI maLavA durlabha hovA chatAM sau prasanna mukhe ane prasanna haiye AvI kAramI vedanAne sahetAM sahetAM pribhunI sAthe vihArayAtrA kApI rahyA hatA. e samaye sAme acitta talathI bharelI gADIo maLI. e talanA mAlikane bhUkhatarasathI pIDAtA sAdhuone joI karUNuM upajI. badhA potAnI gADIo bhAvI nIce utaryA ane prabhune tema ja sAdhuone vinaMtI karatAM kahyuM: "mahAnubhAvo ! tame AvA sakhata tApamAM retALa bhUmimAM khullA page cAlI khuba 2010_04 Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [22] zrI mahAvIra jIvanajyota kaSTa veThI rahyAM che. ApanA mukha parathI jaNAya che ke ghaNA samayathI Apane bhejya padArtha maLyA nathI, amArI pAse tala che, ene upaga karI ApanI sudhA zAMta karo ! " prabhue tala acitta che ema jANyuM, ane tenA mAlike bhAvapUrvaka AgrahathI ApI rahyA che, chatAM prabhue e tala levAnI AjJA ApI nahi ! kAraNa ke Aje e acita talanI bhagavAna AjJA pharamAve te bhaviSyamAM "tala khAvAnI mahAvIre paNa AjJA ApI hatI " evI pravRtti cAlI paDe. ' badhA sAdhuo kevaLajJAnI na hoya, tethI acitta che ke sacitta e jANI na zake ! AvI dIrghadRSTithI prabhue bhUkhathI pIDAtA sAdhuone talane AhAra karavAnI AjJA na ApI, tema AgaLa cAlatAM acitta jaLathI bhareluM sarovara joyuM te paNa prabhue tRSita sAdhuone e pANIno upayoga karavAnI e ja kAraNathI anujJA na ApI. prabhue prarUpele saMyamamAga ati kaThinatAbharyo che. e mArgamAM AvanAra vyaktione pAMca pratijJAothI baddha thavAnuM hoya che. sUkSma ke bAdara koI paNa jInI mana vacana kAyAthI hiMsAne saMpUrNa tyAga, asatya bolavAno saMpUrNa tyAga, lezamAtra corI ke mAlikanI rajA sivAya koI paNa vastu na levAnI pratijJA, saMpUrNapaNe devI, mAnuSI, ke tIyacI abrahmane tyAga, ane parigrahanI mUchane eTale mehano tyAga. A pAMca bhISaNa pratijJAo laI sAdhujano pitAnA jIvanamAM kadI hiMsA karatA nathI, tema mana vacana kAyAthI koIne dubhavatA nathI, jIvana nirvAha mATe gRhasthoe potAnA mATe banAvelA nirdoSa AhArapANane upayoga kare che. 2010_04 Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunA mAraga zurAnA [ 293 ] snAnane jIvadayA pALavA mATe khullA page vicare che. sadaMtara tyAga, dehabhU SAnA tyAga, sacitta jaLaneA tyAga vagere aneka niyama pALe che. prabhunA mAge cAlanAra iiktae kadI asatya khele nahi, manamAM mAyAkapaTa rAkhe nahi, tema kAine hAni paheAMce tevuM satya paNa mele nahi, mAlikanI rajA sivAya taNukhalA jevI vastu paNa peAtAnI meLe le nahi, prabhunI AjJA pramANe cAlanArA AtmAe saMpUNa brahmacaya' pALe, A vratamAM eka divasanI khAlikA ne sAdhvIjIe mATe eka divasanA bALakane sparza karavAnA niSedha che. prabhunI AjJA mujaba vasa, pAtra, kuala vagere parigraha rAkhe paNa tenA pratyenA mamatvabhAvanA tyAgI hoya, AveA saMyamadhama prabhue strI ane purUSo mATe sAmAnya rIte eka sarakhA ja prarUpyA che, emAM koi bheda rAkhyA nathI, hiMsA, asatya, cArI, abrahma ane parigraha; e pAMce moTA pApeA che. e pApathI nivRtti levI tenuM nAma dhama... e dhama e prakArane, eka sAdhu dharma ane khIjo zrAvaka krama. zrAvakadharmanA pAlana mATe prabhue pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAtratA atAvyA. prabhue prarUpelA sacamamAga ne svIkAranAza ugratapasvI, ugradhyAnI ane jJAnI hatA. kSamAdharmane sArI rIte jhIlanArA e kSamAtapasvI sAdhunA AvA ati kaThinatAlaye+ vihAra jarAya glAni pAmyA vinA karatAM rahyA, bhUkha ane tarasa e e vyAdhio dareka dehadhArIone lAgelI che. paNa sAdhu e e vyAdhio para vijaya meLavavA mATe ugra kaSTo sahuna karI AtmakalyANanI sAdhanA karatAM karatAM prabhu sAthe vicaratA rahyA! 2010_04 Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 294 ] zrI mahAvIra jIvanata vittabhayanagarathI vihAra karI aneka saMkaTane veThatAM prabhu saparivAra videha dezamAM rahelA vANijyagrAme padhAryA ane tyAM dIkSA jIvananuM sattaramuM cAturmAsa pasAra karyuM. " prabhu dharma patAkA pharakAvatAM banArasa padhAryA. tyAM jitazatru rAjAe mahAvIrano ADaMbarapUrvaka satkAra karyo, tyAM kASThaka vanamAM devaracita samavasaraNamAM birAjamAna thaI caturmukhe dharmapravacana pharamAvyuM. tyAMnA rahevAzI aneka gRhasthAe zrAvakadharma svIkAryo. temAM e nagaranA keTyAdhipati culanI pitA ane temanI zyAmA nAmanI strI mUkhya hatA. ane dharmamAM staMbha samAna majabuta banyA hatA. rAjagRha tarapha vihAra karatAM mArgamAM AlaMbhikA nagarInA zaMkhavanamAM padhAryA. e zaMkhavananI bAjumAM pagala nAmane vaidika dharmane jJAtA eka tApasa raheto hite. dararoja chaThuM tApUrvaka sUrya sAme hAtha uMcA rAkhI AtApanA leto hato. AvA kaThina tapa, AtApanA ane kaMika svabhAvanI saralatAnA kAraNe tene virbhAgajJAna thayuM hatuM. e jJAnanA baLathI pitAne viziSTa jJAnI mAnate tApasa potAnI jANakArI mujaba lokomAM lekasthitine pracAra karate hate. koI le ke tenA jJAnanI prazaMsA karatA, koI zaMkA UThAvatA. gautama svAmInA praznanathI prabhue sAcI lekasthiti prakAzI. tApase e vAta sAMbhaLI, pitAnuM jJAna tene adhurUM lAgyuM. prabhu mahAvIra sarvajJa tIrthakara che ema pahelethI sAMbhaLyuM hatuM. tethI turata prabhu pAse za khavanamAM pahoMcI gaye. prabhune vaMdana karyA ane dharmopadeza sAMbhaLe. aMtaramAM sAcI zraddhA jhaLahaLI UThI. prabhu pAse dIkSA aMgIkAra karI zramaNa saMghamAM bhaLI gayo ! agyAra aMgane 2010_04 Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhune mAraga zUrAne [ ra95 ] abhyAsa karI vividha tApUrvaka karmakSaya karI mokSamAM gayo. te samaye e nagarInA karoDAdhipati cUllazataka gRhastha potAnI bahulA nAmanI strI ane anya naranArIo sAthe zrAvakadharmane svIkAra karyo. tyAMthI prabhu rAjagRha padhAratAM makAtI, kiMkrama, arjuna, kAzyapa vagere gRhae prabhu pAse dIkSA lIdhI. prabhue aDhAramuM comAsuM rAjagRhImAM pasAra karyuM. cAturmAsa pachI paNa prabhu tyAM rokAtAM dharmane khUba ja phelAvo thaye. zreNIka rAjA pote to vRddha hatA, saMyama levAne asamartha hatA, paNa prabhu pratye ane dharma pratye athAga prIti hovAnA kAraNe sArAya rAjagRhanagaramAM uddaSaNa karAvI "kaI paNa vyakRitane prabhu pAse dIkSA levI hoya te tenA kuTumba parivAranuM pAlana poSaNa rAjya taraphathI sArI rIte karavAmAM Avaze." A uddaghoSaNAne prabhAva sundara paDyo, ane ghaNuM nAgarika lekanI sAthe khUda zreNika rAjAnA jAli, mayAli vagere trevIza putra ane nandA vagere tera rANIoe bhAgavatI dIkSA lIdhI. prabhune mAga kaThina hovA chatAM aneka naranArIo pribhunA mArgamAM joDAtAM, ane temane sUcana mUjaba saMyama dharmanI paripAlanA sAthe aneka prakAranA vrata, niyama, tapa, japa, dhyAna vagerethI AtmAnI nirmaLatA sAdhI saMpUrNa -kamane kSaya karI keTalAka mekSamAM jatAM, keTalAka svargamAM ! - je jene puruSArtha tevuM phaLa! bAvIza pariSaho sahevA, svahaste keza laMcana karavuM, gAmegAma khullA page vicaravuM, A badhI kaThinatA jANatA hovA chatAM ghaNuM kSatriya zuravIra strI puruSa, kumAre ane kumArIe mAta 2010_04 Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [ 296 ] zrI mahAvIra jIvananA pitA vagere kuTuMbIjananI anumatipUrvaka saMyamamAge saMcaratA, prabhunA sthavIra ziSya pAse jJAnAdhyayana ane mane manobaLa keLavI parahitArtho vicaratA, pracaMDa puruSArthathI Atma svarAjya svAdhIna karI anaMta lamInA kutA banI zAzvata sukhanA bhAgIdAra banatA. emAM jevA tevA DhiIlA-pocAnuM kAma nahi, eTale ja kahevAya che ke prabhune mAraga zUrAne ! vahAlAmAM vahAlI vastune bhega tenuM nAma yajJa. worked with sAcA mANasane ciMtA hatI nathI, DAhyA mANasane muMjhavaNa hatI nathI, bahAdura mANasane bhaya hotuM nathI. Regencies in weigeeeeee sau ughe tyAre sthitiprajJa jAge, sau amana camana kare tyAre sAce sthitiprajJa ahiMsA, saMyama, tyAga, tapa ane vairAgyamAM ramaNatA kare. * us Us che brA kAMka 2010_04 Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra7. nahi kAyaranuM kAma ! e samaye prabhune rAjagRhI nagarImAM birAjamAna sAMbhaLI svayaMbuddha Adramuni pAMcase munio sAthe prabhune vaMdana karavA guNazIla vana tarapha jaI rahyA hatA. mArgamAM pitAne sarvajJa tIrthakara mAnato zALA sAme maLe. temane UbhA rAkhI bebheTa "are muni! tapa karI kAyAne gALavI vRthA che. sau saunA bhAgya pramANe zubha azubha phaLa maLyA kare che! tapa vagere kaSTa sahIne zA mATe duHkhI thavuM ?" pratyuttara ApatAM muni belyAH "zALAje tArA niyati vAdane cUstapaNe vaLagI rahetA hoya te halana, calana, bhejana vagere kriyA paNa tAre na karavI joIe! e kriyA mATe te tAre purUSArtha karavo ja paDe che. te pachI tAro niyativAda kayAM rahyo ? kehavAra niyatithI purUSArtha caDhe che, kAraNa ke je samaye AkAzamAM varasAda varasate nathI te samaye loko kUvA vagere chedIne pANI meLave che. niyati baLavAna che tethI vadhu udyama baLavAna che." AvA sacoTa uttarathI gazALe nirUttara banI gaye. pachI Adramuni mArgamAM AvatAM hasti tApasanA Azrama pAsethI nIkaLyA. e tApanI evI mAnyatA hatI ke " ghaNuM jIvana saMhAra karyA karatAM eka moTA jIvane mArIne tenA mAMsa 2010_04 Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 298 ] zrI mahAvIra jIvanata bhakSaNathI ghaNA divasa sudhI nirvAha calAvavo." AvA dayAbhAsa dharmane mAnanArA tApasIe te vakhate eka hAthIne loDhAnI sAMkaLathI bAMdhIne rAkhyo hato. e hAthIe ghaNuM lekIne muninA caraNamAM namatAM joyA. ene paNa munine namavAnA pariNAma jAgrata thayA. paNa baMdhanagrasta hovAthI zuM karI zake ? paNa tevAmAM te eka camatkAra sarajANe. vizuddha cAritrazIla e AdramuninI najara paDatAM ja lehamaya sAMkaLo taDIMga karatI tUTI gaI ane chuTo thayele hAthI muninI sAme doDyo! lokemAM bumarANa macI gaI badhA nAsabhAga karavA lAgyA. paNa dayALu muni te tyAM ja UbhA rahyA, hAthI paNa muninA pAse jaIne zAMta Ubho rahyo. pitAnI suMDha namAvI muninA caraNasparza karI bhAvathI munine namaskAra karI bhakitapUrvaka muni tarapha jete jete jaMgala bhaNI cAlyA gayA ! tApasa badhA vilakhA thaI gayA, ane hAthI nAsI javAthI muni para gusse bharAyA. paraMtu Adramunie upazamabhAvathI tApasane dharmane upadeza karyo, pratibaMdha pAmelA ane saMvegaraMgathI raMgAyelA e saghaLA tApasane prabhu pAse mekalyA, temanI bhAvanA mujaba prabhue badhAne pravrajita banAvyA. gajendramokSanI AzcaryakArI hakIkata sAMbhaLI zreNika rAjA, abhayakumAra vagere muni pAse AvyA. ane e hAtha joDI vaMdana karI munine pUchyuM: "bhagavan! mAtra ApanA dRSTiprasAdathI ja hAthInA baMdhana zI rIte tUTI gayA?" uttara ApatAM munie kahyuH "rAjana ! hAthInA lehabaMdhana teDavA sahelA che paNa kAcA sutaranA tAMtaNuM teDavA kaThina che!" rAjAe pUchayuM ema kema ? eTale munie pitAnI badhI hakIkata saMbhaLAvatAM kahyuM: "rAjana ! 2010_04 Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi kAyaranuM kAma ! [ 299 ] Adraka dezanAM ApanA mitrarAjAne AdrakumAra nAmanA putra chuM mahA sattvazIla mitra samA alayakumAre mArA mATe khAnagI bheTamAM mekalelI AdIzvara prabhunI pratimAnA darzanathI mane jAtismaraNujJAna thayuM. pUrva munidhama pAlanamAM zithilatAnA kAraNe mAre anAya dezamAM janmaH levA paDyo, e badhI hakIkata jANI pratibeAdha pAmelA huM chupI rIte A dezamAM AvyA, svayaM muniveza dhAraNa karI pharatA pharatA vasaMtapuramAM AvyA, tyAM karmInI preraNAthI pUrvabhavanI patnIne meLApa thayA ane huM sAdhudhama` cUkI tenA ane tenA pitA devadatta vagerenA AgrahathI tema ja daivI vANIthI zrImatI sAthe lagna karI saMsAramAM rahyo. krame putraneA janma thayA pachI sayama levAne icchatA mane e bALake sutara kAMtatI enI mAtAne AzvAsana ApavA e tAMtaNAthI mArA paga AMdhI lIdhA ! pharI hu putrapremamAM DukhyA ane bAra varasa saMsAramAM rahIne Akhare mArA dha`mitra abhayakumAranI preraNAne yAda karI saMyamita banyA. Aje ghaNA varase mane mArA upakArIneA bheTA thayA. temaNe mekalelI arihaMta prabhunI pratimAnA darzanathI huM' AvA uttama A tyama pAmyA. temaNe ja mAre uddhAra karyo, nahiMtara anApaNAnA kAdavamAM khUMcelA AtmAne dIkSAne uddaya kacAMthI jAge ? " A muninA vRtAMta sAMbhaLI badhAe khuzAlI anubhavI. badhA leAkeA munine vaMdana karI svasthAne gayA. pachI Adra muni guNazIla vanamAM prabhu pAse gayA, ane atyaMta bhaktipUrvaka prabhunA caraNanuM zaraNuM laI kRtAtha thayA. temanAthI pratibaMdha pAmelA pAMcaseA kSatriya ane 2010_04 Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 300 ] zrI mahAvIra jIvanajyota tApasa vagere zramaNa parivAra prabhue temane seMye Adramuni ghaNuM varSa cAritra pALI aneka AtmAone pratibadhI aMte karmakSaya karI mokSa pAmyA. prabhue ogaNIsamuM cAturmAsa paNa rAjagRhamAM pasAra karyuM. cAturmAsa pUrNa thatAM prabhue kauzAMbI tarapha vihAra karyo. vaccamAM AlaMbhikA nagarImAM sthiratA karatAM khUba dhanADhya RSibhadra zrAvaka potAnI mitramaMDalI sAthe ghaNuM ThAThamAThathI zaMkha vanamAM padhArelA prabhunI dezanA sAMbhaLavA AvyA. prabhune vaMdana karI temanI amRta jharatI dezanA sAMbhaLI. dezanA zravaNa bAda e mitramaMDaLIe potAnA mananI zaMkAonuM samAdhAna prabhu pAse meLavyuM. ane ghaNu samaya sudhI e zramaNapAsakoe prabhu pAse dharmacarcA karI. traSibhadra zrAvaka bAra vratane suMdara rIte pALI aMte mAsika saMlekhanA karI saudharma devalemAM deva thayA. prabhu vicaratAM krame kauzAMbI nagarImAM padhAryA. udayana rAjA hajI paNa bALaka hovAthI rAjamAtA mRgAvatIdevI rAjyanuM saMcAlana karI rahyA hatA. mRgAvatInA bahena zivAdevI ujajainanA rAjA caMpradyota sAthe paraNAvelA hatA. e rAjA temane banevI thatuM hovA chatAM mRgAvatIdevInA lAvaNya para mugdha thayela hovAthI tene prApta karavA jhaMkhate hate. mRgAvatI devI zatAnika rAjAnuM mRtyu thavAthI vidhavA banyA hatA. ane putra sAva nAnuM hatuM, tethI pitAne buddhibaLathI pitAnA rAjyanI ane nagarInI suMdara vyavasthA caMDapradyota rAjA pAse karAvI lIdhI. pite dharma cUsta mahAsatI hevAthI zIladhamane prANusvarUpa samajatAM. prabhu padhAryA tyAre caMDapradyota rAjA saparivAra 2010_04 Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi kAyaranuM kAma [ 301 ] tyAM hAjara hato. mRgAvatI meLavavAnI tene khUba tAlAvelI hovAthI tenA rAjyanI suvyavasthA premapUrvaka karI ApI hatI. mRgAvatI kyAre pitAne AdhIna thAya tenI rAha joI rahyo hate. prabhune caMdrAvataraNa vanamAM samavasarelA sAMbhaLI caMDapradyota rAja, aMgAravatI a di tenI rANIo, udayana bAlarAjA ane rAjamAtA mRgAvatI khuba ThAThamAThathI prabhune vaMdana karavA gayA. samavasaraNa virAjita prabhue nAgarika lekanI meTI sabhAmAM vairAgyetpAdaka dharmadezanA pharamAvI. e sAMbhaLIne ghaNuM dharmazIla manuSya dhamamAgamAM vadhu zraddhALu banyA. e samaye mRgAvatI devIe prabhune vinaMtI karatAM kahyuM: "mArA vaDila baMdhu khUlya caMDapradyota rAjA mane dIkSA levAnI anujJA Ape te mAre saMsAra tyAga karavAnI bhAvanA che. mArA bAlaputranuM bhAvi temanA hAthamAM suprata karUM chuM." mRgAvatI devIe sabhA samakSa A dhaDAko karatAM lubdha caMDapradyota camakI gaye ! rajA ApavAnI anicchA chatAM prabhu samakSa bhara sabhAmAM nA" pADe te pitAnuM nAka kapAya evI paristhiti sarajANI, lajajAvaza banI na chUTake rajA ApavI paDI. e mRgAvatI devI caMDapradyota rAjAnI aMgAravatI vagere ATha rANIo sAthe prabhunA varada haste dIkSA lIdhI. ane pitAnI bhANeja chatAM sAdhvagaNanA netA caMdanabALAjInA sAnnidhyamAM samAI gayA ane nirmala manathI saMyamayAtrAne zelAvavA lAgyA! thoDo samaya AsapAsa vicarI prabhu mahAvIra vaizAlI nagarImAM padhAryA ane tyAM vIzamuM cAturmAsa karyuM. - tyAra pachI uttaravidehamAM vicarI mithilA nagarI thaI kAkanTI nagarImAM padhAryA ane vairAgya bharapura dezanA 2010_04 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 302 ] zrI mahAvIra jIvana zravaNathI vairAgI banelA dhanA, sunakSatra vagere AtmA e dIkSA lIdhI. tyAMthI pazcima tarapha vihAra karI zrIvAsta thaI kAMmpilyapura padhAryA. sahassAmravanamAM devoe samavasaraNuM racyuM ane dharmamaya dezanAzravaNathI dharmasanmukha banelA tyAMnA rahevAsI mahA dhanika kuMDakaulika gRhastha ane tenI puSpA nAmanI strI bAra vratadhArI zrAvaka-zrAvikA banyA. tyAMthI ahichatrA thaI gajapuramAM padhAryA. nigraMtha pravacothI aneka zraddhALu loko nigraMthamArgamAM AvyA. prabhu pilAsapura padhAryA. e nagaramAM geAzALAne parama bhakta saddAlaputra nAmano eka kaDhAdhipati kuMbhAra raheto hato. tene agnimitrA nAmanI strI hatI. bane gozALAnA matanA anurAgI hatA. te rAtrie sAlaputra niMdaramAM sutA hatA tyAre svapnamAM koI deve AvIne kahyuM: "kAle savAre ahIM sarvajJa, sarvadazI, mahA brAhmaNa azaka vanamAM padhAraze. te temane vasatI, pITha, phalaka, vagere joItI vastuo ApIne tuM temanI sevA karaje." A svapna joI jAgrata thayelA tene thayuM ke mArA dharmAcArya gozAlaka kAle padhAraze. savAra thatAM ja saTTAlaka pitAnA dharmagurunI rAha jovA lAgyA tyAM prabhu mahAvIra padhAryA. A sAMbhaLIne e prabhune vaMdana karavA gaye. prabhue svapna ane gazALA sambandhI tenA vicAra tene kahI saMbhaLAvyA, tethI Azcarya pAmele sadAlaputra samajI gayA ke prabhu mahAvIra sAcA sarvajJa che. havethI mAre e namanIya ane upAsanIya che, ema vicArI be hAtha joDI prabhunA caraNamAM namaskAra karI vinaMtI karatAM kahyuM "prabhu! nagarInI bahAra mArI pAMca dukAne che, tyAM birAjamAna thAo, ane pITha, phalaka, saMsmAraka vagere 2010_04 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi kAyaranuM kAma ! [ 303 ] "" je joie te grahaNa karavAne mArA para anugraha karA prabhue tenuM vacana svIkAyu" ane teNe gozALA pAsethI svIkArelA niyativAdane yuktipUrvaka samajAvI haTAvI dIdhA. teNe niyativAda cheDI purUSAvAda svIkAryAM ane prabhunA dharmanA mA~ samajI patnI sAthe zrAvakanA khAra vrata svIkArI AtyanA dRDha anurAgI banyA. sadAlaputranA dharma parivartananA samAcAra sAMbhaLI karI peAtAnA matamAM pAcho levA gozALA tyAM AvyA ane tene samajAvavAmAM kaMI bAkI na rAkhyuM, paNa samyagdaSTine varelA saTTAlaputra satyadharma thakI leza mAtra calita na thayA. thAkIne geAzALA tyAMthI anyatra cAlyA gayA. A banAvathI geAzALAnA dilane sArA dhakko lAgyo ! peAlAsapurathI vihAra karI prabhu aneka sthaLe pravacane karatAM karatAM grISmaRRtunA aMte vANijya grAma padhAryA, ane dIkSA jIvananuM ekavIzamuM cAturmAsa tyAM karyuM. tyAMthI rAjagRhI padhAryA. guNuzIla vanamAM samavasaraNu ceAjAtAM prabhunA upadezathI tyAMnA rahevAsI mahAzataka nAmanA mahAnikane tera patnIo hatI. vizALa Rddhi siddhinA adhipati gRhasthe prabhunA upadezathI zrAvakadhama nA svIkAra karyAM. te samaye samavasaraNamAM zrI pArzvanAtha prabhunA ghaNA sthavira sAdhue AvyA ane mananI zaMkAo prabhu pAse rajI karI samAdhAna meLavyuM. prabhunA suMdara spaSTIkaraNathI e sAdhuone vizvAsa jAgyA ke prabhu mahAvIra saCjJa ane sudI che. pArzvanAtha prabhune caturyAma dhama cheDI e aMdhA zramaNA 5'camahAvrata rUpa sapratikramaNu svIkArI prabhu 2010_04 Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 304 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta mahAvIranA zramaNusaMghamAM bhaLI gayA ! ghaNA samaya sudhI niraticAra cAritra pALI aMte nirvANa pAmyA. e samaye prabhunA rAhanAmanA ziSya leAka viSayaka ciMtavana karatAM je zaMkAo utpanna thai, enuM samAdhAna meLavavA prabhu pAse AvyA. ane leAka-aleAka-jIva-ajIva viSayaka khuba laMbANathI praznAttarI karI tattvajJAna meLavI kRtArtha thayA. temanI jJAnapipAsA tRpta thatAM khukha sa MteSa pAmyA. tyAre prabhunA paTTadhara zrI gautamasvAmIe paNa leAkasthiti vize ghaNA praznA karI AtmAnaMda meLavye. prabhue sarivAra e cAturmAsa rAjagRhImAM vitAvyuM. varSAkAla pUchu thatAM pazcimottara vibhAga tarapha vihAra karI aneka sthaLe dharmapracAra karatAM kRta galA nagarImAM padhAryA, chatrapalAsa vanamAM deve e samavasaraNanI racanA karI, e nagaranivAsI leAkeA temaja AsapAsa gAmaDAonA lAke prabhunu* Agamana sAMbhaLI moTI saMkhyAmAM ekatra thayA. prabhune vaMdana namaskAra karI dharmazravaNu karatAM pramoda pAmyA. te samaye zrAvasti nagarInI najIkamAM eka maDhamAM skandaka nAmanA eka parivrAjaka rahetA hatA. e veda, purANa Adi vaidika sAhityamAM pAraMgata, vidvAna tema ja tattvajijJAsu ane tapasvI hateA. e kAI kAma prasaMge zrAvasti nagarImAM AvyA hatA, tyAM piMgalaka nAmanA nintha sAdhune bheTA thayA. e sAdhue leAkanA anta, siddhinA aMta, siddhone aMta, ane jIvAnA sa`sAranI vadhaghaTa vize pAMca praznane ekI sAthe skandakane pUchyA. kaIMka tenA javAba ApI zakaco nahi. e prane vize jema jema vicArata gayeA tema tema temAM guMcavAte gayA ! paNa javAba na 2010_04 Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi kAyaranu' kAma ! [ 305 ] ApI zakyo ! prabhu mahAvIra chatrapalAsa caityamAM birAja mAna che, e samAcAra zrAvastinagarImAM paheAMcI jatAM nagarInA cAre, cauTe tenI carcA thatI hatI, ghaNA Astika leAkeA chatrapalAsa vanamAM prabhune vaMdana karavA javA lAgyA. skandaka RSi paNa A hakIkata sAMbhaLI mahAjJAnI evA zrI mahAvIra pAse A praznonA uttara maLaze. ema vicArI jaldI chatrapalAsa vanamAM pahoMcI gayA ane prabhu mahAvIra pAse praznAnuM samAdhAna meLavI atyaMta saMtuSTa thaye. prabhuvANIthI pratibeAdha pAmI e skandraka parivrAjake dinDa, pAdukA, chatra vagere peAtAnA upakaraNA cheADI prabhu pAse zramaNadhama nI dIkSA lIdhI, ane prabhunA ziSya banI gayA ! zramaNadhama nI samAcArIne abhyAsa karI agyAra aMganA paNa jJAtA banyA. skandrakaRSi pahelethI ja tapasvI tA hatA, dIkSA lIdhA pachI viziSTa tapasvI banyA. khAra varSa sudhI cAritradharmanI ArAdhanA karI a Mte vipulAcala parvata para anazanavrata AdarI acyutakalpamAM devapada pAmyA. tyAMthI mahAvidehakSetramAM janma meLavI zramaNadharmanI ArAdhanA karI meAkSamAM jaze. prabhue zrAvastinagarImAM padhAratAM kASTaka vanamAM sthiratA karI. zramaNa bhagavAnanI dharmadezanA sAMbhaLI aneka bhAvika leAkeAe dhamanI prApti karI. tyAMnA nivAsI dhanADhya gAthApati naddhinIpitA ane temanI strI azvinI, sAlihipitA ane temanI srI phAlgunIe khAra vratanA svIkAra sAthe zrAvakadhanA svIkAra karyAM, tema ja bIjA paNa aneka naranArIe temanI sAthe joDAyA. tyAMthI prabhu videhabhUmi tarapha padhAryA ane dIkSAjIvananu trevIza' cAturmAsa vANijyagrAmamAM vitAvyu. 