Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ - kalazAmRta-6 emu
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jo A SP para vaka . zrI siddha paramAtmAne nmH| zrI sadagurudevAya nmH| zrI nijazuddhAtmAne nmH| kalazAmRta bhAga - 6 000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 zrI kalazaTIkA - mokSa adhikAra tathA sarvavizuddhajJAna adhikAra uparanA paramopakArI AdhyAtmika puruSa parama pUjya kAnajI svAmInA svAnubhava mudrita pravacano. prakAzana ) zrI digaMbara jaina svAdhyAya maMdira TrasTa, 5. paMcanAtha ploTa, zrI kAnajI svAmI mArga, rAjakoTa - 360001. TelI naM. - 2231073 ( 4
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahAna saMvata 28 vIra saMvata 2534 lesara TAIpa seTiMga pUjA imprezansa ploTa naM. 1924/B 2 prakAzana "uttamakSamA dharma" parvAdhirAja paryuSaNanA prathama maMgala divase. bhAdaravA suda-5, tA. 4-9-2008, guruvAra paDatara kiMmata 165/vecANa kiMmata - 60/ 6, zAMtinAtha baMgalojha, zazIprabhu coka, rUpANI sarkala pAse bhAvanagara-364001 phona : (0278) 256 1749 vikrama saMvata 2064 prApti sthAna zrI digaMbara jaina svAdhyAya maMdira TrasTa, 5. paMcanAtha ploTa, zrI kAnajI svAmI mArga, rAjakoTa - 360001. TelI naM. 2231003 -- - -- mudraka caMdrakAMta Ara. mahetA I. sa. 2008 jekeTa ane malTIkalara phoTA DoTa eDa 220, lenDa mArka, mahAvIrasvAmI coka esTrona sInemA sAme rAjakoTa 360001. phona naM. 2476132 234, rAja cembarsa mAlaviyA peTrola paMpa sAme goMDala roDa rAjakoTa phona naM. - 6626073
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Thanks & our Request The Gujarati version of Kalashamrut - Part 6 has been donated by Shree Digamber Jain Swadhyay Mandir Trust, Rajkot, India who have paid for it to be "electronised" and made available on the internet. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of the Gujarati Kalashamrut - Part 6 is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one. Version History Version Number 001 Date 28 October 2008 Changes First electronic version.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakIya nivedana vartamAna tIrthanA nAyaka carama tIrthaMkara zrI mahAvIrabhagavAnathI pragaTa thayelI divyadhvaninI paraMparAmAM dvitiya zrutaskaMdhanI racanA thaI. Azare 2000 varSa pUrve zrImad kuMdakuMdaAcArya thayA, jemanuM sthAna jaina paraMparAmAM sarvotkRSTa che. teozrIe sadehe videhakSetranI jAtrA karI, zrI "sImaMdhara bhagavAnanA sAkSAt darzana karI, teozrInI vANI sAMbhaLI. tyAMthI pAchA AvI vartamAnamAM upalabdha zAstromAMnuM sarvotkRSTa zAstra zrI samayasArajInI racanA karI. Azare 1000 varSa pUrve zrImad "amRtacaMdraAcArya nAmanA prakhara AcArya thayAM. teozrIe zrI samayasArajI zAstranI TIkA karI tathA maMdira para zobhIta kaLazanI jema TIkA para kaLazarUpI zlokonI racanA karI. kALakrame jema jema jIvono kSayopazama ghaTato gayo tema AcArya bhagavaMtonA bhAvo jIvone samajavA kaThIna lAgatAM, "zrI rAjamallajI pAMDee "amRtacaMdraAcAryanA kaLazo upara sAdI dezabhASAmAM TIkA karI. A TIkAmAM teozrIe zlokanA zabdonA sIdhA artho karavA karatAM tenA anubhavagarbhita sArarUpa bhAvArtha sahita TIkAnI racanA karI. zrI "samayasArajI zAstra upara ghaNAM AcAryo tathA jJAnI paMDitoe TIkA karI che. paraMtu "amRtacaMdrAcAryanA kaLaza upara paMDita zrI rAjamallajInI TIkA pUjya gurudevazrIne eTalI pasaMda paDI gaI ke teozrIe teno anuvAda karavAnI preraNA ApI tenA upara sAdI bhASAmAM bhAvavAhI pravacano ApyAM. A pravacano paikI kalazAkRta bhAga 1thI5 A saMsthA taraphathI prakAzita thaI cUkyA che. teno ja bhAga - 6 prakAzita karatAM saMsthA harSano anubhava kare che. agAunA 4 bhAgomAM pUjya gurudevazrInA pravacano saMkalita karIne prakAzita thayA hatA. pAMcamAM tathA chaThThA bhAgamAM pUjya gurudevazrInA pravacano akSarazaH prakAzita karyA che. jethI mumukSaone pravacanonI Tepa sAMbhaLatI vakhate sAthe rAkhI zakAze. A bhAgamAM mokSa adhikAranA thoDA kaLazo tathA sarvavizuddhajJAna adhikAranA
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ thoDA kaLazo uparanA pravacano prakAzita karavAmAM AvyA che. te dareka adhikAramAM te te tattvonuM svarUpa sArI rIte spaSTa karI, te dareka svAMgathI rahita potAno trikALI zuddhAtmA batAvavAno ja AcArya bhagavaMtothI laI pUjya gurudevazrI' sudhInA dareka dharmAtmAno Azaya hoya che. te Azayane samajI ApaNe paNa zuddhAtmadravyanI dRSTi pragaTa karIe e ja bhAvanA. pUjya gurudevazrInI svAnubhavamayI vANI jIvone paMcamakALanA cheDA sudhI svAnubhavamAM nimitta thavAnI che. te paraMparAmAM ja A prakAzana eka kaDI che. A pravacanonA arthono marma jIvo jyAre tenuM adhyayana karaze tyAre ja khyAla Avaze. tethI te saMbaMdhI vizeSa vistAra na karatAM, mumukSuo Ano UMDANathI abhyAsa kare evI apekSA rAkhIe chIe. A pravacanone akSarazaH utArI tathA tenuM muphariDIMga karavAmAM je je sAdharmI AtmArthI bhAIono sahakAra maLela che teno saMsthA aMta:karaNapUrvaka AbhAra vyakta kare che. A "kalazAmRta" bhAga-6 peTe Avela dAnarAzinI yAdI pAchaLanA Page para ApavAmAM Avela che. "kalazAmRta bhAga-6' sva. revAbena nAgaradAsa TIMbaDIyA - rAjakoTanA smaraNArthe prakAzita karavAmAM Avela che. temanA taraphathI rU. 51,000/ nI dAnarAzi prApta thayela che te badala saMsthA temano AbhAra mAne che. A pustaka http://www.AtmaDharma.com para mUkela che. zrI digaMbara jaina svAdhyAya maMdira TrasTa rAjakoTa
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pravacana naM. | kaLaza naM. tArIkha peIja naM. 205 206 207 208 209 210 211 212 213 186 186 186, 187 | 188 189 189, 190 190 191 192 193 193, 194 194 002 005 014 025 034 042 051 06 1 071 082 OCO 214 215 216 099 195 15/01/78 16/01/78 17/01/78 18/01/78 19/01/"78 20/01/78 21/01/78 22/01/78 24/01/78 25/01/78 26/01/78 27/01/78 28/01/78 29/01/78 30/01/78 31/01/'78 02/02/78 03/02/78 03/02/'78 05/02/78 06/02/78 08/02/78 09/02/78 10/02/78 11/02/'78 110 119 130 217 218 219 220. 221 222 2 23 224 225 226 227 228 229 141 196 196, 197 197 | 198 198, 199 200 201 201, 2002 202 203 203, 204 | 205, 206 151 16 2 173 184 194 206 216 229 240
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza na. pravacana naM. tArIkha peIja naM. 247 260 274 289 301 313 | 329 230 206 231 207 232 208 233 209 234 210 235 211 236 212. 237 213 238 214, 215 | 239 215 240 216 241 216, 217 242 217, 218 | 243 218 | 244 218, 219 | nATaka samayasAranA pada 12/02/78 13/02/78 14/02/78 16/02/78 17/02/'78 18/02/78 19/02/78 20/02/78 21/02/78 23/02/78 24/02/'78 25/02/78 2602/'78 27/02/78 28/02/78 343 3pa7 372 | 386 399 416 431 443 458
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ aho ! mahAna saMta munizvaroe jaMgalamAM rahIne AtmasvabhAvanA amRta vahetAM mUkyAM che. AcAryadevo dharmanA staMbha che, jemaNe pavitra dharmane TakAvI rAkhyo che. gajaba kAma karyuM che. sAdhakadazAmAM svarUpanI zAMti vedatAM pariSadone jItIne parama satune jIvaMta rAkhyuM che. AcAryadevanA kathanamAM kevaLajJAnanA bhaNakArA vAgI rahyA che. AvA mahAna zAstronI racanA karIne ghaNA jIvo upara amApa upakAra karyo che. racanA to juo! pade pade keTaluM gaMbhIra rahasya che ! A to satyanI jAherAta che, AnA saMskAra apUrva cIja che. ane A samajaNa to muktine varavAnA zrIphaLa che. samaje teno mokSa ja che. paramAgamasAra - 1006)
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 zrI samayasArajI smruti (harigIta) saMsArI jIvanAM bhAvamaraNo TALavA karuNA karI, saritA vahAvI sudhA taNI prabhu vIra ! teM saMjIvanI; zoSAtI dekhI saritane karuNAbhInA hradaye karI, munikuMda saMjIvanI samayaprAbhUta taNe bhAjana bharI. (anuSTupa) kuMdakuMda racyuM zAstra, sAthiyA amRte pUryAM, graMthAdhirAja ! tArAmAM bhAvo brahmAMDanA bharyAM. zikharaNI) aho ! vANI tArI prazamarasa-bhAve nItaratI, mumukSune pAtI amRtarasa aMjali bharI bharI; anAdinI mUrchA vizva taNI tvarAthI UtaratI, vibhAvethI thaMbhI svarUpa bhaNI doDe pariNati. (zArdUlavikrIDita) tuM che nizcayagraMtha bhaMga saghaLA vyavahAranA bhedavA; tuM prazAchINI jJAna ne udayanI saMdhi sahu chedavA; sAthI sAdhakano, tuM bhAnu jagano, saMdeza mahAvIrano, visAmo bhavalAMtanA hRdayano, tuM paMtha mukti taNo. (vasaMtatilakA) sUchyuM tane rasanibaMdha zithila thAya, jANye tane hRdaya jJAnI taNAM jaNAya; tuM rucatAM jagatanI ruci ALase sau, tuM rIjhatAM sakalajJAyakadeva rIjhe. (anuSTupa) banAvuM patra kuMdananAM, ratnonA akSaro lakhI; tathApi kuMdasUtronAM aMkAye mUlya nA kadI.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9 jinajInI vANI sImaMdhara mukhathI phUlaDAM khare, enI kuMdakuMda gUMthe mALa re, jinajInI vANI bhalI re. vANI bhalI, mana lAge raLI, jemAM sAra-samaya ziratAja re, jinajInI vANI bhalI re... sImaMdhara. gUMthyAM pAhuDa ne gUMththuM paMcAsti, gUMchyuM pravacanasAra re, jinajInI vANI bhalI re. gUMthya niyamasAra, gUMcyuM 2yaNasAra, gUMthyo samayano sAra re, jinajInI vANI bhalI re... sImaMdhara. syAdvAda kerI suvAse bharelo jinajIno OMkAranAda re, jinajInI vANI bhalI re. vaMduM jinezvara, vaMduM huM kuMdakuMda, vaMduM e kAranAda re, jinajInI vANI bhalI re... sImaMdha2. haiDe hajo, mArA bhAve hajo, mArA dhyAne hajo jinavANa re, jinajInI vANI bhalI re. jinezvaradevanI vANInA vAyarA vAjo mane dinarAta re, jinajInI vANI bhalI re... sImaMdha2.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 zrI sadgurudeva stuti (rigIta) saMsArasAgara tAravA jinavANI che naukA bhalI, jJAnI sukAnI maLyA vinA e nAva paNa tAre nahIM; A kALamAM zuddhAtmajJAnI sukAnI bahu bahu dohyalo, muja puNyarAzi o aho ! guru kahAna tuM nAvika maLyo. (anuSTupa) aho ! bhakta cidAtmAnA, sImaMdhara-vIra-kuMdanA ! bAhyAMtara vibhavo tArA, tAre nAva mumukSunAM. (zikhariNI) sadA dRSTi tArI vimaLa nija caitanya nIrakhe, ane jJaptimAMhI da2va-guNa-paryAya vilase; nijAlaMbIbhAve pariNati svarUpe jaI bhaLe, nimitto vahevAro cidAna viSe kAMI na maLe. (zArdUlavikrIDita) haiyuM sata sata, jJAna jJAna' dhabake ne vajavANI chUTe, je vaje sumumukSu sattva jhaLake; padravya nAto tUTe; - rAgadveSa ruce na, jaMpa na vaLe bhAveMdrimAM - aMzamAM, TaMkotkIrNa akaMpa jJAna mahimA hRdaye rahe sarvadA. (vasaMtatilakA) nitye sudhAjharaNa caMdra ! tane namuM karuNA akAraNa samudra ! tane namuM he jJAnapoSaka sumegha ! tane namuM A dAsanA jIvanazilpI ! tane namuM huM. (stragdharA) UMDI UMDI, UMDethI sukhanidhi satanA vAyu nitye vahaMtI, vANI cimUrti ! tArI u2- anubhavanA sUkSma bhAve bharelI; bhAvo UMDA vicArI, abhinava mahimA cittamAM lAvI lAvI, khoyeluM ratna pAmuM, - manaratha manano; pUrajo zaktizALI !
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjya gurudevazrInA rAjakoTa pravacana mATe AvelI dAnarAzi kalazAmRta bhAga-6mAM levAmAM Avela che, tenI yAdI. 01 02 11 03 04 05 ox 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 eka mumukSubhAI, thAna cImanalAla bhurAbhAI zAha ha. kirITabhAI tathA DaoN. zrI kiraNabhAI zAha bhairavIbahena amRtalAla, muMbaI siddheza jagadIzabhAI saMghavI pUnamabahena ketanabhAI pArekha ramAbahena nagInadAsa bhAyANI bra. icchAbahena pArekha bhupatarAma choTAlAla bhAyANI pravINabhAI mathuradAsa DuMgara madhukarabhAI pI. mahetA kAMtilAla ratilAla zAha mukezabhAI ke. punAtara jyotibahena kanubhAI mahetA sva. revAbahena eca. koThArI manaharabhAI uttamacaMda dozI cImanalAla premacaMda zAha mItAbahena zailezabhAI desAI, borIvalI sva. saMjyabhAInA smaraNArthe, ha. pAnubhAI modI rasIkalAla choTAlAla kAmadAra naTavaralAla catrabhuja mahetA dinezabhAI manaharalAla dozI mohanabhAI paTela, ha. bhAnubahena narendrabhAI jaina baLavaMtabhAI mahetA anilakumA2 agravAla jyaMtIlAla ravANI maNIlAla jhaveracaMda bATavIyA 11001/ 10001/ 3000/ 2500/ 2500/ 2500/ 2000/ 1111/ 1111/ 1001/ 1001/ 1001/ 1001/ 1001/ 1001/ 1000/ 1000/ 1000/ 1000/ 501/ 501/ 501/ 501/ 501/ 501/ 501/ 501/
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 28 30. 31. 32. 33 34 35 36 37. 38 39 suzIlAbahena daphtarI maMjulAbahena hasamukhalAla zeTha vinodabhAI saMghavI bhAnubahena paTela rajanIkAMta morabIvALA zAradAbahena zAMtilAla modI mInAbena Ara. mahetA rAjubhAI kApaDiyA zAMtilAla maganalAla turakhIyA RSabha mahendra mahendrabhAI hiMmatalAla zAha sonalabahena manISakumAra jatInA rakSitakumAra zAha hIrAbahena saMghavI jagubhAI kasturacaMda zAha ramaNIkalAla avalANI padmAbahena avalANI bra. jasubena mahetA zAMtAbahena mahetA caMdAbahenanA smaraNArthe vasaMtabahena ajamerA vimalabhAI desAI caMdrakAMta je. koThArI 501/500/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/251/250/250/101/ 40 41 42 43 44. 45 46 47 48 49. papa858/
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ nama: zrIsiddhebhyaH kilAmRta (adhyAtmayugapuruSa pUjya gurudevazrI kAnajIsvAmInA zrI samayasAra-kaLaza" upara pravacana) (bhAga-6) mokSa adhikAra (anuSTrapa) paradravyagrahaM kurvan bdhyetaivaapraadhvaan| vadhyetAnaparAdho re svadratye saMvRto yatiHTI7-186IT khaMDAnvaya sahita artha :- "RTdhavAn vagaeNta pava' (aparAdhavAnuM) zuddha citUpaanubhavasvarUpathI bhraSTa che je jIva te (vacce) jJAnAvaraNAdi karmo vaDe baMdhAya che. kevo che ? "padravyapradaM curva (paradravya) zarIra, mana, vacana, rAgAdi azuddha pariNAma, temanA (pra6) AtmabuddhirUpa svAmitvane (purva) karato thako. "naparAdha: muni na vadhyeta (anaYRIdha:) karmanA udayanA bhAvane AtmAno jANIne anubhavato nathI evo che je ni:) paradravyathI virakta samyagdaSTi jIva te (na vagaeNta) jJAnAvaraNAdi karmapiMDa vaDe baMdhAto nathI. bhAvArtha Ama che ke jema koI cora paradravya core che, gunegAra thAya che, gunegAra thavAthI baMdhAya che; tema mithyAdRSTi jIva paradravyarUpa che je dravyakarma-bhAvakarma-nokarma, temane potArUpa jANI anubhave che, zuddhasvarUpathI bhraSTa che, paramArthabuddhie vicAratAM gunegAra che, jJAnAvaraNAdi karmano baMdha kare che. samyagdaSTi jIva evA bhAvathI rahita che. kevo che samyagdaSTi jIva ? svadratye saMvRtaH potAnA AtmadravyamAM saMvararUpa che arthAt AtmAmAM magna che. 7-186.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazamRta bhAga-6 poSa suda 7, ravivAra tA. 15-01-1978 kaLaza-186 pravacana-205 186, 186 kaLaza. paradravyagraha badhyetAnaparAdho (anuSTrapa) kurvan na svadravye badhyetaivAparAdhavAn / saMvRto ytiH||7-186|| khaMDAnvaya sahita artha :- "aparAdhavAnuM vacceta gva che? zuddha citUpa-anubhavasvarUpathI bhraSTa che." bhagavAnaAtmA! AhAhA.! zuddha caitanya nirmaLa svarUpathI bhraSTa che te jIva rAgane potAno mAne che te kAraNe vidvaita) "jJAnAvaraNAdi karmo vaDe baMdhAya che." AhAhA...! samajamAM AvyuM? zuM kahyuM? je koI zuddha citUpa jJAnasvarUpa bhagavAna AtmA, tenA anubhavathI bhraSTa che. kevI rIte? te kaheze. e jJAnAvaraNAdi karmo vaDe baMdhana thAya che. kevo che ? "pUradravyapradaM purva (padravya) "zarIra, mana, vacana, rAgAdi azuddha pariNAma..." te padravya che. AhAhA.! zarIra to mATI che, dhULa che, A to pugala che, A kAMI AtmA nathI, AtmA to bhinna che, zarIrathI bhinna che. pachI manathI bhinna che. A je mana che, mana. ATha pAMkhaDInuM ahIMyAM mana che, vicAra karavAmAM nimitta che e jaDa che ane A vacana bole che te paNa jaDa che. avAja utpanna thAya che e jaDa che, e AtmA nathI. AhAhA...! "zarIra, mana, vacana... tenAthI bhinna ane "rAgAdi azuddha pariNAma." ane puNya-pApanA malina pariNAma. "temanA AtmabuddhirUpa svAmitvane..." e mArI cIja che, ema mAnanArane. rAga mAro che, puNya mAruM che, vratanA pariNAma e mArA che, zarIra mAruM che, mana mAruM che, vacana mArA che ema mAnanArane. che? AtmabuddhirUpa svAmitvane karato thako." AhAhA..! "vacceta' tene potAnA mAnato thako ajJAnI karmathI baMdhAya che, e aparAdhI che. AhAhA.! gunegAra che. dRSTAMta Apaze. jema cora paranI cIja core che to gunegAra che. tema bhagavAna AtmA potAnuM zuddha caitanya AnaMdasvarUpa, tene choDIne zarIra, vacana, mana ane puNya-pApa bhAvane potAnA mAne che, Atmabuddhi kare che, te paNa AtmAnA che ane tenAthI mane lAbha thaze ema je mAne che)
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-186 te gunegAra-aparAdhI che. AhAhA.! che ke nahi? AhA..! samajANuM kAMI? zuM kahyuM? "zuddha citUpaanubhavasvarUpathI bhraSTa che..." zA kAraNe? kevo che?" "pUradravyapradaM vartana te paradravyane potAnA mAne che. AhAhA.. cora jema bIjAnI cIja laI lya che to e cora che, gunegAra che. ema bhagavAna AtmA potAnuM caitanya anaMta zAMtino sAgara bhagavAna, potAnA svarUpane choDIne mana, vacana, kAyA ane puNya-pApanA bhAvane potAnA mAne che te gunegAra aparAdhavAna cora che. A aMtarano cora che, pelo bahArano cora che. AhAhA.! Avo vItarAgano mArga che). 'AtmabuddhirUpa svAmitva..." kahyuM ne? "graE kahyuM ne? rAgane grahaNa kare che. e mahAvratanA pariNAma mArA che. dayA, dAnano bhAva Avyo paNa e rAga mAro che ema mAnIne teno svAmI thAya che. te AtmabuddhimAM potAnA mAne che. te gunegAra che ane navA ATha karmothI baMdhAya che. AhAhA.. che ke nahi? paMDitajI saMskRtanA prophesara che. jayapuramAM saMskRtanA moTA prophesara che. have tyAM rahe che. prophesara-bophesara badhA mIMDAM che. AhAhA...! ahIMyAM to caitanyamUrti prabhu aMdara bhinna, atIndriya jJAna ane atIndriya AnaMda svarUpanI mUrti eTale svarUpa, tenAthI bhraSTa thaIne mana, vacana ane kAyA ne azuddha vikArI bhAva, temAM potApaNAnI buddhi kare che (arthAtu) te AtmA che, AtmAne lAbhanuM kAraNa che, AtmAnI cIja che ema mAnanAra) gunegAra che, e aparAdhI prANI che, cAra gatimAM rakhaDanAro che. AhAhA.! samajANuM kAMI? che? "AtmabuddhirUpa svAmitvane karato thako." gunegAra have, bIjI vAta. "napaSTdha: muni na vaLeta' (aparAdha:) karmanA udayanA bhAvane AtmAno jANIne anubhavato nathI...... AhAhA. je koI prANI karmanA nimitte utpanna thayelA puNyanA, pApanA bhAva, karmanA nimitte maLelA zarIra, vANI, manane potA svarUpe anubhavato nathI, tene potAnA mAnato nathI e niraparAdhI-anaparAdhI jIva che. AhAhA...! samajANuM kAMI? che? "sanaparAdha: muni 1 vaAta' (naparAdha:) "karmanA udayanA bhAvane AtmAno jANIne anubhavato nathI evo che je padravyathI virakta paradravyathI virakta rAgAdi bhAva, padravyathI virakta ane potAnA caitanya svabhAvamAM rakta (che) te anaparAdhI che, te aparAdha karato nathI. jI potAnA caitanya svarUpathI virakta ane puNya-pApanA bhAvamAM rakta che) e aparAdhI-gunegAra ATha karmanuM baMdhana karIne rakhaDe che. AhAhA...! bhASA to samajAya che ne? zeThA bhASA to sAdI che, bhAva bahu gaMbhIra che. mArga to Avo che, bhagavAna! are...! sAMbhaLavA maLe nahi, samajaNamAM Ave nahi. AhAhA...! anaMtakALathI paribhramaNa karatA karatA corAzI lAkha yonimAM eka eka yonimAM anaMta vAra janma dhAraNa karyA. AhA. e
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazamRta bhAga-6 samyagdarzana vinA. mithyAdarzana-mithyAzraddhA aparAdha - rAga mAro, vANI mArI-vacana mArA, zarIra mAruM, puNya mAruM, pApa mAruM, puNyanuM phaLa A dhULa -saMyoga) maLe e mArA), lakSmI mArI ema mAnanAra gunegAra aparAdhI che. AhAhA.! e aparAdhI guno karIne ATha karmane bAMdhe che. - niraparAdhI jIva potAnA AnaMdasvarUpamAM potAnI cIja mAne che ane rAgAdi bhAva ke jemAM puNyabaMdha thAya che e rAga paNa mAro nahi, ema mAnanAra) niraparAdhI prANI navA karmathI baMdhAto nathI ane karmathI chUTe che. samajANuM kAMI? vAta to ghaNI moTI che, bhagavAnA nivRtti nahi, nivRtti nahi Akho di dhaMdho. paisA raLavA, bAyaDI, chokarA, kuTuMba, dhaMdhAmAM bAvIsa kalAka pApamAM racyApacyA rahe, ekAda-be kalAka maLe emAM) devadarzana kare ne thoDAghaNA puNya bAMdhIne cAlyo jAya. (AtmA) zuM cIja che? ane kevI rIte te cIja prApta thAya? ane kaI cIjane potAnI mAnavAthI saMsAramAM rakhaDavuM paDe che eno nirNaya karavAno avakAza nahi. samajANuM kAMI? e kahe che. anaparAdhI muni. munino artha karyo- "padravyathI virakta samyagdaSTi jIva... AhAhA.! aMdara potAnI caitanya camatkArI vastu bhagavAna birAje che e mArI cIja che ane jeTalA dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodhanA bhAva utpanna thAya che te mArA nathI, te para che ema mAnanAro anaparAdhI jIva karmathI baMdhAto nathI, te gunegAra nathI. AhAhA.. duniyAmAM paranI corI kare to gunegAra kahevAmAM Ave che. ahIMyAM paNa rAgAdi para che tene potAnA mAne che te paNa gunegAra che, ema kahe che. paramAtmAnA gharamAM te gunegAra che. AhAhA...! samajANuM kAMI? "karmanA udayanA bhAvane AtmAno jANIne anubhavato nathI evo che je padravyathI virakta samyagdaSTi jIva te jJAnAvaraNAdi karmapiDa vaDe baMdhAto nathI." AhAhA..! bhAvArtha Ama che ke jema koI cora paradravya core che, gunegAra thAya che, gunegAra thavAthI baMdhAya che; tema mithyAdRSTi jIva paradravyarUpa che je dravyakarma..." jaDakarma ane bhAvakarma..." puNya-pApanA bhAva ane "nokarma..." zarIra, mana, vANI tene AtmA jANIne temane potArUpa jANI....... AtmA jANIne "anubhave che....... mArA che tema mAne che. AhAhA.! te svarUpa anubhavathI bhraSTa che. AhAhA.! te potAnA caitanyasvarUpathI bhraSTa che ane rAgamAM rokAI gayo che, potAnI cIjane jANato nathI. vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudevA)
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-186 poSa suda 8, somavAra tA. 16-01-1978. kaLaza-186 pravacana-206 kaLazaTIkA' 186 kaLaza. A bAju chellI lITI che ne? paradravya svarUpa che. chellI lITI. zuM kahe che? jarI jhINI vAta che. A AtmA je che e to AnaMda ane jJAna svarUpa che, te sva-cIja che, sva-cIja che ane tenAthI A zarIra, vANI, mana ane zubha-azubha rAga, A zubha-azubha karma kahe che ne? satkarma. satkarma. e badho rAga (che). emAM AvyuM che. 189 juo. 189 zloka che ne? emAM che. uparathI bIjI lITI, 189. bIjI lITIthI. paThana-pAThana. pAchaLa pratikramaNanI vyAkhyA che. nahi. phera che? A pAnuM phera che. 189 paNa pAchaLa che. pratikramaNa... pAchaLa, pAchaLa pratikramaNanI vyAkhyA che. che? zuM che? pratikramaNa arthAt A zAstrapaThana... che? bhAI! zAstrapaThana. jarI jhINI vAta che. paThana-pAThana. bIjAne zAstra bhaNAvavA, e badho rAga che, viSa-jhera che. che emAM? zeThA paThana-pAThana, smaraNa" paramAtmAnuM smaraNa. vikalpa che ne? rAga che, paradravya che ne? e kahe che, ahIMyAM paradravya levuM. paradravya svarUpa. e paradravya che. e paThana-pAThana, smaraNa, ciMtana cAhe to paramAtmAnuM, deva-guru-zAstranuM ke dayA, dAnanuM ciMtavana karavuM e. "stuti..." karavI. paramAtmAnI stuti karavI. vaMdanA...' karavI ityAdi aneka kriyArUpa vikalpa..." e badhI kriyArUpa rAganA vikalpa che, rAga che. Aje to jhINI vAta che. kyAreya kyAMya sAMbhaLI nathI. aMdara che? zuM kahe che? paThana-pAThana, smaraNa, ciMtana, stuti, vaMdanA ItyAdi. pratimAno Azraya karavo, pUjA karavI, bhakti karavI ItyAdi. ItyAdi kriyArUpa vikalpa." vikalpa nAma e rAga che. e viSa samAna kahyA che...." jhera samAna kahyA che. zeThA AhAhA.! jhINI vAta che, bhagavAnA aMdara AtmA caitanyasvarUpa, jJAna ane atIndriya AnaMdano puMja prabhu! tenAthI, A vikalpa UThe che, rAga, A rAga, hoM! zubharAga-paThana-pAThana, stuti, vaMdana, vidyA, smaraNa karavuM, vaMdana karavuM, deva-gurUzAstrane vaMdana karavA e badho zubharAga che). mumukSu :- pUrI cIjane choDI devI? uttara :- pahelA dRSTimAMthI choDavA. potAnI cIja nathI. dRSTi tyAM na rAkhavI, dRSTi aMtaramAM rAkhavI. (rAga) Ave che, paNa enI upara dRSTi na rAkhavI. te AdaraNIya che ane hitakara che ema na mAnavuM). rAtre prazna karyo hato ne ke, satkarma kare to kAMI chotarA
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazAmRta bhAga-6 chUTe. DaoNkTare pUchyuM hatuM. ahIMyAM to kahe che, prabhu! sAMbhaLa, bhAI! AhAhA.! A to zAMtithI sAMbhaLavAnI cIja che, bhagavAnA AkhA jagatathI bhinna che. A paThana-pAThana... A paDikampaNA ATha bola AvyA ne? bhAI! lAlacaMdabhAI ! pratikramaNa, parihAra badhA ATha bola. ahIMyAM ATha bola A lIdhA che. pratikramaNa karavuM, pApanuM micchAmi dukkaDam (karavuM) e paNa zubharAga che, viSa che-jhera che. mumukSu :- AtmAno anubhava thatAM e paNa chUTI jAya che. uttara :- chUTI jAya che. je AtmA aMdara che tenI dRSTi karavAthI e vAta chUTI jAya che. nahiMtara te vAta jhera che. temAM dharma mAnavo, kalyANa mAnavuM e mahAmithyAtva, pAkhaMDa, mahApApa che. jhINI vAta che, bhagavAnA zuM kare? adhikAra to e Avyo che. AhAhA.! lIdhA ne? keTalA bola lIdhA che? eka, be, traNa, cAra, pAMca, cha vagere ityAdi. vaMdanA karavI, stuti karavI, zAstra vAMcana karavuM, zAstra bhaNAvavA. paThana-pAThana e vikalpa che. e hoya che, paNa che duHkha. dharmInI dRSTi, e vikalpa Ave che paraMtu tenA upara dRSTi nathI. AhAhA.! aMdara bhagavAnaAtmA tenAthI bhinna che tenA upara dharmInI dRSTi ane teno svIkAra che. AhAhA...! kaho, paMDitajI! azubhabhAvanI vAta to zuM karavI, hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga vAsanA, kAma, krodha, mAna, mAyA, lobha to pApa che, te to jhera che ja... AhAhA.! paNa paThana-pAThana, smaraNa, pratikramaNa, pratimAnuM pUjana karavuM, pratimAnI sthApanA (karavI), zAstrazravaNa karavuM, zAstra bhaNAvavA, vaMdana karavA, stuti karavI e badhA vikalpa rAga che, vRtti che. to dharmIne pahelethI e vRttine jhera samAna jANavI joIe. ane AtmA tenAthI bhinna amRta svarUpa che ema jANavuM joIe. mumukSu :- AtmAmAM pahoMcavA mATe A badhuM karavuM joIe ke nahi? pachI choDavuM. uttara :- nahi, nahi. e vAta kare che. pahelethI te dRSTi choDavI. e AtmAne hitakara che ja nahi. AhAhA..! A viSa-jhera kahyuM ne? che? viSa samAna kahyA che... "viSe iva prIta sarvajJa paramAtmA trilokanAtha tene jhera kahe che. AhAhA.! AkarI vAta che, bhAI! pahelA potAnI dRSTi karavA mATe tene jhera samAna jANIne bhinna rAkhavA, potAmAM bheLavavuM nahi. hoya che, paraMtu AtmA AnaMda, bhagavAna AnaMda ane jJAna svarUpa che, atIndriya saccidAnaMda prabhu e AtmA che, tenAthI A badhI cIja paradravya che, ema kahe che. AhAhA.! aMdara potAnuM nija svarUpa to paramAtmA zuddha AnaMdakaMda, atIndriya anAkuLa AnaMdanI mUrti prabhu che, e to amRtano sAgara AtmA che. temAM AvA je pariNAma thavA - paThana-pAThana, zravaNa, smaraNa Adi Ave che paNa che jhera samAna, duHkha che. AhAhA.! jagatane caitanyatattva zuM che e sAMbhaLavA maLatuM nathI.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-186 ane sAMbhaLyA vinA teno vicAra kyAMthI Ave? ane vicAra vinA rAgathI haTIne svarUpa tarapha jhukAva karavo, unmukha thavuM, zuddha caitanya sanmukha thavuM ane rAgAdithI vimukha thavuM e kyAMthI thAya)? (rAga) Ave che paNa tenI sanmukhatA choDI devI, dRSTimAM teno Azraya na levo. AhAhA.! Avo mArga che. ApaNe ahIMyAM e cAlyuM ne? 186 cAle che ne? paradravyarUpa...." e paradravyarUpa che. pahelA ApaNe cAlyuM che. e paradravyarUpa che. AhAhA.. paravastu che, potAnI cIja nahi. potAnI hoya to potAthI bhinna thAya nahi. jo potAnI cIja hoya to sadAya rAga rahe, sadAya duHkhI rahe sadAya saMsAramAM paribhramaNa karavuM paDe. te potAnI nahi, paradravyarUpa che. zuM? e dravyaka-jaDakarma, jJAnAvaraNa Adi ATha karma che. puNya-pApanA bhAvathI karma baMdhAya che e ATha karma che te padravya che, svadravya-svasvarUpa nahi. ane bhAvakarma-A mAthe kahyA I. paThana-pAThana, smaraNa, vaMdana, stuti e badhA bhAvakarma che, vikArabhAva che, zubhabhAva che. AhAhA...! mumukSu :- paThana-pAThanamAM hetu to Atma-anubhavano che. uttara :- ho, lakSa bhale ho paNa che vikalpa, rAga. mumukSu :- e asala cIja nathI, pachI choDI devA. uttara :- pahelethI ja dRSTimAMthI choDavA. Ave che, thAya to che paNa dRSTinA joramAM tenI upara dRSTi na rAkhavI. sUkSma vAta che, bhagavAnA atyAre cAlatA pravAhathI bIjI cIja che. e dravyakarma, bhAvakarma. bhAvakarma (eTale pahelA) je kahyA te-paThana-pAThana, smaraNa, vaMdana, stuti e puNyabhAva che, te paNa jhera che. bhagavAnaAtmA anIndriya anAkuLa AnaMdanuM rUpa che tenAthI A rAgAdinuM vikArarUpa potAnA svarUpathI bhinna che. bhagavAna svarUpa amRta AnaMda che, to e rAga svarUpa jhera che. AhAhA...! pahelA dRSTimAM-zraddhAnamAM palaTo khAvo. palaTo samajyA? palaTavuM. dRSTimAM-zraddhAmAM palaTavuM ke rAga che, Ave che paNa e jhera che, duHkha che, potAnI dRSTino viSaya to trikALI AnaMdakaMda che. e dRSTino viSaya dhyeya banAvavo. tyAre tene dharmanI zarUAta thAya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? A bahAranI kriyA paMca mahAvrata, samiti, gupti, (joIne) cAlavuM ne jovuM e badhI rAganI kriyA che. e paradravyasvarUpa dravyakarma, bhAvakarma, nokarma nokarma eTale zarIra, vANI, mana, "temane potArUpa jANI" temane potAnA mAnanAro. potAnA mAnanAro. jANI anubhave che, zuddhasvarUpathI bhraSTa che...." che? AhAhA.! e rAgane potAno mAnI jANIne anubhave che te potAnA zuddha svarUpathI bhraSTa che. AhAhA...! AvI vAta che, bhAI! jhINI paDe. atyAre I vAta ja cAle che), e karo, e zubhakarma karo, satkarma karo. paNa satkarma ja nathI, e to asatkarma che. satkarma to AnaMdasvarUpa bhagavAna AtmA AnaMdanuM daLa che temAM ekAgra
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ kilazAmRta bhAga-6 thavuM, lIna thavuM e satkarma che. AhAhA.! duniyAthI judI jAta che. zeTha nathI AvyA? ThIka nathI, ene ThIka nathI. e anubhavathI bhraSTa che. zuM kahyuM? je koI AtmA potAnA AnaMda ane jJAnasvarUpane choDI AvA jaDakarma ane puNya, dayA, dAna, vratanA vikalpane potAnA mAnIne anubhave che, potAnA jANIne anubhave che, mAne che e svarUpathI bhraSTa che. che? zeTha! zeTha kahetA hatA ke, kaoNlejamAM bhaNyA hatA paNa A bIjI cIja che. AhAhA...! aMdara bhagavAna saccidAnaMda prabhu nitya dhruva, dhruva dhruva dhruva eTale nitya. nityAnaMda prabhu aMdara birAje che. AhAhA....e to amRta ane atIndriya AnaMdano piDa-kaMda che. tenAthI A je zubharAga che e to vikAra che, duHkha che, potAthI bhinna che. tene potAnA mAnIne anubhavavA, tenAthI lAbha thaze, tenAthI mane lAbha thaze ema anubhavavuM e svarUpathI bhraSTa che. kyAreya sAMbhaLI nathI evI vAta che, DaoNkTarA nyAM DaoNkTarImAM to Ave nahi. AhAhA. che? paramArthabuddhie vicAratAM...." zuM kahyuM? che? paramArthabuddhie vicAratAM gunegAra che..." che? e gunegAra che. AhAhA.! koNa gunegAra che? potAnA jJAna, caitanya ne AnaMda anAkuLa zAMtatattva, tenAthI virUddha je A bhAva che-paThana-pAThana, zravaNa, manana, ciMtavana zubharAga tene potAnA mAnIne, potAnA che ane potAne lAbha karaze ema mAnIne anubhave che e gunegAra che, guno kare che, cora che. AhAhA.! A to hajAro varSa pahelAnA pATha che. be hajAra varSa pahelA kuMdakuMdAcAryanA pATha che. A TIkA che e eka hajAra varSa pahelAnI che. "amRtacaMdrAcArya digaMbara muni jaMgalamAM vasatA hatA. AhAhA..! kahe che ke, je koI potAnI cIja AnaMda ane jJAnanI mUrti, jJAnaghana che tenAthI viparIta bhAva-zubhabhAva jhera che tene potAnA mAnIne anubhave che, te huM karuM to mane lAbha thaze ema mAnanArA svarUpathI bhraSTa che, paramArthathI cora-gunegAra che. bhASA to samajAya che ne? AhAhA.. samajANuM kAMI? Avo mArga che, prabhu! AhAhA...! paramArthabuddhie vicAratAM..." paramArtha zuM? kharekhara tattvadRSTie vicAratAM. potAnuM svarUpa paramapadArtha. paramArtha eTale paramapadArtha. paramArtha eTale) A duniyAnI sevA ne dayA-phayA e paramArtha-pharamArtha nathI. paramArtha, paramArtha, parama-artha, parama-artha-padArtha. paramapadArtha bhagavAna AtmA, tenI dRSTie vicAratAM te badhA bhAva gunegAranA che. samajANuM kAMI? kyAM gayA? "jeThAbhAI! tyAM beThA che, ThIkA zeThane yAda karyA ne tame yAda AvyA. haidrAbAda! AhAhA.! prabhu mArga to koI apUrva che. paribhramaNa karatA... karatA... karatA... anaMta anaMta kALa thayo. corAzI lAkha yonimAM eka eka yonimAM anaMta vAra janma-maraNa karyA, bhAI! AhAhA...! zAstramAM to evA lekha Ave che, bhAI! tArI yuvAna avasthAmAM tuM marI gayo, mRtyu pAmyo hato) tArI mAtAne
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-186 AMsuM AvyA, mAtAne eTalA AMsu AvyA ane eTalI vAra tuM yuvAna avasthAmAM marI gayo ke e AMsanA AkhA dariyA bharAya. eTalI vAra tuM marI gayo ane tArI mAtA tArI mATe roI. eTalA bhava karyA che, prabhu tane khabara nathI, tuM bhUlI gayo. bhUlI gayo mATe nahotuM ema koNa kahe? ahIMyAM janma thayA pachI cha mahinA zuM hatuM I khabara che? zuM kahyuM? DaoNkTarA ahIMyAM janma thayo ne? emAM cha mahinA zuM hatuM e khabara che? khabara nathI mATe nahotuM? khabara nathI mATe nahotuM lojIkathI samajAya evuM che. jamyA pachI cha mahinA mAtAe zuM karyuM kevI rIte dhavaDAvyo? cha mahinAnI uMmaranI khabara nathI. to khabara nathI mATe nathI? nahotuM? ema pUrvabhava anaMta karyA e khabara nathI mATe nahotA? lojIkathI to kahIe chIe). AhAhA.! samajANuM kAMI? AhAhA.! A bhava pahelA prabhu anaMta anaMta bhava karyA che, prabhu! tuM bhUlI gayo. paNa bhUlI gayo mATe nathI? to to A bhavamAM paNa bhUlI gayo to te vakhate nahotuM? AhAhA...! e anaMta anaMta avatAra AtmAnuM jJAna karyA vinA, samyagdarzana vinA svarUpathI bhraSTa thaIne, e puNya ane pApanA bhAvane potAnA mAnIne cAra gatimAM rakhaDe che. naraka ne kIDA, kAgaDA, kUtarAnA avatAra kare che. badhuM anaMta vAra karyuM che. A kaMI pahelovahelo avatAra nathI. AvA manuSya avatAra to anaMta vAra AvI gayA che. AhAhA.! ane manuSya karatAM paNa narakayoninA avatAra... naraka yoni che. mAMsa khAya che, dArU pIve che, iMDA abhakSya khAya che, parastrIno ghaNo laMpaTI hoya to e marIne nIce narakamAM jAya che. loDhuM hoya che AvuM loDhuM, loDhAno goLo pANI upara mUko to nIce cAlyo jAya. ema ghaNA pApa karyA to e pApanA kAraNe nIce narakamAM cAlyo jAya che. evI narakayonimAM paNa A AtmA anaMta vAra avataryo che. narakanuM duHkha to eTaluM che, lokoe sAMbhaLyuM nathI. ohoho. eka kSaNanuM narakanuM duHkha... nIce sAta pAtALa che. sAta pAtALa che. jaghanya avasthAne zuM kahe che? nAnI. nAnAmAM nAnI avasthA dasa hajAra varSanI che ane moTAmAM moTI avasthA asaMkhya abaja varSanI che. enI eka kSaNanuM duHkha siddhAMta kahe che ke, karoDo bhavamAM karoDo jIbhe kaho to eka kSaNanuM duHkha kahI zake nahi. eTalA duHkha prabhu te vehyA che. anaMta anaMta bhavamAM eTalI vAra nakaramAM gayo. hamaNAM chApAmAM AvyuM che ne? gujarAtImAM bhAIe nAkhyuM che. karoDo bhava ane karoDo jIbhe eka kSaNanuM duHkha (kahI zakAya nahi). pacIsa varSano rAjakumAra hoya ane abajanI pedAza hoya ane lagnamAM be-cAra-pAMca karoDa kharca nAkhyA hoya. lagna samajAya che ne? zAdI. lagnanI prathama rAta ho, pahelI ja rAtri ho e samaye koI e rAjakumArane sIdho TATAnI bhaThThImAM nAkhI de ane je pIDA thAya tenAthI anaMtaguNI pIDA narakamAM hoya che. prabhu! tuM kyAM rahyo tenI khabara nathI. A mithyAtvanI bhramaNAne kAraNe rahyo. satkarma paNa anaMtavAra karyA. tyAMthI svargamAM gayo ane tyAMthI paTakyo
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 kalazamRta bhAga-6 pazumAM ane pazumAMthI narakayonimAM gayo. AhAhA.! samajANuM kAMI? eTalA duHkha tyAM che ke eka kSaNanuM duHkha, be ghaDInA dukha karoDo jIbha ane karoDo bhavamAM kahI zake nahi eTalI pIDI tyAM che. e abajopati rAjakumArane lagnanI pahelI rAtre tAtAnI bhaThThImAM nAkhe ane je dukha ene thAya enAthI anaMtagaNuM duHkha nIce (narakamAM) che. AhAhA...! badhI vAtuM paramasatya che, prabhu sarvajJa paramAtmA trilokanAthe kahI che. AhAhA! tane khabara nathI. khabara nathI mATe nathI ema kema manAya? prabhu! AhAhA. ahIMyAM kahe che ke, evA pApanA bhAva karavAthI to narake gayo paraMtu evA koI puNyabhAva karyA, paThana-pAThana Adi topaNa svargamAM gayo paNa tyAM paNa duHkha che, rAganuM dukha che. AhAhA..! e duHkhamAM anaMta anaMta bhava karyA. e paribhramaNa maTADavAnuM satkarma e kAma-kArya nathI. e satkarma dayA, dAna, vrata, paThana-pAThana e bhavanA aMta lAvavAnuM kAraNa nathI. AhAhA...! "paramArthabuddhie vicAratAM gunegAra che" AhAhA...! che? guno che. e zubhabhAva paNa AtmAnA svarUpathI bhinna jAtanA che. tene potAnA mAnavA e guno che, cora che. AhAhA...! AvI vAta kyAreya sAMbhaLavA maLatI nathI. bahAramAM rAjI rAjI thaI jAya. AhAhA...! tame ghaNuM karyuM, sevA karI, tame dAna ghaNuM dIdhuM, paisA ApyA, maMdira banAvyA, ghaNo dharma (ka). marI gayo emAM, abhimAnamAM. rAganI kriyA potAnI mAnI svarUpathI bhraSTa thaI gunegAra thayo che. AhAhA...! che? gunegAra che). "jJAnAvaraNAdi karmano baMdha kare che. e to anaMta karmanuM baMdhana kare che. zubhabhAvathI paNa anaMta karmano baMdha thAya che. AhAhA...! e rAga che ne vikalpa-vRttinuM utthAna che. Ama karuM, Ama karuM, Ama karuM. dayA, vrata, bhakti, paThana-pAThana. e caitanya jJAnasvarUpa bhagavAna (che) emAM vRttinuM utthAna che). utthAna nAma vRtti UThe che. vRtti UThe che e guno che. tene potAnA mAnavA e guno che. AhAhA...! samajANuM kAMI baMdha kare che.' samyagdaSTi jIva." have savaLI vAta lya che. samyagdaSTi jIva-dharmI jIva. AhAhA.! evA bhAvathI rahita che." samyagdaSTi jIva (rAga) bhAvathI potAnuM svarUpa rahita che tene potAnuM svarUpa mAne che. rAga thAya che paNa e mAruM svarUpa nathI, guno che, doSa che ema mAne che). AhAhA...! samyapha nAma satyadRSTivaMta, satya svarUpa je rAganA gunAthI rahita che tene potAnuM mAnanAro samyagdaSTi jIva "evA bhAvathI rahita che." e gunAnA bhAvane potAmAM mAnato nathI, tenAthI) bhinna mAne che. AhAhA.. samajANuM kAMI? evI vAta che, bhAI! bahu sUkSma che. vAdavivAda kare to pAra na Ave. AhAhA...! mumukSu :- AvuM kahezo to koI maMdira banAvavA mATe paisA ja nahi Ape. uttara :- ApI zakato ja nathI. AvavAvALA Ave che. ame koIne kyAreya kahyuM
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-186 11 nathI. ahIM to karoDo rUpiyA AvI gayA. chavIsa lAkhanuM makAna banI gayuM. koIne ame kahyuM nathI ke, paisA do ke ahIMyAM (maMdira) banAvo. koIne ame kahyuM nathI. bananArI cIja che to banyA vinA rahetI nathI. e vAta che. bahAranI cIja bananArI hoya ne to bane che. nA pADe to paNa tene bhAva AvyA vinA rahe nahi. bhAva Ave paNa karI zakato nathI. bane che tene kAraNe. A to paramANu mATI che. paramANu rajakaNa che teno piMDa che, skaMdha... skaMdha, piMDa tenI A badhI racanA che. AtmA e jaDanI racanA karI zakato nathI. AhAhA.! bahu sUkSma che, bhagavAnA | mumukSu :- AtmAne paMgu banAvI dIdho. uttara :- AtmA anaMta zaktivaMta potAnA svabhAvamAM che. paranuM karavAmAM e zaktivAna che? pote jJAnAnaMda sahajAnaMda prabhu, mahA anaMta puruSArthathI potAmAM rahe che, paranuM zuM kare? sUkSma vAta che, bhagavAnA mumukSu :- paranuM karavuM ke na karavuM? uttara :karI zakato nathI pachI karavuM zuM? vakIla che ne eTale prazna kare che. sUkSma vAta che, bhagavAnA mumukSu :- A DaoNkTaro nADI jove che nA uttara :- e nADI jove che e AtmAnuM kArya nahi. vikalpa UThe che eTalI vAta che, bAkI e badhuM jaDanuM kArya che. mumukSu :- hAtha aDADe to hAthanI to jarUra paDe ne? uttara :- jove ne, jaDa dekhe AMgaLI. ghaNuM sUkSma che, bhagavAnA zAMtithI sAMbhaLo! A AMgaLI che e zarIrane aDatI nathI. kemake A tattva bhinna che, A tattva bhinna che. ekabIjAmAM abhAva che. abhAva che to potAno bhAva potAthI rAkhe che, paranA bhAva sAthe saMbaMdha nathI. to AMgaLI tene aDatI paNa nathI. kaThaNa che. duniyAthI judI jAta che. A lAkaDI che, juo! A pustaka upara lAkaDI rahI nathI. sAMbhaLo! lojIka-nyAya sAMbhaLo! A lAkaDI tenA AdhAre rahI nathI. kema ke, lAkaDImAM paramANu che. A to paramANu che), ghaNA paramANuno piMDa che. TukaDA karatA karatA chello nAno paramANu rahe tene paramANu kahe che. eka paramANamAM cha zakti che. anaMta zakti che emAM cha zakti che. kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna, adhikaraNa. nizALamAM vibhakti AvatI hatI. cha vibhaktikartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna, adhikaraNa. e rajakaNamAM potAmAM kartA thaIne adhikaraNa nAma potAnA AdhAre rahyo che evo guNa enAmAM che. to eka paramANu bIjAnA AdhAre rahyo che evI cIja nathI. thoDI thoDI sUkSma vAta karIe chIe, hoM! bahu sUkSma laIe to to ... AhAhA...!
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 kalazAmRta bhAga-6 A jamIna che. sAMbhaLo to kharA ekavAra, zuM che? paga che, paga jamInane aDato nathI. jamInanA AdhAre paga cAlato nathI. kemake paganA rajakaNa bhinna cIja che ane eka eka rajakaNa potAnI karaNa-sAdhana zaktithI potAnA AdhAre cAle che, paranA AdhAre nahi. parane aDatA paNa nathI. bahu sUkSma thaI jAya, bhAI! ahIMyAM to ghaNI vAra kahyuM che. A to DokTara karI navA che eTale... samajANuM kAMI? sUkSma vAta che, bhagavAnA tattva kaho, jaDa tattva kaho to e tattva potAnI zaktithI jyAM rahyuM che tyAM potAnA AdhAre rahyuM che. paranA AdhAre rahe ema parane aDatuM ja nathI. ema vastu tattvanI pRthakatAnuM pRthaka lakSaNa pRthaka rahevAno svabhAva che. AhAhA.! zeThA kyAreya sAMbhaLyuM nathI. zeTha to zIkhelA. kuMdakuMdAcArya abhyAsa karyo hato. AhAhA.. emAM e kahe che, kartA, karma che zakti Ave che? vibhakti Ave che ne? nizALamAM Ave che. kartA - kare te kartA, karma - kArya kartAnuM ISTa te karma. karaNa - kartAnuM sAdhana te karaNa. saMpradAna - kartA thaIne potAmAM rAkhe e saMpradAna. apAdAna - potAthI thAya che e apAdAna. adhikaraNa - potAnA AdhAre rahe che e adhikaraNa. e cha zakti dareka tattvamAM che, to koI zakti, koI tattva koInA AdhAre rahyuM che evuM traNakALamAM che nahi. mumukSa - peTrolathI to moTara cAle che ne? uttara:- bilakula cAlatI nathI. che to vaLI AgaLanI vAta che. peTrolathI moTara cAlatI nathI. mANasa tene aDI zakato nathI. calAvato nathI, cAle che tenA kAraNe. tyAre te cIjane nimitta kahevAmAM Ave che. nimitta paramAM kAMI karatuM nathI, to nimitta kahevAmAM Ave che. A to vijJAnanuM vijJAna che. sarakAranuM vijJAna che ne? atyAre A vijJAna nathI cAlatuM? vijJAna. upara laI jAya che ne phalANuM laI jAya che, vimAna Ama laI jAya ne... e badhA vijJAnanI paNa khabara che. A to vijJAnanuM vijJAna che. samajANuM kAMI? AhAhA.! mumukSu :- e badho rAga che. uttara :- rAga che. AhAhA.! A vakIlAtanI buddhi, A DokTaranI buddhi badhuM kujJAna che. zeTha! "rAmajIbhAI to moTA vakIla hatA. 3pa varSa pahelA pAMca kalAka korTamAM jAtA hatA. baso rUpiyA letA hatA, baso. moTA vakIla hatA. badhuM choDI dIdhuM. atyAre to 95 varSa thayA che. somAM pAMca ochA. pAMtrIsa varSathI badhuM choDI dIdhuM che. e vakhate to pAMca kalAkanA baso rUpiyA letA hatA ane enI salAha levA Ave to eka kalAkanA so rUpiyA letA hatA. emAM zuM? e dhULa che, emAM zuM? e jJAna jJAna nathI, e jJAna kuzAna che. - jJAna tene kahe che, bhagavAna AnaMdakaMda prabhu che e jJAnanuM jJAna thAya, rAganuM bhinna jJAna thAya tenuM nAma jJAna kahevAmAM Ave che. vItarAga sarvajJa paramAtmA trilokanAtha devAdhideva Ama pharamAve che. bhagavAna to mahAvidehamAM birAje che emanI A vANI che, bhAIAhAhA...!
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-186 13 atyAre to bahu pheraphAra thaI gayo che, paNa e kone paDI che? janme eTale bALaka.. bacapana khelameM khoyA, juvAnI strImAM mohyA, ghaDapaNa dekhakara royA. jyAM vRddha thayo tyAM AhAhA.! koNa chuM? kevo chuM? A zuM cIja che? kema thAya che? tenI khabara vinA... AhAhA...! ahIMyAM (kahe che), paramArthabuddhie juo to samyagdaSTi e bhAvathI rahita che. parane huM aDato ja nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI strInA zarIrano je bhoga che to A zarIra (bIjA) zarIrane aDatuM nathI. ema samyagdaSTi jANe che. rAga Ave che, e kriyA thAya che paNa jJAnI dharmAtmA jANe che ke, e huM karato nathI. AhAhA...! huM to mArA jJAnasvarUpamAM chuM. e mArI cIja che. huM kyAreya parane aDyo ja nathI ane paracIja kyAreya mane aDI nathI. AhAhA.! AvI vAta koNa mAne? pAgala jevI lAge. pAgala jevI lAge. A pAnAM AMgaLI vinA Ama UMcA thAya che. koNa mAne? mumukSu :- AtmajJAna thayA pahelA to e bhAva nahi Ave. uttara :- zuM kahyuM? mumukSu :- AtmajJAna thayA pahelA to e bhAva nahi Ave. uttara :- bhAva Avaze paNa e che ajJAna. AhAhA.! jhINI vAta bahu, bhAI! mumukSu :- DaoNkTara ane vakIlanuM jJAna to AtmAnuM che ne? uttara :- e kujJAna che, rakhaDavAnuM jJAna che. AtmAnuM jJAna nathI, e jaDanuM jJAna che. bhaiyA! mumukSu - thAya che to AtmAnI paryAyamAM ne uttara :- paryAya che e bIjI vAta che. e to rAga che, rAga paNa tenI paryAyamAM thAya che, to che eno e jJAnanI paryAya thAya che potAnI dazAmAM paNa e paryAya ajJAna che, kuzAna che. potAnA caitanya svarUpa bhagavAna AtmAnuM aMtarajJAna thayA vinA potAnI paryAyamAM jJAnamAM, vartamAnamAM trikALI zeya, AtmAne zeya banAvyA vinA kyAreya jJAna thatuM nathI. parane zeya banAvIne je jJAna thAya e jJAna che ja nahi. samajANuM kAMI keTalI vAta kahe? bahu sUkSma che. bahu sUkSma jhIlI zake nahi evI vAta che, bhagavAnA AhAhA..! sADA nava thaI gayA? thaI gayA lyo, tamAro poNo kalAka thaI gayo.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 kalazamRta bhAga-6 poSa suda 9, maMgaLavAra tA. 17-01-1978, kaLaza-186, 187 pravacana-207 kaLazaTIkA "mokSa adhikAra cAle che. 186 (kaLaza). vAta e AvI ke, mithyASTi jIva anAdithI puNya-pApanA bhAva je azuddha vikAra che tene potAnA mAnIne anubhave che. e mithyAdRSTi navA saMsAranA baMdhananA karmane bAMdhe che. karmane bAMdhe che. potAnuM svarUpa caitanya zuddha AnaMda, tene bhUlIne, tenAthI) bhraSTa thaIne, che ne chelle? anubhavathI bhraSTa che. pahelI lITI che. puNya ane pApa ne karma ne zarIra, tene potAnA mAne che e anubhavathI bhraSTa che. te potAnI cIjathI bhraSTa thayo che. AhAhA.. e navA karma bAMdhe che , e gunegAra che. zeThA gunegAra kahyuM hatuM ne? che? paramArthabuddhie vicAratAM gunegAra che,... AhAhA..! atyAre to bhAre AkaruM paDe che mANasane. e badhI zubhakriyAne AgamamAM sAdhana kahI che, ema kahe che. e to nimittanuM jJAna karAvyuM che. vastusvarUpa caitanya anaMta AnaMda Adi zaktiono bhaMDAra zuddha caitanya vastu che. teno anubhava, (tenI sanmukha thaIne teno anubhava nahi karatAM puNya-pApanA bhAva ne karma ne zarIra, vANI mArA che ema mAnIne anubhave che e potAnA svarUpathI bhraSTa che. jhINI vAta che, bhAI! kAle to pUrvaparyAya kAraNa ane uttaraparyAya kArya, tyAM sudhI lIdhuM hatuM. mithyAtva pUrva paryAya kAraNa che. pachI samakita kArya che? mithyAtva kAraNa che? e to pUrvaparyAyano vyaya thaIne navI paryAya utpanna thAya che tene kAraNa-kArya kahyuM che. AhAhA...! zuM kahyuM? potAnA svarUpamAM anubhavanI dRSTi nahi hovAthI rAga ne dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodhanA bhAvane potAnA mAne che, te potAnI paryAyamAM vikAranI utpatti kare che ane nirvikArI potAnA svabhAvano udAsa bhAva pragaTa nathI karato. samajANuM kAMI? jhINI vAta, bhAI! thoDI vAta paNa bahu sUkSma ane durlabha che. bhagavAna AtmA! have ahIMyAM kahe che, juo! "samyagdaSTi jIva..." bIjI lITI. samyagdaSTi jIva. samyagdaSTi kone kahIe? ke, nija AnaMdasvarUpa ne jJAna zuddha svarUpanI dRSTi thaI che ane nija caitanya svabhAva je trikALI zuddha caitanya che teno anubhava thaIne pratIti thaI che tene ahIMyAM samyagdaSTi kahe che. dharmanI pahelI sIDhI, mokSamahelanI pahelI sIDhI e samyagdarzana, cothuM guNasthAna. AhAhA.! samyagdaSTi jIva evA bhAvathI rahita che. evA bhAva eTale puNya-pApanA bhAva, dravyakarma
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-186 jaDa, nokarma zarIra, vacana, mana ane bhAvakarma puNya-pApa, tenAthI samyagdaSTi rahita che. (tene) potAnA mAnato nathI. samajANuM kAMI? sUkSma vAta che, bhAI! potAnI cIja je jJAna ne AnaMda trikALI zakti-svabhAva paDyo che ne? AtmA trikALI cIja che ne? ane trikALImAM svabhAva trikALa paDyo che ke nahi? trikALa svabhAva to anaMta AnaMda, anaMta jJAna, anaMta zAMti, anaMta svacchatA, anaMta prabhutA Adi anaMta zaktiono piMDa to Atmadravya che. tenI jene dRSTi ane anubhava thAya. anubhava nAma e vastu svarUpane anusarIne samyajJAna, zAMtinI prApti thAya. anAdithI puNya ane pApanA bhAva (thAya che temAM) azAMti che. kaSAya che, duHkha che, jhera che. evo anubhava karanAro mithyA jUThI asatya dRSTivaMta che. jenAthI asatyadRSTine kA2Ne corAzI lAkha yonimAM) anaMtakALathI paribhramaNa kare che. AhAhA..! samyagdaSTi jIva potAnuM zuddha svarUpa pavitra che tenuM aMtara bhAna thayuM che, anubhava thayo che, pratIti thaI che te jIva dravyakarma, bhAvakarma, nokarmathI rahita che. potAnI cIjamAM tenI khatavaNI karatA nathI. khatavaNI samajAya che? potAnA) khAtAmAM nathI nAkhatA. samajANuM kAMI? nija svarUpa zuddha caitanyaghana AnaMdakaMda che tenI dRSTi karanAro samyagdaSTi dharmanI pahelI sIDhIvALo che. AhAhA..! e potAmAM jJAna, AnaMda, zAMtinI meLavaNI kare che khatave che. zuM kahyuM? potAnA khAtAmAM nAkhe che, paNa puNya-pApanA, dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodhanA bhAvane potAnA khAtAmAM nathI nAkhato. AhAhA..! A dIkarA ne davAkhAnA kyAM rahyA? bahAra rahI gayA? AhAhA..! 15 aMta2 cIja-vastu che ne? ane che to anAdithI che. anaMta kALa rahenArI che. ane jema trikALa cIja che, svabhAva, ema jJAna, AnaMda, zAMti paNa teno trikALI svabhAva che. e trikALI svabhAvanI dRSTi karanAro potAmAM, potAnA khAtAmAM pavitratA ane zuddhi che tene khatave che. paNa apavitra bhAva che, paraMtu potAnA jJAnamAM parazeya tarIke jANe che, paraMtu potAmAM bheLavato nathI. AhAhA..! tenuM nAma bhedajJAna, tenuM nAma samyagdarzana kahe che dharmanI pahelI sIDhI. AhAhA..! samajANuM kAMI? che? samyagdaSTi jIva evA bhAvathI rahita che. kevo che samyagdaSTi jIva" dharmI. svadravya saMvRtta:' 'svadravye saMvRtaH nija AnaMda ane jJAna svarUpamAM rahe che. 'saMvRtaH' che temAM rahe che. puNya-pApa ne rAgamAM teo rahetA nathI. tene bhinna jANIne tene jANe che paraMtu temAM rahetA nathI. AhAhA..! Avo mArga che. che? 'svadravya saMvRtaH" potAnA AtmadravyamAM saMvarUpa che...' e puNya ne pApanA bhAva to Asava che, malina che, azuddha che. tenAthI rahita samyagdaSTi dharmAM jIva potAnA svarUpamAM saMvRtta che. e AsravathI rahita che. AhAhA..! potAnA svarUpamAM rahenArA che. bAhya cIja ho, badhAne dekhe-jANe che, potAmAM khatavatA nathI. AhAhA..!
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 kalazAmRta bhAga-6 samyagdaSTi jIva evA bhAvathI rahita che. kevo che samyagdaSTi jIva?" "svadratye saMvRtaH AhAhA...! svadravya ene kahIe ke je puNya-pApanA bhAvathI rahita che). 186 (kaLazamAM) chelle chelle AvI gayuM). samajANuM kAMI? AhAhA...! bahu thoDI paNa sUkSma paNa paramasatya vAta che. AhAhA...! enI kyAreya dRSTi karI nathI ane dayA, dAna, vrata, bhakti Adi bhAva e to zubhabhAva che. tenAthI mAruM kalyANa thaze, e sAdhana che ane nizcaya sAdhya che e to bhramaNA, mithyAzalya che. ahIMyAM to dharmAjIva svadravyamAM saMvRtta che. mithyAdRSTi jIva paradravyamAM pravRtta che. basa ! TUMkI vAta che). ajJAnI jIva paradravya nAma puNya ne pApa e padravya che, temAM pravRtta che. samyagdaSTi jIva svadravyamAM saMvRtta che. nija jJAna, darzana, AnaMdamAM aMdara potApaNuM mAnIne anubhave che. AhAhA.! potAnA AtmadravyamAM saMvararUpa che arthAt AtmAmAM magna che." AhAhA.. tene rAga thAya che paNa dharmI temAM magna nathI, lInatA nathI. tenuM jJAna karIne, teno jJAtA thaIne tene zeya banAvIne jANe che ane rahe che potAnA jJAnamAM. rAgane jANe che, rAganuM jJAna ane potAnA jJAnamAM rahe che. AhAhA.! A kuMdakuMdAcAryanuM zAstra che, zeThA zeThe to abhyAsa karyo che. AhAhA...! mumukSu :- bahu pramoda batAve che. uttara - hA, pramoda pramoda batAve che. narama jIva che no vAta to bApA, bahu muzkelI che. loko virodha kare che. kAle AvyuM che ne bhAInuM - "jagamohanalAlajInuM, ke AtmAmAM adhyAtmathI to puNya-pApa baMdhanuM kAraNa che paraMtu AgamadaSTithI e puNya pariNAma sAdhaka che ane dharma sAdhya che. tenAthI dharma thaze, ema AvyuM che. ararara! prabhu prabhu ane tyAM sudhI AvyuM che ke, pUrvaparyAya kAraNa che ane uttaraparyAya kArya che ema zAstramAM Ave che. nyAyazAstramAM ane svAmI kArtikeyamAM Ave che. paraMtu zuM kahe che? phakta pUrvaparyAya je che e kAraNa che ane pachInI paryAya kArya che). kema ke, pUrvaparyAyano vyaya thAya che ane pachInI paryAyano utpAda thAya che. e apekSAe kAraNa-kArya karyuM. paraMtu emAM evuM lagAvI daye ke, pUrvano zubhabhAva kAraNa che ane pachI zuddhabhAva kArya che. evuM lagAvI dIdhuM che. AhAhA.! zAstramAM evuM Ave che ke, pUrvaparyAya kAraNa ane uttaraparyAya (kArya). pUrvaparyAya zuM? potAnA AtmAmAM je prathama vartamAna avasthA thAya che tene pUrvaparyAya) kahe che ane tene kAraNa banAvIne pachInI paryAya thAya che tene kArya kahe che. to zubharAga kAraNa ane zuddha paryAya) kArya ema lagAvyuM che. paraMtu ema che nahi. jo ema lagAvo to zAstramAM evuM paNa kahyuM che ke, pUrvaparyAyatamAM) mithyAtva che te kAraNa che ane samyagdarzana kArya che, evo pATha che. pUrvaparyAya yukta dravyam kAraName, e "svAmI kArtikeyamAM Ave che. uttaraparyAya
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-186 17 yukta dravyam kArya. to tyAM to pUrvaparyAya(mAM) mithyAtva paNa che. mithyAtva kAraNa ane samyagdarzana kArya (ema che) paNa pUrvaparyAyano vyaya kA2Na ane utta25ryAya kArya. mithyAtvano vyaya thaIne samyagdarzananuM kArya thAya che. ema zubhabhAvano vyaya thaIne zuddhabhAva thAya che. tyAM to ema lIdhuM che ke, pUrvaparyAya kAraNa ane uttaraparyAya kArya. to pUrvaparyAya azubha paNa che. zuM kahe che? pUrvaparyAya kA2Na (hoya) to azubhabhAva kAraNa ane pachI zubhabhAva kArya. ema lIdhuM che. paMDitajI! e to pUrvaparyAya... e to kSaNika che ne tethI. mumukSu : uttara H- e to eka siddha karavuM che, eTalI vAta che. e to siddha karavuM che ke, pUrvaparyAya vyaya thAya che ane navI paryAya utpanna thAya che, eTalI vAta siddha karavI che. to tyAM to tyAM sudhI lIdhuM che, svAmIkArtikeya'mAM paNa che ane nyAyazAstramAM (lIdhuM che), pUrva azubhabhAva kAraNa che ane pachInI paryAya kArya che. to eno artha zuM? azubhabhAva mithyAtva kAraNa che ane zubhabhAva kArya che? e azubhabhAvano vyaya kAraNa che. bhAIe nAkhyuM che, phUlacaMdajI'! zeTha! jainatattva mimAMsA' AvyuM che? phUlacaMdajI"nuM che, jainatattva mimAMsA'. jeThAbhAI'! zeTha.. zeTha pAse AvyuM che? jainatattva mimAMsA'. nahi AvyuM hoya. ApaNe che? vadhArAnuM che? jainatattva mimAMsA' eka zeThane Apajo. jainatattva mimAMsA'. 'phUlacaMdajI' paMDita che ne? emaNe jainatattva mimAMsA' banAvyuM che. emAM A artha lIdho che ke, pUrvaparyAya kA2Na. ane jagamohanalAlajI'nuM Aje ja AvyuM che, emaNe to ema ja lagAvyuM che, pUrvaparyAya azubha kAraNa ane zubha kArya. zubhaparyAya kA2Na ane azuddha kArya. mumukSu :- to to pUrvaparyAya azubha kAraNa ne zubhakArya thaI jAya. uttara H- e lIdhuM che ne ke, zuddhaparyAya kA2Na ane zubhaparyAya kArya. thoDI sUkSma vAta che. nyAyazAstramAM ema Ave che ke, pUrvaparyAya kAraNa, uttaraparyAya kArya. to ema paNa AvyuM ke, zuddhabhAva je Avyo ane zuddhabhAvano vyaya thaIne zubha thayuM, zubha. to zuddhabhAva e kA2Na ane zubha kArya thayuM. evuM Ave che. paNa eno artha ema nathI. zuddha upayogano vyaya kAraNa ane zubhaupayogano utpAda kArya che. ema artha che. kAle AvyuM che, ghaNuM viparIta nAkhyuM che. zuM thAya? 'sanmati saMdeza'mAM jagamohanalAlajI"nuM bahu lakhANa AvyuM che. arere..! eka adhyAtma, eka Agama ane eka nyAya traNanI vAta lIdhI che. mumukSu :- ema kAMI paraspara virodha hoya? uttara :- 52spa2 aviruddha to jainavANI kahe che. (e ema kahe che ke), adhyAtmamAM zuddhaupayoga ja mokSano mArga che ane AgamamAM zubhaupayoga paNa mokSano mArga paraMparAe che. ane nyAyamAM, nyAyazAstra Ave che ne? tyAM pUrvaparyAya zubha kAraNa che, pachInI uttaraparyAya
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazamRta bhAga-6 kArya che, evuM AvyuM che. traNa bolanI vyAkhyA AvI che. paraMtu ema nathI. AhAhA.! to to kahyuM ke, zAstramAM ema kahyuM ke, pUrvaparyAya kAraNa che. to mithyAtva kAraNa che. pUrve mithyAtva che pachI samati thayuM. eka samayamAM (thayuM). mithyAtva kAraNa ane samakita kArya zAstramAM pATha to evo che, pUrvaparyAya kAraNa ane uttaraparyAya kArya. eno artha ema che ke, pUrvaparyAyano vyaya kAraNa ane pachInI paryAyano utpAda kArya. samajANuM kAMI? "devIlAlajI'! moTI gaDabaDa che. arere...! "jagamohanalAlajIe AvuM nAkhyuM mumukSu - tyAM to eTaluM ja batAvavuM che ne ke prAyogyalabdhino abhAva kAraNa che. uttara :- nA, nA. e to kaMI nahi. che to bIjI vAta kare che, badhI AgamanI vAta kare che. AgamamAM zubhabhAvane sAdhana kahyuM che, nizcaya sAdhya che, ema kahe che. AvyuM che ne, kAle AvyuM che. "sanmati saMdeza che ne? dilhI: dilhI. dilhI...! AhAhA...! moTuM lakhANa AvyuM che. kAle vAMcyuM hatuM. bhAI! ahIM to kahe che, e pUrvaparyAyane zAstramAM kAraNa kahyuM che paNa e paryAyano utpAda kAraNa che ane pachInI paryAya utpAda (thayo) te kArya ema nahi. vyaya kAraNa che, pUrvanI paryAyano vyaya kAraNa che ane pachInI paryAyano utpAda kArya che. ahIMyAM e kahe che, juo! samyagdaSTi jIva potAnA AtmadravyamAM saMvararUpa che." zubha Adi pUrvaparyAya hatI teno to nAza karIne potAnA svarUpamAM saMvRtta che, potAnA svarUpamAM ekAgra che. samajANuM kAMI pUrvaparyAya zubha hatI, chelle samyagdarzana prApta karavAnA kALamAM pUrve zubha hoya ja che paraMtu e zubhathI zuddhatA thatI nathI. zubhano vyaya thaIne zuddha paryAya utpanna thAya che. evo artha nahi karatA zubha kAraNa che ane zuddha kArya che ema kahe che). viparIta che, bhAI! mAno na mAno duniyA. AhAhA...! paMDita loko paNa AvuM kare. sanmati saMdeza dilhIthI Ave che ne? "zAMtisAgara'. hiteSI' emAM kAle AvyuM che ane eka devendrazAstrI' che koI. pahelA ahIMno virodha hato. eNe ghaNuM lakhyuM che, ghaNuM sAruM lakhyuM che ke, zuddhabhAva e mokSanuM kAraNa che. zubhane (kAraNa kahe che) te jUTha che. badhA loko vicAro. sonagaDhanI vAtano vicAra karo. teno tame ekadama bahiSkAra karI che ane AvuM karo cho to Ama karatA karatA bahiSkAra tamAro thaI jaze. sAdhu-bAdhu AvuM kahe to dveSa che e. ghaNuM lakhyuM che. pUrvaparyAyane kAraNa banAvI, zubhane kAraNa banAvI zuddhane kArya kahevuM che e vastanuM svarUpa che nahi. devendrazAstrI che, pahelA virodha hato. have anukULa thaI gayA che. patra Avyo hato ke, mAre tamArI pAse AvavuM che. AhAhA..! bhAI! A to zAMtithI sAMbhaLavAnI (samajavAnI) cIja che. A koI vidvattAnI cIja nathI. AhAhA...! ahIMyAM kahyuM, "samyagdaSTi jIva evA bhAvathI rahita che" evA bhAva koNa? dravyakarma, bhAvakarma ane nokarma. tenAthI rahita che. potAnA astitvamAM tenuM rahitapaNuM che. che paNa
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-187 19 tene parazeva tarIke jANe che ane kevo che samyagdaSTi jIva?" "svadratye saMvRtaH "potAnA AtmadravyamAM saMvararUpa che arthAt AtmAmAM magna che." AhAhA! ho, vikalpa Ave che, che, rAga che, zarIra che, ho. paraMtu potAnI dRSTi to aMtara AtmAmAM che. e dRSTi koI rAga upara che ane rAgamAM lIna che, ema che nahi. devIlAlajI! Ama vAta che. e 186 (kaLaza pUro) thayo. mAlinI) sAparAdha: anavaratamanantairbadhyate spRzati niraparAdho niyatamayamazuddhaM bhavati niraparAdhaH bandhanaM svaM sAdhu naiva jAtu / bhajansAparAdho shuddhaatmsevii||8-187|| khaMDAnvaya sahita artha:- "sAparAdha: navaratam manajoH vadhyate" (sAparAdha:) padravyarUpa che pugalakarma, tene potArUpa jANe che evo mithyAdRSTi jIva (navarAma) akhaMDadhArApravAharUpe (ananta:) gaNanAthI atIta jJAnAvaraNAdirUpa baMdhAya che pugalavargaNA, temanA vaDe (vadhyate) baMdhAya che. niraparAdha: nItu vandana na thava smRti (niraparAdha:) zuddhasvarUpane anubhave che evo samyagdaSTi jIva (nAta) koI paNa kALe (vazvanuM) pUrvokta karmabaMdhane na gRti) sparzato nathI, (4) nizcayathI. have sAparAdha-niraparAdhanuM lakSaNa kahe che-"yam zuddha niyatama manana sAparAdha: mavati' () mithyAdRSTi jIva, (zuddha) rAgAdi azuddha pariNAmarUpa pariNamyuM che evA (sva) potAnA jIvadravyane (niyatam manana) evuM ja niraMtara anubhavato thako (sAparAdha: mavati) aparAdha sahita hoya che. "sAdhu zuddhAtmasevI niraparAdha: mati' (sAdhu) jema che tema (zuddhAtma) sakaLa rAgAdi azuddhapaNAthI bhinna zuddha citUpamAtra evA jIvadravyane (sevI) seve che arthAtu tenA anubhavathI birAjamAna che je samyagdaSTi jIva te (niraparAdha: mavati) samasta aparAdhathI rahita che; tethI karmano baMdhaka thato nathI. 8-187.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 kalazamRta bhAga-6 187, 187 kaLaza. (mAlinI) anavaratamanantairbadhyate spRzati niraparAdho bandhanaM niyatamayamazuddhaM svaM bhavati niraparAdhaH sAdhu sAparAdha: naiva jaatu| bhajansAparAdho shuddhaatmsevii||8-187|| zuM kahe che? juo. "sAparAdha: anavarata" nanaiH vadhyate" paradravyarUpa che pudgalakarma, tene potArUpa jANe che evo mithyAdRSTi jIva... pudgalakarmane, puNya-pApanA bhAvane ane zarIra, vANI, karmane potAnA mAne che e mithyAdRSTi svarUpathI bhraSTa che. che? "jANe che evo mithyASTi jIva..." (navaratama) "akhaMDadhArApravAharUpe gaNanAthI atIta jJAnAvaraNAdirUpa baMdhAya che." AhAhA.! ajJAnI agaNita anaMta karmathI baMdhAya che. potAnA svarUpane zuddha caitanya che tene nahi jANato, nahi mAnato, puNya-pApa, karma, nokarmane potAnA jANe che, anubhave che te dhArapravAhavAhI anaMta karmanI vargaNAthI baMdhAya che. AhAhA...! bhASA to sAdI che, bhAva to che I che. zuM kahyuM? pharIthI, mithyAdRSTi jIva akhaMDa dhArApravAha gaNanA rahita. karmanA paramANunI gaNanA zuM? e anaMta paramANuM che. jJAnAvaraNAdi anaMta paramANu che. anaMta anaMta paramANu gaNanA rahita anaMta, evA anaMta jJAnAvaraNAdirUpa baMdhAya che. pudgalavargaNA, temanA vaDe baMdhAya che." AhAhA! bIjI rIte kahIe to svayaMnA anaMta AnaMda Adi svarUpane nahi mAnato mithyAdRSTi rAga ne puNya ne karmane potAnA mAne che e dhArapravAhavAhI anaMtA paramANuthI baMdhAya che. AhAhA...! samajANuM kAMI? akhaMDa dhArapravAharUpa anaMta. samaye samaye Ave che ane Ave che to anaMta paramANu Ave che. mithyASTine je baMdhana thAya che e puNyapApa ne karma, nokarmane potAnA mAne che, je mithyAdRSTi mithyAtvane seve che tene gaNanA rahita jJAnAvaraNAdi anaMta paramANuo baMdhAya che. AhAhA. A samajAya evI vAta che. temanA vaDe baMdhAya che." niraparAdha: gAtu vantha nava smRti paraMtu niraparAdhi jIva (arthAtu) "zuddha svarUpane anubhave che evo samyagdaSTi... AhAhA.! e zubha-azubha bhAvathI bhinna potAnI cIja zuddha caitanya, tene je jANe che, anubhave che, mAne che, vede che e samyagdaSTi jIva (che). AhAhA...! che? "niraparAdha: tenI vyAkhyA (karI). "zuddha svarUpane anubhave che evo samyagdaSTi
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-187 21 jIva." niraparAdhI che. kemake rAga ane puNyane potAnA mAnato nathI. potAnA mAne che e gunegAra, cora che. e gaNanArahita anaMta karmathI baMdhAya che ane samyagdaSTi jIva, zuddha svarUpane anubhave che evo samyagdaSTi jIva koI paNa kALe...." "na' eTale pUrvokta karmabaMdhanane sparzato nathI". "nAtuno artha badhe ThekANe e thAya che. koI kALa, koI kALamAM. AhAhA.. pUrvokta karmabaMdhanane nahi sparzato, nahi aDato. AhAhA. emAMya eNe lIdhuM che ke, utkRSTa anubhUtI to sAtame (guNasthAne) thAya che. cothe to jaghanya che. paNa jaghanya che ne? ema gaNavAmAM AvyuM che. baMdhana nathI. ajJAnIne baMdhana che, jJAnIne baMdhana nathI. e rAga che topaNa baMdhana nathI. asthiratA che. potAnA mAnato nathI e apekSAe. rAga che teTaluM baMdhana che paNa samyagdarzananA jore, samyagdaSTithI baMdha thato nathI e apekSAe baMdha thato nathI. evo artha lIdho che. Ama to samyagdaSTine jeTalo rAga che teTaluM baMdhana to che paNa te potAnA svarUpamAM mAnato nathI. e rAga ne baMdhana potAnA svarUpamAM mAnato nathI. juduM pADyuM che. potAmAM nahi. zuddha svarUpane anubhave che evo samyagdaSTi jIva koI paNa kALe pUrvokta karmabaMdhanane sparzato nathI, nizcayathI." AhAhA.! Ave che. ahIMyAM e batAvavuM che, rAga Ave che paNa jJAnamAM zeya tarIke jANe che. rAga to che ne? hajI cotha, pAMcame, chae rAga to Ave che paNa te potAnA jJAnamAM parazeya tarIke jANe che, nija zeya tarIke mAnato nathI. AhAhA.! spazeya ane parazeyamAM bhinnatA che. e apekSAe baMdhAto nathI ema kahyuM che. nizcayathI to baMdha adhikAramAM to ema lIdhuM che ke, nizcayathI to te abaMdha ja che. kemake vastu abaMdha che, vastu abaMdha-mukta che tenI dRSTi thaI, anubhava thayo to nizcayathI to tene paNa abaMdha kahevAmAM Ave che. ema baMdha adhikAramAM lakhyuM che. jayacaMdrajI paMDita AhAhA.! sUkSma vAta che. (rAga) Ave che teTaluM) baMdhana che. jyAM sudhI yathAkhyAta cAritra na thAya tyAM sudhI munine paNa baMdhana che, paraMtu tene ahIMyAM gaNatarImAM levAmAM AvatuM. nathI). ahIMyAM samyagdarzana ane jJAnanA joramAM alpa sthiti rasavALuM baMdhana che tene gauNa karIne baMdhAto nathI ema kahevAmAM AvyuM che. AhAhA.! samajANuM kAMI? bilakula baMdhana che ja nahi, ema nathI. bilakula baMdhana to kevaLI bhagavAnane nathI. paraMtu ahIMyAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInuM je baMdhana che e baMdhana gaNavAmAM AvyuM che to e baMdhana nathI. samajANuM kAMI samyagdaSTine mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIno bhAva nathI. parane potAnA mAnavA ane paramAM ekAgra thavuM e bhAva nathI. e apekSAe tene viparIta bhAvathI je baMdhana hatuM e baMdhana nathI. AhAhA...! nizcayathI. have sAparAdha-niraparAdhanuM lakSaNa kahe che-' have juo lakSaNa kahe che? bhayam addha svaM niyata manana sAparAdha: mavati A vyAkhyA. aparAdhInI vyAkhyA
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 kalazamRta bhAga-6 zuM? ke, "mithyASTi jIva, rAgAdi azuddha pariNAmarUpa pariNamyuM che evA potAnA jIvadravyane evuM ja niraMtara anubhavato thako..." te aparAdhI che. AhAhA...! ahIMyAM e aparAdha gaNavAmAM Avyo che. Ave che, paraMtu potAnA mAnIne anubhavato nathI. AhAhA..! samajANuM kAMI? che? aparAdhInuM ane niraparAdhInuM beyanuM lakSaNa kahe che. mithyASTi jIva, rAga..." eTale puNya-pApa Adi "azuddha pariNAmarUpa pariNamyuM che evA potAnA jIvadravyane." te mAro che ema mAnIne anubhave che. evuM ja niraMtara anubhavato thako aparAdha sahita hoya che.' je rAgAdi che te paracIja che tene potAnA mAnIne anubhave che te aparAdhI che. jJAnI, rAga Ave che paraMtu potAnA mAnIne anubhavato nathI e apekSAe niraparAdhI che. samajANuM kAMI? AhAhA.. phera ghaNo, bhAI! che? niyatama mana nizcayathI anubhavato thako. ajJAnI puNya-pApane kharekhara potAnA mAnIne anubhavato thako. AhAhA.! ane dharmI jIva - "sAdhu. "sAdhu eTalo bhalo. ahIM sAdhu eTale pelA sAdhunI vAta nathI. sAdhuno artha jema che tema vastunuM svarUpa. "sAdhuno artha ema che ne? juo! jema che tema..." koNa? AtmA. "sakaLa rAgAdi azuddhapaNAthI bhinna..." sAdhunI A vyAkhyA karI - bhalo. jevI vastunI sthiti che, rAgathI, puNya-pApathI rahita... kemake nava tattva che emAM puNyatattva bhinna che. dayA, dAna, vrata e puNyatattva che. hiMsA, jUThuM, corI e pApatattva che. e banne maLIne Asavatattva che. bhagavAna AtmA e traNe tattvathI bhinna che. (jo bhinna na hoya to) nava tattva thatA nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI? e dharmI jIva puNya-pApane paratattva tarIke jANIne potAnA mAnIne anubhavato nathI. AhAhA.! ajJAnI puNya, dayA, dAnanA bhAvathI mane lAbha thaze ema potAnA mAnIne anubhave che. e aparAdhI che, e gunegAra che. AhAhA. AvI vyAkhyA che. jhINI vAta che. bAkI to zAstramAM to jyAM sudhI yathAkhyAta cAritra na thAya tyAM sudhI jeTalo thoDo rAga che teno baMdha to samakitI munine paNa thAya che. e vAta ahIMyAM gauNa karIne (kahyuM che). parane potAnuM mAnatA evA aparAdhathI je baMdha thato hato e baMdha nathI. samajANuM kAMI? AhAhA..! Asava adhikAramAM to ema lIdhuM che, pahelA ema kahyuM ke, samyagdaSTine Asava, baMdha nathI. pachI kahyuM ke, jyAM sudhI yathAkhyAta cAritra na thAya tyAM sudhI jaghanya hINuM pariNamana jJAnIne che to teTaluM baMdhana paNa che. jeTalo rAga che teTaluM baMdhana paNa che. paraMtu ahIMyAM parane potAnuM mAnIne aparAdha kare che e aparAdha nathI, eTaluM kahevuM che). e aparAdhathI je baMdhana thAya te baMdhana thatuM nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? mumukSu :- anaMta saMsAranuM kAraNa nathI. uttara :- anaMta saMsAranuM kAraNa nathI. alpa sthitino baMdha paDe che. kharekhara to ema
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-187 23 vAta che, samyagdaSTi manuSya hoya ke tiryaMca hoya, tene paNa azubhabhAva to Ave che, paNa potAno mAnatA nathI. bIjI vAta, jyAM sudhI azubhabhAva che tyAM sudhI parabhavanuM AyuSya baMdhAtuM nathI. samyagdaSTi jIva dharmadaSTi thaI che tene azubhabhAva thAya che paraMtu azubhabhAvanA kALe bhaviSyano baMdha-AyuSyano baMdha nathI paDato. jyAre zubhabhAva Ave che tyAre bhaviSyano baMdha paDe che. eTaluM jora che. kemake ene svargamAM javAnuM che to azubhabhAva vakhate bhaviSyanA bhavano baMdha thato nathI. zubhabhAva Ave tyAre ja bhaviSyanA bhavano baMdha thAya che. AhAhA.! thoDI paNa satya vAta aMdara besavI joIe, aMdaramAM besavI joIe. AhAhA...! bahArathI (ema kahe ke, A AgamamAM Ama kahyuM che ane AmAM Ama kahyuM che. to pUrvApara virodhI vItarAganI vANI hoya che? eka bAju bhagavAna puNyane adharma kahe ane bIjI bAju adharmathI dharma thAya ema kahe? vItarAganI vANI evI hoya nahi. AhAhA..! sAdhu nAma jema che tema. koNa? AtmA. zuddhAtma "sakaLa rAgAdi azuddhapaNAthI bhinna zuddha citUpamAtra." zuddha jJAnasvarUpa mAtra. huM to zuddha jJAnasvarUpa pavitra chuM, evI dRSTi hovAthI, "evA jIvadravyane..." che? "anubhavathI birAjamAna che." "zuddha citUpamAtra evA jIvadravyanA anubhavathI birAjamAna che." ajJAnI potAnA jIvadravyamAM-padArthamAM puNya-pApa, karma, zarIra potAnA mAnIne jANe che. jJAnI potAnA jIvadravyamAM puNya-pApanA bhAva mArA nathI ema anubhave che. AhAhA.! che? sAdhu nAma jema che vastunuM svarUpa tema. "sakaLa rAgAdi azuddhapaNAthI bhinna zuddha citUpamAtra" ci-jJAna. jJAna... jANana... jANana... jANana... jANana dhruva svabhAva mAro che, bIjo koI mAro svabhAva nathI. ema anubhavato thako. "evA jIvadravyane...." "zuddha citUpamAtra evA jIvadravyane" huM jIvadravya je chuM, vastu chuM e zuddha cinmAtra chuM. zuddha pavitra jJAnamAtra chuM evuM mAruM jIvadravya che. ajJAnI jIvadravyane puNya-pApavALuM mAne che, karmavALuM ane zarIravALuM mAne che. e moTI aparAdha dazA che. AhAhA! samajANuM kAMI? "anubhavathI birAjamAna che." "sevI kahyuM che ne je samyagdaSTi jIva te..." (niraparAdha:) samasta aparAdhathI rahita che." kema? sakaLa rAgAdi azuddhapaNAthI bhinna zuddha citUpamAtra evA jIvadravyane seve che... AhAhA...! jhINI vAta, bhAI! A to "mokSa adhikAra che ne jeTaluM potAnuM zuddha caitanyamUrti svarUpa, puNya-pApanA pariNAmathI rahita e mAruM jIvadravya che ema anubhave che e niraparAdhI che. niraparAdhIne baMdhana thatuM nathI. rAgAdinuM baMdhana che tene ahIMyAM gauNa karIne, mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIthI anaMta saMsAranuM baMdhana hatuM te baMdhana nathI, ema levuM che. samajANuM kAMI? AhAhA...! ajJAnI tyAgI ho, bahArathI sAdhu (thayo) hoya, hajAro strIno, rANIno tyAga karyo hoya), paMca mahAvrata pALato hoya, paraMtu paMca mahAvrata rAga che tene potAno mAne ane
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 kalazAmRta bhAga-6 tenAthI mane lAbha thAya che, ema mAne che to jIvadravyane azuddha anubhave che. te kA2Ne tene anaMta saMsAranuM baMdhana thAya che. ane dharmI jIvadravyane zuddha cinmAtra anubhave che. rAga thAya che paraMtu tene bhinna rAkhIne potAnA zuddha jJAnamAtra AtmAne jANe che. AhAhA..! kaho, samajANuM kAMI? samasta aparAdhathI rahita che; tethI karmano baMdhaka thato nathI.' AhAhA..! A kAraNe samyagdaSTine karmanuM baMdhana thatuM nathI. AhAhA..! A aparAdhanI apekSAe, hoM! zubha-azubha bhAvakarma, zubha-azubha bhAva e bhAvakarma che, jaDakarma (eTale) 2jakaNa, zarIra, vANI, mana e nokarma. traNene potAnA zuddha jIvadravyamAM potAnA mAnato nathI te kA2Ne te ni252AdhI che ane ajJAnI potAnA jIvadravyamAM puNya-pApa karma, zarIra, vANI, mana potAnA che ema mAne che mATe te aparAdhI che. e aparAdhathI anaMta saMsAranuM baMdhana che. jJAnIne anaMta saMsAranuM baMdhana nathI. thoDo rAga, asthiratA rahI che teTaluM baMdhana che. ema beyano khulAso karyo che. lyo, aDadho kalAka thaI gayo. (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) ato hatAH pramAdino gatAH sukhAsInatAM pralInaM AtmanyevAlAnitaM cApalamunmUlitamAlaMbanam / ca vitta mAsaMpUrNavijJAnaghanopAo: / / 1-188 / / khaMDAnvaya sahita artha :- 'ata: pramAvina: tA:' (ata: pramArinaH) zuddhasvarUpanI prAptithI bhraSTa che je jIva, teo (hatAH) mokSamArganA adhikArI nathI; evA mithyAdRSTi jIvono dhikkA2 karyo che. kevA che ? 'suvAsInatAM tAH' karmanA udaye prApta je bhogasAmagrI, temAM sukhanI vAMchA kare che. 'cApalam prabhInaM' (vAvatam) rAgAdi azuddha pariNAmothI thAya che sarva pradezomAM AkuLatA (pratInaM) te paNa heya karI. 'jJAnamnanam imyUnitam" (navanam) buddhipUrvaka jJAna karatAM thakAM jeTaluM bhaNavuM, vicAravuM, citavavuM, smaraNa karavuM ityAdi che te (unmUtitam) mokSanuM kAraNa nathI ema jANIne heya TharAvyuM che. 'Atmani vaeN vittam AlAnitaM (Atmani va) zuddhasvarUpamAM ekAgra thaIne (vittam AtAnita) manane bAMdhyuM che. AvuM kArya je rIte thayuM te rIta kahe che-AsampUrNavijJAnadhanopanadhe:' (AsampUrNavijJAna) niAvaraNa kevaLajJAnano (ghana) samUha je Atmadravya, tenI (upanaE:) pratyakSapaNe prApti thavAthI. 9-188.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-188 25 poSa suda 10, budhavAra tA. 18-01-1978. kaLaza-188 pravacana-208 ato hatAH pramAdino gatAH sukhAsInatAM pralInaM cApalamunmUlitamAlaMbanam / AtmanyevAlAnitaM ca cittmAsaMpUuffvajJAAnA pAda: TI1-188TI ta: pramAvinaH ratA: zuddhasvarUpanI prAptithI bhraSTa che je jIva..." "mokSa adhikAra" che ne? zuddha svarUpa je aMdara che. paryAya, eka samayanI paryAya pAchaLa anaMta jJAna, anaMta AnaMda, anaMta IzvaratA Adi zuddha svarUpa dhruva che. vartamAna eka samayanI paryAyanI pAchaLa, samIpamAM anaMta zuddha caitanya AnaMda che, tenI dRSTithI je bhraSTa che. AhAhA.. che? zuddha svarUpanI prAptithI bhraSTa che. potAnI buddhi rAgamAM athavA eka samayanI paryAyamAM jeNe potAnI buddhine rokI che e zuddha svarUpathI bhraSTa che. pUrNa AnaMda ane pUrNa jJAna, pUrNa zAMti ane pUrNa svacchatA, evo je potAno zuddha trikALI svabhAva, tenAthI je bhraSTa che. che? "teo mokSamArganA adhikArI nathI;." duHkhathI chUTavAno e adhikArI nathI. mokSamArgano, duHkhathI chUTavAno e adhikArI nathI. e anaMta AnaMda svarUpa che. tenI dRSTithI to bhraSTa che. AhAhA...! ane puNya Adi, rAga Adi, vikalpa ke paryAya tenA premamAM phasAyo che e zuddha svarUpathI bhraSTa che. AhAhA...! te mokSanA adhikArI nathI. che? "mokSamArganA adhikArI nathI. mokSanA adhikArI nathI, e to ThIka, mokSamArganA adhikArI nathI. kemake mokSamArga, AgamamAM ane adhyAtmamAM bhale game te vAta kahI hoya, paNa tyAM mokSamArga prakAzakamAM lIdhuM che ne? bhAI! jIva adhikAra, jIva-ajIva, sAta tattvamAM jIva-ajIva adhikAra. AgamathI cha dravya Adi bhale jANe paNa adhyAtmathI vItarAgavijJAnanuM kAraNa... bhAI! jyAM jIvaajIvanI bhUla batAvI che ne? sAtamA adhyAyamAM. Agamano abhyAsa bhale ho paNa vitarAgavijJAnanuM kAraNa evo adhyAtma svabhAva bhedajJAnanuM kAraNa, teno abhyAsa nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? AgamamAM cha dravyanI vAta Ave che. aneka prakAra ho paNa
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 kalazAmRta bhAga-6 adhyAtmamAM vItarAgavijJAnanuM kAraNa potAnuM je zuddha svarUpa, je rAgathI bhinna bhedajJAna nathI karato to tene jIva-ajIvanuM jJAna sAcuM nathI. samajANuM kAMI? bapore paNa e cAlatuM hatuM ne? avyaktamAM. ke, kharekhara to eka bAju jIva che ane eka bAju ajIva che. ajIva adhikAra che ne e sUkSma vAta che. bhagavAna anaMta anaMta anaMta AnaMda ane zuddha svarUpano piMDa prabhu e jIva che), e avyakta (che). para apekSAe para vyakta che to A avyakta che. tenI apekSAe to, eka jIvanI apekSAe to bIjA badhA ajIva kahevAmAM AvyA che. ajIva adhikAra che ne? A jIva nahi, samajANuM kAMI? je A zuddha svarUpa AnaMdakaMda prabhu pUrNa zuddha svarUpathI bharelo evo bhagavAna AtmA, ene ja jIva kahyo ane e ja samyagdarzanano viSaya che. bhale samyagdarzana che paryAya, te avyaktamAM AvatI nathI paNa avyakta je zuddha svarUpa, teno nirNaya ane jJAna to paryAya kare che. AhAhA...! e paryAyano viSaya je zuddha svarUpa che te jIva ane tenAthI bhinna badhA ajIva. ajIvano artha-A jIva nahi. bhale siddha bhagavAna ho, paMca parameSThI ho, paNa A jIva je zuddha anaMta AnaMdakaMda prabhu, pUrNa zuddha svarUpa jIva, A e nahi. e apekSAe badhAne vyakta kahIne, anya kahIne jIvathI bhinna batAvyA che. AhAhA...! evA jIvane AgamajJAnanuM vAMcana hoya paNa evuM bhedajJAna na hoya, jIva-ajIvamAM lIdhuM che. che? "jIva-ajIva tattvanA zraddhAnanI ayathArthatA." A to kema vicAra Avyo ke, AgamamAM ema kahyuM, adhyAtmamAM ema kahyuM, nyAyamAM ema kahyuM, badhAmAM kahyuM. jainazAstrothI kahelA jIvanA tra-sthAvaradirUpa tathA guNasthAna-mArgaNAdirUpa bhedone jANe che. ajIvanA pudgalAdibhedone tathA tenA varNAdibhedone jANe che, paraMtu adhyAtmazAstromAM bhedajJAnanA kAraNabhUta..." AhAhA..! A cIja che. mumukSu :- AgamamAM bhedajJAna... uttara :- AgamamAM vyavahAranI pradhAnatAnuM ghaNuM kathana che. Agama cha dravyanuM kathana kare che ne? ane adhyAtmamAM AtmAnuM kathana che. ema thoDo phera che. AgamamAM paNa adhikAra to e ja che paNa kathanazailI jarI vizeSa vyavahArathI che. samajANuM kAMI? aMte to teNe paNa vyavahAra choDAvyo che. paNa ghaNA adhikAra vyavahAranA che ane temAM ema paNa Ave, caraNAnuyoga AdimAM ema paNa Ave ke, vyavahAra Adeya che-upAdeya che ema paNa Ave. paNa te badhAno sAra tene choDIne vItarAgavijJAna jene thAya te che). che? juo! 'adhyAtmazAstromAM bhedavijJAnanA kAraNabhUta vA vItarAgadazA thavAne kAraNabhUta jevuM nirUpaNa karyuM che tevuM jANato nathI." Agamane jANe paNa A jANato nathI. AhAhA.! jIva-ajIvanI bhUla batAvI che ne tyAM A AvyuM che. rAtre e vicAra Avyo ke, A badhA Agama Agama badhI vAto kare che, badhI ho paNa vItarAgavijJAna ane bhedajJAna...
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-188 AhAhA.! jevuM nirUpaNa karyuM che tevuM jANato nathI.' mULa prayojana che e to jANato nathI ane bIjA Agama AdinI aneka vAto karI karIne tyAM rokAI jAya. kharekhara to cAre anuyogano sAra vItarAgavijJAnatA che. AmAM lIdhuM ne? vItarAgavijJAna. che? vItarAga dazA thavAnuM kAraNa bhedajJAna. cAre anuyogomAM sAra to vItarAgatA che). e AvyuM che ne? "paMcAstikAya? 172 gAthA. cAre anuyogono sAra to vItarAgatA che. kyAMya teno sAra rAga che ane rAgathI lAbha che ema che ja nahi. samajANuM kAMI? sUtranuM tAtparya to vItarAgatA che. vItarAgatA kyAre thAya che? koI parAzrayathI ke rAganA Azraye vItarAgatA thatI nathI. sarva zAstranuM tAtparya vItarAgatA cheteno artha ke, sarva zAstranuM tAtparya vItarAga svabhAvano Azraya levo, tyAre vItarAga thAya che. e tAtparya thayuM. samajANuM kAMI? sarva zAstrano sAra vItarAgatA che to vItarAgatA utpanna kevI rIte thAya? teno artha badhA zAstramAM svadravyano Azraya levo tenAthI vItarAgatA utpanna thAya che ema nIkaLe che. AhAhA.! samajANuM kAMI? koI zAstramAM aneka prakAranA kathana ho, paNa tenuM tAtparya to vItarAgatA batAvavI che. vItarAga sarvajJa paramezvara, vItarAga je vidhie thayA te vidhi batAvavI che. e vidhimAM vItarAgatAno sAra Avavo joIe. to vItarAgatA kyAre thAya? ke, vItarAga jinasvarUpa prabhu AtmA, jina svarUpa anaMta AnaMda, anaMta jJAna, anaMta anaMta zuddha zakti ane zuddha pavitratAno piMDa e AtmA, teno Azraya levo e sarva zAstrano sAra che. jaghanya letAM samyagdarzana (thAya) che, vizeSa Azraya letA cAritra che, vizeSa Azraya levAthI kevaLajJAna thAya che. paraMtu sarva zAstranuM tAtparya to vItarAgatA che. AhAhA.! samajANuM kAMI? ahIMyAM paNa e kahyuM, "vaLI koI prasaMgavaza tevuM paNa jANavuM thaI jAya, tyAre zAstrAnusAra jANI to le che, paraMtu svane sva-rUpa jANI" che? temAM parano aMza paNa potAnAmAM na meLavavo zuddha cidAnaMdaghana prabhune potArUpa jANI (temAM) parano aMza paNa na meLavavo ane paramAM potAno aMza na meLavavo. che ne? samajANuM kAMI? sUkSma vAta che, bhAI! nija zuddha caitanya svarUpamAM para rAgAdino aMza paNa na meLavavo ane rAgAdimAM potAno aMza na meLavavo ke zuddha svarUpa che temAM rAga che, ema meLavaNI karavI nahi. tenuM nAma jIvaajIvanuM bhedajJAna bhinnatA che. nahIMtara to jIva-ajIva beya tattvamAM bhUla che, jIva-ajIva beya tattvamAM bhUla che. tyAM e kahyuM. sAtamA (adhikAramAM) che. 229 pAnuM. nava tattvanI viparIta zraddhAnuM svarUpa lIdhuM che tyAM che. ahIMyAM e kahevuM che, juo! je prANI zuddha svarUpathI bhraSTa che. A e ja vAta thaI. vItarAga zAstramAM to zuddha svarUpano Adara karavo, vedana karavuM - anubhava karavuM e kathana che. samajANuM kAMI? bhagavAna AtmA! bhagavAne kevo potAno Azraya laIne paramAtmapada
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 kalazamRta bhAga-6 pragaTa karyuM zuddha svarUpathI bhraSTa che eno artha zuM thayo? ke, nija zuddha svarUpano Azraya leto nathI. aMdara bhagavAna parama AnaMda, anaMta AnaMda, anaMta jJAna, anaMta svacchatA, anaMta IzvaratAthI bharelo che. A to avyakta uparathI badho vicAra Avyo. e vastu che e avyakta bAhya pragaTa nathI. evI cIjanI aMdaramAM dRSTi karI anubhava karavo e badhA zAstranuM tAtparya che. tenAthI je bhraSTa che to teNe zAstranuM tAtparya jANyuM ja nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI che? svarUpathI bhraSTa che te "mokSamArganA adhikArI nathI; AhAhA.. teno artha zuM thayo? ke, zuddha svarUpa che teno Azraya levo e mokSamArgano adhikArI che ane tenAthI bhraSTa thaI zubha-azubha rAgano Azraya levo e mokSamArgano adhikArI nathI. e saMsAramArganA adhikArI che. "ramaNIkabhAI'! A mArga Avo che. AhAhA...! vItarAga jinendradeva paramAtmA Ama indro ane gaNadharonI vacamAM A vAta pharamAve che. AhAhA.! mArga A che. zuddha svarUpathI bhraSTa che je jIva "teo mokSamArganA adhikArI nathI; "hatA: (kahIne) teno dhikkAra karyo che. AhAhA.! che? "mokSamArganA adhikArI nathI; evA mithyAdRSTi jIvono dhikkAra karyo che." "hatA: haNyo che. tucchatA karI che. tArI cIja zuM che? rAga ane puNyAdimAM dharma mAne che. "tA: (ema kahIne) dhikkAra karyo che. AhAhA...! DheSa che? dhikkAra karyo ane dveSa nathI? karuNA che. prabhu! tuM kyAM cho? tArI cIja aMdara mahAna prabhu birAje che bhagavatu svarUpa, e tarapha tAro jhukAva nathI ane tArI cIjamAM e cIja che nahi ane puNyAdi pariNAma nukasAnakartA che te tarapha tAro jhukAva che. dhikkAra che. tArA AtmAno dhikkAra tuM kare che, ema kahe che. tArA AtmAno tuM dhikkAra kare che to ame dhikkAra karIe chIe ema batAvIe chIe. AhAhA.! samajANuM kAMI? mArga bApA, bhagavAna! jinendra paramAtmAnI alaukika vAtuM che. lokone to bahArathI maLI nathI, sAMbhaLI nathI. AhAhA...! jIvana cAlyA jAya che. amUlya jIvana. duniyA game te mAno na mAno. satya to A che. nahIMtara to ahIMyAM to dhikkAra karyo che. AhAhA...! je koI prANI vyavahAra ratnatraya Adi rAgathI AtmAne lAbha thAya ema mAne che e zuddha svarUpathI bhraSTa che. "datA. potAnA AtmAne dhikkAre che ane rAgano Adara kare che to zAstra kahe che ke, tane dhikkAra che. AhAhA...! tAro AnaMdano nAtha aMdara bhagavAna... AhAhA.! zuddha svarUpano piDa paDyo che teno te anAdara kare che ane rAgano Adara kare che to tArA svarUpamAM tAro dhikkAra thAya che to ame paNa "tA:" kahIe chIe. AhAhA...! saMto ema kahe che ke, dhikkAra che, prabhu tane A zuM thayuM? AhAhA....! tArI ruci nahi paramAtmA pratye tane prema nathI ane pAmara pratye tAro prema che e rAgAdi
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-188 29 bhAva e to pAmara che, rAMka che, bhikhArA che. AhAhA..! jhera pratye tane prema che ane amRta pratye tane dhikkAra che. AhAhA..! samajANuM kAMI? "dhikkA2 karyo che. kevA che?" "suhAsInatAM gatA:' 'karmanA udaye prApta je bhogasAmagrI, temAM sukhanI vAMchA kare che.' e zubharAga paNa karmanI sAmagrI che. AhAhA..! temAM sukhabuddhi rAkhe che. rAga, zubharAga Ave che temAM sukhabuddhi rAkhe che to e karmanI sAmagrImAM tene sukhabuddhinI vAMchA che. bhagavAna AnaMdanI sAmagrI aMdara paDI che teno prema nathI. AhAhA..! AvI vAta sAMbhaLavI kaThaNa paDe evI vastu che. vastu to paNa A che. are..! janma-ma2Na karatA karatA duHkhI thaIne duHkhanA dariyAmAM eNe DUbakI mArI che. AnaMdano sAgara paDyo che temAM DUbakI nathI mArato. zuM kahyuM? AnaMdasAgara bhagavAna.... AhAhA..! emAM to dRSTi karato nathI ane duHkhano sAgara je rAgAdi emAM prema kare che. AhAhA..! to kahe che ke, tuM tArA AtmAno anAdara kare che to ame kahIe chIe ke, arere..! tane dhikkAra che, bhAI! ane rAgAdi sAmagrImAM, vAMchAmAM sukhamAM paDyA che. 'cApatam pratInaM' (vApatam) 'rAgAdi azuddha pariNAmothI thAya che sarva pradezomAM AkuLatA te paNa heya karI.' ame to tene heya karI che. jemAM tane prema che tene to ame heya kahIe chIe. AhAhA..! thoDI vAta paNa vAta mULanI vAta che. AhAhA..! zuM kahyuM? 'suvAsInatAM gatA:" 52mAM sukhanI vAMchA kare che teno dhikkAra karyo. vApatam pratInaM' (cApatam) 'rAgAdi azuddha pariNAmothI thAya che sarva pradezomAM AkuLatA te paNa heya karI.' ane te mAne che ke AdaraNIya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? satya to satya hoya ne! tene asatyanA aMzanI madada nathI. AhAhA..! capaLatA, vikalpa Uche che e badhI capaLatA che, ema kahe che. AhAhA..! che ne? "vApatam" vastunuM svarUpa jJAna ane AnaMda che temAM je vikalpa UThe che e cApalya che, capaLapaNuM che. AhAhA..! tene to heya kahyuM che. tenAthI nizcaya thAya ema hoya nahi. samajANuM kAMI? cApalya zabda vAparyo che, juo! capaLapaNuM. aMdara sthi25NuM AvavuM joIe. AhA..! vikalpamAM capaLapaNuM Ave che. cAhe to zubha ho ke azubha ho tene to heya karyo che. AhAhA..! 'jJAnanvanam unmUtitam" 'buddhipUrvaka jJAna karatAM thakAM jeTaluM...' AhAhA..! buddhipUrvaka. kahe che ke, ajJAnI buddhipUrvaka jJAna karatAM jeTaluM bhaNavuM,...' jhINI vAta paDe, prabhu! paNa satya to A che. A vastu jJAnamUrti che tene bahAranuM bhaNavuM e to vikalpa che, kahe che. padmanaMdi paMcaviMzatimAM ema kahyuM ke, zAstramAM buddhi jAya che e vyabhicArINi che. AhAhA..! mumukSu :- emAM to jhagaDA thayA.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 kalazamRta bhAga-6 uttara :- jhagaDo thAya to zuM kare? prabhu! bhAIne te di' kahyuM hatuM. "ujjainathI AvyA hatA pelA, kevA? "satyendra "satyendra paMDita. tene kahyuM hatuM ke, bhAI! zAMtithI sAMbhaLo to A vAta che. padmanaMdimAM to ema kahyuM che ke, potAnI buddhi, zAstra para vastu che temAM jAya che e buddhine vyabhicArI kahI che. AhAhA..! samajANuM kaI? bhagavAna birAje che prabhu aMdara AnaMdano nAtha, AhAhA.... e to jJAnano sAgara che tene bhaNavAthI jJAna thAya che e cIja nathI. jJAnasvarUpI che. samajANuM kAMI? AhAhA.! bhaNavuM e eka vikalpa che. AvI vAta che. mumukSu :- vartamAnamAM to abhyAsa karavo joIe ne? uttara :- abhyAsa kare e vikalpa che. Ave che. abhyAsa pahelA Ave che paNa che vikalpa, e koI vAstavika jJAna nathI. AhA...! be ThekANe Avaze. kAle eka AvyuM hatuM ne? 189. A to pahelA 188mAM Ave che. 189mAM Avaze. AhAhA...! jeTaluM bhaNavuM..." che? "vicAravuM...? paradravyanA jeTalA vicAra karavA e badho vikalpa. rAga che. AhAhA.! "ciMtavavuM..." nija zuddha svarUpathI haTIne paradravyanuM ciMtavana karavuM. AhAhA...! "smaraNa karavuM ItyAdi che te mokSanuM kAraNa nathI." Ave che. ho, paNa mokSanuM kAraNa nathI. ciMtavanano vikalpa. ciMtavananA be artha che. ahIMyAM vikalpanA arthamAM ciMtavana che ane niyamasAramAM AtmAnI ekAgratAnI apekSAe ciMtavana che. ciMtavananA be artha thAya che. e nizcaya ciMtavana-aMtaranI ekAgratA. A vyavahAra vikalpa ciMtavana kahyuM. niyamasAramAM che. AhAhA.! potAnuM ciMtana karavuM. e ciMtanano artha zuM? vastumAM ekAgratA. caitanya svarUpanI sanmukhatA enuM nAma ciMtavana. A ciMtavana to vikalpa che. samajANuM kaI? jyAM jyAM je je yogya che tahAM samajavuM tehaema samajavuM. zabda to enA e hoya che paNa eno prayojana, artha zuM che? te samaye konI vAta cAle che? kaI apekSAe cAle che? te pramANe teno artha thavo joIe. ahIMyAM capaLatA vikalpanI vAta che. ciMtavana karavuM, bhagavAnanuM smaraNa karavuM. paMca parameSThInuM smaraNa karavuM. ityAdi." vagere vagere ghaNA asaMkhya prakAranA vikalpa. zubhaazubha asaMkhya loka pramANe. AhAhA.! "te..." "nainitam' umUla. mULamAMthI ukhADI nAkhyuM che. '3mUnitam mULamAMthI ukhADI nAkhyuM che. bilakula mokSanuM kAraNa nathI. AhAhA.... samajANuM kAMI? "bhUtita. gadheDA jema ghAMsa mULamAMthI kheMcIne khAya ne aMkUra na rahe, pachI Uge nahi ema A dharmAtmAe "ujUnitam'. vikalpane, cApalyane mULamAMthI ukheDI nAkhyA che. AhAhA.! samajANuM kAMI "bhUti mULa zabda to ATalo che. "mUnitam mULamAMthI kADhI nAkhyuM che. pachI sAdhAraNa artha karyo. "mokSanuM kAraNa nathI ema jANIne heya TharAvyuM che." "bhUtino
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-188 31 artha "heya TharAvyuM che. AhAhA..! Avo mArga eTale mANasane Akaro paDe. prabhu mArga to A che. pahelA AnI hA to pADa, mArga to A che. hA pADa to AgaLa vadhIza, nA pADIza to naraka ane nigoda paDyA che. AhAhA...! smaraNa, ciMtavana, AhAhA...! bhaNavuM, vicAravuM e "jUnitam'. vikalpa che ne vikalpa vicArano artha ahIMyAM vikalpa levo. vicArano artha ekaluM jJAna ema nahi. samajANuM kaI? mokSamArga prakAzakamAM to ema paNa kahyuM che ke, vicAra chUTI jAya to to AtmA jaDa thaI jAya. ema kahyuM che. tyAM vicAra to nirvikalpanA arthamAM (che). rAga nahi paNa vicAra, jJAnanI paryAya cAle che tene vicAra kahe che. jJAnanI paryAya cAle che tene vicAra kahyuM che. ane ahIMyAM vicAra kahyuM che te vikalpane vicAra kahyuM che. ekanA eka zabdano jyAMtyAM je ThekANe lAgu paDe te pramANe artha karavo joIe. samajANuM kAMI? mumukSu :- "niyamasAramAM judo artha karyo che. uttara :vicArano artha eka ja-AtmAnuM dhyAna karavuM e vicAra. niyamasAramAM kahyuM ke, ciMtavana? e pahelAM kahI dIdhuM. e ciMtavanano artha tyAM dhyAna, ekAgratA che. A ciMtavanano artha vikalpa che. kahyuM hatuM ne paheluM? kahyuM hatuM paheluM. mumukSu :- tyAMthI ja viSaya zarU karyo. uttara :- zarU karyo che. khyAla che nA koI vakhate bahAra Ave na Ave. bAkI khyAla to badho varte che. AhAhA.! AkuLatA te paNa heya kahI che. AhAhA. thayuM? "mokSanuM kAraNa nathI ema jANIne heya TharAvyuM che. AhAhA...! "lAtmana gva vittam mAnAnita' (nAtmani va) "zuddhasvarUpamAM ekAgra thaIne..." "mAni ? (arthAtu) AtmAmAM ja. ema. "bAtmani va' eTale AtmAmAM ja. zuddha AtmAmAM. "jIva' che ne? "gArmAni ava' AtmAmAM ja. "zuddha svarUpamAM ekAgra thaIne..." ema artha karyo. "bAtmani va zabda paDyo che ne? to AtmAmAM ja, ema. eTale zuddha svarUpamAM ja. "ekAgra thaIne..." AhAhA.! samajANuM kAMI? (viram gAnAnita) manane bAMdhyuM che. zuddha svarUpamAM ekAgra thaIne jJAnanI paryAyane tyAM laI gayA che. manane bAMdhyuM. "mana" zabda jJAnanI paryAya tyAM laI gayA che. jJAnanI paryAyane jJAyakamAM lagAvI dIdhI che. AhAhA.! samajANuM kAMI? mumukSu :- zuddhasvarUpanI ekAgratAmAM mananuM avalaMbana nathI rahetuM? uttara:- dravyamananuM mana nathI, bhAvamanamAM vikalpa che te paNa nahi. nirvikalpa bhAvamana kahevAmAM Ave che. eka apekSAe kahevAmAM Ave che. "mokSamArga prakAzaka"mAM "rahasyapUrNa ciThThImAM lIdhuM che ke, manathI thAya che ema paNa kahevAmAM Ave che. "rahasyapUrNa ciThThImAM che. kemake mana Ama hatuM ane Ama AvyuM e apekSAe kahyuM). je mana rAga tarapha hatuM
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 kilazAmRta bhAga-6 e manane A tarapha lIdhuM to e apekSAe manathI paNa kahevAmAM Ave che. paraMtu manano artha tyAM vikalpa na levo. samajANuM kAMI? AhAhA.! mumukSu :- mananA avalaMbanamAM vikalpa to hoya ja. uttara :- hA. vikalpa chUTyo che topaNa manathI thayuM ema kahevAmAM Ave che. mana nAma manana. jJAnanuM manana thayuM ne? manana. e apekSAe manathI thayuM ema paNa kahevAmAM Ave che, paNa te nirmaLa nirvikalpa mana. tyAM che - "mokSamArga prakAzaka "rahasyapUrNa ciThThImAM ema che. "manane bAMdhyuM che. AtmAnA svarUpamAM potAnI paryAyane joDI dIdhI che. kahyuM hatuM nahi? mokSArthI, mokSArthInI vyAkhyA kahI hatI. mokSArthI mumukSu, mokSArthI yogI. nija zuddha svarUpamAM joDANa thavuM te mokSArthI, te yogI. samajANuM kAMI kahyuM hatuM ne? traNa. mokSArthI mumukSu potAmAM lIna thAya che, tene yogI kahe che. AhAhA.... je mana-vacana-kAyAnA kaMpanamAM joDAvuM thAya che te ayogI che, bhogI che. AhAhA...! nija svarUpamAM ekAgratA thavI tyAM manathI thaI ema nirvikalpathI kahevAmAM AvyuM che. vikalpa nahi. ekAgra thaIne..." (vittam niAnita) AtmAne AtmAmAM lagAvI dIdho che. ema kahe che. AtmAne AtmAmAM lagAvI dIdho che. rAgathI, vicAra kalpanAthI choDAvI AtmAne, mana nAma AtmAmAM lagAvI dIdho che. AhAhA.! samajANuM kAMI? "AvuM kArya je rIte thayuM te rIta kahe che..." AvuM kArya je rIte thayuM te rIta kahe che. "kAsapUI-vijJAnanopanAghe:" AhAhA...! (mApUrNavijJAna) nirAvaraNa kevaLajJAnano samUha je Atmadravya AhAhA...! have AtmadravyanI vyAkhyA karI. jemAM lIna thAya che te zuM che? Atmadravya zuM che? pUrNa kevaLajJAna piMDa che. e to ekalo jJAnasvarUpI che. kevaLajJAna paryAyanI vAta nathI. samajANuM kAMI? nirAvaraNa kevaLajJAnano samUha... AhAhA.! bhagavAna dravyanA jJAnamAM AvaraNa nathI. AhAhA.! benanA zabdamAM eka AvyuM che ne kaMcanane kATa nahi, agnine UdhaI nahi, bhagavAna AtmAmAM AvaraNa, azuddhatA ane UNapa nahi ema vacanAmRtamAM traNa zabda AvyA che. bhagavAna AtmasvarUpamAM AvaraNa nathI, azuddhatA nathI ane UNapa nAma kamI nathI. samajANuM kAMI? AhAhA...! AvI vAtuM dharmanI. oluM to saheluM hatuM). ekendriya, beindriyanI dayA pALo ne A karo, saheluM hatuM, lyo. rakhaDavAnuM hatuM. AhA. mArga to A che, bhAI! sAmUvijJAna "nirAvaraNa kevaLajJAna..." ema che ne? "gAsapUrNa pUrNa vijJAnaghana AtmA. teno samUha je Atmadravya. AhAhA.. tenI pratyakSapaNe prApti thavAthI." rAgathI bhinna paDyo to AtmA potAnI jJAnanI paryAyathI, paranI apekSA vinA vijJAnaghana AtmAne prApta kare che. pratyakSa prApta kare che. je prApta karavAmAM paranI koI apekSA nathI. che? pratyakSapaNe
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-188 33 prApta thavAthI. jyAM rAga ne vikalpa ne smaraNano vikalpa paNa rahyo nahi tyAM aMdaramAM AtmA sIdho AtmA jJAnathI potAnI prApti kare che. tenuM nAma samyagdarzana ane mokSamArga kahevAmAM Ave che. vizeSa laIzuM...) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva) (vasantatilakA) yatra pratikramaNameva viSaM praNItaM tatrApratikramaNameva sudhA kutaH syAt / tatkiM pramAdyati janaH prapatannagho'ghaH kiM nordhvamUrdhvamadhirohati niSpramAdaH / / 10.189 / / ) khaMDAnvaya sahita artha :- "tat banaH OM pramAdyati (tata) te kAraNathI (nana) jana arthAt samasta saMsArI jIvarAzi ( pramAdyati) kema pramAda kare che ? bhAvArtha Ama che ke-kRpAsAgara sUtranA kartA AcArya, te ema kahe che ke nAnA prakAranA vikalpo karavAthI sAdhyasiddhi to nathI. kevo che nAnA prakAranA vikalpo karanAro jana ? "ghaH adhaH prati jema jema adhika kriyA kare che, adhika adhika vikalpa kare che, tema tema anubhavathI bhraSTathI bhraSTa thAya che. te kAraNathI "nana: urdhvama kaNva vi virodati' (nara) jana arthAt samasta saMsArI jIvarAzi (rNam karNa) nirvikalpathI nirvikalpa anubhavarUpa (vuiM na virodati) kema pariNamato nathI ? kevo che jana ? "ni:pramAH nirvikalpa che. kevo che nirvikalpa anubhava? yatra pratikramaNam viSe iva prIta (yatra) jemAM (pratimAma) paThanapAThana, smaraNa, ciMtana, stuti, vaMdanA ItyAdi aneka kriyArUpa vikalpo (viSe iva prIta) viSa samAna kahyA che, tatra apratimAm sudhAra: Pva cA (tatra) te nirvikalpa anubhavamAM (pratikramaNama) na bhaNavuM, na bhaNAvavuM, na vaMdavuM, na niMdavuM evo bhAva (sudhAvuc: va cAtu) amRtanA nidhAna samAna che. bhAvArtha Ama che ke-nirvikalpa anubhava sukharUpa che, tethI upAdeya che; nAnA prakAranA vikalpo AkuLatArUpa che, tethI heya che. 10-189.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 poSa suda 11, guruvAra tA. 19-01-1978. kaLaza-189 pravacana-209 kaLazaTIkA' 189 kaLaza. mokSa adhikAra' che ne? mokSa adhikAra.' (vasantatilakA) yatra kalazAmRta bhAga-6 tatrApratikramaNameva sudhA tAH pramAdyati khana: nordhvamUrdhvamadhirohati tatkiM kiM pratikramaNameva viSaM praNItaM svAt| prapatannagho'ghaH nissprmaadH||10-189 / / khaMDAnvaya sahita artha :- tat nana: hri pramAghati" zuM kahe che? AtmAmAM AtmA apratikramaNa svarUpa che. je ajJAnInuM apratikramaNa-pApa che tenI to ahIM vAta nathI, paNa jJAnInuM je pratikramaNa che, pratikramaNa vagere ATha bola che, te paNa viSakuMbha che. kemake bhagavAnaAtmA anaMta atIndriya AnaMda, anaMta AnaMda svarUpa, atIndriya anaMta AnaMdarUpa, AnaMda svarUpa, tenuM vedana kema nathI karato? ema kahe che. AhAhA..! zubhabhAva je pratikramaNa Adino che tene to jhera kahyuM. amRta to AtmAno anubhava (che). kemake AtmA je che e atIndriya anaMta AnaMdarUpa jIvatara zaktino bhaMDA2 (che). zuM kahyuM? AtmA je che e to atIndriya anaMta AnaMdarUpa anaMta jIvatara zakti; pahelI zakti che ne? atIndriya anaMta AnaMdarUpa anaMta jIvatara zakti. jIvatara zaktimAM anaMtatA. AhAhA..! evI evI anaMta atIndriya AnaMdarUpa anaMta zakti jenuM rUpa che, evA bhagavAnaAtmAno anubhava kema nathI karato? ema kahe che. ame jyAre zubhabhAvane viSa kahyo to tene choDI, ajJAnInA apratikramaNa azubhabhAvanI to vAta che ja nahi, apratikramaNa je ajJAnInA che, mithyAdarzana, ajJAna Adi tenI vAta to ame choDI dIdhI che, phakta zubhabhAva je che e vikalpamAM vikalpa karatA karatA karatA karatA karatA to badhA jhera che. AhAhA..! tene jyAre jhera kahyuM to nIce UtaravA mATe nathI kahyuM. haiM? AhAhA..! aMta2 bhagavAnaAtmA eka eka zakti anaMta atIndriya anaMta AnaMdarUpa
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-189 35 ane te eka zakti anaMta zaktirUpa, evo atIndriya anaMta AnaMdarUpa, anaMta zaktio, eka eka zakti paNa anaMtarUpa, teno dharanAro bhagavAnaAtmA, te amRtano anubhava kema nathI karato? ema kahe che. AvI vAta che. tat nana: viM pramAdyati jyAre ame zubhabhAvane jhera kahyuM to tenAthI nIce UtarI azubhabhAva karavAnuM kahyuM nathI. Avo pramAda kema kare che? arthAt te kAraNathI jana arthAt samasta saMsArI jIvarAzi" kema pramAda kare che? AhAhA...! e zubhabhAvamAM kema rame che? zubhabhAva pramAda che. AhAhA.! atyAre to badhuM jora enuM cAle, zubhabhAvathI zuddha thAya. ahIM to zubhabhAvane jhera kahyuM to kRpAsAgara, bhAvArtha Ama che ke-kRpAsAgara che sUtranA kartA AcArya, te ema kahe che ke nAnA prakAranA vikalpo karavAthI sAdhyasiddhi to nathI." ema kahe che. AhAhA...! cAhe to asaMkhya prakAranA zubha vikalpa ho, tenAthI AtmAnuM sAdhya nAma muktinI siddhi nathI. AhAhA...! sAdhya to bhagavAna paramAtmA anaMta AnaMda siddha dazA pragaTa karavI, sAdhya to te che. upeya kahyuM ne? upAya-upeya kahyuM tyAM sAdhyane upeya kahyuM che. paramAnaMda anaMta atIndriya zaktio, anaMta atIndriya AnaMdarUpa, tenI paryAyamAM atIndriya anaMta AnaMdarUpa sarva zaktinI vyaktatA-pragaTatA (thAya) te sAdhya che. samajANuM kAMI? to e sAdhya, pramAda-zubhabhAvathI to sAdhyanI siddhi thatI nathI. AhAhA...! samajANuM kaI? AcArya kRpAsAgara kahe che, "nAnA prakAranA vikalpo karavAthI sAdhyasiddhi to nathI." AhAhA.! vikalpa che e to. ahIM to vizeSa kaheze. kevo che nAnA prakAranA vikalpo karanAro jana?" "adha: adhaH prapata AhAhA.! bhASA (juo ! tyAM "gadha: : bhASAmAM to zubhathI UtarIne azubhamAM javuM, ema lIdhuM hatuM. ahIM bIjI vAta lIdhI che. tyAM ema lIdhuM ke, ame jyAre AtmAnA atIndriya AnaMdanA anubhavane jyAre amRta ane apratikramaNa kahIe chIe to viSapariNata zubhane choDIne azubhamAM javuM ema to ame kahyuM nathI. ahIM to vaLI ethI judo artha kare che. "adha: adha: prapatana" jema jema adhika kriyA kare che," juo! bahu kriyA karavAmAM tatpara che. dayA ne dAna ne vrata ne bhakti ne pUjA ne vAMcana ne zravaNa ne ciMtavana ne mana ne... AhAhA..! zuM kahe che? jema jema adhika kriyA kare che, adhika adhika vikalpa kare che.... AhAhA.. jema jema ghaNA vikalpa kare, zAstra bhaNavA, vAMcana ne paThana ne pAThana ne, ema to adha adhaH e to zubhabhAvamAM vizeSa Utare che, e to vikalpamAM Utare che. AhAhA...! bhagavAna kRpAsAgarA AmAM AvyuM ne? saMsArI jIvamAM nathI AvyuM? "saMsArI jIvanA bhAvamaraNo TALavA karuNA karI bhagavAna kuMdakuMdAcArye karuNA karI. karuNAno vikalpa Avyo ne duniyAne kahyuM, are...! prabhu! ame kahIe chIe prabhu AtmA moTo anaMta AnaMdakaMda, eka eka zakti atIndriya anaMta AnaMdathI
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 kalazAmRta bhAga-6 bharI che. eka eka zakti, evI anaMta zakti atIndriya anaMta AnaMdathI bharI che ane e zakti pAchI anaMta che. eka eka zaktimAM anaMta rUpa che. evI anaMtI zaktimAM atIndriya anaMta AnaMdarUpa anaMta zakti, anaMta rUpa paDyA che, evA bhagavAna AtmAmAM kema nathI jAto? AhAhA! AvI vAta che. paMcama Aro che to ema nathI kahyuM ke, paMcama ArAmAM to atyAre zubhabhAva ja basa che. keTalAka sAdhu I kahe che, atyAre to zubhabhAva e basa che, mokSa nathI. are.. bhagavAnA AtmA muktasvarUpa ja che, prabhu! tane khabara nathI. e muktasvarUpa ja che. vastu tarIke atyAre muktasvarUpa che. e to paryAyamAM muktinI vAta cAle che to pahelA muktasvarUpanI dRSTi to kara, ema kahe che. kriyAkAMDa karatA karatA karatA adhaH adhaH adhaH adhaH, zubhabhAvanA vikalpa karatA karatA adhoH adhoH Agho kyAM jA cho? AhAhA...! zrImadumAM to eka vAkya evuM che ke, bahu vAMcana kare enI buddhi maMda thaI jAya che. zuM kAMIka bhASA bIjI che. mananazakti.? bahu vAMcana, vAMcana, vAMcana Akho di pAnA ne pAnA joyA ja kare. AhAhA...! mananazakti aMdaranI je aMtaramAM vaLavAnI zakti e to viparIta thaI jAya che. AhAhA...! ahIM zuM lIdhuM adhaH adha, adhika adhika vikalpa kare che. vAMcanano, dayAno, vatano, bhaktino, pUjAno, bhagavAnanI bhaktimAM bese, basa. ATha ATha kalAka, dasa kalAka bese). mumukSu :- pAMca-cha kalAka dhyAna kare to? uttara :dhyAna to aMtaranuM dhyAna che ke bahAranuM dhyAna che? aMtara nirvikalpa (svarUpamAM) javuM te dhyAna che. bhagavAnanuM dhyAna ATha kalAka kare to e to vikalpa che, rAga che. AhAhA...! anaMta zaktio ane anaMta zaktimAM paNa eka eka zaktinuM anaMta rUpa ane eka eka zakti paNa atIndriya anaMta AnaMdarUpa, anaMta jenuM rU5, evI anaMta zaktiono prabhu dravya bhagavAna, enA tarapha kema jAto nathI? kahe che. AhAhA.! ane vikalpanI paraMparA hAMkyA ja kare che, karyA ja kare che, ema kahe che. tuM eka pachI eka vikalpa karyA ja kare che. aMtaramAM javAno to jarIye prayatna paNa karato nathI. je karavAnuM che e to karato nathI. AhAhA...! digaMbara saMtonI evI vANI che. pAMcamA ArAne jotA nathI ke, A pAMcamo Aro che no ArA-phArA AtmAmAM kAMI che ja nahi. AtmAmAM rAga nathI, trikALa AtmAmAM to paryAya nathI to vaLI kALa kyAMthI Avyo? AhAhA...! AhAhA.! ahIMyAM kahe che, "adhaH adhaH prapatana jema jema adhika kriyA...." bahu kriyA kare). apavAsa ne uNodarI ne rasaparityAga ne kAyotsarga ne kAyakleza ne bhagavAnane khamAsaNA devA ne... AhAhA.. jema jema adhika kriyA kare che, adhika adhika vikalpa kare che.' AkaruM paDe evuM che. vastusthiti pahelI anubhava karAve che. dRSTithI anubhava vinA dharmanI
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-189 37 zarUAta thatI nathI. bIjAmAM vizeSa kALa Ape che, adhaH adhaH vikalpamAM jAya che e karatAM A bAju to jA. AhAhA...! "dhanapAlajI'! A dhana che. e dhanane pALa ne, ema kahe che. rAgAdi vikalpamAM kema Utare che? AhAhA...! eka to bhagavAne dRSTino viSaya batAvyo ane temAM lIna thavAnI AjJA karI. AhAhA..! samajANuM kAMI? are.. jema jema adhika kriyA kare che, adhika adhika vikalpa kare che, tema tema anubhavathI bhraSTathI bhraSTa thAya che." AhAhA..! AkarI vANI che. jema jema zubha zubha vikalpa, hoM! AhAhA..! jema jema zubha vikalpa karato jAya che tema tema adhika vikalpa utpanna thAya che ane tema tema anubhavathI bhraSTathI bhraSTa thAya che. AhAhA...! gajaba vANI che ne! A vastunuM svarUpa. AhAhA...! samajANuM kAMI? jema jema vikalpa kare che, vikalpa to rAga che ne, prabhu jhera che no AhAhA.. to jema jema vikalpamAM khUba kriyAkAMDamAM joDAya che tema tema anubhavathI bhraSTathI bhraSTa thAya che. hajI to zraddhAnA ThekANA nathI ke, svarUpa taraphanI ekAgratA thAya e ja dharmanI zarUAta (che). samajANuM kAMI? kAle kahyuM hatuM ne? paMcAstikAya"mAM 172 gAthAmAM ema kahyuM che, zAstranuM tAtparya, sUtra tAtparya to gAthAdITha kahevAmAM AvyuM che. zAstra tAtparya, badhAnuM tAtparya to vItarAgatA che. AhAhA...! ane vItarAgatA to tyAre thAya che ke jyAre bhagavAna pUrNa anaMta zaktino sAgara, teno Azraya le che to vItarAgatA utpanna thAya che. to sarva zAstrano sAra to svano Azraya levo te che. hai? pahelethI TheTha AgaLa sudhI, zarUAta samyagdarzanathI mAMDI kevaLajJAna paryaMta svano Azraya vadhAravo ane svano Azraya levo. AhAhA.! samajANuM kAMI? ahIM kahe che ke, parano AzrayathI adho adho, Agho Agho kema jAya che? jema jema kriyAkAMDa karato jAya che tema tema aMtara svarUpathI bhraSTathI bhraSTa thAya che. ekaluM bhraSTa kahyuM nathI. AhAhA. evo mArga che, prabhu! duniyA sAthe to meLa khAya evuM nathI. zuM thAya? mArga to A che. AhAhA.! kahe che ke, tuM koNa cho? tuM to atIndriya AnaMdasvarUpa cho ne, nAthA jema jema kriyAkAMDamAM vikalpa karato jAIza to anubhavathI bhraSTa thaIza. AhAhA...! e kriyAkAMDanA vikalpa choDI azubhamAM jAvuM e vAta to che ja nahi. samajANuM kAMI? AhAhA...! e taraphano jema jema vizeSa vikalpa che ema e to vizeSa vizeSa pramAda che. AhAhA...! paMca mahAvrata Adi pAMca samiti, sAdhunA aThyAvIsa mULaguNa pALavAno) vikalpa e to pramAda che. chae guNasthAne vikalpa) utpanna thAya che e to pramAda che. AhAhA! kahe che ke, ATalI ATalI kriyAkAMDamAM eka apavAsa, be apavAsa ne traNa apavAsa ne cAra apavAsa ne pAMca avapAsa karavA, ema) caDatA caDatA kriyAkAMDamAM caDato jAya
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 kalazamRta bhAga-6 che e to adho adho jAtA, bhagavAnaAtmAno je nirvikalpa anubhava, tenAthI to bhraSTathI bhraSTa thAya che. AhAhA. AvuM sAMbhaLavuM paNa kaThaNa paDe. hai? A sAMbhaLavA maLe nahi. AhAhA..! prabhu! tuM to nirvikalpa amRtakuMDa cho ne, nAthA AhAhA...! tyAMthI haTI adhaH adhaH Aghe Aghe kema jAya che? najIka kema Avato nathI? ema kahe che. AhAhA.! bhASA kevI lIdhI che? ke, "kRpAsAgara che sUtranA kartA AcArya, te ema kahe che." AhAhA.! kRpAnA sAgara che. vikalpa karuNA utpanna thaI che. AhAhA...! kriyAkAMDamAM vikalpa bahu kare che, paMca mahAvrata ne dayA, dAna ne Ama khAvuM ne Ama pIvuM ne Ama na levuM ne. e to badhuM vikalpanI jhALa, rAganI jhALa che. jene bhagavAne to viSakuMbha-jherano ghaDo kahyo che. kuMbha, kuMbha, kuMbha, kuMbha to pANIthI bharyo hoya. A to jherathI bharelo che, ema kahe che. kuMbha" zabda che ne? kuMbha. kuMbha-pANI che ne? kuMbhA kuMbhano artha pANI thAya che. bha (eTale) bharelo. pANIthI bharelo tene kuMbha kahe che. ahIMyAM kahe che ke, viSathI bharelo evo viSakuMbha che. AhAhA...! vANI to vANI che. digaMbara saMtonI vANI kayAMya che nahi. AhAhA...! ene ekavAra UMco Ubho kare che. jAga re jAga, nAthA vikalpamAM rahevuM e tAre mATe ThIka nathI. AhAhA...! duniyAnA mAna ne sanmAna. amane koI mAne ne ame dekhAvamAM bahAra paDIe. zuM che? kyAM jAvuM che tAre? e badhI bahirAtmabuddhimAM kema cAlyo jAya che? AhAhA.! bhagavAna kRpAsAgara kuMdakuMdAcArya, "amRtacaMdrAcArya badhA kahe che ne? A gAthA to kuMdakuMdAcAryadevanI che. e to pachI "kaLazaTIkA' (thaI. AhAhA..."te kAraNathI." "na: Tvam jhardhva vi dharohati AhAhA...! are. ame ema kahyuM ke, zubhabhAva jhera che to ene choDI nIce nIce kema Utare che? e vikalpamAM ne vikalpamAM kema cAlyo jAya che? zubhamAM ne zubhamAM samajANuM kAMI? koI sthaLe ene sAdhana kahyuM hoya to e to nimittanuM jJAna karAvavuM che. ahIMyAM jhera kahe ane tyAM sAdhana kahe to e to viruddha che. bhagavAnanI vANI viruddha hoya nahi. are.! digaMbara saMtonI vANI viruddha hoya nahi. AhAhA...! mahA amRtanuM vedana karanArA, pracura atIndriya amRta, atIndriya amRta, bhAI! e zuM cIja che? AhAhA...! atIndriya AnaMda zuM che? AhAhA.! jyAM indriyanA viSayo, IndrAsananA ne IndrANIonA (viSayo) azubhabhAvarUpI jhera che. AhAhA...! ahIMyAM to zubhabhAvane jhera kahyuM. AhAhA...! bhagavAna ema kahe ke, amAruM smaraNa kare, amArI upara lakSa rAkho, ame kahelA zAstranuM vAMcana karo, vicAra kare e badhuM to vikalpa che ne, bhagavAnA AhAhA...! kaho, zazIbhAI! AhAhA...! ane tuM kyAM cho? prabhu! tane UMce caDAvavAnI vAta karIe chIe ane tuM vikalpanI jhALa (karyA kare), khUba kriyAkAMDa zAstramAM cAlyo che. vyavahAranayanuM nimitta
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-189 39 avalaMbana joIne khUba kahyuM che. nathI AvyuM zAstramAM agiyAramI gAthA. hai? AhAhA.! nimitta hastAvalaMba joIne vyavahAranuM kathana to karyuM che. AhAhA.! jayacaMdajI paMDita khulAso kare che. bhagavAne e vyavahAranuM kathana kahyuM che e badho saMsAra che. AhAhA. eka samayano saMsAra (che) bAkI Akho AtmA bhagavAna atIndriya AnaMdano piMDa prabhu! are.! AtmA! Avo manuSyabhava maLyo, jainadarzananI vANI maLI. AhAhA...! tuM zubhamAM AgaLa AgaLa enI kriyA, pravRtti karato jAya che ane kare che.. AhAhA.! gana: kardhva kardhva vi virodati' are.! janA saMsArI samasta prANI jIvarAzi." (rNam kardhvama) nirvikalpathI nirvikalpa anubhavarUpa...." " ina thirodati AhAhA.! e vikalpathI rahita nirvikalpa bhagavAna svarUpa nirvikalpa. are.. eka eka zakti anaMta anaMta AnaMdasvarUpa nirvikalpa. AhAhA.! evI anaMta zaktinA sAgara-samudrathI bharelo prabhA emAM ArUDha kema thato nathI? AhAhA.! ene kahe ke, nizcayAbhAsa thaI gayo. sAdhana-phAdhana ene kahetA nathI. bhAI! sAdhana-phAdhana nathI, sAMbhaLa to kharo. prajJAchINI sAdhana kahyuM. kahyuM nahi? prajJAchINIno artha anubhava che. prajJAchINI zabdano artha ja anubhava che. AhAhA...! rAgathI bhinna potAno anubhava nirvikalpa AnaMdano svAda Avavo)... AhAhA.! samajANuM kAMI? tene tyAM bhedajJAna ane prajJA kahyuM che. prajJA eTale ekalI jJAnanI paryAyano vikAsa, ema nahi. AhAhA.prajJA che. pra-vizeSa jJa eTale svarUpa taraphanuM bhedajJAna karavuM e sAdhana che. AhAhA...! are.! prabhu! nIce nIce kema jAya che? tuM UMce kema Avato nathI? ema kahe che. samajANuM kAMI nIce nIcenI vyAkhyA paNa ahIMyAM to e karI, zubhane ja nIce nIcenI vyAkhyA kahI che. zubhathI nIce UtarI azubhamAM javuM e vAta to che ja nahi. AhAhA. vyavahAranA kathana zAstramAM ghaNA Ave che to evA vikalpa ane vikalpanI jhALamAM tuM kema guMcavAI jAya che? AhAhA.. kemake amAre sarva zAstranuM tAtparya to vItarAgatA batAvavuM che. tane vItarAgatA thAya e kahevuM che. kemake vastu vItarAgasvarUpa che. jinasvarUpa AtmA! AhAhA...! tamArI choDI bolatI hatI. "narendrAnI. pAMca varSanI che ne? dhanapALabhAInA bhAInI, enI choDI ja kahevAya ne? tamArA bhAInI dIkarI-choDI. ghaTa ghaTa aMtara jina vase' ema kahetI hatI. ThIkA kIdhuM bena. nAnI uMmaramAM AvA zabdo to bole che). "ghaTa ghaTa aMtara jina vase aMdara vikalpathI pAra paramAtmA, pUrNa paramAtma svarUpa vase che, prabhu! tene ame AtmA ane tene paramAtmA kahIe chIe. AhAhA...! evA nirvikalpa, nirvikalpamAM kema jAto nathI? "jharbana jharjhana' joyuM? olAmAM be adhaH adhaH' zabda hatA. "adha: dha' hatuM. ahIM "am rdhva che). AhAhA...! gajaba TIkA! saMtonI vANI, digaMbara munionI vANI te vANI kahevAya. kyAMya che nahi.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 kalazamRta bhAga-6 AhAhA...! are...! prabhu! tuM zubha-azubha adhaH adhaHmAM kyAM cAlyo jAya che? tyAM "rbana Tve be vakhata) lIdhuM. thoDuM ho paNa satya ho, prabhuahIM to e vAta che. samajANuM kAMI? muni paNa A to koI alaukika vAtuM che, bhagavAnA AhAhA...! kAle koI lakhANa AvyuM hatuM ne? (kahetA hatA), ahIM bAvana jinAlaya banAvo. are.. bhagavAnA kyAM kare? A to thaI gayuM che thaI gayuM. eka jaNa kahe ke, "bAhubalInI pratimA banAvo. koNa banAve? bhagavAnA AhAhA..! e to thaI gayuM che thaI gayuM. have to pahelA zAstrane sastA banAvo ane zAstramAMthI nIkaLI pachI aMdaramAM jAo. zuM kahyuM? A je zAstra che tene sastA-soMghA banAvo jethI lokone pahoMce ane pachI sasto tamAro AtmA che tyAM jAo. vacamAM rAganI jarUra nathI. sarUpatA zarIranI jarUra nathI ke zarIra niroga hoya to ame anubhava karI zakIe, AhAhA.. paisA hoya to anubhava karI zakIe, amAro nibhAva karanArA dIkarA-dIkarI raste caDI gayA hoya to pachI ame anubhava karI zakIe. paMDitajI! tamAre kAMI che ke nahi? kAMI nathI? eka chokaro che. AhAhA. ema ke, ekAdabe chokarAva sarakhA (lAIna) caDI jAya to pachI anubhava thAya). prabhu! tane khabara nathI. e vakhata tane kyAM maLaze? ahIM kahe che, AhAhA...! "nirvikalpathI nirvikalpa anubhavarUpa kema pariNamato nathI?" AhAhA. joyuM? "gharodatinI vyAkhyA karI. AhAhA.. vItarAgapaNe kema pariNamato nathI? e zubharAga jharapaNe kema tyAM aTakI jAya che? samajANuM kAMI? kema pariNamato nathI?' gharohati vyAkhyA karI. AhAhA! kevo che jana?" "ni:pramAH "nirvikalpa che." vikalpathI bhinna thaIne anubhava thAya e to nirvikalpa anubhava che. emAM koI vikalpanI sahAya nathI. ema kahe che. ATalA ATalA vikalpa kare pachI (anubhava thAya). eka pherI kahyuM hatuM olA "choTAlAlajIe. "choTAlAlajInuM AvyuM hatuM ke, vyavahAra pahelo kare pachI vizrAma maLe pachI aMdaramAM jAya. pachI bicArA pharI gayA, pachI pharI gayA. paheluM ThIka hatuM, vacamAM pheraphAra thaI gayA pachI (kahe), mArI bhUla thaI gaI. "choTAlAla brahmacArI hatA. "Indora. are. bhagavAna mArga to A che. pahelI kabulAtamAM paNa nakAra che e aMdaramAM kevI rIte jaze? heM? AhAhA! zAstrano bodha devAthI jJAnAvaraNIya karmano kSaya thAya che. lyo! ema Ave che. zAstra veMcavA, vasAvavA e badhI vAto vikalpanI che, bhagavAnA pATha evA Ave. zAstra veMco, bhaNo, bhaNAvo to jJAnAvaraNIyano kSaya thAya che. e zubharAga ho to kSayopazama che, paNa e kSayopazama kaMI yathArtha nathI. zAstradAna AdimAM rAga maMda thayo che to kSayopazama thAya paNa e to paralakSI kSayopazama che, bhagavAnA AhAhA.! ahIMyAM to nirvikalpamAM koI vikalpanI apekSA ja nathI, ema kahe che. samajANuM kAMI ? AhAhA.! che?
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-189 kevo che jana ?" ni:pramAH" ni:pramAva:' ema che ne? nirvikalpa che...' emAM pramAda nathI. pramAda nAma vikalpa jemAM nathI. jeTalA vikalpa che e badhA pramAda che. AhAhA..! 'kevo che...' nirvikalpa anubhava che. e niHpramAda che ane nirvikalpa anubhava che. AhAhA..! rAgano sahAro choDI je anubhava che e to nirvikalpa che. niSkramAda che e ja nirvikalpa anubhava che. AhAhA..! samajANuM kAMI? 'yatra pratimaLam viSe va prakhItuM jemAM paThana-pAThana,...' AhAhA! loko ema kahe ke, ApaNe zAstra khUba bhaNo, bhaNAvo, upadeza kyo, emAMthI karmano kSaya thaze. bhagavAna! e vAta (rahevA de). e badhA vikalpa che, prabhu! AhAhA..! 41 mumukSu :- kSaya na thAya paNa moLA to paDe ne! uttara :- pAtaLA-bAtaLA jarIye thato nathI. pAtaLo kyAre kahevAya? mithyAtvano abhAva thAya tyAre pAtaLo kahevAmAM Ave che. ahIM to vAta ja judI che, bhAI! AhAhA..! lokone kaThaNa lAge. zAstramAM bhASA paNa evI Ave. dasa prakAranA dharmamAM Ave che, tyAgadharmamAM. pustaka bIjAne Ape to tyAgadharma. paNa eno artha bIjo che, bhAI! emAM rAga ghaTADe che ane pustakanI darakAra karatA nathI ane potAnA svabhAva tarapha jAya che tene yathArtha tyAgadharma hoya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? eka lakhANano bhAvArtha na samaje to zuM (thAya)? zAstramAM to ghaNA lakhANa che, prabhu! jemAM AtmAno Azraya na thAya e koI cIja nathI. bhagavAnaAtmA jyAM paripUrNa paramAtmAno nAtha, paramAtma svarUpa enuM rakSaNa che, paramAtma svarUpano rakSaka AtmA che. AhAhA..! eno rakSaka nirvikalpa bane tyAre vItarAgatA thAya che. AhAhA..! e nirvikalpa anubhava che. yaMtra pratikramaNam' paThana-pAThana,...' che? A AvyuM hatuM, be di' pahelA kahyuM hatuM. olA zeTha hatA ne? paThana-pAThana, smaraNa, ciMtana,...' bhagavAnanI 'stuti,... deva-guru-zAstranI stuti. AhAhA..! vaMdanA...' deva-guru-zAstranI vaMdanA, jAtrA. samedazIkhara'nI jAtrA, giranAra'nI jAtrA. 'ityAdi aneka kriyArUpa vikalpo viSa samAna kahyA che,' bhagavAne to tene jhera kahyuM che. AhAhA..! loko sAMbhaLI zake nahi. jhera kahyA che. vAMcana, zravaNa AdimAM vikalpa UThe che. e hoya, paNa e che vikalpa, rAga. AhAhA..! ahIMyAM to paThanapAThana, manana, stuti, vaMdanAne jhera kahyuM che. che? viSa samAna kahyA che...' ema kahyuM ne? 'viSa va praLIteM' jhe2 ja kahyuM che. ema. 'va' che ne? AhAhA..! jhera samAna kahyA che,...' apratikramaNa AtmAno je anubhava e zuM che, te vAta kaheze. (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!)
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 kalazamRta bhAga-6 poSa suda 12, zukravAra tA. 20-01-1978. kaLaza-189, 190 pravacana-210 kaLazaTIkA' 189 kaLaza cAle che, ahIM sudhI AvyuM che. "aneka kriyArUpa vikalpo viSa samAna kahyA che tyu sudhI AvyuM che ne? huM zuM kahyuM ke, AtmA vasta tarIke to zuddha AnaMdaprabhu che. saccidAnaMda zuddha atIndriya anaMta AnaMda, zuddha anaMta darzana, zuddha anaMta AnaMda, jJAna svarUpa evI anaMtI zaktino piMDa prabhu vastu svabhAva, temAM je A pratikramaNa ne zAstra bhaNavA ane bhaNAvavA, stuti, bhagavAnanI stuti ne vaMdana, e badho rAga che, vikalpa che. AhAhA..! samajANuM kAMI? hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga vAsanA e to tIvra jhera che ja paNa ahIMyAM je rAganI maMdatAmAM zAstra bhaNavA, bhaNAvavA, vaMdana, stuti Adi smaraNa, paramAtmAnuM smaraNa, bhakti, pUjA Adino bhAva badho zubharAga che, jhera che. gajaba vAta che, prabhu e tArI cIjamAM nathI. e to AgaLa Avaze ke, bhAvakRta jJAnanI caitanya pariNatithI cetanA svarUpa cetana anubhavamAM Ave evI e cIja che. e AgaLa kaheze. zuM kahyuM ke, e vikalpa Adi jeTalA bhakti, pUjAnA bhAva, bhagavatu nAma smaraNa badho rAga che, e AtmAnA AnaMda svarUpathI viparIta viSakuMbha che, jheranA ghaDA che. AhAhA...! tyAre bhagavAnaAtmA cetanAsvarUpa cetana ema kema lIdhuM? nIce leze. cetanAmAM badhuM jANavAmAM Ave che e cetanA. rAga jANavAmAM Ave e vikArane viSakuMbha kahyuM te paNa jANavAnI bhUmikAmAM jANavAmAM Ave che. jANavAnI cetanAbhUmimAM cetanAnI pariNatimAM, paryAyamAM e rAga jANavAmAM Ave che ke, A rAga bhinna che. to e rAgathI AtmAmAM lAbha thAya che, bhagavAnanI bhakti ne pUjA ne dayA, dAnathI AtmAne dharma ane lAbha thAya che ema che nahi. AhAhA.! AkarI vAta che. e kahe che, juo! "prIta "jhera samAna kahyA che...." "tatra apratimAma rAdhAda:" samayasAramAM evo artha lIdho che ke, paThana, pAThana, pratikramaNa, vaMdana, stutine jyAre jhera kahyuM to pApa je apratikramaNa che, anAdinuM pApa, ene sudhA kema (kahIe)? e amRta kema hoya? e ThIka kema hoya? ema. samajANuM kAMI? jyAre zubhabhAva(ne) viSa kahyuM, jene duniyA sadAcAra kahIne dharma mAne che. bhagavAnanI bhakti, pUjA, smaraNa, dAna evo je vikalpa che e paNa jyAM jhera kahyuM to pachI pApa pariNAmane zuM kahevuM? e to amRta nahi, e to jhera ja che. evo artha samayasAramAM karyo che. ahIMyAM bIjo artha kaheze. "samayasAramAM
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-189 43 arthamAM Ama lIdhuM che. ahIMyAM bIjuM kaheze. zuM? pratikramaNa Adi zubhabhAva... AhAhA.. AtmAnI prAptimAM e kAraNa nathI. tyAre prAptinuM kAraNa koNa? ke, apratikramaNa. "sudhAvura: va cA" "te nirvikalpa anubhavamAM..." aMtaramAM jJAnanI bhAva pariNati dvArA, bhAvakRtajJAnanI paryAya dvArA cetanA svarUpa cetanano anubhava (thavo) e amRta che, te dharma che. AhAhA...! AkarI vAta che, bhAI! anaMta anaMta kALa thayA paNa kadI eNe cetanA, cetanA, cetanA jemAM jANavuM dekhavuM svabhAva che). paravastu paNa che tenI kabulAta koNa kare che? e to cetanA (che). AhAhA.! zarIra, vANI, mana, rAga ke paramAtmA Adi che, te che e kaI bhUmikAmAM jANavAmAM Ave che? ke, cetanAnI vartamAna pariNatinI bhUmikAmAM jANavAmAM Ave che. cetanA trikALI guNa che ane cetanA svarUpa e cetana dravya che. AhAhA.. jemAM, je bhUmikAmAM jANavAmAM Ave che ke, A che, A che, A che, e A che e tene jANavAmAM AvatuM nathI paNa A jJAnanI paryAyamAM A che, ema jANavAmAM Ave che. AhAhA.. to kharekhara to tyAM jJAnanI paryAya prasiddhi pAme che. AhAhA.! e paravastu prasiddhi nathI pAmatI. samajANuM kAMI cetana bhagavAna, A cetana bhagavAna AtmA, tenI cetanA zakti-guNa-svabhAva che), tenI caitanya pariNati-bhAvakRta. e bhAvakRta pariNatimAM A che, A che, rAga che, vyavahAra che, A che tenI prasiddhi caitanyanI paryAyamAM, caitanyanI paryAyanI prasiddhi thAya che. hai? AhAhA.. A che, che, tenI prasiddhi temAM nathI. A che tenI prasiddhi caitanya pariNatimAM che. caitanyanI pariNati je paryAya che tenI prasiddhi che. ahIMyAM AtmakhyAti kahyuM ne? e AtmakhyAti che. TIkAnuM nAma "AtmakhyAti' che ne? AhAhA. caitanyanI vartamAna, dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjAnA rAgathI bhinna caitanyanI pariNatimAM ja A che, evI prasiddhi caitanya pariNati kare che to e caitanya pariNatinI ja prasiddhi che. e pariNati dvArA cetanA svarUpa cetanane anubhavavo e amRta che. AhAhA...! AvI vAta che. jhINI vAta bahu bApu! atyAre to duniyAmAM bahAramAM dharmane nAme kaMIka kaMIka cAlyuM che paNa prabhu! emAM hita nathI. jemAM janma-maraNa maTe nahi e hita kyAMthI AvyuM? AhAhA...! zubhabhAva to janma-maraNa saMsArarUpa che. zubhabhAva jhera, saMsArarUpa che. bhagavAna AtmA e jheranA kALamAM paNa cetana pariNati jherane potAmAM potAne kAraNe jANe che. je jANe che e jANanaparyAya, cetanA guNa tene dharanAro cetana, teno anubhava e amRta che. AhAhA.! samajANuM kAMI? jhINI vAta che, bhagavAnajI tArI cIjanI zuM mahimA! AhAhA...! sarvotkRSTa bhagavAna aMdara birAjamAna che. sarvajJa paramAtmAnI to e paryAya che ane A to dravya svabhAva che. bhagavAna AtmA vastu che je vastuno svabhAva che. AgaLa kaheze. "svanirbhara AhAhA.! pachInA zlokamAM-190mAM kaheze. chelluM pada che. e to svarasathI paripUrNa bharyo
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazAmRta bhAga-6 che. Atma bhagavAna aMdara AtmA je che e nija svabhAva cetanA, AnaMdathI bharapUra bharyo che. AhAhA..! teno anubhava e ahIMyAM kahyuM-e apratikramaNa. apratikramaNano artha zuM karyo? 'na bhaNavuM,...' bhaNAvavuM nahi. 52ne bhaNAvavuM e to vikalpa, rAga che. AhAhA..! 'na bhaNavuM,...' AhAhA..! 'na bhaNAvavuM,..' che ne? jene potAne bhaNavuM nathI ane nathI bhaNAvavuM, e apratikramaNa che. e vikalparahita nirvikalpatA che, ema kahe che. AhAhA..! AvI jhINI vAtuM che. ene hitane mATe (vAta che). mumukSu :- nizcayanayano pakSa to karavo ke nahi? uttara :- pakSa zuM karavo? e to pahelo pakSa vikalpathI Ave ke, mArga A che. nirmaLa zuddha pariNatithI AtmAne lAbha thAya che ema pahelA vikalpamAM Ave, paNa e kaMI satya nirNaya nathI. e nirNaya satya nathI. pakSa karavA bhUmikAmAM pahelA Ave che ke, mArI cIja zuddha caitanya amRta svarUpa, cetanA svarUpamAM teno pakSa e mArI cIja che ane vikalpa je dayA, dAna, bhakti, pUjA, vratAdinA vikalpa che e huM nahi. evA vikalpa sahita vIryamAM zubhabhAvamAM Avo nirNaya karavAnI yogyatA prathama Ave che paNa e Avyo mATe tyAM anubhava thAya che, ema che nahi. samajANuM kAMI? anubhava to cetana svarUpane anusarIne thavuM te anubhava che. rAgane anusarIne thavuM e to ahIMyAM jhera kahyuM. AkaruM kAma che, bhAI! moTA paMDito bhaNI bhaNIne moTI vAtuM kare ane AvI vAtane UDADI re. A satya vAta che ene UDADI do (ane kahe), satya vAta nathI, Ama karo, Ama karo, Ama karo. have e to anaMta vAra karyuM che, sAMbhaLa to kharo. bhagavAna bhaktinuM nAma smaraNa, jApa anaMta vAra karyAM che ane pratikramaNa, parihAra, dhAraNA, niMdA, garha evo bhAva-zubhabhAva anaMta vAra thayA che. ahIMyAM to jenAthI janmama2Na maTe ane bhavanA phaMda TaLe ane AnaMda-bhavanA abhAvarUpa AnaMdano svAda Ave e vAta kahe che. samajANuM kAMI? ahIMyAM kahe che ke, bhaNavuM-bhaNAvavuM tene jhera kahyuM. na bhaNavuM te amRta che. AhAhA..! arthAt bhaNavuM e to eka vikalpa che, rAga che. zAstra bhaNavA e paNa eka rAga, vikalpa che. AhAhA..! Ama to Agamano abhyAsa karavo ema mokSamArga prakAzakamAM bahu Ave che. pahelA adhyAyamAM ja AvyuM che. abhyAsa karavAnI vAta to kare paNa te vikalpa che tenAthI aMta2mAM AtmajJAna thaze ema che nahi. zAstramAM buddhi javI e paNa eka vyabhicAra che. kemake nija svabhAvane choDI rAganI sAthe joDANa karyuM tenuM nAma vyabhicAra che. AhAhA..! jhINI vAta che, bhagavAna! 44 'na bhaNAvavuM,..' bhaNavuM nahi, bhaNAvavuM nahi. e vikalpa rahita dazA che, ema kahe che. AhAhA..! ema ke, khUba lAkho mANasamAM vAMcana karavuM, upadeza devo e dharma che, ema
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-189 che nahi. e to vikalpa che, bhagavAna! AhAhA..! na bhaNavuM, na bhaNAvavuM, na vaMdavuM,...' vaMdanA na karavI. AhAhA..! vaMdanA karavI e vikalpa, rAga che. vaMdanA na karavI nAma svarUpa taraphanI ekAgratA karavI. e na vaMdhyuM che. AhAhA..! 'na niMdavuM,...' pApabhAva karyAM tenI niMdA karavI e zubhabhAva che. te na niMdavuM,...' e paNa na karavuM. zeTha! AvI vAta che, bhagavAna! tuM to bhagavAna cho ne, prabhu! atIndriya AnaMdano nAtha saccidAnaMda prabhu - sat--zAzvata jJAnamUrti prabhu ane AnaMdano sAgara AtmA, temAM vaMdanA, stuti e to badhuM vRttinuM utthAna che. vikalpanI utpatti che. AhAhA..! na naMdavuM to anAdara karavo? na vaMdavuMno artha e nathI. vaMdanano bhAva che, vikalpa che to na naMdavuM e nirvikalpa che, ema. na vaMdavuMno artha deva-guru-zAstranI vaMdanA nahi, Adara karavo nahi. eTale anAdara karavo ema che? ahIMyAM to Adara karavo e vikalpa che tene choDavo. AhAhA..! AvI vAta che. 'lakSmIcaMdabhAI'! duniyAthI judI che. AhAhA..! ohoho..! prabhu! tuM to cetana pariNatithI anubhavamAM Ave evo cho ne! cetananuM cetanA svarUpa e to cetananI pariNatithI anubhavamAM Ave ema che ne! potAnI caitanya pariNatithI te anubhavamAM Ave evo che, e rAgathI anubhavamAM Ave evI e cIja ja nathI. samajANuM kAMI? kaThaNa paDe paNa pahelA eno nirNaya to karo. vikalpa sahita nirNayamAM paNa pahelA Ama AvavuM joIe. AhAhA..! huM to cetana pariNatithI, nija cetana svarUpa, cetanA svarUpa cetanane anubhava karI zakuM chuM. mAro patto caitanya pariNatithI, cetanA svarUpa cetanano patto lAge che. AhAhA..! mAro bhagavAna aMdara saccidAnaMda prabhu, e mArI caitanya pariNati vikalpa rahita, e pariNatithI teno patto ane anubhava thaI jAya che. patto lAgavo kaho ke anubhava kaho. AhA...! 'na naMdavuM,..' vaMdanAno artha vaMdanAno vikalpa na karavo, ema. AhAhA..! nija bhagavAna sva sivAya koIpaNa cIja paravastu, traNalokanA nAtha tIrthaMkara sarvajJa 5ramezvara ho ane nigraMtha digaMbara saMta AnaMdanI laheramAM jhulanArA, emanI vaMdanA ane Adara e paNa eka vikalpa che. AhAhA..! anubhava e vikalpathI nathI thato. AhAhA..! na veMdavuM, ityAdi che ne. 45 'na niMdavuM, evo bhAva...' 'sudhAda: va cAt' olAmAM ema lIdhuM che ke, e amRta kema hoya? e to apratikramaNa-pApa. jyAre puNyane, zubhabhAvane jhera kahyuM to azubha amRta kema hoya? ahIMyAM ema kahe che ke, na vaMdavuM, na stuti karavI e amRtano ghaDo che. che? amRta 'sudhAda: va cAt" 'amRtanA nidhAna samAna che.' AhAhA..! hajI pahelI kabulAta ka2vAmAM 52sevA UtarI jAya. ahIMyAM to bhagavAnaAtmA aMdara saccidAnaMda prabhu, teno anubhava ka2vAmAM.. zuM kahyuM? "amRtanA nidhAna samAna che.' prabhu to. AhAhA..! bhagavAna aMdara AtmA jene kahIe
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 kalazamRta bhAga-6 e to amRtanuM nidhAna che. atIndriya anaMta sukhano sAgara che, atIndriya anaMta jJAnano to bhaMDAra che. AhAhA.! e indriyathI, manathI, rAgathI jANavAmAM nathI Avato. AhAhA! are.. "sudhAvara: kava racA" "amRtanA nidhAna samAna che. kUTano artha nidhAna karyo. sudhAno artha amRta karyo. kUTa. kUTaparvata upara moTA kUTa hoya che. ema A kUTa-nidhAna che. A parvata upara moTA kUTa nathI hotA? ApaNe zAstramAM paNa Ave che ne? cAraso kUTano, pAMcaso kUTano. parvata upara zikhara, zikhara hoya. ema A AtmA to amRtanuM zikhara che. AhAhA.! amRtano kuMDa che, amRtano kUTa che, amRtanuM nidhAna che. AhAhA.! ahIM be bIDI, sigAreTa jyAM pIve tyAM moja lAge, majA lAge. savAramAM ukALo pIve. UThe eTale pA zera, doDha pA zera cA pIve tyAre magaja ThIka (cAle). AhAhA. ene ema kahevuM ke. prabhu tAro AtmA atIndriyanuM nidhAna che ne A tAro pIvAno bhAva che e to jhera che ne! AhAhA...! samajANuM kAMI? amRtakUTA AhAhA...! A niSidha parvata ne nilaya parvata nathI? parvata upara kUTa hoya che. UMcA UMcA. zAzvata, zAzvata. ene kUTa kahe che. ahIMyAM bhagavAna amRtano kUTa che. AhAhA...! e pattharanA kUTa che. niSidha, nilaya parvata Adi che. A paramAtmA bhagavAna aMdara che, bhAI! ene kSetranI jarUra nathI. ghaNuM lAMbu kSetra hoya to Ama hoya, evuM kAMI che nahi. zarIra pramANe bhagavAna aMdaramAM anaMta AnaMdano kUTa bhaMDAra bharyo che. AtmA jyAre bhagavAna paramAtmA thAya che tyAre tene anaMta AnaMda Ave che. e anaMta AnaMda pratyeka kSaNe bhinna bhinna Ave che. bhinna bhinna anaMta AnaMdano sAgara to aMdara che. e to eka samayanI AnaMdanI paryAya che. paramAtmA jinendradeva arihaMta thAya che. Namo arihaMtANuM kahe chee koI pakSano zabda nathI. bhagavAna AnaMdathI bharyo paDyo che tenAthI viruddha bhramaNA, zraddhA ne rAga-dveSane ari kahe che. ari, jene haMtA nAma hayA, arine jeNe haMtA-haNyA e Namo arihaMtANaM. emane huM namaskAra karuM chuM. e Ave che. e koI pakSano zabdano nathI. AhAhA...! Namo arihaMtANaM. jeNe bhagavAna AnaMdanA nAthano anubhava karIne bhramaNA mithyAtva ne rAgadveSarUpI verIne haMtA nAma nAza karyA ane pUrNa AnaMdanI paryAyano utpAda karyo ane dhruva svarUpa to anAdinuM che ja. AhAhA.. utpAda-vyaya-dhruva. Namo arihaMtANe evA arihaMta. ari nAma vikAra-duzamanane haNIne jeNe nija atIndriya AnaMdanI paryAya-dazA pragaTa karI, jene sudhA-tRSA nathI, jene ekalo AnaMda AnaMda AnaMda che evA paramAtmAne arihaMta kahevAmAM Ave che. AhAhA. e paramAtmAne je anaMta AnaMda Ave che te paNa eka samayanI paryAya che. AhAhA...! A to nidhAna che. AvA anaMta anaMta AnaMdanuM to nidhAna bhagavAna che. ahIM "amRta" zabda kahyo. AhAhA...! AvI vyAkhyA ne upadeza. mAMDa pakaDAya.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-189 47 kaThaNa paDe. bhaI! mArga to A che, bApA! duniyAe kaMIne kaMI caDAvI dIdhA che. AhAhA.! tyAMthI pAcho vaLa, prabhu! ane jyAM svarUpa nidhAna che tyAM Ava ne AhAhA! che? te "amRtanA nidhAna samAna che. sudhAno artha karyo amRta. kUTano artha karyo nidhAna. "jIva cA amRtanA nidhAna "iva' (arthAtu) nizcaya racAta' hoya che, ema. samajANuM kAMI? e cAra zabdamAM Ama paDyuM che. amRta-sudhA, kUTa-nidhAna "va racAta' e ja che. e to amRtanuM nidhAna che. AhAhA..! bhagavAna aMdaramAM to anaMta AnaMdano nAtha che paNa enI dazAmAM khabara nathI, corAzI lAkho yonimAM cAra gatimAM bhaTake che. AhAhA.. jene AtmAnuM samyagdarzana pragaTa karavuM hoya to e jheranA vikalpathI bhinna karI amRtanA nidhAnano anubhava karavo. AhAhA...! Avo mArga. Avo jainadharma haze? Atmadharma. A to kahe dayA pALo ne cha kAyanI dayA pALo ne vrata pALo ne apavAsa karo ne rAtre na khAvuM, cha parabI Ama karavuM ne DhIkaNuM karavuM. bApu e to badhI vikalpanI, rAganI vAtuM che. AhAhA...! A to rAgathI, vikalpathI pAra prabhu aMdara che. enuM nidhAna, sudhA nidhAna. "va cAta AhAhA.! amRtanuM nidhAna ja che. "cAt' eTale hoya che, che. "sudhAra: va' e ja racAtA hoya che. enA samAna che, ema. AhAhA.! samajAya che ne kAMI? mArga to Avo che, prabhu. AhAhA...! A to kahe, ekendriyanI dayA pALavI, beindriyanI dayA pALavI, traNaindriyanI dayA pALavI. ahIM kahe che ke, traNa kALamAM dayA pALI zakato ja nathI. paranI kriyA koNa karI zake? AhAhA.... ane tane dayAno bhAva Avyo e bhAva paNa rAga che. AhAhA.! sudhAda: cA' amRtanuM nidhAna "va' (arthAtu) e ja, enA samAna. AhAhA...! "va cAta' e ja che. AtmA to amRtanuM nidhAna e ja che. AhAhA...! bhAvArtha Ama che ke nirvikalpa anubhava sukharUpa che." amRta kIdhuM ne? rAgabhAva je che viSapariNata e to jhera che ane A bhagavAna AtmAno anubhava che e to AnaMdasukha che. AhAhA.! "nirvikalpa anubhava sukharUpa che, tethI upAdeya che... AhAhA.! AtmA AnaMda svarUpa bhagavAna trikALI nityAnaMda prabhu, e ja AdaraNIya ne satkAra, svIkAra karavAlAyaka che. AhAhA..! "nAnA prakAranA vikalpo AkuLatArUpa che,..." nAnA nAma aneka prakAranA je vikalpa, rAga UThe che... AhAhA.! e badhA duHkharUpa che tethI heya che. be vAta laI lIdhI. nirvikalpa anubhava sukharUpa che tethI upAdeya che, aneka prakAranA vikalpa duHkharUpa che, AkuLatArUpa che tethI heya che. TUMkamAM kahI dIdhuM. AhAhA. 189 (kaLaza pUro thayo).
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 pramAdakalitaH kaSAyabharagauravAdalasatA svarasanirbhare ataH niyamitaH muniH paramazuddhatAM vrajati mucyate (pRthvI) kathaM 180. bhavati pramAdo kalazAmRta bhAga-6 zuddhabhAvo'lasaH yataH / khaMDAnvaya sahita artha :- 'alasaH pramAdakalitaH zuddhabhAvaH kathaM bhavati' (alasaH) anubhavamAM zithita che khevo bhava, [vajI devo che ?] (pramAdakalitaH) nAnA prahAranA viDayothI saMyukta che khevo bhava, (zuddhabhAvaH kathaM bhavati) zuddhopayogI jyAMthI hoya ? arthAt nathI hoto. 'yataH alasatA pramAdaH kaSAyabharagauravAt' (yataH) 427 De (alasatA) anubhavabhAM zithilatA (pramAdaH) nAnA prahAranA vihasya che. zA arAeAthI thAya che ? (kaSAya) rAgAdhi azuddha parizatinA (bhara) adhyanA (gauravAt) tIvrapAzAthI thAya che. bhAvArtha khAma che }je jIva zithila che, vikalpa kare che, te jIva zuddha nathI; kAraNa ke zithilapaNuM, vikalpapaNuM azuddhayAzAnuM bhUja che. 'ataH muniH paramazuddhatAM vrajati ca acirAt mucyate' (ataH) DAraeAthI (muniH) bhuni arthAt samyagdRSTi va (paramazuddhatAM vrajati) zuddhopayogaparizati 35 parizrame che (ca) khevo thato tho (acirAt mucyate) te 4 aNe urbhabaMdhathI bhuta thAya che. de'vo che bhuni ? 'svabhAve niyamitaH bhavan' (svabhAve) svabhAvamAM arthAt zuddha sva35bhAM (niyamitaH bhavan) kheDAgrapaNe bhagna thato tho. devo che svabhAva ? 'svarasanirbhare' (svarasa) yetanAgueAthI (nirbhare) paripUrNa che. 11-180. pramAdo svabhAve bhavan vA'cirAt / / 11-190 / / (pRthvI) pramAdakalitaH kathaM bhavati zuddhabhAvo'lasaH kaSAyabharagauravAdalasatA yataH / ataH svarasanirbhare niyamitaH svabhAve bhavan muniH paramazuddhatAM vrajati mucyate vaa'ciraat||11-190||
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-190 49 AhAhA.... "manasa: pramAnita: zulkamAvaH mavati "anubhavamAM zithila..." AhAhA...! e pratikramaNa ne parihAra ne vaMdana ne stuti ne e badhA bhAva to prabhu ALasabhAvapramAdabhAva che. AhAhA. bhagavAna AtmAno jyAM AnaMda na Ave e badho pramAdabhAva che. AhAhA.! bhagavAna to aMtara atIndriya AnaMdanI mUrti prabhu che. AhAhA.! pramAda. che? 'anubhavamAM zithila..." pramAdanI vyAkhyA ALasa, ALasa. ALasa kaho ke pramAda kaho, pramAda kaho ke badhA vikalpa kaho. AhAhA.! rAganI vRtti UThe che e eka ALasa che, e pramAda che. evo jIva (vaLI kevo che?) nAnA prakAranA vikalpothI saMyukta che. aneka prakAranA rAganI AkuLatAthI sahita che. "evo jIva" "zuddhamAva: zuM mavati evo jIva zuddha kyAMthI hoya? ane zuddhabhAva vinA dharma hoto nathI. AhAhA.! e dayA, dAna, vrata, bhakti, tapa Adino zubhabhAva e azuddha che. AhAhA...! rADa nAkhI jAya che ne che? "nAnA prakAranA vikalpothI saMyukta che evo jIva, zuddhopayogI kyAMthI hoya?" juo! AhAhA...! hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga, kAma, krodha bhAva pApa. dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, bhagavat smaraNa e puNya. beya bhAva ALasa ane pramAda che, e azuddhabhAva che. emAM zuddhabhAva kayAMthI Avyo? tenAthI zuddhabhAva kyAMthI thAya? ema kahe che. AhAhA.! che? "zuddhamAva: bhavati "zuddhopayogI kayAMthI hoya? arthAt nathI hoto." zuM kahyuM? ke, vikalpa je rAga UThe che e to ALasabhAva, pramAdabhAva che nA to ALasa ane pramAda ne vikalpathI zuddhabhAva kevI rIte thAya? AhAhA.! zuddhabhAva to e vikalpathI rahita bhagavAna cetanA svarUpano, cetanano anubhava karavo, e zuddhabhAva che. e zuddhabhAva dharma che. AhAhA...! che ke nahi aMdara? zuddhopayogI kyAMthI hoya? arthAtu nathI hoto." "yata: taratA pramAH vaSAyamararavAta' kAraNa ke anubhavamAM zithilatA...." AhAhA! aMtara AnaMdanA anubhavamAM zithilatA. AhAhA...! bhagavAna atIndriya AnaMdano nAtha, prabhu tenA anubhavamAM je zithila che, pramAdI che-ALasu che. ema kahyuM ne? "zithilatA nAnA prakAranA vikalpa che. zA kAraNathI thAya che?' AhAhA.! "SAyamarauRvAta' e to kaSAya "rAgAdi azuddha pariNatinA udayanA tIvrapaNAthI thAya che. AhAhA...! e vikalpa thAya che, bhaNavuM, bhaNAvavuM, AhAhA. prabhu! "samAdhi zatakamAM to ema kahyuM ke, ame bIjAne upadeza ApIe chIe evo vikalpa unmAda che. AhAhA...! kemake bhagavAna AtmA to e vikalpa, rAgathI bhinna aMdara che. to bIjAne samajAvavAmAM je vikalpa UThe che e to zubhabhAva che. tene paNa tyAM... AhAhA. unmAda kahyuM. AhAhA...! ane tArA vikalpathI zuM e samajI jAya che? samajI zake che? AhAhA.. tenI yogyatAthI te samaje che. tene samajAvuM evo vikalpa UThe che to e unmAda , samAdhi nahi. "samAdhi zatakano adhikAra
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazAmRta bhAga-6 50 che. AhAhA..! samajANuM kAMI? rAgAdi azuddha pariNatinA udayanA tIvrapaNAthI...' AhAhA..! ahIM to tIvra lIdhuM, joyuM? kema? ke, chaThTha guNasthAne paNa je paMca mahAvratano pramAdabhAva che te saMjvalanano tIvra bhAva che. maMda thaI jAya to to saptama thaI jAya. AhAhA..! zuM kahyuM? sAcA muni hoya, AtmaAnaMdanA jJAnI, anubhavI, temane paNa koI paMca mahAvratano vikalpa UThe che to tyAM saMjvalanano tIvra bhAva kahevAmAM Avyo che. kaSAyano tIvra bhAva che. AhAhA..! e ahIMyAM lIdho che. pachI sAtame (guNasthAne) AnaMdamAM jAya che pachI abuddhipUrvakano maMda rAga rahe che. AhAhA..! te kAraNe zubhabhAvane paNa tIvra kaSAya kahevAmAM Avyo che. AhAhA..! samajANuM kAMI? che ne? "azuddha pariNatinA udayanA tIvrapaNAthI...' ahIM kaMI azubhabhAvanI ekalI vAta nathI. kharekhara to zubhabhAvanI ja vAta cAle che. che? ene ahIMyAM tIvrapaNuM kahyuM che. AhAhA..! maMdapaNuM to apramattadazAmAM abuddhipUrvaka rAga rahI jAya tene maMda kaSAya kahe che. AhAhA..! chaThThI bhUmikAmAM munine paMca mahAvrata, vaMdana, stutino bhAva Ave e paNa kaSAya tIvra che. AhAhA..! to temAM zudgha upayoga kyAMthI Ave? ema kahe che. samajANuM kAMI? je jIva zithila che, vikalpa kare che, te jIva zuddha nathI;...' AhAhA..! 'kAraNa ke zithilapaNuM, vikalpapaNuM azuddhapaNAnuM mULa che.' lyo! zithilapaNuM eTale vikalpa, rAgapaNuM e azuddhapaNAnuM mULa che mATe zuddhatA hotI nathI. zuddhatA to svabhAvano Azraya letA zuddhatA thAya che. (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) I
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-190 poSa suda 13, zanivAra tA. 21-01-1978. kaLaza-190 pravacana-211 51 190 kaLaza che, thoDuM cAlyuM che, pharIne (laIe). 'manasa: pramAvaotitaH zukramAva: vayaM mati" che? darabArane batAvo. zuM kahe che?190. sUkSma vAta che. 190 kaLaza. ahIMyAM kahe che ke, A AtmA je dehathI bhinna che ne, A deha che e to jaDa che, acetana, ajIva che ane bhagavAna aMdara caitanya svarUpa je saccidAnaMda prabhu, e AtmA to dehathI bhinna che. enAthI to bhinna che paNa aMdaramAM je zubha-azubha rAga thAya che, hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga, vAsanA e pApa vAsanAthI paNa AtmA aMdara vastu bhinna che ane dayA, dAna, vrata, bhakti, tapa AdinA bhAva thAya che e paNa eka puNyakarma, puNyabhAva che. tenAthI paNa aMtara AtmA bhinna che. sUkSma vAta che, bhagavAna! AtmadharmanI vAta (che), AtmajJAnanI vAta che, je anaMtakALamAM kadI eka sekaMDa paNa kyAreya AtmajJAna karyuM nathI. anaMtakALamAM corAzI lAkha yonimAM eka eka yonimAM anaMta avatAra dhAraNa karI paribhramaNa kare che. tene AtmajJAna thAya to janma-maraNa maTe, nahitara A janma-maraNa maTaze nahi. AhAhA..! kahe che, 'alasaH' che? 'manasa:' 'anubhavamAM zithila che evo jIva,..' bIjI lITI. anubhavamAM zithila (che) evo jIva. zuM kahe che? AtmA AnaMda svarUpa che, saccidAnaMda svarUpa che. tenI vartamAna dazAmAM-hAlatamAM bhUla che to anAdithI rakhaDe che paNa aMdara svarUpa enuM saccidAnaMda-sat--zAzvata cid jJAna ane AnaMda enuM svarUpa che. e saccidAnaMda svarUpa AtmA aMdara ghaTa ghaTamAM bhinna bhinna birAje che paNa tenI cIjanI tene khabara nathI. apane ko Apa bhUla ke hairAna ho gayA' potAnI cIjane bhUlIne corAzI (lAkha yonimAM) avatAra kare che. kahe che, anubhavamAM zithila che evo jIva,...' AhAhA..! bhagavAnaAtmA AnaMda ane atIndriya jJAna ne atIndriya AnaMda svabhAva, teno anubhava. je cidAnaMda pavitra prabhu AtmA bhagavAna svarUpa enuM che, teno je anubhava che) e zuddhabhAva (che). puNya ne pApanA zubha-azubhabhAvathI bhinna aMdara zuddhabhAva pragaTe che). sUkSma vAta che, bhagavAna! AhAhA..! AtmAno anubhava e zuddhabhAva che. e zuddhabhAva puNya-pApanA bhAvamAM rahenArane evo zuddhabhAva kevI rIte thAya? ema kahe che. AhAhA..! anaMta anaMta kALamAM puNya ne
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ para kalazamRta bhAga-6 pApanA bhAva, be prakAranA bhAvathI e rakhaDyo che, rahyo che. ahIM kahe che ke, have jo tAre dharma karavo hoya, AtmajJAna karavuM hoya to AtmAno anubhava to puya ne pApa, zubha-azubhabhAvathI bhinna anubhava thaze. samajANuM kAMI? sUkSma vAta che, prabhu A deha to jaDa, mATI, dhULa che. masANanI rAkha che A to. masANamAM rAkha thaze. bhagavAna aMdara nitya avinAzI prabhu che paNa enI ene khabara nathI. to kahe che ke, kevI rIte khabara paDe? ke, aMdaramAM je puNya ne pApanA bhAva thAya che tenAthI paNa aMdara bhinna paDI, potAnA AnaMda svarUpano anubhava karavo ane atIndriya jJAnanuM jJAnamAM svasaMvedana (karavuM, sva nAma potAthI potAnuM vedana karavuM tene ahIMyAM zuddhabhAva, anubhava ane dharma kahe che. AhAhA..! samajANuM kAMI? kahe che ke, "anubhavamAM zithila che evo jIva, nAnA prakAranA vikalpothI saMyukta che." vikalpanI vRttio, rAga. zubha-azubha rAganI vRttimAM je rokAI gayo che, AhAhA. tene ahIMyAM aMtarano anubhava, zuddhabhAva kevI rIte thaze? ema kahe che. bhagavAna aMdara pavitra che, saccidAnaMda nirmaLa che. te pavitratAno anubhava zubhabhAva ane azubhabhAvamAM rokAvAthI e anubhava nathI thato. AhAhA...! AkarI vAta che. samajANuM kAMI? e kahe che. anubhavamAM zithila, vikalpathI sahita evo jIva zuddha upayogI kevI rIte thAya che? bahu TUMkA zabdo che. adhyAtmanI vAta che ne, bhAI! adhyAtmanI, AtmAnI vAta che. kahe che ke, jene AtmAmAM pramAda nAma ALasa, ALasa nAma zubha ke azubhabhAva (thAya) e banne pramAdane ALasa ne azuddha che. AhAhA.. tenAthI bhagavAnaAtmAnuM svarUpa je aMdara che e taddana bhinna che. samajANuM kAMI? e bhinnano anubhava, puNya-pApanA bhAvamAM rokAvAthI tene e zuddhabhAvano anubhava kevI rIte thAya che? jhINI vAta che, bhAI! anaMtavAra AvA dayA, dAna, vrata, bhakti, tapa paNa anaMtavAra karyA che paNa e badhA vikalpa, vRttio, rAga che. tenAthI aMdara bhinna caitanyasvarUpa AnaMda prabhu, saccidAnaMda svarUpa enuM che teno anubhava, tenI sanmukhatA, tenA AnaMdano svAda e puNya-pApanA bhAvamAM rokAvAthI kevI rIte thAya? AhAhA...! jhINI vAta che. darabArA samajAya che? tamArI hindI bhASA judI che. kurAvalIthI AvyA che. "aMbAlAlabhAI lAvyA che. kurAvalI'nuM nakkI karavA. AhAhA...! samajANuM kAMI? ahIMyAM prabhu caitanya aMdara AnaMda, saccidAnaMda prabhu che ne AhAhA...! sat zAzvata, AtmA sat zAzvata avinAzI che ane teno svabhAva paNa atIndriya AnaMda che. A puNya ne pApa ne rAga ne dveSa ne sukha-duHkhanI kalpanA e teno svabhAva nathI, e to vikAra che. AhAhA.! e vikArathI rahita potAnA AtmAno anubhava, e pramAdamAM rahevAvALA jIvane kevI rIte thAya che. pramAda zabda zubha-azubhabhAva... AhAhA! jhINI vAta bahu bhAI!
