Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama Aga gama Agama apUjya AnaMda-kSamA lalita- suzIla-sudharmasAgara - gurubhyo namaH m savRttika- Agama-suttANi namo namo nimmaladaMsaNassa Agama 17 "candraprajJapti" mUlaM evaM vRttiH Aga ~1~ bhAga pUjya zAsanaprabhAvaka AcArya zrI harSasAgarasUrijI kI preraNA se 'vardhamAna jaina Agama maMdira saMsthA' pAlitANA 22 Agama Agama Agama Agama Agama ! Agama 4 Agama 4 Agama mUla saMzodhaka :- pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAjasAheba BITSTET Agama abhinava saMkalanakartA :- Agama divAkara munizrI dIparatnasAgarajI [M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi] Aja bhAgama $300 $30101
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Isa projekTa ke saMpUrNa-anudAna-dAtA zrI Agama maMdira pAlitANA RAHAN OHOTEOS FOSHO ~ 2 ~
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ yajama Aja Ama Ajama namo namo nimmaladasuNassa savRttika-Agama-suttANi mUla saMzodhaka abhinava-saMkalanakartA - pUjyapAda AgamoddhAraka AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja Agama divAkara munizrI dIparatnasAgarajI [M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamahaSi] prata-prApti aura peja seTiMga kartA : ke ceramana zrI pravINabhAI zAha, amerikA mudraka : navaprabhAta prinTIMga presa amadAbAda Mo 982559885519825306275 ~3~
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ kutaa rs bhil ks ks ks hs , amAvAsamA sAmAna ..vAcanA zatAbdI varSa
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ [bhAga-22] zrI candraprajJapti (upAMgasUtram-17) namo namo nimmaladasaNassa pUjya zrIAnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurubhyo namaH "candraprajJapti" mUlaM evaM vRtti: mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH ] ['candraprajJapti sUtrasya malayagiri racita vRtte: hastapratasya AdhAreNa evaM pUjya AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara sUrIzvaraiH saMpAdita 'sUryaprajJapti' sUtrasya sAhAyena ] (kiJcit vaiziSThyaM samarpitena saha saMkalitA) puna: saMkalanakartA- muni dIparatnasAgara (M.Com., M.Ed., Ph.D.zrutamaharSi) 28/07/2017, zukravAra, 2073 zrAvaNa zukla 5 'savRttika-Agama-sattANi' zreNi bhAga-22 zrI AgamoddhAraka-vAcanA-zatAbdI-varSa-nimitta 'Agama-vRtti-mudraNa-projekTa'
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAcArI-saMrakSaka, jJAnadhanI, Agama-saMzodhaka, tIvra - medhAvI, samAdhimRtyu- prApta, bahumukhI pratibhAdhAraka pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba * jinhone zuddha-zraddhA, samyak zruta ArAdhanA, yathAkhyAtacAritra ke prati gati aura aMta samaya deha-mamatva ke tyAga ke dvArA kAyotsarga nAmaka abhyaMtara-tapa ki mizAla kAyama ki hai aise bahuzruta AcArya zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI mahArAja kA paricaya karAnA mere lie nAmumakina hai, phira bhI * gurubhakti buddhi se zraddhAMjalI svarupa eka mAmulI sI jhalaka paisa karane kA yaha prayAsa mAtra hai | * cAritra grahaNa ke bAda alpa kAlame jo apane gurudeva kI chatrachAyA se dUra ho gaye, to bhI gurudeva ke svarga-gamana ko sirfa karmoM kA prabhAva mAnakara apane saMyama ke lakSya prati sthira rahate hue akele jJAna-mArga ki sAdhanA ke patha para cale | paDhAI ke lie hI kitane mahino taka roja kAsA tapa ke sAtha bAraha killomiTara paidala vihAra bhI kiyaa| lekina apane maMjhila pe DaTe rahe, aura pariNAma svarupa saMskRta evaM prAkRta bhASA kA, prAcIna lipio kA, vyAkaraNa - nyAya - sAhitya Adi kA sampUrNa jJAna prApta kiyA | jaina AgamazAstro ke samudra ko bhI pAra kara gae | * eka akelA AdamI bhI kyA nahIM kara zakatA? isa prazna kA uttara hameM isa mahApuruSa ke jIvana aura kavana se mila gayA, jaba ve cala par3e | devarddhigaNI kSamAzramaNa ke sthApita patha para binA kisI sahAya lie hue sirpha akele hI "jaina-Agama-zAstro" ko dIrghajIvI banAne ke lie aneka * hastaprato se zuddha-pATha taiyAra kiye | do vaikalpika Agama, kalpasUtra aura niryuktio ko jor3akara 45 Agama-zAstro ko saMzodhita kara ke saMpAdita kiyA || phira pAlItANAmeM Agama maMdira banavAkara Arasa patthara ke Upara ye sabhI Agama sAhitya ko kaMDArA, sUratameM tAmrapatra para bhI aMkita karavAe aura "Agama maMjUSA" nAma se mudraNa bhI karavA ke bar3I bar3I peTImeM rakhavA ke gA~va gA~va bheja die / vartamAnakAlame sarva prathamabAra aisA kArya huA | * sirpha mUla Agama ke kArya se hI una ke kadama ruke nahI the, unhoMne Agamo kI vRtti, cUrNi, niryukti, avacUrI, saMskRta-chAyA Adi kA bhI saMzodhana-sampAdana kiyA | upayogI viSayo ke lie unhoMne eka lAkha zloka pramANa saMskRta prAkRta nae graMthoM kI racanA bhI kI / kitane hI graMtho kI prastAvanA bhI likhI | ye samyak zruta mudrita karavAne ke lie Agamodaya samiti, devacaMda lAlabhAI ityAdi vibhinna saMsthA kI sthApanA bhI kI | * jJAnamArga ke alAvA sammetazikhara, aMtarIkSajI, kezariyAjI Adi tIrtharakSA kara ke samyaka darzana-ArAdhanA kA paricaya bhI diyA | rAjAoM ko pratibodha kara ke aura vAcanAo dvArA apanI pravacana prabhAvakatA bhI ujAgara karavAI | bAladikSA, devadravya saMrakSaNa, tithi prazna ityAdi viSayome T satya-pakSameM aMta taka dRr3ha rahe | jainazAsana ke lie jaba jarurata par3I taba adAlatI kAravAIMo kA sAmanA bhI bar3I niDaratA se kiyA thA | * sAgarAnaMdajI ke nAma se mazahUra ho cuke pUjya AnaMdasAgarasUrIzvarajIne apane parivAra svarupa 870 sAdhU-sAdhvIjI bhI zAsana ko bheTa kiye | .. muni dIparatnasAgara... ...... . ....ye the hamAre gurudeva "sAgarajI "..... --. ~6~
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyamaikalakSI, upadhAna-tapa-preraka, cAritra-mArga-rAgI, pravacana-paTu, suparivAra-yukta pUjya gacchAdhipatiAcAryadeva zrI devendrasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba ... paramapUjya AcAryazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI ke pATa-paraMparAme hue tisare gacchAdhipati the pUjya AcArya zrI devendrasAgarasUrIzvarajI, jo eka / | pUnyavAn AtmA the, dIkSA grahaNa ke bAda alpakAlame hI eka ziSya ke guru bana gaye | fira kyA / ziSyo ki saMkhyA bar3hatI calI, bar3hate hue punya ke * sAtha-sAtha ve Akhira 'gacchAdhipati' pada pe ArUr3ha ho gae | isa mahAtmA kA punya sirpha ziSyoM taka simita nahI thA, ve jahA kahIM bhI 'upadhAna-tapa' kI preraNA karate the, turaMta hI vahAM 'upadhAna' ho jAte the | pravacanapaTutA evaM parSadApanya ke kAraNa una ke upadeza-prApta bahota AtmAone saMyama-mArga kA svIkAra kiyA | khuda bhI saMyamaikalakSI hone ke kAraNa cAritramArga ke rAgI to the hI, sAthasAtha jJAnamArga kA sparza bhI una kA niraMtara rahetA thA | Apa kabhI bhI dupahara ko cale jAie, ve khuda akele yA ziSya-parivAra ke sAtha koI bhI grantha ke adhyayana-adhyApanameM rata dikhAI deNge| ... ye to hamane unake jIvana ke do-tIna pahela dikhAe | eka aura bhI anusaraNIya bAta una ke jIvanameM dekhane ko milI thI- 'ArAdhanA-prema'. kaisI bhI zArIrika sthiti ho, magara unhoMne donoM zAzvatI olIjI, [poSa)dazamI, zukla paMcamI, trikAla devavaMdana, parva yA parvatithi ke devavaMdana Adi : ArAdhanA kabhI nahIM chor3I | AkharI sAlomeM jaba una ko ehasAsa ho gayA kI aba 'aMtima-ArAdhanA' kA avasara najadIka hai, taba una ke muhameM eka hI | raTaNa bArabAra cAlu ho gayA- "arihaMtanuM zaraNa, siddhanuM zaraNa, sAdhunuM zaraNa, kevalI bhagavaMte bhAkhelA dharmanu zaraNa' isI cAra zaraNo ke raTaNa ke sAtha hI ve : | samAdhi-mRtyu-rUpa samyak nidrA ko prApta hue the | aise mahAn sUrivara ko bhAvabarI vaMdanA | ... muni dIparatnasAgara.... ... zrI vardhamAna jaina Agama maMdira saMsthA, pAlitANA ... pUjyapAda AnaMdasAgara-sUrIzvarajI kI bauddhika-pratibhA kA mUrtimaMta svarupa aisI isa saMsthA kI sthApanA vikrama saMvata 1999 me mahA-vada 5 ko hui / pUjya AcArya harSasAgarasUrijI kI preraNA se jina kI tarafa se isa savRttika-Agama-suttANi ke lie saMpUrNa dravya-sahAya kI prApti hui / zilpa-sthApatya, zilotkIrNa Agama aura samavasaraNa sthita nayanaramya 45 caumukha jina-pratimAjI se suzobhita aisA ye 'AgamamaMdira' hai, jo zatrujaya-girirAja ki taleTIme sthita hai | vartamAna 24 jinavara, 20 viharamAna jinavara aura 1 zAzvata milAkara 45 caumukhajI yahA birAjamAna hai | jahAM : |40 samavasaraNa kI racanA meru parvata ke tino kANDa ke varSoM ke anusAra cAra alaga-alaga raMgo ke Arasa-patthara se banA hai, devo dvArA racita samavasaraNa | : ke zAstra varNana-anusAra Agama-maMdira ki samavasaraNa kA sthApatya hai | aisI aneka vizeSatA se yukta ye AgamamaMdira hai| *muni dIparatnasAgara... . . -. - .. - .. - .. - .. -.. - .. - .. -.. - .. - ..
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'sAgara-samudAya-ekatA-saMrakSaka, tIrtha uddhAra kArya-pravRtta, guNAnurAgI' isa "savRttika-Agama-suttANi' zreNi bhAga 1 se 40 ke saMpUrNa anudAna ke preraNAdA pUjya zAsanaprabhAvaka AcArya zrI harSasAgarasUrijI mahArAja sAheba pUjyapAda sva, gacchAdhipati devendrasAgara sUrIzvarajI ke vinayI ziSya evaM do gacchAdhipatio ke mukhya sahAyaka ke rupame 'sAgara samudAya' ke sucAru saMcAlaka pUjya harSasAgarasUrijI jina kI preraNA se ye "savRttika- Agama-suttANi" ke mudraNa ke lie saMpUrNa dravyarAzi prApta huI, unakA atyalpa paricaya yahAM kareMge| samudAya ekatA ke lie sadaiva prayatnazIla rahate hue ye mahAtmA samudAya ke sAdhu-sAdhvIjI kI AvazyakatAokI pUrtI ke lie bhI pravRtta rahete haiM, prAcIna-arvAcIna tIrtho ke jIrNoddhAra evaM vikAza ke lie bhI utsAhita rahete hai, jJAna kSetra achUtA na rahe isIlie anumodanA, anudAna evaM samaya milane para zAstra-vAMcanameM bhI rUci rakhate hai / samudAya ke jarUratamaMda sAdhvIjI bhagavaMto ke AvAsa kA viSaya ho yA sAdhvIjI ke vihArameM majadUra * kA vetana cukAnA ho, aise choTe-choTe kAryo ke prati bhI una kA lakSya rahetA hai | darzana-zuddhi ke lie jaba unhoMne samagra bhAratavarSa ke 100 sAla taka ke | purAne jinAlayo meM 18 abhiSeka kI preraNA kI, usa vakta lagabhaga sabhI abhiSeka sAmagrI kI dravya-zuddhi kA qhayAla rakhate hue apanI medhAvI buddhi kA paricaya diyA thA, sAthame anukaMpA bhAva se pujArI yA vidhi karAnevAle ko yatkiMcit bahumAna pragaTa karate hue kucha dhana rAzi pradAna karavAI | aise bahuguNa-saMpanna mahAtmA pUjya AcArya zrI harSasAgara sUrijI ko hama bhAvabharI vaMdanA karate hue isa zrutakArya kA prAraMbha karane jA rahe hai | muni dIparatnasAgara *** [kAtraja]pUnA, kapaDavaMja, prabhAsapATaNa Adi sthAnome AgamamaMdira ke preraka, karmagraMtha abhyAsu, nispRha mahAtmA pUjyapAda gacchAdhipati AcArya zrI daulatasAgara sUrIzvarajI mahArAja sAheba (evaM) ajAtazatru, svAdhyAya -rasika, prazAMtamUrtI aura apane guru ke prItipAtra parama pUjya AcArya zrI naMdIvardhanasAgara - sUrijI mahArAja sAheba isa pavitra zruta-kAryame dono sUrivaro kA smaraNa karate hue koTi koTi vaMdanA ke sAtha ~8~ .. muni dIparatnasAgara ----
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [-] dIpa anukrama [-] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [ - ], ----- prAbhRtaprAbhRta [ - ], mUlaM [-] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH Eration Intima RAAAAAARA // arham // zrImanmalayagiryAcAryavihitavivaraNayutaM zrI candraprajJapti-upAGgam 'candraprajJapti' sUtrasya hastaprata- AdhAreNa evaM pU0 AgamoddhAraka AcAryadevazrI AnaMdasAgarasUrIzvarai: saMpAdita 'sUryaprajJapti' sUtrasya sAhAna (kiJcit vaiziSThyaM samarpitena saha saMkalitA - 'candraprajJapti' mUlaM evaM vRtti:) saMkalanakartA muni dIparatnasAgara [M.Com.,M.Ed.,Ph,D.,zrutamaharSiM] 'savRttika-Agama-suttANi' zreNi bhAga-22 SUUUUUUUUUvovyUUUUU candraprajJapti ( upAMga) sUtrasya "TAiTala peja" ~9~
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUlAikA: 108+103 candraprajJapti (upAMga) sUtrasya viSayAnukrama dIpa-anukramA: 214 | pRSThAMka | | mUlAMka: | viSaya: pRSThAMka: | pRSThAM 148 180 012 012 015 017 021 314 316 197 211 042 318 12 319 | 045 / / 359 362 054 060 213 220 222 234 245 40 | mUlAMka viSaya: 001 | prAbhRtaM- 01 | vRttikArakatA pratijJA-gAthA: 002 | prAbhUtAnAM saMkhyAdi nirdeza: 003 | prAbhRtaprAbhRta viSaya-adhikAra: 018 | prAbhUtaprAbhUta-1 022 | prAbhRtaprAbhRta- 2 024 | prAbhUtaprAbhUta- 3 025 | prAbhUtaprAbhRta-4 026 | prAbhUtaprAbhUta-5 028 | prAbhRtaprAbhRta-6 029 | prAbhUtaprAbhUta-7 030 | prAbhRtaprAbhRta-8 031 | | prAbhUtaM- 02 031 | prAbhRtaprAbhRta- 1 032 | prAbhUtaprAbhUta-2 033 | prAbhUtaprAbhUta-3 034 | prAbhUtaM- 03 035 | prAbhUtaM- 04 036 | prAbhUtaM- 05 037 prAbhUtaM- 06 070 107 mUlAka: | viSaya: prAbhUtaM- ...10 vartate 070 | prAbhUtaprAbhUta- 17 071 prAbhUtaprAbhUta- 18 prAbhUtaprAbhUta- 19 075 prAbhUtaprAbhUta- 20 086 prAbhRtaprAbhRta- 21 087 prAbhUtaprAbhUta- 22 098 | prAbhRtaM- 11 099 | prAbhRtaM- 12 prAbhUtaM- 13 prAbhUtaM- 14 | prAbhRtaM- 15 | prAbhUtaM- 16 prAbhRtaM- 17 117 | prAbhUtaM- 18 / 129 / | prAbhUtaM- 19 | prAbhRtaM- 20 208 upasaMhAra-gAthA 212 sUtradAne pAtratA 213 aMtima maMgala gAthA: 416 480 038 / prAbhataM-07 039 / prAbhUtaM- 08 040 | prAbhUtaM- 09 042 | prAbhUtaM- 10.... 042 | prAbhUtaprAbhUta- 1 043 | prAbhUtaprAbhUta-2 045 prAbhUtaprAbhRta- 3 046 | prAbhUtaprAbhUta-4 047 prAbhUtaprAbhUta-5 048 | prAbhUtaprAbhUta-6 050 prAbhUtaprAbhUta-7 051 | prAbhRtaprAbhRta-8 0ra | prAbhUtaprAbhUta-9 prAbhUtaprAbhRta- 10 054 prAbhUtaprAbhUta- 11 056 prAbhUtaprAbhUta- 12 057 | prAbhUtaprAbhUta-13 061 | prAbhUtaprAbhUta- 14 068 | prAbhUtaprAbhUta- 15 069 | prAbhUtaprAbhUta- 16 075 / / 084 086 102 269 502 502 271 524 275 286 532 548 194 583 / 305 307 146 / / 604 / 604 / 308 312 170 607 pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17]upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: ~10~
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ ['candraprajJapti' - mUlaM evaM vRttiH] isa prakAzana kI vikAsa- gAthA pravartamAna kALameM sUryaprajJapti aura candraprajJapti Agama bahulatayA eka sAmAna hI prApta hote hai. naMdIsUtra evaM pakkhisUtrameM ye donoM Agama alagaalaga hI ginavAe hai, ye donoM Agamo ko uttarAdhyayana sUtra kI vRttime alaga-alaga aMgasUtro ke upAMga batAye hai, phirabhI kaunase kAla meM ye donoM Agama eka sAmAna jaise ho gae, isakA mujhe patA nahI hai| maiMne to L. D. Institute of indology meM se 'candraprajJapti' kI malayagirIjI racitA vRtti kI hastapratameM se isa Agama kA saMkalana kiyA hai, phira isakI tulanA 'sUryaprajJapti' se kI, taba mujhe patA calA kI 'canpaprajJapti' meM malayagirijIne ArambhameM cAra gAthA likhI hai jo 'sUryaprajJapti' kI vRttimeM nahIM dekhI, jabakI sUryaprajJapti meM prazastimeM eka aisI gAthA hai, jo caMdraprajJapti sUtrame nahIM hai / isake alAvA pratyeka prAbhRta, pratipatti Adi viSayavastu donoM Agamo me sAmAna hI hai, hA, donoM meM kiMcita pAThAMtara mile the, hamane isako isa saMkalanameM sthAna de diyA hai / [1] "sUryaprajJapti sUtram" ke nAmase sana 19 19 (vikrama saMvata 19 75) meM Agamodaya samiti dvArA prakAzita huI, isa ke saMpAdaka-mahodaya the pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI (sAgarAnaMdasUrijI ) mahArAja sAheba | [2] "candraprajJapti" sUtra kI hastaprata 22 x 9 se.mi. thI, jo 'muni mANeka kI preraNA se saMvata 1856 meM kArtika vada-7 ko 'borasada' meM paTela nAthAbhAI sanAbhAI nAmaka lahiyA ne pUrNa kI thI. * hamArA ye prayAsa kyoM? +Agama kI sevA karane ke hameM to bahota avasara mile, 45 Agama saTIka bhI hamane 30 bhAgome 12500 se jyAdA pRSThomeM prakAzita karavAe hai, kintu logo kA prata svarupa prAcIna prathA kA Adara dekhakara hamane isI prata ko skena karavAI, usake bAda eka speziyala phorameTa banavAyA, jisame bIcame parivartita gAthA evaM pAtaH ke alAvA pUjyazrI saMpAdita prata jyoM kI tyoM rakha dI, Upara zIrSasthAname Agama kA nAma, phira prAbhRta, prAbhRtaprAbhRta aura mUlasUtra ke kramAMka likha die, tA~ki par3hanevAle ko pratyeka peja para kaunasA prAbhRta, prAbhRtaprAbhRta evaM mUlasUtra cala rahe hai usakA saralatA se jJAna ho zake, bAyIM tarapha Agama kA krama aura isI prata kA sUtrakrama diyA hai, usake sAtha vahA~ 'dIpa anukrama' bhI diyA hai, jisase hamAre prAkRta, saMskRta, hiMdI gujarAtI, iMgliza Adi sabhI Agama prakAzanomeM praveza kara zake | hamAre anukrama to pratyeka prakAzanomeM eka sAmAna aura kramazaH Age baDha hI hai, isIlie sirpha krama naMbara die hai, magara prata meM gAthA aura sUtroM ke naMbara alaga-alaga hone se hamane jahAM sUtra hai vahA~ kauMsa [-] die hai aura jahAM gAthA hai vahA~ ||-|| aisI do lAina khIMcI hai yA phira gAthA zabda likha diyA hai| hamane eka anukramaNikA bhI banAyI hai, jisame pratyeka prAbhRta, prAbhRtaprAbhRta aura mUla likha diye hai aura sAthameM isa sampAdana ke pRSThAMka bhI de die hai, jisase abhyAsaka vyakti apane cahite viSaya taka AsAnI se pahu~ca zakatA hai / zAsanaprabhAvaka pUjya AcAryazrI harSasAgarasUrijI ma0sA0 kI preraNAse aura zrI vardhamAna jaina AgamamaMdira, pAlitANA kI saMpUrNa dravya sahAya se ye 'savRttika-Agama-suttANi' bhAga-22 kA mudraNa huA hai, hama una ke prati hamArA AbhAra vyakta karate hai | ...muni dIparatnasAgara. ~11~
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [1] + gAthA ||1|| __pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: [prAbhRta-1] arham | zrI varSamAnAya namaH ||muktAfalamiva karata kalitaM, vizve samastamapi satataM yoveti, vigatakarmasaMga, yati nAtho jino vIra ||1|| sarvazruta-pAragatA: pratihata ni:zeSa kupatha saMtAnA:, jagadevatilakabhUtA:, jayaMti gaNadhAriNaH ||2|| vilasau manasisa dAme jinavANi parama kalpalatikeva, kalpita sakala narAmara, zivasukhafaladAnatarlalitA ||3|| candraprajJaptimahaM gurUpadezAnusArata: kiJcit vivRNomi yathAzakti spaSTaM svaparopakArAya ||4|| [tatrAvighneneSThaprasiddhyarthamAdAviSTa devatA stavamAha) [prAbhRta-1- prAbhRtaprAbhRtaM-1] namo arihaMtANaM] jayati navanalina kuvalaya viyasiyasayavattapattaladalaccho, vIro gayaMdamayagalasalilayagayavikkamo mayavaM ||1|| itastavo dvidhA | guNotkirtanarUpa: praNAmarUpazca, tatra jayati rAgAdi zatrUnabhibhavati teSAmagre eva nirmUlakArSakaSitaccAt tathApi tatphalasiddhddhacca lakSaNAmadhyApyavicyutamavatiSThati iti fale hetUpacArA jayati iti taM yadi vA saMpratyapi "bhagavanubhaktyAnudhyAyamAnodhyAtrANamabhibhavati rAgAdi klezAn bhattai jinavarANaM khidhyeti puvvasaMciyA kammA iti | vacanAt tato kSayati iti falam athavA kSayati sarvAnapi surAsuraprabhRtIn prANina: svaguNairatizAyI saprethAvatAmavazyaM praNAmA) guNairadhikatvAt tato jayati kimuktaM bhavati taM pratipraNatosmi iti yatena praNAmarUpastava: sAmarthyagamyo bhAvita: kosAvityAha"| vIra:zUravIra vikrAnto vIrayatisma kaSAyAdi zatrUna prati vikrAmati smeti vIraH / iyaM ca vIra iti nAma na yAdRcchikaM kintu yathAvasthitam ananya sAdhAraNaM pariSahopasargAdi viSayaM dIpa anukrama ~12
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [1] + gAthA ||2|| pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: tiryaJcamapi ca surAsurakRtaM, ato vIra iti nAmnAzcapAyApagama atizayodhvanyate athavA "Ira gatipreraNayoH" vizeSeNa apunarbhAva svarUpeNa Irayati-prerayati Atmana: sakAzAccAvayati yAti zivamiti vIraH | atrApyapAyAgamAtizaya pratipatti kiM viziSTaM iti Ahanavanalina ityAdi | prAkRte pUrvanipAto vizeSaNanAma tatra iti | pattala viyasiya zabdazca nalinAdi zabdAnAM pUrvaM draSTavya:, pattalamiti patra samRddhaM, pattatamizcaM tirakaM pattalaM iti vacanAt katvaM pratyagraM | vikasitaM vyAkozIbhUtam taM ca IzaccetaMvidu, padmamiSabhIlamatho utpalaM ISad ktaM tu nalinaM ityAdi padmaM, kuvalayaM nIlotpalaM zatapatraM patra zataM saMkhyopetaM padmameva, teSAM dalaM patraM tadvat dIrgha manohAriNI vA'kSiNI yasya sa tathA puna: kathaMbhUta ityAha- gajendra madakalasalinagatavikramaH - atrApi madakala zabda spaSTa vizeSaNabhUtasya viSeSyAtpara: nipAta: prAkRtatvAt madakalo madamabhigRhaNAnastaruNo gajo, gajAnAmindra gajendraH zeSa gajebhyo guNairadhikataratvAt madakalazcAsau gajendrazca madakalagajendrastasyeva lalito manojJa lIlayA sahito gatarUpo vikramo yasya sa tathA kathaMbhUta ityAha- bhagavAn bhaga: samagraizvaryAdirUpa: uktaM ca aizvaryasya samagrasya rUpasyarAsa: zriya:, dharmasyAtha prayatna sparSasyAM bhaga itiMgatA bhago'syAstIti bhagavAna | anena jJAnAtizayovAgatizaya: pUjAtizayozcoktastatraizvaryavAcitva vivakSAyAM pUjAtizaya: prayatnavAcitvavivakSAyAM vAgatizayazca pravartate na ca jJAnAtizayamantareNa tathArUpo vAgatizaya: pUjAtizayazca vartate | AbhyAM jJAnAtizayopyAkSipyate ete ca jJAnAtizayAdayazcatvAropyatizayA deha saugandhyAdinAmatizayAnAm upalakSaNaMtAnaMtareNaiteSAm saMbhavAt, tata: catustriMzadatizayoveto bhagavAn vIro | jayatItItatphalam draSTavyaM, tadevaM vartamAne tIrthAdhipate varddhamAnasvAmino namaskArAbhidhAya saMprati sAmAnyata: paJcAnAmapi parameSThinAM namaskAramAha namiUNa asurasura garula bhUyagaparivaMdie gayakileze, arihe siddhAyarie uvajjhAe savvasAya ||2|| dIpa anukrama 27 ~13
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [2] + gAthA ||2|| pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: asura-sura-garuDa-bhUyaga vanditAn-arhati tridRzakRtAM samavasaraNAdi rUpAM pUjAmityarhatastirthakRtastAn tathA siddhAn apagata sakala karmamalAta, AcAryAn paJcavidha jJAnAdayAcAra svayam paripAlayan paropadezadAna satata pravRtAn upAdhyAya yathAzakti davAdazAMga svayam adhyayanaparAdhyApana nijasumAnasAna sAdhUna jJAnAdikriyAbhi: muktisAdhana pravaNAn natvA namaskRtyA kimityAha phuDaviyaDa pAyaitthaM vocchaM puvvasuyasAraNI-saMda, suhumagaNi novadihaM joisagaNarAya pannatiM ||3|| sphuTayathAvasthitau nirmalabodhaviSayo, vikaTo-vistIrNa:sUkSmatara buddhigamya ityataH, prakaTa sAkSAdaSareSUparisphurannivArtho yasyAM sA tathA tAM pUrvazrutasAra nispaMdabhUtAnAmetena pUrvebhyA iyaM candraprajJaptiuddhRtetyAveditaM | iyaM ca na pUrvANi svayamadhItpatata uddhRtA kiM gurUpadezAnsAratastata Aha sUkSmagaekapadiSThAM sUkSma:, sUkSmamiti parikalito gaNi AcAryo, gaNo'syAsti iti vyaktestenopadiSTAM yathA pUrvANa guraveNa vyAkhyAtAni tathA tebhyodhuteti bhAva: jyotiSi graha nakSatra tArakANi teSAM gaNa: samuhastasyarAMkSAdhipatidhyoti: gaNarAjazcendrastasya prajJapti | prajJapte-prarUpyate anayeti prajJaptiryathAvasthita tat svarUpa pratipAdikA vacanasaMtatistAM vakSye pratipAda| yiSyAmi tatra pUrveSu candrAdi vaktavyatA | / nAmeNa indabhUtIti gotamo vaMdiUNa tiviheNa, pucchar3a jinavaravasahaM joisagaNarAya pannatiM ||5|| prathamato gautamapraznopekSevamAvedayati yo nAmnA jagati indrabhUtiriti prasiddho, gautamo gautamagotra: sa bhagavaMtaM jinavara vRSabhaM varddhamAna svAminamasya sva samIpe tatpraznasaMbhavAt trividhena ca manasA vAcA kAyena ca vaMditvA-namaskRtya, jyotiSarAjasya-candramasa upalakSaNametat sUryAdezca prajJapteprarUpyate iti prajJaptizcandrAdInAM yathAvasthitA svarUpasthitastAm saMpRcchatIti | dIpa anukrama ~14~
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -,-------------------- mUlaM [3] + gAthA ||1-5|| pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti (mala0 prata ||1|| sUtrAMka [3] ziSyasya praznAvakAzam Azaya prathamato prAbhRteSu yadvaktavyaM tadupakSipan gAthA paJcakamAha kaha maMDalAi baccai 1 tiricchA kiM ca gacchada 2 / obhAsai kevaiyaM 3 seyAi kiM te saMThiI 4 // 1 // kahiM paDihayA lesA 5, kahiM te oyasaMThiI 6 / ke sUriyaM varayate 7, kahaM te udayasaMThiI 8 // 2 // kaha kaTThA porisIcchAyA 9, joge kiM te va Ahie 10 / kiM te saMvacchareNAdI 11, kaha saMbaccharAiya 12 // 3 // kahaM caMdamaso buDI 13, kayA te dosiNA baha 14 / ke sigghagaI butte 15, kahaM dosiNalakSaNaM // 4||cynnovvaay 17 uccatte 18, sUriyA kaha AhiyA 19 / aNubhAve ke va saMvutte 20, evameyAI viisii||5|| (sUtraM 3) prathame prAbhUte sUryo varSamadhye kati maNDalAnyekavAraM kati vA maNDalAni dvikRtvo brajatItyetannirUpaNIyaM, kimuktA bhavati -evaM gautamena prazne kRte tadanantaraM sarvaM tadviSayaM nirvacanaM prathame prAbhUte vaktavyamiti / evaM sarvatrApi bhAvanIyaM / dvitIye prAbhRte 'ki' kartha vAzabdaH sarvaprAbhRtavaktavyatApekSayA samuccaye tiryagnajatIti 2, tRtIye candraH sUryo vA kiya-1 kSetramavabhAsayati-prakAzayatIti 3, caturthe zvetatAyA:-prakAzasya 'kiM' kathaM 'te' tava mate saMsthitiH-vyavastheti 4, pazcame parivartitanimAvikaH kRtaprAJjalibhiH / bhaktibadumAnapUrvamupayukA zrotamya // 1 // ||1-5|| dIpa anukrama [5-9] 20-prAbhUtasya nAmAni evaM tasya viSaya-varNanaM ~15
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [3] + gAthA:(1-5) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti prata sUtrAMka ||1-5|| kasmin sUryasya pratihatA lezyeti 5, SaSThe 'ka' kena prakAreNa kiM sarvakAlamekarUpAvasthAyitayA uttAnyadhA ojasa:-prakAzasya saMsthiti:-avasthAnamiti 6, sakSame ke pudgalAH sUrya varayanti-sUryalezyAsaMsRSTA bhavantIti 7, aSTame 'kthN| kena prakAreNa bhagavan ! 'te'. tava matena sUryasyodayasaMsthitiH, navame katikASThA-kiMpramANA pauruSIcchAyA 9, dazame| yoga iti vastu kiM 'te' tvayA bhagavatA''khyAtamiti 10, ekAdaze kaste-tava matena saMvatsarANAmAdiriti 11, dvAdaze kati saMvatsarA iti 12, trayodaze 'kathaM' kena prakAreNa candramaso vRddhiH vRddhipratibhAsaH, khapalakSaNametattena vRddhyavRddhi-11 pratibhAsa ityarthaH 13, caturdaze 'kadA'kasmin kAle 'te' tava matena candramaso jyotsnA bahu-prabhUteti, 14, paJcadaze kazcandrAdInAM madhye zIghragatirukta iti 15, SoDaze kiM jyotsnAlakSaNamiti vaktavyaM 16, saptadaze candrAdInAM cyavanamupapAtazca svamataparamatApekSayA vakanyaH 17, aSTAdaze candrAdInAM samatalAdbhUbhAgAdUrdhvamuccatvaM-yAvati pradeze vyavasthitasvaM tatsvamataparamatApekSayA pratipAdyaM 18, ekonaviMzatitame kati sUryA jambUdvIpAdAvAkhyAtA ityabhidheyaM 19, viMzatitame ko'nubhAvazcandrAdInAmiti 20 // evamanantaroktena prakAreNa etAni anantaroditArthAdhikAropetAni viMzatiH prAbhRtAnyasyAM sUryaprajJaptau vaktavyAni, atha prAbhRtamiti kaH zabdArthaH, ucyate, iha prAbhRtaM nAma lokaprasiddhaM yadabhISTAya dezakAlocitaM durlabha vastu pariNAmasundaramupanIyate, prakarSaNAsamantAd bhriyate-poSyate cittamabhISTasya purupasyAneneti prAbhRtamiti vyutpatteH, 'kRhula'miti vacanAca karaNe kapratyayaH, vivakSitA api ca granthapaddhatayaH paramadurlabhAH pariNAmasundarAzcAbhISTebhyo-vinayAdiguNakalitebhyaH ziSyebhyo dezakAlaucityenopanIyante, tataH prAbhRtAnIva | dIpa anukrama [5-9] F OR ~16
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM - + gAthA:(1-5) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti * prata * prAbhUte 1mAbhUtaprAbhUta * * * ||1-5|| sUryaprajJa- prAbhRtAni, prAbhUteSu cAntaragatAni mAbhRtamAbhRtAni, tadevamuktA viMzaterapi prAbhUtAnAmarthAdhikArAH / sammati prathameM | tivRttiH prAbhRte yAnyapAntarAlavInyaSTI prAbhRtaprAbhRtAni teSAmarthAdhikArAn upadidikSurAha(mala0) bahovahI muhuttANa 1 maddhamaMDalasaMThiI 2 / ke te cinnaM pariyarai 3 aMtaraM kiM caraMti ya 4 // 6 // uggAhai ||2|| kevaiyaM 5, kevatiyaM ca vikaMpai 6 / maMDalANa ya saMThANe 7, vikkhaMbho 8 aTTha pAhuDA // 7 // (sUtraM 4) chappaMca ya satteva ya aha tinni ya havaMti pddivttii| paDhamassa pAhuDassa havaMti eyAu pddivttii||8||(suutrN 5) paDivattIo udae, taha asthamaNesu ya / bhiyavAe kaNNakalA, muhatANa gatIti y||9|| nikkhamamANe siggha-| gaI pavisaMte maMdagaIi ya / culasIisayaM purisANaM, tesiM ca paDivattIo // 10 // udayammi aha bhaNiyA bhedagyAe duve ya paDivattI / cattAri muhuttagaIe huMti taiyaMmi pddivttii||11|| (sUtraM 6) Avaliya | muhattamge 2, evaMbhAgA ya 3 jogassA 4 / kulAI5 punnamAsI 6ya, sannivAe7ya saMThiI 8 // 12 // tAra(ya)ggaM| ca 9netA ya 10, caMdamaggatti 11 yaavre| devatANa ya ajjhayaNe 12, muhuttANaM nAmayA iya 13 // 13 // +divasA rAi cuttA ya 14, tihi 15 gottA 16 bhoyaNANi 17 ya / AicavAra 18 mAsA 19 ya, paMca saMva-| phacharAiya 20 // 14 // oisassa ya dArAI 21, nakvattavijae viya 22 / dasame pAhuDe ee, bAvIsaM pAhuhaDapAhuDA // 15 // (sUtraM 7) prathamasya prAbhRtasya sarake prathame prAbhRtaprAbhUte muhUrtAnAM divasarAtrigatAnAM vRkSyapavRddhI vaktavye 1, dvitIye'rddhamaNDa * dIpa anukrama [5-9] ||zA * * prAbhRtaprAbhRtasya viSayAdhikAra: varNyate ~17~
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [1], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------ mUlaM [4-7] + gAthA:(6-15) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[10],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti prata sUtrAMka [4-7]] ||6-15|| lAlasya dvayorapi sUryayoH pratyahorAtramardhamaNDalaviSayA saMsthiti:-vyavasthA vaktacyA 2, tRtIye tava matena kA sUryaH kiya dapareNa sUryeNa cIrNa kSetra praticaratIti nirUpyaM 3, caturthaM dvAvapi sUryoM parasparaM kiyatparimANamantaraM kRtvA cAraM carata | iti pratipAdyaM 4, paJcame kiyatpramANaM dvIpaM samudraM vA'vagAhya sUryazcAraM caratIti 5, SaSThe ekaikena rAtrindivena ekaikaH sUryaH kiyatpramANa kSetraM vikampya-vimucya cAraM caratIti 6, saptame maNDalAnAM saMsthAnamabhidhAnIyaM 7, aSTame maNDalAnAmeva viSkambho-bAhalyamiti 8, evamarthAdhikArasamanvitAni prathama prAbhRte aSTI prAbhRtaprAbhUtAni / sampati prathama eva prAbhRte caturAdiSu prAbhRtaprAbhUteSu yatra yAvatyaH pratipattayaH paramatarUpAstatra tAvatIrabhidhitsurAha-'chappaMce'tyAdi, prathamasya prAbhRtasya caturAdiSu prAbhRtaprAbhRteSu yathAkramametAH pratipattayA-paramatarUpA bhavanti, tadyathA-caturthe prAbhRtaprAbhRte SaT pratipattayaH 4, pazcame pazca 5, pache sapta 7, saptame aSTau 8, aSTame tina 3 iti // samprati dvitIye prAbhUte yadAdhikAropetAni trINi prAbhUtaprAbhRtAni sAn pratipAdayati-paDivattI'tyAdi, dvitIyasya prAbhRtasya prathame prAbhUtaprAbhRte sUryasyodaye astamayaneSu ca pratipattayaH-paramatarUpAH pratipAdyAH svamatapratipattizca, dvitIye bhedadhAtaH karNakalA ca vaktavyA, kimuktaM bhavati ?-bhedo maNDalasthApAntarAlaM tatra ghAto-gamanaM, 'hana hiMsAgatyo riti vacanAt , sa ekeSAM matena pratipAdyaH, yathA vivakSite maNDale sUryeNApUrite sati tadanantaraM sUryo'paramanantaraM maNDalaM saGkAmatIti, tathA karNaH-koTibhAgaH tamadhikRtyApareSAM matena kalA vaktavyA, yathA vivakSite maNDale dvAvapi sUryo prathamakSaNe praviSTau santau pUrvAparakoTidvayaM lakSIkRtya buddhyA paripUrNa yathAvasthitaM maNDalaM vivakSitvA tataH paramaNDalasya karNa-koTibhAgarUpamabhisamIkSya tataH KAB%E35 % dIpa anukrama [10-19] JainEautatinintamatunt Far FaranaLPHABDKOne ~18~
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [1], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------ mUlaM [4-7] + gAthA:(6-15) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[10],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti prata 1 prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM sUtrAMka [4-7]] sUryaprajJa- kalayA 2-mAtrayA 2 ityarthaH aparamaNDalAbhimukhamabhisarpantoM cAra carata iti / tRtIye prAbhRtamAbhRte pratimaNDalaM muhUrteSu tivRttiHgatiH-gatiparimANamabhidhAtavyaM, tatra niSkAmati pravizati vA sUrye yAdRzI gatirbhavati tAdRzImabhidhitsurAha- (mala.) nikkhameM tyAdi niSkrAman-sarvAbhyantarAnmaNDalAdahinirgacchan sUryo yathottaraM maNDalaM saGkrAman zIghragatiH zIghrataraga-* tirbhavati, pravizan-sarvavAdyAnmaNDalAdabhyantaramAgacchan pratimaNDalaM mandagatiH mandamandagatiH, teSAM ca maNDalAnA ||3|| caturazIta-caturazItyadhika zataM sUryasya bhavati, teSAM maNDalAnAM ca viSaye pratimuharta sUryasya gatiparimANacintayA puruSANAM pratipattayo nAma-matAntararUpA bhavanti / samprati kasmin prAbhUtaprAbhRte kati pratipattaya ityetatmarUpa-14 yati-dvitIye prAbhRte trivapi prAbhRtamAbhUteSu yathAkramamevaMsayAH pratipattayo bhavanti, tadyathA-prathame prAbhRtamAbhRte udaye-sUryodayavakanyatopalakSite aSTau bhaNitAstIrthakaragaNadharaiH pratipattayo, dvitIye prAbhRtaprAbhRte bhedapAte-bhedaghAtarUpe paramatavaktavyatopalakSite dve evaM pratipattI bhavataH, tRtIye prAbhRtaprAbhRte muharsagatI-muhUrtagativaktavyatopalakSite catamraH pratipattayo bhavanti, 'cattArI'ti ca sUtre napuMsakatvanirdezaH prAkRtatvAt , prAkRte hi li vyabhicAri, yavAha pANiniH svaprAkRtalakSaNe-liGgaMvyabhicAryapIti / samprati dazamaprAbhRte yAnyapAntarAlavattIni dvAviMzatisayAni prAbhRtaprAbhRtAni teSAmAdhikAramAha-dazame prAbhUte etAni-sUtre paMsvanizA prAktatvAta etadarthAdhikAropetAni dvArvicAtiH prAbhRtaprAbhUtAni bhavanti, tadyathA-prathame prAbhRtaprAbhRte nakSatrANAmAvalikAkramo vaktavyo, yathA abhijidAdIni nakSatrANi bhavantIti 1, dvitIye nakSatraviSayaM muhUrttAnaM-muharttaparimANaM vaktavyaM 2, tRtIye 'evaM bhAgA'iti 'pUrvabhAgA'iti pUrvapazci HASKA5 ||6-15|| KORBA dIpa anukrama [10-19] ||3|| ~19~
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [1], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-1, ------------------ mUlaM [4-7] + gAthA:(6-15) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti prata sUtrAMka H ||6-15|| mAdiprakAreNa bhAgA vaktavyAH 3, caturthe 'yogassati yogasyAdirvaktavyaH, tathA ca vakSyati-tA kahaM te jogassa4 AI Ahiyatti vaijjA iti 4, pazcame kulAni cazabdAdupakulAni kulopakulAni ca vaktavyAni 5, paSThe paurNamAsIti paurNamAsIvaktavyatA abhidheyA 6, saptame 'sannipAta iti amAvAsyApaurNamAsIsannipAto vaktavyaH 7, aSTame nakSatrANAM saMsthitiH-saMsthAnaM vaktavyaM 8, navame nakSatrANAM tArAyaM-tArAparimANamabhidheyaM, dazame netA vaktavyo, yathA katti nakSaatrANi svayamastaMgamanenAhorAtraparisamAptyA ke mAsaM nayantIti 10, aparasminnekAdaze prAbhRtaprAbhRte candramArgAH-candra maNDalAni nakSatrAvadhikRtya vaktavyAni 11, dvAdaze nakSatrAdhipatInAM devatAnAmadhyayanAni-adhIyate-jJAyate ebhirityadhyayanAni-nAmAni vaktavyAni 12, trayodaze muhUrtAnAM nAmakAni vaktavyAni 13, caturdaze divasA rAtrayazcokkAH 14, paJcadaze tithayaH 15, SoDaze gotrANi nakSatrANAM 16 saptadaze nakSatrANAM bhojanAni bAcyAni, yathedaM nakSatramevaMrUpe bhojane kRte zubhAya bhavatIti 17, aSTAdaze AdityAnAmupalakSaNametacandramasAM ca cArA vaktavyAH 18, ekonaviMzati| tame mAsAH 19, viMzatitame saMvatsarAH 20, ekaviMzatitame jyotiSAM-nakSatra cakrasya dvArANi vaktavyAni, yathA'mUni // nakSatrANi pUrvadvArANi amUni ca pazcimadvArANItyAdi 21, dvAviMzatitame nakSatrANAM viSaya:-candrasUryayogAdiviSayo | nirNayo vaktavya iti // tadevamukkA prAbhRtaprAbhRtasakyA teSAmarthAdhikArAca, samprati yaduktaM 'prathamastha prAbhRtasya prathame / prAbhRtamAbhRte muhUrtAnAM vRdvyapavRddhI vaktavye' iti tadvivakSuryathA tadviSaye gautamanAmA prathamagaNadharo bhagavantaM pRcchati sma yathA ca bhagavAn tattvamacakathat tathopadarzayannAha dIpa OMOMOM anukrama [10-19] EREKAS Jaintuicshun intimataima ~20~
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) prata sUtrAMka [8] dIpa anukrama [20] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [1] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRtti NaM kAle te samae NaM mithilA nAma nayarI hotthA riddhatthi | miyasamiddhA pamuhatajaNa jANavayA jAva pAsAdIyA eka (4), (tIse NaM mihilAeM nayarIe bahiyA uttarapuracchime tivRttiH * (vaNNao, teNaM kAle NaM te NaM samae NaM taMmi mANibhadde ceie) sAmI samosaDhe, parisA niggatA, dhammo kahito, ( mala0 ) ( paDigayA parisA) jAca rAjA jAmeva disiM pAdumbhUe tAmeva disiM paDigate (sUtraM 1 ) ||4|| "kAle 'mityAdi ta iti prAkRta zailIvazAt tasminniti draSTavyaM, asyAyamarthau-yadA bhagavAn viharati sma tasmin |Namiti vAkyAlaGkAre dRSTavAnyatrApi zabdo vAkyAlaGkArArthe yathA 'imA NaM puDhavI' ityAdAviti, kAle adhikRtAvasarpiNIcaturthabhAgarUpe, atrApi zabdo vAkyAlaGkArArthaH, 'te NaM samae paMti samayo'vasaravAcI, loke vaktAro - nAdyApyetasya vaktavyasya samayo varttate, kimuktaM bhavati ? - nAdyAdhyetasya vaktavyasyAvasaro varttata iti, tasmin samaye bhagavAn prastutAM sUryavaktavyatAmaca kathat, tasmin samaye mithilA nAma nagarI abhavat, nanvidAnImapi sA nagarI varttate tataH kathamuktamabhavaditi 1, ucyate, vakSyamANavarNaka granthoktavibhUtisamanvitA tadaivAbhavat na tu granthavidhAnakAle, etadapi kathamavaseyamiti cet 1, ucyate, ayaM kAlo'vasarpiNI, avasarpiNyAM ca pratikSaNaM zubhA bhAvA hAnimupagacchanti, etaca supratItaM jinapravacanavedinAM, ato'bhavadityucyamAnaM na virodhabhAk samprati asyA nagaryA varNakamAha'riddhatthimiyasamiddhA pamuiyajaNajANavayA pAsAIyA eka iti RddhAH - bhavanaiH paurajanaizvAtIva vRddhimupagatA 'RdhU vRddhAviti vacanAt stimitA - svacakraparacakrataskaraDamarAdisamutthabhayakalolamAlAvivarjitA samRddhA- dhanadhAnyAdivibhUtiyuktA, tataH padatrayasyApi karmadhArayaH, tathA 'pamuhayajaNajANavaya'ti pramuditA:- pramodavantaH pramodahetuvastUnAM tatra | Education intematon sUtrasya prastAvanA, nagarI varNanaM For Perine Priit the Only ~21~ 1|8||
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [1] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti -% prata 95 sUtrAMka SC sadbhAvAjanA-nagarIvAstavyA lokA jAnapadA-janapadabhavAstatra prayojanavazAdAyAtAH santo yatra sA pramuditajanajAna-1 padA, yAvacchabdenaupapAtikagranthapratipAditaH samasto'pi varNakaH 'AinnajaNasamUhA(maNussA) ityAdiko draSTavyaH, (sU.1)sa ca granthagauravabhayAna likhyate, kevalaM tata evaupapAtikAdavaseyaH, kiyAn draSTavya ityAha-pAsAIyA eka' iti atra kazabdopAdAnAt prAsAdIyA ityanena padena saha padacatuSTayasya sUcA kRtA, tAni ca padAnyamUni-prAsAdIyA darzanIyA abhirUpA pratirUpA, tatra prAsAdeSu bhavA prAsAdIyA prAsAdabahulA ityarthaH, ata eva darzanIyA-draSTuM yogyA, prAsAdAnAmatiramaNIyatvAt , tathA abhimukhamatIvoktarUpaM rUpaM-AkAro yasyAH sA abhirUpA prativiziSTa-asAdhAraNaM rUpaM-AkAro yasyAH sA pratirUpA, 'tIse NaM mihilAe nayarIe bahiyA uttarapuracchime disImAe ettha NaM mANibhadde nAma ceie| hotthA vaNNaoM' iti tasyA mithilAnagaryA bahirya auttarapaurastyaH-uttarapUrvArUpo digvibhAga IzAnakoNa ityarthaH, ekAro mAgadhabhASAnurodhataH prathamaikavacanaprabhavaH,yathA kayare Agacchaha dittaruve (utta012-6)ityAdau, atra' asmin auttarapaurastye digvibhAge mANibhadramiti nAma caityamabhavat, citelepyAdicayanasya bhAvaH karma vA caitya, taJcasaMjJAzabdatvAddevatAprativimbe prasiddhaM, tatastadAzrayabhUtaM yaddevatAyA gRhaM tadapyupacArAcaitya, tacceha vyantarAyatanaM draSTavyaM, natu bhagavatAmahatAmAyatanamitiH 'vaNNao'tti tasyApi caityasya varNako vaktavyaH, sa caupapAtikagranthAdavaseyaH (suu.2)| 'tIseNaM mihilAe' ityAdi, tasyAM / 4ca mithilAyAM nagaryo jitazatrurnAma rAjA, tasya devI-samastAntaHpurapradhAnA bhAryA sakalaguNadhAraNAd dhAriNInAmnI lA devI, 'vaNNao'tti tasya rAjJaH tasyAzca devyA aupapAtikagranthokko varNako'bhidhAtavyaH, (sU.7) teNa kAle NaM teNaM samae 151525 anukrama [20] ANIMEducatan imaniational For PAHATEERVIEntumony Hriciancibraram sUtrasya prastAvanA, mANibhadracaityasya varNanaM ~22
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) prata sUtrAMka [8] dIpa anukrama [20] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [1] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRtti sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) ||5|| NaM taMmi mANibhadde ceie sAmI samosaDhe, parisA NiggayA, dhammo kahio, paDigayA parisA' tasmin kAle tasmin samaye tasmin | mANibhadre caitye 'sAmI samosaDhe 'tti svAmI jagadgururbhagavAn zrImahAvIro arhan sarvajJaH sarvadarzI saptahastapramANazarIrocchrayaH samacaturastrasaMsthAno vajrarSabhanArAcasaMhananaH kajjalapratimakAlimopetasnigdhakucitapradakSiNAvarttamUrdhajaH uttapta* tapanIyAbhirAmakezAntakeza bhUmi rAtapatrAkArottamAGgasannivezaH paripUrNazazAGkamaNDalAdapyadhikataravadanazobhaH padmotpalasurabhigandhaniHzvAso vadanavibhAgapramANakambUpamacArukandharaH siMhazArdUlavatparipUrNavipulaskandhapradezo mahApurakapATapRthulavakSaHsthalAbhogo yathAsthitalakSaNopetaH zrIvRkSaparighopamapralambabAhuyugalo ravizazicakra sauvastikAdi prazasta lakSaNo| petapANitalaH sujAtapArzve jhaSodaraH sUryakarasparzasaJjAtavikozapadmopamanAbhimaNDalaH siMhavatsaMvarttitakaTIpradezo nigUDhajAnuH kuruvindavRttajaGghAyugalaH supratiSThitakUrmmacArucaraNatalapradezaH anAzravo nirmamaH chinnazrotA nirupalepo'pagata| premarAgadveSazcatustriMzadatizayopeto devopanIteSu navasu kanakakamaleSu pAdanyAsaM kurvanAkAzagatena dharmmacakreNa AkAzagatena chatreNa AkAzagatAbhyAM cAmarAbhyAmAkAzagatenAtisvacchasphaTika vizeSamayena sapAdapIThena siMhAsanena purato devaiH prakRdhyamANena 2 dharmmadhvajena caturdazabhiH zramaNasahasraiH paTUtriMzatsarAyikAsahasraiH parivRto yathAsvakalpaM sukhena viharan yathArUpamavagrahaM gRhItvA saMyamena tapasA cA''tmAnaM bhAvayan samavasRtaH, samavasaraNavarNanaM ca bhagavata aupapAtikagranthAdavaseyaM (sU.10 yAvat 33) 'parisA niggaya'tti mithilAyA nagaryA vAstavyo lokaH samasto'pi bhagavantamAgataM zrutvA bhagavadvandanArthaM svasmAdAzrayAdvinirgata ityarthaH, tannirgamazcaivam- 'tae NaM mihilAe nayarIe siMghADagatiyaca ucca caracara mmuhamahApahesu Jan Education intimal sUtrasya prastAvanA, bhagavat mahAvIrasya varNanaM For Para Prata Use Only ~ 23~ prastAvanA. ||5||
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) prata sUtrAMka [1] dIpa anukrama [20] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 ( mUlaM + vRttiH) - - prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [1] prAbhUta [1] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra -[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNItA vRtti ------ bahujaNo annamannassa evamAikkhai evaM bhAsei evaM panavei evaM paruvei evaM khalu devANuppiyA ! samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare jAva savanU sabadarisI AgAsagaeNaM utteNaM jAva suhaMsuheNaM viharamANe iha Agae iha samAgae iha samosaDhe iheva mihilAe nayarIe bahiA mANibhadde veie ahApaDirUvaM uggahaM ogivhittA arihA jiNe kevalI samaNagaNaparivuDe saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai, taM mahAphalaM khalu devANuppiyA ! tahAkhvANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM nAmagoyassavi savaNayAe kimaMga puNa abhigamaNavaMdaNanamaMsaNapaDipucchaNapajjuvAsaNayAe ?, taM seyaM khalu egassavi Ariyarasa dhammi yassa suvayaNassa savaNayAe, kimaMga puNa viulassa ahassa gahaNayAe ?, taM gacchAmo NaM devANuppiyA ! samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo namasAmo sakAremo sammANemo kalANaM maMgalaM devayaM ceiyaM pajjuvAsemo, eyaM No ihabhave parabhave ya hiyAe suhAe | khamAe nissesAe ANugAmiyattAe bhavissai, tae NaM mihilAe nayarIe bahave uggA bhogA ityAdyopapAtikagranthoktaM (sU.27) sarvamavaseyaM yAvatsamastA'pi rAjaprabhRtikA parSat paryupAsInA tiSThati / 'dhammo kahio'ti tasyAH parSadaH purato niHzepajanabhASAnuyAyinyA arddhamAgadhabhASayA dharmma upadiSTaH, sa caivam-'asthi loe asthi jIvA asthi ajIvA' ityAdi, tathA - "jahe jIvA bajnaMti muccaMtI jaha ya saMkilissaMti / jaha dukkhANaM aMtaM kariMti keI apaDibaddhA // 1 // aTTaniyahiyaacittA jaha jIvA sAgaraM bhavamuviMti / jaha va parihINakammA siddhA siddhAlayamuviMti // 2 // 'tahA Aikkhaitti ArcaniyatritacitA yathA jIvAH sAgaraM Jain Education intimation 1 yathA jIvA badhyante mucyante yathA ca saMklizyante / yathA duHkhAnAmantaM kurvanti kecidapratibaddhA: bhayaM (duHkhasAgara) upayAnti yathA ca parihImakarmANaH siddhAH siddhAmupayAnti // 2 // For Pro Prata Used ~ 24~ www.tanera
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) prata sUtrAMka [?] dIpa anukrama [20] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 ( mUlaM + vRttiH) - prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [1] prAbhUta [1] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra -[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNItA vRtti sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) |||| ------ 'jAva rAjA jAmeva disaM pAunbhUe tAmeva disaM paDigae' iti, atra yAvacchandAdidamopapAtikapranthoktaM draSTavyaM 'tae NaM sA mahaimahAliyA parisA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhammaM socA nisamma haDatuDA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AgrAhiNapayAhiNaM karei karitA baMdara namasai vaMdittA narmasittA evaM vyAsI- suyakkhAe NaM bhaMte ! nimgaMthe pAvayaNe, natthi ya kei ane samaNe vA mAhaNe vA erisaM dhammamA ikkhisae, evaM vadittA jAmeva disaM pAumbhUyA tAmeva disaM paDigayA, tae NaM se jiyasanU rAyA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamaM succA nisamma haDatuDe jAva hayahiyae samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai narmasai vaMdittA narmasittA pasiNAI pucchara pucchittA aTThAI pariyAera parivAitA uDAe uDAi, uDAe uTThittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, vaMdittA narmasittA evaM vayAsI-suyakkhAe NaM bhaMte ! niggaMthe pAvayaNe jAva erisaM dhammamA ikkhittae, evaM vaittA hatthi durUhai durUhittA samaNassa bhagavato mahAvIrassa aMtiyAo mANibhaddAo ceiyAo paDinikkhamai paDinikkhamittA jAmeva disaM pAuDabhUe tAmeva disaM paDigae' (su. 35 36-37) iti idaM ca sakalamapi sugamaM, navaraM yAmeva dizamavalambya, kimuktaM bhavati ? - yato dizaH sakAzAt prAdurbhUtaHsamavasaraNe samAgatastAmeva dizaM pratigataH / samae NaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa jeDe aMtevAsI iMdabhUtI NAme (maM) aNagAre gotame goteNaM sattussehe samacauraMsasaMThANasaMThie bajarisahanArAyasaMghayaNe jAva evaM bayAsI ( sU 2 ) "te NaM kAle NaM te NaM samae NaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa jehe aMtevAsI iMdabhUI nAme aNagAre goyame Education intentional For Pata Und ~ 25~ prastAvanA. // 6 //
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ gama (17) prata sUtrAMka [2] dIpa anukrama [21] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [1] mUlaM [2] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH goseNaM santussehe samavauraMsasaMThA NasaMThie vArisaha mArAyasaMghayaNe jAva evaM vayAsI' iti, tasmin kAle tasmin samaye, zabdo vAkyAlaGkArArthaH, zramaNasya bhagavato mahAvIrasya jyeSTha iti prathamaH, antevAsI ziSyaH, anena | padadvayena tasya sakalasaGgAdhipatitvamAvedayati, indrabhUtiriti mAtApitRkRtanAmadheyaH, nAmeti prAkRtatvAt vibhaktipa riNAmena nAmneti draSTavyaM, antevAsI ca kila vivakSayA zrAvako'pi syAt atastadAzaGkAvyavacchedArthamAha-'anagAraH' na vidyate agAraM - gRhamasyetyanagAraH, ayaM ca vigItagotro'pi syAdata Aha-gautamo gotreNa gautamAhayagotrasamanvita ityarthaH, ayaM ca tatkAlocitadehaparimANApekSayA nyUnAdhikadeho'pi syAdata Aha- 'saptotsedhaH' saptahasta pramANazarIrochrAyaH ayaM cetthaMbhUto lakSaNahIno'pi sambhAvyeta atastadAzaGkApanodArthamAha-'samacaturastra saMsthAnasaMsthitaH samAH-zarIralakSaNazAstrokta pramANAvisaMvAdinyazcatasro'srayo yasya tatsamacaturasraM, astrayastviha caturdigravibhAgopalakSitAH zarIrAvayavA draSTavyAH, anye tvAhuH-samA-anyUnAdhikAzcatasro'pyasrayo yatra tatsamacaturasraM, azrayazca paryaGkAsanopaviSTasya jAnunorantaraM 1 Asanasya lalAToparibhAgasya cAntaraM 2 dakSiNaskandhasya vAmajAnunazcAntaraM 3 vAmaskandhasya dakSiNajAnunazcAntara 4 miti, apare tvAhuH- vistArotsedhayoH samatvAt samacaturasraM tacca tatsaMsthAnaM ca 2 saMsthAnaM - AkArastena saMsthito- vyavasthito yaH sa tathA, ayaM ca hInasaMhanano'pi kenacitsambhAvyeta tata Aha-'vajjarisahanArAya saMghayaNe' nArAcaM-ubhayato markaTabandhaH RSabhaH - tadupariveSTanapahaH kIlikA asthitrayasyApi bhedakamasthi evaMrUpaM saMhananaM yasya sa tathA, 'evaM jAva vyAsI' iti, yAvacchandopAdAnAdidamanutamapyavaseyaM-'kaNagapulaganighasapamhagore uggatave dittatave indrabhUtigautamasya varNanaM F&P Us On ~26~
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [2] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAka ||7|| sUryaprajJa-1 mahAtave urAle ghore ghoraguNe ghoratavassI ghoravaMbhaceravAsI ucchUtasarIre saMkhittaviulateulese pauddasapuSI caunANovagae prastAvanA. vivRttiH sabakkharasannivAI samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte uhuMjANU ahosire jhANakoTTovagae saMjameNaM tavasA appANaM (mala0) bhAvemANe viharai, tae NaM se bhayavaM goyame jAyasaDhe jAyasaMsae jAyakouhale uppannasahe uppannasaMsae uppanakouhalle kAsamuppaNNasaDhe samuppannasaMsae samuSpannakouhAle uhAe uThei uThAe uhittA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchA uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, AyAhiNapayAhiNaM karittA vaMdai namasai8 | vaMdittA namaMsittA paccAsanne nAidUre sussUsamANe narmasamANe abhimuhe viNaeNaM paMjaliuDe pajuvAsemANe evaM vayAsI, asyAyamatheM:-kanakasya-suvarNasya yaH pulako-lavastasya yo nikaSaH-(kapa)paTTake rekhArUpA,tathA padmagrahaNena padmakesarANyucyante, avayave samudAyopacArAt, yathA devadattasya hastAgrarUpo'Syavayavo devadattaH, tathA ca devadattasya hastAnaM spRSTvA loko vadati-devadatto mayA spRSTa iti, tataH kanakeSu (kasya) pulakanikaSavatpadmakesaravaJca yo gauraH sa kanakapulakanikaSapadmagauraH, athavA kanakasya yaH pulako-dutatve sati bindustasya nikaSo-varNaH tatsadRzaH kanakapulakanikaSaH, tathA padmavat-padmakesara |iva yo gIH sa padmagauraH, tataH padadvayasya karmadhArayaH samAsaH, ayaM ca viziSTacaraNarahito'pi zakrayeta ata Aha'uggatave' sagaM-apradhRSyaM tapaH-anazanAdi yasya sa tathA, yadanyena prAkRtena puMsA na zakyate cintayitumapi manasA tadvidhena tapasA yukta ityarthaH, tathA dIptaM-jAjvalyamAnadahana iva karmavanagahanadahanasamarthatayA jvalitaM tapo-dharmadhyAnAdi 4 yasya sa tathA, 'tattataveM'tti taptaM tapo yena sa taptatapAH, evaM hitena tapastaptaM yena sarvANyaSyazubhAni karmANi bhasmasA --56 anukrama [21] 116/1 ~27~
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [2] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka lAtkRtAnIti, mahat-prazastamAzaMsAdoparahitatvAttapo yasya sa mahAtapAH, tathA 'urAle'tti udAraH-pradhAnaH athavA orAlo-12 bhISmaH, ugrAdivizeSaNataH pArzvasthAnAmalpasattvAnAM bhayAnaka ityarthaH, tathA ghoro-nirghaNaH parIpahendriyAdiripugaNavinA|zanamadhikRtya nirdaya ityarthaH, tathA ghorA-anyairduranucarA guNA-jJAnAdayo yasya sa tathA, tathA ghoraistapobhistapasvI, 'ghora| baMbhaceravAsi'tti ghoraM-dAruNaM alpasattvairduranucaratvAt brahmacaryaM yattatra vastuM zIlaM yasya sa tathA, ucchUDha-ujjhitaM ujjhitamiva ujjhitaM saMskAraparityAgAt zarIraM yena sa ucchUDhazarIraH, 'saMkhittaviulateulese'tti saMkSiptA-zarIrAntargatatvena hasvatAM gatA vipulA-vistIrNA anekayojanapramANakSetrAzritavastudahanasamarthatvAttejolezyA-viziSTatapojanyalabdhivizeSa-10 prabhavA tejogyAlA yasya sa tathA, 'caudasapuSi'tti caturdaza pUrvANi vidyante yasya tenaiva racitatvAt , asI caturdazapUrvI, anena tasya zrutakevalitAmAha, sa cAvadhijJAnAdivikalo'pi syAdata Aha-caunANovagae' matizrutAvadhimanaHparyAyajJAnarUpajJAnacatuSTayasamanvita ityarthaH, uktavizeSaNadvayayukto'pi kazcinna samagrazrutaviSayavyApijJAno bhavati, caturdazapUrvavidAmapi paTUsthAnapatitatvena zravaNAdata Aha-'sarvAkSarasannipAtI' akSarANAM sannipAtA:-saMyogAH sarve ca te akSarasannipAtAzca sarvAkSarasannipAtAste yasya jJeyAni sa tathA, kimuktaM bhavati -yA kAcit jagati padAnupUrvI vAkyAnupUrvI vA sambhavati tAH sarvA api AnAtIti, evaMguNaviziSTo bhagavAn vinayarAziriva sAkSAditikRtvA ziSyAcAratvAzca zramaNasya bhagavato mahAvIrasya adUrasAmante viharatIti yogaH, tatra dUra-viprakRSTaM sAmanta-sannikRSTaM tatpratiSedhA|dadUrasAmantaM, tatra nAtidUre nAtinikaTe ityarthaH, kiMviziSTaH san tatra viharatItyata Aha-'uhuMjANu'tti Urca jAnunI 585523 anukrama [21] ~28~
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [2] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala.) sutrAMka ||8|| yasyAsau UrdhvajAnuH, zuddhapRthivyAsanavarjanAdaupagrahikaniSadyAyAstadAnImabhAvAca utkaTukAsana ityarthI, adhaHzirA norca tiryagvA vikSiptadRSTiH kintu niyatabhUbhAganiyamitadRSTiriti bhAvaH, 'jhANakoTTovagae'tti dhyAna-dharmya zukta vA tadeva koSThaH-kuzUlo dhAnakoSThastamupagato dhyAnakoSThopagato, yathA hi koSThake dhAnya prakSiptamaviprasRtaM bhavati, evaM bhagavAnapi dhyAnato'viprakIrNendriyAntaHkaraNavRttirityarthaH, 'saMyamena paJcAzravanirodhAdilakSaNena 'tapasA' anazanAdinA, cazabdo'tra samuccayArtho lupto draSTavyaH, saMyamatapograhaNaM cAnayoH pradhAnamokSAGgatvakhyApanArtha, prAdhAnyaM ca saMyamasya navakarmAnupAdAnahetutvena tapasazca purANakarmanirjarAhetutvena, tathAhi-abhinavakarmAnupAdAnAt purANakarmakSapaNAca jAyate sakalakarmakSayalakSaNo mokSaH, tato bhavati saMyamatapasormokSaM prati prAdhAnyamiti, 'appANaM bhAvemANe viharaI' iti AtmAnaM bhAvayan-vAsayan tiSThatItyarthaH, 'tatoNaM se iti tato-dhyAnakoSThopagataviharaNAdanantaraM, Namiti vAkyAlaGkArArthaH, 'sa' bhagavAn gautamo 'jAyasaDe' ityAdi jAtazraddhAdivizeSaNaH san uttiSThatIti yogaH, tatra jAtApravRttA zraddhA-icchA vakSyamANArthatattvajJAna prati yasyAsau jAtazraddhaH, tathA jAtaH saMzayo yasya sa jAtasaMzayaH, saMzayo nAmAnavadhAritArtha jJAnaM, sa caivaM bhagavataH-iha sUryAdivaktavyatA anyathA, anyathA ca tIrthAntarIyarupadizyate, tataH kiM tattvamiti saMzayaH, tathA 'jAyakumahalletti jAtaM kutUhalaM yasya sa jAtakutUhalaH jAtItsukya ityarthaH, yathA kathamenA sUryavaktavyatA bhagavAn prajJApaSyitIti, tathA 'uppannasahe'tti utpannA-prAgabhUtA satI bhUtA zraddhA yasyAsI utpannazraddhaH, atha jAtazraddha ityetAvadevAstu kimarthamutpannazraddha ityabhidhIyate ?, pravRttazraddhatvenotpannazraddhatvasya labdhatvAt, na dhanutpannA anukrama [21] ~29~
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [2] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka zraddhA pravartata iti, atrIcyate, hetutvapradarzanArtha, tathAhi-kathaM pravRttazraddhaH?, ucyate yata utpannazraddha'iti, hetutvapradarzana copapanna, tasya kAvyAlaGkAratvAt , yathA 'pravRttadIpAmapravRttabhAskarA, prakAzacandrAM bubudhe vibhAvarI'mityatra yadyapi pravRtta*dIpatvAdevApravRttabhAskaratvamavagataM tathApyapravRttabhAskaratvaM pravRttadIptatvAderhetutayopanyastamiti samIcInaM, 'uppannasahe uppannasaMsae''uppannakouhalle' iti prAgvata, tathA saMjAyasahe'ityAdi padapadaM prAgvat,navaramiha samzabdaH prakoMdivacano veditavyaH, tata 'uhAe uleha' iti utthAnamutthA Urva-vartanaM tayA uttiSThati, iha 'udveda' ityukta kriyArambhamAtramapi pratIyate yathA vaktumuttiSThate tatastadvyavacchedArthamutthayetyuktam, 'jeNevetyAdi prAkRtazailIvazAdavyayatvAcca yeneti yasminnityarthe draSTavyaM, yasmin digbhAge zramaNo bhagavAn mahAvIro vartate 'teNeca'tti tasmin digbhAge upAgacchati, iha | vartamAnakAlanirdezastakAlApekSa yA upAgamanakriyAyA vartamAnatvAt, paramArthatastUpAgatavAniti draSTavya, upAgamya ca zramaNaM bhagavantaM mahAvIraM karmatApannaM vikRtvA-trIn vArAn AdakSiNapradakSiNaM karoti, AdakSiNAt-dakSiNahastAdArabhya pradakSiNaH-parito bhrAmyato dakSiNa eva AdakSiNapradakSiNaH taM karoti, kRtvA vandate-stauti namasyatti-kAyena praNamati, vanditvA namasthitvA ca 'na'naiva atyAsanno'tinikaTaH avagrahaparihArAt athavA nAtyAsannasthAne vartamAna iti gamyaM, tathA 'na' naivAtidUro'tiviprakRSTo'naucityaparihArAt, athavA nAtidUre sthAne 'sussUsamANe'tti bhagavacanAni zrotumicchan, 'abhimutti abhi-bhagavantaM prati mukhamasyetyabhimukhaH 'viNayeNa'tti vinayena hetunA 'paMjaliyaDe'tti | 2 4IprakRSTa:-pradhAno lalATataTapaTitatvena aJjali-hastanyAsavizeSaH kRto-vihito yena sa prAJjalikRtaH, bhAryoDhAderAkRtiga-1* NatayA kRtazabdasya paranipAta: 'pajjuvAsemANe iti paryapAsIna:-sevamAna:, anena vizeSaNakadaMbakena zravaNavidhirUpadarzitaH, uktaM ca "niddAvigahAparivajjiehiM guttehiM paJjaliuDehiM bhattibahumAnapuvvaM uvauttehiM suNeyavvaM ||1|| invoy wo iti, 'evaM vadAsi' tti evaM-vakSyamANa prakAreNa mahartavRddhiapavRddhi vaktavyatA viSayaM praznaM avAdIt uktavAn / anukrama [21] ~30
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (16) "sUryaprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [8] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra- [16]upAMgasUtra- [5] "sUryaprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prAbhRte 1prAbhRtaprAbhUta prata (malA sutrAMka sUryaprajJa- netA kahaM te vaddhovaddhI muhuttANaM Ahiteti vadejA tA aTThaekUNavIse muluttasate sattAvIsaM ca sahibhAge ptivRttiHmuhattassa Ahite vi(ti)vadejA (sUtraM 8) | 'tA kahaM te baddhobaDI muhuttANa'mityAdi, atra tAvacchandaH kramArthaH, kramazcAyamastyanyadapi candrasUryAdiviSaya // 9 // prabhUtaM praSTavyaM, paraM tadAstAM sampratyetAvadeva tAvatpRcchAmi-'kathaM kena prakAreNa bhagavan ! 'te' tvayA 'muhUrtAnAM' divasarAtriviSayANAM vRddhyapavRddhI AkhyAte iti bhagavAn prasAdamAdhAya 'vadet' yathAvasthitaM vastusvarUpaM kathayet yena me saMzayApagamo bhavati, apagatasaMzayazca parebhyo niHzaGkamupadizAmIti / atrAha-nanu gautamo'pi caturdazapUrvadharaH sarvAkSarasannipAtI sambhinnazrotAH sakalaprajJApanIyabhAvaparijJAkuzalaH sUtratazca pravacanasya praNetA sarvajJadezIya eva, ukta ca-saMkhAIevi bhave sAhai jaM vA paro u pucchejA / nayaNaM aNAisesI viyANaI esa chaumattho // 1 // " tataH kathaM saMzayasambhavastadabhAvAJca kimarthaM pRcchatIti !, ucyate, yadyapi bhagavAn gautamo yathokaguNaviziSTastathApi tasyAdyApi matijJAnAvaraNIyAdhudaye vartamAnatvAt chadmasthatA, chadmasthasya ca kadAcidanAbhogo'pi jAyate, yata ukkam-"na hi nAmAnAbhoga chamasthasyeha kasyacinneti / jJAnAvaraNIyaM hi jJAnAvaraNaprakRtikarma // 1 // " tato'nAbhogasambhavAdupapadyate [bhagavato'pi saMzayA, na caitadanA, yata urpha upAsakazrute AnandazramaNopAsakAvadhinirNayaviSaye-'terNa' bht| ki ANadeNaM samaNovAsapaNaM tassa ThANassa AloiyavaM jAva paDikkamiyavaM uyAhu mae , tato gaM goyamAdI samaNe bhagavaM saMpAtItAnapi bhavAn kathayati mahA paraH pRcchat / na cainaM anatiyAyI vijAnAti pauSa upayaH // 1 // anukrama [22] // 9 // - ita: sUtrAt candraprajJapti evaM sUryaprajJapti sarvathA samAna eva vartate| isa sUtra se lekara isa Agama ke anta taka candraprajJapti aura sUryaprajJapti ke sabhI sUtra tathA vRtti vartamAna kAlame sarvathA eka sammAna hI pAye jAte hai] ~314
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------------ prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [8] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka mahAvIre goyama evaM vayAsI-tuma ceva NaM tassa ThANassa Aloehi jAva paDikamAhi, ANaMdaM ca samaNovAsayaM eyamaI khAmehi, tae Na samaNe bhagavaM goyame samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie eyamajhu viNaeNaM paDisuNei, paDisuNittA tassa ThANassa Aloei jAva paDikamai, ANadaM ca samaNovAsayaM eyamaI khAmeha' iti, athavA bhagavAn apagatasaMzayo'pi | ziSyasampratyayArthaM pRcchati, tathAhi-tamartha ziSyebhyaH prarUpya teSAM sampratyayArthaM tatsamakSaM bhUyo'pi bhagavantaM pRcchatIti. yadivA itthameva sUtraracanAkalpa iti na kshciddossH| evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati bhagavAn zrIvarddhamAnasvAmI | prativacanamabhidhAtukAmaH savizeSabodhAdhAnAya prathamato nakSatramAse yAvanto muhUrtAH sambhavanti tAvato nirUpayati| 'tA a?'tyAdi, tAvaditi ziSyoktapadAnuvAdaH sa ca nyAyamArgapradarzanArtha, tathAhi-sarveNApi guruNA ziSyeNa prazna |kRte sati ziSyapRSTasya padasya anyasya vA ziSyoktasya tathAvidhasya padasya anuvAdapurassaraM prativacanamabhidhAtavyaM yena |guruSu ziSyANAM bahumAno bhavati-yathA'haM gurUNAM sammata iti, anyacca tAvacchandasyAyamarthaH-AstAmanyatprativaktavyamidAnI tAvadeva tavAgre kathayAmi, etasminnakSatramAse aSTau muhUrtazatAni ekonaviMzAni-ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiM saptaSaSTiM bhAgAnahamAkhyAtA iti svaziSyebhyo vadet , etena caitadAvedayati-iha ziSyeNa samyagadhItazAstreNApi gurvanujJAtena satA tattvopadezo'parasmai dAtavyo nAnyatheti, atha kathamekasminakSatramAse aSTau zatAnye konaviMzatyadhikAni muhAnAmekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptapaSTibhAgA iti, ucyate, iha yuge candracandrAbhidivarjitacandrAbhivardhitarUpasaMvatsarapacakAramake saptapaSTirnakSatramAsAH, yuge coktasvarUpe ahorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzada-18 WWEA++OMkara anukrama [22] ~32~
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [8] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala.) prata // 10 // dhikAni 1830, tata eteSAM saptapadhyA bhAgo viyate labdhAH saptaviMzatirahorAtrAH, zeSA tiSThati ekaviMzatiH, sA muhU- 1 prAbhRte | nayanArtha triMzatA guNyate, jAtAni paTU zatAni triMzadadhikAni 630, teSAM saptapaTyA bhAge hRte labdhA nava muhUrtAH 9, 1prAbhUtazeSA'vatiSThate saptaviMzatiH, AgataM nakSatramAsaH saptaviMzatirahorAtrAH nava muhUrttA ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH sapta- prAbhUta paSTibhAgAH, tatra saptaviMzatirahorAtrA muhUrtakaraNArthaM triMzatA guNyante jAtAnyaSTau zatAni dazottarANi 810, teSAM madhye uparitanA nava muhartAH prakSipyante, jAtAnyaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni 819, AgataM nakSatramAse muhUrtaparimANamaSTI zatAnye konaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptapaSTibhAgA iti / idaM ca nakSatramAsagatamuhartaparimANaM hai upalakSaNaM, tena sUryAdimAsAnAmapyahorAtrasaGkhyA paribhAvya muhartaparimANaM yathA''gamaM bhAvanIyaM, tazcaivam-sUryamAsA yuge paSTirbhavanti, yuge cASTAdaza zatAni triMzadadhikAnyahorAtrANAM, tatasteSAM paSThayA bhAge hate labdhA triMzadahorAtrAH ekasya | cAhorAtrasyAI, etAvatsUryamAsaparimANaM triMzanmuhUrttazcAhorAtra iti triMzatriMzatA guNyate, jAtAni nava zatAni muharcAnA, ardai cAhorAtrasya pazcadaza muhUrtAH, tata AgataM sUryamAse muhUrtaparimANaM nava zatAni pazcadazottarANi 915, tathA yuge dvApaSTizcandramAsAstato'STAdazazatAnAM triMzadadhikAnAM dvASaSTyA bhAgo jhiyate, labdhA ekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, tatra dvAtriMzad dvApaSTibhAgA muhUrtasya karaNArtha triMzatA guNyante, jAtAni nava // 1 zatAni pazyadhikAni 960, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH paJcadaza muhUrtAH, zeSA tiSThati triMzat 30, ekonatri-12 zacAhorAtrA muhartakaraNArtha viMzatA guNyante, jAtAnyaSTau zatAni satyadhikAni 870, tataH pAzcAtyAH pazcadaza muhUttoM anukrama [22] ~33~
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [<] dIpa anukrama [22] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [1] mUlaM [8] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH eSu madhye prakSiSyante, tata AgataM candramAse muhUrttaparimANamaSTau zatAni paJcAzItyadhikAni triMzaca dvASaSTibhAgA muhUrttasya / karmmamAsazca triMzadahorAtra pramANastatastatra muhUrtta parimANaM nava zatAni paripUrNAni, tadevaM mAsagataM muhUrtta parimANamuktaM, pratadanusAreNa ca candrAdisaMvatsaragataM yugagataM ca muhUrttaparimANaM svayaM paribhAvanIyaM / tathA ca satyavagataM muhUrttaparimANaM, samprati pratyayane the divasarAtraviSaye muharttAnAM vRddhyapavRddhI te avaboddhukAma idaM pRcchati tA jayA NaM surie sababhaMtarAto maMDalAto sababAhiraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati saGghabAhirAto maMDalAto sahantaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, esa NaM addhA kevatiyaM rAtiMdiyaggeNaM Ahitetti yadekhA 1, tA tiNNi chAvaTTe rAtiMdiyasae rAtiMdiyaggeNaM AhitetivadekhA (sUtraM 9 ) tA etAe addhAe sarie kati maMDalAI carati ?, tA culasIyaM maMDalasataM carati, ghAsIti maMDalasataM dukkhuto carati, taMjahA- kkhimamANe ceva pavesamANe ceva, duve ya khalu maMDalAI saI carati, taMjahA sadhantaraM ceva maMDala saGghabAhiraM caiva maMDalaM ( sUtraM 10 ) // 'tA jayA NamityAdi, tAvacchandArthabhAvanA sarvatrApi prAguktAnusAreNa yathAyogaM svayaM paribhAvanIyA, zeSasya ca vAkyasyAyamartha:-'yadA' yasmin kAle, Namiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAdvinirgatya pratyahorAtramekaikamaNDalacAreNa yAvat sarvabAhyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati paribhramaNamupapadyate, sarvabAhyAca maNDalAdapasRtya pratirAtrindivamekaikamaNDalaparibhramaNena yAvatsarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carati, 'eSA' etAvatI, Namiti pUrvavat addhA Jan Eiration Intimanal F&P ~34~
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [9-10] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [9-10 dIpa sUryaprajJa- kiyatA rAtridivANa' rAtridivaparimANena AkhyAtA iti vadet ?, atra prativacana-'tA tini' ityAdi, epA addhA I ptivRttiHrAvindivANa tribhI rAtridivasazataiH SaTpaSTaiH-SaTpadhyadhikairAkhyAtA iti, svaziSyebhyo vadet / punaH pRcchati- tA1prAbhRta(mala0) eyAe Na'mityAdi, 'tA' iti pUrvavat, etayA-etAvatyA SaTpaTyadhikarAtrindivazatatrayaparimANayA addhayA kati maNDa-III prAbhUta // 11 // |lAni sUryo dvikRtvazcarati ?, kati vA maNDalAmyekavAramiti zeSaH, atra prativacanavAkyam-'tA culasIya'mityAdi, sAmAnyatazcaturazIta-caturazItyadhika maNDala zataM carati, adhikasya maNDalasya sUryasatkasyAbhAvAt , 'tatrApi caturazItazatamadhye 'yazItaM' ghazItyadhika maNDalazataM dvikRtvazcarati, tadyathA-sarvAbhyantarAmamaNDalAdvahiniSkrAman sarvabAhyAmaNDalAdabhyantaraM pravizaMzca, dve ca maNDale-sarvAbhyantarasarvabAhyarUpe sakRd'ekaikaM vAraM 'carati'paribhramati bhUyaH praznayati jai khalu tasseva Adicassa saMvaccharassa sayaM aTThArasamuhatte divase bhavati saI aTThArasamuhuttA rAtI bhavati saI duvAlasamuhutte divase bhavati saI duvAlasamuhattA rAtI bhavati, paDhame chammAse asthi aTThArasamuhuttA rAtI bhavati, doce ummAse adhi aTThArasamuhutte divase,Natthi aTThArasamuhuttArAtI, asthi duvAlasa-| muhatte divase bhavati paDhame chammAse, doce chammAse Nadhi paNNarasamuhate divase bhavati, Nasthi paNNarasa-| II11 // muhattA rAtI bhavati, tattha Ne kaM hetuM vadejA, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 sabadIvasamudANaM sababhatarAe jAva visesAhie parikkheveNaM paNNatte, tA jatA NaM sUrie sababhaMtaramaMDalaM upasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhatte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuSTuttA rAtI bhavati, se| anukrama [23-24] ~35
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [1], prAbhRta [1], mUlaM [11] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH nikkhamamANe sUrie navaM saMvaccharaM ayamANe paDhamaMsi ahorantaMsi agbhitaraM maMDala ubasaMkamittA cAraM carati, tA jayANaM sUrie amitarANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM ahArasamuhutte divase bhavati | dohiM egaTTabhAgamuhuttehiM UNe, duvAlasamuhuttA rAtI bhavati dohiM egaTTibhAgamuhuttehiM adhiyA, se NikkhamamANe sUrie doghaMsi ahorasaMsi annaMtaraM tavaM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie abhitaraM tavaM maMDala ubasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhase divase bhavati cAhiM egaTTibhAgamuhatehiM UNe duvAlasamuhuttA rAtI bhavati cauhiM eTTibhAgamutehiM ahiyA, evaM khalu eeNaM uvAeNaM NikkhamamANe sUrie egamege maMDale divase khettassa NivuddemANe 2 rataNikssassa abhiyuddhemANe 2 sabavAhi ramaMDalaM uvasaMkamitA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sabandhaMtarAto maMDalAo saGghabAhiraM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sabhaMtaramaMDalaM paNidhAya egeNaM tesIteNaM rAIdiyasateNaM tiNNi chAvaTTa egaDiMga hutte sate divase khettassa NibudvittA rataNikkhettassa abhibuddhittA cAraM carati, tadA NaM uttamakaTTapattA ukkosiyA ahArasamuhuttA rAtI bhavati, jahaNNae vArasamuhute divase bhavati, esa NaM paDhane chammAse esa NaM paDhamaM chammAsassa pajabasANe se pacisamANe sUrie doghaM chammAsaM ayamANe (AyamANe ) paDhamaMsi aho rantaMsi bAhirAtaraM maMDala uvasaMkametA cAraM carati, tA jayA NaM surie vAhirANaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhuttA rAtI bhavati, dohiM egaTTibhAgamuhuttehiM ahie, se pavisamANe sUrie F&PO ~36~
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [11] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- dosi ahorattaMsi yAhiraM taccaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM mUrie bAhiraM tacaM maMDalaM uva-41prAbhRte saMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhuttA rAtI bhavati ca uhi egahibhAgamuhuttehiM UNA, duvAlasamu- 1prAbhUta (mala.) hutte divase bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM ahie| evaM khalu eteNucAeNaM pavisamANe sUrie tadANaM-12 prAbhRte // 12 // tarAto tayANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe do do egaTThibhAgamuTutte egamege maMDale rataNikhettassa NibuDDe pramANe 2 divasakhettassa abhivaDhamANe 2 sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sUrie sababAhirAo maMDalAo sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM sabavAhiraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIeNaM rAiMdiyasateNaM tinni chAvaDhe egaTThibhAgamuhattasate rayaNikhettassa nihittA divasakhesassa abhivavittA cAraM carati tayA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasa-18 muhuttA rAtI bhavati, esa NaM doce chammAse esa NaM duccassa chammAsassa pajjavasANe, esa NaM Adice saMvacchare esa NaM Adicassa saMvaccharassa pajjavasANe, iti khalu tassevaM Adicassa saMvaccharassa saha aTThArasamuhutte divase bhavati, saI aTThArasamuhattA rAtI bhavati, saI duvAlasamuluttA rAtI bhavati, paDhame chammAse adhika aTThArasamuhutte divase asthi duvAlasamuhutte divase nasthi duvAlasamuhuttA rAI asthi duvAlasamuhattA rAI natthi duvAlasamuhatte divase bhavati, paDhame vA ummAse Natthi paruNarasamuhatte divase bhavati, Natthi paNNarasamuhuttA anukrama [25] ~37~
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [11] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH rAI bhavati Natthi rAtiMdiyANaM vaDovahIe muhatANa vA cayovacaraNaM, NaNNattha vA aNuvA yageIe, gAdhAo bhANitavAo (sUtraM 11 ) paDhamassa pAhuDassa paDhamaM pAhuDa pAhuDaM // 1-1 // 'jaha khalu' ityAdi, yadi khalu SaTSaSTyadhikarAtrindivazatatrayaparimANAyAmaddhAyAM dvyazItaM maNDalazataM dvikRtvazvarati dveca maNDale ekaikaM vAramiti tata evaM sati yadetadbhagavadbhiH prarUpyate, tasya SaTSaSTyadhikarAtrindivazatatrayaparimANasya sUryasaMvasarasya madhye sakRd ekavAramaSTAdaza muhUrtta pramANo divaso bhavati, sakRccASTAdaza muhUrttA rAtriH, tathA sakRd-ekavAraM dvAdazamuittoM divaso bhavati sakRca dvAdazamuhUrttA rAtriH, tatrApi SaNmAse prathame'sti aSTAdaza muhUrttA rAtrirnatvaSTAdazamuharttA divasaH, tathA asti tasminneva prathame SaNmAse dvAdazamuhUrttA divaso na tu dvAdazamuhUrttA rAtriH, dvitIye paNmAse'styaSTAdaza muhUrto divaso nasvaSTAdazamuharttA rAtriH, tathA asti tasminneva dvitIye paNmAse dvAdazamuharttA rAtrirnatu dvAdazamuhUrttA divasaH, tathA prathame paNmAse dvitIye SaNmAse nAstyetat yaduta-pazcadazamuhUrtto'pi divaso bhavati, nApyastyetat, yaduta paJcadazamuhUrttA rAtririti, tatra evaMvidhe vastutastvAvagame ko hetuH 1-kiM kAraNaM kayA yuktyA etatpratipattavyamiti bhAvArtha:, 'iti vade' diti, atrArthe bhagavAn prasAdaM kRtvA vadet / atra prativacanamAha-'tA ayaNNa' mityAdi, 'ayaM pratyakSata upalabhyamAno Namiti vAkyAlaGkAre 'jambUdvIpo'jambUddIpanAmA dvIpaH, sa ca sarveSAM dvIpasamudrANAM sarvAbhyantaraH-sarvamadhyavarttI sarveSAmapi zeSadvIpasamudrANAmita Aramya yathAgamotakramadviguNaviSkambhatayA bhavanAt 'jAva parikkheveNaM pajhante iti, atra yAvacchandopAdAnAdidamanyad pranthAntare prasiddhaM sUtramavagantavyaM 'sabakkhuDAge baTTe telApUya saMThANasaM Jain Eration intimanal F&P One ~38~
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [11] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa-4 Thie badde rahacakavAlasaMThANasaMThie vaDhe pukkharakanniyAsaMThANasaMThie baTTe paDipunnacaMdasaMThANasaThie joyaNasayasahassamAyAma-13 1prAbhRte tavRttiH vikkhaMbheNaM tini joyaNasayasahassAI donni ya sattAvIse joyaNasae tinni kose aTThAvIsaM ca dhaNusayaM terasa ya aMgu- 1prAbhRta(mala0) lAI arddhagulaM ca kiMcivisesAhie parikkheveNaM pannatte' iti, atra 'sabakhuDDAga'tti sarvebhyo'pyanyebhyo dviipsmudrebhyH| prAbhUta // 13 // kSullako-laghurAyAmaviSkambhAbhyAM yojanalakSapramANatvAt , zeSaM prAyaH sugama paridhiparimANaM gaNitaM ca kSetrasamAsaTI-4 kAtaH paribhAvanIyaM, 'tA'iti tato yadA Namiti pUrvavat, sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAra carati tadA Namiti prAgvat uttamakASThAprApto'tra kASThAzabdaH prakarSavAcI paramaprakarSaprApto yataH paramanyo'dhiko na bhavati sa ityarthaH, 'ukosa'tti utkarSatItyutkarSaH utkarSa evotkarSakA utkRSTa ityarthaH, aSTAdazamuhattoM divaso bhavati, tasminneva ca sarvAbhyantare maNDale | | sUrye cAraM carati jaghanyA-sarvaladhvI dvAdazamuhUrttA rAtriH, eSo'horAtraH pAzcAtyasya sUryasaMvatsarasya paryavasAnaM, tataH sa | sUryastasmAtsarvAbhyantarAnmaNDalAniSkrAman navaM sUryasaMvatsaramAdadAnaH-pravartamAnaH prathame ahorAtre 'abhitarAnaMtara'|nti sarvAbhyantarAnmaNDalAdanantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tato yadA sUryo'bhyantarAnantaraM-sarvAbhyantarAnmaNDalAdanantaraM dvitIya maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA aSTAdazamahattoM divaso dvAbhyAM mahataMkaSaSTibhAgAbhyAmUno bhavati, dvAbhyAM ca muhUrtekaSaSTibhAgAbhyAmadhikA dvAdazamuhUrtA rAtriH, kathametadavasIyate iti cet ?, ucyate, ihaka maNDa| lamekenAhorAtreNa dvAbhyAM sUryAbhyAM parisamApyate, ekaikazca sUryaH pratyahorAtra maNDalasya triMzadadhiko'STAdazazatasaGkhyAna |bhAgAn parikalpya ekaikaM bhAga divasakSetrasya rAtrikSetrasya vA yathAyogya hApayitA varddhayitA vA bhavati, sa caiko maNDa anukrama [25] 13 // K ~39~
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [11] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [11] SSAGARMA-960 lagatastriMzadadhikASTAdazazatatamo bhAgo dvAbhyAM muhUrttakaSaSTibhAgAbhyAM gamyate, tathAhi-tAni maNDalagatAni triMzadadhikAnyaSTAdazazatAni bhAgAnAM dvAbhyAM sUryAbhyAmekenAhorAtreNa gamyate, ahorAtrazca triMzanmuhUrtapramANaH, tataH sUryadvayAkApekSayA paSTimahartA labhyante tatastrairAzikakarmAvakAzaH, yadi SaTyA mahatairaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni maNDalasya | bhAgAnAM gamyate tata ekena muhUrtena kiM gamyate !, raashitrysthaapnaa-| 60 / 1830 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzerguNanAjAtAni tAnyevASTAdaza zatAni triMzadadhikAni teSAmAyenarAzinA SaSTilakSaNena bhAgo hiyate landhAH sArdhAtriMzadbhAgAH, etAvanmuhUrttana gamyate, muhUrtazcaikapaSTibhAgIkriyate tata Agatameko bhAgo dvAbhyAM muhUtekapa|STibhAgAbhyAM gamyate, yadivA yadi jyazItyadhikenAhorAtrazatena SaT muhUrtA hAnau vRddhau vA prApyante tata ekenAhorAtreNa kiM prApyate ?, rAzitrayasthApanA-1 183 / 6 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzirguNyate, jAtAsta eva pada, teSAM jyazItyadhikena zatena bhAgaharaNaM, atrIparitanarAzeH stokatvAdbhAgo na labhyate tatazchedyacchedakarAzyokhikenApavarttanA, jAta uparitano rAzikirUpo'dhastana ekapaSTirUpaH, AgataM dvAvekaSaSTibhAgau muhUrtasya ekasminnahorAtre vRddhI kAhAnI vA prApyate iti, tathA 'tA'iti tasmAda dvitIyAnmaNDalAniSkrAman sUryoM dvitIye ahorAtre sarvAbhyantaraM maNDala-1 mapekSya tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA Na' mityAdi, tatra yadA tasminsarvAbhyantaraM maNDalamavekSya tRtIye maNDale upasaGkamya cAra carati sadA caturbhirmuhurtasyaikapaSTibhAgehIMno'STAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati, caturbhimuhUrtasyaikaSaSTibhAgairadhikA dvAdazamuhUrtapramANA rAtriH, evamuktanItyA 'khalu'nizcitametenAnantaroditenopAyena pratimaNDalaM anukrama [25] ~40
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [11] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH ( mala0) sUryaprajJa- 4 divasarAtraviSaya muhUrtte kaSaSTibhAgadvayahAnivRddhirUpeNa niSkrAman maNDalaparibhramaNagatyA zanaiH zanairdakSiNAbhimukhaM gacchan tivRttiH sUryaH, 'tayANaMtarA' iti tasmAdvivakSitAdanantarAnmaNDalAt ' tayAnaMtara' miti tadvivakSitamanantaraM maNDalaM saGkrAman 2 ekaikasmin maNDale muhUrttasya dvau dvAvekaSaSTibhAgI divasakSetrasya 'nirveSTayan 2' hApayan 2 rajanikSetrasya pratimaNDalaM dvau dvau muhUrttasyaikaSaSTibhAgau abhivarddhayan 2 vyazItyadhikazatatame ahorAtre prathamapaNmAsaparyavasAnabhUte sarvabAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati 'tA' iti tato yadA tasmin kAle ahorAtrarUpe Namiti prAgiva sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAnmaNDalaparicamaNagatyA zanaiH zanaiH niSkramya sarvavA maNDalamupasaGgamya cAraM carati tadA sarvAbhyantaramaNDalaM 'praNidhAya' maryAdI kRtya dvitIyAnmaNDalAdArabhyetyarthaH, ekena tryazItyadhikena rAtrindivazatena trINi 'SaTSaSTAni SaTSaSTyadhikAni muhUrtteka paSTibhAgazatAni divasakSetrasya 'nirveSTya' hApayitvA rajanikSetrasya tAnyeva trINi muhatkaSaSTibhAgazatAni SaTSaSTyadhikAni abhivarddhA cAraM carati, tadA Namiti pUrvavat, uttamakASThA prAptA - paramaprakarSaprAptA utkarSikA utkRSTA aSTAdaza muharttAaSTAdazamuhUrttapramANA rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhartapramANo divasaH, eSA prathamA SaNmAsI, yadivA etat prathamaM SaNmAsaM, sUtre ca puMstvanirdeza AryatvAt eSa vyazItyadhikazatatamo'horAtraH prathamasya SaNmAsasya paryavasAnaM / 'se pavisamANe' ityAdi, 'sa'sUryaH sarvavAyAnmaNDalAbhyantaraM pravizan dvittIyaM paNmAsamAdadAnaH pratipadyamAno dvitIyasya paNmAsasya prathame ahorAtre sarvabAhyAnmaNDalAdarvAganantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati 'tA' iti tatra yadA sUryo bAhyAt- sarva bAhyAnmaNDalAdarvAktanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA dvAbhyAM muhUrttakaSaSTibhAgAbhyAmUnA aSTA // 14 // * Jan Eiration intimanal F&P On ~ 41~ prAbhRte prAbhUta prAbhRrta // 14 //
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [11] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [11] dazamuhUrttA rAtrirbhavati, dvAbhyAM muhU kaSaSTibhAgAbhyAmadhiko dvAdazamuhUrtapramANo divasaH, tatastato'pi dvitIyAnmaNDalAdabhyantaraM sa sUryaH pravizan dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye ahorAtre 'bAhiraM taccati sarvabAhyAnmaNDalAdarvAtanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati 'tA jayA Na'mityAdi, tato yadA NamitipUrvavat , sUryaH sarvavAhyAnmaNDalAdAphanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati 'tA jayA Na'mityAdi tato yadA Namiti pUrvavat sUryaH sarvacAhyAnmaNDalA-2 darvAtanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA aSTAdazamuhUrtA rAtrizcaturbhiH egahibhAgamuhuttehiMti prAkRtatvAda vyatyAsena padopanyAsaH, evaM tu yathAsthitapadanirdezo draSTavyo-muhUkaSaSTibhAgairUnA bhavati, caturbhirmuhUkaSaSTibhAgairadhiko dvAdazamuhUttoM divsH| 'evaM khalu eeNa'mityAdi, evaM-ukkanItyA khalyetena-anantaroditenopAyena pratimaNDalaM rAtridivasaviSayamuhakapaSTibhAgadvayahAnivRddhirUpeNa pravizan maNDalaparicamaNagalyA zanaiH zanairuttarAbhimukhaM / gacchan 'tayANaMtarAutti tasmAdvivakSitAnmaNDalAt'tayANaMtara miti tadvivakSitamanantaraM maNDalaM sAman 2ekaikasmin maNDale muhUrtasya dvau dvAvekaSaSTibhAgI rajanikSetrasya nirveSTayana divasakSetrasya pratimaNDalaM dvau dvau muhUrtasyaikaSaSTibhAgI abhivarddhayan 2 jyazItyadhikazatatame ahorAtre dvitIyapaNmAsaparyavasAnabhUte 'sababhaMtati sarvAbhyantaramaNDalamupasaGgamya cAraM carati, 'tA'iti tato yadA-yasmin kAle Namiti pUrvavat sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAnmaNDalaparibhramaNagatyA zanaiH zanairabhyantaraM pravizya sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA sarvabAhyamaNDalaM 'praNidhAya'maryAdIkRtya tadarvAkanAd dvitIyAnmaNDalAdArabhyetyarthaH, ekena tryazItyadhikena rAtrindivazatena trINi paTpaTAni-paTUpAdhikAni muhatte RECETAX*XHAMKOA GAISAIAK anukrama [25] F OR ~42
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [11] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH ( mala0 ) // 15 // sUryaprajJa- 4 syaikaSaSTibhAgazatAni rajanikSetrasya nirveSya-hApayitvA divasakSetrasya ca tAnyeva trINi SaTSaSTAni mujhataikapaTibhAgazatAni tivRttiH abhiva cAraM carati, tadA Namiti vAkyAlaGkAre uttamakASThAprAptaH paramaprakarSaprApta utkarSakaH - utkRSTo'STAdazamuhUrtto * divaso bhavati jaghanyA ca dvAdazamuharttA rAtriH, etad dvitIyaM SaNmAsaM, yadivA eSA dvitIyA SaNmAsI, sUtre puMstvanirdeza ArSatvAt, eSa SaTSaSTyadhikatrizatatamo'horAtro dvitIyasya SaNmAsasya paryavasAnabhUtaH, 'eSa' evaMpramANa Aditya saMvatsarA, eSa SaTSaSTyadhikatrizatatamo'horAtraH 'Adityasya' AdityasambandhinaH saMvatsarasya paryavasAnam / sampratyupasaMhAramAha-'ii khalu tasseva' mityAdi, yasmAdevaM 'iti' tasmAtkAraNAttasyAdityasya- Aditya saMvatsarasya madhye 'evaM' utkena prakAreNa 'sakRd' ekavAramaSTAdazamuhUrtI divaso bhavati sakRccASTAdazamuhUrttA rAtriH, tathA sakRd dvAdazamuttoM divaso bhavati sakRcca dvAdazamuhUrttA rAtriH, tatra prathame SaNmAse astyaSTAdazamuhUrttA rAtriH, sA ca prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre, natvaSTAdazamuttoM divasaH, tathA asti tasminneva prathame SaNmAse dvAdazamuhUrtI divasaH, so'pi prathamaSaNmAsaparyavasAne'horA, natu dvAdazamuhUrttA rAtriH, dvitIye SaNmAse'styetad yaduta aSTAdaza muhUrttA divaso bhavati, sa ca dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre natvaSTAdazamuhUrttA rAtriH, tathA astyetat yaduta tasminneva dvitIyaSaNmAse asti dvAdazamuharttA rAtriH sA'pi tasminneva dvitIyapaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre, na punarastyetat yaduta dvAdazamuddatoM divaso bhavatIti, tathA prathame vA SaNmAse nAstyetat yaduta paJcadazamuhatoM divaso bhavati, nApyastyetat yaduta paJcadazamuhUrttA rAtriH, kiM sarvathA netyAha- nAnyatra - rAtrindivAnAM vRdhyapavRddheranyatra na bhavati, rAtrindivAnAM tu vRddhyapavRddhau ca bhavatyeva paJcadazamuhUrttA rAtriH paJcadazamuttoM divasaH, te ca vRkSa Jain Estration intimanal F&P Us On ~43~ 1 prAbhUte 1 prAbhUta* prAbhRtaM / / 15 / /
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [11] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita... AgamasUtra -[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH pavRddhI rAtrindivAnAM kathaM bhavata ityAha-'muhuttANaM cayovacaeNa' muhUrttAnAM paJcadazasaGkhyAnAM cayopacayena cayena - adhikatvena vRddhirapacayena-hInatvenApavRddhiH, iyamatra bhAvanA - paripUrNapakhadazamuhUrttapramANe divasarAtrI na bhavato, hInAdhika paJcadazamuhUrtta| pramANe tu divasarAtrI bhavataH, evaM 'annastha vA aNuvAyagaIe' iti vAzabdaH prakArAntarasUcane anyatrAnupAtagate:--anusAra| gateH paJcadazamuhUrtI divasaH paJcadazamuhUrttA vA rAtrirna bhavati, anusAragatyA tu bhavatyeva, sA cAnusAragatirevaM-yadi tryazI| tyadhikazatatame maNDale SaNmuhUrttA vRddhau hAnau vA prApyante tato'rvAk tadarddhagatau trayo muhUrttAH prApyante, tryazItyadhikazatasya vA'rddha sArddhA ekanavatiH tata AgataM ekanavatisayeSu maNDaleSu gateSu dvinavatitamasya ca maNDalasyArthe gate paJcadaza muhUrttAH prApyante, tavastata U rAtrikalpanAyAM paJcadazamuttoM divasaH, paJcadazamuhUrttA ca rAtrirlabhyate nAnyatheti, 'gAhAo bhaNitavbAo'ti atra anantaroktArthasaGgrAhikA asyA eva sUryaprajJapterbhadrabAhu khAminA yA niryutiH kRtA tatpratibaddhA anyA vA kAzcana granthAntaramuprasiddhA gAthA varttante tA 'bhaNitacyA' paThanIyAH, tAzca samprati kApi pustake na dRzyanta iti vyavacchinnAH sambhAvyante tato na kathayituM vyAkhyAtuM vA zakyante, yo vA yathA sampradAyAdavagacchati tena tathA ziSyebhyaH kathanIyA vyAkhyAnIyAzceti / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 1 samAptaM tadevamuktaM prathamasya prAbhRtasya prathamaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati dvitIyamarddhamaNDala saMsthitipratipAdakaM vivakSuridaM praznasUtramAha Fin atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 1 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 2 Arabhyate ~ 44~
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: bhivAttaH prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] tA kahaM te addhamaMDalasaMThitI AhitAti vadejA?, tattha khalu ime duve addhamaMDalasaMThitI paM0,20-dAhiNAAbhate ceva addhamaMDalasaMThitI uttarA ceva aDamaMDalasaMThitI / tA kahaM te dAhiNaaddhamaMDalasaMThitI AhitAtiprAbhRta(mala.) &vadejA, tA apaNaM jaMbuddIve dIve sabadIvasamudANaMjAba parikkheverNa tA jayA Na sarie sababhaMtaraM dAhiNaM * prAbhUta // 16 // amaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapatte ukosae ahArasamuhutte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAtI bhavati, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMbaccharaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsira dAhiNAe aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAte ambhitarANaMtaraM uttaraM addhamaMDalaM saMThiti uvasaMkamittA cAra carati, jatA NaM sarie ambhitarANaMtaraM uttaraM addhamaMDalasaMThitiM uvasaMkamittA cAraM gharati tadA NaM aTThAra samuhatte[hiM] divase bhavati dohiM egaTThabhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAtI dohiM egahibhAgamuhattehi &adhiyA se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorasi uttarAe aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAe ambhitaraM taca dAhiNaM addhamaMDalaM saMThiti vasaMkamittA cAraMcarati |taa jayA NaM sUrie abhitaraM tacaM dAhiNaM addhamaMDalaM 4 saMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuSTutte [hiM] divase bhavati cAhiM egadvibhAgamuhuttehiM UNe divAlasamuhuttA rAI bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM adhiyA, evaM khalu eeNaM uvAeNaM NikkhamamANe X // 16 // sarie tadarNatarAto'NataraMsi taMsi 2 desami taM taM addhamaMDalasaMThiti saMkamamANo 2 dAhiNAe 2 aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAte, savavAhiraM uttaraM addhamaMDalasaMThitiM ubasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM surie 94555575 ~45
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] sababAhiraM uttaraM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapattA ukosiyA aTThArasamu-15 huttA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati / esa NaM paDhame chammAse esa NaM paDhamachammAsassa pajjavasANe, se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi uttarAte aMtarabhAgAte tassAdipadesAte bAhirANaMtaraM dAhiNaM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie % bAhirANataraM dAhiNaaddhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohi egahibhAgamuhurohiM UNA dudhAlasamuhutte divase bhavati dohiM egaTThibhAgamuhuttehiM ahie, se pavisamANe sAmarie docaMsi ahorattaMsi dAhiNAte aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAe vAhiraMtaraM tacca uttaraM addhamaMDalasaM-18 |Thiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhiraM taccaM uttaraM ahamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAra carati tadA NaM aTThArasamuhutsA rAI bhavati cAhiM egaTThibhAgamuhuttehiM adhiyA, evaM khalu eteNaM upAeNaM pavisamANe sUrie tadANaMtarAu tadANaMtaraM taMsi 2 desaMsi taM taM addhamaMDalasaMThiti saMkamamANe 2 uttarAe aMtarAbhAgAte tassAdipadesAe sababhaMtaraM dAhiNaM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA sarie savantaraM dAhiNaM ahamaMDaladviti uvasaMkamittA cAraM carati tadA Na uttamakaTTapatte ukkosae aTThAra-1 samuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, esa NaM doce chammAse, esaNaM docassa chamAsassa pajjavasANe, esa NaM Adice saMvacchare, esaNaM AdicasaMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 12)tA kahaM te %ASAKASEXSAX ~46~
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: tivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] 5OM uttarA addhamaMDalasaMThitI AhitAtivadejA, tA ayaM NaM jaMbuddIve dIve sabadIvajAvaparikkheveNaM, tA jatANaM mAbhRte sarie sababhaMtare uttaraM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasa-13 muTutte divase bhavati jahapiNayA duvAlasamuhattA rAI bhavati jahA dAhiNA tahA ceva NavaraM uttarahioprAbhUta abhitarANataraM dAhiNaM uvasaMkamai, dAhiNAto anbhitaraM tacaM uttaraM uvasaMkamati, evaM khalu eeNaM uvAeNaM jAva sababAhiraM dAhiNaM uvasaMkamati, sababAhiraM dAhiNaM upasaMkamati 2ttA dAhiNAo bAhirANaMtara uttaraM javasaMkamati uttarAto mAhiraM taca dAhiNaM tacAto dAhiNAto saMkamamANe 2 jAva sababhataraM ubasaMkamati, taheva / esa NaM doce chammAse esaNaM docassa chammAsassa pajjavasANe, esa gaM Adice saMvacchare, esaNaM Adicassa saMvaccharassa pajjavasANe gaahaao| (sUtraM 13) bIyaM pAhuDapAhuDaM samattaM // 'tA kahaM te ityAdi, 'tA'iti kramArthaH, pUrvavat bhAvanIyaH, kadha'kena prakAreNa bhagavan ! 'te'tava mate 'arddhamaNDalasaMsthiti arddhamaNDalabyavasthA AkhyAteti vadet, pRcchatazcAyamabhiprAyaH-iha ekaikA sUrya ekaikenAhorAtreNakaikasya maNDa|lasyA meva bhramaNena pUrayati, tataH saMzayA kathamakaikasya sUryasya pratyahorAtramekaikAbramaNDalaparibhramaNavyavastheti pRSThati, atra bhagavAn pratyuttaramAha-tA khalu ityAdi, 'tA' iti tatrArddhamaNDalavyavasthAvicAre khalu-nizcitamime dve arddhamaNDalasaMsthitI mayA prajJase, tadyathA-ekA dakSiNA caiva-dakSiNadigbhAvisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthitiH-arddhamaNDalavyavasthA meM dvitIyA uttarA caiva-uttaradigbhAvisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthitiH, evamukke'pi bhUyaH pRcchati-'tA kahaM te'ityAdiiMha ~47~
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] SGACASSACROSSC dve api ardhamaNDalasaMsthitI jJAtavye tatredaM tAvatpRcchAmi-kathaM tvayA bhagavan 'dakSiNA'dakSiNadigbhAvisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthitirAkhyAtA iti vadet ,bhagavAnAha-'tA ayapaNa'mityAdi, idaM jammUdIpavAkyaM prAgiva svayaM paripUrNa pari bhAvanIyam,'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA, Namiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvAbhyantara-sarvAbhyantaramaNDalagatAM dakSiNAkAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGgamya cAra carati tadA Namiti pUrvavat , utsamakASThAprApta:-paramaprakarSaprAptA, utkarSaka-utkRSTo'-12 TAdazamahattoM divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, iha sarvAbhyantare maNDale praviSTaH san prthmkssnnaaduuii| zanaiH zanaiH sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalAbhimukhaM tathA kathaMcanApi maNDalagatyA paribhramati yenAhorAtraparyante sarvA-1 bhyantaramaNDalagatAn aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAnapare ca de yojane atikramya sarvAbhyantarAnantaradvitIyosarArjamaNDalasImAyAM vartate, tathA cAha-se nikkhamamANe ityAdi sa sUryaH sarvAbhyantaragatAt prathamakSaNAdUI zanaiH zanairnikrAman ahorAtre'tikAnte sati navam-abhinava saMvatsaramAdadAno navasya prathame'horAtre dakSiNasmAd-dakSiNadigbhAvino'ntarAt-sarvAbhyantaramaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikayojanadvayapramANApAntarAlarUpAdvinirgatya 'tassAdipaesAe iti-11 tasya-sarvAbhyantarAnantarasyottarArddhamaNDalasyAdipradezamAzrityAbhyantarAnantarAM-sarvAbhyantaramaNDalAnantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati, sa cAdipradezAdUI zanaiH zanairaparamaNDalAbhimukhamatrApi tathA kathaJcanApi carati yena tasyAhorAtrasya paryante tadapi maNDalamanye ca dve yojane parityajya dakSiNadigbhAvinastRtIyasya maNDalasya sImAyAM bhavati, tA jayA NamityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAnantarAM dvitIyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati JAINERatan international ~48~
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] sUryaprajJa-1 tadA divaso'STAdazamuhatoM dvAbhyAM muhataikaSaSTibhAgAbhyAmUno bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhUrtA rAtriHdvAbhyAM muhUrteka-181 prAbhRte ptivRttiHpaSTibhAgAbhyAmabhyadhikA, tatastasyA api dvitIyasyA uttarArddhamaNDalasaMsthiterukkaprakAreNa sa sUryo niSkrAman abhinavasya prAbhRta (mala) sUryasaMvatsarasya dvitIye'horAtre uttarasmAduttaradigbhAvino'ntarAd dvitIyottarArddhamaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanakaSaSTi prAbhRtaM // 18 // bhAgAbhyadhikayojanadvayapramANApAntarAlarUpAda viniHsRtya 'tassAipaesAe' iti tasya-dakSiNadigbhAvinastRtIyasyArddhalamaNDalasyAdipradezamAzritya 'ambhitaraM taca ti sarvAbhyantaramaNDalamapekSya tRtIyAM dakSiNAma maNDalasaMsthitimupasaGkamya & cAraM carati, atrApi tathA cAraM carati AdipradezAda zanaiH zanairaparamaNDalAbhimukhaM yena tasyAhorAtrasya paryante tanmaNDalagatAnaSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAnapare ca dve yojane apahAya caturthasyottarArddhamaNDalasya sImAyAmavatiSThate, 'tA jayA 'mityAdi, tato yadA Namiti pUrvavat sarvAbhyantarAnmaNDalAnRtIyAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmya cAraM parati tadA aSTAdazamuhUrto divaso bhavati caturbhirmuhUttaikaSaSTibhAgairUno dvAdazamuhartA rAtriH caturbhirmuhattaikaSaSTibhAgairabhyadhikA, 'evaM khalu'ityAdi, evaM-utanIlyA khalu-nizcitametenopAyena pratyahorAtramaSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikayojanadvayavikampanarUpeNa niSkrAman sUryastadanantarAdarddhamaNDalAtadanantaraM tasmin 2 deze-dakSiNapUrvabhAge uttarapazcimabhAge vA tAM tAM-arddhamaNDalasaMsthitiM saGkAmana 2 ghazItyadhikazatatamAhorAtraparyante gate dakSiNamAt-dakSiNadigbhAvinos-IA zAntarAt byazItyadhikazatatamamaNDalagatATAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarayojanadvayapramANAdapAntarAlarUpA dAgA tassAipaesAe iti tasya-sarvavAhyamaNDalagatasyottarasyArddhamaNDalAdipradezamAzritya sarvabAhyAmuttarArddhamaNDalasaMsthi ~49~
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] timupasaGkamya dhAraM parati, sa cAdipradezAdU zanaiH 2 sarvabAhyAnantarAbhyantaradakSiNArddhamaNDalAbhimukhaM sthA kathaMcanApi carati yena tasyAhorAtrasya paryante sarvabAhyAnantarAbhyantaradakSiNArddhamaNDalasImAvAM bhavati, nato badA Namiti pUrvavat sUryaH sarvabAhyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAra carati, taba uttamakASThAM prAptA (paramaprakarSagA) utka[rSikA utkRSTA aSTAdazamuhUrttA rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhUrtoM divasaH, 'esa 'mityAdi, nigamanavAkyaM prAgvat, sAsa pavisamANe ityAdi, sUryaH sarvavAhyottarArddhamaNDalAdipradezAdUrva zanaiH zanaiH sarvabAhyAnantaradvitIyadakSiNArddhamaNDa lAbhimukhaM sAman tasminnevAhorAtre'tikrAnte sati abhyantaraM pravizan dvitIyaM SaNmAsamAdadAno dvitIyasya SaNmAsasthA prathame'horAtre uttarasmAduttaradigbhAvisarvabAhyamaNDalagatAdantarAt sarvabAhyAntarArddhamaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarArvAgbhAviyojanadayapramANAdapAntarAlarUpAnAgAt 'tassAipaesAe'iti tasya-dakSiNadigbhA-II vinaH sarvavAhAnantarasya dakSiNasyArddhamaNDalasyAdipradezamAzritya 'bAhirANaMtaraMti sarvavAhAsya maNDalasyAnantarAmabhyantarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati, atrApi dhAra AdipradezAdUrva tathA kathaMcanAcyabhyantarAbhimukha bacate yenAhorAdhaparyante sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantarasya tRtIyA maNDalasya sImAyAM bhavati, 'tA jayA Na'mityAdi, tato dahA sUryo bAhyAnantarA-sarvavAhyAdanantarAMdakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGgamya cAra carati tadA aSTAdazamuhartA rAtri - muhakapaSTibhAgAbhyAmUnA bhavati, dvAdazamuharcapramANo divasohAbhyAM muha kaSaSTibhAmAbhyAmadhikaH 'se pavisamA mAvi matAmiyAhorAtre'tikrAnte sati sUryo'bhyantaraM pravizana dvitIyasva paNmAsasa dvitIyeorAne dakSiNamAdAmAda SACROS24* FitraalMAPINANORN ~50
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] sUryaprajJa-18kSiNadigbhAvino'ntarAdakSiNadigbhAvisarvabAhyAnantaradvitIyamaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarA- 1prAbhRte logbhAviyojanadvayapramANAdapAntarAlarUpAnAgAdviniHsRtya tassAipaesAe'iti tasya-sarvabAhyAdabhyantarasya tRtIyasyotta *3prAbhRta(mala.) prAbhRtaM rArddhamaNDalasyAdipradezAt-AdipradezamAzritya bAhyatRtIyAM sarvabAhyAyA arddhmnnddlsNsthitestRtiiyaamuttraamrddhmnnddlsNsthi|| 19 // timupasaGgamya cAraM carati, atrApi cAra AdipradezAdArabhya zanaiH zanairaparArddhamaNDalAbhimukha tathA kathaMcanApi pravarttamAno draSTaIvyo yena tadahorAtraparyante sarvabAhyAdarddhamaNDalAtatIyAmarvAtanImarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati tadA aSTAdazamuha to rAtrizcaturbhirmuhartekapaSTibhAgairUnA bhavati, dvAdazamuharttazca divasazcaturbhirmuhUrttakaSaSTibhAgairabhyadhikA, 'eca'mityAdi, evam-uktaprakAreNa khalu-nizcitametenopAyena-pratyahorAtramabhyantaramaSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgayojanadvayavikampanarUpeNa zanaiH zanairabhyantaraM pravizan sUryastadanantarAd arddhamaNDalAt tadanantarAM tasmin 2 pradeze dakSiNapUrvabhAge uttarAparabhAge |vA tA tAmarddhamaNDalasaMsthitiM saGkrAman dvitIyasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatamAhorAtraparyante gate uttarasmAduttaradigbhAvino'ntarAtsarvabAhyamaNDalamapekSya yad yazItyadhikazatatama maNDalaM tadgatASTAcatvAriMzadyojanakapaSTibhAgAbhyadhikatadanantarAbhyantarayojanadvayapramANAdapAntarAlarUpADAgAt 'tassAhapaesAe iti tasya-sarvAbhyantaramaNDalagatasya dakSiNa // 19 // | svArddha maNDalasyAdipradezamAzritya sarvAbhyantarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati, sa cAdipradezAdUrva zanaiH zanaiH sarvAbhyantarAnantaravAhyottarArddhamaNDalAbhimukhaM tathA kathazvanApi cAra pratipadyate yena tasyAhorAtrasya paryante sarvAbhyantarAnantarasyottarasyArddhamaNDalasya sImAyAM bhavati, 'tAjayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantarAM dakSiNA Fhi ~51~
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12-13] marddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya pAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSakA utkRSTaH aSTAdazamahapramANo divaso bhavati, sarvajaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, 'esa Na'mityAdi, nigamanavAkyaM prAgvat, tadevamuktA dakSiNA arddhamaNDalasaMsthitiH / sAmpratamuttarAmarddhamaNDalasaMsthitiM jijJAsuH praznayati-tA kahaM te ityAdi, etatprAgvad vyAkhyeyaM, 'tA jayANa'-17 mityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAra carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamuhUrto divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhUrcA rAtriH, 'jahA dAhiNA taha ceva'tti yathA dakSiNA arddhamaNDa|lavyavasthitiH prAgabhihitA tathA caiva-tenaiva prakAreNaiSA'pyuttarArddhamaNDa lajyavasthitirAkhyeyA, navaraM 'uttare Thio ambhitarANataraM dAhiNaM uvasaMkamai, dAhiNAo ambhitaraM tacaM uttaraM uvasaMkamai, eeNaM uvAeNaM jAva sababAhiraM dAhiNaM uva-18 saMkamai, sababAhirAo bAhirANataraM uttaraM uvasaMkamai, uttarAo bAhiraM taccaM dAhiNaM taccAo dAhiNAo saMkamamANe 2. jAva sababhaMtaramuttaraM uvasaMkamaI'iti, navaramayaM dakSiNArddhamaNDalavyavasthiterasyAmuttarArddhamaNDalavyavasthAyAM vizeSo-yaduta sarvAbhyantare uttarasminnarddhamaNDale sthitaH san tasminnahorAtre'tikrAnte nava saMvatsaramAdadAnaH prathamasya SaNmAsasya prathameDahorAtre abhyantarAnantarAM sarvAbhyantarasya maNDalasyAnantarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, tasminnahorAtre'ti-18 kAnte prathamasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre'bhyantaratRtIyAM saryAbhyantarasya maNDalasya tRtIyAmuttarAma maNDalasaMsthiti-12 mupasaGkAmati, evaM khalvanenopAyena prAgiva tAvad vaktavyaM yAvatprathamasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatame ahorAtre paryavasAnabhUte sarvabAhyA dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, etatpradhamasya SaNmAsasya paryavasAnaM, tato dvitIyasya SaNmAsasya dIpa anukrama [26-27] -- - %A8 F OR ~52~
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] sUryaprajJa- prathame'horAtra bAhyAnantarAM sarvavAhyasya maNDalasyAktinImuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaMkrAmati tatastasminnahorAtre'vimante | sivRttiH dvitIyasya SaNmAsasthA'horAtre uttarasyA arddhamaNDalasasthiterviniHsRtya bAhyatRtIyAM sarvabAhyasya maNDalasyAkinI tRtIyAM 1mAbhRte 2prAbhRta(mala0) dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, tasyAzca tRtIyasyA dakSiNasthA marddhamaNDalasaMsthiterekaikenAhorAtrekammarddhamaNDalasaM prAbhUta // 20 // sthiti saGkrAman 2 tAvadavaseyo yAvad dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre sarvAbhyantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimuksakA mati, tadevaM dakSiNasyA arddhamaNDalasaMsthiteH uttarasyAmaImaNDalasaMsthitI nAnAtvamupadarzitaM, etadanusAreNa ca svayameva rasUtrAlApako yathAvasthitaH paribhAvanIyaH, sacaivaM 'se nikkhamamANe sUrie nava saMvaccharamayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi 2uttarAe maiM aMtarAe bhAgAe tassAipaesAe ambhitarANataraM dAhiNaM addhamaMDalaM saMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, jaarie| | abhitarANaMtaraM dAhiNaM avamaMDalasaMThitiM ubasaMkamittA cAraM carati tayA NaM avArasamuhuce divase bhavati dohi pAhi| bhAgamuhattehi aNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohi eyaSTimAgamuhuttehiM ahiyA, se niksamamANe sUrie domaMsi baho rattaMsi dAhiNAra aMtarAe bhAgAe tassAdipadesAe abhitaraM taccaM uttaraM addhamaMDalasaMThiI navasaMkamittA cAraM pati, vyA gaM ahArasamuhutte divase bhavati cAhiM egaDibhAgamahattehiM UNe, duvAlasamuhuttA rAI bhavati ghanahiM pAhibhAgamA husehi ahiyA, evaM khalu eeNaM uvANaM nikkhamamANe sUrie tayANatarAo tayAgaMtaraM saMsi taMsi desasi saM sdm-3||20|| DalasaMThiI saMkamamANe uttarApa bhAgAe' tassAipaesApa sababAhiraM dAhiNamaddhamaMDalasaMliI svasaMkamicA cAraM kAti, sA jayA NaM sUripa sababAhiraM dAhiNaM addhamaMDalasaMThiDbhuvasaMkamitA cAraM gharatitakA gaM uccamaDakyA uchoDiyA akArasa sakara ~53~
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12-13]] dIpa anukrama [26-27] kAmuhuttA rAI bhavati, jahAe duvAlasamuhutte divase bhavai, esa paDhame chammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa phavasANe, se pavisamANe sUrie docaM chammAsamayamANe paDhamaMsi ahorattaisi dAhiNAe aMtarAe bhAgAe tassAipaesAe bAhirANamAtaraM uttaraM addhamaMDalasaMThiimuvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sUrie vAhirANataraM uttaraM anamaMDalasaMThiimuvasaMkamittA cAraM carati tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavai dohi ya egahibhAgamuhuttehi UNA duvAlasamuhatte divase bhavA cara(do)hiM egahibhAgamuhuttehiM ahie, evaM khalu eeNaM uvAeka pavisamANe sUrie tayANaMtarAo tayANaMtaraM taMsi tasi desasi taM te addhamaMDalasaMThiI saMkamamANe dAhiNAe aMtarAe bhAgAe tassAdipaesAe sababhaMtaraM uttaraM ahamaMDalasaMThiimuvasaMkamittA cAra carai, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM uttaraM addhamaMDalasaMThiI uvasaMkamittA cAra carai tathA uttamakaGkapatte ukosie advArasamahatte divase bhavati, jAniyA vAlasamahattA rAI bhavatitti, esa NaM duce chammAse ityAdi prAgvat, iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhUtasya prAbhUtaprAbhRtaM 2 samApta tadevamuktaM dvitIyaM prAbhRtaprAbhRtaM, sampati tRtIyamabhidhAtavyaM, tatra cArthAdhikArazcIrNapaticaraNaM, tatastadviSayaM praznasUtramAha|tA ke te citraM paddhicarati Ahiteti vadejA, tattha khalu zme duve sUriyA paM0, taM0-bhArahe ceva sUrie eravae ceva sUrie, tA ete Na dudhe mUrie patteyaM 2tIsAe 2 muhattehiM egamegaM addhamaMDalaM caraMti, saTThIe 2 kAmuttehiM egamegaM maMhalaM saMghAtaMti, tA NikkhamamANe khalu ete duve sUriyA No aNNamaNNassa ciNNa paDi-| cirati, pavisamANA khalu ete duve sUriyA aNNamaNNassa ciNNaM paTicaraMti, taM satamegaM cotAlaM,tattha ke heU OM wwwjainettiraryam | atra prathame prAbhUte prAbhUtaprAbhUtaM- 2 parisamAptaM atha prathame prAbhUte prAbhUtaprAbhUtaM- 3 Arabhyate ~544
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [14] dIpa anukrama [28] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [14] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJa- 4 vadejjA ?, tA agravaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tattha NaM tattha NaM ayaM bhArahae caiva sUrie jaMbuddIvassa sivRttiH 2 pAINapaDiNApataudIrNadAhiNAyatAe jIvAya maMDalaM caDavIsa eNaM sateNaM chettA dAhiNapuratthimilaMsi baDa( mala0) bhAgamaMDalasi bANautiyasUriyamatAeM jAI appaNA ceva ciNNAI paDicarati, uttarapacatthimehaMsi ca bhaagm|| 21 // 2 DhalaMsi ekkANauti sUriyamatAI jAI sUrie appaNo ceva ciNNaM paDicarati, tattha ayaM bhArahe sUrie eravatassa sUriyassa jaMbuddIvassa 2 pAINapaDiNIpAyatAe udINadAhiNAyatAeM jIvAe maMDalaM caDavIsaeNaM sateNaM chettA uttarapurathimilaMsi ca bhAgamaMDalasi bANauti sUriyamatAI jAva sUrie parassa ciNNaM paDicarati, dAhiNapaJcatthamesi cabhAgamaMDalaMsi ekUNaNautiM sUriyamatAI jAI sRrie parassa ceca ciNNaM paDicarati, tattha ayaM eravae sUrie jaMbuddIvarasa 2 pAINapaDiNAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDala caDavIsaNaM sateNaM chettA uttarapuratthimihaMsi canbhAga maMDalasi bANauti sUriyamayAI jAva sUrie appaNI ceva ciNNaM paDiyarati dAhiNapurathimilaMsi ca bhAgamaMDalaMsi ekkANautisUriyamatAI jAva sUrie appaNo caiva ciNNaM paDicarati, tattha NaM evaM eravatie sUrie bhArahassa sUriyassa jaMbuddIvassa pAINapaDiNAyatApa udIrNadAhiNAyatAeM jIvAe maMDalaM caDavIsaeNaM sateNaM chittA dAhiNapacatthimellaMsi ca bhAgamaM| DalaMsi bANaurti sUriyamatAI sUrie parassa ciNNaM paDicarati, uttarapuratdhimelluMsi ca bhAgamaMDalaMsi ekAurti suriyamatAI jAI sUrie parassa caiva ciNNaM paDicarati, tA nikkhamamANe khalu ete dube sUriyA No Jan Eaton inmatinal F&P Us On ~ 55~ 1 prAbhUte 3 prAbhRtaprAbhRrta // 21 //
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [14] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [14] 46496SROSCOM aNNamaNNassa ciNNaM paDicaraMti, pavisamANA khallu ete duve sUriyA aNNamapaNassa ciNNaM paDicaraMti, satamegaM cotAlaM / gAhAo (suutrN)14|| taiyaM pAhuDa pAhuI sammattaM // | 'tA ke te'ityAdi, tA iti prAgvat, kastvayA bhagavan ! sUryaH svayaM pareNa vA sUryeNa cIrNa kSetraM praticarati-praticaran AkhyAta iti vadet ?, evaM bhagavatA gautamenoke bhagavAn varddhamAnasvAmI Aha-tatva'ityAdi, tatra-asmin jambUdvIpe parasparaM cIrNakSetrapraticaraNacintAyAM khalu-nizcitaM yathAvasthitaM vastutattvamadhikRtyemau dvau sUyauM prajJaptI, tadyathA-bhAratazcaiva sUryaH airAvatazcaiva sUryaH, 'tA ee NamityAdi, tata etau Namiti vAkyAlaGkAre dvau sUryoM pratyeka | triMzatA muhUrekaikamarddhamaNDalaM carataH pathyA 2 muhUrtaH punaH pratyekamekaikaM paripUrNa maNDalaM 'sasAtayataH'pUrayataH 'tA nikkhamamANA'ityAdi, tA iti tatra sUryasatkaikasaMvatsaramadhye imo dvAvapi sUyau~ sarvAbhyantarAmamaNDalAnniSkrAmantI no'nyo'nyastha-paraspareNa cIrNa kSetra praticarataH, naiko'pareNa cIrNa kSetraM prati carati, nApyaparo'pareNa cIrNamiti bhAvaH, idaM sthApanAvazAdavaseyaM, sA ca sthApanA iyam- / sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantarI pravizantI dvAvapi khalu sUryAvanyoanyasya-paraspareNa cIrNa praticarataH, tadyathA-zatamekaM catuzcatvAriMzaM, kimuktaM bhavati -yaizcaturviMzatyadhikazatasaubhAga-1 maNDalaM pUryate teSAM catuzcatvAriMzadadhikazatamubhayasUryasamudAyacintAyAM paraspareNa cIrNapraticIrNa pratimaNDalamavApyate | iti, etadavagamArtha praznasUtramAha-'tattha ko hetU'iti, 'tatra evaMvidhAyA vastutatvavyavasthAyA avagame ko hetuH, kA upapattiriti ?, anArthe bhagavAn vadet , atra bhagavAnAha-tA ayaNNa'mityAdi, idaM jambUdvIpasvarUpapratipAdakaM vAkyaM | anukrama [28] ~56~
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [14] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala0 prata prAbhRte prAbhRtaprAbhUta pUrvavat svayaM paripUrNa paribhAvanIyaM tattha Na'mityAdi, tatra jambUdvIpe Namiti prAgvat , 'ayaM bhArahe ceka ripa iti | sarvabAhyasya maNDalasya dakSiNasminnarddhamaNDale yazcAraM caritumArabhate sa bharatakSetraprakAzakatvAdArata ityucyate, yastvitara-1 stasyaiva sarvavAhyasya bhaNDalasyottarasminnamaNDale cAraM carati sa airAvatakSetraprakAzakatvAdairAvataH, tatrArya pratyakSata upalabhyamAno jambUdvIpasya sambandhI bhArataH sUryo yasmin maNDale paribhramati tattanmaNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA-8 vibhajya caturvizatyadhikazatasakalAn bhAgAn tasya 2 maNDalasya parikalpyetyarthaH, sUryazca prAcInApAcInAyatayA udagadakSiNAyatayA ca jIvayA-pratyayA davarikayA ityarthaH, tanmaNDalaM caturbhAigavibhajya dakSiNapaurastye dakSiNapUrva Agneye| koNe ityarthaH 'cambhAgamaMDalaMsi'tti prAkRtatvAtpadavyatyayo maNDalacaturbhAge-tasya tasya maNDalasya caturthe bhAye sUryasaMvatsarasatkadvitIyaSaNmAsamadhye dvinavati sUryagatAni-dvAnavatisaGgyAni maNDalAni svayaM sUryeNa gatAni-cIrNAni, kimukta bhavati :-pUrva sarvAbhyantarAnmaNDalAnniSkAmatA svacIrNAni praticaratIti gamyate, etadeva vyAcaSTe-'jAI. sarie appaNA ciNNaM paDiyara' iti yAni sUrya AtmanA-svayaM pUrva sarvAbhyantarAnmaNDalAniSkramaNakALe itizeSA, cIrNAni praticarati, tAni ca dvinavatisakdAni maNDalAni caturbhAgarUpANi cIrNAni praticarati, na paripUrNacaturbhAgamAtrANi, kintu svasvamaNDalagatacaturvizatyadhikazatasatkASTAdazASTAdazabhAgapramitAni, te cASTAdazASTAdazabhAgA na sarvavyApi maNDa- H leSu pratiniyate eka deze, kintu kApi maNDale kutrApi, kevalaM dakSiNapaurastyarUpacaturbhAgamadhye tato 'dAhiNapurasthimasipaubhAgamaMDalaMsI'tyuktam, pavamuttareSvapi maNDalacaturbhAgavaSTAdazabhAgapramitatvaM bhAvanIya, sa eva bhArataH sUryasteSAmeSa anukrama [28] // 22 // ~57~
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [14] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [14] dvitIyAnAM SaNmAsAnAM madhye uttarapazcime caturbhAgamaNDale-maNDalacaturbhAge ekanavatisaGgyAni maNDalAni svasvamaNDalagatacaturvizatyadhikazatasatkASTAdazASTAdazabhAgapramitAni 'kharyamatAni svayaM sUryeNa pUrva sarvAbhyantarAmamaNDalAniSkramaNakAle cIrNAni praticaratIti gamyate, etadeva vyAcaSTe-'jAI sUrie appaNA ceva cipaNAI pahicarati etatpUrvavad vyAkhyeyaM, iha sarvabAhyAnmaNDalAt zeSANi maNDalAni tryazItyadhikazatasaGkhyA ni tAni ca dvAbhyAmapi sUryAbhyAM dvitIyaSaNmAsamadhye pratyekaM paribhramyante, sarveSvapi ca digvibhAgeSu pratyekamekaM maNDalamekena sUryeNa paribhramyate dvitIyamapareNa evaM yAvatsarvAntima maNDala, tatra dakSiNapUrva digbhAge dvitIyaSaNmAsamadhye bhArataH sUryoM dvinavatimaNDalAni paricamati, ekanavatimaNDalAni airAvataH, uttarapazcime digvibhAge dvinavatimaNDalAmpairAvataH paribhramati, ekanabatimaNDalAni bhArataH, etazca paTTikAdI maNDalasthApanAM kRtvA paribhAvanIyaM, tata uktam-dakSiNapUrve dvinavatisaGgyAni maNDalAni uttarapazcime vekanavatisakyAni bhArataH svayaM cIrNAni pratidharatIti / tadevaM bhAratasUryasya svIyaM cIrNapratibharaNaparimANamukamidAnIM tasyaiva bhAratasUryasya paracIrNapraticaraNaparimANamAha-tattha ya ayaM bhArahe'ityAdi, 'tatra'jambUdvIpe 'ayaM pratyakSata upalabhyamAno jambUdvIpasambandhI bhArataH sUryoM yasmin maNDale parizramati tattanmaNDala caturvizatyadhikena bhAga-1 zatena chittvA bhUyazca prAcInApAcInAyavrayA udIcyadakSiNAyatayA ca jIvayA tattanmaNDalaM caturbhivibhakya sattarapUrve 4 iMsAne koNe ityarthaH 'caturbhAgamaNDale'tasya tasya maNDalasya caturthe bhAge teSAmeva dvitIyAnAM ghamAsAnAM madhye airAvadAtasya sUryasya dvinavatisUryamatAni-dvinavatisakamAnyairAvatena sUryeNa pUrva niSkramaNakAle matIkRtAni praticarati, etadeva anukrama [28] F OR ~58~
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [14] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryamajJaptivRttiH (mala) // 23 // sutrAka [14] vyaktIkaroti-'jAI sUrie parassa ciNNAI paDicaraI' yAni sUryoM bhArataH 'parassa cinnAI ityatra SaSThI tRtIyArthe pareNa- 1 prAbhRte airAvatena sUryeNa niSkramaNakAle cIrNAni praticarati, dakSiNapazcime ca maNDalacaturbhAge ekanavarti-ekanavatisaGgyAni ||3 prAbhRtaairAvatasya sUryasyetyatrApi sambadhyate, tato'yamarthaH-airAvatasya sUryasya sambandhIni sUryamatAni, kimuktaM bhavati -airAva prAbhUta tena sUryeNa pUrva niSkramaNakAle matIkRtAni praticarati, etadevAha-'jAI sUrie parassa cipaNAI paDiyaraI etatpUsarvavat vyAkhyeyaM, atrApyekasmin vibhAge dvinavatirekasmin bhAge ekanavatirityatra bhAvanA prAgiva bhAvanIyA, tadevaM bhArataH sUryo dakSiNapUrve dvinavatisayAni uttarapazcime ekanavatisaGkhyAni svayaM cIrNAni uttarapUrve dvinavatisakyAni dakSiNapa|zcime ekanavatisakyAnyairAvatasUryacIrNAni praticaratItyupapAdita, samprati airAvataH sUrya uttarapazcimadigbhAge dvinavatisa yAni maNDalAni dakSiNapUrva ekanavatisaGgyAni svayaM cIrNAni dakSiNapazcime dvinavatisakyAnyuttarapUrSe ekanavatisakyAni bhAratasUryacIrNAni praticaratItyetatpratipAdayati-tatya ayaM eravae sUrie'ityAdi, etacca sakalamapi prAguktasUtravyAkhyAnusAreNa svayaM vyAkhyeyaM / sampratyupasaMhAramAha-'tA nikkhamamANA khalu'ityAdi, asthAyaM bhAvArtha:-ha bhArataH sUryo'bhyantaraM pravizan pratimaNDala dvau caturbhAgau svayaM cINoM praticarati dvau tu paracIau~ airAvato'pyabhyantaraM pravizan | pratimaNDalaM dvau caturbhAgI svacINoM praticarati dvau tu paracIrNAviti sarvasaGkhyayA pratimaNDalamekaikenAhorAtradvayena ubhaya // 23 // sUryacIrNapraticaraNavivakSAyAmaSTI caturbhAgAH praticIrNAH prApyante, te ca caturbhAgAzcaturviMzatyadhikazatasatkASTAdazabhAgapramitAH, etacca prAgeva bhAvita, tato'STAdazabhiguNitAzcatuzcatvAriMzadadhika zataM bhAgAnAM bhavati, tata etadukaM bhavati anukrama [28] ~59~
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [14] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [14] 'pavisamANA khalu ee duve sUriyA annamannassa cinnaM paDiyaraMti, taMjahA-sayamegaM coyAla miti, 'gAhAo'ti, atrApyetadarthapratipAdikAH kAJcanApi suprasiddhA gAthA vartante, tAzca vyavacchinnA iti kathayituM na zakyante, yo vA yathA sampradAyAdavagacchati tena tathA vktvyaaH| yadatra kurvatA TIkA, viruddhaM bhASitaM mayA / kSantavyaM tatra tattvajJaiH, zodhyaM tacca vizeSataH // 1 // " iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhRtasya tRtIyaM prAbhUtaprAbhRtaM samAptam || iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 3 samApta tadevamuktaM tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati caturtha vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAraH kiyatpramANaM parasparamantaraM kRtvA cAraM carata iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kevaiyaM ee duve sUriyA aNNamapaNassa aMtaraM kaTu cAraM caraMti AhitAti vadenA, tattha khalu imAto cha paDivattIo paNNatAo, tattha ege evamAhaMsu-tA egaM joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasata aNNamaNNassa aMtaraM kaTTa sariyA cAraM caraMti AhitAti badevA, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu-tA &AegaM joyaNasahassaM ega cautIsaM joyaNasayaM annamannassa aMtaraM kaTTha sUriyA cAra caraMti Ahiyatti vaijjA, ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasaya aNNamaNNassa aMtaraM kaTu sUriyA cAraM caraMti AhitAti vadejA, ege evamAhaMsu 3, evaM ega samudaM apaNamaNNassa aMtaraM anukrama [28] atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 parisamAptaM atha prathame prAbhUte prAbhUtaprAbhRtaM- 4 Arabhyate ~60~
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], --------------------prAbhRtaprAbhUta [4], -------------------- mUlaM [15] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- kaTu 4, ege do dIve do samudde aNNamaNNassa aMtaraM kaTu mUriyA cAraM caraMti AhiyAti vadejA, ege eka prAbhRte ptivRttiH mAhesu 5, ege puNa evamAhaMsu tiNi dIve tiNNi samudde aNNamaNNassa aMtaraM kaTu sUriyA cAraM caraMti AhiyAlA prAbhRta (mala0) ti vaejA, ege ecamAhaMsu 6, vayaM puNa evaM vayAmo, tA paMca paMca joyaNA paNatIsaM ca egaTThibhAye joSaNassa mAbhUta // 24 // sAegamege maNDale aNNamaNNassa aMtaraM abhiSadvemANAvA nivaDemANA vA sUriyA cAraM carati / tattha kohe AhitAti vadejjA , tA ayapaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM paNNatte, tA jayA NaM ete duve sUriyA sacammataramaMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati tadA NaM NavaNautijoyaNasahassAI chaccattAle joyaNasate aNNamaNNassa aMtaraM kahu cAraM gharaMti AhitAti vadevA / tatA NaM uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamuhatte divase bhavati, jahapiNayA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, te nikkhamamANA sUriyA NavaM saMvacchara ayamANA par3hamaMsi ahorasi abhitarANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra caraMti, tA jatA NaM ete duve sUriyA' abhitarANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamisA cAraM carati tadA NaM navanavati joyaNasahassAI chaca paNatAle joyaNasate paNavIsaM ca egahibhAge joyaNassa aNNamapaNassa aMtaraM kaTTacAraM caraMti AhitAti vadejA, tatA NaM aTThArasamuhale divase bhavati dohiM egaTTibhAgamuhattehiM UNe duvAlasamahattA rAtI bhavati dohi.emavibhAgamuttehi adhiyA, te NikkhamamANe sUriyA docaMsi ahorasi abhitaraM tacaM maMDalaM javasaMkamizA cAraM caraMti nA| jatA duve sUriyA ambhitaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tayA NaM navanavaI jopaNasahassAI -1 +% anukrama % [29] % // 24 // % * FridaIMAPIVARANORN ~61
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [4], -------------------- mUlaM [15] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [15] kAvaNe joyaNasae nava ya egahibhAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaTTacAraM carati Ahiyasi vaijjA, tadA XNaM aTThArasamuhatte divase bhavaha cAhiM egahibhAgamuhasehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavaI cAhiM egaTThibhAga-1 muhuttehiM adhiyA, evaM khalu eteNuvAeNaM NikkhamamANA ete duve sUriyA tatoNaMtarAto tadAtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANA 2paMca 2 joyaNAI paNatIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egamege maMDale aNNamaNNassa aMtaraM abhivaddhemANA 2 sababAhiraM maMDalaM jabasaMkamisA cAraM carati, tatA gaM ega joyaNasatasahassaM chaca saTTe joyaNasate aNNamaNNassa aMtaraM kaha cAraM parati, sasANaM uttamakaTThapasA ucosiyA aTThArasamuhasA rAI bhavA, jahaNNae duvAlasamuhale divase bhavati, esa NaM paDhame chammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa pajjavasANe, te pavisamANA sUriyA docaM chammAsaM ayamANA paDhamaMsi ahorasaMsi bAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittA pAraM caraMti, tA jayA NaM ete duve sUriyA bAhirANaMtaraM maMDalaM upasaMkamizA cAraM carati tadA NaM ega joyaNasa-1 yasahassaM chacca cauppaNNe joyaNasate chattIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaDe cAraM caraMti AhitAti cajjA, tadA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavaI dohiM egaTThibhAgamuhuttehiM UNA duvAlasamuhuse divase bhavati dohiM egahibhAgamuhuttehiM ahie, te pavisamANA sariyA dosi ahorattaisi bAhiraM tacaM maMDalaM upasaMkamizA cAra caraMti, tA jatA NaM ete duve sUriyA bAhiraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caraMti tatA NaM egaM joyaNasayasahassaMca akhyAle joyaNasate pAvapaNaM ca egavibhAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaTTa cAra OMARA anukrama [29] ~62
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [4], -------------------- mUlaM [15] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata mala. . . . . . sUtrAMka [15]] sUryaprajJa- caraMti tatANaM aTThArasamuhattA rAI bhavai cauhiM egahibhAgamuhattehiM UNA dudhAlasamuhatte divase bhavati cauhi 1 prAbhRte ptivRttiH &AegaTThibhAgamuhuttehiM ahie| evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANA ete duve sariyA tato'NatarAto tadANaMtaraM maMDa- 4prAbhRta lAomaMDalaM saMkamamANA paMca 2joyaNAI paNatIse egahibhAge joyaNassa egamege maMDale aNNamaNNassaMtaraM NibuDhe- prAbhRtaM // 25 // mANA 2 sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caraMti, jayA NaM ete duve sUriyA sababhaMtaraM maMDalaM uvsNkmisaa| cAraM carati tatA NaM NavaNauti joyaNasahassAI chacca cattAle joyaNasate aNNamaNNassa aMtaraM kaha cAraM caraMti, tatA NaM uttamakaTTapatte ukosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahapiNayA duvAlasamuhattA rAI bhavati, esa NaM doce chamAse esa NaM dobassa chammAsassa pajjavasANe esa NaM Aice saMvacchare, esa NaM AicasaMvakacharassa &IpajjavasANe / (mUtraM 15) cautthaM pAhuDapAhuDhaM samattaM // 1-4 // 'tA kevaiyaM ee duve sUriyA ityAdi, 'tAiti prAgvat, etau dvAvapi sUyauM jambUdvIpagatI kiyatpramANaM paraspara-IA mantaraM kRtvA cAraM carataH, carantAvAkhyAtAviti bhagavAn vadeta, evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati zeSakumataviSaya-||2 tattvabuddhibyudAsArthaM paramatarUpAH pratipattIrdarzayati-tatva khalu imAo'ityAdi, 'tatra' parasparamantaracintAyAM khalu nizcitamimAH-vakSyamANasvarUpAH SaT pratipattayo-yathAsvaruci vastvabhyupagamalakSaNAstaistaistIrthAntarIyaiH zrIyamANAH prajJaptA, 4tA eva darzayati-tatthege' ityAdi, teSAM paNNAM tattatpratipattimarUpakANAM tIthikAnAMmadhye eke tIrthAntarIyAH prathama svaziSya || 20 pratyevamAhuH-'tA ega'mityAdi, tA iti pUrvavadbhAvanIyaH, eka yojanasahasramekaM ca trayastriMzadadhikaM yojanazataM paraspara anukrama EXERCENERA SEXEKX* [29] ~63~
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [4], -------------------- mUlaM [15] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [15] 55555 syAntaraM kRtvA jambudvIpe dvau sUryo cAra caratazcarantAvAkhyAtAvitisvaziSyebhyo vadet , atraivopasaMhAramAha-eke eva-18 mAhuriti, evaM sarvatrApyakSarayojanA karttavyA, eke punardvitIyAstIrthAntarIyA evamAhuH-eka yojanasahasramekaM ca caturviMzacaturviMzadadhika yojanazataM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke tRtIyAH punarevamAhuH-eka yojanasahasraM ekaM ca paJcatriMzadadhika yojanazataM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke punazcaturthA ekmAhuH-eka dvIpa ekaM ca samudraM parasparama ntaraM kRtvA cAra carataH, eke punaH paJcamA evamAhuH-dvau dvIpI dvau samudrau parasparamantaraM kRtvA cAra carataH, eke SaSThAH mA punarevamAhaH-bIn dvIpAna trIna samudrAn parasparamantaraM kRtvA cAraM carata iti / ete ca sarve tIrthAntarIyA mithyAvAdi-1 no'yathAtattvavastuvyavasthApanAt , tathA cAha-vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarAsAditakevalajJAnalAbhAH paratIthikavyavasthApitavastuvyavasthAbyudAsena 'evaM vakSyamANaprakAreNa kevalajJAnena yathAvasthitaM vastutattvamupalabhya vadAmaH, kathaM vadatha yUyaM bhagavanta ityAha-tA paMce'tyAdi, 'tA' iti AstAmanyadvaktavyaM idaM tAvatkathyate, dvAvapi sUryo sarvAbhyatarAnma-12 MNDalAniSkrAmantI pratimaNDala paJca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANe: lA abhivarddhayantI vAzabda uttaravikalpApekSayA samuccaye 'nibuDDemANA vA' iti sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizantI | pratimaNDalaM paJca pazca yojanAni paJcatriMzataM ca ekaSaSTibhAgAn yojanasya nirveSTayantau pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANAta hApayantI, vAzabdaH pUrvavikalpApekSayA samuccaye, sUyauM cAra carataH, carantAvAkhyAtAviti svaziSyebhyo vadet, evmukte| bhagavAn gautamo nijaziSyaniHzavittatvavyavasthApanArtha bhUyaH praznayati-tattha 'mityAdi, tatra evaMvidhAyA vastutattva anukrama [29] FitraalMAPINANORN ~64
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [4], -------------------- mUlaM [15] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: H prata sutrAMka [15]] sUryaprajJa- vyavasthAyA avagame ko hetu:-kA upapattiriti prasAdaM kRtvA vadeva, bhagavAnAha-tA ayana'mityAdi idaM jambadIpa-12 1bhAbhRte ptivRttiH4 svarUpapratipAdaka vAkyaM pUrvavatparipUrNa svayaM paribhAvanIyam , 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre 4 prAbhRtamalAetau jambUdvIpaprasiddhI bhAratairAvatI dvAvapi sUryo sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH tadA navanavatiyojanasaha- prAbhUta // 26 // khANi SaT yojanazatAni catvAriMzAni-catvAriMzadadhikAni parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH carantAvAkhyAtAviti cadeta, kathaM sarvAbhyantare maNDale dvayoH sUryayoH parasparametAvatpramANamantaramiti cet , ucyate, iha jambUdvIpo yojanalakSapramANaviSkambhastatraiko'pi sUryo jambUdvIpasya madhye azItyadhika yojanazatamavagAjha sarvAbhyantare maNDale cAraM carati, | dvitIyo'pyazItyadhika yojanazatamavagAha, azItyadhikaM ca zataM dvAbhyAM guNitaM trINi zatAni SaTyAdhikAni 36012 bhavanti, patAni janyUhIpe viSkambhaparimANAllakSarUpAdapanIyante, tato yathoktamantaraparimANaM bhavati, 'tayA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantare dvayorapi sUryayozcaraNakAle uttamakASThAprApta:-paramaprakarSaprAptaH utkarSakaH-utkRSTo aSTAdazamuhUtoM divaso bhavati, jaghanyA-sarvajaghanyA dvAdazamuhUrtA rAtriH 'te nikkhamamANA' ityAdi tatastasmAtsarvAbhyantarAnmaNDalA|sI bAvapi sUryoM nikAmantau navaM sUryasaMvatsaramAdadAnau navasya sUryasaMvatsarastha prathame'horAtre'bhyantarAnagtaramiti sarvAbhyantarAt maNDalAdanantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carataH sA jayA Na'mityAdi tato yadA etau dvAvapi sUryoM sarvAbhyantarAnantaramaNDalamupasaGkamya cAraM caratastadA navanavatiyojanasahasrANi SaT katAni paJcacatvAriMzadadhikAni yojanAnAM pazcatriMzataM caikaSadhibhAgAn yojanasyetyetAvatpramANa parasparamantaraM kRtvA cAraM anukrama [29] EA564 JAINER nintimalsina FhiraMAPIVARAuNORE ~65
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ----------------- prAbhRtaprAbhUta [4], ------------------- mUlaM [15] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [15] 4444SAROADS caratazcarantAvAkhyAtAviti vadet , tadA kathametAvatpramANamantaramiti cet ?, ucyate, iha eko'pi sUryaH sarvAbhyantaramaNDalagatAnaSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAn yojanasya apare ca dve yojane vikampya sarvAbhyantarAnantare dvitIye maNDale carati, evaM dvitIyo'pi, tato he yojane aSTAcatvAriMzakaSaSTibhAgA yojanasyeti dvAbhyAM guNyaMte, guNite ca sati | paJca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyeti bhavati, etAvadadhikaM pUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdatra prApyate, tato yathoktamantaraparimANaM bhavati, 'tayA NamityAdi, tadA sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAra caraNakAle'STAdazamuhattoM divaso bhavati, dvAbhyAM 'egavibhAgamuhattehi ti muhakapaSTibhAgAbhyAmUno, dvAdazamuhartA rAtriH dvAbhyAM muhUttakapaSTi-12 bhAgAbhyAmadhikA, 'te nikkhamamANA'ityAdi, tatastasmAdapi dvitIyAnmaNDalAnniSkAmantau sUryo navasya sUryasaMvatsarasya dvitIye'horAtre'bhyantarasya-sarvAbhyantarasya maNDalasya tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH 'tA jayA Na'mityAdi, tato yadA Namiti pUrvavat , etau dvau sUryo abhyantaratRtIyaM-sarvAbhyantarasya maNDalasya tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH, 'tadA' tasmiMstRtIyamaNDalacAracaraNakAle navanavatiyojanasahasrANi SaT ca zatAni ekapaJcAzadadhikAni yojanAnAM nava caikaSaSTibhAgAna yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM caratazcarantAvAkhyAtAviti vadet , tadA kathametAvatpramANama-18 ntarakaraNamiti cet ?, ucyate, ihApyekaH sUryaH sarvAbhyantaradvitIyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAn yojanasyApare ca dve yojane vikampya cAraM carati, dvitIyo'pi, tato deyojane aSTAcatvAriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyeti dvAbhyAM guNyate, dviguNameva pazca yojanAni paJcatriMzabaikapaSTibhAgA yojanaspati bhavati, etAvatpUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdavAdhika anukrama [29] ~66~