2010_04 Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 306 ] zrI mahAvIra jIvanata tyAMthI vihAra karI prabhu brAhmaNakuMDa nagaranA bahusAlavanamAM padhAryA. te samaye jamAli munie prabhu pAse potAnA pAMcase ziSya parivAranI sAthe svataMtra vihAra karavAnI AjJA mAgI. prabhu taraphathI yegya uttara na maLatAM AjJA vinA svayaM potAnA parivAra sAthe tyAMthI alaga vihAra karI prabhuthI judA paDyA. prabhue vatsabhUmimAM praveza karI nircantha pravacanane pracAra karyo. kauzAMbImAM jatAM sUrya ane caMdranA Indro prabhune vaMdana karavA AvyA. kauzAmbIthI rAjagRhI nagarInA guNazIla vanamAM padhAryA. te samaye najIkamAM rahelI tuMgIyA nagarInA puNavatIka maityamAM pArzvanAtha prabhunA ziSya pAMcaso sAdhuonI sAthe padhAryA hatA. dharmarAgI le ke vaMdana karavA AvyA. temanI samakSa e munie pArzvanAtha prabhunA caturyAma dharmane upadeza Ape ane devatvasambandhIkAe karelA praznonA sAcA uttare AkhyA. A hakIkata taMgIyA nagarInA zrAvake pAsethI gaucarIe nIkaLelA gautamasvAmIe sAMbhaLI, pAchA pharI prabhune pUchatAM prabhue tenuM samarthana karyuM. e varSamAM prabhunA ziSya abhayakumAra vagere munioe rAjagRha nagaranI najIkamAM rahelA vipulAcala parvata para anazana karI devatva pAmyA. e cAturmAsa prabhue rAjagRhImAM vitAvyuM. - cAturmAsa pachI prabhue cappAnagarI tarapha vihAra karyo. zreNika rAjAnA avasAna pachI koNika rAjAe enagarIne potAnI rAjadhAnI banAvI hovAthI magadhanuM rAjakuTuMba campAmAM rahetuM hatuM. prabhue tyAM pUrNabhadra zaityamAM nivAsa karyo. keNika rAjAe atyaMta dhAmadhumathI prabhunuM svAgata karyuM. rAjakuTuMba ane nagaravAsI loko sAthe prabhune vaMdana karavA gayA. prabhue 2010_04 Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi kAyaranuM kAma! [ 307 ] bhavyAtmAo samakSa dharma dezanA ApI. e sAMbhaLI aneka gRhastha zraddhALu banyA. tema padma, mahApadma, bhadra, subhadra, padmabhadra, pavagulama, nalinI gulma, AnaMda ane naMdana vagere zreNika rAjAnA pautra rAjakumAroe aneka gRhastha sAthe muni dharma svIkAryo. zreNika rAjAne padabhraSTa karavAmAM keNikanA sahAyaka temanA pitAe kAla, sukAla, mahAkAla vagere tema ja pAlita Adi gRhasthoe zrAvakadharma svIkAryo. jinapAlita vagere nAgarikanI paNa e samaye dIkSAo thaI caMpAthI videha bhUmimAM jatAM vacamAM kAdInagarImAM kSemaka, vRtidhara Adi zramaNasaMghamAM sAmela thayA. pacIsamuM cAturmAsa prabhue mithilAnagarImAM karyuM. tyAMthI aMgadeza tarapha vihAra karyo e vakhate e bane dezanI rAjadhAnI vaizAlInagarI raNabhUmi banI gaI hatI. eka bAju koNikarAjAe pitAnA kAla vagere oramAna bhAIo sAthe saMnyasaja thaIvaizAlI 52 caDAI karI, bIjI bAju dharmaniSTha ceTakarAjA ane temanA sahAyako kAzikAzalanA aDhAra gaNarAjAo moTI senA sAthe svabacAva mATe laDavA AvyA. A joradAra laDAImAM sainikone ane pradhAna puruSane banne pakSe kaccaraghANa nIkaLI gaye. ceTakarAjAne mAtra bANayuddha karavAnI ja chuTa hovAthI keNika rAjA kAlakumAra vagere daze bhAIo reja eka eka senApati tarIke ceTakarAjAnA bANunA bhega banI mRtyu pAmI gayA. te ye laDAI joradAra cAlI rahI hatI. te samaye bhagavAna mahAvIra campAnagarInA pUrNabhadra zaityamAM padhAryA. nAgarika loko sAthe rAjakulanI strIo zreNika rAjAnI kAli, mahAkAli vagere vidhavA rANuo prabhune vaMdana karavA AvI. 2010_04 Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 308 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta dhama dezanA sAMbhaLI e rAjamAtAoe laDAimAM gayelA kAla, mahAkAla vagere potAnA putra kuzaLa pAchA pharaze ke nahi, e sambandhI prabhune prazna karatAM prabhue satya vastu sthiti samajAvI, saceAge e viyAgavALA che evA upadeza ApyA. AthI pratibaMdha pAmelI daze rAjamAtAoe prabhu pAse dIkSA lai caMdanabALAjInu netRtva svIkAryuM. tyAMthI prabhu punaH mithilAnagarImAM padhAryA ane chavIzamuM cAturmAsa tyAM vitAvyuM. tyAMthI zrAvastinagarI tarapha prabhue vihAra karyA. e samaye jemanA nimitte kANika ane ceTaka rAjA vacce khunakhAra laDAI jAmI hatI e cellaNA rANInA putrA ane keNikanA sagA bhAie halla ane vihalla prabhu pAse AvyA ane zramaNadhama svIkArI prabhunA ziSya banI gayA. prabhu paNa vicaratAM zrAvastInagarImAM padhAryA ane e nagarInA IzAna khuNAmAM AvelA kebjhaka caityamAM nivAsa karyAM. A rIte prabhu mahAvIranA sayamadha mAM ghaNA zUravIra ane raNavIra puruSo joDAyA. sU samA mahAtejasvI prabhunA vihAramAmAM aneka bhavyAtmAonA aMtara prakAzita thayA. sUrya sAme jema ghuvaDa najara mAMDI zakatA nathI tema bhagavAna mahAvIranA kiThana mAmAM mithyASTi AtmAe najara paNa mAMDI zakatA na hatA. kAyara AtmAe dUra bhAgatA hatA. prabhunI vizALa ziSya saMpatti ane ziSyA saMpattimAM aneka nararatna ane nArIratnA joDAyA hatA. hajAro nahi paNa lAkhA naranArIe AtmAnI zuravIratA pragaTa karI ka rAjAne parAsta karI zAzvata sthAna bhaNI Agekadama bharatA hatA. emAM kAyaranuM kAma na hatuM! prabhunA zAsanamAM nahi kAyaranuM kAma ! 2010_04 Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. hArIne jItI gayo! je samaye bhagavAna mahAvIra zrAvastI tarapha AvI rahyA hatA, te samaye maMkhalIputra gozALe potAnA parivAra sAthe zrAvastImAM hatA. dIkSA pachI bIjA ja cAturmAsamAM prabhune zALAno bheTo thayo. ane pitAne prabhune ziSya mAnate zALe lagabhaga cha varasa prabhunI sAthe rahyo. e samayamAM enAmAM capaLatA ane kutuhalavRtti hovA chatAM prabhu tarapha bhaktibhAva paNa hato ! prasaMge prasaMge pitAnA gurunA tapatejanI prazaMsA karate ! paraMtu e badhI vAta bhUtakALanI banI gaI hatI. aDhAra varSano samaya vitI cUkyo hate ! atyAre te e zALA AjIvaka matane prakhara himAyatI hatA ane pitAnI jAtane tIrthakara tarIke oLakhAvate prabhune pratipakSI banyA hatA. e zALAne zramaNa banyA covIza varasa thayA hatA. vadhu samaya zrAvastImAM ja pasAra karyo hato. te vezyAnI siddhi ane aSTAMganimittane abhyAsa paNa ahIM ja karyo hato ane tIrthakara kahevaDAvavAnI bhAvanA paNa tene ahIM ja jAgrata thaI hatI. A nagarImAM hAlahalA kuMbhAraNu ane putrAla gAthA pati e tenA khAsa bhakta hatA. A covIzamuM 2010_04 Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 310 ] zrI mahAvIra jIvanata cAturmAsa teNe hAlahalAne tyAM vitAvyuM hatuM. cAturmAsa pachI paNa gAzAlaka zrAvastImAM ja hatuM ! A avasare bhagavAna mahAvIra vicaratAM vicaratAM zrAvatI nagarImAM padhAryA. ane kepTaka gautyamAM nivAsa karyo. bhikSAthe nIkaLelA gauttama svAmIe lekamukhe sAMbhaLyuM ke "AjakAla zrAvastImAM be tIrthaka vicare che. eka zramaNa bhagavAna mahAvIra ane bIjA Arya zAlaka !" A sAMbhaLI gauttamasvAmIne Azcarya thayuM. prabhu pAse AvIne pUchayuM: "bhagavan! leke bole che ke zrAvastImAM be tIrthakare vicare che" te zuM e zAlaka sarvajJa ane tIrthakara che?" prabhue sabhA vacce kahyuM "e gazALAne tIrthakara tarIke saMbadho bilakula gya nathI. e sarvajJa nathI, tema tIrthaMkara paNa nathI. e te zaravaNa gAma nivAsI maMkhane maMkhalI nAmane putra gauzALAmAM janame hovAthI gazALA tarIke oLakhAya che. AjathI vIza varSa pahelA mArA ziSya tarIke raheto hato, theDI zakti maLI javAthI Aje e pitAnI jAtane jina kahevaDAve che, tema svaccha de vicAre che ane svaccha de bole che." te vakhate gozALe e udyAnanI najIkamAM AtApanA laI rahyo hato. teNe prabhunA samavasaraNathI pAchA pharatAM lokomAM gottama mahAvIra vacce thayelI praznottarI vize carcA sAMbhaLI. "A gozALa tIrthakara ke sarvajJa nathI, paNa paMkhalIputra che, ane chaghastha che" evuM mahAvIra belyA che. gozALAe A zabdo sAMbhaLyA, ane tene mahAvIra prabhu para khuba gusse AvyA. tyAMthI UThIne svasthAne gaye. zirSo sAthe vicAraNA karI kaMIka viparIta pagaluM bharavA taiyAra thayo! 2010_04 Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hArIne jItI gayo ! [ 311 ] e samaye videzamAM mUkhya ane prabhunA ziSya chaThThanA pAraNe vaheAravA mATe nIkaLelA AnaMda muni hAlahalAnA ghara pAsethI nIkaLyA. gozALAe temane melAvIne kahyuMH " AnaMda ! tArA dharmAcAya mahAvIra leAkeAmAM peAtAnu mahattva vadhAravA sabhA vacce mArI ni MdA kare che. ane badhAne kahe che ke A gozALA jina nathI, sa`jJa nathI, paNa e makhalIputra che. pahelA mArA ziSya anyA hatA, enI pAse koI viziSTa jJAna nathI, e chadmastha che. zuM tA e dharmAcAya samasta duniyAne dahana karavAmAM sama evI mArI tejo lezyAnI zakitane jANatA nathI ? huM tyAM AvIne parivAra sahita tene bALIne bhasma karI daIza ! tuM tyAM jaine tene sAvadhAna kara ! huM hamaNA ja tyAM Avu chuM paNa mArA sandeze tene paheAMcADIza tenA badalAmAM huM tane jIvatA rAkhIza ! " geAzALAnA gussA pUrvakanA zabdo sAMbhaLI bhayathI dhrUjatA AnaMdamuni jaldI prabhu pAse gayA ane badhI vAta karIne pUchyuM: " prabhu ! gozALAmAM bIjAne bALIne bhasma karI devAnI zikRta che kharI ? " prabhue kahyuM: "hA, e gozALAe tIvra tapanI sAdhanAthI tejolezyA siddha karI che. eTale anyane ALI nAkhavAmAM samaya che! AnaMda ! e gozALAmAM jeTaluM tapeAkhaLa che, tethI anaMtagaNuM tAkhaLa nintha sAdhuemAM che, enAthI ana tagaNuM tapeAmaLa vira bhagavatAmAM che, ane enAthI paNa anaMtagaNu tapeAkhaLa arihaMta tI karAmAM che. paNa sAdhujane, virA ane arihaMta kSamAzIla hAvAthI kadI potAnI zitane durUpayoga karatA nathI. tuM gauttama vagere sava munione 2010_04 Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 312 ] zrI mahAvIra jIvana jaNAvI de ke gozALe Ave tyAre enI sAme keIe kaMI paNa bolavuM nahi, tema dharmacarcA paNa na karavI. AkhA munimaMDaLamAM A vAta prasarI gaI. prasaMganI gaMbhIratA pIchANI badhA munio sau saunI pravRttimAM pravRtta banI gayA. tevAmAM te krodhathI dhamadhamate gozALe pitAnA anuyAyIo sAthe prabhu pAse AvI cheDe dUra UbhuM rahyo. kSaNavAra mauna rahI belyoH "are kAzyapa !tuM loko pAse jema phAve tema mArA vize bole che! huM maMkhalIputra nathI ne tAre ziSya paNa nathI! e gozALe te kyArano ya maraNa pAmyA che. eTalu sAcuM ke e gozALAnuM zarIra pariSaha sahana karavAmAM samartha jANI e zarIramAM meM praveza karyo che, paNa huM te udAyI kanDiyAyana nAmano dharma pravartaka chuManya zarIramAM praveza karavAno A mAre sAtame prayAsa che. A zarIramAM sola varSa rahI sarva duHkhono kSaya karIne huM muphata banIza, arthAt mAro mokSa thaze !" gozALAnI Atmagopaka vAta sAMbhaLI prabhu belyA gozAlaka! koI mANasa taNakhalAnI ethe potAnI jAta chupAvavA prayatna kare e jema hAsyAspada che tema tuM paNa evI hAsyAspada pravRtti karI zA mATe Atmagopana karI rahyo che? tuM covIza varSa pahelA svayaM mArA ziSya tarIke rahenAra e ja gozALe che. anya keI nathI!" mahAvIranA A vacanathI vizeSa krodhita banele gozALe AvezamAM AvI tADukI UThyo: "e kAzyapa!"tuM hajI paNa tArI vAta chete nathI? Aje tuM naSTa bhraSTa thaI jaIza ! nAza pAmI jaIza !" gozALAnA AvA prabhu paranA AkSepabharyA vacane sarvAnubhUti muni sahana na karI zakyA. gozALA pAse jaIne NakhalAnI e prabhu belyA evI prayatna kare e 2010_04 Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hArIne jItI gaye! [ 313] bolyAH "mahAnubhAva! koI mahAtmA pAse kaI vyaktie eka paNa dhArmika vacana sAMbhaLyuM hoya te e mahAtmA jIvanabhara tene pUjanIya bane che. tame prabhu pAse zikSA meLavI AgaLa vadhyA e prabhuno tiraskAra kara, avajJA karavI e adhogatine notaranAra che. tamAre prabhunI sAme matsarabhAvathI jema tema belivuM ucita nathI!" sarvAnubhUti muninI hitazikhAmaNathI zAMta thavAne badale gozALe agnimAM ghInI mAphaka vadhu kaidhAgnithI jalavA lAgyo, ane krodhAvezamAM AvI e kSamA tapasvI muni para tejezyA cheDI. muninI kAyA dagdha thavA lAgI. sarvajInI sAthe kSamApanA karatAM e muni sahastrAra devalekamAM gayA. uttejita thayele gozALa pharI prabhune dhikkAra vacana bolavA lAgyA. prabhunuM A apamAna sunakSatra muninA dilane bhedI gayuM. emanI sahanazIlatA tUTI javAthI gozALAne hitavacana kahI samajAvavAno prayatna karyo. paNa agninI pAse zItalatAnI AzA kevI? zALe pratyakSa agni samAna ja hate Aje enI buddhi bhraSTa thaI gaI hatI. agnimAM je vastu paDe te svayaM agnimaya banI jAya tema sunakSatra muninA hitavacane zALAnA karNasparzathI agnimaya banI gozALA rUpa agnine vizeSa prajavalita karyo. bhAna bhUlelA gazALAe e saMyamI muni para pharI tejalezyA cheDI, enA asahya tApathI ghAyala banelA sunakSatra muni addabhuta kSamAbhAvane dhAraNa karatAM prabhunA vacanAmRtethI prazAMta banI anazanavrata svIkArI badhA zramaNa zramaNIonI sAthe kSamAnA vinimaya karI acuta devalokamAM gayA. e bane munionI kAyA tyAM ja baLIne bhasama thaI gaI 2010_04 Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 314] zrI mahAvIra jIvana niraparAdhI be be munionuM balidAna zALAe lIdhuM ! AthI zramaNa samudAyamAM sannATo chavAI gaye, niHzabda stabdhatA prasarI gaI! prabhunI manAI hovA chatAM atyaMta premanA kAraNe be munio vacce bolavA gayA te e nirdoSa munio gozALAnI agnino bhoga banI cukyAM. gautamasvAmI vagere munio samartha hovA chatAM prabhunI AjJAne mAna ApIne mauna rahevAnuM ucita mAnyuM. gozALa tA ke dhAMdha banI hajI paNa jema tema prabhu sAme bakavAda karate ja hato. prabhu mahAvIra kSamAnA sAgara hatA. bhayaMkara rIte apamAna karanAra gozALA pratye paNa temanA haiyAmAM kSamAno amIdhedha uchaLato hate. e jovAnI gozALAne kayAM paDI hatI. enI draSTi ja guma thaI gaI hatI. gumarAhI gozALe garvAdha banI prabhunI zakita pIchAsute hevA chatAM davA tavA bAkI rahyo hate ! A joI dayAnA sAgara prabhu mahAvIra AvA bhayaMkara duzamana pratye paNa dayAbhAva ciMtavatA bolyA : "gozALA ! eka akSara bhaNavanAra vyakita vidyAguru kahevAya che. tema dharmanuM eka vacana samajAvanAra vyakita dharmaguru kahevAya che, tuM mArI sAthe rahI zikSita banyuM hovA chatAM mArI sAme ja tAre A achAjate varatAva tArI avagatine notarI rahyo che ! kaMika samaja ! tAruM AvuM vartana tArA mATe jarAya hitakAraka nathI !" paNa durjanane zikSAvacana tenI durjanatAmAM vadhAre kare che tema prabhunA AvA amIbharyA zikSAvacanothI gozALe ati kura banI gayo ! enuM svarUpa atyaMta bhayaMkara banI gayuM ! enI bhrakuTI raudra ane bihAmaNI banI gaI! sAkSAt zreSa- mati samA geAzALAnI AMkhamAMthI Aga jharavA lAgI. A joI dUra dUra rahelA badhA munio tharathara kaMpavA lAgyA ! 2010_04 Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hArIne jItI gaye! [ 315] temanA haiyA caracara cIrAI javA lAgyA ! paNa saumyamUrti prabhu mahAvIra enI e ja potAnI svAbhAvika zItalatAmAM ja ramatA hatA ! Aje gezALe atyaMta uttejita banI kRratAnuM kaphana oDhI temanI sAme paDyo hato. prabhune mArI nAkhavAnI buddhithI zALAe sAta ATha pagalA pAchaLa haThI teja zaphitane ekatra karI prabhu para tejolekyA cheDI. AthI aMtaranI Aga bahAra nIkaLatAM vAtAvaraNa agnimaya banI gayuM. gozALAne vizvAsa hate ja ke A agnivAlA pitAnA zatrune avazya nAza karaze ja, paNa tenI dhAraNa uMdhI paDI. parvata para pachaDAtA pavananI mAphaka tezyA prabhune pradakSiNA ApI pAchI pharI e gozALAnA je zarIramAM pesI gaI. " hAthanA karyA haiye vAgyA" tenI mAphaka gozALe pitAnI duSTatAthI pote ja dAjha, enA pracaMDa tApathI vyAkula banele gozALa "baLe te ye siMdarI pitAno vaLa na mUke" tenI jema hajI paNa prabhu pratye duSTatA eka bolyoH " kAzyapa! mArI tapazakitathI tAruM zarIra vyApta banI gayuM che. have tuM pittavara ane dAhajavarathI pIDita banI cha mAsamAM ja mRtyu pAmI jaiza! ke prabhu zAMta svara pragaTa karatAM bolyAH "gozAlaka! tArI tapazaktithI mAruM zarIra nahi paNa tArUM ja zarIra dagdha thaI rahyuM che. huM te hajI sevaLa varSa sudhI A pRthvI para vicarIza; paraMtu te pite ja pittajavara ane dAhajavaranI sAta divasa bhayaMkara vedanA bhogavI chadmastha avasthAmAM ja maraNa pAmIza. devAnuM priya ! je zreSapariNAmathI kArya karyuM che e kArya mATe tAre pastAvuM paDaze." mahAvIra ane gozALA vacce cAlatA vivAdanA samAcAra nagaramAM pahoMcI gayA hatA. leka paraspara bolI rahyA 2010_04 Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 316 ] zrI mahAvIra jIvana hatA ke "koSTaka udyAnamAM be sarvajJo jhagaDI rahyA che! eka kahe che pahele tuM marIza, bIjo kahe che pahele tuM !! A bannemAM kenuM sAcuM paDaze ?" tyAre satyajJa manuSyo belyA ke " AmAM zaMkAnI vAta ja kyAM che? bhagavAna mahAvIra satyavAdI che ane sarvajJa paNa che. jyAre gozALe asatyavAdI ane pAkhaMDI che." zrAvastI nagarInA cere ane cauTe A bAbata carcAI rahI hatI. prabhu para te jelazyAne prayoga karanAra zALAnI e zakti kSINa thaI gaI. viSa okIne niviSa banelA nAganI mAphaka nisteja banele zALe hajI paNa prabhu sAme ja ubhe hato prabhue potAnA zramaNa samudAya samakSa kahyuM ke " baLI gayelA nisattva ghAsanI mAphaka tejalezyA nAza pAmavAthI gazALe nisattva banI gaye che. have tenI sAthe carcA karavAmAM koI jAtane bhaya nathI. "tame ene samajAvavAno prayatna karo ! prabhunA AvA vacana sAMbhaLI gautamasvAmI vagere mahAmunio zALAnI pAse AvyA. paNa dAhavaranI pIDAthI kaNasate kaNasate zALe bhoMya para paDI gaye tyAre munioe tene kahyuM: "guruno lepa karanAra AvI ja dazA pAme che. are adhama ! tArI luccAI DhAMkavA te tArA upakArI gurunI avajJA karI ane paMcamahAvratadhArI evA be be mahAmunionI hatyA karI chatAM tArA jevA durjana pratye paNa prabhue karUNa rAkhI che, tane tArA apakRtyano badale A bhavamAM ja maLI cUkyo che." Ama carcA cAle che tyAM ge zALAnA ghaNA ziSya vivAdanI vAta sAMbhaLI tyAM AvyA. gautamasvAmI vagere munioe gozALAnI sAthe dhArmika pranattarI karI paNa nisattva 2010_04 Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI rAtathI vijaya sAthe tenI parezAnI hArIne jItI gaye! [ 317 ] zALe potAnA pakSanuM samarthana karI na zakyo! potAnA dharmAcAryanI AvI kamajorI dekhI tenA saMpradAyanA satyapraveNI ghaNuM ziSya ane anuyAyIoe prabhu pAse ninya dhamane svIkAra karyo. A banAvathI zALAnI rahIsahI dhIraja paNa khUTI gaI. bhayathI kAtaravRSTie cAre bAju jete ane moDhethI hAya pekArate karUNa cIsa pADate zALa tyAMthI pitAnA sthAne Avyo. saidramUrti zALAnI sAthe saumya mUrti prabhu mahAvIre saumyatathI vijaya meLavyo. gozALe raudra pariNAmathI rIbAto asahya pIDAthI pAra vagaranI parezAnI bhegavavA lAgyo. telazyAnI AgathI tenuM zarIra aMtaH bAhya baLatarAthI baLatuM hatuM tene zAMta karavA vAraMvAra AMbAnI geTalI cUsavA lAgyo ! e pIDAne bhUlavA vAraMvAra madirA pAna karavA lAgyo ! bhayaMkara zArIrika tApane zamAvavA pitAnA zarIra para mATI mizra pANI sIMcavA lAgyo ! unmAdI banI nAcavA ane gAvA lAgyo ane hAlahalAne namaskAra karavA lAgyo ! - madirA pIne cakacura banelA gozALAnI kSaNekSaNe dAhajavaranI pIDA vadhatI jatI hatI. gAMDA mANasanI mAphaka saMbandha vagara jema tema belI rahyo hovA chatAM tenA zraddhALu ziSyo para tene viparIta prabhAva na paDyo ! tenI zakti hatI jatI hatI. tethI "tuM pitta javaranI pIDAthI sAta divasamAM chadmasthapaNe ja mRtyu pAmIza " prabhunI evI bhaviSyavANIne yAda karatAM gazALAne nizcaya thai gaye ke huM have thoDA ja divasane mahemAna chuM. ziSyone lAvIne kahyuM "bhikSuo! mane mukta thavAno samaya AvI pahoMcyo che. jyAre mAre deha ane AtmA alaga thaI 2010_04 Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 318 ] zrI mahAvIra jIvanata jAya tyAre mArA dehane sugaMdhI jalathI snAna karAvI gozISa caMdananuM vilepana karaje, suMdara kASAya vastra paherAvaje, upara sapheda vastra DhAMkI eka hajAra puruSa upADI zake evI zibikAmAM padharAvI nagarInA mUkhya ceka ane bajAramAM pheravI ucca svare pokAraje ke aMtima jina karma khapAvI mokSe gayA." gozALAnI AjJAne tenA ziSyoe saharSa svIkArI, vinayapUrvaka mastake caDAvI. gozALAnI bimArIne Aje sAta divasa Ugyo. tenA zarIramAM atyaMta nabaLAI AvI gaI hatI. uTha besa karavAnI zakti sAthe mAnasika kamajorI paNa khUba AvI gaI hatI. e pathArImAM sUI rahyo hate ! tenA hRdayamAM jIvananA sAcA khoTA prasaMge smRtipaTa para cakkara lagAvI rahyA hatA. maMkhalI tarIke potAnuM jIvana, mahAvIranI pAchaLa paDI temanA ziSya banavuM, aneka vakhata prabhue tenA tarapha dAkhavele dayAbhAva, vagere vAte tene yAda AvI rahI hatI! vaizikAyana RSinI mazkarI karatAM teNe cheDelI te jalezyAthI baLuM baLuM thaI rahelA potAnA para prabhue zItalezyA chaDI tene bacAvyo hato, e vAta yAda AvatAM pathArImAM paDyo paDyo gozALe codhAra AMsue raDI UThyo ! pitAnI kRtajJatA yAda karatAM tenA aMtaramAM pAra vAra pastAve jAgyo. prabhunI niMdA karI kodhavaza banI be munionI hatyA karI, ane khUda potAnA upakArI mahAvIra upara tejalezyA choDI, ItyAdi yAda AvatAM tenuM hRdaya kaMpI UThayuM. gozALAnuM citta bhAre vyAkuLatA anubhavI rahyuM. zarIranI baLatarA sAthe aMtaranI baLatarA asahya thaI paDI, pazcAtApanI AgathI baLatuM hadaya hAya piDArI UDyuM. tenI 2010_04 Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hArIne jItI gaye! | [ 319 ] manobhAvanA palaTAI gaI. ghaNI vAra sudhI nicetana avasthAmAM paDI khUba hadayamaMthana karyuM. pote calAvelA kheTA pAkhaMDa pratye tiraskAra jAgyo. prabhu mahAvIra pratye saddabhAva jAgyo, pApanI AlocanA karavA hadaya halabalI rahyuM. satya vAta pragaTa karavA sivAya koI prAyazcita nathI. ema vicArI dhIre dhIre uThIne pathArImAM beThe. ziSyone pAse bolAvIne kahyuM: "bhikSuo ! mArA aMta samaye tamArI pAsethI eka vacana mAguM chuM ke huM je AjJA karUM te tamAre mAnya karavI ja." ziSyo belyAH "avazya, ApanI AjJA mAnya karavI e amAruM prathama kartavya che." gozALa H "tame atyAra sudhI mArI badhI AjJAo purepurI pALI che. paNa mArI aMtima IcchA purI karavA mane tamArA vizvAsanI jarUra che. tame segaMdapUrvaka kahe ke ApanuM vacana saphaLa karIzuM. " ziSyoH " ame gaMdapUrvaka ApanI AjJA akSarazaH pALIzuM. Apa pharamAve." gozALaH "mArA vahAlA ziSyo ! meM tamane badhAne, A jagatane, tema mArA AtmAne paNa Thagyo che. huM mahA pApI chuM. sarvajJa na hovA chatAM meM mArI jAtane sarvajJa tarIke khapAvavAno prayatna karyo ane sarvajJa nAmathI meM pUjA satkAra meLavyA. e mAre nayo daMbha hato. huM maMkhalIputra gozALe mahAvIrano ziSya chuM. bIje kaI nathI. mArA gurune gopavanAra trASighAtaka mahApAtakI chuM. have mArU mRtyu najIka AvI rahyuM che. satyavAdI mahAvIra prabhunA vacana mujaba Aje mAruM mRtyu nizcita che. mArA kukRtya mane ja naDaDyA. meM mArA gurune mAravAnI adhamatA AdarI paNa mArA pApe ja huM marI rahyo chuM. mArA maraNa pachI mArI 2010_04 Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 320 ] zrI mahAvIra jIvanata chellI IcchA evI che ke mArA hAtha ane pagane majabuta dorIthI bAMdhI mArA moDhA para tamAre traNa vAra thuMkavuM. pachI dorIthI mArA zarIrane DhasaDI zrAvastInA ceka ane bajAramAM pheravajo ane lokone satya vastunuM bhAna karAvavA moTethI udUSaNa karaje "A maMkhalIputra gozALA marI gayo ! sarvajJa hevAne DhAMga karanAra, zramaNaghAtaka, gurudrohI gazALo marI gayo! mahAvIra sAcA sarvajJa che, asatyavAdI gazALo pitAnA pApe marI gayo !" A mArI hRdayanI aMtima IcchA che. mArA Adeza pramANe karavA mATe tame sogaMda lIdhA che. mArI AtmazAMti mATe tamAre e pramANe karavuM ja paDaze." ziSyavarga paNa mUDha banI gurunI kahAnI sAMbhaLI rahyo. azrubharI AMkhe guru AjJA svIkArI rahyo! pazcAtApanI AgamAM gozALAnA ghaNA azubha karmo baLI gayA. mahAvIranA dharma pratye zraddhA jAgatAM aMta samaye tenA aMtaramAM samakti dIpaka pragaTI cUkyo. e samakita dIpanA ajavALAmAM potAnuM raudra svarUpa khaMkherI nAkhyuM ane saumya banI AtmAne ajavALI nAzavaMta dehane cheDI azruta devalokamAM devatva pAme. * tenA ziSyavagane gozALAnA maraNanuM duHkha te lAgyuM paNa tenI aMtima AjJApAlana karavAnuM tenA karatAM paNa vadhu duHkhadAyaka lAgyuM ! gurunI avahelanA pitAnA hAthe kema thAya! ane vacanabaddha hovAthI AjJA mAnyA vagara chuTako na hate. ghaNe vicAra karI temaNe upAya zodhI kADhyo. bhAMDazAlAne daravAjo baMdha karI tenA vizALa cekamAM zrAvastInuM citra doryuM. pachI gozALAnA Adeza anusAra tenA nijIva dehane citrAMkIta zrAvastInA kalpita mArga para pheravI 2010_04 Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hArIne jItI gaye! [ 321 ] maMda svarathI tenA kahevA mujaba udgheSaNa karI ! AjIvaka matanA anuyAyIoe AdezapAlananuM nATaka khelI baDI dhAmadhUma sAthe snAnavilepanapUrvaka zarIrane zaNagArI tenA dehane agnisaMskAra mahotsava karyo. gozALAe aMta samaye arihaMtanuM zaraNa lIdhuM. duSkRtyanI niMdA karI ane pokaLa khulluM karI pitAnI bhUlane kharA aMtarathI ekarAra karyo. pariNAme tenA azubha karmo haLavA thayA ane samakita pAmI bAramA acuta devakane atithi banyuM. thoDI paNa sadUbhAvanA zuM kAma karI jAya che, tenuM A pratyakSa udAharaNa che. gozALa hArIne jItI gaye ! prabhu tyAMthI vihAra karI meDhakagAmanA sAlakeSTaka cItyamAM samavasaryA. tyAM gauttama svAmIe gozALAnI gati vize prazna kastAM prabhue kahyuM "gauttama! gozALe acuta devalekamAM gaye!" prabhunA vacanathI Azcarya pAmI gauttame pharIne pUchayuM: "prabhu! unmArga ane akArya karanAra gozALa bAramA devalekamAM?" hA, gauttama! duSkRtyanI niMdA karanArane devapaNuM dUra nathI! gozALAe aMta samaye pitAnI malina bhAvanAnI niMdA karI, AIdharmanuM amumodana karyuM. evA nirmaLa bhAvathI maraNa pAmI e devalekamAM gaye! gauttama! ge zALe hArIne jItI gaye! ghaNA bhava pachI mahAvidehakSetramAM janma dhAraNa karI vairAgyabhAvathI dIkSA aMgIkAra karI niraticArapaNe tenuM pAlana karI kevaLajJAna prApta karaze. ane pitAnA anubhavasiddha daSTAMta ApI ziSyane samajAvaze ke devaguru ane dharmane apalA5 karI huM anaMta kALa saMsAramAM bhaye. tamAre kadi paNa devagurudharmanI helanA na karavI. e traNa tanuM zaraNu ja AtmAne tAranArUM che. A bodha ApI 2010_04 Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 322 ] zrI mahAvIra jIvana dareka AtmAone dharma ArAdhanAmAM sthira banAvI muktipadane pAmI zAzvata sukhane joktA thaze." prabhunA mukhathI gezaLAnuM bhAvI sAMbhaLI gauttamasvAmI vagere bolI uThyA.... kharekhara, gazALe hArIne jItI gaye! kaphajanmaka vyavahAramAM pravRtti ane nizcaya tarapha dRSTi e ja saMsAra taravAne upAya che. zabdajJAna caMdranA prakAza jevuM che, ane anubhavajJAna sUryanA prakAza jevuM che. * * kudarate nArI jAtine evI tAkAta ApI che ke e dareka vAta peTamAM zamAvI zake che. tyAM prema che tyAM ja dayA che, dayA prema vagara rahI zakatI nathI. banne sAcA sAthIdAra che. 2010_04 Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra9. mIThI goThaDI jJAnInI! meMDhakagAmanA sAdhakoSTaka vanamAM mahAvIra samavasaryA che, ema sAMbhaLI dharmazraddhALu ane prabhunA darzane umaTI paDyA. prabhue dharmadezanA pharamAvI. dezanA zravaNathI pramudita thayelI janatA dharmamAM vadhu sthira banI svasthAne gaI. zrAvastInA udhAnamAM soLa dezane bALavAmAM samartha evI ati ugra tejalezyA zALAe prabhu para cheDI hatI, paNa nikAcita AyubaMdhavALA prabhune enAthI bIjI kaI viparita asara na thaI paNa tenA anutApathI kevaLajJAnI aMtima tIrthakara hovA chatAM prabhune azAtA vedanIyano udaya pragaTyo ane pittajvara tathA lehInA jhADA thayA. e vyAdhithI prabhu divase divase kSINa thatAM gayA. temanI kaMcanavaraNa kAyA zyAma banI gaI ane zarIra khUba nabaLuM paDatuM gayuM. prabhunA zarIranI AvI dazA joI nagaravAsIo paraspara belavA lAgyA ke "zuM zALAnA vacana sAcA paDaze?" e dehanA dardIne dUra karavA mATe hajI koI auSadhI prabhue lIdhI na hatI. potAnA AtmabhAvamAM ja masta zahetA. paNa temane anurAgI varga khUba ciMtAtura banI game. prabhunA zarIramAM pittajvara ane lehInA dastana uma 2010_04 Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 324 ] zrI mahAvIra jIvanata vyAdhi joI lekomAM vAyakA phelANI ke "ge zALAe choDelI tejezyAnA paritApathI parezAna thayelA prabhu mahAvIra cha mahinAmAM ja mRtyu pAmI jaze." AvI kavAyakA sAMbhaLI parama tapasvI ane mahAdhyAnI evA prabhunA eka ziSya siMhamuni prabhu para atizaya snehane kAraNe gabharAIne ekAMta sthaLamAM ucca svare raDavA lAgyA ! prabhue tenI manovedanA jAhaNa e siMhamunine potAnI pAse bolAvyA, ane kahyu "lekavANI sAMbhaLIne tuM zA mATe bhaya pAme che? "tIrthakare kadi apamRtyu varatA nathI." saMgame karelA prANata upasargo paNa niSphaLa nivaDyA e tuM jANate nathI?" raDamasa svare siMhamuni belyAH "prabhu! ApanI vANuM satya che paNa ApanI A bhayaMkara vedanA amArAthI jevAtI nathI ! prabhu ! amArA mananI zAMti mATe paNa Apa ke I auSadha . amArA asthira mana kaI rIte sthiratA pakaDI zakatA nathI." Ama belatAM siMhamuni pharI gadgadita banI gayA. siMhamunine auSadha mATe Agraha jANe prabhue kahyuM bhadra! tArI evI IcchA che te bhale, tuM A gAmamAM revatI zrAvikAne tyAM jA, eNe mArA mATe uttama dravya nAkhIne keLApAka banAvyuM che. e nahi paNa potAnA ghara mATe bijorApAka banAvyA che te eSaNAya che. e tuM laI Ava." prabhunI AjJA pAmI harSita thayelA siMhamuni revatI zrAvikAne ghera pahoMcyA. - revatI zrAvikAe munine pitAnA AMgaNe padhArelA khUba AnaMdita banI AdarabhAvathI munine satkAra karyo ane AgamananuM prajana pUchayuM. siMhamunie kahyuM: "tamAre ghera be. auSadhIo che. je bharAvAna mahAvIra mATe banAvI : 2010_04 Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mIThI goThaDI jJAnInI... [ 325] che. e nahiM paNa gharavaparAza mATe je bijerApAkanI auSadhI banAvI che, te auSadhInI amAre jarUra che." mahAdhanika revati zrAvikA prabhunI parama upAsikA hatI. prabhu pratye gADha prItine kAraNe aneka uttama dravyanuM mizraNa karIne khAsa prabhunI bimArI dUra karavA keLA pAkanI auSadhI banAvI hatI, paNa e vAtanI koIne khabara na hatI. siMhamuninI vAta sAMbhaLI Azcarya sAthe belIH " kayA jJAnI puruSa pAsethI Ape mArI gupta vAta jANI?siMhamuni bolyAH "devAnupriye! prabhu mahAvIre amArA AgrahathI pitAne thayelA vyAdhine dUra karavA tamAruM A gupta rahasya pragaTa karyuM che ane e auSadha mATe mane tamArA ghera meka che." prabhu mahAvIre pite ja pitAnA svamukhe mArA gharanI auSadhI maMgAvI che e jANI revatI zrAvikAnuM haiyuM gajagaja uchaLavA lAgyuM. tenI romarAjI vikasvara banI gaI. AnaMdanA udagAra sAthe atyaMta bhakitathI teNe siMhamuninA pAtramAM birApAka vaherAvyuM. te samaye zubha adhyavasAya thakI teNe devagatinuM AyuSya bAMdhyuM. e bhAgyazAlinI revatI zrAvikAnA gherathI AvelI auSadhIne prabhue AhAramAM upaga karyo. enA sevanathI prabhunA dehanuM darda zAMta thaI gayuM. banne ugra vyAdhio kSINa thaI gaI. dhIme dhIme temanA dehanI kAMti kaMcanavaNuM banI pUrvavat camakavA lAgI ! auSadhI ApanAra revatI zrAvikA ane auSadhI lAvanAra siMhamuni dhanya banI gayA ! prabhunA dharma pratye atyaMta anurAgapUrvaka zrAvikA dharmanuM suMdara pAlana karatI revatI zrAvikAe bhAvi tIrthakara banavAnI paNa egyatA prApta karI. prabhunI pIDA zAMta thavAthI caturvidha 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 326 ] zrI mahAvIra jIvanajayota saMghamAM AnaMda AnaMda phelAI gaye ! sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA te harakhyA paNa devalekamAM devoe paNa prabhunI reganivRttine AnaMda manAvyo ! prabhunI nizrA vinA svataMtra vicaratA jamAli zrAvastImAM tinduka vanamAM hatA, te samaye jamAli pittajavarathI pIDita hovAthI temanA ziSyo temanA mATe saMthAro pAtharI rahyA hatA. jamAlie pUchyuM: "saMthAre thaI gaye ?" ziSyaH "hA thaI gaye!" e sAMbhaLI azaphata ja mAli saMthArA para sUI rahevA mATe tyAM AvyA paNa saMthAre patharAte ItananirbaLa jamAli UbhA rahevA mATe asamartha hovAthI kaMIka gussAmAM AvIne bolyA: "karavA mAMDyuM te thaI gayuM" e mahAvIrane siddhAMta bhUlabharelo lAge che! kArya jyAre saMpUrNa thAya tyAre ja e thayuM che ema kahevAya ! patharAtA saMthArAne patharAI gaye kahevAya che tenA para zayana kriyA thatI nathI. mATe "kRtamAruM kRtaM" e bhagavAnane siddhAMta cheTe che. paNa "kRtameva kRtama" e vAkya satya che. , prabhunA satya vacanane asatya TharAvatuM jamAlinuM e kathana munione sAruM na lAgyuM ! keTalAka zramaNoe tene sakhata virodha paNa karyo ! temaNe kahyuM: "prabhuno siddhAMta RjusUtra nAmanA nizcayanayanI apekSAe satya che. e naya vartamAna grAhI havAthI "thavA mAMDyuM te thayuM " evA bhAvane siddha kare che. kiyAne pahele samaya ja tenA bhAvikAryanuM kAraNa che. mATe "karavA mAMDyuM te karyuM " e prabhune siddhAMta biskula tarkasaMgata che." e sthavira muni e jamAline aneka yukitaothI samajAvyuM paNa haThA 2010_04 Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mIThI beThaDI jJAnInI..! [ 327 ] grahI jamAlie pitAne pakaDyo mata mUkyuM nahi. eTaluM ja nahi paNa pitAnA matane pracAra paNa zarU karI dIdhuM ! temanA pAMcase ziSyomAMthI keTalAka munie tathA prabhunI putrI priyadarzanA potAnA eka hajAra sAdhvIjIonA parivAra sAthe pUrvasambandhathI jamAline paMthamAM bhaLyA hatA. - eka vakhata vicaratAM vicaratAM priyadarzanA pitAnA ziSyA parivAra sAthe zrAvastInagarImAM padhAryA ane prabhu mahAvIranA khAsa anurAgI DhaMka nAmanA kuMbhAranI bhAMDazAlAmAM utaryA. Dhaka kuMbhAra zrAvaka hatA ane priyadarzanA prabhu mahAvIranI putrI hovA chatAM jamAlinA matane anusare che, e hakIkatathI paricita hovAthI ene priyadarzanAjIne prabhunA satya mAga para sthApita karavAnI utkaTa IcchA hatI. tethI samaya joI nibhADA pAsethI pasAra thatAM priyadarzanAjInA uparanA oDhelA vastranA cheDA para eka nAne zo AgnakaNa pheMkyo tethI vastra baLavA lAgyuM. e joI priyadarzanAjI belI uThyA... "are Arya! "tame A zuM karyuM? mArUM vastra bALI nAkhyuM ?" DhaMke kahyuM: "vasa banyuM nathI paNa baLI rahyuM che. baLatAne bALeluM kahevuM che te bhagavAna mahAvIranuM kathana che. tamArA matamAM te baLI gayA pachI banyuM kahevAya. te tame asatya kema belyA ?" TaMkanI A yuktithI priyadarzanajI satya samajI gayA ane beyAH "Arya! tame mane satya vastu sthitinuM bhAna karAvyuM ! tyAra pachI pitAnI bhUlane ekarAra karI priyadarzanAjI potAnA parivAra sAthe prabhu mahAvIranA zramaNIsaMghamAM bhaLI gayA. jamAlimuninI sAthe je sAdhuo hatA te paNa dhIre dhIre temane cheDI badhA prabhunA zramaNusaMghamAM bhaLI gayA. paNa mana nA pa ja hatAzA satya vAthI ene tethI ja enA cheDA sAra thatAM 2010_04 Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 328 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta haThAgrahI jamAli Abhinivezika mithyAtvamAM muMjhAI satya samajyA nahi. ghaNA varSa sudhI zramaNadhamanuM pAlana karI aMte paMdara divasanuM anazana karI peAtAnI bhulanI AlAcanA karyAM vagara kALadhama pAmI lAntaka devalAkamAM kilmi Sika devapaNe utpanna thayA. zita hovA chatAM jamAlrimuni haThAgrahathI hArI gayA ! meMDhaka grAmathI vihAra karI bhagavAna mithilAnagarImAM padhAryAM ane satyAvIzamu' cAturmAsa tyAM pasAra karI pazcimanA dezA tarapha vihAra karyAM. kAzalabhUmimAM vicaratAM prabhu dhIre dhIre AgaLa vadhI rahyA hatA. te samaye indrabhUti gottama peAtAnA ziSyaparivAra sAthe AgaLa cAlI zrAvastInagarInA kASThaka rautyamAM padhAryAM. tyAM pArzvanAtha prabhunA ziSya kezIkumAramuni ziSyagaNu sAthe zrAvastInA tindvakavanamAM padhArelA hatA. pArzvanAtha prabhu ane mahAvIrasvAmI ane tItha karAnI sAdhanA eka ja prakAranI hAvA chatAM banne vacce rahelI AcArabhinnatA paraspara ziSyagaNamAM carcAI rahI hatI. pArzvanAthaprabhune catuma dharmo ane prabhu mahAvIrane paMcamahAvrata rUpa dharma, ekanI AcAra vyavasthA saMcelaka eTale vastra sahitanI ane bIjAnI acelaka eTale vasa rahitanI ! mahArathI kezIkumAra ane gauttame paraspara thatI carcA sAMbhaLI ane ekatra maLI samAdhAna karavAnA nizcaya karyA. muni kezIkumArane vRddha kulanA vaDila samajI avasaranA jANu gauttamasvAmI peAtAnA keTalAka ziSyagaNa sAthe tindraka vanamAM kezI muni pAse padhAryA, kezI munie gauttamane 2010_04 Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mIThI goThaDI jJAnInI.......! [ 329 ] khUba AdarabhAvathI satkAra karyA. besavA mATe danuM Asana ApyuM. gauttama paNa ucita vinaya jALavI beThA. banne sthavare sUrya ane caMdranI jema zaiAbhavA lAgyA. pArzvanAtha ane mahAvIranA ziSyagaNunuM A saMmelana eka apUrva ghaTanA banI. banne saMghanA mahArathIonA darzana karavA ane dhama geSThI sAMbhaLavA zrAvastInI prajA ulaTabhera umaTI paDI. anya tIthi ka sAdhue paNa A sa Mmelana geAkhI sAMbhaLavA AvyA ! kaizI ane gauttama ane jJAnIe vacce mIThI eTaDI cAlI. kezI munie kahyuM: "gauttama ! huM Apane prazna pRSTha chuM ke zrI pAzrvanAtha prabhue caturyAma dhanA ane prabhu mahAvIre pa`ca mahAvrata dharmanA upadeza ApyA, e matabhedanu kAraNa zuM? "" gauttamaH " pUjya, kumAra zramaNa ! je samaye jevA manuSyeA hAya tevA prakAranA dharmoniyamanA upadeza hAya, zrI RSabhadeva prabhunA samayamAM manuSye sarala ane jaDa hovAthI ane aMtima tI karanA samayamAM manuSyA prAyaH vakra ane jaDa hovAthI zuddha AcArapAlana kiThana samajI e banne tIrthAMmAM pa`camahAvrata rUpa dhamanA upadeza ApavAmAM Avyo. paNa vaccenA mAvIza tIkarAnA samayamAM leke Rju ane prAjJa hAvAthI gheADAmAM ghaNuM samajI jatAM, tema AcArapAlana zuddha karI zakatA hatA. tethI e badhA tItha"karAnA samayamAM caturyoma dharmanA upadeza ApavAmAM AvyA. " gauttamanI vANI sAMbhaLI prasanna banelA kezI munie gauttamane dhanyavAda ApatAM kahyuM: " ApanA AvA spaSTIkaraNathI amArA saMzaya dUra thai gayA. " 2010_04 Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - [ 330 ] zrI mahAvIra jIvana tyAra pachI salaka ane acaleka dharma vize prazna karatAM gauttama svAmIe tenI vistRta samajutI ApI. e sAMbhaLI kezamuni saMteSa pAmyA. - pachI e bane dhuraMdhare vacce aneka samazyAbharI praznottarI thaI. praznakAraka kezI muni ane uttaradAyaka gottamasvAmI. baMne vacce tattvabharI carcA jAmI paDI. tAjane paNa A bane jJAnIonI mIThI goThaDIno svAda mANI rahyA ! gauttamasvAmInuM sUkSma tattvajJAna joi kezI munie tenI khuba prazaMsA karatAM kahyuM: "gauttama! mArA praznanonA tabharyA ApanA uttarethI mArA mananA badhA saMza chedAI gayA che. zAstrarahasyanuM sArabhUta ApanuM jJAna prazaMsanIya che. he gauttama ! huM Apane namaskAra karUM chuM." Ama belatAM kezIkumAre UbhA thaI gautamasvAmIne mastaka jhukAvI vaMdana karyA. ane te ja samaye mahAvIra mArganA anusAre paMca mahAvratarUpa zramaNadharmane svIkAra karyo. kezI gauttamanA A saMmelanathI aneka mahattvapUrNa tatvono nirNaya thaye. zrutajJAna ane saMyama dharmanI suMdara prabhAvanA thaI! jaina zAsanano atyaMta utkarSa thaye. ekatrita thayelI sabhAmAMthI A jJAnIonI goThaDInA amIrasathI pallAvitabanelA ghaNA mahAnubhAvoe sanmAgane svIkAra karyo. prabhu mahAvIra paNa zrAvastImAM padhAryA. thoDA samayanI sthiratA bAda temanI dharmayAtrA pAMcAla deza tarapha upaDI. ahicchatrA nagarImAM dharmapracAra karI prabhu kurudeza tarapha padhAryA, ane hastinApura nagaranA sahastrApravana udyAnamAM samavasaraNanI racanA thaI. hastinApuranA rAjA ziva saMtoSI ane dharmapremI hatA. 2010_04 Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mIThI goThaDI jJAnInI....! [ 331 ] eka divasa madhyarAtrie jAgrata thayelA temane vicAra thaye ke " A jIvanamAM mane dhana, rAjya, strI, putraparivAra vagere anukuLa sAmagrI prApta thai che. emAM pUrva puNyanA ja prabhAva che. pUrva punyAnusAre mArI jIMdagI sukhamaya vItI rahI che. have mAre AvatA bhava mATe puNyasa Mcaya karavA Avazyaka che. AvatI kAle ja rAjakumAra zivabhadranA rAjyAbhiSeka karI tAmrapAtrA laI vAnaprasthAzrama dhama svIkAra karIza. te samaye jIvanaparyaMta dizAcakravAla tapa karavAnA niyama karIza. " Ama dharma jAgarikA karatAM temanI rAtri vyatita thaI cUkI ane prabhAta thayuM. rAtrie niNaeNya karyA mujaba jJAtijane ane prajAjanonI eka sabhA elAvI. bhAjanAdithI saune satkAra karI badhAnI vacce peAtAneA abhiprAya jAhera karyAM. darekanI sa'matipUrvaka rAjakumAranA rAjyAbhiSeka karI tAmrabhAjane laI zivarAja tApase pAse paheAMcyA ane tApasI dIkSA aMgIkAra karI, zivarAjA rAjarSI banyA. zivarAjaSIe pUrve karelA niyAnusAra cha chaThThanI tapasyApUva ka dizAcakravAla tapa zarU karyo. AtApanApUrvaka lAMbA kALa sudhI kaThina tapa karatAM temane vila gajJAna utpanna thayuM, ethI zivarAjathI sAtasamudra sudhI badhA rUpI padArtho jANavA ane jovA lAgyA. tethI emane thayuM ke mane viziSTa prakAranuM jJAna utpanna thayuM che. manamAM cAkkasa thai gayuM ke sAta dvipa ane sAta samudro ja duniyAmAM che. ethI vadhu nathI. evuM jJAna thayA pachI pAte hastinApura gayA ane pote joyelA ane jANelA sAtadvipasamudronI prarUpaNA karavA melyA. : 4 je samaye bhagavAna mahAvIra hastinApura padhAryA, te samaye e zIvarAjaSI tyAM hatA. gaucarIe nIkaLelA gauttama 2010_04 Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... mA [ 332 ] zrI mahAvIra jIvanata svAmIe e hakIkata jANI prabhu pAse AvIne pUchyuM: "prabhu! zuM zivarAjaSInuM kathana satya che ?' prabhue kahyuM "gauttama! zIvarAjapanuM kathana asatya che. jaMbudvipa vagere asaMkhya dvipe che ane lavaNa vagere asaMkhya samudro che." prabhu ane gauttama vacce jyAre A praznottarI thaI tyAre prabhunI pAse moTI sabhA jamelI hatI. A praznottarI sAMbhaLI sabhA visarjana thaI. ane nagaranivAsIomAM carcA cAlI paDI ke zivarAjarSanuM kathana beThuM che. kevaLajJAnI prabhu kahe che ke sAta nahi paNa asaMkhya dvipasamudro che. A hakIkata sAMbhaLI zivarAjaSI vicAramAM paDI gayA. manomana bolI rahyA, "A vAta kevI ! mahAvIra kahe che ke dvipasamudro asaMkhya che, ane meM te sAta ja dekhyA che." zivarAjaSa e. mahAvIranI khUba ja zvAghA ane mahattvanI vAte sAMbhaLI hatI. "mahAvIra saMpUrNa jJAnI che. mATe temanuM ja kathana satya hovuM joIe. mArUM jJAna ane adhurUM lAge che. huM emanI pAse javuM ane temane upadeza sAMbhaLuM." Ama vicAra karI zivarAjapI sahastrApravanamAM prabhu samIpe pahoMcyA. prabhune vaMdana karI egya sthAne beThA. prabhue nirgandhadharmanI dezanA ApI. prabhunI vANI sAMbhaLatAM zivarAjapane khUba AnaMda thaye. prabhunI samajutIthI mananI zaMkA dUra thatAM zivarAjaSI saMteSa pAmyA. sarvajJa prabhunI vANIne paDaghe temanA aMtarapaTapara paDI cUkyo. prabhu pAse cAritradharma svIkArI mokSa mArganA pathika banyA. agyAra aMganA abhyAsa sAthe anekavidha tApUrvaka kaThina karmone kSaya karI mikSanA atithi banyA. e samavasaraNamAM puThThila vagera ghaNuM AtmAthI lekee nircanvadharmane svIkAra karyo. 