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-190 53 tene AtmAnA zuddhabhAvano anubhava kevI rIte thAya che? 'arthAtu nathI hoto." yata: satA pramAH vaSAyamaragauravA kAraNa ke anubhavamAM zithilatA nAnA prakAranA vikalpa che. AhAhA.! rAganI vRttio UThe che, zubha ke azubha, e badho vikAra che, e caitanya svarUpanA anubhavamAM e vAta bekAra che. tenAthI anubhava thato nathI. AhAhA...! bhagavAna AnaMda svarUpa prabhu aMdara (che). daSTAMta to dara vakhate daIe chIe. A karakaMdanuM dRSTAMta ApIe chIe. zakarakaMda thAya che ne A? darabArA A zakariyA, zakarakaMda khAya che ne? upalI je lAla chAla che, lAla chAla, te sivAyanI mIThAzano sAkarano kaMda. zakarakaMda nAma kema paDyuM ke zakara nAma sAkaranI mIThAzano e piMDa che. lAla chAla thoDI che tenAthI bhinna juo to e zakarakaMda nAma sAkaranI mIThAzano piMDa che. ema bhagavAna AtmA aMdara zubha ne azubha vikalpa je rAga che e lAla chAla che. e lAla chAlanI pAchaLa aMdara juo to jema zakarakaMda e sAkaranI mIThAzano piMDa che ema A AtmA atIndriya AnaMdano piDa che. AhAhA...! samajANuM kAMI? AhAhA...! potAne potAnI khabara nathI ane bahAranI badhI mAMDI. aMdara cIja zuM che? huM koNa chuM? anAdianaMta avinAzI chuM ane huM jema anAdi avinAzI chuM evo mAro svabhAva, sva-bhAva, potAno kAyama rahevAvALo atIndriya jJAna, atIndriya AnaMda, atIndriya prabhutA, IzvaratA e paNa avinAzI svabhAva kAyama che. vartamAna dazAmAM puNya ane pApanA bhAva vikRtarUpe thAya che e to doSa che. AhAhA.! samajANuM kAMI? tenAthI mArI cIja zuddha bhinna che. zA kAraNathI thAya che? rAgAdi azuddha pariNatinA udayanA tIvrapaNAthI thAya che." AhAhA! jarI Akaro zabda che. muni hoya che ne, sAcA muni, AtmajJAnI AnaMdano anubhava karanArA. jema samudramAM kAMThe bharatI Ave che, samudranA kAMThe bharatI Ave che ne? ApaNI gujarAtI bhASAmAM bharatI kahe che, e loko bADha kahe che. bADha! ema AtmA AnaMda svarUpa bhagavAna aMdara che. tenI vartamAna dazAmAM jema kAMThe bharatI Ave che ema vartamAna hAlata-dazAmAM atIndriya AnaMdanI bharatI Ave che. AhAhA.. ema atIndriya AnaMdano anubhava karanArane ahIMyAM dharmI ane muni kahevAmAM Ave che. AvI vAta che. e anubhavamAM, kahe che ke, azuddha pariNatinA udayanuM tIvrapaNuM che. jene aMdara rAga thAya che, bhAva-zubharAga ke azubharAga, e to rAganI tIvratA che. buddhipUrvaka rAga thAya che ne? zubha-azubhane ahIMyAM tIvra kahevAmAM AvyA che. evo tIvra rAga jene che te tenAthI rahita caitanya svarUpano anubhava kevI rIte karI zake? AhAhA...! samajANuM kAMI? AhAhA.! bhagavAna atIndriya AnaMda svarUpa prabhu! bhaga eTale AnaMda ane jJAnanI lakSmI AtmA, teno vAna che. bhagavAna. bhaga nAma A dhULanI lakSmI) nahi. A pAMca-pacIsa karoDa dhULa
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 kalazamRta bhAga-6 -paisA) maLe che e mATI, dhULa che. e lakSmI nahi. "lakSmIcaMdabhAI! A badhA paisAvALA beThA, lyo! kIdhuM A "malakacaMdabhAI moDA kema AvyA Aje? Aje moDA AvyA hatA. ko'ka chokaro-bokaro Avyo hato ne? moDA AvyA ne Aje? eTale manamAM evo vikalpa AvI gayo. olo AvavAno che ne? pAMca karoDa rUpiyA che ne eka chokarA pAse to? hai? meM kIdhuM, A Aje moDA kema AvyA? chokaro koI Avyo haze? mumukSu - ema ja hoya ne. uttara :- paNa nA Avyo nathI. beya chokarA AvavAnA hatA. eka muMbaI rahe che (enI pAse) pAMca karoDa (che), eka "svInjharalenDamAM rahe che enI pAse) cAra karoDa (che). be chokarA pAse nava karoDa rUpiyA che. dhULa dhULa. evo vikalpa Avyo hato, bhAI! meM kIdhuM moDA kema? khAlI joyuM ne, khAlI. moDA AvyA hatA Aje. AhAhA.! arere.. dhULamAM zuM? e to mATI che, bhAI! A --zarIra) mATI che to paisA to mATI dUra rahI. A - zarIra) paNa mATI che ne? koI khIlo ke cUMka. cUMka vAge che ne? cUMka hoya che ne loDhAnI? vAge che ne? to kahe ke, mArI mATI pAkaNI che. pANI aDavA dezo nahi. tyAM ema kahe ke, mArI mATI pAkaNI che. A mATI che. e. "aMbAlAlabhAI! tyAM mATI kahe ke, mArI mATI pANI che eTale pANI aDavA dezo nahi. A to mATI, dhULa che. aMdara bhagavAna jANanAro, jenI sattAmAM A jANavAmAM Ave che, jenI sattAmAM A zarIra, vANI, mana, A, A, A jenI sattAmAM jANavAmAM Ave che e jJAnasvarUpa bhagavAna AtmA che. AhAhA! e AtmAno anubhava jene tIvra rAga che, ahIM to kaSAyanI maMdatAne paNa tIvra rAga kahyo che. AhAhA.! chaThThA guNasthAnanI vAta kAle kahI hatI ne? paMca mahAvrata, ahiMsA, satya, datta e vRtti paNa rAga che. AtmA AnaMda, jJAna svarUpa che. jene tIvra rAga che e AvA AtmAmAM kevI rIte jaI zake? bhAI evA aMtaragaDhamAM, AnaMdakaMdamAM jAvuM. AhAhA...! ane e AnaMdano anubhava kevI rIte karI zake? bhAvArtha Ama che ke je jIva zithila che,... potAnA AnaMda svarUpamAM javA mAMgato nathI. che aMdara? zithila. je jIva zithila che, vikalpa kare che.' rAga kare che. puNya ane pApanI vRttio UThe che te zuddha nathI. "te jIva zuddha nathI. AhAhA...! che darabAra tyAM? samajANuM kAMI? AhAhA. zuM kahyuM? je jIva potAnuM svarUpa je zuddha caitanya AnaMda tenI tarapha jAto nathI ane puNya-pApamAM rokAya che te jIva zuddha kevI rIte hoya? tenI pavitratA kevI rIte pragaTa thAya? ema kahe che. AhAhA...! aMdara pavitratAnuM to dhAma che. "svayaM jyoti sukhadhAma'. caitanya aMdara svayaM jyoti, AnaMdakaMda prabhu, sukhanuM sthAna ane AnaMdanuM dhAma e che. AhAhA...! jene puNya ne pApanA bhAva pramAda che, ALasa che e tIvra rAga che. AhAhA.! tenI rucimAM ane te bhAvamAM je rokAI gayo tene aMtaramAM zuddhabhAva kevI rIte
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-190 55 thAya? AhAhA.! AvI vAta che, prabhu! jhINI vAtuM che. anaMta kALathI karyuM nathI. corAzI lAkhanA avatAra karatA karatA karatA anaMta bhava thaI gayA. A pahelo bhava nathI. AtmA to anAdino che, che, ne che. A to zarIrano saMyoga navo Avyo che. AtmA navo thAya che? AtmA to anAdino che, che ane che ane avinAzI che. AvA zarIrano saMyoga ane viyoga thAya evA bhava to anaMta karyA. anAdikALathI anaMta bhava karatA karatA karatA kIDA, kAgaDA, kUtarA, nArakI, abajopati zeThiyo thayo, bhikhArI anaMtavAra thayo, evA avatAra anaMta karyA paNa potAnI cIja zuM che tenI dRSTi ane anubhava karyo nahi. AhAhA...! AtmajJAna karyuM nahi. AtmajJAna vinAnI je koI kriyAkAMDa che te badhI rakhaDavAnI cIja che. AhAhA. emAM to bhavabhramaNa che. jhINI vAta che. AhAhA...! che? "te jIva zuddha nathI; kAraNa ke zithilapaNuM, vikalpapaNuM azuddhapaNAnuM mULa che." kAle ahIM sudhI AvyuM hatuM. AtmA AnaMda svarUmAM nahi AvIne puNya-pApamAM rokAya che te zithila che. e azuddhapaNAnuM mULa che. e to azuddhapaNAmAM rahyo. gajaba vAta che, prabhu, oho! AhAhA...! dayA, dAna, anukaMpA, bhakti Adi bhAva hoya che, paNa che badho rAga. e prabhu caitanyanuM svarUpa nathI. AhAhA..! tenuM svarUpa to zuddha caitanyaghana che. caitanya AnaMdakaMda che. je pramAdamAM rokAI gayo, zubha-azubhabhAvamAM je rokAI gayo che tene zuddhapaNuM kevI rIte thAya? tene "azuddhapaNAnuM mULa che." AhAhA.! zubha ke azubhabhAva azuddhapaNAnuM mULa che. e zuddha nahi. samajANuM kAMI che? kAraNa ke zithilapaNuM, vikalpapaNuM azuddhapaNAnuM mULa che." "ata: muni muni nAma samyagdaSTi levA che. "paramazuddhatAM vrati va virAt mukhyate" "A kAraNathI muni arthAt samyagdaSTi jIva..." joyuM? Avo artha karyo. munino artha A karyo. AhAhA...! manana karate iti muni. potAnA AnaMda svarUpano manana kare che-anubhava kare che tene samyagdaSTi kahe che. samyaku nAma satya dRSTi. satya svarUpa je bhagavAna AtmA. jJAna, atIndriya jJAna ane atIndriya AnaMdanI samyapha dRSTi, satya dRSTi thaI ane teno anubhava kare che te samyagdaSTi che. AhAhA.! samajANuM kAMI? bAkI jeTalA pApa ne puNyabhAva kare che, bhale abajopati, karoDapati ho, e badhA pApa ne puNya azuddha ne malina ane duHkha che. AhAhA...! che? "samyagdaSTi jIva"puramazuddhatAM vRnati AhAhA...! dharmI ene kahIe ke je zuddha upayogane grahaNa kare che. AhAhA.! che? "zuddhopayogapariNatirUpa pariName che....... AhAhA. zuM kahe che? satyadRSTi pUrNa AnaMdasvarUpanI jene pratIti thaI, huM to pUrNa AnaMda avinAzI anAdianaMta prabhu caitanya svarUpa, AnaMda svarUpa chuM, evI jene anubhava karIne pratIti thaI tene ahIMyAM samyaka nAma satyadaSTi kahevAmAM Ave che. tene dharmanI zarUAta thAya che. AhAhA...! 9 7
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa6 kalazamRta bhAga-6 munino artha ja e karyo che-munavuM. munavuM eTale jANavuM. jANavuM eTale AtmAnuM jevuM svarUpa che tene jANavuM te muni. AtmAnuM jJAna nathI ane AtmAnuM bhAna nathI e badhA bAvA, jogI phare che te muni nathI. samajANuM kAMI? gharabAra choDI bAvo thaI gayo, jaMgalamAM cAlyo gayo emAM zuM thayuM? nija cIja je aMdara che, AtmA ane tenuM AtmajJAna, tenuM jJAna nathI ane bAhyanuM jJAna, zAstra AdinuM jJAna e kaMI jJAna nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? "muni arthAt samyagdaSTi jIva..." "paramazuddhatA vrati' paramazuddhatA grahaNa kare che. vRti' nAma pariName che. "zuddhaupayogapariNatirUpa pariName che...... AhAhA...! je kaMI puNya ne pAparUpI bhAva kare che e azuddha che ane te saMsAramAM paribhramaNanuM kAraNa che ane tenAthI bhinna potAnA AtmAno, zuddhapaNAno anubhava kare che e zuddhaupayogI-zuddha vepAra, AtmA pavitra che teno vepAra zuddhaupayoga che. AhAhA! che aMdara? tyAM che. zuddhaupayogapariNatirUpa pariName che... AhAhA..! jhINI vAta che, bhAI! AtmA to aMdara saccidAnaMda prabhu zuddha che. teno zuddhaupayoga pavitra pariNAmathI upalabdha kare che, zuddhapariNamananI pariNati kare che te mokSane prApta kare che. bIjAne mokSa thato nathI. bhale bAvA thAya, jogI thaI jAya, gharabAra choDIne jaMgalamAM jAya paNa AtmA AnaMdasvarUpa (che) tenuM AtmajJAna ane anubhava nathI, e badhA cAra gatimAM rakhaDavAnA che. samajANuM kAMI? ane gRhasthAzramamAM paNa jeNe) AtmajJAna ane samyagdarzana karyuM to te paNa ekAda, be bhavamAM mokSa jaze. samajANuM kAMI? e kahyuM ne? "zuddhaupayogapariNatirUpa..." pariNati, zuddha dazA. je puNya ne pAparUpa avasthA, dazA kare che tenI dRSTi, ruci choDI, trikALI bhagavAnanI rucinI zuddhaupayogarUpI dazA thAya che e zuddhaupayoga dazA. "evo thato thakI... garita mucyate" che? "avirata te ja kALe karmabaMdhathI mukta thAya che." "vira eTale cira kALa nahi. tatkALa AtmAnA AnaMdano anubhava karatA karatA mukti thaI jAya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? "virata' zabda paDyo che ne? (arthAtu) cira kALa nahi, te ja kALe, ema. AhAhA...! jhINI vAtuM bahu bApu mAragaDA judA che, bhAI! muktinA paMtha alaukika mArga che, bhAI! kadI mukti thaI nathI. anaMtakALathI saMsAramAM baMdhanamAM paDyo che. zuddhaupayoga nija AtmA, potAnA svarUpa tarapha sanmukha thaI zuddha pariNati, zuddha dazA, pavitra dazAne pragaTa kare che te alpakALamAM pUrNa pavitratArUpI muktine prApta kare che. bIja Uge te pUnamane prApta thAya ja. bIja. bIja. dUI. dUI. dUI che te terame die pUnama thAya ja che. ema jene samyagdarzana, huM zuddha caitanya chuM, evo anubhava, pratIti thaI ane zuddha pariNamana thayuM tenI alpakALamAM mukti thaze. tenA corAzInA avatAra baMdha thaze.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-190 AhAhA..! keTalA paisA kharce to dharma thAya? nahi? zeTha! zeTha to ghaNA paisA kharce che. karoDopati che. zeTha ghaNA kharce che. traNa lAkhanI dharmazALA banAvI che. tyAM sAga2mAM moTA bIDInA vepArI che. ene buMdelazahera'nA bAdazAha kahe che. buMdelakhaMDa'nA bAdazAha. be bhAI che. A nAnA che. moTA bhAInuM nAma bhagavAnabhAI', e to ghaNA kharce che ne! lakSmI paNa ghaNI kharce che, dAnamAM ghaNA kharce che. zuM e dharma che? duniyA gAMDI, pAgala kahe. rAganI maMdatA hoya to puNya baMdhAya. puNya sonAnI beDI. pApa loDhAnI beDI che, puNya sonAnI beDI che. darabAra! banne beDI che. AhAhA..! 57 mumukSu :munirAja pAse eka paNa paiso hoto nathI paNa dharma ghaNo hoya che. uttara H- paisA vagara dharma thAya che to potAthI thAya che. eka to ahIMyAM pratApagaDha'no (mANasa) Avyo hato. pAgala jevo. buddhi to Ama ThIka hatI paNa magaja (asthira). (e kahe), huM tIrthaMkara chuM, huM kevaLajJAnI chuM. o..I...! mane ahIMyAM sagavaDa Apo. paisA nathI. kema? ke, bhagavAna sarvajJa paramAtmA hatA temanI pAse paNa paisA nahotA. mArI pAse paisA nathI ane huM kevaLajJAnI chuM. pratApagaDha'no eka Avyo hato. 'aMbAlAlajI'! pratApagaDha' no eka digaMbara hato paNa magaja phera. Ama pAgala nahoto paNa evuM abhimAna, pAva2 caDI gayuM hatuM. huM tIrthaMkara chuM, huM kevaLI chuM. sArA sArA uttama jIvo mArI mATe pAkI gayA che. mane sagavaDatA Apo. hajI to kapaDA pahere to sAdhu paNa hoya nahi, samakitanI khabara nathI. tuM mithyAsRSTi cho, kIdhuM. A zuM kahe che? tIrthaMkara kevaLI kone kahe? jene traNakALa traNalokanuM jJAna (hoya). jene AnaMda AnaMda atIndriya (hoya), jene eka nagna zarIra ja hoya, e chUTI jAya pachI paramAtmA thaI jAya che. meM kIdhuM, mithyArdaSTi cho, tArI dRSTi jUThI che. pratApagaDha'no hato. hamaNA Avyo hato, cAra-cha mahinA thaI gayA. pratApagaDha' khabara che? pAgala nahi, paNa magajano pAgala hato. mumukSu :- hamaNA gAMDA thaI gayA. uttara H- have thaI gayo? ahIMyAM kahyuM hatuM. AhAhA..! che digaMbara. nAma zuM kIdhuM? mumukSu :- cAMdamala DoDI'. uttara :- cAMdamala DoDI'. hA, i. Avyo hato, ahIM Avyo hato. ahIM to nAma prasiddha (che eTale) cAre korathI ghaNA mANaso Ave che. kIdhuM, bhAI! mArga bIjo che. gRhasthAzramamAM rahIne (kahe) kevaLI thaI gayo ne tIrthaMkara thaI gayo. AhAhA..! hajI samyagdarzana paNa bIjI cIja che. e ahIM kahyuM, juone! samyagdaSTi jIva zuddhopayogapariNatirUpa pariName che evo thato thako te ja kALe karmabaMdhanathI mukta thAya che.' pUrNa zuddhatA jyAM pragaTe (tyAM) azuddhatAno nAza thaIne paramAtmA siddha 52mAtmA thaI jAya che. samajANuM kAMI? AhAhA..! ahIM AvIne e kaheto hato.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 kalazAmRta bhAga-6 AvyA pahelA amArI upara kAgaLa Avyo hato. pAlItANA' eka mahino hato. huM kevaLI chuM, tIrthaMkara chuM. cAra ghAtikarmano nAza karyo che ane atyAre huM nirdhana chuM. bhagavAna paNa nirdhanatA hatI. bhagavAna pAse kyAM paisA hatA? to mArI pAse paNa paisA nathI. sAMbhaLyuM hatuM bhAI tame? nahotA? haiM? sAMbhaLyuM hatuM? ahIMyAM Avyo hato. sAme AvIne beTho, vyAkhyAna sAMbhaLavA beTho. sAMbhaLIne pachI aMdara Avyo. are..! bApu! hajI to samyagdarzana kone kahevAya ane AtmAnubhavanI khabara nathI ane thaI gayA kevaLI paramAtmA? ahIM kahe che ke, jene aMdaramAM zuddha AtmA pavitrano upayoga thayo to alpakALamAM mukti thaze. 'kevo che muni?" "svamAve niyamitaH mavan" svabhAvamAM arthAt zuddha svarUpamAM ekAgrapaNe magna thato thako,...' AhAhA..! bhagavAnaAtmAno je pavitra trikALI svabhAva che temAM magna rahe che, aMdaramAM lIna rahe che. AhAhA..! tene mukti ane tene dharma thAya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? pATha evo lIdho che eno khulAso karaze. svamAve niyamitaH mavan" svabhAvano artha karyo-zuddha svarUpa. zuddha svarUpa puNya-pApathI rahita, tenI cIjamAM aMtaramAM dRSTithI lIna thAya che te alpakALamAM mukta thAya che ane teno mokSa thAya che. ahIMyAM svabhAvamAM zuddha svarUpa lIdhuM. niyamitaH mavan" niyamitaH" nAma ekAgrarUpa kahyuM. niyamita:' nI vyAkhyA e karI. ekAgrapaNe magna thato thako.' AhAhA..! nija zuddha svarUpa caitanyaghana AnaMdakaMda nAtha, temAM lIna-ekAgra thatA thatA muktine prApta thAya che. nija svabhAvamAM, zuddha svarUpamAM puNya-pApanA bhAvathI bhinna potAnI cIjamAM lIna thatAM thatAM, ekAgrapaNe magna thato thako.' have tyAM svabhAva kahyo hato ne? svabhAve zuddha svarUpa, ema kahyuM hatuM ne? have artha kare che. 'kevo che svabhAva" e svabhAvamAM lIna che ema kahyuM. to kevo che svabhAva? AhAhA..! 'svarasanirmara" 'cetanAguNathI paripUrNa bhagavAna bharyo che.' kahe che. AhAhA..! A svabhAvanI vyAkhyA. AtmA svabhAvavAna ane teno svabhAva cetanA. jANavuM-dekhavuM jJAtA-dRSTA, evA jANavA-dekhavAnA svabhAvathI paripUrNa bharyo che tene ahIMyAM svabhAva kahe che. AhAhA..! bhAre AkarI vAta. che? pahelA ema kahyuM hatuM ke, svamAve' zuddha svarUpamAM 'niyamitaH mavan potAnA zuddha svarUpamAM ekAgra magna thato thako. have kahe che ke, e svabhAva kevo che? magna thato thako, ema kahyuM paNa e svabhAva kevo che? potAno trikALI svabhAva. AhAhA..! 'varasanirma'. sva-2sa, sva-2sa. cetanA, cetanA, cetanA, jANavuM-dekhavuM evo sva-2sa e teno svabhAva che. zarIra, vANI, mana to jaDa che, puNya-pApabhAva malina che tenAthI bhinna) bhagavAna cetanA svarasa che. AhAhA..! jhINI vAtuM paDe. pahelA svabhAvano artha kahyo hato. 'svamAve' (eTale) zuddha svarUpamAM bhagna thato thako.' paNa have zuddha svarUpa kahyuM e svabhAva che koNa? zuddha svarUpa (kahyuM to) AtmAno trikALI
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-190 59 svabhAva che kevo? "svaranirmare e to svarasamAM svarasathI paripUrNa che. e svarasathI paripUrNa che. svarasano artha cetanAthI paripUrNa che. e jANavA-dekhavAnA svabhAvathI bhagavAna paripUrNa AtmA aMdara che. AhAhA.! samajANuM kAMI? "svaranirmare ATalA zabdo paDyA che. svanirbhara svarasa-jJAnacetanA guNa, jANavuM guNa, dekhavuM guNa evo trikALI svabhAva (tenAthI) "nirmare pUrNa bharyo che. nirmare che ne? AhAhA..! "nirmare bhare, bhara. bhara. nirmara'. AhAhA. A gADAmAM ghAsa bhare che ne to bhara kahe che ne? bhara kahe che. gADAmAM khUba bhara bharyo che. bhara kahe che ne? darabArA ghAsa bhare che. A to "nirmara (kahyuM). "ni upasarga che to eno artha) vizeSe bhara. cetanArasathI bharyo bhagavAna aMdara jJAna, darzana, AnaMdano kaMda che. AhAhA...! samajANuM kAMI? AhAhA...! mumukSu :- bharacaka che. uttara :- bharacaka che. vastu aMdara che. A to aMdaramAM bhAna nathI ane bahAramAM rakhaDe che. A puNya karyA ne A pApa karyA. bahu puNya karyA hoya to tenAthI pAMca, pacIsa karoDa rUpiyA dhULa Adi maLe. emAM zuM maLyuM? AtmAne nukasAna thayuM, duHkhI che. paisA jaDa che tene potAnA mAnavA e to bhramaNA che. ane nirdhanapaNuM che ema mAnavuM e paNa bhramaNA che. AtmA nirdhana kevo? AtmA to svarasathI nirbhara che. AhAhA.! potAnA AnaMdarasathI nirbhara che, ema kahe che. AhAhA.! "cetanA" zabda lIdho che. e svabhAvano artha lIdho che. pahelA svabhAvano artha evo karyo ke, zuddha svabhAva. ema lIdhuM hatuM ne? zuddha svarUpa, lIdhuM hatuM ne? "mA". "svabhAve (kahyuM, tyAM zuddha svarUpa lIdhuM hatuM. paNa e zuddha svarUpa che koNa? ke nijarasa, AnaMdarasa. caitanyano kAyamI anAdi avinAzI jJAnarasa, darzanarasa, cetanArasa. AhAhA...! tene svabhAva kahe che, tene zuddha svarUpa kahe che, tene nijarasa kahe che, tene cetanAno svabhAva kahe che. e cetanAnA svabhAvathI bhagavAna paripUrNa bharyo che. AhAhA! Are...! kyAM jovuM? bahAra joyA kare che. AhAhA. jonArane joyo nahi ane paramAM mAthAkUTa karI dekharanArane dekhyo nahi. huM koNa chuM aMdara? paramAM joyuM. dhULa... dhULa bAhya Adi. samajANuM kAMI dekhanAro, jANanAro. rasa, nirbhara. rasa zabda kahevAthI ekAgratA paNa batAve che ane teno svabhAva paNa batAve che. AhAhA.! vastu che ne? AtmA padArtha che ne? mojUda cIja che ne? che to teno koI svabhAva mojUda che ne? to eno trikALI svabhAva zuM che? e to jJAnarasa, cetanArasanA trikALI svabhAvathI bharelo che. AhAhA.! tenI sanmukha thaI teno zuddhaupayoga karavo. e zuddhaupayogarUpI dharma, tenAthI tene mukti thAya che. bAkI puNya-pApathI svarga ne naraka (maLe). puNya kare to svarga Adi maLe. puNya ghaNA hoya to A dhULanA zeThiyA kahe che ne?
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 kalazAmRta bhAga-6 dhULanA zeThiyA badhA. zeTha. zeThA A to zreSTha. zuddha caitanyalakSmIno dhaNI thAya e zreSTha ane e zeTha che. samajANuM kAMI? "nirmara bhASA joI gajaba kAma karyA che. rasathI nirbhara. rasavAna AtmA, teno rasa cetanA, jANavuM-dekhavuM eno rasa, bhAvasvabhAva nirbhara. tenAthI paripUrNa che. AhAhA... teno anubhava karavo ne dRSTi karavI ne upayoga karavAnuM nAma dharma che. jhINI vAta che, bApu. jagatathI judI che. jagatane to jANIe chIe ke ame to samajANuM kAMI? tene ahIMyAM alpakALamAM mukti thAya che, ema kahe che. (zrotA :- pramANa vacana gurudeva) (zArdUlavikrIDita) tyaktvA'zuddhividhAyi tatkila paradravyaM samagraM svayaM svadravye ratimeti yaH sa niyataM sarvAparAdhacyutaH / bandhadhvaMsamupetya nityamuditaH svajyotiracchocchalaccaitanyAmRtapUrapUrNamahimA zuddho bhavanmucyate / / 12-191 / / khaMDAnvaya sahita artha :- ": mukhyate' (1) samyagdaSTi jIva (muvya) sakaLa karmono kSaya karI atIndriyasukhalakSaNa mokSane prApta thAya che. kevo che? "zuddha bhavana' rAga-dveSamoharUpa azuddha pariNatithI bhinna thato thako. vaLI kevo che ? "jyotirachocha7caitanyAmRtapUrapUmahimA' ( Lyoti:) dravyanA svabhAvaguNarUpa, (7) nirmaLa, (3chanata) dhArApravAharUpa pariNamanazIla evo je (vaitanya) cetanAguNa, te-rUpa je (amRta) atIndriya sukha, tenA pUra) pravAhathI (pUrNa) tanmaya che (mahimA) mAhAbhya jenuM, evo che. vaLI kevo che ? "nityam dvitaH' sarva kALa atIndriya sukhasvarUpa che. vaLI kevo che ? "niyata sarvoparAdhabhutaH (niya) avazya (sarvoparAdha) jeTalA sUkSma-sthUlarUpa rAga-dveSa-moha pariNAmo, temanAthI (vyata:) sarva prakAre rahita che. zuM karato thako Avo thAya che ? "vazvadhvaMsameM 3patya' (35) jJAnAvaraNAdi pudgalakarmanA baMdharUpa paryAyanI (dhvaMsama) sattAnA nAzarUpa (patya) avasthAne pAmIne. vaLI zuM karato thako Avo thAya che? "tat samaj paradravya rahyuM tyavavA dravyakarma-bhAvakarma-nokarma sAmagrInuM mULathI mamatva svayaM choDIne. kevuM che padravya ? addhividhAvi azuddha pariNatine bAhyarUpa nimittamAtra che. "vitna nizcayathI. "va: svadravya
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-191 61 ratim ti' (ca:) je samyagdaSTi jIva (svadravya) zuddha caitanyamAM (ratim ti) rata thayo che arthAtu nirvikalpa anubhavathI UpajelA sukhamAM magnapaNAne prApta thayo che. bhAvArtha Ama che ke sarva azuddhapaNuM maTatAM thAya che zuddhapaNuM, tenA sahArAno che zuddha citUpano anubhava, evo mokSamArga che. 12-191. poSa suda 14, ravivAra tA. 22-01-1978. kaLaza-191 pravacana-212 TIkA cAle che, "kaLazaTIkA". "mokSa adhikAra 191 zloka. (zArdUlavikrIDita) tyaktvA'zuddhividhAyi tatkila paradravyaM samagraM svayaM svadravye ratimeti yaH sa niyataM sarvAparAdhacyutaH / bandhadhvaMsamupetya nityamuditaH svajyotiracchocchalaccaitanyAmRtapUrapUrNamahimA zuddho bhvnmucyte||12-191||) mokSanI chellI gAthA che, eka kaLaza bAkI che. A badhA chellA kaLaza che ne. "sa: mucyate" tyAMthI lIdhuM che. te jIva baMdhanathI mukta thAya che. koNa? samyagdaSTi. pahelI zarUAta e lIdhI. kemake samyagdaSTimAM prathama baMdhana rahita abaMdhasvarUpa caitanya, eno prathama ene samyagdaSTimAM anubhava hoya che. muktasvarUpa AtmA che. abaMdha svarUpa kaho ke mukta svarUpa kaho. e mukta svarUpa dravya svabhAva taddana rAga ane karmanA saMbaMdhathI bhinna mukta che. e muktapaNAnuM jene prathama samyagdarzana thAya che, samyagdarzana, emAM e mukta svarUpa che ema enI pratItamAM Ave che. ane te samyagdaSTimAM sat svarUpa je pUrNa enuM jJAna hovAthI ene atIndriya AnaMdano thoDo svAda paNa Ave che. AhAhA.! Ane samyagdaSTi, zarUAta kahIe. - "samyagdaSTi jIva... "mucyate e zabda che ne? ahIM pUrNa batAvavuM che paNa prathama mucyate rAga ane karmanA saMbaMdhathI mArI cIja pUrNa zuddha AnaMda (che), evuM aMtaramAM bhAna thatAM e rAga ane karmathI mukta chuM evI mukti to dRSTimAM thaI gaI. AhAhA...! dRSTimAM to mukta svarUpa chuM, ema dRSTi thaI. tyAre e baMdhanathI mukta thavAnA upAyamAM caDyo. ahIMyAM to anAdikALathI rAga ane dveSa, puNya ane pApanA bhAva karI karIne baMdhanamAM duHkhI thaIne
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 2 kilazAmRta bhAga-6 rakhaDe che. AhAhA! hajI samyagdarzananI paNa khabara na maLe, mukti-mokSa to pachI. samajAya che kAMI? ahIM to pahelethI upADavuM, ': "samyagdaSTi..." "sa: eTale te. te eTale samyagdaSTi eTale sat darzana jene thayuM che. AhAhA! zuddha caitanya vastu nirmaLa AnaMda, enuM jene vartamAna paryAyamAM bhAna thayuM che, pratIti thaI che ane aMze mukta svarUpa paryAyamAM pragaTa thayuM che. vastu mukta che, paryAyamAM aMze mukta zarUAta thaI che. AhAhA...! samajANuM kAMI? e "samyagdaSTi jIva sakaLa karmano kSaya karI...... have pUrNa muktanI vAta kare che. pUrNa abaMdha svabhAva je AtmAno ene pragaTa karavA, pUrNa azuddhatAnuM nimittakAraNa je karma, e karmano nAza kare che. AhAhA...! che? "sakaLa karmano kSaya karI atIndriyasukhalakSaNa mokSane prApta thAya che." mokSanI vyAkhyA karI. mokSa eTale zuM? Ama to mokSa eTale mUkAvuM thAya che ethI pahelo artha e karyokarmano kSaya karI. mokSano artha-vyAkhyA pahelI mUkAvuM ema thayuM ne? eTale ke rAga ne dveSa ne karmathI sarvathA mukta thayo. e mokSanI vyAkhyA nAstithI thaI. astithI kaho to e anaMta che. "atIndriyasukhalakSaNa mokSa..." e astithI thayuM. jene anaMta atIndriya AnaMda pragaTa thAya ene ahIMyAM mokSa kahevAmAM Ave che. AhAhA...! A indriyanA sukhomAM ajJAnInI je kalpanA che e to mithyA bhrama che. paisAmAM, strImAM, AbarUmAM, kIrtimAM mane ThIka paDe che e to mahA moTuM pAkhaMDa pApa (che). naraka ne nigodanI gatimAM laI javAnA e badhA pApa che. AhAhA.. sAme levuM che ne? eka kora mokSa ane eka kora nigoda. vacce gati maLe che narakanI ke svarganI, e to zubhAzubha pariNAmanuM phaLa. paNa vAstavika tattvano anArAdhAka eTale tattvano virAdhaka, enuM phaLa ene nigoda hoya che. AhAhA...! jene AtmA rAgathI bhinna che) ema nahi mAnatA, rAga te huM puNya te huM ane puNyanA phaLa je A maLe-lakSmI, dhULa, saMyoga te huM, evo je mithyAtvabhAva e tattvano virAdhakabhAva, tattvano anArAdhakabhAva, enA phaLa tarIke nigoda che. eka zarIramAM anaMta jIva ane eka eka jIvane anaMta duHkha, evA nigodamAM kAM lasaNamAM kAM DuMgaLImAM e avataravAnA. AhAhA...! e anaMta nigoda tattvanI virAdhanAnuM phaLa che ane anaMta sukharUpI mokSa e zuddha caitanyanI ArAdhanAnuM phaLa che. samajAya che kAMI? AhAhA...! vacce zubhaazubhabhAva Ave enI gati thAya. e kaMI mULa cIja nathI, e gati kaI lAMbo kALa rahe nahi. svarganI gati rahe to thoDo kALa ane narakanI gati rahe to thoDo kALa. AmAM to anaMta kALa (jAya). jeNe AtmA bhagavAna pUrNa AnaMda svarUpa, enuM jeNe virAdhana karyuM. AhAhA.. eTale ke rAga ne dveSa ne puNya ne pApa ne enA phaLo e badhA mane che, mArA che, evo jeNe tattvano virodha karyo enA phaLa tarIke paramAtmA nigoda kahe che.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-191 63 AhAhA..! enI sAme have ahIM to vAta che. tattvano ArAdhaka. have tattva je jJAnAnaMda prabhu AtmA, enI sevA karanAra eTale ArAdhaka. paryAyamAM che ne e to? AhAhA..! enA phaLa tarIke atIndriyasukhalakSaNa...' mokSanuM lakSaNa kahyuM. mokSa eTale zuM ? ke atIndriya AnaMda. jemAM atIndriya AnaMda anaMta che e jenuM lakSaNa (che) evo mokSa. e samyagdaSTi rAga ne karmanA sarvathA nAzathI te anaMta sukhanA lakSaNavALA mokSane pAme che. AhAhA..! ane (tattvano virAdhaka) anaMta duHkhanA lakSaNavALI nigoda Adi gatine pAme che. samajANuM kAMI? 'kevo che?" zuddhaH mavan" atIndriya anaMta AnaMdalakSaNa mokSane pAme che). samyagdaSTi - svarUpano ArAdhaka, zuddha caitanya svarUpanI sevA karanAro... AhAhA..! e kevo che? zuddhaH mavan" e zuddha thayo thako. enI vyAkhyA jarI karI ke, rAga-dveSa-moharUpa azuddha pariNatithI bhinna thato thako.' ema. puNya ane pApanA bhAva e badhA rAga, dveSa ne duHkha che. AhAhA..! cAhe to hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga vAsanA, A 2LavuM, kamAvuM e ekaluM pApa che, tIvra duHkha che ane dayA, dAna, vrata, bhakti, tapa, pUjA, bhakti e rAga maMda che, e paNa duHkha che. AhAhA..! beya duHkha che. beya duHkhanI ahIMyAM rAga-dveSarUpI vyAkhyA karI. olA sukhanI sAme levuM che ne? rAga-dveSa-moharUpa azuddha...' dazAthI 'bhinna... AhAhA..! jene rAga ane dveSa ne mohano eka aMza rahyo nathI, enAthI bhinna thayo thako. 'zuddha: mavan" (arthAt) zuddha thayo thako, ema zabda lIdho che. eTale ke paryAyamAM--avasthAmAM azuddha hato. ethI eNe rAga-dveSamoha rahita eno artha karavo paDyo. rAga-dveSa-moharUpa azuddha pariNita...' enI hatI. paryAyamAM e dazA hatI. enAthI bhinna thayo. samajANuM kAMI? AhAhA..! vastu to AnaMdakaMda prabhu zuddha cidAnaMda AtmA che paNa enI paryAyamAM azuddhatA, puNya ane pApa Adi azuddha rAga-dveSanA bhAva (che) ane te huM chuM evo mithyAtvabhAva e duHkharUpa che, tenAthI bhinna thayo che. samyagdaSTi A rIte bhinna thayo tyAre tene mukti thAya che. AhAhA..! samajAya che kAMI? 'azuddha pariNati...' pariNati eTale avasthA. e rAga-dveSa-mohanI malina-azuddha dazA. azuddhamAM beya Ave, puNya ane pApa beya. hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga vAsanA, kAma, krodha, 2LavuM, kamAvuM, paisAnuM vyAja UpajAvavuM, dukAnanI vyavasthA karavI e badhuM ekaluM pApa. mumukSu - paisAnuM vyAja na UpajAve paNa beMkamAM mUke to? uttara HbeMkamAM mUke toya pApa. e vyAja UpajAvavA mATe mUke che nyAM. AhAhA..! ane dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjAno bhAva e puNya. paNa beya azuddha ane milana che.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 kalazAmRta bhAga-6 AhAhA..! mukti kahevI che ne ahIM to? e azuddha pariNatithI bhinna thato thako.' bhinna thato thako. zuddhaH mavat che ne? zuddhaH mavan" zuddha thayo, ema. 'zuddhaH mavan" eno artha e thayo ke, anAdithI paryAyamAM avasthAmAM azuddha bhavana-azuddha hato. vastu to zuddha cidAnaMda pUrNa che paNa paryAyamAM azuddha hato e zuddhaH mava. e azuddhatAno nAza karIne zuddha dazA pragaTa karI. jevo eno svabhAva hato evI dazA pragaTa karI. AhAhA..! vaLI kevo che? ahIM thayo thako, ema kIdhuM ne? bhinna thayo thako. zuddha: mavan' che ne? eno artha emeya thayo ke, karma ene chUTyA mATe zuddha thayo (ema nathI). e pote zuddha puruSArthathI zuddha thayo che. zuddhaH mavan" pote puruSArthathI pUrNa zuddha nirmaLa, pUrNa atIndriya AnaMda ane atIndriya zAMtinI dazAne pote prApta karI che. karma nAza thayA mATe A thayuM che e to nAstithI eka vyAkhyA karI. samajANuM kAMI? AhAhA..! nizcayathI to e rAgadveSanI azuddhatAno nAza thayo mATe zuddha thayo emeya nathI. AhAhA..! e samayamAM zuddhanI avasthA SaTkArakarUpe pariNati mukti thaI che. AhAhA..! samajAya che kAMI? paryAyamAM, hoM! dravya-guNane laIne nahi. AhAhA...! paryAya nirmaLa zuddha muktinI anaMta AnaMda, anaMta jJAna (thayA), i eka eka paryAya paripUrNa AnaMda ne jJAna, darzana Adi svacchatA, anaMtI IzvaratA, e eka eka paryAya SaTkA2kathI piraNita thaIne zuddha thaI che. AhAhA..! anaMta kevaLajJAna pAmyA 5ramAtmasvarUpa AtmA e paNa kevaLajJAnanI paryAya SaTkA2kathI pariNati thaIne pAmyA che. anaMta AnaMda pAmyA e AnaMda paNa SaTkAraka-kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna, adhikaraNa, enAthI AnaMdanI eka eka paryAya pAmyA che. jJAnanI paryAyathI AnaMdanI paryAya pAmyA che emeya nahi. AhAhA..! AvI jhINI vastu che. kaMI khabara na maLe. anAdithI rakhaDato... AhAhA..! ethI 'zuddha: mavan" zabda vAparyo. zuddha thayo thako. eka eka paryAya je vartamAna duHkharUpa che enAthI mukta thayo mATe A zuddha thayo e paNa eka vyavahAra che. AhAhA..! paramArthe to bhagavAna pote ja potAnI e SaTkArakanI pavitratAthI zuddha dazA rUpe pariName che mATe te zuddha thayo che. AhAhA..! bhAre vAtuM, AvuM che. 'vaLI kevo che?" 'svakhyotirovjha dvaitanyAmRtapUrapUrNamahimA' AhAhA..! zuM kahe che? 'svakhyotiroAdvaita" 'pachAta' che. caitanyaamRta pUra paripUrNa mahimA. AhAhA..! dravyanA svabhAvaguNarUpa.' dravyanA svabhAvaguNarUpa. have vartamAnanI vAta levI che. dravyano svabhAvaguNarUpa to paripUrNa nirmaLa che paNa te svabhAvaguNarUpa nirmaLa vartamAna dhArA thaI. AhAhA..! samyagdarzana thayA pachI svarUpamAM ramaNatA, AnaMdanI lInatA karatA karatA kevaLajJAna eTale mukta dazA thAya te kevI che? ke, te svabhAvaguNarUpa nirmaLa pariNati che. AhAhA..!
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-191 65 e eno svabhAva je zuddha guNa hato e guNanI je pariNati che. AhAhA..! mokSa eTale koI evI cIja nathI ke upara laTakavuM che jANe. muktizilA u52 javuM, e to kSetranI vyavahAranI vAtuM (che). potAnI dazAmAM milanatA nAma duHkhanuM je anAdithI vedana che eno paNa vyaya karIne zuddha utpatti karavI e paNa vyavahAra. 5Na 5ramArthe potAthI zuddha utpatti thAya che te eno nizcaya che. samajANuM kAMI? AhAhA..! Avo vakhata maLe kyAM ? zAMtibhAI'! jhaverAtanI ADe ane A paththara ADe. popaTabhAI'ne patharA hatA. i popaTabhAI' gayA. hajI to ahIM beThA hatA. Aje ravivAra che, guruvAre gayA ne zanivAre rAtre khalAsa. bhAI AvavAnA che, kahe che, hoM! 'hasamukha' haiM? AvavAno che. be-traNa karoDa rUpiyA, cA2 karoDa che, keTalAya koDa hatA ema kahe che. hamaNA ahIM beThA hatA. divALI pahelA. zanivAranI rAtre (kahyuM), huM jAuM chuM. AhAhA..! thaI rahyuM. bApujI! kema che? cha chokarA. pAMca-pAMca lAkhano eka ekano... zuM kahevAya? bloka! pAMca pAMca lAkhano eka bloka, evA sAta bloka. cha chokarA ane eka pote. mane duHkhe che. u52thI chokarAne bolAvyA. 'hasamukha' ghaNuM karIne Avaze. Aje AvavAno che. moTo chokaro che ne? Avyo, kahe, bApujI! kema che? (to kahyuM), jAuM chuM. basa! eTaluM (bolyA). have karoDo rUpiyA. ghaNA kahe che, ko'ka to kahetuM hatuM, cha-sAta-ATha karoDa rUpiyA (che). paNa dhULeya kAMI sAthe AvI nahi. ane duHkhI. duHkhe che. bolAvo, 'hasamukha'ne. 'hasamukha' u52thI heThe utare tyAM to, bApujI! kema che? to kahyuM, jAuM chuM. have zarIra nahi rahe. AhAhA..! evA duHkho, ethI to anaMtaguNA duHkho narakamAM che, bApu! e duHkha teM sahana karyA, tane khabara nathI. AhAhA..! e duHkhathI mukta thavuM e paNa vyavahAra ane anaMta AnaMda ane sukhanI vartamAna prApti thavI te 52mArtha. AhAhA..! kemake mokSanI paryAya paNa sat che ane sat che ene hetu hoI zake nahi. AhAhA..! vyaya thayo mATe thayuM e paNa nahi. utpAda utpAdane kAraNe, vyaya vyayane kAraNe, dhruva dhruvane kAraNe. AhAhA..! 101 gAthA, pravacanasAra' 101 gAthA. bhAI AvyuM che ne? kevaLajJAnano utpAda thayo e utpAda utpAdane kAraNe (thayo). azuddhatA TaLI mATe, ene karma TaLyuM mATe e paNa nahi. AhAhA..! ane azuddhatAno vyaya thayo, nAza thayo e paNa utpAda thayo mATe nAza thayo emeya nahi. vyaya vyayane kAraNe, utpAda utpAdane kA2Ne, dhruva dhruvane kAraNe. zuM haze A utpAda? A bahAramAM utpAda kare evo utpAda haze? A mANasa utpAda kare che ne, lohavATa! Akho di' A dhaMdhA. e utpAda haze? e to utpAta che ane A to utpatti che). AhAhA..! anaMta AnaMda ane anaMta zAMti, zAMti, zAMti, zAMti, zAMti.. sAgara UchaLyo. AhAhA..! paryAyamAM anaMta AnaMda ane zAMti pragaTyA) enuM nAma mukti, enuM nAma mokSa. e 'zuddha: mavan'. AhAhA..! dravyanA svabhAvaguNarUpa, nirmaLa...' che? 'paghdhatat" UchaLyuM.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazamRta bhAga-6 UchaLyuM, kahe che. pariNamana thayuM, ema. "3chata" eTale "dhArApravAharUpa pariNamanazIla..." AhAhA.! saMsAramAM anAdithI eka samayanA viraha vinA anaMta dhArAvAhI dukhane bhogavato hato). AhAhA.! e ahIMyAM AtmajJAnI prANI potAnA svarUpanuM ArAdhana karI ane anaMta dhArAvAhI paryAya, pravAha, jeno paryAya tUTe nahi, dhArApravAha... AhAhA...! dhArApravAha, samajANuM? e A olApaNe gayA hatA. nathI olo moTo zuM kahevAya? jogaphola jodhapuramAM) uparathI sadAya pANIno moTo dhodha vahe che. paNa I to ApaNe ahIM eka pANI vahetuM. ahIM "bagasarA'! "bagasarA" che ne tyAM traNa nadIo che. bagasarA gAmanI nIce nadI che, Ama nadI che ane Ama nadI che (ema) traNa nadI che. ame ekavAra (saMvata) 1984mAM gayelA. tyAre nadImAM eTaluM pANI Ama eka pravAha (hatuM) ke tyAM eka saMco goThavelo hato. 'gAMdhI". "rAjakoTanA eka gAMdhI' hatA. A gulAbacaMda gAMdhInA ko'ka kuTuMbI hatA. nAma bhUlI gayo. huM dizAe gayo hato tyAM e UbhA hatA, kIdhuM A zuM)? emaNe kahyuM, A saMcAne calAvavo paDato nathI. pANIno dhodha saMcA upara paDe eTale cAlavA mAMDe). gAMdhI hatA, gAMdhI'. nAma bhUlI gayo. 1984nI vAta che. evo dhodha, nadInA pANInA dhodha, hoM pANI eTale ke saMcAne calAvavo na paDe, e saMco cAlyA kare. ema ahIMyAM AtmAmAMthI AnaMdano dhodha pravAha vahe che. AhAhA.! jema truTaka vinA anAdi nigodathI mAMDIne navamI raiveyaka sudhI anaMta duHkhanA dhArApravAhIne vede che, AhAhA..! ema mokSamAM anaMta dhArApravAhI, pravAha zabda che ne? pravAha mUkyo che ne? pravAha. AhAhA...! anaMta dhArApravAharUpa pariNamana. jenI avasthAzIla jeno svabhAva thaI gayo. AhAhA.! pariNamanazIla. jenI paryAyano svabhAva anaMta AnaMda thaI gayo. AhAhA...! enuM nAma mukti. e mukti samyagdaSTi pAme che, ajJAnIne nigoda maLe che. AhAhA... samajANuM kAMI? AhAhA...! pariNamana vaLI "zIla' zabda vAparyo che. pariNamana-anaMta AnaMdanI dhArA pravAharUpa jeno svabhAva che, ema. anaMta AnaMdanI dhArA pravAharUpa jeno svabhAva che. AhAhA.! "evo je cetanAguNa" eTale vartamAna dazAnI vAta che, hoM! te rUpa je." "amRta AhAhA...! paryAyamAM amRtadhArA vahI, kahe che. AhAhA.! dharmanI pahelI dRSTi samyagdarzana thatAM samyagdaSTi hajI cothuM guNasthAna, hoM! A bAra vrata dhAre e zrAvaka to pachI Ave, atyAre to je zrAvaka che e badhA samajavA jevA che. sAcA zrAvaka to ene kahIe ke jene A paheluM samyagdarzanamAM amRtanA svAda AvyA hoya, namUno Avyo hoya. AhAhA...! AtmA to atIndriya amRtano sAgara che. zeTha! tamAruM "sAgara! mumukSu - e to saMsAra... uttara :- sAcI vAta che, vAta to sAcI che. AhAhA...!
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-191 67 A to anaMta AnaMdano sAgara. pravAha kahe che ke, aMdarathI vahe che. AhAhA...! "je atIndriya sukha, tenA..." "pUra' AhAhA...! jema pANInA pUra Ave che ne? ema paryAyamAM mokSamAM anaMta AnaMdanuM pUra vahe che. AhAhA. saMsAramAM mithyAdRSTine anaMta duHkhanuM pUra vahe che. A badhA paisAvALA zeThiyA sukhI nathI, hoM! e badhA bicArA duHkhI che, bhikhArA, rAMkA che, badhA rAMka (che). AtmAnA bhAna vinAnA, lakSmI vinAnAne zAstramAM varAMkAM kahyA che. bhikhArI che, bhikhArA che, mAMgaNa che, mAMgaNa. A lAvo, A lAvo, A lAvo (karyA kare che). AhAhA...! samyagdaSTi jIva potAnA AnaMdanA svabhAvano namUno to maLyo hato emAM lIna thatAM thatAM tene dhArApravAharUpI mokSanI dazA atIndriya sukha, teno pravAha eno pravAha. AhAhA...! amAre umarALa' nadI moTI che. "kALubhAra. nAnI uMmaramAM ame chokarA dasa-dasa varSanA hatA to nadImAM ramatA. tyAM DosAo, vRddha UbhA hoya e rADyuM pADe, ekadama rADyuM pADe, e. chokarAo nIkaLI jAo. ahIM korI nadI, kAMkarA, mAthe varasAdanuM pANI nahi, biMdu nahi paNa mAthethI vIsa vIsa gAuthI varasAdanuM pANI Ave-ghoDApura. ghoDo jema UMco Ave ne ema eTalo pANIno pravAha Ave. pANInuM daLa uparathI cAlyuM Ave. ghoDApura kahetA ene. ghoDA jeTaluM UMcuM ane ghoDAnI gati. gati ekadama. eTale AgaLa UbhA hoya e chokarAone rADa pADe, nIkaLo re nIkaLo. zuM che paNa e pANI dhoDA AvyA, hamaNA cAlyA jaze. ghoDApurA ghoDA jeTaluM UMcuM ane gati ekadama. kemake cAre kora nadInA varasAdanA pANI bhegA thaIne Ave). ATaluM ATaluM daLa pANInuM ane ahIM kAMkarA hoya. cAlyuM Ave. ahIM kahe che, aMdara evuM AnaMdanuM pUra vahe che. AhAhA...! A mokSanI vyAkhyA che. saMsAra ajJAnIne AnaMdanA pUranA ThekANe duHkhanA pUra vahe che. duHkhI che bicArA duHkhamAM garakAva che. AhAhA...! ahIMyAM kahe che, atIndriya sukha, tenuM pUra-eno pravAha. enuM pUra. pUrNa zabda che. ema ke, tanmaya che, pUrNa che. AhAhA...! jenI paryAyamAM atIndriya sukhanA pUranA pravAha tanmayapaNe varte che. AhAhA...! ene mokSa kahIe ane tenA mArgane mokSano mArga kahIe. AhAhA.! e "samyagdarzana-jJAna-cAritrANI mokSamArga atyAre to samyagdarzana eTale kAMI nahi. deva-guru-zAstranI zraddhA, nava tattvanI zraddhA. have vrata ne tapa laI lyo eTale zrAvaka ne sAdhu thaI jAya. kAMI bhAna na maLe. hajI samyagdarzana zuM cIja che enI khabaruM na maLe. AhAhA..! ahIMyAM kahe che, samyagdarzanamAM to anaMtA guNonA aMkura phUTe ane A che te have AkhA moTA phaLa phAlyA. AhAhA...! mokSanI paryAyamAM to, je aMkura phUTyA hatA tenA phaLa pAkyA. AhAhA. anaMta guNano dariyo bhagavAnaAtmA, enI sanmukha ane Azraya thatAM
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 kalazamRta bhAga-6 jeTalA guNo (che) tenA thoDA aMkuro phUTyA. AhAhA.! sarva guNAMza te samakita, kahyuM che ne? sarva guNAMza-sarva guNano aMza pragaTa thAya te samakita. AhAhA...! emAMthI jene pUrNa guNanI paryAyanA pUra vahyA. AhAhA...! mokSa. pUra jenuM, te paNa pUrNa. "pUrNa no artha tanmaya karyo. pUrNa tanmaya. vastu eka samayanI paryAyamAM. AhAhA...! hamaNA kahyuM nahi ke, nArakInA eka kSaNanA duHkhane karoDo bhava ane karoDo jIbhathI na kahI zakAya, bhAI! evA duHkhamAM tuM anaMtavAra gayo to A AnaMdanI zuM vAtuM karavI? ema kahe che. duHkha to vikAra che ane vikAra paripUrNa to kyAMya hoI zake nahi. bhAI! vikAra che e paripUrNa hoI zake nahi kAraNa ke dravya che eTale pUrNa vikArI thaI zake ja nahi AhAhA.. eTalI enI yogyatA rahe ja che. AhAhA.. jema zubhabhAvamAM zuddhano aMza kahyo che ne? AhAhA...! jene anaMtamAM pUrNa dazA pragaTa thaI. AhAhA. enI pUrNatAnI vAtuM zuM kahevI ? kahe che. AhAhA.! evA pUrNa tanmayanI "mahimA mAhAsya jenuM..." che evo mokSa che. AhAhA. che to A badhI paryAya, hoM hai? A to paryAya che. samyagdarzana e paryAya che, samyajJAna e paryAya che, cAritra e paryAya che, kevaLajJAna e paryAya che. AhAhA. paryAyanuM paNa ATaluM jora che. eka samayanI mudata che chatAM e paripUrNa anaMta sukhanA svabhAvanA pUrathI jenI mahimA mAhAbhya che. AhAhA...! mahimA che, evo che." vaLI kevo che? "nityam tiH "sarva kALa atIndriya sukhasvarUpa che. mokSamokSa. AhAhA...! AtmAnI jyAM AnaMda dazA pragaTa thaI e to sarva kALa te rUpe rahevAnI che have. AhAhA...! "sarva kALa..." "nityama dvitaH sadAya pragaTa che. "sarva kALa atIndriya sakhasvarUpa..." eTaluM kahyuM. prazna to eTalo che), nitya udaya che, ema. e pUrNa AnaMda ane pUrNa pravAha je pragaTyo e kAyama nitya rahenAra che. che to paryAya paNa paryAya evI ne evI, evI ne evI, evI ne evI raheze, ema. che to eka samayanI paNa evI ne evI kAyama raheze. AhAhA..! niyata sarvoparIvyutaH have e atIndriya sukha pAmyo zI rIte? jarI asti-nAsti kare che. nizcayathI niyata' nAma jarUra. "avazya." "sarvoparAdha' jeTalA sUkSma-skUlarUpa rAgadveSa-moharUpa pariNAmo, sUkSma ke sthULa rAga-dveSa-moharUpI paryAya. 'temanAthI." "cuta sarva prakAre rahita che. AhAhA.! sarva prakAre rahita che tyAM koI duHkhano aMza nathI. AhAhA...! AnaMda AnaMda AnaMda te atIndriya AnaMda. A indriya AnaMdamAM duHkha che, I to duHkha che, I to duHkhI prANI che. indriyanA AnaMdamAM AnaMda nathI, e to mAne che ke mane ThIka che. e to duHkha che. AhAhA...! A to AnaMdanuM pUra vahe che. nitya rahenAruM che. AhAhA...!
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-191 69 zuM karato thako Avo thAya che?" 'vandhadhvaMsam petya" jJAnAvaraNAdi pudgalakarmanA baMdharUpa paryAyanI sattAnA nAzarUpa...' sattA nAza karI nAkhI che. nathI kahetA ke, A satyAnAza thaI gayo. e satyAnAza nahi, sattA nAza. e indaura'nA paMDita kahetA, "baMsIdharajI'. sattAnAza, satyAnAza. azuddhatAno to satyAnAza karI nAkhyo ane satya evuM A AnaMda ane jJAna jene samyagdarzana ane samyapcAritranA phaLarUpe jene dazA pragaTI.. AhAhA..! e to kAyama rahenArI che, ema. sattAnA nAzarUpa avasthAne pAmIne.' joyuM? avasthA lIdhI. azuddha avasthAnA nAzane pAmIne zuddha avasthA pAmI. jJAna to karAve ne! vaLI zuM karato thako Avo thAya che?" 'tat samamra paradravya svayaM tyavatttA' AhAhA..! e 'dravyakarma...' eTale jaDakarma jJAnAvaraNAdi. bhAvakarma...' eTale puNya-pApanA bhAva. 'nokarma..' eTale zarIra, vANI, mana. e badhI sAmagrInuM mULathI mamatva svayaM choDIne.' AhAhA..! samyagdarzanamAM e mULathI badhI cIjanA mamatvathI rahita thaI. eka rAgano kaNa, dayA, dAna mArA che enAthI rahita samikatI che. AhAhA..! ane AnI to have taddana pUrNa dazA thaI gaI. AhAhA..! 'tat samamAM padravya svayaM tyavatttA" bhASA che ne? 'svayaM tyavatttA" svayaM choDIne.' pote jAte puruSArthathI azuddhatAne choDIne ema kahe che. karma chUTyA mATe chUTyo emeya nahi, ema kahe che. AhAhA..! azuddhatAne svayaM choDIne. svayaM choDIne, svayaM mokSanI utpatti karI che. AhAhA..! samajANuM kAMI? AhAhA..! mamatva svayaM choDIne.' kevuM che paradravya" have i padravya kevuM che? 'azuddhividhAyi" 'azuddha pariNatine bAhyarUpa nimittamAtra che.' bAhya karma je che jaDakarma Adi e badhA aMdara vikArI pariNAmane bAhya nimitta che. vikArI pariNAma to pote ja kare che, e kaMI karmathI thayA nathI. AhAhA..! che? 'dravyakarma-bhAvakarma-nokarma sAmagrInuM mULathI mamatva svayaM choDIne. kevuM che paradravya" ke, bhAvakarma je azuddha pariNatine bAhyarUpa nimittamAtra che.' AhAhA..! karma kaMI vikAra karAvatuM nathI ene. pote UMdho paDIne kare tyAre karmane nimitta kahevAmAM Ave che. AhAhA..! 'azuddhividhAyi' azuddhinuM nimitta. ema. 'vitA" 'nizcayathI' TH svadravye ratim pati AhAhA..! paradravyanA bhAvane choDIne ane svadravyamAM rati. AtmA AnaMda svarUpa bhagavAna (che) emAM samyagdaSTi jIva zuddha caitanyamAM rata thayo che...' AhAhA..! rati, tino artha karyo. lIna thayo che, rata thayo che arthAt nirvikalpa anubhavathI UpajelA sukhamAM magnapaNAne prApta thayo che.' AhAhA..! samyagdaSTi jIvane mukti hoya che. jene rAga ne puNya, dayA, dAna mArA evI mAnyatA che e mithyAdRSTine saMsAra nigoda phaLa che. AhAhA..! Ane A mokSanuM phaLa kevuM che? ke, nitya rahenAruM che. AhAhA..! emAM lIna thayo che. bhAvArtha Ama che ke sarva azuddhapaNuM maTatAM thAya che zuddhapaNuM,... ema. badhuM pUrNa
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 kalazAmRta bhAga-6 azuddha nAza thatAM zuddhapaNuM pragaTe che. tenA sahArAno che zuddha cidrUpano anubhava.... AhAhA..! ene sahAro che zuddha anubhava. zuddha pariNatine sahAro zudghano anubhava, evo mokSamArga che.' AhAhA..! zuddha pariNatine sahAro che potAno puruSArtha, ema kahe che. zuddha cidrUpano anubhava....' AnaMdano nAtha bhagavAna, eno anubhava e mokSano mArga che. vacce dayA, dAna, vrata pariNAma Ave e to baMdhanA kAraNa che, mokSano mArga nathI. vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) Sover (mandAkrAntA) bandhacchedAtkalayadatulaM mokSamakSayyameta nnityodyotasphuTitasahajAvasthamekAntazuddham / ekAkArasvarasabharato'tyantagambhIradhIraM pUrNaM jJAnaM jvalitamacale svasya lInaM mahimni / / 13-192 / / khaMDAnvaya sahita artha :- tAt pUrNa jJAnaM dhvanitam' (tat) e pramANe je kahyuM che te, (pUrvI jJAna) samasta karmamaLakalaMkano vinAza thatAM, jIvadravya jevuM hatuM anaMta guNe birAjamAna, tevuM (jvalitam) pragaTa thayuM. kevuM pragaTa thayuM ? 'mokSam layas'(mokSam) jIvanI je niHkarmarUpa avasthA, (layat) te avasthArUpa pariNamatuM thayuM. kevo che mokSa ? 'akSayyam' AgAmI anaMtakALa paryanta avinazvara che, (anuttta) upamA rahita che. zA kAraNathI pragaTa thayuM ? "vandhavAt" (vandha) jJAnAvaraNAdi ATha karmanA (chevAtu) mULa sattAthI nAza dvArA. kevuM che zuddha jJAna (arthAt jIvadravya) ? 'nityodyotaTitasadanAvastham" (nityodyota) zAzvata prakAzathI (dita) pragaTa thayuM che (sapnAvastham) anaMta guNe birAjamAna zuddha jIvadravya jene, evuM che. vaLI kevuM che ? 'prAntazuddham' sarvathA prakAre zuddha che. vaLI kevuM che ? 'atyantAzmIradhIra' (atyantAzmIra) anaMta guNe birAjamAna evuM che, (dhIra) sarva kALa zAzvata che. zA kAraNathI? 'ALArasvasamarataH' (pura) ekarUpa thayelAM (svarasa) anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta sukha ane anaMtavIryanA (marataH) atizayanA kAraNe. vaLI kevuM che ? svasya azvane mahini tInaM' (svasya apane mahimni) potAnA niSkamya pratApamAM (lIna) magnarUpa che. bhAvArtha Ama che ke - sakaLakarmakSayalakSaNa mokSamAM Atmadravya svAdhIna che, anyatra caturgatimAM jIva parAdhIna che. mokSanuM svarUpa kahyuM. 13-192.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-192 71 poSa vada 1, maMgaLavAra tA. 24-01-1978. kaLaza-192 pravacana-213 A "kaLazaTIkA cAle che. "mokSa adhikArano chello kaLaza che. mokSa... mokSa. mokSanI vyAkhyA karaze. (bhandAkrAntA) bandhacchedAtkalayadatulaM mokSamakSayyametannityodyotasphuTitasahajAvasthamekAntazuddham / ekAkArasvarasabharato'tyantagambhIradhIraM parNaM jJAnaM jvalitamacale svasya lInaM mahimni ||13-192 / / ) tatva pUrNa jJAna kvanita zuM kahe che? ke, A AtmA je che AtmA aMdara e to jJAnAnaMda, sahajAnaMda svarUpa che. tenuM mULa asalI svarUpa jJAna ne atIndriya AnaMda ne atIndriya jJAna svarUpa (che). e jenI pragaTa dazAmAM pUrNa atIndriya jJAna ane atIndriya AnaMda pragaTa thAya ane cAra gati paribhramaNathI rahita thAya tenuM nAma mokSa kahe che. mokSa e AtmAnuM atIndriya zuddha pariNAma che to tenuM kAraNa paNa atIndriya zuddha pariNAma hovuM joIe. samajANuM kAMI? mokSa zuM che? che ne? e AvyuM ne? "tat pUrNa jJAna kvanitam "e pramANe je kahyuM che te, samasta karmamaLakalaMkano vinAza thatAM, jIvadravya jevuM hatuM..." che? sUkSma vAta temAM kahI che. jIva je aMdara AtmA che e to jevo hato evo pragaTa thayo. kevo? ke, anaMta AnaMda, anaMta jJAna, anaMta atIndriya zAMti, svacchatAno piMDa, puMja AtmA che. e AtmA jevo hato, jema lIMDIpIparamAM cosaTha pahorI tIkhAza hatI to ghUMTavAthI pragaTa bahAra Ave che. e prAptanI prApti che, ema jevuM hatuM, cosaTha pahorI tIkhAza emAM-lIMDIpIparamAM hatI to ghUMTavAthI bahAra AvI). cosaTha pahorI ke rUpiyo kaho ke soLa AnA kaho, (e) pragaTa thAya che. ema jIvadravya jevuM hatuM... AhAhA! che? A mokSanI vyAkhyA kare che. A bhagavAna AtmA dehathI, A to mATI jaDa dhULa che. tene jANanAro. nizcayathI to
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 kalazAmRta bhAga-6 ema che, jarI sUkSma paDaze, potAnI vartamAna jJAnanI je paryAya che e jJAnanI paryAya parane jANe che e to asadbhutanayathI kahevAmAM AvyuM che. kharekhara to potAnI jJAnanI paryAyamAM 52 jANavAmAM Ave che e vyavahA2 che paNa e paryAyamAM potAnuM jJAna thAya che e nizcaya che. A jenI sattAmAM jANavAmAM Ave che, sattA nAma jenI paryAya--avasthA--hAlata vartamAna. A to jIvadravyanI vyAkhyA che paNa vartamAnamAM je jJAnanI paryAya-avasthA che temAM A jANavAmAM Ave che e kharekhara e jANavAmAM nathI AvatuM. jANavAmAM to potAnI jJAnanI vartamAna avasthAnI tAkAta jANavAmAM Ave che. AhAhA..! sUkSma che, bhAI! dharma bahu sUkSma che. lokoe bahA2thI kalpo che, A dayA, dAna ne vrata ne bhakti ne tapa e dharma-barma nathI. dharma aMtaranI koI apUrva cIja che. kahe che ke, eka samayanI potAnI je vartamAna dazA pragaTa che e dazAmAM A.. A.. A jANavAmAM Ave che e kahevuM te vyavahAra che. nizcayathI to potAnI jJAnanI paryAya potAthI jANavAnI pragaTe che tene ja jANe che. AhAhA..! kemake jemAM tanmaya thaIne jANe tene jANavuM kahevAya che. to pa2ne jANavuM (thAya che e) 52ne zAnamAM tanmaya thaIne to jANatuM nathI. 'hasamukhabhAI'! jhINI vAtuM che badhI. AhAhA..! A to aMdara Atmadravya jevuM hatuM tevuM pragaTa thayuM, ema kahe che ne? to ahIMyAM kahevuM che ke, tenI vartamAna paryAyamAM jJAnanI dazA parane jANatI hatI te kharekhara (jANatI) nahotI. kemake paramAM tanmaya nathI mATe kharekhara 52ne jANatI nathI. 52 saMbaMdhInuM jJAna potAnI paryAyamAM potAthI thAya che tene jANe che. AhAhA..! haiM? AvuM jhINuM che. mAre to bIjuM kahevuM che ke, je eka samayanI jJAnanI vartamAna dazA 52ne jANe che ema to nathI. kemake temAM tanmaya, ekameka to che nahi. ekameka thayA vinA tene jANe che ema kema kahevAya? bhAI! AhAhA..! jhINI vAta che, prabhu! ahIM to bhagavAna tarIke bolAve che. AtmA aMdara bhagavAna svarUpa ja che tene khabara nathI. ahIMyAM to eka samayanI vartamAna A jANana che ne? jANana dazA, pragaTa, e kharekhara to jJAnanI paryAya zAnanI paryAyane ja jANe che. AhAhA..! e paNa hajI paryAyabuddhi thaI. jhINI vAta che, bhAI! sarvajJa 52mAtmA trilokanAtha thayA te kyAMthI thayA? e aMdaramAM che temAMthI thayA. jevuM hatuM, ema kahyuM ne? aMdaramAM enI zakti anaMta AnaMda, anaMta jJAna, anaMta zAMti Adino sAgara bhagavAna aMdara che. jevuM hatuM...' prathama potAnI paryAyamAM 52ne jANato nathI paNa potAne jANe che paNa e to eka samayanI paryAyabuddhi che. e eka samayanI avasthA jevuM hatuM tene jANe. jhINI vAta che, bhAI! A to dharmanI vAta che. jo eka samayanI vartamAna dazA cAle che e pa2ne jANatI nathI. kharekhara to potAnI paryAyamAM tanmaya che to tene jANe che, 52mAM tanmaya nathI. have e eka samayanI paryAya potAne jANe che paryAya, tyAM
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 192 73 sudhI tenI paryAyabuddhi, aMdabuddhi, vartamAnabuddhi thaI. AhAhA.! have eTaluM jANe tyAre (Ama kahevAya) parane jANe (che) e vAta to kyAMya rahI gaI. AhAhA! samajANuM kAMI? dharma evI cIja che). sarvajJa paramAtmA trilokanAtha jinendradeva vItarAga paramezvare je dharma kahyo e alaukika cIja che ane e vinA janma-maraNano aMta kadI Avyo nathI. janma-maraNa karatA karatA karatA anaMtakALathI rakhaDato paribhramaNa kare che. AhAhA.! zuM kahevuM hatuM? ahIMyAM mokSanI vAta cAle che. paraMtu pahelA ahIMyAM vartamAna paryAya, mukta svarUpa jIvadravya jevuM hatuM tevuM vartamAna paryAyamAM jyAre jANavAmAM Ave che tyAre to tene samyagdarzana pragaTa thAya che. AhAhA.! samajANuM kAMI? AvI vAta che. hasamukhabhAI! tyAM kayAMya paisAaisAmAM kAMI maLe evuM nathI, karoDa-pharoDamAM ne dhULamAM. badhI dhULa che, paisA pAMca karoDa ne dasa karoDa ne abaja rUpiyA. e to mATI che, dhULa che. A paNa dhULa mATI che. A cIja kyAM che? rAkha che, A to masANanI rAkha thaze. aMdara bhagavAna AtmA je che e to AnaMda prabhu, saccidAnaMda sat zAzvata jJAna ane AnaMdano bhaMDAra hato, che, te pahelA paryAyamAM jANavAmAM Avyo. AhAhA.! kahevuM che? mokSa che e pUrNa ekAMta zuddha che ema AgaLa kaheze. ekAMta zuddha. che ne? "vattazuddha 'sarvathA prakAre zuddha' je mokSa che e to atIndriya AnaMdane atIndriya jJAna, zAMti AdithI pUrNa zuddha che. mokSA ane saMsAra che e vikAra dazAthI paripUrNa vikAra che. e prANI duHkhI che. cAhe to rAjA ho ke cAhe to abajopati (ho) paNa e paisAnA dhaNI-mAlika thAya che to e duHkhI che, ajJAnI che, mUrakha che. AhAhA.. jevo AtmA hato evo mokSamAM pragaTa thayo teno artha e thayo ke vartamAna paryAyamAM jevo hato evI aMtaramAM anubhava ane pratIta thayA tyAre mokSa je paripUrNa zuddha che teno upAya apUrNa zuddhatAnI paryAya pragaTa thaI. huM zarUAta thaI. AhAhA...! jhINI vAta, bhagavAnA anaMtakALathI rakhaDIne marI gayo che, corAzInA avatAra karI karIne. kIDA, kAgaDA, kUtarA evA anaMta bhava karyA. corAzI lAkha yoni eka eka yonimAM anaMta bhava karyA. prabhu! ene thAka lAgyo nathI, ane joto nathI ke huM koNa chuM aMdara? AhAhA...! ahIM to eka samayanI vartamAna dazAmAM paranuM jANavuM paNa nathI, e to potAne jANe che. kemake paramAM tanmaya nathI. kevaLajJAnI lokAlokane jANe che ema kahevuM e to adbhuta vyavahAranayathI che. AhAhA.! kemake emAM tanmaya thato nathI, te rUpe thato nathI. to paryAyarUpe te rUpe thAya che to tene ja jANe che. ema ahIMyAM nIce ajJAnI ke jJAnI vartamAna dazAmAM parane tanmaya thaIne jANato nathI mATe te saMbaMdhInuM potAnuM jJAna potAmAM tanmaya thaIne jANe che to tenuM nAma paryAyane jANe che ema kahevAmAM AvyuM. have ahIM to ethI AgaLa laI javA che. devIlAlajI' AvI vAtuM che, bhAIAhAhA.! are.! manuSyapaNuM maLyuM ane
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 kilazAmRta bhAga-6 jo A tattva-Atmatattva, AtmajJAna zuM cIja che tene jANyuM nahi (to) cAra gatimAM duHkhI thaIne rakhaDaze. AhAhA...! ahIMyAM to kahe che ke, jevuM hatuM tevuM pragaTa thayuM. A mokSanI vyAkhyA karI. jevo aMdaramAM hato, anaMta AnaMda mukta, anaMta zAMti, zAMti zakti e jevI hatI tevI vartamAna dazAmAM jevo pUrNa hato tevo pUrNa paryAyamAM pragaTa thayo. enuM nAma mokSa. have ahIMyAM to mokSanuM kAraNa pahelA batAvavuM che. AhAhA...! jevuM hatuM, jevuM che-anaMta jJAna, anaMta AnaMda emAM che, prabhu. AhAhA.. jema e pIparanA dANAmAM cosaTha pahorI tIkhAza bharI che. tIkhAzane hindImAM caraparAI kahe che, ApaNe tIkhAza kahIe chIe. aMdara cosaTha pahorI, rUpiye rUpiyo, pUrNa bharI che. to jevI hatI evI cosaTha pahorI lUMTavAthI paryAyamAM pragaTa thaI ema jevuM (svarU5) hatuM... AhAhA.! kevuM hatuM ke, pUrNa jJAna, pUrNa AnaMda, pUrNa zAMti, pUrNa svacchatAthI bharapUra bhagavAna jevo hato tevo che. tenuM vartamAnamAM, vartamAna paryAyamAM parane jANavAmAM je paryAyanI tAkAta mAnI che paNa e paryAyamAM svane jANavAnI tAkAta che ema jANIne e paryAya svane trikALIne jANe tyAre tene mokSamArganI paryAya utpana thaI. pUrNa zuddha paryAya, AtmAnI pUrNa zuddha dazA che to zuddha pariNAmanuM kAraNa paNa AtmAnA zuddha pariNAma hovA joIe. AhAhA.! samajANuM kAMI? AhA! jhINI vAta che, bhagavAnA eNe kadI sAMbhaLI nathI, kadI karI nathI. AhAhA.! bALapaNuM khelameM khoyA, bALapaNuM khela ne ramatuMmAM khoyuM), yuvAnI strImAM mohyA, vRddhAvasthA dekhakara royA. vRddhAvasthA thaI paNa A tattva aMdara bhagavAna AtmA saccidAnaMda svarUpa prabhu, sarvajJa paramezvare jevuM hatuM tevuM pragaTa karyuM, jevuM hatuM tevuM pragaTa thayuM tenuM nAma mokSa. have, bIjI vAta. e AtmA to jevo hato evo pUrNa zuddha dazA nAma mokSa pragaTa thayo) to enuM kAraNa paNa AtmAnA zuddha pariNAma hovA joIe. AhAhA.! hovuM joIe eTale che. AhAhA.! zuddha vastu jevI che... AhAhA...! paripUrNa paripUrNa vastu bharI che. tenI vartamAna paryAya-dazAmAM aMdaramAM jevuM hatuM tevI pratIti anubhavamAM thaI tyAre to tene mokSano mArga pragaTa thayo. mokSa je pUrNa zuddha paryAya che, pUrNa pavitra anaMta AnaMdanI dazA che tenA apUrNa zuddha pariNAma zuddha svabhAvanA bhAnamAM je pragaTa thayA, e pUrNa zuddha pariNAmanuM kAraNa che. AvI vAtuM have. mArga Avo bhAI! atyAre sAMbhaLavo muzakela paDe che. AhAhA...! bahArathI dhamAdhama jANe Ama bahArathI dharma thaI jaze. dharma to aMdara svabhAva paDyo che emAM che. AhAhA...! kahe che ke, jevuM hatuM... ahIM zabda Avyo ne? "samasta karmamaLakalaMkano vinAza thatAM....' zabda to pUrNa jJAna che paNa karmano nAza thatAM (ema) kathana karyuM. kemake pahelA malina hatuM e batAvavA mATe. AhAhA. "samasta karmamaLakalaMkano." pAchuM samasta, hoM mokSamAM eka
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-192 75 rAga paNa nathI raheto ke jethI pharIne avatAra karavo paDe. je caNo hoya che. caNo. e zekavAthI DALiyA thaI jAya che ne? tamAre DALiyAne zuM kahevAya che? ? caNA. e zekelA caNA pharIne Uge nahi. kAco hoya tyAM sudhI Uge. ema bhagavAna AtmA pAko thaI gayo, potAnA AtmAmAMthI ajJAnano nAza karavAthI ane pUrNa paryAya-dazAne pragaTa karI e have pharIne saMsAramAM avatAra dhAraNa karatA nathI. AhAhA! A avatAra dhAraNa karavA e to kalaMka che. aMdara bhagavAna saccidAnaMda prabhu atIndriya AnaMda ne atIndriya jJAnano aMdara sAgara paDyo che. kyAM jove? koI di joyuM nathI. e cIjanI vartamAna pariNAmamAM, pariNAmI e vastu trikALa jevI che tevI pratItamAM, jJAnamAM, anubhavamAM AvavI e zuddha pariNAma che. e zuddha pariNAma pUrNa zuddha pariNAmanuM) kAraNa che. samajANuM kAMI? AhAhA... eka to samajavuM kaThaNa paDe. e kare ke di? AhAhA...! mumukSu :- Apa saheluM karI lyo. uttara :- sahelI bhASAthI to Ave che. karavuM to ene che ke nahi? AhAhA...! sahelAmAM koI karI tye? AhAhA...! mumukSu :- madada kare. uttara :- madada kare toya e khoTI vAta che. jIvadravya..." che? jIvadravya eTale vastu. aMdara bhagavAna Atmatattva. tattva kaho, dravya kaho, vastu kaho, padArtha kaho, e Atmadravya, AtmapadArtha, Atmavastu, Atmatattva, vastu trikALI avinAzI. kadI navI utpanna thaI nathI, nAza thaze nahi evI je aMtara vastu che... "jevuM hatuM..." AhAhA.! jevuM hatuM..." kevuM hatuM? "anaMta guNe birAjamAna..." AhAhA.! e to anaMta guNe birAjamAna hatuM. AhAhA.! sUkSma vAta che, prabhu! anaMta zakti aMdaramAM che. anaMta jJAna, anaMta darzana evA anaMta guNa birAjamAna che to kevuM hatuM tevuM pragaTa thayuM. che? jevuM hatuM evuM pariNamanamAM bahAramAM pragaTa thayuM. AhAhA.! zaktimAM hatuM te prAptanI prApti paryAyamAM (I). pahelA kahyuM ne? ke, paryAyamAM dravyanI pratIta, anubhava karavAthI teno mokSano mArga zarU thAya che ane jyAre pUrNa Azraya thayo, trikALano pUrNa Azraya thayo to kevaLajJAna ane mokSa dazA thAya che. e mokSa dazAnA kAraNamAM pahelA to A kahyuM. samajANuM kAMI? ke, karmano nAza karIne. AhAhA.! ema kahyuM ne? e kalaMkano nAza karIne"jIvadravya jevuM hatuM anaMta guNe birAjamAna, tevuM pragaTa thayuM.' kevuM pragaTa thayuM?" "mokSama vanayata AhAhA..! mokSanI vyAkhyA. "jIvanI je ni:karmarUpa avasthA..." A mokSanI vyAkhyA. je rAgavALI ane karmavALI dazA che e to saMsAramAM rakhaDavAnI cIja che. AhAhA.... karma ane rAga vinAnI niSkarma avasthA, pUrNa niSkarma avasthA. nAstithI vAta karI che. rAga ane karmathI rahita niSkarma avasthA, tenuM nAma mokSa. ane
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 kalazamRta bhAga-6 karma ane rAganI avasthA, tenuM nAma saMsAra. AhAhA...! jIvanI je niHkarmarUpa avasthA A mokSanI vyAkhyA kare che. "nayata e rUpe pariNamI gayuM, pariNamI gayuM. AhAhA. "naya che ne? anubhava thaI gayo, pariNamana thaI gayuM. jevI che mokSa avasthA, pUrNa karmakalaMka rahita, pUrNa azuddhatAthI rahita, pUrNa zuddha jevuM hatuM evI avasthArUpa pariNamana thayuM, paryAyamAM dazA thaI tenuM nAma mokSa kahe che. AhAhA.! samajANuM kAMI? AvI vAta. bhAI! mArga to evA che. AhAhA...! atyAre to juone nAnI nAnI uMmaranA keTalAka hArDa pheIla thaI jAya che. dasa-dasa varSanI uMmara, pacIsa-pacIsa varSanI uMmara. hArDa pheIla. kAMI khyAla nahi ne eka sekaMDamAM deha UDI jAya, phaTA sthiti pUrI thaI jAya eTale deha chUTI jAya, phaDAkA deha saMyogI cIja che. A saMyogI cIja to enI sthitie chUTe che. A to potAnuM svarUpa jevuM hatuM evuM pragaTa thayuM to rAga ane zarIra ne karma tene kAraNe chUTI gayA. AhAhA...! tenuM nAma mokSa kahevAmAM Ave che. jemAM anaMta atIndriya AnaMda che, jemAM atIndriya anaMta jJAna che. kema ke, "anaMta guNe birAjamAna..." hatuM tema kahyuM hatuM ne? huM evuM ja pragaTa thayuM. AhAhA.! niSkarma avasthA. (anaMta guNa) birAjamAna hatuM) tevuM pragaTa thayuM. zuM pragaTa thayuM? ke, "jIvanI je niHkarmarUpa avasthA, te avasthArUpa pariNamatuM thayuM. Are. AvA zabdo che. pUrNa dazA anaMta anaMta AnaMda. AhAhA...! siddhanI dazAnuM varNana che ne? benanuM vAMcana hamaNA Avaze. bene siddhanuM nathI lakhyuM? enuM varNana karyuM che ne? AhAhA.. bene siddhanI vyAkhyA zAMti. zAMti. zAMti. zAMti... pUrNa zAMti. AhAhA.. bena hoziyAra che, bALa brahmacArI bAI che. hamaNAM vyAkhyAna pachI vaMcAze. eno kAgaLa evo Avyo che, evI bhASA che enI ke Ama... benanuM vAMcana karIne to gAMDA-pAgala thaI jAya evuM che. dharma dharmarUpe, hoM bIjuM kAMI sUjhe nahi, evuM lakhyuM che. hoziyAra bAI che. olA duniyAmAM pAgala thaI jAya e nahi. A duniyAnA pAgala eTale aMdaramAM bIjuM kAMI sUjhe nahi. AtmA... AtmA... AtmA... AtmA... AtmA... AnaMda, AnaMda. AnaMda. AnaMda. AnaMda. AnaMda. zAMti. vibhAvathI bhinna, e zabda lakhyo che. eka TUMko zabda che. bene lakhyuM che, vibhAvathI bhinna tArI cIja che no vibhAva nAma vikAra. vikAra nAma puNya ne pApanA bhAva e badhA vikAra ane vibhAva che. tenAthI bhagavAna AtmA aMdara bhinna che. AhAhA....! e jevI zakti hatI tevI niSkarma avasthAnuM pariNamana thayuM. joyuM? "nayano artha pariNamana thayuM, abhyAsa karyo, anubhava kaho. "vanaya"mAM abhyAsa kaho, anubhava kaho, avasthA kaho badhuM eka arthamAM che. AhAhA.! "nayata avasthArUpa pariNamana thayuM. zuM kahyuM ke, jema lIMDIpIpara cosaTha pahorI zaktirUpe aMdara hatI e ghUMTavAthI bahAra AvI.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 coMsaTha pahorI eTale pUrNa pUrNa tIkhAza bahAra pragaTa thaI. ema bhagavAnaAtmAmAM, eka lIMDIpIpara jevI jaDa cIjamAM pUrNa tIkhAza bharI che ane bahA2 pragaTa thAya che to A to caitanyano nAtha bhagavAna aMdaramAM pUrNa AnaMda ane pUrNa jJAna cosaTha pahorI, cosaTha eTale rUpiye rUpiyo, cosaTha paisA, pUrNa AnaMda ane pUrNa jJAnathI bharyo hato e paryAyamAM, anubhavamAM, dazAmAM AvI gayo. AhAhA..! nyAM kyAMya paisAmAM sAMbhaLavAnuM maLe evuM nathI. badhA paisAvALA duHkhI che bicArA. zAstra to paisAvALAne bhikhArI kahe che. bhikhArI bhIkha mAMge che, bhagavAna thaIne mAMge che. paisA lAvo, paisA lAvo, bAyaDI lAvo, chokarA lAvo, AbarU (lAvo).. bhikhArI che. anaMta anaMta aMdara AnaMda ne zAMti paDI che ne tArAmAM. tArI lakSmI aMdaramAM paDI che ne saccidAnaMda prabhu! e lakSmIno svAmI thA ne, teno dhaNI thA ne! AhAhA..! samajANuM kAMI? 'zAMtibhAI'! AkarI vAta che. duniyAthI virUddha che paNa prabhu! tArA AtmAnA gharanI vAta che, nAtha! tuM aMdara koNa cho dehamAM? A to mATI che, hADakA che. A to masANanI rAkha thaIne UDI jaze. AhAhA..! tuM UDe-nAza thAya evo nathI. tuM to avinAzI cho, anAdianaMta cho. che tenI utpatti nathI, che teno nAza nathI, che te pragaTa che. AhAhA..! che? kaLaza-192 'layas" 'kevo che mokSa? AgAmI anaMta kALa paryaMta avinazvara che,...' AhAhA..! jevI vastu che Atmatattva anaMta AnaMda Adi avinazvara, evI mokSa avasthA paNa paryAya thaI, dazA thaI paNa have avinazvara raheze. kemake avinazvara AtmA che tenI dazAmAMthI anaMta AnaMdAdi pUrNa pragaTa thayA, mokSa, to e avinazvara che, e paNa have anaMtakALa raheze. AhAhA..! mokSa thayA pachI koI avatAra dhAraNa karavo paDe (ema nathI). mumukSu :- bhakto bhIDamAM Ave tyAre dhAraNa kare. uttara :- A vAta ja badhI khoTI, bhakto ne bhIDa ne bhagavAnane kyAM hatI? potAnA svarUpamAM jyAM AnaMdamAM pUrNa dazA thaI gaI tenuM jJAna paNa karatA nathI. e jJAna to potAnI paryAyanuM kare che. AhAhA..! haiM? AhAhA..! bApu! mAragaDA judA, prabhu! AhAhA..! atyAre to prANI juone duHkhI bicArA, moMghavArI sAdhAraNa garIba mANasane maLavuM muzkela paDe. paisAvALAne ghaNuM dekhAya. e paNa duHkhI ne e paNa du:khI. rAMkA duHkhI, rAjA du:khI, zeTha duHkhI ne deva duHkhI. sukhI eka saMta. jene AtmAnuM bhAna thayuM. huM anaMta AnaMdakaMda chuM, saccidAnaMda prabhu, tenuM jene bhAna thayuM e jagatamAM sukhI che. 'sukhIyA jagatameM saMta, durIjana duHkhIyA' AhAhA..! A badhA duHkhIyA che, 'zAMtibhAI'! sAcI vAta haze? AhAhA..! ahIM to kahe che, mokSa avasthA kone kahIe? AgAmI anaMta kALa sudhI rahenArI ane 'RtutaM' 'upamA rahita che.' AhAhA..! je atIndriya AnaMdasvarUpa bhagavAna aMdara che e jyAM paryAyamAM anubhava karIne, aMta2mAM anubhava karIne dazAmAM pUrNa AnaMda thayo
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 kilazAmRta bhAga-6 tene upamA zuM ApavI? konI upamA ApavI? ke, IndranA sukha karatAM paramAtmAmAM mokSamAM anaMtagaNuM sukha. IndranA sukha to jheranA sukha che. A AtmAnuM sukha to atIndriya sukha che. to atIndriya sukhane koI upamA che nahi. samajANuM kAMI? AhAhA...! "tune upamA rahita che." "zA kAraNathI?" vacchatA". juo! "mULa sattAthI nAza dvArA." AhAhA.... jema I caNAnA uparanA photarA, chIlakA nAza thAya che ema caNA pAkA thAya che pachI e Ugato nathI. mIThAza Ape che. e mIThAza AvI kyAMthI? kAcA caNAmAM mIThAza nahotI, taruM hatuM ane pAkAmAM mIThAza AvI e kyAMthI AvI? bahArathI AvI? aMdaramAM mIThAza paDI hatI e bahAra AvI. zekavAthI bahAra AvatI hoya to lAkaDAne zake, kolasAne zeke to bahAra AvavI joIe. kyAM aMdaramAM che kyAM? caNAmAM mIThAza paDI che to zekavAthI DALiyA... tamAre DALiyA kahe che ne? nA. AhAhA..! e mIThAza jema che ema AtmAmAM atIndriya AnaMdanI mIThAza che. AhAhA! e mIThAzane paNa caNA to jANatA nathI. hai? ane caNAnI mIThAzanuM jJAna thayuM e caNAnI mIThAzanuM nathI. AhAhA...! e samayanI e paryAyamAM evuM jJAna potAthI utpanna thayuM che. caNAmAM mIThAza che evuM jJAna, hoM e jJAnamAM tanmaya potAnuM jJAna che. to jemAM jJAnamAM mIThAzanuM jJAna che e anaMta jJAnanI mIThAzamAM jyAre jJAna lAgI gayuM... AhAhA.! anaMta AnaMda aMdara bharyo che emAM mIThAza lAgI gaI aMdaramAM to paryAyamAM-dazAmAM pUrNa AnaMda thaI jAya che. teno pachI AgAmI kALamAM kadI nAza thato nathI. che? zA kAraNathI ATha karma..." eTale karma che ne? rAga, dveSa, puNya-pApa e bhAvakarma che ane jaDakarma ATha che. e badhAno nAza thAya che te kAraNe. kyA kAraNathI? mULa sattAthI nAza dvArA. kevuM che zuddha jJAna (arthAt jIvadravyo?' nityodyotaraputinAvaratha AhAhA.! zAzvata prakAzathI pragaTa thayuM che..." jevo AtmA avinAzI zAzvata che, enI anaMta AnaMda Adi zaktio zAzvata che evo paryAyamAM zAzvata atIndriya AnaMda pragaTa thaI gayo. AhAhA....! vastu zAzvata, guNa zAzvata, paryAya-avasthA zAzvata. AhAhA...! dravya-guNa zAzvata ane saMsAranI rAga-dveSanI paryAya azAzvata, asthira hatI. to jevuM dravya zAzvata vastu (che), enI zakti-guNa AnaMdAdi zAzvata che) evI paryAya zAzvata thaI gaI. AhAhA...! Avo upadeza kaI jAtano haze? olA kahe ke, dayA pALavI ne vrata karavA, A dezanI sevA karavI... koNa kare? bhagavAnA AhAhA! tArA zarIramAM roga Ave che to tArI maTADavAnI zakti nathI. e to jaDa che, A to jaDa che. AhAhA....! to paranA (roga) to maTADI zakato nathI. abhimAna che, ajJAna (che). AhAhA...! ahIMyAM to potAnI saMsAra avasthA) maTADI zake che. ema kahyuM ne? nityodyota' "zAzvata prakAzathI..." "purita' lyo, ahIM "dita' AvyuM. kAle AvyuM hatuM ne? " "kura'.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-192 79 A to "dita pragaTa thayuM che..." jevo aMdaramAM AnaMda hato tevo pragaTa thayo. AhAhA...! kevuM che jJAna pragaTa thayuM nitya ane "nAvarathama "anaMta guNe birAjamAna zuddha jIvadravya jene, evuM che. AhAhA! avasthA nAma paryAya-dazA evI che. jevI sahaja zaktirUpa trikALa prabhu che evo anubhava karIne, AnaMdanuM vedana karIne AtmajJAna karatA karatA, sthira karatA karatA pUrNa dazA pragaTa thaI gaI. e pUrNa zAzvata dazA che. "anaMta guNe birAjamAna zuddha jIvadravya jene, evuM che." e jIvadravya ja anaMta guNe birAjamAna) che evI paryAya paNa zuddha anaMta kALa raheze. AhAhA.... saMsArano nAza ane mokSanI utpatti, Atmadravya trikALI dhruva. AhAhA.! zuM kahe che A? A to vijJAnanuM vijJAna che, aMtara AtmajJAna che. AtmajJAna vinA kadI janma-maraNanA aMta Avaze nahi. corAzI avatAramAM rakhaDI rakhaDI ghAMcInA ghANInI peThe pIlAIne marI gayo che anaMtakALathI. AhAhA...! ahIMyAM kahe che, pote nitya pragaTa thayo. sahaja anaMta guNathI "avarathI birAjamAna che. "zanIvarathama zabda che. "gavaratha' no artha avasthA na levo. anaMta guNe birAjamAna gavarathI nizcaya che. sahaja nizcayathI anaMta guNa che, basa ema levuM. avasthA nahi. "gavaratha' cokkasapaNe che. AhAhA.! vaLI kevuM che?" "pujAntazuddha' have AvyuM. ohoho! AtmA jyAM anaMta ekAMta zuddha aMdara hato evI dazA pragaTa thaI. aMtara anubhava karatA karatA, AtmajJAnamAM lIna thatA thatA to e paryAya, e avasthA evI thaI ke, ekAMta zuddha, sarvathA zuddha thaI. kathaMcitu zuddha ane kathaMcit azuddha ema nahi. AhAhA.! (koI kahe, siddhane paNa duHkhI kaho. e duHkhI nathI. pUrNa AnaMda svarUpa che. AhAhA.! pUrNa AnaMda thayo tene pachI janma-maraNa nathI. AhAhA...! "vattazuddha" "sarvathA prakAre zuddha che." AhAhA.! paramAtmaprakAzamAM to thoDuM kahyuM che. indriyanuM sukha bhagavAnane nathI. paramAtmaprakAzamAM lIdhuM che. indriyonuM sukha kyAM che? A to indriyanI jaDanI kalpanA che. e indriyanuM sukha nathI, eTaluM tyAM paramAtmaprakAzamAM thoDuM lIdhuM che. ahIMyAM to (kahe che), ekAMta paripUrNa zuddha sukhI ja che. AhAhA...! atIndriya AnaMdano nAtha bhagavAna aMdara, atIndriya jJAna ane AnaMdano sAgara nAtha aMdara birAjamAna (che) teno aMtaramAM anubhava karatA karatA, tenuM anusaraNa karatA karatA dazAmAM jyAM pUrNa zuddhatA pragaTa thaI. AhAhA.. te nitya ekAMta zuddha che. AhAhA.! "vaLI kevuM che?" "atyanta-zmIrIra AhAhA"anaMta guNe birAjamAna...." gaMbhIra ohoho.! kahevuM gUmaDuM thAya che ne gUmaDuM? gaMbhIra gUmaDuM bahu pAkI jAya Ama saDo, saDo (thaI jAya). vATa paNa gare nahi aMdara. AtmAno AnaMda jyAM pragaTa thayo te atyaMta gaMbhIra che. eTale? e AnaMdanI eTalI gaMbhIratA che ke jeno pAra nathI. AhAhA.! evo
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 kalazamRta bhAga-6 AnaMda aMdara bharyo ja che paNa enI dRSTi ane samyagdarzana, jJAna ne anubhava karatA karatA A pragaTa thAya che. AhAhA...! anaMta anaMta gaMbhIra, jenI eka samayanI dazA pUrNa mokSa, teno pAra nathI. akSaya anaMta gaMbhIra che. AhAhA.! akSaya anaMtA jyAM cAritrane akSaya anaMta kahyuM to pUrNa dazAnI akSaya ameyanI maryAdA zuM kahevI? kahe che. atyaMta gaMbhIra che, bhAI! AhAhA...! mokSano mArga e dharma, e dharma koI alaukika cIja che. e koI bahArathI prApta thatI nathI. aMtara AtmAmAM paDyuM che, aMdaramAM dhyAna karavAthI, aMtaranA AnaMdanuM dhyAna karavAthI AnaMda ane dharma thAya che. AhAhA. ahIM to thoDI dayA pALe ne paisA thoDA kharce to kahe, dharma thaI gayo, lyo dhULamAMya dharma nathI. tArA karoDa, be karoDa, abaja kharca ne e to dhULa che, mATI che. mATImAM tAro dharma kyAMthI Avyo? AhAhA...! ahIMyAM to kahe che. atyaMta gaMbhIra ane dhIra. be artha vAparyA. anaMta guNe birAjamAna evo ane dhIra. dhIruM che eTale sarva kALa rahenAruM che, zAzvata rahenAruM che. saMsArano nAza thaIne AtmAno mokSa thayo, potAno anubhava karatA karatA kevaLajJAna thayuM, paramAtmA (thayo) e zAzvata che. AhAhA.! che? "zA kAraNathI?" " vAravarasamarataH AhAhA...! "viIR' zuM kahyuM? "ekarUpa thayelAM..." anaMta anaMta AnaMda ekarUpa dazA thaI gaI. jevI vikArI dazA hatI to anekarUpa hatI. mokSa dazA aMdara thaI (to) aMdara AtmA ekarUpe AnaMda che. dazAmAM ekarUpa AnaMda pUrNa pragaTa thayo. anekANuM nAza thaI gayuM. evo ekAkAra. AhAhA..! "svara' "anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta sukha ane anaMta vIryanA atizayanA kAraNe." vizeSatAne kAraNe sukhI che. AhAhA...! "vaLI kevuM che?" "svastha ane maNini nIne potAnA niSThampa pratApamAM magnarUpa che. bhAvArtha Ama che ke-sALakarmakSayalakSaNa mokSamAM Atmadravya svAdhIna che, anyatra caturgatimAM jIva parAdhIna che. cAhe to narakamAM jAo, pazumAM, manuSyamAM ke deva badhA parAdhIna (che). A "mokSanuM svarUpa kahyuM." lyo! e "mokSa adhikAra pUro thayo. (zrotA :- pramANa vacana gurudevA) - DiviNa
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-13 O - sarvavizuddhajJAna adhikAra (maMdAkrAMtA) nItvA samyak pralayamakhilAn kartRbhoktrAdibhAvAn dUrIbhUtaH pratipadamayaM bandhamokSapraklupteH / zuddhaH zuddhaH svarasavisarApUrNapuNyAcalArciSTaMkotkIrNaprakaTamahimA sphUrjati jJAnapuJjaH / / 1-193 / / khaMDAnvaya sahita artha - "ya jJAnapuSpaH pUrvati(1) A vidyamAna (jJAnapuSpo jJAnakuMja arthAt zuddha jIvadravya (pUrvati) pragaTa thAya che. bhAvArtha Ama che ke ahIMthI zarU karIne jIvanuM jevuM zuddha svarUpa che tevuM kahe che. kevo che jJAnakuMja ? "TakojIfpradarimA' (rojI) sarva kALa ekarUpa evo che (praveda) svAnubhavagocara (mahimA) svabhAva jeno, evo che. vaLI kevo che? "varasavisara pUrNapuLyAvasArvi" (varasa) zuddha jJAnacetanAnA (visara) anaMta aMzabhedathI (zApU) saMpUrNa evuM che (puSya) nirAvaraNa jyotirUpa (mana) nizcaLa (rji: prakAzasvarUpa jenuM, evo che. vaLI kevo che ? "zuddha zuddha zuddha-zuddha che, arthAta be vAra zuddha kahevAthI ghaNo ja vizuddha che. vaLI kevo che ? "mokSapravastRptaH pratipam trImUta. (vazva baMdha arthAt jJAnAvaraNAdi karmapiMDa sAthe saMbaMdharUpa ekakSetrAvagAha ane (mokSa) mokSa arthAt sakaLa karmano nAza thatAM jIvanA svarUpanuM pragaTapaNuM,-evA (pravastRpta ) je be vikalpo, temanAthI (pratipaTama) ekendriyathI mAMDIne paMcendriya paryAyarUpe jyAM che tyAM (TUrImUta.) ghaNo ja bhinna che. bhAvArtha Ama che ke ekendriyathI mAMDIne paMcendriya sudhI jIvadravya jyAM tyAM, dravyasvarUpanA vicAranI apekSAe, baMdha evA ane mukta evA vikalpathI rahita che; dravyanuM svarUpa jevuM che tevuM ja che. zuM karatuM thayuM jIvadravya (arthAt jJAnapuMjI evuM che? "zvinInuM movatrAribAvAnuM sapaLa prayama nItvA (svinIna) gaNanA karatAM anaMta che. evA je (rUM, "jIva kartA che" evo vikalpa, (mova7) "jIva bhokatA che" evo vikalpa, (vArimAvAna) ityAdi anaMta bheda temano ( ) mULathI (pranayam nIvA) vinAza karIne. Ama kahe che. 1-193.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazamRta bhAga-6 poSa vada 2, budhavAra tA. 25-01-1978. kaLaza-193 pravacana-214 sarvavizuddhajJAna adhikAra'. tyAM zuddhAtmadravya paNa lakhyuM che. kayAMka che. zuddhAtmadravyano adhikAra, ema lakhyuM che, ane Ama sarvavizuddhajJAna adhikAra. pahelo zloka. (maMdAkrAMtA) nItvA samyak pralayamakhilAn kartRbhoktrAdibhAvAn dUrIbhUtaH pratipadamayaM bandhamokSapraklRpteH / zuddhaH zuddhaH svarasavisarApUrNapuNyAcalArciSTaMkotkIrNaprakaTamahimA sphUrjati jJAnapuJjaH / / 1-193 / / yaM jJAnapuSpaH pUrvati tyAMthI-chellA zabdathI lIdhuM che. "yaM jJAnapuSpaH pUrvati mAM" "A vidyamAna..." A batAve che-jJAnakuMja prabhu A zuddha vidyamAna che. "yaM jJAnapuSpa eTale ke "zuddha jIvadravya..." "jJAnakuMja arthAtu zuddha jIvadravya..." "eTale vidyamAna, A che. "pragaTa thAya che. zuddha jIvadravya pragaTa thAya che. trikALI dravya je che e evuM ne evuM pragaTa thAya che, trikALa. trikALa che, paryAyamAM pachI pragaTa thAya che, paNa vastu to trikALa evI ja che. ekendriyathI paMcendriya ane pahelA guNasthAnathI cauda guNasthAnamAM badhAmAM e vastu ekarUpa cidUghana AnaMdakaMda che. jemAM guNasthAnabheda paNa nathI, jemAM ekendriya, beindriya Adi bheda nathI, evI cIja paranA kartA-bhoktApaNAthI rahita eTale ke utpAda utpAdathI zabda che ne? ahIMyAM mULa to zuM kahevuM che. e AtmA pote utpAdaka kartA ane padravya utpAdya (arthAtu) tenuM karma che, ema nathI. AtmA utpAdaka-kartA ane bIjA dravyanI paryAyanuM utpAdya-karma-kArya ema nathI. emAMthI kramabaddha kAryuM che. A gAthAnI TIkAmAMthI kramabaddha kAryuM che. pratyeka dravyanI paryAya kramasara je samaye je thavAvALI che te ja thAya che, emAM paranuM kartA-karmapaNuM AvatuM nathI. oho...! AtmA zarIrane halAve-calAve evI koI kriyA AtmAmAM nathI. AhAhA.! paramArthe to bhagavAna AtmA rAganA baMdhana ane mokSanA kartApaNAthI paNa rahita che. AhAhA.! e to jJAnakuMja, lIdhuM ne paheluM? e to jJAnakuMja che. zuddha jIvadravya eno artha lIdho. e to zuddha vastu che. ekendriyAdipaNuM paNa emAM nathI ene guNasthAna
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-193 paNa nathI ane paranA kAryanuM kartApaNuM paNa emAM nathI. AhAhA..! Akho di' duniyAnuM kAma kare che ne? mAne che ajJAnI. huM vepAra karuM chuM, dhaMdho karuM chuM, A davAkhAnuM calAvuM chuM, iMjekzana lagAvuM che. e padravya je che emAM tenI samaye samaye kramasara thavAvALI paryAya thAya che, emAM bIjuM dravya zuM kare? thAya che emAM bIjo zuM kare? AhAhA..! e kahe che, evuM jJAnapuMja zuddha jIvadravya pragaTa thAya che. AhAhA..! paryAyamAM pragaTa (thAya che), aMdara trikALa to evuM che ja paNa trikALanI mahimA trikALathI kaheze, paNa AvI cIja che evI jene pratIti AvI tene mATe che. jene enI pratItimAM, jJAnanI paryAyamAM zeya tarIke bhAna thayuM tene te jIvadravya trikALI kartA-bhoktA rahita ane rAgAdinA kartAbhoktApaNA rahita ane potAnI paryAya kramasara thAya che tene paNa huM karuM, evI cIja emAM nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? sarvavizuddhajJAna adhikAra' che ne! 'zuddhAtmadravya adhikAra' kyAMka lakhyuM che, ko'ka ThekANe lakhyuM che. AmAM joyuM paNa hAtha na AvyuM. koI ThekANe kacAMka lakhyuM che-zuddhAtmadravya adhikAra. 83 zuddhAtmA kevo che? ke, A vidyamAna zuddha jIvadravya pragaTa thAya che. bhAvArtha Ama che ke ahIMthI zarU karIne jIvanuM jevuM zuddha svarUpa che tevuM kahe che. kevo che jJAnapuMja? kevo che jJAnapuMja? jJAnano Dhagalo. ekalo jJAnasvabhAvano puMja. AhAhA..! evI je cIja che e 'dohInpracmahimA" "sarva kALa ekarUpa evo che...' AhAhA..! sarva kALa ekarUpa trikALa jJAyakabhAva. sarvavizuddha jJAnasvabhAva sarva kALa ekarUpa trikALa che. evo anubhava thayo to jevo zuddha trikALa 52thI bhinna che, evo ja anubhavamAM paNa paranA kartA-bhoktAthI bhinna che. AhAhA..! ahIMyAM to rAgano kartA, rAgano utpAda ne rAga utpAdya-kArya ema che nahi. AhAhA..! vyavahA2 ratnatrayano je rAga che, to A to jJAnapuMja che, heM? AhAhA..! jJAnapuMja che, jJAnano to gaMja che. e rAga vyavahA2 ratnatrayane kema kare ane kema bhogave? AhAhA..! to ahIMyAM to (ajJAnI) kahe che ke, vyavahAra ratnatrayathI nizcaya ratnatraya thAya. are...! bahu phera che, bhAI! AhAhA..! vastumAM kyAM kamI che ke e paranA Azraye temAM (zuddhatA) utpanna thAya. AhAhA..! ahIM 'jJAnapuMja" kahyuM paNa anaMta guNano puMja (che). eka eka guNa anaMta zaktivaMta (che) evo puMja prabhu che emAM khAmI kyAM che? uNapa kyAM che? ochapa kyAM che? ke, 52nA kA2Ne temAM kArya thAya. AhAhA..! samajAya che kAMI? jJAnapuMja bhagavAna DhaMkotkIrNa. AhAhA..! 'sarvakALa ekarUpa evo che...' jJAtA-dRSTA, atIndriya AnaMda Adi svabhAva, sarva kALa zuddha jIva jevo che tevo sarva kALa rahe che. koI kALe e ekendriyanI paryAyamAM ke guNasthAnanI paryAyamAM Avato nathI. AhAhA..! haiM? AhAhA..! sarva guNasthAna, ekendriya, beindriya, traNaindriya, jIvanA cauda bheda, paryApta-aparyApta Adi, emAM e jIvadravya AvatuM nathI.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 kilazAmRta bhAga-6 e jIvadravyamAM che ja nahi. AhAhA...! have AvuM jIvadravya jyAM sudhI enA jJAnamAM, pratItimAM, anubhavamAM na Ave tyAM sudhI ene jIvanI zraddhA ja nathI. Avo AtmA che, evo AtmA pratItimAM na Ave tyAM sudhI tene to Avo AtmA che, ema che ja nahi. AhAhA...! paranA eka rajakaNane paNa karI zake evI to AtmAmAM tAkAta che nahi paranA kartRtvamAM to potAno AtmA pAMgaLo che. paMgu, paMgu che). AhAhA.. potAnA vIrya-puruSArthathI pUrNa bharelo che. AhAhA.! e TaMkotkIrNa jevuM che ekarUpa evuM che. praveda mahimA "svAnubhavagocara svabhAva jeno, evo che.' bhASA juo. che to che evo, paNa che ekarUpa trikALa AnaMdarUpa, guNasthAnAdi bheda jemAM nathI ane kartA-bhoktA paNa nathI ema kone pratItimAM Ave che? AhAhA...! AvuM trikALa astitva che, tAdAmya svarUpa mojUdagI dharAvatI cIja kone dRSTimAM Ave che? kahe che. mojUda che. che to che paNa kone che? "svAnubhavagocara svabhAva jeno, evo che. AhAhA..! samajAya che kAMI? e bhagavAna AtmA to che evo che. trikALa AnaMdakaMda jJAnakuMja, guNapuMja, zAMta. zAMtarasano paMja, akaSAyarasano puMja ema eka eka zaktinA rasano puMja prabhu (che), paNa kone? AhAhA. 'cImanabhAI ! A tamAro prazna hato ne? kAraNaparamAtmA che to kArya kema AvatuM nathI? bhAIno prazna hato ne? kAraNaparamAtmA kaho, Avo che ema kaho), AhAhA.! to kAraNa che to kArya kema AvatuM nathI? paNa kone? svAnubhavagocara mahimA jene che, tene. je e taraphano, svano anubhava kare tene Avo kAraNaparamAtmA che. AhAhA...! samajAya che kAMI? jene najaramAM ane pratItimAM e cIja ja AvI nathI tene che ema kyAMthI AvyuM? AhAhA...! samajAya che kaI? e kahyuM, "svAnubhavagocara." mahimAnI vyAkhyA karI. svAnubhavagocara mahimA ema nahi kahetA, "svAnubhavagocara svabhAva jeno...." (ema) mahimAnI vyAkhyA karI. samajAya che kAMI kahevuM ema che ke, svabhAva Avo che, svAnubhavagocara ja svabhAva che. svabhAva che paNa svAnubhavagocara thAya tene mATe e svabhAva che. AhAhA...! samajAya che kAMI? sUkSma vAta che, bhAI! bhagavAnanI vAta bahu jhINI che. loko bahArathI (bhAnI beThA che. AhAhA.! mumukSu :- kevaLa dhAraNAthI kAma na cAle. uttara :- kevaLajJAna-bevaLajJAna aMdaramAM che nahi. e vastu to ekarUpa che. kevaLajJAna vyavahAranayano viSaya che. ahIM to sAdhakajIvanI vAta levI che ne? AhAhA.! kevaLajJAna paNa vyavahAranayano viSaya che. ahIMyAM zuddhanayano viSaya ekarUpa trikALa batAvavo che. AhAhA! samajAya che kAMI? TaMkotkIrNa jenI mahimA. AhAhA.! eTale? sarva kALa ekarUpa rahevuM evo svabhAva svAnubhavagocara che. AhAhA.! Ama gulAMTa mArIne vAta kare che. zuM kahyuM samajANuM ke, sarva kALa ekarUpa evo che svabhAva jeno, evo anubhavagocara svabhAva che. AhAhA..!
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-13 85 samajAya che kAMI? mArga bhAI! bahu alaukika che. AhAhA.. ahIMyAM to rAgane jarI ema kahe ke, rAga karavo e to napuMsakatA che. e jinavANI (kahevAya)? ema (ajJAnI) kahe che. are...! bApu! jinavANI e che, bhAI! jinavANI rAganI vAta kare paNa rAgane jANavA mATe vAta kare. rAgano kartA ane rAga enuM kArya che e batAvavA mATe jinavANI vAta nathI karatI. AhAhA...! jinavANI nAma jemAM vItarAgatA bharI hoya, jemAMthI vItarAgatA prasiddha thAya, cAra anuyoganI jinavANIno sAra to vItarAgatA che. AhAhA...! pahelethI ja jinavANImAM vItarAgatA prasiddha thAya e jinavANI che-vAcaka. vAcyamAM vitarAgatA utpanna thAya che. AhAhA.. jema keOMkAramAM be zabda lIdhA che ne? 5 kArazabda vizad yAtaii eka AtmikabhAva eka yugala ko. 8 vikalpa je UThe che ene pudagala kahyuM che. AhAhA...! ane 5 vastu je AtmA che e Atmika rUpa che. AhAhA...! 5 zabda vizad yAtai eka AtmikabhAva eka pudgala ko. AhAhA.! ema ahIMyAM kahe che ke, vastu evI che AvI eka vANI che ane vastu AvI che evo svAnubhava che. AhAhA.! samajAya che kaI? - "svAnubhavagocara svabhAva jeno, evo che. AhAhA. enI mahimA ja evI che ke svabhAvathI ja anubhavamAM Ave che, koI vyavahArathI, rAgathI anubhavamAM Avato nathI. svAnubhavagocara-sa-anubhavagamya. gocara eTale gamya. sa anubhavagamya. potAnA svabhAvane anusarIne thavAlAyaka bhAvathI gamya che. samajAya che kAMI? AhAhA...! hai? mumukSu - svAnubhavanuM zuM sAdhana che? uttara :- sAdhana, e pote sAdhana che. sAdhana zuM? prajJAchINI kIdhuM no prajJAchINI kaho ke svAnubhava kaho. AhAhA...! tyAM svAnubhava lIdhuM che, prajJAchINInA arthamAM e lIdhuM che. AhAhA...! vastu che, AtmA che e jevo che tevo traNe kALa ekarUpa che. jevo che tevo traNe kALa ekarUpa che, ekarUpa che, (paNa) kone? je svAnubhavagocara, svAnubhavagamya kare ene. AhAhA.! samajAya che kAMI? vAta to alaukika che, bhagavAnA A bahAranA vAdavivAde patto khAya evuM nathI. AhAhA.! jyAM lakhyuM hoya ke, vyavahAra sAdhana ane nizcaya sAdhya. e to nimittanuM jJAna karAvyuM che, bhAI! AhAhA...! paNa zuM kare? pATha evo che eTale evo artha lagADI the. AhAhA...! nizcayathI to aliMgagrahaNamAM ema kahyuM. dravya yatinA bhAva rahita Atmavastu che. dravyaliMga che, paMcamahAvratano vikalpa ane nagnapaNuM, tenAthI rahita bhagavAna AtmA che. temAM e dravyaliMga che ja nahi. AhAhA.! samajAya che kAMI che ne? 17mA bolamAM che. 20 bola che ne 20, aliMgagrahaNamAM 18mAM guNabhedanA vizeSa nathI, 19mAM paryAyanA vizeSa nathI, 20mAM dravyanuM AliMgana nathI, paryAyanuM AliMgana che. ane 17mAM ema che,
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 kalazamRta bhAga-6 bhagavAna AtmA, jene yatinA bAhya AcArano abhAva che. AhAhA. je svarUpamAM sarva kALa ekarUpa kahyuM ne? sarva kALa ekarUpa te svAnubhavagocara che. paNa sarva kALa ekarUpa kevo che? ke, emAM yatinA aThyAvIsa mULaguNa ane nagnapaNAno to trikALa abhAva che. AhAhA...! samajAya che kAMI? jemAM abhAva che tene kAraNe bhAva thAya? dravyaliMga aThyAvIsa mULaguNano paNa jemAM abhAva che, to e paMca mahAvratanA bhAvathI AtmAnuM kalyANa thAya? samajAya che kAMI? dehathI bhinna, rAgathI bhinna, paranA kartRtva, bhophtatvathI bhinna evuM vastunuM svarUpa enI jJAnanI paryAyamAM pratItimAM jyAM sudhI na Ave tyAM sudhI ene che evo vizvAsa nathI. hasamukhabhAI! jhINI vAta che, bhAI! AhA! A koI bahAranA sAdhanathI samajAya ke pragaTe evI cIja nathI. AhA. jemAM teramuM guNasthAna nathI, sayogI guNasthAna jemAM nathI. AhAhA.. jemAM caudamuM guNasthAna nathI. AhAhA.! evuM sarva kALa ekarUpa. peluM to bhedarUpa thayuM ne? samajAya che kAMI thoDuM paNa satya hovuM joIe, bhagavAnA AhA...! evI cIja aMdara guNasthAnanA bhedarahita, ekendriya, be indriya, traNa indriya, cauindriya. paMcendriya, saMjJI, asaMzI, paryApta, aparyApta bhedarahita... AhAhA! TaMkotkIrNa sarva kALa ekarUpa rahenArI cIja. AhAhA...! jemAM dvatapaNuM nathI. AhAhA..! evI cIjano svAnubhavagocara mahimA che athavA svAnubhavagamya svabhAva che. AhA...! e to koI bIjI cIja che. nirvikalpa jJAnathI tenuM bhAna thAya che. e cIja che, e nirvikalpa jJAnathI A che ema bhAna thAya che, bIjo koI upAya nathI, bhagavAna! AhA.! samajAya che kAMI? are.! zarIra zuM, kapaDA zuM, dAgInA zuM, A zarIramAM raMgarogAna karyA che. AhAhA...! e to jaDa che, bhagavAna! e to tArAmAM che ja nahi. tuM ene aDyo nathI ane e cIja tane aDI nathI. AhAhA...! paNa ahIM to kahe che ke, parano rAga karavo evo kartA ane paranuM kArya evo svabhAva emAM nathI. AhAhA.! e to sarva kALa ekarUpa rahe che. ekarUpa kahevAmAM zuM AvyuM samajAya che kAMI AgaLa kaheze, AhAhA...! "vaLI kevo che?" "svarasavisara/pUrNapukhyavasarvi AhAhA...! "ravarara' "zuddha jJAnacetanA" e svarasa. zuddha jJAnacetanA e potAno svarasa AtmA che. AhAhA..! zuddha jJAnacetanA, zuddha AnaMda cetanA, AhAhA...! zuddha Izvara cetanA-prabhu cetanA-prabhutva, zuddha jIvatva cetanA... AhAhA.! evI anaMtI zaktinI cetanA... AhA...! e "anaMta aMzabhedathI..." e zuddha jJAnacetanA 'visara 'visara. visara eTale anaMtabhedathI, "anaMta aMzabhedathI... AhAhA...! saMpUrNa evuM che." bhagavAna svarasathI jJAnarasathI, AnaMdarasathI, anaMta zaktinA zuddharasathI paripUrNa... AhAhA. evuM "anaMta aMzabhedathI saMpUrNa evuM che. AhAhA.. bheda anaMta che, paNa che ekarUpa. ekarUpamAM evA anaMta bheda che, ema kahe che. pahelA to kahyuM ke,
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-193 ekarUpa trikALa che. huM chatAM enI zaktimAM keTalI zakti che ke, anaMta aMzabheda che. anaMta svabhAva, anaMta svabhAva che. "visara', "visarano artha che. ghaNe ThekANe I artha Ave che. zabda ghaNo gotyo paNa maLato nathI hajI. visaramAMthI anaMta kema kADhyuM? ghaNe ThekANe A Ave che-visara. saMpUrNa aMzabhedathI evuM che. eTale zuM kahe che? sarva kALa ekarUpa kahyuM. paNa emAM je guNa che ne, guNa? e anaMta che, anaMta. paNa e anaMta paNa pUrNa che. anaMta guNa je che, bheda che, vastumAM anaMta aMzabheda che paNa e paNa pUrNa che. AhAhA..! AvI cIjA AhAhA.! are.. vastusthiti ja AvI che te vastunuM mojUdagIpaNuM, astipaNuM, haiyAtIpaNuM Ama ja che, vastu AvI ja che paNa e tarapha anubhavagamya kare ene evuM mAnavAmAM Ave che. AhAhA...! roga ne raMga to kyAMya rahI gayA. zarIrano raMga rUpALo ne A roga aMdara A dhULa kyAMya che nahi, e badhuM to jaDamAM che. samajAya che kAMI? AhAhA...! "visara' vizeSe. aMdara anaMta aMzabheda che. visara' zabda ghaNe ThekANe Ave che. khabara che, emAMthI zodhyuM nathI. "visara vizeSe aMdara anaMta guNo sare che. koI saMskRta zabda che. jyAM hoya tyAM visara (zabda) Ave che tyAre anaMta che, ghaNe ThekANe "visara Ave che. anaMta aMzabheda. e zuM kahe che? vastu tarIke sarva kALa ekarUpa hovA chatAM emAM anaMta aMza je guNa che e paNa paripUrNa che. AhAhA...! dravyathI paripUrNa che, guNathI paripUrNa che. guNa anaMta che. AhAhA.! evo bhagavAna AtmA aMzabhedathI paNa paripUrNa che. AhAhA...! guNabhedathI paNa paripUrNa che. AhAhA.! samajAya che kAMI? mArga evo, bhAI! vItarAgamArga che. AhAhA. Ama deha chUTaze. deha chUTaze A bhave to chUTaze ke nahi? AhAhA. kenI kora lakSa rAkhIne chUTaze? ema kahe che. bApu! jyAM pUrNa che ne? bhale emAM guNo anaMta ho paNa e paNa pUrNa che. tyAM lakSa, dRSTi lagAva ne deha chUTe, pharIne deha nahi maLe ane ekAda-be deha haze topaNa e jJAnanA zeya tarIke che. samajAya che kAMI? AhAhA...! zuM zailI digaMbara saMtonA zloko, enI TIkA, eno pATha ghaNo gaMbhIra, ghaNo gaMbhIra. enI UMDapano pAra nathI. AhAhA...! kahe che ke, bhagavAna AtmA to sarva kALa ekarUpa che paNa enA bhedo karo topaNa eka eka guNa pUrNa bharela che. AhAhA.! are. AmAM paradravya anukULa dekhIne harakhano avasara kyAM? huM ane pratikULatA dekhIne emAM zokano avasara kyAM? AhAhA.. jyAM bhagavAna pUrNAnaMda ne pUrNa jJAnakuMja eka eka guNathI paripUrNa, paripUrNa, paripUrNa bharela che. AhAhA...! tene jeNe aMtaramAM anubhavagamya karyo tene pachI bahAramAM kAMI che nahi. samajANuM kAMI? AhAhA! jhApUrva', "zApUrNa che ne? "saMpUrNa... lyo. nahitara pUrNano artha ApUrNa thAya che,
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 kalazAmRta bhAga-6 paNa "mApUrNa-samasta prakAre saMpUrNa. AhAhA...! "gApU samasta prakAre pUrNa. AhA.! evo bhagavAna dhruva nityAnaMda prabhu, e svAnubhavagamya che, e svabhAva svAnubhavagamya che, koI vyavahAra ne rAgathI ne vikalpathI paNa gamya thaI zake evuM enuM svarUpa ja nathI. AhAhA...! eno nirdhAra-nirNaya to kare pahelo ke, cIja AvI che. AhA.! "puSya' "nirAvaraNa jyotirUpa..." ahIMyAM puNyano artha pavitratA kahevI che. puNyano artha A puNya (-vibhAva) nahi. samajANuM kAMI? AvyuM ne? "svarasavisara/pUrNapuSpAvatArvi: ahIMyAM puNya eTale pavitratA levI che. A loko puNyanA bhAvane pavitratA banAve che ke, juo! A puya che, e puNya eTale pavitratAnuM kAraNa pUchyuM. e rAganuM puNya che e to apavitra che. AhAhA...! A to pavitra svabhAva che. AhAhA...! e nirAvaraNa jyoti che tene ahIM puNya kahevAmAM Ave che. nirAvaraNa jyoti che-AvaraNa vinAnI vastu che. bheda vinAnI vastu che tene ahIM puNya kahevAmAM Ave che. AhAhA.! e eka ThekANe TIkAmAM Ave che ke, pavitratAne kare te puNya. e puNya pachI laI jAya che zubhabhAvamAM. are...! bhAI! zubhabhAva to rAga che, e jhera che, viSakuMbha kahyuM ne? to viSakuMbha e vastunuM svarUpa che? vastunA svarUpanI prApti mATe viSakuMbha kAma kare? madada kare? AhAhA..! hai mumukSu - puNyane to pavitratA ja kahevAya ne? uttara:- puNyamAM pavitratA ja nathI. A puNya pavitratAnA arthamAM che. olA zubhabhAvanA arthamAM A puNya nathI. A puNya che i pavitra che enA arthamAM puNya che ane zubhabhAva puNya che e apavitra ane jhera che. eka ja puNyanA artha be che. je ThekANe jyAM je (artha) joIe te joIe ne? AhAhA...! samajAya che kAMI? AhAhA...! ahIM to kAMIka be-cAra-pAMca karoDa rUpiyA thaI jAya ke be-cAra abaja rUpiyA thaI jAya to ohoho...! A bhAI puNyazALI che. AhAhA...! hai? mumukSu :- karmI che. uttara :karmI che, bhAgyazALI che. karmazALI che e to. AhAhA.. puNya to ene kahIe ke bhagavAna paripUrNa pavitratA che tene puNya kahIe. AhAhA...! A paisAvALAne puNyazALI kahe, garIba mANasa hoya ne? pAMca-dasa hajAra mAMDa mAMDa maLatA hoya ane jyAM pAMca-pacAsa lAkha, karoDa, be karoDa, pAMca karoDa thAya tyAM to... ohoho. jANe zuM thayuM ne zuM maLyuM. jhera maLyA che. AhAhA...! amRtano sAgara bhagavAna ekarUpa traNe kALa rahenAra tenA guNo paNa traNe kALe ekarUpe paripUrNa rahenAra che. AhAhA. evo bhagavAna AtmA, ene ahIMyAM puNya kIdhuM che. samajANuM kAMI? puNa nirAvaraNa jyotirUpa..." ema bhASA lIdhI che ne? AvaraNa vinAnI jyoti e svarUpa te puNya che. tene puNya kahIe. AhAhA...! pavitratAno sAgara che, pavitratAno
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-193 piDa che, pavitratAthI bharelo mahAsamudra che. AhAhA...! e svayaMbhU che. e pavitratAthI svayaMbhU che. AhA...! potAthI pote pavitra che. AhAhA...! "vana nizcaLa..." "rviH prakAzasvarUpa jenuM..." "rva eTale prakAza. acaLa jeno prakAza che "evo che." AhAhA. bhagavAna AtmA dhRvarUpa nitya dravya svabhAva evo che. pahelA anubhavagocara kahI gayA paNa have to vastu AvI che, te jevI che tevI anubhavamAM AvavI joIe, ema. AhA...! nizcaLa prakAzasvarUpa jenuM evo che. vaLI kevo che? zuddha-zuddha..." be vAra lIdhuM. AhAhA...! be vAra zuddha kahevAthI ghaNo ja vizuddha che. bIjAmAM (zuddha-zabdano artha ema kahyo ke, rAgathI paNa rahita, parathI paNa rahita. be vAra kahyuM ne rAgathI paNa rahita zuddha ane parathI rahita mATe beya rIte zuddha parathI rahita ekaluM zuddha ema nahi paNa rAgathI rahita paNa zuddha. AhAhA.! vyavahAra ratnatrayano je rAga che tenAthI paNa rahita zuddha ane pAradravyathI paNa rahita e zuddha. AhAhA...! samajANuM kAMI? have AvI to cokhkhI vAta che paNa vyavahAranI rucivALAne basa e vyavahAra kriyAkAMDa e ja dharma. be vAta karI). "mokSapravastRptaH pratipam sUrImUta AhAhA.! "jJAnAvaraNAdi karmapiDa sAthe saMbaMdharUpa ekakSetrAvagAha." karma, enAthI "sUrImUta. eka ja kSetramAM karma ane AtmA che paNa e karmathI atyaMta "tUrImUta. AhA! AkAzanA kSetre, AkAzanA kSetre eka, hoM! bAkI to) AtmAnuM kSetra bhinna che, paramANunuM kSetra bhinna che. AkAzanA kSetre ekaavagAha hovA chatAM atyaMta dUra che. AhAhA...! ekabIjAmAM atyaMta abhAva che. samajAya che kAMI e baMdhanI vyAkhyA karI. have, mokSa. "sakaLa karmano nAza thatAM jIvanA svarUpanuM pragaTapaNuM-evA je be vikalpo..." temanAthI rahita che. AhAhA...! be paryAyanA bheda paNa nathI e to trikALa ekarUpa che. AhAhA...! baMdha eka samayanI paryAya, mokSa eka samayanI paryAya. AhAhA...! e bethI bhinna che. bhagavAna dravya svabhAva to bethI bhinna che. AhAhA! e be vikalpathI rahita che. AhAhA.! AvI vAta che, bhAI! "sarvavizuddhajJAna adhikAra che ne? je be vikalpo, temanAthI ekendriyathI mAMDIne paMcendriya paryAyarUpe jyAM che tyAM...." karmathI ane baMdha-mokSathI "ghaNo ja bhinna che. AhAhA...! jyAM hoya tyAM baMdha ane mokSa bethI rahita che. AhAhA.! evo dravya svabhAva zuddha cidAnaMda anaMta AnaMdakaMda prabhu. AhAhA...! pratipama' kIdhuM ne? "tyAM ghaNo ja bhinna che." AhA. "bhAvArtha Ama che ke ekendriyathI mAMDIne paMcendriya sudhI jIvadravya jyAM tyAM, dravyasvarUpanA vicAranI apekSAe, baMdha evA ane mukta evA vikalpathI rahita che; dravyanuM svarUpa jevuM che tevuM ja che. zuM karatuM thayuM jIvadravya (arthAt jJAnapuMjI evuM che?' e vastu jarI jhINI che. vizeSa kaheze) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva)
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 kalazamRta bhAga-6 poSa vada 3, guruvAra tA. ra6-01-1978. kaLaza-193, 194 pravacana-215 sarvavizuddhajJAna adhikAra chelle che. dravyanuM svarUpa jevuM che tevuM ja che." che nIce? chellethI trIjI lITI che, trIjI lITI. nIcethI trIjI lITI, hindImAM, hoM che? 'dravyanuM svarUpa jevuM che tevuM ja che. zuM karatuM thakuM." ema kahe che. jIva je jIvadravya vastu che e to jevI che tevI che. zuM karatI thakI jevI che tevI rahe che? ema kahe che. AhAhA! "dravyanuM svarUpa jevuM che tevuM ja che. zuM karatuM thayuM jIvadravya (arthAt jJAnapuMjI evuM che?' AhAhA...! vitA vartumovatrAphimAvInuM saca pranayama nItvA gaNanA..." "va" "hine eTale "gaNanA karatAM anaMta che. evA je jIva kartA che evo vikalpa..." AhAhA.! jIva to jJAnasvarUpa, AnaMda svarUpa che. e jIva rAgano karyA che e vikalpa che e mithyAtva bhAva che. jIva evo che nahi. kemake jIvamAM evo koI guNa nathI. trikALI zakti-guNasvabhAva nathI ke rAgane kare evI koI zakti nathI. samajANuM kAMI dravya je Atmadravya che, vastu, emAM evI koI zakti nathI. anaMta guNa che, besumAra guNa che. besumAra kahe che hindImAM. AhAhA.! jIvadravya che emAM besumAra anaMta anaMta guNa che. AkAzanA pradezanI saMkhyA karatA anaMtaguNA guNa che paNa emAM koI evo guNa nathI ke rAga kare. AhAhA...! dayA, dAna, vrata, bhaktino rAga kare evo koI guNa nathI, ema kahe che. AhAhA...! guNa hoya to rAga thayA ja kare. paNa che ja nahi evo koI guNa). jIvadravya jevuM che tevuM zuM karatuM thakuM evuM che? ema kahe che ne? "zuM karatuM thayuM jIvadravya (arthAt jJAnapuMjI evuM che?" zuM karatuM thayuM jIvadravya evuM che? AhAhA...! "vinAna' akhila nAma saMpUrNa. jIva karyA che tevo vikalpa, "jIva bhoktA che' evo vikalpa AhAhA...! parano kartA bhoktA to che ja nahi. zarIra, vANI, paranI dayA pALavI e to jIva karI zakato ja nathI. ahIMyAM to aMdaramAM rAga thAya che enI vAta che. puNya, pApanA je asaMkhya prakAranA vikalpa che enI vAta che. ahIM to gaNanA karavI anaMta che, ema kahyuM. anaMta jIva, anaMta pudgala che emAM (lakSa karIne) koIpaNa vikalpano kartA thAya to e vikalpa anaMta prakAranA che. AhAhA.. samajANuM kAMI? jhINI vAta bahu "sarvavizuddhajJAna adhikAra che ne? evo vikalpa, jIva bhoktA che evo vikalpa, ItyAdi anaMta bheda temano..." ThIkA AhAhA.! anaMta prakAre anaMta dravya bhinna che to tenuM anaMta lakSa karIne, teno kartA
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-194 91 nathI, paNa temanuM lakSa karIne rAgano kartA thAya che ane rAgano bhoktA thAya che e jIvano svabhAva nathI. jIvano svabhAva nathI paNa enA koI guNano svabhAva nathI. AhAhA...! che? anaMta bheda temano mULathI vinAza karIne. Ama kahe che. jeNe e vikalpanA anaMta prakArano mULathI nAza karI dIdho che tenuM nAma AtmadravyanuM jJAna ane samyagdarzana kahe che. AhAhA.! samajANuM kAMI? anaMta paradravya taraphanuM lakSa karIne koIpaNa kALamAM anaMta padArtha pratyeno je vikalpa UThe che teno kartA to nathI paNa e taraphanuM lakSa karIne anaMta prakAranA vikalpa UThe che, ema kahe che. nahitara to che to asaMkhya prakAra. paNa anaMta padArtha che e paNa besumAra anaMta padArtha che tenuM lakSa karIne rAganuM karavuM, vikalpanuM karavuM... che ne? "anaMta bheda temano mULathI vinAza karIne. AhAhA...! mULamAMthI para taraphanA lakSanA anaMta prakAranA vikalpanA, rAganA bheda. AhAhA. temano mULathI vinAza karIne jevo che tevo anubhava, samyagdarzana thAya che, ema kahe che. AhAhA...! jevuM che tevuM ja che te zuM karatuM thakuM evuM che ke, mULamAM je anaMta prakAranI vikalpanI jAta che teno mULathI vinAza karIne. aMtaramAM jevo che tevA AtmAnuM samyagdarzanamAM bhAna thaI gayuM. AhAhA...! samajANuM kAMI? ane jevo che tevo pragaTa paNa thaI gayo. paryAyamAM jevo che tevo pragaTa thaI gayo. sUkSma vAta che. A bahAranI dhamAla, Ama karavuM ne tema karavuM e vAta to ahIMyAM che ja nahi, paNa bahAranuM lakSa karIne vikalpa utpanna thAya che teno mULathI vinAza karIne. AhAhA...! AtmA jJAtA-daSTA AnaMdanI utpatti thaI te mULathI vikalpano nAza karIne utpanna thaI. AhAhA...! jhINuM bahu bhAI! AhAhA.! I pahelA zlokano artha thayo. have bIjo zloka. (anuSTrapa) kartRtvaM na svabhAvo'sya cito vedayitRtvavat / ajJAnAdeva kartAyaM tadabhAvAdakArakaH / / 2-194 / / khaMDAnvaya sahita artha :- "sarca vita: stRtva na ramavA (ca vita:) caitanyamAtrasvarUpa jIvano, (vartutva) jJAnAvaraNAdi karmane kare athavA rAgAdi pariNAmane kare evo (svamAva:) sahajano guNa nathI; dRiSTAnta kahe che-] veyitRtvavata jema jIva karmano bhoktA paNa nathI. bhAvArtha Ama che ke-jo jIvadravya karmanuM bhoktA hoya to kartA hoya; te to bhoktA paNa nathI, tethI kartA paNa nathI. "vartI ejJAnAt va' (caM) A. ja jIva (vartA) rAgAdi azuddha pariNAmane kare che evuM paNa che te zA kAraNathI? (ajJAnAt
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 kalazamRta bhAga-6 va) karmajanita bhAvamAM Atmabuddhi evo che je mithyAtvarUpa vibhAvapariNAma, tenA kAraNe jIva kartA che. bhAvArtha Ama che ke-jIvavastu rAgAdi vibhAvapariNAmanI kartA che evo jIvano svabhAvaguNa nathI, paraMtu azuddharUpa vibhAvapariNati che. "taddamAvat karava:' (taddamAvata) mithyAtva-rAga-dveSarUpa vibhAvapariNati maTe che, te maTatAM (vaIRva:) jIva sarvathA akartA thAya che. 2-194. (anuSTrapa) kartRtvaM na svabhAvo'sya cito vedayitRtvavat / ajJAnAdeva kartAyaM tadabhAvAdakArakaH / / 2-194 / / ca vita: caitanyamAtrasvarUpa jIvano..." "ca vitaH "vita: A cetanamAtra jIvano svabhAva. "ca vita: A AtmAno cetana svabhAva. "maraca vita: A AtmAno cetana svabhAva. "nRtva ne svamAva: AhAhA. caitanyamAtra svarUpa jIvano. jJAnAvaraNAdi karmane kare." evo koI svabhAva nathI. e paradravya jaDa lIdhuM. "athavA rAgAdi pariNAmane kare." AhAhA...! zubharAga, vrata, tapa, bhakti, pUjAno bhAva thAya che e paNa zubharAga che ane e zubharAgano kartA AtmA thAya ema che nahi. AhAhA.. kemake emAM evo koI guNa, zakti, svabhAva nathI. AhAhA.. jenI dRSTi svabhAva upara thaI ane nija svabhAvanuM bhAna thayuM emAM mULamAMthI paranA kartApaNAno nAza thaI jAya che. AhAhA...! samajANuM kaI che? "rAgAdi pariNAmane..." beya lIdhA. jaDakarma to nimittathI kathana che. kharekhara to aMdara rAgAdi che. zubharAga che, dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, paMca mahAvratanA pariNAma e rAga che. AhAhA.! rAgAdino kartA AtmA nathI. kemake je vibhAvarUpI paryAyanI vikRta avasthA cheemAM koI guNa evo nathI ke vibhAvanI kriyA kare. AhAhA.dravya, jIvadravyanA svabhAvamAM evI koI eka zakti nathI. anaMta zaktio che. jIvadravyamAM anaMta zaktio che paNa koI evI zakti nathI ke dayA, dAnanA vikalpane kare evI koI zakti nathI. AhAhA! tethI ema kahyuM ke, AtmAmAM anaMta zakti che paNa vyavahAra ratnatrayano je zubharAga che tene AtmA kare evo koI guNa nathI. AhAhA...! "sumanabhAI ! A tamAruM badhuM bahAranuM kiravuM kyAM gayuM? AhAhA...! A to zAMtino mArga che, bhagavAnA AtmAmAM anaMta besumAra zakti che paNa koI evI zakti nathI ke vyavahAra ratnatrayanA rAgane kare evI koI zakti nathI. AhAhA.! Ave che to tene jANe che. jhINI vAta che, bhAI! atyAre to mArga bahu pharI gayo che, ghaNo pheraphAra thaI gayo). evuM lAge ke
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-194 93 A te konI vAta kare che? kevaLInI vAta che A? siddhanI vAta che? A to jIvadravya jevuM che tevAnI vAta che. AhAhA...! bhagavAnaAtmA jJAna, darzana, AnaMda trikALI evI anaMta besumAra anaMta amApa aparimita zaktino bhaMDAra (che) paNa koI eka evI zakti nathI ke vyavahAra ratnatrayano rAga kare, evI koI zakti, guNa, svabhAva nathI. AhAhA...! to vyavahAra ratnatrayathI AtmA nizcaya pAme che, e mAnyatA) moTo mithyAtvabhAva che. AhAhA..! anaMta vAra munivrata dhAraNa karyA. "munivrata dhAra anaMta aira Taiveyaka UpajAyo, paNa AtamajJAna..." AtmAno svabhAva rAgano kartA evo koI svabhAva nathI, evA AtmAno anubhava na karyo. samajANuM kAMI? paMca mahAvrata lIdhA, dIkSita thayo, nagnapaNe anaMta vAra lIdhuM, dravyaliMga anaMta vAra dhAraNa karyuM ane paMca mahAvrata paNa anaMta vAra lIdhA... AhAhA...! paNa rAgathI bhinna caitanya svabhAva zuddha anaMta zaktino piMDa che evuM AtmajJAna na karyuM. ema AvyuM ne emAM? "munivrata dhAra anaMta aira raiveyaka UpajAyo paNa AtamajJAna..." AtamajJAna eTale A AtmA evo che ke rAgAdino kartA nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI bhagavAnanuM smaraNa karavAno rAga. AhAhA.! thAya che paNa bhagavAna AtmAmAM svabhAva evo nathI ke e rAgane kare. AhAhA...! samajANuM kAMI? AhAhA...! "vita: kartRtva svamAva: bhASA AvI che ne, juo! caitanyamAtra svarUpa jIva..." e to caitanyamAtra svarUpa che. jJAna ne AnaMda svarUpa che. e jJAna ne AnaMda svarUpamAM rAgAdi kare evo koI sahaja guNa to nathI. che? AhAhA...! bhagavAna AtmAmAM koIpaNa evI zakti, guNa ke svabhAva rAgane kare evo koI guNa, svabhAva to che nahi. svabhAva nathI to svabhAva vinA AtmA rAga kare kevI rIte? AhAhA.! mumukSu - svabhAva hoya to e uttara :- paNa svabhAva che ja nahi. svabhAva che e to trikALI zuddha caitanya che ane anaMta zakti besumAra hovA chatAM koI eka zakti rAgane kare evI koI zakti nathI. evI zakti hoya to sadAya trikALa rAgarUpa rahevuM paDe, potAno mokSa ane samyagdarzana thAya nahi. AhAhA.! samajANuM kAMI? mumukSu :- vibhAvika zakti zuM che? uttara :- guNa che, trikALI guNa che. vibhAva kare e guNanuM svarUpa nathI. vibhAvika guNa che to vibhAva kare evo eno guNa nathI. e to zakti nimittane AdhIna thAya to vikAra kare. vibhAvika zakti che to vibhAva kare evo guNa che ema nathI. vibhAvika zakti to cAra dravyamAM nathI, potAmAM che e apekSAe vibhAvika zakti kahevAmAM AvI paNa vibhAva, vikAra kare evI zakti nathI. AhAhA...! cAra dravyamAM che nahi, jIva ana
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 kalazamRta bhAga-6 pugala be dravyamAM) che e apekSAe vibhAva nAma vizeSa bhAva, khAsa bhAva lIdho. paNa vibhAvano artha evo nathI ke vibhAvazakti che to vibhAvazakti vikAra kare. vibhAvika zakti siddhamAM paNa che. samajANuM kAMI? koI guNa evo nathI ke vikAra kare. AhAhA.! vibhAvika zakti paNa eka guNa che paNa vikAra kare evo e guNano svabhAva nathI. AhAhA...! e to nimittAdhIna thaIne paryAyamAM vikAra kare e koI kaMI guNa nathI, e to paryAyabuddhithI vikAra thayo che, guNabuddhithI thayo nathI. AtmAmAM vibhAvika guNa che to e guNane kAraNe vikAra utpanna thAya che evo guNa nathI. AhAhA.! phakta vibhAvika zakti nAmano (guNa che). jema jJAna guNa che, jevo darzana guNa che evo vibhAvika zakti nAmano guNa che, basa! paNa e guNa vikAra kare evo guNa che, ema nathI. samajANuM kAMI? cAra dravyamAM nathI mATe vibhAva-vizeSe bhAva, vizeSa-khAsa bhAva gaNavAmAM Avyo paNa e bhAva koI vikAra kare ane udaya rAgane kare evuM traNakALamAM nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? jhINI vAta che, bhAI! ahIM to AtmA jevo che tevo kevo che? ema kahe che ne ke, koI guNa evo nathI ke rAgane kare, evo e che. evI dRSTimAM jyAre AtmA Ave che to samyagdaSTi rAgano kartA thato ja nathI, ema kahe che. AhAhA! vibhAva eka samayanI nimittAdhIna paryAyaSTithI vikAra thAya che. vikAra koI guNathI, zaktithI, svabhAvathI thato nathI. AhAhA...! to jyAre paryAyadRSTi nimittane AdhIna thaI vikata tathaI) e dRSTi jyAre chUTI gaI ane dravya svabhAvanI dRSTi thaI to dravya svabhAvamAM rAgane kare evo koI (svabhAva) nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI? azuddha pariNAma lIdhA ne? juo! rAgAdi pariNAmane kare evo sahajano guNa nathI." "na svamAvaH "na svamAvaH'. vyavahAra ratnatraya, deva-guru-dharmanI zraddhAno vikalpa, paMca mahAvratano vikalpa rAga... AhAhA.! zAstra vAMcavAno rAga... AhAhA.! zAstra sammukha buddhi vyabhicAriNI che, e rAga... AhAhA..! e rAgane race evo koI svabhAva to nathI. svabhAva nathI to svabhAvadRSTivaMta rAgano kartA nathI. A jhINI vAta che, bhAI! A to "sarvavizuddhajJAna adhikAra che ne badhA adhikAra kahyA pachI have kaLaza caDAve che. maMdara thayA pachI kaLaza caDAve che ne? ema A kaLaza caDAve che. AhAhA...! lojIka, nyAyathI vAta kare che). prabhu! tuM kAyamI cho ane tArAmAM je svabhAva che te anaMta kAyamI, to e kAyamI koI svabhAva... AhAhA.! vyavahAra ratnatrayanA rAgane kare evo tArA kAyamI svabhAvamAM koI svabhAva to che nahi. samajANuM kAMI? to kema thAya che e vAta karaze. kema thAya che e vAta karaze. AhAhA...! thAya to che ne! ane kartA che ema mAne che ne to kevI rIte thAya che e kaheze. ajJAnathI (thAya che). sahajano guNa nathI." AhAhA.daSTAMtamAM paNa ema lIdhuM, dRSTAMta paNa bahAranuM
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-194 nathI lIdhuM. AhAhA..! velayitRtvavat jema jIva karmano bhoktA paNa nathI.' AhAhA..! bhagavAnaAtmAno svabhAva zuddha caitanya (che) e vibhAvano bhoktA paNa nathI. bhoktAvatu kartA nathI ema dRSTAMta lIdho che. bahAranuM koI dRSTAMta nathI lIdhuM. che? kemake bhagavAna AnaMda ane jJAna svarUpa che) e rAgano bhoktA kevI rIte thAya? jemAM koI svabhAva nathI, zakti nathI, dravya nathI to e rAgano bhoktA kevI rIte thAya? samajANuM kAMI? AhAhA..! bhoktAvat. rAgano bhoktA nathI e kAraNe rAgano kartA nathI. AhAhA..! samajANuM kAMI? che ne? 95 'vecitRtvavat" jema jIva karmano bhoktA paNa nathI.' dRSTAMta paNa A (lIdhuM che). dRSTAMtamAM A lIdhuM. AhA..! kemake vikArano bhoktA kevI rIte thAya? kemake emAM koI guNa to evo nathI to vikArano bhoktA kevI rIte thAya? AhAhA..! vikArano bhoktA nathI kemake nirvikArI anaMta guNa ane zaktio che. (jo) vikArano bhoktA nathI to kartA nathI. dRSTAMta A dIdhuM. AhAhA..! samajANuM kAMI! vikArano bhoktA nathI. AhAhA..! pATha e che ne? veyitRtvavat" jema jIva karmano bhoktA paNa nathI.' ema che ne? ema karIne kartA paNa nathI (ema kahyuM). bhoktA paNa nathI to kartA kyAMthI thayo? ema kahe che. kemake eno AnaMda svabhAva, jJAna svabhAva, zAMta svabhAva e vikArane kevI rIte bhogave? jo vikArano bhoktA nathI to kartA kevI rIte thAya? AhAhA..! jhINI vAtuM bahu. ahIM to dhamAla.. bahA2nuM A karyuM ne A karyuM ne A karyuM... AhAhA..! A rathayAtrA kAThI ne gajaratha kADhyA ne A maMdiro banAvyA ne...... mumukSu :- i to ApaNe banAvyA. uttara H- koNa banAve? rAmajIbhAI' dhyAna rAkhatA hatA. mumukSu :- meM banAvyA hatA. uttara :- kAMI banAvyA nathI. dhyAna rAkhatA hatA, ema meM kahyuM hatuM. AhAhA..! bhAre vAta che. gajaba vAta che, bApA! prabhu! tuM koNa cho? tArAmAM guNa to besumAra che paNa koI guNa evo nathI ke vikArane vede. jo vikA2ne veDhe nahi to kartA kyAMthI thAya? kahe che. samajANuM kAMI? AhAhA..! 'hukamacaMdajI'! AvI vAtuM che, AkarI paDe lokone. AhAhA..! vastusthiti evI che. mAthe kahyuM ne? jIvadravya ja evuM che ne, jIvadravyano svabhAva ja evo che ne! jIvadravya evuM che, evo eno svabhAva ja evo che ne! to rAgano kartA kyAMthI thAya? kemake enA svabhAvamAM koI (evo guNa) nathI. to kahe che, konI peThe? 'vevayitRtvavat" AhAhA..! dRSTAMtamAM (ema lIdhuM ke), vikArane bhogave e AtmA nahi. AhAhA..! vikArane bhogave nahi e kAraNe AtmA vikArano kartA nathI. dRSTAMta Ama lIdhuM
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 kalazamRta bhAga-6 che. AhAhA...! mumukSu :- vikArane bhogave e to vyavahAranaya che. uttara - bhogave ja nahi. vyavahAra paNa bhogave nahi. bilakula nahi. e to jJAnapradhAna kathana kare tyAre ema kahevAmAM Ave che ke, paryAyamAM jeTalo rAga che teTalo kartA che. e to jJAnanI pradhAnatAmAM jANavA mATe kathana karyuM. 47 naya. 47 mayamAM kartAnaya che ne? samyagdaSTine che. paNa e judI vAta che. e to e pariNamana che e apekSAe kartA kahyo. paNa karavA lAyaka che evo koI guNa, zakti nathI. paNa paryAyamAM pariName che to kartA (che) ema jJAna jANe che. paryAyamAM che ema) jJAna jANe che, dravyamAM to ema che nahi. AhAhA.! kahyuM I? hai? pharIne. dravya ane enA guNa je svabhAva che e dRSTie to rAganuM pariNamana to emAM che nahi. AhAhA.. paNa paryAyamAM rAga thAya che ne? ke, thAya che to jJAna jANe che ke, ATaluM pariNamana mArI kacAza che), mAre kAraNe che, eTaluM. paNa karavA lAyaka che, mAro guNa karavA lAyaka che mATe kartA chuM ema nahi paNa paryAyamAM mArI nabaLAIthI rAga Ave che ane tenuM pariNamana kare te kartA, ema vyavahArathI kahevAmAM AvyuM che. AhAhA.! bhoktA paNa ema kahyuM. raMgarejanI peThe rAgano kartA kahyo ane bhoktA. daradI jema auSadha khAya che ema paryAyamAM jyAM sudhI pUrNa vItarAgatA thAya nahi tyAM sudhI jarI bhoktA (che). rAganuM pariNamana che e paryAyanI dRSTithI, paryAyanuM jJAna karavAthI teno bhoktA paryAyamAM che. ahIMyAM levuM che ke, kartA ne bhoktA che evo koI eno guNa nathI. e to paryAyamAM yogyatAthI utpanna thAya che. AhAhA.! samajANuM kAMI? zuM zuM kahyuM? je dravya vastu che ne tenA je anaMta apAra guNa che e mAhyalo koI guNa evo nathI ke rAgane kare ane bhogave. paNa enI paryAyamAM. have dravya-guNa choDI dIdhA. AhAhA...! paNa paryAyamAM samakitIne paNa je rAga thAya che ne? to kahe che, pariNamana che to kartA kahevAmAM Ave che. paryAya, hoM dravya-guNamAM to che nahi. AhAhA...! paNa paryAyanI yogyatAmAM jeTalo rAgarUpa thAya che teTalo kartA che ema) jJAnamAM (jANe che). paryAyamAM paryAyane jANavAnuM jJAna kare che. paNa e rAga koI guNa che, kartA ke svabhAva, zakti koI rAgano svabhAva che ema nathI. AhAhA. paNa jyAM sudhI paryAyamAM puruSArthanI nabaLAI che... AhAhA.! tyAM sudhI paryAyamAM thAya che e dravya-guNathI thato nathI. AhAhA...! mumukSu :- dravyathI paryAya thatI nathI. uttara :- enAthI nathI. AhAhA...! phakta paryAyamAM dharmAtmAne paNa rAga thAya che ane teno bhoktA paNa thAya che paNa e to paryAyamAM paryAyanuM jJAna karAvavuM (kahyuM). e paryAyamAM
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-194 thayo to dravya-guNathI thayo ema nathI. AhAhA! be nayanuM jJAna karAvavuM che ne? heM? mumukSu :- dravya-guNa to traNe kALe che, paryAyamAM ja thAya ne... uttara :- paryAyamAM thAya che. paryAyamAM thAya che paNa mAne che ke mAro guNa evo che ke vikAra thAya che, ema ajJAnI mAne che. ane ahIM to paryAyamAM nabaLAIne laIne thoDo thAya che e koI guNa ne dravyane laIne nahi, dravyanA svabhAvane laIne nahi. mArI nabaLAIne laIne paryAyamAM thAya che. samajANuM kAMI? AhAhA! tyAre kahyuM ke, ajJAnIne paryAyamAM thAya che. paNa I ajJAnapaNe mAne che ke huM eno kartA chuM. ema ajJAnapaNe mAne che ane jJAnIne thAya che e mAnato nathI ke mAro koI guNa che mATe thayo che. paNa paryAyamAM kamajorI che to rAga thayo che. AhAhA...! mumukSu :- eka khIle bAMdho ne. uttara :- eka khIle bAMdhyo che. pramANajJAna. nizcaya svabhAva ane dravyanA jJAnamAM e kartA-bhoktA nathI paNa paryAyanI pariNatimAM pariName che e apekSAe kartA-bhoktA che. pramANajJAna karAvavA mATe vAta karI che. AhAhA...! vyavahAranayanuM paNa jJAna to jevuM hoya evuM mAnavuM, jANavuM joIe ne? rAga (rUpe) pariName che to vyavahAranaya jANe che ke, che. ane benuM bheguM thAya tyAre pramANajJAna kahevAya che. AhAhA...! mumukSu - hamaNAM to kIdhuM ke rAgane karato nathI. uttara :- e to svabhAvathI ane dravyathI thato nathI. paNa paryAyamAM thAya che ne? traNa prakAra che ne? dravya, guNa ne paryAya traNa che. to dravya ane guNathI to che nahi. samakitIne paNa nathI ane mithyASTine paNa nathI. mithyASTine paNa kAMI dravya, guNane laIne nathI. e mAne che ke, A rAgane huM karuM chuM. dravyathI karuM chuM ema e mAne che. AhAhA. ema mAne che. samajANuM kAMI? ane A to paryAyamAM mAruM pariNamana kamajorIthI (thAya che). vyavahAranayano viSaya paryAyane paryAya tarIke je rIte thaI che tene te rIte jANavI. vyavahAranayano viSaya jANelo prayojanavAna che. ane ajJAnI to kartA thAya che ema AgaLa kaheze. jJAnAva vartAAM juo pAThamAM che. che? ajJAnathI mAne che ke huM eno kartA chuM. dravya-guNa kartA che ema e mAne che. enI dRSTi dravya-guNa upara kyAM che? dravya-guNane to bhUlI gayelo che paNa A dravya jANe eno kartA che ema e mAne chepaNa dharmIne dravya-guNanuM jJAna che ke mAro koI guNa ne dravya koI vikAra kare evI mArI zakti nathI. paNa paryAyamAM mArI kamajorIne laIne rAgAdi thAya teno kartA ane bhoktA (chuM), te jANavA lAyaka che ema mAnuM chuM. AhAhA...! AvI vAtuM che. "zAMtibhAI! AhAhA...! eka kora nA ne eka kora hA. bApu kaI apekSAe hA, nA? AhAhA...! koI dravyanI, guNanI evI
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 kalazAmRta bhAga-6 koI zakti nathI ke dravya, guNano koI svabhAva nathI ke udayabhAva kare. paNa che ne? tyAre kahe che, paryAyamAM dravya, guNanuM bhAna hovA chatAM zudgha dravya, guNa rAgane kare nahi evI mAnyatA, anubhava hovA chatAM paryAyamAM nabaLAIne laIne paryAyane jANavA mATe vyavahAranayathI paryAyamAM kartA-bhoktA che. AhAhA..! azuddhanizcayathI ema kahevAya. azuddhanizvaya eTale vyavahAra che. AhAhA..! A rIte emAM, hoM! pAchuM dravya ne guNanI dRSTithI paryAyamAM vikAra thayo che ema nahi. samyagdaSTine paNa dravya ne guNanA svabhAvane Azraye ne dRSTithI vikAra thayo che ema nahi. AhAhA..! vartamAna potAnI kamajorIne laIne, nabaLAIne laIne paryAyamAM rAganuM vyavahAranuM pariNamana che ene e jANe che. samajANuM kAMI? e pariNamana 52mAM che ane parane laIne che ema nathI. AhAhA..! 'karmano bhoktA paNa nathI. bhAvArtha Ama che ke--jo jIvadravya karmanuM bhoktA hoya to kartA hoya;...' bhASA dekho! ahIM siddhAMta e siddha karavo che. jene bhogave to teno kartA kahevAya paNa eno bhoktA nathI. zuddha nizcayanI dRSTimAM dravya svabhAvanA anubhavamAM, enA AzrayanA lakSamAM e vikA2no bhoktA nathI to kartA paNa nathI. AhAhA..! AvuM have vANiyAne navarAza na maLe ane nirNaya karavo. A vinA uddhAra nathI, bhAI! corAzInA avatAra rakhaDIne duHkhI thaIne marI gayo che. AhA..! e AvI gayuM hatuM, nahi? zuM kIdhuM? maraNatulya. bhASA nathI AvI? AmAM kyAMka AvI gaI che. A bAju (hatI). jIva maraNatulya thaI rahyo hato. kyAMka che, A bAju che, ahIM heThe. AhAhA..! che kyAM? badhuM kaMI yAda rahe che? bhAva yAda rahe. zemAM hatuM i? haiM? 28 kaLaza? hA, jIvano adhikA2 che ne? 28. AmAM to hindI che, olAmAM gujarAtI hatuM. 28mo kaLaza ne? pahelethI? A bAju che. AmAM phe2 che. 281 kaLaza.. kaLaza, basa! A. bIjI lITI che, bIjI bAjumAM bIjI lITI. hindI che ne? jema DhAMkelo nidhi pragaTa karavAmAM Ave che tema jIvadravya pragaTa ja che, paraMtu karmasaMyogathI DhaMkAyeluM hovAthI maraNane prApta thaI rahyuM hatuM;...' AhAhA..! chatI cIja che eno nakA2 karIne rAga ja chuM ema maraNatulya karI nAkhyuM. AtmAne maraNatulya karI nAkhyo. AhAhA..! che? 'jIva adhikA2' che ne? 28mA (kaLazanI) (30 mA pAne) chellethI cothI lITI. maraNatulya karyo che. ema che ne? maraNane prApta thaI rahyuM hatuM;...' AhAhA..! eTale? Ama chatI cIja che e nahi ane A rAga te huM, e maraNatulya (thaI gayo). che eno nakAra karato hato to maraNatulya thaI rahyo hato. AhAhA..! samajANuM kAMI? ahIMyAM je kahyuM, ApaNe cAlato adhikAra. keTalAmo Avyo? 194. jema jIvadravya karmanuM bhoktA paNa nathI. jIvadravya karmano bhoktA hoya to kartA hoya; te to bhoktA paNa nathI, tethI kartA paNa nathI.' AhAhA..! tyAre kartA kema thAya che e vAta vizeSa ka2ze.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-194 poSa vada 4, zukravAra tA. 27-01-1978. kaLaza-194 pravacana-216 22 'kaLazaTIkA' zeTha! hindI samajo cho? hindI? tame to muMbaI" raho cho. Aje hindI cAlaze. A keTalAka loko hindI che ne? muMbaI'vALA to samaje. ahIMyAM AvyuM che. juo! 194 zloka che. pharIne (laIe), zeTha AvyA che ne! kAle aDadhuM vaMcAI gayuM che. 'aca vitaH tRtva na svamAvaH' che? zeThane batAvo. kaThaNa vAta che thoDI. AhAhA..! mumukSu :- amane samajAya evuM che ke nahi? utta2 :- samajAya evuM che. na samajAya evI cIja (nathI). sarvajJa bhagavAna trilokanAtha tIrthaMkaradeva samajAya evI vAta kare che. ame dRSTAMta nathI detA? pANInI tRSA lAgI hoya to gha2mAM ghoDA ane baLada hajAra, be hajAranA hoya to ene kahe ke pANI lAvo? baLada ne hAthI gharamAM hoya, tRSA lAgI hoya to ene kahe ke pANI lAvo? kemake samaje che ke e pANI nahi samaje. ATha varSanI bAlikA haze to samajaze. ATha varSanI bAlikA (hoya ene kahe), beTA! sAMkaLI.. sAMkaLI! pANI lAva. to je samaje ene (kahe). ema AcAryo samaje ene vAta kare che. jene samajAya evI vAta che. AtmA AnaMda svarUpa, jJAna svarUpa che ene kema na samajAya? e kahe che, juo! 'asya vita: tRtva na svamAvaH" caitanyamAtrasvarUpa jIvano,.. jhINI sUkSma vAta che, bhagavAna! A vastu je AtmA che e to caitanyamAtra jIva che. mumukSu :- caitanya evo zabda.. eno artha zuM? uttara :- vizeSa hajI (spaSTIkaraNa) karIe chIe. ema javA nahi daIe. caitanyamAtrano artha jANana, dekhana jeno svabhAva (che). AtmA vastu che teno svabhAva zuM? jANana-dekhana, jJAtA-dRSTA jANavuM ane dekhavuM e bhagavAnaAtmAno svabhAva che. sarvajJa 5ramAtmA jinendradeva sarvajJa thayA e kyAMthI thayA? bahArathI kyAMyathI paryAya Ave che? aMda2mAM sarvajJa svabhAva che, jJAna, darzana, AnaMda evo svabhAva che emAMthI sarvajJa ane vItarAga thayA che. kahe che ke, 'anya vitaH rtRtva na svamAvaH' A 'caitanyamAtrasvarUpa jIvano...' bhagavAna! jhINI vAta che, prabhu! jema A AMkha che i jovAnuM kAma kare che. ema bhagavAnaAtmA jANavuM-dekhavuM jeno svabhAva che. rAganuM karavuM ke puNyabhAvanuM karavuM e eno svabhAva nathI, e siddha karavuM che. prabhu! AhAhA..! bAkI to anaMtavAra zubha ghaNuM karyuM. puNya paNa karyAM
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 kalazAmRta bhAga-6 ne pApa paNa karyA ne cAra gatimAM anaMtakALathI rakhaDyo. e koI navI cIja nathI. navI cIja to aMdara caitanyamUrti, caitanyano pravAha cAle che. jema pANIno pravAha hoya che, ghoDApura kahe che. pANInuM ghoDApura samajAya che? zeThA ghoDApura samajAya che? pANInuM pUra joradAra Ave ne amAre to 'umarALAmAM nadI che). atyAre 88 varSa thayA. 70 varSa pahelA ame ramatA tyAre uparathI pANI AvatuM, vIsa gAu cheTethI. ATalA ATalA pANInA daLa. pAMca-dasa iMca varasAda Avyo hoya. ene ghoDApura kahe. ame to ramatA hatA. vRddho uparathI rADa pADe. chokarAo jaldI bahAra Avo, ghoDApura Ave che. ATaluM ATaluM UMcuM pANInuM daLa cAlyuM Ave. I pravAha che. ema bhagavAnaAtmA caitanya nUranuM-tejanuM pUra-pravAha che. sUkSma vAta che, prabhu eNe kadI anaMtakALamAM kadI karyuM nathI, bAkI dhULadhANI karIne anaMtavAra bhava karyA. narakanA, nigodanA... are.. abajopatinA ne bhikhArAnA. so vAra mAMge to eka vAra maLe evA bhikhArInA bhava anaMta vAra karyA. e koI cIja nathI. e to cAra gatinuM duHkha che. ahIMyAM kahe che ke, prabhu tAro svabhAva zuM? caitanyamAtrasvarUpa jIvano," AhAhA...! e to jANana, dekhana eno svabhAva che. e "jJAnAvaraNAdi karmane kare athavA rAgAdi pariNAmone kare evo sahajano guNa nathI... AhAhA...! sUkSma vAta che, bhagavAnA ahIM to bhagavAna tarIke ja bolAve che. aMdara bhagavAna svarUpa che. paNa kyAM khabara nathI, khabara na maLe. AtmA puNya ne pApanA bhAva je zubha-azubha thAya che e rAga che. e rAgano jJAnasvarUpa prabhu kartA nathI evo teno svabhAva che. AhAhA. caitanyanuM pUra aMdara nUra. caitanyanA tejanuM-nUranuM pUra pravAha aMdara dhruva (che). AhAhA...! e kyAM haze? evI cIja je che e puNya ane pApa. che ne? "rAgAdi pariNAma..." rAga, puSya, pApa, dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodha AdinA bhAva. sUkSma che, prabhu! teno kartA AtmA nathI. AtmAno svabhAva evo che ja nahi. teno jo karavAno svabhAva hoya to svabhAva kartA maTe nahi ane kyAreya mokSa thAya nahi. AhAhA...! e kahe che. caitanyamAtra svarUpa jIvano, rAgAdi pariNAmone kare evo sahajano guNa nathI;." zuM kahe che? sUkSma che, prabhu! ame to badhAne jANIe chIe ke AtmAmAM koI evI zakti nathI ke vikArane kare evI koI zakti ke guNa nathI. AtmAmAM anaMta guNa che. AhAhA.! anaMta besumArA vastu eka ane guNa, enI zakti, svabhAva anaMta che. jJAna, darzana, AnaMda, astitva, vastRtva, prameyatva, prabhutva vagere vagere, paNa koI zakti ke svabhAva evo nathI ke vikArane kare evo koI eno guNa hoya, evo koI guNa nathI. samajANuM kAMI? AhAhA.! e caitanyasUrya che. jema A sUryano prakAza jaDa che. e jaDano prakAza, je cetanAsattAmAM bhAsa thAya che ke A jaDa che. e cetanAsattA prakAzanuM pUra che. caitanyanA prakAzanuM pUra
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-194 101 eno svabhAva (che). emAM anaMta zaktio che paNa koI zakti, guNa evo nathI ke rAga, dayA, dAnano kare evo koI guNa nathI. AhAhA! jhINI vAtuM, bhagavAna! AhAhA...! anaMtakALathI AthaDyo vinA bhAna bhagavAna, sevyA nahi guru saMtane mUkyA nahi abhimAna." anaMta anaMta kALathI (rakhaDe che). moTo deva, navamI raiveyaka deva anaMtavAra thayo. puNyanI kriyA karI paNa e rAga mAruM kartavya che evI mAnyatA e mithyASTi ajJAnInI che. AhAhA...! e kAraNe tene cAra gatimAM rakhaDavuM paDe che. samajANuM kAMI? che? rAgAdi pariNAma "sahajano guNa nathI; mahA adhyAtma che ne, prabhu! A koI kathA vArtA nathI. AtmAmAM dayA, dAna, bhakti, vrata, pUjAno bhAva e rAga che. rAgano kartA thAya evo AtmAmAM koI svAbhAvika guNa nathI. AhAhA...! jhINI vAta che, prabhu! zuM thAya? ane vartamAnamAM to gaDabaDa bahu thaI gaI che. AhAhA.. aMdara caitanyanA teja (che) emAM koI evI zakti, guNa nathI ke rAga, dayA, dAna, puNyanA pariNAmano kartA thAya evo koI AtmAmAM guNa che ja nahi. AhAhA.! e to ajJAnabhAvathI mAne che. mithyAzraddhAthI mAne che ke rAga mAruM kartavya che ane rAga mAruM kArya che. AhAhA.. to A zarIra ne dhaMdhA-phaMdhAnA kArya to kyAMya rahI gayA, dhULamAM. enuM kArya AtmA karI zake e traNakALamAM nathI. ahIMyAM to paramAtmA jinendradeva trilokanAtha ema pharamAve che ke, prabhu tArAmAM evI koI zakti, guNa nathI ke e zubhabhAva che tene kare, race evI koI zakti nathI. to e thAya to che ne? bhAva, zubha-azubha rAga to thAya che. e kahe che. koI sahaja guNa nathI. konI peThe? jema jIva karmano bhoktA paNa nathI." AhAhA.! prabhu caitanyasvarUpa to AnaMdano ja bhoktA che. e rAgano bhoktA paNa prabhuAtmA nathI. AhAhA...! dRgaMta paNa e lIdhuM. AhAhA! prabhu! tuM caitanyadaLa cho ne AnaMdakaMdA AhAhA...! zakarakaMdanuM dRSTAMta ApyuM hatuM. zeThA sAMje ApyuM hatuM. zakarakaMda, zakarakaMda. ApaNe ene zakarIyA kahIe chIe ne? paNa enuM nAma zakarakaMda che. eno artha ke, uparanI je lAla chAla che ene na dekho to aMdara zakarakaMda-sAkaranI mIThAzano e piMDa che. zakarakaMda kahe paNa loko zakarIyA, zakarIyA kare. mULa to sAkarakaMda (che). e sAkaranI mIThAzanuM daLa che. uparanI chAla na juo to e cIja to enAthI bhinna che. ema A bhagavAna AtmA... AhAhA.! zarIra, vANI, mana to bhinna cIja che. jema zrIphaLa hoya che ne? zrIphaLa, nALiyera. nALiyeranA uparanA chAlA che e judI cIja che ane emAM kAcalI che e judI cIja che ane kAcalI koranI lAla chAla che, A benuM, dIkarIyuM ToparApAka kare che ne ghasIne? to e lAla chAla kADhI nAkhe che ne? dhyAna rAkhajo. e chAlA judA che, kAcalI judI che ane lAla chAla judI che ane lAla
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 kalazAmRta bhAga-6 chAlanI pAchaLa aMdara dhoLo mITho zrIphaLa goLo paDyo che. dhoLo, mITho, svAdiSTa goLo paDyo che enuM nAma zrIphaLa che. ema A dehamAM bhagavAnaAtmA (che). A deha che e uparanuM chAluM che ane puNyapApanA rajakaNa karma che, e karmane kAraNe paisA-baisA, dhULa maLe ne vaLI dhULa na maLe, daridra thAya evA puNya-pApanA paramANu karma che, e kAcalI samAna karma jaDa che e paNa bhinna cIja che ane kAcalI koranI lAla chAla, ema karmanI korano bhAva puNya ne pApa, dayA ne dAna, vrata ne bhaktinA bhAva e lAla chAla jevI cIja che. AhAhA.. tenI pAchaLa, jema e nALiyera-zrIphaLa goLo mITho ane sapheda (che) ema A rAga ne puNya-pApanA bhAvanA vikalpathI aMdara bhinna, dhoLo nAma zuddha, mITho nAma AnaMda, e zuddha AnaMdakaMda prabhu AtmA che. paNa koI di' sAMbhaLyuM nathI hajI AtmA zuM che? AhAhA.! samajANuM kAMI? aMdara bhagavAna AtmA dhoLo sapheda jema zrIphaLa che ema dhoLo nAma zuddha, mITho nAma AnaMda e zuddha AnaMdakaMda prabhu aMdara che. AhAhA...! e vastuno svabhAva rAgane kare evo koI svabhAva che ja nahi. AhAhA.! jhINI vAta che, prabhu! zuM thAya? sarvajJa trilokanAtha mahAvidehamAM to birAje che, "sImaMdharaprabhu! tyAM Indra ne narendra jAya che. vartamAnamAM birAje che, karoDa pUrvanuM AyuSya che, samavasaraNamAM birAje che ane pAMcase dhanuSano deha che, be hajAra hAtha UMco. icchA vinA 3% dhvani nIkaLe che. e to vItarAga che, sarvajJa che temane IcchAbicchA thatI nathI. icchA vinA % dhvani nIkaLe che. indra, narendra moTA ardha lokanA svAmI. zakare Ave che, sabhAmAM sAMbhaLe che. e sAMbhaLavAmAM bhagavAne A kahyuM hatuM. e A saMdeza che. AhAhA...! samajANuM kAMI? paramAtmA ema pharamAve che ke, jema e zrIphaLamAM, zrIphaLa nAma mITho goLo ene zrIphaLa kahe che. zrIphaLa! ema A bhagavAnaAtmA zarIra chAlA, karma kAcalI ane puNya-pApanA bhAva chAla, tenAthI bhinna aMdara AnaMdagoLo, caitanyagoLo bhinna AtmA che. AhAhA....! AkarI vAta, bhAI! duniyAno satya vAta maLavI muzkela che, sAMbhaLavI muzkela, pAmavI to mahA muzkela che. AhAhA. anaMta vAra rAjA thayo, deva thayo, bhikhArI thayo, nArakI thayo. prabhu to kahe che ke, anaMta vAra narakamAM gayo. e narakanI pIDA eka kSaNanA duHkha karoDo jIbha ane karoDo bhavathI na kahI zake evA duHkha prabhu varNave che. nIce naraka, nArakI che. sAta naraka che. ratnaprabhA, zuklaprabhA. nAma to UMcA che paNa che to naraka. samajANuM kAMI AhAhA.! eka bAIne bhAna nahotuM. pahelI narakanuM nAma ratnaprabhA che. che to duHkhano dariyo paNa enuM nAma ratnaprabhA che. eka bAIne sAdhue pUchyuM ke, benA tamAre ratnaprabhA jAvuM che? mahArAjA amArA jevA ratnaprabhA jAya? ApanA jevA jAya. zeThA ratnaprabhA eTale zuM haze jANe? enuM nAma che. siddhAMtamAM sAta narakanA nAma che. ratnaprabhA, zarkaraprabhA,
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-194 103 vAlukAprabhA evA nAma che. olI jANe ratnaprabhA eTale zuM haze? I to eNe pUchyuM ke, bA! tamAre ratnaprabhA jAvuM che? mahArAjA amArA jevA garIba mANasa kema jAya? Apa jevA jAya. are.! ene khabara nathI ke A ratnaprabhA nArInuM sthAna che. jenA duHkhano pAra nathI. prabhu to karoDa jIbhe ane karoDa bhave enA kSaNanA dukha na kahI zake eTaluM duHkha che, prabhutyAM anaMtavAra A janmIne Avyo che. anAdi kALano che, I kyAM navo che? che... che... ne che. anAdithI che e kyAM rahyo? A rakhaDavAmAM rahyo. AhAhA. paNa enI cIja e pote svabhAva zuM che? ane enA svabhAvanuM sAmarthya zuM che e koI di. sAMbhaLyuM ne rucyuM nathI ene. bhagavAnanA samavasaraNamAM paNa anaMta vAra gayo paNa e vAta eNe aMdara premathI sAMbhaLI nathI. premathI, hoM! Ama to sAMbhaLI che. AhAhA..! ahIMyAM kahe che ke, tAro svabhAva... AhAhA.! jema bhoktA nathI. AhAhA.! zuM kahe che? zubha-azubha bhAva che eno kartA nathI. kema ke eno bhoktA nathI. AnaMdakaMda prabhu che e vikArano bhoktA kema thAya? AhAhA.! samajANuM kAMI? e to atIndriya AnaMdanuM daLa che. zrIphaLa kaho, zakarIyuM kaho. AhAhA...! aMdara pUrNAnaMdanI zaktithI bharelo, prabhA AhAhA! e zubhAzubhabhAva rAgano racanAruM e vastunuM svarUpa nathI. kema ke, vastu AnaMdakaMda prabhu che e vikArano bhoktA paNa nathI. vikArano bhoktA ne kartA thAya che e ajJAnabhAve thAya che. AhAhA.! samajANuM kAMI? e kahe che, juo! bhoknatvavat. "jIva karmano bhoktA paNa nathI." AhAhA...! jhera-puNya ane pApanA bhAva. prabhu! sUkSma paDe paNa che to zubha-azubhabhAva jhera. prabhu AtmA amRtano sAgara aMdara che. e amRtano atIndriya atIndriya AnaMdano piMDa prabhu, enAthI puNya ane pApanA bhAva e viruddha che. A sukha che to e duHkha che, A caitanya che to e acetana che, A zAMta che to e azAMti che, A jIvasvabhAva che to e jaDasvabhAva che. AhAhA.! samajANuM kAMI? - rAgano kartA nathI. kaI rIte? ke, rAgano bhoktA nathI (e rIte). kemake bhagavAna AnaMda svarUpa prabhu, e vikArane kema bhogave? vAstavika svarUpanuM jene bhAna thayuM e vikArane kema bhogave? vikArano bhoktA nathI to e vikArano kartA paNa nathI. "sumanabhAI ! jhINI vAta che, bhAI! badhI khabara che ne, ame to AkhI duniyA joI che ne badhuM joyuM che. paNa A vAta kAMI bIjI che, anaMtakALamAM ene maLI nathI. samajANuM kAMI? kAM moTA (zeTha) hoya to be-pAMca-dasa lAkha dAnamAM kharce to dharma thaI jAya ema mAne. mAne, dharma dhULamAMya nathI. karoDa zuM abajo rUpiyA hoya toya jaDa che, mATI che, dhULa che. svAmI thaIne dhULa Ape to mithyAtva che. kadAcit rAga maMda karIne Ape to puNya che. e paNa rAga che, zubha che. e AtmA nahi, AtmAno dharma nahi. AhAhA...! samajANuM kAMI? zuM kahyuM? jema)
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 kalAmRta bhAga-6 bhoktA nathI tema kartA nathI. bhAvArtha Ama che ke jo jIvadravya karmanuM bhoktA hoya to kartA hoya. AhAhA.! bhagavAna atIndriya AnaMdano piMDa, caitanyanA nUranuM pUra e rAgane bhogave kevI rIte? tyAre kahe che ke, jo e rAgane bhogavato nathI to e rAgano kartA kevI rIte hoya? hai? mumukSu :- kensara thAya tyAre duHkha thAya che. uttara :- kensaranuM duHkha nathI. kensara to jaDanI dazA che. temAM huM chuM, mane thAya che evo bhAva duHkhanuM kAraNa che. A (deha) to jaDa, mATI, dhULa che. kensara ho ke zuM kahevAya tamAre? kSaya roga, A badhuM kahevAya che ne? moTA soLa roga Ave che. narakamAM Upaje tyAre soLa roga hoya che. bhagavAna kahe che, narakamAM Upaje tyAre pahelethI soLa roga (hoya che). kensara zuM kSaya ne dama ne zvAsa ne evA soLa roga anaMta vAra bhogavyA, prabhu e AtmajJAna ane samyagdarzana vinA. bAkI to puNya paNa anaMtavAra karyA ane pApa paNa anaMtavAra karyA ane karIne cAra gatimAM rakhaDyo. AhAhA...! bhavano aMta karanArI je cIja aMdara che. AhAhA...! prabhu! teM enuM jJAna karyuM nathI, enI pratIti thaI nathI e vinA tane anubhava thayo nahi ane e vinA tArA bhavanA aMta AvyA nahi. samajANuM kAMI? ahIM e kahe che ke, "jIvadravya karmanuM bhoktA hoya to kartA hoya; te to bhoktA paNa nathI, tethI kartA paNa nathI." AhAhA...! vastu che te rAganI kartA nathI. AhAhA...! tyAre koI kahe ke, A dekhAya che ne? rAga kare che, zubhabhAva kare che, pApabhAva kare che ne? e have kahe che. ahIM sudhI to pahelA AvyuM hatuM, ahIM sudhI kAle savAre AvyuM hatuM. A to zeTha AvyA eTale pharIne lIdhuM. pahelA zuM hatuM e khyAlamAM Ave eTale. AhAhA...! have ahIMthI navuM. 'yaM chartA ajJAnAt va "A ja jIva rAgAdi azuddha pariNAmane kare che evuM paNa che. AhAhA... puNya ane pApanA bhAva, zubha ke azubhabhAva rAga ene to azuci kIdhA che. bhagavAna to nirmaLAnaMda aMdara zuddha che ane puNya-pApane to ajIva kahyA che, jaDa kahyA che. bhagavAna caitanya svarUpa AtmA che. puNya-pApane to prabhue duHkha kahyA che, prabhu AnaMda svarUpa bhinna che. AhAhA.! evuM jene bhAna nathI. e kahe che, juo! "vartA ajJAnAt va' "A ja jIva rAgAdi azuddha pariNAmane kare che evuM paNa che te zA kAraNathI?" "jJAnAt va' "karmajAnata bhAvamAM Atmabuddhi evo che je mithyAtvarUpa vibhAvapariNAma." AhAhA...! kahe che ke, Atmadravya je rAgano bhoktA paNa nathI ne rAgano kartA paNa nathI to A pratyakSa dekhAya che ne? to kahe che ke, prabhu tArA svarUpanuM tane bhAna nathI. e ajJAnane kAraNe arthAtu mithyAzraddhAne kAraNe. che? juo!
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-194 105 karmanita bhAvamAM Atmabuddhi...' AhAhA..! e zubha-azubhabhAva karmajanya che, Atmajanya nathI. vastunuM svarUpa nathI. e upAdhi bhAva che, mela che. emAM Atmabuddhi (arthAt) e mAruM kartavya che, evI Atmabuddhi e ajJAnabhAva che. AhAhA..! ahIM pahoMcavuM, mANasane navarAza na maLe. AkhI jiMdagI vepAra ne dhaMdhA ADe phasAI gayA. emAM akasmAta thaI jAya to! AhAhA..! juone hamaNA to traNe gujarI gayA, nahi? sAhUjI', 'navanItabhAI', 'navanItabhAI verI'. ahIMyAM be lAkhano baMgalo che. ahIM rahetA hatA. be-traNa divasamAM vizeSa thaIne gujarI gayA. ane A popaTabhAI'. popaTalAla mohanalAla vorA' 'vaDhavANa'nA. 'hasamukhabhAI' AvyA hatA, emanA dIkarA che). cha bhAIo, karoDapati mANasa. ahIM hamaNAM ja cAra di' rahI gayA. divALI. rita, soma, maMgaLa, budha. ahIMthI guruvAre gayA. zanivAre rAtre bAra vAge 'hasamukhe' pUchyuM, bApujI! kema che? (to kahyuM), huM jAuM chuM. AhAhA..! 'hasamukhabhAI'! pAMca makAna che ne tyAM? sAta... sAta. cha chokarA, eka ekane pAMca pAMca lAkhanA.. zuM kahevAya tamAre? bloka! cha chokarAnA pAMca pAMca lAkhanA che ane eka potAno. pAMtrIsa lAkhanA sAta (bloka) che. bhAI upara sUtA haze, A nIce (hatA). ekadama duHkhAvo upaDyo. vicAra karyo, sAMbhaLyuM. ema to ahIM rahenArA ne? ahIM makAna che. vicAra karyo, thoDuM dhyAna karyuM. ekadama aMdarathI duHkhAvo (UpaDyo). 'hasamukha'nI bAne bolAvyA. duHkhAvo che, bolAvo. basa! tyAM to... cUM... karyuM. A gayA. kema bApujI? to kahe, huM jAuM chuM. zarIranI sthiti je samaye chUTavAnI te samayamAM moTA indra, narendra Ave to pheraphAra thAya ema traNakALamAM na bane. AhAhA..! A deha chUTI jAya e pahelAM jo AtmAnuM kAma na karyuM. AhAhA...! ahIM e kahe che, e rAgAdi azuddha pariNAmane kare che evuM paNa che te zA kAraNathI? karmanita bhAvamAM Atmabuddhi... AhAhA..! e zubha-azubhabhAva rAga che e to karmanimittathI utpanna thayelI upAdhi che. emAM Atmabuddhi-A mArI cIja che ane mane lAbhadAyaka che evI Atmabuddhi ajJAna che te kAraNe kartA, bhoktA thAya che. samajANuM kAMIM? che to vAta lojIkathI paNa abhyAsa nahi, aMdaramAM AtmA zuM cIja che? zuM AtmA che? ane trilokanAtha jinendradeva indranI, UrdhvalokanA zakarendra che, atyAre mAthe batrIsa lAkha vimAna che. emAM eka eka vimAnamAM asaMkhya deva che. eno svAmI zakarendra che, ekabhavatArI che. eka bhave mokSa janA2 che. zakarendra bhagavAnanI sabhAmAM jAya che. tyAM mahAvidehamAM. ahIM hatA tyAre ahIM AvatA. enI sabhAmAM bhagavAna Ama kahetA hatA. AhAhA..! e vANI 'kuMdakuMdAcArya' saMvata 49mAM ahIMthI bhagavAna pAse gayA hatA, ATha divasa rahyA hatA. A 'kuMdakuMdAcAryadeva' emaNe A banAvyuM. bhagavAnano A saMdeza che. amAro anubhava paNa A che. AhAhA..!
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 kalazamRta bhAga-6 A AtmA vastu che e to cighana zuddha nirmaLa (che). jema nirmaLatA re sphaTika taNI, jemAM nirmaLatA re sphaTika taNI, tema ja jIva svabhAva re...... AhAhA...! "zrI jina vIre dharma prakAzyo, zrI jina vIre dharma prakAzyo, prabaLa kaSAya abhAva re..." e puNyanA, pApanA bhAva kaSAya che, vikAra che, saMsAranuM kAraNa che. AhAhA...! enAthI rahita bhagavAne vIre dharma prakAzyo, prabaLa kaSAya abhAva." e puNya-pApano bhAva, kaSa-kaSa nAma saMsAra ane Aya nAma lAbha. kaSAya kahe che ne? kaSAya. A kasAI nahi, kaSAya. kaSa nAma saMsAra ane Aya nAma lAbha. jemAM paribhramaNano lAbha maLe evA bhAvane kaSAya kahevAmAM Ave che. e kaSAyabhAvathI rahita akaSAyabhAva AtmAnI dRSTi ne anubhava thavo te akaSAyabhAvadharma che. AhAhA...! evuM bhAna nathI. AhAhA...! to "ajJAnAta' ajJAnathI rAgAdino kartA che evo paNa che. che ne? je mithyAtvarUpa vibhAvapariNAma. AhAhA.! mithyAzraddhA che, jUThI mAnyatA che te kAraNe e zubha-azubhabhAvano bhoktA thAya che ane kartA thAya che ane cAra gatimAM rakhaDe che. AhA...! samajANuM kAMI? "sukhIyA jagatamAM saMta, durIjana dukhIyA" saMta nAma rAgathI bhinna potAnA svarUpano anubhava, dRSTi che e jIva samakitI sukhI jagatamAM che. bAkI badhA prANI duHkhI, duHkhI duHkhanA dariyAmAM DUbI gayA che. e vAta ahIM kare che. AhAhA...! mithyAtva lIdhuM ne? "Atmabuddhi evo che je mithyAtvarUpa...." AhAhA...! mithyAdarzana zalya, mithyAtvanuM mahA viparIta zraddhAnuM zalya che. zuM? ke puNya ane pApa mArA che evI Atmabuddhi ane mAruM kartavya che evo bhAva te mithyAtvabhAva che. AhAhA! che? sUkSma to che, bhagavAna! zuM thAya? mArga to jevo che tevo che. duniyAne abhyAsa na maLe ane AvI vAta atyAre sAMbhaLavA maLe nahi. A karo, A karo, A karo. bhakti karo, pUjA karo, dAna karo, siddhacakranI pUjA karo ne phalANuM karo... AhAhA...! ahIM kahe che ke, "karmajanatabhAvamAM Atmabuddhi... karma nAma utpanna thayelA puNyapApanA bhAva, emAM Atmabuddhi. "evo che je mithyAtvarUpa vibhAvapariNAma... AhAhA...! mithyAzraddhAne kAraNe karmanA saMge utpanna thayelA puNya-pApanA bhAva, tene karmAnita kahevAmAM Ave che. bhagavAna AtmA AnaMdakaMda (che) tenAthI utpanna thatA nathI. aMdara svabhAvamAM evuM kAMI che nahi. paryAyamAM vartamAna dazAmAM karmanA saMyoganuM lakSa karIne utpanna thayelA puNyapApanA bhAva, teno mithyAtvabhAvathI kartA-bhokatA thAya che. AhAhA.! Avo mArga che, bhAI! samajANuM kAMI? zeThA AhAhA.. "sAgaranA moTA vepArI che, bIDInA moTA vepArI che. bhagavAnadAsa zobhAlAla. "zobhAlAla' che ne? A zeTha nAnA che ane bIjA moTA zeTha che. ahIMyAM be lAkhanuM makAna che. bIDInA moTA vepArI che. karoDapati che. dukhI che amAre hisAbe to. zeTha! AhAhA.!