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [15] dIpa anukrama [29] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [15] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryamajJativRttiH ( mala0) B. 27 // prApyate iti bhavati yathoktamatrAntaraparimANaM, 'tayA NamityAdi, yadA sarvAbhyantarAnmaNDalAt tRtIye maNDale cAraM caratastadA aSTAdazamuhUrttA divaso bhavati, caturbhiH 'emaTTibhAgamuhRtehiM' prAkRtatvAtpada vyatyAsaH, tato'yamarthaH - muhUttaikapaSTibhAgairuno, dvAdazamuhUrttA rAtrizcaturbhirmuha taka paSTibhAgairadhikA, eva' mityAdi, evamuktena prakAreNa khalu nizcitametenopAyena 2 pratimaNDalamekato'pyekaH sUryo dve yojane aSTAcatvAriMzataM caikapaSTibhAgAn vikampya cAraM carati, aparato'pyaparaH sUrya ityevaMrUpeNa niSkrAmantau tau jambUdvIpagatau dvau sUryo pUrvasmAtpUrvasmAttadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM saGkrAmantI ekaikasmin + maNDale pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANApekSayA pazca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamabhivarddhayantAvabhivarddhayantau navasUryasaMvatsarasya tryazItyadhikazatatame'horAtre prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte sarvabAhyamaNDalamupasaGkramya cAraM carataH, 'tA jayA Na'mityAdi tato yadA etau dvau sUryo sarvabAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH tadA tAvekaM yojanazatasahasraM SaT ca zatAni SaSyadhikAni 100660 parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, kathametadava seyamiti cet ?, ucyate, iha pratimaNDalaM pazJca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyetyantaraparimANacintAyAmabhivarddhamAnaM prApyate, sarvAbhya antarAca maNDalAtsarvavAhyaM maNDalaM tryazItyadhikazatatamaM tataH paJca yojanAni tryazItyadhikena zatena guNyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi yojanAnAM 915, ekaSaSTibhAgAzca paJcatriMzatsaGkhyA azItyadhikena zatena guNyante jAtAni teSAM catuHSaSTizatAni paJcottarANi 6405, teSAmekaSaSTyA bhAge hRte labdhaM pazcottaraM yojanazataM 105, etatprAktane yojanarAzau prakSipyate, jAtAni daza zatAni viMzatyadhikAni yojanAni 1020, etat sarvAbhyantaramaNDalagatottara parimANe Jan Eiration Intimanal F&P On ~67~ 1 prAbhRte 4 prAbhUtaprAbhRtaM // 27 //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [4], -------------------- mUlaM [15] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: % A prata sUtrAMka [15] | navanavatiyojanasahasrANi SaT zatAni catvAriMzadadhikAni 99640 ityevaMrUpe prakSipyate, tato yathoktaM sarvabAhyamaNDale antaraparimANaM bhavati, 'tayA Na'mityAdi tadA sarvabAhyamaNDalacAracaraNakAle uttamakASThAprAptA-paramaprakarSaprAptA utkRSTA aSTAdazamahA rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhattoM divasaH, 'esa NaM paDhame chammAse ityAdi prAgvata, 'te pavisa-12 mANA'ityAdi, to tataH sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizantau dvau sUryoM dvitIyaM SaNmAsamAdadAnI dvitIyasya SaNmAsasya prathame'horAtre bAhyAnantaraM-sarvabAhyAnmaNDalAdAganantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM caratastadA eka yojanazatasahasraM SaT zatAni catuHpaJcAzadadhikAni SaDviMzatiM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, carantAvA| khyAtAvitibadet , kathametAvattasmin sarvavAhyAnmaNDalAdatine dvitIye maNDale parasparamantarakaraNamiti cet ?, ucyate, ihaiko'pi sUryaH sarvavAhyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAna yojanasthApare ca dve yojane abhyantaraM pravizan sarvabAhyAmaNDalAdarvAtane dvitIye maNDale cAraM carati, aparo'pi, tataH sarvabAhyagatAdaSTAcatvAriMzadataraparimANAd atrAntaraparimANaM paJcabhiyojanaiH paJcatriMzatA caikaSaSTibhAgairyojanasyonaM prApyate iti bhavati yathoktamatrAntaraparimANaM,'tayA NamityAdi, tadA sarvavAhyAnantarAvAktanadvitIyamaNDalacAracaraNakAle'STAdazamuhUrtA rAtrirbhavati, dvAbhyAM muhUtrtakaSaSTibhAgAbhyAmUnA, dvAdazamuhUttoM divaso dvAbhyAM muha kaSaSTibhAgAbhyAmadhikaH, 'te pavisamANA ityAdi, tatastasmAdapi sarvavAhyamaNDalAktina| dvitIyamaNDalAdabhyantaraM pravizantau tau dvau sUyauM dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'bAhiraM tacaMti sarvabAhyAnmadaNDa lAdAktanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH 'tA jayA NamityAdi tatra yadA etau dvI sUryo sarvabAhyAnmaNDa OMOMOM** anukrama [29] * ~68~
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [15] dIpa anukrama [29] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [15] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJavivRttiH ( mala0 ) // 28 // lAdarvAktanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH tadA ekaM yojanazatasahasraM SaT ca yojanazatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni dvipaJcAzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, prAguktayuktyA pUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdatrAntaraparimANamasya pazcabhiyojanaiH paJcatriMzatA caikaSaSTibhAgaryojanasya hInatvAt, 'tayA Na'mityAdi, tadAsarvabAhyAnmaNDalAdavatanatRtIya maNDalacAracaraNakAle'STAdazamuhUrttA rAtrirbhavati, caturbhirmuhUrtte kaSaSTibhAgairUnA, dvAdazamuharttA divasazcaturbhirekaSaSTibhAgairmuharttasyAdhikaH / 'evaM khalu ityAdi, evam uktaprakAreNa khaDa- nizcitamanenopAyena ekato'pyekaH sUryo'bhyantaraM pravizan pUrvapUrvamaNDalagatA dantaraparimANAdanantare anantare vivakSite maNDale antaraparimANa| syASTAcatvAriMzatamekapa STibhAgAn dve ca yojane vardhayati hApayatyaparato'pyaparaH sUrya ityevaMrUpeNa etau jambUdvIpagatauM sUryo tadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM saGkrAmantau saGkrAmantI ekaikasmin maNDale pUrvapUrva maNDalagatAdantaraparimANAt anantare'nantare vivakSite maNDale paJca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikapaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraparimANaM nirveSTayantau - hApayantau hApayantAvityarthaH, dvitIyasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatame ahorAtre sUrya saMvatsaraparyavasAnabhUte sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA etau dvau sUryo sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH tadA navanavatiyojana sahasrANi SaT yojanazatAni catvAriMzAni catvAriMzadadhikAni parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, atra caivaM rUpAntaraparimANe bhAvanA prAgeva kRtA, zeSaM sugamam // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama- prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 4 samAptaM atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 4 parisamAptaM F&P On ~69~ 1 prAbhRte 4 prAbhRtaprAbhRtaM // 28 //
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [5], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16]] tadevamuktaM caturtha prAbhRtapAbhRtaM sampati paJcamamArabhyate, tasya cAyaM pUrvamupadarzito'rthAdhikAro-yathA kiyanta dvIpa samudraM vA sUryo'vagAhate iti tatastadviSayaM praznasUtramAhaA tA kevatiyaM te dIvaM samudaM vA ogAhittA sUrie cAraM carati, AhitAtivadevA, tastha khalu imAo apaMca paDivattIo paNNatAo-ege evamAhaMsu tA egaM joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasataM dIcaM vA samuraM &AvA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAsu 1, ege, puNa evamAhaMsu-tA egaM joyaNasahassaM ega cau-te. tIsaM joSaNasayaM dIvaM vA samudaM vA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu2, ege puNa evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasataM dIvaM vA samudaMvA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu & 3, ege puNa evamAhaMsu-tA abahuM dIvaM vA samudaMvA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAiMsu 4, ege puNahI evamAhaMsu-tA egaM joyaNasahassaM ega tettIsaM joyaNasataMdIvaM vA samuI ogAdittAsarie cAraM carati 50 tattha je te evamAhaMsu tA egaM joyaNasahassaM egaM tettIsaM joyaNasataM dIvaM vA samudaM vA uggAhittA sUrie cAraM carati, te evamAsu, jatA NaM sUrie sababhataraM maMDalaM uvasaMkamitA cAraM carati tayA NaM jaMbuddIvaM ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasataM ogAhittA sUrie cAraM carati, tatA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavaI, tA jayA NaM sUrie sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carai tayA NaM lavaNasamuI ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasapaM ogAhittA cAraM anukrama [30] atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-5 Arabhyate ~70
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [30] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [5], mUlaM [16] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH sUryaprajJa-cara, tayA NaM lavaNasamuhaM evaM joyaNasahassaM evaM va tettIsa joyaNasayaM ogAhittA cAraM carai, tayA NaM sivRttiH 4 uttamaka pattA ukkosiyA aTThArasamuhantA rAI bhavati, jahariNae duvAlasamutte divase bhava / evaM cottIsaM ( mala0 ) hai joyaNasataM / evaM paNatIsaM joynnstN| (paNatIse'vi evaM caiva bhANiyAM) tastha je te evamAhaMsu tA ava dIvaM vA // 29 // samudaM vA ogAhittA sUrie cAraM carati, te evamAhaMsu-jatA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tatANaM avahaM jaMbuddIcaM 2 ogAhittA cAraM carati, tatA NaM uttamakaGkapatte ukosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, evaM saGghabAhiraevi, NavaraM avaddhaM lavaNasamudde, tatA NaM rAIdiyaM taheva, tattha je te evamAhaMsu-tA No kiJci dIvaM vA samudaM vA ogAhittA sUrie cAraM carati, te evamAhaMsu-tA jatA NaM sUrie saGghabhaMtaraM maMDala ucasaMkamittA cAraM carati tatA NaM No kiMci dIva vA samudaM vA ogAhittA sUrie cAraM carati tatA NaM uttamaka patte ukkosae ahArasamuhutte divase bhavati, taheca evaM savabAhirae maMDale, NavaraM No kiMci lavaNasamudaM ogAhittA cAraM carati, rAtiMdiyaM taheva, ege evamAhaMsu (sUtraM 16 ) // Eatont 'tA ke vaiyaM dIvaM samuddhaM vA ogAhittA sUrie cAraM caraha' ityAdi, tA iti pUrvavat, 'kiyantaM' kiyatpramANaM dvIpaM samudraM vA avagAhya sUryazcAraM carati, carannAkhyAta iti vadet, evaM praznakaraNAdanantaraM bhagavAnnirvacanamabhidhAtukAma etadviSaye paratIrthikapratipattimithyAbhAvo padarzanArtha prathamatastA eva paratIrthikapratipattIH sAmAnyata upanyasyati'tattha khalu' ityAdi, tatra sUryasya cAraM carato dvIpasamudrAvagAhanaviSaye khalvimAH- vakSyamANasvarUpAH paJca pratipattayaH F&P ON ~71~ 1 prAbhRte 5 prAbhRtaprAbhRtaM // 29 //
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [5], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16]] 23929 -562 paramatarUpAH prajJaptAH, tadyathA-eke tIrthAntarIyA ekmAhuH-tA iti tAvacchandasteSAM tIrthAntarIyAnAM prabhUtavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH eka yojanasahasramekaM ca trayastriMzadadhika yojanazataM dvIpa samudra yA avagAhya sUryazcAraM carati, kimuktaM bhavati ?-yadA sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA eka yojanasahanamekaM ca trayastriMzadadhika yojanazataM jambUdvIpamavagAya cAraM carati, tadA ca paramaprakarSaprApto'STAdazamuhUrto divaso bhavati, sarvajaghanyA ca dvAdazamuhattoM rAtriH, yadA tu sarvavAhya maNDalamupasaGkamya cAraM caritumArabhate tadA lavaNasamudrameka yojanasahanamekaM ca trayakhi-za zadadhikaM yojanazatamavagAhya sUryazcAraM carati, tadA cottamakASThAprAptA aSTAdazamuhartapramANA rAtrirbhavati, sarvajaghanyo dvAdazamuhUrttapramANo divasaH, atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu' 1, eke punardvitIyA evamAhuH,'tA' iti pUrvavat , eka yojanasahasramekaM ca catustriMzadadhika yojanazataM dvIpaM samudra vA avagAhya sUryazcAraM carati, bhAvanA prAgvat , atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu', eke punastRtIyA evamAhuH-eka yojanasahasramekaM ca paMcatriMzadadhikaM yojanazatamavagAhya sUryazcAra carati atrApi bhAvanA prAgiva,atraivopasaMhAramAha-egeevamAhaMsu eke punazcaturthAstIrthAntarIyA evamAhura, avahuM'ti apa-le gataM sadapyavagAhAbhAvato na vivakSitamaddhe yasya tamapArddhamarddhahInamarddhamAtramityarthaH, dvIpaM samudra vA avagAhya sUryacAraM carati, &Aiyamatra bhAvanA-yadA sarvAbhyantaraM maNDala mupasaGkamya sUryazcAraM carati tadA ajhai jambUdvIpamavagAhate, tadA ca divasaHX paramaprakarSaprApto'STAdazamuhUrtapramANo bhavati, sarvajaghanyAca dvAdazamuhUrtapramANArAtriH, yadA punaH sarvabAhya maNDalamupasaGkramya sUryazcAraM carati tadA arddha aparipUrNa lavaNasamudramavagAhate, tadA ca sarvotkarSakASThAprAptA aSTAdazamuhUrtapramANA rAtriH sarva anukrama [30] ~72~
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [5], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- jaghanyo dvAdazamuhUttoM divasaH, atraivopasaMhAramAha-ege evamAsu'4, eke punaH paJcamAstIrthAntarIyA evamAhuH-na kizcida1prAbhRte tivRttiHhAdvIpaM samudra vA avagAhya sUryazcAra carati, atrAyaM bhAvArthaH yadApi sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkagya sUryazvAraM carati5mAbhUta (mala ta dApi na kimapi jambUdvIpamavagAhate, kiM punaH zeSamaNDalaparibhramaNakAle, yadApi sarvavAhya maNDalamupasaGkamya sUryazcAraM prAbhUta carati tadApi na lavaNasamudraM kimapyavagAhate, kiM punaH zeSamaNDalaparibhramaNakAle, kintu dvIpasamudrayorapAntarAla eva // 30 // sakalevapi maNDaleSu cAra carati, atropasaMhAramAha-'ege evamAsu' 5 / tadevamuktA uddezataH pazcApi pratipattayaH, sampratyetA eva spaSTaM bhAvayati 'tatva jete evamAhaMsuityAdi, prAyaH samastamapIdaM vyAkhyAtAthai sugama ca, navaraM cottIsevitti evaM trayatriMzadadhikayojanazataviSayapratipattivat caturviMze zate yA pratipattistasyAmAlApako vaktavyaH, sa caivam-'tattha je te evamAhaMsu egaM| joyaNasahassaM egaM ca cautIsaM joyaNasayaM dIvaM samudaM vA ogAhittA cAra carai, te evamAiMsu jayANaM sUrie sababhataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tayA NaM jaMbuddIvaM ega joyaNasahassamegaM ca cottIsaM joyaNasayaM ogAhittA cAraM carai, tayA 3 dAuttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai, jahaniyA duvAlasamuhattA rAI bhavai,tA jayA NaM sUrie savabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carai, tayA NaM lavaNasamudaM ega joyaNasahassaM egaM cottIsa joyaNasayaM ogAhittA cAraM carati, tayANaM " // 30 // uttamakaTThapattA uphosiyA aTThArasamuhattA rAI bhavati jahannae duvAlasamuhutte divase bhavaI' 'paNatIse vi evaM ceva bhANiyacaM' evamuphena prakAreNa pazcatriMzadadhikayojanazataviSayAyAmapi pratipattI sUtraM bhaNitanyaM, taca sugamasvArasvayaM bhAvanIyaM 55 anukrama [30] ACANCER ~73
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [5], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16]] evaM sabaSAhirevitti evaM sarvAbhyantaramaNDala iva sarvavAdye'pi maNDale AlApako vaktavyaH, navaraM jambUdvIpasthAne avaddhalavaNasamuhaM ogAhittA' iti vaktavyaM, taJcaivam-'jayA NaM sUrie saghabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carai, tayA NaM avaDhe lavaNasamuI ogAhittA cAraM carati, tayA NaM rAiMdiyappamANaunbhAsagatti,''tayA Namiti vacanapUrvaka | rAtrindivaparimANaM jabUdvIpApekSayA viparItaM vaktavyaM, yajjambUdvIpAvagAhe divasapramANamuktaM tadrAtredraSTavyaM yadrAtrestaddivasasya, taccaivam-'tayA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai, jahanne duvAlasamuhatte divase bhavai', evamuttarasUtre'pyakSarayojanA bhAvanIyA / tadevaM paratIrthikapratipattIrupadarya sampratyetAsAM mithyAbhAvopadarza-| nArtha svamatamupadarzayati| vayaM puNa evaM vadAmo, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati, tatA NaM jaMbuddIvaM asItaM joSaNasataM ogAhittA cAra carati, tadA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhuse divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhattA rAI bhavati, evaM satvayAhirevi, NavaraM lavaNasamuI tipiNa tIse joyaNasate jAogAhittA cAraM carati,tatA NaM uttamakaTThapattA ukosiyA aTThArasamuhuttArAI bhavaha jahaNNae duvAlasamuhatte| divase bhavati, gAthAo 'maannitbaao| (sUtraM 17) padamassa paMcama pAhuDapAhuI // 1-5 // IA 'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevalajJAnadarzanA 'evaM' vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA jambUdvIpamazItyadhika yojanazatamavagAhya cAraM carati, tadA cocamakASThAprApta anukrama [30] kasara RECHERS H ~74
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [17] dIpa anukrama [31] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [5], mUlaM [17] prAbhRta [1], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH ( mala0 ) sUryaprajJa- 5 utkarSako'STAdazamuhUrtI divaso bhavati, sarvajaghanyA dvAdazamuhUrttA rAtri:, 'evaM sahavAhirevi'tti evaM sarvAbhyantaramativRttiH NDala iva sarvabAhye'pi maNDale AlApako vaktavyaH, sa caivam- 'jayA NaMsadabAhiraM maMDala uvasaMkamittA cAraM caraha', iti, navaramiti sarvabAhyamaNDalagatAdAlApakA dasyAlApakasya vizeSopadarzanArthaH, tameva vizeSamAha - 'tayA NaM lavaNasamudaM tini tIse joyaNasae ogAhittA cAraM carai, tathA NaM uttamakaTTapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahannae duvAlasamuhutte divase bhava' iti idaM ca sugamaM, kvacittu 'saGghabAhirevI' tyatidezamantareNa sakalamapi sUtraM sAkSAlikhitaM dRzyate, 'gAhAo bhANiyantAo' atrApi kAzcana prasiddhA vivakSitArthasaGgrAhikA gAthAH santi tA bhANitavyAH, tAzca samprati vyavacchinnA iti na kathayituM vyAkhyAtuM vA zakyante, yayAsampradAyaM vAcyA iti // // 31 // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 5 samAptaM tadevamuktaM paJcamaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati SaSThaM vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAraH - kiyanmAtraM kSetramekena rAtrindivena sUryo vikampate iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kevati (te) egamegeNaM rAtidieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati Ahineti vadejjA ?, tattha khalu imAo satta paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA do joyaNAI addhaducattAlIsaM tesItasayabhAge joyaNassa egamegeNaM rAtidieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu F&P atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 5 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 6 Arabhyate ~75~ 1 prAbhRte"prAbhUta // 31 //
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------------------- mUlaM [18] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 1559 prata tA ahAtilAI joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 mUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu 2, ege puNa| evamAhaMsu nA tibhAgUNAI tinni joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 sarie cAraM carati, ege eva-| mAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu-tA tiSiNa joyaNAI addhasItAlIsaM ca tesItisayabhAge joyaNassa egamegeNaM rAIdieNaM vikaMpahattA 2 sUrie cAraM carati, ege evamAsu 4, ege puNa evamAhaMsu-tA abuhAI joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu, tA ghaubhAgaNAI cattAri joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAhaMsu-tA cattAri joyaNAI addhavAvaNaM ca tesItisatabhAge joyaNassa egagegeNaM rAidieNaM vika-X pahattA 2 sarie cAraM carati ege evamAhaMsu 7 / vayaM puNa evaM vadAmo tA do joSaNAI aDatAlIsaM ca egahibhAge joyaNassa egamegaM maMDalaM egamegeNaM rAIdieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati, tattha NaM ko hetU itivadejA, tA apaNNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM pannatte, tA jatA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM javasaM-IX kamittA cAraM carati tatA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMbaccharaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi abhitarANaMtara maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie ambhitarANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA ANaM do joyaNAI aDayAlIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egeNaM rAidieNaM vikaMpaittA cAraM carati, tatA NaM anukrama [32] ~76~
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [18] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sivRttiH (mala.) 1prAbhRte prAbhUtamAbhRta sutrAka [18] aTThArasamuhutte divase bhavati dohiM egaTThibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohiM egaDibhA-1 gamuTuttehiM ahiyA / se NitramamANe sUrie docaMsi ahorattasi ambhitaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM mUrie abhitaraM tacca maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paNatIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa dohiM rAiMdiehi vikaMpaittA cAraM carati, tatA NaM aTThArasamuhutte divase bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati cauhiM egavibhAgamuhuttehiM adhiyA, evaM khala eteNaM ubAeNaM NikkhamamANe sUrie tatANaMtarAo tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 do jopaNAI aDatAlIsa ca egahibhAge joyaNarasa egamegaM maMDalaM egamegeNaM rAIdieNaM vikampamANe 2 sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, nA jayA NaM sUrie sababhaMtarAto maMDalAto satvabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA gaM sababhaMtaraM maMDalaM paNihAya egeNaM tesIteNaM rAIdiyasateNaM paMcadamuttarajoyaNasate vikaMpaittA cAraM carati, tatA Ni uttamakaTTapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai jahapaNae duvAlasamuhutte divase bhavati, esa NaM paDhamachammAse esa NaM paDhamachammAsassa pajjavasANe, se ya pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahoratasi bAhirANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tA jatA NaM sUrie vAhirANaMtaraM maMDalaM ucasaMka- mittA cAraM carati tayA NaM do do joyaNAI aDayAlIsaM ca egaTThibhAge joyaNasae egeNaM rAidieNaM vikampaittA cAraM carati, tatA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati, dohiM egahibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhutte dIpa %%% anukrama [32] %960 // 32 // ~77
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------------------- mUlaM [18] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata 545645555-456565439 divase bhavati dohiM egahibhAgehi muhuttehiM ahie, se pavisamANe sarie dosi ahorattaMsi bAhirata-2 si maMDalaMsi javasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sarie bAhiratacaM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati |tayA NaM sarie bAhiratacaM maMDalaM javasaMkamittA cAraM carati, tayA NaM paMca joyaNAI paNatIsaM ca egtttthibhaage| joyaNassa dohiM rAIdiehi vikaMpaittA cAraM carati, rAidie taheva, evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANe sarie tato'NaMtarAto tayANataraM ca NaM maMDalaM saMkamamANe 2 do joyaNAI aDayAlIsaM ca egahibhAge joyaNassA egamegeNaM rAidieNaM vikaMpamANe 2 sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sUrie sabayAhirAto maMDalAto saccabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA gaM sababAhiraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIeNaM rAI diyasateNaM paMcadasuttare joyaNasate vikaMpaittA cAra carati, tatA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai, esa NaM doce chammAse esa NaM dobassa chammAsassa pajjavasANe, esa NaM Adice saMvacchare esa NaM Adicarasa saMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 18) cha8 pAhuDapAhuDaM // 1-6 // | 'tA kevaiyaM te egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA ityAdi, tA iti pUrvavat , kiyatpramANaM kSetramiti gamyate, 'egamegeNaM' ti atra prathamAdekazabdAnmakAro'lAkSaNikastato'yamarthaH-ekaikena rAtrindivena-ahorAtreNa vikampya vikamya vikampanaM nAma svasvamaNDalA(hiravadhvaSkaNamabhyantarapravezanaM vA sUryaH-AdityazcAraM carati, cAra caran AkhyAta iti anukrama [32] ~78~
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [degC] dIpa anukrama [32] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRta [1], * prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [18] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJa sivRttiH ( mala0) // 33 // vadet 1, evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati etadviSayaparatIrthikapratipattimithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA eva prarUpayati- 'tatthe'tyAdi, 'tatra' sUryavikampaviSaye khalvimAH sapta pratipattayaH paramatarUpAH prajJaptAH, tadyathA - 'tasyeMge' tyAdi, 'tatra' teSAM saptAnAM pravAdinAM madhye eke evamAhuH, dve yojane addhoM dvAcatvAriMzat-dvAcatvAriMzattamo yeSAM te arddhadvA4 catvAriMzatastAn sArddhaMkacatvAriMzatsavAnityarthaH, tryazItyadhikazatabhAgAn yojanasya, kimuktaM bhavati 1-vyazItyadhikazatasaGkhyairbhAgaiH pravibhaktasya yojanasya sambandhino'rddhAdhikaika catvAriMzatsAn bhAgAn ekaikena rAtrindivena vikampya vikampya sUryazcAraM carati, atraivopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu' / eke punardvitIyA evamAhuH, arddhatRtIyAni yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atrApyupasaMhAraH 'eMge evamAhaMsu' 2 / eke punastRtIyA evamAhuHtribhAgonAni trINi yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazvAraM carati, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 2, eke punazcaturthAstIrthAntarIyA evamAhuH - trINi yojanAni arddhasaptacatvAriMzatazca, sArddhaSaTcatvAriMzatazcetyarthaH, tryazItyadhikazatabhAgAn yojanasya ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atraivopasaMhAramAha- 'ege evamAhaMsa' 4 / eke punaH pazcamA evamAhuH - arddhacaturthAni yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atropasaMhAravAkyaM 'ege evamAhaMsu' 5, eke punaH paSThAstIrthAntarIyA evamAhu:- caturbhAgonAni catvAri yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atropasaMhAravAkyaM 'ege evamAhaMsa' 6, eke punaH saptamA evamAhuH catvAri yojanAni arddhapazcAzatazca sArddhaMkapaJcAzatsayAMzca tryazItyadhikazatabhAgAna yojanasya ekaikena rAtrindivena sUryo vikampya 2 cAraM Eaton int F&P Us On ~79~ 1 prAbhRte6 prAbhRta prAbhUtaM // 33 //
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------------------- mUlaM [18] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata carati atropasaMhAravAkya 'ege evamAhaMsutadevaM mithyArUpAH parapratipattIrupadarya samprati svamata bhagavAnupadarzayati'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punareva-vakSyamANaprakAreNa kevalajJAnopalambhapurassaraM vadAmaH, yaduta dve dve yojane aSTAcatvAriMzaJcaikaSaSTibhAgAna yojanastha ekaikena rAtrindivena sUryo vikampya 2cAraM carati, cAraM caran AkhyAta iti vadet , sAmpratamasyaiva vAkyastha spaSTAvagamanimittaM praznasUtramupabhyasyati-tattha ko hetU iti vaejjA' tatra-evaMvidhavastuta-baTra &AvAvagatau ko hetuHkA upapattiriti vadet bhagavAn , evamukke bhagavAnAha-tA ayaNNa mityAdi, idaM jambUdvIpa vAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIya vyAkhyAnIyaM ca, 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGghamya cAraM carati tadA uttamakASThAprAptaH-paramaprakarSaprApta utkarSakA utkRSTo'STAdazamuhUtrto divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, 'se nikkhamamANe' ityAdi, tataH sarvAbhyantarAnmaNDalAniSkAman sa sUryo navaM saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasya prathame'horAtre 'amitarANaMtaraM ti sarvAbhyantarasya maNDalasyAnantaraM-bahirbhUtaM dvitIyaM maNDalamupasaGghamya cAraM carati, 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA tasminnavasaMvatsarasatke prathame'horAne sarvAbhyantarAnantaraM dvitIya maNDalamupasaGkramya sUryezvAraM carati, cAraM caritumArabhate, 'tadA Namiti prAgvat, ve yojane aSTAcatvAriMzataM ca ekaSaSTi|bhAgAn yojanasya ekaikena rAvindivena pAzcAtyenAhorAtreNa vikampya cAraM carati, iyamatra bhAvanA-sarvAbhyantare maNDale praviSTaH san prathamakSaNAdUrvaM zanaiH zanaistadanantaraM dvitIyamaNDalAbhimukhaM tathA kathaMcana maNDalagatyA paricamati yathA tasyAhorAtrasya paryante sarvAbhyantaramaNDalagatAn aSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasthApare ca dve yojane atikAnto bhavati, 34545454555 anukrama [32] ~80
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------------------- mUlaM [18] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJazivRttiH (mala0) // 34 // tato dvitIye'horAtre prathamakSaNe eva dvitIyamaNDalamupasampanno bhavati, tata uktam-'tayA NaM do joyaNAI aDayA 1prAbhRte lIsaM ca egahibhAge joyaNassa egeNaM rAidieNaM vikaMpaittA sUrie cAra carati', 'tayA Na'mityAdi, tadA sarvA sAprAmRta bhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAracaraNakAle Namiti pUrvavat aSTAdazamuhUrtoM divaso bhavati dvAbhyAM muhUrtekaSaSTibhAgA prAbhUta bhyAmUnaH dvAdazamuhartA rAtriH dvAbhyAM muhattaikaSaSTibhAgAbhyAmadhikA, tasminnapi dvitIye maNDale prathamakSaNAdUrva tathA kathazcanApi tRtIyamaNDalAbhimukha maNDalaparibhramaNagatyA cAraM carati yathA tasyAhorAtrakha paryante dvitIyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasthApare ca tadahibhUte dve yojane atikrAnto bhavati, tato navasaMvatsarakha dvitIye'horAtre prathamakSaNa eva tRtIyaM maNDalamupasaGkAmati, tathA cAha-se nikkhamamANe ityAdi, sa sUryoM dvitIyAnmaNDalAtmathamakSaNAdUrva zanaiH zanairniSkAman-vahirmukhaM paribhraman navasaMvatsarasatke dvitIye'horAtre 'abhitaratacaMti sarvAbhyantarAnmaNDalAttRtIyamaNDalamupasaGkAmya cAraM carati, tadA dvAbhyAM rAtrindivAbhyAM yAvatpramANa kSetraM vikampya cAra carati tAvanirUpayitumAha-tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA dvAbhyAM rAtrindivAbhyAM sarvAbhyantaramaNDalagatatadanantaradvitIyamaNDalagatAbhyAM paJca yojanAni paJcatriMzataM ca ekapaSTibhAgAn yojanasya dhikampya, tathAhi-ekanApyahorAtreNa dve yojane aSTAcatvAriMzaca yojanasyaikaSaSTibhAgA // 5 // vikampitA dvitIyenApyahorAtreNa, tata ubhayamIlane yathoktaM vikampaparimANaM bhavati, etAvanmAnaM vikampya cAraM carati, 'tayA 'mityAdi, rAtrindivaparimANaM sugama, samprati zeSamaNDaleSu gamanamAha-'evaM khalu'ityAdi, evaM-uktena prakA anukrama [32] Fhi ~81
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------------------- mUlaM [18] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata reNa khalu-nizcitametenopAyena tattanmaNDalapravezaprathamakSaNAdUcaM zanaiH zanaistattadvahirbhUtamaNDalAbhimukhagamanarUpeNa tasmAttanamaNDalAnniSkrAman tadanantarAmmaDalAttadanantaraM maNDalaM saGkAman 2ekaikena rAtrindivena de dve yojane aSTAcatvAriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya vikampayan 2 prathamapaNmAsaparyavasAnabhUte vyazItyadhikazatatame ahorAtre sarvabAhya maNDalamupasaGkamya cAra carati, 'tA jayA Na'mityAdi, sugama, 'tayA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantaraM maNDalaM praNidhAyaIMI avadhIkRtya tattadgatamahorAtramAdi kRtvA ityarthaH, vyazItena-yazItyadhikena rAtrindivazatena pazcadazottarANi yojanazatAni mAvikampya, tathAhi-ekaikasminnahorAtre dve dve yojane aSTacatvAriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanatya vikampayati, tato deva yojane nyazItyadhikena zatena guNyete, jAtAni trINi zatAni SaTpaTyadhikAni 369, ye'pi cASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA (prathAyara 1000) ste'pi tryazItyadhikena zatena guNyante, jAtAni saptAzItizatAni caturazItyadhikAni 8784, teSAM yojanAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hriyate, labdhaM catuzcatvAriMzaM yojanazataM 144, etatpUrvasmin yojanarAzau prakSipyate, jAtAni paJca zatAni dazottarANi 510, etAvatpramANaM vikampya cAraM carati, 'tayA Na'mityAdi, rAbindiyaparimANa sugarma, sarvabAhye dIca maNDale praviSTaH san prathamakSaNAdUrva zanaiH zanairabhyantarasarvabAhyAnantaradvitIyamaNDalAbhimukhaM tathA kathaJcanApi maNDala gatyA paribhramati yena prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUtAhorAtraparyavasAne sarvavAhyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekapaSTibhAgAn yojanasthApare ca dve yojane atikramya sarvabAhyAnantaradvitIyamaNDalasImAyAM vartate, tato'nantare dvitIyasya SaNmAsasya & prathame'horAtre prathamakSaNe sarvabAhyAnantaraM dvitIyamabhyantaraM maNDalaM pravizati, tathA cAha-se pavisamANe ityAdi, anukrama [32] Fhi ~82
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------------------- mUlaM [18] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: hirANaMtara ti savebAhyalA prAbhUte prAbhUta prata prAbhUta sUryaprajJa- sa sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAdukkaprakAreNAbhyantaraM pravizan dvitIyaSaNmAsasya prathame'horAtre 'vAhirANaMtati sarvavAdyasya tivRttiH4 maNDalasyAbhyantaraM dvitIyamanantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA NamityAdi, tA iti-tatra yadA sUryo vAhyA-3 (mala0) nantaraM-sarvabAhyamaNDalAnantaramabhyantaraM dvitIya maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA ekena rAtrindivena sarvavAghamaNDala gatena prathamapaNmAsaparyavasAnabhUtena dve yojane aSTAcatvAriMzataM ca ekaSaSTibhAgAn yojanasya vikampya, etaccAnantarameva bhAvita, cAra carati-bAra pratipadyate, 'tayA Na'mityAdi, rAvindivaparimANaM sugama, 'se pavisamANe ityAdi, sa sUryaH sarvabAhyAnantarAbhyantaradvitIyamaNDalAdapi prathamakSaNAdUrvaM zanaiH zanairabhyantaraM pravizan dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'bAhiratacaMti sarvabAhyasya maNDalasyAbhyantaraM tRtIyamaNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM tRtIyamaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA dvAbhyAM rAnindivAbhyAM sarvabAhyamaNDalagatasarvavAdyAnantaradvitIyamaNDalagatAbhyAM pazca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya vikampya tathA ekenApyahorAtreNa prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUtena dve yojane aSTAcatvAriMzataM caikapaSTibhAgAn yojanasya vikampayati, dvitIyenApyahorAtreNa dvitIyaSaNmAsaprathamena, tata ubhayamIlane yathoktaM vikampaparimANaM bhavati, 'tayA 'mityAdi, rAtrindivaparimANaM sugarma, 'evaM khalu eeNa uvAeNaM pavisamANe ityAdi sUtraM prAguktasUtrAnusAreNa svayaM paribhAvanIyam // | iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhUtasya prAbhUtaprAbhataM 6 samAptaM / [32] In35 // atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 6 parisamAptaM ~83~
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [7], -------------------- mUlaM [19] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka | tadevamuktaM SaSTa prAbhRtamAbhRtaM, samprati saptamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH pUrvamuddiSTo yathA 'maNDalAnAM saMsthAna vaktavya'miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te maMDalasaMThitI AhitAtivadejA ?, tattha khalu imAto aTTa paDivattIo paNNattAo, tatdhege evamAhaMsu-tA sabAvi maMDalavatA samacauraMsasaMThANasaMThitA paM0 ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu, tAsabAviNaM maMDalavatAvisamacauraMsasaMThANasaMThiyA paNNattA ege evamAhaMsu2, ege puNa evamAsu sabAviNaM maMDalavayA samacadukoNasaMThitA paM0 ege e03, ege puNa evamAhaMsu savAvi maMDalavatA visamacaukoNasaMThiyA paM0 ege| evamAsu 4, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavayA samacakavAlasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu5, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavatA visamacakavAlamaMThiyA pa0 ege evamAsu 6, ege puNa evamAhaMsutA savAvi maMDalavatA cakaddhavAlasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavatA chattAgArasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu, tatva jete evamAhaMsu tA sabAvi maMDalavatA chattAkArasaMThitA paM0 eteNaM |gaeNaM NAyacaM, No ceva NaM itarehiM, pADagAhAo bhANiyabAo (sUtraM 19) // paDhamassa pAhuDassa sattamaM| pAhuDapAhuDa samataM // 1-7 // __ 'tA kahaM te maMDalasaMThiI'ityAdi, 'tA' iti pUvit, kathaM bhagavan ! tattvayA maNDalasaMsthitirAkhyAtA iti bhagavAna re vadet , evaM bhagavatA gautamena prazne kRte satyetadviSayaparatIrthikapratipattInAM midhyAbhAvopadarzanArtha prathamatastA evopa anukrama [33] kara atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- Arabhyate ~844
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [7], -------------------- mUlaM [19] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: BESEX / darzayati-tattha khalu'ityAdi, 'tatra' tasyAM maNDalasaMsthitau viSaye khalvimA-vakSyamANasvarUpA aSTau pratipattayaH prajJaSThAH prAbhRte tivRttiH tadyathA-tatra teSAmaSTAnAM paratIrthikAnAM madhye eke-prathame tIrthAntarIyA evamAhuH, 'tA'iti teSAmeva tIrthAntarIyANAma- prAbhUta (mala.) nekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH, 'savAvi maMDalavayatti maNDalaM-maNDalaparicamaNameSAmastIti maNDalavanti candrA- prAbhRtaM divimAnAni tadbhAvo maNDalavattA, tatrAbhedopacArAt yAni candrAdivimAnAni tAnyeva maNDalavattA ityucyante, tadhA4 // 36 // cAha-sarvA api-samastA maNDalavattA-maNDalaparibhramaNavanti candrAdivimAnAni, samacaturasrasaMsthAnasaMsthitAH prajJaptA, anopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' evaM sarvANyupasaMhAravAkyAni bhAvanIyAni, eke punarvitIyA evamAhuH-sarvA api maNDalavattA viSamacaturasrasaMsthAnasaMsthitAH prajJaptAH 2, tRtIyA evamAhuH-sarvA api maNDalavattAH samacatuSkoNasaMsthitAH prajJaptAH 3, caturthA AhuH-sarvA api bhaNDalavattA viSamacatuSkoNasaMsthitAH prajJaptAH 4, paJcamA AhuH-sarvA api maNDala battAH samacakravAlasaMsthitAH prajJaptAH 5, SaSThA AhuH-sarvA api maNDalavattA viSamacakravAlasaMsthitAH prajJaptA-6, saptamA AhuH-sarvA api maNDalavattAzcakArddhacakravAlasaMsthitAH prajJaptAH 7, aSTamA punarAhuH-sarvA api maNDalavattAchatrAkAra-18 saMsthitAH prajJaptA:-uttAnIkRtachatrAkArasaMsthitAH, evamaSTAvapi parapratipattIrupadarya sampati svamatamupadidarzayiSurAha'tattha ityAdi, tatra-teSAmaSTAnAM tIrthAntarIyANAM madhye ye evamAhuH-sarvA api maNDalavattA chatrAkArasaMsthitAH prajJaptA // 36 // iti, etena nayena, nayo nAma pratiniyataikavastvaMzaviSayo'bhiprAyavizeSo, yadAhuH samantabhadrAdayo-'nayo jnyaaturbhipraay'| iti, tata etena nayena-etenAbhiprAyavizeSeNa sarvamapi candrAdivimAnajJAnaM jJAtavyaM, sarveSAmapyuttAnIkRtakapi OMOM anukrama [33] + St ~85
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [7], -------------------- mUlaM [19] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: + prata + sUtrAMka + + + yArDasaMsthAnasaMsthitatvAnna caika-baica isa vArnayailathAvastutakhAbhAvAta, 'pAhupamAhAo bhANiyacAoMti atrApi adhikattapAtapAbhUtArthapratipAdikAH kAzcana gAthA vartamte, tato yathAsampradAya bhaNitavyA iti / ... ........... iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhatasya prAbhataprAbhataM " samAptaM tadevamuktaM saptamaM prAbhUtamAbhRtaM, sAmpratamadhamamArabhyate-tasya cAyamathAdhikArI-maNDalAnAM viSkambho vaktavyamA tatastadviSayaM praznasUtramAha tA sAvi NaM maMDalavayA kevatiyaM bAhalleNaM kevaliyaM AyAmavikrameNaM kevatiyaM parikkheveNaM AhitAti vadejA ?, tattha khalu imA tiSiNa paDivattIo paNNattAo, tatthege ebamAiMsu-tA saghAviNaM maMDalavatA joyaNaM vAhAleNaM ega joSaNasahassaM ega letIsaM joyaNasataM ApAmavikkhaMbheSaNaM tipiNa joyaNasahassAI tiNNi ya navaNajae joyaNasate parikkheveNaM 10, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu-lA sadAvi NaM maMDalavatA joyarNa bAhalleNaM egaM joyaNasahassaM egaM ca cauttIsaM joyaNasaya AyAmacikkhaMbheNaM tiSiNa joyaNasahassAI cattAri viuttare jopaNasate parikkheveNaM paM0, ege eSamAsu, ege puNa evamAhaMsu-tA jovaNaM bAhalleNaM egaM joSaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasataM mAyAmavikkhaMbheNaM timi joyaNasahassAI sAri paMghusare joyaNasale parikkheSeNa paNNasA, ege evamAiMsu, vayaM puNa evaM vapAmo tA sabASi maMgalavalA aDatAlIsaM egaDibhAne joSaNAsa bAraleNaM adhiyatA AyAmavilaMmeNaM parikkheoNaM AhitAti bavejA, tatva + anukrama [33] * * * atra prathame prAbhUte prAbhUtaprAbhUtaM-7 parisamAptaM atha prathame prAbhUte prAbhUtaprAbhUtaM- 8 Arabhyate ~86~
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prAbhUteprAbhRtaprAbhRtaM prata sutrAka [20] dIpa sUryaprajJa paNaM ko heUtti vadejA, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tA jayA NaM sUrie sababhataraM maMDalaM jva- ptivRttiH saMkamittA cAraM carati tayA NaM sA maMDalavatA aDatAlIsaM egahibhAge joyaNassa bAhalleNaM NavaNauijoyaNa(mala.) sahassAI ucca cattAle joyaNasate AyAmavikkhaMbheNaM tiNi joyaNasatasahassAI paNNarasajoyaNasahassAI egUNaNauti joyaNAI kiMcivisesAhie parikkheveNaM tatA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhUtte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, se NikkhamamANe mUrie NavaM saMbaccharaM ayamANe paDhamaMsi ahorattasi abhitarANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie abhitarANataraM maMDalaM upasaMkamittA cAraM carati tadA NaM sA maMDalavatA aDayAlIsaM egaTThibhAge joyaNassa pAhalleNaM NavaNavaheM joyaNasahassAI chacca paNatAle joyaNasate paNatIsaM ca egahibhAge joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tipiNa joyaNasatasahassAI panarasaM ca sahassAI egaM cauttaraMjoyaNasataM kiMcivisesUrNa parikveveNaM tadA NaM divasarAtippamANaM taheva / seNikkhamamANe sarie docaMsi ahorasi abhitaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sarie adhibhataraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tayA NaM sA maMDalavatA aDatAlIsaM| egaTThibhAge joyaNassa bAhalleNaM NavaNavatijoyaNasahassAI chacca ekAvapaNe joyaNasate Nava ya egahibhAgA joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tiNi joyaNasayasahassAI pannarasa ya sahassAI erga ca paNavIsaM joyaNasayaM| parikkheveNaM paM0, tatANaM divasarAI taheva, evaM khAllu etaNa NaeNaM nikkhamamANe sUrie tatANaMtarAto tadANaM anukrama [34] ~87
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa tara maMDalAto maMDalaM javasaMkamamANe 2 joyaNAI paNatIsaM gha egaTThibhAge joyaNassa egamege maMhale vikkhaMbhavuhiM abhivahemANe 2 aTThArasa 2joyaNAI parirayaburkhi abhivaDhemANe 2 sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie savayAhiramaMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sA maMDalayatA aDatAlIsaM egaTThibhAgA joyaNasayasahassaM ucca saddhe joyaNasate AyAmavikkhaMbheNaM tini joyaNasayasahassAI aTThArasa sahassAI tiNNi ya paNNarasutsare joyaNasate parikkheveNaM tadA NaM ukosiyA 'aTThArasamuhuttA raaii| bhavati jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavati, esa NaM paDhame chammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa pajavasANe, se pavisamANe sUrie docaM ummAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi bAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM yAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tAjayA NaM sUrie bAhirANaMtaraM maMDalaM javasaMkamittA cAra carati tatA NaM sA maMDalavatA aitAlIsaM egaTThibhAge joyaNassa bAhalleNaM ega joSaNasayasahassaM chaca caupapaNe joyaNasate chacIsaM ca egahibhAge joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tini joyaNasatasahassAI aTThArasasahassAI doNi ya sattANaute joyaNasate parikkheveNaM paM0, tatA NaM rAidiyaM taheva, se pavisamANe sarie doce ahorattaMsi bAhiraM tacaM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhiraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tatA NaM sA maMDalavatA aDayAlIsaM egaTThibhAge joyaNassa bAhaleNaM ega jo yaNasatasahassaM chacca aDayAle joyaNasae bAvaNaM ca egaDhimAge joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tiNi joya anukrama [34] FirmwalMAPINEUMORE ~88~
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAka [20]] dIpa nasatasahassAI aTThArasa sahassAI bokSiNa aupaNAtIse jopaNasane parikkheveSa paM0, vivasarAI taheba, parva bhitakhallu eteNupAe parisamANe sUripa latANaMsarAlotadAtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2paMca 2joga-II (mala0) dANA paNalIsaM ca epavibhAga oyaNassa egamege maMDale vikkhaMbhavuddhiM NibuDhemAge 2 aTThArasa joya- prAbhUta zaNAI parirapaburkhi NipuDemANe 2 sahabhaMtaraM maMca upasaMkamittA cAraM carati, tA jatA gaM sarie sababhataraM // 38 // maMDalaM upasaMkamittA cAra gharati, satA aMsA maMDalaSayA aDayAlIsaM egavibhAge joyaNassa bAhaleNaM gavaNalAuti oyaNasahassAiM vacasAle joyaNasae AyAmavikkhaMbheNaM tipiNa jopaNasayasahassAI pappArasa ya& sahassAI auNAti - jopaNAI kiMcivisesAhiyAI parikkheve paMtatA NaM uzamakaTTapale ukkosae aTThArasamuhase divase bhavati, jahaNiyA dudhAlasamuhamA rAI bharati, esa pAM dobassa chammAsassa pajapasANe esa Adi saMvaccha esagaM Adicassa saMbascharassa pajacasANe, tA savAvipa maMDalavatA aDatAlIsaMda egaDibhAme joyasa bAhaleNaM, samAvi maMDalasariyA vo joyaNAI vikhaMbheSAM, esa NaM azA lesIyasatapaDappaNNo paMcavamuttare oSaNasame AhitAlivadevA, tA anbhitarAto maMDalavalAo bAhiraM maMDalavataM cAhirAlo vA ambhita maMDalavataM esapaM asA kevatiyaM AhimAli bajA?, tA paMcadasupsarajoyaNasate Adi- // 38 // tAli bajA, abhitarA maMDalavatAta bAhirA maMDalaSayA bAhirAobaMDasavatAto ambhitarA maMDalabatAesa addhA baliyaM dhAhitAlibadevA, tA padasattare joyANasate ahatAhIsaMca egatimAye zoyapAla Adi anukrama [34] OM Fhi ~89~
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka - [20] dIpa TrAtAni bavejA, tA ambhalarAto maMDalavatAtopahiramaMDalabalA vAhirAlo. abhaMtaramaMdasaktA esa kevatiyaM AhitAli vadekhA , tA paMcaNabusare joSaNasate terasa pa papadvibhAye jovapAssa AhitAti bavejA, ambhitarAte maMDalaSatAe bAhirA maMDalakyA bAhirAste maMDalavatAle antaramaMDalavayA, pasAM addhA kevati AhitAti vadejA ?, tA paMcadasutsare joyaNasae Ahiyatti bavejA (sUtraM 20) ahama pAhubapAhuDaM / para pAhuI smttN|| | 'tAsavAviNaM maNDalavapA' isyAdi, sA' iti pUrvavat, sarvANyApi mAilapadAvi maNDalarUpANi padAni maNDalapadAni - maNDalapadAni] sUryamaNDalasthAnAnItyarthaH, kiyammAnaM vAhalyega kiyadAyAmaviSkambhAbhyAM kivatparikSepeNa-paridhicA AkhyAtAni iti vadet, sUtre strIvanirdezAmAkRtatvAta, prAkRte rilijavyabhicAri, badAha pANiniH svadhAkRtalakSaNe-liI vyabhicAryapI li, evaM bhagavatA golamena prazna kRte satibhagavAnetadviSayapara tIthikapratipasInAM mithyAbhAkopadarzanAya prathamatastA ebopanyasyasi-tastha svam' ityAvi, tatra maNDalabAhayAdivicAraviSaye khativamAstimA pratipayaHprajJaptA, tadyathA-tabateSAM bayANAM paratIthikAnAMmadhye eke tIrthAntarImaevamAhuH-'tA' iti prAgvat, sarvAphyapi maNDalapadAni-sUryamaNDalAni joyaNaM bAhalleNaM tipratyeka yojanamekaM 'bAhatyena' pighalena eka bojanasahanamekaM ca vayasiMza-babasviMvAdadhika yojanazata, AyAmavisaMbheNaM'li AyAma viSkambhana AyAmarika samAhAro khasema zokamAyAmena viSkambhena cetyarthaH bINi yojanasahamAmi zrINi vanarakyatAni yojanazatAriparipataH prAli, sara dezaM sIryAntarapAyA mateca paNDakA anukrama [34] RESS JAANElaimstanimimational ~90~
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala.) prAbhRteprAbhRta prAbhUta prata sUtrAka // 39 // [20]] dIpa syAyAmaviSkambhamevaM yojanasahasrameka yojanazataM ca prayastriMzadadhikamAyAmaviSkammAbhyAM te parirayaparimANaM vRttaparimANAt triguNameva paripUrNamicchanti, na vizeSAdhikamatastrINi yojanasahasrANi trINi zatAni navanavatAnItyukta, tathAhi-sahasrasya trINi sahasrANi zatasya trINi zatAni trayastriMzatazca navanavatiriti, idaM parirayaparimANaM 'vikkhaMbhavaggadahaguNakaraNI vahassa parirao hoI' iti parirayagaNitena vyabhicAri, tena hi parirayaparimANAnayane trINi yojanasahasrANi pazca zatAni byazItyadhikAni kizcitsamadhikAnyAgacchanti, tathAhi-eka yojanasahanamekaM ca yojanazataM trayastriMzadadhikami-4 tyekAdaza yojanazatAni prayakhiMzadadhikAni 1133, eteSAM vargoM vidhIyate, jAta ekako dviko'STakakhikaH SaTko'STako navakaH 1283589, sato dazabhirguNitena jAtamekamadhikaM zUnyaM 12836890, eteSAM vargamUlAnayane Agacchati pathoka15 parirayaparimANamatastammatena parirayaparimANaM vyabhicAri, evamuttaramapi matadayaM paribhAvanIyaM, atraiva prathamamate upasaMhAra ege evamAsu 1, eke punarevamAhuH sarvANyapi sUryamaNDalapadAni pratyekamekaM yojanaM bAhalyena eka yojanasahanamekaM ca yojanAtaM caturkhiza-catukhiMzadadhikamASAmaviSkambhAbhyAM 1134 trINi yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni yutta-15 rANi 3402 parikSepataH, tathAhi-eteSAmapi matena viSkambhaparimANAt parirayaparimANaM paripUrNatriguNarUpaM, tataH saha-18 prasya trINi sahasrANi zatasya trINi zatAni caturviMzato vyuttaraM zatamiti, atraivopasaMhAramAha-ege evamAsu' eke punarevamAhuH-sarvANyapi maNDalapadAni-sUryamaNDalAni pratyekameka yojanaM bAhalyena ekaM yojanasahanamekaM ca yojanazataM kI paJcatriza-pazcatriMzadadhikamAyAmaviSkambhAbhyAM 1135 trINi yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni paJcottarANi 3405/ anukrama [34] // 39 // ~91
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa parikSepataH, tathAhi-ekasya yojanasahasrasya trINi yojanasahasrANi zatasya trINi zatAni paJcatriMzataH paJcottaraM zatamiti, etAni trINyapi matAni mithyArUpANi parirayaparimANamAtre'pi vyabhicArAt,.ato bhagavAn tebhyaH pRthak svamatamupadarzayati-vayaM puNa'ityAdi, vayaM punaravaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-tA sabAdhItyAdi, 'tA' iti pUrvavat sarvANyapi maNDalapadAni-sUryamaNDalAni pratyekaM bAhalyenASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya AyAmaviSkambhaparikSepeNa-AyAmaviSkambhaparikSepaiH punaraniyatAni AkhyAtAni, kasyApi maNDalasya kiyAna AyAmo viSkambhaH parikSepazceti bhAva iti svaziSyebhyo vadet , evamukta bhagavAn gautamaH pRcchati-tattha NaM ko heU iti vaijjA' tatra-maNDalapadAnAmAyAmaviSkambhaparikSepAniyatatve ko hetu:-kA upapattiriti vadet , atra bhagavAnAha-tA ayana mityAdi, idaM jambUdvIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa svayaM paribhAvanIya vyAkhyAnIyaM ca, tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyA laGkAre sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA tanmaNDalaparda, sUtre strItvanirdezaH prAkRtatvAd, bAhalyekAnASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya jJAtavyaM, AyAmaviSkambhAbhyAM navanavatiyojanasahasrANi paTU zatAni catvAriM zadadhikAni 99640, tathAhi-ekato'pi sarvAbhyantaramaNDalamazItyadhika yojanazataM jambUdvIpamavagAhya sthitamaparato'pi, tato'zItyadhika yojanazataM dvAbhyAM guNyate, jAtAni trINi zatAni pazyadhikAni 360, etAni jambUdvIpaviSkambhaparimANAlakSarUpAt zodhyante, tato yathokamAyAmaviSkambhaparimANaM bhavati, trINi yojanazatasahasrANi paJcadaza sahasANi ekonavatyadhikAni 315089 parikSepataH, tathAhi-tasya sarvAbhyantarasya maNDalasya viSkambho navanavatiryojanasa anukrama [34] BER F OR ~92~
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 1 prAbhUte sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) mAbhUtaprAbhUta prata sUtrAMka // 40 // [20] davANi pada zatAni bhavAriMgarapicani 19140, pateSAM pA vidhIyate, jAto navako navako biko'haka pakako ziko nakkA horera zUnye 99281299.0, taso dazabhiryuSace jAtamekamadhikaM zUnyaM 99281296000, alabarga-5 bhUlAnayanena tabdha yo parisyApramANaM, zeSaM sidhati dvika pakako'STaka zUnyaM saptako navakaH 218079 patat tva, 'tayA 'milyAvinA rAtridivaparimANaM sugamaM / 'se niklamamANe ityAdi, sa sUryaH sarvAbhyamtarAmamaNDalAmAgurU-15 prakAreNa vikAsana nayaM saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasva prathame'horAtre sarvAbhyantarAnantaraM dvitIya maNDalamupasahAya cAra carati tana yadA sarvAbhyantarAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA tanmaNDalapadamaSTAcatvAriMzadekara smiAgAyojanaspa bAisyena, navanavatiyojanasahasrANi SaT zatAni paJcacatvAriMzadadhikAni paJcaviMzacakaSaSTibhAgA yojanasthAyAmaviSkambhAbhyAM tathAhieko'pi sUryaH sarvAbhyantaramaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanakhApareca he yojane bahiravaTabhya dvitIye maNDale cAraM carati dvitIyo'pi, tato dvayoryojanayoraSTAcatvAriMzatazcaikapaSThibhAmAnAM yojacakha dvAbhyAM guNane pakSa bojavAni paJcaviMzakapaSTibhAgA yojanaspati bhavati, patatprathamamaNDalaviSkambhaparimANevikatvena prakSipyate, taso bhavati yathoka vitIyamaNDalaviSkambhAvAmaparimANamiti, tatra cINi yojanazatasahasrANi parabaca sahamANi para sakhotaraM bojanamataM kizivizeSAdhika parirayepA prajJAvaM, tathAhi-pUrvamaNDalaviSkambhAyAmaparimANAdasya maNDalasya viSkambhAyAmaparimANe paJca yojanAni pacatriMzakapaSTibhAgA yojanasthAdhikalvena prApyamte, sato'skha | rAzeH pRthaka parirakparimAthamAnetanya, tatra pachayojamApekapavibhAgakaraNArthamekA guNyamte, jAtAni bINi attAni anukrama [34] ~93~
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa yottarAmi 305, pateSAM madhye uparitanAH paJcatriMzadekavadhibhAmA prakSipvante, jAtAni jIvi zatAmi catvAriMzavali zani 340, eteSAM vargo vidhIyate, vargapikA va dazabhirguNanAt tato jAsa ekaka ekakA paJcakA strINi zUnyAni |11590.0, tata eSAM vargamUlAnayane labdhAni dakSa zatAni paJcasamatyadhikAni 1075, eteSAM yojavAna vanArthamekapA bhAge ite sabdhAni saptadaza yojanAni apatriMzakapaSTibhAgA yojanasya 176, etatpUrvamaNDalaparirayaparimANe'dhikaravena prakSipyate, tato yathoktamadhikRtamaNDalaparirayaparimANaM bhavati, kizcivizeSonatA ca kicidUnatrayoviMzatyA ekaSaSTibhAga-1 (rUnatA draSTavyA, 'tayA pAMdivasarAiphamANaM taha beva' tadA-dvitIyamaNDalacAracaraNakAle divasarAtripramANaM tathaivasamvat jJAtavyaM, tavaiSam-tayA NaM advArasamukuse vikse habara dodi egadvibhAgamuhuttehi UNe duvAlasamu- huttA rAI bhavati dohi egavibhAgamuDuttehiM ahiyA, 'se NikkhamamANe ityAdi, tataH sUryo dvitIyasmAramaNDa-* lAdutaprakAreNa niSkAmana maksaMvatsarasarake dvitIye'jorAtre 'ambhitaraM tacaMti sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIyaM maNDala-2 muphsaGkamya cAraM gharali, 'tA jayA yamityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDaslAttRtIyaM maNDalamupasaGkamba cAraM carati tadA sattRtIyaM maNDalaSada aSTAcatvAriMzavekapaSTibhAgA yojanasya bAhatyema navanavatiyojanasahasrANi SaT yojaka zatAmyekapazcAzadadhikAni baca cakATiyAgA yojanakha 99151 AyAmariSkambhena-AyAmaviSkambhAzyAM, tathAhi prAyivAtrApi pUrNapADalavikambhAyAmaparimANAt paJca yojanAni pazcatriMzakapaSTibhAgA yojanassAdhikatvena prApyante, tato dosthokamAyAmaviSkambhaparimAya bhavati bIviyojanamAsadazApipajasa satyApiera paJcaviMzatyadhika yojanA anukrama [34] SHNA Fhi ~94~
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [34] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRta [1], * prAbhRtaprAbhRta [8], mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprazavivRttiH ( mala0 ) // 41 // Eatont parikSepeNa prajJaptaM, tathAhi - pUrvamaNDalAdasya viSkambhe pazca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyAdhikatvena prApyante, tato yathoktamatrAyAmaviSkambhaparimANaM bhavati, tasya ca pRthak parizyaparimANaM saptadaza yojanAni aSTAtriMzaJca ekaSaSTibhAgA yojanasya, etannizcayanayamatena, paraM sUtrakRtA vyavahAranayamatamavalambya paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni vivakSitAni, vyavahAranayamatena hi loke kiJcidUnamapi paripUrNa vivakSyate, tathA yadapi pUrvamaNDalaparizyaparimANe kiJcidUnatvamuktaM tadapi vyavahAranayamatena paripUrNamitra vivakSyate, tataH pUrvamaNDalaparizyaparimANe aSTAdaza yojanAnyadhikazvena prakSiSyante iti bhavati yathoktamadhikRtamaNDalaparizyaparimANaM, 'tayA NaM divasarAI taheva' iti tadA tRtIyamaMDalacA racaraNakAle divasarAtrI tathaiva prAgiva vaktavye, taccaitram-tayA NaM aTThArasamuhutte divase bhavati cauhiM egaTTibhAgamuhusehi UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati cauhi egaTTibhAgamuhuttehi ahiyA, 'evaM khalvi'tyAdi, evaM uktaprakAreNa khalu nizcitametenopAyena pratyahorAtramekaikamaNDalamocanarUpeNa niSkrAman sUryastadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM saGkrAman saGkrAman ekaikasmin maNDale paJca paJca yojanAni paJcatriMzaJcaikaSaSTibhAgA yojanasyetyevaM parimANAM viSkambhavRddhimabhiva|rddhayazabhivarddhayan ekaikasminnetanmaNDale aSTAdaza aSTAdaza yojanAni parizyavRddhimabhivarddhayannabhivarddhayan ihASTAdaza aSTAdazeti vyavahArata uktaM, nizcayanayamatena tu saptadaza saptadaza yojanAni aSTAtriMzataM caikaSaSTibhAgA yojanasyeti draSTavyaM etacca prAgeva bhAvitaM, na caitatsvamanISikA vijRmbhitaM yata uktaM tadvicAraprakrame eva karaNavibhAvanAyAM-sattarasa joyaNAI ahatIsaMca egadvibhAgA 17 eyaM niccharaNa saMvavahAreNa puNa aTThArasa joyaNAI' iti prathamaSaNmAsaparya - F&P On ~95~ 1 prAbhRte 8 prAbhRtaprAbhRtaM // 41 //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa bAvasAnabhUte jyazItyadhikazatatame ahorAtre sarvabAhya maNDalamupasaGgrAmya cAra carati, 'tA jayA Na'mityAdi tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvabAhyamaNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA tatsarvabAhyaM maNDala padaM aSTacatvAriMzadekaSaSTi-2 bhAgA yojanasya vAhalyena eka yojanazatasahasraM SaTU zatAni pazyadhikAni 100660 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyAM, tathAhi-sarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH sarvabAhyaM maNDalaM paryavasAnIkRtya vyazItyadhika maNDalazataM bhavati, maNDale 2 ca viSkambhe 2 parivarddhante paJca 2 yojanAni pazcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasya, tataH paJca yojanAni tryazItyadhikena / zatena guNyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915, ye'pi ca paJcatriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya te'pi tryazItya[dhikena zatena guNyante, jAtAni catuHSaSTiH zatAni pazcottarANi 6405, teSAmekaSaSTyA bhAge hRte labdhaM paJcottaraM yojanazataM 105, etatpUrvasmin rAzau prakSipyate, jAtAni daza zatAni viMzatyadhikAni 1020, etAni sarvAbhyantaramaNDalaviSkambhAyAmaparimANe adhikatvena prakSipyante, tato yathoktaM sarvabAhyamaNDalagataviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi 318315 parikSepataH, navaraM pazcadazottarANi kizcizyUnAni draSTacyAni, tathAhi-asya maNDalasya viSkambho yojanalakSaM paTU yojanazatAni pazyadhikAni 100660, | asya vargo vidhIyate, jAta ekakaH zUnyamekakakhiko dvikazcatuSkastrikaH paJcakaH SaTko dve zUnye 10132435600, tato dazabhirguNane jAtamekamadhikaM zUnyaM 101324356000, asya vargamUlAnayane labdhAni trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni caturdazottarANi 318314, zeSamuddharati. paJcakaH' paJcakastrikacatuSkA zUnyaM catuSkA anukrama [34] ~96~
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala0) sutrAMka // 42 // [20] dIpa 553404 chevarAziH patrikA para pado dviko'vakA 636628 tata etena paJcadazaM yojanaM kizcidUna kila ubhyate 4 & iti vyavahArataH sUtrakRtA paripUrNa vivakSitvA paJcadazottarANItyuktaM, athavA maNDale 2 pUrva 2 maNDalAtparirayajI sana-lAprAbhUta daza 2 yojanAni aSTAtriMzakapaSTibhAgA yojanasya labhyante, tataH saptadaza yojanAni vyazItyadhikena zatena guNyante, prAbhRtaM jAtAmyekatriMzacchatAmyekAdazottarANi 3111, ye'pi cASTAtriMzadekaSaSTibhAgAste'pi chyazItyadhikena zatena guNyante, jAtAnyekonasaptatizatAni catuSpaJcAzadadhikAni 6954, teSAM yojanAnayanArthayekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhaM caturdazosaraM yojanazataM 114, tava pUrvarAzau prakSipyate jAtAni dvAtriMzacchatAni paJcaviMzatyadhikAni 3225, etAni sarvAbhyantaramaNDalaparirayaparimANe trINi lakSANi paJcadaza sahasrANi navAzItyadhikAni 315089 ityevaMsape'dhikatvena prakSipyante, jAtAni trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni caturdazottarANi 318314, tathA saptadazAnAM yojanAnAM aSTAtriMzatakaSaSTibhAgAnAmupari yAni trINi zatAni paJcasaptatyadhikAni 375 zeSANyujaramti tAni dhyazItyadhikena zatena guNyante jAtAnyaSTaSaSTisahasrANi paTU zatAni paJcaviMzatyadhikAni 68625, teSAM chevarAzinA pazcAzadapikaviMzatizatarUpeNa 2150 bhAgo driyate, labdhA ekatriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya, zeSa sokatvAt tyaktaM, paraM vyavahArataH paripUrNa yojanaM vivakSitamiti paJcadazottarANItyuktaM, 'layA NamityAdinA rAtrindivaparimANaM paNmAsopasaMharaNaM bhaa||42|| ca sugama, 'se pavisamANe' ityAdi, talAsa sUryaH sarvabAdyAnmaNDalAt prAgukkaprakAreNAbhyantaraM pravizana vitIyaM paNmA-1 samAdadAno dvitIyasya paNmAsasya prathame bhahorAne sarvavAdyAnantaramarvAtana visIya maNDalamupasaGkhamba cAra gharati, 'tAlI anukrama [34] ~97
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa jayA Na'mityAdi, tanna yadA NamitiSAkyAlakAre sarvavAdyAnantaramarvAtanaM dvitIyaM bhaNDalamupasaGgamya cAra parati tadA tanmaNDalapadaM aSTAcatvAriMzadekapaSTibhAgA yojanasya bAhalyena, eka yojanazatasahasraM SaTU ca yojanazatAni catuSpacAzadadhikAni pazitizcaikaSaSTibhAgA yojanasya 10065426 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyAM, tathAhi-eka-11 to'pi tanmaNDalaM sarvabAhyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasthApare dve yojane vimucyAbhyantaramavasthitama-15 parato'pi, tato yojanadvayasyASTAcatvAriMzatazcaikaSaSTibhAgAnAM dvAbhyAM guNane pazca yojanAni paJcatriMzakaSaSTibhAgA yojanasyeti bhavati, etatsarvabAhyamaNDalagataviSkambhAyAmaparimANAt zobhyate, tato yathoktamadhikRtamaNDalaviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi dve yojanazate saptanavatyadhike 318297 parikSepataH prakSiptaM, tathAhi-pUrvamaNDalAdasya maNDalasya viSkambhAyAmaparimANe paJca yojanAni paJcatriMzakaSaSTibhAgA yojanasyeti truvyanti, pazcAnAM yojanAnAM paJcatriMzatazcaikaSaSTibhAgAnAM pariraye saptadaza yojanAni aSTAtriMzakapaSTibhAgA yojanasya bhavanti, paraM sUtrakRtA vyavahAranayamatena paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni vivakSitAni, prAguktAtsarvabAhyamaNDalaparirayaparimANAt trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi ityevaMrUpAdaSTAdaza yojanAni zodhyante, tato | yathoktamadhikRtamaNDalaparirayaparimANaM bhavati, 'tayA NaM rAiMdiyANaM taha ceSa'ti tadA rAtrindivaM rAtridivasI tathaiva | vaktavyau, tau caivam-'tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohi egaThibhAgamuhuttehi UNA duvAlasamuhutte divase havA dohi egaDibhAgamuhuttehi ahie' iti, 'se pavisamANe ityAdi, tataH sa sUryastasmAdapi dvitIyasmAnmaNDalAtmAguka OMOMOMOMOM anukrama [34] ~98~
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------------- prAbhRtaprAbhUta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata RSSB sUtrAka [20]] dIpa sUryaprajJa-1 prakAreNAbhyantaraM pravizana dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre savabAhyAnmaNDalAdavAktanaM tRtIya maNDalamupasaGkamya cAra 1prAbhRteptivRttiHlAcarati, tatra yadA sUryaH sarvavAdyAnmaNDalAdarvAtanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA tanmaNDalapadaM aSTAcatvA prAbhRta(mala0) riMzadekaSaSTibhAgA yojanasya bAhalyena eka yojanazatasahasraM SaT ca yojanazatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni dvipaJcAzacai prAbhRtaM // 43 // kaSaSTibhAgA yojanasya 10064852 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyA, tathAhi-pUrvasmAnmaNDalAdidaM maNDalamAyAmaviSkambhena paJcabhiyojanaiH pazcatriMzatA caikaSaSTibhAgairyojanasya hInaM, tataH pUrvamaNDalaviSkambhAyAmaparimANAdeka yojanazatasahasraM SaT zatAni catuSpazcAzadadhikAni paviMzatizcaikaSaSTibhAgA yojanasvetyevarUpAtpaJca yojanAni pazcatriMzabaika paSTibhAgA yojanasya zodhyante, tato yathoktamadhikRtamaNDalaviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi dve zate ekonAzItyadhike 318279 parikSepataHprakSiptaM, tathAhi-prAktanamaNDalAdidaM maNDalaM paJcabhiyojanaiH pazcaviMzatA kaSaSTibhAgairyojanasya viSkambhato hIna, pazcAnAM yojanAnAM paJcatriMzatakaSaSTibhAgAnAM parirayaparimANaM vyavahArato'STAdaza yojanAni, tatastAni pUrvamaNDalaparirayaparimANAt zodhyante, tato yathoktamadhikRtaparirayapari|mANaM bhavati, 'divasarAI taheva'tti divasarAtrI sadhaiva prAgiva vaktavye, te caivam-tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavai cAhiM egahibhAgamuTuttehiM UNA, duvAlasamuhutte divase bhavai cAhiM egaDibhAgamuhuttehi ahie' iti, 'evaM khalvi'tyAdi|4| etatsUtraM prAgukkavyAkhyAnAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaM, navaraM 'niveDhamANe' iti nivaSTayana nirveSTayan hApayan hApayadimityarthaH, 'tA jayA Na'mityAdi sugama, adhunA prastutavaktavyatopasaMhAramAha-'tA savAviNa'mityAdi, tataH sarvANyapi anukrama [34] kahakara 43 // Fhi ~99~
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa bhaNDalapadAni pratyeka bAhalyenASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya, upalakSaNametat , aniyatAni cAyAmaviSkambhapari[dhibhiH tathA sarvANyapi ca maNDalAntarakANi-maNDalAntarANi, sUtre strItvanirdezaH prAkRtatvAt , he dve yojane viSkambhena, tata eSa dve yojane aSTAcatvAriMzaccaikapaSTibhAgA yojanasyetyevaMrUpo, Namiti vAkyAlaGkAre, adhvA-panyAkhyazItyadhikazatapratyutpannaH-vyazItyadhikena zatena guNitaH san paJcadazottarANi yojanazatAnyAkhyAtA iti vadet, tathAhi-ke yojane vyazItyadhikena zatena guNyete jAtAni trINi zatAni SaTpaTyadhikAni 366, ye'pi ca aSTAcatvAriMzadekaSa-8 STibhAgAste'pi tryazItyadhikena zatena guNyante jAtAni saptAzItizatAni caturazItyadhikAni 8784, teSAM yojanAnaya-15 nArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhaM catuzcatvAriMzaM yojanazataM 144, tat pUrvarAzau prakSipyate, jAtAni pazca zatAni dazottarANi 510, asyaivArthasya vyaktIkaraNAthai bhUyaH praznasUtramAha-tA abhitarAo'ityAdi, 'tA' iti tatra abhyantarAt-sarvAbhyantarAnmaNDalapadAt parato yAvadbAhya-sarvabAhyaM maMDalapadaM bAhyAdvA-sarvabAhyAdvA maNDalapadAdAMka yAvatsarvAbhyantaraM maNDalapadameSa--etAvAn adhvA kiyAn-kiyatpramANa AkhyAta iti vadet , evamukte gautamena bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tAvAnabhvA paJcadazottarANi yojanazatAni AkhyAta iti vadet / svaziSyebhyaH, pazcadazottarayojanazatabhAvanA prAgukAnusAreNa svayaM paribhAvanIyA, "abhitarAe'ityAdi, abhyantareNa maNDalapadena saha abhyantarA maNDalapadAdArabhya yAvadvAhya-sarvabAhya maNDalapadaM yadivA bAhyena-sarvavAdyena maNDalapadena sarvabAhyAnmaNDalapadAdArabhya &AyAvatsavAbhyantaraM maNDalaM eSa etAvAn adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet 1, bhagavAnAha-'tA paMce'tyAdi, sa etAvAn CBSITERARE534645 anukrama [34] ~100
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [20] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala. prata 8prAbhUta mAbhUta sUtrAka // 44 // [20] dIpa adhvA paJcadazottarANi yojanazatAnyaSTAcatvAriMzacaikaSaSTibhAgA yojanasyetyAkhyAta iti vadet, pUrvasmAdadhvaparimANAt etasyAdhvaparimANasya sarvabAhyamaNDalagatena cAhalyaparimANenAdhikatvAt , 'tA abhitaretyAdi, 'tA' iti abhyantarA-2 nmaNDalapadAtparato bAhyamaNDalapadAt-sarvabAhyamaNDalAdAk yadvA bAhyamaNDalapadAdAk abhyantaramaNDalAtparata eSaH adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet !, bhagavAnAha-tA paMcetyAdi, paJca yojanazatAni navottarANi trayodaza caikaSaSTi|bhAgA yojanasya AkhyAta iti vadet , pUrvasmAdadhvaparimANAdasyAdhvaparimANasya sarvAbhyantaramaNDalagatasarvebAhyamaNDalagatavAhalyaparimANena pazcatriMzadekaSaSTibhAgAdhikaikayojanarUpeNa hInatvAt , tadevamabhyantarAnmaNDalAtparato yAvatsarvabAcaM maNDalaM sarvavAdyAdvA maNDalAdAk yAvatsarvAbhyantaraM maNDalaM tathA sarvAbhyantarasarvabAdhamaNDalAbhyAM saha tathA sarvAbhyantarasarvavAhyamaNDalAbhyAM vinA yAvadadhvaparimANaM bhavati tAvanirUpita, samprati sarvAbhyantareNa maNDalena saha sarvAbhyantarAnmaNDalAtparato bAhyamaNDalAdarvAka yadivA sarvacAhyamaNDalena saha sarvabAhyamaNDalAdarvAk sarvAbhyantarAnmaNDalAtparato yAvadadhvaparimANaM bhavati tAvannirUpayati-amitarAe' ityAdi, abhyantareNa maNDalapadena saha abhyantarAnmaNDalAtparataH sarvavAhyAnmaNDalAda giti gamyate, yadivA sarvabAhyena maNDalapadena saha sarvabAhyAnmaNDalAdaka sarvAbhyantarAnmaNDalAtparata iti gamyate, yo'dhvA eSa Namiti vAkyAlakAre adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet !, bhagavAnAha-'tA', | ityAdi, tAvAnadhyA pazcadazottarANi yojanazatAni AkhyAta iti vadet, bhAvanA sugamatvAnna kriyte| C iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhUtasya prAbhUtaprAbhRtaM 8 samApta 4 anukrama [34] // 44 // % ES Foto atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 8 parisamAptaM tat samApte prathamaM prAbhRtaM api parisamAptaM ~101~
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [21] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 4 prata sUtrAMka [21] 5 tadevamuktaM prathamaprAbhRtaM, samprati dvitIyaM vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAraH 'kathaM tiryak sUryaH parizramatIti tatastadviSayaM praznasUtramAha-' | tA kahaM tericchagatI AhitAti vadejjA, tattha khalu imAo aTTa pahivattIo paNNatAo, tatthegeevamA haMsu tA puracchimAto loaMtAtopAdomarIcI AgAsaMsi uttiTThati se gaM imaloyaM tiriya karei tiriyaM karettApacatthimaMsi loyaMsi sAyaMmi rAyaM AgAsaMsi viddhaMsissaMti ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu-tA puracchimAto loaMtAto pAto sUrie AgAsaMsi uttiddati, seNaM imaM tiriyaM lopaM tiriyaM kareti | karittA pacatthimaMsi loyaMsi sUrie AgAsaMsi viDaMsaMti, ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAhaMsu-tA puratthimAo loyaMtAto pAdo sUrie AgAsaMsi uttiTThati, se imaM tiriyaM loyaM tiriyaM kareti karittA pacatthimaMsi loyaMsi sAyaM ahe paDiyAgacchati, adhe paDiyAgacchettA puNaravi avarabhUpurasthimAto loyaMtAto pAto sUrie AgAsaMsi uttiTThati, ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAsu-tA puratthimAo logaMtAo pAos |rie puDhavikAyaMsi uttikRti, se NaM imaM tiriyaM loyaM tiriya kareti karettA pacatthimillaMsi loyaMtasi sAyaM sUrie puDhavikAryasi viddhaMsaha, ege evamAhaMsu4, ege puNa evamAsu purathimAo loyaMtAo pAo sUrie puDhavikAyaMsi uttikaii se NaM imaM tiriyaM loyaM tiriyaM karei karettA pacasthimaMsi loyaMtaMsi sAyaM sUrie puDhavikAsi aNupavisaha aNupavisittA ahe paDiyAgacchada 2 puNaravi avarabhUpurasthimAo logaMtAo anukrama -46- [35] 515 atha dvitiyaM prAbhRtaM ArabdhaM atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 Arabhyate ~102~
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [21] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala.) sutrAka // 45 // [21] ACTOR pAo sUrie puDhavikAyaMsi uttii, ege eva05, ege puNa evamAhesu tA purathimillAo loyaMtAo pAogrAbhRtaH sUrie AukAryasi uttiTThai, se NaM imaM tiriyaM loyaM tiriya karei karettA pacasthimaMsi loyaMtaMsi pAo 1 prAbhRtasUrie AukAyaMsi viddhaMsaMti, ege evamAhaMsu 6, ege puNa ebamAhaMmu-tA purathimAto logaMtAto pAo prAbhRtaM sUrie AukAryasi uttiTTati, se NaM imaM tiriya loyaM tiriya kareti 2 sA paJcasthimaMsi loyaMtaMsi sAyaM sUrie AukAryasi pavisaha, pavisittA ahe paDiyAgacchati 2ttA puNaravi avarabhUpurasthimAto loyaMtAto pAdo sUrie AukAsi uttiTThati, ege eva07, ege puNa evamAhaMsu-tA purasthimAto lopaMtAo bahaI joyaNAI yaha joyaNasAI baraI joyaNasahassAI uhuM dUraM uppatittA ettha pAto mUrie AgAsaMsi uttiTThati, se the imaM dAhiNahuM loyaM tiriyaM kareti karesA uttaraDaloyaM tameva rAto, se NaM imaM utsaraloyaM tiriyaM karei 2sA dAhiNaDalopaM tameva rAo, se NaM imAI dAhiNuttaraDaloyAI tiriyaM karei karittA purasthimAo loyaMtAto bahuI 'joyaNAI bahuyAI joyaNasatAI bahUI-joyaNasahassAI uhuM dUra uppatittA ettha NaM pAto sUrie AgAsaMsi uttihati ege evamAhaMsu8 / vayaM puNa evaM vayAmo, tA jaMbuddIvassa 2 pAINapaDINAyataodINadAhiNAyatAe jIvAe maMbalaM caudIseNaM sateNaM chettA dAhiNapura- 4 // 45 // cchimasi uttarapaJcasthimaMsi ya caumbhAgamaMDalaMsi imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAto bhUmibhAgAto aTTa joyaNasatAI uDe uSpatitsA ettha NaM pAdo duve sUriyA usiTThati, te NaM imAI dAhiNuttarAIma anukrama [35] FhiralMAPIMIREUMORE ~103~
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [21] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata kAkaDa SC44642 sUtrAMka [21] % jaMbarIvabhAgAItiriyaM kareMti 2sA purasthimapacatthimAI jaMbuddhIvabhAgAI tAmeva rAto, se gaM imAI pura-1 chimapacatthimAI jaMbuddhIvabhAgAiM tiriyaM kareMti 2ttA dAhiNuttarAIbuddISabhAgAI tAmeva rAto, te NaM| imAI dAhiNuttarAI puracchimapacatthimANi ya jaMbuddIvabhAgAI tiriyaM kareti 2ttA jaMbuddIvassa 2 pAINapaDiyAyataodINadAhiNAyayAe jIvAe maMDalaM caubIseNaM sateNaM chesA dAhiNapuracchimillaMsi uttarapaccathimillasi ya cabhAgamaMDalaMsi imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAto bhUmibhAgAto aTTa joya-18 mANasayAI uhuM uSpaittA, estha NaM pAdo duve sUriyA AgAsaMsi uttikRti (sUtra 21) / pitIyassa parama // 1 // 'tA kahaM teriphachagaI' ityAdi, astyanyadapi prabhUta praSTavyaM paraM etAvadeva tAvatpRcchAmi kathaM 'te' tvayA bhagavan ! sUryasya tiryaggatiH-tiryakaparibhramaNamAkhyAtA iti vadet , evamukke bhagavAn etadviSayaparatIrthikapratipattimithyAbhAvopadarzanArtha prathamatastA eva pratipattIrupanyasyati-tattha khalu'ityAdi, tatra-sasyAM sUryasya tiryaggatI-tiryaggativiSaye khalvimA vakSyamANasvarUpA aSTau pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tA eva krameNAha-'tatthege'ityAdi, sAtatra-tepAmaSTAnAM paratIthikAnAM madhye eke paratIrthikA eghamAhuH, 'tA' iti pUrvavat paurastyAlokAntAdUrvamiti gamyate, pUrvasyAM dizIti bhAvArthaH, mAtA-prabhAtasamaye marIciH-marIcisaGghAtaH kiraNasavAta ityarthaH, AkAze uttiSThati-utpabacate, etena etaduktaM bhavati-naitadvimAnaM nApi ratho nApi ko'pi devatArUpaH sUryaH kintu kiraNasavAta evaSa vartulagolA kAro lokAnubhAvAtpratidivasaM pUrvasyAM dizi prAtarAkAze samutpadyate, yataH sarvatra prakAzaH prasaramadhirohati, sa itthaMbhUto anukrama [35] 945 ~104
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [21] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa prata tivRttiH (mala.) sutrAMka // 46 // [21] marIcisAta upajAtaH san Namiti vAkyAlaGkAre ima-pratyakSata upalabhyamAnaM loka-tiryaglokaM tiryakaroti, kimuktAbhRte bhavati !-tiryak paribhramannima tiryaglokaM prakAzayatIti, tiryak kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye vidhvaMsate, prAbhUtaatropasaMhAraH-'ege evamAsu tathA jagatsvAbhAvyAt sa marIcisavAta AkAze vidhvaMsate-vidhvaMsamupayAti evaM sakala- prAbhUta kAlamapi, atraivopasaMhAraH, 'ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryo lokaprasiddho devatArUpo bhAskarastathAjagatsvAbhAvyAdAkAze utpadyate, sa cotpannaH sannima tiryaglokaM tiryakaroti-tiryak paribhramannima lokaM prakAzayatItyarthaH, tiryak ca kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye AkAze vidhvaMsate atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu'2, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI tathAvidhapurANazAstraprasiddha AkAze uttiSThati-udgacchati, sa codtaH santima pratyakSata upalabhyamAna manuSyalokaM tiryak karoti tiryak ca kRtvA || pazcimalokAnte sAyaM-samdhyAsamaye adha AkAzamanupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati-adhobhAgena pratyAgacchati, | adholokaM prakAzayan pratinivartate ityarthaH, tanmatena hi bhUriyaM golAkArA loko'pi ca golAkAratayA vyavasthitaH, idaM ca mataM sampratyapi tIrthAntarIyeSu viz2ambhate, tatastadgata purANazAstrAdetatsamyagavaseyaM, asya trayo bhedAra, eka eva-| & mAhuH-prAtaH sUrya AkAze udgacchati, apare AhuH parvatazirasi, anye AhuH-samudre iti, tatra prathamAnAmidaM mtmup-||45|| mAnyastaM, adhaH pratyAgatya ca punarapyavarabhuva:-adhobhuvaH pRthivyA adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAllokAntAdUrdhvamAkAze | 2 prAtaH sUrya ugachati, evaM sarvadApi draSTavyaM, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 3, eke punarevamAhuH-paurastyAlokAntA anukrama [35] JAMERITatonintamatima ~105~
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [21] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [21] C4% dUrva prAtaH sUryo devatArUpastathAvidhapurANaprasiddhaH pRthivIkAye-pRthivIkAyamabhye udayabhUdharazirasi uttiSThati-utpayate,X sa cotpannaH santima manuSyaloka tiryakaroti, tiryak parizramannimaM manuSyalokaM prakAzayatItyarthaH, tiryakRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAmadhye samaye sUryaH pRthivIkAye-astamayabhUdharazirasi vidhvaMsate-vidhvaMsamupayAti, evaM pratidivasa sakalakAlaM jagatsthitiH paribhAvanIyA, anopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu, eke punarevamAhuH-paurastyAlokAntAdUrva prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI pRthvIkAye-udayabhUdharazirasi uttiSThati-udgacchati, sa codgataH sannimaM pratyakSata upalabhyamAnaM tiryaglokaM tiryakaroti, tiryakukRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye pRthivIkArya-astamayabhUdharamanupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati-adhobhAgavartinaM lokaM prakAzayan pratinivarttate, tataH punarapyavarabhuvaH-adhobhuvaH pRthivyA |4|| adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryaH pRthivIkAye-udayabhUdharazirasi uttiSThati, ete'pi bhUgolavAdinaH paraM pUrva AkAze uttiSThatIti pratipannAH ete tu parvatazirasIti zeSaH, atraivopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 5, eke punarevamAhuH-paurastyAlokAntAdUrgha prAtaH sUryo'SkAye-pUrvasamudre uttiSThati-utpadyate, sa corapannaH sannima-pratyakSata upalabhyamAnaM tiryaglokaM tiryakaroti, tiryakRtvA pazcime lokAnte sArya-sAndhye samaye sUryo'kAye-pazcimasamudre vidhvaMsamupagacchati, evaM sarvadApi, atropasaMhAraH 'ege evamAsu' 6, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryaH sadA vasthAyI purANazAstraprasiddho'skAye-pUrvasamudre uttiSThati-udgacchati, sa codgataH santima tiryaglokaM tiryakaroti, tiryakx & paribhramannima tiryagloka prakAzayatItyarthaH, tiryak kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye sUryo'pkArya-pazcimasamudra anukrama [35] ~106~
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [21] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala0) prAbhute 1 prAbhUta prata // 47 // manupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati-adhobhAgavartinaM lokaM prakAzayan pratinivartata iti bhAvaH, adhaH pratyAgatya cAvarabhuvaH-adha:pRdhivyA adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryo'kAye pUrvasamudre uttiSThati- udgacchati, evaM sakala kAlamapi, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu'7,eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prathamato| bahUni yojanAni tataH krameNa bahUni yojanazatAni tadanantaraM krameNa bahUni yojanasahasrANi dUramUrdhvamutplutya-bujhyA gatvA atra-asminnavakAze prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI uttiSThati-udgacchati, sa cogataH sannima dakSiNA - loka-dakSiNadigbhAvinamarddhalokaM, dakSiNaM lokasyAmityarthaH, tiryakaroti-tiryak parizraman dakSiNalokAI prakAzayatItyarthaH, dakSiNaM cArddhalokaM tiryakurvan tadaivottaramIlokaM rAtrI karoti, tataH sa sUryaH krameNemamarddhalokamuttarai tiryakaroti, tatrApi tiryak paribhramaman uttaramarddhalokaM prakAzayatItyarthaH, uttara cAlokaM tiryaparibhramaNena prakAzayan tadaiva dakSiNamarddhalokaM rAtrau karoti, tataH sa sUrya imo dakSiNottarArddha loko tiryakRtvA bhUyo'pi paurastyAllokAntAdUrva prathamato bahUni yojanAni gatvA tataH krameNa bahUni yojanazatAni tadanantaraM bahUni yojanasahasrANi dUramUrdhvamutplutya-mukhyA gatvA atra-asminnavakAze prAtaH sUrya AkAze uttiSThati-udgacchati, evaM sakala kAlaM, atropasaMhAramAha-ege evmaahNsu'8| tadevaM parapratipattIrupadaya svamatamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpanna kevalajJAnAH kevalajJAnena yathAvasthitaM vastUpalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-tA'ityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpasya dvIpasyopari yadvA tadvA maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA, caturviMzatyadhikazatasazvAn bhAgAn maNDalaM parikalpye [35] // 47 // FitraalMAPINAMORE ~107~
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------------------- mUlaM [21] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka tyarthaH, bhUyazca prAcInApAcInAyatayA udIcyadakSiNAyatayA pratyazcayA-davarikayetyarthaH, tanmaNDalaM caturbhirbhAgairvibhajya dakSiNapaurastya uttarapazcime ca caturbhAgamaNDale-maNDalacaturbhAge ekatriMzadbhAgapramANe, etAvati kila caturazItyadhikamapi * maNDalazataM sUryasyodaye prApyate iti 'cauvIseNaM saeNaM chittA cauThabhAgamaMDalaMsI syukaM, asyA:-pratyakSata upalabhyamAnAyA rakSaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrdhvamaSTI yojanazatAnyutplutya-cunyA gatvA atrAntare prAtadvauM | sUryAvRttiSThataH-udgacchataH, dakSiNapaurastyamaNDalacaturbhAge bhArataH sUrya ugacchati aparottarasmin maNDalacaturbhAge airAvataH sUryaH, tau caivamudgatau bharatairAvatasUyau~ yathAkramamimau dakSiNottarau jambUdvIpabhAgau tiryakarutaH, kimuktaM bhavati 2-13 bhArataH sUryo dakSiNapaurastyamaNDala caturbhAge udgataH san tiryak paribhramati tiryak parizraman merodakSiNabhAgaM prakAza-* yati, airAvataH punaH sUryo'parottaradigvibhAge udgacchati, sa codgataH san tiryak paridhaman meroruttarabhAgaM prakAzayatIti, itthaM ca bhAratairAvatasUryo yadA merodakSiNottarau jambUdvIpabhAgau tiryakurutaH tadaiva tI pUrvapazcimI jambUdvIpabhAgaura rAtrI kurutaH, eko'pi sUryastadA pUrvabhArga pazcimabhAgaM vA na prakAzayatItyartha, dakSiNottarIca bhAgo tiryakRtvA tAvimau / pUrvapazcimau jambUdvIpabhAgI tiryapharutA, iyamatra bhAvanA-airAvataH sUryo meroruttarabhAge tiryaka paribhramya tadanantaraM meroreva | pUrvasyAM dizi tiryak paribhramati, bhArataH sUryo merodakSiNatastiryak paricamya sadanantaraM meroH pazcima bhAge tiryaka paribhramatIti, itthaM ca yadA airAvatabhAratau sUryoM yathAkrama pUrvapazcimabhAgau tiryak kurutastadaiva dakSiNosarI jambUdvIpa|bhAgau rAtrI kurutaH, eko'pi sUryastadA dakSiNabhAgaM uttarabhArga vAna prakAzayatIti bhAvaH, tata itthaM yathAkramamairAvata 1525%% [21] anukrama [35] Fhi ~108~
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [21] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prAbhRte 1prAbhUta prAbhUta prata tivAMtara mala0) sUtrAka // 48 // [21] bhAratasUryoM pUrvapazcimabhAgau tiryak kRtvA yo bhArataH sUryaH sa uttarapazcimamaNDalacaturbhAge udayamAsAdayati, yazcarAvataH sa dakSiNapIrastye maNDalacaturbhAge iti, etadevopadarzayannupasaMhAramAha-te NaM' ityAdi, to bhAratairAvatI sUryoM prathamato yathAkramamimau dakSiNottarI jambUdvIpabhAgI tato yathAyogaM pUrvapazcimI jambUdvIpabhAgI, bhArataH pazcimabhAgamarAvataH pUrvabhAgamityarthaH, tiryak kRtvA jambUdvIpasya dvIpasyopari yadvA tadvA maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA bhUyazca prAcInApAcInAyatayA udIcyadakSiNAyatayA ca jIvayA pratyaJcayA davarikayA ityarthaH, caturbhivibhajya yathAyogaM dakSiNapaurastye uttarapazcime vA maNDalacaturbhAge asyA rasaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrvamaSTI yojanazatAnyutplutya atrAsminnavakAze prAtadvauM sUryAvAkAze uttiSThataH-udgacchatA, ya uttarabhArga pUrvasminnahorAne prakAzitavAn sa dakSiNapaurastye maNDala caturbhAge udgacchati, yastu dakSiNa bhAgaM prakAzayati sma sa uttarapazcime maNDala catubhoMge, evaM sakalakAlaM jagatsthitiH paribhAvanIyA / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM davitiya-prAbhatasya prAbhataprAbhataM / samAptaM / tadevamupha dvitIyasya prAbhRtasya prathama prAbhRtaprAbhRtaM, samprati dvitIyamArabhyate, tasya cAyamAdhikAro yathA| 18'maNDalAntare saGkramaNaM vaktavya'miti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te maMDalAo maMDalaM saMkamamANe 2 sUrie cAraM carati AhitAti vadejA, tattha khala imAto duve C4%255OM anukrama [35] // 4 // atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 parisamAptaM atha dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 Arabhyate ~109~
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [2], -------------------- mUlaM [22] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [22] dIpa pariSasIo paNNattAo, tasyege eghamAsu tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 sUrie bheSadhAeNaM saMkAmaharA jAege evamAhaMsu, ege puNa evamAsu tA maMDalAo maMDalaM saMkamamANe sarie kaNNakalaM NiveTeti, tattha je te eka mAhaMsu, tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 bheSadhAeNaM saMkamai, tesi NaM ayaM dose, tA jeNaMtaraNa maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 sUrie bheyaghAeNaM saMkamati, evatiyaM ca NaM addhaM purato na gacchati, & purato agacchamANe maMDalakAlaM parihaveti, siNaM ayaM dose, tastha je te evamAhaMsu, tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe sUrie kapaNakalaM Nivedeti, tesi NaM ayaM visese tA jeNaMtareNaM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe sUrie kaNNakalaM Nivedeti, evatiyaM ca NaM addhaM purato gacchati, purato gacchamANe maMDalakAlaM Na parihaveti, tesiNaM ayaM visese. tattha je te evamAhaMsa-maMDalAto maMDalaM saMkamamANe sarie kapaNakalaM Nivedeti, eteNaM NaeNaM tavaM, No ceSa NaM itareNaM / (sUtraM 22) bitiyassa pAhubassa vitIyaM // 'tA kaha'misyAdi, tA iti pUrvavat, kathaM bhagavan ! maNDalAnmaNDalaM saGkAman sUryazcAraM carati, cAra gharamAkhyAta [iti vadet, kimuktaM bhavati !-kathaM bhagavanneSa sUryazcAraM param maNDalAmmaNDalaM sAman AkhyAta iti, atra hi maNDalA maNDalAnsarasaGgamaNameva vaktavyamatastadeva pradhAnIkRtya vAkyasya bhAvArtho bhASanIyA, evamukta bhagavAnAha-'tatya skhlu| ityAdi, tatra-maNDalAnmaNDalAntarasaGkamaNaviSaye khalvime dve pratipattI prajJapte tayathA-satrake evamAhuH-tA iti pUrvavatsvayaM paribhASanISaM, maNDalAdaparamaNDalaM sAman-saGkamitumicchan sUryoM bhedadhAtena saGkAmati, bhedo-maNDalasya maNDalasthApA-8 anukrama [36] ~110
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [2], -------------------- mUlaM [22] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- (mala.) tivRttiH sUtrAMka // 49 // ntarAlaM tatra ghAto-gama, etacca prAgevoktaM, tena saMkrAmati, kimuktaM bhavati :-vivakSite maNDale sUryeNApUrite sati tada- prAbhUte pA2prAbhUtastaramapAntarAlagamanena dvitIyaM maNDalaM saGkAmati, saGkamya ca tasminmaNDale cAraM carati, anopasaMhAraH 'ege evamAhaMsura prAbhRtaM 1, eke punarevamAhuH 'tA' iti pUrvavat maNDalAnmaNDalaM sAman-saGkramitumicchan sUryastadadhikRtaM maNDalaM prathamakSaNAdU-kA dhvaMmArabhya karNakalaM nirveSTayati-muJcati, iyamatra bhAvanA-bhArata airAvato vA sUryaH svasvasthAne udgataH san aparamaNDalagataM karNe prathamakoTibhAgarUpaM lakSyIkRtya zanaiH zanairadhikRtaM maNDalaM tayA kayAcanApi kalayA muzcan cAraM carati yena / tasminnahorAtre'tikrAnte sati aparAnantaramaNDalasyArambhe varcate iti, karNakalamiti ca kriyAvizeSaNaM draSTavyaM, tacaivaM| bhAvanIyaM-karNa-aparamaNDalagataprathamakoTibhAgarUpaM lakSyIkRtyAdhikRtamaNDalaM prathamakSaNAdUrvaM kSaNe kSaNe kalayA'tikAntaM yathA bhavati tathA nirveSTayatIti, tadevaM pratipattidvayamupanyasya yadvastutattvaM tadupadarzayati-tatthetyAdi, tatra-teSAM dvayAnAM madhye ye epamAhuH-maNDalAmaNDala saGkAmana bhedaghAtena saGkAmati teSAmayaM-anantaramucyamAno doSaH, tamevAha-yena-nyAvatA | kAlena antareNa-apAntarAlena maNDalAnmaNDala saGkAman sUryo bhedaghAtena saGkAmatItyucyate, etAvatImaddhAM purato-dvitIye maNDale na gacchati, kimuktaM bhavati -maNDalAmaNDalaM sAman yAvatA kAlenApAntarAlaM gacchati tAvatkAlA'nantaraM pari-1 amitumiSTe, dvitIyamaNDalasatkAhorAtramadhyAt vyati, tato dvitIye maNDale paribhraman paryante tAvantaM kAlaM na paricamet // 49 // | tadgatAhorAtrasya paripUrNIbhUtatvAt , evamapi ko doSa ityAha-purato dvitIyamaNDalaparyante'gacchan maNDalakAlaM paribha-13 | vati, yAvatA kAlena maNDala paripUrNa bhramyate tasya hAnirupajAyate, tathA ca sati sakalajagadviditapratiniyatadivasa anukrama [36] kara FridaIMAPIVAHauwone ~111
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [2], -------------------- mUlaM [22] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka rAtriparimANavyAghAtaprasaGgaH, 'tesi NamayaM dose'tti teSAmayaM doSaH, 'tatdhetyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-maNDa-14 ulAnmaNDalaM sAman sUryo'dhikRtamaNDala karNakalaM nirveSTayati-muJcati teSAmaya vizeSo-guNaH, tameva guNamAha-'jeNe-15 * syAdi, yena-yAvatA kAlenApAntarAlena maNDalAnmaNDalaM saGkAman sUryaH karNakalamadhikRtaM maNDalaM nirveSTayati, etAvatI maddhAM purato'pi dvitIyamaNDalaparyante'pi gacchati, iyamatra bhAvanA-adhikRtaM maNDala kila karNakalaM nirveSTitaM ato'pAnta-18 rAlagamanakAlo'dhikRtamaNDalasatka evAhorAtre'ntarbhUtastathA ca sati dvitIye maNDale saGkAntaH san tadgatakAlasya manAgapyahInatvAd yAvatA kAlenApAntarAlaM gamyate tAvatA kAlena purato gacchatti, tataH kimityAha-purato gacchanmaNDalakAlaM na paribhavati yAvatA kAlena prasiddhena tanmaNDalaM parisamApyate tAvatA kAlena tanmaNDalaM paripUrNa samApayati, na punarma| nAgapi maNDalakAlaparihANistato na kazcit sakalajagatprasiddhapratiniyatadivasarAtriparimANavyAghAtaprasaGgaH, eSa teSAH | mevAdinAM vizeSo-guNaH, tata idameva mataM samIcIna netaradityAvedayannAha 'tatthetyAdi tatra yete vAdina evamAhumaNDalAnmaNDalaM sAman sUryo'dhikRtaM maNDalaM karNakalaM nirveSTayati, etena nayena-abhiprAyeNAsAnmate'pi maNDalAnmaNDa-8 lAntarasaGkramaNaM jJAtavyaM, na caivamitareNa nayena, tatra doSasyoktatvAt // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dvitiya-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 2 samApta 24 anukrama [36] JAME TIMITatana F OR atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 parisamApta ~112~
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata tiH bha70) sUtrAka [23] +5 sava sUryaprajJa tadevamuktaM dvitIyasya prAbhRtasya dvitIyaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati tRtIyamucyate-tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA2 mAbhUte TrAmaNDale 2 pratimuharsa gatirvaktavye ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha 3prAbhRtatA kevatiyaM te khettaM sUrie egamegeNaM muhatteNaM gacchati AhitAti vadejA, tattha khalu imAto pattAri mAbhRtaM paDivattIo paNNasAo, tattha ege ebamAraMsu-tAcha cha joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhatteNa gacchati, // 50 // ege evamAsu 1, ege puNa evamAhaMmu-tA paMca paMca joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchati egex evamAsu 2, ege puNa ecamAhaMsu-tA cattAri 2 joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muTutteNaM gacchati, ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu-tA chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sarie egamegeNaM muhutteNaM gacchati, ege evamAhaMsu 4, tattha je te evamAhaMsu tA cha cha joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchatti &Ate ebamAiMsu-jatA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA carati tayA NaM uttamakaTThapatte ukose aTThArasa muhuse divase bhavati, jahaNiyA tuvAlasamuhatsA rAI bhavati, tesiM ca NaM divasaMsi egaM joSaNasatasahassA aTThaya joyaNasahassAI tAvakkhette paNNase, tA jayA NaM marie sapabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati / tayA NaM uttamakahapasA kosiyA aTThArasamuSTatA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, tersi // 50 // caNaM vivasaMsi bAvattarri joyaNasahassAI tApakkhette paNNate, tathA NaM, cha jopaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhaseNaM gacchati, tattha je te ebamAIsutA paMca paMca joyaNasahassAIsarie egamegeNaM muhuseNaM gacchati, anukrama [37] atha dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 Arabhyate ~113
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] prAbhRta [2], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH Jan Eiration int te evamAhaMtA jatA NaM sUrie saGghantaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, taheva divasarAippamANaM taMsi va (NaM tAvakhettaM nauijopaNasahassAI, tA jayA NaM saGghavAhiraM maMDala) uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM taM caiva rAdiyapyamANaM taMsi ca NaM divasaMsi saddhiM joyaNasahassAI nAyakakhette patte, tatA NaM paMca (paMca) joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tattha je te evamAhaMsu, tA jayA NaM sUrie savantaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM divasarAI taheva, taMsi ca NaM divasaMsi bAvantariM joyaNasahassAI tAvakkhese paNNatte, tA jayA NaM sUrie saGghabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM rAIdiyaM tathaiva, | taMsi ca NaM divasaMsi aDayAlIsaM joyaNasahassAI tAvakkhese paM0 tatA NaM cattAri 2 joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM mahatteNaM gacchati tattha je te evamAhaMsu chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhuseNaM gacchati te evamAhaMsu-tA sUrie NaM uggamaNamuhateNaM siya atthamaNamuhu sigdhagatA bhavati, tatA NaM cha cha joyaNasahassAI egamegeNaM muhutteNaM gacchati, majjhimatAvakhettaM samAsAdemANe 2 sUrie majjhimagatA bhavati, tatA NaM paMca paMca joyaNasahassAiM egamegeNaM muhateNaM gacchati, majjhimaM tAvakhettaM saMpatte sUrie maMdagatI bhavati, tatA NaM cattAri joyaNasahassAI egamegeNaM muhateNaM gacchati, tattha ko heUtti badejA ?, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 jAva parikleveNaM, tA jayA NaM sUrie sakabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM divasarAI taheba taMsi ca NaM divasaMsi ekANaiti joyaNasahassAraM tAvante paM0, tA jayA NaM F&P UW ON ~114~
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala0 2 prAmRte3 prAbhRta prata // 51 // ASKAR sarie sabavAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM rAidiyaM taheba, tassi ca Ne divasaMsi egahi- joyaNasahassAI tAvakhette paNNatte, tatA NaM chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhatteNaM gacchati, ege evamAsu vayaM puNa evaM vadAmo tA sAtiregAI paMca rajoyaNasahassAiMsUrie egamegeNaM muhaseNaM gacchati, tattha ko hetUtti vadejA, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 parikkheveNaM tA jatA NaM sUrie savabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca ra joyaNasahassAI doSiNa ya ekAvaNNe joyaNasae egUNatIsaM ca sahibhAge joyaNassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tatA NaM idhagatassa maNusassa sItAlIsAe joyaNasahassehi dohi ya tevaDhehiM joSaNasatehiM ekavIsAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sUrie cakkhupphAsaM havamAgacchati, tayA NaM divase rAI taheva, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccharaM ayamANe par3hamaMsi ahorattaMsi anbhitarANaMtaraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati, tA jayANaM sUrie abhitarANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI doNNi ya ekAvaNe joyaNasate sItAlIsaMca sahibhAge joyaNassa egamegaNaM muhuteNaM gacchati, tatA NaM ihagayassa maNUsassa sItAlIsAe joyaNasahassehiM auNAsIte ya joyaNasate sattAvapaNAe saTThibhAgehi joyaNassa sahibhAgaM ca egaDihA chettA ajaNAvIsAe cuNiyAbhAgehiM sUrie cakkhuSkAsaM havamAgacchati, tatA NaM divasarAI taheva, se NikkhamamANe sUrie dosi ahorattaMsi ambhitaratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM mUrie ambhitaratacaM maMDalaM svasaMkamittA cAra carati tatA paMca 2 anukrama [34] // 51 // FhiralMAPIMIREUMORE ~115
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAka [23] joyaNasahassAI doNi ya yAvaNNe joyaNasate paMca ya saTThibhAge joyaNassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tatA gaM ihagatassa maNa sItAlIsAe joyaNasahassehiM chapaNautIe ya joyaNehiM tettIsAe ya shibhaagehi| joyaNassa sarTi bhAgaM ca egadvidhA chettA dohiM cuNiyAbhAgehiM sUrie cakkhuSkAsaM hadhamAgacchati, tatA NaM divasarAI taheva, evaM khalu eteNaM uvAeNaM NikkhamamANe mUrie tatANaMtarAo tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 aTThArasa 2 sahibhAge joyaNassa egamege maMDale muTuttagatiM abhivuhemANe 2culasItiM sItAi joyaNAI purisacchAyaM NibuDemANe 2 sabavAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tAjayA NaM sUrie savavAhiramaMDalaM urvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI tini ya paMcuttare joyaNasate paNpArasa ya saTThibhAge joyaNassa egamegeNaM muhatteNaM gacchati, tatA NaM ihagatassa maNUsassa ekatIsAe joyaNehiM aTTAhiM ekkatIsehiM joyaNasatehiM tIsAe pa sahibhAgehiM joyaNassa sUrie cakkhupphAsaM hamAgacchati tatA NaM uttamakaTTapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, esa NaM paDhame, chammAse esa je paDhamassa chammAsassa panavasANe // se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi bAhirANaMtaraM maMDalaM uthasaMkamittA cAraM carati tA jatA NaM sUrie bAhirANaMtaraM maMDalaM upasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI tipiNa ya cAttare joSaNasate sattAvaNaM ca 6 sahibhAe joyaNassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tatA NaM idhagatassa maNUsassa ekatIsAe joyaNasahassohi TIpa anukrama [37] ~116
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], ------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], ------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala.) prata prAbhUta sUtrAka 152 // [23] XXSEX navahi ya solehiM joyaNasaehiM egUNatAlIsAe sahibhAgehiM joyaNassa sahibhAgaM ca egaTTihA chettA sahie prAbhRte cuNNiyAbhAge sarie cakkhuphAsaM havamAgacchati, tatA NaM rAiMdiyaM taheba, se pavisamANe sUrie docaMsidA ahorattaMsi bAhiraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhirataca maMDalaM uvasaMkamittA prAbhUta cAraM carati tatA NaM paMca paMca joyaNasahassAI tinni ya cauttare joyaNasate UtAlIsaM ca sadvibhAge joya. Nassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tatA NaM ihagatassa maNUsassa egAdhirohiM pattIsAe joynnshssehi| ekAvaNNAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sahibhAgaM ca egadvidhA chettA tevIsAe cupiNayAbhAgehiM sarie cakkhupphAsaM havamAgacchati, rAiMdiyaM taheba, evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANe sarie tatANatarAto tatANataraM* maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 aTThArasa 2 sahibhAge joyaNassa egamege maMDale muhuttagaI NicuDhemANe 2 sAtiregAI paMcAsIti 2 joyaNAI purisacchAyaM abhivaDhemANe 2 sababhataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jatA NaM surie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamitA cAraM carati tatANaM pazca 2 joyaNasahassAI doSiNa ya ekkAvaNNe joyapAsae aTThatIsaM ca sahibhAge joyaNassa egamegeNaM muhatteNaM gacchati tatA NaM ihagayassa maNUsassa IM52 // |sItAlIsAe joyaNasahassehiM dohi ya dovaDehiM joyaNasatehiM ekavIsAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sUrie cakkhuSkAsaM habamAgacchati, tatA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhase divase bhavati, jahapiNayA duvA 1514- 15 sava anukrama [37] LSAX ~117~
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAka [23] SEAS TIpa hAlasamuhattA rAI bhavati, esa NaM doce chammAse esaNaM dobassa chammAsassa pajavasANe esa NaM Adicera saMvacchare esa NaM AdicasaMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 23) vitiyaM pAhuDaM samattaM // AL 'tA kevatiyaM te khittaM sUrie'ityAdi, tA iti pUrvavat, kiyanmAnaM kSetraM bhagavan ! te vayA sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, gacchannAkhyAta iti vadet , evamukte sati bhagavAn etadviSayaparatIthikapratipattimithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA eva parapratipattIrupadarzayati-tastha'ityAdi, tatra-pratimuhartagatiparimANacintAyAM khalvimAzcatasraH pratipattayaH prajJaptA, tadyathA-tatra-teSAM caturNA vAdinAM madhye eke evamAhuH-SaT 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtana gacchati, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu' 1, evamagretanAnyupasaMhAravAkyAni bhAvanIyAni, eke punardvitIyA evamAhuH-pazca 24 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muharsena gacchati 2, eke punastRtIyA evamAhuH-catvAri 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhurtena gacchati, 3, apare punazcaturthA evamAhu-paDapi pazcApi catvAryapi yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhurtena gacchati, TrAtadevaM catasro'pi pratipattIH sahepata upadarya sampratyetAsAM yathAkramaM bhAvanikAmAha-'tatthe'tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-paTU paTU yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUna gacchati te evamAhuH yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAra carati sadA uttamakAThAprAptaH paramaprakarSaprApto'STAdazamuhA divaso bhavati sarvajaghanyA ca dvAdazamuhato rAtriH, tasmiMzca divase tApakSetraM prajJaSTa eka yojanazatasahasramaSTau ca yojanasahasrANi, tathAhi-tasminnapi maNDale udayamAnaH * sUryo divasasthArDena yAvanmAnaM kSetra vyAmoti tAvati vyavasthitazcakSurgocaramAyAti tata etAvatkila puratastApakSetraM, yAvacca anukrama [37] + Jantairaton ki FitraalMAPINAMORE ~118~
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJavivattiH (mala0) prAbhRte 3prAbhUtaprAbhRta prata sUtrAMka // 53 // [23]] WIpuratastApakSetraM tAvatpazcAdapi, yata udayamAna ivAstamayamAno'pi sUryo divasasthADhena yAvanmAtraM kSetra vyApnoti tAvati vyavasthitazcakSuSopalabhyate, etacca pratiprANi suprasiddhaM, sarvAbhyantare ca maNDale divasasthAI nava muhUrtAstato'STAdazabhirmuharyAvanmAtra kSetraM gamyaM tAvatpramANaM tApakSetraM, ekaikena muhUrtena SaT SaT yojanasahasrANi gamyante, tataH paNNAM yojanasahasANAmaSTAdazabhirguNane bhavatyekaM yojanazatasahasramaSTau yojanasahasrANIti, evamuttaratrApi tattanmaNDalagatadivasaparimANaM pratimuhartagatiparimANaM ca paribhAcya tApakSetraparimANabhAvanA bhAvanIyA, yadA ca sarvacAya maNDalamupasaGkAmya cAra carati tadA uttamakASThAprAptA aSTAdazamuhUrtA rAtrirbhavati sarvajaghanyazca dvAdazamuhUrto divasaH, tasmiMzca divase tApakSetraparimANaM dvisaptatiryojanasahasrANi 72000, tadA hi tApakSetra dvAdazamuhUrtagamyapramANaM, abArthe ca bhAvanA prAguktAnusAreNa svayaM |bhAvanIyA, muhUrtena ca SaTU paTU yojanasahasrANi gacchati, tataH paNNAM yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane bhavanti dvAsaptatireva yojanasahasrANIti, imAmevopapatti lezata Aha-tesi NamityAdi, teSAM hi tIrthAntarIyANAM matena sUryaH SaT par3a yo janasahanANyekaikena muhUna gacchati tata: sarvAbhyantare sarvabAle ca maNDale yathoktameva tApakSetraparimANaM bhavatIti, tathA kA'tatdhe'tyAdi, tatra-teSAM vAdinAM madhye ye te evamAhuH paJca paJca yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati ta evamAhuH-yadA sUryaH saryAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAra carati 'taheva divasarAippamANa'miti atra prastAce divasarAtri-1 pramANaM tathaiva-prAgiva draSTavyaM, 'tayA NaM uttamakaTTapatte ukkosae avArasamuhutte divase havA, jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvAbhyantaramaNDalagate'STAdazamuhurtapramANe divase tApakSetraM-tApakSetraparimANaM prajJaptaM va anukrama [37] // 53 // K JAMERITatun imumational Fhi ~119~
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [23] navatiyoMjanasahasrANi, tadA hi prAguktayuktivazAdaSTAdazamuhUrtapramANaM tApakSetraM, ekaikena ca muhUrtena gacchati sUryaH paJca | paJca yojanasahasrANi, tataH paJcAnAM yojanasahasrANAmaSTAdazabhirguNanena navatireva yojanasahasrANi bhavanti, 'tA jayA NamityAdi, yadA sUryaH sarvabAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA 'taM ceva rAiMdiyappamANa miti, tadeva prAgukta rAtriMdivapramANa-rAtridivasapramANaM vaktavyaM, tadyathA-"uttamakaThThapattA ukkosiyA aTArasamuhuttA rAI havai jahannie duvAlasamahatte divase bhavatIti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmin sarvavAdyamaNDalagate sarvajapanye dvAdazamahalapramANe divase | tApakSetraM prajJaptaM SaSTiojanasahasrANi 60000, tadA hyanantaroktayuktivazAd dvAdazamuhUrdhvagamyapramANaM tApakSetramekaikena ca muhUna paJca paJca yojanasahasrANi gacchati tataH paJcAnAM yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane bhavati SaSTiryojanasahasrANi, atraivopapattilezamAha-'tayA NaM paMca paMce'tyAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacAracaraNakAle sarvabAhyamaNDalacAracaraNakAle ca patha paJca yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhurtena gacchati, tataH saryAbhyantare sarvabAhye ca maNDale yathoktamAtapakSetrapa-13 rimANaM bhavati 2, 'tatthe' tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-catvAri 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati ta evaM sUryatApakSetraprarUpaNAM kurvanti-yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA divasarAtrI tathaiva-prAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM uttamakakRpatte ukosae ahArasamuhutte divase havai jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI bhavaI' iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvAbhyantaramaNDalagate'STAdazamuhUrtapramANe divase tApakSetraM prajJaptaM dvisaptatiyoMjanasahasrANi 72000, tathA hi-eteSAM matena sUrya ekaikena muhUrtena catvAri 2 yojanasahasrANi gacchati, sarvAbhyantare ca TIpa anukrama [37] C4X ~120
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa-18 maNDale tApakSetraparimANaM prAguktayuktivazAdaSTAdazamuhUrttagamya, tatazcaturNA yojanasahasrANAmaSTAdazabhirguNane bhavanti dvisa-42 prAbhRte tivRttiH satiyoMjanasahasrANi, 'tA jayA 'mityAdi, sato yadA sUryaH sarvavAdyaM maNDalamupasaGkAmya cAra carati, tadA 'rAIdiyaM 3 prAbhRta (mala.) taheva'tti rAtriMdivaM-rAtridivasapramANaM tathaiva-prAgiva vaktavyaM, tacaivam-'tayA NaM uttamakavapattA ukosiyA ajharasamuhuttA prAbhRta // 54 // rAI bhavai, jahannae duvAlasamuhutte divase bhavati' 'tassi ca NamityAdi, tasmiMzca sarvabAhyamaNDalagate dvAdazamuhUrtapramANe rAI bhavai, jahannA duvAlasamuhutte diva divase tApakSetraM prajJaptaM aSTAcatvAriMzayojanasahasrANi 48000, tadA hi tApakSetraM dvAdazamuhartagamyaM, ekaikena ca muhUrtena catvAri 2 yojanasahasrANi gacchati, tatazcaturNA yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane'STAcatvAriMzatsahasrANi bhavanti, imAmevopapattiM lezato bhAvayati-'tayA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacArakAle sarvabAhyamaNDalacArakAle ca yatazcatvAri yojanasahasrANi ekaikena muhUrtena gacchati tataH sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale yathokta tApakSetraparimANe bhavati 3 / 'tatthe tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-paDapi pazcApi catvAryapi yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhartena lIgacchati te evamAhuH-evaM sUryacAra prarUpayanti, sUrya sadgamanamahattai astamayanamuharne ca zIghragatirbhavati tatastadA-udga-18 manakAle'stamayanakAle ca sUrya ekaikena muhUrtena SaT SaD yojanasahasrANi gacchati, tadanantaraM sarvAbhyantaragataM muhUrttamAtragamya tApakSetraM muktvA zeSa madhyama tApakSetraM paribhrameNa samAsAdayan madhyamagatirbhavati, tatastadA paJca pazca yojanasahasrANi // 54 // ekaikena muhUrjena gacchati, sarvAbhyantaraM tu muhUrttamAtragamya tApakSetraM samprAptaH san sUryo mandagatirbhavati, tatastadA yatra tatra vA maNDale catvAri 2 yojanasahasrANi pakaikena muhartena gacchati, atraiva bhAvArtha pipRcchiSurAha-'tatthetyAdi, tatra OMOMOMOMOM anukrama ECARE [37] ~ 121~
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata 59-2645%2 sUtrAka -+ [23] -+ + TIpa evaMvidhavastutattvavyavasthAyAM ko hetuH-kA upapattiriti vadeta, evaM svaziSyeNa prazne kRte sati te evamAhuH 'tA ayapaNa'mityAdi, ana jambUdvIpavAkyaM pUrvavat svayaM paripUrNa paThanIyaM vyAkhyAnIyaM ca, 'jayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAra carati tadA divasarAtrI tathaiva prAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM uttamakahapatte ukosae ahArasamuhutte divase bhavai jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai,' 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvA-18 bhyantaramaNDalagate'STAdazamuhUrtapramANadivase tApakSetraM prajJaptaM ekanavatiyojanasahasrANi 91000, tAni caivamupapadyanteudgamanamuhUrte'stamayamuhUrte ca pratyeka SaT yojanasahasrANi gacchatItyubhayamIlane dvAdaza yojanasahasrANi 12000, sarvAbhyantaraM muharttamAtragamyaM tApakSetra muktvA zepe madhyame tApakSetre paJcadazamuhUrtapramANe paJca paJca yojanasahasrANi gacchatIti pazcAnAM yojanasahasrANAM paJcadazabhirguNane pazcasaptatiryojanasahasrANi 75000, sarvAbhyantare tu muhUrttamAtragamye tApakSetre catvAri yojanasahasrANi 4000 gacchatIti sarvamIlane ekanavatiyojanasahasrANi 91000 bhavanti, na caitAnyanyathA ghaTante, tathA 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sarvabAhya maNDalamupasaGkamya sUryazvAraM carati tadA rAtriMdivaM-rAtriMdivapari-18 mANaM tathaiva-prAgiva veditavyaM, tacaivam-'tayA NaM uttamakaTTapattA ukkosiyA ahArasamuhuttA rAI bhavai, jahannae duvAlasa-16 muhutte divase bhavaI' iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvabAhyamaNDalagate dvAdazamuhartapramANe divase tApakSetraM prajJapta, ekapaTiyoMjanasahasrANi 11000, tAni caivaM ghaTAM prAJcanti-udgamanamuharte astamayamuhUrte ca pratyeke pada SaT yojana-18 sahacANi garachanti, sata ubhayamIlane dvAdaza yojanasahasrANi bhavanti 12000, sarvAbhyantaraM muharttamAtragamyaM tApakSetraM anukrama [37] ~122~
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala) sUtrAka [23] muktvA zeSe madhya me tApakSetre navamurtagamyapramANe pazca pazca yojanasahasrANi ekaikena muhUrtena gacchati, tataH pazcAnAM prAbhUte yojanasahasrANAM navabhirguNane pazcacatvAriMzayojanasahasrANi bhavanti 45000, sarvAbhyantare tu muhartamAnagamye tApakSetre . prAbhRtacatvAri yojanasahasrANi 4000 gacchati, sarvamIlane ekaSaSTiyojanasahasrANi,na tAnyanyathopapadyante, tataH 'tayA 'mi- prAbhUta tyAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacArakAle sarvabAhyamaNDala cArakAle coktaprakAreNa paDapi pazcApi catvAryapi yojanasaha-12 vANi sUrya ekaikena 'muhartena gacchati, ayopasaMhAraH-'ege evamAsu' eke caturthA vAdina evaM-anantarokkena 4 prkaarennaahuH| tadevaM paratIrthikatipattIrupadarya samprati vamatamupadarzayati-vayaMpuNa'ityAdi, vayaM punarutpanna kevalajJAnA kevalajJAnena yathAvasthitaM vastUpalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-tA sAiregAI'ityAdi, tA| iti pUrvavat sAtirekANi-samadhikAni paJca paJca yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhatena gacchati, iha kApi maNDale | kiyatA'dhikena pazca pazca yojanasahasrANi gapachati, tataH sarvamaNDalaprAptimapekSya sAmAnyata uktaM sAtirekANIti, evamuke haiM bhagavAn gautamasvAmI svaziSyANAM spaSTAyabodhanAya bhUyaH pRcchati-tatthe tyAdi, ttr-evNvidhaayaamnntroditaayaa| vastuvyavasthAyAM ko hetu:-kA papasiriti vadeta, bhagavAn varddhamAnasvAmI Aha-'tA ayaNa'mityAdi, idaM jambUdvIpa-18 // 55 // vAkyaM pUrvavarasvayaM paripUrNa paribhAvanIyaM, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM majalamupasaGkamya cAra carati tadA pazca pazca yojanasahanANi dve dve yojanazate ekapazcAzadadhike ekonatriMzataM ca SaSTibhAgAna yojanasya 525131 ekaikena muhUrtena gacchati, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha dvAbhyAM sUryAbhyAmaka maNDalamekenAhorAtreNa pari anukrama [37] OM5-15515 FitraalMAPINANORN ~123~
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata 1555% sUtrAMka [23] TIpa samApyate, ahorAtrazca triMzanmurtapramANaH, pratisUrya cAhorAtragaNane paramArthato dvAbhyAmahorAtrAbhyAM maNDalaM pribhrmnntH| parisamASyate, dvayozcAhorAtrapramANayormuhUrtAH SaSTirbhavanti, tato maNDalaparirayasya SaTyA bhAgaM hArayet , bhAgalabdhaM bhavati tanmuhUrtagatipramANaM, tatra sarvAbhyantare maNDale parirayapramANaM trINi lakSANi pazcadaza sahasrANi navAzI(ekonanava)tyadhikAni 315089 asya SayA bhAgehate labdhaM yathokaM murtgtiprimaannmiti| atrAsmin sarvAbhyantare maNDale kiyati kSetre vyavasthita udayamAnaH sUrya ihagatAnAM manuSyANAM cakSurgocaramAyAtItipraznAvakAzamAzazyAha-'tayA Na'mityAdi, tadA-sarvAbhyantaramaNDala cAracaraNakAle udayamAnaH sUrya ihagatasya manuSyasya, atra jAtAvekavacanaM, tato'yamartha:-ihagatAnAM bharatakSetragatAnAM manuSyANAM saptacatvAriMzatA yojanasahardAbhyAM triSaSTAbhyAM-triSaSThyadhikAbhyAM yojanazatAbhyAmekaviMzatyA ca SaSTibhAgai&ojanasya cakSuHsparza 'harSati' zIghramAgacchati, kA'tropapattiriti cet, ucyate, iha divasasyAna yAvanmAnaM kSetra vyApyate tAvati vyavasthita udayamAnaH sUryaH upalabhyate, sarvAbhyantaregha maNDale divaso'STAdazamuhartapramANasteSAmar3heM nava muhUrtAH, ekekasmiMzca muha sarvAbhyantare maNDale cAra carana paca paca yojanasahasrANi dve ca yojanazate ekapazcAzadadhike ekona-| triMzataM ca SaSTibhAgAna yojanasya gachati, tata etAvanmuhurtagatiparimANaM navabhirmahatairguNyate, tato bhavati yathokaM dRSTipathaprAptatAviSaye parimANamiti, 'tayA NamityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacAradharaNakAle divasarAtrI tathaiva-prAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM uttamakahapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai, jahaNiyA duvAlasamuhattA rAI bhavaI' iti, 'se nikkhamamANe ityAdi, tataH sarvAbhyantarAnmaNDalAmAguktaprakAreNa niSkAmana sUryoM navaM saMvatsaramAdadAno anukrama [37] %A5 ~124
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: IM prata sUryaprajJa navasya saMvatsarasya prathame'horAtre 'ambhitarAnaMtaraM'ti sarvAbhyantarasya maNDalasthAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGgamya ||2prAbhUte sivRttiH cAra carati 'tA jayA 'mityAdi tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre sarvAbhyantarAnantaraM dvitIya maNDalamupasaGgamya pAraMpAbhRta(mala0) carati tadA paJca yojanasahasrANi dve yojanazate ekapaJcAzadadhike saptacatvAriMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya 52514 mAbhRta // 56 // ekaikena muhartana gacchati, tathAhi-asmin sarvAbhyantarAnantare dvitIye maNDale parirayaparimANaM trINi yojanalakSANi / paJcadaza sahasrANi zatamekaM vyavahArataH paripUrNa saptottaraM nizcayamatena tu kiMcinyUna 315107, tato'sya prAguktayukti-13 vazAt pazyA bhAgo hiyate, labdhaM yadhokamatra maNDale muhUrtagatiparimANaM, athavA pUrvamaNDalaparirayaparimANAdasya maNDalasya parirayaparimANe vyavahArataH paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni varddhante, nizcayataH kizcidUnAni, aSTAdazAnAM ca pojanAnAM paSTyA bhAge hRte labdhA aSTAdaza SaSTibhAgA yojanasya, te prAktanamaNDalagatamuhUrtagatiparimANe'dhikatvena prakSipyante, tato bhavati yathoktamatra maNDale muhUrtagatiparimANamiti, atrApi dRSTipathaprAptatAviSayaM parimANamAha-'tayA Na'mityAdi, tadA-sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacArakAle ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanaM ihagatAnAM manuSyANAM saptacatvAri-3 zatA yojanasaharekonAzItyadhikena yojanazatena saptapaJcAzatA paSTibhAgairekai ca SaSTi bhAgamekaSaSTidhA chittvA takha satkarekonaviMzatyA cUrNikAbhAgaiH sUryazcakSuHsparzamAgacchati, tathAhi-asmin maNDale muhUrttagatiparimANaM paJca yojanasahavANi // 56 // dete ekapaJcAzadadhike saptacatvAriMzacca paSTibhAgA yojanasya 52514 divaso'STAdazamuhartapramANo dvAbhyoM muhakapa-12 4STibhAgAbhyAmUnastasyAddhe nava muhUtto ekena ekapaSTibhAgena hInAH, tataH sakalaikaSaSTibhAgakaraNArtha nava muhUtto ekapalyA * anukrama [37] % ~125
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAka [23] TIpa guNyante, guNayitvA ca tata eka rUpamapanIyate, jAtAni paJca zatAnyaSTa catvAriMzadadhikAni 548, tato'sya dvitIyasya maNDalasya yatparirayaparimANaM trINi lakSANipaJcadaza sahasrANi zatamekaM saptottaramiti 315107, tatpaJcabhiH zatairaSTAcatvAriMzadadhikairguNyate, tato jAta ekakaH saptako dvikaH padaH saptako'STakaH SaTUstrikA padaH 172678636, tato yojanAnayanArthamekapaSTeH pazyA guNitAthA yAvAn rAzirbhavati tena bhAgo hiyate, ekapaTyAM ca SaSTyA guNitAyAM patriMzaccha tAni pazyadhikAni bhavanti 3660, tairbhAge hRte labdhaM saptacatvAriMzatsahasrANi zatamekonAzItyadhika yojanAnAM, zeSamukharati, caturviMzacchatAni paNNavatyadhikAni 3496, tato'smAdyojanAni nAyAntIti SaSTibhAgAnayanArthaM chedarAzirekaSaSTirdhiyate, tena bhAge hute labdhAH saptapazcAzatpaSTibhAgAH" ekasya ca paSTibhAgasya satkA ekonaviMzatirekaSaSTibhAgA iti / 'tayA pamityAdi, tadA-sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAracaraNakAle divasarAtrI tathaiva-mAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM advArasamuhutte divase havA dohiM egahibhAgamuhuttehiM UNe duvAla samuhuttA rAI bhavai dohiM egaDibhAgamuhuttehiM ahiyA iti, se nikkhamamANe ityAdi, dvitIyasmAdapi maNDalAt sa sUryaH prAguktaprakAreNa niSkrAman navasya saMvatsarasva satke4 dvitIye'horAtre 'ambhitaratarthati sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIya maNDalamupasaGkamya cAra carati, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sarvAbhyantarAnmaNDa lAnRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA pazca paJca yojanasahasrANi dve yojanazate dvipazcAze dvipaJcAzadadhike paJca ca SaSTibhAgAn yojanasya 52520 ekaikena muhUrtena gacchati, tathAhi-asmimmaNDale parirayapari-18 mANe trINi yojanalakSANi paJcadaza sahasrANi zatamekaM paJcaviMzatyadhika 315125, tato'sya prAguruyuktivazAt SaDyA anukrama [37] F OR ~126~
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) OM // 57 bhAgo hiyate, labdhaM yathoktamatra maNDale muhUrttagatiparimArga, athavA pUrvamaNDalamuhurtagatiparimANAdasmin maNDale muhUrta-zara prAbhUtebhAgA iyata, labdha yathAra gatiparimANacintAyAM prAguktayuktivazAdaSTAdaza ekaSaSTibhAgA yojanasthAdhikAH prApyante, tatastatprakSepe bhavati yathokamatra 3 prAbhRta maNDale muhUrtagatiparimANaM, atrApi raSTipathaprAptatAviSayaparimANamAha-'tayA Na'mityAdi, sadA-sarvobhyantarAnantarata- mAbhRtaM mAtI yamaNDala cArakAle ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanasya bhAvAdihagatAnAM manuSyANAM saptacatvAriMzatA yojanasahasraH paNavatyA ca yojanaikhaviMzatA ca SaSTibhAgaryojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekaSaSTidhA chittvA tasya satkAbhyAM dvAbhyAM purNikAbhAgAbhyAM 470966 / sUryacakSuHsparzamAgachati, tathAhi-asmin maNDale divaso'STAdazamuhartapramANazcaturbhimahatpaSTibhAgerUnastasyA nava muhUrtA dvAbhyAM muhUrtekaSaSTibhAgAbhyAM hInAH, tataH sAmaratyenakaSaSTibhAgakaraNArtha navApi muhartA ekapaSTayA gupyante, guNayitvA ca dvAyaMkaSaSTibhAgau tebhyo'panIyete, tato jAtA ekapaSTibhAgAH paJca zatAni sapta catvAriMzatA'dhikAni 547, tato'sya tRtIyamaNDalasya yatparirayaparimANaM trINi yojanalakSANi pazcadaza sahasrANi zata| mekaM paJcaviMzatyadhikamiti 115125, tatpazcabhiH zataiH saptacatvAriMzadadhikairgupyate, jAtA saptadaza koTayakhayoviMzatiH | zatasahasrANi trisaptatiH sahasrANi zrINi zatAni pazvasaptatyadhikAni 172373375, eteSAmekaSaSTayA pAlyA guNitayA 3660 bhAgo hiyate, labdhAni saptacatvAriMzatsahasrANi SaSNava tyadhikAni 47096, zeSamuddharati viMzatizatAni paJcada ||57 // zottarANi 2015, tato'smAdyojanAni nAyAntIti paSTibhAgAnayanArthaM hedarAzirekaSaSTidhiyante, tena bhAge hRte lagdhAkha| ystriNshtpssttibhaagaaH| ekasya ca paSTibhAgasya satko dvAvekaSaSTibhAgI 'tayA Na'mityAdi, tadA-sarvAbhyantaratRtIya [34] JAMEraton intimalsina ~127~
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] prAbhRta [2], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH maNDala cAra caraNakAle divasarAtrI tathaiva-prAgiva veditavye, te caivam- 'tathA NaM ahArasamuhute divase havai, cauhiM egaDibhAgamuhutehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavai cauhiM egaTTibhAgamuhuttehiM ahiyA' iti, sampati caturthAdiSu maNDaleSvavidezamAha-- ' evaM khalvi'tyAdi, evaM ukena prakAreNa khalu nizcitamevena-anantaroditenopAyena zanaiH zanaistattadbahirma NDalAbhimukhagamanarUpeNa niSkrAman sUryastadanantarAmmaNDalAttadanantaraM maNDalaM prAguktaprakAreNa saGkrAman saGkrAman ekaikasmin maNDale muhUrttagatimityaca sUtre dvitIyA saptamyarthe prAkRtatvAdbhavati prAkRtalakSaNavazAt saptamyarthe dvitIyA, yathA--'kasto rakti muddhe / pANiyasaddhA sauNayANa' mityana [ kuto rAtrau mugdhe ! pAnIyazraddhA zakunakA nAma ] tato'yamarthaH- muhUrttagatau aSTAdaza 2 SaSTibhAgAn yojanasya vyavahArataH paripUrNAnnizcayataH kizcidUnAnabhivarddhayamAnaH 2' purisacchAyamiti puruSasya chAyA yato bhavati sA puruSacchAyA sA ceha prastAvAt prathamataH sUryasyodayamAnasya dRSTipathaprAptatA, atrApi dvitIyA saptamyarthe, tato'yamarthaH tasyAmekaikasmin maNDale caturazItiH 2 'sIpAI'ti zItAni kiJcidayUnAnItyarthaH, yojanAni nirveSTayan 2- hApayannityarthaH, idaM ca sthUlata uktaM, paramArthataH punaridaM draSTavyaM prayazItiryojanAni trayoviMzatizca SaSTibhAgA yojanasyaM ekasya SaSTibhAgasya ekapaSTidhA chinnasya satkA dvicatvAriMzadbhAgAzceti dRSTipathaprAptatAviSaye viSayahAnI dhruvaM tataH sarvabhyantarAnmaNDalAttRtIyaM yanmaNDalaM tata Arabhya yasmin yasmin maNDale dRSTipathaprAptatA jJAtumiSyate tattanmaNDalasapayA SaTUtriMzad guNyate, tadyathA sarvAbhyantarAnmaNDalAttRtIye maNDale ekena caturthe dvAbhyAM paJcame tribhiryAvat sarvavA maNDale vyazItyadhikena zatena, guNayitvA ca dhruvarAzimadhye prakSipyate, prakSiSThe sati yadbhavati tena namatsind F&PO ~ 128~
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata 2 prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM sUtrAka [23] va sUryaprajJa- hInA pUrvamaNDalagatA dRSTipathaprAptatA-tasmin vivakSite maNDale dRSTipathaprAptatA draSTavyA, atha tryazItiyojanAnItyAdi- tivRttiH kasya dhruvarAzeH kathamutpattiH!, ucyate, iha sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM saptacatvAriMzatsahasrANi dve zate (mala0) triSaSTyadhike yojanAnAmekaviMzatizca SaSTibhAgA yojanasya 4726337etacca navamuhUrtagamyaM, tata ekasmin muhakapaSTi- pAkabhAge kimAgacchatIti cintAyAM nava muhartA ekaSaSTayA guNyante, jAtAni paJca zatAnyekonapazcAzadadhikAni 549, tairbhaago| Mhiyate, labdhA SaDazItiryojanAni paJca SaSTibhAgA yojanasya ekasya ca SaSTibhAgasya ekaSaSTivA chinnasya satkAcaturvizati rbhAgAH 86 pUrvasmAt 2 ca maNDalAdanantarAnantare maNDale parirayaparimANacintAyAmaSTAdaza 2 yojanAni vyavahArataH paripUrNAni vardhante, tataH pUrvapUrvamaNDalagatamuhartagatiparimANAdanantarAnantare maNDale muhUrtagatiparimANacintAyo pratimuhUrttamaSTAdazASTAdaza SaSTibhAgA yojanasya pravarddhamAnA draSTavyAH, pratimuhUrte kaSaSTibhAgaM cASTAdaza ekasya SaSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgAH, sarvAbhyantarAnantare ca dvitIye maNDale sUryo dRSTipathaprApto bhavati navabhirmuhU taikaSaSTibhAganonAcanmArca kSetraM vyApyate tAvati sthitastato nava muhUrtA ekaSaSTyA guNyante, guNayitvA ca tebhya eka rUpamapanIyate, jAtAni paJca zatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni 548, tairaSTAdaza guNyante, jAtAnyaSTAnavatiH zatAni catuHSaSTisahitAni 9864, teSoM SaSTibhAgAnayanArthamekaSadhyA bhAgo hiyate, labdhamekaSaSTyAdhika zataM SaSTibhAgAnAM tricatvAriMzadekaSaSTibhAgasya | satkA ekapaSTibhAgAH 16, tatra viMzatyadhikena SaSTibhAgazatena dve yojane labdhe pazcAdekacatvAriMzatvaSTibhAgA avatichante, etacca dve yojane ekacatvAriMzataSaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAtricatvAriMzadekA STibhAgA ityevaM. + anukrama [37] CANC+ // 58 // S ~129
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRta [2], * prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH Jain Estration in | rUpaM prAguktAt SaDazItiyojanAni paJca SaSTibhAgA yojanasya ekaSaSTibhAgasya satkAzcaturviMzatirekaSaSTibhAgA ityetasmAccho-dhyate, zodhite ca tasmin sthitAni pazcAt vyazItiryojanAni trayoviMzatiH SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkA | dvicatvAriMzadekapaSTibhAgAH 83 / etAvad dvitIye maNDale dRSTipathaprAptatAviSaye sarvAbhyantaramaNDalagatAt dRSTipatha| prAptatAparimANAt hAnau prApyate, kimuktaM bhavati 1-sarvAbhyantaramaNDalagatAt dRSTipathaprASThatAyAM hAnI purva, ata eva | dhruvarAziparimANAt dvitIye maNDale dRSTipathaprAptatAparimANametAvatA hInaM bhavatIti etaccottarottaramaNDala viSayadRSTipathaprAptatAcintAyAM hAnau dhruvaM, ata eva dhruvarAziriti dhruvarAzerutpattiH, tato dvitIyasmAnmaNDalAdanantare tRtIye maNDale | eSa eva dhruvarAziH ekasya SaSTibhAgasya satkaiH SaTUtriMzataikaSaSTibhAgaiH sahitaH san yAvAn bhavati tadyathA-vyazItiyoMjanAni caturviMzatiH SaSTibhAgA yojanasya saptadaza ekasya paSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgA iti etAvAn dvitIyamaNDala - gatAt dRSTipathaprASThatAparimANAt zodhyate, tato bhavati yathokaM tasmin tRtIye maNDale dRSTipathaprAptatAviSayaM parimANaM, | caturthe maNDale sa eva dhruvarAzidvasaptatyA sahitaH kriyate, caturthaM hi maNDalaM tRtIyApekSayA dvitIyaM tataH paTtriMzad dvAbhyAM guNyate, guNitA ca satI dvisaptatirbhavati, tayA ca sahitaH san evaMrUpo jAtarUyazItiyajanAni catuvaiizatiH SaSTibhAgA | yojanasya tripaJcAzadekasya SaSTibhAgasya satkA ekapaSTirbhAgAH 823 / etAvAn tRtIyamaNDalagatAt dRSTipathaprApta tAparimANAt zodhyate, tato yathAvasthitaM caturthe maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, taccedam- 'saptacatvAriMzadyojanasahasrANi trayodazottarANi aSTau ca SaSTibhAgA yojanasya ekasya ca SaSTibhAgasya satkA daza ekaSaSTibhAgAH 470136 F&PO ~130~
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- (mala) prata // 59 // [23] sarvAntimai tu maNDale tRtIyamaNDalApekSayA yazItyadhikazatatame yadA dRSTipathaprAptatAparimANaM jJAtumiSyate tadA sAra prAbhUte patriMzat vyazItyadhikena zatena guNyate, jAtAni pazcaSaSTizatAni dvipazcAzadadhikAni 6552, tataH SaSTibhAgAnayanArthame-43prAbhUtakapadhyA bhAgo jhiyate, labdha saptottara zataM paSTibhAgAnAM 107, zeSAH paJcaviMzatirekapaSTibhAgA uddharanti 25, etat dhruva- prAbhUta | rAzI prakSipyate, tato jAtamidaM-pazcAzItiyojanAni ekAdaza paSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH paT ekapaSTibhAgAH 854 SaTUzita evamutpattiH-pUrvasmAt 2 maNDalAdanantare'nantare maNDale divaso dvAbhyAM dvAbhyAM muhUtkaSaSTibhAgAbhyAM hIno bhavati, pratimuha kaSaSTibhAgaM cASTAdaza ekasya SaSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgA hIyante, tata ubhayamIlane patriMzamayati, te cASTAdaza ekapaSTibhAgAH kalayA nyUnA labhyante na paripUrNAH, paraM vyavahArataH pUrva paripUrNA vivakSitAH, tacca kalayA nyUnatvaM pratimaNDalaM bhavat yadA ghazItyadhikazatatame maNDale ekatra piNDitaM satya TrAcintyate tadA ekaSaSTirekaSaSTibhAgAsyanti, etadapi vyavahArata ucyate, paramArthataH punaH kizcidadhikamapi truvydbsey,| tato'mI aSTapaSTirekapaSTibhAgA apasAryante, tadapasAraNe pazcAzItiyojanAni nava paSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhA-1 mAgasya satkAH paSTirekaSaSTibhAgAH 85 iti jAtaM, tataH sarvavAdyamaNDalAnantarAkinadvitIyamaNDalagatAt dRSTipathaprAptatAparimANAdekatriMzatsahasrANi nava zatAni poDazottarANi yojanAnAmekonacatvAriMzatyaSTibhAgA yojanasya ekasya pa| // 59 // paSTibhAgasya satkAH SaSTirekaSaSTibhAgAH 11916 // ityevaMrUpAt zodhyate, tato yathoktaM sarvavAdye maNDale dRSTipathaprApta-| tAparimANaM bhavati, tazcAne svayameva sUtrakRdrakSyati, tata evaM puruSacchAyAyAM raSTipathaprAptatArUpAyAM dvitIyAdiSu keSuci anukrama [37] F OR ~131
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH + prata ja sUtrAMka [23] TIpa maNDaleSu caturazIti 2 kizcinyUnAni yojanAni uparitaneSu tu maNDalevadhikAni adhikatarANi ukkaprakAreNa ni.-| STayana 2 tAvadavaseyaM yAvatsarvavAhyamaNDalamupasaGkramya cAraM carati, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA Namiti pUrvavat 5 sarvabAhyamaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA ekaikena muhUrtena pazca paJca yojanasahasrANi trINi trINi zatAni pazcadaza |ca paSTibhAgAn yojanasya 5305 gacchati, tathAhi-asmin maNDale parirayaparimANaM trINi yojanazatasahasrANi aSTA-12 daza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi 318315, tata etasya prAguktayuktivazAt paTyA bhAgo hiyate, tato labdhaM| | yathoktamatra muhartagatiparimANamiti, atraiva dRSTipathaprAptatAparimANamAha-'tayA Na'mityAdi, tadA-sarvabAhyamaNDalacArakAle ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanamihagatAnAM manuSyANAM ekatriMzatA yojanasaharaSTabhirekatriMzadadhikojanazataiviMzatA ca SaSTibhAgoMjanasya 318316sUryaH zIghraM cakSuHsparzamAgacchati, tadA hyasmin maNDale cAraM carati sUrya dvAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati, divasasya cArDena yAvanmAtraM kSetra vyApyate tAvati vyavasthita udayamAnaH sUrya upalabhyate, dvAdazAnAM ca muhUrtAnAmar3he SaT muhUrtAstato yadatra maNDale muhurtagatiparimANaM paJca yojanasahasrANi trINi zatAni paJcotrANi pazcadaza ca SaSTibhAgA yojanasya 53057 tat padbhirguNyate, tato yathoktamatra dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, atrApi divasarAtripramANamAha-tayA Na'mityAdi, sugamam / 'se pavisamANe ityAdi, sa sUryaH sarvabAhyamaNDalAduktaprakAreNAbhyantarai maNDalaM pravizan dvitIyaM SaNmAsamAdadAno dvitIyasya SaNmAsasya prathame'horAtre 'bAhirAnaMtara ti sarvabAhyAnmaNDalAdanantaramA tanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati 'tA jayA Na'mityAdi tatra yadA sarvebAhyAnanta anukrama [37] ~132~