2010_04 Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mIThI goThaDI jJAnInI.....! [ 333 ] tyAMthI prabhu mokA nagarIne nandanavanamAM padhAryA, tyAM agnibhUti ane vAyubhUtinA aneka praznanA uttara prabhue ApyA. mekAnagarIthI pAchA pharI vANijyagrAmamAM dIkSA jIvananuM aThyAvIsamuM cAturmAsa vitAvyuM. cAturmAsa pUrNa thayA pachI videhabhUmi thaI prabhu rAjagRha nagaranA guNazIla vanamAM samesaryA. rAjagRha nagaramAM prabhunA anuyAyIo moTI saMkhyAmAM hovA chatAM anya darzanIo paNa ghaNA hatA. bauddha, AjIvaka, vagere saMpradAyanA zramaNa ane graha paNa sArI saMkhyAmAM hatA. prasaMge prasaMga eka bIjAnI khaMDana pravRtti paNa cAlatI ane paraspara upahAsa paNa thatuM. e vakhate gauttama ane mahAvIra vacce anya saMpradAyane lagatI laMbANabharI pranattarI thaI. e jJAnIonI gADImAM aneka AtmAonuM kalyANa samAyeluM hatuM. mahAvIranA mukhamAM kadi khaMDana bhASAne sthAna na hatuM. syAdavAdadharmanI anokhI zailIthI prabhu saMzayavinAzaka uttare ApatA. prabhunA mukhathI uttare sAMbhaLI gauttamasvAmI atyaMta AnaMda pAmatA. e varSamAM rAjagRha nagaranA vipula parvata para prabhunA ghaNuM sAdhuoe anazanavrata karyA. dIkSA jIvananuM ogaNatrIsamuM cAturmAsa prabhue rAjagRhI nagarImAM vitAvyuM. gauttama mahAvIranI goThaDI e ja ApaNuM AgamasUtra! e AgamasUtranA jJAna vinA keIne nitAra nathI. mIThI goThaDI jJAnInI! 2010_04 Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. ratnonA vepArI mahAvIra..! prabhu mahAvIranA jIvanamAM asaMkhya guNaratna camakI rahyA hatA. guNaratna maDhayuM mahAvIranuM jIvana parama AdaraNIya hatuM. guNa rUpI ratnone vaheMcavA mATe sthAne sthAne ane nagare nagare ratnamasyA samavasaraNa rUpI prabhunI dukAno maMDAtI. ane bhAvika jana zakita mujaba guNaratnanI kharIdI karI jIvanane zaNagAratA! guNaratnono vepAra karatAM prabhu rAjagRhInA cAturmAsa pachI vihAra karI krame caMpAnagarInI pazcima tarapha pRSTacapA nAmanuM upanagara hatuM tyAM padhAryA. tyAMnA ja sAla ane yuvarAja mahAsAle prabhune guNaratnamalyo upadeza sAMbhaLyo. sAlarAjAne prajita thavAnI bhAvanA jAgatAM nAnA bhAI ane yuvarAjane rAjyArUDha karavAne nizcaya karyo. paNa e te saMyamarAgI banI cUkyA hatA. tethI rAjya levAnI meTA bhAIne spaSTa nA pADI dIdhI ! rAjyAdhikArI anya koI na hovAnA kAraNe sAlarAjAe pitAnA bhANeja gAgalI nAmanA rAjakumArane bolAvI tene rAjyAbhiSeka karyo. nUtanarAjAe e banne rAjAone saMyama mahatsava karyo ! prabhunA varada haste saMyamI banelA sAlarAjA ane mahAsAla munigaNamAM samAI gayA ! puSTacaMpAthI prabhu caMpAnagarInA pUrNabhadra caityamAM padhAryA. 2010_04 Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rane nA vepArI mahAvIra...! [ 335 ] e divasamAM tyAMnA bAra vratadhArIzrama pAsaka kAmadeva zrAvaka pitAne kArabhAra meTA putrane soMpI paripUrNa zrAvakadharmanuM pAlana karatA hatA. eka divasa parvatithie piSadhavrata laI kAmadeva cUstapaNe dharmajAgarikA karI rahyA hatA. te samaye madhya rAtrie kAmadevane dharmathI calita karavA mATe kai deva pauSadhazALAmAM pragaTa thaye ane pizAcanuM, hAthInuM tathA sapanuM rUpa laI kaSTadAyaka upasargothI kAmadevane dhyAnathI ane dharmazraddhAthI calAyamAna karavA ghaNA prayatno karyA paNa suvarNanI jema kasoTIe caDelA kAmadeva dhyAnamAM ane AtmavizvAsamAM vadhu majabuta banyA. temanA aMtaramAM prabhu pAsethI kharIdelA guNaratno jaDAI gayA hovAthI e deva temanA hRdayamAM azraddhAnA aMdhArA pAtharI zakyo nahi. Avyo hato aMdhArA pAtharavA paNa kAmadeva pAsethI e devane zraddhAnuM ajavALuM prApta thayuM ! tethI prasanna thayele e deva kAmadevanI prazaMsA karatAM cAlyA gaye - prabhAta samaye kAmadeva prabhunA samavasaraNamAM gayA. dharmadezanA pUrNa thatAM prabhue tene rAtrie banele banAva kahI saMbhaLAvyo. ane nircantha sAdhuo ane sAdhvIjIone saMbaMdhIne kAmadevanuM daSTAMta ApatA samajAvyuM: "A zrAvaka gRhastha hovA chatAM deve karelA Upasargo teNe samatAbhAvathI sahana karyA. te dvAdazAMgI bhaNanArA saMyamI AtmAee vizeSa prakAre upasargo sahana karavA joIe. prabhunI upadezadhArAne saMyamI AtmAoe vinayapUrvaka jhIlI aMtaramAM sthAna ApyuM. tyAMthI prabhu dazANuM dezamAM padhAryA. tyAMnA rAjA dazArNabhadra prabhu mahAvIranA anurAgI hovAthI utsavapUrvaka addhi samRddhi sAthe bhAre ThAThathI prabhune vaMdana karavA javAnI taiyArI karI. 2010_04 Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 336 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta dazA bhadra rAjAne manamAM thayu ke "keie paNa na vAMghA hAya tevI sa MpattithI mAre prabhune vaMdana karavA javu ." AvA abhimAnathI caturaMgI senA sajja karI sAthe saghaLAM piravArane AbhUSaNa alaMkAro ane mUlyavAna zaNagAra sajAvI pote hAthInI aMbADIe ArUDha thaI prabhune vaMdana karavA nIkaLyA. rAjAnuM abhimAna utAravA iMdra daivI RddhInu pradarzana karatAM prabhune vAMDhavA AvyA. potAnA karatAM indranI sahasragaNI caDiyAtI Rddhi joi dazA bhadra rAjAnA gava utarI gayA ! prabhunu` pravacana sAMbhaLatAM rahyo sahyo gava paNa dhAvAI gaye ane temanA vairAgI haiyAmAM guNaratnA jhaLakavAM lAgyA. siMhu kaDhI ziyALa nathI banatA evu darzAvatA ja jANe na hoya tema AtmIya zUravIrapaNuM pragaTa karatAM dazA bhadrarAjA dIkSIta anI prabhucaraNamAM samAI gayA. ane e dazANu - bhadra muninA caraNamAM indrane paNa namavuM ja paDyuM' ! indra mahArAje temanI suMdara stuti karI khUbakhUba prazaMsA karI garahita anI dazA bhadra muni cAritradhama mAM parovAI gayA ane kalyANa sAdhI gayA. dazApurathI vihAra karI prabhu vANijyagrAmamAM padhAryA. tyAM sAmila nAmanA eka vidvAna brAhmaNa pAMcasA vidyAthI AnA adhyApaka hatA. tattvAnA ci Mtaka sAmile kRtipalAsa vanamAM prabhu mahAvIra samavasaryA che, ema sAMbhaLI sA vidyAthI one sAthe laine prabhunA samavasaramAM gayA. tyAM prabhuthI gheADA dUra UbhA rahI " yAtrA, yApanIya, avyAkhAdha ane prAsuka vihAra viSe prabhune praznA pUchyA prabhue petAnA siddhAMtamAM cAre vastue che, enI sarala samajutI ApI. te sivAya seAmile khIjA paNa prazna pUchyA ane prabhue tenA sacATa uttara ApyA. 2010_04 Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - ranA vepArI mahAvIra..! [337 ] prabhunI sAthe thayelI dharmacarcAmAM mile tattvajJAna prApta karyuM. AthI tenA manane khUba AnaMda thayo. zaMkAe vilIna thaI ane prabhunA dharma pratye zraddhA jAgI. prabhune vaMdana karIne kahyuM: "prabhu ApanuM vaktavya yathArtha che. paraMtu huM ApanI pravajyA svIkArI zakuM ema nathI. paNa zrAvakadharma pALavAnI mArAmAM zakti che." ema kahI prabhu pAse simila brAhmaNe zrAvakanA bAravrata ucaryA. zrAvakadharmanuM suMdara pAlana karatAM nircanvadharmanuM vizeSa tattvajJAna prApta karyuM. AyurakSace samAdhimaraNanI sAdhanA karI devakagAmI banyuM. prabhue saMyamI jIvananuM trIzamuM cAturmAsa vANijyagrAmamAM karyuM. cAturmAsa pachI vihAra karI prabhu kezaladezanA nagaramAM sthiratA karatAM karatAM pAMcAla dezamAM padhAryA. kAMpilyapuranA sahastrAvanamAM samavasaraNa racAyuM. e nagaranA rahevAsI aMbiDa parivrAjaka sAtase ziSyanA parivAra sAthe prabhu mahAvIranA upadezathI jaina dharmanA upAsaka banyA hatA; e parivrAjakanA vezamAM ja rahIne zrAvakadharmanuM pAlana karatAM hatAM. gaucarIe pharatAM gautamasvAmIe aMbaDa tApasanI vAta sAMbhaLI prabhu pAse AvIne kahyuM: "bhagavanleke kahe che ke aMbaDa tApasa kAMpilyapuramAM ekI samaye se gharamAM rahe che ane se rUpamAM bhejana kare che ! e satya che?" "hA, gauttama," e vAta taddana satya che! aMbaDa tApasa vinIta ane bhadra prakRtine AtmA che. haMmezA chaanA tapapUrvaka sUrya sAme bhujAo lAMbI karI sakhata tApamAM 2010_04 Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 338 ] - zrI mahAvIra jIvanata AtApanA le che, evA duSkara tapathI tenA mananA pariNAma sarala hovAnA kAraNe karmonA kSapazamathI vIryalabdhi, vaikriyalabdhi ane avadhijJAna labdhio prApta thaI che. e labdhionA baLathI judAjudA se rUpa karI e gharamAM rahI ane e gharamAM bhejana karI lekone Azcarya pamADe che. e aMbaDa jIvAjIvAdi tane jANakAra, akhaMDa brahmacArI ane dharmarakta hovAthI koI paNa pApa pravRtti karato nathI! kaI jAtanI pArakI paMcAta ke niMdAmAM kadi paDato nathI ! sarvajAtanA parigrahathI mukta che. zuddha zraddhApUrvaka samakti bhAvane dhAraNa karatA e bAra vratone niraticAra pALI brahmadevalekamAM jaze. ane mahAvidehamAM janma laI siddha thaze ! " prabhunA mukhathI aMbaDa tApasanI hakikata sAMbhaLI guNAnurAgI gauttamasvAmI AnaMda pAmyA. prabhue videhabhUmi tarapha vihAra karI ekatrIzamuM cAturmAsa vaizAlImAM zya. cAturmAsa pachI kAzI kauzalanA pradezamAM vicarI grISmaRtumAM pharI videhabhUmimAM padhAryA. vANijyagrAmanI bahAra dUti palAza vanamAM dararoja dhArmika pravacane cAlu hatA. eka divasa vyAkhyAna pachI pArzvanAtha prabhunA aMte vAsI gAMgeya nAmanA muni prabhu pAse AvyA. prano pUchI prabhu pAse tattvajJAna meLavyuM. prabhu mahAvIranI zailI eTalI badhI suMdara, sarala ane tattvabharI hatI ke prazna pUchanAra vyaktine pUrNa saMtoSa thato. ane tenA aMtaramAM guNaratna Arepita thatAM. tethI hadayaprakAza meLavI aneka AtmAo kRtakRtya banatA. gAMgeya muni paNa prabhu mahAvIrane zuddha svarUpamAM pIchA gayA. prabhune traNa pradakSiNA ApI namaskAra karI prabhunI AjJA meLavI prabhunA 2010_04 Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , , ranA vepArI mahAvIra! [ 339 ] saMghamAM sammilita banI gayA. jJAna. darzana ane cAritra rUpa traNa ratnone saMpUrNa prakAzita karI zramaNadharmanI sAdhanA karI mukitapadane pAmyA. tyAMthI prabhu vaizAlI padhArI batrIzamuM cAturmAsa vyatIta karyuM. zItaRtumAM prabhu magadhadezanI bhUmine pAvana karatAM rAjagRhImAM guNazIla vanamAM padhAryA. te divasamAM e vanamAM ghaNuM anya tIrthio ekaThA thayA hatA. eka bIjAnA matanuM khaMDana karatAM e anya darzanIomAM aneka prakAranI carcA cAlI rahI hatI. zrI gautama svAmIe e lokonI carcA sAMbhaLI prabhune pUchyuM: "bhagavad ! keTalAMka leke zIlane vakhANe che, te keTalAka zrutane vakhANe che, AmAM satya zuM?" prabhue kahyuM: "gauttama! cAra prakAranA manuSya hoya che. keTalAka "zIlasaMpanna hoya paNa zrutasaMpanna nathI hotA, evA manuSya zIla eTale dharmayukta hevAthI pApa pravRttithI dUra rahe che, paNa zruta eTale jJAna na hovAthI dharmanA svarUpane jANuM zakatA nathI ! evA manuSya dharmanA AMzika ArAdhaka hevAthI dezathI ArAdhaka kahevAya che. bIjA prakAranA manuSya "zrutasaMpanna hoya che paNa zIlasaMpanna nathI hotA." e manuSya dharmane jANe che paNa pApapravRttithI dUra na hevAthI dharmanA AMzika bAdhaka eTale deza virAdhaka kahevAya che. trIjA prakAranA manuSya "zIlasaMpanna hoya che ane zrutasaMpanna paNa hoya che," e manuSya pApathI nivRtti ane dharmamAM pravRtta hovAthI sarvArAdhaka kahevAya che ane cothA prakAranA manuSya "nathI zIlasaMpanna kenathI zruta saMpanna." 2010_04 Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 340 ] | zrI mahAvIra jIvanata evA manuSya sarva virAdhaka eTale saMpUrNa rIte dharmanA virAdhaka kahevAya che! prabhunA mukhathI tattvabharyo javAba sAMbhaLI gauttama saMtuSTa thayA. te pachI paNa temaNe prabhune ghaNuM praznane pUchI samAdhAna meLavyuM. prabhu caMpAnA upanagara pRSTacaMpAmAM padhAryA, tyAM piThara, gAgalI vagere rAjAonI dIkSAo thaI. tyAMthI pharI pAchA rAjagRhInA gugazIla vanamAM samavasaryA. tyAM kAledAyI vagere anyatIthIomAM prabhue prarUpelA paMcAstikAyanI carcA cAlI rahI hatI. te vakhate prabhu padhAryA che ema sAMbhaLI bhAvika nAgarike prabhune vaMdana karavA jaI rahyA hatA. temAM zAstrAbhyAsamAM nipuNa e madaduka nAmane zrAvaka paNa page cAlate prabhune vaMdana karavA jaI rahyo hato. kAledAyI vagere carcA karatAM hatAM tyAMthI pasAra thaye. tene joI eka bIjA paraspara bolavA lAgyAH "juo, A zrAvaka jAya che, ene ApaNe A prazna karIe." madadukane rekIne anyatIthioe tene prazna karyo? mahAnubhAva! tArA dharmAcArya mahAvIre paMcAstikAya pratipAdana karI tenuM svarUpa batAvyuM che te barAbara che?" madaduka zrAvake prabhunA kathana mujaba satya uttara ApI anya tIrthione nirUttara karI prabhunA samavasaraNamAM gaye. prabhue tene kahyuM: "madaduka! Aje te anya tIthione praznane uttara samajI vicArIne sAre Ape !" prabhunA mukhathI pitAnI prazaMsA sAMbhaLI madaduka atyaMta AnaMda pAmya! ane prabhu pAsethI guNaratna meLavI madaduka vizeSa rIte zrAvakadharmanuM paripAlana karI arUNAbha vimAnamAM deva . saMyamI jIvananuM tetrIsamuM cAturmAsa prabhue rAjagRhImAM karyuM. cAturmAsa pUrNa thatAM prabhu vihAra karI rAjagRhInA 2010_04 Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnatnA vepArI mahAvIra...! [ 341 ] AsapAsa pradezamAM vicarI grISma samaye pharI rAjagRhI padhAryA ane guNazIlavanamAM sthiratA karI. eka divasa gaucarIthI pAchA pharatAM gauttamane kAledAyI vagere anya tIrthione bheTo thayuM. temaNe gauttamane paMcAstikAya saMbaMdhI prazna pUchayo. gautame kahyuM: "mahAnubhAve e viSayamAM tame pote ja vicAra karaze to rahasya samajAze." evo javAba ApI gautama guNazIlavanamAM cAlyA gayA. paNa e javAbamAM temane kaMI samaja na paDI. eTale e badhA tApasa gauttamanI pAchaLa pAchaLa prabhunA samavasaraNamAM pahoMcyA. samaya AvatAM prabhue madhuragIrAthI kahyuM "kAledAyin ! tamArAmAM paMcAstikAyanI carcA cAle che ne?" jI hA, "jyArathI Ape karelI paMcAstikAyanI prarUpaNuM ame sAMbhaLI che, tyArathI prasaMge prasaMge amArAmAM enI carcA thAya che " kAledAyIe kahyuM. paNa prabhu ! Ape prarUpelA dharmAstikAya adharmAstikAya vagerenI vAta samajamAM nathI AvatIte Apa kRpA karIne samajAve!" prabhue paMcAstikAyanI suMdara ane vistRta samajutI ApI. e sAMbhaLIne saMzaya naSTa thatAM kAledAyIe nircantha saMghamAM bhaLavAnI IcchA jaNAvI. prabhue tene pravrajita banAvyuM. kame kAledAyI muni agyAra aMganA jJAtA banyA. rAjagRhanA IzAna khUNAmAM nAlaMdA nAmanuM eka upanagara hatuM, tyAM mahA dhanavAna eka lepazreSThI nAmano guhastha raheto hate. e prabhune parama upAsaka hatA. tyAM hastiyAma udyAnamAM eka vakhata prabhu samavasaryA. tyAM Ayaudaya nAmanA pArzvanAtha prabhunA eka ziSya gauttamane trasakAya saMbandhI prazna pUchayo. 2010_04 Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 342 ] zrI mahAvIra jIvanata ane gauttame teno savistara uttara Ape. udayamunine zraddhA jAgrata thatAM caturyAma paraMparA cheDI prabhunA paMcamahAvratadharmamAM praveza karyo. e varSamAM jali, mayAli Adi aneka munio vipulAcala parvata para anazanavrata AdarI devalokagAmI banyA. dIkSA jIvananuM cetrIsamuM cAturmAsa prabhue nAlaMdAmAM vitAvyuM. .. cAturmAsa pachI aneka grAmanagarane pavitra karatAM prabhu ghaNuM jAtanA vepAranA mathaka vANIjayagrAme padhAryA. e gAmamAM dhanADhya jaina matAvalaMbI ghaNuM zeThiyAo rahetA hatA. temAM sudarzana nAmanA zrAvake prabhunI dezanA sAMbhaLyA pachI prabhune kAlaviSayaka prazna pUchayo. prabhue tenI samajutI sAthe tene pUrvabhava paNa kahI saMbhaLAvyA, e sAMbhaLI jAtismaraNa jJAna pAmelA sudarzane prabhu pAse dIkSA lIdhI, kame caudapUrvanA jJAtA banI bAra varSa sudhI cAritra pALI nirvANapada pAmyA. e samaye tyAMnA rahevAsI prabhunA prathama zrAvaka AnaMda gAthApati utkRSTapaNe zrAvakadharmanI ArAdhanA karatAM pitAno aMta samaya jANI anazanavrata svIkAryuM hatuM. gaucarI mATe pharatAM gauttame e vAta sAMbhaLI, Akhara sthitimAM rahelA AnaMda zrAvakane darzana ApavA gayA ! gautamane AMgaNe padhArelA joI AnaMda zrAvaka khUba AnaMdita thayA. vidhipUrvaka vaMdana karI zarIrathI kamajora banelA AnaMda be hAtha joDI gauttamane pUchyuM: "bhagavan! zrAvakadharma pALanAra vyakitane avadhijJAna thAya kharUM ?" gauttame kahyuM " hA, sarala pariNAmI ane dharmamAM rakata e zrAvaka 2010_04 Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnAnA vepArI mahAvIra....! tr [ 343 ] avadhijJAnanA adhikArI che." AnaMdaH bhagavan! prabhunI AjJA mujaba zrAvakadharmanu pAlana karatAM mane thayela avadhijJAnanA khaLathI huM pUrva pazcima ane dakSiNamAM lavaNuM samudramAM pAMcaso jojana sudhI ane uttaramAM kSudra himavAna pata, upara saudhama devaleAka ane nIce leAlacu anarakAvAsa sudhI rUpI padArthAne joI ane jANI zakuM chuM. ' gottamaH " AnaMda ! gRhasthane ATalu dUra grAhI avadhijJAna thatuM nathI, A asatya kathana mATe mithyAduSkRta Ape !" bhagavana, satyanuM ke asatyanuM mithyAduSkRta ? " AnaMde pUchyuM. gauttamaH " mithyAduSkRta te asatyanu hoya!" "ema ? te te Apa ja tenA adhikArI banyA ! " A sAMbhaLI zaMkAnA vamaLamAM taNAtA gauttama jaldI prabhu pAse AvyA ane AnaMda zrAvakanI vAtanA khulAso mAgyA. tyAre prabhue kahyuH "gauttama! AnaMda sAcA che, tamAre ja Ana'kranI kSamA mAgavI joie ! " prabhunI AjJA meLavI gauttama vaLate pagale ja AnaMdanA ghera gayA ane potAnI bhUla badala kSamA mAgI ! prabhunA zAsanamAM gauttama jevA vinayadhamI ziSya ane AnaMda jevA zrAvaka hatA ! zrAvakanI mAphI mAgatAM gauttama svAmI acakAyA nahi ! ane AnaMda jevA dhaniSTha zrAvaka guru gauttamanI bhUla batAvatA paNa saMkoca na pAmyA. Ayu:kSaye AnaMda zrAvaka devaleAgAmI anyA. dIkSA jIvananuM pAMtrIsamuM cAturmAsa prabhue vaizAlImAM vyatIta karyu. "" (6 d cAturmAsa pUNaeN thatAM kezaladeza tarapha prabhue vihAra karyAM, ane dharma upadeza detAM detAM sAketapuramAM padhAryAM. tyAMnA rahevAsI jinadeva nAmanA zrAvaka 2010_04 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 344] zrI mahAvIra jIvanata kAma prasaMge keTavarSa nagaramAM gayA. e nagaramAM plenI vastI hatI. tyAMnA kirAtarAjAne e zrAvake vasa, maNi ane rane bheTamAM AvyA. sundara ane mahAmUlA rane joI kirAtarAjA khuzI thayA ane jinadevane pUchyuMH AvA ratna kyAM utpanna thatA haze ?" jinadeva bolyoH "rAjana ! AnA karatAM paNa zreSTha ratno amArA dezamAM utpanna thAya che." kirAtarAjAH "mArI IcchA te tamAre deza jevAnI che, paNa tamArA rAjAne mane Dara lAge che!" jinadeva ! rAjAnI AjJA maMgAvuM, pachI Dara zAno?" pachI teNe patra lakhI sAketarAjanI AjJA maMgAvI, ane thoDA divasomAM banne sAketapura pahoMcyA. bacAvanI bahAra e avasare prabhu mahAvIra tyAM padhAryA. prabhu AgamananA samAcAra sAMbhaLI nagarajanonA ToLeToLA prabhune vaMdana karavA jatA joi kirAtarAjAe jinadevane pUchayuM: "A badhA leke kayAM jAya che?" "rAjana ! Aje A nagaramAM eka ratnanA moTA vepArI AvyA che, e uMcI jAtanA ratnanA mAlika che, loko tyAM jAya che." A sAMbhaLI kirAtarAjAe kahyuM: cAlone, ApaNe paNa jaIe. mane te tamArA dezanA ratno jovAnI bahu IcchA che." jinadeva e rAjAne laI prabhunA samavasaraNamAM pahoMcyA. ratnamaDhayuM samavasaraNa, siMhAsana vagerenI zebhA joI kirAtarAjA Azcarya pAmI gayA ! ane e ronA bheda ane tenI kIMmata vize pUchatAM prabhue kahyuM: "devAnuM priya! ratna be prakAranA. eka dravyaratna ane bIjA bhAvaratna, bhAvaratnanA mUkhya traNa bheda che. jJAnaratna, dazanaratna ane cAritraratna! e ratno amUlya che. A raste eTalA badhA prabhAvazALI che ke tene grahaNa karatAM 2010_04 Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnanA vepArI mahAvIra....! [ 345] A bhavane bhAve, sukhe jIvana pasAra thAya. ane parabhavamAM badhA karNo dUra thAya. dravya ratna game teTalA mUlyavAna hoya te paNa te parimita prabhAvI ane eka ja bhavamAM sukha ApI zake ! bhAvaratnonI pAse e dravyaratnonI kai kIMmata nathI!" prabhunA mukhathI ratna saMbaMdhI khyAna sAMbhaLI