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-14 107 ahIM bhagavAna zuM kahe che? ke, puNya ane pApanA bhAva mArA che ema mAne che e ajJAnathI mithyAdRSTithI mAne che. AhAhA...! samajANuM kAMI? che? "karmAnita bhAvamAM Atmabuddhi evo che." ajJAna je mithyAtvarUpa vibhAvapariNAma..." mithyAzraddhArUpI vikArI bhAva, vibhAvabhAva. potAnA svabhAvabhAvathI viruddha bhAva. AhAhA...! sAMbhaLavuM kaThaNa paDe e samaje ne besADe kyAre? hajI besADavuM kaThaNa paDe aMdara, evI vAta che, prabhu! mokSano mArga dharma samyagdarzana. A mithyAtva che tenI sAme samyagdarzana. (jene) samyagdarzana che te rAgano kartA thato nathI. samyagdaSTi thAya che to rAga thAya che paNa mAruM kartavya che ane mArI cIja che ema nathI mAnato. AhAhA.! zreNika rAjA bhagavAnanA vakhatamAM thayA. zreNika rAjA! abajo rUpiyAnI divasanI rAjane pedAza. e to atyAre paNa che ne eka deza nahi? kyo Araba? kayo deza che? eka kalAkanI doDha karoDanI pedAza. eka kalAkanI doDha karoDA peTrola nIkaLyuM che. deza to nAno che paNa peTrolanA kUvA nIkaLyA che ne to eka kalAkanI doDha karoDanI pedAza che ane e sivAya bIjo deza che enI eka divasanI eka abajanI pedAza che. kyo deza? nAma bhUlI gayA, nAma kaMI AvaDatA nathI. koI kahetuM hatuM. zuM nAma? (sAudI arebiyA). nAma kahetA hoya, ApaNane bahu yAda na hoya. ArabaMdezA Araba dezamAM eka divasamAM e rAjAne, deza nAno paNa olA peTrolanA kUvA nIkaLyA te eka divasanI eka abajanI pedAza. atyAre che. paNa marIne badhA javAnA heThe. naraka, nIce naraka che ne sAta pAtALa che ne? A madhyaloka kahevAya. nIce sAta naraka che e adholoka kahevAya ane upara deva che e Urdhvaloka kahevAya. Urdhva, madhya ane adho-traNa loka. bhagavAne traNaloka traNakALa joyA che. samajANuM kAMI? kAraNa ke e to mAMsa khAnArA ne ajJAnI che, musalamAna che. mAMsa khAya. musalamAna dArU na pIve. mAMchalA, iMDA khAya. AhAhA.! e marIne, bApu AkaruM kAma che, bhAI! evA bhava anaMta karyA che, bhAI! teM anaMta karyA che, e kaMI navA nathI. anAdikALano... AhAhA...! AtmA che, che ne che. ke di nahoto? kyAM nahoto? kyAM bhava vinA rahyo che? gayA kALamAM kayAM bhava vinA rahyo che. anaMta anaMta bhavamAM dareka bhavamAM pote rakhaDIne maryo che. enuM kAraNa Atmabuddhi-puNya-pApamAM Atmabuddhi karI. AhAhA. mithyAzraddhAne kAraNe puNya-pApanI AtmabuddhimAM e mAruM kartavya che ane huM eno bhoktA chuM evI mAnyatAne kAraNe cAra gatimAM rakhaDe che. AhAhA...! che ke nahi aMdara? che teno artha thAya che. vANiyA copaDA meLave nahi? A zuM kahevAya? divALI Ave tyAre meLave ne? olo kahe tArI pAse dasa hajAranuM leNuM, olo kahe mArAmAM pAMca hajAranuM nIkaLe che. juo! copaDA meLave. tyAM mALA gyAsatela bALe. cAra paisAno pheraphAra hoya to kahe, nakkI karo. ahIM bhagavAna kahe che, te nakkI to kara paheluM. ame zuM kahIe chIe ane
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalAmRta bhAga-6 108 tArI mAnyatA zuM che e tArA copaDAmAM meLava to kharo! AhAhA..! ahIMyAM kahe che, mithyAtvabhAva tenA kAraNe jIva karyAM che.' AhAhA..! che? e mithyAzraddhA. jaina paramezvare jevo AtmA kahyo tevI zraddhA nathI. AhAhA..! e puNya ane pApanA bhAva AtmA nahi. nava tattva che ke nahi? to A puNya-pApa tattva bhinna che. jIva, ajIva, puNya, pApa, Asava, saMvara, nirjA, baMdha ne mokSa (ema) nava che. to puNyatattva bhinna che, pApatattva bhinna che ane bhagavAna aMdara bhinna che. AhAhA..! e jJAyakasvarUpa cidAnaMda rUpa, temAM je puNya ne pApabhAva utpanna thAya che temAM Atmabuddhi karIne e mArA che ema mAnIne ajJAnI kartA-bhoktA thAya che. AhAhA..! jo potAnA na mAne to potAno AnaMdakaMda prabhu che, e rAga thAya che to teno jJAtA-dRSTA rahe che ane rAga thAya tene jhe2 mAne che, duHkha mAne che. AhAhA..! nija svarUpa sarvajJa jinendradeva 52mAtmAe, jema nirmaLatA sphaTikanI (che) ema bhagavAnaAtmAno nirmaLa svabhAva (che). paNa e cIja vartamAna paryAya sivAya vepAra-dhaMdhA karyo ja nathI. vartamAna paryAya eTale avasthA. vartamAna-pragaTa. basa! emAM enI ramata che. aMdara pAchaLa AkhuM tattva zuM paDyuM che? eka kSaNika avasthA u52 eno anAdikALano vepAra che. paNa e paryAyanI pAchaLa avasthAyI, trikALa TakanAruM tattva (che) evI dRSTi thayA vinA mithyAbuddhithI rAga ane puNya-pApanA bhAvano kartA ne bhoktA thAya che. AhAhA..! kare karma so hI karatAA, jo jAne so jAnanahArA, jAne so kartA nahIM hoya, kartA so jAne nahIM koI. A zloka che. AhAhA..! kare karma so hI karatArA,..' mithyAdaSTi, rAga ane puNya-pApano kartA thAya che to e mithyAdRSTi kartA thAya che. AhAhA..! jo jAne so jAnanahArA' dharmAMjIva samyagdaSTi dharmanI pahelI zarUAta, pahelI sIDhI, e samyagdarzanamAM AvatA ja rAgano akartA thaI jAya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? jAne so jAnanahArA'. jAne so karyAM nahIM hoI, kartA hai so jAne nahIM koI' AhAhA..! eka myAnamAM be talavA2 rahI na zake. AhAhA..! ajJAnabhAve puNya-pApano kartA paNa rahe ane jJAnabhAve jANanAra rahe, ema kyAreya banI zake nahi. samajANuM kAMI? e kahe che. bhAvArtha Ama che ke-jIvavastu rAgAdi vibhAvapariNAmanI kartA che evo jIvano svabhAvaguNa nathI.' AhAhA..! anaMta anaMta guNa jemAM che paNa koI guNa, zakti evI nathI ke vikArane kare. evI koI zakti ja emAM nathI. AhAhA..! bhAre vAtuM, bApu! eke eka vAtamAM phera. olA kahe che ne? AnaMda kahe 52mAnaMdA mANase mANase phera, eka lAkhe to na maLe ne eka trAMbiyAnA te2' ema Ave che ne? bhAI! ema ahIM bhagavAna kahe che, tAre ne mAre zraddhAmAM moTo phera che, prabhu! AhAhA..! jenI kiMmatuM lAkhoya maLe nahi evA che ane eka trAMbiyAnA tera, paisAnA tera. AhAhA..! ema A vAta kahe che, kyAMya
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-195 109 vItarAganI zraddhA sAthe tArI zraddhA kyAMya meLa khAya nahi, prabhA e jo meLa khAya ne aMdara joyuM, jANyuM, e chUTyo. e saMsAranA rakhaDavAthI chUTyo. e sivAya chUTavAno bIjo upAya nathI. kahe che ne? "evo jIvano svabhAvaguNa nathI. paraMtu azuddharUpa vibhAvapariNati che." AhAhA.. e puNya-pApanA bhAva azuddha nAma malina dazA che. e koI svabhAvabhAva nathI. AhAhA...! "taddamAvA kaIRva: mithyAtva-rAga-dveSarUpa vibhAvapariNati maTe che..." paNa mithyAzraddhAno nAza karIne. huM to AtmA jJAnAnaMda svarUpa chuM evuM samyagdarzana thatAM ja akAraka che. te maTatAM jIva sarvathA akartA thAya che. AhAhA...! zarIranI eka kriyA paNa mArAthI thAya che ema mAnato nathI. zarIra cAle che e to jaDa, mATI che. Ama cAle che te potAnI kriyA nahi. to sarvathA prakAre ema chelle kahyuM ne? "jIva sarvathA akartA thAya che. jyAre samyagdarzana thAya che ane mithyAtvano nAza karIne, AtmA AnaMda svarUpanI pratIta, anubhava thayo to badhA parano sarvathA prakAre akartA che. pachI kiMcit parano kartA nathI. evI sUkSma vAta che, bhAI! vizeSa kaheze...) (zrotA :- pramANa vacana gurudevA) (zikhariNI) akartA jIvo'yaM sthita iti vizuddhaH svarasataH sphuraccijjyotirbhizchuritabhuvanAbhogabhavanaH / tathApyasyAsau syAdyadiha kila bandhaH prakRtibhiH sa khalvajJAnasya sphurati mahimA ko'pi gahanaH / / 3.195 / / ) khaMDAnvaya sahita artha :- "garva nIvaH akartA ti svaraH sthitaH (aaN nIvaDa) vidyamAna che je caitanyadravya te (vartA) jJAnAvaraNAdinuM athavA rAgAdi azuddha pariNAmanuM kartA nathI (ti) evuM sahaja (varataH citA) svabhAvathI anAdinidhana ema ja che. kevuM che? "vizuddha dravyanI apekSAe dravyakarma-bhAvakarma-nokarmathI bhinna che. puSyijyotirmiphuritamuvanAmomavana' (ra) prakAzarUpa evA (khyiotirSi cetanAguNa
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 kilazAmRta bhAga-6 dvArA (rita) pratibiMbita che (muvanAmogAmavana:) anaMta dravya potAnA atIta-anAgatavartamAna samasta paryAyo sahita jemAM, evuM che. tathApi vina phuda karI pravRtimaH vat Asau vandhaH cAta' (tathApi zuddha che jIvadravya topaNa (ni) nizcayathI (4) saMsAraavasthAmAM (maraca) jIvana (pravRtimi.) jJAnAvaraNAdi karmarUpa (cat sau vandhaH cAta) je kAMI baMdha thAya che "sa: ratu jJAnaca : pi mahimA ti' (sa:) te (va7) nizcayathI (jJAnaca va: pi mahimA >>rati) mithyAtvarUpa vibhAvapariNamanazaktino koI evo ja svabhAva che. kevo che ? "dina: asAdhya che. bhAvArtha Ama che ke-jIvadravya saMsAraavasthAmAM vibhAvarUpa mithyAtva-rAga-dveSa-mohapariNAmarUpa pariNamyuM che, tethI jevuM pariNamyuM che tevA bhAvonuM kartA thAya che-azuddha bhAvonuM kartA thAya che. azuddha bhAvo maTatAM jIvano svabhAva akartA che. 3-195. poSa vada 5, zanivAra tA. 28-01-1978. kaLaza-195 pravacana-217 kaLazaTIkA 195 kaLaza che. (zikhariNI) akartA jIvo'yaM sthita iti vizuddhaH svarasataH sphuraccijjyotirbhizchuritabhuvanAbhogabhavanaH / tathApyasyAsau syAdyadiha kila bandhaH prakRtibhiH sa khalvajJAnasya sphurati mahimA ko'pi gahanaH / / 3-195 / / zuM kahe che? "maya nIva: vartA rUti svarasataH zcitaH A jIva vidyamAna bhagavAna, dravya svabhAva, dravya. dravya, zuddha dravya svabhAva, je karma, nokarma ane bhAvakarma puNya-pApanA bhAva enAthI rahita "yaM nIva: 'vidyamAna che je caitanyadravya" dhruva TakatuM tattva trikALI evo je dravya svabhAva te jJAnAvaraNAdinuM athavA rAgAdi azuddha pariNAmanuM kartA nathI." vastumAM evI koI zakti nathI, vastumAM koI svabhAva evo nathI ke rAgane kare ane rAgane bhogave, vastumAM evuM koI sattvanuM sattvapaNuM nathI. sat evo je bhagavAna AtmA jenuM sattvapaNuM eTale guNapaNuM-bhAvapaNuM eno evo koI
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 195 111 bhAva nathI ke dayA, dAna, vratanA vikalpano kartA thAya ane bhoktA thAya, svabhAvamAM evI koI zaktiguNa nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI? "svaraseta: rizata: evuM caitanyadravya akartA-kartA nathI evuM sahaja "svararata: rizataH'. potAnA svabhAvathI svarasathI e sthita che. potAnA AnaMdAdi, jJAna svabhAvathI evo sthita che ke je rAga, vyavahAra ratnatrayano rAga, teno kartA-bhoktA thAya evo koI svabhAva nathI. jhINI vAta che. AhAhA....! parano kartA-bhoktA to che ja nahi. mumukSu - AkhI duniyA paranuM kAma kare che. uttara - koI karatuM nathI. koNa kare che? "sumanabhAI kare che A badhuM? "rAmajIbhAIe vakIlAtamAM A badhuM karyuM hatuM? spaSTa karAve che. bhASA thaI hatI, e to jaDa che. "sumanabhAI zuM kare? rAga kare. paranuM karI zake che? ahIM to rAganA karavApaNAno koI guNa nathI, ema siddha karavuM che. paryAyamAM rAga Ubho thAya che e ajJAnane laIne che. AhAhA.! samajANuM kAMI? bhagavAna vastu je dhruva vidyamAna TakatuM tattva, jJAyakabhAva.... benanI bhASAmAM jAgato jIva, jJAyakabhAva Ubho che ne e koI cIja rAgane kare ke bhogave e koI svabhAvamAM, svabhAvavAnamAM che nahi, evuM che nahi. AhAhA.! samajANuM kAMI? saMsArano koIpaNa vikalpa, ahIMyAM to deva-guru-zAstranI zraddhAno vikalpa (Ave) teno paNa kartA ane bhoktA dravya svabhAva nathI. vastumAM koI evI zakti nathI, koI guNa nathI. AhAhA.! sat evuM je svarUpa, teno bhAva, sat e bhAvavAna teno bhAva. anaMta bhAva che, anaMta anaMta bhAva che paNa e bhAvamAM koI bhAva, guNa-zakti evI nathI ke rAgane kare. AhAhA...! samajANuM kAMI? evuM 'sahaja." "rataH sthita to potAnA svabhAvanA rasathI e sthita che. e koI rAgane kare evI vastumAM sthiti ja nathI. AhAhA.! azubhathI bacavA zubha Ave che ema kahevuM e to samyagdaSTi mATe che. jene dravyano svabhAva, rAgano kartA nathI evo svabhAva anubhavamAM Avyo hoya... AhAhA.! samajANuM kAMI? evI dRSTi jene aMtaramAM aMtarmukha thaIne thaI hoya), dravya jevuM sthita che ema anubhavamAM AvyuM hoya ene azubhathI bacavA rAga Ave che paNa te rAgano kartA nathI. AhAhA! kemake vastumAM anaMta anaMta anaMta besumAra zakti (bharI che), paNa besumAramAM koI eka zakti evI nathI ke je vikArane kare. AhAhA...! have ahIM to (ajJAnI) kahe ke, azubhathI bacavA vyavahAra kare che to e zubha vyavahAra che ane e zubhathI zuddha thaze. pheraphAra che, prabhu vastunI sthiti ema nathI. ahIMyAM e kahyuM ne? "varataH sthitaH e svanA AnaMda ane jJAnAdi svabhAvathI sthita che, dhuva che. emAM evI koI zakti, svabhAva, rAga karavAnI zakti che ja nahi.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 kalAmRta bhAga-6 AhAhA...! A saMsAranA udayabhAvane UbhA karavA evI koI zakti AtmAmAM nathI. AhAhA...! bhagavAna AtmA jJAyakabhAva (che) emAM to anaMtI zaktio paDI che. zakti zabda guNa, guNa zabda bhAva, bhAva zabda sanuM sattvapaNuM, satno mAla. AhAhA.! e anaMta guNanA mAlamAM evI koI zakti nathI ke rAgane kare. AhAhA...! samajANuM kAMI? mArga evo che, bhAI! AhAhA.! vastusthiti evI che. koIpaNa eka zakti rAgane kare evI hoya to zaktino to kyAreya nAza thato nathI to rAgano paNa kadI nAza na thAya. samajANuM kAMI? zakti je guNa che, evo koI guNa rAga karavAno hoya (to) paNa hoya kyAMthI? vastu che AtmA, emAM vastupaNuM, vaselA, rahelA vastumAM vaselA, rahelA guNo amApa che, besumAra che. ema hovA chatAM koI zaktinI evI zakti nathI ke saMsArano bhAva kare), rAga che te saMsAra che. AhAhA.! cAhe to zubharAga ho. e to kahyuM ne? jagapaMtha che. munine paNa rAga Ave che to e jagapaMtha che. AhAhA...! paNa ene kare evI koI zakti nathI. jJAnIne nabaLAIthI utpanna thAya che. ajJAnIne svarUpanA ajJAnathI vikAranuM kartApaNuM utpanna thAya che. AhAhA.! samajANuM kAMI? jJAnIne nabaLAIthI (thAya che), paryAyamAM yogyatA evI che to utpanna thAya che. guNadravyamAM to evI (zakti) nathI. AhAhA. viSayamAM sukhabuddhi, e sukhabuddhino vikAra koI jIva kare evo koI AtmAmAM guNa nathI. AhAhA.paisAmAM sukha che, strImAM sukha che, AbarUmAM sukha che evo je sukha nAmano vikAra... AhAhA...! bhagavAna to atIndriya AnaMdanA sukhathI sthita che nA evA sukhanA vikalpano e kartA kevI rIte hoya? AhAhA...! hasamukhabhAI! jhINI vAtuM che, bApu kyAM lAdIno dhaMdho ne kyAM A vepAra? AhAhA...! are ! potAno nija svabhAva svayaM, svarUpa svayaM svarUpa je kAyamI, asalI, asalI svabhAva emAM koI asalI svabhAvamAM koI evo asalI bhAva nathI. AhAhA...! e zubharAgane utpanna kare athavA race evo koI guNa asalI svarUpamAM nathI. AhAhA...! svabhAvanA abhAnamAM paryAyamAM ajJAnathI vikAra thAya ane vikArano kartA thAya to e to anAdino saMsAra che. AhAhA.! AvuM jhINuM che. AvyuM che tamArA bhaNataramAM? kyAMya AvyuM nathI. AhAhA.! he mumukSu :- emAM to phasAvAnuM Ave. uttara :- pote phase che nA AhAhA. jyAM jJAtA-daSTAnA svabhAvathI anaMta anaMta avinAbhAvI guNathI bharelo bhagavAna che A, e bhagavAnanI dRSTi thaI, nija svabhAvanI pratIti anubhavamAM thaI e rAgano kartA thato ja nathI. nabaLAIthI rAga Ave che paNa teno te jJAtA-daSTA rahe che. AhAhA...! dharmIne vyavahAra ratnatrayano rAga Ave che paNa Ave che teno e kartA nathI, tema teno te bhoktA,
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-195 113 vedanano karyA che tema paramArthadaSTie nathI. ahIM dRSTi ane dRSTino viSaya je che e vAta cAle che ne? paryAyamAM kartA-bhoktA che e vAta jJAna jANe. e vAta to 47 navamAM AvI che. AhAhA.. 'svarataH sthita: e to svarasathI ja sthita che. AhAhA. eno artha zuM karyo? svabhAvathI anAdinidhana ema ja che." rAgano kartA nathI evo svabhAva anAdino ja che. AhAhA.! samajANuM kAMI? bhASA thoDI paNa bhAva to che I che. AhAhA...! AmAM vAdavivAda kare kAMI pAra paDe evuM nathI. "mokSamArga prakAzakamAM lIdhuM che. azubhathI bacavA zubha Ave to ene to vyavahAra kaho. I tattvajJAna sahita hoya to azubhathI bacavA vyavahAra Ave che tene vyavahAra kahe che. paNa tattvajJAna, jyAM tattva ja evuM che ke rAgano kartA nathI evo svabhAva che, evI dRSTi ja jyAM nathI tyAM azubhathI bacavA zubha Ave che ema kyAM che? hajI mithyAtvathI bacyo nathI tyAM azubhathI bacavAnuM kyAM AvyuM? AhAhA...! samajANuM kAMI? evo sahaja svabhAva. "varasataH che ne? rasa eTale svabhAva. "anAdinidhana..." rizatano artha e karyo. anAdianaMta ema ja che. "rizataH AhAhA.! anAdianaMta svarasathI sthita. parano kartA-bhoktA nathI evA svabhAvathI bharyo che. AhAhA.! samajANuM kAMI? "kevuM che? e "rizataHkahyuM hatuM ne? "varataH rizata: "kevuM che?' 'vizuddha che. dravyanI apekSAe dravyakarma, bhAvakarma, nokarmathI bhinna che. AhAhA.! ene vizuddha kahIe. zubhabhAvane paNa vizuddha kahe che, zuddhabhAvane paNa vizuddha kahe che, trikALIne paNa vizuddha kahe che. vizuddha je ThekANe lAgu paDe te pramANe pADavuM. vizuddha zabda zubhabhAvamAM paNa Ave che, vizuddha zabda zuddhabhAvamAM paNa Ave che ane vizuddha zabda trikALImAM paNa Ave che. AhAhA...! ahIMyA trikALInI vAta che. vizuddha. samajANuM kAMI? AhAhA..! e bhagavAnaAtmA trikALa vizuddha (che). jaDakarma, nokarma-mana, vANI, deha ane bhAvakarma- dayA, dAna, puNya-pApanA bhAvathI anAdianaMta bhinna che. evuM vizuddha che. AhAhA...! vizuddha che. vizeSe khAsa zuddha che e. AhAhA. e samyagdarzanano viSaya che. AhAhA...! samajANuM kAMImUlyamarivo' kIdhuM ne? bhUtArthano Azraya levo ema kaho, jJAyakabhAva kaho, benanI gujarAtI sAdI bhASAmAM jAgato kaho ane te dhruva che ene Ubho kaho. AmAM eka zabda Avyo che kyAMkI "zrImadnA vacanamAM kyAMka che. Ubho che. Urdhva to bIjuM che. Ubho che evo zabda che kyAMka. A be copaDI che ne kAMIka? A "jJAnAmRta" ane "saMtavANI. kyAMka eka zabda Avyo hato. anAdi Ubho che no anAdi che. AhAhA! mumukSu :- anAdino Ubho che to thAkato nahi hoya? uttara :- Ubho che I cAlato nathI, ema kahe che. cAle to thAke. ane cAle e
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 kalazAmRta bhAga-6 to zuddha pariNamanamAM cAle toya thAke nahi. vizuddha zubha-azubhabhAvamAM cAle to thAkI jAya. thAka, duHkha. dukha. AhAhA...! ahIM e kahyuM. dravyakarma-bhAvakarma-nokarmathI bhinna che. ene ahIM vizuddha kahevAmAM Ave che, ene ahIMyAM svarasamAM sthita kahevAmAM Ave che. svarasathI emAM sthita che. trikALI potAno svabhAva je zuddha che emAM e sthita che tene ahIMyAM vizuddha kahevAmAM Ave che. AhAhA...! ahIMyAM to hajI dehanI kriyAmAM paNa AtmAnuM nimittapaNuM che nahi ane nimitta che mATe dehanI kriyA thAya enI hajI hA pADavI lokone muzkela paDe. enI meLAe deha cAle? bhASA enI meLAe bolAya? AhAhA. ahIM to svabhAvanI dRSTivALuM je dravyavizuddha, e to rAgano kartA nathI. e to rAga addharathI nabaLAIne laIne thAya teno jJAtA-draSTA che. AhAhA...! mumukSu :- e to jJAnInI vAta che ne. uttara :- toya kIdhuM ne? tyAre ene pratItamAM AvyuM ne? dravyakarma-bhAvakarma-nokarmathI rahita bhagavAna Avo che. ahIMyAM to evuM kahe che, ahIM to bIjuM siddha karavuM che ke, e evo anAdithI ja che. e rAga kare evo koI enAmAM guNa nathI, ema siddha karavuM che. paNa enuM bhAna kone thAya? AhAhA...! ke, A vastu anAdinI atIndriya anaMta AnaMda ane guNano piMDa anAdi sthita che evuM svasammukha thaIne) svano Azraya kare ene e vastu che ema pratItamAM Ave ane pratItamAM AvI eTale ene rAganuM kartApaNuM rahetuM nathI. vyavahAra ratnatrayano kartA e dharma nathI. AhAhA...! AvI vAta che. bahu jhINI. vaLI kevo che I? "ravikhyotirmicaritamuvanAmomavanaH prakAzarUpa evA cetanAguNa dvArA AhAhA. emAM cetanAguNa che. je kAraNe e to prakAza lokAlokane jANe ane dekhe evo svabhAva che. dhruvamAM evo svabhAva che. samajANuM kAMI? AhAhA.! prakAzarUpa evA cetanAgaNa dvArA pratibiMbita che...' zuM kahe che? zakti to che paNa enuM pariNamana jyAre thAya to lokAloka jemAM pratibiMbita thAya evI pariNati, paryAyano svabhAva che. AhAhA...! lokAlokamAM koI cIjano kartA to che nahi paNa enI je zaktimAM je akartApaNuM che evuM pariNatimAM bhAna thayuM to e lokAlokane jANanAro rahyo. lokAloka emAM pratibiMbita thAya che), jANe che, basa! AhAhA. lokAlokamAM to badhuM AvI gayuM ne? alokane eka kora rAkho. loka zabdamAM zarIra, vANI, mana, dhaMdhA-vepAra... e badhA AtmAmAM pratibiMbita (thAya che) potAnI pariNatimAM e dRSTinuM bhAna thayuM. lokAloka pratibiMbita thAya che. jANavAmAM Ave che. AhAhA.! paNa koIno kartA nathI). spharita pragaTa dazA thaI topaNa koIno kartAbhoktA nathI. AhAhA...! AvuM AkaruM paDe mANasane. nizcaya ne vyavahAra. AhAhA.! bApu! enA pariNAma, vyavahAranA pariNAma to rAgarUpa che ne, prabhu! AhAhA...ane e rAgane
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-195 115 karavuM evo koI dravyamAM guNa-zakti to nathI. AhAhA..! tethI te vastunI dRSTi thatAM aMdara pariNamana thatAM paNa lokAlokanuM pratibiMba (paDe), emAM jaNAya tevo eno svabhAva che. trikALa svabhAva to lokAlokane jANavAno dhruva che paNa paryAyamAM sphurita pragaTa thatAM.. AhAhA..! je vastu che, rAga ne vikArano akartA eno guNa (che) evI jyAM enI piraNita thaI... AhAhA..! bhale mati ne zrutajJAna ho chatAM e lokAlokane jANe evI enI pariNita che. AhAhA..! bhAre! eka kora cakravartInA rAjamAM rahe ema dekhe, rahe ema dekhe, i tyAM che nahi, i to tenI jANavAnI pariNatimAM che. AhAhA..! e to tenA saMbaMdhInuM jJAna potAnuM potAthI thayeluM che tenA jANavAmAM e che. enAthI jJAna thayuM che, e nahi. e to paryAyamAM potAnuM sAmarthya evuM hatuM ke jethI svapaprakAzaka sAmarthya svataH potAthI thayuM che. emAM A jaNAya che ema kahevuM e vyavahA2 che. AhAhA..! samajANuM kAMI? kevaLI lokAlokane jANe ema kahevuM e paNa asadbhuta vyavahAra che. AhAhA..! e saMbaMdhInuM potAnuM jJAna potAthI thayeluM che tene paNa ahIMyAM vyavahA2 kahevAmAM Ave che. AhAhA..! trikALane - dravyane nizcaya kahIe to pariNatine vyavahAra kahevAmAM Ave che. AhAhA..! e zuddha pariNatine, hoM! AhAhA..! emAM lokAloka pratibiMbita thAya che, ema kahe che. che ne? AhAhA..! 'vijhyotirmi:" cetanAguNa dvArA... rita" pratibiMbita che... 'muvanAmomavanaH" 'muvanAmoAmavanaH" bhuvana nAma loka, eno Abhoga nAma jANavuM, tenuM bhavana nAma thayuM. 'muvanAmo bhavana:' AhAhA..! enI pachI vyAkhyA karI che. nahitara to zabda ATalo che. bhuvana nAma lokAloka eno Abhoga nAma jANavuM, tenuM bhavana. AhAhA..! samajAya che kAMI? AhAhA..! Aje AvyA nathI, nahi? 'hiMmatabhAI'! anaMta dravya potAnA atIta-anAgata-vartamAna samasta paryAyo sahita jemAM,...' AhAhA..! anaMta dravya je che, anaMta anaMta dravya have lIdhA. anaMta guNa AmAM che emAM koI guNa vyakta, avyakta... have to enI paryAyamAM anaMta dravya potAnA atIta-anAgata...' potAnA dravyanI gayA kALanI paryAya, vartamAna paryAya ane bhaviSyanI paryAya. AhAhA..! samasta paryAyo sahita jemAM, evuM che.' samasta paryAya pratibiMbita thAya che, ema. jJAnanI paryAyamAM samasta dravya-guNa-paryAya athavA eka eka dravyanI bhUta-bhaviSya ne vartamAna paryAya evI anaMtI paryAyo) jJAnanI paryAyamAM jANavAmAM Ave che. pratibiMbita zabda to (eTalA mATe che) ke oluM biMba che to A pratibiMba che, ema. bAkI e cIja kaMI ahIM AvatI nathI. AhAhA..! samajANuM kAMI? lImaDo dekhAya to kAMI lIlo raMga nyAM Ave che aMda2? lIlA raMga saMbaMdhInuM potAnuM jJAna emAM e pratibiMba che ema kahevAmAM Ave che. AhAhA..! Avo mArga (che). A to dhIrAnA kAma che. gha2, gha2' (artha) karyo che emAMthI. saMskRta
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 kilazAmRta bhAga-6 TIkAmAM che kyAMka. loka vistAra thavo. lokano vistAra jaNAvavo. ema. saMskRtamAM eka "ghara" zabda che. tathApi vina rUda karaca pravRtifmaH yat sau va: racA svarUpa to AvuM che, kahe che. arere...AvI cIjamAM A baMdha thAya che e zuM che? rAgano saMbaMdha thAya che ane karmano baMdha thAya che evuM A cIjamAM zuM thayuM? A cIjamAM to rAganA kartApaNAno paNa koI guNa nathI tyAM A rAga ane karmanA saMbaMdhano baMdha, saMbaMdhano baMdha, saMbaMdharUpI baMdha kevI rIte thayo? AhAhA.! samajANuM kAMI? tathApi viruna rUda kazya prakRtima cat sau vanya: cA" "zuddha che jIvadravya..." tathApi' che ne? 'topaNa' che ne? topaNa eTale zuddha dravya ane guNa zuddha hovA chatAM paNa, ema. "tathApi ema hovA chatAM. AhAhA...! "zuddha che jIvadravya topaNa nizcayathI..." "vina eTale nizcaya. A saMsAra-avasthAmAM jIvane....... AhAhA...! jIvane jJAnAvaraNAdi karmarUpa..." vat sau vanya: racA je kaMI baMdha thAya che..." "ra: tu ajJAnaraca va: pi mahimA rati' AhAhA.! olAmAMya "rati hatuM, "rurata'. A koI ajJAnanI mahimA phare che, kahe che. AhAhA.! vastumAM koI rAgAdinuM kartApaNuM nathI. prabhuAtmA dravya svabhAvanI sAthe rAga ane karmano saMbaMdharUpI baMdha nathI chatAM saMbaMdharUpI baMdha (thAya che te) ajJAnanI koI gahana mahimA che. AhAhA.! vastunA svarUpanuM ajJAna, enI koI gahana mahimA che. AhAhA...! ajJAnane kAraNe rAga ane karmano saMbaMdha thAya che. AhAhA...! AvuM jhINuM bahu paDe mANasane. vastusthiti ja AvI che. bhagavAne kahyuM eTale koI Ama ja kathana karyuM che ema nathI. che evuM vANImAM AvyuM che. AvI vastu che. AhAhA...! ahIMyAM paNa prakRtino baMdha thAya che e "sa: unuM ajJAnaze : pi mahimA rati AhAhA.! je kAMI baMdha thAya che te nizcayathI..." che? 'mithyAtvarUpa vibhAvapariNamanazaktino koI evo ja. ajJAnano artha karyo, ajJAnano artha karyo. olAmAM pahelAmAM paNa ema kahyuM. pahelAmAM AvyuM hatuM ne tyAM paNa ema kIdhuM. "rtA jJAnAt va' tyAM paNa ema kIdhuM, "karmajAnata bhAvamAM Atmabuddhi evo che je mithyAtva." bhAva. tyAM paNa "ajJAna" zabda paDyo che, tyAM paNa mithyAtvabhAva lIdho che. 194 (zloka). 195mAM ajJAnano artha mithyAtva lIdho. AhAhA...! satya vastu jevI che evI dRSTi nathI ane tenAthI viparIta dRSTi che, mithyAtvabhAva, satya svarUpathI viparIta dRSTi asatya che e asatya mithyAtvanI koI gahana mahimA (che). vastumAM koI baMdhanuM kAraNa nathI, zakti nathI, guNa nathI chatAM baMdha thAya che, rAgano saMbaMdha thAya che. e koI ajJAnanI, mithyAtvanI gahana mahimA che. AhAhA...! samajANuM kAMI? bhagavAna to AnaMda ne jJAnasvarUpI zuddha caitanyaghana che. temAM A duHkhano saMbaMdha
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-195 117 kyAMthI Avyo? kahe che. AhAhA.. duHkha kaho, rAga kaho, udayabhAva kaho. samajANuM kAMI? karma prakRti to nimittathI kathana che. kharekhara to potAnuM svarUpa zuddha caitanya hovA chatAM dravya, guNamAM rAganuM kartApaNuM nahi hovA chatAM koI ajJAna, mithyAtvane kAraNe svarUpa jevuM che tenAthI viparIta dRSTithI gahana mahimA che ke mithyAtvane kAraNe saMsAra utpanna thAya che. rAganI utpattinuM kAraNa mithyAtva che. AhAhA...! samajANuM kAMI? jJAnIne (rAga) thAya che te mithyAtva nathI. pachI e to paryAyamAM nabaLAIthI thayo teno te jJAtA-daSTA che. ahIMyAM to mithyAtvathI (rAga) utpanna thayo teno te kartA-bhoktA thAya che. samajANuM kAMI? bemAM ATalo phera che. AhAhA.! AvI vAta che. sAdhAraNa dayA pALo ne vrata pALo ne apavAsa karo ne... AhAhA.. I kahe che ke, apavAsa karo ne vikalpa karo, rAga e koI ajJAnanI gahana mahimA che ke rAgano kartA thAya che. vastunuM svarUpa AvuM hovA chatAM emAM koI vikalpa-guNa-guNInA bhedano vikalpa (UThe, vyavahAra ratnatrayano rAga, tene racavo evo koI guNa ja nathI. to kema thAya che? A prakRtino baMdha thAya che ne ema kahyuM ne? che ne? "pravRtimiema kahyuM ne? pachI jJAnAvaraNIya karma lIdhuM che. paNa prakRtino viruddha bhAva je vikAra che e je prakRti che te svabhAva nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI? jJAnAvaraNIya karma to jaDa che e to tene kAraNe baMdhAya che. tenI paryAyamAM, paramANumAM karma thavAnI paryAyathI thAya che. A prakRtino je svabhAva che tenAthI viruddha prakRti. AhAhA.! viruddhabhAva-puNya ne pApa Adi dayA, dAna, vrata, bhakti Adi e rAganI utpatti thAya che e koI mithyAtvanI gahana zakti che. AhAhA.. jemAM che nahi, dravyamAM che nahi, guNamAM che nahi ane tenA guNanuM pariNamana thAya emAM paNa nathI. AhAhA...! A koI mithyAtvano bhAva, jUThI dRSTi, paramasatya prabhu dravya-guNathI pUrNa, pUrNa bharelo enI dRSTithI viruddha asatyadRSTi, mithyASTi... AhAhA. e asatyadRSTinI koI gahana mahimA che, ema kahe che. AhAhA...! e "mithyAtvarUpa vibhAvapariNamanazaktino koI evo ja svabhAva che. pAchuM emAM ema na levuM ke vibhAva nAmano guNa che mATe tema thAya che. vibhAvaguNa che e che. e to vizeSa tarIke vibhAva (kahyuM che. vikAra kare mATe vibhAvazakti che) ema vAta nathI. AhAhA.! ahIMyAM to "mithyAtvarUpa vibhAvapariNamanazakti..." ema lIdhuM che. joyuM? rAga mAro che ane rAgano kartA (chuM) evI asatyadRSTi, vibhAvapariNamanazaktino koI evo ja svabhAva che. AhAhA...! kevo che?" "phanaH "asAdhya che. AhAhA..! asAdhya che, asAdhya. jhaTa daIne sAdhya zake ema nathI. ema kahe che. e bhAva ja asAdhya che. emAM AtmA asAdhya thaI jAya che. AhAhA...! mithyAtvane kAraNe rAgano saMbaMdha je utpanna kare che emAM) AtmA asAdhya thaI jAya che. dRSTimAM AtmA sAdhya raheto nathI. AhAhA...! ahIM to asAdhyano artha
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 kalAmRta bhAga-6 ke, eno nAza karavo gahana vAta che, ema kahe che. asAdhya che. AhAhA...! samajANuM kAMI? bhAvArtha Ama che ke-jIvadravya saMsAra-avasthAmAM vibhAvarUpa mithyAtva..." joyuM? "rAgadveSa-mohapariNAmarUpa pariNamyuM che....... AhAhA.! arere.vastu ane vastunA anaMta guNa, chatAM evI vastumAM A moha, rAga, dveSarUpI pariNamana kyAMthI thayuM e gahana vAta che, kahe che. AhAhA...! vastunA svabhAvanuM ajJAnapaNuM paryAyamAM, vastunA svabhAvanuM mithyAtvapaNuM mAnyatAmAM gahana vAta che. AhAhA.! je dravya-guNamAM vikAra karavuM ema nathI ane vikAra thayo to e asatyazraddhAnI gahana mahimA che. AhAhA...! samajANuM kAMI? AhAhA...! pariNAmarUpa pariNamyuM che...." paryAyamAM pAchuM pariNamyuM che. vastu ane vastunA guNa zuddha ane syuTa vizuddha hovA chatAM paryAyamAM mithyAzraddhAne kAraNe, paryAya jeTalo huM chuM, A rAga te huM, evI mithyAzraddhAne kAraNe asAdhya evo vikAra utpanna thAya che. AhAhA.! pariNamyuM che..." tethI jevuM pariNamyuM che... have ema kahe che. jenuM pariNamana thayuM tevA bhAvonuM kartA thAya che. jenuM pariNamana thayuM teno kartA thAya che. mithyAzraddhAthI moha-rAga-dveSarUpI paryAyamAM pariNamana thayuM to evuM pariNamyuM teno kartA thAya che. AhAhA..! azuddhapaNe pariNamyo to azuddhapaNAno kartA ajJAnI thAya che. AhAhA...! jhINI vAtuM bhAre, bhAI! hajI samyagdarzana zuM che ane kema utpanna thAya enI khabaruM na maLe. AhAhA.! ene bahAra cAritra ne e badhuM AvI jAya. bhAI! AkaruM kAma che, bApu! ane te to tArI dayAnI vAta che, bhAI! hai? AhAhA...! kahe che, prabhu tuM Avo cho no chatAM enI jene zraddhA viparIta che eTale ke ATalo AvA guNavALuM dravya che evI jene zraddhA nathI, jene zraddhA rAganI ane vartamAna paryAya upara e jenI ruci jAmI gaI che, evA mithyAtvanA gahanabhAvane laIne enuM pariNamana vikArarUpe thAya che ane je pariName che te teno kartA thAya che. bhASA to sAdI che. bhAva to che ema che. AhAhA...! A bhaNatara koI di bhaNyo nathI. huM bahAranA bhaNataramAM vakhata gALyA badhA. AhAhA...! jevuM pariNamyuM che tevA bhAvonuM kartA thAya che-azuddha bhAvonuM kartA thAya che." ema. azuddhabhAvo maTatAM jIvano svabhAva akartA che. AhAhA.! e to rAgano akartA svabhAva che. AhAhA...! rAga thAya che paNa akartA svabhAva che. thAya che teno jJAtA-draSTA rahe che. akartApaNuM siddha karyuM. kartApaNuM siddha karyuM, vastu siddha karI. kartA, pariNamanamAM azuddha pariNamana che to azuddha kartA thayo. jyAre te maTe che tyAre kartApaNuM maTI jAya che. akartApaNAnuM pariNamana thAya che tenuM nAma dharma che ane kartApaNAnI buddhithI pariName tenuM nAma adharma che. vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva)
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 119 (anupa) bhoktRtvaM na svabhAvAM'sya smRtaH kartRtvavaccitaH / ajJAnAdeva bhoktA'yaM tadabhAvAdavedakaH / / 4-196 / / ) khaMDAnvaya sahita artha :- "gara vitaH movastRtva svamAvaH ja mRta (ca vitA) cetanadravyano (movastRtva bhoktApaNuM jJAnAvaraNAdi karmanA phaLano athavA sukhaduHkharUpa karmaphaLacetanAno athavA rAgAdi azuddha pariNAmarUpa karmacetanAno bhoktA jIva che-evo (svabhAva) svabhAva arthAt jIvadravyano sahaja guNa evuM to na mRta:) gaNadharadeve kahyuM nathI; jIvano bhoktA svabhAva nathI ema kahyuM che; [daSTAnta kahe che-] "vastRtvavata' jema jIvadravya karmanuM kartA paNa nathI tema. " nIva: movatA A ja jIvadravya potAnA sukhaduHkharUpa pariNAmane bhogave che evuM paNa che. te zA kAraNathI ? "jJAnAta iva' anAdithI karmano saMyoga che, tethI mithyAtva-rAga-dveSarUpa azuddha vibhAve pariNamyuM che, te kAraNe bhoktA che. "tadmAvata gavara: mithyAtvarUpa vibhAvapariNAmano nAza thatAM jIvadravya sAkSAt abhoktA che. bhAvArtha Ama che ke -jema jIvadravyanuM anaMta catuSTaya svarUpa che tema karmanuM kartApaNuM-bhoktApaNuM svarUpa nathI, karmanI upAdhithI vibhAvarUpa-azuddha pariNatirUpa vikAra che, tethI vinAzika che. te vibhAvapariNatino vinAza thatAM jIva akartA che, abhoktA che. have mithyASTi jIva dravyakarmano athavA bhAvakarmano kartA che, samyagdaSTi kartA nathI ema kahe che. 4-196. poSa vada 6, ravivAra tA. 29-01-1978. kaLaza-196 pravacana-218 kaLazaTIkA 196. (anuSTrapa) bhoktRtvaM na svabhAvAM'sya smRtaH krtRtvvccitH| ajJAnAdeva bhoktA'yaM tadabhAvAdavedakaH / / 4-196 / / ) zuM kahe che? "gara vita: movastRtva svamAvaH mRtaH "ra vita: cetanadravya je bhagavAnaAtmA e to jJAnasvarUpa ane AnaMdasvarUpa che. eno-AtmAno mULa asalI svabhAva
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 kalazAmRta bhAga-6 cetana, jANavuM-dekhavuM ane AnaMda, saccidAnaMda prabhu, sat nAma zAzvata jJAna ane AnaMdano svabhAvavAna AtmA che. e AtmA. cetanadravyano...' e cetanadravyanI vyAkhyA thaI. ravivAra che, ThIka! zuM kahe che? je AtmA che ne aMdara AtmA, teno asalI mULa svabhAva cetana che. cetana nAma jANana, dekhana teno svabhAva che. bIjI dRSTie kahIe to e bhagavAnaAtmAno svabhAva jANavuM-dekhavuM, zAtA-dRSTA che. e cetanadravyano bhoktApaNuM-jJAnAvaraNAdi karmanA phaLano athavA sukhaduHkharUpa karmaphaLacetanAno...' jJAnAvaraNIya e jaDakarmanI vAta che. sukhadu:kha je karmaphaLacetanA. jhINI, sUkSma vAta che, prabhu! sukhaduHkhanI je kalpanA thAya che teno paNa bhagavAnaAtmA cetana svarUpa che, te teno bhoktA nathI. AhAhA..! cetanadravya je jJAna svabhAvathI bhareluM paripUrNa (che). AhAhA..! vastu che ne? Atmatattva che ne? tattva. tattva che to teno koI svabhAva che ke nahi? jema tattva trikALI che, tema koI svabhAva trikALI che ke nahi? vartamAna dazAmAM pheraphAra che e to anAdithI bhUla che. paNa vastusthiti je AtmA che te trikALI che. aNautpatti ane avinAza. enI utpatti nathI kadI ane kyAreya nAza nathI. evuM e sat svarUpa bhagavAnaAtmA e cetanadravya, teno asalI svabhAva, kAyamI svabhAva, tenI kAyamI mojUdagI cetana, jJAna ne AnaMda tenI mojUdagI cIja che. bhASA samajAya che? bhAI! A badhI jAta judI che. e cetanadravya sukhaduHkha, aMdaramAM kalpanAmAM je sukhadu:kha thAya che te sukhaduHkhanI kalpanAno vastu svabhAva kharekhara bhoktA nathI. pharIthI. jhINI vAta che, bApu! A to vijJAnanuM vijJAna che. AhAhA..! cetanadravya jJAnAnaMda saccidAnaMda prabhu, e anAdi che. e koI navI cIja nathI. navI hoya e to dazA palaTe e navI hoya. vastu che te navI thatI nathI ane cIjamAM vicArano palaTo thAya che e to avasthA hAlata che. hAlata navI thAya che paNa vastu je che trikALI e navI thatI nathI. e to anutpanna ane avinAzI che. utpanna paNa thatI nathI ane nAza paNa thato nathI. to e cIja zuM che? ke, e to cetanadravya che. AhAhA..! jANana ne dekhana svabhAva svarUpa bhagavAnaAtmA che). AhAhA..! e sukhaduHkhanI kalpanA athavA rAgAdi azuddha pariNAma...' sUkSma che, bhagavAna! e puNya ne pApanA, dayA, dAna, vrata, bhaktinA ke kAma, krodhanA bhAva e vikalpa che, vikAra che, vikRta che. e kAraNe vastuno svabhAva rAgAdino ane sukhaduHkhano bhoktA ane kartA nathI. ajJAnIe ajJAnapaNe anAdithI mAnI rAkhyuM che. AhAhA..! samajANuM kAMI? che to lojIkathI vAta A. paNa koI di' sAMbhaLyuM nathI, karyuM nathI. AhAhA..! aMdara dehathI bhinna bhagavAna je kAyamI cIja vastu che e to cetana nAma jANana, dekhana, AnaMda che. e cIja vastu che ane vastumAM je jANana-dekhana Adi zakti-svabhAva che e koI rAgAdi dayA,
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 121 dAnanI ke rAgAdinA phaLanI bhoktA nathI. svabhAva bhoktA nathI. AtmAmAM koI trikALI svabhAva evo nathI ke je rAgane bhogave ke indriyanA viSayanA bhogamAM sukhaduHkhanI kalpanAne bhogave evo koI AtmAmAM svabhAva ane guNa nathI. samajAya che kAMI? gujarAtI samajAya che (kahevAya ane) hindImAM samaja meM AtA hai (ema kahevAya). Aje hindI loko AvyA) che ne eTale hindImAM) cAle che. AhA..! e sukhaduHkha anukULa cIjane joIne huM sukhI chuM evI kalpanA ane pratikULatAne joI huM duHkhI chuM evI kalpanA, e kalpanAno kharekhara bhagavAna jJAnAnaMda svarUpa che emAM evo koI svabhAva, koI zakti, koI guNa, koI enuM sattva nathI ke ene bhogave. AhAhA.! samajAya che kAMI che? pustakamAM che ke nahi? tyAM tamArA copaDA-bopaDAmAM kyAMya nathI, tyAM tamArI dhULamAM. tyAM paisA-dhULa dekhAya, dhULa. mumukSu :- tyAM to pAnA phare ne sonuM jhare. uttara :- dhULanA pAnA paNa e to ugharANI. vANiyA loko vAtuM kare ke, juo! copaDAmAM keTalI ugharANI che? sonuM jhare to emAM AtmAne zuM che? AhAhA...! ahIM kahe che ke, AtmAmAM AtmAno asalI svabhAva, mULa svabhAva to AnaMda ane jJAna che. jJAna ane AnaMda svabhAva harakha-zokane bhogave e cIja nathI. samajAya che kAMI AhAhA! ane puNya ne pApanA bhAva, rAgAdine kare evo koI svabhAva nathI. e to anAdi ajJAnathI rAgano kartA ane rAgano bhoktA ajJAnathI utpanna karyA, evI bhramaNA che. samajAya che kAMI eno kartA-bhoktA AtmA che nahi. e kahe che, juo "rAgAdi azuddha pariNAma karmacetanA..." e karmacetanA eTale vikArI rU5 cetana emAM ekAgra thaI jAya. rAgamAM ekAgra thaI jAya e karmacetanA ane tenA sukha-duHkhanI kalpanAmAM bhoktA thaI jAya e karmaphaLacetanA. karma eTale jaDanI ahIM vAta nathI. ahIM to vikArI pariNAmane karma kahe che. karma nAma kArya. puSya ne pApanA bhAva ane harakha-zokanA bhAva e vikArI kArya che tene karma kahe che. karma nAma kArya. e kAryano kartA-bhoktA (thAya evI) AtmAnA mULa svabhAvamAM koI eka cIja ke zakti paNa nathI. AhAhA. hasamukhabhAI ! A vepAra ne dhaMdhA badhA nahi? A lAdInA, dhULanA. hajI bahu jhINI vAta to nathI karatA, hajI to sthULa vAta karIe chIe. bahu sUkSma to jhINI vAta che. AhAhA...! samajAya che kAMI? jhINI vAta che, prabhu! lojIka, nyAya vastusthiti evI che ke je nyAyathI siddha karavI joIe. nyAyamAM ni' dhAtu che. ni. ni dhAtu, jAya. to ni (eTale) laI javuM. jevI vastunI sthiti che e tarapha jJAnane laI javuM tenuM nAma jAya. tamArA sarakAranA nyAya judA. A vakIlAta kare ne... bhAI vakIla che ne "rAmajIbhAI moTA vakIla hatA. pAMtrIsa varSa pahelA pAMca kalAka jatA to baso rUpiyA
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 kalAmRta bhAga-6 letA. dhULa, hoM dhULA pApa karyuM hatuM ekaluM, bIjuM zuM karyuM hatuM? korTamAM jaIne bole, Ame che ne tema che ne phalANuM ne DhIkaNuM... badho rAgano bhAva hato, pApa hatuM. ahIM to AvuM che. AhAhA...! bhagavAnA kujJAna, vakIlAtanuM kujJAna hatuM, ema bhAI kahe che. AhAhA...! ahIM to sarvajJa prabhu ema kahe che, AtmAmAM sarvajJa svabhAva che. AtmA vastu che ne vastu, tattva padArtha che ne? asti che ne, asti? mojUdagI cIja. emAM sarvajJa svabhAva che, zakti che). sarvane-potAne ane parane jANavuM-dekhavuM evI enI zakti, svabhAva che. e sarvajJa svabhAva evo nathI ke je rAgane kare ane rAgane bhogave evuM sarvajJa svabhAvamAM che ja nahi. AhAhA...! jhINI vAta che, bApu! atyAre badhI gaDabaDa bahu cAle che. badhI khabara che ne. AhAhA...! A cIja aMdara bhagavAna aMdara saccidAnaMda prabhu dehadevaLamAM bhagavAna jJAnAnaMda sahaja svarUpa, sahajAtma svarUpa, sahaja Atma svabhAvika svarUpa. e to jJAna ne AnaMda eno svabhAva che. e svabhAvika cIjamAM evI koI zakti ane svabhAva nathI ke rAgane kare ane sukhaduHkhane bhogave. evI koI zakti ne svabhAva nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? A badhA lAdInA vepAra ne DhIkaNAnA vepAra e AtmA na karI zake, ema kahe che. e to vAta ja nathI ahIM to. enA taraphano vikalpa UThe che e vikalpano paNa karyA ane bhoktA AtmAnA svabhAvamAM, zaktimAM, guNamAM nathI. ajJAnathI eNe Ubho karelo kartApaNA ane bhoktApaNAno bhAva che. AhAhA...! kaho, zeThA AhAhA.! AvuM che. AvI vAta sAMbhaLavI kaThaNa paDe. AhAhA...! ema kahe che ke, "jIvadravyano sahaja guNa evuM to gaNadharadeve kahyuM nathI; che? karmaphaLacetanA eTale vikArI sukhaduHkhanuM vetana karavuM ane karmacetanA eTale rAga-dveSanuM karavuM evo jIva che, evo jIvadravyano sahaja guNa to gaNadharadevo to kahyo nathI. saMtoe, sarvajJae to kahyuM nathI paNa sarvajJanI vANI je AvI e vANImAM zAstranI racanA karI e gaNadhara nAma saMtanA gaNanA ToLAnA nAyaka, emaNe koI zAstramAM evuM kahyuM nathI ke AtmA rAgane kare ane rAgane bhogave evo AtmAno svabhAva che. evuM to kyAMya kahyuM nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? sUkSma vAta che. anaMtakALathI paribhramaNa kare che, bhAna na maLe. huM koNa chuM? kevo chuM? zuM mArI tAkAta che? rAgane karavuM ane rAgane bhogavavuM e tenI tAkAta che? tAkAta nAma svabhAva. samajAya che kAMI? AhAhA...! bhagavAna ahIM to zloka bahu sAro Avyo che. amArA DaoNkTara tAkaDe AvyA che. zloka bahu sAro che, bhAI! ahIMnA DaoNkTara che, khabara che? "jIvadravyano..." zuM kahe che? jIvadravya eTale vastu. A Atmadravya eTale dravya eTale kavavuM. dravavuM eTale jema pANI che ne pANI pANImAM taraMga UThe che ema AtmA dravya
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 123 vastu che emAM tenI dazAnA taraMga UThe che. dravatI Iti dravyam. drave, drave, drave. paryAyaavasthAne drave tenuM nAma dravya. paNa e dravya che te paryAyamAM nathI ane e paryAya dravyamAM nathI. Are...! e dravyano svabhAva... AhAhA...! jJAnAnaMda prabhu, AhAhA...! atIndriya AnaMda e teno svabhAva che. atIndriya jJAnA A indriyajJAna te eno svabhAva nathI. e to bhramaNAthI utpanna kareluM indriyanuM jJAna che. AhAhA...! atIndriya jJAna ane atIndriya sukha, atIndriya zAMti, atIndriya aMdara prabhutA e teno svabhAva che. e svabhAvamAM rAgane kare ane rAgane bhogave evo koI svabhAva saMtoe to kahyo nathI, sarvajJoe to kahyo nathI. samajAya che kAMI kahyuM ne? jIvadravyano sahaja guNa evuM to..." "ra RtaH "mRta: smaraNamAM AvyuM nathI athavA saMtoe kahyuM nathI. AhAhA.! bhAre jhINI vAtuM, bApu AvuM che. e jJAnano goLo che e to. zrIphaLano dAkhalo ghaNIvAra ApIe chIe ne. A zrIphaLa-nALiyera. nALiyera to kharekhara kone kahIe? zrIphaLa, zrI-phaLa. chAlA nahi, kAcalI nahi ane kAcalI koranI lAla chAla e paNa nahi, e lAla chAlanI pAchaLa dhoLo sapheda goLo e zrIphaLa-nALiyera che. bhAI! nyAya samajAya che? A to zrIphaLano dAkhalo Apyo. uparanA chAlA, kAcalI ane lAla chAla. ToparApAka kare tyAre ghasI nAkhe che ne? lAla chAla. kharekhara to e lAla chAla e zrIphaLa nathI, kAcalI zrIphaLa nathI, chAlA zrIphaLa nathI. zrIphaLa to e lAla chAlanI pAchaLa dhoLo mITho goLo je che e zrIphaLa che. ema A bhagavAnaAtmA zarIrarUpI A chAlA che e AtmA nathI. A to chAlA che. A pApa ne puNya karma baMdhANA hoya, ene laIne A paisA maLe. hasamukhabhAI e DahApaNa karyuM maLatuM nathI, hoM! DAhyA che mATe paisA thaI gayA, karoDo rUpiyA ke dhULa rUpiyA. e to pUrvanA puNyanA rajakaNa evA hoya, paramANu-mATI, to buddhinA bAradAna paNa pAMcapAMca lAkha pedA kare che. bAradAna samajyA? khAlI. buddhinA bAradAna khAlI hoya topaNa pAMca-pAMca lAkha pedA kare, atyAre ghaNA joyA che... AhAhA..! ane buddhivaMta hoya chatAM mahine be hajAra pagAra karavA hoya to parasevA utaratA hoya. kaMIkanI sevA ne cAkarI ne mAkhaNa copaDe. paisA maLavA e koI vartamAna prayatnanuM phaLa nathI. e to pUrvanA puNya ne pApanA rajakaNa, karma, mATI kAcalInI peThe hoya che e bhinna cIja che. e kAcalI nahi, chAlA nahi. kAcalI eTale karma. ane puNya ne pApa bhAva je UThe che, zubha-azubha vikalpa, dayA, dAna, kAma, krodha e lAla chAla. e lAla chAlanI pAchaLa AtmA je che e dhoLozuddha, AnaMdano goLo che. A to samajAya evuM che, bhAI! AhAhA.! A to lojIkathI siddha kare che. ema ne ema mAnavuM ema nathI. bhagavAna AtmA! aMdaramAM to jema e dhoLo eTale zuddha ane mITho eTale AnaMda,
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124. kalAmRta bhAga-6 ema A zuddha AnaMdakaMda prabhu aMdara che ene AtmA kahIe. e puNya ne pApanA bhAva e AtmA nahi. e tattva to vikArI tattva che. ane zarIra to para che, pratyakSa para che. e to chUTI jAya che, navuM Ave che. e chUTI jAya tyAre gayo, AtmA gayo ema nathI kahetA? e AtmA chUTI gayo. e bhinna che. A jaDa che, A to mATI che. A zarIra, karma ane puNya-pApanA bhAva. ahIM to puNya-pApanA bhAvanuM kartApaNuM evo koI AtmAno trikALI svabhAva nathI. tema harakha-zokanuM bhogavavuM evo koI AtmAmAM trikALI sahaja svabhAva, guNa, zakti nathI. AhAhA.tyAre A che zuM A badhuM? UbhuM zuM thayuM A badhuM tyAre? AhAhA.! che? "svabhAva nathI ema kahyuM che.' "daSTAnta kahe che-) jema jIvadravya karmanuM kartA paNa nathI tema. AhAhA...! bhagavAna AtmA e to jJAnacakSu che. e jJAnacakSu rAgano kartA nathI ema rAgano bhoktA nathI. AhAhA.! che? "jIvadravya karmanuM kartA paNa nathI tema." "nIva: movattA "A ja jIvadravya potAnA....' have pharIthI le che. "yaM nIva: movattA tyAre A bhogave che ne? dekhAya che ne A rAgane bhogave, puNyane bhogave, pApanA bhAvane bhogave, kare. paranuM kare, zarIranuM kare, lAdInI vAta ahIM nathI. ene lAdInuM (kAma) nahotuM, tamAre bIjuM hatuM, nahi? heM? kAgaLanA pUMThA. popaTalAlabhAI hatA ne? gujarI gayA. enA dIkarA che. gujarI gayA. divALI pachI ahIM cAra di rahI gayA hatA. ahIMthI gayA ne tarata be die gujarI gayA. ahIM kahe che ke, A AtmAmAM kartA, bhoktA rAgano ne vikArano kartA-bhoktAno koI svabhAva nathI, enI koI zakti ne enAmAM koI guNa nathI. tyAre kahe che, A bhoktA dekhAya che enuM zuM? A rAga bhogave che. A viSaya bhogave ema kahe che. viSaya bhogavavAmAM paNa kAMI strInuM zarIra bhogavato nathI. zarIra to mAMsa ne hADakA jaDa che ane AtmA to varNa, gaMdha, rasa, sparza vinAnI arUpI cIja che. niraMjana nirAkAra arUpI prabhu che. e kAMI strInA zarIrane bhogavato nathI. tyAre zuM che? A ThIka che, evo je rAga karIne rAgane bhogave che. ene vIMchInA karaDavA vakhate aThIka che ema karIne dveSane bhogave che. vIMchInA karaDavAne nahi, strInA zarIrane nahi, vIMchInA karaDavAne nahi. AhAhA.! samajAya che kAMI? e rAgano kartA ne rAgano bhoktA kaI rIte che tyAre? vastunA svabhAvamAM nathI ema tame kahyuM. hai? Ama to dekhAya che, ajJAnIo badhA rAgane kare che, rAgane bhogave che. rAgane bhogave che, hoM! zarIrane nahi. strInuM zarIra, paisAne bhogave che e to traNakALamAM nahi. paisA to mATI dhULa che. AtmA to arUpI-raMga, gaMdha, rasa, sparza vinAnI cIja che. e raMga, gaMdha, rasa vinAnI cIja raMga, sparzane kema bhogave? bhogave to enAmAM vikRta bhAva kare eno kartA thAya ane ene bhogave e ajJAnapaNe thAya che. vastunA bhAna vinA A pramANe UbhuM thayeluM che, ema kahe che. juo!
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 125 "yaM nIva: movattA" "A ja jIvadravya potAnA sukhaduHkharUpa pariNAmane bhogave che evuM paNa che. A harakha-zokha bhogave che ema dekhAya che ke AmAM phera che? (zrotA :A gujarAtI che). gujarAtI, ThIka A hindI che. ThIka, lyo! A pAnuM A bAju che. samajAya che kAMI? zuM kahe che? A AtmAno mULa svabhAva-asalI svabhAva, kAyamI AtmA ane kAyamI svabhAva. emAM koI svabhAva ne koI dravya e rAgane kare ane rAgane bhogave e to eno koI svabhAva to che nahi. to A thAya che zuM? rAga che, rAga bhogave che. e kahe che ke, sukhaduHkha evuM paNa che....." zuM kahyuM? AtmAmAM svabhAvamAM vikAranuM karavuM ne vikAranuM bhogavavuM nathI. che kharuM. paryAyamAM bhoktA che ema che ne? e zuM che? samajAya che kAMI? AhAhA.! paryAya eTale avasthA, vartamAna hAlata. trikALImAM koI evo guNa, zakti nathI. A bhoktA dekhAya che ne rAgane bhogave, rAga kare. harakha-khuzI thaI jAya, nArAja thaI jAya e bhAvane bhogave che ne? khuzI thaI jAya. evA bhAvane e bhogave che ne? e paNa che. paNa kaI rIte che? AhAhA...! te zA kAraNathI?" "ajJAnata va' AhAhA...! are! ene ajJAna che, anAdinuM bhAna nathI. AhAhA...! huM eka AtmA AnaMdano goLo zuddha caitanyaghana chuM evuM bhAna nathI. e ajJAnI mithyAdaSTi eTale ke je trikALI svabhAvamAM rAgane karavAno ne bhogavavAno svabhAva nathI to enAthI viparIta dRSTi (che). e svabhAvamAM nathI evA svabhAvanI dRSTi thAya to to samyagdaSTi-satyadRSTi che. paNa svabhAvanuM bhAna nathI, ajJAnane kAraNe e rAgadveSane kare ane rAga-dveSane bhogave ajJAna, mithyAtvane kAraNe che. mithyA nAma jUThI dRSTine kAraNe che. samyak vastuno je svabhAva che evI samyak satya daSTivaMtane rAganuM kartA ane bhoktApaNuM nathI. A rAganuM kartA ane bhoktApaNuM dekhe che ne? e zuM che? AhAhA...! "jJAnAt va' anAdithI karmanA saMyoge... AhAhA. jaDa karmano saMyoga che. jema zrIphaLa ane kAcalI sAthe che. zrIphaLa paheluM AvyuM ane pachI kAcalI AvI ema kaMI thayuM che emAM? beya sAthe ja che. huM zrIphaLa ane kAcalI sAthe ja che ne? dUdha ane dUdhamAM pANI beya sAthe ja che pachI pANI juduM paDI jAya che. chano kare ne? chano kare emAM) lIMbunuM pANI nAkhe. zera dUdhamAM, bazera dUdhamAM. tame ja kIdhuM hatuM. savAramAM dUdhano chano karIne levo. e DaoNkTara kahe che. bhAI AvyA hatA ne? "gAMgulI' ema kahe ke, dUdha ema ne ema na levuM. dasta thaI jaze. eTale dUdhamAM karI lIMbu nAkhI pANI kADhI nAkhavuM eTale chano eTale ekalo loco rahI jAya e levo. hamaNA thoDA dithI zuM zarU karyuM. 88 varSamAM paheluM vaheluM. (lIdhuM. ahIM to koI di lIdhuM nathI. ahIM kahe che ke, je rAgane ane karmane, sukhaduHkhane bhogave che e mithyAtvane kAraNe
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 kalazAmRta bhAga-6 che. AhAhA..! jhINI vAta bahu. mithyAtva eTale jUThI dRSTi. satya dRSTi to jJAna ane AnaMda svabhAva jeno che evI dRSTi thAya to e satya dRSTi che). e to rAgano kartAbhoktA nathI. dharmI to rAga Ave che teno jANanAro rahe che ane dekhanAro rahe che. to A zuM thAya che? rAgane, dveSane bhogave che e zuM che? e mithyAzraddhA che. vastu svarUpa che evI samyak zraddhA nathI ane rAga huM chuM, puNya huM chuM, pApa huM chuM ane harakha-zoka huM chuM evI mithyAzraddhAvaMta e harakha-zokane kare che ane bhogave che. AhAhA..! AkaruM kAma bhAre. samajAya che kAMI? mUDha jIva, mithyAdRSTi eTale mUDha jIva, vastunA svarUpanI khabara nathI ke mArI cIja zuM che ane huM asalI svarUpe trikALa zuM chuM. enA jJAna ane AnaMda svabhAvanI jene khabara nathI evI mithyA nAma jUThI dRSTivaMta e rAgane kare che ane rAgane bhogave che e mithyA-jUdI dRSTine kA2Ne che. satya dRSTine kAraNe nahi. AhAhA..! samajAya che kAMIM? e cAra gatimAM rakhaDanArA, paribhramaNa karanArA jIva mithyAsRSTine kA2Ne vikAranA kartA ane bhoktA thAya che. svabhAvamAM nathI, paryAyamAM--avasthAmAM ajJAnapaNAne kAraNe, mithyAzraddhAne kA2Ne vAstavika svabhAvanI zraddhAnA abhAvane kAraNe (rAgane kare che ane bhogave che). samajAya che kAMI? e rAga dayA, dAna ke kAma, krodhanA bhAva e to vikalpa che, e vikalpa mAruM kArya che ane vikalpane huM bhogavuM chuM, e mithyAdRSTi svabhAvanI sthitine nahi jANanArA mithyA-jUdI dRSTivaMta kartA-bhoktA thAya che. AhAhA..! AkaruM kAma che, bApu! 'lakSmIcaMdabhAI'! 'AphrikA'thI AvyA che. 'AphrIkA'mAM ahIMnuM maMDaLa che. 'nAIrobI'. pote agresa2 che. gujarAtI samAjanA cAlIsa gha2 che. ahIMnuM vAMcana kare che nyAM. pahelA emanA moTA bhAI hatA, premacaMdabhAI'! tyAM 'nAIrobI'mAM dasa lAkhanuM makAna-maMdira karavAnA che. dasa lAkha rUpiyAnuM maMdira navuM (ka2vAnA che). doDha-be lAkhanuM che ne? bhAI! doDha-be lAkhanuM pahelAnuM che. A dasa lAkhanuM navuM karavAnA che. bhegA thaIne ahIMnA vAMcana, manana mATe. ahIMyAM kahe che, prabhu! ekavAra sAMbhaLa to kharo. AhAhA..! anAdikALathI tArI cIja aMdara atIndriya AnaMda ane jJAnano sAgarano bhaMDAra bharelo tAro prabhu che. AhAhA..! e dRSTAMta paNa ApyuM hatuM ne? zeTha AvyA hatA tyAre paNa kahyuM hatuM. nahi? 'sumanabhAI'nA zeTha AvyA hatA ne? rAmajIbhAI'nA dIkarA che ne? sumanabhAI' emAM nokara che, enA moTA zeTha AvyA hatA. traNa-sADA traNa karoDa rUpiyAnI varSanI pedAza che. enA dIkarAnI vahu ahIM vyAkhyAnamAM che. karoDa-savA karoDa to sa2kA2 laI jAya. AhAhA..! kAle zakariyAno dRSTAMta Apyo hato. zakarakaMda che ne? zaka2NaMda. ApaNe zakarakaMda kahIe ne? uparanI lAla chAla che enAthI judI olI cIja che ane tethI ene zakarakaMda kahe che. zakachaMda eTale sAkaranI mIThAzano piMDa. zakara eTale sAkaranI mIThAzano piMDa. enI chAla te judI. ema
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 127 A bhagavAna AtmA atIndriya AnaMdanI mIThAzano piMDa che ane A puNya, pApa, dayA, dAna, kAma, krodhanA rAga-dveSanA bhAva e uparanI lAla chAla che. e lAla chAla te ToparuM nahi. ema lAla chAla te AtmA nahi. ema puNya-pApanA bhAva e AtmA nahi. AhAhA...! samajAya che kAMI? e ahIMyAM bhoktA dekhAya che ne? ke, ajJAna (ane mithyAtvane kAraNe. AhAhA...! jenI svabhAvanI dRSTi nathI, anAdikALathI caitanya bhagavAna jANana, dekhana ne AnaMda evo svabhAva (che) evI jene khabara nathI, dRSTi nathI, samyaku-satya nathI, samyaku satya dRSTimAM lIdhuM nathI evo mithyAdRSTi jIva asatya je vikRta bhAva kare che ane bhogave che teno kartA-bhoktA mithyASTi thAya che. AhAhA...! samajAya che kAMI? jhINI vAta to che, bhAI! bIjuM zuM thAya? vastu to A che. hai? nyAyathI, lojIkathI paNa vastu AvI siddha thAya che, bIjI rIte siddha thatI nathI. aMdara bhagavAnaAtmA kema rakhaDe che, corAzInA avatAramAM paribhramaNa kare che. AhAhA.. ghaNA bhava kare che. atyAre hajAro jAtismaraNavALA che. e AvyA hatA ne ApaNe benane jAtismaraNa che tenI tapAsa karavA AvyA hatA. kyAMno hato? iMglenDano? "amerikAno. bena che ne ahIM emane jAtismaraNa pUrva bhavanuM jJAna che. jhINI vAta che. "amerikAthI emano riporTa levA AvyA hatA. meM emane pUchyuM hatuM, keTalAka AvA che? AvA hajAro che. AkhA hindustAna ne yuropamAM ane bIje paNa koIne) eka bhava, koIne be bhava evA jAti eTale pUrvanA bhavanuM jJAna e kaMI dharma nathI paNa evuM jANapaNu dharAvanArA) keTalAka che. enI pAse riporTa hato. "amerikAthI mANasa Avyo hato. mAre bIju siddha karavuM hatuM ke, bhava che. A pahelA AtmA bIjA bhavamAM hato. e pahelA bIjAmAM, trIjAmAM... AtmA to anAdino che I che paNa bhinna bhinna bhinna bhavamAM rakhaDato che ane rakhaDe che kema ke, potAno nija svabhAva zuddha caitanyaghana, jemAM vikArano kartA ane bhoktAno koI guNa nathI, evA guNane dhAraNa karavAvALA guNInI dRSTi jene nathI te kartA-bhoktA thAya che ane cAra gatimAM rakhaDe che. AhAhA. AkaruM kAma che. A badhuM karIe chIe ne? I to "narasiMha mahetAe kahyuM che. huM karuM huM karuM e ja ajJAna che "huM karuM huM karuM e ja ajJAna che" pachI zuM kIdhuM "zakaTano bhAra jema zvAna tANe gADuM hoya ne? gADuM. enI heThe kUtaro hoya ne? I jANe ke mArAthI gADuM cAle che. A badhA dhaMdhA-vepAra cAle che ne? e jaDanI kriyA jaDathI thAya che. mUrkha beTho hoya e ema mAne ke A mArAthI thAya che. e aMdara rAga ane dveSano kartA, puNya ne pApanA vikRtabhAvano kartA ane bhoktA, svabhAva-svarUpanI dRSTi vinA mithyASTivALo kartA ane bhoktA thAya che. paNa samyagdaSTi, samyak eTale jevo eno svabhAva che, rAga karavAnI
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 kalazAmRta bhAga-6 koI zakti ke svabhAva nathI, evA svabhAvanI jene dRSTi che te rAgano kartA-bhoktA thato nathI. rAgAdi thAya che paNa kartA-bhoktA thato nathI, jANanAro rahe che. AhAhA! AvI vAta AkarI che. huM "jJAna"mithyAtva-rAga-dveSarUpa azuddha vibhAve pariNamyuM che...." juo! ajJAnI mithyAzraddhA rUpe, jANana-dekhana huM chuM ema nahi mAnato, huM to rAga ane puNya-pApa bhAva mArA che ema mAnI ajJAnI prANI, mithyA nAma viparIta mAnyatA ane rAga-dveSa evA malina vibhAvarUpa pariNamyo che. vizuddha vikArarUpe thayo che. te kAraNe bhoktA che. AhAhA.! A kAraNe te vikArano bhoktA thAya che. AhAhA.! jherano anubhava kare che, ema kahe che. amRtasvarUpa bhagavAna che tenI jene dRSTi nathI te rAgano bhoktA-jherano bhoktA thAya che. svano bhoktA, svanI to khabara nathI. AhAhA! huM koNa chuM? anAdianaMta koI cIja aMdara chuM ane je cIjamAM taddana zuddha pavitra svabhAva ja bharyo che. vastu che temAM apavitratA hoI zake nahi. apUrNatA hoI zake nahi, apavitratA hoI zake nahi, AvaraNa hoI zake nahi. e to vastu evI cIja bhagavAna AnaMda svarUpa anAdi che). e cIjanI dRSTi jene thaI tene rAga ane dveSa Ave che tene pRthaka rAkhIne teno jANanAra rahe che ane ajJAnI rAga-dveSamAM, potAnA svabhAvanI dRSTi nahi hovAne kAraNe rAga-dveSane potAnA mAnI kartA-bhoktA mithyAdRSTi duHkhI thaIne kartA-bhoktA thAya che. jhINI vAtuM bahu bhAI A. A iMjekzana bahu judI jAtanuM che. AhAhA...! A DokTaro iMjekzana Ape che ne? ema A ijekzana ApatA ApatA marI gayA hatA, nahi tamAre? "bhAvanagara', hemaMtakumAra'. hemaMtakumAra' hatA ne tyAM paTaNInA sagA hatA. I kokanuM kAMIka karatA hatA tyAM kahe, mane kAMIka thAya che. khurazI upara beThA hatA, UDI gayA. hemaMtakumAra ahIM be-traNa vAra ApaNA vyAkhyAnamAM AvyA hatA. eka vAra dAMta mATe bolAvyA hatA. AvyA hatA, traNa vAra AvyA hatA. e to dehanI sthiti, muddata che te sthitie chUTe chUTako. lAkha upAya kare ne deva utAre ne davA kare ne tyAM maTI jAya ne zarIra rahe e traNakALa traNalokamAM thAya nahi. ahIM to (kahe che), teno kartA to nathI, teno-zarIra, vANIno rakSaka to nathI paNa aMdaramAM je rAga ne dveSa ne sukha-duHkhanI kalpanA thAya che teno kartA ane bhoktA koNa thAya che? ke, jene potAnA svabhAvanuM bhAna nathI ne khabara nathI te. mArI cIja zuM che ane mArAmAM trikALI zuM che? huM trikALI chuM ane mArAmAM trikALI svabhAva zuM che? AtmA trikALI che ne? trikALI avinAzI che. emAM jJAna ane AnaMda Adi trikALI svabhAva che. e trikALI svabhAvanI jene khabara nathI te vartamAnamAM rAga ane dveSa karIne rAga-dveSano kartA ane bhoktA thAya che. AhAhA. che? te kAraNe bhoktA che." AhAhA...!
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 129 "taddamAvat jhave: "mithyAtvarUpa vibhAvapariNAmano nAza thatAM...' AhAhA.! jJAnAnaMda svabhAva huM chuM evI dRSTi thatAM rAga ne puNya mArA che, puNya ne pApa mArA che evo mithyAtva bhAvano jeNe nAza karyo che ane samyakubhAva jeNe utpanna karyo che, huM to AnaMda, jJAtA-draSTA zuddha caitanya chuM evo jIva mithyAtvarUpa vibhAvapariNAmano nAza thatAM..." tene mithyAzraddhAno nAza thaI gayo. rAga mArI cIja che ane rAgane bhogavuM che e daSTi rahI nahi. AhAhA...! dharmInI pahelI darajjAnI cIja kahe che ke, ene AtmajJAna thayuM, AtmajJAna thayuM ke A to AnaMda ane zAMtino sAgara bhagavAna che evI dRSTi thaI tyArathI te avedaka che. tyArathI rAgano bhoktA ane rAgano kartA thato nathI. AhAhA...! bahu vAta. hA ane nAmAM be vAta AvI gaI. zuddha svabhAvanI dRSTivaMtane rAga thAya che paNa teno) kartA-bhoktA nathI tene jJAtA tarIke jANe che. ajJAnIne potAnA svabhAvanI dRSTinI khabara nathI, huM koNa pavitra AnaMda chuM, te rAgano kartA ane bhoktA thAya che. e mithyAtvamAM kartA-bhoktA thAya che ane tamArA mithyAtvano nAza karI jeNe AtmAnA svabhAvanuM samyagdarzana pragaTa karyuM te avedaka che. AhAhA...! e vikArabhAvano bhoktA nathI. A bahu jhINI vAta, bApu! eno abhyAsa joIe. AhAhA! DaoNkTara ne ela.ela.bI. ke ema.e. zIkhatA hoya to joIe che ne keTalAka varSa A vakIlAta ne ela.ela.bI. zIkhe. paNa vakhata to joIe ne? A anAdikALanI bhUla kaI che ane kevI rIte che ene kADhavA) thoDo vakhata abhyAsa joIe, to ene samajAya. AhAhA...! ahIMyAM ema kahyuM ne? anAdithI bhUla ema kahyuM hatuM ne? "anAdino karmano saMyoga che, tethI mithyAtva-rAga-dveSarUpa azuddha vibhAve pariNamyuM che, te kAraNe bhoktA che.' ajJAnI. "tadmAvata muvera: rAga nahi, puNya nahi, huM to jJAtA-daSTA AnaMdakaMda prabhu chuM. evI dRSTi thavAthI samyagdaSTi ane dharmI thayo, tyArathI te vikArano bhoktA thato nathI. vikArabhAva Ave che teno jANanAra-dekhanAra rahe che. AhAhA! e mArI cIja che ema mAnato nathI, ajJAnI mArI cIja che ema mAne che. che ne? jIvadravya sAkSAt abhoktA che." huM zuM kahyuM ke, vastu to abhoktA che ja. vastu che e to AnaMda ne jJAna ne zAMtarasathI bharelI cIja to rAganI bhoktA che ja nahi paNa paryAyamAM je ajJAnapaNe bhoktA hato te samyagdarzana thayuM, svarUpanI dRSTinuM bhAna thayuM to paryAyamAM sAkSAt akartA thayo. AhAhA...! paryAyamAM abhoktA thayo. dravyamAM to hato ja, kahe che. AhAhA. Avo upadeza have kaI jAtano? AhAhA.. duniyAmAM cAle kAMIka ne (A) vAta AvI. bApu! mAragaDA evA, bhAI! hai? AhAhA.! vastusthiti AvI che, bApu! ahIM to zarIrane 88 varSa thayA, zarIrane 88 (thayA). A vaizAkha suda 2, 89muM
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 kalAmRta bhAga-6 besaze. ahIM to 7-71 varSathI A badhuM che. dukAna gharanI pitAjInI hatI to huM to tyAM zAstra vAMcato. pAleja che ne? "bharUca" "vaDodarA vacce pAlejamAM dukAna che. amArI dukAnanI pAse pArasInuM moTuM jIna hatuM. badhA amArA jANItA hatA. huM tyAM pAleja nava varSa rahyo. (saMvata) 1968nI sAlamAM choDI dIdhuM. ahIM kahe che, AhAhA..! "bhAvArtha Ama che ke-jema jIvadravyanuM anaMta catuSTaya svarUpa.' have jarI vAta evI karI che ke, jIvanuM svarUpa to anaMta catuSTaya svarUpa che. eTale? anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta AnaMda, anaMta vIrya e teno trikALI svabhAva che. A jIva jene kahIe teno trikALI svabhAva anaMta catuSTaya (svarUpa) che. arthAt aMdara behada jJAna, behada darzana, behada AnaMda, behada vIrya-puruSArtha eTale baLa, e catuSTaya svarUpa che. tema karmanuM kartApaNuM-bhoktApaNuM svarUpa nathI..." jevuM anaMta catuSTaya svarUpa che evuM rAganuM kartA-bhoktA tenuM svarUpa nathI. AhAhA.! ajJAnapaNAthI mAnyuM che. che ne? karmanI upAdhithI vibhAvarUpa-azuddha pariNatirUpa vikAra che, tethI vinAzika che. e rAga to vinAzika che. vinAzikano kartA-bhoktA thAya che e to ajJAna che. te vibhAvapariNatino vinAza thatAM jIva akartA che, abhoktA che." baso mithyAzraddhAno nAza thaI AtmA jevo che tevI pratIti anubhavamAM thaI tyArathI rAgano akartA ane abhoktA che, akartA ane abhoktA che. ajJAnapaNe kartA ane bhoktA hato tyAre cAra gatimAM rakhaDato hato. paraMtu jyAre potAnA svabhAvanuM AtmajJAna thayuM tyArathI akartA ane abhoktA thayo tenuM paribhramaNa rahetuM nathI. e cAra gatimAMthI chUTIne teno mokSa thaI jAya che. vizeSa kaheze) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) poSa vada 7, somavAra tA. 30-01-1978. kaLaza-196, 197 pravacana-219 kaLazaTIkA 196, bhAvArtha che ne? "bhAvArtha Ama che ke-jema jIvadravyanuM anaMta catuSTaya svarUpa che..." zuM kahe che? ahIMyAM to anaMta catuSTayanI mukhyatA karI che. bAkI to AtmAmAM anaMta zakti che emAM koI zakti evI nathI ke je vikAra kare. AtmAmAM anaMta catuSTaya
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 131 mukhya rUpe lIdhA. anaMta jJAna, aparimita anaMta jJAna, aparimita anaMta darzana, aparimita anaMta sukha, aparimita anaMta vIrya, enI mukhyatA lIdhI che. bAkI emAM AkAzanA pradeza je anaMta che tenAthI anaMtaguNA eka jIvamAM guNa nAma zakti che. AkAzanA pradeza che, loka-aloka sarva, aMta nahi evA je anaMta pradeza tenAthI anaMtagaNI eka jIvamAM zakti. guNa che. kahe che ke, anaMta guNa besumAra zakti che. besumAra kaho, anaMta aparimita (kaho). evI koI zakti nathI ke vikAra kare evo koI guNa nathI. samajAya che kaI? ahIM catuSyanA mukhya nAma lIdhA che bAkI AtmAmAM, AtmA evI cIja che, vastu che to emAM vasI rahelI zaktio che. vastu che to temAM vasI rahela guNo che). gommadasAramAM vastunI vyAkhyA AvI karI che. je vastu che temAM TakI rahelA, vasI rahelI anaMta zaktio che. anaMta zakti kaho, guNa kaho, svabhAva kaho, zakti kaho. anaMta zaktimAM eka paNa guNa evo nathI ke je vikAra kare. guNano koI svabhAva nathI ke vikAra kare evo koI guNa anaMtamAM che ja nahi. samajAya che kAMI vastu je che, vastu emAM anaMta zakti, guNa rahelA che. e guNamAM ahIMyAM nAma catuSTayanA lIdhA. "anaMta catuSTaya svarUpa che tema karmanuM kartApaNuM-bhoktApaNuM svarUpa nathI,..." ema kahevuM che. jema anaMta guNa, anaMta zakti che e teno svabhAva che. vastu che te sat che ane zaktio che te sattva che. vastu che te bhAvavAna che ane zaktio bhAva che. paNa bhAvavAnanI zaktimAM koI evI zakti nathI ke vikArano kartA thAya evo koI guNa nathI. AhAhA. samajAya che kAMI? dayA, dAna, vrata, bhaktino je vikalpa UThe che to e vikalpanuM UThavuM e koI guNanuM kArya nathI. e bhagavAna AtmA eka samayamAM vastu eka che paNa enI zaktio, guNo aparimita amApa (che). AkAzanA pradezano kyAMya aMta nathI. cAre dizAomAM aMta nathI, aMta nathI. pachI zuM? pachI zuM? pachI zuM? e kSetra paNa jyAM aparimita anaMta che, tenA pradeza je saMkhyAmAM anaMta che tenAthI anaMtaguNI saMkhyAmAM to eka jIvamAM guNa che. AhAhA.... emAM koI evI zakti nathI ke vikAra kare ane vikAra bhogave. AhAhA.! samajAya che kAMI? dRSTino viSaya je AtmA che, samyagdarzanano dhyeyaviSaya je AtmA che ane temAM je anaMta anaMta zaktio che e koI zakti ke dravya vikAra, vyavahAra ratnatrayano rAga kare ke bhogave evI koI zakti nathI. AhAhA. e to paryAyabuddhithI utpanna thAya che. vikAra thAya che te paryAyabuddhithI thAya che. jJAnIne paryAyabuddhi nathI paNa ene vikAra thAya che te nabaLAIne kAraNe thAya che. samajAya che kAMI? be prakAra che. vastunA svabhAvamAM koI guNa evo nathI ke vikAra kare ane bhogave. vyavahAra deva-guru-zAstranI zraddhAno rAga ke paMca mahAvratano rAga ke zAstra tarapha jhukelI buddhi te paNa vyabhicAriNI buddhi che, vikalpa che. samajAya che kAMI? "padmanaMdi paMcaviMzatimAM
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 kalazAmRta bhAga-6 vyabhicAriNI buddhi kahI che. zAstra tarapha jhUkelI buddhi te vyabhicAriNI che. paradravya tarapha jhUke che ne! ahIM kahe che ke, vikalpa je vyabhicAra che tenuM racavuM ane bhogavavuM evo bhagavAna AtmAmAM koI guNa, zakti nathI. chatAM thAya che zuM? e kahe che, juo! "tema karmanuM kartApaNuM-bhoktApaNuM svarUpa nathI, karmanI upAdhithI vibhAvarUpa-azuddha pariNatirUpa vikAra che," AhAhA.! karmathI kahyuM e to nimittanuM kathana che. nimitta karAvatuM nathI, karatuM nathI. paraMtu nimitte kahyuM kemake vikAranuM lakSa para upara jAya che to karmanI upAdhithI vibhAvarUpaazuddha pariNatirUpa vikAra che. A kAraNe vikAra che. nimittane vaza thayelA pariNAma vikArarUpa thAya che. nimittathI thAya che ema nahi. tema svabhAvathI thAya che ema nahi. svabhAvamAM ema che nahi ane nimitta karAvatuM nathI. AhAhA.. paryAyamAM nabaLAIthI ane paryAyabuddhivALo mithyAdRSTi, jene svaparanI ekatvabuddhi che, rAga ane bhagavAna trikALI svabhAva trikALI dhruva ane rAga kSaNika vikRta, e svaparanI ekatvabuddhi che, svapara ekatva zraddhA che, svapara ekatva pariNati che te teno kartA-bhoktA thAya che. AhAhA...! Avo mArga che, prabhu! vItarAga sarvajJa paramAtmAe to eka samayamAM traNakALa traNaloka dekhyA, jANyA e paramAtmAnI vANImAM... paramAtmAnI vANI kahevI e to nimittathI kathana che. vANI to vANIne kAraNe nIkaLe che. bhagavAnanA guNa ane pariNatine kAraNe vANI nIkaLatI nathI paNa vANImAM nimitta che. e to lokAlokamAM kevaLajJAna nimitta che ane kevaLajJAnamAM lokAloka nimitta che. nimittano artha e cIja che. paNa lokAloka che to kevaLajJAna che ane kevaLajJAna che to lokAloka che ema nathI. samajAya che kAMI? ema ahIMyAM AtmAmAM vikAra thAya che to koI zakti che mATe vikAra thAya che ane nimitta che to vikAra thAya che, ema nathI. paNa nimitta upara jenuM lakSa che ane para upara jenI ekatvabuddhi che, paryAyabuddhimAM ekatvAnI) mAnyatA che. svabhAvabuddhimAM to svaparanI vibhAgabuddhi che. samyakUjJAnamAM svaparanI vibhAgabuddhi che. svaparanI vibhAga zraddhA che. vibhAga eTale viveka, bhinna. svaparano vibhAga, vibhAga, vi-bhAga. bhASA to cokhkhI Ave che. e saMskRta TIkAmAM ema che. saMskRta TIkA che ne? 'vibhAga' zabda paDyo che. ahIM to badhuM joyuM che ne navuM nathI kAMI. keTalAmo cAle che? 197mAM che. pachI Avaze, 197mAM Ave che. "svapUrorevatvajJAna saMskRta che. vikRta(dazA) kema utpanna thAya che? svapUrorevatvajJAnena, svapUrorevatvane, svapUrorevatvaparikhatyA' ajJAnIne vikRta(dazA) kema utpanna thAya che ke, svaparanI ekatva pratIti, svaparanuM ekatva jJAna ane svaparanI etva pariNati che te kAraNe vikRta avasthA utpanna thAya che. tyAre jJAnIne? che aMdara. vaparAmiAjJAnena' saMskRta che. "vArarvimA+jJAnena' svabhAva zuddha che ane rAga vikAra che, benI aMdara vibhAga paDI gayo. samyagdaSTine svabhAva ane vibhAvano vibhAga thaI gayo che, bhAga paDI gayo che. AhAhA. hai? bhinna thaI gayuM che. "sva5rayorvimA jJAnena che?
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 133 sva5rayorvimAnena, svaupayorvimA parijItyA 197mAM Avaze. ahIM to hajI eno upodUdhAta kare che. AtmAmAM vikRta avasthA) kema thAya che? ke, karmanI upAdhithI vibhAvarUpa-azuddha pariNatirUpa vikAra che, tethI vinAzika che. AhAhA. ane bhagavAna AtmAno svabhAva anaMta anaMta anaMta anaMta anaMta anaMtanI vargaNA karo, anaMtane anaMtanI vargaNA karo topaNa tenI anaMtatA eTalI che ke e anaMtatAnI parimitatA hada nathI. eTalA AtmAmAM saMkhyAe guNa che, eTalI saMkhyAmAM guNa, zakti che paNa e zaktimAM koI zakti vikRta thAya evo eno svabhAva nathI. paryAyabuddhimAM paranI ekatvabuddhimAM vikAra utpanna kare che. AhAhA...! tyAre koI kahe, jJAnIne thAya che ne? jJAnIne thAya che te svaparanI ekatvabuddhithI nathI thato. tene nabaLAIthI nimittane vaza thaI jAya che. nimitta karAvatuM nathI, nimittathI thatuM nathI paNa nimittane vaza thAya che. svabhAvane vaza nathI. bhagavAna atIndriya AnaMdanI mUrti prabhu, saccidAnaMda svarUpa. sat nAma zAzvata, cit nAma jJAna ane AnaMdano kaMda prabhu che te jenI dRSTimAM vaza nathI e nimittane vaza thaI jAya che. jJAnI paNa eTalo nimittane vaza thaI jAya che. kartutvabuddhithI nahi, karavA lAyaka che mATe nahi paNa pariNatimAM kartutva thaI jAya che. AhAhA...! e zuM kahyuM? jJAnIne svapara ekatvabuddhi chUTI gaI che. jJAnAnaMda svabhAva huM chuM, rAga e bhinna cIja che. chatAM tene rAga thAya che e svapara ekatvabuddhine kAraNe nahi tema te nimittathI paNa nahi paNa paryAyamAM SakArakanI pariNatithI svataMtratAnI yogyatAthI vikAra thAya che. zuM kahyuM e dravya-guNamAM to che nahi, nimittathI thato nathI, paradravya aDatuM nathI, paradravya to potAnI paryAyane kadI aDatA nathI. karmano udaya che te paradravya che ane ahIMyAM vikAra thAya che tene to e aDatuMya nathI traNakALamAM. AhAhA...! chatAM kema thAya che? ke, potAnA svalakSamAM pUrNa nathI, Azraya pUrNa nathI e kAraNe nimittane vaza thaIne rAganI pariNati thaI jAya che. e kartutvabuddhithI nahi, karavA lAyaka che e buddhithI nahi paNa pariNati thaI jAya che te kAraNe kartA kahevAmAM Ave che. AhAhA...! samajAya che kAMI? 47 mayamAM lIdhuM che. 47 naya che ne "pravacanasAra tyAM jJAnIne paNa kartA-bhoktA kahyo che. eka jJAnanaya che. jeTalo pariName e kartA. pariName te kartA. karavA lAyaka che mATe kartA ema nahi. ajJAnIne to karavA lAyaka che ema mAnIne kare che te mithyAtvabhAva che. jJAnIne karavA lAyaka che ema nathI paNa nabaLAIthI rAgAdi thAya che to eka nayathI gaNadhara paNa jANe che ke A pariNati mArAmAM che. samajAya che kAMI? to e kartutva nAma pariNamana mAruM chuM ane eno bhoktA paNa huM chuM ema paryAyanuM vyavahAranayathI jJAna kare che. trikALI draSTi ane trikALI svabhAvamAM to evI koI cIja che nahi. AhAhA...! Avo
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 kalazAmRta bhAga-6 mArga che, prabhu lokone Akaro bahu lAge che. ekAMta che ema karIne. ene to khabara che ne. are..! bhagavAnA zuM kahIe? prabhu mArga to Avo che. AhAhA.. samyapha ekAMta mArga ja pachI anekAMta thaI jAya che. samyaku svabhAvanI ekatAbuddhi thAya tyAre paryAyamAM rAga thAya che tenuM jJAna thAya che tenuM nAma anekAMta che. vyavahArathI nizcaya thAya ane nizcayathI nizcaya thAya e anekAMta nathI. potAnA svabhAvanA Azraye nizcaya thAya che ane vyavahAra nimittanA Azraye thAya che paNa vyavahArathI nizcaya thAya che ema nahi. dharmIne paNa vyavahAra Ave che ane pariNamana che to kartA-bhoktA kahevAmAM paNa Ave che. paryAyamAM, hoM dravya svabhAvathI nahi samajAya che kAMI? AvI vAtuM che, bhagavAnA mArga evo sUkSma che. eno viveka thayo eTale khalAsa! saMsAra UDI gayo aMdarathI. saMsArano bhavaccheda thaI gayo. bAkI thoDo rAgAdi rahyo hato. be-cAra bhava thAya che e jJAnIne to zeya tarIke che. ajJAnIne potAnA tarIke che. samajAya che kAMI? e kahyuM. ka"nI upAdhithI vibhAvarUpa-azuddha pariNatirUpa vikAra che, tethI vinAzika che." zaktio je trikALI che te avinAzI che. bhagavAna AtmAmAM anaMta zakti, anaMta anaMta anaMta anaMta ekane anaMte guNo ane tene pAchuM je AvyuM tenI sAthe anaMtane guNo ema anaMta vAra guNo to pAra na Ave eTalI saMkhyA che. chatAM kevaLajJAnI anaMtane anaMta jANe che. anaMtane jANe che mATe tyAM aMta thaI gayo ema nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIMyAM kahe che ke, bhagavAna prabhu ane tenI zaktio to avinAzI che. avinAzI che emAM koI nAzavAna rAgane karavuM evo koI svabhAva nathI ane A je rAga che te to nAzavAna che. vyavahAra ratnatrayano rAga hoya e paNa nAzavAna che. AhAhA.! e to nimittane AdhIna vaza thaIne thAya che, choDavA lAyaka che. AhAhA.! have mithyASTi jIva dravyakarmano... jaDa. e to nimittathI kathana che. dravyakarma to kaMI karatuM nathI. dravyakarma to svataMtra che. "athavA bhAvakarmano kartA che...." mULa bhAvakarmano karyA pachI nimittanA kartA-karma kahevAmAM Ave che. ajJAnI puNya ane pApanA bhAva jo vikRta bhAva, je vibhAvabhAva, je AtmA amRta AnaMda svarUpa tenAthI viruddha bhAva, viSabhAva.... AhAhA.! evo vibhAvano kartA che. mithyAdRSTi vibhAvano kartA che. kemake enI dRSTimAM Atma svabhAva (eNe) joyo nathI. AhAhA...! eka samayanI paryAyanI samIpamAM, eka samayanI paryAyanI samIpamAM AkhuM dravya paDayuM che. paryAyanI samIpamAM ja paDyuM che. aMtara Ama dekhe to dekhAya ane Ama dekhe to para dekhe. AhAhA..! samajAya che kAMI? anAdi kALathI pragaTa paryAya vyakta che temAM AkhI ruci ne ramatuM karI paNa e paryAyanI samIpamAM AkhuM tattva paDyuM che, vAstavika tattva je che enI upara najara na karI. nidhAnanI najara na karI. hai?
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-196 135 mumukSu :- jovAmAM to Ave che... uttara :- jJAnamAM jovAmAM Ave che. AhAhA! paNa jove ene ne? hai? AhAhA...! ahIM to paramAtmA... A to saMto kahe che, digaMbara saMto (kahe che te) paramAtmAnuM ja kathana che. digaMbara saMto che e kevaLInA keDAyato che. sarvajJa bhagavAna trilokanAtha tIrthakaronA digaMbara saMto keDAyato che. temanI vANI e to bhagavAnanI ja vANI che. samajAya che kAMI? AhAhA. jene pracura svasaMvedana... kahe che ne "samayasAra pAMcamI gAthA? huM mArA nija vaibhavathI samayasAra kahIza. AhAhA.! bhagavAna kahe che mATe kahIza ema nahi, mArA nija vaibhavathI kahIza. zvetAMbaramAM ema Ave che ke, bhagavAne kahyuM te kahIza. kAraNa ke e to pachI kalpita banAvyuM che ke A to vastunI sthiti che. AhAhA...! aMdaramAM nija vaibhavathI kahIza). e mAro nija vaibhava zuM? ke, pracura svasaMvedana ane AnaMdanI jemAM mudrAchApa che. AhAhA.! "samayasAranI pAMcamI gAthAmAM Ave che). AhAhA.! amAro nija vaibhava. A dhULa nahi, hoM paisA-aisA to kyAMya rahI gayA, zeThA paisA-baisA... e.I. A badhA karoDapatio che. dhULapati che. paisAnI vAta nahi, zarIranI vAta nahi, karmanI vAta nahi. e ahIMyAM che nahi. ahIMyAM to puNya-pApanA bhAva. AhAhA.! vikArI bhAva, teno mithyASTi kartA-bhoktA thAya che. karavA lAyaka che, bhogavavA lAyaka che evI buddhithI kartA-bhoktA che. jJAnIne rAgAdi Ave che paNa karavA lAyaka che ema nahi paNa potAnI pariNatimAM che. e vikAra pariNati kaMI karmathI thaI nathI. AhAhA.... jyAM sudhI potAmAM rAgano udaya to dasamA guNasthAna sadhI che. e to potAnI pariNati che. e kaMI parathI nathI tema dravya-guNathI nathI. AhAhA...! paryAyamAM SaTkArakanuM te rIte te samayamAM pariNamananI yogyatAthI thAya che. teno kartA-bhoktA jJAnI nathI. karavA lAyaka che ane bhogavavA lAyaka che e apekSAe kartA-bhoktA che ja nahi. AhAhA...! ahIMyAM mithyASTi jIva... che ne? bhAvakarmano kartA che, "samyagdaSTi kartA nathI." AhAhA.! kartA nathIno artha ATalo. samyagdaSTi cothethI lyo to rAga to thAya che, pAMcame paNa rAga thAya che, chahe paNa thAya che) paNa rAga upara ruci nathI. dRSTino viSaya je bhagavAna pUrNAnaMda che tenI upara dRSTi paDI che. dhruva uparathI samakitInI dRSTi kadI eka samaya mATe paNa khasatI nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? Avo mArga che. dhruva bhagavAna anaMta zakti dhruva, vastu dhruva tema tenI anaMta anaMta anaMta anaMta zakti paNa dhruva, tenuM ekarUpa te dravya. tenI upara dRSTi, trikALa upara jyAM dRSTi aMdara jAmI e daSTi eka samaya paNa khasatI nathI jJAnI ane ajJAnIne eka samaya paNa rAganI kabuddhinI buddhi khasatI nathI. AhAhA...! ATalo phera che, prabhuAvo mArga che. pachI game tene kahe ke,
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 kalazamRta bhAga-6 azubhathI bacavA (zubha) rAga Ave che. paNa rAga kone azubhathI bacavA? jene mithyAtva gayuM che, samyagdarzana thayuM che, AtmAnA AnaMdano svAda Avyo che tene zubha thAya che tene azubhathI bacavA kahevAmAM Ave che. paNa che to e paNa jhera ane duHkha. vrata, tapa ne bhaktinA vikalpa che te duHkha che. kemake prabhu to AnaMda svarUpa che. AhAhA.! atIndriya AnaMda prabhu tenAthI viruddha che to e duHkha che. e duHkhano kartA-bhoktA mithyAdRSTi thAya che. e kahyuM ne? mithyAdRSTi jIva bhAvakarmano kartA che, samyagdaSTi kartA nathI ema kahe che. have e vAta 197mAM vizeSa kahe che. (zArdUlavikrIDita) ajJAnI prakRtisvabhAvanirato nityaM bhavedvedako jJAnI tu prakRtisvabhAvavirato no jAtucidvedakaH / ityevaM niyamaM nirUpya nipuNairajJAnitA tyajyatAM zuddhaikAtmamaye mahasyacalitairAsevyatAM jnyaanitaa||5-197||) khaMDAnvaya sahita artha:- "nipULeH ajJAnatA tyamtAM' (nipUau.) samyagdaSTi jIvoe (ajJAnita) paradravyamAM AtmabuddhirUpa mithyAtvapariNati (tyathatAM je rIte maTe te rIte sarvathA maTADavAyogya che. kevA che samyagdaSTi jIvo ? "masa avanitai: zuddha citUpanA anubhavamAM akhaMDa dhArArUpa magna che. kevo che zuddha citUpano anubhava? "zuddhetmimaye" (zuddha) samasta upAdhithI rahita evuM je (varAtma) ekaluM jIvadravya (ma) te-svarUpa che. bIjuM zuM karavAnuM che ? "jJAnitA jhAlevyatAM zuddha vastunA anubhavarUpa-samyakatvapariNatirUpa sarvakALa rahevuM te upAdeya che. zuM jANIne evo thAya ? "ti parva niyama niruNa" (ti) je prakAre kahe che tevuM niyamuM) evA vastusvarUpa pariNamananA nizcayane (nirUpya) avadhArIne. te vastunuM svarUpa kevuM ? "ajJAnI nityaM veDha: bhave' (nAnI) mithyAdRSTi jIva (nitya) sarva kALe (ve: mata) dravyakarmano, bhAvakarmano bhoktA thAya che evo nizcaya che; mithyAtvanuM pariNamana evuM ja che. kevo che ajJAnI ? "pravRtirUmAvanirataH" (pravRti) jJAnAvaraNAdi ATha karmano (vAva) udaya thatAM nAnA prakAranAM caturgatizarIra, rAgAdibhAva, sukhadukhapariNati ItyAdimAM (nirata:) potApaNuM jANI ekatvabuddhirUpa pariNamyo che. "tu jJAnI nAtu vetavara: no bhavet (7) mithyAtva maTatAM evuM paNa che ke (jJAnI) samyagdaSTi jIva (nAta) kadAcitu have: no bhaveta) dravyakarmano bhAvakarmano bhoktA thato nathI; AvuM vastunuM svarUpa che. kevo che jJAnI? pravRtisvamAvavirataH" (pravRti) karmanA svabhAva) udayanA kAryamAM (virata:) heya jANIne chUTI
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-197 137 gaNuM che svAmitvapaNuM jene, evo che. bhAvArtha Ama che ke jIvane samyaktva thatAM azuddhapaNuM maTyuM che, tethI bhoktA nathI. 5-197. (zArdUlavikrIDita) ajJAnI nityaM bhavedvedako prakRtisvabhAvanirato jJAnI tu prakRtisvabhAvavirato no jAtucidvedakaH / ityevaM niyamaM nirUpya nipuNairajJAnitA tyajyatAM zuddhaikAtmamaye mahasyacalitairAsevyatAM jJAnanitA||6-167||| AhAhA..! pracura svasaMvedananI anubhUtinI dazAmAM UbhA che. temAM A vikalpa Avyo che ane pustaka banI gayuM che. vikalpanA paNa kartA nathI, A vANInA kartA to jJAnI che ja nahi. AhAhA..! vANI to jaDa che. jaDane aDatA paNa nathI to kyAMthI banAve? race zI rIte? AhAhA..! A AMgaLI che (i) A lAkaDIne aDatI nathI. haiM? mumukSu :- to thAya che zuM? uttara :- thAya che zuM? paryAya potAthI thAya che. A (lAkaDI) UMcI thaI e AMgaLIthI nahi. te paramANumAM karaNa nAmano guNa che ane adhikaraNa nAmano guNa che te kA2Ne potAnI paryAya UMcI thaI che, AMgaLIthI nahi. A camatkAra jaDano che ane e camatkArane jANanAro caitanyano camatkAra bhinna che. samajAyuM? mumukSu :- jaDezvara paNa bhagavAna thaI gayA. uttara H- i bhagavAna ja che, badhA Izvara che. 'zrImadde' to kahyuM che, badhA Izvara che. jaDezva2 che, ajJAnI vibhAvezvara che, jJAnI svabhAvezvara che. traNa Izvara che. zuM kahyuM? paramANu Adi bIjA badhA cha dravya che AtmA sivAya e badhA jaDezvara che (arthAt) potAnI zaktimAM Izvara che, potAnI zaktinI paryAya karavAmAM koInI madada-sahAya letA nathI. AhAhA..! nizcayathI to paramArthathI to eka eka paryAya, paramANunI paNa eka paryAya teno nija kSaNa che, tenI utpatti kALe thAya che. jene dravya-guNanI paNa jarUra nathI, jene nimittanI jarU2 nathI. AhAhA..! ema vikRta avasthA ho ke avikRta ho, banne eka samayanI avasthA SaTkArakathI utpanna thAya che. SakAraka eTale? paryAya karyAM, paryAya kArya, paryAya karaNa, paryAya saMpradAna, paryAya apAdAna, paryAya adhikaraNa. chae bola eka samayanI paryAyamAM potAthI thAya che. bhagavAna! Ama vastu che. AhAhA..! e kahe che ke, mithyAdRSTine paryAyabuddhi che to tenI dRSTimAM) rAga
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 kalAmRta bhAga-6 ane puNya-pApano kartA thAya che. AhAhA..! AvI vAta che, prabhu! bahu alaukika vAta che, bhAI! A to aMtara svarUpanI vAta che, bhagavAna! AhAhA..! e koI vAdavivAdathI pAra paDe evI cIja nathI. zAstramAM vyavahAranayanA kathana to ghaNA Ave che ane tenuM phaLa saMsA2 che ema kahyuM che. agiyAramI gAthAmAM (kahyuM che). vavAroDamUttho" jayacaMdrajI paMDita' lokone bhedano, vyavahA2no pakSa to anAdithI che ane prarUpaNA ekabIjA mAhoMmAhe evI kare che ane zAstramAM paNa vyavahAra pradhAnatAnA kathana ghaNA che. 'samayasAra' agiyAramI gAthAmAM, arthamAM che. jayacaMdrajI" paMDita. traNenuM phaLa saMsAra che ema lakhyuM che. samajAya che kAMI? che ne? samayasA2mAM che. A to 'kaLazaTIkA' che. AhAhA..! prANIone bhedarUpa...' che gujarAtI paNa prANIoM ko ema samajavuM. bhedarUpa vyavahA2no pakSa to anAdi kALathI ja che...' eka vAta. 'ane eno upadeza paNa bahudhA sarva prANIo paraspara kare che,...' e ja kare che ke, vyavahA2thI thAya che, nimittathI thAya che, bhedathI thAya che. rAgathI thAya che). AhAhA..! be vAta thaI ne? vaLI jinavANImAM vyavahA2no upadeza zudghanayano hastAvalaMba (sahAyaka) jANI bahu karyo che;...' vyavahAranayanA kathana ghaNA che. paNa enuM phaLa saMsAra ja che.' AhAhA..! zeTha! zeTha Ave che ghaNIvAra, prema che ne! vastu A (che). bhedano pakSa anAdino che, paryAyano, rAgano, nimittano. enAthI thAya che evo pakSa che. mAMhomAhe upadeza karanArA jIvo paNa ghaNA che. AhAhA..! ane jinavANImAM paNa vyavahA2 nimitta che to nimitta joIne ghaNI vAta karI che paNa traNenuM phaLa saMsAra che. AhAhA..! che? enuM phaLa saMsAra ja che.' AhAhA..! 'zudghanayano pakSa to kadI Avyo nathI...' bahu lAMbI vAta che. AhAhA..! ahIM kahe che, nipUNai: ajJAnitA tyanyatAM' 197. nipUrNa, nipUrNa. AhAhA..! nipUNa ne pravINa ne vicikSaNa to ene kahIe... AhAhA..! ke jeNe rAgano sUkSmamAM sUkSma vikalpa, guNa-guNInA bhedarUpa vikalpathI paNa bhagavAnane bhinna karI nAkhyo che... AhAhA..! tene ahIMyAM nipUNa kahe che. saMsAramAM bahu jANapaNuM hoya to kahe ne, nipUrNa che, A mANasa nipUrNa che. A nipUNa samyagdaSTi jIva. enI vyAkhyA samyagdaSTi jIva karI che. AhAhA..! 'ajJAnitA" paradravyamAM Atmabuddhi...' AhAhA..! zarIra, vANI, mana, karma ne rAga e badhA padravya che. emAM Atmabuddhi (arthAt) e mArA che ane mane lAbha ka2ze. jene lAbha ka2ze ema mAne te tene mArA ja mAne. rAga vyavahA2 ratnatrayathI mane lAbha thaze ema mAnyuM to teNe vyavahA2 ratnatrayanA rAgane potAno ja mAnyo che. AhAhA..! jhINI vAta che, prabhu! zuM kare? bhagavAnanA to atyAre viraha paDyA. bhagavAna to tyAM mahAvidehamAM birAje che. eno viraha paDyo, tema kevaLajJAnanI utpattinA viraha paDyA, avadhi ne
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-197 139 mana:paryayanI utpatti paNa atyAre rahI nahi. AhAhA.. emAM A mArgane aMtaramAM samajavo, bApu! e duniyAnA badhA pakSo game te ho e choDIne potAnA AtmA mATe nipUau: AhAhA...! sane saMkhyAnI jarUra nathI ke ghaNA mAne to e sat che, thoDA mAne to asatu che evuM mApa enuM nathI, prabhuAhAhA...! satya to satya che. e trikALI prabhu AnaMdano nAtha sAgara. AhAhA. ene jeNe svaparano vibhAga karIne... AhAhA.. samyagdarzana pragaTa karyuM che, svaparano vibhAga karIne samyajJAna pragaTa karyuM che ane AgaLa jatAM svaparano bheda karIne pariNati zuddha vizeSa karI che, e to cAritra, evo nipUNa jIva. paradravyamAM AtmabuddhirUpa mithyAtvapariNati je rIte maTe te rIte sarvathA maTADavAyogya che. AhAhA..! e jarI bhASA eTalI karI. pAThamAM to "tyamtAM (che). te to zAstramAM to ekadama AvyuM hatuM ne kAle AvyuM hatuM, Aje ja karo. pravacanasAranA chellA be kaLazo Ave che. Aja karo, prabhu jo tane A AtmA AnaMda ane jJAna svarUpI prabhu, tenI jo ruci thAya che to Aje ja anubhava karo. AhAhA...! vAyadA na karo, pachI karIza, ema. tyAM sudhI kahyuM. pAMcamI gAthAmAM ema kahyuM. kuMdakuMdAcArya pAMcamI gAthAmAM kahe che), te yajJavidatta hA huM bhagavAna svabhAvanI ekatA ane rAganI vibhaktatA kahIza. "tha7vidatta' vibhakta. yajJavidatta tAE dekhADIza. "tta vidatta hArda apULo savidA ' mArA vaibhavathI kahIza, mArA anubhavanA vedanamAM rahyo huM kahIza. AhAhA...! "gari vAI' e trIjuM pada che. pahelA be pada A che. tuM yattavidatta vANaM appaNo vidaMI Mdri vALa" prabhu! jo dekhADuM "ddhi vAnga pamA anubhava karIne pramANa karaje, hoM! ema kIdhuM che. AhAhA...! "nahi vAIbna pUmANe e trIjuM pada che. "vuvanna chai | vettaLuM mArI bhASAmAM koI pheraphAra hoya), vyAkaraNa, vibhakti AdimAM phera Ave to enuM tane jJAna hoya to e upara lakSa rAkhIza nahi. mAre je kahevAno Azaya che te upara tAruM lakSa rAkha. "chane vetta cothuM pada Ave che ne? kAraNa ke bolavAmAM bhASAmAM vibhakti, kALabheda bhASA AvI jAya to emAM tAruM vyAkaraNanuM vizeSa jJAna hoya ane tane khyAlamAM Ave to e upara khyAla rAkhIza nahi. AhAhA.! ame je aMdara anubhavanI vAta karIe chIe ene pramANa karaje, prabhu. AhAhA.! saMtonI karuNA to juo! digaMbara saMto jaMgalamAM vasatA hatA. AhAhA...! ene vastrano eka dhAgo paNa nahi. aMtaramAM rAgano kaNa potAno nahi. bahAramAM eka rajakaNa potAnuM nahi. potAnuM-svayaM, potAnuM nahi. AhAhA...! e ahIM kahe che, jema bane tema, prabhu je rIte maTe te rIte sarvathA maTADavAyogya che." bhrAMti, ajJAna choDavA yogya che. AhAhA.! che? "kevA che samyagdaSTi jIvo?" "maNi nitaiH masi nitai: "zuddha citUpanA..." "marino artha karyo. "zuddha citUpanA."
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 kalAmRta bhAga-6 "avanitai: "anubhavamAM akhaMDa dhArArUpa magna che. AhAhA...! "masi navanitai: mahimAvaMta prabhu, AnaMdano kaMda nAtha, emAM "vanitai?' enI dRSTimAM, anubhavamAM lIna raheje. bhale upayoga rAgamAM jAya paNa labdharUpamAM to lIna raheje. AhAhA.! samajAya che kAMI? zuM kahyuM? "masi vanitai: zuddha citUpa bhagavAna AtmA, eno anubhava akhaMDa dhArA. dhruvamAMthI eka samaya paNa khasIza nahi. khasIza nahine zuM kahe che? haTanA nahi, khIsakanA nahi. samajAya che kAMI? AhAhA...! kahyuM ne? kevA che (samyagdaSTi jIvo) "kasi vinitai: masi'no artha zuddha citUpa. tenA anubhavamAM "vanitai'. duniyA game te kaho, game te mAno enI darakAra choDI deje. AhAhA.! tuM tArI vastunI dRSTinI saMbhALamAM raheje, ema kahe che. samajAya che kAMI? "masi nitai" "akhaMDa dhArApravAha)rUpa. AhAhA...! kevo che zuddha citUpano anubhava?" "zuddhetmimaye' 'samasta upAdhithI rahita." vikalpathI rahita "evuM je ekaluM jIvadravya te-svarUpa che. samyagdaSTinA anubhavamAM ekaluM jIvadravya che ema kahe che. AhAhA...! nimitta nahi, rAga nahi ne paryAya paNa nahi. paryAya to jhukI che dravya upara. eka zuddha jIvavyano anubhava, basA AhAhA. dravya paryAyamAM AvatuM nathI. paryAyamAM dravya AvatuM nathI paNa paryAya dravya upara jhUke che tyAM lIna raheje. AhAhA...! AvI vAtuM che. paryAya to paryAyarUpe rahe che, paryAya kaMI dravyarUpa thaI jatI nathI. banne bhinna che. paryAyamAM dravyano abhAva che, dravyamAM paryAyano abhAva che. paNa paryAya che tene dravya upara jhukAvI de, tyAM rahe. AhAhA...! bhale upayoga koI vakhate vikalpamAM zubha-azubhamAM Ave che paNa aMdara pariNatinI zraddhA ne ekAgratAne choDIza nahi. aMdara zuddha cidUghanamAM je pariNati che tene choDIza nahi. AhAhA.! "ekaluM jIvadravya te svarUpa che. AhAhA..! samyagdaSTi to ekaluM jIvadravya ja dRSTimAM, svarUpamAM che, paryAya paNa enI dRSTimAM nathI. kemake paryAya che te to tene viSaya kare che. viSaya kare che je paryAya e to ema kahe che ke, huM to akhaMDa dravya chuM te huM chuM. huM A chuM, ema nahi. A huM chuM. samyagdaSTie tyAMthI khasavuM nahi, evo upadeza kare che. vizeSa kaheze.... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!)
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-197 poSa vada 7, maMgaLavAra tA. 31-01-1978. kaLaza-197 pravacana-220 141 kaLazaTIkA' 197, 200 mAM traNa ochA. pharIne. thoDuM cAlyuM che, pharIne nipUNai: ajJAnitA tyanyatAM' nipUNa ene kahe che, je AtmA dravya pa2mAtma svarUpa zuddha akhaMDa abheda (che) tenI anubhavamAM pratIti thaI, anubhavamAM pratIti (thaI). e cIja zuM che evo paryAyamAM anubhava Avavo. anubhavamAM to jeTalI zakti AtmAmAM che teno eka aMza vyaktapaNe badhA guNonI paryAyanuM vedana che. tene ahIMyAM samyagdaSTi kahe che, nipUNa kahe che. jeTalI saMkhyAmAM AtmadravyamAM guNa che. anaMtAanaMta che ne! AkAzanA pradezathI anaMtaguNA. sarva guNono eka aMza vyaktarUpe thAya che). anaMta guNa to zaktirUpe che paNa samyagdarzanamAM sarva guNAMza te samakita' evuM 'zrImad'nuM vAkya che. ApaNuM adhyAtmanuM vAkya che, 'rahasyapUrNa ciTThI' jJAnAdi ekadeza vyakta' e cothe guNasthAne che ane jJAnAdi pUrNa vyakta kevaLajJAnImAM che. ahIMyAM kahe che, "nipUNaiH' 'samyagdaSTi jIvoe padravyamAM AtmabuddhirUpa mithyAtvapariNati je rIte maTe te rIte sarvathA maTADavAyogya che.' AhAhA..! pahelA nAstithI vAta karI. paryAyabuddhi, rAgabuddhi, vikalpabuddhi, bhedabuddhi. abheda vastu akhaMDa AnaMdakaMda prabhu che temAM bheda (ka2vA ke) A guNI che ane A guNa che, evI bhedabuddhi karavI e paNa vikalpa che. e vikalpamAM lAbha mAnavo te mithyAsRSTi che. e mithyArdaSTipaNuM je rIte maTe te prakAre maTADavA yogya che. kevA che samyagdaSTi jIvo?" AhAhA..! 'matti apalita:' 'masi'nI vyAkhyA zuddha cidrapa anubhava. 'masi"nI vyAkhyA - zuddha cidrupa anubhava. 'avantiH" "akhaMDa dhArArUpa mana...' be zabdano e artha che. AhAhA..! zuddha cidrUpa bhagavAna dhruva. kAle AvyuM che ne? eka jaNanuM benanA vacanamAMthI, vacanAmRtamAMthI AvyuM hatuM. emAM che, zabda che ne ko'ka? bhAI! vAMcana karyuM ko'ke, dakSiNa korathI kyAMkathI patra Avyo che. vAMcIne bahu khuzI thayo. emAM A lakhyuM che, ApaNe to pahelethI kahIe chIe. jAgato jIva Ubho che ne!" emAM e zabda che. gujarAtI. ApyuM ne? emAM eka zabda che. jAgato jIva Ubho che ne. eno hindImAM artha zuM? jAgato eTale zAyakabhAva. Ubho che eTale dhruva che ne. dhruva che. jAgato jJAyakabhAva, jAgato svabhAva Ubho che ne. Ubho che eTale dhruva che ne! e dhruva svabhAva
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 kalazAmRta bhAga-6 kyAM jAya? evo zabda emAM-vacanAmRtamAM che. jAgato jIva Ubho che te kyAM jAya? jarUra prApta thAya. eno artha. zAstrIya bhASAmAM jJAyakabhAva dhruva che te kyAM jAya? AhAhA.! e to gujarAtI sAdI bhASAmAM lakhyuM che) teno artha A che. jJAyakabhAva dhruva che te kyAM jAya? e eka samayanI paryAyamAM paNa Avato nathI. evA "zuddha cikUpanA anubhavamAM akhaMDa dhArArUpa magna che. zuddha cidrupa anubhavamAM akhaMDa dhArArUpa magna. zuddha citUpa to vastu che. ema kahe che. kevo che zuddha cikUpano anubhava? "zuddhAtmamaye "samasta upAdhithI rahita evuM je ekaluM jIvadravya te-svarUpa che." zuM kahe che? samyagdarzanamAM je anubhava thAya che e dravyano anubhava thato nathI. dravyanuM vadana thatuM nathI. vedanA to dravya uparanI dRSTi karavAthI je ekatvapaNAmAM zaktino aMza, dareka zaktino aMza vyakta thAya che tenuM vedana thAya che, dhruvanuM vedana nathI thatuM. paraMtu ahIMyAM kahevuM che ke, zuddha cikUpa vastu. ema kahyuM ne? zuddhAtmamaye samasta upAdhithI rahita evuM je ekaluM jIvadravya te-svarUpa.... teno anubhava. jhINI vAta che, bhagavAnA vastu che vastu, e to dhruva (che). ApaNe bapore Avaze. trikALI zuddha AtmAne ja AtmA kahyo che. nizcaya AtmA-kharekhara AtmA to trikALI, paryAya sivAyano, ekalA trikALI dhruva svarUpane ja AtmA kahyo che. e Atmadravyano anubhava. to dravyanA anubhavano artha-e trikALI tarapha jhukavuM. trikALI vastunuM vadana thatuM nathI. dhruvanuM vedana kyAM hoya? vedana to paryAyanuM che. samyagdarzana paryAya che, samyajJAna paryAya che, samyagvAritra paryAya che, siddha paryAya che, mokSamArga paryAya che. to paryAyanuM vedana che paNa paryAyamAM vedana konuM che? ema kahe che. zuddha cikUpanuM. AhAhA.. bhASA evI che-zuddha cikUpano anubhava. che to vedana paryAyanuM. paNa zuddha citUpa je trikALa che, trikALa che, te taraphanuM lakSa che te kAraNe, e lakSa che e paryAya che, paNa e paryAyanuM lakSa trikALa upara che to zuddha citUpano anubhava che ema kahevAmAM AvyuM. samajAya che kAMI? AhAhA.! sUkSma vAta che, bApu bhagavAna vItarAga svarUpa aMdara che e bahu sUkSma che. AhAhA...! vItarAga svarUpa AtmA che. ahIM zuddha citUpa kIdhuM. zuddha citUpano anubhava. pATha ema che ne? zuddha citUpa to trikALI che, teno anubhava e to vartamAna paryAya che. e kahe che. juo kevo che zuddha citUpano anubhava?" "zuddhAtmamaye "samasta upAdhithI rahita evuM je ekaluM jIvadravya..." ekaluM jIvadravya enuM svarUpa, e anubhava. AhAhA. zAstrabhASA che e to gaMbhIra che ne, bhagavAna! A to AcAryo, saMto... AhAhA.! pracura atIndriya AnaMdanI paryAyamAM vedana karatA karatA vikalpa Avyo che (to) zAstranI racanA thaI gaI che, banAvyuM nathI. e to paramANunI paryAya e samaye (enA) janmakSaNe paramANamAM TIkA thavAnI paryAyanI
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-197 143 yogyatA hatI to paryAya thaI. samajAya che kAMI? AhAhA.! to emAM paNa A AvyuM. bhagavAna! ekavAra sAMbhaLa to kharo, prabhu! tuM koNa cho? zuddha citUpa trikALa, zuddha pavitra trikALa. e zuddha citUpa. AvyuM ne? "ekaluM jIvadravya." te svarUpa anubhava. AhAhA...! svarUpa to trikALI dhruva che, teno anubhavano artha, tene anusarIne thavuM. zuddha citUpa dravya che tene anusarIne thavuM, paNa che. paryAya. samajAya che kAMI? AhAhA...! Avo mArga che, prabhu dravya ane paryAya banne bhinna che. paryAyamAM dravya AvatuM nathI. anubhavanI paryAyamAM dravya AvatuM nathI. paryAyamAM paryAya che, dravyamAM dravya che. paNa paryAyamAM dravya jeTalI tAkAtavALuM che eTaluM jJAna ane zraddhA Ave che. samajAya che kAMI? zuM kahyuM? vastu je che, vastu ahIM zuddha citUpa kIdhuM ne? citUpa e to jJAnanI pradhAnatAthI kathana che, bAkI che to anaMta guNanuM ekarUpa. cikUpa kahyuM che e to jJAnanI mukhyatAthI kathana che paNa zuddha citUpa eTale anaMta anaMta guNanuM ekarUpa evo je AtmA, teno anubhava. AtmA e to trikALI dhruva paNa eno anubhava thAya e) paryAya che. utpAdanI paryAya), utpanna thAya che. e paryAyamAM dravyano anubhava. eno artha paryAyamAM dravya AvatuM nathI tema dravyamAM paryAya bhaLI jatI nathI. samajAya che kAMI? paryAyadharma ane dravyadharma beya bhinna che. AhA...! dravyano svabhAva paryAyamAM Avato nathI. eka samayanI dazAmAM trikALI dravya kevI rIte Ave? ane eka samayanI paryAya trikALI dravyamAM tanmaya kevI rIte thAya? AhAhA...! phakta trikALI bhagavAna je AtmA AnaMda ane zuddha zakti pUrNa svabhAva. paryAyanuM lakSa e bAju thAya che to eno anubhava, dhruvano anubhava) che ema kahevAmAM AvyuM che. AhAhA.! vAtamAM bahu phera che, bhAI! mArga je che, vastusthiti alaukika che. e vItarAge jANI, pUrNane anubhavI ane vANI dvArA AvI gayuM. e kahyuM, "bIjuM zuM karavAnuM che?" tyAM sudhI to ApaNe AvyuM hatuM. "jJAnitA sevyatA "zuddha vastunA anubhavarUpa..." zuddha vastu e trikALI (dravya), eno anubhava e vartamAna paryAya. "zuddha vastunA anubhavarUpa..." pAchuM anubhavarUpa e "samyaktvapariNati..." samyapha pariNati. samyak che to pratItirUpa paNa zuddha citUpanA anubhavarUpa pratIti (che). emAM pratIti thaI ke A cIja pUrNa AnaMda che. samyarUpI pariNatimAM vastu AvI nahi. samakitanI, anubhUtimAM AnaMdanuM vadana thayuM. samyanI sAthe avinAbhUta anubhUti. anubhUti nAma AnaMdanuM vedana. anubhUtinI sAthe samyagdarzana khyAlamAM Ave che. samyagdarzana sIdhuM khyAlamAM nathI AvatuM. e anubhUtinA khyAlathI samyapha khyAlamAM AvyuM. e samyaphano anubhava ahIMyAM kahe che. che ne? zuM kahyuM? juo! zuddha vastunA anubhavarUpa..." zuddha vastunA anubhavarUpa, ema kahyuM che. zuddha vastu to
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 kalazAmRta bhAga-6 trikALI. tenA anubhavarUpa samyaktva. AhAhA.! che? zAstra sAme che ne? prabhu! A to bhagavAnanI vANI che ne A bhagavAnanI vANI che. saMtonI vANI e bhagavAnanI vANI che. jinavara kahe che e vANI che. A to vacamAM ADatiyA che, saMto ADatiyA che. mAla sarvajJano che. AhAhA! samajAya che kAMI? ADatiyA samajAya che? A vepArI ADatiyA hoya che ne? mAla to pUrNa sarvajJa paramAtmAno che. A saMto potAnI anubhUtinI pariNatinA kALamAM vikalpa Avyo to bhagavAna kahe che e vAta kahI dIdhI. AhA...! samajAya che kAMI? ahIMyAM kahe che ke, "zuddha vastunA anubhavarUpa samyakatva..." bhASA juo! samakitanI vyAkhyA karatAM AvI (vyAkhyA) karI. zuddha vastunA, e dravya. teno anubhava e paryAya. e anubhava paryAyarUpa samakita pariNati. AhAhA.. jhINuM che, prabhu paNa vastu to A che. traNe kALa A satya che. emAM pheraphAra kAMI thAya evuM nathI. samajAya che kAMI? zuM (kahe che? oho. TIkAkAra "rAjamala ! emAMthI banAvyuM che, samayasAra nATaka'. AmAMthI hoM! A "kaLazaTIkA'mAMthI "samayasAra nATaka' banAvyuM che. "rAjamala jinadharmI, jainadharma kA mama evuM 'samayasAra nATakamAM lakhyuM che. ahIMyAM (kahe che), "zuddha vastunA..." e to vastu (thaI. "anubhavarUpa-samyakatva..." e paryAya-avasthA. samakita pariNati pAchI, bhASA lIdhI ne? samakitarUpI pariNati. kAraNa ke e to paryAya che ne? samyagdarzana e paryAya che. cAhe to kSAyika samakita ho, are..! kevaLajJAna ho topaNa e paryAya che. enI eka samayanI muddata che. bIjA samaye bIju kevaLajJAna. bhale hoya evuM ne evuM paNa bIjuM thAya che. ahIM kahe che ke, samakita pariNatirUpa sarva kALe rahevuM te upAdeya che." AhAhA...! samyagdaSTine to pariNati trikALa dravyane anusarIne anubhavamAM AvI e) pratItirUpa pariNati sadA kALa rahevI joIe. bhale upayoga koI vikalpamAM jAya paNa enI zuddha pariNati khase nahi. dhruva uparanI je pariNati, avasthA che e kyAreya eka samaya khase nahi. AhAhA...! samajAya che kAMI? AhAhA. "zuddha vastunA anubhavarUpa..." anubhavarUpa. bhASA che ne? "samyakatvapariNatirUpa sarva kALa rahevuM te upAdeya che." AhAhA! hai? mumukSu :- cothA guNasthAnamAM ke sAtamAM guNasthAnamAM uttara :- e cothethI. cothethI zuddha svarUpanI pariNati che). bhale upayoga vikalpamAM jAya paNa zuddha pariNati samakitarUpI pariNati sadA kALa rahe che. AhAhA...! ahIM to samyak pariNati levI che, cAritra pariNati to vizeSa AgaLa che. ahIMyAM to zuddha samakita pariNati paNa kAyama rahe che. pratItarUpI, anubhavamAM pratIta thaI e pratIta kAyama rahe che, akhaMDa dhArA rahe che. jhINI vAta che ne, prabhu AhAhA.! "mULa mAraga sAMbhaLo jinano
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145 ...' 'zrImad kahe che, "mULa mAraga sAMbhaLo jinano re' mULa mArga A. AhAhA..! e mArga aMta2mAM che. mArga paryAyamAM che, mArga rAgamAM nathI, mArga dravya-guNamAM nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? kaLaza-197 zuddha vastunA anubhavarUpa samyaktvapariNatirUpa...' ema pAchuM che. ekalI pariNita nathI lIdhI. tyAM paNa anubhava nathI lIdho. zuddha vastunA anubhavarUpa...' ema. zuddha vastunA anubhavasvarUpa 'samyaktvapariNatirUpa... AhAhA..! sarva kALa rahevuM te upAdeya che.' dharmIne to trikALa zuddha dravyanuM dhyeya, je dhyAnamAM dhyeya banAvyuM, dhruvane dhyAnamAM dhyeya banAvyuM, e dhyeya eka samaya paNa khase nahi. AhAhA..! cAhe to zubhaupayoga AvI jAya, azubhaupayoga AvI jAya paNa dhruvanA dhyeyanI piraNita je che e kyAreya khasatI nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? 'hasamukhabhAI'! badhuM jhINuM che bApu A to. rUpiyAmAM kyAMya hAtha Ave evuM nathI. dhULa che badhI. AhAhA..! traNalokano nAtha paramAtma svarUpa prabhu pote che. AhAhA..! e paramAtma svarUpa, pariNita-anubhavamAM Avato nathI paNa teno anubhava thAya che. e anubhavarUpa samyaktvapariNatirUpa sarva kALa rahevuM te upAdeya che.' ema lIdhuM ne? AhAhA..! eno artha-je dhruvano anubhava karyo ane dhruvane dhyeya banAvyuM e dhruvanuM dhyeya eka samaya paNa khasatuM nathI. AhAhA..! cAhe to khAtA hoya, pItA hoya evI kriyAmAM dekhAya paNa dhruvanuM dhyeyathI eka samaya paNa khasatA nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? mArga prabhu (Avo che). moTo prabhu pote che to eno mArga paNa prabhu jevo moTo hoya. AhAhA..! sarva kALa rahevuM te upAdeya che. zuM jANIne evo thAya?" AhAhA..! 'kRti vaM niyamaM nirUpya" e prakAre kahe che ke, e to vastunuM svarUpa evuM che. niyamano artha karyo. 'vaM niyamaM" "evA vastusvarUpa pariNamananA nizcayane avadhArIne.' AhAhA..! pUrNa AnaMdasvarUpa bhagavAna dhruva evuM vastu svarUpa, tenA pariNamananA nizcayane avadhArIne.' tenI paryAyamAM pariNamana karIne nizcaya avadhArIne, AhAhA..! che? pavaeN niyamaM" "vaM niyama" e vastunA svarUpano nizcaya. pariNamanano nizcaya lIdho, pachI artha karyo. pariNamananA nizcayane avadhArIne.' e pariNamana kAyama rAkhIne, avadhArIne pariNamana kAyama rAkhIne, thoDuM ghaNuM gujarAtI AvI jAya che, hindImAM thoDuM spaSTa thAya che. AhAhA..! evA vastusvarUpa pariNamananA nizcayane...' mULa to 'vaM niyamaM" zabda che. 'vaM' eTale vastu. 'vaM' eTale vastu 'niyamaM" eTale eno nizcaya. enA pariNamanano nizcaya. AhAhA..! A to bhAgavata kathA che. 'niyamasA2'mAM Ave che ne? chellAmAM. A bhAgavata kathA che. bhagavata svarUpa paramAtmA. anyamati oluM bhAgavata kahe che e nahi, hoM! AhAhA..! 'niyamasAra'mAM chellI gAthAmAM che ane niyamasAra'mAM to ema paNa kahyuM, bapore cAle che.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 kalazamRta bhAga-6 chellI gAthAmAM (ema kahyuM, meM mArI bhAvanA mATe A banAvyuM che, hoM! AhAhA. kuMdakuMdAcArya kahe che, A niyamasAra meM mArI bhAvanA mATe banAvyuM che. AhAhA...! alaukika vAtuM che, bApA! AhAhA.! prabhu! prabhunI zaktino pAra nathI. enI anubhavanI zaktinA sAmarthyano pAra nathI. AhAhA! ema avadhArIne. che ne? nirUNano artha Ama kathana che. paNa kathana che vAcaka che. ahIMyAM vAcaka na letA enuM vAcya lIdhuM che. niruNa' kathana. paNa kathana na letA enuM vAcya lIdhuM. pariNamananA nizcayane avadhArIne. pariNamanane nizcayathI avadhArIne. AhAhA.! "te vastunuM svarUpa kevuM?" have be bhAga pADe che. "jJAnI nityaM vedava: mave ajJAnI nAma mithyAdRSTi jIva. AhA...! nityaM sarva kALe dravyakarmano dravyakarmano vedaka to nimittathI kathana che. jaDane to aDato nathI, jaDa vedanamAM nimitta che to kahyuM. vedaka bhAvakarmano bhoktA thAya che. e yathArtha che. ajJAnI svarUpano, zuddha caitanyano anubhava nahi hovAthI, te taraphano jhukAva nahi hovAthI paryAya ane rAga upara jhukAva hovAthI rAgano bhoktA thAya che. ajJAnI rAgano vedakabhoktA thAya che. bhASA to samajAya evI che, bApA! hoM bhASA to sAdI che, prabhu bhAva to che te che, bhAva to je che te che. AhAhA...! ajJAnI mithyAdRSTi jIva sarva kALe dravyakarmano e nimittathI kathana che. bhAvakarmano... yathArtha (kathana che). "bhoktA thAya che." jaDakarmane zuM bhogave karmane? paNa nimitta che, ahIM bhAvakarma thayuM emAM e nimitta che to sAthe laI lIdhuM ke, dravyakarma ane bhAvakarmano bhoktA che. bAkI jaDane traNakALamAM AtmA bhogave nahi. samajAya che kAMI? bhoktA che vikArano. che? bhAvakarma eTale puSya, pApa, dayA, dAna, vrata, bhakti evA je bhAvakarma che tene ajJAnI bhogave che. AhAhA..! thoDA zabdamAM keTaluM nAnuM che. juo! A kaMI kathA nathI. A to adhyAtma vANI che, adhyAtma vANI! AhAhA...! "evo nizcaya che;" AhAhA...! zuM kahe che? ke mithyA nAma asatya dRSTi che arthAt satya je vastu trikALI zuddha citUpa che tenI dRSTi nathI ane eka samayanI paryAya ane dayA, dAna vikalpa AdinI dRSTi che, e kAraNe teno sadA bhoktA che. AhAhA..! "evo nizcaya che. e nizcaya che, evo nizcaya che. AhAhA...! eka jaNo kaheto hato, tame "samayasAranA bahu vakhANa karo cho. huM paMdara dimAM vAMcI gayo. bahu sArI vAta, bApu paMDitajI! eka jaNo kaheto hato, tame ATalA vakhANa karo che. eka eka padamAM pAra na Ave evI vAta che. AhAhA...! gaNadhara jevA paNa pAra na pAme evI cIja che. eka eka zabdamAM anaMta Agama che. AhAhA...! tyAre olo kahe, huM to paMdara dimAM 'samayasAra' vAMcI gayo. bahu sArI vAta, bApA! I paMdara dimAM vAMcyuM paNa zuM vAMcyuM? AhAhA. enA bhAva zuM che e samajyA vinA vAMcyA ghaDiyA. ghaDiyAne
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-197 147 zuM kahe che? pahADA. AhAhA.. thoDuM paNa parama satya hovuM joIe. AhA...! kahe che, mithyASTi sarva kALa bhAvakarmano bhoktA che e nizcaya che. "mithyAtvanuM pariNamana evuM ja che.' ekAMta kahI dIdhuM. mithyAdRSTinuM pariNamana ekAMta duHkharUpa che. AhAhA.! ja che ne? "ja'. ' mithyAtvanuM pariNamana evuM ja che." AhAhA...! jene AtmAnA svarUpanA AnaMdanuM vedana nathI ane AnaMda taraphanI dRSTi nathI, tenI rAgarUpI dRSTi che. mithyAdRSTine mithyAtvanuM pariNamana evuM ja che. AhAhA.! samajAya che kAMI thoDuM samajavuM paNa satya hovuM joIe. eka bhAva paNa yathArtha jANe to "jayasenAcAryadevanI TIkAmAM kahyuM che, eka bhAva paNa yathArtha jANe to sarva bhAva yathArtha jANavAmAM AvI jAya che. jayasenAcAryadevanI TIkAmAM evo pATha che. eka paNa vastu yathArtha, koIpaNa cIja-dravya-guNa-paryAya, zuddhatA Adi eka bhAvane paNa yathArtha jANe to tene sarva bhAvane yathArtha jANavAnI zakti pragaTa thaI gaI. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIMyAM e kahe che, "evo nizcaya che; mithyAtvanuM pariNamana evuM ja che. kevo che ajJAnI?' "prakRtiramAvarita: AhAhA.! "jJAnAvaraNAdi ATha karmano udaya thatAM...." prakRti svabhAva zabda lIdho che ne? "nAnA prakAranAM..." (arthAtu) aneka prakAranA "caturgati..." cAra gati. ene gatinuM vedana che. huM manuSya chuM ke deva chuM ke tiryaMca chuM. AhAhA.... mithyASTinA vedanamAM cAra gatimAMthI je gatimAM che te gatinuM vedana che. AhAhA. ane zarIranuM vedana. zarIra to jaDa che paNa zarIra tarapha lakSa karIne A mAruM zarIra che, ema mithyAdRSTinI dRSTi paryAya upara hovAthI, zarIra che tenI dRSTi hovAthI zarIra taraphanuM lakSa karIne rAganuM vedana kare che e zarIranuM vedana kahevAmAM Ave che. zarIra, "rAgAdibhAva..." eTaluM lIdhuM. rAgAdibhAva sukhaduHkhano bhoktA. rAgAdibhAvano kartA, puNya ne pApa, dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA bhAvano kartA ane sukhaduHkha enuM vedana. e sukhaduHkhano bhoktA. ityAdimAM potApaNuM jANI..." potApaNuM jANI, temAM potApaNuM mAnIne. AhAhA..! ajJAnI zarIrane ane cAra gatine potAnI mAnIne ane puNya-pApanA bhAvane potAnA mAnIne ane tenA bhoktAnA bhAvane paNa potAnA mAnIne. AhAhA...! che? potApaNuM. mULa to "nirata che. "nirata: nivizeSe rata zabda che paNa eno cokhkho artha karyo. potApaNuM jANI ekatvabuddhirUpa pariNamyo che. e nirata che. ekatvabuddhirUpa e to potApaNuM jANIno khulAso karyo. potApaNuM jANI ekatvabuddhirUpa pariNamyo che. e niratanI vyAkhyA che. ekatvabuddhirUpa pariNamana. rAgamAM, zarIramAM, gatimAM ne sukhaduHkhanI pariNatimAM ekatva mAnIne pariNamyo che. AhAhA.! "nirataH nI vyAkhyA karI. "nirataH "ni vizeSa rata. ekatvabuddhi. AhAhA.! huM manuSya chuM, huM deva chuM, huM nArakI chuM, huM zeTha chuM, huM garIba chuM, huM mUrkha chuM. AhAhA. badhuM paryAyabuddhimAM ekatva mAnIne... AhAhA.. pariNamyo che.
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 kalAmRta bhAga-6 e ajJAnInI vyAkhyA karI. have, jJAnI. 'tu jJAnI nAtu ve: no mave" "tuno artha karyo-mithyAtva maTatAM evuM paNa che. pAchuM ekaluM ajJAnanuM ja pariNamana che, ema nahi. jJAnIne e maTIne jJAna, AnaMdano paNa anubhava che. AhAhA! "tu' 'mithyAtva maTatAM evuM paNa che..." "evuM paNa che kema kahyuM ke, ajJAnamAM gati Adine potAnI mAnIne anubhave che to jJAnIne jJAnamAM evo anubhava) nathI paNa potAno anubhava karIne mAne che ema paNa che. ekalo ajJAnapaNe anubhava kare che evI ja dazA jIvanI sadAya che ema nathI. samajAya che kAMI? AhAhA...! mithyAtva maTatAM evuM paNa che. kevuM che? ke samyagdaSTi jIva...' jJAnI eTale ema lIdhuM. "jJAna" zabda che ne? "samyagdaSTi jIva..." "nA, "kadAcit... AhAhA..! kadAcit....." ve: no mata' AhAhA.! e kALane sUcave che. "nA" e kALane sUcave che. "natu' zabda jyAM Ave tyAM kALane sUcave che. koIpaNa kALe, ema. AhAhA...! dravyakarmano bhAvakarmano bhoktA thato nathI;." dravyakarmanuM nimitta lIdhuM. "AvuM vastu svarUpa che. AhAhA.! samyagdaSTi bhAvakarmano bhoktA potAnA mAnIne thato nathI. ema che. potApaNuM jANIne, kahyuM ne? potAnuM mAnIne nathI, paNa ene che kharA. jeTalo rAga che tene jANe ke A rAga che ane rAgano bhoktA paNa che. ema jANe che. samajAya che kAMI jANe che to rAganA bhoktApaNAno jJAyaka thaI gayo. e rAganA vedakane zeya karIne-paraNeya karIne jANanAro rahI gayo. AhAhA...! samajAya che kAMI? ane ajJAnI potAnA mAnIne, e rAga-dveSa, puNya, dayA, dAna potAnI cIja che ema mAnIne bhogave che. AhAhA.! samajAya che kAMI? jhINuM paDe prabhu paNa vAta to A che. AhAhA..! Aje sAMbhaLyuM, bhAI! eka chokaro koka garAziyAno nava mahinAno chokaro gAmamAM hato) ene koka ramADato hato. UnuM pANI hatuM temAM paDyo to marI gayo. nava mahinAno. garAziyA che ne ahIM? eno chokaro nava mahinAno haze I Ama ramato hato. AhAhA...! pANI UnuM hatuM emAM paDyo to marI gayo. AhAhA...! evA avatAra to anaMta karyA che. I to eka dAkhalo daIe chIe, hoM! anaMta anaMta kALamAM prabhu kyAM nathI rahyo che? AhAhA! anaMta bhava karyA, have to udAsa thaI jA, prabhu! ema kahe che. e bhavanA kAma ane bhavanA kAraNa, bhava ane bhavanA kAraNanA bhAvathI udAsa thaI jA ne! AhAhA...! samajAya che kAMI? rasa choDI de. ahIMyAM e kahe che, jJAnI bhAvakarmano bhoktA thato nathI. AhAhA.! vikArI pariNAma thAya che paNa potAnA mAnIne anubhavatA nathI. AhAhA.! jyAM sudhI rAga che. chachuM guNasthAne kahyuM ne? "samayasAra nATakamAM nahi? ke, chahe guNasthAne paNa mahAvratanA je vikalpa UThe
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-197 149 che, rAga e jagapaMtha che. evo pATha che. "samayasAra nATaka' pustaka ahIMyAM nathI. cAlIsamo bola che. "mokSa adhikAra che ne? emAM cAlIsamo bola che. munione paNa jeTalo vikalpa UThe che e jagapaMtha che. AhAhA.. e saMsArapaMtha che, e eTalo saMsAramArga che. AhAhA.! koI kAgaLa ahIMyAM lAvyA hatA. AnI khabara nathI, olAmAM khabara che. "mokSa adhikArano cAlIsamo bola che. navuM che ne emAM? AmAMya haze kharuM. huM AmAMya haze. cAlIsamo bola che ne? "mokSa adhikAra ne? "mokSa adhikAramAM hovuM joIe. mokSa dvArA ThIkA AvyuM. 40, hA, I AvyuM. 'tA kArana jagapaMtha Ita, uta siva mAraga jora, paramAdI jagaka dhuke, aparamAdi siva ora. AhAhA...! munine paNa jeTalo pramAda che eTalo jagapaMtha che. gajaba che. AhAhA...! ekadama ema ja kahI de ke, samyagdaSTi thayo eTale basa, ene kaMI malinatA che ja nahi, ema nathI. e to dRSTinA anubhavanI apekSAe kahevAmAM AvyuM che. paNa paryAyamAM jyAM sadhI malinatA che tyAM sudhI pariNatinI apekSAe to kartA ane bhoktA beya kahevAmAM Ave che. ahIMyAM to svabhAvanI dRSTithI kartA-bhoktA, karavA lAyaka che e apekSAe kartAbhoktA nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? ahIMyAM AvyuM, juo! "tA kArana jagapaMtha..." AhAhA..! ghaTameM hai pramAda jaba tAI, parAdhIna prAnI taba tAI. jaba pramAdakI prabhutA nAse, taba pradhAna anubhau paragAsai." e pramAdanI, chaThThA guNasthAnanI pramAdI vAta karI che. pramAdI che ne? jeTalo rAga Ave che teTalo pramAda che). 'tA kArana jagapaMtha Ita, uta siva mAraga jora." svabhAva sanmukhanI ugratA te zivapaMthanuM jora che ane rAgapaMtha che e jagapaMtha che. AhAhA...! munine paNa jeTalo) udayabhAva che e jagapaMtha che. AhAhA...! samajAya che kAMI? AmAM cAlIsamo bola nIkaLyo. (ahIMyAM kahe che), vastunuM svarUpa che. "bhoktA thato nathI; AvuM vastunuM svarUpa che." jJAnI bhoktA nathI. kevo che jJAnI?" "prakRtivamAvata: olo hato "prakRtirUmAvanirataH. ajJAnI "prakRtivamAvanirataH prakRti jaDa, tenA lakSe utpanna thayelo vikAra, emAM 'nirataH. ane dharmI "prakRtirUmAvavirataH che? 'virataH karmanA udayanA kAryamAM heya jANIne chUTI gayuM che." "viratano artha karyo-virakta, virakta. rAgathI virakta che, svabhAvamAM rakta che. AhAhA...! mumukSu :- sadAcAra prakRti svabhAva che? uttara :- sadAcAra zubharAga e to prakRti svabhAva che. loko jene sadAcAra kahe e sadAcAra che ja nahi. sadAcAra to sat AcAra. sat svarUpa bhagavAna, enuM AcaraNa karavuM te sadAcAra che. loko sadAcAra laukikamAM kahe che e sadAcAra che ja nahi. AhAhA...!
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 kalazAmRta bhAga-6 naitika jIvana ho. parastrIno tyAga ho, Adi badhuM laukika sajjanatA che, zubhabhAva che. e sadAcAra nathI. vyavahAranayathI sadAcAra kahevAmAM Ave che. AhAhA. mArga to evo che. "niyamasAranuM kahyuM hatuM. samajAya che kAMI karmanA udayanA kAryamAM..." eno artha evo nathI ke, karmano udaya Avyo mATe ahIMyAM rAga thayo. paNa udaya che ane e taraphanuM lakSa che to kArya-rAga thayo. e udayanA kAryamAM virata che-virakta che. dharmI udayanA kAryamAM virakta che ane svabhAvanA kAryamAM rakta che. AhAhA.! samajAya che kAMI? virakta che teno artha karyo ke, heya jANIne chUTI gayuM che svAmitvapaNuM jene..." "heya jANIne chUTI gayuM che svAmitvapaNuM jene..." samyagdaSTine rAga Ave che paNa svAmitvapaNuM chUTI gayuM che. AhAhA...! dhaNI nahi. mArI cIja che ema mAnatA nathI. AhAhA.! jJAtAnA jJAnamAM zeya tarIke-paraNeya tarIke jANe che. svAmIpaNuM nathI. AhAhA...! A dazA che, bApu svAmIpaNuM jene, evo che." zuM? "heya jANIne chUTI gayuM che svAmitvapaNuM jene oluM virata che ne? virata. viratano artha svAmitvapaNuM chUTI gayuM, ema. "evo che." "bhAvArtha Ama che ke jIvane samyaktva thatAM azuddhapaNuM maTyuM che...." dRSTi ane svabhAvanI apekSAe kahyuM ke, azuddhapaNuM maTI gayuM che. dRSTinuM ane anaMtAnubaMdhInuM azuddhapaNuM maTI gayuM che paNa ahIMyAM azuddhapaNuM maTI gayuM che ema sAmAnya kahyuM che. tethI bhoktA nathI." azuddhapaNuM dRSTinA viSayamAM rahyuM nahi. dRSTinA viSayamAM to bhagavAna rahyo to samyagdaSTine rAgano bhoktA kahevAmAM Avato nathI. kemake rAganuM svAmipaNuM ene che nahi mATe te bhoktA nathI ema kahevAmAM Ave che. vizeSa kaheze... (zrotA - pramANa vacana gurudeva)
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-198 151 (vasantatilakA) jJAnI karoti na na vedayate ca karma jAnAti kevalamayaM kila tatsvabhAvam / jAnanparaM rAvenoramAvAcchuddhsvbhaavniytH sa hi mukta eva / / 6-198 / / khaMDAnvaya sahita artha:- "jJAnI rma na roti va na veyate' (jJAnI) samyagdaSTi jIva (rma roti) rAgAdi azuddha pariNAmono kartA nathI (1) ane (na veyate) sukhaduHkha ityAdi azuddha pariNAmono bhoktA nathI. kevo che samyagdaSTi jIva ? "vita kayuM tatavamAvat rUti vevanam nAnAti' (vina) nizcayathI (ya) je zarIra, bhoga, rAgAdi, sukhaduHkha ItyAdi che te samasta ( tamAma) karmano udaya che, jIvanuM svarUpa nathI- (ti vatam nAnAti) evuM samyagdaSTi jIva jANe che, paraMtu svAmitvarUpa pariNamato nathI. "hi saH muvatta: va' (hi) te kAraNathI (1) samyagdaSTi jIva (mutta: va) jevA nirvikAra siddha che tevo che. kevo che samyagdaSTi jIva ? "paraM nAnana jeTalI che padravyanI sAmagrI teno jJAyakamAtra che, mithyASTinI jema svAmIrUpa nathI. vaLI kevo che ? "zuddhatvamAniyataH (zuddhavAva) zuddha caitanyavastumAM (niyata:) AsvAdarUpa magna che. zA kAraNathI? "ravevanayo: 31mAvA (2U) karmanuM karavuM, (vevana) karmano bhoga, -evA bhAva (mAvAta) samyagdaSTi jIvane maTyA che te kAraNathI. bhAvArtha Ama che ke mithyAtva saMsAra che; mithyAtva maTatAM jIva siddhasaMdeza che. 6-198. poSa vada 9, guruvAra tA. 2-02-1978. kaLaza-198 pravacana-221 samyagdaSTi jIva rAgAdi azuddha pariNAmono kartA nathI.... AhAhA.... kAraNa ke zuddha jIva svabhAva jyAM anubhavamAM Avyo to zuddha jIva to vItarAga svarUpa ja che. evI samyagdaSTi thaI, cothuM guNasthAna. kahe che ke, "rAgAdi azuddha pariNAmono kartA nathI.... azuddha pariNAmono
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 kalazAmRta bhAga-6 racanAro nathI. thAya che, paNa e mAruM kArya che ema nathI. tenuM svAmItvapaNuM chUTI gayuM che ane potAmAM rAganuM jJAna karIne jJAnanuM vedana kare che. sUkSma vAta che, prabhu! AhAhA...! dharmI jIva, samyagdaSTi jIva kone kahIe? ke, jene potAno svabhAva dhruva zuddha caitanya, jene niyamasAra'mAM kA2Napa2mAtmA kahyo, ene dRSTimAM laI jeno anubhava thayo che ke, huM to AnaMda ane jJAna svarUpI AtmA chuM evo samyagdaSTi potAnA svabhAvathI viparIta rAgAdi bhAva, dayA, dAna, vratAdinA vikalpa thAya che teno kartA thato nathI. samajAya che kAMI? tene jJAtA-dRSTApaNe jANe che. mArI cIjamAM e rAga nathI, vyavahAra Ave che. dayA, dAnAdi vikalpa, bhagavAnanI bhakti evo bhAva Ave che paNa teno te jJAtA-dRSTA rahe che. kemake potAno svabhAva jJAna svarUpa, AnaMda svarUpa (che), tenI apekSAe rAganI, vikalpanI racanA karavI evuM dRSTimAM nathI ane dRSTinA viSayamAM paNa e nathI. samajAya che kAMI? kahe che ke, rAgAdi azuddha pariNAma. rAgAdi eTale dveSa Adi, aMza Adi. 'azuddha pariNAmono kartA nathI...' AhAhA..! 'kare karma so hI ka2tArA, jo jAne so jAnanahArA' e nirjarA adhikA2'(mAM) kahyuM che. 'kartA so jAne nahIM koI, jAne so kartA nahIM hoI,' kare karma so hI karatArA' rAga mAruM kartavya che, evuM karanAro che te mithyAdRSTi kartA ja hoya che. kare karma so hI karatAA, jo jAne so jAnanahArA' paNa potAnuM svarUpa je svapaprakAzaka che, tenuM jene aMta2mAM jJAna, darzana thayA che te rAgane jANanAro rahe che. yazapAlajI'! jhINI vAtuM che, bhagavAna! e rAga jAne so jAnanahArA, e vAta che. AhAhA..! rAga Ave che to rAga saMbaMdhInuM jJAna, rAga che mATe rAganuM jJAna thAya che ema paNa nathI, potAnA svabhAvanI jyAM daSTi thaI-samyagdarzana, AnaMdanuM aMze vedana (thayuM) tyAM te jJAnanI paryAyamAM eka samayamAM svapaprakAzaka paryAya potAthI, potAnA sAmarthyathI utpanna thAya che to rAgane jANe che ema kahevuM te paNa vyavahAra che. AhAhA..! e rAga saMbaMdhI potAnuM jJAna che e zAnane jJAna jANe che. AvI vAta che. devalAlIjI'! upadezanA vAkyamAM to ema Ave ke, rAgane jANe che ema AvyuM lyo! rAga to 52 che. rAgane jANe che, jJAna svapaprakAzakanA sAmarthyamAM rAganuM jJAna thaI jAya che e rAga che mATe nahi, potAnA svarUpanI dRSTi thaI che to potAnI svapaprakAzaka paryAya potAnA sAmarthyathI potAmAM thAya che. AhAhA..! phera bahu, bApu! samajAya che kAMI? AhA..! "azuddha pariNAmono kartA nathI ane sukhaduHkha ityAdi azuddha pariNAmono bhoktA nathI.' AhAhA..! sukhaduHkha (eTale) A kalpanAnA, hoM! A AtmAnA sukhanI vAta nathI. A sukhaduHkhanI kalpanAnA sukha. indriyo tarapha A ThIka che evo rAga, aThIka che evo dveSa, e sukha. AtmAnA sukhanI vAta ahIM nathI. e sukhaduHkhathI mAMDI azuddha pariNAmono...' ema lIdhuM ne? sukha eTale indriyamAM sukha che evI kalpanA, e ahIMyAM levuM che. sukha
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-198 153 (eTale AtmAnA sukhanI vAta ahIMyAM nathI. sukhaduHkha ItyAdi azuddha pariNAmono bhoktA nathI." AhAhA.. kemake je potAnA AnaMdane bhogave che e AnaMdanA svAda AgaLa rAgano svAda jhera jevo dekhAya che. viSakuMbha kahyuM ne "mokSa adhikAra'mAM? zubhabhAvane paNa viSakuMbha kahyo, jherano ghaDo. kuMbha eTale ghaDoghaTa. jherano ghaDo. AhAhA...! potAno bhagavAna atIndriya AnaMdanuM daLa, tenuM bhAna thayuM ane samyagdarzanamAM AtmAnA atIndriya AnaMdano, are.. anaMta zakti jeTalI che te samajI zaktino aMza vyaktapragaTa vedanamAM Avyo. AhAhA. jeTalI zakti che, anaMta anaMta zaktinI vyaktatAno aMza. AhAhA. (te jIva) sukhaduHkha jherano bhoktA thato nathI. samajAya che kaI? e sukhaduHkhanI kalpanAno jANanAra-dekhanAra rahe che. AhAhA...! AvuM svarUpa che. kemake prabhu to jJAna svarUpa che. jJAtA-daSTA teno trikALa svabhAva che. sarvajJa ane sarvadarzI svabhAva trikALa che. AhAhA.! samajAya che kAMI? e bhoktA paNa nathI. kevo che samyagdaSTi jIva' 'vina mAM taqmAma suri nama nIti juo! AhAhA.! "jina" eTale kharekhara. "nizcayathI.." "vinAno artha kharekhara, nizcayathI, vAstavika ema (che). nizcayathI" "" A "zarIra, bhoga, rAgAdi, sukhaduHkha ItyAdi che te samasta." tatvamAva karmano udaya che, jIvanuM svarUpa nathI." AhAhA.! samajAya che kAMI? bhagavAna jIvanuM svarUpa-sva-rUpa, sva potAnuM rUpa to AnaMda ane jJAna e potAnuM svarUpa che. A rAgAdi azuddha Adi e potAnuM svarUpa-svabhAva-sva-bhAva, svabhAvavAnano e rAgAdi svabhAva nathI. to potAnA svabhAvane jANanAro jIva te azuddha pariNAmono kartA-bhoktA thato nathI. e karmano udaya jIvanuM svarUpa nathI. AhAhA...! ahIM to 'tarUmAva" ema kahevuM che ne? "tattvamAvat ti vanam nAnAti basa! AhAhA...! zuM "tatvamAva? caitanya svabhAvanI vAta ahIMyAM nathI. rAga, dayA, dAna vikalpa Adi thAya che "tatvamAvate svabhAvano potAnA jJAnamAM rahIne (kartA thato nathI). e le che, juo! "jIvanuM svarUpa nathI...." "tattvamavi. karmano udaya svabhAva jIvanuM svarUpa nathI..." "ti vanama nAnAti' 'evuM samyagdaSTi jIva jANe che...." baso potAmAM che nahi. potAthI thayA ja nathI. vikRta avasthA e karmajanya (che). e karmajanyano artha zuM? karmo kAMI utpana karAvI nathI. utpana to potAnI paryAyamAM nabaLAIthI nimittane vaza thaIne thaI che, paNa e pariNAma jIva svarUpanA nathI. eTaluM batAvavA e karma nimittano svabhAva che ema kahyuM che. nimitte karyA che ema ahIMyAM na levuM. paradravya koIne vikAra ke avikAra kare e koImAM tAkAta nathI. samajAya che kAMI? ahIMyAM to karmanA svabhAvano artha e vibhAvabhAva, vikAra mAro svabhAva nathI. to e karma nAma duHkharUpa vikArI (bhAva) e karmano
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 kalazAmRta bhAga-6 svabhAva che. AhAhA..! AvI vAta che. AkaruM lAge mANasane. zarIra, bhoga, rAgAdi, sukhaduHkha ityAdi che te samasta...' karmano svabhAva che. ema. 'tattvamAvas' che ne? 'jIvanuM svarUpa nathI...' 'rUti vatam nAnAti". 'vatam" ema khAsa karIne, kevaLa 'jJAnAti" basa! kevaLa jJAnAti", rAgane kevaLa jJAnAti". kevaLa jJAnAti"no artha jarIye eno kartA-bhoktA thato nathI. kevaLa jJAnAti". AhAhA..! AvuM svarUpa che. kevaLa jJAnAti". potAmAM rahIne nabaLAIthI je vikArAdi thayA tene kevaLa jANe ja che. kevaLa nAma mAtra jANe ja che. jarIye kartA-bhoktA thato nathI. e mATe kevaLa" zabda vAparyo che. AhAhA..! digaMbara saMtonI vANI TheTha sparzI nAkhe evI che. AhAhA..! AvI vAta kyAMya che nahi. A to aMtaranI vAta che. samajAya che kAMI? zuM kahe che? 'rUti vatam nAnAti" "evuM samyagdaSTi jIva jANe che, paraMtu svAmitvarUpa pariNamato nathI.' dhaNIpatte-potAnA che ema thatuM nathI. AhAhA..! vyavahAra ratnatrayanA pariNAma samyagdaSTine, paMcama guNasthAnavartIne, munine paNa Ave to che. samajAya che kAMI? paraMtu tenA svAmIpaNe pariNamato nathI. svasvAmIsaMbaMdha zakti potAmAM che. 47 zaktimAM chellI 47mI svasvAmIsaMbaMdha (zakti che). sva nAma potAnuM dravya zuddha, guNa zuddha ane paryAya zuddha. sva-potAno, svasvAmI teno svAmI. teno svasvAmIsaMbaMdha guNa che. to guNanI pakkaDa guNInI thaI e svasvAmIsaMbaMdhano ja svAmI thAya che, e rAgano svAmI thato nathI. zuM kahyuM? pharIthI. (rAgano) svAmI kema thato nathI? ke, aMdara AtmAmAM eka svasvAmIsaMbaMdha nAmano guNa che, zakti che. sat sat prabhu, tenuM sattva. sattva kaho, bhAva kaho, guNa kaho, zakti kaho. e guNamAM eka svasvAmIsaMbaMdha nAmano guNa che. e kAraNe potAnA svabhAvanuM bhAna jyAM thayuM che, te potAnA svarUpanA svasvAmIsaMbaMdhamAM rahe che. 52nI sAthe sva ane huM svAmI ema thatuM nathI. AhAhA..! AvuM che, bhAI! bhASA to sAdI che, prabhu! bhAva to che i che. bIjuM zuM kare? AhAhA..! bhagavAna che ne prabhu tuM paNa! bhagavAna svarUpa aMdara che. AhAhA..! kahe che ke, vatam nAnAti" arthAt kevaLano artha eTalo karyo ke, tenuM svAmIpaNuM nathI. nahitara to kevaLa kevaLa jANanAro ja rahe che. teno artha karyo ke, tenuM svAmIpaNuM thatuM nathI. samajAya che kAMI? A to bhAI, A kaMI vidvattAnI cIja nathI, A to aMta2nI cIja che. e koI bhASAmAM hoziyAra thaI jAya ne lokone samajAve mATe e jJAna (ema nathI). vidvattA e koI jJAna nathI. jJAna to koI bIjI cIja che. AhAhA..! lokone samajAvatA paNa na AvaDe, evI zakti na hoya to enuM sammAna cAlyuM nathI jatuM. AhAhA..! mumukSu :- jJAnane heya mAnaze to zithila nahi thaI jAya? utta2 :- heya mAne eTale aMdara ugra puruSArtha thayo. kemake AtmAmAM eka vIrya nAmano =
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-198 155 guNa che, e guNanuM kArya 47 zaktimAM zuM lIdhuM che? samayasAra'mAM chelle 47 zakti (Ave che). AtmAmAM vIrya-puruSArtha nAmano guNa che. A jaDa vIrya che (jenAthI) putra-putrI utpanna thAya che e to jaDa, mATI-dhULa che. A to aMdara eka vIrya nAmano guNa anAdianaMta che. prabhue enuM svarUpa evuM lIdhuM che ane evuM che ke, vIrya-svasvarUpanI racanA kare tenuM nAma vIrya kahIe. potAnA zuddha nirmaLa pariNAmanI racanA kare tenuM nAma vIrya guNa kahIe. azuddha vyavahAra ratnatrayanI racanA kare... AhAhA..! tene to napuMsaka kahyA che. puNya-pApa adhikA2'mAM che ane bIje ThekANe che. klIba' kahyuM che, saMskRtamAM 'klIba' (kahyuM che). AhAhA..! puNya-pApanA bhAvanI racanA kare e klIba che. kemake jema klIba-napuMsakane vIrya hotuM nathI to tene saMtAna thatA nathI. ema zubhabhAvamAM dharma paryAya utpanna thatI nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? ahIMyAM (kahe che), paraMtu svAmitvarUpa pariNamato nathI.' pariName che. jyAM sudhI vItarAga na thAya tyAM sudhI rAga pariName to che ne? ane nayanA adhikAramAM to ema paNa lIdhuM, 47 nayamAM ke, dharmI ho, saMta ho topaNa rAga Ave che te rAganuM pariNamana che teTalo kartA chuM ema jANe che. kartA nAma ka2vAlAyaka che ema nahi, kartavya ema nahi. paNa kartA nAma piraNamavuM, huM mArAthI karuM chuM ema. 47 nayamAM ema lIdhuM che ane bhoktA paNa huM chuM, huM rAgano bhoktA chuM. paryAyadRSTithI, hoM! paryAyathI. dravya svabhAvanI dRSTimAM kartAbhoktA che ja nahi. paraMtu paryAyamAM samakitIne paNa jyAM sudhI rAga ane puNyAdinuM pariNamana thAya che tyAM sudhI te kartA che ema nayathI jANe che. AhAhA..! ane bhoktA paNa huM chuM ema jANe che. paNa kaI apekSAe? paryAyadRSTithI paryAMyanuM jJAna karavA, vyavahAranayanuM (jJAna karavA). ahIMyAM to jyAM nizcayathI aMdara dRSTinA viSayanuM jJAna cAle che tyAM to te pariNamanano kartA huM nathI (ema Ave). AhAhA...! manoharalAlajI varNI' che ne? emaNe be prazna karyA hatA, jyapura' AvyA hatA, 'jayapura' AvyA hatA khAsa. kSullaka che ne kSullaka AvyA hatA, be divasa rahyA hatA. emaNe be prazna karyAM hatA. pahelA A prazna karyo hato ke, A rAgane pudgala piraNAma kema kahyA? bhAI jANo cho manoharalAlajI'ne? ene pudgala pariNAma kema kahyA? kemake e nIkaLI jAya che, potAnA nathI, nIkaLI jAya che mATe pudgala kIdhA. potAmAM rahe te jIva che. nIkaLI jAya che mATe pudgala piraNAma. pudgala piraNAma nahi paNa pudgala kIdhuM che. 'kartA-karma (adhikAra)mAM to rAga dayA, dAnanA vikalpane pudgala kIdhA che. AvyuM che ne 75-76 gAthAmAM? samajAya che kAMI? be prazna thayA hatA. eka A prazna thayo hato. bIjo prazna (A thayo hato ke), tame jo A uddezika AhArano khulAso karo to sAruM. loko kare che, ema. eTaluM bolyA nahotA paNa uddezikano artha thAya to (sAruM). meM kIdhuM, prabhunA virahamAM zuM
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 kalazamRta bhAga-6 kahuM? loko kare che ane tye che e to uddezika che. eno kahevAno Azaya hato ke, loko kare che ne? levAvALAne zuM? are...! paNa khabara nathI levAvALAne ke mArA mATe banAve che? samajANuM kAMI? agiyAramI paDimAvALAne paNa uddezika khape nahi. nava koTimAM eka koTi tUTe che. samajAya che kAMI? anumodana thaI jAya che. tyAM nava koTino tyAga nathI raheto. samajAya che kaI? e prazna to amArA gRhasthAzramamAM hato. (saMvata) 1969 nI sAla. 1970 nI sAlamAM DhuMDhiyAnI dIkSA thaI. 69, 69 samajyA? 69. amArA gurune meM prazna karyo hato. 65 varSa thayA. kIdhuM, sAdhu mATe A makAna banAve ane sAdhu vApare to nava koTimAM kaI koTi tUTe? nava koTi samajAya che? mana-vacana-kAyA, karavuM-karAvavuM ane anumodavuM. e to e vakhate prazna karyo hato. 65 varSa pahelA. eTalI vAta sAMbhaLI ke, sAdhu mATe apAsarA banAvyo hoya ane vApare to e sAdhu nahi vApare. meM pUchyuM ke, nava koTie tyAga che to ene mATe makAna banAvyuM ane vApare to kaI koTi tUTe? to amArA guru bahu bhadrika hatA. dRSTi to saMpradAyanI hatI, mithyASTi hatI paNa Ama bahu bhadrika hatA eTale mArI dIkSA aTakI jAya e kAraNe evo javAba Apyo. kAraNa ke meM dIkSA nahotI lIdhI. meM prazna karyo hato. emaNe kahyuM, tamArA mATe tamArA bhAIe makAna banAvyuM hoya ane tame vAparo emAM kayuM karavuM Ave? meM pachI javAba na Apyo. mArA khyAlamAM hatuM e vakhate ke, anumodana thAya. nava koTimAM eka koTi tUTI jAya che. samajAya che kAMI? bApu A to prabhuno mArga che, A kaMI koIno nathI. potAnI kalpanAthI artha karavA e koI cIja nathI. bhagavAna birAje che. bhagavAna sAkSAt birAje che enI peDhIne nAme kaMIka calAvavuM ema hoya nahi). prabhuno mArga che, bhAI! AhAhA.! bhavano bhaya ene hovo joIe ne? AhAhA. e uddezikano prazna karyo hato emane kahyuM, meM to zAMtithI kahyuM hatuM, hoM huM to dravyaliMgI kSullakane paNa koIne mAnato nathI. zAMtithI sAMbhaLatA hatA. meM paNa zAMtithI kahyuM. vastunI sthiti A che). dravyaliMgI kSullaka paNa huM to koIne atyAre mAnato nathI. kemake e paNa enI mATe banAveluM) tye che. meM to zAMtithI (kahyuM. amane koIno anAdara nathI. virodha hoya topaNa bhagavAna che. AtmAnI sAthe prema rAkhavo. koIpaNa mANasa ho, game teTalI virodha zraddhA ho paNa tenA pratye veravirodha bilakula na karavA. zAMtithI. zAMtithI. e paNa aMdara bhagavAna che. eka samayanI bhUla che e bhUla kADhI nAkhaze. ApaNe to ema levuM. samajAya che kAMI? huM to zuM kahuM? prabhu! atyAre bhagavAnanA viraha paDyA ane ene mATe tye to doSa nathI ema nathI, bhAI! enI mATe banAveluM tye che. hamaNA pAMca sAdhu AvyA hatA ne? hamaNA "bhAvanagara gayA hatA ne? pAMca sAdhu hatA, pAMca ArzikA hatI, eka kSullaka (ema) agiyAra (hatA) ane eka mANasa hato,
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-198 157 AhAra banAvavA mATe cAra-pAMca bAyuM hatI. meM to prazna karyo hato, A uddezika AhAra kare che enuM zuM)? ema to zuM khabara paDe? ame kaMI avadhijJAnI chIe? ke, amArI mATe banAve che. bAra-tera jaNA mATe banAvatA hatA. emanI sAthe eka brahmacArI hato e bahu narama hato. I mArI pAse Avyo, kahe, mahArAja! mane hindI "mokSamArga prakAzaka Apo ne. hindI maLatA nathI. meM kIdhuM, laI jAo, bheTa laI jAo. jAo vAMco bApA, vAMco. ahIMyAM to ghaNA pustaka che. narama hato. kApaDano vepArI hato ane eka mANasa sAthe hato. bhojana mATe. uddezika bhe che emAM bilakula koTi nathI tUTatI (ema nathI). eSaNA doSa che. ahiMsAno doSa che ane ene mATe banAve che ane jyAM bhojana levA jAya che to e zuM kahe che? AhAra zuddha. bole che ne? AhAra zuddha, vacana zuddha, mana zuddha. to e to jUThuM che. banAvyuM che to ene mATe, AhAra zuddha kyAMthI Avyo ane AvuM bolyA toya lya che. jUThAnI anumodanA (thaI. prabhu mArga AvI che. koI vyakti mATenI vAta nathI. A to vastunA svarUpanI sthitinI vAta che, bhAI! bhagavAnA koIne duHkha thAya evI to koInI bhAvanA nathI. samajAya che kAMI? AhAhA...! ahIMyAM to bhaI A che. ahIMyAM e kahyuM, azuddha pariNAma thoDA asthiratAnA thAya che teno paNa svAmI nathI. AhAhA.! muni ke kSullaka mATe banAvelo AhAra tye to koTi tUTe che. eSaNA tUTe che, ahiMsA tUTe che. nava koTimAM koTi tUTe che. prabhu mArga AvI che. prabhunA viraha paDyA, vItarAga paramAtmA atyAre hAjara nahi ane pAchaLa AvI gaDabaDa calAvavI, bApu mArga evo nathI. AhAhA.! mumukSu :- emAM avadhijJAnanI vAta kyAM che? ... uttara :- paNa e buddhi kyAM? cokhA sAthe bAra mANasa ane rAMdhanAra cAra. kone mATe rAMdhe che? javAba Avo bApA, kIdhuM, hoya nahi, bhAIAhAhA.. evI vAta che. ahIM e kahe che, kadAcitu munine zubharAga AvI jAya, munine zubharAga (Ave, topaNa jANanAra rahe che. e bAramI gAthAmAM AvyuM ne? agiyAramI gAthAmAM ema kahyuM ke, mUlyamasivo nu samUviTTI ravi nIvo." pachI bAramI gAthAmAM ema kahyuM, vavarasiA pukha ne huM parame phivA mAvA' tyAM vyavahArano upadeza che, e prazna nathI. "vavAra sivA puLa ne Tu aparaNe philA mAvA' tyAM keTalAka loko evo artha kare che ke, nIcenA mANasane vyavahArano upadeza devo. i vAta tyAM che ja nahi. enI vyAkhyA ema che ke, "vavadArarisatA TIkAmAM amRtacaMdrAcArye lIdhuM che ke, rAga Ave che tene jANavo, te kALe jANavo tene "vahAravesivA' kahevAmAM AvyuM che. zuM zabda che? bhUlI gayA. mumukSu :- kALe jANelo prayojanavAna che. uttara :- te kALe... zabda...
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 kalazAmRta bhAga-6 mumukSu :- tavAtve'. uttara H- "tavAtve'. mAre to i zabda (hato). 'tavAO" saMskRta zabda che. 'tavAtve' te kALe jANelo prayojanavAna che. vyavahAra Ave te kALe jANelo, ema. bIje samaye bIjo vyavahA2 (Ave) to te kALe te jANelo. kemake samaye samaye dharmInI zuddhi vadhe che ane azuddhi ghaTe che to te samaye lIdhuM che. evo pATha che, "tavArto" lIdhuM che. 'tavAO" nAma te te samaye jANelo prayojanavAna che. je pahele samaye jANyuM ke, azuddhatA thoDI che ane zuddhatA vizeSa che. pachI zuddhatA vizeSa vadhI, azuddhatA ghaTI. to te samaye te prakAre jANelo prayojanavAna che. samaya samayanuM bhinna bhinna jJAna te te samaye jANeluM prayojanavAna che. ema 'tavAO" zabda paDyo che. saMskRta TIkAmAM amRtacaMdrAcArye' ghaNuM spaSTa karyuM che. eno artha loko ema kare che ke, nIcenAne vyavahA2no upadeza karavo. e upadeza karavAnI vyAkhyA che ja nahi. AhAhA..! bhAIe prazna karyo hato, zAhujI'e, 'kalakattAmAM. ahIMyAM A kahyuM che ne? 'vavahAvesivA'. kIdhuM, bApu! dezanAno artha tyAM upadeza nathI. saMskRta TIkA to juo. te samaye jeTalo vyavahAra Ave che ane zuddhinI jeTalI paryAya che te beyane jANavuM te vyavahA2 che. trikALane jANavuM e nizcaya che ane paryAyanI zuddhi-azuddhinuM jANavuM tenuM nAma vyavahA2 che. zuM thAya prabhu? AmAM zuM karavuM? mArga to A che. e ahIM kahe che, juo! svAmIpaNuM. 'kevaLa' zabda ahIMyAM lIdho che. svAmIpaNuM nathI, te to kevaLa jANanAro rahe che. AhAhA..! tti saH mutta: va gajaba vAta che, juo! dharmI jIva, samyagdaSTi jIva... AhAhA..! kemake prabhu AtmA mukta svarUpa che. zAstrabhASAthI ahIMyAM mukta AvyuM che ane 14-15 gAthAmAM abaddhasRSTa AvyuM che. prabhu abaddhasRSTa che tene jANyo teNe jinazAsana jANyuM. zuddha upayogamAM jANavAmAM Avyo ke, A AtmA to abaddhasRSTa che. baddha ane spaSTa che ja nahi. vizeSa nathI, saMyukta nathI. bola che. abaddhasRSTa, ananya, niyata, asaMyukta, avizeSa evA pAMca bola che. e pAMca bolamAM ema che, ekalo AtmA zuddha caitanyaghana nizcaya pUrNa che ema je jANe che teNe jinazAsana jANyuM. 'pAvi niLasAsanuM saLaM', atyAre vaLI A prazna Avyo che ne? vidyAnaMdajI" taraphathI. 'apavesasaMtamAM'. 'apavesasaMtamAM'no artha eNe evo karyo che--akhaMDa pradeza. ema nathI. yasenAcAryadeva'nI TIkAmAM cokhkho zabda che tene jUTho kahe che. jgasenAcAryadeva'nI vAta khoTI che (ema kahe che). lyo, AcAryanI vAta khoTI che. amRtacaMdrAcAryane' 'apavesa'no artha samajAyo nathI. mATe choDI dIdho. are..! 'amRtacaMdrAcArya' koNa che? prabhu! AhAhA..! eNe to gaNadhara jevA (kAma karyAM che). kuMdakuMdAcArye" tIrthaMkara jevA kAma karyAM che ane gaNadhara jevA kAma
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-198 'amRtacaMdrAcArye' karyAM che. prabhu! tane khabara nathI. AhA..! i kahe, 'amRtacaMdrAcArye' 'apavesa'no artha mUkI dIdho che mATe e samajyA nathI. 'apavesa' dravyasUtra che, to dravyasUtranI vyAkhyA nathI karI. bhAvanI karI. mULa to ema che. to i kahe, samajI zakyA nathI mATe artha karyo nathI ane jgasenAcArye" artha karyo, 'apavesa" eTale dravyasUtra. e khoTuM che, kahe che. tyAre zuM che? to kahe, 'apavesa' eTale akhaMDa pradeza. paNa evI vAta zAstramAM che ja nahi. kAM kahevuM asaMkhya pradeza ane kAM kahevuM eka pradeza, ema zAstramAM Ave che. i zuM kahyuM? kAM kahevuM asaMkhya pradeza. 47 zaktimAM Ave che niyatapradezatva zakti, niyatapradezatva zakti. asaMkhya pradezI nizcaya zakti emAM che. evuM guNamAM AvyuM che. ane bahu TUMkuM karavuM hoya to paMcAstikAya'mAM 31 gAthAmAM ema AvyuM che, lokapramANa ekapradezI, ema AvyuM che. che to lokapramANa paNa ekapradezI gaNavAmAM AvyuM. bhaMga nahi karIne. che asaMkhya pradeza). paMcAstikAya'nI 31 gAthA che. A niyatapradezatva che e 47 zaktimAM che. pradeza akhaMDa che evI vAta tyAM che ja nahi. asaMkhyapradezI gaNo kAM sAmAnyapaNe kahevuM hoya to ekapradezI kaho, basa! samajAya che kAMI? vastunuM svarUpa evuM che. e koIe karyuM nathI. jevuM che tevuM bhagavAne kahyuM che. samajAya che kAMI? ahIMyAM e kahe che, samakitI to mukta che, kahe che. AhAhA..! abaddhasRSTa lIdhuM ne? 'no passavi appAnuM avandvapua' abaddha nAstithI kahyuM che mukta che e astithI che. samajAya che kAMI? abaddhasRSTa che ne? baddhasRSTa nathI, e nAstithI (che). ane mukta e astithI che. to mukta ahIMyAM lIdhuM che. AhAhA..! vastu che e to mukta svarUpa ja che. paryAyamAM rAga ne paryAyamAM nimitta-nimitta saMbaMdha che. dravya ane rAgane nimittanimitta saMbaMdha che ja nahi dravyanI sAthe. AhAhA..! zazIbhAI'! e ahIM kahe che, juo! 'samyagdaSTi jIva...' 'tti saH muttaH va" AhAhA..! "di"no artha karyo, te kAraNathI.' sa' nAma 'samyagdaSTi jIva... 'muttaH va" jevA nirvikAra siddha che tevo che.' AhAhA..! A apekSAe. pavitra je zuddha bhagavAna dravya ne guNa pavitra che evI pariNati-pratIta, samyagdarzanamAM pariNati paNa zuddha thaI gaI. emAM rAgano saMbaMdha nathI te apekSAe mukta ja che ema kahevAmAM AvyuM che. dravye to mukta che ja paNa paryAyamAM bhAna thayuM to paryAyamAM paNa eTaluM muktapaNuM AvyuM to tene mukta ja che ema kahI dIdhuM che. pharIne, 'mujtaH va' kahyuM ne? pATha to amRtacaMdrAcAryadeva'no che. 'muttaH va' (kahyuM) to pUrNa mukta to che nahi. paNa be prakA2 (che). eka to mukta svarUpa che evo samyagdarzanamAM anubhava thayo to mukta svarUpa che, te kAraNe abaddhaspaSTa kahyuM. e paNa mukta thayo. have aMdaranuM bhAna thayuM, rAgathI bhinna che evI pariNita paNa eTalI mukta thaI gaI. rAgathI bhinna thaIne ane svabhAvamAM ekatA thaIne zuddha pariNati thaI teTalI paNa rAgathI mukta 159
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 kalazAmRta bhAga-6 thaI gaI. paryAya paNa, hoM! to tene kahyuM ke, 'mutta: va'. AhAhA..! pUrNa mukta nathI paNa mukta jevo che, ema kahIne kahyuM. e to nirjarA adhikAramAM paNa Ave che. lakhyuM che AmAM, pAnuM 125, nirjA adhikAra'. tyAM sAkSAt mokSa lIdho che. kaLaza che. 'nirjarA adhikAra'no dasamo kaLaza che. AmAM che. te di' meLavatA meLavatA lakhI nAkhyuM haze. nirjarA adhikAra' che ne? (eno) dasamo kaLaza che, dasamo. 'nirjarA adhikA2' 142 kaLaza, nirjarAno dasamo, Ama 142. emAM lIdhuM che, juo! uparathI pAMcamI-chaThThI paMkti che. kevuM che jJAnapada?" kevuM che jJAnapada?" 'sAkSAt mokSaH'. che? 'pratyakSapaNe sarvathA prakAre mokSasvarUpa che.' AhAhA..! (jevuM) svarUpa che tevI pariNita thaI gaI to ene (mukta) kahI dIdho. AhAhA..! sAkSAt. samajAya che kAMI? bahu gaMbhIra. AkhA samayasAramAM eka eka gAthA, eka eka zabda.. ohoho..! bhagavAnanI sIdhI vANI. anubhava, samyagdarzana sahita cAritranI anubhavanI bhUmikAmAM A bhagavAnanI pAse sAMbhaLyuM ane A AvyuM che. AhAhA..! haiM? AhAhA...! ahIMyAM kahyuM, "ddei sa: muttaH va". kIdhuM ne? tti saH muttaH va" ema. 'samyagdaSTi jIva...' 'mutta: va'. jevA nirvikAra...' e kIdhuM kharuM ne? eTale mukta kIdhA. jevA nirvikAra siddha che tevo che.' ema. oluM va" kIdhuM hatuM ne? 'muttaH va" muktanI jema. konI peThe? to, siddha bhagavAnanI peThe, ema. che? 'muttaH va' zabda-pATha che ne? 'muttaH va" "mutta: va" muktanI jema. jevA nirvikAra siddha che tevo...' ema. AhAhA..! 'rAjamale' TIkA paNa kevI karI che! AhAhA..! eka eka zabdanI kiMmata che, prabhu! A to vItarAga traNalokano nAtha kevaLI birAje che enI vANI che, enI gAdIe besIne artha karavA... bhagavAna! moTI peDhI che bhagavAnanI to. AhAhA..! evI vAta che, prabhu! bahu sarasa. AcAryonI to zuM vAta karavI paNa 'rAjamale' TIkA banAvI e bahu sarasa banAvI. 'rAjamala' 'nATaka samayasAra' zuM kahevAya? banArasIdAsa', "ToDaramala' AhAhA..! vastunI sthitinuM varNana (che). aMta2mAM vAta besavI joIe, bApu! AhAhA..! ekalI bhASA kaMI kAma kare nahi. AhAhA..! kevo je samyagdaSTi jIva?" paraM nAnan" che ne? paraM nAnan" jeTalI che paradravyanI sAmagrI teno zAyakamAtra che,...' che? olAmAM 'kevaLa' AvyuM hatuM ne? 'vanam nAnAti' tyAM svAmIpaNuM lIdhuM. svAmI nathI. ahIM to paraM nAnan" (lIdhuM che). AhAhA..! jeTalI che paradravyanI sAmagrI teno zAyakamAtra che,...' AhAhA..! e jANanAro che. ema che. kemake potAno svabhAva jJAna ane AnaMda che evuM svasanmukha thaIne bhAna thaI gayuM to pa2sanmukhanA jeTalA rAgAdi che teno te kartA-bhoktA nathI. paraM nAnan" kahyuM ne? kevaLa 'jJAyakamAtra che.' ahIMyAM lIdhuM che, juo! 'jJAyakamAtra che,..' jJAyakamAtra che, ema. jJAyakamAtra che,..' AhAhA..! zarIra, vANI, mananI kriyA thAya che e to jaDathI thAya che, teno paNa jJAyakamAtra che ane
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-198 16 1 rAgAdi azuddhabhAva thAya che teno paNa jJAyakamAtra, jJAyakamAtra (che). AhAhA.! samajAya che kAMI? mithyASTinI jema svAmIrUpa nathI." AhAhA...! mithyASTine to rAganuM svAmIpaNuM hoya che. rAga mAro che ane rAgathI, zubha karatA karatA mAruM kalyANa thaze ema mAne che to) e mithyASTi che, tenuM tene svAmIpaNuM che. potAno svasvAmIsaMbaMdhapaNAno saMbaMdha choDIne rAgano svasvAmI thayo. AhAhA...! samajAya che kAMI? mithyASTinI jema svAmIrUpa nathI. vaLI kevo che?" "zuddhavimAniyataH samyagdaSTi "zuddha caitanyavastumAM... "niyataH 'AsvAdarUpa magna che. AhAhA.! juo! "niyataH'no artha nizcaya karyo che ne? "niyataH eTale nizcaya. nizcayano artha potAnA AnaMdano svAda che. AhAhA.! vastu svarUpanA svAdano ahIMyAM niyataH artha karyo. AhAhA...! rAganA svAdanuM kartA-bhoktApaNuM choDI samyagdaSTi nija svarUpano svAdiSTa che. AhAhA.! jhINI vAtuM che, hasamukhabhAI! "muMbaImAM kAMI maLe evuM nathI. AhAhA..! herAna herAna thaIne marI jAya maphatanA. pachI karoDapati, dasa karoDa ne dhULa karoDa. AhAhA...! AhAhA...! Avo bhagavAna aMdara... kahe che, I to niyataH "zuddha caitanya vastumAM... "niyataH AsvAdarUpa magna che. AhA...! "zA kAraNathI?" rAve nayoH kamAvA zuM kAraNe evo che? rAgane karavuM ane bhogavavuM evo bhAva "samyagdaSTi jIvane maTyA che." "kamAvA che ne? AhAhA...! kemake rAga uparanI dRSTi chUTI gaI. dRSTi jemAM rAga nathI tyAM dRSTi lAgI gaI che-dhruva upara. AhAhA.! to emAM to rAga nathI, to rAgano kartA-bhoktA maTI gayo. AhAhA! "amAvA' lIdhuM ne? "rAvevAyo: samAvata'.. bhAvArtha Ama che ke mithyAtva saMsAra che. have jora Ape che. mithyAtva e saMsAra che. AhAhA.! rAgane potAno mAnavo ne rAgathI lAbha mAnavo ne rAga upara dRSTi che e saMsAra, mithyAtva che. e ja saMsAra che. saMsAra choDyo ema kahe che ne? bAyaDI, chokarI, kuTuMba choDaDyA to saMsAra choDyo. nahi. nahi. nahi. saMsAraparyAya potAthI bhinna nathI rahetI. saMsAra paryAya che, to potAnI paryAya potAthI bhinna nathI rahetI. vikArI paryAya potAmAM che e saMsAra che. AhAhA... "mithyAtva maTatAM jIva siddhasaduza che. AhAhA.... mithyAtvano nAza thatAM siddhasaduza che. siddhapaNuM bhale hajI nathI paNa siddhasaddaza kahevAmAM AvyuM che. vizeSa kaheze.... (zrotA :- pramANa vacana gurudevA)
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 2 kalazAmRta bhAga-6 poSa vada 10, zukravAra tA. 3-02-1978. kaLaza-198, 199 pravacana-222 kaLazaTIkA 198 (kaLazanA) chellA thoDA zabda che ne? 198 bhAvArtha. "bhAvArtha Ama che ke mithyAtva saMsAra che;" pAThamAM "muvara va' kahyuM che ne? chello zabda. saMsAra koI AtmAnI paryAyathI bhinna nathI raheto. saMsAra e AtmAnI bhUla che to bhUla potAthI bhinna nathI rahetI. e bhUla zuM? rAganI ekatAbuddhi. "ravevana' pATha) che ne? rAganuM karavuM ane bhogavavuM tenAthI rahita bhAva e samyagdaSTi. ane rAganuM karavuM ane bhogavavuM e mithyASTi. e mithyAtva e ja saMsAra che. kahe che ne, strI, kuTuMba choDIne, dukAna choDI eNe saMsAra choDI dIdho. huM paNa saMsAra emAM kyAM hato? paranA tyAgaupAdAnazUnyatva zakti. AtmAmAM evI eka zakti che ke paranA tyAga ke grahaNa emAM che ja nahi. paranA tyAgagrahaNa kevI rIte hoya? e to anAdithI che ja. parano tyAga che, grahaNa to che nahi. paranA tyAgagrahaNa rahita evI zUnyatva zakti AtmAmAM che. 47 zaktimAM tyAgaupAdAnazUnyatva zakti enuM nAma che. AhAhA.! ahIMyAM to rAgano tyAga ane svabhAvano anubhava, tenuM nAma tyAga ane grahaNa che. samajAya che kAMI? ahIMyAM kahe che ke, jeNe rAgano tyAga karyo nathI. zemAMthI potAnI jJAnanI paryAyamAMthI. rAga je dayA, dAna, vrata, bhaktino vikalpa che tenAthI jJAnanI paryAya bhinna karI nathI) ane ekatva karyuM. rAgane tAbe thaIne paryAyanuM rAganI sAthe etva karyuM e ja mithyAtva che ane e ja saMsAra che. AhAhA. anaMtakALathI rakhaDe che to A dRSTithI rakhaDe che. kahe che ke, mithyAtva e saMsAra che. che ne? mithyAtvano artha A. enI paryAyamAM nizcayathI to bhagavAna ema kahe che ke, jJAnanI paryAyamAM AbALagopALa badhAne sva ja jaNAya che. zuM kahyuM? AbALagopALanI jJAnanI paryAyamAM... samayasAra 17 mI gAthA, 17-18. - vartamAna jJAnanI paryAyamAM jJAnanI paryAyanuM svapaprakAzaka sAmarthya hovAthI jJAnanI paryAyamAM sva ja jANavAmAM Ave che. sva vastu ja jJAnanI paryAyamAM jaNAya che. ajJAnIne ane badhA AbALagopALane. tyAre evuM kema jANato nathI? e jJAnanI paryAya je che, bhale ajJAnInI paryAya ho paNa paryAyano svabhAva, jJAnanI paryAya che ne? to jJAnanI paryAyano svabhAva svapaprakAzaka che ne? to jJAnanI paryAyamAM svadravyanuM jJAna to ajJAnIne paNa thAya ja che. Ara. Are...AvI vAta.
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-198 163 17-18 gAthA che. AbALagopALane jJAnanI paryAyamAM... "samayasAra TIkAmAM che, mULa pAThamAM thoDuM che. TIkAmAM che-AbALagopALa 17 mI gAthA che ne? jaha NAma ko vi puriso rAyANaM jANiUNa sddhdi|| to taM aNucaradi puNo atthatthIo payatteNa / / 17 / / evaM hi jIvarAyA NAdavo taha ya sddhedvvo| aNucaridavvo ya puNo so ceva du mokkhakAmeNa / / 18 / / enA arthamAM khulAso karyo. astithI che. TIkAmAM nAstithI khulAso karyo. jyAre Avo anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA..." enI TIkA "jyAre Avo anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA..." trIjo peregrApha che. "AbALagopALa sone sadAkALa pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM... AhAhA.! zuM kahyuM? badhA jIva, AbALagopALa-bALakathI mAMDI vRddha, badhAne temanI jJAnanI paryAyamAM zeya vastu che te ja jANavAmAM Ave che. potAnI cIja, hoM dravya. kemake jJAnanI paryAyano svapaprakAzaka svabhAva hovAthI AbALagopALa badhAne sarva kALa paryAyamAM pUrNa dravya zeya che te ja jANavAmAM Ave che chatAM tenI dRSTi tyAM nathI. ajJAnInI dRSTi rAga upara che. dayA, dAna, vratAdino je zubha rAgAdi vikalpa che tenA upara dRSTi che. te kAraNe paryAyamAM AkhuM zeya AkhuM tattva dravya, pUrNAnaMdano nAtha prabhu paryAyamAM jANavAmAM to Ave che paNa tenI dRSTi tyAM nathI, tenI dRSTi tyAM rAgaruci, paryAyabuddhimAM rAgamAM che te kAraNe tene khyAlamAM Avato nathI. samajAya che kAMI? mumukSu :- jaNAtuM hovA chatAM khyAlamAM nathI AvatuM? uttara :- A kahyuM ke, ajJAnane kAraNe khyAlamAM nathI AvatuM. kahyuM ne e to? ke, rAganI rucinA premamAM jJAnanI paryAyamAM AbALagopALa badhAne AtmA ja jANavAmAM Ave che, Ama hovA chatAM paNa. ema ahIMyAM kahyuM ne? juone tenA abhAvane lIdhe...." "ajJAnI tene "A anubhUti che te ja huM chuM. tenA abhAvane lIdhe, nahi jANelAnuM zraddhAna gadheDAnAM ziMgaDAMnA zraddhAna samAna hovAthI, juo! "nizcayathI mUDha je ajJAnI. baMdhanA vize para dravyo) sAthe ekapaNAnA nizcayathI... A TIkA che, bahu spaSTa che. zuM kahe che? ke, AbALagopALane. AbALagopALa eTale A-bALa (arthAtu) bALakathI mAMDIne gopALa nAma vRddha. badhAne jJAnanI paryAyamAM jJAnano svabhAva svapaprakAzaka hovAthI jJAnanI paryAyamAM zeya svaprakAzamAM Ave che. e zeya je pUrNa dravya che ne? e ja svaprakAzamAM Ave che. ajJAnIne paNa Ave che, AbALagopALa badhAne. chatAM tenI dRSTi tyAM nathI. dRSTi e rAga upara che. rAga dayA, dAna, vrata, bhakti Adi huM karuM, racuM, bhogavuM e dRSTi tyAM che to paryAyamAM paryAyavAna dravya jANavAmAM Ave che chatAM tenI dRSTimAM rAga Avyo. AhAhA...! yazapAlajI'! sukSma che bhagavAnA vAta to evI che. AhAhA..! TIkAmAM ghaNuM spaSTa karyuM che.
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 kalazAmRta bhAga-6 "AbALagopALa saune sadAkALa..." ane saune ema pATha che. AhAhA. samajAya che kAMI? hamaNA pahelA zarUAtamAM kahyuM hatuM ne? paMDitajI sAthe vAta karatA hatA. kIdhuM, rAga che ne rAga, rAgathI bhinna pADe to jJAnanI paryAyamAM jJAnanI paryAya pUrNane jANe che. rAgathI bhinna kare to dRSTi tyAM jAya che. kemake jJAnanI paryAyanuM sAmarthya eTaluM che. paryAyanuM, hoM! paNa rAgathI bhinna thaIne paryAyanuM lakSa (tyAM jAya to e paryAyamAM dravya jANavAmAM Ave che to lakSa tyAM dravya upara jAya che. zuM kahyuM? AvI vAtuM che, bApu mULa vAta che A to, bhAI! AvuM kema thatuM nathI? AbALagopALane paryAyamAM AtmA jANavAmAM Ave che chatAM kema jANavAmAM nathI Avato? kahe che, rAgane vaza thaIne. baMdhane vazAta. daSTi tyAM paDI che. samajAya che kAMI? e che, juo! "anAdi baMdhanA vize...' ema TIkA che. anAdi baMdhane vaza paDyo che to enI paryAyamAM zeya AvavA chatAM jANato nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? A to ApaNe ghaNIvAra vAta thaI gaI che paNa A to saheja e vAta karavI hatI ke rAgane vaza thAya che te kAraNe paryAyamAM zeya jaNAtuM hovA chatAM jANI zakato nathI ane dharmajIva rAgathI jJAnanI paryAyane bhinna karI to e paryAyamAM zeya-Atmadravya ja jANavAmAM AvyuM che. tyAM bhinna karyuM to dravya upara tenuM lakSa gayuM. e paryAyamAM dravya jANavAmAM AvyuM che. e paryAyamAM dravya AvyuM nahi, paryAyamAM dravya AvyuM nahi. A bAju paryAyamAM rAga paNa Avyo nathI. rAga Avyo nahi tema dravya AvyuM nahi. paNa rAgathI bhinna karIne jJAnanI paryAya pakaDe che tyAM e paryAyamAM paryAyavAna jANavAmAM Ave che tyAM dRSTi jAya che. tenuM jJAna thAya che. are.! evI vAtuM che, prabhu AhAhA.! samajAya che kAMI? AmAM to AbALagopALa pATha lIdho che. che? "anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA AbALagopALa saune sadAkALa pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM." joyuM? AhAhA.! pote eTale? svaya. AhAhA! kemake jJAnanI paryAyano... bApu! A to dhIrajanI vAtuM che. A koI (kathA, vArtA nathI). jJAnanI paryAyamAM, jJAnaguNa trikALI che teno paNa svapaprakAzaka svabhAva che paNa e to dhRvarUpa che ane paryAyamAM pariNamanamAM, jJAnanI paryAyamAM svapaprakAzaka jANavAnI tAkAta che, tAkAta che to paryAya svane jANe ja che. AbALagopALa badhAne, ajJAnIne paNa. paNa enI dRSTi tyAM kema jAtI nathI ke, e rAgane tAbe thaI gayo che. paryAyamAM rAga, vikalpa (che) teno kartA-bhoktA thaIne tene tAbe thaI gayo che. ene tAbe thaIne paryAyamAM dravya jaNAya che to dravya paNa jANyuM nahi ane jJAnanI paryAyanuM sAmarthya keTaluM che tene paNa na jANyuM. AhAhA.! AvuM che, bApu A aMdaranI vAtuM che. jhINI paDe paNa have (zuM thAya? samajAya che kAMI? e kahyuM.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 165 ahIMyAM kahe che, 'raLavelanayo:' AhAhA..! e buddhi jyAM chUTI gaI to rAgathI jJAnanI paryAya bhinna thaI, rAgathI bhedajJAna thayuM to e paryAyamAM jANavAmAM AvatI (sva) cIja to jaNAtI hatI paNa enuM lakSa tyAM nahotuM eTale jANato nahoto, to paryAya rAgathI bhinna karI, e paryAyamAM zeya AkhuM dravya jaNAtuM hatuM, to A paryAya zeyanuM jJAna kare che (emAM) potAnuM paNa jJAna che ane tenuM paNa jJAna che, evA sAmarthyanI pratIta AvatA dravyanI dRSTi thaI gaI. samajAya che kAMI? kaLaza-198 mumukSu H- rAga uparathI lakSa chUTe nahi to dRSTi zI rIte karavI? utta2 :- A to anAdithI rAga u52 jAya che. rAgathI bhinna pADe, paryAya upa2 lakSa jAya, rAgane bhinna pADe to jJAnanI paryAyamAM dravya jaNAya che to e paNa jaNAI gayuM ke paryAyanuM ATaluM sAmarthya (che). paryAyanuM eTaluM sAmarthya che ke ajJAnIne paNa paryAyamAM zeya AkhuM dravya ja jaNAya che. AhAhA..! anAdithI AbALagopALane saune ane sadAkALa evo pATha che. AhAhA..! samajAya che kAMI? Ama hovA chatAM, ema pATha che ne? juo! emAM evo pATha che. rAga ne baMdhane vaza. dRSTi tyAM anAdithI (che). aMdara cIja zuM che ane e jJAnanI paryAyanuM sAmarthya zuM che tenI pratIti karI ja nathI. AhAhA..! munivrata lIdhA, bAhya tyAga karyA, badhI kriyA (karI). hamaNA Avaze. pachInI gAthAmAM Avaze, kaLazamAM Avaze. 199 kaLazamAM (Avaze). paNa jJAnanI paryAyanuM sAmarthya eTaluM che ke rAgane potAno mAne che e to mithyAbuddhi che. AhAhA..! paNa e jJAnanI paryAya svadravyane paNa jANe che ane rAgane paNa, rAgamAM ekatva thayA vinA rAgane paNa jANe che. evuM paryAyamAM svapaprakAzaka sAmarthya che evI pratIti thatAM AkhA zeyanI pratIti temAM thaI gaI. AhAhA..! samajAya che kAMI? ane e mithyAtva TaLatAM saMsAra gayo. e ahIMyAM (kahe che), mithyAtva gayuM to saMsAra gayo. kAraNa ke mithyAtva e ja saMsAra che. AvyuM che ne chelle? AhAhA..! e mULa cIjanI vAta che. sthiratA kevI rIte thAya e to pachI, paNa A mULa cIja che. AhAhA..! mULa cIjanI jyAM khabara nathI tyAM (sthiratA kevI)? ane je cIja jANavAmAM nathI AvI tenI zraddhA kevI? gadheDAnA zIMgaDAM jevI che. je cIja jANavAmAM nathI AvI tenI zraddhA kevI rIte karavI? AhAhA..! paryAyamAM rAgathI jyAre ekatva karyuM che to paryAyamAM zeya jaNAtuM hovA chatAM tenI buddhi rAgane vaza thaI gaI che. AhAhA..! to e nathI jANato svane ane nathI jANato yathArtha 52ne, samajAya che kAMI? ane rAgathI yathArthapaNe bhinna thaIne, raLavevanayo:' bhinna thaIne e AvI gayuM ne? 'rAvelanayoH amAvAt" che ne? 'samyagdaSTi jIvane maTyA che...' e 'varLavelanayo:' maTI gayuM. AhAhA..! sUkSma che. aMdara zalya che, e mithyA zalya che.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 kilazAmRta bhAga-6 bIjuM badhuM to pachI, paNa e rAgathI lAbha thaze, zubharAganI kriyA kare che to mane lAbha thaze evI ekatvabuddhi che e mahAmithyAtva zalya che. e kAraNe tenI dRSTi jJAnanI paryAyamAM AtmA jaNAto hovA chatAM jANI zakato nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? zeThajI bhASA samajAya che? koI vakhate thoDI thoDI gujarAtI AvI jAya. AhAhA...! samajAya che ke nahi? zeThanA dIkarA che ne AhAhA.! kema samajAya ema pUche che. AhAhA. ahIMyAM to kahe che ke, paryAyamAM-jJAnanI paryAyamAM rAganuM raLavedranayo: je che e ja mithyAtva che ane e ja saMsAra che ane jenuM mithyAtva chUTI gayuM. e AvyuM ne? juo! mithyAtva maTatAM jIva siddhasaddaza che. AhAhA.! pachI paryAyamAM rAganI ekatAbuddhi chUTI gaI ane rAgathI jJAnanI paryAyane bhinna karI to paryAyamAM zeya jANavAnI tAkAta che e paNa khyAlamAM AvI gayuM ke, A paryAyanI tAkAta dravyane jANavAnI che ane A paryAyanI tAkAta rAgane rAgamAM ekameka thayA vinA, rAganI hayAtI che to jJAna thAya che ema paNa nahi, e rAga, vyavahAra ho paNa potAnI paryAya potAthI svanuM jJAna karatAM paranuM jJAna potAnA sAmarthyathI thAya che. AhAhA.! e siddhasaddaza che, ema kahe che. samajAya che kAMI? AhAhA.! AvuM jhAjhI sabhAmAM mUke to mANasane ema thAya ke A zuM bole che? pAgala jevuM lAge. ahIM to nirAMtanI vastu che. bahAramAM be-cAra hajAra mANasa Ave ane dekhe ke, A zuM kahe che A te? pAgala jevuM vAtuM kare che. lAge evuM, hoM paramAtmaprakAzamAM kahyuM che, hai? mumukSu :- ApanI vAtuM ATale dUrathI sAMbhaLavA AvyA che. pAgala jevuM zuM lAge? uttara :- nA, A to moTA zaheranI vAta che. moTA zaheramAM pAMca-pAMca hajAra, dasa hajAra mANasa Ave che. muMbaImAM dasa-dasa hajAra mANasa vyAkhyAnamAM Ave). AvuM mAMDe to kahe, zuM kahe che A? "bhopALamAM cAlIsa hajAra mANasa ATha dinA vyAkhyAnamAM. bApu! tyAM to amuka vAtane bahu spaSTa karatA karatA karatA karatA keTaluMka sthULa karavuM paDe. vAta to I Ave. ahIMyAM to thoDAmAM paNa ghaNuM AvI jAya. AhAhA..! ahIMyAM e kahe che, " mithyAtva saMsAra che;" bhASA juo! pachI avrata ne pramAda, kaSAya, yoga rahyA ne? e to alpa saMsAranI sthiti che, enI gaNatarI nathI. enAthI alpa rasa, sthiti paDe che tene ahIMyAM gaNavAmAM AvyA nathI. ane kharekhara to samyagdarzana thayA pachI rAga Ave che tene paNa parazeva tarIke jANe che. eTale e to pote rAgathI bhinna ja che ane svabhAvathI ekatva che to siddhasaddaza che. AhAhA...! samajAya che kAMI pAThamAM che ne? "sa di muvara va' kaLazamAM che ne? cothuM chelluM pada "sa rimuvara va' kaLazamAM che eno A artha che. chelluM, chelluM. mULa zlokano chello zabda AhAhA...! have 199 kaLaza.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLA-199 16 7 A to bhagavAnanI vANI, bApu munionI saMtonI. A kAMI koI kathA, vArtA nathI. A to eka eka zabdamAM mahAna gaMbhIratA paDI che. AhAhA...! eka eka zabdamAM anaMta anaMta Agama rahyA che evI A vANI che. A koI kalpanAthI banAvelI cIja nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? have 199. (anuSTrapa) ye tu kartAramAtmAnaM pazyanti tamasA ttaaH| sAmAnyajanavatteSAM na mokSo'pi mumukSutAm / / 7-199 / / khaMDAnvaya sahita artha:- "teSAM mokSa: na hateSa evA mithyASTi jIvone ( mokSa:) karmano vinAza, zuddha svarUpanI prApti nathI. kevA che te jIvo ? "mumukSatAm ijainamatAzrita che, ghaNuM bhaNyA che, dravyakriyArUpa cAritra pALe che, mokSanA abhilASI che to paNa temane mokSa nathI. konI jema ? "sAmAnyaLanava jema tApasa, yogI, bharaDA ItyAdi jIvone mokSa nathI tema. bhAvArtha Ama che-koI jANaze ke jainamatAzrita che, kAMIka vizeSa haze, paraMtu vizeSa to kAMI nathI. kevA che te jIvo ? "tu ke mAtmAnuM vartAram pazyati() jethI ema che ke (2) je koI mithyAdRSTi jIvo (mAtmAnuM) jIvadravyane (vartAram pazyatti) kartA mAne che arthAtu te jJAnAvaraNAdi karmane, rAgAdi azuddha pariNAmane kare che, evo jIvadravyano svabhAva che evuM mAne che, pratIti kare che, AsvAde che. vaLI kevA che ? "tamarA tatA: mithyAtvabhAvarUpa aMdhakArathI vyApta che, aMdha thayA che. bhAvArtha Ama che ke-teo mahAmithyAdRSTi che ke jeo jIvano svabhAva katarUpa mAne che, kAraNa ke kartApaNuM jIvano svabhAva nathI, vibhAvarUpa azuddha pariNati che; te paNa paranA saMyogathI che, vinAzika che. 7-199. (anuSTrapa) ye tu kartAramAtmAnaM pazyanti tamasA ttaaH| sAmAnyajanavatteSAM na mokSo'pi mumukSutAm / / 7-199 / / teSAM mokSa: na 'evA mithyAdRSTi jIvone karmano vinAza, zuddha svarUpanI prApti nathI." AhAhA...! jyAM mithyAtvano nAza nathI to tene sarva karmano nAza thato ja nathI. e to
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 kilazAmRta bhAga-6 saMsAramAM rakhaDaze. kevo che? juo! "evA mithyASTi jIvone karmano vinAza." arthAtu "zuddha svarUpanI prApti nathI." "na mokSa che ne eTale ema kahyuM). kevA che te jIvo?" "mumukSatAm jainamatAzrita che,... jainane mAnavAvALA che. jena deva-guru-zAstrane mAnanArA jaina che chatAM mithyASTi che. kema? "ghaNuM bhaNyA che...." ghaNuM bhaNyo che, ghaNA zAstro vAMcyA che. emAM zuM thayuM che? evA jIvane svarUpanI prApti nathI. kevA (jIvana)? "mumukSatAm pi' te mumukSa che. mumukSa eTale jainamatAzrita che.' jaina matane Azrita (che). "ghaNuM bhaNyA che..." jANapaNuM paNa ghaNuM che, emAM zuM thayuM? ane 'dravyakriyArUpa cAritra pALe che...."dayA, dAna, vratAdinA pariNAma barAbara pALe che, dravyacAritra. samajAya che kAMI? brahmacarya pALe che, zarIrathI jAvajIva bALabrahmacArI paNa hoya che. jainamatAzrita mumukSu jainamatAzrita che paNa dRSTinI khabara nathI ane ghaNuM bhaNyo che, eka vAta. dravyakriyArUpa cAritra pALe che..... eka vAta. A "mokSanA abhilASI che. ene ema che ke, mAre mokSa levo che, mokSa levo che. paNa ema levuM che, tevuM che, vastudRSTi vinA (mokSanA) "abhilASI che to paNa temane mokSa nathI. AhAhA...! samajAya che kaI che? jene rAganA vikalpanI ekatA tUTatI nathI ane "rAnayo: huM rAgano karaNa-kartA ane bhoktApaNAmAM paDyo che te jainamatAzrita hoya, saMpradAyamAM hoya, ghaNuM bhaNyo hoya ane dravyakriyA paNa karato hoya, jAvajIva bALabrahmacArI hoya, emAM zuM thayuM? e to anaMta vAra karyuM che. bALabrahmacArI to zubhabhAva, rAga che. brahma nAma AnaMda svarUpa, tenuM carI nAma caravuM, AnaMdamAM ramavuM to che nahi. samajAya che kAMI? e kahe che. dravyakriyArUpa cAritra pALe che, mokSanA abhilASI che to paNa temane mokSa nathI." AhAhA...! vastunI dRSTinI jyAM khabara nathI, samyagdarzana kone kahevuM ane samyagdarzana kevI rIte utpanna thAya? e vinA badhI vAta thothA che. bhaNyo, gaNyo, cAritra kriyA badhuM (thothA che). AkaruM paDe mANasane, zuM thAya? AhAhA.! upamA Ape che. konI jema?" "sAmAnyananavata'. Izvarane kartA mAnanArA hoya che ne sAmAnyajana. jagatano kartA Izvara che ema mAnanArA. pAThamAM e che, mULa pAThamAM. "sAmAnyajJanava jema tApasa, yogI, bharaDA ItyAdi jIvone mokSa nathI..." mithyASTine. vedAMta mAnanArA, Izvarane kartA mAnanArAne jema mokSa nathI tema A jIvane paNa mokSa nathI. jainamatAzrita bhaNyo, gaNyo che, dravyacAritra pALe che topaNa e mithyASTi che, tene mokSa nathI, dharma nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? bhAvArtha Ama che-koI jANaze ke jainamatAzrita che, kAMIka vizeSa haze; paraMtu vizeSa to kAMI nathI." jainadharmamAM to che, jainadharma pALe to che ne vyavahAra kriyA Adi jainanA
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLA-199 169 zAstronuM jANapaNuM che to bIjA karatA enAmAM kAMIka phera to che ke nahi? koI ema kahe. che? "kAMIka vizeSa haze; (ema) koI kahe paraMtu vizeSa to kAMI nathI. AhAhA...! "bhAvArtha Ama che-koI jANaze ke jainamatAzrita che...." jainanI kriyA kare che, brahmacarya pALe che, vrata pALe che, AhAhA...! jinezvare kahyA evA vyavahAranA vrata pALe che... AhAhA...! to "kAMIka vizeSa haze; paraMtu vizeSa to kAMI nathI." AhAhA...! "kevA che te jIvo?" "tu ke AtmAnuM vartAram pazyanti' basaahIM vAta che). pAThamAM to ema lIdhuM che, cha kAyanA jIvanI dayA huM pALI zakuM chuM. mULa pAThamAM e che. cAritranI vyAkhyA. cha kAya jIva che, ekendriya, pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspatinI dayA huM pALI zakuM chuM, tenI rakSA huM karI zakuM chuM. to jema IzvarakartA mAnanArA che tema A cha kAyanA jIvonI huM dayA pALI zakuM che, beya eka jAtinI zraddhAvALA che. e sAmAnyajananI vyAkhyA che. mULa pAThamAM e che. samajAya che kAMI? AhAhA.! mumukSu :- gRhIta mithyAdRSTithI to enAmAM pharaka paDe ne? uttara :- nathI ane mAne che e gRhIta mithyAdRSTi che. sAdhupaNuM che nahi, evI kriyAkAMDamAM zrAvakapaNuM paNa nathI ane mAne che ke, ame zrAvaka chIe. e gRhIta mithyASTi che. mumukSu :- koI evo hoya ke muni thayo hoya ane gRhIta mithyAtva choDyuM hoya. uttara :- gRhIta mithyAtva choDyuM hoya paNa ahIM to e paNa nathI. ahIM to gRhIta mithyASTinI samatolamAM nAkhavA che. samAna kahyuM ne? samAna kahyuM ne? juone konI jema?" ema lIdhuM che ne. AhAhA...! ahIM to bhaI eka eka zabdanI kimata che. "konI jema?" tyAM mULa pAThamAM to sAmAnyajanano artha e lIdho che ke, IzvaranA kartA mAne che ne? e Izvarane kartA mAnanArA jIva ane A rAgano kartA mAnavAvALo jIva, beya eka sarakhI dRSTivALA che. AhAhA...! ane tyAM baMdha adhikAramAM to ema lIdhuM che ke, je zAstranuM jJAna che e zabdanuM jJAna che, ema tyAM lIdhuM che. e AtmAnuM jJAna nahi. ajJAnIne zAstranuM agiyAra aMganuM jJAna thAya to tyAM pATha evo lIdhuM che ke, e zabdajJAna che, zabdanuM jJAna che, zabdanuM jJAna che. ema lIdhuM che. ane tyAM nava tattvanI zraddhA lIdhI che, tyAM nava tattva lIdhA che. konI zraddhA? ke, nava tattva. zraddhA konI? ke, nava tattva. ema lIdhuM che. e nava tattvanI zraddhA, bhedavALI, hoM! e mithyAdRSTi che. ane cha kAyanA jIvanI dayA e cAritra, ema tyAM lIdhuM che. cha kAyanI dayA. paMca mahAvratanI vAta nathI lIdhI, eka lIdhuM kemake ekamAM cAre samaya jatA hoya. cha kAyanI dayA, cha kAyanI rakSA karuM chuM. Izvara jema jagatano kartA che ema mAne che), A kahe ke, cha kAyanA jIvanI dayAno huM kartA (chuM). AhAhA...! ema vAta che, bhagavAnI vAta to evI che, prabhu! satya to A rIte che. tethI samAna kIdhuM che. mULa pAThamAM paNa ema che. AhAhA.!