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] prAbhRta [2], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra -[17], upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH - sUryaprajJasivRttiH ( mala0) // 60 // ramaryAtanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA ekena muharttena paJca paJca yojanasahasrANi trINi caturuttarANi yojanazatAni saptapaJcAzataM ca paSTibhAgAn yojanasya 5304 gacchati, tathAhi--asmin maNDale parizyaparimANaM tisro lakSA aSTAdaza sahasrANi dve zate saptanavatyadhike yojanAnAM 318297, tato'sya prAguktayuktivazAt paTyA bhAgo hiyate, hRte ca bhAge labdhaM yathoktamatra maNDale muhUrttagatiparimANaM, atrApi dRSTipathaprAptatAparimANamAhU - 'tathA NamityAdi, tadA ihagatasya manuSyasya- jAtAvekavacanaM ihagatAnAM manuSyANAmekatriMzatA yojanasahasrairnavabhiH SoDazaiH- poDazottarairyojanazatairekonacatvAriMzatA ca SaSTibhAgairyojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekapaSTidhA chittvA tasya satkaiH SaSTyA cUrNikAbhAgaiH sUryazcakSuHsparzamAgacchati, tathAhi--asmin maNDale sUrye cAraM carati divaso dvAdazamuhUrtapramANo dvAbhyAM muharttakapaSTibhAgAbhyAmadhikaH, teSAM cArddha SaT muhUrttA ekena muhUrttekapaSTibhAgenAbhyadhikAH, tataH sAmastyenaikapaSTibhAgakaraNArthe paDapi muharttA ekapaTyA guNyante guNayitvA ca ekaSaSTibhAgastatrAdhikaH prakSipyate tato jAtAni trINi zatAni saptaSaSTyadhikAni ekaSaSTibhAgAnAM | 367, tataH sarvabAhyAdarvAkane tasmin dvitIye maNDale yatparizyaparimANaM trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi dve zate saptanavatyadhike 318297, tadebhistribhizataiH saptaSaSTyadhikairguNyate, jAtA ekAdaza koTayo'STaSaSTikSAzcaturddaza sahasrANi nava zatAni navanavatyadhikAni 116814999, etasya ekapaTyA guNitayA paTyA 3660 bhAgo hiyate, hRte ca bhAge labdhAnyekatriMzatsahasrANi nava zatAni SoDazottarANi 31916, zeSamuddharati caturviMzatiH zatAni ekonacatvAriMzadadhikAni 2439, na cAto yojanAnyAyAnti tataH SaSTibhAgAnayanArthame kapaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonacatvAriMzatyaSTi Jan Eiration Intimanal F&P Us On ~ 133~ 2 prAbhRte ra prAbhRtaprAbhUtaM // 60 //
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] prAbhRta [2], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH bhAgAH 29 ekasya ca SaSTibhAgasya satkAH SaSTirekapaSTibhAgAH 'tathA NaM rAIdiyaM taheva tadA sarvabAhyAnantarArvAkanadvitIyamaNDalayozcArakAle rAtrindivaM - rAtridivasapramANaM tathaiva prAgiva vaktavyaM tacaivam- 'tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohi egaTTibhAgamuhutehi UNA, duvAlasamuhutte divase havai dohi egaTTibhAgamuhuttehi ahie' iti, 'se pavisamANe' ityAdi, tataH sarvavAhyAnantazarvAcanadvitIyasmAdapi maNDalAduktaprakAreNa pravizan sUryo dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'bAhiratacaM'ti sarvabAhyAnmaNDalAdarvAcanaM tRtIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati 'tA jayA Na' mityAdi tatra yadA Namiti pUrvavat sarvabAhyAnmaNDalAdarvAcanaM tRtIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati tadA paJca paJca yojana sahasrANi trINi caturuttarANi yojanazatAni ekonacatvAriMzataM ca paSTibhAgAn yojanasya 5304 ekaikena muharttena gacchati, tasmin hi maNDale parizyaparimANaM tisro lakSA aSTAdaza sahasrANi dve zate ekonAzItyadhike iti 318279, asya SaSTyA bhAgo hiyate, hRte ca bhAge labdhaM yathokamatra maNDale muhUrttagatiparimANaM, atrApi hi dRSTipathaprAptatAviSayaparimANamAha-'tayA Na' mityAdi, tadA ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanasya bhAvAdihagatAnAM manuSyANAmekAdhikairdvAtriMzatA sahasrairekonapaJcAzatA SaSTibhAgairekaM ca paSTibhAgamekapaSTidhA chittvA tasya satkaistrayoviMzatyA cUrNikAbhAgaiH sUryaH cakSuHsparzamAgacchati, tathAhi-asmin maNDale divaso dvAdazamuhUrtta pramANazcaturbhireka SaSTibhAgairadhikastasyArddhaM para muharttA dvAbhyAM muhataiMkaSaSTibhAgAbhyAmadhikAH, tataH sAmastyenaikaSaSTibhAgakaraNArthaM paDapi muharttA ekaSaSTyA guNyante, guNayitvA ca dvAvekapa STibhAgau prakSipyete, tato jAtAni trINi zatAnyaSTaSaSTyadhikAnyekaSaSTibhAgAnAM 368, tato'smin maNDale yatparizyapari Jain Estration intimanal F&PO ~ 134~
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala0) // 1 // mANe trINi lakSANyaSTAdaza sAhavANi ve zate pakomAzItyadhike 218279 iti, sadebhikhimiH zatairaSTaSaSyadhiguNyati, prAbhate jAtA ekAdaza kolvA ekasaptatiH zatasahasrANi pazitiH sahasrANi paT zatAni dvisaptatyadhikAni 157126672,4prAbhRtaetasya pazyA pakaMpA guNitayA 3160 bhAgo hiyate, hRte ca bhAge labdhAni dvAtriMzatsahasrANi ekottarANi 32001 prAbhUta zeSamuddharati trINi sahasrANi dvAdazottarANi 3012, teSAM SaSTibhAgAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonapazcAzatpaSTibhAgAprayoviMzatizca ekasya paSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgA iti, rasidiya taheva'tti rAtrindivaM-rAtri-1 divasaparimANamatra tathaiva-prAgiva vaktavyaM, tacaivam-'tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavai cAhiM egavibhAgamuhuttehiM UNA duvAlasamuhutte divase havai cauhi egahibhAgamuhuttehiM ahie' iti, samprati sarvabAhyAnmaNDalAdAktaneSu caturAdiSu maNDaleSu atidezamAha-evaM khasvitvAdi, 'evaM ukena prakAreNa khalu' nikhitametenopAyena zanaiH zanaistasavabhyantarAnantaramaNDalAbhimukhagamanarUpeNAbhyantaraM pravizan sUryastadanantarAmamaNDalAtadanantaraM maNDalaM sAman 2 ekaikasmina maNDale muhartagatimityatra dvitIyA saptamyarthe muhartagatI-muhartagatiparimANe aSTAdaza 2 paSTibhAgAn yojanasya vyavahA-1 rataH paripUrNAn nizcayataH kizcidUnAnniveSTayan 2-hApayana 2 ityarthaH, pUrvapUrvamaNDalApekSayA abhyantarAbhyantaramaNDalasya , 61 // parirayamadhikRtyASTAdazabhiyojanaihanisvAt ,puruSacchAyAmityatrApi dvitIyA saptamyarthe, tato'yamarthaH-puruSacchAyAyAM dRSTipathaprAptatArUpAyaryA sAtirekANi pazcAzItiH 2 yojanAni abhivarddhayan 2, idaM ca sarvavAhyAnmaNDalAdAktanAni katipa | yAni prathamadvitIyAdimaNDalAnyapekSya sthUlata uktaM, paramArthataH punarevaM draSTavyaM-iha yenaiva krameNa sarvAbhyantarAnmaNDalA anukrama [37] sara Fhi ~135
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) * prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] prAbhRta [2], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH tparato dRSTipathaprAsatAM hApayan vinirgatastenaiva krameNa sarvabAhyAnmaNDalAdavaneSu maNDaleSu dRSTipathaprAptatAmabhivarddhayan pravizati, tatra sarvabAhyamaNDalAvA kanadvitIya maNDalagatAt dRSTipathaprAsatAparimANAt sarvabAhyamaNDale paJcAzItiryoja nAni nava paSTibhAgAn yojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekapaSTidhA chittvA tasya satkAn SaSTibhAgAn hApayati, etaJca mAgeva| bhAvitaM, tatastasmAtsarvabAhyAnmaNDalAdava ne dvitIye maNDale pravizan tAvadbhUyo'pi dRSTipathaprAptatApairimANe'bhivarddhayati dhruvaM tato'rvAktaneSu maNDaleSu yasmim 2 maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM jJAtumiSyate (tatra tatra ) tRtIyamaNDalAdArabhya tattanmaNDalasAyAM SaTtriMzad guNyate, tadyathA-tRtIyamaNDalacintAyAmekena caturthamaNDalacintAyAM dvAbhyAmevaM yAvatsarvAbhyantaramaNDalacintAyAM dvyazItyadhikena zatena, itthaM ca guNayitvA yalabhyate tad dhruvarAzerapanIya zeSeNa dhruvarAzinA sahitaM pUrvapUrvamaNDalagataM dRSTipathaprAptatAparimANaM tatra 2 maNDale draSTavyaM tadyathA-tRtIye maNDale SaTtriMzat ekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtA patriMzadeva, sA dhruvarAzerapanIyate, jAtaM zeSamidaM paJcAzItiyoMjanAni nava SaSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgAzcaturviMzatiH 85 etena sahitaM pUrvamaNDalagataM dRSTipathaprApta tAparimANaM ekatriMzatsahasrANi nava zatAni SoDazottarANi yojanAnAmekonacatvAriMzatvaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH SaSTirekaSaSTibhAgAH 31916 / ityevaMrUpaM kriyate, tato'dhikRte tRtIye maNDale yathoktaM dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, tacca prAgevopadarzitaM caturthe maNDale patriMzad dvAbhyAM guNyate, guNayitvA dhruvarAzerapanIya zeSeNa dhruvarAzinA tRtIyamaNDalagataM dRSTipathaprAptatA parimANaM sahitaM kriyate, tata idaM tatra maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM Jain Eration Indemn F&P Us On ~136~
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) // 32 // +5 bhavati-dvAtriMzatsahasrANi paDazItyadhikAni yojanAnAmaSTApazcAzaca paSTibhAgA yojanasya ekasya ca SaSTibhAgasya satkA| 2prAbhUta ekAdazaikapaSTibhAgAH 32086 / 18 / 4, evaM zeSeSvapi maNDaleSu bhAvanIyaM, yadA tu sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprApta-4 |3prAbhUta| tAparimANaM jJAtumiSyate tadA patriMzad vazI tyadhikena zatena guNyate, tRtIyamaNDalAdArabhya sarvAbhyantarasya maNDalasya | prAbhUta vyazItyadhikazatatamatvAt , tato jAtAni paJcaSaSTizatAni dvipazcAzadadhikAni 6552, teSAmekaSaSTyA bhAge hate labdhaM saptottaraM zataM SaSTibhAgAnAM, zeSa paJcaviMzatiH30 / etatpazcAzItiyojanAni nava SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH paSTirekaSaSTibhAgAH 85 / / ityevaMrUpAt dhruvarAzeH zodhyate, jAtAni pazcAt vyazItiyojanAni dvAviMzatiH SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH paJcatriMzadekaSaSTibhAgAH, iha patriMzat 2 ekaSaSTibhAgAH kalayA nyUnAH paramArthato labhyante etacca prAgevokaM, tacca kalAnyUnatvaM pratimaNDalaM bhavat yadA vyazItyadhikazatatame maNDale ekatra piNDitaM sat cintyate tadA aSTaSaSTirekaSaSTibhAgA labhyante, tataste bhUyaH prakSipyante, tato jAtamidaMvyazItiyojanAni trayoviMzatiH paSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya satkA dvicatvAriMzadekaSaSTibhAgAH 83 eteSu sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalagataM dRSTipathaprAptatAparimANaM saptacatvAriMzatsahasrANi zatamekamekonAzItyadhika yojanAnAM saptapaJcAzatpaSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya satkA ekonaviMzatirekaSaSTibhAgAH 47179 / 4 / / // 62 // ityevaMrUpaM sahitaM kriyate, tato yathokaM sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, tacca sadhacatvAriMzatsahasrANi sADhe zate viSaSyadhike yojanAnAmekaviMzatizcaSaSTibhAgA yojanasya 47263 / 4 evaM dRSTipathaprAptatAyAM katipayeSu maNDaleSu anukrama [34] ~137~
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [23] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka sAtirekANi pazcAzIti yojanAni agretaneSu caturazItiM paryante yathoktAdhikasahitAni dhyazIti yojanAni abhivardhayan / sAcad vaktavyaH yAvatsAbhyantaramaNDalamupasaGgamya cAra carati 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantarama-1 NDalamupasaGkamya cAraM carati tadA paJca pazca yojanasahasrANi dve ekapaJcAzadadhike yojanazate ekonatriMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya 52514 ekena muhUrtena gacchati, tadA ca ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanaM ihagatAnA manuSyANAM saptacatvAriMzatA yojanasaharvAbhyAM triSaSTAbhyA-viSayadhikAbhyAM yojanazatAbhyAmekaviMzatyA SaSTibhAgairyojanasya 47263 sUryazcakSuHsparzamAgacchati, etacca muhartagatiparimANaM dRSTipathamAptatAparimANaM ca prAgeva bhAvitaM sUtrakRtA'pi prastAvAjaya ukta tato na punaruktatAdoSaH, 'tayA NaM uttamakaTThapase' ityAdi sugama, yaavtyaabhRtpraabhuutprismaaptiH| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dvitiya-prAbhRtasya prAbhUtaprAbhRtaM 3 samAptaM [23] TIpa anukrama [37] atha tRtIyaM prAbhRtam // tadevamuktaM dvitIya prAbhRta, sampatti tRtIyamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH, "kiyarakSetra candraH sUryoM yA prakAzayatIti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kevatiyaM khettaM caMdimasariyA obhAsaMti ujjoveti taveMti pagAsaMti AhitAtivadejA ?, tatva khalu imAo vArasa paDivattIo pannattAo, tatthege evamAsu, tA egaM dIvaM ega samuI caMdimasUriyA obhAseMti atra dvitiyaM prAbhRtaM parisamAptaM atha tRtIyaM prAbhRtaM Arabhyate ~138~
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [24] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [24] sUryaprajJa ujoti taveMti pagAseMti, ege evamAsu tA tiSiNa dIve tiNi samudde caMdimasUriyA obhAsaMti0, ege prAbhRtam ptivRttiH evamAhaMsu 2, ege puNa ecamAhaMsutA addhacautthe dIvasamudde caMdimasariyA obhAsaMti ujjoti tati pagArsiti mala0) egeevamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu tA satta dIce satta samudde caMdimasUriyA obhAsiMti 4 ege eva mAhaMsu 4 ege puNa evamAsu tA dasa dIve dasa samudde caMdimasUriyA obhAsaMti 4, ege evamAhaMsu 5, ege puNa evmaa||63|| haMsu, tA bArasa dIve vArasa samudde caMdimasUriyA obhAsaMti 4, ege evamAsu 6, ege puNa evamAhaMsu, pAyAlIsaM &AdIve pAyAlIsaM samudde caMdimasUriyA obhAsaMti paka(4),ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu bAvattari dIve| bAvattari samude dimasariyA obhAsaMti, eka(4),ege evamAhaMsu8, ege puNa evamAhaMsu tAyAtAlIsaM dIvasataM yAyAla samuhasataM caMdimasUriyA obhAsaMti4 ege evamAhaMsu 9, ege puNa evamAhaMsu, tA bAvasari samuhasataM lAdimasUriyA obhAsaMti eka(4)ege evamAhaMsu 10, ege puNa evamAhaMsutA bAyAlIsaM dIvasahassaM vAyAlaM samuha |saMhassaM caMdimasUriyA obhAsaMti, eka(4), ege, evamAsu 11, egepuNa evamAsu tA yAvatsaraMdIvasahassaM vAca-1 prIttaraM samuddasahassaM caMdimasUriyA ojhAsaMti paka (4) ege evamAsu 12, vayaM puNa evaM badAmo-ayapaNaM jaMbuDIve sabadIvasamudANaM jAva parikveveNaM paNNase, se NaM egAe jagatIe savato samaMtA saMparikkhise, sA rNa jagatI|| taheva jahA jaMbuddIvapannattIe jAva evAmeva sapuSpAvareNaM jaMbuddIve 2 coisa salilAsayasahassA chappannaM ca salilAsahassA bhavantIti makkhAtA, jaMbuddIveNaM dIve paMcacakkabhAgasaMThitA AhitAtivadejA, tA kaha anukrama [38] ~139~
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [24] dIpa anukrama [38] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], prAbhRta [3], mUlaM [24] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH jaMbuddIve 2 paMcacakrabhAgasaMThite AhitAti vadekhA, tA jatA NaM ete duve sUriyA sababhaMtara maMDala uvasaMkamitA cAraM carati tadA NaM jaMbuddIvassa 2 tiSNi paMcacauktabhAge obhAsaMti ujjorveti tavaMti pabhAsaMti, taM0- egevi evaM divaDuM paMcacakabhAgaM obhAseti eka (4) egevi evaM divahaM paMcacakabhAgaM obhAseti Nka (4) tatA NaM uttamakadvapatte ukkosa aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNNiyA dubAlasamuhuttA rAI bhavai, tA jatA NaM ete duve sUriyA saGghabAhiraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM jaMbuddIvassa 2 doNi cakrabhAge obhAsaMti ujjIvaMti tavaMti pagAsaMti, tA egevi evaM paMcacakavAlabhAgaM obhAsati ujjovei tavei pabhAsaha, egevi evaM paMcacakavAlabhAgaM obhAsaha eka (4), tatA NaM uttamakaTTapattA ukosiyA aTThArasamuhantA rAI bhavai jahaNNae dubAlasamuha se divase bhavati // (sUtraM 24 ) // tatiyaM pAhuDaM samattaM // 'tA kevaiya' mityAdi, tA iti pUrvavat kiyat kSetraM candrasUryAH, bahuvacanaM jambUdvIpe candradvayasya sUryadvayasya ca bhAvAt, avabhAsayanti, tatrAvabhAso jJAnasyApi pratibhAso vyavahiyate atastadvyavacchedArthamAha-udyotayanti, sa codyoto yadyapi | loke bhedena prasiddho yathA sUryagata Atapa iti candragataH prakAza iti, tathApyAtapazabdazcandraprabhAyAmapi varttate, yaduktam"candrikA kaumudI jyotsnA, tathA candrAtapaH smRtaH" iti, prakAzazabdaH sUryaprabhAyAmapi etacca prAyo bahUnAM supratItaM, tata etadarthapratipattyarthamubhayasAdhAraNaM bhUyo'pyekArthikadvayamAha-tApayanti prakAzayanti AkhyAtA iti, ihArSatvAttivAdyanta| padenApi saha nAmapadasya samanvayo bhavati, tata evamarthayojanA draSTavyA kiyat kSetraM candrasUryA avabhAsayanta udyotayanta Eaton intamat F&P Us On ~140~
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [3], --------------------prAbhUtaprAbhata [-1,-------------------- mUlaM [24] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata (mala.) // 64 // stApayantaH prakAzayanta AkhyAtA bhagavateti bhagavAn vadet !, evaM gautamenoke bhagavAnetadviSayaparatIrthikapratipattInAM mithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA evopanyasyati-tatthe'tyAdi, tatra-candrasUryANAM kSetrAvabhAsanaviSaye imAH khalu dvAdaza pratipattayaH-paratIthikAbhyupagamarUpA prajJaptAH, tadyathA-'tatthe'tyAdi, tatra-tasyAM dvAdazAnAM paratIrthikAnAM madhye ekeprathamAstIrthAntarIyA evamAhuH, eka dvIpaM eka samudraM candrasUryo avabhAsayantau udyotayantau tApayantau prakAzayantI, sUtre |dvitve'pi bahuvacanaM prAkRtatvAt, uktaM ca-'bahuvayaNeNa duvayaNa miti, dvivacanaM cAtra tAttvikamavaseyaM, paratIdhikairekasya candramasa ekasya ca sUryasyAbhyupagamAt, sampati asyaiva prathamamatasyopasaMhAramAha-ege ebamAsu' evaM sarvANyapi upasaMhAravAkyAni bhAvanIyAni1, eke dvitIyAH punarevamAhuH-trIna dvIpAn trIn samudrAn candrasUryoM yAvaccha(kaza)bdopAdAnAt avabhAsayata ityanena saha padacatuSTayaM draSTavyaM, tadyathA-avabhAsayata udyotayatastApayataH prakAzayata iti, evamutta-15 ratrApi draSTavyaM, 2, eke punastRtIyA evamAhuH- addhaca utthe'iti arddha caturtha yeSAM te arbacaturthAH, trayaH paripUrNAzcaturthasya | cAlamityarthaH, arddhacaturthAn dvIpAna ardhacaturthAn samudrAn candrasUryAvavabhAsayata ityAdi prAgvat 3, eke caturthAH punarevamAhuH-saptadvIpAn sapta samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH4, eke punaH paJcamA evamAcakSate-daza dvIpAn daza samudrAna candra-13 sUryAvavabhAsayataH 5, eke punaH SaSThA evamabhidadhati-dvAdaza dvIpAn dvAdaza samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 6, eke punaH | saptamA evaM bhASante-dvicatvAriMzataM dvIpAn dvicatvAriMzataM samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 7, eke punaraSTamA evamAhuH-13 dvAsaptati dvIpAn dvAsaptati samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 8, eke punarnavamA evamAhuH-dvicatvAriMza-dvAcatvAriMzada anukrama [38] 4%95%-50-456 // 64 F OR ~141
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [3], --------------------- prAbhataprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [24] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [24] dhika dvIpazataM dvAcatvAriMzadadhikaM samudrazataM candrasUryASavabhAsayataH 9, eke punardazamA evaM jalpanti-dvAsaptata-dvAsapta| tyadhika dvIpazataM dvAsaptatyadhikaM samudrazataM candrasUryAvavabhAsayataH 10, eke ekAdazAH punarevamAhura-dvAcatvAriMzaMdvAcatvAriMzadadhikaM dvIpasahasraM dvAcatvAriMzadadhikaM samudrasahasaM candrasUryAvavabhAsayataH 11, eke dvAdazAH punarevamAhuHdvAsaptataM-dvAsaptatyadhikaM dvIpasahacaM dvAsaptatyadhikaM samudrasahasra candrasUryAvavabhAsayataH 12, etAzca sarvA api pratipattayo| mithyArUpAstathA ca bhagavAnetA vyudasya svamataM bhinnameva kathayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevala cakSuSaH kevalapAcakSuSA yathAvasthitaM jagadupalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA ayanna'mityAdi, atra 'jahA jaMbuddIvapannattIe'tti yathA jambUdIpaprajJaptau 'ayaNNaM jaMbuddIve ityArabhya yAvat evAmeva sapuvAvareNaM jaMbuddIve dIve coddasa salilasayasahassAI chappannaM ca salilAsahassA bhavaMtIti makkhAya' mityuktaM, tathA etAvagranthasahasracatuSTayapramANamatrApi vaktavyaM paraM andhagauravabhayAna likhyate, kevalaM jambUdvIpaprajJaptipustakameva nirIkSaNIyamiti, ayamevaMrUpo jambUdvIpaH paJcabhiH paJcasaGkhyopetaizcakrabhAgaiH-cakravAlabhAgaiH saMsthita AkhyAto mayA iti vadetsvaziSyANAM purataH, evamukta bhagavAn gautamaH svaziSyANAM spaSTAvabodhArthaM bhUyaH pRcchati-'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM bhagavAn / tvayA jambUdvIpo dvIpaH pazcacakrabhAgasaMsthita AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-'tA jayA Na'mityAdi, tA iti pUrvabat, yadA Namiti vAkyAlaGkAre, etau pravacanavedinAM prasiddhI dvau sUryoM sarvAbhyantaramaNDalamupasadamya cAraM parataH tadA to samuditau dvAvapi sUryo jambUdvIpasya dvIpasya trIn paJcacakravAlabhAgAn avabhAsayata udyotayatastApayaMtaH prakAzayataH, RECCCCCC anukrama [38] Fhi ~142~
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [3], --------------------prAbhUtaprAbhata [-1,-------------------- mUlaM [24] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [24] sUryaprajJa- kathaM prakAzayata iti parapraznAvakAzamAzaGkava etadeva vibhAgata Aha-'ego'vI'tyAdi, eko'pi sUryo jambUdvIpasya dvIpasya prAbhRtam tivRttiH bhaekaM paJcacakravAlabhArga-paJcamaM cakravAlabhAgaM vyarddha miti-dvitIyamarddha yasya sa vyarddhaH, pUraNArtho vRttAvantabhUto yathA (mala.) tRtIyo bhAgastribhAga ityatra, taM, ayaM ca bhAvArthaH-eka paJcamaM cakravAlabhArga dvitIyasya paJcamasya cakravAlabhAgasyAna // 65 // sahitaM prakAzayati, tathA eko'pi-aparo'pi dvitIyo'pItyarthaH, ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM vyardai prakAzayatItyubhayaprakA| zitabhAgamIlane paripUrNa bhAgatrayaM prakAzyaM bhavati,iyamatra bhAvanA-jambUdvIpagataM prakAzyaM cakravAlaM pazyadhikaSaTUviMzacchatabhAgaM kalpyate 3660, tasya paJcamo bhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatapramANaH 732, sArddhaH san aSTAnavatyadhikasahasrabhAgamAnaH 1098, tataH sarvAbhyantaramaNDale vartamAna eko'pi sUryaH SaSTyadhikaSatriMzacchatasaGgyAnAM bhAgAnAmaSTAnavatyadhika sahasra prakAzayati, dvitIyo'pyaSTAnavatyadhika sahasra, ubhayamIlane ekaviMzatiHzatAni SaNNavatyadhikAni 2196 prakAzyamAnAni labhyante, tadA ca dvau pazcacakravAlabhAgau rAtriH, tadyadhA-ekato'pi paJcamo bhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgasaGkhyo rAtriraparato'pi ekaH paJcamabhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgasaGkhyo rAtriH, ubhayamIlane caturdaza zatAni catuHSaSTya|dhikAni 1464 SaSThayadhikaSatriMzacchatabhAgAnAM rAtriH, sarvabhAgamIlane patriMzagchatAni paTyAdhikAni bhavanti, Itn65 // | sampati tatra divasarAtripramANamAha-'tayA Na'mityAdi, tadA-abhyantaramaNDalacArakAle uttamakASThAprAptaH-paramaprakarSaprAptaH utkRSTo'STAdazamuhattoM divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuhartA rAtriH, tato dvitIye'horAne dvitIye. maNDale vartamAna eko'pi sUryo jambUdvIpasya dvIpasyaikaM paJcamaM cakravAlabhArga sAI paTyadhikapatriMzaccha anukrama [38] SSSS ~143~
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [3], -------------------- prAbhUtaprAbhata [-1, -------------------- malaM [24] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: Aty prata sUtrAMka [24] tabhAgasatkabhAgadvayahIna prakAzayati, aparo'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM sArddha pazyadhikaSaTtriMzacchatabhAgadvayahIna prakAzayati, tRtIye'horAtre tRtIye maNDale vartamAna eko'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhArga sAI ssssttydhiksstttriNshcch-4|| hAtabhAgasarakabhAgacatuSTayanyUna prakAzayati, aparo'pyekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM sArddha SaSyadhikaSatriMzacchatabhAgasatkabhAgacatu dhvanyUna prakAzayati, evaM pratyahorAtramekaikaH sUryaH SaSTyadhikaSaTtriMzacchatabhAgasatkabhAgadvayamocanena prakAzayan tAbadavaseyaH yAvatsarvabAhyaM maNDalaM sarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH vyazItyadhikazatatama, tataH pratimaNDalaM bhAgadvayamocanena yadA sarvabAhye maNDale carati tadA trINi zatAni SaTpaTyAdhikAni bhAgAnAM trupyanti, vyazItyadhikasya zatasya dvAbhyAM guNane etAvatyAH saGkhyAyA bhAvAt , trINi ca zatAni SaTpaTyadhikAni paJcama cakravAlabhAgasya dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgapramAkaNasyA, tataH paJcamacakravAlabhAgasyAI paripUrNa tatra maNDale truvyatIti eka eva paripUrNaH paJcamacakravAlabhAgastatra prakAzyA, tathA cAhatA jayA Na'mityAdi, tatra yadA Namiti pUrvavat etau pravacanaprasiddhI dvAvapi suuryo| sarvabAhyamaNDalamupasaGkamya cAra carataH tadA tau samuditau jambUdvIpasya dvIpasya dvau cakravAlapazcamabhAgau ava|bhAsayata udyotayatastApayataH prakAzayataH, tadyathA-eko'pi sUrya eka pazama cakravAlabhAgaM prakAzayatItyeko'pi aparo'pi dvitIyo'pItyarthaH ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM prakAzayati, 'tayA NamityAdi, tadA sarvabAhyamaNDalacArikAle uttamakASThAmAtA utkarSikA aSTAdazamuhUrtA rAtrirjaghanyato dvAdazamuhUrtapramANo divasaH, iha yathA EXCSCR anukrama [38] Fhi ~144~
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [24] dIpa anukrama [38] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [24] prAbhRta [3], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( bhala0 ) // 66 // niSkrAmatoH sUryayorjambUdvIpaviSayaH prakAzavidhiH krameNa hIyamAna uktaH tathA sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizatoH krameNa varddhamAno veditavyaH, tadyathA - dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre sarvabAhyAnmaNDalAdarvAcane'nantare dvitIye maNDale vartamAna eko'pi sUrya ekaM jambUdvIpasya dvIpasya pazcamacakravAlabhAgaM SaSyadhikapaTUtriMzacchatasaGkhya bhAgasatkabhAgadvayAdhikaM prakAzayati, aparo'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM SaSyadhikaSaTtriMzacchatasaya bhAgasatkabhAgadvayAdhikaM prakAzayati, dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre sarvabAhyAnmaNDalAdarvA kane tRtIye maNDale varttamAna ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM SaSTyadhikaSaTUtriMzacchatasaMkhya bhAgasatkabhAgacatuSTayAdhikaM prakAzayati, aparo'pi sUryaH parataM ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM yathoktabhAgacatuSTayAdhikaM prakAzayati, evaM pratimaNDalamekaikaH sUryaH SaSTyadhikapaTUtriMzacchata bhAgasatkabhAgadvayavarddhanena prakAzayan tAvadavaseyaH yAvatsarvAbhyantaraM maNDalaM, tasmiMzca sarvAbhyantare maNDale dvitIyasya paJcamacakravAlabhAgasyArddha paripUrNa bhavati, tata eko'pi sUryastatra maNDale ekaM pathamaM cakravAlabhAgaM sArddhaM jambUdvIpasya prakAzayatyaparo'pyekaM pacaMmaM cakravAlabhAgaM sArddhaM, tathA caitadeva jambUdvIpacakravAlasya daza bhAgAn parikalpyAnyatrApyuktam- 'chacceva udasabhAge jaMbuddIvassa dovi divasayarA / tAviMti disalesA abhiMtaramaMDale saMtA // 1 // cattAri ya dasabhAge jaMbudIvarasa dovi divasayarA / tAviMti saMtaLesA bAhirae maMDale saMtA // 2 // chattIse bhAgasae saddhiM kAUNa jaMbudIvarasa / tiriyaM tatto do do bhAge bahei hAyai vA // 3 // " iti // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM tRtiya prAbhRtaM samAptaM Jain Eaton Intl atra tRtIyaM prAbhRtaM parisamAptaM F&P On ~ 145~ 3 prAbhRtam // 66 //
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [25] prAbhRta [4], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH // atha caturtha prAbhRtam // tadevamuktaM tRtIyaM prAbhRtaM samprati caturthamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH 'kathaM zvetatAyAH saMsthitirAkhyAte 'ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha--- tA kahaM te seAte saMThiIyA AhitA tivadenA :, tastha khalu imA duvihA saMThitI paM0 taM0 - caMdimasUriyasaMThitI ya 1 tAvakkhettasaMThitI ya 2, tA kahaM te caMdimasUriyAsaMThitI AhitAtivadejA ?, tattha khalu | imAto solasa paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA samacauraMsasaMThitA caMdimasUriyAsaMThitI ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu, tA visamacauraMsa saMThitA caMdimasUriyasaMThitI paM0 2, evaM samacauko NasaMThitA 3 tA visamacaukoNasaMThiyA 4 samacakkavAlasaMThitA 5 visamacakavAla saMThitA 6 cakaddhacakravAlasaMThitA paM0 ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu tA chattAgArasaMThitA caMdimasUriyasaMThitA paM0 8 gehasaMThitA 9 gehAvaNasaMThitA 10 pAsAdasaMThitA 11 gopurasaMThiyA 12 pecchAgharasaMThitA 13 valabhIsaMThitA 14 hammi yatalasaMThitA 15 vAlaggapotiyAsaMThitA 16 caMdimasUriyasaMThitI paM0 tattha je te evamAhaMsu tA samacaraM sasaMThitA caMdimasUriyasaMThitI paM0 eteNaM NaeNaM tavaM No ceva NaM itarehiM // tA kahaM te tAvakkhettasaMThitI AhitAti vadejjA ?, tattha khalu imAo solasa paDivattIo pannatAo, tattha NaM ege evamAhaMsu tA gehasaM|ThitA tAvakhittasaMThitI paM0, evaM jAva vAlaggapotiyAsaMThitA tAvakkhettasaMThitI, ege evamAhaMsu tA jassaM Jannational F&Pr atha caturtha prAbhRtaM Arabhyate ~146~
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [4], -------------------- prAbhUtaprAbhata [-1, -------------------- malaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prAbhRtam prata sUtrAMka [25]] dIpa sUryaprajJa-8 Thite jaMbuddIve tassaMThite tAvakkhettasaMThitI paNNatA ege evamAhaMsu 9, ege puNa ebamAsu tA jassaMThita ptivRttiHbhArahe vAse tassaMThitI paNNattA 10, evaM ujANasaMThiyA nijANasaMThitA egato NisaghasaMThitA, duhato Nisa-15 (mala0) hasaMThitA seyaNagasaMThitA ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA seNagapaTThasaMThitA tAvakhettasaMThitI paNNatA, // 67 // ege evamAhaMsu, vayaM puNa evaM vadAmo, tA uddhImuhakalaMbuApuSphasaMThitA tAvakkhettasaMThitI paM0 aMto saMkuDA cAhiM vitthaDA aMto vaTTA bAhiM pidhulA aMto aMkamuhasaMThitA yAhiM sasthimuhasaMThitA ubhato pAseNaM tIse duve vAhAo avahitAo bhavaMti paNatAlIsaM 2 joyaNasahassAI AyAmeNaM, tIse duve pAhAo aNavahitAo bhavaMti, taM0-sapanbhaMtariyA ceva vAhA satvabAhiriyA ceva bAhA, tattha ko hetUsivadejA, tA apapaNaM jaMbuDIve 2 jAva parikakhevaNaM tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM ubasaMkamisA cAraM carati tatA NaM uddhI-13 muhakalaMbuApupphasaMThitA tAvakhesasaMThitI AhitAtivadejjA aMto saMkuDA bAhiM vitthaDA aMto vahA vAhiM |pidhulA aMto aMkamuhasaMThitA bAhiM satthimuhasaMThiA, duhato pAseNaM tIse tava jAva sabavAhiriyA ceSa vAhA, tIse gaM sababhaMtariyA vAhA maMdarapaJcayaMteNaM Nava joyaNasahassAiM cattAri ya chalasIte joyaNasate Nava ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitAtivadejA, tA se NaM parikkhevavisese kato AhitAtivadenA, tA jeNaM maMdarassa paJcayassa parikkheve taM parikkhevaM tihiM guNittA dasahi chittA dasahiM bhAge hIra-17 |mANe esa NaM parikkhevavisese AhitAti vadejjA, tIse NaM sadhayAhiriyA yAhA lavaNasamuiteNaM cauNArti anukrama [39] // 6 // 156515 ~147~
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa lAjoyaNasahassAI aTTaya aTTasaDhe joyaNasate pasAri ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitAtivadejA. mAtA se parikkhevavisese kato AhitAti vadejjA', tA je NaM jaMburIvassa 2 parikkheve taM parikkhevaM tihi guNittA dasahiM chattA dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkhevavisese AhitAti vadenA, tIse NaM tAvakkhete kevatiyaM AyAmeNaM AhitAtivadejjA ?, tA attari joyaNasahassAI tiNi ya tettIse joyaNasate joya-| sibhAge ca AyAmeNaM Ahiteti vadejA, tayA NaM kiMsaMThiyA aMdhagArasaMThiI Ahiteti vadejA, uddhImuha-18 kalaMcuApuSphasaMThitA taheva jAva bAhiriyA ceva bAhA, tIse gaM sababhatariyA pAhA maMdarapavataMteNaM chajyoyaNasahassAI tiNi ya cavIse joyaNasate chacca dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitetivadejA, tIse | NaM parikkhevavisese kato Ahiteti vadejA!, tA je NaM maMdarassa paJcayassa parikkheveNaM taM parikvevaM dohi| guNettA sesaM taheva, tIse saccayAhiriyA bAhA lavaNasamudaMteNaM tevahijoyaNasahassAI dopiNa ya paNayAle joyaNasate chacca dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM'parikkhevavisese katto Ahiteti vadejjA', tA je NaM jaMbuddIvassa 2 parikkheve taM parikkhevaM dohiM guNittA dasahiM chettA dasahiM bhAge hIra mANe esa NaM parikkhevavisese Ahiteti badejA, tA seNaM aMdhakAra kevatiya AyAmeNaM Ahiteti vadevA!, 4tA aTThattari joyaNasahassAI tiNi ya tettIse joyaNasate joyaNatibhAgaM ca AyAmeNaM Ahiteti vadejA, tatA NaM uttamakahapatte aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai, tA jayA NaM anukrama [39] ~148~
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], --------------------prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUla [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- (mala.) prata sUtrAMka [25]] sarie savabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM kiMsaMThitI tAvakhettasaMThitI AhitAti vadejjA ? 4prAbhUtam ThAtA uddhAmuhakalaMbuyApupphasaMThitI tAvakkhettasaMThitI AhitAti vadejA, evaM jaM ambhitaramaMDale aMdhakArasaM-18 ThitIe pamANaM taM bAhiramaMDale tAvakkhettasaMThitIe jaM tahiM tAvakhettasaMThitIe taM vAhiramaMDale aMdhakArasaMThitIe bhANiyaI, jAva tatA NaM uttamakaTThapattA kosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamahutte divase bhavati, tA jaMbuddIve 2 sUriyA kevatiyaM(khetta) uhuM tavaMti kevatiyaM khetaM ahe tavaMti kevatiyaM khetaM 4 tiriyaM tavaMti , tA jaMbuddIve NaM dIve sUriyA ega joyaNasataM uhuM tavaMti aTThArasa joyaNasatAI adhe patavaMti sItAlIsaM joyaNasahassAI dunni ya tevaDhe joyaNasate ekavIsaM ca sadvibhAge joyaNassa tiriyaM| tavaMti (sUtraM 25) // cautthaM pAhuDaM samattaM // | 'tA kahaM te seyAe saMThiI AhiyA iti vadejA tA iti pUrvavat, kathaM bhagavan ! tvayA zvetatAyAH saMsthitirA-| khyAtA iti bhagavAn vadet 1, evaM bhagavatA gautamenoke varddhamAnasvAmI bhagavAnAha-'tatdhe'tyAdi, tatra zvetatAyA viSaye khalviyaM-vakSyamANasvarUpA dvividhA saMsthitiH, tadyathA' tAmeva tadyathetyAdinopadarzayati, tadyathetyatra tacchabdo'vyaya, tto'| yamartha:-sA zvetatA yathA-yena prakAreNa dvidhA bhavati tathopadazyate, candrasUryasaMsthitistApakSetrasaMsthitica, iha zvetatA ten candrasUryavimAnAnAmapi vidyate tatkRtatApakSetrasya ca tataH zvetatAyogAdubhayamapi zvetatAzabdenocyate, tenoktaprakArepAra zvetatA dvividhA bhavati, tatra candrasUryasaMsthitiviSaye praznayati-tA kahaM teM'ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM te vayA dIpa anukrama [39] ~149~
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [4], -------------------- prAbhUtaprAbhata [-1, -------------------- malaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa bhagavan ! candrasUryasaMsthitirAkhyAtA iti vadet !, iha candrasUryavimAnAnAM saMsthAnarUpA saMsthitiH prAgevAbhihitA bAta iha candrasUryavimAnasaMsthitizcaturNAmapi avasthAnarUpA pRSTA draSTacyA, evamukte bhagavAnetadvipaye yAvatyaH paratIthi-1 kANAM pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatthetyAdi, tatra candrasUryasaMsthitau vicAryamANAyAM khalvimAH SoDaza pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-eke vAdina evamAhuH-samacaturasrasaMsthitA candrasUryasaMsthitiH prajJaptA, samacaturasra saMsthiti-saMsthAna yasyAzcandrasUryasaMsthiteH sA tathA, atraivopasaMhAravAkyamAha-ege evamAsu, evaM sarvatrApi pratyekamupasaMhAravAkyaM draSTavyaM 1, eke punarevamAhuH viSamacaturasrasaMsthitA candrasUryasaMsthitirAkhyAtA, atrApi viSamacaturasra saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 2, evaM 'samacaukoNasaMThiya'tti evaM-uktena prakAreNApareSAmabhiprAyeNa samacatuSkoNasaMsthitA candrasUryasaMsthitivaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu samacaukkoNasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAsu' atra 'samacaukkoNasaMThiya'tti samAzcatvAraH koNA yatra tat samacatuSkoNaM (tat) saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 3, 'visamacaukoNasaMThiya'tti 'ege puNa evamAIsu-visamacaukoNasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAsu' 4 'samacAvAlasaMThiya'tti samacakracAla-samacakravAlarUpaM saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa candrasUryasaMsthitivaktavyA, sA caivam- 'ege eSamAiMsu samacakavAlasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu' 5, 'visamacakavAlasaMThiya'tti viSamacakravAlaM-viSamacakravAlarUpaM saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAM matena candrasUryasaMsthitirva-3 ktavyA, sA caivam-'ege evamAhaMsu visamacakkavAlasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu' 6, cakkaddhacakavAla anukrama [39] ~150
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [4], -------------------- prAbhUtaprAbhata [-1, -------------------- malaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: grAbhUtam sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) prata sutrAMka // 69 // [25]] dIpa saMThiya'tti cakrasya-rathAGgasya yadarddhacakravAlaM-cakravAlasyArddha tadrUpaM saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA, anyeSAmabhiprA- yeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAIsu cakaddhacakyAlasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu'7,'ege puNa'ityAdi, eke punarAhuH chatrAkArasaMsthitA candrasUryasaMsthitiHprajJaptA, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu'8'isaMThiya'tti gehasyeva-vAstuvidyopanibaddhasya gRhaspeva saMsthita--saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matena candrasUryasaMsthitirvaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu gehasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAsu'9, 'gehAvaNasaMThiya'tti gRhayukta Apa-4 No gRhApaNo-vAstuvidhAprasiddhastasyeva saMsthitaH-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivas-'ege puNa evamAsu, gehAvaNasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu'10,'pAsAyasaMThiya'tti prAsAdaspeva saMsthAna yasyAH sA tathA'nyeSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu, pAsAyasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu' 11 'gopurasaMThiya'tti, gopurasyeva-puradvArasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA'nyeSAM matenAbhidhA-13 tavyA, sA caivam -'ege puNa evamAhaMsu gopurasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAsu' 12 'pecchAgharasaMThiyA tti prekSAgRhasyeva vAstuvidyAprasiddhasya saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matenAbhidhAtacyA, tathathA-'ege puNa: evamAsu picchAgharasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAsu' 13, 'balabhIsaMThiya'tti balabhyA zva-gRhANA-13 mAcchAdanasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAM matenAbhidhAtavyA, sA caivam-'ege puNa evamAIsu baubhIsaThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu' 14, 'immiyatalasaMThiyatti hayaM-dhanavatAM gRhaM tasya tala-uparitano anukrama 65** [39] 564- ~151
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata SEXI sUtrAMka [25] bhAgastasyaiva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAiMsu hammiyatalasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAsu' 15 'vAlaggapottiyAsaMThiya'tti vAlAprapotikAzabdo dezIzabdavAdAkAzataDAgamadhye vyavasthitaM krIDAsthAnaM laghuprAsAdamAha tasyA iva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matena abhidhAnIyA, tadyathA-'ege puNa evamAsu vAlaggapottiyA saMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNacA, ege evmaasu'16|| tadevamuktAH paratIthikAnAM pratipattayaH, etAsAM ca madhye yA pratipattiH samIcInA tAmupadarzayati-tatthe tyAdi, tatra-teSAM poDazAnAM paratIpikAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH-samacaturasrasaMsthitA candrasUryasaMsthitiH prajJatA iti, etena nayena netanyaMetenAbhiprAyeNAsmanmate'pi candrasUryasaMsthitiravadhAryeti bhAvaH, tathAhi-iha sarve'pi kAlavizeSAH suSamasuSamAdayo yugamUlAH, yugasya cAdau zrAvaNe mAsi bahulapakSapratipadi prAtarudayasamaye ekaH sUryo dakSiNapUrvasyAM dizi varttate tadUdvitIyastvaparottarasyAM candramA api tatsamaye eko dakSiNAparasyAM dizi vartate dvitIya uttarapUrvasyAmata eteSu yugasyAdau candrasUryAH samacaturanasaMsthitA vartante, yattvatra maNDalakRtaM vaiSamyaM yathA sUyauM sarvAbhyantaramaNDale vate candramasau sarvabAye iti tadalpamitikRtvA na vivakSyate, tadevaM yataH sakalakAlavizeSANAM suSamAsuSamAdirUpANAmAdibhUtasya yugasyAdau samacaturasrasaMsthitAH sUryacandramaso bhavanti tatasteSAM saMsthitiH samacaturasrasaMsthAnenopavarNitA, anyathA vA yathAsampradAya samacaturastrasaMsthitiH paribhAvanIyeti, 'no ceva NaM iyarehiti no ceka-naiva itaraiH-zeSernayaizcandrasUryasaMsthitiqhatavyA, | teSAM mithyArUpatvAt , tadevamuktA cndrsuurysNsthitiH| samprati tApakSetrasaMsthitimabhidhAtukAmaH prathamatastadviSayaM praznasU dIpa anukrama [39] ~152~
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] mUlaM [25] prAbhRta [4], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJativRttiH ( mala0 ) // 70 // candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-] Eaton mAha - 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM bhagavan ! kyA tApakSetrasaMsthitirAkhyAtA iti bhagavAn vadet ?, evamukte bhagavAn etadviSaye yAvatyaH paratIrthikAnAM pratipattayastAvatIrupadarzayati- 'tatthe'tyAdi, tatra tasyAM tApakSetrasaM* sthitau viSaye khaltrimAH SoDaza pratipattayaH - paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tadyathA-tatra teSAM SoDazAnAM paratIrthikAnAM madhye eke evamAhu:-'gehasaMThiya'tti gehasyeva - vAstuvidyA siddhagRhasyeva saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sA tathA tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, atraivopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu, evaM jAva vAlagga pottiyAsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pattA iti, evaM - anantarokena prakAreNa-candrasUryasaMsthitigatena prakAreNetyarthaH, gRhasaMsthitAyA UrdhvaM tAvad vatavyaM yAvadvAlAgrapottikAsaMsthitA prajJaptA iti, tacaivam- 'ege puNa evamAhaMsu gehAvaNasaMThiyA tAvakhettasaMThiI paNNattA, ege evamAsu 2, ege puNa evamAhaMsu pAsAyasaMThiyA tAvakhitta saMThiI pattA, ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu gopurasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsa 4, ege puNa evamAhaMsu picchAgharasaMThiyA tAvakhitasaMThiI pannattA, ege evamAhaMnu 5, ege puNa evamAhaMsu valabhIsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pattA, ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAhaMsu hammiyatalasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu vAlaggapottivAsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pattA, ege evamAsu 8' atra sarveSvapi padeSu vigrahabhAvanA prAgiva karttavyA, 'ege puNa' ityAdi eke punarevamAhuH 'jassaMThiya'tti yat saMsthitaM - saMsthAnaM yasya sa yatsaMsthito jambUdvIpo dvIpastatsaMsthitA - tadeva -- jambU dvIpagataM saMsthita saMsthAnaM yasyAH sA tathA tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, atropasaMhAraH 'eMge evamAhaMsa' 9, eke punarevamAhu:- yatsaMsthitaM bhArataM varSe tatsaMsthitA F&P UW One ~153~ 4 prAbhRtam // 70 //
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [25] prAbhRta [4], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH tApakSetrasaMsthitiH prajJaSThA, atra vigrahabhAvanA prAgitra veditavyA, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 10, evaM uktena prakAreNa | udyAnasaMsthitA tApakSetra saMsthitirapareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam- 'ege puNa evamAhaMsu, ujjANasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pattA, ege evamAhaMsu, (graMthAgraM 2000 ) atra udyAnasyeva saMsthitaM - saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 11, 'nijvANasaMThiya'tti niryANaM purasya nirgamanamArgaH tasyeva saMsthitaM - saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam- 'ege puNa evamAhaMsu, nijANasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsa' 12, 'egatonisahasaMThiya'tti ekato- rathasya ekasmin pArzve yo nitarAM sahate skandhra pRSThe vA samAropitaM bhAramiti niSadho balIvaIstasyeva saMsthita saMsthAnaM yasyAH sA ekatoniSadhasaMsthitA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu, egatonisahasaM|ThiyA tAvakhittasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu' 13, 'duhatoni sahasaMThiya'tti apareSAmabhiprAyeNobhayato niSadhasaMsthitA vaktavyA, ubhayato- rathasyobhayoH pArzvayoryo niSadhau-balIvadda tayoriva saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sA tathA, sA caivaM vaktavyA - ege puNa evamAhaMsu duhaonisahasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu' 14 'sepaNagasaMThiya'tti zyenakasyaiva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNAbhidhAtavyA, sA caivam- 'ege puNa evamAhaMsu seyANasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA ege evamAhaMsa' 15, 'ege puNa' ityAdi, eke punarevamAhuH, secanakapRSThasyeva zyenapRSThasyeva saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sA tathA tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, atropasaMhAramAha- 'eMge evamAhaMsa' 16, tadevamuktAH SoDazApi pratipattayaH, etAzca sarvA api mithyArUpA ata etA vyudasya bhagavAn svamataM bhinnamupadarzayati- 'vayaM puNa' ityAdi, Jan Eiration intimat F ~154~
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [25] prAbhRta [4], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH vayaM punarutpanna kevalajJAnAH kevalajJAnena yathAvasthitaM vastUpalabhya evaM vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'uddhI + 4 prAbhRtam mukhetyAdi, UrdhvamukhakalambukapuSpasaMsthitA - Urdhvamukhasya kalambukApuSyasyeva - nAlikApuSpasyeva saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sUryaprajJasivRttiH // 71 // OM ( mala0 ) * sA tathA, tApakSetra saMsthitiH prajJatA, mayA zeSazva tIrthakRdbhiH, sA kathambhUtetyata Aha- antaH- merudizi saGkacA-saGkucitA bahi:- lavaNadizi vistRtA, tathA antarmerudizi vRttA- vRttArddhavalayAkArA sarvatovRttamerugatAn trIn dvau vA dazabhAgAna4 bhivyApya tasyA vyavasthitatvAt, bahirlavaNadizi pRthulA mutkalabhAvena vistAramupagatA, etadeva saMsthAnakathanena spaSTaM spaSTayati-'aMto aMkamuhasaMThiyA bAhiM satthimuhasaMThiya'tti antarmerudizi aGka :- padmAsanopaviSTasyotsaGgarUpa AsanabandhaH tasya mukhaM- agrabhAgo'rddhavalayAkArastasyeva saMsthitaM - saMsthAnaM yasyAH sA tathA bahirlavaNadizi svastikamukhasaMsthitA - svastika:- supratItaH tasya mukhaM- agrabhAgaH tasyevAtivistIrNatayA saMsthitaM - saMsthAnaM yasyAH sA tathA, 'ubhaopAseNaM ti ubhayapArzvena meruparvatasyobhayoH pArzvayostasyAH -tApakSetrasaMsthiteH sUryabhedena dvidhAvyavasthitAyAH pratyekamekaikabhAvena ye dve bAhe te AyAmena - jambUdvIpagatamAyAmamAzrityAvasthite bhavataH, sA caikaikA AyAmataH kiMpramANA ityAhapaJcacatvAriMzat 2 yojanasahasrANi 45000, tasyAstApakSetra saMsthiterekaikasyA dve ca bAhe anavasthite bhavataH, tadyathAsarvAbhyantarA sarvabAdyA ca tatra yA merusamIpe viSkambhamadhikRtya bAhA sA sarvAbhyantarA, yA tu lavaNadizi jambUdvIpaparyante viSkambhamadhikRtya bAhA sA sarvavAhyA, AyAmazca dakSiNottarAyatatayA pratipattavyo viSkambhaH pUrvAparAyatatayA, evamukte sati bhagavAn gautamaH svaziSyANAM spaSTAvabodhanArthaM bhUyaH pRcchati- 'tatthe' tyAdi, tatra tasyAmevaMvidhAyAmananta Eatont F ~ 155~ // 71 //
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], --------------------prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUla [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa roditAyAM vastucyavasthAyAM ko hetuH -kA upapattiriti bhagavAn vadet !, evamukta bhagavAnAha-'tA ayaNNa'mityAdi, idaM jambadvIpaghAkyaM pUrvavat paripUrNa bhAvanIyaM, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya || cAra carati tadA 'uddhamuhakalaMbuyApupphe tyAdi, prAgvat vyAkhyeyaM yAvatsarvAbhyantarA vAhA sarvabAhyA ca cAhA, 'tIse ja'mityAdi, tasyAstApakSetrasaMsthite. sarvAbhyantarA bAhA meruparvatAnte-meruparvatasamIpe, sA ca parikSepeNa-mandaraparikSepagatatayA nava yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni SaDazItyadhikAni nava ca dazabhAgA yojanasya 9486 AkhyAtA mayA iti vadet, evamukta bhagavAn gautamaH praznayati-tA se NamityAdi, tA iti prAgvat , sa tApakSetrasaMsthitaparikSepavizeSo-maMdaraparirayaparikSepaNavizeSaH kutaH-kasmAtkAraNAdevaMpramANa AkhyAto nono'dhiko veti vadet , bhagavAnAha-'tA je NamityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlakAre mandarasya-meroH parvatasya parikSepaH-parirayagaNitaprasiddhastaM parikSepaM tribhirguNayitvA tadanantaraM ca dazabhizchittvA-vibhajya, atha kasmAdevaM kriyata iti cet , ucyate, iha sarvAbhyantare se maNDale vartamAnaH sUryo jambUdvIpagatasya cakravAlasya yatra tatra pradeze tattaccakravAlakSetrapramANAnusAreNa trIn dazabhAgAn prakAzayati, etacca prAgevoktaM, sampati ca mandarasamIpe tApakSetre cintA kriyamANA vartate tato mandaraparirayaH sukhAvabodhArthaM prathamatastribhirguNyate guNayitvA ca dazabhirvibhajyata iti, dazabhizca bhAge hiyamANe yathoktaM mandarasamIpe tApakSetraparimANamAgacchati, tathAhi-mandaraparvatasya viSkambho daza sahasrANi 10000 teSAM vargo daza kovyaH 100000000 tAsAM dazabhirguNane koTizataM 1000000000 asya vargamUlAnayane labdhAni ekatriMzatsahasrANi SaT zatAni kizcinyUnatrayoviMzatyadhikAni anukrama [39] JAMEartan intimaternal ~156~
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], --------------------prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUla [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prAbhRtam prata sUtrAMka [25]] dIpa sUryaprajJa- paraM vyavahArataH paripUrNAni vivakSyante 31623, eSa rAzistribhirguNyate, jAtAni caturnavatiH sahasrANi aSTau zatAni ptivRttiHpakonasaptatyadhikAni 94879, eteSAM dazamirbhAgahAre labdhAni nava yojanasahasrANi catvAri zatAni SaDazItyadhikAni (mala0) nava ca dazabhAgA yojanasya, tata eSa etAvAn-anantaroditapramANaH parikSepavizeSA-mandaraparirayaparikSepavizeSastApakSe saMsthiterAkhyAta iti vadet svaziSyebhyaH, ayaM cArtho'nyatrApyukta:-"mandaraparirayarAsItiguNa dasabhAiyamijaM lar3A // 72 // &AtaM hoi tAvakhettaM abhitaramaMDale raviNo // 1 // " tadevaM sarvAbhyantare maNDale vartamAne sUrye mandarasamIpe tApakSetrasaMsthiteH sarvAbhyantaravAhAyA viSkambhaparimANamukta, idAnIM lavaNasamudradizi jambUdIpaparyante yA sarvabAhyA cAhA tasyA viSkambhaparimANamAha-tIse 'mityAdi, tasthAH-tApakSetrasaMsthiteH lavaNasamudrAnte-lavaNasamudrasamIpe sarvavAhyA bAhA sA pari-3 kSepeNa-jambUdvIpaparirayaparikSepeNa caturnavatiyojanasahasrANi aSTau ca aSTaSaSTyadhikAni yojanazatAni caturazca dazabhAgAna yojanasya 94868 yAvadAkhyAtA iti vadet, atraiva saSTAvabodhAdhAnAya praznaM karoti-tA se Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, sa etAvAn parikSepavizeSastApakSetrasaMsthiteH kutaH1-kasmAt kAraNAdAkhyAto nono'dhiko veti vadet, bhagavAnAha-'tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat yo jambUdvIpasya parikSepaH-parirayagaNitaprasiddhastaM parikSepaM tribhirguNayitvA tadanantaraM ca dazabhinichatvA-dazabhirvibhajya atrArthe kAraNaM prAguktamevAnusaraNIya, dazabhirbhAge hriyamANe yathokaM jambUdvIpaparyante tApakSetraparimANamAgacchati, tathAhi-jambUdvIpasya parikSepastrINi lakSANi SoDaza sahasrANi dve zate saptaviMzatyadhike 316227 trINi gabyUtAni 3 aSTAviMzaM dhanuHzataM 128 trayodaza aGgulAni 13 ekama GgulaM , etAvatA ca anukrama [39] // 72 // ~157~
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [25] yojanamekaM kila kizinyUnamiti vyavahArataH paripUrNa vivakSyate, tato dve zate aSTAviMzatyadhike veditavye 216228.13 eSa tribhirguNyate jAtAni nava lakSANi aSTAcatvAriMzatsahasrANi SaT zatAni caturazItyadhikAni 948684, eteSAM &AdazabhirbhAgo hiyate, labdhaM yathoktaM jambUdvIpaparyante sarvabAhyAyA bAhAyA viSkambhaparimANaM, tataH 'esa 'mityAdi, epa | etAvAn anantaroditapramANaH parikSepavizeSo jambUdvIpaparirayaH parikSepavizeSastApakSetrasaMsthiterAkhyAta iti vadeta , una caitadanyatrApi-"jaMbuddIvapariraye tiguNe dasabhAiyaM milauM / ta hoi tAvakhitaM ambhitaramaMDale raviNo // " | tadevaM jambUdvIpe tApakSetrasaMsthiteH sarvAbhyantarAyAH sarvabAhyAyAzca bAhAyA viSkambhaparimANamuktaM / samprati sAmastyenAyAmatastApakSetraparimANa jijJAsustadviSayaM praznamAha-tA se NamityAdi, tA iti pUrvavat , tApakSetraM AyAmataH sAmastyena dakSiNottarAyatatayA kiyat-kiMpramANamAkhyAtamiti vadet ?, bhagavAnAha-tA ahuttara'mityAdi tA iti pUrvavat aSTasaptatiH yojanasahasrANi trINi yojanazatAni trayastriMzAni-trayastriMzada dhikAni yojanavibhAgaM ca yAvat AyAmena dakSiNottarAyata tayA AkhyAtamiti vadet , tathAhi-sarvAbhyantare maNDale vartamAnasya sUryasya tApakSetraM dakSiNottarAyatatayA merorArabhya tAvaddhapaddhate yAvAlavaNasamudrasya SaSTho bhAgaH, uktaM ca-"merussa majjhabhAgAjAva ya lavaNassa ruNdchnbhaagaa| tAvAyAmo eso sagaDu ddhIsaMThio niyamA // 1 // " atra 'eso'ityAdi, eSa tApo niyamAt zakaToddhisaMsthitaH, zeSa sugama, tatra meroraarbhy| jambUdvIpaparyantaM yAvatpaJcacatvAriMzadyojanasahasrANi lavaNasya vistAro dve yojanalakSe tayoH SaSTho bhAgastrayastriMzadyojana-1 sahasrANi trINi yojanazatAni trayastriMzadadhikAni yojanasya ca vibhAgaH, tata ubhayamIlane yathokamAyAmapramANaM bhavati, 9%85%2525 dIpa anukrama [39] ~158~
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUla [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa prata ptivRttiH (mala0) prAbhRte tApakSetra pramANaM sU 25 // 73 // sUtrAMka [25] iha sarvAbhyantare maNDale vartamAnasya sUryasya lezyA abhyantaraM pravizantI meruNA pratiskhalyate, yadi punarna pratiskhalyate tato meroH sarvamadhyabhAgagataM pradezamavadhIkRtyAyAmato jambUdvIpasya pazcAzataM yojanasahasrANi prakAzayet , ata evetthaM jambUdvIpasya paJcAzataM yojanasahasrANi prakAzyAni sambhAvya sarvAbhyantare'pi maNDale vartamAne sUrye tApakSetrasyAyAmapramANaM jyotiSkaraNDakamUlaTIkAyAM zrIpAdaliptasUribhiruyazItiryojanasahayANi trINi zatAni trayastriMzadadhikAni yoja-2 nasya ca vibhAga ityukta, yukaM caitatsambhAvanayA tApakSetrAyAmapariNAma, anyathA jambUdvIpamadhye tApakSetrasya pazcacatvAriMzasahasramAtraparimANAbhyupagame yathA sUryo bahiniSkAmati tathA tatpratibaddhaM tApakSetramapi, tato yadA sUryaH sarvabAhya maNDa-* lamupasaGkamya cAraM carati tadA sarvathA mandarasamIpe prakAzo na prAmoti, atha ca tadApi tatra mandaraparirayaparikSepeNa vizeSaparimANamaye yakSyate, tasmAtpAdaliptasUrivyAkhyAnamapyabhyupagantavyamiti / tadevaM sarvAbhyantaramaNDalamadhikRtya |Tra tApakSetrasaMsthitirukkA, sampati tadeva sarvobhyantaramaNDalamadhikRtyAndhakArasaMsthitiM pratipipAdayiSustadviSayaM praznasUtramAha'tayA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalAcArakAle 'kiMsaMThiya'tti kiM saMsthita-saMsthAnaM yasyAH yadivA kaskheva | 2 | saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA kiMsaMsthitA andhakArasaMsthitirAkhyAtA iti vadet ?, bhagavAnAha-'tA ityAdi, tA iti | pUrvavat kavIMmukhakRtakalambukApuSpasaMsthitA andhakArasaMsthitirAkhyAtA iti vadeta, sA ca antaH-merudizi viSkambha-1 madhikRtya saGkucA-saGkucitA, bahiH-lavaNadizi vistRtA, tathA antaH-merudizi vRttA-vRttAddhavalayAkArA, saveto vRttamerugatI bI dazabhAgI gyApya tasyA vyavasthitatvAta, bahiH-lavaNadizi pRthulA-vistIrNo, etadeva saMsthAnakathanena dIpa anukrama [39] // 73 // ~159~
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [4], -------------------- prAbhUtaprAbhata [-1, -------------------- malaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 5 prata sUtrAMka 4505% [25] spaSTayati-'aMto aMkamuhasaMThiyA bAhiM sasthimuhasaMThiyA' anayozca padayoAkhyAnaM prAgiva veditavyaM, 'ubhao pAse 'mityAdi, tasyAH-andhakArasaMsthitestApakSetrasaMsthitidvaividhyavazAda dvidhA vyavasthitAyA meruparvatasyobhayapAnaubhayoH pArzvayoH pratyekamekaikabhAvena ye jambUdvIpagate bAhe te AyAmena-AyAmapramANamadhikRtyAvasthite bhavatastadyathApaJcacatvAriMzadyojanasahasrANi 45000, dve ca bAhe viSkambhamadhikRtyaikaikasyA andhakArasaMsthiterbhavatastadyathA-saryAbhyantarA| sarvavAhyA ca, etayozca vyAkhyAnaM prAgiva draSTavyaM, tatra sarvAbhyantarAyA bAhAyA viSkambhamadhikRtya pramANamabhidhitsurAha-tIse 'mityAdi, tasyA-andhakArasaMsthiteH sarvAbhyantarA yA bAhA mandaraparvatAnte-mandaraparvatasamIpe sA ca SaTU yojanasahasrANi trINi zatAni caturviMzAni-caturvizatyadhikAni 6324 SaT dvAdazabhAgAn yojanasya yAvatparikSepeNaparirayaparikSepaNenAkhyAtA iti vadet , amumevArtha spaSTAvabodhanArthaM pRcchati-'tA se 'mityAdi, tA iti prAgvat, tasyAH-andhakArasaMsthiteH saH-yathoktapramANaparikSepavizeSo mandaraparirayaparikSepavizeSaH kutaH-kasmAtkAraNAt AkhyAto nono'dhiko veti bhagavAn vadet 1, evaM prazne kRte bhagavAnAha-tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlaGkAre mandarasya parvatasya parikSepaH prAguktapramANaH taM parikSepaM dvAbhyAM guNayitvA, kasmAd dvAbhyAM guNanamiti cet, ucyate, iha sarvAbhyantare maNDale cAraM caratoH sUryayorekasyApi sUryasya jambUdvIpagatasya cakravAlasya yatra tatra vA pradeze yattacakavAlakSetrAnusAreNa dazabhAgAstrayaH prakAzyA bhavanti aparasyApi sUryasya cayaH prakAzyA dazabhAgAstata ubhayamIlane SaT dazabhAgA bhavanti, teSAM ca trayANAM 2 dazabhAgAnAmapAntarAle dvau 2 dazabhAgI rajanI tato dvAbhyAM dIpa anukrama [39] JAINEDuratonistrational FitneralMAPINANORN ~160~
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJasivRttiH (mala0) prata pramANaM sUtrAMka // 74 // [25] guNanaM, tau ca dvau dazabhAgAviti dazabhirbhAgaharaNaM, 'sesaM taM ceca'tti zeSaM tadeva prAgukta vaktavyaM, taccedam-'dasahiM chittA pacapadasAha chattAja4prAbhUte dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkhevavisese Ahiyatti vaijA' asthAyamarthaH-dazabhizchittvA-dazabhirvibhajya dazabhi tApakSetrarbhAge hiyamANe yathoktamandhakArasaMsthitermandaraparirayaparikSepaparimANamAgacchati, tathAhi-meruparvataparirayaparimANamekatrizayojanasahasrANi SaT zatAni trayoviMzatyadhikAni 31623, etad dvAbhyAM guNyate, jAtAni triSaSTiH sahasrANi dve zate sU25 SaTcatvAriMzadadhike 63246, eteSAM dazabhirbhAge hute labdhAni SaT yojanasahasrANi trINi zatAni caturviMzatyadhikAni | SaT ca dazabhAgA yojanasya 6324 / tata eSa etAvAnanantaroditapramANo'ndhakArasaMsthiteH parikSepavizeSo mandaraparirayaparikSepaNavizeSa AkhyAta iti vadet / tadevamuktamandhakArasaMsthiteH sarvAbhyantarAyA bAhAyA viSkambhaparimANam , adhunA sarvabAhyAyA bAhAyA Aha-tIse 'mityAdi, tasyAH-andhakArasaMsthite. sarvabAhyA bAhA lavaNasamudrAntelavaNasamudrasamIpe jambUdvIpaparyante, sA ca parikSepeNa-jambUdvIpaparirayaparikSepaNenAkhyAtA triSaSTiyoMjanasahasrANi dve paJcacatvAriMze yojanazate paTU ca dazabhAgAn yojanasya yAvat 63245 / etadeva spaSTa spaziSyAnavayodhayituM bhagavAn gautamaH pRcchati-'tA se Na'mityAdi, tA iti prAgvat , tasyAH-andhakArasaMsthiteH saH-tAvAn parikSepavizeSo jambUdvIpaparikSepaNavizeSaH kutaH -kasmAtkAraNAt AkhyAto nono'dhiko veti vadet 1, bhagavAn varddhamAnasvAmI Aha-tA je 'mityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlaGkAre jambUdvIpasya parikSepaH prAguktapramANaH taM parikSepaM dvAbhyAM guNa-18 // 74 // yitvA dazabhizchitvA-dazabhirvibhajya, anna kAraNa mAgevoka, dazabhirbhAge hiyamANe yathoktamandhakArasaMsthiterjambUdIpapa dIpa anukrama [39] ~161~
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa rirayaparikSepaNamAgacchati, tathAhi-jambUdvIpasya parikSepaparimANaM trINi lakSANi SoDaza sahasrANi dve zate aSTAviMzatyadhika 316228, etad dvAbhyAM guNyate, jAtAni paT lakSANi dvAtriMzatsahasrANi catvAri zatAni SaTpaJcAzadadhikAni 632456, teSAM dazabhirbhAge hate labdhAni triSaSTiyojanasahasrANi dve zate paJcacatvAriMzadadhike paTU ca dazabhAgA yojanasyA 53245 / tata eSa etAvAn anantaroditapramANo'ndhakArasaMsthiteH parikSepavizeSo jambUdvIpaparirayaparikSepaNavizeSa AkhyAta iti vadet , tadevamuktaM sarvabAhyAyA api bAhAyA viSkambhaparimANaM, sampati sAmastyenAndhakArasaMsthiterAyAmapramANamAha-'tIse NamityAdi, idaM cAyAmapramANaM tApakSetrasaMsthitigatAyAmaparimANavatparibhAvanIyaM, samAnabhAvanikatvAt / atraiva sarvAbhyantare maNDale vartamAnayoH sUryayordivasarAtrimuhUrtapramANamAha-tayA Na'mityAdi sugamaM / tadevaM| sarvAbhyantare maNDale tApakSetrasaMsthitiM andhakArasaMsthitiM cAbhidhAya samprati sarvabAhyamaNDale tAmabhidhitsurAha-'tA jayA 'mityAdi, tA iti pUrvavat , yadA sUryaH sarvabAhyamaNDalamupasaGkramya cAra carati tadA kiMsaMsthitA tApakSetrasaMsthitirAkhyAtA iti bhagavAn vadet !, bhagavAnAha-'tA Uddhamuhe'tyAdi, tA iti pUrvavat , UrdhvamukhakalambukApuSpasaMsthitA tApakSetrasaMsthitirAkhyAtA (iti ) vadet svaziSyebhyaH, 'eva'mityAdi, evaM-pUrvoktena prakAreNa yadabhyantaramaNDale abhyantaramaNDalagate sUrye andhakArasaMsthiteH pramANamukkaM tadvAhyamaNDale-bAhyamaNDalagate sUrye tApakSetrasaMsthiteH parimANaM bhaNitavyaM, yatpunastatra-sarvAbhyantare maNDale vartamAne sUrye tApakSetrasaMsthiteH pramANaM tadbAhyamaNDale vartamAne sUrye'ndhakArasaMsthitaHpramANAmabhidhAtavyaM, tacca tAvat 'tayANaM uttamakahapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAItyAdi, tazcaivaM sUtrato bhaNanIyaM-'aMto saMkuDA anukrama HEROHTAS [39] ~162~
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [25]] dIpa sUryaprajJa- vAhiM vitthaDA aMto vaTTA bAhiM pihalA aMto aMkamuhasaMThiyA bAhiM satdhimuhasaMThiyA,ubhayopAseNaM tIse duve vAhAo avaviyAo prAbhRte ptivRttiH bhavaMti, paNayAlIsaM 2 joyaNasahassAI AyAmeNaM, duve ya NaM tIse bAhAo aNavaDiAo bhavaMti, taMjahA-amitariyA cevara tApakSatra(mala.) cAhA sababAhiriyA ceva vAhA, tIse NaM sababhatariyA vAhA maMdarapabayaMteNaM cha joyaNasahassAI tinni ya cauvIse joyA pramANa sU25 // 75 // mANasae chacca dasabhAgA joyaNassa parikkhevaNaM Ahiyatti vaejA, tIse NaM parikkhevavisese kao AhiyattivaejjA, tApa jeNaM maMdarassa pavayassa parikkheve te NaM dohiM guNittA dasahiM chitsA dasahiM bhAge hIramANe, esa gaM prikkhevvisese| & Ahiyatti vaejjA?, tA se NaM tAvakkhette kevaiyaM AyAmeNaM Ahiyatti vaejjA?, tA tesIi joyaNasahassAI tini tettIse joyaNasae joyaNatibhAgaM Ahiyatti vaejjA, tayA NaM kiMsaMThiyA aMdhakArasaMThiI Ahiatti vaijA, tA uDDImuhaka-| laMbuyApupphasaMThANasaMThiyA Ahiyatti vaejjA, aMto saMkuDA bAhiM vitthaDA aMto vaTTA bAhiM pihalA aMto aMkamuhasaThiyA hai bAhiM satthimuhasaMThiyA ubhao pAseNaM tIse duve bAhAo bhavaMti, paNayAlIsaM 2 joyaNasahassAI AyAmeNaM, duve ya gaM tIse pAhAo aNavAhiyAo bhavaMti, taMjahA-sababhatariyA ceva bAhA sababAhiriyA ceva bAhA, tIse NaM sababhatariyA: bAhA maMdarapatyaMteNaM nava jIyaNasahassAI cattAri ya chalasIe joyaNasae nava ya dasabhAge joyaNassa parikkheverNa mAhi-18 yatti vaejjA, tA je Ne maMdarassa pabayassa parikleve te parikkhevaM tihiM guNittA dasahiM chittA dasahiM bhAge hIramANe, esa Na parikkhevavisese Ahiyatti vaejA, tIse NaM sababAhiriyA bAhA lavaNasamuIteNa cauNajaI joyaNasahassAI aha ya| Xahe joyaNasae catvAri ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM Ahie iti vaejjA, vA esa NaM parikkhevavisese ko anukrama [39] FirmaaMAPINHINORN ~163~
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata - - sUtrAMka --- [25] Ahie iti vaejjA, tAje NaM jaMbuddIvassa dIvassa parikkheve paNNate. te parikkhevaM tihiM guNittA dasahiM chittA dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkheSavisese bhAhie iti vaejjA, tIse NaM aMdhakAre kevaie AyAmeNaM Ahie iti vaijA, tA tesIi joyaNasahassAI titriya tittIse joyaNasae joyaNattibhAgaM ca Ahie iti vaejA, tayA NaM uttamakahapattA ukkosiyA aTThArasamuhucA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavaI' idaM ca sakalamapi mAguktasUcavyAkhyAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaM, tApakSevasaMsthitau cintyamAnAyAM yanmaMdaraparirayAdi dvAbhyAM guNyate andhakAracintAyAM tu tatribhistadanantaraM cobhayatrApi dazabhivibhajanaM tathA sarvavAdye maNDale sUryasya cAraM carato lavaNasamudramadhye pakSa yojanasa-* hasrANi tApakSetraM tadanurodhA, andhakArazcAyAmatovarddhate tatakhyazItiyojanasahasrANi ityuktamiti / tadevamukkaM tApakSetrasaMsthitiparimANamandhakArasaMsthitiparimANaM ca, sampratyUrvamadhaH pUrvavibhAge'paravibhAge ca yAvatprakAzayataH sUryoM tannirUpaNArtha sUtramAhatA jaMbuddIve 'mityAdi, tA iti pUrvavat , jaMbUdvIpe kiyat-kiyatpramANa kSetraM sUryAvUrva tApayataH-prakAzayataH kiyakSetramadhaH kiyakSetra tiryak, pUrvabhAge aparabhAge cetyarthaH, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpe dvIpe sUryoM pratyeka svavimAnAdUrdhvamekaM yojanazataM tApayataH-prakAzayataH adhastApayato'STAdaza yojanazatAni, etaccAyolaukikagrAmApekSayA draSTavyaM, tathAhi-adholaukikagrAmAH samatalabhUbhAgamavadhIkRtyAdho yojanasahasreNa vyavasthitA tatrApi sUryaprakAzaH prasarati, tataH samatalabhUbhAgasthAdho yojanasahasraM tadUrva cASTI yojanazatAnItyubhayamIlane'STAdaza yojanazatAni, tiryak svavimAnAt pUrvabhAge'parabhAge ca pratyeka tApayataH saptacatvAriMzadyojanasahasrANi dve yojanazate dIpa anukrama [39] FitneralMAPINAHAuNORE ~164~
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [4], -------------------- prAbhUtaprAbhata [-1, -------------------- malaM [25] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: - 5prAbhate sUryaprajJa- vivRttiH (mala0) prata lezyAprati hatiH sUra sUtrAka [25]] TIpa triSaSTe-tripazyadhike ekaviMzatiM ca paSTibhAgAn yojanasya / 472633 // : iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM caturtha-prAbhRtaM samApta tadevamuktaM caturthaM prAbhRtaM, samprati paJcamamArabhyate-tasya cAyamAdhikAraH 'kasmin lezyA pratihate ti, tatastadviSarya praznasUtramAha tA kassi NaM sUriyassa lessA paDihatAti vadejA ?, tattha khalu imAo vIsaM paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu tA maMdaraMsiNaM pacataMsi sUriyassa lessA paDihatA AhitAti cadevA, ege evamAsu 1 ege puNa evamAhaMsu tA mekaisi NaM paJcataMsi sUriyassa lessA paDihatA AhitAtivadejA, ege evamAhaMsu 2, evaM eteNaM abhilAveNaM bhANiyaI, tA maNoramaMsi Na pabvayaMsi, tA sudaMsaNaMsiNaM pavayaMsi, tA sayaMpabhaMsi NaM pavataMsi tA girirAyaMsi NaM paJcataMsi tA rataNuccayaMsiNaM paJcataMsitA silucayaMsiNaM pavayaMsi tA loamajasaMsi pacataMsi tA loyaNArbhisi gaMpavataMsitA acchaMsiNaM pacataMsi tAsUriyAvataMsi NaM pavataMsi sUriyAcaraNaMsi gaM pavataMsi tA uttamaMsi NaM pavayaMsi tA disAdissiNaM pacataMsi tA avataMsaMsiNaM pacataMsi tA dharaNikhIlaMsi NaM pavayaMsi tA dharaNisiMgaMsi NaM pacvayaMsi tA pavartidaMsi NaM pavataMsi tA pacayarAyasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihatA AhitAti vadejA, ege evamAsu / vayaM puNa evaM badAmo-tA maMdarevi pavuJcati anukrama [39] // 76 // atra caturtha prAbhRtaM parisamAptaM atha paJcamaM prAbhRtaM Arabhyate ~165~
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [5], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [26] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [26] jAva pavayarAyA bucati, tA je NaM puggalA sUriyassa lesaM phusaMti te NaM puggalA sariyassa lesaM paDihaNaMti, adihAvi gaM poggalA sUriyassa lessaM paDihaNaMti, carimalesaMtaragatAviNa poggalA sUriyassa lessaM paDimahaNaMti // (sUtra 26 ) // sUriSapaNNattIe bhagavatIe paMcamaM pAhuDaM samattaM // 'tA kassi NamityAdi, tA iti pUrvavat , abhyantaramaNDale sUryasya lezyA prasaratIti kasmin sthAne lezyA pratihatA 4 AkhyAtA iti vadet ?, ayamiha bhAvArtha:-ihAvazyamabhyantaraM pravizantI sUryasya lezyA kasmin sthAne pratihatetyabhyupagantavyaM, yataH sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale jambUdvIpagataM tApakSetramAyAmataH pazcacatvAriMzadyojanasahasrapramANamevAkhyAtametacca sarvAbhyantaramaNDalagate sUrye lezyApratihatimantareNa nopapadyate, anyathA niSkAmati sUrye tatpratibaddhasya tApakSetrasyApi niSkramaNabhAvAt sarvavAdye maNDale cAra gharati sUrye hInamAyAmato bhavet na ca hInamuktamato'vasIyate kApi lezyA pratighAtamupayAti tatastadavagamAya prazna iti, evaM prazne kRte sati bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatthetyAdi, tatra-sUryalezyApratihativiSaye khalvimA viMzatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA 'tantra' teSAM 5 viMzataH paratIrthikAnAM madhya eka evamAhuH-mandare parvate sUryasya lezyA pratihatA AkhyAtA iti vadet, vadediti teSAM | mUlabhUtaM svaziSyaM pratyupadezaH, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu'1, eke punarevamAhuH-merau parvate sUryalezyA pratihatA AkhyAtA iti vadet, eke evamAhuH 2, 'eca'mityAdi evaM-uktena prakAreNa-etena vakSyamANena pratipattivizeSabhUtenA-2 lApakena zeSapratipattijAtaM netavyaM, tAneva pratipattivizeSabhUtAnAlApakAn darzayati-tA maNoramaMsi gaM pavataMsI 1350-1534555154 anukrama [40] FhiraIMAPIVAHauwORE ~166~
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [5], --------------------prAbhUtaprAbhata [-1,-------------------- mUlaM [26] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAka [26]] sUryaprajJa- tyAdi pratyAlApakaM ca pUrvoktAni padAni yojanIyAni, tata evaM sUtrapATha:-'ege puNa evamAhesu tA maNoramaMsi NaM pavayaMsi 5 mAbhUte hivRttiHsUriyalesA paDihayA Ahiyatti vaijjA ege evamAsu 3, ege puNa evamAhaMsu, tA sudaMsaNaMsi NaM pavarSasi sUriyalesAlezyAprati(mala0) paDihayA Ahiyatti vaejA, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAhaMsu, tA sayaMpahasi NaM pavayaMsi sUriyalesA paDihayA hatiH sU26 Ahiyatti vaijjA ege evamAIsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA girirAyasi NaM pavayaMsi sUriyalesA paDihayA Ahiyatti // 77 // BAvaejA, ege evamAsu 6, ege puNa evamAiMsu tA rayaNucayaMsi payaMsi sUriyalesA paDiyA Ahiyatti vaijjA ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhesu tA siluccayaMsi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA, ege pavamA mAsu 8, ege puNa evamAiMsu tA loyamajhasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti caejjA, ege evamAhaMsu 9, jAege puNa evamAhaMsu tA loganAbhiMsi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaijA ege evamAhaMsu 10, ege puNa evamAIsu tA acchasi gaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaijjA ege evamAiMsu 11, ege| puNa evamAiMsu tA sUriyAvasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaenA ege evamAhaMsu 12, ege puNa pavamAhaMsu tA sUriyAvaraNaMsi pazyasi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejA, ege evamAhaMsu 13, ege puNa eva-181 mAiMsu tA uttamaMsi NaM paJvayaMsi sUriyassa lesA paDiyA Ahiyatti vaejjA, ege evamAhaMsu 14, ege puNa evamAhaMsu ItA disAdissi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA, ege evamAhaMsu 15, ege puNa evamAhaMsu tA | | 77 // avataMsasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejA ege evamAhaMsu 16, ege puNa evamAhaMsu tA dharaNi-| SHARE anukrama [40] ~167~
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [5], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [26] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 456 prata sUtrAMka [26] khIlaMsi Na padhayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAiMsu 17, ege puNa evamAhaMsu tA dharaNisiM gaMsi zaM pazyasi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejA ege evamAsu 18,ege puNa evamAhaMsu tA pavaIdaMsi NaM pavahAyasi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 19, ege puNa evamAsu tA pavayarAyasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejA ege evamAhaMsu 20, tadevaM paratIrthikapratipattIrupadarya samprati svamatamupadarzayati-'dhayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevalajyotiSa evaM vadAmaH yaduta 'tA'iti pUrvavat yasmin parvate'bhyantaraM TrAmasarantI sUryasya lezyA pratighAtamupagacchati sa mandaro'pyucyate yAvatparvatarAjo'pyucyate, sarveSAmadhyeteSAM zabdAnAme kArthikatvAt , tathA mandaro nAma devastatra palyopamasthitiko maharddhika parivasati tena tadyogAnmandara ityabhidhIyate1, sakalatiryaglokamadhyabhAgasya maryAdAkAritvAmmeruH 2, manAMsi devAnAmapi atisurUpatayA ramayatIti manoramaH 3, zobhanaM jAmbUnadamayatayA vajaralabahulatayA ca manonivRtikara darzanaM yasyAsI sudarzana:, 4, svayamAdityAdinirapekSA rajabahula-18 tayA prabhA-prakAzo yasya sa svayaMprabhaH 5, tathA sarveSAmapi girINAmuccaistvena tIrthakarajanmAbhiSekAzrayatayA ca rAjA hai| girirAjaH 6, tathA rasAnAM nAnAvidhAnAmut-pAvalyena cayaH-upacayo yatra sa ranoccayaH 7, tathA zilAnA-pANDuka-14 kambalazilAmabhRtInAmut-Urdhva zirasa upari cayaH-sambhavo yatra sa ziloccayaH 8, tathA lokasya-tiryaglokasya samasta syApi madhye vartate iti lokamadhyaH 9, tathA lokasya-tiryaglokasya sthAlaprakhyasya nAbhiriva-sthAlamadhyagatasamunnatavRttaca-18 anukrama [40] ~168~
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [5], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUla [26] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) prata sUtrAMka // 78 // [26] dIpa ndraka iva lokanAbhiH 10, tathA accha:-svaccha, sunirmalajAmbUnadaralabahulatvAt 11, tathA sUrya upalakSaNametat candra-45prAbhRte grahanakSatratArakAca pradakSiNamAvartante yasya sa sUryAvartaH 12, tathA sUryarupalakSaNametat candragrahanakSatratArakAbhizca samantataHlAlazyAprati mAhiti sU26 paribhramaNazIlairAniyate sma-veSTyate smeti sUryAvaraNaH 'kRr3hahula miti vacanAtkarmaNyanatpratyayaH 13, tathA girINAmuttama iti uttamaH 14, dizAmAdiH-prabhavo digAdiH, tathAhi-rucakAt dizAM vidizAM ca prabhavo rucakazcASTapradezAtmako merumadhyavattI, tato merurapi digAdirityucyate 15, tathA girINAmavataMsaka ivetyavataMsakaH 16, amISAM ca SoDazAnAM nAmnAM savAhike ime jambUdvIpaprajJaptiprasiddha gAthe-"maMdara merumaNorama sudaMsaNa sayapa ya girirAyA / rayaNoccae siloccaya majhe logassa nAbhI ya // 1 // acche ya sUriyAvatte, sUriyAvaraNe iya / uttame ya disAI ya, vaDise zya solase // 2 // " tathA dharaNyA:-pRthivyAH kIlaka iva dharaNikIlakaH, tathA dharaNyAH zRGgamiva dharaNizRGgaH, parvatAnAmindraH parvatendraH, parvatAnAM rAjA parvatarAjaH, tadevaM sarve'pi mandarAdayaH zabdAH paramArthata ekArthikAstato bhinnAbhiprAyatayA pravRttAH prAktanAH pratipattayaH sarvA api mithyArUpA avgntvyaaH| yApi ca lezyApratihatiH sA mandare'pyasti anyatrApi ca, tathA cAhatA je NaM ityAdi, tA iti pUrvavat ye Namiti vAkyAlaGkAre pudgalA merutaTabhittisaMsthitAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalAH sUryasya lezyAM pratighnanti, abhyantaraM pravizantyAH sUryalezyAyAstaiH pratiskhalitatvAt , ye'pi pudgalA merutaTabhittisaMsthitA api dRzyamAnapudgalAntargatAH sUkSmatvAnna cakSuHsparzamupayAnti te'pyaSTA api sUryalezyAM prati- 4 // 78 // pranti, tairapyabhyantaraM pravizantyAH sUryalezyAyAH svazaktyanurUpaM pratiskhalyamAnatvAta, ye'pi meroranyatrApi caramalezyA anukrama [40] CONGRESS Fhi ~169~
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [26] dIpa anukrama [40] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [26] prAbhRta [5], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH ntaragatAH- caramalezyAvizeSasaMsparzinaH pudgalAste'pi sUryalezyAM pratighnanti tairapi caramalezyA saMsparzitayA caramalezyAyAH pratihanyamAnatvAt // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM paMcamaM prAbhRtaM samAptaM tadevamuktaM paJcamaM prAbhRtaM samprati paSThamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH - 'kathamojaH saMsthitirAkhyAtA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha- tA kahaM te oyasaMThitI AhitAtiyadevA ?, sattha khalu imAo paNavIsaM paDivasIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu tA aNusamayameva sariyassa oyA aNNA uppale, aNNA aveti, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhuttameva sariyassa oyA aNNA uppajjati aNNA aveti 2, eteNaM abhilAveNaM taccA, aNurA iMdiyameva tA aNupakkhameva tA aNumAsameva tA aNuuDumeva tA aNuayaNameva tA aNusaMyaccharameva tA aNujugameva tA aNuvAsasayameva tA aNuvAsasahassameva tA aNuvAsasayasahassameva tA aNupuvameva tA aNupuisayameva aNupuvasahastameva tA aNupuvasatasahassameva tA aNupalitoyamameva tA aNupalitovamasatameva tA aNupalitovamasahassameva tA aNupalitovamasayasahassameva tA aNusAgarovamameva, tA aNusAgarovamasatameva tA aNusAgarovamasahassameva tA aNusAgarovamasayasahassameva ege evamAhaMsu Jain Estration intimat atra paJcamaM prAbhRtaM parisamAptaM F&P One atha SaSThaM prAbhRtaM Arabhyate ~170~
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [6], --------------------- prAbhataprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [27] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sU27 sUtrAMka [27] sUryaprajJa-18/tA aNuussappiNiosappiNimeva sUriyassa oyA aNNA upajati aNNA aveti, ege evamAsu vayaMThA ptivRttiHlapuNa evaM vadAmo tA tIsaM 2 muhutte sUriyassa oyA avahitA bhavati, teNa paraM sUriyassa oyA aNavAhitA sthiti(mala.) bhavati, chammAse sarie oyaM NivuDDeti chammAse mUrie orya abhivati, NikkhamamANe sUrie desaM NicuDeti prAbhRte // 79 // pavisamANe sUrie desaM abhivuhuha, tattha ko hetUti vadejjA ?,tA ayapaNaM jaMbuddIve 2sabadIvasamujAva pari-18 kleveNaM, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM uthasaMkamittA cAraM carati tatA NaM uttamakaTThapatte ukosae ahArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA tuvAlasamuhuttA rAI bhavati, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccha ayamANe paDhamaMsi ahorasi abhitarANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie abhi-| tarANataraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati tatANaM egaNaM rAidieNaM egaM bhAgaM oyAe divasakhittassa Nivu-| dvittA rataNikkhettassa abhivAhittA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiMtIsehiM satehiM chittA, tatA NaM aTThArasamahutte divase bhavati dohiM egavibhAgamuSTuttehiM aNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohiM egaTTibhAgamuhuttehiM 1 M // 79 // ahiyA, se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorattaMsi ambhitaratacaM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati, tA. |jayA NaM sUrie abhitaratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM dohiM rAIdiehiM do bhAge oyAe divasakhettassa NibuDittA rayaNikhittassa abhivaDhesA cAraM carati, maMDalaM aTThArasatIsehiM sarahiM chettA, tatANaM aTThArasamuhutte divase bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati carahiM egahibhAgamu anukrama [41] ~171
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [27] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [27] huttehiM ahiyA, evaM khalu eteNuvAeNaM nikkhamamANe sUrie tayANaMtarAotadANaMtaraM maMDalAto maMDala saMkamamANe raegamege maMDale egamegeNaM rAidieNaM pagamegeNaM 2 bhAga oyAe divasakhettassa NivuhemANe 2 rayaNivettassa abhivaDhemANe 2 sababAhiraM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sababhaMtarAto maMDalAto sababAhiraM maMDalaM avasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sababhaMtaraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIteNaM rAiMdiyasateNaM ega tesItaM bhAgasataM oyAe divasakhettassa NibyuhettA rayaNikhettassa abhivuhettA cAraM carati maMDalaM aTThArasahi tIsehiM chettA, tatA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, esa NaM paDhamachammAse esa NaM par3hamassa chammAsassa pajavasANe, se pavisamANe sUrie| docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi bAhirANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie cAhirANaMtaraM maMDala upasaMkamittA cAra carati tatA NaM egeNaM rAIdieNaM ega bhArga oyAe rataNi kkhettassa NicuhettA divasakhesassa abhivaDhettA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiMtIsehiM chettA, tatA NaM & aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohiM egaTTibhAgamuTuttehiM UNA duvAlasamuhutte divase bhavati dohiM egahibhA gamuhattehiM adhie, se pavisamANe sUrie dosi ahorattaMsi bAhiraM tathaM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sarie bAhiratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM dohiM rAIdiehiM do bhAe oyAe & ramaNikhettassa NivvuhettA divasakhettassa abhivuhettA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiM tIsehiM chettA, tayA NaM anukrama [41] ~172
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [6].-..-...------------ prAbhataprAbhUta [-1,----------------- mUlaM [27] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJasittiH (mala.) prata prAbhUte sutrAka [27] dIpa aTThAsamuhuttA rAI bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM UNA duvAlasamuhutte divase bhavati carahiM egahibhA- o gamuhuttehiM adhie, evaM khalu eteNucAeNaM pavisamANe sUrie tatANaMtarAto tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMka-2 mamANe 2 egamegeNaM rAIdieNaM egamegeNaM bhAgaM oyAe rayaNikhettassa NibvuhamANe 2 divasakhettassa abhivaDhemANe 2 sababhaMtaraM maMDalaM uyasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sabavAhirAto maMDalAto sadhabhaMtara maMDala sU25 uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sababAhiraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIleNaM rAiMdiyasaeNa ega tesItaM 5 bhAgasataM oyAe rayaNikhittassa NibuhettA divasakhettassa abhivahettA cAraM carati, maMDalaM aTThArasatIsehiM |saehiM chettA, tatA NaM utsamakaTThapase ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhattA raaii| bhavati, esa NaM doce chammAse esa NaM docassa chammAsassa pajjayasANe, esa NaM Adice saMvacchare, esa gaM| Adicassa saMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 27) // chaI pAhuDaM samattaM // 'tA kahate oyasaMThiI'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM ?-kena prakAreNa kiM sarvakAlamekarUpAvasthAyitayA utAnyathA ojasa:-prakAzasya saMsthitiH-avasthAnamAkhyAtA iti vadet, evamukta bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayaH sambhavanti tAvatIH kathayati-tatthe'tyAdi, tatra-ojaHsaMsthitI viSaye khalvimAH paJcaviMzatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM paJcaviMzateH paratIthikAnAM madhye eke vAdina evamAhuH, 'tA'iti pUrvavat, anusamayameva-pratikSaNameva | X8 // sUryasya ojo'nyadutpadyate anyadapaiti, kimuktaM bhavati -pratikSaNaM sUryasya ojaH prAktanabhinnapramANaM vinazyati, anya anukrama [41] ~173
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [27] dIpa anukrama [41] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], prAbhRta [6], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH mUlaM [27] deva prAktanAdbhizapramANamoja utpadyate, sUtre va ojaHzabdasya strItvena nirdezaH prAkRtatvAdArthatvAdvA, atraivopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH, 'tA' iti pUrvavat, anumuhUrttameva-pratimuhUrttameva sUryasya ojo'nyadutpadyate anyacca prAktanamapaiti, atraivopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 2, 'eva' mityAdi, evaM uktena prakAreNa etena vakSyamANena pratipattivizeSabhUtenAlApakena zeSaM pratipattijAtaM netavyaM, tAnevAbhilApavizeSAn darzayati- 'tA aNurAIdiyamevetyAdi, sugamaM, navaraM rAtrindivaM rAtrindivamanu anurAtriMdivamityevaM sarvatra vigrahabhAvanA karaNIyA, pAThaH punarevaM sUtrasya veditavyaHege evamAhaMsu tA aNurAIdiyameva sUriyassa oyA aNNA uppajAi annA aveti, ege evamAhaMsu 3, ege puNa | evamAhaMsu tA aNupakkhameva sUriyassa oyA annA uppajjai, annA abei, ege evamAhaM 4, ege puNa evamAhaMsu tA aNumAsameva sUriyassa oyA aNNA uppajjati (annA) avei, ege evamAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA aNuurameva sUriyarasa oA annA uppajjai, annA avei, ege evamAhaMsu 6, ege evamAhaMsu tA aNuayaNameva sUriyarasa oyA annA uppajai annA avei, ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu tA aNusaMvaccharameva sUriyassa ojA annA uppajjai annA aveda, ege evamAhaMsu 8, ege puNa evamAhaMsu tA aNujugameva sUriyassa obhA annA uppajjai annA avei, ege evamAhaMsu 9, ege puNa evamAhaMsu tA aNuvAsasayameva sUriyassa oyA annA uppajai aNNA avei, ege evamAhaMsu 10, tA ege puNa evaMmAhaMsu aNuvAsa sahastameva sUriyassa oA aNNA uppajjai annA avei, ege evamAhaMsu 11, ege puNa evamAhaMsu tA aNuvAsasya| saharasameva sUriyarasa oyA aNNA uppajjai annA avei, ege evamAhaMsu 12, ege puNa evamAhaMsu tA aNupuvameva sUri Jan Eiration intimanal F&PO ~174~
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [6], --------------------- prAbhataprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [27] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAka sU27 [27] sUryaprajJa- yassa oyA annA uppajai annA avei, ege evamAsu 12, ege puNa evamAiMsu tA aNupubasayameva sUriyassa oyA ojaHptivRttiH annA uppajjai annA avei, ege evamAhesu 14, ege puNa evamAsu tA aNupuSasahassameva sUriyassa oyA annA uppa- sthiti(mala.) jai annA avei, ege evamAsu 15, ege puNa evamAsu tA aNupubasayasahassameva sUriyassa oyA annA upajA, prAbhRte ||1||IDannaa avei, ege evamAIsu 16, ege puNa evamAsu tA aNupalioSamameva sUriyassa oyA annA uppajjA, annA avehaDI ege evamAsu 17, ege puNa pavamAsu tA aNupaliovamasayameva sUriyassa oyA annA uppAi, annA avei, ege| KevamAsu 18, ege puNa evamAhesu tA aNupaliovamasahassameva sUriyassa oyA annA uppajjA annA avei, ege eva-14 mAsu 19, ege puNa evamAhaMsu tA aNupaliovamasayasahassameva sUriyassa oyA annA uppajjai, annA aveha, ege eva-| mAIsu 20, ege puNa evamAhaMsu tA aNusAgaroSamameva sUriyassa oyA annA uppajjai, annA avei, ege evamAhaMsu 21, ege puNa evamAhaMsu tA aNusAgarovamasayameva sUriyassa oyA aNNA uppajjai, aNNA aveha, ege evamAsu 22, ege| puNa evamAhaMsu tA aNusAgarovamasahassameva sUriyassa oyA aNNA uppajjA, annA avei, ege evamAhaMsu-23, ege puSpa evamAsu tA aNusAgarovamasayasahassameva sUriyassa oyA annA uppajai, aNNA avei, ege evamAsu 24, ege puNa pavamAhaMsu tA aNuussappiNiosappiNimeva sUriyassa oyA annA uppajai, annA avei, ege evamAiMsu 25' etAzca XI mApatipattayaH savoM api mithyAtvarUpA yato'ta etAsAmapohena bhagavAn svamatamupadarzayati-vayaM punarevaM vakSyamANaprakAreNa IX // 81 // badAmaH, tameva prakAramAhatA tIsa mityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpe prativarSa paripUrNatayA triMzataM triMzataM muhacAna anukrama [41] ~175
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [27] dIpa anukrama [41] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-] prAbhRta [6], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH mUlaM [27] Jan Eaton intam yAvat sUryasya ojaH - prakAzo'vasthitaM bhavati, kimukkaM bhavati, sUrya saMvatsaraparyante yadA sUryaH sarvAbhyantare maNDale cAra carati tadA sUryasya jambUdvIpagatabhojaH paripUrNapramANaM triMzataM muharttAn yAvad bhavati, 'teNa paraM'ti tataH paraM sarvAmyantarAnmaNDalAtparamityarthaH, sUryasyAjo'navasthitaM bhavati, kasmAdanavasthitaM bhavatIti cet, ata Aha-- 'chammAse' ityAdi, yasmAtkAraNAtsarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH prathamAn sUryasaMvatsarasatkAn SaNmAsAn yAvatsUryo jambUdvIpamatamojaH - prakAzaM pratyahorAtramekaikasya triMzadadhikASTAdazazatasaGkhya bhAgasatkasya bhAgasya hApanena nirveSTayati- hApayati, tadanantaraM dvitIyAn SaNmAsAn sUryasaMvatsarasaHkAn yAvatsUryaH pratyahorAtramekaikatriMzadadhikASTAdazazata satya satkabhAgavarddhanenauja :- prakAzamabhivarddhayati, etadeva vyaktaM vyAcaSTe-'nikkhamamANe' ityAdi, sugamam, navaraM dezamiti - triMzadadhikAnAmaSTAdazazatasaGkhyAnAM bhAgAnAM satkaM pratyahorAtramekaikaM bhAgaM, tenocyate sarvAbhyantare maNDale paripUrNatayA triMzataM mUhUrttAnaM yAvadavasthitaM sUryasyojastataH paramanavasthitamiti, etadeva vaitatyena vibhAvayiSuH praznasUtramupanyasyannAha - 'tatthe'tyAdi, tatra- niSkrAman sUryo dezaM yathoktarUpaM nirveSTayati pravizannabhivarddhayatItyetasmin viSaye ko hetuH ? -kA upapattiriti vadet, bhagavAnAha - 'tA ayanna' mityAdi, idaM jambUdvIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIyaM vyAkhyAnIyaM ca 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGgamya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamuharttA divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuharttA rAtriH, tataH sarvAbhyantarAnmaNDalAduktaprakAreNa niSkrAman sUryo nava saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasya prathame'horAtre'bhyantarAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA sarvAbhyantarAna F&P On ~ 176~
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [6], --------------------prAbhUtaprAbhata [-1,-------------------- mUlaM [27] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala.) prata // 82 // taraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA ekena rAtrindivena sarvAbhyantaramaNDalagatena prathamakSaNAdUrva zanaiH zanaiH kalAmAtrakalAmAtrahApananAhorAtraparyante eka bhAgamojasaH-prakAzasya divasakSetragatasya nirveSTya-hApayitvA tameva caika sthitibhAgaM rajanikSetrasyAbhivarddhayitvA cAraM carati, kiyatpramANaM punarbhAga divasakSetragatasya prakAzasya hApayitvA rajanikSetrasya prAbhUta varddhayitvA ?, tata Aha-maNDalamaSTAdazabhistriMzaiH-triMzadadhikaiH zataizchittvA, kimuktaM bhavati -dvitIyaM maNDalamaSTAdaza-2 sU27 [bhistriMzadadhikairbhAgazatairvibhajya tatsatkameka bhAgamiti, kasmAtpunarmaNDalasyASTAdaza zatAni triMzadadhikAni bhAgAnAM parikalpyante ?, ucyate, iha ekai maNDalaM dvAbhyAM sUryAbhyAM ekenAhorAtreNa namyA pUryate, ahorAtrazca triMzanmuhartapramANaH,12 pratisUrya cAhorAtragaNane paramArthato dvAvahorAtrau bhavataH, dvayozcAhorAtrayoH paSTirmuhurtAH, tato maNDalaM prathamataH pathyA | bhAgairvibhajyate, niSkAmantau ca sUryoM pratyahorAtraM pratyekaM dvau dvau muhUrtekaSaSTibhAgI hApayataH pravizantI cAbhivarddhayataH, yau ca dvau muhakapaSTibhAgau tau samuditAvekaH sArddhatriMzattamo bhAgaH, tataH SaSTirapi bhAgAH sArddhayA triMzatA guNyante, jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzatA'dhikAni ca bhAgAnAM, evaM niSkrAman sUryaH pratimaNDalaM triMzadadhikASTAdazazatasayAnAM bhAgAnAM satkamekaikaM bhAgaM divasakSetragatasya prakAzasya hApayan rajanikSetrasyAbhivarddhayan ' tAvadvatavyaH yAvatsarvavAho maNDale vyazItyadhika bhAgazataM divasakSetragatasya prakAzasya hApayitA rajanikSetrasya cAbhivarddhayitA bhavati, vyazItyadhika // 82 // ca bhAgazatamaSTAdazazatAnAM triMzadadhikAnAM dazamo bhAgaH, tataH 'sarvAbhyantarAnmaNDalAt sarvaghAhye maNDale jambUdvIpacakravAla dazabhAgakhuvyati rajanikSetrasyAbhivarddhate' iti yatmAgabhihitaM tadapi samIcInaM jAtamiti, evamabhyantaraM pravizan anukrama [41] FitraalMAPINAMORE ~177~
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [6].-..-...------------ prAbhataprAbhUta [-1,----------------- mUlaM [27] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [27] pratimaNDalamaSTAdazazatabhAgAnAM triMzadadhikAnAM satkamekai bhAgamabhivarddhayan tAvadvaktavyo yAvatsamyantare maNDale tryazItyadhika bhAgazataM divasakSetragatasya prakAzasyAbhivarddhayati rajanikSetragatasya ca hApayati, jyazItyadhikaM ca bhAgazata / jambUdvIpacakravAlasya dazamo bhAgastataH sarvabAhyAnmaNDalAtsarvAbhyantare maNDale divasakSetragatasya prakAzasyaiko dazamazcakravAlabhAgo'bhivarddhate rajanikSetragatasya tu suvyatIti yatprAgavAdi tadavirodhIti, sUtraM tu tayA NaM aTThArasamuhutte divaseM'ityAdikaM sakalamapi prAbhUtaparisamAptiM yAvatsugama, navaramevamatropasaMhAraH-yata evaM sUryacArastataH pratisUryasaMvatsaraM sUryasaMvatsaraparyante sarvAbhyantare maNDale triMzataM 2 muhUrtAn yAvatparipUrNamavasthitamojastataH paramanavasthita, sarvAbhyantare'pi ca maNDale triMzataM muhUrtAn yAvatparipUrNamavasthitamoja ucyate vyavahArato nizcayataH punastatrApi prathamakSaNA-| dRrva zanaiH zanahIMyamAnamavaseyaM, prathamakSaNAdRrva sUryasya sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalAbhimakhaM cAra caraNAditi / / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM SaSThaM-prAbhRtaM samAptaM | tadevamukta SaSThaM prAbhRtaM, sampati saptamaM Arabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH 'kastava matena bhagavan ! sUrya parayatI ti, tata bhaetadviSayaM praznasUtramAhazatA ke te sUriyaM varaMti AhitAti vadejA?, tattha khalu imAo vIsaM paDivattIo paNNatAo, tatthege eva mAhaMsutA maMdare NaM pacate sUriyaM varayati Ahiteti vadejA, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAsu tA merU / anukrama [41] atra SaSThaM prAbhRtaM parisamAptaM atha saptamaM prAbhRtaM Arabhyate ~178~
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [7], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [28] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sU27 sUryaprajJa- INa parate sUriya carati Ahiteti vadejA, evaM eeNaM abhilAveNaM tavaM jAva paratarAye NaM par3ate sariyaM vara- 10 varaNayati Ahiteti vadejyA, taM ege evamAsu, vayaM puNa evaM badAmo-tA maMdarevi pavucati taheva jAva pacatarA-4 prAbhUta (mala0) evi pavuccati, tAje NaM poggalA sUriyassa lesaM phusati te poggalA sUriyaM varayaMti, adihAvi NaM poggalA. masUriyaM varayaMti, caramalesaMtaragatAvi gaM poggalA sUriyaM varayati (sUtraM 28) // sattamaM pAhueM samattaM // 2 'tA ke te'ityAdi, tA iti pUrvavat, kastava matena bhagavan ! sUrya varayati ?, varayan 'dhara IpsAyAM' Aptumicchan | svaprakAzakatvena svIkurvan , AkhyAta iti vadet , evamukte bhagavAn etadviSayA yAvatyaH paratIthikAnAM pratipattayaH tAvatI: kathayati-tatthe'tyAdi, tatra sUrya prati varaNaviSaye savimA viMzatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM viMzate paratIthikAnAM madhye eke prathamA evamAhuH-mandaraH parvataH sUrya varayati, mandaraH parvato hi sUryeNa maNDalaparisamyA sarvataH prakAzyate, tataH sUrya prakAzakatvena varayatItyucyate, atropasaMhAra:-'ege evamAhaMsu'1, eke punarevamAhuH, meruparvataH sUrya parayannAkhyAta iti vadet, atrApyupasaMhAraH 'ege evamAsu' 2, 'eva'mityAdi, evaM-ukkena prakAreNa lezyApratihativiSa-II yavipratipattivat tAvanetanyaM yAvatparvatarAjaH parvataH sUrya varayan AkhyAta iti vadet, eke evamAhuriti, kimukkaMThA bhavati ?-yathA prAk lezyApratihativiSaye viMzatiH pratipattayo yena krameNoktAstena krameNAtrApi vaktavyA, sUtrapATho'pi // 3 // prathamapratipattigatapAThAnusAreNAnyUnAtiriktaH svayaM paribhAvanIyo, andhagauravabhayAttu na likhyate, tadevamuktAH paratIrthikamatipattayaH, saMprati bhagavAn svamatamupadarzayati-vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAra anukrama [42] 56454645 FitneralMAPINANORN ~179~
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [7], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [28] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [28] mAha-tA maMdare'vI'tyAdi, tA iti pUrvavat , yo'sau parvataH sUrya varayan AkhyAtaH sa mandaro'pyucyate merurapyucyate yAvatparvatarAjo'pyucyate, etacca prAgeva bhASitaM, tato bhinnabhinnaviSayatayA pravRttAH prAktanyaH pratipattayaH sarvA api mithyArUpA avagantavyAH, api ca-na kevalo merureva sUrya varayati, kiM tvanye'pi pudgalAH, tathA cAhatA je NamityAdi, tA iti pUrvavat je Namiti vAkyAlaGkAre pudgalA merugatA amerugatA vA sUryalezyAM spRzanti te pudgalAH svaprakAzakatvena sUrya varayanti, IpsitaM hi sUryeNa prakAzyate, tato lejhyApudgale saha sambamdhAtparaMparayA te-sUrya skhaM kurvantItyu-1|| cyate, ye ca prakAzyamAnapudgalaskandhAntargatA merugatA amerugatA vA sUryeNa prakAzitA api sUkSmatvAnna cakSuHsparzamupagacchanti te'pi prAguktayuktyA sUrya gharayanti, ye'pi ca caramalezyAntaragatAH-svacaramalezyAvizeSasparzinaH pudgalAsteapi sUrya varayanti, teSAmapi sUryeNa prakAzyamAnatvAt // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM saptama-prAbhRtaM samApta tadevamukta saptamaM prAbhRtaM, samprati aSTamamArabhyate-tasya cAyamAdhikAraH-kathaM tvayA bhagavan ! udayasaMsthitirAkhyAtA' iti, tata itthaMbhUtameva praznasUtramAha'tA kahaM te udayasaMThitI Ahiteti badejA, tattha khalu imAo tiNi paDivattIo papaNattAo, tatdhege| evamAhaMsu, tA jayA NaM jaMbuddIce 2 dAhiNahe aTThArasamuhutte divase bhavati tatA NaM uttarahevi aTThArasamu dIpa anukrama [42] atra saptamaM prAbhRtaM parisamAptaM atha aSTamaM prAbhRtaM Arabhyate ~180
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti : prata sUryapraha- ptivRttiH (mala.) udayasthiti sUtrAka sU29 [29] // 84 // nApa hutte divase bhavati, jayA NaM uttaraDhe aTThArasamuhutte divase bhavati tayA NaM dAhiNadve'vi aTThArasamuhutte divase bhavati, ta(jadA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaDDhe sattarasamuhatte divase bhavati tayA NaM uttaraDevi sattarasamuhatte divase bhavati, jayA NaM uttarahe sattarasamuhutte divase bhavati tadA NaM dAhiNaDDevi satsarasamuhatte divase bhavati, evaM parihAvetavaM,solasamuhutte divase paNNarasamuhutte divase caudasamuSTutte divase terasamuhutte divase jAva NaM jaMbudIve2 dAhiNahe vArasamuhutte divase tayA NaM uttaraddhevi bArasamuhutte divase bhavati,jatA NaM uttaraddhe yArasam te divase bhavati tatA NaM dAhiNahevi bArasamuhatte divase bhavati, tatA NaM dAhiNa bArasamuhutte divase? bhavati tatA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pacayarasa puracchimapasthimeNaM satA paNNarasamuhutte divase bhavati sadA| | papaNarasamuhuttA rAI bhavati, avaDitA NaM tattha rAiMdiyA paNNattA samaNAuso!, ege evamAhaMsu, ege puNa| | ecamAhaMsu jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe aTThArasamuhattANatare divase bhavati tayA NaM uttaraddhevi aTThArasamuhattANatare divase bhavai, jayA NaM uttaraje aTThArasamuhattANatare divase bhavai tatA NaM dAhiNahRvi aTThArasamuhattANatare divase bhavaha evaM parihAvetavaM, sattarasamuhattANatare divase bhavati, solasamuhuttANatare0, paNNarasamuhattANatare divase bhavati, codasamuhasANaMtare,terasamuhattANatare, jayANaM jaMbuddIve 2dAhiNaddhe vArasamu-1 huttANatare divase bhavati tadA NaM uttaraddhevi bArasamuSTuttANatare divase, jatA NaM uttaraddhe bArasamuhuttANaMtare lAdivase bhavaha tayA NaM dAhiNaddhevi bArasamuhattANatare divase bhavati tadA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pacayassa anukrama [43]] // 84 // wwjanatarary.om ~181
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [29] TIpa parasthimapacasthimai NaM No sadA papaNarasamuhatte divase bhavati No sadA paNNarasamuhattA rAI bhavati, aNava-18 hitA NaM tattha rAiMdiyA NaM samaNAuso, ege ecamAhaMsu 2, ege puNa evamAsu, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 &dAhiNaDDhe aTThArasamuhatte divase bhavati tadA NaM uttaraDe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jayA NaM uttarahe aTThArasamuhutte divase bhavati tadA NaM dAhiNaDDe yArasamuhuttA ( rAI bhavai, jayA NaM dAhiNahe aTThArasamuhuttA) tare divase bhavati tadA NaM uttaraddhe vArasamuSTuttA rAI bhavai, jatA NaM uttaraDe aTThArasamuhattANatare divase bhavati tadA NaM dAhiNaddhe vArasamuhuttA rAI bhavati, evaM NetacaM sagalehi ya agaMtarehi ya ekeke do do AlAvakA, sabahiM duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jAva tA jatA gaM jaMbuddIve 2 dAhiNaDhe bArasamuhuttANatare divase bhavati tadA NaM utsaraddhe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jayA NaM uttaraddhe ducAlasamuhuttANaMtare divase bhavati tadA NaM dAhiNaddhe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, tatA NaM jaMbuddIve 2 mandassa paccayassa purasthimapacatthimeNaM Nevatthi paNNarasamuhutte divase bhavati vatthi paNNarasamuhattA rAI bhavati, vocchiNNANaM tattha rAI diyA paM0 samaNAuso! ege evamAhaMsu / vayaM puNa evaM vadAmo, tA jaMbuddIce 2 sUriyA udINapAINamugga-18 licchati pAINadAhiNamAgacchaMti, pAINadAhiNamuggacchaMti dAhiNapaDINamAgacchaMti dAhiNapaDINamuggagacchaMti paDINaudINamAgacchanti paDINaudINamuggacchanti udINapAINamAgacchanti, tA jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe divase bhavati tadA NaM uttaraddhe divase bhavati, jadA NaM ja0 tadA NaM jaMbuddIve2 maMdarassa parapassa puracchi %OMOM anukrama [43] FhiralMAPIMIREUMORE ~182
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata udayasaM sthitiH sutrAka [29] sUryaprajJa-18 mapacchimeNaM rAI bhavati, tA jayA NaM jaMbuddIve 2maMdarassa paccayassa purasthime NaM divase bhavati tadANaM pacacchitivRttiH 8prAbhRte meNavi divasa bhavati, jayA NaM pacasthime gaM divase bhavati tadA NaM jaMbuddIve 2maMdarassa patyassa uttaradAhiNe NaM rAI bhavati, tA jayA NaM dAhiNaddhevi ukkosae aTThArasamuhune divase bhavati tayA NaM uttaraddhe ukosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jadA uttaraddhe tadA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pavayassa purasthimeNaM jahaNiyA duvAla sU 29 samuhuttA rAI bhavati,tAjayANaM jabuddIve 2mandarassa paJcatassa puracchimeNaM uphosae aTThArasamuhutte divase bhavati tatANaM pacatdhimeNaSi ukosae aTThArasamuhase divase bhavati, jatA NaM pacasthime NaM ukosae aTThArasamuhuse sAdivase bhavati tatA NaM jaMbuddIce 2 maMdarassa pavayassa uttaradAhiNe NaM jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati. evaM eeNaM gameNaM Netarva, aTThArasamuhuttANatare divase sAtiregaduvAlasamuhattA rAI bhavati, sattarasamuhuse dibase terasamuhattA rAI, sattarasamuhuttANatare divase bhavati sAtiregaterasamuhattA rAI bhavati, solasamuhutte divase bhavati coisamuhasA rAI, bhavati, solasamuhRttANaMtare divase bhavati sAtiregacodasamuhattA rAI |bhavati, paNNarasamuhatte divase paNNarasamuhuttA rAI, paNNarasamuhuttANatare divase sAtiregapaNNarasamuhuttA | // 85 // rAI bhavai, cAuddasamuhutte divase sola samuhuttA rAI, cohasamuhuttANatare divase sAtiregasolasamuhattA rAI, terasamuhute divase sattarasamuhusA rAI, terasamuhuttANaMtare divase sAtiregasattarasamuhuttA rAI, jahaNae duvAlasamUhutte divase bhavati ukkosiyA aTThArasamuhasA rAI bhavai, evaM bhaNita vaM, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 0525 anukrama [43] ~183~
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 5- 6 prata sUtrAMka [29] 5 dAhiNa vAsANaM paDhame samae paDicajati tatA NaM uttaraDevi vAsANaM paDhame samae paDicajati, jatA NaM uttaraddhe vAsANaM paDhame samae paDivajjati tatA NaM jaMbuddIve 2 maMdassa pavayassa puracchimapacatdhime NaM arNatarapurakkhaDakAlasamayasi vAsANaM paDhame samae paDivajjai, tA jayA NaM jaMbuddIve 2maMdarassa pacayassa puracchimeNaM vAsANaM paDhame samae paDivajjai tatA NaM paJcatthimeNavi vAsANaM paDhame samae paDivajaha, jayA NaM pacatthime NaM vAsANaM paDhame samae paDivajaha tatANaM jaMbuddIve 2 maMdaradAhiNeNaM aNaMtarapacchAkayakAlasamayaMsi vAsANaM paDhame samae paDivaNNe bhavati, jahA samao evaM AvaliyA ANApANU thove lave muTutte ahorate pakkhe mAse uU, evaM dasa AlAvagA jahA cAsANaM evaM hemaMtANaM gimhANaM ca bhANitabA, tA jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe | paDhame ayaNe paDivajati tadA NaM uttaraddhevi paDhame ayaNe paDivajaha, jatA NaM uttaraDhe paDhame ayaNe paDivajati tadA NaM dAhiNaddhevi paDhame ayaNe paDivajjai, jatA gaM uttaraddhe paDhame ayaNe paDivajati tatA NaM jaMburIve 2 maMdarassaM pavayassa purathimapaJcasthimeNaM aNaMtara purakkhaDakAlasamayaMsi paDhame ayaNe paDivavati, tA jayA NaM jaMbu-18|| dIve 2 mandassa pacayassa purathime NaM paDhame ayaNe paDibajati tatA NaM pacatthimeNavi paDhame ayaNe paDivajaha jayA NaM paJcasthimeNaM paDhame ayaNe paDivajaha tadA pAM jaMbuddIce 2maMdarassa paJcayassa uttaradAhiNe NaM aNaMtarapacchAkaDakAlasamayaMsi paDhame ayaNe paDivaNNe bhavati, jahA ayaNe tahA saMvaccharejuge vAsasate, evaM vAsasahasse vAsasayasahasse purvage pudhe evaM jAva sIsapaheliyA palitovame sAgarovame, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNahe dIpa anukrama [43] % 8 ~184~
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka mAsU29 + ussappiNI paDiyAjjati tatA NaM uttaraddhevi ussappiNI paDivajAti, jatA NaM uttaraddhe ussappiNI paDivajatiprAmRte tivRttiH tatA gaM aMbudIve 2 maMdarassa pavayassa purathimapacatthime gaM vasthi osapiNI va asthi ussappiNI aba- udayasaM(mala0) dvite NaM tattha kAle paNNatte samaNAuso, evaM ussappiNIvi / tA jayA NaM lavaNe samudde dAhiNaddhe divase bhavati / sthitiH tatA NaM lavaNasamudde uttaraddhe divase bhavati, jatA NaM uttaraddhe divase bhavati tatA lavaNasamure puracchima-12 paJcadhime NaM rAI bhavati, jahA jaMbuddIve 2 taheva jAva ussappiNI, tahA dhAyaisaMDe gaM dIve sUriyA odINa. taheva, tA jatA NaM ghAyaisaMDe dIve dAhiNaddhe divase bhavati tatA NaM uttaraddhevi divase bhavati, jatA NaM uttaraddha divase bhavati tatA NaM dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM paJcatANaM purathimapacatthimeNaM rAI bhavati, evaM jaMburIve jahA taheva jAva ussappiNI, kAloe NaM jahA lavaNe samuddetaheva, tA ambhatarapukkharaddhe NaM sUriyA udINapA-1 lAINamuggacca taheva tA jayA NaM ambhatarapukkharahe NaM dAhiNaddhe divase bhavati tadA NaM uttaraDevi divase bhavati, jatA NaM uttaraddhevi divase bhavati tatA NaM ambhitarapukkharaddhe maMdarANaM pacatANaM purathimapacatthimeNaM rAI bhavati sesaM jahA jaMbuddIve taheva jAva ussppinniiosppinniio|| (sUtraM 29) // aTThamaM pAhuDhaM samasaM // jA 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavata, kathaM-kena prakAreNa sUryasya udayasaMsthitiste--khayA bhagavanAkhyAtA iti *vadet ?, evamukte bhagavAnetadviSayA yAvatyaH pratipattayaH tAvatIrupadarzayati-tasthe'tyAdi, taba-tasthAmudayasaMsthitI viSaye | atisraH pratipattayA-paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaptA, tadyathA-tatra-teSAM trayANAM paratIrthikAnAM madhye eke-prathamAH paratI-1 + + anukrama [43] %25% FhiraIMAPIVARAuNORN ~185
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata BXPERIES thikA evamAhuH-tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre asmin jambUdvIpe dvIpe dakSiNAH aSTAdaza | muddoM divaso bhavati tadA uttarArddha'pi aSTAdazamuhUrto divasaH, tadevaM dakSiNA niyamanenottarAIniyama ' uktaH, samprati usarA niyamanena dakSiNArddhaniyamanamAha-tA jayA NamityAdi, tatra yadA uttarArddha aSTAdazamuhUtoM divaso| bhavati tadA dakSiNArthe'pi assttaadshmudtto divasaH, 'tA jayA 'mityAdi, yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNAyeM saptadaza-18 muhUrto divaso bhavati tadA uttarArddha'pi saptadazamuhUrto divaso bhavati, yadA cottarA saptadazamuhUrto divaso bhavati tadA dakSiNA 'pi saptadazamuhUrto divasaH, 'evaM'ityAdi, evaM-uktena prakAreNa ekaikamuhartahAnyA parihAtavyaM, parihAnimeva krameNa darzayati-prathamata uktamakAreNa poDazamuhUrto divaso vaktavyaH, tadanantaraM pazcadazamuhUrtastatacaturdazamuhUrta statastrayodazamuhUrcaH, sUtrapATho'pi prAgukkasUtrAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaH, sa caivam-'jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNaDDhe solasamuhutte divase bhavai tayA NaM uttaraDevi solasamuhutte divase bhavai, jayA NaM uttaraDhe solasamuhutte divase bhavai tayArI NaM dAhiNahevi solasamuhutte divase bhavaI'ityAdi, dvAdazamuhUrtadivasapratipAdaka sUtraM sAkSAdAha-'tA jayA 'mityAdi,4 tA iti-tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNA dvAdazamuhUttoM divaso bhavati tadA uttarArdu'pi dvAdazamuhUrto divaso, yadA uttarArdai dvAdazamuhUtrto divasastadA dakSiNAH'pi dvAdazamuhUrtapramANo divasaH, tadA ca aSTAdazamuhU didivasakAle jambUdvIpe dIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi sadA-sarvakAlaM paJcadazamuhUtrto divaso bhavati, sadaiva ca paJcadazamuhUrtA rAtriH, kuta ityAha-avasthitAni-sakalakAlamekapramANAni, Namiti vAkyAlaGkAre, tatra mandarasya parvatasya ***E**********SHUS anukrama [43] ~186
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala.) sU29 // 87 // pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtriMdivAni prajJaptAni, he zramaNa ! he AyuSman !, etacca prathamAnAM paratIthikAnAM mUlabhUta 8prAbhRte svaziSyaM pratyAmantraNavAkyaM, atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH-yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNe' udayasaMsminnaddhe'STAdazamuharttAnantaraH-aSTAdazabhyo muhartebhyo'nantaro-manAkU hIno hInataro vA yAvatsaptadazabhyo muddAbhyaH sthitiH kiJcitsamadhikapramANo divaso bhavati tadA uttarArddha'pyaSTAdazamuhUrtAnantaro divaso bhavati, yadA cottarAddhe'STAdazamuhartAnantaro divaso bhavati tadA dakSiNA'pi aSTAdazamuhAnantaro divasaH, tathA yadA jambUdvIpe dvIpe dakSi-II NAr3he saptadazamuhUrttAnantaro divaso bhavati tadA uttarArddha'pi saptadazamuhUrttAnantaro divasaH, yadA uttarArdai saptadazamuhanintaro divasastadA dakSiNAH'pi saptadazamuhUrttAnantaro divasaH, 'evaM mityAdi, evamuktena prakAreNa ekaikamuharcahAnyA parihAtavyaM, parihAniprakAramevAha-solase'tyAdi, prathamataH poDazamuhannantaro divaso vaktavyA, tataH pazcadazamuhatto-18 nantarastadanantaraM caturdazamuhattAnantaraH, tataH trayodazamuhUrttAnantaraH, eteSAM hi matena na kadAcanApi paripUrNamuhartapramANo divaso bhavati, tataH sarvatrAnantarazabdaprayogaH, dvAdazamahUrttAnantarasUtraM tu sAkSAddarzayati,-'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNA. dvAdazamuhUrtAnantaro divasastadA uttarArdai'pi dvAdazamuhUttAnantaro divasaH, yadA cottarA dvAdazamuhAnantaro divasastadA dakSiNAddhe'pi dvAdazamuhUrtAnantaro divasaH, tadA cASTAdazamuhUttAnanta-13 rAdidivasakAle jambUdvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi no-naiva sadA-sarvakAlaM pazcadazamahattoM divaso bhavati nApi sadA paJcadaza muhUrtA rAtriH, kuta ityAha-'aNavaDiyA NamityAdi, anavasthitAni-aniyatapramANAni, anukrama [43] // 87 // ~187~
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [8], ..................-- prAbhUtaprAbhata -1,------------------- malaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [29] miti vAvayAlaMkAre rUlu tatra-mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtriMdivAniprajJatAni, he zramaNa he AyuSman !, atropa sahAramAha-ege evamAraMsu', eke punarevamAhuH-'tA' iti pUrvavat ,jambUdvIpe dvIpe yadA dakSiNAdde'STAdazamuhattoM divaso bhavati tadA uttarArdai dvAdazamuhartA rAtriH, yadA cottarArddha'STAdazamuttoM divaso bhavati tadA dakSiNA. dvAdazamuhUttA rAtriH, tathA yadA dakSiNA. 'aTThArasamuhuttANatareci aSTAdazabhyo muhUrtebhyo'nantaro-manAk hIno hInataroyAvatsa|ptadazamyo mAitebhyaH kizidadhika evaMpramANo divaso bhavati tadA uttarArdai dvAdazamahartA rAtriH yadAca uttarArdhe aSTAdaza muhUrtA rAtriH tadA dakSiNArdhe dvAdazamuhattoM divasAyadA cottarArthe'STAdazamuhUrtAnantaro divasaH tadA dakSiNA dvAdaza-k muhUrttArAtriH, evaM mityAdi, evam-uktena prakAreNa tAvadvaktavyaM yAvatrayo dazamuhartAnantaradivasavaktavyatA ekaikazci saptadazAdike satyAvizepe sakalairmuhattairanantaraizca kizidUnadvau dvAvAlApako vaktavyau, sarvatra ca dvAdazamuhartA rAtriH, tadyathA-'jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNadve sattarasamuhutte divase bhavai tayANaM uttarahe duvAlasamuhuttArAI bhavati, jayA NaM uttarahe sattarasamuhutte | divase bhavai tayA NaM dAhiNahe duvAla samuhattA rAI bhavati, jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNa sattarasamuhuttANatare divase havai tayA4 | NaM uttarahe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jayA NaM uttaraDhe sattara samuhuttANatare divase havA tayANa dAhiNahe duvAlasamuhuttA rAI | bhavaI' evaM SoDazamuhUrtaSoDazamuhAnamtarapazcadazamuhUrtapazcadazamahattAnantaracaturdazamuhUrtacaturdazamuha nantaratrayodazamuhUrta trayodazamuhUrtAnantaradvAdazamuhUrjagatA api nava AlApakA vaktavyAH, dvAdazamuhUrttAnantaragataM AlApakaM sAkSAdAha-'jayA TUNamityAdi, yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNA dvAdazamuhUrttAnantaro divaso bhavati tadA uttarArdai dvAdazamuhUrttA rAtrirbhavati, dIpa anukrama [43] ~188~
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH prata (mala.) udayasa sUtrAMka [29] 5453 yadA cottarArddhaM dvAdazamuhUrtA rAtrirbhavati (tadA dakSiNA dvAdazamuhUrtAnantaro divaso bhavati) yadA cottarAce dvAdazamuhUrtAnantaro divaso bhavati tadA dkssinnaa| dvAdazamuhUrttA rAtriH, tadA cASTAdazamuhUrttAnantarAdidivasakAle jambUdvIpe bIpe mandarasya bhAbhRte parvatasya 'puracchimapaJcatthimeNaM'ti pUrvasyA pazcimAyAM ca dizi naivAstyetat yaduta paJcadazamuhUnoM divaso bhavati, nApyasyetat sthitiH yathA-paJcadazamuhUrsA rAtrirbhavatIti, kuta ityAha-vocchinnANamityAdi, vyavacchimAni Namiti vAkyAlekAre khalu tatra mandarastha parvatasya pUrvasyA pazcimAyAM ca dizi rAtrindivAni prajJaptAni, he zramaNa! he AyuSman !, atraivopasaMhArA ege evamAsu etAzca timro'pi pratipattayo mithyArUpAH, bhagavato'nanumatatvAt , apica-ye tRtIyA vAdinaH sadaiva rAtri dvAdazamuhUrtamamANAmicchanti teSAM pratyakSavirodhaH, pratyakSata eva hInAdhikarUpAyA rAberupalabhyamAnatvAt / sampati svamataM | bhagavAnupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punareva-vakSyamANena prakAreNa badAmaH, tameva prakAramAha-'tA jIve dIve ityAdi, 'tA'iti pUrvavat jambUdIme 2 sUryo yathAyoga maNDalaparibhramyA dhamantI merorudakumAyA-uttarapUrvasyAM dizi udgacchataH, tatra codgalya mAgdakSiNasyA-dakSiNapUrvasyAmAgacchataH, tato bharatAdikSetrApekSayA prAradakSiNakhA dakSiNapUrva-15 syAmunnatya dakSiNApAcyA dakSiNAparasyAmAgacchatastatrApi ca dakSiNAparasyAmaparavidehakSetrApekSayA udgalyApAgudIcyA-1 aparottarasyAmAgacchataH, tatrApi cAparottarasyAmarAvatAdikSetrApekSa yA udgasya udakmAcyA-uttarapUrvasyAmAgacchatA, erSaIncen tAvatsAmAnyato yorapi sUryayorudayavidhirupadarzito, vizeSataH punaraya-yadaikA sUryaH pUrvadakSiNatyAmugacchati tadA aparo'parottarasyAM dizi samudgacchati, dakSiNapUrvonnatazca sUryo bharatAdIni kSetrANi merudakSiNadigpatIMni maNDavamyA anukrama [43] FridaIMAPIVAHauwone ~189~
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [29] prAbhRta [8], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH paribhraman prakAzayati, aparo'parottarasyAmudgataH san tata UrdhvaM maNDalaparibhramyA paribhraman airAvatAdIni kSetrANi meroruttaradigbhAvIni prakAzayati, bhAratazca sUryo dakSiNAparasyAmAgataH sannaparavidehakSetrApekSayA udayamAsAdayati, airAvataH sUryaH punaruttarapUrvasthAmAgataH pUrvavidehApekSayA samudgacchati, tato dakSiNA parasyAmudgataH san tata UrdhvaM maNDalavamyA paribhraman aparavidehAn prakAzayati, uttarapUrvasyAmuGgatastu tata Urdhva maNDalagatyA caran pUrvavidehAnavabhAsavati, tata eSa pUrvavidehaprakAzako bhUyo dakSiNapUrvasyAM bharatAdikSetrApekSayodayamAsAdayati, aparavidehaprakAzakastavaparItarasyAmiti / tadevaM jambUdvIpe sUryayorudayavidhiruktaH, samprati kSetravibhAgena divasarAtrivibhAgamAha - 'tA jayA NamitvAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre jambUdvIpe dvIpe dakSiNArthe divaso bhavati tadA uttarArddhe'pi divaso bhavati, ekasva sUryasya dakSiNa| dizi paribhramaNasambhave aparasya sUryasyAvazyamuttaradizi paribhramaNasaMbhavAt yadA cottarArdhe'pi divasastadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'puracchimapacatthime NaM'ti pUrvasyAM pazcimAyAM ca dizi rAtrirbhavati, tadAnImekasyApi sUryasya tatrAbhAvAt 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAM dizi divaso bhavati tadA pazcimAyAmapi dizi divaso bhavati, ekasya sUryasya pUrvadigbhAvasambhave aparasya sUryasyAvazyamaparasyAM dizi bhAvAt etacca prAgeva bhAvitaM, yadA ca pazcimAyAmapi dizi divaso bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe NaM' ti uttarato dakSiNatazca rAtrirbhavati, 'tA jayA Na'mityAdi tatra yadA Namiti prAgvat, jambUdvIpe dvIpe dakSiNA utka kaH- utkRSTo'STAdaza muhUrtta pramANo divaso bhavati tadA uttarArddhe'pi utkRSTo'STAdazamuhUrtta pramANo divasaH, utkRSTo Jain Estration Intl F&P O ~ 190~
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala.) // 89 // sUtrAMka * 4-% dyaSTAdazamuharsapramANo divasaH sarvAbhyantaramaNDala cAritve, tatra ca yadaikaH sUryaH sarvAbhyantaramaNDalacArI bhavati tadA apa-II prAbhRte 4Aro'pyavazyaM tatsamayA zreNyA sarvAbhyantaramaNDalacArI bhavatIti dakSiNArdai utkRSTadivasasambhave uttarADe'pyutkRSTadivasa- udayasaM. sambhavaH, yadA uttarArdai utkRSTo'STAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'purasthima-3 sthitiH paJcatthime gaMti pUrvasyAmaparasyAM ca dizi jaghanyA dvAdazamuhUrttA rAtrirbhavati, sarvAbhyantare maNDale cAraM caratoH sUryayoH sU 29 sarvatrApi rAtreAdazamaharsapramANAyA eva bhAvAta , tathA 'jayA NamityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAM dizi utkarSakA utkRSTo'STAdazamuha) divaso bhavati tadA mandaraparvatasya pazcimAyAmapi dizi utkRSTo'STAdazamahattoM divasaH, kAraNaM dakSiNottarArddhagataM prAguktamanusaraNIyaM, yadA ca mandaraparvatasya pazcimAyAmapi dizi utkRSTo'STA-1 dazamuhUrto divaso bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe NaM'ti uttarato dakSiNatazca jaghanyA dvAdazamuhartA rAtriH, atrApi kAraNaM pUrvapazcimArddharAtrigataM prAguktamanusaraNIya, eva'mityAdi, evam-ukena prakAreNa patenAnantaroditena gamena-AlApakagamena vakSyamANamapi netavyaM, kiMta vakSyamANamityAha-'aTThArasamuhasANaMtara'i-12 tyAdi, yadA mandarasya parvatasya dakSiNottarArddhayoH pUrvapazcimayo; aSTAdazamuha nantaraH-saptadazabhyo muhUrtebhya UrvazI kiJcinyUnASTAdazamuhUrtapramANo divasaH tadA pUrvapazcimayodakSiNottarArddhayorvA sAtirekadvAdazamuharcA rAtrirbhavatIti, evaM zeSANyapi padAni bhAvanIyAni, sUtrapATho'pi prAguktAlApakagamAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaH, sa caivam-'tA jayA // 89 jaMbuddIve dIve dAhiNahe advArasamuhuttANatare divase havai tayANaM uttarahRvi ahArasamuhuttANatare divase bhavai, jayA NaM uttrhe| anukrama [43] 9431%-25% ~191~
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [29] prAbhRta [8], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH aTThArasamuhantANaMtare divase havai tathA NaM jaMbuddIce dIve maMdarassa pavayassa puracchimapaJcatthime NaM sAtiregaduvAlasamuhuttA rAI bhavai, tA jayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa padyayassa puracchimeNaM aTThArasamuhuttANaMtare divase havai tathA NaM paJcasthime NaM ahArasamuhuttANaMtare divase havai, jayA NaM paJcatthimeNavi ahArasamuhuttANaMtare divase bhavai tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavayassa uttaradAhiNe NaM sAiregaduvAlasamuhuttA rAI bhavai, evaM saptadazamuhurttadivasAdipratipAdakA api sUtrAlApakA bhAvanIyAH, 'tAM jayA Na'mityAdi tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNArthe varSANAM varSAkAlasya prathamaH samayaH pratipadyate bhavati tadA uttarArddhe'pi varSANAM prathamaH samayo bhavati, samakAlanaiyatyena dakSiNArddhaM uttarArddha ca sUryayozcArabhAvAt yadA cottarArddhe varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'puracchimapaccatthimeNaM' pUrvasyAmaparasyAM ca dizi 'aNaMtarapurakkhaDe'tti anantaraM - avyavadhAnena puraSkRtaH - agrekRto yaH so'nantarapuraskRto'nantaraM dvitIya ityarthaH tasmin 'kAlasamayaMsitti samayaH saGketAdirapi bhavati tatastadRSyavacchedArthaM kAlagrahaNaM, kAlazvAsau samayazca kAlasamayaH, tatra varSAkAlasya prathamaH samayaH pratipadyate bhavati, kimuktaM bhavati 1 yasmin samaye dakSiNArddhAttarArddhayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tasmAdUrdhvamanantare dvitIye samaye pUrvapazcimayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA 'Na'miti prAgvat jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAM dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA mandarasya parvatasya pazcimAyAmapi dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati, sarvakAlanaiyatyena pUrvapazcimayorapi sUryayozcAra caraNAt, yadA ca pazcimAyAmapi dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA jambUdvIpe Jan Eiration Intimat F&P ~ 192~
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) prata dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe 'ti uttarato dakSiNatazca anantara:-avyavadhAnena pazcAtkRto'nantarapazcAtkRtaH48prAbhRte tasmin kAlasamaye varSAkAlasya prathamaH samayaH pratipanno bhavati, bhUta ityarthaH, iha yasmin samaye dakSiNAH uttarArddhaM ca udayasavarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadanantare agretane dvitIye samaye pUrvapazcimayorvarSANAM prathamaH samayo bhavatIti, etA- sthiti 4 vanmAtroktAvapi yasmin samaye pUrvapazcimayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tato'nantare pazcAdbhAvini samaye dakSiNo-I sU29 ttarArddhayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavatIti gamyate tatkimarthamasyopAdAna !, ucyate, iha kramotkramAbhyAmabhihito'rthaH apazcitajJAnAM ziSyANAmatisunizcito bhavati tatasteSAmanugrahAya taduktamityadoSaH, 'jahA samaya ityAdi, yathA samaya ukta tathA AvalikA prANApAnI stoko lavo muhUttoM'horAtraH pakSo mAsa Rtuzca-prAvRDAdirUpI vakavyA, evaM ca samaya gatamAlApakamAdiM kRtvA daza AlApakA ete bhavanti, te ca samayagatAlApakarItyA svayaM paribhAvanIyAH, tayathA-'jayA zANaM jaMbuddIve dIve vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajai tayA NaM uttaraddhevi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajaha, jayA NaM uttarahe vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajai tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pabayassa puracchimapacasthime NaM aNaMtarapurakkhaDakAlasamayaMsi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajjai, tA jayA NaM jaMbuddIve maMdarasta pabayassa purachime gaM vAsANaM| paDhamA AvaliyA paDivajjai [tayA NaM paJcasthimeNaM paDhamA AvaliyA paDivajai2] tayA NaM jaMbudIve dIve maMdarasa pavayassa uttaradAhiNe NaM aNaMtarapacchAkaTakAlasamayaMsi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivannA bhavaI' idaM ca prAguktavyAkhyAnusAreNa vyAkhyeyaM, navaraM 'AvaliyA paDivajaItti AvalikA paripUrNA bhavati, zeSa tathaiva, evaM prANApAnAdikA apyAlApakA anukrama [43] 90 // 54%*5* ~193~
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH ) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [29] prAbhRta [8], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH Eatont bhaNanIyA: 'ee' ityAdi, yathA varSANAM varSAkAlasya ete anantaroditAH samayAdigatA atra AlApakA bhaNitAH 'evaM hemaMtANaM'ti zItakAlasya, 'gimhANaM'ti grISmakAlasyoSNakAlasyetyarthaH, pratyekaM samayAdigatA daza daza AlApakA bhaNitavyAH, ayanagataM khAlApakaM sAkSAtpaThati-'tA jayA Na'mityAdi sugamaM, 'jahA apaNe' ityAdi, yathA ayane AlApako bhaNitaH tathA saMvatsare yuge - vakSyamANasvarUpe candrAdisaMvatsarapaJcakAtmake varSazate varSasahasre varSazatasahasre pUrvAGge pUrve evaM 'jAva sIsapaheliya'tti, evaM yAvatkaraNAdamUnyapAntarAle padAni draSTavyAni, 'tuDiyaMge tuDie aDaDaMge aDaDe avavaMge avace hUhUyaMge hUye uppalaMge uppale paumaMge paDame naliNaMge naliNe asthaniuraMge atthaniure aDayaMge aue nau aMge nae cUliyaMge cUlie sIsapaheliyaMge' iti, atra caturazItirvarpalakSANyekaM pUrvAGgaM, caturazItiH pUrvAGgalakSANi ekaM pUrvamevaM pUrvaH pUrvo rAzicaturazItilakSairguNita uttarottaro rAzirbhavati, yAvaccaturazItizIrSaprahelikAGgalakSANi ekA zIrSaprahelikA, etAvAn rAzirgaNitaviSayo'ta UrdhvaM gaNanAtItaH, sa ca palyopamAdi, 'patiovame sAgarovame' anayoH svarUpaM saGgrahaNITIkAyAmukta, AlApakAstu svayaM vaktavyAH, avasarpiNyutsappiNIviSayamAlApakaM sAkSAdAha-'tA jayA NamityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya dakSiNArddhe'vasarpiNI pratipadyate paripUrNA bhavati tadA uttarArddhe'pi avasarpiNI pratipadyate, yadA uttarArddha avasarpiNI pratipadyate paripUrNA bhavati, tadA dakSiNArdhe'pi avasarpiNI pratipadyate pratipUrNA bhavati, yadA uttarArddhe'pi avasarpiNI pratipadyate tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi naivAratyavasarpiNI nApyutsarpiNI, kuta ityAha-avasthito Namiti khalu tatra pUrvasyAmaparasyAM ca dizi kAlaH prajJapto mayA F&P Use Onl ~ 194~
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 8prAbhRte prata lavaNAdI sutrAka samayAdi sU 29 [29]] sUryaprajJa-18zeSaizca tIrthakaraiH he zramaNAyuSman ! tatastatrAvasarpiNyutsarpiNyabhAvaH, 'evamussappiNIvitti, evamuktena prakAreNossa-4 ptivRttiH piNyapi-utsarpiNyAlApako'pi vaktavyaH, sa caivam-'tA jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNaddhe paDhamA ussappiNI paDivajjai tayA 4 (mala0) Na uttaraddhevi paDhamA ussappiNI paDivajAi, jayA NaM uttaraddhevi paDhamA osappiNI paDivajai tayA NaM jaMbuddIve dIve - // 9 // maMdarassa pavayassa purathimapaJcasthimeNaM neva asthi avasappiNI Nevatthi ussappiNI avahie NaM tattha kAle pannatte smnnaauso| tadevaM jaMbaddhIpavaktavyatokkA, sampati lavaNasamudravaktavyatAmAha-lavaNe NaM samudde'ityAdi, taheva'tti yathA jambUdvIpe udgama-15 viSaye AlApaka ukkA tathA lavaNasamudre'pi vaktavyaH, sa caivam-'lavaNe NaM sUriyA uINapAINamuggaccha pAINadAhiNa-1 mAgacchaMti, pAINadAhiNamuggaccha dAhiNapAINamAgacchaMti, dAhiNapAINamuggaccha pAINauINamAgacchati, pAINauINa-1 muggaccha uINapAINamAgacchati' idaM ca sUtra jambUdvIpagatodgamasUtravat svayaM paribhAvanIyaM, navaramatra sUryAzcatvAro vedi- tavyAH, 'cattAri ya sAgare lavaNe' iti vacanAt, te ca jambUdvIpagatasUryAbhyAM saha samazreNyA pratibaddhAH, tadyathA-bo* sUyau~ ekasya jambUdvIpagatasya sUryasya zreNyA pratibaddhau dvau dvitIyasya jambUdvIpagatasya sUryasya, tatra yadaikaH sUryo jamyU lAdvIpe dakSiNapUrvasthAmudgacchati tadA tatsamazreNyA pratibaddhau dvau sUyauM lavaNasamudre tasyAmeva dakSiNapUrvasyAmudayamAgacchata stadaiva jambUdvIpagatena sUryeNa saha tatsamazreNyA pratibaddhau dvAvaparau lavaNasamudre aparottarasyAM dizi udayamAsAdayataH, tata udayavidhirapi dvayordvayoH sUryayorjambUdvIpasUryayoriva bhAvanIyaH, tena divasarAtrivibhAgo'pi kSetravibhAgena tathaiva draSTavyaH, |tathA cAhatA jayA NamityAdi sugama, navaraM 'jahA jaMbuddIve dIve' ityAdi, yathA jambUdvIpe dvIpe 'puracchimapaca anukrama [43] FitraalMAPINAMORE ~195
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [29] CASSAGES5-540 TIpa chimeNaM rAI bhavaI'ityAdika sUtramuktaM yAvadutsapiNyavasarpiNyAlApakastathA lavaNasamudre'pyanyUnAtirikta samastaM bhaNihai tavyaM, navaraM jambUdvIpe dvIpe ityasya sthAne lavaNasamudre iti vaktavyamiti zeSaH / tadevaM lavaNasamudgatA'pi vaktavyatokkA, samprati dhAtakIkhaNDaviSayAM tAmAha-'dhAyaisaMDe NaM sUriyA'ityAdi, atrApyudgamavidhiH prAgvad bhAvanIyaH, navaramatra sUryA dvAdaza, 'dhAyaisaMDe dIve pArasa caMdA ya sUrA ya' iti vacanAt , tataH SaT sUryA dakSiNadikcAribhirjambUdvIpagata-4 TrAlavaNasamudragataiH sUryaiH saha samazreNyA pratibaddhAH SaT uttaradikcAribhiH, sampratyatrApi kSetravibhAgena divasarAtrivibhAgamAha-IM WI'tA jayA NamityAdi, yadA dhAtakIkhaNDe dvIpe dakSiNADhe divaso bhavati tadA uttarArje'pi divaso bhavati, yadA uttarArddha'pi divasastadA dhAtakIkhaNDe mandarayoH parvatayoH pUvArddhapazcimArddhagatayoH pratyekaM pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtribhavati, eva'mityAdi, evamukkena prakAreNa yathA jambUdvIpe ukta tathaivAtrApi vaktavyaM, tacca tAvadyAvadutsarpiNyAlApakaH / 'kAloe'ityAdi, kAlode samudre yathA lavaNe'bhihitaM tathaivAbhidhAtavyaM, navaraM kAlode sUryA dvicatvAriMzat , tatraikaviMzatirdakSiNadikacAribhirjambUdvIpalavaNasamudradhAtakIkhaNDagataiH saha samazreNyA sambaddhA ekaviMzatiruttaradikcAribhiH, tata | udayavidhidivasarAtrivibhAgazca kSetravibhAgena tathaiva veditvyH| sAmpratamabhyantarapuSkaravarArddhavaktavyatAmAha-tA ambhi|tarapukkharaddhe'ityAdi, idamapi sUtraM sugamaM, 'taheva'tti tathaiva jambUdvIpa ica vaktavyaM, navaramatra sUryA dvAsaptatiH, tatra patriMzaddakSiNadik cAribhirjambUdvIpAdigataiH saha samazreNyA prativaddhAH patriMzaduttaradikacAribhiH, tata udayavidhirdivasa anukrama [43] FhiralMAPIMIREUMORE ~196~
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [8], -------------------- prAbhUtaprAbhata [-1, -------------------- malaM [29] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: majJa- 1 prata 45455 rAtrivibhAgazca kSetravibhAgena prAgvadavaseyaH, tathA cAhatA jayA Na'mityAdi, sugamam // '. 9prAbhRte iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM aSTama-prAbhUtaM samAptaM lezyA sU30 tadevamuktamaSTamaM prAbhRtaM, samprati navamamArabhyate-tasya cAyamAdhikAraH-katikASThA pauruSIcchAyeti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA katikaTTha te sUrie porisIcchAyaM Nivatteti Ahiteti vadejA ?, tattha khalu imAo tiSiNa paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-je NaM poggalA sUriyassa lesaM phusati te gaM poggalA saMtappaMti, te NaM| poggalA saMtappamANA tadarNatarAI bAyarAiMpoggalAI saMtAtIti esa NaM se samite tAvakkhette ege evamA-18 haMsu, ege puNa evamAhaMsu-tA je NaM poggalA sUriyassa lesaM phusati teNaM poggalA no saMtappaMti, te hai poggalA asaMtappamANA tadaNaMtarAI vAhirAI poggalAI No saMtAvatIti esa NaM se samite tAvakhese pge| evamAhaMsu 2, ege puNa pavamAsu, tA je NaM poggalA sUriyassa lesaM phusaMti te NaM poggalA atthegatiyA No saMtappaMti atthegatiyA saMtappaMti, tattha asthagaiA saMtappamANA tadaNaMtarAI bAhirAI poggalAI atthega kaa||92|| tiyAI saMtAveti atthegatiyAI No saMtAti, esa NaM se samite tAvakhese, ege evamAhaMsu 3 / vayaM puNa evaM vadAmo, tA jAo imAo caMdimasUriyANaM devANaM vimANehiMto lesAo bahisA (ucchUDA) abhi anukrama [43] atra aSTamaM prAbhRtaM parisamAptaM atha navamaM prAbhRtaM Arabhyate ~197