kirAtarAjA pratibaMdha pAmyA, be hAtha joDI vinaMtI karIH "prabhu! mane bhAvaratnanI bakSisa Ape. dravyaratnanuM mAre koi projana nathI!" prabhue rajoharaNa, gucchaka vagere cAritramArganA upakaraNe apAvI kirAtarAjAne dIkSita banAvI dIdhA ! sveccharAjA kirAta paNa khUba ja harSathI saMyamamArga svIkArI prabhu pAsethI aneka guNaratna meLavyA. jJAna, darzana ane cAritra rUpa ratnatrayIne nirmaLa banAvatAM AtmakalyANa sAdhI gayA ! AvI rIte ronA vepArI prabhu mahAvIre guNaratnone vepAra karI aneka nararatnane sAcA AtmajhaverI banAvyA! prabhu pAsethI amUlya ratnanI bheTa meLavI aneka AtmAo tarI gayA, ane kAyamane mATe ratnasama camakatI timAM ceta banI samAI gayA. * mahAvIra bhavi AtmAonA aMtaranuM nUra pArakhanAra sAcA jhaverI hatA ! emanI pArakhazakti agAdha hatI! emanI UMDI najaramAM bhavyajananI bhavyatA samAI jatI, prabhu mahAvIra ratnanA pArakhu ane ratnonA vepArI hatA!!! 2010_04 Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. prabhunI prabhutAne pamarATa...! dharmadhvajA pharakAvatAM prabhu mahAvIra mithilAnagarImAM dIkSA jIvananuM chatrIsamuM cAturmAsa vitAvI magadhadezane anulakSIne vihAra karatAM aneka grAmanagaramAM nigraMthadharmanA pravacane karatAM rAjagRhanagaranA guNazIla vanamAM samavasaryA. - ratnajaDita samavasaraNamAM catumukhe dezanA ApI prabhu aneka AtmAonA AkarSaNanuM dhAma banyA. e vakhate guNazIla vanamAM anyatIthie paNa sArI saMkhyAmAM ekatrita thayA hatA. cauda hajAra ziSyathI parivRta prabhu eka AgavI prabhA pAtharI rahyA hatA. maMDanAtmaka pravacana zailIthI prabhunI prazaMsA cAre bAju patharAyelI hatI. prabhunI prazaMsA karanArAonI saMkhyA ghaNI hatI, tema prazaMsA sahana na karI zakanArAonI paNa saMkhyA te hatI ja! - dharmasabhA pUrNa thayA pachI keTalAka anyatIthioe AvIne prabhune gherI beThelA prabhunA ziSe para sIdho AkSepa karyo! prabhunA vidvAna ziSya paNuM tene pratikAra karatAM bane pakSe carcA jAmI paDI ! prabhunA ziSya ane anya tIthIo vacce thayelI carcAtmaka vAtacitathI "gatipravAda" 2010_04 Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunI prabhutAno pamarATa.. [ 347] nAmanA adhyayananI racanA thaI. munionA sacoTa javAbathI anyatIthie nirUttara banI cAlyA gayA. e vakhate kAledAyI sAdhue azubha karmabaMdha, agnikAyanA AraMbha, ane acitta pugenA prakAza vize prabhune prazno pUchaDyA. prabhue navanIta samA kamaLa svarathI tenA yathArtha uttara ApyA. AthI parama saMtuSTa thayelA koledAyI muni dharmadhyAnamAM vizeSa rakta banyA. chaThTha aThThama Adi ugratapanA pariNAme saMpUrNa karmane kSaya karI anazana vatapUrvaka muktigAmI banyA. e varSamAM prabhunA agyAramAM prabhAsa gaNadhara eka mAsanuM aNusaNa karI guNazIlavanamAM nirvANapada pAmyA. tema prabhunA aneka aNagAre paNa vipulAcala parvata para anazanapUrvaka nirvANa pAmyA. tema ja navI dIkSAo paNa ghaNI thaI. e sADatrIsamuM cAturmAsa prabhue rAjagRhImAM pasAra karyuM. cAturmAsa pachI magadhanI raLIyAmaNa bhUmimAM vicaryA. dezanA jalathI magadhanI bhUmine vadhu hariyALI banAvI suMdara dharmaprabhAvanA karI. pharI rAjagRhInagarInA guNazIlavanamAM padhAryA ane samavasaraNamAM ArUDha thaI dezanA ApI. dezanA aMte prabhunA vinitaziSya zrI gauttame anya tathionI mAnyatAo vize ghaNuM prazna karI prabhu pAse samAdhAna meLavyuM. A alabhrAtA ane metA nAmanA prabhunA be gaNudharee guNazIla vanamAM mAsika saMlekhanApUrvaka prabhunI nizrAmAM muktipada varyA. e varSanuM ADatrIsamuM cAturmAsa prabhue saparivAra rAjagahInA nAlaMdA pADAmAM vitAvyuM..' 2010_04 Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 348 ] zrI mahAvIra jIvanajyota cAturmAsa pachI nAlaMdAthI vihAra karI videhadeza tarapha vicaratAM mArgamAM AvatA grAma nagaromAM pravacana dhArA vahAvatA mithilA nagarImAM padhAryA. e nagarInA mANibhadra vanamAM samavasaraNanI racanA thaI. tyAMnA jitazatru rAjA, dhAriNI rANI vagere rAja parivAra ane nagarajanothI e vananuM vizALa medAna bharacaka bharAyuM. aneka bhAvika AtmAoe prabhunI dezanA rUpa jala pravAhamAM Atmika snAna karI AtmAne pavitra banAvyuM. sabhAjano saMtuSTa banI vIkharAI gayA. sabhA samApti pachI indrabhUti gauttame prabhune vaMdana ane pradakSiNA pUrvaka tiSazAstra saMbandhI mUkhya vIza praka pUchayA. tenA javAba prabhue eTalA badhA vistArapUrvaka ApyA e pranattarIthI sUrya prajJAti ane caMdraprApti jevA mahAna jatiSazAstranA rahasyabhUta grantha taiyAra thaI gayA! prabhue ogaNacAlIzamA varSanuM cAturmAsa mi.thelA nagarImAM pasAra karyuM. - cAturmAsa pachI videha dezamAM vicaryA. aneka zraddhALu janene dharma sammukha banAvI sarvaviratidhara banAvyA, aneka bhAvika ja zrAvakadharmamAM AvI daDhadhamI banyA. adUbhuta dharma prabhAvanA karI cAlIzamA varSanuM cAturmAsa pharI mithilAmAM karyuM ane dezanA jaladhara varasAvI mithilAnI prajAne dharmapallavita banAvI. - cAturmAsa pUrNa thatAM magadha tarapha vihAra karatAM prabhu rAjagRhInA guNazIla caityamAM padhAryA ane sthiratA karI. | rAjagRhavAsI prabhunA khAsa zrAvaka mahAzatake gRhasthadharmanI sundara ArAdhanA karyA bAda anazanavrata svIkAryuM 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunI prabhutAne pamarATa...! [ 349 ] hatuM. zubha vicArathI karmonAM kSayopazamathI avadhijJAna pragaTa thatAM mahAzatakajI cAre dizAomAM dUra sudhI dekhatA ane jANatA thayA hatA. dharmadhyAnapUrvaka temane samaya vItI rahyo hato. paNa temanI dharmapatnI revatIne A dharmadhyAna pasaMda na hovAthI e divase mahAzataka pAse jaI pitAnA asabhya vartAnathI temane satAvavA lAgI. vAraMvAra tema karatAM mahAzataka cIDAI gayA ane pitAne dharma cUkI gayA. temanA mukhamAMthI sahasA sarI paDyuM: " are revatI ! tuM ATalI badhI unmatta banI karma bAMdhI rahI che paNa sAtamA divase ja alasanA rogathI tArUM mRtyu AvavAnuM che enI te jarAya ciMtA ja karatI nathI? asamAdhithI maraNa pAmI tuM durgatimAM javAnI che, jarA zoca !" pitAnA patinA AvA vacanathI revatIne bhaya lAgyuM. "zuM sAce ja ema thaze ? ema vicAratI svasthAne AvI paNa ene kayAMya zAMti na maLI, ane Akhare alasanA rogathI pIDAIne sAtame divase mRtyu pAmI. A hakIkata jANI prabhue mahAzatakane samajAvavA ane bolelA kaTu vacananuM prAyazcita karAvavA gauttamane mokalyA. gauttame paNa tyAM jaI prabhunA sUcana mujaba mahAzatakane cetAvyA. mahAzataka paNa prabhunI AjJA zirasAvaMgha' karI bhUlanuM prAyazcita karI zuddha thayA ane devalokagAmI banyA. - evarSamAM agnibhUti ane vAyubhUti gaNadhare rAjagRhInA guNazIla maityamAM mAsika anazanapUrvaka sarvakarmane kSaya karI methasthAne pahoMcyA. ane ekatAlIzamuM cAturmAsa prabhue rAjagRhImAM karyuM. cAturmAsa pachI paNa tyAMnI sthiratA daramyAna vyakata, maMDita, mauryaputra ane akalpita e 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - [ 350 ] zrI mahAvIra jIvana cAra gaNudhare mAsika anazanapUrvaka e ja guNazIla vanamAM karma khapAvI le sIdhAvyA. : prabhu mahAvIranI prabhutA alaukika prakAranI hatI. jyAM jyAM temanA pAvana pagalA paDatA tyAM tyAM dharmanI saravANI phuTI nIkaLatI. prabhunA cauda hajAra ziSya hatA, e badhA sukalina ane rAjakulina hovA uparAMta bhAre daDhavamIM, parama tapasvI ane ratnatrayInA sAcA upAsaka hatA. prabhue dIkSA jIvananA beMtAlIzamA varSamAM praveza karyo, emanI uMmara bahotera varSanI thavA AvI hatI. chatAM dharmaprarUpaNAno temano utsAha jarAya osaryo na hate. kalAkonA kalAko sudhI dezanAo ApatA, tattvabharI carcAo karatAM kadi thAkatA nahi. dIkSA lIdhA pachI sADA bAra varSa sudhI mAtra karma khapAvavAnI nema para ja jhajhumyA. enA mATe ja AkarA tapa karyA, enA mATe ja ugra vihAra karI mahA kaThina upasargo veDyA. Akhare karmakSaya karIne ja jaMpyA! kevaLajJAna pAmyA pachI prabhue lokottara svarAjya siddha karyuM. prabhue potAnI AgavI prabhutA siddha karI traNa lokanA rAjA banyA.karelA saMka9pa mujaba AtmalakSmInA mAlika banyA. e lakSmI pAse jagatanI lakSmI succha hatI! parama saMtuSTa sukhamAM mahAlatA prabhunI prabhutA traNe lokamAM pAMgarI UThI! temanI sevAmAM koTIgame Indro ane de niyamita hAjara rahetA ! meTA meTA rAjAo ane mahArAjAe temanA caraNamAM ALoTatAM. temanA kIMkara banI pitAnuM sarvasva nyochAvara karatAM jarAya acakAtA nahi. ' prabhunA eka eka vacane aNamUlA hatA. temanA hadayadrAvaka vacanothI mahApaMDita mAnI hajAro brAhmaNee pitAnuM brAhmaNatva choDyuM ! ane temanA caraNamAM samAI gayA ? 2010_04 Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunI prabhutAne pamarATa, hajAre rAjAe potAnA mastaka paranA mugaTa utArI kezalaMcana karI maMDita banyA ! hajAre rAjakumAre naveDhA ramaNIone cheDI navayuvAna vayamAM viratidhara banI mukitanArInA rasiyA banI mIMDhaLabaddhA hAthe munio banyA ! zAlibhadra dhanA jevA aneka bhegavilAsI zreSThI putra anala saMpatti ane sneha saravANI samI sehAgane cheDI kaThina saMyama paMthe saMcaryA ! eTaluM ja nahi paNa caMDAla putra, kSudra putre, bhikSuke, cAra putre, hatyArAo, pApIo vagere karmanIca ane jAtihina evA aneka AtmAe paNa prabhu mahAvIranA saMghamAM bhaLyA, prabhue kaI paNa jAtanA bhedabhAva vagara rAjA ane raMka, zeTha ane nekara, tavaMgara ane garIba, uMca ane nIca darekane pitAnI dharmapAMkhamAM samAvyA! darekane vratane, niyamano, jJAnane, dhyAnane, tapa, tyAgane, eka sarakhe hissa ApI muktimArganA musAphara banAvI darekane eka sarakhuM mukitanagaranuM rANuM pada ApI darekane eka sarakhA navAjyA ! A hatI prabhunI prabhutA ! - ' prabhue sthApita karelA caturvidha saMghanA ziramukuTasamAM drabhUti gauttama jevA agyAra gaNadhare ane hajAre brAhmaNo nirmaLa cAritrapadanA ArAdhaka banI jaina zAsananA sucArU sthaMbha banI prabhunI prabhutA vikasAvI rahyA hatA. temanA haste prajita banelA meghakumAra, naMdiSeNa, abhayakumAra, prasannacaMdrarAjarSi, udAci vagere hajAro kSatriyakumAre ane kSatriye, hajAro zreSThiputre vaNike, vagere munidharmamAM mahAlatI cAre varNanI vyakitao prabhuzAsananI aNamola saMpatti hatI. 2010_04 Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 3para ] - zrI mahAvIra jIvana jyota prabhu mahAvIranA e trIza varSanA dharmapravartana samayamAM jagatano nArIvarga puruSanI parataMtratArUpa beDImAM jakaDAI bhAre parezAnI bhogavI rahyo hato ! puruSe pitAnA pAzavI baLathI nArIjAtine viDaMbavAmAM bAkI notI rAkhI ! chaDecoka nArIbajAra bharAtA, ane strIonuM jAhera lIlAma thatuM !! satIonuM satItva luMTAtuM! nArIonuM nArItva ! puruSanA pAzavIbaLa taLe cagadAyelI nArIo pitAnI svataMtratA bhUlI gaI hatI ! saujanyamUrti prabhu mahAvIre nArIjagatanI viDaMbanA joI temanuM hetALa haiyuM halabalI UThyuM. prabhue jagatanA cokamAM eka anupama satya raju karyuM! puruSa ane strI, nara ane nArI AtmasvarUpe eka sarakhA che. puruSa mAtra prazaMsanIya nathI ! nArI mAtra niMdanIya nathI ! puruSa AtmasvarUpe AtmA che, nArI paNa AtmasvarUpe AtmA che ! vyakti niMdanIya nathI paNa vyakitamAM rahelI vAsanA niMdanIya che! azubha vRtti niMdanIya che! pAzavatA niMdanIya che! jema puruSa pitRpade pUjanIya che. bhrAtR saMbadhe mAnanIya che. patipade AdaraNIya che, tema strI mAtRpade jagadaMbA svarUpe pUjanIya che, bhaginI svarUpe mAnanIya ane patnInA namaNuM svarUpe namanIya che. mAtA, bhaginI ane nArI e traNe svarUpe pavitra che. mAtAnuM vAtsalya, bahenIne nirmaLa neha ane patnInuM samarpaNa konA dilane DelAvyuM nathI? tIrthakarapade birAjatA jinezvarane janma ApanAra nArI trijagajanetA tarIke pUjanIya che. puruSapadanuM aMtema zreya tIrthakaratvamAM samAyeluM che tema nArIpadanuM aMtima zreya tIrthakaronI janetA banavAmAM samAyeluM che. dharmanI ArAdhanA karavA mATe puruSa ane strI baMnemAM samAna 2010_04 Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunI prabhutAne pamarATa [ 353 ] zakti rahelI che. prabhue A rIte strI zakRitane paricaya Apyo ane nArI jagatane uddhAra karI caMdanabALA, priyadazanA, mRgAvati vagere kSatriya bALAo,devAnaMdAvagere brAhmaNa strIo tema ja aneka vaNika bALAo ane kSudrakulamAM utpanna thayelI bALAone saMyama sopAne caDAvI paMcamahAvrata ane paMcAcArapAlananA kaThina niyame zIkhavyA. saMsAranI vAsanArUpa kAdavamAM khadabadatI aneka sannArIone sanmAge caDAvI sAdhupadanI jema sAdhvIpada paNa sAdhanIya che, evuM siddha karyuM. sAdhupade ane sAdhvIpade alaMkRta strI purUSone AtmayanI sAdhanA karavA mATe ekasarakhA sAdhano mokSa rUpa sAdhya siddhine mATe prabhu mahAvIre batAvyA. prabhunA hastadIkSita sAdhuo cauda hajAra gaNAya che, tema AryA caMdanabALAjInA netRtva nIce saMyamanI suMdara sAdhanA karatA sAdhvIchaMdamAM chatrIsa hajAra sAdhvI rane camakatA hatA. eka ekathI caDiyAtA e sAdhvIrane agIyAra aMganA jJAnathI bhUSita hatA. keI vinayamAM, koI vaiyAvaccamAM, koI tapamAM, koI jJAna dhyAnamAM ramatA mahAsatI sAdhvIjIe pitAnA jIvananI suramya saurabha prasarAvI rahyA hatA. caMdana sama madhamadhatAM chatrIsa hajAra sAdhvIjIonuM netRtva saMbhALatA caMdanabALAjInA tapa teja alaukika hatA. mahAsaralAhudayA ane mahAvicakSaNA AryA caMdanabALAjI nArIpadanuM gaurava hatA. prabhue e sAdhvIchaMdamAM potAnI prabhutAnA prANa pUryA hatA. prabhunA putrIratna Aryo priyadarzanAjIe caMdanabALAjInA netRtva nIce eka hajAra sAdhvIvRMdanA guru banI prabhunI prabhutA vikasAvavAmAM suMdara phALe Aye hate. 2010_04 Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 354 ] zrI mahAvIra jIvanata eka najIvI bhUlano pazcAtApathI kevaLajJAna pAmI janAra AryA mRgAvatIjInI tejachAyA kenA hRdayanuM AkarSaNa nathI karatI? ane ziSyAne kevaLajJAnamAM bhAga paDAvanAra caMdanabALAjI konA cittane nathI camakAvatA ? zreNika rAjAe potAnI tera rANIone pitAnA hAthe dIkSA apAvI hatI. temanA mRtyu pachI vidhavA banelI daza rANIoe prabhu hAthe saMyamita banI kaThina tapamAge gamana karI jIvanacaryA zobhAvI hatI. prabhune prazna pUchanAra jayaMti zrAvikA jevA suabhyAsI sAdhvIrane zAsanabhAnA svastika banI jJAna, darzana ane cAritra rUpa ratnatrayInI nirmaLatA sAdhI aMte mAsika saMlekhanApUrvaka mokSa pAmyA hatA. prabhu mahAvIre sIdAtA nArIvargane uddhAra karI sarva AtmAonI samAnatA samajAvI dareka ucca adhikAro sAthe AtmakalyANanI zakti vikasAvavAmAM sahAyaka banI nArI zakitanuM saMrakSaNa karyuM. amuka tAratamya hovA chatAM sAdhu ane sAdhvI bannene eka sarakhuM ja ArAdhakapaNuM batAvyuM hatuM. eTale AgamasUtramAM jyAM jyAM sAdhu AcAranuM khyAna Ave che tyAM tyAM "se bhikhu vA bhikhuNI vA" e ja vAkaya pravega Ave che! e samAnatA nathI te zuM che? prabhu mahAvIranI A prabhutA jevI tevI nathI ! prabhunI e prabhutA pIchANavAno samaya pAkI gaye che! - prabhunA zAsanano trIjo sthaMbha eTale zrAvako. ANaMda vagere utkRSTa koTInA ArAdhaka zrAvaka hatA.te sivAya ma Draka, zaMkha, trASibhadra TaMka kuMbhAra vagere bAravratadhArI aneka 2010_04 Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bhinA ataprabha tyAM prabhunI prabhutAne pamarATa...! [ 355 ] zrAvako hatA. tema ja ceTaka rAjA, naMdivardhanarAjA, zreNika rAjA vagere hajAre rAjAe prabhunA samakitadhArI zrAvako hatA. A zrAvakanI sarva maLIne saMkhyA eka lAkha ne ogaNasAITha hajAranI che. zAsananA cothA sthaMbhamAM zrAvikA vargane batAvyuM che. rAjAo zeThiyAo vagere jema prabhunA bhakta hatA, tema rAjarANuo, zeThANIo ane kulina bALAo hajAranI saMkhyAmAM prabhunI anurAgI banI prabhunAM batAvyA paMthe gamana karI zrAvikA dharmane zobhAvI rahI hatI. prabhu jyAM jyAM vicaratA, cAturmAsa karatAM, tyAM tyAM prabhutANImAM amRtapAna karavA parataMtratAnI beDI teDI nArIvarga doDI Avo rAjagRhImAM karelA cauda mAsA daramyAna prabhue lAkhe nahi paNa kareDe haiyAmAM zraddhAnA amIsiMcana karyA hatA. temAM nAga rathikanI patnI sulasA mUkhya hatI. e sulasAnuM jIvana ati pavitra ane preraNAdAyaka hatuM. ene prabhu pratye gADha bhakti ane zuddha samakitanA bhAvathI prabhu mahAvIranA zAsananA sAdhue sivAya kaI paNa vyaktine pitAnA hAthe supAtrabuddhithI dAna na ApavAno niyama karyo hite ! paNa dareka pAtra mATe anukaMpAdAnane tenA bhavanadvAre akhalita pravAha sadAya cAlu ja raheto ! tenA aMtaramAM rahelI ajaba zraddhAnA AkarSaNa prabhu mahAvIrane paNa AkaSI rahyA hatA, tethI ja suMbaDa tApasa sAthe ene ekane ja dharmaAziSa pAThavyA hatA !!! e sulasAe paNa prabhunI parama kRpApAtra banI prabhunI pAvana nizrAmAM zuddha samyaktvahadayI banI zrI tIrthakara nAma kama upArjana karyuM ! tema prabhu pratye ananya bhakUitapUrNa revatI zrAvikA 2010_04 Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 356 ] zrI mahAvIra jIvanata te khuda prabhune auSadhadAtrI banI bhAre nAmanA meLavI prabhu pratyenA adbhuta bhaphitabhAvathI tIrthaMkaranAmakarma upArjana karI jayasiddhi meLavI. A rIte prabhue nArInuM nArItva jhaLakAvyuM ! bAravratadhArI ane samakitadhArI zrAvikAonI saMkhyA traNa lAkha ne aDhAra hajAra hatI ! te sivAya prabhuvANIno prazaMsaka nArIvarga paNa vizALa hatuM ! AvI hatI prabhu mahAvIranI prabhutA ! e prabhutAno pamarATa bhAratabharamAM prasArita hate ! prabhunI prabhutAnA mApa kADhavA mATe A lekhinI taddana azakata che. prabhunI A pazcIzamI nirvANa zatAbdinA varase prabhunI prabhutAne paDaghA jhIlI prabhunI prabhutAne pAMgaratI banAvIe ! kakakakakakakakakakakakaka che. darekane prema joine hoya te darekane kSamA ApatA zIkho. 0 sajajana sAthe neha, mUkha tarapha dayA, ane duSTa tarapha sAvacetI rAkhavI. che dhyeya vagaranuM jIvana ekaDA vagaranA mIMDA ? jevuM che. ke , hAthamAM AvelA suvarNane cAra vAra kare te je cekasI. 2010_04 Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra. mahAvIra mokSe sIdhAvI gayA....! nA evaM cAlI rahI che zrI tIrthakarajIvananA aizvaryane bhegavatAM prabhu mahAvIranA jJAnamaya jIvananuM trIzamuM varSa cAlI rahyuM hatuM. ane dIkSA jIvananuM beMtAlIzamuM varSa ! tema vayanuM varSa bahAMteramuM ! saMsArI avasthAno trIza varSano jIvanakALa, sADA bAra varSa ane eka pakSane sAdhanA kALa, ane kevalajJAnamaya jIvanano dharma pravartana kALa trIza varSane ! prabhunI gRhasthapaNAnI jIvanacaryA bhegyakarma bhegavavApUrvaka vItI! sAdhanAkALanI jIvanacaryA karmakSaya nimitte tamaya ane kaSTabharI vItI! ane kevaLajJAna prApti pachI jJAnamaya jIvanacaryA jagata jIvane jIvanadRSTi ApavAmAM, traNa jagatanI ThakurAI bhegavavAmAM tIrthakaralapharmane upabhoga karavAmAM ane nigranthadharmanI prarUpaNa ane pracAra karanArA pravacana ApavAmAM vItI ! bhagavAna mahAvIranA jIvanakALanuM A chelluM varSa hatuM! A varSanuM cAturmAsa karavA mATe prabhu ziSya parivArathI parivRtta banI apApA nagarImAM padhAryA. hastipAla rAjAnI jIrNa zALAmAM cAturmAsa birAjamAna thayA. ratna, suvarNa ane khyamaya traNa gaDhathI alaMkRta rama 2010_04 Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [358 ] zrI mahAvIra jIvana NIya samavasaraNanI racanA devee karI. ratna maDhavA siMhAsana para ArUDha thaI prabhue catuticUraka evA dAna, zIla, tapa ane bhAva rU5 caturvidha dharmanI dezanA ApavI zarU karI. prabhunuM Agamana ane samavasaraNanI racanA sAMbhaLI apApAnagarInA hastipAla rAjA saparivAra prabhune vaMdana karavA AvyA. prabhune vaMdana karI arthagarbhita stutipadothI prabhunI stavanA karI sabhAsthAne besI prabhunI maMgala dezanA sAMbhaLI, dharmadezanA sAMbhaLatAM hastipAla rAjA AnaMdavibhora banyA. dezanA pUrNa thatAM hastipAla rAjAe prabhune be hAtha joDI vinaMtI karatAM kahyuM: "prabhu, meM Aja rAtrie bhaya upajAve evA ATha svapno joyA che. e vicitra svapanonuM zuM phaLa haze?" amI jharatA nayane prabhue ATha svapnanA phaLakathanamAM bhAvikALanI AgAhI kahI batAvI ! have pachIne kALa ke Avaze tenuM vivecana karatAM prabhue kahyuM: "rAjana ! tame pahelA svapnamAM "jIrNazALAmAM hAthI je" teno artha e che ke jIrNazALa jevA gRhasthAvAsamAM rahelA dharmarAgI AtmAo jANatAM hovA chatAM saMyamabhAvI nahi bane, kadAca banaze te paNa tenuM yathArtha pAlana karanArA saMyamadhArIo bahu ochA haze !" 8 bIja svapnamAM tame "kapine capaLatA karate je enA phaLa svarUpe kapi jevI capaLatA karanArA ane ala5sandhI saMyamadhArIo zuddha saMyamadharmanI ArAdhanA karavAmAM ALasu thaze. capaLatA ane vAcALatA e be avaguNenA kAraNe "papadeze pAMDityaM" jevI vRtti rAkhanArA thaze!" trIjA svapnamAM tame "kSIrI vRkSane kAMTA joyA, 2010_04 Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra mekSe sIdhAvI gayA...! [ 359] enA phala svarUpe kSIravRkSa samA dharmaniSTha zrAvakonA mArgamAM paNa pAsasthA vagere vezaviDaMbake kAMTA veraze. zuddha saMyamIenI zuzruSA tema ja gRhastha dharmanuM zuddha pAlana karatAM aTakAvaze !" cethA svapnamAM "kAkapakSIne gaMdA khAbocIyAmAM ramato je tenA bhAvamAM evuM sUcana che ke saMyamIo paNa kAkavRttithI pArakA chidra jenArA thaze." pAMcamAM svapnamAM "kIDAthI khadabadatuM mRta siMhanuM levara joyuM, eno artha e che ke siMha samAna sAtvika jinamatane vidhamIe bhakSaNa nahi kare paNa jinamatio ja jinamatanI sAmAcArIne chinnabhinna karI nAkhaze. mRtaprAyaH karI nAkhaze !" "chaThThA svapnamAM "ukaraDAmAM ugatA kamaLane joyuM tenuM phaLa e che ke uttama kuLamAM utpanna thayelA AtmAo paNa jinazAsanarUpa sarevaramAM utpanna thayela dharmarUpa kamaLane cheDIne ukaraDA jevA anya matamAM ALoTaze." "sAtamA svapnamAM "ukhara bhUmimAM bI vAvatAM kheDUtane je" tenuM phala svarUpa evuM che ke dAnadharmanI rUcivALA AtmAo pAtrA pAtranI parIkSA karyA vinA dAna ApanArA thaze." 