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 kalazAmRta bhAga-6 mumukSu :- beyanI zraddhA ekasarakhI che? uttara :- sarakhI che mATe ekasarakhA che. che ne? juone "gAtmAnaM vartAram patti zA kAraNathI? 'mithyAdRSTi jIvo jIvadravyane kartA mAne che arthAt te jJAnAvaraNAdi karmane. rAgAdi azuddha pariNAmane." eTaluM TUMkuM lIdhuM che. pAThamAM to evo pATha che, cha kAyanA jIvanI rakSA karI zakuM chuM. ekendriya, beindriya, traNaindriyanI rakSA karI zakuM chuM. to jema jagatano IzvarakartA che ema A karuM chuM ema mAne che to teno kartA thayo. beya) mithyAdRSTi sarakhA che. AhAhA..! AvI vAtuM AkarI paDe paNa zuM thAya)? bhAI! satya to A che. hai? vAta to A che. bese, na bese svataMtra che, jIva svataMtra che. AhAhA...! bhagavAnanA samavasaraNamAM paNa anaMtavAra gayo. mahAvidehamAM anaMta vAra jamyo. mahAvidehamAM to tIrthakarano kadI viraha hoto nathI. samavasaraNamAM paNa anaMtavAra gayo. anaMta vAra gayo, hIrAnA thALa... AhAhA.! kalpavRkSanA phUla, maNiratnanA dIvA laIne gayo)... jaya bhagavAnA evI pUjA, bhakti bhagavAnanI anaMta vAra karI. e to paradravyAzrita zubhabhAva che. AhAhA! jainamatAzrita evo hoya topaNa mithyAdRSTi che kemake e rAgano kartA mAne che. Izvarane jagatano kartA mAne che, A che kAyanI rakSA karavAnuM mAne che-beya sarakhA che. mumukSu :- dayA pALavAnuM cAritravratamAM Ave che. uttara :- dayA pALavAnuM nathI AvatuM. e jarI zubharAga Ave che, basa eTaluM. parane na mAruM evo zubharAga Ave che, e vyavahAra. traNakALamAM paranI koI dayA pALI zakatuM nathI. paradravyanI paryAyanI rakSA koNa kare? AhAhA...! ahIMyAM to paranI dayAno bhAva Avyo e rAga che, basa eTaluM. e rAgane vyavahAra kahevAmAM Ave che. kone? jene nizcaya samyagdarzana, jJAna svanA Azraye anubhava thayo hoya tenA rAgane vyavahAra kahevAmAM Ave che. AhAhA...! samajAya che kAMI? paranI dayA pALI zakuM chuM ema na mAne ane rAga thayo to mane lAbha thayo ema na mAne che. AhAhA...! AvuM AkaruM paDe, zuM thAya? eka eka zlokamAM eTalI gaMbhIra vAta paDI che. "samayasAra', pravacanasAra', niyamasAra" digaMbara koIpaNa zAstra lyo, satyanA rahasyathI bharyA paDyA che. bIjA anuyoga bhale hoya, bIjA anuyogamAM tAtparya to vItarAgatA batAvavI che ne! AhAhA...! hai mumukSu :- rAgane to pALavo joIe ne? uttara :- rAgane pALe che e ja mithyASTi che, ema kahe che. anAdithI kare che. AhAhA! rakSA karI, meM rAganI rakSA karI, rAganI rakSA. e mithyAdRSTi che. AhAhA...! "jJAnAvaraNAdi karmane, rAgAdi azuddha pariNAmane kare che, evo jIvadravyano svabhAva che-evuM mAne che..." jIvadravyano svabhAva to jJAtA-daSTA che, ema nahi mAnatA huM paranI
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLA-199 171 dayA pALI zakuM chuM evA rAgano kartA thavuM e mAro svabhAva che, ema mAne che. AhAhA.! mumukSu :- bIjA jIvane bacAvavA nahi? uttara :- koNa bacAvI zake? traNakALamAM bacAvI zake nahi. enA AyuSyanI sthiti pUrI thAya to deha chUTI jAya. AyuSya hoya ane lAkha upAya bIjA kare to mare nahi. je kSaNamAM, janmakSaNamAM tenI utpattino kALa che, deha chUTavAno (kALa che) te kSaNe ja chUTaze, tArAthI nahi chUTe ane emAM raheze, zarIramAM rahevAnI jyAM sudhI yogyatA che, AyuSyanA kAraNe rahe che, ema kahevuM paNa nimitta che paNa potAnA AtmAnI zarIramAM rahevAnI jeTalI yogyatA che teTalo ja raheze, emAM koI dUra karI zake ke jIvADI zake evuM traNakALamAM nathI. bahu AkaruM kAma, bhaI! duniyAthI to vAta judI che. A to sarvajJa jinendra prabhu vItarAga sarvajJa paramAtmAno A hukama che. AhAhA.! che? ema "AsvAde che..." traNa zabda lIdhA. "evo jIvadravyano svabhAva che." rAga karavo e to jIvano svabhAva che, karavAno amAro bhAva che, ema. "evuM mAne che, pratIti kare che, (ane rAgane) AsvAde che." AhAhA...! rAgano ja anubhava che. AtmAnA AnaMdano tyAM anubhava nathI. AhAhA.! zAstramAM lakhyuM che ke nahi? yazapAlajI'! A kAMI "sonagaDhanuM che? A "sonagaDha'nuM che ke...? mumukSu - ahIMyAMthI chapAyuM che. uttara :- game tyAM chapAyA hoya. are...! bhagavAna! zuM kare che? bApu! chApa game te hoya. A ahIMyAM chapANuM che? A hindI? phUlacaMdajI siddhAMtazAstrI anuvAdaka che. digaMbara jaina svAdhyAya maMdira TrasTa che. amane to che paNa khabara nathI. ahIM koNa jove? koIne kahyuM nathI ke, ATaluM chapAvo. chapAvIne lAve tyAre joIe. mumukSu :- koIe pheraphAra karyo hoya to uttara :- pheraphAra kare, potAnI dRSTithI kare to kare. ahIM to ghaNA khAnagImAM kahevA Ave che. A "zAMtibhAI gujarI gayA ne? e zAMtibhAI mArI pAse khAnagImAM AvyA hatA, mAre lAkha rUpiyA ApavA che. meM kIdhuM, huM kaMI jANato nathI. A gujarI gayA ne? vIsa-pacIsa di pahelA aMdara AvyA hatA. mAre lAkha rUpiyA ApavA che. kIdhuM, kayAM ApavA che? ApaNe koI di koIne kahyuM nathI. pachI pacAsa hajAra ApaNe A jhINA vyAkhyAna cAlyA hatA ne? pacAsa hajAra emAM ane pacAsa hajAra ema kahetA hatA. Avaze hamaNA. ahIM to ghaNA lAkho rUpiyA khAnagI Ape che. eka mANasa Avyo hato, pAMca miniTa beTho. paisA mUkyA. meM kIdhuM, keTalA haze? be-pAMca hajAra haze? joyuM to pacAsa hajArA noTa. ahIM mUkyA. huM aMdara besuM chuM ne tyAM. be-traNa varSa thayA. AnA vakhate. sADA traNa varSa thayA ne? meM kIdhuM, hajAra, be hajAra haze. Ama noTa joI tyAM dasa-dasa hajAranI pAMca
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 kalazAmRta bhAga-6 pacAsa hajAra. koNa Ape che? meM to laIne ApI dIdhA 'rAmajIbhAI'ne, amAre zuM? amAre noTone zuM karavI che? rAmajIbhAI'ne daI dIdhA. pacAsa hajAra! lAkha rUpiyAya Ape che. emAM zuM thayuM paNa have dhULamAM? lAkha hoya ke karoDa hoya. AhAhA..! emAM rAga maMda karyo hoya to puNya che ane puNya mArI cIja che evI mAnyatA mithyAtva che. AhAhA..! ahIM to eTalI spaSTa vAta che, bhaI! AhAhA...! ahIM e kahyuM, 'vaLI kevA che?" "tamannA tatAH" mithyAtvabhAvarUpa aMdhakArathI vyApta che,...' ajJAnI aMdhakAramAM paDyA che. e zubharAga mAro che ane mane lAbha thaze e ajJAna aMdhakAramAM paDyA che. AhAhA..! mumukSu :- vratAdi pALavA ke na pALavA? uttara :- zuM pALe? Ave che, rAga Ave che e Asava che. vyavahAranayathI kathanamAM Ave paNa rAga che e to vikAra che. huM pALI zakuM chuM, rAkhI zakuM chuM e to mithyAtva che. Ave che, niraticAra vrata pALavA evuM vyavahAranayathI kathana Ave. samyagdaSTinI vAta che, hoM! ajJAnIne to che kyAM? AhAhA..! puruSArthasiddhi upAyamAM to ema kahyuM, je bhAve tIrthaMkaragotra baMdhAya e aparAdha che. mULa pATha che. puruSArthasiddhi upAya', 'amRtacaMdrAcArya'. AhA2ka zarIrano je bhAve baMdha paDe e bhAva aparAdha che. 52nI dayAno bhAva e rAga, hiMsA che. ema lakhyuM che, pATha che. A to satya vAta che, bApu! jagatathI viparIta che. AhAhA..! e kahyuM, nahi? mahAmithyAdaeNSTi che...' ema kahyuM? AhAhA..! jeo jIvano svabhAva kartArUpa mAne che; kAraNa ke kartApaNuM jIvano svabhAva nathI, vibhAvarUpa azuddha pariNati che; te paNa 52nA saMyogathI che,..' vibhAva, rAga e paranA saMyoge che, e nizcayathI potAnI yathArtha pariNati che ja nahi. tene potAnI mAne e mahAmithyAdRSTi che. vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!)
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 200 173 (anuSTrapa) nAsti sarvo'pi sambandhaH paradravyAtmatattvayoH / kartRkarmatvasambandhAbhAve tatkartRtA kutaH / / 8-200 / / khaMDAnvaya sahita artha:- "tata puravyAtmitattvo: karnaMtA tA (ta) te kAraNathI (padravya) jJAnAvaraNAdi karmarUpa pudgalano piMDa ane kAtmatattvayo:) zuddha jIvadravya, temane (nRtA) jIvadravya pudgalakarmanuM kartA, pudgaladravya jIvabhAvanuM kartA evo saMbaMdha (:) kema hoya ? arthAt kAMI paNa nathI hoto. zA kAraNathI? "skUrmasamphanjamAve' (C) jIva kartA, (*) jJAnAvaraNAdi karma-evo che je satpantha) be dravyano ekasaMbaMdha, evo (mAre) dravyano svabhAva nathI te kAraNathI. te paNa zA kAraNathI ? "sarva: pi sevantha: nAsti (sarva) je koI vastu che te () joke ekakSetrAvagAharUpa che topaNa (svattha: nAsti) potapotAnA svarUpe che, koI dravya koI dravya sAthe tanmayarUpa maLatuM nathI, evuM vastunuM svarUpa che. tethI jIva pagalakarmano kartA nathI. 8-200. poSa vada 11, zukravAra tA. 3-02-1978. kaLaza-200 pravacana-223 kaLazaTIkA 200 che ne? 200 kaLaza che. (anuSTrapa) nAsti sarvo'pi sambandhaH paradravyAtmatattvayoH / kartRkarmatvasambandhAbhAve tatkartRtA kutaH / / 8-200 / / tat paradravyAtmatattvayoH jhUtA puta: 'te kAraNathI." I kaheze. "jJAnAvaraNAdi karmarUpa pugalano piMDa ane." "kAtmatattvayo: "zuddha jIvadravya" zuddha jIvadravya. temane jIvadravya pudgalakarmanuM kartA, ema che nahi. karmanI paryAya AtmA kare che ke zarIranI paryAya AtmA kare che, A halanacalananI kriyAno kartA AtmA nathI. jIvadravya pudgalakarmanuM kartA, pudgaladravya
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 kalazAmRta bhAga-6 jIvabhAvanuM kartA karma jIvane rAga karAve, rAga thAya ema nathI. karma paradravya che, bhagavAna AtmA padravya che. ahIMyAM paheluM eTaluM to siddha karyuM ke, padravya ene vikAra karAve che ema nathI. tema AtmA karmanI paryAya kare che ema nathI. joke aMdara to bIjI cIja siddha karavI che. kharekhara to e bhAvakarmano kartA paNa AtmA nathI. dayA, dAna, vrata, bhakti Adi pariNAma... kaheze. 202 mAM che. moha, rAga, dveSa azuddha pariNatino kartA, e ajJAnathI mAnyuM che. AhAhA.. pudgalakarma zarIrAdi ke karmanI paryAya AtmA kare nahi, karato nathI ane karma AtmAne vikAra karAvatuM nathI. vikAra ajJAnabhAve jIva potAnI bhUlathI, potAne bhUlIne apane ko Apa bhUlakara ajJAnI vikAra kare, paNa e vikAra karma karAve, karma udayamAM AvyA mATe e karmane laIne vikAra thAya che ema nathI. samajAya che kAMI? ratnatraya zubharAga che, puNya (che), e paNa karma karAve che ema nathI. paradravya karma jIvano bhAva kema kare? ajJAnabhAve tyAM siddha karavuM che ne? rAgAdino kartA ajJAnI potAthI vikArano, vyavahAra ratnatrayano kartA thAya che. karmathI vikAra, zubhabhAva thAya ane zubhabhAvathI zuddhabhAva thAya to to karmathI muktino upAya che ema eno artha thayo. samajAya che kAMI? ahIMyAM kahe che ke, pudgalakarmane jIva kare nahi ane pugala dravya jIvabhAvano kartA evo saMbaMdha kema hoya?' AhAhA.. "sarvoDapi sanvantaH ahIM to niSedha che. to nimittanimitta saMbaMdha che ne? paNa eno artha e ke, nimitta paNa kartA nathI eTale kharekhara saMbaMdha nathI. samajAya che kAMI nimitta ho paNa nimitta vikAra karAve athavA paradravyanI paryAya thavAmAM vikAra, AtmA nimitta che to AtmA nimitta che to tyAM karmanI paryAya thAya che, AtmAe rAga-dveSa karyo to karmanI paryAya karmamAM thaI ema nathI. samajAya che kAMI? kemake karma paramANumAM karma thavAnI paryAyano svakALa hato tene kAraNe karmanI paryAya thAya che. jIve ajJAnabhAve rAga-dveSa karyo to tene kAraNe karmanI paryAya thaI ema nathI. samajAya che kaI? jJAnAvaraNIya che kAraNathI baMdhAya che. cha kAraNa Ave che ne? nindava, azAtanA, e ja kAraNa che ne "tattvArtha sUtramAM? e bhAva thayo to ahIMyAM jJAnAvaraNIya karmano baMdha paDyo ema nathI. tema e bhAva karmae karAvyo che, cha prakAranA che ke jenAthI) jJAnAvaraNIya baMdhAya che? cha prakAre darzanAvaraNIya, vedanIya, mohanIya je AThe karmanA nimitta vikAra che ne? e vikAra che to ahIMyAM karma thayA ema nathI ane karma tyAM che to tene kAraNe ahIMyAM karma vikAra karAve che ema paNa nathI. AvI vAta che. mumukSu - be maLe che to vikAra thAya che. uttara :- nahi, nahi, nahi. be kadI maLatA ja nathI. maLyA kyAMthI? be vacce to abhAva che. rAga karmane aDato nathI, karmano udaya jaDa rAgane aDato nathI. dhIme bhagavAna,
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-200 175 vAta to evI che, prabhu! AhAhA..! ahIMyAM to hajI ajJAnI vikAra kare che topaNa vikArane kA2Ne tyAM karmanI paryAya thaI ema nathI. e to tenA paramANumAM te samaye vikAranI paryAya thavAnI yogyatAthI thaI che. AhAhA..! ane ahIM ajJAnI jIvamAM je vikAra thayo, puNya dayA, dAna, vratanA pariNAmano kartA huM chuM, to e pariNAmano kartA karma che, karmae e pariNAma karAvyA che ema nathI. AhAhA..! che? pudgaladravya jIvabhAvanuM kartA' evo saMbaMdha kema hoya? arthAt kAMI paNa nathI hoto. zA kAraNathI?" "varnasambandhamAve" AhAhA..! abhAvanI vyAkhyA to evI ka2ze ke AtmAmAM e svabhAva nathI. kharekhara to dayA, dAnano, vyavahA2 ratnatrayano rAga karavo tenuM karavuM evo jIvano koI svabhAva nathI. AhAhA..! jIvanI anaMta zakti che, saMkhyAe anaMta svabhAva (che) ane eka eka zakitanuM anaMta sAmarthya che paNa e koI zakti evI nathI ke vikAra kare. AhAhA..! e ajJAnabhAve vikAra ajJAnI utpanna kare che. e karmathI nahi, svabhAvathI nahi. AhAhA..! samajAya che kAMI? karmathI vikAra nathI thayo, svabhAvathI nathI thayo, svabhAvamAM evI koI zakti nathI. paryAyamAM potAnI yogyatAthI SaTkArakarUpe piraNita paryAya kare che to tyAM ajJAnIne vikAra thAya che. AhAhA..! jhINI vAta bahu, prabhu! mArga to Avo ja che. AhAhA..! ahIM to kahe che ke, IrmasamvandhamAve" jIva kartA, jJAnAvaraNAdi karma-evo... ahIMyAM pahelA jaDathI lIdhuM che. kemake e paraspara levuM che ne? eTale ema lIdhuM che. jIva jaDane karatuM nathI, jaDa AtmAnI paryAyane karatuM nathI, ema lIdhuM che. pachI to AgaLa 202 kaLazamAM cokhkhuM leze ke, vikArano kartA paNa jIvasvabhAva, jIva nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? je vikRta dazA thAya che, dayA, dAna, vrata, bhaktinA bhAva, paryAyabuddhivALo mithyAsRSTi parano kartA thAya che. te nimitta thAya che ane karmanI paryAya je baMdhAya che te tene kAraNe che. karma karmane kAraNe baMdhAya che. jJAnIne karmabaMdha to tene paNa che, dasame guNasthAna sudhI cha karmano baMdha che. che ke nahi? dasame. AyuSya ane moha be nathI. dasame rAga che, aMza che, cha karma baMdhAya che. paNa zAnI rAgano jJAtA rahe che ane baMdha thayo teno paNa jJAtA che. AhAhA..! samajAya che kAMI? jo rAgane upAdeya mAne to teNe AtmAne heya mAnyo. e paramAtmaprakAza'mAM AvyuM che, kahyuM hatuM. 37 gAthA? haiM? 36 gAthA. 52mAtmaprakAza'nI 36 mI gAthA che. jeNe rAgane upAdeya mAnyo, zubharAga, hoM! dayA, dAna, vrata, bhakti Adino.. AhAhA..! teNe AtmAne heya mAnyo. AhAhA..! paramAtmaprakAza' hamaNAM vaMcAI gayuM che. gAthA dITha ahIM to 43 varSathI cAle che. samajAya che kAMI? AhAhA..! navamI traiveyaka je sAdhu jAya che to tenA paMca mahAvratAdi niraticAra hoya che. samajAya
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 kalazamRta bhAga-6 che kAMI samyagdarzananuM bhAna nathI. rAganI kartAbuddhi che. che to niraticAra, vrata-mahAvrata, hoM! paMca mahAvrata, aThyAvIsa mULaguNa. AhAhA...! nahitara upara jaI zake nahi kemake) mithyAdRSTi che. paNa e rAgano kartA thAya che. jJAnano kartA (thato nathI), AnaMdano svAda nathI. AhAhA.! AnaMdano svAda nathI tethI tene rAgano svAda che. che niraticAra paMca mahAvrata, hoM paNa ene rAgano svAda che. AtmAno svAda nathI. kemake rAgane upAdeya mAnIne tyAM ja tenI rucimAM rahyo che. AhAhA. te kAraNe bhagavAna AnaMdakaMda prabhu, rAgane upAdeya mAnanArAne bhagavAna AtmA heya thaI gayo. yazapAlajI! AvI vAta che. AhAhA...! ane jeNe bhagavAna zuddha caitanyamUrti prabhu tene jeNe upAdeya tarIke samyagdarzana, jJAnamAM mAnyo, anubhavyo tene rAga heya che. vyavahAra Ave che, samyagdarzana thayuM, muni thayo topaNa rAga, vyavahAra to Ave che ke nahi? paNa che heya. AhAhA.! samajAya che kaI? ahIM tyAM sudhI levuM ke, karma vikAra karAve nahi. karAve nahi kahe che ne? ane vikAra thayo to karmabaMdhana thayuM ema paNa nathI. cha kAraNe jJAnAvaraNIya baMdhAya che. jJAnAvaraNIya to samakitIne paNa baMdhAya che. tene cha bola to hoya che. AhAhA..! paNa dharmajIva teno kartA thato nathI, jJAtA rahe che. bhAva ane bhAvathI baMdha-nimitta-nimitta saMbaMdha, e beyano jANanAro rahe che. jhINI vAta che, bhAI! samajAya che kAMI? AhAhA.! ajJAnI e rAgano kartA thAya che to tyAM karmanI paryAya karmane kAraNe thAya che. eNe rAga karyo mATe karmanI paryAya thaI ema nathI). mumukSu :- rAga na karyo hota to karmaparyAya na thaI hota. uttara:- paNa e prazna ja nathI. e prazna thayo hato. (saMvata) 2006nI sAlamAM tamArA gAmamAM "rAjakoTamAM prazna thayo hato. "cunIlAla mULazaMkare prazna karyo hato. "mULazaMkara' nahi? chaThThI sAla, chaThThI. keTalA varSa thayA? 28. 28 varSa pahelA sabhAmAM prazna thayo hato ke, rAga na karyo hota karma utpanna na thayA hota. paNa ahIMyAM e prazna ja kyAM che? ahIMyAM to rAga kare che, basa! eTalI vAta che. e samaye karmanI paryAya thAya che e rAgathI thaI nathI. rAga na karata to karmamAM paNa karma thavAnI lAyakAtavALA paramANu na thAta. are ! prabhu! zuM kare? samajAya che kAMI? ema ke, rAga na karyo hota to karma na baMdhAta mATe eTaluM to thayuM ke nahi? ke, nA, nA bhAI! ema nathI, prabhu! rAga thayo to tyAM baMdha thayo te tenAthI nahi. e to paryAyamAM thavAvALI paryAya kramabaddhamAM e ja AvanArI hatI. paNa rAga na karata to? paNa na karatano prazna kyAM Avyo? rAga to che eTalI vAta to siddha karavI che. na thAya chatAM karmanI paryAya tenAthI thatI nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? eka nyAya palaTe to AkhuM tattva palaTI jAya, prabhuzuM thAya? AhAhA...! A to sarvajJa traNalokanA nAtha paramAtmAthI mArga Avyo che. Ama che. AhAhA...!
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 200 177 jJAnAvaraNAdi karma-evo che je be dravyano ekasaMbaMdha, evo... "mA" zabdamAM zuM lIdhuM? juo. be dravyanA saMbaMdhano abhAva. teno artha zuM lIdho? "dravyano svabhAva nathI..." ema. e dravyano svabhAva nahi. AhAhA. dravyano svabhAva karmanI paryAya kare ema nahi ane karmanI paryAya jIvane vikAra karAve evo koI svabhAva nathI. AhAhA..! abhAvanI A vyAkhyA karI. A to madhyasthatAthI samajavAnI vAta che, bhagavAnA A koI paMDitAI ane vidvattAthI potAnI vAta mAnavI ane e zAstrathI siddha karavI e vAta nathI. samajAya che kAMI? A to bhagavAna trilokanAtha jevI vastusthiti che evuM varNana kare che, evuM jJAnI mAne che. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIM kahe che ke, abhAva. be dravyano ekasaMbaMdha, evo abhAva svabhAva che, ema kahe che. ahIMyAM rAga thayo to karmabaMdhana thAya evo svabhAva ja nathI ane karmano udaya Avyo to ahIMyAM rAga karavo paDe evo koI svabhAva ja nathI. AhAhA.. jainamAM karmanuM lAkaDuM evuM moTuM garI gayuM che. sthAnakavAsI, zvetAMbaramAM to che ja. kAraNa ke e to kRtrima zAstra che paNa AmAM AvI cokhkhI vAta karI che emAM paNa lAkaDuM e ja che ke, karmane laIne vikAra thAya, karmane laIne vikAra thAya. vikAra AtmAmAM to che nahi to vikAra kyAMthI thayo? paryAyamAM vikAra kevI rIte thayo? ke, karmane kAraNe thayo. AhAhA...! mumukSu - zarIra bahu mAMdu thAya to azAtA vedanIya karmano udaya Avyo tema kahevAya ne? uttara :- ene kAraNe nathI. e nimittathI kathana che. azAtA vedanIyanA paramANu bhinna che ane zarIranI paryAya bhinna che to azAtAnA udayathI ahIMyAM tAva thayo. tAva samajAya che ne? bukhAra, evI vAta che ja nahi. AhAhA.. kemake azAtAnA udayanA rajakaNa bhinna cIja che ane A zarIramAM tAva Avyo e bhinna cIja che to e udayathI ahIMyAM tAva Avyo e to nimittanuM kathana karavA vAta kare che paNa e nimittathI ahIMyAM thayuM ema nathI. AhAhA...! e to ahIMyAM siddha karavuM che. samajAya che kAMI karma AtmAne tAva lAvI kyuM ke A roga Ave che ne? kSayano ke aneka prakAranA bIjA roga Ave, UlaTI thAya che. UlaTI, UlaTI kahe che ne? vamana, to evo karmano udaya Avyo to vamana thayuM. ema che nahi. AhAhA.! kemake vamananI paryAya bhinna che ane karmanA udayanA rajakaNanI paryAya bhinna che to e paryAya ene kare, vastuno svabhAva evo che nahi. AhAhA...! samajAya che kAMI? be dravyano ekasaMbaMdha, evo dravyano svabhAva nathI." AhAhA. te paNa zA kAraNathI" sarva: pi sanventha: nAsti' A zabda. AhAhA...! eka dravyane ane bIjA dravyane "sarva: bapi saqnya: nAsti'. AhAhA...! bhagavAna (A) koI vAta che). be di' pahelA nahotuM kahyuM? A paga cAle che e jamInane aDIne cAlatA nathI. kAle prazna hato ne? bhAI baporano.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 kalazAmRta bhAga-6 vAra Ave che, mAre emAMthI be zabda kADhavA hatA. vArA che ne? samudra. vAsi beya eka ja vAkya che ke vArAsimAM be bhinna che? ema. vA nAma pANI ane cisa nAma.. pahelA AvyuM hatuM. vA nAma pANI, jala. cisa nAma Dhagalo e udadhi thayuM. ema. ema be zabda khyAlamAM hatA. e kahyuM hatuM. vA-rAsa, vArAsa. paNa vA nAma pANI, ane rAsi (eTale) Dhagalo eTale pachI uddhi thayuM, ema. e AvyuM hatuM, pahelA AvI gayuM. 'kaLazIkA'mAM, khabara che ne? magajamAM e khyAlamAM AvyuM hatuM. be zabda judA che ke eka ja vAkya che? AhAhA..! ahIM kahe che, e dRSTAMta AvyuM che ne? dariyAmAM, samudramAM je taraMga UThe che ne taraMga? to pavana Avyo to taraMga UThe che, ema nathI. mANekacaMdajI zeTha'! AvI vAta che. e Ave che, samayasAra'mAM pAThamAM AvI gayuM che. 83 gAthA, 83 mAM che. samudramAM taraMga UThe che to pavana Avyo to taraMga UThe che ema nathI. AvI vAta che. mumukSu :- pavana nimitta to che ne? uttara H- paNa nimittanI vyAkhyA zuM? eka upasthita cIja che paNa nimitta ene kahIe ke emAM enAthI thAya nahi. enAthI thAya to nimitta kahevAya nahi, e to upAdAna thaI gayuM. AhAhA..! AvI vAta che, bApu! A to satya vastunuM svarUpa che ne, prabhu! A kAMI koIe banAvyuM che ema che? vastunuM svarUpa AvuM che. AhAhA..! are..! potAne na bese tethI kAMI vastusthiti palaTI jAya? vastu to jevI che evI che. AhAhA...! sarva: avi sambandhaH nAsti' AhAhA..! eka dravyane ane bIjA dravyane sarva: avi samvandha: nAsti'. AkarI vAta. AtmA ahIMyAM zarIranA AdhAre rahyo che ema paNa nathI. AtmA ahIMyAM karmanA AdhAre rahyo che ema paNa nathI. eka dravyane bIjA dravya sAthe saMbaMdha che ja nahi. eTale zarI2mAM AtmA rahyo che to karma che ene AdhAre rahyo che ema nathI. AtmA potAnA AdhAre rahyo che. AhAhA..! nirAlaMbI evuM nija Atmadravya. ApaNe samavasaraNa stutimAM paMDitajIe banAvyuM che. bhagavAna tIrthaMkaranuM zarIra hoya che ne? nIce aMtarIkSa rahe che. siMhAsanane aDatA nathI. zarIra, hoM! siMhAsana, kamaLa. siMhAsana upa2 kamaLa, kamaLa u52 zarIra. e kamaLane aDatA nathI. AhAhA..! aMtarIkSa. ame gayA hatA, tyAM aMtarIkSa'mAM kahyuM hatuM ke, je aMtarIkSa che e to digaMbaranuM ja che, paNa takarAra kare to zuM karavuM? zvetAMbaranuM aMtarIkSa che ja nahi. siMhAsana ne kamaLa ne u52 bhagavAna evI vAta che ja nahi. tyAM aMtarIkSa nAma paDyuM che enI moTI taka2A2 kare che. tyAM eka zvetAMbara sAdhu rokANA che. mUrtione bagADI nAkhavI ne Ama karavuM. patramAM AvyuM che. are..! bhagavAna! bhAI! aMtarIkSa zabda ja digaMbarano che. paMDitajI! aMtarIkSa che ne? to aMtarIkSa to kacAM zvetAMbaramAM to evuM che ja nahi. meM tyAM kahyuM hatuM. aMtarIkSa
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 200 179 bApu ema che ja nahi. A to nyAyathI vicAra karo. bhagavAna samavasaraNamAM siMhAsana upara kamaLa ane kamaLa upara paNa e aDatA nathI. enAthI cAra AMgaLa upara rahe che. AhAhA.! e aMtarIkSa... zuM kahevAya? sthaLa... sthaLa tIrtha sthaLa. zvetAMbara to A che ja nahi zvetAMbaramAM to pRthvI zilApaTa che. enA to karoDo zloka joyA che ne, badhI TIkA joI che). pRthvI zilApaTa che tyAM bhagavAna bese che, ema Ave che. are...! takarAra AvI. bApu zuM kare? bhAI! satyane satya rIte paNa svIkAra karavo nahi. zuM thAya? koNa karAve? e paNa svataMtra prANI che. AhAhA! zvetAMbaramAM che, upAsakamAM che. khoTI vAta che. samavasaraNa sivAya bhagavAna kyAMya birAje nahi e samavasaraNamAM paNa adhdhara (rahe che). kamaLane aDatA nathI pachI bIjo prazna kyAM che? AhAhA.! tyAM koIno AdhAra che? paramANu paramANune AdhAre tyAM rahyA che. AhAhA...! bhagavAna! satya to AvuM che, prabhu! prabhuno viraha paDyo ethI kaMI satya badalAya jAya ema che nahi. AhAhA...! mumukSu - cAturmAsa vakhate to... uttara :- rahe che paNa ene kaMI evo kalpa nathI ke ahIMyAM rahevuM ja paDe. e to kalpAtIta che. e to ThIka che. ahIMyAM to phakta ApaNe aMtarIkSa siddha karavuM hatuM. kamaLa upara adhdhara rahe che. enI paryAyamAM, paramANamAM AdhAra nAmano guNa che to ene kAraNe tyAM rahyo che. bIjAne aDatA nathI. pAMca hajAra dhanuSa UMce pAMca hajAra dhanuSa UMcA! AhAhA.! samajAya che kAMI? ahIMyAM kahe che, "sarva: pi satpantha: nAsti' che ne? AhAhA.! gajaba vAta kare che no juo. A saMtonI vANI che e kevaLInI vANI che. AhAhA.! "sarva: pi sanvanta: nAsti' potapotAnA svarUpe che. AhAhA.! che? je koI vastu che. je koI vastu chedravya-guNa-paryAya, 'te joke ekakSetrAvagAharUpa che. eka cIja ane bIjI cIja AkAzanA ekakSetrAvagAha che. ekakSetrAvagAhano artha? AkAzanuM kSetra eka che. bAkI svanuM kSetra ane paranuM kSetra to bhinna che. paramANunuM kSetra ane AtmAnuM kSetra bhinna che. paNa ekakSetrAvagAha nAma AkAza jyAM che tyAM jIva che ane tyAM karma che, e ekakSetrAvagAha che. samajAya che kAMI? kyAM AvyuM? ekakSetrAvagAharUpa che topaNa..." joyuM? topaNa. ema hovA chatAM. AhAhA..! potapotAnA svarUpe che, koI dravya koI dravya sAthe tanmayarUpa maLatuM nathI....... AhAhA.! abhAvarUpa che. eka dravya bIjA dravyamAM atyaMta abhAvarUpa che. abhAvarUpa che e bhAva kevI rIte kare? samajAya che kAMI? eka dravya ane bIjA dravya vacce atyaMta abhAva che. abhAva che to bhAvaparyAya paranI paryAya kevI rIte kare? nyAya samajAya che? A to nyAyathI (vAta kare che), bhagavAnA AhAhA.! samajAya che kaI?
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 kalazAmRta bhAga-6 ekakSetrAvagAharUpa che topaNa..." "sampantha: nAsti' AhAhA! ahIM AtmA che to kahe che, e karmanA AdhAre rahyo ja nathI. lyo! zarIranA AdhAre rahyo nathI. "samavasaraNa stuti" paMDitajIe lakhI che. jevo nirAlaMbana AtmA, evuM nirAlaMbana bhagavAnanuM zarIra tyAM aMtarIkSamAM che. paMDitajI hiMmatabhAIe samavasaraNanI stuti banAvI che ne? jevo nirAlaMbana AtmA, evo nirAlaMbana deha bhagavAnano, adhdhara. ema pratyeka padArtha koInA AlaMbane rahyA ja nathI. eka jagyAe hovA chatAM. ahIMyAMthI AtmA nIkaLe che to AtmAne kAraNe karma sAthe Ave che, ema nathI. karmanA paramANu potAne kAraNe tyAM jAya che). emAM kriyAvartI zakti che to tene kAraNe karma karmathI jAya che, AtmA AtmAne kAraNe (jAya che). be vacce koI saMbaMdha nathI. AtmA che to karma Ama gayA, ema nathI). zreNika rAjA narakamAM gayA to narakAnupUrvIno udaya Avyo to tyAM AtmA Ama gayo, ema nathI, ema kahe che. are...! bhagavAnA samajAya che kAMI? e samayanI jIvanI paryAyanI evI gati thavAnI yogyatA che. karma to nimitta mAtra che ane para sAthe saMbaMdha che nahi. AhAhA...! gajaba vAta che. AkarI paDe vAta, bApu zuM kare? bhAI! AhAhA...! zreNika rAjA kSAyika samakitI (hatA). hIro cUsIne deha choDyo topaNa) samakitamAM doSa nathI. e to cAritrano doSa hato. A vAta dehanA saMbaMdhanI eTalI ke eka guNanI paryAyamAM bIjA guNanI paryAya kevI rIte thAya? AhAhA...! hIro cUsIne marI gayA ne? mAthu kUTIne. to enAthI kSAyika samakitamAM enA kAraNe doSa che? ema nathI. AhAhA...! kemake rAga doSa bhinna che, samakita bhinna che. AhAhA...! jo rAgadoSane kAraNe samakitamAM doSa AvI jAya to rAga hoya tyAM sudhI nirmaLa samakita thAya ja nahi, ema thAya. samajAya che kAMI? vAta samajAya che? bhASA to sAdI hindI karIe chIe, thAya che. ApaNA gujarAtI paNa thoDI thoDI samaje. AhAhA...! koNika eno putra, koNika. koNika eno putra che ne? "zreNikano putra. potAnI gAdI mATe ene jelamAM nAkhyo hato. pachI enI mAtAne khabara paDI. koNika mAtAne vaMdana karavA gayo. huM to rAja karavA beTho chuM, mArA pitAne Aje jelamAM nAkhyA. are..re...! bhAI! teM zuM karyuM? tArA pitAne tArI upara eTalI prIti prIti, prema eTalo hato, tAro janma thayo to tuM mArA peTamAM hato tyAre mane evo manoratha thayo ke "zreNikanuM kALajuM. khAuM. ema thayuM. zreNikanuM kALajuM khAuM, evo manoratha thayo. pachI kahyuM, tyAre mane khyAla hato e kAraNe tAro janma thayo to meM choDI dIdho. zuM kahevAya? ukaraDo. ukaraDo. ukaraDAne zuM kahe che? kacare kA Dhera. emAM) nAkhI dIdho. tyAM janmIne tarata choDI dIdho. tyAM kUkaDo Avyo. kUkaDo nathI kahetA? mUrgA. (eNe) cAMca mArI. janmyo hato ne cAMca mArI emAM) paru thaI gayuM. rADuM pADe.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 200 181 ahIMyAM zreNika "celaNA pAse gayA. enI mAtA pAse jaIne kahyuM, bALaka kayAM gayuM? sAhebA peTamAM hato tyAre evo manoratha Avyo hato eTale meM choDI dIdho. are...! A zuM karyuM? bhale manoratha thayo, emAM zuM thayuM? tyAM gayA. jyAM nAkhI dIdho hato tyAM gayA. paru (thaI gayA hatA. parune zuM kahe che? rasI. lohI ane paru. "zreNike upADIne ene cUsyo. ara.2.! bALakane A duHkha thAya che. tArA pitAe AvuM karyuM ane te zuM karyuM tArA janma vakhate tArA pitAe AvuM karyuM hatuM. ara...2.! mArI bahu bhUla thaI, mA! huM jAuM. I jelamAM to ene choDavA jAto hato. zreNika rAjAne ema thayuM ke, A mane mAravA Ave che. samakita che paNa e bAhyano doSa thaI jAya che. samajAya che kAMI? A mane mAravA Avyo. e mArI nAkhaze kAraNa ke mane jelamAM nAkhyo che. A mane mArI nAkhavA Avyo che. hIro cUsyo ane deha chUTI gayo. kSAyika samakita che. cAritradoSa Avyo ene jANe che. AhAhA.! e rAgane ane svabhAvane kAMI saMbaMdha nathI ema kahe che. AhAhA...! samajAya che kAMI? e apekSAe to rAga paNa paradravya che. bhagavAna svabhAva svadravya e dravya bhinna che. AhAhA...! ahIM kahe che. "sarvaH pi sanvanyaH nAsti AhAhA.. joke ekakSetrAvagAharUpa che topaNa potapotAnA svarUpe che, koI dravya koI dravya sAthe tanmayarUpa maLatuM nathI,... AhAhA...! AmAM Ave che ne? bhAI! samayasAramAM. zilpI kare che paNa tanmaya nathI. zilpI eTale kArIgara kAma kare che, evo pATha che. karato nathI, zabda evo lakhyo che. enI takarAra karI che ne? "ratanacaMdajI mukhatyAra) UMdho artha kare che. ema ke, juo! kare to che ke nahi? e to kare che ema loko dekhe che mATe kahyuM che. zilpI A kare che paNa tanmaya thato nathI. evo pATha che. mULa zloka. eno artha ke karato to nathI. loko ema mAne che ke juo A kare che. zuM kahevAya? jhevarAta. jhevara. jhevara. sonI kare che ne? to loko jove che ke nahi? kare zuM? aDatoya nathI e. hathoDo sonAne aDato nathI to kare zuM? mumukSu :- sonIe ghareNA nathI karyA? uttara:- sonIe karyuM nathI ane ghareNA banAvyA nathI. AhA! "rAmajIbhAIe vakIlAta karI nathI. bhASA thaI hatI (tyAre) mAnatA hatA ke meM karI. e ajJAna hatuM. A to vastanuM svarUpa che. e kaMI koI vyaktinI vAta nathI. meM karyuM. karyuM. karyuM. e vakhate to vakIlAta karatA haze te di to enI moTI chApa hatI. loko kahetA hatA. moTA che. AhAhA...! ahIM kahe che, potapotAnA svarUpe che, koI dravya koI dravya sAthe tanmayarUpa maLatuM nathI" ahIM bIjuM kahevuM hatuM ke, zilpI kare che evo pATha che. to karato ja nathI. kare che e to loko juve che e apekSAe kare che, paNa tanmaya thato nathI, evo zabda che.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 kalAmRta bhAga-6 eTale e loko tyAM "samayasAramAM evo artha kare che, zilpI kare to che. ema kahe karato ja nathI. e to kare che e to tuM jue che e apekSAe kare che, evuM lakhyuM che. tArI dRSTi evI che ke A kare che. samajAya che kAMI? "samayasAramAM che. zilpI kare che. zilpI karaNa Ape che, karaNa-sAdhana. hathoDo hoya che ne? hathoDo. hathoDo lya che. hathoDAthI karaNasAdhana Ape che. de che ema lakhyuM e to bhASA che. loko juve che eTale kahe ke, juo! eNe A hathoDo lIdho. paNa tanmaya thato nathI, evo tyAM pATha che. zilpI kare che, karaNa Ape che paNa tanmaya thato nathI. paNa karaNano aDato ja nathI, sparzato ja nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? AvI vAta che, bhagavAnA are...Avo vakhata maLyo, prabhu! A manuSyano deha kyAre Ave? ane emAM vItarAganI vANI ane emAM vItarAganA bhAva.! AhAhA...! Ave kALe nahi bese to kyAre besaze? prabhu kyAre A samaya maLaze? AhAhA. anaMtakALamAM rajhaLato duHkhI duHkhI duHkhI (che). bhramaNAmAM bhagavAnane bhUlIne bhramaNAmAM bhava kare che. huM AhAhA.! ahIM kahyuM, "evuM vastunuM svarUpa che. tethI jIva pudgalakarmano kartA nathI." A vastunuM svarUpa evuM che. AhAhA.! jIva A AMkhanI pAMpaNa halAve che ema traNakALamAM nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? AMkhanI pAMpaNa hale che e karmano udaya Avyo mATe hale che ema paNa traNakALamAM nathI. pAMpaNa samajAya che? AhAhA... bhAI A vAta to vastunuM svarUpa evuM che. AhAhA..! "tethI jIva pudgalakarmano kartA nathI." have 201 zloka che. (vasattatilakA) aikasya vastuna ihAnyatareNa sArdhaM sambandha eva sakalo'pi yato niSiddhaH / tatkartRkarmaghaTanAsti na vastubhede pazyantvakartR munayazca janAzca tattvam / / 9-201 / / khaMDAnvaya sahita artha:- "tat vastumenTe varturmaghaTanA na basti (tata) te kAraNathI (varaMtume) "jIvadravya cetanasvarUpa, pudgaladravya acetanasvarUpa' evo bheda anubhavatAM, (vastRvakarmaghaTanA) jIvadravya kartA, pudgalapiMDa karma evo vyavahAra (sti) sarvathA nathI. to kevo che ? "muna: banA: tattvam pazyanta' (muna: banA:) samyagdaSTi che je
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-201 183 jIvo te (tattvam) jIvasvarUpane (ardU pazyantu) 'kartA nathI' evuM anubhavo AsvAdo. zA kAraNathI ? yata: pravakSya vastuna: anyatareLa sArdha saloDapi sambandhaH niSiddha: va (yataH) kAraNa ke (kSya vastuna:) zuddha jIvadravyanuM (anyatareLa sArdha) pudgaladravya sAthe (satta: api) dravyarUpa, guNarUpa athavA paryAyarUpa (sambandhaH) ekatvapaNuM (niSiddha: (va) atIta-anAgata-vartamAna kALamAM vadhyuM che. bhAvArtha Ama che ke anAdinidhana je dravya jevuM che te tevuM ja che, anya dravya sAthe maLatuM nathI; tethI jIvadravya pugalakarmanuM akartA che. 9-201. (vasantatilakA) vastuna ihAnyatareNa aikasya sambandha eva sakalo'pi yato tatkartRkarmaghaTanAsti na pazyantvakartR munayazca janAzca sArdhaM niSiddhaH / vastubhede tattvam||6-201|| have ahIMyAM AvyuM. tyAM olAmAM sarva: avi' hatuM, ahIMyAM 'satopi' lIdhuM. munio ane je jano IzvarakartA mAnanArA che temane janamAM lIdhA che. ahIM beu artha ka2ze-munijana. paNa 'samayasAra'mAM evo artha lIdho che. muni ane IzvakartA mAnanArA beya, tamArI kartAnI dRSTi choDI dyo. AhAhA..! samajAya che kAMIM? e munijanano artha che, vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!)
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 kalAmRta bhAga-6 poSa vada 13, ravivAra tA. 5-02-1978. kaLaza-201 pravacana-224 kaLazaTIkA' 201 kaLaza. kAle kaLaza bolAya gayo che, eno zabdArtha. "tata varastumenTe skUrmapadanA na ti' zuM kahe che? te kAraNathI jIvadravya." A jIvavastu che te caitanya vastu che. jANana svabhAvathI bharelo caitanya che. jema sAkara mIThAzathI bharI che, aphINa kaDavAzathI bharyuM che ema A bhagavAna AtmA jIvadravya e caitanya svabhAvathI bharyo che, e caitanya svabhAva che. jJAyaka jANana-dekhana evo trikALI eno jJAyaka dhruva svabhAva, e caitanya ane "pugaladravya acetana..." karma je karma aMdara jaDa che, vAta e jaDanI levI che. zubhaazubhabhAva kare che ne eTale puNya-pApanA rajakaNo karmamAM karmaparyAya thaIne baMdhAya che. e karma che te acetana che. A zarIra acetana che, vANI acetana che. kahe che ke, cetana ane acetana evuM svarUpa, evo bheda anubhavatAM, zuM kahe che? benA pRthakupaNAnA bhedane anubhavatAM. beya bhinna che to beya bhinna che ema anubhavatAM. AhAhA.! "jIvadravya kartA, pudgalapiDa karma evo vyavahAra sarvathA nathI." AhAhA.! jIva ka ... mumukSu :- vyavahAra to che, nizcaya nathI. uttara :- vyavahAra paNa jUTho che ema ahIM to kahe che. evuM che, bhagavAnA vastu eka che emAM bIjI vastuno abhAva che ane bIjI vastumAM A AtmAno paNa abhAva che. jemAM) abhAva che te bIjI cIjano kartA kevI rIte thAya? samajAya che kAMI? sUkSma viSaya che. A DaoNkTara che moTA, A homiyopethI DaoNkTara che. bhAvanagarathI AvyA che. are.. bhagavAnA ahIM to kahe che, "samayasAra nATakamAM eka AvyuM che, "mUDha karma ko kartA hove, phala abhilASa dhare phala jove, jJAnI kriyA kare phala sunI, lage na lepa nirjarA dunI AhAhA...! zuM kahe che? eno artha zuM? "mUDha karmako. huM zarIranI kriyA karuM chuM ane jaDa karma mATI aMdara che tene huM karuM chuM, vANI huM karuM chuM ane huM lakhI zakuM chuM ane huM bIjAne paisA, lakSmI ApI zakuM chuM... AhAhA.! e mUDha jIva karma nAma e kAryano kartA thAya che. "mUDha karmako kartA hove, phala abhilASa dhare..." abhilASA dharIne. meM enuM kAma karyuM to mane enuM phaLa kAMIka maLaze. bhUla che. kAma karI zakato nathI to phaLa kyAMthI maLaze?
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 201 185 vastunI sthiti mATe che. e karuNAno zabda che. vyakti pratye to prema che, badhA AtmA bhagavAna che. samajAya che kAMI? e pachI kaheze. are. khedathI kahIe chIe, ema kaheze. are.! prabhu tuM AtmA cho ne nAthA tArI cIjamAM bIjI cIjano to abhAva che no ane bIjI cIjamAM tAro abhAva che. abhAva che to tuM bIjAnA bhAvano kartA kevI rIte thAya? AhAhA! sUkSma vAta che, bhagavAnA ahIMyAM to kahe che, ahIM to karma najIka che tenI vAta che. zarIra, vANInI vAta to lIdhI ja nathI. ahIMyAM to jeTalA rAga-dveSa, puNya-pApa AtmAmAM thAya che teTalA karmanI paryAyamAM vargaNA rajakaNanI che te karmarUpa paryAyarUpe thAya che to teno paNa kartA AtmA nathI. ajJAnI rAga kare. dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA bhAva e rAga che teno ajJAnI kartA thAya. kemake svarUpamAM to rAga che nahi. svarUpa to jJAna, AnaMda saccidAnaMda prabhu che to e zuddha caitanya svabhAva kAyamI asalI cIja e to dayA, dAna, vrata, vikalpa UThe che tenI paNa kartA nathI. AhAhAchatAM ajJAnI teno kartA mAne che paNa chatAM rAgano kartA mAnato hovA chatAM navA karmanI rajakaNanI avasthA baMdhAya che teno to te vyavahAra paNa kartA nathI. AhAhA.! sUkSma che, bhAI! A to vijJAnanuM vijJAna sUkSma che. DokTarane barAbara eka kalAka maLe che, ThIkA homiyopethI. AhAhA...! ahIMyAM kahe che ke, eka cIja AtmA caitanya che ane aMdara A karma, A dhULa paDI che ne aMdara? A puNyanA rajakaNa paDyA hoya ne aMdara? eno udaya Ave che to buddhi vinAnA mANasa hoya to tene paNa pAMca-pAMca lAkha pedA thAya. ame to joyA che ne buddhinA bAradAna samajyA? bAradAna nAma khAlI khokhA. buddhi vinAnA hoya topaNa pAMcapAMca lAkha mahine pedA kare che. che ke nahi, barAbara che ke nahi? tamArA A bhAI nathI? "malkacaMdabhAI nathI? "malkacaMdabhAIno dIkaro. juone pAMca karoDa, cha karoDa rUpiyA! hamaNA muMbaI gayA lAge che. khurazI upara besatA. malukacaMdabhAI'. buddhi kevI che I badhI khabara che amane. paNa pedAza moTI. pAMca-cha karoDa rUpiyAnI pedAza. eka mahinAnI keTalI? eka divasanI dasa hajAra-paMdara hajAranI pedAza, pedAza samajAya che? AmadAnI. emAM zuM thayuM? e koI buddhithI (nathI AvatA). e to pUrvanA paramANu baMdhAyA hoya), pUrve koI zubhabhAva thayA hoya, zubhabhAva to ekendriyamAM paNa thAya che, emAM koI navI cIja nathI. e zubhabhAva thayA hoya ane puNyanA rajakaNa baMdhAya gayA hoya ane puNya rajakaNano pAka thaIne jyAre kharavAnI taiyArI hoya to navA saMyogamAM lakSmI Adi dekhAya. e koI enA vartamAna prayatnanuM phaLa lakSmI che ema nathI. zeThA juo! A zeTha rahyA, karoDopati. hai? vastunI sthiti to AvI che ne, bhagavAnA ahIM mAno ke bahAra mAno, vastu to Ama che. AhAhA...! ahIMyAM to kahe che, jarI sUkSma vAta che ke, aMtaranA paramANuo je rajakaNa che,
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 kalazamRta bhAga-6 A phoTA pADe che ke nahi? bhaiyA. A amArA phoTA pADe che. phoTo pADe che to sAmethI rajakaNa ahIMyAM Ave che? pahelA nyAya samajo. phoTA pADe che ne? ahIMyAM barAbara phoTA paDe che to tyAMthI ahIMyAM rajakaNa Ave che? ahIMyAM rajakaNa che te potAnI paryAyathI pariName che emAM sAmo padArtha) to nimitta che paNa nimittathI ahIMyAM kaMI thayuM che ema nathI. sAmethI phoTo pADe che. amerikAmAM siMha thAya che. baso-baso siMha, AphrikAnA jaMgalamAM ene philmavALA (philma) levA jAya che. pAMca-pAMca lAkhanI moTara hoya). loDhAnA saLiyA hoya. siMha Ave to aMdara na karaDI zake. baso-baso siMhanA phoTA pADe. jo tyAMthI rajakaNa AvatA hoya to enA zarIra sUkAya jAya. jhINI vAta che, bhagavAna! ahIMyAM phoTA paDe che, ahIMyAM paramANunA bharelA rajakaNa che tyAM e paramANumAM e rIte pariNamana thaIne phoTo paDe che. e sAmI cIjamAMthI e rajakaNa AvatA nathI. samajAya che kAMI? AhAhA.! ema... A to dRSTAMta thayo. ema AtmA jyAre puNya ane pApanA bhAva kare che, zubhabhAva dayA, dAna, vrata, bhaktinA bhAva (ka) e vakhate sAme tyAM rajakaNa che e puNyarUpe pariNamI jAya che. ANe zubhabhAva karyA to tyAM puNyarUpe pariNamavuM thayuM ema nathI. AhAhA.! have A vAta evI che, prabhu! zuM karIe? samajAya che kAMI? phoTA paDe che e tyAMnA rajakaNane kAraNe paDe che. Ane kAraNe nahi. A vAta koNa mAne? pAgala jevI vAta che. DaoNkTara mATe ekavAra hamaNA kahyuM hatuM ke, A jamIna che ne jamIna? paga cAle che to jamInane aDatA nathI. bahu sUkSma vAta che. vijJAnanuM vijJAna sUkSma che. paga jamInane aDatA nathI ane paga cAle che. kemake paganA rajakaNa bhinna che ane jamInanA rajakaNa bhinna che to ekabIjAmAM abhAva che. abhAva che to aDe ema banI zakatuM nathI. sUkSma vAta che, bhagavAnA A to koIne daSTAMta daIe chIe, hoM! vAta to ghaNI moTI che. AhAhA.! samajAya che kAMI? asti che, je tattva asti che, che ane bIjI cIja paNa che to che e che, potAthI pariNamana kare che, palaTe che. parathI palaTe to pote potAnI paryAya vinAno rahyo. pratyeka padArtha potAnuM astitva rAkhIne vartamAnamAM palaTe che. e palaTavuM thavuM parane kAraNe che ema traNakALamAM nathI. sUkSma che, bhagavAnA vijJAnanuM vijJAna (che). A loko vijJAna kahe che e nahi A to sarvajJanuM vijJAna che. AhAhA...! koI ajJAnI ahIMyAM jeTalA zubhabhAva kare to teTalA pramANamAM zubha zAtApaNe puNyapaNe pariName, paNa pariName che to rAga teno karyA che ane karmanI paryAya thaI te tenuM kArya che ema nathI. AhAhA...! AvI vAta have. nizALamAM maLe nahi, DaoNkTaramAM kyAMya maLe nahi, vepArImAM maLe nahi. A zeTha moTA rahyA. che "sAgara"mAM vAta tamAre? "sAgaramAM A
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-201 vAta che? AhAhA..! prabhu ahIM to e kahe che, juo! cetanavastu e acetananI paryAyanI kartA kevI rIte hoya? ema kahe che. AhAhA..! samajAya che kAMI? A bhASA je thAya che tyAMnA rajakaNa 5ramANumAM zabda vargaNA, zabdanI vargaNA nAma paramANuno samUha, temAM te samaye zabda thavAnI paryAyano svakALa che to zabda thAya che, AtmAthI thAya che ane A be hoThathI paNa zabda thAya che ema nathI. 187 mumukSu :- jIbhathI to thAya ne? uttara HdhULamAMya jIbhathI thAya nahi. A to meM nAma na lIdhuM. AhAhA..! prabhu! vAta zuM karIe? vastu bhinna bhinna. bhinna cIjano bhinna kartA thAya to bhinna cIja rahI zake nahi. anaMta tattva che. AtmAo anaMta che ane anaMta rajakaNo che. jo anaMta anaMtapaNe potAnI avasthA-paryAyano kartA thAya to anaMtapaNe rahI zake. paNa anaMta che temAM A eno kartA ane pelo Ano kartA hoya to anaMta rahI zake nahi. AhAhA..! sUkSma vAta che. bhAI! A dharmanI vAta to bahu sUkSma che. A to hajI sAdhAraNa vAta che. sthULa sthULa vAta karIe chIe. AhAhA..! ahIM kahe che ke, bheda anubhavatAM,...' AhAhA..! jene jaDanI paryAya ane potAnI caitanyanI avasthA, paryAya eTale avasthA, e bhinna bhinna bhAse che. potAno bhinna anubhava karatA thakA. AhAhA..! IrmaghaTanA" jIvadravya kartA, pudgalapiMDa karma' evo vyavahA2 sarvathA nathI.' AhAhA..! bahu jhINuM, bApu! A to bhagavAna caitanya svarUpa che ne! AtmAmAM to caitanya svabhAva bharyo che ne! e anAdianaMta caitanyasvabhAvathI bharapUra bharelo paripUrNa che. bIjI bhASA kahIe to, zAstrabhASAthI kahIe to sarvajJa svabhAvathI ja AtmA bharelo che. sarva zabda na laIe to za' svabhAvathI bharyo che. jJa svabhAva e paripUrNa, paripUrNa akhaMDa abheda paDyo che. jJa' sAthe sarva' zabda lAgu pADIe to sarvajJa thAya che. e sarvaza svabhAvI AtmA che. AhAhA..! rAgano kartA ke potAnI paryAyano kartA kahevo e paNa hajI upacAra che. nirmaLa paryAyano kartA kahevo e paNa upacAra che. AhAhA..! kema upacAra che? ke, nirmaLa paryAya kArya ane AtmA kartA evo emAM bheda paDI gayo. e paNa upacArathI (kahyuM). nirmaLa pariNatino kartA, nirmaLano, hoM! samyagdarzana-jJAna-cAritranI je pariNati-avasthA, trikALanA avalaMbanathI thAya che chatAM kahe che ke, te paryAyano kartA te dravya nathI, vastu nathI. vastu paryAyanI kartA e to upacArathI, vyavahA2thI kahevAmAM Ave che. to pachI rAgano kartA AtmA thAya ane jaDanI paryAyano kartA AtmA thAya e mAnyatA moTo mithyA bhrama che, ajJAna che. AhAhA..! samajAya che kAMI? AhA..!
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 kalazAmRta bhAga-6 juo! ahIMyAM AvyuM ne? 'to kevo che?"munaya: banA: tattvam puratu munaya: banA: AmAM artha eka ja karyo che. olAmAM be karyA che. munio ane jana. jana eTale je koI jagatano kartA mAne che, huM Ane karuM chuM, Ane karuM chuM e janamanuSyo. ane "muna: jainanA muni ke samakitI. e beya lIdhA che, ahIMyAM eka lIdho che. "samayasAramAM arthamAM be lIdhA che. "muna: banA: zabda che ne? "muna: nAma samyagdaSTi jIva. AhAhA...! nA. eTale jIva ema lIdhuM che ane mULa "samayasAramAM, mULa to jarUra to benI jarUra che-"pUnaH ganA: kAraNa ke tyAM pATha evo che ne ke, A kartA che. Izvara jagatano kartA che ema mAnanArA jano tame Ama na mAno, choDI dyo. ema kahe che. ane "munaya' nAma jenanA mANaso tame paranA kartA cho ema na mAno. evI vastunI sthiti nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? munayaH banA: "samyagdaSTi che je jIvo te jIvasvarUpane "rtA nathI evuM anubhavo." AhAhA...! A jarI sUkSma vAta che. zuM? ke, bhagavAna AtmA e rAgano kartA paNa nathI ema anubhavo. anubhavo nAma caitanya je AnaMda svarUpa bhagavAna che, jJAna ane AnaMda svabhAva che tene anusarIne thAva. je caitanya bhagavAna AnaMda saccidAnaMda prabhu tene anusarIne bhavo, anubhavo. paNa rAgane anusarIne rAganA kartA na thAva. AhAhA..! "devIlAlajI vAta AvI jhINI, bApu! zuM kahIe? darekanuM spaSTIkaraNa karI zakAya che paNa A thoDuM thoDuM (kahIe chIe). ATaluM badhuM spaSTIkaraNa) karavA jaIe to lAMbu cAle nahi. AhAhA...! vastusthiti evI che. AtmA svataMtra che ane paramANu paNa svataMtra che. eka eka paramANu-Point. AhAhA...! pakSaghAta thAya che to AtmA halAvI zake che? zarIrane halAvI zake che? DokTarA A pakSaghAta thAya che ne? AtmA to che aMdara. e AtmAnuM kArya che ja nahi. AhAhA. paNa ajJAnI mAne che ke huM Ama paga calAvuM, Ama calAvuM ne Ama calAvuM. mumukSu :- pagamAM khAlI caDe tyAre halAvI zakato nathI. uttara :- khAlI caDe toya halAvI zakato nathI. A khAlI samajyA? A paga (zUnya thaI jAya). jarIka Ama cAlI zake nahi. amAre ahIMyAM khAlI kahevAya che. e paNa jaDanI dazA che, bhagavAnA AhAhA.! tArAthI thaI nathI ne tArAthI rokAtI nathI ane tArAthI thatI nathI. AhAhA...! vastu AvI che. A to sarvajJathI, lojIka-yuktithI paNa e siddha thaI zake che. nyAyamAM 'ni dhAtu che. ni jAya. laI javuM, dorI javuM. jevI vastunI maryAdA che te rIte jJAnane dorI javuM tenuM nAma nyAya kahevAya che ane e nyAya lokottara nIti che. lokottara nIti! A jagatanI nIti, laukika sajjanatA e bIjI cIja che. AhAhA.! ahIMyAM kahe che ke, lokottara nIti evI che ke potAnI Atma cIja e karma, aMdaranI
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 201 189 vAta ahIM to lIdhI che, jeTalA pramANamAM rAga-dveSa kare teTalA pramANamAM tyAM karmanI avasthA thAya. chatAM e karmanI avasthAno kartA AtmA nathI. to pachI najIkamAM AvuM bane che teno paNa kartA nathI to dUra zarIra, vANI, mana teno AtmA kartA thAya, halAvI zake, bolI zake che, bIjAne paisA ApI zake che, huM bIjAne ApI zakuM chuM ane rAkhI zakuM chuM, mithyAdRSTi ajJAnIno bhrama che. samajAya che kAMI? sUkSma vAta che, bhAI! hai? mumukSu :- karma to dekhAtA nathI. uttara :- karma dekhAtA nathI paNa A dRSTAMta na ApyuM? dekhAtA nathI paNa daSTAMta ApyuM ne ke, buddhi sAdhAraNa hoya chatAM pAMca lAkha pedA kare. temAM) zuM dekhAya che? amane to ghaNA anubhava che. amArA bhAI hatA ne? bhAgIdAra. sAdhAraNa buddhi (chatAM) be-be lAkha pedA karatA hatA. amArA kuMvarajIbhAI bhAgIdAra hatA ne? phaInA dIkarA. dukAna hatI ne? pAlejamAM amArI be dukAna hatI. meM pAMca varSa dukAna calAvI hatI paNa nAnI uMmara, 17 thI 22. sattara varSe moTI dukAna calAvI. be dukAna che, hajI dukAna che, moTI dukAna che, atyAre moTI dukAna che. trIsa-pAMtrIsa lAkha rUpiyA che. traNa-cAra lAkhanI pedAza che. beya dukAna che. pAleja bharUca ane vaDodarAnI vacce. amArA bhAgIdAra hatA e buddhivALA kevA hatA I amane khabara che. hai? mumukSu :- I to moTA zeTha. uttara - amArA "rAmajIbhAIe eka pherI mazkarI karI hatI. kuMvarajIbhAI ahIM AvatA hatA. tamane keTalI vAra zeTha kahe? bhAI tyAre kahe, pAMcaso vAra kahe. A kahe. hajAra vAra kahe. AvA, javAbeya detA AvaDe nahi ane be-be lAkha varSamAM pedA kare. be lAkhA e vakhate, hoM! agiyAra-bAra varSa pahelA gujarI gayA. atyAre chokarAo che. vadhAre pedA kare che, traNa-cAra lAkha pedA kare che. trIsa-pAMtrIsa lAkha rUpiyA che. amArI be dukAna hatI. dhULamAMya koInI dukAna nathI ne paisA paNa nathI. arara....AvI vAta che. ahIM to kahe che ke, eka rajakaNane paNa eka AtmA calAvI zake e traNakALamAM banatuM nathI. AhAhA.! Avo mArga che). "muna: banA: "evuM anubhavo..." eTale zuM kahe che ke, rAgano ane paranI kriyAno kartA nathI. tuM akartA cho to evA jJAnasvarUpane anubhava. AhAhA.! parano kartA nathI to paranA kartApaNAthI buddhi uThAvI le ane akartA bhagavAna AtmA AnaMda svarUpa che tyAM dRSTi lagAvI de ane teno AsvAda le. AhAhA.! tene AsvAdo-AtmAnA AnaMdano svAda lo. rAganA kartApaNAmAM to mithyAtvano svAda, AkuLatAno-duHkhano svAda che. AhAhA.! bhAre AvI vAtuM, bhAI samajAya che kAMI? rAgano ane karmano kartA mAnavAmAM mithyAzraddhAno, AkuLatAnuM-duHkhanuM vedana che. AhAhA.! AvI vAtuM che.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 kalAmRta bhAga-6 ahIM AcArya mahArAja karuNA karIne kahe che, AhAhA...! che ne? "AsvAdo. AhAhA...! "pazyantu "karUM pazyantanI vyAkhyA karI. "vartI tame juo arthAt rAga ane paranI paryAyano kartA nathI ema "varNa dekho. AtmA akartA che tema anubhavo. AhAhA.! samajAya che kAMI? sUkSma vAta to che, bhAI! amane to badhAnI khabara che ne AkhI duniyAmAM zuM cAle che (khabara che). A to 88 varSa thayA. amArI to AkhI jiMdagI, 70 varSathI to Ama ja cAle che. nivRtti, dukAna upara paNa ame to nivRtta ja rahetA hatA. pitAjInI dukAna hatI. AhAhA.! ame to bahu joyuM che, AkhuM hindustAna (pharyA chIe). dharma kahenArA, bolanArA ne sAMbhaLanArA ne kaMIka joyA che. AhAhA...! A mArgabhAI! zuM kahIe? ahIMyAM kahe che, "karUM pazyanta AhAhA.! saMto AnaMdane vedanArA prabhu, atIndriya AnaMdanA anubhavIo. AhAhA.! "anubhavane eTaluM re AnaMdamAM rahevuM zarIranI nAnI umara hatI, dasa varSanI, agiyAra varSanI hatI. sIttera, boMtera, paMcotera varSa pahelAnI vAta che. amArI joDe-pADozI hatA. pADozI samajyA ne? paDosI. e brAhmaNa hatA paNa amArI mAtAjInuM je piyara hatuM tyAMnA hatA eTale mAmA kahetA hatA. mULajImAmA kahetA hatA. e jyAre hAya tyAre eTaluM bolatA hatA. dasa varSanI amArI uMmara hatI tyAranI vAta che, A to 75 varSa pahelAnI vAta che. "anubhavIne eTaluM re AnaMdamAM rahevuM re, bhajavA paribrahmane bIjuM kAMI na kahevuM re....' A to ApaNI gujarAtI bhASA. "anubhavIne eTaluM..." A zuM kahe che? kIdhuM, A bole che zuM A? mAmA. A to poNoso varSa pahelAnI vAta che. eneya khabara na maLe. bhASA bole. olA lUgaDA badale ne zuM kahevAya che? kapaDA. ene kapaDAnuM nAma hoya. dhAbaLI nAnI hoya. A bolatA hoya, "anubhavIne." A kahe che zuM A? "anubhavIne eTaluM....' e ahIM kahe che, he prabhu! "gavarnI pazyanta AhAhA. eTale? arthAt zubha-azubharAga Ave che tenA uparathI lakSa choDI de. e tArI cIja nathI, tArAmAM nathI, tuM emAM nathI. AhAhA...! A te kaMI vAta che! rAga, dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma thAya che, bhAva vikalpa UThe che, vRtti UThe che e vRtti rAga che temAM tuM nathI. kemake temAM tuM hoya to rAga chUTI jAya che ane tuM to rahe che. rAga ane tuM eka hoya to rAgano nAza thaI jAya che ane tAro nAza nathI thato, tuM to avinAzI rahe che. to rAgamAM tuM nathI ane tArAmAM rAga nathI. ema "varUM pazyantu. AhAhA.! samajAya che kAMI? vAta to gaMbhIra che, prabhu! zuM thAya? AhAhA...! bhagavAna che badhA, aMdara prabhu che. bahAra paryAyamAM-avasthAmAM bhUla che, vastu to vastu che. zeraDIno rasa. zeraDI samajAya che? gannAno rasa ane kUcA beya bhinna cIja che. pIle to rasa judo paDI jAya ane kUcA judA paDI jAya che. kUcA kahe che ne? paMDitajI zuM kahe che? A zeraDInA kUcA. zeraDI-gannA. ema Atmarasa, AnaMdarasa
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 201 191 ane puNya-pApa ne zarIranA kUcA bhinna che. AhAhA...! kUcA kahe che ne? AhAhA...! "vaC pazyanta' prabhu! tuM paradravyano kartA thaI zakato nathI. tenI sAthe ame to ema paNa kahIe chIe ke, tAro rAga paNa tArI cIja nathI. AhAhA...! jema parano kartA thaI zakato nathI, e to sthULa vAta thaI, paNa aMdaramAM puNya-pApanA bhAva che tenI paNa kharekhara racanA karanAro tuM nahi. tuM (kartA) mAna to ajJAna che. AhAhA! "jhaverUM pazyanta AhAhA.! saMtonI vANI to juo! prabhu! tuM akartA cho. e zubha-azubhabhAvane racanAro paNa nathI. paranI kriyA karanAro nathI (ema) ekavAra "pazyanta tuM aMdaramAM dekha to kharo. AhAhA...! aMdara AnaMdakaMda prabhu che. zuddha cidAnaMda AtmA che. AhAhA.! samajAya che kAMI? AsvAdo" che ne? "pazyanta AhAhA.! anubhavo. "pazyanta anubhavo. "pazyantu A svAdo. AhAhA...! jhINI vAta che, prabhu! ekavAra khyAlamAM to vAta lyo. AhAhA...! kahe che ke, tuM eka cIja cho ke nahi? che to enI koI zakti-sAmarthya che ke nahi? vastu che to vastuno koI svabhAva che ke nahi? jema vastu trikALI che to teno sva-bhAva, bhAvavAnano svabhAva, svabhAvavAnano svabhAva. jema trikALI svabhAvavAna che ema svabhAva trikALa che. temAM jJAna, saccidAnaMda, AnaMda, zAMti Adi trikALI svabhAva che. trikALI svabhAvamAM dRSTi karIne kabuddhi choDIne akartApaNAno anubhava karo to tane zAMti maLaze, dharma thaze ane janma-maraNa maTaze, nahitara janma-maraNa maTaze nahi. AhAhA...! AvI vAtuM che. samajAya che kAMI? AhAhA..! "qzyanta' ohoho...! gajaba vAta kare che ne dekho dekho eTale A dekho. aMdara caitanyamUrti bhagavAna che tene vartamAna dazAmAM je rAgane tuM jove che ane kartA mAne cho, e choDI de ane tArI vartamAna dazAmAM dazAvAnane dekha. AhAhA.! dhIrAnA kAma che, bApu A to. A kAMI koI paMDitAI bhaNI jAya ne moTA vyAkhyAna ApatA AvaDe mATe... e cIja nathI. AhAhA! samakitIne-jJAnIne vyAkhyAna detA na paNa AvaDe, eTalo kSayopazama na hoya to na paNa karI zake. enI sAthe saMbaMdha nathI. samajAya che kAMI? AhAhA...! A to aMdara mAlanI vAta che. prabhu A manuSyapaNuM tane maLyuM, A eka eka paLa jAya che. prabhu! mahAkiMmatI jAya che. AvuM manuSyapaNuM maLavuM anaMta kALe muzkela che. emAM A kartApaNuM che. paranA kartApaNAno abhAva ane potAnI anubhUtinI payayanuM kartApaNuM, e tAruM kArya che. samajAya che kAMI? AhAhA...! che? "zA kAraNathI?" "yata: anya vastunaH manyatare sArdha saMvarano sampanya: niSiddha: vara zuM kahe che? eka cIjamAM bIjI "kanyatare'. bIjI cIja sAthe "savanodavi sampanyA. emAM jarI sUkSma vAta che. zuM? ke, bhagavAnaAtmA ane puNya-pApanA bhAva ane karma, AtmAmAM
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 kalazAmRta bhAga-6 e beno tAdAmya saMbaMdha che ja nahi. tAdAbhya saMbaMdha eTale? jema agni ane uSNatA e tAdAbhya saMbaMdha che. sAkara ane mIThAza e tAdAbhyatadda-Atma tat svarUpa saMbaMdha che. ema AtmAno ane puNya-pApanA bhAvano ane karmano tAdAbhya-tat svarUpa nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? bhAI! bhASA to sAdI che paNa bhAva to A to alaukika che. jema agni ane uSNatA e tAdAbhyatat svarUpa che. uSNatA ane agni beya eka che, tAdAbhya saMbaMdha che. ema AtmAmAM ane AtmAnA AnaMdamAM tAdAbhya saMbaMdha che paNa AtmAne ane rAgane ne karmane tAdAmya saMbaMdha nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? AvI vAta che. yazapAlajI! AhAhA...! ghaNA premathI sAMbhaLe che. vAta to AvI che, bhagavAnA AhAhA.! kahe che? prabhu! tane AvuM manuSyapaNuM anaMta kALe maLyuM. manuSyanI vyAkhyA to "gommadasAramAM ema kahe che, jJAyate iti manuSya. jANavuM, AtmAno anubhava karavo e manuSya che. AhAhA...! nahitara manuSya svarUpe mRgA caraMti. manuSyarUpe mRgalA-haraNiyA che. haraNa kahe che? mRgalA. ApaNe nathI AvatuM? manuSyarUpe mRgA carati. manuSyarUpe mRgalA-haraNiyA che. AhAhA...! ahIMyAM to bhagavAna AtmA, AhAhA! ane teno jJAna ane AnaMdano AtmA sAthe tAdAsya taddarUpa saMbaMdha che. agni ane uSNatAnI peThe, sAkara ane mIThAzanI peThe. sonAmAM suvarNa ane pILAza, cIkAzanI peThe tAdAmya saMbaMdha che. ema bhagavAnaAtmAmAM jJAna ane AnaMdano tAdAmya saMbaMdha che, tasvarUpamAM. rAga puNya-pApanA bhAvano ane karmano, zarIrano AtmA sAthe tAdAmya saMbaMdha nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? eka vAta. 'AlApa paddhatimAM e AvyuM che. AlApa paddhati eka zAstra che ne? emAM AvyuM che. meM emAthI lakhyuM che. te di vAMcatA vAMcatA thoDuM lakhyuM che. tAdAbhya saMbaMdha guNaguNI bhAva. zuM kahe che? ke, AtmA guNI che ane rAga eno guNa che ema nathI. AhAhA.! jema sAkara guNI che, mIThAza guNa che. tema emAM mela che, e guNI sAkara che, mela teno guNa che ema nathI. nyAya samajAya che? lojIkathI to vAta cAle che. nyAyamAM ni dhAtu che. ni (eTale) laI javuM. vastunI sthiti che tyAM jJAnane aMdara dorI javuM. AhAhA...! jhINI vAta to che, bhAI! eNe anaMtakALathI karyuM nathI. A bahAranI hoLImAM meM karyuM... olAmAM eka Ave che. meM kartA meM kinahI kaisI, kaba lo kahe jo aisI' e Ave che, samayasAra nATakamAM Ave che. samajyA? huM kartA, meM AvuM karyuM, Ama karIza, Ama karIza. paNa bhAI! zuM karyuM teM? konuM karIza? "kAMtibhAI! meM kartA meM kinahI kaisI, kaba lo kahe jo aisI.' zabda bhUlI javAya che, zabda yAda rahe nahi. pahelA bahu vAMcatA tyAre yAda rahetuM. "samayasAra nATaka' to saMpradAyamAM vAMcatA. AhAhA...! samajAya che kAMI? ghaNA zabdo che, aMdarathI AvI jAya. "samayasAra nATakamAM hatuM. "jJAnI kriyA kare phaLa sunI lage na
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 201 193 lepa nirjarA dunI e kahyuM hatuM ne? mUDha karma ko kartA hove, phaLa abhilASa phale jaba jove, jJAnI kriyA kare phaLa zUnya' rAga Ave che, jANe che. e huM nahi, mArI cIja nahi. lage na lepa nirjarA duni' duni (zabda) to padyanI sAthe meLavavA mATe kahyuM. asaMkhyaguNI nirjarA thaI jAya che. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIMyAM kahe che, tAdAsya saMbaMdha nathI, guNa-guNI saMbaMdha nathI. bhagavAna AtmA guNI eTale guNavALo ane rAga teno guNa, AtmA guNI ane zarIra teno guNa, AtmA guNI ane karma teno guNa, ema nathI. AhAhA. bhagavAna AtmA to AnaMda ane jJAna teno guNa che. e guNa ane AtmA guNIne tAdAmya saMbaMdha che. e guNa-guNIno bhAva che. AhAhA.! karmanI sAthe guNa-guNIno bhAva nathI. che? lakSa-lakSaNa bhAva. lakSaNa rAga ane lakSa AtmA, ema nathI. AhAhA. "AlApa paddhatimAM che. samajAya che kAMI? dayA nAmano vikalpa e lakSaNa ane AtmA lakSa, ema nathI. jJAna lakSaNa ane AtmA lakSa, ema che. AhAhA...! ema karma lakSaNa ane AtmA lakSa, ema nathI. AhAhA! lakSa-lakSaNa bheda che. samajAya che kAMI? bIjuM lakhyuM che, vAcya-vAcaka bhAva. acetana zabda e vAcaka che ane tenuM vAcya cetana che, ema nathI. jema sAkara bole che ne sAkara traNa akSara che. tenuM vAcya zuM? sAkara padArtha. paNa jhera zabdanuM vAcya sAkara che? jhera zabdanuM vAcya to jhera che. ema rAga vAcaka che ane AtmA tenuM vAcya che, ema nathI. AhAhA.. samajAya eTaluM samajavuM, prabhu tArAmAM to zakti to anaMtaguNI anaMta che, prabhu eka kSaNamAM kevaLajJAna tye eTalI tAkAta paDI che aMdara. eka kSaNamAM kevaLajJAnA AhAhA...! paramAtmA thaI jAya, prabhutuM eTalo cho paNa tane tArI pratIti, vizvAsa nathI. bahAranA vizvAsa Ave. A zuM tamAre kahevAya? kvinAIna kvinAIna thoDI le to tAva maTI jaze, eno vizvAsa (Ave). kvinAIna kahe che ne? bhAI e tye to tAva maTI jAya. eno ene vizvAsa Ave. bIjI rIte laIe. moTo koLiyo ahIM salavAya jaze enI zaMkA ene paDatI nathI. emAM niHzaMka che ke, A laIe chIe e barobara aMdara cAlyuM jaze. aMdara joyuM nathI ke kyAM jAya ne zuM jAya che? koLiyo le che ne? AhAra... AhAra. kyAM jAya che ne kema jAya che? emAM niHzaMka che. e to nIce jaze ane barAbara pacI jaze. paNa A kANuMbANuM haze ne ATalo moTo loco paDe che aMdara salavAya jaze ke nahi? karavA lAyaka karyuM nahi ane nahi karavA lAyaka karIne corAzI lAkha yonimAM rakhaDe che. AhAhA...! samajAya che kAMI? vAcaka-vAcya kahyuM ne? vizeSa-vizeSaNa bhAva. vizeSa-vizeSaNa zuM kahe che? vizeSa AtmA ane vizeSaNa rAga, ema paNa nathI. vizeSa-vizeSaNa kahe che ne? jema dravya vizeSa che to guNa tenuM vizeSaNa
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 kalazAmRta bhAga-6 che. AtmA dravya vastu che e vizeSa che ane vizeSaNa eTale jJAnaguNa vizeSaNa che. ema AtmA vizeSa che ane rAga vizeSaNa che, ema nathI. AhAhA. samajAya che kAMI? te di utArI lIdhuM che. olA "AlApa paddhatimAMthI. A saMbaMdha nathI ema kahyuM ne? to tyAM saMbaMdha lIdhA che. 'AlApa paddhati che ne? bahu sUkSma. AhAhA! vizeSa-vizeSaNa. bhagavAna AtmA vizeSa che ane tenuM vizeSaNa zuM? ke, jJAna, darzana, AnaMda e tenA vizeSaNa che. jANana, dekhana, AnaMda e vizeSaNa che ane vizeSa AtmA che. ema AtmA vizeSa che ane rAga vizeSaNa che ema nathI. AhAhA! samajAya che kAMI? sUkSma che paNa thoDuM thoDuM to kahIe chIe. A to Akho saMsAra uthalAvI nAkhe, bhAI! anaMta kALanuM paribhramaNa e te kaMI sAdhAraNa vAta che? AhAhA...! navamI raiveyaka jaina sAdhu thaIne anaMtavAra gayo chatAM samyagdarzana zuM cIja che tenI khabara nahi. AhAhA...! hajAro rANI choDI, hajAro rANI, rAjapATa choDyA, kuTuMba choDI ekalo jaMgalamAM rahyo. paMca mahAvrata lIdhA paNa AtmA AnaMdakaMda prabhu che, rAgathI bhinna che evo anubhava na karyo. kartAbuddhi tyAM rahI gaI. AhAhA..! vizeSa kaheze, lyo! (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) poSa vada 14, somavAra tA. 6-02-1978. kaLaza-201, 202 pravacana-225 201 (kaLaza), ahIMyAM sudhI AvyuM che. pharIne thoDuM laIe. "tat vastumere rrarmavadanA na stara siddhAMta. vastumAM bhinnatA che tyAM kartA-karmapaNuM ghaTatuM nathI. be bhinna vastumAM kartA-karmapaNuM (arthAtu) A kartA ane A tenuM kArya, ema ghaTatuM nathI. kemake dareka padArtha svataMtra potAnI paryAyanuM pariNamana karanArA (che). tenuM kArya bIjo padArtha) kare evI vastunI sthiti nathI. vastuno niyama ja nathI. e kahyuM. kahyuM ne? jIvadravya cetanasvarUpa, pudgaladravya acetanasvarUpa evo bheda anubhavatAM." evI bhinnatAne jANatA ane anubhavatAM. AhAhA...! "rphavarmapadanA "jIvadravya kartA, pudgalapiMDa karma evo vyavahAra sarvathA nathI." vyavahAra sarvathA nathI. AhAhA.. kemake paranI sAthe saMbaMdha
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 201 195 kahyo ne (eTale) vyavahAra thaI gayo ne? kartA AtmA ane padravyanI paryAya kArya, to e to vyavahAra thaI gayo. paradravya thaI gayuM ne eTale vyavahAra. e vyavahAra paNa sarvathA nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? vyavahAra paNa nathI. vyavahAra kyAMthI Avyo? jhINI vAta che, bApu anaMta padArtha potAnI svayaM paryAyapaNe, SakArakapaNe vartamAna paryAya pariName che. paryAya SakArakapaNe pariName che, hoM! cAhe to vikAra ho ke cAhe to avikAra ho. ahIM vikArano to niSedha karaze, svabhAvanI apekSAe. jagatamAM chae dravya ane tenI vartamAna paryAya e SakArakarUpe vikAranA ke avikAranA SakArakarUpe pariNamana svataMtra e samayanI sthiti che. emAM bIjo ene kare, enA dravya ane guNa paNa kare nahi to bIjo kare evuM kyAMthI AvyuM? ema kahe che. AhAhA.. kemake paryAya eka samayanI paNa sat che, ahetuka che. teno koI hetu nathI). che eno hetu zo? cAhe to vikRta avasthA ho ke cAhe to avikRta ho. e potAnA SakAraka-kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna, adhikAraNa tenAthI pariName che e vastunuM svarUpa che to e vyavahAra sarvathA nathI. parakarmanuM kAMI kare, ahIM to karmanI vAta levI che, karma je najIkanA saMbaMdhamAM che teno paNa kartA nathI to dUra kSetre rahelI cIjano, enI paryAyano kartA AtmA nathI. AhAhA...! to kevo che?" "munaya: banA: "karUM pazyantu ahIMyAM "munaH nanAno artha eTalo lIdho che. samyagdaSTi jIva ema lIdhuM che ane ApaNe "samayasAramAM munaya? eTale saMto, sAcA muni ane jano eTale kartA mAnanArA jana. be artha lIdhA che. samajAya che kaI? munaya: banA: muni ane jana. je laukika vaiSNava kartA mAne che e jIvo paNa padravyano kartA na mAno. samajAya che kAMI? ahIM eka artha karyo-"muna: nanA: nyAM jayacaMdrajI paMDite be artha karyA che. ane be artha che e barAbara che. kAraNa ke e viSNu kartAnuM cAlyuM Ave che ne. samyagdaSTi che je jIvo te jIvasvarUpane "kartA nathI AhAhA...! karmano kartA to nathI paNa nizcayathI to rAgano kartA paNa nathI. e mATe paheluM kahyuM hatuM te pahelA? ke, jIvadravya to cetanasvarUpa che ema kahyuM hatuM. rAgarUpa che ke (jaDa)rUpa che ema nahi), e to cetanasvarUpa che. jJAyaka svabhAva che. e jJAyakabhAva parane kevI rIte kare? AhAhA. to "vA pazyanta " pazyantanI vyAkhyA "kartA nathI evuM anubhavo-AsvAdo." AhAhA.! parano, rAgano kartA paNa nathI e to cetanasvarUpa che, evI dRSTivaMta he jIvo. akartA joIne "pazyantu (arthAtu) potAnA svarUpane anubhavo. AhAhA! samajAya che kaI? sUkSma vAta che, bhagavAnA vAta to evI che, zuM thAya emAM? "karUM pazyantanI vyAkhyA ke, rAgano paNa akartA dekho. eno artha ke AtmA AnaMda svarUpa che teno AsvAda lo. AhAhA.! samajAya che
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 kalazAmRta bhAga-6 kAMI? A to kAle cAlI gayuM che ApaNe, A to "caMdubhAI AvyA che eTale pharIne zarU karyo. samyagdaSTi jIva anubhavo. akartA dekho. "pazyanta dekho. arthAt rAgano paNa kartA nathI, akartA dekho. arthAt AtmA rAgano akartA che to AtmAnA AnaMdano AsvAda lo. AhAhA...! samajAya che kAMI? thoDA zabdomAM to bahu bharyuM che, bhagavAnA A saMtonI vANI eTalI sUkSma che. adhyAtma vAta. AhAhA...! jyAre rAgano akartA dekho ema kahyuM) eno artha e ke potAnI dRSTimAM svabhAva Avyo to svabhAvanI dRSTithI potAnA akartApaNAno anubhava karo. arthAt AnaMdano... AhAhA.! rAga che te AkuLatA hatI, e AkuLatAno akartA dekho. tyAM eno artha ke AnaMdanuM vedana karo. AhAhA.! "caMdubhAI! AvI vAta che. A duniyA sAthe kAMI carcA-vAde pAra paDe evuM nathI. e to kAle kahyuM hatuM ne? samayasAramAM AvyuM ne? svayaM sva ane parasamaya sAthe vAdavivAda karIza nahi prabhu mArga evo che, nAthA ke, kyAMya zabda pAra paDe evuM nathI. AhAhA.! svasamaya ane parasamaya sAthe vAda, vacanavivAda karIza nahi. AhAhA... bhagavAna AtmA jyAre cetanasvarUpa che to rAgano akartA joyo to eno artha ema thayo ke potAnA AnaMdano kartA thAya ane kartAnuM karma AnaMda ho. e paNa upacArathI kahevAmAM Ave che. emAM eTalo bheda paDyo ne ke AtmA kartA ane AnaMdano svAda lenAruM karma. AhAhA.! e pahelA AvI gayuM che, pahelA kaLazamAM AvI gayuM che. upacArathI kartA, pahelAmAM AvI gayuM che. potAnI pariNatino kartA paNa upacArathI che. bheda paDyo ne? (eTale). e pahelA AvI gayuM che. AhAhA.. AvI vAtuM che. A to ekalo bhagavAna paramAnaMda svarUpI prabhuAhAhA...! e cIja svAbhAvika trikALI AnaMda cIja e vikRta avasthAne kema kare? AhAhA...! ane vikRta avasthAne na kare to AnaMda avasthA prabhu (ene kare). para upara to dRSTi rahI nahi. rAga, dayA, dAna, vratAdino paNa karyA nathI. AhAhA. enA uparathI dRSTi uThI gaI. huM teno) racanAro chuM, e dRSTi to uThI gaI to dRSTi dravya svabhAva upara AvI. bhagavAna to cetana ane AnaMda svarUpa che prabhu to. to AnaMdano anubhava karo. AhAhA...! devIlAlajI! sUkSma che paNa prabhu! mArga to A che. AhAhA...! AmAM koI mATe nAnAmoTA zarIranI ke nAnA-moTA AyuSyanI kaMI jarUra nathI. hai? AhAhA..! tema bhaNatara ghaNuM che to A samajAya evI koI A cIja nathI. AhAhA...! A to bhagavAna... oluM Ave che ne? "zivabhUta" aNagAra, nahi? "zivabhUtine? mA-rUSa ane mA-tuSa, eTaluM yAda nahotuM rahetuM. gurue eno artha eTalo kahyo ke, vItarAga tAtparya. prabhu! koI pratye roSa nahi, koI pratye saMtoSa nahi, rAga nahi. mA-rUpa, mA-tuSa. eTalA zabda paNa yAda na rahyo. paNa
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 201 197 tenuM tAtparya vItarAgatA hatuM e aMdaramAM bhAvabhAsana thaI gayuM. samajAya che kAMI? e zabdo paNa eTalA yAda na rahyA. ane eka strI aDadanI dALa ane zuM kahevAya che? chIlakA! amAre ahIMyAM ApaNe zuM kahevAya che dALane? chaDIdALa kahe che amAre ahIMyAM. chaDI. chaDI, dhoLI. e photarA kADhe pachI sapheda rahe ne? ene chaDIdALa kahe che. eka bAI Ama uparanA photarA kADhI nAkhatI hatI. koIe ene pUchyuM, zuM karo cho? bA! (eNe kahyuM ke, photarA kADhuM chuM ane aDadane judA karuM chuM. eTaluM sAMbhaLyuM. (aMdara bhAvanuM) bhAsana to hatuM. sAMbhaLyuM ane aMdara vikalpa-photarA thoDA hatA, photarA AhAhA.! huM to zuddha caitanyaghana bhagavAna chuM). aMdara UtarI gayA (ane) kevaLajJAna thaI gayuM. AhAhA...! mumukSu :- to to pachI A abhyAsa karavAnI kAMI jarUriyAta ja nathI ne? uttara :- paNa jene bhAna nathI tene to pahelA abhyAsa karavo paDaze ne? jene ghaNA zalya che, viparIta zalya ghaNA che, teTalA pramANamAM tene abhyAsa karIne viparIta zalya kADhavA paDaze ne! emane to koI viparIta zalya hatA nahi. samajAya che kAMI? asaMkhya prakAranA mithyAtva ne gRhIta mithyAtva ane agRhIta mithyAtva asaMkhya prakAranA che. sUkSmapaNe anaMta prakAranA che. kyAM kyAM enI pakaDa che tene choDavA jJAna to karavuM paDaze ne? jene chUTI gayA che tene khalAsa thaI gayuM che. AhAhA...! samajAya che kAMI? anAdikALathI tattva zuM cIja che eno abhyAsa to aMtaramAM karyo nathI to eNe svalakSe zAstrano abhyAsa karavo, ema pravacanasAramAM cAlyuM che. pravacanasAra'. bIjo adhikAra zarU karatA, "zeya adhikAra' zarU karatA 93 gAthAmAM (kahe che). 92 gAthA (sudhI) jJAna adhikAra che pachI 93 thI zeya adhikAra che. zeya adhikArano abhyAsa karo, e paNa svalakSe karavo, ema kahyuM che. kahyuM che ne "caMdubhAI? AhAhA...! ane e zeya adhikAramAM ema lIdhuM che ke, zeyanuM svarUpa evuM che, joke zeya adhikAra kahyuM che paNa jayasenAcArye to ene samakitano adhikAra kahyo che. pahelA 92 gAthA sudhI jJAnano adhikAra, pachI 108 gAthA samakitano adhikAra ane pachI caraNAnuyoga, ema traNa (adhikAra) che. mAre to bIjuM kahevuM hatuM ke, e zeyanA adhikAramAM 101 ane 102 mAM ema lIdhuM ke, zeyanuM svarUpa ja evuM che ke je kSaNe je paryAya utpanna thavAvALI che te utpana thaze. evuM zeyanuM svarUpa che. koI bIjAthI utpanna thAya, dravya-guNathI nahi ane parathI paNa nahi. AhAhA..! e zeya adhikAra che ane garbhita rIte samakitano adhikAra che. e to jayasenAcArye spaSTa karI dIdhuM che ke, A samakitano ja adhikAra che. kemake jevI vastu che evI jJAnamAM, khyAlamAM pratIta Ave to samyagdarzana thAya che. samajAya che kAMI? zeya adhikAramAM ema kahyuM ke, joya AvuM che. zeya potAthI evuM che ke, utpAdanA kALe utpAda, vyayane kALe vyaya. utpAdane vyayanI apekSA nathI, vyayane utpAdanI apekSA nathI, utpAdamAM
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 kalAmRta bhAga-6 dhruvanI apekSA nathI. e zeyanuM evuM svarUpa che. AhAhA...! "caMdubhAI! paranI apekSA to kADhI nAkhI. AhAhA.! bhagavAna! A to zAMtinI vAta che, prabhu! A koI... samaya samayanI paryAyamAM utpAda thAya che. zeya adhikAramAM-samakitanA adhikAramAM je samaye je paryAya jyAM utpanna thAya che e utpAdano vyaya ane dhruvanI apekSA nathI. paranI apekSA to nathI... AhAhA! samajAya che kAMI? eka vAta. zeya adhikAra 101 gAthAmAM e kahyuM ane 102mAM ema kahyuM-janmakSaNa. e dravyanI paryAyano janma-utpattino kALa che. AhAhA..! kAle vAta AvI hatI ne? bhAI! olI pAMca labdhi. emAM emaNe kALalabdhi lIdhI che. ahIM ApaNe Ama pAMca labdhimAM kSayopazama Ave che, kSayopazama. ane emaNe kALalabdhi lIdhI che. mAre bIjuM kahevuM che. kALalabdhimAM e (vAta) che ke, je samaye je paryAya utpanna thavAvALI che te kALalabdhi che. "svAmI kArtikeyAnuprekSAmAM ema lIdhuM che, pATha che. kALalabdhi ene kahIe ke je samaye chae dravyanI paryAya utpanna thavAnI che, te samaye, hoM. te samaye AgaLa-pAchaLa nahi pahelA-pachI nahi, pheraphAra nahi tene kALalabdhi kahevAmAM Ave che. e chae dravyamAM kALalabdhi che. "svAmI kArtikeyAnuprekSAmAM mULa gAthA che. chae dravyane kALalabdhi che. AhAhA...! mumukSu :- emAM be gAthA che. uttara :be gAthA che, khabara che ne, badhuM vaMcAI gayuM che, vyAkhyAna thaI gayA che. ahIM to 43 varSa thayA. kALalabdhi ema lIdhI che. samajAya che kAMI? pAMca labdhimAM kSayopazama labdhinA sthAne kALalabdhi lIdhI che. savAre AvyuM hatuM ne? niyamasAramAM. tyAM AgaLa eno artha e karyo ke, je samaye (thavAnI hoya te thAya, paNa e paryAya dravyamAM nathI. tyAM to e levuM che ne? cAra bhAva che paNa e bhAva dravyamAM nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIM kahe che ke, samyagdaSTi jIva "pazyanta AhAhA...! e rAgano racanAro paNa nathI ema dekho to eno artha e thayo ke, tArI AnaMdanI paryAyane AsvAdo. AhAhA..! teno kartA thaIne AnaMdanI paryAyane tAruM kArya banAva. AhAhA...! Avo mArga che, bhagavAnA paranI dayA to pALI zakato nathI. paranI dayA pALI zakuM chuM e kArya to vyavahAra paNa nathI. nakAra karyo ne? kAraNa ke paranI dayA to paranI paryAya che, tene AtmA kema pALI zake? AhAhA.! paNa paranI dayAno bhAva Avyo teno paNa kartA thAya to e AtmAno svabhAva nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI evA AtmAne rAgano paNa akartA dekho. AhAhA.! arthAt bhagavAnaAtmAne AnaMdamaya jJAnamaya dekho hai AhAhA.! e AnaMdamaya ane jJAnamaya dekhavAthI tArI paryAyamAM AnaMdano svAda Avaze. AhAhA...! samajAya che kAMI?
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-201 A to saMtonI vANI che, prabhu! A to adhyAtmanI vANI, nAtha! eka eka zabdamAM anaMta Agama bharyAM che. eka eka gAthAmAM nahi paNa eka eka padamAM! zuM kahyuM? anaMta Agama! 'zrImad' kahe che ne, jJAnInA eka vAkyamAM, eka zabdamAM anaMta Agama rahyA che. AhAhA..! keTalI emAM gaMbhIratA ane apekSita vAtuM keTalI che e jJAnI jANI zake, ajJAnIne patto lAgato nathI. samajAya che kAMI? AhAhA..! 199 "anubhavo--AsvAdo. zA kAraNathI?" zA kAraNathI 52no akartA dekhavo ane AtmAno anubhava karavo? AhAhA..! yata: tsya vastunaH anyatA sArdha sa.lovi sambandhaH niSiddhaH " 'kAraNa ke...' putsya vastunaH' 'zuddha jIvadravyanuM... 'anyatareLa sArdha' pudgaladravya sAthe...' ane rAgAdi sAthe levuM. samajAya che kAMI? sataH api' 'dravyarUpa, guNarUpa athavA paryAyarUpa...' sambandhaH' 'sambandhaH'nI vyAkhyA 'ekatvapaNuM.... samajAya che kAMI? atIta-anAgata-vartamAna kALamAM varjya che.' kAle lIdhuM hatuM ne? ke, AtmA ane rAgane tAdAtmya saMbaMdha nathI. e 'kartA-karma adhikAra'nI pahelI gAthAmAM AvyuM che. 69 ane 70 (gAthA). 'kartA-karma'nI pahelI 69 ane 70 gAthAmAM tAdAtmya saMbaMdha nathI (ema lIdhuM che). bhagavAnane jJAna ane AnaMdanI sAthe tAdAtmya saMbaMdha che paNa rAganI sAthe tAdAtmya saMbaMdha nathI ema lIdhuM che. tyAM che ne, 69-70? AhAhA..! ema ahIMyAM AtmAmAM... mumukSu :- kSaNika tAdAtmya che ema Apa ko'ka ko'ka vAra kahetA. uttara H- e kSaNika to samajAvavA mATe kahetA hatA. anitya tAdAtmya. kahyuM hatuM, khabara che. eka paryAya che ne, eka paryAyamAM tAdAtmya che, ajJAnIne, hoM! paNa e ahIMyAM levuM nathI. tyAM 'kartA-karma'mAM e vAta nathI levI. tyAM to tAdAtmya saMbaMdha che ja nahi ema kahyuM che. mULa saMskRta che, "amRtacaMdrAcArya'nI vAta (che). samajAya che kAMI? saMbaMdha ja saMyogasiddha saMbaMdha kahyo. pATha ja ema lIdho che. rAga ane bhagavAna svabhAva sAthe saMyoga saMbaMdha che, tAdAtmya saMbaMdha che ja nahi. AhAhA..! evo pATha che. e vAta to ahIMyAM ghaNI vAra cAlI che. AhAhA..! AhAhA..! pachI to khulAso karavA kahyuM ke, e paryAya jaDamAM nathI. rAga che to anitya saMyoga che paNa tene paramArthe saMyoga saMbaMdha tyAM kahyo che. AhAhA..! 'kartA-karma' 69-70 (gAthA). 69 kahe che ne? 70 mAM eka ochI. pahelI zarUAtanI gAthA. ahIM kahe che ke, tAdAtmya saMbaMdha nathI. sarva saMbaMdha kahyuM ne? kAle cAra bola kahyA hatA. tAdAtmya saMbaMdha nathI, guNa-guNI bhAva nathI. guNI AtmA ane rAga teno guNa, ema nathI. AhAhA..! vyavahA2 ratnatrayano vikalpa e AtmAno guNa ane AtmA guNI, ema nathI. sarva saMbaMdha che ne? A saMbaMdha paNa nahi. tAdAtmya saMbaMdha nahi, guNa-guNI saMbaMdha nahi. be (thayA). trIjuM, lakSaNa-lakSa saMbaMdha nahi. rAga lakSaNa ane AtmA lakSa ema paramArtha
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 kalAmRta bhAga-6 saMbaMdha nathI. paramArtha saMbaMdha nahi ema kema kIdhuM ke, "paMcAstikAya'mAM ema AvyuM che, caMdubhAI cAhe to utpAda rAgano thAya ene lakSaNa kahyuM che ane dravyane lakSa kahyuM che. sUkSma vAta che thoDI, bhoI! tyAM to astikAya siddha karavuM che. paMcAstikAya che ne? to astikAya siddha karavA che. tyAM pahelA ema lIdhuM che ke, utpAda-vyaya lakSaNa che, dhruva lakSa che. to utpAda-vyaya rAgAdi utpAda (thAya che) e paNa lakSaNa che ane AtmA lakSa che. e to vastunI siddhi karavA Ama che, ema siddha karavA kahyuM che. vAta samajAya che? AhAhA...! eka bAju jJAna lakSaNa che ane prabhu lakSa che. bIjI bAju paMcAstikAyamAM asti siddha karavA zarUAtamAM pahelI gAthAomAM ema lIdhuM che ke, rAga lakSaNa che ane AtmA lakSa che. AtmAnI ati tyAM siddha karavI che, eTaluM. hajI anubhava pachI. AhAhA...! paMcAstikAyamAM utpAda-vyaya ne dhruvamAM utpAda-vyaya lakSaNa (kahyA che). to rAgAdino utpAda ane vyaya e paNa lakSaNa ane dhruva te lakSa, ema lIdhuM che. AhAhA.! A vAta. ahIMyA e vAta nathI. ahIMyAM lakSalakSaNa saMbaMdhamAM rAga lakSaNa ane AtmA lakSa evo saMbaMdha nathI. ahIM svabhAvadRSTinuM varNana che ane tyAM vastunI sthiti siddha karavA varNana karyuM che. basa! jevuM che tevuM samajAya che kAMI? AhAhA. e lakSalakSaNa karyuM. vAcya-vAcaka bhAva. vAcaka rAga che ane vA bhagavAna che, evo enI sAthe koI saMbaMdha nathI. vAcya-vAcaka e "AlApa paddhatimAM che. 'AlApa paddhatimAM saMbaMdhanI A vyAkhyA lIdhI che. vAcya-vAcaka nahi. vizeSa-vizeSaNa nahi. AtmA vizeSa ane rAga tenuM vizeSaNa athavA AtmA vizeSa ane karma tenuM vizeSaNa, ema nathI. samajAya che? vizeSaNa samajAya che? jema jJAna vizeSaNa che ane AtmA vizeSa che. e to vizeSa-vizeSaNa che. paNa karma vizeSaNa che ane AtmA vizeSa che, ema nathI. ane rAga vizeSaNa che ane AtmA vizeSa che, ema nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? hai? mumukSu :- AgamajJAna paNa vizeSaNa nahi? uttara :- AgamajJAna paNa kharekhara to vyavahAra lakSaNamAM Ave che. savAre kahyuM hatuM. hamaNAM kahyuM ne? rAgane lakSaNa karyuM ane AtmAne lakSa kahyuM, e apekSAe kahyuM. vastunI sthitinI apekSAe AgamajJAna paNa jJAna nathI. e kahyuM ne? "baMdha adhikAramAM. ke, AcAraMga AdinA jJAnane tyAM zabdajJAna kahyuM che. bhAI! "baMdha adhikAra"mAM. zraddhA, jJAna ane cAritra traNa bolanI vyAkhyA che. emAM zuM kahyuM hamaNAM? AcAraMga jJAnanI vyAkhyA-AcAraMga AdinA jJAnane zabdajJAna kahyuM che. vyavahAra. to e zabdajJAna che. cAhe to zAstranA jJAnane zabdajJAna kahyuM che. e mATe niSedha che, ema kahyuM che. "baMdha adhikAramAM che. ane nava tattvanI zraddhA... samajAya che kAMI? e paNa para che. hamaNAM kahyuM ne? zuM kahyuM? zabdajJAna. ema zraddhAne
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 201 201 vyavahArazraddhAne, nava tattvanI zraddhA ema lIdhuM che, e zraddhA ja nava tattva che. jema zAstranuM jJAna e zabdajJAna che, ema nava tattvanI zraddhA te nava tattva che, ema kahyuM che. e AtmA nahi tyAM lIdhuM che, traNa bola lIdhA che. baMdha adhikAra mAM AvyuM che. che? hai? mumukSu :- bhedanI vAta. uttara :- hA, paNa ahIMyAM e batAvavuM che ne ke, e tArI cIja nahi. tArI sAthe guNa-guNI, vizeSa-vizeSaNa saMbaMdha enI sAthe che ja nahi. AhAhA...! trIjI vAta. pahelA to ema kahyuM ke, AcAraMganA jJAnane zabdajJAna kahe che. e AtmajJAna nahi. AhAhA...! nava tattvanI zraddhAne nava tattva kahe che. nava tattvanI zraddhAne nava tattva kahe che. jema AcAraMganA jJAnane zabdajJAna kahe che (ema) navanA bhedavALI zraddhAne nava tattva kahe che, e AtmA nahi. ane cha kAyanI dayA tyAM lIdhI che. paMca mahAvratamAM eka ja lIdhuM che. kemake ekamAM bAkInA) cAra AvI jAya che. e vyavahAra cAritra koNa? ke, cha kAya jIva, ema lIdhuM che. vyavahAra cAritra koNa? ke, cha kAya jIva, ema lIdhuM che. AhAhA.! are.re...! kemake emAM e nimitta che to nimittano Azraya che to ene cha kAya kahI dIdhuM che. vyavahAra cAritra je rAganI maMdatA che e vyavahAra cAritra cha kAya jIva che, ema kahyuM che. e cha kAyanuM lakSa che ne to ene cha kAya ja kahI dIdhuM che. mATe te heya che, ema kahyuM che. AhAhA.! zuM thAya? bhAI! mArga to Ama che. A to bhagavAnanA zrImukhethI nIkaLelI vANI che. AhAhA.! samajAya che kAMI? tyAM jema tema kahyuM che ane ahIMyAM e levuM ke, e saMbaMdha ja nathI. AhAhA...! vizeSa-vizeSaNa saMbaMdha ja nathI. rAga vizeSaNa che ane AtmA vizeSa che evo saMbaMdha nathI. AhAhA! AvI vAta che. paMcAstikAya"mAM ema kahe ke, utpAda-vyaya vizeSaNa che ane dhruva vizeSa che. tyAM to asti siddha karavI che eTalI vAta che. ahIMyAM to svabhAvanI dRSTi siddha karI ene kADhI nAkhavuM che. dRSTimAMthI teno Azraya kADhI nAkhavo che. AhAhA...! samajAya che kAMI? e bola to Avyo hato. eka A rahI gayo hato. svasvAmIsaMbaMdha, e kAle nahoto Avyo. 47 zakti che ne? "samayasAramAM 47 kahe che ne? cAra ane sAta. enI chellI zakti-svasvAmIsaMbaMdha (che). svasvAmIsaMbaMdha konI sAthe che? ke, potAnuM dravya zuddha, guNa zuddha ane paryAya zuddha e sva ane teno e svAmI. paNa rAga tenuM sva ane AtmA teno svAmI, ema aMdara nathI. AhAhA! vyavahAra ratnatraya sva ane AtmA teno svAmI, ema nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIMyAM e kahyuM, svasvAmI-rAga sva ane AtmA svAmI evo saMbaMdha rAga sAthe nathI. AhAhA...! ahIMyAM dhULarUpe kathana karyuM che. karma sva ane AtmA svAmI evo saMbaMdha nathI. emAMthI kADhIne kahyuM ke, rAga sva ane AtmA svAmI, e saMbaMdha paNa
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 kalazAmRta bhAga-6 nathI. e pachI kaheze, spaSTa karaze. pachInA 202 zlokamAM (kaheze). samajAya che kAMI? koI kahe ke, ahIM to karmanI sAthe vAta che paNa rAga sAthe vAta kyAM AvI emAM? ke, e to karma sAthe vAta kare che emAM rAganI sAthe vAta AvI gaI. samajAya che kAMI? AhAhA...! savaH pi dravyathI, guNathI ane paryAyathI ekapaNAne "atIta-anAgata-vartamAna kALamAM varyuM che. traNe kALa. AhAhA...! traNe kALa AtmAne karmanI sAthe kAMI saMbaMdha nathI. loko) ema lagAve che, karmano udaya Ave eTale AtmAne vikAra karavo ja paDe. e nimitta thaIne Ave che, ema keTalAka loko kahe che. koNa kahe che khabara che, samajyA? e nimitta thaIne Ave che. nokarma nimitta che e to banAvo to banAvo, paNa karma to nimitta thaI ja Ave che. udaya Ave eTale vikAra karavo ja paDe, ema vAta nathI. huM DigrI Tu DigrI. e che ke eka kahetA hatA ne? ke, jeTalo udaya Ave eTalo DigrI Tu DigrI vikAra karavo paDe. khabara che. AhAhA...! prabhu! ema nathI. ahIM to nakAra kare che. paradravyane potAnA dravya sAthe svasvAmIsaMbaMdha che ja nahi. e bhinna cIja che, ekabIjAmAM atyaMta abhAva che. karmanI udaya paryAyamAM ane rAganI paryAyamAM bemAM atyaMta abhAva che. AhAhA! ane nizcayamAM to rAganI paryAyamAM ane svabhAvanI paryAyamAM paNa atyaMta abhAva che. samajAya che kAMI cAra saMbaMdha (abhAva) Ave che ne? hai? prAgabhAva, praasAbhAva, anyonyabhAva, atyaMtaabhAva. e atyaMta abhAvamAM A rAgano abhAva nathI Avato. cAramAM A nathI Avato. A to adhyAtmano abhAva che. adhyAtmanI dRSTimAM cAra vyavahAra che. nyAya graMthomAM prAgabhAva, praasAbhAva, anyonyabhAva ane atyaMta abhAva. e atyaMta abhAva para ane svanI vacceno abhAva che ane svabhAvanI sthitimAM rAga ane svabhAva vacce atyaMta abhAva che. e cAra bolamAM A na Ave. samajAya che kAMI Ave che ne peluM 73 gAthAmAM, nahi? "kartA-karmanI 73 (gAthA). rAgano svAmI karma che. AhAhA.! hai? zuM kIdhuM? mumukSu :- emAM ne emAM lakhyuM che ke pachI AtmA eno svAmI che. uttara :- e to AtmA svAmI ajJAnapaNe che. ajJAnapaNe thaIne svAmI thAya che, ema. be bola che. pahelA eka bola pachI be bola che. cetanA pariNAmanI vAta che. che ne emAM? bhAI! be bola Ave che, khabara che. pahelA e bola Ave che, pachI bIjA be bola che. e cetanAnA pariNAma che, ema Ave che. tyAM to enI vastunI sthiti kahetA pahelA svAmIpaNe kahI dIdhuM, paNa banyuM che, cetana pote pariNamyo che e apekSAe tyAM cetanAnA pariNAma kahyA che. paNa e cAlato adhikAra hoya to vadhAre khulAso Ave.
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-201 203 traNa bola che, khabara che ne. AhAhA...! 73, 73 gAthA, "kartA-karma. AhAhA! ahIM (kahe che), sarva saMbaMdha. saMbaMdhano artha zuM karyo "ekatvapaNuM...." saMbaMdhano artha A karyo. AhAhA. samajAya che kAMI che ne? sAme pustaka che ke nahi? tethI sAme pustaka rAkhIe chIe. nahitara nIce pustaka ane upara besavuM e barAbara ThIka na kahevAya. paMDitajI! e prazna thaI gayo che. paNa bApA ene vadhAre samajavA mATe emAM vinaya che e mATe nIce che. e pustakanA (avinaya) mATe nathI. zabdano zuM artha thAya che e samajAya to ene bahu mAna Ave. e mATe Ama che. samajAya che kaI? nahitara nIce pustaka ane upara besavuM e barAbara nahi). badhI khabara che, bApu khabara nathI kAMI paNa vAMcanArane vadhAre vinaya tyAre pragaTe ke, A zabdano Avo bhAvA evuM ene khyAlamAM AvatA ene sIdhuM bahumAna Ave che. e kharo vinaya che. AhAhA.! che I che, bAkI zuM thAya? I hamaNAM sAdhu AvyA hatA che ema kahetA hatA ke, tame pustaka nIce mUko to ame sAMbhaLavA nahi AvIe. hamaNA hatA ne, bhAvanagara gayA ne? have ene zuM kahevuM? kaI apekSA che? bApA! samajAya che kAMI? hai? mumukSu :- aMdhArAmAM rahI gayA. uttara - rahI gayA. bApu anAdithI aMdhAru che. eka eka bolamAM pRthakatA che ne kema viveka che, ene samajavuM kaThaNa che, bhAI! AhAhA...! ekatvapaNuM atIta-anAgata-vartamAna kALamAM varjayuM che. bhAvArtha Ama che ke anAdinidhana" anAdinidhana eTale? ana-Adi ane ananidhana, ema. Adi nahi ane nidhana eTale aMta nahi. anAdinidhanano ema artha karavo. anAdi eTale Adi nahi, nidhana eTale nAza nahi nidhanano artha nAza thAya che. "anAdinidhana je dravya jevuM che te tevuM ja che....paranI sAthe koI saMbaMdha che ja nahi, ema. ane dravya paNa jevuM che tevuM ja che. AhAhA..! kharekhara to dravyane paNa rAga sAthe kAMI saMbaMdha nathI. AhAhA...! thoDuM paNa satya hovuM joIe. moTI vAtuM lAMbI lAMbI kare emAM satya nIkaLe nahi e kaMI vastu kahevAya? prabhu AhAhA..! A to paramAtmAno vItarAgano mArga che. anya dravya sAthe maLatuM nathI, tethI jIvadravya pudgalakanuM akartA che. ahIMyAM pugalanI vyAkhyA kahI che to have spaSTa karavA rAga-dveSanI vyAkhyA kare che. havenI gAthAmAM. mULa to tyAM pugala kahyuM. paNa pudgalano kartA thAya che te rAga-dveSano kartA thAya ja che. te ja pudgalano kartA mAne che. samajAya che kAMI paNa rAga-dveSano kartA mAne e pudgalano kartA nimittathI mAne che. e siddha karavA have rAga-dveSa kaheze. ahIMyAM ekalA karma lIdhA che to have rAga-dveSanA bhAva nAkhaze. 202.
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 (vasantatisaDA) ye tu svabhAvaniyamaM kalayanti majJAnamagnamahaso bata varAkAH / kurvanti karma tata eva hi bhAvakarmakartA svayaM bhavati cetana eva naanyH||10-202| kalazAmRta bhAga-6 (vasantatilaa) tu svabhAvaniyamaM kalayanti majJAnamagnamahaso bata khaMDAnvaya sahita artha :- 'bata te varAkAH karma kurvanti' (bata) huHjanI sAthai uDe cheDe, (te varAkAH) khevo 4 mithyAdRSTi bhavarAzi te (karma kurvanti) bhoha-rAga-dveSa3ya khazuddha parizati /re che;-Devo che ? 'ajJAnamagnamahasaH' (ajJAna) mithyAtva35 bhAvanA aro (magna) khaychAdhvAbhAM khAvyo che (mahasaH) zuddha yaitanyaprAza bheno, sevo che;-'tu ye imam svabhAvaniyamaM na kalayanti' (tu) 42 De (ye) , (imam svabhAvaniyamaM) 'vadravya jJAnAvara zAhi puchGgasAciDanuM DartA nathI' sevA vastusvabhAvane (na kalayanti) svAnubhavapratyakSapaNe anubhavato. nathI. bhAvArtha Ama che ke-mithyAsRSTi jIvarAzi zuddha svarUpanA anubhavathI bhraSTa che, tethI paryAyarata che, tethI mithyAtva-rAga-dveSa-azuddha pariNAma35 parizame che. 'tataH bhAvakarmakartA cetanaH eva svayaM bhavati, na anyaH' (tataH) te araeAthI (bhAvakarma) mithyAtva-rAga-dveSaazuddha yetanA3ya parizAbhanuM, (kartA cetanaH eva svayaM bhavati) vyAdhya-vyApa35 parizame che khevuM bhavadravya pote 'rtA thAya che, (na anyaH) puchgasarbhartA thatuM nathI. bhAvArtha khAma che ke-jIva mithyAdRSTi hoto thako jevA azuddha bhAvorUpe pariName che tevA bhAvono kartA thAya che-khevo siddhAMta che. 10-202. kurvanti karma tata eva hi kartA svayaM bhavati cetana eva - nema varAkAH / bhAvakarma nAnyaH / / 10-202 / / 'varAkAH'no artha rAMDA, bhikhArI thAya che. khemAM- 'samayasAra'bhAM 'vyayaMdra paMDite' artha 'ryo che. 'kurvanti karma tata eva hi bhAvakarma-' bheyuM? have lAvarbha sIdhu. 'bata te
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 202 205 varAva: varSa purvatti' "vata' nAma "duHkha sAthe kahe che ke...... AhAhA. AcArya kahe che, are.re.... ame zuM kahIe? duHkha sAthe kahIe chIe, kahetA kheda thAya che, ema kahe che. evo je." "te varAva: rAMkA, bhikhArI. potAnI cUta lakSmInI khabara nathI. bhagavAnabhaga nAma AnaMda Adi lakSmI jenuM svarUpa che. AhAhA.! enI jene khabara nathI e rAgano bhikhArI kartA thAya che. AhAhA...! vyavahAra ratnatrayano paNa bhikhArI rAMko kartA thAya che, ema kahe che. AhAhA...! samajAya che kAMI? eno artha ema karyo ke, "mithyASTi jIvarAzi..." ema. rAMkA, varAkA eTale mithyAdRSTi jIvarAzi, ema. evo artha karyo che. samajAya che kAMI? "caMdubhAI! rAgane potAno mAne che e koNa che? rAMko che. rAMkAno artha mithyAdRSTi jIva. AhAhA...! mumukSu :- to to garIba hoya che mithyASTi thayo. uttara :- mithyASTi garIba che. nirdhana che enI vAta ahIMyAM nathI. nirdhana-sadhana dhULanA hoya, be-pAMca abajavALA ke garIba hoya enI sAthe zuM saMbaMdha che? lakSmI enI che kyAM? kharekhara to lakSmIpati kahe che e jaDapati che). nirjarA adhikAramAM samyagdaSTinI gAthAmAM to ema AvyuM che ke, huM rAgano svAmI thAuM to huM ajIva thaI jAuM. AhAhA.! e gAthA, pATha che. kemake bheMsa... bheMsa hoya che ne? bheMsano svAmI pADo hoya che. ema lakSmI mArI che ane rAga mAro che ema mAnuM to) huM jaDa thaI jAuM. AhAhA...! nirjarA adhikAramAM che. ghaNA adhikAra. "samayasAra, pravacanasAra'. digaMbara saMtonI vANImAM to dariyA bharyA che, dariyA! AhAhA...! samajAya che kAMI? AhAhA..! e varAkA AhAhA..! "mithyAdRSTi jIvarAzi..." jayacaMdrajI paMDite varAkAno artha rAMkA karyo che. samayasAra'. Ano artha rAMkA, rAMkA-bhikhArI (karyo che). ane bIjo artha che che. ahIM varAkAno artha bhikhArI na karatA mithyAdRSTi bhikhArI rAMkA che. mithyAdRSTine kahyA. mumukSu :- sadAcAra dharma pALe to? uttara :- sadAcAra dharma pALe topaNa bhikhArA che. rAga che, vikalpa che. sadAcAra be prakAranA che. eka sajjanatA, rAganI maMdatAno sadAcAra ane eka sat--AnaMdakaMdano satuno AcAra. e sadAcAra che ane) e vAstavika sadAcAra che. vyavahAra ratnatrayanuM AcaraNa paNa anAcAra che, ema lakhyuM che. AhAhA.! niyamasAramAM Ave che. hai? mumukSu :- mahAvratane paNa anAcAra kahyo che. uttara :- anAcAra kahyuM che, anAcAra che. jhera che ne AhAhA.... lyo, thaI gayo vakhata? ohoho! vizeSa kaheze (zrotA :- pramANa vacana gurudevA)
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 kalazamRta bhAga-6 mahA suda 1, budhavAra tA. 8-02-1978. kaLaza-202 pravacana-226 202 (kaLaza). thoDuM cAlyuM che, eka lITI. pharIne. zloka bolAI gayo che. 'ta te varAva: varSa purvanti' AhAhA...! are. AcArya mahArAja kahe che, duHkha sAthe mAre kahevuM paDe che, ema kahe che. AhAhA...! "duHkhanI sAthe kahe che ke..." "te vara : potAnI cIja AnaMda ane jJAna lakSmIthI bharI che enI khabara nathI evA rAMkA. varAMkA eTale rAMkabhikhArI. paramAM potAno lAbha mAne che. rAga ne dayA, dAna ne vratAdinA pariNAma, je potAmAM che nahi to potAnI lakSmI anaMta AnaMda, anaMta jJAnAdi svabhAva, e lakSmIne to jANato nathI ane varAMkA rAga ane dayA, dAna vikalpano kartA thAya che e bhikhArI che. AhAhA...! ema kahyuM che. duHkhanI sAthe kahevuM paDe che, ema kahe che. AhAhA...! karuNA che ne karuNA! are.re...! khedanI sAthe kahIe chIe ke... AhAhA...! e varAMkA eTale rAMkA. eno artha karyo bhAIe-mithyAdRSTi jIvarAzi." kema? ke svarUpanuM lakSa nathI ane rAganA, dayA, dAna, vratAdinA pariNAmano kartA thAya che e mithyASTi jIvarAzi che. jIvarAzi hai. lyo, koka (hindI zabda) AvI jAya che. samajAya che kAMI? AhAhA.! varAMkAnI vyAkhyA e karI ke, mithyAdRSTi jIvarAzi. kAraNa ke ekAda jIva nathI ne anaMta jIva mithyAdRSTi che. potAnI lakSmI je AnaMda ane jJAna svarUpa dhruva caitanya bhagavAna, tene to jANato nathI, tenI kiMmata nathI, tenuM mAhAtma nathI, te taraphanuM valaNa jhukAva nathI. jyAM vastu paDI che tyAM jhukAva nathI ane jemAM-rAgAdimAM vastu nathI tyAM bhikhArI, rAMka teno kartA thAya che, ema kahe che. AhAhA.! samajAya che kAMI? thoDuM sUkSma che, bhagavAnA ahIMyAM svarUpa-lakSmIne choDIne je rAgabhAva Adi Ave che, zubhAzubhabhAva, e mithyAdRSTi jIvarAzi" "rma purvatti' e "moha-rAga-dveSarUpa azuddha pariNati kare che." AhAhA.! A to abajopati ne karoDopati hoya ne sAdhu hoya, mahA paMca mahAvrata dhAraNa karatA hoya, jene lAkho mANasa mAnatA hoya topaNa kahe che ke, are..! prabhu tArI lakSmI je aMdara AnaMda paDI che. AhAhA.! anaMta jJAna, zAMti Adi svabhAva tarapha to tArI dRSTi nathI, e taraphano tane anubhava nathI. e AgaLa kaheze hamaNAM, "nayanti', 'nA vanayatti kaheze. "ra vayanti'no artha teno anubhava nathI ane rAga ne puNyanA pariNAma ne pApanA pariNAma ne mithyAdRSTi jIva moha (arthAtu) paramAM sAvadhAna rahIne) "rAga-dveSarUpa
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 202 207 azuddha pariNati kare che;" AhAhA.! samajAya che kAMI? AhA! kevo che?? koNa kevo che? mithyASTi jIvarAzi. svarUpanI daSTi, lakSmInI khabara nathI evA mithyAdRSTi jIvanI rAzi. e rAgathI lAbha thaze, rAga dayA, dAna, vratAdinA pariNAma, evA mithyAtvabhAvane-mohane kare che ane rAga-dveSane kare che. AhAhA.! samajAya che kAMI? kevI che jIvarAzi? "jJAnamayanaHEsa: AhAhA.! "mithyAtvarUpa bhAvanA kAraNe e rAgano kartA thAya che, je AtmAnA svabhAvamAM rAgane karavAno koI zakti, svabhAva che ja nahi. AtmAnA svabhAvamAM, guNamAM, zaktimAM, satunA sattvamAM, satu je bhagavAna AtmA enuM sattva je svabhAvabhAva, emAM koI svabhAva, zakti rAgane kare evI koI zakti che nahi. evA svabhAvano ajANyo prANI. AhAhA.! ajJAna nAma mithyAtvarUpa pApanA bhAvane kAraNe. "mana"mananI vyAkhyA zuM karI? juo. "AcchAdavAmAM Avyo che.. AcchAdita thaI gayo che. AhAhA...! DhaMkAI gayo che, eNe caitanya vastune DhAMkI dIdhI che. samajAya che kAMI? che ke nahi? "caMdubhAI'. AhAhA.! jJAnAnaMda, sahajAnaMda svarUpa prabhu emAM to magna (nathI). "jJAnamaya svarUpane DhAMkI daI mithyAtvamAM magna thaI gayo che. AhAhA...! ajJAnamAM magna eTale mithyAtvamAM magna athavA mithyAtvathI potAnuM svarUpa AcchAdita thayuM che. AhAhA. che to kharuM. samajAya che kAMI? agiyAramI gAthAmAM ema kahyuM ne? agiyAramI gAthA. tirobhAva ane AvirbhAvabe bhASA lIdhI che. saMskRta TIkAmAM che, agiyAramI mULa gAthA, jainadarzanano prANA! ajJAnIne AtmA tirobhUta thaI gayo che, ema tyAM kahyuM che. jJAyakabhAva bhUtArthabhAva, bhUtArtha kahyuM ne e tirobhUta thaI gayo che. teno artha, jJAyakabhAva tirobhUta thato nathI. chatAM pATha evo che. agiyAramI gAthAmAM pATha evo che. AhAhA.. ke, bhagavAnaAtmA jJAyakasvarUpa, enI mithyASTine kAraNe jJAyakabhAva DhaMkAI gayo che. zAkabhAva to jJAyakabhAva ja che paNa enI dRSTimAM DhaMkAI gayo te kAraNe DhaMkAI gayo ema kahevAmAM AvyuM che. samajAya che kAMI? AcchAdita kahyuM ne? vastu AcchAdita thatI nathI). vastu to vastu che ja. vastumAM to koI di AvirbhAva paNa thato nathI ane tirobhUta paNa thatI nathI. vastu to trikALI jJAyaka AnaMdakaMda che. AhAhA...! samajAya che kAMI paNa mithyAzraddhAne kAraNe rAgano kartA thAya che te kAraNe, vastuno svabhAva DhaMkAI gayo che, DhAMkI dIdho che. vastu to vastu che ja. ema agiyAramI gAthAmAM samyagdarzanano viSaya kIdho che). mUlyamo sammArikI vari nIvo' tyAM ema lIdhuM che ke, e jJAyakabhAvanuM jene bhAna nathI ane rAgano potAno mAne che tene AtmA-jJAyakabhAva tirobhUta thaI gayo che. tene tirobhUta thaI gayo che. vastu to vastu che, vastu tirobhUta-AvirbhAva thatI nathI. AhAhA...! tirobhUta samajAya che? DhAMkI dIdho che. AvirbhAva-pragaTa thaI ema kahevAya. jJAnIne
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 kalazAmRta bhAga-6 zAyakabhAva AvirbhAva thayo, ema pATha che. to zAyaka to zAyaka ja che, e AvirbhAva ke tirobhUta kyAreya thato nathI. samajAya che kAMI? paNa ajJAnamAM teno khyAla nahoto, bhAna nahotuM e kAraNe jJAyakabhAva tirobhUta thaI gayo ema kahevAmAM AvyuM ane bhAna thayuM ke A to caitanyamUrti zAyaka che, evuM samyagdarzanamAM bhAna AvyuM to AvirbhAva thaI gayo athavA zAyaka to zAyaka che ja paNa khyAlamAM Avyo mATe AvirbhAva thayo ema kahevAmAM AvyuM. AhAhA..! samajAya che kAMI? bhAI! adhyAtmamArga sUkSma che. AhAhA..! A koI kathA, vArtA nathI. A to bhagavat kathA AtmAnI kathA che. AhA..! kahe che, jJAyakabhAva ajJAnabhAvathI AcchAdita thaI gayo che. AhAhA..! che ne? ajJAnanI vyAkhyA mithyAtva karI. mithyAtvarUpa bhAvanA kA2Ne AcchAdavAmAM Avyo che...' koNa? zuddha caitanyaprakAza jeno.' e. AhAhA..! dravya svabhAva. dravya svabhAva koI DhaMkAya ane khUle evuM che nahi. e to paryAyamAM bhAna nathI ene DhaMkAI gayo kahevAmAM AvyuM ane bhAna thayuM to pragaTa thayo ema kahevAmAM AvyuM. e to che i che, jJAyaka trikALa dravya. samajAya che kAMI? AhAhA..! paNa jene potAnA zAyaka svabhAva upa2 aMdaramAM astitvanI pratIti AvI nathI, A astitva huM paramAnaMda svarUpa astitva chuM, mArI hayAtI ja pUrNa jJAna ane AnaMdathI che, evI hayAtInI jene kabulAta nathI, anubhavamAM nathI, ema have to leze, te rAgane ja potAno mAnI AkhA AtmAne DhAMkI dIdho che. AhAhA..! samajAya che kAMI? koNa DhaMkAI gayo che? mahA:", "mahAH". 'zuddha caitanyaprakAza...' AhAhA..! bhagavAna zuddha caitanya dhruva prakAza, e DhaMkAI gayo che. paryAyamAM bhAna nathI eTale DhaMkAI gayo ema kahyuM. bAkI che i to che ja. AhAhA..! samajAya che kAMI? 'tu ye imam svabhAvaniyamaM na nayanti pahelA vAMkA, bhikhArI kIdhA ne? AhAhA..! are..! prabhu! bhagavAna thaIne tuM bhikSA mAge che? mAre rAga joIe ne rAga hoya to mane lAbha thAya, vyavahA2 ratnatrayano bhAva zubharAga che e zubharAgathI mane lAbha che, e to bhikhArI-rAMko thaI gayo. 52mAM mAge che, vastu kaMI tyAM che? AhAhA..! samajAya che kAMI? vAMkA kahIne to arthakAre mithyAdRSTi jIvarAzi kahyuM. eno artha i ke, jene A vastunI sthitinI khabara nathI, eno anubhava nathI to e vAMka-bhikhArI mithyAdRSTi jIvarAzi potAnA svarUpane ajJAnamAM magna thaIne DhAMkI dhye che. AhAhA..! thoDA zabdo che paNa aMdara bhAva ghaNA che. AhAhA..! A to saMtonI vANI che, prabhu! AhAhA..! sukhIyA jagatamAM saMta, durIjana du:khIyA' saMtanI vyAkhyA muni ja ema kaMI tyAM nathI. saMtanI vyAkhyA to samakitadRSTine paNa saMta kahe che. samayasAra nATaka' che ne? emAM pahelA ghaNA nAma AvyA che. tyAM saMta zabda paNa vAparyo che. (saMta eTale) samyagdaSTi. samayasAra nATakamAM pahelA
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 202 209 nAma AvyA che ne? emAM che. AhAhA...! yogI zabda paNa vAparyo che. I bapore Avaze. mokSArthI zabda che ne? tyAM saMskRtamAM yogI lIdhA che. mumukSu yogI, ema lIdhuM che. AhAhA...! jene AtmAnA anubhavanA rasano svAda Avyo e mumukSu, e yogI che. jeNe potAnA svabhAvamAM potAnI paryAyane joDI dIdhI che. rAgathI toDI dIdhI ane svabhAva sAthe joDI dIdhI. AhAhA.! samajAya che kAMI? e apekSAe to mumukSune paNa yogI kahevAmAM Ave che. AhAhA..! A yogI eTale olA bAvA, yogI-bogI che ahIMyAM nathI, hoM! A to bhagavAna AtmA paramAnaMdanA rasathI, kasathI bharelo, labAlaba bharelo che evo "nayatti nAma anubhava thayo... AhAhA.... e svabhAvano svIkAra thayo, e trikALa svabhAvano satkAra karyo, satkAra-satu-kAra, satunuM kArya karyuM... AhAhA...! tene yogI kahevAmAM AvyA che. AhAhA.! samajAya che kAMI? cAhe to samakitI cakravartInA rAjamAM paDyo hoya. AhAhA.! paNa tenI dRSTinuM joDANa to svabhAva sAthe che. AhAhA.! samajAya che kaI? ahIMyAM e kahyuM, "zuddha caitanyaprakAza...' AhAhA.! "ye rumam svamAvaniyama vananti "kAraNa ke." "tuno artha karyo. "kAraNa ke je." "mam svamAvaniyama jIvadravya jJAnAvaraNAdi pudgalapiMDanuM kartA nathI rAgano kartA paNa nathI ema bheguM laI levuM. "jIvadravya jJAnAvaraNAdi gugalapiMDanuM kartA nathI evA vastusvabhAvane..." ajJAnI ja vananti '. " vananti' (arthAtu) na abhyasati, na anubhavati. AhAhA! samajAya che kAMI? potAno svabhAva caitanya bhagavAna mahAprabhu birAje che, teno to svIkAra-anubhava nathI ane rAgano svIkAra ane anubhava kare che, te vastunA svarUpano niyama jANatA nathI. kemake ajJAnI rAgano kartA thAya che tene vastunA svarUpanI khabara nathI. vastu AtmA che e rAga kare ke karma kare e vastunA svarUpamAM nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? " yatti' vastu svabhAvane "na vayanti. AhAhA.! I rAgano kartA thAya che ane karmano kartA to nimittathI kahevAmAM AvyuM. kartA to che nahi, pudgalanI paryAya pudgalathI thAya che ane vyaya paNa tenAthI thAya che, paNa ahIMyAM rAgano karyA che to parano kartA che ema nimittathI kahevAmAM AvyuM che. samajAya che kAMI? to kahe che ke, je kaMI vastunA svabhAvano niyama nAma vAstavika sthiti nathI anubhavatA. AhAhA.! caitanyadravya je jJAyakamUrti prabhu, tene ja jayantiA (arthAtu) teno jeNe aMtara abhyAsa karyo nathI. abhyAsa nAma anubhava. AhAhA...! samajAya che kAMI? AvuM jhINuM che. lakSmIcaMdabhAI'! "vIrajIbhAIne prema che paNa A vastu koI evI che judI jAtanI. bahAranA paisAmAM mANasa guMcAI jAya. karoDa maLyA ne be karoDa maLyA ne dhUla maLI ne... ara.2! bApu e cIja to jaDa che ne, bhAI! e jaDa tArI kyAMthI thaI gaI? ahIM to rAgano kartA thAya che to mUDha che, ema kahe che. AhAhA.. lakSmI ne zarIra ne strI ne kuTuMba ne e to paradravya ane
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 kalAmRta bhAga-6 svadravyamAM atyaMta abhAvarUpa che. samajAya che kaI? e abhAvarUpa che tyAM tAro bhAva kyAMthI Avyo? ahIMyAM to potAnA svarUpane, zuddhatAne "ra vanayatti zuddhanuM vedana-anubhava karato nathI e ajJAnI vastunA niyamane nathI jANato ke AtmA rAgano kartA nathI. evA niyamane e jANato nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? dhImethI dhyAna rAkhavuM. kaMI na samajAya ema mAnavuM nahi. bhagavAna kevaLajJAna levAnI tAkAtavALo prabhu (che). eka samayamAM kevaLajJAna le, eka samayamAM AhAhA.. tene AvI vAta na samajAya, na samajAya e zalya ene samajavA detuM nathI. samajAya che kAMI? bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha, ahIMyAM to jIvarAzi badhAne kIdhI ne? sarva jIvarAzine kahyuM ke, tuM bhagavAna cho ne prabhu! traNakALa traNalokamAM sarva jIva bhagavat svarUpa che evI bhAvanA tuM kara. AhAhA...! I AvI gayuM ne? "baMdha adhikAra'mAM. "vinAzakartama'. athavA "samayasAra jANIne zuM karavuM? be ThekANe I Ave che. A kara ne A vicAra ne A anubhava karavo. AhAhA...! jenI paryAyadaSTi gaI, rAgane potAno mAnavo e dRSTi gaI ane svabhAvadRSTi thaI to bIjAne paNa svabhAva svarUpe ja jue che. AhAhA. bhagavAna svarUpa caitanyamUrti bhagavAna che. bhUla che to paryAyamAM che to paryAyabuddhi to kADhI nAkhI che. e kAraNe tenI paryAyamAM tenuM jJAna kare che paNa vastu bhagavAna svarUpa che tene te sAdharmI tarIke AtmA mAne che. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIM kahe che ke, vastu svabhAvano anubhava. pAchI na vayantinA arthamAM bhASA kyAM sudhI lIdhI? "svAnubhavapratyakSapaNe anubhavato nathI. AhAhA.! kahyuM che? kemake emAM eka prakAza nAmanI zakti che. bhagavAna AtmAmAM... 47 zaktinuM varNana che ne? evI to anaMta zakti che paNa 47 zaktinA varNanamAM ema lIdhuM che. naya 47, zakti 47, upAdAnanimittanA dohA 47 ane cAra karmanI prakRti 47. 47 samajAya che? cAra ane sAta. tyAM AcArye 47 zaktie pUruM karyuM, nayamAM 47 naya laI lIdhA. samajAya che kAMI? cAra ghAti karmanI prakRti 47 che ane bhaiyA bhagavatIdAse upAdAna-nimittanA dohA banAvyA e 47 che. tArI cIjamAM to AnaMdano nAtha prabhu anaMta guNa che ne prabhu! AhAhA...! e cAra ghAti karmanA nimitte paryAyamAM hiNI dazA che e paNa tArAmAM nathI. AhAhA...! tuM to pUrNa cho. evo jene "vanayatti anubhava pratyakSa karato nathI. AhAhA..! A to sArano sAra che, prabhu! svAnubhavapratyakSapaNe anubhavato nathI." koNa nathI anubhavato? mithyAdRSTi jIvarAzi. pahelA mAthe kahyuM. AhAhA! mithyAdaSTi jIvanI rAzi, potAnA svarUpano pratyakSa. AnaMdano anubhava karatI nathI. AhAhA.! "svAnubhavapratyakSapaNe anubhavato nathI." AhAhA.! anubhavato nathI te svabhAvano niyama jANato nathI tethI te rAgano kartA thAya che, ema
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 202 211 kahe che. AhAhA...! samajAya che kAMI? vyavahAra ratnatraya je che e paNa zubharAga che ane rAgathI mane lAbha thaze ane rAga mArI cIja che e potAnA svarUpanA pratyakSa anubhavathI rahita thayo thako rAgane potAno mAne che. AhAhA.. samajAya che kAMI? athavA e rAgazubharAga che e sAdhana che ane mArI cIja sAdhya che ema mAne che. jene sAdhana mAne teno prema kema choDe? samajAya che kAMI? jene potAnA lAbhamAM-zuddha nizcayamAM kAraNa mAne e kAraNanI ruci kema choDe? AhAhA.! samajAya che kAMI kahe che ke, pratyakSapaNe anubhavato nathI. mithyAdRSTi jIvarAzi rAgano kartA thAya che. samajAya che kAMI? bhAvArtha Ama che ke-mithyAdRSTi jIvarAzi." juo! pahelA AvyuM hatuM ne I? "zuddha svarUpanA anubhavathI bhraSTa che," AhAhA...! zuddha caitanya AnaMda svarUpa prabhu, tenA AnaMdanA svAdathI mithyAdRSTi jIvarAzi bhraSTa che. AhAhA...! jaina hoya, jenano sAdhu hoya, ApaNe pahelA AvI gayuM che, pahelA AvyuM hatuM ne? jaina matAzrita ho, ghaNuM bhaNyo hoya, dravyakriyArUpa cAritra pALato hoya, mokSano abhilASI che to paNa tene mokSa nathI. pahelA 199 mAM AvI gayuM che. "anubhavathI bhraSTa che? mithyA nAma jUThI dRSTi che. rAga je zubha che e mane lAbha karaze). AhAhA.! e pravacanasAramAM kAle 77 gAthAmAM AvI gayuM. zubha ne azubha be bhAvamAM vizeSa mAne che ke, zubha ThIka ane azubha aThIka, evo bheda pADe che te ghora saMsAramAM rakhaDaze. pravacanasAranI 77 gAthA. puSya ne pApa be bhAvamAM bheda che, vizeSa che, ekarUpa che ema nahi mAnatA puNya ne pApamAM kaMIka phera che, ema mAnanArA ghora saMsAramAM naraka ne nigodamAM jAze. AhAhA...! ghora saMsAra to e naraka ne nigoda che. AhAhA.! vastrano eka TukaDo rAkhIne munipaNuM mAne, manAve ne mAnatA hoya ene rUDuM jANe to nigodam gacchaI ema lIdhuM che. e kAkaDInA corane phAMsI, ema nathI. moTo gunegAra che. AhAhA...! samajAya che kAMI? koIne ema lAge ke, eka vastrano TUkaDo rAkhe ane munipaNuM mAne, eTalAmAM zuM thayuM? bhAI! eTalAmAM to AkhA nava tattvanI viparIta dRSTi thaI gaI. samajAya che kAMI? kemake munine jeTalo ajIvano saMyoga joIe tenAthI adhika saMyoga mAnyo to ajIvanI zraddhA ja yathArtha nathI. ane tyAM je vastra rAkhavAno vikalpa Avyo to tyAM eTalo Asava hoto ja nathI, to eNe Asavane paNa mAnyo nahi. ane jene vikalpa Avyo enAthI saMvara thayo, tyAM eTalo saMvara ocho thayo, yathArtha munidazAmAM) tyAM saMvara vizeSa hoya che tyAM Avo vikalpa nathI hoto, to saMvara tattvane paNa mAnyo nahi saMvaranI, AsavanI, ajIvanI-saMyoganI, jIvanA AzrayanI (bhUla che). jyAM vastra levAno vikalpa Avyo ane munipaNuM mAne to e mithyAtva che). jIvano Azraya ugrapaNe lIdho che tyAM saMvara vizeSa thAya che tyAM vastra levAno vikalpa utpanna thato ja
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 kalazAmRta bhAga-6 nathI. tyAM jIvano Azraya vizeSa lIdho che to e AzrayanI paNa khabara nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? AvI vAta che, bhAI! toya keTalAka ema kahe che ke, kuMdakuMdAcArye' A bhAre AkaruM nAkhI dIdhuM che. are..! prabhu! tuM na kahe, ema na kahe, bhAI! ema ke, vastrano eka tANo rAkhe ne munipaNuM mAne to pAdharA nigoda (jAya)! basa! mumukSu :- bahu moTo guno che. uttara = bilakula nahi. jema che tema ja yathArtha che. moTo guno karyo che eNe. nave tattvanI vAstavika sthitinI maryAdA toDI nAkhI che. samajAya che kAMI? AhAhA..! e koI saMpradAyanI apekSAe vAta nathI. vastunI sthitinI maryAdAthI eNe virUddha karI nAkhyuM. samajAya che kAMI? koIne duHkha lAge e kaMI nathI, bApu! AhAhA..! ane e mithyAtvanuM duHkha, bhAI! AhAhA...! vartamAna to duHkhI paNa enA phaLa tarIke duHkha. are..! jene eka pratikULatA kAMTo vAge to ThIka na lAge ene A mithyAtvanA phaLa tarIke naraka ne nigoda, bApu! evA jIvono kaMI tiraskAra na karAya. samajAya che kAMI? AhAhA..! are..! ene tyAM kevuM duHkha thaze ne zuM thaze? samajAya che kAMI? ahIM e kahe che, 'na jayanti" potAnA anubhavathI bhraSTa che tethI paryAya2ta che,...' AhAhA..! basa! jyAM AtmAno pratyakSa anubhava nathI to tyAM jyAM dRSTi che tyAM to rAga che, tyAM rata che. AhAhA..! jhINuM che, bApu! bhagavAna! tuM to cho ne, bApu! bhAI! jene A vastunA svabhAvano pratyakSa anubhava nathI.. AhAhA..! e paryAya2ta che. kAraNa ke A bAju rata nathI to A bAju rata che, ema kahe che. AhAhA..! A bAju ratano artha pratyakSa anubhava. A bAjuno rata artha paryAyamAM rAga, rAganI ruci. AhAhA..! samajAya che kAMI? paryAya2ta che,...' che? 'tethI..' A kAraNe. A kAraNa mUkyuM. mithyAtva-rAga-dveSa-azuddha pariNAmarUpa pariName che.' AhAhA..! mithyAtva ne rAga-dveSa azuddha pariNAmarUpa jIvAzi pariName che. jIvarAzi kahyuM ne? e jIvarAzi mithyAtva ane rAga-dveSa rUpe pariName che. AhAhA..! jene e zubharAgano prema che ane zubharAgane sAdhaka mAne che ene mokSanA mArgamAM kAraNa mAne che. ahIM to atyAre (ajJAnIoe) zubha e mokSano mArga ema khulluM mUkyuM che. bhaktanalAlajI'. AhA..! prabhu! ema na hoya, bApu! bhAI! zubharAga che e to baMdhananuM kA2Na che. cAhe to munione paMca mahAvratano vikalpa Ave e jagapaMtha che, eTalo saMsAra che. AhAhA..! ene mokSamArga na kahevAya. AhAhA..! atyAre prabhunA viraha paDyA. lakSmI jAya, kuTuMbamAM kleza thAya ane bApa marI jAya pachI jhagaDA thAya. AhAhA..! ema traNalokano nAtha atyAre na maLe, kevaLajJAna pragaTa thavAnI lakSmI ghaTI gaI ane jhagaDA UbhA karyAM. AhAhA..! eka kahe, zubhabhAva karatA karatA thAze. AhAhA..! bAkI to jhagaDo maTADavAno
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 202 213 mArga A che. ene koI mAnanAra jhAjhA maLe ke na maLe enI sAthe kaMI saMbaMdha nathI. satune mAnanAra koI jhAjhA hoya to I sat (che), evI koI sane mATe saMkhyAnI jarUra nathI. AhAhA...! satu to sat svarUpe ja che. enAthI je bhraSTa che te rAgamAM rata che. AhAhA.! samajAya che kAMI? tethI mithyAtva-rAga-dveSa-azuddha pariNAmarUpa pariName che." "tata: bhAvavarmartA vetana iva svayaM mavati, na nya:' AhAhA...! e kAraNe. juo! ahIMyAM to puNya-pApanA bhAvano kartA cetana ja che ema kahyuM). eka bAju akartA kIdho e to svabhAvanI dRSTie. jene svabhAvanI dRSTi, anubhava thayo che e rAgano kartA nathI, e rAgano jANanAra che paNa ajJAnIne hajI svabhAvanI khabara nathI e ema kahe ke, huM rAgano kartA nathI, karmane kAraNe rAga thAya che kAM karmano kartA ne rAgano kartA chuM, e vAta ajJAnI mAne che. AhAhA...! samajAya che kAMI? (vAta) jhINI to che, bhAI! AhAhA. "bhAva"rtA vetana: Jva svayaM mavati, ra anyaH' e puNya-pApa, dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAmano kartA cetana pote ja ajJAnabhAve che. ene ema nahi ke ene rAga thayo mATe karmane laIne thayo, ene karmane laIne thayo ema nathI. samajAya che kAMI? AhAhA...! be zabda to vAparyA che. eka to "mAvavarmavArtA vetanaH " "vetana: va cetana ja. ema. che ne? "vyApya-vyApakarUpa pariName che evuM jIvadravya..."I zuM kahyuM? ja "va' che ne? "mithyAtvarAga-dveSa-azuddha cetanArUpa pariNAmanuM," vArtA vetanaH pUrva svayaM mavati "vyApya-vyApakarUpa pariName che..." ajJAnI. AtmAnI paryAyamAM, AtmA vyApaka ema kahevAmAM Ave che ane rAga e vyApya che. ajJAnInuM vyApya-vyApakapaNuM e che. AtmA vyApaka nAma prasaranAra, phelAnAra ane vyApya nAma kArya, rAga. e ajJAnapaNe ajJAnI rAgamAM vyApya-vyApakapaNe pariName che. AhAhA...! e karmane laIne rAgapaNuM AvyuM che ane ema che, e khoTI vAta che. AhAhA...! samajAya che kAMI? AhAhA...! eka narakanA duHkhanuM varNana "ratnakaraMDa zrAvakAcAramAM AvyuM che, bhAIe thoDuM nAkhyuM che. enA eka kSaNanA duHkha karoDo bhava karoDo jIbhe na kahI zake. karoDo jIbhe AhAhA! bApu bhagavAna! tuM bhUlI gayo. bahAranI hoMza ne harakhamAM, bahAranI hoMza ne harakhamAM tArA duHkho anaMtakALamAM kevA hatA e bhUlI gayo). jenA kSaNanA duHkhane kahevA karoDo jIbha ane karoDo bhava paNa kahI zake nahi. e duHkha kevuM haze? bApu AhAhA.. AhAhA..! jenA AnaMda svabhAvane kahI zakAya nahi evI agamya vastu paNa jenA duHkhanA svabhAvane kahevA mATe karoDo jIbha ane karoDo bhavamAM kahI zakAya nahi eTalo UlaTo-UMdho paDyo, (eTalA) narakamAM duHkha che. eka kSaNanuM, hoM! AhAhA. tyAM to dasa hajAranI varSanI sthitie anaMta vAra Upajyo che. dasa hajAra ne eka samayanI sthitie anaMta vAra Upajyo che,
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 kalazAmRta bhAga-6 dasa hajAra ne be samayanI sthitie anaMta vAra Upajyo. ema jatAM jatAM palyopama laI levuM ne sAgaropama laI levuM ne 33 sAgara levA. AhAhA...! bhAI! Adi vinAnA kALamAM prabhu! teM vicAryuM nathI. Adi vinAno kALa prabhu kyAM rahyo tuM? anaMta anaMta (kALamAM) koI kALamAM bhava vinAno rahyo nathI. e bhava to badhA A karyA. AhAhA.! cAre gati duHkhI che. ema A narakanA duHkhanuM varNana to gajaba vAta che, bhAI! AhAhA.. e mithyAtvane kAraNe, mithyAtvanI keTalI nIcatA che ane enuM phaLa keTaluM halakuM che enI khabara nathI ane samyagdarzananuM phaLa keTaluM lAbhadAyaka che, bhavaccheda karIne alpa kALamAM kevaLajJAna prApta karaze enA mAhAsyanI ene khabara nathI. samajAya che kAMI? vyApya-vyApaka samajANuM? "vetanaH yva svayaM mavati "svayaM mavatinI vyAkhyA karI. pote vyApya-vyApaka thAya che, ema. che ne? "rtA vetanaH va svayaM mavati' kartA vyApaka thaI ane e "svayaM mavati thAya che e vyApya che. AhAhA...! zubharAgano vyApya-vyApakapaNe kartA ajJAnI thAya che. "svayaM 4 mavati thavuM te vyApya che, thanAro te vyApaka che. ajJAnI vyApaka che, rAga tenuM vyApya che. AhAhA! are. bhAI! A vicAra to karyA nathI ne kokanI mAMDIne A che ne te che (mAMDI). AhA.! samajAya che kAMI? "vyApya-vyApakarUpa pariName che evuM.... pariName che, juo thAya che, I rAgapaNe thAya che. tuM ema ja mAnI besa ke mane rAga karmane laIne thayo che, ajJAnI ema mAnI lya (to) mUDha che. tuM pote ja vyApaka thaIne vyApya-kArya rAganuM teM karyuM che. svarUpanI to tane khabara nathI. AnaMdano nAtha bhagavAna che, enuM kArya to AnaMdanI dazA (che). AhAhA...! samajAya che kAMI eka miniTa rahI gaI, bIjI eka vAta yAda AvI. AtmAmAM eka akAryakAraNa nAmanI zakti, guNa che. akAryakAraNa nAmano AtmAmAM eka guNa che ke je guNane kAraNe rAgano kartA paNa nathI ane rAganuM kArya ene nathI. rAganuM kAraNa paNa nathI ane rAganuM e kArya nathI. kArya eTale nirmaLa dazA thAya te rAgane laIne thAya ema nathI ane nirmaLa dazA rAgane utpanna kare e paNa nathI. akAryakAraNa nAmano AtmAmAM eka anAdianaMta guNa che. AhAhA. e cIjanI khabara nathI tethI te ajJAnI mithyASTi rAgamAM vyApya-vyApaka thaIne pariName che. AhAhA...! samajANuM kAMI? AhAhA..! kartA thAya che..." joyuM? evuM jIvadravya pote kartA thAya che, pudgalakarma kartA thatuM nathI. ahIMyAM to pudgalakarmano kartA nathI ema levuM che chatAM vyApya-vyApakamAM pugala kartA nathI ema laI lIdhuM. ajJAnI rAga pote kare che ane rAga upara to dRSTi che, vastunI to khabara nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? pudgalakarma kartA thatuM nathI. bhAvArtha Ama
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 203 215 che ke-jIva mithyAdRSTi hoto thako jevA azuddha bhAvarUpe pariName che tevA bhAvono kartA thAya che." basA azuddharUpI pariNamana che to teno kartA thAya che, e ajJAnInuM kArya che. AhAhA...! ane e paribhramaNanuM kAraNa che. vizeSa kaheze. (zrotA:- pramANa vacana gurudevA) (zArdUlavikrIDita) kAryatvAdakRtaM na karma na ca tajjIvaprakRtyordvayorajJAyAH prakRteH svakAryaphalabhugbhAvAnuSaMgAtkRtiH / naikasyAH prakRteracittvalasanAjjIvo'sya kartA tato jIvasyaiva ca karma taccidanugaM jJAtA na yatpudgalaH / / 11-203 / / ) khaMDAnvaya sahita artha :- "tataH saca nIva: vartA ta vinA nIvarsa iva varSa (tata:) te kAraNathI (ca) rAgAdi azuddha cetanApariNAmanuM, (nIva: vartA) jIvadravya te kALe vyApya-vyApakarUpa pariNamatuM hovAthI kartA che (a) ane (tata) rAgAdi azuddha pariNamana, ( vinui) azuddharUpa che, cetanArUpa che. tethI, (nIvarsa va >>rma) te kALe vyApya-vyApakarUpa jIvadravya pote pariNamatuM hovAthI jIvanuM kareluM che. zA kAraNathI ? "yat puna: jJAtA na" (yata) kAraNa ke (punaH jJAtA 7) pugaladravya cetanArUpa nathI, rAgAdi pariNAma cetanArUpa che tethI jIvano karelo che. kahyo che je bhAva tene gADho-pAko kare chevarSa ' (varSa) rAgAdi azuddha cetanArUpa pariNAma (vRtaM na) anAdinidhana AkAzadravyanI jema svayaMsiddha che ema paNa nathI, koIthI karAyelo hoya che. evo che zA kAraNathI ? "vAryatvIta' kAraNa ke ghaDAnI jema Upaje che, vinaze che tethI pratIti evI ke karatUtarUpa (-kAryarUpa) che. () tathA "tad nIvapratyoH prayoH vRtiH na" (tA) rAgAdi azuddha cetana pariNamana (nava) cetanadravya ane (pratyo:) pudgaladravya evAM (hayo:) be dravyonuM (kRtiH na) karatUta nathI. bhAvArtha Ama che ke-koI ema mAnaze ke jIva tathA karma maLatAM rAgAdi azuddha cetana pariNAma thAya che, tethI baMne dravya karyA che. samAdhAna Ama che ke baMne dravya kartA nathI, kAraNa ke rAgAdi azuddha pariNAmonuM bAhya kAraNa-nimittamAtra pudgalakarmano udaya che, aMtaraMga kAraNa vyApya-vyApakarUpa jIvadravya vibhAvarUpa pariName che; tethI jIvane kartApaNuM ghaTe che, pudgalakarmane kartApaNuM ghaTatuM nathI; kAraNa ke "jJIyA: pravRteH
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 kalazamRta bhAga-6 vAryamumAvAnuSa (ajJAyA:) acetanadravyarUpa che je prate.) jJAnAvaraNAdi dravyakarma, tene (vArya potAnA karatUtanA (7) phaLanA arthAt sukha-duHkhanA (mumAva) bhoktApaNAno (anuSata) prasaMga AvI paDe. bhAvArtha Ama che ke-je dravya je bhAvanuM kartA hoya che te, te dravyanuM bhoktA paNa hoya che. Ama hotAM rAgAdi azuddha cetana pariNAma jo jIva-karma baMnee maLIne karyA hoya to baMne bhoktA thaze, paraMtu baMne bhoktA to nathI. kAraNa ke jIvadravya cetana che te kAraNe sukha-duHkhanuM bhoktA hoya ema ghaTe che, pudgaladravya acetana hovAthI sukha-duHkhanuM bhoktA ghaTatuM nathI. tethI rAgAdi azuddha cetana pariNamanano ekalo saMsArI jIva kartA che, bhoktA paNa che. vaLI A arthane gADho-pAko kare che- " cA. prakRteH kRtiH na" (paracA: prate.) ekalA pudgalakarmanuM kRtiH nI karatUta nathI. bhAvArtha Ama che ke-koI ema mAnaze ke rAgAdi azuddha cetanapariNAma ekalA pulakarmanA karelA che. uttara Ama che ke ema paNa nathI; kAraNa ke, "kavitvasanA anubhava evo Ave che ke pugalakarma acetanadravya che. rAgAdi pariNAma azuddha cetanArUpa che; tethI acetanadravyanA pariNAma acetanarUpa hoya che, cetanarUpa hotA nathI. te kAraNathI rAgAdi azuddha pariNAmano kartA saMsArI jIva che, bhoktA paNa che. 11-203. mahA suda 2, guruvAra tA. 9-02-1978. kaLaza-203 pravacana-227 ra30 kaLaza che. (zArdUlavikrIDita) kAryatvAdakRtaM na karma na ca tajjIvaprakRtyordvayorajJAyAH prakRteH svakAryaphalabhugbhAvAnuSaMgAtkRtiH / naikasyAH prakRteracittvalasanAjjIvo'sya kartA tato jIvasyaiva ca karma taccidanugaM jJAtA na yatpudgalaH / / 11-203 / / ) A anAdi ajJAnInI vAta che. vikAra (bhAva) je puNya-pApanA thAya che e jIva potAnI paryAyathI vikAra kare che, karmathI thato nathI. atyAre A vAta siddha karavI che. ajJAnI AtmA vikArano kartA vyApya-vyApaka thaIne, vyApaka nAma prasarIne, vyApya nAma
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 203 217 vikArI kAryane e kare che, karma nahi. AtmAnA svabhAvanI dRSTie juo to to rAgano kartA AtmA nathI. e to dRSTino viSaya zuddha caitanya svabhAva jyAM dRSTimAM Avyo to e apekSAe dharmI-samyagdaSTi jIva zuddha svabhAvano kartA thAya che. zuddha svabhAva nAma paryAya. e rAgano kartA thato nathI. kemake rAga karavAnI aMdaramAM anahada zakti che emAM koI zakti nathI. te kAraNe samakitI jIva rAgano kartA nahi thatAM rAgano jJAtA rahe che. ahIMyAM bIjI vAta levI che. A to ajJAnI rAga kare che to e rAgano kartA che koNa? rAga, dveSa, dayA, dAna, vrata, bhakti Adi puNya-pApanA bhAva. e kahe che, juo! "tata: nIva: vartA va ta viva7mAM nIvarsa va ma"te kAraNathI rAgAdi azuddha cetanA pariNAmanuM, jIvadravya te kALe" te kALe. te kALe nAma jyAM sudhI ajJAnabhAva che (arthAtu) potAnA svabhAvanuM samyagdarzana thayuM nathI tyAM sudhI te kALe. ema. vyApyavyApakarUpa..." pariName che. AhAhA...! koI ema kahe che ne? zAstramAM traNa vAta AvI. eka bAju jayasenAcAryadevanI TakAmAM Ave che, ratanacaMdajI e vAta moDhA AgaLa mUke che, ema ke, putra nathI mAtAno, nathI potAno. beno putra hoya che. ema lAla raMga khArI phaTakaDI ane sAbu, phaTakaDI ane khAra maLIne lAla raMga thAya che to be maLIne lAla thAya che, ekathI nahi. ema AtmA ane karma be maLIne karma-vikAra thAya che, ekathI nahi. e "jayasenAcAryadevanI TIkAmAM tyAM kahyuM che e to pramANanuM jJAna karAvyuM che. "caMdubhAI ! AhAhA.! zuM thAya? e to nimitta koNa hatuM tenuM jJAna karAvyuM che, paNa bethI thAya che ema yathArthapaNe nathI. AhAhA. e vAta ahIMyAM siddha kare che. eka bAju kahe ke, vikAra yugalanA pariNAma che, jIvanA nahi. e kaI apekSAe? jyAM potAno svabhAva zuddha caitanya pUrNAnaMda pUrNa prabhu anaMta guNanI rAzi evA bhagavAnaAtmAnuM jJAna ane anubhavamAM pratIti thaI to e AtmA rAgano kartA nathI. e rAgano kartA karma che ema tyAM kahyuM che. kemake beya vastu nIkaLI jAya che to rAgano kartA karma che, AtmA nahi. AhAhA...! vyApya-vyApakabhAve paNa evI eka cIja Ave che. sUkSma vAta che, bhAI! eka bAju ema kahe che ke, pUrva karma vyApaka che. 108-109-110-111 gAthA, "samayasAra'. pUrva karma vyApaka che ane navA karma vyApya che. "caMdubhAI! ApaNe A badhuM to ghaNIvAra cAlI gayuM che. A to ahIMyAM zuM kahe che ane tyAM zuM vAta che? e vAta karIe chIe). samajAya che kAMI? jyAM be thaIne vikAra thAya che ema kahyuM tyAM to nimittanuM jJAna karAvyuM che ane rAgano kartA AtmA nathI, e pudgalanA pariNAma che to e pugala karyA che, ema kahevAnA kALe jene potAnA svabhAvanI dRSTi jJAyaka svarUpa samyagdarzana thayuM to e rAgano kartA nathI paNa rAgano jJAtA che ema jANIne rAgano kartA e AtmA nathI, pudgala che,
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 kalazAmRta bhAga-6 ema kahevAmAM Ave che. AhAhA...! jyAM jyAM je je yogya che tahAM samajavuM teha, tyAM tyAM te te Acare AtmArthI jana eha eka sthAne kaMIka kahyuM ane bIje sthAne kaMIka kahyuM paNa kaI apekSAe kahyuM che te na samaje to gaDabaDa UThe moTI. ahIM to bilakula AtmA ja vikAra kare ema siddha karavuM che, "caMdubhAI! AhAhA...! "kartA-karma adhikAranI 75 gAthAmAM (ema kahyuM ke, rAga-dveSa Adi ane zarIrAdi badhI paravasta che, AtmA teno kartA nathI. 75. AhAhA.! aMtaraMga ane bahiraMga, evo zabda tyAM Avyo che. che ne? ahIM to ghaNuM vAMcana gayuM che. bahiraMga nAma zarIra, vANI, mana ane aMtaraMga nAma puNya-pApa, rAga-dveSa, mithyAtvAdi. e badhAmAM vyApaka AtmA ane tenuM te vyApya ema che nahi. AhAhA! tyAM to 75mAM to jJAnInI vAta kare che. jJAna svabhAva huM caitanyamUrti prabhu pUrNa AnaMda ane jJAna (huM) ema pratItamAM anubhavamAM zeya thaIne, vastuno trikALI svabhAva vartamAna paryAyamAM joya thaIne jANavAmAM Avyo ane emAM pratIti karI ke A AtmA to zuddha caitanyaghana che. tene rAgAdino vyApya-vyApakapaNe karanAro AtmA nathI. rAgano kartA karma ane karma vyApaka thaIne vikAra-vyApya thAya che. AhAhA...! samajAya che kAMI? 75-76-77-78-79 pAMca gAthAmAM e lIdhuM che. tyAM jJAnInI vAta che. samajAya che kAMI ahIMyAM kahe che ke, "jIvadravya te kALe." te kALe nAma jyAM sudhI AtmAnuM jJAna nathI, ajJAna che. AhAhA.. te kALe vyApya-vyApakarUpa pariNamatuM hovAthI...." AtmA-vyApaka jIva ane vikAra vyApya. vyApaka (arthAtu) kartA, vyApya enuM karma nAma ajJAnInuM kArya jainamAM paNa ghaNA ema kahe che ne ke, karma ane AtmA beya maLIne vikAra thAya che. tenI sAme A dalIla che. ane sAMkhyamatamAM evo dRSThata Ave che ke, A rajo, tamo ane sattva je vikAra che te prakRtinuM kArya che. e TIkAmAM che. sAMkhya darzananI vAta TIkAmAM lIdhI che. sAMkhya paNa ema kahe che ke, rajo, tamo ane sattva guNa che ne? traNa vikAra che. che to traNa vikAra paNa e vikArano kartA prakRti che, ema kahe che. ema jainamAM paNa koI ajJAnI A rAgano kartA AtmA nathI ema ajJAnI mAne che tenI sAme A dalIla che. samajAya che kAMI? Ama che. keTalI vAta AvI? eka kora kahe ke, jema be vinA putra na thAya ema be vinA vikAra na thAya, ema pATha che. jayasenAcAryadevanI TIkA, "samayasAra'. tyAM bIjI vAta che. tyAM to nimitta ane upAdAna sAthe laIne pramANajJAna karAvyuM che ane jyAM karma vyApaka ane navuM karma vyApya che, ema lIdhuM che. A dravya bhinna ane A dravya bhinna. 109-11-111-112 gAthA che. "amRtacaMdrAcAryadevanI saMskRta TIkA ane "jayasenAcAryadevanI beyanI TIkA che. samajAya che kAMI? tyAM to ema kahyuM ke, pUrvakarmano udaya che e vyApaka che ane navuM karma baMdhAya
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 203 219 che te vyApya che. AhAhA.! bhAre vAtuM AkarI bahu lokone meLavavuM kaThaNa, bhAI! mArga to aMtarano abhyAsa hoya ene A samajAya evuM che. ema vAta che. samajAya che kaI? AhAhA...! tyAM ema kahyuM ke, pUrvanuM karma vyApaka ane navuM karma vyApya. paradravya vyApya ane A dravya vyApaka. AhAhA...! e kaI apekSAe kahyuM ke, dravyano svabhAva evo che nahi ke vikAra kare. vikAra kare ane baMdhana thAya evo dravyano svabhAva nathI. to e vikArano kartA kharekhara pUrvanuM karma che e navA karmanuM kAraNa che to navuM karma vyApya che, pUrva karma vyApaka che. vacce rAga thAya che te paNa karmanA nimitte thAya che, ema. "caMdubhAI'. AhAhA...! ahIMyAM bIjI vAta che. jJAnI bilakula rAgano kartA che ema nathI. AhAhA.! kemake eka samayanI vikRta dazA ane trikALI AnaMdakaMda prabhu, zuddha svabhAva jyAM piMDa ekalo prabhu evI jyAM aMtara samyaka dRSTi thaI, samyaka nAma satya, e satya evuM che, to e rAgano kartA nathI. samajAya che kAMI? ahIMyAM to kahe che ke, te kALe (arthAtu) jyAM sudhI ajJAnI che ane AtmAnuM bhAna nathI e ema kahe ke, A vikAra karmathI thAya che, amArAthI nahi, tenI sAme dalIla che. samajAya che kAMI? AhAhA.te kALe" ema zabda paDyo che ne? "vyApya-vyApakarUpa pariNamatuM hovAthI kartA che." AhAhA.! jIvadravya kartA. A jIvadravya kartA. kharekhara je jIva vastu che te to kartA nathI paNa jIvadravya kartAno artha e samayanI paryAyane jIvadravya kahyuM. jhINI vAta che. dravya je che te to trikALI zuddha ja che. cAhe to ekendriyanI paryAya ho, be indriyanI paryAya ho, svarganI paryAya game te ho, paNa dravya to zuddha cihvana AnaMdakaMda ja che. dravyamAM vikAra paNa thato nathI ane dravyamAM avikArI paryAya paNa navI thAya che ema nathI. AhAhA...! ahIMyAM to kahe che ke, jyAM sudhI jJAna ane AtmAnuM svarUpa zuddha caitanya AnaMdakaMda prabhu dRSTimAM Avyo nathI tyAM sudhI tenI dRSTi to para upara che to te kALe puNya ne pApa, dayA ne dAna, vrata ne bhaktinA pariNAma thAya che temAM vyApaka AtmA (che) athavA tenI paryAya. trikALI dravya to prasaratuM nathI. jIvadravya to ahIMyAM kahyuM. samajAya che kAMI? dravya to dhruva che. dhruva kartA kevI rIte thAya? eI...! AhAhA.. paNa te samayanI paryAya je vikRta karanArI che, cha kAraka che ne? cha kAraka-kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna, adhikaraNa, temAM kartA jIvadravya na levuM. kArako paryAyamAM hoya che. Are. AvI vAta che. samajAya che kAMI? tyAM kartA jIvadravya lIdhuM paNa paryAyanI je dazA che tene jIvadravya kahI dIdhuM che. paryAya kartA, paryAya karma, paryAya karaNa, paryAya saMpradAna, paryAya apAdAna, paryAya adhikaraNa. AhAhA...! samajAya che kAMI? to ahIM jIvadravya kahyuM temAM paNa paryAya levI. vyApya-vyApakarUpa pariNamatuM hovAthI karyA che ane rAgAdi azuddha pariNamana, azuddharUpa
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 kalazAmRta bhAga-6 che, cetanArUpa che. AhAhA.! dekho! ahIMyAM mithyAtva ane rAga-dveSane paNa cetanArUpa kahyuM che. che ne? aMdara zabda che - "vi-anu. saMskRta zabda che-vidra-manui'. samajAya che kAMI? AhAhA..! eno artha karyo che, juo! "ginu. cidda eTale azuddharUpa cetanArUpa che. "riganuAM'. cetanane anusarIne thAya che. e vikAra parane anusarIne thato nathI. AhAhA...! " vinu azuddharUpa. artha to karavo che "Trikanu eno artha cetanArUpa azuddharUpa che. samajAya che kAMI? "caMdubhAI! pAThamAM " vinu che. "minu no azuddharUpa ema artha thato nathI paNa " vinu' (eTale) cetanane anusarIne thAya che mATe te cetana che. hai levuM, hoM che' zabda AvI jAya che. mumukSu - ghaDIkamAM ene jIvano kaho, ghaDIkamAM pudgalano kaho. uttara :- e mATe to vAta karIe chIe. ekamAM ema kahe ke, pugala svAmI che. bIjAmAM ema kahe ke, be karyA che. trIjAmAM ema kahe ke, jJAnI paNa vikArano svAmI che. kAle AvyuM ne? kAle ApaNe AvyuM hatuM ne? adhiSThAtA, naya adhikAra. anaMta dharmano adhiSThAtA AtmA che, svAmI AtmA che. e samakitadRSTinuM jJAnapradhAnatAthI kathana che. AhAhA...! vikAranuM karavuM ane vikAranA pariNamanano svAmI AtmA che, tyAM ema lIdhuM che. pravacanasAra, 47 naya jJAnapradhAna adhikAra. hai? mumukSu :- doSa batAvavo hoya tyAre ema kahe ke, jIvano che. uttara :- eno doSa che, pariNati enI che, eno svAmI I che. eno svAmI kaMI jaDa karma nathI. AhAhA..! ahIMyAM to je batAve che e to ajJAnInI vAta che. AhAhA.! doSa thAya che, bhaI! jevo karmano udaya Ave ema amAre vikAra karavo paDe ane karmano udaya Ave e to nimitta thaIne Ave, pAkIne Ave che, to nimitta thaIne Ave che to ahIMyAM vikAra karavo ja paDe, ema nathI. nokarma che e to ame banAvIe to bane paNa karma je che e to nimitta thaIne Ave che, ema prazna UThyo hato, moTI carcA thaI hatI, lakhANa paNa thayuM che. nAma nathI ApatA. samajAya che kAMI? ema ke, karma je che. zuM kahyuM hamaNAM? kahyuM ne ke, nimitta thaIne Ave che. sAMbhaLyuM che ke nahi? tyAM "samedazIkharamAM thaI gayuM che, eka jaNAe moTuM lakhANa karyuM che ke, karmathI A vikAra thAya che, karmathI thAya che. eTale? e karma nimitta thaIne Ave che. ema ke, karma nimitta thaIne jyAM AvyuM to vikAra karavo ja paDe. e nimitta thaIne Ave che to nimitta karAve ja che, ema kahe che. paNa nimittane to aDatoya nathI ne ahIM paNa nimittane aDatuM nathI. ajJAnI paNa nimittane aDato nathI paNa potAnI paryAyamAM potAnA svabhAvanuM bhAna nathI, huM jJAnAnaMda sahajAnaMda prabhu chuM, evI khabara nathI tethI paryAyaSTimAM vikArarUpa pariNamavuM, vyApya-vyApaka thaIne ajJAnI
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-203 pote kare che. AhAhA..! samajAya che kAMI? juo! rAgAdi azuddha pariNamana,...' vidanuAM". vidanuAM" nAma cetanArUpa ema levuM che. 'vi-anumAM". jJAnane anusarIne thayo che eTale AtmAne anusarIne thayo che, koI karmane anusarIne thayo che ema nathI. AhAhA..! AvuM badhuM have... keTalI apekSAo! emeya che. vikArano Azraya AtmA che ema paNa Ave che. pravacanasAra'. paMDitajI'! ahIM to badhI vAta thaI gaI che. che, kaI gAthA che khabara che? gAthA kaMI yAda rahe che? haiM? 10, basa, lyo, juo! sva-AzrayabhUta vastunA abhAvamAM (arthAt potAne AzrayarUpa je vastu te na hoya to) nirAzraya pariNAmane zUnyapaNAno prasaMga Ave che.' e svano Azraya che, ema. rAganA pariNAmane svano Azraya che. Azrayano artha enAmAM thAya che tethI eno Azraya che ema kahyuM. saMskRta TIkA che ne? samajAya che kAMI? AhAhA..! sva-Azraya che. 'kAraNa ke sva-AzrayabhUta vastunA abhAvamAM nirAzraya pariNAmane zUnyapaNAno prasaMga Ave che.' pariNAmathI judI vastu jovAmAM AvatI nathI. pariNAma vinAnI vastu gadheDAnA ziMgaDA samAna che. juo! tyAM lIdhuM che. ene sva-Azraya che. potAno Azraya che. AthI paNa bIjo zabda che. ahIM kIdhuM ne? koNa jANe kyAM haze? bIjo zabda cokhkho che. mULa saMskRta pATha che. AhAhA..! zuM kahyuM e? 221 vikArI pariNAma koI 52ne Azraye nathI thatA, ema tyAM kahe che. sva AtmAne Azraye thAya che. AtmAmAM thAya che mATe AtmAnA Azraye thAya che, ema kahyuM. koI ema kahe ke, AtmAno to trikALa zuddha svabhAva che. tenA Azraye vikAra kevI rIte thayo? teno artha ahIMyAM evo na levo. ahIM to AtmAmAM AtmAne kA2Ne thAya che mATe AtmAnA Azraye thAya che ema kahevAmAM AvyuM che. AhAhA..! i kADhajo bapore. bhAI! cokhkho 'Azraya' (zabda) che. batAvyuM hatuM, nahi? paMDitajI! ema ke, vikAranuM kAraNa paNa AtmA ja che, Azraya che. ema che. keTalAmI gAthA che? heM? samajANuM kAMI? ahIMyAM je levuM che e to te kALe jyAM sudhI svarUpanI dRSTi, zuddha svabhAva pUrNa pavitra trikALa enI dRSTi thaI nathI tyAM sudhI paryAyamAM lakSamAM astipaNuM to tyAM che, ahIMyAM (svabhAvamAM) astipaNAnI dRSTi to che nahi. samajAya che kAMI? samyakdaSTine to astitva vastu aMdara pUrNa che tenI dRSTi pratItimAM che. tethI pUrNa astitva che te astitvanI pratItanA jJAnanA, bhAnamAM kSaNika vikRta (bhAva) che teno te kartA thato nathI. paNa ahIMyAM to te kALe tenuM astitva je trikALa zuddha che tenI to khabara nathI. AhAhA..! to tenI dRSTi paryAya u52 ja che to rAga ane puNya, pApa, vikalpano kartA te thAya che. te kALe. jyAM sudhI potAnuM pUrNa astitva dRSTimAM AvyuM nathI tyAM sudhI eTalA astitvamAM rAgano kartA, puNya-pApano kartA annAnI thAya che. AhAhA..! zuM thAya? prabhu! bhagavAnano mArga evo che.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 kalazAmRta bhAga-6 eka kora pelA "ratanacaMdajI' evo dAkhalo Ape ke, juo! be vinA na thAya. I jayasenAcAryadevanI TIkAmAM Ave che. haLadara ne... haLadara... haLadara kahe che ne? haladI. haLadara ane khAra be maLe to lAla raMga thAya, evo pATha che. lAla, lAla samajyA? phaTakaDI ane haLadara be maLIne lAla thAya che. to ema ke, bhagavAna AtmA ane karma be maLIne vikAra thAya che. e to nimittanuM jJAna karAvyuM che, bhAI! tuM ema pakaDI le ke ene kAraNe thayo che to ema nathI). AhAhA! zuM thAya? nIvacce va varSa te kALe vyApya-vyApakarUpa jIvadravya pote pariNamatuM hovAthI..." be ThekANe te kALe', 'te kALe' (zabda) mUkyA che. jyAM sudhI tene svabhAvanI dRSTi - samyagdarzana thayuM nathI tyAM sudhI tenI paryAyabuddhi rAganuM ja astitva bhAse che. pUrNa astitvanuM bhAna nathI to A astitva AvaDuM bhAse che. te kAraNe jIva ja pote rAga ane dveSano kartA thAya che. che? tethI "jIvanuM kareluM che. juo! AhAhA.! jIvanuM kareluM che nAma jIvanI paryAyamAM jIve karyuM che, ema. samajAya che kAMI? dravya to dhruva zuddha trikALa che. samajAya che kAMI? jJAnamAM jIva dhruvatAnI khabara nathI to paryAyamAM ajJAnathI jJAna vyApaka thaIne-kartA thaIne vikArI paryAya vyApya thAya che, tenuM karma thAya che. AhAhA.! AvuM che, bhagavAnA zA kAraNathI?""vat punaH jJAtA na juo! je jANe te bhUle, ema kahe che. AhAhA.! pudgalamAM jANavuM kyAM thAya che? jANe to bhUle. jANanAro bhUle che, jaDa zuM bhUle? AhAhA.! samajAya che kAMI? e "punaH jJAtA na "kAraNa ke pudgaladravya cetanArUpa nathI, AhAhA! ane "rAgAdi pariNAma cetanArUpa che." AhAhA...! kaho! puNya-pApa, kAma, krodhanA bhAva, dayA, dAnanA bhAva e cetanArUpa che. have eka kora Ama kahe. kaI apekSA che? e cetanAnI paryAya-karmacetanA, karmaphaLacetanA cetanAnI paryAya che. samajAya che kAMI? AhAhA...! jJAnacetanA, karmacetanA, karmaphaLacetanA. jJAnacetanA to jJAnIne ja hoya che. samajAya che kAMI ane karmacetanA, karmaphaLacetanA samakitIne gauNarUpe hoya che paNa teno te kartAbhoktA nathI. paramArthe, hoM! svabhAvanI dRSTinI apekSAe. pariNamananI apekSAe kartA-bhoktA che. e to kahyuM ne? anaMta nayomAM vyApaka. kartA pote, adhiSThAtA-pote svAmI che. e apekSAe paryAyanuM jJAna karAvavA, samakitIne paNa pariNamanamAM jeTalo rAga che teno te kartA ane eTalo bhoktA kahevAmAM Ave che. samajAya che kAMI? anaMta nayono samudAya evuM zrutapramANa, e zrutapramANathI AtmAno anubhava kare che temAM prameya-AkhuM zuddha dravya prameya thaI jAya che ane te prameyamAM paNa zrutapramANamAM vikArI, avikArI paryAya paNa prameya thaI jAya che. samajAya che kAMI? AhAhA...! AvI vAta have. pravacanasAra' 47 nayanI vAta che. jyAM zaktinuM varNana cAlyuM, 47 zakti, tyAM vikAranI vAta nathI. zaktinA varNanamAM vikArI paryAya temAM che ja nahi. kemake zakti che, svabhAva che ane teno svabhAvavAna beyanA
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 203 223 pariNamanamAM vikAra che ja nahi. tyAM zaktinA pariNamanamAM vikAra ane vikArano jANanAro ema paNa nathI lIdhuM. tyAM to nirmaLa paryAya kramasara thAya che ane nirmaLa guNa akrama kAyama rahe che. krama, akrama zabda tyAM vAparyo che, zarUAtamAM zaktinuM varNana karatA pahelAM. kramamAM paNa nirmaLa paryAya, akramamAM nirmaLa guNa. 47 zaktinA varNanamAM tyAM kramamAM vikArI paryAya lIdhI ja nathI. kemake zaktinuM varNana dravyadRSTinI pradhAnatAthI che ane nayanuM varNana jJAnanI pradhAnatAthI che. AhAhA...! samajAya che kAMI? krama-akrama tyAM nirmaLa pariNatino krama levo. AhAhA...! ATalI vAtuM have kyAMnI kyAM? samajAya che kAMI? ahIM to anekavAra vAta thaI gaI che. samajAya che kAMI? badhuM pustakamAM chapAI gayuM che. tyAM (nayanA adhikAramAM) to bIjI vAta kahevI che ke, pariNatimAM rAgAdi che paNa chatAM kartA pariNAma ane bhoktA pariNAma mane thAya che, AkhA zrutapramANamAM, paNa tenuM lakSa AkhA dravyane paNa jANe che, guNane paNa jANe che ane paryAyane paNa jANe che. ahIM to ekalI paryAyane jANanArA ajJAnInI vAta cAlI che. AhAhA.! samajAya che kAMI? emane ema kahI de ke, vikAra thAya che te amArAmAM nathI, karmathI vikAra thayo che. are. jJAnIne paNa vikAra thAya che te potAnA aparAdhathI thAya che, karmathI nahi. AvyuM che ne? puruSArthasiddhi upAyamAM. je bhAve tIrthaMkara gotra baMdhAya, je bhAve AhAraka zarIra baMdhAya te bhAvane aparAdha kahyo che. puruSArthasiddhi upAya'. te to samakitI che. tIrthaMkara gotra baMdhAya, evo vikalpa Ave te to samakitIne hoya, mithyAdRSTine e hotuM ja nathI. samajAya che kAMI? AhAhA...! tyAM to ema kahyuM che ke, e aparAdha che. je bhAve tIrthaMkara gotra baMdhAya te bhAva aparAdha che. samakitIno aparAdha che. AhAhA.! AhAraka zarIra ane tIrthaMkara gotra koI mithyASTi bAMdhatA nathI. tyAM to AhAraka zarIra, tIrthakara gotra lIdhuM che. puruSArthasiddhi upAyamAM. A zuM che? ke, aparAdha che. AhAhA.. eka bAju kahe ke, rAgano kartA jJAnI nathI. eka bAju kahe ke, e aparAdha jJAnIno che. kaI apekSA che? prabhu! karavAlAyaka che ema karIne kartA nathI, paNa pariNamana che te apekSAe karyA che. AhAhA.! samajAya che kAMI? Avo mArga gaMbhIra bahu, bhAI! vItarAgano mArga. AhAhA...! zA kAraNathI?""puHi jJAti na "rAgAdi pariNAma cetanArUpa che tethI jIvano karelo che. kahyo che je bhAva tene gADho-pAko kare che. kahelA bhAvane gADho, nakkI pAko kare che. "rma avRtta na "rAgAdi azuddha cetanArUpa pariNAma....' kArya che. to kArya kriyA vinA hotuM nathI. AhAhA.. jema... che ne? ghaTapaTano dAkhalo Apyo che. juo! "anAdinidhana AkAzadravyanI jema svayaMsiddha che ema paNa nathI," vikAra koInA karyA vinA thayo che ema paNa nathI. AhAhA. "koIthI karAyelo hoya che. kemake kArya che. vikAra puNya-pApa,
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 kalazAmRta bhAga-6 dayA, dAna, kAma, krodha Adi kArya che. to kArya karyA vinA hotuM nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI koIthI karAyelo hoya che. kArya che ne? "evo che zA kAraNathI?' juo! AvyuM. joyuM? "Aryatvati. e kArya che, vikAra e kArya che. to karyA vinA kArya hotuM nathI. karanArA vinA kArya hotuM nathI. samajAya che kaI? AhAhA.! are.! eka eka padamAM keTaluM bharyuM che, juoneohoho. kaMIka aMdarathI kADhI zakAya eno pAra na maLe. eTalI aMdara gaMbhIratA bharI che, hoM! saMtonI vANI che ne AhAhA.! cAritravaMta. svayaM pracura svasaMvedana, AnaMdanA vedanamAM paDyA che. emane vikalpa Avyo tenA paNa kartA nathI. eka apekSAe pariNamana che to jJAnadRSTithI kartA che. AhAhA...! ahIMyAM to ajJAnInI vAta cAle che. vikAra e kArya che ne? vikAra pariNAma e kArya che ke akArya che? paryAya che e to kArya che. cAhe to nirmaLa paryAya ho e paNa kArya che ane malina paryAya ho e paNa kArya che. samajAya che kaI? to vikArI paryAya kArya che to karyA vinA kArya thatuM nathI. AhAhA...! juo. dRSTAMta Apyo che. juo! "evo che zA kAraNathI? kAraNa ke ghaDAnI jema Upaje che..." juo. jema ghaTa kArya che. mATI kArya nathI, paNa ghaTa to kArya che. ema vikAra kArya che. ghaTa kArya che to karyA vinA ghaDo thato nathI. mATI kartA che, paryAya enI ane ghaTa kArya che. kuMbhAra karyA che ema nahi. e to 37ra gAthAmAM AvyuM ne? "samayasAra' 372 (gAthA). ame to kuMbhAre ghaDo karyo ema dekhatA nathI. "amRtacaMdrAcArya (kahe che), ghaDo to mATIthI thayo che ema ame to joIe chIe. AhAhA.! samajAya che kAMI? 37ra gAthA che, TIkAmAM che. AhAhA.. ame to jotA nathI ke ghaDo kuMbhAre karyo che. che ahIMyAM "samayasArI gujarAtI che. 372 che. kuMbhAra ghaDAno utpAdaka che ja nahi; mATI ja, kuMbhAranA svabhAvane nahi sparzatI thakI, potAnA svabhAvathI kuMbhabhAve Upaje che. AhAhA...! juo! "mATI potAnA svabhAvane nahi ullaMghatI hovAne lIdhe..." zuM kahyuM? juo! mATInA svabhAvathI Upaje che. AhAhA...! mATI kuMbhAranA svabhAvathI UpajatI nathI, paraMtu mATInA svabhAvathI ja Upaje che kAraNa ke dravyanA) potAnA svabhAvane dravyanA pariNAmano utpAda jovAmAM Ave che. Ama hovAthI, mATI potAnA svabhAvane nahi ullaMghatI hovAne lIdhe, kuMbhAra ghaDAno utpAdaka che ja nahi.. AhAhA..! mATInI paryAya, mATI. dhruvapaNuM to bheguM lIdhuM che. mATI pote ghaDAnI kartA che, kuMbhAra kartA che ema ame to jotA nathI. che? aMdara che, hoM "svapariNAmapaLo mAnAni vi nimittabhUtakavyAntaravamAnotpattei. ahIM to yAda Ave tyAre vAta Ave. ahIM e kahyuM, juo! kAraNa ke ghaDAnI jema Upaje che..." ghaDo kArya che. to kArya karyA vinA hotuM nathI. mATI kartA che ane ghaDo kArya che. kuMbhAra karyA che ane ghaDo kArya che ema che nahi. samajAya che kAMI? kema? kAraNa ke ghaDAnI jema Upaje che, vinaze che..."
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 203 225 kArya siddha karavuM che ne? Upaje ane vyaya, Upaje ane vyaya, Upaje ane vyaya e kArya che. dhruva bhinna che. Upaje ane viNase e kArya che to kArya karyA vinA hotuM nathI. tethI pratIti evI ke karatUtarUpa (-kAryarU5) chetethI pratIti evI che ke vikAra kAryarUpa che. AhAhA! samajAya che kAMI? A to nyAyano viSaya che, bhaI! jarI sUkSma to paDe evuM che. zuM kare? lojIkathI, nyAyathI vAta siddha karI che paNa eNe samajavuM paDaze ke nahi? tathA..." "tat nIvapratyo: yoH vRtiH na" "rAgAdi azuddha cetana pariNamana cetanadravya ane pudgaladravya evAM be dravyonuM karatUta nathI." lyo, ThIkA jayasenAcAryadevanI TIkAmAM ema kahyuM ke, karma ane AtmA be thaIne kArya thAya. tyAM to pramANanuM jJAna karAvyuM, nimittanuM. bAkI enAthI kAMI thatuM nathI. bhAIe siddha karyuM hatuM paNa amAre to te di carcA thaI hatI. 21 varSa pahelA, "varNajInI sAthe. nimittanuM bilakula kAMI karatuM nathI. te vakhate teo na mAnyA. nahi, ekAMta thaI jAya che. koI vakhate nimitta paNa kare che. hamaNA kailAsacaMdajIe prasiddha karyuM che, "sonagaDhavALA nimitta nathI mAnatA ema nathI paNa nimitta paramAM kaMI kare che ema nathI. kramabaddha ane nimitta te dithI viruddha hatuM, "varNajInI zailIthI. e paNa te di to beThA hatA. paNa e vakhate A vAta hatI nahi. pachI vicAra karatA ene besI gaI ke, kramabaddha to lAge che. dareka dravyanI avasthA je samaye jyAM thavAnI tyAM thavAnI, kramasarA hAra... hAra. lyo, A kramabaddhanuM AvyuM. koNe pUchyuM hatuM? "cetanajI'! rAtre kramabaddhanuM ko'ke kahyuM hatuM ne? bhAI, "navalacaMdabhAI! kramabaddhanuM AvyuM nahotuM, tame kahetA hatA ne? paNa pahelA thoDuM AvI gayuM che. rAtre kahyuM hatuM. motIno hAra che. 99 gAthAmAM dAkhalo che. pravacanasAra 99 gAthA. motIno hAra che temAM jyAM jyAM je je motI che tyAM tyAM te te motI che. ema AtmadravyamAM jyAM jyAM paryAya che tyAM tyAM te kALe te paryAya kramabaddha che. AhAhA....! samajAya che kAMI? chae dravyanI kramabaddhaparyAya che, paNa e kramabaddhaparyAyanuM tAtparya zuM? vItarAgatA tAtparya che. bhagavAnanA dareka zAstranuM tAtparya vItarAgatA che). kramabaddhaparyAyamAM vItarAgatA kyAre thAya? dravya upara dRSTi paDe che, satya svabhAvanI pratIti thaI, anubhava thayo tyAre kramabaddhano nirNaya tene sAco thayo. kabuddhi nAza thaI gaI. samajAya che kAMI? kramabaddha-je samaye je paryAya) thanArI che te ja thaze, dareka dravyamAM. tyAM kartabuddhi UDI gaI. huM karuM to thAya, huM karuM to thAya evI buddhi UDI gaI, jJAtA buddhi thaI gaI. AhAhA.! jANana-dekhana huM chuM evI buddhi thaI tene kramabaddhanuM sAcuM jJAna che. kemake tene kartA buddhi nAza pAmI che. ane Ama ne Ama kramabaddha. kramabaddha kahIne, huM karuM, huM karuM ema rahe to kramabaddhano sAco nirNaya thayo che ja kyAM? AhAhA...! ahIMyAM e kahe che, juo! be dravyonuM karatUta nathI.' AhAhA.! "cetanadravya ane
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 kalazAmRta bhAga-6 pudgaladravya eLAM be dravyonuM karatUta nathI. bhAvArtha Ama che ke-koI ema mAnaze ke jIva tathA karma maLatAM rAgAdi azuddha cetana pariNAma thAya che, tethI baMne dravya kartA che.' e to dvikriyAvAdI thaI gayo. Ave che ne dvikriyAvAdI? dvikriyAvAdI (arthAt) eka dravya potAnI paNa kriyA kare ane paranI paNa kare. e mithyAdRSTi che. samAdhAna Ama che ke banne dravya kartA nathI, kAraNa ke rAgAdi azuddha pariNAmonuM bAhya kAraNa-nimittamAtra pugalakarmano udaya che...' AhAhA..! nimitta ema paNa na kahyuM, nimittamAtra! eka padArtha) che ema, basa! AhAhA..! zAstramAM ema Ave, jJAnAvaraNIya karmathI jJAna avAyeluM che. lyo! jJAnAvaraNIya nAma paDyuM che. karma kevuM che? ke, jJAnAvaraNIya (arthAt) jJAnane AvaraNa. e to nimittanuM kathana che. eka dravya bIjA dravyane aDatuM nathI to AvaraNa kare kevI rIte? samajAya che kAMI? AhAhA..! cAra ghAtikarma, ema Ave che ne? ghAtikarma nAma Ave che ne? to karma ghAta kare che ne? padravya 52no ghAta kare che ke nahi? ghAtikarma Ave che ne? e to potAthI bhAvaghAti pariNamana kare che. pravacanasAra'nI soLamI gAthAmAM che--svayaMbhU, svayaMbhU soLamI gAthAmAM che. dravya ane bhAva be ghAtikarma che. pATha che ne? bhAI! pravacanasAra' soLamI gAthA. bhAvaghAti. potAnI pariNati potAthI ghAta kare che tyAre ghAtikarmane nimitta kahevAmAM Ave che. AhAhA..! are..! zuM thAya? bhAI! ahIM to ATaluM badhuM yAda zI rIte rahe? keTalA paDakhAM AmAM pADavA. bhAI! ene abhyAsa to karavo paDe ne? satya satya che. satyanA zodhakane satyanuM svarUpa zuM che eno nirNaya to karavo paDe ne? ekAMta mAnI le, kaMInuM kaMI mAnI le to goTA UThe. AhAhA..! bAhya kAraNa-nimittamAtra pudgalakarmano udaya che, aMtaraMga kAraNa vyApya-vyApakarUpa jIvadravya vibhAvarUpa pariName che;...' juo! AhAhA..! aMtaraMga kAraNa to jIva pote che. pelI to nimittamAtra bIjI cIja che. e kaMI ene pariNamAvatI nathI. AhAhA..! moTo vAMdho, karmano moTo vAMdho che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ghAtikarma che, evo pATha nathI? ane nAmakarma prakRtimAM nathI AvatuM? oluM zuM kahevAya? haiM? ApaghAta, parAghAta nAmakarmanI prakRti Ave che. paraghAti ane bIjuM zuM? upaghAta. be prakRti che. 193 nAmakarmanI prakRti be che ne? emAM upaghAta prakRti che ane eka paraghAta prakRti che. upaghAta potAthI thAya che ane paraghAta parathI ghAta thAya che. be prakRti che-upaghAta, 52thAta. e to nimitta prakRti che, ema. ghAta to potAthI paryAyano thAya che tyAre prakRtine nimitta kahevAmAM Ave che. zuM thAya? prabhu! evo mArga che. are..! AhAhA..! A bhavabhramaNa ene anaMtakALathI TaLatuM nathI. ene TALavAno upAya to A che. aMdara svarUpa zuddha caitanyaghana che enI pariNatino kartA svataMtra chuM, vikA2paNe paNa huM ane avikA2paNe paNa huM. e vakhatanI vAta che, hoM! ekalA vikA25Ne (pariName) che e to mithyAdRSTi che. AhAhA..! samajAya che kAMI? che?