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [9], --------------------prAbhRtaprAbhUta -1, ------------------- mUlaM [30] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [30] uOMOMOMOM5*** paNisaTTAo patAti, etAsi NaM lesANaM aMtaresu aNNatarIo chipaNalesAo saMmucchati, tate gaM tAo [chipaNalessAo saMmucchiyAo samANIo tadarNatarAI bAhirAI poggalAI saMtAveMtIti esa NaM se samite zatAvakkhette // (sUtraM 30) // 'tA kA kahUM te'ityAdi pUrvavat 'kati' kiMpramANA kASThA-prakoM yasyAH sA katikASThA tAM katikASThAM-kiMpramANAM / 'te' tava mate sUryaH 'pauruSI' puruSa bhavA pauruSI tAM pauruSI chAyAM nivartayati, nivartayannAkhyAta iti vadet ?, kiMpramANAM pauruSIchAyAmutpAdayan sUryoM bhagavAn tvayA AkhyAta iti vadediti sopArthaH, evaM prazne kRte bhagavAnetadviSaye yaavntyH| pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatthetyAdi, tatra-tasyAH pauruSyAH chAyAyAH pramANacintAyAM prathamatastAvadimAstApakSetrasvarUpaviSayAH khalu timraH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-'tatra' teSAM trayANAM paratIthikAnAM madhye eke-prathamA evamAhuH tAje NamityAdi, tA iti pUrvavat, ye Namiti vAkyAlaGkAre pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalAH sUryasAlezyAsaMsparzataH santapyante-santApamanubhavanti, santapyanta iti karmakatteri prayogaH, te ca pudgalAH santapyamAnAH tada-kA nantarAn-teSAM santapyamAnAnAM pudgalAnAmavyavadhAnena ye sthitAH pudgalAste tadanantarAstAn bAhyAn pudgalAn , sUtre ca napuMsakanirdezaH prAkRtatvAt , santApayanti, itizabdaH prastutavaktavyatAparisamAptisUcakaH, 'esa 'mityAdi etat-evaMsvarUpa 'se' tasya sUryasya samita-upapannaM tApakSetraM, atropasaMhAramAha-ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH, 'tA iti pUrvavat, ye Namiti prAgvat pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalA na santapyante-na santApamanubhava mita, % anukrama [44] % FitneralMAPINANORN ~198~
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [30] dIpa anukrama [44] ----- prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [30] prAbhRta [9], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJa tivRttiH ( mala0 ) candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) -- // 93 // | yazca pIThaphalakAdInAM sUryaledayAsaMspRSTAnAM santApa upalabhyate sa tadAzritAnAM sUryalezyApudgalAnAmeva svarUpeNa, na pIThaphalakAdigatAnAM pudgalAnAmiti na pratyakSavirodhaH, te Namiti prAgvat, pudgalA asantApyamAnAstadanantarAn bAhyAn * pudgalAnna santApayanti-noSNIkurvanti, svatasteSAmasantatatvAt itizabdaH prAgvat vyaktaH, 'esa Na'mityAdi, etat* evaMsvarUpaM 'se' tasya sUryasya tApakSetraM samitaM-upapannamiti, atra upasaMhAramAha- 'ege evamAhaMsu' 2, eke punarevamAhuH, 'tA' iti pUrvavat, Namiti prAgvat ye pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalA astIti prAkRtatvAnipAtatvAdvA santi ekakAH kecana pudgalA ye sUryalezyAsaMsparzataH santapyante - santApamanubhavanti, tathA santyekakAH kecana pudgalA ye na santapyante tatra ye santyekakAH santapyamAnAste tadanantarAn bAhyAn pudgalAn astyetat yat ekakAn- kAMzcitsantApayanti, astyetadyadekakAn kAMzcina santApayanti, itizabdaH pUrvavat, 'esa Na'mityAdi, etat evaMsvarUpaM 'se' tasva | sUryasya samitaM-upapannaM tApakSetraM, atropasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu' 3 / etAstisro'pi pratipattayo mithyArUpAstathA ca etA vyudasya bhagavAn bhinnaM svamatamAha-- 'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarevaM vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA jaIe' (jAo imAo) ityAdi, tA iti pUrvavat, yA imAH pratyakSata upalabhyamAnAzcandrasUryANAM devAnAM satkebhyo vimAnebhyo | lezyA ucchUDhAH, etadeva vyAcaSTe - abhiniHsRtAstAH pratApayanti-vAhyaM yathocitamAkAzavartti prakAzyaM prakAzayanti, etAsAM cetthaM vimAnebhyo niHsRtAnAM lezyAnAmantareSu-apAntarAleSvanyatarAzchinnadezyAH sammUrcchanti, tatastA mUlacchinnA lezyAH | sammUrcchitAH satyastadanantarAn bAhyAn pudgalAn saMtApayanti, itizabdaH pUrvavat, 'esa Na'mityAdi, etat evaMsvarUpa, Eration intimat F&P Uw On ~ 199~ 9 prAbhRte lezyA su 30 // 93 //
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [9], --------------------prAbhRtaprAbhUta -1, ------------------- mUlaM [30] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [30] se tasya sUryasya samitaM-upapannaM tApakSetramiti / tadevaM tApakSetrasya svarUpasambhava uktaH, samprati kiMpramANAM poruSIchAyAM nivartayatItyetat boDukAmaH pRcchannAha| tA katikaDe te sUrie porisIcchAyaM Nivatteti Ahiteti vadejjA, tattha khalu imAo paNavIsaM paDivattIo paNNattAo, tatdhege evamAhaMsu tA aNusamayameva sUrie porisicchAyaM Nivattei Ahiteti vadejjA, |ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhuttameva sarie porisicchAyaM Nivatteti Ahiteti vadejA, eteNaM abhilAveNaM tavaM, tA jAo ceva oyasaMThitIe paNuvIsaM paDivattIo tAo ceva NetabAo, jAva aNuussappiNImeva sUrie porisIe cchAyaM Nivatteti AhitAti vadejA, ege evamAhaMsu / vayaM puNa evaM vadAmo-tA sUriyassa NaM ucattaM ca lesaMca paDuca chAuse uccattaM ca chAyaMca paDuca lesuddese lesaM ca chAyaM ca paDDucca uccattodese, tattha khalu imAo duve paDivattIo paNNattAo, tatthege ecamAhaMsu-tA asthi NaM se divasesi paNa divasaMsi sUrie cauporisIcchAyaM nivattei, atthi NaM se divase jaMsi NaM divasaMsi sUrie duporisIcchAyaM 4 |Nivatteti ege evamAhaMsu1,ege puNaevamAhaMsu tA asthi NaM se divase jaMsiNaM divasaMsi sarie duporisIcchAyaM |Nivatteti asthi NaM se divase jaMsi divasaMsi sUrie no kiMci porisicchAyaM Nivatteti 2, tattha je te evamAhaMsu tA asthi NaM se divase jaMsi NaM divasaMsi mRrie cauporisiyaM chAyaM Nivatteti, asthi NaM se divase jaMsi NaM divasaMsi sUrie doporisiyaM chAyaM nivattei te evamAhaMsu, tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM 9% 84-6-964-X anukrama [44] ~200~
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [9], --------------------prAbhRtaprAbhUta -1, ------------------- mUlaM [31] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- sivRttiH (mala.) // 94 // uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM uttamakaTTapatte ukkosie aTThArasamuhuse divase bhavati, jahaNiyA duvA- prAbhUte lasamuhattA rAI bhavati, tesiM ca NaM divasaMsi sarie cauporisIyaM chAyaM nibatteti, tA uggamaNamuhusaMsi ya4| pauruSIchAasthamaNamuhasaMsi ya lesaM abhivaDhemANe no ceva NaM NibuDhemANe, tA jatA NaM sUrie sababAhiraM maMDalaM uca-1 | yA sU 31 saMkamittA cAraM carati tatA NaM uttamakaTTapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahaNae duvAla-2 samuhutte divase bhavati, taMsi ca NaM divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM nivattei, taM0-uggamaNamuhurAsima asthamaNamuhattaMsi ya, lesaM abhivaDhemANe no ceva NaM nivuhemANe 1, tattha NaM je te evamAsu tA asthi the se divase jasiNaM divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM Nivattei asthi NaM se divase jaMsi NaM divasaMsi sUrie ke sA, |No kiMci porisiyaM chAyaM Nivatteti te evamAhaMsu, tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM|3|| carati tatA NaM uttamakadvapatte ukosie aTThArasamuhatte divase bhavati jahaNiyA dudhAlasamuhuttA rAI bhavati, taMsi ca rNa divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, taM0-uggamaNamuhurAsi atthamaNamuhurAsi yalesaM| abhivaDhamANe No ceva paMNibbuhamANe, tA jayA NaM mRrie sababAhiraM maMDalaM ucasaMkamisA cAraM carati ttaa| rNa uttamakaTThapattA uphosiyA aTThArasamuhattA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhale divase bhavati taMtilA zAca rNa viSasaMsi sUrie No kiMci porisIe chAyaM Nivatteti, taMba-uggamaNamuTuttaMsi ya asthamaNamuhurAsi ya Xno yeva NaM lesaM abhivahemANe vA nibuDhemANe vA, tA kaikaTTha te sUrie porisIcchArya nivasaha Ahiyattika bocA anukrama SECSROS [45] ~201~
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [9], ..................-- prAbhUtaprAbhata [-1, -------------------- malaM [31] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [31] jA!, tattha imAo chaNNauha paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu, asthi NaM te se dese jaMsi | desaMsi sarie egaporisIyaM chAyaM nivattei ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA asthi NaM se dese jasi| desaMsi sarie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, evaM eteNaM abhilAvaNaM Netarva, jAva chaNNautiM porisiyaM chAyaM| Nivatteti, tattha je te ecamAhaMsu tA atthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie egaporisiyaM chAyaM Nivatteti te evamAhaMsu tA sUriyassa NaM sabahehimAto sUrappaDihito yahittA abhiNisahAhi lesAhiM tADivaPmANIhiM imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAo bhUmibhAgAo jAvatiyaM sarie uI uccateNaM eva-13 tiyAe egAe adAe egaNaM chAyANumANappamANeNaM umAe tastha se sarie egaporisIyaM chAyaM Nivaseti, tastha je te eSamAsu, tA asthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie duporisiM chAyaM Nivatteti, te evamA su-tA sUriyassa NaM sabaheDimAto sUriyapaDidhIto bahittA abhiNisahitAhiM lesAhiM tADijamANIhiM| imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijAtobhUmibhAgAto jAvatiyaM sUrie uhUM uccatteNaM evatiyAhiM dohiM addhAhiM dohiM chAyANumANappamANehiM umAe ettha NaM se sUrie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, evaM yAcaM jAva tattha je te evamAhaMsu tA asthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie chaNNautiM porisiyaM chAyaM Nivatteti te ekmAsAsu-tA sUriyassa NaM sabahiDimAto sUrappaDidhIo bahittA abhiNisavAhiM lesAhiM tADijamANIhiM isIse rayaNappabhAe puDhabIe bahusamaramaNijAto bhUmibhAgAto jAvatiyaM sUrie uhUM uccatteNaM evatiyAhiM anukrama [45] ~202~
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [9], --.................-- prAbhUtaprAbhata [-1,-------------------- malaM [31] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryamajJativattiH (mala0) prata sutrAMka [31] RS chaNNavatIe chAyANumANuppamANehiM umAe estha NaM se sUrie chaNNauti porisiyaM chAyaM Nivatteti ege eva-119prAbhRte mAsu, vayaM puNa evaM vadAmo, sAtiregaauNaTThiporisINaM mRrie porisIchAyaM Nivatteti, avaddhaporisI pauruSIchAna lAchAyA divasassa kiMgate vA sese cA?, tA tibhAge gate vA sese vA, tA porisI NaM chAyA divasassa kiMvA gate vA sese vA?, tA caumbhAge gate vA sese vA, tA divaddhaporisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese | vA?, tA paMcamabhAge gate vA sese vA, evaM addhaporisiM choI pucchA divasassa bhAgaM choDhuM vAkaraNaM jAva tA addhaauNAsahiporisIchAyAdivasassa kiMgate vA sese vA 1. tA egaNavIsasatabhAge gate vA sese vA. tA[] aSaNasaDiporisI gaM chAyA divasassa kiMgate vA sese vA bAvIsasahassabhAge gate vA sese vA, tA sAti-10 regaauNasaDiporisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese vA?, tA Nasthi kiMci gate vA sese vA, tattha khala imA paNacIsaniviTThA yA paM0, taM0-khaMbhachAyA rajjuchAyA pAgArachAyA pAsAyachAyA ubaggachAyA ucattachAyA aNulomachAyA ArubhitA samA paDihatA khIlacchAyA pakvacchAyA puratoudayA purimakaMThabhAuvagatA pacchi-15 makaMThabhAuvagatA chAyANuvAdiNI kiTANuvAdiNAchAyA chAyachAyA (golachAyA tattha NaM golacchAyA aTTha // 957 vihA)paM020-golacchAyA avahagolacchAyA gADhalagolachAyA abaddhagADhalagolachAyA golAvalicchAyA avahugolAvalicchAyA golapuMjachAyA avaddhagolapuMjachAyA // (sUtraM 31)||nnvmN pAhuDaM samattaM // anukrama [45] ~203~
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhUta -], -------------------- mUlaM [31] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [31] 'tA kaikaTTha te'ityAdi, tA iti pUrvavat, katikASThAM-kiMpramANAM bhagavan ! tvayA sUryaH pauruSIcchAyAM nivartayannAkhyAta iti vadet , evamuke bhagavAn prathamato lezyAsvarUpaviSaye yAvantyaH paratIkSikAnAM pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatva khalu'ityAdi, tatra-tasyAM pauruSyAM chAyAyAM viSaye lezyAmadhikRtya khalvimAH paJcaviMzatiH pratipattayaH prajJaptA, tadyathA-tatra-teSAM paJcaviMzateH paratIrthikAnAM madhye eke evamAhuH-tA iti pUrvavat , anusamayameva-pratikSaNameva sUryaH paurudipIchAyAM, iha lezyAvazataH pauruSIchAyA bhavatIti tataH kAraNe kAryopacArAt pauruSIchAyeti lezyA draSTavyA. tAM nirvatayati nivartayannAkhyAta iti vadet, kimuktaM bhavati -pratikSaNamanyAmanyAM sUryo lezyA nivartayan AkhyAta iti vadet, atropasaMhAraH-'ege evamAhaMsu, 'evamityAdi, evaM-uttena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena sUryapAThagamena yA eva ojaHsaMsthitau paJcaviMzatiH pratipattayaH uktAH tA eva krameNAtrApi netanyAH, tAvadyAvaccaramapratipattipratipAdakamidaM sUtra-ege puNa evamAIsu-tA aNu-osappiNiussappiNimeva sUrie ityAdi, madhyamAstvAlApakA evaM jJAtavyA:ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhurtameva sUrie porisicchAyaM nivattei Ahiyatti vaejA 'ege evamAhesu' ityAdi, tadevaM lezyAviSayAH parapratipattIrupadarya samprati tadviSaya svamatamAha-vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarevaM vadAmaH, kathamityAha'tA sUriyassa NamityAdi, tA iti pUrvavat , sUryasya Namiti vAkyAlaGkAre uccatvaM lezyAM ca pratItya chAyoddezaH, kimukta bhavati?-yathA sUrya ucairucaistarAmadhirohati yathA ca madhyAhlAdUrva nIcaistarAmatikAmati etadapi laukikavyavahArApekSayA ucyate, laukikA hi prathamato dUrataravatinaM sUrya udayamAnamatinIcaistarAM pazyanti, tataH pratyAsanna pratyAsannataraM anukrama [45] SEX sa ~204~
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta --------------------- mUlaM [31] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJaptivRttiH prata RA // 9 // sUtrAka [31] bhavantamuccairuccastarAM madhyAhAdUrvaM ca krameNa dUra dUrataraM bhavantaM nIcaiIMcaistarAmiti, tathA yathA lezyAH saJcaranti, tadyathA- mAbhRte atinIcaistarAM vartamAne sUrye sarvasyApi prakAzyasya vastuna upari plavamAnA vastuno dUrataH paripatanti, tataH prakAzyasya lApauruSIchA yA sU31 vastuno mahatI mahatsarA chAyA bhavati, uccairucastarAM varddhamAne sUrya pratyAsannAH pratyAsannatarAH paripatanti, tataH prakAzyasya vastuno hInA hInatarA chAyA bhavati, tata evaM tathA tathA vartamAnaM sUryasyoccatvaM lezyAM ca pratItya chAyAyA anyathAbhavantyA uddezo jJAtavyaH, iha pratikSaNaM tattatpudgalopacayena tattatpudgalahAnyA vA yat chAyAyA anyatvaM tatkevalyeva jAnAti chamasthastUddezatastata ukta-chAyoddeza iti, upAttaM ca chAyaM ca paDucca lesoddesa iti, tathA tathA vivarttamAnaM sUryasyocAvaM chAyAM ca hInAM hInatarAmadhikAmadhikatarAM ca tathA tathA bhavantIM pratItya-Azritya lezyAyAH-prakAzyasya vastunaH pratyAsannaM pratyAsannataraM dUra dUrataraM vA paripatantyA uddezo jJAtavyA, tathA 'lesaM ca chAyaM ca paDuca uccattoise' iti, lezyA-prakAzyasya vastuno dUraM dUrataramAsanamAsanataraM paripatantI chAyAM ca hInAM hInatarAmadhikAmadhikatarAM ca tathA tathA bhavantIM pratItya sUryagatasyodhAtvasya tathA tathA vivarttamAnasyoddezo jJAtavyaH, kimuktaM bhavati -trINyapyetAni pratikSaNamanyathAnyathA vivartante, tata ekasya dvayasya vA tathA tathA vivartamAnasyodezata upalambhAditarasyApyudezato'vagamaH kartavya iti / tadevaM lezyAsvarUpamukaM, sampati pauruSyAzchAyAyAH parimANaviSaye paratIrthikamatipattisambhavaM kth-I&I96|| yati-tatdhe'tyAdi, tatra-tasyAM pauruSyAzchAyAyAH parimANacintAyAM viSaye khasvime dve pratipattI prajJapte, tadyathA-tatrateSAM dvayAnAM paratIrthikAnAM madhye eke evamAhuH asti sa divaso yasmin divase sUrya ugamanamuharne astamayamuharne ca anukrama [45] lA JAINEDuraton himallant ~205~
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [45] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-], * mUlaM [31] prAbhRta [9], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH catuSpauruSI-catuSpuruSapramANAM puruSagrahaNamupalakSaNaM tena sarvasyApi prakAzyasya vastunazcaturguNAM chAyAM nirvarttayati, asti sa divaso yasmin divase udgamanamuhUrtte astamayamuhUrtte ca dvipauruSI-dvipuruSapramANAM chAyAM sUryo nirvarttayati, atrApi puruSagrahaNamupalakSaNaM tataH sarvasyApi vastunaH prakAzyasya dviguNAM chAyAM nirvarttayatIti draSTavyaM, atropasaMhAraH- ege evamAsu' 1, eke punarevamAhuH-tA iti pUrvavat, asti sa divaso yasmin divase udgamanamuhUrtte astamayamuhUrtte ca sUryo dvipauruSa puruSadvayapramANAM chAyAM nirvarttayati, puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasyApi prakAzyavastuno dviguNAM chAyAM nirvarttayatItyarthaH tathA asti sa divaso yasmin divase sUryo'stamayamuddharte udgamanamuhUrtte ca na kAzcidapi pauruSa chAyAM | nirvarttayati / sampratyete eva mate bhAvayati--tasthe'tyAdi, tatra teSAM dvayAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH- asti sa divaso yasmin divase catuSpauruSa chAyAM sUryo nirvarttayati, asti sa divaso yasmin divase sUryo dvipauruSIM chAyAM nirvarttayati, evaM svamatavibhAvanArthamAhu:- 'tA jayA Na' mityAdi, tatra yadA yasmin kAle Namiti vAkyAlaGkAre sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA uttamakASThA prApta utkarSako'STAdazamuhUrtI divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuhUrttA rAtriH, tasmiMzca divase sUryazcatuSpauruSIM catuSpuruSapramANAM chAyAM nirvarttayati, tadyathA- udgamanamuhUrtte'stamayamuhUrtte ca sa cohamanamuhUrtte'stamaya muhUrtte ca catuSpauruSIM chAyAM nirvarttayati lezyAmabhivarddhayan prakAzyavastuna upari plavamAnAM dUraM dUrataraM parikSipan no caiva naiva nirveSTayan- prakAzya vastuna upariplavamAnAM pratyAsannaM pratyAsannataraM parikSipana tathA sati chAyAyA hInahInataratvasambhavAt, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sarvatrAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA uttamakASThA F&P Us On ~206~
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta --------------------- mUlaM [31] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: ayaMpraja- mAtA prata ptivRttiH (mala0) mAptA patkarSakA aSTAdazamuhartA rAnirbhavati, jaghanyo dvAdazamuharto divasaH, tasmiMzca divase sUryo dvipauruSI-puruSadvaya-131 prAbhate pramANAM chAyAM nirvayati, tadyathA-udgamanamuhUrte astamayamuhUteM ca, sa ca tadA dvipauruSI chAyAM nivarttayati, lezyAmabhi-lApauruSIchAvarddhayana no peSa nirveSTayan , asya vAkyasya bhAvArthaH praagvdbhaavniiyH| tathA tatra-teSAM dvayAnAM madhye yevAdina evamAhuH- yA sU 31 | asti sa divaso yasmin divase sa sUryoM dvipIrupI chAyAM nirvarttayati asti sa divaso yasmin divase sUryo na kaaNcidpi| pauruSI chAyAM nivarsayati ta evaM svamatavibhAvanArthamAcakSate-'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDa| lamupasaGkAmya cAra carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamuddhattoM divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuhUrtA rAtriH, tasmizca divase sUryo dvipauruSI chAyAM nivartayati, tadyathA-udgamanamuhate'stamayamuhUrte ca, sa ca tadAnI dvipauruSI chAyAM nirvatayati lezyAmabhivarddhayan no caiva niveSTayan, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre sUryaH sarvabAhyaM maNDalamupasaGgamya cAra carati tadA uttamakASThAprAptA utkarSikA aSTAdazamuhatoM rAtriH, jaghanyo dvAdazamurtama-12 |mANo divasastasmiMzca divase udgamanamuhUrte'stamayamuha ca sUryo na kAzcidapi pauruSI chAyAM nivartayati, 'no va NamityAdi, naca-naiva tadAnIM sUryo lezyAmabhivardhayan bhavati nirveSTayan vA, abhivarddha[ya] ne adhikAdhikatarAyA nirveSTa[ya]ne || hInahInatarAyA chAyAyAH sambhavaprasaGgAt / tadevaM paratIrthikapratipattidvayaM zrutvA bhagavAn gautamaH svamataM pRcchati M // 11 // tA kaikaTTha'mityAdi, yadyevaM paratIthikAnAM pratipattI 'tA' tarhi bhagavAn svamatena tvayA katikASThAM-kiMpramANAM sUryaH|| | pauruSI chAyAM nirvartayan AkhyAta iti vadet , tatra bhagavAn svamatena dezavibhAgataH pauruSI chAyAM tathA tathA aniya-13 anukrama [45] waliSDHRUTE ~207~
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], --------------------prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [31] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 82+%A prata sUtrAMka [31] 155 5 tapramANAM vakSyati, paratIthikAstu pratiniyatAmeva pratidivasa dezavibhAgenecchati tataH prathamatastanmatAmyeSopadarzayati'tatthe'tyAdi, tatra-tasmin dezavibhAgena pratidivasaM pratiniyatAyAH pauruSyAchAyAyA viSaye SaNNavatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM SaNNavateH paratIthikAnAM madhye eke evamAhuH, tA iti pUrvavat, asti sa dezo yasmin deze sUrya AgataH san ekapauruSIM-eka puruSapramANAM puruSa grahaNamupalakSaNaM sarvasyApi prakAzyavastunaH svapramANAM chAyAM nirvartayati, anopasaMhAra:-'ege evamAIsu'1, 'eke punarevamAhuH-asti sa dezo yasmin deze samAgataH sUryoM dvipauruSI-dvipuruSapramANAM puruSamaNasyopalakSaNatvAt sarvasyApi vastunaH prakAzyasya dviguNAmityarthaH, chAyAM nirvartayati, anopasaMhAraH-ege ecamAhaMsu' 2, "evaM'mityAdi, evamuktena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena-sUtrapAThagamena dopapratipattigatamapi sUtraM netavyaM tAvadyASacaramapratipattigataM sUtra, tadeva khaNDazo darzayati-'channau'ityAdi, etaccaivaM paripUrNa draSTavyaM-'ege puNa paSamAiMsu, asthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie channAuiporasiM chAyaM nivattA AhiyattivaejA ege evamAhaMsu' madhyamapratipattigatAstvAlApakAH sugamatvAt svayaM paribhAvanIyAH, sampratyetAsAmeva SaNNavatipratipattInAM bhAvanikAM cikIrSu / rAha-tatdhe'tyAdi, tatra-teSAM SaNNavatiparatIthikAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH-asti sa dezo yasmin deze samAgataH sUrya ekapauruSI-prakAzyavastunaH svapramANAM chAyAM nirvaHyati ta evaM svamatavibhAvanArthamAhuH-'tA sUriyarasa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, sUryasya sarvAdhastanAt sUryapratidheH-sUryapratidhAnAt sUryanivezAdityarthaH bahiniHsRtA yA lezyAstAbhiH 'tADijamANAhiM'ti tADyamAnAbhirasyA ratnaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAd bhUmibhAgAdyAvati sUrya +5 anukrama [45] + kara FitneralMAPINANORN ~208~
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [45] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-], * mUlaM [31] prAbhRta [9], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH ( mala0 ) sUryaprajJa- + UrdhvamuJcaistvena vyavasthita etAvatA'dhvanA, sUtre cAdhvazabdasya strItvena nirdezaH prAkRtatvAt, ekena va chAyAnumAnapra sivRttiH mANena prakAzyasya vastuno yaduddezataH pramANamanumIyate tena, ihAkAzadeze sUryasamIpe prakAzyasya vastunaH pramANaM naiva sAkSAt parigrahItuM zakyate kintu dezato'numAnena tatachAyAnumAnapramANenetyuktaM, 'umAe'tti avamitaH paricchinno yo dezaH- pradezo yasmin pradeze AgataH san sUrya ekapauruSa puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasya prakAzyasya vastunaH pramANabhUtAM chAyAM nirvarttayati, iyamatra bhAvanA - prathamata udayamAne sUrye yA lezyA vinirgatya prakAzamAzritAstAbhiH prakAzyavastudeze U kriyamANAbhiH kiJcitpUrvAbhimukhamavanatAbhiH prakAzyena ca vastunAM yaH sambhAvyate paricchinna | AkAzapradezaH tatrAgataH sUryaH prakAzyavastupramANAM chAyAM nirvarttayati, evamuttaratrApi bhAvanA kAryA, 'tatthe'tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhu:-asti sa dezoM yasmin deze samAgataH sUryo dvipIrupIM chAyAM nirvarttayati ta evaM svamatavisphAraNArthamAhu:-'tA sUriyassa Na' mityAdi, tA iti pUrvavat sUryasya sarvAdhastAt sUryapratidheH- sUryanivezAdvahirniHsRtAbhirlezyA| bhistADyamAnAbhirasyA ratnaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAdbhUmibhAgAdUrdhvamuJcatvena vyavasthitaH etAvadbhayAM dvAbhyAmadvAbhyAM dvAbhyAM chAyAnumAnapramANAbhyAM prakAzyavastupramANAbhyAmavamitaH paricchinno yo dezastatra samAgataH sUryo dvipauruSa-prakA zvavastuno dviguNAM chAyAM nirvarttayati evamekaikapratipattAve ke kacchAyAnumAnapramANa vRddhyA tAvannetavyaM yAvatpaNNavatitamA pratipattiH, tadgatAni ca sUtrANi svayaM paribhAvanIyAni, sugamatvAt, tadevamuktAH paratIrthikapratipattayaH / samprati svamatamupadarzayati- 'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarevaM vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'sAtirege'tyAdi, sUrya // 92 // e F ~209~ 9 prAbhUte pauruSIchA yA sU 31 Jc. // 92 //
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta --------------------- mUlaM [31] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [31] udagamasamaye astamanasamaye ca sAtirekaikonaSaSTipuruSapramANAM chAyAM nivarttayati-etadeva vibhAvayiSurAha-'tA avahe ityAdi, apagatamaddhai yasyAH sA apArdA sA cAsau pauruSI ca apArddhapauruSI chAyA puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarva-1 syApi vastunaH prakAzya sthArddhapramANA chAyA, evamuttaratrApyupalakSaNavyAkhyAnaM draSTavyaM, divasasya kiM gate-katame bhAge gate zeSe veti-katitame bhAge zepe bhavati , bhagavAnAha-tA ityAdi, tA iti pUrvavat , divasasya tribhAge gate bhavati, diva-4 sasya tribhAge vA zeSe, 'tA'ityAdi, pauruSI puruSapramANA, prakAzyasya vastunaH svapramANA ityarthaH, chAyA ki gate-katitame| bhAge gate zepe veti-katitame vA bhAge zeSe bhavati, bhagavAnAha-divasasya caturbhAge gate caturbhAge zepe vA, prakAzyasya vastunaH svapramANabhUtA chAyA anyatra granthAntare sarvAbhyantaraM maNDalamadhikRtyoktA, tathA ca nandi cUrNigrandhaH-"purisatti saMkU purisasarIraM vA, tato purise niSphannA porisI, evaM sabassa vatthuNo yadA svapramANA chAyA bhavati tadA porisI havai, evaM porisipramANaM uttarAyaNassa aMte dakSiNAyaNassa AIe ikaM diNaM bhavai, ato paraM addhaegasahibhAgA aMgulassa dakSiNayaNe vaTuMti, uttarAyaNe harasaMti, evaM maMDale 2 annA porisI" iti, tata idaM sakalamapi pauruSIvibhAgapra-1 mANapratipAdanaM sarvAbhyantaraM maNDalamadhikRtyAvaseyaM, tathA 'tA'iti pUrvavat , vyarddhapauruSI-sArddhapuruSapramANA chAyA diSa-X &sasya kiMbhAge-katitame bhAge gate bhavati, kiM zeSe vA-katitame vA bhAge zeSe, bhagavAnAha-'tA' iti pUrvavat, divasasya paJcame bhAge gate vA bhavati, zepe vA paJcame bhAge, 'eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa arddhapauruSI-arddhapuruSapramANAM chAyAM |kSitvA 2 pRcchA-pRcchAsUtraM draSTavyaM, 'divasabhAga'ti pUrvapUrvasUtrApekSayA ekaikamadhikaM divasabhAgaM kSitvA 2 vyAkaraNa-utta SSSSSS *565555 anukrama [45] ~210~
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [45] * mUlaM [31] prAbhRta [9], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 99 // bibi candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-], rasUtraM jJAtavyaM taccaivam-- 'triporisI NaM chAyA kiM gae vA sese vA ?, tA chanbhAgagae vA sese vA, tA aDhAijaporisI NaM chAyA kiMgae vA sese vA ?, tA sattabhAgagae vA sese vA' ityAdi, etacca etAvat tAvat yAvat 'tA uguNahI tyAdisugamaM, sAtirekai konaSaSTipauruSI tu chAyA divasasya prArambhasamaye paryamtasamaye vA, tata Aha-'tA natthi kiMci gae vA sese vA' iti, samprati chAyAbhedAn vyAcaSTe - 'tatthe'tyAdi, tatra tasyAM chAyAyAM vicAryamANAyAM khalviyaM paJcaviMzatividhAH chAyAH prajJaSThAH ?, tadyathA 'saMbhachAyetyAdi, prAyaH sugamaM, vizeSavyAkhyAnaM cAmISAM padAnAM zAstrAntarAdyadhAsampradAyaM vAcyaM, golachAyetyuktaM tatastAmeva golachAyAM bhedata Aha-'tatthe'tyAdi, tatra-tAsAM paJcaviMzaticchAyAnAM madhye | salviyaM golachAyA aSTavidhA prajJatA, tadyathA- 'golachAyA' golamAtrasya chAyA golchAyA, apArddhasya - arddhamAtrasya golasya chAyA apArddhagolachAyA, golAnA mAvalirgeaulAvalistasyA chAyA golAvalicchAyA apArddhAyAH- apArddhamAtrAyA golAvalechAyA apArddhagolAvalicchAyA, golAnAM puJjo golo golotkara ityarthaH tasya chAyA golapuJjachAyA, apArddhasya - arddha| mAtrasya golapuJjasya chAyA apArddhagola punyjcchaayaa|| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM navamaM prAbhRtaM samAptaM tadevamuktaM navamaM prAbhRtaM samprati dazamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAse yathA 'yoga iti kiM bhagavan ! tvayA samAkhyAyate' iti, tatastadvipayanirvacana sUtramAha--_ tA jogeti vatthussa AMvaliyANivAte Ahiteti vadejA, tA kahaM te jogeti vatthussa AvaliyANi atra navamaM prAbhRtaM parisamAptaM F&P U One atha dazamaM prAbhRtaM Arabhyate ~211~ 9 prAbhRte pauruSIchAyA sU 31 la | // 92 //
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [10], -------------------- prAbhataprAbhata [1].-------------------- malaM [32] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka *55558 vAte Ahiteti vadejjA !, tattha khalu imAo paMca paDivattIo panattAo, tatthege evamAiMsu tA sabvevi &ANaM NakkhattA kattiyAdiyA bharaNipajjavasANA ege evamAsu', ege puNa evamAiMsu, tA savevi NaM NakkhattA |mahAdIyA assesapajjavasANA paNNattA, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA sabevi NaM NakkhattA ghaNi hAdIyA savaNapajjavasANA paNNattA, ege evamAsu 3, ege puNa evamAiMsu, tA sabvevi NaM NakkhattA a-| & siNIAdIyA revatipajjavasANA pa0, ege evamAhaMsu4, ege puNa evamAhaMsu-sabveviNaM NakkhattAbharaNIA diyA assiNIpajjavasANA ege evamAsu / vayaM puNa evaM vadAmo, sacevi Na NakkhasA amiIAdIyA uttarA sADhApajavasANA paM0 20-abhiI savaNo jAva uttarAsAdA / / (sUtraM 32) dasamassa paDhama pAhuDapAchuDaM samattaM / / / &aa 'tA jogeti batthusse'tyAdi, tA iti AstAM tAvadanyatkathanIyaM sampratyetAvadeva kathyate-yoga iti vastuno nakSatrajAtasya 'AvalikAnivAyo'tti AvalikayA krameNa nipAtaH-candrasUryaiH saha sampAta AkhyAto mayeti vadet svazidhyebhyaH, evamukte bhagavAn gautamaH pRcchati-tA kahate' ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa bhagavAn 4 tvayA yoga iti yogavastuno-nakSatrajAtasyAvalikAnipAtaH sa AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-tastha khalu ityAdi, tatra-tasminnakSatrajAtasyAvalikAnipAtaviSaye khalvimAH paJca pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaptA,tadyathA-tatra-teSAM pazcAnAM paratIthikAnAM madhye eke paratIrthikA evamAhuH-tA iti pUrvavat sarvANyapi nakSatrANi kRttikAdIni bharaNiparyahai vasAnAni prajJaptAni, sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAt, atraivopasaMhAraH-'ege evamAsu' 1, evaM zeSapratipatticatuSTayagatA anukrama [46] 299 atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- Arabhyate ~212~
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [32] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAka [32]] sUryaprajJa nyapi sUtrANi paribhAvanIyAni, tadevaM paramatipattIrupadarya samprati svamatamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM-11.prAbhRte zivRttiH vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-tA save'vi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, sarvANyapi nakSatrANizmAbhUta. (mala0) abhijidAdIni uttarASADhAparyavasAnAni prajJaptAni, kasmAditi cet , ucyate, iha sarveSAmapi suSamasuSamAdirUpANAM nakSatrAva kAlavizeSANAmAdi yugaM 'ee u susamasusamAdayo addhAvisesA jugAdiNA saha pavattaMti jugaMteNa saha samapaMtI'ti zrIpA- likAsUra // 15 // daliptasUrivacanaprAmANyAt, yugasya cAdiH pravartate zrAvaNamAsi bahulapakSe pratipadi tithau bAlavakaraNe abhijinnakSatre candreNa saha yogamupAgacchati, tathA coktaM jyotiSkaraNDake-"sAvaNabahulapaDivae bAlavakaraNe abhIinakkhatte / savattha | paDhamasamaye jugassa AI viyANAhi // 1 // ' atra sarvatra bharatairavate mahAvidehe ca, zeSa sugama, tataH itthaM sarveSAmapi kAlavizeSANAmAdau candrayogamadhikRtyAbhijinakSatrasya vartamAnatvAdabhijihAdIni nakSatrANi prajAtAni.tAmyeva tAtyAdinopadarzayati-'abhiI savaNe'tyAdi, // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM-1 samAptaM tadevamukta dazamasya prAbhRtasya prathama prAbhRtaprAbhRtaM, samprati dvitIyamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro 'nakSatraviSaya PmuhartaparimANaM vaktavya'miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha 1- tA kahaM te muddattA ya Ahiteti vadejA, tA etesi NaM aTThAvIsAe NavattANaM asthi Navatratte jeNaM| anukrama [46] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-1 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 Arabhyate ~213~
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [10], -------------------- prAbhataprAbhata RI. -------------------- malaM [33] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [33] zrIpa praNava muhutte sattAvIsaM ca sattahibhAge muhuttassa caMdeNaM saddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhattA je NaM paNNarasahai muhutte caMdeNaM saddhiM joyaM pajoeMti, asthi NakkhattA jeNaM paNatAlIse muhutte caMdeNaM saddhiM joeMti, tA eesi NaM aTThAvIsAe nakkhattANaM kayare nakSatte je NaM navamuhutte sattAvIsaM ca sattaTThibhAe muhattassa caMdeNaM saddhiM joenti, kayare nakkhattA je NaM paNNarasamuhatte caMdeNaM saddhiM jogaM joeMti, katare nakkhattA je NaM tIsaM muhutte caMdeNa saddhiM jogaM joiMti, katare nakkhattA jeNaM paNayAlIsaM muhutte caMdeNa saddhiM joyaM joiMti ?, tA eesiNaM aTThAvIsAe NakSatsANaM tattha je te Nakkhatte je NaM Nava muhutte sattAvIsaM ca satsaTThibhAge muhattassa caMdeNa saddhiM joyaM joeMti se NaM ege abhIyI, tattha je te NakkhattA jeNaM paNNarasa muSTutte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti lAte NaM cha, taM0-satabhisayA bharaNI addA assesA sAti jeTThA, tattha je te NakkhattA je gaM tIsaM muhasaM caMdeNa saddhiM jorya joyati te paSNarasa, taM0-savaNe dhaNihA puvA bhaddavatA revati assiNI kattiyA maggasira pussA mahA | puvAphagguNI hattho citsA aNurAhA mUlo puvaAsADhA, tattha je te pakkhattA je NaM paNatAlIsa muhatte caMdeNa saddhi jogaMjoeMti teNaMcha, taMjahA-uttarAbhahapada rohiNI puNavasU uttarApharaguNI visAhA uttarAsADhA(sUtraM33) | 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM bhagavan ! pratinakSatraM muhU graM-muhUrtaparimANamAkhyAtamiti vadet / , evamukta bhagavAnAha-'tA eesi 'mityAdi, 'tA'iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye'sti tannakSatraM yannava mutAn ekasya ca muhUrtasya saptaviMzati sacaSaSTibhAgAna yAyat candreNa sAI yogaM yunakti-upaiti, tathA asti-nipAta anukrama 64- [47] ~214
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhata 2], -------------------- mUlaM [33] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [33] sUryaprajJa- tvAd vyatyayAdvA santi tAni nakSatrANi yAni paJcadaza muhUrtAna yAvaccandreNa saha yogamupayAnti, tathA santi tAni nakSa- 10 prAbhRte ptivRttiH4 bANi yAni triMzataM muhUrtAn yAvaccandreNa saha yogamaznuvate, tathA santi tAni nakSatrANi yAni pazcacatvAriMzataM muharttAn52 prAbhRta(mala0) yAvazcandreNa saha yoga yuJjanti, evaM sAmAnyena bhagavatokke vizeSanirdhAraNArtha bhagavAna pRcchati gautama:-'tA eesiNa- prAbhAte nakSatrANAM // 15 // |mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye kataranakSatraM yannava muhUrttAnekasya ca muhartasya saptaviMzati candrega 1. 1 4 saptapaSTibhAgAn yAvaccandreNa saha yogaM yunakti, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni paJcadaza muhUrtAn yAvaccandreNa sahayoga yogaM yuJjanti, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni triMzataM muhUrtAn yAvaccandreNa saha yogamazvavate, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni paJcacatvAriMzataM muhartAna yAvaJcandreNa sArddha yogamurpayanti, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha-tA eesiNa'mityAdi, 'tA'iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yannakSatraM nava muhartAnekasya ca muhUrtasya saptaviMzati saptapaSTibhAgAn yAvacandreNa saha yoga yunakti tadekamabhijinnakSatramavaseyaM, kathamiti cet, ucyate, iha abhijinnakSatraM saptamApaSTikhaNDIkRtasyAhorAtrasyaikaviMzati bhAgAn candreNa saha yogamupaiti, teca ekaviMzatirapi bhAgA muhUrtagatabhAgakaraNArtha |triMzatA guNyante, jAtAni SaT zatAni triMzadadhikAni 630, tathA ca etAvAn kAlamadhikRtya sImAvistAro'bhijinnakSavasyAnyatrApyuktaH "cha ceva sayA tIsA bhAgANa abhii sImavikkhaMbho / diDo sabaDaharago sohi aNaMtanANIhi // 1 // teSAM saptapaTyA bhAgo hiyate, labdhA nava muhartA ekasya ca muharttasya saptaviMzatiH sakSaSaSTibhAgAH 9, kaca-"abhi- Intell issa caMdajogo sattahIkhaMDio ahoratto / bhogA ya egavIsaM te puNa ahiyA nava muhattA // 1 // " tathA 'tatdhe'tyAdi, zrIpa anukrama [47] 103 Fhi ~215
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [33] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [33] zrIpa tatra-teSAmaSTAviMzati nakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi pazcadaza muhUrtAn yAvaJcandreNa saha yogamazvate tAni SaT, tadyathAzatabhiSak ityAdi, tathAhieteSAM paNNAmapi nakSatrANAM pratyeka saptaSaSTikhaNDIkRtasyAhorAtrasya satkAn sArvAn vayakhiMzadbhAgAn yAvaccandreNa saha yogo bhavati, tato muhUtrtagatasaptapaSTibhAgakaraNAthai trayakhiMzatA guNyante, jAtAni nava | zatAni navatyadhikAni 990, yadapi sArddha tadapi triMzatA guNayitvA dvikena bhajyate labdhAH paJcadaza muhUrtasya saptaSaSTi&bhAgAste pUrvarAzau prakSipyante, jAtaH pUrvarAziH sahasraM paJcottaraM 1005, tathA caiteSAM pratyeka kAlamadhikRtya sImAvistArolA muhartagatasaptaSaSTibhAgAnAM pazcottaraM sahanaM, uktaM ca-"sayabhisayAbharaNIpa addA assesa sAi jiThAe / paMcottaraM sahassaM bhAgANaM sImavikkhaMbho // 1 // " asya paJcottarasahasrasya saptaSaSTyA bhAgo hriyate, labdhAH paJcadaza muharcAH, ukkaM ca-"sayabhisayA bharaNIo addA assesa sAi jihA ya / ee channakkhattA pannarasamuhuttasaMjogA // 2 // " tathA tatra-teSAmaSTAvizaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi triMzataM muhUrtAn yAvaccandreNa saha yogaM yuJjanti tAni paJcadaza, tadyathA-savaNoM | ityAdi, tathAhieteSAM kAlamadhikRtya pratyekaM sImAviSkambho muhartagatasaptaSaSTibhAgAnAM dazottare dve sahasra 2010, | tatastayoH saptapaTyA bhAge ite labdhAH triMzammuhartAH, tathA tatra yAni nakSatrANi pazcacatvAriMzataM muhUrtAn yAvacandreNa | sArDa yorga yuJjanti tAni SaT, tadyathA-'uttarabhadrapadA'ityAdi, teSAM hi pratyeka kAlamadhikRtya sImAviSkambho muhUrtagatasaptaSaSTibhAgAnAM trINi sahasrANi paJcadazottarANi 3015, tatasteSAM saptapaTyA bhAge hate labdhAH paJcacatvAriMzadeva muhUrttA labhyante, ukaMca-"tinneva uttarAI puNavasU rohiNI visAhA ya / ee channakkhattA paNayAlamuhusasaMjogA // 1 // anukrama [47] F OR ~216~
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [34] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- avasesA nakkhattA panarasa e huMti tIsaimuhuttA / caMdami esa jogo nakkhattANaM samakkhAo // 2 // tadevamukko nakSa- 10 prAbhate ptivRttiHlAvANAM candreNa saha yogaH, samprati sUryeNa saha tamabhidhirasurAha M2prAbhRta(malatA etesiNaM aTThAvIsAe NakkhasANaM asthi Navatte je NaM cattAri ahorate chaca muTutte sUreNa saddhi prAbhRte joyaM joeMti, asthi gakkhattA je NaM cha ahoratte ekavIsaM ca muTutte sUreNa sadi joyaM joeMti, asthi NakkhattA jeNaM terasa ahoratte vArasa ya muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, atdhi NakvattA je NaM vIsaM aho mAgAsU 34 ratse tipiNa ya muhutte sUreNa.saddhiM joyaM joeMti, tA etesiNaM aTThAvIsAe NakkhattANaM katare Nakkhatteja zAcattAri ahoratte chaca muTutse sUreNa sarddhi joyaM joeMti, katare Nakkhatte je NaM cha ahoratte ekavIsamuhatte sUreNaM saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhattA jeNaM terasa ahoratte vArasa muhate sUreNa saddhiM joyaM joeMti[4 katare NakkhattA je NaM vIsaM ahoratte sareNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM tattha je se Nakkhatte jeNaM cattAri ahorale chaca muhatte sUreNa samjioyaM joeMti se NaM abhIyI, tattha je te NakkhattA je paMcha ahoratte ekavIsaM ca muhatte sarieNa saddhiM joyaM joeMti te NaM cha, taM0-satabhisayA bharaNI| .2 / // 16 // addA assesA sAtI jeTThA, tatva je te terasa ahoratte duvAlasa ya muhatte sUreNa saddhiM joyaM joeMti te rNa paNarasa, taMjahA-savaNo dhaNiTThA puvAbhavatA revatI assiNI katiyA maggasiraM pUso mahA puSAphagguNI hatyA cittA aNurAdhA mUlo puvAAsADhA, tastha je te NakkhattA jeNaM vIsaM ahoratte tipiNa ya muhale sUreNa [47] FridaIMAPIVAHauWORK ~217~
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [10], -------------------- prAbhataprAbhata RI. -------------------- malaM [34] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [34] siddhiM joyaM joeMti te NaM cha, taMjahA-uttarAbhavatA rohiNI puNavasU uttaraphagguNI visAhA uttarAsAdA (sUtraM 34) dasamassa vitIyamiti // 'tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye'sti tannakSanaM yaccaturo|'horAtrAn SaT ca muhUrtAn yAvat sUryeNa sArddha yogamupaiti, tathA astIti santi tAni yAni SaT ahorAtrAn ekavi-1 zatiM ca muhUrtAn sUryeNa sArddha yoga yuJjanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni trayodaza ahorAtrAn dvAdaza muhAna yAvatsUryeNa saha yogamupayanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni viMzatimahorAtrAn trIn muhUrtAn yAvatsUryeNa samaM yoga yuddhanti, evaM bhagavatA sAmAnyenokta vizeSAvagamanimittaM bhUyo'pi bhagavAn gautamaH pRcchati-'tA eesi Na'mityAdi, sugarma, bhagavAn nirvacanamAha-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatenekSatrANAM madhye yannakSatraM caturo'horAtrAn SaT ca muhUrtAna sUryeNa sArddha yoga yunakti tadekamabhijinnakSatramavaseyaM, tathAhi-sUryayogaviSayaM pUrvAcAryapradarzitamidaM prakaraNa-"ja rikkhaM jAvaie vaccai caMdeNa bhAga sattaDDI / taM paNabhAge rAiMdiyassa sUreNa 5 tAvaie // 1 // " asyA akSaragamanikA-yat RkSa-nakSatraM yAvato rAbindivasya-ahorAtrasya sambandhinaH saptaSaSTibhAgAn candreNa saha yoga vrajati tannakSatraM rAtrindivasya pazcabhAgAn tAvataH sUryeNa samaM brajati, tatrAbhijidekaviMzatiM / saptapaSTibhAgAn candreNa samaM varttate, tata etAvataH paJcabhAgAnahorAtrasya sUryeNa samaM vartamAnamavaseyaM, ekaviMzatizca paJcamirbhAge hRte labdhAzcatvAro'horAbAH ekaH paJcamo bhAgo'vatiSThate, sa muha nayanAya triMzatA guNyate, jAtA triMzattasyAH anukrama [48 ~218~
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [34] dIpa anukrama [48] mUlaM [34] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 103 // Jain E candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [2], 4 prAbhRtaM nakSatraiH sUrya paJcabhirbhAge hRte labdhAH SaNmuharttA iti uktaM ca- "abhiI ucca muhutte cattAri ya kevale ahorate / sUraNa samaM vaccai 220 prAbhRte itto sesANa bucchAmi // 1 // [ graMthAgraM0 3000 ] tathA tatra --- teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi SaTU 2 prAbhRtaahorAtrAnekaviMzatiM ca muhUrttAn yAvat sUryeNa samaM yogamupayanti tAni SaTU, tadyathA - 'sayabhisayA' ityAdi, tathAhi--- etAni nakSatrANi pratyekaM candreNa samaM sArddhana trayastriMzatsamAkAn saptaSaSTibhAgAnahorAtrasya vrajanti apArddhakSetrasyAde teSAM tata etAvataH paJcabhAgAnahorAtrasya sUryeNa samaM trajantIti pratyeyaM prAguktakaraNaprAmANyAt, trayastriMzatazca pazcabhi- 4 yogaHsU34 bhage hute labdhAH SaT ahorAtrAH, pazcAdavatiSThante sArddhAstrayaH paJcabhAgAH, te savarNanAyAM jAtAH sapta, muhUrttAnayanAya triMzatA guNyante, jAte dve zate dazottare 210, ete ca muharttArddhagate, tataH paripUrNamuhUrttAnayanAya dazabhirbhAgo hiyate, labdhA ekaviMzatirmuhUrttAH uktaM ca- "sayabhisayA bharaNIo adA assesa sAi jiTThA ya / vaJcati muhutte ikkIsa iccheva'horate // 1 // tathA tatra teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi trayodaza ahorAtrAn dvAdaza ce muharttAn yAvat sUryeNa samaM yogaM yuJjanti tAni paJcadaza, tadyathA - 'savaNo' ityAdi, tathAhi amUni paripUrNAn sapta| SaSTibhAgAn candreNa samaM vrajanti, tataH sUryeNa saha etAni paJcabhAgAnapyahorAtrasya saptaSaSTisaGkhyAn gacchanti, saptaSaSTezva paJcabhirbhAge labdhAstrayodaza ahorAtrAH, zeSau ca dvau bhAgau tiSThataH, tau triMzatA guNyete, jAtAH SaSTiH, tasyAH paJcabhirbhAge hate labdhA dvAdaza muharttAH uktaM ca-- "avasesA nakkhattA paJcarasavi sUra sahagayA jaMti / bArasa ceva muhutte terasaya same ahora te // 1 // " tathA tatra - teSAmaSTAviMzatirnakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi viMzatimahorAtrAn trIna muhU F&P Us On ~219~ // 103 //
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [34] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [34] tan yAvatsUryeNa samaM yogamaznuvate tAni paT, tadyathA-'uttarabhavayA ityAdi, etAni hi paDapi nakSatrANi pratyeka candreNa sama saptaSaSTibhAgAnAM zatamekasya ca saptaSaSTibhAgasyAI brajanti, tata etAvataH paJcabhAgAn ahorAtrasya sUryeNa samaM vrajanamavagantavyaM, zatasya ca pazcabhirbhAge hRte labdhA viMzatiH ahorAtrAH, yadapi caikasya paJcabhAgasyArddhamuddharati | | tadapi triMzatA guNyate, jAtA triMzata, tasyA dazabhibhoge hute labdhAtrayo mahattoM iti // ....... .. iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 2 samApta uktaM dazamasya prAbhRtasya dvitIyaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati tRtIyamArabhyate, tasya cAyamAdhikAra:- evaMbhAgAni nakSatrANi vaktavyAnI'ti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te evaMbhAgA AhitAtivadejA ?, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM asthi NakkhattA evaMbhAgA samakhettA paM0, asthi NakkhattA pacchabhAgA samakkhettA tIsamuhuttA paM0, asthi NakSattA NasaMbhAgA avaDakhettA paNNarasamuhattA paM0, asthi NavattA ubhayaMbhAgA divamukhettA paNatAlIsaM muhuttA paM0, tA eesiNaM aTThAvIsAe NavattANaM katare NakvattA purvabhAgA samavettA tIsatimuhuttA paM0 katare katare katare nakkhattA ubhayaMbhAgA divaTThakhettA paNatAlIsatimuhuttA paM0,tA etesi NaM aTThAvIsAe NakakhattANaM tattha je te NakkhattA, puvaMbhAgA samakhettA tIsatimuhuttA paM0 te NaM cha, taMjahA-puccApoDavatA kattiyA maghA puvAphagguNI mUlo anukrama [48 JAMERIrshinintimatsinal atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 Arabhyate ~220~
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [35] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJasivRttiH (mala.) sUtrAka [35]] // 10 // puvAsAdA, tattha je NakkhattA pacchabhAgA samakhettA tIsatimuhuttA paM0,te NaM dasa, taMjahA-abhiI savaNo| 10prAbhRte dhaNiTThA revatI assiNI migasiraM pUso hattho citsA aNurAdhA, tattha je te NakkhattA saMbhAgA addhaba-18prAbhatakhettA paNNarasamuhuttA paM0 te NaM cha, taMjahA-sayabhisayA bharaNI addA assesA sAtI jeTThA, tattha je te prAbhUta NakvattA ubhayaMbhAgA divaDDakhettA paNNatAlIsaM muhattA paM0 te NaM cha, taMjahA-uttarApoTTavatA rohiNI puNa-pazcAddhAgAvasU uttarApharaguNI visAhA uttarAsAdA (sUtraM 35) dasamassa tatiyaM pAhuDapAhuDaM samattaM // dIni sU35 | 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA evaMbhAgAni-vakSyamANaprakArabhAgAni nakSatrANi AkhyAtAni iti bhagavAn vadet , evamukta bhavagAnAha-tA eesi Na'mityAdi, 'tA' iti pUrvavat, etepAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'stIti santi tAni nakSatrANi yAni pUrvabhAgAni-divasasya pUrvabhAgazcandrayogasyAdimadhikRtya vidyate yeSAM tAni pUrvabhAgAni 'samakkhettA' iti sama-pUrNamahorAtrapramitaM kSetra candrayogamadhikRtyAsti yeSAM tAni samakSetrANi ata eva triMzanmuhUrttAni prajJaptAni, tathA santi tAni nakSatrANi yAni pazcAdbhAgAni-divasasya pazcAttano bhAgazcandrayogasyAdimadhikRtya vidyate yeSAM tAni pazcAdUbhAgAni samakSetrANi triMzanmuhUrtAni prajJaptAni, tathA santi tAni nakSatrANi yAni nabhAgAni' naktaM-rAtrI candrayogasyAdimadhikRtya bhAga:-avakAzo yeSAM tAni tathA, 'apaarddhkssetraannii'&aa||104|| |ti apagatamaddhe yasya tadapArddha, arddhamAtramityarthaH, apArddhamarddhamAnaM kSetramahorAtrapramitaM yeSAM candrayogamadhikRtya tAni / apArddhakSetrANi, ata eva pazcadazamuharrAni, paJcadaza candrayogamadhikRtya muhartA vidyante yeSAM tAni tathA prazAni, tathA anukrama [49] ~221
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [35] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [35] santi tAni nakSatrANi yAni nakSatrANi 'ubhayabhAgAni' ubhayaM-divasarAtrI tasya divasasya rAtrezcetyarthaH, candrayogasyAdimadhikRtya bhAgo yeSAM tAni tathA, tathAhi-barddhakSetrANi, dvitIyamaddhe yasya tad vyardha sArddhamityarthaH, vyarddha-sArddhamahorAtrapramitaM kSetraM yeSAM tAni tathA, ata eva paJcacatvAriMzanmuhUtAni prajJaptAni, evaM bhagavatA sAmAnyenokta vishessaavbodhnaarth| bhagavAn gautamaH pRcchati-tA eesiNa'mityAdi sugama, bhagavAn prativacanamAha-tA eesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi pUrvabhAgAni samakSetrANi triMzanmuhartAni prajJaptAni tAni SaT, tadyathA-'puSapuTThavayA' ityAdi, etaccAnantare eva prAbhRtaprAbhRte yogasyAdau cintyamAne bhAvayiSyate, tathA teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi pazcAdbhAgAni samakSetrANi triMzanmuhUrttAni prajJatAni tAni daza, tadyathA-'abhiI' ityAdi, tathA tatra-teSAM aSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi naktaMbhAgAni apArddhakSetrANi paJcadazamuhUrtAni prajJadhAni tAni SaT ,tadyathA-'sayabhisayA'ityAdi,tathA tatra-tepAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni nakSatrANyubhayabhAgAni tAni bbarddhakSetrANi paJcacatvAriMzanmuhartAni tAni SaT , tadyathA-'uttarApuTThabayA ityAdi, sarvatrApi ca bhAvanA agre'nantarameva bhAvayiSyate // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 3 samAptaM tadevamuktaM tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati caturthamArabhyate-tasya cAyamAdhikAro 'yogasyAdirvakavya' iti kiJca-pUrvamanantaramAbhRtamAbhRte nakSatrANAM pUrvabhAmagatAdhukaM,tacca yogasyAdiparijJAnamantareNa nAvagantuM zakyate tatastadviSayaM praznasUtramAha anukrama [49] FairaMsrivaaraswant atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 4 Arabhyate ~222~
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [36]] sUryaprajJatA kahaM te jogassa AdI AhitAti vadejA,tA abhiyIsavaNA khalu dube NakkhattA pacchAbhAgA sama- 10 mAite khittA sAtiregaUtAlIsatimuhuttA tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaMjoeMti, tato pacchA avaraM sAtireyaM prAbhRta. (mala.) divasaM, evaM khalu abhiIsavaNA duve NakkhattA egarAI egaM ca sAtirega divasa caMdeNa saddhiM jogaM joeMti, // 105 // joyaM joettA joyaM aNupariyati joyaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM dhaNiTThANaM samappaMti, tA dhaNihA khalu| Nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsatimuhatte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhi jogaM joeti, 2sA deNaM saddhiM jogaM joettA tato pacchArAI avaraMca divasaM, evaM khalu dhaNihANakkhatte egaM carAI egaMca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti joettA joyaM aNupariyaTTiti joyaM aNupariyahittA sAgaM caMdaM satabhisayANaM samappeti | tA sayabhisayA khalu Nakkhatte NataMbhAge abaDhe khette paNNarasamuhatte paDhamatAe sAgaM caMdeNa sahiMjoeti No labhati avaraM divasa, evaM khalu saMyabhisayA Nakkhatte egaM ca rAI caMdeNa sahiM joyaM joeti, joyaM joepsA joyaM aNupariyaTTati, joyaM aNupariyaTTittA to caMdaM puvANaM pohavatANaM samappeti, tA puvApohavatA khalu nakkhatte | purvabhAge samakhette tIsatimuhatte tappaDhamatAe pAto caMdeNaM saddhiM joyaM joeti, tato pacchA avararAI, evaM khalu puSApoTTavatA Nakkhatte egaM ca divasaM egaM ca rAI caMdeNaM saddhiM joyaM joeti 2ttA joyaM aNupa-1 riyati 2 pAto caMdaM uttarApohabatANaM samappeti, tA uttarapoDhavatA khalu nakkhatte ubhayaMbhAge divahakhese 31 lApaNatAlIsamutte tappaDamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM joeti avaraM ca rAti tato pacchA avaraM divasa, TA anukrama [50] // 105 // FhiraIMAPIVARAuNORN ~223~
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [36] OMOMOMOMOMOM evaM khalu uttarApohavatANakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joeti avaraM ca rAti, tatopacchA avaraM divasaM, evaM khalu utsarApohavatANakvatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joeti joittA joyaM aNupariyati ttA sAga caMdaM revatINaM samappeti, tA revatI khalu Nakkhatte pacchabhAge samakhette tIsatimuhutte tappaDhamatAe sAgaM caMdeNaM saddhiM joyaM joeti, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu revatINakkhatte ega rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti 2ttA joyaM aNupariyati 2ttA sAgaM caMdaM assiNINaM samappeti, tA assiNI khalu Nakkhatte pacchimabhAge samakhette tIsatimuhutte tappaDamatAe sAgaM caMdeNa saddhi joyaM joeti, tato pacchA avara divasaM, evaM khalu assiNINakkhatte erga ca rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti 2ttA jogaM aNupariyai 2ttA sAgaM caMdaM bharaNINaM samappeti, tA bharaNI khalu Navatse NasaM bhAge avaGakhette paNNarasamuhutte tappaDhamatAe sAgaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti, No labhati avaraM divasaM, evaM 4 khalu bharaNINakkhatte ega rAI caMdeNaM saddhiM joyaM joeti 2ttA joyaM aNupariyati 2ttA pAdo caMdaM katti&yANaM samappeti, tA kattiyA khalu Nakvatte purvabhAge samakkhitte tIsaimuhutte tappalamatAe sAgaM caMdeNaM saddhiM jogaM joeti 2ttA joyaM aNupariyaDa 2 hittA pAdo caMdaM rohiNINaM samappeti, rohiNI jahA uttarabhavatA magasiraM jahA dhaNiTThA adA jahA satabhisayA puNavasu jahA uttarAbhaddavatA pusso jahA dhaNiTThA assesA jahA satabhisayA maghA jahA puvAphagguNI puvAphagguNI jahA pubAbhaddavayA uttarAphagguNI jahA anukrama [50] E FridaIMAPIVAHauwone ~224~
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [50 ] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [36] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0) // 106 // uttarAbhavatA hattho cittA ya jahA dhaNiTThA sAtI jahA satabhisayA visAhA jahA uttarabhadavadA aNurAhA jahA dhaNiTTA sayabhisayA mUlA pucAsAdA ya jahA purva bhaddapadA uttarAsADhA jahAM uttarAbhaddavatA (sUtraM 36) / / dasamassa cautthaM pAhuDapAhuDe samattaM // 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM tvayA bhagavan yogasyAdirAkhyAta iti vadet 1, iha nizcayanayamatena candrayogasyAdiH sarveSAmapi nakSatrANAmapratiniyatakAlapramANA, tataH sA karaNavazAdavagantavyA, tacca karaNaM jyotiSkaraOM NDake samastIti taTTIkAM kurvatA tatraiva saprapaJcaM bhAvitaM atastato'vadhArya, atra tu vyavahAranayamadhikRtya bAhulyena yasya nakSatrasya yadA candrayogasyAdirbhavati tamabhidhitsurAha - 'abhI i' ityAdi, tA iti pUrvavat dve abhijicchravaNAkhye nakSatre pazcAdbhAge samakSetre, ihAbhijinnakSatraM na samakSetraM nApyapArddhakSetraM nApi yarddhakSetraM, kevalaM zravaNanakSatreNa saha sambaddhamu pAttamityabhedopacArAt tadapi samakSetramupakalpya samakSetramityuktaM, sAtireke konacatvAriMzanmuhUrttapramANe, tathAhi --spatirekA nava muharttA abhijitastriMzanmuhUrttAH zravaNasyetyubhayamIlane yathoktaM muhUrttaparimANaM bhavati, tatprathamatayA - candrayo| gasya prathamatayA sAyaM-vikAlavelAyAM, iha divasasya katitamAccaramAdbhAgAdArabhya yAvadrAtreH katitamo bhAgo yAvannAdyApi parisphuTanakSatramaNDalA lokastAvAn kAlavizeSaH sAyamiti vivakSito draSTavyaH tasmin sAyaMsamaye candreNa sArddhaM yogaM yuktaH, ihAbhijinnakSatraM yadyapi yugasyAdau prAtazcandreNa saha yogamupaiti tathApi zravaNena saha sambaddhamiha tadvivakSitaM, zravaNanakSatraM ca madhyAhAdUrdhvamapasarati divase candreNa saha yogamupAdatte tatastatsAhacaryAt tadapi sAyaMsamaye candreNa mats Fit P&P O ~225~ 10 prAbhUte 4 prAbhRtaprAbhRtaM yogAdiH sU 36 // 106 //
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [36] SEXTRESS yujyamAnaM vivakSitvA sAmAnyataH sAyaM candreNa 'saddhiM jogaM jujati' ityukta, athavA yugasyAdimatiricyAnyadAra bAhulyamadhikRtyedamukkaM tato na kazciddoSaH, 'tato pacchA ityAdi, pazcAt-tata Urva aparamanyaM sAtireka divasaM yAvat, etadevopasaMhAravyAjena vyaktIkaroti-'evaM khalu'ityAdi, evamuktena prakAreNa khalSiti nizcaye abhijicchSaNe dve nakSatre | sAyaMsamayAdArabhya ekAM rAtri ekaM ca sAtireka divasaM candreNa sArddha yogaM yuGgaH, etAvantaM ca kAlaM yogaM yuktvA tada-4 nantaraM yogamanuparivartayate, AtmanazyAvayata ityarthaH, yogaM cAnuparivatvaM sAyaM divasasya katitame pazcAddhAge candraM dhanichAyAH samarpayatastadevamabhijicchravaNadhaniSThAH sAyaMsamaye candreNa saha prathamato yogaM yuJjanti, tenAmUni trINyapi pazcAdbhAgAnyavagantavyAni, 'tA'ityAdi, tataH samarpaNAdanantaraM dhaniSThA khalu nakSatraM pazcAdbhAga, sAyaMsamaye tasya prathamatazcandreNa saha yujyamAnatvAt , samakSetraM triMzanmuhUrta tatprathamatayA sAyaMsamaye candreNa saha yogaM yunakti, candreNa saha yogaM yuktvA tataH sAyaMsamayAdUcaM tataH pazcAdvAtrimaparaM ca divasaM yAvadyogaM yunakti, etadevopasaMhAracyAjena vyAcaSTe-evaM khalvi tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candraM zatabhiSajaH samarpayati prAyaH parisphuTanakSatramaNDalAvaloke, tata | idaM nakSatraM naktaMbhAgaM draSTavyaM, tathA cAha-'tA'ityAdi, tA iti tataH samarpaNAdanantaraM zatabhiSA nakSatraM khalu nakabhAgamapArddhakSetraM paJcadazamuhUrta tatprathamatayA candreNa sArddha yoga yunakti, tacca tathAyuktaM ca sanna labhate aparaM divasaM, paJcadazamuharttapramANatvAt , kintu rAjyantareva yogamadhikRtya parisamAptimupaiti, tathA cAha-evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvayogamanuparivartya prAtazcandraM pUrvayoH proSThapadayo-bhadrapadayoH samarpayati, iha pUrvaproSThapadAnakSatrasya prAtazcandreNa saha prathama anukrama [50] ~226~
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sayamajaptivRttiH prata (mala.) // 107 // sUtrAka [36]] tayA yogaH pravRtta itIdaM pUrvabhAgamucyate, tathA cAhatA purvetyAdi, tataH samarpaNAdanantaraM pUrvaproSThapadAnakSatraM khalu 10 prAbhRte pUrvabhAgaM samakSetraM triMzanmuhUrta tatprathamatayA prAtazcandreNa saha yogaM yunakti, tacca tathAyuktaM sat tataH prAtaH samayAdUrva ta |4 prAmRta sakalaM divasamaparAM ca rAtriM yAvadvartate, etadevopasaMhAravyAjenAha-evaM khalvi'tyAdi sugama yAvadyogamanuparivatyai | prAbhRtaM mAtazcandrabhuttarayoH proSThapadayoH samarpayati, irda kilottarAbhadrapadAkhya-nakSatramuktaprakAreNa prAtazcandreNa saha yogamadhi yogAdiH gacchati, kevalaM prathamAn paJcadaza muhartAn adhikAnapanIya samakSetraM kalpayitvA yadA yogazcintyate tadA naktamapi yogo-II 'stItyubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha-tA'ityAdi, tataH samarpaNAdanantaraM (uttara) proSThapadAnakSatraM khallUbhayabhArga byakSetraM paJcacatvAriMzanmuhUrta tatprathamatayA-yogaprathamatayA prAtazcandreNa sArddha yogaM yunakti, tacca tathAyuktaM sattaM sakalamapi divasamaparAM ca rAtriM tataH pazcAdaparaM divasaM yAvad vartate, etadevopasaMhAravyAjena vyaktIkaroti-'evaM khalvi'tyAdi | sugarma, yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candra revatyAH samarpayati, tatra revatInakSatraM sAyaMsamaye candreNa saha yogamadhigacchati, tatastatpazcAdbhAgamavaseyaM, tathA cAhatA revaI' ityAdi, 'tA' iti tataH samarpaNAdanantaraM zeSa sugama, idaM ca candreNa saha yuktaM satsAyaMsamayAdUI sakalAM rAtri aparaM ca divasa yAvaccandreNa saha yuktamavatiSThate, samakSetratvAt , etadevopasaMhArata Aha-evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candramazvinyAH samarpayati, tata idamapyazvinInakSatra sAyaMsamaye candreNa saha yujyamAnatvAt pazcAmAgamavaseyaM, tathA cAha-'tA'ityAdi | sugama, navaramidamapi azvinInakSatraM samakSetratvAt sAyaMsamayAdArabhya tAM sakalAM rAtrimaparaM ca divasaM yAvacandreNa saha | dIpa anukrama [50] // 107 // ~227~
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [36] yuktamavatiSThate, etadevopasaMhAravyAjenAha-evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya sAyaM prAyaH parisphuTanakSaMtramaNDalAlokasamaye candra bharaNyAH samarpayati, idaM ca bharaNInakSatramuktayuktyA rAtrI candreNa saha yogamupaiti, tato nataM-18 bhAgamabaseyaM, tathA cAhatA bharaNI'tyAdi, pAThasiddhaM, navaramidamapArddhakSetratvAdrAtrAveva yoga parisamApayati, tato na labhate pIcandreNa saha yuktamaparaM divasa, etadevopasaMhAravyAjena parisphuTayati-"evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya | Tra prAtazcandraM kRttikAnAM samarpayati, idaM ca kRttikAnakSatramuktayuktyA prAtazcandreNa saha yogamupaiti, tataH pUrvabhAgamavaseyaM, etadevAha-'tA kattiyetyAdi sugama, navaramidaM samakSetratvAt prAtaHsamayAdUrva sakalaM divasaM tataH pazcAdrAtriM paripUrNA candreNa saha yuktaM vartate, etadevopasaMhAravyAjena vyaktIkaroti-evaM khalu'ityAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya prAtazcandraM rohiNyAH samarpayati, idaM ca kRttikAnakSatraM byakSetraM, ataH prAguktayuktivazAdubhayabhAgaM pratipattavyaM, 'rohiNI jahA uttarabhaddavaya'tti rohiNI yathA prAguttarabhadrapadA uktA tathA vaktavyA, sA caivam-'tA rohiNI khalu nakkhatte ubhayabhAge divaDDakhette paNayAlIsamuhutte tappaDamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM joei avaraM ca rAI tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu rohiNInakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joittA jogaM aNupariyaTTei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM migasirassa samappeI 'migasiraM jahA dhaNiTTatti mRgazirA nakSatraM yathA prAga dhani-1 ThoktA tathA vaktavyA, tadyathA-'tA migasire nakkhatte pacchaMbhAge tIsaimuhutte tapaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joga | joei, sAyaM caMdeNa saddhiM jorga joettA tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu migasire nakkhatte ega rAI egaM ca divasa BREAK anukrama [50] Fhi ~228~
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- candeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joitA jogaM anupariyaTTei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM adAe samappaI' atra 10 prAbhRte sAyamiti prAyaH parisphuTanakSatramaNDalAlokasamaye ata evaitannaktaMbhAgaM, tathA cAha-'ahA jahA sayabhisayA' ArdrA prAbhRta(mala.) yathA prAk zatabhiSagabhihitA tathA'bhidhAtacyA, sA caivam-'tA addA khalu nakkhatte nattaMbhAge abahukhette pArasamuhuse prAbhRtaM // 1 ta paDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jo joei, no labhei avaraM divasa, evaM khalu addA ega rAI caMdeNa saddhiM joga joeDAyogAdiH lilAjoyaM joetA joya aNupariyaTeDa, joyaM aNupariyaTTittA pAo caMdaM puNavasUrNa samappeI' idaM ca punarvasanakSatraM barbave- 11 tratvAt prAguktayuktaH ubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha-puNavasU jahA uttarabhavayA punarvasunakSatraM yathA prAk uttarabhadrapadAnakSatramuka tathA vaktavyaM, taccaivam-'tA puNavasU khalu nakkhatte ubhayabhAge divaDalete paNayAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAo caMdeNa saddhiM joyaM joei, aparaM ca rAI tato pacchA avaraM divasa, evaM khalu puNadhasU nakkhatte do divase egaM ca rAIcaMdeNa sarbi jo jopai, jogaM joettA jogaM aNupariyaTTei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM pussassa samapyeha' idaM ca puSyanakSavaM sAyaMsamaye divasAvasAnarUpe candreNa saha yogamadhigacchati, tataH pazcAdAgamavaseyaM, tathA cAha| 'pusso jahA paNihA' puSyo yathA pUrva dhaniSThA'bhihitA tathA'bhidhAtavyA, tayathA-tA pusse khalu nakkhate pacchabhAge 4 samakkhe se tIsaimuhutte tappaDamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jorya joei joyaM joecA tato parachA avaraM divasa, evaM khalu pusse 108 / nakkhatte ega rAI egaM ca divasa caMdeNa saddhiM joya joeDa, jogaM joittA joga aNupariyaTTe jogaM aNupariyaTTittA sAyA cedaM asilesAe samappei,' idaM cAzlepAnakSatraM sAyaMsamaye-parisphuTanakSatramaNDalAlokarUpe prAyazcandreNa saha yogamupaiti, anukrama [50] F OR ~229~
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: * prata * sUtrAMka * [36] * tata idaM nakabhAgamavaseyaM, apArddhakSetratvAca tasyAmeva rAtrI yoga parisamApayati, tathA cAha-'asalesA jahA sayabhisayA' yathA zatabhiSak prAgabhihitA tathA azleSApi vaktavyA, sA caivam-'tA asilesA khalu nakkhatte nataMbhAge avaDakhette 4 pArasamuhatte tappaDamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, jo joettA no labhai avaraM divasa, evaM khalu asilesAna-1 kkhate ega rAI caMdeNa sabiMjogaM joeha joyaM joitA joga aNupariyaDeha, joga aNupariyaTTittA pAo caMdaM maghANaM samappei,' irda ca madhAnakSatramuktayuktyA pAtazcandreNa saha yogamaznute, tata' pUrvabhAgamavasAtavyaM, tathA cAha-maghA yathA | pUrvaphAlgunI tathA draSTavyA, tadyathA-'tA maghA khalu nakkhatte puSabhAge samakkhette tIsaimuhutte tappaDhamayAe pAo caMdeNa saddhiM joyaM joei tato pacchA avaraM rAI, evaM khalu maghAnakvatte ega divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joitA jogaM aNupariyadeva jogaM aNupariyahittA pAo caMdaM puvaphagguNINaM samappei,' idamapi pUrvaphAlgunInakSatra prAtazcandreNa saha yogamuktanItyA samadhigacchati, tataH pUrvabhAgaM pratyetavyaM, tathA cAha-'puSAphagguNI jahA pucabhaddavayA, yathA prAk pUrvabhAdrapadA'bhihitA tathA pUrvaphAlgunyaSyabhidhAtavyA, tadyathA-'tA puSaphagguNI khalu nakkhase puSabhAge sama-1 khitte tIsazmuhutte tapaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joiM joei, tato pacchA avaraM rAI, evaM khalu puvAphagguNInakkhatte pAMca divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joittA jogaM aNupariyaDei jogaM aNupariyaTTittA pAo caMdaM| svarANaM phasguNINaM samappeI etaccottarAphAlgunInakSatraM barbakSetramataH prAguktayuktivazAdubhayabhAgaM veditavyaM, tathA cAha-- carapharANI jahA uttarabhadayayA' yathA prAguttarabhadrapadokkA tathottaraphAlgunyapi vaktavyA, sA caiva-'uttaraphagguNI * anukrama [50] C + la ~230~
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryamajhaptivRttiH (mala.) // 10 // khalu Nakkhatte paNayAlIsaimuhuse tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM joei avaraM ca rAI, tato pacchA avaraM ca divasa, 1. prAmRte evaM khalu uttaraphagguNInakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joettA jogaM aNupariyaTTei joga prAbhRta| aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM hatthassa samappei,' idaM ca hastanakSatraM sAyaM-divasAvasAnasamaye candreNa saha yogamadhirohati prAbhUta tena pazcAmAgamavaseyaM, citrAnakSatraM tu kizcitsamadhike divasAvasAne candrayogamadhigacchati, tatastadapi pazcAdbhAga mantavyaM, 31 paitadevAha-'hattho cittA ya jahA dhaNiTThA' yathA dhaniSThA tathA hastaM citrA ca vaktavyA, tadyadhA-sA hatthe khalu Nakkhatte. pacchaMbhAge samakkhitte tIsaimuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu hatthanakkhace ega rAI egaM ca divasa caMdeNa saddhiM jogaM joei, jogaM joittA jogaM aNupariyaTTei jogaM aNupariyahittA sAyaM caMdaM cittAe samappe 'tti, 'tA cittA khalu nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsaimuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jogaM joeDa, tato pacchA avaraM divasa, evaM khalu cittA nakkhatte ega rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM. joei, joyaM joittA jogaM aNupariyaDe joyaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM sAIe samaSpeI, svAtizca sAyaM-prAyaH pari-18 // 10 // sphuTadRzyamAnanakSatramaNDalarUpe candreNa saha yogamupaiti, tata iyaM naktaMbhAgA pratyeyA, tathA cAha-'sAI jahAM sayabhisayA, yathA zatabhiSak tathA vaktanyA, sA caivam - 'sAI khalu nakkhatte nabhAge avahukhette pannarasamuhutte tapparamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, no labhei avaraM divasa, evaM khalu sAI nakkhatte ega rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, joga joittA joga aNupariyaTTe joga aNupariyaTTittA pAto caMdaM visAhANaM samappaI' idaM ca vizAkhAnakSatraM vya.kSetraM, ataH anukrama [50] ~231
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: HE prata sUtrAMka * [36] * AS prAguktayuktivazAdubhayabhAgamavagantavyaM, tathA cAha-'visAhA jahA utsaraMbhadayayA' yathA uttarabhadrapadA tathA vizAkhA vaktavyA, tadyathA-'tA visAhA khalu nakkhatte ubhayaMbhAge divaGakhite paNayAlIsamuhatte tapaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM * joei avaraM ca rAI, tao pacchA avaraM divasaM, evaM khalu visAhAnakkhatte do divasaM egaM ca rAI caMdeNaM saddhiM joga joei, jogaM joittA jogaM aNupariyaDei jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM aNurAhAe samappeI', tata evamanurAdhAnakSatraM sAyaMsamaye-divasAvasAnarUpe candreNa saha yogamupaitIti pazcAdbhAgamavaseyaM, tathA cAha-'aNurAhA jahA dhaNivA' yathA dhaniSThA tathA'nurAdhA vaktavyA, sA caivam-'aNurAdhA khalu nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsai hutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti, tao pacchA avaraM divasa, evaM khalu aNurAhA nakkhatte egaM rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM jogaM joei joittA'jogaM aNupariyaTTei jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM jihAe samappeI' jyeSThAyAzca sAryasamaye samarpayati, prAyaH parisphuTaM dRzyamAne nakSatramaNDale, tata idaM jyeSThAnakSatraM naktaMbhAgamavaseyaM, tathA cAha-'jiTThA jahA sayabhisayA'. yathA zatabhiSak tathA jyeSThA vaktavyA, tadyathA-'tA jeTThA khalu nakkhatte nattaMbhAge abahukhette pannarasamuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jo joei, no labhai avara divasa, evaM khalu jidvAnakkhatte egaM rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei, joga joitA jogaM aNupariyaTTei, jogaM aNupariyahittA pAto caMdaM mUlassa samappeI' mUlanakSatraM cedamuktalayuktyA prAtazcandreNa saha yogamupAgacchat pUrvabhAgamabaseyaM, tathA cAha-'mUlo jahA puSabhahavayA' yathA pUrvabhadrapadA tathA |mUlanakSatramabhidhAtavyaM, tazcaivam-tA mUle khalu nakkhatte pucaMbhAge samakkhitte tIsaimuhutte tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhi *5*5 anukrama [50] ~232~
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- % prata (mala.) // 11 // 85% jogaM joei, tao pacchA avaraM ca rAI, evaM khalu mUlanakkhatvaM egaM ca divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei, joga 10 prAbhUte joittA jogaM aNupariyaTTei jogaM aNupariyaTTittA pAto caMdaM putrAsAdANaM samappeI' idamapi pUrvASADhAnakSatraM prAtazcandreNa prAbhRta|saha yogamuktayuktyA samupaiti iti pUrvabhAgaM vijJeyaM, etadevAha-'puvAsAdA jahA pucabhavayA,' yathA pUrvabhadrapadA tathA 4 prAbhUta sU36 pUrvApADhA vaktavyA, sA caivam-'tA puSAsADhA khalu nakkhatte puvabhAge samakUkhette tIsaimuhuce tappaDamayAe pAto caMdeNa saddhiM jogaM joei, avaraM ca rAI, evaM khalu puvAsAdAnakkhatte egaM ca divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei, joga joittA jogaM aNupariyaTTei joga aNupariyaTTittA pAo caMdaM uttarAsADhANaM samappeI', uttarASADhAnakSatraM ca barddhakSetra-4 tvAdubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha-'uttarAsAdA jahA uttarabhaddavayA' yathA uttarabhadrapadA tathA uttarASADhA vaktavyA, tadyathA-'uttarAsAdA khalu nakkhatte ubhayaMbhAge divaGakhette paNayAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM jorga joei avaraM ca rAI tao pacchA avaraM divasaM, evaM khalu uttarAsADhAnakhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joga joei, jogaM joittA sAyaM caMdamabhiIsavaNANaM samappei, tadevaM bAhulyamadhikRtyokaprakAreNa yathokteSu kAleSu nakSatrANi | // 110 // candreNa saha yogamupayanti, tataH kAnicitpUrvabhAgAni kAnicitpazcAdAgAni kAnicinnaktaMbhAgAni kAnicidubhayabhAgAnyuktAnIti // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM-4 samAptaM * anukrama [50] FirmaaMAPINANORN ~233~
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [5], -------------------- mUlaM [35] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka [37]] C / / tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya caturthaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati pazcamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro-yathA 'kulAni | vaktavyAnIti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te kulA AhitAti vadejA, tattha khalu ime vArasa kulA vArasa avakulA cattAri kulocakulA, vArasA kulA, taMjahA-dhaNihAkulaM uttarAbhavatAkulaM assiNIkulaM kattiyAkulaM saMThANAkulaM pussAkulaM mahAkulaM| uttarApharaguNIkulaM cittAkulaM visAhAkulaM mUlAkulaM uttarAsADhAkulaM,bArasa uvakulA, taMjahA-savaNo upakulaM puvapaTThavatAuvakulaM revatIvakulaM bharaNIupakulaM puNavasujvakula assesAvakulaM puSAphagguNIjavakulaM hatyAuna cakulaM sAtIyakulaM jeTThAjayakulaM puvAsADhAucakulaM, cattAri kulovakulAtaM0-abhIyIkulovakulaM satabhisayAkulobakulaM addhAkulovakulaM aNurAdhAkulovakulaM (sUtraM 37)||dsmss pAhuSTassa paMcamaM pAhuDa pAhuDhaM samattaM / | 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA kulAnyAkhyAtAnIti vadetu , evamukta bhagavAnAha-'tatthe'tyAdi, iha na kevalaM bhagavatA kulAnyevAkhyAtAni kiMtUpakulAni kulopakulAni ca, tato nirdhAraNArthapratipattyartha tatreti, bhagavAn brUte-'tatra' teSAM kulAdInAM madhye khalvimAni dvAdaza kulAni, sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , ime iti ca pratipadamabhisambadhyate, imAni vakSyamANasvarUpANi dvAdaza upakulAni, imAni-vakSyamANasvarUpANi catvAri kulopakulAni prajJaptAni, atha kiM kulAdInAM lakSaNam, ucyate, iha nakSatraiH prAyaH sadAmAsAnAM parisamAptaya upajAyante mAsasadRzamAmAni ca tAni nakSatrANi kulAnIti prasiddhAni, tadyathA-zrAviSTho mAsaH prAyaH zraviSThayA dhaniSThAparaparyAyayA parisamA anukrama [51] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 4 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 5 Arabhyate ~234~
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [37] dIpa anukrama [51] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [ 5 ], prAbhRta [10], mUlaM [37] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJavivRttiH ( mala0 ) // 111 // timupaiti 1 bhAdrapada uttarabhadrapadayA 2 azvayuk azvinyA iti 3, dhaniSThAdIni prAyo mAsaparisamApakAni mAsasadazanAmAni kulAni yAni ca kulAnAmupakulAnAM cAdhastanAni tAni kulopakulAni abhijidAdIni catvAri nakSatrANi, uktaM ca - "mAsANaM pariNAmA hu~ti kulA ubakulA u hiDimagA / huMti puNa kulovakulA abhiIsayabhaddaaNurAhA // 1 // atra 'mAsANaM pariNAmA' iti prAyo mAsAnAM parisamApakAni kacit 'mAsANa sarisanAmA' iti pAThaH, tatra mAsAnAM sadRzanAmAnIti vyAkhyeyaM, 'saya'tti zatabhiSaka, zeSaM sugamaM, samprati yAni dvAdaza kulAni yAni ca dvAdaza upakulAni yAni ca catvAri kulopakulAni tAni krameNa kathayati 'bArasa kulA taMjahA ityAdi sugamaM // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 5 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya pazthamaM prAbhRtaprAbhRrta, samprati SaSThamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH- yathA pANamAsyo'mAvAsyazca vaktavyA' iti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA- kahaM te puNNimAsiNI Ahiteti vadejjA 1, tastha khalu imAo bArasa puNNimAsiNIo bArasa amAvAsAo paNNattAo, taMjahA- sAviTThI pohabatI AsoyA kattiyA maggasirI posI mAhI phagguNI detI visAhI jeTThAmUlI AsAThI, tA sAvidviSNaM puNNamAsiM kati NakkhattA joeti 1, tA tiSNi NakkhatA joiMti, taM0 - abhiI savaNo ghaNiTThA, tA puDhavatI, puvatISNaM puSNimaM kati NaklasA F&PO atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 5 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 6 Arabhyate ~235~ 10 prAbhRte 5 prAbhRta prAbhRtaM kulAdi sU 37 // 111 //
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [38] joeMti, tA tini nakkhattA joyaMti, taM0-satibhisayA puvAsADhavatI uttarApaTTavatA, tA AsodiNNaM puNNimaM| kati NakkhatsA joeMti, tA doNi NakkhattA joeMti, taM0-revatI ya assiNI ya, kattiyaNNaM puNNima kati NakkhatA joeMti !, tA doNi NakkhattA joeMti taM0-bharaNI kattiyA ya, tA mAgasirIpunnima kati NakkhattA joeMti , tA doNi NavattA joeMti, taM0-rohiNI maggasiro ya, tA posipaNaM puNNima kati NakkhattA joeMti ?, tA tiNi NakkhattA joeMti, taM0-ahA puNavasU pusso, tA mAhiNNaM puSiNama kati NavattA joeMti , tA doNi nakkhattA joyaMti, saM0-assesA mahA ya, tA phagguNINa lApuSiNamaM kati NakkhattA joeMti , tA dunni nakkhattA joeMti, taM0-puvAphagguNI uttarApharaguNI ya,x tA cittiSaNaM puSiNamaM kati NaklattA joeMti , tA doNitaM0-hattho cittA ya, tA visAhiNaM puSiNama kati NakkhattA joeMti ?, doNi NakkhattA joeMti taM0-sAtI visAhA ya, tA jevAmUliNNaM puNNimAsipaNaM kati NakvattA joeMti !, tA tinni NakkhatsA joyaMti, taM0-aNurAhA jeTThA mUlo, AsADhipaNaM puSiNamaM kati NakkhatA joeMti ?, tA do NakkhattA joeMti, taM0-puvAsADhA uttarAsAdA (sUtraM 38) // 'tA kahate' ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM / kena prakAreNa kena nakSatreNa parisamApyamAnA ityarthaH, paurNAmAsya AkhyAtAH, azra paurNamAsIgrahaNamamAvAsyopalakSaNaM, tena kathamamAvAsyA abhyAkhyAtA iti vadet, evamukte bhagavAnAha'tasthetyAdi, tatra-tAsAM paurNamAsInAmamAvAsyAnAM ca madhye jAtibhedamadhikRtya khasvimA dvAdaza paurNamAsyo dvAdaza TIpa anukrama [12] Fhi ~236~
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [52] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [38] ----- prAbhUtaprAbhUta] [5]. prAbhRta [10] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17], upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 112 // " cemA amAvAsyAH prajJaptAH, tadyathA - 'zrAviSThI proSThapadI' ityAdi, tatra zraviSThA dhaniSThA tasyAM bhavA zrAviSThI - zrAvaNa| mAsabhAvinI proSThapadA-uttarabhAdrapadAM tasyAM bhavA proSThapadI- bhAdrapadamAsabhAvinI, azvayuji bhavA AzvayujI azvayugamAsa bhAvinI, evaM mAsakrameNa tattannAmAnurUpanakSatrayogAt zeSA api vaktavyAH / samprati yairnakSatrairekaikA pUrNamAsI parisamApyate tAni pipRcchapurAha-'tA sAvahinna' mityAdi, tA iti pUrvavat zraviSTha paurNamAsI kati nakSatrANi yuaMti ? - kati nakSatrANi candreNa saha saMyujya parisamApayanti, bhagavAnAha - 'tA tinni' ityAdi, tA iti pUrvavat, trINi nakSatrANi yuJjanti trINi nakSatrANi candreNa saha yarthAyogaM saMyujya parisamApayanti, tadyathA-abhijit zravaNo dhaniSThA ca, iha zravaNadhaniSThArUpe dve eva nakSatre zrAviSThIM paurNamAsIM parisamApayataH, kevalamabhijinnakSatraM zravaNena saha sambaddhamiti tadapi parisamApayatItyuktaM kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha pravacana prasiddhamamAvAsyApaurNamAsIviSayaMcandrayogaparijJAnArthamidaM karaNam " Eration intimatin nAmiha amAvAsaM jaha icchasi kambhi hoi rikkhammi / avahAraM TharavijjA tatciyarUvehi saMguNa // 1 // chAyaTThI ya muhuttA bisaTThibhAgA ya paMca paDipunA / bAsaTTibhAgasacaDigo ya iko havacha bhAgo // 2 // eyamavahArarAsi icchaamAvAsasaMguNaM kujjA / nakkhatANaM eto sohaNa viddi nisAmeha // 3 // bAbIsaM ca muhudhA chAyAlIsaM visaTTibhAgA ya evaM puNabasussa ya soheyacaM havai bucchaM // 4 // bAvacaraM sayaM phagguNINaM bANauiya ve visAhAmu / cattAri a bAyAlA sojjhA aha uttarAsAdA // 5 // evaM puNabasussa ya bisaTTibhAgasahiyaM tu sohaNagaM / itto amiIAI viiyaM vRcchAmi sohaNagaM // 6 // abhihassa nava muhuttA bisaTTibhAgA ya huti caDavIsaM / chAbaTTI asamatA F&P Onl --- ~237~ 10 prAbhRte 6 prAbhUtaprAbhRtaM pUrNimAdi nakSatraM sU 38 // 112 //
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [38] bhAgA sahicheakayA // 7 // uguNahUM poTTavayAtisu ceva navottaraM ca rohiNiyA / tisu navanavaesu bhave puNavasU phagguNIo ya // 8 // paMceva uguNapanaM sayAi uguNuttarAI chaveva / sojjhANi visAhAsuM mUle satteva noAlA // 9 // aTThasaya uguNavIsA sohaNagaM uttarANa sADhANaM / cauvIsaM khala bhAgA chAbaDI cuNNiAo ya // 10 // eAi sohaittA jaM sesaM taM haveha nakSattaM / itthaM karei uDuvai sUreNa |sama amAvAsa // 11 // icchApunimaguNio abahAro sottha hoi kAyayo / taM ceva ya sohaNagaM abhiI AI tu kAyarva // 12 // suddhami|5 a sohaNage jaM sesaM taM bhavija nakkhataM / tattha ya karei uDubai paDipunno punnimaM viulaM // 13 // | etAsAM gAthAnAM krameNa vyAkhyA-yAmamAvAsyAmiha-yuge jJAtumicchasi, yathA kasminnakSatre vartamAnA parisamAtA bhavatIti tAvadrUpairyAvatyo'mAvAsyA atikrAntAstAvatyAH saGgyAyA ityarthaH, vakSyamANasvarUpaM avadhAryate-prathamatayA sthA-12 pyate ilAdhAryo-dhruvarAzistamavadhAryarAziM paTTikAdau sthApayitvA caturvizatyadhikena parvazatena saGgaNayet, atha kiMpramA-4 No'sAvavadhAryoM rAziriti tatpramANanirUpaNArthamAha-'chAvaDDI' gAhA, SaTpaSTirmuhato ekasya ca muhartasya paJca paripUrNA dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTitamo bhAgaH, etAvatpramANo'vadhAryarAziH, kathametAvatpramANasyAsyotpattiriti cet !, ucyate, iha yadi caturvizatyadhikena parvazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-124 / 5 / 2 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyo rAziH paJcalakSaNo guNyate, jAtA daza, teSAM catuvizatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, tatra chedyacchedakarAzyordvikenApavartanA kriyate, jAta uparitanazchedyo rAziH pathakarUpo''dhastano dvApaSTirUpaH, labdhAH paJca dvApaSTibhAgAH, etena nakSatrANi kartavyAnIti nakSatrakaraNArthamaSTA TIpa anukrama [12] ~238~
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [38] sUryaprajJa- dazabhiH zatastriMzadadhikaH saptapaSTibhAgarUpairguNyante, jAtAnyekanavatiH zatAni pazcAzadadhikAni 9150, chedarAzirapi10 prAbhRte vivRttiHlAdvApaSTipramANaH saptaSaSTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadadhikAni 4154, uparitanarAzirmuhUrttAna-14 6prAbhUta prAbhUta yanAya bhUyakhiM zatA guNyate, jAte dve lakSe catuHsaptatiH sahasrANi paJca zatAni 274500, teSAM catuSpazcAzadadhikaikaca pUrNimAdi // 11 // tvAriMzacchatairbhAgaharaNaM, labdhAH SaTSaSTirmuhartAH 66, zeSA aMzAstiSThanti trINi zatAni patriMzadadhikAni 336, tato nakSatraM dvApaSTibhAgAnayanArthaM tAni dvASaSTyA guNyante, jAtAni viMzatiH sahasrANi aSTau zatAni dvAtriMzadadhikAni 20832, sU38 teSAmanantaroktena chedarAzinA 4154 bhAgo hriyate, labdhAH paJca dvApaSTibhAgAH 5, zeSAstiSThanti dvASaSTiH, tatastasyA dvApaTyA apavartanA kriyate, jAta ekakaH, chedarAzerapi dvASaTyA'pavartanAyAM labdhAH saptapaSTiH, tata AgataM SaTpaSTidvoM ekasya ca muhUrtasya pazca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAga iti, tadevamuktamavadhAyarAzipramANa, sampati zeSavidhimAha-'eyamavahAre'tyAdi, etaM-anantaroditasvarUpamavadhAryarAzimirachA'mAvAsyAsaMguNaM-yAmamAmAvAsyAM jJAtumicchasi tatsalayA guNitaM kuryAt, ata Urca ca nakSatrANi zodhanIyAni, tato'ta Urca nakSatrANAM zodhanaka vidhi-zodhanakaprakAraM vakSyamANaM nizamayata-AkarNayata / tatra prathamataH punarvasuzodhanakamAha-yAvIsaM'cetyAdigAthA, dvAviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzad dvApaSTibhAgAH etad-etAvatpramANaM punarvasunakSatrasya paripUrNa bhavati / zoddhavyaM, kathamevaM pramANasya zodhanakasyotpattiriti cet 1, ucyate, iha yadi caturviMzatyadhikena parvazatena pazca sUryanakSatraparyAyA labhyante tadaika parvAtikramya katipayAstenaikena parvaNA labhyante !, rAzitrayasthApanA-124 / 5 / 1 / atrAntyena anukrama [2] ~239~
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [52] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) ---- prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [38] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH rAzinA eka lakSaNena madhyarAziH paJcakarUpo guNyate, jAtAH pazcaiva, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt teSAM catu viMzatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH pazca caturviMzatyadhikazatabhAgAH, tato nakSatrAnayanArthamete'STAdazabhiH zataistrizadadhikaiH saptaSaSTibhAgarUpaiH guNayitavyA iti, guNakAracchedarAzyordvikenApavarttanA, jAto guNakArarAzirnava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAzidvaSaSTiH 62, tataH pazca navabhiH paJcadazottaraiH zatairguNyante, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni paJcasaptatyadhikAni 4575, chedarAzidvaSaSTilakSaNaH saptaSaSTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuHpaJcAzadadhikAni 4154, tathA puSyasya ye trayoviMzatiH saptaSaSTibhAgAH prAktanayugacarama parvaNi sUryeNa saha yogamAyAnti te dvASaSTyA guNyante, jAtAni caturdaza zatAni SaviMzatyadhikAni 1426, etAni prAktanAt paJcasaptatyadhikapaJcacatvAriMzacchatapramANAt zodhyante, zeSaM tiSThanti ekatriMzacchatAni ekonapaJcAzadadhikAni 3149, tata etAni muharttAnayanArthaM triMzatA guNyante, jAtAni caturNavatiH sahasrANi catvAri zatAni saptatyadhikAni 94470, teSAM chedarAzinA catuSpaJcAzadadhikaikacatvAriMzacchatarUpeNa bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatirmuharttAH zeSaM tiSThanti trINi sahasrANi vyazItyadhikAni 2082, etAni dvASaSTibhAgAnayanArthaM dvASaSTyA guNyante, jAtamekaM lakSamekanavatiH sahasrANi caturazItyadhikAni 1910 - 84, teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAH SaTcatvAriMzanmuhUrttasya dvASaSTibhAgAH, eSA punarvasunakSatrasya zodhanakaniSpattiH / zeSanakSatrANAM zodhanakAnyAha 'bAvantaraM saya mityAdi, dvAsaptataM dvisaptatyadhikaM zataM phAlgunInAM - uttaraphAlgunInAM zodhyaM kimuktaM bhavati ? - dvisaptatyadhikena zatena punarvasuprabhRtInyuttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhyanti, Jan Eaton Intimatinal F&P On ~240~
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: tivRttiH prata (mala0) sUtrAka // 114 // [38] evamuttaratrApi bhAvArtho bhAvanIyaH, tathA vizAkhAsu-vizAkhAparyanteSu nakSatreSu zodhanakaM ve zate dvinavatyadhike 292, athA-IP1. prAbhUta nantamuttarASADhAparyantAni nakSatrANyadhikRtya zodhyAni catvAri zatAni dvicatvAriMzadadhikAni 442, 'eyaM puNe'tyAdi-18 |6mAbhRtagAthA, etadanantarota zodhanakaM sakalamapi punarvasusatkadvASaSTibhAgasahitamavaseyaM, etaduktaM bhavati-ye punarvasusatkA dvAviM- prAbhRtaMzatirmuhastei sarve'pyuttarasmin zodhanake'ntaHpraviSTAH pravartante, natu dvApaSTibhAgAH, tato yadyacchodhanaka zodhyate tatra pUrNimAdi tatra punarvasusatkAH SaTcatvAriMzad dvApaSTibhAgA uparitanA zodhanIyA iti, etacca punarvasuprabhRtyuttarASADhAparyantaM prathama nakSatraM sU 38 zodhanakaM, ata UrdhvamabhijitamAdiM kRtvA dvitIyaM zodhanakaM vakSyAmi, tatra pratijJAtameva nirvAhayati-'abhihasse'tyAdigAthAcatuSTayaM, abhijito nakSatrasya zodhanakaM nava muhartA ekasya ca muhUrtasya satkAzcaturviMzatiSiSTibhAgAra, ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaSaSTizchedakRtAH paripUrNAH SaTpaSTibhAgAH, tathA ekonaSaSTa-ekonaSaSTyadhika zataM proSThapadAnAM-uttarabhadrapadmanAM zodhanaka, kimukkaM bhavati : ekonaSaSyadhikena zatenAbhijidAdInyuttarabhadrapadAparyantAni nakSatrANi gujayanti, evamuttaratrApi bhAvanA kartavyA, tathA triSu naSottareSu zateSu rohiNikA-rohiNiparyantAni zukSyanti, tathA triSu navanavateSu-navanavatyadhikeSu zateSu zodhiteSu punarvasuparyantaM nakSatrajAtaM zuddhyati, tathA ekonapazcAzadadhikAni paJca zatAni prApya maa||114|| phAlgunyazca-uttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhayanti, vizAkhAsu-vizAkhAparyanteSu nakSatreSu ekonasaptatyadhikAni | SaT zatAni 669 zobhyAni, mUlaparyante nakSatra jAte sapta zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni zobhyAni 744, uttarASADhAnA-12 uttarASADhAparyantAnAM nakSatrANAM zodhanakamaSTau zatAni ekonaviMzatyadhikAni 819, sarveSvapi ca zodhaneSUpari abhijito anukrama [2] FitraalMAPINAMORE ~241~
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [52] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) ---- prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [38] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH Jan Eat In nakSatrasya sambandhino muharttasya dvASaSTibhAgAzcaturviMzatiH SaTSaSTizca cUrNikAbhAgA ekasya dvASaSTibhAgasya saptaSaSTibhAgAH zodhanIyAH, 'eyAI' ityAdi, etAnyanantaroditAni zodhanakAni yathAyogaM zodhayitvA yaccheSamavatiSThate tadbhavati nakSatraM, etasmiMzca nakSatre karoti sUryeNa samamuDupatiramAvAsyAmiti / tadevamamAvAsyAviSayacandrayogaparijJAnArthe karaNamuktaM, samprati paurNamAsIviSaya candrayogaparijJAnArthaM karaNamAha-- 'icchApunime' tyAdi, yaH pUrvamamAvAsyAcandranakSatraparijJAnArthamavadhAryarAziruktaH sa evAtrApi paurNamAsIcandranakSatra parijJAnavidhau IpsitapaurNamAsIguNito-yAM paurNamAsIM jJAtumi|cchati tatsAyA guNitaH karttavyaH, guNite ca sati tadeva pUrvoktaM zodhanaM karttavyaM, kevalamabhijidAdikaM natu punarvasuprabhR tikaM, zuddhe ca zodhanake yat zeSamavatiSThate tadbhavenakSatraM paurNamAsIyukta tasmiMzca nakSatre karoti uDupatiH- candramAH paripUrNaH pUrNamAsI vimalAmiti / eSa paurNamAsIcandranakSatra parijJAnaviSaya karaNagAthAdvayAkSarArthaH, sampratyasyaiva bhAvanA kriyateko'pi pRcchati-yugasyAdau prathamA paurNamAsI zrAviSThI kasmiMzcandranakSatre parisamAptimupaiti ?, tatra paTSaSTirmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya paJca dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAga ityevaMrUpo'vadhAryarAzirdhiyate, prathamAyAM kila paurNamAsyAM pRSTamityekena guNyate, ekena guNitaM tadeva bhavati, tatastasmAdabhijito nava muhUrttA ekasya ca muhUrttasya caturviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptaSaSTibhAgA ityevaMparimANaM zodhanakaM zodhanIyaM tatra SaTSaSTernava muhUrttAH zuddhAH sthitAH paJcAtsaptapaJcAzat, tebhya eko muhUrtte gRhItvA dvASaSTibhAgIkRtaste ca dvASaSTirapi dvASaSTibhAgarAzau paJcakarUpe prakSipyante, jAnAH saptaSaSTiH dvASaSTibhAgAstebhyazcaturviMzatiH zuddhAH sthitAH pazcAni catvAriMzat, tebhya ekaM rUpamAdAya saptapa F&P U O ~ 242~
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) ---- prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [38] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryamajJa tivRttiH ( mala0 ) // 115 / / Eatont STibhAgIkriyate, te ca saptaSaSTirapi bhAgAH saptaSaSTibhAgaikamadhye prakSipyante, jAtA aSTaSaSTiH saptaSaSTibhAgAstebhyaH SaTSaSTiH zuddhAH sthitau pazcAd dvau saptaSaSTibhAgau, tatastriMzatA muhataiH zravaNaH zuddhaH sthitAH pazcAnmuhUrttAH paviMzatiH, tata idamAgataM - dhaniSThAnakSatrasya triSu muhUrtteSvekasya muhUrttasya ekonaviMzatisatyeSu dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaSaSTiSu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu prathamA zrAviSThI paurNamAsI parisamAptimeti / yadA tu dvitIyA zrAviSThI paurNamAsI cintyate tadA sA yugasyAdita Arabhya trayodazI, dhruvarAziH 66 / / trayodazabhirguNyate, jAtA muhUrttAnAmaSTau zatAni aSTApaJcAzadadhikAni 858, ekasya ca muharttasya paJcaSaSTidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAstrayodaza saptaSaSTibhAgAH 858 / I tatrASTabhiH zatairekonaviMzatyadhikairmuharttAnAmekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya satkaiH SaTSaSTyA saptaSaSTibhAgaireko nakSatraparyAyaH zuddhaH, tataH sthitAH pazcAdekonacatvAriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya catvAriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya caturdaza saptaSaSTibhAgAH 39 / tato navabhirmuhUrtterekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptaSaSTibhAgairabhijinnakSatraM zuddhayati, sthitAH pazcAtriMzanmuhUrttAH paJcadaza muhUrttasya dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya pazcadaza saptaSaSTibhAgAH 30 / tebhyastriMzatA zravaNaH zuddhaH AgataM ekonatriMzatimuhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya SaTcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvipaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu dhaniSThAyAM dvitIyA zrAviSThI paurNamAsI parisamAptimeti / yadA tu tRtIyA zraviSThI paurNamAsI cintyate tadA sA yugasyAditaH paJcaviMzatitameti pUrvokto dhruvarAziH 66 / re / u paJcaviMzatyA guNyate, jAtAni SoDaza zatAni paJcAzadadhikAni F&P U O ~243~ 10 prAbhRte 6 prAbhRta prAbhRtaM pUrNimAdi nakSatraM sU 38 // 115 //
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [38] 1650, ekasya ca muhUrtasya pazcaviMzaM zataM dvASaSTibhAgAnAM 125 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptapaSTibhAgAH| 25. tatra SoDazabhiH zatairaSTAtriMzadadhika 1628 muhUrtAnAmekasya ca muhartasyASTAcatvAriMzatA dvApaSTibhAgaiH 48 ekasya hai ca dvApaSTibhAgasya dvAtriMzadadhikena zatena 132 dvau nakSatraparyAyau zunyataH, sthitAH pazcAd dvAdaza muhUrtAH 12 ekasya ca Tai muhartasya pazcasaptatiSiSTibhAgAH 75 ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 27, tato navabhirmuharekasya |ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijinnakSatraM zukSyati, sthitAH pazcAprayodaza muhUrtAH 13 ekasya ca muhUrtasya pazcAzad dvApaSTibhAgAH 16 ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 24, AgataM zravaNanakSatraM SaDriMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya ekAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonacasvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAM zrAviSThI paurNamAsI parisamApayati, evaM caturthI zrAviSThI paurNamAsI dhaniSThAnakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca sumuhUrttasya trayastriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, paJcamI zrAviSThI paurNamAsI zravaNanakSatraM dvAdazasu muhUrteSu ekasya ca sumuhUrtasya SaSTisakyeSu dvApaSTibhAgeSvekasya dvApaSTibhAgasya dvAviMzatau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamAptiM nayatIti / tadevaM yAni nakSatrANi zrAviSThI paurNamAsI parisamApayanti tAnyuktAni, sampati yAni proSThapadI samApayanti tAnyAha-tA poDhavaipaNa'ityAdi, tA iti pUrvavat, proSThapadardI-bhAdrapadI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti-kati nakSatrANi yathAyoga candreNa saha saMyujya parisamApayantItyarthaH, evaM sarvatrApi yuJjantItyasya padasya bhAvanA kartavyA, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, 'tA'iti pUrva TIpa anukrama [12] *SH ~244~
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryamajJaptivRttiH (mala0) prata sUtrAMka // 116 // vat , trINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA-zatabhiSakU pUrvaproSThapadA uttaraproSThapadA ca, tatra prathamA proSThapadI paurNamAsImuttara 10prAbhUte bhadrapadAnakSatraM saptaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya caturdazasu dvApaSTibhAgeSu catuHSaSTI saptapaSTibhAgedu zeSeSu parisa-bhAbhatamApti nayati, dvitIyAM prauSThapadI paurNamAsa pUrvabhadrapadAnakSatramaSTasu muhurteSu zeSeSvekasya ca muhUrttasyaikacatvAriMzati dvApa- prAbhRtaM |STibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikapazcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati, tRtIyAM prauSThapadI paurNamAsIM zatabhiSak pUrNimAdi paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrttasya paTsu dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu,za nakSatra caturthI prauSThapadI paurNamAsI uttarabhAdrapadAnakSatraM catvAriMzati muhUrteSvekasya ca muhUrtasyaikacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya sU 38 |ca dvApaSTibhAgasya caturvizatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI prauSThapadI paurNamAsI pUrvabhadrapadAnakSatramekaviMzatI muhateM bekasya ca muhUrtasya pazcapazcAAti dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikAdazasu saptapaSTibhAgeSu zepeSu pariNamayasi, 'tA AsoI 'mityAdi, AzvayujI Namiti vAkyalaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti 1, bhagavAnAha'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat dve nakSatre yuktaH, tadyathA-revatI azvinI ca, ihottarabhadrapadAnakSatramapi kAMcidAzvayujI poNemAsI parisamApayati, paraM tatpauSThapadImapi paurNamAsI parisamApayati, tatraiva ca loke tasya prAdhAmba, tanAnA tasyAH paurNamAsyAH abhidhAnAdatastadiha na vivakSitamityadoSaH, tathAhi-prathamAmAzvayujI paurNamAsImazvinI-1| // 116 // | nakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triSaSTau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, dvitIyAmAzvayujI paurNamAsI revatInakSatraM saptavAsu muhUteSvekasya ca muhUrtasya patriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcAzati sapta anukrama [2] ~245
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [38] paSTibhAgeSu zepeSu, tRtIyAmAzvayujI paurNamAsImuttarabhadrapadAnakSatraM cartudazamu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekasmin bAyaTibhAge ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthImAzvayujI paurNamAsI revatInakSatraM caturSa muhasaMdhyekasya ca muhartasya trayastriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya dvApaSTibhAgasya trayoviMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamImAzvayujI paurNa mAsImuttarabhadrapadAnakSatramekasya ca muhUrtasya paJcAyati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dazasu saptapaSTibhAgeSu zepeSu lAparisamApayati / katiyapaNa'mityAdi, kAttikI paurNamAsI katinakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-ve nakSatre yuddha, tayathA bharaNI kRttikA vA, ihAyazvinInakSatramapi kAzcit kArtikI paurNamAsI parisamApayati paraM tadAzvayujyAM paurNamAsyAM pradhAnamitIha tanna vivakSitaM, tatra prathamAM kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatramekasya ca muhUrtasya caturyu dvApaSTibhAgedhvekasya ca dvApaSTibhAgasya dvApaSTau saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatraM patriMzatI muhUrtedhakasya ca muhUrtasyaikatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyaikonapaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM kArtikI paurNamAsImazvinInakSatraM saptasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTApazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya patriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatraM SoDazasu muharneSvekasya ca muhUrtasyASTApazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAviMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI kArtikI paurNamAsI bharaNInakSatraM nava muhabbekasya ca muhUrtasya pazcacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya navasu.saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / 'tA maggasiraM NaM puSiNamaM kaha NakvattA joItitti tA iti pUrvavat, kati nakSatrANi mArgazIrSI paurNamAsI yuJjantiI, TIpa anukrama [2] ~246
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUyamajJa prata sutrAka | nakSatra [38] bhagavAnAha-tA doNNI tyAdi, tA iti prAgvat, dve nakSatre yuGgaH, tadyathA-rohiNikA mRgazirazca, tatra prathamA mArgazIrSI kSivRttiH prAbhUta hApaurNamAsI mRgaziro'STasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya sambandhino dvApaSTibhAgasya satkeSvekapaSTau saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, prAbhRtaM (mala0) dvitIyAM mArgazISI paurNamAsI rohiNInakSatraM paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya padmizatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi-IX pUrNimAdi // 11 // |bhAgasyASTAcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM mArgazISa paurNamAsI rohiNInakSatramekaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya tripazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI mArgazIrSI XsU 38 paurNamAsI mRgazironakSatraM dvAviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya trayodazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyakarSi-I zatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI mArgazIrSI paurNamAsI rohiNInakSatraM aSTAdazasu muhUtteSu ekasya ca muhUrtasya catvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati, 'tA posIM Na'mityAdi, tA iti: pUrvavat, pauSIM Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti ?, bhagavAnAha-tA' ityAdi, tA iti pUrvavat, 4trINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA-ArdrA punarvasuH puSyazca, tatra prathamA pauSI paurNamAsI punarvasunakSatraM dvayormuharttayorekasya |ca muhattasya padapathAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTau saptapaSTibhAgeSu, dvitIyAM pauSI paurNamAsI ekona- triMzati muhUrteSu ekasya ca muhartasyaikaviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu // 117 // zeSeSu, tRtIyAM pauSI paurNamAsImadhikamAsAdatinImA nakSatraM dazasu muharteSvekasya ca muhUrtasyASTAcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya catustriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, adhikamAsabhASinI punastAmeva tRtIyAM paurNamAsI anukrama [12] FridaIMAPIVAHauWORK ~247~
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [38] TIpa puSyanakSatramekonaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayastriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI pauSIM paurNamAsI punarvasunakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya aSTasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya viMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI pauSI paurNamAsI punarvasunakSatraM dvicatvAriMzati muhavekasya ca muhUrcasya pazcatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptasu saptapaSThibhAgeSu zeSeSu parisamAptiM nyti| 'tAmAhIpaNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , mAghI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-'tA doNNI'tyAdi, de| nakSatre yuGkaH, tadyathA-azleSA maghA ca, cazabdAtkAzcinmAdhIM paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatraM kAcityuSyanakSatraM ca, tadyathAprathamA mAghI paurNamAMsI maghAnakSatramekAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekapazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonaSaSTau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM mAghI paurNamAsImazleSAnakSatramaSTamu muharteSu ekasya ca muhUrtasya SoDazasu dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM mAghI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatramaSTAviMzatI muhUteSu ekasya ca muhUrtasya aSTAtriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAtriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI mApI paurNamAsI maghAnakSatraM pazcaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya triSu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zepeSu, paJcamI mAghI paurNamAsI puSyanakSatraM SaTsu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya triMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTsu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, 'tA phagguNINNa mityAdi, tA iti pUrvavat phAlgunI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti , bhagavAnAha-tA doNI tyAdi, anukrama [2] ~248~
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [52] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) ---- prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [38] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJa ( mala0 ) // 118 // tA iti prAgvat, dve nakSatre, tadyathA-- pUrvaphAlgunI uttaraphAlgunI ca tatra prathamAM phAlgunI paurNamAsImuttarAphAlgunI10 prAbhRte sivRttiH * nakSatraM viMzatI muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya paTTcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyASTApaJcAzati saptaSaSTi- 46 prAbhRta * bhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM phAlgunI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatraM dvayormuharttayorekasya ca muhUrttasya ekAdazasu dvASaSTibhAgeka ca dvASaSTibhAgasya paJcacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM phAlguna paurNamAsImuttarAphAlgunInakSatraM saptasu muharttedhvekasya ca muhUrttasya trayastriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekatriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI phAlgunI paurNamAsImuttaraphAlgunI nakSatraM trayastriMzati muhartteSu ekasya ca muharttasya SaSToM dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyASTAdazasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu paJcamI phAlguna paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatraM paJcadazasu muhUrteSvekasya ca muhUrttasya paJcaviMzatI dvASaSTiyeSu bhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / 'tA cittiSNamityAdi, tA iti pUrvavat, caitrI paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti 1, bhagavAnAha 'tA' ityAdi, dve nakSatre yuktaH, tadyathA - hastaH citrA ca tatra prathamAM caitra paurNamAsIM citrAnakSatraM caturdazasu muhUrtteSvekasya ca muhUrttasya ekacatvAriMzati dvASaSTibhAgedhvekasya ca dvASaSTibhAgasya saptapaJcAyati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM caitrI paurNamAsI hastanakSatramekAdazasu muhUrteSvekasya ca muhUrttasya SaTsu dvASaSTibhatoSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya catuzcatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAM caitrI paurNamAsIM citrAnakSatramekasmin muhUrtte ekasya ca muhUrttasya aSTAviMzatau dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya catvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI caitrI paurNamAsI citrAnakSatraM saptaviMzatau muhUrtteSu pakasya ca muharttasya paJcapaJcAzati dvASaSTibhAgeSu Eatont F&P Uw One ~249~ pUrNimAdi nakSatraM sU 38 // 118 //
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [52] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) ---- prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [38] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH Eatont ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptadazasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu paJcamI caitrI paurNamAsIM hastanakSatraM caturviMzatI muhUrtteSvekasya ca muhUrttasya viMzatau dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya caturSu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati / 'tA vahasAhiza'mityAdi, tA iti pUrvavat, vaizAkhI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsIM kati nakSatrANi yuJjanti 1, bhagavAnAha - 'tA doNNI'tyAdi, tA iti prAgvat, dve nakSatre yuktaH, tadyathA-svAtiH vizAkhA ca cazabdAdanurAdhA ca idaM hi anurAdhA nakSatraM vizAkhAtaH paraM, vizAkhA cAsyAM paurNamAsyAM pradhAnA, tataH parasyAmeva paurNamAsyAM tatsAkSAdupAttaM neheti, tatra prathamAM vaizAkha paurNamAsIM vizAkhA nakSatramaSTasu muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya SaTtriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTUpazAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM vaizAkhI paurNamAsIM vizAkhAnakSatraM paJcaviMzatau muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasyaikasmin dvASaSTi| bhAge ekasya ca dvASaSTibhAgasya tricatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM vaizAkhIM paurNamAsI anurAdhA nakSatraM paJcaviM zatau muhatteSvekasya ca muharttasya trayoviMzatI dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTi bhAgasyaikonatriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI vaizAkhI paurNamAsI vizAkhA nakSatramekaviMzatI muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya paJcAzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa| STibhAgasya SoDazasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, pazcamI vaizAkhI paurNamAsIM svAtinakSatraM triSu muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya pazca| dazasu dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya triSu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati / 'tA jeTTAmUliMNa'mityAdi, tA iti pUrvavata, jyeSThAmaulI Namiti vAkyabhUSaNe paurNamAsIM kati nakSatrANi yuJjanti 1, bhagavAnAha - 'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat trINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA-anurAdhA jyeSThA mUlaM ca tatra prathamAM jyeSThAmaulIM paurNamAsIM mUlanakSatraM saptada F&P Uw On ~250~
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJavivRttiH (mala.) sutrAMka // 119 // [38] dIpa zasu maharteSu ekasya ca muhUrtasyaikatriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya pazcapaJcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM 10 prAbhRte jyeSThAmaulI paurNamAsI jyeSThAnakSatraM trayodazasu muharteSu ekasya ca muhartasya aSTApazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa 6prAbhRta Paa prAbhUta STibhAgasya dvicatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM jyeSThAmaulI paurNamAsI mUlanakSatraM catueM muhatteSvekasya ca muhUrta-II syASTAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI jyeSThAmaulI paurNamAsI jyeSThAna pUrNimAdi nakSatraM tramekasya ca muhartasya paJcacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya pazcadazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI jyeSThA- sU38 mUlI paurNamAsI anurAdhAnakSatraM dvAdazasu muhUteSu ekasya ca muhUrtasya dazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya / dvayoH saptaSaSTibhAgayoH parisamAptimupanayati / 'AsADhina'mityAdi, tA iti pUrvavat , ASADhI Namiti vAkyAlaGkAre | paurNamAsI kati nakSatrANi yujanti !, bhagavAnAha-'tA do ityAdi, tA iti pUrvavat, dve nakSatre yuGgaH, tadyathA-pUrvASADhA|4|| uttarASADhA ca, tatra prathamAmASADhI paurNamAsImuttarASADhAnakSatraM SaDviMzatI muhUrteSvekasya ca muharsasya SaDviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuSpazcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAmASADhI paurNamAsI pUrvASADhAnakSatra saptasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya tripaJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAmASADhI paurNamAsI uttarApADhAnakSatraM trayodazasu muhUrteSu ekasya ca muhartasya trayodazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya c| dvApaSTibhAgasya saptaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthImASADhI paurNamAsImuttarApADhAnakSatramekonacatvAriMzati muhUrteSu || |ekasya ca muhartasya catvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturdazasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, anukrama [2] FitraalMAPINANORN ~251~
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [38] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: X prata sUtrAMka [38] TIpa pazcamImASADhI paurNamAsImuttarASADhAnakSatraM svayaM parisamApnuvana parisamApayati, kimuktaM bhavati ?-ekatra paJcamI ASADhI paurNadamAsI samAptimeti anyatra candrayogamadhikRtyottarASADhAnakSatramiti / iha sUtrakRta eva zailIyaM yad yad nakSatraM paurNamAsImamA vAsyAM vA parisamApayati tadyAvazeSe parisamApayati tAvattasya zeSa kathayati, tatastadanurodhenAsmAbhirapyatra tathaivoktam , yAvatA punaryAvatyatikrAnte parisamApayati tAvadeva prAguktakaraNavazAt kathanIyaM, candraprajJaptAvapi tathaiva vakSyAmi, amAvAsyAdhikAramapi anantaraM tathaiva vakSyAmaH, tadevaM yAni nakSatrANi yo paurNamAsI yuJjanti tAnyuktAni, samprati gatArthAmapi mandamativibodhanArtha kulAdiyojanAmAha tA sAvihiSaNaM puSiNamAsiM NaM kiM kulaM joeti uvakulaM jo kulovakulaM joeti ?, tA kulaM cA joeti ubakulaM vA joeti kulovakulaM vA joeti, kulaM joemANe dhaNihANakakhateuvakulaM joemANo savaNe Nakkhatte joeti, kulovakulaM joemANe abhiINakvatte joeti, sAvihiM puNNimaM kulaM vA joeti ucakulaM vA joeti. kulovavakulaM vA joeti, kuleNa vA (ucakuleNa vA kulovakuleNa vA) juttA sAviTThI puSiNamA juttAtivitta siyA, tA pohavaliNNaM puSiNamaM kiM kula joeti uvakulaM joeti kulovakulaM vA joeti?, tA kula vA joeti uvakulaM vA joeti kulocakulaM vA joeti, kulaM joemANe uttarApohavayA Nakkhatte joeti, DAuvakulaM joemANe puSApuDhacatA Nakkhatte joeti, kulovakulaM joemANe satabhisayA Nakkhatte joeti, poTTha-15 vatipaNaM puNNamAsiM NaM kulaM vA joeti ucakulaM vA joeti kulovakulaM vA joeti, kuleNa vA juttA 3 puTTa | 45555 anukrama [2] FridaIMAPIVARANORN ~252~
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [39] sUryaprajJa- vatA puSiNamA juttAti vattavaM siyA, tA AsoI NaM puNNimAsiNaM kiM kulaM joeti ucakulaM joeti 10 prAbhRta ptivRttiH kulovakulaM joeti, No labhati kulocakulaM, kulaM joemANe assiNINakkhatte joeti, upakulaM joemANe mAta (mala.) ravatINakkhatte joeti, AsoI NaM puSiNamaM ca kulaM vA joeti uvakulaM vA joeti, kuleNa vA juttA uba prAbhRtaM // 120 // kuleNa vA juttA assAdiNaM puNNimA juttati vattaI siyA, evaM tabAu, posa puSiNamaM jeTTAmUlaM puSiNamaM cAmi 39 TrakulocakulaMpi joeti, avasesAsu Natthi kulocakulaM, tA sAviDhi Na amAvAsaM kati NakkhAsA joeMti dunni nakkhattA joeMti, taM0-assesA ya mahA ya, evaM eteNaM abhilAveNaM tavaM, pohavataM do NavattA joeMti, mAtaM0-putvAphagguNI uttarAphagguNI, assoI hattho cittA ya, kattiya sAtI visAhA ya, maggasiraM aNurAdhA jeTTAmUlo, posiM puvAsADhA uttarAsADhA, mAhiM abhIyI savaNo dhaNivA, phagguNI satabhisayA puvapoTTayatA uttarApoTTayatA, cetti ravatI assiNI, visAhiM bharaNI kattiyA ya, jeTThAmUlaM rohiNI magasiraM ca, tA AsAhiM NaM amAvAsiM kati NakkhattA joeMti ?, tA tiSiNa NakkhattA joeMti, taM0-,adA puNavasa pusso, tA sAvitiNaM // 120 // amAvAsaM kiM kulaM joeti uvakulaM vA joeti kulovakulaM vA joei, kulaM vA joei uvakulaM vA joei no lammai kulocakulaM, kulaMjoemANe mahANakkhatte joeti, ubakulaM vA joemANe asilasAjoei, kuleNa vA jusA| ucakuleNa vA juttA'sAviTThI amAvAsA juttAti vasaI siyA?,evaM NetarSa, NavaraM maggasirAemAhIe AsAThIe| TrIya amAvAsAe kulovakulaMpi joeti, sesesu Nasthi (sU0 39) / dasamassa pAhuDassa gaI paahuddpaahukm| anukrama [53] FitneraMAPINAHINORN ~253~
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitaH sUryaprApti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka (39) |tA sAvihipaNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, zrAviSThI paurNamAsI kiM kulaM yunakti upakulaM yunakti kulopakulaM vA yunakti, bhagavAnAha-'tA kulaM vA' ityAdi, kulaM vA yunakti, vAzabdaH samuccaye, tataH kulamapi yunakkItyarthaH, evaM upa-18 kulamapi kulopakulamapi, tatra kulaM yuJjan dhaniSThAnakSatraM yunakti, tasyaiva kulaM (latayA) prasiddhasya sataH zrAviSTyA paurNamAsyAMva bhAvAt , upakulaM yujan zravaNanakSatraM yunakti, kulopakulaM yuJjan abhijinnakSatraM yunakti, taddhi tRtIyAyAM zrAviSThayAM | paurNamAsyAM dvAdazasu muhUrteSu kiJcitsamaSikeSu zeSeSu candreNa saha yogamupaiti, tataH zravaNena saha sahacaratvAt svayamapi tasyAH paurNamAsyAH paryantavartitvAt tadapi tAM parisamApayatIti vivakSitatvAd yunakItyukta, samprati upasaMhAramAha-la 'sAvidvinna'mityAdi, yata evaM tribhirapi kulAdibhiH zrAvichyAH paurNamAsyA yojanA'sti tataH zrAviSThI paurNamAsI kulaM vA yunakti upakulaM vA yunakti kulopakulaM vA yunatIti vaktavyaM syAt-iti sthaziSyebhyaH pratipAdanaM kuryAt, yadivA kulena vA yuktA satI zrAviSThI paurNamAsI upakulena vA yuktA kulopakulena vA yuktA yukteti vaktavyaM syAt , evaM zeSamapi sUtraM nigamanIyaM, yAvat "evaM neyavAo'ityAdi, evamuktena prakAreNa zeSA api paurNamAsyo netavyAH-pAThakrameNa vaktavyAH, navaraM pauSarSI paurNamAsI jyeSThAmUlI ca paurNamAsI kulopakulamapi yunakti, avazeSAsu ca paurNamAsISu kulopakulaM nAstIti paribhAvya vaktavyAH, tAzcaivam-'tA kattiyaNNaM punnimAsiNI kiM kulaM vA joei uvakulaM vA joei, tA kulaMpi joei uvakulaMpi joei, no labhei kulobakulaM, kuThaM joemANe kattiANakkhatte joei, uvakulaM joemANe bharaNInakkhatte jopaDa, tA kattiannaM puNNimaM kulaM vA joei uvakulaM vA joei, kuleNa vA juttA ubakuleNa vA juttA kattiyapu anukrama [53] ~254~
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata TUpiNamA juttatti vattavaM siAityAdi, tAbaddhaktavyaM yAvadApADhIpaurNamAsIsUtraparyantaH, tathA cAha-'jAva AsADhIpunnimA 410 prAmRta sUryaprajJaptivRttiH juttattivattavaM siyA' / tadevaM paurNamAsIvaktavyatoktA, samprati amAvAsyAvaktavyatAmAha-'duvAlase'tyAdi, dvAdaza amA- 6prAbhRta. (mala.) vAsyAH prajJaptAH, tadyathA-zrAviSThI prauSThapadI ityAdi, tatra mAsaparisamApakena aviSThAnakSatreNopalakSito yaH zrAvaNo mAsaH prAbhRtaM | so'tyupacArAt zrAviSThA tatra bhavA zrAviSThI, kimuktaM bhavati ?-zraviSThAnakSatraparisamApyamAnazrAvaNamAsabhAvinIti, sAlApakalA // 12 // moSThapadI proSThapadAnakSatraparisamApyamAnabhAdrapadamAsabhASinI, evaM sarvatrApi vAkyArtho bhAvanIyaH, 'tA sAbihiSNa mi dhi sU 39 tyAdi, tA iti pUrvavat , zrAviSThImamAvAsyAM kati nakSatrANi yuJjanti ? kati nakSatrANi yathAyogaM candreNa saha saMyujya dhAviSThIM amAvAsyAM parisamApayanti, bhagavAnAha-'tA doNI'tyAdi, tA iti pUrvat, de nakSatra yutaH, tadyathA-azleSA || maghA ca, iha vyavahAranayamate yasminnakSatre paurNamAsI bhavati tata ArabhyAktine paJcadaze nakSatre amAvAsyA bhavati, yasmiMzca nakSatre amAvAsyA tata Arabhya parataH paJcadaze nakSatre paurNamAsI, tatra zrAviSThI paurNamAsI kila zravaNe dhaniSThAyAM vokkA tato'mAvAsyAyAmapyasyAM zrAviSTyAM azleSA maghAzcokkA, loke ca tithigaNitAnusArato gatAyAmapyamAvAsyAyAM: vartamAnAyAmapi ca pratipadi yasminnahorAtre prathamato'mAvAsyA'bhUt sa sakalo'pyahorAtro amAvAsyeti vyavahiyate, tato maghAnakSatramapyevaM vyavahArato'mAvAsyAyAM prApyata iti na kazcidvirodhaH, paramArthata: punarimAmamAvAsyAM zrAviSThImimAni trINi nakSatrANi parisamApayanti, tadyathA-punarvasuH puSyo'zleSA ca, tathAhi-amAvAsyAcandrayogaparijJAnArtha karaNaM // 12 // prAgevokaM, tatra tadbhAvanA kriyate-ko'pi pRcchati-yugasyAdau prathamA zrAviThayamAvAsyA kena candrayuktena nakSatreNopetA satI anukrama [53] SANSAR ~255~
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [43] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [ 39 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH samAptimupayAti ?, tatra pUrvoditasvarUpo'vadhAryarAziH SaTSaSTirmuharttA ekasya ca muharttasya paJca dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAga iti pramANo dhriyate, dhRtvA caikena guNyate, prathamAyA amAvAsyAyAH pRSTatvAt, ekena guNitaM tadeva bhavatIti rAzistAvAneva jAtaH, tatastasmAd dvAviMzatirmuharttA ekasya ca muhUrttasya SaTcatvAriMzad dvASaSTibhAgA ityevaMparimANaM punarvasuzodhanakaM zodhyate, tatra SaTSaSTermuhUrttebhyo dvAviMzatirmuhUrttAH zuddhAH sthitAH pazcAccatuzcatvAriMzat 44, tebhya eka muhUrttamapakRSya tasyA dvApaSTirbhAgAH kriyante, kRtvA ca te dvASaSTibhAgarAziMmadhye prakSipyante, jAtAH saptaSaSTiH, tebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH, zeSAstiSThantyekaviMzatiH, tricatvAriMzato muhUrttebhyastriMzatA muhUttaiH puSyaH zuddhaH, sthitAH pazcAt trayodaza muhUrttAH, azleSAnakSatraM ca dvikSetramiti paJcadaza muhUrtapramANaM tata idamAgataM - azleSA nakSatramekasmin muhUrtte ekasya ca muharttasya catvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaSaSTighAchinnasya SaTSaSTisaGkhyeSu bhAgeSu zeSeSu prathamASmAvAsyA samAptimupagacchati, tathA ca vakSyati 'tA eesiM paMcahe saMvaccharANaM paDhamaM amAvAsaM caMde keNaM nakkhatteNaM joei 1, tA asilesAhi, asilesANaM eko muhutto cattAlIsaM bAvaDibhAgA muhuttassa bAvaTTibhAgaM ca | sattaTThihA chettA chAvaDI cuNNiAbhAgA sesA' iti, yadA tu dvitIyAmAvAsyA cintyate tadA sA yugasyAdita Arabhya trayodazIti sa dhruvarAziH 66 / / / trayodazabhirguNyate, jAtAni muhUrttAnAmaSTau zatAnyaSTApaJcAzadadhikAni 858 ekasya ca muhUrttasya paJcaSaSTirdvASaSTibhAgA 65 ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAstrayodaza saptaSaSTibhAgAH 13, tatra 'cacAri ya cAyAlA aha sojhA uttarAsAdA' iti vacanAt caturbhirdvicatvAriMzadadhikairmuha zataiH SaTcatvAriMzatA ca dvApaSTibhAge F&PO ~256~
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [ 53 ] mUlaM [ 39 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJaptivRtti : ( mala0 ) // 122 // candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [6], Jan Eaton I 6 prAbhRtaprAbhRtaM kulopakulA ruttarASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAni paJcAnmuhUrttAnAM catvAri zatAni poDazottarANi ekasya ca muhUrttasya 10 prAbhRte ekonaviMzatirddhApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAstrayodaza saptaSaSTibhAgAH / 416 / hai / hai / tata etasmAt trINi zatAni navanavatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrttasya caturviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTU- 5 SaSTiH saptaSaSTibhAgAH 399 iti zodhanIyaM tatra SoDazottarebhyazcatuHzatebhyaH trINi zatAni navanavatyadhikAni zuddhAni, sthitAH pazcAt saptadaza muhUrttAH, tebhyaH ekaM muhUrtta gRhItvA tasya dvASaSTirbhAgAH kriyante, kRtvA ca dvASaSTibhAga- 2dhi sU 39 rAzau prakSipyante, jAtA ekAzItiH, tasyAzcaturviMzatiH zuddhAH sthitAH pazcAt saptapaJcAzat, tasyA rUpamekamAdAya saptapaSTirbhAgAH kriyante, tebhyaH SaTSaSTiH zuddhAH, paJcAdeko'vatiSThate, sa saptaSaSTibhAgarAzau prakSipyate, jAtAzcaturdaza saptaSaSTibhAgAH AgataM puSyanakSatraM SoDazasu muhUrteSvekasya ca muhUrttasya paTpaJcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya va dvASaSTibhAgasya caturdasu saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu dvitIyAM zrAviSThImamAvAsyAM parisamApayati, yadA tu tRtIyA zrAvizyamAvAsyA cintyate sA yugAdita Arabhya paJcaviMzatitameti sa dhruvarAziH 66 / 63 / 6 / paJcaviMzatyA guNyate, jAtAni SoDaza zatAni paJcAzadadhikAni muharttAnAM 1650 ekasya ca muhUrttasya paJcaviMzaM dvASaSTibhAgazataM / / ekasya dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 37 / tatra caturbhirdvicatvAriMzadadhikairmuhUrttaza tairekasyapa muhUrttasya SaTcatvAriMzatA dvASaSTibhAgaiH prathamamutarASADhA paryantaM zodhanakaM zuddhaM sthitAni pazcAnmuhUrttAnAM dvAdaza zatAnyaSTottarANi 1208 dvASaSTibhAgAzca muhUrttasya ekonAzItiH 71 ekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 25, tato'STabhiH zataire konaviMzatyadhikaiH 819 F&P ~257~ // 122 //
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka (39) mahAnAmekasya murtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTyA saptaSaSTibhAgaireko nakSatraparyAyaH zapati, sthitAni pazcAtrINi zatAni navAzItyadhikAni muhUrtAnAM 389 ekasya ca muhUrtasya catuHpaJcAzat dvApaSTibhAgAH 54 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paviMzatiH saptapaSTibhAgAH 26, tato bhUyavibhinavottarairmuharttazatairekasya ca muhUrtasya catuviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTSayA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni rohiNikAparyantAni zodhyante, sthitAH jApazcAnmuhartA azItiH ekasya ca muhartasya ekonatriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptapaSTi bhAgAH, 8018 / / tatatriMzatA muhUtairmRgaziraH zuddha, sthitAH pazcAtpaJcAzanmuhUrtAH 50, tataH paJcadazabhirAA zuddhA, sthitAH paJcatriMzat 35, AgataM punarvasunakSatraM paJcatriMzati muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonaviMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatI saptapaSTibhAgeSu gateSu tRtIyAM zrAviSThImamAvAsyAM parisamApayati, evaM caturthI zrAviSThImamAvAsyAmazleSAnakSatraM prathamasma muhUrtasya saptasu dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu parisamApayati paJcamI zrAviSThImamAvAsyAM puSyanakSatraM triSu muhUrteSvekasya muhartasya dvicatvAriMzati dvApaSTibhA-12 geSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpaJcAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 3 / / pariNamayati, 'eva'mityAdi, evamuktena 4 prakAreNa etena-anantaroditena abhilApena-AlApakena zeSamapyamAvAsyAjAtaM netanyaM, vizeSamAha-pohavayaM do naksattA joeti, atra caivaM sUtrapATha:-'sA pohavaiNNaM amAvAsaM kA nakkhattA joeMti ?, tA donni nakkhattA joeMti, taMjahA| puSapharaguNI uttaraphagguNI ya' idamapi vyavahArata ucyate, paramArthataH punastrINi nakSatrANi proSThapadImamAvAsyAM parisamApa anukrama [53] ~258~
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH mala.) // 123 // sUtrAMka [39] yanti, tadyathA-maghA pUrvaphAlgunI uttaraphAlgunI ca, tatra prathamA proSThapadImamAvAsyAbhuttaraphAlgunInakSatraM catarpa maharteSu ||10 prAbhRte ekasya ca muhUrtasya SaDviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dvayoH saptapaSTibhAgayoH 4 / 26 / 2 atikrAntayoH, prAbhUta dvitIyAM proSThapadImamAvAsyAM pUrvaphAlgunInakSatraM saptasu muhUteSvekasya ca muhUrtasya ekaSaSTI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi kA prAbhUta bhAgasya paJcadazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 7 / 61 / 15 / tRtIyAM proSThapadImamAvAsyAM madhAnakSatramekAdazasu muharteSvekasya:HP kulopakulA &ca muhUrtasya caturviMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyASTAviMzatI saptapaSTibhAgeSu gateSu 11 / 34 / 28, caturthI proSThapadImamAvAsyAM pUrvaphAlgunInakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya dvAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvicatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 21 // 12 // 42 / paJcamI proSThapadImamAvAsyAM maghAnakSatraM caturvizatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcapaJcAzati saptaSaSTibhAgemvatikrAnteSu 24 / 47 / 55 / parisamApayati, 'AsoI doNNI'tyAdi, atrApyevaM pATha:-'tA AsoiNNaM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti !, tA doNi nakkhattA joeMti, taMjahA-hattho cittA ya etadapi vyavahArato, nizcayataH punarAzvayujImamAvAsyAM |trINi nakSatrANi parisamApayanti, tadyathA-uttaraphAlgunI hastaH citrA ca, tatra prathamAmAzvayujImamAvAsyA hastanakSatraM paJcaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya ekatriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya triSu saptapaSTibhAgeSu 25 / 31 / 3 gateSu, // 12 // |dvitIyAmAzvayujImamAvAsyAmuttaraphAlgunInakSatraM catuzcatvAriMzati muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya catueM dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SoDazasu saptapaSTibhAgeSu 44 / 4 / 16 gateSu, tRtIyAmAzvayujImamAvAsyA uttaraphAlgunInakSatraM saptada anukrama [53] OMOMOM ~259~
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka (39) zasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekonacatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonatriMzati saptaSaSTibhAgeSu 17 // 3929 gateSu, caturthImAzvayujImamAvAsyAM hastanakSatraM dvAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya saptadazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya tricatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu 123 gateSu, paJcamImAzvayujImamAvAsyAM uttaraphAlgunInakSatraM triMzati muhUrteSu ekasya ca muhurtasya dvipazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya catuHpaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu 30 / 52 / 54 gateSu parisamApayati, 'kattiyaNNaM sAI visAhA yatti, atrApyevaM sUtrapAThaH-'tA kattiyaNaM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti ?, tA doSiNa nakkhattA joiMti, taMjahA- 'sAIvisAhA yatti, etadapi vyavahAranayamate, nizcayataH punastrINi nakSatrANi kArtikImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-svAtipizAkhA citrA ca, tatra prathamAM kArtikImamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya patriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturyu saptapaSTibhAgeSu 16 // 36 // 4 gateSu, dvitIyAM kArtikImamAvAsyAM svAtinakSatraM paJcasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya dvAviMzatI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptadazasu saptapaSTibhAgeSu 5 / 22 / 17 gateSu, tRtIyAM kArtikImamAvAsyAM citrAnakSatramaSTasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya catuzcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya triMzati saptaSaSTibhAgeSu 8144 / 30 gateSu, caturthI kArtikImamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM trayodazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya dvAviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuzcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu 13 // 22 // 44 gateSu, paJcamI * kArtikImamAvAsyAM citrAnakSatraM ekaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya saptapaJcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya anukrama [53] 45-45-45+% X ~260
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [ 53 ] mUlaM [ 39 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 124 // candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [6], saptapaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu 21 / 57 / 57 / gateSu samAptimupanayati, 'maggasiraM tiSNi, taMjahA- aNurAhA jiTThA mUlo' iti, atrApi sUtrAlApaka evam -'tA maggasiraM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti ?, tA tinni nakkhattA jopaMti, taMjahAanurAhA jiTThA mUlo ya' iti, etadapi vyavahArato nizcayataH punarimAni trINi nakSatrANi mArgazISamamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA - vizAkhA anurAdhA jyeSThA ca tatra prathamAM mArgazISamamAvAsyAM jyeSThAnakSatraM saptasu muhartteSu ekasya ca muhUrtasyaikacatvAriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya pazJcasu saptaSaSTibhAgeSu 7 / 41 / 5, dvitIyAM mArgazISamamAvAsyAmanurAdhA nakSatramekAdazasu muhatteSvekasya ca muhUrttasya caturdazasu dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyASTAdazasu saptaSaSTibhAgeSu gateSu 11 / 14 / 18, tRtIyAM mArgazIrSI mamAvasyAM vizAkhA nakSatra me konatriMzati muhUrtteSvekasya ca muhUrttasya ekonapaJcAzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekatriMzati saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu 29 / 49 / 11, caturthI || mArgazIrSImamAvAsyAmanurAdhA nakSatraM caturviMzato muharteSvekasya ca muhUrttasya saptaviMzatau dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhA gasya pazacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 24 / 27 / 45, paJcamIM mArgazISamamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM tricatvAriMzati | muhUrteSvekasya ca muhUrttasya sambandhino dvASaSTibhAgastyASTApazcAzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 43 / 0 / 58 / parisamApayati / 'posiM ca donni - puddA sADhA uttarAsAdA yatti, atraivaM sUtrAlApakaH 'tA posiM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti ?, tA donni nakkhattA joeMti, saMjahA- pubAsAdAya uttarAsAdA ya'tti, etadapi vyavahArata ukaM, nizcayataH punastrINi nakSatrANi parisamApayanti tadyathA-mUlaM pUrvASADhA uttarASADhA ca, tathAhi prathamAM pauSImamAvAsyAM pUrvASADhA nakSatra maSTAviMzatI muhUrteSvekasya ca Jain Eration Intanal F&Pr ~261~ 10 prAbhRte 6 prAbhRtaprAbhRtaM kulopakulA dhi sU 39 // 124 //