2 "AThamA svapnamAM "suvarNakuMbhane malina ane tUTI gayela je" ene bhAva e che ke sacAritrarUpa jalathI bharelA svaccha ane saMpUrNa evA suvarNakuMbha jevA mahaSie ati a95 haze. paNa malina AzayavALA ane 2010_04 Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 360 ] zrI mahAvIra jIvanata tuTI gayela apUrNa ghaDA jevA zithilAcArIo pitAne prabhAva pAtharaze, tethI sAcA keNu ane khoTA kaNa evI oLakhANa raheze nahi !" prabhunA mukhathI pote joyelA virUpa svapnanA phaLa tarIke bhAvikALanI AgAhI sAMbhaLI vairAgyavAsI banelA hastipAla rAjA pratibaMdha pAmI prabhunA e aMtima cAturmAsamAM paNa dharmanI khUba prabhAvanA thaI eka pachI eka divasa vItatA gayA. prabhue satyadharmano puSTidAyaka upadeza Ape. artha, kAma, dharma ane mokSa e cAra puruSArthamAM dharma ane mokSa puruSArtha AdaraNIya che, e suMdara bodha ApI prabhue aneka AtmAone mekSamArgane anurAgI banAvyA. IndrabhUti gauttamanA praznanA javAbamAM pAMcamA ane chaThThA ArAnA duHkhamaya bhAvo jaNAvyA. Indro, de, temaja anya AmAe paNa prabhu pAse aneka praznonA javAbo meLavI kRtArtha thayA. prabhunA dIkSita jIvananA beMtAlIzamA cAturmAsanA traNa mahInA vItI gayA. cothe mahine paNa aDadhe vItavA AvyuM. kArtika vadI ( gujarAtI Aso vadI) amAvAsthAne divasa Avyo. prabhue pitAne aMta samaya najIka jANI lIdhuM. trIzavarSathI mahAvIra ane gauttama vacce eka ja nehatAMtaNe baMdhAyele bhAva atUTa rahyo hato. mahAvIra 2010_04 Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra mekSe sIdhAvI gayA...! [ 361 ] nirAgI hatA paNa gauttama rAgI hatA ! rAgatAMtaNe baMdhAyeluM gauttamanuM mAnasa prabhu pratyenA premapArAvAramAM ja DubeluM rahetuM. sAta hAthanuM dehamAna dharAvatAM suvarNasama camakatI dehakAMtithI ane atyaMta vizuddha brahmacaryanA parama tejathI opatA gautamasvAmInA cittapradezamAM matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane mana:paryavajJAna; e cAra jJAna spharita hovA chatAM trIza varSanA saMyamI jIvanamAM tIvra tapanA prabhAvathI anaMta labdhio vilasatI hovA chatAM eka mahAvIranI ja pratikRti ghumI rahI hatI ! emanI sattvabharI najaramAM prabhunI pratichAyA ja pradakSiNA ApI rahI hatI ! svabhAve nikhAlasa ane vartanamAM bALaka jevA gauttamasvAmI pacAsa hajAra ziSyanA guru hatA. emanA haste dIkSita bananAra vyakita avazya kevaLajJAnane pAtra banatI. pote kevaLajJAnI hovA chatAM aneka AtmAone kevaLajJAnanA dAna ApanAra gautamasvAmI ajaba keTInA dAnevarI hatA. AvA mahA jJAnI, dhIra, gaMbhIra, gauttama adyApi paryata kevaLajJAnanA bhAgIdAra banI zakayA na hatA. prabhu pratyenA prazasta rAganI eka rekhA kevaLajJAna prAptimAM aMtarAyabhUta hatI ! pUNamAnA caMdramAM kALI mekha jevI e rAgarekhA gauttamasvAmInA ghAtikarmone kSaya aTakAvI rahI hatI. trIza trIza varSathI chaThThanA pAraNe chaThTha karanAra gautamasvAmI hajI chadmastha hatA. temane potAnuM A chadmasthapaNuM khUba akalAvI rahyuM hatuM! e chavasthabhAvane dUra karavA gauttama kSaNe kSaNe Atura hatA, paNa pelI prazastarAganI rekhA kevaLajJAnane AvarI rahI hatI ! "je caramazarIrI hoya te aSTApadanI yAtrA potAnI zaktithI kare" evuM eka vakhata prabhanuM vacana sAMbhaLI gurugauttama kevaLajJAna meLavavA aSTApada parvata 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 362 ] zrI mahAvIra jIvanajyota - - pharasavA cAlyA.e parvata para caDavAnA mAtra ATha ja pagathIyA ! paNa eka eka pagathIyuM eka eka ejananuM eTale cAra cAra gAunuM ! enI yAtrA karavA mATe paMdaraso tApasa tapa karI aSTApadanA ejanamukhI pagathIyA caDavA prayatna karI rahyA hatA ! tapathI kRza banelA tApasa gajarAja jevI DolatI gatithI AvatA gauttamane joI rahyA. tyAM gauttama te pitAnI labdhithI sUryanA kiraNe pakaDI saDasaDATa upara caDI gayA. yAtrA karI pAchA vaLatAM tApasoe adabhuta prabhAvI gauttamanA caraNakamala pakaDI lIdhA ane guru tarIke svIkAryA. sAcA guruno saMga sAMpaDatAM tApasenA bhAgya khIlI uThyA ! zrI gauttame badhA tApasane aSTApadanI yAtrA karAvI. pachI gurunA hAthe khIranuM pAraNuM karatAM pAMcase tApasa kevaLajJAna pAmyA. pAMcaso tApasa samavasaraNanI racanA joI ane pAMcaso tApasI prabhuvANI sAMbhaLatAM kevaLajJAna pAmI gayA! paMdarase kevaLajJAnI ziSyanA guru gauttama kevaLajJAna vinAnA rahI gayA ! pArAvAra pazcA tApa jAge paNa prabhu pratyenI pAtaLI prazastarAgarekhA na bheMsANa ! prabhu mahAvIre gautamanI meharekhA bhedavA mATe eka amegha upAya Adaryo! pite muktinagaramAM jAya ane priya paTTadhara ziSya kevaLajJAna vagarane rahI jAya e jANe prabhune na gamyuM hoya tema jJAnadaSTithI lAbhanuM kAraNa joI aMta samaye gauttamane dUra rAkhI tenI ragarekhA bhUMsavA mATe prabhue temane che lI AjJA pharamAvI. "gauttama! ahIMthI najIkanA ja gAmamAM devazarmA brAhmaNane pratibodha karavA javuM Avazyaka che. mATe tame jAo." prabhunI AjJA mastake 2010_04 Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra mekSe sIdhAvI gayA....! [363 ] caDAvI vaMdana karI gauttama devazarmAne pratibodhavA cAlyA ! hastipAlarAjAnI jIrNazALAmAM prabhue aMtima dezanA ApavI zarU karI. asaMkhya Indro ane deva prabhuno aMta samaya jANe prabhunI aMtima dezanA sAMbhaLavA ane aMtima darzana karavA doDI AvyA. tema ja ceTakarAjAnA AjJAMkita nava licchavI jAtinA ane nava mala jAtinA ema aDhAra rAjAo sahita aneka gaNamAnya rAjAo paNa prabhunI aMtima dharmadezanA sAMbhaLavA ekatrita thayA hatA. prabhue covihAra chaThTha karI dezanA ApavI zarU karI, ane sola prahara sudhI e dezanA cAlu rahI. e dIrghakALanI dezanAmAM prabhue puNya vipAkanA paMcAvana ane pApa vipAkanA paMcAvana adhyayane saMbhaLAvyA. tema ja keInA puchayA vinAnA aprana vyAkaraNanA chatrIza adhyayane saMbhaLAvI chelluM pradhAna adhyayana kahevA lAgyA te samaye prabhune najIka muktigamana kALa jANuM AkuLa vyAkuLa banelA zake aMjalI jeDIne prabhune eka vinaMtI karatAM kahyuM: "prabhu ! "ApanA vana, janma, dIkSA ane kevaLajJAna samaye hastottara nakSatra hatuM. ane mokSagamana samaye svAtinakSatra cAlI rahyuM che. paNa prabhu ! ApanA janmanakSatra uparathI atyAre bhasmagRha pasAra thaI rahyo che ! e pasAra thaI jAya tyAM sudhI mAtra eka ja kSaNa ApanuM AyuSya vadhAre! je ema nahi thAya te ApanA janmanakSatra para pasAra thaI rahele bhasmagraha be hajAra varSa sudhI ApanI saMtatine eTale sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikArUpa caturvidha saMghamAM harakta utpanna karaze ! mATe kSaNavAra vadhu rahe jethI duSTagrahane upazama thaI jAya ! ApanI najara sAme pasAra thata bhamagraha zaktihina banI jaze tethI bhAvikALamAM lAbha thaze." tya rahi thAya have 2010_04 Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 364]. zrI mahAvIra jIvanata prabhu bolyAH "zakendra! zrI tIrthakare, arihaMte ke cakravatIo game teTalA baLavAna hoya te paNa keIpitAnA AyuSyanI vadhaghaTa karavAmAM zaktimAna nathI banI zaktA! A satya vastu tame samajatA hovA chatAM AvI prArthanA kema kare che? AgAmI kALa duHkhabharyo ane viSamatAbharyo ja AvavAnuM che, evuM darzAvavA mATe ja bhasmagrahane udaya thayuM che. duHSama paMcamakALa duHkhabharyo ane viDaMbanAbharyo vItaze, e kALane sudhAravAnI koInAmAM tAkAta nathI ! mATe enI ciMtA karavI cheDI de !" A pramANe Indrane samajAvI svAti nakSatramAM caMdrano yuga AvatAM vega vicakSaNa prabhue bheganirodha Adaryo. caMdra nAmanA saMvatsaranA prativardhana nAmanA mahinAnA naMdivardhana nAmanA pakSane upazama nAmane divasa pUrNa thatAM devAdA nAmanI rAtri udita thaI. jyAre arca nAmane lava, zulka nAme prANa, siddha nAme stoka, sarvArthasiddha nAme muhUrta, tema ja nAga nAmanuM karaNa cAlatuM hatuM, te samaye paryakAsane beThelA prabhue manavacana kAyAnA bhAdara bhegane nirodha karI sUkSmaga nidhimAM praveza karyo. manavacana kAyAnA sUphamAgane paNa nirodha karI prabhu zukladhyAnanA cothA pAye caDaDyA, ane a...I...............le....e pAMca hUsvAkSaranA uccAra samaya mAtramAM ja prabhuno AtmA eraMDa bIjanI jema dehamAMthI uchaLIne sIdhe jugati vaDe urvagamana karI bAkI rahelA vedanIya, AyuSyakarma, nAmakarma ane gotrakamarUpa cAra adhAtikane saMpUrNa ucacheda karI mekSagatie jaI pahoMce ! prabhu mahAvIra siddha thayA, buddha thayA, nirAkAra ane niraMjana banI tirUpe anaMta siddhonI jAtimAM bhaLI gayA! 2010_04 Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra mokSe sIdhAvI gayA.....! [ 365] Aje bhAratavarSane adhyAtmabhAnu asta thaye ! ane caturvidha saMgha prabhuviyeganI vedanAthI vyasta banI gaye! cAre bAju nistejanA chavAI gaI ane najare na joI zakAya tevA sUkSma kuMthavA vagere beIndri jI utpanna thayA. havethI saMyamapAlana durArAdhya thaze ema mAnIne ghaNuM sAdhu sAdhvIjIoe anazana vrata AdaryA. prabhunA nirvANa samaye nArakInA jIvone kSaNavAra ajavALuM maLyuM; paNa asaMkhya devadevIo, Indro ane caturvidha saMghanI AMkhamAMthI codhAra AMsu paDavA lAgyA ! AMkhamAM azru sAthe aDhAra gaNarAjAoe bhAvadIpaka asta thatAM hastipAlarAjAnI jIrNazAlAmAM dravyadIpakenI hAramALA pragaTAvI. tyAMthI lokamAM dIpetsavI parvanA divase dIvA pragaTAvavAmAM Ave che. e adyApiparyata cAlu che. zekamagna zake cittamAM dharma dhAraNa karI devatAo pAse naMdanavanamAMthI gozISacaMdananA kASTha maMgAvyA. kSIrasAgaranA jalathI prabhunA dehane navarAvI Indra pitAnA hAthe ja aMgarAga vagerethI zebhAvyA. upa2 kIMmati vastra oDhADyuM. devatAo pAse devavimAna jevI zibikA taiyAra karAvI bahumAnapUrvaka pitAnA hAthe prabhunA dehane e zibikAmAM padharAvye ! AMkhamAM azru ane hRdayanA lapAta sAthe Indro zibikA upADI cAlavA lAgyA ! asaMkhya deve jaya jaya naMdA jaya jaya bhadA" zabdothI gagana gajAvatA zokajanaka vAjIMtra vagADatAM ane zekathI jANe hRdayatADana na karatAM hoya tema zibikAnI AgaLa cAlavA lAgyA ! sugaMdhIjala ane puSpavRSTi karI bhUmitalane Adra banAvI prabhunA guNothI gumiphata guNamAlAnA gIto gAtI devIo zekathI zibikAnI pAchaLa cAlavA lAgI ! 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 366 ] zrI mahAvIra jIvanata zokazaMkathI viMdhAtA kendra devaracita citAmAM prabhunA dehane padharAvyuM. agnikumAra dee agni pragaTa karyo, vAyukumAree vAyu viku, anya devoe sugaMdhI dravyo nAkhI madha ane ghInA ghaDAo citAgnimAM kSepita karyA. prabhunuM zarIra saMpUrNa dagdha thaI gayuM tyAre meghakumAra devee kSIrasAgaranA jaLathI citAne upazamAvI. prabhu paranA bhaktirAgathI zakedra ane IzAnendra uparanI DAbI jamaNI, balIndra ane camarendra nIcenI DAbI jamaNI dADhAo lIdhI, anya Indro ane dee dAMte tathA hADakA lIdhA. tema ja manuSya pitAnA kalyANa arthe prabhunA pavitra dehanI pavitra bhasma laI gayA. citAnAM sthAne dee ratnamaya sUpa racI pavitra sthAnanI rakSA karI. zrI pArzvanAtha prabhunA nirvANa pachI aDhIso varSa vyatIta thatAM prabhu mahAvIranuM nirvANa thayuM. prabhu mahAvIra mekSe sIdhAvI gayA. dharmanA AdhArasthaMbha samA prabhu muktisukhamAM mahAlI rahyA. prabhu mahAvIra hatA tyAM sudhI bhAratavarSa sanAtha hatuM! mahAvIra jatAM anAtha banyuM ! lAkhanA tAraNahAra cAlyA gayA ! naMdivardhana rAjA bhAre zokAtura banyA. AMkhamAM AMsu ane hRdayamAM anaMta vedanA ubharANI ! aMtara pokArI rahyuM mahAvIra mekSe sIdhAvI gayA ! ahA...! mahAvIra kSe sIdhAvI gayA ! zAzvata sukhanA sAmrAjyamAM samAI gayA ! jyotimAM jyotirUpe prakAzI rahyA ! 2010_04 Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. dhanya prabhu, dhanya gauttama, dhanya parivAra .....! - IdrabhUti gauttama devazarmA brAhmaNane pratibaMdha ApI prabhAtanA pahore prabhu pAse jaladI pahoMcavA pAchA vaLyA. tyAM devatAo pAsethI jANavA maLyuM ke "prabhu te kSe sIdhAvI gayA!" A zabda sAMbhaLatAM ja jANe vaja na tUTI paDyuM hoya tema IndrabhUti ekadama sthaMbhI gayA ! thaMbhita hadaya pokArI uThayuM: "zu mahAvIra mokSe gayA! mane mUkIne ! ahA... ahA..ahA! prabhue mane chetaryo ! ane huM chetarAI gayo ! o prabhu! aMta samaye mane aLage karavAnuM zuM prayojana? mArA premane tame pIchANyo nahi? mArA snehane zuM tame samajI zakyA nahi! he bhagavan! he bhagavana! tame ATalA badhA niSphara zAne thayA ! gauttama, gauttama kahIne bhAvathI bhIMjavatAM mIThA zabdo mane nehathI rIjhavatA ! mArA praznonA uttara ApIne mane bujhavatA...! e lAgaNInA dhodhamAM Aje ekAeka oTa kayAMthI AvI gaI ! prabhu! tame A zuM karyuM. jagatanA nehIo svAthI che tenI jema Apa paNa zuM svArthI thayA! e prabhu! o prabhu! Aje mArA aMtaranuM AzrayasthAna bhraSTa thayuM ! Aje mArI jJAnakelI karavAnI copATa guma thaI gaI! have mane AtmAne AnaMda koNa Apaze ! huM bhagavana, bhagavana, 2010_04 Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 368 ] zrI mahAvIra jIvana jIta karate konI pAse deDI jaIza ! e svAmI mArA, mArUM zuM thaze! eno paNa Ape vicAra na karyo? Apane te cauda hajAra ziSya hatA paNa mAre mana te Apa eka ja mArA vizrAmasthAna hatA ! zuM Apa AvA niHsnehI ! are kaThina haiyA! tuM Aje kema phuTI jatuM nathI! are........ re... huM niHsnehInI sebatamAM phasAye ! trIza trIza varSathI meM prabhune mArA jIvananuM sarvasva mAnyA ! e ja prabhue mane aMta samaye dUra dhakelI dIdhe ! mArI sAthe AvI chalanA ! meM mArA mananI mejathI prabhu sAthe mahAbata bAMdhI ! enA badalAmAM mane mArA ja maLyo ! e prabhu! mane kevalajJAna ApIne gayA hatA te paNa huM ApanI pAchaLa pAchaLa cAlyA Avata! anekone kevalajJAnI banAvanAra prabhue mane ja kevalajJAnathI vaMcita rAkhe ! A Apane paMktibheda....? nA...nA...nA.... mArA prabhu ! paMktibheda na karo....e te vItarAga hatA! zuM vItarAga ! vItarAga eTale rAga vagaranA ! sneha vagaranA..! vItarAgI prabhune kadi pakSapAta na hoya! prabhu te vizuddha hatA, vibuddha hatA..! vidveSI hatAvikArajIta hatA ! vijJAnI hatA...! AvA mahAna prabhue je karyuM haze te vicArIne ja karyuM haze ! AvI vicAradhArAthI temanA aMtaramAM rahelI prabhu pratyenI pAtaLI rAgarekhA bhUMsAvA lAgI....! dhIre-dhIre satya samajAvA lAgyuM !" "sa nehA geyama, samaya ma karIza pramAda" Ave prabhune Apele saddabedha gauttamane yAda AvI gaye! cittamAM camakAre thaye. "areha ke pramAdI? mArI, AMkhamAM azrune dhadha ? nirAgI prabhu upara meM AkSepa 2010_04 Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra mokSe sIdhAvI gayA.......! [ 369 ] karyA? huM keNu? sarvajJano putra! sarvane putra banIne huM sarvajJabhAvane pIchANI zakyo nahi. emAM prabhune zuM vAMka ? prabhunA ApelA bodhane samajI zakyo nahi. emAM prabhunI kaI kasUra? prabhue mane ghaNIvAra kahyuM che ke "gauttama! chelle te ApaNe banne eka sarakhA ja chIe." prabhunA A kathananuM rahasya huM samajI zakyo nahi"Ama vicAratA vizuddha hRdayI gauttamanA aMtaramAM mahAvIra mahAvIra mahAvIra zabdanuM raTana cAlyuM. gauttama mahAvIramaya banI gayA. haiyAmAMthI rAga kha ane vairAgyane bhANa jhabUkyo ! mamatA khasI gaI, samatA vasI gaI haiyAmAM. mamatva mAranAra che, samatva tAranAra....! evuM ciMtavana karatAM gauttamanA aMtarapaTane AcchAdita karanAra jJAnAvaraNIya karma ane darzanAvaraNIya karmanA AvaraNa khasavA lAgyA ! prabhu pratyenI rAga rekhA taddana bhUMsAI jatAM mehanIyakarma saMpUrNa kSINa thaI gayuM....ane prabhu mIlanamAM aMtarAyabhUta aMtarAyakarma paNa kSaNamAM vilIna thaI gayuM....gauttamanA haiyAmAM jhaLAhaLA bhAva jAgyA ane anaMta svarUpI kevaLajJAna ne kevaLa darzana utpanna thayA. guru gauttama kevaLI banyA. jJAnathI jovAnI ane jANavAnI saMpUrNa zakita utpanna thaI. gujarAtI kArataka suda pratipadA dhanya banI gaI ! guru gauttamane kevaLajJAna mahotsava ujavavA asaMkhya de, indro, manuSya ane rAjAe ekatra thayA. gauttama gurune mahimA traNe jagatamAM vistaryo. jaya jayakAra vara. suvarNakamaLa para besI guru gauttame bhavanistAri dharmadezanA ApI. gauttamanA kevaLajJAnanA AnaMda nimitte lokoe paraspara AnaMda 2010_04 Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 370 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta vadhAmaNA karyA. prabhu mahAvIra mekSe sIdhAvatAM thayelA zAkane huM mAM palaTAvI jANe nUtana jIMdagI na pAmyA hoya tema leAkeAe hu sUcaka dhvanI sAthe paraspara hamilana karI juhAra (praNAma) karavA lAgyA. tyArathI nUtana varSanA divase hajI paNa e krama cAlu rahyo che! mahAvIra mekSe sIdhAvyA enA moMgala maheAtsava ujavAce, gauttama kevaLajJAna pAmyA tene jJAnamahotsava ujavAya ! mahAvIra nirvANu pachI mahAvIranA paTTadhara zrI gauttamasvAmIe dharma pIyUSa dhArA vahAvI prabhu mahAvIra nirvANune zAka dUra karAvavA sudanA ene kA.su. zrIjanA divase navina rAjAne jamavAnu AmaMtraNa ApyuM. svahaste bhAine bhAjana karAvI zeka dUra karAvyA tyArathI leAkamAM bhAibIjanA tahevAra pragaTa thayA. prabhunA prathama gaNadhara zrI gauttamasvAmI paccAsa varSanI uMmare bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI prabhunI pAvana nizrAmAM trIza varSa sudhI saMyamanI sAdhanA karI, prabhu nirvANu pachI kevaLajJAna meLavI khAra varSa sudhI gaNadhara nAmakarmAMnI Rddhi bhogavI anaMtalabdhinidhAna zrIgauttamasvAmI khANuM varSa nuM saMpUrNa AyuSya bhAgavI muphti sthAne saMcaryA. r zrI gauttamasvAmIe ugra tapAJaLathI aneka labdhie prApta karI hatI. AtmakhaLathI anaMta guNA keLavyA hatA. evA guru gauttamanuM nAma letAM mananA abhiSTa pUrNa thAya. " gauttama " zabdamAM kAmadhenU, kalpavRkSa, ane ciMtAmaNi ratna, e traNe mahAmUlI vastuenI maMgala zakti samAyelI che. gau' eTale kAmadhenU gAya, 'ta' eTale kalpatarU, 'ma' eTale ciMtAmaNi ratna, e traNemAM je mahattva samAyelu che _2010_04 Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra mekSe sIdhAvI gayA.....! [ 371 ] e mahattva gauttama zabdamAM vilase che. evA anaMta labdhinA bhaMDAra ane anaMta guNa bhaMDAra zrI gauttama svAmInA nAmathI koIpaNa jaina bhAgye ja aparicita haze ! e patitapAvana prabhu mahAvIra ane mahAmaMgalakArI guru gauttAnI je vAte te ja ApaNuM AgamazAstro. zrI mahAvIra ane gauttamanI je carcA e ja ApaNuM tattvajJAna. zrI mahAvIra ane gauttamanuM nAmasmaraNa e ja ApaNuM jIvananuM mahatva ! prabhu mahAvIranA haiyAmAM "savi jIva karUM zAsana rasI " evI maMgala bhAvanA vilasatI hatI. e udAtta bhAvanAthI pite tarI gayA. ane kene tAratA gayA ! ane ApaNA mATe taravAne rAha cIdhatA gayA ! zrI mahAvIra ane gauttama, guruziSyanI belaDI jagatamAM amara banI gaI. emanA netRtva nIce jena zAsa nanI ti camakI rahI che. gauttama sivAya paNa eka ekathI caDe tevA bIjA daza gaNudhare hatA. bIjA zrI agnibhUti gaNadhara chetAlIza varSanI uMmare pAMcase ziSyanI sAthe zramaNadharma svIkArI bAra varSa sudhI tapa karI kevaLajJAna pAmyA. soLa varSa kevaLI avasthAmAM vicarI prabhu mahAvIranA nirvANuthI mAtra be varSa pahelA guNazIla vanamAM mAsika anazanapUrvaka cumetera varSanuM AyuSya pUrNa karI nirvANapada pAmyA. trIjA gaNadhara zrI vAyubhUti beMtAlIza varSanI avasthAmAM gRhasthapaNuM choDI pAMcaso ziSyanA parivAra sAthe prabhunA 2010_04 Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zivAlana nirvANa pachI varSa [ 372 ] zrI mahAvIra jIvanaceta hAthe pravrajita banyA. daza varSa sudhI tapa karI kevaLajJAnI tarIke vicarI mahAvIra nirvANathI be varSa pahelA guNazIla cautyamAM mAsika saMlekhanApUrvaka mekSamAM sIdhAvyA. A agnibhUti ane vAyubhUti ane zrI IdrabhUti gauttamanA sagA bhAIo hatA. cothA vyakta gaNadhara pacAsa varSanI vaye pAMcaso ziSyo sAthe prabhucaraNamAM dIkSita banI bAra varSa sudhI muni dharmanA pAlana pachI kevaLajJAnane varyA. aDhAra varSa kevalIpaNe vicarI prabhunA nirvANa pahelA e ja varSamAM mAsika aNusaNapUrvaka guNazIlavanamAM eMzI varSanuM AyuSya pUrNa karI mokSavAsI banyA. pAMcamA gaNadhara zrI sudhama svAmI pacAsa varSanI vaye pAMcase ziSyo sAthe prabhu haste munijIvana svIkArI beMtAlIza varSa sudhI chadmasthapaNe vicaryA. dIghajIvI hevAthI prabhue gaNupurA zrI sudharmAsvAmIne suprata karI hatI, tethI anya gaNudharee paNa potAnA aMta samaye pitAne gaNu temane suprata karela hatuM. zrI mahAvIra nirvANa pachI bArame varase kevaLajJAna meLavI ATha varasa kevaLIparyAya pALI che varasanI umare guNazIla vanamAM zrI mahAvIra nirvANa pachI vaza varase mAsika saMlekhanA karI nirvANapada pAmyA. chaThThA maMDita gaNadhara sADAtraNa ziSyo sAthe trepana varSanI umare prabhunA haste pratrajyA laI saDasaThame varase kevaLajJAna pAmI vyAsI varasanI vaye guNazIla vanamAM mAsika saMkhanApUrvaka nirvANa pAmyA. sAtamA mauryaputra gaNadhara sADAtraNaso