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 203 227 "aMtaraMga kAraNa vyApya-vyApakarUpa jIvadravya vibhAvarUpa pariName che. have ahIMyAM vibhAvarUpa pariName che to keTalAkane prazna thayo ke, vibhAvikazakti che to vibhAvarUpa pariName che ke nahi? vibhAvikazakti (eTale) vibhAvarUpe pariName che mATe vibhAvazakti kahI che ema nathI. vibhAvazakti to cAra dravyamAM nathI e apekSAe vizeSabhAvarUpa vibhAvarUpa zakti ema kahyuM che, paNa vibhAvazakti che mATe vibhAvarUpa pariName, ema nathI. samajAya che kAMI? kAraNa ke vibhAvazakti to siddhamAM paNa che. zakti kyAM jAya? e to guNa che. jema jJAnaguNa che tevo vibhAvaguNa che. guNano artha cAra dravyamAM nathI ane A vizeSabhAva che mATe vibhAva (kahyuM). AhAhA.. ahIM e kahyuM. "jIvadravya vibhAvarUpa pariName che. paryAyamAM. e vibhAvazaktine kAraNe nahi. paryAyamAM vibhAvarUpa pariNamavAnI yogyatAthI potAthI vibhAvarUpa pariName che. AhAhA.! samajAya che kAMI? tethI jIvane kartApaNuM ghaTe che, pudgalakarmane kartApaNuM ghaTatuM nathI." AhAhA.! vikAranuM kartApaNuM jIvane ghaTe che. karmathI vikAra thAya che e bilakula khoTI vAta che. samajAya che kAMI moTI carcA thaI hatI. (saMvata) 1971nI sAla. dIkSita thayA pachI bIjuM varSa. lAThI"mAM comAsuM hatuM. moTI carcA thaI. vikAra thAya che e karma che to vikAra thAya che ne? prazna UThyo hato, moTo prazna hato. (saMvata) 1971. ghaNA varSa thaI gayA. 63 varSa pahelAnI vAta che. to kahyuM ke, bilakula khoTI vAta che. zvetAMbaramAM bhagavatIsUtramAM eka pATha che, e vakhate vAMcatA hatA. 16,000 zloka che, savA lAkha saMskRta TIkA che, badhI joI che. e vakhate vAMcatA hatA. pahelAvahelA zarUAtamAM-1971. emAM AvyuM hatuM ke, saMzaya potAthI thAya che, karmathI nahi. to e carcA meM bahAra mUkI ke, juo! mithyAtvano ke rAgano vikAra thAya che te potAthI thAya che, parathI nahi, karmathI nahi sthAnakavAsI, zvetAMbara, digaMbaramAM badhAmAM e cAle che, karmane laIne vikAra thAya, karmane laIne vikAra thAya, karmane laIne vikAra thAya. badhuM khoTuM che. vikAra potAnI paryAyamAM te kALe potAnI yogyatAthI potAnA kArakothI kare che. potAnA UMdhA puruSArthathI vikAra kare che ane sulaTA puruSArthathI nAza kare che. bIjI vAta nimittamAtra game te ho. AhAhA.! virodha karyo hato, eka zeTha hatA, dAmodara zeTha hatA, "dAmanagara. gRhastha hatA, emaNe virodha karyo hato. meM kahyuM), game te kaho, amArI to je vAta hoya te pharatI nathI. samajAya che kAMI? zeTha hatA. e vakhate to dasa lAkha rUpiyA bahu kahevAtA hatA ne? have to karoDopati ghaNA paDyA che. te di to dasa lAkha, sAMITha varSa pahelA. cAlIsa hajAranI pedAza hatI. cAlIsa hajAranI. te vakhate kyAM eTalA badhA gRhastha hatA? dAmodara' zeTha "dAmanagara'. mumukSu :- AkhuM dravya vikArI thaI jAya che? uttara :- bilakula nahi, paryAyamAM vikAra thAya che. e to e bhAI ratanacaMdajI)
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 kilazAmRta bhAga-6 kahe che. huM mumukSu :- pravacanasAra' 9 gAthAmAM lakhyuM che. uttara :- nA, nA. bilakula lakhyuM nathI. ratanacaMdajI ema kahe che ke, vikAra paryAyamAM zubha thAya to AkhuM dravya azuddha thaI jAya che. bilakula khoTI vAta che. dravya to jevuM che tevuM ja rahe che. paryAyamAM zuddha-azuddha thAya che. "ratanacaMdajI I kahe che, paryAyamAM azuddhatA thAya che to dravya azuddha thaI jAya che. azuddha thaI jAya to pachI zuddhatA AvI kyAMthI? dravya traNakALamAM azuddha thatuM ja nathI, traNakALamAM thatuM nathI. mumukSu :- azuddhadravyArthikanaye dravya azuddha kahevAya che. uttara :- e azuddha dravya kahevAmAM Ave che, paryAyanI azuddhatAthI. che, agiyAramI gAthAmAM che, bAramI gAthAmAM che. AhAhA. bAramI gAthAmAM che. ema ke, azuddhapaNe dravya pariName che te azuddha dravyArthikanayathI te jANavAlAyaka che. vyavahAranaya jANelo prayojanavAna che. tAtve prayojanavAna che. saMskRta che. ahIM e kahyuM ke, mugalakarmane kartApaNuM ghaTatuM nathI, kAraNa ke." "jJAyA: pravRteH svArthanamumAvAnuSa ' acetanadravya jo kartA hoya to acetanadravyane bhoktApaNAno prasaMga Ave che. kartA hoya te bhoktA hoya. jaDane to bhoktApaNuM che nahi. AhAhA...! sukha-duHkhano bhoktA jaDa che nahi. sukha-duHkhano, hoM! kartA ane bhoktA beya che. karmamAM jaDamAM paNa kartA-bhoktApaNuM che. tattvArtha rAjavArtikamAM che. nAkhyuM che, ApaNe badhuM nAkhyuM che. "tattvArtha rAjavArtikamAM Ave che). pudgala paramANu paNa bhoktA che. e vyaya bhogavAya che ne? vyaya. bhoktA che, kartA che. AhAhA.! 'tattvArtha rAjavArtikAmAM che. e to badhuM joyuM hatuM, saMpradAyamAM joyuM hatuM. emAM paNa badhA digaMbara zAstra joyA hatA. dRSTAMta kyAMka ApyuM hatuM. koI ThekANe ApyuM haze. ahIMyAM kahe che ke, dravya je bhAvano kartA thAya che, te dravyano bhoktA paNa thAya che. jo karma kartA hoya to karmae bhogavavuM paDaze. to e kartA nathI. AhAhA...! "Ama hotAM rAgAdi azuddha cetana pariNAma jo jIva-karma baMnee maLIne karyA hoya to baMne bhoktA thaze; paraMtu baMne bhoktA to nathI." AhAhA...! ema che nahi. kAraNa ke jIvadravya cetana che te kAraNe sukha-duHkhanuM bhoktA hoya. ajJAnapaNAnI vAta che. "pudgaladravya acetana hovAthI sukha-duHkhanuM bhoktA ghaTatuM nathI. tethI rAgAdi azuddha cetanapariNamanano ekalo saMsArI jIva kartA che,..." cokhkhA zabda che. ekalo jIva ajJAnapaNe vikArano kartA thAya che. samajAya che? ane bhoktA paNa cheA ja arthane vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudevA)
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 203 229 mahA suda 3, zukravAra tA. 10-02-1978. kaLaza-203, 204 pravacana-228 ApaNe ahIM sudhI cAlyuM che). vaLI A arthane gADho-pAko kare che-' chellI chasAta lITI che, lITI eTale paMkti. 203 kaLazanI chellI pAMca-cha lITI che. " pacA prakad: vRtiH na "ekalA pudgalakarmanuM karatUta nathI." rAga ane vikAra puNya-pApanA thAya che e ekaluM pudgala kare che ema nathI. tema be thaIne kare che ema paNa nathI. ekalo kare che e pahelA AvI gayuM che. bhAvArtha Ama che ke-koI ema mAnaze ke rAgAdi azuddha pariNAma ekalA pudgalakarmanA karelA che. karma pudgala che to vikAra thAya che, udaya Ave che to jIve vikAra karavo ja paDe che ema koI mAne to e mithyAtva che. evuM mAne che) ema che nahi. "uttara Ama che ke ema paNa nathI; ema che ke Ama paNa nathI. karmathI vikAra thAya che e bilakula khoTI vAta che. AhAhA...! "kAraNa ke..." "virvatainAta "anubhava evo Ave che ke pudgalakarma acetanadravya che.' ema. karma che e to jaDa acetana che ane vikAra che e to caitanyano bhAva che. AhAhA.! "caMdubhAI! ahIM to ekAMta ajJAnI paNa ema mAne... AvyuM che ke prakRtimAM ? badhuM prakRti karAve. jJAnAvaraNIya che te jJAnane DhAMke, parAghAta che te parane haNe e badhuM prakRtimAM AvyuM che ne? eTale karma ja karAve. ema sAMkhyamatinI jema tamArA jenanA mANaso paNa ema mAne to e mithyAdRSTi che. AhAhA...! badhuM Izvara karAve, prakRti kare. e sAMkhyamAM to rajo, tamo ane sattva prakRtinA guNa kahe che. e prakRtinA che, puruSa-AtmAnA nahi. ema jainanA mANaso paNa I rIte koI kahe ke, vikAra to karmanuM kArya che e khoTI vAta che. AhAhA...! "kAraNa ke anubhava evo Ave che ke pudgalakarma acetanadravya che. rAgAdi pariNAma azuddha cetanArUpa che." ajJAnI ajJAna, rAga, dveSa kare che e ajJAnI pote kare che, svaye kare che. karma to nimittamAtra che. nimitta kaMI karAvatuM nathI. AhAhA..! ahIM to ajJAnInI vAta cAle che. bilakula karthacit ajJAnapaNe kartA che ema na mAne tene samajAve che. pachInA zlokamAM Avaze, kathaMcit kartA ane kathaMcit akartA. jyAM sudhI ajJAna, mithyAdRSTi che tyAM sudhI rAga ane vikArano kartA che. AhAhA...! sarvathA akartA, mAnanAro
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 kalazAmRta bhAga-6 ajJAnI paNa rAgano kartA nahi mAnanArA mithyAdaSTi che, sAMkhyanI jema, ema kahe che. (puddagalakarma) acetanadravya che, rAgAdi to cetanarUpa (che). tethI acetanadravyanA pariNAma acetanarUpa hoya che,...' acetana dravyanA pariNAma to acetanarUpa hoya che, cetanarUpa nahi ane A (rAgAdi) to cetanarUpa che. AhAhA..! eka bAju puNya-pApanA bhAvane pudgala kahe, pudgalanA pariNAma kahe e kaI apekSAe? e to svabhAvanI dRSTi thaI che to svabhAvanuM vyApya-vyApakapaNuM svabhAvamAM AvyuM. vyApaka svabhAva ane vyApya nirmaLa avasthA te vyApya. ema gaNIne rAgano kartA AtmA nathI, svabhAvadRSTivaMtane e rAga karmanuM kArya che ema karIne choDAvI dIdhuM... AhAhA..! paNa ajJAnI paNa ema mAnI le ke amArAmAM vikAra thAya che e karmathI thAya che to (ema nathI). kathaMcit kartA che ema jinastuti che, jinavANI che. pATha che ne? AhAhA..! e kacit kartAne to eNe UDAvI dIdhuM. samajAya che kAMI? sarvathA akartA che e vAta khoTI che. ajJAnabhAve karyAM che ane AtmajJAnabhAve akartA che. AhAhA..! evI vAta che. samajAya che kAMI? ahIMyAM e kahyuM, "rAgAdi azuddha pariNAmano kartA saMsArI jIva che, bhoktA paNa che.' AhAhA..! jyAM sudhI mithyAdaeNSTipaNuM (che), dravya svabhAvanI dRSTi thaI nathI, AnaMda prabhu, atIndriya AnaMdanuM daLa, jJAnarasakaMda evI dRSTi anubhava samyak thayo nathI tyAM sudhI to enI dRSTi rAganA kartApaNAmAM che. e karmathI rAga thAya che ema paNa nahi ane be maLIne rAga thAya che, 2Aga eTale vikAra, ema paNa nahi. ekalo ajJAnI AtmA potAnA ajJAnabhAvathI vikArano kartA thAya che. AhAhA..! samajAya che kAMI? e 203 (kaLaza pUro thayo). have 204. emAM e stuti Avaze. (zArdUlavikrIDita) karmaiva pravitarkya kartR hatakaiH kSiptvAtmanaH kartRtAM kartAtmaiSa kathaJcidityacalitA kaizcicchrutiH kopitA / teSAmuddhatamohamudritadhiyAM bodhasya saMzuddhaye syAdvAdapratibaMdhalabdhavijayA vastusthitiH stUyate / / 12-204 / / khaMDAnvaya sahita artha :- vastusthitiH stUyate' (vastu) jIvadravyanI (sthitiH) sthiti arthAt svabhAvanI maryAdA (stUyate) jevI che tevI kahe che. kevI che ? 'cAdAvaprativandhanaviSayA' (syAdvAva) jIva karyAM che, akartA paNa che' evuM anekAntapaNuM, tenI (prativandha) sAvadhAnapaNe
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 204 231 karavAmAM AvelI sthApanA vaDe (nau) prApta karI che (vinayA) jIta jeNe, evI che. zA mATe kahe che ? "teSAM voca saMddhaye' (teSAma) jeo jIvane sarvathA akartA kahe che evA mithyAdRSTi jIvonI ( voca saMzuddha) viparIta buddhine choDAvavA mATe jIvanuM svarUpa sAdhe che. kevo che te mithyAdRSTi jIvarAzi ? "uddhatamohamudrithayAM' (uddhata) tIvra udayarUpa (mo) mithyAtvabhAvathI (mudrita) AcchAdita che (dhiya) zuddhasvarUpa-anubhavarUpa samyaktvazakti jenI, evo che. vaLI kevo che ? ": gAtmA thaIzva vartA rUti vaizcit zrutiH vofpatA' (: mAtmA) cetanA svarUpamAtra jIvadravya (thagnita vartA) koI yuktithI azuddha bhAvanuM kartA paNa che-(rUti) e rIte vaizcit zrutiH) keTalAka mithyASTi jIvone AvuM sAMbhaLavAmAtrathI (varofpatA) atyaMta krodha Upaje che. kevo krodha thAya che ? "titAje ati gADho che, amiTa -aTaLa) che. jethI AvuM mAne che-gAtmanaH chatAM philvA (mAtmana:) jIvane (chatAM) potAnA rAgAdi azuddha bhAvonuM kartApaNuM (fkSatpA) sarvathA maTADIne (-nahIM mAnIne) krodha kare che. vaLI kevuM mAne che ? "va rati pravitarya" (" va) ekalo jJAnAvaraNAdi karmapiMDa () rAgAdi azuddha pariNAmono potAmAM vyApya-vyApakarUpa thaIne kartA che (ti pravitavarya evuM gADhapaNuM kare che-pratIti kare che. te evI pratIti karatA thakA kevA che ? data : potAnA ghAtaka che, kema ke mithyAdRSTi che. 12-204. (zArdUlavikrIDita) karmaiva pravitayaM kartR hatakaiH kSiptvAtmanaH kartRtAM kartAtmaiSa kathaJcidityacalitA kaizcicchrutiH kopitaa| teSAmuddhatamohamudritadhiyAM bodhasya saMzuddhaye syAdvAdapratibaMdhalabdhavijayA vastusthitiH stuuyte||12-204|| AhAhA. "vatta' nAma jIvadravyanI sthiti arthAta svabhAvanI maryAdA jevI che tevI kahe che. vastusthiti svabhAvanI maryAdA jevI che tevI kahe che. kevI che?' cIdAdaprativardhanavinayAM' "jIva kartA che, akartA paNa che. AhAhA.! vizeSa khulAso karaze. "kartA che, akartA paNa che' evuM anekAntapaNuM che, tenI sAvadhAnapaNe..." "prativasthA prativanya' zabda kahyo che ne? "sAvadhAnapaNe karavAmAM AvelI sthApanA. yathArthapaNe jANIne karavAmAM AvelI sthApanA, tenA vaDe "nadhiM nAma prApta karI che." "vinayAM' "jIta jeNe..." jenadarzanamAM jainamArgamAM jaina samajanAra jJAnI, e ajJAnabhAve huM kartA hato ema mAnato hato. rAgano kartA huM ajJAnabhAve hato. e rAgano kartA kama nahotuM. vyavahAra ratnatrayano
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 kalazAmRta bhAga-6 paNa kartA huM ajJAnapaNe pariNamato hato tyAre kartA hato. ema kathaMcit kartA paNa mAnuM chuM. ane svabhAvanuM bhAna thayuM ke, huM to zuddha caitanya chuM, e vakhate rAgano akartA thayo. to kartA, akartA beya siddha thaI gayA. samajAya che kAMI? AhAhA.! para, dravyakarmanI vAta ahIMyAM nathI. ahIMyAM to phakta vikAra je aMdara che teno ajJAnabhAve karyA che, jJAnabhAve kartA nathI. ema kathaMcit kartA-akartA beya lAgu paDe che. "caMdubhAI! zuM che? pUchavuM che? samajAya che kAMI? kAraNa ke eNe vAMcyuM che bahu vAMce che bahu khuba vAMcyuM che. AhAhA...! evuM anekAntapaNuM..." che. e anekAntano zuM artha karyo ke, jJAnI paNa kathaMcitu kartA che ane kathaMcit akartA che ema nahi. mithyAdRSTi nAma dravyanA svabhAvanI jyAM dRSTi thaI nathI to tyAM sudhI to ajJAnI rAgano karyA che ja, vikArano karyA che ja. samajAya che kAMI? svabhAvanuM bhAna thayuM to tene vyavahAra ratnatraya Ave che, paNa kartA thato nathI, jJAtA rahe che. AhAhA.! e paNa kartA thato nathI e kaI apekSAe? kartavya tarIke, karavA lAyaka che e apekSAe kartA nathI, paNa pariNamanamAM samakitIne paNa vyavahAra, rAga thAya che to tene kartA huM chuM ema mAne che, e jJAnanI dRSTie (kahyuM. kAraNa ke jJAna, paryAyane jANe che ne? jJAna dravyane paNa jANe che ane paryAyane paNa jANe che. daSTi che e to nirvikalpa che ane nirvikalpa sAmAnyane ja viSaya kare che. ene paryAyano viSaya nathI, bheda nathI. pote nirvikalpa che, eno viSaya nirvikalpa abheda che. tenI sAthe thayeluM jJAna dravyane paNa jANe che ane paryAyane paNa jANe che. svapaprakAzaka beya zakti che ne? jJAna jANe che ke mArA kartavya tarIke rAga mAro che ema jJAnI mAnato nathI, paNa pariNamana tarIke mAruM kartutva aMdara mArAmAM che ema jJAna jANe che. samajAya che kAMI? 47 mayamAM be naya lIdhI che. kartAnaya, bhoktAnaya. gaNadhara paNa jyAM sudhI chagha che tyAM sudhI kartavya tarIke jJAnIne rAga nathI, kartavya tarIke-karavA lAyaka che e tarIke kartavya tarIke (kartA nathI, paNa pariNamana tarIke jeTalo rAga che teTalo kartA che, ema jJAna jANe che. are.. AvI vAtuM che. mArga alaukika che, bhAI! AhAhA.! samajAya che kAMI? codI 'jIva kartA che, akartA paNa che jJAnI kartA paNa che ane akartA che I ahIMyAM siddha karavuM nathI. ahIMyAM to sAmAnya rIte jIva kartA paNa che ane akartA paNa kaI rIte che (te siddha karavuM che). "evuM anekAntapaNuM, tenI sAvadhAnapaNe karavAmAM AvelI sthApanA vaDe prApta karI che." "vinayA' 'jIta jeNe...." jainadarzane e vAstavika tattva kahIne vijaya prApta karyo che. AhAhA...! zA mATe kahe che?" "teSAM voca saMzuddha jeo jIvane sarvathA akartA kahe che." jIvane sarvathA akartA ajJAnabhAve paNa akartA kahe che. samajAya che kAMI? che? "sarvathA akartA kahe che evA mithyASTi jIvonI." "voyara saMdvaye "voyacce saMddhaye' bodha
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 204 233 nAma "viparIta buddhi choDAvavA mATe... AhAhA...! "jIvanuM svarUpa sAdhe che. kevo che te mithyAdRSTi jIvarAzi?" "uddhatamohamudrita thayAM AhAhA...! tyAM AvyuM, juo! "tIvra udayarUpa mithyAtvabhAvathI..." mudrita AnaMda bhagavAna svarUpa pote DhaMkAI gayo che. samajAya che kAMI? AhAhA...! mumukSu - tirobhAva ane AvirbhAva... uttara - e to paryAyamAM bhAna thayuM to AvirbhAva thayo. bhAna nahotuM to tirobhAva karavAmAM Avato hato. evI vAta che. AhAhA.! jhINI vAta che, bhAI! viparIta buddhi choDavavA mATe jIvanuM svarUpa sAdhe che." "saMzuddha che ne? "kevo che te mithyAdaSTi jIvarAzi? "uddhatimoda mithyAtvabhAvathI AcchAdita che... "fthayAM thayAM AhAhA.! "thiyA'no artha-zuddhasvarUpaanubhavarUpa samyatvazakti jenI, evo che.' zuddha bhagavAna pUrNa zuddha che, pavitra che evA anubhavarUpI "gha" (arthAtu) buddhi. "gha" nAma buddhi, samyagdarzana nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? AhAhA. "samyaktvazakti jenI, evo che." zuM? DhaMkAI gaI che. mithyAtvabhAvathI DhaMkAI gaI che. e kAraNe ajJAnI rAgano kartA thAya che. e rIte kartA na mAne to mithyAdRSTi che. mithyAdRSTi to che ja paNa A tIvra mithyAdRSTi thayo. AhAhA...! samajAya che kAMI? AvI vAta che. huM "samyaktva zakti jenI... "thiyAM, "thiyAM' " jene kahe che. " nAma buddhi. "thiyAM jenI buddhi, samyagdarzana DhaMkAI gayuM che, samyagdarzana nathI. "thiyAM eTale samyagdarzana. mithyAtvane kAraNe buddhi DhaMkAI gaI che. AhAhA...! samajAya che kAMI? "vaLI kevo che?" N: gAtmA thagvit vartA rUti vaizi zutiH vopitA AhAhA.! "cetanA svarUpamAtra jIvadravya..." i "PS: mAtmAnI vyAkhyA karI. "S: gAtmA' A cetanA svarUpamAtra jIvadravya "zvita kartA che. koI yuktithI azuddha bhAvanuM kartA paNa che." ajJAnapaNe. ajJAnapaNe kathaMcitu kartA che ema paNa choDI dIdhuM, sarvathA akartA mAne che e mithyASTi jIvarAzi che. samajAya che kAMI? "azuddha bhAvanuM kartA paNa che...' e rIte keTalAka mithyASTi jIvone AvuM sAMbhaLavAmAtrathI." zuM kahe che? are..! jIva vikAra kare? jIva to mahA zuddha prabhu che ne e vikAra kare? karmathI vikAra thAya che. ene kahe che ke, nA, nA. tArAthI thAya che. (Ama sAMbhaLe che to) kopa kare che. hai? mumukSu :- AtmA rAga kare? AtmA koI di rAga kare? I ja cAle che. uttara :- cAle ja che ne, khabara che ne badhI. pahelA to e cAle che ke, rAga karma ja kare che, karma ja karAve. kIdhuM ne (saMvata) 1971nI sAlamAM ghaNA prazna UThyA. sabhA moTI, 1971. 64 varSa thayA. karmathI thAya che, vikAra karmathI thAya che. bilakula khoTI vAta che, kIdhuM. karma paradravya che e paradravya jIvane svadravyamAM vikAra kare? udaya to paradravya che.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 kalAmRta bhAga-6 tene to rAga aDatoya nathI. aDato nathI e rAga karAve ema vAta nathI. sAMkhyanI jema mAnanArA jainane ahIMyAM samajAve che. hai? AhAhA...! ajJAnapaNe mithyASTipaNe paNa vikArano kartA karma che, huM nahi, ema mAnanArAne samajAve che. jene saMpradAyamAM paDelA mANasone samajAve che). samajAya che kAMI? ema ja kahe che ne? pAThamAM AvyuM ne? jJAnAvaraNIya karma. cokhkho pATha che ke nahi? jJAnAvaraNayI zabda Avyo to jJAnAvaraNIya karma jJAnane AvaraNa kare che. Ave che ke nahi? ghAtikarma. ghAtikarma kema kahyuM? ghAti jaDa ghAta kare che? ghAtikarma kahyuM ne? paNa kaI apekSA? prabhu! tane khabara nathI. ghAtikarma AtmAnI paryAyano ghAta kare che ema bilakula nathI. samajAya che kAMI? tArA ajJAnabhAvathI tuM tArI paryAyamAM vikArano kartA thAya che ane tArA AtmAno ghAta thAya che. bhAvaghAtino kartA tuM thAya che. AhAhA.! ahIM to kahe che, "vaizcita kRti evuM sAMbhaLavAmAtrathI..." emAM to ema lIdhuM che ke, jene bhagavAnanI zruti evI che. jene bhagavAnanI kRti ema che ke ajJAnabhAve rAgano karyA che. kemake e zruti upara kopa kare che, nahi. rAgano kartA bhagavAna nirmaLAnaMda zuddha caitanyaprabhu AnaMda (che), e vaLI rAga kare? paNa koNa rAga kare, na kare? AhAhA.! devIlAlajI! rAga-dveSa, viSaya vAsanAmAM jene sukhabuddhi che, temAM jene sukhabuddhi che e mithyAdRSTi che, e mithyASTi rAgano kartA thAya che. AhAhA...! e mithyAdRSTi paNa rAgano kartA nathI ema je mAne che, tenI upara jainazrutino kopa che. tenA upara zrutano kopa che. AhAhA...! kopa che, Ave che ne? "samayasAra"mAM. AhAhA..! tenI upara bhagavAnanI vANIno kopa che. bhagavAnanI vANI kahe che ke, ajJAnI rAga-dveSano kartA che. sarvathA AtmA akartA che ema nathI. ajJAnapaNe kartA che, bhAnapaNe kartA nathI. evI vANI che teno tArI upara kopa Ave che. AhAhA.! zloka che, che ne? AhAhA...! ahIMyAM e zabda nathI lIdho, ahIMyAM samuccaya lIdhuM che ke, "zcit zrutiH evo zabda lIdho che. keTalAka mithyAdRSTi jIvone AvuM sAMbhaLavAmAtrathI." ema lIdhuM. bIjAne samajAve ke, nahi, karmathI AtmAmAM vikAra thato ja nathI. nahi. potAmAM thAya che. karmathI thAya che, bIjI vAta nathI. AtmA rAgano kartA che ema sAMbhaLe che to) kopa kare che. are...! AtmA rAgano kartA che? zuddha AnaMda svarUpa prabhu zuddha e rAga kare? vikAra kare? ema kopa kare che, ajJAnIne kopa thAya che. ajJAnIne e vAta besatI nathI to aMdara UMDANamAM ene aNagamo thAya che. AhAhA. keTalAka mithyAdRSTi jIvone AvuM sAMbhaLavAmAtrathI..." AtmA vikAra kare, ema zabda jyAM ene kAne paDe to (krodha thAya che ke, A zuM kahe che? khoTuM bole che. sAMbhaLa, bhAI sAMbhaLI zAMtithI prabhu tAruM ajJAna jyAM sudhI che, tArI cIja AnaMdanAtha prabhu che... AhAhA.. tenA svabhAvanI dRSTi thaI nathI tyAM sudhI to ajJAnabhAve vikArano kartA tuM ja cho, karma nahi ane akartA ajJAnabhAve
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 204 235 paNa nahi. karma nahi ane ajJAnabhAve paNa tuM rAgano akartA nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI thoDI dhyAna rAkhavAnI vAta che, prabhu! A to mAragaDA nAthA aMdaramAM vItarAgano mArga che, prabhu! sAdhAraNanuM gaju nathI. A to paramAtmA traNalokano nAtha, jenI vANImAM AvyuM ke ajJAnabhAve kartA che. tyAre olo ajJAnI sAMbhaLanAro kopa kare che. are...! AtmA te rAgano kartA hoya? paNa tane ajJAnabhAva che tyAM sudhI tArI dRSTi ja tyAM rAga upara che, rAgano ja tuM kartA cho, bApA! AhAhA...! samajAya che kAMI? karma bicAre kauna bhUla merI adhikAI e te di' kahyuM hatuM. (saMvata) 2013 nI sAla, 21 varSa thayA. indoravALA" beThA hatA. baMsIdharajI" ne "varsIjI badhA hatA. "karma bicAre kauna? karma to jaDa che, ajIva che, mATI-dhULa che. "caMdraprabhu bhagavAnanI stutimAM Ave che. caMdraprabhunI stuti che ne? emAM Ave che. karma bicAre kauna, bhUla merI adhikAI, agni sahe ghanaghAta loha kI saMgati pAI." agni upara ghaNa paDe che e to loha pese to. ema ne ema agni upara koI ghaNa na mAre. ema ekalo AtmA rAgamAM ekatva na kare to tene duHkha nathI thatuM, paNa rAga sAthe ekatva kare che to ajJAnathI mAthe ghaNA paDe che, duHkhanA ghaNa paDe che. samajAya che kAMI? AhAhA.! 'atyaMta krodha Upaje che." joyuM "pitA" are. AtmA rAga kare? vikAra kare? trikALI svarUpa nirvikArI che e vikAra kare? bhagavAna kahe che ke, vikAra kare ajJAnabhAve. jyAM sudhI mithyASTi che tyAM sudhI mithyAdRSTi pote vikAra kare che, karma nahi. samajAya che kAMI? tyAM olAne atyaMta krodha thaI jAya che. joyuM? vikAra AtmAmAM nAkhe che? vikAra to karmanuM kArya che. ema atyaMta krodha kare che. che ne? "atyaMta krodha Upaje che." AhAhA...! pAchuM "pitA"no artha TUMko na karyo. "atyaMta krodha karyo. kopa thAya che. A zuM vAta kare che? bhagavAna AtmA te kaMI vikAra kare? are..! bhAI! sAMbhaLa ne, bApu! bhagavAna AtmA na kare paNa bhagavAna AtmAnuM tane jJAna nathI. AhAhA.. tethI ajJAnabhAve tuM rAgano ane vikArano kartA tuM ja cho. AhAhA...! samajAya che kAMI? kevo krodha thAya che?" "vanitA? je ati gADho che, amiTa (-aTaLa) che. AhAhA...! AtmAne sarvathA akartA mAnanArA, ajJAnabhAve paNa rAgano kartA nathI ema mAnanArAne kahe che ke, te AtmA ja ajJAnabhAve vikArano kartA, saMsArano kartA cho. saMsAranI dazAno kartA tuM ja cho. saMsAranA paribhramaNanA bhAva, eno kartA tuM ja cho. (AvuM sAMbhaLIne tene kopa thAya che. kevo kopa thAya che? ke, amiTa. maTI zake nahi evo. amiTa che ne? che? AhAhA.! amiTa che. "anitA' che ne? "avanitA'. caLato nathI, caLe nahi, caLe nahi. ajJAnabhAve kartA thAya ane mAne ke huM kartA nathI. e "anitA TaLe nahi maTe nahi. AhAhA. thoDI vAtamAM bhAva zuM che? samajAya che kAMI?
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 kalazAmRta bhAga-6 paryAyabuddhi che, svabhAvabuddhi thaI nathI ane tuM kahe ke, doSano kartA AtmA nathI. bhagavAna kahe che ke, AtmA doSano karyAM che. e zrutino tA2I upara kopa Ave che athavA e zruti sAMbhaLIne tane kopa thAya che. AhAhA..! beya vAta che. arthamAM ema lIdhuM che. bhagavAnanI vANIno kopa Ave che, ema ApaNe Ave che. mULa zabdo, mULa 'samayasAra'nA arthamAM. khabara che ne. ahIMyAM Ama lIdhuM che ke, olAne sAMbhaLIne kopa thAya che. AtmA kare? rAgane kare? nirdoSa prabhu AtmA doSane kare? vastu nirdoSa pavitra prabhu e apavitratAne kare? mumukSu :- vedAMta ema ja kahe che. uttara :- kahe che ne. eka vedAMtI maLyo hato. tyAM eka bAvo Avyo hato ne? rAjakoTamAM bAvo Avyo hato. heM? e jANe ke jainamAM AvuM (kahenArA) koNa jAgyA? adhyAtmanI vAtuM? nyAM to kriyA karavI ne rAga ka2vo ne dayA pALavI ne vrata karavA ne evuM badhuM cAle. A vaLI jainamAM koNa che? lAva ne sAMbhaLavA jAuM. vedAMtI bAvo Avyo hato, 'beca2bhAI'nA makAnamAM. beca2bhAI'nuM oluM makAna nahi? (saMvata) 1999nuM comAsu tyAM hatuM, 1995mAM olI kora 'nAnAlAlabhAI" "mohanabhAI'nA makAnamAM hatuM. Avyo ne pahelI vAta meM karI, bhAI! AtmAnI paryAya anitya che. haiM? anitya. bhAgyo. jainamAM vaLI adhyAtmanI vAta karanArA A te koNa che? tyAM to dayA pALo, vrata karo, apavAsa ko, bhakti karo, pUjA karo evI badhI vAtuM cAle. heM? i ema mAnanAro eTale bicAro Avyo ke, A koNa? tyAM jyAM A meM kahyuM paheluM, bApu! AtmA anitya che. nitya paNa che ane anitya paNa che. (bAvAne thayuM) AtmA anitya che? bhAgyo. paryAya konI che? kIdhuM. AhAhA..! ApaNe bhAI bAvo thayo, nahi? rAjakoTa'no sAdhu. mAdhavAnaMda paNa nAma zuM hatuM? motIlAlajI" vyAkhyAnamAM AvatA hatA ne? (saMvata) 1989, 1995mAM vyAkhyAnamAM AvatA hatA. relano moTo uparI hato. 700-800no pagAra te di' hato. pachI paramahaMsa thaIne Avyo. amArA vyAkhyAna kAyama sAMbhaLatA paNa kAMIka vAMdhA uThyA ke game te, pachI sAdhu thaI gayo, 52mahaMsa. i pachI tyAM Avyo. rAjakoTa' ke nahi? nA. ahIMyAM Avyo hato. pahelo tyAM Avyo hato, pahelo 'goMDala' Avyo hato, traNa-cAra sAdhu laIne. goMDala'mAM eno moTo Azrama che. pahelA amArI pAse vyAkhyAnamAM Avato. pachI sAdhu thaI gayo. pachI ahIMyAM bahu carcA thaI. vedAMta to sarvathA zuddha mAne ne? azuddha nahi. kabula karyuM hatuM. kIdhuM, ekavAra sAMbhaLo. AtmA vyApaka che ema nahoto mAnato ane vyApaka che ema tamAre mAnavuM che ne? nahoto mAnato ane mAnyuM i zuM che? e koI paryAya che ke koI dhruva che? traNa-cAra sAdhu
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 204 237 laIne Avyo hato. Ama to mArA upara ene prema hato ne? saMpradAyamAM to kAyama AvatA. paNa vaiSNava eTale paramahaMsa thaI gayo. eka vAta kIdhuM. jo AtmA pavitra che to eno paramAnaMdano svAda Avavo joIe. to paramAnaMdano svAda nathI tyAM duHkhano svAda che to I dazA thaI, I dazA che. I dazA vedAMte mAnI nathI. samajAya che kAMI? ane bIjuM ema kahyuM hatuM ke, jo e dazA che ane vedAMte ema to upadeza karyo ne ke sarvathA AtyaMtika duHkhathI mukti (thAo). ema kahe che ne e loko sarvathA AtyaMtika duHkhathI mukti. tyAre sarvathA AtyaMtika duHkhathI mukti ema upadeza karyo to enI paryAyamAM kAMI duHkha che ke nahi? AtyaMtika duHkhathI mukta thavAno upadeza eNe kema karyo? jo enI paryAyamAM duHkha ja na hoya, trikALamAM to nahi paNa enI je Ama palaTe che emAM duHkha na hoya to duHkhathI mukta thavuM che zuM rahyuM? upadeza kema karyo mATe enI paryAyamAM duHkha che, rAga che, vikAra che, palaTatI dazA che, ekalI dhruva sthiti nathI. khUba carcA thaI hatI, kabula karyuM hatuM. mALuM A che kharuM. kIdhuM, ema na cAle, ahIM to tattva jevuM che tevuM pratipAdana thAya). bhUla che i paryAyamAM che. bhUla TALavI ne rahevI e dhruvamAM che? tethI ahIM kahyuM ke, "karma bicAre kauna bhUla merI adhikAI' ajJAnabhAve bhUla mArI che. AhAhA! karmane laIne bhUla thaI che ne rAga karyo che ne karmane laIne cAra gatimAM rakhaDuM chuM, ema nathI. AhAhA.! ghaNA mANaso Ave ne (eTale) ghaNI carcA thaI gaI. ahIM kahe che, krodha kare che. AhAhA...! che? potAnA rAgAdi azuddha bhAvonuM kartApaNuM sarvathA maTADIne (-nahIM mAnIne) krodha kare che." AhAhA! che? potAnA rAgAdi azuddha bhAvonuM kartApaNuM sarvathA maTADIne." ema kIdhuM. koNa? ajJAnI. kartApaNAne sarvathA choDI daI krodha kare che. samajAya che kAMI? rAga, puSya, pApa. rAgAdi che ne? zubha-azubha rAga, vAsanA, vikalpa badhuM. "azuddha bhAvonuM kartApaNuM sarvathA maTADIne.." eTale ke e bilakula nathI karato ema mAnIne krodha kare che." AhAhA...! vaLI kevuM mAne che?" "ka" va 7 rUtti vitavaya' 'ekalo jJAnAvaraNAdi karmapiDa..." AhAhA...! juo! jJAnAvaraNIya (zabda) kema Avyo? e prazna "vaNajI sAthe bahu thayo hato. 21 varSa pahelA). emaNe pustaka banAvyuM che ne emAM nAkhyuM che. ratanacaMdajI hatA ne? e kahe, mahArAjA kAnajIsvAmI' ema kahe che ke, jJAnanI hiNI dazA ke adhika dazA potAthI thAya che, jJAnAvaraNIyathI nahi. copaDI chapANI che. mumukSu :- jJAnAvaraNIya karma kaMI karatuM nathI. uttara :- I to che paNa A copaDInI vAta che. ahIM che kyAMka. carcA thaI gaI pachI huM jyAre sAta-ATha divasa pachI jamazedapura gayo ne? pachI A lekha lakhyo, zuM kahevAya A? Tepa rekorDiMga. "kAnajIsvAmI" ema kahe che ke, jJAnanI hiNI ane adhika
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 kalazAmRta bhAga-6 dazA potAthI thAya che, jJAnAvaraNIya karmathI bilakula nahi. samajAya che kAMIM? che kyAMka, AmAM pustaka haze kyAMka. zemAM che kone khabara? ghaNA pustaka che. mukhatyAra' 'saharAnapura' prazna karyo, 'kAnajIsvAmI ema kahe che ke, mahArAja! jJAnAvaraNIya karma kAMI karatuM nathI.' vAta sAcI. carcA thaI hatI, hajAro mANaso (hatA). sabhAmAM pAMca-sAta hajAra mANasa hatA. A indoravALA' hatA, 'baMsIdharajI'. potAnI yogyatAthI jJAnamAM hinAdhikapaNuM thAya che. mahArAja! jJAna hiNuM thAya che te potAthI thAya che, potAnI yogyatAthI thAya che. kAnajIsvAmI ema kahe che ke, jJAnAvaraNIya karma kAMI karatuM nathI. mahArAja! A zuM barAbara che?" 'varNIjI' utta2 (Ape che), e ThIka che. tame ja samajo. kevI rIte barAbara che? e barAbara nathI. koI paNa kahe, ame to kahIe chIe ke, aMgadhArI kahe topaNa barAbara nathI.' jJAnAvaraNIya 52mAM kAMI kare nahi ane jJAnanI hiNI dazA thaI jAya che? kIdhuM, jJAnAvaraNIya bilakula na kare, e to jaDa pa2 karma che. potAnI bhAvaghAti paryAyanI yogyatAthI potAnI hiNI dazA thAya che ane adhika dazA potAthI thAya che, 52ne kA2Ne bilakula nahi. chapAya gayuM che, hajAra pustaka chapANA che. AhAhA..! mULa to A vAMdho traNe saMpradAyamAM pahelethI che. karmathI vikAra thAya, karmathI (thAya), kaMIka kaMIka karmanI asa2 che. bilakula asa2 na hoya ne thAya? ahIM bhagavAna to kahe che ke, bilakula asara nathI. zeTha! karma paradravyanI asa2 bilakula nathI. kemake padravya ane svadravya vacce atyaMta abhAva che. AhAhA..! atyaMta abhAva che, tyAM 5dravya bIjAnA bhAvane kema kare? jyAM abhAva che te parane kevI rIte? AhAhA..! samajAya che kAMI? 'apane ko Apa bhUlake hairAna ho gayA.' i paNa bhajanamAM Ave che. apane ko Apa bhUlake hairAna ho gayA' potAnI bhUlathI pote herAna thAya che, koI karme bhUla karAvI che (ema nathI). AhAhA..! samajAya che kAMI? evI vAta che. ahIM kahe che, e to krodha kare che.' AhAhA..! vaLI kevuM mAne che?" "rma va I kRti pravitavarSa" 'ekalo jJAnAvaraNAdi karmapiMDa...' jJAnanI hiNI dazA jJAnAvaraNIyano udaya che to jJAnanI hiNI dazA thAya che. jJAnAvaraNIyano kSayopaza hoya to jJAnanI kSayopazama dazA vizeSa thAya che, bilakula khoTI vAta che, kIdhuM. AhAhA..! A jJAnAvaraNIya nAma paDyuM che ne? zAnanuM AvaraNa e to nimittanuM kathana che. AhAhA..! are..! hajI to vikAranI dazAmAM koNa karyAM ane akartAnI khabara na maLe. AhAhA..! tyAM rokAI gayo ane avikArI cidAnaMda prabhu dhruvanI dRSTi karavI ane rAganuM kartApaNuM chUTI javuM... AhAhA..! e to alaukika vAta che, bhAI! AhAhA..! 'ekalo..' lakhyuM che ne? "rma va" zabda paDyo che ne? "rma va" eTale ekalo
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 205 239 (ema artha karyo. karma ja, ema. "va" eTale ja. karma 'ekalo jJAnAvaraNAdi karmapiDa rAgAdi azuddha pariNAmono..." jJAnAvaraNIya jJAnane hiNuM kare, darzanAvaraNIya darzananI hiNI dazA kare, mohanIya AtmAne mithyAtva ane rAga, dveSa utpanna karAve che, aMtarAya karma vIryano ghAta kare che. nahi? bhagavAnA (A) vAtuM nathI, bApu! zuM thAya? AhAhA. e AvyuM che eno zloka che A. ema ke, jJAnAvaraNIya jJAnano ghAta kare che. zloka che ne? "samayasAramAM zloka che. darzanAvaraNIya darzanano ghAta kare che niMdrA. ane mohanIya rAgane kare che, AyuSya. parAghAta parano ghAta kare che, parathI potAno ghAta thAya che ema kahe che. pachI AcArya pote lakhyuM che, sAMkhyanI peThe ema je upadeza mAne che te mithyAdRSTi che. karma jagADe che, karma sUvaDAve che, evo pATha che. A eno zloka che. AhAhA.! "rAgAdi azuddha pariNAmono potAmAM vyApya-vyApakarUpa thaIne kartA che. zuM kahe che? karma vyApaka che ane vikAra e vyApya che, ema che. (zArdUlavikrIDita) mA'kartAramamI spRzantu puruSaM sAMkhyA ivApyArhatAH kartAraM kalayantu taM kila sadA bhedAvabodhAdadhaH / UrdhvaM tUddhatabodhadhAmaniyataM pratyakSamenaM svayaM pazyantu cyutakartRbhAvamacalaM jJAtAramekaM param / / 13-205 / / khaMDAnvaya sahita artha - eka kahyuM hatuM ke syAdvAdasvarUpa dvArA jIvanuM svarUpa kahIzuM. teno uttara che-"mI mArkatA: pi puruSa vartAra mA pRnta' (mI) vidyamAna che (mArkatA: kavi, jainokta syAdvAdasvarUpane aMgIkAra kare che evA samyagdaSTi jIvo te paNa (puruSa) jIvadravyane (vartArama) akartA arthAt rAgAdi azuddha pariNAmono te sarvathA kartA nathI evuM ( pRzaq) na aMgIkAra karo. konI jema ? "rAMdhyA: rUva' jema sAMkhyamatavALA jIvane sarvathA akartA ja mAne che tema jaino paNa sarvathA akartA na mAno. kevuM mAnavAyogya che. te kahe che-"hA te melAvavodhAt : vartAra vina vanayatu tu karNa paraM curtumAMvam pazyantu (savA) sarva kALa dravyanuM svarUpa evuM che ke (i) jIvadravyane, (mevAvavodhAt adha:) zuddhasvarUpapariNamanarUpa samyatvathI bhraSTa mithyAdRSTi hotuM thayuM moha-rAga-dveSarUpa pariName
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 kalazAmRta bhAga-6 che teTalo kALa, vartAra vina vanayanta) kartA avazya mAno arthAtu moha-rAgadveSarUpa azuddha cetanapariNAmano kartA jIva che ema avazaya mAno-pratIti karo. (tuM) te ja jIva (5LuM jyAre mithyAtvapariNAma chUTIne potAnA zuddhasvarUpa samyaktvabhAvarUpe pariName che tyAre (na vyutarUMbhAvama) tene kartApaNA vinAno arthAt choDyuM che rAgAdi azuddha bhAvonuM kartApaNuM jeNe evo (pazyanta) zraddho-pratIti karo-evo anubhavo. bhAvArtha Ama che kejema jIvano jJAnaguNa svabhAva che, te jJAnaguNa saMsAra-avasthAmAM athavA mokSa-avasthAmAM chUTato nathI; tema rAgAdipaNuM jIvano svabhAva nathI, topaNa saMsAra-avasthAmAM jyAM sudhI karmano saMyoga che tyAM sudhI moha-rAga-dveSarUpa azuddhapaNAne lIdhe vibhAvarUpe jIva pariName che ane tyAM sudhI karyA che. jIvane samyaktvaguNa pariNamyA pachI Avo jANavo"uddhata vadhaghAniyataM (uddhata) sakaLa zeya padArtha jANavA mATe utAvaLA evA (voidhAma) jJAnano pratApa che (niyad) sarvasva jenuM, evo che. vaLI kevo che ? "vayaM pratyakSa potAne potAnI meLe pragaTa thayo che. vaLI kevo che ? " cAra gatinA bhramaNathI rahita thayo che. vaLI kevo che ? "jJAtAram jJAnamAtra svarUpa che. vaLI kevo che ? "param ' rAgAdi azuddha pariNatithI rahita zuddha vastumAtra che. 13-205. mahA suda 4, zanivAra tA. 11-02-1978. kaLaza-205, 206 pravacana-229 (A pravacana sI.DI.mAM adhuruM cAlu thAya che). kone? samyagdarzana thayuM tene jJAna uddhata thaI gayuM. uddhata nAma utAvaLuM. utAvaLuM nAma potAnuM jJAna ane rAganuM jJAna karavAmAM enI pariNati thaI gaI. rAganA kartApaNAnI buddhi chUTI gaI. rAga rahyo kharo, paNa potAnuM ane rAganuM jJAna karavAmAM uddhata thaI gayuM. utAvaLuM thaI gayuM. samajAya che kAMI? bhagavAna! A to vItarAgamArga che), bApu! e kaMI sAdhAraNa kathA-vArtA nathI. A to trilokanAtha bhagavAna sarvajJa paramAtmAnA to atyAre viraha paDyA. AhAhA...! enI A vAta che. AhAhA...! e koI vAdavivAde pakaDAya evI nathI, bApu! AhAhA.! kahe che ke, jyAre samyapha guNa pragaTa thayo, guNa eTale paryAya, guNa je che, zraddhAguNa to trikALa che, zraddhALuNa trikALa che ane zraddhAguNanI mithyAtva paryAya che e vartamAna paryAya-avasthA che ane zraddhAguNanI samyagdarzana, samyak paryAya e paNa vartamAna paryAya
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-205 che. zraddhAguNa trikALa che. tenI mithyAzraddhA ane sabhyazraddhA e be paryAya che. AhAhA..! samajAya che kAMI? paNa ahIMyAM samakitane guNa kahevAmAM Avyo che. AhAhA..! kemake jyAre rAga-dveSane avaguNa kahyA, rAga-dveSa paNa che to paryAya, paNa avaguNa kahyA to samakitane guNa kahyo, e apekSAe vAta che. 241 mumukSu :- rAga-dveSa avaguNarUpa paryAya che ke guNarUpa paryAya che? uttara H- avaguNarUpa paryAya che. i kIdhuM ne ke, avaguNa paryAyano nAza (thayo) tyAre samyak paryAyano guNa pragaTa thayo ema kahyuM. kAraNa ke che to beya paryAya, paNa pelA avaguNano abhAva thayo to ahIMyAM guNa kahyuM, ema. jIvane samyaktvaguNa pariNamyA pachI...' joyuM? pariNamana, pariNamana i paryAya thaI. zraddhAguNa to trikALa che ane samyagdarzana thayuM e to pariNamana, paryAya che. AhAhA..! samajAya che kAMI? pachI Avo jANavo...' advaitavodhadhAnaniyataM' sakaLa zeya padArtha jANavA mATe utAvaLA..' AhAhA..! samyagdarzana thayA pachI to jJAna to sakaLa (zeyane) jANe che, basa! AhAhA..! rAgathI mAMDI badhA zeya (che). AhAhA..! bhale zrutajJAnanI paryAya ho paNa sakaLane jANe che. samajAya che kAMI? AhAhA..! kevaLI pratyakSa jANe che, A parokSa jANe che, paNa jANe che to sakaLane. samajAya che kAMI? uddhRtabodha mahimA jJAnano pratApa che...' AhAhA..! zuM kahe che? e jJAnano ja pratApa che ke jyAM samyajJAna thayuM to potAne ane rAgAdine jANavAmAM taiyAra, jAgRta thaI gayuM, evo jJAnano pratApa che. AhAhA..! samajAya che kAMI? eka eka zabdamAM evuM paDyuM che. 'utAvaLA evA...' 'vodhadhAma' jJAnanuM dhAma che e to. AhAhA..! jJAnano pratApa che e to. 'niyataM' 'sarvasva jenuM,.. AhAhA..! svane jANe ane rAgane, 52ne jANe evuM jJAnasamyajJAna ekadama sarvasva jJAnano pratApa pragaTa thayo. AhAhA..! samyagdaSTi jJAtA-dRSTA thaI gayo, ema kahe che. vyavahAra ratnatraya Ave che, bheda upacAra Ave che, Ave che paNa (teno) jJAtA-dRSTA thaI gayo. evI vAta che. AhAhA..! samajAya che kAMI? kartA na rahyo. evuM jJAnadhAma-jJAnano pratApa che. AhAhA..! svapaprakAzaka zakti hamArI, tAteM (vacana) bheda bhrama bhArI, jJeyazakti dvividhA prakAzI, svarUpA pararUpA bhAsI' rAgAdi 52mAM (gayA). AhAhA..! e parazeya tarIke rAgane ane AnaMdane, jJAnane svajJeya tarIke jANavAno AtmAno pratApa pragaTa thayo. AhAhA..! samajAya che kAMI? 'vodhadhAma' e 'jJAnano pratApa che...' svapa2ne jANavuM e potAno-jJAnano pratApa che. samyagdarzana thayuM, samyagnAna thayuM teno pratApa che. ekadama sva ane pa2 beyane jANe che. AhAhA..! niyataM" 'sarvasva jenuM,.. pUrNa-badhuM jANe, kahe che. cAhe to rAga tIvra Avyo hoya ke rAga maMda hoya, raudradhyAnanA pariNAma samakitIne AvyA. AhAhA..! che? paMcama
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 kalAmRta bhAga-6 guNasthAna sudhI raudradhyAna che. chahe guNasthAne ArtadhyAna che, raudradhyAna nathI. AhA...! e to tene jANe che, basa! AhAhA...! samajAya che kAMI? "jJAnano pratApa che sarvasva jenuM, evo che.' vaLI kevo che?" "svayaM pratyakSama AhAhA...! juo potAne potAnI meLe pragaTa thayo che. pratyakSano artha e karyo. karyo che ne? AhAhA.! potAnuM jJAna thayuM tyAM rAganI apekSA paNa jene nathI, pratyakSa jJAna thaI gayuM. samajAya che kAMI mati-zruta jJAna paNa pratyakSa thaI gayuM. AhAhA...! "tattvArthasUtramAM mana, indriyathI (thAya che ema ja kahyuM hatuM e vyavahAranI apekSAe che, A nizcaya che. AhAhA. jemAM mana ane indriyanI apekSA nathI, evuM rAgathI bhinna jJAna thayuM e jJAna pratyakSa thaI gayuM. AhAhA...! samajAya che kAMI? potAne potAnI meLe che ne? "svayaM pratyakSama che ne? svayaM eTale potAne, pratyakSa eTale potAnI meLe pragaTa thayuM. potAne potAnI meLe pratyakSa thayuM che. koI jJAnAvaraNIyano kSayopazama thayo to A jJAna thayuM, ema nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? rAgathI bhinna je jJAna pragaTa thayuM e potAnA pratApathI pratyakSa thaIne pragaTa thayuM che. svane paNa jANe ane parane paNa jANe. jenA jANavAmAM paranI apekSA nathI. AhAhA...! bIjI rIte pratyakSamAM ema kahe che ke, rAgane jANe che e paNa vyavahAra thayo. e to potAnuM je svapaprakAzaka pratyakSa jJAna che tene jANe che. samajAya che kAMI? AhAhA...! Ama che. rAga to para che. samajAya che kAMI? e kahyuM hatuM ne ekavAra? (saMvata) 1983nI sAlamAM moTo prazna thayo hato, saMvata 1983. moTo prazna thayo hato. eka kahe ke, lokAloka che to kevaLajJAna che. evo prazna UThyo. eka kahe ke, kevaLajJAna potAthI che, lokAloka che mATe kevaLajJAna che ema nathI. e kevaLajJAna potAthI che. lokAloka che to lokAlokane jANe che ema nathI. potAnI jANavAnI tAkAta potAthI che. lokAlokanI sattA che to potAmAM kevaLajJAnanI sattA utpanna thaI ema nathI. ahIMyAM ema kahe che ke, rAgane jANe che, to rAgane jANe che ema kahevuM te vyavahAra che. ahIM to potAnuM pratyakSa jJAna thayuM. AhAhA...! samajAya che kAMI? jhINI vAtuM bahu vANiyAne Akho di dhaMdhA ADe vakhata na maLe emAM AvI jhINI vAtuM. dhaMdhA... dhaMdhA. Avo mArga che, prabhu! jhINo che, bhAI! AhAhA...! Akho di dhaMdhAnI pravRtti, A raLavuM ne A bAyaDI ne A chokarA, vIsa-bAvIsa kalAka to pApamAM jAya, cha-sAta kalAka UMghe, niMdrA le (emAM) vakhata kyAM rahe? ane nivRtti thAya to vyavahAra karavA maMDI paDe. vrata ne tapa. AhAhA. ahIM to kahe che ke, vrata, tapano je vikalpa Avyo che... AhAhA....! tene paNa jJAna pratyakSa thaIne potAne ane parane jANe che paNa e pratyakSa jANe che. rAga che to
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 206 243 rAgane jANe che ema nathI. potAno svabhAva ja evo pratyakSa thaI gayo. AhAhA.! samajAya che kAMI? vaLI kevo che?" "lava "cAra gatinA bhramaNathI rahita thayo che. AhAhA...! jyAM bhedajJAna thayuM, rAgathI bhinna thayuM ane A pratyakSa jJAna thayuM... AhAhA...! ene gatinuM bhramaNa baMdha thaI gayuM. samakitIne have praribhramaNa che nahi. AhAhA.! samajAya che kAMI? e pahelAM AvyuM hatuM ne? "muvata va' eka zlokamAM AvyuM hatuM. "muvara 90 AvyuM hatuM ne? pahelA AvyuM hatuM. huM "muvA va' 198. 198 kaLaza (che). "muvara '. 198 kaLazamAM che. AhAhA. "vanaM "cAra gatinA bhramaNathI rahita thayo che." vaLI kevo che?" "jJAtAra e to "jJAnamAtrasvarUpa che." jJAnanI pradhAnatAthI kahyuM che. bAkI anaMta zuddha guNa svarUpa che. samajAya che kAMI? ahIM to jJAtA kahevo che ne? rAgano kartA nathI. tethI "jJAtAram zabda vAparyo che. paNa jJAtAmAM to eka jJAna ja Ave che. anaMta guNanuM pariNamana kare che to jJAtA rahe che. "jJAnamAtra svarUpa che." jJAnamAtra kahyuM. e to jJAnamAtra svarUpa che. tyAM rAgano saMbaMdha ja nathI. AhAhA...! e to jJAnamAtra svarUpa che. vaLI kevo che?" "param ' "param AhAhA.! "rAgAdi azuddha pariNatithI rahita." parama eTale rAgAdi azuddha. "parva' (eTale "zuddha vastumAtra.." ema. "param ?. "parama rAgAdi azuddhithI rahita) ekaluM zuddha jJAnasvarUpa che, ekalo jJAtAdaSTA thaI gayo. AhAhA...! rahita zuddha vastumAtra..." ekalo pavitra bhagavAna cidAnaMda prabhu e ekarUpa rahI gayo. je sAthe rAganuM dvividha hatuM e dvividha chUTIne ekarUpa jJAna thaI gayuM. have rAganuM jJAna (a) potAnuM jJAna thayuM e potAnuM ekarUpa jJAna che. samajAya che kAMI? AhAhA...! "param vaM" "param parva eTale azuddha pariNati, enAthI rahita zuddha vastumAtra che. lyo, e 205 zloka pUro thayo. have 206 (zloka). (mAlinI) kSaNikamidamihaikaH kalpayitvAtmatattvaM nijamanasi vidhatte kartRbhoktrorvibhedam / apaharati vimohaM tasya nityAmRtaudheH svayamayamabhiSiJcazciccamatkAra eva / / 14-206 / / ) khaMDAnvaya sahita artha:- bauddhamatIne pratibodhavAmAM Ave che-"rUda : nigamanasa vartumovaDyo: vimevam vighare" (rU4) sAMprata vidyamAna che evo (va:) bauddhamatane mAnavAvALo
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 kilazAmRta bhAga-6 koI jIva (nigamanasa) potAnA jJAnamAM (rtumovatro:) kartApaNA-bhoktApaNAno (vimem vidatte bheda kare che. bhAvArtha Ama che-te ema kahe che ke kriyAno kartA koI anya che, bhoktA koI anya che. evuM kema mAne che? "rUm mAtmatattva kSazivam vayitvA' (rUdram yAtmatattva) anAdinidhana che je caitanyasvarUpa jIvadravya, tene (kSaLithama vatpayitvA) kSaNika mAne che arthAtu jema potAnA netraroganA kAraNe koI zveta zaMkhane pILo jue che, tema anAdinidhana jIvadravyane mithyA bhrAntinA kAraNe ema mAne che ke eka samayamAtramAM pUrvano jIva mULathI vinazI jAya che, anya navo jIva mULathI UpajI Ave che; AvuM mAnato thako mAne che ke kriyAno kartA anya koI jIva che, bhoktA anya koI jIva che. Avo abhiprAya mithyAtvanuM mULa che. tethI evA jIvane samajAve che- "jhayama vivAra: tapaca vimohaM patiH (zrayam vizvamara:) koI jIve bAlyAvasthAmAM koI nagara joyuM hatuM, keTaloka kALa jatAM ane taruNa-avasthA AvatAM te ja nagarane jue che, jotAM evuM jJAna Upaje che ke te ja A nagara che ke je nagara meM bALakapaNAmAM joyuM hatuM-AvI che je atItaanAgata-vartamAna zAzvata jJAnamAtra vastu te (ta vimohaM paraMpati) kSaNikavAdInA mithyAtvane dUra kare che. bhAvArtha Ama che ke jo jIvatattva kSaNavinazvara hoya to pahelAMnA jJAna sahita je vartamAna jJAna thAya che te kone thAya ? mATe jIvadravya sadA zAzvata che evuM kahevAthI kSaNikavAdI pratibuddha thAya che. kevI che jIvavastu ? " nityIkRtauthaiH svayam miSiSyana' (nitya) sadAkALa avinazvarapaNArUpa je mRta) jIvadravyanuM jIvanamULa, tenA (godhe.) samUha vaDe (vayam gAmaSimyuna) potAnI zaktithI pote puSTa thatI thakI. "va" nizcayathI Ama ja jANajo, anyathA nahIM. 14-206. bharatakSetramAM kSaNika mAnyatA dharAvanAro) bauddhamata che ne? A bharatakSetranA bauddhamatino ahIMyAM prazna che. A bauddhamata kaMI badhe che ema nathI samajAya che kAMI bauddhamata bharatakSetramAM atyAre che to TIkAmAM ema lIdhuM che ke, kSaNikanI vyAkhyA bharatakSetramAM bauddha che to tenI vyAkhyA che. samajAya che kAMI? bhagavAna pAse kAMI bauddha nathI. tyAM kyAM che? ahIM bauddha thaI gayA che. bhAlinI) kSaNikamidamihaikaH kalpayitvAtmatattvaM nijamanasi vidhatte kartRbhoktrovibhedam / apaharati vimohaM tasya nityAmRtaudheH svayamayamabhiSiJcazciccamatkAra ev||14-206||
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 206 245 AhAhA.! AvI cIja che chatAM saMto ema kahe che ke, ame vyAkhyA karatA nathI, A TIkA amArAthI thaI nathI. AhAhA.. kemake ame to jANanAra chIe no vikalpa Avyo tene paNa jANyo, TIkA thaI gaI tene paNa jANI), e che to jANyuM ema nahi, e samayanI paryAya potAne ane parane prakAze evA sAmarthyathI pragaTa thaI che, paranI apekSA vinA. AhAhA...! A to thoDuM kAMIka TIkA karatA) AvaDe ne kAMIka karatA AvaDe to ame karyuM ne ame karyuM ne ame karyuM thAya). AhAhA...! A to mArga evo che, prabhu! AvA saMta e paNa ema kahe ke, A TIkA ame karI nathI, e to akSarathI banI che. AhAhA...! " : nigamanasi rtamotro: vimevam viSatte' zuM kahe che? "sAMprata vidyamAna che evo bauddhamatane mAnavAvALo...." bauddhamatanI vyAkhyA kahe che. kharekhara to jene paryAyabuddhi che e bauddhamati che. AhAhA. samajAya che kAMI kSaNika paryAya upara, rAga upara dRSTi che e to badhuM kSaNika mAne che, trikALI vastu che tene to mAnato nathI. samajAya che kAMI jenI kSaNika paryAya upara ramata che, ane e paryAyanuM lakSa jAya che rAga upara, vikAra upara to eTalAmAM jenI ramata che, paryAyamAM rame che ane te ja huM chuM ema mAne che, e jaina nAma dharAvo topaNa e kSaNika bauddhamati che. AhAhA...! samajAya che kAMI? A to eka bauddhamatano dAkhalo (che). bauddhamatane mAnavAvALo koI jIva potAnA jJAnamAM kartApaNA-bhoktApaNAno bheda kare che. zuM kahe che ke, kartA bhinna jIva che ane tenuM phaLa bhogavanAro) bhoktA bhinna jIva che. bIjI paryAya che ne e to eka samayanI paryAyane ja mAne che. bIje samaye AtmA ja bIjo thaI gayo, ema kahe che. AhAhA! je paryAya thaI e paryAya bhinna rahI ane je bhogavyuM... ahIMyAM bIjI apekSA levI che. nizcayamAM to je samaye rAga kare che te samaye bhoktA che. samajAya che kAMI? 102 gAthA, samayasAra'. je samaye kare che te samaye bhogave che. samajAya che kAMI paNa ahIMyAM siddha karavo che bauddhikamata, kSaNikavAda. ene kahyuM ke, je paryAya kare che te paryAya bhogavatI nathI. vAta to e paryAyane bhogave che e sAcI vAta che, paNa e to kahe ke, AtmA je kare e bIje samaye bIjo AtmA bhogave che. ema kahe che. samajAya che kAMI? eka samayamAM AtmA je rAgane kare che te AtmA bIje samaye tenA phaLane bhogavato nathI, bIje samaye) bIjo AtmA che, ema kahe che. samajAya che kAMI pAchaLa ATalI vAta siddha karavI che. nahitara to kharekhara to AtmAmAM je samaye vikAra thAya che, kartApaNuM, te ja samaye teno bhoktA che. samajAya che kAMI? ahIMyAM to je paryAya kare che te paryAya bhogavatI nathI mATe bIjo AtmA mAnavAvALInI apekSAe vAta lIdhI che. samajAya che kAMI? "samayasAramAM to ema AvyuM che, AvyuM che ne? 102 (gAthA).
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 kalazamRta bhAga-6 jaM bhAvaM suhamasuhaM karedi AdA sa tassa khalu kttaa| taM tassa hodi kammaM so tassa du vedago appA / / 102 / / je rAga kare che te ja samaye rAgane bhogavanAro te che. 102 gAthAmAM che. samajAya che kAMI? e to vastuno siddhAMta siddha karyo ke, kartA ne bhoktA (be judA nathI) ke kartA che e bIjo che ane (bhoktA bIjo che ema nathI. e to karyA che te ja samaye bhoktA che. ahIMyAM bIjuM kahevuM che ke, je samaye rAga kare che tenuM phaLa bIje samaye Ave che to bIje samaye bhogavanAro bIjo che, ema kahevuM che. "caMdubhAI! eka bAju ema kahe ke, je samaye kartA che te ja samaye bhoktA che. ahIM kahe ke, je samaye kartA ane bIje samaye bhoktA ema mAnanAro, AtmA bIjo thaI jAya che mATe jUTho che. pahelo kartA AtmA bhinna che ane bhoktA bIjo che ema ahIMyAM kALabheda levo che. bheda kare che.' "bhAvArtha Ama che-te ema kahe che ke kriyAno kartA koI anya che, bhoktA koI anya che." ema. rAganI kriyA karanAro koI bIjo che ane tenuM phaLa bhogavanAro bhaviSyamAM bIjo AtmA che, ema kahe che. trikALI nitya prabhu cincamatkAranuM bhAna nathI tene vartamAna paryAyamAM badhuM dekhAya che to e paryAya kare che ane pachInI paryAya bhogave che. to e paryAya jeNe karI te bhogavatI nathI, bIjo bhogave che, ema kahe che. ajJAnI evo bheda kare che, ema kahe che. AhAhA...! che? "kriyAno kartA koI anya che, bhoktA koI anya che." evuM kema mAne che?" "tam mAtmatattva kSaNam vatpayitvA' ohoho! che ne? "tam kAtmatattva" "anAdinidhana che je caitanyasvarUpa jIvadravya..." "tam" A. A koNa? ke, anAdianaMta zuddha caitanyasvarUpa jIvadravya. anAdi eTale Adi nahi ane anidhana. aaMta nahi. nidhana eTale aMta. ana-Adi ane ana-aMta. evo anAdianaMta prabhu je caitanyasvarUpa jIvadravya tene "kSaNam vatvayitvA? "kSaNika mAne che arthAt jema potAnA netraroganA kAraNe koI zveta zaMkhane pILo jue che. zveta zaMkha to dhoLo ja che. kamaLAnA rogavALAne e pILo dekhAya che. "tema anAdinidhana jIvadravyane mithyA bhrAntine kAraNe ema mAne che. AhAhA...! 93 gAthAmAM tyAM lIdhuM ne paryAyamUDhA parasamayA', "pravacanasAra'. ekalI paryAya lIdhI, e kSaNika thaI gayo. tyAM cokhyuM che, 93 gAthA che. paryAyamUDhA parasamayA". jenamAM paNa ho paNa paryAyane ja mAne che, dravya trikALI bhinna paryAyanI samIpa paDyuM che, paryAyanI sAthe che tenI najara nathI ane eka samayanI paryAya upara jenI najara che te paryAyamUDha che. 93 gAthA che. AhAhA.! e bauddhamati che, bhale nAma na dharAve. samajAya che kAMI? lyo, vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva)
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 206 247 mahA suda 5, ravivAra tA. 12-02-1978. kaLaza-206 pravacana-230 kaLaza-206. ahIMyAM anya paryAya karyA che ane anya bhoktA che temAM dravya paNa anya che ema je mAne che te abhiprAya mithyAtva che. zuM kahe che? je samayanI paryAya kartA che te paryAya, ahIMyAM to bhinnanI vAta karavI che ne? nahitara to je samaye kata che te ja samaye bhoktA che. 102 gAthA. kAle kahyuM hatuM. ahIMyAM to kSaNikavAdano niSedha karavA (kahe che ke, je samaye rAga karyo tenuM phaLa te paryAya nathI bhogavatI, pachInI paryAya bhogave che, ema ahIMyAM siddha karavuM che. apekSita vAta che. samajAya che kAMI? nahitara to 102 gAthAmAM ema kahyuM, je samaye rAga vikAra ke nirmaLa AnaMda utpanna thayo te ja samaye tenuM vedana che. rAgano kartA thayo te mithyAdRSTi che. te ja samaye rAganuM vedana karanAro che. kemake jyAM rAgano kartA thAya che tyAM duHkhanuM vadana te ja samaye che. samajAya che kAMI? ahIMyAM bIjI vAta kahevI che. ahIM to kSaNika eka samayanI paryAya rAga kare ane e paryAya na bhogave, bIje samaye to e AtmA ja bIjo thaI jAya che, ema kahe che te vAta khoTI che. AhAhA..! thoDI sUkSma vAta che. AgaLa to "miSizvana" kaheze. Ama to dhAraNAmAM anaMta vAra AtmA pUrNa nitya che ema lIdhuM che. agiyAra aMga bhaNyo emAM vAta nathI AvI? samajAya che kAMI? agiyAra aMga, nava pUrvanI mithyASTipaNe labdhi thaI te vakhate) AtmA nitya che evuM dhAraNAmAM to AvyuM hatuM. e ahIMyAM nathI levuM. samajAya che kAMI? nityanuM vedana na thayuM. samajAya che kAMI? e AgaLa kaheze, "miSiccana, svayam miSizvana chellA zabdo che. pAchaLa chelle be lITI che. chellI be lITI che. ahIMyAM to kahe che ke, eka kSaNanI paryAya te paryAya bIje samaye nathI rahetI. to e paryAya karyA che te bhoktA nathI, e barAbara che paNa e dravya paryAyano kartA nathI, bIje samaye e dravya bhoktA ema nathI mAnatA, dravya ja bIjuM thaI jAya che e vAta khoTI che. ema kema thAya che? ke, kSaNika paryAya upara jenI dRSTi che, ahIMyAM to bauddhanuM dRSTAMta che, kSaNika paryAya upara jenI dRSTi che to bIje samaye bIjI paryAya thAya che tyAM tenI dRSTi kSaNika upara che. paNa jenI dRSTi kSaNika paryAyathI haTIne, jenI paryAya che tenuM aMdaramAM rAganI ekatAmAM, paryAyabuddhimAM rAga te huM ema dekhAtuM hatuM ane bIje samaye
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 kalazAmRta bhAga-6 svabhAvanI ekatA thaI to dhruvatAnuM bhAna thayuM, vedana AvyuM tyAre dhruvanI pratiti yathArtha che. Ama to dhruva che, utpAda-vyaya-dhruva che, AtmA nitya che, cha dravya nitya che evI dhAraNA to anaMtavAra karI che. e to paralakSI vastu che, e kaMI vAstavika tattvadRSTi AvI nathI. devIlAlajI! jhINI vAta che. je kSaNe paryAya utpanna thaI ane bIje samaye bIjo ja AtmA thAya che ema nathI. kemake jenI paryAya upara buddhi che tene evuM lAge che ke, A paryAya che ane bIje samaye huM bIjo thaI jAuM chuM. paNa dharmajIvanI dRSTi. AhAhA.... kSaNika paryAyamAM rAganI ektAbuddhi hatI, paryAyabuddhi (hatI) teno jyAre nAza thAya che tyAre te ja samaye nitya vastu che ema paryAyamAM vedana AvyuM. AhAhA.! zuM kahyuM? samajAya che kAMI ahIMyAM to bauddhanuM dRSTAMta ApyuM paNa kSaNika paryAya upara jenI dRSTi che te bauddhamati ja che. AhAhA.! samajAya che kAMI? "maNigvana abhiSeka karaze, ema pATha che. AtmA ja potAno abhiSeka karaze. paMDitajI 'miSiSya che ne? teno saMskRtamAM (artha) abhiSeka karyo che. abhiSeka arthAt rAganI paryAyanuM jyAM lakSa chUTI gayuM, paryAya upara buddhi hatI tyAre to rAganuM ja vadana hatuM paNa e dRSTi dravya upara gaI, vedanamAM hoM! Ama dhAraNAmAM nahi, AhAhA...! samajAya che kAMI? to te ja samaye aMtara dRSTi jyAM gaI to te ja samaye nirmaLa paryAya utpanna thaI. nirmaLa paryAyano utpAda karanAra paNa dravya ane malina paryAyano vyaya karanAra paNa dravya che, atyAre ema siddha karavuM che. samajAya che kAMI? atyAre 101 gAthA levA jAya to e nahi maLe. 101 gAthA, pravacanasAra'. Upaje che e utpAdanA Azraye utpanna thAya che, dhruvanA Azraye nahi. AhAhA...! "pravacanasAra zeyanuM AvuM svarUpa che. cha dravyanI vAta karI che, paNa atyAre to ApaNe AtmA upara levuM che. tyAM viSaya to chae dravyano che. ane je paryAya utpanna thAya che e paryAya dhruvanI apekSA rAkhatI nathI ane je paryAya vyaya thAya che e utpAdanI apekSA rAkhatI nathI, dhruvanI to apekSA che ja nahi. AhAhA.! samajAya che kAMI? beso, jarA jagyA Apo. DaoNkTara Ave che ne lohI levA), ene kAMIka hema paDyo. amane to kAMI khabara nathI. zuM che ema jove che, bIjuM kAMI nathI. AhAhA...! hai mumukSu :- jANelo prayojanavAna. uttara :- e game te ho. ahIMyA zuM kahyuM samajAyuM? tethI evA jIvane samajAve che. lyo! kone? ke, jenI eka samayanI paryAya upara dRSTi che ane te ja huM chuM, bIje samaye bIjo thayo, bIjI paryAya thaI paNa AtmA bIjo thaI gayo ema nathI). AhAhA.! AtmA nityAnitya svarUpa che, AtmA nityAnitya svarUpa che. ekalo anityasvarUpa nathI, ekalo nityasvarUpa nathI. kAyama
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 206 249 rahenAra che ane palaTe paNa che). e vedAMta sAthe moTI carcA thaI hatI. tamArA pelA AvyA hatA ne? "motIlAlajI! rAjakoTavALA', nahi? vaiSNava. ApaNA vyAkhyAnamAM AvatA. (saMvata) 1995, 1990mAM. bahAra traNa-traNa hajAra mANasa. vacce AvatA hatA paNa gharamAM pheraphAra thaI gayo to eNe dIkSA laI lIdhI. paramahaMsa, sAdhu thaI gayo. pachI ahIM AvyA hatA, tyAM AvyA hatA. vedAMta (kahe che), eka svarUpa che. kIdhuM, eka svarUpa che evI mAnyatA nahotI ane eka svarUpa che evI mAnyatA zemAM thaI? vyApaka nahotA mAnatA ane pachI vyApaka mAnyo to e zemAM mAnyuM? dravyamAM ke paryAyamAM? samajAya che kAMI? phera to paDyo ne ke, pahelA mAnyatA hatI ke AtmA vyApaka che, sarvavyApaka che. paNa e vyApaka che ema vyApakamAM nirNaya thayo ke vyApakanI paryAyamAM nirNaya thayo? daita thaI gayuM, paryAya ane dravya be thayA. samajAya che kAMI? ahIM ekavAra rAtre carcAmAM paNa kahyuM hatuM, 'AnaMdam brahmaNo rUpamu. e paramAnaMdano zabda che, eka "paramAnaMda stotra che emAM tyAM A zabda che, digaMbara zAstra che-paramAnaMda stotra'. tyAM "AnaMdam brahmaNo rUpam. tyAM zabda lIdho che. A AtmAno AnaMda che e brahmanuM rUpa che. AtmAnuM rUpa ja atIndriya AnaMda che. paNa kone? che to che, paNa kone? jenI dRSTi rAganI paryAyathI haTI AnaMda upara dRSTi paDe che, atIndriya AnaMdanuM vedana paryAyamAM AvyuM tene "AnaMdam brahmaNo rUpam." (che). zuM kIdhuM? paramAnaMda zuM kIdhuM? "paramAnaMda stotra'. eka "svarUpa saMbodhana" che, badhA pustaka che. ahIMyAM badhA che, joyA che. "AnaMdam. brahmaNo rUpam." paNa kone? kSaNika mAne che tene to AvuM rahetuM nathI. samajAya che kAMI? kSaNika uparanI dRSTi UThAvI, dRSTi to paryAya che, paryAyarUpI daSTi to raheze paNa dRSTi paryAya uparathI uThAvI e dRSTi dravya upara lagAvI. nitya bhagavAna AtmA che, nitya miSiSya ema kaheze. abhiSeka kare che. huM AnaMdano nAtha nityAnaMda chuM ema abhiSeka thAya che. zuM kahyuM samajAyuM? samyagdarzanamAM, pahelA je kSaNika buddhi hatI e chUTI gaI ane dravyabuddhi 'AnaMdam brahmaNo rUpam evo anubhava thayo to e nityano abhiSeka thayo. abhiSeka nAma nityanI pragaTatA thaI. je kSaNika upara dRSTi hatI tyAMthI haTIne nitya upara dRSTi gaI. samajAya che kAMI? e paryAya palaTatI hovA chatAM vastu to nitya kAyama che. e ahIMyAM kahe che, juo! "mayam vivemara: tasya vimoDuM kapaTarati AhAhA...! tyAM AvyuM che, AvyuM? jhayam vivamaIR: tara vimoE padarati AhAhA.. zuM kahe che? jene paryAyabuddhi che tenI paryAyabuddhino nAza cincamatkArabuddhi thatAM nAza thaI jaze. e cityamatkArika cIja
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 kalazAmRta bhAga-6 aMdara che. AvyuM? "yam vvimaIra: AhAhA.! "koI jIve bAlyAvasthAmAM koI nagara joyuM hatuM..." bhASA to cincamatkAra eTalI che. "jaya A cincamatkAra. A pahelA hatuM te ja A che, eTaluM dRSTAMta ApIne siddha karavuM che. nahitara Ajhayam vivAra:. eTaluM siddha karavuM che. tene dRSTAMta ApIne kahe che. koI jIve bAlyAvasthAmAM koI nagara joyuM hatuM, keTaloka kALa jatAM ane taruNa-avasthA AvatAM te ja nagarane jue che, jotAM evuM jJAna Upaje che." jotAM evuM jJAna Upaje che ke te ja A nagara che.. A te nagara che, meM bAlaavasthAmAM joyuM hatuM te A nagara che. samajAya che kAMI? AhAhA.! je nagarane meM bAlyAvasthAmAM joyuM hatuM, basa AvI che je atIta-anAgata-vartamAna zAzvata jJAnamAtra vastu... AhAhA...! pahelA jyAre huM rAga karato hato tyAre paNa A AtmA hato, rAgarahita thayo te paNa huM ja AtmA chuM. te A che, A che, A che, evo cilcamatkAra, caitanyano camatkAra paryAyamAM anubhavamAM Avyo. e kahe che, juo! zuM kahe che? taca vimoe pati', "taca vimoe pati. "kSaNikavAdInA mithyAtvane dUra kare che. AhAhA.! samajAya che kAMI? vastu bhagavAna AtmA nityAnaMda prabhu aMdara che paNa paryAyamAM, rAgamAM anAdikALathI buddhi che. jaina sAdhu thayo, paMca mahAvratadhArI (thayo) paNa kSaNikabuddhimAM, paryAyabuddhimAM rahyo. anaMtavAra thayo. "munivrata dhAra anaMta aira raiveyaka UpajAyo' paNa e badhuM paryAyabuddhimAM hatuM, tene dravyabuddhi AvI nahi. AhAhA...! "AtamajJAna bina leza sukha na pAyA" emAM Ave che ne? eno artha e ke, paMca mahAvrata Adi badhuM duHkharUpa che. "munivrata dhAra anaMta aira raiveyaka UpajAyo paNa AtamajJAna bina leza sukha na pAyo" nitya upara dRSTi paDyA vinA AnaMda Avyo nahi. samajAya che kAMI? e paryAya upara dRSTi rAkhIne paMca mahAvrata zuM hajAro rANI choDI, tyAgI thayo, jaMgalamAM muni thayo paNa e kSaNika paryAyathI chUTI aMdara nityAnaMda prabhu cincamatkAra che tenI dRSTi thaI nahi. samajAya che kAMI? AhAhA...! "zrImadda 24 varSe kahe che ne? "zrImaddA. "thama niyama saMyama Apa kiyo, puni tyAga vairAgya athAga lahyo, vanavAsa rahyo mukha mauna rahyo, daDha Asana padha lagAya diyo. mana pauna nirodha svabodha kiyo, haTha yoga prayoga sutAra bhayo, japa jape tapa tyoMhi tape, urase hI udAsI lahI sabape, saba zAstrana ke naye dhArI hiye, mata maMDana khaMDana bheda liye, vaha sAdhana bAra anaMta kiyo, tadapi kachu hAtha haju na paryo." yama-niyama, yama nAma paMca mahAvrata, niyama nAma abhigraha. evA abhigraha dhAraNa karyA ke, huM bhikSA levA jAuM to... samajAyuM? motI, e bAIe motInuM zuM kahevAya? sADalo. sADalAne zuM kahevAya? sADI. motInI sADI hoya, motI aMdara hoya ane motIcuranA lADavo khAtI hoya. haM? motI enuM nAma hoya,
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 206 251 e badhI vAta thaI gaI che. enA hAthe levuM nahitara na levuM, evA abhigraha anaMta vAra dhAraNa karyA. "yama niyama saMyama niyama e abhigrahamAM jAya che. AvA niyama, hoM! AhAhA...! motI nAmanI bAI hoya. motIcUrano lADavo khAtI hoya, sADalAmAM motI raMgavALA hoya, nAma bhUlI gayA ApaNe? sADalAnuM nAma. e hoya to huM A laIza nahitara nahi lauM, evA abhigraha anaMta vAra lIdhA. yama niyama saMyama Apa kiyo' saMyama lIdho. indriyadamana karyA, saMyama-dravyasaMyama paNa anaMta vAra lIdhA. samajAya che kAMI? "yama niyama saMyama Apa kiyo Apa kiyo eTale puruSArthathI karyA, ema kahe che. karma maMda paDyA eTale karyA ema nahi, pote evA zubhabhAva karyA che. yama niyama saMyama Apa kiyo, puni tyAga vairAgya athAga lahyo' tyAga bahArano ane vairAgya athAga athAga... athAga... samajAya che kAMI? 'tyAga vairAgya athAga liyo, mukha mauna rahyo, daDha Asana padma lagAya diyo, vanavAsa rahyo vanamAM-galamAM ekalo rahyo. AhAhA.! paNa e cIja zuM che? e to anaMtavAra thayuM, e koI cIja nathI. samajAya che kAMI? mukha mauna rahyo daDha Asana padma lagAya diyo, saba zAstranaya dhArI haiye, mata maMDaLa khaMDana vAra anaMta kiye' Ama che ne Ama nathI, Ama che ne Ama nathI. "saba zAstranake naya dhArI haiye AhAhA.! "mita maMDana khaMDana bheda liye "zrImad kahe che. samyagdarzana prApta karyuM pachInI vAta che. samajAya che kAMI? AtmAno anubhava thayo pachI A zloka hindImAM banAvyo. A to gujarAtI hatA). zrImad rAjacaMdra che to gujarAtI paNa hindImAM banAvyuM. anubhava pachI, samyaka anubhava thayA pachI A banAvyuM che. AvuM badhuM to anaMtavAra karyuM che, prabhu! "vaha sAdhana vAra anaMta kiyo, tadapi kachu hAtha haju na paryo kSaNikabuddhi hatI, ema kahe che. AhAhA... "aba kyoM na vicArata hai manase, kachu aura rahA una sAdhana se" e sAdhana nahi, bIjuM koI sAdhana che. A sAdhana-phAdhana nahi samajAya che kAMI? nityAnaMdano nAtha prabhu aMdaramAM prajJAchINI sAdhana che. ApaNe prajJAchINI AvI gayuM che. prajJAchINIno mULa artha to anubhava che. prajJAchINI. anubhava karyo che. anubhava ja sAdhana che. bAkI rAganI kriyA ne phalANA phalANA sAdhana evA to anaMtavAra karyA. 'vaha sAdhana bAra anaMta kiyo, tadapi kachu hAtha haju na paryo, aba kyoM na bicArata hai manase kachu aura rahA una sAdhanase, bina saguru koI na bheda lahe AhAhA.! "bina sazuru koI na bheda lahe. pachI zuM bhUlAI gayuM. "mukha Agala hai kaha bAta kahai ahIMyAM prabhu aMdara paDyo che. "mukha Agala hai kaha bAta kahe bhagavAna caitanya AnaMdamAM nitya paDyo che. aMdaramAM nityanI dRSTi karI nahi to nityano AnaMda Avyo nahi to e paMca mahAvratanA badhA
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 kalAmRta bhAga-6 pAlana-phAlana duHkharUpa thayA. AhAhA.! emAM che ke nahi? "munivrata dhAra anaMta aira raiveyaka upajAyo paNa AtamajJAna bina leza sukha na pAyo' eno artha zuM thayo? ke, paMca mahAvrata ne bAra vrata ne e badhuM rAga ane duHkha che. AhAhA...! ahIMyAM kahe che ke, e kSaNikabuddhi jyAM TaLe che... AhAhA..! dhAraNAmAM nahi. dhAraNAmAM samajAyuM? Ama to nitya che evuM jANavAmAM nathI AvyuM? agiyAra aMgamAM nathI AvyuM? ahIMyAM e kahe che ke, cilcamatkAra. AhAhA...! che ne? "atIta-anAgata-vartamAna zAzvata jJAnamAtra vastu..." dhruva jJAna bhagavAna dhruva. dhruvane dhyeya (banAvI) dhyAnamAM laI dhIrajathI.... ApaNA bola AvyA che. dhIrajathI dhUNI dhakhAva. e gujarAtI bhASA che. paryAyane dhruva tarapha jhukAvI... AhAhA. dhIrajathI, zAMtithI vikalpathI rahita thaI aMtaramAM anubhavamAM, dRSTimAM laI paryAyamAM AnaMdanI dhUNI (dhakhAva). A bAvA dhUNI nathI karatA? e agninI dhUNI che, A AnaMdanI dhUNI lagAve che. AhAhA...! samajAya che kAMI? e aMdara cityamatkAra thayo. jJAnano camatkAra. duniyAnA camatkAranI vAtuM kare e badhI khoTI. phalANA camatkAra ne DhIkaNA camatkAra. "DAhyAbhAI! A camatkAra nathI? AhAhA...! hai? mumukSu :- A to gupta camatkAra che. uttara :- gupta camatkAra che e zaktimAM che paNa ahIM to pragaTamAM Avyo. ema kahyuM ne? bhAI! gupta che, gupta che, gupta che e kone pratItamAM Avyo? samajAya che kAMI? A che, bhale gupta zaktirUpe che, paNa e pratIti, anubhava-vedanamAM AvyA vinA A gupta che evI pratIti kyAMthI AvI? jhINI vAta che, bhAI! AhAhA.! vAta to bauddhanI kahe che paNa kSaNika paryAyabuddhivALA badhA bauddha ja che. hai? mumukSu :- abhiprAyamAM to ema ja che ne. uttara :- eno abhiprAya to eka ja che. AhAhA...! hai? mumukSu :- bauddhamati to gRhIta mithyAdRSTi hoya che. uttara :- A paNa gRhIta mithyASTi che, paryAyabuddhimAM potAnuM mAne che. samajAya che kAMI? saMpradAyamAM sAMbhaLIne, hoM! anAdithI agRhIta che e to che, anAdithI agRhIta mithyAtva che e to che ja, paNa saMpradAyamAM AvIne paryAyabuddhinI puSTi karI to e gRhIta mithyAtva che. agRhIta to anAdinuM che ja. emAM kaMI navuM nathI pakaDyuM, paNa agRhIta uparAMta jyAM saMpradAyamAM jyAM jyAM janma lIdho tyAM saMpradAyanI buddhimAM rAga ane paryAyabuddhi thaI to e gRhIta mithyAtva thaI gayuM. samajAya che kAMI? AhAhA..! ahIM e kahyuM. taraca vimohaM apaharati AhAhA.! "kSaNikavAdInA mithyAtvane dUra kare che.' koNa? cicamatkAra. je A AtmA pahelA hato te ja huM chuM. bhUtakALamAM hato te ja vartamAnamAM chuM. vartamAnamAM chuM te ja bhaviSyamAM raheze, evI vastunI nityatA paryAyamAM anubhavamAM AvI
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 206 253 e citramatkAra thayo. AhAhA...! hamaNA kahyuM hatuM ne ahIMyAM? ke, bhaI! A paga jamIna upara cAle che ne? to paga jamInane aDato ja nathI. A camatkAra nathI? bahAranA camatkAranuM tAre zuM kAma che? ane jJAna jANe che ke, A paga che e nIce jamInane aDato nathI, AtmA halAvato nathI ane paga potAnI paramANunI paryAyathI cAle che). e pagano AdhAra jamIna paNa nathI. jamInanA AdhAre cAle che ema paNa nathI. e paramANamAM AdhAra nAmano guNa che to potAnA AdhAre paryAyathI tyAM gati kare che ane tyAM rahe che. tyAM (jamInanA) AdhAre rahyo ja nathI. huM mumukSu :- badhA RddhidhArI thaI gayA? uttara :- ema ja che. mAne, na mAne e to svataMtra che. A camatkAra nathI? duniyAne besI zake A vAta. A AMgaLI Ane aDatI nathI ane A UMcuM thAya che. AhAhA...! A camatkAra nathI dravyano? vastu ja camatkArika che. cAhe to bhagavAna ho AtmA ke cAhe to rajakaNa ho. AhAhA. eka samayamAM rajakaNa cauda brahmAMDanI gati kare che. nIce sAtamI narakanA taLiye eka paramANu ho, eka samaya (arthAtu) eka "kano asaMkhyamo bhAga, "ka" bole emAM asaMkhya samaya jAya che. eka samayamAM nIcethI paramANu gati kare ane) siddha che tyAM cAlyo jAya. koInI apekSA nahi. koIno Azraya nahi. koIno AdhAra nahi. dharmAstikAyane kAraNe paNa nahi. dharmAstikAya (ne kAraNe) to tyAre kahevAya ke jyAre potAthI (gati thAya che tyAre tene nimitta kahevAmAM Ave che. AhAhA...! samajAya che kaI? A zarIra che i A pATane aDyuM ja nathI. pATane AdhAre zarIra rahyuM ja nathI. A vAtA A camatkAra nathI? ane te paNa A cIjane jANanArano camatkAra che. e cIjane to khabareya nathI. hai? AhAhA.! jANanAro nitya prabhu camatkArI AhAhA.! potAmAM rahIne paryAyanA lakSamAM dravya laIne paryAyamAM AnaMdanuM vadana cincamatkAra thayo emAM kSaNikavAdano, mithyAtvano, vimohano nAza karyo che? tara vimoTuM apaharati "kSaNikavAdInA mithyAtvane dUra kare che. AhAhA.! Avo mArga bhAre Akaro. he bhagavAna! tuM paNa sAco cho, paNa sAco thA ne! tuM paNa prabhu cho, nAthA AhAhA...! tArAmAM khAmI-kamI che nahi. pUrNAnaMdano nAtha cho ne tuM! pUrNa jJAna, pUrNa AnaMda, pUrNa zAMti, pUrNa svacchatA, pUrNa prabhutA, pUrNa sarvajJatA, pUrNa sarvadarzitA, pUrNa pUrNa pUrNa... pUrNa. sarva guNathI pUrNa prabhu che. AhAhA.. cityamatkAra thaIne tenA vimohano nAza kare che. AhAhA...! A dhAraNAnI vAta nathI. aMdara cincamatkAra jJAna camatkAra. AhAhA.! paryAya potAmAM rahIne dravyane jANe, guNane jANe, potAne jANe ane parane jANe. parane aDyA vinA ane potAnI paryAya paNa potAnA dravyane aDyA vinA... AhAhA...! paryAyamAM
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 kalazAmRta bhAga-6 AnaMdanuM citcamatkAranuM vedana AvyuM. AhAhA..! e camatkAra nathI? e paryAya che, samyagdarzanamAM AnaMdanuM vedana thayuM e paryAya dravya-guNane aDatI nathI. ane e paryAyamAM paranuM jJAna thayuM to parane paNa e paryAya aDI nathI ane para che to ahIMyAM jJAnanI paryAya thaI ema paNa nathI. AhAhA..! prabhu! tArI vAta to jo, bhAI! AhAhA..! e citcamatkAranI dRSTi thaIne kSaNikavAdano nAza karI dhye che. paryAyabuddhino nAza karI dare che, ema kahe che. samajAya che kAMI? are..! AhAhA..! kAle 'rajanIza'nuM AvyuM che ne, nahi? ara.......! bhASaNa ApyuM che. koI darabAre aMgrejImAM mArI upara lakhyuM che ke, ahIM jaina sAdhunI niMdA thaI che. mATe tame kAMIka pagalA bharo. bhaI! ahIM amAre... ane e bAI ema bolI ke, vyabhicArano je vikalpa Ave che to vyabhicAra karI levo. ara......! ane pAchA ema mAne che ke mArI sivAya koI nathI. hindustAnamAM olA che ne? 'araviMda'. 'araviMda Azrama' che ne moTo? enI paNa niMdA karI che, e paNa nahi, koInuM nahi. jainanuM nahi, e nahi badhA jUThA che. ane vikalpane dabAvavo nahi. viSayabhogano vikalpa Avyo to dabAvavo nahi. ara........! Avo mArga prabhu zuM kare che tuM A? AhAhA..! ahIMyAM to (kahe che), guNa-guNInA bhedano vikalpa e paNa prabhu pApa che. ene ThekANe A vyabhicAra karo to nirvikalpa thaI jazo (ema kahe che). AhAhA..! ara........! A to prabhu citcamatkAra nirvikalpa kyAre thaze? ke, paryAya uparanuM lakSa choDI trikALa upara dRSTi karavAthI citcamatkAramAM nirvikalpa dRSTi thAya che. AhAhA..! samajAya che kAMI? e nirvikalpa dRSTine koI paranI apekSA nathI. AhAhA..! bhAvArtha Ama che ke-jo jIvatattva kSaNavinazvara hoya to...' kSaNe kSaNe nAza thAya. pahelAMnA jJAna sahita je vartamAna jJAna thAya che..' pUrvanA jJAna sahita vartamAnanuM jJAna thAya che e jJAna to dhruva rahyuM. te kone thAya?" zuM kahyuM samajAyuM? kSaNavinazva2 hoya to pahelAMnA jJAna sahita je vartamAna jJAna thAya che te kone thAya?" samajAyuM ke nahi? pratyabhijJAna kahe che. AhAhA..! AhAhA..! pahelAMnA jJAna sahita je vartamAna jJAna thAya che te kone thAya? mATe jIvadravya sadA zAzvata che' AhAhA..! bhagavAna to trikALI zAzvata birAje che. AhAhA..! paramANu paNa pAriNAmikabhAve dravya zAzvata che. paryAya palaTe. paramANu dravya tarIke to zAzvata che. AhAhA..! e zAzvatanI to ene (-paramANune) khabara nathI. A zAzvatanI ene khabara paDe che. samajAya che kAMI? e paramANu paNa zAzvata che e 52mANune khabara nathI. e zAzvata che eno khyAla to jJAnamAM Ave che. kone? ke, pote nityane jANyo, nitya-kAyama sadAya (che) e dRSTie jJAnamAM badhA paramANu Adi zAzvata che ema jANyuM. AhAhA..! paryAya palaTatI hovA chatAM vastu to zAzvata che. AhAhA...!
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-206 255 evuM kahevAthI kSaNikavAdI pratibuddha thAya che.' juo! ahIM to e lIdhuM. AvuM sAMbhaLavAthI kSaNikavAdI pratibuddha thAya ja che. heM? pAMcamI gAthAmAM kahyuM ne? 'samayasAra'. 'navi vAkhkha". Ama to paheluM ema kahyuM, "yattavittta' (arthAt) svabhAvanI ekatA ane vibhAvanI pRthakatA. taM yattaviAM vAdna" dekhADIza huM, (ema) kuMdakuMdAcAryadeva' kahe che. "vArda appaLo saviveLa e mArA vaibhavathI dekhADIza. AhAhA..! emAM paNa vi vAkhkha pachI bIjo zabda Avyo. paheluM to AvyuM AvatuM yattaviktta vArda appaLo savive huM svabhAvanI ekatA ane vikalpanI pRthakatA mArA vaibhavathI dekhADIza. to 'vAE" zabda to pahelA Avyo hato, pharIne vAa" lIdhuM. paNa navi vAkhkha" jo huM dekhADuM to 'pamAnaM'. "navi vApukhta" dekhADuM to pramANa ka2je-anubhavathI pramANa karaje. A vAta che ema nahi. AhAhA..! "navira vApukhta pamALa'. A trIjuM pada che. trIjA padanA be kaTakA. vivACkhkha' jo dekhADuM (to) 'pamALa'. AhAhA..! aMtaranA AnaMdanA anubhavathI pramANa karaje. AhAhA..! samajAya che kAMI? "vi vAkhkha pamALa sunna chatuM na ghettavaM' huM koI vyAkaraNanA zabdamAM bhUta-bhaviSya-vartamAna pheraphAra bolavAmAM AvI jAya ane tane teno khyAla hoya to e khyAla na rAkhIza. mArI aMtaranI cIja anubhavanI kahuM chuM e khyAla rAkhaje. vibhaktimAM Ama phera paDyo ne A bhASA ne tane jJAnamAM hoya, e tuM bhaNyo hoya, vyAkaraNa (khaba2 hoya) ane tane jJAnamAM hoya ke A ThekANe zAstramAM zabda Ama joIe ne A bolyA, to evuM dhyAna rAkhIza. vunna chAM na ghettavaM AhAhA..! huM AtmAnA AnaMdano anubhava rAgathI bhinna paDIne je batAvuM chuM tene tuM pramANa karaje. bIjI vAta laIza nahi. ahIMyAM e kahyuM, juo! evuM kahevAthI kSaNikavAdI pratibuddha thAya che. e to tarata... haiM? AhAhA..! ahIMyAM to evI vAta lIdhI che. AhAhA..! kevI che jIvavastu" nityAmRtaudhai: svayam amipigna AhAhA..! kevo che prabhuAtmA aMdara? 'nitya" "sadAkALa avinazvara5NArUpa...' AhAhA..! che... che.. che. che.. che.. che... sadA kALa avinazvara vastu aMdara che. nirNaya thayo paryAyamAM paNa vastu che avinazvara, ema nirNaya thayo. anityae nityano nirNaya karyo. samajAya che kAMI? nityano nirNaya nitya kevI rIte kare? samajAya che kAMI? e "cidvilAsa'mAM lIdhuM che bhAIe, cidvilAsa'. anitya nityano nirNaya kare che. "cidvilAsa'mAM bahu sarasa vAta che. anubhavanI ghaNI sArI (vAto karI che). anubhava prakAza'mAM, 'cidvilAsa'mAM bhAIe-dIpacaMdajI'e (ghaNI vAta karI che). ahIMyAM kahe che, AhA..! nityAmRtaudhai: svayam amiSigvan'. nitya' nAma sadA kALa bhagavAnaAtmA aMdara birAje che, avinazvara. ane 'amRta' jIvadravyanuM jIvanamULa,...' AnaMda svarUpa amRta bhagavAna aMdara che e jIvanuM jIvanamULa e che. AhAhA..! amRta siMcati.
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 kalazamRta bhAga-6 AhAhA...! "jIvadravyanuM jIvanamULa, tenuM..." "zodhai: nAma "samUha vaDe... AhAhA.! jIvadravyanuM kAyamI TakavuM, AnaMdanuM kAyama rahevuM tevo amRta svarUpa bhagavAna. amRtanA be artha che. kadI mare nahi evuM nitya ane atIndriya AnaMda amRta paryAyamAM sIMce che. AhAhA...! samajAya che kAMI? AtmAno abhiSeka thAya che, ema kahe che. je nityanI mAnyatA anubhavamAM nahotI, dhAraNAmAM hatI, nityanuM bhAna thayuM e) abhiSeka thayo. rAjana abhiSeka thayo. AhAhA.! rAjAno abhiSeka kare che ne? "miSiSyana'no artha abhiSeka thAya che. saMskRtamAM che. saMskRta TIkA che ne? badhAnI TIkA che, paramaadhyAtma taraMgiNI' che, saMskRta. e zuM kahyuM? bhagavAna AtmA nityAnaMda prabhu vartamAna kSaNika paryAyano nAza karIne trikALI upara jyAM daSTi paDe che tyAM nityAnaMda amRta prabhu, amRtano ogha... ohoho...! na nAza pAme evuM amRta ane astirUpe anaMta amRta AnaMda, teno samUha. AhAhA.. tenA dvArA "svayam SiSya'. kahe che? rAga nimitta hato ne paranI apekSA AvI to "miSiSya nityanuM bhAna thayuM ema nahi. "svayam gAmagvina AhAhA.! devIlAlajI'! AhAhA..! potAnA nityAnaMda prabhunA anubhavamAM svayaM abhisiMcana thAya che. koInI vyavahAra-phayavahAranI apekSA emAM nathI. vyavahAra Avo Avyo, bahu sAro vyavahAra karyo to A anubhava thayo ema bilakula nathI. AhAhA...! AvI bhASA che. enA bhAva AvA bahu sUkSma che. mumukSa - Apa to pharamAvo cho ke dhAraNAmAM nakkI karavuM. uttara :- dhAraNAmAM vikalpathI nirNaya karyo tyAM sudhI anubhava nathI. mumukSu :- anubhava to pachI karavo paDe." uttara :- paNa e pachI... vikalpamAM nirNaya karyo mATe anubhava thAya che ema nathI. pahelA evo nirNaya Ave che. kemake viparIta buddhi hoya che eTale vikalpamAM evo nirNaya Ave che ke, A AtmA nityAnaMda che, kSaNika paryAya che, anubhava thAya che to AnaMdano thAya che, A rAganuM vedana che, paNa e vikalpa sahita nirNaya vAstavika nathI. AhAhA...! vAstavika nirNaya to anubhava karIne je nirNaya thayo te yathArtha che). avagraha, IhA, avAya, dhAraNA thaIne vastune pakaDIne avAya, avagraha-pakaDI, IhA-vicAra-jJAna karyuM avAya-nizcaya thayo, dhAraNA-tyAre A AnaMda che evI dhAraNA thaI e nirNaya yathArtha che. mumukSu :- nirvikalpa dhAraNA uttaraH- (e pahelAnI) dhAraNAne dhAraNA kahetA nathI. matijJAnano bheda che ne? AhAhA.! mumukSu :- je AtmAno nirNaya karyo che ja AtmA pachI anubhavamAM Avaze ne? uttara :- paNa I nirNaya vikalpathI karyo mATe nahi. evo vikalpa sahita) pahelA nirNaya Ave che. anya matathI ane viparIta kahenArathI, viparItapaNuM kevuM hoya e palaTavAne
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-206 257 kA2Ne evo vikalpa Ave che ke, bhagavAna to A kahe che, ajJAnI A kahe che, paNa vikalpathI nirNaya thayo e vAstavika nirNaya nathI. AhAhA..! vAstavika nirNaya nahi. dravyadRSTi prakAza'mAM che. mumukSu :- pAko nirNaya nathI. uttara :- hA, pAko nirNaya nathI. ahIM AvyA hatA ne? ghaNuM vAMcana karyuM hatuM, ghaNuM vAMcana (hatuM). ahIM AvyA ne eka zabda kahyo, bhAI! vikalpa je rAga UThe che ne bhagavAna, beya bhinna cIja che. AhAhA..! ghaNA sAdhune maLyA hatA. tapa, japa karyAM hatA. anyamatinI kriyA hoya che ne? zuM kahevAya? samajANuM? yoga. anyamatinuM ghaNuM karyuM hatuM. zAstra vAMcelA. eka ja vAta karI, prabhu! aMdara AnaMda svarUpa bhagavAna, rAganA vikalpathI taddana bhinna che. to eka rAta.. A rasoDAmAM sAMjathI savAra sudhI dhyAnamAM gholana karatA.. karatA.. karatA.. jyAM savAra thayuM tyAM anubhava karIne UbhA thayA, eka rAtrimAM samyagdarzana thayuM. ahIMyAM. pachI A 'dravyadRSTi prakAza' (chapANuM). 'dravyadRSTi prakAza' to pachI amArA A bhAIe banAvyuM, A zazIbhAI'e ane lAlacaMdabhAI'e bee bhegA thaIne banAvyuM. e pote kaMI... A zazIbhAI' vaiSNava che, pachI emaNe banAvyuM. e ane ApaNA lAlacaMdabhAI', beyae 'dravyadRSTi prakAza' (banAvyuM). nIce nAma che. mumukSu :- vaiSNava hota to e Aje jaina chuM, ema kahe che. uttara H- A to oLakhAvavA mATe. kuLe vaiSNava hatA. moDha che ne moDha? gAMdhInI nAtanA che. 'bhAvanagara'mAM e ja vAMce che ane vAMcavA jAya che, 'kalakattA' ne muMbaI' ne.. vAMcavA jAya che. AhAhA..! vaiSNava hoya ke harijana hoya, AtmAnA anubhava mATe kyAM nAta naDe che? hirajana paNa pAme che. AvyuM ne? 'ratnakadaMDa zrAvakAcAra'. jema agni DhAMkelI che tema bahAramAM to caMDALa zarIra, kALuM, meluM (hoya paNa) aMdara anubhava, samyagdarzana thayuM che. DhAMkelI agni che. 'ratnakadaMDa zrAvakAcAra'mAM (Ave che). AhAhA..! harijana hoya to zuM thayuM? tenA samUha vaDe potAnI zaktithI pote puSTa thatI thakI.' bhASA juo! 'svayam amigvin" AhAhA..! AnaMdanI dhArAthI AtmAno abhiSeka AtmA kare che. huM nitya chuM, evA AnaMdanA anubhavamAM huM nitya chuM evo abhisiMcana-abhiSeka thayo. AhAhA..! samajAya che kAMI? bhASA to bhaI sAdI che paNa bhAva to je che te che. zuM kare? samajAya che kAMI? svayam amigvin AhAhA..! bhASA ema che ke, nityanuM bhAna thayuM to koI deva-guru-zAstranI apekSA hatI to thayuM, koI nimittanI apekSAthI thayuM, koI rAganI maMdatA ghaNI karI to tenAthI thayuM? ke, nA. AhAhA..! svayam abhivingvan" potAnI zaktithI...' potAnA svabhAvanI 'zaktithI pote puSTa thatI thakI.' potAthI pote puSTa thato thako. asthiratA
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 kalazAmRta bhAga-6 hatI ke, ene ja-rAgAdi paryAyane ja potAnI mAnato hato e nAza thaI) puSTi thaI ke. nityAnaMda prabhu (chuM) ema puSTa thayuM. AhAhA.! caNo jema pANImAM puSTa thAya che, caNo... caNo pANImAM poDho thAya che ne? paNa e to polo poDho che. zuM zuM kahyuM? caNo jema kaThaNa hoya che ne? caNo che pANImAM poco thAya che, paNa e poco polo che, aMdara kaThaNa nathI. A to kaThaNa puSTa thAya che. AhAhA.! jema dUdha... dUdha lyone agni nIce hoya ne dUdha pAMca zera hoya, ubharo Ave, ubharo to kaMI dUdha vadhI gayuM che? e to polANa che. agni ne A dUdha hoya che ne? emAM ubharo Ave che. e dUdha vadhyuM nathI. e ghaNuM poluM thaI gayuM che. ema ajJAnInuM jJAna poluM che. jJAnInuM jJAna puSTa thayuM che. AhAhA.! samajAya che kAMI? AvI vAta che. che? potAnI zaktithI puSTa thatI thakI." AhAhA...! paryAyamAM Atmadravya upara jora lagAvI paryAyamAM puSTa thAya che. zAMti, AnaMda, svacchatA, prabhutA vagere zaktinI vyaktatA puSTa thAya che. samajAya che kAMI? AhAhA! "va" "nizcayathI Ama ja jANajo." ema nizcayathI jANo ke, svayaM potAnA kAraNe puSTa thAya che. koI rAganI maMdatA karI ne vyavahAra khUba karyo mATe nizcaya thayo e bilakula mithyAtvanuM zalya che. samajAya che kAMI? AhAhA...! va" "nizcayathI Ama ja jANajo, anyathA nahIM." bIjI rIte AtmA prApta thato ja nathI. nirapekSa samyagdarzana-jJAna-cAritra paranI apekSA vinA thAya che. e niyamasAramAM bIjI gAthAmAM kahyuM. parama nirapekSa. AhAhA...! samyagdarzana-jJAna-cAritra je nirmaLa pragaTa thayA emAM paranI bilakula apekSA nathI. svano Azraya (thaI) nityanuM bhAna thayuM. 17-18 gAthAmAM lIdhuM che ne? bhAI! 17-18, "samayasAra'. AtmAnI zraddhA thaI, anubhava thayo) to e zraddhA evI thaI, anubhava to thayo paNa have huM emAM sthira rahIza teTalo karmano nAza thaze. che? 17-18 gAthA. 17-18mAM che. zraddhAmAM ema AvyuM ke, A cIja AvI AnaMdakaMda prabhu che, emAM huM jeTalo aMdaramAM sthira rahIza teTalo karmano nAza thaze. e zraddhAmAM cAritra evuM AvyuM. zraddhAmAM (ema AvyuM. A vrata ne phrata ne e badhA koI cAritra che ja nahi samajAya che kAMI? 17-18 gAthAmAM che ke, jyAre AtmAno anubhava thayo, paryAyamAM AbALagopALane AtmA ja jaNAya che, sarva jIvane paryAyamAM AtmA ja jaNAya che, kemake paryAyanuM jJAna svapaaikAzaka che to paryAyamAM sva ja jaNAya che, paNa rAgane vaza thaIne dRSTi A bAju nathI mATe tene anubhavamAM Avato nathI. ane jyAre anubhavamAM Avyo ane zraddhA thaI to e zraddhA evI thaI ke, A AtmA AnaMda svarUpa che tenI aMdara huM jeTalo TharIza e cAritra che, teTalo karmano nAza thaze. AhAhA...! mumukSu :- zraddhAnI pariNati che ke jJAnanI pariNati che? uttara :- sthiratAnI pariNati. A to zraddhAnI pariNati che) paNa zraddhAnI pariNatimAM
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 207 259 zraddhAe ema mAnyuM. mumukSu :- zraddhAno viSaya to ekAMta dhruva che. uttara - viSaya bhale dhruva ho paNa zraddhAnuM bhAna thayuM tenI sAthe jJAna paNa thayuM ke nahi? zraddhAmAM to sva-para bheda che ja kyAM? paNa sAthe jJAna thayuM e jJAna ema jANe che ke, A vastune meM je jANI emAM aMdara AnaMdamAM huM jeTalo lIna thaIza te cAritra che. tenAthI mArA karmano nAza thaze. huM samajAya che kAMI? to e mATe A zabda vAparyo che-potAnI zaktithI pote puSTa thatI thakI. Ama ja jANajo." Ama ja jANajo. ekAMta (karyuM. "anyathA nahIM. bIjI rIte che nahi. vizeSa kaheze.) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva) (anuSTrapa) vRttyaMzabhedato'tyantaM vRttimnnaashklpnaat| anyaH karoti bhuGkte'nya ityekAntazcakAstu maa||15-207| khaMDAnvaya sahita artha - kSaNikavAdIne pratibodhavAmAM Ave che-"rUti vAntaH mA. vAratu' (ti e rIte vatta:) dravyArthika-paryAyArthikanA bheda karyA vinA "sarvathA Ama ja che" ema kahevuM te (mA varatu) na prakAzo arthAt koI paNa jIvane svapnamAtramAM paNa evuM zraddhAna na ho. evuM kevuM ? "janya: roti kanya: muMvarute' (anya: varAti) anya prathama samayano Upajelo koI jIva karmane upArje che, (anya: muMjane anya bIjA samayano Upajelo jIva karmane bhogave che,-evuM ekAntapaNuM mithyAtva che. bhAvArtha Ama che ke-jIvavastu dravyarUpa che, paryAyarUpa che. tethI dravyarUpe vicAratAM je jIva karmane upArje che te ja jIva udaya AvatAM bhogave che; paryAyarUpe vicAratAM je pariNAma-avasthAmAM jJAnAvaraNAdi karma upArje che, udaya AvatAM te pariNAmanuM avasthAntara thAya che; tethI anya paryAya kare che, anya paryAya bhogave che-Avo bhAva syAdvAda sAdhI zake che. jevuM bauddhamatano jIva kahe che te to mahAviparIta che. te karyuM viparItapaNuM? 'tyanta vRkvaMzamevataH vRttimannAzavatvanA"
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 kalazAmRta bhAga-6 (atyanta) dravyanuM AvuM ja svarUpa che, sahAro kono? (vRtti) avasthA, tenA vaMza) aMza arthAt eka dravyanI anaMta avasthA, evo (mevata:) bheda che arthAtu koI avasthA vinaze che, anya koI avasthA Upaje che-evo avasthAbheda vidyamAna che; AvA avasthAbhedano chaLa pakaDIne koI bauddhamatano mithyAdRSTi jIva (vRttimannAzavInata) vRttimAnano arthAt jeno avasthAbheda thAya che evI sattArUpa zAzvata vastuno nAza kahyuM che arthAt mULathI sattAno nAza mAne che; tethI evuM kahevuM viparItapaNuM che. bhAvArtha Ama che ke bauddhamatano jIva paryAyamAtrane vastu mAne che, paryAya jeno che evI sattAmAtra vastune mAnato nathI. mATe AvuM mAne che te mahAmithyAtva che. 15-207. mahA suda 6, somavAra tA. 13-02-1978. kaLaza-207 pravacana-231 kaLazaTIkA 207. (anuSTrapa) vRttyaMzabhedato'tyantaM vRttimannAzakalpanAt / anyaH karoti bhuGkte'nya ityekAntazcakAstu maa||15-207|| kSaNikavAdI pratibodhavAmAM Ave che-' arthAtu ekAnta paryAyane ja mAnavAvALAne samajAvavAmAM Ave che. "ti kAntaH mA vAraMtu "e rIte dravyArthika paryAyArthikanA bheda karyA vinA...' zuM kahe che? dravyArthikathI dravya nitya che ane paryAyathI avasthA anitya che. be bhedano svIkAra nahi karatAM ekAMtano svIkAra karavo te mithyAtva che. AgaLa leze. ekalA dravyano ja svIkAra kare ane paryAyano svIkAra na kare to e paNa mithyAtva che ane ekalI paryAyano ja svIkAra kare ane trikALane na svIkAre to te paNa mithyAdRSTi che. koI paNa jIvane svapnamAtramAM paNa evuM zraddhAna na ho" AhAhA.! svapnamAM paNa evI kalpanA na ho ke huM eka paryAyamAtra chuM ane trikALI dravya nathI. dravya trikALa rahenArI cIja che te nathI, evuM svapnamAtramAM paNa na ho. AhAhA...! samajAya che kAMI? "evuM kevuM?" 'aaH roti kanya: muphatte' 'anya prathama samayano Upajelo koI jIva karmane upArja che, anya bIjA samayano Upajelo jIva karmane bhogave che,-evuM ekAntapaNuM mithyAtva che.'
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-2007 261 AhAhA..! bhAvArtha Ama che ke-jIvavastu dravyarUpa che, paryAyarUpa che.' ekalI paryAyarUpa paNa nathI, ekalI dravyarUpa paNa nathI. kSaNika bauddhamati Adi ajJAnI anAdithI paryAyane ja mAne che ane sAMkhyamati je vedAMtI Adi ekalA dravyane ja mAne che, paryAyane nathI mAnatA. e kahe ke, AtmA ane AtmAno anubhava, e to be thaI gayA. ema. be nathI. eka ja sarvavyApaka che. e paNa khoTuM che. ane paryAyamAtra mAne che e dRSTi to anAdithI bauddhanI to che paNa anAdi ajJAnInuM paNa paryAya upara lakSa che. kemake pragaTa paryAya che. vastu paryAyanI samIpamAM paryAyanI apekSAe apragaTa kahevAmAM Ave che. paryAyanI apekSAe. tenI apekSAe pragaTa che. AhAhA..! samajAya che kAMI? avyakta kahyuM ne? paNa avyakat to paryAyanI apekSAe kahyuM che. dravyanI apekSAe vyakta che. AhA..! AvI vAta che, bhAI! mumukSu :- eka ne eka padArtha vyakta ane eka ne eka padArtha avyakta. uttara H- hA, eka ne eka padArtha vyakta ane eka ne eka padArtha avyakta. AhAhA..! e kahe che, hamaNAM bIjA zlokamAM vizeSa kaheze. e vyakta-pragaTa paryAyano ja anubhava anAdithI che ne. navamI traiveyaka anaMta vAra digaMbara jaina sAdhu thaIne gayo, paMca mahAvratAdi pALyA) paNa enI dRSTi paryAya upara ja che. bahu sUkSma vAta, bhagavAna! e paryAyanI samIpamAM AkhI asaMkhya pradezI vastu che tenI upara kadI dRSTi karI ja nathI. samajAya che kAMI? AhAhA..! rAtre thoDuM kahyuM hatuM ane pahelA paNa kahyuM hatuM. zuM? ke, je A asaMkhyapradezI AtmA che ne? to je paryAya che te dareka pradeza upara che. haiM? prazna :- uparanA bhAgamAM ke nIcenA bhAgamAM? uttara :- badhA bhAgamAM. bIjuM kahevuM che, e vAta to kAle kahI hatI, pahelA khUba kahI hatI ke paryAya upa2nA pradezamAM ja che, A nahi, aMdara pradeza asaMkhya (che), ema nathI. paryAya to aMdaramAM je A che tyAM asaMkhyapradezano piMDa che to dareka paryAya dareka pradeza upara paryAya che ane A je peTa che aMdaramAM asaMkhyapradezI jIva che, asaMkhya pradezanuM daLa, to uparanA pradezanI paryAya che eTaluM nahi paNa pratyeka pradeza upara paryAya aMdaramAM che. samajAya che kAMI? prazna :- dareka paryAya pradezanI upara rahe? uttara H- navI navI utpanna thAya che. prazna :- pradezanI upara rahe? uttara :- pradezanI u52 2he, aMdaramAM na jAya. te di' kahyuM hatuM, paryAya u52 che teno artha zuM? ke, A asaMkhyapradeza che, zarI2-vANI-mana eka ko2 rAkho, karma eka kora
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 2 kilazAmRta bhAga-6 rAkho, asaMkhyapradezano piMDa che to upara uparanA pradezamAM paryAya che ema nathI. aMtara je asaMkhyapradezano piMDa che aMdara te pradezamAM paNa pradezadITha upara paryAya che. AhAhA.! samajAya che kAMI? mumukSu :- asaMkhya pradezomAM vyApaka. uttara :- vyApaka, upara. paNa uparano artha eTalA mATe kahyo. uparano artha zuM? ke, pradeza asaMkhya che to pradezadITha upara paryAya che ane aMdaramAM dhruvatA che. mumukSu :- uparathI paryAyanuM AvaraNa che? uttara:- paryAya-pharyAyanuM AvaraNa nathI. paryAya che. AvaraNa-phavaraNa kaMI nathI. samajANuM kAMI? ahIMyAM to paryAyane upara che ema kahIe chIe to uparanI vyAkhyA zuM eTalI vAta che. A zarIrane eka kora rAkho, karma eka kora rAkho. asaMkhya pradezano je piMDa che to upara uparanA pradeza upara paryAya che ema nathI, asaMkhya pradezanuM aMdara daLa che to dareka pradezanI upara paryAya che. dareka pradezanI upara paryAya che to e paryAyane aMdara jhukAvavI. sUkSma viSaya che, prabhu! AhAhA. ahIMyAM paNa pradeza che ne aMdara asaMkhya pradezanuM daLa (che), e dareka pradezanI aMdara upara upara paryAya che. upara eTale? A asaMkhya pradeza ahIMyAM che tenI upara paryAya che ema nahi. aMdara je asaMkhya pradezanuM daLa che (e badhA upara paryAya che). samajAya che kAMI? hai? mumukSu :- samajAtuM nathI kAMI. uttara :- vadhAre spaSTa karAvavA ema kahe che. A upara upara che e ja pradezanI paryAya che ema nahi. aMdara paNa pradeza che, A paramANu che ne? e paramANamAM to upara upara paryAya che. Avo viSaya. ahIM to paryAya ane dravya be bhinna che paNa kaI rIte che? ke, A upara upara paryAya che eTaluM ja nahi, paNa aMdara pratyeka paramANu bhinna che, e pratyeka paramANunI paryAya upara upara che. AnI ja upara che ema nathI. ema pratyeka pradeza AtmAmAM che e pratyeka pradezanI upara upara paryAya che, aMdaramAM dhruvamAM praveza karatI nathI. e to Ave che ne? paryAya upara upara rahe che. abaddhaskRSTamAM Ave che). abaddhaskRSTa zloka Avyo ne? e paryAya upara upara rahe che, evo pATha che. abaddhaskRSTa. 14-15 gAthAmAM lakhyuM che. jayacaMdrajI paMDite ghaNuM spaSTa karyuM che ke, e badhI paryAya anitya che to e upara upara rahe che, sAmAnyamAM-dhruvamAM pesatI nathI. have Avo viSaya jhINo, zuM thAya? huM mumukSu :- be bhAgalA paDyA. uttara :- be bhAga ja che. eka paryAyano bhAga ane eka dravyano bhAga, evA be bhAga che. beyanA kSetra paNa bhinna che.
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 207 263 mumukSu :- samudramAM upara upara taraMga UThe che tenI jema uttara :- pANInuM to tyAM dRSTAMta ApyuM che ke, jema jaLamAM tela... tela kahe che ne? (telanuM) biMdu paDe to e telanI aMdara praveza karatuM nathI, I upara upara rahe che. paNa e jaLamAM upara upara rahe che. e sthULa dRSTAMtamAM zuM kahevuM? bAkI jaLanA je pradeza che aMdaramAM e upara upara paryAyanA che. samajAya che kAMI? bhAI! A to dravyAnuyogano viSaya che, sUkSma che. A asaMkhya pradezanuM daLa Akho AtmA che. A karma, zarIra nahi. e cIja to emAM che ja nahi, tenAthI to bhinna ja che, paNa e asaMkhya pradeza jyAM jyAM che tyAM tyAM te pradeza upara paryAya che, nahi ke asaMkhya pradeza eTale upara uparanI paryAya te ja enI paryAya che, ema nahi. samajAya che kAMI? kAle rAtre kahyuM hatuM ghaNuM, e pahelA ghaNIvAra vyAkhyAnamAM kahIe chIe ke, bhaI! A paryAya upara che ane dravya aMdara che teno artha zuM? AhAhA.. tenuM bhAvabhAsana thavuM joIe ne? ema ne ema mAnI levAno artha zuM? bhAvamAM... Ave che "mokSamArga prakAzakamAM bhAvabhAsana. jJAnamAM A Ama che ema bhAsana thavuM joIe ne? to A paryAya upara che tenuM bhAsana zuM? ane aMdaramAM nathI e zuM? to asaMkhyapradeza prabhu AtmA Akho aMdara che, zarIra, karmathI badhAthI bhinna to e badhAthI bhinna hovA chatAM asaMkhya pradeza je che, dareka pradezanA piMDamAM je che, e aMdaranA je pradeza che temAM paNa upara paryAya che. "DAhyAbhAI! AhA.! AvI vAtuM che. zuM kIdhuM? mumukSu :- koI vastu hoya ene kAgaLa vIMTIe. uttara :- ema nahi. emeya nahi. e to upara uparathI thayuM. e mATe to A spaSTa karAya che. A lAkaDInuM jema upara upara kahyuM ema nahi. ahIM to lAkaDImAM je pratyeka paramANu che e pratyeka paramANu, A mAtra) uparanA paramANuM nahi, aMdaranA paramANumAM paNa upara upara paryAya che. AhAhA.! AvI pratyakSa vastu che. samajAya che kAMI ahIM to bIjuM kahevuM che ke, kSaNikavAdI ane bauddhamati upara upara je paryAya che tene ja mAne che, paNa paryAyano AdhAra dravya aMdara pUrNa dhruva badhA sthAnamAM che tenI khabara nathI. ema anAdino paryAyabuddhivALo navamI raiveyaka anaMta vAra gayo. jaina sAdhu (thaIne) paMca mahAvrata paNa kevA pALyA)? niraticAra, mithyAtvabhAvamAM. enI paNa paryAyabuddhi hatI. AhAhA.! upara uparanI paryAyane ja mAnato hato. e tyAM lagI mAnato hato ke, A pradezamAM, dareka pradezanuM daLa che te pradeza upara paryAya che ema paNa mAnato hato paNa e paryAya jevaDo ja huM chuM, basa! AhAhA...! jhINI vAta che, bhaI! A ekalI kSaNika bauddhanI vAta nathI. mumukSu - dravyaliMgInuM Akhu jora paryAya upara ja hatuM.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 kalazAmRta bhAga-6 uttara :- paryAya upara ja anAdinuM ajJAnInuM badhuM jora che. paMca mahAvrata pALIne AkhuM lakSa, ruci, prema tyAM jAmI rahe ke, huM A kaMIka karuM chuM. A cIja ja huM chuM. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIMyAM to kSaNikavAdane nyAye, paryAya je kSaNika che e paryAyanI pAchaLa aMdara dhruvatA paDI che e dhruva upara paryAya tare che. samajAya che kAMI? "samayasAramAM AvI gayuM che. caudamI gAthA che. sAmAnya upara upara tare che. abaddhaskRSTa. AhA...! "samayasAra' to dariyo che. eka eka zabda dariyo, hoM! eka eka zabdA AhAhA...! mumukSa :- dariyAmAM DUbakI khAtA pAchuM taratA AvaDavuM joIe ne uttara :- DUbakI mAre toya ene-taratAne khabara che, aMdara. A sAMbhaLyuM nahi tame? dariyAmAM motI levA jAya che. dariyAmAM ghaNA paDyA hoya ne? koIkanI boTa bhAMgI hoya, plena tUTI gayuM hoya. nIce ratna paDyA che, nIce ghaNA paDyA che. e levA mANasa nIce jAya che ne? sAMbhaLyuM che ne? to e eka bhUMgaLI sAthe laIne jAya. e bhUMgaLI bahAra rahe. tyAMthI pavana aMdara Ave to tyAM UMDo jaI zake, nahIMtara zvAsa lIdhA vinA marI jAya. zuM kahyuM e? e motI levA jAya che ne tyAM eka to aMdara jarI prakAza paNa joIe. eTale AMkhamAM paNa aMdara thoDo prakAza rahe che. jovA mATe. ane havA joIe, havA vinA to marI jAya. eka bhUMgaLI evI rAkhe ke uparathI havA aMdara Ave che. uparathI aMdara Ave che ane aMdara jAya to havAne laIne zvAsa laI zake che ane prakAzane laIne joI zake che ke, A motI che, A hIrA che. samajAya che kAMI? atyAre thAya che. ame to badhI vAta sAMbhaLI che ne! ema bhagavAnaAtmA... AhAhA.! potAnI paryAyane aMdara jhukAvavAthI hIro hAtha Ave che. dariyo paDyo che prabhu aMdara. AhAhA. vartamAna paryAyane, AvaDo ja huM chuM ema nahi mAnatA, paryAya jenI che tenI sattAnA aMtarmukha hovApaNArUpa upara dRSTi paDe tene dravyadRSTi kahe che, tene samyagdaSTi kahe che ane ene AnaMdano patto lAge che. atIndriya AnaMdano sAgara bhagavAna che, tyAM paryAyane aMdara jhukAvavAthI atIndriya AnaMdanuM taLa je che, taLa je nIce taLiyuM che, dhruva che. AhAhA...! (teno) patto lAgavAthI paryAyamAM paNa AnaMda Ave che to e paryAyamAM AnaMda Avyo. kAle tamAro prazna hato ne? cetanA kema kahyuM? ema ke, pahelA jJAna kahyuM, pachI daSTi kahyuM, pachI cAritra kahyuM pachI vaLI cetanA kema kahyuM? kAle kaLazamAM AvyuM hatuM. tyAM AnaMda kahevo che. zuM (kahyuM? tyAM cetanAno AnaMda kahevo che. jJAnacetanA, karmacetanA, karmaphaLacetanA paryAyanA traNa bheda che ne paryAyamAM? jJAnacetanA (arthAtu) samyagdarzanamAM svarUpanI ekAgratA thAya) e jJAnacetanA. aMdara rAgamAM ekAgratA (thAya) e karmacetanA. karma eTale jaDanI ahIM vAta nathI ane rAganuM phaLa bhogavavuM e karmaphaLacetanA. rAganuM phaLa karmaphaLacetanA.
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 207 265 samajAya che kAMI? AhAhA.! eka vAta to bIjI paNa che, kyAMnuM kyAM AvI jAya magajamAM. zuddha jJAnacetanA, zuddha karmacetanA ane zuddha karmaphaLacetanA evA traNa bola pravacanasAramAM AvyA che. bhAI! hai? che ne? aMdaramAM AnaMdasvarUpa dhruvamAM jAya che tyAre paryAyamAM je zuddha upayoga thayo e zuddha upayogane karmacetanA kahevAmAM AvyuM che. zuddha karmacetanA. AhAhA.. pravacanasAramAM che. AhAhA..! zuddha karmacetanA! AhA..! che to paryAya paNa e dhruva tarapha jhukavAthI je AnaMdanI zuddha paryAya pragaTa thaI tene paNa karmacetanA kahevAmAM Ave che. rAgane karmacetanA kahyuM e to azuddha cetanAnI kriyA mATe kahyuM che. A to zuddhakarmacetanA. karma nAma kArya. zuddha caitanya vastu je dhruva che tenA avalaMbanathI, tenA AzrayathI, tenA dhyeyathI, tenA lakSathI paryAyamAM zuddhatA je pragaTa thaI e zuddhatAne paNa zuddha karmacetanA kahevAmAM Ave che. AhAhA...! yazapAlajI'! jhINI vAta che, bhagavAnA zuM thAya? mArga koI evo che. karmaphaLacetanA. e zuddha nirmaLa pariNati je pragaTa thaI te AnaMdanuM je vedana che e zuddha karmaphaLacetanA che. che to paryAya. AhAhA.! karma zabda ahIMyAM rAga paNa nahi, jaDa paNa nahi. AhAhA.! phakta potAnuM kArya zuddha caitanyanI dRSTithI thayuM e kAryane anubhavavuM e zuddha karmacetanAno anubhava che, ema kahevuM che. AhAhA.. ane tenuM phaLa AnaMdarUpa bhogavavuM tene zuddha karmaphaLacetanA kahevAmAM Ave che. vAta evI che, bApu A to vItarAgano mArga evo sUkSma che. AhAhA...! ane e sarvajJa sivAya A vAta kyAMya che nahi. aMdaramAM kabulAta Ave ke, A cIja AvI che. e cIja bIje kyAMya nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? karmacetanA, karmaphaLacetanAnA be prakAra thayA. samajAya che? rAgane vedavuM e karmacetanA che e azuddha karmacetanA che. rAganuM, sukha-duHkhanuM vedana e karmaphaLa cetanA azuddha cetanA che. AhAhA.. che to e paryAya ane paryAya pAchaLa dhruva paDyo che. e paryAya paNa upara che. AhAhA.! asaMkhya pradezanA daLamAM bhinna svarUpa che). karma che ja nahi, aDatA ja nathI. eka dravya bIjA dravyane kyAreya traNakALamAM aDatA nathI. e to "samayasAra trIjI gAthAmAM AvI gayuM. potAnA dharmane cUMbe che, parane cUMbatA nathI. eTalI vAta to parathI bhinna karavA mATe kahI. have pachI jyAre aMdaramAM rAgane karmacetanA kahevAmAM AvI che to e karmacetanA paNa dravyane sparzatI nathI. samajAya che kAMI? ane pachI ema lyo ke, zuddha caitanya vastu che teno anubhava thaIne je zuddha pariNamana thayuM e zuddha cetanA, zuddha upayogarUpI cetanA-karmacetanA che e paNa upara upara paryAyamAM che. mArga bApA (Avo che). bhagavAna! tuM koNa cho? bhAI AhAhA.! AnaMdanuM vedana (AvyuM) e zuddha karmaphaLacetanA e paNa paryAya che. e paryAyanI pAchaLa
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 kalazamRta bhAga-6 aMdaramAM pratyeka sthAnamAM, asaMkhya pradezamAM jyAM jyAM zuddha upayoga utpanna thAya che e paNa asaMkhya pradezamAM thAya che), kaMI uparanA pradezamAM thAya che ema nahi, aMdara aMdara badhA pradezamAM upara utpanna thAya che. samajAya che kAMI? AhAhA. e paryAyanI pAchaLa aMdaramAM dhruva daLa paDyuM che. AhAhA.! tene ahIMyAM dravyArthikanayano viSaya dravyadRSTi kahe ahIMyAM AvyuM ne? dravyArthika ane paryAyArthika. ahIMyAM AvyuM ne? dravyArthikaparyAyArthikanA bheda karyA vinA "sarvathA Ama ja che ema kahevuM te na prakAzo arthAt koI paNa jIvane svapnamAtramAM paNa evuM zraddhAna na ho." AhAhA...! atyAre e viSaya cAle che. A to potAnA jANavAnI apekSAe vAta che, hoM! kathanamAtra "aMdara paryAya che" ema kahevuM evI vAta nathI. e to vAcaka che paNa aMdaramAM paryAya ane dravya, benI sthiti mAnavI. ekane mAnavuM ane ekane na mAnavuM evI vastusthiti nathI. kemake paryAyamAM to kArya thAya che ane dravyamAM kArya thatuM nathI. kArya paryAyamAM thAya che. rAganuM ho ke zuddha pariNati, nizcaya zuddha karmaphaLa ke karmacetanA (ho) e badhuM paryAyamAM che ane paryAyane ja mAnavI, paNa jene zuddha karmaphaLacetanA pragaTI che ane te to paryAyane ane dravyane beyane mAne che. samajAya che kAMI paNa jene ekaluM rAganuM ja vedana che, dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma thAya tyAM ja je saMtuSTa che teNe paryAyamAtrane AtmA mAnyo. AhAhA...! aMdara bhagavAna dhruva caitanya che. je paryAyamAM rAganA kartutvarUpa pariNamana che e paryAya aMdara na jaI zake. zuM kahyuM I? je paryAya upara che e paryAyamAM rAgano ane dayA, dAnanA vikalpano kartA che e paryAya aMdaramAM na jaI zake, e to tyAM rahI gaI. samajAya che kAMI? pachInI paryAya utpanna thaIne ane aMdara praveza karyo beyano eka ja samaya che. AhAhA.! zuM kahe che? samajAya che kAMI? zuM kahyuM? mumukSu :- vyaya ane utpAda beya eka ja samaye che. uttara :- e to barAbara che, paNa je paryAya rAga tarapha jhukIne kartApaNAmAM pariNamI che e paryAya have aMtarmukha na thaI zake. kAraNa ke e paryAyano to vyaya thaI jAya che. have vyaya thAya che ane je navI paryAya utpanna thAya che, dravyanA Azraye e utpanna thaI ane aMdara jhukI beyano eka ja samaya kahevAmAM Ave che. AhAhA.! zuM kahyuM che samajAyuM? mumukSu :- aMdaramAM jhukatI utpanna thAya che? uttara :- aMdaramAM jhUkavAnI je paryAya che e rAganI paryAya (jI kartA che e paryAya aMdaramAM nathI jhUkI zakatI. have te samaye bIjI paryAya to che nahi tyAre bIjI paryAya dravya upara lakSa karavAthI Ave che... AhAhA.... ane te ja paryAya aMdara jhukI ema kahevAmAM
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-2007 267 Ave che. evuM che, bApu! jhINI vastu che. tattvajJAna bahu sUkSma che. lokoe bahA2thI kahyuM che. AhAhA..! anaMtakALamAM eNe vAstavika sthitinuM aMdara bhAsana karyuM nathI. samajAya che kAMI ? ahIMyAM kahyuM ke, dravyArthika-paryAyArthika beya. paNa e paryAyane ema kahevuM ke, paryAye bhUtArthano Azraya karavo. paNa kaI paryAyane? je paryAya rAganA kartApaNAmAM (pariNamI che), karmaparyAya-karmacetanA che e paryAya to azuddha tyAM rahI. e paryAya aMdara jaI zake nahi. AhAhA..! pachInI paryAya utpanna thaIne aMdaramAM jhukI ane utpanna thaI beyano eka ja samaya che. AhAhA..! samajAya che kAMI? ahIM to e kahevuM che ke, paryAyamAtrane mAnavuM e paNa ekAMta che ane ekAMta dravyane ja mAnavuM evuM vastunuM svarUpa nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? i AvyuM ne? 207. koI paNa jIvane svapnamAtramAM paNa evuM zraddhAna na ho.' AhAhA..! 'evuM kevuM?" 'anya: roti anya: mutte anya prathama samayano Upajelo koI jIva karmane upArje che, anya bIjA samayano Upajelo jIva karmane bhogave che,-evuM ekAMtapaNuM mithyAtva che. bhAvArtha Ama che ke-jIvavastu dravyarUpa che, paryAyarUpa che. (beya che) tethI dravyarUpe vicAratAM je jIva karmane upArje che te ja jIva udaya AvatAM bhogave che;...' AhAhA..! kaI zailI karI joI? 102 gAthAmAM to ema kahyuM ke, je samaye rAgano kartA che te ja samaye bhoktA che. have ahIM bIjI rIte kahevuM che. ahIM to saMyogathI vAta karavI che. zuM kahyuM samajAyuM? 'samayasAra'nI 102 gAthAmAM (ema kahyuM ke), je samaye rAgano kartA che te ja samaye bhoktA che. temAM samayabheda nathI. have ahIMyAM to samayabheda kaheze. e satya che. peluM paNa satya che ane A paNa satya che. A kaI apekSAe? karmanI apekSAe. peluM potAnA bhAvanI apekSAe kahyuM hatuM. vikAranuM karavuM ane vikAranuM bhogavavuM beyano samaya eka che. have ahIMyAM karmanI apekSA levI che. AhAhA..! che? juo! dravyarUpe vicAratAM je jIva karmane upArje che te ja jIva udaya AvatAM bhogave che;...' che? jIvadravyanI apekSAe e (vAta che). paryAyarUpe vicAratAM je pariNAma-avasthAmAM jJAnAvaraNAdi karma upArje che,.. joyuM? je pariNAma-avasthAmAM jJAnAvaraNAdi karma upArje che, udaya AvatAM...' e jaDa, have jaDanI apekSA ahIMyAM che. je jaDa (karma) baMdhAyuM teno samaya bhinna che ane teno udaya AvIne bhogavavAno samaya bhinna che. samajAya che kAMI? che? juo! pariNAma-avasthAmAM jJAnAvaraNAdi karma upArje che, udaya AvatAM te pariNAmanuM avasthAntara thAya che;...' bIjI avasthA bhogave che. e jaDanI apekSAe ahIM vAta che. je samaye karma karyuM te karmano udaya Ave ane bhogave che e to karmanI apekSAe vAta
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 kalazAmRta bhAga-6 che, bhAI! AhAhA..! i zuM kahe che? 102 gAthAmAM kartA-karma (adhikAramAM) je kahyuM e to te ja samaye kartA ane te ja samaye bhoktA che). e bhAvanI vAta che. have ahIM to je samaye karma baMdhAyuM te samaye karmano bhoktA thato nathI. samajAya che kAMI? A...! AvI apekSAono pAra na maLe. bhagavAnano mArga ghaNo sUkSma gahana mArga che, prabhu! lokoe upa2 upa2 Tapake mAnI lIdhuM che evuM nathI. A to gahana viSaya che, prabhu! AhAhA..! mumukSu :- karmano phaLa to uttara H- e viSaya nathI. ahIM to karma rajakaNa paravastu che tenuM phaLa te samaye nathI eTaluM batAvavuM che. samajAya che kAMI? ahIMyAM AvyuM ne? kyAM AvyuM? je pariNAma-avasthAmAM jJAnAvaraNAdi karma upArje che, udaya AvatAM te pariNAmanuM avasthAntara thAya che; tethI anya paryAya kare che, anya paryAya bhogave che...' je vakhate jaDane karyuM te samaye to kartA che, basa! have pachI udaya Avyo tyAre jJAnAva2NIne bhogave e samayabheda thaI gayo. saMyogane karavuM ane bhogavavuM e samayabheda che. potAnA bhAvanuM karavuM ane bhogavavuM temAM samayabheda nathI. AhAhA..! zuM kahyuM? enA khyAlamAM to spaSTa AvavuM joIe ne? ema ne ema mAnavuM e koI cIja che? AhAhA..! jJAnamAM potAnI nirmaLa pariNati kare ane bhogave te eka ja samaya ane vikAranI pariNati kare ane bhogave e paNa eka ja samaya. have je avasthAthI jJAnAvaraNAdi karma baMdhANuM e avasthA karmanA udayakALe rahI nahi. udayamAM bIjI avasthA bhogave che. e 52 dravyakarmanI apekSAe vAta che. samajAya che kAMI? ahIM to vAta evI che. thoDo nyAya phare to AkhI vastu palaTI jAya che. vastusthiti siddha thatI nathI. AhAhA..! ahIMyA to karmanI apekSA lIdhI che. e ja AcArya ema kahe ke, je samaye kartA te ja samaye bhoktA. e ja AcArya ema kahe, je samaye karma baMdhAyuM te samaye teno bhoktA nahi. AhAhA..! samajAya che kAMI? sAMbhaLIne sAthe thoDo vicAra paNa karavo. vicAra karavo. dhIme dhIme kahIe chIe. yathArthapaNe meLavaNI thavI joIe ne. samajAya che kAMI? AhAhA..! je samaye avasthAMtara kIdhuM ne? je pariNAma-avasthAmAM...' ema kahyuM ne? je pariNAmaavasthAmAM jJAnAvaraNAdi karma upArje che, udaya AvatAM te pariNAmanuM avasthAntara thAya che;...' joyuM? e pariNAma nathI rahetA. udaya Ave tyAre bhogavavAnA pariNAma te nathI rahetA, bIjA pariNAma thAya che. AhAhA..! 'hIrAbhAI'! AvI vAta che. tethI anya paryAya kare che, anya paryAya bhogave che...' juo! che? je avasthAe karma karyuM te avasthAe bhogavyuM nahi. teno udaya Avyo tyAre bIjI avasthAe bhogavyuM. samajAya che kAMI? bhaI! ahIM to jarI vicA2 karIne aMdara uhApoha karIne nirNaya karavo joIe. ema ne ema mAnI levuM e koI cIja nathI. AhAhA..! ema ogheoghe to anaMta vA2 mAnyuM che. agiyAra ...
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 207 269 aMga paNa bhaNI gayo. AhAhA.! zuM kahyuM? anya paryAya kare che, anya paryAya bhogave che-Avo bhAva cAdUvAda sAdhI zake che.' joyuM? "Avo bhAva syAdvAda sAdhI zake che? kathaMcitu e paryAya kare che ane kathaMcita bIjI paryAya bhogave che. karmanI apekSAe. ane vikAra ane avikAranI apekSAe, potAnA bhAvanI apekSAe je samaye je bhAva kare che te ja samaye teno bhoktA che. AhA...! "caMdubhAI! AhAhA.! AvuM che, bhAI! have AvuM (samajavA) mANasane navarAza kyAM hoya? nivRtti lya to samajAya). zeThA pravRtti Akho di saMsAranI, bIDI ne tamAku. AhAhA.! ahIMyAM to paramAtmA traNalokanA nAtha sarvazadevanI A to vANI che. saMto sarvajJanI vANI ADatiyA thaIne kahe che. ADatiyA samajAya che? AhAhA...! "Avo bhAva syAdvAda sAdhI zake che, jevuM bauddhamatano jIva kahe che te to mahAviparIta che." AhAhA.. je paryAye karyuM ane bIjI paryAye bhogavyuM, e to kahe che ke, jIva ja bIjo thaI gayo. je paryAye karyuM te jIva ane bIjI paryAye (bhogavyuM temAM) e jIva na rahyo, ema kahe che. ema nathI. paryAya bIjI thaI che. jIvadravya to te ja che. AhAhA...! samajAya che kAMI je paryAye vikAra karyo avasthAMtara thaIne te karmanA udayakALe to te paryAya rahI nahi. baMdhakALa vakhate te avasthA hatI. navo baMdha paDe che te samaye te avasthA che. have baMdhano jyAre udaya Avyo tyAre to te paryAya) nathI. baMdha nathI eTale e baMdharUpa na rahyo che to udaya Avyo. baMdharUpa to sattArUpa vastu che. udaya Avyo e to sattAmAMthI pragaTa thayuM. AhAhA.! sattAnA eka aMzamAMthI pragaTa thayuM. e vakhate je avasthAthI baMdhAyuM hatuM e avasthAthI to atyAre che nahi. udayakALamAM to bIjI avasthA bhogave, jIvadravya to te ja che. pariNAma bIjuM thayuM paNa jIvadravya bIjuM thaI gayo ema kSaNika mata kahe che. karavAnA kALano jIva bIjo ane bhogavavA kALano jIva bIjo, ema kahe che. AhAhA! hai? | mumukSu :- jIvane kSaNika mAne che. uttara :- kSaNika ja mAnyuM che, paryAyamAtra ja mAnyuM che. vaLI pAchuM bauddha ema kahe ke, eka samayano jIva che te bIjA samayamAM saMskAra nAkhIne jAya che. paNa saMskAra nAkhIne jAya che to saMskAra zuM che? khabara che ne, e to e loko kahe che. saMskAra choDI jAya che. choDI jAya che eTale samajyA? nAkhe che. paNa be bhinna che emAM nAkhyuM kevI rIte? AhAhA..! mumukSu :- nAza thanArI paryAya saMskAra kevI rIte nAkhe? uttara :e e loko mAne che. pahelA samayamAMthI bIjA samayamAM smaraNamAM to Ave che ke nahi? to e kahe, kyAMthI AvI? bhinna cIja che ne. to kahe che ke, pahelAnA
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 kalazAmRta bhAga-6 saMskAra nAkhI gaI. paNa saMskAra kyAMthI nAkhI gaI? e to vyaya thaI gaI ane A to utpanna thaI che. samajAya che kAMI? jevuM bauddhamatano jIva kahe che te to mahAviparIta che. te kayuM viparItapaNuM" "atyanta vRkvaMzameta: vRttimannAzavatvanA" "dravyanuM AvuM ja svarUpa che, sahAro kono? avasthA, tenA aMza arthAt eka dravyanI anaMta avasthA, evo..." eka dravyanI anaMtI paryAya-avasthA che to eka avasthA jAya che ane eka avasthA utpanna thAya che, emAM dravyamAM zuM AvyuM? dravya bIjuM thaI gayuM? samajAya che kAMI? eka dravyanI anaMta anaMta avasthA. koI avasthA vinaze che..." joyuM ane anya koI avasthA Upaje che. paNa e to dravyanI paryAyanI vAta che. paryAya eka utpanna thAya ane eka nAza thAya to dravya utpanna thayuM. nAza thayuM ema kyAM AvyuM? AhAhA..! "evo avasthAbheda vidyamAna che; AvA avasthAbhedano chaLa pakaDIne." joyuM? e avasthAbhedano chaLa pakaDIne. avasthA bhinna thaI gaIne? bhinna thaI gaI evo chaLa pakaDIne dravya aneruM thaI gayuM ema mAne che. jema ke ahIMyAM AtmA che, deha chUTe chUTe pachI jyAM jAya tyAM paryAya bhinna, kSetra bhina, kALa bhina, bhAva bhinna thaI jAya). ahIMyAMnuM manuSyapaNuM che emAM mAne ke, huM Avo chuM, tyAM jAya to bIjo bhava, bhava ja bIjo thaI gayo, paryAya bIjI thaI gaI, saMskAra bIjA thaI gayA, AsapAsanA dravya, kSetra, kALanA saMyoga bIjA thaI gayA eTale ema mAne ke huM ja bIjo thaI gayo. samajAya che kAMI? e to paryAyanA saMyogamAM bIjo thaI gayo, vastu to vastu che. AhAhA...! ahIM baMgalAmAM, cAlIsa-cAlIsa lAkhanA, karoDanA baMgalAmAM paDyo hoya. brahmadatta' (cakravartI) lyo. AhAhA. Ama hIrAnA kahevAya? palaMga. hIrAnA palaMgamAM poDhyo hato, "brahmadatta'. ane chelle mRtyukALe strIne yAda kare che. nAma zuM? bhUlI gayA. hai? "kurumati'. "kurumati'. AhAhA.. sAtamI narake pAtALamAM gayo. teMtrIsa sAgara. have kyAM A kSetra? kyAM strI? kyAM saMyoga? kayAM zarIra? badhuM palaTI gayuM. badhuM palaTI gayuM eTale dravya bIjuM thaI gayuM? AhAhA...! eka samaya pahelA hIrAnA palaMgamAM ane cauda cauda hajAra deva sevA kare), rakSakanA deva hatA. AhAhA.! sAta ratnanA sAta hajAra ne evA eka hajAra ne enA rakSaka hatA. badhuM paDyuM rahyuM. sAtamI naraka. AhAhA! sAtaso varSa enI sthiti hatI. sAtaso varSanA zvAsa che, zvAsa, enA zvAsa gaNo... cakravartInA kiMI sAtaso varSa nahotA, e to pachI, paNa sAtaso varSanA zvAsa gaNo to eka eka zvAsanA phaLamAM sAtamI narakamAM palyopama, aneka palyopama ane duHkha thayA. zuM kahyuM samajAyuM? zuM? "dhanajIbhAIne khabara haze. e vAta karI hatI, badhuM yAda rahe nahi. agiyAra lAkha chappana hajAra... zuM kahyuM? sAtaso varSa rahyA ne sAtaso varSa to enA jeTalA zvAsa che
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 207 271 ne to eka zvAsanA phaLamAM agiyAra lAkha chappana hajAra palyopamanA duHkha che. e vakhate kahyuM hatuM, pachI kAMI badhuM yAda rahe che? AhAhA.! AkhI vAta pharI gaI. sthiti pharI gaI. bhagavAna dhruva to aMdara paDyo che. huM bahArathI eTalo ja mAnavo ane AkhuM dravya aMdara bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha paDyo che... AhAhA.. tenI upara dRSTi na karavI e paryAyamUDha ajJAnI che. e bauddhamati kaho ke paryAyamUDha ajJAnI kaho. samajAya che kAMI? AhA...! "evo avasthAbheda vidyamAna che;"eka dravyanI anaMta avasthA, evo bheda che arthAta koI avasthA vinaze che, anya koI avasthA Upaje che..." narakanI avasthA utpanna thaI, cakravartInI avasthAno nAza thayo. AhAhA.! koI avasthA vinaze che, anya koI avasthA Upaje che-evo avasthAbheda vidyamAna che." e to avasthAbheda che. dravyanA bheda che ema nathI. huM paNa e bApu AkaruM kAma ghaNuM. dravya e zuM cIja che aMdara? AhAhA...! jaina saMpradAyamAM agiyAra aMga bhaNyo, paMca mahAvrata pALyA), hajAro rANI choDI, hajAro! ane munipaNuM dIkSA lIdhI ane niraticAra paMca mahAvrata pALyA), hoM! aThyAvIsa mULaguNa pALyA). ene mATe kareluM bhojana hoya to prANa jAya topaNa na lya, evI sakhata kriyA hatI paNa dravya svarUpa zuM che te taraphano jhukAva nahi. AhAhA...! dravyArthikano viSaya dravya zuM che? zIkhI to gayo, dravyArthikanaya ne paryAyArthikanaya. heM agiyAra aMga bhaNyo to emAM e vAta nathI AvI? paNa e cIjano aMdara patto na lIdho. AhAhA.! che? "AvA avasthAbhedano chaLa pakaDIne koI bauddhamatano mithyAdRSTi jIva..." "vRttimannAzavajyanA "vRttimAnano arthAt jeno avasthAbheda thAya che evI sattArUpa zAzvata vastuno nAza kalo che arthAt mULathI sattAno nAza mAne che;" zuM kahe che? avasthAno nAza thavAthI sattAno nAza thaI gayo ema e mAne che. paryAyano nAza thavAthI je mULa vastu che teno nAza thaI gayo ema mAne che. mumukSu :- dravya ja kyAM mAne che. uttara:- mAne che kyAM? dRSTimAM mULa dhruva bhagavAnane mAnato nathI). AhAhA.! dhruvane tAre vahANa cAle. AgaboTa joI che dariyAmAM A dariyAmAM cAle. dhruvano tAro eka sthAne rahe che. e uparathI kenI kora jAvuM che te khabara paDe). dhruvano tAro hoya che. ema A bhagavAna che e dhruva che aMdara. dhruvane lakSa, dhruvane Azraye aMdara zuddha pariNati thAya che. AhAhA.! samajAya che kAMI? to emAM paNa pariNati palaTe che paNa dhruva to evo ne evo rahe che. AhAhA...! arthAt akSaranA anaMtamAM bhAge nigodamAM kSayopazama che topaNa dravya to pUrNa-paripUrNa jevuM che tevuM ja che ane kevaLajJAna thAya che, anaMta... anaMta... anaMta... anaMta... traNakALa traNalokane paryAya jANe topaNa dravya paryAyathI hIna thaI gayuM che, paryAya ATalI pragaTI thaI
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 kilazAmRta bhAga-6 to dravyamAM ochuM thaI gayuM che ema nathI. AhAhA.! e dravya kone kahevuM e jarI.. akSarane anaMtame bhAge nigodanI paryAya che to tyAM alpa vikAsa che (mATe) dravya vizeSa puSTa che ema paNa nathI ane pUrNa kevaLajJAna pUrNa pragaTa thayuM to tyAM dazA, vastunI sthiti hIna thaI gaI, ema nathI. vastu to evI ne evI trikALa che. AhAhA.! samajAya che kAMI? vastumAM ochuvatuM thatuM nathI. paryAyamAM ochuMvatta thavAthI vastumAM ochuMvatta thAya che ema nathI. AhAhA! A te zuM cIja che A te? A camatkAra nathI? kevaLa paryAya utpanna thAya mahA, mahA topaNa kahe che, dravya to kevuM che tevuM che. paryAya AvI kyAMthI? ATalI badhI bahAra AvI toya dravya evuM ne evuM? ane akSaranA anaMtamA bhAge (jJAna rahyuM. toya dravya evuM ne evuM te zuM A? "devIlAlajI'! AhAhA.! e camatkArika vastu che. caitanya camatkArI, dravya camatkArI, paryAya camatkArI. vastu koI alaukika che. kema haze aMdarathI lyo? aMdaramAM anaMta catuSTaya zaktirUpa dhruva che emAMthI anaMta vyaktarUpa thayuM. kevaLIne anaMta jJAna, anaMta AnaMda vyakta (thayA) to tyAM kaMI ochuM thayuM che? emAMthI ATalI badhI paryAya AvI toya emAM ochuM na thayuM? ane jemAM akSaranA anaMtamA bhAge alpa paryAya rahI gaI toya tyAM dravyamAM puSTi na thaI? ghaNuM bharyuM che ane alpa bahAra AvyuM, ghaNuM bharyuM che ane ghaNuM bahAra AvI gayuM eTale ochuM thaI gayuM. bApu e dravyanuM svarUpa evuM che nahi. AhAhA.! AvA dravya upara eNe kadI dRSTi karI nahi. samajAya che kAMI e "mULathI sattAno nAza mAne che..." joyuM? olA bhAI kahetA hatA ne? "baMsIdharajI'! sattA nAza thaI gayo. paMDitajI kahetA hatA. paryAyanI sattAno nAza thayo tyAM sattAno nAza mAne che. satyAnAza nathI kahetA? enuM satyAnAza thaI gayuM? e kahetA hatA. ahIM AvyA hatA ne? ahIM AThandasa divasa rahI gayA hatA. tyAM gayA hatA ne? "samedazIkhara'. pachI ahIMyAM AvI rahI gayA hatA, paMdara divasa ke mahino rahI gayA hatA. A bauddhamati jIva) paryAyano nAza thatAM AkhI sattAno nAza mAne che. jeno avasthAbheda thAya che evI sattArUpa zAzvata vastuno nAza kape che arthAt mULathI sattAno nAza mAne che; tethI evuM kahevuM viparItapaNuM che." e mAnavuM viparItANuM che. paryAya badalatA dravyamAM ochuMvattuM thaI gayuM ema nathI. samajAya che kAMI? ane AtmAnI pragaTa paryAyamAM paNa ochuvatuM thAya che e koI karmane kAraNe nahi. samajAya che kAMI? jJAnanI hiNI dazA thaI to jJAnAvaraNIya karmanA udayanuM bahu jora che mATe hiNI thaI, ema nathI. potAnI paryAyanI yogyatAthI hiNI thaI che ane potAnI paryAyanI yogyatAthI vRddhi thaI che. AhAhA...! have eka kora karmanA nimittathI kAMI thAya nahi ema mAnavuM, vaLI paryAyamAM ochuMvatuM thAya to dravyamAM kaMI ochuvatuM thatuM nathI ema mAnavuM) A zuM cIja che? hai
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 208 273 mumukSu :- abhuta Azcarya che. uttara :- adbhuta AzcaryakArI cIja evI che. AhAhA...! bhAvArtha Ama che ke bauddhamatano jIva paryAyamAtrane vastu mAne che." basa paryAya upara dRSTi che to paryAyamAtrane ja mAne che. paryAya jenI che, paryAya jeno che evI sattAmAtra vastune mAnato nathI." AhAhA...! "mATe AvuM mAne che te mahAmithyAtva che. AhAhA.! vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) (zArdUlavikrIDita) AtmAnaM parizuddhamIpsubhirativyAptiM prapadyAndhakaiH kAlopAdhibalAdazuddhimadhikAM tatrApi matvA paraiH / caitanyaM kSaNikaM prakalpya pRthukaiH zuddharjusUtre rataiH AtmA vyujjhita eSa hAravadaho niHsUtramuktekSibhiH / / 16-208 / khaMDAnvaya sahita artha :- ekAntapaNe je mAnavAmAM Ave te mithyAtva che. "zo pRthu: uSa: gAtmA yutiH (gado) he jIva! (pRthu:) nAnA prakArano abhiprAya che jemano evA je mithyAdRSTi jIvo che temanAthI (: mAtmA) vidyamAna zuddha caitanyavastu (TyutiH ) sadhAI nahi. kevA che ekAntavAdI ? "zuddhasUtre taiH (zuddha) dravyArthikanayathI rahita (traTanusUtre) vartamAna paryAyamAtramAM vasturUpa aMgIkAra karavArUpa ekAMtapaNAmAM (tai:) magna che. caitanca kSaLivaM pravacce eka samayamAtramAM eka jIva mULathI vinaze che, anya jIva mULathI Upaje che-evuM mAnIne bauddhamatanA jIvone jIvasvarUpanI prApti nathI. tathA matAntara kahe che-"para: tatrApi vAnopAdheivanAt thai 1zuddhi maFA' (pareDa) koI mithyAdaSTi ekAMtavAdI evA che ke jeo jIvanuM zuddhapaNuM mAnatA nathI, sarvathA azuddhapaNuM mAne che. temane paNa vastunI prApti nathI ema kahe che-(AnopAdhavanAta) anaMta kALathI jIvadravya karmo sAthe maLeluM ja cAlyuM AvyuM che, bhinna to thayuM nathI-ema mAnI (tatra Si) te jIvamAM (dhAM addhi matvA) adhika azuddhi mAne che arthAtu jIvadravya azuddha che, zuddha che ja nahi-evI pratIti kare che je jIvo, temane paNa vastunI prApti nathI. matAntara kahe che-"kalpavai: tivyApti prapadya' (caivais:) ekAnta mithyAdRSTi jIva koI evA che ke jeo (tivyApti prapadya) karmanI upAdhine mAnatA nathI, "gAtmAne parizuddham suma
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 kalazAmRta bhAga-6 jIvadravyane sarva kALa sarvathA zuddha mAne che; temane paNa svarUpanI prApti nathI. kevA che ekAntavAdI ? 'ni:sUtramuttekSimiH" (niHsUtra) syAdvAdasUtra vinA (muvaikSimiH) sakaLa karmanA kSayalakSaNa mokSane cAhe che; temane prApti nathI. tenuM dRSTAnta-hAravat' hAranI jema bhAvArtha Ama che ke jema sUtra (dorA) vinA motI sadhAtA nathI-hAra thato nathI, tema syAdvAdasUtranA jJAna vinA ekAntavAdo dvArA AtmAnuM svarUpa sadhAtuM nathI-AtmasvarUpanI prApti thatI nathI; tethI je koI potAne sukha cAhe che, teo syAdvAdasUtra vaDe jevuM AtmAnuM svarUpa sAdhavAmAM AvyuM che tevuM mAnajo. 16-208. mahA suda 7, maMgaLavAra tA. 14-02-1978. kaLaza-208 pravacana-232 208 che ne? 'kaLazaTIkA', 208 (kaLaza). prapadyAndhakaiH (zArdUlavikrIDita) parizuddhamIpsubhirativyAptiM kAlopAdhibalAdazuddhimadhikAM tatrApi matvA caitanyaM kSaNikaM prakalpya pRthukaiH zuddharjusUtre rataiH AtmA vyujjhita eSa hAravadaho niHsUtramuktekSibhiH / / 16-208 / : / ghaNA mata vApare che. ekAntapaNe je mAnavAmAM Ave te mithyAtva che.' e to sUtra kahyuM. have ekAMtapaNAnI vyAkhyA zuM? aho pRthu: 5: AtmA buddhita:' he jIva!" 'pRzuH' nAma 'nAnA prakArano' viparIta abhiprAya che jemano evA je mithyAdRSTi jIvo...' aneka prakAranA viparIta mithyAtva bhAva che. evo mithyAdaSTi jIva aneka prakAramAM kevI kevI rIte mAne che te kahe che. 'pRthuH' che ne? 'pRthuH". evuM ekAMta mAnavAvALAne, ekAMta ja mAne che. koI paryAya ja mAne che, koI dravya ja mAne che, trikALI AtmA azuddha che ema koI mAne che, koI trikALa zuddha che paNa paryAyamAM azuddhi nathI mAnatA. (evA) aneka prakAranA abhiprAya, viparIta mithyAdaSTi che. samajAya che kAMI? AtmAnaM 'Sa: AtmA' 'pRSa: AtmA' A AtmA zuddha caitanya vastu...' che. 'vyaScitaH' 'sadhAI nahi.' ekAMta abhiprAyavALAne AtmA zuddha vastu caitanya che tene sAdhI zakyA nahi. AhA..!
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 208 275 prasiddha karI zakyA nahi. AhA.! emAM pahelA eka dRSTAMta Ape che. kevA che ekAntavAdI? "zuddhaSNusUtre taiH zuM kahe che? vartamAna paryAyane viSaya karanArI RjusUtranaya, basa! emAM je rata che, e vartamAna paryAya (ke jI RjusUtranayano viSaya che e ja cIja che, basa! (ema mAne che). samajAya che kAMI? AgaLa kaheze. bIjo artha karaze aMdara. A eka bIjo paNa artha che. ene vastune je upAdhi lagAvI trikALa to e azuddha thaI jAya che. vartamAna RjusUtra che e mAne to zuddha che, ema (kahe che). trikALa rahenAra che ema kahevuM te azuddha che. trikALanI upAdhi lAgu paDI gaI. zuM kahyuM samajAyuM? ahIMyAM artha bIjo karyo che paNa arthakAramAM-mULa "samayasAramAM e artha che, ahIMyAM bIjo artha che. traNa kALa mAnavA jAya to azuddha ja raheze. AtmA azuddha ja che, kadI zuddha thayo nathI. paryAya jeTalI azuddha che te ja che paNa arthamAM-saMskRta TIkAmAM bIjuM lIdhuM che ane "kaLazaTIkAmAM bIjo artha lIdho che). che. eka vartamAna Rjutra basa, e ja cIja che. ene trikALa lAgu pADazo to upAdhi thaI gaI. samajAya che kAMI? eka vartamAna che, basa tene mAnavuM. tene trikALa mAnavuM e to upAdhi thaI gaI. traNakALa e to upAdhi che. evo ajJAnIno aMdara UMDe UMDe abhiprAya che. samajAya che kAMI? vartamAna paryAyamAM jenI ramata che, jJAnAdi ke rAgAdinI ramatamAM je che tene AtmA evaDo ja lAge che ke, A AtmA AvaDo che. ene trikALI che" evI dhAraNAmAM vAta AvI gaI che, paNa trikALI viSaya che tene dRSTimAM lIdho nahi. samajAya che kAMIAtmA nitya che evuM zAstra bhaNyo che, agiyAra aMga bhaNyo to emAM A badhuM nathI AvyuM? paNa e vartamAna paryAyamAM trikALI dravyanuM je jJAna thavuM joIe, sanmukha thaIne pratIti thavI joIe), jJAnamAM bhAsa thaIne pratIti thavI joIe e cIja na thaI, to eNe trikALI AtmAne mAnyo ja nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? ghaNo viSaya UMDo che). AhAhA...! rAtre to thoDuM kahyuM hatuM ne oluM? "guNaparyAyavat dravya ekalI paryAyane mAne to dravya to "TUJparyAyavata dravya che. to teNe paNa AtmA "AitaH dRSTimAMthI choDI dIdho. ane e paryAya che e parathI thAya che ema mAne topaNa paryAyane eNe mAnI nahi. paryAya svataMtra e samaye mArI (thaI che), e paryAya-guNa sahita dravya che to e paryAya enI che, paranI nahi, to parathI paryAya) mAnI to teNe paryAya mAnI nahi samajAya che kAMI? ema ke potAnI paryAyamAM vikAra thAya che to e karmathI thAya che, ema mAnanArane vartamAna paryAya che, svataMtra utpAda (che), e utpAda ne vyaya sahita, guNa sahita dravya mAnyuM nahi. samajAya che kAMI? sUkSma che, bhAI! Ama to anaMtavAra bhaNyo che, agiyAra aMga bhaNyo tyAM nathI AvyuM)? agiyAra aMga bhaNyo. "saba zAstrana ke naya dhArI hiye, mata maMDaLa
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 kalazAmRta bhAga-6 khaMDana bheda liye, vaha sAdhana vAra anaMta kiyo, tadapi kachu hAtha haju na paryo AhAhA...! ene pAmavAnI rIta koI alaukika che. e paryAyamAM bilakula paryAya jevaDo mAne eno artha ke, dravya dhruva che e tarapha teno jhukAva thayo nathI. samajAya che kAMI? e kahyuM ne? RjusUtra-sIdho vartamAna paryAyane ja mAne e Rju-sIdho, saraLa. ema. che? RjusUtra che ne? "zuddharnarasUtre tai: "zuddhIno artha 'dravyArthikanayathI rahita..." trikALathI rahita vartamAna paryAyamAM rata che), e RjusUtranayamAM rata che), teNe AtmAnuM choDI dIdho. samajAya che. kAMI? AhA.! RjusUtranaya to vartamAna pariNAmane ja mAne che ne? samajAya che kAMI? ane ekAMta paryAya, RjusUtrano viSaya sIdho laIne tene trikALa lAgu pADavuM, e vartamAna paryAya che evI koI trikALI cIja che evI upAdhi lagAvavI e mithyAtva, ajJAna che ema ajJAnI mAne che. samajAya che kAMI? zuddhaSNusUtre tai" AhAhA.! e to vartamAna paryAyamAM (ke RjusUtrano viSaya vartamAna pariNAma che, basatemAM ja rata che. AhAhA.! paNa te paryAyamAM svalleya jANavAnI tAkAta che, evI paryAyamAM vartamAna paryAya jeTalI ja mAnI paNa e paryAyamAM trikALIne jANavAnI tAkAta che enAthI sahita pariNAmane mAnyA nahi. samajAya che kAMI? AcAryane kahevuM che, RjusUtra eTale vartamAna sIdhuM dekhAya eTaluM, basa! ADuMavaLuM oluM trikALa ne zuddha dhruva dravya che ne e badhI upAdhi zuM? ema ajJAnInI aMtara mAnyatAmAM AvuM zalya paDyuM che. samajAya che kaI Rjusatra che ne? "taiH "vartamAna paryAyamAtramAM vastarUpa aMgIkAra karavArUpa ekAntapaNAmAM magna che. e RjusUtra. ane jenI paryAya che e cIja zuM che e upara enI dRSTi nathI. samajAya che kAMI? ahIMyAM RjusUtranaya vartamAna paryAyane ja jANe che, mAne che, basa! mumukSu - juno artha dravyArthikanayathI rahita evo zuddhano artha karyo che. uttara :- e kIdhuM ne, e to pachI artha karyo ke, jusUtra dravyArthikanayathI rahita. ekalo dravya sahita RjusUtra mAne to to yathArtha che. trikALI dravya sahita paryAyane mAne to yathArtha che, paNa trikALI dravyane na mAnI, vartamAna paryAyane ja mAnI to dravyArthikanayathI rahita traRjusUtra e paryAya (mAnI). samajAya che kAMI? mArga bahu sUkSma che, bhAI! alaukika vAta che A. AhAhA...! eNe kadI aMtaramAM patto lIdho ja nathI. eNe vAstavika paryAyane paNa mAnI nahi kemake vAstavika paryAyane mAne to paryAyano viSaya dravya che e to enA svabhAvamAM Ave ja che. vartamAna jJAnanI paryAyamAM joya-dravyano prakAza aMdara thAya ja che. paNa paryAyane ja yathArtha rIte nathI mAnI. vartamAna aMza che, basa eTaluM. e paryAya) aMzamAM aMdara jANavAnI tAkAta che e badhI vAta choDI dIdhI. samajAya che kAMI? tethI te RjusUtramAMvartamAna (aMza) pUratuM mAne che. vartamAna che ne? juone, RjusUtranI vyAkhyA karI. "vartamAna
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 208 277 paryAyamAtramAM vasturUpa aMgIkAra karavArUpa." e ja vastu (che), basa! AhAhA.! aMdara guNa trikALa che ke dravya trikALa che, guNa paNa trikALa che ne? guNa ane dravya trikALa che ane A to eka samayanI paryAyamAtra che ane mAnI paNa trikALI guNa dhruva che tene na mAnyuM). 'civilAsamAM eka prazna lIdho che. "caMdubhAI! guNa pariName che ke dravya pariName che? evo prazna lIdho che. civilAsamAM, bhAI! vAta thaI gaI hatI. guNa nahi, dravya pariName che. guNa to anaMta che to eka eka guNa pariName ane dravya na pariName to evI cIja nathI. dravya pariNamatA guNa pariName che, ema lIdhuM che). ahIMyAM zuM kahe che? ke, paryAyamAM dravyanuM jJAna thAya to dravya pariName che to dhruvanuM paNa jJAna thayuM ane vartamAna paryAyanuM paNa jJAna thayuM to e to nirvikalpa jJAna thayuM. AhAhA...! rAganA avalaMbana sivAya e paryAya ane dhruva, kAyama rahenArA guNa, e guNa ane paryAya, paNa e pariName che koNa? guNa nahi. samajAya che kAMI? dravya pariNamatA guNa pariName che. AvyuM che ne civilAsamAM? batAvyuM hatuM, civilAsamAM che, bhAI dIpacaMdajI kRta che emAM che, ahIMyAM carcA thaI gaI che. jeNe vartamAnane mAnyuM to A pariNamana konuM che? dravya pariName to pariName che e dravyane teNe mAnyuM nahi. AhAhA...! "DAhyAbhAI! jenI upara paryAya che, konI upara che tene mAnyuM nahi. samajAya che kAMI? e paryAyasattA, dravyasattA upara paryAya che ne? to e paryAya konI che? ane konuM pariNamana thaIne A pariNamana thayuM che, e dravyane mAnyuM nahi. AhAhA.! paryAya RjusUtra, baso vartamAna. paryAyanA "ekAntapaNAmAM magna che." basa! AhAhA.! e to vartamAna paryAyamAM (bhagna che). cAhe to dayA, dAna, vrata, bhakti Adi paryAya che, basa! emAM magna che. AhA...! paNa e paryAya jenuM pariNamana che, dravyanuM ja pariNamana che, e dravyanI paryAya che. guNaparyAyavat dravyamU" e dravyanI paryAya che. e dravya upara dRSTi na karI. AhAhA.! samajAya che kAMI? mumukSu :- dravyanuM pariNamana che paNa dravya to pariNamatuM nathI. uttara :dravya pariName che e vyavahAranayathI pariName che ema kahevAmAM Ave che. dravyArthikanayathI to dravya che, paNa pariName che e dravya pariName che ema kahevAmAM Ave che. dravya to dravya che, dhRvarUpa che paNa paryAya che e dravyanI che eTalA mATe dravya pariName che ema kahevAmAM Ave che. AhAhA...! kaI apekSAe, je vAta cAlatI hoya te apekSAe ahIM to vAta cAle. hai? AhAhA...! Ama to guNa paNa pariNamatA nathI, e to dhruva che. ane Ama kahe ke, dravyam gacchai. dravya kone kahIe? ke, je drave... prave. drave. drave. jema pANI kone kahIe? ke, jemAM taraMga UThe, drave. ema dravya kone kahIe ke, jemAMthI paryAya dvave, UThe. dravya siddha karavuM hoya to kevI rIte siddha kare? samajAya che kAMI? paryAya
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 kalazAmRta bhAga-6 pote dravyamAM ekameka nathI. e nizcayathI to dravyathI thaI nathI. AhAhA...! AvI vAta. samajAya che kAMI? 320 gAthAmAM lIdhuM che ne? jayasenAcAryadevanI TakA, nahi? ke, dhyAna je che e dravyathI abhinna thAya to dhyAnanI paryAyano nAza thAya che to vastuno nAza thaI jAya. zuM kahyuM, samajANuM? 320, jayasenAcAryadevanI TIkA, 'samayasAra'. rAga to nahi, A to dhyAna je mokSano mArga dhyAna, AhAhA.! e dhyAnanI paryAya paNa dravyamAM abheda nathI. bhAI! samajAya che kAMI? jo abheda hoya to dhyAnanI paryAyano to nAza thAya che. paryAyano nAza thAya che ane abheda hoya to dravyano paNa nAza thaI jAya. mATe paryAya paNa dravyathI kathaMcit bhinna che, tyAM to ema lIdhuM che. tyAM ema lIdhuM che, kathaMcit bhinna lIdhuM che bAkI che to sarvathA bhinna, paNa jarI ziSyane vAta AkarI paDe. mumukSu :- sarvathA bhinna? uttara :- hA. tenuM astitva bhinna che. astitva bhinna che, kSetra bhinna che, kALa bhinna che, bhAva bhinna che. mumukSu :- eka apekSAe. uttara :- nahi, eka apekSA nahi, sarvathA ema ja che. kathaMcit to kema kahyuM ke, e paryAya enI che eTaluM batAvavA kathaMcit bhinna che ema kahyuM. bAkI che to nizcayathI sarvathA bhinna. nahitara be dharma siddha nahi thAya. sAmAnya ane vizeSa beya sarvathA bhinna che. vizeSa vizeSathI che, sAmAnya sAmAnyathI che. evI vAta ekabIjAnI apekSA rAkhazo to siddha nahi thAya. mumukSu :- ema siddha karavA hoya tyAre. uttara :- ahIM siddha karavA che ne. mumukSu - eka vastu che. uttara :- eka vastu paNa kyAre? kaI rIte? ke, e to parathI judI pADavA mATe eka vastu che, ema kahevuM che. paNa enA be bhAga pADavA hoya to beya bhinna, svataMtra che. jhINI vAta che. samajAya che kAMI? mumukSu - svarUpa bhinnatAthI kAma cAlI jAya che to pradeza bhinnatA kema kahIe? uttara :- pradeza bhinna che. e jarI sUkSma paDaze. paryAyano aMza je che e jeTalA kSetramAMthI utpanna thayo, to enuM koI kSetra che ke nahi? ke paryAya kSetra vinA thaI che? dravyanuM kSetra dhruva che ane paryAyanuM kSetra eTaluM bhinna adhruva che. e to kahyuM ke, saMvarano adhikAra che, tyAM to vikAra lIdho che. paNa 89 gAthAmAM kahyuM ne? cidUvilAsa' 89 pAnuM. paryAyanuM kSetra paryAyathI che. dravyanuM kSetra e paryAyathI bhinna che. are. are.! AvI vAtuM che.
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 208 279 mumukSu :- ema paNa Ave ne ke, paryAyanuM kSetra che e dravya-guNanuM che, e paryAyanuM che ema paNa Ave zAstramAM. uttara :- e kaI apekSAe? e to parathI juduM pADavA mATe kahyuM ke paheluM? parathI bhinna pADavA mATe, paNa A baMne bhinna pADavA mATe e nahi. evI vAtuM che, bApu A to nyAyanA kAMTAmAM eka paNa nyAya phare to AkhuM tattva pharI jAya che. pRthapha lakSaNa che ema to kahyuM ne? pradeza jenA bhinna che tene pRthaka lakSaNe padravya kahyuM paraMtu potAnA guNa ane paryAya ke dravya ane paryAya bemAM atabhAvarUpa anyatva che. e kahyuM ne? pravacanasAra' mULa zlokamAM che, TIkA paNa che. dravya te guNa nahi. e to pachI, vaLI dravya-guNanuM jhINuMsUkSma paDI jaze. paNa guNa te paryAya nahi ane paryAya te dravya nahi. tyAM to guNa te dravya nahi ane dravya te guNa nahi, evo pATha saMskRtamAM lIdho che. kemake guNanI saMjJA guNa che, dravyanI saMjJA dravya che. guNa anaMta che, dravya eka che. saMjJA, saMkhyA, lakSaNa ane prayojana - cArathI guNa ane dravya bhinna che. mumukSu :- pradezathI abheda che. uttara :- pradezathI abheda che e kahyuM ne. mumukSu :- sattAthI paNa abheda che ne. uttara :- beyanI sattA eka che, guNa ane dravyanI sattA to eka ja che. paNa lakSaNa. saMkhyA, prayojana, nAma, saMjJA (eTale) nAmathI to bhinna che. A to vItarAgano svAduvAda mArga che), bApu bahu alaukika che. to pachI paryAyanuM nAma, saMjJA, lakSaNa, saMkhyA ane prayojana bhinna che. dravya ane guNanI sattAnA pradeza eka che. dravya ane guNanI sattAnA pradeza eka che. chatAM saMjJA, lakSaNa, prayojana bhinna che. paryAyanuM kSetra ane guNanuM kSetra bhinna che. AhAhA...! are.! jhINI vAta bahu bApu! mULa aMdara tattvanA UMDANane pahoMcyA vinA e samyakuzAna ene thaze nahi ane samyakUjJAna vinA aMdaramAM daSTi nirmaLa nahi thAya. AhAhA...! mumukSu - dravya ane paryAyanI lakSaNa bhinnatA ane prayojananI bhinnatA zuM? uttara :- dravyanuM prayojana guNAzraya che. guNAzraya dravya che, ema kahyuM ne? dravyAzrayA guNA. paNa dravyano Azraya guNa evuM nathI. ane paryAyamAM evuM nathI, apekSAthI paryAya dravya Azrita che, enI apekSAe paryAya paryAyanA Azraye che. SaTkAraka lIdhA. e to kahyuM ne? dareka dravyanI e samayanI paryAyamAM SakArakanuM paryAyanuM svayaMsiddha pariNamana potAthI che. vAta to thaI hatI, nahi? jAM, varNAjI' sAthe. 21 varSa pahelA. moTI carcA thaI hatI). badhA paMDito beThA hatA. paMcAstikAyanI 6 ramI gAthA batAvI. juo. jIvanI vikRta
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 kalAmRta bhAga-6 avasthA paNa paranA kArakanI apekSA vinA nirapekSapaNe vikRta avasthA paryAyamAM SakArakathI potAthI thAya che. jenuM dravya-guNa kAraNa nathI. kemake dravya-guNa to zuddha che. zuddha hoya te) azuddhamAM kAraNa kema thAya? ane paryAya che emAM padravya kAraka nathI, kemake) paradravya bhinna che. AhAhA.! AvI vAtuM che. jyAre eka samayanI vikRta avasthA paNa dravya-guNanI apekSA vagara thAya che... e to 101 gAthAmAM kahyuM ne? utpAdane dhruvanI apekSA nathI. AhAhA. 101 (gAthA), pravacanasAra'. traNa aMza sat che ne? ane sat ahetu che tene siddha karavA mATe bIjAnI jarUra nathI. ahetu che), evI vAta che. jyAre vikRta avasthAne paNa dravya-guNanI apekSA nathI, nimittanI apekSA nathI SakArakathI che to nirmaLa paryAyanI vAta zuM karavI? AhAhA.. nirmaLa paryAya paNa eka samayamAM SakArakanA pariNamanathI samyagdarzananI paryAya thaI che. AhAhA...! "bhUsthAito kahevAmAM AvyuM, bhUtArthano Azraya. paNa Azrayano artha paryAya e tarapha jhukI che. bIjA padArthamAM to e cIja che nahi, ahIMyAM to jJAnapradhAna kathana che ne, to paryAya dravya tarapha jhukI che e tAkAta to paryAyanI che, kAMI dravyanI tAkAtathI aMdara jhUkI che ema che nahi. jhINuM che, bApA! zuM thAya? e nirmaLa paryAya paNa potAnA SaTUkArakathI (thaI che), te paNa te samaye je samaye thavAnI te samaye (thaI che), AghIpAchI nahi, AgaLapAchaLa nahi. je samayano je paryAya (thavAno hoya) te kALamAM tyAM SaTUkArakathI pariNamana thaIne thAya che. AhAhA. kartA dravya che ema paNa emAM nathI. e to paryAya kartA, paryAya kArya, paryAya karaNa-sAdhana, paryAya paryAyane rAkhe, paryAyathI paryAya (thAya), paryAyanA AdhAre paryAya (che). AvI vastunI sthiti che, bhAI! samajAya che kAMI ahIM kahe che ke, eTalI paryAyane ja dravya mAne che e mithyAdRSTi che. AhAhA...! samajAya che kAMI? RjusUtra kahyuM ne? paryAyamAtrane aMgIkAra karavArUpa. paryAyamAtrane vastRrUpe aMgIkAra karavArUpa ekAntapaNAmAM magna che. pATha to eTalo che-"zuddharnasUtre taiH. vartamAna pariNAmamAM rata, basa! bIjuM AghuMpAchuM jovA jazuM to upAdhi lAgaze. traNe kALa lAgu paDaze to upAdhi lAgaze mATe ApaNe to ekalA vartamAna pariNAma. e mithyAdRSTinuM ekAMta che. "caitanya kSaLivaM pravacce basa! e pariNAmamAtramAM potAnuM svarUpa jANanAro (ema mAne che ke, "eka samayamAtramAM eka jIva mULathI vinaze che...." e paryAya e ja jIva e nAza thAya che. "anya jIva mULathI Upaje che." mULathI utpanna thAya che. AhAhA..! evuM mAnIne bauddhamatanA jIvone jIvasvarUpanI prApti nathI." lyo! AhAhA...! A to bauddhano dRSTAMta Apyo che, paNa jenI dRSTi paryAyamAtranI che e badhA bauddha ja che. AhAhA. paryAyanI sAthe raheluM AkhuM dravya, bhagavAna pUrNAnaMda anaMta anaMta ratnAkarano dariyo, caitanya ratnAkara ene kahyuM ne? mokSamArganI paryAyane jyAre ratnatraya kahI to A to caitanya ratnAkara che.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 208 281 vastu caitanya ratnAkara che. ratnano Akara-dariyo che e to. ohoho! e dRSTi ajJAnIe choDI dIdhI ane vartamAnane mAnyuM. have bIjI vAta, bIjo matAMtara (kahe che). "pareH tatra vAtopArthivanAt thai azuddhi matvA AmaNe e artha karyo che, saMskRtamAM bIjo artha che. "koI mithyAdRSTi ekAMtavAdI evA che ke jeo jIvanuM zuddhapaNuM mAnatA nathI..." e to traNe kALe azuddha che, basa che? "zuddhapaNuM mAnatA nathI, sarvathA azuddhapaNuM mAne che." "topavitA" eno artha karyo. "ti upAdhi vatI' e traNakALanI upAdhinA baLe e azuddha ja che, ema, zuddha nahi. ane saMskRta TIkAmAM bhAI jayacaMdrajIe artha karyo emAM ema kahyuM ke, eka samayamAM traNa kALa lAgu pADavA jAya che e upAdhi che. vartamAna sivAya traNa kALa ema kahe to bhUta ane bhaviSya (kahetA) upAdhi AvI gaI, ema ajJAnI mAne che. traNa kALa e to kALanI apekSAe vAta che paNa vastu to trikALa TakatI cIja che, emAM A bhUta ane bhaviSya che evA bheda paNa temAM kyAM che? e to TakatuM dhruva, dhruva TakatuM tattva anAdianaMta mumukSu :- svIkAra ja kyAM Avyo che? uttara :- e ja kahyuM ke, traNa kALa ema kahevuM e kyAM aMdara che? paNa samajAvavA mATe zuM kahevuM? paryAya eka samayamAtra che ane dravya trikALI che, ema che ne? dravya che e dravyArthikanayanuM viSaya dravya trikALI che ane RjusUtranayano viSaya vartamAna eka samayanI paryAya che. samajAvavuM hoya to kema samajAve? are.! samajAya che kAMI? ahIMyAM to kahe che, vartamAna samayamAM je vastu che e bhaviSyamAM raheze, pUrve hatI e kyAM? ahIM to che ja, basa A dhruva che. dhruva che. pachI ene samajAvavA mATe ema kahevAya ke, A dhruva trikALI rahe che. AhAhA.! samajAya che kAMI? A dhruva che te traNe kALa rahe che mATe tenI dRSTi kare, ema emAM che? paryAya eka samaya rahe che ane dhruva trikALa rahe che mATe trikALa rahe che mATe huM tenI dRSTi kare, ema che? e to vartamAna paryAya che te trikALa TakatI dhruva cIja che teno Azraya le che, tenuM avalaMbana tye che, basa! ene ahIMyAM traNa kALa rahenArI cIja che mATe dhruva che evA bheda tyAM nathI. AhAhA.! evuM che, bhaI! vAnopArthivanati' kIdhuM ne? "vAnopathinItarano artha ATalo karyo ke, traNe kALe rahenArI A zuddhatA te ja huM ema artha karyo. ane saMskRtamAM evo artha karyo ke, eka samayanI sthitine traNa kALa lAgu pADavA e upAdhi che. "DAhyAbhAI. beyamAM nyAyano vAMdho nathI. "vAlopArthivanAt dhasi azuddhi mA joyuM? "koI mithyAdaSTi ekAMtavAdI evA che ke jeo jIvanuM zuddhapaNuM mAnatA nathI, sarvathA azuddhapaNuM mAne che. temane paNa vastunI
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 kalazAmRta bhAga-6 prApti nathI...' AhAhA..! karmanA nimittano jhukAva eno azuddha che e nathI mAnato. azuddhatA na mAne to azuddhatAnI pAchaLa zuddhatA che tene to mAnato ja nathI. samajAya che kAMI? paryAyamAM azuddha che ema na mAne to zuddhatA trikALI che evuM to enI mAnyatAmAM cAMthI Ave? AhAhA..! abaddhasRSTanA bhAvArthamAM jmacaMdrajI paMDite' lakhyuM ke, abaddhasRSTa che ema che paNa paryAya che evuM jJAna lakSamAM rAkhIne A lakSamAM levuM. che, artha, bhAvArthamAM che, 14mI gAthA. abaddhasRSTa. pAMca bola che ne? ane paMdaramI gAthAmAM paNa pAMca bola che. emAM ema lIdhuM che ke, jJAnano artha karIne bahu sarasa artha karyo che. eNe je TIkA karI che evI TIkA to.... jyAM joIe tyAM, je rIte joIe te rIte vastu siddha karI che. ekadama abaddhasRSTane sAmAnya kahevAmAM AvyuM to ene paryAya che eTaluM lakSa jJAnamAM hovuM joIe pachI A vAta. bhAI! arthamAM che, khabara che? che, have badhuM kADhavA kyAM jaIe? badhI khabara che. kyAM che, kema che badhI khabara che). AhAhA...! ahIMyAM kahe che, anaMta kALathI jIvadravya karmo sAthe maLeluM ja cAlyuM AvyuM che, bhinna to thayuM nathI-ema mAnI te jIvamAM...' 'adhiAM azuddhi mA' 'adhinAM azuddhi matvA' joyuM? 'jIvadravya azuddha che, zuddha che ja nahi...' 'adhimAM azuddhi'no artha A. 'adhiLAM' eTale azuddhatAne ja mAnanAra, ema. ane 31mI gAthAmAM kahyuM ne? bhAI! 31. adhikaM. 'bALasattAvAdhiyuM" tyAM 'adhi'no artha bhinna (che). jyAM je ThekANe (je hoya te artha thAya). 31mI gAthAmAM ema lIdhuM, "no IviSe niLittA bALasahAvAdhiyuM muLavi AvuM / ' je indriyane jItIne. jItIneno artha A indriyane vaza karavI ne brahmacarya pALavuM) ema nahi. indriya nAma jaDa, bhAva ane indriyano viSaya. strI, kuTuMba, parivAra, deva-guru-zAstra ne deva-gurunI vANI e badhuM indriya che. AhAhA..! e traNene jItIne eTale traNe taraphanuM lakSa choDIne. "no Iviye niLijJAno eTalo artha thayo. pachI kahyuM, bALasaddAvAdhiyuM muLavi AtaM enAthI jJAnasvabhAva svarUpa ene bhinna jANavo. tyAM 'adhi"no artha bhinna thAya che). samajANuM kAMI? bIjuM pada che i. AhAhA..! mumukSu :- 'adhio' artha paripUrNa karyo hato. uttara H- e paNa kIdhuM che, paripUrNa paNa kIdhuM che. ahIM bhinna jANavAno artha ke A jyAre apUrNa che to bhinna che e paripUrNa che ja. paripUrNa che, adhika che, bhinna che ema eno artha thAya che. AhAhA..! ahIM to bIjuM kahevuM che, ahIM 'adhio' azuddhatAne 'adhi N' mAnI che, bhinna. tyAM jJAnasvabhAva 'adhio'. paryAyathI ane azuddhatAthI bhinna AkhuM tattva che. tene tyAM 'bALasattAvAdhiya muLavi AtaM' (kahyuM). AhAhA..! samajAya che kAMI? kare ThekANe kaI apekSAe
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 208 283 vAta che te samajavuM joIe. bApu! A to vItarAgamArga che. AhA.. syAdvAda mArga che, phUdaDIvAda nathI A. paNa syAdvAdano artha evo nathI ke vyavahArathI paNa nizcaya thAya ane nizcayathI nizcaya thAya, nimittathI paNa upAdAnamAM thAya, upAdAnathI upAdAnamAM thAya ema syAdvAda nathI. huM AhAhA.! mumukSu :- to to nimitta kahevAya nahi to to nimitte kIdhuM te khoTI vAta thaI. uttara :- e khoTI vAta. AhA...! A to vastuno jevo svabhAva che e rIte ene paryAyane, dravyane syAdvAda tarIke jANavuM tenuM nAma syAdvAda che. samajAya che kAMI? "matAntara kahe che..." bIjuM. "manca : tivyApti prapadya AhAhA..! "ekAnta mithyASTi jIva koI evA che ke "ativyahiM prapadya' "karmanI upAdhine mAnatA nathI...." azuddhatA che ja nahi ema mAne che. mAtmAne parizuddham rUma:' che? "jIvadravyane sarva kALa sarvathA zuddha mAne che;" e paNa khoTuM che. AhAhA! samajAya che kAMI? A eka matAMtara lIdho che. sarva kALa zuddha che, paryAya paNa sarva kALa zuddha che ema nathI. paryAya anAdithI saMsAramAM azuddha che. AhAhA...! dravya ane guNa zuddha che, paNa paryAya to anAdithI azuddha che. AhAhA...! samajAya che kAMI che? jIvadravyane sarva kALa..." ane "sarvathA" sarvathA. kathaMcit azuddha ane kathaMcit zuddha mAne e bIjI vAta che. dravya zuddha che, paryAya azuddha che e kathaMcit thayuM. paNa A to sarvathA azuddha che ema mAne che). paryAya paNa zuddha ja che, ema mAne che. e bilakula khoTI vAta che. AhAhA. ahIMyAM to hajI terame guNasthAna sudhI asiddhabhAva kahyo. tyAM paNa eTalI malinatA (che), eTalo udayabhAva kahyo ne? caudame paNa asiddhabhAva kahyo ne? siddhabhAva nahi hai AhAhA. caudame guNasthAne paNa hajI udayabhAvanI eTalI malinatA che. nahitara asiddha kahyuM che, caudame paNa asiddha che, siddha nahi. eTalI aMdara vikRta avasthA paryAyamAM che. AhAhA...! cAra pratijIvI guNa tyAM nirmaLa nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? kevaLajJAna, anaMta catuSTaya, bhAvamokSa (che) paNa hajI dravyamokSa thayo nathI. paryAyamAM hajI eTalI pratijIvI guNanI vikRta avasthA caudame sudhI paNa che. AhAhA.! samajAya che kAMI? A to kahe, sarvathA zuddha ja che. AhAhA.! samajAya che kAMI caudamA sudhI azuddha che. AhAhA...! paryAyanI vAta che. che? "sarva kALa sarvathA zuddha mAne che, temane paNa svarUpanI prApti nathI." AhAhA...! bhAre vAtuM. aneka nayanI apekSA Ave, bApu! AhAhA. AtmAmAM azuddhatA traNa kALamAM nathI, e dravya. paNa paryAyamAM azuddhatA caudamAM guNasthAna sudhI che. che ke nahi? asiddhabhAva kahyo ne? to asiddhabhAva zuM karavA kahyuM? siddhabhAva nahi. nirmaLa paryAya je joIe te nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI?
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 kalAmRta bhAga-6 mArga gaMbhIra che, bhAI! aMdara vAstavika tattvajJAna ane samyagdarzana e cIja koI alaukika che, e koI sAdhAraNa (vAta nathI). AhAhA...! badhe paDakhethI mithyAtvano bhAva chUTIne samyagdarzana thAya che). mithyAtva anaMta prakAranuM che. ema lakhyuM che ne olA baMdha adhikAramAM? huM Ane jIvADuM chuM, eka mithyAtvano eka bhAga che, ema lakhyuM che. bhAI! che ne? che ne khabara? ema ke, A jIvane jIvADI zakuM chuM e paNa eka mithyAtvano bhAga che. AkhA mithyAtvamAM to ghaNA bhAga che. samajAya che kAMI? "samayasAra "baMdha adhikAramAM che ke, Ane huM jIvADI zakuM chuM, jIvatara ApI zakuM chuM Ane mArI zakuM chuM, Ane anukULa saMyoga daI zakuM chuM, sukhI karI zakuM chuM eTale anukULa saMyoga. e paNa eka mithyAtvano bhAga che. AhAhA.. mithyAtvanA prakAra to anaMta che, e mAhelo A eka bhAga che. AhAhA...! samajAya che kAMI? che, aMdara lakhyuM che. AhA. temane paNa svarUpanI prApti nathI. kevA che ekAntavAdI AhAhA.. ahIMyAM to rAtre kahyuM hatuM ne? "utpAda-vyaya-dhruva yukta satu" pratyeka dravya utpAda-vyaya-dhruva yukta samaye samaye che. have potAno utpAda samaye samaye potAthI thAya che tyAre to e dravya che. have e paryAya bIjAthI thAya to temAM paryAya parathI thaI. temAM paryAya mAnI nahi. AhAhA.! jema A azuddha paryAya mAnI nahi, ema eNe paryAya mAnI nahi. parane laIne mane AvuM thayuM che athavA bIjA dravyane parane laIne Ama thAya che. to enuM guNaparyAyavat dravyam rahyuM nahi. to eNe paNa paryAya mAnI nahi. AhAhA...! sUkSma che, bhagavAnadAsajI'! jyAM olA.... zuM kahevAya? mumukSu :- samajavuM to paDaze. uttara :- samajavuM paDaze, bhAI! tyAM ne tyAM ghUsIne... Ama to ame ghaNIvAra kahIe chIe ne? nokarI kare to paMcAvana varSe choDI dhe che. mumukSu :- I to sarakArI nokarI hoya to... uttara :- A to sAMbhaLyuM che, ApaNe to kyAM..? sarakAramAM paNa vIsa varSe nokarI kare ane pAMtrIsa varSa thaI jAya... ane tamAre to sAMITha thAya, sIttera thAya toya meLa nahi majUrI karavAmAM. badhI rAganI majUrI che ne? zeThA e paMcAvane nokarI kare che ne? sAMbhaLyuM che. vIsa varSanI uMmare nokarIe caDe, pAMtrIsa varSa nokarI kare to paMcAvana varSe (choDI ce). A vepArIne kAMI meLa che ke keTalA kALa sudhI vepAra karavo ne pachI nivRtti levI? AhAhA! A to A nirNaya karavA mATe nivRttinI vAta che, hoM! hai? AhA...! kevA che ekAntavAdI niHsUtramuvImA "syAdvAdasUtra vinA." "mukSima sakaLa karmanA kSayalakSaNa mokSane cAhe che temane prApti nathI." AhAhA.! yAdUvAda mArga che, prabhu dravya zuddha che, paryAye azuddha che. paryAya eka samaya rahe che, vastu trikALa rahe
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-208 che, evo syAdvAda mArga che. eka samayanI paryAya che to dravya paNa eka samaya rahe che ane dravya trikALa che to paryAya paNa trikALa rahe che, ane azuddha eka samayanI paryAya che to dravya paNa azuddha che. e ratanacaMdajI' kahe che, hamaNA chApAmAM AvyuM hatuM. pravacanasA2'mAM navamI gAthAmAM che ne? zubhe pariNamatA zubha che, azubhe pariNamatA azubha che. Ave che ne navamI gAthA? pravacanasAra'. tyAM ema ke, zubhe pariName che tyAre Akho AtmA zubharUpe pariNamI jAya che. azubhe pariName tyAre Akho AtmA azubharUpe pariNamI jAya che. ema kahetA hatA. ratanacaMdajI mukhatyAra' che ne? ema nathI. dravya to trikALa zuddha che. samajAya che kAMI? paryAyamAM zubha thAya che to paryAyamAM tanmaya che. zubhapaNuM paryAyamAM tanmaya che. dravya sAthe tanmaya che ema nahi. AhAhA..! loko atyAre ghaNA artho pherave che, kaMIkanA kaMIka. mithyAtvanA aneka prakA2 che, emAM ghaNA prakAramAMthI kaMIne kaMI koI aTakyA che. AhAhA..! 285 ahIM eka prakAra kahyo. evuM syAdvAda... che? syAdvAdasUtra vinA... e sUtra jema olo hAra hoya ne hA2? hA2mAM doro che ne? Akho doro hoya tyAre dareka motI rahe che ne? motI motInA kALe motI che paNa doro to badhAmAM che ne? ema dhruva badhAmAM che. paryAya eka samayanI che, motInI peThe. bannene yathArtha mAnavuM joIe. AhAhA..! samajAya che kAMI? 'dAvat" 'hAranI jema. bhAvArtha Ama che ke jema sUtra (dorA) vinA motI sadhAtA nathI....' che? AhAhA..! 99 gAthAmAM ApyuM che ne? bhAI! pravacanasAra', 99 gAthAmAM A hAranuM dRSTAMta ApyuM che. motIne sthAne motI che. hA2mAM Ama doro saLaMga che. beya barAbara mAnavuM joIe. paryAyane sthAne paryAyane kALe paryAya che, AghIpAchI nahi. tyAM pravacanasAra' 99 mAM pATha che--AgaLapAchaLa nahi. je samaye paryAya thavAnI che te samaye thaze. e hA2mAM jyAM motI che tyAM ja motI che, e motI AghApAchA che ema nahi ane jyAM jyAM motI che tyAM tyAM motI che. ema paryAya paNa jyAM jyAM che tyAM tyAM ja che ane sUtra emAM saLaMga che. ema dhruva saLaMga che, paryAyamAM. AhAhA..! samajANuM kAMI? A mATe to bhaI thoDI nivRtti laIne amuka dRSTi karIne zAstrano svAdhyAya karavo joIe. potAnI pakkaDa karIne svAdhyAya kare to i nahi bhAse. e pravacanasAramAM Ave che ne? jJAna adhikAra pUro thaI ane jJeya adhikA2 lye che tyAre kaLazamAM kahe che ke, svarUpane lakSe Agamano abhyAsa karavo joIe. AhAhA..! A to abhyAsa na maLe ane uparaTapake jarI kalAka navarAza laIne je sAMbhaLyuM hoya, dhAryuM hoya e mAnIne, thaI rahyuM jANe! are..! bApu! mAragaDA judA, nAtha! AhAhA..! 'hAravat'kIdhuM ne? tyAM 99mAM paNa ema kahyuM. jyAM jyAM motI che tyAM tyAM motI che, AghApAchA nathI. AghApAchA karavA jaIza to hAra tUTI jaze. ema dravyamAM paryAya je samaye thavAnI hoya te ja samaye thaze,
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 kalazAmRta bhAga-6 AghIpAchI nahi. pahelA thavAnI hatI e pachI thaI (ema nathI). AhAhA..! samajAya che kAMI? dravya tUTI jaze, dravyano nAza thaI jaze, paryAya AghApAchI karavA jaIza to. AhAhA..! A kramabaddha, ahIMnI sAme lokone, paMDitone pAMca vAMdhA che. eka kramabaddhano, eka vyavahArathI nizcayathI thAya eno, eka nimittathI upAdAnamAM thAya che, evA pAMca vAMdhA che. AhA..! pAMce vAMdhA eka dhaDAke UDI jAya che. je samaye je paryAya thavAnI che, te motInA ThekANe te che. e kramabaddha thayuM. kramabaddha thayuM to e samaye sAme je nimitta che enI paNa kramabaddhamAM tenI paryAya tyAM rahI. nimittathI AmAM kAMI AvyuM, ema nathI. vyavahAranA kALamAM vyavahA2 kramamAM Avyo paNa vyavahAranA kALamAM vyavahA2thI nizcaya che ema nathI. 'suviE pi movavaheluM jJALe pAchaLavi naM muLI niyamA" (bRhad-dravyasaMgraha, gAthA-47). 'je samaye Azraya lIdho e nizcaya thayuM, e samaye vyavahA2 bAkI che te vyavahA2 thayo. emAM vyavahArathI nizcaya thAya e vAta rahI nahi. nimittathI upAdAnamAM thAya e vAta rahI nahi ane AghIpAchI paryAya thAya che e paNa rahyuM nahi. AhAhA..! samajAya che kAMI? 99 gAthAmAM bahu vistAra che. 'hAravat" 'hAranI jema. bhAvArtha Ama che ke sUtra (dorA) vinA motI sadhAtA nathI... juo! che ne? hAra thato nathI, tema syAdvAdasUtranA jJAna vinA... AhAhA..! dhruva ane paryAyanI apekSAnA jJAna vinA ekAntavAdo dvArA AtmAnuM svarUpa sadhAtuM nathI...' vikRta paryAya pa2thI thAya che ema kahevAmAM vastu siddha thatI nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? kemake zuddha-azuddha paryAyano piMDa to dravya che. aMdara dravyamAM azuddhatA AvI nathI jatI paNa azuddha bilakula na mAne tene mokSamArga prakAzakamAM be ThekANe kahyuM ke, zuddha-azuddha paryAyano piMDa e dravya che, ema kahyuM. mokSamArga prakAzaka'. kemake azuddha paryAya jyAre anAdizAMta hatI e paryAyane-aMzane na mAne to AkhuM dravya je che e to pUruM thatuM nathI. paryAyane kADhI nAkhI to satno aMza rahyo nahi ane sat to trikALI paryAya-guNano piMDa e dravya che. samajAya che kAMI? DAhyAbhAI!' nyAyathI vAta che. A to bhagavAnano mArga che, bApu! A kAMI haTha karavAno mArga nathI. zuM kahyuM? syAdvAdasUtranA jJAna vinA ekAntavAdo dvArA AtmAnuM svarUpa sadhAtuM nathIAtmasvarUpanI prApti thatI nathI;...' AhAhA..! paryAya paNa che, azuddha paNa che. paryAyathI paNa ekAMta zuddha ja mAnI lye to azuddhatA TALavAno prayatna vyartha jAya che. samajAya che kAMI? vedAMta kahe che ne ke, sarvathA zuddha che. to kahe che, sarvathA zuddha che to tene upadeza kema Apyo? eka vyApaka che ema nirNaya karo. to azuddhatA, viparItatA enI pAse che. tame upadeza Apyo eka vyApaka che. azuddhatA TALI evuM tamArI dRSTie thayuM. tyAM paNa paryAya siddha thaI gaI. samajANuM kAMI? tyAM dvaita siddha thaI gayuM, dravya ane paryAya dvaita
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-209 siddha thaI gayuM. AhAhA..! tethI je koI potAne sukha cAhe che,..' AhAhA..! juo! jene AnaMdanI abhilASA che... AhAhA..! atIndriya AnaMdanI jene abhilASA che... AhAhA..! teo syAdvAdasUtra vaDe jevuM AtmAnuM svarUpa sAdhavAmAM AvyuM tevuM mAnajo.' AhAhA..! trikALa vastu paNa che, vartamAna paryAya che, trikALa zuddha che, vartamAna azuddha che, paryAya jevaDo AtmA nathI ane trikALI dravyamAM paryAya nathI, paryAMya paryAyanA kALamAM che, vastu trikALamAM che ema jevI vastunI sthiti che tevI sukhanA abhilASI jIve, sAcA sukhanA abhilASIe Ama che evo syAdvAda mAnavo paDaze, to enI dRSTi dravya upara jAze. ane je dRSTi jaze e dRSTi paryAya che. samajAya che kAMI? paryAyanI paNa pratIti thaI gaI. to jevuM che tevuM mAnavAthI aMtara samyagdarzana thaze ane sukhanI prApti thaze. vizeSa kaheze...) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) 287 (zArdUlavikrIDita) karturvedayituzca yuktivazato bhedo'stvabhedo'pi vA kartA vedayitA ca mA bhavatu vA vastveva saJcintyatAm / protA sUtra ivAtmanIha nipuNairbhettuM na zakyA kvaci - cciccintAmaNimAlikeyamabhito'pyekA cakAstveva naH / / 17-209 / / khaMDAnvaya :- nipuLa: vastu va sagvinyatAm' (nipuNaiH) zuddhasvarUpa-anubhavamAM pravINa che evA je samyagdaSTi jIvo, temaNe (vastu va) samasta vikalpathI rahita nirvikalpa sattAmAtra caitanyasvarUpa (sagvinyatAm) svasaMvedanapratyakSapaNe anubhava karavAyogya che. 'vartuH = veyitu: yuttivazata: meva: astu athavA ameva: astu (stuM:) kartAmAM (va) ane (veviyetuH) bhoktAmAM (yuttivazataH) dravyArthikanaya ane paryAyArthikanayano bheda karatAM (mevaH astu) anya paryAya kare che, anya paryAya bhogave che, paryAyArthikanayathI evo bheda che to ho,--evuM sAdhatAM sAdhyasiddhi to kAMI nathI; (athavA) dravyArthikanayathI (ameva:) je jIvadravya jJAnAvaraNAdi
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 kalazAmRta bhAga-6 karmane kare che te ja jIvadravya bhogave che evuM paNa che (asta) to evuM paNa ho,-emAM paNa sAdhyasiddhi to kAMI nathI. "vA vArtA va veyitA vA mA Avatu (vA) kartutvanayathI (0) jIva potAnA bhAvono kartA che (2) tathA bhoknatvanayathI (vevayitA) je-rUpe pariName che te pariNAmano bhoktA che evuM che to evuM ja ho,evuM vicAratAM zuddhasvarUpano anubhava to nathI, kAraNa ke AvuM vicAravuM azuddharUpa vikalpa che; (vA) athavA akartutvanayathI jIva akartA che (1) tathA abhoknatvanayathI jIva (mA) bhoktA nathI, (mavata) kartA-bhoktA nathI to nahIM ja ho,-evuM vicAratAM paNa zuddhasvarUpano anubhava nathI, kAraNa ke "protA rUra mAni vari bhartu na vaya" (protA) koI navikalpa, teinuM vivaraNa-anya kare cheanya bhogave che evo vikalpa, athavA jIva kartA che-bhoktA che evo vikalpa, athavA jIva kartA nathI-bhoktA nathI evo vikalpa, ityAdi anaMta vikalpo che topaNa temAMthI koI vikalpa,] (rUda Atmani) zuddhavastumAtra che jIvadravya temAM (varita) koI paNa kALe (manuM na vaya:) zuddhasvarUpanA anubhavarUpa sthApavAne samartha nathI. bhAvArtha Ama che ke-koI ajJAnI ema jANaze ke A sthaLe graMthakartA AcAryuM kartApaNuM-akartApaNuM, bhoktApaNuM-abhoktApaNuM ghaNA prakAre kahyuM che to emAM zuM anubhavanI prApti ghaNI che ? samAdhAna Ama che ke samasta navikalpothI zuddhasvarUpano anubhava sarvathA nathI. tene svarUpane) mAtra jaNAvavA mATe ja zAstramAM bahu naya-yuktithI batAvyuM che. te kAraNe "naH yam thavA pi vivikhtAmaNimAniga mataH vAstu parva (7) amane (surya) svasaMvedanapratyakSa, (vA ma9i) samasta vikalpothI rahita, cita) zuddhacetanArUpa (cintAmaLi) anaMta zaktigarbhita (mAniBI) cetanAmAtra vastunI (mita veratu va) sarvathA prakAre prApti ho. bhAvArtha Ama che ke-nirvikalpamAtrano anubhava upAdeya che, anya vikalpa samasta heya che. dRSTAnta Ama che ke- sUtre protA rUva' jema koI puruSa motInI mALA parovI jANe che, mALA gUMthatAM aneka vikalpo kare che, paraMtu te samasta vikalpo jUThA che, vikalpomAM zobhA karavAnI zakti nathI, zobhA to motImAtra vastu che temAM che; tethI paheranAro puruSa motInI mALA jANIne pahere che, gUMthavAnA ghaNA vikalpo jANI paherato nathI; jonAro paNa motInI mALA jANIne zobhA jue che, gUMthavAnA vikalpone joto nathI; tema zuddha cetanAmAtra sattA anubhava karavAyogya che, temAM ghaTe che je aneka vikalpo te badhAnI sattA anubhava karavAyogya nathI. 17-209.