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka (39) muharsasya paTcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya pasu samapaSTibhAgeSu gateSu 28 / 26 / / dvitIyAM pauSImamAvAsyAM pUrvASADhAnakSatra bayormuhUrtayorekasya ca muhUrtasyaikonaviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaviMzatau sataSaSTibhAgeSvaptikAnteSu 219 // 19tRtIyAmadhikamAsabhAvinI pauSImamAvAsthAmuttarASADhAnakSatramekAdazasura | muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonaSaSTau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 11 // 59 / 33, |caturthI paupImamAvAsyAM pUrvApADhAnakSatraM paJcadazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTpaJcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa-13 PASTibhAgasya SaTcatvAriMzati sakSapaSTibhAgeSu gateSu 15 // 56 // 46, paJcamI pauSImamAvAsyAM mUlanakSatramekonaviMzatI muhUrta-12 vekasya ca muhartasya paJcasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyaikonaSaSTau saptaSaSTibhAgevaMtikAnteSu 19 / 5 / 59 parisamApayati / 'mAhiM tiNi abhII savaNo ghaNihA' iti, atrApyevaM sUtrAlApakA-'tA mAhiNaM amAvAsaM kaha na khattA joeMti , tA tiNi nakkhattA joeMti, saMjahA-abhiI savaNo dhaNihA ya etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni trINi nakSatrANi mAdhImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-uttarASADhA abhijit zravaNazva, tathAhi-prathamAM mAdhImamAvAsyAM zravaNanakSatraM dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya paiviMzato dvApaSTibhAgeSvekasya dvASaSTibhAgasyASTasu saptapaTibhAgeSu gateSu / 10 / 26 / 8, dvitIyAM mAghImamAvAsyAmabhijinnakSatraM triSu muhateSvekasya ca muhUrttasya SaDUviMzatI dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya viMzatau saptapaSTibhAgeSu gateSu / 3 / 26 / 20, tRtIyAM mAdhImamAvAsyAM zravaNanakSatra vayoviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasyaikonacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaviMzati saptapaSTibhAgeSu FACIAL anukrama [53] FhiraIMAPIVAHauwORE ~262
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [43] mUlaM [ 39 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH sUryaprajJazivRtti: ( mala0 ) // 125 // candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [6], gateSu 23 / 39 / 35, caturthI mAghImamAvAsyAM abhijinnakSatraM SaTsu muharttepyekasya ca muhUrttasya saptatriMzati dvASaSTibhAgecyekasya ca dvASaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 6 / 37 / 47, paJcamI mAghImamAvAsyAmuttarASADhAnakSatraM paJcaviMzatI muhUtrtteSu ekasya ca muhUrttasya dazasu dvASaSTibhAgeSyekasya ca dvASaSTibhAgasya SaSTau saptaSaSTibhAgeSu gateSu 25 / 10 / 60 parisamApayati / 'pharaguNa donni taMjahA sayabhisayA putramaddavayatti, atrApyevaM sUtrAlApaka:'tA phagguNIM NaM amAvAsaM kai nakkhattA joti 1, tA doNNi nakkhattA joeMti, taMjahA sayabhisayA pubabhaddavayA ya, etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni zrINi nakSatrANi phAlgunImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA dhaniSThA zatabhiSak pUrvabhadrapadA ca tatra prathama phAlgunI mamAvAsyAM pUrvabhadrapadAnakSatraM SaTsu muhUrtteSvekasya ca muhUrttasyaikatriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya navasu saptaSaSTibhAgeSu gateSu / 6 / 31 / 9, dvitIyAM phAlgunImamAvAsyAM dhaniSThAnakSatraM viMzatau muhUrttedhvekasya ca muhUrttasya caturSu dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya dvAviMzatI saptaSaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 20 / 4 / 22, tRtIyA phAlgunI mamAvAsyAM pUrvASADhA nakSatraM caturddazasu muhUrtteSvekasya ca muhUrttasya catuzcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya patriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 14 / 44 / 36, caturthI phAlgunImamAvAsyAM zatabhiSak nakSatraM triSu muhartteSvekasya ca muhUrttasya saptadazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya ekonapaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 3 / 17 / 49, paJcamI phAlgunImamAvAsyAM ghaniSThAnakSatraM SaTsu muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya dvipaJcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya satkeSu dvASaSTI saptaSaSTibhAgeSu gateSu 6 / 52 / 62 / pariNamayati / 'cittiM tini, taMjA - uttara bhadavayA revatI Jan Eiration Intl F&P U One ~263~ 10 prAbhRte 6 prAbhRtaprAbhRtaM kulopakulA dhi su 39 // 125 //
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka (39) assiNI ya'tti atrApyevaM sUtrAlApakaH-'tA cittinna amAvAsaM kai nakkhattA joeMti ?, tA tiNi nakkhattA joeMti, taMjahA-uttarabhaddavayA revaI assiNI ya etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni trINi nakSatrANi caitrImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-pUrSabhadrapadA uttarabhadrapadA revatI ca, tatra prathA caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatraM saptaviMzatI | muhUrteSvekasya ca muhUrttasya SaTtriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 37 // 36 // 10, dvitIyAM caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatramekAdazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya navasu dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayoviMzatI saptaSaSTibhAgeSu gateSu 11 / 9 / 23, tRtIyAM caitrImamAvAsyAM revatInakSatraM paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonapazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzati saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu 5 // 42 // 37, caturthI caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatraM trayoviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhartasya dvAviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya pazcAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 23 // 22 // 50, paJcamI caitrImamAvAsyAM pUrvabhadrapadAnakSatraM saptaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya sakSapaJcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triSaSTI saptaSaSTibhAgeSvatikAnteSu 27 / 57 / 63 parisamApayati / 'vaisAhI bharaNI kattiyA yatti, atrApyevaM sUtrapAThaH-tA vaisAhiNaM amAvAsaM kaI nakvatA joenti , tA doNi nakSattA joeMti, taMjahA-'bharaNI kattiyA yatti, etadapi vyavahArato, nizcayataH punastrINi nakSatrANi vaizAkhImamAvAsyAM parisamApayanti, tAni cAmUni-tadyathA-revatI azvinI bharaNI ca, tatra prathamAM vaizAkhI& mamAvAsyAmazvinInakSatramaSTAviMzatA muhUteSvekasya ca muhUrttasya ekacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyai anukrama [53] ~264~
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka (39) sUryaprajJa kAdazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 28 // 41 // 11, dvitIyAM vaizAkhImamAvAsyAM azvinInakSatraM dvayormuharttayorekasya ca muhUrta-410 prAbhRte ptivRttiH syaikonacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayoviMzatI saptapaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 2 / 29 / 23, 6prAbhRta(mala.) tRtIyAM vaizAkhImamAvAsyAM bharaNInakSatramekAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya catuHpazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca mAbhRtaM ||12||iidvaapssttibhaagsyaassttaaviNshti saptapaSTibhAgeSu gateSu / 11 // 54 / 38, caturthI vaizAkhImamAvAsyAmanvinInakSatraM paJcadazasumAkUlApakulA dhi sU39 lAmurteSvekasya ca muhUrtasya saptaviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya va dvApaSTibhAgasyaikapaJcAzati saptapaSTibhAgeSu gate " 15 / 27151, pazcamI vaizAkhImamAvAsyAM revatInakSatramekonaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya sambandhino dvApaSTibhAgasya satkeSu catuHSaSTI saptaSaSTibhAgeSu 19 / 0 / 14 / pariNamayati, 'jihvAmUli rohiNI migasiraM catti, atrApyevaM sUtrAlApaka:-'tA jevAmUliNNaM amAvAsaM kai NakkhattA joeMti , tA doNi NakkhattA joeMti, taMjahA-rohiNI migasi-1 ro ya'tti, etadapi vyavahArataH, nizcayataH punaDhe nakSatre jyeSThAmUlImamAvAsyAM parisamApayataH, tadyathA-rohiNI kRttikA ca, tantra prathamA jyeSAmUlImamAvAsyAM rohiNInakSatramekonaviMzatau muhUrteSvekasya muhUrtasya SaTcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya dvAdazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 19 / 46 / 12, dvitIyAM jyeSThAmUlImamAvAsyAM kRttikAnakSatraM trayoviMzatI laa||126|| muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekonaviMzatI dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatI saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu 23 // 19 // 25, tRtIyAM jyeSThAmUlImamAvAsyAM rohiNInakSatraM dvAtriMzati muhabvekasya muhUrtasyaikonaSaSTI dvApaSTibhAgeSvelokasya ca dvApaSTibhAgasyaikonacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu samatikrAnteSu 32 / 59 / 39, caturthI jyeSThAmUlImamAvAsyAM | +-8 anukrama [53] % % ~265
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [53] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [ 39 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH rohiNI nakSatraM SaTsu muhUrtteSvekasya ca muhUrttasya dvAtriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya dvipaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu 6 / 32 / 52 / pazcamI jyeSThAmUlImamAvAsyAM kRttikA nakSatraM dazasu muhUrtteSu ekasya muhUrttasya pazcasu dvASaSTibhAgeSyekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcapaSTau saptaSaSTibhAgeSu gateSu 10 / 5 / 65 parisamApayati / 'tA AsADINa mityAdi, tA iti pUrvavat, AsADha Namiti vAkyAlaGkAre, kati nakSatrANi yuJjanti ?, bhagavAnAha - 'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat, trINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA - ArdrA punarvasuH puSyazca, etadapi vyavahArata uktaM, paramArthataH punaramUni trINi nakSatrANi ASADhImamAvAsyAM pariNamayanti tadyathA - mRgazira ArdrA punarvasuzca tatra prathamAmApADI mamAvAsyAmArdrA nakSatraM dvAdazasu muhartteSvekasya ca muhUrttasya ekapaJcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodazasu saptaSaSTibhAgeSu gateSu 2 / 51 / 13 / dvitIyAmASADhImamAvAsyAM mRgaziro nakSatraM caturdazasu muhUrtteSvekasya ca muhUrttasya caturviMzatI dvASaSTibhASyekasya ca dvASaSTibhAgasya SaDviMzatI saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu 14 / 24 / 26 / tRtIyAmApADhImamAvAsyAM punarvasuna navasu muhartteSvekasya ca muhUrttasya dvayordvASaSTibhAgayorekasya ca dvASaSTibhAgasya catvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 9 / 2 / 40 / caturthImApADhImamAvAsyAM mRgazironakSatraM saptaviMzatI muhUrttedhyekasya ca muharttasya saptatriMzati dvASaSTibhAgadhye kasya ca dvASaSTibhAgasya tripaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 27 / 17 / 53 / paJcamImASADhImamAvAsyAM punarvasunakSatraM dvAviMzatI muhUrtteSvekasya ca muhUrttasya poDazasu dvApaSTibhAgeSu samatikrAnteSu 22 / 16 / / parisamApayatIti / tadevaM dvAdazAnAmadhyamAvAsyAnAM candrayogopetanakSatra vidhiruktaH / sampratyetAsAmeva kulAdiyojanAmAha-- 'tA sAvihina' mityAdi, tA iti Jain Eration intimatin F&PO ~266~
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAka [39] sUryaprajJa- pUrvavat , aAviSThI-zrAvaNamAsabhAvinImamAvAsyAM kiM kulaM yunakti upakulaM vA yunakti kulopakulaM vA vunakti !, bhaga-ISL ptivRttiH divAnAha-kulaM tyAdi, kulamapi yunakti, vAzabdo'pizabdArthaH, upakulaM vA yunakti, na labhate yogamadhikRtya kulo 6prAbhRta(mala.) pakulaM, tatra kulaM-kulasaMjJaM nakSatraM zrAviSThImamAvAsyAM yuJjat maghAnakSatraM yunakti, etad vyavahArata ucyate, vyavahArato prAbhUta hi gatAyAmapyamAvAsyAyAM vartamAnAyAmapi ca pratipadi yo'horAtro mUle'mAvasyayA sambaddhA sa sakalo'pyahorAtro- // 127 // amAvasyA amAvAsyeti vyavahiyate, tata evaM vyavahArataH zrAviSTyAmapyamAvAsthAyAM madhAnakSatrasambhavAduktaM kulaM mujhanmayAnakSatra yuna-4 nakSatraM kIti. paramArthataH punaH kula yuatpuSyanakSatra yunakkIti pratipattavyaM, tasyaiva kulapasiyA prasiddhasya zrAviThayAmamAvAsvAyAM sambhavAt , etacca prAgevoktam ,uttarasUtramapi vyavahAranayamadhikRtya yathAyogaM paribhAvanIyamiti, upakulaM yuJjat azleSAnakSatraM yunaki, sampratyupasaMhAramAha-tA sAvihinna'mityAdi, yata uktaprakAreNa dvAbhyAM kulopakulAbhyAM zAviSThyAmamAvAsyAyAM candrayogaH samasti natu kulopakulena tataH zrApiSThImamAvAsyAM kulamapi vAzabdo'pizabdArthaH yunaki upakulaM vA yunakti iti vaktavyaM syAt , yadi kulena vA yuktA upakulena vA yuktA satI zrAviSTyamAvAsyA yuketi vaktavya syAt , 'evaM neya'miti evamuktaprakAreNa zeSamapyamAvAsyAjAtaM netavyaM, navaraM mArgazIrSI mAghI phAlgunImASADhImamA-14 vAsyAM kulopakulamapi yunatIti vaktavyaM, zeSAsusvamAvAsyAsu kulopakulaM nAsti,sampati pAThakAnugrahAya sUtrAlApakA dyente-1||127|| 'tA puDhavaiNNaM amAvAsa kiM kula joeDa uvakulaM oei kulovakulaM joei', tA kulaM vA joei jvakulaM vA joeDa,noe labbhai kulovakulaM, kulaM joemANe uttarAphagguNI joei, uvakula joemANe puvAphagguNI joei, tA puTThavaiNNaM amAvAsa anukrama [53] ~267~
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [10], -------------------- prAbhataprAbhata [6]. -------------------- malaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata kulaM yA jIei upakulaM yAjoei, kuleNa vA juttA uvakuleNa vA juttA polavayA amAvAsA juttattipatta siyA / tA AsA-18 iNNa amAvAsaM kiM kula joei upakulaM joei kulocakulaM jIei, tA kulaM vA joei, uvakula vA joera, no lambhai kulobakulaM, kula joemANe cittAnakkhatte joei, uvakulaM joemANe hatthanakSatte jopara, tA AsAiNNaM amAvAsaM kulaM joei uvakulaM joei, kuleNa vA juttA uvakuleNa vA juttA AsAI amAvAsA juttatti vatta siyA / tA kattiyaNaM amAvAsaM kiM kulaM vA jopA uvakulaM vA joei kulobakulaM vA joeDa, tA kula bA jopaDa bakulaM vA joeDA no labbhai kulovakulaM, kulaM joemANe visAhAnakkhatte joei, uvakulaM vA joemANe sAinakkhatte joei, kuleNa vA juttA ubakuleNa vA juttA kattiI amAvAsA juttatti vatta siyA / tA maggasiriNa amAvAsa kiM kulaM joei uvakula joei kulovakulaM vA joei ?, tA kulaM vA joei, uvakulaM vA joei, kulovakulaM vA joei, kulaM joemANe mUlanakkhatte joei, upakulaM joemANe jevAnakkhatte joei, kulovakulaM joemANe aNurAhAnakkhatte joei, kuleNa vA junA ubakuleNa vA juttA kulovakuleNa vA juttA mAgasiriNa amAvAsA juttatti vitta siyA / posiNaM amAvAsa kiM kulaM vA joei upakulaM vA joei kulovakulaM vA joei, kulaM vA joei, ubakulaM vA joei, no lanbhai kulovakulaM, kulaM joemANe pudhAsADhA Nakkhatte jopA upakulaM joemANe uttarAsADhA Naksatte joei, tA kuleNa vA juttA uvakuleNa vA juttA pIsI je amAvAsA juttatti vatta MAKASSASASAGASASAGAN anukrama [53] ~268~
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryamajJaptivRttiH (mala. prata sUtrAMka [39] // 128 // dIpa | siyA'ityAdi, nikSayataH punaH kulAdiyojanA prAgutaM candrayogamadhikRtya svayaM paribhAvanIyA // 10prAbhRve 7 prAbhRtaiti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 6 samAptaM prAbhRtaM tadevamukta dazamasya prAbhRtasya SaSThaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati sakSamamArabhyate, tasya cAyamathAdhikAraH-pANemAsyamAvA pUrNimAmA vAsyA sanni syAnAM candrayogamadhikRtya sannipAto vaktavyaH' tatastadviSayaM praznasUtramAha pAtaH sU40 tA kahaM te sapiNacAte Ahiteti vadejA, tA jayA NaM sAciTThIpuSiNamA bhavati tatA NaM mAhI amAvAsA bhavati, jayA NaM mAhI puNNimA bhavati tatA NaM sAviTThI amAvAsA bhavati, jatA NaM puTThavatI puSiNamA bhavati tatA NaM phagguNI amAvAsA bhavati, jayA NaM phagguNI puSiNamA bhavati tatA NaM puDhabatI amAvAsA bhavati, jayA NaM AsAI puSiNamA bhavati tatA NaM cettI amAvAsA bhavati, jayA NaM cittI puNNimA bhavati tayA NaM Asoi amAvAsA bhavati, jayA NaM kattiyI puSiNamA bhavati tatA NaM vesAhI| amAvAsA bhavati, jatA NaM vesAhI puSiNamA bhavati tatA NaM kattiyA amAvAsA bhavati, jayA NaM maggasirI puSiNamA bhavati tatA Na jeTThAMmUle amAvAsA bhavati, jatA NaM jeTTAmUle puSiNamA bhavati tatA NaM magga M // 128 // |sirI amAvAsA bhavati, jatA gaM posI puSiNamA bhavati tatA NaM AsADhI amAvAsA bhavati, jatA NaM A-II sADhI puSiNamA bhavati tatA NaM posI amAvAsA bhavati (sUtra 40)dasamassa pAhuDassa sattamaM pAhuDapAhu samatA anukrama [53] 5 atha dazame prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM- 6 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhUtaprAbhUtaM- Arabhyate ~269~
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [40] dIpa anukrama [ 54 ] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [7], mUlaM [40] prAbhRta [10], ----------- pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita... AgamasUtra [17], upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri -praNItA vRttiH 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM ? - kena prakAreNa bhagavan ! tvayA candrayogamadhikRtya paurNamAsvamAvAsyAnAM sannipAta AkhyAta iti vadet ?, evamukte bhagavAnAha --- 'tA jayA Na' mityAdi, iha vyavahAranayamatena yasminnakSatre paurNamAsI bhavati tata ArabhyArvAktane paJcadaze caturdaze vA nakSatre niyamato'mAvAsyA, tato yadA zrAviSThI- zraviSThA nakSatrayuktA paurNamAsI bhavati tadA tasyAmarvAktanI amAvAsyA mAghI - maghAnakSatrayuktA bhavati, maghAnakSatrAdArabhya zraviSThAnakSatrasya paJcadazatvAt etacca zrAvaNamAsamadhikRtya bhAvanIyaM, yadA tu Namiti vAkyAlaGkAre mAghI - maghAnakSatrayuktA paurNamAsI bhavati tadA pAzcAtyA amAvAsyA zrAviSThI - zraviSThAyuktA bhavati, maghAta Arabhya pUrva zraviSThAnakSatrasya paJcadazatvAt etacca mAghamAsamadhikRtya veditavyaM tathA 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre proSThapadI-utta rabhadrapadAyuktA paurNamAsI bhavati tadA Namiti prAgvat pAzcAtyA amAvAsyA phAlgunI - uttaraphAlgunI nakSatrayuktA bhavati, uttarabhadrapadAta Arabhya pUrvamuttaraphAlgunInakSatrasya paJcadazatvAt, yattvapAntarAle abhinnikSatraM tatstokakAlatvAt prAyo na vyavahArapathamavatarati, tathA ca samavAyAGgasUtram -- 'jaMbuddIve dIve abhiIvajjehiM sattAvIsAe nakkhattehiM saMvavahAro vaTTatti, tataH sadapi tanna gaNyate iti paJcadazamevottarabhadrapadAta Arabhya pUrvamuttaraphAlgunInakSatramiti, etazca bhAdrapadamA samadhikRtyo kamavaseyaM, 'jayA Na'mityAdi, yadA ca phAlgunI-uttaraphAlgunI nakSatrayuktA paurNamAsI bhavati tadA pA vAtyA amAvAsyA proSThapadI - uttarabhadrapadopetA bhavati, uttaraphAlgunyA Arabhya pUrvamuttara bhadrapadAnakSatrasya caturddazatvAt idaM ca phAlgunamAsamadhikRtyoktaM, 'jayA Na'mityAdi, yadA ca AzvayujI - azvayunakSatropetA paurNamAsI bhavati tadA pAzcAtyA For P&Ft Use Only ----- ~270~ www.tancibrary org
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [40] dIpa anukrama [ 54 ] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [7], mUlaM [40] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita... AgamasUtra -[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJativRttiH mala0) // 129 // nantarAmAvAsyA caitrI - citrAnakSatrasamanvitA bhavati, azvinyA Arabhya pUrva citrAnakSatrasya pazcadazatvAt, etacca vyavahAranayamadhikRtyotamavaseyaM nizcayata ekasyAmapyazva yugmAsa bhAvinyAmamAvAsyAyAM citrAnakSatrAsambhavAd, etacca prAgeva darzitaM, yadA ca caitrI - citrAnakSatropetA paurNamAsI jAyate tadA tataH pAzcAtyAnantarAmAvAsyA AzvayujI- azvayunakSatropetA bhavati, etadapi vyavahArato, nizcayata ekasyAmapi caitramAsabhAvinyAmamAvAsyAyAmazvinI nakSatrasyAsambhavAt, etacca sUtramazvayukcaitramAsamadhikRtya pravRttaM veditavyaM, 'jayA NamityAdi, yadA ca kArttikI - kRttikAnakSatropetA paurNamAsI bhavati tadA vaizAkhI - vizAkhA nakSatropetA amAvAsyA bhavati, kRttikAto'rvAgvizAkhAyAH paJcadazatvAt yadA vaizAkhI - vizAkhAnakSatropetA paurNamAsI bhavati tadA tato'nantarA-pAzcAtyA abhAvAsyA kArttikI kRttikA nakSatropetA bhavati, vizAkhAtaH pUrva kRtikAyAzcaturdazatvAt, etacca kArttikavaizAkhamA sAvadhikRtyoktaM, eyamuttarasUtramapi bhAvanIyam // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 7 samAptaM tadevamukte dazamasya prAbhRtasya saptamaM prAbhRtaprAbhRtaM sAmpratamaSTamamArabhyate, tasya cAyamathodhikAraH --- 'nakSatrANAM saMsthAnaM vaktavya' mili, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM se makkhasaMThitI Ahiteti vadejjAI, tA eesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM abhIyI NaM Nakkhatte kiMsaMThite paNNatte 1, go0 ! gosIsAcalisaMThite paNNatte, savaNe Nakkhase kiMsaMThite paNNase ?, kAhArasaM F&Un atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 7 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 8 Arabhyate ~271~ 10 prAbhRte 48 prAbhRta. prAbhRtaM pUrNimAmAvAsyA sanni pAtaH sU40 // 129 //
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], -------------------- mUlaM [41] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [41] vite pa0, dhaNihANakkhatte siMThite pa0 1, sauNipalINagasaMThite paM0, sayabhisayANakkhatte kiMsaMThite paNNatte, puSphovayArasaMhite paNNase, puvApoTTayatANavakhatte kiMsaMThite paNNase?, avahuSAvisaMThite paNNate, evaM ucarAvi, revatINakkhatte kiMsaMThite paNNate, NAvAsaMThite paM0, assiNINakkhatte kiMsaMThite paNNatte, AsakkhaMghasaMThite paNNatte, bharaNINakkhatte kiMsaMThite paM01, bhagasaMThie paM0, kattiyANakkhatte kiMsaMThite paNNate?, churagharagasaMThite paM0, rohiNINakkhatte kiMsaMThite paM01, sagaDaDisaMThite paNNatte, migasirANakkhatte [kiMsaMThite paNNatte, magasIsAvalisaMThite paM0, ahANakkhatte kiMsaMThite paM0 1, rudhirabiMdusaMThie paNNatte, puNavam Nakkhatte kiMsaMThite paM01, tulAsaMThie paM0, pupphe Nakkhatte kiMsaMThitepaNNate?, vaddhamANasaMThie paNNatte, assesANakkhatte kiMsaMThie paNNate?, pahAgasaMThie paNNatte, mahANakkhase siMThie paNNatte, pAgArasaMThite paNNatte, puSAphagguNINavakhatte kiMsaMThie paM0, addhapaliyaMkasaMThite paM0, evaM utsarAvi, hatthe Nakakhatte kiMsaMThite paM01, hatthasaMThite paM0, tA cittANakkhatte kiMsaMThite paM0, muhaphullasaMThite paNNatte, sAtINakkhatte kiMsaMThite paNNatte , khIlagasaMThite pannatte, visAhANakkhatte kiMsaMThie paNNatte?, dAmaNisaMThite pa0, aNurAdhANakkhatte kiMsaMThite paM01, egAvali saMThite paM0, jeTTAnakkhatte kiMsaMThite paM01, gayadaMtasaMThite paNNatte, mUle Nakkhatte kiMsaMThie paM01, vicchuyalaMgolasaMThite paM0, puvAsAdANakkhatte kiMsaMThie paNNate?, gayavikamasaMThite paM0, uttarAsADhANakkhase siMThie papaNatte, sAiyasaMThite paM0(sUtra41) dasamassa aTThamaM pAhuDapAhudaM smttN|| anukrama [5] ~272~
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [41] dIpa anukrama [ 55 ] mUlaM [41] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0) // 130 // candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [8], Eatont 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM 1 - kena prakAreNa bhagavan ! nakSatrANAM saMsthitiH - saMsthAnamAkhyAteti vadet ?, evamuktvA bhUyaH pratyekaM praznaM vidadhAti -'tA' ityAdi, tA iti prAgvat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yadabhijinnakSatraM tat 'kiMsaMThitaM'ti kasyeva saMsthitaM saMsthAnaM yasya tatkisaMsthitaM prajJaptaM 1, bhagavAnAha - 'tA eesi Na'mityAdi, tA iti prAgvat, eteSAmamanta roditAnAmaSTAviMza ternakSatrANAM madhye'bhijinnakSatraM gozIrSAvali - saMsthitaM prajJasaM, goH zIrSa gozIrSa tasyAvalI- tatpudgalAnAM dIrgharUpA zreNiH tatsamaM saMsthAnaM prajJataM, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM dAmanI-pazubandhanaM, zeSaM prAyaH sugamaM, saMsthAnasaGgrAhikAzcemA jambUdvIpaprajJaptisatkAstisro gAthAH'gosIsAvali 1 kAhAra 2 sauNi 3 pupphovayAra 4 yAvI 5 ya [ uttarAdvayaM ] / NAvA 6 AsakkhaMdhaga 7 bhaga 8 chura gharae 9 ya sagaDuddhI 10 // 1 // migasIsAvali 11 rudhirabiMdu 12 tula 13 vaddhamANaga 14 paDAgA 15 / pAgAre 16 paIke 17 [ phAlgunIdvayaM ] hatthe 18 muhaphulae 19 caiva // 2 // khIlaga 20 dAmaNi 21 egAvalI 22 ya gayadaMta 23 vicchuyaale 24 ya / gayavikrame 25 ya tatto sIhanisAI 26 ya saMThANA // 3 // " . iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 8 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasyASTamaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati navamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:- 'pratinakSatraM tArApramANaM vaktavya miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha F&P On atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 8 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 9 Arabhyate ~273~ 10 prAbhUte 8 prAbhUtaprAbhRtaM nakSatrasaMsthA naM sU 41 // 130 //
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [10], -------------------- prAbhataprAbhUta [9], -------------------- mUlaM [42] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [42] - tA kahaM te tAragge Ahiteti vadejA, tA etesi NaM aTThAvIsAe Nakkha tANaM abhIINakkhase katitAre paM.1, titAre paNNatte, savaNeNakhatte katitAre paM01, titAre paNNatte, dhanihANakkhatte katitAre 501, paNa tAre paNNatte, satabhisayANakvate katitAre paM01, satatAre paNNatte, puvApoTTavatA katitAre paM01, dutAre papaNatte, evaM uttarAvi, revatINakkhatte katitAre paNNatte, battIsatitAre paNNatte, assiNINakkhatte katitAre paNNatte, titAre paNNatte, evaM sanke pucchijjaMti, bharaNI titAre paM0, kattiyA chatAre paNNatte, rohiNI paMcatAre paNNatte, savaNe titAre paM0, addA egatAre paM0, puNavasU paMcatAre paNNatte, pusse Nakkhatte titAre pa, assesA chattAre pannatte, mahA sattatAre paNNatte, puvAphagguNI dutAre pannatte, evaM uttarAvi, hatthe paMcatAre, paNNatte, cittA ekatAre paNNate, sAtI ekatAre paNNatte, visAhA paMcatAre paM0, aNurAhA paMcatAre paM0, jeTThA titAre paM0, mUle egatAre paNNatte, puvAsADhA cautAre paNNatte, uttarAsADhANakkhatte cautAre pN0|| (sUtraM 42) dasamassa pAhuDassa navama pAhuDapAhuDaM samataM / 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa te-tvayA bhagavan / nakSatrANAM 'tArAgraM tArApramANamAkhyAtaM iti vadeta, evaM sAmAnyataH praznaM kRtvA samprati pratinakSatraM pRcchati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzaternakSatrANAmabhijinnakSatraM tritAraM prajJapta, evaM zeSANyapi praznanirvacanasUtrANi bhAvanIyAni, tArApra-14 mANasaGkrAhike ceme jambUdIpaprajJaptisatke gAthe-"tiga 1 tiga 2 paMcaga 3 saya 4 duga 5 duga 6 battIsa 7 tirga 8 ASSESHI pa anukrama [56] ~274~
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [10], -------------------- prAbhataprAbhUta [9], -------------------- mUlaM [42] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala0) prata sutrAka // 13 // [42] dIpa taha tigaM9ca / cha 10 paMcaga 11 tiga 12 ikaga 13 paMcaga 14 tiga 15 ikaga 16 ceva // 1 // sasaga 17 duga 10 prAbhRte 18 duga 19 paMcaga 20iki 21 kaga 22 paMca 23 cau 24 tigaM 25 ceva / ikArasaga 26 caukaM 27 caukagaM 289 prAbhRtaceva tAraggaM // 2 // &aa prAbhRte "| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 9 samAptaM | nakSatratArA lAgraM sU 42 tadevamukta dazamasya prAbhUtasya navamaM prAbhRtamAbhRtaM, samprati dazamamArabhyate-tasya cAyamarthAdhikAra: yathA 'kati 10mA0 nakSatrANi svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA ke mAsaM nayantIti tatastadviSayaM praznasUtramAha-. 10 prA0 | tA kahaM te NetA Ahiteti badejjA, tAvAsANaM par3hamaM mAsaM katiNakkhattA aiti?, tA cattAri NakhasA mAsanetR0 Niti, taMjahA-uttarAsAdA abhiI savaNo dhaNihA, uttarAsADhA coisa ahoratte Neti, abhiI satsa ahorate nakSatraM Neti,savaNe aTTha ahoratte Neti ghaNiTThA ega ahorataM neha, taMsiNaM mAsaMsi cauraMgulaporisIe chAyAe sarie aNupariyati, tassa NaM mAsassa carime divase dopAdAiM catsAriyaaMgulANi porisI bhvti| tA vAsANaM do mAsaM kati NakkhattA gati, tA cattAriNakkhattA aiti, taM0-dhaNihA satabhisayA puvapuTTavatA uttarapohavayA, dhaNiTThA coesa ahorase Neti, sayabhisayA satsa ahorase Neti, puSAbhadavayA aha ahoratte Nei, uttarApo-II havatA ega ahorattaM Neti, tasi NaM mAsaMsi aTuMgulaporisIe chAyAe sarie aNupariyati, sassaNaM mAsassa 'carime divase do padAI aha aMgulAI porisI bhavati / tA vAsANaM tatiyaM mAsaM kati gakkhasA sU43 anukrama [56] AR atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 9 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 10 Arabhyate ~275
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhUta [10], -------------------- mUlaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: / candranAla [4] prata sUtrAMka [43] ti ?, tA tiNNi NakkhattA Niti, taM-uttarapoTTavatA revatI assiNI, uttarApoTTavatA coisa ahorate Neti, revatI paNNarasa ahoratte Neti, assiNI ega ahorataM i, taMsiM ca NaM mAsaMsi duvAlasaMgulAe pori-14 sIe chAyAe sUrie aNupariyadRti, tassa NaM mAsassa carimadivase lehatthAI tiNi padAI porisI bhavati, tAvAsANaM cautthaM mAsaM katiNakkhattA NeMti', tA tini nakSatsA aiti, taM0-assiNI bharaNI kattiyA, assiNI cauddasa ahorate Nei, bharaNI pannarasa ahoratte Nei, kattiyA egaM ahorattaM Nei, tasiM ca NaM mAsaMsiso-|4|| *lasaMgulA porisI chAyAe sarie apariyahara, tassa NaM mAsassa carime divase timi payAI cattAri aMgalAI porisI bhavai / tAhemaMtANaM paDhamamAsaM kaI NakkhattA aiti,tA tiNi NakkhattA NeMti, taM0-kattiyA rohiNI |saMThANA, kattiyA coisa ahorate Neti, rohiNI pannarasa ahoratte Neti, saMThANA egaM ahoraNeti, taMsi ca NaM mAsaMsi vIsaMgulaporisIe chAyAe sUrie aNupariyaTTati, tassa NaM mAsassa carime divase tipiNa padAiM aTTha aMgulAI porisI bhavati / tA hemaMtANaM docaM mAsaM kati NakkhattA aiti?, cattAriNakkhattANeMti, taM0-saMThANA addA puNavasa pusso, saMThANA codasa ahorate Neti addA satta ahorate Neti puNavasa aTTa ahoratteNeti pusse| ega ahorattaM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi caudhIsaMgulaporisIe chAyAe sUrie aNupariyati, tassaNaM mAsassa carime divase lehaDANi cattAri padAiM porisI bhavati / tA hemaMtANaM tatiyaM mAsaM kati NakvattA Nati , tA tiSiNa NakkhattA aiti, taM0-pusse' assesA mahA, pusse coisa ahoratte Neti, assesA paMcadasa ahoratteNeti, dIpa 15* 5555 anukrama [17] ASS + ~276~
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [43] dIpa anukrama [ 57 ] mUlaM [43] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0) // 132 // "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [10], Eatont mahA egaM ahorataM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi vIsaMgulAe porisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaMmA sassa carime divase tiSNi padAI ahaMgulAI porisI bhvti| tA hemaMtANaM calatthaM mAsaM kati NakkhattA ti 1, tA tiNNi nakkhatA ti taM0-mahA puDhaphagguNI uttarAphagguNI, mahA codasa ahora te Neti, putrAphagguNI panarasa ahorate Neti, uttarA phagguNI egaM ahorataM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi solasa aMgulAI porisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassa carime divase tiSNi padAI batAri aMgulAI porisI bhavati / tA gimhANaM paDhamaM mAsaM kati NakkhattA rNeti ?, tA tini NakkhattA jeMti, taM0-uttarAphagguNI hattho cittA, uttarAphagguNI ghosa ahorate Neti hattho paNNarasa ahora te Neti, cittA evaM ahorataM Neha, taMsi ca NaM mAsaM si duvAla aMgulaporisIe chApAe sarie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassa carime divase lehaDAi ya tiSNi padAI porisI bhavati / tA gimhANaM vitiyaM mAsaM kati NakkhatA ti?, tA tiSNi NakkhantA ti taM0- citA sAI visAhA, cittA boTsa ahorate Neti, sAtI paNNarasa ahorante Neti, visAhA evaM ahorattaM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi ahaMgulAe porisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassa carime divase do padAI aTTa aMgulAI porisI bhavati / gimhANaM tatiyaM mAsaM kati NakkhattA ti?, tA ti NakkhattA ti, taM0-visAhA aNurAdhA jeTThAmUlo, visAhA coisa ahorate Neti, aNurAdhA satta (paNarasa), jeThThA mUlaM evaM ahorataM Neti, taMsi ca NaM mAsaMsi cauraMgulaporisIe chAyAe sUrie aNupariyaiti, tassa NaM mAsassa F&P UW On ~277~ 410 prAbhRte 9 prAbhUtaprAbhRte nakSatratArA42 maMsU hU~ 4 10 prA0 100 mAsanetR0 nakSatraM sU 43 // 132 //
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhUta [10], -------------------- mUlaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata SCHES sUtrAMka [43] dIpa carime divase do pAdANi ya cattAri aMgulANi porisI bhavati, tA gimhANaM cautthaM mAsa kati kApatA gati ?, tA tiNi NakkhattA gati, taM0-mUlo puvAsADhA uttarAsADhA, mUlo coisa ahoratteNeti, puSAsAdA paNNarasa ahoratte Neti, uttarAsADhA ega ahorattaM geDa, taMsi ca NaM mAsaMsi caTTAe samacauraMsasaMThitAe NaggodhaparimaMDalAe sakAyamaNuraMgiNIe chAyAe sUrie aNupariyati, tassa NaM mAsassa carime divase lehavAI do padAI porisIe bhavati (sUrva 43) dasamassa pAhuDassa dasamaM pAhuDapAhuI samataM // 10-10 // 'tA kahaM te netA Ahiyatti vaejA''tA' iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa bhagavaMste-svayA svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApako nakSatrarUpo netA AkhyAta iti vadet, etadeva pratimAsaM picchipurAha-tA vAsANa'mityAdi, tA iti pUrvavat varSANAM-varSAkAlasya caturmAsapramANasya prathama mAsaM zrAvaNalakSaNaM kati nakSatrANi svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA nayanti-gamayanti 1, bhagavAnAha-tA cattArI'tyAdi, tA iti pUrvavat, catvAri nakSatrANi svayamastagamanenAhorAtraparisamApakatayA krameNa nayanti, tadyathA-uttarAsADhA abhijit zravaNo dhaniSThA ca, tatrottarASADhA prathamAn caturdaza ahorAtrAn svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA nayati, tadanantaramabhijinnakSatraM saptAhorAtrAnnayati, tataH paraM zravaNanakSatramaSTI ahorAtrAnnayati, evaM ca sarvasaGkalanayA zrAvaNamAsasyaikonatriMzadahorAtrA gatAH, tataH paraM zrAvaNamAsasya sambandhinaM caramamekamahorAtraM dhaniSThAnakSatra svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA nayati, evaM catvAri nakSatrANi zrAvaNaM mAsaM nayanti, 'tassi ca NamityAdi, tasmiMzca zrAvaNe mAse caturaGgulapauruSyA-caturaGgulAdhikapAruSyA chAyayA ra anukrama [17] ~278
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [10], -------------------- malaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: jJa- prata mala.) sUtrAMka // 133 // [43] 10 prA0 dIpa sUryo'nu-pratidivasa parAvartate, kimuktaM bhavati / zrAvaNamAse prathamAdahorAtrAdArabhya pratidinamanyAnyamaNDalasaGkAntyA 10 prAbhUte tathA kathaJcanApi parAvartate yathA tasya zrAvaNamAsasya paryante caturajhulAdhikA dvipadA pauruSI bhavati, tadevAha-'tassa Na-IT9prAbhata|mityAdi, tasya zrAvaNamAsasya carame divase de pade catvAri cAGgulAni pauruSI bhavati, 'tA vAsANa'mityAdi, tA iti prAbhUte pUrvavat varSANAM-varSAkAlasya caturmAsapramANasya dvitIyaM bhAdrapadalakSaNaM mAsaM kati nakSatrANi nayanti , asya vAkyasya nakSatratArAbhAvArthaH prAgvadbhAvanIyaH, bhagavAnAha-'tA ityAdi, tA iti pUrvavat, catvAri nakSatrANi nayanti, tadyathA-dhaniSThA zata- sU 42 bhiSak pUrvaproSThapadA uttaraproSThapadA ca, tatra dhaniSThA tasmin bhAdrapade mAse prathamAn caturdaza ahorAtrAn svayamastaMgamane 10mA0 nAhorAtraparisamApakatayA nayati, tadanantaraM zatabhiSaknakSatraM sakSAhorAtrAn tataH paramaSTAvahorAtrAna pUrvaproSThapadA tadana-12 mAsanetR0 ntaramekamahorAtramuttaraproSThapadA, evamenaM bhAdrapadaM mAsaM catvAri nakSatrANi nayanti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca Namiti vAkyAlaGkAre, mAse bhAdrapade aSTAGgalapauruSyA-aSTAGgalAdhikapaurudhyA chAyayA sUryo'nu-pratidivasaM parAvarcate, atrApyaya bhAvArtha:-bhAdrapade mAse prathamAdahorAtrAdArabhya pratidivasamanyAnyamaNDalasaGkrAntyA tathA kathamapi parAvarttate yathA tasya bhAdrapadasya mAsasyAnte aSTAGgalikA pauruSo bhavati, etadevAha-tassa Na'mityAdi sugama, evaM zeSamAsagatA bhyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM 'lehatthAI tini payAi'nti rekhA-pAdaparyantavartinI sImA tatsthAni trINi padAni | kApIrupI bhavati, kimukta bhavati -paripUrNAni trINi padAni pauruSI bhavati, eSA caturaGgalA pratimAsaM vRddhistAvadavaseyA 2 // 13 // yAvatpauSo mAsaH, tadanantaraM pratimAsaM caturalA hAnirvaktavyA, sA ca tAvat yAvadApADho mAsaH, tenApADhaparyante dvipadA anukrama [17] BBS ~279~
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhUta [10], -------------------- mUlaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [43] pauruSI bhavati, idaM ca pauruSIparimANaM vyavahArata ukta, nizcayataH sA.viMzatA ahorAtraizcaturAlA vRddhirhAnirvA vedi-131 tanyA, tathA ca nizcayataH pauruSIparimANapratipAdanArthamimAH pUrvAcAryapradarzitAH karaNagAthA:-"pave pannarasaguNe tihita sahie porisI' ANayaNe / chalasIyasayavibhatte jaM laddhaM taM viyANAhi // 1 // jai hoi visamaladdhaM dakSiNamayaNaM Thavija nAyavaM / aha havai samaM laddhaM nAyaba uttaraM ayaNaM // 2 // ayaNagae tihirAsI catugguNe pakSapAya bhaiyavaM / jaM laddhama-13 gulANi khayabuDDI porusIe u // 3 // dakkhiNabuddI dupayA aMgulayANaM tu hoi naaybaa| uttara ayaNe hANI kAyaSA cauhi pAehiM // 4 // sAvaNabahulapaDivayA dupayA puNa porisI dhuvA hoi / cattAri aMgulAI mAseNaM baDae tatto ||5||ik-17 cIsai bhAgA tihie puNa aMgulassa cattAri / dakSiNaayaNe vuDDI jAva u cattAri u payAI // 6 // uttara ayaNe hANI cauhiM pAyAhi jAva do pAyA / evaM tu porisIe buhikhayA hu~ti nAyathA // 7 // vuDDI vA hANI vA jAvaiyA porisIe dihA u|ttto divasagaeNaM jaM laddhaM taM khu ayaNagaya // 8 // " etAsAM krameNa vyAkhyA-yugamadhye yasmin parvaNi yasyAM tithI 4 pauruSIparimANaM jJAtumiSyate tataH pUrva yugAdita Arabhya yAni parvANyatikrAntAni tAni priyante, dhRtvA ca paJcadazabhirguNyante, guNayitvA ca vivakSitAyAstitheoH prAgatikrAntAstithayastAbhiH sahitAni kriyante, kRtvA ca SaDazItyadhikena zatena teSAM bhAgo hiyate, iha ekasminnayane jyazItyadhikamaNDalazataparimANe candraniSpAditAnAM tithInAM paDazItyadhika zataM bhavati, 4 tatastena bhAgaharaNaM bhAge ca hate yallabdhaM tadvijAnIhi samyagavadhArayetyarthaH / tatra yadi labdhaM viSamaM bhavati yathA ekatrikA paJcakaH saptako navako vA tadA tatparyantavarti dakSiNamayanaM jJAtavyaM, atha bhavati lamdha sama tadyathA-dvikazcatuSkA SaTThoDa dIpa anukrama [17] SHRESS FridaIMAPIVAHauWORK ~280
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [10], -------------------- malaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) prata sUtrAMka // 134 // [43] dIpa Tako dazako vA tadA tatparyantavatti uttarAyaNamavaseyaM, tadevamukto dkssinnaaynottraaynnprijnyaanopaayH| sampati SaDazIlyadhikena zatena bhAge hRte yaccheSamavatiSThate yadivA bhAgAsambhavena yaccheSaM tiSThati tadgatavidhimAha-'ayaNagae ityAdi, prAbhUtayaH pUrva bhAge hate bhAgAsambhave vA zeSIbhUto'yanagatastithirAzirvartate se caturbhirguNyate, guNayitvA ca parvapAdena-II yugamadhye yAni sarvasambayA (graMthAmra0 4000) paryANi caturvizatyadhikazatasakyAni teSAM pAdena-caturthenAMzena ekatri- pauruSyAdhizatA ityarthaH, tayA bhAge hRte yallabdhaM tAnyakulAni cakArAdanulAMzAzca pauruSyAH kSayavRddhyA jJAtavyAni, dakSiNAyane kAraH sU43 padavavarAzerupari vRddhI jJAtavyAni, uttarAyaNe padavarAzeH kSaye jJAtavyAnItyarthaH, athaivaMbhUtasya guNakArasya bhAgahArasya / yA kathamutpattiH, ucyate, yadi paDazItyadhikena tithizatena caturviMzatirakulAni kSaye vRddhI vA prApyante, tata ekasyA tithI kA vRddhiH kSayo vA, rAzitrayasthApanA 186 / 24 / 1 atrAntyena rAzinA ekalakSaNena madhyamo rAzizcaturviMzatirUpo guNyate, jAtaH sa tAvAneSa, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt, tata Ayena rAzinA paDazItyadhikazatarUpeNa bhAgo priyate, tatroparitanarAzeH stokatvAdbhAgo na labhyate, tataH chedyacchedakarAzyoH par3henApavartanA, jAta uparitano | rAzizcatuSkarUpo'dhastana ekatriMzat , labdhamekasyAM tithau catvAra ekatriMzadbhAgAH kSaye vRddhau veti catuSko guNakAra ukta ekatriMzadU bhAgahAra iti, iha yalabdhaM tAnyaGgalAni kSaye vRddhI vA jJAtavyAni ityuktaM, tatra kasminnayane kiyatpramANaM // 14 // dhruvarAzerupari vRddhI kasmin vA ayane kiMpramANe dhruvarAzeH kSaye ityetannirUpaNArthamAha-"dakSiNabuhI' ityAdi, dakSiNA|yane dvipadAt-padadvayasyopari aGgulAnAM vRddhirzAtavyA, uttarAyaNe caturyaH pAdebhyaH sakAzAdaGgalAnAM hAni, tatra yuga anukrama [17] mAkaDa ~281~
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [10], -------------------- malaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [43] IPI . madhye prathame saMvatsare dakSiNAyane yato divasAdArabhya vRddhistanirUpayati-'sAvaNe'tyAdi gAthAdvayaM, yugasya prathama saMvatsare zrAvaNe mAsi bahulapakSe pratipadi pauruSI dvipadA-padadvayapramANA dhuvA bhavati, tatastasyAH pratipada Arabhya pratitithikrameNa tAvadU dharddhate yAvat mAsena-sUryamAsena sArddhatriMzadahorAtrapramANena candramAsApekSayA ekatriMzattithibhi rityarthaH, catvAri agalAni varddhante, kathametadavasIyate yathA mAsena-sUryamAsena sArddhatriMzadahorAtrapramANena ekatriMzatti-IN bAdhyAtmakenetyata Aha-'ekatIse tyAdi, yata ekasyAM tithau catvAra ekatriMzadAgA vardhante, etaca prAgeva bhAvitaM, pari pUrNe tu dakSiNAyane vRddhiH paripUrNAni catvAri padAni, tato mAsena sUryamAsena sArddhatriMzadahorAtrapramANena ekatriMzattithyAtmakenetyuktaM, tadevamuktA vRddhiH| sampati hAnimAha-'usare tyAdi, yugasya prathame saMvatsare mAghamAse bahulapakSe saptamyA 4 Arabhya caturthyaH pAdebhyaH sakAzAt pratitithi ekatriMzadbhAgacatuSTayahAnistAvadavaseyA yAvaduttarAyaNaparyante hI pAdau pauruSIti, eSa prathamasaMvatsaragato vidhiH, dvitIye saMvatsare zrAvaNe mAsi bahulapakSe trayodazImAdI kRtvA vRddhiA, mAghamAse 4 zuklapakSe caturthImAdiM kRtvA kSayaH, tRtIyasaMvarasare zrAvaNe mAse zukle pakSe dazamI vRddherAdiH, mAghamAse bahulapakSe pratipat kSayasyAdiH, caturthe saMvatsare zrAvaNamAse bahulapakSe saptamI vRddherAdiH, mAghamAse bahulapakSe trayodazI kSayasyAdiH, paJcame saMva-I tsare zrAvaNe mAse zuklapakSe caturthI vRddherAdiH, mAghamAse zuklapakSe dazamI kSayasyAdiH, etacca karaNagAthAnupAttamapi pUrvA-12 cAryapradarzitavyAkhyAnAdavasitaM, sampratyupasaMhAramAha-evaM tu ityAdi, evam-ukena prakAreNa pauruSyA-pauruSIviSaye vRddhikSayau yathAkramaM dakSiNAyanepUttarAyaNeSu veditavyau, tadevamakSarArdhamadhikRtya vyAkhyAtAH karaNagAthA, sampratyasya karaNasya dIpa anukrama [17] ~282
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [10], -------------------- malaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJativRttiH mala0) 10 mAbhUta prata // 135 // sUtrAMka [43] S sAbhAvanA kriyate-ko'pi pRcchati-yuge Adita Arabhya pazcAzItitame parvaNi paJcamyAM tithau katipadA pauruSI bhavati , satra 10 mAbhUta caturazItirdhiyate, tasyAzcAdhastAt paJcamyAM tithau pRSTamiti paJca, caturazItizca paJcadazabhirguNyate jAtAni dvAdaza zatAni pazyadhikAni 1260, eteSu madhye'dhastanAH paJca prakSipyante, jAtAni dvAdaza zatAni paJcaSaSTyadhikAni 1265, teSAM SaDazItyadhikena zatena bhAgo jhiyate, labdhAH SaT, AgataM SaT ayanAnyatikrAntAni saptamamayanaM vattete, tadgataM ca zeSame-kAsa43 konapazcAzadadhikaM zataM tiSThati 149, tatazcaturbhirguNyate, jAtAni paJca zatAni SaNNavatyadhikAni 596, teSAmekatriMzatA bhAgaharaNe labdhA ekonaviMzatiH, zeSAstiSThanti sapta, tatra dvAdazAGkalAni pAda ityekonaviMzateodazabhiH padaM labdhaM, zeSANi tiSThanti sapta aGgulAni, SaSThaM cAyanamuttarAyaNaM tad gataM saptamaM tu dakSiNAyanaM varttate, tataH padamekaM sata aGgalAni padadvayapramANe dhruvarAzI prakSipyante, jAtAni trINi padAni sapta akulAni, ye ca sapta ekatriMzadAgAH zeSIbhUtA vasante tAn yavAn kummaiH, tatrASTau yavA aGgale iti te sapta aSTabhirguNyante, jAtAH SaTpaJcAzat 56, tasyA ekatriMzatA bhAge hRte lagdha eko yavaH, zeSAstiSThanti yavasya paJcaviMzatirekatriMzadbhAgAH, AgataM pazcAzItitame parvaNi pazcamyAM trINi padAni sapta akulAni eko yava ekasya ca yayasya paJcaviMzatirekatriMzadbhAgA ityetAvatI pauruSIti / tathA'paraH ko'pi pRcchati-saptanavatitame parvaNi paJcamyAM tithI katipadA pauruSI, tatra paNNavatirdhiyate, tasyAzcAdhastAt paJca, SaNNavatizca // 135 // paJcadazabhiguNyate, jAtAni caturdaza zatAni catvAriMzadadhikAni 1440, teSAM madhye'dhastanAH paJca prakSipyante, jAtAni | caturdaza zatAni paJcacatvAriMzadadhikAni 1445, teSAM paDazItyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAni sapta ayanAni, TIpa anukrama [57] ~283~
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [10], -----------------prAbhUtaprAbhata [10], --------...-..-.---- malaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka [43] zeSa tiSThati tricatvAriMzadadhikaM zataM 143, tat caturbhirguNyate, jAtAni paJca zatAni dvisaptatyadhikAni 572, teSAmekatriMzatA bhAgo hiyate, labdhAnyaSTAdazAGkalAni 18, teSAM madhye dvAdazabhirajulaiH padamiti labdhamekaM padaM SaT aGgalAni, upari cAMzA uddharanti caturdaza 14, te yavAnayanArthamaSTabhirguNyante, jAtaM dvAdazottara zataM 112, tasyaikatriMzatA bhAge hate lamdhAkhayo yavAH, zeSAstiSThanti yavasya ekonaviMzatirekatriMzadbhAgAH, sapta cAyanAnyatikrAntAni aSTamaM vartate, aSTama cAyanamuttarAyaNaM, uttarAyaNe ca padacatuSTayarUpAt dhruvarAzehAnirvaktacyA tata eka padaM sapta aGgalAni trayo yavA ekasya ca yavasya ekonaviMzatirekatriMzadbhAgA iti padacatuSTayAtpAtyate, zeSaM tiSThati de pade pazcAGgalAni catvAro yavA ekasya ca yavasya dvAdaza ekatriMzadAgA, etAvatI yuge Adita Arabhya saptanavatitame parvaNi paJcamyAM tithI pauruSIti, evaM sarvatra bhAvanIyaM / samprati pauruSIparimANato'yanagataparimANajJApanArthamiyaM karaNagAthA-buddI 'tyAdi, pauruSyAM yAvatI vRddhihAnirvA dRSTA tataH sakAzAd divasagatena pravartamAnena vA trairAzikakarmAnusAraNato yat labdhaM tat ayanagataM-ayanasya tAvaramamANaM gataM veditavyaM, eSa krnngaathaashraarthH| bhAvanA tviyam-tatra dakSiNAyane padadvayasyopari catvAri aGgalAni vRddhau dRSTAni, tataH ko'pi pRcchati-kiyad gataM dakSiNAyanasya ?, atra trairAzikakavitAro-yadi caturbhiraGgalasya ekatriMzadbhAgairekA tithirlabhyate tatazcaturbhiraGgalaiH kati tithIrlabhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 4,1,4 / avAntyo rAziragalarUpa ekatriMzadAgakaraNArthamekatriMzatA guNyate jAtaM caturviMzatyadhikaM zataM 124, tena madhyo rAzirguNyate, jAtaM tadeva caturvizatyadhikaM zataM 124, 'ekaguNane tadeva bhavatIti vacanAt , tasya catuSkarUpeNAdirAzinA bhAgo hiyate, labdhA ekatri dIpa anukrama [17] ~284~
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: kA prata sUtrAMka [43] dIpa sUryaprajJa- zattidhayaH, AgataM dakSiNAyane ekatriMzattamAyAM tithau caturaGgAlA pauruSyAM vRddhiriti / tathA uttarAyaNe padacatuSTayAda- 10 prAbhUte vivRttiH MGgalASTakaM hInaM pauruSyAmupalabhya ko'pi pRcchati-kiM gatamuttarAyaNastha', atrApi trairAzika-yadi caturbhiraGgalasya ekatri- prAnta kA prAbhRte (mala0) zAgarekA tithirlabhyate tato'STabhirAlaihInaH kati tithayo labhyante !, rAzitrayasthApanA 4 / 1 / 8 / atrAntyo rAzi-INMENT rekatriMzadbhAgakaraNArthamekatriMzatA gupyate, jAte dve zate aSTAcatvAriMzadadhike 248, tAbhyAM madhyo rAzirekakarUpo guNyate, kArasa // 136 // jAte te eva dve zate aSTAcatvAriMzadadhike 248, tayorAdhena rAzinA catuSkarUpeNa bhAgaharaNaM, labdhA dvApaSTiH 62,4 AgatamuttarAyaNe dvApaSTitamAyA tithI aSTAvAlAni pauruSyAM hInAnIti / 'tassi ca NaM mAsaMsi vahAe' ityaadi| tasmikSApADhe mAse prakAzyasya vastuno vRttasya vRttayA samacaturasrasaMsthAnasaMsthitasya samacaturasrasaMsthAnasaMsthitayA nyagrodhaparimaNDalasaMsthAnasya nyagrodhaparimaNDalayA upalakSaNametat zeSasaMsthAnasaMsthitasya prakAzyasya vastunaH zeSasaMsthAnasaMsthitayA, ASADhe hi mAse prAyaH sarvasyApi prakAzyasya vastuno divasasya caturbhAge'tikAnte zeSe vA svapramANA chAyA bhavati, nizcayataH punarApADhamAsasya caramadivase, tatrApi sarvAbhyantare maNDale vartamAne sUrye, tato yatprakAzya vastu yatsaMsthAna bhavati tasya chAyA'pi tathAsaMsthAnopajAyate, sata ukta-vattasya vatsayAe'ityAdi, etdevaah-khkaaymnurngginyaa'| svastha-svakIyasya chAyAnibandhanasya vastunaH kAya:-zarIraM vakAyastaM anurajyate-anukAraM vidadhAtItyevaMzIlA'nuraGginI|MI // 136 // 'dviSadgRhe'tyAdinA ghinazpratyayaH, tayA svakAyamanurajinyA chAyayA sUryo'nu-pratidivasaM parAyatte, etadukaM bhavatiASADhasya prathamAvahorAbAdArabhya pratidivasamanyAnyamaNDalasaGkrAntyA tathA kathanApi sUryaH parAvattete yathA sarvasyApi anukrama [17] CCASNUGADGAON JAINElimintimalsina ~285
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [10], -------------------- malaM [43] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata 44%%*48 sUtrAMka [43] dIpa prakAzyavastuno divasasya caturbhAge'tikAnte zeSe vA svAnukArA svapramANA ca chAyA bhavatIti, zeSa sugamam // iti| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 10 samAptaM tadevamuktaM vazamasya prAbhUtasya dazamaM prAbhRtamAbhRtaM, sAmpratamekAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro yathA 'nakSatrA-1 NyadhikRlya candramArgA vaktavyA' iti, tatastadviSayaM prabhasUtramAha|tA kahaM te caMdamaggA ahiteti vadejA, tA eesiNaM aTThAvIsAe NakkhazANaM asthi NavattA je gaM satA caMdassa dAhiNeNaM joaM joeMti, asthi NakkhattA je NaM satA caMdassa uttareNaM joyaM joyaMti, atdhi 4 NakravattA je NaM caMdassa dAhiNeNavi uttareNavi pamaiMpi joyaM joeMti, asthi NakkhattA jeNaM caMdassa dAhi-| bhaNavi pamaIpi joyaM joeMti, asthi Nakkhatte je NaM caMdassa sadA pamaI joaMjoeMti, tA eesiNaM atttthaaviisaae| nakkhatsANaM katare nakSattA je NaM satA caMdassa dAhijeNaM joyaM joeMti, taheva jAca katare nakkhattA jeNaM sadA caMdassa pamaI joyaM joeMti ?, tA etesi NaM aTThAvIsAe nakkhattANaM je NaM nakkhattA sayA caMdassa dAhi-8 paNa joyaM joeMti te NaM cha, taM0-saMThANA addA pusso assesA hattho mUlo, tattha je te NakkhattA je NaM sadA dassa uttareNaM joyaM joeMti,te NaM yArasa, taMjahA-abhiI savaNo dhaNiTThA satabhisayA puSabhadavayA uttarA-1 poTTavatA revatI assiNI bharaNI pukSAphagguNI uttarAphagguNI sAtI 12, tastha je te NakkhattA jeNaM anukrama [17] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 10 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 11 Arabhyate ~286~
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhUta [11], ------------------- mUlaM [44] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUyamajativRtiH (mala.) // 137 // II prAbhRte sUtrAMka [44] TIpa caMdassa dAhiNeNavi uttareNavi pamaIpi joyaM joeMti te NaM satta, taMjahA-kattiyA rohiNI puNavasU mahA 10 prAbhUte cittA visAhA aNurAhA, tattha je te nakkhattA je NaM caMdassa dAhiNeNavi pamapi joyaM joeMti tAo NaM 11prAbhUtado AsADhAo sababAhire maMDale joyaM joeMmu vA joeMti vA joessaMti vA, tattha je te Nakkhatte je NaM sadA caMdassa pamaI joyaM joeMti, sANaM egA jeTTA (sUtraM 44) // candrabhUma NamArgaH I tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM 1-kena prakAreNa nakSatrANAM dakSiNata uttarataH pramaIto yadivA sUryanakSatrai-12 maMsU 44 virahitatayA avirahitatayA candrasya mArgA:-candrasya maNDalagatyA paribhramaNarUpA maNDalarUpA vA mArgA AkhyAtA iti vadeta , bhagavAnAha-'tA eesiNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye'stIti nipAtatvAdApa-| svAdvA santi tAni nakSatrANi yAni Namiti vAkyAlaGkAre sadA candrasya dakSiNena-dakSiNasyAM dizi vyavasthitAni yoga yuJjanti-kurvanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni sadA candrasya uttareNa-uttarasyAM dizi vyavasthitAni yogaM yuJjanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi sthitAni uttarasyAmapi dizi sthitAni yoga yuJjanti, pramaImapi-pramaIrUpamapi yogaM kurvanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi vyavasthitAni M // 137 // yoga yuAnti pramaIrUpamapi yoga yuanti, asti tannakSatraM yatsadA candrasya pramaIrUpaM yoga yunakti, evaM sAmAnyena bhaga-1 batoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamanimittaM bhUyaH praznayati-tA eesi NamityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA eesiNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi sadA candrasya dkssinnsyaaN| anukrama [58] ~287
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhUta [11], ------------------- mUlaM [44] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [44] dizi vyavasthitAni yogaM kurvanti tAni SaT, tadyathA-mRgazira ArdrA puSyo'zleSA hasto mUlaca, etAni hi sarvANyapi paJcadazasya candramaNDalasya bahizcAraM caranti, tathA cokta karaNavibhAvanAyA-pannarasamasa caMdamaMDalassa bAhirao migahai sira addA pusso asilehA hattha mUlo ya" jambUdvIpaprajJaptAvapyuktam-"saMThANa adda pusso'silesa hattho taheva mUlo ya / bAhirao bAhiramaMDalassa chappe ya nakkhattA // 1 // tataH sadaiva dakSiNadigvyavasthitAnyeva tAni candreNa saha yogaM yuJjanyupapadyante nAnyatheti, tathA tatra-teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yAni sadA-sarvakAlaM candrasyottareNa-uttarasyAM dizi vyavasthitAni yoga yujanti-kurvanti tAni dvAdaza, tadyathA-'abhiI'ityAdi, etAni hi dvAdazApi nakSatrANi sarvAbhyantare candramaNDale cAra caranti, tathA coktaM karaNavibhAvanAyAM-"se paDhame sababhaMtare caMdamaMDale nakkhattA ime, taMjahA-abhiI savaNo dhaNihA sayabhisayA puSabhaddavayA uttarabhaddavayA revaI assiNI bharaNI puSaphagguNI uttaraphagguNI sAI" iti, yadA caitaiH saha candrasya yogastadA svabhAvAccandraH zeSeSveva maNDaleSu vartate, tataH sadaivaitAnyuttaradigvyavasthitAnyeva candramasA saha yogamupayantIti, tathA tatra teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi vyavasthitAni yogaM yuJjanti uttarasyAmapi dizi vyavasthitAni yoga yuJjanti pramaIrUpamapi yogaM yuJjanti tAni sapta, tadyathA-kRttikA rohiNI punarvasu maghA citrA vizAkhA anurAdhA, kecit punajyechAnakSatramapi dakSiNottarapramaIyogi manyante, tathA coktaM lokazriyAm-'puNavasu rohiNicittAmahajeDaNurAha kattiya visAhA / caMdassa ubhayajogI'tti, ana 'ubhayajogitti vyAkhyAnayatA TIkAkRtotaM-etAni nakSatrANi ubhayayo anukrama [18] ~288~
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [44] dIpa anukrama [58] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [44] prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [11], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH // 138 // sUrya prajJa- gIni-candrasyottareNa dakSiNena ca yujyante, kadAcid bhedamapyupayAntIti tacca vakSyamANa jyeSThAsUtreNa saha virodhIti na sivRttiH pramANaM, tathA tatra teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye ye te nakSatre ye Namiti vAkyAlaGkAre sadA candrasya dakSiNenApi dakSi ( mala0) 2 NasyAmapi dizi vyavasthite yogaM yuGkaH, pramarde ca pramarddarUpaM ca yogaM yuktaH, te Namiti vAkyAlaGkAre, dve ASADha pUrvASADhItarApADhArUpe, te hi pratyekaM catustAre, tathA ca prAgevoktam- 'pudhAsADhe cattAre paNNatte' iti, tatra dve dve tAre sarvabAhyasya | paJcadazasya maNDalasyAbhyantarato dve dve bahiH, tathA coktaM karaNavibhAvanAyAm - "pumvuttarANa AsADhANaM do do tArAo abhitarao do do bAhirao sababAhirassa maMDalassa" iti, tato ye dve dve tAre abhyantaratastayormadhyena candro gacchatIti tadapekSayA pramardda yogaM yuddha ityucyate, ye tu dve dve tAre vahiste candrasya paJcadaze'pi maNDale cAraM carataH sadA dakSiNadiguvyavasthite tatastadapekSayA dakSiNena yogaM yukta ityuktaM, sampratyetayoreva pramarddayogabhAvanArtha kiJcidAha- 'tAo ya sababAhire' tyAdi, te ca pUrvASADhottarASADhArUpe nakSatre candreNa saha yogamayuGkAM yuktI yokSyete vA sadA sarvabAhye maNDale vyavasthite, tato yadA pUrvASADhottarASADhAbhyAM saha candro yogamupaiti tadA niyamato'bhyantaratArakANAM madhyena gacchatIti tadapekSayA pramarddamapi yogaM yuddha ityuktaM, tathA tatra teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yattannakSatraM yatsadA candrasya pramaIpramarddarUpaM yogaM yunakti sA ekA jyeSThA / tadevaM maNDalagatyA paribhramaNarUpAzcandramArgA uktAH, samprati maNDalarUpAn candramArgAnabhidhitsuH prathamatastadviSayaM praznasUtramAha tA kati te caMdamaMDalA paNNattA 1, tA paNNarasa caMdamaMDalA paM0 tA eesi NaM paNNarasaNDaM caMdamaMDalANaM Eaton mana Fuse One ~289~ 10 prAbhRte 11 prAbhRtaprAbhRte candrabhrama NamArgaH sU 44 // 138 //
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [11], ------------------- mUlaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [45] asthi caMdamaMDalA je NaM sayA NakkhattehiM virahiyA, asthi caMdamaMDalA je NaM ravisasiNakkhattANaM sAmaNNA MIbhavati, asthi maMDalA je NaM sayA AdicehiM virahiyA, tA etesi NaM paNNarasaha caMdamaMDalANaM kayare caMdamaMDalA je NaM satA NakkhattehiM avirahiyA, jAva kayare caMdamaMDalA je NaM sadA Adivavira|hitA ?, tA etesi NaM paNNarasaNhaM caMdamaMDalANaM tattha je te caMdamaMDalA je NaM sadA NakkhattehiM avirhilaa| Mte NaM aha, taM0-paDhame caMdamaMDale tatie caMdamaMDale chaTTe caMdamahale sattame caMdamaMDale aTThame caMdamaMDale dasame caMda-1 maMDale ekAdase caMdamaMDale paNNarasame caMdamaMDale, tattha je te caMdamaMDalA je gaM sadA NakkhattehiM virahiyA teNaM satta, taM0-bitie caMdamaMDale "cautthe caMdamaMDale paMcame caMdamaMDale navame caMdamaMDale bArasame caMdamaMDale| terasame caMdamaMDale cauddasame caMdamaMDale, tattha je te caMdamaMDale je NaM sasiravinakkhattArNa samANA bhavaMti, te paMcattAri, taMjahA-paDhame caMdamaMDale bIe caMdamaMDale ikkArasame caMdamaMDale pannarasame caMdamaMDale, tattha jete caMdamaMDalA je NaM sadA AdivavirahitA te NaM paMca, taM0-chaThe caMdamaMDale sattame caMdamaMDale aTThame caMdamaMDale navame caMdamaMDale dasame caMdamaMDale, (sUtra 45) dasamassa ekArasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM // "tA kai NamityAdi, tA iti pUrvavat , katisaGkhyAni Namiti vAkyAlaGkAre, candramaNDalAni prajJaptAni ?, bhagavAnAha-tA paNNarase'tyAdi, tA iti prAgvat , pazcadaza candramaNDalAni prajAtAni, tatra paza candramaNDalAni jmbuudviipe| zeSANi ca daza maNDalAni lavaNasamudre, tathA coktaM "jaMbUdIpaprajJaptI-'jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve kevaiyaM ogAhittA keva %95 pa anukrama [59]] % Fhi ~290
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [45] dIpa anukrama [ 59 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [11], prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH mUlaM [45] ( mala0 ) // 139 // sUryapraza- 4 iyA caMdamaMDalA pattA 1, goyamA ! jaMbuddIve dIve asIrya joyaNasarya ogAhittA ettha NaM paMca caMdamaMDalA paNNattA, zivRttiH lavaNe NaM bhaMte! samudde kevaiyaM ogAhitA kevaiyA caMdamaMDalA paNNattA 1, goyamA ! lavaNe NaM samudde tiNNi tIsAI joyaNasayAI ogAhittA ettha NaM dasa caMdamaMDalA paNNattA, evAmeva sapudhAvareNaM jaMbuddIve lavaNe ya pannarasa caMdamaMDalA bhavantIti akkhAyaM" 'tA' ityAdi, 'tA' iti tatra eteSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye 'asthi' ti santi tAni candramaNDalAni yAni sadA nakSatrairavirahitAni tathA santi tAni candramaNDalAni yAni sadA nakSatrairvirahitAni tathA santi tAni candramaNDalAni yAni ravizazinakSatrANAM sAmAnyAni - sAdhAraNAni, kimuktaM bhavati ?-ravirapi teSu maNDaleSu gacchati zazyapi nakSatrANyapIti, tathA santi tAni candramaNDalAni yAni sadA AdityAbhyAM sUtre dvitve'pi bahuvacanaM prAkRtatvAt virahitAni yeSu na kadAcidapi dvayoH sUryayormadhye eko'pi sUryo gacchatIti bhAvaH, evaM bhagavatA sAmAnyenoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamananimittaM bhUyaH praznayati-'tA eesiNamityAdi sugarma, bhagavAnAha - 'tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat eteSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni Namiti prAgvat sadA nakSatrairavirahitAni tAnyaSTau tadyathA-'paDhame caMdamaMDale' ityAdi, tatra prathame candramaNDale abhijidAdIni dvAdaza nakSatrANi, tathA ca tatsaGgrahaNigAthA - 'abhiI savaNa ghaNiTTA sayabhisayA do ya hoMti bhahavayA / revai assiNI bharaNI do phagguNi sAi paDhamaMmi // 1 // ' tRtIye candramaNDale punarvasumadhe SaSThe candramaNDale kRttikA saptame rohiNIcitre aSTame vizAkhA dazame anurAdhA ekAdaze jyeSThA pazcadaze mRgazira ArdrApuSyo azleSA hasto mUlaH pUrvASADhA uttarASADhA ca, Jan Eiration Intimat FP Use Onl ~291~ 10 prAbhRte 11 prAbhRtaprAbhUte candramaNDaumAgeH sU 45 // 139 //
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [11], -------------------- malaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [45] titrAdyAni SaTU nakSatrANi yadyapi paJcadazasya maNDalasya bahizcAraM caranti tathApi tAni tasya pratyAsannAnIti tatra gaNyante, tato na kazcidvirodhaH, tathA tatra-teSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni sadA nakSa-18 virahitAni tAni sapta, tadyathA-dvitIyaM candramaNDalamityAdi, tathA tatra-teSAM pazcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni ravizazinakSatrANAM sAmAnyAni bhavanti tAni Namiti prAgbat catvAri, tadyathA-paDhame caMdamaMDale ityAdi, tathA tatra-teSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni sadA AdityAbhyAM virahitAni tAni paJca, tadyathA-'chaThe caMdamaMDale'ityAdi sugama, etagaNanAJca yAnyabhyantarANi pazca candramaNDalAni, tadyathAprathama dvitIyaM tRtIyaM caturthaM paJcama, yAni ca sarvabAhyAni candramaNDalAni, tadyathA-ekAdazaM dvAdazaM trayodazaM caturdaza paJcadazamityetAni daza sUryasyApi sAdhAraNAnIti gamyate, tathA coktamanyatra-'dasa ceca maMDalAI abhitarabAhirA ravisa-| sINaM / sAmannANi u niyamA pattayA hoMti sesANi // 1 // " asyAkSaragamanikA-pazcAbhyantarANi paJca bAhyAni sarvasatyayA daza maNDalAni niyamAdravizazino sAmAnyAni-sAdhAraNAni, zeSANi tu yAni candramaNDalAni paDAdIni dazaparyantAni tAni pratyekAni-asAdhAraNAni candrasya, teSu candra evaM gacchati natu jAtucidapi sUrya iti bhAvaH, iha kiM candramaNDalaM kiyatA bhAgena sUryamaNDalena na spRzyate kiyanti vA candramaNDala sthApAntarAle sUryamaNDalAni kathaM vA SaDAdIni dazaparyantAni paJca candramaNDalAni sUryeNa na spRzyante iti cintAyAM vibhAgopadarzanaM pUrvAcAyaH kRtaM, tatastadvineyajanAnugrahAyopadaryate-tatra prathamata etadvibhAvanArtha vikampakSetrakASThA nirUpyate, iha sUryasya, vikampakSetrakASThA paJca pa anukrama [19] FhiraIMAPIVARAuNORN ~292~
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [11], -------------------- malaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [45] sU45 sUryaprajJa- yojanazatAni dazottarANi, tathAhi-yadi sUryasyaikenAhorAtreNa vikampo ve yojane ekasya ca yojanasyASTAcatvAriMzaptivRttiHdekapaSTibhAgA labhyante, tatakhyazItyadhikenAhorAtrazatena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA-2,163 atra savarNanArtha 10prAbhUta (mala.) yojane ekapalyA guNyate, guNayitvA coparitanA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH prakSipyante, 1 tato jAtaM saptatyadhika 11prAbhRta prAbhUte zataM 170, etabyazItyadhikena zatenAntyarAzinA guNyate, jAtAnyekatriMzat sahasrANi zatamekaM dazottaraM 31110, tata // 14 // candramaNDaetasya rAzeyojanAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAni pazca yojanazatAni dazottarANi 510, etAvatI sUryasya lamAge vikampakSetrakASThA, candramasaH punarvikampakSetrakASThA paJca yojanazatAni navottarANi ekasya ca yojanasya tripazcAzadekapaSTibhAgAH, tathAhi-yadi candramasa ekenAhorAtreNa vikampaH SatriMzadyojanAni ekasya ca yojanasya paJcaviMzatirekaSa-12 STibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgA labhyante tatazcaturdazabhirahorAtraiH kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA1/2 aba savarNanArthaM prathamataH patriMzataM ekaSadhyA guNyate guNayitvA coparitanAH pacaviMzatirekaSaSTibhAgAstatra prazi | pyante, jAtAni dvAviMzatiH zatAni ekaviMzatyadhikAni 2221, etAni saptabhirguNyante, guNayitvA coparisatanAzcatvAraH saptabhAgAstatra prakSipyante, tato jAtAni paJcadaza sahasrANi pazca zatAnyekapazcAzadadhikAni 15551,4 // 14 // tato yojanAnayanAtha chedarAzirapyekaSaSTilakSaNaH saptabhirguNyate, jAtAni catvAri zatAni saptaviMzatyadhikAni 427, tata uparitano rAzizcaturdazabhirantyarAzirUpairguNyate, tato jAto ve lakSe saptadaza sahasrANi saptadrazAni caturdazAdhikAni |217715, tatazchedyacchedakarAzyoH saptabhirapavartanA, jAta uparitano rAzirekatriMzatsahasrANi zatamekaM vyuttaraM 21102 zrIpa anukrama [59]] ~293
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: * * prata sUtrAMka [45] ** OMOMOMOMOMOMOMOM pa chedarAzirekaSaSTistatastayA bhAge hate labdhAni paJca yojanazatAni navottarANi ekasya ca yojanasya tripazcAzadekaSaSTi-18 bhAgAH etAvatI candramaso vikampakSetrakASThA, sUryamaNDalasya 2 ca parasparamantaraM dve dve yojane candramaNDalasya | candramaNDalasya ca parasparaM antaraM paJcatriMzad yojanAni ekasya ca yojanasya triMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgAH, uktaMca jambUdvIpaprajJaptI-"sUramaMDalassa Na bhaMte ! sUramaMDalassa esa NaM kevAiyaM abaahaae| aMtare paNNate ?, goamA! do joyaNAI sUramaMDalassa sUramaMDalassa abAhAe aMtare paNNate" tathA "caMdamaMDalassa NaM bhaMte ! caMdamaMDalassa esa NaM kevaie abAhAe aMtare paNNatte, goyamA ! pannattIsaM joyaNAI tIsaM ca egaThibhAgA joaNazAssa egaM ca egahibhAgaM sattahA chittA cattAri a cuNNiA bhAgA sesA caMdamaMDalassa abAhAe aMtare paNNate" iti, eta| deva ca sUryamaNDalasya candramaNDalasya ca svasvamaNDalaviSkambhaparimANayuktaM sUryasya candramamazca vikampaparimANamavaseyaM, tathA coktam-"sUravikaMpo eko samaMDalA hoi mNddlNtriyaa| caMdavikaMpo ya tahA samaMDalA maMDalaMtariyA // 1 // " asyA gAdhAyA akSaragamanikA-ekaH sUryavikampo bhavati 'maMDalaMtariya'tti antarameva Antaya, bheSajAditvAt svArthe yaNa, tataH strItvavivakSAyAM DIpratyaye AntarI Amtaryeca AntarikA maNDalasya maNDalasyAntarikA maNDalAntarikA 'samaMDala'tti iha maNDalazabdena maNDalaviSkambha ucyate, parimANe parimANavata upacArAt , tataH saha maNDalena-maNDalaviSkambhaparimANena | parimANena varttate iti samaNDalA, kimuktaM bhavati?-ekasya sUryamaNDalAntarasya yatparimANaM yojanadvayalakSaNaM tadekasUryamaNDalaviSkambhaparimANena aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgalakSaNena sahitamekasya sUryamaNDalasyavikampaparimANamiti, tathA maNDalAnta * * anukrama [19] ~294~
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [11], ------------------- mUlaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJaptivRttiH mala0) prata sUtrAka [45] // 14 // - TIpa --- rikAcandramaNDalAntaraparimANaM paJcatriMzat yojanAni ekasya ca yojanasya triMzadekaSaSTibhAgA ekasya caikaSaSTibhAgasya catvAraH10 prAbhRte | saptabhAgA ityevaMrUpaM 'samaMDala'tti maNDalaviSkambhaparimANena sahitA ekazcandravikampo bhavati, yastu vikampakSetrakASThA-18 mA- 11mAbhRtadarzanato vikampaparimANaM jJAtumicchati taM pratIyaM pUrvAcAryopadarzitA karaNagAdhA-"sagamaMDalehiM laddhaM sagakaThAo havaMti prAbhRte savikaMpA / je sagavikkhaMbhajuyA havaMti sagamaMDalaMtariyA // 1 // " asyA akSaramAtragamanikA-ye candramasaH sUryasya vA lamAge vikampAH, kathambhUtAste ityAha-'svakaviSkambhayutAH svakamaNDalAntarikAH' svasvamaNDalaviSkambhaparimANasahitasvasvamaNDalAntarikArUpA ityarthaH, bhavanti svakASThAtaH-svasvavikampayogyakSetraparimANasya svakamaNDalaiH-svasvamaNDalasaGkhyayA bhAge hute yalabdhaM tAvatparimANAste svavikampA:-svasvavikampA bhavanti, tathAhi-sUryasya vikampakSetrakASThA paJca yojanazatAni dazottarANi 510, tAnyekaSaSTibhAgakaraNArthamekaSaSTyA' guNyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi zatamekaM dezottaraM / 31110, sUryasya maNDalAni vikampakSetre vyazItyadhikaM zataM 183, tato yojanAnayanArtha vyazItyadhika maNDalazatamekaSaSTyA guNyate, jAtAnyekAdaza sahasrANi zatamekaM triSaSTyadhika 11163, etena pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhe dve yojane, zeSamupariSTAduddharati saptAzItiH zatAni caturazItyadhikAni 8784, tataH sampratyekaSaSTibhAgA AnetavyA ityadhastAt chedarAziH yazItyadhika zataM 183, tena bhAge hRte labdhA aSTAcatvAriMzadekapaSTibhAgAH 48, etAvadekaikasya sUryavikampasya pari- // 141 // mANaM, tathA candrasya vikampakSetrakASThA paJca yojanazatAni navottarANi tripaJcAzaccaikaSaSTibhAgA yojanasya 50912 tatra yojanAnyekaSaSTibhAgakaraNArtha ekapaTyA guNyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi ekonapaJcAzadadhikAni 31049, tata - anukrama [59]] ~295
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [11], -------------------- malaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [45] 4 uparitanAstripazcAzadekaSaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi zatamekaM dhuttaraM 31102, candrasya tu vikampa-16 kSetramadhye maNDalAni caturdaza 14, tato yojanAnayanArdhaM caturdaza ekaSayA guNyante, jAtAnyaSTau zatAni catuHpaJcAzadadhikAni 854, taiH pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhAni SaTtriMzad yojanAni 36, zeSANi tiSThanti trINi zatAnyaSTApaJcAzadadhikAni 358, ata Urva ekaSaSTibhAgA AnetavyAH, tatazcaturdazarUpo'dhastAta chedarAziH 14, tena bhAge hRte labdhAH paJcaviMzatirekaSaSTibhAgAH 25, zeSAstiSThanti aSTau, saptabhAgakaraNAthai saptabhirguNyante jAtAH SaTpaJcAzat 56, tasyAzca| turdazabhirbhAge labdhAzcatvAraH saptabhAgA, etAvatparimANa ekaikazcandravikampa iti / tadevaM candrasya sUryasya ca vikampakSetra kASThA candramaNDalAnAM sUryamaNDalAnAM ca parasparaMmantaramukta, samprati prastutamabhidhIyate-tatra sarvAbhyantare candramaNDaleOM | sarvAbhyantaraM sUryamaNDalaM sarvAtmanA praviSTaM, kevala maSTAvekaSaSTibhAgAzcandramaNDalasya bahiH zeSA vartante, candramaNDalAt | sUryamaNDalasyASTAbhirekapaSTibhAgahInatvAt , tato dvitIyAcandramaNDalAdarvAgapAntarAle dvAdaza sUryamArgAH, tathAhidvayozcandramaNDalayorantaraM pazcatriMzat yojanAni triMzakapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH | saptabhAgAH, tatra yojanAnyekaSaSTibhAgakaraNArthamekaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanAkhiMzadekaSaSTibhAgAH prakSipyante, |jAtAnyekaviMzatiH zatAni paJcaSadhyadhikAni 2165, sUryasya vikampo ve yojane aSTAcatvAriMzadekapaSTibhAgA yojanasya, tatra dve yojane ekapalyA guNyete, jAtaM dvAviMzaM zataM 122, tata uparitanA aSTAcatvAriMzadekapaSTibhAgA yojanasya prakSipyante jAtaM saptatyadhika zataM 170, tena pUrvarAzerbhAgo hriyate, labdhA dvAdaza, etAvanto'pAntarAle sUryamArgA bhavanti, pa COLORCAMPANCHANG anukrama [19] FhiraIMAPIVAHauwORE ~296~
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [45] AsU 45 sUryaprajJa 18 zeSa tiSThati paJcaviMzaM zataM 125, tatra dvAviMzena zatena dvAdazasya sUryamArgasyopari dve yojane labdhe zeSAstiSThanti traya /10 prAbhUta tivRttiH ekapaSTibhAgAH, ye'pi ca prathame candramaNDale ravimaNDalAt zeSA aSTAvekaSaSTibhAgAste'pyatra prakSipyante iti jAtA11mAbhUta(mala0) ekAdaza ekaSaSTibhAgAH, tata idamAgataM dvAdazAtsUryamArgAt parato dvitIyAcandramaNDalAdAk dve yojane ekAdaza ca prAbhUte ekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra yojanadvayAnantaraM sUryamaNDalamato dvi cndrmnndd||14|| lamAge |tIyAcandramaNDalAdavogabhyantaraM praviSTa sUryamaNDalaM ekAdaza ekaSaSTibhAgasya sarakAn caturaH saptabhAgAn , tataH paraM - SaziMtradekapaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAkhayaH saptabhAgA ityetAvatparimANaM sUryamaNDalaM candramaNDalasammizra, tataH sUryamaNDalAtparato bahirvinirgataM candramaNDalamekonaviMzatimekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya caturaH saptabhAgAna , tataH paraM bhUyastRtIya[sya candramaNDalAdarvAg yathoktaparimANamantaraM, tadyathA-paJcatriMzad yojanAni triMzadekapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, etAvati cAntare dvAdaza sUryemAgoM labhyante, upari ca dve yojane trayabaikaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAstato'tra prAguktA lAdvitIyasya candramaNDalasya satkAH sUryamaNDalAda bahirvinirgatA ekonaviMzatirekapaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya | catvAraH saptabhAgAH prakSipyante, tato jAtAkhayoviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya saraka ekaH saptabhAgA,* // 142 // tata idamAyAta-dvitIyAcandramaNDalAraparato dvAdaza sUryamArgAH, dvAdazAca sUryamArgAt parato yojanadvayAtikrameNa sUrya-15 maNDalaM, taba tRtIyAyandramaNDalAdarvAgabhyantaraM praviSTaM trayoviMzatimekaSaSTibhAgAn ekaM ca ekapaSTibhAgasatkaM saptabhAgaM, tataH|| anukrama [19] FhiralMAPIMIREUMORE ~297
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [45] pa zeSAzcaturvizatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya SaT saptabhAgAH sUryamaNDalasya tRtIyacandramaNDalasammizrAH tatastUtIyaM candramaNDalaM sUryamaNDalAd bahirvinirgatamekatriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkameka saptabhArga, tato bhUyo'pi yathokaM candramaNDalAntaraM tasmiMzca dvAdaza sUryamArgA labhyante, dvAdazasya sUryamArgasyopari dve yojane traya eka& SaSTibhAgA yojanasa ekasya ca ekaSaSTibhAgasya sarakAzcatvAraH saptabhAgAstato ye'tra tRtIyamaNDalasatkAH sUryamaNDalAdahi-I vinirgatA ekatriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satka ekaH saptabhAgaste'tra prakSipyante, tato jAtA. zcaturviMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgAstata idaM vastutattvaM jAtaM-tRtIyAJcandramaNDalAtparato dvAdaza sUryamArgA dvAdazAcca sUryamArgAt parato yojanadvayamatikramya sUryamaNDalaM taccaturthAccandramaNDalAdaka abhyantaraM praviSTaM catustriMzatamekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAn pazca saptabhAgAna, tataH zeSa sUryamaNDalasya / trayodaza ekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satko dvau bhAgau iti, etAvaccaturthacandramaNDalasammizra, caturthasya ca candramaNDalasya sUryamaNDalAdU bahirvinirgataM dvicatvAriMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAH pazca saptabhAgA, tataH punarapi yathoditaparimANaM candramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgA labhyante, dvAdazasya ca sUryamArgasyopari de yojane traya ekapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra cAyacaturthecandramaNDalasya sUryamaNDalAdU bahirvinirgatA vAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgAste atra rAzI prakSipyante, tato jAtAH SaTcatvAriMzadekaSaSTibhAgA dvau ca ekaSaSTibhAgasya satko saptabhAgA, tata evaM vastusvarUpamavaga anukrama [59]] ~298~
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 45 ] dIpa anukrama [ 59 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [11], prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra -[17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH mUlaM [45] sUryapraza ntavyaM caturthAccandramaNDalAt parato dvAdaza sUryamArgA dvAdazAcca sUryamArgAtparato yojanadvayAtikrame sUryamaNDalaM tacca tivRttiH 5 paJcamAJcandramaNDalAdarvAk abhyantaraM praviSTaM SaTcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn dvau ca ekasyaikapaSTibhAgasya sarakau saptabhAgau, ( mala0) zeSaM sUrya maNDalasya eka ekaSaSTibhAga ekasya ca ekaSaSTibhAgasya pazca saptabhAgA ityetAvatparimANaM paJcama candramaNDalasammizraM, // 143 // tasya paJcamasya candramaNDalasya sUryamaNDalAdvahirvinirgataM catuHpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya dvauM saha4 bhAgI, tadevaM paJca sarvAbhyantarANi candramaNDalAni sUryamaNDalasammizrANi caturSu ca candramaNDalAntareSu dvAdaza dvAdaza sUryamArgA iti jAtaM, samprati paSThAdIni dazamaparyantAni pazca candramaNDalAni sUryamaNDalAsaMspRSTAni bhAvyante tatra pazca|mAccandramaNDalAtparato bhUyaH SaSThaM candramaNDalamadhikRtyAntaraM [taca] paJcatriMzad yojanAni triMzacaikaSaSTibhAgA yojanastha ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzJcatvAraH sahabhAgAH, tatra ca paJcatriMzadyo janAnyeka SaSTibhAgakaraNArthamekaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanAtriMzadekaSaSTibhAgAH prakSipyante, tato jAtAnyekaviMzatiH zatAni paJcaSaSTyadhikAni 2165, ye'pi ca paJcamasya candramaNDalasya sUryamaNDalAd bahirvinirgatAzcatuHpaJcAzadekapaSTibhAgA dvau ca ekaSaSTibhAgasya satkau saptabhAgI te'tra prakSiSyante, jAtAni dvAviMzatiH zatAnyekonaviMzatyadhikAni 2219, sUryasya vikampo dve yojane aSTAca svAriMzadekapaSTibhAgAdhike, tatra dve yojane ekapaTyA guNyete jAtaM dvAviMzaM zatamekapaSTibhAgAnAM tata uparitanA aSTAca tvAriMzadekaSaSTibhAgAH prakSiSyante, jAtaM saptatyadhikaM zataM 170, tena pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhAstrayodaza, zeSAstiSThanti nava ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH SaT saptabhAgAstata idamAgataM pazcamAJcandramaNDalAtparatastrayodaza sUryamArgAstra Jain Estration intumatal F&P On ~299~ 10 prAbhUte 11 prAbhUtaprAbhRte candramaNDa mArgaH sU 45 // 143 //
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 45 ] dIpa anukrama [ 59 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [11], prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH mUlaM [45] Eatont yodazasya ca sUryamArgasyopari SaSThAJcandramaNDalAdarvAk antaraM nava ekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH SaT saptabhAgAH, tataH parataH paSThaM candramaNDalaM, tacca paTpaJcAzadekaSaSTibhAgAtmakaM tataH parataH sUryamaNDalAdarvA - gantaraM SaTpaJcAzadekapaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya ekaH saptabhAgastadanantaraM sUryamaNDalaM tasmAcca parata ekaSaSTibhAgAnAM caturuttareNa zatena ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkenaikena saptabhAgena hInaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM prApyate iti tasmAtsUryamaNDalAtparato'nye dvAdazasUryamArgA labhyante tataH sarvasaGkalanayA tasminnapyantare trayodaza sUryamArgAH, tasya ca trayodazasya sUryamArgasyopari saptamAccandramaNDalAdarvAk antaramekaviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya trayaH saptabhAgAH, tataH saptamaM candramaNDalaM, tasmAcca saptamAccandramaNDalAtparataH catuzcatvAriMzatA ekaSaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkaizcaturbhiH saptabhAgaiH sUryamaNDalaM tato dvinavatisareka paSTibhAgaizcaturbhizca ekasya ekaSaSTibhAgasya satkaiH saptabhAgaiH nyUnaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM tataH paramastItyanye'pi dvAdaza sUryamArgA - bhyante tatastasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAstrayodazasya sUryamArgasya bahiraSTamAcandra maNDalAdarvAk antaraM trayastriMzade kaSaSTibhAgAH, tato'STamaM candramaNDalaM, tasmAccASTamAcandramaNDalAtparatastrayastriMzatA ekaSaSTibhAgaH sUryamaNDalaM tataH ekAzItisare kaSaSTibhAgarUnaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM purato vidyate iti tataH purato'nye'pi dvAdaza sUryamArgAstatastasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAstrayodazAcca sUryamArgAt purato navamAccandramaNDalAdagantaraM catuzcatvAriMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgAH, tataH paraM navamaM candramaNDalaM, F&PO ~300~
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 45 ] dIpa anukrama [ 59 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH mUlaM [45] sUryaprajJa ptivRttiH ( mala0 // 144 // "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [11], tasmAcca navamAccandramaNDalAt parata ekaviMzatyA ekaSaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya tribhiH saptabhAgaiH sUryamaNDale tata ekonasaptatisaGghIre kaSaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya tribhiH saptabhAgaiH parihINaM yathoktapramANaM candramaNDalAntaraM tatra - cAnye dvAdaza sUryamArgAH evaM cAsminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAH, tasya ca trayodazasya sUryamArgasyopari dazamAccandramaNDalAdarvAk antaraM SaTpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya ekaH saptabhAgaH, tato dazamaM candramaNDalaM, tasmAcca dazamAccandramaNDalAtparato navabhirekaSaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkaiH patiH saptabhAgaiH sUrya maNDalaM tataH saptapaJcAzatA ekapaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkaiH SaddhiH saptabhAgairunaM prAguktaparimANaM candramaNDaThAntaraM tato bhUyo'pi dvAdaza sUryamArgA labhyante iti tasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAH, tatastrayodazasya sUryamArgasyopari ekAdazAccandramaNDalAdagantaraM saptaSaSTiH ekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgAH, tadevaM paJca candramaNDalAni SaSThAdIni dazamaparyantAni sUryAsammizrANi SaTsu ca candramaNDalAntareSu trayodaza sUryamArgA iti jAtaM / sampratyetadanantaramucyate tatra ekAdaze candramaNDale catuSpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkau dvau saptabhAgau ityetAvat sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTaM eka ekaSaSTibhAga ekasya ca ekaSaSTibhAgasya paza saptabhAgAH ityetAvanmAtraM sUryamaNDalasammizraM ekAdazAzcandramaNDalAdvahirvinirgataM sUryamaNDalaM, SaTcatvAriMzadekapaSTibhAgA | ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkau dvau saptabhAgau tat etAvatA hInaM paratazcandramaNDalAntaramastIti dvAdaza sUryamArgA labhyante, tataH paramekonAzItyA ekaSaSTibhAgerekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAbhyAM dvAbhyAM saptabhAgAbhyAM dvAdazaM candramaNDalaM, tacca matsind F&P O ~301~ 10 prAbhRte 11 prAbhRtaprAbhRte candramuNDamArgaH sU 45 // 144 //
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [45] pa dvAdazaM candramaNDalaM sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTaM dvAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAn paza | saptabhAgAna , zeSaM ca trayodaza ekapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekapaSTibhAgasya satko dvau satabhAgI ityetAvanmAnaM sUryamaNDalasammizra, tasmAcca dvAdazAcandramaNDalAhirvinigataM sUryamaNDalaM caturviMzatamekapaSTibhAgAn yojanasya ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAn paza saptabhAgAn , tata etAvanmAtreNa hInaM paratazcandramaNDalAntaraM, satra pa dvAdaza sUryamArgA| labhyante, dvAdazAca sUryamArgAtparato navatisAperekaSaSTibhAgairekasya ca ekapaSTibhAgasya satkaiH padbhiH saptabhAgaikhayodarza candramaNDalaM, taba trayodazaM candramaNDalaM sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTa, ekatriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkamekaM saptabhAgaM, zeSa caturviMzatirekaSaSTibhAgAH ekasya ekapaSTibhAgasya sarakAH SaT saptabhAgA ityetAvanmAnaM sUryamaNDa-31 lasammizra, tassAca trayodazAmacandramaNDalA bahiH sUryamaNDalaM vinirgataM trayoviMzatimekapaSTibhAgAn ekasya ekaSaSTibhAgasya satkamekaM saptabhAgaM, tata etAvatA hInaM paratazcandramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgAH, dvAdazAcca sUryamArgAt parata eka-1 paSTibhAgAnAM vyuttareNa zatena ekasya ca ekaSaSTibhAgasya saskaitribhiH saptabhAgaizcaturdazaM candramaNDalaM, tacca caturdazaM candrama-13 MNDalaM sUryamaNDAdabhyantaraM praviSTamekonaviMzatimekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAn caturaH saptabhAgAna , zeSa SaTUni zadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAstrayaH saptabhAgA ityetAvatparimANaM sUryamaNDalasamminaM, tasmAcaturdazAccandra maNDalAda bahirvinirgataM sUryamaNDalamekAdaza ekapaSTibhAgAn ekasya ca ekaSaSTibhAgasya caturaH saptabhAgAn, tata etAvatA hInaM pAyathoktaparimANaM candramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgA, dvAdazAcca sUryamArgAt parataH ekapaSTibhAgAnAM caturdazottareNa anukrama [59] *-56--% %% ~302~
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [45] dIpa anukrama [ 59 ]] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], * prAbhRtaprAbhRta [11], mUlaM [45] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra -[17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH sUryaprazasivRttiH ( mala0 ) // 145 // zatena paJcadazaM candramaNDalaM taca paJcadazaM candramaNDalaM sarvAntimAtsUryamaNDalAdarvAgabhyantaraM praviSTamaSTAvekapaSTibhAgAn zeSA aSTAcatvAriMzadeka SaSTibhAgAH sUryamaNDa sammizrAH, tadevametAnyekAdazAdIni paJcadazaparyantAni paJca candramaNDalAni sUryamaNDalasammizrANi bhavanti, caturSu ca carameSu candramaNDalAntareSu dvAdaza dvAdaza sUryamArgAH, evaM tu yadanyatra candramaNDa lAntareSu sUryamArgapratiprAdanamakAri yathA-'caMdaMtaresu asu abhiMtara bAhiresa sUrassa / bArasa vArasa bhaggA chasa terasa terasa bhavaMti // 1 // ' tadapi saMvAdi draSTavyam / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaMprAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 11 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya ekAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM, sammati dvAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH - 'devatAnAma'dhyayanAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te devatANaM ajjhayaNA AhitAti vadejA ?, tA eeNaM aTThAvIsAe nakkhattANaM abhiI Nakkhatte kidevatAeM paNNatte ?, gaMbhadevayAe paM0, savaNe Nakkhase kiMdevayAe panate ?, tA viNNudevayAe paNNatte, dhaNiTThANakkhase kiMdevatAe paM01, tA vasudevayAe paNNatte, saMyabhisayAnakkhate kiMdevayAe paNNatte 1, tA varu NadevayAe paNNatte, (puSapoha0 ajade0) uttarApohvayAnakkhate kiMdevayAe paNNase, tA ahivahnidevatAe paNNase, evaM sabevi pucchiti, raivatI pussa devatara ssiNI assadevatA bharaNI jamadevatA kattiyA aggidevatA rohiNI nation Intima For atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 19 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 12 Arabhyate ~303~ 10 prAbhUte 12 prAbhRtaprAbhRte nakSatradevAH sU 46 // 145 //
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 46 ] dIpa anukrama [60] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [12], mUlaM [46 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH payAvahadeva yA saTTANA somadevayAe addA ruddadevayAe puNaJcas aditidevayAe pusso vahassahadevayAe assesA sampadevayAe mahA pitidevatAepaM0 vAphagguNI bhagadevayAe uttarAphagguNI ajjamadevatAe hatthe saviyAdebatAe cittA tahRdevatAe sAtI vAyudevatAe bisAhA iMdaggIdevacAe athurAhA mittadevatAe jeDA iMdadebatAe mUle NiritidevatAe puvAsADhA AudevatAe uttarAsAdA vissadevayAe paNNatte // ( sUtraM 46 dasamassa bArasamaM pAhuTapAhuDaM samattaM // 'tA kahaM te devayANa' mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?- kena prakAreNa bhagavan / tvayA nakSatrAdhipatInAM devatAnAmadhyayanAni - adhIyante jJAyante yaistAnyadhyayanAni nAmAnItyarthaH, AkhyAtAnIti vadet evaM prazne kRte bhagavAnAha - 'tA eesi NamityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAM ananta roditAnAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye'bhijinakSatraM kiMdevatAkaMkiMnAmadheya devatAkaM prajJaptam 1, bhagavAnAha - 'tA' ityAdi, tA iti prAgvat, brahmadevatAkaM brahmAbhidhadevatAkaM prajJataM, zravaNanakSatraM kiMdevatAkaM prajJaptaM ?, bhagavAnAha - 'tA' ityAdi, viSNunAmadevatAkaM prajJaptaM, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, devatAbhidhAnasaGgrAhikAzcemAstisraH pravacana siddhAH sagrahaNigAthA: - " bamhA viShU ya vasU varuNo taha jo aNaMtaraM hoI / abhivahni pUsa gaMdhava caiva parato jamo hoi // 1 // aggi payAvai some rudde adiI bahassaI ceva / nAge pii bhaga ajjama saviyA tahAya bAU ya // 2 // iMdaggI mittoviya iMde niraI ya Auvisso ya / nAmANi devayANaM havaMti rikkhANa jahakamaso // 3 // " iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 12 samAptaM Jain Estration intimanal F&P One ~304~
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [13], -------------------- mUlaM [47] + gAthA:(1-3) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [47]] mAni ||1-3|| sUryaprajJa tadevamukta dazamasya prAbhRtasya dvAdazaM prAbhRtaprAbhRta, samprati trayodazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH-'muhUrtAnAM 2110 prAbhUte tivRttiH nAmadheyAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha 13 prAbhRta(mala0) tA kahaM te muTuttANaM nAmadhejA AhitAti vadejA, tA egamegassa NaM ahorattassa tIsaM muhuttA taM0-18 |"rode sete mitte, vAyu sugIe (pI)ta abhicaMde / mahiMd balavaM baMbho, yahusace ceva IsANe ||1||the ya| | muhrcnaa||146|| bhAviyappA vesamaNe varuNe ya ANaMde / vijaeM (pa) vIsaseNe payAvaI ceva pacasame ya // 2 // gaMdhava aggivese sayarisahe AyavaM ca amame ya / aNavaM ca bhoga risahe sabaDhe rakkhase ceva // 3 // (satraM 47) dasamassa. pAhuDassa terasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM // | 'tA kahaM te muTuttANamityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM !-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA muhUrtAnAM nAmadheyAni-13 nAmAnyeca nAmadheyAni, 'nAmarUpabhAgAddheya' iti svArthe dheyapratyayaH, AkhyAtAnIti vadet , bhagavAnAha-'tA egamega ssa NamityAdi, tA iti pUrvavata, ekaikasyAhorAtrasya triMzanmuhUrttA vakSyamANanAmadheyayuktA iti zeSaH, tAnyeva nAma18yAnyAha-taMjahA-roddetyAdi gAthAtrayaM, tatra prathamo muhUrtoM rudro dvitIyaH zreyAn tRtIyo mitrazcaturtho vAyuH pnycmH||||146|| supItaH SaSTho'bhicandraH saptamaH 'mAhendro'STamaH balavAn navamaH brahmA dazamaH bahusatyaH ekAdaza IzAno dvAdazaH tvaSTA trayodazaH bhAvitAtmA caturdazaH vaizramaNaH paJcadazaH vAruNaH SoDazaH AnandaH saptadazo vijayaH aSTAdazo vizvasenaH ekonaviMzatitamaH prAjApatyaH viMzatitamaH upazamaH ekaviMzatitamo gandharvaH dvAviMzatitamo'gnivezyaH trayoviMzatitamaH | dIpa anukrama [61-64] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 12 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 Arabhyate ~305
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [13], -------------------- mUlaM [47] + gAthA:(1-3) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: H prata sUtrAMka [47] ||1-3|| zatavRSabhaH caturviMzatitamaH AtapavAn pazcaviMzatitamo'mamaH parvizatitamaH RNavAn saptaviMzatitamo bhaumaH aSTAviMzatitamo vRSabhaH ekonatriMzattamaH sarvArthaH triMzattamo rAkSasaH nilaginininita tamA rAkSasaH iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM near- dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 13 samApta tadevamukta dazamasya prAbhRtasya trayodarza grAbhRtaprAbhRta, sampati caturdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH-divasarAviprarUpaNA kartavyA, tatastadviSayaM praznasUtramAha8 tA kahaM te divasA AhiyattivaijA ?, tA egamegassa NaM pakkhassa panarasa divasA paM0 saM0-paTiyAdivase vitiyadivase jAva paNNarase divase, tA etesi NaM paNNarasaNhaM divasANaM pannarasa nAmadhejA paM0 ta0-puvaMge siddhamaNorame ya tatso maNoraho (haro)ceva / jasabha ya jasodhara sabakAmasamiddheti y||1||iNd muddhA|bhisipte ya somaNasa dhaNaMjae ya yoddhacce / atthasiDe abhijAte acAsaNe ya sataMjae // 2 // aggivese uvasame divasANaM naamjaaii| tA kahate rAtIo AhitAti badejA, tA egamegassa NaM pakkhassa paNNarasa hai rAIo paNNattAo, taMjahA-paDivArAI bidiyArAI jAva paNNarasA rAI, tA etAsi NaM paNNarasaNhaM rAINaM paNNarasa nAmadhejA paNNatA, taM0-uttamA ya suNakkhattA, elAvacA jasodharA / somaNasA ceca tathA sirisaMbhUtA ya yoddhadhA // 1 // vijayA ya vijayaMtA jayaMti aparAjiyA ya gacchA ya / samAhArA ceva tadhA teyA dIpa EROINEXANEWS anukrama [61-64] Fit atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 14 Arabhyate ~306~
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [14], -------------------- malaM [48] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [48] gAthA: sUryamajJazIya tahA ya atiteyA // 1 // devANaMdA niratI rayaNINaM NAmadhejAI // (sUtraM 48) dasamassa pAhussA 410 prAbhRte ptivRttiH cauddasamaM pAhupATuDaM samattaM // 14 mAbhUtamala.) prAbhRte II sA kahaM teityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa kena krameNetyarthaH, bhagavan ! tvayA divasA AkhyAtA // 147 // iti vadet , bhagavAnAha-tA egamegassa NamityAdi, tA iti pUrvavat, ekaikasya atrApAntarAlavattI makAro'lAkSa- trinAmAni |NikA, Namiti vAkyAlaGkAre, pakSasya paJcadaza paJcadaza divasAH prajJaptAH vakSyamANakramayuktAH, tameva kramamAha-'taMjahe-18 sU 48 *tyAdi, tadyathA-pratipatprathamo divaso dvitIyA dvitIyo divasaH tRtIyA tRtIyo divasaH evaM yAvatpazcadazI paJcadazolI divasaH, 'tA eesi Na'mityAdi, tatra eteSAM paJcadazAnAM divasAnAM krameNa paJcadaza nAmadheyAni prajJaptAni, tadyathAprathamaH pratipalakSaNa pUrvAGganAmA dvitIyaH siddhamanoramaH tRtIyo manoharaH caturthoM yazobhadraH paJcamo yazodharaH SaSThaH sarvakAmasamRddhaH saptama indramUrddhAbhiSiktaH aSTamaH saumanasaH navamo dhanaJjayaH dazamo'rthasiddhaH ekAdazo'bhijAtaH dvAdazotyazanaH trayodazaH zataJjayaH caturdazo'gnivezmA (zyaH) paJcadaza upazamaH, etAni divasAnAM krameNa nAmadheyAni, 'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat, kartha-kena prakAreNa kena krameNetyarthaH rAtraya AkhyAtA iti vadet / , bhagavAnAha&AtA egamegassa Na'mityAdi, tA iti prAgvat , ekaikasya pakSasya paJcadaza paJcadaza rAtrayaH prajJaptAH, tadyathA-pratipat pratipatsambandhinI prathamA rAtriH dvitIyadivasasambandhinI dvitIyA rAtriH, evaM paJcadazadivasasambandhinI paJcadazI // 147 // rAtriH, etaca karmamAsApekSayA draSTavyaM, tatraiva pakSe pakSe paripUrNAnAM paJcadazAnAmahorAtrANAM sambhavAt, 'tA eesi - dIpa anukrama [65-71]] FridaIMAPIVAHauWORK atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 14 Arabhyate ~307~
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) tstshaa + dzllaass [65-71] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], - prAbhRtaprAbhRta [14], mUlaM [48] + gAthA: pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH mityAdi, tatra etAsAM paJcadazAnAM rAtrINAM yathAkramamamUni paJcadaza nAmadheyAni prajJaptAni tadyathA - prathamA pratipatsambandhinI rAtriruttamA- uttamanAmA dvitIyA sunakSatrA tRtIyA elApatyA caturthI yazodharA paJcamI saumanasI SaSThI zrIsambhUtA saptamI vijayA aSTamI vaijayantI navamI jayantI dazamI aparAjitA ekAdazI icchA dvAdazI samAhArA trayodazI tejA caturdazI atitejA paJcadazI devAnandA, amUni krameNa rAtrINAM nAmadheyAni bhavanti // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 14 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya caturdazaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati paJcadazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH - "tithayo vaktavyA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahate tihI Ahiteti vadejA ?, tastha khalu imA dubihA tihI paNNattA, taMjA-divasatihI rAItihI ya, tA kahaM te divasatihI Ahiteti vadejA?, tA egamegassa NaM paNNarasa 2 divasatihI paNNattA, saM0-NaMde bhadde jae tucche puNNe pakkhassa paMcamI puNaravi gaMde bhadde jae tucche puNNe pakkhassa dasamI puNaravi NaMde bhadde jaye tucche puNNe pakkhassa paNNarasa, evaM te tiguNA tihIo sadhesiM divasANaM, kahaM te rAItighI Ahiteti vadejjA 1, egamegassa NaM pakkhassa paNNarasa rAtitidhI paM0 taM0-uggavatI bhogavatI jasavatI sabasiddhA suhaNAmA puNaravi uggavatI bhogavatI jasavatI sabasiddhA suhaNAmA puNaravi uggavatI bhogavatI Jain Eration intumatal F&PO atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 14 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 15 Arabhyate ~308~
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [10],-------------------prAbhUtaprAbhata [15], --...-..........---- malaM [49] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprApti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: ------ mUla [4] malayAgiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka [49] sUryaprajJa jasavatI sabasiddhA suhaNAmA, ete tiguNA tihIo savAsiM rAtINaM // (sUtraM 49) dasamassa pAhuDassa .prAbhate vivRttiH lApaNNarasamaM pAhuDapASTuDaM samattaM // lA15grAbhRta(mala0) | 'tA kahaM te tihI tyAdi, 'tA' iti pUrvavat, kathaM:-kena prakAreNa kena krameNa tithaya AkhyAtA iti vadet, nanu ra prAbhRte divasebhyastithInAM kA prativizeSaH yena etAH pRthak pRchayante ?, ucyate, iha sUryaniSpAditA ahorAtrAH candraniSpA-divasarAtri // 148 // tivinAmA |ditAH tithayaH, tatra candramasA tithayo niSpAdyante vRddhihAniyAM, tathA coktam-"taM rayaya kumuyasirisappabhassa caMdassala daratAni sU 49 rAisurugarasa / loe tihitti niyayaM bhaNNai buTTIe~ hANI ||1||"[tvN racaya (pUjA) kumudazrIsatprabhasya candrasya rAtrisuruceH / loke tithiriti niyataM bhaNyate (yasya) vRddhyA hAnyA // 1 // ] tatra vRddhihAnI candramaNDalasya na svarUpataH kintu rAhuSimAnAvaraNAnAvaraNakRte, tathAhi-iha dvividho rAhu, tadyathA-parvarAhuH dhruvarAhuzca, tatra yaH paverAhuH tatgatA cintA'trAnupayoginItyane vakSyate kSetrasamAsaTIkAyAM vA kRteti tato'vadhAryA, yastu dhruvarAhustasya vimAna kRSNaM, taca candramaNDalasyAdhassAcaturaGgalamasamprAptaM sat cAraM carati, tatra candramaNDalaM bujyA dvApaSTisazIbhoMgaiH parikarUpyate, parikalpya ca teSAM bhAgAnAM pazcadazabhirbhAgo hiyate, labdhAzcatvAro dvApaSTibhAgAH zeSau dvau bhAgI tiSThatA, to ca sadA tA vRddhI (sadAnAvRtI) eSA kila candramasaH SoDazI kaleti prasiddhiH, tatra kRSNapakSe pratipadi dhruvarAhuvi-17 KAmAnaM kRSNaM, tacca candramaNDalasyAstApAturaGgalamasaMprAptaM sat cAra carat AtmIyena pazcadazena bhAgena dvI dvApaSTibhAgI| sadA'bhAvAryasvabhAvI muktvA zeSaSaSTisatkapaSTibhAgAtmakasya candramaNDalasya eka caturbhAgAtmakaM paJcadazabhAgamAvRNoti, anukrama [72] FitneralMAPINANORN ~309~
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [15], -------------------- malaM [49] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata ASSESEXSTS dvitIyasyAmAtmIyAbhyAM dvAbhyAM paJcadazabhAgAbhyAM dvau paJcadazabhAgau, tRtIyasyAmAtmIyaikhibhiH paJcadazabhAgaistrIn paJcadazabhAgAna, evaM yAvadamAvAsthAyAM paJcadaza bhAgAnAvRNoti, tataH zuklapakSe pratipadi ekaM paJcadazabhAgaM prakaTIkaroti, dvitIyasyAM dI pazcadazabhAgI tRtIyasyAM trIna paJcadazabhAgAna evaM yAvat paJcadazyAM pazcadazApi bhAgAnanAvRtAn karoti, tadA ca sarvAtmanA paripUrNa candramaNDalaM loke prakaTaM bhavati, vakSyati cAmumarthamagre'pi sUtrakRt-'tattha NaM je se dhuvarAhU se bahulapakkhassa paDivae paNNarasabhAgeNa' mityAdinA granthena, tatra yAvatA kAlena kRSNapakSe poDazo bhAgo dvApaTibhAgasatkacaturbhAgAtmako hAnimupagacchati sa tAvAn kAlavizeSastithirityucyute, tathA yAvatA kAlena zuklapakSe SoDa-13 zabhAgo dvApaSTibhAgasatkabhAgacatuSTayapramANaH parivarddhate tAvatpramANaH kAlavizeSastidhirbhavati, uktaM ca-"solasabhAgA kAUNa uDubaI hAyaestha pannarasa / tittiyamitte bhAge puNo'vi parivahue joNhe // 1 // kAleNa jeNa hAyai solasa bhAgo | u sA tihI hoi / taha ceva ya vuDDIeevaM tihiNo samuppattI // 2 // " atra 'joNhe' iti jotsne zuklapakSe ityarthaH, zeSaM sugama, | ayaM ca pUrvAcAryaparamparAyAta upaniSadupadezaH-ahorAtrasya dvApaSTibhAgapravibhaktasya ye ekaSaSTibhAgAstAvatpramANA tithiriti, athAhorAtrastriMzanmuhUrtapramANaH supratItaH, prAgeva sUtrakRtA tasya tAvatpramANatayA'bhidhAnAt, tithistu kiMmuhUrtapramANeti !, ucyate, paripUrNA ekonatriMzanmuhurtA ekasya ca muhUrtasya dvAtriMzad dvApaSTibhAgAH, uktaM ca"auNattIsaM punnA u muhuttA somao tihI hoi / bhAgAvi ya battIsaM bAva(dusa)hikAeNa cheeNaM // 1 // " kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha ahorAtrasya dvApaSTibhAgIkRtasya satkA ye ekaSaSTibhAgAstAvatpramANA tithirityucyate, tatraikaSaSTi anukrama [72] ~310~
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhUta [15], -------------------- mUlaM [49] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryapa- prata (mala.) sutrAka // 149 // [49] triMzatA guNyate AtAni aSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, ete ca kila dvApaSTibhAgIkRtasakalatithigatamuhUrta-14]1. prAbhUte satkA aMzAH, tato muhUrtAnayanArthaM teSAM dvApazyA bhAgo hriyate, lamdhA ekonatriMzanmuhUttoM dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA muhU-15prAmatalAsya, etAvanmuhUrtapramANA tithiH, etAvatA hi kAlena candramaNDalagataH pUrvoditapramANaH SoDazo bhAgo hAni vopagacchati prAbhRte varddhate vA, tata etAvAneva titheH parimANakAlaH, tadevamahorAbAdasti titheH prativizeSa ityupapannastithiviSaye pRthakmanaHdivasarAtri evaM gItamena prazne kRte bhagavAnAha-tattha khalu'ityAdi, tatra-tithivicAraviSaye khalvimA vakSyamANasvarUpA dvividhA-sAtithinAmA stithayaH prajJaptAH, tadyathA-divasatithayo rAtritithayazca, tatra titheyaH pUrvArddhabhAgaHsa divasatithirityucyate, yastu pazcAI-14 ni sU 49 bhAgaH sa rAtritithiriti, 'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM -kena prakAreNa kayA nAnAM paripAvyA ityarthaH, divasatithaya AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha-'egamegassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, ekaikasya Namiti vAkyAlaGkAre pakSasya madhye pAdaza divasatithayaH prajJaptAH, tadyathA-prathamA nandA dvitIyA bhadrA tRtIyA jayA caturthI tucchA paJcamI pakSasya pUrNA, tataH punarapi SaSThI tithirnandA saptamI bhadrA aSTamI jayA navamI tucchA dazamI pakSasya pUNoM, tataH punarapyekAdazI tidhirnandA dvAdazI bhadrA trayodazI jayA caturdazI tucchA pakSasya paJcadazI pUrNA, evaM'mityAdi, evaM-uktena prakAreNa, ete iti khItve'pi prApte puMsvanirdezaH prAkRtatvAt , etA anantaroditAstidhayo nandAdyA, nandAdInyanantaro ||149 // |ditAni tithinAmAnItyarthaH, triguNAH, triguNitAnIti bhAvaH, sarveSAM pakSAntarvartinAM divasAnA, sarvAsA pakSAntarvatinInAM divasatithInAmityarthaH, 'tA kahate ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM -kena prakAreNa, kayA nAnAM paripAcyA lA anukrama [72] F OR ~311
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10],.................---prAbhUtaprAbhata [15], -------------------- malaM [49] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata 54555555555 ityarthaH, bhagavan ! te tvayA rAtritithaya AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha-tA egamegassa 'mityAdi, tA iti / prAgvat, ekaikasya pakSasya paJcadaza paJcadaza rAtritidhayaH prajJaptA, tadyathA-prathamA ugravatI dvitIyA bhogavatI tRtIyA || yazomatI caturthI sarvasiddhA pazcamI zubhanAmA tataH punarapi SaSThI ugravatI saptamI bhogavatI aSTamI yazomatI navamI hai sarvasiddhAdazamI zubhanAmA tataH punarapyekAdazI ugravatI dvAdazI bhogavatI trayodazI yazomatI caturdazI sarvasiddhA pazcadazI zubhanAmA, evametAtriguNAstithayA, evametAni triguNAni tithinAmAnItyarthaH, sarvAsAM rAtrINAM rAtritithInAM vAcakAnIti shessH|| | iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 15 samAptaM / tadevamukta dazamasya prAbhRtasya pazadarza prAbhRtaprAbhRtaM, samprati SoDazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:-yathA 'gotrANi vaktavyAnI'ti tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te gottA AhitAti vadejA?, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakvattANaM abhiyI Nakkhatte kiMgotte, |tA moggallAyaNasagote paNNatte, savaNe Nakkhatte kiMgote paNNate?, saMkhAyaNasagote paNNatte, dhnnihaannkkhte| |kiMgotte paM01, aggatAvasagotte paM0, satabhisayANakvatte kiMgote paNNate?, kaNNaloyaNasagotte paM0, puvApoTTayatANakkhatte kiMgotte paNNase ?, joukapiNayasagote paNNatte, utsarApoDavatANakkhatte kiMgote paNate ? dhaNaMjayasagose paNNase, revatINakkhatte kiMgotte paNNate ? pussAyaNasagote paNNatte, assiNInakkhase kiMgose anukrama [72] JAIMEastanimamatianal Fit atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 15 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 16 Arabhyate ~312~
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [16], ------------------- mUlaM [50] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAka + [10] + saryA- paNNate, assAdaNasagote paNNate, bharaNINakkhatte kiMgotte paNNate?, bhaggavesasagote paM0, kattiyANakkhase||10mAbhRte ptivRttiH kiMgote paNNate ?, aggivesasagotte paM0, rohiNINakSatte kiMgose paM01, gotamagotte paNNatte, saMThANANa-16mAbhRta(mala0) kkhatte kiMgose paM.1, bhArahAyasagote paNate, ahANakkhatte kiMgotte paM01, lohicAyaNasagotte paM0, puNa- prAbhRte vasUNakkhatte kiMgote paNNatte ?, vAsihasagotte paM0, pusse Nakkhatte kiMgotte paM0, umajjAyaNasagotte paM08 nakSatrago. // 15 // assesANakkhatte kiMgotte paM01, maMDavAyaNasagotte paM0, mahANakkhatte kiMgotte paM01, piMgAyaNasagotte paM0, brANi sU50 puSAphagguNINakkhatte kiMgotte paM01, govallAyaNasagotte paM0, uttarAphagguNINakkhate kiMgote paM01, kAsava-12 gote paNNatte, hattheNakvatte kiMgotte paM01, kosiyagotte paNNate, cisANakkhatte kiMgotte paM0, dabhiyANassagose papaNatte, sAINakkhatte kiMgotte paNNate?, cAmarachagotte paM0, visAhANakkhatte kiMgotte paM01, suMgAyaNasagote paM0, aNurAdhANakkhate kiMgose paM01, golacAyaNasagote paM0, jeTTAnakkhatte kiMgotte paM01, tigikachAyaNasagose paM0, mUleNakhatte kiMgotte paM0?, kaccAyaNasagote papaNatte, puvAsADhAnakSatte kiMgotte paNNate?, vajhiyAyaNasagote paNNatte, uttarAsADhANakkhatte kiMgote paNNatte , vagyAvaccasagotte paNNatte // kA(sUtraM 50) dasamassa pAhuDassa solasamaM pAhuDapAhuDaM samataM / ' maa||15|| 1-'tA kahate'ityAdi, iti (atra ) nakSatrANAM svarUpato na gotrasambhavaH, yata idaM gotrasya svarUpaM lokaprasinimupAgamat-prakAzakAdyapuruSAbhidhAnatastadapatyasantAno gotraM, yathA gargasthApatyaM santAno gargAbhidhAno gotramiti, na caivasvarUpa +S anukrama [73] FACh OMka ~313~
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [50 ] dIpa anukrama [73] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [50 ] prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [16], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH Jain Estratio nakSatrANAM gotraM sambhavati teSAmapipAtikatvAt tata itthaM gotrasambhavo draSTavyaH - yasminnakSatre zubhairazubhairvA prahaiH samAnaM yasya gotrasya yathAkramaM zubhamazubhaM vA bhavati tattasya gotraM tataH praznopapattiH, 'tA' iti pUrvavat kathaM tvayA nakSatrANAM gotrANi AkhyAtAnIti vadet 1, bhagavAnAha - 'tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat eteSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye abhijinnakSatraM modgalyAyanasagotraM - mogalyAyanena saha gotreNa varttate yattattathA, zravaNanakSatraM zAGkhAyanasagotraM, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, krameNa gotrasaGgrAhikAcemA jambUdvIpaprajJasisatkAzcatasraH sagrahaNigAthA: - "moggalAyaNa 2 saMkhAyaNe 2 ya taha aggabhAva 3 kaNNale 4 / tato ya joukaNNe 5 ghaNajae 6 caiva boddhave // 1 // pussAyaNa 7 assAyaNa 8 bhaggavese 9 ya agivese 10 ya / goyama 11' bhAraddAe 12 Thohice 13 caiva vAsi 14 // 2 // ujjAyaNa 15 maMDavAyaNe 16 ya piMgAyaNe 17 ya govale 18 / kAsava 19 kosiya 20 dabbhiya 21 bhAga ( cAma) racchA ya 22 muMgAe 23 // 3 // golAyaNa 24 timiMdAyaNe ya 25 kakSAyaNe 26 havaDa male / tatto ya vacmiyAyaNa 27 vagyAvace 28 va guptAI // 4 // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhUtaM samAptam // prAbhataprAbhataM 16 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya SoDazaM prAbhRtamAbhRtaM samprati saptadazamArabhyate, tasya cAyamadhikAraH -- bhojanAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te bhoSaNA AhitAti vadekhA ?, tA eesi NaM aTThAvIsAe NaM NakkhattANaM, kaziyAhiM Fi & Pr atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 16 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 17 Arabhyate ~314~
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [17], -------------------- mUlaM [51] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata 10 prAbhRte 17prAbhUtaprAbhUtte nakSatra sU 51 sUryaprajJa- dadhiNA bhocA kajaM sAdhiMti, rohiNIhiM casama (masa) maMsaM bhocA kajaM sAdheti, saMThANAhiM migamaMsaM tivRttiH |bhocA kajaM sAdhiti, adAhiM NavaNIteNa bhocA kajjaM sAdheti, puNavamuNA'tha ghateNa bhocA karja sAdheti, (mala.) pusseNaM khIreNa bhocA karja sAdheti, assesAe dIvagamaMsaM bhocA kajja sAdheti, mahAhiM kasoti bhocA karja // 15 // sAdheti, puvAhiM phagguNIhiM meDhakamaMsaM bhocA kajaM sAdheti, uttarAhiM phagguNIhiM NakkhImaMsaM bhocA kajvaM sAdheti, hattheNa vatthANIeNa bhocA kajaM sAti, cittAhi maggasUveNaM bhocA kajaM sAdheti, sAdiNA phalAI bhocA karja sAdheti, visAhAhiM AsittiyAo bhocA kajjaM sAdheti, aNurAhAhiM missAkUraM bhocA kalaM sAdhati, jehAhi laTThieNaM bhocA kajvaM sAdheti, pucAhiM AsADhAhiM AmalagasarIre bhocA kajjaM sAdheti, uttraahiN| AsADhAhiM balehiM bhocA kajaM sAdheti, abhIyiNA pupphehi bhocA kajaM sAti, savaNeNaM khIreNaM bhocA karja sAdheti, sayabhisayAe tuvarAu bhocA kajaM sAdheti, puvAhiM puTTavayAhiM kArillaehiM bhuccA kallaM sAdheti, utsa rAhiM puTTavatAhiM varAhamaMsaM bhocA karja sAdheti, ravetIhiM jalayaramasaM bhocA karja sAdheti, assiNIhiM tittiparamaMsaM bhocA karja sAdheti vahakamaMsaM vA, bharaNIhiM talaM taMdulakaM bhocA karja sAdheti (sUtraM 51) vasamassa pAhuDassa sattarasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM // kA tA kahatebhoyaNe tyAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa nakSatraviSayANi bhojanAni AkhyAtAnIti vadet, bhagavAnAha-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye kRttikAbhiH *5555 anukrama [74] // 15 // ~315
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [17], -------------------- mUlaM [51] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [51] 5 5 pumAna kArya sAdhayati, damA sammiznamodanaM bhuktvA, kimuktaM bhavati |-kRttikaas prArabdhaM kArya dabhi bhukte prAyo nirvighnaM 4 siddhimAsAdayatIti, evaM zeSeSvapi sUtreSu bhAvanA draSTavyA // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhatasya prAbhataprAbhataM- 17 samAptaM tadevamukta dazamasya prAbhUtasya saptadarza prAbhRtaprAbhRta, sampratyaSTAdazamArabhyate, tasya cAyamathAdhikAra:-candrAdi-gara tyacArA vaktavyA' tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te cArA AhitAti vadejA, tattha khalu imA duvihA cArA paM0, taM0-AdicacArA ya candradhArA ya, tA kahaM te caMdacArA Ahiteti badejA , tA paMcasaMvaccharieNaM juge, abhIiNakkhatte sattasadvicAre caMdeNa saddhiM joyaM joeti, savaNe Na Nakkhatte sattarhi cAre caMdeNa sarddhi joyaM joeti, evaM jAva uttarAsAdANakkhatte sattahicAre caMdeNaM saddhiM joyaM joeti / tA kahaM te AicacArA Ahiteti vadejA,tA paMcasaMvaccharie NaM juge, abhIyINakkhatte paMcacAre sUreNa saddhiM joyaM joeMti, evaM jAva uttarAsAdANakkhate paMcacAre sareNa saddhiM joyaM joeti (sUtraM 52) dasamassa pAhuhassa aTThArasamaM pAhuDapAhuhaM samataM // | 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM 1-kena prakAreNa kiMpramANayA saSayA ityarthaH, cArA AkhyAtA iti vadet, bhagavAnAha-tatthe tyAdi, tatra-cAravicAraviSaye salvime vakSyamANasvarUpA dvividhA-dviprakArAcArAH prajJaptA, dvividhyamevAha-tadyathA-AdityacArAzcandracArAzca, cazabdau parasparasamuccaye, tatra prathamatazcandracAraparijJAnArthaM tadviSayaM anukrama [74] +5+5 SAKESE +SS atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 17 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 18 Arabhyate ~316~
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [18], ------------------- mUlaM [52] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAka praznasUtramAha-'tA kahaM te ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM ?-kena prakAreNa, kayA sallyayA ityarthaH, tvayA bhagavan !12 mAvacA 10prAbhRte tivRttiHcandracArA AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha-'tApaMce'tyAdi, tA iti pUrvavat, paJcasAMvatsarike-candracandrAbhicarddhitacandrA- 18prAbhUta(mala0) bhivatirUpapazvasaMvatsarapramANe Namiti vAkyAlaGkAre yuge abhijinnakSatraM saptapaSTiM cArAna yAvat candreNa sArddha yogaM prAbhUte | yunakti-yogamupapadyate, kimuktaM bhavati :-candro'bhijinnakSatreNa saha saMyukto yugamadhye saptapaSTisaGgyAna cArAn caratIti, cArAHsU52 // 152 // kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha yogamadhikRtya sakalanakSatramaNDalIparisamAptirekena nakSatramAsena bhavati, nakSabramAsAzca yugamadhye saptapaSTiresacAme bhAvayiSyate tataH pratinakSatraparyAyamekaikaM cAramabhijitA nakSatreNa saha candrasya yoga-15 sambhavAdupapadyate candro'bhijitA nakSatreNa saha saMyukto yugamadhye saptaSaSTisavAn cArAn caratIti, evaM pratinakSatraM bhAvanIyaM / sampati AdityacAraviSayaM praznasUtramAha-tA kahaM te ityAdi, tA iti prAgvat, kartha-kiMpramANayA samayA bhagavan ! tvayA AdityacArA AkhyAtA iti vadeta , bhagavAnAha-paMcasaMvaphacharie 'mityAdi, tA iti pUrvavat, pazcasAMvatsarike-candrAdipazcasaMvatsarapramANe yuge-yugamadhye'bhijinnakSatraM paJca cArAn yAvat sUryeNa saha yoga yunaki, atrApyayaM bhAvArtha:-abhijitA nakSatreNa saMyuktA sUryo yugamadhye paJcasayAn cArAn carati, kathametadavagamyate iti cet, // 15 // ucyate, iha yogamadhikRtya sUryasya sakalanakSatramaNDalIparisamAptirekena sUryasaMvatsareNa, sUryasaMvatsarAzca yuge bhavanti paJca, | tataH pratinakSatrapoyamekaika vAramabhijitA nakSatreNa saha yogasya sambhavAt ghaTate'bhijitA nakSatreNa saha saMyuktaH suuryo| anukrama [71] BHABHI ~317~
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], ................---- prAbhUtaprAbhata [18], -------------------- malaM [2] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [12] TIpa yuge pazca cArAn carati, evaM zeSanakSatreSyapi bhAvanA bhAvanIyA // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhUtasya prAbhUtaprAbhRtaM- 18 samApta tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasyASTAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM, sAmpratamekonaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamAdhikAra:-17 'mAsamarUpaNA kartavye ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te mAsA AhitAti vadejA, tA egamegassa gaM saMvacchassa vArasa mAsA paNNattA, tesiM ca dubihA nAmaghejA paNNattA, saM0-loiyA louttariyA ya, tattha loiyA NAmA sAvaNe bhaddavate Asoe jAya AsAve, louttariyANAmA-abhiNaMde supADeya, vijaye piitivddhnne| sejase ya sive yAvi, sisireviya hemavaM| 1 // navame vasaMtamAse, dasame kusumasaMbhave / ekAdasame NidAho, vaNavirohI ya bArase // 2 // (sUtraM 53) *dasamassa pAhaDassa egaNavIzatitamaM pAhuDapAhuDaM samataM // ___ 'tA kahaM 'ityAdi, pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa kayA nAnAM paripATyA ityarthaH bhagavan ! tvayA mAsAnAM nAmadheyAni AkhyAtAnIti vadeta, bhagavAnAha-'egamegassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, ekaikasya saMvatsarasya dvAdaza mAsAH prajJayAH, teSAM ca dvAdazAnAmapi mAsAnAM nAmadheyAni dvividhAni prajJaptAni-laukikAni lokottarANi ca, tatra loke prasiddhAni laukikAni, lokAduttarANi yAni na loke prasiddhAni kintu pravacana eva tAni lokottarANi, tatra jAlaukikalokottarANAM madhye laukikAni nAmAnyamUni, tadyathA-'zrAvaNo bhAdrapada' ityAdi, lokottarANi nAmAnyamUni, anukrama [75] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 18 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 19 Arabhyate ~318~
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhUta [10], ---.-.-..........--- prAbhUtaprAbhUta [19], -------------------- malaM [3] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata + sutrAMka -+ [53] -+ % ||1-2|| tayathA-prathamaH bhAvaNarUpo mAso'bhinandaH dvitIyaH supratiSThaH tRtIyo vijayaH caturthaH prItivarddhanaH paJcamaH shreyaan| NIR0mAbhUte vivRttiH SaSThaH zivaH saptamaH ziziraH aSTamo haimavAn navamo vasantamAsaH dazamaH kusumasambhavaH ekAdazo nidAghaH dvAdazo vana- 11 prAbhRta prAbhUte |virodhI // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhatasya prAbhataprAbhataM- 19 samAptaM mAtA 3153 // tadevamukta dazamasya prAbhUtasya ekonaviMzatitamaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati vizatitamamArabhyate, tasya cAyamoMdhi-II |sU 53 kArA-'yathA paJca saMvatsarAH pratipAdyA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha 2.prAbhUte - tA kati NaM bhaMte ! saMvacchare AhitAti vadejA, tA paMca saMvaccharA AhitetivadejA, taM0-kvasasaM-18 | prAbhRta &vacchare jugasaMvakachare pamANasaMvacchare lakkhaNasaMvacchare saNiccharasaMvacchare (sUtraM 54)|taa NakkhattasaMvacchare / | saMvatsarA Na duvAlasavihe paNNatte, sAvaNe bhaddavae jAva AsATe, jaM vA vahassatImahaggahe duvAlasahi saMvaccharehiM saSaM 21 sU54 NakkhattamaMDalaM samANeti (sUtraM 55) // nakSatrasaMva0 'tA kai Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, kati-kiMsaGkhyAH Namiti vAkyAlaGkAre saMvatsarA AkhyAtA iti vadet / bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tA iti prAgvat , pazca saMvatsarA AkhyAtA iti vadet , tadyathA-nakSatrasaMvatsara ityAdi, tatra yAvatA kAlenASTAviMzatyApi nakSatraiH saha krameNa yogaparisamAptistAvAn kAlavizeSo dvAdazabhirguNito nakSatrasaMvatsara, // 15 // ukta ca-"naksattacaMdajogo bArasaguNio ya nakkhatto" atra punarekonitanakSavaparyAyayoga eko nakSatramAsaH saptarSi-12 zatirahorAtrA ekaviMzatizca saptapaSTibhAgA ahorAtrasya, eSa rAziryadA dvAdazabhirguNyate tadA trINyahorAtrazatAni sapta dIpa anukrama [76-78] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 19 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 20 Arabhyate ~319~
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [14-55] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [54-55] dIpa anukrama [79-80] [viMzatyadhikAni ekapazcAzaca saptaSaSTibhAgA ahorAtrasya etAvatpramANo nakSatrasaMvatsaraH / yugaM pazcavarSAtmakaM tatpUrakaH saMvatsaro yugasaMvatsaraH / yugasya pramANahetuH saMvatsaraH pramANasaMvatsaraH lakSaNena yathAvasthitenopetaH saMvatsaro lkssnnsNvtsrH| zanaizcaraniSpAditaH saMvatsaraH zanaizcarasaMvatsaraH zanaizcara sambhavaH / tadevaM pazcApi zanaizcara saMvatsarAn nAmataH pratipAdya sampratyetepAmeva saMvatsarANAM yathAkrarma bhedAnAha-tA nakkhatte tyAdi, tA iti prAgvat nakSatrasaMvatsaro dvAdazavidho-dvAdazaprakAraH, tadyathA-'zrAvaNo bhAdrapada'ityAdi, iha ekaH samastanakSatrayogaparyAyo dvAdazabhirguNito nakSatrasaMvatsaraH, tato ye nakSatrasaMvatsarasya pUrakA dvAdaza samastanakSatrayogaparyAyAH zrAvaNabhAdrapadAdinAmAnaste'dhyavayave samudAyopacArAt nakSatrasaMvatsaraH, tataH zrAvaNAdibhedAt dvAdazavidho nakSatrasaMvatsaraH, 'jaM ve'tyAdi, vAzabdaH pakSAntarasUcane, athavA yat sarva-samasta nakSatramaNDalaM bRhaspatirmahAmaho yogamadhikRtya dvAdazabhiH saMvatsaraiH samAnayati-paricaman samApayati eSa nakSatrasaMvatsaraH, kimukta bhavati ?-yAyatA kAlena bRhaspatinAmA mahAmaho yogamadhikRtyAbhijidAdInyaSTAviMzatimapi nakSatrANi parisamApayati | tAvAn kAlavizeSo dvAdazavarSapramANo nksstrsNvtsrH| tA jugasaMvacchare NaM paMcavihe paNNate, taM0-caMde caMde abhivahie caMde abhivahie ceva, tA paDhamassa NaM caMdassa saMvaccharassa cauvIsaM pacA paM0, docassa NaM caMdasaMvaccharassa cavIsaM pacA paM0, taccassa NaM abhivahita-14 saMvaccharassa chaMbIsa pacA paM0, cauttharasa NaM caMdasaMvaccharassa cavIsaM pavA paM0, paMcamassa NaM abhivaDiyasaMva Fhi ~320~
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUla [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAka [16]] sUryaprajJa ccharassa chacIsa pacA paNNatA, evAmeva sapuSAvareNaM paMcasaMvaccharie juge ege cauvIse pavasate bhavatIti 410 prAbhRte tivRttiHmakkhAtaM (sUtraM 56) // ' 20prAbhRta(mala0) 'tA jugasaMvacchare Na'mityAdi, yugasaMvatsaro-yugapUrakaH saMvatsaraH paJcavidhaH prajJaptaH, tadyathA-cAndrazcAndro'bhivArddha- | prAbhRte. mAtazcAndro'bhivatizcaiva, uktaM ca-"caMdo caMdo abhivaDio yacaMdo'bhivaDio ceSa / paMcasahiyaM jugamiNaM dise yugasaMvatsatelokadaMsIhi // 1 // paDhamaviiyA u caMdA taiyaM abhivaDiyaM viyANAhi / caMdaM ceva caurathaM paMcamamabhivahiyaM jANa rA:sU56 // 2 // " tatra dvAdazapUrNamAsIparAvarttA yAvatA kAlena parisamAptimupayAnti tAvAn kAlavizeSazcAndraH saMvatsaraH, ukta ca-'puSNimapariyaTTA puNa bArasa saMbaccharo havai cNdo|' ekaca pUrNamAsIparAvarta ekazcAndramAsaH, tasmiMzca cAndramAse rAtrindivaparimANacimtAyAmekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA rAtrindivasya, etat dvAdazabhirguNyate, jAtA-1 ni trINi zatAni catuSpazcAzadadhikAni rAtrindivAnAM dvAdaza ca dvApaSTibhAgA rAnindivasya, evaM parimANadhAndraH saMca-12 |tsaraH, tathA yasmin saMvatsare'dhikamAsasambhavena trayodaza candramAsA bhavanti so'bhivatisaMvatsaraH, uktaM ca-"terasa ya caMdamAsA eso abhivahimo ra naaysso|' ekasmiMzcandramAse ahorAtrA ekonatriMzadbhavati dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA aho-131 kaa||154|| rAtraya, etacyAnantaramevotaM, tata eSa rAzistrayodazabhirguNyate, jAtAni trINyahorAtrazatAni jyazItyadhikAni catu-| catvAriMzava dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, etAvadahorAtrapramANo'bhivatisaMvatsara upajAyate / kathamadhikamAsasambhavo 4 yenAbhivatisaMvatsara upajAyate / , kiyatA vA kAlena sambhavatIti !, ucyate, iha yugaM candracandrAbhiSaticandrAbhi TIpa anukrama SHREE [81] ~321~
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata % sUtrAMka [16] % % dIpa vaddhitarUpapaJcasaMvatsaraM sUryasaMvatsarApekSayA paribhAvyamAnamanyUnAtiriktAni paJca varSANi bhavanti, sUryamAsazca sAtriMzadahorAtrapramANazcandramAsa ekonatriMzadinAni dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA dinasya, tato gaNitasambhAvanayA sUryasaMvatsarasarakatriMzanmAsAtikrame ekazcandramAso'dhiko labhyate, sa ca yathA labhyate tathA ( jJApanAya) pUrvAcAryapradarziteyaM karaNagAthA-14 'caMdassa jo viseso Aiccassa ya havija mAsassa / tIsaiguNio saMto havai hu ahimAsago eko // 1 // asyA hai| akSaragamanikA-AdityasaMvatsarasambandhino mAsasya madhyAta candrasya-candramAsasya yo bhavati vizleSaH, iha vizleSe kRte 2 sati yadavaziSyate tadapyupacArAdvizleSaH, sa triMzatA guNitaH san bhavatyeko'dhikamAsaH, tatra sUryamAsaparimANAt sArca-13 |triMzadahorAtrarUpAcandramAsaparimANamekonatriMzadinAni dvAtriMzacca dvApaSTibhAgA dinasyetyevaMrUpaM zodhyate, tataH sthitaM | pazcAdinamekame kena dvApaSTibhAgena nyUnaM, tacca dinaM triMzatA guNyate, jAtAni triMzadinAni, ekazca dvApaSTibhAgastriMzatA guNito jAtAtriMzad dvApaSTibhAgAste zidinebhyaH zodhyante, tataH sthitAni zeSANi ekonatriMzaddinAni dvAtriMzAca dvApaSTibhAgA dinasya, etAvatparimANavAndro mAsa iti bhavati.sUryasaMvatsarasatkatriMzanmAsAtikrame eko'dhikamAso, yuge |ca sUryamAsAH SaSTistato bhUyo'pi sUryasaMvatsarasatkatriMzanmAsAtikrame dvitIyo'dhikamAso bhavati, ukta ca-"saDIe aiyAe havA hu ahimAsago jugaDhUmi / bAvIse pabasae havAi ya bIo juga mi // 1 // " asyApyakSaragamanikAchAekasmin yuge'nantaroditasvarUpe parvaNI-pakSANAM paSTau atItAyAM, SaSTisAyeSu pakSeSvatikrAnteSu ityarthaH, etasminnavasarela yugADheSu-yugAIpramANe eko'dhikamAso bhavati, dvitIyastvadhikamAso dvAviMze-dvAviMzatyadhike parvazate-pakSazate'ti % anukrama % [81] F OR ~322~
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryamaza(mata.) ptivRttiH prata sUtrAMka [16] // 15 // krAnte yugasyAnte-yugasya paryavasAne bhavati, tena yugamadhye tRtIye saMvatsare'dhikamAsaH paJcame veti dvau yuge'bhivarzitasa-II vatsarI / sampati yuge sarvasaGkhyayA yAnti parvANi bhavanti tAvanti nirdidikSuH prativarSa parvasaGkhyAmAha-'tA paDhamassA 2.prAbhRtaNa'mityAdi, 'tA' iti tatra yuge prathamasya Namiti vAkyAla tI cAndrasya saMvatsarasya caturviMzatiH parvANi prajJaptAni, | mAbhUte dvAdazamAsAtmako hi cAndraH saMvatsaraH, ekaikasmiMzca mAse he dve parvaNI, tataH sarvasAmayA cAndre saMvatsare caturviMzatiHgasaMvatsa parvANi bhavanti, dvitIyasyApi cAndrasaMvatsarasya caturviMzatiH parvANi bhavanti, abhivatisaMvatsarasya paDUviMzatiH parvANi, rAsU 56 TrAtasya trayodazamAsAtmakatvAt , caturthasya cAndrasaMvatsarasya caturviMzatiH parSANi, paJcamasya abhivatisaMvatsarasya paDarvi- parvakaraNAni zatiH parvANi, kAraNamanantaramevotaM, tata evameva-uktenaiva prakAreNa 'saputvAvareNa ti pUrvAparagaNitamIlanena pazcasAvatsarike yuge catuvizatyadhika parvazataM bhavatItyAkhyAtaM sarvairapi tIrthakRnirmayA ca / iha kasminnayane kasmin vA maNDale| [kiM parva samAptimupayAtIti cintAyAM pUrvAcAryaiH parvakaraNagAthA abhihitAH, tatastA vineyajamAnugrahArthamupadizyamte"icchApadhehi guNi ayaNaM yAhi tu kAyarva / sojhaM ca havai eso ayaNakkhettaM uDuvaissa // 1 // jai ayaNA sujhaMtI taipabajuyA u rUvasaMjuttA / tAvaiyaM taM ayaNaM nathi nirasaMmi rUvajuyaM // 2 // kasiNami hoi rUvaM pakkhevo doya hoti bhinnaMmi / jAvaiyA tAvaiyA ete sasimaMDalA hoti // 3 // oyammi uguNakAre ambhitaramaMDale havai AI / juggami | ya guNakAre bAhirage maMDale aaii||4||" eSAM krameNa vyAkhyA-yasmin parvaNi ayanamaNDalAdiviSayA jJAtumicchA tena // 15 // |dhruvarAziguNyate, atha ko'sau dhruvarAziH ?, ucyate, iha dhruvarAzipratipAdikeyaM pUrvAcAryopadarzitA gAthA-"egaM ca maMDala dIpa anukrama [8] ~323~
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] maMDalassa sattahabhAga cattAri / nava ceva cuNiyAo igatIsakaeNa cheeNa // 1 // " asyA akSarayojanA-eka maNDalamekasya ca maNDalasya saptaSaSTibhAgAzcatvAraH ca nava cUrNikAbhAgA ekasya ca saptapaSTibhAgasya ekatriMzatkRtena chedena ye cUrNikA bhAgAstena ca, etAvatpramANo dhruvarAziH, ayaM ca parvagatakSetrAdayanagatakSetrApagame zeSIbhUtaH, etasya cotpattimAtraM bhAvayiSyAmaH, tata evaMbhUtaM dhruvarAzimIpsitaparvabhirguNayitvA tadanantaramayanaM rUpAdhika karttavyaM, tathAguNitasya maNDalarAzeH yadi candramaso'yanakSetra | paripUrNamadhika yA sambhAvyate tata etasmAdIpsitaparSasavAguNitAt maNDalarAzeruDapateH-candramaso'yanakSetraM bhavati zodhyaM.18 hai yati ca-yAvatsalamAni cAyanAni zuddhyanti tatibhiryuktAni parvANi ayanAni kriyante, kRtvA ca bhUyo rUpasaMyuktAni vidheyAni, yadi punaH paripUrNAni maNDalAni zuddhyanti rAzizca pazcAnilepo jAyate tadA tadayanasaGkhyAnai niraMzaM sadpa4 yuktaM nAsti, na tatrAyanarAzau rUpaM prakSipyate iti bhAvaH, tathA kRtsne-paripUrNe rAzau bhavatyekaM rUpaM maNDala rAzau prakSepaNIya, |bhinne-khaNDe aMzasahite rAzAvityarthaH, dvirUpe maNDalarAzau prakSepaNIye prakSepe ca kRte sati yAvAn maNDalarAzirbhavati tAvanti maNDalAni tAvatithe Ipsite parvaNi bhavanti / tathA yadi Ipsitena parvaNA ojorUpeNa-viSamalakSaNena guNakAroM 4 bhavati tata Adirabhyantare maNDale draSTavyaH, yugme tu-same tu guNakAre AdibAhye maNDale'vaseyaH, eSa karaNagAdhAsamU-4 hAkSarArthaH, bhAvanA tviyam-ko'pi pRcchati-yugAdau prathama parva kasminnayane kasmin vA maNDale samAptimupayAti , tatra hai| prathamaM parva pRSTa miti ghAmapArSe parvasUcaka ekakaH sthApyate, tatastasyAnuzreNi dakSiNapArSe ekamayanaM, tasya cAnuzreNi eka maNDalaM, tasya ca maDalasyAdhastAccatvAraH saptapaSTibhAgAsteSAmapyadhastAnnava ekatriMzadbhAgAH, eSa sarvo'pi rAzirdhavarAziH, dIpa anukrama [81] FitneralMAPINANORN ~324
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata tivRttiH (mala) // 156 // G+ sUtrAMka [16] + + dIpa saca Ipsitena ekena parvaNA guNyate, 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva rAziH, tataH-'ayanaM rUpAdhikaM ca 10yAbhRte karttavyamiti vacanAdekaM rUpamayane prakSipyate, maNDalarAzI cAyanaM na zuddhyati, tato 'do ya hoti bhinnami' iti vacanAtU prAbhUtamaNDalarAzI dve rUpe prakSiSyete, tata bhAgatamidaM prathama parva dvitIye'yane tRtIyasya maNDalasya, 'oyaMmi ya guNakAre abhitara- prAbhUta maMDale hathai AI' iti vacanAt , abhyantaravartinazcaturyu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya navasvekatriMzadbhAgeSu lAyuga gateSu samAptimupayAtIti, ayana ceha candrAyaNamavaseyaM, candrAyaNaM ca yugasyAdI prathamamuttarApaNaM dvitIyaM dakSiNAyana-pakaraNAni miti dvitIye'yane'bhyantaravartinastRtIyasya maNDalasyetyuktaM, tathA ko'pi pRcchati-dvitIyaM parva kasminnayane kasmin vA maNDale samAptimadhigacchatIti, tatra dvitIya parva pRSTamiti sa eva prAgukto dhruvarAziH samasto'pi dvAbhyAM guNyate, tato jAte ve ayane dve maNDale aSTau saptapaSTibhAgA aSTAdaza ekatriMzadbhAgAstataH 'ayanaM rUpAdhika karttavya'miti vacanAt / ayane rUpaM prakSipyate, maNDalarAzI cAyanaM na zuddhyati, sato 'do ya hoMti bhinnami' iti vacanAnmaNDalarAzI ve prakSipyete, tata AgataM dvitIyaM parva tRtIye'yane caturthasya maNDalasya 'juggami va guNakAre bAhirage maMDale havAi AI' iti vacanAt bAhyamaNDalAdarvAgvacinaH aSTasu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasyASTAdazasvekatriMzadbhAgeSvatikrAnteSu parisamAptimupaiti, tathA ko'pi praznayati-caturdazaM parva katisaveSvayaneSu maNDaleSu vA samAptiM gacchatIti, sa eva prAguktomA // 156 // dhruvarAziH samasto'pi caturdazabhirguNyate, jAtAni ayanAni caturdaza maNDalAnyapi caturdaza, catvAraH saptapaSTibhAgAzcatu-1 dezabhiguNitAH SaTpaJcAzat 56, nava ekatriMzadbhAgAzcaturdazabhirguNitA jAtaM paTTaviMzatyadhikaM zataM 126, tatra pavizatya G anukrama G [81] ~325