ziSyo sAthe 2010_04 Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra mokSe sIdhAvI gayA....! [ 373 ] pAMsaTha varSanI vaye prabhu mahAvIranA ziSya banI ogaNaeMzI varSe kevaLajJAna pAmI paMcANu varSe prabhunA nirvANa varase guNazIla vanamAM mAsika aNasaNa karI mukita sIdhAvyA. ADamAM akampita gaNadhara traNa vidyAthIo sAthe aDatAlIza varSe gRhatyAga karI satAvana varSanI vaye kevaLajJAna meLavI prabhunA nirvANu varase guNazIlavanamAM mAsika saMlekhanA karI aThThotera varSanI uMmare nirvANa pAmyA. navamA gaNadhara zrI acalabhrAtA traNa vidyAthIgaNa sAthe chetAlIzame varSe prabhunA ziSya banI bAra varSanA tapa dhyAnapUrvaka kevaLajJAna pAmI bahotera varSanI vaye guNazIla vanamAM mAsika saMlekhanA svIkArI nirvANa pAmyA. dasamA gaNadhara zrI metA traNa ziSya sAthe chatrIza varSanI vaye prabhunA ziSya banI daza varSanI tapasyApUrvaka kevaLajJAna meLavI prabhu nirvANathI cAra varSa pahelA bAsaTha varSanI uMmare sarva karmane kSaya karI guNazIla vana mAM mAsika saMkhanApUrvaka nirvANa pAmyA. agyAramA zrI prabhAsa gaNadhara mAtra soLa varSanI uMmare traNa vidyArthIgaNa sAthe zramaNadharma svIkArI ATha varSanI tapasyApUrvaka covIsame varase kevaLajJAna pAmyA. soLa varSa kevaLI avasthAmAM vicarI cAlIsa varSanI vaye guNazIla caityamAM mAsika anazana pUrvaka nirvANa pAmyA. A agyAra gaNadhare prabhunA mukhya ziSya hatA. te sivAya bIjA cauda hajAra munio prabhunA ziSya hatA. 2010_04 Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 374 ] zrI mahAvIra jIvanajetA chatrIsa hajAra sAdhvIjIone parivAra hate. traNa cauda pUrvadhArI, sAtaso avadhijJAnIo, sAta vaikiya labdhivALA, sAtase kevaLajJAnIo, sAta anuttara vimAne janArA ane pAMca mana 5ryavajJAnI munio hatA. caudase vAdIo tema ja eka lAkha ne ogaNasAITha hajAra zrAvako ane traNa lAkha aDhAra hajAra zrAvikAonI utkRSTa saMpadA prabhunI hatI. dhanya mahAvIra, dhanya gauttama, dhanya parivAra !! parama zreSTha vIzamAM tIrthakara zrI prabhu mahAvIranuM A jIvana vRttAMta che. prabhue vyavahAradharmane sAcavI nizcaya dharmanI ArAdhanA karI che. jeno vyavahAra zuddha hoya te ja AtmA nizcayanI keTIe pahoMcI zakavA zaktimAna thaI zake che. prabhue e spaSTa karI batAvyuM che. Aje paNa traNa lekane tAranAra tAtvika ziromaNi prabhu mahAvIrano e AmA viziSTa prakAranA guNa paryAyathI alaMkRta banI jyoti svarUpe jaina zAsanane ajavALI rahyo che. e tikuMjamAM saMkhyAtita jAtidhare samAI gayA ane jaina zAsana anerI AbhAthI camakatuM rahyuM ! dhIre....dhIre... prabhunA janmagrahamAM saMkramaNa karatAM bhasmagrahanI chAyA jena zAsanane AcchAdita karatI gaI prabhunirvANa pachI vaza varase potAnA paTTadhara ane aMtima kevalI zrI jaMbusvAmInA hAthamAM zAsanadhUrA pI zrI sudharmAsvAmI rAjagRhI nagarImAM mAsika saMlekhanA karI mukti varyA. vIra nirvANa pachI cesaTha varSe zrI jabusvAmI mekSe sIdhAvyA. temanA muphitagamana pachI aneka 2010_04 Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra mekSe sIdhAvI gayA...! [ 375 ] pUrvadharoe jaina zAsananI kIrtine jvalaMta rAkhI. te pachI bhasmagrahe pitAne joradAra paMjo jaina zAsana para lagA. aneka matamatAMtaro utpanna thatA gayA. vitaMDAvAda vadhate gaye ! Aje paNa jaina zAsananI chinnabhinnatA vartAI rahI che. emAM kaLikALano prabhAva samajavAno ? ke mAnava svabhAvane ? je hoya te..paNu bhagavAn mahAvIranA nirvANane Aje pacIzamI zatAbdI vItI gai che. A prasaMge jena mAtranA hRdaya dravI uThyA che ke jaina zAsananuM punarUtthAna thavuM joIe. prabhu mahAvIranA haiyAmAM "sarvijIva karUM zAsana rasI" evI bhAvanA vilasatI hatI. e udAtta bhAvanAthI pate tarI gayA ane aneka AtmAone taravAno rAha cIMdhatA gayA! prabhunI parSadAmAM pravacana samaye prabhunI bhUla zodhanArA traNaseM ne tresaTha pAkhaMDIo temanI sAme besanArA hatA. te sivAya anya darzanIonA ToLe ToLA prabhu parSadAmAM hAjara rahetAM.prabhu sAme vAda karatA...AkSepa karatA....niMdA karatA....prabhune utArI pADavAno prayatna karatA....gazALA ane jamAlI jevA khUda potAnA ja ziSya haripha banIne temane haMphAvavAno prayatna karatA....chatAM prabhu mahAvIre kadi keIne niMdyA nathI. apamAnita karyA nathI...paNa syAdavAdathI saune satkAra karyo che. apekSAvAdathI saune AvakAra Ape che. e ja mahAvIranA saMtAno ApaNe Aje kai dazAmAM jhulI rahyA chIe ? prabhu mahAvIra sthApita caturvidha saMghamAM Aje paNa IndranuM IndrAsana DelAvI zake evI ajoDa zakita bharI paDI 2010_04 Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 376 ] zrI mahAvIra jIvanata che ! paNa e zakRita ahaMndu ane mamatvathI kuMThita banI jAya che. prabhu mahAvIranI zatAbdi nimitte ApaNe ApaNuM saMghabaLa ekatra karI temanA tattvajJAnanI ekAda cInagArI jalAvIe te badhA vitaMDAvAda vilaya pAmI jAya ! mahAvIra zAsananA ekavIza hajAra varSomAM hajI te pacIza se ja varase vItyA che. hajI sADA aDhAra hajAra varSo bAkI che. caturvidha saMgha ekatra banI prayatna Adare te jena zAsanane jhaMDe jagatanA khuNe khuNe laherAte rahe! zAsanarakSaka deva saune preraNA pure....! dhanya prabhu mahAvIra, dhanya gauttama, dhanya parivAra ! ane ApaNe paNa dhanya! maMgalaM bhavatu. zubha bhavatu. zivaM bhavatuM. * mehanA mRtyu vinA samabhAva pragaTatA nathI, samabhAva vinA samyajJAnanI prApti nathI. * abhimAnI mAnavI kSamA ApI zake che, paNa mAgI zakatuM nathI. ja prema kayA baMdhanone teDI zakatuM nathI ? 2010_04 Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. vaDagacchanI vibhUti prabhu mahAvIranA nirvANu pachI sudharmAsvAmIthI nigranthagaccha zarU thayA,bAramI pATathInigranthagacchanu keATikagaccha nAma badalAyuM. aDhAramA paTTadharacaMdrasUrithI kATikagaccha, caMdragaccha ane caMdrakula tarIke prakhyAta thaye AgaNIzamA paTTadharathI ca'dragacchanu vanavAsI gaccha nAma paDayu. ADatrIzamA paTTadharathI vanavAsI gaccha vaDagaccha tarIke parAvartana pAmyA. tyAra pachI cummAlIzamI pATeyAvajjIva chae vigayanA tyAgI tArkika ziromaNi pU. A. zrI municaMdra sUrIzvara thayA. pIstAlIzamI pATe temanA paTTadhara sakalavAdI mukuTa birUda dharanArA mahAsamatha zaktizALI zrI vAdidevasUri thayA. temane pUrva paricaya evA maLe che ke gujarAtamAM madAhata gAmamAM peAravADa vaMzIya vIranAga zeTha ane temanA dhama patnI jinadevIne tyAM agIyArasA tetAlIzanI sAlamAM eka suMdara bALakanA janma thayA. mApitAe enuM pUrNa caMdra nAma rAkhyuM. pUrva saMskAre e khAlaka pUrNa graM mAtra nava varasanI vayamAM agyArasA bAvananI sAlamAM pU.A. zrI municaMdra sUrIzvarajI pAse mAtapitAnI anujJA ane mahAtsapUrvaka bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI. gurue tana mAla sAdhunuM nAma rAmacaMdra muni rAkhyu, 2010_04 Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 378 ] zrI mahAvIra jIvanajyota e bAlamunie mAtra cheDA ja samayamAM AgamazAstrono abhyAsa karIne anya matavAdione parAsta karyA. vi.saM. agIyArase ne cumoteramAM gurue rAmacaMdra munine AcArya padathI vibhUSita karyA ane devasUri nAma sthApita karyuM. vi.saM. agIyAraso sItetaramAM temaNe sADAtraNa lAkha navA zrAvake pratibodhyA. teozrInI yAdazakita ajoDa hovAthI vAdi devasUri tarIke khyAti pAmyA. e sUrIzvarajIe covIza munione AcAryapada ApyuM. aneka sthaLe pratiSThA karAvI, aneka rAjAone pratibodha Ape. nAgaranA rANue zrI vAdi devasUrinI prakhara prabhAvikatA joI agIyAraso rIte tenI sAlamAM zrImannAgapurIya gRhatapAgaccha birUda ApyuM tethI vaDaga7 zrImannAgapurIya bRhatapAgaccha tarIke prasiddha thaye. vAdiprabhAvaka dhuraMdhara AcArya varya zrI grAmAnugrAma vihAra karatAM dezanA jaladhara varasAvI jaina zAsanano DaMko vagADyo. temaja pramANanaya tatvAlaka, syAdvAda ratnAkara vagere nyAyaviSayaka aneka kaThina gra racyA. temanA samayamAM kharataragaccha, punama gaccha, aMcalagaccha zarU thaze. bArase chavvIsamAM zrAvaNa vada sAtamane guruvAre svargavAsI thayA. temanA pachI paNa e vaDagacchanI vibhUtio samA aneka dhuraMdhara AcAryoe zAsanaprabhAvanA karI, temAM mUkhya zrI pradyaprabhasUri ugra tapasvI ane bhuvanadIpaka granthanA kartA thayA. temanA samayamAM sADha punamIyA gaccha nIkaLe. te pachI tiSazAstravettA prakhara A. zrI prasannacaMdrasUrIzvara thayA. temanA samayamAM bAraso pacAsamAM AgamIka gacha nIkaLyA. temanA paTTadhara guNasamudrasUrIzvara thayA. 2010_04 Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDagacchanI vibhUtio [ 379 ] vi. saM. bAraso paMcAzImAM catravAlagacchIya devabhadrathI tapA thayA. temanA paTTadhara eka varSamAM bAragetra pratibaMdhaka zrI jayazekharasUri teraso ekamAM AcAryapada pAmyA. zrI vAsenasUri terase beMtAlIzamAM dezanA jaladhara birUda pAmyA. zrI hematilakasUri terase khAsImAM AcAryapada pAmyA. zrI ratnazekharasUri mithyAMdhakAra nabhemaNi birUdadhAraka thayA. zrI hemacaMdrasUri svagurukRta aneka granthanA lekhaka thayA, zrI pUrNa caMdrasUri kuvalayavibodhaka birUdadhAraka thayA. zrI hemahaMtasUri pAMca hajAra jinAlanI pratiSThA karAvanAra thayA. zrI lakSamInivAsasUri prakhara vidvAn thayA, zrI punyaratnasUri paMdarase tretrIzamAM vidyamAna hatA. zrI sAdhuratnasUri saMvijJa pakSanA zuddha prarUpaka ane zAstronA jANakAra thayA. A badhA sUri paMga zrImannAgapurIya buhattapAgaccha nAmathI parAvartana pAmelA vaDagacchanI vibhUtio hatA. anerA Atma ojasathI dharma prabhAvaka ane zAsanadyotaka hatA. zrI sAdhuratnasUrinA paTTaprabhAvaka zrI pArdhacaMdrasUrIzvarajI mahApratApI thayA. - hamIrapura gAmamAM piravADa vaMzIya velagazAha pitA ane mAtA vimalAdevInI kukSIthI vi.saM. paMdara sADatrIzamAM tra suda nomanA divase puNyazALI putraratnane janma thaye. mAtapitAe pAsacaMda nAma pADayuM. e bALaka hajI pAraNumAM jalate hatuM tyAre keI jegIe tene joI mAtapitAne kahyuM hatuM ke A bALaka bhaviSyamAM mahAna thaze. anukame nava varasanI umara thatAM zrI sAdhuratnasUri, ziSya parivAra sAthe vicaratA vicaratA hamIrapuramAM padhAryA. suMdara svAgata pUrvaka praveza thayA pachI darareja vimalAmAtA sAthe bALaka 2010_04 Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 380 ] zrI mahAvIra jIvana jyota pAsacaMda paNa vyAkhyAnamAM javA lAgyuM. eka vakhata gurunI najara e bAlaka para paDI ane gurue tenA lakSaNe pArakhI lIdhA. mAtapitA pAse e bALakanI mAgaNuM mUkI. dharmaniSTha mAtapitAe thoDI AnAkAnI pachI AnaMdathI pitAnA vahAlA putrane gurunA caraNamAM seMpI dIdhe. gurue tene dIkSA ApI pitAno ziSya banAvyo. mAtapItAe dIkSA mahotsava karyo, paMdarase beMtAlIzamAM vaizAkha suda trIjanA bhAre dhAmadhumathI dIkSA ApI gurue pArdhacaMdra muni nAma rAkhyuM. zrI pArvacaMdra muni cheDA samayamAM ja zAstrapAragAmI banyA. gurue paMdaraso cepanamAM tenI egyatA jemAM mAtra sattara varSanI uMmare ja upAdhyAyapadathI alaMkRta ryA. prakhara pratibhAzALI upAdhyAyajIe AgamonA vAMcanathI satyajJAna meLavyuM. temanA samayamAM sAdhu samAjamAM zithilatA pravartatI hovAthI temaNe nAgara nagaramAM paMdaraso cosaThamAM guru AjJAthI phIyAuddhAra karI sAdhudharmanI satya sthApanA karI. vi.saM. paMdaraso pAMsaThamAM aThayAvIza varSanI vaye jodhapuramAM AcAryapada pAmyA. ane paMdaraso navANuMmAM vaizAkhasuda trIjanA divase salakSaNapura (zaMkhalapura)mAM yugapradhAna pada pAmyA. mahAsamartha zakitasaMpanna zrI pArvacaMdrasUrijIe pitAnI amegha dezanA zakitathI marUdhara ane mAlava dezanA rAjAone pratibodha ApI jenadharmanA anurAgI banAvyA. temaja bAvIza gotrane pratibodha ApI jena dhamI banAvyA. temanI maMtrazakti ajoDa hatI. keTalAka vIre ane baTuka bhairavajI temane hAjarAhajura rahetA, ane dharmaprabhAvanAmAM sahAyaka banatA. zrImannAgapurIya bRhattapA 2010_04 Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDagacchanI vibhUtio [ 381 ] gacachanA nAme parAvartana pAmelA vaDagacachanI e virala vibhUti hatA. potAnI Atmazakita skurAyamAna karI jene zAsananI jayapatAkA pharakAvI hatI. temanA samayamAM pratimA utthApaka lekAgaccha, kaDavA mati, trASimati, vijayAmati vagere paMtha pravaryA. e samayamAM zrI pAcaMdrasUri eTalA badhA joradAra, mahAprabhAvaka, mahAnAmAMkita ane prakhara pratibhAzALI hatA ke zrImannAgapurIya bRhattapAgaccha temanA ja nAmathI oLakhAvavA lAgyA ! kaccha, kAThiyAvADa, gujarAta, mAravADa, mevADa vagere aneka pradezamAM vihAra karI dharmopadezathI jainadharmanI khUba suMdara prarUpaNa karI hatI. ane japama la banAyAsavALA yugapradhAna AcAryadeve potAnI kavitvazakitathI aneka prakaraNa ratna, sakjhA, stavane, theye, rAsAe vagerenI tema ja saMskRta prAkRta bhASAmAM paNa suMdara racanAo karI sAhityanI anupama sevA bajAvI hatI. temaNe mukhetagetrIya rajaputane osavALa banAvyA. ane jaina dharmAnarAgI karyo. rajaputAne jainadharmI osavALa banAvanAra A chellA AcArya thayA che. te pachI AvI samarthatA koInAmAM jovAmAM AvI nathI, tevuM jovAya che. mAlava dezamAM caMDAlene pratibaMdha ApI hiMsA cheDAvI dayALu banAvyA. siddhapura pAsenA unAvA gAmamAM (mIrA dAtAra ) pAMcaso aizarI vANIyAone jenadhamI banAvyA. tema ja rAdhanapuramAM keTalAka kasAIo tyAMnA navAbanI AjJAthI eka rUSTa puSTa gAyane mAravA kasAIkhAne laI jatA spaMDila bhUmithI pAchA karatAM teozrIe joyA ane gAya pratye karUNAbhAva 2010_04 Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 382 ] zrI mahAvIra jIvanata ubharAtAM tene bacAvavA pitAnI maMtrazakitathI gAyane adazya karI kasAIone ahiMsAdharmane upadeza ApyA. gAyane adazya karavAne temane prabhAva navAba pAse jaI pahoMcatAM navAba tyAM AvyuM, tyAre pU. gurudeve niDaratApUrvaka navAbane paNa ahiMsAdharmanI sacoTa samajutI ApI. navAbane potAnI bhUla samajAtAM gurudevanA caraNamAM jhukI paDayo ane hiMsA na karavAnI pratijJA lIdhI. AvA to aneka camatkAre temanI jIvanapethImAMthI vAMcavA maLe che. temanA tyAga vairAgabharyA upadezathI ziSya parivAra paNa vizALa ane tattvajJAnI hato. aneka gAmamAM temanA cAturmAso thayA hatA. jyAM jyAM gurudeva birAjatAM tyAM tyAM jaina zAsananI jAherajalAlI pragaTI rahetI. e rIte aneka prakAre aneka AtmAone dharmamArgamAM jeDI dharmaprabhAvaka banI chAsaTha varSane dIkSA paryAya pALI paMcotera varSanuM AyuSya pUrNa karI aMta samayanA chellA divase upavAsanA paccakakhANa karI eka divasanA aNasaNapUrvaka samAdhi sahita kALadharma pAmI svargavAsI thayA. aneka gAmomAM suzrAvakee temanA svargavAsa nimitte mahAnsa karyA, ane gurumUrtio tema ja gurupAdukAonI sthApanA karI. Aje paNa e gurudAdAno prabhAva aciMtya manAya che. ghaNAM zraddhALu bhAvike temanA nAmanI mALA gaNe che, ane ISTa lAbha meLave che. jyAM jyAM pAdukAnI sthApanA che tyAM tyAM zraddhALu AtmAo guru aSTa prakArI pUjAe bhaNAvI gurubhakita pradarzita kare che. paMdaraso sADatrIzamAM janma pAmI soLaso bAramAM 2010_04 Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDagacchanI vibhUtio [ 383 ] mAgasara suda trIjanA divase jodhapuramAM svargavAsI thayA. anubhavI bhatenA kahevA mujaba teozrI atyAre bIjA devalokamAM vasI rahyA saMbhaLAya che. temanA nAmanuM smaraNa karanAranA manavaMchita pure che. tema ja temanA ananya bhakta baTuka bhairavajI zrI gurudAdAnA bhaktajanone aneka rIte sahAyabhUta banatAM jovAmAM ane sAMbhaLavAmAM Ave che. e sUrIzvarajInA nAmathI oLakhAto zrI pArvacaMdragacha nAno hovA chatAM enI namaNAza ochI nathI. A nAnakaDe garacha mArA tArAnA bhedathI alipta che. temAM khAsa karIne parApUrvathI cAlI AvatI A gurudAdAnI prasAdI ja che. temanA pachI zrI samAracaMdrasUrIzvarajI nigranthacUDAmaNi birUdadhAraka thayA. zrI rAjacaMdrasUri ane zrI vimalacaMdrasUri khaMbhAtamAM AcAryapada pAmyA. zrI jayacaMdrasUri ane zrI padmacaMdrasUri rAjanagaramAM AcArya thayA. temanA samayamAM sattaraso aThyAvIzamAM pILA vastra dhAraNa karanAra thayA ane pratimA utthApaka lekAmAMthI huMDhIyA paNa tyAre thayA. te pachI municaMdrasUri, zrI micaMdrasUri, zrI kanakacaMdrasUri, zrI zIvacaMdrasUri, zrI bhAnucaMdrasUri, zrI vivekacaMdrasUri, zrI labdhicaMdrasUri, zrI harSacaMdrasUri, zrI hemacaMdrasUri vagere prakhara prakhara AcAryo thaI gayA. e hemacaMdrasUrIzvarajInI mATe prakhara pratApI, svadaya jJAnanA rahasya prANa "bhArata bhUSaNa" birUda dharanArA, mahAsamartha zakitasaMpanna adUbhuta bhaviSyavettA, pU. AcAryavarya zrI brAtRcaMdrasUrIzvarajI thayA. Agama siddhAMtanA abhyAsI e prakhara AcArya devanA paricito atyAre paNa teozrInI prakhara prabhAvitAne prazaMsI rahyA che. temanA 2010_04 Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 384] zrI mahAvIra jIvanata hAthe aneka gAmamAM pratiSThAo ane punaH pratiSThAonA mahotsava ujavAyA che. maMtrazaktinA adabhuta jJAtA hovAthI zAsana para AvatA aneka devI saMkaTano sAmano karI parAsta karyA che. kaccha dezamAM muMdrA zaheramAM calita pratimAjIne sthira karyA. AvA aneka camatkAre temanA jIvanacaritra mAMthI maLe che. badhAnuM vivecana karavuM azakya che, paNa teozrInI prabhAvakatA ajoDa hatI e niHzaMka che. teozrInI nizrAmAM aneka saMghe nIkaLyA che. sAMbhaLavA mujaba eka vakhata khaMbhAtathI zatruMjayanA teozrInI nizrAmAM nIkaLelA saMghamAM kaI gAmaDAmAM paDAva nAkhatAM rAtrInA samaye bhayaMkara bhUtAvaLane anubhava thaye, tyAre ajoDa maMtravedI gurudeve maMtrazakitathI bhUtanA TeLAne maMtrabaLathI mArI haThAvyA. AvA prabhAvazALI AcAryavaryanI nizrAmAM zrImannAgapurIya bRhattapAgaccha [ zrI pArvacaMdra ga7nI mahattA nAnI sUnI nathI. teozrI janme vAMkaDIyA vaDagAma nivAsI brAhmaNanA putra hatA. punya saMge gujarAta pradezamAM mAMDala gAmamAM muphitacaMdrajI gaNInA sahavAsamAM AvI dIkSita banyA. paNa teozrInI dIkSA pachI phakata cha ja divase teozrInA dIkSAdAtA guru kALadharma pAmyA. cha ja divasanA dIkSita sAdhue mAthe AdhArasthaMbha tUTI paDyA jevuM duHkha anubhavyuM paNa AtmAnI sAtvikatA keLavI anya sAdhujanenI nizrAmAM abhyAsamAM AgaLa vadhI saralatAnI mUrtisamA pU. zrI kuzalacaMdrajI gaNavarajInA sahage kriyA uddhAra karyo. zrI pArvacaMdracchanA anuyAyI vage temane paMca parameSTInA trIjA pade sthApyA. kaccha, kAThiyAvADa, gujarAta, mAravADa, 2010_04 Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDagacchanI vibhUtio [ 385 ] mahArASTra vagere aneka sthaLamAM vicarI upadeza ApI potAnA jJAnane yathArtha lAbha Ape. temanuM zAstrIya jJAna addabhuta hovAthI vAdazakita paNa kamanIya hatI. dharmacarcA karanAra ane kone satya dharma svarUpanA darzana karAvyA hatA. lIMbaDInA narezane pratibodha Ape tema kaccha pradezanA rAjAne paNa dharmanI prApti karAvI. kacchanA pATanagara bhuja zaheramAM thayela cAturmAsa ane maLela rAjamAna hajI paNa tyAMnI janatA bhAvavibhora haiye yAda kare che. aMcala gacchanA agresara zrI gauttamasAgarajI mahArAje yatipaNuthI bahAra nIkaLI temanI nizrAmAM teozrIne gurupade sthApI munipaNanI dIkSA laI aMcalagacchamAM kiddhAra karyo. dIkSA letI vakhate e munie anujJA mAgI ke Apa mArA dIkSAdAtA guru ane huM Apane ziSya, paNa kriyA aMcalagacachanI karIza. tyAre mahA udAra ane gaMbhIra gurudeve temane AnaMdapUrvaka anumati ApI tema karavA pharamAvyuM. ahA ! kayAM e gurunI udAratA ane kayAM ApaNuM manodazA ! pitAnAja ziSyane anya gacchanI kriyA karavAno Adeza ApanArA gurujane A kALamAM keTalA? addabhuta zakitasaMpanna zrI bhrAtRcaMdrasUrIzvarajI ma.sA. jevA keI virala vyakti ja AvI udAratA darzAvI zake. dhanya e guru ane dhanya e zikhya ! zrI kuzalacaMdragaNIzvarajInI saumyamUrti paNa parokSa rIte aMtarapaTamAM preraNA purI rahI che. kaccha kaDAya gAmamAM janma pAmI pAlItANAmAM dIkSA svIkArI ghaNuM varasa sudhI nirmala cAritra pALyuM. te vakhatanA zrI bhAtRcaMdrajI mahA 2010_04 Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 386 ] zrI mahAvIra jIvanajyota rAjane adUbhuta sahakAra ane zubhAziSa ApyA. temanI sahAyathI zrI bhrAtRcaMdrajImuni prakhara vidvAna banI zrI bhrAtRcaMdrasUrIzvarajI tarIke jagavikhyAta thayA. jyAre vi. ogaNIzamI sadInA aMtamAM ane vIzamI sadInI zarUAtamAM dareka gacchamAM sAdhuo gaNyA gAMThayA ja hatA tyAre zrI kuzalacaMdra gaNIzvarajI jaina jagatamAM eka nAmAMkita hatA. temanA ziSya pU. zrI dIpacaMdrajI mahArAja pravataka thayA. | zrI brAtRcaMdrasUrIzvarajInA ziSya pU. zrI jagatacaMdra gaNezvarajI, pU. zrI punamacaMdra gaNIzvarajI, pU. zrI sAgaracaMdra sUrIzvarajI vagere mUkhya hatA. pU. zrI jagatacaMdragaNIzvarajI atyaMta saralatAnI mUti ane bhadrika pariNamI hovAthI "bAvAjI"nA hulAmaNuM nAmathI prakhyAta thayA. Aje paNa bAvAjInI yAdI jarAya bhUlAtI nathI. pU.A. zrI sAgaracaMdrasUrIzvarajInI jayagAthAmAM temano prazasya phALo che. temaNe pitAnA jIvanamAM viveka ane namratAnA dIvaDA pragaTAvI jANyA hatA. ananya gurubhakita temanAmAM jAgrata hevAthI pU. zrI brAtRcaMdrasUrIzvarajI gurudeva teozrIne jagAnA vahAlasoyA nAmathI bolAvatA. "jagA" nAmanI bUma sAMbhaLe tyAM e hAjara thaI jAya, gurunI iSTa vaiyAvacca bhakitamAM lAgI jAya. zrI sAgaracaMdrasUrIzvarajI pUrva avasthAmAM kaccha dezanA bhADIyA gAmanA