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 209 289 mahA suda 9, guruvAra tA. 16-02-1978. kaLaza-209 pravacana-233 "kaLazaTIkA 209 kaLaza che, ke nahi? 208 thaI gayo ne? (zArdUlavikrIDita) karturvedayituzca yuktivazato bhedo'stvabhedo'pi vA kartA vedayitA ca mA bhavatu vA vastveva snycintytaam| protA sUtra ivAtmanIha nipuNairbhettuM na zakyA kvacicciccintAmaNimAlikeyamabhito'pyekA cakAstveva naH / / 17-209 / / ) zuM kahe che ke, samyagdaSTi athavA dharmadaSTivaMta prANIe zuM karavuM? ane dharmIne zuM hoya che? zarUAtamAM, hoM! "niauH vastu chava saMgvinyatA "nipuLe: "zuddhasvarUpa-anubhavamAM pravINa che evA je samyagdaSTi jIvo,... temane ahIMyAM nipuNa kahevAmAM AvyA. zuddha caitanya vastu bhagavAna paripUrNa paramAtma svarUpa. ahIM vastu kIdhI che ne? vastu kaheze. kemake emAM vastI, anaMta guNa vasyA che. paripUrNa. vastu, vastI-vastu. vastumAM vastI-anaMta guNa vasyA che. evI vastu, ene mATe kahe che, samyagdaSTi jIva zuddhasvarUpa anubhavamAM nipuNa che. AhAhA.! potAno AnaMda svarUpa bhagavAna sUkSma svabhAva paripUrNa prabhu, tenI sanmukha thaIne anubhavamAM pravINa-nipuNa che ja. AhAhA...! samajAya che kaI? evA je samyagdaSTi jIvo, temaNe samasta vikalpathI rahita nirvikalpa sattAmAtra caitanyasvarUpa..." vastunI vyAkhyA karI. rAganA sarva vikalpathI rahita nirvikalpa cIjamAtra vastu, jemAM anaMta anaMta anaMta anaMta guNa vaselA, rahelA che, enI vastI che. AhAhA.! evI vastu "sagnijyatA AhAhA.! che? nirvikalpa sattAmAtra caitanyasvarUpa..." "gninyatA AhAhA! "sabdhinyatA samyak prakAre pratyakSa AnaMdano anubhava karavo e mokSamArga che. samajAya che kAMI? lyo, AvuM che. cetana svarUpa vastu "zvinyatA. vastu to pUrNa svarUpa che ema "sagnijyatA. samyak prakAre saMcetana-vedana karo. AhAhA.! je vedanamAM rAga ne nimittanI paNa apekSA nathI evI cIja je bhagavAna AtmA nirvikalpa caitanya prabhu, enuM vedana karo. "gninyatAma'. AhAhA..! A mokSamArga eka che. samajAya che kaI? "anubhava karavAyogya che." "svasaMvedanapratyakSapaNe anubhava karavAyogya che." koNa? vastu. koNa? vastu. koNa? caitanyasvarUpa vastu. AhAhA..! e "zvinyatA". teno pratyakSa anubhava
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 kalazAmRta bhAga-6 ka2vAyogya e vastu che. AhAhA..! lAkha vAta ane anaMta vAta game te prakAre Ave paNa aMte eno saravALo to A che. saravALo kahe che ne? vastu bhagavAnaAtmA eka sekaMDanA asaMkhya bhAgamAM anaMta eka eka guNa paripUrNa evA anaMta guNathI bharelo prabhu, abheda, nirvikalpa, tenI sanmukha thaIne pratyakSa vedana karo. e mokSano mArga che. samajAya che kAMI? vartu: 7 vaivayitu: yuttivazata: mevaH astu athavA amevaH astu AhAhA..! zuM kahe che? paryAyanayathI je rAgano kartA che, e paryAya bhoktA nathI. je paryAya kare che e paryAya bhogavatI nathI, anya paryAya bhogave che. ane dravyanaye je kartA che te bhoktA che. ho, jANapaNA mATe ho e vAta. samajAya che kAMI? AhAhA..! zuM kahyuM? ttuM: 6 veyitu: yuktivazataH' nyAyane vaza thaIne. paryAyanaye je paryAya kare che te paryAya bhogavatI nathI. ane dravyArthikanaye je dravya karyAM che te ja bhoktA che. evI yuktivaze evuM ho. AhAhA..! 'yuttivazata: meva: astu athavA ameva: astu AhAhA..! e dravya che te kartA che, te ja bhoktA che, evuM abheda ho, paNa e badhA to vikalpa che, ema kahe che. AhAhA..! bhagavAna AnaMda jJAnadhAma, AnaMdadaLa prabhu emAM vRtti UThe che. vRtti UThe che, emAM vikalpanuM utthAna thAya che. AhAhA..! kahe che ke, che ne? dravyArthiMkanaya ane paryAyArthiMkanayano bheda karatAM anya paryAya kare che, anya paryAya bhogave che, paryAyArthiMkanayathI evo bheda che to ho, evuM sAdhatAM sAdhyasiddhi to kAMI nathI;...' AhAhA..! sAdhya je dhyeya dravya che tenI siddhi to e kAraNe thatI nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? bhagavAnaAtmA dhyeya, samyagdarzanamAM dhyeya to prabhu paripUrNa 5ramAtmA pote dhyeya che. e dhyeyamAM A eka vikalpa che enAthI koI sAdhya siddhi nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? vrata ne tapa ne bhakti ne e to muktinuM kAraNa nathI, paNa A to vastunI sthiti jANavAmAM je vikalpa UThe che e paNa mokSanuM kAraNa nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? mArga bhAI! evo che. AhA..! ahIM to kahe che, yukti, nyAyane vaza thaIne, (je) paryAya kare che te paryAya nathI bhogavatI, e dravya kartA che, e dravya bhoktA che e badhI yuktivaze anyamatithI bhinna jevI cIja che tema jANavAmAM vikalpa Ave che. samajAya che kAMI? paNa tethI zuM? AhAhA..! mumukSu :- sAdhyanI siddhi nathI. uttara H- sAdhyanI siddhi, dravyasiddhi, temAM AtmAnI siddhi thatI nathI, mukti thatI nathI. AhAhA..! che? athavA dravyArthikanayathI jIvadravya karmanuM kartA che te ja jIvadravya bhoktA che. abheda che ne? abheda AvyuM. AhA..! e bheda lIdho. je paryAya kare che te paryAya bhogavatI nathI, bIjI bhogave che. e bheda thayo. ane dravya kartA che te ja dravya bhogave che, e abheda
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 209 291 AvyuM. AhA.. ema ho, vastu ho, bhale. e rIte jJAna karo. "to evuM paNa ho,-emAM paNa sAdhyasiddhi to kAMI nathI." AhAhA...! je dravya rAgano karyA che, te ja dravya bhoktA che, ho. abhedanayathI ema jJAnamAM jANavAmAM Ave che paNa e to vikalpa che. AhAhA! samajAya che kAMI? vA vArtA va vevayitA vA mA mavatu' AhAhA...! AtmA rAgano kartA nathI, akartA che ane rAgano bhoktA nathI, abhoktA che, ho. e paNa jJAna karavA mATe ho. AhAhA...! che? "kartutvanayathI jIva potAnA bhAvono kartA che tathA bhoktatvanayathI je-rUpe pariName che te pariNAmano bhoktA che" pariName che ne? evuM paNa ho. "evuM vicAratAM... AhAhA...! zuddhasvarUpano anubhava to nathI....... AhAhA.. samajAya che kAMI? akartA ane abhoktA. AtmA rAgano kartA nathI ane rAgano bhoktA nathI, evuM ho. e jANavA mATe vikalpa che. AhAhA...! samajAya che kAMI? "kAraNa ke AvuM vicAravuM azuddharUpa vikalpa che." AhAhA! AvI vAta che. AkaruM paDe lokone, zuM thAya? ekAMta kahIne mANasa tophAna tophAna potAnI sAthe (kare), ara...2...! prabhu tuM koNa cho? ahIM to kahe che ke, rAgano kartA nathI, bhagavAna svabhAvanI dRSTie ane bhoktA paNa nathI svabhAvanI dRSTie, evA vikalpathI paNa tane zuM lAbha che? samajAya che kAMI? AhA.! rAgano karyA che ane bhoktA anya che ane dravya kartA che ane e dravya bhoktA che, tenAthI paNa tane zuM lAbha thayo? ane AtmA rAgano kartA nathI-akartA che ane abhoktA che tenAthI paNa tane zuM lAbha thayo? e to vikalpa che. AhAhA.! AvuM vicAravuM azuddharUpa vikalpa che. AhAhA..! mumukSu :- ahIM azuddharUpa vikalpa kahyuM to koI zuddharUpa vikalpa kharo? uttara :- zuddha chuM e paNa eka vikalpa che. 143 (gAthAmAM) na AvyuM? kartA-karma adhikAranI 143 (gAthA). huM zuddha chuM. tyAM to ema kahyuM ke, vyavahAranayano to ame niSedha karatA AvyA ja chIe. che? arthamAM che. che ne, khyAla che ene. 143, "kartA-karma adhikAra', jayacaMdrajI paMDita lakhe che, vyavahAranayano to ame niSedha karatA AvyA chIe paNa ahIMyAM to AtmA zuddha che ne abaddha che ne eka che ne pavitra che evA vikalpono paNa ame to ahIMyAM niSedha karIe chIe. che? AhAhA.! bhAI! mArga nivRttasvarUpa aMdara judo che. AhAhA..! samajAya che kAMI ekAMta lAge paNa zuM kare? bIjo koI mArga nathI. mArga to A che. ekAMta kema lAge che? ke, vyavahArathI nizcaya thAya to anekAMta. ahIM to kahe che, AvA vikalpathI paNa anubhava thato nathI. AhAhA...! prabhu pUrNAnaMdano nAtha, jemAM anaMta anaMta vIrya daLa paDyuM che. AhAhA.! vIrya nAmano guNa che. vastu AvI ne? vastu-vastI. vastumAM vastI rahelI che. e bhagavAnanI vastI che.
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 kalAmRta bhAga-6 AhAhA...! mahArAjA bhagavAna, enI e vastI che. "adhyAtma paMca saMgrahamAM paramAtmAnI vyAkhyA karI che, tyAM karI che. "adhyAtma paMca saMgraha che ne? "dIpacaMdajIno karelo bahu moTo graMtha che. "adhyAtma paMca saMgrahamAM lakhyuM che ke, bhagavAna paramAtmAnI anaMta AnaMda Adi vastI che. enI rAjadhAnImAM eTalI vastI che. AhAhA.! "paramAtma purANa' Ave che ne? huM laI gayA hatA ahIMthI? mumukSu :- "bahenazrI' kahe che, parivAra, uttara :- A parivAra che. tame vAMcavA laI gayA hatA? ahIMthI laI gayA hatA, khabara che, hamaNA laI gayA hatA. AhAhA! ahIMyAM kahe che, prabhu! tuM to vItarAga svarUpa cho ne, nAthA ane vItarAga svabhAvathI tuM paripUrNa bharelo cho. AhAhA.! emAM AvA vikalpathI tane vItarAgano anubhava thAya e vastunuM svarUpa nathI. samajAya che kAMI? AhA.! "azuddharUpa vikalpa che; athavA akartutvanayathI jIva akartA che. juo e paNa vikalpa che. svabhAva akartA che, akartA nAmano AtmAmAM eka guNa che. akartA nAmano eka guNa che to e kAraNe rAgano akartA che. AhA...! abhoktA nAmano paNa AtmAmAM eka guNa che. AhAhA...! e kAraNe rAgano abhoktA ho. che? "akartutvanayathI jIva akartA che tathA abhoitvanayathI..." jIva abhoktA che eTale "bhoktA nathI..." ema kahevuM to e che. kartA-bhoktA nathI to nahIM ja ho...... AhAhA. e apekSAe bhagavAna AtmA dayA, dAnanA vikalpa to ThIka paNa A vikalpa je UThe che teno paNa kartA-bhoktA nathI. AhAhA...! Avo mArga Akaro paDe mANasane. anaMta kALano abhyAsa bIjo ane A Akho abhyAsa bIjo. AhAhA...! bahAranA vikalpamAM saMtoSAyane anAdithI paDyo che, mALo e zuM kahyuM? Avo vikalpa Ave che emAM saMtoSa thaI jAya che ke, ApaNe khuba karyuM. AhAhA...! hai? AhAhA...! ApaNe kyAM saMsAranA vikalpa karIe chIe? A to AtmAnA vikalpa che ne. akartA che ne abhoktA che ne karyA che ne bhoktA che, je paryAya kare te bhoktA nahi, dravya je kare te bhoktA, svabhAvaSTie akartA ane abhoktA, ame to AtmAnA vicAra karIe chIe ne. paNa e paNa vikalpamAM rokAya jAya che. mumukSu :- aTakavAnA sthAno ghaNA. uttara :- ghaNA aTakavAnA sthAna, ghaNA. AhAhA...! abhoknatvanayathI jIva bhoktA nathI, kartA-bhoktA nathI to nahIM ja ho,-evuM vicAratAM paNa zuddhasvarUpano anubhava nathI... AhAhA.! e paNa eka rAganI vRttinuM utthAna che. utthAna-utpanna kare che), aMdaramAM che nahi, paNa A vikalpanI utpatti-utthAna kare che, vastumAM nathI. to kahe che ke, e vikalpathI paNa AtmAno anubhava thato nathI. AhAhA...!
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 209 293 mumukSu :- vicAra to jJAnanI paryAya che. uttara :- vicAra sAthe vikalpa che no e lIdho che. e pahelA AvI gayuM che. vicAra, manana, ciMtana badhuM vikalpa che, ema AvyuM. ekalI jJAnanI paryAyanI sAthe olo vikalpa lIdho che. AvI gayuM che, pahelA AvI gayuM che. AhAhA.! ane eka apekSAe niyamasAramAM ciMtanIya' zabda paDyo che. tyAM e ciMtanIya nirvikalpa che. bhASA kaye ThekANe kaI samajAya che kAMI? ahIMyAM je kahyuM hatuM e to vicAra vikalpavALo che ane tyAM je "ciMtanIya zabda che, prAyazcita adhikAra mAM lIdho che, niyamasAra'. AtmAnuM ciMtavana karavuM. ciMtana e vikalpa nathI, tyAM ciMtana eTale ekAgratA che. mumukSu :- ciMtanIya prAyazcita. uttara :hA, khabara che ne. badhuM jJAnamAM aMdara varte che. AhAhA.. AhAhA. mArga prabhuno alaukika che, bhAI! AhA...! kahe che ke, Avo vicAra karavAthI paNa tane zuM lAbha? AtmA rAgano kartA nathI ane bhoktA nathI evo svabhAva che. che to evo ja svabhAva, paNa evA vikalpamAM rokAvuM e tane koI anubhavanuM kAraNa nathI. AhAhA..! Avo mArga che. evuM vicAratAM paNa) anubhava nathI, kAraNa ke..." "protA rU mAtmani vavid matuM na viya: koI navikalpa..." "protA? eTale "koI navikalpa, (tenuM vivaraNa-anya kare che-anya bhogave che evo vikalpa, athavA jIva kartA che-bhoktA che evo vikalpa dravyArthika "athavA jIva kartA nathI. svabhAva. bhoktA nathI evo vikalpa, ityAdi anaMta vikalpo che... AhAhA...! gajaba vAta che, bhAI! mArga prabhuno. AhAhA.! have AmAM ema kahe, vikalpathI lAbha na thAya? AvA vikalpathI lAbha na thAya? to A vrata, tapa karIe, ATaluM karIe, apavAsa karIe, vrata karIe. dayA pALIe, brahmacarya pALIe. bApu e to sthULa vikalpa che. jene puNya-pApanA adhikAramAM sthULa vikalpa, sthULa kahyuM che. che? sthULa saMkleza pariNAmane choDe che paNa sthaLa vizuddha pariNAmane choDatA nathI, evo pATha che. puNya-pApa adhikAramAM che. AhAhA...! zubhabhAvane sthULa kahyA, yazapAlajI'! AhAhA...! "puNya-pApa adhikAramAM AcArye gajaba (kahyuM che ! AhAhA.. saMtoe to karuNAthI (kahyuM), karaNAthI vikalpa Avyo che. are.re.! tame kyAM cho? prabhu! kyAMthI kyAM gayA? ne kyAM cho tame? bhAI! AhAhA...! karuNA karIne kheda kare che. AhA. kheda che ke tame jyAM cho tyAM AvatA nathI ane nathI tyAM pharyA karo cho. AhAhA...! samajAya che kAMI samajAya che ke nahi? zeThA zeTha thoDuM sUkSma che paNa... mumukSu :- Apa jevA samajAvanArA cho to kema na samajAya? uttara :- amArA zeTha to ahIMyAM ghaNA vakhatathI paDyA che, tame to ko'ka di thoDAka Avo, paMdara di ke ATha di. pachI I kahe ke, bhAI pAse bhAga laI laIzuM. paNa bhAga
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 kalazAmRta bhAga-6 na maLe, bApA! AhAhA...! bhagavAna! tuM kyAM adhuro ne apUrNa cho ke tArI cIja parathI levAmAM Ave. e bhagavAna to nirvikalpa svarUpa vItarAga piMDa che, anaMta guNano piMDa paNa nirvikalpa abheda che. AhAhA..! evAmAM AvA vikalpathI tane zuM lAbha che? kahe che. AhAhA..! che? '(evo vikalpa, ityAdi anaMta vikalpo che topaNa temAMthI koI vikalpa.)" huM rAgano kartA nathI, huM rAgano bhoktA nathI evA vikalpathI paNa tane zuM lAbha che? samajAya che kAMI? e paNa vRttinuM utthAna che. AhAhA..! e viSakuMbha che. AhAhA..! bhagavAna amRtakuMbha che, AnaMdakaMda prabhu che) tenAthI ulaTo vikalpa che e to jhera che. AhAhA..! amRtano sAgara bhagavAna aMdara anIndriya che), tenAthI vikalpa che e to anIndriya amRtathI viparIta che. bhagavAna jyAre amRta svarUpa che to rAga che te jhera svarUpa che. AhAhA..! AkaruM lAge. AkarI bhASAmAM..? koI vakhate ema kIdhuM hatuM ne ke, puNya che e viSTA che. e... enI TIkA. are..! bApu! viSTA to jaDa che, kUtarA paNa khAya ane A to jhera che. bApu! bhAI! AhAhA..! enI TIkA kare. bhagavAna kyAM paDyo cho? prabhu! e to oluM bhUMDanuM dRSTAMta ekavAra ApeluM. uttarAdhyayana'nuM paheluM adhyayana che ke, jJAnIoe vikalpa choDI dIdhA e ajJAnIo pakaDe che. manuSya viSTA choDI dIdhI e bhuMDa khAya che. ghaNA varSa pahelAnI vAta che. AhAhA..! ahIM to viSTAnuM to khAtareya thAya che. khAtara samajyA? khAta.. khAta. ane kAganI viSTAnuM khAtara paNa thatuM nathI. e AvyuM ne? indra sarIkhA bhoga. cakravartInI saMpadA, indra sarIkhA bhoga, kAgaviTa sama mAnata hai jJAnIjana loka.' kAgaDAnI viSTA to khAtaramAM paNa kAma nathI AvatI. kAgaDo! manuSyanI viSTA, hAthI, ghoDA, gAya, bheMsanI viSTA khAtaramAM kAma Ave. AhAhA..! 'kAgaviTa sama mAnata hai' indaura'mAM che. e "indaura'mAM kAcanuM che ne? tyAM che, ame batAvyuM hatuM. kIdhuM, juo! bhAI! A zuM lakhyuM che? kAcanA maMdiramAM (lakheluM che). 'cakravartInI saMpadA, indra sarIkhA bhoga, kAgaviTa sama mAnata hai, jJAnIjana loka' AhAhA..! kaho, zeTha! A tamArA paisAphaisA dhULane kahe che, kAgaviTa samAna che. nahi? AhAhA..! ema ahIMyAM to vikalpanuM kahevuM hatuM. vikalpa che e paNa eka jhera che. AhAhA..! Ave che, jJAnIne paNa jyAM sudhI vItarAga na thAya tyAre azubhathI bacavA, zuddhanI dRSTi hovA chatAM, zuddhanA dhyeyamAM anubhava hovA chatAM aMtara sthiratA jAme nahi, puruSArthanI nabaLAIne kAraNe, hoM! to tyAM azubhathI bacavA zubha Ave che, paNa che to viSakuMbha. AhAhA..! viSakuMbha che to kare che kema? e AvyA vinA rahe nahi. sAMbhaLane! AhAhA..! ahIM kahe che, ityAdi anaMta vikalpo che...' joyuM? topaNa temAMthI koI vikalpa. zuddhavastumAtra che jIvadravya temAM koI paNa kALe zuddhasvarUpanA anubhavarUpa sthApavAne samartha
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 209 295 nathI." AhAhA...! bahu sArI vAta lIdhI che. huM AhAhA...! eka paryAya kare che, bIjI bhogave che, e dravya kartA che, e dravya bhoktA che e vikalpa to sthApavA lAyaka che ja nahi, paNa AtmA rAgano akartA che ane rAgano abhoktA che evA koI vikalpa anubhava mATe sthApavA lAyaka nathI. AhAhA...! bhAI! A to jene AtmAnI paDI che enI vAta che. ene duniyA zuM mAne ne duniyA zuM kahe, enI sAthe koI saMbaMdha nathI. AhAhA...! ahIMyAM kahe che, "anaMta vikalpo che to paNa temAMthI koI vikalpa). zuddhavastumAtra che jIvadravya temAM" "va " "koI paNa kALe 'va 'no (artha) kALa lIdho che. "vavi' eTale koI kALe. AhAhA. "manuM na viya: "zuddhasvarUpanA anubhavarUpa sthApavAne samartha nathI." AhAhA...! koI kALe. pApathI bacavA puNya AvyuM paNa e sthApavA yogya nathI. AhAhA.! anubhava karavAmAM e madada karaze ema nathI. samajAya che kAMI? "manuM zabda paDyo che ne? bharta na zaya: eTale ke "sthApavAne samartha nathI." samyagdarzananI prAptimAM A vikalpo madada karaze e sthApavA lAyaka nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? bhASA samajAya evI che. AhAhA...! mumukSu :- ciMtavana, manana badhuM UDADyuM. uttara - e ciMtavana, manana vikalpa che. jevuM ciMtavana kahyuM ne olA niyamasAramAM e ciMtavana to vastunI aMtara ekAgratA (svarUpa che). e vikalpa nahi, e nahi. aMtara AnaMda svarUpa bhagavAna zuddha caitanya vijJAnaghana emAM ekAgratA eTale AnaMdanI paryAya ane samyakUnI paryAya pragaTa thAya tene ahIMyAM ciMtavana kahyuM che. AhAhA.! zabdo hoya paNa kaye ThekANe kyA zabdano artha zuM che) e jarI vicAravo joIe, ema ne ema pakaDIne cAle e na cAle. AhAhA.! samajAya che kAMI? "anubhavarUpa..." joyuM? "zuddhasvarUpanA anubhavarUpa sthApavAne samartha nathI." A to saMskRta jovA mATe joyuM, hoM! keTalAmuM che)? 143? AhAhA...! mArAmAM phera Avaze. gujarAtI che A? kyAM che? kaI bAju? ("samayasAra) 142 gAthAnA mathALAmAM) che. juo! AvyuM. paNa tethI zuM?' saMskRtamAM e AvyuM-"taH vi. I. "taH vi' tethI ? bhAI! tethI zuM? AhAhA...! nIce artha che. tethI zuM? tuM ahIMyAM sudhI Avyo ke, abaddha che ne zuddha che ne ekarUpa che to tethI zuM? tethI tane zuM lAbha thayo? AhAhA...! samajAya che kAMI? "taH vika AhAhA...! keTalI TIkA, keTaluM nAkhyuM che. AhAhA...! mumukSu :- vikalpanI caramasImAM AvI jAya pachI anubhava thaI jAya. uttara :- ene laIne thAya nahi. e-vikalpa rahita e enI sImA. e to spaSTa karavA mATe pUchyuM. e to ahIM kahyuM ne. anaMta vikalpa che emAM koI paNa sthApavAne samartha nathI ke, enAthI madada maLaze, ahIMyAM sudhI) Avyo ke bahu kaSAyanI maMdatA che, tyAM
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 kalazAmRta bhAga-6 sudhI Avyo ke abaddha che, zuddha che, ekarUpa che. paryAyathI vyavahArano to niSedha karatA AvyA chIe paNa sAthe have ame nizcayano niSedha karIe chIe (arthAtu) nizcayanA pakSano vikalpa. pakSItikrAMta cIja che. AhAhA...! "tataH vim' tethI zuM? ahIMyAM sudhI Avyo topaNa tethI zuM? samajAya che kAMI? bApumAragaDA prabhunA bahu alaukika che. atyAre pheraphAra thaI gayo che. atyAre to cora koTavAlane daMDe evuM thayuM che. huM ghaNA cora bhegA thAya pachI) koTavAlane daMDe). bApu.! mArga to A che. hai? emAM AvyuM che, "mokSamArga prakAzaka"mAM sAtamA adhyAyamAM zvetAMbarano adhikAra che tyAM AvyuM che. e loko mAre che. virodha hoya ene mAravA Ave). are.! bApu bhagavAna vakhate indrone khabara nathI ke A badhA virodhI che? koIne mAryA che? hai? evuM hoya? bhagavAna che. enI paryAyamAM bhUla che to zuM? e pratye virodha ane dveSa bilakula nahi. mumukSu :- cothA guNasthAne virodha hiMsA kIdhI che. uttara :- kIdhI che, paNa kaI apekSA? aMdara rAga evo Ave che, virodha karanAra duzmanane huM karuM, evo. virodhIno artha) e. virodhI eTale virodhI che ene mAravo, evuM che tyAM? e to tenI laDAImAM mare che ane samakitI che tene rAga evo dveSa Ave che. e apekSAe tene virodhI hiMsA thAya che, eTaluM. paNa virodhIne mAravo (ema nathI). aMdara virodhano vikalpa Avyo che, basa! e doSa che. paNa Ave che, samakitInI bhUmikA che. moTuM rAja hoya che, cakravartInuM rAja. AhAhA.! paNa e cakravartInI rAja, 96 hajAra strI, e nava nidhAna, e cauda hajAra deva eka kSaNamAM choDI dIdhuM... phaDAka daIne AhAhA...! ekalA cAlyA gayA, nagna (thaIne) jaMgalamAM cAlyA gayA. AhAhA.! aMtaranA anubhava mATe, sthiratA mATe). dRSTi to che, samyagdarzana to che paNa vizeSa anubhava mATe cAlyA gayA). AhAhA...! 96 hajAra strI jaMTiyA tANe. jaMTiyA samajyA? vALa toDe. zAMtinAtha purANamAM Ave che. "zAMtinAtha purANa' che ne? emAM bhagavAna jyAre dIkSA tye che tyAre rANIo Ave che, jaMTiyA tANe che. mahArAja! A zuM karyuM tame? tyAre kahe che), are! strIo! huM tyAM rokANo hato e tamAre kAraNe nahi. mane rAga hato. eTale e rAga have marI gayo che. have tamAruM sAMbhaLanAra koI nathI. tamane ema lAge ke tamArA mATe huM tyAM rahelo hato, ema nahotuM. prabhu! mane rAga hato, mArI Asakti hatI. AhAhA...! e Asakti mane nAza thaI gaI che. have tamAruM rovuM ne kakaLavuM koNa sAMbhaLaze? bena! AhAhA.! "zAMtinAtha purANamAM A vAta Ave che. AhAhA.! AcAryonA kathano to...! koI kathA hoya paNa vastusthitinuM varNana che ne huM cAre anuyogamAM sanuM varNana che ne. AhA..! ahIMyAM zuM kahe che? "zuddhasvarUpanA anubhavarUpa sthApavAne samartha nathI." e vikalpathI
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 kaLaza-209 anubhavano lAbha thaze ne samikata thaze (ema) koI rIte sthApI zakAya nahi. AhAhA..! samajAya che kAMI? tyAre tyAM ema kahyuM ne, paMcAstikAyamAM bhinna sAdhya-sAdhana bhAva. e to bhinna sAdhananuM jJAna karAvyuM, bhAI! ahIM to kahe che ke, A vikalpa paNa jyAM sthApavA lAyaka nathI tyAM vaLI ema kahe ke bhinna sAdhana, rAga sAdhana thAya ane nizcaya vItarAgabhAva sAdhya. eno artha ema nathI. jene potAnA svarUpanuM rAgathI bhinna anubhavanuM sAdhana pragaTa thayuM tyAM AgaLa je rAga bAkI che tene sAdhanano Aropa Apyo. sAdhanano Aropa Apyo. jema (jyAM) nizcaya samyagdarzana che tyAM deva-guru-zAstranI zraddhAno rAga che tene vyavahA2 samakitano Aropa Apyo. AhAhA..! samajAya che kAMI? AvuM che, bhAI! AmAM vAdavivAda karye kAMI pAra Ave evuM nathI. konI sAthe vAda karIza? bApu! ane te paNa sAmAne jUTho pADavA mATe kAMI che? A to vastunI sthiti AvI che, bApA! samajAya che kAMI? koI vikalpa sthApavAne samartha nathI. bhAvArtha Ama che ke-koI ajJAnI ema jANaze ke A sthaLe graMthakartA AcArye kartApaNuM-akartApaNuM, bhoktApaNuM-abhoktApaNuM ghaNA prakAre kahyuM che to emAM zuM anubhavanI prApti ghaNI che?" bahu (sarasa) kaLaza cAlyo che. 'samAdhAna Ama che ke samasta nayavikalpothI zuddhasvarUpano anubhava sarvathA nathI.' haiM? kathaMcit kAMIka madada kare. navalacaMdabhAI'! caramasImA rAga. AhAhA..! AvuM svarUpa ja che, prabhu! tane Agraha thAya eTale kAMI vastusthiti badalAya jaze? AhAhA..! 'sarvathA nathI.' bhASA juo! nayavikalpothI zuddhasvarUpano anubhava sarvathA nathI.' AhAhA..! 'tene (svarUpane) mAtra jaNAvavA mATe ja zAstramAM bahu naya-yuktithI batAvyuM che.' tenuM jJAna karAvavA batAvyuM che. je ajJAnI bIjI rIte kahe che, vedAMta ke sAMkhya ke, tenAthI bhinna yathArtha vastunuM jJAna karAvavA mATe AvuM karyAM ne akartA ne abhoktA batAvyuM che. jJAna (karAvavA), jANavA mATe. anubhava mATe e koI vikalpa kAma karatA nathI. ajJAnI mithyAdRSTi sarvaze kahelA mArgathI bIjI rIte kahe che tethI tenuM nirAkaraNa karavA mATe kartA-akartA, bhoktA-abhoktAnI vyAkhyA bhagavAne, AcAryoe kahI che. samajAya che kAMI? paNa e vikalpathI tyAM anubhava thaze (ema nathI kahevuM). AhAhA..! Avo mArga che, prabhu! samasta nayavikalpothI zuddhasvarUpano anubhava sarvathA nathI. tene (svarUpane)mAtra jaNAvavA mATe ja zAstramAM bahu naya-yuktithI batAvyuM che. te kAraNe...' naH yam aa avi vikvintAmaNimAtiA amitaH vAstu va' 'amane svasaMvedanapratyakSa samasta nayavikalpothI rahita,...' AhAhA..! nAH" nAma "amane' che tyAM, hoM! na:" eTale nakAra nahi tyAM. '7:' eTale amane. ema zAstramAM Ave che. nAH" eTale amane. AhA..! nAH' amane svasaMvedanapratyakSa...' potAno AtmA sva, saM-pratyakSa vedana. sa, saM, vedana. potAnuM pratyakSa
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 kalazAmRta bhAga-6 vedana. e "svasaMvedanapratyakSa samasta vikalpothI rahita..." "I pi' che ne? AhA. amane to svasaMvedanapratyakSa, sarva vikalpathI rahita, vivignAma'. AhAhA...! zuddha cetanArUpa prabhu pUrNa ciMtAmaNi. A dhULanI ciMtAmaNi. ciMtave te Ape, ciMtAmaNi je ciMtave te Ape e to bahAranI dhULa Ape. A ciMtAmaNi ratna hoya che ne? e zuM Ape? AhAhA...! olA kalpavRkSa che ne? kalpavRkSa, jugaliyAnA. je Icche te Ape ema nathI tyAM. tyAM to che te hoya. tyAM to kyAM badhuM hatuM? dasa prakAranA kalpavRkSa che ne? je che te Ape. emAM hoya I Ape ne. I kahe, phalANuM lAvo ahIMthI, ema na hoya). mumukSu - e kalpavRkSanI pAse jaIne lADavA mAge to Apane? uttara :- tyAM kyAM lADavA hatA? AhAhA..! e keTalAka kahe che, tyAM je ciMtave te Ape. paNa zuM? aMdara hoya I phaLa Ape ke na hoya I kyAMthI Ape? enA paNa artha karavAmAM phera moTA, bahu phera. AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIM kahe che, e to jaNAvavA mATe kahyuM hatuM. amane to "anaMta zaktigarbhita..." juo! ciMtAmaNi kahyuM ne? "anaMta zaktigarbhita..." bhagavAna AtmAmAM garbhita anaMta zakti paDI che. enA peTamAM, bhAvamAM. AhAhA...! samajAya che kAMI? ciMtAmaNi lIdhuM ne? eTale anaMta zaktigarbhita..." "mAtivA' mALA eTale "cetanAmAtra vastu..." ema. "cetanAmAtra vastunI..." "mita: vAstu thava'. AhAhA..! "amRtacaMdrAcArya je TIkA karanAra. tIrthaMkara jevuM kAma kuMdakuMdAcAryadeve paMcamaArAmAM karyuM. "amRtacaMdrAcArye gaNadhara jevuM kAma paMcamaArAnI apekSAe karyuM che). AhA...! e kahe che. AhAhA.! anaMta zaktigarbhita cetanAmAtra vastu..." "mita: varatu thava" "sarvathA prakAre prApti ho. ahIM to basa eka ja vAta che. AhAhA...! kathaMcit vikalpa paNa prApta ho ane karthacitu svabhAva paNa prApta ho ema nahi. AhAhA. koI ema kahe che ke, "sarvathA zabda to jainamAM hoya ja nahi. kaI apekSAe? I to nitya che ke anitya che, eka che ke aneka che vastu, emAM kathaMcit che. paNa dravyArthikanaye nitya che emAM kathaMcit nitya che ane kathaMcit anitya che, ema che? dravyathI to nitya ja che. paryAyathI anitya ja che. AhAhA. tyAM ja che. e to AkhA dravyanI vyAkhyA karavA mATe kathaMcit nitya che ane kathaMcitu anitya che ema kahevAya). ahIM e kahyuM, amane sarvathA A ja prApta ho. AhAhA..! juo! A digaMbara saMtonI aMdaranI dhakhatI dhUNI! hai? AhAhA..! ame to aMtarmukha prabhu bhagavAna che tene ame prApta karIe, basa! bAkI koI cIja amane che nahi. AhAhA...! bhAvArtha Ama che ke-nirvikalpamAtrano anubhava upAdeya che... lyo, bahu TUMkuM karyuM. nirvikalpamAtrano anubhava te AdaraNIya che. "anya vikalpa samasta hoya che. AhAhA...!
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 209 299 bhAre (vAta)! vastusthiti vyavahAra vyavahAranA sthAne che, paNa che heya. vyavahArathI paNa nizcaya thAya che ema che nahi, bhAI! AhAhA...! samajAya che kAMI? amane to nirvikalpamAtra anubhava upAdeya che. AhAhA.! "anya vikalpa samasta heya che. anya vikalpa samasta. dayA, dAna, bhaktinA vikalpa to heya che ja, paNa A baddha, abaddha ne kartA-akartAnA vikalpa paNa amane heya che. AhAhA...! samajAya che kAMI? dRSTAMta Ape che ke- "sUtre protA va jema koI puruSa motInI mALA parovI jANe che..." parovavuM, parovavuM. motInI mALAne soyanA dorAmAM, sUtaranA dorAmAM parove. "mALA gUMthatA aneka vikalpo kare che. e vakhate. che ne? paraMtu te samasta vikalpo jUThA che...." AhAhA..! "vikalpomAM zobhA karavAnI zakti nathI." AhAhA...! e mALA paheravAnI zaktimAM zobhA che. mALA karavAnA vikalpanI koI zobhA nathI. AhAhA...! samajAya che kaI? "mALA gUMthatA aneka vikalpo kare che, paraMtu te samasta vikalpo jUThA che, vikalpomAM zobhA karavAnI zakti nathI." vikalpamAM, je A mALA paherIne je zobhA dekhAya e kaMI vikalpamAM zobhAnI tAkAta nathI. AhAhA. samajAya che kAMI? "zobhA to motImAtra vastu che... AhAhA...! samajAya che kAMI? cakravartIno eka hoya che ne? cakravartIno moTo hAra hoya che, ene ja hoya che, moTo AkhA zarIra pramANe hoya), abajo rUpiyAnI kiMmatano. kaMI nAma Ape che. bhUlI gayA. hAra hoya che, hAra. enI zobhA che. hAra kema gUMthyo ne kema thayo ne kema karyo, enI zobhA che tyAM AhAhA. dAkhalo Apyo che ne? mAla levA gayA, mAla. baraphI, peMDA levA gayA). bhAva pUkyo zuM bhAva che? ke, cAra rUpiye zera. atyAre to game te hoya, khabara nathI. pahelA amAre be AnA zera peMDA hatA. sAMITha varSa pahelA. atyAre to moghuM haze. ahIM to bhAva pUche. toLe ne? barAbara toLyuM che? pUche, nakkI kare. kAMTo (hoya ne? A bAju mAla heThe dago kare. A bAju heThe lAkha rAkhe eTale eTalo mAla ocho toLAya. pachI olo toLAve barAbara, sarakhuM che? paNa I khAtI vakhate e vikalpa kAma na kare. ema levA vakhate (vikalpa) ho, khAvA vakhate pachI na hoya. ema jANatI vakhate AvA vikalpa ho, paNa anubhava (vakhate), khAvA vakhate anubhavanA vikalpa nathI hotA. samajAya che kAMI? AhAhA...! che ne? "vikalpomAM zobhA karavAnI zakti nathI, zobhA to motImAtra vastu che temAM che" motImAM zobhA che. tethI paheranAro puruSa motInI mALA jANIne pahere che, gUMthavAnA ghaNA vikalpo jANI paherato nathI;... AhAhA...! che? jonAro paNa motInI mALA jANIne zobhA jue che." juo! jonAro paNa motInI mALAnI zobhA jue che. eNe kema gUMcyuM ema tyAM jove che? gUMthavAnA vikalpone joto nathI; tema zuddha cetanAmAtra" zuddha cetanAmAtra bhagavAna pUrNAnaMda mUrti prabhu. AhAhA.! "sattA anubhava karavAyogya che..." enI caitanyamAtra sattA, e ja anuvabha karavAyogya che. temAM ghaTe che je aneka vikalpo." A kartA-akartA, bhoktA Adi. "te badhAnI sattA anubhava karavAyogya nathI." bahu sarasa kaLaza hato. vizeSa kaheze.) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!)
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 kalazAmRta bhAga-6 (rathoddhatA) vyAvahArikaddazaiva kevalaM kartR karma ca vibhinnmissyte| nizcayena yadi vastu cintyate kartR karma ca sdaikmissyte||18-210|| khaMDAnvaya sahita artha:- ahIM koI prazna kare che ke jJAnAvaraNAdi karmarUpa pudgalapiMDano kartA jIva che ke nathI ? uttama Ama che ke-kahevA mATe to che, vastusvarUpa vicAratAM kartA nathI. te kahe che-"vyAvahAriza rava vane jUThI vyavahAradRSTithI ja " kartA "" tathA "rma karAyeluM kArya vibhinna puSyate bhinna bhinna che. jIva jJAnAvaraNAdi dravyakarmano kartA-evuM kahevA mATe satya che; kAraNa ke yukti ema che ke rAgAdi azuddha pariNAmone jIva kare che, rAgAdi azuddha pariNAmo hotAM jJAnAvaraNAdirUpe pugaladravya pariName che, tethI kahevA mATe ema che ke jJAnAvaraNAdi karma jIve karyuM. svarUpa vicAratAM evuM kahevuM jUThuM che; kAraNa ke "vi nizcayena vijyate" (ra) jo (nizcayena) sAcI vyavahAradRSTithI (vijyo) jovAmAM Ave, zuM jovAmAM Ave? "vastu svadravyapariNAma-padravya pariNAmarUpa vastunuM svarUpa, to "sevA prava karUM rma svaram kRSyate" (savA va) sarva kALe (rUM kartA arthAt pariName che je dravya ane (rma) karma arthAt dravyano pariNAma (Im suSyate) eka che arthAt koI jIva athavA pudgaladravya potAnA pariNAmo sAthe vyApya-vyApakarUpa pariName che tethI kartA che; ane te ja karma che, kema ke pariNAma te dravya sAthe vyApya-vyApakarUpa che;-ema (3Syatve) vicAratAM ghaTe che-anubhavamAM Ave che. anya dravyanuM anya dravya kartA, anyadravyano pariNAma anya dravyanuM karma-evuM to anubhavamAM ghaTatuM nathI, kAraNa ke be dravyone vyApyavyApakapaNuM nathI. 18-210.
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 210 301 mahA suda 10, zukravAra tA. 17-02-1978. kaLaza-210 pravacana-234 ra10, 210 che ne? rathoddhatA) vyAvahArikaddazaiva kevalaM kartR karma ca vibhinnmissyte| nizcayena yadi vastu cintyate var varSa 2 saphevasthitA18-210 | ahIM koI prazna kare che ke jJAnAvaraNAdi karmarUpa pudgalapiMDano kartA jIva che ke nathI?" je karma baMdhAya che ne e karmanA pariNAmano kartA jIva che ke nathI? karma e pariNAma che, pugala pariNAma che. karma eka paramANu jaDanI pariNati-paryAya che, to karma paramANunA pariNAma jJAnAvaraNAdi, tene AtmA kare che ke nathI karato? evo prazna che. uttara Ama che ke-kahevA mATe to che...' kahevAmAtra che. AhAhA.! "vastusvarUpa vicAratAM kartA nathI. vastunI sthitinI maryAdA vicAratAM karmanA pariNAmano jIva kartA nathI. AhA...! ahIMyAM rAga-dveSa thAya te pramANamAM karmanI avasthA thAya che to nimittathI ema kahevAmAM AvyuM ke, jJAnAvaraNAdi karmano kartA AtmA che. e vyavahAra jUThI dRSTithI kahevAmAM AvyuM. AhAhA.! heM? mumukSu - dharmanA kAmamAM jUhuM zuM karo cho? uttara :- jUThuM (eTale) nimitta che ane thAya che eTaluM jJAna karAvavA kahyuM. ahIMyAM jIva rAga-dveSa kare che to kharekhara to rAga-dveSanA pariNAma tenuM karma che ane ajJAnI AtmA teno kartA che. eTaluM nimitta pAmIne karmanA paramANu potAnI yogyatAthI pariNamana kare che. jJAnAvaraNAdi karma che e potAnI yogyatAthI e samaye paryAya thavAne kAraNe potAne kAraNe e pariNamana kare che, paNa A (jIvanA pariNAma) nimitta che eTale vyavahArathI, jUThA vyavahArathI kahevAmAM AvyuM. AhAhA.! samajAya che kAMI? jema sthULa dRSTAMta laIe, velaNa hoya che ne? velaNathI roTalI thAya che ne? to e velaNanA pariNAma bhinna che ane roTalInA pariNAma bhinna che, paNa jUThI vyavahAradRSTie
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 kalazAmRta bhAga-6 ema kahevAmAM Ave che ke... velaNa kahe che ne? velaNathI roTalI thAya che. e jUThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. AhAhA.! samajAya che kAMI? ahIMyAM to mULa pAThamAM dRSTAMta dIdho che, eno zloka che. zilpI. kArIgara je che ne? kArIgara. sonI, luhAra, sutAra, vaNakara. vaNakara samajyA? kapaDA vaNe che. zuM kahe che? jhUlA. vaNakara. sonI, lyone! sonI dAgInA kare che, jhaverAta (kahe che? jhaverAtanA pariNAma kare che ema vyavahArathI te nimitta che eTale kahevAmAM AvyuM che, jUThI dRSTie. AhAhA...! samajAya che kAMI? sonI dAgInA banAve che ema nimittanuM lakSa karAvavA, jJAna karAvavA jUThI vyavahAradRSTithI, sonI dAgInA kare che, vaNakara kapaDA vaNe che ema nimittanuM jJAna karAvavA kahevAmAM Ave che). nimitta e para cIja che ane paranA pariNAma parathI thAya che, potAnA pariNAma potAthI thAya che. ema nizcayathI vicAratAM to parathI pariNAma thayA e jUThI dRSTie kahevAmAM AvyuM. samajAya che kAMI mumukSu - sonIne majUrI ApavI ke nahi? uttara :- kSe koNa? zeThA e paisA che ne? paisAnA pariNAma che, Ama javAnA, e pariNAmano kartA e paisAnA paramANa che. tame Apo cho ema kahevuM e to jUThI dRSTithI che, ema kahe che. zeThA ene bahu vepAra moTo karoDo (che ne? to badhAne ce ne majUrI de ne. AhAhA.! bIDyuM vALa ne... koNa (vALe ? mumukSu :- majUrI to devI ja joIe ne, nahitara zeno kAma kare? uttara :- kAma koNa kare? bApu! bhagavAna! bahu jhINI vAta, bApu! AhAhA.! A tamAre lAdI. lAdI che ne tamAre zuM kahevAya e? thANA. thANA', thANAmAM (kArakhAnu) che. tyAM ame utaryA hatA ne lAdIno moTo vepAra che. popaTabhAInA dIkarA che, popaTabhAI! beya bhAIo AvyA che. karoDopati che I. dhULanA pati AhAhA.! zuM kahyuM? mumukSu :- dhULanA bhale, zAkabhAjI ne roTalA to thAya che ne? uttara :- zAkabhAjI ne roTalA enAthI maLatA nathI. e paramANu paNa jenI pAse AvavAnA che, "khAnevAle kA nAma paramANu meM hai ema Ave che ne? eno artha ke, je paramANu enI pAse AvavAnA che e Avaze. tenI icchA che eTale Avaze ema nathI. AhAhA...! sUkSma vAta bahu bhAI! samyagdarzana to ethI sUkSma che). ahIM to hajI ajJAnapaNAnI vAta kare che. AhAhA...! ajJAnapaNe paNa zilpI potAnA pATha evo che eTale takarAra kare che, pAThamAM ema che ne ke, zilpI kare che, evo zabda che. pATha, mULa pATha che). e loko ratanacaMdajIne e kahe che, juo kare to che, tanmaya thato nathI. pATha ema che. paNa I to kare che e to vyavahAranaya, jUThI dRSTie kahevAmAM AvyuM che. pATha ema che, mULa pATha che, hoM! zilpI
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-210 303 kare che paNa tanmaya thato nathI, ema pATha che. kuMdakuMdAcAryadevano mULa zloka che). AhAhA.! zuM thAya? prabhu! bahu mArga pharI gayo. AhAhA.! hajI samyagdarzana to kyAMya rahI gayuM. hajI to ajJAnI karmanA pariNAma kare che, AtmA bAMdhe evuM bhogave. ema kahevAya che ke nahi? e jUThI dRSTie kahevAmAM Ave che. paradravyanA pariNAma AtmA kevI rIte kare? AhAhA...! samajAya che kAMI? e vaNakara kapaDAne vaNe che, vaNe che kahe che ne? e kevI rIte vaNe? AhAhA...! kemake pratyeka padArthanI te te samayamAM janmakSaNa-pariNAmanI utpattino kALa che. AhAhA...! tyAM tyAM te pariNAma utpanna thAya che. pUrvanI paryAya paNa kevI rIte? ane para to kare ja kevI rIte? AhAhA...! tattvanuM vastu svarUpa Ama che evI sthiti vyavahAre paNa zraddhAmAM na Ave... AhAhA.! vyavahArazraddhA nizcayazraddhA to samyagdarzanamAM paranI zraddhAno ahIMyAM khyAla paNa nathI, paNa pahelA zraddhAmAM, A pariNAma A pariNAmano kartA nathI, eka dravyanA paryAya-pariNAmano kartA bIjuM dravya nathI). zilpI, hathoDo lya. hathoDo kahe che ne? hathoDo lIdho, evo pATha che. hathoDo grahaNa kare che paNa tanmaya thato nathI, ema pATha che, mULa pATha che, teno zloka che. kArIgara upakaraNane grahaNa kare che paNa tanmaya thato nathI eno artha ke grahaNa karato ja nathI. e to nimittathI kathana che. AhAhA.! lIdhuM, koNa le? bhAI! AMgaLInA pariNAmathI A zIzapena UMcI thaI ema kahevAmAM to nimittanuM jUThA vyavahArathI kathana che. bAkI tenA pariNAmano kartA te dravya che ane AMgaLInA pariNAmano kartA paramANu che. AhAhA...! AvI vAta che). mumukSu :- jIve zuM karyuM? uttara - jIve rAga pariNAma karyA. ahIM to pahelI ajJAnInI samuccaya vAta levI che ne? ajJAnI jIva rAgano kartA thAya che. AhAhA...! jJAnI to rAgano kartA paNa nathI. e vikalpa Ave che te samaye potAnA svabhAvanI dRSTi che to svanuM jJAna karavAmAM paryAyamAM svapara jANavAnA sAmarthyathI parane jANe che ema kahevAmAM AvyuM. AhAhA.! rAga je Avyo teno ajJAnabhAve kartA AtmA che ahIMyAM to pahelA e siddha karavuM che. samajAya che kAMI? AhAhA. kemake enA pariNAma che. pariNAmI dravyanA pariNAma che. ahIM to tyAM sudhI lya che, dravya pariName che, tenuM dravya pariName che. pariNAma enA, paryAya enI che e batAve che. AhAhA.. zuM thAya? bhAI badhuM che, che ema che. AhAhA.! e sonI hathoDo grahaNa kare che ane hathoDA vaDe kare che ema jUThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. AhAhA..! e grahaNa karI zakato ja nathI. hathoDo upADI zakato ja nathI. ohoho...! Ama (UMcuM) thAya che to e pariNAmano kartA AMgaLI paNa nathI, sonInA AtmAnA pariNAma paNa nahi. AhAhA. te te kSaNamAM te te paramANunI te paryAya potAthI thAya che to kartA te paramANu
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 kalazAmRta bhAga-6 ane te pariNAma tenuM karma, karma nAma kArya. AhAhA.! samajAya che kAMI tyAM zilpI lIdho che (paNa) badhuM levuM. zilpI, kArIgara ema pATha, mULa pAThamAM che. sonI ho, luhAra ho, sutAra ho. sutAra lAkaDA ghaDe che to ema kahe ke, A hathoDAthI ghaDe che... hathoDo hoya, zuM hoya? ema kahevuM te vyavahAra che. bAkI to sutAra potAnA rAga pariNAmane kare che. AhAhA. ane rAganuM phaLa bhogave che. nizcayamAM to ema che. ema zloka che. zilpIno zloka che ke, zilpI potAnA rAgane kare ane zilpI potAnA rAgane, duHkhane bhogave. paNa parane kare ane paranuM phaLa bhogave, jJAnAvaraNIno baMdha kare ane jJAnAvaraNInuM phaLa AtmA bhogave e to vyavahAranuM, jUThI dRSTinuM kathana che. AhAhA...! samajAya che kAMI? dayA pALavAmAM paranI paryAya AtmA kare e to nimittathI juThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. phakta dayA pALavAno bhAva che e tenA pariNAma che to ajJAnI teno kartA ane e pariNAma tenuM karma che. samajAya che kAMI? AvI vAtuM che, bApu! bahu jhINuM, bhAI! AhAhA.! aMtaranA samaya samayanA pariNAma bhinna bhinna pariNAma thAya che. AhAhA.! ahIMyAM e kahe che, "kahevA mATe to che, vastu svarUpa vicAratAM kartA nathI. te kahe che- "vyAvadizA va vatna e to vyavahAra kahevAmAM, kevaLa vyavahArathI kathana che. jUThI vyavahAradaSTithI ja." " "kartA... " "karAyeluM kArya. kartA bhinna ane kArya bhinna e jUThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. AhAhA...! samajAya che kAMI? AtmA roTalI khAya che, ema kahevuM e jUThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. AhAhA.! bAkI roTalInI paryAya potAthI thAya che, e khAvAnA pariNAmavALAthI roTalInI TUkaDA thAya che, ema nathI. AhAhA...! A to dhIrAnA kAma che, bApu! AhAhA.! A to jene AtmAnuM hita karavuM hoya... AhAhA. enI vAta che. pahelA to ajJAnathI siddha kare che. AhAhA.! che ne? kartA ane karma. vyavahArathI kArya karyuM ema jUThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. paNa vimijhama thatuM joyuM? paNa bhinna bhinna che. AhAhA.! e sonI hathoDIthI ghaDe che ema kahevuM e to vyavahArathI, jUThA vyavahArathI che, bAkI bhinna bhinna che. hathoDInA pariNAma ane ghaDataramAM je cIja hoya che tenA pariNAma, beya bhinna che ane sonInA pariNAma paNa bhinna che. to sonInA pariNAmathI tyAM hathoDI upaDI ane grahaNa karI, e sonInA pariNAma tenA kartA che, e to vyavahArathI che, nizcayathI ema nathI. vibhinnam puSyate'. satyadRSTithI vibhinnam sute. jUThI dRSTithI kahevAmAM AvyuM. AhAhA.. samajAya che kaI? bahu mArga, bApu samyagdarzana ja hajI bahu sUkSma cIja (che), prabhu AhAhA.! ahIMyAM to hajI vyavahArathI parapariNAmano kartA vyavahArathI kahyuM e paNa nathI eTaluM siddha karavuM che. samajAya che kAMI? cha prakAre jJAnAvaraNIya karma baMdhAya che ne? cha prakAre.
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 305 kaLaza-210 paMDitajI che. ene kaMThastha che. nindava (Adi) cha bola Ave che ne? e cha bolanA pariNAma thayA to jJAnAvaraNIya karma baMdhAyuM e vyavahAra jUThI dRSTithI kahevAmAM AvyuM. nizcayathI e cha bolanA pariNAmano kartA ajJAnI jIva che ane tenuM ja karma-kArya che. cha prakAre je AvaraNa baMdhAya che e cha bhAvanuM kArya ajJAnInuM kArya che ane ajJAnI ja teno kartA che. kartA-karma 'vibhinna puSyate' parathI bhinna jANavuM joIe, ema kahe che. samajAya che kAMI? AhA...! AvI vAta che, bhAI! A to satya Ave to sanI je vastusthiti che e to prasiddha thAya che ne. joyuM? "vimitram puSyate" "jIva jJAnAvaraNAdi dravyakarmano kartA-evuM kahevA mATe satya che..." kahevAmAtra che. AhAhA...! "kAraNa ke yukti ema che... kema kahevAmAM Ave che e have lya che. "rAgAdi azuddha pariNAmone jIva kare che...." rAgadveSa, viSayavAsanA AdinA pariNAma ajJAnI potAnA mAnIne kare che e barAbara che. barAbarano artha e pariNAmano kartA ajJAnI che ema barAbara che. samajAya che kAMI? mumukSu :- A vyavahAra jUTho nathI? uttara :- nahi. ajJAnIno vyavahAra jJAnInI apekSAe jUTho che paNa tenI apekSAe jUTho nathI. tenI apekSAe ajJAnInA pariNAma kartA, karma tenA potAmAM che, e vAta e apekSAe siddha karavI che. jJAnInI apekSAe bhinna che e vAta judI che. ahIMyAM to ajJAnI potAnA rAgano kartA che, dayA, dAna, vrata, bhaktinA jevA pariNAma kare teno e kartA ane te tenuM karma ane e vakhate karmabaMdhana thAya teno AtmA kartA ane karma, evo paranI sAthe saMbaMdha nathI. AvuM che, prabhuzuM thAya? satya to satya raheze. e koInuM UMdhuM mAnya kaMI satya pharI nahi jAya. AhAhA.! ame A badhAnA (kAma) karI daIe... AhAhA.! kAraNa ke yukti ema che ke rAgAdi azuddha pariNAma..." juo! e puNya ne pApanA bhAva azuddha pariNAma che. AhA...! te "jIva kare che..." e jIvanA pariNAma che, e koI jaDanA pariNAma nathI. AhAhA...! eka bAju jyAM svabhAvanI dRSTi cAle tyAM kahe ke, vikArano kartA karma che ane karma vyApaka ne vikAra pariNAma vyApya. e bIjI dRSTi che. e to svabhAvanA jJAtA-deNapaNAnA pariNamanamAM), huM to jJAna svarUpa chuM, huM zuM karuM? rAga karavAnI mArAmAM koI zakti nathI, guNa nathI, svabhAva nathI to e rAgano kartA huM nathI. samyagdaSTi evI rIte potAne jANe che. AhAhA. samajANuM kAMI paNa ahIMyAM e vAta siddha nathI karavI. tyAM siddha karatI vakhate ema kahe ke, rAga pudgala che, pudgala kartA che, pudgala svAmI che. AhAhA...! e zuddha caitanya vastu, bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha jenI dRSTimAM Avyo, AhAhA...! pUrNa svabhAva zuddha pavitrano piMDa prabhu, e jyAM dRSTimAM Avyo tyAM vikArI pariNAmano
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 kalazAmRta bhAga-6 karyAM e AtmA kevI rIte thAya? AhAhA..! samajAya che kAMI? jyAM jyAM je je yogya che, tyAM tyAM samajavuM teha'. ahIMyAM ema kahe ke, kartA i ja che. to pachI jJAnI paNa rAgano kartA che? ema siddha na thAya. AhAhA..! samajAya che kAMI? e bapore Avaze. vyavahA2 ratnatrayanA vikalpano kartA paNa dharmI nathI. karAvanAra nathI, anumodana ka2nA2 nathI. AhAhA..! e rAga thAya che paNa jJAnInA dhyeyamAM to AtmA che. AhAhA..! jAgato jIva jJAyakabhAva paDyo che ne prabhu! AhAhA..! benanI e bhASA che ne? jAgato jIva Ubho che ne! vacanAmRtamAM che. jJAyakabhAva dhruva che ne! AhAhA..! evI dRSTi jyAM thaI to jarUra tene AtmA prApta thAya. AhAhA..! ane caitanyanA pariNAmathI prApta na thAya ema traNakALamAM bane nahi. samajAya che kAMI? ane rAgathI prApta thAya ema traNakALamAM bane nahi. AhAhA..! AvuM svarUpa. tyAM to badhA kArIgara lIdhA che. e to nAmuM lakhanAreya kArIgara kahevAya ne? kalamathI lakhe che. kalama kartA ane akSara tenA pariNAma ema paNa nahi ane karmano karanAro je pariNAma rAga ane rAganA piraNAma karyAM ane e kalama cAle che te tenuM kArya ema che nahi. kalama samajAya che? samajAya che kAMI? sutAra, luhAra, kuMbhAra lyo, kuMbhAra. kuMbhAra paNa kArIgara che ne? kuMbhAra ghaDAne kare che ema kahevuM e jUThI vyavahAradRSTithI che. ajJAnI kuMbhAra potAnA pariNAmano kartA che. AhAhA..! ghaDAne banAvavAno bhAva, e bhAvano kartA ajJAnI che. AhAhA..! jJAnI kuMbhAra hoya, samikatI kuMbhAra hoya ne? to e ghaDAnA pariNAmano kartA to nathI paNa rAga Ave che te pariNAmano kartA paNa dharmI nathI. AhAhA..! A to vastunI sthitinI maryAdA evI che. A koI bhagavAne karI che, ema che? bhagavAne to jevI che tevI jANI, tevI kahI, tevI che, basa! AhAhA..! e kahyuM ne? evuM kema kahevAmAM Ave che, ema kahe che. rAgAdi azuddha pariNAmone jIva kare che, rAgAdi azuddha pariNAmo hota...' samaye vyavahAra kahevAmAM A kAraNa che, ema kahe che. zuM kahyuM? ke, jJAnAvaraNI karma jIva kare che evo vyavahAra, jUThI dRSTithI kahevAno hetu zo che? kAraNa zuM? AhAhA..! ke, rAgAdi azuddha pariNAmo hotAM...' samaye, joyuM? te samaye. jJAnAvaraNAdirUpe pudgaladravya pariName che...' e samaye pudgala piraName che. AhAhA..! pariName che potAne kAraNe, AhAhA..! paNa samaya eka thayo ne? ahIMyAM rAga karyo, tyAM jJAnAvaraNIya baMdhAyuM, mohanIya baMdhAyuM vagere. to e eka samaye Ama sAthe che. AhAhA..! thatI vakhate. jJAnAvaraNAdi, darzanAvaraNIya, vedanIya, mohanIya, AyuSya badhA levA. AhAhA..! puddagaladravya pariName che, tethI kahevA mATe ema che.' joyuM? kahevA mATe kema che? vyavahArathI kahevA mATe kema che? e siddhAMta kahyo. AhAhA..! jyAre rAgAdi pariNAma, puNya-pApa, dayA, dAnanA pariNAma thAya che te ja vakhate pudUgala karmarUpe pariName che to eka samaya joIne
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-210 307 teNe karyAM ema vyavahArathI kahevAmAM Ave che. AhAhA..! samajAya che kAMI? kahyuM ne? 'kahevA mATe ema che...' jJAnAvaraNIya karma jIve karyuM. kahevA mATe kema? ke, rAgAdinA samaye paramANu baMdhAya che, samaya to eka che. samaya eka che. ahIMyAM rAga karyo ane tyAM mohanIya baMdhAyuM. ahIMyAM AvA pariNAma thayA ane tyAM bhaviSyanuM AyuSya baMdhAyuM to eTaluM te samaye joIne teNe karyAM evA jUThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. AhAhA..! ema kahevAmAM hetu zo? eTalo ke, eka samaya che ne? beyano samaya to eka ja che. AhAhA..! je samaye ene jJAnAvaraNIya baMdhAya evA bhAva karyAM, bhAvano kartA thaIne ajJAnIe (bhAva karyA) te ja samaye jJAnAvaraNIya baMdhAya che. bhale e 52mANu potAnI paryAyanI yogyatAne kALe baMdhAya che, tyAM potAno svakALa che. paNa A samaya ane A samaya beya eka hovAne kA2Ne teNe bAMdhyA evuM nimittathI jUThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. AhAhA..! juo to kharA mArga prabhuno! paramAgama zuM kahe che? samajAya che kAMI? 52mAgama vyavahAra kone kahe che ane nizcaya kone kahe che? paramArtha nizcaya kone kahe che? azuddha nizcaya kone kahe che? AhAhA..! zuddha pariNAmano kartA-karma e paNa upacArathI che. e pahelA AvI gayuM che. kartA ane karma evA be bhAga paDI gayA ne? zuddha pariNAmano kartA AtmA che, e paNa upacArathI che. vyAkhyAnamAM pahelA AvI gayuM che. kyAM che? kahyuM che paheluM? A bAju che kyAMka, A bAju che, A pAne. khabara che paNa pAnA kaMI yAda rahe che, bApu! keTalAmuM? pacAsa pAne che, hindI. (kaLaza-49) te ja pariNAma dravyathI karAyelA che e upacAramAtrathI che. AhAhA..! jema upacAramAtrathI dravya potAnA pariNAmano kartA che, te ja pariNAma dravyathI karAyelo che tema anya dravyano kartA anya dravya upacAramAtrathI paNa nathI....' AhAhA..! che? hindImAM pacAsame pAne che, chaThThI-sAtamI lITI che, vacce chaThThI-sAtamI lITI che. mArA gujarAtI pustakamAM) to ahIMyAM che. jema upacAramAtrathI dravya potAnA pariNAmano kartA che,...' joyuM? e paNa kartA upacArathI ane te ja pariNAma dravyathI karAyelA che tema anya dravyano kartA anya dravya upacAramAtrathI paNa nathI...' potAnA pariNAmano kartA AtmA che ema kahevuM e upacAra che, paNa 52no kartA to upacArathI paNa nathI. AhAhA..! AvI vAta che, bhAI! zuM thAya? (ahIMyAM kahe che, azuddha pariNAmo thatI vakhate) karma jIve karyuM, svarUpa vicAratAM evuM kahevuM jUThuM che;...' AhAhA..! 'kAraNa ke... vi nizcayena vinsyate", "vi nizcayena vinyate" jo.... nizcaya nAma sAcI. nizcayano artha karyo pAcho. sAcI vyavahAradRSTi. olI jUThI vyavahArasRSTi hatI. AhAhA..! nizcaya nAma sAcI vyavahA2dRSTithI jovAmAM Ave, zuM jovAmAM Ave? svadravyapariNAma-paradravyapariNAmarUpa vastunuM svarUpa, to...' 'savA va I rma m Syate" joyuM? sAcI vyavahAraSTi. eTalo bheda thayo ne? pariNAma jIve karyA
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 kalAmRta bhAga-6 ane pariNAma jIvanuM kArya, e paNa vyavahAradRSTithI che, sAcI vyavahAradaSTithI. olI jUThI vyavahAradRSTi hatI. AhAhA...! zuM kahyuM ke, AtmA potAnA pariNAmano kartA ane pariNAma AtmAnuM karma. cAhe to zuddha ho ke azuddha ho. azuddha ajJAnInA, zuddha jJAnInA, paNa e paNa upacAramAtrathI che. AhAhA! upacAra nAma Aropa. e paNa vyavahAranayathI che. paNa e kevI vyavahAranaya? sAcI vyavahAra. AhAhA...! nizcayano artha e karyo. AvI vAta che. nizcayena' "sAcI vyavahAradRSTithI jovAmAM Ave, zuM jovAmAM Ave? svadravyapariNAmapadravyapariNAmarUpa vastunuM svarUpa, to..." "vA kava r rma vim puSyate" svadravyanA pariNAma ane padravyanA pariNAma, potapotAnA kartA-karma che, paranI sAthe to kAMI saMbaMdha che nahi che? "satA va sarva kALe... AhAhA...! traNe kALa, traNa lokamAM sarva kALa. AhAhA...! pariName che je dravya A nizcaya eTale sAcI vyavahAradaSTi. pariName che je dravya.. juo! pariName che je dravya. dravya pariName che. paryAya levI che e apekSAe. AhAhA...! pariName che je dravya ane karma arthAtu dravyano pariNAma." "ame puSyate" "eka che arthAt koI jIva athavA pudgaladravya potAnA pariNAmo sAthe vyApya-vyApakarUpa pariName che.... lyo, zuM kahyuM I? AvuM kema kahyuM ke, sAcI vyavahAradRSTithI ke e pariNAma, karma vyApya ane AtmA vyApaka athavA pudgalAdi darekamAM, ahIMyAM AtmA levo. AtmA vyApaka che ane pariNAma vyApya che, evo vyApya-vyApaka saMbaMdha potAmAM che, ema sAcI vyavahAradRSTithI kahevAmAM Ave che. AhAhA.! samajAya che kAMI? nizcayathI to vastu vastu che. AhAhA..! pariNAmano kartA kahevo e sAcI vyavahAradRSTi che. AhAhA...! paranA pariNAmano kartA kahevo e jUThI vyavahAradaSTithI che. AhAhA.! AvI vAta have kyAM che? mULa cIjanI maryAdA zuM che te batAve che. e koIe kalpI hoya ne mAnI hoya e pramANe kaMI vastunI maryAdA hoya? sarva kALa pariName che je dravya... juo siddhAMta A. je pariName che te dravya kartA ane pariNamana thayuM te tenuM karma, basa! traNe kALa siddhAMta A. paramANumAM, AtmAmAM, e dravyamAM je palaTe che, pariName che, badalAya che evuM dravya karyA che ane badalAyuM, pariNAma thayA te tenuM karma, kArya, basa! A sivAya koI paranI sAthe koI saMbaMdha che nahi. samajAya che kAMI? potAmAM paNa ATalo bheda pADavo e sAcI vyavahAradRSTi che. AhAhA...! nizcayathI to pariNAma pariNAmano kartA che. dravyane kartA kahevo te sAcI vyavahAraSTi che. AhAhA...! evI vAta che, bApu! bahu sUkSma, bhAI tattvanI dRSTi. hajI to parathI bhinna, paranA pariNAma te samaye thAya che. A hAtha juo Ama hale che to ahIMyAM te samaye teno vikalpa che ane e samaye A hAtha Ama thayo to jUThI vyavahAradRSTithI kahevAmAM AvyuM ke, teNe AMgaLI halAvI.
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 210 309 sAcI vyavahAradRSTithI juo to AMgaLInA pariNAmapaNe pariNamanAra paramANu che ane pariNAma tenuM karma che. A lakhavAnI paryAya tenuM kArya che ema che nahi. AhAhA...! samajAya che kAMI? ohoho. moTI uthalapAthala thAya evuM che. A kahe, ApaNe vyavahAra ratnatraya karIe to nizcaya pAmIe. AhAhA...! hajI to nizcaya jene AtmAno anubhava che, AnaMdano svAda Avyo hoya, evI dRSTimAM Akho AtmA AnaMdamaya che, jJAnanI paryAyamAM bhAna thayuM, paryAyanuM vadana thayuM) to Akho AtmA jJAnamaya che evuM anubhavamAM Ave che. samajAya che kAMI? AhAhA.... e paNa nizcayathI to e dravya pariNAmano kartA nathI, pariNAma pariNAmano kartA che. samajAya che kAMI? SaTUkArakanI to kAle vAta cAlI ne? dareka dravyanA eka samayanA pariNamanamAM SaTUkArakanuM pariNamana thavAthI paryAya thAya che. paryAyano kartA paryAya, paryAyanuM kArya paryAya, paryAyanuM karaNa-sAdhana paryAya, paryAya potAmAM rAkhI, paryAyathI paryAya thaI, paryAyanA AdhAre paryAya thaI. eka samayanI paryAyamAM SakAraka che. AhAhA.! vikRta ke avikRta samajAya che kaI? AhAhA...! e vikRta pariNati karmathI thaI nathI, dravya-guNathI thaI nathI. have avikRta pariNamana, samyagdarzana pariNAma. e darzanamohano abhAva thayo to e pariNAma thayA ema paNa nahi. AhAhA...! ane samakitanA pariNAma dravya karyA ema paNa nizcayathI nathI. samajAya che kAMI? evA samyagdarzananA kALamAM vyavahAra, rAga Ave che to teno paNa kartA nathI. tene jANe che ema kahevuM e paNa vyavahAra che. kharekhara to e saMbaMdhI potAnuM jJAna che tene ja jANe che. AhAhA...! samajAya che kAMI vyavahAra ne nizcayanA goTA moTA. kyAMya patto lAge nahi. AhAhA.! che ne? "suSyane "eka che arthAt koI jIva athavA pudgaladravya potAnA pariNAmo sAthe vyApya-vyApakarUpa pariName che..." zuM kahe che? koIpaNa jIva athavA pudgala potAnA pariNAmo sAthe vyApya-vyApaka che. AhAhA. pariNAmo dravya sAthe vyApya-vyApaka che, para sAthe koI vyApya-vyApaka che ja nahi. AhAhA...! zAstramAM ema Ave, isamitimAM joIne cAlavuM. Ave ne? e badhA vyavahAranA kathana che. vAta to e che ke, emane pramAdanA pariNAma nathI eTaluM batAvavuM che. AhAhA...! paganA pariNAma AtmA karI rAganA pariNAmano kartA paNa jJAnI nathI to pachI paga Ama UMcA-nIcA karavAno kartA AtmA che e to che ja nahi. AhAhA.! zuM thAya? A to bApu vItarAgano mArga che. AhAhA. anaMta tIrthakaroe paramAgamamAM A kahyuM. paramAgamanI dRSTi zuM che? ane paramAgamano hukama zuM che? e eNe jANavuM joIe ne? samajAya che kAMI? AmAM koInI saphAraza kAma na Ave kAMI. saphArazane zuM kahe che? AhAhA...! vastusthiti Ama che tyAM... AhAhA..! eka eka dravya potapotAnA pariNAmamAM vyApya-vyApaka che tethI kartA che. kyA kAraNe?
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 kalazAmRta bhAga-6 potAmAM pariNAma sAthe vyApya-vyApaka hovAne kAraNe, mATe kartA che. vyApaka kartA, pariNAma karma. tethI kartA. zA mATe kartA che? ke, potapotAnI sAthe vyApya-vyApakarUpe pariName che mATe kartA. vyApaka ane vyApya potAmAM che te kAraNe kartA kahevAmAM Ave che ane te ja karma. potAnA vyApya-vyApakarUpI kartA ane te ja karma. vyApaka e kartA ane vyApya e karma. karma eTale kArya. AhAhA.. kema ke pariNAma te dravya sAthe vyApya-vyApakarUpa che; AhAhA...! AhAhA.! A bhASA bolavAmAM Ave che, bhASA, tenI paryAyano kartA e bhASA che. bhASAvargaNA vyApaka che ane pariNAma-paryAya thaI te vyApya che. AhAhA...! AtmA teno kartA che ja nahi. arere.! AhAhA.! kaho, A vakIlo korTamAM dalIlo karatA haze ne? rAmajIbhAIe dalIla nahi karI hoya tyAM? A jaja che, jaja hatA, "amadAvAdamAM jaja (hatA), riTAyara thaI gayA. riTAyara che ne have to? "amadAvAdamAM korTamAM jaja hatA. badhA vyAkhyAnamAM AvatA tyAM "amadAvAdamAM ja-baja, vakIlo badhA moTA moTA vyAkhyAnamAM badhAya Ave, paNa A vAta bahu jhINI paDe, sUkSma. zuM thAya? AhAhA...! abhyAsa nahi. hai? mumukSu :- jajane paNa jhINI paDe? uttara :- jajane zuM, jaja to laukikanA jaja che ke ahIMnA? "DAhyAbhAI'! AhAhA.! I DaoNkTara che. eno dIkaro thayo che? 'tArAcaMdabhAI jaja hatA? ema. enA bApa hatA ne tyAM AvatA. vyAkhyAna evuM sarasa Ave to AMkhamAMthI AsuM cAlyA jatA. 'tArAcaMdabhAIne. khabara che ne. vyAkhyAnamAM evI zailI AvatI hoya, aMdarathI jyAre dhArA AvatI hoya). beThA hoya Ama. thAMbhalAnI othe tyAM besatA. AsuMnI dhArA cAlatI. rove. AhAhA.! A zuM cIja che ne kema prApta thAya? "tArAcaMdane prema hato. AhAhA.! jaja hatA? zuM ApaNane khabara nathI. vepArI haze ema hatuM). ahIMyAM kahe che ke, dareka paramANu, eka eka paramANu ane eka eka AtmA, nigodanA eka zarIramAM anaMta AtmAo, emAM eka AtmAnA pariNAma ane bIjA AtmAnA pariNAma vacce kartA-karma nathI. ane ATalAmAM anaMta taijasa, kArmaNanA rajakaNa paDyA che to eka eka taijasa-kArpaNa paramANunA pariNAma, e paramANunA pariNAma paramANu vyApaka thaIne kare che. e jIva vyApaka thaIne karato nathI. AhAhA.! AvuM che, bApu jhINuM bahu lokone evuM lAge... pariNAma te dravya sAthe vyApya-vyApakarUpa che;-ema vicAratAM ghaTe che. joyuM? yathArtha jJAna karavAthI vyApya-vyApakapaNuM eka eka dravyamAM potAmAM che, paranI sAthe vyApya-vyApakapaNuM che nahi. AhAhA...! bhASA bolI zake nahi, AtmA khAya zake nahi, AhAhA...! AtmA akSara lakhI zake nahi. zuM? mumukSu :- copaDI ughADI zake nahi.
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-210 311 uttara :- ughADI zake nahi, pAnA Ama UMcA karI zake nahi. AhAhA.! e badhA jaja che. abhimAnI hatA. e DAhyAbhAI !? mumukSu :- karavAnuM abhimAna. uttara :- abhimAna. ghaNAMmAM moTA jaja hatA, tyAM "amadAvAdamAM ghaNI korTa che ne? korTanA ghaNA vakIlo vyAkhyAnamAM AvatA. are! bApu! mAragaDA prabhu! judA che, bhAI! AhAhA...! koI vyaktinA anAdara mATe nathI. A to vastunI sthiti A che. hai? AhAhA...! | 'anubhavamAM Ave che." juo! zuM kahe che? dareka padArtha vyApaka vistAra pAmIne pariName che ane e pariNAma tenuM karma ane e kartA, ema vicAramAM, anubhavamAM Ave che. anubhava nAma jJAnamAM ema bhAse che. samajAya che kAMI? anubhavano artha to ghaNo cAle che. be paramANu, cAra paramANu ekarUpa thAya che ne? eka, be, cAra e anubhave che ema zAstramAM pATha che. ene paNa anubhave che evo pATha che. zuM kahyuM? eka paramANumAM be guNa cIkAza che, bIjAmAM cAra guNa cIkAza che to ahIMyAM cAra guNa thayA, potAthI thayA che, paNa be ekarUpa thayA ema anubhave che. "samayasAramAM pahelA Ave che. jaDanI anubhUti, nahi? jaDamAM paNa anubhUti che. e anubhUti nAma te rUpe thavuM. AhAhA..! bhagavAna AtmAnI anubhUtimAM AnaMdano svAda Avavo te anubhUti che. AhAhA.! ane oluM anubhUti nAma thavuM, basa! AhAhA.! evI cIja che. "ghaTe che-anubhavamAM Ave che. eno artha jJAnamAM jANavAmAM Ave che, ema. paranA pariNAma tenuM karma ane te teno kartA ema anubhavamAM Ave che eno artha mArA jJAnamAM ema Ave che. AhAhA.! samajAya che kAMI? potAnA pariNAma karma ane potAnA pariNAmano AtmA kartA ema jJAnamAM Ave che. AhAhA. "anya dravyanuM anya kartA, anya dravyano pariNAma anya dravyanuM karma" karma eTale kArya. eka dravya bIjA dravyanuM kArya ane bIjuM dravya tenuM kartA "evuM to anubhavamAM ghaTatuM nathI; AhAhA...! ema to amArA jJAnamAM AvatuM nathI, ema kahe che. AhAhA..! amArA jJAnamAM ema to amane bhAsatuM nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? e 37ramAM kahyuM ke, kuMbhAra ghaDo kare che ema amane to dekhAtuM nathI. ghaDo to mATIthI thAya che ema amane to dekhAya che. AhAhA! samajAya che kAMI? e ajJAnI) kahe, ekAMta thaI jAya che. kathaMcit kartA paNa kaho, kathaMcit akartA kaho. ema nathI. svanA pariNAma rAgano kartA kathaMcit che e paNa ajJAnabhAvamAM. e pahelA AvI gayuM ne, ApaNe AvI gayuM. "mevAvavogha' bhedajJAna pahelA, bhedajJAna thayuM, samyagdarzana thayA pahelA rAga mAruM kArya ane rAga kartA ema jANo. ajJAnabhAve jANo. AhAhA...! ane bhedajJAna Urdhva karo, pachI jyAre bhedajJAna thayuM, rAgathI bhinna paDyo, vyavahAra ratnatrayanA vikalpathI paNa samyagdarzanamAM bhinna paDyo tyArathI tuM... AhAhA.! akartA jANa. pahelA
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 kalAmRta bhAga-6 AvI gayuM che. samajAya che kAMI bhedajJAna pahelA, jo tuM jainanuM mAnato hoya to, ema lIdhuM ne? jainane mAnanAro syAdvAda mAno. arthAt bhedajJAna thayA pahelA vikArano kartA tuM cho ema jANa. vikAra karmathI thAya che ema na jANo. AhAhA.! ane bhedajJAna thayA pachI "a', "a' zabda paDyo che, pachI... AhAhA.. samakitIne vyavahAra, rAganI kriyA Ave che. tene ja vyavahAra kahe che, ajJAnIne vyavahAra che kyAM? nizcaya vinA vyavahAra hoto ja nathI. AhAhA.! nizcaya che tene vyavahArano akartA mAno, bhedajJAna thayA pachI. AhAhA...! jainanA matavALA, mAnanArA, jainanI AjJA mAne che to A AjJA che, ema kahe che. AhAhA. samajAya che kAMI? mAstara chokarAne bhaNAvI zake che. nahi? paMDitajI! sAro mAstara hoya to chokarAne sAruM jJAna thAya. sAdhAraNa mAstara hoya to ochuM thAya ema che? mumukSu :- guru to upadeza Ape che. uttara :- koNa Ape che? upadeza upadezathI cAle che. AhAhA...! ane tene jJAna thAya che te tenI paryAyathI thAya che, vANIthI thAya che? vANInA pariNAma ane tenA jJAnanA pariNAma beya bhinna cIja che. AhAhA...! anya dravyanuM pariNAma anya dravyanuM karmaevuM to anubhavamAM ghaTatuM nathI." juo! jJAnamAM to AvatuM nathI. amArA jJAnamAM to (AvatuM nathI). AhAhA. kAraNa ke be dravyone vyApya-vyApakapaNuM nathI. AhAhA.... AtmA vyApaka thaIne karmanI paryAyanuM vyApya kare ema thatuM nathI. karma vyApaka thaIne jIvanA pariNAma vyApya kare ema thatuM nathI. AhAhA.. samajAya che kAMI? e vyApya-vyApakapaNe be dravyamAM ghaTatuM nathI, eka dravyamAM ghaTe che. e upacArathI. dravya kartA ane pariNAma karma, e paNa upacArathI che. yathArthamAM to pariNAma pariNAmano kartA (che). dravya to dhruva tarIke che. AhAhA.! samajAya che kAMI paNa jyAre ema levuM hoya, ahIMyAM to AvyuM ne, pariName che AvyuM ne? pariName che je dravya" ema AvyuM ne? paryAya tenI che e apekSAe. dhruva to dhruva che, dhruva pariName kyAM pariName che to paryAya. to paryAyano kartA paryAya che nizcayathI to. AhAhA.. ema amArA jJAnamAM Ave che, ema ahIMyAM AcArya kahe che. (jevuM) Ave che evuM ame kahIe chIe. vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva)
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-211 (nardaTaka) nanu pariNAma eva kila karma vinizcayataH sa bhavati nAparasya pariNAmina eva bhavet / na bhavati kartRzUnyamiha karma na caikatayA sthitiriha vastuno bhavatu kartR tadeva tataH / / 19-211 / / * 313 zlokArtha :- nanu vita" kharekhara 'rAma: va" pariNAma che te ja vinizciyataH' nizcayathI rma" karma che, ane saH parigAminaH va mavet, aparaNya na mavati" pariNAma potAnA AzrayabhUta pariNAmIno ja hoya che, anyano nahi. (kAraNa ke pariNAmo potapotAnA dravyanA Azraye che, anyanA pariNAmano anya Azraya nathI hoto); vaLI "rma IzUnyaM da na mavati" karma kartA vinA hotuM nathI, 'zva" tema ja vastuna: putayA sthiti: rUda na vastunI ekarUpe sthiti (arthAt kUTastha sthiti) hotI nathI (kAraNa ke vastu dravyaparyAyasvarUpa hovAthI sarvathA nityapaNuM bAdhArahita che); 'tataH' mATe 'tat va rdU bhavantu' vastu pote ja potAnA pariNAmarUpa karmanI kartA che (-e nizcayasiddhAMta che). 19-211. mahA suda 11, zanivAra tA. 18-02-1978. kaLaza-211 pravacana-235 kaLazaTIkA' 211 kaLaza che. (nardaTaka) nanu pariNAma eva kila karma vinizcayataH sa bhavati nAparasya pariNAmina eva bhavet / na bhavati kartRzUnyamiha karma na caikatayA sthitiriha vastuno bhavatu kartR tadeva tataH / / 19-211 / / * * paMDita zrI rAjamallajInI TIkAmAM AtmakhyAti'nA A zlokano bhaMDAnvaya sahita artha' nathI, tethI gujarAtI samayasAranA AdhAre arthasahita te zloka ahIM ApavAmAM Avyo che.
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalazAmRta bhAga-6 zuM kahe che? nanu ni' kharekhara pariNAma che te ja nizcayathI karma che...' zuM kahe che? vAta to e cAlI Ave che ke, jIva karmanA pariNAmane karato nathI. jIva rAgane kare. e rAga tenuM pariNAma ane tenuM te karma. te vakhate karma je baMdhAya che e karma 52mANuonuM e karma pariNAma che. e pariNAma eTale karma. pudgalanA rajakaNo che te jJAnAvaraNAdi rUpe thAya che te pariNAma te paramANanuM pariNAma-karma che. AvI vAta. ahIM to e aMdarano dRSTAMta Apyo. e rIte bahAranI cIja to kyAMya rahI gaI. je ahIMyAM rAganA pariNAma jIva kare e pariNAma e jIvanuM karma che. karma eTale kArya. e vakhate karma baMdhAya te pariNAmanuM kArya jIvanuM nathI. AhAhA..! te ja samaye je samaye rAga ane dveSAdi pariNAma thayA te ja samaye tyAM sAme karma baMdhAya paNa te karmanA pariNAma pudgalanA piraNAma karmarUpe thayA e karmarUpe paryAya thaI, pariNAma (thayA) e pudgalanuM kArya che, AtmAnuM kArya nahi. A...! AvI vAtuM. samajAya che kAMI? jyAre aMdaramAM A pramANe che to bahAranI vAta to zuM karavI? ema kahe che. che? 211. kharekhara pariNAma...' pariNAma eTale karmanI paryAya e pariNAma. ahIM jIvano rAga e jIvanI paryAya e pariNAma. e pariNAma te ja vinizciyata:' nizcayathI karma che...' karma eTale kArya. AhAhA..! samajANuM kAMI? jIve ahIMyAM rAga karyo ke dveSa karyo mATe karma baMdhANA (ema nathI). e karmanA pariNAmanuM kArya pudgala karmanuM che, AtmAnuM nahi. bIjI rIte, jIva je dharma pariNAma kare che, samyagdarzana-jJAnanA pariNAma e jIvanuM kArya che. te vakhate karmano abhAva thAya che e kArya jIvanuM nahi. samajAya che kAMI? darzanamohano ke cAritramohano (abhAva thayo te jIvanuM kArya nahi). darzana, jJAnanA pariNAma jIve potAnA Azraye karyAM to e pariNAma samyagdarzana, jJAna e AtmAnuM kArya che, paNa te samaye karmano abhAva thayo e AtmAnuM kArya nahi. AhAhA..! e karmano abhAva (thayo) e pudgalanuM kArya che. AhA..! AvI vAta che. samajANuM kAMI? pariNAma-pariNAma eTale koIpaNa nirmaLa pariNAma ke samaLa pariNAma, karma pariNAma ke zarIranA pariNAma. A zarIra che, juo! to zarIranA A je pariNAma thAya che e karma che, karma eTale kArya. konuM? e paramANunuM, AtmAnuM nahi. samajAya che kAMI? AtmAnuM (kArya) to icchA karI te tenuM kArya athavA te kALe icchAnuM jJAna karyuM te tenuM kArya ,paNa A zarIranI kriyA (thaI) te kArya AtmAnuM nahi. AhAhA..! Akho di' A badhA kare che ne? tamArA lAdInuM ne zuM nAkhe che? zuM kahevAya oluM, nahi? lAdImAM. heM? raMga chAMTe ne bIjuM kAMIka kahevAya che ne i? bhAta pADavA mATe. DijhAIna, bhAta pADavA mATe nAkhe che ne kAMIka? badhuM joyuM hatuM ne eka pherI jAmanaga2'mAM. 'jAmanaga2'mAM eka moTo ApaNo 'vaDhavANa'no? lAdIno moTo dhaMdho. kArakhAnuM che). tyAM dUdha pIdhuM hatuM, tyAM badhI lAdI Ama 314
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 211 315 bhinna bhinna jAtanI hatI. chApelI Ama amuka jAtanI. "vaDhavANanA che koIka ApaNA sthAnakavAsI, paNa Ama premI eTale tyAM dUdha pIdhuM hatuM. huM jAmanagara, e ahIM kahe che, AhAhA... e chAMTa Ama je paDe aMdaramAM e pariNAma-kArya e paramANunuM che. A tamArA gharanI vAtuM cAle che. AhA.! moTuM kArakhAnuM che tyAM-jAmanagara, bhinna bhinna jAtanI lAdImAM ahIM bIjI chAMTa, ahIM bIjI chAMTa, ahIM bIjI chAMTa (evI) sAta-ATha jAta badhI joI hatI tyAM. AhAhA.! ahIM kahe che ke, koIpaNa paramANu ke koIpaNa AtmA te samayanA je pariNAma paramANu ke AtmAmAM thAya te pariNAma ja te jIvanuM ane jaDanuM kArya che. AhAhA.! samajANuM kAMI? e pahelo siddhAMta kIdho. mumukSu :- kAma karavuM ke hAtha joDIne besI rahevuM? uttara:- koNa hAtha joDe ane hAtha choDe koNa? hAtha joDavAnI A sthitinA pariNAmano kartA to paramANu che. AhAhA.! mumukSu :- e vAta to siddhAMtanI che amalamAM mUkavI kaI rIte? uttara :- siddhAMta je rIte che e rIte amalamAM mUkAya ke bIjI rIte amalamAM mUkAya? ema ke, e to siddhAMta thayo ke, AtmA potAnA pariNAma kare, paranA nahi. paNa have enuM kArya zuM? paNa bIjuM kayuM kArya che? ajJAnI rAga ane dveSanA kAryane kare, jJAnI jJAtA-daSTAnA pariNAmane kare, basa! e ja eno siddhAMta che. AhAhA.! samajANuM kAMI? Avo mArga che, bhAI! AhAhA...! ahIM pariNAma (eTale) nizALanA chokarAonuM pariNAma Ave che e nahi. pariNAma eTale te te dravyanA te kSaNanA paryAyarUpI bhAva tene ahIMyAM pariNAma kahe che. te pariNAma te te dravyanuM karma nAma kArya che. AhAhA...! samajAya che kAMI? huM mumukSu :- kAle to Apa kahetA hatA upacArathI che. uttara :- e to eka ne benI vacce kahevuM hoya tyAre. A to parathI juduM pADatI vakhate enA pariNAmano kartA I che, ema kahevuM che. pachI enA benA bheda pADavA hoya to pariNAma karma ane AtmA kartA e paNa upacAra che. dharmanA pariNAmano AtmA kartA ane pariNAma dharma enuM kArya, e paNa upacAra che. ahIM to atyAre parathI bhinna pADavAnI che. AhAhA.... kSaNe ne paLe huM karuM. huM karuM... karuM... AhA.! samajAya che kAMI? A zeva thAya, zeva, pApaDa, vaDI. bAIyuM bahu hoMziyAra hoya che ema mAne ke mArA hAthe vaDI bahu sArI thAya. mumukSu :- e to haLavo hAtha hoya to thAya. uttara - dhULeya haLavo nathI, hAtha kyAM enA bApano hato? abhimAna kare ke, amAre hAthe to vaDI sArI thAya. vaDI kahe che ne? pApaDa, zeva. zeva. zeva kare che ne? olA
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 kalazAmRta bhAga-6 pATIyA upara vaNIne (ka). khATalA upara pATIyuM nAkhyuM hoya. bahu hoziyAra hoya. dhULeya thAya nahi ema kahe che ahIM to. AhAhA...! mumukSu :- amArI ekeya vAta Apa nahi mAno. uttara :- tamArI ekeeka vAta badhI joI che. badhI najare joI che tyAM parIkSA paNa karI che, hoM! AhAhA...! ahIM kahe che ke, ahIM I kahe che, juo! pariNAma che te ja nizcayathI karma che..." karma eTale kArya. dareka paramANu ne dareka AtmAmAM te kSaNe thatA tenA pariNAma-paryAya te karma nAma kArya kahevAmAM Ave che. te te dravyanuM te kArya che ema siddhAMta che. AhAhA...! bhASA to sAdI che paNa bhAva (gaMbhIra che. A bhAva to ghaNI vAra AvI gayelA che, A kAMI bahu sUkSma nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? have Ave che, ane "ra: parimina: va bhaveta, parastha na mavati e "pariNAma potAnA AzrayabhUta pariNAmIno ja hoya che........ AhAhA.! juo! vikArano Azraya AtmA che ema ahIM kahe che. mumukSu :- azuddhanizcayanaye kahevAya. uttara :- vastusthiti che ne e? puNya-pApanA pariNAmano Azraya jIva che. e jIva pariNAmina e pariNAmI jIva eno e pariNAma che. kemake pariNAmIne Azraye pariNAma thAya che. AhAhA...! samajAya che kAMI? che ne? "sa: pariNAminaH va ma e to pariNAma potAnA AzrayabhUta." dekho...! vikArane paNa pariNAma gaNIne jIvanA AzrayathI thAya tema kahyuM che. AhAhA... karmane laIne nahi. jIvamAM vikAra thAya te pariNAma pariNAmInuM che. pariNAmI eTale padArtha, te tenuM pariNAma che. kema? e pariNAma pariNAmIne Azraye thayela che. nimittane Azraye thayela nathI. AhAhA.! puNya ne pApa, dayA ne dAna, kAma, krodha bhAva thAya ke hiMsA, jUThuM Adi A kAma karuM e bhAva, pariNAma pariNAmInuM pariNAmI eTale dravya, te te dravyane Azraye te pariNAma thAya che. AhAhA.. samajAya che kAMI? have ahIM kahe che ke, tame be bhegA mAno to tamAruM anekAMta kahevAya. eka ja mAno to ekAMta kahevAya, ema e loko kahe che. ahIM kahe che, ekAMta che e ja samyapha che. AhAhA.! samyak eTale satya. ": pariNAminaH iva mata' joyuM? e pariNAma potAnA AzrayabhUta pariNAmIno ja." "va" che ne? "va mave. AhAhA...! vikAranA pariNAma pariNAmI AtmAne Azraye ja che. AhAhA...! ema dharmanA pariNAma samyagdarzana, jJAna Adi dharmanA pariNAma pariNAmI nAma AtmAne Azraye ja che. AhAhA...! samajANuM kAMI? AnI moTI takarAra che. eka dravya bIjA dravyanuM kare. hamaNAM eka olI Arjika che ne? e paNa ahIMnA viruddhanuM khUba
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 211 317 nAkhe che. eka dravya bIjA dravyanuM na kare e nahi. ekAMta che. kare. e paNa sAMbhaLanArA paNa kevA digaMbaranA sAMbhaLanArA enA jevA. kAMI vicAra kare che ke, A zuM kahe che? eka dravya bIjA dravyanuM kare. na kare to A karmane laIne vikAra thAya che, ema kahe che. karmanA pariNAmano Azraya paramANu. karmanI avasthA thavAmAM te pariNAmano Azraya te pugala teno Azraya che), rAga Azraya nahi. AhAhA.! samajAya che kAMI? AhA...! cha kAraNe jJAnAvaraNIya baMdhAya. e ja kAraNanA pariNAmano karma karyA pariNAmI. e cha prakAranA pariNAma je jJAnAvaraNIya baMdhanamAM nimitta che) e pariNAmano Azraya AtmA ane te kALe jJAnAvaraNIya je baMdhAya to e jJAnAvaraNIyanA pariNAmano Azraya tenA paramANu (che). AhAhA.! A to sIdhIsAdI bhASA che, emAM kaMI bahu jhINuM nathI. be vAta thaI. kaI be vAta? ke, pariNAma te kArya che-e eka vAta. ane te pariNAma pariNAmIne Azraye che, e be vAta. be siddhAMta thayA. AhAhA..! e bIDI vALe che ne? zeThA bIDI. bIDI. to kahe che ke, e pariNAma je Ama thayA bIDInA pariNAma, e tenuM kArya che, bIDInA rajakaNanuM ane te pariNAma te rajakaNane Azraye thayelA che. e AMgaLInA Azraye thayA che ema nathI. AhAhA. have A dAktaro iMjekzana Ape ne? nADa jove ne A nADa? olI raga Ave raga, nAkhavA mATe. e.I.! tapAse ke nahi? kahe che ke, Ama je khADo paDyo e pariNAma e paramANunuM kArya che, AMgaLInuM nahi. samajAya che kAMI? AhAhA...! bhAre kAma. mumukSu :- dhaMdhA kema cAlaze? uttara :dhaMdho koNa kare che? abhimAna kare che. zeThA ame karIe chIe. bahu karyuM che ne abhimAna. sAyakalamAM pharI pharIne pachI paisA bhegA karyA che, ema sAMbhaLyuM che. e pote sAyakala upara jAtA hatA. paisAnA paramANuo ahIMyAM Ave e pariNAma e paisAnuM karma che ane te pariNAma te paisAnA rajakaNane Azraye thayela che. bIjAe tyAM paisA pedA karyA ne lAvyo che ne mUkyA che e vAtamAM mAla kAMI nathI. AhAhA.! hai? paNa e to darekane anAdithI che ne AhAhA...! Avo mArga. be bola thayA. kyA be bola thayA? kyA be bola thayA? bolAya gayA, hamaNA bolAya gayA. e nahi. nahi. nahi. enuM dhyAna nathI. vAta karI hamaNA kahI gayA ke, eka pariNAma je dareka dravyanuM che te tenuM kArya che-eka vAta. ane te pariNAma pariNAmIne Azraye che te bIjI vAta. ema ne ema cAlyuM Ave che, bhASA tame samajo ke, jANe ApaNe samajIe chIe ne ema ne ema cAlyuM Ave che. ema nathI. mumukSu :- e bhAva pakaDe che, kahetA na AvaDyuM. uttara :- A bacAva kare che tamAro. AhAhA.. strI che eno je AtmA che ene
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 kalAmRta bhAga-6 je rAga thayo te rAganuM pariNAma te karma che ane te rAganuM pariNAma karma te tenA AtmAnA Azraye thayela che. enA patinA Azraye rAga thayelo che ema che nahi, ema kahe che. AhAhA... samajANuM kAMI? A to be siddhAMta che. AhAhA. A kArakhAnA badhA calAve che ne? e kArakhAnAnI je paryAya thAya che e pariNAma te kArakhAnAnA rajakaNanuM karma nAma kArya che. kaho, "vajubhAI! A "vajubhAInuM kArakhAnuM yAda AvyuM. AvyA hatA ne tyAM AhAhA...! kaho, samajANuM kAMI? mAthuM bhAre, Ama saMco cAle, pelo mANasa Ubho hoya te Ama calAve to kahe che ke, e saMco cAlavAnA pariNAma che e kArya che. konuM ke, e paramANunA Azraye thayela che. bIjAnI AMgaLIne Azraye thayela nathI. AhAhA...! AvuM svarUpa ja tattvanuM che. have ene jyAM-tyAM abhimAna... abhimAna... abhimAna... huM karuM huM karuM e ja ajJAna che, zakaTano bhAra jema zvAna tANe... AhAhA...! be bola thayA. ahIMyAM vikArano Azraya paNa AtmA lIdho. AtmA to dravya-guNe zuddha che. paNa eno artha che ke, e dravyanI paryAya dravyane Azraye thayela che, eTaluM. e koI parane Azraye thayela che ema nathI. eTaluM. zuM kIdhuM che? vikAra che e dravya-guNamAM to che nahi. tyAre dravya-guNane Azraye vikAra thAya e zI rIte? paNa eno artha ke e dravya-guNanuM lakSa to ene tyAM che nahi, enuM lakSa para upara che, paNa chatAM e dravyanA pariNAma dravyathI-enAthI thayelA che, ema. zuM kIdhuM samajANuM kAMI? dravya-guNa je che e to zuddha caitanya AnaMdakaMda che. have emAMthI rAga utpanna thAya e to duHkha che. duHkhano Azraya koNa? ke, AtmA. AtmA to AnaMda svarUpa che, jJAna svarUpa che. mumukSu :- e to ajJAnIne. uttara - paNa chatAM ajJAnIne paNa e duHkhano Azraya che ema kahevuM che. jemAM AnaMda che e AtmA. eTale e enI cIja che ne akhaMDa? ema gaNavuM che. AhAhA...! kharekhara to e pariNAma je rAganA ke duHkhanA thAya teno kartA ane Azraya te pariNAma ja che, paNa ahIMyAM e pariNAma paradravyane Azraye nathI thayelA eTaluM siddha karavA potAnA Azraye thayelA che ema kIdhuM che. AhAhA...! samajANuM kAMI? mumukSu :- adhikaraNa. uttara :- AdhAra. nahitara adhikaraNa to paryAya pote ja che. AhAhA..! be. '(anyanA pariNAmano anya Azraya nathI hoto);" dekho AtmAnA rAganA ne dharmanA pariNAmano Azraya para nathI. AhAhA...! deva-guru ne dharmanI vANI e AtmAnA dharmanA pariNAma ane Azraye thayA, ema nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI sAMbhaLatA zabda kAne paDatAM ene je jJAnanA pariNAma thAya te pariNAma te te AtmAnuM karma che,
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 211 319 e vANInuM kArya nathI. AhAhA...! AvI vAtuM che. samajANuM? e vANInI paryAya kAne paDI mATe tyAM jJAnanA pariNAma thayA ema nathI. e pariNAmanuM kArya te te AtmAnuM che ane te AtmAne Azraye thayelA pariNAma che, vANIne Azraye ke bhagavAnane dekhyA mATe emane Azraye e pariNAma thayA ema nathI. bhagavAnanA pratimAnA darzana thatAM je zubhabhAva thAya te zubhabhAva e jIvanuM karma che ane te zubhabhAva jIvane Azraye thAya che, e pratimAnA Azraye nahi. mumukSu :- nimitta to thAya ne? uttara :- paNa nimittano artha ja I che ke, kArya enAthI thatuM nathI. eno artha tyAre nimitta kahevANuM. mumukSu :- gurune Azraye thAya. uttara :- gurune Azraye paNa enA dharmanA pariNAma na thAya, ema ahIM to kahe che. traNalokanA nAtha samavasaraNamAM birAjatA hoya, devo cAmara DhALatA hoya paNa ene Azraye enA zubha bhaktinA pariNAma thAya? nA, nA. AhAhA.. evI vAta che. tyAre paNa potAne Azraye jo zubhabhAva thAya to A pachI A maMdira-baMdira karAvo cho zuM karavA? ema koIka kahe. pustakane Azraye paNa jJAna thAtuM nathI ema ahIM kahe che. mumukSu :- to pachI tame vAMco cho zuM karavA? uttara- koNa vAMce che? e bhASAnA pariNAma to bhASAne kAraNe thayA ane ahIMyAM pariNAma je thAya e AtmAne Azraya thayA, Ane "pustakane) Azraye thayA nathI. AhAhA... A pustaka che enAthI ahIMyAM jJAnanA pariNAma thayA nathI. e jANavAnA pariNAma e AtmAnuM karma che ane e pariNAma pariNAmInuM che, AnuM nahi. AhAhA.! samajANuM kAMI? be (bola) thayA. trIjo bola. "vaLI." "rma rU na mati' 'karma karyA vinA hotuM nathI..." kArya-pariNAma karyA vinA hotuM nathI. trIjo bola. be bola thayA ne? ke, pariNAma, dareka AtmAnA vartamAna pariNAmarUpI pariNAma te tenuM kArya che ane te kArya tenA dravyanA Azraye thayela che-be vAta. ane trIjI vAta-have e pariNAma karyA vinA hotA nathI. samajANuM kAMI? AhAhA.! che? "rma skUzUnya rU na mavati e karma nAma pariNAma karyA vinA hotA nathI. AhAhA! kartA enA dravyane TharAvavuM che ne? kharekhara to enI paryAya ja kartA che. rAgAdinI paryAya ja kartA che, guNa-dravya kyAM kartA che? paNa enuM avalaMbana che ne tyAM? dravyanuM avalaMbana che ne ene potAne vikAramAM eTaluM basa. Azraya karavo eTale tyAM dravya-guNano Azraya kare che to vikAra (thAya cheema ahIM levuM nathI, paNa enI paryAyamAM ene avalaMbe thAya che eTale dravyane avalaMbe thAya che. enI potapotAnI paryAyanuM
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 kharekhara to avalaMbana che. mumukSu : kharekhara' zabda... uttara :- i kharekhara eno artha che. i A kahevuM che, te mATe to khulAso karyo. enI sattAnuM tyAM avalaMbana che, 52sattAnuM avalaMbana nathI, eTalI vAta. haiM? e apekSA che. AhAhA..! A to lojIka-nyAya che. eka paNa nyAya phare to AkhuM tattva pharI jAya. A to sarvajJa bhagavAna trilokanAtha eNe joyelA nyAyo che badhA. AhAhA..! hoziyAra mANasa hoya mATe A dukAnanuM badhuM kAma vyavasthita karI zake che e vAta taddana jUThI che, ema kahe che. haiM? kalAmRta bhAga-6 mumukSu :- nokara ThoTha rAkhavo. uttara :- nokara ThoTha hoya toya kAma nathI thatuM, e ThoTha che mATe nathI thatuM ema nathI. pa2nuM kAma sAruM nathI thatuM, e A ThoTha nokara che mATe sAruM nathI thatuM, ema nathI. AhAhA..! mumukSu :- rAkhavo kevo? uttara H- kone rAkhe ne koNa mUke? AhAhA..! AkarI vAtuM, bApA! A to badhA siddhAMto che. ekadama siddhAMta che). AhAhA...! dareka padArthanI vartamAna dazA te te tenuM pariNAma, te tenuM kArya ane te kArya tenA dravyane Azraye thAya ane te pariNAmanA kartA vinA pariNAma hoI zake nahi. AhAhA..! IzUnyaM da na mavati dareka padArthanA pariNAmamAM karma e pote kArya hovA chatAM e pariNAma karyAM vinA na hoya. AhAhA..! samajANuM kAMI? trIjo bola thayo i. cotho bola. A gAthA muddAnI 2kamanI che. cotho bola. 'vastunI ekarUpe sthiti (arthAt kUTastha sthiti) hotI nathI...' i zuM kahe che? ke, mANasane ema lAge ke A agni AvI eTale A pANI UnuM thayuM. to kahe che, nA. e UnA pANInA pariNAma e karma che ane e karma kArya che te pANIne Azraye thayela che, agnine Azraye nahi. eka vAta. ane te pariNAma karyAM vinA hoya nahi mATe e pANInA paramANu ja enA kartA che, be vAta. tyAre (koI) kahe ke, (pANI) pahelA ekadama ThaMDuM hatuM ane agni AvIne ekadama UnuM thayuM. pahelI ThaMDI avasthA hatI, agni AvIne UnuM thayuM. (to kahe che), vastunI sthiti ekarUpa rahetI nathI mATe UnuM thayuM che. agni AvI mATe UnuM thayuM che ema nathI. samajANuM kAMI? vastunI sthiti-avasthA ekarUpa rahetI nathI. sthiti-avasthA kSaNe kSaNe badale che mATe te pANI UnuM thayuM ema dekhAya che, paNa agnine laIne pANI UnuM thayuM, ema ame dekhatA nathI ane ema che nahi. AhAhA..! samajANuM kAMI? lAkaDI che, eka lAkaDI. have ene Ama bIjo vALe che. tyAre kahe ke, e avasthA
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 211 321 che e zuM che? e pariNAma che, kArya che. kone Azraye (thayA)? e lAkaDIne Azraye (thayA). Ama AMgaLI karI mATe nahi. be (vAta thaI. trIjuM, karyA vinA e paryAya thaI nathI. traNa. tyAre kahe ke, pahelI sIdhI avasthA hatI ane Ama thaI e kevI rIte thaI? enI sthiti ekarUpa na hoya mATe. bIje samaye bIjI thavAnuM kArya hoya mATe e thAya che. AhAhA...! samajAya che kAMI A lAkaDI che, juo! have A nIce hatI ane Ama UMcI thaI. to kahe che ke, e pariNAma che enA e enuM karma che, e paramANane Azraye karma che ane karyA vinA e pariNAma hoya nahi ane e pariNAma thayA pahelA nahotA ane Ama thayA enuM kAraNa zuM? ke, vastunI sthiti ekarUpa na hoya. bhinna bhinna sthiti hoya mATe bhinna bhinna sthiti dekhAya che. e paranA nimittathI bhinna bhinna sthiti che ema nathI. samajANuM kAMI? kaho, "cImanabhAI ! A zuM tamAruM badhuM sTIlanuM kArakhAnuM..? mumukSu :- gurudevA ahIMyAM koI nA nahi pADe. uttara :- paNa eNe nirNaya karavo paDaze ke nahi? ema kahe che ke, ahIM koI nA nahi pADe, paNa tyAM jAya tyAM... kyAM jAya ne koNa Ave? AhAhA..! AvI vAta eNe nakkI karavI paDaze, bhAI! mumukSu - dhyAna rAkhavA mATe to muMbaIthI AvyA che ane Apa tenI nA kaho cho to karavuM zuM amAre? uttara :- te te vakhatanA te pariNAma atyAre thAya che, te pariNAma te te dravyanuM kArya che ane te pariNAma te dravyane Azraye thayelA che ahIMnA sAMbhaLavAne Azraye thatA nathI ane te pariNAma karyA vinA hotA nathI, eno AtmA e pariNAmano karyA che. tyAre kahe ke, jyAM sthiti bIjI hatI ane ahIM bIjI) thaI enuM zuM? to kahe che, e to enI sthiti ekarUpa rahe nahi mATe bIjA pariNAma thayA. samajAya che kAMI? tyAM "muMbaImAM hatA tyAre bIjA pariNAma hatA ane ahIM bIjA pariNAma che, mATe ahIMne laIne kAMI asara che? ahIMnI kAMI asara nyAM che? ke, e karma ahIMnuM che ke, nA. kAraNa ke sthiti ekarUpa rahetI nathI, bIjI sthiti thaI che. mATe bIjI sthiti thaI mATe paranA nimitte thaI e vAtamAM mAla nathI kAMI. samajANuM kAMI? AhAhA! ghare beThA (tyAre) pariNAma kaMIka hatA ane maMdira AvyA ne bhagavAnanA darzana thayA ne pariNAma bIjA thayA. tyAre kahe che ke, e pariNAmamAM kAMIka kAraNa kharuM ke nahi e? nA. enI sthiti ekarUpa na hoya eTale bIjI sthiti, bIjA pariNAma thayA che. AhAhA...! kaho, hIrAbhAI'! AvI vAtuM che. huM mumukSu :- parivartana thayuM che. paryAyamAM thayuM ke dravyamAM?
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 kalazAmRta bhAga-6 uttara :- paryAyamAM thayuM. e dravya karyuM ema kahevAya. che to paryAyanuM. paryAyamAM ja kartA badhuM che. e to vAta thaI gaI ne. mahA siddhAMta A ke, dareka cha dravya che te dravya ne guNa to kUTastha dhruva che. have enI paryAya je samaye samaye thAya che e paryAya paryAyanI kartA, paryAya tenuM kArya, paryAya paryAyanuM kArya. eka samayamAM cha bola paryAyamAM lAgu paDe che. A siddhAMta jo nakkI kare to paranI sAthe kAMI saMbaMdha na rahe, ene laIne thAya che e vAta che nahi. dravya-guNane laIne paNa paryAyanuM SakArakanuM pariNamana nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? vargIjI sAthe e ja moTI carcA thaI hatI no moTA vAMdhA UThyA. kAraNa ke e loko to ema mAne karmane laIne thAya, karmane laIne vikAra thAya. tyAM ekadama mUkyuM. eka bhAIe pakaDyuM barAbara, phUlacaMdajIe. badhAya sAMbhaLanArA hA pADatA hatA. "phUlacaMdajI e kahyuM, svAmIjI ema kahe che, AtmAmAM vikRta avasthA thAya te karmane laIne nathI. nizcayathI SakArakarUpe pariNamana paryAyanuM che mATe paranA kArakanI apekSA nathI mATe thayelA che. samajANuM kAMI? zeThiyAne kyAM bhAneya hatuM? jaya nArAyaNA mAthe beThA hoya enI hA pADe. nirNaya karavAnI kyAM navarAza che ? paisAmAM nA pADe che, tamArA bApane mArA bApe olA bhavamAM pAMca lAkha ApyA che. to kahe), nahi. zeThA hai? mumukSu - nirNaya karAvavAvALA na maLe to kevI rIte karIe? uttara :- ahIM to e kahe che ke, nirNayanA pariNAma to potAnA che, bApA! AhAhA...! nirNaya karavAnA pariNAmanuM kArya to enuM potAnuM che. kaho, "navaraMgabhAI'! AhAhA...! AvuM mumukSu :- DaoNkTare dardIne jovo ke na jovo? uttara :- A DaoNkTara rahyA. AhA. bhAva kare, I bhAvanuM karma to e jIvanuM che. AhAhA.! mumukSu :- Ama be dravyanI bhinnatA kare ene samyagdarzana thAya ke nahi? uttara - eTalI bhinnatAthI eka mithyAtvamAM eka bhAgano abhAva thAya. mithyAtvanA ghaNA prakAra mAMhelo. mumukSu :- pravacanasAramAM kahe che ke, be dravyanA be svarUpa astitva bhinna jANe ene samyagdarzana thAya. uttara :- emAMthI eka ja prakAra nahi, pAcho rAgathI lAbha thAya evI mAnyatA aMdara rahe (to) zalya rahI gayuM. emAM kahyuM che, "baMdha adhikAramAM, "samayasAramAM. A jIvane huM bacAvI zakuM chuM, mArI zakuM chuM e mithyAtva che. tyAre tyAM lakhyuM che ke, eka mithyAtvano A eka bhAga che. ema lakhyuM che. "samayasAra, jayacaMdrajI paMDite artha karyo che. AkhuM
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 211 323 mithyAtva che. emAM mithyAtvanA to ghaNA prakAra che e mAMhelo A eka bhAga che. samajANuM kAMI yathArthapaNe rAgathI bhinna paDI jAya to thaI rahyuM, to ene badhuM chUTI gayuM. AhAhA...! mumukSu - rAgathI bhinna paDyo kyAre kahevAya? uttara:- aMdarathI anubhavano AnaMda Ave tyAre kahevAya. rAgano svAda che te palaTIne AnaMdano svAda Ave tyAre bhedajJAna thayuM kahevAya, tyAre enuM kArya thayuM. chatAM e pariNAma enuM karma che ane te pariNAma-bhedajJAnanA pariNAmano kartA jIva che, enA Azraye thayela che. AhAhA...! samajANuM kAMI? gaMbhIra vAta che, bApu! A to. saMpradAyamAM to A dayA pALo, karo A, vrata karo, jAo! goTegoTA che badhA UMdhA. AhAhA.! zuM thayuM che cotho bola? vastunI ekarUpe sthiti arthAtu kUTastha sthiti hotI nathI. pariNAma badalyA, A saMyoga nimitta Avyo ane ahIM pariNAma badalyA mATe tamane ema lAge ke A nimittathI badalyA che, ema nathI. enI sthiti ekarUpa rahetI nathI mATe te badalyA che. samajANuM kAMI lyo! tANIne bolo, haLavethI bolo. kahe che ke, e haLavethI bolo je bhASA nIkaLI che e paryAya paramANune Azraye nIkaLI che. tyAre kahe ke, pahelI paryAya evI nahotI ne A thaI mATe haLavethI bolo e AtmAe jANyuM mATe thaI ke nahi? ke, nA. e paramANunI sthiti bIje samaye bIjI thavAnI hatI, sthiti pheraphAra thavAnI che mATe thaI che. AhAhA...! juo to kharA siddhAMtA mumukSu :- e loko dalIla kare che ke pariNamana svabhAvanI ame kyAM nA pADIe chIe? pariName che. guNa pariName che e nimittakRta che. uttara :- I vAta ja jUThI che, zuM kahe che ahIM. mATe kahe che. mumukSu :- pariNamanamAM amane vAMdho nathI. uttara :- pariNamana paryAya sthiti badalI e sthiti badalavAne kAraNe badalI che. mumukSu :- pariNAmano niyAmaka nimitta che. uttara :- niyAmaka AtmA che. mumukSu :- to pariNAma sApekSa thayuM, nirapekSa na rahyuM. uttara :- nahi, nahi, nahi. nirapekSa che). nimittanI apekSA che ja nahi. ho nimitta. mumukSu - ~ zakoruM banAvuM. uttara :- banI zake nahi traNakALamAM. zAkoruM koNa banAve? ne ghaTa koNa banAve? mumukSa :- dalIla ema kare che. uttara :- kahe che ne, kahe che. mATInuM koruM banAvavuM hoya to banAvI zakAya, ghaTa banAvavo hoya to banAvI zakAya. e to ApaNe khANIyA carcAmAM che. khANIyA carcA.
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 kalAmRta bhAga-6 kapaDuM lAvyuM paNa darajI hamaNA na sIve to kapaDuM paDayuM rahe. sIvavAno bhAva thAya tyAre kapaDAnuM kArya thAya. juo! ene laIne thAya ke nahi? e vAta ja khoTI che. kapaDAnuM Dagalo Adi kArya jyAre thavAnuM hatuM tyAre te kArya te kapaDAnA paramANuthI thayeluM che. soyathI nahi, saMcAthI nahi. e khANIyA carcAmAM nAkhyuM che. olA sAmA vatI. phUlacaMdajInI sAme. juo! A kapaDuM sIvavA ApyuM paNa olo hamaNA lagnanA kAmamAM hato to kapaDuM paDyuM rahe. e kyAre thAya? ke, eno bhAva thAya tyAre kapaDAno Dagalo thAya. e vAta taddana jUThI che. e kapaDAmAMthI Dagalo ke paheraNa thavAno je samaya hato te samaya Avye potAthI thAya che. AhAhA...! mumukSu:- je samaye thavAno hato e samaye e ja thAya e A siddhAMtamAM kyAM Ave che? uttara :- emAMthI nIkaLyuM. eka ja samaye thAya, te samaye thAya. mumukSu :- pariNAma thAya. uttara :- pariNAma kaho. mumukSu :- A ja pariNAma thAya. uttara :-- A ja pariNAma thAya. mumukSu :- I AmAM kyAM AvyuM? uttara :- A karma enuM che mATe. mumukSa :- e to karma eka, paNa e uttara :- e ja Ave. mumukSu :- I A siddhAMtamAMthI ema nIkaLe che? uttara :- nIkaLe che. sthiti phera kema kIdho ke, eno pariNAmano je kALa che te prakAre bIjo Avyo. e sthitinA phere Avyo che, parane kAraNe nahi. mumukSu - e ja pariNAma...... uttara :- eka ja pariNAma thAya, e je thavAne kALe je thavAnuM te che AmAM nIkaLe che. sthiti' zabda che mATe vAparyo che. badalyuM kema? ke, te te kALe sthiti thavAnI nahotI ane sthiti pharI te kALe ... tyAre pharyuM. AhAhA...! AkaruM (che). duniyAthI to AkaruM che, bhaI! AkhI vAta ja. moTI zraddhA phera, ugamaNI-AthamaNI. AhAhA..! joyuM? "vastunI ekarUpe sthiti nathI mATe palaTyuM che ane palaTavAno kALa eno e jAtano e samayano hato mATe palaTyuM che. AhAhA...! janmakSaNa gaNI che. zeyano svabhAva-102 gAthAmAM. zeya nAma cha dravyano evo svabhAva che ke tenI paryAya tene janmakSaNe utpattine kALe ja te utpanna thAya. AhAhA.! samajAya che kAMI? AhAhA.! keTalA niyamo mUkyA che! AhAhA.!
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-211 325 ahIM to kahe che, eNe eka dayAnA bhAva karyAM ane tyAM zAtA vedanIya baMdhANI. to kahe, A pariNAmathI zAtA vedanIya baMdhANI ke e zAtA vedanIyanA pariNAmanuM karma che i 52mANunuM che ke A dayAnA bhAvanuM che? AhAhA..! phoTo pADe che sAme lyo! sAme siMha cAlyo jAya che. siMhanA phoTA pADe che, seMkaDo siMha hoya che ne pADe che. to i phoTAnA rajakaNa nyAMthI Ave che? ane ahIMyAM rajakaNamAM e nimitta thayA mATe ahIM phoTo paDyo che? ke, nA. A vAta! e rajakaNo tyAM che tenA phoTA paDavAnA pariNAma-karma te rajakaNanA 52mANu che ene Azraye thayela che, sAmAne Azraye nahi. evuM ja paDe che e to potAnA 52mANunI paryAyanI yogyatAthI ema paDe che. sAmAne kAraNe nahi. have A vAta kyAre bese! AhAhA..! olo jarI Ama kare te aMdara dekhAya chatAM ene kA2Ne tyAM phoTo nathI paDyo, kahe che. AhAhA..! e kSaNanA te paramANu te rUpe piraNAmarUpI karmane karyAM tethI te phoTo te rIte paDyo che. lyo, zeTha! tamAro dIkaro che ne phoTo pADanAra? AhAhA..! paNa ene sAMbhaLavAno prema thayo che. phoTo pADe che. AhAhA..! ane tyAMnA rajakaNa (ahIM) Ave to to olo sUkAya jAya. zuM kahyuM? 'AphrikA'mAM siMhanA ToLA hoya che, seMkaDo siMha, seMkaDo. eTale phoTo, philma pADavA jAya. e pAMca-pAMca, dasa-dasa lAkhanI eka moTI moTara hoya ane loDhAnA ADA saLiyA hoya. ahIM kAca hoya. eTale olo siMha Ave to saLiyA sudhI AvI zake, aMdara na gI zake. aMdara na AvI zake. evI moTI (moTara hoya). seMkaDo siMha ane nAnA baccA cAlyA jatA hoya. tyAM to seMkaDo paDe. tyAMthI paramANu Ave che? ane tene laIne ahIM phoTAnA paramANu philma paDe che? tyAM to bahu philma pADe. olA bhAge toya Ama pADe. moTI philma. eka seMkaDamAM zuM kahe che? ApaNe ahIM pADIe chIene hamaNA? traNa miniTamAM nahi kAMI kIdhuM? AThasono kharca. ahIM philma pADIne? bhAIe. 'kAMtibhAI moTANI'. eka kalAka 69 miniTa, ema kAMIka kIdhuM. hamaNAM vIsa hajAra kharcyA. moTANI'. meM pUchyuM, traNa miniTa philma pADyuM teno kharca) keTalo? ke, AThaso rUpiyA. traNa miniTanA AThaso. philmanA. to ahIMnA paramANu tyAM paDe che? AhAhA..! bhAre gajaba vAtuM che. A to nimitta che. nimitta che eTale nyAM kAMI ene laIne thAtuM nathI. tyAre to nimitta kahevAya che. AhAhA..! nyAMnA paramANuo e vakhate te pariNAma ekarUpa rahevAnI sthiti nahotI eTale pahelI sthiti bIjI hatI, bIjI sthiti te kALe thavAnI te sthiti badalIne thaI che. AhAhA..! duniyA sAthe to vAMdhA UThe badhA. paMDito paNa vAMdhA UThAve che ne? koI padravyanuM kAMI kare nahi (ema mAne) e digaMbara jaina nathI, jAo! ThIka bApA! AhA..! e indaura'mAM paMDito vacce carcA thaI hatI. pacAsa paMDita vacce. paradravyanuM karI zakAya nahi ema mAnanArA digaMbara jaina nathI. karI zakAya che. lyo, ThIka! ahIM nA pADe che. digaMbara dharma e nA
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 kalazamRta bhAga-6 pADe che. eka dravyanA pariNAma bIjA dravyathI thAya nahi. AhAhA...! evI vAta che. hotI nathI." zuM kIdhuM? "vastunI ekarUpe sthiti (arthAt kUTastha sthiti) hotI nathI (kAraNa ke vastu dravyaparyAyasvarUpa hovAthI sarvathA nityapaNuM bAdhAsahita che);" e badale che. e nitya vastu che e badale che e badalavAno pariNamana svabhAva che. nitya to nitya ja che. AhAhA. paNa pariNamanamAM badalavAno potAne laIne, paryAyanA svabhAvane laIne badale che. mATe nimitta AvIne badalatuM tane dekhAya e tane jUThuM dekhAya) che. ahIM eka jaNo kaheto hato ke, ame ahIMyAM beThA chIe emAM AvA pariNAma thAya che, jyAM bhagavAnanI jAtrA karavA joIe tyAM amArA pariNAma kevA thAya ane tame kaho ke, parathI kAMI thAya nahi. samajANuM? bApA! paNa tyAM tu gayo, tyAM je pariNAma thayA e pariNAmano eno kALa hato, e sthitino. te kAraNe e pariNAma thayA che, bhagavAnathI nahi. AhAhA...! AvuM AkaruM kAma paDe. A pustaka che. kIdhuM ne? pustakane page lAge, lyo. e pustakane page lAgavAnA pariNAma ene laIne thayA che? pustakane laIne (thayA che? pustaka pustakanA pariNAmano kartA che. olo je page lAge che enA pariNAmano kartA to e jIva che. e pustaka to nimitta che. eTale pustakathI ene vaMdana karavAnA pariNAma thayA che, bilakula nahi. AhAhA.! A bhaNatara bIjI jAtanuM che, zeThA A bIjI jAta che. traNalokanA nAtha tIrthaMkaradeva, AhAhA..! sarvazadevanI nizALa che A to. sarvajJadevanI A to nizALa che. eNe bIjuM badhuM bhaNatara bhUlIne A karavuM paDaze. AhAhA. mumukSu - vastunI sthiti ekarUpe na rahetI hoya... uttara :- ekarUpe na ja rahe. zuM kahyuM? mumukSu :- vastunI sthiti ekarUpe na rahetI hoya to dhyeya kone banAve? uttara - kone banAvavuM che? paryAya paryAyanuM dhyeya che. paryAyane paramArthe to dravya-guNano paNa Azraya nathI. bahu jhINI vAta, bApa! dharmanI paryAya thAya tenuM dhyeya bhale dravya (ho) paNa e paryAya dravyane aDatI nathI. dhyeyano artha phakta Ama lakSa karyuM eTaluM. paNa lakSa pharyuM e paNa paryAyanI tAkAtathI karyuM che, dravyanI tAkAtathI nahi. jhINI vAtuM bahu bApu! AhAhA...! vItarAgamArga, jinezvara trilokanAtha paramAtmAno mArga kyAMya che nahi evo. koI sthAnamAM, ThekANe (nathI). atyAre badho pheraphAra pheraphAra thaI gayo. AhAhA...! pariNAmano eno te te kALa che, janmakSaNa che) tethI te pariNAma thAya che. paranuM lakSa karyuM mATe tyAM pariNAma thayA ema nahi. samajANuM kAMI? ghare pariNAma hatA strInA lakSe ane bhagavAnanA darzanamAM gayo tyAre bIjA pariNAma thayA. mATe pariNAma bhagavAnane laIne thayA che ema nathI. ane strI vakhate je rAganA
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 211 327. pariNAma thayA te strIne laIne thayA che, ema nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI vastu dravyaparyAyasvarUpa hovAthI sarvathA nityapaNuM bAdhA hita che); mATe...." "tata prava r mavatu' "vastu pote ja potAnA pariNAmarUpa." AhAhA! A saravALo. dareka vastu pote svaya. svayaM potAnA pariNAma eTale paryAyarUpa karmanI kartA che. karma eTale kArya. potAnA paryAyarUpI kAryanI kartA che e nizcaya siddhAMta che). AhAhA...! A to gujarAtI samajAya evuM che, A to sAdI bhASA che. AhA...! cAra siddhAMta kahyA ke, dareka dravyanuM je pariNAma che tene karma-kArya kahevAmAM Ave che-eka vAta. te kArya te dravyanA Azraye che, parane Azraye nahi-be vAta. te kArya kartA vinA hotuM nathI mATe karanAruM te tenuM dravya che-e trIjI vAta. ane te pheraphAra lAge che, nimitta AvIne tane pheraphAra lAge che to e to enI sthitino pheraphAra che mATe pheraphAra thAya che. A to samajAya evuM che. A tamArI lAdI-phAdInuM kAMI karI zakato nathI evuM badhuM AmAM Ave che. AhAhA.! e eka zloka thayo. eka zlokamAM keTaluM bharI dIdhuM che! AhAhA...! olA kahe ke, jJAnAvaraNIyano kSaya thAya mATe kevaLajJAna thAya. zAstramAM nathI kahetA? cAra karmano nAza thatA kevaLajJAna thAya. ahIM nA pADe che. ene laIne nahi. kevaLajJAnanA pariNAma thavAne kALe potAne kAraNe e potAnuM karma ane kArya che. eno kevaLajJAnano bahu Azraya levo hoya to e AtmA che. karmanuM khasavuM thayuM mATe kevaLajJAna thayuM, ema nathI. AhAhA...! A te kAMI (vAta che). jJAnanI aMdara je hiNI ane vRddhi dazA dekhAya che e jJAnAvaraNIya karmano udaya che mATe hiNI dazA dekhAya che ane jJAnAvaraNIyano kAMIka kSayopazama che mATe ahIM kSayopazama vizeSa dekhAya che ema nathI. AhAhA...! A moTI carcA te di "varNIjI sAthe thaI hatI. ane emAMya lakhyuM che ne ke, ochuMvatuM jJAnAvaraNIya karma vinA potAthI thAya che, ema kAnajIsvAmI kahe che. nahi. jJAnAvaraNIya karmane laIne ochuMvattuM thAya che. ahIM nA pADe che. jJAnanuM ghaTavuM ke vadhavuM e pariNAma potAnuM kArya che, enA kAryano kartA dravya che. ekarUpe sthiti nathI mATe te thAya che. AhAhA.! ane karyA vinA thatuM nathI eno kartA pote che, hiNI ke adhikano, karma nahi. jJAnAvaraNIya karma khasyu mATe ahIM kSayopazama thayo ane aMdara udaya vizeSa rahyo mATe ahIM kSayopazama ghaTyo, ema nathI). AhAhA! AvI vAta che. vizeSa kaheze, lyo! (zrotA :- pramANa vacana gurudevA)
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 kalazAmRta bhAga-6 pRthvI) bahirjuThati yadyapi sphuTadanantazaktiH svayaM tathA'pyaparavastuno vizati nAnyavastvantaram / svabhAvaniyataM yataH sakalameva vastviSyate svabhAvacalanAkulaH kimiha mohitaH klishyte||20-212||) khaMDAnvaya sahita artha :- jIvano svabhAva evo che ke sakaLa zeyane jANe che. koI mithyAdRSTi jIva evuM jANaze ke zeyavastune jANatAM jIvane azuddhapaNuM ghaTe che. tenuM samAdhAna ema che ke azuddhapaNuM ghaTatuM nathI, jIvavastuno evo ja svabhAva che ke samasta jJeyavastune jANe che. ahIMthI zarU karIne evo bhAva kahe che-" svamAnanAneH mohitaH phri vijayate' (36) jIva samasta zeyane jANe che ema dekhIne (svabhAva) jIvanA zuddha svarUpathI (vanana) alitapaNuM jANI (zAna:) khedakhinna thato mithyASTi jIva (moti:) mithyAtvarUpa ajJAnapaNAne AdhIna thaI harSi vittazyate) kema khedakhinna thAya che ? "yataH svamAniyata sanam va varaMtu vRSyate" (yata:) kAraNa ke (sava va varaMtu) je koI jIvadravya athavA pudgaladravya ityAdi che te badhuM (svamAniyAM) niyamathI potAnA svarUpe che evuM () anubhavagocara thAya che. A ja artha pragaTa karIne kahe che-"yadyapi TanantaviktaH svayaM vartuiti" (yadyapi, joke pratyakSapaNe evuM che ke ( ta) sadAkALa pragaTa che (jhanantazavitta:) avinazvara cetanAzakti jenI evuM jIvadravya (vayaM vahiH suti) svayaM samasta zeyane jANIne zeyAkArarUpe pariName che-evo jIvano svabhAva che, tathApi sacavantara' (tathApi, topaNa (anyavettvantarama) eka koI jIvadravya athavA pudgaladravya "AYRvastuna: viNati koI anya dravyamAM praveza karatuM nathI; vastusvabhAva evo che. bhAvArtha Ama che ke jIvadravya samasta zeyavastune jANe che evo to svabhAva che, paraMtu jJAna zeyarUpa thatuM nathI, joya paNa jJAnadravyarUpa pariNamatuM nathI-evI vastunI maryAdA che. 20-212.
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 212 329 mahA suda 12, ravivAra tA. 19-02-1978. kaLaza-212 pravacana-236 kaLazaTIkA 212 che. pRthvI) bahirjuThati yadyapi sphuTadanantazaktiH svayaM tathA'pyaparavastuno vizati nAnyavastvantaram / svabhAvaniyataM yataH sakalameva vastviSyate svabhAvacalanAkulaH kimiha mohitaH klizyate / / 20-212 / / ) zuM kahe che? jIvano svabhAva evo che ke A jIva je che AtmA, eno svabhAva jANavuM-jJAna, jJAna che. jJAna eno svabhAva che. A jaDamAM e svabhAva nathI. A zarIra to mATI che. e jIvanuM svarUpa ane svabhAva, sva-bhAva jANavuM-prajJA e eno svabhAva che. e parane sakaLa zeyane jANe che. jANavAmAM A jANavAmAM to vastu Ave. sarpa che, A vIMchI che, A kolasA che. jJAna parane jANe ethI kaMI azuddha thaI jAya che, ema nathI. AhAhA.! jJAna jJAnamAM rahIne parane jANe che e azuddha nathI. parane jANavAthI azuddha thaI jAya che ema keTalAka ajJAnI mAne che. parane jANavuM, potAne mUkIne parane (jANavuM) e to azuddha thaI gayuM. parane ane svane jANavAno eno svabhAva che, e azuddhatA nathI. samajANuM kAMI? koI mithyAdRSTi jIva evuM jANaze ke zeyavastune jANatAM jIvane azuddhapaNuM ghaTe che.' ApaNe parane jANavuM e to AtmAmAM malinatA thaI jAya che, ema mAne che. ema nathI, e to jJAnano svabhAva che. AhAhA...! dRSTAMta Apaze, Apyo che. khaDIno dRSTAMta che, khaDIno. khaDI samajAya che? zeThA khaDI. khaDI. seTikA. khaDI hoya che ne? bhIMta upara dhoLI kare che. "seTIkA' zabda che, ApaNe AmAM seTIkA che. e khaDI bhIMtane dhoLI kare che ema kahevuM e kahe che ke vyavahAra che. bhIMta to bhIMtarUpe rahelI che. khaDInI dhoLapa je che e dhoLapa dhoLAmAM rahelI che. e dhoLapathI bhIMta dhoLI nathI thaI. dhyAna rAkhajo, nyAya Ave che ne, haLave. haLave. e khaDI che e dhoLI che te dhoLI
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 kalazAmRta bhAga-6 thaI e khaDImAM rahIne dhoLI thaI che. e khaDInI dhoLapa bhIMtamAM peThI nathI. bhIMtanI dazA e khaDInI paryAyamAM AvI nathI ane khaDInI paryAya bhIMtanI paryAyamAM peThI nathI. paryAya samajAya che? enI vartamAna dazA. to khaDInI je dazA che e dhoLI thaI che, to duniyA ema kahe ke, bhIMta dhoLI thaI che. jo bhIMta dhoLI thaI hoya to dhoLI jyAre nAza thaI jAya tyAre bhIMtano nAza thavo joIe. bhIMta dhoLI nathI, dhoLI to khaDI thaI che tyAM. AhAhA...! samajANuM kAMI? AhAhA...! agni pANIne UnuM thavAmAM nimitta thAya che to e agni pANIne aDyuM nathI. A vAta kaThaNa paDe). vastusthiti koI evI che. pANInA biMdunA rajakaNone agninA rajakaNo aDatA nathI. AhAhA...! kemake e pANI vastu ane agni che e be cIja che te potapotAnI vastumAM rahelI che ane e cIjanI dazA parane aDatI nathI. aDe kyAre kahevAya? ke, be eka thaI jAya. to be to eka thatA nathI. AhAhA.. beya eka thayA nathI. AhAhA...! AvuM che. huM mumukSu :- A vAta badhAne besavI joIe no uttara :- besADavI paDaze. badhA herAna thaIne marI jAya che. ema ne ema. zeThA tyAM tamArA karoDa-pharoDa rUpiyA madada nahi kare. mumukSa :- tyAM madada nahi kare, bIje kyAMka madada karaze ne? uttara:- dhULamAMya madada karatA nathI. rUpiyAnI paryAya rUpiyAmAM rahI. ahIM A zarIranI paryAya zarIramAM rahI, AtmAnI paryAyamAM zarIranI paryAya AvatI nathI ane zarIranI paryAyamAM AtmAnI paryAya jAtI nathI. A be AMgaLI che, juo! to A AMgaLInI avasthA, emAM A AMgaLInI avasthAmAM e avasthA jatI nathI. tyAre A svapaNe che ane parapaNe nathI. tyAre enuM astitva TakI rahyuM che. nyAyathI, lojIkathI tattva zuM che ene samajavuM paDaze ke nahi? samajANuM kAMI A AMgaLI A AMgaLIne aDatI nathI, sparzatI nathI. kemake AnI je paryAya-avasthA che e enA astitvamAM che ane AnI paryAya che e enA astitvamAM che. enuM astitva A astitvane aDatuM nathI ane AnuM astitva ene aDatuM nathI. AhAhA.! AvuM che, bhaI! tattva-padArtha vijJAna koI alaukika che. A vijJAna atyAre sarakAra je kahe che e juduM A to vijJAnanuM vijJAna che. AhAhA...! samajAya che kAMI? e kahe che ke, jema e seTikA che. AhAhA...! e bhIMtane dhoLI karatI nathI. e to potAnI dhoLApanI avasthAno Ama vistAra dekhAya che. bhIMta to bhIMtarUpe rahI che. bhIMtanI paryAyanI avasthAmAM dhoLI paryAya garI gaI nathI-praveza nathI karyo. AhAhA...! samajANuM kAMI? ema ahIMyAM AtmA parane jANe che tyAM paranI jANavAnI paryAyamAM A
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 212 331 paryAya peThI nathI. AhAhA. ene tattvanI khabara nathI ke, zuM tattva che. jANavAnI paryAya parane jANatA parane jANavAnI paryAyamAM pesatI nathI. AhAhA...! mumukSu :- A paryAya' zabda ja ame sAMbhaLyo nathI. uttara :- paryAya eTale avasthA. parI-Aya, parI-Aya. parI upasarga che. samasta prakAre badalavuM, palaTavuM. vastu che te kAyama rahIne vartamAna dazAmAM palaTo khAvo enuM nAma paryAya kahevAmAM Ave che. AhAhA...! samajANuM kAMI? A to badhI bhaI adhyAtma vAtuM che, anaMtakALamAM eNe sAMbhaLI nathI. bAkI badhuM A karyuM ne te karyuM. AhAhA...! sonuM che ne sonuM? sonAnI sAMkaLI, sAMkaLI, cena kahe che ne? AkhA sonAnI sAMkaLI che e sonuM che. have enAmAM je makoDA che e makoDAdITha sonuM che, to e pILo eno guNa che. sonuM kAyama rahIne, pILuM paNa kAyama rahIne enI avasthA je badalAya che, sonAmAMthI kaDI thAya, kuMDaLa thAya, kaDI, kuMDaLa, vIMTI (thAya) e badhI enI avasthAo kahevAya. avasthA nAma paryAya kahevAya. paryAya nAma badalatI dazA kahevAya. mumukSu :- sonI enI marajI pramANe emAMthI je AkAra karavA hoya te kare. uttara:- bilakula jUThI vAta che. AvI vAta che. sonInI marajI pramANe sonAnA dAgIno kare. nA, bilakula jUThI vAta che. e sonI potAnI vartamAna avasthAmAM tyAM rahe. AtmA AtmAnI paryAyamAM, zarIra zarIranI avasthAmAM rahe. e paranI ghaDavAnI avasthAmAM enI paryAya pesatI nathI ke te parane ghaDe. AhAhA.! AvI vAta. nahitara enuM svayaM bhinna astitva siddha thatuM nathI. enuM hovApaNuM, padArthanuM hovApaNuM parathI bhinna svayaM astitva che e siddha thatuM nathI. parane laIne thAya to potAnuM astitva kyAM gayuM? AhAhA..! lojIkathI, nyAyathI kaMI samajaze ke nahi? jhINI vAta che, bhaI! duniyAthI to bIjI jAta che. I to badhI duniyAnI khabara nathI? AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIMyAM kahe che, juo "samasta jJeyavastune jANe che. ahIMthI zarU karIne evo bhAva kahe che-' " svamAvatanApunaH mohitaH vi vinazyate" "jIva samasta zeyane jANe che ema dekhIne jIvanA zuddha svarUpathI alitapaNuM jANI..." zuM kahe che? bhagavAna jJAnasvarUpa prajJA, caitanyabiMba, caitanyaprakAzanuM biMba che. jema A sUrya paramANunA prakAzano biMba che ema A caitanyaprakAzanuM biMba che. e parane jANatA ene-ajJAnIne zaMkA paDI jAya che ke, parane jANavuM thAya) tyAM mane azuddhatA thaI jAya che. paNa parane jANavAnI paryAya tArAmAM rahe che, enAmAM jAtI nathI ane e cIja che e tArI jANavAnI paryAyamAM AvatI nathI. jJAne agni che ema jANyuM. jJAnanI avasthAe agni che ema jANyuM, to agninI paryAyamAM jJAnaparyAya peThI che? agninI paryAyamAM jJAnaparyAya peThe to jJAnaparyAya UnI thaI jAya ane agninI paryAya UnI che e jJAnanI paryAyamAM AvI gaI che? jJAna AvyuM
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 kalazAmRta bhAga-6 che. e saMbaMdhInuM jJAna e to potAnuM che. jhINI vAta che, bApu... AhAhA...! mumukSu :- grAhya-grAhaka saMbaMdha kevI rIte? uttara :- kAMI che nahi grAhya-grAhaka saMbaMdha. grAhya-grAhaka saMbaMdha potAmAM ja che, paranI sAthe kAMI che nahi. nimitta-nimitta saMbaMdha che eTale kAMI saMbaMdha nathI ema. AhAhA.! jhINI vAta che, bhAI! tattvano viSaya. A AtmA saccidAnaMda svarUpa prabhu jJAna svarUpa che. ahIM e kahe che ke, e jJAnamAM para jANavAmAM Ave mATe e jJAnanI paryAya tyAM aMdaramAM gaI che? samajANuM kAMI? ane para jANavAmAM AvyuM tethI te avasthA ahIM jJAnamAM AvI gaI che? AhAhA. jhINI vAtuM che, bApu A tattva che, A to tattvajJAnano viSaya che. tattvajJAna bahu sUkSma che. lokone maLyuM nathI. sthULarUpe badhuM maLIne... AhAhA...! A jaDa lakSmI che ane jJAna jANe te jJAnanI paryAyamAM lakSmI AvI gaI che aMdara? ane lakSmInI paryAyamAM A jJAnanI paryAya tyAM peThI che? jJAnanI paryAyamAM te zeyanI avasthAno abhAva che ane zeyanI avasthAmAM jJAna avasthAno abhAva che. Are...! samajANuM kAMI? svapaNe che ane parapaNe nathI. mahAsiddhAMto che bApA A to. duniyAthI judI jAta che AkhI. AhAhA.! e ahIM kahe che, "jIva zuddha svarUpathI alitapaNuM jANI khedakhina thato mithyAdRSTi jIva mithyAtvarUpa ajJAnapaNAne AdhIna thaI kema khedakhinna thAya che?" are.! zuM kare che tuM A? AhAhA...! bhagavAna! tAro svabhAva to jANavuM che ne jema agnino svabhAva uSNa che, mIThAno-lavaNano svabhAva khAro che, khaDIno svabhAva dhoLo che ema tAro svabhAva jANavuM che. AhAhA.. to e jANatA, parane jANatA tAruM jJAna azuddha thaI jAya che e bhrama kayAMthI tane thaI gayo? ema ke, A para AvyuM ne jANavAmAM? para AvyuM ne? ema. para AvyuM nathI, jANavuM tAruM tArAthI thayuM che. emAM olAne azuddhatA kema lAge che ke, A para ahIM AvyuM ne? agni ahIM jaNANI mATe agni ahIM AvI gaI. agni kyAM (AvI che? agni agnimAM che. jANavuM tAre jANavAmAM che. AhAhA...! heM? mumukSu :- tAva jaNAya che tyAre duHkha thAya che. uttara :- tAva jaNAya che mATe nahi. tAvanuM jANavuM karavuM e to jJAnanI paryAyano svabhAva che, paNa e ThIka nathI ema ene lAge che enuM ene duHkha che, e to dveSanuM duHkha che. tAvanI dazA to A zarIramAM, jaDamAM thaI, AtmAmAM thaI che? AtmA Uno che? AtmA to varNa, gaMdha, rasa, sparza vinAnI arUpI cIja che. niraMjana nirAkAra arUpI caitanya bhagavAna che. emAM A rUpI tAva emAM pesI jAya che? tAva. tAvanA paramANunI paryAyane jJAna jANe ane jJAna (tene) jANatA jJAna azuddha thaI gayuM emeya nathI.
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 212 333 bIjI vAta, e tAvanA paramANune jANatA jJAna duHkhane vede emeya nathI. e to tAvanI paryAya dekhatA ene thaI jAya ke, mane A uSNa thaI gayuM? huM Uno thaI gayo? ema karIne ene duHkha lAge che. AhAhA.! jhINI vAta, bApu lojIka, nyAya. nyAyamAM ni-dhAtu che. vAya che ne? emAM ni dhAtu che. ni eTale? je vastunuM jevuM svarUpa che tevuM jJAna, ni eTale jJAnane dorI javuM. e rIte vastune nakkI karavI-nirNaya (karavo). AhAhA...! navarAza kyAM? Akho di saMsAranI hoLI. raLavuM ne bhoga... AhAhA..! mumukSa - khAvuM joIe ne? khAvA mATe to karIe chIe. uttara :- koNa khAvAnuM kare che? e to khAvAnI kriyA jaDanI che. AhAhA...! ahIM to kahe che, jIbhane e cUramAno lADavo ke mosaMbI, e pANI jIbhane aDatuM nathI. jIbha pANIne aDatI nathI. AhAhA.! bApu! vatanuM astitva potAthI che parane laIne nahi ane paranuM astitva AnAthI nahi, enuM astitva ene laIne che. AhAhA..! trIjI gAthA Ave che ne? bhAI! jhINI vAta che, bApu! A to badhI nirNaya thaI gayelI vastunI sthiti che, paNa atyAre bahu gaDabaDa thaI gaI che. saMpradAyamAM gaDabaDa thaI gaI che to pachI bIje to kyAM che? AhAhA...! huM mumukSu - I gaDabaDa Ape maTADI dIdhI. uttara :- trIjI gAthA che ne? "samayasAra'. tyAM ema kahyuM che, dareka padArtha potAmAM rahelA guNa ane paryAyarUpI dharma, dharma nAma eNe dhArI rAkhelI cIja che, vastue dhArI rAkhelA guNa ane paryAya che, ene dharma kahIe. dharma eTale A kalyANa thAya e atyAre prazna nathI. e guNa ane paryAyane dhArI rAkheluM je dravya, te pote potAnA dharmane cUMbe che, spa che, aDe che paNa te dravya bIjA dravyanA dharmane cuMbatuM nathI. AhAhA...! gajaba vAta che. pANI UnuM Ama zarIramAM nAkhe to kahe che ke, UnA pANInI paryAya zarIrane sparzI ja nathI, aDI ja nathI. e.I....! hai? mumukSu - cAmaDI dAjhI jAya. uttara :- cAmaDI potAnI paryAyathI (UnI) thAya che, pANIthI nahi. A DaoNkTara badhA iMjekzana Ape che, e iMjekzana zarIrane aDatuMya nathI, ema kahe che ahIM to. paNa badhA abhimAnI DokTara jANe, Ama ApuM, Ama kare. iMjekzana Ape tyAre lohI kADhe. A lohI kADhavA amAre ahIM Ave che ne? ke, A ThekANe raga che. A phere AkaruM paDyuM lAvyA tyAre. be-traNa vAra nAkhyuM toya lohI na nIkaLyuM. bhAI, bApu! jhINI vAta bahu bhAI! tattvadRSTi evI jhINI che ke, e iMjekzana ene aDatuMya nathI. AhAhA..! mumukSu :- soya to aDI ne? uttara:- soya aDatI nathI. soyanuM astitva potAmAM raheluM che ane lohInuM astitva
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 lohIne kA2Ne potAthI raheluM che. AhAhA..! mumukSu :to lohI nIkaLyuM kema? = utta2 :- aMdara che i potAnI paryAyapaNe e rIte thavAnuM hatuM to nIkaLyuM che. AhAhA..! bhAre, duniyAthI AkaruM paDe. badhA ela.ela.bI. ne ema. e. nA pUMchaDA bhaNyA hoya, A DaoNkTaro, emAMya hAtha na Ave tyAM. rAmajIbhAI' ela.ela.bI. ane ema. e. A. emAM kAM A AvyuM hatuM tamAre tyAM? AhAhA..! kahe che, A lUgaDuM nAkane aDatuM nathI. kemake lUgaDAnuM hovApaNuM emAM raheluM che ane AnuM hovApaNuM emAM raheluM che. AnA hovApaNAmAM AnuM hovApaNuM aDatuM nathI AhAhA..! ane AnuM hovApaNuM Ane aDatuM nathI. AhAhA..! A te kaMI... tattvanI astitvatA, mojUdagI, hayAtI kaI rIte che tenI A vAta che, prabhu! AhAhA..! are..! duniyAthI judI jAta che, duniyAnI khabara nathI? A to sarvajJa paramezvara AtmAno svabhAva ja za' che, za' kaho, zAyaka kaho, sarvaza kaho e enuM svarUpa ja trikALa che. enA aMtaranA avalaMbe paryAyamAM-avasthAmAM sarvajJapaNuM Ave che. je aMdaramAM hatuM e bahAra Ave che. e paNa eka vyavahAra che, paNa e paryAya aMdaramAM hatI te Ave che, zakti hatI emAMthI pragaTa thAya che. jema lIMDIpIparamAM cosaTha pahorI tIkhAza bharelI che to ene ghUMTatA e cosaTha pahorI je bharelI che e bahAra Ave che. A lIMDIpIpara ghase che ne? e cosaTha eTale rUpiyo. rUpiye rUpiyo, soLa AnA. e pI52mAM soLa AnA, rUpiye rUpiyo tIkhAza, carapAI bharI che. e ca252AI ghUMTavAnuM nimitta ane ca252AI bahAra Ave che. e prAptanI prApti che, e che emAMthI Ave che. kUvAmAMthI aveDAmAM Ave che. ema aMdaramAM che te bahAra Ave che. AhAhA..! mumukSu :- to pachI Ape vyavahA2 kema kahyo? uttara H- e vyavahAra che. ema kema kahyuM? ke, dravyathI paryAya thaI I vyavahA2 che, ema kahevuM che. jhINI vAta che, bApu! badhI khabara che. e dravyamAMthI paryAya AvI, zaktimAMthI AvI ema kahyuM ne? e vyavahAra che. e paryAyanI svataH tAkAtathI pote paryAya thaI che. zakti to ekasarakhI che, chatAM paryAya bhinna bhinna jAtanI thAya che enuM kAraNa zuM? jo dravya ane guNa che e to aMdara ekarUpa trikALa che, have temAMthI tene laIne Ave tema jo kaho to badhAnI paryAya sarakhI AvavI joIe. nyAya samajAya che kAMI? vastu che e to zakti anaMta guNathI bhareluM tattva che. e zaktivALuM tattva che emAMthI paryAya Ave to zaktivALuM tattva to ekarUpa pUrNa che ane pUrNamAMthI paryAya Ave to enA jevI sarakhI pUrI AvavI joIe ane ochIvattI Ave che enuM kAraNa zuM? e zuM kIdhuM tame? ema ke je bIjA cA2 dharmAsti, adharmAsti Adi (dravya) che ke 52mANu che enI paryAya kalAmRta bhAga-6
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 212 335 thAya che to e paryAya to emAM sarakhI thAya che mATe e to dravyamAMthI sarakhI Ave che. ema kahevuM e paNa vyavahAra che. mumukSu - dravyamAMthI Ave to tyAM zuddha Ave ane ahIM azuddha Ave enuM zuM kAraNa? uttara :- e badhuM svataMtra che. ahIM paryAya Ave e svataMtra, tyAM Ave e svataMtra. ahIM to ema ke, bhinna bhinna Ave che mATe dravya-guNamAMthI nahi, to tyAM to sarakhI Ave che, ema kahe che e. che ne, e to khyAla che ne, tamArA prazna mane khabara nathI? samajANuM kAMI? te di dalIla ApI hatI. ahIM badhA paMDito bhegA thayA hatA ne? (saMvata) 2003nI sAlamAM 33 moTA paMDito bahArathI AvyA hatA. banArasanA bhaNelA ne badhA (AvelA). vidvata pariSada bhegI karI hatI. te eka "mahendra che e nahoto mAnato, sarvajJane na mAne to ene kahyuM hatuM ke, juo! bhaI! eka paramANumAM A je bhinna bhinna jAta Ave che e potAthI paryAya Ave che, parathI nahi. jo parathI hoya, dravyathI hoya topaNa nahi. kemake dravya che e vastu sAmAnyarUpa eka sthiti che ane eka sthitimAMthI paryAya to ekasarakhI AvavI joIe. ekasarakhI sthiti nathI eTalA siddhAMtathI samajo ke e paryAya paryAyathI thAya che. te di carcA cAlI hatI. 2003nI sAla. 31 varSa thayA. ghaNA paMDito ahIM bhegA thayA hatA ne? bolAvyA hatA. vidvata pariSada bolAvI hatI. ame kyAM badhe bahAra pharavA jaIe, badhAne ahIM bolAvyA hatA. AhAhA.! I eka sarvajJane nahotA mAnatA. e to vartamAnamAM je kaMI hoya enI vizeSatA jene vizeSa hoya te sarvajJa. ema nathI. bhagavAna AtmAno svabhAva ja sarvajJa che. jema pIparamAM cosaTha pahorI tIkhAza bharelI che. cosaTha pahorI eTale rUpiyo soLa AnA pUrI. pragaTa thatAM paNa pUrI cosaTha pahorI tIkhAza pragaTa thAya. ema bhagavAna AtmAmAM jJAnasvabhAva, jJAnasvabhAva, jJAnasvabhAva pUro bharyo che. ene jJAyakabhAva kaho, jJa-svabhAvI kaho, sarvajJa svabhAvI kaho e eka ja vastu che. evA sarvajJa svabhAvamAM aMtara ekAgra thatAM, jema olI cosaTha pahorI zakti lIMDIpIparamAM che, ene ghUMTavAnA nimittathI bahAra Ave che. ema ahIMyAM aMtaramAM zakti che temAM aMtara ekAgratA thavAthI bahAra Ave che. AhAhA...! AvI vAta. vAte vAte phera badho duniyAthI. samajANuM kAMI? AkhI duniyAnI khabara nathI? bhagavAna to Ama kahe che, sarvajJa paramAtmA ema kahe che. AhAhA. paryAya dravyamAMthI Ave che. dravyam gacchati, na AvyuM? "sarvavizuddha jJAna adhikAra mAM Ave che ne? kramabaddhamAM. dravya che te drave che, te paryAya te te tattvanI che ema karIne kramabaddha siddha karyuM che. paNa e to enI paryAyane siddha karatAM enI paryAya che ema siddha karavuM che. jIvanI paryAya jIvanI che, ajIvanI paryAya ajIvanI che. drave che, dravya drave che e enI paryAya che ema kIdhuM che, paNa drave che e paryAya paNa svataMtra che. dravyamAMthI Ave che ema kahevuM e paNa
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 bhedathI vAta che. AhAhA..! jhINuM bahu AmAM. svataMtra dravyanI paryAya ane guNa-dravyane jyAM sudhI jANe nahi tyAM sudhI enI parAdhInatA maTe nahi ane svataMtra potAnA dravya-guNa-paryAyane jANe to tenA dravya upara lakSa jAya te paNa paryAyanA jore lakSa jAya, e paryAyanA jorathI jAya e paryAya nirmaLa thAya, potAne kAraNe. AhAhA..! pravacanasAra' 101 gAthAnuM kahyuM nahi? caitanyavastu bhagavAna paripUrNa paramAtma svarUpa. A to ghaNA varSathI cAle che. 43 varSa to ahIM thayA. cAlIsa ane traNa. pIstALIza varSe ahIM AvyA hatA, 88 thayA. AhAhA...! mumukSu :- gurudeva! vAta aTapaTI lAge che ke, aMda2mAMthI bahAra Ave ane pAcho kaho ke vyavahAra, to pachI nirNaya zuM karavo? uttara H- e bahAra AvavAno artha zuM? ke, aMdara zakti hatI te AvI che, ema eTaluM batAvavA. paNa AvI che potAne kAraNe. AhA..! bhASA to ema ja Ave ne? ke, paryAya nahotI ne thaI cAMthI? ema. ke, dravyamAM zaktirUpe hatI. jhINI vAta che. cAMnuM kyAM cAlyuM jAya che! e AtmA vastu che emAM A jJAnaguNa svabhAva che emAM A paryAya AvavAnI che evI yogyatA aMdara paDI ja che. bhagavAna to jANe che ke A paryAya bahAra Avaze. tyAM to guNarUpa che paNa eno eka aMza che e A bahAra Avaze, evuM bhagavAnanA jJAnamAM jaNAya che. arere..! Avo dharma moMgho. oluM dayA pALavI ne vrata karavA saheluMsaTa hatuM. marI jaIza, rakhaDaze. tattvanI vastu jevI che tenuM hajI jJAna ane yathArtha pratIti nahi kare tyAM dharma kyAM hato? dhULamAM. bhakti kare ne maMdiro banAve, karoDo rUpiyA kharce emAM dharma kyAM hato tyAM? AhAhA..! kalazAmRta bhAga-6 dharma eTale AtmAno svabhAva bhagavAna zAna, AnaMda e svabhAva paryAyamAM Ave che ema kahevuM eka apekSita vAta che. kemake e jAtanI (paryAya) AvI eTale emAMthI AvI ema kahevAmAM AvyuM, bAkI paryAya svataMtra che, dhruvanI paNa apekSA nathI. ohoho..! mumukSu :- dravya-guNamAMthI nathI AvatI, paryAyazaktimAMthI paryAya Ave che. uttara H- paryAyazakti kyAM lIdhI che? e ja paryAyamAMthI paryAya, e ja paryAyamAMthI paryAya (thAya). AhAhA..! bahu lAMbu karavA jaIe to.. duniyAvALAne pAgala jevuM lAge. badhI khabara che. AhAhA..! amArI dukAna tyAM hatI. sattara varSanI uMmarathI bAvIsa varSa, pAMca varSa dhaMdho karyo hato. ugharANI mATe jAtA to amane to e vakhate nAnI uMmara paNa dukAna amArI eTale zeTha.. zeTha kahe, amane badhAne nAnI sattara varSanI uMmarathI zeTha kahetA. dukAnano dhaMdho hato, pitAjInI dukAna hatI. mAla levA jaIe to (ema kahe), Avo zeTha, Avo zeTha, Avo
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 212 337 zeTha. have zeThanuM zuM hatuM? AhAhA. e badhA dhaMdhA-baMdhA pApanA bhAva hatA. samajANuM kAMI? AhAhA.. te di pachI paisA AvatA ne? to e vakhate koI vakhate ekalA ja gayA hoIe ane rastAmAM koI cora maLe to? pachI olI chatrI hoya ne? chatrI. rUpiyA hoya ene saLiyAmAM upara nAkhIe. zuM kIdhuM? A chatrInA saLIyA hoya ne? Ama sAdhAraNa taDako hoya to ughADI rAkhIe paNa olA saLiyA hoya ne? emAM rAkhIe eTale koI cora AvI jAya to khabara na paDe). guMjA-buMjA tapAse to emAM hoya nahi hoya tyAM upara saLiyAmAM). paNa koI di evuM koI maLyuM nathI. amArI chApa badhI evI ja hatI ne! te di rUpiyA ja hatA ne, te di kyAM noTuM-boTuM hatI? rokaDA hatA. mAthe nAkhI daIe, saLiyAmAM upara nAkhI daIe. eTale chatrI rAkhIe Ama ne Ama kahe che, e badhI khoTI vAta che. chatrI upara rahyuM che e rUpiyo khoTo. rUpiyAnI paryAya chatrIne AdhAre rahI che e khoTuM. AhAhA...! "niyamathI potAnA svarUpe (dareka cIja che...." Ama levuM. joyuM? paramANu ke AtmAo dareka vastu potAnA svarUpathI che. parasvarUpathI nathI ane parasvarUpapaNe thatI nathI. AhAhA.! A siddhAMta Akho moTo. "svamAniyAM' che ne? "niyamathI potAnA svarUpe che evuM anubhavagocara thAya che." juo! jJAnamAM to ema pratyakSa jaNAya che ke, dareka vastu potAne laIne che. AhAhA...! A pustaka che e Ane AdhAre che ema amane dekhAtuM nathI, ema kahe che. eno potAno ja AdhArano svabhAva che mATe potAne AdhAre tyAM rahyuM che. pAgala kahe ke nahi? duniyA pAgala che, duniyAne tattvanI khabara nathI. samajANuM kAMI? zuM kahyuM A? je koI jIvadravya.." ane pudgala vastu ItyAdi che te badhuM... "svamAniyata AhAhA niyamathI potAnA svarUpe che evuM." jJAnamAM jaNAya che. anubhavagocara eTale I. AhAhA.! kuMbhAra ghaDAne aDato nathI ane ghaDo thAya che e mATIthI thAya che. kuMbhArano hAtha mATIne aDyoya nathI. AhAhA.! A te kaMI vAta! ekanA astitvamAM bIjAnuM astitva tyAM AvatuM nathI. AvyA vinA aDe che e kyAMthI thayuM? AhAhA! dareka dravyano svabhAva niyama che ke potAnA dravyarUpe che, zaktirUpe che). zaktirUpe-guNarUpe che ane enI vartamAna paryAyarUpe che, basa. A svabhAvaniyama che. svabhAvanI nizcaya sthiti ja A che. AhAhA.! kaho! A kapaDu che, juo! Ama thAya che. kahe che, ene AMgaLIe karyuM nathI. AMgaLI ene aDI ja nathI. kemake dareka dravya potAnA svarUpe che to enA svarUpe e che, AnA svarUpe A che. Ane laIne Ama thayuM che ema vAta che nahi. "jhAMjharIjI AvI vAtuM che. A to padArthavijJAnanuM vijJAna che, bApA AhAhA.! ane e sthiti evI rIte svataMtra che ema jyAM sudhI na mAne tyAM sudhI bhramaNA che. AhAhA...!
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 kilazAmRta bhAga-6 A zabdamAM badhuM AvI jAya che-"svamAniyata pha9te ahIMthI levuM. jagatanA badhA padArthomAM je teno-guNa-paryAyano svabhAva che te pramANe "puSyate' nAma jANavuM joIe. anubhavagocara thAya che ema ja che. AhAhA...! A to khaDInI gAthA pachIno zloka che. khaDI bhIMtane dhoLI karatI nathI. e to pote dhoLI thaI che Ama. bhIMta to bhIMtarUpe rahI che. bhIMtanA astitvamAM dhoLApaNAnuM astitva-hayAtI aMdara peThI nathI. lojIkathI. nyAyathI to pakaDAya evuM che. AhAhA..! A to judI jAtanI nizALa che. ema.e.nA ne meTrIkanA bhASaNa karavA Ave to eka kalAka cAlyo jAya. A to sarvajJathI siddha thayeluM, anubhavathI siddha thayeluM, lojIkathI siddha thaI zake evuM (tattva che). AhAhA...! mumukSu :- khaDI to khaDImAM rahI paNa bhIMta na hoya to phelAya kevI rIte? uttara :- koNa phelAyuM che? phelAI che, potAthI phelANI che. e rIte phelANI che potAne kAraNe. dhoLApaNuM rahyuM che e potAne kAraNe tyAM rahyuM che. bhIMtane laIne tyAM dhoLApaNuM rahyuM che ema nathI. kaho! mumukSu - thAMbhalAne aDIne rahyuM che ne? uttara - bilakula nahi. A thAMbhalAne aDIne uparanuM rahyuM che, bilakula jUThuM. te te paramANu potAmAM adhikaraNa nAmano guNa che, AdhAra nAmano guNa che) e AdhAra guNane kAraNe pote potAthI tyAM rahyuM che. bApu judI jAta che. anaMta tattvo kyAre kahevAya? ke, anaMta tattva potAnA svabhAva ne guNa-paryAyamAM hoya, paranA AdhAre nahi tyAre to enuM potAnuM svarUpa potAthI siddha thAya. AhAhA.! kaho, 'cImanabhAI! sTIla-phIlane aDatA nathI. vAM sTIla thAya che badhuM. kaLazA thAya ne DhIkaNA thAya ne phIkaNA thAya. eka pherI nyAM enA olA kArakhAne gayA hatA. moTuM sTIlanuM kArakhAnuM che, "kAMpamAM. sTIlano loTo laI jAo. amAre zuM karavo che? mumukSu :- Apano hAtha aDe to amAro mAla jhaTa veMcAI jAya, kamANI ghaNI thAya eTalA mATe, Apa laI jAva mATe nahi. uttara :- lokone evuM che ke mahArAjanA pagalA thAya pachI paisAvALA thaI jAya. dhULeya nathI. AhAhA.! konI paryAya kayAM AvavI javI e to potAnA svataMtra tenA svabhAvanA niyama anusAra thAya che. AhAhA...! mumukSu - najare dekhAya che ne khoTuM mAne? uttara :- I najare A dekhAya che, ema kahe che ahIM to. ghaDo kuMbhArathI thato nathI ema amane najare to ema dekhAya che, ema AcArya to kahe che. Ave che? 372 gAthA. ghaDAnI paryAya mATIthI thaI che. mATI che e badalIne potAnA astitvamAM paryAyamAM ghaTarUpe thaI che, e kuMbhAranA astitvathI tyAM e ghaTarUpe thaI che ema ame to jotA nathI. AhAhA...!
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-212 339 sAdhAraNa mANasane to evuM lAge, bicArAe koI di' sAMbhaLyuM hoya nahi. zuM kahe che A? A kaI jAtanI vAta? mULa atyAre satya padArthanuM vastusvarUpa badhuM goTe caDI gayuM che. dharmane nAme ja goTe caDI gayuM. paranI dayA pALI zakuM, parane mArI zakuM e bilakula jUThI vAta che. samajANuM kAMI? 52ne mAravAnI paryAya thaI che tene A paryAye tyAM karI che? paryAya to tyAM aDatI nathI. AhAhA..! dayAno bhAva, rAga Avyo tethI tyAM jIvanI dayA paLAya jAya? enI paryAya to tyAM che. enI avasthA ene kAraNe tyAM thaI che. dayAno bhAva, rAga ahIM thayo che i ene laIne thayo nathI, tema Ane laIne tyAM jIva bacyo nathI. i to enuM AyuSya hatuM te pramANe tyAM bace che. AhAhA..! bhAre, vAte vAte phera bhaI A to. A zabda che (emAM) AkhA zlokano sAra che. te badhuM...' 'svamAvaniyataM yate". dareka paramANu ane dareka AtmAmAM, rajakaNa ke AtmAmAM, dareka svamAniyataM' potAnA svabhAvamAM rahela che ema anubhavagamya thAya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? AhAhA..! ame dukAna calAvI zakIe ne dukAna barAbara calAvIe, bilakula jUTha vAta che, ema ahIM to kahe che. kaho, cImanabhAI'! AhAhA..! dareka kSaNanI avasthA eTale hAlata, jaDa ke caitanyanI, svataMtra svayaMsiddha potAthI thAya che. te paryAyane avasthAne bIjI avasthA aDatI nathI. A avasthA ene aDatI nathI. AhAhA..! nahitara to potAnuM astitva svayaMsiddha te thayeluM rahI zake ja nahi. AhAhA..! AvuM padArthanuM jJAna che. che? evuM anubhavagamya thAya che, ema bhASA che. ame to Ama jANIe chIe ema AcArya kahe che. khaDI dhoLI thaIne rahI che e potAmAM rahI che, bhIMtane aDI nathI. AhAhA..! zAkanuM-maracAnuM tIkhApaNuM e jIbhane aDatuM nathI ane tIkhAza dekhAya che. e to jJAnano svabhAva che ke A zuM cIja che ema jANe che, basa. e tIkhAzane jJAna aDatuM nathI. jJAna potAmAM rahIne A tIkhAza che tema jANe che. jANe che mATe jJAna malina thaI gayuM ema nathI. tema e tIkhAza che mATe tIkhAzanuM ahIM jJAna thayuM ema nathI. ahIM jJAna thayuM che e potAthI thayuM che, tenI tIkhAza che e enAthI tyAM rahI che. AhAhA..! AkaruM kAma bahu, bApu! tattvanI dRSTimAM AvavuM.. AhAhA..! satya che ene satyarUpe jANavuM, asatyapaNe mAnyuM che ene choDI devuM.. AhA..! tyAre to e tattvanA, sattvanA satyane yathArtha mAnyuM kahevAya. AhAhA..! samajANuM kAMI? bIjI rIte kahIe to AtmAmAM je kaMI rAga-dveSa thAya che e karmane aDatA nathI ane karma che te rAga-dveSane aDatA nathI. evo vastuno niyama che ema ame jANIe chIe ema ahIM to kahe che. samajANuM kAMI? be AvyuM ne? be AvyuM ke nahi? 'koI jIvadravya athavA pudgaladravya...' 52mANu. potAnA paryAya ne dravya-guNamAM raheluM astitva che ema
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 kalazAmRta bhAga-6 amane jaNAya che, enuM astitva kyAMya bahAramAM bIjAmAM peThuM che ema ame to jotA nathI. e khaDI bhIMtane dhoLI kare ema ame to jotA nathI. mumukSu - eka paramANu bIjA paramANune maLe to pudgalAstikAya kahevAya ne uttara :- bilakula nahi. mumukSu :- pugalAstikAya kema kahyuM? uttara :- astitva che enA ghaNA paNa vyavahAra astikAya kIdhA che. nizcayathI to eka paramANu te dravya che. eka paramANu te nizcaya pudgala che. jhAjhA paramANuno piMDa te vyavahAra pudgala che. Ave che? niyamasAramAM Ave che. niyamasAramAM Ave che. A pramANe Ave che, badhI khabara che ne eka eka paramANu tene nizcayathI pudgala kahIe. purAya, gaLAya avasthA mATe. jhAjhA paramANunA piMDane vyavahAra pugala kahIe. AhAhA...! mumukSu - jJAnI kahe che, amane koI skaMdha dekhAto ja nathI. eka eka paramANu dekhAya che. uttara :- eka eka paramANu ane enI paryAya potAthI bhinna jaNAya che, ema kahe che. AhAhA...! ghaNo vakhata joIe, thoDo abhyAsa joIe bhAI A to. A to anaMtakALamAM karyuM nathI evI cIja che. AhAhA.... bAkI abhimAna karI karIne marI gayo. AnuM karyuM ne meM AnuM karyuM, AnuM karyuM. AhAhA. strInA zarIrane indriya aDatI nathI, ema kahe che. AhAhA...! prabhu! zuM kahe che A? AhA! A zarIranI indriyo enA astitvamAM rahelA avasthA, dravya-guNa, enI avasthA zarIranI avasthAmAM jatI nathI ke zarIrane aDe. AhAhA...! mumukSu :- sparza indriyanuM jJAna koIne aDe to thAya che? uttara :- bilakula khoTI vAta che. kIdhuM ne, svabhAvaniyamaM. e jJAna jJAnathI thayuM che evo svabhAvaniyama jaDa ane pudgalano che. AhAhA.. thoDuM jhINuM che, bApu zuM thAya? tattvadRSTi vAstavika padArthanuM jJAna bahu alaukika che. atyAre to badhI gaDabaDa cAlI che. AhAhA.! vijJAnavALAe gaDabaDa karI dIdhI. ahIMthI Ama laI gayA ne sUryamAM laI gayA ne caMdramAM laI gayA ne tyAMthI mATI lAvyA ne DhIMkaNuM lAvyuM ne. kahe che ne tyAMthI mATI laI AvyA. jyAM bhAna che ene kaMI? zuM che enI khabaruM na maLe. AhAhA....! ahIM kahe che, "A ja artha pragaTa karIne kahe che - zuM kahe che? yadyapi UdanantaviktaH svayaM varirnati joke pratyakSapaNe evuM che ke sadAkALa pragaTa che avinazvara cetanAzakti...' ahIM have jIva lIdho che ne? parane jANavA TANe caitanyazakti potAmAM rahIne parane jANe che e kaMI melapa nathI. e to parane ane potAnA jANavAnA svabhAvathI pote parane jANe che ema kahevAmAM Ave che. bAkI kharekhara to e potAnI jANavAnI paryAyane jANe che. AhAhA...! are.vAte vAte phera, bApA!
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-212 341 mumukSu :- kharAba samAcAra sAMbhaLatA ja jJAna bagaDI jAya che. uttara :- vastu evI che, bApu! jJAnasvarUpI bhagavAnaAtmA e pa2ne jANe che mATe 52mAM praveza karyo mATe jANe che ema nathI. e prazna (saMvata) 1984mAM thayelo. 1984nI sAla 'rANapura' comAsu hatu. eka che, bhAvasAra hato? khatrI.. khatrI. 'nAraNabhAI'nA gharanI A bAju. heM? 'rUganAtha khatrI'. e vyAkhyAnamAM Ave. 1984nI vAta che. keTalA varSa thayA? haiM? pacAsa thayA. vyAkhyAnamAM amArI to pahelethI prasiddhi che ne! eNe prazna mUkyo hato ke, mahArAja! tame kaho cho ke 52ne jANe. to pa2mAM praveza karyA vinA kevI rIte jANe? A prazna karyo hato. ene to vedAMta siddha karavuM hatuM ne? vedAMta. eka ja vastu che ema ene siddha karavuM hatuM. vedAMta eka ja AtmA vyApaka kahe che ne? bilakula jUTha che. eTale ema ke A AtmA parane jANe to 52mAM praveza karyA vinA kema jANe? ema prazna hato. kIdhuM, praveza karyA vinA jANe. agnine AtmA jANe to zAne agnimAM praveza karyo che? A agni che ene jJAna jANe to zAne agnimAM praveza karyo che? chatAM agninuM jJAna potAthI pote jANe che. emAM praveza kare to ja ene jANe, evuM kAMI che nahi. AhAhA..! A to ghaNA prazno uThelA ne ghaNA mANaso (Ave). saMpradAyamAM to A satya cIja che nahi. vADA bAMdhIne beThA. olo kahe dayA pALo, olo kahe vrata karo, olo kahe bhagavAnanI bhakti karo. jAo, marIne svatattvanI zI sthiti che? paranI sthiti zuM che ene vAstavika jANyA vinA samyajJAna thAya ja nahi ane samyajJAna vinA svarUpanI ramaNatA-cAritra hoya nahi. AhAhA..! che? eka bIjI vAta che ke, enAmAM anaMta zakti che. samajAya che? AtmAmAM anaMta zakti che paNa evI koI zakti nathI ke parane sparze, ema kahevuM che. AtmAmAM anaMta zakti che paNa koI evI zakti nathI ke parane kare. samajANuM kAMI? AhAhA..! anaMta zakti che. avinazvara cetanAzakti jenI evuM jIvadravya...' jJAna bhagavAna jJAnasvarUpa 52mAM praveza karyAM vinA svayaM te zeyanuM svarUpa jevuM che tenA svarUpe pote zAna potAthI pariName ane jANe che. AhAhA..! AmAM to tamArA tyAM loDhAmAM hAtha Ave evuM nathI. lAdImAM che kyAMya? Akho di'... lAdImAM lAdI che, patharA. AhAhA..! traNalokano nAtha caitanyaprabhu aMdara, kahe che ke, 52ne jANatA tenI paryAya jANavAnI paryAya paramAM peThI che? ane je jaNAya che te jJeya ahIM jJAnamAM peThu che? AhAhA..! 52mAM pese ane jANe to to anaMta che te anaMtapaNe rahe ja nahi. AhAhA..! pote potAmAM rahI ane 52ne aDyA vinA paranuM jJAna kare e paranuM jJAna nathI, kharekhara to svanuM jJAna che. AhAhA..! che? svayaM samasta jJeyane jANIne zeyAkArarUpe pariName che.' jevuM te zeya che tenA svabhAvarUpe
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 kalazAmRta bhAga-6 pote potApaNe pariName che. jema agni hoya to ahIM jJAna agnine jANavApaNe pariName. agnine jANavApaNe eTale agni je zeya svarUpa che tenuM ahIM jJAna potAthI potArUpe pariName. e agnine kA2Ne ahIM jJAnanuM jANavuM thAya ema banatuM nathI. AhAhA..! bhAre AkaruM kAma. 'vADA bAMdhIne beThA re, potAno paMtha karavAne sahu,' paNa tattva zuM che enI maryAdA na jANe tyAM sudhI ene dharma na thAya. AhAhA..! che? 'tathApi anyavaktvantaram' 'topaNa eka koI jIvadravya athavA pudgaladravya...' 'aparavastuna: na vizati" koI anya dravyamAM praveza karatuM nathI;..' joyuM? AhAhA..! eka 52mANu bIjA paramANumAM praveza karato nathI tyAre potAnuM astitva bhinna rAkhe che. ema AtmAnuM jJAna paramAM praveza karatuM nathI ane e jJeya jJAnamAM praveza karatuM nathI tyAre jJAna ane zeyanuM astitva siddha thAya che. AhAhA..! chelluM kaheze. juo! koI anya dravyamAM praveza karatuM nathI; vastusvabhAva evo che. bhAvArtha Ama che ke jIvadravya samasta zeyavastune jANe che...' joyuM? badhAne jANe, hoM! traNakALa, traNalokane. evo to svabhAva che, paraMtu jJAna jJeyarUpa thatuM nathI....' A saravALo Avyo. jANanAra zeyane jANe chatAM jJAna zeyarUpe thatuM nathI ane jJeya paNa jJAnadravyarUpa pariNamatuM nathI...' che? zeya dravyarUpa pariNamatuM nathI. AhAhA..! zeya paNa jJAnadravyarUpa pariNamatuM nathI...' AhAhA..! vIMchIne jANatA vIMchI che e kAMI A jJAnarUpe thato nathI, jJAnamAM pesato nathI ane chatAM vIMchInuM jJAna potAne ene aDyA vinA jJAna thAya che. to e jJAna jJeyamAM jatuM nathI ane jJeya jJAnamAM AvatuM nathI. AhAhA..! have eka kalAkamAM AvA badhA siddhAMto (Ave). evI vastunI maryAdA che.' lyo! A rIte vastuno niyama ane maryAdA che. koI koIne aDatuM nathI ane potAnuM astitva rAkhe che. e rIte jyAM sudhI jJAna na kare tyAM sudhI enuM jJAna juduM che. vizeSa kaheze...) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!)
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 213 343 (rathoddhatA) vastu caikamiha nAnyavastuno yena tena khalu vastu vastu tt| nizcayo'yamaparo parasya ka: kiM karoti hi bhirjutthnnpi||21-213|| khaMDAnvaya sahita artha - artha kahyo hato tene gADho kare che-pena rUDha vim vastu kanyavaraMtunaH nara (cera) je kAraNathI (36) cha dravyomAM koI (kam vastu) jIvadravya athavA pugaladravya sattArUpa vidyamAna che te (kanyavaratunaH 1) anya dravya sAthe sarvathA maLatuM nathI evI dravyonA svabhAvanI maryAdA che, "te halu varaMtu ta vatu' (tena) te kAraNathI (ravatu) nizcayathI (varatuM) je koI dravya che (tata varastu) te potAnA svarUpe che-jema che tema ja che; layam nizcaya: Avo to nizcaya che, paramezvare kahyo che, anubhavagocara paNa thAya che. va: para: vari: nutanuM mApa para ivarAti' (va: para:) evuM karyuM dravya che ke je (variH sun pi) yadyapi zeyavastune jANe che topaNa (paraca vi rAti zeyavastu sAthe saMbaMdha karI zake? arthAt koI dravya karI zake nahi. bhAvArtha Ama che ke-vastusvarUpanI maryAdA to evI che ke koI dravya koI dravya sAthe ekarUpa thatuM nathI. A uparAMta jIvano svabhAva che ke zeyavastune jANe; evo che to ho, topaNa hAni to kAMI nathI; jIvadravya zeyane jANatuM thakuM potAnA svarUpe che. 21-213. mahA suda 13, somavAra tA. 20-02-1978. kaLaza-213 pravacana-237 rathoddhatA) vastu caikamiha nAnyavastuno yena tena khalu vastu vastu tt| nizcayo'yamaparo parasya kaH kiM karoti hi bhirjutthnnpi||21.213||
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 kalazAmRta bhAga-6 artha kahyo hato tene gADho kare che - "vena pha6 ka... varaMtu jovastunaH na je kAraNathI cha dravyomAM...? cha dravya che ne? cha dravya che. anaMta AtmAo, anaMta paramANuo, asaMkhya kALANuo, eka dharmAsti, eka adhamasti, eka AkAza. e "m vastu che dravyomAM eka vastu. "jIvadravya athavA pudgaladravya sattArUpa vidyamAna che." potAnI sattAthI tenI hayAtI che. dareka dravyanI potAnI sattAthI hayAtI che. paranI paryAyanI sattAthI potAnI hayAtI nathI. eTale ke paradravyanI sattAthI enI hayAtI che. ene bIjo dravya enI sattAnI hayAtImAM kare zuM? AhA...! AtmA paravastunI koIpaNa paryAyane kare nahi. kema ke, vastu sattAmAtra potAmAM che e sattAno praveza, eka sattAno bIjAmAM thato nathI to kare zuM? AhAhA.! bolavAnuM kare zuM? hAlavAnuM kare zuM? khAvAnuM kare zuM? pIvAnuM kare zuM? e badhI jaDanI para cIja che. enI sattAmAM e badhI che. enI sattAmAM jIvanI sattAno praveza nathI to e khAvA-pIvAnI kriyAne AtmA kema kare? ema kahe che. hai? AhAhA...! A to huM karuM, huM karuM badhe ThekANe che ne? ame vepAra karyo, ame Ama karyuM, ame A karyuM. dhaMdhAmAM thaDe beTho hoya tyAre... keTalAka ema kahe ke, ahIMyAM hA pADavI paDe paNa tyAM dukAne jaIe tyAre to karavuM paDe ne? paNa karI zake che ja kyAM? AhAhA...! ahIM to cha dravyamAM eka vastu ema bhinna pADyuM. che ne? cha dravya che, emAM pratyeka eka eka vastu, ema kahyuM. joyuM ne? AhAhA.! "anya dravya sAthe sarvathA maLatuM nathI...." pratyeka vastu sattArUpa vidyamAna che. AhAhA.! dravya, guNa ne paryAyanI sattAthI dareka vastu hayAtI dharAve che. enI hayAtImAM bIjAnI hayAtIvALuM tattva, bIjAnI sattAnI hayAtImAM kAMIka bheLave, palaTAve evuM kAMI banI zakatuM nathI. AhAhA.! have A paMDitonA moTA vAMdhA che. eka dravya bIjA dravyanuM na kare e digaMbara jaina nahi, ema e loko kahe che. hai mumukSu :- vyavahArane UDAve che ema kahe che.. uttaraH- vyavahArane UDAve che, paNa vyavahAra kayo? e kahevA mAtra che. vyavahAre ahIMyAM rAga thAya e kaMI karmane laIne thAya che ema nahi. tema rAga thAya tethI ahIM dharmanI paryAya thAya ema nahi potAno je caitanya svabhAva che, kAM paradravyanI kriyA vakhate rAga karI ane rAganuM abhimAna kare kAM paradravyanI kriyA vakhate rAga na karatAM jJAtA thaIne jANe, to e jANavAnI kriyAno kartA kharo ane ajJAnabhAve parane jANatA rAga kare to rAgano kartA e kharo, ajJAnabhAve. AhAhA.! vyavahAra UDAve che. vyavahAra kaheze ke, e to kahevAmAtra che. AhAhA. gAmano musalamAna mosALamAM hoya ene mAmo kahe. e to kahevAmAtra che ne ke mAmo mustagI? A uMdarane mAmo kahe, nathI kahetA? uMdaramAmo.
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 213 345 zuM karavA mAmo thaI jato haze ? olA lUgaDA kApe nahi ema karIne uMdaramAmA kahe loko. kahevAmAtra che, kahe che. cha dravyamAM eka dravya, ema bhASA che ne? "vam vatu' AhAhA...! koIpaNa eka paramANu ke eka AtmA. AhA...! "anya dravya sAthe sarvathA maLatuM nathI... AhAhA...! ThIka! sarvathA' zabda vAparyo che. pAse A che ane e che, e rIte to maLato che ke nahi? paNa ema nahi. A che mATe paramAM kAMIka thAya che, pariNamAve che, ema nahi. e sarvathA maLatuM eTale pariNamAvI zakato nathI. che A ne A che e rIte to sattA maLatI che. samajANuM kAMI? paNa A che e bIjI sattAne kAMIka kare ema maLatuM nathI, ema koI di meLa khAto nathI. AhAhA...! gajaba vAtuM che ne baLakho ahIMyAMthI nIkaLe ene AtmAnA pradezanuM sahacarapaNuM che mATe ahiM karIne baLakho nIkaLe, ema nahi ema kahe che. AhAhA.. e rajakaNanI paryAya te vakhate potAnI sattAthI te paryAya nIkaLavAnI thaI che. ene bIjAnI sattA emAM praveza karatI nathI ke jethI e baLakho kADhI zake. AhAhA...! Avo mArga ahIM to Akho di ame karIe, ame karIe. ame karIe ane vaLI nAma dharAve ame jaina chIe. jaina kyAM rahyA? samajANuM kaI? mumukSu :- DaoNkTaranA TakA kharA ke nahi? uttara :- DaoNkTaranA TakA DokTaranA gharamAM. enA rAgamAM ne kAM parabhAvanI paryAyamAM ena. paramAM e kAMI karI zake nahi. roga maTADI zake ema che nahi). "prANabhAI DaoNkTara nahi? jAmanagaravALA". I DaoNkTara hatA? DaoNkTara nahi? I kahetA hatA ke, ame jovA jaIe to khyAla AvI jAya ke A thoDA vakhatamAM patI jaze. paNa ame DaMphAsa karIe ke vAMdho nahi. karavA do. ghare jAIe tyAM sAMbhaLIe ke UDI gayo che. kahetA I prANabhAI. che ne hamaNAM ahIM kyAMka "muMbaI' che. hai? jAmanagaravALA' paNa hamaNAM bIje che kyAMka. muMbaI AvyA hatA, "muMbaI. AhAhA...! koNa kare? bhAI! AhAhA! eka samayamAtranI dareka dravyanI utpAda-vyayanI sattA enI sattAmAM bIjAnA utpAda-vyayanI sattAno kyAM praveza che? AhAhA....! A kapaDuM che e meM oDhyuM che ema nathI ahIM to kahe che. e paramANunI paryAye tyAM e jAtanI potAnI sattAthI tyAM AvI che. AhAhA.! AvI vAtuM jagatane (AkarI lAge). kaho, zeThA zuM tame to A badhuM ghaNuM karo cho, tamAkunuM ne moTaruM rAkhe che ne pacAsa pacAsa moTaruM... zuM kIdhuM? mumukSu :- mAla moTara vinA lAvavo kyAMthI? uttara :- kono mAla? kyAM? mAla che e enA dravyanI sattA nathI? ane enI sattAnuM
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 kalazAmRta bhAga-6 kArya bIjI sattA kare? utpAda-vyaya-dhruva yukta sat. dareka dravya utpAda-vyaya-dhruva yukta sat. have utpAda che e eno potAno pote kare. have e utpAda, paranA utpAda-vyaya-dhruva yukta satu nathI? e enA paryAyano utpAda zuM kare. AhAhA.. AkaruM kAma bahu. paMDitone A bhAre Akare paDe che. I kahe ke, "sonagaDhavALAe kAryuM. A kyAMnuM che? A "sonagaDhanuM che? mumukSu :- "sonagaDhavALAe kahyuM te sAcuM che. uttara :eNe AvuM kADhyuM ema ke, eka dravya bIjA dravyanuM kAMI kare nahi. vyavahArathI to karI zake ke nahi? bhale nizcayathI karI zake nahi. vyavahArathI karI zake ja nahi. kathana vyavahArathI bhASA bolAya, A mANasa hato ne A makAna thayuM, A mANasa hato ne A pustaka thayuM. AhAhA! | mumukSu - ATaluM kathana to gurudeva bese ke potAnI paryAya potAnA gharanI cIja che to kare, paNa potAnI paryAyane paNa kare nahi I kevI rIte? uttara :- I vaLI pachI vAta. I atyAre ahIM nathI. ahIM to eka dravyanI sattAnA traNa prakAra-utpAda-vyaya-dhruva. ene bIjA dravyanA utpAda-vyaya ne dhruvamAM eno utpAda kAMI karI zake nahi. vaLI paryAya dravyanI kartA nathI e to aMdaramAM bheda pADatAM (kahevAya). ahIM to hajI paradravyathI bheda pADatAM A vAta che. AhAhA...! hajI paradravyanI sattA bhinna che enI paryAya kartApaNAnuM abhimAna TaLe nahi, ene paryAya ane dravya bhinna che e vAta kema bese? AhAhA.! paryAyanuM dravya paNa kartA nathI. AhAhA...! ahIMyAM to utpAda-vyayadhruva yukta sattA ane paranI paNa utpAda-vyaya-dhruva yukta sattA, emAM utpAda nyAM che, ene A utpAda nAM utpAda zI rIte kare? ema kahe che, eTaluM. AhAhA. samajANuM kAMI? davAnA rajakaNonI utpAda-vyayanI sattA to davAmAM che. have sAme zarIrano roga maTADavAmAM enuM zuM kAraNa che? AhAhA.! enA roganA rajakaNo je rogarUpe thayA hatA enA utpAdavyaya ne dhruvanI sattA enAmAM che. enI utpAdanI sattAmAM bIjAno utpAda garIne aMdara maTADI daye? Ara. Ara. AvI bhAre vAta. samajANuM kAMI? ahIM to ekadama cha dravya lIdhA che ane emAMthI eka, koIpaNa eka. AhAhA.! A zuM kahevAya A pAtharavAnuM? I Ama saMkeleluM hatuM ane be khUNethI Ama pahoLuM karyuM. zuM kIdhuM? aTalasa Ave che ne aTalasa? kApaDIyA. aTalasanI ghaDI Ave, jene) AvaDe I vALe, hoM! bIjAne na AvaDe. (jene) AvaDe I vALe AvaDe che enA jJAnamAM paryAya rahI. aTalasa thAya che ne aTalasa? ghaDyuMvALA. mANasa ema kahe ke, jene AvaDatuM hoya e A vALe. paNa ahIM to kahe che ke, AvaDatavALo paNa vALI zake nahi, ema kahe che. AhAhA..! bahu mArga vItarAgano...