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], --------------------prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [56] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa AE%ESCRI dhikasya zatasya ekatriMzatA bhAgo hiyate, labdhAH catvAraH saptapaSTibhAgAH, dvau cUrNikAbhAgI tiSThataH, casvAratha saptapa-13 STibhAgA uparitane saptapaSTibhAgarAzau prakSipyante, jAtAH SaSTiH saptapaSTibhAgAH caturdazabhyazca maNDalebhyastrayodazabhimaNDalaitrayodazabhizca saptapaSTibhAgairayanaM zuddha, sena pUrvANyayanAni caturdazasalyAni yutAni kriyante, tataH 'ayanaM rUpA-1 dhika kartavya'miti vacanAyo'pi tatraika rUpaM prakSipyate, jAtAni SoDaza ayanAni, saptapaSTibhAgAzca catuSpazcAzatsayA maNDalarAzAvuddharitAstiSThanti, te saptaSaSTibhAgarAzau SaSTirUpe prakSipyante, jAtaM caturdazottaraM zataM 114, tasya saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhamekaM maNDalaM, pazcAdavatiSThante saptacatvAriMzat saptapaSTibhAgAH, tato 'do ya hoti bhinnami'iti vacanAnmaNDalarAzau dve rUpe prakSiSyete, jAtAni trINi maNDalAni, caturdazabhizcAtra guNitaM kRtaM, catuI zarAzizca yadyapi | yugmarUpastathA'pyatra maNDalarAzerekamayanamadhikaM praviSTamiti trINi maNDalAnyabhyantaramaNDalAdArabhya draSTavyAni, tata AgataM caturdazaM parva poDaze'yane'bhyantaramaNDalAdArabhya tRtIye maNDale saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSvekasya ca saptapaSTibhAgasya dvayorekatriMzadbhAgayorgatayoH parisamAmotIti / tathA dvApaSTitamaparvajijJAsAyAM sa pUrvokto dhruvarAziSiSTyA guNyate, jAtAni dvApaSTirayanAni dvApaSTimaNDalAni ve zate bhaSTAcatvAriMzadadhike saptaSaSTibhAgAnA 248 pazca zatAni aSTApaJcAzadadhikAni ekatriMzadbhAgAnAM 558, teSAmekatriMzatA bhAge hute labdhAH paripUrNAH aSTAdaza saptaSaSTibhAgAste uparitane saptapaSTibhAgarAMzI prakSipyante, jAte dve zate SaSaSTyadhike 266, upari ca dvApaSTimaNDalAni, tebhyo dvipazcAzatA maNDalaipicAzatA ca ekasya maNDalasya saptapaSTibhAgaizcatvAri ayanAni labdhAni, tAnyayanarAzI prakSiSyante, jAtAni anukrama [81] ~326
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [20], -------------------- malaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata I prAbhRte sUtrAMka [16]] dIpa sUryaprajJa- paTUpaSTirayanAni 66, pazcAdavatiSThante nava maNDalAni paJcadaza ca saptaSaSTibhAgA maNDalasya, tatra paJcadaza saptapaSTibhAgAH||10 prAbhUte zivRttiH saptapaSTibhAgarAzimadhye prakSipyante, jAte ve zate ekAzItyadhike 281, tayoH saptaSaSTayA bhAge hate labdhAni catvAri maNDa- 20 prAbhUta (mala lAni, zeSA avatiSThante trayodaza saptaSaSTibhAgA maNDalasya, te ca maNDalArAzau prakSipyante, jAtAni trayodaza maNDalAni, trayodazabhirmaNDalaikhayodazabhizca saptaSaSTibhAgaiH paripUrNamekamayanaM labdhamiti tadayanarAzau prakSipyate, jAtAni saptaSaSTi-1 yugasaMvatsaH // 157 // XrayanAni, 'nathi niraMsaMmi rUbajuya miti vacanAdayanarAzau rUpaM na prakSipyate, kevalaM 'kasiNaMmi hoi ruvaM pakkheko' iti| karaNAta vacanAnmaNDalasthAne ekaM rUpaM nyasyate, dvApaTyA cAtra guNakAraH kRto dvApaSTirUpakSa rAziyugmo yAnyapi ca catvAyeMyanAni praviSTAni tAnyapi yugmarUpANi rUpaM cAtrAdhikamekaM na prakSiptamiti pazcamamayanaM tatsthAne draSTavyamiti bAhyamaNDalamAdiSTavyaM, tata AgataM dvApaSTitama parva saptaSaSTAvayaneSu paripUrNeSu jAteSu bAhyamaNDale prathamarUpe parisamApte parisamAptiM gatamiti, evaM sarvANyapi parvANi bhAvanIyAni, kevalaM vineyajanAnugrahAya parvAyanaprastAro lezato'kSaratADita upadayete, tatra prathama parva dvitIye'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya caturyu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya navasvekatriMzadbhAgeSu gateSu samAptamiti dhruvarAziM kRtvA parvAyanamaNDaleSu pratyekamekaikaM rUpaM prakSeptavyaM, bhAge | tAvatsalavAkA bhAgAH, maNDale cAyanakSetre paripUrNe trayodaza maNDalAni ekasya ca maNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgA // 157 // ityetAvatpramANamayanakSetraM zodhayitvA'yanamayanarAzau' prakSeptavyaM, anena krameNa vakSyamANaH prastAraH samyak paribhAvanIyaH, sa ca prastAro'yaM-prathamaM parva dvitIye'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya caturyu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhA-18 anukrama [81] FitraalMAPINAMORE ~327~
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa gasya navasvekatriMzadbhAgeSu gateSu samApta, dvitIyaM parva tRtIye'yane caturthe maNDale caturthasya maNDalasya aSTasu saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya ekatriMzadbhAgeSu aSTAdazasu, tRtIya parva caturthe'yane pazcame maNDale paJcamasya maNDalasya dvAdazasu saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya saptaviMzatau ekatriMzadAgeSu, caturthaM parva paJcame'yane SaSThe maNDale SaSThasya maNDalasya sapta| dazasu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya paJcasvekatriMzadbhAgeSu, paJcamaM parva SaSThe'yane saptame maNDale saptamasya maNDalasya ekaviMzatI saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya caturdazasvekatriMzadbhAgeSu,SaSThaM parva saptame'yane'STame maNDale'STamasya maNDalasya paJcaviMzatI saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya trayoviMzatAkatriMzadbhAgeSu, saptamaM parva aSTame'yane navame maNDale navamasya maNDalasya triMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptapaSTibhAgasya ekasminnekatriMzadbhAge aSTama parva navame'yane dazame | maNDale dazamasya maNDalasya catukhiMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptapaSTibhAgasya dazasvekatriMzadbhAgeSu, navamaM parva dazame'yane ekAdaze maNDale ekAdazasya maNDalasyASTAtriMzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya ekonaviMzatAvekatriMzadAgeSu, dazamaM parva ekAdaze'yane dvAdaze maNDale dvAdazasya ca maNDalasya dvAcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasyASTAviMzatI ekatriMzadbhAgeSu, ekAdazaM parva dvAdaze'yane trayodaze maNDale trayodazasya maNDalasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya SaTsu ekatriMzadbhAgeSu, dvAdazaM parva caturdaze'yane prathame maNDale prathamasya maNDalasyASTAtriMzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca saptapaSTibhAgasya paJcadazasvekatriMzadbhAgeSu, trayodazaM parva paJcadaze'yane dvitIye maNDale dvitIyasya maNDalasya dvAcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca saptapaSTibhAgasya caturvizatau ekatriMzadbhAgeSu, catu-la MEENA anukrama [81] ~328~
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa jJa- ptivRttiH (mala.) prata sutrAka // 158 // [16]] za zaM parva SoDaze'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya saptacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya dvayo- prAmA rekatriMzadbhAgayoH, pazcadazaM parva saptadaze'yane caturthe maNDale caturthasya maNDalasya ekapaJcAzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca 40 prAmRtasaptapaSTibhAgasya ekAdazavekatriMzadbhAgeSu, evaM zeSeSvapi parvasvayanamaNDalaprastArobhAvanIyo, andhagauravabhayAttu na likhyte| prAbhRte atha kiM parva kasmin candranakSatrayoge parisamAptimupayAtIti cintAyAM pUrvAcAyaH karaNamupadarzita, sampati tadapyupada- yugasaMvatsa yate-cavIsasayaM kAUNa pamANaM sattasahimeva phalaM / icchApabehiM guNaM kAUNaM pajjayA laddhA // 1 // ahArasahiArAH sU56 |saehiM tIsahiM sesagammi guNiyammi / terasa viuttarehi saehiM abhiimmi suddhammi // 2 // sattahibisaThThINaM sabaggeNaM parvakaraNAni tao ujaM sesaM / taM rikkhaM nAyava jattha samattaM havai pacaM // 3 // ' trairAzikavidhau caturvizatyadhika zataM pramANa-pramANarAziM kRtvA saptaSaSTirUpaM phalaM-phalarAziM kuryAt, kRtvA ca IpsitaiH parSabhirguNa-guNakAraM vidadhyAt, vidhAya cAyena, |rAzinA caturviMzatyadhikazatena bhAge hate yallabdhaM te paryAyA jJAtavyAH, yatpunaH zeSamavatiSThate tadaSTAdazabhiH zataitriMzadadhikaH saDaNyate, saGgaNite ca tasmin tatastrayodazabhiH zatairyuttarairabhijit zodhanIyaH, abhijito bhogyAnAmekaviMzateH saptapaSTibhAgAnAM dvASaSTyA guNane etAvataH zodhanakasya labhyamAnatvAt , tatastasmin zodhane saptaSaSTisajhyA yA dvASaSTaya-| |stAsAM sarvAgreNa yadbhavati, kimuktaM bhavati, saptapaTyA dvASaSTau guNitAyAM yad bhavati tena bhAge hate yallabdha tAvanti PInakSatrANi zuddhAni, yatpunastato'pi bhAgaharaNAdapi-zeSamavatiSThate tAdRzaM nakSatra jJAtavyaM yatra vivakSitaM parva samAptamiti, mun eSa karaNagAthAkSarArthaH, bhAvanA viyam-yadi caturvizatyadhikena parvazatena saptapaSTiH paryAyA labhyante tata ekena parvaNA ki dIpa anukrama [81] ~329~
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA-124 / 67 / 1 / atra caturvizatyadhikazatarUpo rAziH pramANabhUtaH, saptaSaSTirUpaH phala, tatrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate, jAtastAvAneva, tasyAyena rAzinA caturvizatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, sa ca stokatvAd bhAgaM na prayacchati, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataikhiMzadadhikaiH saptapaSTibhAgarUpairguNayiSyAma iti guNakArarachedarAzyoraddhenApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAziSiSTiH 62, tatra saptaSaSTirnavizataiH paJcadazottarairguNyate, jAtAmyekaSaSTiH sahasrANi trINi zatAni paJcottarANi 61305, etasmAdabhijitastrayodaza zatAni hai | adhuttarANi zuddhAni, sthitAni zeSANi SaSTisahasrANi vyuttarANi 60003, tatra chedarAziSiSTirUpaH saptapathyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadadhikAni 4154, bhaugo hiyate, labdhAzcaturdaza 14, tena zravaNAdIni puSya-18 paryantAni caturdaza nakSatrANi zuddhAni, zeSANi tiSThanti aSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, etAni muha-1 niyanAtha triMzatA guNyante, jAtAni paJcapaJcAzatsahasrANi catvAri zatAni dazottarANi 55410, teSAM bhAge hRte labdhAstrayodaza muhUrtAH, zeSANi tiSThanti caturdaza zatAni aSTottarANi 1408, etAni dvApaSTibhAgAnayanArthaM dvASaSTyA &|guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyoSiyA'pavarttanA kriyate, tatra guNakArarAzirjAta ekakazchedarAziH saptaSaSTiH, ekena ca guNita uparitano rAzirjAtastAvAneva, tasya saptaSaSTyA bhAge hRte labdhA ekaviMzatiH 21, pazcAdavatiSThate ekaH saptaSaSTibhAgaH ekasya ca dvApaSTibhAgasya, AgataM prathamaparva azleSAyAkhayodaza muhUrtAn ekasya ca muhUrtasya ekaviMzatiSiSTibhAgAn ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikaM saptapaSTibhAgaM bhuktvA samAptamiti, tathA yadi caturvizatyadhikena parvazatena sptssssttiH| anukrama SANSAR [81] FridaIMAPIVARANORN ~330~
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala.) sutrAMka // 15 // [16] TIpa paryAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe , rAzitrayasthApanA-124 / 67 / 2 / atrAntyena rAzinA madhya 10 prAbhRte rAziguNyate, jAtaM caturviMzadadhika zataM 134, tasyAyena rAzinA caturvizatyadhikazatarUpeNa bhAgo hriyate, labdha eko, 20 grAbhUta prAbhRte nakSatraparyAyaH, sthitAH zeSA daza, tata etAn nakSatrAnayanAyASTAdazabhiH zataiH triMzadadhikaiH saptapaSTibhAgairguNayiSyAma iti yugasaMvatsa guNakAracchedarAzyoranApavartanA, jAto guNakArarAzirnava zatAni pazcadazottarANi 915, chedarAzidvaSaSTiH 62, tatra daza navabhiH zataiH paJcadazottarairguNyante, jAtAnye kainavatiH zatAni paJcAzadadhikAni 9150, tebhyastrayodaza zatAni parvakaraNAni vattarAvyabhijitaH zuddhAni, sthitAni pazcAdaSTasaptatiH zatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni 7858, tatra dvApaSTirUpa chadarAziH saptapadhyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, lagdhamekaM zravaNa-14 rUpaM nakSatra, zeSANi tiSThanti SaTtriMzacchatAni caturnavatyadhikAni 3694, etAni muhAnayanArtha triMzatA guNyante, jAtamekaM rakSaM daza sahasrANi aSTau zatAni viMzatyuttarANi 110820, teSAM chedarAzinA bhAge hate labdhAH SaDviMzatirmuittoH 26, zeSANi tiSThanti SoDazottarANi aSTAviMzatiH zatAni 2816, etAni dvApaSTibhAgAnayanArtha dvApaTyA guNa| yitavyAni, tatra guNakAracchedyarAzyoSiSTyA'pavartanA, tatra guNakArarAzirekakarUpo jAta chedarAziH saptaSaSTiH, tatraikena uparitano rAziguNito jAtastAvAneva tasya saptapadhyA bhAge hRte labdhA dvAcatvAriMzat dvApaSTibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgI, AgataM dvitIyaM parva dhaniSThAnakSatrasya paTTaviMzatiM muhUrtAn ekasya ca muhUrtasya dvAcatvAriMzataM | dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgI bhuktvA samAptimupagacchati, evaM zeSeSvapi parvasu soNi nakSa anukrama [81] // 159 // F OR ~331~
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa trANi bhAvanIyAni, tatsAhikAzcamAH pUrvAcAryapradarzitAH paJca gAthA:-"sappa dhANaDA ajama abhivuhI citta Asa | iMdagi / rohiNi jihA migasira vissA'diti savaNa piudevA // 1 // aja ajjama abhivuhI cittA Aso tahA visaahaao| rohiNi mUlo addA vIsa pusso dhaNihA ya // 2 // bhaga aja ajama pUso sAI aggI ya mittadevA ya / rohiNi puSAsAhA puNavasU vIsadevA ya // 3 // ahivasu bhagAbhibuhI hatthassa visAha kattiyA jehA / somAu ravI savaNo piu varuNa bhagAbhivuhI ya // 4 // cittAsa visAhaggI mUlo addA ya vissa pussoja / ee jugapuvaDhe bisadvipacesu nakkhattA // 5 // " etAsAM vyAkhyA-prathamasya parvaNaH samAptau sarpaH-sappadevatopalakSitaM nakSatraM ( azleSA) 1 dvitIyasya dhaniSThA 2 tRtIyasyAryamA-aryamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 2 caturthasyAbhivRddhi:--abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 4 paJcaH masya citrA 5 SaSThasyAzvaH-azvadevatopalakSitA azvinI 6 saptamasya iMdrAgniH-indrAgnidevatopalakSitA vizAkhA 7 aSTamasya rohiNI 8 navamasya jyeSThA 9 dazamasya mRgaziraH 10 ekAdazasya vizvadevatopalakSitA uttarASADhA 11 dvAdazasyAditiHaditidevatopalakSitaH punarvasuH 12 prayodazasya zravaNaH 13 caturdazasya pitRdevA-maghAH 14 paJcadazasyAjaH-ajadevato. palakSitAH pUrvabhadrapadAH 15 SoDazasyAryamA-aryamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 16 saptadazasyAbhivRddhiH-abhivRddhi-| devatopalakSitA uttarabhadrapadA 17 aSTAdazasya citrA 18 ekonaviMzatitamasyAzvaH-azvadevatopalakSitA azvinI 19 viMzatitamasya vizAkhA 20 ekaviMzatitamasya rohiNI 21 dvAviMzatitamasya mUlaH 22 ayodhizatitamasya Adro 23 | caturviMzatitamasya viSvak-viSyagdevatopalakSitA uttarASADhA 24 paJcaviMzatitamasya puSpaH 25 paDUviMzatitamamya dhaniSThA anukrama [81] F OR ~332
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ----------------- prAbhRtaprAbhUta 20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryamaja prata ka prAbhRte yugasaMvatsa sUtrAMka [16] dIpa 26 saptaviMzatitamasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 27 aSTAviMzatitamasyAjaH-ajadevatopalakSitAH pUrvabha- 10 prAbhRte tivRttiHdrapadAH 28 ekonatriMzattamasyAryamA-aryamadevatA uttaraphAlgunyaH 29 triMzattamasya puSyA-puSyadevatAkA revatI 30 ekatri- 20prAbhRta(mala.) zattamasya svAtiH 31 dvAtriMzattamasyAgni:-agnidevatopalakSitAH kRttikAH 32 trayastriMzattamasya mitradevA-mitranAmA devo| yasyAH sA tathA anurAdhA ityarthaH 33 caturviMzattamasya rohiNI 34 pazcatriMzattamasya pUrvASADhA 35 SaTtriMzattamasya | // 16 // punarvasuH 36 saptatriMzattamasya viSvagdevAH uttarASADhA ityarthaH 37, aSTAtriMzattamasyAhiH-ahidevatopalakSitA azleSAlA pAhatA parSakaraNAni |38 ekonacatvAriMzattamasya vasuH vasudevopalakSitAH dhaniSThA 39 catvAriMzattamasya bhago-bhagadevAH pUrvaphAlgunyaH 40 eka-* catvAriMzattamasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 41 dvAcatvAriMzattamasya hastaH 42, tricatvAriMzattamasyAzvaH-azvadevA azvinI 43 catuzcatvAriMzattamasya vizAkhA 44 paJcacatvAriMzattamasya kRttikA 45 SaTcatvAriMzattamasya 4 jyeSThA 46 saptacatvAriMzattamasya somaH-somadevopalakSitaM mRgazironakSatraM 47 aSTAcatvAriMzattamasyAyu:-AyurdevAH pUrvApAhAH 48 ekonapaJcAzattamasya raviH-ravinAmakadevopalakSitaM punarvasunakSatraM 49 paJcAzattamasya zravaNaH 50 ekapaJcAzattamasya pitA-pitRdevA maghAH 51 dvipaJcAzattamasya varuNo varuNadevopalakSitaM zatabhiSA nakSatraM 52 tripazcAzattamasya bhago|bhagadevAH pUrvaphAlgunyaH53 catuHpaJcAzattamasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevA uttarabhadrapadA 54 paJcapaJcAzattamasya citrA 55 pardU-I // 15 // pazcAzattamasyAzvaH-azvadevA azvinI 56 saptapaJcAzattamasya vizAkhA 57 aSTapazcAzattamasyAniH-agnidevopalakSitAH - ttikA:58 ekonaSaSTitamasya mUlaH 59 SaSTitamasya ArdrA 60 ekaSaSTitamasya viSvak-viSvagdevA uttarApADhAH 61vASaSTitamasya | anukrama + [81] C FhiralMAPIMIREUMORE ~333~
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa puSyaH 62, etadupasaMhAramAha-etAni nakSatrANi yugasya pUrvArddha yAni dvASaSTisaGkhyAni parvANi teSu krameNa veditavyAni:31 evaM prAguktakaraNavazAduttarAdde'pi dvASaSTisalayeSu parvasvavagantavyAni / sampati kasmin sUryamaNDale kiM parva samApti yAtIti cintAyAM yatpUrvAcAryairupadarzitaM karaNaM tadabhidhIyate-"sUrassavi nAyavo sageNa ayaNa maMDalavibhAgo / ayaNamina je divasA svahie maMDale havai // 1 // " asyA vyAkhyA--sUryasyApi parvaviSayo maNDalavibhAgo jJAtavyaH svakIyenAya nena, kimuktaM bhavati -sUryasya svakIyamayanamapekSya tasmin tasmin maNDale tasya tasya parvaNaH parisamAptiravadhAraNIyeti, sAtatra ayane zodhite sati ye divasA uddharitA vartante tatsace rUpAdhike maNDale sadIpsitaM parva parisamAptaM bhavatIti veditavyaM, eSA karaNagAthA'kSaraghaTanA, bhAvArthastvayam-iha yatparva kasmin maNDale samAptamiti jJAtumiSyate tatsaGkhyA dhriyate, dhRtvA ca paJcadazabhirguNyate, guNayitvA ca rUpAdhikA kriyate, tataH sambhavanto'vamarAtrAH pAtyante, tato yadi tryazI-1 tyadhikena zatena bhAgaH patati tarhi bhAge hate yalabdhaM tAnyayanAni jJAtavyAni, kevalaM yA pazcAdivasasamayA'vatiSThate tadantime maNDale vivakSitaM parva samAptamityavaseyaM, uttarAyaNe vartamAne bAhyaM maNDalamAdiH karttavyaM dakSiNAyane ca sarvAbhyantaramiti / samprati bhAvanA kriyate-tataH ko'pi pRcchati-kasmin maNDale sthitaH sUryo yuge prathamaM parva samApayatIti, iha prathama parva pRSTamityekako dhriyate, sa pazcadazabhirguNyate, jAtAH paJcadaza, atraiko'pyavamarAtrI na sambhavatIti na kimapi pAtyate, te ca pazcadaza rUpAdhikAH kriyante, jAtA SoDaza, yugAdau ca prathamaM parva dakSiNAyane, tata AgataM sarvAbhyantaramaNDalamAdiM kRtvA SoDaze maNDale prathama parva parisamAptamiti / tathA'paraH pRcchati-caturtha parca kasmin maNDale parisamAmo anukrama [8] ~334~
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sUryaprajJa tIti !, tatra catuSko dhriyate, dhRtvA ca pazcadazabhirguNyate, jAtA SaSTiH, atraiko'yamarAtraH sambhavatItyekaH pAtyate, jAtA 1. prAbhRte ptivRttiH ekonaSaSTiH 59, sA bhUyo'dhyekarUpayutA kriyate, jAtA SaSTiH, AgataM sarvAbhyantaramaNDalamAdiM kRtvA SaSTitame maNDale caturtha 20 prAbhUta(mala0) parva samAptamiti / tathA paJcaviMzatitamaparvajijJAsAyAM paJcaviMzatiH sthApyate, sA paJcadazabhirguNyate, jAtAni trINi zatAni prAbhRte | paJcasaptatyadhikAni 375, atra SaDavamarAtrA jAtA iti SaT zodhyante, jAtAni trINi zatAni ekonasaptatyadhikAni 369, yugsNvts||16|| teSAM jyazItyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhI dvau, pazcAttiSThanti trINi, tAni rUpayutAni kriyante, jAtAni catvAri yauAsArAsU" dIca dvau labdhI tAbhyAM ve ayane dakSiNAyanottarAyaNarUpe zuddhe, tata AgataM tRtIye dakSiNAyanarUpe sarvAbhyantaramaNDalamAdi parvakaraNAni kRtvA caturthe maNDale paJcaviMzatitama parva parisamAptamiti / caturvizatyadhikazatatamaparvajijJAsAyAM caturvizatyadhika zataM | sthApyate, tatpazcadazabhirguNyate, jAtAnyaSTAdaza zatAni SaSTyadhikAni 1860, caturvizatyadhikaparvazate ca triNshdmvraatraa| bhUtA iti triMzatpAtyate, jAtAni pazcAdaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tAni rUpayutAni kriyante, jAtAni aSTAdaza zatAnyekatriMzadadhikAni 1831, teSAM vyazItyadhikena zatena bhAge hRte labdhAni dazAyanAni pazcAdavatiSThate ekaH, dazamaM ca ayanaM yugaparyante uttarAyaNaM, tata AgatamuttarAyaNaparyante sarvAbhyantare maNDale caturvizatyadhikaM zatatamaM parva samAptamiti / samprati kiM parva kasmin sUryanakSatre samAptimadhigacchati etannirUpaNArtha yatpUrvAcAyaH karaNamuktaM kaa||16|| tadupadazyate-'cauvIsasayaM kAUNa pamANaM pajae ya paMca phalaM / icchApabehiM guNaM kAUNaM pajayA laddhA // 1 // aTThArasa sAya saehiM tIsahiM sesagaMmi guNiyammi / sattAvIsasaesuM aTThAvIsesu pUsaMmi / / 2 / / sattahabisahINaM sabaggeNaM tao u HARROWS*xxxkot anukrama [81] FridaIMAPIVARANORN ~335
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] je sesaM / taM rikkhaM sUrassa u jattha samattaM havAi parva // 3 // etAsAM tihaNAM gAthAnAM krameNa byAkhyA-trairAzikavidhau |caturviMzatyadhikazatapramANaM pramANarAziM kRtvA pA paryAyAn phalaM kuryAta, kRtvA ca IpsitaiH parvabhirguNa-guNakAraM vida-18 dhyAt, vidhAya cAyena rAzinA-caturvizatyadhikazatarUpeNa bhAgo harttavyo, bhAge hute yalabdhaM te paryAyAH zuddhA jJAtavyAH, yatpunaH zeSamavatiSThate tadaSTAdazabhiH zataiH triMzadadhikaiguNyate, guNite ca tasmin saptaviMzatizateSu aSTAviMzatyadhikeSu | zuddheSu puSyaH zukyati, tasmin zuddhe saptaSaSTisaGkhyA yA dvASaSTayastAsAM sAMgreNa yadbhavati, kimuktaM bhavati :-saptapathA| dvASaSTau guNitAyAM yad bhavati tena bhAge hate yallabdhaM tAvanti nakSatrANi zuddhAni draSTavyAni, yatpunastato'pi-bhAgaharagAdapi zeSamavatiSThate tadRkSaM sUryasya sambandhi draSTavyaM yatra vivakSitaM parva samAptamiti, eSa karaNagAthAtrayAkSarArthaH / bhAvanA viyam-yadi caturviMzatyadhikena parvazatena pazca sUryanakSatraparyAyA labhyante tata ekena parvaNA kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA-124 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate, jAtastAvAneva paJcakarUpaH, tasyAyena rAzinA caturviMzatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, sa ca stokasvAdAgaM na prayacchati, tato nakSatrAnayanArtha aSTAdazabhiH zataitriMzadadhikaiH saptapaSTibhAgairguNayiSyAma iti guNakAracchedarAzyoraTTenApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 915 chedarAziSiSTiH 52, tatra pazca navabhiH zataiH paJcadazottarairguNyante, jAtAni pacacatvAriMzacchatAni paJcasaptatyadhikAni | 4575, puSyasya catuzcatvAriMzad bhAgA dvASaSThayA guNyante, jAtAni saptaviMzatiH zatAni aSTAviMzatyadhikAni | 52728, etAni pUrvarAzeH zodhyante, sthitAni pazcAdaSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, tatra chedarA-R dIpa 556555- 55-25 anukrama [81] kkck ~336~
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) Agama (17) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata 0 sutrAka . .. rAyagasaMvatsa [16]] dIpa sUryaprajJa ziSiSTirUpaH saptaSaTyA guNyate, jAtAni ekacatvAriMzat zatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, 410yAbhRte ptivRttiH tatra rAzeH stokatvAd bhAgo na labhyate, tato divasA AnetavyAH, tatra ca chedarAziSiSTirUpA, paripUrNanakSatrAnayanAthai 20prAbhUta(mala. hi dvApaSTiH saptaSaSTyA guNitAH, paripUrNa ca nakSatramidAnIM nAyAti, tato mUla eva dvASaSTirUpazchedarAziH, kevalaM paJcabhiH prAmRta saptapaSTibhAgairahorAtro bhavati, tato divasAnayanAya dvASaSTiH paJcabhirguNyate, jAtAni trINi zatAni dazottarANi 310, // 16 // tairbhAgo hriyate, labdhAH paJca divasAH, zeSaM tiSThati dve zate saptanavatyadhike 297, te muhUrtAnayanArtha triMzatA guNyante, tatra rAsU 56 parvakaraNAni guNakAracchedarAzyoH zUnyenAvapartanA jAto guNakArarAzisnikarUpazchedarAzirekatriMzat , tatra trikenoparitano rAziguNyate[. jAtAnyaSTau zatAnyekanavatyadhikAni891, teSAmekatriMzatA bhAgo hiyate, labdhA aSTAviMzatirmuhUttoH 28 ekasya ca muhattesya trayoviMzatirekatriMzadbhAgAH AgataM prathamaM parva azlepAnakSatrasya paJca divasAnekasya ca divasasyASTAviMzatiM muhartAnekasya ca muhUrtasya trayoviMzatimekatriMzadbhAgAn bhuktvA samAptaM, athavA puSye zuddhe yAni sthitAni pazcAdaSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, tAni sUryamuharsAnayanAya triMzatA guNyante jAtAni paJcapaJcAzatsahasrANi catvAri zatAni dazottarANi 55410, teSAM prAguktena chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAstrayodaza muhUttoH 13, doSANi tiSThanti caturdaza zatAnyaSTottarANi 1408, tato'mUni dvApaSTibhAgAnayanArtha dvASaSTyA guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyo-II 162 // 4SiyA'pavarttanA, tatra guNakArarAzirekakarUpazchedarAziH saptapaSTirUpastatra ekena guNito rAzistAvAneva jAtaH 1408, tasya saptapadhyA bhAgo hiyate, labdhA ekaviMzatiH 21 dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTi anukrama [81] ~337~
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 4- prata sUtrAMka [16] bhAga tata AgataM yugasyAdI prathama parva amAvAsyAlakSaNamazleSAnakSatrasya trayodaza maharttAnekasya ca muhartasya ekviNshtir| dvApaSTibhAgAnekasya ca dvASaSTibhAgasya eka saptapaSTibhAgaM bhuktvA sUryaH samApayati, tathA ca vakSyati-tA eesi hU~ paMcahaM saMvaccharANaM paDhama amAvAsaM caMde keNa nakkhatteNaM joeDa, tA asilesAhi, asilesANaM ekamuhutte cattAlIsa vAvaDibhAgA muhattassa bAvaTThibhAgaM ca sattahihA chittA chAvahi cuNNiA sesA / taM samayaM ca NaM sUre keNaM nakkhatteNaM jo-13 ei ?, tA asilesAhiM ceva, asilesANaM eko muhRtto cattAlIsaM bAvaDibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattaSThihA chettA chAvahI cuNiyA sesA' iti, tathA yadi caturvizatyadhikena parSazatena paJca sUryanakSannaparyAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM / kiM labhAmahe !, raashivysthaapnaa-124|5|2| atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAziH paJcakarUpo guNyate, jAtA daza 10, teSAmAyena rAzinA bhAgaharaNaM, te ca stokatvAd bhAgaM na prayacchanti, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataitriMzadadhikairguNayitavyA iti, guNakAracchedarAzyoraTTenApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 915 chedarAzioSaSTiH 62, tatra navabhiH zataiH paJcadazottaraiH daza guNyante, jAtAni ekanavatiH zatAni paJcAzadutta-18 rANi 9150, tebhyaH saptaviMzatiH zatAnyaSTAviMzatyadhikAni puSyasatkAni zodhyante, sthitAni pazcAccatuHSaSTiH zatAni dvAviMzatyadhikAni 6422, chedarAziSaSTirUpaH saptapaTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, labdhamekaM nakSatraM, taccAzleSArUpamazleSAnakSatraM cArddhakSetraM ata etadgatAH paJcadaza sUryamuhUrtA adhikA veditavyAH, zeSANi tiSThanti dvAviMzatiH zatAnyaSTapazyadhikAni 2268, tato muhUrttAnayanArthametAni triMzatA guNyante, jAtA dIpa anukrama [8] RECENGA Fhi ~338~
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sUryaprajJa-18 nyaSTaSaSTiH sahasrANi catvAriMzadadhikAni 68040, teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAH SoDaza muhUrtAH 16, 10 prAbhRte tivRttiH zeSANyavatiSThante paJcadaza zatAni SaTsaptatyadhikAni 1576, tAni dvApaSTibhAgAnayanAthU dvASaSTyA guNayitavyAnIti guNa-1820 prAbhRta. (mala.) kAracchedarAzyopaTyA'pavartanA, jAto guNakArarAzirekarUpaH chedarAziH saptaSaSTiH 67, tatroparitano rAzirekena guNitastA- prAbhRte // 16 // vAneva jAtaH, tasya saptaSaSTyA bhAge hRte labdhAstrayoviMzatiSiSTibhAgAH 23 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptapaSTi yugasaMvatsa bhAgAH 35, tatra ye labdhAH SoDaza muhUrtA ye coddharitAH pAzcAtyAH paJcadaza muhUrtAste ekatra mIlyante, jAtA ekatriMzat 31,REAM parvakaraNAni tatra triMzatA maghA zuddhA, pazcAduddharatyekaH sUrya muhUrtaH, tata AgataM dvitIya parva zrAvaNamAsabhAvi paurNamAsIrUpaM pUrvaphAlgunInakSatrasyaika muhUrtamekasya ca muhUrtasya trayoviMzati dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzataM saptaSaSTibhAgAn bhuktvA sUryaH parisamApayatIti, tathA ca vakSyati-"tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama puNNamAsiM caMde keNaM nakkhatteNaM joeDa 14 tAdhaNiDAhiM, dhaNihANaM tinni muhuttA egUNavIsaM ca bAvahibhAgA muhuttassa bAvaDibhAgaM ca sattahihA chettA paNNahI cuNNiyA | bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNa nakkhatteNaM joei, tA puSAhi phaguNIhiM puSANaM phAguNINaM aTThAvIsa va muhuttA aThThAvI(tI)saMca bAvadvibhAgA muhuttassa bAvaDibhAgaM ca sattahihA chettA battIsa cuNiyA bhAgA sesA" iti, tathA yadi catu-18 viMzatyadhikena parvazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tatanibhiH kiM labhAmahe ?, raashitrysthaapnaa-124|5|3| / / 163 // atrAntyena rAzinA nikalakSaNena madhyo rAziH paJcakarUpo guNyate, jAtAH paJcadaza 15, teSAmAyena rAzinA bhAgaharaNaM, tatra rAzeH stokatvAd bhAgo na labhyate, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataitriMzadadhikaiH sataSaSTibhAgairguNayiSyAma iti anukrama [8] 45-45 FhiralMAPIMIREUMORE ~339~
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa guNakAracchedarAzyoraHnApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAzipiSTiH 62, tatra navabhiH zataiH pazcadazottaraiH pazadaza guNyante, jAtAni trayodaza sahasrANi sapta zatAni paJcaviMzatyadhikAni 13725, | tebhyaH saptaviMzatiH zatAnyaSTAviMzatyadhikAni puSyasatkAni zodhyante, sthitAni pazcAddaza sahasrANi nava zatAni saptanavatyadhikAni 10997, chedarAzi SaSTirUpaH saptapaTyA guNito jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, labdhe dve nakSatre 2, te cAzleSAmadhArUpe, azlepAnakSatraM cArddha kSetramityetadgatAH paJcadaza sUryamuhUtto uddharitA veditavyAH, zeSANi tiSThanti SaviMzatiH zatAni navAzItyadhikAni 2689, etAni muhUrtAnayanArtha triMzatA guNyante, jAtAnyazItiH sahasrANi SaT zatAni saptatyadhikAni 80670, teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhA ekonaviMzatirmuhartAH 19, zeSANyavatiSThante saptadaza zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 1744, etAni dvApaSTibhAgAnayanArthaM dvApadhyA guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyopaTyA'pavartanA, jAto guNakArarAzirekarUpaH chedarAziH saptaSaSTiH 67, tatroparitano rAzirekena guNitastAvAneva jAtaH 1444, tasya saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH paviMzatiSiSTi-18 * bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgau / 26 / , tatra ye labdhA ekonaviMzatirmahAH ye coddharitAH pA-15 zcAtyAH pazcadaza muhastei ekatra mIlyante, jAtAzcatustriMzanmuhUrtAH, tatra viMzatA pUrvakAlgunI zuddhA, zepAstiSThanti / pracatvAro muktAH , tata AgataM tRtIyaM parva bhAdrapadagatAmAvAsyArUpaM uttarAphAlgunInakSatrasya caturo muhAnekasya ca muhUhAsya paviMzatiM dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgau bhuktvA sUryaH parisamApayati, tathA ca vakSyati anukrama [81] JAMEraton intamanimal ~340~
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [16] matA eesiNaM paMcaNha saMvaccharANaM do amAvAsaM caMde keNaM nakkhatteNaM joei, tA uttarAhiM phagguNIhi, uttaraphaggu- 10 grAbhRte tivANINaM cattAlIsaM muhuttA paNNattIsaM bAvaThibhAgA muhuttassa bAvaDibhAgaM ca sattaDhihA chettA papaNahI cuNiyA bhAgA sesA, 20 prAbhUta(mala0) IM samayaM ca NaM sUre keNaM nakkhatteNaM joei, tA uttarAhiM ceva phagguNIhi, uttarANaM phagguNINaM cattAlIsaM muhattA pnntiis| prAbhRte ca bAvahibhAgA muhuttarasa bAvaDibhAgaM ca sattaDihA chettA paNNavI cuNiyA bhAgA sesA" iti, evaM zeSaparvasamApakAnyapi yugsNvts||164|| | sUryanakSatrANyAnetanyAni / athavedaM parvasu sUryanakSatraparijJAnArtha pUrvAcAryopadarzitaM karaNaM-'tittIsaM ca muhattA visahi bhAgorA sU56 parvakaraNAni ya do muhuttassa / cuttI cuNNiyabhAgA pavIkayA rikkhadhuvarAsI // 1 // icchApatraguNAo dhuvarAsIo ya sohaNaM kuNasu / pUsAINaM kamaso jaha dihamaNatanANIhiM // 2 // ugavIsaM ca muhuttA teyAlIsaM bisahibhAgA ya / tecIsa cuNNiyAo pUsassa ya sohaNaM evaM // 3 // uguyAlasayaM uttaraphaggu uguNaha do visAhAsu / cattAri navottara uttarANa sADhANa sojhANi / (05000) // 4 // sabastha pussasesaM sojhaM abhiissa caurakhagavIsA / bAvaTThI sambhAgA battIsa cuNiyA bhaagaa|| 5 // uguNattarapaMcasayA uttarabhaddavaya satta uguviisaa| rohiNi ahanavottara puNabasaMtammi sojhANi // 6 // aTThasayA uguvIsA bisavibhAgA ya hoti cavIsaM / chAvahI sattadvibhAgA pusassa sohaNagaM // 7 // etAsAM krameNa vyAkhyAtrayastriMzanmuhUrtA ekasya ca muhUrtasya dvau dvASaSTibhAgAvekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzarNikAbhAgAH 33 / 2 / 34, eSa sarveSvapi parvasu parvIkRta-ekena parvaNA niSpAdita RkSadhruvarAzi:-sUryanakSatraviSayo dhruvarAziH, kathametasyotpattiriti cet // 14 // ucyate, bairAzikAt, tabedaM trairAzika-yadi caturvizatyadhikena parvazatena pazca sUryanakSatraparyAyA labhyante, tata eken| dIpa BREASEXX anukrama [81] SXS ~341
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprazapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprApti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka SBIHAR [16] dIpa parvaNA kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA-124 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate, jAtaH sa tAvAneva. ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tataH caturviMzatyadhikena parvazatena bhAgo hiyate, tatroparitanarAzeH stokatvAd |bhAgo na labhyate, labdhA ekasya sUryanakSatraparyAyasya paJca caturvizatyadhikazatabhAgAH, tatra nakSatrANi kurma ityaSTAdazabhiH zataiH triMzadadhikaiH saptapaSTibhAgaiH paJca guNayidhyAma iti guNakAracchedarAzyoranApavartanA, jAto guNakArarAzirnava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAziauSaSTiH 62, tatra navabhiH zataiH paJcadazottaraiH pazca guNyante, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni paJcasaptatyadhikAni 4575, etAni muhAnayanArthaM triMzatA guNyante, jAtamekaM lakSa saptatriMzatsahasrANi dve zate paJcAzadadhike 137250, chedarAzizca dvApaSTirUpaH saptapaTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzada-4 dhikAni 4154, tairbhAgo hiyate labdhAstrayakhiMzanmuhUrtAH 33, zeSa tiSThatyaSTaSaSTyAdhikaM zataM 168, etad dvApaSTibhAgAnayanArthaM dvASaSTyA guNayitavyamiti guNakAracchedarAzyoSadhyA'pavartanA, jAto guNakArarAzirekarUpazchedarAziH saptapaSTirUpaH, ekena ca guNitaM tadeva bhavati, tato'STaSaSTyadhikameva zataM jAtaM, tasya saptapaTyA bhAgo hiyate, labdhau dvau dvApaSTibhAgau, ekasya ca dvApaSTibhAgasya catustriMzatsaptapaSTibhAgA iti / 'icchApo'tyAdi, icchAviSayaM yatparva-parvasaGkhyAnaM tadicchAparva tadguNo-guNakAro yasya dhruvarAzestasmAt, kimuktaM bhavati-IpsitaM yatparva tatsalAyA guNitAt dhruvarAzeH puSyAdInAM nakSatrANAM kramazaH-krameNa zodhanaM kuryAdyathA diSTa-yathA kathitamananta jJAnibhiH, kathaM kathitamityAha-'ugavIsaM cetyAdi gAthA, ekonaviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzad dvApaSTibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya trayastriMzarNikA anukrama [81] JABERatinintamational wwjanatarary.om ~342~
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala.) SAS prata sutrAka [16] TIpa mAbhAgAH 19 // 43 / 33 / etad-etAvatpramANaM puSyazodhanaka, kathametAvataH puSyazodhanakasyotpattiriti cet, ucyate, iha 10 prAbhRte pAzcAtyayugaparisamAptau puSyasya trayoviMzatiH sataSaSTibhAgA gatAzcatuzcatvAriMzadavatiSThante, tataste muhU nayanArthe triMzatA 20 prAbhUta prAbhUte guNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1320, teSAM saptapaTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonviNshtirmuhaaH| yugasaMvatsa(19, zeSAstiSThati saptacatvAriMzat 47, sA dvApaSTibhAgAnayanArtha dvApazyA guNyate, jAtAnyekonatriMzat zatAni catuI-12 rAH sU 56 zottarANi 2914, tata eteSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAnicatvAriMzat dvApaSTibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya upakaraNAni yaviMzat saptapaSTibhAgA iti / 'uguyAlasaya mityAdi, ekonacatvAriMza-ekonacatvAriMzadadhika muhazatamuttarAphA-13 lgunInAM-uttarAphAlgunIparyantAnAM nakSatrANAM zodhyam 139, dve zate ekonapaSTe-ekonaSaSTyadhike vizAkhAsu-vizAkhArAparyanteSu zodhye 259, catvAri muharttazatAni nabottarANi uttarASADhAnA-uttarASADhAparyantAnAM nakSatrANAM zodhyAni 409, 'sabatthe'tyAdi, eteSu sarveSvapi zodhaneSu yatpuSyasya muhUrtebhyaH zeSa-tricatvAriMzanmuhUrtasya dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApa-10 prASTibhAgasya trayastriMzatsaptapaSTibhAgA iti tatpratyeka zodhanIyaM, tathA abhijitazcatvAri muhartazatAni ekonaviMzAni-eko-12 naviMzatyadhikAni SaTU dvApaSTibhAgA muhUrtasyaikasya ca dvApaSTibhAgasya dvAtriMzacUrNikAbhAgA-saptapaSTibhAgA iti zodhyam , etAvatA puSyAdInyabhijidantAni nakSatrANi zubhayantItibhAvArthaH / tathA 'uguNattare'tyAdi, ekonspttaani-ekonspt-M||15|| | tyadhikAni pazca muhUttazatAni uttarabhAdrapadAnAM-uttarabhAdrapadAntAnAM zodhyAni 569, tathA saptazatAnyekonaviMzAni-| ekonaviMzatyadhikAni 719 rohiNIparyantAnAM zodhyAni, punarvasvante-punarvasuparyante aSTI zatAni navottarANi 809 anukrama [81] avalalaka ~343~
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata CASEASE+ sUtrAMka [16] zodhyAni / 'aTThasae'tyAdi, aSTau zatAnyekonaviMzAni-ekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturviMzati - paSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgA iti puSyasya zodhanakaM, etAvatA paripUrNa eko nakSatraparyAyaH zukSyatIti tAtparyArthaH, eSa karaNagAthAkSarArthaH / sampratikaraNabhAvanA kriyate-tatra ko'pi pRcchati prathama parva kasmin sUryanakSatre parisamAptimupaiti !, tatra dhruvarAzistrayastriMzanmuhUrtA ekasya ca muhUrtasya dvau dviSaSTibhAgAvekasya ca dvASaSTibhAgasya catustriMzat saptaSaSTibhAgA ityevaMrUpo dhriyate 33 // 2 ||34||dhRtvaa caikena guNyate, ekena guNitaM tadeva bhavati, tataH puSyazodhanakamekonaviMzatirmuhUrtAH ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaviMzasaptapaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhyate, tata sthitAstrayodaza muhUrtA ekasya ca muhartasya ekaviMzati-paSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekA saptaSaSTibhAgaH / 13 / 21 / 1, tata AgatametAvadazlepAnakSatrasya sUryoM bhuktvA prathamaM paveM zrAvaNamAsabhAvyamAvAsyAlakSaNaM parisamApayatIti / dvitIyaparvacintAyAM sa eva dhruvarAziH 23 / 2 / 34 dvAbhyAM guNyate, jAtA SaTpaSTimuhartAH ekasya ca muhUrtasya paJca dvApaSTibhAgAH ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH sptpssttibhaagH| 66 / 5 / 1, etasmAd yathoditapramANa 19 / 43 / 33 puSyazodhanakaM zodhyante, sthitAH pazcAt SaTcatvAriMzanmuhUrtAH trayoviMzati SaSTibhAgAH muhartasya ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptapaSTibhAgAH 46 / 23 / 35 / tataH paJcadazabhirmuhUrtarazleSA | zuddhA triMzatA maghA, sthitaH pazcAdeko muhartaH tata AgataM dvitIya parva pUrvaphAlgunInakSatrasyaikaM muhUrtamekasya ca muhUrtasya trayoviMzatiM dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzataM saptaSaSTibhAgAn bhuktyA sUryaH parisamAptiM nayati / tRtIya dIpa anukrama [81] FitneralMAPINANORN ~344~
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sivRttiH (mala.) sUtrAMka [16]] // 166 // parvacintAyAM sa eva dhruvarAziH / 33 / 2 / 34 tribhirguNyate jAtA navanavatirmuhatoH ekasya ca muhUtrtasya sapta dvASaSTi-131.prAbhate bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptapaSTibhAgAH 99 / 7 / 35, etasmAtpuNyazodhanaM 19 / 43 // 33 // zodhyante, 0prAbhUtasthitAH pazcAdekonasaptatirmuhartAH ekasya ca muhUrtasya paDviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgI prAbhRte |69 / 26 / 2, tataH paJcadaMzabhirmuharaleSA triMzatA maghA triMzatA pUrvaphAlgunI, sthitAH pazcAt catvAro muhUrtAH, AgataMyugasaMvatsatRtIyaM parva bhAdrapadAmAvAsyArUpamuttaraphAlgunInakSatrasya caturo muhUrttAnekasya ca muhartasya paniMzati dvApaSTibhAgAn ekasyArA sU55 ca dvApaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgau bhuktvA sUryaH parisamApayati, evaM zeSaparvavapi sUryanakSatrANi veditavyAni / tatra parvakaraNAni yugapUrvArddhabhAvidvApaSTiparvagatasUryanakSatrasUcikA imAH pUrvAcAryopadarzitA gAthA:-"sappabhaga ajamadurga hattho cittA visAha mitto ya / jeTTAigaM ca chakaM ajAbhivuDhIdu pUsAsA // 1 // chakaM ca kattiyAI piibhaga ajjamadurga ca cittA y| vAu visAhA aNurAha je AuM ca vIsudurga // 2 // savaNa dhanihA ajadeva abhihI du assa jamabahulA / rohiNi | somadiidugaM puraso pii bhagajjamA hattho // 3 // cittA ya jivajjA abhiIaMtANi aha riksANi / ee jugapuvaDhe / |bisahipadhesu rikkhANi // 4 // " etAsAM vyAkhyA-prathamasya parvaNaH samAptau sUryanakSatraM sarpa-sappadevatopalakSitA | azleSA 1, dvitIyasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 2 tato'yamadvikamiti tRtIyasya parvaNo'rthemadevatopakhakSitA | // 16 // uttaraphAlgunyaH 3 caturthasyApyuttaraphAlgunyaH 4 pazcamasya hastaH 5 SaSThasya citrA 6 saptamasya vizAkhA 7 aSTamasya mitro|mitradevatopalakSitA anurAdhA 8 tato jyeSThAdika SaTU krameNa vaktavyam , tadyathA-vamasya jyeSThA 9 dazamasya mUlaM 10 anukrama [81] ~345~
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: + prata sUtrAMka [16] ekAdazasya pUrvApADhA 11 dvAdazasyottarASADhA 12 trayodazasya zravaNaH 13 caturdazasya dhaniSThA 14 paJcadazasya ajA-3 ajadevatopalakSitAH pUrvabhAdrapadAH 15 poDazasyAbhivRddhi:-abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 16 saptadazasyottarabhadrapadA 17 aSTAdazasya puSyaH-puSyadevatopalakSitA revatI 18 ekonaviMzatitamasyAzvA-azvadevatopalakSitA azvinI 190 pardU ca kRttikAdikamiti, viMzatitamasya kRttikAH 20 ekaviMzatitamasya rohiNI 21 dvAviMzatitamasya mRgaziraH 22 trayoviMzatitamasyA 23 caturviMzatitamasya punarvasuH 24 paJcaviMzatitamasya puSyaH 25 SaDUviMzatitamasya pitaraH-pitRdebatopalakSitA maghAH 26 saptaviMzatitamasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 27 aSTAviMzatitamasyAryamA-aryamadevA uttaraphAlgunyaH 28 ekonatriMzattamasyApyuttaraphAlgunyaH 29 triMzattamasya citrA 30 ekatriMzattamasya vAyu:-vAyudevatopalakSitA svAtiH 31 dvAtriMzattamasya vizAkhA 32 trayastriMzattamasyAnurAdhA 33 caturviMzattamasya jyeSThA 34 pazcatriMzattamasya punarAyu:-AyurdevatopalakSitAH pUrvASADhAH 35 patriMzattamasya viSvagdevA uttarASADhA 36 saptatriMzattamasthApyuttarASADhA 37 aSTAtriMzattamasya zravaNaH 38 ekonacatvAriMzattamasya dhaniSThA 39 catvAriMzattamasyAja:-ajadevatopalakSitA pUrvabhadrapadA 40 ekacatvAriMzattamasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevA uttarabhadrapadA: 41 dvAcatvAriMzattamasyApyuttarabhadrapadA 42 catvAriMzattamasyAzyA-azvadevA azvinI 43 catuzcatvAriMzattamasya yamo yamadevA bharaNI 44 paJcacatvAriMzattamasya bahulA:-kRttikAH 45 SaTcatvAriMzattamasya rohiNI 46 saptacatvAriMzattamasya somaH-somadevopalakSitaM mRgaziraH 47 aditiddhikamiti aSTacatvAriMzattamasyAditiH-aditidevopalakSitaM punarvasunakSatraM 48 ekonapaJcAzattamasyApi dIpa anukrama [81] ~346~
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16]] rAsU 56 pIpa sUryaprajJa- punarvasunakSatra 49 paJcAzattamasya puSyaH 50 ekapaJcAzattamasya pitA-pitRdevA maghAH 51 dvApaJcAzattamasya mano-bhagade- 1. prAbhRte ptivRttiH vatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 52 tripazcAzattamasyAryamA arthamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 53 catuHpaJcAzattamasya 420 prAbhUta (mala0) hastaH 54 ata ajhai citrAdIni abhijitparyantAni jyeSThAvarjAnyaSTau nakSatrANi krameNa vaktavyAni, tadyathA-pacapazcAzatta- prAbhRte // 167 // masya citrA 55 SaTpazcAzattamasya svAttiH 56 saptapazcAttamasya vizAkhA 57 aSTapazAzattamasya anurAdhA 58 ekaoNnaSa- yugasaMvatsaSTitamasya mUlaH 59 SaSTitamasya pUrvASADhAH 60 ekaSaSTitamasyottarASADhAH 61 dvApaSTitamasyAbhijiditi 62, etAni parvakaraNAni nakSatrAMNi yugasya pUvArdo dvApaSTisoyu parvasu yathAkrama yuktAni / evaM karaNavazena yugasyottarAddhe'pi dvApaSTisoyu parvasu jJAtavyAni / kiM parva caramadivase kiyatsu muhUrteSu gateSu samAptimiyattItyetadviSayaM yatkaraNamabhihitaM pUrvAcAryestadabhidhIyate-casahiM hiyammi paNe eke sesaMmi hoi kaliogo / besu ya dAvara jummo tisu teyA causu kaDajummo ||1||kli-13 oge teNAI paksevo dAvarammi bAvahI / teUe ekatIsA kaDajumme natthi pakkhevo // 2 // sesaddhe tIsaguNe bAvahIM mAi-TrA yami jaM lI / jANe taisu muhuttesu ahorattarasa taM parva // 3 // " etAsAM krameNa vyAkhyA-parvaNi-parvarAzI catubhibhA sati yokA zeSo bhavati tadA sa rAziH kalyojo bhaNyate dvayoH zeSayorvAparayugma khiSu zeSeSu vetIjakSatueM zepeSu kRta-15 yugmaH, 'kalioye'tyAdi, taba kalyojorUparAzI binavatiH prakSepa:-prakSepaNIyo rAziH, dvAparayugme dvASaSTiH tIjasi | ekatriMzat kRtayugme nAsti prakSepaH, evaM prakSiptaprakSepANAM parvarAzInAM satAM caturvizatyadhikena parvazatena bhAgo hiyte| bAhate ca bhAge yacchepamavatiSThate tasyAyaM vidhiH-'sesaddhe'ityAdi, zeSazcaturvizatyadhikena zatena bhAge hate avaziSTa-18 5-45% anukrama [81] 8 // 167 FitraalMAPINAMORE ~347~
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [16]] 45555555* sthAI kriyate, kRtvA ca triMzatA guNyate, guNayitvA ca dvApayA bhavyate, bhakte sati thalabdhaM tAn muhUrtAna jAnIhi, labdhazeSa muhartabhAgAn , tata evaM svaziSyebhyaH prarUpaya, tadvivakSita parva carame ahorAtre sUryodayAttAvatsu muhUryeSu tAvatsu ca muhartabhAgeSu atikrAnteSu parisamAptamiti, eSa krnngaathaakssraarthH| bhAvanA tviyam-prathamaM parva parame'horAtre kati | muhAnatikramya samAptamiti jijJAsAyAmeko dhriyate, ayaM kila kalyojo rAzirityatra trinavatiH prakSipyate, jAtA catunavatiH, asya caturvizatyadhikena tena bhAgo harttavyaH, sa ca bhAgo na labhyate rAzeH stokatvAt , tato yathAsambhavaM kara-13 NalakSaNaM karttavyaM, tatra caturnavateraI kriyate, jAtA saptacatvAriMzat 47, sA triMzatA guNyate, jAtAni caturdaza zatAni dazottarANi 1410, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatirmuhartA 22, zeSA tiSThati SaTcatvAriMzat 46, tatazchedyacchedakarAzyorarddhanApavartanA, labdhAkhayoviMzatirekatriMzadAgAH AgataM prathamaM parva carame ahorAtre dvAviMzati muharttAn ekasya ca muhUrtasya trayoviMzatimekatriMzadbhAgAnatikramya samAptiM gatamiti / dvitIyaparvajijJAsAyAM dviko |priyate, sa kila dvAparayugmarAziriti dvApaSTiH prakSipyate, jAtA catuHSaSTiH, sA ca caturvizatyadhikasya zatasya bhArga na prayacchati tatastasyAI kriyate, jAsA dvAtriMzat , sA triMzatA guNyate, jAtAni naSa zatAni pazyadhikAni 960, teSAM dvASayA bhAgo hiyate, labdhAH paJcadaza muhUrtAH 15, pazcAdavatiSThate triMzat, tatazchedyacchedakarAzyoraGenApavartanA, labdhAH paJcadaza ekatriMzadAgAH AgataM dvitIya parva carame'horAtre paJcadaza muhUrttAnekasya ca muhartasya paJcadaza ekatriMzadA-19 gAnatikramya [dvitIya parva ] samAptamiti / tRtIyaparvajijJAsAyAM triko priyate, sa kila tretojorAziriti tatraikatriMzat dIpa anukrama [81] - ~348~
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [4] dIpa anukrama [8] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryamajJazivRttiH ( mala0 ) // 168 // Eatont prakSipyate, jAtA catustriMzat 24, sA caturviMzatyadhikasya zatasya bhAgaM na prayacchati tatastasyArddhaM kriyate, jAtAH saptadaza, te triMzatA guNyante, jAtAni paJca zatAni dazottarANi 510, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA aSTau 8, zeSAstiSThanti caturdaza 14, tatacchedyacchedakarA zyora nApavarttanA, labdhAH sapta ekatriMzadbhAgAH OM AgataM tRtIyaM parva carame|'horAtre aSTau muharttAnekasya sapta ekatriMzadbhAgAnatikramya samAptiM gatamiti / caturthaparvajijJAsAyAM catuSko priyate, sa kila kRtayugmarAziriti na kimapi tatra prakSipyate, catvArazcaturviMzatyadhikasya zatasya bhAgaM na prayacchati, tataste'rddha kriyante, jAtau dvau tau triMzatA guNyete, jAtA paSTiH 60, tasyA dvApaSTyA bhAgo hiyate, bhAgazca na labhyate iti chedyacchedaka rAjyorarddhanApavarttanA, jAtAstriMzadeka triMzadbhAgAH AgataM caturtha parva carame'horAtre muharttasya triMzatamekatriMzadbhAgAnatikramya samApti gacchatItyevaM zeSeSvapi parvasu bhAvanIyaM / caturviMzatyadhikazatatamaparvajijJAsAyAM caturviMzatyadhikaM zataM priyate, tasya kila catu |rbhirbhAge hRte na kimapi zeSamavatiSThate iti kRtayugmo'yaM rAziH, tato'tra na kimapi prakSipyate, tatazcaturviMzatyadhikena zatena bhAgo hiyate, jAto rAzirnirlepaH AgataM paripUrNa caramamahorAtraM bhuktvA caturviMzatitamaM parva samAptiM gatamiti / tadevaM yathA pUrvAcAryairidameva parvasUtramavalambya parvaviSayaM vyAkhyAnaM kRtaM tathA mayA vineyajanAnugrahAya svamatyanusAreNopadarzitaM, sammati prastutamanuzriyate tatra yugasaMvatsaro'bhihitaH, sAmprataM pramANasaMvatsaramAha tApamANasaMvaccha paMcavihe paM0 taM0-nakkhate caMde uDU Aice abhivaddie (sUtraM 57 ) // -- 'pamANe 'tyAdi, pramANasaMvatsaraH paJcavidhaH prajJaptaH, tadyathA-nakSatra saMvatsara RtusaMvatsarazcandrasaMvatsaraH Aditya saMva F ~349~ 10 prAbhRte 20 prAbhRtaprAbhRte yugasaMvatsa rAH sU 56 parvakaraNAi // 168 //
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [17] saro'bhivatisaMvatsarazca, tatra nakSatracandrAbhivatisaMvatsarANAM svarUpaM prAgevoktamidAnI RtusaMvatsarAdityasaMvatsarayo svarUpamucyate-tatra dve ghaTike eko muhUrttatriMzanmuhUrtA ahorAtraH paJcadaza paripUrNA ahorAtrAH pakSaH dvau pakSI mAso dvAdaza mAsAH saMvatsaro, yasmiMzca saMvatsare trINi zatAni paThAdhikAni paripUrNAnyahorAtrANAM bhavati eSa RtusaMvatsara, Rtavo lokaprasiddhAH vasantAdayaH tatpradhAnaH saMvatsara RtusaMvatsaraH, asya cAparamapi nAmadayamasti, tadyathA-karmasaMva-14 tsaraH savanasaMvatsaraH, tatra karma-laukiko vyavahArastatpradhAnaH saMvatsaraH karmasaMvatsaraH, loko hi prAyaH sarvo'pyanenaivala saMvatsareNa vyavaharati, tathA caitadgataM mAsamadhikRtyAnyatrokamU-"kammo niraMsayAe mAso vaSahArakAragI loe / sesAo saMsayAe vavahAre dukkaro pituM // 1 // " tathA savanaM-karmasu preraNaM 'ghU preraNe' iti vacanAt tatpradhAnaH saMvatsarA sabanasaMvatsara ityapyasya nAma, tathA coka-"be nAliyA muhatto sahI uNa nAliyA ahoratto / pArasa ahoratA paklo tIsaM diNA mAso // 1 // saMvaccharo u bArasa mAsA pakkhA ya te cavIsa / tineca sayA saTThA havaMti rAiMdiyANaM tu // 2 // eso u kamo bhaNio niamA saMvaccharassa kammarasa / kammosi sAvaNotti ya uuittiya tassa nAmANi // 3 // " tathA yAvatA kAlena paDapi mADAdayaH RtavaH paripUrNAHmAvRttA bhavanti tAvAn kAlavizeSa aaditysNvtsr| ukaM ca"chappi ukapariyahA eso saMvaccharo u Aiyo" satra yadyapi loke payahorAtrapramANaH prAkRDAdika matuH masiddhaH tathApita | paramArthataH sa ekaSaSyahorAtrapramANo veditavyaH, tathaivottarakAlamavyabhicAradarzanAt , masa eva cAsmin saMvatsare zrIgika zatAmi paTpaTyAdhikAni rAtrindivAnAM dvAdazabhizca mAsaiH saMvatsaraM bhavati, tathA cAnyatrApi pazcasvapi saMvatsareNu yathoka anukrama [82] ~350
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa-8 meva rAnindivAnAM parimANamukaM, "tinni ahorattasayA chAvahA bhakkharo havai vAso / tinni sayA puNa sahA kammo saMva-41. prAbhRte tivRttiH ccharo hoi // 1 // tinni ahorattasayA caupannA niyamaso havai caMdo / bhAgo ya bAraseva ya bAvaDikaeNa cheeNa // 2 // 20 prAbhRta(mala.) tinni ahorattasayA sattAvIsA ya hoMti nakkhattA / ekkAvannaM bhAgA sattavikaeNa cheenn||3|| tinni ahorattasayA tesI- prAbhRte I ceva hoi abhivaDI / coyAlIsaM bhAgA bAvadvikaeNa cheeNa // 4 // etAzcatasro'pi gAthAH sugamAH, idaM ca pratisa- yugasaMvatsa // 169 // hai vatsaraM rAtrindivaparimANamagre'pi vakSyati paramiha prastAvAduktaM / sampati vineyajanAnugrahAya saMvatsarasaGkhyAto mAsasaGgayA parvakaraNAni pradazyate-tatra sUryasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni SaTUSayadhikAni rAnindivAnAM dvAdazabhizca mAsaiH saMvatsarastatra trayANAM zatAnAM SaTpaTyAdhikAnAM dvAdazabhirbhAgo hiyate, landhAH triMzat 30, zeSANi tiSThanti SaT, te arddha kriyate, jAtA dvAdaza, tato labdhamekaM divasasyA metAvatparimANaH sUryamAsaH, tathA karmasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni SaSThyadhikAni rAtrindivAnAM teSAM dvAdazabhirbhAge hRte labdhAtriMzadahorAtrA etAvatkarmamAsaparimANaM, tathA candrasaMvatsa-| rasya parimANaM zrINyahorAtrazatAni catuSpazcAzadadhikAni dvAdaza ca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, tatra trayANAM zatAnAM catuSpazcAzadadhikAnAM dvAdazabhirbhAge hate labdhA ekonatriMzadahorAtrA, zeSAH tiSThanti SaT ahorAtrAH, te dvASaSTibhA- gakaraNArtha dvASaSTyA guNyante, jAtAni trINi zatAni dvisaptatyadhikAni 372, ye'pi dvAdaza dvApaSTibhAgA upritnaa-IP||169|| |ste'pi tatra prakSipyante jAtAni trINi zatAni caturazItyadhikAni, teSAM dvAdazabhirbhAge hate labdhA dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH, |etAvaJcandramAsaparimANaM / tathA nakSatrasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni saptaviMzatyadhikAni rAtrindivAnAmekasya ca rAtri [82] FridaIMAPIVAHauWORK ~351~
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: - mUla ri-praNItA vRtti prata sUtrAMka [17] &Andivasya ekapaJcAzatsaptapaSTibhAgAH, tatra trayANAM zatAnAM saptaviMzatyadhikAnAM dvAdazabhibhAgo hiyate, labdhAH saptaviMzati-12 rahorAtrAH, zepAstrayastiSThanti, tataste'pi saptaSaSTibhAgakaraNArtha saptaSaSTyA guNyante, jAte dve zate ekottare 201, ye'pi ca uparitanA ekapaJcAzatsaptaSaSTibhAgAste'pi tatra prakSipyante, jAte dve zate dvipazcAzadadhi 252, teSAM dvAdazabhirbhAge hate labdhA ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH, etAvannakSatramAsaparimANaM, tathA abhivatisaMvatsarasya parimANaM trINi rAtrindivazatAni vyazItyadhikAni catuzcatvAriMzacca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya, tatra trayANAM zatAnAM dhyazItyadhikAnAM dvAdazabhirbhAgo hiyate, labdhA ekatriMzadahorAtrAH zeSAstiSThantyahorAtrA ekAdaza, te ca caturvizatyuttarazatabhAgakaraNArtha catuvizatyuttarazatena 124 guNyante, jAtAni trayodaza zatAni catuHSaSTyadhikAni 1364, ye'pi coparitanAzcatuzcatvAriMzad dvApaSTibhAgAste'pi caturviMzatyuttarazatabhAgakaraNArtha dvAbhyAM guNyante, jAtA'STAzItiH, sA'nantararAzau prakSipyate, jAtAni caturdaza zatAni dvipazcAzadadhikAni 1452, teSAM dvAdazabhirbhAgo hiyate, labdhamekaviMzatyuttara zataM caturviMza-12 pratyuttarazatabhAgAnAM, etAvadabhivaddhitamAsaparimANaM, tathA coktam-"Aico khalu mAso tIsa addhaM ca sAvaNo tIsaM / caMdo eguNatIsaM bisahibhAgA ya battIsa // 1 // nakkhatto khalu mAso sattAvIsaM bhave ahorattA / aMsA ya ekavIsA sattavikaeNa cheeNa // 2 // abhivahio ya mAso ekatIsaM bhave ahortaa| bhAgasayamegavIsa cavIsasaeNa cheeNaM ||shaa" samprati etaireva paJcabhiH saMvatsaraiH prAguktasvarUpaM yuga-paJcasaMvatsarAtmaka mAsAnadhikRtya pramIyate, tatra yuga-prAguditasvarUpaM yadi sUryamAsarvibhajyate tataH SaSTiH sUryamAsA yugaM bhavanti, tathAhi-sUryamAse sA khiMzadahorAtrA yuge cAhorAtrA anukrama +354 [82 Fhi ~352~
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: yamaja prata tivRttiH (mala.) // 17 // sutrAMka [57] rANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni bhavanti, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha yuge ayazcandrasaMvatsarA dvI cAbhi-18 10 prAbhUte pAvatisaMvatsarI, ekakasmiMza candrasaMvatsare'horAtrANAM vINi zatAni catuSpazcAzadadhikAni bhavanti, dvAdaza ca dvApaSTi- 20 prAbhRta bhAgA ahorAtrasya 354 13. tata etat tribhirguNyate, jAtAnyahorAtrANAM daza zatAni dvASaSTyadhikAni 1062 SaTtriMzacca prAbhUte dvApaSTibhAgA ahorAtrasya abhivatisaMvatsare ca ekaikasmin ahorAtrANAM trINi zatAni vyazItyadhikAni catuzca- yugasaMvatsaBAtvAriMzaca dvApaSTibhAgA AhorAtrasya, (tata etae dvAbhyAM guNyate jAtAni saptapazyadhikAni sapta zatAnyahorAtrANAM sArA sU56 paviMzatica dviSaSTibhAgA ahorAnasya, tadevaM candrasaMvatsaratrayAbhivatisaMvatsaradayAhorAtramIlane priMzadadhikAnya-II parvakaraNAni horAtrANAmaSTAdaza zatAni, sUryamAsasya ca pUrvokarIcyA sAtriMzadahorAtramAnateti tena bhAge kRte spaSTameva paTerkhAbhA,, tathAhi-aSTAdazazatyAviMzadadhikAyA ardhIkaraNAya dvAbhyAM guNane paTyadhikA padmizacchatI triMzatavAdhIkaraNAya dvAbhyAM guNane SaSTiH ekaprakSepe ekaSaSTistena pUrvottarAzeH bhAge kRte labhyate SaSTiH, tathA ca yugamadhye sUryamAsAH SaSTiriti sthita sAvanasya tu mAsA ekaSaSTiH, triMzadinamAnatvA tasya triMzadadhikAyA aSTAdazazatyAviMzatA bhAge ekapaTeloMbhAt / candra-IH mAsA dviSaSTiryata ekonaviMzatyA ahorAtrairekonatriMzatA dviSaSTibhAgairadhikarmAsaH, yugadinAnAM tairbhAge ca dvASaSTelAbhAt , ka zA lAtriMzadadhikAyA aSTAdazazalyA dviSaSTibhAgakaraNArthaM guNakAre eka lakSa trayodazA sahamANi pazyadhikamekaM zataM 192169 candramAsasyApi bhAgakaraNAya dviSaghyA ekonaviMzatti guNite prakSipte ca dvAtriMzati triMzadadhikAyA aSTAdazazatyA bhASaH tayA bhakke pUrvotkarAzI dvASaSTe vAt candramAsA dvApaSTiriti / nakSatramAsAH saptaSaSTiH, kathamiti cet, makSatramAsastAva anukrama [82 SSC ~353~
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata OM% sUtrAMka [17] 55 saptaviMzatyA ahorAtrairekaviMzatyA ca saptapaSTibhAgaH,) tatra saptaviMzatirahorAtrAH saptaSaSTibhAgakaraNArtha saptapaTyA guNyanta jAtAnyaSTAdaza zatAni navottarANi 1809, tata uparitanA ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAstatra prakSipyante, AtAnyaSTAdaza na zatAni triMzadadhikAni 1830, yugasyApi sambandhinastriMzadadhikASTAdazazatapramANA ahorAtrAHsaptaSaTyA guNyante, jAta eko lakSa dvAviMzatiH sahasrANi SaT zatAni dazottarANi 122610, eteSAmaSTAdazazataitriMzadadhikairnakSatramAsasaskasaptapaSTibhAgarUpairbhAgo hiyate, labdhAH saptapaSTirbhAgAH 67 / tathA yadi yugamabhivaddhitamAsaiH paribhagyate tadA abhivarddhitamAsA yuge bhavanti saptapaJcAzat sapta rAtrindivAni ekAdaza muhato ekasya ca muhUrtasya dvApaSTibhAgAkhayoviMzatiH, tathAhi-abhivarddhitamAsaparimANamekatriMzadahorAnA ekaviMzatyuttaraM zataM caturvizatyadhikazatabhAgAnAmahorAtrasya, tata ekatriMzadahorAtrAcaturvizatyuttarazatabhAgakaraNArtha caturviMzatyuttareNa zatena guNyante, jAtAnyaSTAtriMzacchatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 3844, tata uparitanamekaviMzatyuttaraM zataM bhAgAnAM tatra prakSipyate, jAtAnyekonacatvAriMzacchatAni paJcaSaSTyadhikAni 3965, yAni ThAca yuge ahorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 tAni caturviMzatyuttareNa zatena guNyante, jAte dvelane paDabi zatiH sahasrANi nava zatAni viMzatyadhikAni 226920, tata eteSAmekonacatvAriMzacchataiH paJcaSaSTyadhikairabhivaddhitamAsasatkacaturvizatyuttarazatabhAgarUpairbhAgo hiyate, labdhAH saptapaJcAzanmAsAH, zeSANi tiSThanti nava zatAni paJcadazottarANi 915, teSAmahorAtrAnayanAya caturvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAni sapta rAtrindivAni, zeSAstiSThantiH caturviMzatyuttarazatabhAgAH saptacatvAriMzat, tatra caturbhAigairekasya ca bhAgasya caturbhistriMzadbhAgairmuhUrto bhavati, sthAhi anukrama [82] BBS ~354~
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAka yugasaMvatsa la mahattasya caturviMza- [17] sUryaprajJa-BekasminnahorAtre triMzanmuhUrtA ahorAne ca caturvizatyuttaraM zataM bhAgAnAM kalpitamAste, tatastasya caturviMzatyuttarazatasya 10 prAbhRte ptivRttiH triMzatA bhAge hate labdhAzcatvAro bhAgAH ekasya ca bhAgasya satkAzcatvArastriMzadbhAgAstatra paJcacatvAriMzadbhAgairekasya ca 20 prAbhRta(mala0) |bhAgasya saskaizcaturdazabhikhiMzadUbhAgairekAdaza muhUrttA labdhAH, zeSastiSThatyeko bhAga ekasya ca bhAgasya satkAH SoDaza viMza- II pAbhUte // 17 // bhAgAH, kimuktaM bhavati ?-SaTcatvAriMzatriMzadbhAgA ekasya bhAgasya satkAH zeSAstiSThanti, te ca kila muhartasya caturviza|tyuttara zatabhAgarUpAstataH SaTcatvAriMzatazcaturviMzatyuttarazatasya ca dvikenApavartanA kriyate, labdhA muhurtasya dvApaSTibhAgAkhayoviMzatiH, uktaM caitadanyatrApi-"tattha paDimijamANe paMcahi mANehiM sabagaNiehiM / mAsehi vibhajatA jai mAsA parvakaraNAni hoti te vocchaM // 1 // " atra 'tattheti tatra, 'paMcahi mANehiti paMcabhirmAna:-mAnasaMvatsaraiH-pramANasaMvatsarairAdityacandrAdibhirityarthaH, pUrvagaNitaiH-mApratisaGkhyAtasvarUpaiH pratimIyamAne-pratigaNyamAne mAsai:-sUryAdimAsaiH, zeSa sugmm| "AiJceNa u saTThI mAsA uuNo u hoMti eghii| caMdeNa u bAbahI sattaTThI hoti nksstte||1|| sattAvapaNaM mAsA satta ya rAIdiyAI abhivaDhe / ikArasa ya muhuttA bisadvibhAgA ya tevIsaM // 2 // " samprati lakSaNasaMvatsaramAha tA lakkhaNasaMvacchare paMcavihe paM0-nakkhatti caMde uDu, Aice abhivuhie| tA Nakkhatte NaM saMvacchareNaM paMcavihe paM0-samaga NakkhatA joyaM joeMti, samagaM udU pariNamaMti / nacuNhaM nAisIe bahuudae hoDa nakkhatte // 1 // sasi samaga punimAsiM joItA visamacArinakkhattA / kaDuo bahuudao ya tamAhu saMvacchara caMdaM // 17 // // 2 // visamaM pacAliNo pariNamaMti aNuUsu diti pupphaphalaM / vAsaM na samma vAsai tamAhu saMvacchara kamma anukrama [82 ~355
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [58] + gAthA(1-5) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prAjaka (mana pani 01 * gANyA(.) prata sUtrAMka [58] X // 3 // puDhavidagANaM ca rasaM pupphaphalANaM ca dei Aithe / appeNavi vAseNaM samaM niSphajae sassaM // 4 // Ai-17 cateyataviyA khaNalavadivasA uU pariNamanti / pUreti niNaya (paNa) thalaye tamAhu abhivahitaM jANa // 5 // tA saNikacharasaMvacchare NaM aTThAvIsativihe paM0, taM0-abhiyI sabaNe jAva uttarAsAdA, jaM vA saNicchare mahaggahe tIsAe saMvakacharehiM savaM gakkhattamaMDalaM samANeti (sUtraM 58) ||dsmss pAhuDassa vIsatima pAhuDapAhurDa samattaM // 'lakkhaNe saMvaccharetyAdi, lakSaNasaMvatsaraH paJcavidhaH-pazcaprakAraHprajJaptaH, tazca paJcavidhatvaM prAguktameva draSTavyaM, tadyathAnakSatrasaMvatsaraH candrasaMvatsaraH RtusaMvatsaraH AdityasaMvatsaro'bhivarddhitazca, kimuktaM bhavati- kevalamete nakSatrAdisaMvatsarA yathoktarAbindivaparimANA bhavanti kintu tebhyaH pRthagbhUtA anye'pi vakSyamANalakSaNopetAH, tato lakSaNopapannaH saMvatsaraH pRthak paJcavidho bhavatIti, tatra prathamato nakSatrasaMvatsaralakSaNamAha-'tA nakkhatte'tyAdi, 'tA' iti tatra nakSatrasaMvatsaro lakSaNamadhikRtya paJcavidhaH prajJaptaH, kimuktaM bhavati-nakSatrasaMvatsarasya paJcavidha lakSaNaM prajJaptamiti,131 hai tadevAha-"samarga nakkhattA jogaM joeMti samaga uU pariNamaMti / nacuNDa nAtisIto bahuudao hoi nakkhatto // 1 // " yasmin saMvatsare samaka-samakameva ekakAlameva RtubhiH saheti gamyate nakSatrANi-uttarASADhAprabhR4tIni yoga yuJjanti-candreNa saha yoga yuJjanti santi tAM paurNamAsI parisamApayanti, tathA samakameva-ekakA lameva tayA tayA parisamApyamAnayA paurNamAsyA saha Rtavo nidAghAdyAH pariNamanti-parisamAptimupayanti, iya dIpa anukrama [83-89] ~356~
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [58] + gAthA(1-5) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [58] sUryaprajJa- matra bhAvanA-yasmin saMvatsare nakSatrairmAsasadRzanAmakaistasya tasya RtoH paryantavattI mAsaH parisamApyate, teSu ca tAM / 10 / tivRttiHtA paurNamAsI parisamApayatsu tayA tayA paurNamAsyA saha Rtavo'pi nidAghAdikAH parisamAptimupayanti, yathA 20prAbhUta(mala) uttarASADhAnakSatraM ASADhI paurNamAsI parisamApapati, tayA ASADhapaurNamAsyA saha nidAgho'pi RtuH parisamAptimupaitti, mAbhUte bhAsa nakSatrasaMvatsara, nakSatrAnurodhena tasya tathA tathA pariNamamAnatvAt , etena ca lakSaNadvayamabhihitaM draSTavyaM, tathA na vidha-12 lkssnnshn||172|| haizcarasaMvatsa| te'tizayena uSNaM-uSNarUpaH paritApo yasmin sa nAtyuSNaH tathA na vidyate'tizayena zItaM yatra sa nAtizIto bahu udaka rIsU 58 yatra sa bahUdakaH evaMrUpaiH pazcabhiH samaprairlakSaNairupeto bhavati nksstrsNvtsrH| samprati candrasaMvatsaralakSaNamAha-"sasisama-* gapuNNamAsiM joeMtA vismcaarinkkhttaa| kaDuo bahuudaoyA tamAhu saMkccharaM caMdaM // 1 // yasmin saMvatsare nakSatrANi 18 viSamacArINi mAsavisarazanAmAnItyarthaH, zazinA samakaM yogamupagatAni tAM tAM paurNamAsI yudhAnti-parisamApayanti, yazca kaTukA-vItAtaparogAdidoSabahulatayA pariNAmadAruNo bahUdakazca tamAhurmaharSayaH saMvatsaraM cAndra-candrasambandhinaH / macandrAnurodhatastatra mAsAnAM parisamAptibhAvAna maasshshnaamnksstraanurodhtH| sampati karmasaMvatsaralakSaNamAha--"visama pavAliNo pariNamaMti aNuUsu diti puSphaphalaM / cAsa na samma vAsaha tamAhu saMvacchara kammaM // 1 // " yasmin saMvatsare vanaspatayo viSama-viSamakAlaM 'pravAlinaH pariNamanti' pravAla:-pahalavAtharastadyutatayA pariNamanti, tathA anUtuSvapi-ICI svasvaRtvabhAve'pi puSpaM phalaM ca dadati-prayacchanti, tathA varSa-pAnIyaM na samyak yasmin saMvatsare mepo varSeti tamAhumeM-17 saharSayaH saMvatsaraM kamma-karmasaMvatsaramityarthaH / adhunA sUryasaMvatsaralakSaNamAi-"puDhavidagANaM ca rasaM puSphaphalANaM ca deza dIpa anukrama [83-89] ~357~
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [58] + gAthA(1-5) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [58] Aiyo / appeNavi vAseNaM samma niSphajae sassaM ||1||"pRthivyaa udakasya tathA puSpAnAM phalAnAM ca rasamAdityasaMvatsaro dadAti tathA alpenApi-stokenApi varSeNa-vRSTyA sasya niSpadyate-antarbhUtaNyarthatvAt sasya niSpAdayati, kimukta bhavati ?-yasmin saMvatsare pRthivI tathAvidhodakasamparkAdatIva sarasA bhavati udakamapi pariNAmasundararasopetaM pariNamate puSpAnAM ca-madhUkAdisambandhinAM phalAnAM ca-cUtaphalAdInAM rasaH pracura sambhavati stokenApi varSeSaNa dhAnyaM sarvatra samyak niSpadyate tamAdityasaMvatsaraM pUrvarSayaH upadizanti / abhivatisaMvatsaralakSaNamAha-"AiyateyatatiyA khaNalavadivasA uja pariNamaMti / pUrei niNNathalae tamAhu abhivahiyaM jANa // 1 // " yasmin saMvatsare kSaNalavadivasA Rtava AdityatejasA kRtvA / lAatIva taptAH pariNamante yazca sarvANyapi nimnasthAnAni sthalAni ca jalena pUrayati taM saMvatsaraM jAnIhi yathA taM saMvatsaramabhi vatimAhuH pUrvaya iti / tadevaM lakSaNasaMvatsara uktaH, sampati zanaizcarasaMvatsaramAha-'tAsaNicchare khyAdi, tantra zanaizcarasaM vatsaro'STAviMzatividhaH prajJaptaH, tadyathA-abhijit-abhijitzanaizcarasaMvatsaraH avaNaH-zravaNazanaizvarasaMvatsaraH, evaM yAvaduhAttarASADhA-uttarApADhAzanaizcarasaMvatsaraH, tana yasmin saMvatsare abhijitA nakSatreNa saha pAnavaro yogamupAdatte so'bhijita zanaizcarasaMvatsaraH, zravaNena saha yasmin saMvatsare yogamupAdatte sa zravaNazanaizcarasaMvatsaraH, evaM sarvatra bhAvanIyaM- ve tyAdi, vAzabdaH prakArAntaratAdyotanAya tatsarva-samasta nakSatramaNDalaM zanaizcaro mahAgrahaviMzatA saMvatsareH samAnayati etA-1 haivAna kAlavizeSatriMzadvarSapramANaH zanaizcarasaMvatsaraH viMzatitama prAbhRtaprAbhUtaM samAptaM // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM-prAbhRtasya prAbhUtaprAbhRtaM- 20 samApta OMOMOMOMOMOMOM dIpa anukrama [83-89] Fhi ~358~
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [21], -------------------- mUla [59] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sarvaprajJativRttiH prata (mala0) sUtrAka // 17 // (59 tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya viMzatitama prAbhRtaprAbhRta, sAmprataM ekaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro 10 prAbhRte yathA 'nakSatracakrasya dvArANi vaktavyAni,' tatastadviSayaM praznasUtramAha 21prAbhUta prAbhUte tA kahate jotisassa dArA AhitAtivadejA ?, tattha khalu imAo paMca paDiyatsIo paNNasAo,nakSatradvArAtatthege evamAhaMsu tA kattiyAdI NaM satta nakkhattA puvAdAriyA paNNattA ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsuNi sU 59 |tA mahAdIyA satta NakkhattA puSadAriyA paNNattA ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAsu tA ghaNivAdIyA satta NakvattA puSadAriA paNNattA ege evamAsu 3, ege puNa evamAhaMsu assiNIyAdIyA NaM satsa NakkhattA puSAdAriyA paM0 ege ecamAiMsu 4, ege puNa evamAhaMsu tA bharaNIyAdIA NaM satta NakkhattA pukhadAriA paNNatA / tattha je te pacamAsu tA kattiyAdI NaM satta NakvattA puvadAriyA paM0 te evamAhaMsu-saM0-1 katiyA rohiNI saMThANA adA puNavasU pusso asilesA, satta NakkhattA dAhiNadAriyA paM020-mahA puSapha-1 gguNI uttarAphagguNI hattho cittA sAI visAhA, aNurAdhAdIyA satsa NakkhattA pacchimadAriyA paM0 saM0-1 aNurAdhA jeTThA mUlo puvAsADhA uttarAsADhA abhiyI savaNo, dhaNiTThAdIyA satta NakkhattA uttaradAriyA paM0 20-dhaNiTThA satabhisayA puvApohacatA utsarApohavatA revatI assiNI bharaNI // tattha jete evamAhaMsu tA / // 17 // mahAdIyA satta NakkhattA pukhadAriyA paM0 te evamAsu taM0-mahA puvAphagguNI hattho cittA sAtI visAhA, aNurAdhAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paM0 taM0-aNurAdhA jeTThA mUle puvAsADhA uttarAsADhA abhiyI anukrama [90] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 20 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 21 Arabhyate ~359
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta 21], ------------------- mUlaM [59] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: % prata %A5% E 5 savaNe, dhaNihAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM0 saM0-dhaNivA satabhisayA pudhApoTTavatA uttarApoTTabatA revatI assiNI bharaNI, kattiyAdIyA satta NakkhattA uttaradAriyA paM0, taMjahA kattiyA rohiNI saMThANA ahA puNavam pusso assesA / tattha Na je te evamAhaMmu, tA dhaNihAdIyA sasa NakkhattA puccadAriyA paM0 te evamAhaMsu, taMjahA-dhaNihA sattarisayA pubAbhadavayA uttarAbhahavatA revatI assiNI bharaNI, kattiyAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paM0 saMjahA-kattiyA rohiNI saMThANA addA puNavasU pusso assesA, mahAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM0 taMjahA-mahA puSAphagguNI uttarAphagguNI hatyo cittA sAtI visAhA, aNurAdhAdIyA sattaNakkhattA uttaradAriyA paM0 saM0-aNurAdhA jeTThA mUlo puvAsADhA uttarAsADhA abhIyI savaNo // tattha je te evamAhaMsu, tA assiNIAdIyA satta NakkhattA puSadAriyA paNNattA, ete evamAhaMsu, taMjahA-assiNI bharaNI kattiyA rohiNI saMThANA ahA puNavasa , pussAdiyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paNNattA taM0-pussA assesA mahA puvAphagguNI uttarAphagguNI hattho cittA, sAdIyAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM0 taMjahA-sAtI visAhA aNurAhA jeDDA mUlo puvAsAdA uttarAsADhA, abhIpIAdi satta NakkhattA uttaradAriyA paM0, taM0-abhiI savaNo dhaNiTThA satabhisayA puSabhaddavayA uttarabhavayA revtii|| tattha je te evamAhaMsu tA bharaNiAdIyA sattaNakkhattA puSadAriyA paM0 te evamAhaMsu, taMjahAbharaNI kattiyA rohiNI saMThANA addA puNavasa pusso, assesAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paNNattA, anukrama %95%25 [90] 25% FitraalMAPINAMORE ~360~
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta 21], -------------------- mUlaM [59] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [59] sUryaprajJa- taMjahA-assesA mahA puvAphagguNI uttarAphagguNI hatyo cittA sAI, visAhAdIyA satta NakkhattA pracchi-410mAbhRte ptivRttiHmadAriyA paM0 taM-visAhA aNurAhA jeTTA mUlo puSAsADhA uttarAsADhA abhiI, savaNAdIyA sasa NakkhantA 21mAbhUta(mala) uttaradAriyA paNNattA, taM0-savaNo dhaNihAsatabhisayA puvApohavayA uttarapoTTavayA revatI assiNI, ete eva- | prAbhUte // 17 // |mAIsu, vayaM puNa evaM vadAmo tA abhiIyAdi satta NakkhatA pukhadAriyA paNattA, taM0-abhiyI savaNo nakSatradvArA: dhaNiTThA satabhisayA puvApohavatA utsarApoDakyA revatI, assiNIbhAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA MNi sU 59 paM020-assiNI bharaNI kattiyA rohiNI saMThANA ahA puNavasU, pussAdIyA satta NakkhattA pacchimadA-II riyA paM020-pusso assesA mahA putvAphagguNI uttaraphagguNI hastho cittA, sAtiAdIyA satta NakhattA uttaradAriyA paM0, taM0-sAtI visAhA aNurAhA jeTThA mUle puSAsATA pasarAsAdA (sUtraM 59) dasamassaTI pAhuDassa ekavIsatitamaM pAhuDapAhuI samattaM // "tA kahate joisadArA ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa kena krameNetyarthaH jyotipo-nakSanacAsya dvArANi AkhyAtAnIti vadet 1, evamukke bhagavAnetadviSaye yAvatyaH paratIthikAnAM pratipasayastAvatIrupadarzayatti'tatthetyAdi, tatra-dvAravicAraviSaye khasvimA vakSyamANasvarUpAH paJca paratIthikAnAM pratipattayaH prajJasAra, tA evaM kame-ma // 174 // NAha-'tatthege'tyAdi, tatra-teSAM paJcAnAM paratIrthikasAtAnA madhye eke evamAhura-kRttikAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi prajJaptAni, iha yeSu nakSatreSu pUrvasyAM dizi gacchataH prAyaH zubhamupajAyate tAni pUrvadvArakANi, evaM dakSiNAdvA anukrama [90] ~361~
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta 21], -------------------- mUlaM [59] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata OMOMOM |rakAdInyapi vakSyamANAni bhAvanIyAni, atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu', eke punarevamAhuH-anurAdhAdIni saptana-1 vANi pUrvadvArakANi prajJaptAni, atrApyupasaMhAraH-'ege evamAhaMsu', evaM zeSANyapyupasaMhAravAkyAni yojanIyAni, pake punarevamAhuH-dhaniSThAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi, eke punarevamAhuH-azvinyAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi prajJadhAni, eke punarevamAhurbharaNyAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi, sampratyeteSAmeva pazcAnAmapi matAnA bhAvanikAmAhara 'tattha je te ekamAIsu' ityAdi sugarma, bhagavAn svamatamAha-'vayaM puNa'ityAdi pAThasiddham // 5.. ........... iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhatasya prAbhataprAbhataM- 21 samApta tadevamuktaM dazamasya prAbhUtasya ekaviMzatitamaM prAbhRtaprAbhRtaM, sampati dvAviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamAdhikAro yathA 'nakSatrANAM vicayo vaktavyaH' tatastadviSayaM praznasUtramAha| "tA kahaM te Nakvattavijaye Ahitteti vadejA ?, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkhevaNaM, tA jaMburIveNaM dIve do caMdA pabhAseMsu vA pabhAseMti vA pabhAsissaMti vA do sUriyA tarvisu vA taveti vA tavissaMti vAkA chappaNNaM NakkhattA joyaM joeMsu vA 3, taMjahA-do abhIyI do savaNA do dhaNihA do satabhisayA do puchApohavatA do utsarApovatA do revatI do assiNI do bharaNI do kattiyA do rohiNI do saMThANA do ahA do puNavasU do pussA do assesAodo mahA do puvAphagguNI do uttarApharaguNI do hatyA do cittA do sAI do| aNurAdhA do jeTThA do mUlA do puvAsADhA do uttarAsADhA,tA eesiNaM chappaNNAe nakvattANaM asthi nnkkhnaa| EXPRASARAN anukrama [90] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 21 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 22 Arabhyate ~362~
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [60] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [60]] dIpa jeNaM Nava muhale sattAvIsaM ca sattavibhAge muhupsassa caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, asthi nakkhattA je NaM paNNarasa 10 prAbhRte tivRttiH hai muhale caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, atdhi NakkhattA je NaM tIsamuhutte caMdeNa saddhi joyaM joeMti, asthi NakkhattA 22 prAbhRta. (mala.) je NaM paNayAlIsaM muhutte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi gaM chappaNNAe NakkhattANaM katare Nakkhase prAbhute 4 nksstryogaa||175|| je NaM Navamuhutte sattAvIsaM ca satsasahibhAge muhuttassa caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhattA je NaM panna-121 disU60 rasamuhutte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhasA je NaM tIsaM muhatte caMdeNaM sardi joyaM joeMti, katare 5 maNakkhattA je NaM paNatAlIsaM muhutte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhattArNa tattha je te NakkhattA je NaM Nava muhutte sattAvIsaM ca sattahibhAge muhuttassa caMdaNa saddhiM joyaM joeMti te NaM do abhIpI, tattha je te NavattA je gaM paNNarasa muhatte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti te Na vArasa, taMjahA-do sata-15 bhisayA do bharaNI do addA do assesA do sAtI do jeTThA, tattha je tIsaM muhatte caMdeNa saddhi joyaM * joeMti te NaM tIsaM, taMjahA-do savaNA do dhaNiTThA do puSabhadavatA do revatI do assiNI do katsiyA do| saMThANA do pussA do mahA do puvAphagguNI do hatthA do cittA do aNurAdhA do mUlA do puvAsAdA, tattha je teNakhattA je NaM paNatAlIsaM muhase caMdeNa saddhiM joeMti te NaM bArasa, taMjahA-do uttarApohacatA dorohiNI // 17 // do puNavasU do uttarAphagguNI do visAhA do uttarAsADhA, tA eesi gaM chappaNNAeNakkhattANaM atthi Nakkhatte jeNaM cattAri ahoratte chaca muhutte sUrieNa saddhiM joyaMjoeMti, asthi NakkhattA jeNaM cha ahoratte ekavIsaM ca anukrama EXA%ASH4555555 [91] ~363~
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [60] dIpa anukrama [1] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [60] prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhattA je gaMvIsaM ahorate tiniya muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, eesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kayare NakkhattA je NaM taM caiva ucAreyavaM, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhatANaM tattha je te NakkhattA jeNaM cattAri ahorate chaca muhatte sUreNa saddhiM joyaM jopaMti, te NaM do abhIyI, tattha je te NakkhattA jeNaM cha ahoratte ekavIsaM ca muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, te NaM vArasa, taMjA-do satabhisayA do adA do assesA do sAtI do visAhA do jeThA, tattha je te NavattA jeNaM terasa ahorate bArasa muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, te NaM tIsaM, taMjahA- do savaNA jAba do puSvAsADhA, tattha je te NakkhasA jeNaM bIsaM ahorase niSNiya muhate sUreNa joyaM joeMti, te NaM bArasa, taMjahA- do uttarApoTThavatA jAba uttarAsADhA (sUtraM 30 ) / 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM !-kena 'nakkhasavijaya'ti vipUrvazciD svabhAvAt svarUpanirNaye varttate, tathA coktamanyaMtra "AptavacanaM pravacanaM jJAtvA vizvayastadarthanirNayanam / " tatra vicayanaM vizvayo nakSatrANAM vicayo nakSatravicayaH- nakSatrANAM svarUpanirNaya AkhyAta iti vadet ? bhagavAnAha 'tA ayaNNa' mityAdi, idaM jambUddhIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa svayaM kRtvA paribhAvanIyaM, 'tA jaMbuddIce Na'mityAdi, tatra jambUdvIpe Namiti vAkyAlaGkAre dvIpe dvau candrau prabhAsitavantau prabhAsete prabhAsiSyete, dvau sUryo tApitavantau tApayatastApayiSyataH, SaTpaJcAzannakSatrANi candrAdibhiH saha yogamayuJjan yuJjanti yokSyanti tatra tAnyeva SaTpaJcAzannakSatrANi darzayati- 'taMja' tyAdi Jan Eaton intimatinal F&P ~364~
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [60] dIpa anukrama [1] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [60] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH sUryaprajJa sugamaM, iha bharatakSetre pratidivasamaSTAviMzatireva nakSatrANi cAraM caranti tataH pUrvamasya dazamasya prAbhRtasva dvitIye prAbhRsivRttiH 4 taprAbhRte'STAviMzaternakSatrANAM candramasA sUryeNa ca saha yogaparimANaM cintitaM, samprati punaH sakalameva jambUdvIpamadhikRtya 4 ( mala0) nakSatrANi cintyamAnAni varttante tAni ca sarvasaGkhyayA SaTpaJcAzat, tatasteSAM sarveSAmapi candrasUryAbhyAM saha yogamadhikRtya muhUrttaparimANaM cicintayiSuridamAha-'tA eesi NamityAdi, etacca prAguktadvitIyaprAbhRtamA bhRtavatparibhAvanIyam / tadevaM kAlamadhikRtya candramasA sUryeNa ca saha yogaparimANaM cintitaM, samprati kSetramadhikRtya taccicintayiSuH prathamataH sImAviSkambhaviSayaM praznasUtramAha 10 prAbhRte 22 prAbhUtaprAbhRte nakSatrasImAviSkaMbhAvi // 176 // sU. 61-62 tA kaha te sImAvikkhaMbhe Ahiteti vadejA?, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM asthi NakkhattA jesi NaM chasayA tIsA sattaTTibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho, asthi NakvattA jesi NaM sahassaM paMcottaraM sattasaTTibhAgatI satibhAgANaM sImAvikkhaMbho, atthi NakkhattA jesi NaM do sahassA dasuttarA sattadvibhAga tIsatibhAgANaM sImAvikvaMbho, asthi NakkhantA jesi NaM tisahassaM paMcadamuttaraM sattasaTTibhAgatI satIbhAgANaM sImAvikkhaMbho, tA etesi NaM chappaNNAe NakvattANaM katare NakkhattA jesiNaM chasayA tIsA taM caiva uccArata, tA eesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kayare NakkhattA jesi NaM tisahassaM paMcadasuttaraM sasasahibhAgatIsahabhAgANaM sImAvikkhaMbho ?, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhattA NaM tattha je te NakkhattA jesi NaM cha salA tIsA sattaTTibhAgatIsatibhAgeNaM sImAvikkhaMbho te NaMdo abhIyI, tattha je te NakkhattA jesi NaM sahassaM paMcu Eaton matinal F&PO ~365~ // 176 //
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 50 prata sUtrAMka [61-62 dIpa anukrama [92-93] dAtA saptasahibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho te NaM vArasa, taMjahA-do satabhisayA jAya do jeTThA, tattha je te NakvattA jesi NaM do sahassA dasuttarA sattahibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho te NaM tIsaM, taM0-do savaNA jAva do puvAsADhA, tattha je te NakkhattA jesi NaM tiNNi sahassA paNNarasuttarA sattahibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho te NaM bArasa, taM0-do uttarA poTTavatA jAba uttarAsADhA vA (sUtraM 61) patesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kiM satA pAdo caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM chappaNNAe Nakkha tANaM kiM sayA sAyaM caMdeNa sadi joyaM joeMti?, etesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kiM sayA duhA paSisiya lAcaMdaNa saddhiM joyaM joeMti?, tA eesiNaM chappaNAe NakkhattANa na kiMpitaM jaM sayA pAdo caMdeNa saddhiM jopaM: joeMti, no sayA sAgaM caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, no sayA duhao pavisittA 2 caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, NaNNatva dohiM abhIyIhi, tA eteNaM do abhIyI pAyaMciya 2 cottAlIsaM 2 amAvAsaM joeMti, No ceva NaM 4 puSiNamAsiNiM (sUtraM 62) 'tA kahate'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM ! kena prakAreNa kiyatyA vibhAgasaGkhyayA ityarthaH, bhagavan ! tvayA sImAvikambha AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, ihASTAviMzatyA nakSatraiH svagatyA svasvakAlaparimANena 4 kramazo yAvat kSetra vujhyA vyApyamAna sambhAvyate tAvadekamarddhamaNDalamupakalpyate, etAvatpramANameva dvitIyamardhamaNDalamityevaMpramANe buddhiparikalpitamekaM paripUrNamaNDalaM, tasya maNDalasya 'maNDalaM sayasahasseNa ahANaue sarahiM chittA isa OMOMOMOMOMOMOMOMOMOM FridaIMAPIVARANORN ~366~
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa kSitiH (mala0) prata sUtrAMka [61-62] // 177 // II nakkhatte khecaparibhAge naksattavijae pAhuDe Ahiyattibemi' iti vakSyamANavacanAt aSTAnavatizatAdhikazatasahanavi- 20prAbhUte bhAgairvibhajyate, kimevaMsayAnAM bhAgAnAM kalpane nibandhanamiti cet , ucyate, iha vividhAni nakSatrANi, tadyathA-samajhetrANi arddhakSetrANi paddhakSetrANi ca, tatra yAvatpramANaM kSetramahorAtreNa gamyate nakSatraistAvatkSetrapramANaM candreNa saha yoga yAni , gacchati tAni samakSetrANi, tAni ca pazcadaza, tadyathA-zravaNo dhaniSThA pUrvabhAdrapadA revatI azvinI kRttikA mRgaziraHIPTara puSyo maghA pUrvaphAlgunI hastaH citrA'nurAdhA mUlaH pUrvASADhA iti, tathA yAni ahorAtramamitasya kSetrasyAI candreNa saha -62 yogamaznuvate tAnyarddhakSetrANi, tAni ca SaT , tadyathA-zatabhiSak bharaNI ArdrA azleSA svAtiyeSThati, tathA dvitIyamadhaiM| yasya tat yaI, mArthamityarthaH, barddhamardAdhika kSetramahorAtrapramitaM candrayogayogyaM yeSAM tAni vyakSetrANi, tAnyapi Sad, tadyathA-uttarabhadrapadA uttaraphAlgunI uttarASADhA rohiNI punarvasu vizAkhA ceti, tatra siimaaprimaanncintaayaamhoraatrH| | saptaSaSTibhAgIkriyate iti samakSetrANAM kSetraM pratyeka saptapaSTibhAgAH parikalpyante, arddhakSetrANAM trayastriMzat arddha ca, vyarddhakSetrANAM zatamekama ca, abhijinnakSatrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH, samakSetrANi ca nakSatrANi pazcadazeti saptaSaSTiH paJcadazabhirguNyate, jAtaM sahasraM pazcottaraM 1005, arddhakSetrANi paDiti tataH sArdA trayastriMzat SanirguNyate, jAte dve zate |ekottare 201, vyarddhakSetrANyapi paTU , tataH zatamekamarddhaM ca panistAbyate, jAtAni SaT zatAni yuttarANi 603, abhi jinnakSatrasya ekaviMzatiH, sarvasaJjayayA jAtAni aSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, ptaavdbhaagprimaannmekmrj-12||177|| 4 maNDalametAvabhAgameva dvitIyamiti triMzadadhikAmyaSTAdaza zatAni dvAbhyAM guNyante AtAni patriMzacchatAni pazyadhi dIpa anukrama [92-93] %25659-2016 ~367~
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [61-62 dIpa anukrama [92-93] kAni 3660, ekaikasminnahorAtre kila triMzanmuharcA iti pratyekameteSu pathyadhikaSaTtriMzacchatasaGgyeSu bhAgeSu triMzadAgakalpanAyAM triMzatA guNyante, jAtamekaM zatasahasramaSTAnavatiH zatAni 109800, tata itthaM maNDalasya bhAgAn parikalpya | bhagavAn prativacanaM dadAti-'tA'iti tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye'stIti nipAtatvAdApatvAdvA staste nakSatre yayoH pratyeka SaT zatAni triMzAni-triMzadadhikAni saptapaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH-sImAparimANaM, tathA'stIti santi tAni nakSatrANi yeSAM pratyeka pazcottara sahasraM saptaSaSTitriMzadAgAnAM sImAviSkambhA, santi tAni nakSatrANi yeSAMlA pratyekaM dve sahane dazottare saptapaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH, santi tAni nakSatrANi yeSAM pratyeka bINi sahasrANi paJcadazottarANi saptaSaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH, evaM bhagavatA sAmAnyenoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamanimitta bhUyaH praznayati-tA eesimityAdi, tatra eteSAM SaTpazcAzato nakSatrANAM madhye katarANi tAni nakSatrANi yeSAM SaT zatAni triMzAni saptaSaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH, 'taM ceva uccAreya'ti tadevAnantaroktamuktaprakAreNoccArayi-IN matavyaM, tadyathA-'kayare nakkhattA jesi sahassaM paMcottaraM sattavibhAgatIsahabhAgANaM sImAvikkhaMbho, kayare nakkhattA jesiM do sahassA damuttarA sattavibhAgAtIsahabhAgANaM sImAcikkhaMbho'iti, caramaM tu sUtraM sAkSAdAha'kayare nakkhattA ityAdi, etAni trINyapi sUtrANi sugamAni (ca), bhagavAnAha-'tA eesi 'mityAdi, tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM SaT zatAni triMzAni saptapaSTibhAgatriMzadAgAnAM sImAviSkambhaH te dve abhijinnakSatre, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, iha ekaikasyAbhijito nakSatrasya saptapaSTi ~368~
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJavivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [61-62 // 178 // 34 khaNDIkRtasyAhorAtragamyasya kSetrasya satkA ekaviMzatirbhAgAzcandrayogayogyAH, ekaikasmiMzca bhAge triMzadbhAgaparikalpanAde-410 prAbhRte kaviMzatistriMzatA guNyate, jAtAni paTU zatAni triMzadadhikAni 630, tathA tatra teSAM SaTpazcAzato nakSatrANAM madhye yAni M22prAbhUtatAni nakSatrANi yeSAM pratyekaM paJcocaraM sahasra saptaSaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH tAni dvAdaza, tadyathA-ve zatabhiSajI |'jAva do jehAu'tti yAvacchabdakaraNAdevaM draSTavyaM-'do bharaNIo do adAo do assesAo do sAIo do jevAoM'nakSatrasImA iti, tathAhi-eteSAM dvAdazAnAmapi nakSatrANAM pratyeka saptapaSTikhaNDIkRtasyAhorAtragamyasya kSetrasya satkAH sAstriyA viSkaMbhAdi sU11-12 khiMzadAgAzcandrayoge yogyAstatastrayastriMzat triMzatA guNyate jAtAni nava zatAti navatyadhikAni.990, arddhasthApi ca triMzatA guNayitvA dvAbhyAM bhAge hate labdhAH paJcadaza 15, sarvasaGkhyayA jAtaM pazcottaraM sahasaM 1005, tathA tatra teSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM ve sahane dazocare saptaSaSTibhAgatriMzadubhAgAnAM sImAviSkambhastAni triMzat, tadyathA-dvI zravaNI 'jAya do puvAsADhAiti yAvacchabdAdevaM pATho draSTavya:-do ghaNivA do puSabharAvayA do revii| do assiNI do kattiyA do migasirA do pussA do maghA do puvaphagguNIo do hatthA do cittA do aNurAhA do mUlA do| puSAsAdA'iti, tathAhi-etAni nakSatrANi samakSetrANi, tata eteSAM sataSaSTikhaNDIkRtasthAhorAtragamyasya kSetrasya satkAH pari-14 ID // 178 // pUrNAH saptapaSTibhAgAH pratyekaM candrayogayogyAH, tena saptapaSTitriMzatA guNyate, jAte dve sahane dazottare iti, tathA tatrateSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM pratyeka trINi sahasrANi pazcadazottarANi saptapaSTitriMzamAgAnAM sImAviSkambhastAni dvAdazA, tadyathA-ve ucare proSThapade 'jAva do uttarAsAbA' iti yAvacchandakaraNAdeva + dIpa anukrama [92-93] + + + ~369~
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [61-62 vyaM do rohiNI do puNapasU do uttaraphagguNI do bisAhA do uttarAsAdA' iti, etAmi. hi nakSatrANi pravarddhakSetrANi tataH saptapaSTikhaNDIkRtasyAhorAtragamyasya kSetrasya satkAzcandrayogayogyA bhAgAH zatamekamarthaM ca pratyekamavagantavyAH, tatra zataM triMzatA guNyate, jAtAni trINi sahasrANi, arddhamapi triMzatA guNayitvA dvAbhyAM vibhajyate labdhAH paJcadazeti / 'nA eesi Na'mityAdi, tA iti tatra teSAM paTpazcAzato nakSatrANAM madhye kiM nakSatraM yat sadA prAtareva candreNa sArddha yoga yunakti, kiM nakSatraM yatsadA sAyaM-divasAvasAnasamaye candreNa sArddha yogaM yunakti, kiM tannakSatraM yatsadA dvidhA-prAtaH sAyaM ca samaye pravizya 2 candreNa sArddha yogaM yunakti, bhagavAnAi-tA eesi Na'mityAdi, tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye na kimapi tanakSatramasti yatsadA prAtareva candreNa sArddha yoga yunakti, kiM sarvathA netyAha-nakSatdhetyAdi, neti pratiSedho'nyatra dvAbhyAmabhijibhyAmavaseyaH, kasmAdityAha-'tA eesi Na'mityAdi tA iti tatra-teSAM paTUpayAzato nakSatrANAM madhye ete-anantarodite dve abhijitI-abhijinnakSatre yuge yuge prAtareva prAtareva catuzcatvAriMzattamAmamAvAsyAM candreNa saha yogamupagamya yuka:-parisamApayataH, no caiva paurNamAsI, atha kathametadavasIyate, yathA yuge yuge catuzcatvAriMzattamA 2 mamAvAsyAM sadaiva prAtaH samaye abhijinnakSatraM candreNa sAI yogamupAgamya parisamApayatIti , ucyate, * pUrvAcAryopadarzitakaraNavazAt , tathAhi-tithyAnayanArtha tAvatkaraNamidaM-'tihirAsimeva bAvahibhAjhyA sesamegasahizuNaNaM | ca / bAvaDIeN vibhattaM sesA asA tihismtii||1||"asyaa akSaragamanikA-ye yugamadhye candramAsA atikrAntAste tithirAzyAnayanAtha triMzatA guNyante, guNayitvA ca tasya rAzerbhAgo dvApaNyA hiyate, hate ca bhAge yadavatiSThate tasminnekapathyA dIpa anukrama [92-93] SAX ~370
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [61-62 sUryaprajJaptivRttiH (maLa0) // 17 // dIpa anukrama [92-93] guNayitvA dvASadhyA vibhakke ye aMzA uddharanti sA vivakSite dine vivakSitatidhiparisamAptiH, tatazcatuzcatvAriMzattamAyA tatacatuzcatvArizacamA 10 prAbhRte mamAvAsyAyAM cintyamAnAyAM vicatvAriMzacandramAsA ekaM ca candramAsasya parvAvApyate, tatakhicatvAriMzatriMzatA guNyante, jAtAni dvAdaza zatAni navatyadhikAni 1290, tata uparitanAH parvagatAH pazcadaza prakSiSyante, jAtAni trayodaza zatAni 3 prAbhRte pazcottarANi 1305, teSAM dvApaTyA bhAgo hiyate labdhA ekaviMzatiH, sA tyajyate, zeSAstiSThanti trayaH, te ekapaSdhyA guNya-nakSatrasImA4Ante, jAtaM jyazItyadhika zataM 183, tasya dvASaSTyA bhAge hate labdhau dvau. to tyaktI. zeSA tiSThatyekonaSaSTiH 59, Aga-1 viSkaMbhAdi tamekonaSaSTiSaSTibhAgAstasmin dine'mAvAsyA / amAvAsyAsu paurNamAsISu ca nakSatrAnayanAthai prAguktameva karaNaM, tatra sU61-62 dhruvarAziH, SaTSaSTirmuhartA ekasya ca muhUrtasya paJca dApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAgaH 66ial tatra catuzcatvAriMzatamA amAvAsthA cintayitumArabdhA, tatazcatuzcatvAriMzatA sa guNyate, jAtAni muhUrtAnAmekonatriMzapachatAni caturuttarANi 2904 ekasya ca muhUrtasya dvApaSTibhAgAnAM de zate viMzatyadhike 220 ekasya ca dvApaSTibhAgasya ctushctvaariNshtsptssssttibhaagaaH| tatra punarvasuprabhRtikamuttarASADhAparyantaM catvAri zatAni dvicatvAriMzadadhikAni mubA-1 nAmekasya ca muhartasya SaTcatvAriMzad dvApaSTibhAgAH 44243 ityevaMpramANaM zodhyate, jAtAni muhUrtAnAM caturvizatiH zatAni dvASaSTyAdhikAni 2462 ekasya ca muhUrtasya catuHsaptatyadhikaM zataM dvApaSTibhAgAnAM 174, tato'bhijidAdisakalanakSatramaNDalazodhanakamaSTau zatAni ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya caturvizatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaTibhAgakha padapaSTiH saptapaSTibhAgAH 819 / 24 / 66 ityevaMpramANaM yAvatsambhavaM zodhanIyaM, tatra triguNamapi shuddhimaasaa-8||179|| Fhi ~371
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [61-62 dayatIti triguNaM kRtvA zodhyate, sthitAH pazcAt SaNmuhartA ekasya ca muhUrtasya saptatriMzat dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH 6 / 37 / 47 / AgataM catuzcatvAriMzattamAmamAvAsyAyAmabhijinnakSatraM SaTsu muhUteSu saptamasya ca muhUrtasya sakSatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu pari| samApayati / sampratyamAvAsyApaurNamAsIprakramAdeva tatparUpaNAM cikIrSuridamAha| tattha khalu imAo yAvaddhiM puSiNamAsiNIo pAvahiM amAvAsAo paNNattAo, tA eesiNaM paMcaNDa saMvaccharANaM paDhama puNNimAsiNi caMda kiMsi desaMsi joei ?, tA jaMsiNaM desaMsi caMde carimaM vAvahiM puNNimAsiNiM joeti tAe teNaM puNNimAsiNihANAto maMDalaM cauccIseNaM sateNaM chettA duSattIsaM bhAge uvAtiNAvittA ettha NaM se caMde paDhamaM puNNimAsiNi joeti, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docaM puNNimAsiNi caMde kaMsi desaMsi joeti, tA jaMsiNaM desaMsi caMde paDhama puNNimAsiNi joeti, tA teNaMpuSiNamAsiNihANAto maMDalaM cauvIseNaM sateNaM chattA dubattIsaM bhAge uvAiNAvettA, ettha NaM se caMde docaM puNNimAsiNi joeti, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM taccaM puNNimAsiNi caMde kaMsi desaMsi joeti ?, tA jaMsiNaM desaMsi caMdo docaM puNNimAsiNiM joeti, tAte puNNimAsiNIThANAto maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA dubattIsaM bhAge uvAiNAvettA, ettha NaM tacaM caMde puNNimAsiNi joeti, tA eteNaM paMcahaM saMvaccharANaM duvAlasamaM puSiNamAsiNi caMde kasi desaMsi joeMti ?, tA jasiNaM desaMsi caMde tacaM puSiNamAsiNiM joeti, tAte puNNimA dIpa anukrama [92-93] ~372~
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhUta [22], -------------------- mUlaM [63] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa-. ptivRttiH (mala0) sUtrAka // 18 // [63] dIpa siNiTThANAte maMDalaM caubIseNaM sateNaM chettA doSiNa ahAsIte bhAgasate uvAyiNAvettA etya NaM se caMde duSA-18 10yAbhRte. lasamaM puNNimAsiNi joeti, evaM khalu eteNuvAerNa tAte 2 puNNimAsiNihANAte maMDalaM cavIseNaM sa- 22prAbhUta teNaM chettA dupattIsaMbhAge upAtiNAvettA taMsi 2 desaMsi taM taM puNimAsiNi caMde joeti, tA etesiNaM prAbhUte paMcaNhaM saMvaccharANaM caramaM vAvaDiM puNimAsiNiM caMde kaMsi desaMsi joeti ?, tA jaMyuddhIvassa 2 pAINa- pUrNimAmA vAsyAH paDiNAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM capIseNaM sateNaM chettA dAhiNillaMsi cajanbhAgamaMDalaMsi sU63 sattAvIsaM caubhAge upAyaNAvettA aTThAvIsatibhAge bIsahA chettA aTThArasabhAge uvAtiNAvesA tihiM bhAgehiM dohi ya kalAhiM paJcasthimilaM caubhAgamaMDalaM asaMpatte ettha NaM caMde carimaM cAvahi puNimAsiNi joeti (sUtraM 63) / 'tattha khallu'ityAdi, taba yuge khalu imA-vakSyamANasvarUpA dvASaSTiH paurNamAsyo dvApaSTiramAvAsyAH prajJaptA, evamukta bhagavAna gautamaH pRcchati-'tA'iti tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM candrAdInAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA poNe-18 mAsI candraH kasmin deze yunakti-parisamApayati !, bhagavAnAha-'tA jaMsiNa' mityAdi, tatra yasmin deze candrazca- M ramAM pAzcAtyayugaparyantavartinI dvApaSTitamA paurNamAsI yunakti-parisamApayati tasmAt pUrNamAsIsthAnAt-caramadvASaSTita- I con mapaurNamAsIparisamAptisthAnAta parato maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajya tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAMca upAdAya-gRhItvA atra dvAtriMzadAgarUpe deze candraH prathamA paurNamAsI yunakti-parisamApayati, bhUyaH praznaM karoti, 'tA anukrama [94] JAINERUnintimalsina ~373~
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [63] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 545 kRta prata sUtrAMka [63] dIpa eesi 'mityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM pazcAnAM saMvatsarANAM madhye yA dvitIyA paurNamAsI ta candraH kasmin deze parisamApayati ?, bhagavAnAha--'tA jaMsi Na'mityAdi, tatra yasmin deze candraH prathA paurNamAsI yunakti-parisamApayati tasmAtpUrNamAsIsthAnAt-prathamapaurNamAsIparisamAptisthAnAt parato maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAnupAdAyAtra pradeze candro dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati, evaM tRtIyapaurNa-3 damAsIviSayamapi sUtraM vyAkhyeyam, evaM dvAdazapaurNamAsIviSayamapi, navaraM 'doSiNa aTThAsIe bhAgasae'tti tRtI yasyAH paurNamAsyAH parato dvAdazI kila paurNamAsI navamI bhavati, tato navanirvAtriMzato guNane dve zate aSTAzItyadhika bhavataH 288, sampratyatidezamAha-'evaM khalu' ityAdi, evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitametenAnantaroditenopAyena yAM yAM paurNamAsI yatra yatra deze parisamApayati tasyAstasyAH paurNamAsyAstato'nantarAM paurNamAsI tasmAtpAzcAtyapaurNamAsIparisamAptisthAnAt maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA paratastadgatAn dvAtriMzataM dvAtriMzataM bhAgAnupAdAya tasmin tasmin deze candraH parisamApayati, sa caivaM parisamApayan tAvadveditavyo yAvad bhUyo'pi caramAM dvApaSTiM paurNamAsI tasmin deze parisamApayati yasmin deze pAzcAtye yuge caramAM dvASaSTiM paurNamAsI parisamApitavAn, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, gaNitakramavazAta, tathAhi-pAzcAtyayugacaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptisthAnAt parato maNDalasya caturvizatyadhikazatapravibhaktasya satkAnAM dvAtriMzato bhAgAnAmatikrame tasyAstasyAH paurNamAsyAH parisamAptiH, dvApaSTizca sarvasaGkhyayA yuge paurNamAsyaH, tato dvAtriMzat dvASaSTyA guNyate, jAtAnyekonaviMzatyadhikAni caturazItyadhikAni anukrama CAREER544 / [94] Fhi ~374~
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [63] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata prAbhRte sUtrAMka [63] sUryaprajJa-18|1984, teSAM caturvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH SoDaza sakalamaNDalaparAvartAH, samastasyApi ca rAnile- 10 prAbhRte dApIbhavanAdAgataM yasmin deze pAzcAtyayugasambandhicaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptiH, paramadvApaSTitamaparisamApti-522prAbhRta(mala0) dezaM pRcchati-'tA eesi Na'mityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM paJcAnI saMvatsarANAM madhye caramAM baap||18|| [STitamA paurNamAsI pandraH kasmin deze yunakti-parisamApayati ?, bhagavAnAha-'jaMbuddIvarasaNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, pUrNimAmA' / vAsyAH jambUdvIpasya Namiti vAkyAlagare dvIpasyopari prAcInApAcInAyatayA, iha prAcInagrahaNenottarapUrvI gRhyate, apAcIna-15) sU63 |grahaNena dakSiNAparA, tato'yamarthaH-pUrvottaradakSiNAparAyatayA, evamudIcidakSiNAyatayA-pUrvadakSiNottarAparAyatayA jIvayA pratyazcayA davarikayA ityarthaH, maNDalaM caturvizena-caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajya bhUyazcatubhirvibhajyate, tato dAkSi|NAtye caturbhAgamaNDale ekatriMzadbhAgapramANe saptaviMzatibhAgAnupAdAyASTAviMzatitamaM ca bhArga viMzatidhA chittvA tavagatA naSTAdaza bhAgAnupAdAya zepaisibhirbhAgaizcaturthasya bhAgasya dvAbhyAM kalAbhyAM pAzcAtyaM catubhAMgamaNDalamasamprAptaH, asmin | 4pradeze candro dvApaSTitamA gharamA paurNamAsI parisamApayati // tadevaM candrasya paurNamAsIparisamAptideza uktaH, samprati sUryasya | paurNamAsIparisamAptidezaM pratipipAdayiSustadviSayaM praznasUtramAha-1 | tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM padama puNNimAsiNi sUre kasi desaMsi joeti ?, tA jasiNaM desasi sare carima vAvaDiM puNNimAsiNi joeti tAte puNimAsiNiDhANAto maMDalaM caucIserNa sateNaM aisA caDaNa-| lAvati bhAge uvAtiNAvettA ettha NaM se surie paDhama puNimAsiNi joeDa. tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccha-12 CADCASSES dIpa anukrama 15 [94] // 18 // FridaIMAPIVAHauWORK ~375
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [64-66] 6+ 3 rANaM vocaM puSiNamAsiNi sUre kasi desaMsijoeti ?,tA jasiNaM desaMsi mure paDhamaM puNNimAsiNi joei tAe puNNimAsiNIThANAo maMDalaM' cauvIsaM saeNa chettA do cauNavaibhAge ubAiNAvittA ettha NaM se sUre docaM puNNamAsiNi joei, tA eesiNaM paMcaNhaM saMbaccharANaM taccaM puSiNamAsiNi sUre kaMsi desaMsi joei,tA jasiNaM desaMsi sUre docaM puSiNamAsiNi joeti tAte puSiNamAsiNihANAte maMDalaM cauccIsaM sateNaM chetsA cau kNautibhAge svAtiNAvettA ettha NaM se sUre tacca puNNimAsiNi joeti, tA etesi NaM paMcaNDaM saMvaccharANaM duvAlasaM pupiNamAsiNika joeti, tAte puSiNamAsiNihANAte maMDalaM caudIseNaM sateNaM chettA avachattAle bhAgasate jvAiNAvettA, estha NaM se sUre duvAlasamaM puSiNamAsiNi joeti, evaM khalu eteNuvAeNaM tAte 2 puNimAsiNivANAte maMDalaM cavIseNaM sateNa chettA cauNauti 2 bhAge uvAtiNAvettA tasiNaM 2 desaMsi taM taM puSiNamAsiNi sUre joeti, tA etesi NaM paMcahaM saMbaccharANaM carimaM bAvaddhiM puSiNamAsiNi sUre kaMsi desaMsi joetitA jaMbahIvassaNaM pAINapaDiNIyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM caucIsekasaeNaM| dattA puracchimillaMsi caubhAgamaMDalaMsi satsAdhIsaM bhAge uvAtiNAvettA aTThAvIsatibhAgaM vIsadhA chettA aTThAra sabhAgeuvAdiNAvettA tihiM bhAgehi dohi ya kalAhiM dAhiNillaM caubhAgamaMDalaM asaMpatte ettharNa sUre carimaM bAvahi || puSiNamaM joeti (sUtraM 64)|taa eesiNaM paMcaNhaM saMbaccharANaM paDhamaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joeti , tA jaMsiNaM desaMsi caMde carimayAvahiM amAvAsaM joeti tAte amAvAsaTThANAte maMDalaM caubIseNaM sateNaM| dIpa anukrama [95-97] 5 % Fhi ~376~
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa prata sUtrAMka [64-66] chatsA duSattIsaM bhAge uvAdiNAvettA etthaNaM se caMde paDhama amAvAsaM joeti, evaM jeNeva abhilAveNaM caMdassa 1.prAbhRte tivRttiH puNimAsiNio teNeva abhilAvaNaM amAvAsAo bhaNitacAo bIiyA tatiyA duvAlasamI, evaM khalu 22 prAbhRta(mala.)IeteNuvAeNaM tAte 2 amAvAsAThANAte maMDalaM caucIseNaM sateNaM chattA duvIsaM 2 bhAge uvAdiNAvettA tsi| prAbhRte desaMsi taM taM amAvAsaM caMdeNa joeti, tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM carama amAvAsaM caMde kaMsi STI puurnnimaamaa||18|| desaMsi joeti ?, tA jaMsiNaM desaMsi caMde carimaM bAvahiM puNNimAsiNi joeti, tAte puSiNamAsiNihANAe| vAsyAH maMDalaM caudhIseNaM sateNaM chattIsolasabhAge ukkovaittA estha NaM se caMde carimaM vAvahi amAvAsaM joeti 65-66 (sUtraM 65)tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamaM sUre kaMsi desaMsi joeti ?, tA jaMsiNaM desaMsi sUre carimaM bAvaDhi amAvAsaM joeti tA te amAvAsaTThANAte maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA cauNautibhAge uvAyiNAvettA ettha NaM se sUre paDhama amAvAsaM joeti, evaM jeNeva abhilAveNaM sUriyassa puNNimAsiNIo teNeva amAvAsAovi, taMjahA-vidiyA taiyA duvAlasamI, evaM khalu eteNuvAeNaM tAte amAvAsahANAte maMDalaM caurIseNaM sateNaM chettA cajaNauti 2 bhAge khvAyiNAvettA tA jaMsi NaM desaMsi sUre carimaM bAvahi amAvAsa|4| joeti tAte puNNimAsiNihANAte maMDalaM cacIseNaM sateNaM chettA sattAlIsaM bhAge ukkovaittA ettha NaM se sUre // 182 // carimaMbAvaDhi amAvAsaM joeti (sUtraM 16) 'tA eesiNe'mityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA paurNamAsI sUryaH kasmin | dIpa anukrama [95-97] ~377~
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [95-97] deze sthitaH san yunakti-parisamApayati , bhagavAnAha-'tA jaMsi Na'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san sUryaba- hai ramAM-pAzcAtyayugavattinI dvASaSTitamAM paurNamAsI yunakti-parisamApayati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-caramadvASaSTitamapI rNamAsIparisamAptinibandhanAt sthAnAt parato maNDalaM caturviza tyadhikena zatena chittvA-vibhajya tadgatAn caturnavati bhAgAn upAdAya sUryaH prathamAM paurNamAsI parisamApayati, kimatra kAraNamiti cet, ucyate, iha paripUrNeSu triMzadahorAtreSu parisamApteSu satsu sa eva sUryastasminneva deze vartamAna prApyate, na katipayabhAganyUneSu, paurNamAsI ca candramAsa-12 paryante parisamAptimupaiti, candramAsasya ca parimANamekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzad dvApaSTibhAgAstata viMzattame'horAtre dvAtriMzati dvApaSTibhAgeSu gateSu sUryazcaramadvApaSTitamAt paurNamAsIparisamAptinibandhanAt sthAnAta bacaturnavatI caturviMzatyadhikazatabhAgeSyatikrAnteSu prathamAM paurNamAsI parisamApayannavApyate, kimuktaM bhavati-triMzatA bhAga stameva dezamaprAptaH sannavApyate iti, triMzato dvApaSTibhAgAnAmahorAtrasatkAnAmadyApi sthitatvAt , bhUyaH praznayati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti tatra yuge eteSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye dvitIyAM paurNamAsI sUryaH kasmin deze sthitaH san &Ayunati-parisamApayati / , bhagavAnAha-tA jaMsi NamityAdi, tA iti tatra yasmin deze sthitaH san sUryaH prathamA paurNamAsI parisamApayati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-prathamAt paurNamAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt parato maNDala caturvizatyadhikena zatena chittvA tadgatAn caturnavatibhAgAna upAdAya atra deze sthitaH san sUryo dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati evaM tRtIyapaurNamAsIviSayamapi sUtraM karttavyaM, evaM dvAdazapaurNamAsIviSayamapi, navaraM 'aTThachattAle bhAga ~378
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) prata sUtrAMka [64-66] ||18shaa dIpa anukrama [95-97] sae'tti tRtIyasyAH paurNamAsyAH parato dvAdazI kila paurNamAsI navamI, tatazcaturnavatirnavabhirguNyate, jAtAnyaSTau zatAni 10 mAbhUte SaTcatvAriMzadadhikAni 846, samprati zeSapaurNamAsIviSayamatidezamAha-evaM khalu'ityAdi, evamuktena prakAreNa khalu-IX|22 prAbhUta kInizcitametenAnantaroditenopAyena yAM yAM paurNamAsI yatra yatra deze parisamApayati tasyAstasyAH paurNamAsyAstAM tAmanantarA-IMI prAbhRte manantarAM paurNamAsI tasmAt tasmAt pAzcAtyapAzcAtyapaurNamAsIparisamAptinibandhanAt sthAnAt maNDalaM caturvizatyadhikena | | zatena chittvA paratastadgatAn caturnavatibhAgAnupAdAya tasmin tasmin deze sthitaH san sUryaH parisamApayati, sa caivaM, mAvAsyAH |parisamApayana tAvad veditavyoM yAvat bhUyo'pi caramA dvApaSTi-dvApaSTitamA paurNamAsI tasmin deze parisamApayati | yasmin deze pAzcAtyayugasambandhinI caramAM dvASaSTitamA paurNamAsI parisamApitavAn, etaccAvasIyate gaNitakramavazAt, tathAhi pAzcAtyayugacaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt parato maNDalasya caturvizatyadhikazatapravibhaktasya satkAnAM caturnavaticaturnavatibhAgAnAmatikrame tasyAH tasyAH paurNamAsyAH parisamAptiH, tatazcaturnavatidvASayA | guNyate, jAtAnyaSTApazcAzacchatAni aSTAviMzatyadhikAni 5828, teSAM caturvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, lbdhaaH| saptacatvAriMzatsakalamaNDalaparAvartAH, na ca taiH prayojanaM, kevalaM rAzenilapIbhavanAdAgataM yasmin deze sthitaH san pAzcAtyayugasambandhicaramadvASaSTitamapaurNamAsIparisamApakastasminneva deze vivakSitasyApi yugasya caramA dvASaSTitamA paurNamAsI // 18 // parisamApayatIti, samprati caramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptinibandhanaM dezaM pRcchati-tA eesi 'mityAdi, magarma, bhagavAnAha-'tA jaMbudIvassa NamityAdi, tA iti pUrvavat, jambUdvIpasya dvIpasya prAcInApAcInAyatayA ~379~
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [95-97] atrApi prAcInagrahaNenottarapUrvA dik gRhyate apAcInagrahaNena dakSiNAparA, tato'yamarthaH-uttarapUrvadakSiNAparAyatayA evamudIcyadakSiNAyatayA-uttarAparadakSiNapUrvAyatayA jIvayA-davarikayA maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA-vibhajya bhUyazcatubhirbhaktvA 'purasthimillasitti pUrva digvartini caturbhAgamaNDale ekatriMzadbhAgapramANe saptaviMzatibhAgAnupAdAyASTAviMzatitamaM ca bhAgaM viMzatidhA chittvA tadgatAnaSTAdaza bhAgAnupAdAya zeSekhibhirbhAgazcaturthasya ca bhAgasya dvAbhyAM kalAbhyAM viMzatitamAbhyAmityarthaH dAkSiNAtyaM ca caturbhAgamaNDalamasaMprAptaH san tatra pradeze sa sUryazcaramAM dvASaSTiM-dvASaSTitamAM paurNamAsI parisamApayati / tadevaM sUryAcandramasoH paurNamAsIparisamAptideza uktaH, samprati tayorevAmAvAsyAparisamAptidezaM pratipipAdayiSuH prathamataH candraviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi, tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamAmamAvAsyAM candraH kasmin deze sthitaH parisamApayati , bhagavAnAha-tA jaMsiNa'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san candrazcaramA dvApaSTi-dvApaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, tato'mAvAsyAsthAnAd-amAvAsyAparisamAptisthAnAtparato maNDala catuvizatyadhikena zatena chittvA tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAn upAdAyAtra pradeze sa candraH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati evaM'mityAdi, evamuktena prakAreNa yenaivAbhilapina candrasya paurNamAsyo bhaNitAste|naivAmilApenAmAvAsyA api bhaNitacyAH, tadyathA-dvitIyA tRtIyA dvAdazI ca, tAzcaivam-'tA eesi NaM paMcaNhaM saMvamaccharANaM do amAvAsaM caMde kasi desaMmi joei, tA jasiNaM desaMsi caMde padama amAvAsaM joei tAo NaM amAvA sahANAo maMDalaM cauvIseNaM saeka chettA dubattIsabhAge uvAyiNAvettA etthaNaM se caMde doghaM amAvAsaM jopada, tA eesi FhiraMAPIVARAuNORE ~380
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata * sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [95-97] sUryaprajJa-4ANaM paMcaNhaM saMvaccharANaM taccaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joei,tA jaMsiNaM desaMsi caMde doccaM amAvAsaM joei tAo0prAbhUte ptivRttiH amAvAsadvANAo maMDalaM caudhIsaeNaM saeNaM chittA dubattIsaM bhAge uvAiNAvettA ettha NaM se caMde taccaM amAvAsaM joei, 22 prAbhRta(mala0) tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasamaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joei, tA jaMsi NaM desaMsi caMde taccaM amA- mAbhRte // 184 // vAsaM joei tAo NaM amAvAsahANAo maMDalaM cauvIseNaM saeNaM chettA donni ahAsIe bhAgasae ubAiNAvecA estha NaM pUra | caMde duvAlasamaM amAvAsaM joeI samprati zeSAsu amAvAsyAsvatidezamAha-evaM khalu' ityAdi, etat prAgavaDyA vAsyA sU paMcakhyeyaM, samprati caramadvApaSTitamAmAvAsyAparisamAptinivandhanaM dezaM pRcchati-tA eesi ||'mityaadi, sugama, bhagavAnAha'tA jasi 'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san candro dvApaSTiM-dvApaSTitamA caramA paurNamAsI yunakti-parisamA-1 payati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-paurNamAsIparisamAptisthAnAt maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA-vibhajya pUrva poDazabhAgAnavavaSkya caramadvApaSTitamAmAvAsyAyAH caramadvApaSTitamapaurNamAsyAH pakSaNa-pazcAtpakSeNa ca vivakSitapradezAt candraH SoDazabhizcaturvizatyadhikazatabhAgaiH parataH prarUpyate, mAsena dvAtriMzatA bhAgaH parato vartamAnasya labhyamAnatvAt , tataH SoDaza bhAgAn pUrvamavaSvakyetyuktaM atra-asmin pradeze sthitaH san candrazcaramA dvApaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati / sampati sUryasthAmAvAsyAparisamAptinibandhanaM deza pipRcchiSurAha-tA eesi Na'mityAdi, patatmAgva-1 // 184 // vyAkhyeyaM, 'eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa yenaivAmilApena sUryasya paurNamAsya ukAstenaivAbhilApenAmAvAsyA api vaktavyAH, tadyathA-dvitIyA tRtIyA dvAdazI ca, tAzcaivam-'eesiNaM paMcaNDaM saMvaccharANaM doccaM amAvAsaM sUre kaMsi ~381~
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [64-66] 645454645645% saMsi joeDa, tA jasiNaM desaMsi sUre paDhama amAvAsaM joei tAo amAvAsaDhANAo maMDalaM cauvIseNaM saeNaM chettAlA cauNauI bhAge uvAiNAvettA ettha NaM se sUre docaM amAvAsaM joei, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM taccaM amAvAsaM sUre kasi desaMsi joei ?, tA jaMsi NaM desasi docca amAvAsaM joei tAo amAvAsahANAo maMDalaM cauvIseNaM saeka chettA caNauibhAge uvAiNAvettA tayaM amAvAsaM joei, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasaM amAvAsaM sUre kasi desasi joei, tA jaMsi NaM desaMsi sUre taccaM amAvAsaM joei, tAo amAvAsahANAo maMDalaM cauvIserNa saeNaM chettA ahachattAle bhAgasae uvAiNAvettA ettha NaM se sUre duvAlasamaM amAvAsaM joeI' samprati zeSAsvamAvAsyAsu atidezamAha'evaM khalvi'tyAdi, etat prAgvavyAkhyeyaM, samprati caramadvApaSTitamAmAvAsyAparisamAptinibandhanaM dezaM pRcchati-tA eesiNa mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-tA jaMsi 'mityAdi, yasmin deze sthitaH san sUryazcaramAM-dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati tasmAtpaurNamAsIsthAnAt-paurNamAsIparisamAptinivandhanAt dezAt maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajyArvAk saptacatvAriMzataM bhAgAn avaghvaSkya atra pradeze sthitaH san sUryazvaramA dvApaSTitamAmamAvAsyAM yunakti-parisamApayati / atha kA paurNamAsI kena nakSatreNa yuktazcandraH sUryo vA parisamApayatIti praSTukAma Aha tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamaM puNNamAsiNiM caMde keNaM NakkhatteNaMjoeti ?, tA dhaNivAhi, dhaNilAhANaM tiNi muhusA ekUNavIsaM ca bAvavibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA sA paNNaTTi cupiNa yAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUrie keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA puvAphagguNINaM aTThAvIsa muhuttA aTTha dIpa anukrama [95-97] Fhi ~382
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhUta [22], -------------------- mUlaM [67] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata saryapraja- tIsaM ca cAvaTThibhAgA muhattassa bAvaTTibhAgaM ca sattadvidhA muttA dubattIsaM cupiNayA bhAgA sesA, tA. eesi 10 prAbhUte vivRttiH paMcaNhaM saMvakacharANaM docaM puNNamAsiNi caMde keNaM NakkhatteNaM joeti !, tA uttarAhiM pohavatAhiM, utta- 22prAbhUta(mala.) rANaM pohacatANaM sattAvIsaM muhuttA codasa ya bAvahibhAge muhattassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA bAvahi- prAbhRte cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM mUre keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA uttarAhiM phagguNIhiM uttarAphaggu-| // 185 // pUrNimAmAbhaNINaM satsa muhattA tettIsaM ca vAcaTThibhAgA muhattassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA ekavIsaM cupiNayA bhAgA vAsyAH sU67 &AsesA, tA etesiNaM paMcaNhaM saMbaccharANaM tacaM puNNimAsiNI caMde keNaM NakkhatteNaM joeti?, tA assiNIhiM assiNINaM ekavIsaM muhuttA Nava ya egaTTibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA tevahi cuNiyA |bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNa NakkhatteNaM joeti ?, tA cittAhiM, cittANaM eko muhatto aTThAvIsa &ca bAvahi bhAgA muhattassa bAbavibhAgaM ca sattadvidhA chettA tIsaM cuNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcAha saMvaccharANaM duvAlasamaM puNimAsiNi caMde keNaM NavatteNaM joeti ?, tA uttarAhiM AsAdAhiM, uttarANaM ca AsADhANaM chaduvIsaM muhuttA chaduvIsaM ca bAvahibhAgA muhuttarasa bAvahiM bhAgaM ca sattadvidhA chettA caupaNNaM 4 cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA uttarAhiM AsAhArhi, uttarANaM ca // 185 // AsADhANaM chadudhIsaM ca yAyahi bhAgA muhattassa pAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA caupapaNaM cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti !, tA puNavasuNA puNavasussa solasa muhuttA aTTha yavAvahi [98] ~383~
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 67 ] dIpa anukrama [8] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [67] prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH bhAgA muttassa bAvadvibhAgaM ca sattaTTiyA chettA vIsaM cuNNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcamahaM saMvaccharaNaM caramaM bAvaTThi puNNimAsiNiM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, uttarAhi AsAdAhiM uttarANaM AsADhANaM caramasamae, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA pusseNaM, pussassa ekUNavIsa muhuttA tetAlIsaM ca | bAvaTTi bhAgA muhattassa bAyadvibhAgaM ca satadvidhA chattA tettIsaM cuNNiyA bhAgA sesA (sUtraM 67 ) // 'tA eesi Na'mityAdi, 'tA' iti tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamAM paurNamAsIM candra upalakSaNametat sUryo vA kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san yunakti-parisamApayati ?, bhagavAnAha - 'tA ghaNidvAhiM' ityAdi, tA iti-tatra teSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamAM paurNamAsIM candraH parisamApayati ghaniSThAbhiH, dhaniSThAnakSatrasya pazcatAratyAttadapekSayA bahuvacanaM anyathA tvekavacanaM draSTavyaM tAsAM ca dhaniSThAnAM trayo muharttAH ekasya ca muharttasya ekonaviMzatidvaSaSTibhAgA ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTidhA hisvA paJcaSaSTizcUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi - paurNamA - sIviSayasya candranakSatrayogasya parijJAnArthaM karaNaM prAgevoktaM, tatra padpaSTirmuharttA ekasya ca muharttasya pakSa dvASaSTibhAgA ekaH saptaSaSTibhAgaH 66 / / 67 / ityevaMrUpo dhruvarAzipriyate, dhRtvA ca prathamAyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogo jJAtumiSTa ityekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti tAvAneva jAtaH, tasmAdabhijito nava' muhUrttA ekasya ca muhUrttasya caturviMzatirdvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgatya SaTSaSTiH saptaSaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhanakaM zodhyate, tatra paTSaSTernava muhUrttAH zuddhAH sthitAH pazcAt saptapaJcAzat, tebhya eko muhattoM gRhItvA dvASaSTibhAgIkRtaste ca dvApaSTirapi bhAgA Jain Estration intumatal F&P On ~384~
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhUta [22], -------------------- mUlaM [67] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: - mUla mAmalA sUryaprajJa- prata ptivRttiH (mala.) // 186 // dhyekasya cadvApASTamI dvApAramAgarAtA vApaSTibhAgarAzI pazvakarUpe prakSipyante jAtAH saptaSaSTiSaSTibhAgAstebhyazcaturvizatiH zuddhAH sthitAH pazcAtricatvAriM.410prAbhUte zata, eka rUpamAdAya saptapaSTibhAgIkriyate, te ca saptapaSTirapi bhAgAH saptapaSTirbhAgamadhye prakSipyante, jAtAH aSTaSaSTiH22mAbhUtasaptaSaSTibhAgAstebhyaH SaTSaSTiH zuddhAH sthitI dvau pazcAtsaptaSaSTibhAgau, tatakhrizatA muhattaiH zravaNaH zuddhaH sthitAH pazcAnmu- prAbhRte hattoM SaDUviMzatiH, tata idamAgata-dhaniSThAnakSatrasya triSu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekonaviMzatisameSu dvASaSTibhAge- pUNimAmAbekasya ca dvApaSTibhAgasya pazcaSaSTisakyeSu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu prathamA paurNamAsI parisamAptimupayAti, sampati sUryanakSa vAsyAH sU67 trayogaM pRcchannAha-'taM samayaM ca Na'mityAdi taM samayamityatra 'kAlAdhvanoLasA'vityadhikaraNatve'pi dvitIyA, tato|'yamarthaH tasmin samaye yasmin samaye dhaniSThAnakSatra candreNa yuktaM yathoktazeSa parisamApayati tasmin kSaNe ityarthaH, sUryaH kena nakSatreNa yuktaH san tAM prathamAM paurNamAsI parisamApayati, bhagavAnAha-'tA pupAhiM'ityAdi, tA iti tadA pUrvAbhyAM phAlgunIbhyAM, pUrvaphAlgunInakSatrasya dvitAratvAttadapekSayA dvivacanaM, dvivacane ca prApte prAkRte bahuvacanaM, tayozca pUrvaphAlgunyostadAnImaSTAviMzatirmuhurtA aSTAtriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptapaSTidhA chittvA tasya satkA dvAtriMzadhUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva SaTpaSTimuhartA ekasya ca muhUrtasya paJca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAga ityevaMpramANo dhUvarAzidhiyate 69 / 5 / / dhRtvA ca ekena guNyate, ekena ca guNitaM | // 186 // tadeva bhavatIti tAvAneva jAtaH, tatastasmAt puSyazodhana ekonaviMzatirmuhartA ekasya ca muhartasya tricatvAriMzad dvApa|STibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzatsaptapaSTibhAgAH 19 / 43 / 33 / ityevaMpramANe zobhyate, arthatAvatpramANasya anukrama [98 ~385
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [67] dIpa anukrama [8] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [22], prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra -[17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH mUlaM [67] | puSyazodhanakasya kathamutpattiriti, ucyate, iha pUrvayugaparisamAptivelAyAM puSyasya trayoviMzatiH saptaSaSTibhAgAH parisamAsAcatvAriMzadavatiSThanti tataste catuzcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgA muhUrttakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1320, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonaviMzatirmuhUrttAH, zepAstiSThanti saptacatvAriMzat 47, te (ca) dvASaSTibhAgAnayanAthai dvApaSTyA guNyante, jAtAni ekonatriMzacchatAni caturdazottarANi 2914, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hriyate, labdhAstricatvAriMzad dvASaSTibhAgAH ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayastriMzatsaptaSaSTibhAgAH / etad dhruvarAzeH zodhyate, tadyathA-paTrapaSTermuhUrttebhyaH ekonaviMzatirmuharttAH zuddhAH sthitAH pazcAtsaptacatvAriMzattebhya eko muhUrtI gRhyate sthitAH SaTcatvAriMzad, gRhItasya ca muhUrttasya dvASaSTibhAgAH kRtvA dvASaSTibhAgarAzau pazcakarUpe prakSipyante, jAtA dvASa - | STibhAgAH saptaSaSTistebhyastricatvAriMzat zodhyante sthitAH paJcAccaturviMzatistebhyaH ekarUpamupAdIyate jAtA trayoviMzatiH gRhItasya ca rUpasya saptaSaSTibhAgAH kriyante kRtvA ca saptaSaSTibhAgekamadhye prakSiSyante jAtA aSTaSaSTiH saptaSaSTibhAgAstebhyastrayastriMzat zuddhAH sthitAH paJcatriMzat, tataH paJcadazamuhUrtterazleSA triMzatA ca muhUrttermeghA zuddhA sthitaH pazcAdeko muhUrtta ekasya ca muhUrttasya trayoviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptaSaSTibhAgAH / 1 / 23 / 35 / tata AgataM - pUrva phAlgunI nakSatrasyASTAviMzatau muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasyASTAtriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvAtriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu sUryaH prathamAM paurNamAsIM parisamApayati, ete ca sUryamuharttAH evaMbhUtaizca sUryamuhastriMzatA trayodaza rAtrindivAni ekasya ca rAtrindivasya dvAdaza vyAvahArikA muharttA bhavanti, tata etadanusAreNa gate Fi P&P Us On ~386~
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhUta [22], -------------------- mUlaM [67] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata satrAka [67] prijJa-18 kadivasabhAgagaNanA zepasthitadivasagaNanA ca pUrvaphAlgunInakSatrasya svayaM kartavyA, evamuttarasUtreSvapi sUryanakSatrayoge pari- 10 prAbhRte dabhAvanIyaM / 'tA eesi 'mityAdi, praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat, utta-1423 IM22prAbhRta. (mala0) rAbhyAM proSThapadAbhyAmatrApi dvivacanaM uttaraproSThapadAnakSatrasya dvitArakatvAt , bahuvacanaM ca sUtre prAkRtatvAt , tayozca proSTha-Ita prAbhRte puurnnimaamaa||187|| padayoH saptaviMzatirmuhUrtAzcaturdaza ca dvApaSTibhAgA muhUrtasya eka ca dvApaSTibhAgaM saptapaSTidhA chittvA tasya saskAzca vAsyAH tuHSaSTiH cUrNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / dvitIyapaurNamAsIcintAyAM dvAbhyAM guNyate, muhUrtAnAM jAtaM dvAtriMzataM zataM 132, ekasya ca muhUrtasya daza dvApaSTibhAgAH 10 ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptaSaSTi|bhAgI 2, tataH pUrvarItyA abhijito nava muhartA ekasya ca muhUrtasya caturvizatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAH paTpaSTiH saptaSaSTibhAgAH zodhyanno jAtaM dvAviMzaM zataM muhUrtasya saptacatvAriMzatASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya | bayaH saptapaSTibhAgAH 122 / 47 / 3 tataviMzatA muhUtaiH zravaNastriMzatA dhaniSThA pazcadazabhiH zatabhiSak triMzatA pUrvabhadrapadA zuddhati sthitAH pazcAt saptadaza muhUrtAH zeSaM tathaiva 17 / 47 / 3 / tata AgataM uttarabhadrapadAnakSatrasya samaSizatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya caturdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHSaSTau saptapaSTibhAgeSu zeSeSu bisIyA paurNamAsI parisamAptimupaiti, sampratyasyAmeva paurNamAsyAM sUryanakSatrayoga pRcchati-taM samayaM ca Na'mityAdi, sugama, // 187 // bhagavAmAha-tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , uttarAbhyAM phAlgunIbhyo, tayozca uttarayoH phAlgunyostadAnIM dvitIyapaurNamAsIparisamAptivelAyAM sapta muhUrtAtrayastriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya dvApaSTibhAgaM ca eka saptapa anukrama [98 FitraalMAPINANORN ~387~
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [22], -------------------- malaM [7] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [67] STidhA chittvA tasya satkA ekatriMzazUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eSa dhruvarAziyite 65 / 5 / 1 dhRtvA ca dvitIyasyAH paurNamAsyAH samprati cinteti dvAbhyAM guNyate jAtaM dvAtriMzaM zataM muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya daza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgau 132 / 10 / 2 / tata etasmAt puSyazodhanakamekonaviMzatirmuhattoM ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzat saptaSaSTibhAgAH 19 / 43 / 33 / ityevaMparimANaM pUrvarItyA zodhyate, sthitaM pazcAd dvAdazottaraM zataM muhUrtAnAmekasya ca muhUrcasyASTAviMzatiSiSTibhAgA |ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTtriMzat saptaSaSTibhAgAH 112 / 28 / 36 / tatA pazcadazabhirmuhUtrazleSA triMzatA maghA |triMzatA pUrvaphAlgunI zuddhA, sthitAH pazcAnmuhartAH saptatriMzaccheSaM tathaiva, tata bhAgataM sUryeNa yuktamuttaraphAlgunInakSatra || | saptasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya trayaviMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya ekatriMzati sataSaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati, adhunA tRtIyapaurNamAsIviSayaM candranakSatrayogaM pRcchati-tA eesi 'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'assiNIhiM'ityAdi, azvinInakSatraM tritAramiti tadapekSayA bahuvacanaM, tadAnIM ca-tRtIyaporNamA|sIparisamAptivelAyAM azvinInakSatrasya ekaviMzatirmuhUrttA ekasya ca muhUrtasya nava dvApaSTibhAgA ekaM ca dvASaSTibhArga saptapaSTidhA chittvA tasya satkAviSaSTirNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhuvarAziH 10 / 5 / 1 tRtIyapaurNamAsI cintyamAnA vartata iti tribhirguNyate, jAtamaSTAnavatyadhikaM zataM muhUrtAnAmekasya ca muhartasya paJcadaza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaH saptapaSTibhAgAH 198 / 15 / 3 tata 'uguNaTuM poTTavayA' iti vacanAt ekonapaSThyadhikena muha anukrama [98 ~388~
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [22], -------------------- malaM [7] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [67] // 18 // saMzatena caturvizatyA dvApaSTibhAgarekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaTyA sataSaSTibhAgairabhijidAdInyuttarabhadrapadAparyantAnine SaT nakSatrANi zuddhAni, pazcAdavatiSThante aSTAtriMzanmuhUrtA 'ekasya ca muhUtrtasya dvipaJcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTi- prAmatabhAgasya catvAraH saptaSaSTibhAgAH 38 // 52 / 4, tatatriMzatA muhUtrauM revatInakSatraM zuddhaM tiSThatyaSTau muhUrtAstata AgataM candra- prAbhUte yuktamazvinInakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya navasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya triSaSTI saptapaSTi- pUrNimAmAbhAgeSu zeSeSu parisamApayati / sampratyasyAmeva tRtIyasyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayoga pRcchati-'taM samayaM ca Na'mityAdi vAsyAH sugarma, bhagavAnAha-'tA cittAhiM'ityAdi, citrayA yuktaH sUryaH parisamApayati, tadAnIM ca-tRtIya paurNamAsIparisamA- sU67 sivelAyAM citrAyAmeko muharta ekasvaM ca muhUrtasya aSTAviMzatiSaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptapaSTidhA chittvA tasya satkA triMzat cUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 65 / 5 / 1 / sampati tRtIyapaurNamAsI cintiteti tribhirguNyate, jAtamaSTAnavatyadhika zataM muhUrtAnAmekasya ca muhartasya paJcadaza dvApaSTibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya cayaH saptapaSTibhAgAH 198 / 15 / 3 tata etasmAtpuSyazodhanakaM 19 / 43 / 33 / pUrvoktaprakAreNa zodhyate, sthita | pazcAdaSTasaptatyadhikaM muhUrtAnAM zatamekasya ca muhUrtasya trayastriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzatsaptapa& TibhAgAH 178 // 33 // 37 // tataH paJcAzadadhikena muhartazatenAzleSAdIni hastaparyantAni paJca nakSatrANi zuddhyanti, zeSAstiSThanti aSTAviMzatirmuharcAH zeSaM tathaiva 28 / 33 / 37 / tata AgataM sUryeNa saha samprayukaM citrAnakSatramekasmin / murte ekasya ca muharcasyASTAviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAM paurNa-1X anukrama [98 FitneralMAPINANORN ~389~