vatanI hatA. e pradezamAM vicaratAM 2010_04 Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDagacchanI vibhUtie [ 387 ] pU. zrI bhrAtRcaMdrasUrIzvarajI ma. sA. nA samAgama thatAM nAnI yamAM vairAgI anI khabhAta zaheramAM dIkSA lIdhI ane zAmajIbhAi zrI sAgaracaMdramuni banyA. temanA paThana pAThanamAM zrI jagatacaMdrajI gaNIzvarajIe anupama sahAya karI, tethI teezrI AgamazAstrAnA prakAMDa vettA anyA. potAnI AgavI jJAnazikRtathI rAjanagaramAM maLela munisaMmelanamAM mAnabharyuM sthAna meLavI pahelA aheAMteranI kamiTImAM, pachI trIzanI kamiTImAM ane chelle navanI kamiTImAM paNa teozrI jJAnaprabhAthI jhaLakI rahyA. navanI kamiTImAM ATha dhuraMdhara AcAryAM hatA tyAre zrI sAgaracaMdrajI muni padmastha na hAvA chatAM navamA sthAnamAM AvyA. e munisa'melanamAM temanA salAha sUcane bhAre kIMmatI thaI paDayA hatA. tyAre temanI jJAnapratibhAthI AkarSAIne anya gacchanA agragaNya AcA ane AgevAna zrAvakanA ati AgrahathI temane AcAya - padmathI bhUSita karavAmAM AvyA. paNa kamanasIbInA ceAge alpa samayamAM ja temane viyeAga sAMpaDayo. zrI sAgaracadrasUrIzrvarajI nIDara ane satyavatA hatA. bulaMdu svare jyAre vyAkhyAna ApatA tyAre zrotAjanA para anerA prabhAva paDatA ane sau dharmAbhimukha banI jatAM, adyApi e ajoDa radhara AcAya ya bhUlyA bhUlAtA nathI. A vaDagacchanI vibhutinA jeTalA guNa gAie teTalA ochA che. zAMta svabhAvI pu. zrI punamacaMdrajI gaNInA ziSya saralAtmA ananya gurubhakta pU. zrI khAlacaMdrajI ma. sA. nA vAtsalya jharatA bhAva ane emAM rahelI mIThAza kema vIsarI zakAya ? svabhAvanI zItaLatA eka amUlya rasAyaNa jevI che. e zItaLatA gurujanA pAse anubhavavA maLe tyAre jIvana kRtakRtya banI jAya. pU. zrI khAlacaMdrajI 2010_04 Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 388 ] zrI mahAvIra jIvana ma. sA.nA mIThA bola hajI paNa kAnamAM guMjI rahyA che. pU. zrI sAgaracaMdrasUrIzvarajI ma. sA.nA ziSyaratna atyaMta saraLa svabhAvI pU. zrI vRddhicaMdrajI ma. sA. nA mIThA mIThA vacanono raNake hajI paNa aMtarapaTamAM paDaghA pADI rahyo che. jJAna dhyAnane zItaLa jharaNuM vahAvatAM evA gurujanone madhura sahavAsa jyAre AtmAne sAMpaDe che tyAre e AtmA adabhuta zAMtarasamAM snAna karavA lAge che. A anubhava A bane gurudeve pAsethI e lekhikAne saMprApta thaye che. gheghura vaDalAnI mIThI chAyA jema musApharone zAMti bakSe che tema gurujane nI nizrAnI zItala chAMyaDI jIvananuM amRta bakSe che. vartamAna samayamAM A bane gurudeve jJAnanuM ojasa ane svabhAvanI zItaLatA bakSI jotajotAmAM najara sAmethI adazya thaI gayA ane kALanI gahanatAmAM vilIna thaI gayA. paNa temanA aneka sadUguNe aMtarane AkaSI rahyA che. teozrInA pUnita puNya prabhAvathI muMbaI cembaranA AMgaNe zrI pAcaMdrasUri jJAnamaMdiranI abhinava racanA thaI. dhanya che e vaDagacchanI vibhUtione ! vaMdana ho... agaNita e vibhUtionA caraNamAM! gachamAM vIra banI ga7dhUrAnuM vahana karatAM ananya gurubhakRta pU. zrI vidyAcaMdrajI ma. sA. ane jJAnagoSThImAM aharniza ramatAM pU. zrI rAmacaMdrajI ma. sA. gacchanA alaMkAra samA e banne gurudeve svanAma dhanya sAthe guru jananI garavI kItimAM vadhAre karI rahyA che. A baMne guruvaryonI chatrachAyAmAM zrImad nAgapurIya bRhattapAgaccha ( zrI pArzva caMdraga7) potAnI nAnakaDI paNa AgavI prabhA verI rahyo che! caDatI paDatInA dhoraNe A che potAnI sattvazIla pravRtti cAlu rAkhI che. kALanA prabhAve tene ghaNuM sAmethI abhAvanI zIA banne 2010_04 Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDagacchanI vibhUtio [ 389 ] sahana karavu paDyu che ne paDe che. paNa A gacchanA catuvidha saMghamAM saraLatAnA darzana thaI rahyA che e nivivAda che. A lakhANamAM kAine Atmagaurava jevu kadAca lAge paNa A Atmagaurava nathI, AmAM che gurujaneAnI guNugauravatA ane gacchapratyenI vaphAdArI pUrvakanI aMtaranI lAgaNI, tema eka nAnakaDA satyanuM darzana ! jaina zAsana eka vakhata cAryAzI gacchAthI alaMkRta hatu. Aje te mAtra gaNyA gAMThyA gama ja STigocara che. gaccha game te hoya paNa ArAdhanAnA sUra eka ja hovA joie. kAI paNa gaccha taravAnu... sikreTa ApI zake ema nathI. paNa samatulA jALavIne sArA khATAne samanvaya karIne taravAnuM sAdhana jarUra banI zake ! bhagavAn mahAvIranA jhaMDA nIce ApaNe badhA ekatra manI sau potapeAtAnA gacchanI vaphAdArIpUrvaka ArAdhanAnuM ekatva jALavIe tA jaina zAsananI jyeAtinA camakAre AkhA jagatamAM phrI vaLe. prabhu mahAvIranI pacIzamI nirvANu zatAbdi e AtmAmAM jAgRtinI cInagArI pragaTAvavAnA amUlya avasara che. A avasare mArA AtmA pAkAre che....ke e AtmIya gurujane ! badhA manuSya AtmasvarUpe AtmA che....mArU e sAcu e maMtra bhUlI jAo! gacchabhedane visarI jAe....! tamArAM eka eka khela rAmakhANu lekhAze ane jaina zAsanamAM adUbhuta dharma krAMti sajAze.... kAi jAgeA yuga puruSa, zAsanane ajavALavAnI ghaDI AvI pahoMcI che, 2010_04 Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. sAdhvI saMghanI mahattA jaina zAsanamAM caturvidha saMghamAM jeTaluM sAdhujanonuM mahattva che eTaluM ja mahattva sAdhvIsaMghanuM che. sAdhvIzakti e eka satyanuM chUpuM rahasya che. e chUpuM rahasya pragaTa karavAno samaya AvI pahoMce che. mAnava mAtra e strI hoya ke puruSa paNa bannenI Atmika saMpatti samAna che. sAmAjika pakSapAtanA kAraNe puruSe pitAnI chatane svataMtra rAkhI nArIzakitane dabAvI dIdhI. zrI tIrthakarene anulakSIne gavAyelI puruSapada pradhAnatA teNe potAnA vyavahAramAM paNa guMthI dIdhI! paNa AtmasvarUpe badhA AtmAo ja che, emAM keNa puruSa ane koNa strI ? e nagna satya bhUlI javAyuM! puruSothI banelA samAje bhaNataranuM ane jIvana caNataranuM sukAna potAnA hAthamAM rAkhyuM. ane nArIzaktine emAMthI bAkAta rAkhI ! eTale banenI saMskAritA alaga paDI gaI ane svabhAvanI visaMvAditA janmI ! prabhu mahAdatano uddhA vacce samA paNuM prabhu mahAvIre AtmasamAnatAnuM satya jagata samakSa raju karI nArIzaktine uddhAra karyosAdhu ane sAdhvI, vace tema zrAvaka ane zrAvikA vacce samAnatAnuM cheraNa bakSI strIzakSitanuM mUlya samajAvyuM. tenA svabhAvamAM 2010_04 Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvI saMghanI mahattA [ 391 ] jaDAI gayelI visaMvAditA dUra karI, samaju nArIvage tene svIkAra karyo ane vinamratAnI tema sahanazIlatAnI mUti banI Atmika svataMtratA tarapha jhukAvyuM. Ama banavA chatAM pUrvanA jAmI gayelA saMskAra taddana bhuMsAyA nahi. tethI atyAre paNa jaina zAsanamAM ghaNe aMze sAdhvIjI vagane pitAnI Atmazakita jAgRta karavAmAM pAchI ja rahevuM paDayuM che. pArvacaMdraga7, zrI kharataragaccha, zrI aMcalagaccha, tema ja sthAnakavAsI saMghamAM sAdhvIvarganuM mahattva sacavAtuM AvyuM che. mAtra tapagacchanA amUka vibhAga sivAya sAdhvIjIvargane sabhAmAM pATa para besI vyAkhyAna ApavAnI chuTa hovAthI abhyAsa, vAMcana, ciMtana ane mananamAM kaMIka pragati jaNAya che. paNa tapagaccha vizALa che. emAM ghaNuM sAdhvIrane pANIdAra meti samAna camake che. je temane joitI sagavaDatAne opa ApavAmAM Ave te ghaNuM ratna bahAra Ave ane jaina zAsanane cAMda seLe kaLAe khIlI uThe ! zrImannAgapurIya bRhatapAgaccha(zrI pArdhacaMdragaccha)mAM sAdhvIjI varganuM sanmAna sArU sacavAtuM rahyuM che. AjathI sattAvana (57) varSa pahelAM dIkSita banelA [ lekhikAnA dAdIguru] pU. pravartinI zrI khAMtizrIjI mahArAja varasothI zAsanasevA bajAvatA AvyA che. vi. saM. ogaNIsase aThThAvananI sAlamAM janma laI vi. saM. ogaNIsase cumeteramAM amadAvAda mukAme [ saMsArI pheI] pU. zrI lAbhazrIjI mahArAja pAse dIkSA aMgIkAra karI Agama abhyAsamAM AgaLa vadhI vakatRtvazakita ane niDaratAnA ghoSathI jagatane nArIzakitano paricaya karAvyuM. kalama 2010_04 Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 392 ] zrI mahAvIra jIvanantyAta calAvI aneka pustakA lakhyA. tema aneka sthaLe cAturmAse karI dhArmika kAryomAM AtmabhAga ApI aneka strI puruSAne sanmArge vALyA. tattvanu' navanita pIrasI jagatamAM vikhyAta thayA. samaye samaye temanA niDaratAbharyA lekheAthI ane jJAnagauravabharyA pustakAthI kANu ajANu che? teozrIe varase pahelAM " sAdhvI vyAkhyAna ni ya ' pustaka lakhIne pAne pAne ane akSare akSare AgamazAstrAnA mULa pATha ApIne jAhera karyu* ke sAdhvIjI pATa upara besIne puruSa ane strIe bannenI sabhAmAM vyAkhyAna vAMcI zake che. temAM zAstrIya purAvA raju karI siddha karI matAvyuM. tenA kAI paNa pratikAra karI zake ema nathI. sAdhvIjI lekhikA banI zake che, vatA khanI zake che, kaviyatrI khanI zake che. tenI kai kRitamAM uNapa dekhAya che? Aje jaina samAjamAM prakhyAtanAma anelA pU. pravRtinI zrI khAMtizrIjI mahArAjanA paTTadharA ziSyAratna parama viduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAja paNa teozrInA vAtsalyabhAvathI vRddhi pAmelA ane sucArU abhyAsI banI peAtAnI adUbhuta vakatRtvazaktithI jaina zAsananI uttama kATInI jayagAthA gajAvI rahyA che! e kANu jANatuM nathI ? pU. pravRtinI zrI khAMtizrIjI mahArAjanI ogaNIsasA cummeteramAM dIkSA, ane parama viduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAjane e varasamAM janma e eka yogAnuyAga ja che. seALa varSanI nAnI vayamAM ogaNIsaseA nevu MnI sAlamAM pUjyapAda zrI jagaMdrajI gaNivara, ane pU. zrI sAgaracaMdrasUrIzvarajInA varada haste phAgaNa suda trIjanA saMyama svIkAryuM" 2010_04 Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhvI saMghanI mahattA [ 393 ] ane pU. zrI khAMtizrIjI mahArAjanA caraNamAM jIvana samapI Atma utkarSa sAdhavA jJAna abhyAsamAM jhukAvyuM. guru AziSathI abhyAsamAM AgaLa vadhI AgamazAstronuM navanita meLavyuM. ane saMskRta bhASAnA jANakAra banI gurugamathI ane pitAnA prAgabhita buddhibaLa ane manobaLathI AgavI vakatRtvazakti keLavI prakhara vyAkhyAnakAra banyA. temanA addabhuta zailIyuphata vyAkhyAna sAMbhaLavA e jIvanane eka lahAve che ema aneka mukhe sAMbhaLavA maLe che. temanA tattvagarbhita ciMtanamAMthI saratI zabdamALA jyAre zrotAonA karNavivaramAM pravezI hRdayane zobhAve che tyAre tAjano bhAvavibhora banI jIvanane kRtakRtya mAne che. teozrInA sadupadezathI aneka AtmAo vratadhArI banyA che. kadi eka upavAsa paNa na karI zakanAra evA AtmAoe hoMze hoMze aThThAI vagere tapasyA karI jIvanane maMgaLa banAvyuM che. pU. pravatinI zrI khAMtizrIjI mahArAja ane paramaviduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAja e guruziSyAnI jelI jena zAsanamAM eka anekhuM vyakitatva dharAve che. temanI bhavya pratibhA aneka AtmAone AkarSaNa rUpa che. temanuM anupama koTInuM uccajJAna liMganI bhinnatAne bhUlAvI de che. zrI nAgapurIya bRhattapAgacchamAM camakatA sAdhvIratnamAM A guruziSyAnI joDalI sauthI mokhare che. teozrI lekhanazakitathI, vaktRtvazakitathI ane aneka AtmAone dharma samukha karavAnI anupama zaktithI sArA ya jena jagatamAM te vikhyAta che, paNa jenetara vargamAM ya sArI chApa dharAve che. temana ziSyA parivAra paNa vizALa che. temAM dareka 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 394 ] zrI mahAvIra jIvanata sAdhvIrano pitAnI zakti pramANe ArAdhanAnA amRtathI jIvanaprabhA camakAvI rahyA che. keI lekhikA kaviyatrI che. koI vyAkhyAnakArikA che.... koI potAnA abhyAsamAM masta che....tema koI kaThina tapamAM jIvana jhukAvI AtmAnaMda meLave che. keI sevA, bhakti, vinaya, vaiyAvacca vagere anupama guNethI AtmAne alaMkRta karI sAdhanAnuM amRta pacAvavA prayatnazIla che. A lekhikAne paNa teozrInuM maMgaLa sAnnidhya ane jJAnazakti khIlavavA mATe ane saubhAgya sAMpaDyuM che. - paramaviduSI pU. zrI sunaMdAzrIjI mahArAja vi. saM. 2023mAM muMbaInA AMgaNe pAvana pagale padhAryA. sau prathama pAlAgalI bhAtabajAramAM cAturmAsa karI samasta muMbaImAM DaMko vagADI dIdhA. temanA parama tapasvinI chaThThA naMbaranA ziSyA sAdhvI zrI svayaM prajJAzrIjIe ekAvana upavAsa jevI ati dIrgha tapasyA karI saunA mana DelAvI dIdhA ! bIju mATuMgA, trIjuM pUnA, ceAthe cembura, pAMcamuM ghATakopara, chaThuM koTa lekAgaccha upAzrayamAM, ane sAtamuM AThamuM mulunDa nUtana zrI pArzvacaMdrasUri jJAnamaMdiramAM karyuM. A AThe cAturmAsa bhAre dharma ArAdhanAbharyA vItyA, eka eka cAturmAse anekavidha tAraka karaNIothI opI uThyA. te sivAya paNa pitAnA vinita ziSyAmaMDaLamAMthI ThANAo mekalI, nAlAsopArA agAsI tIrtha, thANuM tIrtha, juhu pAralA vageremAM cAturmAse karAvI, ane cAturmAsa daramyAna dAdara, heara parela, cunAbhaThThI, juhu pAralA vagere aneka sthaLamAM paryuSaNanI ArAdhanA karAvavA sAdhvIjI ene mokalI ArAdhanAne lAbha apAvyuM. temanA ziSyA 2010_04 Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhvI saMghanI mahattA | [ 35 ] parivAramAM mAsakSamaNa, seLabhattA, aThThAIo, cattAriaThTha dazadayanI tapasyA, vIza sthAnaka tapa tathA zrI vardhamAna tapanI oLIo ane te sivAya nAnI tapasyAo paNa cAlu ja hoya che. Ama tapa, japa, jJAna, dhyAna, lekhana, vyAkhyAna vagere anekavidha pravRttiomAM temano parivAra rata che. temaja saMgItanA jANakAra sAdhvIjIo paNa che. te sivAya banArasa yunivarsiTInI parIkSA ApanArA ane IglIza hindI vagere bhASAmAM vyAkhyAnakAra eka sAdhvIjI che. A badhA sAdhvIjIo. sau potAnI AgavI zakitathI eka bIjAnA pUraka banI jena zAsanamAM, tema zrI pAdhacaM. dragacchamAM anerI AbhA camakAvI rahyA che. teozrIe pitAnI pratibadhazakitathI eka kuTuMbane pratibodhIne anerI dhAmadhUma sAthe nAyagAma dAdaramAM pacIzahajAra uparAMta janamedanI vacce eka sAthe eka kuTuMba banI cha dIkSAo karAvI mAtra muMbaImAM ja nahi.... paNa sArAya jena jagatamAM jaina zAsanane DaMko vagaDAvyA....e sivAya anya bIjI pAMca dIkSAo cemburanA AMgaNe karAvI. ATha varasamAM muMbaInA AMgaNe teozrInA upadezathI temanI pAvana nizrAmAM agIyAra dIkSAo thaI tema ja nAlAsopArAmAM jaina maMdira ane upAzrayanI racanAmAM mahatvabha phALo ApI eka navuM sthAna taiyAra karAvyuM. khAramAM paNa jinamaMdira mATe saphaLa upadeza Ape. mulunDamAM zrI pAzvacaMdrasUri jJAnamaMdiranA nirmANa mATe zrAvakone jAgRta karI saphaLa upadezazakitathI joItA nANu ekatra karAvI sAdhvI zakitanuM satya darzana karAvyuM. te sivAya aneka pustako prasiddha karI sAhityanI suMdara sevA bajAvI jenazAsananuM ane 2010_04 Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 36 ] zrI mahAvIra jIvana svagacchanuM mahattva vadhAryuM che. sAdhujane je kAma karI jANe che, tevA ja kAryo sAdhvIjIe paNa karI zake che. eTaluM ja nahi paNa ati sugamatAthI ane saphaLatApUrvaka karI zake che, emAM koI jAtanI ochAsa jaNAtI nathI. tethI ja "sau Atma svarUpe AtmA che " e prabhu mahAvIranuM siddha vacana have prasiddha karavAno samaya AvI pahoMce che. prArabdha pramANe puruSArtha, ane puruSArtha pramANe kArya siddhi sAMpaDe che. paNa e kAryasiddhimAM anyanI preraNA paNa anivArya che. eTale prArabdha, puruSArtha ane preraNuM e triveNI saMgama thatAM kAryasiddhimAM vega Ave che ane saMpUrNa tAnI koTIe pahoMcI jhaLakI uThe che. ApaNuM eTale jaina zAsananA prArabdha prabaLa che. paNa puruSArtha pAMgaLo che ane preraNuM apUti che, tethI ja e triveNI saMgamane sumeLa sadhAtuM nathI. Aje jena zAsananA jhaMDA nIce dareka gache ekatra thAya.... gacchamAM saMpradAye ekatra thAya, ane saMpradAyamAM sau vyakitao ekatra thAya te ja prabhu mahAvIranirvANanA pacIzamA zatAbdimahotsavanI ujavaNImAM prANa purAya... paNa... " dina kahAM ?" Ama chatAM paNa caturvidha saMghamAM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, ane zrAvikA pitapotAnI regyatA mujaba ane prabhu mahAvIranA pharamAna mujaba eka bIjAnA pUraka ane preraka banI zAsanasevAnI sugama rIte apanAve te paNa A pacIzamI zatAbdi mahetsava sArthaka bane...! Aje jyAM jyAM juo tyAM tyAM "tuMDe tuMDe matirbhinnA" ane sau kahe mAruM ja sAcuM evI ja rIte dekhAya che. tethI 2010_04 WWW.jainelibrary.org Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhvIsaMghanI mahattA [ 397 ] jaina zAsananA keIpaNa kAryo eka bIjAnA vireAdha vagaranA hetA nathI. prabhu mahAvIre jAtivaira virodha TALavA prayatna karyo jayAre ApaNe parapasparanA virodhamAM ApaNI Atmika zakita veDaphI rahyA chIe ! jyAM sudhI mAtRvAtsalya same mahAvIrane bedha haiyAne nahi spaze tyAM sudhI ApaNI dazA AvI ja rahevAnI ! Aje jaina zAsana rUpI siMha kalevara nitana banI pitAnAmAM ja utpanna thaelA kIDAothI karAI rahyuM che. viravacanAmRtanuM siMcana karI e phlevarane cetanavaMtuM banAvavAnI jarUra che. A avasare ApaNe je jAgrata nahi thaIe te "lagna veLAe vararAja uMghI gayA" je ghATa ghaDAze. | mArI alpa buddhi ane alpa samaja pramANe je hakIkata nIce pramANe raju karuM chuM te pramANe karavA mATe samartha zakRitazALI ane jaina zAsananA rakhevALa jevA AcArya bhagavaMtene tema ja jaina zAsananA agresara samA zrAvaka saMghane namrabhAve vinaMtI karuM chuM. Aje jena zAsanamAM hajAro sAdhujane, tethI cAra gaNu sAdhvIjI mahArAje, ane tethI anekagaNuM zrAvako ane zrAvikAo e jena zAsananI aNamola saMpatti che. paNa e caturvidha saMghamAM mUkhya mULa pAyAnuM je jJAna joIe temAM oche vadhate aMze nyUnatA jaNAI rahI che. e pAyAnA jJAna mATe catuvidha saMghanA cAre aMgenI alaga alaga eka nahi paNa aneka pAThazALAonI anivArya ane pharajiyAta jarUra che. puruSa ke bALakone dIkSAo bahu hoMzathI, mahatsavathI ane AnaMdathI apAya che paNa temanA pachInA jIvana mATe 2010_04 Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 398 ] zrI mahAvIra jIvana jIta gurujane taraphathI khAsa kei lakSya ApavAmAM AvatuM na hoya evuM bahudhAe jaNAya che. AjanA dIkSAbhAvI bALako bhAvinA tirdharo bane e mATe sakriya prayatna kare Avazyaka che. e mATe mULa pAyAnuM jJAna ApI zake, evI ochAmAM ochI pacIza pAThazALAo bhAratabharamAM judA judA sthaLe sthApita karavAmAM Ave. bene ane bAlikAo paNa ghaNI sArI saMkhyAmAM saMsAranI viDaMbanAothI vairAgya pAmI dIkSita banavA prerAya che ane temano dIkSA prasaMga catuvidha saMghanI aparimita hAjarImAM mAnabhera ane umaMgabhera ujavAya che. paNa sAdhvIjIvanamAM pravezI gayA pachI tenI upekSA paNa eTalI ja jovAmAM Ave che. mULabhUta saMskAra ane jJAnathI vaMcita banI catuvidha saMghanuM bIjuM aMga sIdAya che paNa tenI jANe koIne paravA ja nathI !!! A zAsana mahAvIranuM che, A dharma mahAvIrane che, A dIkSA paNa mahAvIranI ja che! te pachI e dIkSita AtmAone mahAvIranI zikSAthI zA mATe vaMcita rAkhavA ? dIkSA ane bhikSAne jeTale saMbaMdha che, tenAthI anekagaNe zikSA sAthe saMbandha he joIe. e mATe dIkSAthI ene ane bAlikAo mATe bhAratabharamAM judA judA sthaLe sarvAgI vikAsa thAya tevA jJAna saMpAdana mATe ochAmAM ochI pacIza pAThazALAonI ati AvazyakatA che. temaja dIkSita banI gayelA sAdhu ane sAdhvIjIo mATe sau saunI zakti ane pazama mujaba pharajiyAta jJAna saMpAdana mATe gurujane taraphathI preraNA ane Atma 2010_04 Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhvIsaMghanI mahattA [ 39 ] bheganI khAsa jarUra che. Aje zrAvaka ane zrAvikAomAM vidhisUtronA jJAnanI paNa khAmI jovAya che. vidhipUrvaka paMca pratikamaNanA jANakAra zrAvaka zrAvikAonI gaNatarI karavAmAM Ave te pariNAma keTalA TakA? jyAM vidhisUtrenA jJAnanuM ThekANuM na hoya tyAM AnaMdazrAvaka ane jayaMtIzrAvikA jevA zrAvaka zrAvikAonI AzA kayAM rAkhavI? A zrAvaka ane zrAvikAo mATe ochAmAM ochI ekAvana prauDhazALAo ane AjanA bALakone AnaMda zrAvaka jevA ane bAlikAone jayaMtizrAvikA jevI banAvavA mATe bhAratabharamAM zahere zaheramAM late latAmAM ane gAmaDe gAmaDAmAM samyajJAnanI paraba samI aneka pAThazALAe sthApavI atyaMta jarUrI che. jaina zAsananA tirdhare mArA jevI A nAnakaDI vyakitanI vinaMtI dhyAnamAM leze te A vAta jarAya du zakya nathI. jena zAsananI lagAma pitAnA hAthamAM rAkhI catuvidha saMghanA punarUtthAna mATe bhAratamAM sthaLe sthaLe sabhyajJAnanI paraba mAMDavAnI preraNA ApI jena jIvanamAM jAgRti lAvaze to ja "jJAnakriyAbhyAM mekSaH" e mahAvIranuM vacana sArthaka thaze ane aneka bhavya AtmAe pitAnI bhavASA zAMta karaze. prabhu mahAvIrane pacIza sAme nirvANu mahatsava cIraMjIvI banI jaze. zAMtibhavatu tuSTibhavatu puSTirbhavatu. 2010_04 Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa ra sa ma ma 2010_04 Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama ...2.....Nu ( rAga-caMdana kA badana) smaraNa ramaNa (2) vIranuM maraNa, | rAta divasa huM karavAno; mane vIra maLyA che mehanagArA, e vIranuM yAna huM dhavAne. rama0 kAla anAdi rakhaDI rakhaDI, A mAnava jIvanamAM, maMgalakArI vIranuM maraNa, AnaMda Ape che manamAM; vIra nAmamAM ekalIna banIne, jIvana pAvana huM karavAno. rama0 1 puNyadaya kero bhAnu camakyo, mukti kinAre Avyo chuM, zAsananAyaka vIra prabhunI, caraNa chAyAne pAme chuM; bhaktidIpakanA divya prakAze, - mahAvIrane huM malavAno. rama. 2 tana teMDuM meM mana paNa soMpyuM, jIvana samuM mahAvIrane, A mukhathI huM vIra guNa gAto, toDavA bhava jaMjIrane; raga ragamAM vIra nAma guMthIne, | "suteja " mahAvIra banavAne. rama0 3 sAdhanA mudraNAlaya : dANApITha, bhAvanagara. phona pa173 w alnelio ry.org