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 213 347 eka eka sattA potAthI jyAM birAjI rahI che... AhAhA.! birAjI eTale zobhita che, sahita che. AhAhA...! zarIranA rajakaNonI A avasthA... AhAhA...! enI indriyanI avasthAo je thAya utpAda-vyaya enI sattAmAM, AtmAnI sattA eno utpAda kema karI zake? AhAhA...! samajANuM kAMI? AkarI vAtuM, bApu! Ama jIbha vaLe che e kahe che ke, ene laIne hoThamAM Ama bolavAnuM thAya che ema nathI. kAraNa ke jIbhanI sattAnA utpAdavyaya bhinna che, AnA utpAda-vyaya bhinna che. enA utpAda-vyayane bIjo kema karI zake? AhAhA.! samajANuM kAMI? jhINI vAta, bhAI! bhASAthI aMdara besavuM kaThaNa. bhASAthI Ama sAMbhaLa ane hA pADe paNa aMdaramAM besavuM joIe. AhAhA.... kemake dravya che ke nahi? jo anaMta che to anaMtapaNe anaMta kyAre rahe? ke, anaMta anaMtanA utpAda potAmAM rahe ane enA utpAdane laIne bIjAmAM utpAda na thAya, tyAre to e anaMta anaMtapaNe rahe. nahitara to anaMtano nAza thaI jAya che. AhAhA! samajANuM kAMI? A zeThe to bahu mahenata karI hatI, paisA meLavavA mATe. ApaNe to zeThano dAkhalo, moTA mANasano ApIe. AhAhA.... amAre kuMvarajIbhAI hatA, nahi? phaInA dIkarA bhAgIdAra. ame karIe. ame karIe. ame karIe. paNa zuM che A? tame zuM karo cho? meM to (saMvata) 1966nI sAlamAM kahyuM hatuM. 68 varSa thayA. zuM tame A mAMDI che? gAmamAM koI sAdhu Ave to sAMbhaLavAno vakhata nahi, Akho di sAmuM jove nahi. rAtre ATha vAge jAya. sAdhu bicArA savAre AvyA hoya, enI meLAe hoya. A laukika saMpradAyamAM.... mumukSu :- Apa jatA hatA pachI kyAM vAMdho hato? uttara :- huM to e vakhate dukAna choDI deto. gAmamAM sAdhu Ave tyAre dukAna choDI deto. "zIvalAlabhAI amArA bhAgIdAra hatA e karyA kare. ApaNe to ene AhAra-pANI horAvavuM badhuM karatA. paNa e karI daIe chIe ne AhAra-pANI horAvI daIe chIe ne ema mAnatA ne e vakhate AhAhA...! kone koNa vhorAve ne kone koNa ghe? AhAhA..! munine Ama AhAranA rajakaNo jAya che, kahe che ke e to enI sattAnA utpAdathI tyAM e gayA che. denAre Ama karyuM mATe gayA che ema che nahi. AhAhA...! anaMta dravyano ahaMkAra UDAvavo ane pachI to rAgano ahaMkAra UDAvavo. A to ene rAga thAya (e) parane laIne nahi. AmAM to e paNa AvyuM ke, karmanA udayanI sattA karmamAM che ane rAganI sattA jIvanI paryAyamAM che to e karmanI sattAno udaya rAgane kare e traNakALamAM nathI. atyAre moTo vAMdho A che. heM? karmane laIne vikAra thAya, moTo vAMdho. TheTha eke eka saMpradAya, traNemAM. karmano udaya che to vikAra thAya, karmano udaya che to vikAra thAya. ahIM to nA pADe che. karmanA udayanI sattA enI sattAmAM rahI ane rAga che I AtmAnI paryAyanI sattAmAM che. have A sattAnI paryAyane e sattAnI paryAya kare zI rIte? AhAhA.! che
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 kalazAmRta bhAga-6 moTo vAMdho che, jainanA traNe saMpradAyane. sthAnakavAsImAM hatA toya vAMdho uThyo, zvetAMbaramAM vAta gaI to vAMdho uThyo, A digaMbaramAM AvyA to vAMdho uThyo. nahi, karmathI vikAra na thAya? moTI bhUlamAM paDyA. AhAhA...! ahIM to kahe che, karmanA rajakaNo dravya che ke nahi? to karmano eka eka paramANu sattA-potAnI sattAthI tyAM rahyo che ke nahi? vidyamAna eTale utpAdathI tyAM rahyo che ke nahi? ane ahIM rAganA utpAdamAM A sattA ahIM rahI che. have I karmanA udayanI sattA A rAganI sattAne kare zI rIte? samajANuM kAMI A moTo atyAre vAMdho I che saMpradAyamAM Akho paMDitomAM, sAdhuomAMAhA! mumukSu :- koI ema kahe che ke, jevA bAMdhyA haze evA bhogavavA paDaze. uttara :- koNa bAMdhe ne koNa bhogave che to Ave che. "anAthimuninuM Ave che, sthAnakavAsImAM Ave. "akhA kartA vikartA hai dohANIyo sohANIyo I Ave che. anAthimuninuM vasamuM adhyayana che ne. AtmA kartA ane AtmA bhoktA. koNa? karmano kartA ema kahe che. mumukSu - I paNa bhAvakarma. uttara :- bhAvakarma kare ane ene e bhogave ajJAnabhAve. AhAhA. bhAnabhAve to jJAnane kare ane jJAnanA AnaMdane bhogave. A sattAnuM svarUpa che. kemake nijasattAmAM vikRta thavAno guNa nathI. ethI vikRta thavAnI avasthA paryAyadRSTimAM je che, e dRSTi jene chUTI gaI ane dravyadRSTi svabhAva zuddha caitanyazaktivALuM tattva evuM bhAna, anubhava thayo to enI koI zakti vikArane kare evo koI guNa, zakti nathI. AhAhA.! paryAyamAM e vikRta svataMtra thAya tene zAtA tarIke jANe. AhAhA.! eka dravyanI sattAmAM anaMta zaktionI koI evI sattA nathI ke vikRta kare. AhAhA.! paryAyamAM vikRta thavAnI yogyatAne kAraNe paryAyamAM thAya. e ajJAnI hoya to eno kartA thAya, jJAnI hoya to teno jJAtA thAya, basa, A phera. AhAhA...! A morapIMchI paDI, lyo enI meLAe upaDatI haze? ema karIne eka jaNo kaheto hato. A morapIMchI hoya ne? enI meLAe upaDe? hA, hA. enI meLAe upaDe, sAMbhaLane (banelo banAva che). he I pUchyuM hatuM, kIdhuM nahi? morapIMchI uThAvo tame to uThaze. paNa e uThavA vakhate enA utpAdanI paryAyathI ubhI thaI che. e A AMgaLIne laIne nahi. A te vAta! AhAhA! dareka dravya potAnA samayanA utpAda-vyayarUpe thAya e utpAdavyayane bIjuM dravya zI rIte kare? AhAhA. AkaruM kAma che, bhAI! A karmanA siddhAMtanuM AkaruM kAma che. zrImad to kahyuM ke, munio to ema kahe che ke, tArA doSane laIne tAre rakhaDavuM thayuM. tAro doSa eTalo ke te e doSane potAnA mAnyA ne abhimAna, ajJAna
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 213 349 karyuM. e parane laIne doSa thayA, karmane laIne vikAra thAya che ema nathI. AhAhA.! aMdara zAtAvedanIyano udaya che ethI A paisA Ave che, AnA rAgane laIne Ave che e to nahi paNa ene pUrvanI zAtAvedanIyano udaya che tethI tene paisA ne sAmagrIno saMyoga Ave che, ema nahi. kemake zAtAvedanIyanA paramANunA utpAda-vyaya-dhruvanI sattA vidyamAna bhinna che ane A paiso Ave enI utpAda-vyaya-dhruvanI sattA vidyamAna enAmAM che. e paisAne lAve koNa? AhAhA.! bolAya ema vyavahAre ke, AnA puNya hatA to paisA AvyA. bolAya, paNa e vastu ema nathI. AhAhA...! eNe rAgano vyavasAya karyo mATe paisA AvyA e vAta to taddana khoTI ja che. ema haze? "cImanabhAI. AhAhA...! ahIM to cha dravyamAM eka dravya sAthe "sarvathA maLatuM nathI" bhASA joI? huM eka to e lIdhuM che olAmAM nahi paramArtha vacanikA'. jIvanA eka pariNAmanI sAthe bIjA jIvanA pariNAmano meLa nathI khAto. che emAM pariNAma, hoM pAchA Ave che ne? apUrvakaraNa ne adhikaraNa ne Ave che. AhAhA. eka eka jIvanA pariNAma ane bIjA jIvanA pariNAmano meLa nathI. pariNAma kare to nahi paNa enA benA pariNAma sarakhA na hoya. pariNAma paNa svataMtra sattA. AhAhA...! samajANuM kAMI? AvI vAtuM che, bhAI! zuM thAya? duniyAne na bese ethI kAMI satya cAlyuM jAya? mumukSu :- anivRttikaraNamAM pariNAma sarakhA hoya. uttara :- e sarakhA hoya toya paNa amukamAM badhA sarakhA na hoya. e amuka jAtanA pariNAma sarakhA hoya. AhAhA. evI vAta che. tyAM Ave che. paramArtha vacanikAmAM Ave che). enA badhA pariNAma sarakhA na hoya, koI jIvanA. kAraNa ke sattA bhinna che. to kevaLajJAnInI sattA sarakhI che ne? toya ene kAMIka phera hoya. zarIranI AkRtimAM, vyaMjanaparyAyamAM... AhAhA...! "sarvathA maLatuM nathI evI dravyonA svabhAvanI maryAdA che." AhAhA...! hAtha bAMdhIne besI raho, enI meLAe thAze, ema kahe che. paNa hAtha bAMdhIne besI paNa koNa rahe ane hAtha halAve paNa koNa? ema ke, enI meLAe thAze? enI meLAe ja tyAM thAya che. te tyAM AgaLa Ubho cho eTale vyavasthA mArAthI thAya che e to tAruM abhimAna che, ajJAna che. AhAhA...! samajANuM kAMI? "evI dravyonA svabhAvanI maryAdA che..." ema kIdhuM. joyuM? eka dravyanI maryAdAmAM bIjA dravyanuM saMkramaNa thatuM nathI. e 103 gAthAmAM AvyuM ne? "samayasAra'. eka dravyanI paryAyamAM bIjA dravyanI paryAyanuM saMkramaNa thatuM nathI. saMkramaNa thatuM nathI to parane zI rIte kare? AhAhA...! 103 (gAthAmAM Ave che. AhAhA...! tena haju vastu tat vastu' AhAhA...! "te kAraNathI nizcayathI je koI dravya che." paramANu ke AtmA te potAnA svarUpe che-jema che tema ja che... AhAhA! e to ApaNe
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 kalazAmRta bhAga-6 AvI gayuM nahi pahelA? cAra bola na AvI gayA? cAra bola. dareka dravyanA pariNAma te karma che. thayuM? e karma pariNAmIne Azraye che. atyAre to parathI bhinna pADIne vAta che). pariNAmI je pariNamanAra che tene Azraye te karma che. be (vAta). te karma karyA vinA hotuM nathI. traNa (vAta). ane te pariNAma ekarUpa rahetA nathI. pahelA vAta AvI gaI che. 211 (zloka). AhAhA.! eka eka zlokA je rIte bhinna vastu che te rIte bhinnanI sattAno ahIM svIkAra karAve che. AhAhA...! tArA paryAyamAM tane rAga Avyo mATe A zarIrane ema ke Ama calAvuM ke zarIranI indriyone Ama karuM, e traNakALamAM bane evuM nathI. AhAhA...! pAMca indriyonA paramANuonI paryAya ene kALe utpAdapaNe thAya emAM AtmA rAga kare to te indriyono paryAya thAya, ema nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI? AvI bhramaNA ekadama thaI jAya che. indriya, indriya che te paryAyamAM jAgRta thAya to ene AtmAe jAgRta karI che, ema nathI kahe che. AhAhA...! bhAre gajaba vAta che ne samajANuM kAMI tArI sattAmAM te kAma lIdhuM. have paranI sattAmAM levA kyAM gayo? AhAhA...! gaLe utAravuM, bApu! A to aMdaranI vAta che, hoM! zraddhA karavAnI vAta che. ema ne ema bhASAmAM bhale ema kahe ke, ame karI zaktA nathI paNa aMdaramAM karI zakavAno abhiprAya chUTato nathI. AhAhA...! mahAsiddhAMta to AmAMthI ATalo levo che ke, karmano udaya che enI sattA bhinna che ane rAga karanArano rAgano paryAya te bhinna che. eka samaye bhale ho, paNa chatAM te karmane laIne ahIM rAga thayo che ke tyAM vedano udaya Avyo e jaDa che, ajIva che mATe ahIM vedavAsanA thaI, ema nathI. AhAhA.! lyo te potAnA svarUpe che-jema che tema ja che; te te vastuno te samayano je paryAya jema che tema ja che. AhAhA...! "jhayama nizcaya: "Avo to nizcaya che. eka vAta. paramezvare kahyo che.......be vAta. Avo to nizcaya che, paramezvare kahyuM che. sarvajJa bhagavAna trilokanAtha paramAtmAe paNa ema kahyuM che. AhAhA! bhagavAna paNa ema kahe che ke, A vANI nIkaLe che e mArAthI nahi. e moTI carcA cAlI hatI. pAlItANA. pAlItANA. "rAmavijaya hatA tyAM. pahelA (saMvata) 1995 mAM jyAre gayA tyAre. bhagavAna pahele samaye paramANu grahe, bIje samaye choDe. AhAhA.! mumukSu :- "bhagavatI' zAstramAM ema lakhyuM che. uttara :- e badhA enA lakhANa che. kalpita lakhANa che badhA. AhAhA.! satya siddhAMta to je hoya e pramANe hoya to siddhAMta kahevAya ne? viparIta vAtuM kare e siddhAMta kahevAya? AhAhA...! bhagavAna paNa ema ke paramANune grahe ane bIje samaye choDe. AhAhA...!
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 213 3pa1 ahIM to kahe che ke, AtmAmAM eka... zukanalAlajI' kyAMka gayA lAge che. hA, ene ThIka nahotuM. AtmAmAM tyAgaupAdAna nAmanI eka zakti che. paranuM grahaNa ane paranA tyAga rahita ja enuM svarUpa che. parano tyAga karavo ke grahaNa karavuM e enuM svarUpa ja nathI. AhAhA.! kaho! A roTalo upADavo, grahaNa karavo ane ghUMkI nAkhavuM, kahe che e grahaNatyAga AtmAmAM che ja nahi. ajJAnInA AtmAmAM paNa nathI. AhAhA...! e to mAne che. zrImad ekavAra ema kahyuM, taNakhalAnA be kaTakA karavAnI amArAmAM tAkAta nathI. tyAre loko ema kahe ke, nabaLAIne laIne che? eka taNakhaluM samajyA? tInakA... tInakA. enA be kaTakA karavAnI amArAmAM tAkAta nathI eTale ke AtmA karI zakato nathI. AhAhA...! mumukSu :- eka vAkayamAM Akho kartA-karma adhikAra' lakhI nAkhyo. uttara :- badhuM AvI jAya. vistArathI samajAvavuM to paDe ne ghaNA prakAra paDe. tyAM to kahyuM ke, vikArabhAva e saMyogIbhAva che. e saMyogIbhAva jIva kema kare? jJAnI svabhAvabhAvane kare. AhAhA...! ahIM to saMyogIbhAva siddha nathI karavo. eno bhAva enAmAM che ema siddha karavuM che. AhAhA.! "kartA-karmamAM to e lIdhuM ke, puNya ne pApano, dayA, dAna, vratano vikalpa je UThe che rAga, te saMyogI cIja che, enI svabhAvanI cIja nathI. AhAhA...! mATe te saMyogIbhAvano kartA thAya te ajJAnI che. e atyAre ahIM siddha nathI karavuM. ahIM to enI sattAmAM je bhAva thAya te paranI sattAne laIne nahi ane paranI sattAmAM je bhAva thAya te bIjI sattAne laIne nahi. AhAhA...! AvuM sAMbhaLavA paNa maLatuM nathI, kahe che. hai? AhAhA.! jyAM-tyAM goTegoTA, zeThiyAone rAjI rAkhe, paisA kharce. ene thAya ke, ohoho! tame to bahu kAma karyA. tame to Ama karyA che, tema karyA che. DhIMkaNAya karyA nathI. AhAhA.! paranA kAma karyA che ema mAnyatA manAvavI che e mithyAtva che, mahApApa che. AhA! kaho, zeThA mumukSu :- anAdino abhyAsa che. uttara :- i mATe to kahe che, e choDAve che. anAdino abhyAsa che ane e jAtanA ene prarUpako maLI gayA che. e vAta ene ce, goThe che. AhAhA.! ahIM to bhagavAna paramezvare ema kahyuM che. AmAM AvyuM ne? hai? sarvajJa bhagavAna trilokanAthe ema pharamAvyuM che ke, eka dehanI A cAlavAnI kriyA che e AtmAthI thatI nathI. enI sattAmAM AtmAnI sattAno praveza nathI. AhAhA.! AvI vAta che. eka zAkanA be kaTakA, ghIMsoDo Akho hoya, (enA) kaTakA karavAnI paryAya che e jIbhe karI nathI, dAMte karI nathI. kAraNa ke dAMtanI sattAnA rajakaNa bhinna che ane zAkanI je sattA che enA rajakaNa bhinna che. bIjAnA rajakaNanA utpAdamAM enuM vidyamAnapaNuM che paNa bIjAnI paryAyanA vidyamAnapaNAmAM AnuM vidyamAnapaNuM jAya ane utpanna kare ema che nahi. AhAhA...! AmAM
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ 352 kalAmRta bhAga-6 to e ja thayuM, paranI dayA pALI zakato nathI, ema kahyuM. parane mArI zakato nathI, paranI dayA pALI zakato nathI, parane sagavaDatA ApI zakato nathI ke bhaI! Ane kSudhA che mATe AhAra ApuM. tRSA che mATe pANI ApuM, TADha che mATe kapaDA ApuM. ke, nA. koI dravyanI koI sattA koIne ApI zake ne laI zake e che ja nahi. AhAhA...! mumukSu :- zeThiyAo to kapaDA Ape che garIba mANasone. uttara :- koI ApatuM nathI, koNa Ape che? e javAnA rajakaNamAM kriyAvatI nAmanI zakti che ethI kriyAvatI zaktine kAraNe e rajakaNa tyAMthI bIje jAya che. enA potAnA utpAdanI paryAyane kAraNe tyAM jAya che. bIjAe enI javAnI kriyA karI ke A paisA lyo, hAthe gaNIne ApyA. A paisA, A anAja, A dALa, A bhAta, A zAka. e kahe che ke, eka dravyanI sattA bIjA dravyanI sattAmAM kAMI karI zake nahi. AhAhA.. ekadama anaMta zakti che enI darekamAM, paNa koI evI zakti nathI ke paranI sattAnuM karI zake. AhAhA..! samajANuM kAMI? e eka ThekANe AvyuM che ke, bhaI! AtmAmAM anaMta zakti che to eka zakti evI paNa lyo ke, karmane kare, parane kare, evI zakti lyone. ene namAlo kema TharAvI nAkho cho? anaMta zakti che to e mAhelI koI eka zakti evI paNa che ke paranuM kAMI karI zake. AhAra kya, pANI dhe, phalANuM (ka). AhAhA...! gajaba vAta che. AvuM sAMbhaLavA maLatuM nathI keTalAkane. eTale bicArA zuM kare? Thare nahi kyAMya. AhAhA..! che? paramezvare kahyo che. be vAta. "anubhavagocara paNa thAya che. joyuM trIjI vAta. jJAnamAM paNa ema jaNAya che. kahe che. kAle AvyuM hatuM ne? bhAI! "caMdubhAI! nahi? "puSyate AvyuM hatuM ne? hai? jJAnamAM ema jaNAya che, ema kAle AvyuM hatuM. 201 pAne paNa kyAM AvyuM? vaccovacca. "puSyate' basa, I. "niyamathI potAnA svarUpe che evuM anubhavagocara thAya che." che. "Syate' kAle AvyuM hatuM. vacamAM (che). "ravamAniyata', "svamAniyataM puSyate". AhAhA.! amArA jJAnamAM paNa ema jaNAya che. olo eka jaNo Avyo hato. (I kahe) pANI agnithI UnuM thAya che e pratyakSa dekhAya che ane ene tame nA pADo cho, e dRSTino virodha che. dekhAya che ne? paNa dekhAtuM nathI, ema kahe che. tuM saMyogathI dekhe cho. eka Avyo hato, eka paMDita hato. AhAhA...! dRSTi paNa A dekhAya che, ema che. pANI UnuM thayuM che e potAthI thayuM che ema dekhAya che. tenI te samayanI UnI paryAyano utpAda potAnA guNane laIne thayela che athavA paryAyanI svataMtratAne laIne thayela che. AhAhA...! AhA..! AtmAmAM. keTalAka ema kahe che ke, AtmA to zuddha che to emAM vikAra Avyo kyAMthI? eka cidAnaMdajI' (nAmanA) kSullaka hatA. nathI olA cidAnaMdajI? be comAsA hatA. cha di sudhI khUba carcA cAlI. kAraNa ke e loko AkhA saMpradAyamAM badhe karmane
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 353 laIne vikA2 thAya, karmane laIne vikAra thAya, basa! e prazna karatA hatA ke, AtmA to zuddha svarUpa che e vikAra kema kare? ane vikAra to che mATe vikA2 52thI thAya che. AtmAmAM koI dravya-guNa evo nathI ke azuddha che. tyAre have paryAyamAM azuddhatA AvI kyAMthI? ahIM dravya-guNamAM nathI to ahIM azuddhatA AvI kyAMthI? eTale 52ne laIne azuddhatA thAya che ema badhAnI AkhI lAIna ja evI che. AhAhA..! te di' moTI carcA cAlI hatI. vikA2 karmane laIne nimittathI thAya che. nahitara to vikA2 svabhAva thaI jaze, ema prazna hato. paNa paryAyamAM vikAra thavAno svabhAva ja che. AhAhA..! svasya bhavanaM svabhAva. potAnI paryAyamAM thAya che evo svabhAva che evo ja eno bhAva che. dravya-guNano (nathI) paNa paryAyano svataMtra evo svabhAva ja che. AhAhA..! kaLaza-213 ahIM kahe che, 5ramezvare ema kahyuM che. e lokonI badhAnI zraddhA evI hatI. 'varNIjI'nI badhAnI, badhA paMDitonI AkhI zraddhA (evI hatI). tyAre moTI carcA thaI hatI. vikAra potAthI thAya karmathI nahi. e vAtathI to emane bahu thaI paDyuM, evuM thayuM ke, AhAhA..! A loko to bhUlyA te kevA bhUlyA! nyAM 'kalakattA' kAgaLa Avyo. gajarAjajI'ne nyAM. "sAhUjI' zeTha lAvyA. A vikAra che e konAthI thAya? karmathI thAya ema lakhe che ane tame kaho cho ke karmathI nahi. jo karmathI na thAya to eno artha ema thaI gayo ke e vikAra to svabhAva thaI gayo. mATe karmathI thAya to e vikAra kahevAya. 'sAhUjI" (kAgaLa) laIne AvyA. gajarAjajI'ne tyAM AhAra hato. kIdhuM, tyAM 'samedazIkhara' javAba apAya gayo che. vikAranA kA2NomAM 52 kAkonI apekSA nathI. paMcAstikAya'nI 62mI gAthA. pATha juo A. bhagavAnano kahelo pATha che. traNe saMpradAyamAM pahelethI ja A chevikA2 karmathI thAya, vikAra karmathI thAya, basa! 'rAmavijaya' to cokhkhuM e ja kahe che, carcA karatA hatA tyAre. jeThAbhAI' che ne eka? jeThAbhAI" kheDAvALA' pacAsa prazna kADhyA hatA. pachI kahe ke, ApaNe carcA karIe. jeThAbhAI' kahe. pahelI carcA karI eTalI tamane mAnya che? ke, karmathI vikAra thAya e paheluM mAnya che? pachI ApaNe carcA karIe. rAmavijya' kahe. A kahe, e amAre mAnya nathI. paNa A zeThiyAone paNa kyAM khabara hatI tyAM? jya nArAyaNa! mAthe kahe i hA. mumukSu :- ApanA jevuM koIe kIdhuM nahotuM. utta2 :- e to zeTha ema kahe che. zeTha to ema kahe che ke, amane saMbhaLAvavA na maLyA. AvuM svarUpa AkaruM che, vastusthiti evI che. emane paNa kema nahotuM besatuM? ke koI guNa evo nathI ke vikAra kare ane paryAyamAM vikAra adhdharathI thAya e zene laIne thAya? cidAnaMdajI' sAthe cha di' carcA cAlI. ahIM comAsu hatuM ne? be comAsA hatA. cidAnaMdajI' nahi olA hAtha Avo che, gujarI gayA. bahu abhyAsI hatA. 'cidAnaMda'.
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 kalazAmRta bhAga-6 droNagirI'. ahIM khUba carcA thaI. chevaTe aMdara khAnagI AvI eNe mane kahyuM ke, tame kaho cho e pramANe to ame kSullaka chIe nahi. have amAre karavuM zuM? meM kIdhuM, ame koIne kAMI kahetA nathI. tattva che I samajo. bAkI tame choDI dyo ne grahaNa karo ne DhIkaNuM karo (ema kahetA nathI. ahIM AvyA hatA, bicArA be vAra AvyA hatA. zuM karavuM? zuM karavuM? tame je kaho cho e zailIe to kSullakapaNuM amArAmAM nathI. have ame kSullaka thaIne beThA, karavuM zuM? bhaI! ame kaMI kahetA nathI ke, tame kSullakapaNuM choDI dyo. AhAhA..! e to kIdhuM ne, olA AvyA hatA, zvetAMbara sAdhu AvyA hatA e ahIM comAsu rahyA hatA. brAhmaNa hatA. vAMceluM ghaNuM comAsu ahIM rahyA. sAMbhaLavA kAyama Ave. eNe paNa mane khAnagI kIdhuM, tame kaho cho e vAta soLasoLa AnA che paNa amAre karavuM zuM have tyAre ema ke, tame kaho ke choDo, ame ahIM nabhAvazuM. ame to bhaI koIne kaMI kahetA nathI. huM abhyAsa ja e hato. enuM nAma zuM hatuM? "kumudavijaya'. brAhmaNa hatA. zvetAMbara sAdhu. cAra mahinA rahyA. savAra-bapora Ave. utaryA hatA tyAM olA zvetAMbaranuM che ne? "cAritravijaya" sAMbhaLavA ahIM Ave. beThA. eka to pachI cAlyo gayo, choDI dIdhuM. A kahe, vAta to sAcI soLasoLa AnA vAta che. amAre zuM karavuM? have kSullaka laIne paDyA chIe. AhAhA...! bApu! kSullakapaNuM e cIja zuM che? agiyAra paDimA, bApA! e vastu, bhAI! AhAhA...! jene hajI rAganA rajakaNanI paranI kriyA, huM houM to A thAya, evI mAnyatAvALAne be dravyanI ekatAbuddhi che ane ethI AgaLa jatAM rAganA dayA, dAnano rAga paNa mAro che ene paNa svabhAva ne vibhAvanI ektAbuddhi che. AhAhA...! samajANuM kAMI? Avo mArga che prabhuno paramezvare ema kahyuM che, ahIM AvyuM ane jJAnamAM ema Ave che ane vastunI sthiti ema che. AhAhA! "anubhavagocara paNa thAya che. ema kahe che. "va: para: vari tun pi maracuM vi6 roti "evuM kahyuM dravya che ke je yadyapi zeyavastune jANe che." e bAhya luTuMti, ema. zeyane jANe che paNa zeyathI bAhya luTeti. zeyathI bhinna che. zeyane AtmA jANe che paNa zeyathI AtmA bhinna luTaMti. bahAra rahe che. AhAhA.! samajANuM kAMI? "joyavastune jANe che topaNa zeyavastu sAthe saMbaMdha karI zake? arthAt koI dravya karI zake nahi. AhAhA.! A olA bAvA nathI AvatA? aMdara lolaka ane heThe lAkaDuM hoya. Ama pherave tyAM lolaka khakhaDATa thAya. mAMgavA Ave ne? amArI dukAne to ghaNuM joyeluM hoya ne? e Ave che, bAvA, nahi? evA kAMIka nAma bolAya che. Ama paiso detA vAra lAge to enI pAse lAkaDuM hoya che. te Ama Ama pherave to aMdara lolaka phare. paNa kharekhara to lAkaDuM ene aDavuM nathI. are...! Ave che ne A? zuM kahevAya? aMdara Ama lolaka hoya. hai?
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 213 355 mumukSu :- have koI evA AvatA ja nathI. uttara :- te di' bahu hatA. e badhA bAvA dukAne bahu AvatA. thoDIka vAra lAge olA gharAka Avyo hoya to pachI Ama pherave. ema ke, saMbhaLAve, jhaTa lAvo. lAkaDuM evuM hoya ke Ama Ama hale tyAM aMdara lolaka UMcuMnIcuM thAya. e paNa ahIM to kahe che ke. ene aDyuM nathI ne ene kAraNe thayuM che. AhAhA...! kone vAta bese? ekAMta ja lAge ne. AhAhA.! kaho, 'zrIpAlajI AvI vAta che. pachI sAme keTalAka virodha kare (ke), ekAMta che, ekAMta che, ekAMta che. A samyapha ekAMta ja che. | mumukSu :- Apa kaho cho samyapha ekAMta. te loko mithyA ekAMta kahe che. te ja moTo phera che. uttara :- i ja kahe che. AhAhA...! "evuM kyuM dravya che ke je yadyapi zeyavastune jANe che. eTalA sudhI lIdhuM. 'topaNa zeyavastu sAthe saMbaMdha karI zake?' AhAhA.! A kAgaLane jANe che, akSarane, chatAM jJAna zeyano saMbaMdha kare evuM kyAM che? AhAhA...! kharekhara to jJAna ene jANe che emeya nathI. kAraNa ke ene aDatuM nathI. eno paryAya jJAna che ene aDe che, sparze che to jJAna jJAnanI paryAyane jANe che. AhAhA.! I Ave che ne? kaLazamAM nahi? jJAna, zeya ne jJAtA. jJAna paNa AtmA, zeya paNa pote ja potAnuM. paraNeya nahi AhAhA.. pote jJAna, pote jJAtA. pote zeya. AhAhA.! evI potAnI sattAno utpAda, zeyano, jJAna potAne jANe. AhAhA...! ahIM sudhI jAvuM aMdara, bApu! AhAhA.! e dhIrajanA kAma che. A kAMI koI bhaNatara bhaNI jAya mATe thaI jAya emeya nathI. AhAhA...! aMdara vastu A rAgane joya jANe che, rAgane zeya tarIke jJAna jANe che e paNa vyavahAra che, kahe che. ane rAga che mATe ahIM jJAnamAM enA saMbaMdhInuM jJAna thayuM emeya nathI. e samayanA jJAnanI paryAyano potAno svataH utpAda svaparaprakAzanA sAmarthyathI thayo che. rAga thayo enuM jJAna paNa rAga che mATe thayuM che emeya nahi. AhAhA.! ahIM to padravyanI sAthe saMbaMdha kahe che, paNa aMdaramAM bheda pADe to ahIM sudhI bheda che. AhAhA...! AvuM kheMcIne kheMcIne bahu Aghu laI gayA, ema loko kahe che. kheMcIne nahi, vastu ja evI che. na kIdhuM mAthe? "Avo to nizcaya che...... che ne? "yam nizcayaH'. zuM? vastu vasturUpe che tevo nizcaya che. AhAhA.... dareka AtmA ne dareka paramANu potapotAnI paryAyamAM raheluM che e parane laIne nahi ane parane pote kare nahi evI vastu che evo nizcaya karo. AhAhA...! paramezvare ema kahyuM che ane jJAnamAM paNa e ja rIte jaNAya che. AhA...! yavastu sAthe saMbaMdha karI zake?' kenahi. "bhAvArtha Ama che ke-vastusvarUpanI maryAdA to evI che ke koI dravya koI dravya sAthe ekarUpa thatuM nathI." AhAhA.! karmanA rajakaNo
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 kilazAmRta bhAga-6 ane AtmAnA pradeza eka kSetre che chatAM karmanA paramANuo AtmAne jaDa banAvI zakatA nathI ane caitanya jJAna che te karmane bAMdhI zakatA nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI? "A uparAMta jIvano svabhAva che ke zeyavastune jANe;" e to potAno svabhAva che, zeyane laIne nahi. AhA. "evo che to ho, topaNa hAni to kAMI nathI." parane jANavAno svabhAva che. (to kahe che) ho, ema kahe che. e to parane jANavAno svabhAva potAno che. emAM kAMI virodha nathI. "jIvadravya zeyane jANatuM thakuM potAnA svarUpe che.' lyo. sAmI cIja che tevuM ahIM jANatuM tharka pote potAnA svarUpamAM rahIne jANe che, enA svarUpamAM gayuM che ema nathI. AhAhA.samajANuM kAMI? AvI vastunI maryAdA anAdi paramezvare kahI che, vastunI maryAdA evI che ane jJAnamAM paNa e rIte ja nizcaya che tema jaNAya che. vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) rathoddhatA) yattu vastu kurute'nyavastunaH kiJcanApi pariNAminaH svayam / vyAvahArikaddazaiva tanmataM nAnyadasti kimapIha nizcayAt / / 22-214 / / khaMDAnvaya sahita artha :- koI AzaMkA kare che ke jenasiddhAMtamAM paNa ema kahyuM che ke jIva jJAnAvaraNAdi pudgalakarmane kare che, bhogave che. tenuM samAdhAna Ama che ke-jUThA vyavahArathI kahevA mATe che, dravyanuM svarUpa vicAratAM paradravyano kartA jIva nathI. 'tu yat vastu svayam parimenaH vastunaH vizvana pi te" () evI paNa kaheNI che ke (ya vastu) je koI cetanAlakSaNa jIvadravya, (ravayama rAmana: kanyavaraMtuna:) potAnI pariNAmazaktithI jJAnAvaraNAdirUpa pariName che evA pudgaladravyanuM (vizvana pi te) kAMI kare che ema kahevuM, "tat vyAvahAriza' (tata) je kAMI evo abhiprAya che te badho (vyAvahArikazA) jUThI vyavahAradaSTithI che. "nizcayItva vikrama pi nAsti rUda mata' (nizcayIta) vastunuM svarUpa vicAratAM (mi pa nAsti) evo vicAra-evo abhiprAya kAMI nathI;bhAvArtha Ama che ke kAMI ja vAta nathI, mULathI jUThuM che;- (3 mAM) evo siddhAMta siddha thayo. 22-214.
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 214 3pa7 mahA suda 14, maMgaLavAra tA. 21-02-1978. kaLaza- 214, 215 pravacana-238 A "kaLazaTIkA' che. "samayasAra je kuMdakuMdAcAryadeva" saMvata 49mAM bharatakSetramAM thayA teo bhagavAna pAse gayA hatA. "sImaMdhara bhagavAna birAje che tyAM gayA hatA, ATha divasa rahyA hatA. tyAMthI AvIne A zAstra banAvyA che ane tenI TIkA "amRtacaMdrAcAryadeve" (karI) emanA kaLaza che. 214. lyo, zeThA Aje hindI cAlaze. 214. hindI che ne? 214. |rathoddhatA) yattu vastu kurute'nyavastunaH kiJcanApi pariNAminaH svayam / vyAvahArikaddazaiva tanmataM nAnyadasti kimapIha nishcyaat||22-214|| zuM kahe che? koI AzaMkA kare che ke jainasiddhAntamAM paNa ema kahyuM che ke jIva jJAnAvaraNAdi pudgalakarmane kare che, bhogave che.' A mULa cIja che. mumukSu :- "gommadasAramAM lakhyuM che. uttara :- hA, lakhyuM che. I kahe che, e vyavahArika jUThI dRSTithI kahevAmAM AvyuM che. jJAnAvaraNIya Adi karma baMdhAya che e to potAnI paryAyathI baMdhAya che, AtmA ene bAMdhe che evI vAta che ja nahi. eka dravyanI paryAya-avasthA bIjA dravyanI paryAya kyAreya karatI nathI. AvI cIja che. vItarAga paramezvare potAnA jJAnamAM jANyuM evuM vastanuM svarUpa kahyuM. jaina siddhAMtamAM ema Ave che ke, jJAnAvaraNIya (Adi ATha karma jIva bAMdhe. bAMdhe kahe che ne? ane jJAnAvaraNIya karmane AtmA bhogave, ema Ave che ne? e to vyavahArika jUThI dRSTithI kahevAmAM AvyuM che. AhAhA... ema jJAnAvaraNIya karma che e potAnI jJAnanI paryAyane hiNI kare e paNa vyavahArathI jUThI dRSTithI kahevAmAM AvyuM che. paradravyanI paryAyane. paryAya nAma avasthA, paradravya pariNamana kare che tenI avasthAne paradravya karI zake che evuM kAMI nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI je che prakAre jJAnAvaraNIya baMdhAya che. jJAnAvaraNIya (karma) bAMdhavAnA cha prakAra che ne? atapradoSa, nindava Adi cha bola che. jJAnAvaraNIyanA baMdhanamAM nimitta rUpe cha bola
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 kalazAmRta bhAga-6 che teno paNa karyAM AtmA ajJAnI che. AhAhA..! potAnI paryAyamAM paNa je puNya-pApanA doSa utpanna thAya che e vikAra che ane AtmA nirvikArI svabhAva che, to jenI dRSTi svabhAva u52 thaI te, je che prakAre) jJAnAvaraNIya baMdhAya te cha kA2Nano paNa te kartA thato nathI. AhAhA..! devIlAlajI'! AvI jhINI vAta che, prabhu! eka dravya-eka vastu bIjI vastune kaMI paNa kare e traNakALamAM jainadarzanamAM evI vAta che nahi. AhAhA..! jema AtmA icchA kare to zarIra cAle ke vANI bole e vAta traNakALamAM sAcI nathI. kemake paradravyanI paryAyane padravyanI paryAya kare, e pariNamanAruM dravya che to potAthI pariName che tene bIjo pariNAme ema thatuM nathI. kaho, zeTha! heM? mumukSu :- hovAmAtra utta2 :e to kahe che, ajJAnI jUThI dRSTithI jove che. ame tamAku veMcIe chIe ne tamAku laIe chIe, tamAkunA paisA ame laIe chIe e badhI padravyanI kriyA AtmA kare ema traNakALamAM nathI, ema kahe che. AhAhA..! A to vItarAgamArga che. sarvajJa paramezvara jinendradeva jeNe traNakALa traNaloka eka samayamAM joyA. paramAtmA mahAvidehakSetramAM birAje che. 'sImaMdhara' bhagavAna pAse 'kuMdakuMdAcAryadeva' gayA hatA, ATha divasa rahyA hatA ane AvIne A zAstra banAvyA che. bhagavAnano A saMdeza che. AhAhA..! ... AtmA, je jJAnAvaraNIya Adi ATha karma baMdhAya che teno AtmA kartA nathI. to zAstramAM Ave che ne, e kahyuM ne? jainasiddhAntamAM paNa ema kahyuM che...' juo! loko to kahe che paNa jaina siddhAMtamAM ema kahyuM che, ema kahe che. ema kahyuM ne? jainasiddhAntamAM paNa...' ema. loko to kahe che paNa jaina siddhAMtamAM paNa ema kahyuM che ke, jIva jJAnAvaraNAdi pudgalakarmane kare che,...' ane AtmA jJAnAvaraNIya karmane bhogave che.' AhAhA..! zuM kahyuM i? siddhAMtamAM ema kahyuM che ke, jJAnAvaraNIya karmanA pariNAmano AtmA kartA che ane jJAnAvaraNIyanA pariNAmathI potAnI paryAyamAM je hiNI dazA thAya che te tenAthI thAya che, to jJAnAvaraNIya karmano bhoktA paNa AtmA che. ema jaina siddhAMtamAM kahevAmAM AvyuM che. che? AhAhA..! tenuM samAdhAna Ama che ke jUThA vyavahArathI kahevA mATe che...' zeTha, che? zuM kahyuM? kyAM che? nathI khabara. i enA olA copaDA jove e pramANe A dhyAnamAM bahu nathI rAkhatA. jUThA vyavahArathI kahevA mATe che,...' che? che. jUThA vyavahA2thI kahevA mATe che.' A copaDA vAMcyA nathI, paisAnA copaDA vAMcyA che. zeTha! jJAnAvaraNIya karmane AtmA kare che ane tene bhogave che e vyavahAra jUThI dRSTithI kahevAmAM Avyo che. samajAya che kAMI? mumukSu :- AtmA kare che te jUThI dRSTithI kevI rIte? uttara :- e nimittanuM jJAna karAvyuM che (ke) nimitta zuM che? nimitta che ne? tenuM
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 214 359 jJAna karAvyuM che. tenAthI paramAM kAMI thAya che ema nathI. AhAhA...! jhINI vAta, bhAI! AtmA paranI dayA pALI zake ema che nahi, ema kahe che. paradravyanI paryAya je che e para AtmA karI zake ema traNakALamAM nathI. AhAhA...! parane jIvADI zake, parane mArI zake, parane sagavaDatA -anukULatA daI zake, AhAra-pANI ApI zake e AtmA traNakALamAM karI zakato nathI. AhAhA.! are.. jainadarzana zuM che enI khabara nathI. potAnI kalpanAthI jiMdagI anaMtavAra gALI. AhAhA.! ahIMyAM kahe che, AvyuM? jJAnAvaraNI Adi AThe karma. AtmA AyuSya bAMdhe che ema kahevuM e jUThI vyavahAradRSTithI che. AtmA to, je AyuSya baMdhAya e karmanI potAnI paryAyathI baMdhAya che, AtmAe to AyuSya baMdhAya evo bhAva, bhaviSyanuM AyuSya baMdhAya evo bhAva karyo, e bhAvanuM nimitta pAmIne karma baMdhAya che to vyavahArathI kahevAmAM Ave che ke AtmAe AyuSya bAMdhyuM. paNa ema che nahi. AhAhA..! mumukSu :- pahelA kahevuM ke Ama che ane pachI kahevuM ke vyavahArathI che. uttara :- khulAso nimittathI ema lakhyuM che, juone che? jenasiddhAntamAM paNa ema kahyuM che.' ema lakhyuM che. loko to kahe che ke, ame karIe chIe, AvA kAma karIe chIe, AvA kAma karIe chIe, dukAnanA dhaMdhA calAvIe chIe, mAla-paisAne laIe chIe, daIe chIe, mAla laIe chIe, daIe chIe. ame khAIe. pIie chIe. e to jaDanI kriyA che. loko kahe che ke, ame Ama karIe chIe. to jaina siddhAMtamAM paNa Ave che ne? ema kahyuM. huM paNa che ne? samajAya che kAMI? jainadharma sUkSma bahu che, prabhu e parano to kartA nathI paNa potAmAM je vikAra thAya che, zubha-azubha, dayA, dAna bhAva Adi, teno paNa AtmA svabhAvanI dRSTithI kartA nathI. ajJAnabhAve e vikArano kartA thAya che. AhAhA...! AvI vAta che, bahu jhINI, bApu AhAhA...! anaMtakALathI rajhaLe che. munivrata dhAra anaMta aira zaiveyaka UpajAyo" "cha DhALAmAM Ave che. "munivrata dhAra anaMta aira raiveyaka upajAyo, paNa AtamajJAna bina leza sukha na pAyo' AtmA AnaMdasvarUpa (che). AhAhA...! paMca mahAvrata pALyA paNa e to rAga che. ahiMsA, satya, datta, brahmacarya, aparigrahanA mahAvratanA bhAva to Asava che. "tattvArthasUtra' chaThThA adhikAramAM umAsvAmIe lIdhuM che. to Asava pALyA, e to dRSTi mithyAtva che. mumukSu :- mahAvrata pALavAnI pratijJA to lIdhI hatI. uttara:- e pratijJA to azubhane TALavA vyavahArathI kahevAmAM AvyuM che. e vyavahArathI kahevAmAM AvyuM che. bAkI to puNya, vatano vikalpa che, bhagavAnanI bhaktino bhAva che e che zubha, paNa e zubha mArI cIja che ane huM kartA chuM, tyAM sudhI e mithyAdRSTi ane ajJAnI che, AhAhA.! AvI vAta che, prabhu! sUkSma vAta che bahu vItarAgamArga ane e
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 kalazAmRta bhAga-6 jainadarzananuM tattva aMtaramAM samajyA vinA enA janma-maraNa kyAreya maTaze nahi ane AvI vAta jainadharma sivAya bIjAmAM che ja nahi. AhAhA..! ahIMyAM kahe che ke, anya loko to kahe che ja, ema kahe che. paNa' che ne? paNa'. jainasiddhAntamAM paNa...' ema. che? zeTha! kyAM che? anyamati to kahe che ke, 52no kartA paranuM kare, ema loko paNa kahe che ke, ame pa2nuM karIe chIe, to jaina siddhAMta paNa ema kahe che to emAM tamAre zuM phera paDyo? ema kahe che. heM? vAMdho tame zA mATe kADho cho? zeTha! jainasiddhAntamAM paNa ema kahyuM che..' AtmA ATha karma bAMdhe, ATha karma bhogave ema zAstramAM Ave che ne? to kahe che, e badhA kathana jUThI vyavahAradRSTithI kahevAmAM AvyA che. AhAhA..! AvI vAta have. nikAcita karma to bhogavavA ja paDe. mumukSu :uttara H- koNa bhogave? nivruta ane nikAcita karma paDyA hoya to AtmAe bhogavavA ja paDe e vAta jUThI. karma jaDa che. bhagavAnaAtmA to arUpI caitanya che. e jaDanI paryAya bhogave ke potAnI paryAyane bhogave? AhAhA..! zuM kare paNa tattvanI khabara na maLe. i kahe che, kartA che ane bhoktA che. tenuM samAdhAna Ama che ke jUThA vyavahArathI kahevA mATe che,...' AhAhA..! kaho, zeTha! A tamAkunA oraDA bharI rAkhIe chIe ne pachI paisA UpajAvIe chIe ane A zuM kahevAya? tamAkunI bIDI laIne moTara.. moTara.. moTaranuM oluM amathuM zuM kahe che sAdhAraNa? moTara vinA sAdhAraNa zuM kahevAya? jIpagADI. zeThane badhuM che. jI... jIpagADI. ekavAra tame dekhADavA laI gayA hatA ne? malhAragaDha'. enA ghare cAlIsa to moTara che. gRhastha che ne e to bIDIvALo moTo vepArI che. kahe che ke, e jIpathI meM kAma lIdhuM, AtmA jIpane calAve che e vAta taddana khoTI che, ema kahe che. AhAhA..! samajAya che kAMI ? loko to kahe che paNa tame jaina siddhAMtamAM kema kaho cho ? ema pUche che. ke, bhaI! ame kahIe chIe e jUThA vyavahA2thI kahIe chIe. e sAco vyavahAra che ja nahi. AhAhA..! sAco vyavahAra to e che ke, AtmA potAnA pariNAmane kare. vikArI ke avikArI paryAya-pariNAmane kare, e sAco vyavahAra che. nizcayamAM to AtmA vikArano paNa kartA nathI. dharmI jIva che, je samyagdaSTi che, jene dharmanuM bhAna thayuM che ke huM to caitanya AnaMda svarUpa chuM, evo samakitI jIva, dharmanI pahelI sIDIvALo e puNyanA pariNAmano paNa karyAM thato nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? AhAhA..! jhINI vAta che, bhAI! zuM thAya? joyuM? e jUThA vyavahArathI kahevA mATe che, dravyanuM svarUpa vicAratAM...' dravya nAma padArtha. AtmA ane A pudgala paramANu jaDa, tenuM svarUpa vicAratAM. che? padravyano kartA jIva nathI.' AhAhA..! paradravyano AtmA kartA nathI. kemake padravya potAthI pariName che tene
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 214. 36 1 bIjo kema pariNamAve? AhAhA.. samajANuM kAMI? A lAkaDI cAle che to AtmA ene calAvI zake, enI bhagavAna nA pADe che. kemake jaDa paramANu che tenI paryAya jaDathI thAya che. AtmA ema kahe ke, A mArAthI thaI che (to e) mUDha mithyAdRSTi che. jainanA tattvanI ene khabara nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? "ka jIva nathI." zeThA vAta to samajAya evI che, sAdI bhASA che, vaLI hindI che. zuM kahe che? mumukSu :- AtmA lAkaDI nathI calAvato paNa hAtha to calAve che ne? uttara :- hAthane calAvI zakato nathI. e to (kahe che). A to jaDa mATI che. Ama je thAya che e to jaDanI paryAya che, jaDathI thAya che. mumukSu :- AtmA hAtha to UMco karI zake ne? uttara:- UMcuM karI zake nahi. kIdhuM ne AtmA A UMcuM karI zakato nathI. e hAthathI UMcuM thAya che ema paNa nathI. jhINI vAta che, prabhu! eka tattva bIjA tattvanA koI pariNAma kare e traNakALamAM jaina siddhAMtamAM nathI. AhAhA...! samajAya che kaI che? "vicAratAM." satyane vicAratAM, prabhu muni ema kahe che ke, eka jIvadravya padravyano kartA nathI. AhAhA.! AhAra ane pANI khAya che enI kriyA AtmA kare ema che nahi, ema kahe che. AhA.! e to jaDanI kriyA che, mATI-dhULa che e to. dALa, bhAta, roTalA badhA pudgala ajIva che to ajIvanuM pariNamana AtmA kare? khAvAnI paryAya kare? ajJAnI rAga kare ke, huM khAuM chuM, huM pIuM chuM, evo rAga kare. e ajJAnI (kare). samajAya che kAMI? dharmI e jaDanI kriyA to kare nahi, paNa samyagdaSTi dharmanI pahelI zarUAtavALo e dayA, dAnanA pariNAma che e paNa mArA nathI, e vibhAva che, vikAra che teno paNa kartA huM nathI ema mAne che). AhAhA...! samajAya che kAMI? zlokano (AdhAra) Apyo hato. kartA-karmano nahi? kare karma no hI karatArA, jo jAne so jAnamahArA, jANe so kartA nahIM hoI, kartA so jAne nahIM koI A "amRtacaMdrAcArya mahArAjanA zlokamAMthI banArasIdAse' 'samayasAra nATaka" emaNe banAvyuM emAM kahe che). kare karma so hI karatArA paranA pariNAma huM karI zakuM chuM ane mArA rAganA pariNAma paNa huM karI zakuM chuM, e karavAvALo jANanAra rahI zakato nathI. ane jAne so kartA nahIM hoI huM to jJAnAnaMda svarUpa jJAtA chuM, ema je jANanAro che e rAga ne paradravyano kartA thato nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? oho. A to badhAthI lolo thaI gayo, lolo! paranuM kAMI karI zake nahi. AhAhA.! huM mumukSu :- pAMgaLo. pAMgaLo. uttara :- pAMgaLo che. AhAhA..! strI, kuTuMba, putra badhAne huM nabhAvI zakuM chuM, e mArI cIja che e mArI mAnyatA mithyAtva che). para vastu jaDa ane AtmA to para che.
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ 362 kalazAmRta bhAga-6 A AtmAthI paNa A AtmA para che ane zarIra para che. to huM paranuM kAMIka karuM chuM, huM enI saMbhALa karuM chuM, enI rakSA karuM chuM... AhAhA.! e badhI mAnyatA mithyASTi ajJAnInI che, e jaina nathI, ene jainanI khabara nathI. AhA...! samajAya che kAMI? jhINI vAta che, bhAI! bhagavAna sarvajJa paramezvara, temanI vANInA nyAya, sAra bahu alaukika che. AhAhA.! hai? tu cat varaMtu vayam pariNAminaH racavaraMtunaH vizvana pa ta' zuM kahe che have? "evI paNa kaheNI che ke ema paNa kahevata che ke je koI cetanAlakSaNa jIvadravya..." bhagavAna AtmA to cetanAlakSaNa che. e to jANavA-dekhavAnA lakSaNathI jANavAmAM Ave che. e cetanAlakSaNa paranuM kAMI kare e to che nahi. AhAhA..! che? "cetanAlakSaNa jIvadravya...." keTalAka loko Ama kahe che, ema kahe che. "svayam parimena anya vastune potAnI pariNAmazaktithI jJAnAvaraNAdirUpa pariName che." AhAhA.! zuM kahe che? ke, AtmAmAM je rAgAdi pariNAma thayA, pariName che, to e pariName che eTale thAya che, to karmane paNa pariNamAve che, ema ajJAnI loko kahe che. che? potAnI pariNAmazaktithI jJAnAvaraNAdirUpa pariName che evA pudgaladravyanuM." " vizvana pi ta' 'kAMI kare che ema kahevuM." AhAhA...! "tata vyAvariza' je kAMI evo abhiprAya che. jeno Avo abhiprAya che te badho jUThI vyavahAradRSTithI che.' be vAra AvyuM, jUThI... jUThI. AhAhA.! samajAya che kaI? huM AtmA potAnA pariNAma, pariNamana karuM chuM to sAthe bIjAne paNa huM pariNamAvI zakuM chuM, ema mAnanArA jUThI vyavahAradaSTi mAne che, e sAcI dRSTi nathI. AhAhA.! bhAre kAma AkaruM. A badhuM Akho di kAma calAvavuM (e) kAMI karI zakato nathI. mumukSu - jyAM sudhI zuddha dravyamAM dRSTi sthApita nathI karI tyAM sudhI to karyA che ne? uttara :- tyAM sudhI rAgano kartA che. mumukSu - parano nahi? uttara :- parano to bilakula nahi, ajJAnI paNa. dhaMdhA-baMdhA, tamArI dukAnanA dhaMdhAno to ajJAnI paNa kartA nathI. jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI potAnA puNya-pApanA vikArI bhAvano kartA thAya che, basa ATalI maryAdA che. paNa parane ajJAnabhAve paNa kare, ema traNakALamAM thatuM nathI. samajAya che kAMI? kemake parapadArtha potAnA pariNamanathI pariName che. paravastu potAnI paryAyathI pariName che emAM bIjo tene zuM kare? AhAhA...! jyAM sudhI ajJAnI che, mithyAdRSTi che, mUDha che tyAM sudhI paNa rAga ane puNya-pApano kartA che paNa parano kartA to bilakula nathI. kemake paradravya svataMtra bhinna che. samajAya che kAMI? AhAhA.! bahu AkarI vAtuM che bhaI A. baMdha adhikAramAM to ema lIdhuM che
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 214 36 3 ne ke, huM paranI dayA pALI zakuM chuM, jIvADI zakuM chuM, parane mArI zakuM chuM, parane huM AhArapANI, auSadha, davA, sagavaDatA ApI zakuM chuM ema mAnanAro) jIva mUDha mithyAdRSTi che. samajAya che kaI? gAMdhIjI amArA vyAkhyAnamAM AvyA hatA ne? "gAMdhIjI', "rAjakoTa'. (saMvata) 2005 nI sAla, hoM! ghaNA varSa thaI gayA. 39 varSa thayA. gAMdhIjI vyAkhyAnamAM AvyA hatA. mohanalAla gAMdhI". e vakhate A vAta cAlI hatI. 39 varSa pahelA rAjakoTamAM comAsu hatuM. kahyuM, paranI dayA huM pALI zakuM chuM e to mUDha ane mithyAdRSTi che. ene ema lAgyuM, pote duniyAnuM evuM badhuM kAma karatA hatA ne? mumukSu :- dezanuM kalyANa karatA hatA. uttara :- koNa dezanA kalyANa karI zake? dezanuM kalyANa karI dauM, sagavaDatA ApI zakuM e badhI mAnyatA jUThI mithyAdRSTinI che. AvI vAta che, bhAI! mumukSu :- ema mAne e mUDha che, ema kahyuM hatuM. uttara :- mUDha che ane ajJAnI che, ema kahyuM. "baMdha adhikAra mAM. mumukSu :- Ape vyAkhyAnamAM ema kahyuM hatuM ke, mUDha che. uttara :- mUDha che, kIdhuM hatuM. paNa pAThamAM che e kahyuM hatuM ne? pachI) eka jaNAne kahe, eka mahArAja mane mUDha kahetA hatA I kyAM che? meM to siddhAMtanI vAta karI hatI. mumukSu :- eNe TopI oDhI lIdhI. uttara :- TopI oDhI lIdhI. ahIM to vItarAgamArga che e vAta cAle che. koI vyaktinuM ahIM kAma nathI. AhAhA.! lokonuM kalyANa karuM, dezanI sevA karI zakuM, e taddana mithyASTi mUDhanI mAnyatA che. AhAhA.! paradravyanI koIpaNa paryAya huM karI zakuM chuMAhAhA.! ene bhagavAna AtmA zuM che tenI khabara nathI. samajAya che kAMI? e kahe che, juo! jIva pariName che to bIjAne paNa pariNamAve. ema che ne? e vyavahAraSTithI kahevAmAM Ave che. AhAhA! nizcaya mi pi nAsti 36 mata AhAhA. "vastunuM svarUpa vicAratAM evo vicAra- TIkAmAM to ema lIdhuM che, TIkAmAM ke, huM parane jANI zakuM chuM, parane dekhI zakuM chuM, parane choDI zakuM chuM... samajAya che kAMI? cAra bola che, eka bola bhUlI gayA. TIkAmAM che, saMskRta TIkA che ne? 214 (zloka) che ne? huM parane jANuM chuM, parane dekhuM chuM, parane choDuM chuM ane parane zraddha chuM. (ema) saMskRtamAM cAra bole che. parane zraddha chuM e vAta khoTI che, kahe che. parane choDuM chuM, AhAra-pANI choDI zakuM chuM, AhAra choDI dauM chuM. parane zuM choDe? e to paranI avasthA jAvAvALI jaze, chUTavAvALI chUTaze. AhAhA.! e saMskRta TIkAmAM che. choDuM chuM, huM parane zraddha chuM. parane zuM zraddha? pote potAnI zraddhA kare che. huM AtmA AnaMdasvarUpa jJAna chuM, huM to saccidAnaMda prabhu, anaMta guNano
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ 364 kalazAmRta bhAga-6 sAgara huM AtmA chuM. lyo, zeThA A sAgara AvyuM, tamAruM "sAgara" (gAma) nahi. anaMta guNano sAgara che. AhAhA...! evI aMtara samyaka dRSTi thAya tyAre parano kartA to ajJAnI paNa nathI, paNa jJAnI thayA pachI rAga Ave che, hajI dharmI thayo topaNa bhakti Adino bhAva Ave che ke nahi? chatAM kartA thato nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? AvI vAta che. che? nizcayamAM A vyAkhyA AvI che. nizcayathI huM parane dekhuM chuM ke parane jANuM chuM ke parane choDuM chuM, parane zraddhe chuM ema che nahi. vyavahArathI kahevAmAM Ave che), jUThA vyavahArathI kahevAmAM Ave che. AhAhA...! are..! anaMtavAra munipaNuM lIdhuM, paMca mahAvrata dhAraNa karyA paNa aMdaramAM rAgano kartA (rahyo). huM AtmA bhinna AnaMda svarUpa chuM tenI dRSTi kyAreya karI nahi. e dRSTi vinA munivrata dhAra anaMta aira raiveyaka UpajAyo' navamI raiveyaka che. grIvAnA sthAne raiveyaka che). puruSanA pramANamAM loka che ne? to grIvAnA sthAnamAM anaMta vAra Upajyo ane tyAM koNa UpajI zake? kAM samakitI UpajI zake ane kAM mithyASTi dravyaliMgI paMca mahAvratanA dhAraNa karanArA jaI zake. AhAhA...! paNa huM rAgathI bhinna mArI caitanyakriyA che, e "AtamajJAna bina leza sukha na pAyo' e paMca mahAvratanA pariNAma che e paNa duHkha che, Asava che. AhAhA.! e "AtmajJAna bina" bhagavAna AnaMdaprabhu caitanyamUrti, evA AtmAnA jJAna vinA leza sukha na pAyo. eka aMze sukha na maLyuM. paMca mahAvrata anaMta vAra pALyA topaNa. kemake e to Asava che, duHkha che. AhAhA.. samajAya che kAMI? ahIM to hajI aMdara paranuM kartApaNuM chUTavuM muzkale paDe che. amAre to dukAna sarakhI cAle che, lyo! Ama dhyAna rAkhe, dukAna upara beTho hoya to nokaracAkara barAbara kAma kare, ame ghare jaIe to pachI pAchaLa goTA vALe. mumukSu :- zeThane dekhatA kAma barAbara kare.. uttara:- dhULamAMya karatA nathI. AhA...! tyAM "rAyacaMda gAMdhInuM hatuM, "boTAdamAM "rAyacaMda gAMdhInI moTI dukAna. e zeTha Ave tyAre mANasa dhyAna rAkhe nahitara to lAMbA paga karIne paDyA hoya nokaro. moTI zerI eTale zeTha Ave (tyAre bole) zeTha nIkaLyA. tyAM ekadama sarakhA besI jAya. rAyacaMda gAMdhI" hatA. pacAsa hajAranI pedAza hatI. te di', hoM. te di. A to ghaNA varSanI vAta che. atyAre pacAsa hajAra eTale kAMI na maLe. AhAhA...! dhuLeya nathI kAMI, bApA! koNa pedA kare ne koNa TALe? bApu. e paisA to pUrvanA puNya nimitta che ane paisA AvavAnA hoya to Ave che. te kahe ke, dhaMdho, vyavasAya karyo rAgano to paisA maLyA, e vAtamAM kAMI mAla nathI. AhAhA...! ahIM kahe che, "vastunuM svarUpa vicAratAM evo vicAra-evo abhiprAya kAMI nathI..." kAMI nathIno artha e abhiprAya jUTho che. AhAhA.! huM parane choDuM chuM, parano tyAga karuM
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 214 36 5 chuM, paranI zraddhA karuM chuM, parane jANuM chuM, parane dekhuM chuM e abhiprAya jUTho che. AhAhA..! samajAya che kAMI? e parane kALe potAnA jJAnanI paryAyane jANe che ane dekhe che. AhAhA...! samajAya che kAMI? lyo, che "ratibhAI che ke nahi emAM? to pachI A kArakhAnAmAM koNa kare che badhuM? atyAre to ema kahe che ke, "ratibhAI kartA-hartA che ema kahe che. mumukSu :- ratIbhAI ahIM beThA che ne kArakhAnuM to cAle che. uttaraH- kArakhAnAne calAve koNa? prabhu! AhAhA.! e rajakaNa che, ajIva che. ajIvanI paryAya thAya che te ajIvathI thAya che. jIvathI ajIvanI paryAya thAya? AhAhA.! are.re....! satya vAta sAMbhaLavA maLe nahi e satnI kyAre zraddhA kare ne kyAre jJAna kare? AhAhA.! corAzInA avatAra karI karIne duHkhI duHkhI duHkhI thaI gayo. AhAhA...! eka zvAsamAM nigodanA aDhAra bhava kare. AhAhA..! lasaNa, DuMgaLI-pyAjanI eka kaTakImAM asaMkhya zarIra ane eka zarIramAM anaMta jIva. AhAhA...! evA lasaNamAM, DuMgaLImAM eka zvAsamAM aDhAra bhava kare. AhAhA.! evA anaMta vAra karyA. paranI kartabuddhi choDI nahi. samajAya che kAMI? abhimAna (kya), meM karyuM, meM karyuM, meM karyuM. dukAna Ama calAvI, vadhArI dIdhI, meM paisA bhegA karyA. AhAhA...! e badhA mithyA abhiprAya che ema kahe che. che ne? evo abhiprAya kAMI nathI;" kAMI nathIno artha e abhiprAya sAco nathI, ema. meM jJAnAvaraNIya karma karyA. "ApA kartA-vikartA te zvetAMbaramAM Ave che. AtmA karmano kirtA ne AtmA karmano bhoktA. basa! I ema mAne barAbara. e jUThI vAta che. paradravyanI paryAya koNa kare ne koNa bhogave? AhAhA.! potAnI paryAyamAM paNa vikAra kare, rAga kare ne rAgane bhogave e paNa dRSTi mithyAtva che. AhAhA...! bhagavAna AnaMdasvarUpa prabhu anAkuLa AnaMdano kaMda, cidUkaMda, AnaMdakaMda prabhu AtmA che. AhAhA. je sukhano sAgara, sukhano sAgara bhagavAna AtmA che, AnaMdano sAgara che. e dRSTi karavAthI AnaMdanuM karavuM ane AnaMdanuM bhogavavuM (thAya che) e vAta barAbara che. samajAya che kAMI? AhAhA. e "kaI nathI;." AhAhA.! e abhiprAya sAco nathI. huM paranuM karI zakuM chuM, choDu chuM. are...! parane choDuM chuM e abhiprAya sAco nathI, ema kahe che. strI, kuTuMba choDI dIdhA, dukAna choDI dIdhI, AhAra choDI dIdho. zuM choDe? e cIja grahaNa ke di karI hatI ke choDe? AtmAmAM eka tyAgaupAdAnazUnyatva zakti che. bhagavAne AtmAmAM anaMta zakti joI che. guNa, zakti kaho ke guNa kaho. jJAna, darzana, AnaMda Adi anaMta. emAM eka guNa evo che-tyAgaupAdAnazUnyatva zakti. prabhu ema kahe che ke, paranA tyAga ane paranA grahaNathI zUnya evI AtmAmAM eka zakti paDI che. AhAhA...! zakti zUnya nathI, hoM paranA tyAgagrahaNathI zUnya. hai? zakti to asti che. AhAhA.! zakti kone kahevI? guNa kone kahevA? ema ne ema AMdhaLe AMdhaLA anAdithI cAle che. bhavabhramaNano nAza kema thAya
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 kalazamRta bhAga-6 enI khabara nathI ane A vrata ne tapa ne bhakti ne pUjA karo, dharma thaI gayo. dhULeya dharma nathI. e to rAga che. AhAhA...! dharma to rAgathI bhinna thaIne potAnA zuddha svabhAvanuM vedana karavuM ane bhogavavuM enuM nAma paramAtmA dharma kahe che. AhAhA...! vratAdi, tapAdi bhAva che e zubharAga che. rAga che e to baMdhanuM kAraNa, duHkhanuM kAraNa che. AhAhA...! kahevAmAM to Ave che. to kahe che, e to kahevAmAM Ave che e badhuM khoTuM che. AhAhA...! che? bhAvArtha Ama che ke kAMI ja vAta nathI,... kAMI ja vAta nathI bhULathI jUThuM che." parane choDuM chuM, parane mAnuM chuM, parane jANuM chuM, parane dekhuM chuM (e) mULathI jUThuM che. AhAhA..! che? "mULathI jUThuM che. jenuM mULa ja badhuM jUThuM che. AhAhA.! meM Ama choDyuM, meM Ama tyAga karyo, Ama tyAga karyo. kono tyAga kare? paravastu teM ke di grahaNa karI hatI to tyAga kare? AhAhA.! AkarI vAta, bhAI! A "amRtacaMdrAcAryadevano kaLaza che. digaMbara saMta hajAra varSa pahelA thayA ane kuMdakuMdAcAryadeva" be hajAra varSa pahelA thayA. emanA zlokanI A TIkA che. AhAhA...! arere...! manuSyapaNuM pAmIne paNa jainadarzana zuM che, vastu svarUpa zuM che evI daSTi ane jJAna na karyA to manuSyapaNuM maLyuM e na maLyA barAbara che e to. AhAhA....! ahIMyAM e kahe che, "mULathI jUThuM che." zuM? parano kartA ne parano bhoktA ne parane choDanAra ne paranuM zraddhAna karanAra mULathI jUThuM che. "ruda mAM "evo siddhAnta siddha thayo." lyo! evo siddhAnta siddha thayo ke parano tyAga karavo ne parane pALavuM ne parane bacAvavuM ne parane mAravuM ne parane sukha-duHkha devA e badhA abhiprAya jUThA che. evo siddhAMta siddha thayo. mumukSu :- gurudeva ! be siddhAMta AvyA. eka karmane kare ane eka karmane na kare. uttaraH- karmane kare e siddhAMta jUThuM bolavAmAM AvyA che. e to paheluM kahyuM. apasiddhAMta che. AhAhA...! e kahyuM ne AThamI gAthAmAM vyavahArathI kahevAmAM Ave che ke, AtmA darzana, jJAna, cAritrane prApta hoya te AtmA. aMtara anubhava, hoM! te paNa vyavahArathI kahevAmAM AvyuM che. bheda pADIne kahyuM ne? ke, AtmA darzana, jJAna, cAritrane prApta hoya te AtmA. AThamI gAthAmAM AvyuM che. e anAryabhASAthI-vyavahArabhASAthI kahyuM. AhAhA...! samajAya che kAMI? zrotAjane paNa darzana, jJAna, cAritrane prApta hoya evA bheda upara lakSa na karavuM. AhAhA.! ane kahenAre paNa vyavahAranayane na anusaravuM. bhASA Ave che, vikalpa AvI jAya che paNa anusaraNa na karavuM. AhAhA.! che ne? "nAnurtavya . vyavahArane anusaravo nahi. AhAhA.! puNya-pApanA, dayA, dAna, vratanA bhAva to rAga che, enI vAta to zuM karavI? paNa eka cIja bhagavAnaAtmA traNapaNe kahevI, darzana-jJAna-cAritrapaNe pariName che ema kahevuM e vyavahAra che. AhAhA. e vyavahArane anusaravuM nahi. AhAhA! ane
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 215 36 7 vyavahAra AvyA vinA raheto nathI. samajAvavAmAM vyavahArathI bheda pADIne samajAvavuM paDe, bIjI to koI cIja nathI. paNa e vyavahAra AdaraNIya nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? "evo siddhAMta siddha thayo." lyo. have 215 (zloka). 215 che ne? (zArdUlavikrIDita) zuddhadravyanirUpaNArpitamatestattvaM samutpazyato naikadravyagataM cakAsti kimapi dravyAntaraM jAtucit / jJAnaM jJeyamavaiti yattu tadayaM zuddhasvabhAvodayaH kiM dravyAntaracumbanAkuladhiyastattvAccyavante janAH / / 23-215 / / khaMDAnvaya sahita artha :- "banA: tattvI vi vyavanta' (banA:) no arthAt samasta saMsArI jIvo (tasvAta) "jIvavastu sarva kALa zuddhasvarUpa che, samasta zeyane jANe che" evA anubhavathI (viH vyavanta) kema bhraSTa thAya che ? bhAvArtha Ama che ke-vastunuM svarUpa to pragaTa che, bhrama kema kare che? kevA che jano? "TravyAntaravuqnAthiya: (dravyAntara) "samasta zeyavastune jANe che jIva tethI (gunDana) azuddha thayuM che jIvadravya evuM jANIne (mAnadhiya:) zeyavastunuM jANapaNuM kaI rIte chUTe ke jenA chUTavAthI jIvadravya zuddha thAya evI thaI che buddhi jemanI, evA che. "tu tenuM samAdhAna Ape che ke-"vat jJAnaM zeyam ti tat ya zuddhatvamAvo: (yata) je ema che ke (jJAne zeyama anaiti) "jJAna zeyane jANe che evuM pragaTa che (tat caM) te A (zuddhasvamAvodaya:) zuddha jIvavastunuM svarUpa che. bhAvArtha Ama che ke-jema agnino dAhakasvabhAva che, samasta dAhyavastune bALe che, bALato thako agni potAnA zuddhasvarUpe che-agnino evo ja svabhAva che; tema jIva jJAnasvarUpa che, samasta zeyane jANe che, jANato thako potAnA svarUpe che-evo vastuno svabhAva che. zeyanA jANapaNAthI jIvane azuddhapaNuM mAne che te na mAno, jIva zuddha che; vizeSa samAdhAna kare che-] kAraNa ke "jima pi dravyAntaraM dravyApta na vAti (vikrama pi dravyAntaruM) koI zeyarUpa pagaladravya athavA dharma, adharma, AkAza, kALadravya (dravya) zuddha jIvavastumAM (vAta) ekadravyarUpe pariName che ema (na vasti ) zobhatuM nathI. bhAvArtha Ama che ke-jIva samasta zeyane jANe che, jJAna jJAnarUpa che, zeyavastu zeyarUpa che; koI dravya potAnuM dravyatva choDIne anya dravyarUpa to nathI thayuM. evo anubhava kone che te kahe che-"zuddha vyanipArSitamane." (zuddhadravya) samasta vikalpathI rahita zuddha cetanAmAtra jIvavastunA (nirupA) pratyakSa anubhavamAM (karSita mate:) sthApyuM che buddhinuM sarvasva jeNe evA jIvane. vaLI kevA jIvane ? "tattva samutpazyata: sattAmAtra zuddha jIvavastune pratyakSa AsvAde che evA jIvane. bhAvArtha Ama
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 kilazAmRta bhAga-6 che-"jIva samasta zeyane jANe che, samasta zeyathI bhinna che, evo svabhAva samyagdaSTi jIva jANe che. 23-215. (zArdUlavikrIDita) zuddhadravyanirUpaNArpitamatestattvaM samutpazyato naikadravyagataM cakAsti kimapi dravyAntaraM jAtucit / jJAnaM jJeyamavaiti yattu tadayaM zuddhasvabhAvodayaH kiM dravyAntaracumbanAkuladhiyastattvAccyavante janAH / / 23-215 / / ) AhAhA...! zuM kahe che? are "nanA: tattva vuiM vyavanta' are....! jano arthAt samasta saMsArI jIvo jIvavastu sarva kALa zuddharasvarUpa che...AhAhA..! bhagavAna AtmA to zuddha pavitra AnaMdasvarUpa che. AhAhA! e parane jANavAmAM azuddha thaI jAya che ema nathI. tyAM sudhI vAta laI gayA. parane jANavuM-dekhavuM e paNa potAno svabhAva che. e parane jANe-dekhe eTale para saMbaMdhInuM jJAna potAno svabhAva che. samajAya che kAMI? to parane jANavAthI AtmA azuddha thaI jAya che ema nathI. AhAhA.! avaguNa jovAthI, koI avaguNI prANIne jovAthI ahIMyAM azuddha thaI jAya che, avaguNa AvI jAya che ema nathI. AhAhA...! samajAya che kAMI? "nanA: he jIvo. "jIvavastu sarva kALa zuddhasvarUpa che, samasta zeyane jANe che" samasta zeya-rAga, zarIra, vANI badhuM joya che tene jANe. AhA. ahIM to siddha karavuM che ne eTale (ema kahyuM. nahitara to... "evA anubhavathI kema bhraSTa thAya che? are.re... AhAhA.! e jANavuM-dekhavuM to potAno svabhAva che. paracIja saMbaMdhI jJAna ane parasaMbaMdhInA darzana e potAmAM potAne jANavuM dekhavuM to svabhAva che. to para cIja jovAthI AtmA azuddha thaI jAya che ema nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? hai? mumukSu :- gurudevA parazeyane jANe che ema lakhyuM che. uttara :- vyavahAra kahyo che ne. jANe che eTale ema kahevAno Azaya che ke jANe che chatAM azuddha thayo nathI. che siddha karavA mATe A vAta karI che. mumukSu :- jANe che e jUThI dRSTi thaI. uttara :- ene jANe che e vyavahAra thayo paNa ahIM jJAna jANe che ne? ema ahIM nizcaya siddha karavuM che. paNa ene jANe che mATe ahIM azuddha thaI gayuM, ema nathI. eTaluM siddha karavuM che. mumukSu :- vyavahAra to jUTho che.
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 215 36 9 uttara - paNa che ne vyavahAra? kevaLI lokAloka jANe che ema kahevAya ne? e jUThI vAta che. bhASA zuM Ave? lokAloka paravastu che ane jANavA kyAM jAya? e to potAnI paryAyamAM jANavAmAM AvI jAya che. AhAhA...! lokAloka to kevaLajJAnamAM nimitta che, paNa lokAlokathI ahIMyAM lokAlokanuM jJAna thAya che, ema nathI. AhAhA...! potAnI paryAyamAM je kevaLajJAna thayuM emAM lokAloka jANe che ema kahevuM e vyavahAra che. e lokAloka saMbaMdhI ane potA saMbaMdhI svapara jJAna thAya che tene jANe-dekhe che. jhINI vAtuM bahu AhAhA...! (saMvata) 1986mAM moTI carcA thaI hatI. "dAmanagara'. ema ke, A lokAloka che to kevaLajJAna thAya che ne? lokAloka to) anaMtakALathI che. moTI carcA thaI hatI. (saMvata) 1983nI sAla. keTalA varSa thayA? pa1 varSa pahelA. eka dAmodara zeTha hatA, paisAvALA. te di dasa lAkha to bahu kahevAtA ne? have atyAre dasa lAkha eTale kAMI nahi. te di. dasa lAkha rUpiyA, cAlIsa hajAranI pedAza hatI ane dasa hajAranuM eka gAma hatuM. ghare gAma hatuM. vANiyA amArA dazAzrImALI, moTA zeTha. ghare ghoDA, eka-be ghoDA ema nahi. pAMca-sAta-dasa ghoDA. ghoDAnI moTI hAra karelI. ene A vAta te di beThI nahotI. e kahe ke, A lokAloka che to jJAna thAya che. e 'virajIbhAI sAthe vAta thaI hatI. virajIbhAI vakIla hatA ne? "virajI vakIla hatA, jAmanagaravALA". emanI sAthe upara carcA karatA hatA pachI mArI pAse AvyA. A kema che? kIdhuM. lokAloka che to jJAna thAya che ema nathI. jJAna to potAnI paryAyamAM potAthI thAya che. AvI carcA to amAre pacAsa-pacAsa varSathI cAle che A badhuM. mumukSu :- dIkSA lIdhA pahelA cAlatuM hatuM. uttara :- dIkSA lIdhA pahelA paNa cAlatuM hatuM. kIdhuM, AhAra-pANI kare, sAdhu mATe makAna karelA hoya ane sAdhu vApare to nava koTimAMthI kaI koTi tUTe? e dIkSA lIdhA pahelA, 65 varSa pahelAnI vAta che. saMvata 1969nI sAla, saMvata 1969. ogaNasItterane zuM kahe che? sItteramAM eka ocho. e prazna amArA gurune karyo hato. kIdhuM, A makAna je sAdhu mATe banAvyuM hoya ane sAdhu vApare to nava koTimAMthI kaI tUTe? mana, vacana ne kAyA. karavuM, karAvavuM, anumodana. e to bacAva karatA hatA. kharekhara to ene mATe banAveluM ke, e nava koTimAMthI anumodananI koTi tUTe che, eka koTi sAcI rahetI nathI. AhAhA. 65 varSa pahelA, zeThA ahIM to dhaMdho ja A che ne pahelethI. zuM kahyuM? mumukSu :- videhakSetrathI laIne AvyA cho nA uttara :- AhAhA...! pUchyuM hatuM ke, sAdhu ene mATe banAvelA A makAna vApare che. AhAra-pANIno prazna e samaye nahoto. kemake e amArA saMpradAyanA guru hatA. ene mATe banelA AhAra-pANI bilakula le nahi. ene mATe cokA karIne kaMI bane che traNakALamAM
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 kalAmRta bhAga-6 le nahi. evI enI zakti. e to mahApApa che. ene mATe banAveluM de ane le e to badhA pApI che. AhAhA.! e carcA to tyAM saMvata 1969mAM (thaI hatI). kIdhuM, bhaI! juo meM to javAba nahoto Apyo. moTI uMmaranA ne meM hajI dIkSA lIdhelI. mArA manamAM e vakhate hatuM ke, jene mATe banAvyuM hoya e vApare, bhale karyuM na hoya, karAvyuM na hoya paNa e enuM anumodana che. enI nava koTi tUTI jAya che. AhAhA.! mana, vacana ne kAya, karavuM, karAvavuM, anumodavuM ema) nava. to emAM nava koTimAM tenuM anumodana thAya che. zeTha! A to 65 varSa pahelAnI vAta che. AhAhA...! mumukSu :- digaMbara ane zvetAMbaramAM pharaka hoya. uttara - badhI mAnyatA to eka jAtanI che, A jAtanI hoya to. ene mATe karelA cokA, AhAra le e mahApApa che. AhAhA...! mumukSu :- paMcamakALa che.... uttara :- paMcamakALamAM zero-halavo banAve che to loTane badale dhULathI bane che? zeTha! khoTA rUpiyA halAvatA haze atyAre pahelA to evuM hatuM, zeThA sArA sAvakArane koI khoTA rUpiyA Ave to tyAM (-UMbarAmAM) jaDI daye. cAlavA na daye. ene khatave nahi ane lAkaDAnuM hoya ne moDhA AgaLa, zuM kahevAya? UMbaro. UMbaro...! UMbarAne zuM kahe che? tyAM jaDI daye. sAvakAranI rIta hatI ke khoTo rUpiyo Ave to gaNatarImAM lya nahi, cAlavA daye nahi. bahAra cAlavA na dhe. jaDI de. ema vItarAgano mArga evo che ke khoTuM cAlavA zve nahi, khoTuM hoya tene khoTuM siddha karIne tyAM ne tyAM jaDI de ke, khoTuM che, A mArga sAco nathI. samajAya che kAMI? ahIM kahe che... AhAhA...! kevA che jana? "vastunuM svarUpa to pragaTa che, bhrama kema kare che?' AhAhA.! parane jANavAthI tuM azuddha thaI jAya che evo bhrama kema kare che? tAruM svarUpa ja jANavuM dekhavuM che, rAgane jANavAthI zuM jJAna azuddha thaI jAya che? rAga Ave che, dharmIne paNa rAga (Ave che) paNa rAgane jANe che ke, A rAga che, mArI cIja nahi. zuM rAgane jANyo to jJAna azuddha thaI gayuM? AhAhA! samajAya che kAMI? sUkSma vAta che, bhAI! AhAhA.! e kahe che, juo! kevA che jano?" AhAhA.! zuM parane jANavAthI bhraSTa thAya che? "vastunuM svarUpa to pragaTa che, bhrama kema kare che? kevA che jano? samasta zeyavastune jANe che jIva tethI azuddha thayuM che jIvadravya evuM jANIne zeyavastunuM jANapaNuM kaI rIte chUTe.' AhAhA...! ema ke A zeyane jANavuM e kema chUTe? paNa kema chUTe? jANavAno to tAro svabhAva che. AhA! rAgathI to chUTavA cAhe che, parathI to chUTavA cAhe che paNa paranA dekhavA ane jANavAthI chUTavA mAge che, ema kahe che. samajAya che kAMI? jhINI vAta, bApu vItarAgano mArga.
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 215 371 samyagdarzana e koI apUrva che. hajI dharmanI pahelI sIDI, mokSamahelanI pahelI sIDI. e cha DhALAmAM Ave che. samyagdarzana, hoM! e to bApu apUrva vAta che ane samyagdarzana vinA jJAna ne vrata ne cAritra badhA nirarthaka che. AhAhA.! samajAya che kAMI? samyagdarzana eTale AtmA AnaMdasvarUpa prabhu ane jJAnano sAgara paramAtmA, pote paramAtmasvarUpa che, jina sohI AtmA, enI aMtara anubhavamAM pratIti karIne AnaMdano svAda levo tenuM nAma samyagdarzana che. AhAhA. e vinA badhA kriyAkAMDa nirarthaka che, saMsAra khAte che. digaMbara darzana, jainadarzana sUkSma che. AhAhA.! AkuLita thAya che. jenA chUTavAthI jIvadravya zuddha thAya evI thaI che buddhi. parane jANavAthI huM azuddha thaI jAuM chuM mATe parane jANavuM chUTI jAya to huM zuddha thaI jAuM, evI tArI mAnyatA jUThI che. jJAtA-daSTA to svabhAva che. para saMbaMdhI je potAnuM jJAna potAmAM utpanna thAya che to parane jANe-dekhe che, ema vyavahAre kahevAmAM Ave che ane potAne jANe-khe che e nizcaya che. AhAhA.. to AkuLita thaIne duHkhI kema thAya che ke, arere...! huM parane jANuM chuM to azuddha thaI jAuM chuM). jema kasAyakhAne gheMTA kApatA hoya. AhAhA.! e zuM che? e joyuM to jJAna azuddha thaI gayuM? e to jovAno svabhAva che. are.! zuM che tane? ke, are.re...! bokaDo laTake ene kApI nAkhe. kasAyakhAnAmAM marI gayelA laTakAve. joyA che ne? kasAyakhAnAmAM Ama laTakAvI rAkhe, maDadAM. ane olo mANasa nIkaLyo ne jove Ama... AhA...! zuM che? jovAmAM AvyuM to tArAmAM malinatA thaI gaI? samajAya che kAMI? ekavAra to ame "muMbaI nIkaLyA hatA, "muMbaI'. gRhasthAzramamAM pAlejathI mAla levA gayelA to eka musalamAna haze, to A kukaDA... kukaDA hoya ne? ATalA nAnA nAnA baccA. pacIsa-pacAsa hatA. enA bhajIyA karatA hatA. meM najare joyuM che. e kUkaDAnA nAnA nAnA (baccA) pharatA hatA. caNAno loTa, ane huM Ama bajAramAM nIkaLyo. A to 64-65 sAlanI vAta che. e laI paga kApI, caNAmAM boLI telamAM bhajIyAne taLatA hatA. paMcendriyanuM ekanuM eka bhajIyuM. AhAhA...! kALA kera che. bhAvamAM. e kriyA karI zakato nathI paNa bhAva enA mahAkleza ane pApa. paNa e jovAthI zuM AtmA-jJAna azuddha thaI gayuM? ema kahe che. e to dekhe che, dekhavAno svabhAva che. kArakhAnA dekhe. kevaLajJAnamAM to badhA kasAyanA kArakhAnA jove che. huM jeTalA kaSAyanA kArakhAnA che e badhA nathI dekhAtA? jovAthI azuddha thaI jAya che? potAnA jJAnasvarUpamAM svapa>>kAzaka jANavAnI zakti che to jANe. mATe parane jANavAthI azuddha thAya che ema paNa nahi ane paranuM kAMI karI zake che ema paNa nathI. vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudevA)
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372 kalAmRta bhAga-6 mahA vada 1, guruvAra tA. 23-02-1978. kaLaza-215 pravacana-239 kaLazaTIkA' 215 kaLaza, pharIne thoDuM laIe. "nanAH tattvata vi cevatte are.. saMsArI jIvo..." AcArya karuNA karIne kahe che ke, are.. jIvo! AhAhA.! "jIvavastu sarva kALa zuddhasvarUpa che," zuM kahe che? bhagavAnaAtmA to zuddha svarUpa ja che. parano e kartA paNa nathI. dayA, dAnanA bhAvane kare emeya nathI. parane to kare nahi.. AhAhA...! paNa dayA, dAnanA bhAvane kare evuM nathI. e to zuddha cIja-vastu che. AhAhA. "samasta zeyane jANe che eTale ke, aMdara rAga Ave ene e sparyA vinA jJAna jANe evo eno svabhAva che. zuM kahyuM samajANuM? AhAhA...! bhagavAna jJAnasvarUpa AtmA ene koI dayA, dAna Adino rAga Ave paNa ethI paranI dayA karI zake e to prazna che ja nahi... AhAhA! AvI cIja che. paNa e bhAva Avyo ane jJAna svabhAva sparzato nathI. zuM kahyuM? e jJAnasvarUpa bhagavAna AtmA to caitanyajyota cetanA e rAgAdi acetana svabhAvane sparzato nathI. AhAhA...! e to zuddha caitanya vastu che. ema jenA jJAnamAM jaNAya e AtmA rAga aMdara thAya to rAgane sparyA vinA rAgane jANe che. AhAhA...! samajANuM kAMI paranI dayA pALavI ke mAravo e to karI zakato nathI kemake parane aDI zakato nathI. paNa aMdaramAM rAga Ave e paNa zuddha jIvanA svabhAvamAM rAganuM aDavuM ane cuMbana karavuM eTale sparzavuM, cuMbana eTale sparzavuM (e paNa nathI). AhAhA.! e caitanyaghana bhagavAna AtmA enI sattA cetana jANavA-dekhavAnI che, A jANavA-dekhavAmAM je rAga Ave ene paNa sparyA vinA te potAnA kSetramAM, bhAvamAM rahI ane ene jANe che. AhAhA.! che? kema bhraSTa thAya che? are evA anubhavathI kema bhraSTa thAya che? eTale rAgane jANatA ene ema thaI jAya che ke are...! huM rAgarUpa thaI gayo athavA rAga mArA jJAnasvarUpe thaI gayo ema jIva kema bhraSTa thAya che? AhAhA..! bahu jhINI vAtuM che, bApA AhA...! jainadharma bahu sUkSma che. lokoe kahyo che e badhI vAta bahAranI che. AhA.! ahIMyAM to zuddha jIva svarUpa che te rAgane jANatA rAgane aDato nathI. e paraNeya che. ane kharekhara e rAga che e cetanathI bhinna jAta che mATe acetana che. e acetanane cetana aDato nathI. AhAhA...! hai? mumukSu - aDe to vAMdho zuM che?
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-215 uttara :- aDe to vAMdho (che) e mithyAdRSTi malina mAne. aDe nAma sparza karato nathI. kemake rAga ane jJAyakabhAvanI vacce atyaMta abhAva che. AhAhA..! rAgatattva e puNyatattva che, malina tattva che, acetana tattva che, bhagavAna cetana tattva che, nirmaLa tattva che, jJAyaka svabhAvathI bhareluM tattva che. e rAgane aDyA vinA jJAna rAgane potAnA bhAvamAM rahI, kSetramAM rahI ane rAgane jANe. paNa A loko rAgane jANatA huM rAgane jANuM chuM eTale sparza karuM chuM, ema bhraSTa kema thaI jAya che? ema kahe che. AhAhA..! chellI gAthAo (che). 303 mumukSu :- rAgane jJAna aDe to banne eka thaI jAya. uttara :- be vastu taddana bhinna che ane bhinnane bhinna aDI zakatuM nathI. bahiluMTatI, AvI gayuM che ne i? pahelA AvI gayuM, nahi? AhAhA..! e rAgathI bhagavAnaAtmA bahiluMTatI-bahAra phare che ane AtmAnA svabhAvathI paNa rAga hilUMTatI. AhAhA..! eka dravya bIjA dravyane to aDatuM nathI.. AhAhA..! gajaba vAta che! e to dAkhalo Apyo hato ne, cAlavAno? A paga cAle che e jamInane aDato nathI. are......! A vAta kyAM...? kemake jamInanI paryAya ane AtmAnI paryAMya vacce atyaMta abhAva che. atyaMta abhAvamAM bhAva sparzarUpe kema hoI zake? AhAhA..! AvuM che. vItarAgamArga, satya bahu alaukika che. sAMbhaLavA maLe nahi, bicArA kyAM jAya? AhAhA..! e rakhaDapaTTI corAzImAM kAgaDA, kUtarAnA avatA2 karI karIne marI jAya, anaMtavAra. AhAhA..! ahIMyAM to AcArya mahArAja ema kahe che ke, vastunuM svarUpa to pragaTa che,...' zuM pragaTa che? ke, rAgane spamAM vinA, paradravyane aDyA vinA jJAna ene jANe evuM vastunuM svarUpa to pragaTa che. AhAhA..! samajAya che? bhAva bahu UMDA che, bhASA to sAdI che. AhAhA..! A bIDI pIve che kahe che ke, bIDIne hAtha aDato nathI. tema hoThane AtmA aDato nathI. AhAhA..! tema rAga thayo tene AtmA aDato nathI. are..! prabhu! jo to kharo! e.. zeTha! tamAruM lIdhuM, bIDInuM. dAkhalo, dAkhalA vinA samajAya zI rIte? AhAhA..! mumukSu :- aDatI nathI to pIvAmAM zuM vAMdho che? uttara H- paNa pIvuM kyAM rahyuM nyAM? bIDIne aDato nathI ne hoTha aDato nathI, AtmA hoThane aDato nathI. AhAhA..! AvI vAta che, bhAI! jinendradeva trilokanAtha paramAtmAno mArga koI alaukika che. atyAre to sAMbhaLavA maLato nathI evI cIja thaI gaI che. zuM thAya? AhAhA..! juo! have Ave che. jIvavastu sarva kALa zuddhasvarUpa che, samasta jJeyane jANe che' evA anubhavathI kema bhraSTa thAya che?" joyuM? AhAhA..! huM rAgane rAgamAM peThA vinA mArAmAM rahIne rAgane jANuM chuM. AvA svabhAvano anubhava, enAthI jIva kema bhraSTa thAya che ke
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 kalazAmRta bhAga-6 huM rAgane aDuM chuM, rAgane sparza chuM, zarIrane sparza chuM, ema rAgane jANanAro bhinna che evA anubhavathI bhraSTa kema thAya che? AhAhA...! samajANuM kAMI? kevA che jano? are.. kevA che jIvo jagatanA AhAhA.! "dravyAntaravuqnAvudhiyaH potAnA dravyathI anerI "zeyavastune jANe che tethI..." jumhana' jANe meM sparza karyo eTale azuddha thayuM che jIvadravya evuM jANIne.... AhAhA! zarIra ne vANIne jJAna jANe chatAM jJAna zarIra, vANIne sparze nahi evo to jJAnano svabhAva che enAthI jano anubhavathI bhraSTa kema thAya che? ke, huM A zarIrane aDuM chuM. AhAhA..! A zarIranI je indriyo che ene paNa AtmA aDato nathI. AhAhA.! chatAM e jJAnanA anubhavamAM to zarIrane sparyA vinAnuM jJAna (che) evo vastuno anubhava che. paNa ene ThekANe huM zarIrane sparza chuM, A suMvALuM zarIra che ene huM aDuM chuM evI rIte jIvane paradravya sAthe cuMbana nAma sparza kema mAne che? AhAhA.! jhINI vAta che, prabhu AhAhA.! janma-maraNanA aMta lAvavAnI vAtuM bApu AkarI bahu. enA phaLa paNa keTalA! anaMta AnaMda. AnaMda. AnaMda. AhAhA...! jIvatattva jJAnasvarUpe sthita che). e paratattva je che jaDa zarIra, vANI, mana, strI, kuTuMba-parivAra Adi badhAne potAmAM rahIne jANavAno svabhAva che paNa chatAM ene A thAya ke, huM Ane aDuM chuM, Ane sparza chuM ema mAnIne) jJAnanA svarUpathI bhraSTa kema thaI jAya che? AhAhA...! samajANuM kAMI? cuMbanano artha ahIM azuddha karyo, paNa cuMbanano artha sparzavuM thAya che. AhAhA...! A cuMbana nathI letA zarIrane ne bALakane? e hoTheya tyAM aDato nathI. kahe che. AhAhA.. AtmAnuM jJAna to hoThane zenuM aDe paNa hoTha enA chokarAnuM cuMbana leto hoTha enA zarIrane aDato nathI. are.! AvI vAtA kemake tattva tattva bhinna che. zarIra, vANI, mana e ajIva tattva che. dayA, dAnanA, vratanA bhAva che te Asava tattva athavA puNya tattva che. bhagavAna che te jJAyaka tattva che. AhAhA...! AvI vAta che. e jJAyaka tattva parane aDyA vinA jANavAnuM svarUpa ja enuM evuM che. chatAM A zuM thayuM? jIvo, jagatanA prANI zuM kare che? AhAhA.. ke, ame A rAgane jANatAM rAgane sparzIe chIe? AhAhA...! tethI ame azuddha thaI jaIe chIe. AhA..! ema A bhramaNA kema thaI jagatane? AhAhA...! samajANuM kAMI? eka tattva bIjA tattvane sparze to be tattva eka thaI jAya che, bhinna rahetA nathI. AhAhA...! A to dhIrAnA kAma che, bhAI! A kaI bahArathI koI vrata karyA ne apavAsa karyA ne ethI thaI gayo dharma, e to kyAMya traNa kALamAM nathI. paNa e vatano vikalpa UThyo... AhAhA.! ene paNa jJAnasvarUpI bhagavAna potAmAM rahIne ene sparyA vinA jANe chatAM Ane huM sparza chuM, aDuM chuM ane tethI huM parane jANatA azuddha thaI jauM chuM, Avo bhrama ajJAnIne kema thAya che? AhAhA.! bahu sUkSma vAta che. samajAya che kAMI? che?
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-215 375 'dravyAntaradyumnanA tadhiyaH' 'AnadhiyaH' zuM? parane sparzIne zeyavastunuM jANapaNuM kaI rIte chUTe...' paranuM sparzavuM, jANe aDuM chuM e kema chUTe? athavA pa2nuM jANavuM mane thAya che, e to 52nuM jANavuM thayuM e to azuddhatA thaI. mATe 52nuM jANavuM kema chUTe? ema ajJAnI bhrama kare che. AhAhA..! samajANuM kAMI? AhAhA..! ene ghaNe ThekANethI pAcho vALavo paDaze. heM? AhA..! A kaMI vAte vaDA thAya evuM nathI. vaDA mATe anAja ne tela ne ghI joIe. ema A aMdarano mAla che. AhAhA..! caitanya tattva te acetana tattvane kema aDe? acetana jaDa to ThIka paNa rAgeya acetana che ene kema aDe? AhAhA..! eTale ke ene kema sparze? eTale ke jJAnane ema thaI jAya ke A rAgane jANuM chuM mATe huM sparyo chuM ane tethI enuM mane jJAna thAya che te azuddha che. ethI enuM jJAna chUTe to huM zuddha thAuM, e bhrama che. samajAya che kAMI? AhAhA..! ahIM to hajI 52nI dayA pALe to dharma thAya (ema mAne). ara........! kALA kera kare che ne! AtmAne haNI nAkhe che. maraNatulya kare che, nathI AvyuM? 'kaLaza TIkA'mAM AvyuM che. AhAhA..! haiM? mumukSu :- samAdhi zatakamAM ema kahyuM, haNAya jAya che. uttara H- A to jagata haNAya che, paNa ahIM to pote maraNatulya thaI jAya che. potAne maraNatulya karI nAkhe che. AhAhA..! eTale ke jANe huM jAgatI jyota caitanya jJAna, darzana, AnaMdanA svabhAvavALI chuM ema nathI mAnato. e to jANe ke rAgane karuM chuM ne rAgane sparSaM chuM e jIvanA svarUpane eNe maraNatulya karI nAkhyuM. jANanAra-dekhanAranA svabhAvane teNe haNI nAkhyo. AhAhA..! pa2ne to haNI zakato nathI... AhAhA..! paNa potAne A rIte vyavahA2 ratnatrayano rAga Ave ene huM aDuM chuM, i to ThIka, i to vaLI vyavahAra ratnatrayathI mane nizcayamAM lAbha thAya che, are..! prabhu! tuM jJAna ane AnaMdano dhaNI cho, e rAganA vikArathI tane avikArIno lAbha thAya (ema kema bane) avikArI tuM cho emAMthI avikArI lAbha thAya. AhAhA..! samajANuM kAMI? Avo dharma have. mumukSu :- aparAdhabhAvathI niraparAdhabhAva kema thAya? uttara H- hA, paNa atyAre to i cAlyuM che. ahIM to ithI AgaLa jaIne ene jANavAthI huM azuddha thaI jAuM chuM. to e to enuM jANavuM ane potAnuM jANavuM e to potAnA svabhAvamAM rahIne jANI zakavAno svabhAva che. 52nuM jANavuM thaI gayuM mATe azuddha thaI gayo. pa2vastu che ne? ene jANyuM to azuddha thaI gayo mATe svane jANuM to zuddha, e pa2ne jANavuM choDI dauM. to pa2nuM jANavuM to tAro svapaprakAzaka svabhAva che. ene choDavA jaIza to tArI vastu chUTI jaze. AhAhA..! are..! corAzInA avatA2mAM rakhaDI maryo che anaMtakALa. AvI bhramaNA kyAMka kyAMka evI (rIte
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 kilazAmRta bhAga-6 karI che). aTakavAnA sAdhana anaMta, chUTavAnuM sAdhana eka-svasvarUpa tarapha javuM te. AhAhA.! samajANuM kAMI? mumukSa - dIpaka viSTAne prakAze che chatAM durgadha pesatI nathI. uttara :- dIvo ene aDato nathI. aDe kone? eka dravyano bIjA dravyamAM to abhAva che. aDe kone? bhAva thaI gayo. AhAhA...! AkaruM kAma. are! paga jamInane aDe nahi. chatAM nIce kAMkarI hoya to vAge ema dekhAya. AhAhA.! I vAgyuM paNa nathI, kAMkarI zarIrane aDI paNa nathI. AhAhA.! ane e zarIramAM kAMI thayuM ane jJAna aDyuM nathI. AhAhA.! are. temAM enA taraphano jarI aNagamAno vikalpa Avyo ane jJAna aDyuM nathI. jJAnano svabhAva evo kyAM che? ke parane aDe. AhAhA...! e to bhagavAna potAnA svabhAvamAM rahI ane tenuM jJAna kare ema kahevuM e vyavahAra che. e saMbaMdhInuM potAnuM jJAna ene e jANe che. ene sparzIne jANe che. rAgane sparzIne rAgane jANatuM nathI. AhAhA...! kaho, "cImanabhAI...! AvuM kyAM tamArA loDhAmAM hatuM tyAM? AhAhA..! ane nyAyathI enA khyAlamAM AvI zake. AhAhA.! are..! mAruM zuM thaze? huM kyAM jaIza? ane huM zuM chuM? e to jJAnasvarUpI bhagavAna che. e kyAM jAya? AhAhA...! benano zabda Avyo che e badhAne bahu mITho lAgyo che. "jAgato jIva Ubho che ne ghaNA kahe che, lakho. eTaluM badhuM kyAM lakhavuM? OM karIe chIe mAMDa, basalakhI lyo! (ema kahe che). 5 basa che. jAgato jIva Ubho che to te kyAM jAya? e jANaka svabhAvI bhagavAna dhruva che no e pariName to jANavArUpe pariName paNa para che mATe parane jANavApaNe pariName che emeya nathI. AhAhA...! e to potAno svabhAva ja svapara jANavAno svabhAva e AtmajJapaNuM, e to svapaNuM che. AhAhA.! paNa ajJAnIne bhrama thaI jAya che ke huM parane jANuM chuM to bahAra cAlyo gayo. parane jANuM chuM mATe huM bahAra gayo ema thaI jAya che. AhAhA...! AvI vAta che. parane jANavAnuM kahevuM e paNa upacAra vyavahAra che. AhAhA...! AvI vAta che, bhAI! caitanya svarUpI bhagavAnA "svapaprakAzaka zakti hamArI tAteM vacanabheda bhrama bhArI, zeyazakti dvividhA prakAzI, svarUpA pararUpA bhAsI e rAga ne zarIra, vANI paraNeya (che) ene jJAnamAM potAmAM rahIne tene jANavuM ema vyavahArathI kahevAya paNa ene aDe che athavA ene jANe che mATe jJAna azuddha thaI gayuM, e jJAna bahAramAM cAlyuM gayuM. AhAhA.! bahArane jANe che mATe jJAna potAnA sthAnathI, bhAvathI chUTIne bahAramAM gayuM evo ajJAnIne bhrama thaI jAya che. AhAhA...! hai? mumukSu - jJAna sarvagata to che. uttaraH- sarvagata nahi, e vyavahArathI kahyuM che. e to pravacanasAramAM (kahyuM, "jJAnaaTTA"
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 215 377 artho jJAnamAM che. eTale ke enuM jJAna che, tyAM eno artha e che). artho jJAnamAM che ema kahyuMno artha artha saMbaMdhInuM jJAna jJAnamAM che, ema kahevuM che. artha to arthamAM che. AhAhA.... tyAM to sarvagata kahyuM. "paMcAdhyAyI"mAM sarvagata mAne ene nizcayAbhAsa kIdho che. "paMcAdhyAyImAM sarvagatane ema kIdhuM). apekSita jANavuM joIe ne AhAhA.! sarvagata to 47 nayamAM eka svabhAva che. kaI apekSAe? potAne ane parane sarvane jANavAnuM svarUpa che mATe sarvagata che, paNa parane jANavuM ethI te parane jANatAM jJAna bahAra cAlyuM gayuM che, potAnA astitvamAMthI eka pradeza paNa bhinna dUra thaI gayuM ema nathI. AhAhA...! potAnA gharamAM rahIne jema lazkara nIkaLe ene jove, e lazkaramAM che AMkha gaI nathI ane lazkara AMkhamAM AvyuM nathI. gharamAM Ubho Ubho jove A badhuM nIkaLe ene. varaghoDo nIkaLe, ratha nIkaLe, hAthI nIkaLe. AhAhA. ema bhagavAna jJAnasvarUpI potAmAM beTho che. AhAhA...! emAM A badhA jaDanA ane rAganA prakAro lazkaro nIkaLe e vakhate tene teno te saMbaMdhIno svabhAva tenuM jJAna thavAno te kALe potAno svabhAva potAthI che. e azuddha nathI. AhAhA...! ane parane jANyuM mATe jJAna bahAramAM cAlyuM gayuM che ema nathI). AhAhA.! I kahyuM hatuM ne te di? "rANapura" (saMvata) 1984nA comAsAmAM. (eka) vedAMtI bhAvasAra hato. khatrI... khatrI. rUganAtha. mahArAjA tame kaho cho. vyAkhyAnamAM badhA Ave, vedAMtI. paNa aMdaramAM peThA vinA, A Ane jANavuM aMdaramAM peThA vinA zI rIte jANe ema prazna karyo hato. khatrIe. bhAI! AhAhA...! A agnine jJAna jANe che te jJAna agnimAM peThuM che? jaNAya che ke nahi? A agni che ema jaNAya che ke nahi? A 1984nI vAta che. keTalA thayA? 50 varSa. "rANapura comAsu hatuM ne. mANaso ghaNA badhA Ave, nAma prasiddha kharuM ne Ave, anyamatio paNa Ave, derAvAsI sAMbhaLavA Ave. paNa potAno pakSa aMdarathI mUkavo kaThaNa paDe. AhAhA..! A vADAmAM hajI pakSa laIne beThA emAMthI ene khasavuM AkaruM paDe. AhAhA....! ahIM kahe che, "zeyavastunuM jANapaNuM kaI rIte chUTe?" ema ajJAnI mAne che. jenA chUTavAthI jIvadravya zuddha thAya" evI thaI che buddhi jemanI, evA che. tenuM samAdhAna Ama che. ahIM sudhI AvyuM che. ahIM sudhI kAle AvyuM hatuM. parama di, kAle to sarjAya hatI. "yat jJAna jhuMyam ati tat ya zuddhasvamAvoya. AhAhA. jo ema che ke jJAna zeyane jANe che. AhAhA.! "evuM pragaTa che." jJAnasvarUpI bhagavAna AtmA zarIra, vANI, kuTuMba-kabIlo badhA paraNeya che. deva-guruzAstra paNa parazeya che ane aMdaramAM dayA, dAnano rAga Ave e paNa parazeya che. AhAhA.! e ene jANe e pragaTa che. - "te A...." "zuddhatvamAvodaya: e to "zuddha jIvavastunuM svarUpa che." udaya-pragaTa che, ema kahe che. "zuddharamAvo: e to zuddha jIva svabhAvanuM pragaTapaNuM che. svapaprakAzaka e to zuddha jIvanuM udaya che-pragaTa che. AhAhA...! bhAre kAma AkaruM. A to Akho di
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ 378 kalazAmRta bhAga-6 jANe dhaMdhAmAM paDyo ne A karyuM ne A karyuM ne A karyuM. AhAhA.! mArI nAkhyo jIvane. maraNatulya karI nAkhyo che. e Ave che, pahelA AvI gayuM che. maraNatulya karyuM che. AhAhA.! caitanya jAgatI jyota svapaprakAzaka svarUpamAM birAjamAna che ene paranA zeyane jANavuM e to enuM svarUpa ja che, kahe che. e to zuddha jIvano svabhAva, udaya thayelo svabhAva ja che. paranuM jANavuM e kaMI azuddhatA che ane parane aDe che mATe parane jANe che, ema nathI. mumukSu :- para sAmuM joIne jANe che...? uttara :- para sAmuM joIne jANe che ema nahi. jANe che potAmAM, potAthI. mumukSu :- upayoga tyAre kyAM? uttara :- upayoga bhale para tarapha che paNa e jANe che potAne potAmAM rahIne. mumukSu :- upayogane parano Azraya... uttara :- Azraya-phAzraya kAMI na maLe. mumukSu :- upayoga paramAM che eTale... uttara :- paramAM nathI, parane jANavAmAM che. AhAhA...! jhINI vAta che. upayoga bhale vikalpamAM Avyo paNa chatAM e vikalpane upayoga jANe che, evuM enuM svarUpa che. mumukSu :- upayoga svamAM ja jAya evo niyama nahi. uttara :- nA, nA. mumukSu :- jJAnano upayoga bahAramAM hoya... uttara :- bahAramAM nathI. e aMdaramAM potAmAM che. mumukSu :- aMdaramAM che paNa moTuM bahAra che. uttara :- nA, moDhuM paNa bahAra nathI. moTuM paNa aMdara che. AhAhA...! mumukSu :- to svasammukha ane parasamukhamAM phera zuM rahyo? uttara :- e svasammukha dRSTi dhruva jJAyaka upara ja paDI che. AhAhA...! mumukSu :- to to upayoga aMdaramAM che. uttara :- aMdara ja che che, bhale rAgAdimAM hoya, viSayakaSAyamAM hoya) chatAM enA jANanAramAM pote che, rAgamAM nathI. AvuM AkaruM kAma che. AhAhA...! are.. jiMdagI cAlI jAya che. maraNane tulya thaI jaze. maraNano eka samaya Avaze tyAM chUTI jaze Ama. juvAna avasthA haze toya chUTI jaze. AhA.! kAraNa ke e chUTuM tattva che enI sAthe eka kyAM rahelo che? AhAhA...! eka kSetre paNa bhego nathI. potAnA ane paranA kSetra, AkAzanI apekSAe kahevAya. AhAhA...! zarIra ne karma. are. ahIM to rAganuM kSetra paNa bhinna
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-215 379 gaNyuM che. saMva2 adhikAra'. dayA, dAna, bhaktinA pariNAma thAya.. bhAI! e vikalpa che enuM kSetra eTaluM bhinna gaNyuM che. e bhinna kSetrane, bhinna bhAvane jJAnamAM rahIne, svamAM rahIne jANavuM svapaprakAzaka e to zuddhajIvano udayabhAva-svabhAva che, ema kahe che. AvyuM ne? 'zuddhasvamAvovayaH'. mumukSu :- svacchatAno udaya che. uttara :- e potAnuM pragaTapaNuM che. potAno svabhAva che e to svabhAva ja che, ema kahe che. udaya eTale svabhAva che. 'zuddhasvamAvovayaH' e to zuddha svabhAvanuM pragaTapaNuM che. AhAhA..! have AvI vAtuM pakaDAya nahi, bicArA zuM kare? AvI jAya che pachI bahAramAM kriyAkAMDamAM dorAya jAya. vrata karo ne apavAsa karo ne AMbela karo ne... dharma thaI jaze. are....! jIvane kyAM rakhaDAvI mAryo che! bhramaNAmAM ne bhramaNAmAM. ahIM to e siddha kare che ke, zuddha jIvano svabhAva to svapa2ne jANavuM e apekSAe parane kahyuM che. jJAna jJAnane jANe ane jJAnamAM 52 jaNAya che te to jJAna che ane jJAna sivAya potAnA bIjA anaMta guNane jANe e paNa paprakAzaka che... AhAhA..! chatAM te jJAna anaMta guNane jANe chatAM te guNo jJAnamAM AvI nathI gayA. AhAhA..! AvuM che. mumukSu :- tAdAtmya saMbaMdha hovA chatAM svarUpa juduM ne juduM rahyuM. uttara H- tAdAtmya saMbaMdha jJAnane AtmA sAthe che. rAgane saMyogIsaMbaMdha nathI kIdhuM? saMyogI bhAva che. e saMyogIbhAvane aDatoya nathI. haiM? mumukSu :- rAgane kSaNika tAdAtmya kahevAya che. uttara :- e apekSAthI. enI paryAyamAM che ne, e apekSAe. bAkI 5ramArthe to e saMyogIbhAva che to enI sAthe saMbaMdha che ja nahi. tAdAtmya saMbaMdha nathI eTale saMbaMdha nathI, ema. trikALanI sAthe saMbaMdha nathI, ema. chatAM e paryAyamAM che ene jANatAM jJAna rAgamAM aDIne jANe che, ema nahi. e to enI paryAyamAM che e to azuddhatA batAvavI hoya mATe. paNa ahIM to enI paryAyamAM che tenI ja paryAya te kALe tene ane pa2ne jANe evo potAmAM rahIne rAgane jANe evo svabhAva che. rAgarUpa te vakhate paNa jJAna thayuM nathI. AhAhA..! samajANuM kAMI? e to 'zuddhasvamAvovayaH'. zuddha jIvasvabhAva udaya eTale svarUpa ja che ema kahevuM che. AhAhA..! bhAvArtha Ama che ke--jema agnino dAhaka svabhAva..' joyuM! dRSTAMta Apyo. samasta dAhyavastune bALe che,...' agnino dAhaka svabhAva che e badhI vastune bALe che. chatAM.. AhAhA..! che? bALato thako agni potAnA zuddhasvarUpe che-agnino evo ja svabhAva che,...' badhAne bALavA chatAM agni agni svarUpe bALyuM che. e agni kaMI 52 svarUpe lAkaDArUpe thaIne bALyuM nathI. AhAhA..!
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ 380 kalAmRta bhAga-6 mumukSu : bALe che? : uttara H- bALe che ema kahevuM e vyavahAra kIdho ne! AhA..! (agnino) dAhakasvabhAva che, samasta dAhyavastune bALe che, bALato thako agni potAnA zuddhasvarUpe che...' samajAvavuM hoya to zI rIte samajAvavuM? AhAhA..! lAkaDA, aDAyA chANA, A chANA amathA banelA e agni e rUpe thAya che, paNa e agni potAnA svarUpe ja thaI che. e chANAne svarUpe nathI thaI. AhAhA..! potAnuM astitva kevaDuM ne keTaluM che ne kahyAM che, ema ahIM siddha karavuM che. AhAhA..! potAnA astitvamAM agni paNa potAnA astitvamAM rahIne bALe che ema kahevuM paNa e to agnirUpa thaIne che. ema 52ne jANe che e potAnA svarUpe e rUpe thaIne jANe che, parUpe thaIne jANe che ema che nahi. AhAhA..! agni potAnA zuddhasvarUpe che...' joyuM? zuddha svarUpe bhASA lIdhI. agnino evo ja svabhAva che; tema jIva...' e dRSTAMtano siddhAMta. jJAnasvarUpa che...' che? jema agnino dAhaka svabhAva che ema jIvano jJAna svarUpa che. agni jema badhAne bALe che, ema (jJAna) samasta zeyane jANe che...' olAmAM bALato thako agni potAnA zuddhasvarUpe che. ema jANato thako potAnA svarUpe che...' AhAhA..! sarvajJa ne sarvadarzI zaktimAM paNa lIdhuM nathI? ke, sarvajJa che e AtmajJapaNuM che. sarva che Ama jANe che ema nahi, e AtmajJa che e sarvajJapaNuM che. Atmazano ja sarvajJa svabhAva che, e pote potAne jANe che. sarvajJa kahyuM chatAM e AtmajJa che. sarvajJa, sarvadarzI zakti. AhAhA..! jhINuM che, bhAI! zuM thAya? anaMtakALa janma-maraNa karI karIne.. ene maTADavAno upAya alaukika che. AhAhA..! caitanyasattA eTale ke jenuM hovApaNuM ekaluM caitanyathI che, jenuM hovApaNuM ekaluM caitanyathI che ene pakaDIne anubhava karavo.. AhAhA..! enuM nAma prathama dharmanI zarUAta che. jenuM hovApaNuM, sattA eTale jJAnapaNe jenuM hovApaNuM che, e rAgapaNe ke zarIrapaNe jenuM hovApaNuM nathI. ethI e jJAna badhAne jANatuM hovA chatAM potAnA jJAnasvarUpe ja thaIne rahyuM che. 52ne jANatAM 52 svarUpe thaIne rahyo che, ema nathI. AhAhA..! 'evo vastuno svabhAva che. zeyanA jANapaNAthI jIvane azuddhapaNuM mAne che te na mAno.' AhAhA..! 52 saMbaMdhInuM jJAna thatAM huM parane aDI gayo chuM athavA para mArAmAM AvI gayuM che ema na mAno. AhAhA..! have AvI vyAkhyA jhINI. haiM? bahu AkaruM paDe. saMpradAyamAM to jANe A vrata ne tapa ne bhakti ne A pUjA, bhakti, pUjA kare, jAtrA-bAtrAmAM dharma bhAne), A vaLI dayA ne sAmAyika ne poSA ne DikamaNA(mAM dharma mAne). badhI rAganI kriyAo che. AhAhA..! kahe che ke, e vakhate paNa rAga thayo paNa jIvano svabhAva to jANavuM ja che. e rAga kALe paNa jIva rAgane ane potAne jANe che e to potAno svabhAva che. e to zuddha jIvanuM svarUpa ja che. AhAhA..! paranuM karavuM e to na maLe paNa rAganuM
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-215 381 karavuM e to na maLe paNa rAganuM jANavuM e paNa rAgamAM jaIne jANe emeya na maLe. AhAhA..! devIlAlajI'! Avo mArga che). vItarAga paramezvara jinendradeva trilokanAthano gaNadharo ane indronI vacceno pokAra A che. AhAhA..! mArga A che. bhAI! teM sAMbhaLyuM na hoya mATe kaMI bIjI cIja thaI jAya? AhAhA..! mumukSu :- jJAna rAgane to aDIne na jANe paNa jJAna nirmaLa paryAyane aDIne to jANe ne? uttara :- e paryAyane potAne jANe, emAM zuM che? svajJeya che ne e to. potAne jANe che ne! potAnI paryAyane jANe che ane anaMtI paryAyane jANe che, paNa e anaMtI paryAyane aDIne jANato nathI. jhINuM bahu, AhAhA..! eka ja jJAnano paryAya eTalI tAkAtavALo che ke eka paryAyamAM cha dravyanA guNa-paryAya jaNAya ane potAnA trikALI dravya-guNa-paryAya jaNAya. evI eka samayanI paryAyanI tAkAta che. e paryAya parane to aDatI nathI.. AhAhA..! ahIM ethI AghuM nathI kahevuM.. paNa e paryAya dravyane paNa aDatI nathI. ahIM to 52nI apekSAnI vAta che. AhAhA..! paryAya dravyarUpe thaI jAya to paryAya eka kSaNanI che ane vastu trikALa che. AhAhA..! trikALane aDIne paryAya kAma karatI nathI. AhAhA..! kemake be vacce paNa abhAva che. atabhAva che). che? pravacanasAra' atabhAva che. AhAhA..! je paryAyabhAva che te dravyamAM atabhAva che. dravyabhAva che te paryAyamAM atadbhAva che. AhAhA..! paryAyamAM sva52 jANavAno svabhAva svataH svataH che emAM rAgane ane zarIrane jANavuM ethI mAruM jJAna bhraSTa thaI gayuM ke 52mAM cAlyuM gayuM ema nathI. e bhramaNA ajJAnI anAdithI (karI rahyo che). AhAhA..! jIvano jJAnasvabhAva tyAM dayA, dAnanA vikalpanuM karavuM e enuM svarUpa nathI. AhAhA..! paNa tene aDIne jANavuM evuM enuM svarUpa nathI. enAthI bhinna rahIne potAne jANatA e jaNAya jAya che, e to jIvanA svapara jJAnasvabhAvano udaya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? e to svapa2 prakAzavuM e jJAnanuM astitva che. e jJAnanuM astitva che, e rAganuM astitva nathI. AhAhA..! samajANuM kAMI? mumukSu :- jJAnamAM 52no pratibhAsa thAya.. uttara :- pratibhAsa thAya e bhASA vyavahA2 che. mumukSu :- jJAnane kAraNe ke svacchatAne kAraNe? uttara :- nahi, nahi, nahi. pratibhAsa thAya e bhASA vyavahAra che. paNa jevuM svarUpa tyAM che evuM ahIMyAM jJAnanuM te kALe potAthI jANavuM thaI jAya evuM enuM svarUpa che. mumukSu :- tyAre svacchatva zaktinuM kaI rIte? uttara :- e ja, potAne pUrNa jANe. dRSTAMta to zuM kare? svacchamAM to e kIdhuM che, darpaNano dAkhalo ApIne. svacchatva zaktimAM che ne? paNa darpaNamAM je kAMI cIja jaNAya
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382 kalazAmRta bhAga-6 che e kAMI darpaNanI thaI nathI. agni che ahIM agni, e darpaNamAM jaNAya che. te darpaNamAM jaNAya che te agni che. e to arIsAnI svacchatA che. agnine Ama hAtha lagADo to UnuM lAgaze, ahIM (darpaNamAM) je agni Ama Ama dekhAya che e agni che tyAM? arIsAnI avasthA che. tyAM hAtha aDADazo to UnuM lAgaze tyAM? AhAhA...! AvuM jhINuM che, zeTha! A jANavuM paDaze AmAM, hoM nahitara A badhA ghodA, corAzInA avatAra karI karIne marI gayo che. mumukSu :- jANavAmAM to A e, bI, sI, DI che. uttara :- jANavAnI e, bI, sI, DI kakko che A to. vAta sAcI che. AhAhA...! I zuM kIdhuM joyuM? jANato thako potAnA svarUpe che-evo vastano svabhAva che. zeyanA jANapaNAthI jIvane azuddhapaNuM mAne che te na mAno, jIva zuddha che; AhAhA.! vizeSa samAdhAna kare cheche kAraNa ke..." "mi pa dravyAntaraM padravyakti na vasti ' AhAhA.! juo "koI zeyarUpa pagaladravya athavA dharma, adharma, AkAza, kALadravya zuddha jIvavastumAM ekadravyarUpe pariName che ema zobhatuM nathI. AhAhA.! e bIjA cha dravyo zuddha jIvavastumAM eka dravyarUpe Ave che ema nathI. AhAhA.! "jIva samasta zeyane jANe che, jJAna jJAnarUpa che..." AhAhA...! jJAna jJAnarUpa rahIne jJAna jANe che ema kahevuM e to jJAnarUpa che enuM. AhAhA.. badhAne jANe che paNa e to jJAnanuM rUpa che, kahe che. e to jIvanuM svarUpa che. AhAhA...! samajANuM kAMI? Aje to badhuM jhINuM bahu AvyuM, hoM! AvuM sAMbhaLavuM to kyAre maLe? bApA! AhAhA...! loko mAne na mAne paNa vastusthiti A che. AhA...! paramasatyano pokAra prabhuno to A che. AhA.! ahIM to tyAM sudhI che, ke rAganA astitvamAM tAruM jJAna gayuM mATe rAgane jANe che ema nathI). AhAhA. agnine jANe che mATe tAruM astitva agnimAM jaIne jANe che (ema nathI). tArA jJAnamAM rahIne te agninuM Ama svarUpa che tevuM jaNAya te tArA jJAnamAM rahIne potAnA astitvamAM rahIne jaNAya che. AhAhA...! paranuM astitva to ahIMyAM kadI AvatuM nathI. para saMbaMdhInuM jJAna e kharekhara parasaMbaMdhInuM nathI. e jJAna potAnuM ja che. AhAhA...! samajANuM kAMI pAchaLanA zloko bahu jhINA che. Ama sAdhAraNa bhASA che paNa bhAva ghaNA UMDA che. AhAhA...! have AmAM carcA konI sAthe karavI? AvyA hatA ne? "caMdrazekhara'. kahe, carcA karIe. zvetAMbara. jIvA pratApanA bhatrIjAe zvetAMbara dIkSA lIdhI ne bhaI! ame to carcA karatA nathI, bApu zuM kahIe? tame siMha cho to ame siMhanA bacyA chIe, kahe. bhaI! huM to siMha chuM meM to e kIdhuM nathI. chevaTe UbhA thatA kahe, juo! A cazamA vinA jaNAya?
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 215 383 carcA thaI gaI, bApA! A camAnuM astitva bhinna che ane jANanAranuM astitva bhinna che. e caramAthI jANe che ema che nahi. I to jJAnanA astitvathI jANe che. jIvA pratApa che, hamaNA gujarI gayA. karoDapati zvetAMbara, enA bhatrIjAe dIkSA lIdhI. lImaDI AvyA hatA. tame hatA tyAM, nahi? carcA karavA AvyA hatA. rAmavijaye' tyAM jAmanagara mokalyA hatA, ghaNAne. A lokonI bhUla thAya che. vrata ne tapa ne bhakti dharma nathI. to moTI galatI ubhI thAya che. bhaI! mArga to A che, bApu kIdhuM. tamane khoTuM lAgatuM hoya to ema mAno, bAkI vastu to A che. bAkI AthI viruddha mAne che e badhA jUThA che. eTale amAre carcA konI sAthe karavI? AhAhA.! ahIM to tyAM lagI laI gayA... AhAhA.. ke je kALe je prakArano... e to vyavahAra jANelo prayojanavAna AvyuM che ne? I eno artha A spaSTa kare che. te kALe dayA, dAna, vratAdino je rAga Avyo teTalA prakAranuM, te prakAranuM ja ahIMyAM jJAna potAnA svapaprakAzaka sAmarthyane laIne thAya che, e rAga Avyo ene kAraNe nahi. e kALe Ano svabhAva paryAyamAM svapaprakAzaka, AnuM ane AnuM beyanuM jeTaluM svarUpa che tevuM jANavAno paryAya pragaTa thAya che. AhAhA...! mumukSu :- para saMbaMdhInuM potAnuM jJAna... uttara - para saMbaMdhInuM kahevuM e vyavahAra che, e paNa nahi. e potAnuM che. mumukSu :- jJAnamAM vaLI parano saMbaMdha kyAM nAkhavo? uttara :- paNa koNe kIdho saMbaMdha para che teTalA saMbaMdhanuM svarUpa potAmAM jANapaNAnI zakti che tethI potAmAM jANe che. lokAlokane jANe che e lokAlokane laIne nahi. AhAhA...! e jJAnanI paryAyanuM eTaluM svapaprakAzaka sAmarthya che, e svasvarUpa ja che. spazeyanuM eTaluM svarUpa che enuM. AhAhA.! samajANuM? jhINuM paDyuM Aje badhuM, eka kalAka. A adhikAra evo che, gAthA evI che. AhAhA! mumukSu :- evA zuddha svarUpano udaya trikALa che? uttara - samaya samayano paryAya evaDo che. trikALa to dhruva che, paNa ahIM potAnI svapara paryAya pragaTa thAya che eTaluM jeTaluM sAme zeyanuM pramANa che teTalA ja pramANamAM jJAnanI paryAya potAthI potAmAM pragaTa thAya che, pUrI pragaTa che, atyAre e prazna nathI. samajANuM kAMI? AhAhA.... je samayamAM je zeya sAme che teTalA pramANamAM jJAnanI paryAya potAthI potAmAM svapaaikAzakarUpa svathI prakAze che. AvuM che. eka akSara phare to pharI jAya evuM che badhuM A to. AhAhA...! A vAta hatI ja nahi eTale lokone navuM lAge. A jANe badho navo dharma kADhyo. navo nathI, bApu! anAdino tuM cho ja. svapaprakAzakanuM sAmarthya svathI-potAthI potAmAM anAdinuM che. AhAhA...! e cetana cetana. cetana. cetana. e
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 kalazAmRta bhAga-6 acetanane jANe ema kahevuM e paNa vyavahAra che. acetanamAM rAga ne zarIra badhuM acetana AvI gayuM. AhAhA. ane tenA saMbaMdhInuM teTaluM ja jJAna e zeya teTaluM che mATe teTaluM ahIMyAM jJAna svapaprakAzaka ene laIne pragaTyuM emeya nathI. te samayano eno svapaprakAzakanuM jeTaluM sAmarthya che ethI te pragaTyuM che te sva che. AhAhA.. pakaDAya eTaluM pakaDavuM, bApu! AhAhA.. tArI lIlA to apAra che. AhAhA..! A koI paMDitAInI cIja nathI. AhAhA...! A to aMtaranA svabhAvanA nAdanI cIja che. huM AhA! mumukSu :- judI jAtanuM bhaNatara che. uttara - judI jAtanuM che. vAta sAcI. AhAhA...! eTalI vAta kAne paDe che e bhAgyazALI che ne AvI vAta, paramAtmAnA zrImukhe nIkaLelI vAta che. AhA.. samajANuM kAMI juo dhanapALajI'! kyAMya "muMbaImAM paNa nahotuM ne kyAMya nahotuM. AhAhA.! prabhu! tuM koNa cho? kayAM cho? kevaDo cho? samaye samaye tuM kevaDo cho? ke para je zeya che teTaluM ja ahIM jJAna thAya ane svanuM jJAna thAya tevaDo te samayamAM tevaDI tArI paryAya che, tArAthI che. AhAhA..! mumukSu - Aje tattvane bahu laDAvyuM, gurudevA uttara :- A zloka evo che. ahIM to vadhAre to cuMbanamAMthI AvyuM. cuMbana che ne? eNe artha karI nAkhyo che-azuddhapaNuM. paNa cuMbanano artha sparzavuM che. je trIjI gAthAmAM kahyuM ne? ke, potAnA dravya-guNa-paryAyane sparze che paNa parane sparzato nathI. eno A badho vistAra che. AhAhA...! A to jJAnasvarUpI bhagavAna jJAnamAM Thare enI vAtuM che, bApA! AhAhA...! jevI jenI sattA eTale hovApaNe che temAM te Thare. AhAhA...! samajANuM kAMI? e vastu che. AhAhA...! jIvavastumAM ekadravyarUpe pariName che ema zobhatuM nathI." rAgarUpe AtmA pariName che ke AtmA rAgarUpe thAya che ke zeya AtmApaNe thAya che, ema zobhatuM nathI. AhAhA...! "jIva samasta zeyane jANe che, jJAna jJAnarUpa che, zeyavastu zeyarUpa che; koI dravya potAnuM dravyatva choDIne anya dravyarUpa to nathI thayuM. evo anubhava kone che te kahe che-' AhAhA...! "zuddhadravyanirupArSitamate: "samasta vikalpathI rahita zuddha cetanAmAtra jIvavastunA..." nirupa' eTale pratyakSa anubhava...... AhAhA! joyuM? kathana che enuM vAcya che ane ahIM lIdhuM pachI. nirupa' ane vAcya che ene nirUpa' zabdathI kahyuM. AhAhA...! e to "pratyakSa anubhavamAM sthApyuM che buddhinuM sarvasva jeNe evA jIvane." A hoya che. Avo anubhava ene hoya che, ema kahe che. AhAhA. jeNe bhagavAna AtmA jJAnasvarUpI, emAM buddhine sthApIne jJAnano anubhava karyo ane A vAta hoya che. AhAhA..! ajJAnIne e vAta hotI nathI. cAhe to sAdhu thayo hoya, paMca mahAvrata pALato hoya paNa ajJAnI che ene
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 216 385 A vAta zobhatI nathI, ene hotI nathI. AhAhA...! "sattAmAtra zuddha jIvavastune pratyakSa AsvAde che." joyuM? "samuFzyataH', "samuFzyataH'. samyaka prakAre ugrapaNe "payataH eTale AsvAde che "evA jIvane. AhAhA...! AvA jIvane A hoya che. vastunuM svarUpa che tevuM tene pragaTa che ke je parane jANatAM parathI jJAna thayuM nathI ane jJAna paramAM gayuM nathI. AhAhA.! "jIva samasta zeyane jANe che, samasta zeyathI bhinna che evo svabhAva samyagdaSTi jIva jANe che. lyo. (vizeSa kaheze.) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) (bhandAkrAntA) zuddhadravyasvarasabhavanAtkiM svabhAvasya zeSamanyadravyaM bhavati yadi vA tasya kiM syAtsvabhAvaH / jyotsnArUpaM snapayati bhuvaM naiva tasyAsti bhUmi rjJAnaM jJeyaM kalayati sadA jJeyamasyAsti naiva / / 24-216 / / ) khaMDAnvaya sahita artha:- "satA jJAna ye nayati ca oyuM na gati thava' (savA) sarva kALa (jJAnuM) jJAna arthAt arthagrahaNazakti (tteya) svaparasaMbaMdhI samasta jJeyavastune ( yati) eka samayamAM dravya-guNa-paryAyabheda sahita jevI che tevI jANe che. eka vizeSa(ca) jJAnanA saMbaMdhathI joyuM na ti) zeyavastu jJAna sAthe saMbaMdharUpa nathI, (4) nizcayathI ema ja che. dRSTAMta kahe che-"jyotanArUpa muve napati taraca bhUmi: na rita thava" (SonApu) cAMdanIno prasAra (muvaM nAyati) bhUmine zveta kare che. eka vizeSa-(taraca) cAMdanInA prasAranA saMbaMdhathI (bhUmi: na gati) bhUmi cAMdanIrUpa thatI nathI. bhAvArtha Ama che ke-jema cAMdanI prasare che, samasta bhUmi zveta thAya che, to paNa cAMdanIno ane bhUmino saMbaMdha nathI; tema jJAna samasta zeyane jANe che topaNa jJAnano ane zeyano saMbaMdha nathI; evo vastuno svabhAva che. AvuM koI na mAne tenA prati yukti dvArA ghaTADe che"zuddhadravyasvararAmavana" zuddha dravya potapotAnA svabhAvamAM rahe che to "mArA zeSa "i (svamAvaraca) sattAmAtra vastunuM (zeSa %i) zuM bacyuM ? bhAvArtha Ama che ke sattAmAtra vastu nirvibhAga ekarUpa che, jenA be bhAga thatA nathI. "ri vA' jo kadI "caMdravya mavati anAdinidhana sattArUpa vastu anya sattArUpa thAya to "ca svamAva: vi cAta' (tasya) pahelAM sAdhalI sattArUpa vastuno (svabhAvaH vi cAta) svabhAva zuM rahyo arthAtu jo pahelAnuM sattva anya sattvarUpa thAya to pahelAMnI sattAmAMnuM zuM bacyuM ? arthAt pahelAMnI sattAno vinAza siddha thAya che. bhAvArtha Ama che ke-jema jIvadravya cetanA sattArUpa che, nirvibhAga
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ 386 kilazAmRta bhAga-6 che, te cetanAsattA jo kadI pudgaladravya-acetanArUpa thaI jAya to cetanAsattAno vinAza thato koNa maTADI zake ? paraMtu vastunuM svarUpa evuM to nathI, tethI je dravya jevuM che, je rIte che, te tevuM ja che, anyathA thatuM nathI. mATe jIvanuM jJAna samasta zeyane jANe che to jANo, tathApi jIva potAnA svarUpe che. 24-216. mahA vada 2, zukravAra tA. 24-02-1978 kaLaza-216 pravacana-240 kaLazaTIkA 216 che ne? (bhandAkrAntA) zuddhadravyasvarasabhavanAtkiM svabhAvasya zeSamanyadravyaM bhavati yadi vA tasya kiM syAtsvabhAvaH / jyotsnArUpaM snapayati bhuvaM naiva tasyAsti bhUmirjJAnaM jJeyaM kalayati sadA jJeyamasyAsti naiva / / 24-216 / / zuM kahe che? juo! "satA jJAnaM zeyaM vanati karI raeNya na masti va' AtmA svarUpe sarvajJa paramAtma svarUpa che. AtmA sarvajJa svabhAvI paramAtma svarUpa che. e parane jANe, kahe che. "sarva kALa jJAna arthAtu arthagrahaNazakti..." eno svabhAva to padArthane jANavuM (e che). grahaNa eTale jANavuM. arthagrahaNa-sva ane para, evA arthanuM grahaNa, padArthanuM jANavuM enI zakti che. AhAhA.! bhagavAna AtmA to sarvajJa svabhAvI prabhu, ene to sva ane para padArthane jANavAnI zakti che. AhAhA.! paranuM kaMI karavuM e to che nahi. parane jANavuM ethI jJAnanA paryAyanuM je astitva che eno aMza kaMI zeya tarapha aMdara jAya che? jJAnasvarUpa je astitva sattA che, jJAnasvabhAvI sarvajJa svabhAvI paramAtmA pote ema enI sattAnuM siddha thavuM, enI sattAno koI aMza jANavAnA padArthamAM pese che? samajANuM kAMI? AhAhA...! arthagrahaNazakti..." zeyanA be prakAra. "svaparasaMbaMdhI samasta zeyavastu..." sva paNa joya. AhAhA...! jJAnanI paryAyamAM jANavAnI zakti che e sva nAma jJAyakabhAva paripUrNa prabhu
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-216 387 tene paNa jANe ane potAthI parazeya che ene jANavAno svabhAva potAno che. ene jANe ema kahevuM e vyavahAra che, paNa pote svapa2ne jANe. evA enA astitvanA paryAyano svabhAva che. zeya jANe che mATe zeyanuM jJAna che ahIM, ema nathI. jJAna ene jANe che mATe zeya jJAnamAM AvI jAya che ema nathI. AhAhA..! bhAre, bhAI! che? eka samayamAM dravya-guNa-paryAya bheda sahita jevI che tevI jANe che.' jJAnano svabhAva evo che ke paryAyamAM paNa evo svabhAva che ke sva ne 52 je padArtha che tene eka samayamAM potAnA dravya-guNa-paryAya ane paranA dravya-guNa-paryAya beyane eka samayamAM jANe tevuM tenuM svarUpa che. AhAhA..! samajANuM kAMI? eka samayamAM dravya-guNa-paryAya bheda sahita... pAchuM, ema. dareka dravya dravyarUpe che, guNa guNarUpe, paryAya paryAyarUpe che) ema bheda jevo che e rIte jANe. astipaNe sattApaNe siddha thayela che e sva ne pa2ne jANavuM AhAhA..! aMdara to bhagavAna paramAtmasvarUpa che, A AtmA. za-svabhAvI paramAtma svarUpa che. e sarva emAM AvyuM che eTale jarI sva ane 52 bhegA emAM nAkhyA. samajANuM kAMI? 52 ane sva jANavAnI sattAmAM rahIne potAnA jANavAnA astitvamAM rahIne potAnA jANavAnI mojUdagImAM rahIne dravya-guNamAM pesatuM nathI ane dravya-guNane jANe. heM? mumukSu :- kyA AtmAnI vAta che? uttara H- A AtmAnI vAta aMdara tamAro che enI. zeTha! tethI paheluM kahyuM ne ke, dareka AtmA sarvajJa paramAtma svarUpa ja che. AhAhA..! are..! kema ene bese? ... sva ane pa2ne paripUrNa rIte jANe evo ja eno sarvajJa svabhAva svarUpa che. dareka AtmAnI vAta che A. are..! eNe joyuM nathI. paryAya je che, sva ane 52ne jevuM jevuM jeTaluM svarUpa tevuM tenuM te barAbara jANe. AhAhA..! eka samayamAM jANe, ahIM lIdhuM che. bhale zrutajJAna hoya paNa eka samayamAM jANavAnI tAkAta che enI. AhAhA..! potAnA svabhAva sivAya padravyanuM kAMI karavuM, eka paryAyanuM pheravavuM emAM nathI. AhAhA..! ahIM to i kaheze. dAkhalo Apaze. jJAnanA saMbaMdhathI jJeyavastu jJAna sAthe saMbaMdharUpa nathI...' zuM kIdhuM i? je jANavA yogya padArtha che, are..! sva ane 52 beya. AhAhA..! e jJAnanA saMbaMdhathI zeyavastu jJAna sAthe saMbaMdharUpa nathI... AhAhA..! zeya to be prakAre kahyA ne? haiM? mumukSu :- paranI sAthe saMbaMdha nathI, paryAya sAthe to saMbaMdha che. uttara :- ahIM e nathI. svapara sAthe jANe che, bapore ema AvyuM hatuM. mumukSu HpotAmAM tanmaya thaIne nathI jANatuM. uttara H- tanmaya che nahi, bhinna ja che paryAya. jhINI vAtuM bahu, bApA! mumukSu :- pradezathI to tanmaya che ne?
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 kalazAmRta bhAga-6 uttara :- e pradeza paNa bhinna che ane bhAva paNa bhinna che. ahIM to ene jANavAno paryAyano svabhAva sarvajJa svabhAvI to zakti che, svabhAva che paNa paryAyamAM sarva jANavuM evo paryAyano svabhAva che. e jANavuM evI paryAyanI sattAmAM svadravya-guNa-paryAya pote, paryAya paryAyane jANe e to aDIne-sparzIne paNa dravya-guNa ane bIjAnA dravya-guNa-paryAya enI sattAne jANatA te paryAya te rUpe-pararUpe thatI nathI. AhAhA.! zeya to be prakAre kahyAne ahIMyAM? huM zuM kahyuM? "svaparasaMbaMdhI samasta zeya..." ema lIdhuM ne? AhAhA...! bhagavAna AtmA sarvajJa prabhu che. AhAhA.! e to trikALI svabhAva eno paramAtma svarUpa ja che. enI dRSTi karatAM, e sarvajJa svabhAvanI dRSTi karatAM dRSTimAM e zeya AvatuM nathI, paNa zeyanuM jeTaluM sAmarthya che teTaluM jJAnanI paryAyamAM AvI jAya che. to kharekhara to jJAnanI paryAya sva-para jANavAnI che e jJAnanI avasthAne eno dravyaguNano saMbaMdha nathI. AhAhA.! e vartamAna jJAnanI paryAya potAnA dravya-guNane jANe chatAM te paryAya zeya sAthe saMbaMdharUpa nathI. jhINI vAta che, bApu! A to mAragaDA jhINA bahu prabhu! AhAhA. eka samayanI paryAyanI samIpe prabhu birAje che. eka samayanI paryAyanI pAse-pAse - joDe bhagavAna birAje che. AhA.! enA eNe darzana na karyA. samajANuM kAMI? ahIM to kahe che ke, e paryAyano svabhAva ja evo che. e jJAnanI sattAne siddha karatAM tenA svabhAvanuM svarUpa ja evuM che ke svagneya ane parazeyane potAmAM rahIne para sAthe saMbaMdha vinA jANavuM enuM svarUpa che. dhImethI samajavuM. A to chellA zloko che ne bahu UMcA che. "sarvavizuddha jJAna" che A. AhAhA...! are. Avaze dAkhalo. mumukSu - enuM nAma jJAyaka ja paDyuM che uttara :- jANe che kIdhuM ke, paryAya jANe che. kone jANe che ke sva ne para beyane. jANavAnI paryAya sva-para beyane jANe che, e jJAyaka che. dravya-guNa to jJAyaka che paNa paryAya paNa jJAyaka che. "caMdubhAI! AvuM che jarI. AhAhA...! bhagavAna moTo dariyo, gaMbhIra dariyo paDyo che aMdara. AhAhA...! evuM hovA chatAM e svoya che ene paNa paryAya jANe. arthagrahaNa AvyuM ne? arthagrahaNa eTale artha nAma padArthane jANavuM evI zakti. eka vAta. have artha be prakAranA-sva ane para. e beyane jANavAnI paryAyamAM tAkAta, jJAyakanI paryAyamAM tAkAta che. AhAhA...! hai mumukSu - svane ane parane jANe to svamAM keTaluM dravya uttara :- svamAM AkhuM dravya-guNa badhuM levuM. kIdhuM ne A? chatAM e zeya ne jJAnane saMbaMdha nathI. e jJAnane zeyane saMbaMdha nathI eTale jJAna zeyarUpe thayuM nathI. tema te zeya dravya-guNa che te jJAnanI paryAyamAM AvyA nathI. AhAhA. e saMbaMdhInuM jJAna AvyuM paNa e cIja je dravya-guNa che, jANavAnI paryAyamAM dravya-guNa AvyA nathI. tema paravastune jANatA
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-216 389 e to caitanyanI sattAnA svabhAvanuM astitva siddha thayuM. emAM paravastu zeya ahIMyAM AvI che ema nathI. AhAhA...! bahu jhINuM, bApu! tattva ja alaukika che. AhAhA...! mumukSu - svane jANe ane parane to parazeya tarIke jANe che ne? uttara :- beyane jANe che. sva sva tarIke, parane para tarIke. paryAya beyane jANe che. arthagrahaNazakti kIdhI ne? to arthagrahaNazaktimAM zeya be prakAre kahyA. ema kahyuM che? svaparasaMbaMdhI samasta jJeyavastu..." ema kIdhuM ne? ke para ja kIdhuM? jhINI vAta che, bhAI! A to mArga alaukika che. AhAhA...! dhruva che e jANavAnuM kArya karatuM nathI. zakti che enI, paNa jANavAnuM kArya je sattAmAM thAya che e sattAnI paryAya-astitva sva ane para beya padArthane barAbara jANe che, chatAM te zeyarUpe te jJAnanI paryAya thatI nathI. eTale jANavAnI paryAya dravya-guNane jANe chatAM dravya-guNanI thatI nathI. jANavAnI paryAya parane jANe chatAM te paryAya paranI thatI nathI. Are...! AvI vAtuM che. "cImanabhAI! jhINI vAtuM, bApA! A to mAragaDA. prabhu sAkSAt sarvajJa paramAtmA birAje che. prabhu pote sarvajJa paramAtmA devAdhidevA AhAhA.! pote devAdhideva che. AhAhA.! samajAya che kAMI? AhAhA.! e to paheluM AvyuM hatuM. kIdhuM ne (saMvata) 1963nI sAlamAM. 'tuM hI devano deva cho. 1963nI sAla. AhA...! badhA lagnamAM gayA hatA ane huM ne nokara be rahyA hatA. be dukAna hatI. be jaNA kyAM bese? dukAna baMdha rAkhIe paNa dhyAna rAkhIe. dukAnanI sAme moTI rAmalIlA AvI hatI. te e lIlA jovA gayA. emAMthI A AvyuM. prabhu! tuM koNa cho? "zivaramaNI ramanAra tuM, tuM hI devano deva tuM cho'. keTalA varSa thayA? 63, 63. keTalA varSa thayA? 63, 63. tamArA janama pahelA. AhAhA.! "tuM hI devano deva" ema AvyuM hatuM. ane A strInuM ramaNa tane na ho. tuM to zivaramaNI ramanAro cho ne, prabhu! A zuM che A? evuM aMdarathI AvyuM hatuM. AhAhA...! ahIM kahe che, prabhu! ohoho...ene jJAnanI vartamAna paryAyanI jANavAnI tAkAta sva ne para zeyone jANavAnI tAkAta, ema kIdhuM che ne? ke parane jANavAnuM ekaluM nathI lIdhuM. ane zeya be prakAranA lIdhA che-sva ane para. AhAhA.! e paryAya paryAyane jANe, paryAya dravya-guNane jANe, paryAya para dravya-guNane jANe chatAM para dravya-guNarUpe ane svanA dravya-guNarUpe e paryAya thatI nathI. AhAhA.! zeyarUpe te jJAnanI paryAya thatI nathI, eno artha zuM thayo? ke svagneya rUpe paNa, paryAya svalleya che te paryAyarUpe thaI che, paNa dravyaguNarUpe paryAya thatI nathI. AhAhA.! mArga bahu bApu, janma-maraNanA aMtanI vAtuM bahu jhINI, bhAI! anaMtakALathI ene e vAta aMdara beThI nathI. AhAhA...! e rAgane jANatA rAgarUpa thaIne jANyuM nathI. jJAnarUpa rahIne rAgane jANe che. to
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ 390 kalazAmRta bhAga-6 e zeyarUpe jJAna thayuM nathI ane te jJeya rAga te jJAnarUpe AvyuM nathI. AhAhA..! vyavahAra ratnatrayano vikalpa UThe che tene jJAnanI paryAya parazeya tarIke jANe che, chatAM te jANavAnI paryAyano aMza te rAganA zeyamAM gayo nathI. tema te rAgano aMza che, ahIM e jaNANo che, te jaNANo che e to e saMbaMdhInuM potAnuM jJAna, e jJAnamAM kaMI rAga Avyo nathI, zeyano aMza ahIM Avyo nathI. AhAhA..! mumukSu :- jJAnInI vAta che? uttara HahIM to jJAnInI vAta che, vastunA svabhAvanI vAta che. vastuno svabhAva Avo che. mAne ajJAnI game te rIte. samajANuM kAMI? AhAhA..! mumukSu :- potAnA AnaMda svabhAvamAM AnaMdanI paryAyane zuM kahezo? uttara :- AnaMdanI paryAya paNa pa2 tarIke jJeya che. mumukSu :- parazeya tarIke? uttara :- hA, che ne. mumukSu :- dravya, guNa ne paryAya.. uttara :- hA, e potAnI paryAya sivAya badhI paryAya parazeya tarIke che. AhAhA..! jhINuM bahu paDaze. AhAhA..! enuM hovApaNuM kevaDuM ne keTaluM ne kema che e vAta (che). zuM kahyuM? 'savA' nAma 'sarva kALa...' 'jJAnaM' nAma 'arthagrahaNazakti...' artha nAma padArthane jANavAnI zakti. juo! grahaNano artha jANavuM. bhAIe kahyuM che ne ke, vyavahArane grahavo eTale ke jANavuM. 'mokSamArga prakAzaka' sAtamo adhikAra. e arthagrahaNazakti jJAna, e jJAnanI vyAkhyA karI. have zeya? 'svapa2saMbaMdhI samasta zeyavastu...' e zeyanI vyAkhyA karI. AhAhA..! eka samayamAM dravya-guNa-paryAyabheda sahita jevI che tevI jANe che.' AhAhA..! e to 'niyamasAra'mAM AgaLa nathI AvyuM i? nizcayathI jJAna potAne jANe che ane nizcayathI 52 je guNo che ene paNa jANe che. e nizcayathI kahevAmAM Ave che, svanA che mATe. AhAhA..! samajANuM kAMI? AhAhA..! amRtano sAgara bhagavAna paDyo che Akho, paNa jeNe kahe che ke, ene jANyo... AhAhA..! e jANavAnI paryAMya pote zeyarUpe, sva ane 52 zeyarUpe thatI nathI, chatAM te jANyA vinA rahetI nathI, chatAM te zeyano aMza jJAnamAM Avato nathI ane jJAnano aMza zeyamAM jato nathI. AhAhA..! AvuM svarUpa che. have ahIM to hajI bahAramAM tophAna.. A karyuM ne A karyuM ne A karyuM... AhAhA..! viparIta mAnyatA, kahe che, vastunA svarUpathI viparIta che. 'saMbaMdharUpa nathI.... 'va". che? va' nizcayathI ema ja che.' 'va' eTale nizcaya.
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-216 391 nizcayathI ema ja che. AhAhA...! dRSTAMta kahe che-' "jyonArUpa muvaM ranapati tI bhUmiH masti " "cAMdanIno prasAra." A caMdra, caMdrano cAMdanInA prakAzano prasAra bhUmine zveta kare che. eka vizeSa-cAMdanInA prasAranA saMbaMdhathI bhUmi cAMdanIrUpa thatI nathI." cAMdanInA prakAzathI bhUmi cAMdanIrUpa thaI nathI. tema cAMdanIno prakAza bhUmirUpe thayo nathI. AhAhA...! tema cAMdanIno prakAza bhUmine spardho-aDyo nathI. mumukSu :- zveta kare che ema to lakhyuM che. uttara :- loko bhALe che e apekSAe kahyuM che. e to aMdara paheluM AvyuM hatuM. loko ema kahe ne juo A dhoLuM thayuM. zuM paNa dhoLuM thayuM? dhoLI to cAMdanI thaI che. dhoLI pRthvI thaI nathI. AhAhA.! dhoLArUpanuM pariNamananuM astitva e to dhoLArUpe pote cAMdanI che e thaI che. e cAMdanI pRthvIne dhoLI kare che ema kahevuM e to vyavahAranuM kathana che. pRthvI cAMdanIrUpe thaI nathI, cAMdanI pRthvIrUpe thaI nathI. dareka potAnA astitvamAMsattAmAM rahelAM che). prakAza parane kare che ema kahevuM e vyavahAra che. AhAhA...! huM zuM kIdhuM? mumukSu :- khaDInA dRSTAMte kIdhuM che. uttara :- khaDI... khaDIno dAkhalo... khaDI bhIMtane aDatI nathI. khaDI khaDImAM rahIne dhoLapane prasare che. e bhIMtane khaDIe dhoLI karI nathI. tema bhIMta dhoLArUpe thaI nathI eTale dhoLAnI avasthAmAM bhIMta AvI nathI. AhAhA.! AvuM che. mULa tattvadRSTino viSaya ghaNo sUkSma che. e viSaya atyAre Akho paDyo rahyo. bahAramAM badhuM hAlamahola... AhAhA...! are.re. AvI jiMdagI maLI ne AvuM manuSyapaNuM maLyuM) emAM vAstavika tattvanI vyavasthA ne avasthA, enuM jJAna yathArtha na thAya to enA janma-maraNa nahi maTe. AhAhA.! zuM? mumukSu :- badhAne lAgu paDe evuM che. uttara :- badhAne lAgu paDe. na samaje ene (badhAne). AhAhA.! kahyuM? "zrImadde A dAkhalo Apyo che, enA pustakamAM. cAMdanIno prakAza pRthvIne dhoLI kare che ema kahevuM e to nimittanuM kathana che. cAMdanI pRthvIne aDI nathI ane pRthvI cAMdanInA prakAzamAM AvI nathI ane aDI nathI. AhAhA.! ema bhagavAna jJAnano paryAya... AhAhA...! zeyane jANatA zeyarUpe thayo nathI. tema te zeya jJAnarUpamAM AvyuM nathI. AhAhA.kharekhara to jJAna (je zeyane jANe che te zeyane aDatuM nathI. AhAhA.! pote svadravya ane guNa. AhAhA..! enI jJAnaparyAya sivAyanI badhI paryAyo che ene paNa e aDatuM nathI evo jeno svabhAva, caitanyanuM svapaprakAzaka astitva anaMtI paryAyane zeya tarIke jJAna jANe che paNa te paryAya para anaMta paryAyarUpe thaI nathI ane e anaMtI paryAyo je che te jANavAnI
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 kalazAmRta bhAga-6 paryAyamAM AvI nathI. AhAhA...! mumukSu :- jJAna AnaMda vinAnuM thaI jaze. uttara :- AnaMdavALuM thAya che ahIM. mumukSu :- ekanuM rUpa bIjAmAM Ave che ne. uttara :- ekanuM rUpa Ave che, zuM kahevuM hatuM. rAtre nahotuM kahyuM? AtmAmAM anaMta sAmAnya guNa che, anaMta vizeSa guNa che. eka guNanuM anaMtamAM rUpa che ane anaMta guNanuM eka guNamAM rUpa che. AhAhA...! bIjo guNa bIjA guNamAM Ave nahi, paNa bIjA guNanuM svarUpa ne rUpa, rUpa tarIke AmAM hoya che. AhAhA! jJAnaguNamAM astitva guNa Ave nahipaNa astitva guNanuM rUpa-jJAna che e potAnA rUpe che evuM astitva Ave. AhAhA.! ane te jJAnaguNa astitvane. AhAhA.! atabhAva che ne? eka guNa guNamAM atabhAva che. AhAhA.. eka guNa bIjA guNarUpe nathI. sarva guNa asahAya (che). AhAhA.! are.! e tattvajJAnano vizALa bhAva che. hai? loko bahArathI aTakI gayA), A vAta to samajavI nathI ane bahArathI karIne jiMdagI kADhI nAkhe che. AhAhA.! mANasane mANasapaNuM maLyuM ane chatAM jJAyaka te zuM cIja che ene anubhave, jANe nahi to to e manuSyapaNuM maLyuM na maLyuM, Dhorane maLyuM nathI ane Ane maLyuM che, beya nakAmAM gayA. AhAhA.! dhajAne pavana aDato nathI ane dhajA hale che. e hale che e pavanane aDatI nathI, pavana ene aDato nathI. ekabIjAnA abhAva svabhAva svarUpa che. AhAhA..! mumukSu :- davAnuM zuM kAma? uttara :- davAnuM zuM... dhULeya thatI nathI. davA davAnI paryAya. A tamArA DaoNkTaranuM pUche che. davAno eka rajakaNa bIjA rajakaNane aDato nathI. e davAno eka rajakaNa zarIranA rajakaNane aDato nathI. AhAhA...! AvuM tattva che. huM zuM kahe che? mumukSu :- davA khAvI ke nahi? uttara :- koNa khAya che? tamAre to moDhA AgaLa bahu davA hoya che. cha lAkhanuM makAna che emanuM. tyAM amAro utAro hato te huM khAyane Ama pharato hato, jyAM enuM sUvAnuM hatuM tyAM ghaNI davAo paDI hatI. cha lAkhanuM rahevAnuM makAna che ene. bhAInuM juduM che, e paNa moTuM makAna che. "zobhAlAla! konA makAna? bApA! AhAhA...! ahIM to kahe che ke, makAnane jANe che ema kahevuM e paNa vyavahAra che. AhAhA...! jJAna jJAnane jANe che, emAM sparzIne-aDIne jANe che te jJAna. parane aDatuM nathI mATe parane zI rIte jANe? para saMbaMdhInuM jJAna potAnuM che tene te jANe. AvA niyama AkarA bhAre. AhAhA...! lyo. khaDIe bhIMtane dhoLI karI nathI. have dRSTiISTa ema ghaNA kahe che. dekhAya che ene tame nA pADo cho. are ! prabhu tuM sAMbhaLa to kharo. eka paMDita Avyo
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 216 393 hato. e kahe, pANI agnithI UnuM thAya enI tame nA pADo. dekhAya che pAdharuM. paNa bApu! pANInI paryAyane agninI paryAya aDI ja nathI. AhAhA...! kaho, "rajanIbhAI! AvuM che. koI di sAMbhaLyuM che kyAMya? badhI dhamAdhama... AhA...! "popaTabhAInA dIkarA che. eka pherI kAryuM hatuM. moTuM... zuM kahevAya? jAtrA nahotI kADhI? kAMtibhAI dhrAMgadhrAvALA'. AhAhA.! thoDA paisA kharce, pAMca-pacIsa hajAra, tyAM ema thaI jAya ke AhAhA.! ApaNe to moTI jAtrA (kADhI) ne dharma karyo. AhAhA...! are. ahIM to kahe che, paranuM to karI zakato nathI paNa parane jANavAmAM jJAna para che mATe jANe che emeya nathI. AhAhA...! mumukSu :- parane jANe to che.. uttara :- parane jANe che eTale e saMbaMdhInuM jJAna thayuM, eTale jANe che ema kahevAya che. AhAhA.. bAkI jJAna jJAnane jANe che. AhAhA.. jene aDIne jANe tene jANyuM kahevAya. parane aDIne jANato nathI eTale parane nizcayathI kharekhara jANato nathI. Avo bheda, jJAna che. jhINI vAta. AhAhA.! cAMdanInA prasAranA saMbaMdhathI bhUmi cAMdanIrUpa thatI nathI. bhAvArtha Ama che ke jema cAMdanI prasare che. dhoLI thAya che. samasta bhUmi zveta thAya che, to paNa cAMdanIno ane bhUmino saMbaMdha nathI." saMbaMdha nathI. AhAhA.! cAMdanInI dhoLI paryAyane ane pRthvIne ene saMbaMdha nathI. AhAhA.! mumukSu :- pRthvI dhoLI thaI to che. uttara :- kyAM karI che? I to batAvyuM, loko kahe che I. dhoLI pote potApaNAnA astitvamAM dhoLI thaI che. e pRthvInA astitvamAM dhoLI thaI nathI. potAnuM astitva tyAM jarI gayuM che? AhAhA..! cAMdanInuM dhoLAnuM hovApaNuM e pRthvInA hovApaNAmAM e dhoLApaNuM gayuM che? AhAhA...! AvuM che. dhIrethI samaje nahi, sAMbhaLe nahi ane pachI e... ekAMta che, ekAMta che, ekAMta che ema kahe nizcayane ja mAne che, vyavahArane (mAnatA nathI. paNa vyavahAra eTale zuM? A parane dhoLuM kare ema jANavuM e vyavahAra paNa e vyavahAra abhUtArthajUTho che. AhAhA.! Avo mArga che. che? 'topaNa cAMdanIno ane bhUmino saMbaMdha nathI. tema jJAna samasta zeyane jANe che." samasta zeya lIdhA ne? sva-para badhAne. "topaNa jJAnano ane zeyano saMbaMdha nathI;..." AhAhA...! jANanAra paryAya... AhAhA...! enI tAkAta to juo! potAnA dravya-guNane jANe chatAM enI sAthe saMbaMdha nathI. AhAhA. potAnI sivAya anaMtI paryAyo che ene jANe chatAM enI sAthe saMbaMdha zuM? svataMtra paryAya che tyAM ene paranI sAthe saMbaMdha zuM? AhAhA.! "caMdubhAI ! AhAhA. kemake eka samayanI jJAnanI paryAyamAM SakAraka pote potAthI thayela che. AhAhA.! e dravya-guNane laIne nahi, bIjI paryAyane laIne nahi. AhAhA. bhagavAna eka samayanA
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ 394 kalAmRta bhAga-6 jJAnanI dazA e pote ja kartA che, e jJAnanI dazA te karmakArya che, te ja sAdhana che, tenAthI paryAyathI paryAya thaI che, paryAya thaIne paryAye rAkhI che, paryAyane AdhAre paryAya thaI che. AhAhA...! jene dravya ane guNanI paNa apekSA nathI. AhAhA! ema ajJAnI ahIMyAM paramAM sukhabuddhi kahyuM che. AhAhA.! e to mithyA bhrama che paNa tene jANe che ema kahevuM e paNa jJAna kaMI paranA zeyamAM aDyuM nathI. AhAhA...! AvI vAtuM che. tyAM lAdI-bAdImAM kayAMya maLe evuM nathI. Amane bIDInuM moTuM tophAna che. tamAkunA moTA bharelA zuM kahevAya? moTA goDAuna, enI AkhI lAIna che. konA paNa? e cIja kyAM enI che? eNe kyAM bharyuM che ne rAkhyuM che? AhAhA.! ene jANe che ema kahevuM e paNa e jJAna kaMI paramAM peThuM nathI ne jANe. AhAhA...! AhAhA. tattvajJAnano viSaya ghaNo ocho thaI gayo, pheraphAra thaI gayo eTale lokone A evuM lAge ke, A zuM paNa AvuM? amAre zuM karavuM AmAM sUjha paDatI nathI. tAre karavuM che zuM? tuM koNa? ene jANavuM yathArtha rIte e karavAnuM che. AhAhA...! "cAMdanIno ane bhUmino saMbaMdha nathI; tema jJAna samasta zeyane jANe che topaNa jJAnano ane zeyano saMbaMdha nathI;" AhAhA...! eka kora svapara zeya kahe, eka kora svapara zeyane paNa jJAna jANe chatAM sparzato nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? mumukSu :- jJAna ane AtmAno saMbaMdha ja na rahe to AtmAmAM jaDapaNuM thaI jAya. uttara :- saMbaMdha che ja nahi, bhinna cIja che. paryAyano saMbaMdha ne dravya-guNano bhinna saMbaMdha che. atabhAva che. paryAyamAM dravya-guNa nathI ane dravya-guNamAM paryAya nathI. atabhAvarUpe anya che. anyatvarUpe anya nahi. anyatvarUpe abhAva nahi, atabhAvarUpe abhAva che. AhAhA...! "pravacanasAramAM Ave che. AhAhA...! jJAnanI paryAyano eTalo svabhAva che, eTalo svabhAva che ke e paryAya eTalI ja che ema kahIe to paNa basa... AhAhA...! kemake e paryAyamAM anaMtI paryAyanuM, anaMtA dravyanuM guNanuM ane ahIMnuM badhuM jJAna eka samayanI paryAyamAM AvI jAya che. e jJAna, hoM e zeya AvatuM nathI. dravya-guNa ahIM AvatA nathI. bIjI paryAyo e paryAyamAM AvatI nathI, paNa paryAya-jANavAnI paryAya.... AhAhA.! e badhAne jANatA paNa paranI thaI nathI ane para sAthe saMbaMdha nathI. AhAhA....! A to vItarAgano mArga, bApA! jinezvara... saMto, digaMbara saMto. AhAhA.! paramezvaranA putro che. AhA...! gaNadharane putra kahyA che ne bhagavAnanA putra kahyA che. Agama... zuM kahevAya I? "dhavala... dhavaladhavalajayadhavala emAM kahyuM che. AhAhA! loko kahe che ne, Isu paramezvarano putra che. isu... isu kahe che ne I. I to badhuM gapa che. gaNadhara Adi che e sarvajJanA putra che. e paNa eka apekSAthI. AhAhA...! jJAnanI eka paryAya sarvajJa paryAyane paNa... paradravya che ne ? paradravyanuM sarvazapaNe eno
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 216 395 anaMta AnaMda, enI anaMta zAMti evA paryAyane, enA guNane, dravyane jJAnanI paryAya ene jANe che chatAM e jANavAnA astitvano aMza paranA zeyane jANavAmAM astitvano aMza jAto nathI. tema paranA astitvano aMza jANavAnA jJAnamAM Avato nathI. AhAhA...! astitvano aMza Avato nathI. AhAhA...! Avo moTo bhagavAna ene pAmara tarIke mAnyo. AhAhA.! eNe jIvane maraNatulya karI nAkhyo. AvuM svarUpa jIvanajyoti, hayAtI dharAvatuM AvuM tattva ene AvI hayAtIvALuM nathI. AhAhA.. ane alpa hayAtIvALuM mAne e to enI hayAtInuM eNe maraNa karI nAkhyuM. AhAhA...! che? (jJAnano ane zeyano saMbaMdha nathI evI vastuno svabhAva che. e to vastuno Avo svabhAva che, bhAI! AhAhA...! e koIe karyo nathI ne koIthI te thayo nathI. AhAhA...! e vastuno jJAnano paryAyano svabhAva sva-parane jANe chatAM sva-paramAM jAya nahi ane para AmAM Ave nahi. AhAhA...! AvI vAtuM jhINI paDe eTale mANasa pachI (ema kahe), e. nizcaya che, nizcaya che. paNa nizcaya che eTale sAcuM che, ema kahe. AhAhA! "AvuM koI na mAne tenA prati yukti dvArA ghaTAve che-' A rIte koI na mAne to nyAya dvArA have ene siddha kare che. "zuddhadravyarasvarasamavanAta "zuddha dravya potapotAnA svabhAvamAM rahe che to..." "svabhAvarI zeSa vi svabhAvano kayo bAkI zeSa (aMza) rahyo te paramAM jAya? AhAhA..! "sattAmAtra vastunuM zuM bacyuM?" jyAre siddha karyuM ke jJAna che ema astitva sattA siddha karI to e jJAnano aMza paramAM jAya to ahIM sattA siddha thaI e rahI kyAM? hai? AhAhA...! astitva-jJAnanuM astitva ATaluM che ke je sva-parane jANe che e sva-parane aDyA vinA ATalI sattA siddha karI, have e sattA paramAM jAya to A sattAnuM rahyuM zuM? sattA rahI kyAM? sattA bacI kyAM? AhAhA.! potAnI sattA to siddha karI, have e sattA ATalI che, jJAnanI sva-para jANavAnI sattAnuM astitva e to siddha karyuM. have e jo aMza paramAM jAya to ahIM bAkI zuM rahyuM? sattAno eka aMza paNa paramAM jAya to sattA je pUrI siddha che emAM rahyuM zuM? bacyuM zuM? AhAhA.! bahu jhINuM. AvuM to tamAre kyAMya (sAMbhaLavA maLatuM nahi hoya). AhAhA...! pAMca, pacAsa hajAra kharce, pachI A kare ne jANe thaI gayo dharma. A zeThe traNa lAkhanI eka dharmazALA banAvI che. "sAgaramAM. bIjA ghaNAya. Ape che. paNa e badhI kriyAo pote karI zake che e vAta ja jUThI che, ahIM to kahe che. zeTha! mumukSu :- Ape ja ema kahyuM ke dharmazALA zeThe banAvI che. uttara :- bhASA bIjI zuM thAya? AhAhA...! tethI nirjarA adhikAra'mAM kahyuM ne? jJAnI saceta, acetane bhogave che. ema to pATha A Avyo ane eka kora kahe ke, parane bhogave nahi. paNa loko kahe che e bhASAe karIne ene samajAve che. AhAhA! Ave che ne?
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396 kalazAmRta bhAga-6 dharmIjIva samyagdaSTi saceta, acetane bhogave che to ene nirjA hetu che, ema kahe che. sacetane aDe che te bhogave che? acetane aDe che te bhogave che? paNa duniyA ema kahe ke, juo! A sacetane bhogave che, phalANAne bhogave che, A zAkane khAya che, strIne bhogave che, paisA bhogave che, moTA makAna pAMca-pacAsa lAkhanA karIne e.. hiMDoLe hiMcake che. loko ema mAne che (eTale) e bhASAe vAta karI che. AhAhA..! have AvI vAta na samajAya eTale pachI kADhI nAkhe, mALA..! e to nizcaya che, ekAMta che, ekAMta che. vyavahA2 joIe. paNa vyavahA2 eTale zuM? e to kahevAmAtra vyavahAra che, kathanImAtra. AgaLa Avaze. AhAhA..! niyamasA2'mAM Avaze. vyavahAra ratnatraya kathanamAtra che, e anaMtavA2 karyAM che, kahe che. AhAhA..! deva-guru-zAstranI zraddhA, paMca mahAvrata, bhakti e to anaMtavA2 karyuM che. e navI cIja kyAM che? AhAhA..! 'svamAvasya zetraM "i zuM kIdhuM? zuddha dravya potapotAnA svabhAvamAM rahe che to sattAmAtra vastunuM zuM bacyuM" jo 52mAM aMza jAya to sattA je siddha karI che emAM rahyuM zuM? enuM hovApaNuM je rIte che e to rahyuM nahi. AhAhA..! pavananI sattA siddha karI ke, pavana che. eka dAkhalo (laIe). have eno aMza jo dhajAmAM jAya to ahIM je sattA bhinna siddha karI e rahI kyAM? dhajAne pavana aDato nathI ane dhajA hale che. AhAhA..! je sattA siddha karI ke A vastu che, pavana vastu che, pANI vastu che. have pANInI sattA siddha karI, have enI paryAyamAM uSNatA AvI e agnithI AvI to ahIM sattA je siddha karI che e sattAno aMza kyAM gayo? AhAhA..! samajANuM kAMI? AvI dharmakathA jhINI che. AhAhA..! haiM? zuM kahe che? mumukSu :- dRSTi sthira thayA vagara bhinna jaNAya. uttara H- jJAna sthira ja che. mAnyuM che asthira. ahIM to sthiranI ja vAta che. jJAnasvabhAva ja eno evo che. ahIM to siddha i karavuM che. AhAhA..! jJAnasvarUpI bhagavAna eno svabhAva ja evo che ke sva-52ne jANavuM, basa. e svaparanI apekSAthI svapa2ne jANe emeya nahi. AhAhA..! e paranuM ane svanuM jJAna (je thayuM) e 52 ane svanI apekSA vinA potAthI jANe che. e jANavAnuM astitva je che e paranI apekSA rAkhatuM nathI. AhAhA..! A to kAleya jhINuM AvyuM ne Ajeya jhINuM AvyuM. 'caMdubhAI' kAle bahu bolyA hatA, Aje AvyuM evuM badhuM AvavA dejo. e to Ave aMdarathI. AhAhA..! mumukSu :- duHkhane jANe che tyAre to duHkhI che ne? uttara H- nA, nA. duHkhane jANe che kyAM? duHkhane aDato nathI ne. ane duHkhano bhAva che mATe ahIM du:khanuM jJAna thayuM che emeya nathI. e to jJAnano svabhAva che ke svapa2ne jANe. e to potAnI svapara prakAzaka) zakti che, e to potAnI tAkAta che. AhAhA..!
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 216 397 AkaruM bahu lAge AvuM. traNalokanA nAthe AvA pokAra karyA che. AhAhA...! divyadhvani dvArA. AvI vANI kyAM che? bhAI! AhAhA...! AvuM paramasatya to sAMbhaLavA maLe e bhAgyazALI che. evI vAta che, bApu! zuM karIe? zuM kahyuM A chelluM? je kaMI cIjanI sattA siddha karI che ke AtmA jJAnasvarUpa che ema sattA-hovApaNuM siddha karyuM che. have jo eno aMza paNa paramAM jAya to A sattA che emAM rahyuM zuM? AhAhA! samajAya che kAMI? parane jANatAM jJAna paramAM jAya to potAnI sattA je bhinna siddha karI che e sattA rahI kyAM? AhAhA.! kaho, paMDitajI! A lojIkathI to vAta che. AhAhA...! vANiyA bahAranA dhaMdhAmAM Akho di racyApacyA (rahete enI e paMgu jevI bhASA. ene kaMI navuM zIkhavuM che. A bhAva A, A bhAva A. enuM e kare, Akho di'. navA tarka emAM na Ave), vakIlone to tarka karavA paDe. A to enuM I. Ano A bhAva che ne lAdIno bhAva che ne DhIkaNAno bhAva che, InuM che zIkhyo. pAMca maNa joItuM hoya, dasa maNa joItuM hoya, paNa InA I zabdo. AhAhA...! amArA mAstara hatA, "hIrAcaMda' mAstara. e ema kahetA ke, ame badhA mAstaro paMgu.. zuM kahevAya? paMta. paMta. paMtu chIe. kAraNa ke amAre InuM I zIkhavavuM, navuM kAMI nahi. pahelI copaDImAM A, bIjImAM A. hIrAcaMda mAstara hatA. ratibhAI rahe che ne enA dikarA. "ratibhAI tyAM "muMbaImAM rahe che. ahIM mAstara hatA. AhAhA...! zuM kahe che? mumukSu :- Apa paNa bhAva batAvo cho no uttara :- koNa batAve che? evI vAtuM, bApA! jhINI, bhAI! bhASA bhASAne kAraNe nIkaLe. bhASAne jJAnano aMza aDe che? ane bhASAnuM je astitva che, sattA, e rIte je siddha karI che ke A paryAya bhASAnI che, have ene jJAnane kAraNe A bhASA thAya to AnI sattA je siddha karI e to rahetI nathI. AhAhA.! AvuM kyAMya maLe evuM che tyAM muMbaI? rajanIbhAI! AvI vAta. AhAhA..! A to vastunI svayaMsiddha sattAnI siddhatA karavI che. AhAhA.. ane te paNa ahIM to jANavAnI paryAyanI sattAne siddha karI che. AhAhA.! svaparane jANavAnI tAkAtavALI e zakti che enI zaktino eka aMza paramAM, zeyamAM jAya to ahIM sattAnuM je sAmarthya siddha karyuM che e rahyuM kyAM? AhAhA.. samajAya evuM che, hoM bhASA kaI evI AkarI nathI. bhASA to sAdI che. AhAhA...! are.! zenA abhimAna ene, bApu? AhAhA...! thoDAghaNA jANapaNA jyAM dhAraNAnA thAya to ene ema thaI jAya ke, AhAhA..! jANe huM to kyAM vadhI gayo! AhAhA...! ahIM to jJAnanI paryAya AvI, svaparane pUruM jANe topaNa te sattAnuM abhimAna nathI. kAraNa ke e to eno eTalo svabhAva ja che. hai? AhAhA...! ane sarvajJa thAya topaNa
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 kalAmRta bhAga-6 e to je svabhAva hato te svabhAva Avyo che, e kaMI navo nathI, e to enuM svarUpa ja-svabhAva ja che. AhAhA...! sarvajJa paramAtmA pote bhagavAna svarUpe bhagavAna che AtmA. AhAhA.. enI zaktimAMthI vyaktatA sarvajJanI AvI e paNa kaMI navI vAta nathI. e to enuM svarUpa evaDuM hatuM evuM eka paryAyamAM jANavAmAM AvyuM. AhAhA.! navA mANasane evuM lAge ke, zuM kahe che A? pakaDAtuM kAMI nathI AmAM. are! bhAI! tArA gharanI vAtuM che, prabhu tAruM ghara kevaDuM che enI vAta che. tAruM ghara evaDuM che ke eka samayanI paryAyamAM tAruM evaDuM moTuM ghara che ke tArA paryAyanuM te tarapha lakSa karyA vinA, ene aDyA vinA... AhAhA.. te jJAnamAM potAnA svabhAvanA svapaprakAzakanA sAmarthyathI prakAzI rahyuM che. AhAhA.! enI sattAne para sattAnI sahAyanI jarUra nathI. AhAhA.! are.re. e jJAnanI paryAyanI sattAne dravya-guNanI paNa apekSA nathI, kahe che. AhAhA.! svabhAvastha zeSa vi che? svabhAvamAM zuM bacyuM? ema kahe che. "sattAmAtra vastu nirvibhAga." nirvibhAga eTale bhAga paDyA vinAnI vastu "ekarUpa che..." ema. emAM thoDo bhAga paramAM jAya ane thoDo bhAga ahIM rahe, ema che emAM? ema. "nirvibhAga ekarUpa che. jJAnano paryAya nirvibhAga ekarUpa che. jenA be bhAga thatA nathI." AhAhA...! jo kadI." "acUdravya mati" "anAdinidhana sattArUpa vastu anya sattArUpa thAya." bIjAnA astitvamAM thoDuM enuM potAnuM astitva jAya to enuM astitva rahyuM kyAM? jevaDuM che eTaluM to rahyuM nahi. eTale kharekhara e rahyuM ja nahi. AhAhA.! "tarI ravamAva: viruM racA pahelAM sAdhelI sattArUpa vastuno svabhAva zuM rahyo...... AhAhA.! joyuM? pahelI sattA siddha karI che. jJAnaparyAya svaparane jANavAnA svabhAvavALI tAkAtavALI paryAya che. evI to enI sattA siddha karI che. have emAMthI koI aMza paramAM jAya to e sattA rahI kyAM? AhA...! parane jANavA paramAM jAya, parane jANavA paramAM jAya. arere! dravya-guNane jANavA dravya-guNamAM jAya. AhAhA! vItarAga vItarAga mArga. AhAhA.! paramezvara trilokanAthanA viraha paDyA. AhAhA...! ane pAchaLa A vAta AvI rahI gaI che. vizeSa kahevAze. (zrotA :- pramANa vacana gurudeva)
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 216 399 mahA vada 3, zanivAra tA. 25-02-1978. kaLaza-216, 217 pravacana-241 kaLazaTIkA 216no bhAvArtha. chelle che ne? thoDo sUkSma viSaya che, anAdino abhyAsa nathI ane emAM A vAto ghaNI sUkSma. AhAhA...! bhAvArtha che? DokTara bhAvArtha che? "bhAvArtha Ama che ke-jema jIvadravya cetanAsattArUpa che..." zuM kahe che? A bhagavAna AtmA je jIva che-AtmA, e to cetanA svarUpe che. jANana-dekhana svarUpa enuM che. AhA...! tenuM svarUpa pararUpa nathI ane tenuM svarUpa rAga-dveSarUpa nathI. AhAhA. bhagavAna aMdara caitanya svarUpa je AtmA e to cetana-jANana-dekhana svarUpa enuM che. bIjI rIte kahIe to jJAtA-daSTAno svabhAva-sUrya caitanyasUrya che. AhAhA.! jema pANInuM pUra cAle che ema aMdaramAM cetanAjANana-dekhananuM pUra-svabhAva eno bharyo che. AhA.! sUkSma vAta che. aneka prakAre atyAre to vAta cAle che, paNa A vAta to koI bIjI jAtanI che. cetanA svarUpa che. che? "cetanAsattArUpa che...." AvyuM hatuM kAle? bhAI! e to cetanAsattArUpa-hovApaNe che. jANana-dekhana svabhAva akRtrima aNakarela anAdianaMta cetanAsattA svarUpa vastu che. AhA! e nirvibhAga che" zuM kahe che? ke, cetanA svabhAva svarUpa che emAM bhAga nathI, nirvibhAga che. bhAga nathI paDatA ke cetanAsattA potAmAM rahe ane thoDI cetanAsattA paramAM paNa jAya. A zarIra, vANI, mana to jaDa, dhULa che emAM paNa thoDI cetanA jAya ane potAmAM paNa rahe evI cetanA bhAgarUpe nathI, e to nirvibhAga che. potAmAM rahIne potAnI sattAmAM rahIne, potAne ane parane potAnI sattAmAM rahIne jANe che paNa e nirvibhAga che, emAM koI bhAga nathI. AhAhA.! AvuM jhINuM tattva. abhyAsa na maLe, DaoNkTarA A badhA bahAranA abhyAsa karI karIne... AhAhA.! aMdara asti che ne? mojUdagI cIja che ne? cetanA-jANana-dekhana hayAtI mojUdagI cIja che. e cIja nirvibhAga che, nirbhAga-bhAga nathI. zenA? ke, e potAnA svarUpamAM paNa rahe ane thoDuM svarUpa A zarIra, vANI, manamAM paNa jAya. jANavA mATe paramAM jAya, evo bhAga nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI? jhINI vAta che, bhAI! AhA. atyAre to AkhI vAta dharmane nAme bIjI cAle che. A karo ne A karo ne vrata karo ne tapa karo ne apavAsa karo. AhA..! ahIMyAM to paramAtmA sarvajJa svarUpI AtmA. AtmA sarvajJa svabhAvIza-svabhAvI kaho,
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ 400 kalazAmRta bhAga-6 sarvajJa svabhAva kaho, pUrNa jJAna kaho. AhA.! ekarUpa abheda jJAnasvabhAvI prabhu, enI anAdithI khabara nathI. e cetanAsattA nirvibhAga che, enA be bhAga paDe ema nathI. AhA...! che? te cetanAsattA jo kadI pudgaladravya-acetanArUpa thaI jAya to cetanA sattAno vinAza thato koNa maTADI zake che ne? AhA.! zuM kahe che? potAnI sattA cetana che, emAM A zarIra, vANI pudgala jaDa che e to emAM che nahi, to e cetanAsattA jo acetana jaDamAM jAya to potAnI cetanAsattAno to nAza thaI jAya che. samajAya che kAMI? jema AMkhamAM jANavAno bhAva che, aMdara jJAnamAM, e parane jANe paNa e parane jANavA AMkhano jJAnano bhAga paramAM jAto nathI. paramAM praveza karato nathI. AhAhA.! potAmAM rahIne potAnuM ane paranuM jANapaNuM potAnA svabhAvamAM rahe che. bahu sUkSma. AhAhA.! kadI abhyAsa karyo nathI. anaMtakALamAM A cetanasattA bhagavAna aMdara pUrNAnaMdano nAtha pUrNam idam e to Ave che ne? tamArA vaiSNavamAM paNa Ave che. pUrNam idam pUrNa vastu, aMdara pUrNa svabhAva, paripUrNa jJAna, AnaMda evI sattAthI-hovApaNAthI paripUrNa prabhu aMdara che. enI ene khabara nathI. AhAhA...! evI cetanasattA pudgalano-acetanane jANe paNa jo jANavAmAM jJAna acetana thaI jAya to cetanano nAza thaI jAya che. AhA! zuM kahe che? cetanasattA jJAnasvarUpa bhagavAna e jo A zarIrane jANavAmAM zarIramAM pesI jAya to cetana acetana thaI jAya. A to jaDa che. AhAhA...! potAnI sattAmAM rahIne svane ane parane jANavuM e to potAno svapaprakAzaka svabhAva che, paNa parano prakAza karavAmAM paramAM praveza kare to potAnI cetanasattAnI pUrNatA che tenA to bhAga paDI jAya. "caMdubhAI! AvuM jhINuM che. koI di abhyAsa na maLe, dharmane nAme abhyAsa na maLe. bahAranA kaDAkUTa. AhAhA..! prabhu cetana jANana-dekhana svabhAvathI paripUrNa bhAga pADyA vinA nirvibhAgapaNe birAje che. AhAhA.! e cetanasattA parane jANavA kALe paramAM praveza kare to potAnI cetanasattAnI pUrNa sattA che tenA bhAga paDI jAya, to nAza thaI jAya. AhAhA...! A niyama AkarA paDe. oluM to A vrata karo ne dhyAna karo. paNa zenA dhyAna? vastu samajyA vinA! vastu zuM cIja che ane kevI rIte che e jANyA vinA dhyAna konuM? AhAhA.! ahIM kahe che ke, cetana bhagavAna acetana thaI jAya. jo acetanane jANavAmAM acetanapaNAmAM pese to. "cetanAsattA jo kadI pudgaladravya-acetanArUpa thaI jAya to cetanAsattAno vinAza thato koNa maTADI zake? AhAhA...! potAnI cetanA sattAnA hovApaNAmAM, potAnuM hovApaNuM, jaDane jANavAmAM potAnA hovApaNAno bhAga jo emAM jAya to A cetanasattAno to nAza thaI jAya. paripUrNa cetanasvabhAva sva-para jANavAnI sattA rAkhe che
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 216 401 e parane jANavAmAM paramAM praveza kare to potAnI cetanasattAno nAza thaI jAya che. AhAhA...! paranuM karI zakato to nathI. cetanasattA bhagavAna AtmA. bhagano artha saMskRtamAM lakSmI thAya che. bhaga-AnaMda ane jJAna jenI lakSmI, vAna nAma rU5. jJAna ane AnaMda jenuM rUpa che. bhagavAna, bhagavAna, bhaga nAma jJAna ne AnaMda jenI lakSmI, vAna nAma enuM svarUpa che. AhAhA. paNa anAdikALathI enI ene khabara nathI. A paranuM A karyuM ne A karyuM ne A karyuM. samajAya che kAMI? A davA karI ne phalANuM karyuM. e karI zakato nathI, ema kahe che. DaoNkTarA davAbavA karI zakato nathI, ema kahe che. AhAhA.! jANI zake che. thAya che tene jANI zake che, potAmAM rahIne. paramAM praveza karyA vinA je kAMI kriyA thAya che tene potAmAM rahIne, parane sparza karyA vinA parane jANe che ane jANavAmAM potAnI dazA paramAM eke aMze jAtI nathI. AhAhA.! AvI vAta che. eTalAmAM e kahyuM che . che ne? AhAhA...! paraMtu vastunuM svarUpa evuM to nathI,." AhA.! zuM kahe che? ke, cetana bhagavAna cetanA svarUpa, e parane jANavAmAM potAno aMza paramAM jAya che evuM to vastunuM svarUpa che nahi. AhAhA.. jJAna Ama agnine jANe che, paNa jJAna agnimAM praveza karatuM nathI. jJAna arUpI caitanya agnimAM praveza kare to to rUpI thaI jAya. jANavuM potAnI cetanasattAmAM- potAno AtmA AnaMda che, jJAna che ane A agni che ema potAnI sattAmAM rahIne svaparanuM jANavuM thAya che, paNa parane jANavAmAM potAnuM jJAna parane sparzatuM nathI. paraneagnine sparze to to arUpI jJAna baLI jAya. bahu jhINI vAta che, bApu! A to lojIka, sarvajJanA kudaratanA niyamonA badhA lojIka che. kAyadA bahu jhINA, eNe anaMtakALamAM kadI sAMbhaLyA nathI. sAMbhaLyA hoya to aMdara ruci karI nathI, zuM cIja che aMdara? dehamAM birAje che. A to dehadevaLamAM bhagavAna aMdara pUrNAnaMdano nAtha prabhu, pUrNa jJAnazaktithI bharelo evI zakti parane jANavAmAM potAno aMza jo tyAM cAlyo jAya to AtmAnI cetanasattAno bhAga paDI jAya. bhAga paDI jAya to AkhI akhaMDa (vastu) che teno nAza thaI jAya. AhAhA...! samajAya che kAMI? AhAhA..! vastunuM svarUpa evuM to nathI, tethI je dravya jevuM che, dravya eTale vastu. jema cetanadravya cetana che, jaDa jaDarUpa che, jevuM dravya jevuM che, je rIte che..." je dravya jevuM che, je rIte cheAhAhA. cetanA, cetanArUpa che. e cetanA je rIte che ke potAnA jANana-dekhana svabhAvarUpa che ane jaDa jaDarUpa che. to jaDa kevuM che? potAne ane parane jANatuM nathI I jaDa che, mATI-dhULa che. e bane bhinna sattA che. AhAhA...! samajAya che kAMI? AvuM che. dharmane bahAne paNa A vastu lokone samajAtI nathI. 'dravya jevuM che," che ne? AtmA ane jaDa jevA che ane je rIte che,... AhAhA...!
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 kalazAmRta bhAga-6 A to mahAsiddhAMta che, A kAMI kathA-vArtA nathI. A to mahAsiddhAMta che. siddha-vastu siddha thaI cUkelI cIja che. AhAhA.! samajAya che kAMI? "zazIbhAI! "te tevuM ja che, anyathA thatuM nathI." AhAhA! bhagavAna AnaMda svarUpa, jJAna svarUpa che, jevuM che, je rIte che e jJAna prakAre che, AnaMda prakAre che. tevuM ja rahe che. AhAhA..! "anyathA thatuM nathI." e cetanasattA zarIrarUpe nathI thatI, rAgarUpe nathI thatI. AhAhA. rAga Ave che paNa rAga che, vikalpa che e acetana che ane bhagavAna cetanasvarUpa AtmA che, to e cetanasattA rAgane jANe che paNa rAgarUpa thatI nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI te tevuM ja che, anyathA thatuM nathI." bhagavAna jJAnasvarUpa che te anyathA thatuM nathI. AhAhA...! paranA pravezamAM jAya che, ema thatuM nathI. AhAhA. e to parathI bhinna rahIne potAnI sattAmAM svaparane jANavAnuM sAmarthya che to parane jANe che, paNa paramAM praveza karIne jANe che ema nathI. AhAhA...! bhASA samajAya che? bhAva to bahu sUkSma che. AkhI jiMdagImAM sAMbhaLyA nathI evA che. AhAhA...! mATe jIvanuM jJAna samasta zeyane jANe..." che. eTale ahIM siddha karavuM che. jIvanuM jJAna, vastu jJAnasvarUpa bhagavAna, e badhA zeyane jANe che "to jANo, tathApi jIva potAnA svarUpe che." e pararUpe kadI thato nathI. AhAhA.! A AMgaLI che. svapaNe che. A AMgaLIpaNe bIjI AMgaLIpaNe) nathI. potApaNe che, parapaNe nathI. to enuM astitva TakI rahyuM che. zuM kahyuM? pharIne, A AMgaLI che te potAthI che, A bIjI AMgaLIthI nathI. potAthI che ane parapaNe nathI, to potAnI sattA parathI bhinna TakI rahI che. mumukSu - AMgaLI judI che paNa eka DaoNkTarane bIjo DaoNkTara paNa... uttara :- e eka DaoNkTara bIjA DaoNkTarapaNe thatA nathI ane eno AtmA zarIrapaNe thato nathI. eka DaoNkTaranA AtmAmAM bIjA DaoNkTaranA AtmArUpano abhAva che. e mATe to dRSTAMta daIe chIe. DokTara "gAMgulImAM A DokTarabhAIno abhAva che. mumukSu :- "gAguMlI'mAM A DaoNkTarano abhAva che ane A DaoNkTaramAM "gAMgulIno abhAva che. uttara :- beyamAM abhAva che. eno emAM abhAva che, emAM eno abhAva che. to to potAnI sattA parathI bhinna rahI zake che. AhAhA. potAthI paNa che ane parathI paNa che to paramAM pesI jAya, potAnI sattA bhinna rAkhI zake nahi. lojIka che, A jarI sUkSma che. samajAya che kAMI? AhAhA... duniyA to kema cAle che badhI vAtuM ghaNA vakhatathI khabara che ne, bApA AhAhA.! A Akho viSaya ja judo che koI. aMtarano viSaya apUrva anaMtakALamAM kadI sAMbhaLyo nathI, samajyo nathI. corAzI lAkhamAM rakhaDI maryo che ema ne ema. Ama karyuM ne tema karyuM karatA karatA corAzI lAkha yoni, eka eka yonimAM
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 217 403 anaMta vAra janma dhAraNa karyA che. AhAhA.! A kaMI navuM manuSyapaNuM nathI. kemake AtmA to che te che. che to anAdino che. to rahyo kyAM? potAnA svarUpanI to khabara nathI, to cAra gatimAM corAzI lAkha avatAramAM rakhaDavAmAM rahyo. mumukSu :- judA judA AtmA judA judA. uttara :- AtmA judA judA che. AtmA judA che, badhA eka nathI, sarvavyApaka nathI. e mATe DaoNkTare khulAso karAvyo ne ke, bhaI! badhA eka AtmA che? eka AtmAmAM bIjA AtmAno abhAva che. ema eka AtmAmAM bIjA jaDano paNa abhAva che. ane jaDamAM paNa AtmAno abhAva che ane bIjA jaDano paNa jaDamAM abhAva che. e mATe A dAkhalo jaDano Apyo. jhINI vAta. AhAhA.! mumukSu :- janma janmamAM sudharato jAya to AtmA... uttara :- I paNa hajI bhAna vinA kayAMthI karaze? pahelA bhAna karyuM hoya to pachI bhAna ema ne ema raheze. bIja UgI hoya, bIja. bIja-bIja kahe che ne? caMdranI bIja. bIja thAya to pUnama thaze, paNa bIja nathI to pUnama thaze kyAMthI? ema pahelethI AtmA cidUrghana AnaMdakaMda, huM rAgathI ane parathI bhinna chuM evI dRSTi ane anubhava thayo hoya to pachI paNa bhinna paDaze. mumukSu :- AgaLanA kalAsamAM vadhaze. uttara :- e vizeSa AgaLa vadhaze. samajAya che kAMI paNa e klAsamAM Avyo ja nahi to vadhaze kevI rIte? AhAhA...! samajAya che kAMI? ahIMyAM e kahyuM, 'tathApi jIva potAnA svarUpe che.' lyo, e pUruM thayuM. have 217. emAM jarI vizeSa (vAta che). (bhandAkrAntA) rAgadveSadvayamudayate tAvadetanna yAvat jJAnaM jJAnaM bhavati na punarbAdhyatAM yAti bodhyam / jJAnaM jJAnaM bhavatu tadidaM nyakkRtAjJAnabhAvaM bhAvAbhAvau bhavati tirayan yena pUrNasvabhAvaH / / 25-217 / / khaMDAnvaya sahita artha - "tat rASaya tAvat 3yate" (ta) vidyamAna, (RTI) ISTamAM abhilASa ane (6) aniSTamAM uga evA (dvayama) be jAtinA azuddha pariNAma (tAva 3yate) tyAM sudhI thAya che "yAvat jJAnaM jJAnaM ra mavati' (yAvata) jyAM sudhI (jJAna) jJAna arthAt jIvadravya (jJAne na mati) potAnA zuddhasvarUpanA anubhavarUpa pariNamatuM nathI;
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 kalAmRta bhAga-6 [bhAvArtha Ama che ke jeTalA kALa sudhI jIva mithyAdRSTi che teTalA kALa sudhI rAga-dveSarUpa azuddha pariNamana maTatuM nathI. "puna: voa vadhyatAM yAvat na yAti" (puna:) tathA (voTya) jJAnAvaraNAdi karma athavA rAgAdi azuddha pariNAma (vadhyatAM yAvat ja yAti) zeyamAtra buddhine prApta thatAM nathI. bhAvArtha Ama che ke-jJAnAvaraNAdi karma samyagdaSTi jIvane jANavA mATe che, koI potAnA karmano udaya kArya je te prakAre karavAne samartha nathI. "tat jJAnuM jJAna mavatu' (tata) te kAraNathI (jJAna) jJAna arthAt jIvavastu (jJAna bhavatu) zuddha pariNatirUpa thaIne zuddhasvarUpanA anubhavasamartha ho. kevuM che zuddha jJAna ? "cavatIjJAnamA' (cavata) dUra karI che (jJAnamAd) mithyAtvabhAvarUpa pariNati jeNe evuM che. AvuM thatAM kAryanI prApti kahe che-"na pUrNa svamAva: mavati' (cena) je zuddha jJAna vaDe pUsvamAva: mavati) pUrNa svabhAva arthAt jevuM dravyanuM anaMta catuSTayasvarUpa che tevuM pragaTa thAya che. bhAvArtha Ama che ke muktipadanI prApti thAya che. kevo che pUrNa svabhAva arthAt svarUpa ? "mAvAmAMva tiraya caturgatisaMbaMdhI utpAda-vyayane sarvathA dUra karatuM thayuM jIvanuM svarUpa pragaTa thAya che. 25-217. (bhandAkrAntA) rAgadveSadvayamudayate tAvadetanna yAvat jJAnaM jJAnaM bhavati na punarbAdhyatAM yAti bodhyam / jJAnaM jJAnaM bhavatu tadidaM nyakkRtAjJAnabhAvaM bhAvAbhAvau bhavati tirayan yena pUrNasvabhAvaH / / 25-217 / / AhAhA...! zuM kahe che? juo! "Sta rAgadveSadvayaM tAvat 3yate" pta nAma vidyamAna, ISTamAM abhilASa..." iSTa padArtha joIne abhilASa, rAga (thavo) ane "aniSTamAM udvega evA be jAtinA azuddha pariNAma..." AhAhA...! AtmAmAM ajJAnabhAva jyAM sudhI che tyAM sudhI ISTamAM (rAga thAya che). ahIM to eka lITI, be lITI cAle ekadama pUruM cAlatuM nathI. eka-be lITImAM ghaNuM bharyuM che. zuM kahe che? juo! "tata', "tata' (arthAtu) vidyamAna ISTamAM abhilASa...' AtmAmAM jyAM sudhI ajJAnapaNuM che tyAM sudhI iSTa padArtha joIne rAga thAya che ane aniSTane joIne dveSa thAya che. e ajJAnapaNe che. potAnA svarUpamAM rAga-dveSa nathI. paNa ajJAna jyAM sudhI che ane svarUpanuM bhAna nathI to iSTa joIne rAga (thAya che) ane aniSTa joIne dveSa (thAya che). evA rAga-dveSanI utpatti thAya che, paNa potAnA jJAna ane AnaMdanI utpatti thatI nathI.