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [22], -------------------- malaM [7] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [67] SASANSAR TrAmAsI parisamApayati / sampati dvAdazyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogaM pRcchati 'tA eesi ||'mityaadi sugama, bhagavA-1 nAha-'tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat, uttarAbhyAmASADhAbhyAM dvAdazI paurNamAsI candraH parisamApayati, tdaanii| ca tayoruttarayorASADhayoH SaDviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya SaDUviMzatirdApaSTibhAgA ekaca dvApaSTibhAgaM saptapaSTiyA chittvA tasya satkAzcatuHpazcAzarNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAziH 66|5|1|dvaadshii kila paurNamAsI cintyate iti dvAdazabhirguNyate, jAtAni sapta zatAni dvinavatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya SaSTiSa|STibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAdaza saptapaSTibhAgAH 792 / 10 / 12 / tata etasmAt 'mUle satteva bAyAlA ityAdivacanAt, saptabhizca vicatvAriMzadadhikamuhartAnAM zatairekasya ca muhartasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni mUlaparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tatatriMzatA muhUrteH pUrvASADhA, |zeSa tiSThanti aSTAdaza muhartA ekasya ca muhUrtasya pazcatriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayodaza saptapaSTi|bhAgAH 18 // 3513 tata AgataM candreNa yuktamuttarASADhAnakSatraM dvAdazI paurNamAsI paDUviMzatI muhUrteSvekasya ca muDatasya paiviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / sampatyasyAmeva dvAdazyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayoga pRcchati-taM samayaM ca Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA puNavasuNA ityAdi, |tA iti pUrvavat, punarvasunA yuktaH sUryaH parisamApayati, tadAnIM ca-dvAdazIpaurNamAsIparisamAptivelAyAM punarvasunakSatrasya SoDaza muhUrcA aSTI ca dvApaSTibhAgA muhUrtasya eka ca dvApaSTibhAgaM saptapaSTidhA chittvA tasya satkA viMzatibhUrNikA bhAgAH anukrama [98 44149 ka FitneralMAPINANORN ~390~
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sayamama sivRttiH (mala.) prata prAbhUte sUtrAMka // 189 // [67] zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / dvAdazabhirguNyaMte, jAtAni sapta zatAni dvinavatyadhikAni muhUrsAnA- 10 prAbhRtemekasya ca muhUrtasya SaSTiSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH 793 / 60 / 12, tata patamA-422prAbhUtapuSyazodhanakaM 19 / 43 // 13 pUrvoktaprakAreNa zobhyate, sthitAni pazcAtsapta zatAni trisaptatyadhikAni muhAnAmekasya cA muhUrtasya SoDaza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH 773 / 16 // 46, tataH etasmA pUrNimAmAsaptabhiH zataizcatuzcatvAriMzadadhikairmuha nAmekasya ca muharsasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaTyA vAsyAH saptapaSTibhAgairazleSAdIni AAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, pazcAdavatiSThante aSTAviMzatirmuhartA ekasya ca murtasyA vipazcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptacatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH28 / 53 / 47 / tata AgataM puna-1 sunakSatraM sUryeNa saha yogamupAgataM poDazasu muharceSu zeSeSu ekakha ca muhUrtasyASTasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya viMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu dvAdazI paurNamAsI parisamApayati, ( sAmpratamasyAmeva dvApaSTitamAyAM paurNamAsyAM candanakSatrayogaM pRcchati)-'tA eesi Na'mityAdi sugarma, bhagavAnAha-tA utsarAhiM'ityAdi, tA (iti prAgvat ) uttarAbhyAmApADhAbhyAM yuktazcandravAramA dvApaSTitamA paurNamAsI pariNamayati, tadAnIM ca-caramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptivelAyAmuttarayorASADhayozvaramasamayaH, tathAhi sa eva dhruvraashiH66|5|1| caramA dvApaSTitamA paurNamAsI sammati cintyamAnA 1 // 18 // vartate iti dvApalyA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca muhUrtasva dvApaSTibhAgAmA trINi zatAni dazottarANi ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvASaSTiH saptapaSTibhAgAH 4092 / 110 / 52 tata etasmAd, 'asathajagu anukrama + [98 OM Fhi ~391
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [67] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata NavIsA sohaNagaM uttarANa sADhANaM / cauvIsaM khalu bhAgA chAvahI cuNiyAo y||1||ityevNprmaannmekN sakalanakSatraparyAyazodhanakaM pazcabhirguNayitvAmodhyate, tacca pUrvokkina prakAreNa zodhyamAna paripUrNI zuddhimAsAdayatIti na kizcitpazcAdavatiSThate, tata AgataM uttarASADhAnakSatraM candreNa saha yuktaM caramasamaye caramA dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati / sampatyasyAmeva dvApaSTitamAyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayogaM pRcchati-taM samayaM caNa'mityAdi sugamam, bhagavAnAha-sA pusseNa mityAdi, puSyeNa yukta sUryazvaramAM dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati, tadAnIM ca-dvASaSTitamapaurNamAsIparisamAptivelAyAmekonaviMzatirmuharrAstricatvAriMzaca dvApaSTibhAgA murtasya dvApaSTibhAgaM ca saptapaSTidhA chisvA tasya satkAkhayastriMzat cUrNikAbhAgAHzeSAH, tathAhi-1 sa eva dhruvraashi:66|5|sh dvASaSTyA guNyate,jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca murtasya dvApaSTiXbhAgAnAM trINi zatAni dazottarANi ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvASaSTiH saptapaSTibhAgAH4092 / 11 / 12 / iha puSyasya dazamuhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTAdazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya caturviMzati saptapaSTibhAgeSvatikAnteSu pAzcAtya yuga parisamAptimupaiti, tadanantaramanyat yugaM pravartate, puSyasyApi ca tAvanmAtrAdatikrAntAt parato yAvadbhaH yo'pi tAvanmAtrasya puSyasvAtikrama etAvatpramANaH ekaH paripUrNI nakSatraparyAyaH, tasya ca pramANamaSTau zatAnyekonaviMza tyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatirvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptapaSTibhAgAH kA819 / 24 / 15'tata etatpaJcabhirguNayitvA prAguktAt dhruvarAzeSiSTiguNitAt zodhyate, tatha paripUrNa zukhyati, |pazcAcca rAzinilepo jAyate, tata AgataM puSyasya sUryeNa yuktasya dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTAdazasu dvApaSTibhAge-| anukrama [98 ~392~
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhata [22], -------------------- malaM [7] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) // 19 // amAvAsyA sU68 vekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzati saptapaSTibhAgeSvatikAnteSu ekonaviMzatI ca muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya trica- 1.prAbhRte svAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaviMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu caramA dvApaSTitamA pArNamAsI pari- 22 prAbhRta| samAptimagamaditi / tadevaM paurNamAsIviSayazcandranakSatrayogaH sUryanakSatrayogazcoktaH, sampratyamAvAsyAviSayaM sUryanakSatrayoga | prAbhUta candranakSatrayogaM ca pratipipAdayiSuH prathamataH prathamAmAvAsyAviparya praznasUtramAha etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama amAvAsaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti?,tA assesAhi, assesArNa eke || mulutte cattAlIsaM ca yAcaTThibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA bAvaDhi cuNiyA sesA, taM samayaM / caNaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti?,tA assesAhiM ceva,assesANaM eko muhutto cattAlIsaMca vAvahibhAgAmuhuttassa yAvadvibhAgaM sattadvidhA chettA bAvadhi cuNiyA bhAgA sesA, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docaM amAvAsaMx caMde keNaM NakvatteNaM joeti?, tA utsarAhiM phagguNIhi, uttarANaM phagguNINaM cattAlIsaM muhuttA paNatIsaM bAvadvibhAgA muTuttassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA papaNahicupiNayAbhAgA sesA,taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti?, tA uttarAhi va phagguNIhi, uttarANaM pharaguNINaM jaheba cNdss|taa etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM tacaM amAvAsaM caMde keNaM nakakhatteNaM joeti?,tA hattheNaM, hatthassa cattAri muhuttA tIsaM ca bAvaDibhAgA muhuttassa // 19 // bAvahibhAgaMca sattadvidhA chettA vAvaTTi cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti , |tA hattheNaM ceva, hatthassa jahA caMdassa, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasamaM amAvAsaM caMde keNaM Nakkha [98 ~393~
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: + prata sUtrAMka [68] OM45-45645- 5 dIpa saNaM joeti ?, adAhiM, ahANaM cattAri muhattA dasa ya bAvahibhAgA muhuttassa pAvahiM ca sattaviyA aisA caupaNNaM cuNiyA bhAgA sesA / taM samayaM ca NaM sUre keNaM nakkhatteNaM joeti ?, tA abAhiM ceva, adANaM jahA caMdassa / tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM carimaM bAvaDhi amAvAsaM caMde keNaM NakkhatterNa joeti , tA puNavasuNA, puNaSasussa bAvIsaM muhattA bAyAlIsaM ca yAsahibhAgA muhuttassa sesA / taM samaya ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA puNadhasuNA ceva, puNavasussa NaM jahA caMdassa (sUtraM 18) // 'tA eesi Na'mityAdi sugarma, bhagavAnAha-tA asilesAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , azleSAbhiH saha yuktazcandraH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati, azleSAnakSatrasya SaTtAratvAttadapekSayA bahuvacanaM, tadAnI ca-prathamAmAvAsthAparisa-1 mAptibelAyAmazleSAnakSatrasya eko muhUrtazcatvAriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya dvApaSTibhAgaM ca sakSaSaSTidhA chittvA SaTSaSTizyU-I NikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / prathamAmAvAsyA kila samprati cintyamAnA vartate ityekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti tAvAneva jAtaH, tata etasmAt "bAvIsaM ca muhuttA chAyAlIsaM visahi bhAgA ya / evaM puNaSasussa ya soheyavaM havaha puNNaM // 1 // " iti vacanAt dvAviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzat dvApaSTibhAgA ityevaMpramANaM punarvasuzodhanakaM zodhyate, tatra SaTpaSTemuhUrtebhyo dvAviMzatirmuhato zuddhAH, sthitAH pazcAccatuzcatvAriMzat 44, tebhya ekamuhUrtamapekSya tasya dvApaSTibhAgAH kRtAH, te dvApaSTibhAgarAzimadhye prakSipyante, jAtA saptaSaSTiH, tebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH, zeSAstiSThanti ekaviMzatiH, tricatvAriMzato muhUrtebhyastriMzatA puSyaH zuddha, +5 anukrama 45% +5 [99] +5 % 8456 % FhiralMAPIMIREUMORE ~394~
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 68 ] dIpa anukrama [9] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 68 ] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryamajJasivRttiH ( mala0 ) // 191 // sthitAH pazcAtrayodaza muhUrttA, azleSAnakSatraM vArddhakSetramiti paJcadazamuhUrttapramANaM tata idamAgataM - azleSA nakSatrasya ekasmin muhUrtte catvAriMzati muhUrttasya dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptaSaSTidhA chinnasya SaTSaSTibhAgeSu zeSeSu prakha| mAmAvAsyA samAptimupagacchati / sampratyasyAmeva prathamAyAmamAvAsyAyAM sUryanakSatraM pRcchati -- 'taM samayaM ca NamityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA asilesAhiM cevetyAdi, iha ya evAsyAmamAvAsyAyAM candranakSatrayoge dhruvarAziryadeva zodhanakaM sa eva sUryanakSatrayogaviSaye'pi dhruvarAzistadeva ca zodhanakamiti tadeva sUryanakSatrayoge'pi nakSatraM tAvadeva ca 'tasya nakSatrasya zeSamiti, tadevAha - azleSAbhiryuktaH sUryaH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati, tasyAM ca parisamAptivelAyAmazleSANAmeko muhUrtta ekasya ca muhUrttasya catvAriMzat dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptaSaSTibhAgAH zeSAH / dvitIyAmAvAsyAviSayaM praznasUtramAha- 'tA eesi Na'mityAdi sugamaM, bhagavAnAha - 'tA uttarAhiM' ityAdi, uttarAbhyAM phAlgunIbhyAM yuktaH candro dvitIyAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM ca-amAvAsyAparisamAptivelAyAmuttarAyAH phAlgu nyAzcatvAriMzanmuhUrttAH paJcatriMzad dvASaSTibhAgAH muharttasya dvASaSTibhAgaM ca saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAH paJcaSaSTizbhUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-- sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / dvAbhyAM guNyate, jAtaM dvAtriMzadadhikaM muhUrttAno zarta, ekasya ca muhUrttasya dvASaSTibhAgA daza ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptaSaSTidhA chinnasya dvau cUrNikAbhAgI / 132 / 10 / 2 / tatra prathamaM punarvasuzodhanakaM zodhyate, dvAtriMzadadhikamuhUrttazatAt dvAviMzatirmuharttAH zuddhAH sthitaM pazcAdazottaraM zataM, tebhyo'pyeko muhartte gRhItvA dvASaSTibhAgIkriyate, kRtvA ca te dvASaSTibhAgA dvASaSTibhAgarAzau prakSipyante, jAtA dvisaptati ation Intimational F&P On ~395~ 4 10 prAbhRte 22 prAbhRta prAbhRte amAvAsyAnakSatrANi sU 68 // 191 //
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: - mUla zari-praNItA vRtti prata sUtrAMka [68] kara dIpa bhASaSTibhAgAstebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH sthitAH pazcAt SaDviMzatiH, navottarAcca muhUrtazatAt triMzatA puSyaH zuddhaH, sthitAH pazcAdekonAzItiH, tato'pi pazcadazabhirmaharazleSA zuddhA, sthita pazcAccatuHSaSTiH, tato'pi viMzatA maghAH zuddhAH || sthitA catustriMzat, tato'pi triMzatA pUrvaphAlgunI zuddhA, sthitAH pazcAt catvAraH, uttaraphAlgunInakSatra vyarddhakSetramiti bhApazcacatvAriMzanmuhUrtapramANa, tata idamAgata-uttaraphAlgunInakSatrasya candrayogamupAgatasya catvAriMzakti muhUrteSvekasya ca muhU sya paJcatriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya saptapaSTidhA chinnasya paJcapaSTau cUrNikAbhAgeSu zeSeSu dvitIyAmAvAsyA samAptiM yAti / samprati asyAmeva dvitIyasyAmamAvAsthAyAM sUryanakSatraM pRcchati-taM samayaM ca Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , utsarAbhyAmeva phAlgunIbhyAM yuktaH sUryoM dvitIyAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM ca-dvitIyAmAvAsyAparisamAptivelAyAmuttarAyAH phAlgunyAH 'taheva jahA caMdassa'tti yathA candrasya viSaye uktaM tathaivAtrApi vipaye vaktavyaM, tadyathA-'cattAlIsaM muhuttA paNatIsaM ca bAvahibhAgA muhuttassa pAvahibhAgaM ca sattahihA chittA paNNavi cuNNiAbhAgA sesA' iti, pataJcobhayorapi candrasUryayornakSatrayo parijJAnahetoH karaNasya samAnatvAdavaseyam / tRtIyAmAvAsyAviSayaM prabhasUtramAha-tA eesi 'mityAdi, sugama, bhagavAmAha-tA ityeNa'ityAdi, hastena yuktazcandrastRtIyAmAvAsyAM parisamApayati, tadAnI hastasya catvAro muhUrtAviMzaca dvApaSTibhAgA murtasya dvApaSTibhAgaM caika saptapaSTidhA chittvA tasya saskAzcatuHSaSTizcarNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhuvarAziH 55|5|1tRtiiysthaa amAvAsyAyAH samprati cinteti tribhirgupyate, jAtamaSTAnavatyadhikaM zataM muhUrtAnAmekasya ca muhasya pazcadaza dvApaSTi anukrama [99] ~396~
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) ttyyaa yy [ 68 ] anukrama "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [68] prAbhRta [10], * prAbhRtaprAbhRta [22], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH // 192 // sUryaprajJa- 4 bhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayaH saptaSaSTibhAgAH 198 / 15 / 3 tata etasmAd dvisaptatyadhikena muhUrttazatena SaTca 4 10 prAbhRte sivRttiH / tvAriMzatA ca muhUrttasya dvASaSTibhAgairazleSAdIni uttarAphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhAni paJcAdavatiSThante paJcaviMza( mala0) 2 tirmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya ekatriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayaH saptaSaSTibhAgAH 25 / 31 / 3 / tata AgataM hastanakSatrasya candreNa saha yogamupAgatasya caturSu muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya triMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya catuHSaSTI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAmamAvAsyAM parisamApayati / atraiva sUryaviSayaM praznasUtramAha-'taM samayaM ca NamityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA hattheNaM ceva'ti hastenaiva nakSatreNa yuktaH sUryo'pyamAvAsyAM tRtIyAM parisamApayati, etaccobhayorapi karaNasya samAnArthatyAdavaseyaM evamuttarasUtrayorapi draSTavyaM zeSapAThaviSaye'tidezamAha- 4 'hatthassa jaM caiva caMdassa' yathA candrasya viSaye hastasya zeSa uktaH tathA sUryasyApi viSaye vaktavyaH, sa caivam- 'hatthassa cattAri muhuttA tIsaM ceva cAvadvibhAgA muhuttassa bAvadvibhAgaM ca saptasihA chittA bAvaTThI cuNNiyA bhAgA sesA' iti, samprati dvAdazAmAvAsyAviSayaM praznasUtramAha- 'tA eesi NamityAdi sugamaM, bhagavAnAha - 'tA addAhiM' ityAdi, AIyA yutazcandro dvAdazImamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM cArdrAyAzcatvAro muharttA daza muharttasya dvASaSTibhAgA dvASa|STibhAgaM ca saptaSaSTidhA chittvA catuHpaJcAzacUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-- sa eva dhruvarAzi:- 66 / 5 / 1 / dvAda| zyamAvAsyA cintyamAnA varttate iti dvAdazabhirguNyate, jAtAni sapta zatAni dvinavatyadhikAni muhUrttAnAmekasya ca muhUrttasya paSTidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH 792 / 60 / 12 / etasmAJcaturbhiH zataiH / Jan Eaton intimatinal F&P Onl ~397~ 22 prAbhRta prAbhRte amAvAsyA nakSatrANi sU 68 // 192 //
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata dvicatvAriMzadadhikarmuhurtAnAmekasya ca muhUrttasya paTcatvAriMzatA dvApaSTibhAgairazleSAdIni uttarASADhAparyantAni nAmANi haiddhAni sthitAni pazcAtrINi zatAni pazcAzadadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhartasya caturdaza dvApaSTibhAgA pakasya cadApachi bhAgasya dvAdaza saptapaSTibhAgAH 350114 // 12 tatakhibhiH zatenevottarehAnAmekasya ca muhartasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgastha SaTpaTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni rohiNIparyantAni zuddhAni, sthitAH pazcAcatvAriMzanmuharcAH ekasya ca muhUrtasya ekapaJcAzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgaspa trayodaza saptapaSTibhAgAH 40 / 59 // 13 // taka khrizatA muhUrtamaMgaziraH zuddhaH, sthitAH pazcAddaza muhUrtAH, zeSaM tathaiva 10 / 51 / 13 / tata AgataM AnikSatrasya candreNa | saha saMyuktasya caturpu muraHSu ekasya ca muhUrtasya dazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuSpazcAzati saptapachimAgeSTA 4 / 10 / 54 / zeSeSu dvAdazI amAvAsyA parisamAptimiyarti, samprati sUryaviSaye praznamAha-taM samayaM cANamityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA ahAe ceva Ardrayaiva yuktA sUryo'pi dvAdazImamAvAsyAM parisamApayati, zeSapAThaviSaye'tidezamAha-adAe jahA candassa' yathA candraviSaye AoyAH zeSa uktastathA sUryaviSaye'pi vaktavyaH, sa caivm-ahaae| catAri muhattA dasa ya vAvavibhAgA muhuttassa bAvavibhAgaM ca sattaTTihA chettA cappaNNaM cuNiyA bhAgA sesA' iti / paramadvASaSTitamAmAvAsyAviSayaM praznamAha-'tA eesi 'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA puNavasuNA ityAdi, tA iti pUrvavat, punarvasunA yuktazcandrazcaramA dvASaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM ca-caramadvASaSTitamAmAvAsthAparisamAptivelAyAM punarvasunakSatrasya dvAviMzatirmuhartAH SaTcatvAriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya zeSAH, tathAhi-sA eka ESSESSIES anukrama [99] ~398~
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [68] sUryaprajJa-18dhruvarAziH 66 / 511 / dvApaTyA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca muharcasya 10 prAbhRte vivRttiHlAdvApaSTibhAgAnAM trINi zatAni dazottarANi ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvApaSTiH saptapaSTibhAgAH 4092 / 31 / 1222 prAbhRta(mala) tata etasmAt caturbhiH zatairdvicatvAriMzadadhikairmuhAnAmekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzatA dvApaSTibhAgaiH prathama zodhanakA prAbhRte zuddha, jAtAni patriMzacchatAni paJcAzadadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya dezAte catuHSaSyadhike dvASaSTibhAgAnAme-12 amAvAsyAkasya ca dvApaSTibhAgasya dvApaSTiH saptaSaSTibhAgAH 3650 / 264 / 62 / tato'bhijidAdyuttarASADhAparyantasakalanakSatrapa nakSatrANi paryAyaviSayaM zodhanakamaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatiSaSTibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptapaSTibhAgAH 819 / 24 / 66 / ityevaMpramANaM caturbhirguNayitvA zodhyate, sthitAni pazcApAtrINi zatAni catuHsaptatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya catuHSadhyadhika taM dvApaSTibhAgAnAmekasya ca dvApaSTi bhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgAH 374 / 164 / 66 / tato bhUyastribhiH zatairmuhurtAnAM navottarairekasya ca muhUrtasya catuvizatyA dvApaSTibhAgairekasya dvASaSTibhAgasya ca SaSaSTyA saptapaSTibhAgaiH 309 / 24 / 66 / abhijidAdIni rohiNIparyantAti zuddhAni, sthitAH pazcAt saptapaSTirmuhartA ekasya ca muhartasya SoDaza dvASaSTibhAgAH 67 / 16 / tatatriMzatA muhUtairmRgaziraH paJcadazabhirArdA zuddhA, sthitAH zeSA dvAviMzatirmuhartAH ekasya ca muhUrtasya poDaza dvApaSTibhAgAH 22, // 193 // tata Agate caMdreNa saha saMyuktaM punarvasunakSatra dvAviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu zeSeSu / lAcaramA dvApaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, sUryaviSayaM praznamAha-taM. samayaM ca Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha ACAN sU68 dIpa anukrama [99] ~399~
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [68] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [68] dIpa 'tA puNavasuNA ceva' sUryo'pi punarvasunA caiva saha yogamupAgataH caramA dvASaSTitamAmamAvAsyAM pariNamayati, zeSaviSaye-18 'tidezamAha-'puNavasussa NaM' yathA candrasya viSaye punarvasoH zeSa ukta tathA sUryasyApi viSaye vaktavyaH, sa caivamDI'puNavasussa bAvIsa muhuttA chAyAlIsaM ca bAvahibhAgA muhattassa sesA' iti / tA jeNaM ajja NakkhateNaM caMde joyaM joeti jaMsi desaMsi se Ne imANi aTTha ekUNavIsANi muhattasatAI cavIsaM ca bAvaTThibhAge muTuttassa bAvaDibhAgaM ca sattAhiyA chettA bAvahiM dhupiNayAbhAge uvAyiNAvettA puNaravi se caMde aNNeNaM sarisaeNaM ceva NakkhatteNaM joyaM joeti aNNaMsi desaMsi, tAjeNaM ajjaNakhatteNaM caMde joyaM joeti jaMsi desaMsi se NaM imAI solasa aTTatIse muhuttasatAI aNApaNNaM ca yAvaDibhAge muhattassa yAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chettA paNNahi cuNiyAbhAge uvAyiNAvettA puNaravi se NaM caMde teNaM ceva NakkhateNaM joyaM joeti aNNaMsi desaMsi, tA jeNaM ajaNakkhatteNaM caMde joyaM joeti jaMsi desasi se NaM imAI cauppaNNamuhuttasahassAI Nava ya muhuttasatAI uvAdiNAvittA puNaravi se caMde aNNeNaM tArisaeka joyaMjoeti taMsi desaMsi, tAjeNaM ajaNakkhatteNaM caMde joyaM joeti jaMsiradesaMsi (se NaM imAiM ega lakkha nava ya sahasse aha ya muhuttasae ucAyiNA vittA puNaravi se caMde teNa NakkhatteNaM joyaM joei taMsi desaMsi ) / tA jeNaM ajaNakkhatteNaM sUre joyaM joeti jasiM desaMsi se NaM imAI tiNi chAvaTThAIrAIdiyasatAI uvAdiNAvettA puNaravi se sUrie aNNeNaM tArisaeNaM caiva nakkhaMtteNa joyaM joeti taMsi desaMsi, tAjeNaM ajjanakkhatteNaM anukrama [99] % SS Fhi ~400~
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 69 ] dIpa anukrama [100 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [ 69 ] prAbhRta [10], * prAbhRtaprAbhRta [22], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 194 // Eatont sUre jo joeti taMsi desaMsi se NaM imAI sattadubIsaM rAIdiyasalAI uvAiNAvettA puNaravi se sUre teNaM 210 prAbhRte caiiva nakkhatteNaM joyaM joeti taMsi desaMsi, tA jeNaM ajaNakkhaseNaM sUre joyaM joeti jaMsi desaMsi se NaM 4 22 prAbhUtaprAbhate imAI aTThArasa bIsAI rAIdivasatAI ubAdiNAvettA puNaravi sUre aNNeNaM ceva Nakkha seNaM joyaM joeti tAdRganyataMsi desaMsi, tA jeNaM aNakkhaseNaM sUre joyaM joeti jaMsi desaMsi teNa imAI chattIsaM sadvAI rAIdiyasa nakSatrayogaH yAI uvAiNAvitA puNaravi se sUre teNaM ceca NakkhatteNaM joyaM joeti taMsi desaMsi ( sUtraM 69 ) / / / sU 69 samprati yannakSatraM tAdRzanAmakaM tadeva vA tasminneva deze'nyasmin vA yAvatA kAlena bhUyazcandreNa saha yogamupAgacchati tAvantaM kAlaM nirddidikSurAha--'tA jeNaM ajja nakkhatteNaM' ityAdi, tA. iti pUrvavat, yena nakSatreNa saha candro ya-vivakSite dine yogaM yunakti-karoti yasmin deze sa candro Namiti vAkyAlaGkAre imAni vakSyamANasajJAkAni tAnyevAda-aSTau muhUrttazatAni ekonaviMzAni - ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrttasya caturviMzatiM dvASaSTibhAgAn ekastha ca dvASaSTibhAgasya SaTrapachi saptaSaSTibhAgAnupAdAya gRhItvA atikramyetyarthaH punarapi sa candro'nyena dvitIyena sahanAnA nakSatreNa yogaM yunakti anyasmin deze, iyamatra bhAvanA-iha candrasUryanakSatrANAM madhye nakSatrANi sarvazImrANi tebhyo mandagatayaH sUryAstebhyo'pi mandagatayazcandramasaH, etaccAgre svayameva prapaJcayiSyati, paTpaJcAzannakSatrANi pratiniyatApAantarAladezAni cakravAlamaNDalatayA vyavasthitAni sadaiva ekarUpatayA paribhramanti, tatra kila yugasyAdAvabhijitA nakSatreNa saha yogamadhigacchati candramAH, sa ca yogamupAgataH sanH zanaiH zanaiH pazcAdavaSvaSkate tasya nakSatrebhyo'tIva manda F&P Us On ~ 401 ~ // 194 //
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 69 ] dIpa anukrama [100 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 69 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH Eatont gatitvAt, tato navAnAM muhUrttAnAmekasya ca muharttasya caturviMzaterdvASaSTibhAgAnAmekasya ca dvASTibhAgasva paTUpa sa STibhAgAnAmatikrame purataH zravaNena saha yogamAyAti, tatastato'pi zanaiH zanaiH pazcAdavaSvaSkamAnastriMzatA muhUH adaNena saha yogaM samApya purato ghaniSThayA saMha yogamupagacchati, evaM svaM svaM kAlamAcakSya sarvairapi nakSatraiH saha yogastAca vaktavyo yAvaduttarASADhA nakSatrayogaparyantaH, etAvatA ca kAlenASTI muhUrttazatAni ekasya ca muhUrttasya caturviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya paTSaSTiH saptaSaSTibhAgA abhavan, tathAhi--- paDU nakSatrANi pazcacatvAriMzammuhUrttAnIti SaT paJcacatvAriMzatA guNyaMte, jAte dve zate saptatyadhike 270, paT ca nakSatrANi paJcadazamuhUrttanIti bhUyaH SaNNAM pa dazabhirguNane jAtA navatiH 90, paJcadaza triMzanmuhUrttAnIti paJcadaza triMzatA guNyante, jAtAni catvAri zatAni paJcAzadadhikAni 450, abhijito nava muhUrttA ekasya ca muhUrttasya caturviMzatirdvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSThiH saptaSaSTibhAgA iti bhavati sarveSAmekatra mIlane yathoktA muhUrttasaGkhyA, eSa etAvAn, nakSatramAsaH, tatastadanantaraM yadabhijinakSatraM atikrAntaM tadapareNa dvitIyenAbhijitA nakSatreNa saha nava muhUrttAdikAlaM yogamupAgacchati, tataH paramapareNa dvitIyASTAviMzatisambandhinA zravaNena saha yogamanute, evaM pUrvavat tAvadvAcyaM yAvaduttarASADhA, tadanantaraM bhUyaH prathamenaivAbhijitA nakSatreNa saha yogaM yAti, tataH prAguktakrameNa zravaNAdibhiH, evaM sakalakAlamapi tato vivakSite dine yasmin deze yena nakSatreNe yogamamamaJcandramAH sa yathokamuhUrtamayAtikrame bhUyaH tAdRzenaivApareNa nakSatreNa saha anyasmin deze yogamAdatte na tenaiva nApi tasmin deze iti, tathA 'tA jeNa'mityAdi, adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha F&PO ~ 402~
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 69 ] dIpa anukrama [100 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) * prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 69 ] prAbhRta [10], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJaThivRttiH ( mala0 ) // 195 // yogaM yunakti yasmin yasmin deze candramAH sa imAni vakSyamANasaGkhyAkAni tAnyevAha--- SoDaza muhUrttazatAni aSTAtriMzadadhikAni ekonapaJcAzataM dvASaSTibhAgAn muhUrttasya ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTidhA hitvA tasya satkAn paJcaSaSTiM cUrNikAbhAgAnupAdAya-atikramya punarapi sa candrastenaiva nakSatreNa saha yogaM yunakti, paramanyasmin deze, na tu tasminneva, kuta iti cet, ucyate, iha bhUyastasminneva deze tenaiva nakSatreNa saha yogo yugadvayakAlAtikrame yathArthaH) kevala vedasA jyotizcakragaterupalabdhaH, jambUdvIpe ca SaTpaJcAzadeva nakSatrANi, tato vivakSitanakSatrayoge sati tata Arabhya paTpaJcAzanakSatrA- 4 tikrame tena nakSatreNa saha yogamAdatte, SaTpaJcAzannakSatrAtikramazca prAguktASTAviMzatinakSatra muhUrttasaGkhyAdviguNasAyA, tata uktaM- 'solasa aDatIsa muhutsasayA' ityAdi / tadevaM tAdRzena tena vA nakSatreNa saha anyasmin deze yAvatA kAlena bhUyo'pi yoga upajAyate tAvAn kAlavizeSa uktaH, samprati tasminneva deze tAdRzena tena vA nakSatreNa saha bhUyo'pi 4 yogo yAvatA kAlena bhavati tAvantaM kAlavizeSamAha-'tA jeNaM ajja nakkhanteNaM' ityAdi, adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha yogaM candro yunakti yasmin deze saH- candramA imAni vakSyamANasaGkhyAkAni tAnyevAha-catuSpaJcAzanmuhUrtta sahasrANi nava muhUrttazatAmyupAdAya - atikramya punarapi sa candro'nyena tAdRzenaiva nakSatreNa saha yogaM yunakti tasminneva deze, iyamaMtra bhAvanA-vivakSite yuge vivakSitAnAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yena nakSatreNa saha yasmin deze yadA candramaso yogo jAto bhUyastasminneva deze tadaiva tenaiva nakSatreNa saha yogo vivakSitayugAdArabhya tRtIye yuge, na tu dvitIye, kuta iti cet, ucyate, iha yugAdita Arabhya prathame nakSatramAse yAnyekAnyaSTAviMzarti nakSatrANi samatikrAmati dvitIyena nakSatramAsena Jan Eatoninamaal F&P On ~ 403~ 10 prAbhRte 22 prAbhRtaprAbhRte tAiganyanakSatrayogaH sU. 69 // 195 //
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [69] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 575 prata tebhyo'parANi dvitIyAni tato bhUyastRtIyena nakSatramAsena tAnyeva prathamAnyaSTAviMzati nakSatrANi caturthena bhUyastAnyeva dvitIyAni evaM sakalakAlaM, yuge ca nakSatramAsAH saptapaSTiH, sA ca saptaSaSTisaGkhyA viSameti vivakSitayugaparisamAkSAvanyasya yugasya prArambhe yAni vivakSitayugasyAdau bhuktAni nakSatrANi tebhyo'parANyeva dvitIyAni bhogamAyAnti, na tu tAnyeva, yugadvaye ca catustriMzannakSatramAsazataM bhavati, sA ca catustriMzannakSatramAsazatasaGgyA sameti dvitIyayugaparisamAptau SaTpaJcAzadapi nakSatrANi samAptimupayAnti, tato vivakSitayugAdArabhya tRtIye yuge tenaiva nakSatreNa tasminneva deze tadA candramaso yogaH, yuge cAhorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni ekaikasmiMzcAhorAtre muhU striMzattato'STAdazAnAM zatAnAM triMzadadhikAnAM triMzatA guNane bhavati yathoktA muhUrtasaGkhyA, yathoktamuhUrtasaGkhyAtikrame ca tAzenaiva nakSatreNa saha yogaH candramasastasminneva deze na tu tena nakSatreNAnyasmin vA deze iti, 'tA jeNa'mityAdi, idaM sUtramakSarArthamadhikRtya sugama, bhAvanA tu prAgeva kRtA, navaraM yugadvayakAlaH patriMzacchatAni SaSTyadhikAni ahorAtrANyAmekaikasmiMzcAhorAtre triMzanmuhUrtA mAiti patriMzacchatAnAM pazyadhikAnAM viMzatA guNane yathoktA muhUrtasakyA bhavati / tadevaM tAdRzena tena vA nakSatreNa sahA nyasmin tasmin [anyasmin vA deze candramaso yogakAlapramANamuktam , sampati sUryaviSaye tadAha-'tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha sUryo yasmin deze yogaM yunakti sa imAni trINi SaTpaTyAdhikAni rAtrindivazatAni upAdAya-atikramya punarapi sa sUryastasminneva deze tAdRzenaivAnyena nakSatreNa yogaM yunakti na tu tenaiva, kuta iti cet, ucyate, iha candro nakSatramAsenaikenASTAviMzati nakSatrANi bhule, sUryastu vibhirahorAtrazataiH SaTpadhyadhika, anukrama [100] S Fhi ~404~
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [69] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAka [69]] sU69 dIpa sUryaprajJa- trINi cAhorAtrazatAni SaTpaTyadhikAni ekaH sUryasaMvatsaraH, tato'nyastribhirahorAtrazataiH SaSaSTyadhikairanyAni dvitIyA- prAbhUte tivRttiHla nyaSTAviMzatiM nakSatrANi paribhute, tadanantaraM bhUyastAnyeva prathamAnyaSTAviMzatiM nakSatrANi tAvatyAhorAtrasajAyA krameNa 22 prAbhUta(mala.) yunakti, tataH SaSaSTyadhikarAtrindivazatatrayAtikrameNa sUryasya tasminneva deze tAdRzenaivApareNa nakSatreNa saha yogo na tu prAbhRte // 196 // tenaiva, 'tA jeNa'mityAdi, idaM sUtramakSarArdhaM pratItya sugama, bhAvanA tu prAgeva kRtA,tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, tAhaganyaadya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha sUryo yasmin deze yogaM yunakti sa imAni aSTAdaza rAnindivazatAni triMzatAni-1 nakSatrayoga: triMzadadhikAni upAdAya-atikramya punarapi tasminneva deze'nyenaiva tAdRzena saha yogaM yunakti, na tu tenaiva, kasmAditi cet , ucyate, iha rAbindiyAnAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni yuge bhavanti, tatra sUryo vivakSitAddinAdArabhya tasmineva deze tadaiva dine tenaiva nakSatreNa saha yogamAgacchati tRtIyasaMvatsare, yuge ca sUryavarSANi pazca, tatastRtIye pazcame vAlA sUryasaMvatsare sUryasya tenaiva nakSatreNa tasminneva kAle yogamAdatte na tu yugAtikrame SaSThe varSe iti, 'sA jeNa'mityAdi, sugama, navaraM patriMzadrAtrindivazatAni pazyadhikAni yugadvaye bhavanti, yugadvaye ca daza sUryanakSatrANi (prathA 6000) tato yugadvayAtikame ekAdaze varSe sUryasya tenaiva nakSatreNa saha tasminneva deze yoga utpadyate iti / iha jambUlIpe ho| candramasI dvau sUryo, ekaikasya candramaso bhinno grahAdikaH parivAra iti zrutvA kazcidevamapi manyeta yathA bhinnakAla maNDa G // 196 // leSu candrAdInAM gatirbhinnakAlaM ca teSAM nakSatrAdibhiH saha yoga iti, tatastadAzaGkApanodArthamAhaM tA jayA NaM ime caM.gatisamAvaNNae bhavati tatANaM itarevi caMde gatisamAvapaNae bhavati, jatANe itarevi-13 anukrama [100] Fhi ~405
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [70] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka dIpa caMde gatisamAvapaNae bhavati tatA gaM imevi caMde gatisamAvaNNae bhavati, tA jayA NaM ime sUrie gahasamAvaNe bhavati tayA NaM itare sUrie gaisamAvaNe bhavati jatA NaM itare sUrie gatisamAvaNNe bhavati tayA NaM imevi sUrie gaisamAvaNNe bhavati, evaM gahevi Nakkhattevi, tA jayA NaM ime caMde jutte jogeNaM bhavati tatA laNaM itarevi caMde jutte jogeNaM bhavati, jayA NaM iyare caMde jutte jogeNaM bhavai tatANaM imevi caMde jutte joge gaM bhavati, evaM sUrevi gahevi Nakvattevi, satAviNaM caMdA juttA joehiM satAvi NaM sUrA juttA jogehiM sayAvi NaM gahA juttA jogehiM sayAvi NaM nakkhattA jusA jogehiM duhatovi NaM caMdA juttA jogehiM duhatoviNaM sUrA juttA jogehiM duhatovi NaM gahA juttA jogehiM duhatoviNaM NakkhattA juttA jogehiM / maMDalaM satasahasseNaM aTThANautAe satehiM aittA isa Navakhatte khettaparibhAge Nakvattavijae pAhuti Ahitettiyemi (sarva 70) dasamassa pAhuDassa bAvIsatimaM pAhuDapAharDa samattaM // dasamaM ca pAhaDhaM smtN| 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat , yasmin kAle'yaM pratyakSata upalabhyamAno bharatakSetra prakAzayan vivakSitazcandro vivakSite maNDale iti gamyate gatisamApanno-gatiyukto bhavati tadA-tasmin kAle itaro'pi-airAvatakSetra prakAzayan vivakSitazcandraH tasminneva vivakSite maMDale gatisamApanno bhavati, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM evaM gahevi evaM nakkhattevitti evaM-uktaprakAreNa grahe'pi dvAvAlApako vaktavyau nakSatre'pi ca, tadyathA-'jayA ime gahe gaha| samAvanne havai tayA Na itarevigahe gaisamAvanne bhavai, tAjayANaM iyaregahe gaisamAvanne bhavai tayANaM imevigahe gatisamAvaNNe anukrama [101] JAINERatinintimalsina F OR ~406~
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [70] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUyamajativRttiH (mala.) prata sUtrAMka [70] 10prAbhRte 22 prAbhRtaprAbhRte candrAde: sarvatra samayogitA sU70 // 197 // dIpa anukrama [101] bhavaI' evaM nakSatre'pi vAcyaM, 'tA jayA NaM ime caMde jutte jogeNa'mityAdi, sugama, navaraM 'duhatovitti ubhayato'pi dakSiNo- carayoH pUrvapazcimayo, 'maNDalaM sayasahasseNa'mityAdi, asminnakSatravicaye-nakSatravicayanAmni dvAviMzatitame prAbhRtamAbhRte ityeSa nakSatrakSetraparibhAga AkhyAto maNDalaM svena svena kAlena SaTpaJcAzatA nakSatrairyAvanmAtraM kSetra vyApyamAnaM sambhAvyate tAva- nmAnaM buddhiparikaspitaM zatasahasreNa-lakSeNa aSTanavatyA ca zataichittvA-vibhajya byAkhyAtaH,etacca prAgeva bhAvitaM, itivemi- tti' iti-etat anantaroktaM bhagavadupadezena bravImIti andhakAravacanametat , yadvA bhagavaddhacanamidaM ziSyANAM pratyayadAyotpAdanArtha yathA iti-etat anantaroktamahaM bravImIti, tataH sarve satyamiti pratyetavyamiti / ..... iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 22 samAptaM tadevamukta dazama prAbhRtaM sAmpratamekAdazamArabhyate, tasya cAyamathodhikAro yathA 'saMvatsarANAmAdivaktavyaH iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te saMvaccharANAdI Ahiteti vadejA, tattha khalu ime paMca saMbacchare paM00-caMde 2 abhivahite caMde abhivahite, tA etesi NaM paMcaNha saMvaccharANaM paDhamassa caMdassa saMvaccharassa ke AdI Ahiteti vadejjA?, tA jeNaM paMcamassa abhivahitasaMvaccharassa pajjavasANaM se NaM paDhamassa caMdassa saMvaccharassa AdI arNatarapurakkhaDe samae tIseNaM kiMpajjavasite Ahiteti vadekhA?, tAjeNaM docassa AdI caMdasaMvaccharassa seNaM paDhamassa caMdasaMba +4G // 19 // Fitwe atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 22 parisamAptaM tatsamApte dazamaM prAbhRtaM api parisamAptaM * atha ekAdazaM prAbhataM Arabhyate . ~407~
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [71] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka [71] ccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye / taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti !, tA uttarAhiM AsAdAhiM, uttarANaM AsADhANaM chaduvIsaM muhuttA chavIsaM ca bAvaDibhAgA muhuttassa vAvahibhAgaM ca sattadvidhA chittA cauppaNNaM cuNNiyAbhAgA sesA, taM samayaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA puNavasuNA, puNavasussa solasa muluttA aha ya vAvaTThibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattaTTihA chettA vIsaM cuNNiyAbhAgA sesA / tA eesiNaM paMcaNhaM saMcaccharANaM doccassa caMdasaMvaccharassa ke AdI Ahiteti vadejA?, tA jeNaM paDhamassa caMdasaMvaccharassa pajjavasANe se NaM docassa NaM caMdasaMvaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samaye, tA se NaM kiMpajjavasite Ahiteti vadejA ?, tA je NaM taccassa abhivaDiyasaMvaccharassa AdI se NaM docassa saMvaccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye / taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA pucAhiM AsADhAhiM, puvANaM AsAhANaM satta muhuttA tevaNNaM ca bAvaDibhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA igatAlIsaM cuNNiyAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA puNavasuNA, puNasussa NaM yAyAlIsaM muhuttA paNatIsaM ca bAvaTThibhAgA muhuttassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA satta cuNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaNhaM saMbaccharANaM taccassa abhivahitasaMvaccharassa ke AdI AhitAti vadejA, tA je dobassa caMdasaMvaccharassa pajjavasANe se NaM tabassa abhivahitasaMvaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samae, tA se NaM kiMpajjavasite Ahitati vadejjA ?, tA je NaM cajasthassa caMdasaMvaccharassa AdI TIpa OMOMOMOM75453 anukrama [102] ~408~
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [F], -------------------- mUlaM [71] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [71] A se gaM taccassa abhivadvitasaMvaccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samae / taM samayaM ca NaM caMde keNaM Nakkha-410 prAbhRte ptivRttiHtteNaM joeti , tA uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM AsADhANaM terasa muhuttA terasa ya vAvahibhAgAmuhattassa 22mAbhRta(mala0) bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA sattAvIsaM cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM jopAbhRte yuga eti , tA puNavasuNA, puNapasussa do muhattA chappaNNaM bAvaTThibhAgA muhattassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chesA savatsarANA // 198 // saTThI cupiNayA bhAgA sesA, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM casthassa caMdasaMvaccharassa ke AdI Ahiteti mAdyAntau sU71 vadejA?, tA jeNaM taccassa abhivahitasaMvaccharassa pajjabasANe se NaM cautthassa caMdasaMvaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samaye, tA se NaM kiMpaJjavasite Ahiteti vadejA ?, tA jeNaM carimassa abhivahiyasaMvaccharassa AdI se NaM cautthassa caMdasaMbaccharassa pajjavasANe arNatarapacchAkaDe samaye, taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhaterNa joeti !, tA uttarAhi AsADhAhiM, uttarANaM AsADhaNaM cattAlIsaM muhuttA cattAlIsaM ca bAsavibhAgA muhattassa vAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA casaTTI cuNiyAbhAgA sesA, taM samayaM ca Na sUre keNaM NakyateNaM joeti , tA puNavasuNA, puNavasussa auNatIsaM muhuttA ekavIsaM bAvaTThibhAgA muhuttassa vAvahibhAga ca sattadvidhA aittA sItAlIsaM cuNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaNDaM saMvaccharANaM paMcamassa abhiv-IF198|| dvitasaMvaccharassa ke AdI AhitAti vadejA?, tAjeNaM cautthassa caMdasaMvaccharassa pajjavasANe se paMcamassA abhivahitasaMvaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samaye, tA se NaM pijjavasite Ahiteti vadejA , sAIM OM495 dIpa anukrama [102] ~409~
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [71] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka CONNN [71] TIpa jeNe paDhamassa caMdasaMbaccharassa AdI se NaM paMcamassa abhivahitasaMvaccharassa pajavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye, taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti, tA utsarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM caramasamaye, |taM samayaM ca NaM sUre keNa NakkhatteNaM joeti ,tA pusseNaM, pussassa gaM ekavIsaM muhattA tetAlIsaM ca bAvaTTibhAge mahattassa bAvahibhAgaM sasahidhA chettA tettIsaM cuNiyA bhAgA sesA (sUtra 71) ekArasamA pAhuDaM samattaM // | 'tA kahaM te ityAdi, sA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA saMvatsarANAmAdirAkhyAta iti vadeta , bhagavAnAha-tattha khalu ityAdi, tatra-saMvatsaravicAraviSaye khalvime paJca saMvatsarAH prajJaptAH, tadyathA-candrazcandro'bhivaddhitaH candro'bhivarjitaH, eteSAM ca svarUpa prAgevopadarzitaM, bhUyaH praznayati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAM| paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamasya cAndrasya saMvatsarasya ka AdirAkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-'tAje Na'mityAdi, yat pAzcAtyayugavartinaH paJcamasyAbhivatisaMvatsarasya paryavasAnaM-paryavasAnasamayaH tasmAdanantaraM puraskRto-bhAvI ya:18 samayaH sa prathamasya candrasaMvatsarasthAdiH, sadevaM prathamasaMvatsarasyAdijJAtaH, sampati paryavasAnasamayaM pRcchati-tA se Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, sa prathamazcAndrasaMvatsaraH kiMparyavasitaH-kiMparyavasAna AkhyAta iti vadet !, bhagavAnAha'tA jeNa'mityAdi, yo dvitIyasya cAndrasaMvatsarasyAdi:-AdisamayastasmAdanantaro yaH puraskRtaH-atItasamayaH sa prathamacAndrasaMvatsarasya paryavasAnaM-paryavasAnasamayaH, 'taM samayaM ca Na'mityAdi, tasmiMzcAndrasaMvatsaraparyavasAnabhUte samaye candraH anukrama [102] ~410~
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sayamaza- na prata sutrAka [71] 18 kena nakSatreNa saha yoga yunakti-karoti !, bhagavAnAha-tA uttarAhi'ityAdi, iha dvAdazabhiH paurNamAsIbhizcAndraH11 prAbhate tivRttiH saMvatsaro bhavati, tato yadeva prAk dvAdazyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogaparimANa sUryanakSatrayogaparimANaM coktaM tadevAnyU- 22prAbhRta(mala) nAtiriktamatrApi draSTavyaM, tathaiva gaNitabhAvanA karttavyA, evaM zeSasaMvatsaragatAnyAdiparyavasAnasUtrANi bhAvanIyAni yAva-| prAbhRte // 19 // tyAbhUtaparisamAptiH, navaraM gaNitabhAvanA kriyate tatra dvitIyasaMvatsaraparisamAptizcaturviMzatitamapaurNamAsIparisamAptI,kAyugasaMvatsadatatra dhruvarAziH paTUpaSTirmuhartA ekasya ca muhUtrtasya pazca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAgaH 66 lArANAmAdi 5 / 1 / ityevaMpramANazcaturvizatyA guNyate, jAtAni paJcadaza zatAni caturazItyadhikAni muhUrttAnAM muhUrtagatAnAM ca dvApa paryavasAne sU71 STibhAgAnAM viMzatyuttaraM zatamekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzatiH saptapaSTibhAgAH 1584 / 120 / 24 / tata etasmAdaTabhiH muhUrtazatairekonaviMzatyadhikairekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTayA saptapa-| TibhAgairekaH paripUrNI nakSatraparyAyaH zuddhyati, tataH sthitAni pazcAtsapta muharttazatAni pazcaSaSThayadhikAni muhattaMgatAnAM ca* dvASaSTibhAgAnAM paJcanavatirekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 765 / 95 / 25 / tato 'mUle satteva coyAlA' ityAdi vacanAt saptabhizcatuzcatvAriMzadadhikairmuharttazatairekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaSTayA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni mUlaparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tataH sthitAH pazcAt dvAviMzatirmuhartA ekasya ca mahatasyASTI dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya paiviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 22 / 8 / 26 / // 19 // satata AgataM dvitIyacAndrasaMvatsarasya paryavasAnasamaye pUrvASADhAnakSatrasya sapta muhartA ekasya ca muhatteya tripazcAzad dvApa anukrama [102] JAMEairsain tntainatsinal ~411
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhata [11], ..................-- prAbhataprAbhata ---------------- mala [1] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata [71] dIpa STibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya ekacatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH zeSAra, tadAnI ca sUryeNa yuktasya punarvasocatvAriMzatra muhartA ekasya ca muhartasya pazcatriMzat dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptapaSTibhAgAH zeSAH, tathAhi-sa evaM dhruvraashiH| 66 / 5 / 1 / caturviMzatyA guNito jAtAni paJcadaza zatAni caturazItyadhikAni muhUrtAnAM muhUrttagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM viMzatyuttaraM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzatiH saptapaSTibhAgAH 1584 / 120 / 24 / tata eta-18 smAdaSTabhiH zatairekonaviMzatyadhikarmuhurtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptapaSTibhAgaiH 819 / 24 / 66 ekaH paripUrNI nakSatraparyAyaH zuddhaH, sthitAni pazcAt sapta muhartazatAni paJcaSaSTyadhikAni muhUrtAnAmekamuhUrtagatAzca dvASaSTibhAgAH paJcanavatiH ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 765 / / 95 / 25 / tata etebhya ekonaviMzatyA muharekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzatA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya zatrayastriMzatA saptapaSTibhAgaiH puSyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUtAnAM sapta zatAni SaTcatvAriMzadadhikAni ekasya ca muharsasya ekapaJcAzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaSaSTiH saptaSaSTibhAgAH 746 / 51 / 59 / tato bhUyo'pyetasmAta saptabhirmuhUrtazataizcatuzcatvAriMzadadhikairekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptaSa|STibhAgairazleSAdIni ArdrAparyantAni zuddhAni, sthitau pazcAd dvau muhUrtAvekasya ca muhartasya SaDviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTiH saptapaSTibhAgAH 2 / 26 / 60 / AgataM dvitIyacAndrasaMvatsaraparyavasAnasamaye punarvasunakSatrasya | vAcatvAriMzanmuhUtA ekasya ca muhartasya pazcatriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptapaSTibhAgAH zeSAH, anukrama [102] % 9 ~412~
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [71] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [71] TIpa sUryaprajJa- tathA tRtIyAbhivarddhitasaMjJasaMvatsaraparisamAptiH saptatriMzatA paurNamAsIbhistato dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / saptatriMzatA 11prAbhRte vivRttiHguNyate, jAtAni muhUrcAnAM caturviMzatiH zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni dvASaSTibhAgAnAM ca paJcAzItyadhika zataM saptaSaSTi(mala0) bhAgAH saptatriMzat 2442 / 185 / 37 / tata etebhyo'STI muhUrta zatAni ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasyA prAbhRte caturviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptapaSTibhAgA ityekanakSatraparyAyaparimANaM dvAbhyAM guNayitvA yugsNvts||20|| zodhyate, tataH sthitAni pazcAdaSTau muhartazatAni caturuttarANi muhartasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM paJcatriMzadadhikaM zatA rANAmAdiekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonacatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH 804 / 135 / 39 / tata etebhyaH saptabhimuhUrtazataizcatuHsaptatyadhi-bAkhU 71 kairekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni pUrvASADhA-10 paryantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAdekatriMzanmuhUrtA ekasya ca muhUrtasyASTacatvAriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzatsataSaSTibhAgAH 31 / 48140 / tata AgataM tRtIyAbhivarddhitasaMjJasaMvatsaraparyavasAnasamaye uttarApADhAnakSatrasya trayodaza muhartA ekasya ca muhUrtasya trayodaza dvApaSThibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH satapaSTibhAgAH zeSAH, tadAnIM ca sUryeNa samprayuktasya punarvasunakSatrasya dvau muhUttau ekasya ca muhUrtasya SaTpaJcAzad dvApaSTibhAgAH ekaca jhApaSThibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAH paSTizcUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAziH 665 // 20 // 1. saptatriMzatA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM caturviMzatiH zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni muhUrtasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM pazcAzItyadhika zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzat saptaSaSTibhAgAH 2442 / 185 / 37 / tata etebhyaH anukrama [102] F OR ~413~
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [71] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [71] TIpa 5515615% pUrvavata sakalanakSatraparyAyaparimANa dviguNaM kRtvA zodhyate, sthitAni pazcAdaSTau muhUrttazatAni caturuttarANi muhUrtasatkAnAM dvApapTibhAgAnAM pacatriMzadadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonacatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH 804 / 135 / 39 // tto| bhUya etebhya ekonaviMzatyA muharekasya ca muhUtrtasya tricatvAriMzatA dvApaSTibhAgarekasya ca dvApaSTibhAgasya prayastriMzatA sapta-12 paSTibhAgaiH puSyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni paJcAzItyadhikAni muhUrttasatkAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM dinavatirekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT saptaSaSTibhAgAH 785 / 92 / 6 / tato bhUyo'pyetebhyaH saptabhirmuhartazataizcatuzcatvAkAriMzadadhikairekasya ca muhartasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpadhyA saptapaSTibhAgairazleSAdIni A paryantAni zuddhAni, sthitAH pazcAmmuhartA dvAcatvAriMzat, ekasya ca muhUrtasya paJca dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhA-1 gasya sapta saptapaSTibhAgAH 42 / 5 / 7 / tata AgataM tRtIyAbhivarddhitasaMjJasaMvatsaraparyavasAnasamaye sUryeNa saha saMyuktasya punarvasohI muhUrtAvekasya ca muhUrtasya paTpazcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paSTizzUrNikA bhAgAH zeSAH, tathA caturthacAndrasaMvatsaraparyavasAnamekonapazcAzattamapaurNamAsIparisamAptI sataH sa eva dhrvraashiH65|5|1| eko-12 napazcAzatA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM dvAtriMzacchatAni catusviMzadadhikAni muhartasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM ve zate paJcacatvAriMzadadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonapaJcAzat saptapaSTibhAgAH 3234 / 245 / 49 / tata etasmAt | mAguktaM sakalanakSatraparyAyaparimANaM tribhirguNayitvA zodhyate, tataH sthitAni sapta zatAni saptasaptatyadhikAni muhUrtAnAM muhartasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM saptatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvipaJcAzat saptapaSTibhAgAH 777 / 170 / ** 555 anukrama [102] JIMEDuratim intamational ~414~
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [71] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata % sUtrAka (mala.) // 201 // [71] TIpa 52 / tataH saptabhiH zataiH catuHsaptatyadhikairmuhUrcAnAmekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya 11prAbhRtepaSaSTyA saptapaSTibhAgairbhUyo'bhijidAdIni pUrvASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAtpaJca muhUrtA ekasya pa 22prAbhUta1 muhUrtasya ekaviMzati SaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya tripaJcAzatsaptapaSTibhAgAH 5 / 21153 / tata AgataM caturtha- prAmRta cAndrasaMvatsaraparyavasAnasamaye uttarASADhAnakSatrasya candrayuktasya ekonacatvAriMzanmuhUrtA ekasya ca muharcasya catvAriMzad yugasaMvatsa rANAmAdi4 dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturdaza saptaSaSTibhAgAH zeSAH, tadAnIM ca sUryeNa saha yuktasya punarvasunakSatrasya ekona-4 paryavasAne &AtriMzanmuhartA ekaviMzatiSaSTibhAgA muhUrtasya eka cadvApaSTibhAgasaptapaSTidhA chittvA tasya satkA saptacatvAriMzaJcUrNikAbhAgAH sU 71 zeSAH, tathAhi-sa eva bhuvarAzirekonapaJcAzatA guNyate, guNayitvA ca tataH prAguktaM sakalanakSatraparyAyaparimANaM tribhirgapraNayitvA zodhyate, sthitAni sapta muhUrta zatAni saptasaptatyadhikAni muhUrtasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM saptatyadhika zatamekasya WIca dvApaSTibhAgasya dvipaJcAzatsaptapaSTibhAgAH 777 / 170 / 52, tata etebhya ekonaviMzatyA muharekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzatA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzatA saptaSaSTibhAgaiH puSyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnA |sapta zatAni aSTApaJcAzadadhikAni muhUrtasatkAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM saptaviMzatyadhika zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 758 / 127 // 19 // tataH saptabhiH zataizcatuzcatvAriMzadadhikamuhartAnAmekasya ca muhattesya catu|vizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptapaSTibhAgairazleSAdInyAAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH |pazcAt paJcadaza muhUttoM ekasya ca muharttakha catvAriMza dvApaSTibhAgAekasya ca dvApaSTibhAgasya viMzatiH sataSaSTibhAgAH15/40 anukrama [102] % // 201 // % ~415~
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [71] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [71] 20,tata AgataM caturthacAndrasaMvatsaraparyavasAnasamaye punarvasunakSatrasya ekonatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrtasya ekaviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH zeSA iti, paJcamAbhivarddhitasaMvatsaraparyavasAnaM ca dvASaSTitamapaurNamAsIparisamAptisamaye,tato yadeva prAk dvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptisamaye candranakSatrayogaparimANaM sUryanakSatrayogaparimANaM coktaM tadevAnyUnAtiriktamatrApi draSTavyam // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM ekAdazama-prAbhUtaM samAptaM tadevamuktamekAdazaM prAbhUtam , sampati dvAdazamucyate-tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA 'kati saMvatsarA bhavanti' tadviSaya praznasUtramAha tA kati NaM saMvaccharA AhitAtivadejA ?, tattha khalu ime paMca saMvAcharA paM0 saM0-Nakkhatte caMde udduu| Adice abhivahite, tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamassa nakvattasaMvaccharassa NakkhattamAse tIsatimuhutteNaM 2 ahoratteNaM mijamANe kevatie rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejjA ?, tA sattAdhIsaM rAiMdidAI ekka cIsaM ca sattahibhAgA rAiMdiyassa rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti videjA, tA aTThasae ekUNavIse muhuttANaM sattAvIsaM ca' sattaTThibhAge muhattassa muhuttaggeNaM Ahite tivadejA, tA eesi NaM addhA duvAlasakkhuttakaDA Nakkhatte saMbacchare, tA se NaM kevatie rAIdiyaggeNaM AhitAtivadejA, tA tiNi sattAvIse rAiMdiyasate ekAvannaM ca sasahibhAge rAIdiyassa rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejjA, tA se NaM kevatie muhattagaNa Ahiteti vadejA, tA Nava muhuttasahassA TIpa anukrama [102] atra ekAdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha dvAdazaM prAbhRtaM Arabhyate ~416~
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [72] dIpa sUryaprajJa- aha ya battIse muluttasae chappannaM ca sattaTThibhAge muhuttassa muhuttaggeNa AhitetivadejjA / tA eesi NaM 12 prAbhRte vivRttiH paMcaNhaM saMvaccharANaM docassa caMdasaMvaccharassa caMde mAse tIsatimuhutteNaM 2 ahoratteNaM gaNijamANe kevatie rAI- 22 prAbhRta(mala0) diyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA egaNatIsaM rAiMdiyAI battIsaM bAvaTThibhAgA rAiMdiyassa rAiMdiyaggeNaM prAbhUte // 20 // Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadevA, tA aTThapaMcAsate muhatte tettIsaMcanakSatrAdivachAvahibhAge muhuttaggeNaM AhitetivadejA, tA esa NaM addhA ducAlasakhuttakaDA caMde saMvacchare, tA se NaM rAvindi: vimuhUrttamAna kevatie rAidiyaggeNaM Ahiteti badejA ?, tA tinni cautpanne rAIdiyasate duvAlasa ya bAvaTThibhAgA pAsU72 rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejjA?, tIse NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti vadejA, tA dasa muhuttasahassAI chacca paNuvIse muhuttasae paNNAsaM ca cAvavibhAge muhutteNaM Ahiteti vadejjA / tA eesi paMcaNhaM saMvaccharANaM taccassa uDusaMvaccharassa uDamAse tIsatIsamuhutteNaM gaNijjamANe kevatie rAIdiyaggeNaM AhiyAti va-1 dejA, tA tIsaM rAIdiyANaM rAiMdiyaggeNaM AhitetivadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti TravadejA , tA Nava muhattasatAI muhatsaggeNaM Ahiteti vadevA, tA esa NaM addhA buvAlasakhuttakaDA uDU saMvacchare, 202 // matA se NaM kevatie rAiMdiyamgeNaM Ahiteti vadejA, tA tiNi saDhe rAiMdiyasate rAiMdiyaggeNaM Ahiteti va dejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM AhietivadejA, tA dasa muhuttasahassAI aTThaya sayAI muhutsaggeNaM Ahiteti cdejaa| tA eesiNaM paMcaNhaM saMbaccharANaM cautthassa AdicasaMvaccharassa Aiye mAse tIsatimuhutteNaMTU anukrama [103] F OR ~417~
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [72] ahoraseNaM gaNijamANe kevaie rAiMdiyaggeNa Ahiteti vadejA ?, tA tIsaM rAIdiyAI avaddhabhAgaM ca rAI diyassa rAidiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadejA , tA Nava paNa-| rasa muhattasae muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA esa NaM addhA duvAlasakhuttakaDA Adice saMvacchare, tA se NaM kevatie rAidiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA tini chAbaDe rAiMdiyasae rAidiyaggeNaM AhiyattivaijjA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiyatti dhaijA ?, tA dasa muhuttassa sahassAI Nava asIte muhattasate muhattaggeNaM Ahiteti vadejA / tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paMcamassa abhivaDiyasaMvaccharassa abhivahite mAse tIsatimuhutteNaM gaNijjamANe kevatie rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadevA, tA ekatIsa rAIdiyAI egaNatIsaM ca muhuttA sattarasa bAvahibhAge muhuttassa rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti vadejA ?, tA Nava egUNasaTTe muhuttasate sattarasa yAvadvibhAge muhutsassa muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA esa NaM addhA duvAlasakhuttakaDA abhivahitasaMvacchare, tA se NaM kevatie rAiMdiyaggeNaM| Ahiteti vadejA ?, tiNi tesIte rAiMdiyasate ekavIsaM ca muhattA aTThArasa bAvahibhAge muhuttassa rAiMdikAyaggeNaM AhitetivadejA, tipiNa tesIte rAiMdiyasate ekavIsaM ca muhuttA aTThArasa vAyaTThibhAge muhuttassa rAIdiyaggeNaM Ahiteti cadejjA, tA se NaM kevatie muhattaggeNa Ahiteti vadejA ?, tA ekArasa muhattasahassAI| paMca ya ekArasa muhattasate aTThArasa bAvahibhAge muhuttassa muhRttaggeNaM AhitetivadejA (sUtraM 72) // 825E dIpa anukrama [103] JAINEDuratima ~418~
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [72] pirAvindi dIpa anukrama [103] sUryaprajJa-II tA kaha saMbaccharA ityAdi, tA iti pUrvavat, kati saMvatsarA bhagavan ! tvayA AkhyAtA iti vadet !, bhagavAnAha- 12prAbhRte vivRttiH 'tatre'tyAdi, tana-saMvatsaravicAraviSaye khalvime paJca saMvatsarA prajJaptAH, tadyathA-'nakvatte'tyAdi, padaikadeze padasamu- 22 prAbhUta(malA dAyopacArAt nakSatrasaMvatsarazcandrasaMvatsara RtusaMvatsara AdityasaMvatsaro'bhivatisaMvatsaraH, eteSAM ca pazcAnAmapi saMva- prAbhRte tsarANAM svarUpa prAgevopavarNitaM, 'tA eesi Na'mityAdi praznasUtraM, 'tA' iti pUrvavat, eteSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye nksstraadiv||203|| prathamasya nakSatrasaMvatsarasya satko yo nakSatramAsaH sa triMzanmuhUrtapramANenAhorAtreNa gaNyamAnaH kiyAn rAtrindivANa- janda vamuhUrtamAna rAtrindivaparimANenAkhyAta iti vadet!, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat , saptaviMzatiH rAtrindivAni eka-13 viMzatizca saptapaSTibhAgA rAtrindivasya rAtrindivANAkhyAta iti vadet , tathAhi-yuge nakSatramAsAH saptapaSTiretacca prAgeva bhAvitaM, yuge cAhorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tatasteSAM saptapaTyA bhAge hute labdhAH saptaviMzatirahorAtrA ekasya cAhorAtrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 27|3'taa se Na'mityAdi, sa nakSatramAsaH kiyAn muhartAoNa-muhUrtaparimANenAkhyAta iti vadet !, bhagavAnAha-tA aTThasae'ityAdi, aSTottarazatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 819 / / muhartAoNAkhyAta iti vadet , tathAhi nakSatramAsaparimANaM saptaviMzatirahorAtrA ekasya cAhorAtrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH, tataH savarNanArtha saptaviMzatizarapyahorAtrAH saptaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanA ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAni saptaSaSTibhAgA- // 20 // nAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tAni muhUrttAnayanArtha triMzatA guNyante, jAtAni catuSpazcAzatsahasrANi FhiralMAPIMIREUMORE ~419~
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [72] nava zatAni muhUrtagatasaptaSaSTibhAgAnAM 54900, tata eteSAM saptaSazyA bhAgo hiyate, labdhAni aSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrttasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgA iti 819 / 37,'tA esa 'mityAdi, eSAanantaramuktA nakSatramAsarUpA addhA dvAdazakRtvaH kRtA, dvAdazabhivAreguNitA ityarthaH, nakSatrasaMvatsaro bhavati, samprati sakalanakSatrasaMvatsaragatarAtrindivaparimANamuhUrtaparimANaviSayapraznanirvacanasUtrANyAha-tA se 'mityAdi, sugama, navaraM rAtrindivacintAyAM nakSatramAsarAtrindivaparimANaM muhUrttacintAyAM nakSatramAsamuhUrtaparimANaM dvAdazabhirguNitavya tato yathokkA rAtrindivasaGkhyA muhUrtasaGkhyA ca bhavati, 'tA eesi 'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA egUNatIsamityAdi, ekonatriMzat rAtrindivAni dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA rAtrindivasya etAvatparimANazcandramAso rAtrindivAyeNAkhyAta iti vadet , tathAhi-yuge dvApaSTizcandramAsAH, etacca prAgapi bhAvitaM, tato yugasatkAnAmaSTAdazAnAmahorAtrazatAnAM triMzadadhikAnAM dvASaSTyA bhAgo hriyate, labdhA ekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH |2933'tA se NamityAdi, praznasUna sugarma, bhagavAnAha-tA aDhe'tyAdi, aSTau muharcazatAni paJcAzItyadhikAni| ekasya ca muhUrtasya triMzat dvApaSTibhAgAH, etAvatparimANazcandramAso muhUrtAoNAkhyAta iti vadet , tathAhi-candramA-18 saparimANamekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH, tatra savarNanArthamekonatriMzadapyahorAtrA dvApadhyA guNyante, guNayitvA ca uparitanA dvAtriMzad dvApaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni dvApaSTibhAgAnAM 1830, tata etAni triMzatA guNyante, jAtAni catuSpazcAzatsahasrANi nava zatAni muhUrtagatadvApaSTi REC%ACASSESCRok dIpa anukrama [103] JAMEaianimational FitraalMAPINANORN ~420~
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [72] SCSC mAjAbhAgAnAM 54900, tata eteSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhAni aSTau zatAni pazAzItyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca 12 prAmRte muhartasya triMzad dvApaSTibhAgAH 885 / 'tA esa NaM addhA ityAdi, prAgvad bhAvanIyaM, 'tA eesi 'mityAdi, ramAbhRtatRtIyaRtusaMvatsaraviSayaM praznasUtraM sugama, bhagavAna prativacanamAha-tA tIse Na'mityAdi tA iti pUrvavat triMzatA prAbhUte rAtrindivAgreNa RtumAsa AkhyAta iti vadet, tathAhi-RtumAsAH yuge ekaSaSTiH, tato yugasatkAnAmaSTAdazazatasa- // 204 // navAnA yAnAM triMzadadhikAnAmahorAtrANAmekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAtriMzadahorAtrAH 30, 'tA se Na'mityAdi, muharttaviSayaMsa praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tA nava muhattasayA'ityAdi, nava muhartazatAni muhUrtAoNAkhyAta iti vadet , tathAhi vamuhartamAna sU 72 [triMzadrAbindivAni RtumAsaparimANamekaikasmiMzca rAtrindive triMzanmuhUrtAstatakhiMzatatriMzatA guNane nava zatAni bhavantIti, 'tA eesi Na'mityAdi, prAgvad bhAvanIyaM, 'tA eesi NamityAdi caturthasUryasaMvatsaraviSayaM praznasUtraM, taca sugarma, bhagavAnAha-tA tIsa'mityAdi, tA iti pUrvavat, triMzat rAtrindivAni ekasya rAtrindivaraya ekamapArbabhAga, ekamamityarthaH, etAvatpramANaH sUryamAso rAtrindivAneNa AkhyAta iti vadet , tathAhi-sUryamAsA yuge paSTistato yugasarakAnAmahorAtrANAM triMzadadhikASTAdazazatasaGkhyAnAM padhyA bhAgo hiyate, lagdhAH sA striMzadahorAtrAH, 'tA se Na'-1 mityAdi, muharttaviSayaM praznasUtraM sugamam , bhagavAnAha-'navapaNNare' ityAdi nava muhazatAni paJcadazAdhikAni muhUrta-1 A // 204 // parimANenANyAta iti vadet, tathAhi-sUryamAsaparimANaM triMzat rAtrindivAni ekasya ca rAbindivasthAI, taba triMzatA guNyante, jAtAni nava zatAni, rAtrindivAH ca paJcadaza muhartA iti, 'tA eesi Na'mityAdi, prAgvad bhAva-13 dIpa anukrama [103] ~421
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [72] manIyaM / 'tA eesiNa'mityAdi, paJcamAbhivatisaMvatsaraviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tA ekatIsa'mityAdi, AtA iti pUrvavat, ekatriMzat rAtrindivAni ekonaviMzacca muhUrttA ekasya na muhUrtasya saptadaza dvApaSTibhAgA rAtrindi bANAkhyAta iti vadet , tathAhi-trayodazabhizcandramAsairabhivarddhitasaMvatsaraH, candramAsasya ca parimANamekonatriMzat rAtriPIndivAni ekasya ca rAtrindivasya dvAtriMzat dvASaSTibhAgAH 29 / 3, etatrayodazabhirguNyate, tato yathAsambhava dvApaSTi bhAgai rAbindiveSu jAteSu jAtamidaM trINyahorAtrazatAni jyazItyadhikAni catuzcatvAriMzazca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya 283 // etadabhivaddhitasaMvatsaraparimANaM, tata etasya dvAdazabhirbhAgo hiyate, tatra trayANAmahorAtrazatAnAM tryazItya|dhikAnAM dvAdazabhirbhAgo hiyate labdhA ekatriMzadahorAtrAH, zeSAstiSThanti ekAdaza, te ca muhartakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAni triMzadadhikAni trINi zatAni 320, ye'pi ca catuzcatvAriMzat dvApaSTibhAgA rAtrindivasya te muhUrtakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1320, teSAM dvASaSThayA bhAgo hiyate, labdhA ekaviMzati hAH, zeSAstiSThantyaSTAdaza, tatraikaviMzatirmuhartA muhUrcarAzau prakSipyante, jAtAni muhUrtAnAM trINi zatAnyekapazcAzadaXdhikAni 151, teSAM dvAdazabhirbhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzanmuhUrtAH, zeSAstiSThanti trayaH, te dvApaSTibhAgakaraNAthai 8 dvASaSTyA guNyante, jAtaM paDazItyadhika zataM 186, tataH prAgutAH zeSIbhUtA muhUrtasyASTAdaza dvApaSTibhAgAH prakSipyante, jAte dve zate caturuttare 204, tayodizabhirbhAgo hiyate, labdhA muhUrtasya saptadaza dvApaSTibhAgAH, 'tA se NamityAdi, tA iti pUrvavat , so'bhivatimAsaH kiyAna muhUrtAmeNAkhyAta iti vadeva, bhagavAnAha-nave'tyAdi, nava murttaza dIpa anukrama [103] JAINEDuratim intima ~422
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [72] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: tivRttiH prata sUtrAMka [72] dIpa anukrama [103] sUryaprajJa-tAnyekonapAThyadhikAni 959 saptadaza ca muhadvApaSTibhAgAH, tathAhi-ekatriMzadapyahorAtrAstriMzatA guNyante. jAtAni412 prAmRta nava zatAni triMzadadhikAni muhUrtAnAM, tata uparitanA ekonatriMzanmuhUrtAstatra prakSipyante, jAtAni muhUrtAnAmekonaSAya- 22 prAbhRta rAma (mala0) dhikAni nava zatAni / 'tA esa NamityAdi, prAgvad vyAkhyeyaM, 'tA se Na'mityAdi, rAtrindivaviSayaM praznasUtraM sugama, Killed manakSatrAdiva II bhagavAnAra-tA tipaNI tyAdi, trINi rAnindiyadhAtAni vyazItyadhikAni ekaviMzatirmuhartA ekasya ca muhattespA- // 205 // bhagavAnAha-tA tipaNA tyAdi, trA pita TAdaza dvApaSTibhAgA rAtrindivANAkhyAta iti vadet , tathAhi-ekatriMzadahorAtrA dvAdazabhirguNyante, jAtAni zrINi zatAni dvisaptatyadhikAni ahorAtrANAM 372, tata ekonatriMzanmuhUrtA dvAdazabhirguNyante, jAtAni trINi zatAnyaSTA- sU72 catvAriMzadadhikAni 385, teSAmahorAtrakaraNArtha triMzatA bhAgo hiyate, labdhA ekAdaza ahorAtrAH, aSTAdaza tiSThanti, IMI ye'pi ca saptadaza dvApaSTibhAgAH muhUrtasya te'pi dvAdazabhirguNyante, jAte dve zate caturuttare 204, tayoSiSTyA bhAgo AIhiyate, labdhAstrayo muddAste prAktaneSvaSTAdazasu madhye prakSipyante, jAtA ekaviMzatirmuhUrtAH, zeSAstiSThantyaSTAdaza dvApapraSTibhAgA muhUrtasya, 'tA se NamityAdi, praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-'ekkArase'tyAdi, ekAdaza muhUrtasahasrANi pazca muhartazatAnyekAdazAdhikAni aSTAdaza ca dvASaSTibhAgA muhUrtasyeti muhU greNAbhivatisaMvatsara AkhyAta iti vadeta , tathAhi-abhivatisaMvatsaraparimANaM trINyahorAtrazatAni tryazItyadhikAni ekaviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasyA | // 20 // aSTAdaza dvApaSTibhAgAH, tatraikasmin rAtrindive triMzanmuhUrtA iti vINyahorAtrazatAni tryazItyadhikAni triMzatA guNyante, guNayitvA coparitanA ekaviMzatirmuhUrtAstatra prakSipyante, tato yathoktA muhUrtasaGkhyA bhavatIti / sampatyete pazca-1|| ~423~
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [72] dIpa anukrama [103] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [72] prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [ - ], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH tumatoind saMvatsarA ekatra mIlitA yAvatpramANA rAtrindivaparimANena bhavanti tAvato nirdidikSuH prathamataH praznasUtramAhatA kevatiyaM te nojuge rAIdiyaggeNaM Ahiteti vadejA ?, tA sattarasa ekANaute rAIdiyasate egUNavIsaM ca muhutaM ca sattAvaNNe bAvadvibhAge muhuttassa pAvaTTibhAgaM ca sattadvidhA aisA paNapaNNaM cuNNiyAbhAge rAdiyaggeNaM Ahiteti yadekhA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti vadejA ?, tA tepaNNa muhuttasahassAI satta ya uNApatre muhatasate sattAvaNNaM yAvadvibhAge muhussa bAvaTTibhAgaM ca saptadvidhA chatA paNapaNNaM cuNiyA bhAgA muggeNaM Ahiteti badekhA, tA kevatie NaM te jugappatte rAiMdriyaggeNaM Ahiteti vadejA?, tA aTTatIsaM rAIdiyAI dasa ya muhuttA cAri ya yAvadvibhAge muhussa bAvadvibhAgaM ca sattadvidhA aisA dubAlasa cuNNiyA bhAge rAIdiyageNaM AhitAti vadelA, tA se NaM kevatie muhusaggeNaM Ahiteti vadelA ?, tA ekArasa paNNAse muhattasae cattAri ya yAvadvibhAge yAvadvibhAgaM ca sattaTThihA chettA duvAlasa cuNNiyA bhAge muhuttaggeNaM Ahiteti vadekhA, tA kevatiyaM juge rAiMdiyAgeNaM Ahiteti vadevA, tA aTThA| rasatIse rAiMdriyasate rAIdiyaggeNaM AhiyAti vadekhA, tA se NaM kevalie muhutsaggeNaM AhiyAti vadejA ?, tA cauppaNaM muhuttasahassAI Nava ya muhuttamatAI muhuttaggeNaM Ahiteti vadekhA, tA se NaM kevalie yAvahibhAgamuhuttamgeNaM Ahiteti vadejA ?, tA cauntIsaM satasahassAI aDatIsaM ca yAvaTTibhAgamuhuttasate yAvadvibhAgamuhuttagge Ahiteti vadevA (sUtraM 73) // F&P Us On ~424~
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [63] dIpa anukrama [104] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-], prAbhRta [12], mUlaM [73] pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryajJa 12 prAbhUte taca prAbhRte // 206 // noyugayuga muhUrttamAnaM sU 73 tA iti pUrvavat kiyat- kiMpramANaM te vayA bhagavan ! 'noyugaM' nozabdo dezaniSedhavacanaH kiJcidUnaM yugamityarthaH, SThivRttiH 4 rAtrindivApreNa - rAtrindivaparimANenAkhyAta iti vadet ?, bhagavAnAha - 'tA sattarase tyAdi, noyugaM hi kizidUnaM yugaM, 422 prAbhRta. ( mala0 ) nakSatrAdipaJcasaMvatsaraparimANamato nakSatrAdipazcasaMvatsaraparimANAnAmekatra mIlane bhavati yathoktA rAtrindivasaGkhyA, tathAhi nakSatrasaMvatsarasya parimANaM trINi rAtrindivazatAni saptaviMzatyadhikAni ekasya va rAtrindivasya ekapaJcAzatsataSaSTibhAgAH, candrasaMvatsarasya trINi rAtrindivazatAni catuSpaJcAzadadhikAni dvAdaza ca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya, 12 rAtrindivaRtusaMvatsarasya trINi rAtrindivazatAni SaSyadhikAni, sUryasaMvatsarasya trINi zatAni SaTSaSyadhikAni rAtrindivAnAM, abhivarddhitasaMvatsarasya trINi rAtrindivazatAni tryazItyadhikAni ekaviMzatizca muhUrttA ekasya ca muhUrttasyASTAdaza dvApaSTibhAgAH, tatra sarveSAM rAtrindivAnAmekatra mIlane jAtAni saptadaza zatAni navatyadhikAni ye ca ekapaJcAzatsaptaSaSTibhAgA rAtrindivasya te muhUrttakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni paJcadaza zatAni triMzadadhikAni 1530, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatirmuharttA ekasya ca muhUrttasya SaTpaJcAzatsaptaSaSTibhAgAH 22 / muharttAzca labdhA ekaviMzatI muddatrtteSu madhye prakSipyante, jAtAkhizcatvAriMzanmuhUrttAstatra triMzatA ahorAtro landha iti jAtAnyahorAtrANAM saptadaza zatAnyekanavatyadhikAni 1791, zeSAstiSThanti muhUrttAstrayodaza 13, ye'pi ca dvASaSTibhAgA ahorAtrasya dvAdaza | te'pi muhUrttakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni trINi zatAni pazyadhikAni 360, teSAM dvApaTyA bhAgo hiyate, labdhAH paJca muhUrttAste prAgukteSu trayodazasu muhUrtteSu madhye prakSipyante, jAtA aSTAdaza, zeSAstiSThanti paJcAzat dvASaSTibhAgA F&P ~425~ // 206 //
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [63] dIpa anukrama [104] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [73] prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [ - ], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra -[17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH Jan Eiration Intimanal muhUrttasya, ye'pi ca SaTpaJcAzatsaptaSaSTibhAgA muhUrttasya te trairAzikena dvASaSTibhAgA evaM kriyante - yadi saptaSaSTyA dvASTibhAgA labhyante tataH SaTpaJcAzatA saptaSaSTibhAgaiH kiyanto dvASaSTibhAgA labhyante, rAzitrayasthApanA 67 / 62 / 56 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAni catustriMzacchatAni dvAsaptatyadhikAni 2472, teSAmAdirAzinA sappayA bhAgo hiyate, labdhA ekapaJcAzad dvASaSTibhAgAH, te ca prAgukeSu pazcAzati dvASaSTibhAgeSyantaH prakSipyante, jAtamekottaraM zataM 101, tatastanmadhye'bhivarddhitasaMvatsarasatkA uparitanA aSTAdaza dvASaSTibhAgAH prakSipyante, jAtamekonaviMzatyadhikaM zataM dvASaSTibhAgAnAM 119, zeSAstiSThanti paJcapaJcAzat dvAraSTibhAgasya saptaSaSTibhAgAH paNe dvASaSTyA ca dvASaSTibhAgaireko muddatoM labdhaH, sa prAgukeSvaSTAdazasu muhartteSu madhye prakSipyate, jAtA ekonaviMzatirmuhUrttAH 19, zeSAH saptapaJcAzat dvASaSTibhAgA avatiSThante iti, 'tA se NamityAdi, muhUrttaparimANaviSayaprazvasUtraM nirvacanasUtraM ca sugamaM, rAtrindivaparimANasya triMzatA guNane tadupari zeSamuhUrttaprakSepe ca yathokta muhUrttaparimANasamAgamAt tA kevaie NaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kiyatA rAtrindivaparimANena tadeva noyugaM yugaprAptamAkhyAtamiti yadet / kiyatsu rAtrindiveSu prakSiSTheSu tadeva noyugaM paripUrNa yugaM bhavatIti bhAvaH, bhagavAnAha - 'tA aTThattIsamityAdi, aSTAtriMzad rAtrindivAni daza muhUrttA ekasya ca muhUrttasya catvAro dvApaSTibhAgA ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chipayA tasya sarakA dvAdaza cUrNikA bhAgA ityetAvatA rAtrindivaparimANena yugaprAptamAkhyAtamiti vadeda, etAvatsu rAtrindivAdiSu prakSipteSu tad noyugaM paripUrNa yugaM bhavati iti bhAvaH / samprati tadeva noyugaM muhUrttaparimANAtmakaM yAvatA muhUrttaparimANena prakSizena paripUrNa yugaM bhavati tadvi F ~426~
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [63] dIpa anukrama [104] mUlaM [73] prAbhRta [12], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprazativRttiH ( mala0) // 207 // "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-], Jan Eiration Intimatin parya praznasUtramAha- 'tA se NamityAdi sugamaM, bhagavAnAha 'tA ikArasetyAdi, idaM cASTAtriMzato rAtrindivAnAM triMzatA guNane zeSamuharttAdiprakSepe ca yathoktaM bhavati, bhAvArthazcAyaM etAvati muhUrttaparimANe prakSiSThe prAguktaM noyugamuhUrttapari. 4 mANaM paripUrNayugamuhUrtaparimANaM bhavatIti / samprati yugasyaiva rAtrindivaparimANaM muharttaparimANaM ca pratipipAdayiSuH praznanirvacanasUtrANyAha- 'tA kevaiyaM te ityAdi sugarma, adhunA samastayugaviSaye eva muhUrttagatadvASaSTibhAgaparijJAnArtha praznasUtramAha-'tA se Na'mityAdi sugamaM, bhagavAnAha 'tA cottIsa mityAdi, idamakSarArthamadhikRtya sugamaM, bhAvArtha svayam catuSpaJcAzanmuhUrttasahasrANAM navazatAdhikAnAM dvApaSTyA guNanaM kriyate tato yathoktA dvASaSTibhAgasaGkhyA bhvtiiti||s[prti kadA'sau candra (drAdi) saMvatsaraH sUrya (ryAdi) saMvatsareNa saha samAdiH samaparthavasAno bhavatIti jijJAsiSuH praznaM karoti tAkatA NaM ete AdivacaMdasaMbaccharA samAdIyA samapajjavasiyA Ahiteti vadekhA ?, tA sahi ee AdivamAsA bAvaTThi etee caMdamAsA, esa NaM addhA chakhuttakaDA dubAlasabhayitA tIsaM ete AdizvasaMva ccharA ekatIsaM ete caMdasaMvaccharA tatA NaM ete AdicacaMdasaMbaccharA samAdIyA samapajjavasiyA AhitAti badekhA / tA katA NaM ete AdivauDudaNakkhattA saMvaccharA samAdIyA samapanavasiyA Ahiteti vadenA ?, tA saTThi ete AdiyA mAsA egahiM ete uDumAsA bAvahiM ete caMdamAsA satahi ete nakkhattA mAsA esa addhA dubAlasa khuttakaDA dubAlasabhayitA saddhiM ete AdivA saMvaccharA emaTTi ete uDavaccha. bAvahiM ete caMdA saMghaccharA sattarhi ete nakkhattA saMvaccharA tatA NaM ete AdicauTucaMdaNakkhattA saMvaccharA samA F&P UW O ~427~ 12 prAbhRte 22 prAbhUtaprAbhRta sUryAdInA mAcanUsAmyaM sU 74 // 207 //
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [74] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [74] dIyA samapajavasiyA Ahiteti badelA / tA katA paM. ete abhivahiAdiccauDucaMdAkkhattA saMvaphacharA MsamAdIyA samapaJjavasitA Ahiteti vadejA, tA sattAvaNaM mAsA satta ya ahorattA ekArasa ya muhattA || tevIsaM vAcaTThibhAgA muhattassa ete abhivahitA mAsA sahi ete Adica mAsA egaTTi ete uDUmAsA vAvaTThI ete caMdamAsA satsavI ete nakakhattamAsA esa NaM addhA uppaNNasattakhuttakaDA duvAlasabhapitA satta satA dAcottAlA ete NaM abhivahitA saMvaccharA, satta satA asItA ete NaM AdivA saMvaccharA, sarA satA teNautA eta NaM uDUsaMvaruchArA, aTThasattA chaluttarA ete NaM caMdA saMvaccharA, ekasattarI aTThasayA ee nakkhattA saMva charA,tatA NaM ete abhivahitaAdivauDacaMdanakkhattA saMvaraharA samAdIyA samapajavasiyA Ahiteti bAvadekhA, tA NayakRtAe NaM caMde saMvacchare tiSiNa cauppaNNe rAiMdiyasate duvAlasa yathAvavibhAge rAiMdiyassa Ahiteti vadekhA, tA ahAtaceNaM caMde saMvacchare tiNi ghauppapaNe rAIdiyasate paMca ya muhuse paNNAsaM ca vAvavibhAge muhunsassa Ahiteti vadejA (sUtraM 74) / 'tA kayA NamityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA sadvimityAdi, tA iti pUrvavat, ete-ekayugavartinaH SaSTiH sUryamAsAH ete ca ekayugAntarsina eva dvASaSTizcandramAsA, etAvatI addhA paTukRtvaH kriyate-pahirguNyate, tato dvAdadAbhirbhagyate, dvAdazabhizca bhAge hate triMzadete sUryasaMvatsarA bhavanti ekatriMzadete candrasaMvatsarAH, tadA etAvati kAle'ti | & kAnte ete Aditya candrasavatsarAH samAdayaH-samaprArambhA samaparyavasitAH-samaparyavasAnA AkhyAtA iti vadeta, samaparya-1 dIpa anukrama [105] Fhi ~428~
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [74] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [74] sUryapraza-1vasAne kimukta bhavati?-ete candrasUryasaMvatsarA vivakSitasyAdI samA:-samaprArambhaprArabdhAH santastata Arabhya paSTiyugaparyavasAne/12 prAbhRte ptivRttiH samaparyavasAnA bhavanti, tathAhi ekasmin yuge prayazcandrasaMvatsarA dvau cAbhivatisaMvatsarI, tau ca pratyeka trayodaza-M22mAmRta (mala.) candramAsAtmako, tataH prathamayuge paJca candrasaMvatsarA dvau ca candramAsI, dvitIye yuge daza candrasaMvatsarAzcatvArazcandramAsAH naa evaM pratiyuga mAsaddhikavRddhyA SaSThayugaparyante paripUrNA ekatriMzacandrasaMvatsarA bhavanti, 'tA kayA Na'mityAdi, tA iti | MAT lApUrvavat, kadA Namiti vAkyAlakAre AdityaRtucandranakSama saMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA AkhyAtA iti vadeva yaMsa 74 bhagavAnAha-tA saTThI'ityAdi, SaSTirete ekayugAntavartinaH AdityamAsA ekaSaSTirete RtumAsAH dvApaSTirete candramAsAH saptaSaSTirete nakSatramAsAH, etAvatI pratyekamaddhA dvAdazakRtvaH kRtA dvAdazabhiguNitA ityarthaH tadanantaraM saMvatsarA-2 nayanAya dvAdazabhirbhaktA tata evamete paSTirAdityasaMvatsarA ekapaSTirete RtusaMvatsarAH dvApaSTirete candrasaMvatsarA saptapaSTi-TrA rete nakSatrasaMvatsarAsadA-dvAdazayugAtikame ityarthaH, ete AdityaRtucandranakSatrasaMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA| ANyAtA iti vadet , etaduktaM bhavati-vivakSitayugasyAdAvate catvAro'pi samAH samArabdhaprArambhAH santastata aarbhy| dvAdazayugaparyante samaparyavasAnA bhavanti, arvAda caturNAmanyatamasyAvazyaMbhAvena katipayamAsAnAmadhikatayA yugapat sarveSAM & samaparyavasAnatvAsambhavAda, 'tA kayAMNa'mityAdi praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA sattAvapaNa'mityAdi, saptapazcAzanmAsA: // 20 // sapta ahorAtrA ekAdaza muhartA ekasya ca muhUrtasya prayoviMzatiSiSTibhAgA etAvatpramANA ete ekayugAntavertino'bhi-II patimAsAH paSTirete sUryamAsAH ekaSaSTirete RtumAsA dvASaSTirete candramAsAH saptaSaSTirete nakSatramAsAH, etAvatI pratye-15 dIpa anukrama [105] SEN ~429~
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [74] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 5 prata sUtrAMka [74] *5* * dIpa lakamaddhA SaTpazcAzadadhikazatakRtvaH kriyate, kRtvA ca dvAdazabhirbhagyate, dvAdazabhizca bhAge hate catuzcatvAriMzadadhikasaptaza- tasaGkhyAH 744 ete'bhivatisaMvatsarAH, azItyadhikasaptazatasaGkhyAH 780 ete AdityasaMvatsarAH, trinavatyadhikasaptazatasakSyAH 793 ete RtusaMvatsarA, paduttarASTazatasaGkhyA 806 ete candrasaMvatsarAH, ekasaptatyadhikASTazatasaGkhyA 871 nakSa-15 vasaMvatsarAH, tadA Namiti vAkyAlaGkAre ete'bhivarddhitAdityaRtucandranakSatrasaMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA A-MI khyAtA iti vadet , arvAk kasyApi katipayamAsAdhikatvena yugapatsarveSAM samaparyavasAnatvAsambhavAt / samprati yatho-1 kameva candrasaMvatsaraparimANaM gaNitabhedamadhikRtya prakAradvayenAha-tA nayaTThamAe ityAdi, tA iti pUrvavat , nayArdhatayA-12 | paratIthikAnAmapi sammatasya nayasya cintayA candrasaMvatsarakhINyahorAtrazatAni catuSpaJcAzadadhikAni dvAdaza ca dvASaSTi-18 |bhAgA ahorAtrasyetyAdirAkhyAta iti vadet , yAthAtathyena punazcintyamAnazcandrasaMvatsarastrINi rAtrindivazatAni catuSpa-14 zAzadadhikAni paJca ca muhUrtA ekasya ca muhUrtasya pazcAzad dvApaSTibhAgA ityevaMpramANa AkhyAta iti vadet, tatrAhorAtra-12 parimANamubhayatrApi tAvadekarUpaM, ye tUparitanA dvAdaza dvASaSTribhAgA rAtrindivasya te muhartakaraNArtha triMzatA guNyante, KjAtAni trINi zatAni SaSpadhikAni 360, teSAM dvASaSTyA bhAgo niyate, lagdhAH pakSa muhartAH, zeSAstiSThanti pazcAzanmuhUrtasya dvApaSTibhAgA iti / tadevaM saMvatsaravakanyatA saprapaJcamuktA, sAmprataM RtuvaktavyatAmAha tattha khalu ime cha khaDU paM0 ta0-pAuse varisAratte sarate hemaMte vasaMte gimhe, tA savevi NaM ete caMdauDU duye mAsAti cappaNNeNaM 2 AdANeNaM gaNijamANA sAtiregAI egUNasahi ra rAIdiyAI rAiMdiyaggeNaM Ahi ** anukrama [105] * FridaIMAPIVARANORN marwaTNEDHNOrg ~430~
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) uddhwowaa yyaa , tttthyyaa yy anukrama -107] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], ---- prAbhRtaprAbhRta [ - ], mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri -praNItA vRttiH sUryajJazivRttiH ( mala0) // 209 // teti vadejA, tattha khalu ime cha omaratA paM0 taM tatie paDhe saptame pache ekArasame patre pannarasame patre egaNavIsatime pade tevIsati me padhe, tattha khalu ime cha atiratA paM0 taM0-utthe patre aTThame paDhe vArasame pave solasame patre vIsatime padhe caDavIsatime pade / chaceva ya airattA AicAo havaMti mANAI / chaceva omaratA caMdAhi havaMti mANAhiM // 1 // sUtraM 75 ) 'tattha khalu' ityAdi, tatrAsmin manuSyaloke pratisUryAyanaM praticandrAyanaM ca khalvime SaT RtavaH prajJatAH, tadyathAprAvRT varSArAtraH zarat hemanto vasanto grISmaH iha loke'nyathAbhidhAnA RtavaH prasiddhAstadyathA- prAvRdra zarad hemantaH 8 ziziro vasanto grISmazceti, jinamate tu yathoktAbhighAnA eva RtavaH, tathA cokam - "pAusa vAsArato sarao hemaMta vasaMta gimho ya ee khalu chappi uU jiNavaradiTThA bhae siThThA // 1 // iha Rtavo dvidhA, tadyathA-sUryarttavazcandra vizva, tatra prathamataH sUryasuvaktavyatA prastUyate, tatraikaikasya sUryataH parimANaM dvau sUryamAsAvekaSaSTirahorAtrA ityarthaH, ekai kasya sUryamAsasya sArddhatriMzadahorAtrapramANatvAt uktaM caitadanyatrApi "ve AicA mAsA egast te bhavaMtahoratA / evaM uuparimANaM avagayamANA jiNA bhiMti // 1 // iha pUrvAcAryairIpsita sUryasvanayane karaNamukkaM tadvineyajanAnugrahAyopada|rzyate--sUrauussANayaNe pavaM padmarasasaMguNaM niymaa| tahiM saMkhitaM saMta bAvaDI bhAgaparihINaM // 1 // duguNekaDIha juyaM bAbIsasaeNa bhAie niyamA / jaM laddhaM tassa puNo hi hivasesa uU hoi // 2 // sesANaM asANaM vehi u bhAgehi tesiM jaM laddhaM / te divasA nAyavA hoMti pavattassa ayaNassa" // 1 // AsAM vyAkhyA -- sUryasya - sUryasambandhina RtorAnayane F&P Us On ~ 431~ 12 prAbhRte 22 prAbhRtaprAbhUte RtubhyUnA dhikarAjya dhikAraH sU 75 // 209 //
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA parva-parvasaGkhyAnaM niyamAt paJcadazasaMguNaM karttavyaM, parvaNI pazcadazatithyAtmakatvAt , iyamatra bhAvanA-yadyapi RtavaH ASAdAdiprabhavAstathApi yuga pravartate zrAvaNabahulapakSapratipada Arabhya, tato yugAditaH pravRttAni yAni parvANi tatsayA pazadAguNA kriyate, kRtvA ca parvaNAmupari yA vivakSitaM dinamabhivyApya tithayastAstatra satipyante ityarthaH, tato 'pAvaTThI-|| |bhAgaparihINa'ti pratyahorAtramekaikena dvApaSTibhAgena parihIyamANena ye niSpannA avamarAtrAste'pyupacArAt mApaSTibhAgAstaiH | |parihIna parvasamAnaM karttavyaM, tato 'duguNe ti dvAbhyAM guNyate, guNayitvA ca ekaSaSTyA yutaM kriyate, tato dvAviMzena zatena | |bhAjite sati yalagdhaM tasya paGgirbhAge hate yaccheSaM sa RturanantarAtItoM bhavati, ye'pi cAMzA zeSA uddharitAsteSAM dvAbhyAM Cil bhAge hate yalamya te divasAH pravarttamAnasya RtotivyAH, eSa karaNagAthAkSarArthaH / sampati karaNabhAvanA kriyate, taba yuge| pradhame dIpotsave kenApi pRSTa-kA sUrya ranantaramatItaH / , ko vA samprati varttate / , tatra yugAditaH sapta paNyibhikAtAnIti sapta bhiyaMte, tAni pazadaza bhirguNyante, jAtaM pazcottaraM zata, etAvati ra kAle dvAvavamarAtrAvabhUtAmiti dvITa tataH pAtyete, sthitaM pazcAbhyuttaraM zataM 103, tat dvAbhyAM guNyate, jAte dve zate SaDuttare 205, tatraikaSaSTiH prakSipyate, jAte| pradezate saptaSaSTyadhike 267, tayoviMzena zatena bhAgo hiyate, labdhau dvau, tau pani ga na sahete iti na tayoH paziMbhAMgahAraH, zepAsvaMzA uddharanti trayoviMzatiH, teSAmar3e jAtA ekAdaza arddha ca, sUryaSuzvASADhAdikastataH AgataIPAdAtU atikrAntau tRtIyazca RtuH samprati vartate, tasya ca pravarttamAnasya ekAdaza divasA atikrAntA dvAdazo vartate / iti, tathA yuge prathamAyAmakSayatRtIyAyAM kenApi pRSTaM ke RtavaH pUrvamatikrAntAH 1 ko vA samprati vartate , tatra pratha 2 dIpa anukrama [106-107]] JAINEDuratim intimalsina FridaIMAPIVARANORN ~432~
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) nnnnMddhwolaa yyaa , tttthyyaa yy anukrama -107] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH sUryaprajJativRttiH mala0 ) // 210 // Education intimating 12 prAbhUta prAbhRte mAyA akSayatRtIyAyAH prAkU yugasyAdita Arabhya parvANyatikrAntAni ekonaviMzatiH, tataH ekonaviMzatirdhRtvA paJcada- 4 12 prAbhRte zabhirguNyate, jAte dve zate paJcAzItyadhike 285, akSayatRtIyAyAM kila pRSTamiti parvaNAmupari tisrastithayaH prakSipyante, jAte dve zate aSTAzItyadhike 288, tAvati ca kAle avamarAtrAH paJca bhavanti, tataH paJca pAtyante, jAte dve zate vyazItyadhike 281, te dvAbhyAM guNyete, jAtAni paJca zatAni SaTSaSThayadhikAni 566, tAmyekaSaSTisahitAni kriyante, : | jAtAni SaT zatAni saptaviMzatyadhikAni 627, teSAM dvAviMzena zatena bhAgaharaNaM, labdhAH paJca, te ca pahnirbhAgaM na sahante iti na teSAM SacirbhAgahAraH, zeSAstvaMzA uddharanti saptadaza, teSAmarddhe jAtAH sArDI aSTau AgataM paJca Rtavo'tikrAntAH SaSThasya ca RtoH pravarttamAnasyASTau divasA gatA navamo varttate, tathA yuge dvitIye dIpotsave kenApi pRSTaMkiyanta Rtavo'tikrAntAH ko vA samprati varttate 1 tatraitAvati kAle parvApyatikrAntAnyekatriMzat, tAni paJcadazabhirguNyante, jAtAni catvAri zatAni paJcapayadhikAni 465, avamAtrAzcaitAvati kAle vyatyakrAmannaSToM, tato'STau pAtyante, sthitAni zeSANi catvAri zatAni sacapaJcAzadadhikAni 457, tAni dviguNIkriyante, jAtAni nava zatAni caturdazottarANi 914, teSvekaSaSTibhAgaprakSepe jAtAni paJcatatyadhikAni nava zatAni 975, teSAM dvAviMzena zatena bhAgo hiyate, labdhAH sapta, upariSTAdaMzA uddharanti ekaviMzaM zataM 121, tasya dvAbhyAM bhAge hRte labdhAH SaSTiH sArddhAH saptAnAM ca RtUnAM paddhirbhAge hate labdha eka ekaH upariSTAttiSThati, AgataM- ekaH saMvatsaro'tikrAnta ekasya ca saMvatsarasyopari prathama RtuH prAvRDrAmA'tigato, dvitIyasya ca paSTirdinAnyatikrAntAni, ekaSaSTitamaM varttate iti, eva F Use On ~433~ RtunyUnAdhikarAjya : sU 75 // 210 //
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA manyatrApi bhAvanA kAryA / athaiteSAM RtUnAM madhye ka RtuH kasyAM tithI samAptimupayAtIti parasya praznAvakAzamAzaya tatparijJAnAya pUrvAcAryarida karaNamabhANi-"icchAuU biguNio rUyUNo viguNio upavANi / tassaddha hoi tihI jattha samattA uU tIsaM // 1 // " asyA gAthAyA vyAkhyA yasmin Rtau jJAtumicchA (sa icchattaH)sa Rtudhiyate ityarthaH, tataH sa dviguNitaH kriyate, dvAbhyAM guNyate iti bhAvaH, dviguNitaH san rUponaH kriyate, tataH punarapi sa dvAbhyAM guNyate, guNa-121 yitvA ca pratirAzyate, dviguNitazca san yAvAn bhavati tAvanti parvANi draSTavyAni, tasya ca dviguNIkRtasya pratirA-1 [zitasyAI kriyate, tathA yAvadbhavati tAvatyastithayaH pratipattacyAH, yAmu yugabhAvinakhiMcadapi RtavaH samAptAH, samA-1 mAptimaiyaruriti karaNagAthAkSarArthaH / sampatti bhAvanA kriyate-kila prathama Rtu tumiSTo yathA yuge kasyAM tithI prathamaH | pAilakSaNa RtuH samAptimupayAtIti !, tatra eko priyate, sa dvAbhyAM guNyate, jAte dve rUpe, te rUpone kriyete, jAta ekakA, sa eva ca bhUyo'pi dvAbhyAM guNyate, jAte dve rUpe, te pratirAzyete, nayorakheM jAtamekaM rUpaM, AgataM-yugAdI | parvaNI atikramya prathamAyAM tithau pratipadi prathamaRtuH prAvRhanAmA samAptimagamat , tathA dvitIye Rtau jJAtumicchati / sAdI sthApyete tayorvAbhyAM guNane jAtAzcatvAraste rUponAH kriyante jAtAkhayaste bhUyo dvAbhyAM guNyante jAtAH SaT te tirAdhyante pratirAzitAnAM cA kriyate jAtAtrayaH, Agata-yugAditaH paTU parvANyatikramya tRtIyAyAM tithI dvitIya RtuH samAptimupAyAt, tathA tRtIye Rtau jJAtumiccheti trayo bhiyante te dvAbhyAM guNyante jAtAH paTU te rUponAH kriyante jAtAH pazca te bhUyo dvAbhyAM guNyante jAtA daza te pratirAzyante pratirAzitAnAM cA labdhAH pazca, Agata-yugAdita dIpa anukrama [106-107]] JAINEDuratim intimalsina FhipraanMAPIMHAUMORE ~434~
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA sUryama- Arabhya dazAnAM parvaNAmatikrame paJcamyAM tithau tRtIya RtuH samAptimiyAya, tathA SaSThe Rtau jJAtumiSyamANe SaT sthApya-412 mAbhRte nivRttinte te dvAbhyAM guNyante jAtA dvAdaza te rUponAH kriyante jAtA ekAdaza te dviguNyante jAtA dvAviMzatiH sA pati-RtusamAdhi rAzyate pratirAzitAyA arddha kriyate jAtA ekAdaza, AgataM-yugAdita Arabhya dvAviMzatiparvaNAmatikrame ekAdazyAM tidhikaraNaM // 21 // tithau paSTha RtuH samAptimiyAya, tathA yuge navame Rtau jJAtumicchati tato nava sthApyante te dvAbhyAM guNyante jAtA aSTA daza te rUponAH kriyante jAtAH saptadaza te bhUyo dviguNyante jAtA catustriMzat sA pratirAzyate pratirAzya ca tasyA kriyate jAtAH saptadaza, AgataM-yugAditaH catustriMzat parvANyatikramya dvitIye saMvatsare pauSamAse zuklapakSe dvitIyasyAM tiyA navama RtuH parisamAptiM gacchati, tathA triMzattame Rtau jijJAsite triMzad dhiyate sA dviguNIkriyate jAtA SaSTiH sA rUponA kriyate jAtA ekonaSaSTiH sA bhUyo dvAbhyAM guNyate jAtamaSTAdazottara zataM tat pratirAzyate pratirAzya ca tasyA | kriyate jAtA ekonaSaSTiH, AgataM-yugAdito'STAdazottaraM parvazatamatikramya ekonaSaSTitamAyAM tithI, kimuktaM bhavati / pAme saMvatsare prathame ASADhamAse zuklapakSe caturdazyAM triMzattama RtuH samAptimupAyAsIt , vyavahArataH prathamASADhaparyante | - ityarthaH, etasyaivArthasya sukhapratipatyarthamiyaM pUrvAcAryopadarzitA gAthA-"ekattariyA mAsA tihI ya jAsu tA uU sama-18 paMti / AsADhAI mAsA bhaivayAI tihI neyA // 1 // " asyA vyAkhyA-daha sUryacintAyAM mAsA ASADhAdayo draSTavyAH, 4211 // ASADhamAsAdArabhya RtUnAM prathamataH pravarttamAnatvAt, tithayaH sarvA api bhAdrapadAdhAH, bhAdrapadAdiSu mAseSu prathamAdI-IA MnAmRtUnAM parisamAptatvAt , tatra yeSu mAseSu yAsu ca tithiSu tavaH prADAdaya sUryasatkAH parisamApnuvanti te ASA-1M dIpa anukrama [106-107]] Fhi ~435
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA dAdayo mAsAstAzca tithayo bhAdrapadAcA-bhAdrapadAdimAsAnugatAH sarvA apyekAntaritA veditavyAH, tathAhi-prathama RturbhAdrapadamAse samAptimupayAti, tata eka mAsamazvayuglakSaNamapAntarAle muktyA kArtika mAse dvitIya RtuH parisamAdhimiyarti, evaM tRtIyaH pauSamAse caturthaH phAlgune mAse paJcamo vaizAkhe mAse SaSTha ApAde, evaM zeSA api Rtava eSveva SaTsumA-12 | seSu ekAntariteSu vyavahArataH parisamAptimApnuvanti, na zeSeSu mAseSu, tathA prathama RtuH pratipadi samAptimeti dvitIyastRtI-13 MyAyAM tRtIyaH paJcamyAM caturthaH saptamyAM pazcamonaSamyAM SaSTha ekAdazyAM saptamakhayodazyA aSTamaH paJcadazyAM, ete sarve'pi tavo | bahulapakSe, tato navama RtuH zuklapakSe dvitIyAyAM dazamazcatumeikAdazaH paThyAM dvAdazo'STamyAM trayodazo dazamyAM caturdazI dvAdazyAM paJcadazazcaturdazcA, ete sapta RtavaH zuklapakSe, ete kRSNazuklapakSabhAvinaH paJcadazApi Rtavo yugasyAH bhavanti, tata uktakameNaiva zeSA api paJcadaza Rtavo yugasyAGke bhavanti, tadyathA-poDaza RturSahulapakSe pratipadi saptadazaH tRtI-11 yAyAmaSTAdazaH evamyAmekonaviMzatitamaH saptamyAM viMzatitamo navamyAmekaviMzatitamaH ekAdazyAM dvAviMzatitamaH prayoIM dazyAM yoviMzatitamaH pAdazyAM ete SoDazAdayatrayoviMzatiparyantA aSTau bahulapakSe, tataH zuklapakSe dvitIyAyAM caturviMza-II titamaH paJcaviMzatitamazcaturthyAM SaTviMzatitamaH SaSThyAM saptaviMzatitamo'STamyAM aSTAviMzatitamo dazamyA ekonatriMzattamo| dvAdazyAM triMzattamazcatuIzyA, tadevamete sarve'pi Rtayo yuge mAseSvekAntariteSu tithiSvapi caikAntaritAsu bhavanti, lAeteSAM ca RtUnAM candranakSatrayogaparijJAnArtha sUryanakSatrayogaparijJAnArtha ca pUrvAcAryaiH karaNamuktaM, tatastadapi vineyajanAnu grahAya darzyate-"tini sayA paMcahigA asA cheo sayaM ca cottIsa / egAibiuttaraguNo dhuvarAsI hoi nAyayo // 1 // dIpa anukrama [106-107]] ~436~
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) yyaa , tttthyyaayy anukrama -107] prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( mala0 // 212 // "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) Janitamatis sattaTThi addhakhitte dugatigaguNiyA same bidaDhakhette / aTThAsI I pusso sojhA abhiimmi bAyAlA // 2 // evANi soha- 112 prAbhUte ittA jaM sesaM taM tu hoi nakkhataM / ravisomANaM niyamA sIsAi uUsamantIsu // 3 // " AsAM vyAkhyA- trINi zatAni 72 katuSu candra pazcottarANi aMzA-vibhAgAH, kiMrUpacchedakRtA iti cet, ata Aha--chedazvatustriMzaM zataM kimuktaM bhavati catustriMzadadhikazatacchedena chinnaM yadahorAtraM tasya satkAni trINi zatAni paJcocarANi aMzAnAmiti, ayaM dhruvarAziboddhavyaH, eSa ca dhruvarAziH 'ekAdiyuttaraguNa' iti Ipsitena RtunA ekAdinA triMzatparyantena dvyuttareNa ekasmAdArabhya tata Urdhva dvyuttaravRddhena guNyate smeti guNo-guNitaH kriyate, tata etasmAcchodhanakAni zodhayitavyAni tatra zodhanakapratipAdanArthe dvitIyA gAthA- 'satsaTThI' tyAdi, iha yannakSatramarddhakSetraM tat satapaSThyA zodhyate, yacca nakSatraM samakSetraM tat dviguNayA saptaSaSTyA catukhiMzena zatenetyarthaH zodhyate, yatpunarnakSatraM dryarddha kSetraM tat triguNayA saptaSaTyA ekottarAbhyAM dvAbhyAM zatAbhyAM zodhyata ityarthaH iha sUryasya puSyAdIni nakSatrANi zodhyAni candrasyAbhijidAdIni, tatra sUryanakSatrayogacintAyAM puSye| puNya viSayA'STAzItiH zodhyA, candranakSatrayogacintAyAmabhijiti dvAcatvAriMzat / 'eyANItyAdi, etAni arddhakSetrasamakSetra yarddhakSetra viSayANi zodhanakAni zodhayitvA yaduktaprakAreNa nakSatrazeSaM bhavati-na sarvAtmanA zuddhimazrute tat nakSatraM ravisomayoH sUryasya candramasazca niyamAt jJAtavyaM, kva ityAha- triMzatyapi RtusamAptiSu / eSa karaNagAthAtrayAkSarArthaH, samprati karaNabhAvanA kriyate tatra prathama RtuH kasmin candranakSatre samAptimupaiti iti jijJAsAyAmanantaroditaH paJcotaratrizatIpramANo dhruvarAzirdhiyate, sa 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti tAvAneva dhruvarAziH jAtaH, tatrAbhijito dvAcatyA F&P On ~437~ sUryanakSatrayogaH sU 75 // 212 //
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA riMzat zuddhA, sthite pazcAd dve zate triSaSTyadhike 263, tatazcatustriMzena zatena zravaNaH zuddhaH, zeSa jAtamekonatriMzaM zataM | 129, tebhyazca dhaniSThA na zuddhyati, tata AgataM-ekonatriMzaM zataM catustriMzadadhikazatabhAgAnAM dhaniSThAsatkamavagAhya candraH prathamaM sUryartuM parisamApayati, yadi dvitIyasUrya jijJAsA tadA sa dhruvarAziH pazcottarazatatrayapramANakhibhirguNyate, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915, tatrAbhijito dvAcatvAriMzacchuddhA, sthitAni zeSANyaSTau zatAni trisaptatyadhikAni | |873, tatazcaturviMzena zatena zravaNaH zuddhimupagataH, sthitAni zeSANi sapta zatAnyekonacatvAriMzadadhikAni 739, 4 rAtato'pi catustriMzena zatena dhaniSThA zuddhA, jAtAni SaT zatAni paJconarANi 605, tato'pi saptaSaSTyA zatabhiSak | 2 zuddhA, sthitAni paJca zatAnyaSTAtriMzadadhikAni 538, tebhyo'pi catustriMzena zatena pUrvabhadrapadA zuddhA, sthitAni catvAri zatAni caturadhikAni 404, tebhyo'pi dvAbhyAM zatAbhyAmekottarAbhyAmuttarabhadrapadA zuddhA, sthite zeSe vyuttare dve zate / 203, tAbhyAmapi catustriMzadadhikena zatena revatI zuddhA, sthitA pazcAdekonasaptatiH 19, AgatamazvinInakSatrasyaikona-121 saptatiM catustriMzadadhikazatabhAgAnAmavagAhya dvitIyaM sUryaSu candraH parisamApayati, evaM zeSeSvapi RtuSu bhASanIya, triMzatamasUryajijJAsAyAM sa eva bhuvarAziH pazcottarazatatrayasava ekonapathyA guNyate, jAtAni saptadaza sahasrANi navA | zatAni paJcanavatyadhikAni 17995, tatra patriMzatA zataiH pazyadhikaireko nakSatraparyAyaH zuvati, tataH SaTtriMzacchatAni paTyadhikAni caturbhirguNayitvA tataH zodhyante, sthitAni pazcAtrayastriMzacchatAni paJcapazcAzadadhikAni 3355 tAbhyAM / dvAtriMzatA zataiH paJcaviMzatyadhikairabhijidAdIni mUlaparyantAni zuddhAni sthitaM pazcAtriMzadadhika zataM 130 tena ca pUrvo- dIpa anukrama [106-107]] JAINEDuratim intimational ForRIMARrIaLMORE ~438~
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA pADhA na zupati, tata AgataM triMzadadhika zataM catustriMzadadhikazatabhAgAnAM pUrvASADhAsatkamavagAya pandrastriMzattamaM sUryana 12maabhRtenivRttiH| parisamApayati / samprati sUryanakSatrayogabhAvanA kriyate, sa eSa pazcottarazatatrayapramANo dhruvarAziH prathamasUrya jijJAsA- anuSa candra (mala.) thAmekena guNyate 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva tataH puSyasatkA aSTAzItiH zuddhA sthite zeSe dve zate sUpa yogaH // 21 // saptadazottare 217 tataH saptaSazyA azleSA zuddhA sthitaM zeSaM sArddha zataM 150 tato'pi caturviMzacchatena maghA zuddhA sthitAH|| pazcAt poDaza, AgataM pUrvaphAlgunInakSatrasya SoDaza catustriMzadadhikazatabhAgAnavagAhya sUryaH prathama svamRta parisamApayati, tathA dvitIyasUryasujijJAsAyAM sa dhruvarAziH paJcottarazatatrayapramANastribhirguNyate jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi & 4915 tato'STAzItyA puSyaH zuddhimagamata, sthitAni pazcAdaSTau zatAni saptaviMzatyadhikAni 827 tebhyaH saptapaTyA azleSA | zuddhA sthitAni zeSANi sapta zatAni SaTyadhikAni 760 tebhyazcaturviMzadadhikena zatena madhA zuddhA sthitAni zeSANi SaT / zatAni SaviMzatyadhikAni 126 tebhyazcatustriMzadadhikena zatena pUrvaphAlgunI zuddhA sthitAni pazcAJcatvAri zatAni dvina- mAvatyadhikAni 492 tato'pi dvAbhyAM zatAnyAmekotarAmyAmattaraphAlganI zabA sthite dezate ekanavatyadhika 2911 / tato'pi caturviMzena zatena hastaH zuddhaH sthitaM pazcAt saptapazcAzadadhika zataM 157 tato'pi catustriMzadadhikena zatena citrA zuddhA sthitA zeSAstrayoviMzatiH 23, AgataM svAtestrayoviMzati saptaSaSTibhAgAnavagAhya sUryoM dvitIya svatuM pari-C am samApayati, evaM zeSeSvapi RtuSu bhAvanIya, triMzattamasUrya jijJAsAyaryA sa eva dhruvarAziH, paJcottarazatatrayaparimANa ekonapAcyA guNyate jAtAni saptadaza sahasrANi nava zatAni paJcanavatyadhikAni 17995 tatra caturdazabhiH sahastraiH paziH * dIpa anukrama [106-107]] * ~439~
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata * sutrAMka [75]] * * * gAthA zataizcatvAriMzadadhikaiH 14640 catvAraH paripUrNA nakSatraparyAyAH zuddhAH sthitAni zeSANi trayastriMzacchatAni paJca paJcAzada | dhikAni 3355 tebhyo'STAzItyA puSyaH zuddhaH sthitAni pazcAt dvAtriMzacchatAni saptapazcabhyadhikAni 3267 tebhyo dvAtriMzatA zatairaSTApazcAzadadhikai 3258 azleSAdIni mRgazirAparyantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAH zeSA nava 9 tena caa| na zukpati, tata AgataM nava caturviMzadadhikazatabhAgAna AsatkAnavagAhya sUryastriMzattamaM svamUtuM parisamApayati / tadevamuktAH sUryartavaH, sampati candrarpUnAM catvAri zatAni vyuttarANi 402, tathAhi-ekasminnakSatraparyAye candrasya SaT Rtako bhavanti candrasya ca nakSatrapayA yuge bhavanti saptaSaSTisabAstataH saptarSaSTiH patirgaNyate jAtAni catvAri zatAni | sAvyuttarANi 402 etAvanto yuge candrasya RtavaH, uktaM ca-"cattAri uusayAI viuttarAI jugaMmi caMdassa / ' ekaikasya / caMdroMH parimANaM paripUrNAzcatvAro'horAtrAH paJcamasya cAhorAtrasya saptatriMzatsaptapaSTibhAgAH, tathA coktam-"caMdassukha parimANaM cattAri a kevalA ahorasA / saptattIsa aMsA sattahika eNa chaeNaM // 1 // " kathametadavasIyate iti cet , ucyate, sahakasminnakSatraparyAya SaT Rtava iti prAgevAnantaramuktam , nakSatraparyAyasya candraviSayasya parimANaM saptaviMzatirahorAtrAH ekasya KIcAhorAtrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH tatrAhorAtrANAM SanibhAgo diyate labdhAzcatvAro'horAtrAH zeSAstiSThanti ayaste AI saptaSaSTibhAgakaraNArya saptapadhyA guNyante jAte dve zate ekottare 201 tata uparitanA ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH prakSipyante, jAte dve zate dvAviMzatyadhika 222 teSAM SanirbhAge hate labdhAH saptatriMzat 37 saptaSaSTibhAgAiti, teSAM ca candranAmAnayanAya ICI pUrvAcAyaridaM karaNamukta-"caMdaUUANayaNe parSa pannarasasaMguNa niymaa| tihisakhitta saMta vAvaTThIbhAgaparihINaM // 1 // cottIsa-1 * * dIpa anukrama [106-107]] ~440~
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] (mala0) gAthA sUryaprajJa- sayAbhihaya paMcuttaratisayasaMjuyaM vibhae / chahiM u dasuttarehi ya saehi laddhA uU hoi||2||" anayokkhyA -vivakSitasyamivRttiH candraurAnayane kartavye yugAdito yat parva-parvasaGkhyAnamatisaGkrAntaM tatpaJcadazaguNaM niyamAt karttavyam, tatastithisalipta-candrAna miti-yAstithayaH parvaNAmupari vivakSitAt dinAt prAgatikrAntAstAstatra sajiSyante, tato dvApaSTibhAgaH-dvApaSTibhAga-1 yanakaraNaM // 21 // niSpannairavamarAtraH parihInaM vidheyam , tata evaMbhUtaM saJcatustriMzena zatenAbhihataM-guNitaM karttavyam , tadanantaraM ca paJco taraitribhiH zataiH saMyuktaM sat panirdazottaraH zatairvibhajet , vibhakte sati ye labdhA avAste Rtavo vijJAtavyAH / eSa karaNa-13/ gAdhAdvayAkSarArthaH, sampati karaNabhAvanA kriyate, ko'pi pRcchati-yugAditaH prathame parvaNi paJcamyAM kazcandravartate iti, tatraikamapi parva paripUrNamatra nAdyApyabhUditi yugAdito divasA rUponA priyante, se ca catvArassataste catustriMzadadhikena KI zatena guNyante jAtAni pazza dAtAni SaTUtriMzadadhikAni 536 tataH bhUyastrINi zatAni pazcottarANi 305 prakSipyante jAtAnyaSTau zatAnyekacatvAriMzadadhikAni 841 teSAM SabhiH zatairdazottarairbhAgo hiyate labdhaH prathama RtuH aMzA uddharanti | de zate ekatriMzadadhike 231 teSAM catustriMzena zatena bhAgaharaNaM labdha ekaH, aMzAnAM catustriMzena zatena bhAgo hriyate | KAyAlabhyate te divasA jJAtavyAH, zeSAstvaMzA uddharanti saptanavatiH teSAM dvikenApavarttanAyAM labdhAH sAddhoM aSTAcatvA- I n riMzatsaptapaSTibhAgAH, AgataM yugAditaH paJcamyAM prathamaH prAvRddhalakSaNaH RtaratikrAnto dvitIyasya RtoH eko divaso gto| pradvitIyasya ca divasasya sArdA aSTAcatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH, tathA ko'pi pRcchati yugAdito dvitIye parvaNi ekAdazyAM | dIpa anukrama [106-107]] * marwaTNEDHNOrg ~441~
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA kazcandra riti, tatraika parva atikrAntamityeko priyate, sa paJcadazabhirguNyate jAtAH paJcadaza ekAdazyAM kila pRSTamiti tasyAH pAzcAtyA daza ye divasAste prakSipyante jAtAH paJcaviMzatiH 25 sA caturviMzena zatena guNyate jAtAni zrayastri-II zacchatAni paJcAzadadhikAni 3350 teSu trINi zatAni pazcottarANi prakSipyante jAtAni SaTtriMzacchatAni paJcapaJcAza-11 dadhikAni 3655 teSAM padbhiH zatairdazottarairbhAgo hriyate labdhAH paJca aMzA avatiSThante SaT zatAni pazcottarANi 605 teSAM catustriMzena zatena bhAge hate lamdhAzcatyAro divasAH 4 zeSAstvaMzA uddharanti ekonasaptatiH 69 tasyA dvikenAmApavartanAyAM labdhAH sArdAzciturviMzatsaptapaSTibhAgAH, AgataM paJca Rtavo'tikAntAH SaSThasya ca RtozcatvAro divasAH paJca-15 masya divasasya sArdAzcaturviMzatsaptapaSTibhAgAH, evamanyasminnapi divase cndrrvgntvyH| sampati candra parisamAptidivasAnayanAya yatpUrvAcAyaH karaNamuktaM tadabhidhIyate-"purvapiva dhuvarAsI guNie bhaie sageNa cheeNaM / jaM laddhaM so divaso | somassa uU smttiie||1|| asyA vyAkhyA-iha yaH pUrva sUryapratipAdane dhruvarAzirabhihitaH paJcottarANi trINi zatAni catustriMzadadhikazatabhAgAnAM tasmin pUrvamiva guNite, kimuktaM bhavati-Ipsitena ekAdinA vyuttaracatuHzatatamapa-13 |ryantena-yuttaravRddhena ekasmAdArabhya tata UrdhvaM vyuttaravRyA pravarddhamAnena guNite svakena-AtmIyena chedena catustriMzadadhika| zatarUpeNa bhakte sati yahabdhaM sa somasya-candrasya RtoH samAptau veditavyaH, yathA kenApi pRSTaM candrasya RtuH prathamaH | kasyAM tithI parisamAptiM gata ipti, tatra dhUvarAziH paJcottarazatatrayapramANo dhiyate 305 sa ekena guNyate jAtastAvA-14 neya dhruvarAziH tasya skhakIyena caturviMzadadhikazatapramANena chedena bhAgo hiyate, labdhI dvI zeSAstiSThati saptatriMzat / dIpa anukrama [106-107]] A JAINEDuratim intimalsina FhipuraaNMSPIRIUMORE ~442~
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata %* sutrAMka [75]] *OM*% gAthA tasyA dvikenApavartanA jAtAH sA STAdaza saptaSaSTibhAgAH, AgataM yugAdito dvau divasau tRtIyasya ca divasasya sArddhAna ra mAbhate 4 aSTAdaza saptaSaSTibhAgAnatikramya prathamazcandrartuH parisamAptimupayAti, dvitIyazcandravujijJAsAyAM sa dhruvarAziH paJcottara- candrasa zatatrayapramANasibhirguNyate, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 teSAM catustriMzadadhikena zatena bhAgo hiyate labdhAHmAdhitithaSaT zeSamuddharati ekAdazocaraka zataM 111 tasya dvikenApavartanAyAM labdhAH sAAH paJcapaJcAzat 55 saptapaSTibhAgA: yAsU 75 AgataM yugAditaH paTusu divaseSvatikAnteSu saptamasya ca divasasya sAr3heMSu paJcapazcAzatsayeSu saptapaSTibhAgeSu gateSu dvitI-18 yazcandrartuH parisamAptiM gachati, zuttaracatuHzatatama jijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH pazcottarazatatrayapramANo'STabhiH zatailyusaraiguNyate-yuttaragayA yuttaracyA hi vyuttaracatuHzatatamasya vyuttarASTazatapramANa para rAzirbhavati, tathAhi-yasya / ekasmAdU yuttarapaNyA rAzizcintyate tasya dviguNo rUpono bhavati yathA dvivasya trINi trikasya paza catuSkasya sapta, | atrApi yuttaracatu zatapramANasya rAzeryutarakhyA rAzizcintyate tato'STau zatAni vyuttarANi bhavanti, parvabhUtena ca rAzinA guNane jAte ve lakSe catuzcatvAriMzatsahasrANi nava zatAni paJcadazottarANi 244915 teSAM caturviMzena zatena | sabhAgo driyate labdhAnyaSTAdaza zatAni saptaviMzatyadhikAni 1827 aMzAzboddharanti saptanavatiH tasyA vikenApavartanA lagdhAH sArdA aSTAcatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH AgataM yugAdito'STAdazamu divasazateSu saptaviMzatyadhikeSvatikAnteSu 215 // tataH parasya ca divasasya sArddhapvaSTAcatvAriMzatsaGkhyeSu saptaSaSTibhAgeSu gateSu yuttaracatu zatatamasya candroH parisamAptiriti / eteSu ca candra Su candranakSatrayogaparijJAnArtha eSa pUrvAcAryopadezaH, so gheva dhuvo rAsI guNarAsIvi ma harvati | % dIpa anukrama [106-107]] % kA % % JAINEDuratim intimational FitraalMAPINANORN ~443
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA te ceva / nakkhattasohaNANi aparijANasu puSabhaNiyANi // 1 // " asyA gAthAyA vyAkhyA-candrapnAM candranakSatrayo-12 gArthaM sa eSa pazcottaravAtatrayapramANo dhruvarAzirveditavyaH, guNarAzayo'pi-guNakArarAzayo'pi ekAdikA yuttarapaddhAsta eva | bhavanti jJAtavyA ye pUrvamupadiSTA nakSatrazodhanAnyapi ca parijAnIhi tAnyeva yAni pUrvabhaNitAni dvAcatvAriMzatprabhRtIni, tataH pUrvaprakAreNa vivakSite pandratauM niyato nakSatrayoga Agacchati. tatra prathame candraptauM kazcandranakSatrayoga iti jijJAsAyAM sa eva paJcottarazatatrayapramANodhruvarAzirdhiyate 305 sa ekena guNyate ekena ca guNitaH san tAvAneva bhavati tato'bhijito dAcatvAriMzat zuddhA zeSetiSThate dve zate tripakSyadhikaraztatazcatustriMzena zatena zravaNaH zuddhaH sthitaM pazcAdekonatriMzataM zataM 129 tasya dvikenApavartanA jAtA sArdAzcatuHSaSTiH sasapaSTibhAgAH, AgataM dhaniSThAyAH sArnI catuHSaSTiM saptaSaSTibhAgAnavagAhya candraH prathama svamUtuM parisamApayati, dvitIyacandra jijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH pazcottarazatatrayapramANanibhirguNyate jAtAni | nava zatAni pacadazottarANi 915 tatrAbhijito dvAcatvAriMzat zuddhA sthitAni zeSANi bhaSTI hAtAni trisaptatyadhi-11 kAni 873 tatazcatukhiMzadadhikena zatena zravaNaH zuddhimupagataH sthitAni zeSANi sapta zatAnyekonacatvAriMzadadhikAni 181739 tato'pi caturviMzena zatena dhaniSThA zuddhA jAtAni SaT zatAni pazcottarANi 605 tato'pi saptapazyA zatabhiSak zuddhA sthitAni pazcArapaJca zatAnyaSTAtriMzadadhikAni 538 etebhyo'pi catustriMzena zatena pUrvabhadrapadA zuddhA sthittAni caturadhikAni zAcatvAri zatAni 404 tebhyo'pi dvAbhyAM zatAbhyAmekottarAmyAmuttarabhadrapadA zuddhA sthite zeSe dvezate yuttare 203 tAbhyA-1 mapi catustriMzena zatena revatI zuddhA sthitA pazcAdekonasaptatiH 69 AgatamazvinInakSatrasyaikonasaptatiM catusviMzadadhikA dIpa anukrama [106-107]] FP ~444~
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprazapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprApti" mUla evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] sU 75 gAthA sUryapraja tabhAgAnAmavagAhya dvitIya svamRtu candraH parisamApayati, tathA TyuttaracatuHzatatamacandriijajJAsAyAM sa dhruvarAziH paJco-12mAbhUte ptivRttiH sarazatavayapramANo dhiyate, dhRtvA cASTabhiH zataiH vyuttarairguNyate, jAte dve lakSe catuzcatvAriMzatsahasrANi nava zatAni (mala0) paJcadazottarANi 244915, tatra sakalanakSatraparyAyaparimANaM SaTtriMzacchatAni SaTyadhikAni, tathAhi-paTsa arddhakSetreSu / | candranakSatra nakSatreSu pratyeka saptapaSTiraMzA byakSetreSu nakSatreSu pratyeka ve zate ekottare aMzAnAM paJcadazasu samakSetreSu pratyekaM catusviMza || karaNaM ||216 // & zatamiti SaT saptapadhyA guNyante jAtAni catvAri zatAni zruttarANi 402 tathA SaT ekottareNa zatadvayana guNyante jAtAni dvAdaza zatAni paDattarANi 1206 tathA paturviMzaM zataM paJcadazabhirguNyate jAtAni viMzatiH zatAni dazottarANi 2010| ete ca trayo'pi rAzayaH ekatra mIlyante mIlayitvA ca teSvabhijito dvAcatvAriMzatprakSipyante, jAtAni SaTtriMzaccha-14 tAni SaSTyadhikAni, etAvatA ekanakSatraparyAyaparimANena pUrvarAzeH 244915 bhAgo hiyate, labdhAH SaTSaSTirnakSatrapaparyAyAH pazcAdavatiSThante paJcapaJcAzadadhikAni yakhiMzacchatAni 3355, tatrAbhijito dvAcatvAriMzacchuddhA sthitAni zeSANi prayakhiMzarachatAni trayodazAdhikAni 2313 etebhya tribhiH sahasradayazItyadhikairanurAdhAntAni nakSatrANi zuddhAni |4|| zeSe tiSThatoM dve zate ekatriMzadadhike 231 tataH saptaSaSTyA jyeSThA zuddhA sthitaM catuHSaSTyadhika zataM 164 tato'pi catuviMzena zatena mUlanakSatra zuddha sthitA pazcAt triMzat 30, AgataM pUrvASADhAnakSatrasya triMzataM caturviMzadadhikazatabhAgAnA- II 13 // 16 // mavagAhya candro vyuttaracatuHzatatamaM svamUtuM prinisstthaapyti| tadevamuktaM sUrya parimANa candra parimANaM ca, sampati loka-4 TyA yAvadekaikasya candauH parimANaM tAvadAha-tA savevi NamityAdi, tA iti pUrvavat, sarve'pyete SaTsaGkhyAH dIpa anukrama [106-107]] marwaTNEDHNOrg ~445~
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA prADAdaya RtaSaH pratyekaM candravaH santo dvau dvau mAsI veditavyo, tau ca kiMpramANAvityAha-'ticauppaNNa'mityAdi. bINi zatAni catuHpaJcAzadadhikAni rAtriMdivAnA dvAdazaM ca dvApaSTibhAgA rAtriMdivasyeti zeSaH, ityevNruupennaadaanenaa| hai ityevaMrUpaM saMvatsarapramANamAdAyetyarthaH gaNyamAnau dvau mAsau sAtirekANi-manAgadhikAni dvAbhyAM rAtriMdivasya dvApaSTibhA gAbhyAmadhikAnIti bhAvaH ekonaSaSTirekonaSaSTiH rAtriMdivAni rAtriMdivANa-rAtridivaparimANenAkhyAtApiti vadet / tathAhi-dvidvimAsapramANAH paT Rtava iti trayANAM catuHpazcAzadadhikAnAM rAtriMdivazatAnAM paDUbhirbhAge hate labdhA ekonaSaSTirahorAtrA dvAdazAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM SabhirbhAgahAre dvau dvASaSTibhAgI iti, evaM ca sati karmamAsApekSayA ekaikasmin Rtau laukikamekaikaM candra madhikRtya vyavahArata ekaiko'yamarAtro bhavati, sakale tu karmasaMvatsare | SaT avamarAtrAH, tathA cAha-'tatthe"tyAdi, tatra-karmasaMvatsare candrasaMvatsaramadhikRtya vyavahArataH khalvima yakSyamAMNakramAH SaT avamarAtrAH prajJaptAH, tadyathA-'taie pave'ityAdi sugamam , iyamatra bhAvanA-daha kAlasya sUryAdimiyo palakSitasthAnAdipravAhapatitapratiniyatasvabhAvasya na svarUpataH kApi hAnirnApi kazcidapi svarUpopacayo yattvidamayama-18 rAtrAtirAtrapratipAdanaM tatparasparaM mAsacintApekSayA, tabAhi-karmamAsamapekSya candramAsasya cintAyAmabamarAtrasambhavaH karmamAsamapekSya sUryamAsacintAyAmatirAvakalpanA, tathA coktam-"kAlassa neva hANI naviyuhI yA avaDio kaalo| jAyai bahovaDhI mAsANe ekamekAo // 1 // " tabAvamarAtrabhASanAkaraNArthamidaM pUrvAcAryopadarzitaM gAthAdvayaM-"caMdaUmAsANaM bhaMsA je dissae bisesami / te bhomarattabhAgA bhavaMti mAsassa nAyabA // 1 // bAvadvibhAgamega divase | dIpa anukrama [106-107]] RECE FridaIMAPIVAHauWORK ~446~
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) yyaa , tttthyyaayy anukrama -107] prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryamajJazivRttiH ( mala0 ) "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) // 217 // candraSu saMjAi omarattassa / bAvadvIpa divasehiM omarataM tabha havaH // 2 // " anayorvyAkhyA karmmamAsaH paripUrNatriMzadaho- 4 12 prAbhRte rAtrapramANazcandramAsa ekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzazca dvASaSTibhAgA ahorAtrasya tatazcandramAsasya candramAsaparimA paNasya RtumAsasya ca karmmamAsaparimANasya ca ityarthaH parasparavizleSaH kriyate, vizleSe ca kRte sati ye aMzA uddharitA dRzyante triMzat dvASaSTibhAgarUpAH te avamarAtrasya bhAgAH tadvyavamarAtrasya paripUrNa mAsadvayaparyante bhavati, tatastasya sarakArale bhAgA mAsasyAvasAne draSTavyAH, yadi triMzati divaseSu triMzad dvASaSTibhAgA avamarAtrasya prApyante tata ekasmin divase katibhAgAH prApyante, rAzitrayasthApanA - 30 / 30 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyamasya rAzestriMzadrUpasya guNanaM, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtAstriMzadeva, tasthA AdirAzinA triMzatA bhAge hRte labdha ekaH AgataM pratidivasamekaiko dvASaSTibhAgo labhyate, tathA cAha- 'yAvaTThityAdi, dvApaSTibhAga ekaiko divase divase saMjAyate avamarAtrasya, gAthAyAmekazabdo divasazabdazcAgRhItavIpso'pi sAmarthyAdvIpsAM gamayati napuMsakanirdezazca prAkRtalakSaNavazAt tadevaM yata ekaikasmin divase ekaiko dvASaSTibhAgo'vamarAtrasya sambandhI prApyate tato dvApaTyA divaserekoDabamarAtro bhavati, kimuktaM bhavati ? - divase divase aghamarAtrasatkaikaikadvApaSTibhAgavRddhyA dvASaSTitamo bhAgaH saJjAyamAno dvApaSTitamadivase mUlata evaM triSaSTitamA tithiH pravarttate iti, evaM ca sati ya ekaSaSTitamo'horAtrastasminnakapaSTitamA dvASaSTitamA ca tithiniMdhanamupagateti dvApaSTitamA tithiloMke patiteti vyavahiyate, uktaM ca- "ekkasi ahora te dovi tihI jattha nihaNamejAsu / sottha tihI parihAyai" iti varSAkAlasya caturmAsapramANasya zrAvaNAdeH tRtIye parvaNi sati prathamo' F&P On ~447~ candrana kSetra karaNaM sU 75 avamarAtrikaraNa // 217 //
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) uddhwowaa yyaa , tttthyyaa yy anukrama -107] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 (mUlaM + vRtti:) ---- prAbhRtaprAbhRta [ - ], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri -praNItA vRttiH prAbhRta [12], mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) Eatont vamarAtraH, tasyaiva varSAkAlasya sambandhini saptame parvaNi sati dvitIyo'vamarAtrastadanantaraM zItakAlasya tRtIye parvaNi mUlApekSayA ekAdaze tRtIyo'vamarAtraH tasyaiva zItakAlasya saptame parvaNi mUlApekSayA paJcadaze caturthaH tadanantaraM grISmakAlasya tRtIye parvaNi mUlApekSayA ekonaviMzatitame paJcamastasyaiva grISmakAlasya saptame parvaNi mUlApekSayA trayoviMzatitame paThaH, tathA coktam"taiyammi omarataM kAyarva sattamaMmi parvami / vAsahimagirahakAle cAmmAse vidhIyate // 1 // iha ASADhAcA Rtavo loke prasiddhimaiyaruH, tato laukikavyavahAramapekSyApAdAdArabhya pratidivasamekaikadvApaSTibhAgahAnyA varSAkAlAdigateSu tRtIyAdiSu parvasu yathoktA avamarAtrAH pratipAdyante, paramArthataH punaH zrAvaNa bahulapakSapratipalakSaNAt yugAdita Arabhya catucatuHparvAtikrame veditavyAH, atha yugAditaH katiparvAtikrame kasyAM tithAvavamarAtrIbhUtAyAM tayA saha kA tithiH pari | samAptiM yAsyatIti cintAyAmimAH pUrvAcAryopadarzitAH praznanirvacanarUpA gAthA: - "pADivayaomarate kaiyA biiyA samappihIi tihI / bijhyAe vA tujhyA tajhyAe vA cautthI u // 1 // sesAsu caiva kAhii tihIsu bavahAragaNiyadidvAsu / suhumeNa parilatihI saMjAyai kami parvami1 // 2 // khvAhigA UUyA biguNA pavA havaMti kAyadyA / emeva havai jumme ekatIsA juyA padyA // 3 // etAsAM vyAkhyA-iha pratipada Arabhya yAvatpaJcadazI etAvatyastithayastAsAM ca madhye prati|padyavamarAtrIbhUtAyAM satyAM kasmin parvaNi pakSe dvitIyA tithiH samApsyati pratipadA saha ekasminnahorAtre samAptimupayAsyatIti ?, dvitIyAyAM vA tithAvavamarAtrIbhUtAyAM kasmin parvaNi tRtIyA samAptimeSyati, tRtIyAyAM vA tithAvavama rAtrIsampannAyAM kasmin parvaNi caturthI nidhanamupayAsyati ? evaM zeSAsvapi tithiSu vyavahAragaNitadRSTAsu chokaprasiddha F&PO ~ 448~
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) yyaa , tttthyyaayy anukrama -107] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH) prAbhRta [12], ---- prAbhRtaprAbhRta [ - ], mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryamajJa tivRttiH ( mala0 ) // 218 // Jan Eaton intamatta vyavahAragaNitaparibhAvitAsu paJcamI paSThI saptamyaSTamI navamI dazamI ekAdazI dvAdazI trayodazI caturdazI paJcadazIrUpAsu ziSyaH prakSaM kariSyati, yathA-sUkSmeNa pratidivasa meM kaikena dvApaSTibhAgarUpeNa lakSNena bhAgena parihIyamAnAyAM tithau pUrvasyAH pUrvasyA amavamarAtrIbhUtAyAstitherAnantaryeNa parAparA tithiH kasmin parvaNi saJjAyate samAptiH 1 etaduktaM bhavati caturthyA tithAvavamarAtrIbhUtAyAM kasmin parvaNi paJcamI samAptimupaiti paJcamyAMcA SaSThI evaM yAvatpaJcadazyAM tidhAyavamarAtrIbhUtAyAM kasmin parvaNi pratipaddhapA tithiH samAnotIti ziSyasya praznamavadhArya nirvacanamAcArya Aha-'svAhigAu' ityAdi iha yAH ziSyeNa praznaM kurvatA tithaya uddiSTAstA dvividhAstadyathA-ojorUpA yugmarUpAzca, ojo viSamaM yugmaM samaM, tatra yA ojorUpAstAH prathamato rUpAdhikAH kriyante tato dviguNAstathA ca sati tasyAstasyAstitheryugmaparvANi nirvAcanarUpANi samAgatAni bhavanti, 'emeva havai jumbhe' iti yA api yugmarUpAstithayastAsvapi evameva pUrvoktenaiva prakAraNa karaNaM pravarttanIyam navaraM dviguNIkaraNAnantaraM ekatriMzadyutAH satyaH parvANi nirvacanarUpANi bhavanti, iyamatra bhAvanA - yadA'yaM praznaH kasmin parvaNi pratipadi avamarAtrIbhUtAyAM dvitIyA samApayatIti tadA pratipat kiloddiSTA, sA ca prathamA tithirityeko dhiyate, sa rUpAdhikaH kriyate, jAte dve rUpe te api dviguNIkriyete jAtAzcatvAra AgatAni catvAri parvANi tato'yamarthaH- yugAditazcaturthe parvaNi pratipadyavama rAtrIbhUtAyAM dvitIyAsamAptimupayAtIti, yuktaM caitat tathAhi pratipadyuddiSTAyAM catvAri paryANi samAgatAni parva ca pazcadazatidhyAtmakaM tataH paJcadaza caturbhirguNyante jAtA paSTiH 60, pratipadi dvitIyA samApayatIti dvirUpe tatrAdhi ke prakSise jAtA dvASaSTiH, sA ca dvApaTyA bhajyamAnA niraMzaM bhAgaM prayacchati, labdha ekaka ityAgataH prathamo'vamarAtra F&PO ~449~ 12 prAbhUte avamarAdhi karaNaM su 75 // 298 //
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75]] gAthA ityavisaMvAdikaraNaM, yadA tu kasmin parvaNi dvitIyAyAmavamarAtrIbhUtAyAM tRtIyA samApnotIti praznastadA dvitIyA kila || pareNoddiSTeti dviko dhiyate, sarUpAdhikaH kRto jAtAni trINi rUpANi tAni dviguNIkriyante jAtAH SaT dvitIyA ca tithiH sameti SaTU ekatriMzadyutAH kriyante jAtAH saptatriMzat AgatAni nirvacanarUpANi saptatriMzat parvANi, kimukta bhavati ?-yugA-121 ditaH saptatriMzattame parvaNi gate dvitIyAyAmavamarAtrIbhUtAyAM tRtIyA samAmoti, idamapi karaNaM samIcInaM, tathAhi-dvitIyAyA| muddiSTAyAM saptatriMzatparvANi samAgatAni, tataH paJcadaza saptatriMzatA guNyante, jAtAni paJca zatAni pApazcAzadadhikAni 555 dvitIyA naSTA tRtIyA jAteti trINi rUpANi tatra prakSipyante jAtAni paJca zatAni aSTApazcAzadadhikAni 558, eSo'pi rAziSiSyA bhagyamAno niraMzaM bhAgaM prayacchati, labdhAca navetyAgato navamo'vamarAtra iti samIcInaM karaNaM, evaM sarvAsvapi tithiSu karaNabhAvanA karaNasamIcInatvabhAvanA avamarAtrasatayA ca svayaM bhAvanIyA, parvanirdeza-| mAtraM tu kriyate, tatra tRtIyAyAM caturthI samApayatatyaSTame parvaNi gate caturthyAM paJcamI ekacatvAriMzattame parvaNi paJcamyAM SaSThI dvAdaze parvaNi pazyAM saptamI paJcacatvAriMzattame saptamyAmaSTamI SoDaze aSTamyAM navamI ekonapaJcAzattame | navamyAM dazamI viMzatitame dazamyAmekAdazI tripaJcAzattame ekAdazyAM dvAdazI caturviMzatitame dvAdazyAM trayodazI sapta-18 paJcAzattame trayodazyAM caturdazI aSTAviMzatitame caturdazyAM paJcadazI ekaSaSTitame paJcadazyAM pratipat dvAtriMzattame iti, evametA yugapUrvA, evaM yugottarAddhe'pi draSTavyAH / tadevamuktA avamarAtrAH, sambatyatirAtrapratipAdanArthamAha-tatdhe'tyAdi, tatraikasmin saMvatsare khalbime paT atirAtrAH prajJaptAstadyathA-'cautthe pave' ityAdi, iha karmamAsamapekSya sUryamAsacintA 456 dIpa anukrama [106-107]] ~450
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA sUryaprajJa- yAmekaikasUrya parisamAptAvekaiko'dhiko'horAtra prApyate, tathAhi-triMzatA'horAtrairekaH karmamAsaH saarddhtriNshtaa'horaatrairekH||12maamRtraaptvRttiHsuurymaaso mAsadvayAtmakaca Rtustata ekasUrya parisamAptI karmamAsaddhayamapekSyaiko'dhikohorAtra prApyate. saryartazcASADhA- 1mAtarAtrAH (mala0) | dikasmata ASADhAdArabhya caturthe parvaNi gate eko'dhiko'horAtro bhavatyaSTame parvaNi gate dvitIyastutIyo dvAdaze parvaNi sU 75 caturthaH poDaze paJcamo viMzatitame paSThazcaturviMzatitame iti, avamarAtrazca karmamAsadvayamapekSya candramAsacintAyAM, candra-121 AvRttayaH // 219 // sU 76 mAsAzca zrAvaNAdyAstato varSAkAlasya zrAvaNAderityuktaM prAga, samprati yamapekSyAtirAtro yaM cApekSyAvamarAtrA bhavanti tade-1 tatpratipAdayati-"chacceva ca airattA AiccAu havaMti mANAhi / chacceva omarattA caMdAu havaMti mANAhi // 1 // " atisArAcA bhavantyAdityAta-AdityamapekSya, kimuktaM bhavati !-AdityamapekSya karmamAsacintAyAM prativarSa paTa atirAtrA bhavaMti ||2| lAiti mANAhi-jAnIhi, tathA SaT avamarAtrA bhavanti candrAt-candramapekSya candramAsAnadhikRtya karmamAsacintAyAM pratisa-13/ vatsaraM SaT avamarAtrA bhavantItyarthaH,iti mANAhi-jAnIhi / tadevamuktA avamarAtrA atirAtrAca, saMpratyAvRttIvivakSuridamAha tatya khalu imAo paMca vAsikIo paMca hemaMtAo AuTTio paNNattAo, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamaM vAsikI Auhi caMde keNaM nakkhatteNaM joeti !, tA abhIyiNA, abhI|yissa padamasamaeNaM, taM samayaM ca gaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti , tA seNaM, pUsassa egUNavIsa // 219 // muhuttA tettAlIsaM ca yAvadvibhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA tettIsa cupiNayA bhaagaa| |sesA, tA eesi paMcaNhaM saMvaccharANaM docaM vAsikiM Auhi caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ? tAmA dIpa anukrama [106-107]] RSSNESS FitraalMAPINANORN ~451~
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa anukrama [108] saMThANAhiM saMThANANaM ekArasa muhatte UtAlIsaMca vAcaTThibhAgA muhuttassa vAvavibhAgaM ca sattadvidhA chettA tepaNNaM] cuNiyA bhAgA sesA, taM samaya sUre keNaM NakkhatteNaM joeti ? tA pUseNaM, pUsassa NaM taM yaja par3hamayA, | etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM tacaM vAsikkiM AuTiM caMde keNaM NakkhaseNaM joei, tA visAhAhiM visA| hANaM terasa muhuttA cauppaNaM ca yAvadvibhAgA muhuttassa cAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA cattAlIsaM cuNiyA | bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti , tA pUseNaM, pUsassa taM ceba, tA etesi NaM paMcahaM | saMbaccharANaM cautdhaM vAsika Auhi caMde keNaM NakNatteNaM joeti , tA revatIhiM, revatINaM paNavIsaM muha sAyAsahibhAgA muhattassa cAvahi bhAgaM ca sattaTTidhA aisA battIsa cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre INNa NakkhatteNaM joeti , tA pUseNaM pUsassa taM ceva, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paMcama vAsiphi AulA caMde keNaM NakyatteNaM joeti !, tA pucAhiM phagguNIhiM puvAphagguNINaM yArasa muhattA sattAlIsaM ca pAvahibhAgA muhattassa yAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chettA terasa cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM Nakkha-18 teNaM joeti ?, tA pUseNaM, pUsassa taM ceva (sUtraM 76) RI tatra-yuge khalvimAH-vakSyamANasvarUpAH paJca vArpikyaH-varSAkAlabhAvinyaH paJca hemantyaH-zItakAlabhAvinyaH sarvasayayA / daza AvRttayaH sUryasya prajJaptAH,iyamatra bhAvanA-AvRttayo nAma bhUyo bhUyo dakSiNottaragamanarUpAstAzca dvividhAH, tadyathA-ekA sUryasyAvRttayo'parAzcandramasaH, tatra yuge sUryasyAvRttayo daza bhavanti, catustriMzaM ca zatamAvRttInAM candramasaH, ukta ca-"sUra-1 FridaIMAPIVARANORN ~452
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa anukrama [108] sUryaprajJa-18saya ayaNasamA AuDIo jugaMbhi dasa hoti| caMdassa ya AuTTI sayaM ca cottIsayaM ceva // 1 // " atha kathamavasIyate sUryasyA-1112 prAbhUtenivRttiH vRtyo yuge daza bhavanti candramasazcAvRttInAM catustriMzaM zatamiti, ucyate, ukta nAma AvRttayo bhUyo bhUyo dakSiNottara- AvRttyA (mala0) gamanarUpAstataH sUryasya candramaso vA yAvantyayanAni tAvatya AvRttayaH, sUryasya cAyanAni daza, etaccAvasIyate trairAzi- sU 76 // 220 // kabalAt , tathAhi-yadi vyazItyadhikena zatena divasAnAmekamayanaM bhavati tato'STAdazabhiH zatastriMzadadhikaH kati bhaya|nAni labhyante, rAzitrayasthApanA 183 / 1 / 1830 / atrAntyena rAzinA madhyamasya rAzerguNanaM ekasya ca guNane | tadeva bhavatIti jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 teSAmAyena rAzinA tryazItyadhikazatapramANena bhAgaharaNaM jAlabdhA daza, AgataM yugamadhye sUryasya daza ayanAni bhavantItyAvRttayo'pi daza tathA yadi trayodazabhidivasaizcatacatvAriMzatA ca saptapaSTibhAgairekaM candrasyAyanaM bhavati tato'STAdazabhirdivasazataitriMzadadhikaiH kati candrAyayanAni bhavanti, 10 1830 / tatrAce rAzau savarNanAkaraNAthai trayodazApi dinAni saptaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanAzcatuzcatvAriMzamatsaptapaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915, yAni cASTAdaza zatAni triMzadadhikAni tAnyapi savarNanArtha saptapathSA guNyante, jAtAni dvAdaza lakSANi dve sahane SaT zatAni dazottarANi 1202610 // 20 // tavaMrUpeNAntyena rAzinA madhyamasya rAzerekakarUpasya guNanaM, ekasya ca guNane tadeva bhavatItyetAvAneva rAzijoM-14 tastasya navabhiH zataiH paJcadazottarairbhAgo hiyate labdhaM catustriMzaM zataM 134 etApanti candrAyaNAni yugamadhye bhava-13 |ntItyetAvatyazcandramasa AvRttayaH / sampati kA sUryasyAvRttiH kasyAM tithI bhavatIti cintAyAM yatpUrvAcAryarupadarzita Fhi ~453~