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 217 405 AhAhA.! eka eka zabdamAM ghaNo phera che, bApu ahIMyAM to kahe che, ISTamAM abhilASa-rAga, aniSTamAM dveSa e be jAtinA malina pariNAma-azuddha pariNAma (thAya) e beya azuddhabhAva che. AhAhA.! e vikalpa UThe che, vRtti A kara, A karuM, A mUkuM e badhI vRtti rAga che ane vikAra che. vikAra che e vikAranA be prakAra che-eka rAga ane eka Sa. to kahe che ke, rAga ane dveSa kyAM sudhI utpanna thAya che? ke, jyAM sudhI AtmAne potAnA svarUpanuM bhAna nathI ane rAgathI bhinna potAnuM bhAna nathI tyAM sudhI ISTa padArthane joIne rAga, aniSTane joIne dveSa utpanna kare che. e AnaMda ane jJAnanI utpatti karatA nathI ane vikAranI utpatti kare che. AhAhA.! hai? mumukSu :- padArthamAM iSTa-aniSTapaNuM che? uttaraH- rAgamAM iSTapaNuM nathI, vastumAM ISTapaNuM nathI, vastumAM iSTapaNuM nathI. ajJAnI mAne che. vastumAM iSTapaNuM zuM? vastu vastu che, zeya che. e ISTa-aniSTa che kyAM? e to zeya che, jANavA lAyaka che, jaDa Adi badhA. paNa ajJAnI A ThIka che, evo ISTa padArthamAM Aropa karIne rAga utpanna kare che. padArtha ISTa-aniSTa che nahi, e to jaDa che, mATI che, jJAnamAM to joya che, jANavA lAyaka che. emAM be bhAga kyAMthI lAvyo? ke, A ThIka che ane A aThIka che. e ajJAnapaNe utpanna karelA rAga-dveSanA bhAva che. AhAhA...! mumukSu :- dardI sAjo thAya ne DaoNkTara ... uttara :- dhULeya nathI. sAjo koNa thAya? zuM kahyuM? mumukSu :- manuSya janma thAya tyAra pahelA AtmajJAna thAya? uttara - hA, pahelA thAya che. tiryaMcamAM-pazumAM thAya che. thAya che, aMdara zakti che ne, AtmA paDyo che ne pazumAM thAya che. A manuSyakSetra che, A manuSyakSetra jeTalAmAM manuSya che ne e kSetrane manuSyakSetra kahe che. e 45 lAkha yojanamAM che. 45 lAkha yojanamAM A manuSyakSetra che. pachI anaMta kSetra che, asaMkhya yojana che, tyAM ekalA tiryaMca che. gAya, bheMsa, siMha, vAgha, mAchalA, pANImAM moTA moTA mAchalA thAya che, hajAra yojananA. bahu lAMbI vAta che. emAM maccha che e paNa AtmajJAna pAme che. AtmA che ne aMdara? pahelA ahIMyAM jJAnIe kahyuM hatuM to sAMbhaLyuM hatuM paNa samajyo nahi, tyAM jaIne aMdara (bhAna thAya che ke, oho...! A cIja zuM jJAnI kahe che ke, tuM to bhinna cho. rAgathI, puNyathI, zarIrathI bhinna cho, evuM bhAna thaIne tiryaMcamAM paNa AtmajJAna thAya che. are..! narakamAM paNa thAya che. nIce naraka che. A jhINI vAta che. A mAMsa khAya che, mAMsa, mAchalA, iMDA khAya che to e narakamAM jAya che. nIce naraka che. narakamAM eTaluM duHkha che ke ahIMyAM jeTalI pratikULatA paprANIne ApI ethI anaMtaguNI pratikULatA tyAM che. tyAM eno janma thAya che. jeTalI pramANamAM AtmAe parane pratikULatA nAma dveSa Adi
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ 406 kalazamRta bhAga-6 ApyA ke rAga karyo, eTalA pramANamAM pratikULa sthAna tyAM narakamAM che, tyAM e Upaje che. tyAM anaMta vAra Upajyo che. anAdikALa che. anAdi kALamAM anaMtavAra Upajyo che. tyAM paNa koI AtmajJAna pAme che. AhA...! mumukSu :- mokSe jAya? uttara :- mokSa na jAya. mokSa nahi, AtmajJAna pAme che. mokSa to A manuSyapaNAmAM AvIne pAme. manuSyapaNA vinA mokSa thato nathI. aMdara pUrNAnaMdanI prApti thavI e mokSa. e dazA manuSyapaNAmAM ja thAya che, tiryaMcamAM ane narakamAM thatI nathI. svarganA deva che. A caMdra, sUrya che ne? paththara. e deva che. dekhAya che e tamArA olA kahe che ne. zuM? vijJAnavALA caMdramAM laI gayA ne phalANuM laI gayA. kahe che, badhI khabara che. caMdra, sUrya dekhAya che e to paththara che. prakAza anAdino che, emAM deva che. jyotiSanA deva che. e deva paNa AtmajJAna pAme che. AhAhA...! Ama to anaMtavAra badhAmAM janmyo che paNa AtmAnA jJAna vinA corAzInA avatAra paribhramaNa macyuM nahi. AhAhA....! mumukSu :- AtmA to zuddha che to ene nIce kema javuM paDe che? uttara :- bhAva bhUMDA kare che, rAga-dveSa kare che to jAvuM paDe che. che to zuddha paNa bhAna nathI ne. rAga-dveSa kare che, A karyuM ne A karyuM ne A karyuM. mumukSa :- AtmAe to e kaMI karyuM nathI. uttara :- mAne che. mAne che ne? mAne che ke, meM Ama karyuM ne Ama karyuM ne Ama karyuM. to eTalA pramANamAM pApa bAMdhe che. pApane kAraNe e gatimAM jAvuM paDe che. jema loDhuM hoya loDhuM, bhAre, pANImAM mUko uparathI to aMdara cAlyuM jAya che. kema ke bojo thayo ne. ema AtmAmAM bojo thayo ne? loDhAnI jema. pANImAM nIce cAlyuM jAya che. ema AtmAmAM pApa kare che, hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga, vAsanA e AtmA paryAyamAM-dazAmAM kare che. potAnA svabhAvane bhUlIne, e pApanA bojAthI nIce cAlyo jAya che. jema loDhuM pANInA taLiye nIce UtarI jAya che ema nIce gati che. sUkSma vAta che. badhI siddha karavA jaIe to to. lojIkathI badhuM siddha karI zakAya che. samajAya che kAMI paNa eka eka vAta siddha, karavA jaIe to bIjI vAta paDI rahe. AhAhA..! ahIMyAM to AtmA ja doSa kare che. e vastunI potAnI cIjanI khabara nathI to doSa e ja kare che. A viSayabhoga, vAsanA, rAga, dveSa kare che e koNa kare che? e AtmA paryAyamAM kare che. paryAya eTale avasthA-hAlata, hAlata, dazA. trikALamAM nahi, trikALa to zuddha che. paNa hAlatamAM, vartamAna dazAmAM e rAga-dveSa kare che. AhAhA.! e to kahyuM ne? ISTa joIne rAga kare che, aniSTa joIne dveSa kare che. ISTa-aniSTa vastu nathI, paNa kalpanA kare che ke, A ThIka che. A strI ThIka che, paisA ThIka che, AbarU ThIka che ema
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 217 407 mAnIne ajJAnI rAga-dveSa kare che ane roga Ave che, nirdhanatA thAya che to ahahaM. A ThIka nathI ema dveSa kare che. to e rAga-dveSa kare che teTalA pramANamAM tene cAra gatimAM rakhaDavuM paDe che. AhAhA...! cAra gati che tene lojIkathI siddha karI zakAya che badhI vAta, paNa ekasAthe karavA jaIe to pAra na Ave. nIce narakayoni che, upara svarga yoni che, manuSya yoni ane tiryaMca yoni be to ahIMyAM dekhAya che. A tiryaMca kahe che ne? gAya, bheMsa, siMha, vAgha tiryaMca che ne tiryaMcaH tiryaMca kema kahe che? tiryaMca-tirachA, tirachA. A manuSya Ama (sIdhA) che ne? to gAya, bheMsa, siMha, vAgha ADA che. zarIra ADA thaI gayA. kema? pUrve ADoDAI bahu karelI. mAyA, kapaTa, kuTIlatA bahu karI hatI, ADoDAI bahu karI hatI to tenuM zarIra paNa ADuM thaI gayuM che. A manuSya Ama (sIdhA) che, gAya, bheMsa Ama (ADA) che. ADA che ne? gAya, bheMsa, siMha, vAgha, noLa, koLa (ADA che). te badhAe pUrve ADoDAI karelI tenuM phaLa che. AhAhA...! jhINI vAtuM ghaNI, bApu! zuM kare? koI di abhyAsa nahi. huM kema rakhaDyo? cAra gatimAM A rakhaDuM che e bhava kema thayA? huM to arUpI AnaMdakaMda chuM ne A zuM che? A kalaMka zuM? A zarIra ne A...? enuM kAraNa zuM? ajJAnapaNe rAga-dveSa karyA tenA phaLamAM A cAra gati maLI. AhAhA.! samajAya che kAMI? AhA...! jIvadravya." che? "vAvata jJAnuM jJAna na mavati zuM kahe che? "vAvata jJAnuM jJAna na mavati jyAM sudhI jJAna jJAnamAM rahetuM nathI tyAM sudhI tene rAga-dveSanI utpatti thAya che. che? "thAvat jJAnuM jJAna na mati jyAM sudhI jJAna arthAt jIvadravya potAnA zuddhasvarUpanA anubhavarUpa pariNamatuM nathI;." AhAhA.! enuM svarUpa to zuddha ja che, paNa paryAyamAMavasthAmAM zuddharUpe thato nathI tyAM sudhI rAga ne dveSanI utpatti thAya che. AhAhA. samajAya che kAMI? A to adhyAtmanI vAta che, bhAI! bhagavAnA sUkSma che. kadI anaMtakALamAM abhyAsa karyo nathI ane e abhyAsa vinA aMtaramAM jaI zake nahi. AhAhA...! potAnA zuddhasvarUpanA anubhavarUpa pariNamatuM nathI." zuM kahe che? jyAM sudhI rAgadveSa utpanna thAya che, kyAM sudhI? ke, jyAM sudhI AtmA jJAnasvarUpano anubhava karato nathI tyAM sudhI rAga-dveSanI utpatti thAya che. samakitIne utpanna thatA nathI, ema kahe che, bhAI! AhAhA...! AtmajJAna thayuM, huM to jJAtA-daSTA AnaMdakaMda prabhu, saccidAnaMda, sat sat -zAzvata cidAnaMda, saccidAnaMda, satu zAzvata cit AnaMda, jJAna ne AnaMda svarUpa chuM ema aMtaramAM anubhava na kare tyAM sudhI ajJAnapaNe paranA nimittamAM jAya che to rAga-dveSa utpanna thAya che. nimitta upara lakSa jaIne rAga-dveSa utpanna thAya che. jyAM sudhI AtmAno anubhava na kare tyAM sudhI tene rAga-dveSanI utpatti thAya che. ane jyAre jJAnanuM bhAna thayuM pachI
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408 kalazAmRta bhAga-6 thoDA rAga-dveSa thAya che paNa teno kartA thato nathI, teno jJAtA-dRSTA rahe che. AhAhA...! zuM kahyuM? e kahyuM ne? jJAnuM jJAna na mati jJAna eTale AtmA. AtmA svarUpe zuddha caitanya che evo anubhava na kare tyAM sudhI tene rAga-dveSanI utpatti thAya che ane rAga-dveSanI utpattithI cAra gatimAM duHkha sahana karavA paDe che. e rAga-dveSa utpanna thayA e duHkha che. AhAhA...! hiMsA, jUTha, corI, viSayabhoga, vAsanA e pAparUpI duHkha che. dayA, dAna, bhakti, pUjA, vrata, tapa e puNyarUpI duHkha che. beya duHkha che. beya rAga ne dveSa vikalA che, vRttio UThe che. AhAhA.! AkaruM kAma. mumukSu :- jIva karma nahi kare to kevI rIte...? uttara :- nahi kare to jJAnamAM raheze. kare to marI jaze. mumukSu :- karma to karavA joIe. uttara :- nathI karavA. ahIM nA pADe che. karma rAga-dveSa kare to marI jaze e AtmA. e AtmAnI zAMtine mArI nAkhe che. jhINI vAta che. huM kare karma so hI re. karatArA, jo jAne so jAnamahArA. jAne so kartA nahi hoI, kartA so jAne nahi koI." je kartA (thAya che, te jANato nathI. huM karuM, karI zakuM chuM ema mAnanAro AtmA jANanAro raheto nathI ane jANanAro rahe che te rAgano kartA thato nathI. AhAhA...! karma-rAganuM karma karavuM e ja mithyASTi mAne che, ema ahIM to kahe che. AhAhA.! A paranI sevA-bevA karavI e badhuM mithyAtva, bhrama, rAga che. kAraNa ke e to brahmacArI che, paraNyo nathI. tyAM badhA paisA Ave e nAkhI dhe. beyamAM rAga che. mumukSu :- garIbone davA phle... uttaraH- davA koNa ApI zake che? vikalpa UThe che. jhINI vAta che, bhAI! caitanyajyota bhagavAna aMdaramAM rAganI utpatti thAya e svabhAva nathI. mumukSu :- khAvAnuM kevI rIte maLaze? uttara :- khAvAnuM to ApaNe sAMbhaLyuM nathI? ApaNe gujarAtImAM Ave che, tamAre hindImAM paNa haze. khAnevAle kA nAma dAne dAne hai. Ave che? zuM Ave che hindImAM e kema? ke, je rajakaNa AvavAnA che te Avaze. ApaNe kahevata che-khAvAvALAnuM nAma dANe che. dANA samajyA? dALa, bhAta kaMI paNa. nAma to che nahi, paNa je rajakaNa tyAM AvavAnA che e Avaze, nahi AvavAvALA nahi Ave. enA prayatnathI, rAgathI Avaze e bilakula khoTI vAta che. AhAhA...! mumukSu :- je dAna kare che tene kaMI puNya nahi? uttara :- dAna kare che to aMdara rAganI maMdatA che e paNa baMdhananuM kAraNa che.
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 217 409 mumukSu :- tenuM puNya nathI thatuM? uttara - puNya thAya che, baMdhana thAya che. baMdhana duHkha che. A to jAta judI che. AhA...! dAnamAM rAga maMda thAya to, maMda karato hoya to puNya baMdhAya). AbarU mATe ne potAnI bahAramAM prasiddhi mATe kare to to pApa che, paNa maMda hoya to puNya che, e paNa duHkharUpa che. vikalpa che ne, rAga vRtti UThe che ke, huM Ama dauM. e vikalpa duHkha che. mumukSu :- puNya che to DaoNkTara che, ATalI badhI kamANI che... uttara - dhULamAMya kAMI nathI. emAM kamAvAnuM zuM hatuM tyAM abajopati keTalAya che, bicAra marI gayA kSaNamAM. kIdhuM nahi? A govAvALA nahi? hai? be abaja cAlIsa karoDa. zAMtilAla khuzAla hatA. govA" che ne? "govA". "dIva, damaNa ne govA", nahi? "dIva', dama" ne "govA" nathI kahetA? "govA" gAma. tyAM eka gRhastha che. hamaNA gujarI gayA. govA". "dIva, damaNa', govA". "porTugIjha'nuM gAma che ne? nakazAmAM AvatuM hatuM. nakazAmAM AvatuM. eka vANiyA hatA, vANiyA. be abaja cAlIsa karoDa, be abaja cAlIsa karoDa rUpiyA. marI gayo pAMca miniTamAM. enI strIne A thayeluM... zuM kahevAya tamAre? hemareja. hemareja thayeluM. govAmAM cAlIsa lAkhanuM makAna che. cAlIsa lAkhano baMgalo che. dasa dasa lAkhanA be che. sAMITha lAkhanA (baMgalA che). moTo gRhastha che, hamaNA doDha-be varSa pahelA gujarI gayA. enI strIne hemareja thayuM hatuM te muMbaI AvyA hatA. be-cAra divasa pachI rAtre doDha vAge Ubho thayo, mane duHkhe che. bolAvo DaoNkTarane. DaoNkTara AvyA pahelA deha chUTI gayo. tArI dhULa zuM kAma kare? DaoNkTarA be abaja cAlIsa karoDA mumukSu :- DaoNkTara AvyA pahelA... uttara :- nahitara DaoNkTara karI deta, A ema kahe che. DaoNkTara bole ema, be ghaDI moDuM thaI gayuM. mane pahelA bolAvyA hota to... dhULeya kare nahi DaoNkTara koNa karato hato? be ghaDI pahelA bolAvyo hota to meM barAbara saMbhALyuM hota. have to kAMI thAya nahi. e DokTaranA abhimAna che. DokTarA mumukSu - jIvane ekavAramAM to AtmajJAna thatuM nathI, koI karma karatA karatA, Thokara khAtA khAtA. uttara :- lasaNa khAtA kasturIno oDakAra Ave? mumukSu :- ekasAthe AtmajJAna na Ave.. uttara :- ekasAthe Ave che. pApa ne puNyane choDe che ane AtmAmAM jAya che to ekasAthe AnaMda ane jJAna Ave che. evI bahu sUkSma vAta che. bahu pheraphAra thaI gayo. moTo mANasa rahyo hoya, paisA khUba ApIe, dAna ApIe eTale ApaNane pachI lAbha
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 kalazAmRta bhAga-6 thAya. dhULeya nahi thAya. paisA jaDa che, dhULa che. e kyAM tArI cIja hatI? mArI hatI ema mAnIne ApyA to e pApa che ane rAga maMda karyo hoya to puNya che. beya dukha che. AtmA jJAtA-deNa che emAM jyAM sudhI na Ave tyAM sudhI duHkhI che, cAra gatimAM rakhaDaze. ame to badhAne jANIe chIe ne. ahIM to 88 varSa thayA, DaoNkTarA 88, 89, garbhanA to 89 cAle che. savA nava mahinA mAtAnA peTanA. ahIMnuM AyuSya che ne. loko janma pachI gaNe che, paNa zAstrakAra to mAtAnA udaramAM-peTamAM olA bhavamAMthI Ave che tyArathI ahIMnuM AyuSya che. 89 A vaizAkha suda 2 besaze, janmanA. 89, vaizAkha suda 2. Ama to garbhanA to 89 cAle che. savA nava to thaI gayA che. bahu joyuM che, bahu sAMbhaLyuM che, badhuM karyuM che. dukAnamAM pAMca varSa vepAra paNa karyo hato. pApa. pAMca varSa vepAra karyo hato. 17 varSanI uMmarathI 22 sudhI). 17 samajyA? 10 ne 7. tyAMthI 22. pAMca varSa. bAvIsa varSe dukAna choDI dIdhI. pAleja che ne? "bharUca ane vaDodarA vacce pAleja che. tyAM pArasInuM moTuM jIna hatuM. have to bhAgIdAre laI lIdhuM, moTuM makAna banAvyuM che. koNa kare che? ahIM to kahe che, AhAhA... mumukSu - niSkAma bhAve dAna kare to... uttara :- niSkAma bhAva raheto nathI, emAM rAga ja che. anAsakti bhAve karavuM, ema kahe che. khabara che ne, amane khabara nathI? niSkAma bhAve karavuM e vAta ja khoTI che. e vRtti UThI e niSkAma che nahi. AtmA jJAtA-daSTA svarUpamAM rahe pachI vRtti UThe to eno jANanAra rahe che, paNa hajI jJAtA-daSTAnI khabareya na maLe. huM rAgano kartA nathI ane parano karavAvALo huM nathI. AhAhA.! huM to svaparane potAmAM rahIne jANanAro chuM, basa! evI dRSTi jyAM sudhI na thAya tyAM sudhI to rAga-dveSa utpanna karyA vinA rahe ja nahi. AhAhA...! mumukSu :- ekasAthe to AtmajJAna thatuM nathI, .. uttara :- ekasAthe thAya che, eka kSaNamAM. mumukSu :- kaMI karma . uttara :- karma choDIne Atmadharma eka kSaNamAM thAya che. AhAhA.! puNya ane pApanA rAganA bhAva che enI ruci choDIne, AtmA AnaMda svarUpa che enI dRSTi kare (to) eka kSaNamAM thaI jAya che. AhAhA...! pANI zItaLa che to eka kSaNamAM uSNa thaI jAya che no ane uSNa che te kSaNamAM zItaLa thaI jAya che. eno svabhAva che. ema AtmA rAgadveSa kare che to uSNa che, duHkhI che. ene choDIne huM to AtmA AnaMda svarUpa chuM ema thAya to e sukhI che. e jJAtA-daSTA karmano kartA thato nathI. jhINI vAta bahu che. A badhAne i ja thaI gayuM ne? saune Ama karIe. karIe... karIe...
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-217 mumukSu :- niSkAma dRSTie... uttara :- niSkAma dRSTi ja nathI. niSkAma dRSTi to ene kahIe, huM to jJAtA-daSTA chuM, huM koIno kartA nathI. rAgano paNa karyAM nathI to paranI levA-devAnI kriyAno huM kartA nathI. 411 enA pitAjI 'sogAnI' hatA ne? emanuM pustaka che-dravyadRSTi prakAza', tamane maLyuM che? hindI.. hindI. maLyuM che? te di' ApyuM hatuM? te di' ApyuM hatuM, ThIka! emanA pitAjImAM ghaNI zakti hatI. AtmajJAna thayuM hatuM, ahIMyAM, A gAmamAM. pahelA AvyA. sAdhu,. bAvAno ghaNo paricaya karyo hato. yama, niyama ne Ama dhyAna badhA gappegappa. pachI ahIMyAM AvyA, eTaluM kahyuM, bhaiyA! A vikalpa UThe che ne rAga, cAhe to dayA, dAnano ho. e badhA rAgathI prabhu aMdara bhinna che.' eTaluM kahyuM. dhyAnamAM cAlyA gayA. ApaNe rasoI che ne, 2soI? rasoIkhAnuM.. zuM kahevAya che ApaNe? samiti che ne? tyAM janmyAne kAle? sAMje tyAM jamyA. e samitimAM gayA ane sAMjathI savA2 sudhI dhyAnamAM beThA. emanA pitAjI. ane aMdaramAM gholana karatA karatA rAgathI bhinna caitanyano anubhava ahIMyAM samitimAM thayo hato. AkhI jiMdagI bahu sArA saMskAra laIne svargamAM gayA. AhAhA..! bahu zakti..! 'dravyadRSTi prakAza' ApyuM hatuM ne? emAM ghaNuM che. ane benanuM tamane ApyuM ne? vacanAmRta ApyuM ke nahi? mumukSu :- svargamAM gayA pachI jIvanuM zuM thAya? utta2 :- e nyAMthI nIkaLIne bIjA bhavamAM kevaLajJAna pAmIne mokSe jaze. mumukSu :- svargamAM gayA pachI jIva kaI prakRtimAM Thare che? kyAM Thare che? uttara H- tyAM paNa e to AtmAmAM Thare che. svargamAM paNa. paNa thoDo rAga che to manuSyabhava prApta karI, kevaLajJAna prApta karI rAgano nAza karI mokSamAM jaze. mumukSu :- emAM kaMI rUpa che? uttara Hsvarga che e to. arUpI vastu che ne padArtha che, caitanya AnaMdakaMda vastu. mumukSu :- svargamAM jIvanuM rUpa kevuM hoya? uttara :- svargamAM deva hoya. jevA A manuSya hoya evo deva che. devano deha che. e bahu suMdara deha ne bahu rUpALA (hoya). paNa e paNa badhI dhULa che. mumukSu :- AMkha, kAna hoya? uttara :- hA. badhuM che. devane AMkha, kAna che? mumukSu : uttara :- pAMce indriyo che. moTo deha che. pAMca indriyo che. ghaNA puNya che paNa e badhuM rAganuM phaLa hatuM. dayA, dAna, bhaktinA bhAva karyAM hatA to e puchyuM hatuM, enA
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412 kalazAmRta bhAga-6 phaLamAM svarga maLyuM. jJAnI to e paNa jANatA hatA ke A duHkha che. svargamAM paNa duHkha che. anaMta AtmA potAmAM che, evA anubhavamAM che. AhAhA..! mumukSu :- puNya karIne svargamAM jAvuM e ja mokSa.. uttara :- nA, nA. dhULamAMya tyAM mokSa nathI. svarga paNa eka gati che. mokSa to sarvathA rAgathI ane gatithI chUTI jAya tenuM nAma mokSa che. mumukSu :- svargamAM jAya to thoDuM najIka thAya ne! ahIMthI deva pachI manuSya ne pachI mokSa. utta2 :- ema nathI, nathI, nathI. eNe paheluM samyagdarzana pragaTa karavuM pachI puNya ane pApanA vikalpathI mArI cIja aMdara bhinna che, evo anubhava thAya to e prathama dharmanI zarUAta che. pachI rAgano bhAva che ene choDIne svarUpamAM lInatA, AnaMdamAM jamAvaTa thaI javI te cAritra che. paNa e pahelA samyagdarzana thayuM hoya to pachI cAritra thaze. cAritra koI kriyAkAMDa nathI. aMdaramAM ramavuM, AnaMdamAM jAmI javuM, atIndriya AnaMdanuM bhojana karavuM e cAritra che. AhAhA..! ahIM e kahe che, jyAM sudhI jJAnaM jJAnaM na mati" che ne? potAnA zuddhasvarUpanA anubhavarUpa pariNamatuM nathI; (bhAvArtha Ama che ke jeTalA kALa sudhI jIva mithyAdRSTi che...)' juo..! AhAhA..! e rAga mAruM kartavya che (ema mAne che) tyAM sudhI e mithyAdRSTi, mithyA nAma jUThI sRSTi che, satya dRSTi nathI. AhAhA..! kemake AtmA jJAnAnaMda svarUpa che emAM rAganuM karma e tenuM kartavya che ja nahi. AhAhA..! dayA, dAna, vratanA bhAva paNa rAga che, anukaMpAno bhAva paNa rAga che. AhAhA..! e rAga mAro che e mithyAdaSTi thaIne kare che. AhAhA..! 'mithyAsRSTi che teTalA kALa sudhI rAga-dveSarUpa azuddha pariNamana maTatuM nathI).' juo! jyAM sudhI rAga mArI cIja che ane rAgathI mane lAbha thaze ne mAre rAga karavo ja paDaze (ema mAne che) tyAM sudhI tene mithyArdaSTipaNuM che, e jUdI dRSTi nahi chUTe. AhAhA..! che? 'mithyAdRSTi che teTalA kALa sudhI rAga-dveSarUpa azuddha pariNamana maTatuM nathI).' AhAhA..! huM zarIranuM kAMIka karI zakuM chuM, paranuM karI zakuM chuM, dezanI sevA karI zakuM chuM, 52nI sevA karI zakuM chuM, jyAM sudhI AvI mAnyatA mithyAdRSTinI che tyAM sudhI tene rAga-dveSa chUTatA nathI. AhAhA..! AkaruM kAma che, bhaI! 'mithyAdRSTi che teTalA kALa sudhI rAga-dveSarUpa azuddha pariNamana maTatuM nathI).' 'puna: vordhva vodhyatAM yAvat na yAti" tathA jJAnAvaraNAdi karma athavA rAgAdi azuddha pariNAma...' puNya-pApanA bhAva. e jJeyamAtra buddhine prApta thatAM nathI.' AhAhA..! zuM kahe che? rAgAdi che e jyAM sudhI zeyarUpa na thAya ane AtmA je jJAnasvarUpa che eno rAgathI bhinna anubhava na thAya tyAM sudhI mithyAdaSTi rAga-dveSano
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-217 kartA che. AhAhA..! paNa jyAre rAga-dveSa jJeyarUpe rahe ane huM jJAnarUpe chuM, evuM bhAna thayuM tyAre rAga-dveSano svAmI thato nathI. AhAhA..! rAga-dveSa thAya che. pUrNa vItarAga na thAya tyAM sudhI thAya che, paNa eno huM svAmI chuM ane mAruM kartavya che ema mAnato nathI. AhAhA..! duniyAthI judI jAta che bhaI A to. atyAre to badhuM ghaNuM cAle che, anAsaktithI karavuM, anAsakti yoga che. niSkAma vRttithI karavuM. badhuM gappegapa che. mumukSu :- sAdhAraNa saMsArI jIve savArathI rAta sudhI zuM karavuM? uttara :- rAgane choDavo paDe, kalyANa karavuM hoya to. mumukSu :zuM ka2ze, sAdhAraNa jIva che. uttara H- jJAna karaze, aMdaramAM raheze. aMdaramAM jJAnamAM raheze. mumukSu :koI kAma nahi kare? uttara H- kAma karI zakato ja nathI ne. thAya che tene e jANe che. ajJAnI che te kartA thAya che. phera che. gAMdhIjI' vyAkhyAnamAM AvyA hatA. (saMvata) 1995 nI sAlamAM rAjakoTa'mAM AvyA hatA. mohanalAla gAMdhI' vyAkhyAnamAM AvyA hatA ane temanI strI 'kasturabA', e bAra vakhata vyAkhyAnamAM AvyA hatA ane joDe hato ne koNa bIjo? mahAdeva desAI'. 'gAMdhIjI' sAthe badhA vyAkhyAnamAM AvyA hatA. tyAM to e vakhate ame to kahyuM hatuM ke, paranI dayA pALI zakuM chuM ane parane huM sukhI karI zakuM chuM evI mAnyatA ajJAnI mUDha jIvanI che. tame hatA tyAre? tyAre nahotA. 39 varSa thayA. 39, cAlIsamAM eka ocho. vyAkhyAnamAM badhA AvyA hatA. gAMdhIjI'ne kamiTI bharavAnI hatI, deza vize karavA AvyA hatA to aDadho kalAka, pAMtrIsa miniTa vyAkhyAnamAM AvyA hatA. mArga to A che. dezanI sevA karuM chuM ne 52ne sukhI karI zakuM chuM badhI ajJAnInI bhramaNA che. e.....! 52ne jIvADI zakuM chuM, pa2ne mArI zakuM chuM, parane anukULa sagavaDatA ApI zakuM chuM e badhI mithyAdRSTinI bhramaNA che. AhAhA..! e jyAM sudhI mithyAsRSTi che tyAM sudhI rAga-dveSano kartA thAya che. mumukSu :bIjAne upayogI thavAnuM.. uttara upayogI traNa kALamAM koI di thaI zakato nathI. bIjAne huM upayogI thaI = 413 zakuM. koNa upayogI thaI zake? padravyano upayogI koNa thaI zake? mumukSu :- nimitta thAuM. utta2 :- nimittano artha zuM? tyAM to tenuM kArya thAya che tyAre to nimitta kahevAmAM = Ave che, paNa nimitte karyuM zuM tyAM? AhAhA..! A vakIlAta karI haze nahi "rAmajIbhAI'e? upayogI thaI paDyA haze bIjAne! paisA pedA karavA mATe tyAM beThA hatA. pApa.. pApa. mumukSu :- vakIlonI vAta judI che, DaoNkTaro.. uttara :- DaoNkTara paNa pApa che, DaoNkTara zuM, dhULamAM DaoNkTara..
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ 414 kalAmRta bhAga-6 mumukSu - tame to ekadama mokSanA kalAsa lyo cho. uttara :- mokSanA klAsanI zarUAta A che. mumukSu :- A mokSanA klAsa che. enI pahelA je nIcevALA klAsa .... uttara :- enAthI nIcevALA klAsa e to badhA saMsAramAM rakhaDavAnA klAsa che. cAra gatimAM rakhaDavAnA nIcenA klAsa che. mumukSu - emAM pAsa thAya to. uttara:- evuM to anaMta vAra karyuM, emAM zuM thayuM? e kAMI karI zakato nathI. AhAhA..! paranI dayAno bhAva thavo, dayA to pALI zakato nathI kemake paravastu che, paNa paranI dayAno bhAva thavo e paNa rAga che ne hiMsA che. AvI vAta che, bApu bahu AkaruM kAma che, bApu! mumukSu :- emAM hiMsA kyAM ? uttara :- rAga eTale hiMsA. bhagavAna svarUpa prabhu AtmA AnaMdakaMda che tenI hiMsA thAya che. AhAhA.! puruSArthasiddhi upAyamAM che. puruSArthasiddhi upAya che ne? amRtacaMdrAcAryanuM. mumukSu :- rAga barAbara che. koIne mArI nAkhyo hoya to hiMsA, Ane to jIvADyo che. uttara :- ene jIvADyo che kyAM? rAga karyo ne, huM jIvADuM. to jIvADI zakato nathI, e to enA AyuSyathI jIve che. meM ene AyuSya ApyuM to jIvADI dIdho? enuM rahevAnuM AyuSya che. eka TUkaDo ApI dIdho abhimAna karyuM ke, huM parane jIvADI zakuM chuM. huM paranA roga maTADI zakuM chuM. mumukSa - DaoNkTare roga maTADI dIdho. uttara :- dhULeya maTADatA nathI, eno potAno maTADI zakatA nathI). mumukSu - ekasAthe mokSano AIDyA maLato nathI. uttara :- pahelethI A maLe che. pahele daraje huM rAgano kartA nathI. huM to jJAtA chuM evo anubhava thavo e pahelA darajjAnI vAta che. bIjA darajjAnI vAta-emAM sthira thavuM, AnaMdamAM lIna thavuM e bIjI darajjAnI vAta che. mumukSu :- pahelA jIva kharAba kAma karato hato, have zubha kAma kare. uttara - bilakula nahi. e badhuM ajJAna che. sadAcaraNa zubharAga che e paNa ajJAnabhAva che. AkarI vAta, DokTarA hai? mumukSu - I Apano DaoNkTara nathI, Apa enA DaoNkTara cho. uttara :- davA to A che. mumukSu :- ame jaDanA DaoNkTara chIe ane Apa AtmAnA cho.
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 217 415 uttara :- vAta to evI che. koI koInuM zuM karI zake? enI lAyakAta che to pakaDI zake e to ene kAraNe che, A to nimitta che. AhAhA...! ahIM be vAta karI, bhAI! "caMdubhAI! jyAM sudhI jJAnasvarUpI bhagavAna, huM jJAna chuM rAgano kartA paNa nathI, evo anubhava na thAya tyAM sudhI ajJAnI rAga-dveSa kare che. e mithyAdRSTi che. zubhabhAva kare, dayA, dAnanA bhAva kare ane e mAruM kartavya che e badhuM mithyAdRSTi - jUThI dRSTi che. e cAra gatimAM nIce UtaravAno rasto che. AhAhA. mumukSa :- je kare I badhuM khoTuM, ekAduM to sAcuM kaho. uttara :- ekAduM sAcuM paNa sAcuM kare to sAcuM kahe ke A rAga kare che sAcuM kayAM hatuM? saccidAnaMda prabhu jJAnasvarUpI prabhu, e jJAnanuM jANavAnuM kArya kare e satya che. bAkI rAganuM kArya kare e to asatya che, jUThI dRSTi che. AhAhA.! duniyAthI judI jAta che, bhAI! huM che? joyamAtra buddhine prApta thatAM nathI. bhAvArtha Ama che ke-jJAnAvaraNAdi karma samyagdaSTi jIvane jANavA mATe che, koI potAnA karmano udaya kArya je te prakAre karavAne samartha nathI. AhAhA.! zuM kahyuM? koI potAnA karmano udaya kArya je te prakAre karavAne samartha nathI." rAganuM karavuM AtmAnI tAkAta nathI. AhAhA.! e to ajJAnathI karyuM che. paranuM koNa kare? AhAhA...! paranuM to koNa kare paNa rAgano kartA e paNa potAnA kAryano kartA mAne che to e mUDha che. AhAhA. e pahelAnA darajjAnuM nahi, e to chellA darajjAnuM pApa che. ema ke, pahelA satkarma karIe pachI AgaLa vadhIne dharma karIe to zuddha thAya. e satkarma meM karyA ane mAruM kArya che e mAnyatA che mahApApa che. mumukSu - thoDuM ochuM pApa... uttara :- nahi, ochuM pApa nathI, mithyAtvanuM moTuM pApa che. jUThI dRSTi che. ahIMyAM amArI pAse to ghaNA AvI gayA che. 43 varSa to ahIMyAM thayA. phAgaNa vada 3 ahIMyAM AvyA hatA. (saMvata) 1991. Aje trIja thaI ne? eka mahino bAkI che. phAgaNa, phAgaNa samajyA? phAgaNa vada 3 ahIMyAM AvyA chIe. Aje mahA vada 3 che ne? eka mahino rahyo. 43 varSa ahIMyA thaze. 43, cAlIsa ane traNa. A to AkhuM jaMgala hatuM. pachI to karatA karatA vastI vadhI gaI. ame to ekalA AvyA hatA. AhAhA...! 43 to ahIMyAM paNa ame to nAnI uMmarathI zAstra (vAMcatA hatA). pitAjInI gharanI dukAna hatI. pUrvanA saMskAra hatA to ame to vAMcatA hatA-zAstra vAMcatA hatA. dukAnanuM kAma paNa karatA hatA, thoDI vAra besatA hatA, bAkI to zAstra vAMcatA hatA. 18-19 varSanI uMmara. 20 varSanI aMdara. 18-19 varSanI uMmarathI zAstrano abhyAsa che. 70 varSathI che. 88 thayA ne? 70ne zuM kahe che? AhAhA...! AvA prazno to ghaNIvAra AvyA. mArga A che, bhAI!
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 kalazAmRta bhAga-6 jyAM sudhI te zubharAgano paNa kartA mAnaze, tyAM sudhI mithyA-jUThI dRSTi che. tyAM sudhI rakhaDavuM paDaze. rAga mArI cIja ja nathI, huM kartA chuM ja nahi, huM to jJAtA-dRSTA chuM, evI dRSTi thAya tyAre tenI dharmanI pahelI sIDImAM zarUAta thAya che. pachI AgaLa jaIne sthira thAya to vizeSa siddhi thAya che. vizeSa kaheze.) (zrotA :- pramANa vacana gurudevA) mahA vada 4, ravivAra tA. 26-02-1978. kaLaza- 217, 218 pravacana-242 "kaLazaTIkA 217 vacamAM bhAvArtha che, bhAvArtha. batAvo, bhAI! 217no bhAvArtha hindI hindI. thoDuM sukSma che. anaMtakALathI AtmA AnaMda ane jJAnasvarUpa hovA chatAM potAnI cIjane jANavAno prayatna karyo nahi. e aMdaramAM rAga ne dveSa, puNya ne pApa bhAva utpanna thAya che e kharekhara to paraNeyamAM jAya che. ema nahi mAnIne e puNya ne pApanA bhAva mArA che ane e mArI cIja che, e bhUla AtmAnI dazAmAM AtmA kare che. dazAmAM (bhUla kare che. vastu to to zuddha dhruva che paNa paryAyamAM je enI hAlata, vicAra badalAya che ne? e badalatI dazAmAM AtmA potAnA svarUpanuM bhAna nathI, e puNya ne pApanA bhAvane potAnA mAnIne duHkhane vede che. AhAhA.! samajAya che kAMI? mumukSu :- AtmAmAM vikAra Ave che? uttara :- paryAyamAM vikAra Ave che. vikAra na hoya to duHkha kema hoya? duHkha kema che? duHkha bhogave che ne? duHkha veda che e ane sukha veda che e. sukha nAma AtmAnI zAMti. sUkSma viSaya che. potAmAM bhUla na hoya to pachI ene AnaMda hovo joIe. tenI paryAyamAM-dazAmAM bhUla che. "apane ko Apa bhUla ke hairAna ho gayA'. potAnI cIja je AnaMda ane jJAna svarUpI prabhu che), ema AtmA potAne evo nahi jANIne potAnI paryAyamAM- avasthAmAM nija svarUpathI viruddha evA puNya-pApanA bhAva utpanna thAya che e mArA che evI bhUla AtmA ja kare che. AhAhA.! bhUla kare jaDa ane vedana AtmA kare ema kema bane? bhUla AtmA kare che. AhAhA...! trikALamAM nahi, vartamAnamAM. AhAhA...! cidAnaMda caitanyaghana AnaMda dhruva e to dhruva che ja paNa vartamAna paryAya che, avasthA
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 217 417 che, hAlata-dazA che e paNa enI che. e hAlata-dazAmAM vikAra potAthI kare che. ane potAthI mAne che ke mArA che. e mithyAzraddhA, bhrAMti ajJAna che. AhAhA...! samajAya che kAMI? e kahe che, juo! bhAvArtha. "jJAnAvaraNAdi karma samyagdaSTi jIvane jANavA mATe che....... AhAhA.! zuM kahe che? jarI sUkSma vAta che. A to vAta ja taddana judI che. jagatane abhyAsa ja na maLe. dharmane nAme paNa bahAranI kriyAkAMDamAM rokAyo, saMsAra paribhramaNamAM. AhAhA...! ahIMyAM kahe che, samyagdaSTi jIva-satyadRSTi jIva arthAt jeno AtmA AnaMda ane jJAyakamUrti prabhu che ema svasammukha thaIne dRSTi thaI che ane rAga ne puNya-pApanA bhAvathI potAnA bhAvane bhinna karyo che, AhAhA...! anAdithI e vikArabhAvane potAno mAnIne duHkha ane bhrAMtimAM paDyo che. e AtmA ja bhrAMti kare che. AhAhA...! e samyagdaSTi jIva, samyaku nAma satyadRSTi jIva. satyadRSTi jIvano artha huM puNya-pApanA bhAva vartamAna vikRta che te huM nahi. AhAhA...! to zarIra-bIra, karma to para dhULa bahAra rahI gayA. huM to zuddha caitanya anAkuLa AnaMdanA rasathI bharyo paDyo prabhu chuM.. AhAhA.! ane atIndriya jJAnanI huM to mUrti che. evI satyadRSTi aMtaramAM thAya tene ahIMyAM samyagdaSTi-dharmanI pahelI sIDI, dharmanI pahelI zarUAta kahe che. zabdonI zaratuM bahu che. "sogAnI. AhAhA.! samajAya che kAMI? jJAnAvaraNAdi karma samyagdaSTi jIvane jANavA mATe che..." zuM kahe che? AhAhA...! potAnuM zuddha caitanya rAgathI, puNyabhAvathI bhinna thaIne pUrNa svarUpanuM vadana thayuM e anAdithI puNya ane pApanA rAganuM, duHkhanuM AkuLatAnuM vadana hatuM e badhI bhrAMti hatI ane e badhA saMsAramAM rakhaDavAnA bhAva hatA. AhAhA...! A samyagdaSTi-satyadRSTi to satya svarUpa je trikALa jJAyaka ne AnaMda che e tarapha sanmukha thaIne te huM chuM ema vedanamAM-anubhavamAM AvavuM tenuM nAma dharmanI pahelI sIDI, samyagdaSTi kahe che. AhAhA.! samajAya che kAMI? che? samyagdaSTi jIvane jANavA mATe che, e zuM kahe che? pachI jarI rAga-dveSa thAya che. AtmAno anubhava, samyaku caitanyanuM bhAna thavA chatAM rAga-dveSa thAya che paNa e jANavA lAyaka che, basa! e ya tarIke jANavA lAyaka che, mArA nathI. AhAhA.! samajAya che kAMI che? A to adhyAtmanI vAta che, bhAI! anaMtakALamAM kadI karyuM nathI, sAMbhaLyuM nathI. bahAranI gaDabaDI badhI karI karIne marI gayo. AhAhA...! samyagdaSTi jIva paryAyabuddhi nAma rAga ne puNya-pApanA je kSaNika bhAva utpanna thAya che tenI dRSTi choDIne trikALI AnaMda svarUpa jJAyaka dhruva caitanya anAdianaMta svabhAvano piMDa prabhu, e taraphanI dRSTi thaI to satyadRSTi thaI. satyaSTi thayA pachI thoDA rAgAdi thAya che paNa e rAgane jANanAro rahe che. dharmI rAga Ave che tene jANanAro rahe che, karanAro nathI raheto. AhAhA.! Avo
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ 418 kalAmRta bhAga-6 phe2. badhI vAtamAM phera. DaoNkTara tamArA davAkhAnAmAM AvI vAta koI di nahi AvI hoya. dharmane bahAne atyAre pheraphAra bahu, zuM kahIe have ene? bahu phera thaI gayo. AhAhA..! bhagavAna aMdara saccidAnaMda prabhu potAne bhUlIne.. AhAhA..! e puNya ne pApanA bhAvanA rAgabhAvano kartA racanAra thAya che e mithyA bhrAMti, ajJAna ne saMsAra che. samajAya che kAMI? e bhrAMti jeNe potAnA zuddha svarUpa pavitra paramAtmA, sarvajJa paramAtmA ja potAnuM svarUpa che, AhAhA..! sarvajJa-sarvane jANavuM. paripUrNa jJAna, je jJAnamAM badhAne jANavuM, basa! koIne karavuM evo eno rAgAdino svabhAva nathI. AhAhA..! samajAya che kAMI? evA ajJAnano nAza karIne puNya-pApanA bhAva mArA che ane mArI trikALI cIja che emAM ene khatavato hato, khatavatone zuM kahe che? bheLavato hato. e bheLavavAnuM dharmI jIve choDI dIdhuM. AhAhA..! zarIra to mAruM nahi, vANI mArI nahi paNa aMdara puNya-pApanA bhAva thAya che e paNa mArI cIja nahi. e to mArA jANavAmAM Ave che ke, che, basa! e zeya tarIke jANavAmAM Ave che. ajJAnamAM mArA che ema jANavAmAM AvatuM hatuM. AhAhA..! dRSTi phe2e moTo phera che. bhagavAna pUrNAnaMda svarUpa prabhu, enI dRSTi rAga ane puNyanA premathI chUTIne svabhAva pratye trikALI AnaMdanA nAtha pratye prema thayo, aMta2mAM ekAgratA thaI to e samyagdaSTine bhale thoDA rAgAdi thAya che pUrNa vItarAga na thAya tyAM sudhI thAya che). sarvaza dazAmAM pUrNa na thAya tyAM sudhI alpajJa prANIne rAga thAya che paNa e rAga jANavA lAyaka rahe che. AhAhA..! samyagdaSTi dharmIne rAga jANavA lAyaka rahe che. che, basa! vAta to evI che, bhagavAna! AhA...! prabhu! tuM koNa cho? bhagavaMta! tArI cIja zuM che? AhAhA..! tArAmAM to prabhu bhagavaMta tArAmAM to anaMta atIndriya AnaMda paDyo che. AhAhA..! atIndriya jJAna prabhu tArAmAM paDyuM che, bhagavaMta! AhAhA..! e cIjane jANe nahi ane kRtrima puNya ane pApanA vikArane jANIne tyAM rokAya jAya e moTI bhrAMti-bhramaNA che. AhAhA...! kahe che ke, samyagdaSTi jIvane jANavA mATe che, koI potAnA karmano udaya je te prakAre karavAne samartha nathI.' zuM kahe che? karmano udaya Ave che, rAga Avyo paNa e rAga potAmAM AtmAmAM che ema ka2vAne e samartha nathI. rAga Ave che paNa rAganI tAkAta nathI ke AtmAmAM (e rAga) potAno che, ema mAnavAnuM kare. huM to jJAtA-dRSTA sAkSI cidAnaMda svarUpa chuM. rAga thAya che to ene huM jANanAro chuM. AhAhA..! jhINI vAta bahu, bApu! AhAhA..! dharmadRSTi koI alaukika che. sAdhAraNa lokoe mAnI lIdho che evo dharma nathI. Izvara bhakti karavI ne phalANuM karavuM e to badho rAga che, bhagavAna! AhAhA..! ahIMyAM to kahe che, prabhu! sarvajJa 5ramezvara trilokanAtha, jeNe eka sekaMDanA asaMkhyamAM bhAgamAM potAnI jJAnanI paryAya traNakALa traNalokane jANe evI paryAya-avasthA pragaTI karI.
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 217 419 traNakALa traNaloka jANavAnI jenI tAkAtA e paramAtmA ema pharamAve che.. AhAhA.. jenA paMthamAM sarvajJa paramAtmA nathI to eNe traNakALa traNaloka joyA nathI, to enI vAtamAM satya vAta hotI nathI. samajAya che kAMI? kema? ke, A AtmAnuM svarUpa ja sarvajJa-zasvarUpa-pUrNa svarUpa ja AtmA che. e jJa-svarUpa, sarvajJa svarUpa che enuM aMtara ekAgratAmAM dhyAna karatA karatA rAgathI bhinna karatA karatA svarUpamAM sthiratA thaI gaI to sarvajJa paryAya pragaTa thaI gaI. je zaktirUpe sarvajJa svabhAva hato e vyaktarUpe dazA thaI gaI enuM nAma sarvajJa paramAtmA kahevAmAM Ave che. zabda zabdamAM eka akSara AghopAcho thAya to bhUla thAya evI vAta che. A to siddhAMta che. mumukSu :- AtmA paramAtmAmAM A phera che. uttara :- pharaka A che. mAnato nathI I. che to paramAtma svarUpa ja. mumukSu :- AtmAmAM vikAra AvI zake che, paramAtmAmAM vikAra nathI. uttaraH- paramAtmAne paryAyamAM vikAra khalAsa thaI gayo. ahIMyAM paryAyamAM-avasthAmAM vikAra che, vastumAM nathI. vastu to paramAtma svarUpa ja AtmA che. paNa paryAya enI dazA che emAM vikAra che. paramAtmA thaI gayA emanI dazAmAM vikAra paNa nathI. trikALamAM paNa nathI ane dazAmAM paNa nathI. ane ahIMyAM to AtmAmAM trikALa vastumAM vikAra nathI paNa enI vartamAna dazA-hAlatamAM-paryAyamAM vikAra che. AhAhA...! "zazIbhAI ! AhAhA...! kahe che ke, e rAganuM sAmarthya nathI ke AtmAne rAgano kartA banAvI ce. AhAhA.! zuM kahe che, samajAyuM? e zabda che ahIMyAM. che? koI potAnA karmano udaya kArya je te prakAre karavAne samartha nathI." AhAhA.! jyAM potAnuM svarUpa rAga ane puNyathI bhinna jANyuM evI dRSTi jyAM caitanya tattva upara AvI gaI. AhAhA...! to pachI rAganuM sAmarthya nathI, rAganI tAkAta nathI ke AtmAne rAganuM kartutva manAvI ce. evuM rAgamAM sAmarthya nathI. AhAhA...! jhINI vAta, bApu duniyAnI vAta badhI jANIe chIe. ghaNA prakAro che. A vAta koI judI ja che. AhAhA..! atyAre to sAMbhaLavA maLavI kaThaNa thaI gaI che. AhAhA...! sanyAsa kone kahe che? lyo, DaoNkTara! sanyAsI thavuM che? pahelA rAga ne puNya-pApanA bhAva e mArI cIja nathI, mArI cIja AnaMda svarUpa che evo anubhava thavo e mithyA rAgano tyAgI-sanyAsI che. tyAre e rAgano tyAgI thAya che. ane pachI asthiratA je thAya che tene paNa svarUpamAM sthiratA karIne, AnaMdamAM jAmIne rAgano abhAva thAya che to e pUrNa sanyAsI thayo. bAkI bahAranA tyAga, bAyaDI, chokarA choDe e sanyAsI-phanyAsI che ja nahi, badhA bhogI ane rogI che. mumukSu :- AtmA paramAtmAmAM keTalo phera che? uttara :- e paryAyamAM phera che, vastumAM phera nathI, zakti-svabhAvamAM phera nathI. svabhAva
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420 kalazAmRta bhAga-6 to beyano sarakho che). jema ghauMno dANo hoya che ne? ghauM. ghauM... ghauM kahe che ne? e ghauM che evA bIjA che, ghauMmAM phera nathI. paNa enI paryAyamAM phera che. eka loTa thaI gayo che, eka loTa thayo nathI, kAco che. samajAyuM? eka. zuM kahe che? bhUlI bhUlI kahe che ne? thulIne zuM kahe che? ghUlI kahe che? loTanI bhUlI thAya che. eka ghauMnI... zuM kahevAya? bhUlI javAya che tamArA nAma. oramuM... oramuM! oramuM nathI karatA? phADA... phADA. ghauM to ghauM che paNa eno prakAra, paryAyamAM phera thaI gayo. samajAya che kAMI? ema bhagavAna AtmA ane paramAtmA thaI gayA e vastu tarIke to ekasarakhA che paNa aMdara dazAmAM phera che. AhAhA! samajAya che kAMI? koI potAnA karmano udaya je te prakAre karavAne samartha nathI." AhAhA...! zuM kahe che? jeNe potAnA AnaMda ane jJAnanA sAmarthya, pUrNa zaktino anubhava-pratIti thaI to enA sAmarthyamAM rAga ene kartA banAve evuM rAgamAM sAmarthya nathI. AhAhA. bhAre vAtuM, bhAI! AvA siddhAMto jhINA. oluM to saheluMsaTa hatuM. vrata karo, zarIrathI brahmacarya pALo, jAo dharma thaI gayo. dhULeya dharma nathI, sAMbhaLane have zarIrathI jAvajIva brahmacarya pALyuM emAM zuM che? e to rAga che. brahma nAma bhagavAna AnaMdano nAtha, emAM caravuM-ramavuM ane rAgathI bhinna thaI javuM tyAre to samyagdaSTirUpI brahmacarya kahe che. pachI cAritramAM svarUpamAM khUba jAmI javuM, ramavuM tyAre rAgano tyAga ane rAgano sanyAsa thayo ema kahevAmAM Ave che. e vinA badhuM thothAM che. bahArathI to anaMta vAra sAdhu thayo, nagna thayo, hajAro rANI choDI, hajAro rANI choDIne brahmacArI thayo ane nagna thayo paNa aMtaramAM rAgathI bhinna bhagavAna che (ema anubhava na karyo. e rAganI kriyAmAM ja potApaNuM mAnIne) saMtoSamAM AvI gayo, paNa enAthI bhinna mArI cIja pUrNAnaMda che enuM AtmajJAna ane vedana karyuM nahi. e vinA enA bhavabhramaNa maTaze nahi. AhAhA.! eka "narasiMha mahetA thayA che ne? vaiSNavamAM. nahi? jUnAgaDha', "narasiMha mahetA thayA che. bhagata nathI kahetA? e paNa enI dRSTi pramANe ema kahetA hatA. huM karuM, huM karuM e ja ajJAna che, zakaTano bhAra jema zvAna tANe." ajJAnI ema mAne che ke huM zarIranuM karI dauM, paranuM karI dauM, dezanuM karI dauM, paNya-pApanA bhAvane karI dauM, ema huM karuM, huM karuM evA ajJAnamAM. huM karuM, huM karuM. huM eTale meM karyuM. evuM ajJAna che. AhAhA...! zakaTano bhAra. zakaTa nAma gADuM. kUtaro nIce hoya. gADuM gADAthI cAle che, nIce kUtaro hoya enuM ThuMThuM nIcethI aDatuM hoya to e ema jANe ke A gADuM mArAthI cAle che. ema kUtarA jevo ajJAnI anAdithI A paranI kriyA huM karuM chuM, zarIranI kriyA huM karuM chuM, rAgane huM karuM chuM e kUtarA jevo prANI ajJAnI manuSya svarUpe mRgA caraMtI. che manuSyanuM svarUpa paNa mRgalA jevA che. haraNa samajAya che ne?
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-217 421 ahIM kahe che ke, svarUpa rAgathI, puNyanI kriyAthI paNa bhinna (che) evo samyak anubhava thayo to tAkAta nathI ke rAga potAne karAvI de ke AtmAmAM rAganuM kArya thaI jAya evI rAgamAM tAkAta nathI. jJAnamAM evI tAkAta pragaTa thaI ke svane paNa jANe ane rAga che tene jANe, 52 tarIke jANe, paNa rAga mAruM kArya che evI rAgamAM tAkAta nathI ane jJAnamAM tAkAta nathI ke rAgano kartA thaI jAya. AhAhA..! AvI vAta che. zazIbhAI'! bhAI AvI gayA che? 'hasamukha'! AvI gayA. savAre pUchyuM hatuM. DaoNkTarane mUkavA gayA haze. AhAhA..! are..! prabhu! zuM kahIe? A vAta kevI che ne kema che? prabhu! alaukika vAtuM che, nAtha! AhAhA..! tArI cIjane teM jANI nahi ane tArI cIjamAM je cIja che, paryAyamAM che paNa trikALI svarUpamAM nathI. tene potAnA mAnIne cAra gatimAM rakhaDavAnA bhrAMti bhAva utpanna karyAM. AhAhA..! ekavAra prabhu, ekavAra sAMbhaLa to kharo, ema kahe che. potAnuM caitanya, anaMta vIrya, anaMta jJAna nIce kaheze. nIce kahe che. chellI lITI che. anaMta catuSTayasvarUpa che...' anaMta catuSTayasvarUpa. zuM kahe che? AhAhA..! aMtaramAM to bhagavAna svarUpamAM, AtmAmAM to anaMta jJAna, jANana svabhAva behada che, aparimita che, maryAdA rahita eno anaMta jJAna svabhAva bhagavAnaAtmAno che. evo anaMta darzana svabhAva che, evo anaMta AnaMda svabhAva che, evo anaMta baLa-vIrya AtmAnuM vIrya, hoM! A vIrya zarIrathI putra thAya che e nahi, AtmAmAM eka baLa evuM che ke anaMta vIrya che, anaMta baLa che. AhAhA..! e anaMta catuSTaya je zaktirUpe hatuM teno anubhava karIne pratItimAM pahelA AvyuM. AhAhA..! zrImad' to ema kahe che ke, AtmAnuM bhAna thayuM, samyagdarzana, to zraddhA apekSAe kevaLajJAna pragaTa thayuM. 'zrImad rAjacaMdra' thayA che. ghaNI zakti hatI, nAnI uMmaramAM 33 varSe deha chUTI gayo. 33 varSa ne cAra mAsa. paNa zakti ghaNI laIne AvyA hatA. nAnI uMma2mAM emane 22 varSe to AtmajJAna thayuM hatuM, 22 varSe anubhava thayo. 33 varSe deha chUTI gayo. jhaverAtano dhaMdho hato. muMbaI'! lAkho rUpiyAno jhaverAtano dhaMdho hato paNa emane kaMI nahi. jema nALiyeramAM goLo chUTo hoya ne? nALiyeramAM khaLa khaLa khaLa khaLa (thAya). ema AtmA rAgathI aMdara bhinna che. AhAhA..! ahIMyAM bhinnanuM bhAna thayuM to potAnI tAkAta evI pragaTa thaI ke rAgane jANavAmAM rahe evI tAkAta pragaTa thaI ane rAganI tAkAta evI nathI ke AtmAne kartA banAve, e rAgamAM tAkAta nathI. AhAhA..! zeya-jJAna, jhINI vAta che, prabhu! zuM kahIe? AhAhA..! are..! bhAI! dharmanI rIta bApu! alaukika cIja che, bhAI! zuM karIe? AhAhA..! e koI bahAranI pravRttithI dayA, dAna ne bhakti ne vrata ne tapa ne enAthI e pragaTa thato nathI. AhAhA..! keTalI vAta karI che, juone! zuM kahyuM?
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422 kalazAmRta bhAga-6 samyagdaSTi jIve potAmAM e puNya ane pApanA melathI bhagavAna nirmaLAnaMda bhinna che evo anubhava karyo to enA jJAnamAM tAkAta nathI ke rAgano kartA thAya ane rAganI tAkAta nathI ke AtmAnA jJAnane rAganuM kartA banAvI de. e rAgamAM tAkAta nathI. AhAhA..! jhINI vAta che, prabhu! AhAhA...! aMdaramAM caitanyanA svabhAvanuM bhAna, deha ane puNya-pApanA vikalpathI bhinna che evuM bhAna thayuM to kahe che ke, e jJAnamAM evI tAkAta utpanna thaI, dazAmAM ke rAga thAya che teno kartA na bane, evI tAkAta utpanna thaI. AhAhA.! ane rAganI evI tAkAta rahI ke AtmAne rAgano kartA banAvI de evI rAgamAM tAkAta na rahI. zeya banAvIne rahe. AhAhA.! dharmIne rAga Ave che, jyAM sudhI vItarAga sarvajJa na ho tyAM sudhI rAga Ave che paNa e rAganI tAkAta nathI ke AtmAne rAgano kartA banAvI de. rAgano kartA AtmAne banAvI de evI tAkAta nathI ane AtmAnI tAkAta nathI ke rAgano kartA thAya. e to jANanAra rahe che. AhAhA...! samajAya che kAMI? zuM nAma tamAruM narendra? pravINabhAI! ThIkA AvI vAta nyAM kyAMya maLe evuM nathI. zuM kahevAya tamAruM i? lAdI. lAdI to ahIM thAnamAM, tyAM tamAre bIjuM haze ke nahi? gAmamAM to dhaMdho bIjo haze ke nahi? ADatano. AhAhA...! mumukSu :- AtmA, jJAna ane rAga e je traNa cIja che. uttara :- AtmA jJAnasvarUpI che. sAkara ane mIThAza evA be nAma Ave che. sAkara che ne sAkara paNa mIThAza ane sAkara beya eka ja cIja che. mumukSu :- jJAna ane AtmA eka ja cIja che? uttara :- jJAna ane AtmA eka cIja che. jJAna ane AtmA be eka cIja che. jJAna guNa che, bhagavAna AtmA guNI che. jJAnano dharanAro AtmA che ane jJAna temAM rahe che. e AtmA jJAnasvarUpa che. be cIja emAM nathI. enI dazAmAM be bhinna che. hAlatamAMvartamAna dazAmAM rAgAdi che e bhinna cIja che. mumukSu :- rAgane maTADanAra to jJAna che. uttara :- jJAnasvarUpamAM aMdara dRSTi jAya to haTI jAya. mumukSu :- rAgane maTADanAra jJAyaka che. uttara :- jJAyaka che, jJAna che. mumukSu :- AtmA to judo rahe che jJAnathI. uttara :- nahi, nahi. jJAnasvarUpI ja AtmA che. e jJAyaka pote ja AtmA che. che jhINI vAta che. e jJAyaka AtmA jyAM rAgathI bhinna thayo to paryAyamAM jJAyaka thayo. vastumAM to hato. jhINI vAta bahu bahu muzkela. paryAya na mAne ne e lokone paryAyanI khabara nathI. vastu che i trikALa che ane emAM badalatI paryAya che, avasthA che. jema suvarNa
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-217 423 che ne suvarNa? sonuM. cena thAya che ne? ene cena kahe che ne zuM kahe che? i cena AkhA sonArUpe che. e makoDAdIDha sonuM che ane AkhI cIja sonuM che paNa emAMthI kaDA, kuMDaLa, vIMTI thAya che e enI avasthA che, dazA che. sonuM sonArUpe rahIne avasthA palaTe che. kaDAnuM kuMDaLa thAya che, kuMDaLanA bAjubaMdha thAya che, vagere. e badhI paryAya kahevAmAM Ave che. e paryAya sonAnI che. ema AtmA ane jJAna be eka hovA chatAM enI paryAyamAM vicA2 badalAya che, alpajJapaNuM, rAgapaNuM, sarvajJapaNuM e badhI paryAya che. jhINI vAtuM bahu, bApu! vastunuM jJAna ja atyAre ghaTI gayuM AkhuM. bahAranI mAthAkUTamAM marI gayo. AhAhA..! aMta2 bhagavAna e jJAna ane AtmA beya eka ja cIja che. jema sAkaranI mIThAza ane sAkara eka ja cIja che. mIThAza kADhI nAkho sAkara rahe kyAM? sAkara kADhI nAkho to mIThAza rahe kyAM? mIThAzano piMDa ja sAkara che, ema jJAna ane AnaMdano piMDa ja AtmA che. AhAhA..! zazIbhAI'! bhASA to sAdI thAya che. AhAhA..! prabhu! aMdara evo che. ahIM to kahe che. A be bolamAM to gajaba karyo che! haiM? prabhu! tArI cIja teM jyAre aMdaramAM jANI ke rAga ane puNyanA, dayA, dAna, vrata, IzvaranI bhakti e badhA rAgathI bhinna mArI cIja che. evA AtmAne jANyo tyAre enI dRSTi satya thaI ane satya dRSTi thaI to rAgano kartA thAya evuM satya dRSTimAM rahetuM nathI ane rAganI tAkAta nathI ke AtmAnA jJAnamAM rAganuM kartApaNuM karAvI de, evI rAgamAM tAkAta na rahI. rAga jJeyarUpa rahe che, AtmA jJAnarUpa jANe che. jJAnanI tAkAta nathI ke rAgane kare. rAganI tAkAta nathI ke AtmAnA jJAnane rAgano kartA banAve. mumukSu :AtmAno anubhava kevI rIte thAya che? rAganI tAkAta nathI to kevI rIte uparathI paDI jAya che? uttara :- ajJAnapaNe mAne che. e to kahyuM ne? potAnA AtmAnuM ajJAna kare che, pote AtmA. apane ko Apa bhUlakara' rAgano kartA thAya che. e khabara nahi, AkhI cIja phera che. bhUla enI dazAmAM che. bhUla AtmA kare che. heM? mumukSu :- be vastu mAnavAnI nahi ne. uttara :- dvaita che, vastu dvaita che. ahIMyAM ghaNI carcA thAya che. eka paramahaMsa Avyo hato. tamArA motIlAla', nahi? te di'. (saMvata) 1995 nI sAla, AThasono pagAra hato. rela.. rela. tyAM vyAkhyAnamAM kAyama AvatA hatA, vedAMtI. pachI paramahaMsa thaI gayA. pachI ahIMyAM AvyA hatA. carcA khUba thaI. e dvaita mAne nahi, advaita mAne. advaita na mAne to anubhava zuM? AtmA ane AtmAno anubhava, e to dvaita thaI gayuM. ane bhUla jo na mAno to bhUla kADhavAno je vedAMte (upadeza) karyo ke, bhUla kADho. to bhUla che ke nahi?
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 kilazAmRta bhAga-6 che to kADhavI che ke nahi? che to emAM che ke paramAM che? mumukSu :- i mAyA che. uttara :- mAyA. yAmA te nahi paNa, te nahi trikALI te nahi. paNa vartamAna che ke nahi? e to badhAnI khabara che. mAyA, yA-mA. yA - te nahi. paNa e "te nahi e to trikALI te nahi. paNa enI vartamAna dazAmAM, AtmAnI vartamAna paryAyamAM vikAra thAya che, ajJAnI kare che. AhAhA! samajAya che kAMI? ahIMyAM to bene bhinna karI dIdhA. have zuM kahe che? juo. "tata jJAnaM jJAnaM mavata' te kAraNathI jJAna arthAt jIvavastu..." juo ThIka jJAnano artha ja jIvavastu e jJAna. jJAnasvarUpI jIvavastu. prajJAbrahma svarUpa. prajJAno Dhagalo e jIva. eTale jJAnano artha karyo, bhAI! jJAna eTale jIvavastu. che? "jJAna bhavatu "zuddha pariNatirUpa thaIne... AhAhA..! zuddhasvarUpanA anubhavasamartha ho." AhAhA...! bhagavAna tuM to AnaMda ane zuddha cho ne! to tArI anubhUtimAM zuddhano anubhava karo, tyAre zuddha che evI tane pratIti ane anubhava thaze. AhAhA.. e rAgano anubhava che te malinatAno anubhava che), e tArI cIja nahi. bhrAMtimAM tuM paDyo cho. AhAhA..! zuddhano anubhava karo. rAganA vikalpathI bhinna nirvikalpa cIja je bhagavAna AtmA, jIvavastu eno anubhava karo. eTale zuddha pariNati pragaTa karo. eTale? je zaktirUpe zuddha che ane vartamAna dazArUpe pragaTa karo. AhAhA.! samajAya che kAMI che? bhASA to sAdI che, kaThaNa, paNa anaMtakALamAM abhyAsa na maLe. A DaoNkTarano abhyAsa karavA jAya to dasa varSa kADhe che. A vakIlAtano abhyAsa karyo haze tyAre "rAmajIbhAIe dasa-paMdara varSa majUrI nahi karI hoya? A to samajavA mATe. ela.ela.bI. thavuM hoya to keTalAya varSa gALe che ke nahi? keTalA varSa gALe eTale eTalA varSa abhyAsamAM rokAya che ne DaoNkTaramAM paNa thoDA varSa abhyAsa kare che ke nahi? to A to anaMtakALamAM kadI abhyAsa ja karyo nathI. to ene mATe thoDo kALa to joIe. AhAhA! ajJAnapaNe paNa keTalo kALa abhyAsamAM gALe che to A to samyajJAna karavAnI cIjamAM to kALa kADhavo joIe. AhAhA...! vartamAnamAM to ghaNo pheraphAra thaI gayo kaMIka kaMIka lokoe mAnyuM che. koI kahe ke, AtmA taddana zuddha ja che. koI kahe ke, AtmA trikALI azuddha ja che, koI kahe ke, AtmA sarvavyApaka che, A badhuM thaIne. badhI bhrAMti che. koI kahe puNyathI dharma thAya che. koI kahe, pApa karatA karatA pachI nirvikalpa thaI jAya che. AhAhA.! ema kahe che ne? olo rajanIza. rajanIza" che. e kahe pahelA khUba dAMta kADho, khUba dAMta kADho pachI nirvikalpa thaI jazo. khUba raDo. rUdana karyA pachI nirvikalpa thaI jazo. AhAhA.! are. prabhu e cIja evI nathI. "rajanIzanuM sAMbhaLyuM che? eka rajanIza" che.
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-217 425 mumukSu :- e rAganuM adhyayana kare che. - uttara H- eTaluM pakaDyuM. e muMbaImAM hato pachI tyAMthI kADhyo. atyAre pahelA punA'mAM hato, have punA'mAMthI paNa kADhyo. kAraNa ke e ema kahe che ke, aMdara koIpaNa vyabhicArano rAga Avyo to vyabhicAra sevavo. to nirvikalpa thavAya che. ara........! badhI gaDabaDa che. badhuM khoTuM che. have 'kacchamAM paNa takarAra thaI che. have 'kaccha' gayo che to tyAM jamIna lIdhI che. yuvarAja rAjakumA2 che... mumukSu :- uparanA AtmAne nIce kevI rIte laI javo tenI vAta kare che. uttara = nIce laI javAnI vAta che. AhAhA..! viSayanI vAsanAno vikalpa Avyo paNa ethI viSaya bhogavo to rAgano nAza thaze e vAta taddana pAkhaMDa che. AhAhA..! e to tyAM sudhI kaheto hato ke, AtmAno je jJAnAnaMda che e bhogAnaMdamAM paNa AnaMda Ave che. are.....! prabhu! zuM kare che A? bhogamAM paNa AnaMda Ave che e AtmAnA AnaMdano eka namUno che. ara.........! mumukSu :- jema dArU pIne masta thaI jAya che. uttara H- masta thAya che, evuM duHkha che. bhogamAM to pApano bhAva che. ara......! AhAhA..! viSayasukhamAM buddhi, e sukhabuddhi mahApAkhaMDa ajJAna che. bhagavAna AnaMda svarUpanI buddhi choDIne viSayamAM sukha che e mahApApa che. evI hiMdanI vidyA ja nathI, hindustAnanI vidyA ja judI jAtanI che. AhAhA..! 'zuddha pariNatirUpa thaIne zuddhasvarUpanA anubhavasamartha ho.' juo! bhagavaMta! tuM AnaMdano nAtha cho ne, prabhu! AhAhA..! to rAgathI bhinna thaIne zuddha svarUpanI dazA pragaTa karo. AhAhA..! e dharma che. 'kevuM che zuddha jJAna?" 'nyatAjJAnamAvuM" "dUra karI che mithyAtvabhAvarUpa pariNita jeNe...' AhAhA..! kevA svarUpanuM bhAna tyAM thayuM? ke jemAM bhrAMtino nAza thaI gayo. viSayamAM sukha che, paisAmAM sukha che, puNyabhAvamAM sukha che evI bhrAMti hatI, e AtmAnuM jJAna thayuM to bhrAMtino nAza thaI gayo. AhAhA..! AnaMda to mArI cIjamAM che. mRganI nAbhimAM kasturI. mRga hoya che ne, mRga? (enI) nAbhimAM kasturI (che) paNa kasturInI kiMmata nathI. mRga hoya ne, mRga? haraNa. nAbhimAM kasturI che. sugaMdha Ave che to bahArathI Ave che ema lAge che, paNa A aMdaramAM che enI khabara nathI. ema ajJAnIno AtmA 52mAM sukha che evI buddhi, ema mAnato mRgalA jevo che. potAnA bhagavAnaAtmAmAM AnaMda che evI dRSTi karato nathI ane puNya karatA karatA mane dharma thaze e paNa badhI bhrAMti che. AhAhA..! samajANuM kAMI? sadAcaraNa vyavahAra karo, sadAcaraNa karo pachI lAbha thaze. dhULeya nahi thAya, sAMbhaLane! ahIM to kahe che, 'cavattAjJAnamAvuM" dUra karyo che ajJAnabhAva jeNe. AvuM thatAM kAryanI
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ 426 kilazAmRta bhAga-6 prApti kahe che-' have zuM thayuM? kahe che, jyAre potAnA svarUpanI dRSTi, anubhava thayo to puNya-pApamAM dharma che, puNyamAM sukhI che evI bhrAMtino nAza thayo. nAza thaIne kevuM kArya thayuM? kArya kevuM thayuM? AhAhA..! che? "thena pUrUmAva: mavati' je zuddha jJAna vaDe pUrNa svabhAva arthAt jevuM dravyanuM anaMta catuSTayarUpa che..." zuM kahe che ke, AtmAmAM anaMta behada AnaMda, jJAna che e aMtaramAM ekAgra thaIne e zaktirUpe je anaMta AnaMda hato e dazAmAM anaMta AnaMda pragaTa thayo. jema lIMDIpIparamAM, choTIpIparamAM cosaTha pahorI tIkhAza aMdara bharI che, ghUMTavAthI bahAra Ave che, paNa prAptanI prApti che. che te maLe che. ema AtmAmAM atIndriya AnaMda che tenuM dhyAna karavAthI, te taraphanuM lakSa karavAthI vyakti nAma pragaTa, anaMta AnaMda pragaTa thAya che. e kArya potAnuM che. AhAhA...! bAkI thothA che. AhAhA...! AvI vAta sAMbhaLatA ajANyA mANasane AkaruM paDe. A zuM kahe che? pAgala jevI vAta. bApu! sAMbhaLa, bhAI! AhAhA...! aMtara prabhu caitanya svarUpa zaktirUpe svabhAvarUpe anaMta AnaMda, jJAna che teno rAgathI bhinna paDIne aMtaramAM dhyAna karatA karatA karatA pUrNa jJAna pragaTa thaI jaze. sarvajJa jJAna pragaTa thaze, anaMta AnaMda pragaTa thaze, tenuM nAma mukti che. AhAhA.! che? "jevuM dravyanuM anaMta catuSTayasvarUpa che. vastuno anaMta AnaMda, anaMta jJAna, anaMta vIrya, anaMta darzana evuM svarUpa aMdaramAM che. kaLI che ne, kaLI? phUlanI kaLI, mogarAnI kaLI khIle che to Ama aMdara zakti che to khIle che. ema AtmAmAM anaMta jJAna, anaMta AnaMda zaktirUpa che tene rAgathI bhinna paDIne aMtara zuddhano anubhava karatA karatA paryAyamAM-avasthAmAM anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta AnaMda khIlI nIkaLaze. e mukti thaI. bIjuM koI kArya AtmAmAM che nahi. AhAhA.! A kArya utpanna thAya che, kahe che. tevuM pragaTa thAya che.' "bhAvArtha Ama che ke muktipadanI prApti thAya che." ema kahe che. anaMta AnaMda svarUpa bhagavAna, anaMta catuSTaya zaktirUpa svarUpa ene rAgathI bhinna karI, anubhava karatA karatA, anubhava karatA karatA pUrNa AnaMdanI dazA pragaTa thaze, pUrNa jJAnanI dazA pragaTa thaze enuM nAma mukti che. pachI tene avatAra nathI, saMsAra nathI, bhavabhramaNa nathI. anaMta AnaMdanuM vedana, basa! e mukti. AhAhA.! atIndriya atIndriya anaMta AnaMda, tenuM vedana ane atIndriya pUrNa jJAna, e paryAya emAM che e jANe che, dekhe che, anubhave che, basaenuM nAma mukti che. AvuM che. saMsAramAM zuM kare che? bahu to rAga ne dveSa kare che ane rAga-dveSane bhogave che, basA pUrNa thayo tyAM vItarAga dazAne kare che ane vItarAga dazAne bhogave che. AhAhA...! samajAya che kAMI? kevo che pUrNa svabhAva arthAt svarUpa?" "mAvAmAvI tiraya AhAhA.! "caturgatisaMbaMdhI utpAda-vyayane sarvathA dUra karatuM thakuM." bhAva-abhAva. je gatino utpAda
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 217 427 che, A manuSya gati, svarga gati, Dhora gati e utpAda che, eno abhAva. je bhAva che teno abhAva karIne. AhA...! samajAya che kAMI? bhAva-abhAva. je A saMsAramAM rAgathI manuSya gati maLe che, manuSya gati eTale) A zarIra nahi. A to jaDa che. aMdara manuSyapaNAnI yogyatA che. e gatino udaya che. e bhAva che. e bhAvano abhAva karI nAkhe che. AhAhA...! cAra gatimAM utpanna thavuM ane cAra gatimAM vyaya thavuM, cAra gati che ne? manuSya, tiryaMcapazu, nIce naraka che, upara svarga che (ema) cAra gati che. cAre gati paribhramaNanuM kAraNa che. e bhAva je utpanna thatA hatA teno aMtara anubhava karatA karatA pUrNa AnaMdanI prApti thaI to bhAva je cAra gatinA hatA teno abhAva thaI gayo. atIndriya AnaMdano bhAva pragaTa thayo tyAre cAra gatinA utpAdanA bhAvano abhAva thaI gayo. asti-nAsti. AhAhA...! samajAya che kAMI? "caturgatisaMbaMdhI utpAda-vyayane sarvathA." jhINI vAta che. vastunuM svarUpa utpAda-vyayadhruva yukta sat che. navI navI avasthA utpanna thAya che, jUnI avasthAno vyaya thAya cheabhAva thAya che, dhruvapaNe kAyama rahe che. evI vastunI sthiti che. to jyAre AtmAno rAgathI bhinna paDIne anubhava karyo, anubhava karatA karatA jyAM pUrNa AnaMda pragaTa thayo, e bhAva pragaTa thayo. to saMsAranI gatino je bhAva hato eno abhAva thaI gayo. aMdarano bhAva hato e bhAva pragaTa thayo ane gatino utpAda bhAva hato teno abhAva thaI gayo. AhAhA..! mumukSu :- bhAvaabhAva, abhAvaabhAva. uttara :- e judI. e SaTu zakti che ne? e jyAre cAle tyAre vAta, bhaI! ahIM to eTalI ja vAta karI ke, AtmAnA aMtara svabhAvamAM pUrNa jJAna, pUrNa AnaMda, behada zAMti ne vIrya paDyuM che. e aMtara dhyAnathI je bhAva aMdaramAM hato e paryAyamAM bhAvarUpe Avyo, dazA pragaTa thaI. eka vAta. ane je cAra gatino bhAva hato, utpAda bhAva hato eno abhAva karyo. A bhAvano bhAva karyo ane A bhAvano abhAva bhAva karyo. AhAhA...! pharIne, je aMdaramAM bhAva hato-anaMta catuSTaya zakti, eno zaktirUpa bhAva hato, svabhAvarUpa bhAva hato, svarUparUpa bhAva hato tene pragaTa paryAyamAM bhAva karyo, avasthAmAM anaMta jJAna, anaMta darzana bhAva Avyo. e bhAvano bhAva thayo. ane je cAra gatino bhAva hato teno abhAva thayo. AhAhA.! zabda zabda nyAya bharyA che. ni dhAtu che. ni dhAtu (arthAtu) laI javuM. jJAnane satya tarapha laI javuM enuM nAma jAya. nyAya kahe che ne? nyAyamAM ni dhAtu che. dhAtu kahe che ne? ni nAma laI javuM, dorI javuM. jJAnane tyAM laI javuM. jevuM satya che tyAM laI javuM tenuM nAma jAya. lojIka che, nyAya che.
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 kalazAmRta bhAga-6 ahIMyAM kahe che, je zaktirUpa paramAtmA hato. pratyeka AtmA zaktirUpe to paramAtmA ja che. to pragaTarUpa jyAre thayo, enalArja thayo. AhAhA...! aMtaranA bhAva upara dRSTi karI ane sthiratA thaIne anubhava karatA karatA aMdara zaktirUpe je bhAva pUrNa hato, e avasthArUpe-dazArUpe bahAra pragaTa) thaI gayo. bhAvano bhAva thaI gayo. ane cAra gatino je bhAva hato, utpAda hato, UpajavuM hatuM eno abhAva thaI gayo. AhAhA..! kaho, devIlAlajI! samajAya evuM che, nathI samajAya evuM nathI. bhASA to bahu sAdI che. paNa kyAreya darakAra karI nathI. paisA ne bAyaDI ne chokarA ne dhaMdhA dhamAla... dhamAla... dhamAla. mumukSu :- jala eka ja samaye garama paNa che ane ThaMDuM paNa che, beya vAta barAbara besatI nathI. uttara :- jala ThaMDuM paNa che e svabhAve ThaMDuM che. paryAyamAM uSNa che. agninuM nimitta che. uSaNa potAthI che. jo uSNa na hoya to pIvAmAM uNatA kema lAge che? garama che. paryAyamAM garama che. mumukSu - te ja samaye ThaMDuM kevI rIte? uttara - zaktie ThaMDuM che. svabhAvamAM ThaMDuM che, paryAyamAM nahi. AhAhA.! jema pANI uSNa che ema AtmA ajJAnapaNe rAga-dveSamAM AkuLatAmaya dukha che. AtmAne duHkha che. AnaMdanuM bhAna thayuM tyAre AnaMda je svabhAvamAM hato e paryAyamAM AnaMda Avyo to duHkhano abhAva thaI gayo. AhAhA.! bhAvano abhAva ane bhAvano bhAva. AhAhA...! AvuM tyAM muMbaImAM maLe evuM nathI, rakhaDavAnuM che badhuM. kAle ko'ka Avyo hato, kaheto hato, popaTabhAInI dukAnanI joDe amArI dukAna che. koka kahetuM hatuM. huM koka AvyuM hatuM kAle. mane oLakhANa ApatA hatA, popaTabhAInI dukAnanI joDe amArI dukAna che. haze, ApaNane kaMI khabara nathI. ahIM to dukAna AnI-AtmAnI che. AhAhA..! bhAvano abhAva karatuM thakuM jIvanuM svarUpa pragaTa thAya che. juo. cAra gati utpanna thavAno abhAva karIne potAnA svabhAvane pragaTa kare che. AhAhA.! zaktirUpa to che. jema lIMDIpIparamAM tIkhAza soLa AnA, cosaTha pahora eTale soLa AnA, rUpiye rUpiyo aMdara bharI che. e ghUMTavAthI bahAra Ave che. aMdara zakti che e vyaktarUpe thAya che. ema AtmAmAM AnaMda ane anaMta jJAna zaktirUpe to che. paNa enuM dhyAna karavAthI, zuddhamAM ramaNatA karavAthI paryAyamAM vyakta thAya che. jyAre pUrNa AnaMda pragaTa thayo e mukti ane cAra gatino bhAva hato teno abhAva thayo, e duHkhano abhAva thayo ane sukhanI prApti thaI. A kema kahyuM? bhAI! samajANuM? A bhAva-abhAvanuM kema kahyuM? mokSa-mukti che ne? mukti che emAM mUkANo evo zabda che. mukti che ne? mukti. to mUkANo, chUTyo. e mATe bhAvano abhAva kahyo. je duHkhano bhAva hato, cAra gatino
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 218 429 bhAva hato eno abhAva karyo eTale mukti tathaI) ane je bhAva aMdaramAM hato e bahAra Avyo e bhAvano bhAva thayo. AhAhA...! mumukSu - rAganI stuti choDIne AtmAnI stuti karavAnI che. uttara :- e Avaze. bAkI badhuM thothA che. e AtmA aMdara kevo che enI hajI oLakhANa nathI. zakti zuM che, zaktivAna koNa che, enI dazA zuM che? enuM pahelA jJAna karavuM paDe, bhAI! pachI enI yathArtha pratIti thAya che. AhAhA.. bhAvabhAsana thavuM joIe no bhAvamAM khyAla Avavo joIe ne? ke, A sAkara che, A kALIjIrI che. kALIjIrI samajANuM? kALIjIrI kaDavI hoya che, kaDavI. kaDavAza hoya che. cA banAve che ne? kALIjIrInI cA banAve che. kaDavI, kapha chUTo pADavA mATe. ame pahelA pItA hatA, bahu kapha thato hato. kALIjIrInI cA. pachI cA choDI dIdhI. cA bilakula nahi. 70 varSathI cA nathI pIdhI. pahelA pItA hatA, kALIjIrInI. kapha raheto hato. kALIjIrI samajANuM? gAMdhInI dukAne maLe che. kaDavA kaDavA dANA, enI cA karatA hatA. AhAhA...! ema ahIMyAM cAra gati kALIjIrIno bhAva hato eno abhAva karI nAkhyo ane bhAvamAM je bhAva nahoto, paryAyamAM-avasthAmAM bhAva nahoto e bhAvano bhAva pragaTa karyo. AhAhA...! juo to astitvA satune siddha karavAnI rIta. AhAhA. pUrNAnaMdanA nAtha upara dRSTi paDatAM rAganI kriyAthI bhinna thaIne prathama to samyagdarzana pragaTa kare che pachI svarUpamAM TharatA... TharatA... TharatA... TharatA cAritra pragaTe che. sarvathA bhAva je zaktirUpe che e pragaTa thaI jAya che enuM nAma mukti, enuM nAma mokSa. ane mokSa thayo to kahe che ke, saMsArano duHkhano bhAva hato eno abhAva thayo to mokSa thayo. AhAhA.! lyo! 217 (zloka pUro) thayo. be miniTa che. (maMdAkrAMtA) rAgadveSAviha hi bhavati jJAnamajJAnabhAvAt tau vastutvapraNihitardazA dRzyamAnau na kiJcit / samyagdRSTiH kSapayatu tatastattvaddaSTyA sphuTantau jJAnajyotirkhalati sahajaM yena pUrNAcalArciH / / 26-218 / / khaMDAnvaya sahita artha - "taH sacavRSTi: yuraM tattvA tau kSayA' (tA:) te kAraNathI (sISTi:) zuddhacaitanya-anubhavazIla jIva, (8 tattvayA ) pratyakSarUpa
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 kalAmRta bhAga-6 che je zuddha jIvasvarUpano anubhava tenA vaDe (to) rAga-dveSa baMnene (kSapayata) mULathI maTADIne dUra karo. "na jJAnajyotiH sadanaM vanati (mena) je rAga-dveSane maTADavAthI (jJAnajyotiH sadai qnati) jJAnajyoti arthAt zuddha jIvanuM svarUpa jevuM che tevuM sahaja pragaTa thAya che. kevI che jJAnajyoti? "pUrNAvatArviH (pUrNa) jevo svabhAva che evo ane (vana) sarva kALa potAnA svarUpe che evo (garva) prakAza che jeno, evI che. rAga-dveSanuM svarUpa kahe che-ri jJAnanuM jJAnamAM vAta phada rAgadveSa mavati' (ri) je kAraNathI (jJAnaY) jIvadravya (ajJAnamAvAva) anAdi karmasaMyogathI pariNamyuM che vibhAvapariNati-mithyAtvarUpa, tene lIdhe () vartamAna saMsAra-avasthAmAM (RTI mavati) rAga-dveSarUpa azuddha pariNatie vyApya vyApakarUpa pote pariName che. tethI tau varastutvaparitaddazA dRzyamAno vizva" (tau) rAga-dveSa baMne jAtinA azuddha pariNAma (varatutvapradizA dRzyamAnau) sattAsvarUpa dRSTithI vicAratAM na zizcita) kAMI vastu nathI. bhAvArtha Ama che ke jema sattAsvarUpa eka jIvadravya vidyamAna che tema rAga-dveSa koI dravya nathI, jIvanI vibhAvapariNati che. te ja jIva jo potAnA svabhAvarUpe pariName to rAga-dveSa sarvathA maTe. Ama thavuM sugama che, kAMI muzkela nathI; azuddha pariNati maTe che, zuddha pariNati thAya che. 26-118. (maMdAkrAMtA) rAgadveSAviha hi bhavati jJAnamajJAnabhAvAt tau vastutvapraNihitadRzA dRzyamAnau na kinycit| samyagdRSTiH kSapayatu tatastattvadRSTyA sphuTantau jJAnajyotirdhvati sanna na pUrNAvatArvizArada-218AA) are...! samyagdaSTi jIvo AhAhA...! juo! che? samyagdaSTi nAma sAcI dRSTivaMta jIvo. eTale? "zuddhacaitanya-anubhavazIla jIva... AhAhA.! je anAdinuM rAganA ne puNyanA bhAvanuM vedana che, e ja huM chuM, e to mithyAdRSTi mUDha che. AhAhA. samyagdaSTi jIva... AhAhA...! zuM? "zuddhacaitanya-anubhavazIla jIva... AhAhA.! satya dRSTivaMta samakitI ene kahIe. AhAhA.! zuddhacaitanya anubhavazIla. anubhava ekaluM nathI lIdhuM, anubhavazIla. anubhava svabhAva thaI gayo eno. AhAhA..! zuddha caitanyanA anubhavazIla. anubhavazIla svabhAva thaI gayo. AhAhA! jema rAgano anubhava hato ema zuddhano anubhava thaI gayo. aMtarmukha dRSTi karavAthI, rAgathI bhinna thavAthI. AhAhA...! AvI vAtuM che, emAM kyAMya hAtha Ave
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-218 nahi. che? pratyakSarUpa che je zuddha jIvasvarUpano anubhava...' AhAhA..! AnaMdanA nAthano anubhava karatA karatA.. AhAhA..! anu-bhava. trikALI AnaMda che ene anusarIne thavuM, rAgane anusarIne thavuM e to saMsAra che, duHkha che. bhagavAna atIndriya AnaMda svarUpane anusarIne thavuM e samyagdaSTino anubhava tenA vaDe rAga-dveSa bannene mULathI maTADIne dUra karo.' AhAhA..! e puNya ne pApanA bhAvathI bhinna paDyo ane samyagdaSTi thayo. have svarUpamAM ramaNatA karIne e rAga-dveSano tyAga kare che. AhAhA..! tyAre tane vItarAgatA ane pUrNa AnaMdanI prApti thaze. enuM nAma dharmanuM phaLa mokSa che. e A dharma ane A dharmanuM phaLa mokSa. vizeSa kaheze.... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva!) 431 mahA vada 5, somavAra tA. 27-02-1978. kaLaza-218 pravacana-243 kaLazaTIkA'218. pharIne. tataH samyavRtti: puSTa tattvavRdyA tau kSapayatu' 'sarvavizuddhajJAna adhikAra' cAle che. kahe che ke, he samyagdaSTi! vastuno svabhAva jeNe dRSTimAM lIdho che. caitanya ratnAkara bhagavAna pUrNa AnaMda svarUpa, acaLa ane pUrNa, e pUrNa che ane acaLa nAma dhruva che, caLatuM nathI evI vastune jeNe anubhavamAM lIdhI che ene ahIMyAM samyagdaSTi kahevAya che. AhAhA..! e samyagdaSTi jIvo, ema kahe che. zuddhacaitanyaanubhavazIla jIva,...' ema. samyagdaSTinI vyAkhyA karI. zuddha caitanya anubhavazIla jIva. trikALI je zuddha caitanya svabhAva parama pavitra ane AnaMda svarUpa, eno anubhavazIla. enA anubhavano jeno svabhAva che. A dharmInI pahelI sIDI. samyagdaSTi. AhAhA..! 'zuddhacaitanya...' trikALI parama pavitra prabhu, dhruva svabhAva je che eno anubhavazIla che. e paryAya thaI. zuddha caitanya dravya svabhAva sattA, astitvapaNe je mahAprabhu eno anubhavazIla. ene anusarIne bhavavuM nAma anubhava karavo ane e anubhava jeno zIla nAma svabhAva che.. AhAhA..! e jIva samyagdaSTi kahevAya che. AhAhA..! samajANuM kAMI? daM' pratyakSarUpa che...' AhAhA..! 'zuddha jIvasvarUpano anubhava tenA vaDe...' e
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432 kalAmRta bhAga-6 " tattvakRtya "puno artha pUrNa AnaMda svarUpa, teno pratyakSa vartamAna anubhava. AhAhA...! e anubhava "zuddha jIvasvarUpano anubhava tenA vaDe." e zuddha caitanya svarUpanA anubhava vaDe rAga-dveSane maTADo, rAga-dveSane TALo. AhAhA.! samajANuM kAMI? zuddha jIvasvarUpano anubhava... AhAhA. 'tenA vaDe rAga-dveSa baMnnene mULathI maTADIne dUra karo." AhAhA...! hai? be vAta. eka to caitanyasattA pUrNa acaLa vastu je che, sattApaNe-hovApaNe kAyama evo je nityAnaMda prabhu, eno anubhavazIla pratyakSa tene AnaMdanA vedananA anubhavathI, ene rAga ne dveSa je malina paryAya che ene maTADo. AvI vAta che. pahelA eno jJAnamAM nirNaya to kare ke vastu to A che. dharma-samyagdarzana kema thAya ane samyagdaSTi hoya e zuM kare? ema vAta che. AhAhA. bhagavAna pUrNAnaMda svarUpa prabhu, jenuM tattva atirUpe mahAprabhu pUrNa AnaMda, pUrNa jJAnAdi ekarUpa jenuM svarUpa, evI sattAno anubhava karIne... AhAhA...! rAga-dveSane maTADo. AhAhA.! rAga-dveSa maTADavAno bIjo koI upAya nathI. prathama eNe zuM karavuM? ke, eNe tattva mahAsattA prabhu che caitanyajyota, caitanya ratnAkara. caitanya ciMtAmaNi vastu che enI dRSTi karIne anubhava karavo. AhAhA.! ane te anubhavI jIve anubhava dvArA rAga-dveSane maTADavA. AvI vAta che. to pachI A bhakti ne pUjA ne maMdira ne e badhuM kyAM gayuM? e badhA rAganA nimitto che. rAgane maTADavo che ene to pahelA rAga vinAnI cIja je zuddha caitanyaghana che, anaMta anaMta catuSTaya zaktithI birAjamAna vastu che, AhAhA...! AnaMdano bAdazAha che, prabhu atIndriya AnaMdano rAjA che tene anubhavavo). AhAhA.! mumukSu :- rAjA moTo ke bAdazAha moTo uttara :- bAdazAha kaho ke rAjA kaho, ahIM to eka ja che. rAjyate Iti rAjA. potAnA svabhAvanI zobhAthI zobhe e rAjA. AhAhA...! e bAdazAha che, jagatano jANanAradekhanAra. jANanAra-dekhanAra, hoM! AhA! evA bhagavAnaAtmAne jene hita karavuM hoya eNe hita svarUpe bhagavAna che teno Azraya laIne anubhava karavo. AhA...! AvI vAta che. anubhava karIne "rAga-dveSa baMnene mULathI maTADIne dUra karo." AhAhA...! kemake rAga ane dveSa, puNya ne pApanA bhAva e duHkharUpa che. maTADavA lAyaka che, rAkhavA lAyaka nathI. AhAhA.! cAhe to vyavahAra ratnatrayano rAga ho paNa e maTADavA lAyaka che, TALavA lAyaka che. enAthI lAbha thAya nahi, ene rAkhavA lAyaka che nahi. AhAhA.! evI rIte tene svarUpanA anubhavathI maTADo, ema kahe che. mumukSu :- mahAvrata to kuMdakuMda bhagavAne pote pALyA hatA. uttara :- mahAvrata pALyA hatA kyAM? vikalpa hato tene jANatA hatA. pALyA hatA
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 218 433 I to vyavahAranayathI kathana che. pALe koNa? AhAhA. ahIM to e rAga che tene paNa AtmAnA anubhava dvArA TALo. e mahAvratanA pariNAma paNa saMsAra che, rAga che. AhAhA...! jagapaMtha che. mArga bahu jhINo, bApu AhAhA...! ane pote to mahAprabhu che. AhAhA...! jenA caitanya ratnAkara-dariyA, ratno, caitanyanA ratnanA dariyA bharyA che. AhAhA...! e atIndriya ratnano dariyo che, prabhuAhAhA...! dhruva, hoM! pUrNa acaLa. kaheze hamaNA. pUrvanArvi:" che e to. pUrNa svarUpa ane acaLa nAma palaTe nahi evI "rvi' nAma jeno prakAza che. AhAhA...! AvI vAta che. A kAMI... je rAga-dveSane maTADavAthI..." "jJAnajyotiH sadanaM vanaMti AhAhA.! "jJAnajyoti arthAt zuddha jIvanuM svarUpa..." jJAnajyoti eTale zuddha jIvasvarUpa. trikALI caitanya zuddha jIvasvarUpa. rAga-dveSa maTADavAthI. AhAhA.! che? "zuddha svarUpa jevuM che tevuM" jevuM che, jevuM che tevuM pragaTa thAya che. AhAhA.! AvI vAtuM. olA rADerADa pADe, are...! A to vyavahArano to lopa kare che. paNa vyavahArano lopa eTale rAgano lopa karavA mATe to A vastu che. AhAhA...! mumukSu :- nizcaya vinA vyavahAra Avyo kyAM? uttara :- paNa e mAne che. zuM thAya? bhAI! prabhu prabhu... prabhu! ene kyAM jAvuM? bhAI tAre. tuM to pUrNa acaLa "rvei prabhu cho nA AhAhA.! pUrNa caLe nahi evI cIja dhruva, evo tAro prakAza che ne AhAhA...! evA svarUpanI ramaNatA karatA rAga-dveSane maTADa. AhAhA..! kevI che e cIja pragaTa thatAM? AhAhA.! jJAnajyoti "sahaja pragaTa thAya che." che ne? svabhAvika vastu che te pragaTa thAya che. AhA...! kevI che jJAnajyoti?" eTale ke zuddha jIvasvarUpa. ema. AhA.! zuddha jIvasvarUpa kevI che jyoti e? che? "pUvanarvei jevo svabhAva che evo." pUrNano artha ema karyo, joyuM? jevo svabhAva che pUrNa. AhAhA...! eka samayanI paryAya sivAya teno svabhAva to pUrNa (che). jevo svabhAva che evo..." enI vyAkhyA evI karI. pUrNa eno svabhAva che. evo eno anubhava karatAM e paryAyamAM svabhAva pragaTa thAya che. e rAga-dveSa maTADatAM te paryAya pragaTa thAya che. AhAhA...! mULa tAkAta enAmAM che enI pratIti AvatI nathI. bahAranA bhapakAnA AzcaryakArI dekhAvamAM rokAI jatAM AzcaryakArI cIja aMdara che temAM ene jAvuM phAvatuM nathI. AhAhA.. samajAya che kAMI? A bahAranA badhA bhapakA to masANanA hADakAnA phAsaphUsa che. AhAhA...! aMdara to bhagavAna amRtano sAgara Dole che. evA pUrNa acaLa "rvi. pUrNano artha karyo ke jevo che tevo, ema. vastu jevI che tevI. AhAhA...! sattA-jenuM hovApaNuM jevuM che tevuM. AhAhA...! pUrNa jevo svabhAva che evo..." "avana'. e to pUrNano artha jevo che tevo
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434 kalazAmRta bhAga-6 karyo. have acaLano artha zuM karyo? sarva kALa potAnA svarUpe che...' potAnA svarUpe sarva kALa bhagavAna pUrNAnaMdathI che. AhAhA..! sarva kALa e to pUrNa AnaMda, pUrNa jJAna, pUrNa zAMta svarUpa trikALa che. AhAhA..! AvI vAta. sarva kALa potAnA svarUpe che evo..' jevo svabhAva che evo ane sarva kALa potAnA svarUpe che evo. ema. AhAhA..! zuM kahyuM i? ke, pUrNa nAma jevo svabhAva che tevo ane sadA kALa prakAzamAna rahe che tevo. AhAhA..! samajANuM? potAnA svarUpe che.. che. acaLa nAma e svarUpe ja che. AhAhA..! evI 'arni' prakAza che jeno....' evI jJAnajyoti bhagavAnaAtmA che. AhAhA..! bahAranI cIjo ene kheMce che, rAga-dveSa karavA. aMdaramAM kheMcANa enuM thAtuM nathI. AhAhA..! bahAranI cIjomAM AkarSAya jAya che, jethI svarUpanI pratIti ene AvatI nathI. svarUpanA sAmarthyano bharoso, svarUpanA sAmarthyano bharoso vismayakArI, AzcaryakArI che te bharoso Avato nathI. AhAhA..! samajANuM kAMI? AvuM che, jhINuM bahu bhAI! AhA..! mANase to A bahAranI kriyA karo ne A ko ne emAM ne emAM.. e to badho rAga che, ahIM rAgane to maTADavAnI vAta che, rAkhavAnI vAta nathI. rAga-dveSanuM svarUpa kahe che-' oluM potAnuM svarUpa paheluM kahyuM. 'pUrNAvatArtti:', pUrNa jevo svabhAva che tevo, acaLa nAma traNe kALe evo ne evo jeno prakAza che evo e bhagavAna che. AhAhA..! samajANuM kAMI? davA kAMI lye, A tAva upara, i zuM kahevAya? kvInAIna. kvInAIna lye to ene bharoso ke A tAva maTADaze. bharoso, jaDano bharoso (che) ene. AhAhA..! mumukSu :- i bharoso sAco che. uttara HsAco nathI. i to kema thAya che enI khabara nathI. AhAhA..! koLiyo lADavo AvaDo nAkhIne ene bharoso che ke heThe UtarI jaze. ema. ahIM zuM che? polANa keTaluM che? kyAM jAya che enI khabaruM na maLe. roTalInuM baTakuM, roTalAno kaTako cAMka salavAI jaze to? enI zaMkA nathI tyAM. pANI pIve to tyAM... salavANo hoya, aTakyo hoya i pANImAM bahAra nIkaLI jAya. AhAhA..! ahIM to kahevuM che ke, jagatanA bAhya padArthanA kAraNa-kAryano bharoso che ke AnAthI Ama thAze ne AnAthI Ama thAze. roTalA khAuM to bhUkha maTaze ne pANI pIuM to tRSA maTaze ne davA khAuM to roga maTaze, e badhA bharosA. AhA..! e bharosA karanAro to AtmA ja che, UMdho. teM? AhAhA..! paNa enuM svarUpa evuM nathI. AhAhA..! svarUpa to pUrNAnaMdathI bharelo acaLa evI ne evI jyoti sattA sadA kALa caitanyanA ratnanA bharelA dariyAthI samudrathI bharyo prabhu (che). AhA..! evA prakAzane anubhava dvArA rAga-dveSane maTADa. have e rAga-dveSa kevA che e kaheze. oluM paheluM svarUpa kahyuM, have rAga-dveSa kevA che e kahe che. AhA..!
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 218 435 di jJAnam ajJAnamAvA rUda rASo mavati' AhAhA.... je kAraNathI jIvadravya...." vastu, bhagavAna AtmA vastu. "anAdi karmasaMyogathI pariNamyuM che...... karmanA saMyoge te pariNamyuM che. e vastu to che I che, paNa karmanA saMyoge anAdithI vikArarUpe pariNamyo che. AhAhA..! samajANuM kAMI? AvuM svarUpa che, kahe che. mumukSu :- mokSamArga prakAzakamAM ema Ave che ke kAraNa hoya ja nahi. uttara :- kAraNa na hoya, kAraNa to nA ja pADe che. kAraNa kyAM kahe che? ahIM to kahe che ke, anAdithI rAganI utpatti eNe karI che karmanA saMyogathI. basa eTalI vAta che. saMyoga e to batAvyo. enAthI thayuM ema ahIM kahyuM nathI. enI svabhAva upara dRSTi nathI ne saMyoga upara dRSTi che to ene lakSe rAga-dveSanI utpatti thAya che. e karmanA saMyogathI thaI ema kahevAmAM Ave che. AhAhA. "anAdi karmasaMyogathI pariNamyuM che....' e to che eTalI vAta siddha karavI cheahIM karmasaMyoga che eTaluM. ane pariNamyo che pote potAnA bhAvane bhUlIne. vibhAvapariNatimithyAtvarUpa... AhAhA.. e mithyAtvarUpa pote pariNamyo che. karmanA saMyogane lakSe pote pariNamyo che. AhA.! kameM ene rAga-dveSapaNe pariNamAvyo che ema nathI. AhAhA... mumukSu :- karmasaMyoga e anAdithI che. uttara :- che, vastu che enA upara lakSa che, basa! lakSa che mATe rAga-dveSa kare che, pariName che. AhAhA.. I kaMI karma pote rAga-dveSa karAvatuM nathI. karmane karmanI khabara nathI ke huM koNa cIja chuM? AhAhA.! ajJAnIne potAnI cIja koNa che tenI khabara nathI. AhAhA.! karma ne zarIrane khabara nathI ke ame koNa chIe? ema jene ajJAna che ane AtmA koNa che, evuM ajJAnIne paNa khabara nathI. AhAhA. mArga bahu bApA evo jhINo che. lokone pachI nizcayAbhAsa che, vyavahArathI thAya nahi ema mAne che, mATe vyavahArane mAnatA nathI ema kahe che. vyavahAra che paNa vyavahAra TALavA jevo che. mumukSu :- nizcaya hoya tyAM sAco vyavahAra hoya ja. uttara :- hoya to che ne. pUrNa vItarAga na hoya to. AhAhA...! TALavuM che to che che ke nahi? che ene TALavuM che ke nathI ene TALavuM che? AhAhA...! ane A che ene mAnavo che ke na hoya ene mAnavo che? AhAhA...! bhagavAna caitanya svarUpa... AhAhA.! acaLa pUrNa "rvi-prakAzanI mUrti prabhu che. arUpI caitanyaprakAzanI mUrti dhruva bhagavAna che. ene anubhavye rAga-dveSa TaLe che. e rAga-dveSa kevA hatA? kema hatA? ke, e karmanA saMyoge vibhAvarUpe jIva pariNamyo tethI te rAga-dveSa hatA. AhAhA..! mArga Avo che. vItarAgamArga evo che. atyAre to bahu gaDabaDa thaI gaI che. AhA. traNalokanA nAtha jinendradeva prabhu divyadhvanimAM A rIte pharamAvyuM prabhue, e saMto
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ 436 kalazAmRta bhAga-6 ADatiyA thaIne vAta kare che. mAla prabhuno che. AhAhA.... AhAhA...! ahIM kahe che ke, vastu che e to AvI pUrNa che, paNa tyAre A vikAra kema thayo? ema kahe che. e vikAra bIjI cIjanA saMbaMdhe, saMbaMdhe vikAra utpanna thayo. AhAhA...! ahIM saMbaMdha toDyo ane tyAM saMbaMdha joDyo. AhAhA.! AvI cIja have. AhAhA.! nAnI nAnI uMmaranA cAlyA jAya che. juo to vIsa vIsa varSanA bicArA. nyumoniyA ne A... AhAhA....! oho.. AvI sthitimAMya cUramuM kare. AhAhA...! motInuM cUramuM ne A badhuM juone...! kuMDalAnI vAta karI ne ko'ka darzana karavA AvyA, e kahe, ame Ane mAnatA nathI, paNa amAro bhAI mAne che. ema karIne e cAMdInuM uparanuM laI gayo. zuM kahevAya? siMhAsana. cAMdInuM siMhAsana laI gayo. ara.2.2! A kare che? "kuMDalAmAM. bhAIe hamaNA vAta karI. zuM kare che? jIvA bhagavAnanI mUrti emAM mUkI hatI ene heThe mUkIne laI gayo. darzana karavA AvyA hatA. zuM kare che A? e potAno svabhAva bhUlI jAya che ane AmAM jANe karIne kAMIka maLI jaze. paNa pA kalAkamAM pAMcaso rUpiyAnuM siMhAsana maLe. zuM karavA pAMcaso rUpiyAnuM haze. e vaLI vece. AhAhA.! zuM kare che ? kyAM jAvuM che prabhu tAre? AhAhA...! tArI hovAvALI cIjane to kabulato nathI ane tArAmAM nathI evI cIjane kabulIne tuM evuM kare che. zuM kare che tuM A? prabhu tane lAMchana che A. A rAga-dveSa che I lAMchana che, kalaMka che. AhAhA...! evo niSkalaMka bhagavAna AtmA, ene anubhavyuM te rAga-dveSanI utpatti saMyoge thAya teno nAza karI zake che. AhAhA.! samajAya che kAMI? AvuM che. duniyA sAthe meLa khAya evuM nathI. AhAhA..! mumukSu :- anAdithI karmasaMyoga che. uttara :- anAdi che ne, anAdi che ne. che anAdi eTalI vAta che. enAthI thayuM che I prazna ahIM nathI. e vastu anAdinI che, vikArano bhAva e saMyoge anAdithI kare che, basa eTaluM. mumukSu :- rAga pahelA thayo ke karma pahelA thayA? uttara :- karma-pharma beya anAdithI sAthe che. karma upara lakSa jAya che to karma cIja che ne? lakSa jAya che tyAre rAga-dveSa utpanna kare che, basA mumukSu :- karmano udaya to aMtarmuhUrta pachI Ave che. uttara :- udaya-hRdayanI kaMI vAta nathI. udaya Ave jaDamAM. ahIM to enA upara lakSa kare che tyAre rAga-dveSa thAya che eTalI vAta che. AhAhA...! karmathI thatA nathI. kameM karAvyA nathI. phakta karma nimittarUpe saMyogarUpe che eTaluM siddha karyuM che. AhAhA... rAgadveSa kema thAya enI utpattinI vAta karI che ke, saMyoganA lakSe utpatti thAya che. ane
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 218 437 svabhAvanA anubhave teno nAza thAya che. AhAhA..! AvI vAta che kyAM? paramezvara vItarAga sivAya... ane te paNa digaMbara sivAya... AhAhA...! digaMbara dharma e koI saMpradAya nathI. vastunuM svarUpa che tevuM bhagavAne joyuM tevuM kahyuM, tevuM batAvyuM. AhAhA...! Avo mArga, are ! jene sAMbhaLavA na maLe are.! zuM thAya? kyAM jAya? samajANuM kAMI ahIM to be vAta siddha karI. eka kora bhagavAna pUrNa acaLa "rvei birAje che. AhAhA.! eTale? jevo jeno svabhAva che te rIte, pUrNa rIte prakAze che. AhAhA. ane eka bAju karmanA saMyoge rAga-dveSanI utpatti kare che. e pote potAnA aparAdhathI kare che. karmathI vikAra thAya che ane karma karAve che e vAtamAM ekeya dokaDo sAco nathI. vAMdhA atyAre AkhA I che ne? karmane laIne thAya, karmane laIne thAya. AhAhA...! A zloka paNa 372 gAthA pahelAno che. 372 gAthA che ne kuMbhAra ghaDo kare che e ame jotA nathI. ema 'amRtacaMdrAcAryadeva pokAre che, ema kuMdakuMdAcAryadeva pokAre che. ghaDo kuMbhArathI thayo ema ame jotA nathI, amane dekhAtuM nathI. ghaDo mATIthI thayo e ame joIe chIe. AhAhA..! huM AvuM che. enA pahelAno A zloka che. 372 gAthA che ne? enA pahelAnA A be zloka che. AhAhA.! enA pachIno olo Avaze "phira bhavati |SatoSaprasUtiH AhAhA.. thoDuM paNa satyane satya rIte eNe jANavuM joIe. goTA vALIne satya jANe I satya nahi. AhAhA...! ahIM to prabhu ema kahe che, prabhu tuM paramAtmA mArI jAtanI jAta che tArI. AhAhA...! mArI nAtano tuM cho. samajANuM kAMI? paNa tArI dazAmAM teM karmanA saMyoge vikAra utpanna karyo te teM aparAdha karyo che. AhAhA... e to rAga-dveSanI utpatti che ema siddha karyuM, eTaluM. have che ene TALavAne mATe A vAta cAle che. AhA! AvI vAta to sAMbhaLatA paNa keTalAkane muzkela paDe. zuM kahe che A? kaI vAta kare che A? AhAhA...! bApu! mAragaDA A che, bhAI! AhAhA.! "eka hoya traNakALamAM paramArthano paMtha vItarAga jinendradeva trilokanAtha ane digaMbara saMtoe je vAta karI che (e) trikALa paramasatya che. AhA...! ene samajatA lokone AvaDatuM nathI. vADAmAM paDyA eneya khabara nathI. AhA...! ahIM kahe che ke, bhagavAna eka bAju pUrNa che. jevo svabhAva che tevo ja pUrNa rIte che ane eka bAju rAga-dveSanI utpatti saMyogane lakSe thAya che. che ne? e mithyAtvarUpa bhAva che, ema kIdhuM, joyuM? "vibhAvapariNati-mithyAtvarUpa...." che. AhAhA.! saMyogane lakSe vibhAva thAya che e mAro che e mAnyatA ja mithyAtva che. AhAhA...! zuM kahyuM che? ke, trikALI zuddha caitanya bhagavAna che tene bharose jAvuM e samyak che, paNa A karmanA saMyoge vibhAva thAya te mArA, emAM jAvuM e mithyAtva che. AhA...! have AmAM vAdavivAda moTI carcA cAle, lyo. "varNIjI sAthe carcA thaI hatI, 21
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438 kalAmRta bhAga-6 varSa pahelA. nimitta-karmathI kAMI thatuM nathI. to e kahe nahi. jJAnAvaraNIya kAMI karatuM nathI. to kahe, kare che. are. prabhu! zuM che? eno vAMka nathI, e prathA hatI. ene prathA hatI. A prathA ene khyAlamAM ja AvI nahotI. vikAra potAthI svataH potAthI aparAdha kare che. AhAhA...! tyAre karmane nimitta kahevAmAM Ave che, basa e nimitta kaMI karatuM nathI. AhAhA...! e to hamaNA kailAsacaMdajI e siddha karyuM. te di to nahotuM. "sonagaDhavALA nimittane mAnatA nathI ema nahi, paNa nimittathI paramAM thAya che ema mAnatA nathI. be vAta hamaNA kabula karI che. eka kramabaddhanI kabulAta te di nahotI. kramabaddha che, kramabaddha barAbara che, ema mAnyuM che. AhA. bApu! A to mArga vItarAgano (che). AhAhA. trilokanA nAthe sImaMdhara bhagavAne prakAzyo che te A mArga che. AhAhA...! are.. nayanane ALase re meM nirakhyA na nayane hari'. mArA samyapha netra vinA meM caitanya-bhagavAnane joyA nahi, nihALyA nahi ane mithyAtvane kAraNe meM rAgane ja potAnuM svarUpa mAnyuM. AhAhA.. kemake je sattA pUrNa zuddha che e sattA najaramAM AvI nahi ane rAganI sattA che ema najaramAM AvI, AhAhA. ethI ene ema thayuM ke rAga te huM chuM. te mithyAtvabhAva che. AhAhA...! mumukSu :- ajJAnIne rAgano kartA kahyo che. uttara :- kahyo che, kIdhuM nahi kartA che i. mithyAtvI. ajJAna kartA che, mithyAtvano kartA I che. karmae mithyAtva karAvyuM che ema kaMI che nahi. AhAhA...! rAgano kartA ajJAnI pote che. ahIM pAThamAM I AvyuM hatuM ne? "jJAna" jJAnamAvAta' che ne? pahelA padamAM bIjo bola. "rA+ISAvida di mati jJAnamajJAnamAvAta' AhAhA.! bhagavAna jJAnasvarUpa cidAnaMda te "ajJAnamAvIta rAga-dveSa kare che, ajJAnathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? e mithyAtvabhAvarAga-dveSa karma karAve che, karma che to vikAra mArAmAM thAya che. paNa tArAmAM ajJAna che, svarUpanuM bhAna nathI mATe vikAra thAya che. satya to e che. AhAhA...! koI dravyane koI dravya aDe che kyAM? AhAhA...! karmano saMyoga kaMI jIvane aDato nathI. phakta saMyoga cIja che. tyAM enuM lakSa jAya che. eTalI vAta che. e lakSa jAya che paNa rAga kaMI ene aDatuM nathI. rAga kare I rAga kaMI karmane aDato nathI, tema karmano udaya che I kaMI rAgane aDato nathI. AhAhA.! AvuM che, bhAI! duniyA game te mAno, game te kalpo paNa vastu to A che. mumukSu - Izvara kartA nathI tethI je jIva jevuM karma kare tevuM bhogave. uttara :- e ajJAnI che, mUDha che. Izvara kartA mAne ane A karma kartA mAne. olo Izvara caitanya che I kartA mAne ane A karma kartA mAne, jaDane kartA mAne. mahAmUDha che. mumukSu - bhagavAna upara doSa nathI nAkhyo, karma upara doSa nAkhyo. uttara :kIdhuM ne ke, jaDa amane karAve. olo Izvara amane karAve. e to caitanya
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 218 439 che ane A jaDa mATI karma che i amane karAve. AhAhA.... vibhAvanuM pariNamana to potAnuM potAthI pArane lakSe pote aparAdha kare che. parathI bilakula eka dokaDoya nahi. AhAhA...! vikAramAM karmano eka dokaDAya nahi. dokaDAne zuM kahe che? TakA? e moTI carcA thaI hatI, ahIM zeTha AvyA hatA. pahelAvahelA AvyA ne zeTha ahIM "hukamIcaMdajI'! (saMvata) 2005nI sAla. 29 varSa thayA. 'jIvaNadhara paMDita sAthe hatA. I kahe, nimittanA pacAsa dokaDA rAkho ane pacAsa rAkho AnI koranA-upAdananA. amAre vaLI dAmodara zeTha hatA I to vaLI kahe ke, tame mahArAja bahu puruSArthanI vAta karo cho, AtmAthI ja UMdhuM thAya. to ekAvana dokaDA puruSArthanA rAkho ane ogaNapacAsa TakA rAkho karmanA. A to 1983 nI sAla pahelAnI vAta che. kIdhuM. ekeya dokaDo nahi. karmamAM karmanA so dokaDA ane vikAramAM vikAranA so dokaDA, potAthI. thoDo Ano bhAga ane thoDo Ano bhAga ema che nahi kAMI. AhAhA...! are. e bhUla zuM kare che enI paNa jene yathArtha pratIti nathI. e bhUla karAve che karma. AmAM to ApaNe Ave che, stutimAM nathI AvatuM? bhagavAnanI stutimAM. "karma bicAre kauna bhUla merI adhikAI Ave che? "caMdraprabhu bhagavAnanI stuti Ave che. karma bicAre kauna' hai "kama bicAre kauna bhUla merI adhikAI AhAhA.! karma jaDa che e paradravyane aDatuM nathI ne tane rAga-dveSa karAve? ara.2.2.! mumukSu - je nokarmamAM doSa nAkhe e karatA to sAruM ne uttara:- badhA sarakhA Avaze hamaNA ahIM. ahIM Avaze. e Avaze juo olAmAM. ATha karma, zarIra, pachInA zlokamAM Avaze. 219. 219nI pAchaLa che, juo! "ATha karmarUpa athavA zarIra, mana, vacana-nokarmarUpa athavA bAhya bhogasAmagrI ItyAdirUpa che jeTaluM paradravya te, dravyanuM svarUpa jotAM sAcI dRSTithI azuddha cetanArUpa che je rAga-dveSapariNAma temane upajAvavA samartha jovAmAM AvatuM nathI; che? AhAhA...! A vAta to amAre (saMvata) 1971thI cAle che. saMpradAyathI viruddha. 1971nI sAla, keTalA varSa thayA? 63. tyArathI cAle che. olo kahe, saMzaya mithyA bhramaNA karmathI thAya. bilakula harAma che, kIdhuM bhramaNA karmathI thAya to. bhramaNA pote bhagavAnane bhUlIne bhramaNA pote utpanna kare che. AhAhA...! pachI A ema kahe, pacAsa dokaDA A rAkho ane pacAsa A rAkho. mumukSu :- ekAvana rAkho ApaNe. uttara - I to vaLI zeTha kahetA hatA. ekAvana puruSArthanA rAkho ane ogaNapacAsa karmanA rAkho. paMDito kahe, "kAnajIsvAmI' kahe che I mAnavuM paDaze. AhAhA...! A cIja bApu! A to paramasatyano pravAha Avyo che. AhAhA...! ahIM to kahe che, bese na bese svataMtra che. mAne na mAne, bIjI rIte kahyuM ke A to ekAMta che, karmathI vikAra na thAya? zAstramAM kAryanA be kAraNa kahyA che. eka kAraNane
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ 440 kalAmRta bhAga-6 to aupacArika nimittane dekhIne upacAra karyo che. kharuM kAraNa to pote ja che. AhAhA...! ane mokSanA mArga mATe paNa be kahyA che. be nahi, bApu eka ja mokSano mArga che. be mokSanA mArganuM kathana to nirUpaNamAM che. kathanamAM che, vastu nahi. vastu to eka ja mokSamArga che. bhagavAna AtmAnA avalaMbe dRSTi, jJAna ne ramaNatA utpanna thAya e eka ja mokSamArga che. vacce rAga Ave e mokSamArgano Aropa karIne kathana karyuM che. e che baMdhano mArga. AhAhA.AhAhA...! eka pIDA rAtre mAthAnI thAya ke zULa caDe e eka rAtri jAvI mukela paDe che ene. hai? are.! ema bole ke, Aje to moTI rAta thaI paDI. bApu! rAta to e che I che. AhAhA.! evI pIDA upaDe. AhAhA...! bhagavAna! e to sAdhAraNa duHkha che. ethI to anaMtaguNA duHkho narakamAM bhogavyA, bhAI! AhAhA...! e tArI dukhanI dazA sAMbhaLIne loko rovA maMDyA. evA tArA duHkha che, bhAI! AhAhA...! naraka ne nigodamAM bApA teM kALa gALyA, bhAI! e A mithyAtvane laIne che. mithyAtvanA garbhamAM anaMtA bhava paDyA che. AhAhA.! ahIM kahe che. paNa e mithyAtva karyuM kema? ke. karyuM teM. karmane laIne mithyAtva thayuM. che mATe bhUla thaI che e vAtamAM ekeya dokaDo sAco nathI. dokaDo eTale Tako. AhAhA...! A to jainamAM janmyA hoya che pAdharA I ja mAne. karmane laIne vikAra thAya ane zubhabhAvathI dharma thAya. eTale karmane laIne dharma thAya. AhAhA! karmane laIne bhAva zubha thAya ane zubhabhAvane laIne mokSa thAya, to karmane laIne mokSa thayo. AhAhA...! mumukSu - zAstramAM lakhANa to ema ja Ave ke, aMtaraMga-bahiraMga vyAptithI kArya thAya. uttara :- e vyApti-vyApti vyavahAra, vyApti nathI. e vyAptino artha 84 gAthAmAM karyo che. bAhya cIja che eTaluM. vyApti potAmAM che, basa vyApya-vyApaka potAmAM , paranI sAthe vyApti kAMI che ja nahi. e 84 gAthAmAM Ave che eno artha UMdho kare che. bAhya vyApti che. vyApe kevI rIte? bAhya cIja che. AhAhA..! AtmA vyApaka ajJAnabhAve ane vikAra vyApya ajJAnabhAve. basamAM vyApya eTale kArya, kAryanuM kAraNa pote ajJAnabhAva ane vikAra tenuM kArya. AhAhA.. emAM karmano kAMI doSa jarIye harAma che, kahe che, bApu AhAhA..! tuM aparAdhI thaIne vikAra kara ane nAkha karmane mAthe. kahyuM che AmAM-mokSamArga prakAzakamAM. tyAM kahyuM hatuM, te di tyAM 21 varSa pahelA. badhA beThA hatA, "varNajIne badhA (beThA hatA). jainanI AjJA mAna to AvI anIti saMbhave nahi. evo pATha che. evI anIti saMbhave nahi. karma vikAra karAve e tArI anIti che, prabhu! tane khabara nathI. AhAhA.! jinAjJA mAna ne vItarAgane mAnato ho to A to anIti che moTI. paNa I kayAM navarAza che? je vADAmAM paDyo I paDyo ne emAMthI jarI kalAka, aDadho kalAka bhAga lya e paNa uparaTapake
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 218 441 olo kaheto hoya che mAne ne cAlyA jAya. AyuSya pUruM thaI jAya. AhAhA. hai? zuM? mumukSa :- karmanA saMyogathI pote pariName che. uttara :- saMyogathI pariName che pote. saMyoganuM lakSa kare che mATe pariName che, ema kahe che. aDato nathI. saMyoga che, svabhAva nathI. saMyogI cIja che eTaluM kahyuM. saMyogane lakSe, lakSa tyAM che ne enuM? ahIM sattAnuM lakSa to che nahi. e rIte pariName che pote potAthI. jarIye karmano doSa nathI. AhAhA.! juo che emAM rAga-dveSarUpa azuddha pariNati" thAya che. juo! "zuddha jIvanuM svarUpa jevuM che tevuM sahaja pragaTa thAya che." rAga-dveSa kevo che? vibhAvapariNati-mithyAtvarUpa" che. AhAhA...! saMyoganA lakSa, saMyogathI nahi. AhAhA.! are.re.! dharmane bahAne paNa salavAya che ne sAdhu thAya chatAM tyAM ema mAne ke, karmane laIne vikAra thAya. evuM lakhe che. chApAmAM Ave che. sonagaDha vALA karmathI vikAra thAya ema mAnatA nathI. nahi, bhUla che. evuM chApAmAM Ave che. are. prabhubhAI! tane khabara nathI. e aparAdha paNa pote potAthI kare che. - Aje vaLI barAbara UMgha nahotI, kAlathI te A ja evuM cAlyuM ke, juo! zAstramAM juo to kharA. vikAranA pariNAma SakArakarUpe paryAya pote kare che. vikAranA pariNAma... Ama to ApaNe badhuM kahyuM. vikArI ke avikArI paryAya thAya e SaTUkArakanA pariNamanathI potAthI che. nimittathI nahi, dravya-guNathI nahi. AhAhA...! SakArakanuM pariNamana paryAyamAM je vikRtanI avasthA (thAya) e paryAya pote kartA, paryAya pote kArya, paryAya pote sAdhana. karma-barma kArya ne karma sAdhana-phAdhana nahi, ema ahIM to kahe che. AhAhA...! e vikRta paryAyano AdhAra paryAya, vikRtathI vikRta thayuM che, karmathI nahi. AhAhA! ane vikRta thaIne vikRtamAM rahyuM che. vikAra karmamAM rahyo che ema nahi. tema e vikAra dravya-guNamAM rahyo che ema nahi. nyAyathI eNe pakaDavuM paDaze ne A to. AhA...! are. AvA vakhata kyAre maLe? bhAI kaho. vItarAgano mArga kyAre sAMbhaLavA maLe? e to mahA durlabha cIja che. vItarAga kahe che e pramANe hoya tyAre ne? AhAhA...! 'tene lIdhe vartamAna saMsAra-avasthAmAM. "ISa mavati' joyuM? 'rAga-dveSarUpa azuddha pariNatie vyApya-vyApakarUpa pote pariName che." joI bhASA? AhAhA.... zuM kIdhuM che? paryAya e ja vyApaka che ane paryAya e ja vyApya che kharekhara to. dravya kaMI vyApaka-lAMbu thatuM nathI. AhAhA.! e mithyAtva ne rAga-dveSanA pariNAmamAM vyApaka paNa pote ane vyApya paNa pote. karma vyApaka ane vyApya A vikAra ema che ja nahi. AhAhA.! are.. ene keTalI bhUlo TALavI ane bhUla TALavAnuM sAdhana zuM? I aMdara kaheze. AhAhA.! vyApya-vyApakarUpe..." vyApya eTale avasthA-kArya. vyApaka eTale kAraNa. kAraNa-kAryarUpe pote pariName che. AhAhA...! vikAranuM kAraNa karma ane kArya vikAra vyApya ema che nahi.
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ 442 kalazAmRta bhAga-6 A goTo traNe saMpradAyamAM che. olAmAM to hoya. sthAnakavAsI zvetAMbara to vyavahAra pradhAna thaIne eNe zAstro banAvyA. A to parama zAstra che, bhagavAnanA kahelA che. A saMtonA kahelA e bhagavAnanA ja kahelA che. AhAhA...! enAmAM paNa e che, AmAM paNa Avo ja artha kare che mALA badhAya. moTI takarAra che. (saMvata) 2013nI sAla. nahi, jJAnAvaraNIya karma AtmAmAM jJAnanI dazA hinAdhika kare che e nahi. potAthI hinAdhika thAya che. zuM jJAnAvaraNIya kaMI karatuM nathI? nahi. agiyAra aMga mAnavAvALo hoya toya nahi. jJAnAvaraNIya kare che? jJAnanI hiNI dazA jJAnAvaraNIya vinA thAya che? AhAhA.! mumukSu :- zAstramAM lakhANa Ave ke, bhAvaka karma ane bhAvya rAga-dveSa. uttara :- I bIjI rIte che. e to svabhAvanI dRSTinI apekSAe. svabhAvanI dRSTi thaI, zuddha caitanya bhagavAnane joyo, mAnyo pachI vikata avasthA enuM vyApya nahi. pachI jJAnanuM zeya che. mATe karma vyApaka ane vikAra vyApyA. pachI jJAnanuM zeya che mATe karma vyApaka ane vikAra vyApya, paNa A apekSAe. karmathI thayuM che ema nahi. paNa svabhAva je zuddha caitanya paramAtma svarUpa samyagdarzanamAM Avyo eTale enuM vyApya have vikAra kema hoya? vastu che e to nirvikAra che, guNo nirvikAra che, enuM vyApya vikAra kema hoI zake? e dRSTinI apekSAe (vAta che). AhAhA...! ahIM to hajI to mithyAtva dazAmAM je vikAra thAya che e vyApya ne vyApaka jIva pote ja che. parano eka lezamAtra aMza nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? e kahyuM, juo! rAga-dveSarUpa azuddha pariNatie vyApya-vyApakarUpa pote pariName che. joyuM? "tethI.. to varastutvapraLidizA dRzyamAnI vizvata' AhAhA...! rAga-dveSa baMne jAtinA azuddha, pariNAma..." "vasutvapraLidizA dRzyamAno 'sattAsvarUpa dRSTithI vicAratAM.... AhAhA.! bhagavAna AtmAnuM sattAnuM kAyamanuM hovApaNuM asalI AnaMda ane jJAnanA sattAnA hovApaNAthI vicAratAM. AhAhA.! AvuM che. "varastutva che ne zabda "varastutvapAdita' "sattAsvarUpa dRSTithI vicAratAM kAMI vastu nathI." rAga vastumAM kyAM che? e to ajJAnabhAve utpanna karelo vikArabhAva che. vastudRSTie jotAM e vastu che ja nahi. aMdaramAM paNa nathI, paryAyamAM kayAM AvI che? AhAhA.! have AvuM paryAya ne A ne A. kyAre samajavuM AmAM? amAre bAyaDI, chokarA pakaDyA che ene nabhAvavA ke AmAM A dhaMdho karavo amAre? pravINabhAI'! AhAhA....! bApu! karavAnuM to A che. e popaTabhAI' kahIne nathI gayA? huM kahI gayA che? karavAnuM to A che. AhAhA.! "caMdubhAI che? nathI? gayA, ThIka! AhAhA.! zuM kahyuM? vastutva upara dRSTi detAM. vastu eTale caitanya svarUpa pUrNAnaMdano nAtha pUrNa arci enA upara dRSTi detAM e rAga-dveSa koI vastu che ja nahi. samajAya che kAMI? AhAhA.. kAMI vastu nathI." bhAvArtha bAkI che, vizeSa kaheze... (zrotA :- pramANa vacana gurudeva)
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 218 43 mahA vada 6, maMgaLavAra tA. 28-02-1978. kaLaza-218, 219 pravacana-244 218 kaLaza, chellI pAMca lITI che. bhAvArtha che ne? bhAvArtha. "bhAvArtha Ama che ke jema sattAsvarUpa eka jIvadravya vidyamAna che." zuM kahe che? A AtmA che e eka vastu che. sattA anAdianaMta vidyamAna padArtha che AtmA. "tema rAga-dveSa koI dravya nathI." AtmAmAM puNya ne pApanA bhAva, zubha-azubhabhAva thAya te rAga-dveSa che, e koI kAyamanI cIja, rahenArI koI cIja nathI. jema bhagavAnaAtmA ciThThana vidyamAna padArtha che ema puNya ane pApanA bhAva thAya che e koI kAyama rahenArI cIja nathI. AhAhA...! che ne? rAga-dveSa koI dravya nathI," vastu nathI. e to "jIvanI vibhAvapariNati che..." AtmAnI eka vikArI dazA che. AhAhA.! zubha ke azubhabhAva cAhe to dayA, dAna, vrata, bhaktino bhAva hoya, e zubharAga vikAra che. ane hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga, vAsanA ho e pAparUpI vikAra che, paNa beya vikAra che. e koI kAyamanI cIja rahenArI nathI. AhAhA...! AtmAmAM AtmAnI paryAyamAM kSaNika utpanna thAya che. samajAya che kAMI? AhA...! jIvanI vibhAvapariNati che..." AtmAnI vikArI vartamAna dazA che. AhAhA... te ja jIva jo potAnA svabhAvarUpe pariName... AhAhA. bhagavAna AtmA saccidAnaMda prabhu. AtmA saccidAnaMda che. sat-zAzvata, jJAna ne AnaMdano kaMda prabhu che. e jo AtmA potAnA svabhAvapaNe zuddha AnaMdakaMda prabhu, evI rIte jo pariName to rAgadveSa TaLI jAya che. AhAhA...! A jhINI vAta che. ahIM rAga-dveSane potAnI paryAyamAM utpanna thatAM svabhAvika bhAva eno che ema batAvavuM che. svabhAvika bhAva eTale paryAyano eno svabhAva che e jAtano. AhAhA.. e pachImAM Avaze. "svasvamAna yaramAta' 219 mAM Ave che. "pavaravamAna keTalAka ema kahe che ne ke, rAga-dveSa svabhAva kyAM che? che vibhAva. vibhAva che paNa che eno svabhAva. paryAyano e svabhAva che. dravyano nahi. vastu che trikALI paramAtmA pote AnaMdakaMda saccidAnaMda prabhu, enI dRSTi karatAM e puNya ane pApanA vikArI bhAva utpanna na thatAM nAza thaI jAya che. paNa utpanna thAya che tyAre tenI paryAyamAM-hAlatamAM utpanna thAya che. AhAhA...! samajANuM kAMI? AvI jhINI vAtuM. zarIra, vANI, mana to kyAMya rahI gayA. A to jaDa che, para che. aMdara bhagavAna AtmA jJAnAnaMda, jJAnano ane atIndriya AnaMdano puMja prabhu che. e potAnI paryAyamAM svarUpane
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ 444 kalAmRta bhAga-6 bhUlIne athavA svarUpanuM bhAna hoya chatAM paryAyamAM rAga-dveSanI pariNati utpanna thAya che. AhAhA...! e jo svabhAvanI zuddha caitanyanI mUrti, eno Azraya laIne zuddha pariName to rAga-dveSa nAza thaI jAya che. e koI kAyamanI cIja nathI. AhAhA...! mumukSu - sva-bhAva eTale potAno bhAva. uttara :- potAno bhAva. sva, sva, sva. pachI kaheze. potAnA svabhAvarUpe pariName to rAga-dveSa sarvathA maTe che. Ama thavuM sugama che." AhAhA...! eTale? anAdithI potAnI paryAya eTale avasthA-hAlatamAM e mithyA bhrama ane rAga-dveSa utpanna kare che e vikRta dazA enAmAM utpanna i kare che. paNa jo AtmA potAno svabhAva nityAnaMda prabhu, enI dRSTi karIne, eno svIkAra karIne pUrNAnaMdano nAtha prabhu AtmA aMdara che eno svIkAra karIne jo zuddhapaNe thAya, pariName eTale zuddha avasthArUpe thAya to e rAga-dveSa TaLI jAya che. samajAya che kAMI? rAga-dveSa sarvathA maTe." joyuM? sarvathA maTe che. AhAhA.. kAraNa ke enA svarUpamAM nathI. trikALa je svarUpa prabhu AtmAnuM emAM e vikAra nathI, paryAyamAM vikAra che paNa e che enAthI enAmAM che, ema ahIM siddha karavuM che. AhAhA...! "sarvathA maTe. Ama thavuM sugama che." AhAhA...! eTale? A zarIra, vANI, mana A to jaDa che, para che ene to kAMI saMbaMdha nathI, paNa aMdaramAM puNya ne pApanA vikRta vikArI bhAva (thAya che) e enI dazAmAM pote kare che tyAre pariName che. ene jo TALavA hoya to... AhAhA..! jene dharma karavo hoya ne sukhI thavuM hoya eNe AtmA zuddha caitanyamUrti che tenI aMdara svIkAra karI ane zuddhapaNe pariNamavuM, ethI rAga-dveSa sarvathA maTI jAya che. Are.! bhAre AkarI vAtuM. oluM to vrata karo, apavAsa karo, A bhakti karo, pUjA karo thaI gayo dharma. dhULeya nathI dharma. e to badhA vikalpa, rAga che. AhAhA.... ane te rAganI utpatti tenI paryAyamAM potAthI thAya che, svataMtra. samajANuM kAMI? AhAhA.... I kaheze. Ama thavuM sugama che.' mumukSu :- ema Ave che ke kaThaNa che. uttara :- e to puruSArtha ugra mAge che. e mATe tyAM kaThaNa kahyuM che. paNa ahIM sugama che ema kema kahyuM ke, e to svabhAva che tenA tarapha javuM che ane vaLavuM che emAM kaThaNa zuM? ema. AhAhA.! AtmA AnaMda jJAtA caitanya prajJAbrahma svarUpa che. jJAna ne AnaMda svarUpa enuM trikALI che. AhAhA.! bhAre vAtuM AkarI. eno jo Azraya lya ane eno svIkAra kare to e puNya ne pApanA mela bhAva, rAga vikAra duHkha sarvathA maTI zake che. kAraNa ke vastu koI kAyama rahenArI nathI. kRtrima che e pariNamana kare che e svabhAvano Azraya levA jAya to e chUTI jAya che. AhAhA! samajANuM kAMI?
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 218 445 sugama che, kAMI muzkela nathI;." AhA. caitanya jJAyaka caitanya prabhu anAdianaMta nitya vastu avinAzI vastu AtmA che. kaMI koIthI utpanna thaI che ane koIthI nAza thaze evI e cIja nathI. AhAhA.! evo je bhagavAna AtmA enI vartamAna dazAmAM, vartamAna hAlatamAM, vartamAna paryAya eTale aMzamAM vikRtabhAva je Ubho thayo che e jIve pote karyo che ane jIvanI dazAmAM thayela che. AhAhA.! koI karme vikAra karAvyo che ke paradravya ene vikAra karAvyo che ema nathI. AhAhA..! paNa te vikAranuM astitva kSaNika che ane bhagavAna jIvadravya sattArUpe trikALa che. AhAhA.! AvuM jhINuM. e vidyamAna trikALa prabhu caitanyajyota che eno jo Azraya kare ane vikRta avasthA taraphanuM lakSa choDI de to e vikRta avasthA sarvathA maTI zake che. AvuM che. kevo dharma A? kaI jAtano? vastuno svabhAva Avo che, bApu jagatane hAtha Avato nathI. AhAhA.! olAmAM kahyuM che ne "mokSamArga prakAzakamAM. ame nizcayanI zraddhA karIe chIe ane vyavahAranI pravRtti karIe chIe. Ave che ne? to kahyuM, nahi. nizcayanI nizcayarUpe zraddhA karo ane vyavahAranI vyavahArarUpe zraddhA karo. Ave che? ema rAga-dveSa vyavahAre tArAmAM thAya che enI zraddhA karo. tArAmAM thAya che, vyavahAranayano viSaya che e tArAthI thAya che. AhAhA.! bhAre che. nizcayanayanA be bheda lIdhA che ne? "AlApa paddhatimAM. dravya ane paryAya. be nizcaya che. nizcaya eTale ke che. dravya paNa che ane paryAya paNa che. beya che te nizcaya che. che e apekSAe nizcaya che. paryAya che. ene paryAya tarIke mAnavI joIe. ekalo zuddhanayano viSaya mAnavo ane paryAya na mAnavI e to mithyAtva che, ekAMta che. samajANuM kAMI? AhAhA...! ahIMyAM e kahe che ke, e svarUpa potAnuM je zuddha bhagavAna saccidAnaMda prabhu dhruva nityAnaMda nAtha AtmA... AhAhA...! enI sAmuM joI ane zuddha pariName to rAga-dveSa sarvathA maTI zake che. sarvathA maTI zake che, ema. kiMcitmAtra rahI zake nahi. AhA...! "kAMI mukela nathI; azuddha pariNati maTe che." pariNati eTale avasthA. avasthA eTale hAlata, hAlata eTale dazA. enI malina pariNAmanI vartamAna dazAne pariNati kahevAmAM Ave che. te dazA TaLI zake che ane zuddha pariNati pragaTa karI zake che. AhAhA! AvI vAtuM. bhASA ja koI grIka leTina jevI lAge. che evuM, bApA AhA...! e dharmanA viSayamAM hajI Avyo nathI. jovA gayo nathI ke A zuM che ane A zuM thAya che? bahAranI kaDAkUTamAM anaMtakALathI marI gayo. AhA...! samajANuM kAMI? bhagavAna aMdara nityAnaMda prabhu avinAzI vastu bhagavAna AtmA che. evI cIjanI dRSTi karyA vinA paryAya eTale vartamAna dazAmAM-hAlatamAM A puNya-pApa bhAva, sukha-duHkha kalpanA
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ 446 kalazAmRta bhAga-6 e badho vikA2 che. AhAhA..! ane vikAra che tene vikAra rIte mAnavo e vyavahAranayano viSaya che. AhAhA..! ene na mAnavo to vyavahAranayano viSaya che te vastu ja nathI ane vyavahAranaya ja nathI ema thayuM. AhAhA..! samajANuM kAMI? tyAre olAmAM zuddhanaya eka ja kIdhI che ne? agiyAramI gAthA. e kaI apekSAe? trikALa dhruvanI apekSAe. paNa paryAya che te vikAra che, paryAya che te nirvikAra paNa che ene barAbara eNe mAnavI joIe. samajANuM kAMI? AhAhA..! nizcayanA be bhAga pADyA dravya ane paryAya. mATe te mithyAtva che ema nathI. samajANuM kAMI? kA2Na ke tyAM zuddhanaya eka ja kIdhI tyAre ahIM kahe che ke, nizcayanA be prakAra che. to e to paryAyano svIkAra karAve che. agiyAramI gAthAmAM vavAroDamUvo" kIdhuM paNa e to gauNa karIne kahyuM che. che, vikAra che, paryAya che. AhAhA..! e palaTI zake che. gulAMTa mAre ne AtmAno Azraya kare to vikAra TaLI zake che ane AnaMdanI prApti thAya che. A ene dharma kahevAmAM Ave che. AhAhA..! samajANuM kAMI? AvI vAtuM che. che to lojIkathI paNa have jhINI (che). koI di' tapAsa karI nathI, huM koNa chuM? A zuM thAya che? ema ne ema ogheoghe anAdithI cAlyo che. mumukSu :- ekeka jIvane ema kahetA ke doSane doSa jANo to guNa pragaTe. uttara H- doSane doSa tarIke jANo, paryAyamAM che ema jANo. olA mokSamArga prakAzaka'mAM to tyAM sudhI kahyuM ke, vyavahArane vyavahAra tarIke zraddho. nizcayane ekalAne zraddho to ekAMta mithyAtva che. Ave che? sAtamAM adhyAyamAM Ave che. Ave che ne, badhI khabara che. e to jyAM zuddhanaya eka ja che e prakA2 kIdho e dravyanI apekSAe. trikALanA AzrayamAM je naya che te eka ja prakA2 che. azuddhanaya eno prakAra nathI. paNa paryAya emAM nathI ema tyAM nathI kahevuM. samajANuM kAMI? paryAya che, vikAra che te vyavahAranaye jANelo prayojanavAna che ema kahyuM ne pachI? AhAhA..! jANelo prayojanavAna che. jANavAlAyaka che, mAnyatA karavA lAyaka che. AhAhA..! ahIM to bahu sarasa vAta kare che, juo! e azuddha pariNati paryAyamAM che ema zraddhA karo. trikALamAM nathI tema zraddhA karo. samajANuM kAMI? AhAhA..! AvI vAta (samajavA) cAM navarAza maLe? A duniyAnA kAma ADe Akho di' hoLI saLage. dhaMdhA ne vepA2 ne bAyaDI ne chokarA. emAM Avo nirNaya karavo, Avo AtmA che. bApu! janma-maraNanA corAzInA avatAra karI karIne marI gayo che i. corAzI lAkhanA avatAra bhAI! tane khabara nathI. e A mithyAtvabhAva, puNya-pApabhAva parathI thAya che kAM puNyabhAvathI dharma thAya che evI mAnyatAthI te cAra gatimAM rakhaDI rahyo che. AhAhA..! e 218 (kaLaza pUro) thayo. 219 kaLaza.
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 219 447 (zAlinI) rAgadveSotpAdakaM tattvadRSTyA nAnyadravyaM vIkSyate kinycnaapi| sarva dravyotpattirantazcakAsti vyaktAtyantaM svasvabhAvena ysmaat||27-219|| khaMDAnvaya sahita artha :- bhAvArtha Ama che ke, koI ema mAne che ke jIvano svabhAva rAga-dveSarUpe pariNamavAno nathI, padravya-jJAnAvaraNAdi karma tathA zarIra-saMsAra-bhogasAmagrIbalAtkAre jIvane rAgadveSarUpa pariNamAve che. paraMtu ema to nathI, jIvanI vibhAvapariNAmazakti jIvamAM che, tethI mithyAtvanA bhramarUpe pariNamatuM thakuM rAgadveSarUpe jIvadravya pote pariName che, paradravyano kAMI sahAro nathI. te kahe che-" viSyana kapi caMdravya tattva paSotpAva na vIkyate" ( vizvana pi caMdravya) ATha karmarUpa athavA zarIra, mana, vacana-nokarmarUpa athavA bAhya bhogasAmagrI ityAdirUpa che jeTaluM pAradravya te, (tattvayA ) dravyanuM svarUpa jotAM sAcI dRSTithI ( 2SotpAdava) azuddha cetanArUpa che je rAga-dveSapariNAma temane upajAvavA samartha (vIkyate) jovAmAM AvatuM nathI; [kahelo artha gADho-daDha kare che- "paramAt sarvadravyotpattiH svaramAvena kAzcArita' (ramata) kAraNa ke (sarvadravya) jIva, pudgala, dharma, adharma, kALa ane AkAzanA (utpatti:) akhaMDadhArArUpa pariNAma svasvamAna) potapotAnA svarUpe che, (anta: varita) evuM ja anubhavamAM nizcita thAya che ane ema ja vastu sadhAya che, anyathA viparIta che, kevI che pariNati ? "atyanta vyavaI' atizaya pragaTa che. 27-219. (zAlinI) rAgadveSotpAdakaM tattvadRSTyA nAnyadravyaM vIkSyate kinycnaapi| sarvadravyotpattirantazcakAsti vyaktAtyantaM svasvabhAvena yasmAt / / 27-219 / / SyinApanuM pUchyuM, paNa tyAM "gvinA'no artha ja che. koIpaNa dravya, ema. kicana eTale kAMIpaNa nahi. ema nahi. koIpaNa dravya ene vikAra karAvI zake ema che ja nahi. AhAhA...! olA kahe ke, vikArane jo potAno mAne to svasvabhAva thaI jaze.
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448 kalAmRta bhAga-6 paNa paryAya svabhAva ja che. mATe karmo karAvyo hoya to ema mAno to eno nahi, ema kahe che. paNa pote ja karyo che. "svastha bhavanuM svamAva' potAnI paryAyamAM thayo mATe eno svabhAva, paryAyanI apekSAe eno svabhAva kahevAmAM Ave che. AhAhA! Aye moTA vAMdhA hatA ne? 21 varSa pahelA. bhAvArtha Ama che...' kaMI kIdhA pahelA pAdharo bhAvArtha upADyo che. koI ema mAne che ke jIvano svabhAva rAga-dveSarUpe pariNamavAno nathI..." joyuM? bhAI 'gAMgulI' ema vAraMvAra pUchatA hatA ne? vaidya. moTA vaidya che, homiyopethInA. kalakattA'. homiyopethI. e vAraMvAra pUchatA hatA, AtmA doSa kare? AtmAmAM doSa thAya? paNa AtmA trikALamAM doSa nathI. paNa enI vartamAna paryAyamAM) doSa na hoya to vartamAna AnaMda hovo joIe. kAraNa ke e bhagavAna AtmA to AnaMda svarUpa che. vastu hoya e duHkharUpa hoI zake nahi. vastu hoya e apUrNa hoI zake nahi, vastu hoya tene AvaraNa hoI zake nahi. samajANuM kAMI? AhAhA.! e trikALI vastu che e to nirAvaraNa pUrNa ane pUrNa zuddha (che). AhAhA.! paNa tenI vartamAna dazAmAM e vikArIbhAva kare che te duHkha che. AhAhA...! e duHkhane utpanna karanAro AtmA pote potAnA svabhAvane bhUlIne utpanna kare athavA svabhAvamAM asthira thaIne utpanna kare che. samajANuM kAMI? AhAhA..! mumukSu :- Atma na kare, paryAya kare. uttara :- paNa I paryAya enI gaNavI che ke ahIM atyAre? para nahi, ane enI paryAya enI che e paryAya AtmA kare cheema kahevuM che atyAre. paryAya paryAyane kare che e to paramArthika (thayuM. paNa ahIM to para karatuM nathI paNa AtmA kare che ema siddha karavuM che. AhAhA...! koI karma ane vikAra karAve, koI karmanuM jora Ave ne vikAra karavo paDe, puNya-pApanA bhAva (karavA paDe) ema nathI, e siddha karavA e paryAyano kartA AtmA che ema kahyuM). samajANuM kAMI? AhA...! jIvano svabhAva rAga ane puNya-pAparUpe thavAno nathI. pariNamavuM eTale dazAmAM thavuM. AtmA to pavitra che, enI paryAyamAM vikAra thavo e eno svabhAva nathI ema koI mAne. AhAhA...! "padravya-jJAnAvaraNAdi karma... AhAhA.... e to karma che e ene rAga karAve che, ema ajJAnI kahe che. amAre kyAM karavAno bhAva che. AhAhA...! jJAnAvaraNAdi che ne joyuM jJAnAvaraNIyano udaya Ave che eTale AtmAmAM jJAnanI dazA hiNI thAya che. ame ene kaI karatA nathI. karmane laIne hiNI dazA thAya che. ema nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI? A jJAnano vikAsa kema nathI avasthAmAM aMtara svarUpa sarvajJa svarUpI prabhu che. sarvajJa jJAnasvabhAva prajJAbrahma svarUpa bhagavAna AtmA che paNa enI dazAmAM koIne ughADa ocho, koIne vadhAre, A badho phera kema? ke, karmane laIne e badho phera che, ema nathI. e potAnA
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 219 449 aparAdhane laIne (che). AhAhA.! samajANuM kAMI? ema mAne che ke jIvano svabhAva rAga-dveSa." eTale puNya-pApa. dayA, dAna, vrata, bhaktinA bhAva te puNya rAga che. hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhoga, vAsanA e pAparAga che. ane pratikULa zeyane lakSamAM laIne ke A pratikULa che ema karIne dveSa kare, e rAga ane dveSano karanAra jIva nathI ema ajJAnI kahe che. samajANuM kAMI? pariNamavAno nathI..." paradravya ene kare che. AhAhA! A zarIrane laIne aMdara vikAra thAya che. jUThI vAta che. zarIra jaDa para che ane vikAra tuM tArI dazAmAM kare che. zarIrane laIne vikAra thato nathI. AhAhA...! "saMsAra-bhogasAmagrI." e zarIra, karma ane saMsAra Akho udayabhAva ane bhoganI sAmagrI. Ama anukULa paisA, Abaru, bAyaDI, chokarA anukULa dekhI ane ene laIne ahIMyAM rAga-dveSa thAya che ema nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI? ajJAnI ema mAne che ema nathI. bhoganI sAmagrI. AhAhA.! khAvApIvAnA mesUba, jovAnI rUpALI vezyAo ane sUMghavAnA phUlabAga e badhI bhogasAmagrIo AtmAne vikAra karAve che ema ajJAnI kahe che. e vAta jUThI che. AhAhA! che? balAtkAre jIvane rAga-dveSarUpa pariNamAve che." joyuM? e zarIra, indriyo... AhAhA.! zarIramAM vikata dazA thAya ethI ene laIne AtmAmAM vikAra thAya che. AhA..! e zarIrane laIne vikAra thAya che, ema nathI. e to paravastu che. AhAhA! strI bahu anukULa ane rUpALI dekhIne amane vikAra thAya che eTale ene laIne vikAra thAya che, jUThI vAta che. e to jJAnamAM zeya tarIke jANavA lAyaka che ene ThekANe teM mAnyuM ke A ThIka che. e to rAga teM karyo, vikAra tAre kAraNe thayo, ene kAraNe thayo nathI. AhAhA. nyAyathI, lojIkathI kaMI samajaze ke nahi? A to tattva ema ne ema mAnavuM ema nahi. aMdara nyAyanA bhAvabhAsana thAya ke satya A che ane asatya Ama che. tyAre ene jJAnamAM yathArtha pratIti thAya. AhAhA.! paNa e navarAza kyAM? AhAhA.! jagatanI hoLI saLage Akho di. bAyaDI, chokarA, kuTuMba, raLavuM, khAvuM, pIvuM, bhoga, cha-sAta kalAka sUvuM. thaI rahyuM, jAo! jiMdagI birabAda, barabAda. AhAhA.! ahIM kahe che, "zarIra-saMsAra... saMsAranI badhI sAmagrIo. e bAyaDI, chokarA, kuTuMba. sagAvhAlA e badhA baLAtkAre jIvane rAga-dveSapaNe pariNAve che. AhAhA.karmano udaya Ave nimitta eTale AtmAmAM karavo ja paDe. nimitta thaIne ja Ave, ema kahe che. taddana jUThI vAta che. AhAhA. paraMtu ema to nathI..." joyuM? AtmAne vikAra pariNAma karma, zarIra, saMsArabhoga sAmagrI baLAtkAra kare che ema che ja nahi. AhAhA...! mumukSu :- bimArImAM magaja pAgala thaI jAya to pAgala nathI thavA mAgatuM koI. uttara :- pAgala thaI gayo che, mUDhatA pote pragaTa karI che. e mUDhatA pote karI che.
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450 kalAmRta bhAga-6 karmane laIne nahi parane laIne nahi. e prazna thayo hato. "paMcAdhyAyI'mAM che e prazna amAre thaI gayelo. karmane laIne ema kahe, A mUDhatA thAya che, bilakUla jUTha che. che, eka zloka che, paMcAdhyAyImAM che. (saMvata) 1983mAM zeTha sAthe carcA thayelI. i zloka evo che ke, karma laIne Ama thAya, karmane laIne Ama thAya. to nimittathI kathana che. ema ke, A dArU pIve ane magaja bagaDe che e dArUne laIne bagaDe che, ema nathI. pote bagADe tyAre dArUne nimitta kahevAmAM Ave che. zuM kIdhuM mumukSu :- dArU pIvAno bhAva thayo. uttara :- bhAva thayo e ja bagADa teM karyo. parane laIne zuM che? moTI carcA thaI hatI. paMcAdhyAyImAM eka zloka che. e evo artha karatA hatA ke, juo! karmane laIne Ama thAya ne karmane laIne Ama thAya. zuM thAya? kIdhuM. AhAhA.! eka zloka che. ghaNI carcAo thaI gayelI pahelA. - "jIvanI vibhAvapariNAmazakti jIvamAM che. zuM kahe che? AtmAmAM vikArapaNe pariNamavAnI zakti yogyatA AtmAmAM che. AhA.! jIvane vikAra, vibhAva eTale vikAra, puNya ane pApano vikAra, viSayavAsanA, krodha, mAna, mAyA, lobha, dayA, dAna, rAga, dveSa Adi badhA vikAra che. e vibhAvapariNAmazakti jIvamAM che. paryAyamAM vibhAvapaNe pariNamavuM evI enI yogyatA che. zaktinI vAta karI, che to nimitta e. zakti che e to pote vartamAna paryAyamAM nimittane AdhIna thAya che e potAnI yogyatAthI thAya che. AhAhA.! samajANuM kAMI? AvA have eka eka badhI vAtamAM phera. nirNaya karavo ene. "jIvanI vibhAvapariNAmazakti jIvamAM che, tethI mithyAtvanA bhramarUpe pariNamatuM thakuM..." joyuM? pote bhramaNArUpe pariName che, thAya che. AhAhA.! paMcAdhyAyImAM eka zloka che. keTalAmo 26mo ke eTalAmo kAMIka che, bIjA bhAgamAM. e carcA thaI hatI. mithyAtva eTale viparIta mAnyatA. e rAga-dveSa te ja huM chuM ane karmane laIne ne parane laIne mArAmAM vikAra thAya che evo je mithyAtvabhAva e bhramarUpe pote thAya che. karma ene mithyAtvapaNuM karAve che, ema nathI). darzanamohano udaya eka karma che ene laIne ahIM mithyAtva thAya che, ema nathI. AhAhA...! viparIta bhramarUpe pariNamatuM thayuM "rAgadveSarUpe jIvadravya pote pariName che... AhAhA...! svayaM AtmA rAganA vikalpanA puNya-pApanA vikAra e rUpe, AnaMda svarUpI bhagavAna hovA chatAM enI vartamAna dazAmAM duHkharUpanuM pariNamana e pote kare che. AhAhA...! bhale paryAya kare che paNa AtmA kare che ema kahe che). padravyano kAMI sahAro nathI." dekho! AtmAmAM rAga-dveSa ane viSayavAsanA Adi thAya emAM AtmA sivAya bIjA dravyano bilakula sahAro nathI. Ane laIne mane A thayuM ema nathI. AhAhA.! paradravya eTale AtmA sivAya zarIra, karma, kuTuMba, kabIlo, bhogasAmagrI,
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 219 451 AhA. e kAMI eno sahAro nathI. te kahe che...' ___ 'kiJcana api anyadravyaM tattvadRSTyA rAgadveSotpAdakaM na vIkSyate' cha? 'kiJcana api cadravya " viSyana" eTale koIpaNa anya dravya ema. AhAhA. ATha karma ho. AhAhA...! jJAnAvaraNIya karma e jJAnanI hiNI dazA kare e traNakALamAM banatuM nathI. kaho, samajANuM kAMI? darzanamohano udaya che e mithyAtva, viparIta mAnyatA karAve e bilakula nathI. aMdaramAM cAritramohano udaya che mATe ahIM rAganI vAsanA thAya che, bilakula jUThI vAta che. AhAhA...! A moTI takarAra che, jenamAM. olA kahe IzvarakartA che, A kahe mArA vikArano karma kartA che. koI kartA (nathI), tuM cho. karma-barma koI karatuM nathI. Izvare tane karyo nathI ane Izvara tane karAvato nathI. AhAhA.! samajANuM kAMI A moTA kaSAyakhAnA hoya che). "amerikAmAM doDha mAIlamAM eka kArakhAnuM che. moTo abajopati che. cAMdInA rUpAnI khurazIe bese. e kaSAyakhAnu bhagavAna karAvato haze? gAya kApe, ekasAthe so-baso lAInamAM rAkhI, gamANa hoya ne gamANa? gAyuM Ama care. ema gamANamAM moTuM rAkhIne ghAsa rAkhyuM hoya, uparathI hathiyAra Ave. pacAsa-so gAya ekasAthe dhaDa ne (zarIra) be judA (thaI jAya). moTuM kArakhAnuM che. hai? AvA bhAva Izvara karAvatA haze ke amArI preraNA che, tuM kara. karma paNa karAvatuM nathI ane Izvara paNa karAvatuM nathI, ema kahe che. AhAhA.! evA bhAva, duHkharUpa vikArIbhAva tuM pote kare che, bhAI! AhA.! AThakarma eTale joyuM? jJAnAvaraNIya AtmAnA jJAnane hINuM kare, darzanAvaraNIya AtmAne nidrA Ape, vedanIya karma anukULa sAmagrI Ape ane sukhanI kalpanA karAve, AhAhA! mohakarma darzana, cAritranA udayathI ahIMyAM mithyAtva ane rAga-dveSa thAya, AyuSyakarmane laIne ahIMyAM AtmAe zarIramAM rahevuM paDe, AhAhA.! ema nathI. kahe che. tArI yogyatAthI tuM zarIramAM rahyo, AyuSya to nimitta che. AhAhA.! evuM che. jeTaluM A zarIranuM AyuSya laIne Avyo che pUrvanuM teTaluM ahIM raheze, paNa e karmane laIne nahi. karma to karmamAM rahyuM. potAnI zarIramAM rahevAnI jeTalI yogyatA-lAyakAta che tethI te rahe che. e lAyakAta pUrI thaye deha chUTI jAya che, bIjo deha dhAraNa kare). AhAhA...! e AyuSyathI nahi, nAmakarmane laIne nahi. AhAhA.! jazakIrti ne evI prakRti hoya ne? gotra, aMtarAya karma. e ATha karmane laIne AtmAmAM vikAra thAya che ema je ajJAnI mAne che e bilakula jUThI vAta che. AhAhA...! athavA zarIra karAve athavA mana karAve, vacana karAve, A vANI jaDa che ne avAja? e to mATI che. AtmA AmAM utare? AtmA to arUpI che. vANI jaDa che. jaDa AtmAmAM vikAra karAve? AhAhA...! prazaMsAnA zabdo Ave to rAjI rAjI thaI jAya. I prazaMsAne laIne ahIM rAga thayo che? teM karyo to thayo che. niMdA sAMbhaLI. I bhASA to jaDa che. ene laIne tene aMdara dveSa thAya che? tane goDyuM nathI mATe tane dveSa thAya
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ 452 kalAmRta bhAga-6 che, niMdAnA zabdothI nahi. AhAhA.! vikArI paryAya paNa svataMtra kare to kartA thAya e vAta paNa jene na bese ene nirvikArI trikALI cIja svayaMsiddha che e vAta ene kema bese? je pragaTa paryAya che enI vikRta avasthA ke avikRta avasthA mArAthI thAya che eTaluM e mAne nahi, ene Akho bhagavAna trikALI AnaMdano nAtha prabhu, paryAyamAM-avasthAmAM Avato nathI paNa avasthAmAM tenI zraddhA thAya che, to e zraddhA kevI rIte karI zake? paryAyanI svataMtratAnI zraddhAnA ThekANA nahi ene dravyanI svataMtratAnI zraddhA zI rIte thAya? AhAhA.! samajANuM kAMI? Avo kaI jAtano upadeza Avo? vrata pALavA, dayA pALavI, sevA karavI, dezasevA (karavI) evuM to badhuM sAMbhaLIe chIe. dhULeya karI zakato nathI. sAMbhaLanA pakSaghAta thAya che to pagane halAvI zakato nathI. eTalI khabara che tane? zarIrane halAvavA mAge to halatuM nathI I to ene kAraNe hale. mumukSu :- "amulakhabhAIne . uttara:- "amulakhabhAIne to jarI paga vAgyo. ko'ka mANasa sAmo Avyo to bhaTakAI gayo. paDI gayo. kAle AvyA hatA. e to tyAM jaDanI paryAya thavAnI ethI oluM nimitta AvyuM. paNa jaDanI evI paryAya) thaI mATe tyAM AtmAmAM duHkha thAya che, ema nathI. AhAhA...! pote aNagamo aMdara utpanna kare che, evA vikArane utpanna kare che te pote kartA jIva che. AhAhA...AkarI vAtuM che. Ama charA paDe zarIra upara, mATe ene laIne tyAM dveSa thAya che, ema nahi. AhAhA.! aMdara AtmAnA svabhAvane bhUlI ane pratikULa dekhI, mAnIne ene dveSa thAya che. e dveSano karanAro jIva svataMtra che. parane laIne dveSa thayo nathI. AhAhA...! AvI pragaTa vikRta avasthAnI paNa svataMtratA na bese ene avyakta Akho AtmA aMdara... AhAhA.! atIndriya AnaMdano kaMda prabhu che, e kema bese ene? ane e beThA vinA enA janma-maraNa kadI TaLe evA nathI. AhAhA.! kriyAkAMDa kare ne vrata kare ne tapa kare ne... e badhI rAganI kriyAo che. AhAhA.! samajANuM kAMI? koIpaNa dravya, ema kahevuM che. "ityAdirUpa che jeTaluM pAradravya te," ema. " viSyana' che ne? eTale jeTaluM koIpaNa paradravya, ema. kaMIpaNa karI zake nahi, ema nahi. " viSyana mapi' koIpaNa dravya, ema. AhAhA! zuM kahyuM che? AtmAmAM vikAra kAMIpaNa na karI zake, kAMIpaNa na thAya, ema nahi. AtmAmAM vikAra koIpaNa dravya karI zakatuM nathI. AhAhA...! samajANuM kAMI? mesuba Avyo, cAra zera ghIno pAyelo. mesUba... mesUba. eTale ene mIThAzano rAga (Avyo. e mesUba) to jaDa che, e jaDano svAda ene nathI Avato. kAraNa ke pote to prabhu arUpI che ane A mesUba to jaDa, mATI, dhULa che. phakta tenuM lakSa karIne ThIka
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 219 453 che, evo rAga utpanna kare che. e rAgane vede che. mesUbane nahi ane mesUbane laIne rAga thayo che, ema nahi. ramaNIkabhAI ! AvI vAtuM che. AhAhA! vastunuM svarUpa ane sthitinI maryAdA jeTalI jema che tema na jANe to badho mithyA bhrama che. AhAhA.! samajANuM kAMI? AhAhA...! mumukSu :- ghaNA paDakhA jANavA paDaze. uttara:- ghaNe paDakhe UMdho paDyo che ne ghaNA paDakhethI UMdho paDyo che, mALo eTale ghaNA paDakhethI enI UMdhAI jANavI paDaze. AhAhA. jyAM hoya tyAM huM karuM, huM karuM, huM karuM. A badhuM meM karyuM che, meM karyuM che, Ama karyuM, tema karyuM. AhAhA.! mumukSu :- to koNe karyuM uttara :- koNa kare? jaDanI avasthA jaDathI thAya. AtmAthI thAtI haze e? AhA.! A makAna-bakAna thayA e koIe karAvyA haze? "rAmajIbhAIe? pramukha to e hatA. mistrI paNa karatA nahotA, mistrI rAga karatA. AhAhA...! padravyane koNa kare? ahIM to koIpaNa padravya tane rAga UpajAve ema nathI, eTaluM kahevuM che. AhAhA...! | ityAdirUpa che jeTaluM padravya te..." jeTaluM padravya che. AhAhA.! sonAmahora ne hIrA ne mANeka Ama najare paDe tethI eNe ahIM rAga upajAvyo che, jUThI vAta che. tene dekhIne teM tArAmAM rAga utpanna karyo, ene laIne nahi. AhAhA.. dAkhalo nathI Apyo olo vezyAno? "samyakUjJAna dIpikAmAM. eka vezyA marI gaI. juvAna avasthA. emAM eka muni nIkaLyA. AhA...! are.re...AnuM zarIra sAruM hota to dharma karata. vicAra evA AvyA. eka kUtaro Avyo. ene dekhIne Ane khAuM evo vicAra Avyo). eka vyabhicArI Avyo ke, A jo nIroga jIvatI hota huM Ama karata. vastu to enI e che. kalpanA karanArA bhinna bhinna e potAthI kare che, ene laIne nahi AhA.! samajANuM kAMI che, dAkhalo che ne? "samyakajJAna dIpikA'. vezyA marI gaI, juvAna avasthA, vIsa-pacIsa varSanI uMmara. muni nIkaLyA. AhAhA...! are.re. A zarIra maDadAM, eNe bhagavAna AtmAne na jANyo. ema vairAgye thayo. kUtaro AvIne vicAre che), A badhA khasI jAya to khAuM. vastu to enI e che. e khAvAnA bhAva eNe karAvyo che? AhA. munine vairAgya thayo to enAthI thayo che? ema vyabhicArI AvIne kahe, A jIvatI hota to huM viSaya leta, to e maDadAe karAvyo che? AhAhA..! ekanI eka cIja che e A rIte parane karAve? para pote potAthI kare tyAre olAne nimitta kahevAmAM Ave che. AhAhA. nyAya, lojIkathI kaMI tattvane samajaze ke nahi? AhA! AMdhaLe AMdhaLuM gADuM cAle che. mumukSa:- nokarma sAthe to avinAbhAvasaMbaMdha nathI paNa dravyakarma sAthe to avinAbhAvasaMbaMdha che ne?
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 kalAmRta bhAga-6 uttara :- koI sAthe saMbaMdha nathI. karma sAthe nahi ne nokarma sAthe paNa nahi. badhA sarakhA. na AvyuM? ATha karma, zarIra, mana, vacana ane nokarma. nokarma AvyuM che aMdara. che? athavA bAhya bhogasAmagrI. badhuM AvyuM tyAM. dravyakarma, nokarma, sAmagrI, kuTuMba-kabIlA, bAhya cIja e koIpaNa tane rAga-dveSa utpanna karAve e traNakALamAM nathI. AhAhA...! mumukSu - karAve nahi paNa avinAbhAve thAya. uttara:- avinAbhAve bilakula thAya nahi kare to ene nimitta kahevAya. avinAbhAvano artha I che. karavo ja paDe ema avinAbhAva che, bilakula jUTha (vAta che). AhAhA...! jJAnIne rAga thAya, hoya che, nabaLAIne laIne rAga hoya che paNa chatAM te rAgano kartA thaIne jANanAro rahe che, kartA thato nathI. hai? mumukSu :- zarIra, karma sAthe avinAbhAva saMbaMdha che? uttara :- nA, nA. koInI sAthe kaMI saMbaMdha che nahi. e to nimitta che. AhAhA...! jJAnIne nabaLAIne laIne sahana na thaI zakatuM hoya to evo rAga Ave, viSaya vAsanA rAga Ave). chatAM e pote Ubho kare che. chatAM te dharmAjIva che temAM enI sukhabuddhi nathI. samajANuM kAMI? emAM sukhabuddhi nathI ane e pramANe thAya che. ane ajJAnIne to emAM sukhabuddhi kare che. viSayamAM, AbarumAM, niMdA sAMbhaLavAmAM sukha-duHkha buddhi utpanna kare che, e mithyA bhrama che. AhAhA...! ene paravastu sukha-duHkhanI bhramaNA karAve che ema che nahi. AhAhA..! dravyanuM svarUpa jotAM sAcI dRSTithI..." joyuM dravyanuM svarUpa jotAM sAcI daSTithI AhAhA.! sAcI dRSTithI vikAra pote kare che, ema kahe che. ThIkA "azuddha cetanArUpa che je rAga-dveSa pariNAma temane upajAvavA samartha jovAmAM AvatuM nathI. sAcI dRSTithI joIe to. AhAhA.! jIvamAM puNya ne pApa ne azuddha pariNamanane sAcI dRSTithI joIe to bIjA tene azuddha pariNamana karAvatA nathI. AhAhA.! juo e dRSTiA samajANuM kaI? vANiyAne vepAra ADe navarAza na maLe. ko'ka di' AvuM sAMbhaLe to lAge lUkhuM, jANe A zuM kahe che? bApA mAragaDA judA che, bApA! AhAhA.! tArI malinatAno paNa svataMtra kartA ane nirmaLatAno paNa svataMtra karyA. AhAhA...! karma ke koI cIjane laIne malinatA ke nirmaLatA thAya e (che) nahi. vizeSa kaheze. juojovAmAM AvatuM nathI.' '(kahelo artha gADho-daDha kare che-' zuM kahe che? "varama sarvadravyotpattiH svasvamAvena annazcAsti AhAhA..! "kAraNa ke jIva" sarvadravyano artha kare che). anaMta AtmAo, pudgala, zarIra, dharmAsti, adharmAsti tattva che. dharma eTale A dharma e nahi jagatamAM eka tattva che. adharma tattva, kALa ane AkAza. AhAhA...! chae dravyamAM utpatti "svamAna' AhAhA...! ema "ntakAsti AhAhA...! chae dravyamAM je paryAya thAya che te enAthI
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza- 219 455 thAya te rIte prakAze che. AhAhA.! samajANuM kAMI? eno artha vizeSa karyo. "varamAta' jIva, pudgala cha dravya. "utpattiH" "akhaMDa dhArArUpa pariNAma..." bhASA zuM lIdhI? dareka dravyamAM je paryAya-avasthA thAya, dhArAvAhI, eka pachI eka, eka pachI eka dhArAvAhI avasthA thAya, ene "utpatti no artha ahIM akhaMDa dhArAvAhI gaNyo. AhAhA...! jIvamAM dhArAvAhI paryAya utpanna thAya-rAga, dveSa, puSya, pApa Adi ane karmamAM paNa karmanI avasthA dhArAvAhI thAya e badhI koI parathI thatI nathI. AhAhA.! akhaMDa dhArArUpa pariNAmapariNAma eTale avasthA. dareka dravyanI trikALa rahIne paNa vartamAna avasthA, palaTatI avasthA dhArAvAhI utpanna thAya che. A vicAra badalAya che ne? juone badalAya che e dazA badalAya che, vastu to dhruva trikALa che. paNa enI avasthA vartamAna badalAya che. jema sonuM sonApaNe kAyama rahe che, enA pILAza, cIkAza guNo paNa kAyama rahe che, tema enI kuMDaLa, kaDAMrUpa avasthA, kuMDaLa, kaDA, vIMTI avasthA badale che. tema AtmAmAM vastu ane enA guNo kAyama rahIne tenI vartamAna avasthA rAgadveSa, puNya-pApa, samakita, jJAnAdi thayA kare che. e eno dhArAvAhI pariNAma svabhAva che. AhAhA.! samajANuM kAMI? "akhaMDa dhArArUpa pariNAma." "utpattinI vyAkhyA karI. pariNAma eTale utpatti. paNa kaI rIte? ke, akhaMDa dhArA. ema. utpana, utpana, utpanna... utpAda, utpAda, utpAda.. dhArAvAhI. vikArano utpAda paNa dhArAvAhI te te dravyamAM te te dravyanA svabhAvathI thAya che. AhAhA...! AvuM to keTaluM cokhkhuM lakhANa che AmAM vAMcyuM nahi hoya? vAMcatA nahi hoya? badhA paMDito goTA vALe che. keTalAka Ane mAne nahi. ratanacaMdajIne che ne? sudhAro karavA mAgatA hatA. keTalo sudhAro kare? hai? mumukSu - I kahe ke, AcAryanuM kathana. uttara - AcAryanuM kathana paNa nyAyanuM kathana che ke nahi? AhAhA. bALaka hoya paNa satya kaheto hoya to barAbara che ane moTo paMDita hoya ne asatya kaheto hoya to jUThuM che. AhAhA ! e paMDita-khaMDita nathI. paMDyA. paMDyA photarA khaMDyA. cokhA mUkIne photarA (khAMDyA). cAvala che ne cAvala? hoya ne zuM kahevAya che? DAMgara. photarA uparanA khAMDe emAMthI cokhA nIkaLe? cokho to aMdara paDyo che judo. AhAhA. ema bahAranA vikalpanA photarA khAMDyA. AhAhA. bhagavAna aMdara AnaMdano nAtha prabhu e pote bhUlIne vikAra kare che ane bhUla TALIne pote nirvikArI thAya che evI ene khabara nathI. samajANuM kAMI pavarasvamAna vajana ahIM che, juo vikAra paNa "svamAna'. AhAhA..! e prazna hato ne tyAM, te di? vikAra jo karmathI na thAya to to eno svabhAva thaI jAya. bhaI! to eno svabhAva thaI jAya che
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ 456 kalazAmRta bhAga-6 svabhAva ja che, svasya bhavanam. potAnI paryAyamAM-hAlatamAM thAya, svaparyAyamAM bhAva mATe 'svamAvena" ema kahyuM, dekhone! che? 'svasvamAvena" potapotAnA..' svabhAva eTale svarUpe che,...' AhAhA..! je mithyAtva ne rAga-dveSanI vAsanA kare te te tenA svarUpamAM te che. 52ne laIne nahi ane pa2svarUpa nahi. AhAhA..! utpatti.. utpatti.. utpatti ema dhArAvAhI thAya che ne? jyAM sudhI vikAra che tyAM sudhI. vikAra palaTyo tyAre pachI A bAju vaLyo. dhArAvAhI nirvikArI dazA thaI. ahIM to atyAre vikAranuM siddha karavuM che ne. AhAhA! anAdithI vikAranI dhArAvAhI pravRtti kare che e jIva pote kare che, ema kahe che. are......! AhAhA..! corAzInA avatAra. eka eka yonimAM corAzI lAkha yonimAM anaMtA avatAra karyAM. vAstavika tattvanI dRSTinI khabara na maLe. AhA..! mANasa marIne Dhora thAya. ahIM abajopati hoya ne bIje di' gAyane kuMkhe vAcharaDuM thAya. aMdara DuMkhamAM. pachI cAra, cha mahinA Ave. bakarAnI kUMkhe (jAya). A bakarAnA baccA bahAra nIkaLe che ne? vicAra Ave ke A kyAMthI marIne Avyo haze? nAnA nAnA baccA marIne (AvyA hoya). koI mANasa marIne, koI Dhora marIne,.. AhAhA..! svarUpa zuM che ane vikAra kema thAya che enI kAMI khabaruM na maLe. AMdhaLeAMdhaLA anAdithI cAle che. vikA2 karma karAve? karma to nimitta thaIne ja Ave, vikAra karavo ja paDe, ema kahe che, lyo! AhAhA..! taddana mithyAdaSTi che. AhAhA..! mumukSu :- karma karAve nahi. jyAM jyAM karma tyAM tyAM vikAra. uttara :- i Ave emAM. 'AtmAvalokana'mAM Ave che ke, karma che tyAM sudhI vikAra ane karma na hoya tyAre vikAra nahi. paNa i to kaI apekSA siddha karI? AhAhA..! enuM lakSa jyAM sudhI karma upara che tyAM sudhI vikAra kare che. eTale karmathI thayuM ane karma hatuM to thayuM ema kahevAmAM AvyuM. 'AtmAvalokana'mAM be-traNa ThekANe Ave che. mumukSu :- siddhamAM karma nathI ane vikAra paNa nathI. uttara H- emAM lakhyuM che. karma nathI ane vikAra nathI. paNa kaI apekSAe? e vikA2 karato hato tyAre karma nimitta hatuM ane vikAra choDI dIdho tyAre karmanuM nimitta na rahyuM, e to potAne kA2Ne che. AhAhA..! ahIM vadhAre vajana ahIM che. 'svasvamAvena" potapotAnA svarUpe...' mithyAtvabhAva, rAgadveSabhAva potAnA svarUpe thAya che. AhAhA..! svasvamAvena"no artha svarUpe karyo. svasvabhAvathI eTale svasvarUpathI thAya che e. AhAhA..! eka bAju kahevuM ke vikArano svAmI pudgala. kaI apekSA che? jene vastunI dRSTi karavI che teno vikAra enA svabhAvamAM nathI to vikArano svAmI karma che, ema kahyuM. AhAhA..! eka ja pakaDe ema kaMI cAle? 'svasvamAvena annazcAsti joyuM? dareka jIva vikAra dhArAvAhI kare che e svasvarUpe evuM ja anubhavamAM nizcita thAya
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaLaza-219 457 che." "annakSatti che ne? enI paryAyamAM thAya che ema anubhavamAM Ave che, ema kahe che. AhAhA...! ema jANavAmAM Ave che. AhAhA...! ema ja vastu sadhAya che...." joyuM? vastunI sthiti, dravya-guNa-paryAyanI sthiti enI enAmAM che e rIte sadhAya che "anyathA viparIta che. kevI che pariNati atizaya pragaTa che." AhAhA...! vikAra dazA atyaMta pragaTa che ane e dhArAvAhIno kartA jIva ja che, para che nahi. ema jo nirNaya kare to pachI eno saravALo ema lAge ke mArA svarUpamAM A nathI. te svarUpanI dRSTi kare to te vikAra TaLe, tyAre ene dharma thAya. A vAta che, eno saravALo. vizeSa kaheze...) (zrotA :- pramANa vacana gurudeva)
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 mokSa dvAra cha kalAmRta bhAga-6 agya / samyagdaSTi jIva sAdhu che ane mithyAsRSTi jIva cora che. (doharA) jo pumAna paradhana harai, so aparAdhI jo apanau dhana vyauhare, so dhanapati parakI saMgati jau racai, baMdha bar3hAvai jo nija sattAmaiM magana, sahaja mukta so saravagya / / 18 / / soi / hoi / / 19 / / dravya ane sattAnuM svarupa (doharA) upajai vinasai thira rahai, yaha to vastu jo marajAdA vastukI, so sattA vakhAna / prvaaNn||20|| cha dravyanI sattAnuM svarUpa (savaiyA ekatrIsA) lokAloka mAna eka sattA hai AkAza darva, dharma darva eka sattA loka paramiti hai / loka paravAna eka sattA hai adharma darva, kAlake anU asaMkha sattA aganiti hai / / pudgala suddha paravAnukI anaMta sattA, jIvakI anaMta sattA nyArI nyArI chiti hai| koU sattA kAhUsauM na mili ekameka hoi, sabai asahAya yauM anAdihIkI thiti hai / / 21 / / cha dravyathI ja jagatanI utpatti che. (savaiyA ekatrIsA) eI chahauM darva inahIkau hai jagatajAla,
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ nATaka samayasAranA pada tAmaiM pAMca jar3a eka cetana sujAna hai| kAhUkI anaMta sattA kAhUsauM na milai koi, eka eka sattAmeM anaMta guna gAna hai / / eka eka sattAmaiM anaMta parajAi phirai, ekamaiM aneka ihi bhAMti paravAna hai| yahai syAdavAda yahai saMtanikI marajAda, yahai sukha pokha yaha mokhakau nidAna hai / / 22 / / sAdhI dadhi maMthamaiM arAdhI rasa paMthanimaiM, jahAM jahAM graMthanimaiM sattAhIko sora hai / gyAna bhAna sattAmaiM sudhA nidhAna sattAhI maiM, sattAkI durani sAMjha sattA mukha bhora hai / / sattAkau sarupa mokha sattA bhUla yahai doSa, sattAke ulaMghe dhUma dhAma cahUM vora hai| sattakI samAdhimaiM virAji rahai soI sAhU, sattAtaiM nikasi aura gahai soI cora hai / / 23 / / AtmasattAno anubhava nirvikalpa che. (savaiyA ekatrIsA) jAmaiM loka veda nAMhi thApanA ucheda nAMhi, pApa punna kheda nAMhi kriyA nAMhi karanI / jAmaiM rAga doSa nAMhi jAmaiM baMdha mokha nAMhi, jAmaiM prabhu dAsa na akAsa nAMhi dharanI / / jAmaiM kula rIta nAMhi jAmaiM hAri jIta nAMhi, jAmaiM guru sISa nAMhi vISa nAMhi bharanI / Azrama barana nAMhi kAhUkI sarana nAMhi, aisI suddha sattAkI samAdhibhUmi baranI / / 24 / / 459
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ 460 kalAmRta bhAga-6 je AtmasattAne jANato nathI te aparAdhI che. (doharA) jAkai ghaTa samatA nahIM, mamatA magana sadIva / ramatA rAma na jAnaI, so aparAdhI jIva / / 25 / / aparAdhI mithyAmatI, niradai hiradai aNdh| parakauM mAnai AtamA, karai karamako bNdh||26|| jhUThI karanI Acarai, jhUThe sukhakI Asa / jhUThI bhagati hie dharai, jhUThe prabhuko dAsa / / 27 / / mithyAtvanI viparIta vRtti (savaiyA ekatrIsA) mATI bhUmi sailakI so saMpadA bakhAnai nija, karmamaiM amRta jAnai gyAnamaiM jahara hai| apanau na rupa gahai aurahIsauM Apau kahai, sAtA to samAdhi jAkai asAtA kahara hai|| kopakau kRpAna lie mAna pada pAna kiyeM, mAyAkI marora hiya lobhakI lahara hai| yAhI bhAMti cetana acetanakI saMgatisauM, sAMcasauM vimukha bhayau jhUThamaiM bahara hai||28|| tIna kAla atIta anAgata varatamAna, jagamaiM akhaMDita pravAhako Dahara hai| tAsauM kahai yaha merau dina yaha merI rAti, yaha merI dharI yaha merauhI pahara hai|| khehako khajAnau jorai tAsauM kahai mero geha, jahAM basai tAsauM kahai merauhI sahara hai| yAhi bhAMti cetana acetanakI saMgatisauM, sAMcasau vimukha bhayau jhUThamaiM bahara hai||29||
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ nATaka samayasAranA pada 461 samyagdaSTi jIvono savicAra (doharA) jInhake mithyAmati nahIM, gyAna kalA ghaTa mAMhi / paracai AtamarAmasauM, te aparAdhI nAMhi / / 30 / / jinhakai dharama dhyAna pAvaka pragaTa bhayau, saMsai moha vibhrama birakha tInauM Dar3he haiN| jinhakI citauni Age udai svAna bhUsi bhAgai, lAgai na karama raja gyAna gaja car3he haiN|| jinhakI samujhikI taraMga aMga AgamamaiM, AgamamaiM nipu adhyAtamamaiM kar3he haiN| teI paramArathI punIta nara AThauM jAma, rAma rasa gAr3ha kareM yahai pATha par3he haiN||31|| jinhakI cihuMTi cimaTAsI guna cUnibekauM, kukathAke sunibekauM doU kAna mar3he haiN| jinhako sarala citta komala vacana bolai, somadRSTiliya DolaiM moma kaise gar3he haiN|| jinhakI sakati jagI alakha arAdhibekauM, parama samAdhi sAdhibekauM mana bar3he haiN| teI paramArathI punIta nara AThauM jAma, rAma rasa gAr3ha kareM yahai pATha par3he haiN||32|| / yatra pratikramaNameva viSaM praNItam tatrApratikramaNameva sudhA kutaH syAt / tatkiM pramAdyati janaH prapatannadho'dhaH kiM norzvabhUrdhvamadhirohati niSpramAdaH / / 10 / /
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 2 kalAmRta bhAga-6 sama. vAni. (ho2) - rAma-rasika ara rAma-rasa, kahana sunanakauM doii| jaba samAdhi paragaTa bhaI, taba dubidhA nahi koi||33|| zubha liyAsonu, spaSTI.424. (Elsa) naMdana baMdana thuti karana, zravana ciMtavana jaap| par3hana par3hAvana upadisana, bahuvidhi kriyaa-klaap||34|| zuddhopayogamAM zubhopayogano niSedha (doharA) suddhAtama anubhava jahAM, subhAcAra tahAM nAhi / karama karama mAraga vi, siva mAraga sivmaahi||35|| vajI. - (yo ) ihi bidhi vastu vyavasthA jaisii| ___ kahI jinaMda kahI maiM taisii|| je pramAda saMjuta muniraajaa| tinake subhAcArasauM kaajaa||36|| jahAM pramAda dasA nahi vyaapai| tahAM avalaMba Apanau aapai|| tA kArana pramAda utpaatii| pragaTa mokha mAragako dhaatii||37|| je pramAda saMjugata gusaaNii| uThahiM girahiM giMdukakI naaii|| je pramAda taji uddhata hauNhiiN| tinakauM mokha nikaTa driga sauNhii||38||
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ nATaka samayasAranA pada ghaTamaiM hai pramAda jaba tAMI / parAdhIna prAnI taba tAMI / / jaba pramAdakI prabhutA naasai| taba pradhAna anubhau paragAsai / / 39 / / vaNI - (hoharA) mAraga tA kArana jagapaMtha ita, uta siva paramAdI jagakauM dhukai, aparamAdi siva je paramAdI AlasI, jinhakeM hoi sithala anubhauviSai, tinhakauM je paramAdI AlasI, te abhimAnI jIva / je avikalapI anubhavI, te samarasI sadIva / / 42 / / bhUcara - puruSa tAhi laghu laggai / lakhai tAkauM laghu, vikalapa sivapatha je avikalapI anubhavI, suddha cetanA yukta / te munivara laghukAlamaiM hauMhi karamasauM mukta / / 43 / / bhUcara - puruSa jJAnamAM sarva jIva ekasarakhA bhAse che. (kavitta) jaisaiM puruSa lakhai paravata car3hi, [] pramAdakalitaH kathaM bhavati zuddhabhAvo'lasaH kaSAyabharagauravAdalasattA pramAdo yataH / jora / ora / / 40 / / ataH svarasanirbhare niyamitaHsvabhAve bhavan bhUri / dUri / / 41 / / muniH paramazuddhatAM vrajati mucyate vA'cirAt / / 11 / / 463
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 utari mileM duhukau bhrama bhaggai / taisaiM abhimAnI unnata laga, aura jIvakauM laghupada daggai / abhimAnIkauM kahaiM tuccha saba, gyAna jagai samatA rasa jaggai / / 44 abhimAnI jIvonI dazA (savaiyA ekatrIsA) karamake bhArI samujhaiM na gunakau marama, parama anIti adharama rIti gahe haiM / hauMhi na narama citta garama dharamahUteM, caramakI driSTisauM bharama bhUli rahe haiM / / Asana na kholeM mukha vacana na boleM, sira nAye hU na DolaiM mAnauM pAtharake cahe haiM / dekhanake hAU bhava paMthake bar3hAU aise, mAyAke khaTAU abhimAnI jIva kahe haiM / / 45 / / jJAnI jIvonI dazA (savaiyA ekatrIsA) dhIrake dharaiyA bhava nIrake taraiyA bhaya, bhIrake haraiyA bara bIra jyauM umahe haiN| mArake maraiyA suvicArake karaiyAsukha, kalazAmRta bhAga-6 DhArake DharaiyA guna lausauM laha lahe haiN| rupake rijhaiyA saba naike samajhaiyA saba, - hIke laghu bhaiyA sabake kubola sahe haiN| bAmake bamaiyA dukha dAmake damaiyA aise, rAmake ramaiyA nara gyAnI jIva kahe haiM / / 46 / / samyakatvI jIvono mahimA (copAI)
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ nATaka samayasAranA pada 465 je samakitI jIva smcetii| tinakI kathA kahIM tumsetii|| jahAM pramAda kriyA nahi koii| niravikalapa anubhau pada soii||47|| parigraha tyAga joga thira tInauM / karama baMdha nahi hoya nviinauN|| jahAM na rAga doSa rasa mohai| pragaTa mokha mAraga mukha sohai||48|| pUrava baMdha udaya nahi vyaapai| jahA~ na bheda punna aru paapai|| dakha bhAva guna niramala dhaaraa| bodha vidhAna vividha vistArA / / 49 / / jinhakI sahaja avasthA aisii| tinhakai hiradai dubidhA kaisii|| je muni chapaka zreNi car3hi dhaaye| te kevali bhagavAna khaaye||50|| sabhyaSTi vona na. (hoDa2) ihi bidhi je pUrana bhaye, aSTakarama bana daahi| tinhakI mahimA jo lakhai, namai banArasi taahi||51|| mokSaprAptino krama (chappA chanda) bhayau suddha aMkUra, gayau mithyAta mUra nsi| / tyaktvA'zuddhividhAyi tatkila paradravyaM samagraM svayaM svadravye ratimeti yaH sa niyataM sarvAparAdhacyutaH / bandhadhvaMsamupetya nityamuditaH svajyotiracchocchala ccaitanyAmRtapUrapUrNamahimA zuddhau bhavanmucyate / / 12 / /
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ 466 kalazamRta bhAga-6 krama krama hota udota, sahaja jima sukala pakSa ssi|| kevala rupa prakAsi, bhAsi sukha rAsi dharama dhuva / kari pUrana thiti Au, tyAgi gata lAbha parama huva / / iha vidhi ananya prabhutA dharata, pragaTi bUdi sAgara thayau / avicala akhaMDa anubhaya akhaya, jIva darava jaga maMhi jyau||52|| ATha karmo nAza pAmavAthI ATha guNonuM pragaTa thavuM. (savaiyA ekatrIsA) gyAnAvaranIkai garyai jAniya ju hai su saba, darsanAvaranakai gauteM saba dekhiyai / vedanI karamake gauteM nirAbAdha sukha, mohanIke garyai suddha cArita visekhiyai / / Aukarma garyai avagAhanA aTala hoi, nAmakarma gauteM amUratIka pekhiyai / aguru alaghurupa hota gotrakarma garyai, aMtarAya gauteM anaMta bala lekhiyai / / 53 / / / bandhacchedAtkalayadatulaM mokSamakSapyameta nnityodyotasphuTitasahajAvasthamekAntazuddham / ekAkArasvarasabharato'tyantagambhIradhIraM pUrNa jJAnaM jvalitamacale svasya lInaM mahimni / / 13 / /
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ nATaka samayasAranA pada 467 | 6 sarva vizuddhi dvAra che (10) pratizata (als) iti zrI nATaka graMthamaiM, kahau mokha adhikAra | aba baranauM saMchepasauM, sarva visuddhI dvAra ||1|| sarva upAdhi rahita zuddha AtmAnuM svarUpa (savaiyA ekatrIsA) karmanikau karatA hai bhoganiko bhogatA hai, jAkI prabhutAmaiM aisau kathana ahita hai| jAmaiM eka iMdrI Adi paMcadhA kathana nAhi, sadA niradoSa baMdha mokhasauM rahita hai|| gyAnako samUha gyAnagamya hai subhAva jAkau, loka vyApI lokAtIta lokamaiM mahita hai| suddha baMsa suddha cetanAkai rasa aMsa bharayau, aisau haMsa parama punItatA sahita hai||2|| vaNI (hoDa) jo nihacai niramala sadA, Adi madhya aru aNt| so cidrUpa banArasI, jagata mAMhi jayavaMta / / 3 / / - nItvA samyak pralayamakhilAn kartRbhoktrAdibhAvAn dUrIbhUtaH pratipadamayaM bandhamokSapraklRpteH / zuddhaH zuddhaH svarasavisarApUrNapuNyAcalArci TaMkotkIrNaprakaTamahimA sphUrjati jJAnapuMjaH / / 1 / /
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ 468 kalazAmRta bhAga-6 vAstavamAM jIva karmano kartA-bhoktA nathI (copAI) jIva karama karatA nahi aiseN| __rasa bhogatA subhAva na taisaiM / / mithyAmatisauM karatA hauii| gaeM agyAna akaratA soii||4|| ajJAnamAM jIva karmano kartA che (savaiyA ekatrIsA) nihacai nihArata subhAva yAhi AtamAko, ___ AtamIka dharama parama prkaasnaa| atIta anAgata baratamAna kAla jAkau, kevala svarupa guna lokAloka bhaasnaa|| soI jIva saMsAra avasthA mAMhi karamako, karatAsau dIsai lie bharama upaasnaa| yahai mahA mohakau pasAra yahai mithyAcAra, yahai bhau vikAra yaha vivahAra vaasnaa||5|| jema jIva karmano akartA che tema abhoktA paNa che (copAI) yathA jIva karatA na khaavai| tathA bhogatA nAma na pAvai / / hai bhogI mithyAmati maaNhii| gayeM mithyAta bhogatA naahii||6|| / kartRtvaM na svabhAvo'sya cito vedayitRtvavat / ajJAnAdeva kartAyaM tadabhAvAdakArakaH / / 2 / / akartA jIvo'yaM sthita iti vizuddhaH svarasataH sphuraccijjyotirbhizchuritabhuvanAbhogabhavanaH / tathApyasyAsau syAdyadiha kila bandhaH prakRtibhiH sa khalvajJAnasya sphurati mahimA ko'pi gahanaH / / 3 / /
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ nATaka samayasAranA pada 468 ajJAnI jIva viSayano bhoktA che jJAnI nathI, savaiyA ekatrIsA) jagavAsI agyAnI trikAla parajAi buddhI, so tau viSai bhoganikau bhogatA kahAyau hai| samakitI jIva joga bhogasauM udAsI tAteM, sahaja abhogatA garaMthanimaiM gAyau hai|| yAhI bhAMti vastukI vyavasthA avadhAri budha, parabhAu tyAgi apanau subhAu Ayau hai| niravikalapa nirupAdhi Atama arAdhi, sAdhi joga jugati samAdhimaiM samAyau hai||7|| jJAnI karmanA kartA-bhoktA nathI enuM kAraNa. (savaiyA ekatrIsA) cinamudrAdhArI dhruva dharma adhikArI guna, ratana bhaMDArI apahArI karma rogako / pyArau paMDitanakau husyArau mokha mAragamaiM, nyArau pudagalasauM ujyArau upyogkau| jAnai nija para tatta rahai jagamaiM viratta, gahai na mamatta mana vaca kAya jogko| tA kArana gyAnI gyAnAvaranAdi karamako, karatA na hoi bhogatA na hoi bhogakau / / 8 / / bhoktRtvaM na svabhAvo'sya smRtaH kartRtvavaccitaH / ajJAnAdeva bhoktA'yaM tadbhAvAdavedakaH / / 4 / / ajJAnI prakRtisvabhAvanirato nityaM bhavedvedako jJAnI tu prakRtisvabhAvavirato no jAtucidvedakaH / ityevaM niyamaM nirUpya nipuNairajJAnitA tyajyatAM zuddhaikAtmamaye mahasyacalitairAsevyatAM jJAnitA / / 5 / /
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ 470 kalAmRta bhAga-6 (ho&l) nirabhilASa karanI karai, bhoga aruci ghaTa maahi| tAteM sAdhaka siddhasama, karatA bhugatA naaNhi||9|| ajJAnI jIva karmano kartA-bhoktA che enuM kAraNa. (kavita) jyauM hiya aMdha vikala mithyAta ghara, mRSA sakala vikalapa upjaavt| gahi ekaMta pakSa Atamako, karatA mAni adhomukha dhaavt|| tyauM jinamatI darabacAritrI kara, __kara karanI karatAra kahAvata / vaMchita mukati tathApi mUr3hamati, vina samakita bhava pAra na paavt||10|| vAstavamAM jIva karmano akartA che ane kAraNa. tyous) cetana aMka jIva lakhi liinhaa| pudagala karma acetana ciinhaa|| bAsI eka khetake douu| jadapi tathApi milaiM nahiM kouu||11|| jJAnI karoti na na vedayate ca karma jAnAti kevalamayaM kila tatsavabhAvam / jJAnanparaM karaNavedanayorabhAvA cchuddhasvabhAvaniyataH sahi mukta eva / / 6 / / ye tu kartAramAtmAnaM pazyanti tamasA tatAH / sAmAnyajanavatteyAM na mokSo'pi mumukSatAm / / 7 / /
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ nATaka samayasAranA pada 471 ail. - (ho2) nija nija bhAva kriyAsahita, vyApaka vyApi na koi| kartA pudagala karamakau, jIva kahAMsau hoi / / 12 / / ajJAnamAM jIva karmano kartA ane jJAnamAM akartA che. (savaiyA ekatrIsA) jIva aru pudagala karama rahaiM, eka kheta, jadapi tathApi sattA nyArI nyArI kahI hai| lakSana svarupa guna parajai prakRti bheda, / ___ duhUMmai anAdihIkI duvidhA hai rahI hai|| etaipara bhinnatA na bhAsai jIva karamakI, jaulauM mithyAbhAva taulauM oNdhi bAu bahI hai| gyAnakai udota hota aisI sUdhI driSTi bhaI, jIva karma piMDakau akaratAra sahI hai||13|| al. - (hoDa) eka vastu jaisI ju hai, tAsauM milai na aan| jIva akaratA karamako, yaha anubhau prvaan||14|| ajJAnI jIva - azubha bhAvono kartA hovAthI bhAvakarmano kartA che. tyo) / jo duramatI vikala agyAnI nAsti sarvo'pi sambandhaH paradravyAtmatattvayoH / kartRkarmatvasambandhAbhAve tatkartRtA kutaH ||8 / / ekasya vastuna ihAnyatareNa sArdhaM sambandha eva sakalo'pi yato niSiddhaH / tatkartRkarmaghaTanAsti na vastubhede pazyantvakartR munayazca janAzca tattvam / / 9 / /
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ 472 kalazAmRta bhAga-6 jinhi surIti para rIti na jaanii|| mAyA magana bharamake bhrtaa| te jiya bhAva karamake krtaa||15|| je mithyAmati timirasauM, lakhai na jIva ajiiv| teI bhAvita karamake, karatA hoMhi saddIva / / 16 / / je asuddha paranati dharai, kareM ahaM paravAMna / te asuddha parinAmake, karatA hohiM ajAna / / 17 / / A viSayamAM ziSyano prazna (doharA) ziSya kahai prabhu tuma kahyau, dubidhi karamakau ruup| daraba karma pudagala bhaI, bhAvakarma cidruup||18|| karatA daravita karamakau, jIva na hoi trikAla | aba yaha bhAvita karama tuma, kahau kaunakI cAla / / 19 / / karatA yAkau kauna hai, kauna karai phala bhog| kai pudagala kai AtamA, kai duhuMko saMjoga ? / / 20 / / / ye tu svabhAvaniyamaM kalayanti nema majJAnamagnamahaso bata te varAkAH / kurvanti karma tata eva hi bhAvakarma kartA svayaM bhavati cetana eva nAnyaH / / 10 / / kAryatvAdakRtaM na karma na ca tajjIvaprakRtyorddhayo rajJAyAH prakRteH svakAryaphalabhugbhAvAnaSaMgAtkRtiH / naikasyAH prakRteracittvalasanAjjIvo'sya kartA tato jIvasyaiva ca karma taccidanugaM jJAtA na yatpudgalaH / / 11 / /
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ nATaka samayasAranA pada 473 A viSayamAM zrIguru samAdhAna kare che. (doharA) kriyA eka karatA jugala, yau~ na jinAgama maahi| athavA karanI aurakI, aura karai yauM nAhi / / 21 / / karai aura phala bhogavai, aura banai nahi em| jo karatA so bhogatA, yahai jathAvata jem||22|| bhAvakarama karatavyatA, svayaMsiddha nahi hoi| jo jagakI karanI karai, jagavAsI jiya soi / / 23 / / jiya karatA jiya bhogatA, bhAvakarama jiyacAla / pudagala karai na bhogavai, duvidhA mithyAjAla / / 24 / / tAteM bhAvita karamakauM, karai mithyAtI jIva / sukha dukha Apada saMpadA, bhuMjai sahaja sadIva / / 25 / / karmanA kartA-bhoktA bAbatamAM ekAMta pakSa upara vicAra. (savaiyA ekatrIsA) keI mUr3ha vikala ekaMta paccha gahaiM kahaiM, AtamA akaratAra pUrana parama hai| tinhisauM ju koU kahai jIva karatA hai tAsauM, pheri kahaiM karamakau karatA karama hai|| aisai mithyAmagana mithyAto brahmadhAtI jIva, jinhikai hie anAdi mohako bharama hai| tinhikauM mithyAta dUra karibaikauM kahaiM guru, kamaivaM pravitarNa kartR hatakaiH kSiptvAtmanaH kartRtAM kartAtmaiSa kathaMcidityacalitA kaizcicchutiH kopitA / teSAmuddhatamohamudritadhiyAM bodhasya saMzuddhaye syAdvAdapratibandhalabdhavijayA vastusthitiH stUyate / / 12 / /
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ 474 syAdavAda paravAMna Atama dharama hai ||26|| kalazAmRta bhAga-6 syAdvAddamAM khAtmAnuM svarupa ( hoharA) cetana karatA bhogatA, mithyA magana ajAna / nahi karatA nahi bhogatA, nihacai samyakavAna / / 27 / /
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ 475 vAMcakonI noMdha mATe
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ 476 kalazamRta bhAga-6 vAMcakonI noMdha mATe
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ rrrrrr