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [108 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [ - ], mUlaM [76] prAbhRta [12], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra - [17], upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH karaNaM tadupadarzyate "AuTTIhiM egUNiyAhiM guNiyaM sayaM tu tesrIyaM / jeNa guNaM taM tiguNaM rUvahiyaM pakkhive tattha // 1 // paNNarasa bhAiyaMmi u jaM laddhaM taM taisu hoi pavesu / je aMsA te divasA AuTTI tattha boddhayA // 2 // " anayorvyAkhyA- AvRttibhirekonakAbhirguNitaM zataM vyazItyadhikaM kimutaM bhavati / -yA AvRttirviziSTatithiyuktA jJAtumiSyate tatsaGkhyA ekonA kriyate tattastayA vyazItyadhikaM zataM guNyate, guNayitvA ca yenAGkena guNitaM vyazItyadhikaM zataM tadaGkasthAnaM triguNaM kRtvA rUpAdhikaM sat tatra pUrvarAzau prakSipyante tataH paJcadazabhirbhAgo hiyate, hRte ca bhAge yallabdhaM tatiSu tAvatsaGkhyAkeSu parvasvatikrAnteSu sA vivakSitA AvRttirbhavati, ye tvaMzAH pazcAduddharitAste divasA jJAtavyAH, tatrateSu divaseSu madhye caramadivase AvRttirbhavatIti bhAvaH ihAvRttInAmevaM kramo yuge prathamA AvRttiH zrAvaNe mAse dvitIyA mAghamAse tRtIyA bhUyaH zrAvaNe mAse caturthI mAghamAse punarapi paJcamI zrAvaNe SaSThI mAghamAse bhUyaH saptamI zrAvaNe aSTamI mAghe navamI zrAvaNe dazamI mAghamAse iti, tatra prathamA kila AvRttiH kasyAM tithau bhavatIti yadi jijJAsA tadA prathamAvRttisthAne ekako dhiyate sa rUponaH kriyate iti na kimapi pazcAdrUpaM prApyate, tataH pAzcAtyayugabhAvinI yA da | zamI AvRttistatsaGkhyA dazakarUpA priyate tathA vyazItyadhikaM zataM guNyate jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, dazakena kila guNitaM vyazItyadhikaM zatamiti te daza triguNAH kriyante jAtA triMzat sA rUpAdhikA vidheyA jAtA ekatriMzat sA pUrvarAzau prakSiSyate jAtAnyaSTAdaza zatAnyekaSaSTyadhikAni 1861 teSAM paJcadazabhirbhAgo hiyate labdhaM caturviMzatyadhikaM zataM zeSaM tiSThati ekaM rUpaM, AgataM caturviMzatyadhikaparvazatAtmake pAzcAtye yuge'tikrAnte abhinave yuge pravarttamAne prathamA F&P One ~454~
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sayama tivAttaH AvRttayaH (mala.) prata sUtrAMka [76] dIpa AvRttiH prathamAyAM tithau pratipadi bhavatIti, tathA kasyAM tithau dvitIyA mAghamAsabhAvinyAvRttirbhavatIti yadi jijJAsA ||12prAbhate tato dviko priyate, sa rUponaH kRta iti jAta ekakastena tryazItyadhika zataM guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti 21 jAtaM dhyazItyadhikameva zataM, ekena guNitaM kila tryazItyadhika zatamiti ekatriguNIkriyate, jAtastrikaH sa rUpAdhiko sU76 // 22 // 1 vidhIyate, jAtAzcatvAraH te pUrvarAzau prakSipyante, jAtaM saptAzItyadhika zataM 187, tasya pazcadazabhirbhAgo hiyate, labdhA dvAdaza zeSAstiSThanti sapta, AgataM yuge dvAdazasu parvasvatikrAnteSu mAghamAse bahulapakSe saptamyAM tithau dvitIyA mAghamAsaIM bhAvinInAM tu madhye prathamA AvRttiriti, tathA tRtIyA AvRttiH kasyAM tithau bhavatIti jijJAsAyAM triko priyate, sa rUponaH kartavya iti jAto dvikaH tena tryazItyadhika zataM guNyate, jAtAni trINi zatAni SaTpaTyAdhikAni 216, dvikena / kila guNitaM tryazItyadhikaM zataM tato dvikastriguNIkriyate jAtAH SaT te rUpAdhikAH kriyante jAtAH sapta te pUrvarAzI prakSipyante jAtAni trINi zatAni trisaptatyadhikAni 373 teSAM paJcadazabhirbhAgo hiyate labdhA caturviMzatiH 24 zeSA-1 mastiSThanti trayodazAMzAH, AgataM yuge tRtIyA AvRttiH zrAvaNamAsabhAvinInAM tu madhye dvitIyA caturviMzatiparvAtmake prathama saMvatsare'tikAnte zrAvaNamAse bahulapakSe trayodazyAM tithau bhavatIti, evamanyAsvapyAvRttiSu krnnvshaadvivkssitaastithyH| MAnetanyAH, tAzcemA yuge caturthA mAghamAsabhAvinInAM tu madhye dvitIyA zuklapakSe catuthyoM paJcamI zrAvaNamAsabhAvinInAM tu II // 221 // madhye tRtIyA zakupakSe dazamyA SaSThI mAghamAsabhAvinInAM tu madhye tRtIyA mAghamAse bahulapakSe pratipadi saptamI zrAvaNa-IN BmAsabhAvinInAM tu madhye caturthI zrAvaNamAse bahulapakSe saptamyAM aSTamI mAghamAsabhAvinInAM tu madhye caturthI mAghamAse bahu anukrama [108] JAINEDuratim intimatsunt ~455
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa lapakSe trayodazyAM navamI zrAvaNamAsabhAvinInAM tu madhye paJcamI zrAvaNamAse zuklapakSe caturthyAM dazamI mAghamAsabhAvanInAM tu madhye paJcamI mAghamAse zuklapakSe dazamyAM, tathA caitA eva paJcAnAM zrAvaNamAsabhAvinInAM paJcAnAM tu mAghamAsabhAvinInAM |tithayo'nyatrApyuktAH-"paDhamA bahulapaDivae viiyA bahulapsa terasIdivase / suddhassa ya dasamIe bahulassa ya sacamIe u // 1 // suddhassa cautthIe payattae paMcamI u AuTTI / eyA AuTTIo sabAo sAdhaNe mAse // 2 // bahulassa sattamIe| IX paDhamA suddhassa to cautthIe / bAlarasa ya pADivae bahulassa ya terasIdivase // 3 // suddhassa ya dasamIe pavattae paMca-18 mI u AuTTI / eyA AuTTIo sabAo bhAhamAsaMmi // 4 // " etAsu sUryAvRttiSu ca candranakSatrayogaparijJAnArthamidaM karaNa-"paMca sayA paDipuSNA tisattarA niyamaso muhuttANa / chattIsa bisadvibhAgA chacceva ya cuNiyA bhAgA // 1 // | AuddIhiM egUNiyAhi guNio havija dhuvarAsI / eyaM muhuttagaNiyaM etto vocchAmi sohaNagaM // 2 // abhiissa naya NImuhuttA visahi bhAgA ya hoti cauvIsaM / chAvaTThI ya samaggA bhAgA sattahicheyakayA // 3 // uguNaI poivayA tisu ceva na-1 yottaresu rohiNiyA / tisu navanauiesu bhave puNavasU uttarA phaggU // 4 // paMceva auNapannA samAI uguNattarAI chacceva / / sojhAhi bisAhAsu mUle satteva vAyAlA // 5 // ahasaya muguNavIsA sohaNagaM uttarA asADhANaM / cauvIsa khalu bhAgA chAvaTThI cuNiyA bhaagaa||6|| eyAI sohaittA sesa taM haveja nakkhattaM / caMdeNa samAuttaM AuTTIe u boddhayaM // 7 // etAsAM vyAkhyA-paJca zatAni trisaptatAni-trisaptatyadhikAni paripUrNAni muhatAnAM bhavanti patriMzacca dvApaSTibhAgAH paTU caiva cUrNikA bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAH SaT saptaSaSTibhAgAH etAvAn vivakSitakaraNe dhruvarAziH, kathama-12 C anukrama [108] - - - JANElaimstom intimational Fhi waliSDHRUTH ~456~
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa anukrama [108] sUryaprajJa- syotpattiriti cet , ucyate, iha yadi dazabhiH sUryAyanaiH saptaSaSTizcandranakSatraparyAyA labhyante tata ekena sUryAyanena kiM 12mAbhRte labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA-10 / 67 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakena madhyasya rAzeH saptapaSTilakSaNasya guNanA AvRttayaH (mala.DIPekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtA saptapaSTiH 67 tasya dazabhirbhAgahAre labdhAH SaT paryAyAH ekasya ca paryAyasya sU76 sapta dazabhAgAstadgatamuhartaparimANamadhikRtagAdhAyAmupanyastaM, kathametadavasIyate athaitAvantastatra muhartA iti cet | ucyate, aurAzikakarmAvatArabalAt, tathAhi-yadi dazabhirbhAgaH saptaviMzatidinAni ekasya ca dinasya ekaviMzatiH saptasApaSTibhAgA labhyante tataH saptabhirbhAgaH kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-10 // 27-28-7 / atrAntyena rAzinA sapta-11 kalakSaNena madhyasya rAzeH saptaviMzatirdinAni guNyante, jAtaM navAzItyadhika zataM 189, tasyAyena rAzinA dazakalakSa-181 ANena bhAge hate labdhAH aSTAdaza divasAH, te ca maha nayanAya triMzatA guNyante, jAtAni catvAriMzadadhikAni paNa zatAni | muhUrtAnAM 540, zeSA upari tiSThanti naya, te muhUrtakaraNArdhaM triMzatA guNyante, jAte dve dAte saptatyadhike 270, tato dazabhirbhAge labdhAH saptaviMzatirmuhartAH 27, te pUrvasmin muhUrtarAzI prakSipyante, jAtAni paza zatAni saptaSaSThayadhi-X kAni 567, ye'pi ca ekaviMzatiH saptapaSTibhAgA dinasya te'pi mahatabhAgakaraNA) triMzatA guNyante, jAtAni triMzadadhi- 222 // kAni paTU zatAni 630, tAni saptabhirguNyante, jAtAni dazottarANi catuzcatvAriMzacchatAni 4410, teSAM dazabhirbhAge | rahate labdhAni catvAri zatAnyekacatvAriMzadadhikAni 441, teSAM saptapaSTyA bhAge hate labdhAH SaT muhUttAste pUrvamutrAzI | &prakSipyante jAtAni sarvasamayayA muhartAnAM pazca zatAni trisaptatyadhikAni 573, zeSA coddharati ekonacatvAriMzat sA JaiMENiratouminumatsunaTRI ~457~
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa anukrama [108] dvASaSTyA guNyate jAtAni caturviMzatiH zatAni aSTAdazAdhikAni 2418 teSAM saptaSaSTyA bhAgo diyate labdhAH patriMzat / dvApaSTibhAgAH zeSAsiSThanti paT te ca ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAH saptapaSTibhAgAH ete cAtizlakSNarUpA bhAgA iti cUrNikA bhAgA vyapadizyante, tadevamukto dhruvarAziH, samprati karaNamAha-'AuddIhi'ityAdi, yasyAM yasyAmAvRttI nakSayogo jJAtumiSyate tayA tayA AvRttyA ekonikayA-ekarUpahInayA guNito'nantaroktasvarUpo bhavet yAvAn etamuhUguNita-muhUrtaparimANaM, ata Udhya vakSyAmi zodhanaka, atra prathamato'bhijito nakSatrasya zodhanakamAha-'abhihasse-12 tyAdi, abhijitaH-abhijinnakSatrasya zodhanakaM nava muhartA ekasya ca muhUrtasya caturviMzatiApaSTibhAgAH ekasya ca ddhapa-4 pTibhAgasya satkAH saptapaSTicchedakRtAH samagrAH-paripUrNAH SaTpaSTibhAgAH, kathametasyotpattiriti cet , ucyate, ihAbhijilAso'horAtrasarakA ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH candreNa yogaH, tato'horAtre triMzanmuhUrtA iti muhartabhAgakaraNA sA eka viMzatiH triMzatA guNyatte, jAtAni paTU zatAni triMzadadhikAni 630, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA nava muht:| zeSAstiSThanti saptaviMzatiH, te dvApaSTibhAgakaraNArtha dvASaSTyA guNyante, jAtAni poDaza zatAni catuHsaptatyadhikAni M674, teSAM saptapaThayA bhAge hate labdhAzcaturviMzatiSiSTibhAgAH, zeSAstiSThanti paTpaSTiH, te ca ekasya dvApaSTibhAgasya / sarakAH saptapaSTibhAgAH, sampati hopanakSatrANAM zodhanakAnyucyante-'uguNamityAdi gAthAtrayaM, ekonaSaSyadhika zana proSThapadA--uttarabhavapadA, kimukaM bhavati :-ekonaSaSTyadhikena zatenAbhijidAdInyuttarabhadrapadAntAni nakSatra.gi zuddhayanti, tathAhi-naya muhartA abhijito nakSatrasya triMzat zravaNasya triMzat dhaniSThAyAH pazcadaza zatabhiSajaH triMzat pUrvabhadrapadAyA| JANETamistimalth FitraalMAPINANORN ~458~
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [108 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [76] prAbhRta [12], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 223 // paJcacatvAriMzat uttarabhadrapadAyA iti zudhyantyekonaSaSTyadhikena zatenottarabhadrapadAntAni nakSatrANi, tathA triSu navottareSu zateSu rohiNikA - rohiNikAntAni zuddhyanti, tathAhi ekonaSaSTyadhikena zatenottarabhAdrapadAntAni zuddhayanti, tatastriMzatA muhUrtte revatI triMzatA'zvinI paJcadazabhirbharaNI triMzatA kRttikA paJcacatvAriMzatA rohiNiketi, tathA triSu navanavatyadhikeSu zateSu punarvasuH - punarvasvantAni zuddhayanti, tatra tribhiH zatairnavottarai rohiNikA - rohiNikAMtAni zuddhayanti tatastriMzatA muhamRgaziraH paJcadazabhirArdrA paMcacatvAriMzatA punarvasuriti, tathA paJca zatAnye konapaJcAzAni - ekonapaJcAzadadhikAni uttaraphAlgunI paryantAni, kimuktaM bhavati ? - paJcabhiH zatairekonapaJcAzadadhikeruttaraphAlgunyantAni nakSatrANi zuddhayanti, tathAhi - tribhiH zatairnavanavatyadhikaiH punarvasvantAni zuddhyanti, tatastriMzatA muhUtaiH puSyaH paJcadazabhirazleSA triMzatA maghA triMzatA pUrva phAlgunI paJcacatvAriMzatA uttaraphAlgunIti, tathA paT zatAnye kona saptAni - ekonasaptatyadhikAni vizAkhAnAM vizAkhAparyantAnAM nakSatrANAM zodhyAni, tathAhi - uttaraphAlgunyantAnAM paJca zatAnyekonapaJcAzadadhikAni zodhyAni, tatastriMzanmuhUrttA hastasya triMzat citrAyAH paJcadaza svAteH paJcacatvAriMzadvizAkhAyA iti, tathA mUle-mUlanakSatre zodhyAni saptazatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 744, tatra paT zatAnyekonasaptatyadhikAni 669 vizAkhAntAnAM nakSatrANAM zodhayAni, tataH triMzammuhUrttA anurAdhAyAH paJcadaza jyeSThAyAstriMzanmUlasyeti, tathA aSTau zatAni samAhRtAni aSTazatamekonaviMzaatyadhikaM kimuktaM bhavati-aSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni uttarASADhAnAM - uttarASADhAntAnAM nakSatrANAM zodhanakaM, tathAhi| mUlAntAnAM nakSatrANAM zodhyAni sapta zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 744 tatra triMzanmuhUrttAH pUrvASADhA nakSatrasya F&PO ~459~ 12 prAbhRte AvRttayaH sU 76 // 223 //
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa anukrama [108] pazcacatvAriMzaduttarApAdAnAmiti, tathA sarveSAmapi cAmUnAM zodhanakAnAmupari abhijitaH sambandhinazcaturviMzatidvASaSTibhAgAH zodhyAH, ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAH SaTpaSTizcarNikA bhAgAH / 'eyAI' ityAdi, etAni-anantaroditAni zodhanakAni yathAsambhavaM zodhayitvA yat zeSamuddharati tatra yathAyogamapAntarAlavartiSu nakSatreSu zodhiteSu yannakSatra na zuddhayati tannakSatraM candrega samAyukta vivakSitAyAmAvRttI veditavyaM, tatra prathamAyAmAvRttI prathamataH pravatta-| IMmAnAyAM kena nakSatreNa yuktazcandra iti yadi jijJAsA tataH prathamAvRttisthAne ekako bhiyate, sa rUponaH kriyatA iti na kimapi pazcAdUpamavatiSThate, tataH pAzcAtyayugabhAvinInAmAvRttInAM madhye yA dazamI AvRttistatsaGkhyA / dazakarUpA priyate, tayA prAcInaH samasto'pi dhruvarAziH paJca zatAni trisaptatyadhikAni muhUrttAnAmekasya ca / *muhartasya ca patriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT saptaSaSTibhAgAH / 573 / 36 / ityevaMpramANe dazabhirguNyate, tatra muhUrtarAzau dazabhirguNite jAtAni saptapazcAzacchatAni triMzadadhikAni 5730, ye'pi ca SaTtriMzat dvApaSTibhAgAH te'pi dazabhirguNitA jAtAni trINi zatAni pazyadhikAni 360 teSAM dvASayA bhAgo hiyate labdhAH pazca muhUrtAste pUrvarAzau prakSipyante jAtaH pUrvarAziH saptapaJcAzacchatAni paJcatriMzadadhikAni 5735, zeSANi tiSThanti dvApaSTi-I | bhAgAH paJcAzat 50, ye'pi SaT cUrNikA bhAgAste'pi dazabhirguNitA jAtA SaSTistata etasmAcchodhanakAni zodhyante, tatrottarASADhAntAnAM nakSatrANAM zodhanakamaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni 819, tAni kila yathoditarAzau saptakRtyaH / zuddhimApnuvantIti saptabhirguNyante, jAtAni saptapaJcAzacchatAni trayastriMzadadhikAni 5733, tAni saptapaJcAzacchatebhyaH Fit ~460~
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa sUrya- paJcatriMzadadhikebhyaH pAtyante, sthitau pazcAt dvau muhUttauM, to dvApaSTibhAgIkaraNAthai dvApaTyA guNyete, jAtaM caturvizaM zataM dvApa-11 tivRttiH 12mAbhRte pTibhAgAnAM 124 tasyAsane pazcAzallakSaNe dvApaSTibhAgarAzau prakSipyate jAtaM catuHsaptatyadhika zataM dvApaSTibhAgAnAM AvRttayA ( mala ||174, tathA ye'bhijitaH sambandhinaH caturviMzatidvaSaSTibhAgAH zodhyAH te saptabhirguNyante jAtamapaTyadhika zAtaM 158, / sat catuHsaptatyadhikAt zatAt zobhyate, sthitAH zeSAH SaT dvApaSTibhAgAH, te cUrNikAbhAgakaraNArdhaM saptapaTyA guNyante / guNadhitvA ca ye prAktanAH paSTiH saptapaSTibhAgAste tatra prakSipyante, jAtAni catvAri zatAni dvApaSadhikAni 462, tato ye'bhijitaH sambandhinaH paTpaSTiNikA bhAgAH zodhyAH te saptabhirguNyante, jAtAni catvAri zatAni dvASaSyadhikAni 462 tAmyanantaroditarAzeH zodhyante, sthitaM pazcAt zUnyaM, tata AgataM sAkalyenottarASADhAnakSatre candraNa bhukte sati tadanantarasyAbhijito nakSatrasya prathamasamaye yuge prathamA AvRttiH pravartate, etadeva praznanirvacanarItyA pratipAdayati eesiNa'mityAdi, eteSAM anantaroditAnAM candrAdInAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamAM vArSikI-varSAkAlasamba-| PIdhinI zrAvaNamAsabhAvinImityardhaH AvRttiM candraH kena nakSatreNa yunakti !-kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san pravatta-131 yati !, evaM gItamena prazne kRte bhagavAnAha-'tA abhiiNA'ityAdi, abhijitA nakSatreNa yunakti, etadeva vizeSataH AcaSTe-abhijito nakSatrasya prathamasamaye yunakti, tadevaM candranakSatramavabudhya sUryanakSatraviSayaM praznamAha-'taM samayaM ca -15/ // 224 // mityAdi, tasmiMca samaye gamiti vAkyAlaGkAre sUryaH kena nakSatreNa yunakti-kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san tAM pradhamA''vRtti prayataiyatIti !, bhagavAnAha-'tA pUseNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , puSyeNa yuktastAM prathamAmAvRtti yunaki, anukrama [108] FhiralMAPIMIREUMORE maratTEDTUNorg ~461~
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa anukrama [108] etadeva savizeSamAcaSTe-tadAnIM puSyasya ekonaviMzatirmuha stricatvAriMzazca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAga 1 saptapaSTidhA chittvA tasya satkAyaviMzarNikA bhAgAH zeSAH, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, trairAzikabalAt, tathAhi-yadi dazabhirayanaiH paJca sUryakRtAnnakSatraparyAyAn labhAmahe tata ekenAyanena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA |4|10 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH paJcakarUpasya guNanaM jAtAH paJcaiva teSAM dazabhirbhAge| &Ahate labdhamarddha paryAyasya, tatra nakSatraparyAyaH saptaSaSTibhAgarUpo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tathAhi-pada nakSatrANi zatabhiSakaprabhRtIni arddhanakSatrANi tatasteSAM pratyeka sAstriyastriMzatsaptapaSTibhAgAH, te sAstriyastriMzat paniguNyante, jAte dve zate ekottare 201, pada nakSatrANi uttarabhAdrapadAdIni barddhakSetrANi, tatasteSAM pratyekamekaM zataM saptapaSTi-18 bhAgAnAmekasya ca saptapaSTibhAgasyAI, etat paniguNyate, jAtAni paTU zatAni vyuttarANi 603, zeSANi pazadaza nakSabANi samakSetrANi teSAM pratyeka saptapaSTibhAgAH tataH saptaSaSTiH paJcadazabhigupyate, jAtaM pazcottaraM sahane 1005, ekaviMzatizcAbhijitaH saptapaSTibhAgAH, sarvasaGkhyayA saptaSaSTibhAgAnAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, eSa paripUrNa saptapaSTibhAgAtmako nakSatraparyAyaH, etasyArdhe nava zatAni paJcadazottarANi 915, tebhya ekaviMzatirabhijitaH sambandhinI zakSA zeSANi tiSThanti aSTau zatAni caturnavatyadhikAni 894, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, samdhAtrayodaza 13, zepAstiSThanti trayoviMzatiH, trayodazabhizca punarvasvantAni nakSatrANi zuddhAni, ye ca zeSAstiSThanti trayoviMzatirbhAgAste 41 muhUrtakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAni paT zatAni navatyadhikAni 690, teSAM saptapaSTayA bhAgo hiyate (maM07000) ~462
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sU76 prata sUtrAMka [76] C-A dIpa sUryaprajJa- labdhA daza muhUrtAH 10, zepAstiSThanti viMzatiH, sA dvApaSTibhAgakaraNArtha dvApaTyA guNyate, jAtAni dvAdaza zatAni catvAriM- MAvRttayaH 12mAmRta zivRttiHzadadhikAni 1240, teSAM saptaSaThyA bhAgo hiyate, labdhA aSTAdaza dvASaSTibhAgAH, zeSAstiSThanti caturviMzat dvApaSTibhAgasya 4|| (mala0) saptapaSTibhAgAH, tata AgataM puSyasya dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTAdazasu dvApaSTibhAgeSyekasya ca dvApaSTibhAgasya ctu||225|| sviMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu ekonaviMzatoca muhUrteSvekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgepyekasya ca dvApaSTibhA gasya trayastriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu prathamAzrAvaNamAsabhAvinyA''vRttiH pravartate iti / (atha dvitIyazrAvaNamAsabhAbyA vRttiviSaye praznasUtramAha) tA eesiNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , eteSA-anantaroditAnAM candrAdInAM paJcAnAM saMvatsarANAM / sAmadhye dvitIyAM vArSikI zrAvaNamAsabhAvinImAvRttiM candraH kena nakSatreNa yunakti-kena nakSatreNa yuktaH san candro dvitIyAmA|vRtti prArambhayati?, evaM prazne kRte sati bhagavAnAha-tA saMThANAhiM' ityAdi, tA iti pUrvavat , saMsthAnAbhiH-saMsthAnAzabdena mRgazironakSatramabhidhIyate, tathA pravacane prasiddheH, tato mRgazironakSatreNa yuktazcandramA dvitIyAM zrAvaNamAsabhAvinI-| mAvRttiM pravarttayati, tadAnIM ca mRgazironakSatrasya ekAdaza muhUttA ekasya ca muhUrttasya ekonacatvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya / ca dvApaSTibhAgasya tripazcAzat saptapaSTibhAgAH zeSAH, tathAhi-iha yA dvitIyA zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH sA prAkprada-13 | zitakamApekSayA tRtIyA tatastarasthAne triko priyate, sa rUponaH kArya iti jAto dvikastena prAktano bhuvarAziH paJca sh-11||225|| tAni trisaptatyadhikAni muhAnAmekasya ca muhUrtasya patriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT saptapaSTibhAgAH 573 / / ityevaMpramANo guNyate, jAtAnyekAdaza zatAmi SaTcatvAriMzadadhikAni muhUrtAnAM 1146 dvAsaptati anukrama [108] JainEairatominumatural maratTEDTUNorg ~463
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa anukrama [108] rekasya muhUrttasya satkA dvApaSTibhAgAH 72 ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH / / tata etebhyo muhUrtAnAmaSTabhiH zatairekonaviMzatyadhikairekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaSaSTyA saptaSa-1M STibhAgairekaH paripUrNI nakSatraparyAyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM zatAni trINi saptaviMzatyadhikAni ekasya ca muhU-11 sya saptacatvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayodaza saptapaSTibhAgAH 327 / / tata etebhyakhibhirmahazatanavottarairekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgarekasya ca dvApaSTibhAgasya padRSaSTyA saptaSaSTibhAga-1 rabhijidAdIni rohiNikAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, 'tesu ceva navottaresu rohiNiyA' ityAdiprAguktavacanAt , tataH sthitAH pazcAdaSTAdaza muhartA ekasya ca muhUrtasya dvAviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya caturdaza saptapaSTibhAgAH12 18 // 3 / 4 / etApatA mRgaziro na zuddhyati, tata AgataM mRgazirA nakSatraM ekAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhartasya ekonacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya tripaJcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu dvitIyAM zrAvaNamAsabhAvinImAvRtti pravartayati ( saMprati sUryanakSatraviSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM cAha-) 'taM samayaM 5 ca NamityAdi, tasmiMzca samaye sUryaH kena nakSatreNa saha yogamupAgataH tAM dvitIyAM vArSikImAvRttiM yunakti, bhagavAnAha-'tA pUseNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, puSyeNa yuktaH, 'taM ceca'tti vacanasAmAdidaM draSTavyamApussassa egUNavIsa muhattA teyAlIsaM ca cAvahibhAgA muhattassa vAvadvibhAgaM ca sattadvihA chettA tettIsa yuNiyA bhAgA-11 | sasA' iti, yaha sUryasya dazabhirayanaiH pakSa sUryanakSatraparyAyA labhyante, dvAbhyAM cAyanAbhyAmekaH, tatrottarAyaNaM kurSana sarpa-12 FitneralMAPINAHINORN marwaTNEDHNOrg ~4644
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: - prata sUtrAMka [76] sUryamajJa- devAbhijitA nakSatreNa saha vogamupAgacchati, dakSiNAyanaM kurvana puSyeNa, tasya ca puSyasya ekonaviMzatI muhUtrteSu ekasya / 12prAbhUte vivRttiHca muhUrtasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayastriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tathA coktam- AvRttayaH "abhitarAhiM nito Aico pussajogamuvagayarasa / sabA AuTTIo karei se sAdhaNe mAse // 1 // " ityAdi, tataH sU 76 ||226||1'pussenn' mityAdi ukta, samprati tRtIyazrAvaNamAsabhAbyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi NamityAdi, sugarma, bhaga- vAnAha-'tA visAhAhiM'ityAdi, tA iti pUrvavat , vizAkhAbhiH-vizAkhAnakSatreNa yuktaH san candramAstRtIyAM zrAvaNamAsabhAvinImAvRttiM pravartayati, tadAnIM ca-tRtIyAvRttipravartanasamaye vizAkhAnA-vizAkhAnakSatrasya trayodaza mahartA ekasya ca muhartasya catuHpaJcAzad dvApaSTibhAgA eka ca dvApaSTibhAga saptaSaSTidhA chittvA tasya sarakAzcatvAriMzacUrNikA|| TrAbhAgAH zeSAH, tathAhi-tRtIyA zrAvaNamAsabhAyinyAvRttiH pUrvapradarzitakramApekSayA pazcamI, tatastatsthAne pacako bhiyate, sa rUponaH kArya iti jAtazcatuSkastena prAktano dhruvarAziH 573 / guNyate, jAtAni dvAviMzatiH zatAni dvinavatyadhikAni muhUrtAnAM catuzcatvAriMzaM zataM muhUrttagatAnAM dvASaSTibhAgAnAmekasya ca dvASaSTibhAgasya caturviMzatiH saptaSa-11 pTibhAgAH 2292 / 144 // 24 // tata etebhyaH SoDazabhirmuhUrtazatairaSTAtriMzadadhikaraSTAcatvAriMzatA ca dvApaSTibhA-18/ // 22 // garmuhurtasya dvApaSTibhAgagatAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM dvAtriMzena zatena dvau paripUrNI nakSatraparyAyau zuddhI, sthitAni pazcAt bApaTU zatAni catuHpaJcAzadadhikAni muhAnAM mahUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM caturnavatirekasya ca dvApaSTibhAgasya SaDviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 654 / 94 / 26, tata etebhyaH paJcabhiH zatairekonapaJcAzadadhikairmuha nAmekasya ca muhUrtasya ctu-14|| %A5%A5%-56-56 dIpa anukrama [108] %A5% FirmwMAPINIUMORE ~465
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa viMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTavA saptapaSTibhAgairabhijidAdInyuttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitaM pazcAtpaJcottaraM muhUrttazataM muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmekonasaptatireka sya ca dvASaSTibhAgasya sptviNshtiH| saptapaSTibhAgAH, tatra dvASaSTyA dvApaSTibhAgaireko muhUttoM labdhaH, sthitAH pazcAt sapta dvApaSTibhAgAH, labdhazca muhUttoM muhUrtarAzI prakSipyate, jAtaM paduttaraM muhartazataM 10641, tataH paJcasaptatyA muhUrtahastAdIni svAtiparyantAni zrINi nakSa-IM trANi zuddhAni, sthitAH zeSA ekatriMzat mahartAH, AgataM vizAkhAnakSatrasya trayodazasu muhateSvekasya ca muhUrtasya catu: paJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzati saptaSTibhAgeSu zeSeSu candrastRtIyAM zrAvaNamAsabhAvinI-15 MmAvRtti pravartayati / sampati sUryanakSatraviSaya praznasUtra nirvacanasUtraM cAha-taM samayaM ca NamityAdi, sugama / adhunA | caturthyAvRttiviSaye praznasUtramAha-'tA eesi NamityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA revaihiM'ityAdi, revatyA yuktazcandrazcitI zrAvaNamAsabhApinImAvRtti pravartayati, sadAnI ca revatInakSatrasya paJcaviMzatirmuha dvAtriMzat dvApaSTibhAgA muhU-11 tasya ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkA pavizatiNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-prAgupadarzitakramApe-14 kSayA zrAvaNamAsabhAvinI caturthyAvRttiH saptamI tataH saptako priyate, sa rUponaH kArya iti jAtaH paTuH tena prAktano dhruvarAziH 573 / 16 / 6 / guNyate, jAtAni caturviMzacchatAni aSTAtriMzadadhikAni 3438 muharrAno, muhUrtagatAnAM pica dvApaSTibhAgAnAM dve zate poDazottare 216, ekasya ca dvApaSTi bhAgasya patriMzatsaptapaSTibhAgAH 36, tata etebhyo dA-1 triMzatA hAtaiH SaTsaptatyadhikamaharrAnAM muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM papaNavatyA dvApaSTibhAgasatkAnAM ca saptapaSTibhA anukrama [108] Coc-CAPACK JIMEAiration intima FhiraMAPIVARAuNORE ~466~
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: vivRttiH prata sUtrAMka [76] sUryaprajJa-IgAnAM dvAbhyAM zatAbhyAM catuHSaSTisahitAbhyAM catvAro nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthitaM pazcAdeka dvASaSTyadhika muhartazataM 12 prAbhRte muharttagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM poDazottaraM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya catvAriMzat saptapaSTibhAgAH 162 / 115 AvRttayaH (mala0) |40 / tata ekonaSaSTyadhikena muhUrtazatena ekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTUSaSTyA sU76 // 227 // saptapaSTibhAgaH 159 // 24 / 66 / abhijidAdIni uttarabhadrapadAparyantAni nakSatrANi bhUyaH zuddhAni, sthitAH pazcAprayo muhUrtAH muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmekanavatirekasya ca dvASaSTibhAgasyaikacatvAriMzat saptapaSTibhAgAH dvApAyA ca dvApaSTibhAgaireko muhattoM labdhaH, sa muhUrcarAzau prakSipyate, jAtAzcatvAro mahUrtAH, ekasya ca muhUrttasya ekonatriMzad dvApaSTibhAgAH (ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH ) 4 / 29 / / 441 / sata Agata-revatInakSatraM paJcaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhartasya dvAtriMzati dvApaSTibhAgeSyekasya ca dApaSTibhAgasya paDUviMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu catubhI zrAvaNamAsabhAvinImAvRtti pravarttayati, 'taM samayaM ca 'mityAdi sUryanakSatraviSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM ca prAgvad bhAvanIya, sAmprataM paJcamaM zrAvaNamAsabhAvyAvRttiviSayaM prazna-11 sUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAhatA pughAhi phagguNIhi ityAdi, tA iti pUrvavat , pUrvAbhyAM phAlgunIbhyAM yuktazcandraH paJcamI zrAvaNamAsabhAvinImAvRttiM pravayati, tadAnI ca tasya pUrvaphAlgunInakSatrasya dvAdaza // 227 // | muhartA ekasya ca muhUrtasya saptacatvAriMzat dvApaSTibhAgAH ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya sarakAratrayodaza cUrNikA bhAgAH jhopAstathAhi-panAmI zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH prAgupadarzitakramApekSayA nayamI tatastarasthAne navako priyate RRC-SCRICA dIpa anukrama [108] 5%-52- marwaTNEDHNOrg ~467~
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [76] - dIpa sa rUponaH kArya iti jAtA aSTau, taiH prAgukto dhruvarAziH 573 / guNyate, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni catu-12 pArazItyadhikAni muhUrtAnAM muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM dvejhate aSTAzItyadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAcatvAriMzat:! saptapaSTibhAgAH 4584 / 288 / 48 // tata etebhyazcatvAriMzatA muhUrtazataiH paJcanavatyadhikairmuhurtagatAnAM ca dvApaSTi bhAgAnAM viMzatyadhikena zatena ekasya ca dvApaSTibhAgasya sarakAnAM saptapaSTibhAgAnAM triMzadadhikaikhibhiH zataiH pazca nakSaTravaparyAyAH zuddhAH, sthitAni pazcAnmuhAnAM catvAri zatAni ekonanavatyadhikAni muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM zataM || tripazyadhikaM ekasya ca dvASaSTibhAgasya tripaJcAzat saptapaSTibhAgAH 489 / 163 53 // tata etebhyo bhUyakhibhiH zatamAnavatyadhikamaha nAmekasya ca mahatasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaTyA saptapaSTibhAgairabhiji-12 dAdIni punarvasuparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitA pazcAnmuhUrtAnAM navatiH muhUrtagatAnAM dvApaSTibhAgAnAmaSTAtriMzada[dhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya catuHpaJcAzatsaptapaSTibhAgAH 90 / 138 / 54 / tatra caturviMzatyadhikena dvApaSTibhAmagazatena dvau muhUttau labdhau pazcAt sthitA dvApaSTibhAgAH caturdaza, labdhau ca muhUttI muhUrtarAzI prakSipyete, jAtA muha nAM dvinavatiH 92 // 14 // 54 / tatra paJcasaptatyA muhUttaiH puSyAdIni maghAparyantAni trINi nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAt saptadaza muhartAH 17 / 14 / 54 / na caitAvatA pUrvaphAlgunI zuddhyati, tata Agata-pUrvaphAlgunInakSatrasya dvaadshsu| mAmahateSvekasya ca muhartasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu pazcamI zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH pravartate, sUryanakSatraviSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM ca prAgvadU bhAvanIyaM, tadevaM candranakSatrayoga - anukrama [108] 1- Oct F OR ~468~
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [76] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [76] // 228 // dIpa anukrama [108] CC-4HERS viSaye sUryanakSatrayogaviSaye ca pazcApi vArSikIrAvRttIH pratipAdya samprati hemantIH pratipipAdayipustadgataprathamAvRtti-12pAbhUte viSayaM praznasUtramAha hemantya AvRttayaH tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamaM hemaMta AuTiM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA hattheNaM, hatya sU 77 rasa pAM paMca muhatA paNNAsaM ca pAvaTThibhAgA muhattassa pAvahibhAgaM ca sattadvidhA chattA sahi cuNiyA bhAgA| sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakhatteNaM joeti ?, uttarAhiM AsAdAhiM, utsarANaM AsADANaM carima-14 samae, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docaM hemaMtiM Audi caMde keNaM NavatteNaM joeti !, tA satabhisapAhi, satabhisayANaM dunni muhuttA aTThAvIsaM ca vAcaTThibhAgA muhattassa cAvaTThibhAgaM ca sattaTThidhA chettA utsAlIsaM cupiNapA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakvateNaM joeti , tA uttarAhiM AsAdAhi. | uttarANaM AsAhANaM carimasamae, tesi NaM paMcaNha saMvaccharANaM tacaM hemaMti Auhi caMde keNaM pAkkhatteNaM joeti , tA pUseNaM, pUsassa ekUNavIsaM muhuttA tetAlImaM ca bAbavibhAgA muhattassa yAvahibhAgaM ca satta-14 dvidhA chettA tettIsaM cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NavatteNaM joeti , tA uttarAhi AsADhAhi, uttarANaM AsADhANaM carimasamae, tAetesi NaM paMcaNI saMbaccharANaM cautthi hemati Auhi caMde // 228 // kaNaM NakkhaseNaM joeti ?, tA mUleNaM, bhUlassa cha muhuttA aTThAvannaM ca bAvadvibhAgA muhuttassa bAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chettA vIsaM cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhateNaM joeti , tA utta C JHNEDuratimintimattin FitraalMAPINANORN ~469~
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [77] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [77] -500 dIpa CO --- rAhiM AsAhAhiM, uttarANaM AsADhANaM carimasamae, tA patesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paMcamaM hemaMta Auhi | caMde keNaM NakyaseNaM joeti ?, kattipAhi, kattiyANaM aTThArasa muhuttA chattIsaM ca vAvavibhAgA muhatsassa pAva-II vibhAgaM ca sattadvidhA chettA cha cuNNipA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakvatteNaM joeti !, tA |uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM AsADhANaM carimasamae / ( sUtraM 77) | 'tA eesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat , eteSA-anantaroditAnAM candrAdInAM pazcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamAMsA hamantImAvRtti candraH kena nakSatreNa yunakti ?, kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san pravarttayatIti bhAvaH, bhagavAnAha-'tA| hatdheNaM'ilyAdi, tA iti pUrvavat , hastena-hastanakSatreNa yuktazcandraH pravartayati, tadAnIM ca hastanakSatrasya paJca muratA | ekasya ca muhartasya pazcAzat dvApaSTibhAgAH ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya satkAH SaSTiyarNikA bhAgAH | zeSAH, tathAhi-hemantI prathamA AvRttiH prAguktakamApekSayA dvitIyA tatastatsthAne dviko dhriyate, sa rUponaH kArya iti / jAta ekakastena prAgukto dhuvarAziH 573 / / / guNyate, 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva dhruvarAziH,18 | tata etasmAt paJcabhiH zatairekonapaJcAzadadhikairmuhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhA-1 | gasya padUSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdInyuttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAcaturviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya ekAdaza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptaSaSTibhAgAH 24 // 11 // 7 // tata AgataMhastanakSatrasya paJcasu muhurteSu ekasya ca muhUrtasya paJcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paSTau saptapaSTibhAgeSu Fit anukrama [109] ~470~
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [77] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka sU77 [77] dIpa sUryaprajJa-18opeSu prathamA hemantImAvRttiM candraH prayayatIti / sUryanakSatraviSayaM praznasUtramAha-taM samayaM ca NamityAdi, tasmiMzca samaye 12 prAbhRte sUryaH kena nakSatreNa yuktastAM prathamA hemantImAvRttiM yunakti-pravarttayati ?, bhagavAnAha-'tA uttarAhiM'ityAdi, uttarAbhyA- hemantya (mala0) bhASADhAbhyAM, tadAnIM cottarASADhAyAzcaramasamayaH, samakAlamuttarASADhAnakSatramupabhujyAbhijito nakSatrasya prathamasamaye prathama AvRttayaH // 229 // hamantImAvRttiM sUryaH pravartayatIti bhAvaH, tathAhi-yadi dazabhirayanaiH pazca sUryakRtAnnakSatraparyAyAn labhAmahe tata ekenAyanena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 10 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyamasya pakSakarUpasya rAze-IX guNanaM jAtAH pazcaiva teSAM dazabhirbhAge hate labdhamekamabai paryAyasya, arddha ca paryAyasya saptaSaSTibhAgarUpaM nava zatAni paJcada-11 zottarANi 915, tatra ye viMzatiH saptapaSTibhAgAH pAzcAtye ayane puSyasya gatAH zeSAzcatuzcatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH sthitAH te sAmpratamito rAzeH zodhyante sthitAni zeSANyaSTau zatAnyekasaptatyadhikAni 871 teSAM saptaSazyA bhAge hate lavadhAstra-II yodaza pazcAnna kimapi tiSThati, trayodazabhizcAzleSAdInyuttarASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tata Agata-abhijito nakSatrasya prathamasamaye mAghamAsabhAvinI pradhamA AvRttiH pravartate, evaM sarvA api mAghamAsabhAvinya AvRttayaH sUryanakSatra-12 yogamadhikRtya veditavyAH, uktaM ca-"bAhirao pavisaMto Aico abhiijogamuvagamma / sabA AuDIo karei so mApa-18|| mAsaMmi // 1 // " dvitIyahemantAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesiNa'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA sayabhisapAhi ityAdi, tA iti pUrvavat, zatabhiSajA yuktazcandro dvitIyAM haimantImAvRtti pravartayati, tadAnIM ca zatabhiSajo nakSatrasya lAdI muhatavikasya ca muhUrttasyASTAviMzatipaSTibhAgA eka ca dvApaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAH SaTcatvAriMdA-| anukrama [109] FhiralMAPIMIREUMORE marwaTNEDHNOrg ~471
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [77] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa cUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-prAgupadarzitakramApekSayA dvitIyA mAghamAsabhAvinyAvRttizcaturthI tatastasyAH sthAne catuSko |dhriyate sa rUponaH kArya iti jAtasvikaH tena prAktano dhruvarAziH 573 // 36 // 6 / guNyate jAtAni saptadaza zatAnthekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAM muhUrtaMgatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmaSTottara zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAdadA saptapaSTibhAgAH 1719 / 108 / 18 / tata etebhyaH SoDazabhiH zatairaSTAtriMzadadhikairmuhAnAmekasya ca muhUrttasyASTAcatvAriMzatA dvApaSTibhAgairekadApaSTibhAgasatkAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM dvAtriMzadadhikena zatena dvau nakSatrapAyau zuddhau, sthitAH pazcAdekAzItirmuhUrtAnAmekasya ca muhUrtasyASTApaJcAzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya vidyAtiH saptaSaSTibhAgAH 81 // 58 / 20 / tato bhUyo navabhirmuhUtrekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijinakSatraM zuddha, sthitAH pazcAd dvAsaptatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya trayaviMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasyai kaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 72 / 33 / 21 / tatastriMzatA murattaiH zravaNaH zuddhatizatA dhaniSThA pazcAdava-120 tiSThante dvAdaza muhUrtAH, zatabhiSaknakSatraM cArddhanakSatraM, tata AgataM zatabhiSajo nakSatrasya dvayormuhUrtayorekasya ca muhUrtasyA sAviMzatI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu dvitIyA haimantI AvRttiH pravartagate / sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtraM nirvacanasUtraM ca sugama, mAgeva bhAvitatvAt / adhunA tRtIyamAghamAsabhAvyAvRttiviSaya hai praznasUtramAha-'tA paesi Na'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA pUseNa'mityAdi, tA iti prAgvat puSyeNa yuktazcandrastRtIyAM mAghamAsabhAvinImAvRttiM pravarttayati, tadAnIM ca puSyasya ekonaviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzad / anukrama [109] sa-455 % FhiraIMAPIVARAuNORN ~472
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [66] dIpa anukrama [109 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [ - ], mUlaM [77] prAbhRta [12], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH sUryaprajJa vivRttiH ( mala0 // 230|| hamantya AvRttayaH sU 77 dvASaSTibhAgA ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAstrayastriMzacUrNikA bhAgAH zeSAH tathAhi prAgupadarzita- 12 prAbhU kramApekSayA tRtIyA mAghamAsabhAvinyAvRttiH SaSThI tatastasyAH sthAne paGko dhiyate sa rUponaH kArya iti jAtaH pazcakastena sa prAktano dhruvarAziH 573 / 36 / 6 / guNyate jAtAnyaSTAviMzatiH zatAni paJcaSazyadhikAni muhUrttAnAM muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAmazItyadhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya triMzat saptaSaSTibhAgAH 2865 / 180 / 30 / tata etebhyaH saptapaJcAzadadhikaiH caturviMzatizatairmuhUrttAnAmekamuhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM dvisaptatyA ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAnAM saptaSaSTibhAgAnAmaSTAnavatyadhikena zatena 2457 / 72 / 198 / trayo nakSatraparyAyAH zuddhAH sthitAni pazcAt catvAri muhUrtta zatAnyaSTottarANi muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM pazcottaraM zatamekasya ca dvApaSTibhAgasya catustriMzatsaptaSaSTibhAgAH 408 / 105 / 34 / tata etebhyastribhiH zatairnavanavatyadhikairmuhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptaSaSTibhAgairabhijidAdIni punarvasuparyantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAH pazcAnnava muhUrtA muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAmazItiH ekasya ca dvASaSTibhAgasya catustriMzatsaptaSaSTibhAgAH dvApaSTyA ca dvASaSTibhAgaireko | muhUrto labdhaH sa muhUrttarAzau prakSipyate jAtA daza muharttAH zeSAstiSThanti dvASaSTibhAgA aSTAdaza 10 / 18 / 34 / tata AgataM puSyasya ekonaviMzatI muhUrtteyekasya ca muhUrttasya tricatvAriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyA mAghamAsabhAvinyAvRttiH pravarttate / sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtraM nirvacanasUtra ca sugamaM / caturthamAghamAsabhAvyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi NamityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA mUle 'mityAdi, tA F&PO ~473~ // 230 //
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [66] dIpa anukrama [109 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [ - ], mUlaM [77] prAbhRta [12], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH Eaton intamat iti prAgvat mUlena yuktaJcandraH caturthI hemantImAvRttiM prayarttayati, tadAnIM ca mUlasya mUlanakSatrasya paT muhUrttA ekasya ca muhUrttasyASTApazcAt dvApaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkA viMzaticUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi caturthI mAghamAsa bhAvinyAvRttiH pUrvapradarzitakramApekSayA aSTamI tasyAH sthAne'STako priyate sa rUponaH kArya iti jAtaH saptakastena sa prAktano dhruvarAziH 573 / / guNyate jAtAnyekAdazottarANi catvAriMzammuhUrttazatAni muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM dve zate dvipaJcAzadadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAcatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH 4011252 // 42 // tata etebhyaH paTsaptatyadhikairdvAtriMzacchatemuMharttAnAM muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM SaNNavatyA dvASaSTibhAga sarakAnAM ca saptaSaSTibhAgAnAM dvAbhyAM zatAbhyAmaSTaSaSTyadhikAbhyAM catvAro nakSatraparyAyAH zRddhAH sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni paJcatriMzadadhikAni muhUrttInAM muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM dvipaJcAzadadhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTcatvAriMzasaptaSTibhAgAH 735 | 152 / 46 / tata etebhyo bhUyaH SaGgiH zataiH muhUrttAnAmekonasaptatyadhikairekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni vizAkhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAH pazcAt SaTSaSTirmuhUrttA muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM saptaviMzatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsatapaSTibhAgAH, caturviMzatyadhikena ca dvApaSTibhAgazatena dvau muhattauM labdhI to muhUrttarAzI prakSipyete jAtAH aSTaSaSTirmuirttAH zepAstiSThanti dvApaSTibhAgAstrayaH 68 / 3 / 47 / tataH paJcacatvAriMzatA muhUtairanurAdhAjyeSThe zuddhe zeSAH sthitA - strayoviMzatirmuhUrttAH 23 / 3 / 47 / cata AgataM mUlasya SaTsu mujharttepyekasya ca muhUrttasyASTApazcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya F&P Us On ~474~
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [77] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: IN prata sUtrAMka [77] dIpa sUryaprajJA dvApaSTibhAgasya viMzatau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu caturthI mAghamAsabhAvinyAvRttiH pravartate sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtra 12 prAbhRte. vRttiH nirvacanasUtra ca sugama, paJcamamAghamAsabhAbyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-18 hemantya (mala.) tA kattipAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , kRttikAbhiyuktazcandraH pazcamI hemantI (mAgha) mAsabhAvinImAvRtti pravartayati, AvRttayaH // 23 // tadAnIM ca kRttikAnakSatrasya aSTAdaza muhUrtA ekasya ca muhUrtasya patriMzad dvApaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhArga saptaSaSTidhA chittvA tasya satkA paT cUrNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi-paJcamI mAghamAsabhAvinyAvRttiH prAgupadarzitakramApekSayA dazamI tatastasyAH sthAne dazako dhiyate, sa rUponaH kArya iti jAto navakA, tena prAktano dhruvarAziH 573 / 16 / / / guNyate, jAtAnyekapaNAzacchatAni saptapaJcAzadadhikAni muhartAnAM muharjagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM trINi zatAni caturviMzatyadhikAni ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpaJcAzat saptapaSTibhAgAH / 5157 / 324 / 54 / tata etebhya ekonapazcAzacchataimahattaiH4 catardazAdhika mahataMgatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM catuzcatvAriMzadadhikena zatena dvApaSTibhAgagatAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM tribhiH dAH SaNNavatyadhikaiH paT nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthite pazcAnmuhUrttAnAM dve zate tricatvAriMzadadhike muhUrtagatAnAM ca dvApaTibhAgAnAM catuHsaptatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTiH saptaSaSTibhAgAH 243 / 174 / 60 / tata ekonaSaSadhikaina muhUrtazatena ekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvApavibhAgasya SaSaSTyA saptaSaSTibhAgairabhijidAdInyuttarabhadrapadAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM caturazItimuhagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM 11 zatamekonapaJcAzadadhika ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaSaSTiH saptapaSTibhAgAH / 85 / 149 / 61 / tato dvApaSTibhAgAnAM anukrama [109] ~475
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [66] dIpa anukrama [109 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) mUlaM [77] prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [ - ], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra [17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri praNItA vRttiH Jan Eiration intamate caturvizatyadhikena zatena dvau muhattoM labdhI pazcAt sthitAH paJcaviMzatidvaSaSTibhAgAH, labdhau ca muhattauM muharttarAzI prakSipyete, jAtA paDazItirmuhUrttAnAM tataH pazcasaptatyA muhUrttAnAM revatyazvinIbharaNyaH zuddhAH sthitAH pazcAdekAdaza muhUrttAH, | zeSaM tathaiva 11 / 25 | 61 tata AgataM - kRtikA nakSatrasyASTAdazasu muhUrtteSu ekasya ca muharttasya patriMzati dvASaSTibhAgedhvekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTsu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu paJcamI haimantI AvRttiH pravarttate, sUryanakSatrayogaviSaye ca praznanirvacanasUtre sugame / tadevamuktA dazApi nakSatrayogamadhikRtya sUryasyAvRttayaH samprati candrasya vaktavyAstatra yasminneva nakSatre vartamAnaH sUryo dakSiNA uttarA yA AvRttIH karoti tasminneva nakSatre varttamAnazcandro'pi dakSiNA uttarAzcAvRtIH kurute, tato yA uttarAbhimukhA AvRttayo yuge candrasya dRSTAstAH sarvA api niyatamabhijitA nakSatreNa saha yoge draSTavyAH yAstu dakSiNAbhimukhAstAH puSyeNa yoge, uktaM ca- "caMdassavi nAyabA AuTTIo jugaMmi jA ditttthaa| abhieNaM pusseNa ya niyamaM naktta seseNaM // 1 // " atra 'nakkhasase seNaM'ti nakSatrArddhamAsena, zeSaM sugamaM tatrAbhijityuttarAbhimukhA AvRttayo bhAvyante, yadi catukhiMzadadhikenAyanazatena candrasya saptaSaSTirnakSatra paryAyA labhyante tataH prathame'yane kiM labhyate 1, rAzitrayasthApanA - 134 / 67 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH saptaSaSTirUpasya guNanaM jAtA saptaSaSTireva 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt tasyAzca saptaSaSTezcatustriMzadadhikena zatena bhAge hute labdhamekamarthaM paryAyastha, tasmiMzcAddhe nava zatAni paJcadazottarANi saptaSaSTibhAgAnAM bhavanti, tatra trayoviMzatI saptaSaSTibhAgeSu puSyanakSatrasya bhukteSu | dakSiNAyanaM candraH kRtavAn tataH zeSAzcatuzcatvAriMzat saptaSaSTibhAgA anantaroditarAzeH zodhyante, sthitAni zeSANi F&P U One ~476~
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [77] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- vivRttiH (malA) prata sUtrAMka // 232 [77] dIpa REACCCCX aSTau zatAnyekasaptatyadhikAni 871, teSAM saptapaTyA bhAgo hiyate, iha kAnicinnakSatrANi arddhakSetrANi tAni ca sArddhana- 12 mAbhRte yastriMzatsaptapaSTibhAgapramANAni kAnicitsamakSetrANi tAni paripUrNasaptaSaSTibhAgapramANAni kAnicicca parddhakSetrANimantya tAnyarddhabhAgAdhikazatasayasaptapaSTibhAgapramANAni, gAtraM svadhikRtya saptaSaSTyA zubhayantIti saptapathSA bhAgaharaNaM, labdhAstra- AvRttayaH yodaza, rAzicoparitano nilepataH zuddhaH, taizca trayodazabhirazleSAdIni uttarASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tt| sU77 Agatamabhijito nakSatrasya prathamasamaye candra uttarAyaNaM karoti, evaM sarvANyapi candrasyottarAyaNAni beditavyAni, uktaM ca-pannarase u muhutte joittA uttarA asADhAo / ekaca ahora pavisai abhitare caMdo // 1 // " adhunA puSye dakSiNA AvRttayo bhAbyante, yadi catusviMzadadhikenAyanazatena saptapaSTizcandrasya paryAyA labhyante tata ekenAyanena kiM| labhAmahe , rAzitrayasthApanA-135 / 67 / 1 / avAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH saptapaSTirUpasya guNanaM jAtAH saptapaSTireva tasyAzcaturviMzadadhikena zatena bhAgaharaNaM labdhamekamarddha paryAyasya, tacca saptapaSTibhAgarUpANi nava zatAni paJcadazottarANi 915, tata ekaviMzatirabhijitaH sambandhinaH saptapaSTibhAgAH zodhyante, sthitAni pazcAdaSTau zatAni | caturnavatyadhikAni 894, teSAM saptapacyA bhAgo hiyate, labdhAsaghodaza, taizca trayodazabhiH punarvasvantAni nakSatrANi |zuddhAni, zeSA tiSThati trayoviMzatiH, ete ca kila saptaSaSTibhAgA ahorAtrasya tato muhUrtabhAgakaraNArtha triMzatA guNyante, 232 // jAtAni SaT zatAni navatyadhikAni 690, teSAM satapaSpA bhAge hRte labdhA daza muhUcoH, zepAstiSThanti viMzatiH saptapa-| TibhAgAH, tata idamAgata-punarvasunakSatre sarvAtmamA bhukte puSyasya ca dazasu muhUrteSvekasya ca muharsasya viMzatI saptapaSTi anukrama [109] JaiMENiratom inhuma l ~477~
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [77] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 5-56 prata sUtrAMka [77] dIpa bhAgeSu bhukteSu sarvAbhyantarAnmaNDalAhirniSkAmati candraH, evaM sarvANyapi dakSiNAyanAni bhAvanIyAni, uktaM ca-"dasa | rAya muhutte sagale muhuttabhAge ya vIsaI ceva / pussavisayamabhigao bahiyA abhinikkhamai caMdo // 1 // " tadevamukkA nakSatrayogamadhikRtya candrasyApyAvRttayaH, sampati yogameva sAmAnyataH prarUpayati tastha khalu ime dasavidhe joe paM0, taM0-vasabhANujoe veNuyANujote maMce maMcAimaMce chatte chattAticchate || juaNadve ghaNasaMmahe pINite maMDakappute NAmaM dusame, etAsi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM chattAtikachasaM joyaM caMde || | kaMsi desaMsi joeti ?, tA jaMyuddIvassa 2 pAINapaDiNIAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM cacI-1 XseNaM sateNaM chittA dAhiNapuracchimillasi caubhAgamaMDalaMsi sattAvIsaM bhAge uvAdiNAvettA aTThAvIsati-15 bhAgaM vIsadhA chettA aTThArasabhAge uvAdiNAvettA tihi bhAgehiM dohi kalAhiM dAhiNapuracchimillaM caubbhAga maMDalaM asaMpatte etya NaM se caMde chatsAticchattaM joya joeti, uppi caMdo majhe Nakkhatte heTTA Adice, taM samaya lAca NaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti !, tA cittAhiM caramasamae // (sUtraM 78) bArasamaM pAhuI samattaM // 'tastha khalu'ityAdi, tatra yuge khasvayaM vakSyamANo dAvidho yogaH prajJaptaH, tadyathA-vRSabhAnujAtaH, atra anujAtazabdaH sadRzavacano, vRSabhasyAnujAtaH-sadRzo vRSabhAnujAtaH, vRSabhAkAreNa candrasUryanakSatrANi yasmin yoge'vatiSThante sa vRSabhAnujAta iti bhAvanA, evaM sarvatrApi bhAvayitavyaM, veNu:-vaMzastadanajAtaH-tatsarazo gheNukAnujAto mnyco-mshvsdRshH| mazcAt-vyavahAraprasiddhAt dvitrAdibhUmikAbhAvato'tizAyI maJco maJcAtimaJcastatsadRzo yogo'pi maJcAtimaJcaH, chatra anukrama [109] ~478~
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [78] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [78] // 23 // dIpa anukrama [110] sUryaprajJa- prasiddhaM tadAkAro yogo'pi chatra, chatrAt-sAmAnyarUpAt uparyanyAnyacchatrabhAvato'tizAyi chatraM chatrAticchatraM tadA- 12mAbhUte tivRttiHkAro yogo'pi chatrAticchatraM, yugamiva naddho yuganaddhaH, yathA yugaM vRSabhaskandhayorAropitaM vattate tadvat yogo'pi yaH prati- vRSabhAnujA lAbhAti sa yuganaddha ityucyate, ghanasammadarUpaH yatra candraH sUryo vA grahasya nakSatrasya vA madhye gacchati, prINitaH-upacayAtAdyA yo nItaH yaH prathamatazcandramasaH sUryasya vA ekatarasya graheNa nakSatreNa vA ekatareNa jAtastadanantaraM dvitIyena sUryAdinA saho- gAHsU 78 pacayaM gataH sa prINita iti bhAvaH, mANDUkapluto nAma dazamaH, tatra mANDUkaplutyA yo jAto yogaH sa mANDUkaplutaH, sa pAca graheNa saha veditavyaH, anyasya mANDUkapTutigamanAsambhavAt , uktaM ca-"candrasUryanakSatrANi pratiniyatagatAni prahA-1 syaniyatagataya"iti, taditthaM yathAvabodha dazAnAmapi yogAnAM svarUpamAtrabhAvanA kRtA yathAsampradAyamanyathA vA I vAcyA, tatra yuge chatrAticchatravarjAH zepA navApi yogAH prAyo bahuzo bahuSu ca dezeSu bhavanti, chatrAticchatrayogastu kadAcit kasmiMzcideva deze tatastadviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAM | candrAdInAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye chatrAticchatraM yogaM candraH kasmin deze yunakti-karoti ?, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, patA iti pUrvavat jambUdvIpasya dvIpasyopari prAcInApAcInAyatayA udagdakSiNAyatayA atra cazabdo'nukko draSTavyaH yadivA citravibhaktinirdezAdeva samuccayo labdha iti cazabdo noktaH, yathA 'aharaharnayamAno gAmazvaM puruSa pazu-vaivazvato na tRSyati | |surAyA iva durmadI' ityatra, cAdayo hi padAntarAbhihitamevArtha spaSTayati na punaH svAtantryeNa kamapyarthamabhidadhati iti // 23 // niNIMtametat svazabdAnuzAsane, jIvayA-pratyazcayAdavarikayA ityarthaH, maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chiyA-vibhajya, SC ~479~
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 78 ] dIpa anukrama [110] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [ - ], mUlaM [ 78 ] prAbhRta [12], pUjya AgamoddhArakazrI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. AgamasUtra [17],upAMgasUtra- [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH Education inteman iyamatra bhAvanA - ekayA davarikayA buddhyA kalpitayA pUrvAparAyatayA ekayA ca dakSiNottarAyatayA maMDala samakAlaM vibha vyate, vibhaktaM ca saccaturbhAgatayA jAtaM, tadyathA-eko bhAga uttarapUrvasthAmeko dakSiNapUrvasyAmeko dakSiNAparasyAmeko'parotarasyAmiti, tatra dakSiNapaurastye dakSiNapUrve caturbhAgamaNDale - caturbhAgamAtre maNDale maNDalacaturbhAga ityarthaH, ekatriMzaddhA|gapramANe saptaviMzatiM bhAgAnupAdAya gRhItvA AkramyetyarthaH, aSTAviMzatitamaM ca bhAgaM viMzatidhA chittvA tasya satkAnaSTAdaza bhAgAnupAdAya Akramya zepatribhireka triMzatsatkai bhagirdvAbhyAM ca kalAbhyAmekasya ekatriMzatsatkasya bhAgasya satkAbhyAM dvAbhyAM viMzatitamAbhyAM bhAgAbhyAM dakSiNapazcimaM caturbhAgamaNDalaM maNDalacaturbhAgamasamprApto'smin pradeze sa candra chatrAticchatrarUpaM yogaM yunakti-karoti, enameva 'tayathetyAdinA bhAvayati, upari candro madhye nakSatramadhastAccAditya iti, iha madhye nakSatramityuktaM tato nakSatravizeSapratipattyarthaM praznaM karoti-'taM samayaM ca Na'mityAdi, tasmin samaye candraH kena nakSatreNa yunakti yogaM karoti 1, bhagavAnAha - 'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat, tasmin samaye citrayA saha yogaM karoti, tadAnIM ca citrAyAzvaramasamayaH iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dvAdazamaM prAbhRtaM samAptaM tadevamuktaM dvAdazaM prAbhRtaM samprati trayodazamArabhyate tasya cAyamarthAdhikAro yathA- 'candramaso vRddhyapavRddhI vaktavye' iti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahate caMdamaso bovahI Ahiteti vadejA ?, tA aTTha paMcAsIte muhuttasate tIsaM ca bAvadvibhAge muhU atra dvAdazaM prAbhRtaM parisamAptaM For Personal & Private Use Only) atha trayodazaM prAbhRtaM Arabhyate ~480~
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [79] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka 56 dIpa anukrama [111] sUryamaja ttisa, tA dosiNApakkhAo andhagArapakkhamagramANe caMde cattAri bAyAlasate chattAlIsaM ca vAvavibhAge mu. 13prAbhRte ptivRttiH sarasa jAI caMde rajjati taM0-par3hamAe paDhamaM bhAga thitipAe mitiyaM bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasamaM bhAga, candramaso (mala) carimasamae caMde ratte bhavati, abasese samae caMde ratte ya viratte ya bhavati, iyapaNaM amAvAsA, estha Na paDhame papavRddhI pave amAvAse, tA aMdhArapakkho, to NaM dosiNApakvaM ayamANe caMde cattAre yAtAle muhattasate chAtAlIsaMsU 79 1 // 234 // ca bAbavibhAgA muhuttassa jAI caMde virajati, taM0-paDhamAe paDhama bhArga yitiyAe bitiyaM bhArga jApa papaNArasIe paNNarasamaM bhAgaM carime samaye caMde viratte bhavati, avasesasamae caMde ratte ya viratte ca bhavati, iyaNNaM | puNimAsiNI, ettha NaM doce pave puNimAsiNI ( sUtraM 79) &l. 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa tvayA bhagavan / candramaso vRddhayapavRddhI AkhyAte iti | videta, kimuktaM bhavati |-kiyntN kAlaM yAvata candramaso vRddhiH kiyantaM ca kAlaM yAvadapavRddhistvayA bhagavannAkhyAtA iti vadet , evamukta bhagavAnAha'tA aTTe'tyAdi, tA iti pUrvaSat aSTau muharcazatAni paJcAzItAni-pazAzItyadhikAni ekasya ca muhUrsasya triMzataM dvApaSTibhAgAn yAvat vRddhyapavRddhI samudAyenAkhyAte iti vadet , yathA ekasya candramAsasya madhye ekasmin pakSe candramAso vRddhirekasmin pakSe cApavRddhiH, candramAsasya va parimANamekonatriMzat rAbindivAni ekasya ca rAtrindivasya dvAtriMzat dvASaSTibhAgAH,rAtrindivaM ca triMzanmuhartakaraNArthamekonaviMzat (triMza)tA guNyate jAtAnyaSTau zatAni // 234 // saptatyadhikAni 870 mahAnAM ye'pi ca dvAtriMzat dvApaSTibhAgArAtriMdivasya te muhartasatkabhAgakaraNArtha triMzatA guNyante, FhiralMAPIMIREUMORE ~481~
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [79] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [79]] dIpa anukrama [111] jAtAni nava zatAni papThyadhikAni 960, teSAM dvApaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH paJcadaza muhartAH 15, te muhartarAzI prakSi-18 lApyante, jAtAni muhUrtAnAmaSTau zatAni paJcAzItyadhikAni 885, zeSAzcoddharanti triMzat dvASaSTibhAgA muhUrtasya, etadeva / / prativizeSAvabodhArtha vaiviktyena spaSTayati-'tA dosiNAo'ityAdi, tA iti pUrvavat , jyotsnApradhAnaH pakSo jyotsnA pakSaH zuklapakSa ityarthaH tasmAt andhakArapakSamayamAno gacchan candraH catvAri muhUrtazatAni dvicatvAriMzAni-dvicatvAdAriMzadadhikAni paTcatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAna muhUrtasya vAvadapavRddhi gacchatIti vAkyazeSaH, yAni yathoktasaGkhyAkAni muhUrttazatAni yAvacandro rAhuSimAnaprabhayA rajyate, kathaM rayate ? iti tameva rAgaprakAraM tadyathetyAdinA prakaTayati, pradha-IA PImAyA-pratipakSaNAyAM tithI parisamAnuSatyA prathama-paripUrNa paJcadazaM bhAga yAyavyate, dvitIyAyAM parisamAptavatyA tithI paripUrNa dvitIyaM paJcadazaM bhAgaM yAvat , evaM yAvatpaJcadazyAM tithau parisamAptavatyAM paripUrNa paJcadaza bhArga yAvadgyate. tasyAzca pazcadazyAstidhezvaramasamaye candraH sarvAtmanA rAhuvimAnaprabhayA rakto bhavati, tirohito bhavatIti tAtparyAdhaH, yastu poDazo bhAgo dvApaSTibhAgadvayAtmako'nAvRtastiSThati sa stokatvAdadRzyatvAcca na gaNyate, 'abasese ityAdi, taM ca paJcadazyAstithezcaramasamayaM muktvA andhakArapakSaprathamasamayAdArabhya zeSeSu sarveSvapi samayeSu candro rako bhavati viraktazca, kiyAnaMzastasya rAhuNA AvRto bhavati kiyAMzcAnAvRta iti bhAvaH, andhakArapakSavaktavyatopasaMhAramAha-'iyANa'mityAdi, iyamandhakArapakSe paJcadazI tithiH Namiti vAkyAlaGkAre amAvAsyA-amAvAsyA nAnI atra yuge prathama parva amAvAsyA, | iha mukhyavRttyA parvazabdasyAbhidheyamamAvAsyA paurNamAsI ca, upacArAt pakSe parvazabdasya pravRttistata uktam-"estha NaM Ft.PraMAPINEMORE ~482
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [79] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [79]] sUryaprajJa- paDhame pave amAvAse" iti / atha kathaM catvAri muhUrttazatAni dvicatvAriMzadadhikAni SaTcatvAriMzaca dvApaSTibhAgA muhU- 13mAbhRte ptivRttiHsya !, ucyate, iha zuklapakSaH kRSNapakSo vA candramAsasyAI, tataH pakSasya pramANaM caturdaza rAtrindivaM saptacatvAriMzat candramaso (mala0) dvApaSTibhAgAH, rAtrindivasya parimANaM triMzanmuhUrtA iti caturdazA triMzatA guNyante, jAtAni muhUrtAnAM catvAri zatAni khyapavRddhA 4 viMzatyadhikAni 420, ye'pi ca saptacatvAriMzat dvApaSTibhAgA rAtrindivasya te'pi muhUrtabhAgakaraNA) triMzatA guNyante, // 235 / / jAtAni caturdaza zatAni dazottarANi 1410 sepo dvApaTyA bhAgo hiyate labdhA dvAviMzatirmuhartAH te muhUrtarAzau prakSipyante jAtAni patyAri muhartAnAM dAtAni dvAcatvAriMzadadhikAni 442, zeSAstiSThanti SaTcatvAriMzat dvaapssttibhaagaa| muhartasya, tadevaM yAvantaM kAlaM candramaso'pavRddhistAvatkAlapratipAdanaM kRtaM adha yAvanta kAlaM vRddhistAvantamabhidhirasurAhatA aMdhakArapakkhAto NamityAdi, tA iti pUrvavat andhakArapakSAt Namiti vAkyAlaGkAre jyotsnApakSa-zuklapakSamayamAnazcandrazcatvAri dvAcatvAriMzadadhikAni muhUrtazatAni SaTcatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAna muhUrtasya yAvaddhimupa gacchatIti vAkyazeSaH, yAni-yathoktasaGkhyAkAni muhUrta zatAni yAvacandraH zanaiH zanairvirako-rAhuvimAnenAnApato bhava-12 &AtIti, virAgaprakAramevAha-taMjahe'tyAdi, tapatheti virAgaprakAropadarzane prathamAyAM pratipalakSaNAyAM tithau prathama paJcadaza bhAga yAvat candro virajyate, dvitIyAyAM dvitIyaM paJcadarza bhAgaM yAvat evaM paJcadazyAM pazcadarza bhArga yAvat, tasyAzca pazadazyAH paurNamAsIrUpAyAstidhezcaramasamaye candro virakto bhavati, sarvAtmanA rAhuvimAnenAnAvRto bhavatIti bhAvaH, ca paJcadazyAzcaramasamayaM muktvA zuklapakSaprathamasamayAdArabhya zepeSu samayeSu candro raktazca bhavati viraktazca, dezato rakto| dIpa anukrama [111] S FitneraMAPINAHINORN ~4834
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [79] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [79]] dIpa anukrama [111] bhavati dezato viraktazceti bhAvaH, muhUrtasaGkhyA bhAvanA ca prAgvatkarttavyA, shuklpkssvktvytopsNhaarmaah-iynnnn'mityaadi| iyamanantaroditA paJcadazI tithiH paurNamAsInAmA atra ca yuge Namiti pUrvavat dvitIya parva paurNamAsI / / athaivarUpA yugelA kiyatyo amAvAsyAH kiyantyazca paurNamAsya iti tadgatAM sarvasamAmAha- . | tastha khalu imAoyAvaDhi puSiNamAsiNIo pAvaDhi amAvAsAo paNNatAo, vAyaDhi ete kasiNArAgA pAvaDhi ete kasiNA virAgA, ete caugrIse pacasate ete cAudIse kasiNarAgavirAgasate, jAvatiyANaM paMcaNDaM | saMvaccharANaM samayA egeNaM cavIseNaM samayasateNUNakA evatiyA parittA asaMkhejA desarAgavirAgasatA bhavaMtItimakkhAtA, amAvAsAto gaM puSiNamAsiNI cattAri pAtAle muhattasate chattAlIsaM vAvavibhAge muhUttassa Ahiseti vadejA, tA puNimAsiNIto NaM amAvAsA pattAri vAyAle muhattasate chattAlIsaM pAvavibhAge mAmuTuttassa Ahiteti vadejA, tA amAvAsAtoNaM amAvAsA aTThapaMcAsIte muhattasate tIsaM ca cAvahibhAge muhUsassa Ahiteti yadejA, tA puNimAsiNIto NaM puSiNamAsiNI aTThapaMcAsIte muhuttaseta tIsaM bAvahi| bhAge muhattassa Ahiteti vadejA, esa NaM evatie caMde mAse esa NaM evatie sagale juge // (sUtraM 80) M 'tattha khalu'ityAdi, tatra yuge khalvimA:-evaMsvarUpA dvASaSTiH paurNamAsyo dvASaSTizcAmAvAsyAH prajJaptAH, tathA yuge| candramasa ete-anantaroditasvarUpAH kRtvAH paripUrNA rAgA dvApaSTiramAvAsyAnAM yuge dvApaTisayApramANatvAt tAsveva ca candramasaH paripUrNarAgasambhavAt , ete-anantaroditasvarUpA yuge candramasaH kRtsnA virAgA: sasminA rAgAbhAvA dvApaSTiH JAINEDuratim intimats FridaIMAPIVARANORN waliSDHRUTH ~484~
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [80] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 13 mAbhRte prata sUtrAMka [80] dIpa anukrama [112] jAyage paurNamAsInAM dvApaSTisajhyAkatvAt tAsveva ca candramasaH paripUrNavirAgabhAvAt , tathA yuge sarvasaGkhyayA eka caturviMzatya-13 privRttiHprAdhika parvazataM amAvAsyApIrNamAsInAmeva parvazabdavAcyatvAt tAsAM ca pRthak pRthak dvApaSTisakhAnAmekatra mIlane caturvi-parNimAvA(mala.) zatyadhikazatabhAvAt , evameva ca yugamadhye sarvasaGkalanayA caturvizatyadhika kRtsnarAgavirAgataM, 'jAvaiyANa'mityAdi, sthAntara yAvantaH padyAnAM candracandrAbhivaddhitacandrAbhivardhitarUpANAM samayA ekena caturvizatyadhikena samayazatenonA etAvantaH12 sU8. // 236 // parItA-parimitAH asaGkhyAtA dezarAgavirAgasamayA bhavanti, eteSu sarveSyapi candramaso dezato rAgavirAgabhAvAt , yattu catuvizatyadhika samayazataM tatra dvApaSTisamayeSu kRtsno rAgo dvApaSTau ca samayeSu kRtsno virAgastena tadvarjanaM ityAkhyAtaM, mayeti gamyate, etaca bhagavAcanamataH samyakU zraddheyamiti, samprati kiyatsu muhUteSu gateSvamAvAsyAto'nantaraM paurNamAsI kiyatsu vA muhattepu gateSu paurNamAsyA anantaramamAvAsyA ityAdi nirUpayati-tA amAvAsAto Na'mityAdi, sugama, navaraM | amAvAsyAyA anantaraM candramAsasyAHna porNamAsI paurNamAsyA anantaramarddha mAsena candramAsasthAmAvAsyA amAvAsyAyAthAmAvAsyA paripUrNena candramAsena paurNamAsyA api paurNamAsI paripUrNena candramAseneti bhavati yathokA muhUrtasayA, upasaMhAramAha-'esa Na'mityAdi, eSaH-aSTI muhUttezatAni pazcAzItyadhikAni dvAtriMzaca dvApaTibhAgA muhUrtasyetyetAvAna-etAvatpramANazcandramAsaH, etat-etAvatpramANaM zakalaM-khaNDarUpaM yugaM candramAsapramitaM yugazakalametadityarthaH / sampati |candro yAvanti maNDalAni candrArddhamAsena carati tannirUpaNArtha praznasUtramAha ||236 // tA caMdeNaM adamAseNaM caMde kati maMDalAI carati !, tA coisa cambhAgamaMDalAI carati emaM ca caucIsa-1 FitraalMAPINAMORE marwaTNEDHNOrg ~485
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: %*5 prata sUtrAMka [81] dIpa *OMOMOM25-356 |satabhAga maMDalassa, (tA) AicceNaM addhamAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?,(tA) solasa maMDalAiM carati solasa-18 &AmaMDalacArI tadAavarAI khala dave aTTakAI jAI caMde keNai asAmaNNakAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati.. katarAI khalu dube aTThakAI jAI caMde keNai asAmaNNakAI sayameva paviTTittAra cAraM carati ?, imAI khalu te the| aTThagAI jAI caMde keNai asAmapaNagAI sayameva pavihittA 2 cAraM carati, taMjahA-nikkhamamANe va amAvAsaMteNaM pavisamANe ceva puNNimAsiMteNaM, etAI khalu duve aTThagAI jAI caMde keNai asAmaNagAI sayameva pavidvittA 2 cAra caraha, tA paDhamAyaNagate caMde dAhiNAte bhAgAte pavisamANe satsa addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAe pavisamANe cAraM carati, katarAI khalu tAI satta addhamaMDalAI jAiM caMde dAhiNAte 8 la bhAgAte pavisamANe cAraM carati !, imAI khalu tAI satta addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAte pavi samANe cAraM carati, taM0-vidie addhamaMDale cautthe amaMDale chaTe addhamaMDale aTThame addhamaMDale dasame aDama-1 Dale yArasame ahamaMDale caudasame addhamaMDale etAI khalu tAI satta addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAte lApavisamANe cAra gharati, tA padamAyaNagate caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cha ajamaMDalAI terasa ya sattadi-| | bhAgAI addhamaMDalassa jAI caMde uttarAte bhAgAe pavisamANe cAraM carati, katarAI khalu tAI cha aramaMDa-| |lAI terasa ya sattavibhAgAI addhamaMDalassa jAI caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cAraM carati !, imAI| | khalu tAI cha ahamaMDalAI terasa ya sattadvibhAgAI addhamaMDalassa jAI caMde uttarAe bhAgAte pavisamANe cAra anukrama [113] FriaTMEPIVARuwant ~486~
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [81] dIpa sUryaprajJa- carati, taMjahA-taIe addhamaMhale paMcame addhamaMhale sattame addhamaMDale navame addhamaMDale ekArasame addhamaMDale ||13praabhuuteptivRttiH| terasame addhamaMDale pannarasamaMDalassa terasa sattavibhAgAI, etAI skhalu tAI cha addhamaMDalAI terasa ya sattahi- candrAyanama (mala) bhAgAiM ahamaMDalassa jAI caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cAraM carati, etAvayA ca paDhame caMdAyaNe samatte (NDalacAraH bhavati, tA pAkkhase adamAse no caMde adamAse no cande adamAse pakkhatte aDamAse, tA nakkhattAo addhamAsAto te caMde caMdeNaM adamAseNaM kimadhiyaM carati ?, egaM aDamaMDalaM carati cattAri ya sattahibhAgAI aDamaDalassa sattavibhAgaM ekatIsAe chettA Nava bhAgAI, tA docAyaNagate caMde puracchimAte bhAgAte NikkhamamANe sacauppaNNAI jAI caMde parassa cinnaM paDicarati satta terasakAI jAI caMde appaNA ciNNaM carati, tA doccArAyaNagate caMde pacatthimAe bhAgAe nikkhamamANe cauppapaNAIjAI caMde parassa cipaNaM paDicarati cha terasagAI caMde appaNo ciSaNaM pahicarati avaragAI khalu dube terasagAIjAI caMde keNai asamannagAI sayameva pavidvittA 2|| pAraM carati, katarAI khalu tAI duve terasagAI jAiM caMde keNai asAmaNNagAI sayameva paviTTittA 2 cAra carati !, imAI khalu tAI duve terasagAI jAI caMdo keNaha asAmaNNagAI sayameva pavidvittA 2 cAra carati / sababhaMsare ceva maMDale savavAhire ceva maMDale, epANi khalu tANi duve terasagAI jAI caMde keNai jAva cArA // caraha, etAvatA doce caMdAyaNe samatte bhavati, tA Nakkhatte mAse no caMde mAse caMde mAse No Nakkhate mAse, MtA pakkhatAte mAsAe caMdeNaM mAseNaM kimadhiyaM carati !, tA do addhamaMDalAI carati aGka pa sattavibhAgAI anukrama [113] JINESiratimiminate FirmaanMAPINARuwane ~487
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [F], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [81] EXERC dIpa addhamaMDalassa sattavibhAgaM ca ekatIsadhA chettA aTThArasa bhAgAI, tA tacAyaNagate caMde paJcasthimAte bhAgAe pavisamANe bAhirANatarassa pacatdhimillarasa asamaMDalassa ItAlIsaM satsadvibhAgAI jAI caMde appaNo parassI pacipaNaM pahicarati, terasa saptaTTibhAgAiM jAI caMde parassa ciparNa paTicarati, terasa satsadvibhAgAiM caMde appaNo parassa cipaNaM paricarati, etAvapAva bAhirANaMtare pacasthimille addhamaMDale sammatte bhavati, tacAyaNagate caMde puracchimAe bhAgAe pacisamANe bAhirataccassa puracchimillassa amaMDalassa ItAlIsaM sattavibhAgAI jAI caMde appaNo parassa ciNaM paDiyarati, terasa sattavibhAgAI jAI caMde parassa cipaNaM paDhicarati, terasa sattadvibhAgAI jAI caMde appaNo parassa pa cipaNaM paDiyarati, etAyatAva pAhiratacce puracchimille addhmNddle| sammatte bhavati, tA tacAyaNagate caMde paJcatthimAte bhAgAte pavisamANe mAhiracautthassa pacasthimillassa addharmalassa apasasaTThibhAgAI sattavibhAgaM ca ekatIsadhA chetsA aTThArasa bhAgAI jAI caMde appaNo parassa ya cipaNaM pahiyarati, etAvatAca bAhiracautthapaJcasthimille anamaMDale sammatte bhavada / evaM khalu deNaM mAseNaM caMde serasa cappaNNagAI duve terasagAI jAI caMde parassa cipaNaM paDicarati, terasa 2 gAI jAI caMde appaNo cipaNaM pazyirati, duve ItAlIsagAI aTTa sattavibhAgAI sattahibhAgaM ca ekatIsadhA aittA aTThArasabhAgAI jAI caMde appaNo parassa ya cipaNaM pahicarati, avarAI khalu duve terasagAI jAI caMde keNai assAmannagAI Fit anukrama [113] ~488~
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka sU81 [81] dIpa sUryapraja- sayameva pavidvittA 2 cAraM carati, icceso caMdamAso'bhigamaNaNikkhamaNahiNiyuDiaNavahitasaMThANasaMThitIvi- 13prAbhRte ptivRttiH ||uvaNagihipatte ruvI caMde deve 2 Ahiteti badejA (sUtra 81) // // terasamaM pAhuI samattaM // candrAyanama (mala0) | 'tA caMdeNa adamAseNa'mityAdi tA iti' pUrvavat cAndreNa arddhamAsena prAguktasvarUpeNa candraH kati maNDalAni Annddlcaa| carati 1, bhagavAnAha-'tA cohase tyAdi caturdaza sacaturbhAgamaNDalAni-paJcadazasya maNDalasya caturbhAgasahitAni maNDa-1 // 238 // lAni carati, ekaM ca caturviMzazatabhAgaM maNDalasya, kimuktaM bhavati ?-paripUrNAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDa-18 lisya caturbhAga-caturviMzatyadhikazatasatkaikatriMzadbhAgapramANamekaM ca caturviMzazatabhAgaM maNDalasya, sarvasalavayA dvAtriMzata paJcadazasya maNDalasya caturviMzatyadhikazatabhAgAna caratIti, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, trairAzikavalAt , tathAhi-12 yadi caturvizatyadhikena parvazatena saptadazA zatAnyaSTapazyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena parvaNA kilabhyate / rAzivayasthApanA 124 / 1768 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate sa ca tAvAneva jAtaH, tatrAyena rAzinA / bhAgaharaNaM labdhAzcaturdaza zeSAstiSThanti dvAtriMzat 142 tatra chedyacchedakarAzyokeinApavartanA kriyate, tata idamAga-1 chati-caturdaza maNDalAni paJcadazasya maNDalasya SoDaza dvASaSTibhAgAH 14 / uktaM caitadanyatrApi-"coddasa ya maMDalAI || visadvibhAgA ya solasa havijA / mAsaddheNa uDubaI ettiyamittaM carai khittaM // 1 // " "tA AiyeNa'mityAdi, AdityenAI-11 mAsena candraH kati maNDalAni carati ?, bhagavAnAha-'tA solase tyAdi, SoDaza maNDalAni carati, poDazamaNDalacArI ca 238 // tadA apare khalu dve aSTake-caturviMzatyadhikazatasatkabhAgASTakapramANe ye kenApyasAmAnye-kenApyanAcIrNapUrve candraH svayameva anukrama [113] ~489~
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [81] dIpa pravizya cAraM carati, kayarAI khallu'duve ityAdi praznasUtra sugama, bhagavAnAha-imAI khallu'ete khalu dve aSTake ye kenApyanA-1 cIrNapUrve candraH svayameva pravizya cAraM carati, tadyathA-sarvAbhyantarAnmaNDalAhirniSkAmannevAmAvAsyAnte ekamaSTakaM kenApyanAcIrNa candraH pravizya cAra carati, saryavAhyAt maNDalAdabhyantaraM pravizanneva paurNamAsyante dvitIyamaSTaka kenApyanAcIrNa candraH pravizya cAraM carati, 'epAI khalu duve aTTagAI'ityAdi upasaMhAravAkyaM sugama, iha paramArthato dvI pandrI eken| cAndreNArddhamAsena caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzataM caturviMzatyadhikazatabhAgAna bhramaNena pUrayataH / / para lokarUDhyA vyaktibhedamanapekSya jAtibhedameva kevalamAzritya candrazcaturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzataM caturviMzatyadhikazatabhAgAn caratItyukaM / adhunA ekazcandramA ekasminnayane kati arddhamaNDalAni dakSiNabhAge katyu-17 carabhAge dhamyA pUrayatIti pratipipAdayiSubhaMgavAnAha-tA paDhamAyaNagae caMde'ityAdi, tA iti pUrvavat, prathamAyana-II gate-prathamamayanaM praviSTe candre dakSiNasmAdAgAdabhyantaraM pravizati sapta arddhamaNDalAni bhavanti yAni candro dakSiNamAda | bhAgAdabhyantaraM pravizannAkampa cAra carati, kayarAI khalu' ityAdi, praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'imAI khalu'ityAdi / imAni khalu saptArddhamaNDalAni yAni candro dakSiNasmAdbhAgAdabhyantaraM pravizannAkramya cAraM carati, tadyathA-dvitIyamamaNDa-11 lamityAdi, sugama, navaramiyamatra bhAvanA-saryavAhye paJcadaze maNDale paricamaNena pUraNamadhikRtya paripUrNa pAzcAtyayugaparisamAptirbhavati, tato'parayugaprathamAyanapravRttau prathame'horAtre ekazcandramA dakSiNabhAgAdabhyantaraM pravizana dvitIyamaNDalamAkramya | RI cAraM carati, sa ca pAzcAtyayugaparisamAptidivase uttarasyAM dizi cAraM carati-cAraM caritavAn sa veditavyaH, tataH sa] anukrama [113] marwaTNEDHNOrg ~490~
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka [81] dIpa sUryaprajJa- tasmAt dvitIyAt maNDalAt zanaiH zanairabhyantaraM pravizan dvitIye'horAtre uttarasyAM dizi sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM 13prAbhUte tRtIyamarddhamaNDalamAkramya cAra carati, tRtIye ahorAtre dakSiNasyAM dizi caturthamImaNDalaM caturthe ahorAtre uttarasyAM candrAyanama (mala0) | dizi paJcamamarddhamaNDalaM pazame ahorAne dakSiNasyAM dizi SaSThamarddhamaNDalaM paSThe ahorAtre uttarasyAM dizi saptamamarddhamaNDalaM ICTNDalAcAraH saptame ahorAtre dakSiNasyAM dizi aSTamamarddhamaNDalamaSTame'horAtre uttarasyAM dizi navamamarddhabhaNDalaM navame ahorAtre dakSi-II | sU81 // 239 // praNayAM dizi dazamamImaNDalaM dazame ahorAtre uttarasyAM dizi ekAdazamamarddhamaNDalamekAdaze ahorAtre dakSiNasyAM dizi dvAdazamarddhamaNDalaM dvAdaze ahorAtre uttarasyAM dizi trayodazamarddhamaNDalaM trayodaze'horAtre dakSiNasyAM dizi caturdazamI| maNDala caturdazo ahorAtre uttarasyAM dizi paJcadazasyArddhamaNDalasya trayodazasadhapaSTibhAgAnAkramya cAraM gharati, patAvatA 4Aca kAlena candrasyAyanaM parisamAptaM / candrAyanaM hi nakSatrArddhamAsapramANaM, tena ca nakSatrArddhamAsena candradhAre sAmAnyatastra yodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza saSaSTibhAgA labhyante, tathAhi-yadi catustriMzadadhikenAyanazatena | saptadaza zatAnyaSTaSaSTisahitAni maNDalAnA labhyante tata ekenAyanena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 134 // 176831 atrAmtyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzi Nyate jAtaH sa tAvAneva tatastasyAyena rAzinA catuskhiMdAdadhikazatarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAstrayodaza zeSAstiSThanti SaDviMzatiH tatra chedyacchedakarAzyordvikenApavartanA lamdhAstrayodazA saptapaSTibhAgA P239 // iti, saktaM ca-"terasa ya maMDalANi ya terasa sattahi ceva bhAgA ya / ayaNeNa caraha somo nakkhateNakhamAseNaM // 1 // "LA etaca sAmAnyata uktaM, vizeSacintAyAM tvekasya candramaso yugasya prathame ayane yathoktena prakAreNa dakSiNabhAgAdabhyantaraM anukrama [113] FhiralMAPIMIREUMORE ~491~
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: * prata sUtrAMka [81] dIpa praveze dvitIyAdInyekAntaritAni caturdazaparyantAni saptArddhamaNDalAni labhyante, uttarabhAgAdabhyantarapraveze tRtIyAdInye-121 kAntaritAni trayodazaparyantAni SaTU paripUrNAnyarddhamaNDalAni saptamasya tu paJcadazamaNDalagatasyArddhamaNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAH, etAvatA ca yadvakSyati uttarabhAgAbhyantarapravezacintAyAM 'taIe amaMDale' ityAdi sUtraM tadapi bhAvitameva, sampati dakSiNabhAgAdabhyantarapraveze yAni saptAdhamaNDalAnyuktAni tadupasaMhAramAha-eyAI'ityAdi sugarma / adhunA tasyaiva / / lA candramasastasminneva prathame'yane uttarabhAgAdabhyantarapraveze yAvantyarddhamaNDalAni bhavanti tAvanti vivakSurAha-'tA pakSamApa Nagae' ityAdi, tA iti pUrvavat, prathamAyanagate-yugasyAdau prathamamayanaM praviSTe candre uttarabhAgAdabhyantaraM pravivAti pada | arddhamaNDalAni bhavanti saptamasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgA yAni candra uttarabhAgAdabhyantaraM pravizan | Akramya cAraM carati, 'kaparAI khalu'ityAdi praznasUtra sugama 'imAI khallu' ityAdi nirvacanasUtra etacca prAgeva bhAvita.IX IMI'eyAI khalu'ityAdi, nigamanavAkyaM nigadasiddhaM, 'etAvatA ityAdi etAvatA kAlena prathamaM candrasyAyanaM samAptaM bhavati, etadapi prAgbhAvitaM, tadevaM pAzcAtyayugaparisamApticaramadivase ya uttarasyAM dizi cAraM caritavAn tasyAbhinavayugapakSe prathame'yane yAvanti dakSiNabhAgAdabhyantarapraveze'rddhamaNDalAni yAvanti cottarabhAgAdabhyantarapraveze'rdhamaNDalAni tApanti sAkSA-18 |duktAni, etadanusAreNa dvitIyasyApi candramasastasminneva prathame candrAyaNe'rddhamaNDalAni vaktavyAni, tAni caivam-sa pAzca-| tyayugaparisamApticaramadivase dakSiNadigbhAge sarvabAhyamaNDale cAra carityA abhinavasya yugasya prathame'yane prathame'horAtre | uttarasyAM dizi dvitIyamarddhamaNDalaM pravizya cAraM carati, dvitIye'horAne dakSiNasyAM dizi sarvavAhyAt tRtIyamarddhamaNDalaM anukrama [113] **OMOMOMOM - - - JAINEDuratim intimatsim ~492~
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [81] dIpa sUryaprajJa- pavizya cAraM carati tRtIye'horAtre uttarasyAM dizi caturthamarddhamaNDalamityAdi prAguktAnusAreNa sakalamapi vaktavyaM, tadeva-1513prAbhate ptivRttiHlAmasya candramasaH prathame'yane uttarabhAgAdabhyantarapravezacintAyAM dvitIyAdInyekAntaritAni caturdazaparyantAni saptAma- candrAyanama (malaNDa lAni bhavanti, dakSiNabhAgAdabhyantarapravezacintAyAM tRtIyAdInyekAntaritAni trayodazaparyantAni SaT arddhamaNDalAni NDalacAraH bhavanti, paJcadazasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAH, evaM ca sati yAvAna candrasyArddhamAsastAvAn nakSatrasyA- sU81 // 240 // mAso na bhavanti, kintu tato nyUna iti sAmarthyAt draSTavyaM, tathA cAhatA nakkhase'ityAdi, yadyevamekasminnayane nakSa-18 trArddhamAsarUpe sAmAnyatazcandramasastrayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAH 'tA'iti tato nAkSatro'rddhamAsazcAndro'rdhamAso na bhavati, cAndre'rddhamAse caturdazAnAM maNDalAnAM paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzatazcatu-8 viMzatyadhikazatabhAgAnAM prApyamANalyAta, iha nAkSatro'rdhamAsazcAndro'rdhamAso na bhavatItyuktI nAkSatro'dhamAsazcAndro'rdha-MI mAso na bhavati, yastu cAndro'rdhamAsaH sa kadAcit nAkSatro'pyarddhamAsaH syAt , yathA 'paramANurapradeza' ityuktau paramA-12 gurapradeza evaM yastu apradezaH sa paramANurapi bhavatyaparamANuzca kSetrapradezAdiriti zaGkA syAt tatastadapanodArthamAha-bAndro'-17 mAso nAkSatro'rdhamAso na bhavati, evamukta bhagavAn gautamo nAkSatrArddhamAsacAndrArdhamAsayovizeSaparijJAnArthamAha-'tA nakkhattAo addhamAsAo'ityAdi, 'tA' iti pUrvavat , nAkSatrAt arddhamAsAt te-tava matena bhagavan ! candrazcAndre | // 24 // 4ANArddhamAsena kinadhika carati !, bhagavAnAha-tA ega'mityAdi, ekamarddhamaNDalaM dvitIyasya cArddhamaNDalasya caturaH saptapa-18 TibhAgAnekasya ca saptapaSTibhAgasya ekatriMzaddhA vibhaktasya saskAn naya bhAgAnadhikaM carati, kathametadavasIyate iti cet, anukrama [113] JAINEairatominumatina FitraalMAPINAMORE ~493~
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [F], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [81] dIpa ucyate, trairAzikavalAt, tathAhi-yadi catuvidAtyadhikena zatena saptadaza zatAni aSTapazyadhikAni maNDalAnAM labhyante / tata ekena paNA kilabhAmahe !, rAzitrayasthApanA 124 / 176811 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate jAtaH sara tAbAneva tata Ayena caturviMzatyadhikazatarUpeNa rAzinA bhAgaharaNaM chedyacchedakarAzyozcatuSkenApavartanA labdhAni catu-14 PAIza maNDalAni aSTau ca ekatriMzad bhAgAH, etasmAnnakSatrArddhamAsagamyaM kSetra trayodaza maNDalAni ekasya ca maNDalasya prayo-15 4/daza saptapaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhyate, tatra caturdazabhyastrayodaza maNDalAni zuddhAni ekamavaziSTa sampratyaSTabhya ekatrizadbhAgebhyatrayodaza saptapaSTibhAgAH zodhyAH, tatra saptapaSTiraSTabhirguNitA jAtAni paJca zatAni patriMzadadhikAni 530/ ekatriMzatA trayodaza guNitA jAtAni catvAri zatAni vyuttarANi 403 etAni paJcabhyaH zatebhyaH patriMzadadhikebhyaH15 zodhyante sthitaM zepaM trayastriMzadadhikaM zataM 133 tata etat saptapaSTibhAgAnayanAtha saptaSazyA guNyate jAtAni navAzItiH / zatAnyekAdazAdhikAni 8911 chedarAzimaula ekatriMzat sA saptapaTyA guNyate jAte ve sahasre saptasaptatyadhike 20774 tAbhyAM bhAgo hiyate labdhAzcatvAraH saptaSaSTibhAgAH zeSANi tiSThanti paT zatAni yuttarANi 603 tatazchedyacchedakarAzyoH masaptapaTyA'pavartanA jAtA upari nava adhastAdekatriMzat labdhA ekasya ca saptaSaSTibhAgasya nava ekatriMzacchedakRtA bhaagaaH| uktaM ca-"egaM ca maMDala maMDalassa sattadvibhAga cattAri / nava ceva cugNiyAto igatIsakaraNa cheeNa // 1 // " iha bhAvanAM kurvatA maNDalaM maNDalamiti yaduktaM tatsAmAnyato granthAntare yA prasiddhA bhAvanA taduparodhAdayaseyaM, paramArthataH punarI-14 maNDalamavasAtavyaM, tato na kazcit sUtrabhAvanikayovirodhaH, tadevamekacandrAyaNavaktavyatokkA, samprati dvitIyacandrAya anukrama [113] FitraalMAPINAMORE ~494~
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka ROCE%A5%8 [81] dIpa sUryamajJa-praNavaktavyatAbhidhIyate, tatra yaH prathame candrAyaNe dakSiNabhAgAdabhyantaraM pravizana saptArddhamaNDalAni uttarabhAgAdabhyantaraM prabi- 13mAite mivRttiH zana SaT arddhamaNDalAni saptamasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAn caritavAn tamadhikRtya dvitIyAyanabhAvanA candrAyanama (mala) kriyate, tatrAyanasya maNDalakSetraparimANaM trayodaza arddhamaNDalAni caturdazasya cA.maNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAH, tatra paDalacAra prAktanamayanamuttarasyAM dizi sarvAbhyantare maNDale trayodaza saptaSaSTibhAgaparyante parisamApta, tadanantaraM dvitIyAyanapraveze | // 24 // catuHpaJcAzatA saptapaSTibhAgaH sarvAbhyantaraM maNDalaM parisamApya tato dvitIye maNDale cAraM carati, tantra prayodazabhAgaparyante ekamarddhamaNDalaM dvitIyasyAyanasya parisamAptaM, dvitIyamarddhamaNDalamuttarasyAM sarvAbhyantarAttRtIye arddhamaNDale trayodazabhAgaparyante tRtIyamarddhamaNDala dakSiNasyAM dizi caturthe'rddhamaNDale caturdhamarddhamaNDalamuttarasyAM dizi paJcame'rddhamaNDale pazcamamaddhe-12 maNDalaM dakSiNasyAM dizi paSThe arddhamaNDale SaSThamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi saptame'rddhamaNDale saptamama maNDalaM dakSiNayAM: dizi aSTame'rddhamaNDale'STamamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi navame arddhamaNDale navamamarddhamaNDalaM dakSiNasyAM dizi dazame arddha-11 maNDale dazamamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi ekAdaze'rddhamaNDale ekAdazamarddhamaNDalaM dakSiNasyAM dizi dvAdaze arddhamaNDale || dvAdazamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi trayodaze arddhamaNDale trayodazamarddhamaNDalaM dakSiNasyAM dizi caturdaze'rddhamaNDale caturdaza|marddhamaNDalaM taca trayodazabhAgaparyante parisamAptaM, tadanantaraM trayodaza saptaSaSTibhAgAna anyAn carati, etAyatA dvitIya-1 | // 24 // | mavana parisamApta, caturdaze ca maNDale saGkrAntaH san prathamakSaNAya sarvabAhyamaNDalAbhimukhaM cAraM carati, tataH paramArthataH12 | katipayabhAgAtikrame paJcadaza eva sarvavAhyamaNDale veditavyaH, tadevamasminnayane pUrvabhAgena dvitIyAdInyekAntaritAni 5 anukrama [113] ~495
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: C - prata sUtrAMka R [81] dIpa caturdazaparyantAni saptAmaNDalAni cIrNAni, pazcimabhAge ca tRtIyAdInyekAntaritAni trayodazaparyantAni SaDarddhamaNDa-1 lAni, tatra pUrvabhAge pazcimabhAge vA yat pratimaNDalaM svayaM cIrNamanyacIrNa yA carati tannirUpayati-tA docAyaNagae 15ityAdi, tA iti pUrvavat dvitIyAyanagate candre paurastyAt bhAgAnniSkAmati, kimukta bhavati ?-paurastye bhAge cAraM || carati, sapta catuHpathAzakAni bhavanti yAni candraH parasveti tRtIyAthai SaSThI pareNa sUryAdinA cIrNAni praticarati, sapta ca trayodazakAni bhavanti yAni candra Atmanaiva cIrNAni praticarati, iyamantra bhAvanA-meroH pUrvasyAM dizi yo bhAgaH sa pUrvabhAgo yazcAparasyAM dizi sa pazcimabhAgaH, tatra pUrvabhAge saptasvapi dvitIyAdidhyekAntariteSu caturdazaparyanteSu saptaSa-121 rASTibhAgapravibhakteSu pratyeka catuHpaJcAzata saptapaSTibhAgAn candraH pareNa sUryAdinA cIrNAn prati carati, trayodaza ayodaza saptapaSTibhAgAna svayaMcINoniti, 'tA docAyaNagae'ityAdi, tasminneva candramasi dvitIyAyanagate pazcimabhAgAniSkAmati-pazcimabhAge cAra carati, paTU catuHpaJcAzatkAni bhavanti yAni candraH 'parasmeti pareNa sUryAdinA cIrNAni prati-18 carati, pada prayodazakAni yAni candraH svayaMcINAni praticarati, atrApIya bhAvanA-pazcime bhAge SaTrasthApi tRtIyAdive-11 kAntariteSu trayodazaparyanteSu arbamaNDaleSu saptaSaSTibhAgapravibhakteSu pratyekaM catuHpaJcAzataM catuHpaJcAzataM saptapaSTibhAgAna vAparacIrNAn carati, trayodaza saptapaSTibhAgAna svayaMcIrNAniti, 'avarAI khalu duve'ityAdi, apare khalu de trayodazake tasminnayane sto ye candraH phenApyasAmAnye-kenApyanAcIrNapUrva svayameva pravizya cAraM carati, 'kayarAI khalu' ityaadi| praznasUtraM sugama, imAI khalu ityAdi nirvacanavAkyame tad, etacca prAyo nigadasiddham , navaramekaM yat prayodazakaM sarvAbhya anukrama [113] -4650 JAINEDuratim intimalsina FirmaaMAPINHINORN ~496~
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [81] dIpa sUryaprajJa- ntare maNDale tat pAzcAtyAyanagatatrayodazakAdU veditavyaM, tasyaiva sambhavAspadatvAt , dvitIyaM sarvabAhye maNDale tacca vivRttiHparyantayatti patipattavyaM, 'eyAI khalu tANi'ityAdi nigamanavAkyaM sugama, tadevamekaM candramasamadhikRtya dvitIyAyana candrAyanama (maTa.) vaktavyatokkA, etadanusAreNa ca dvitIyamapi candramasamadhikRtya dvitIyAyanavaktavyatA bhAvanIyA, evaM tasya pazcimabhAge lacAraH sapta catuHpaJcAzatkAni paracIcaraNIyAni sapta trayodazakAni svayaMcIrNAcaraNIyAni vaktavyAni, pUrvabhAge paTU catuHpaJcA- // 242|| sU81 zatkAni paracIrNAcaraNIyAni SaT trayodazakAni svayaMcIrNapraticaraNIyAni, 'etAvatA'ityAdi, etAvatA kAlena dvitIya candrAyaNaM samAptaM bhavati, 'tA nakkhatte tyAdi, yadyevaM dvitIyamapyayanametAvatpramANaM tA iti-tato nAkSatro mAso na cAndro mAso bhavati nApi cAndro mAso nAkSatro mAsaH, sampati nakSatramAsAt kiyatA candramAso'dhika iti jijJAsuH praznaM karoti-tA nakkhattAo mAsAo'ityAdi, tA iti-tatra nAkSAtrAt mAsAt candraH candreNa mAsena kimadhika | carati !, evaM prabhe kRte bhagavAnAha-'tA do addhamaMDalAI ityAdi, dve arddhamaNDale tRtIyasthAmaNDalasyASTI saptapaSTi*bhAgAn ekaM ca saptapaSTibhAgamekatriMzaddhA chittvA tasya satkAnaSTAdaza bhAgAna adhikaM carati, etaca prAguktamekAyane'dhi-121 kamekamaNDalamityAdi dviguNaM kRtvA paribhAyanIyaM, samprati yAvatA candramAsaH paripUrNo bhavati tAvanmAtratRtIyAyanavakta-11 vyatAmAha-'tA tamAyaNagae caMde'ityAdi, iha dvitIyAyanaparyante caturdaze'rddhamaNDale paviMzatisapasaptapaSTibhAgamAtramAkAnta, tazca paramArthataH pazcadazamImaNDalaM veditavyaM, bahu tadabhimukhaM gatatvAt , tadanantaraM nIlavatparyatapadezo sAkSAt // 242 // | pAdazamImaNDalaM praviSTastatpaviSTazca prathamakSaNAdUcaM sarvabAhyAnantarAkina dvitIyamaNDalAbhimukhaM carati, tatastasminneva anukrama [113] FridaIMAPIVARANORN ~497
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [81] dIpa sarvabAhyAnantare'ktine dvitIyamaNDale cAraM caran vivakSitaH, tato'dhikRtasUtropanipAtaH, tRtIyAyanagate candre pazcime bhAge pravizati bAhyAnantarasthAgbhiAgavartinaH pAzcAtyasyArddhamaNDalasya ekacatvAriMzat saptapaSTibhAgAste vartante yAna / candraH AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati trayodaza ca saptapaSTibhAgAste yAn candraH pareNaiva cIrNAn praticarati anye | ca trayodaza saptaSaSTibhAgAste yAn candraH svayaM pareNa ca cIrNAn praticarati, etAvatA paribhramaNena bAhyAnantaramAktana || pAzcAtyamarddhamaNDalaM parisamAptaM bhavati, tadanantaraM ca tasminneva tRtIyAyanagate candre paurastyabhAge pravizati sarvabAhyAda-18 tinasya tRtIyastha paurastyArddhamaNDalasya ekacatvAriMzat saptaSaSTibhAgA yAn candra AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati, tataH paramanye te trayodaza bhAgA yAn candraH pareNaiva cIrNAn praticarati, anye ca te trayodaza bhAgA thAn candra AtmanA pareNa ca vIrNAn praticarati, etAvatA sarvabAhyAnmaNDalAdaktinaM tRtIyaM paurastyamaImaNDalaM parisamAptaM bhavati, saptapaTerapi bhAgAnAM paripUrNatayA jAtatvAt , 'tA'ityAdi, tatastasminneva tRtIyAyanagate candre pazcime bhAge pravizati sarva bAhyAnmaNDalAda kanasya caturthasya pAzcAtyasyArddhamaNDalasyApTau saptaSaSTibhAgA ekaM ca saptapaSTibhAgamekatriMzaddhA chittvA tasya satkA aSTAdazA bhAgAste vartante yAn candra AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati, etAvatA ca parizcamaNena cAndro mAsaH paripUrNo jAtaH / samprati pUrvoktameva smarayan candramAsagatamupasaMhAramAha-evaM khalu caMdeNaM mAseNa'mityAdi, evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitaM cAndreNa mAsena candre trayodaza catuSpaJcAzatkAni jAtAni dve ca trayodazake yAni candraH pareNeva pIrNAni praticarati, vartamAnakAlanirdezaH sakalakAlayugasya prathame cAndre mAse evameva draSTavyamiti jJApanArthaH, anukrama [113] FhiralMAPIMIREUMORE ~498~
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [81] sUryaprajJa- tatra trayodazApi catuHpaJcAzatkAni dvitIye'yane, tatrApi sapta catuHpaJcAzatkAni pUrvabhAge SaT pAzcAtye bhAge, ye ca dve vayo- 13 prAbhUtenivRttiH dazake te dvitIyasyAyanasyopari candramAsAvadherAka draSTavye, tabaika trayodazakaM sarvabAhyAdavAkane dvitIye pAzcAtye'rddha- candrAyanama (mala0) maNDale dvitIyaM paurastye tRtIye'bramaNDale, tathA 'terase'tyAdi, trayodaza trayodazakAni yAni candra Atmanaiva cIniNDa lacAra: 24Aprati carati, etAni ca sarvoNyapi dvitIye'yane beditavyAni, tatrApi sapta pUrvabhAge paT pazcimabhAge, tathA 'duve ityAdi, sU81 ekacatvAriMzatke dve ca trayodazake aSTau saptapaSTibhAgA ekaM ca saptapaSTibhAgamekatriMzadA chittvA tasya saskA aSTAdaza bhAgA yAnyetAni candra AtmanA pareNa ca cINAni praticarati, tatra ekamekacatvAriMzatkamekaM ca trayodazakaM dvitIyAyano| pari sarvabAhyAt maNDalArvAktane dvitIye pAzcAtye'rddhamaNDale dvitIyamekacatvAriMzatkaM dvitIyaM ca trayodazakaM srvbaahyaat|| maNDalAdaryAkane tRtIye paurastye zeSaM pAzcAtye sarvaghAhyAdatine caturthe'maNDale, adhunopasaMhAramAha-icesA'ityAdi ityepA candramasaH saMsthitiriti yogaH, kiMviziSTetyAha-'abhigamananiSkramaNavRddhinivRdayanavasthitasaMsthAnA' abhigamanaMsarpayAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravezana, niSkramaNa-sarvAbhyantarAt maNDalAhirgamanaM vRddhi-candramasaH prakaTatAyA upcyo| niddhiH-yathoktasvarUpavRddhAbhAvaH, etAbhiranavasthita-saMsthAna, abhigamananiSkramaNe adhikRtyAnavasthAnaM vRddhinivRddhI apekSya saMsthAna-AkAro yasyAH sA tathArUpA saMsthitiH, tathA paridRzyamAnacandravimAnasyAdhiSThAtA bikurvaddhiprApto rUpI-rUpavAn atrAtizayane matvarthIyo'tizayarUpayAn candro deva AkhyAto natu paridRzyamAnavimAnamAtrazcandro deva // 24 // & iti vadet svaziSyebhyaH // // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM trayodazama-prAbhRtaM samApta 9549-640 dIpa anukrama [113] waliSDHRUTH atra trayodazaM prAbhUtaM parisamAptaM ~499~
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [14], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [82] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [82] &L tadevamuktaM trayodazaM prAbhUta, samprati caturdazaM vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAro yathA-'kadA jyotsnA prabhUtA bhava-| tI'ti tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA katA te dosiNA yaha Ahiteti badejA ?, tA dosiNApakkhe NaM dosiNA yaha Ahiteti vadejA mAtA kaha te dosiNApakkhe dosiNA bahu Ahiteti vadejA, tA aMdhakArapakvao Na dosiNA yaha Ahi yAti vadejA, tA kahaM te aMdhakArapakkhAto dosiNApakkhe dosiNA bahU AhitAti vadejA ?, tA aMdhakArapakkhAto gaM dosiNApakkhaM ayamANe caMde cattAri bAyAle muruttasate chatsAlIsaM ca bAvaTThibhAge muhuttassa jAI caMde virajati, taM0-paDhamAe paDhama bhAgaM bidiyAe bidiyaM bhAgaM jAya paNNarasIe paNNarasaM bhArga, evaM khalu aMdhakArapakvato dosiNApakkhe dosiNA bahU AhitAtivadejA,tA kevatiyA NaM dosiNApakkhe dosiNA bahU AhitAti vadejA ?, tA parittA asaMkhejA bhaagaa| tA katA te aMdhakAre yaha Ahiteti badelA ?, tA| aMdhapArapakve NaM yaha aMdhakAre AhitAti vadejjA, tA kahaM te aMdhakArapakkhe aMdhakAre bahU AhitAti vadejA ?, MItA dosiNApakkhAto aMdhakArapakkhe aMdhakAre yahU Ahiteti vadejjA, tA kahaM te dosiNApakkhAto aMdha kArapakse aMdhakAre bahU AhitAti vadejjA ?, tA dosiNApakvAto NaM aMdhakArapakkhaM athamANe caMde cttaari| bAtAle muhattasate cAyAlIsaM ca cAvaTThibhAge muhuttassa jAI caMde rajjati, saM0-paDhamAe paDhama bhAgaM vidiyaae| |vidiyaM bhAgaM jAva paNNarasIe papaNarasamaM bhAgaM, evaM khalu dosiNApakkhAto aMdhakArapakkhe aMdhakAre yaha SEKSekSSCSC dIpa anukrama [114] FridaIMAPIVAHauWORK atha caturdazaM prAbhRtaM Arabhyate ~500~
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [14], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [82] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [82] suryapa- AhitAti vadejA, tA kevatieNaM aMdhakArapakkhe aMdhakAre bahU AhiyAti vadejA ? parittA asaMkhejjA bhaagaa|| 14prAbhRte ptivRttiH (sUtraM 82) // coisamaM pAhuI samattaM // jyotsvAndha (mala0) | 'tA kayA te dosiNA'ityAdi, tA iti pUrvavat 'kadA'kasmin kAle bhagavan ! tvayA jyotsnA prabhUtA AkhyAtA kArabahutvaM // 24 // iti vadet !, bhagavAnAha-'tA dosiNe'tyAdi, tA iti pUrvavat , jyotsnApakSe jyotsnA bahurAkhyAtA iti vadeta 82 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tyayA jyotsnA bahurAkhyAtA iti vadet / , bhaga-15 &AyAnAha-'tA aMdhakAre'lyAdi, sugarma, punarapi 'tA kaha teityAdi praznasUtraM nigadasiddha, nirSacanamAha-'tA aMdhakArapa-IN kkhAto'ityAdi, sugarma, punarapi 'tA kahaM te'ityAdi praznasUtra, nirvacanamAha-'tA aMdhakArapakkhAo'ityAdi, tA iti pUrvavat , andhakArapakSAt jyotsnApakSamayamAnazcandrazcatvAri muharsazatAni dvAcatvAriMzAni-dvicatvAriMzadadhikAni SaTcatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAna muhUrtasya yAvat jyotsnA nirantaraM pravarddhate, tathA cAha-yAni yAvat candro viranyateWzanaiH zanai rAhuvimAnenAnAvRtasvarUpo bhavati, muhUrtasaGgyAgaNitabhAvanA prAgvatkartavyA, kathamanAvRto bhavatItyata Aha tadyathA-prathamAyA-pratipalakSaNAyo tithI prathama paJcadarza dvApaSTibhAgasatkabhAgacatuSTayapramANaM yAvadanAvRto bhavati, dvitI-1 yasyAM tithau dvitIya bhArga yAvat evaM tAvad draSTavyaM yAvatpaJcadazyAM paJcadazamapi bhArga yAbadanAvRto bhavati, sarvAtmanA rAhuvimAnenAnAvato bhavatIti bhAvaH, upasaMhAramAha-evaM khalu'ityAdi, tata evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitamandha-131" kArapakSAt jyottApakSe gyorakhA bahurAkhyAtA iti vadeva, iyamatra bhAvanA-iha zuklapakSe yathA pratipatprathamakSaNAdArabhya dIpa anukrama [114] 15 % M244 // % RR FP ~501~
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [14], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [82] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: -- prata sUtrAMka [82] 9- * pratimuhUrta yAvanmAtraM yAyanmAtraM zanaiH zanaizcandraH prakaTo bhavati tathA andhakArapakSe pratipatmathamakSaNAdArabhya pratimuhartA tAvanmAnaM tAvanmAnaM zanaiH zanaizcandra AvRta upajAyate, tata evaM sati yAvatyevAndhakArapakSe jyotsnA tAvatyeva zuklapakSe'pi prAptA, paraM zuklapakSe yA pAdazyAM jyotsnA sA'dhakArapakSAdadhiketi aMdhakArapakSAt zaklapakSe vyotsnA prabhUtA AkhyAteti, 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat , kiyatI jyotsnApakSe jyotsnA AkhyAtA iti vadet ?, bhagavAnAha-parItA:parimitAca asoyA bhAgA nirvibhaagaaH| evamandhakArasUtrANyapyuktAnusAreNa bhAvanIyAni, navaramandhakArapakSe'mAyA-18 sthAyAM yo'dhakAraH sa jyotsnApakSAdadhika iti jyotsnApakSAdandhakArapakSe'ndhakAra prabhUta AkhyAta iti vadet // iti 81 iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM caturdazamaM-prAbhRtaM samAptaM / tadevamuktaM caturdazaM prAbhRtaM, sampati paJcadazamArabhyate-tasya cAyamAdhikArI yathA-kaH zIghragatirbhagavan !131 AkhyAta' iti tatastadviSayaM praznasUtramAhalA tA kahaM te sigghagatI vatthU Ahiteti SadenA , tA etesiNaM caMdimasUriyagahagaNanakvattatArArUvANaM caMdehito sUre sigghagatI sUrahito gahA sigdhagatI gahehiMto gakkhattA sigghagatI NakkhattehiMto tArAkA sigghagatI, sabappagatI caMdA sabasigdhagatI tArA, tA egamegeNaM muhatteNaM caMde kevatiyAI bhAgasatAI gacchati !, tAjaM jaM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati tassa 2maMDalaparikkhevassa sattarasa aDasaddhi - dIpa anukrama [114] - - atra caturdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha paJcadazaM prAbhRtaM Arabhyate ~502~
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [83] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [83]] dIpa anukrama [115] sUryaprajJa- bhAgasate gacchati, maMDalaM satasahasseNaM aTThANautIsatehiM chettA, tA pagamegeNaM muhateNaM sUrie kevatiyAI 15 mAbhUta ptivRttiH bhAgasayAI gacchati, tAja maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tassa 2 maMDalaparikkhevassa aTThArasa tIsacandrAdInAM (malA bhAgasate gacchati, maMDalaM satasahasseNaM aTThANauttIsatehi chettA, tA egamegeNaM muhatteNaM Nakkhatte kevatiyAI tatArata myaM sU 83 // 24 // bhAgasatAI gacchati ?, tA jaM jaM maMDalaM ubasaMkamittA cAra carati tassa 2 maMDalasma parikvevassa aTThArasa paNatIse bhAgasate gacchati, maMDalaM satasahasseNaM aTThANautIsatehiM chettA / / (matraM 83) 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM bhagavan ! tvayA candrasUryAdika vastu zIghragati AkhyAtaM iti vadet / bhagavAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, eteSAM-candrasUryagrahanakSatratArakANAM pazcAnA madhye pandrebhyaH sUryAH zIghragataya, sIsUryebhyo'pi grahAH zIghragatayo grahebhyo'pi nakSatrANi zIghragatIni nakSatrebhyo'pi tArAH zIghagatayaH, ata evaiteSAM paJcAnA madhye sarvAlpagatayazcandrAH sarvazIghragatayastArAH / etasyaivArthasya savizeSaparijJAnAya praznaM karoti-'tA egamegeNa mityAdi, zatA iti pUrvavat , ekaikena muhartena candraH kiyanti maNDalasya bhAgazatAni gacchati !, bhagavAnAha-'tA jaMja'mityAdi yat yat maNDalamupasaGkramya candrazcAraM carati tasya tasya maNDalasya sambandhinaH parikSepasya-paridheH saptadaza zatAnyaSTaSaSTya|dhikAni bhAgAnAM gacchati, maNDalaM-maNDalaparikSepamekena zatasahasreNATAnavatyA ca zasai bhiuvA-vibhavya, iyamatra bhAvanA-13 iha prathamatazcandramaso maNDalakAlo nirUpaNIyaH tadanantaraM tadanusAreNa muhUrttagatiparimANaM paribhAvanIya, tatra maNDalakAla-1 // 25 // nirUpaNArthamidaM trairAzika-yadi saptadazabhiH zatairaSTaSaSTyadhikaiH sakalayugavattibhirarddhamaNDalairaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni | ~503~
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [83] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [83]] dIpa anukrama [115] rAbindivAnAM labhyante tato dvAbhyAmarddhamaNDalAbhyAM-ekena maNDaleneti bhAvaH kati rAtrindibAni labhyante ?, rAziyaH / sthApanA-1768 / 1830 / / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyasya rAzerguNanaM, jAtAni patriMzasahasrANi pazya|dhikAni 36060, tepAmAyena rAzinA bhAgaharaNaM, labdhe dve rAnindive, zepaM tiSThati caturvizatyadhikaM zataM 124, tatraikakasmin rAtrindiye triMzanmuhUttoM iti tasya triMzatA guNane jAtAni saptatriMzacchatAni viMzatyadhikAni 3720, teSAM | saptadazabhiH zatairaSTapazyadhika bhAge hate labdhau dvau muhUttauM, tataH zeSacchedyarAziphchedakarAzyoraTakenApavartanA jAtazeyo INrAzikhayoviMzatiH chedakarAzirve zate ekaviMzatyadhike, AgataM muhUrtasyaikaviMzatyadhikazatadvayabhAgIstrayoviMzatiH, etAvatA | kAlena dve arddhamaNDale paripUrNa carati, kimukkaM bhavati !-tAvatA kAlena paripUrNamekaM maNDalaM candrazcarati, tadevaM maNDalakAlaparijJAnaM kRtaM, sAmpratametadanusAreNa muhUrtagatiparimANaM cintyate-tatra ye dve rAtrindive te muhartakaraNArdhaM triMzatA guNyete, jAtAH paSTimahartAH 60, tata uparitanau dvau muhUttau prakSiptau jAtA dvApaSTiH 62, epA savarNanAtha dvAbhyAM zatAbhyAmekaviMzatyadhikAbhyAM guNyate guNayitvA coparitanA bayoviMzatiH kSipyate jAtAni trayodaza sahasrANi sapta zatAni paJcaviMzatyadhikAni 13725, etat ekamaNDalakAlagatamuhartasatkai kaviMzatyadhikazatadvayabhAgAnAM parimANaM, tatastrairAzikakamvisaro-yadi trayodazabhiH sahasraH saptabhiH zataiH paJcaviMzatyadhikairekaviMzatyadhikazatadvayabhAgAnAM maNDalabhAgA ekA zatasahasramaSTAnavatiH zatAni labhyante tata ekena muhUrtena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA / 13725 / 109800 // 1 // 1) ihAyo rAzirmuhurtagatakaviMzatyadhikazatadvayabhAgarUpastataH savarNanArthamantyo rAzirekakalakSaNo dvAbhyAM zatAbhyAmekaviMza RACCSC- SACRACTICS - - - FitraalMAPINANORN ~504~
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [83] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: mala. prata sUtrAMka [83]] dIpa anukrama [115] tyadhikAbhyAM guNyate, jAle dve zate ekaviMzatyadhika 221, tAbhyAM madhyo rAzi Nyate, jAte dve kovyI dvicatvAriMzallakSAmAbhRte ptivRttiH paJcaSaSTiH sahanANyaSTau zatAni 24265800, teSAM trayodazabhiH sahasraH saptabhiH zataiH paJcaviMzatyadhikairbhAgo hiyate labdhAni candrAdInAM saptadaza zatAni aSTapaTyAdhikAni 1768, etAyato bhAgAn yatra tatra yA maNDale candro muhUrtena gacchati, 'tA egame gatitArata gaNe'tyAdi, tA iti pUrvavat, ekaikana muhUrtena sUryaH kiyanti bhAgazatAni gacchati !, bhagavAnAha-'tAjaM ja'mityAdi, mya sU 83 // 246 // yat yat maNDalamupasaGkagya sUryazcAraM carati tasya tasya maNDalasambandhinaH parikSepasya-paridheraSTAdaza bhAgazatAni triMzadaadhikAni gacchati, maNDalaM zatasahaneNATAnavatyA ca zataichittvA, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, trairAzikavalAt / tathAhi-yadi pathyA muhattareka zatasahasramaSTAnavatiH zatAni maNDalabhAgAnAM labhyante tata ekena muhUrtena kati bhAgAna labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 60 // 109800 // 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tatastasyAyena rAzinA SaSTilakSaNena bhAgo hiyate, labdhAnyaSTAdaza | |zatAni triMzadadhikAni 1830, etAvato bhAgAn maNDalasya sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, 'tA egamegeNa mityAdi, latA iti pUrvavat, ekaikena muhUrtena kiyato bhAgAn maNDalasya nakSatraM gacchati !, bhagavAnAha-tAja jamityAdi, yat yat AtmIyamAkAlapratiniyataM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tasya tasyAtmIyasya maNDalasya sambandhinaH parikSepasya-pari-IN dheraSTAdaza bhAgazatAni paJcatriMzadadhikAni gacchati, maNDalaM zatasahasreNASTAnayatyA ca zataizchitvA, ihApi prathamato 246 // lAmaNDalakAlo nirUpaNIyaH yatastadanusAreNaiva muhUrttagatiparimANabhAvanA, tantra maNDalakAlapramANacintAyAmidaM trairAzika-I -OMOM26-05 FridaIMAPIVARANORN ~505
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [83] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [83]] dIpa anukrama [115] yadyaSTAdazabhiH zataiH paJcatriMzadadhikaH sakalayugabhAvibhirarddhamaNDalairaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni rAtrindivAnAM lbhynte| tato dvAbhyAmarddhamaNDalAyo ekakana paripUrNena maNDaleneti bhAvaH kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 1835 / 1830 // abAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAni paTUviMzacchatAni pAlpadhikAni 3660 tata Ayena rAzinA 1835] mAbhAgaharaNaM labdhamekaM rAtrindivaM 1 zeSANi tiSThantyaSTAdaza zatAni paJcaviMzatyadhikAni 1825, tato muhU nayanArthametAni | |triMzatA guNyante, jAtAni catuHpaJcAzatsahasrANi sapta zatAni paJcAzadadhikAni 54750, teSAmaSTAdazabhiH zataiH paza-TA triMzadadhikAMge ise labdhA ekonatriMzanmahAH 22, tataH zeSarachedyacchedakarAzyoH paJcakenApavarttanA jAta upritno| rAziH trINi dAtAni saptottarANi 307 chedakarAzistrINi zatAni saptapazcAdhikAni 367, tata AgatamekaM rAtrindi-1 vamekasya ca rAnindiyasya ekonatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrtasya saptapazyadhikatrizatabhAgAnAM trINi zatAni saptotta rANi 1 / 29 / idAnImetadanusAreNa muhUtrtagatiparimANaM cintyate, tatra rAtrindive triMzanmuhUrtAH 30 teSu uparitanA 181 ekonatriMzanmuhUrtAH prakSipyante jAtA ekonaSaSTirmuhUrtAnA, tataH sA savarNanAtha tribhiH zataiH saptaSaSTyadhikairguNyate, guNa yitvA coparitanAni trINi zatAni saptosarANi prakSipyante, jAtAnyekaviMzatiH sahasrANi nava zatAni paTyadhikAni / IN21960, tataurAzika-yadi muhUrtagatasaptapazyadhikatrizatabhAgAnAmekaviMzatyA sahaunayabhiH zataiH SaSadhikairekaM zatasa hasramaSTAnavatiH zatAni maNDalabhAgAnAM labhyate tata ekena muhUrcena kiM labhAmahe ?, raashivysthaapnaa|21960|109800| / atrAgho rAzirmuhurtagatasaptapazyadhikatrizatabhAgarUpastato'ntyo'pi rAzistribhiH zataiH saptaSaSpadhikaiguNyate jAtAni FP marwaTNEDHNOrg ~506~
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [83] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryamajha 2 prata sUtrAMka [83]] bINyeva zatAni saptaSaSyadhikAni 367, taimadhyo rAziguNyate jAtAzcatasraH koTayo ve lakSe SaNNavatiH sahasrANi SaT ||15praabhuute tivRttiH zatAni 40296600 tepAmAyena rAzinA ekaviMzatiH sahasrANi nava zatAni pazyadhikAnItyevarUpeNa bhAgo hriyate labdhA- candrAdAnA (malAvaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni 1835 etAvato bhAgAnnakSatraM pratimuhUrta gacchati / tadevaM yatazcandro yatra tatra vA maNDale / gatitArata yaMsU 84 ekaikena muhUrtena maNDalaparikSepasya saptadaza zatAni aSTaSaSTyadhikAni bhAgAnAM gacchati sUryo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni // 247 // 18 nakSatramaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni tatazcandrebhyaH zIghragatayaH sUryoH sUryebhyaH zIghragatIni nakSatrANi, grahAstu vakA-| nuvAdigatibhAvato'niyatagatiprasthAnAstato na teSAmuktaprakAreNa gatipramANaprarUpaNA kRtA, ukta ca-caMdehi sigdhayarA sUrA sUrehi hoti naksattA / aNiyayagaipatthANA havaMti sesA gahA save // 1 // ahArasa paNatIse bhAgasae gacchaI muhu-11 teNaM / nakkhattaM caMdo puNa sattarasa sae u addshe||2|| aTThArasa bhAgasae tIse gacchada ravI muhatteNa / nakkhattasImachedo so ceya ihapi nAyabo // 3 // " idaM gAdhAtrayamapi sugama, navaraM nakSatrasImAchedaH sa eva atrApi jJAtavya iti kimuktaM bhavati ?-anApi maNDalamekena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH pravibhaktavyamiti // sampratyuktasvarUpameva candrasUryanakSatrANAM parasparaM maNDalabhAgaviSayaM vizeSa nirdhArayatitA jayA NaM caMdaM gatisamAvaNaM sUre gatisamAvaNNe bhavati, se NaM gatimAtAe kevatiyaM viseseti !, yAya-17 247 // dvibhAge viseseti, tA jayA NaM caMdaM gatisamAvaNaM Nakkhase gatisamAvaNNe bhabai se NaM gatimAtAe kevatiyaM visesei , tA sattaTTi bhAge viseseti, tA jatANaM sUraM gatisamAvaNaM zakkhatte gatisamAvaNNe bhavati 056-5 dIpa anukrama [115] JAINEDuratim intimatsina ~507~
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [84] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 5 2 prata sUtrAMka [84] dIpa anukrama [116] se NaM gatimAtAe kevatiyaM viseseti ?, tApaMca bhAge viseseti, tA janA NaM caMdaM gatisamAvaNaM abhIyI-13 Nakkhatte NaM gatisamAvaNNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, puracchimAte bhAgAte samAsAdittA Nava | muhale sattAvIsaM ca sattadvibhAge muhattassa caMdeNa sahi joeti. jojopattA joyaM aNapariyati. jo 82 sA vippajahAti vigatajoI yAvi bhavati, tA jatA NaM caMdaM gatisamAvaNaM savaNe Nakkharo gatisamAvaNNe | &IpuracchimAti bhAgAde samAsAdeti, purachimAte bhAgAte samAsAdettA tIsaM muhatte caMdeNa saddhiM jo joeti joyaM aNupariyati jo02ttA vippajahati vigatajoI yAvi bhavai. evaM eeNaM abhilAveNaM NetavaM, paNa-II rasamuhuttAI tIsatimuhuttAI paNayAlIsamuhattAI bhANitacAI jAya uttraasaadaa| tA jatA NaM caMdaM | gatisamAyaNaM gahe gatisamAvaNNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti pura02ttA caMdeNaM saddhiM jogaM jujati sA jogaM aNuparipaTTati 2ttA viSpajahati vigatajoI yAvi bhavati / tA jayA NaM sUraM gatisamAvaNaM abhIyINakkhatte gatisamAvaNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, pura02 tA cattAri ahorale chacca muhutte sUreNaM saddhiM jopaM joeti 2 joyaM aNupariyati rattA vijete vigatajogI yAvi bhavati, evaM ahoratA cha ekavIsaM muhattA pa rasa ahorattA bArasa muhuttA ya vIsaM ahorattA tithiNa muhuttA ya sadhe bhaNitavA pAjAya jatA NaM saraM gatisamAvaNaM uttarAsAdANakvatte gatisamAvaNNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti pu02 sA vIsaM ahoratte tipiNa ya muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeti jo02 tA joyaM aNupariyati jo02] FP ~508~
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [84] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata KRER sUtrAMka [84] saryA vijeti vijahati vippajAti vigatajogI yAvi bhavati, tA jatA NaM sUraM gatisamAvaNaM Nakkhatte (gahe) 15 prAbhate nivRttiHgatisamAvaNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, pu02 sA bhUreNa saddhi joyaM jujati 2 tA joyaM agupari- candrAdInAM (mala.) yati 2tA jAba vijeti vigatajogI pAvi bhavati / (sUtraM084) gatitArataIN 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat , yadA Namiti vAkyAlaGkAre candraM gatisamApannamapekSya sUryo gatisamApanno myaM sU 84 ||248||&aataa jayA mAmalA vivakSito bhavati, kimuktaM bhavati -pratimuharsa candragatimapekSya sUryagatizcintyate tadA sUryo gatimAtrayA-ekamahartagata-15 gatiparimANena kiyato bhAgAn vizeSayati !, ekena muhUrttana candrAkramitebhyo bhAgebhyaH kiyato'dhikatarAn bhAgAn | sUrya AkrAmatIti bhAvaH, bhagavAnAha-dvApaSTibhAgAna vizeSayati, tathAhi-candra ekena muharsena saptadaza bhAgazatAnyaSTapadhyadhikAni gacchati 1768 sUryo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 tato bhavati dvApaSTibhAgakRtaH paraspara vizeSaH, 'tA jayA NamityAdi, tA iti prAmyat , yadA candraM gatisamApannamapekSya nakSatraM gatisamApana vivakSita bhavati tadA nakSatra gatimAtrayA-ekamuhUrtagataparimANena kiyantaM vizeSayati !, candrAkramitebhyo bhAgebhdhaH kiyato bhAgAnadhikAn / AkrAmatIti bhAvaH, bhagavAnAha-saptapaSTibhAgAna , nakSatraM hye kena muhUrtenASTAdaza bhAgazatAni paJcatriMzadadhikAni gcchti| TrAcandrastu saptadaza bhAgazatAni aSTapaTyAdhikAni tata upapadyate saptapaSTibhAgakRto vizeSaH, 'tA jayA Na'mityAdi prazna-1 sUtra mAgya bhAvanIyaM, bhagavAnAha-'tA paMce'tyAdi, paJca bhAgAn vizeSayati-sUryAkrAntabhAgebhyo nakSatrAkAntabhAgAnAM // 248 // DIpaJcabhiradhikatvAt , tathAhi-sUryaH ekena muhanASTAdaza bhAgazatAni triMzadadhikAni gacchati nakSatramaSTAdaza bhAgazatAni | dIpa anukrama [116] - - FitraalMAPINAMORE ~509~
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [84] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata CCCC sUtrAMka [84] dIpa anukrama [116] pApaJcatriMzadadhikAni tato bhavati parasparaM paJcabhAgakRto vizeSaH, 'tA jayA Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , yadA Namiti / &vAkyAlaGkAre candraM gatisamApannamapekSyAbhijinnakSatraM gatisamApannaM bhavati tadA paurastyAd bhAgAta prathamato'bhijinnakSatra nAcandramasaM samAsAdayati etacca prAgeva bhAktiM samAsAdya ca naca muhUtAna dazamasya ca muhUrtasya saptavizati saptapaSTibhA-11 | gAn candreNa sAjhe yoga yunakti-karoti, etadapi prAgeva bhAyitaM, evaMpramANaM kAlaM yogaM yuktyA paryantasamaye yogamanuparivarttayati, zravaNanakSatrasya yogaM samarpayatIti bhAvaH, yogaM ca parAvartya svena saha yoga vijahAti, kiMbahunA ?, vigata yogI cApi bhavati, 'tA jayA NamityAdi, tA iti prAgvat , yadA candra gatisamApanamapekSya zravaNanakSatraM | gatisamApannaM bhavati tadA tat zravaNanakSatraM prathamataH paurastyAd bhAgAta-pUrveNa bhAgena candramasaM samAsAdayati,13 samAsAdya candreNa sAI triMzataM muhAna yAvat yogaM yunakti, evaMpramANe ca kAlaM yAvat yoga yuktvA paryantasamaye yogamanuparivarttayati, dhaniSThAnakSatraspa yoga samarpayitumArabhate ityarthaH, yogamanuparivarya ca |svena saha yogaM viprajahAti, kiMbahunA !, vigatayogI cApi bhavati, 'eca'mityAdi eyamukkena prakAreNa etenAnantaropadarzitenAbhilApena yAni paJcadaza muhUrttAni zatabhiSagaprabhRtIni nakSatrANi yAni triMzanmuhUtAni | dhaniSThAprabhRtIni yAni ca paJcacatvAriMzanmuhartAni uttarabhadpadAdIni tAni sarvANyapi krameNa tAvad bhaNitavyAni yAvaduttarApADhA, tatrAbhilASaH sugamatyAt svayaM bhAvanIyo granthagauravabhayAt nAkhyAyate iti / sampati grahamadhikRtya yogacintAM karoti-'tA jayA Na'mityAdi tA iti pUrvavat cadANamiti vAkyAlagare candra gatisamApannamapekSya maho gati-| JAINEDuratim intimational F OR ~510
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [84] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [84] dIpa anukrama [116] sUryaprajJa- samApanno bhavati tadA sa grahaH paurastyAd bhAgAta-pUrveNa bhAgena prathamatazcandramasaM samAsAdayati samAsAdya ca yathAsa- 3mAbhRte ptivRttiHmbhavaM yoga yunakti, yathAsambhavaM yoga yuktvA paryantasamaye yathAsambhavaM yogamanuparivayati, yathAsambhavamanyasya grahasya candrAdInAM (mala.) yogaM samarpayitamArabhate iti bhAvaH, yogamanuvarNa ca svena saha yoga viprajahAti.kiMbahunA !, vigatayogI cApi bhvti| gAtatArata adhunA sUryeNa saha nakSatrasya yogacintAM karoti-'tA jayA NamityAdi, tA iti prAgyat , yadA sUrya gatisamApannama-11 // 249 // basU 84 pekSyAbhijinnakSatraM gatisamApannaM bhavati tadA tadabhijinnakSatraM prathamataH paurastyAd bhAgAt sUrya samAsAdayati samAsAdya caturaH paripUrNAna ahorAtrAn pazcamasya cAhorAtrasya pada mahAna yAvat sUryeNa saha yoga yunakti, evaMpramANaM ca kAlaM yAvat yogaM yuktyA paryantasamaye yogamanuparivartayati, zravaNanakSatrasya yoga samarpayitumArabhate iti bhAvaH, anuparivartya ca svena saha yoga vijahAti viprajahAti, kiMbahunA !, vigatayogI cApi bhavati, 'eca'mityAdi, evamukkena prakAreNa paJcadazamuhUrtAnAM zatabhiSamabhRtInAM SaT ahorAtrAH saptamasya ahorAtrasya ekaviMzatirmuhartAH triMzanmuhAnAM zravaNAdInAM trayodaza ahorAtrAzcaturdazasya ahorAtrasya dvAdaza muhUrtAH paJcacatvAriMzanmuhUrtAnAmuttarabhadrapadAdInAM viMzatirahorAtrA ekaviMzatitamasya cAhorAtrasya trayo muhUrtAH krameNa sarve tAvad bhaNitacyAH yAvaduttarASADhAnakSatra, tatrottarASADhAnakSatragatimabhilApaM sAkSAdarzayati-tA jayA Na'mityAdi, sugama, etadanusAreNa zeSA apyAlApAH svayaM vaktavyAH, sugamatvAnu | C on nopadazyante / sampati sUryeNa saha grahasya yogacintAM karoti-'tA jayA Na'mityAdi sugarma / adhunA candrAdayo nakSamitreNa mAsena kati maNDalAni carantItyetannirUpayitukAma Aha 249 // Fhi maratTEDTUNorg ~511~
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [85] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 5 5 prata sUtrAMka [84] dIpa anukrama [116] tANakkhatteNaM mAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA terasa maMDalAI carati, terasa ya sattavibhAge maMDalassa, tANakkhatteNaM mAseNaM sUre kati maMDalAI carati ?, terasa maMDalAI carati, cottAlIsaM ca sattadvibhAge | maMDalassa, tA NakvatteNaM mAseNaM Nakkhatte kati maMDalAI carati !, tA terasa maMDalAI carati addhasItAlIsaM maca sattaTThibhAge maMDalassa / tA caMdeNaM mAseNaM caMde kati maMDalAI carati, coisa caubhAgAI mNddlaaii| carati egaM ca dhIsasataM bhAgaM maMDalassa,tA caMdeNaM mAseNaM sare kati maMDalAI carati , tA papaNarasa caubhAgUNAI maMDalAiM carati, emaM ca cavIsasayabhAga maMDalassa. tA caMdeNaM mAseNaM Nakhatte kati maMDa-18 lAI carati !, tA paNNarasa caubhAgUNAI maMDalAI carati ucca cauvIsasatabhAge maMDalassa, tA uDaNA mAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA coisa maMDalAI carati tIsaM ca egaTThibhAge maMDalassa, tA uDaNAra INmAseNaM sare kati maMDalAI carati ?, tA papaNarasa maMDalAI carati, tA uDaNA mAseNaM Nakkhase kati maMDalAI carati !, tA paNNarasa maMDalAI carati paMca ya vAcIsasatabhAge maMDalassa, tA AdicceNaM mAseNaM caMde kati / maMDalAiM carati !, tA coisa maMDalAI carati, ekArasa bhAge maMDalassa, tA AdicceNaM mAseNaM sUre kati maMDasalAI carati !, tA papaNarasa caubhAgAhigAI maMDalAI carati, tA AdigheNaM mAseNaM Nakkhase kati maMDalAI / mAcarati ?, tApaNNarasa caubhAgAhigAI maMDalAI carati paMcatIsaM ca caucIsasatabhAgamaMDalAI carati, tA abhi-IP dAvahieNa mAseNaM caMde kati maMDalAI carati !, tA paNarasa maMDalAI tesIrti chalasIpasatabhAge maMDalassa, tA| 8269-56-4-56--56-0-56 Fhi ~512~
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [85] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [85]] // 25 // suryaprajJa- abhivahiteNaM mAseNaM sUre kati maMDalAI carati ?, tA solasa maMDalAI carati tihiM bhAgehiM UNagAI dohiM15 prAbhUta nivRttiHadhyAlehiM saehiM maMDalaM chittA, abhivahiteNaM mAseNaM nakkhatte kati maMDalAI carati !, tA solasa maMDalAIna (mala0) carati sItAlIsaehi bhAgehiM ahiyAI codasahiM aTThAsIrahiM maMDalaM chattA (sUtraM 85) mAsaizcandrA dInAM cAraH 'tA nakkhate NamityAdi, tA iti pUrvavat , nakSatreNa mAsena candraH kati maNDalAni carati, evaM gautamena prazne kRte bhagavA-IT85 nAha-'terase tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya maNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAn , kathametadavasIyate iti cet, ucyate, trairAzikabalAt , tathAhi-yadi saptapaTyA nakSatramAsairaSTau zatAni caturazI tyadhikAni mahalAnA labhyante tata ekena / nakSatramAsena kiM labhAmahe ?, raashitrysthaapnaa-671884|1 / atrAntyena rAzinA guNanaM jAtaH sa tAbAneva tasya saptapazyA bhAgaharaNaM labdhAni trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAH 12||taa nakkhatteNa-10 mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-tA terase'tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya catuzcatvAriMzataM saptaSaSTibhAgAn , tathAhi-yadi saptaSaSTyA nAkSatrairmAsarnava zatAni paJcadazottarANi maNDalAnAM sUryasya / labhyante tata ekena nAkSatreNa mAsena kati maNDalAni labhAmahe !, rAzivayasthApanA 67 / 915 / 1 / atrAntyena | 4 // 25 // rAzinA madhyarAzeguNanaM tata Ayena rAzinA bhAgahAro labdhAni trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya catuzca-18 mAtvAriMzat saptapaSTibhAgAH 13 / / / 'tA makkhatte'tyAdi nakSatraviSayaM praznasUtra sugarma, bhagavAnAha-'tA terase' tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya arddhasaptacatvAriMzata-sArbapaTcatvAriMzataM saptapaSTibhAgAn carati,81 CCCCRE dIpa anukrama [117] JAMEairstum intimated FP maratTEDTUNorg ~513~
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [85] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [85]] dIpa anukrama [117] tathAhi-yadi saptapaTyA nAkSatraimAsairaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni arddhamaNDalAni nakSatrasya labhyante tata ekena / nAkSatreNa mAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA-67 1 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM, tt| Ayena rAzinA bhAgahAro labdhAni saptaviMzatirarddhamaNDalAni aSTAviMzatitamasya cAImaNDalasya paviMzatiH saptapaSTi-11 bhAgAH 27 // tato dvAbhyAmarddhamaNDalAbhyAmekaM maNDalamityasya rAzerarddhakaraNe labdhAni prayodaza maNDalAni caturda 14 *zasya maNDalasya sAjoH paTcatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH / 13-143 / samprati candramAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalanirUpaNAM karoti-'tA caMdeNamityAdi, tA iti pUrvavat , cAndreNa mAsena prAgukta svarUpeNa candraH kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha-tA codase tyAdi, cataIza sacaturbhAgamaNDalAni-caturbhAgasahitAni maNDalAni carati ekaM ca caturviMzazata-1x bhAgaM maNDalasya, kimuktaM bhavati ?-paripUrNAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya caturbhAga-caturviMzatyadhikaza-IN tasarakamekatriMzadbhAgapramANamekaM ca caturvizatyadhikazatasya bhArga-dvAtriMzataM paJcadazasya maNDalasya caturviMzatyadhikazatabhAgAn carati, tathAhi-yadi caturviMzatyadhikena parvazatenASTau zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM labhyante sato dAbhyAM paryabhyAM kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-124 1884 / 2 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAzeguNanaM, jAtAni saptadaza zatAnyaSTaSaSTyadhikAni 1768, teSAM caturviMzatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, labdhAni caturdaza maNDalAni 20 paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzat caturviMzatyadhikazatabhAgAH 14 / 33 / 'tA deNa'mityAdi sUryaviSayaM praznasUtra || sugarma, 'tA pannarase tyAdi, paJcadaza caturbhAganyUnAni maNDalAni carati ekaM ca caturviMzatyadhikazatabhAgaM maNDalasya, JAMEairatum intimatunt ~514
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [85] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [85]] // 25 // dIpa anukrama [117] CACANCHISCLACK kimuktaM bhavati :-caturdaza paripUrNAni maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya caturnavatiM caturviMzatyadhikazatabhAgAn carati, 15 prAbhRte tathAhi-yadi caturviMzatyadhikena parvazatena nava zatAni paJcadazottarANi maNDalAnAM labhyante tato dvAbhyAM kiM labhAmahe 1,151 nakSatrAdirAzitrayasthApanA-124 // 915 / 2 / avAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAnyaSTAdazA zatAni triMzadadhikAni 1830, mAsazcandrA etepAmAyena rAzinA caturthizatyadhikena zatena bhAgaharaNa, labdhAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya catuna-zadAnAcA mAvatizcaturvizatyadhikazatabhAgAH / 4 / 24 / iti, 'tA candeNa'mityAdi nakSatraviparya praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-tAlA TrApaNNarase'tyAdi, paJcadaza maNDalAni caturbhAganyUnAni carati paTa ca caturviMzatyadhikazatabhAgAn maNDalasya, kimukt| bhavati :-paripUrNAni caturdaza maNDalAni carati paJcadazasya ca maNDalasya navanavatiM caturthiMzatyadhikazatabhAgAn , tathAhi-11 yadi caturviMzatyadhikena parvazatenASTAdaza zatAni pazcatriMzadadhikAni arddhamaNDalAnAM labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM ki labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-124 / 1835 / 2 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtAni paniM- zacchatAni saptatyadhikAni 1670, eteSAmAyena rAzinA caturvizatyadhika zatarUpeNa bhAgaharaNaM, lamdhA ekonaviMzatM zeSA tiSThati catuHsaptatiH, idaM cArddhamaNDalagataM parimANa, dvAbhyAM cArddhamaNDalAbhyAmekaM paripUrNa maNDalaM tato'sya rAzeTrAdikena bhAgahAro labdhAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya navanavatizcaturvizatyadhikazatabhAgAH 15 / sAsa sAmprataM RtumAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalanirUpaNAM karoti-tA uumAseNa caMde' ityAdi, RtumAsena-karmamAsena candraH kati maNDalAni carati / , bhagavAnAha-tA coise tyAdi caturdaza maNDalAni parati pazcadazasya maNDa-11 ||251 // hai JHNEmathrmstime FitraaMSPINAMORE ~515
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [85] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [85]] dIpa anukrama [117] kAlasya triMzatamekapaSTibhAgAn , tathAhi-yadi ekapalyA karmamAsairaSTau zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM dAlabhyante tata ekena karmamAsena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA / 614884 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakala-12 kSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya ekaSaSTyA bhAgaharaNaM labdhAni paripUrNAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya / saca maNDalasya triMzadekaSaSTibhAgAH / 14 / |taa uumAseNa'mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA? pannarase'tyAdi, pAcadaza paripUrNAni maNDalAni carati, tathAhi-yayeka paTyA karmamAsainava zatAni paJcadazottarANiE sUryamaNDalAnAM labhyante tata ekena karmamAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA / 61 / 915 / 1 / atrAntyena | rAzinA madhyarAzi Nyate jAtaH sa tAvAneva tasya ekapaTyA bhAgaharaNaM rabdhAni paripUrNAni paJcadaza maNDalAni 15, |'tA uumAseNa'mityAdi nakSatraviSavaM praznasUtraM sugama, bhagavAnAha--'tA pannarase'tyAdi, paJcadaza maNDalAni carati, |poDazasya ca maNDalasya pazya dvAviMzazatabhAgAna , tadhAhi-yadi dvAviMzena karmamAsazatenASTAdaza zatAni patriMzadadhi kAni maNDalAnAM nakSatrasya labhyante tata ekena karmamAsena ki sabhAmahe !, rAzitrayasthApanA 122 / 1835 / 1 / / [atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneca tasyAyena rAzinA dvAviMzatyadhikazatarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAni | paJcadaza maNDalAni poDazasya ca paJca dvAdhizazatabhAgAH 15 / 23 / sampati sUryamAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalAni | nirUpayati-tA AiyeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , Adityena mAsena candraH kati maNDalAni carati !, bhagayA-11 nAha-caturdaza maNDalAni carati paJcadazasya ca maNDalasya ekAdaza pazcabhAgAn, tathAhi-yadi paTyA sUryamAsairaSTI JAMEairatomintimatains Fhi waliSDHRUTH ~516~
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [85] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [85]] // 2521 dIpa anukrama [117] sUryaprajJa- zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM candrasya labhyante tata ekana sUryamAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA- 15prAbhUte tivRttiH601884 / 1 / atrAtyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya paThyA bhAgaharaNaM labdhAni casudeza / nakSatrAdi(mala maNDalAni zepAstiSThanti catuzcatvAriMzat 44 tatazchedyacchedakarAzyozcatuSkenApavartanA jAta uparitano rAzirekAdaza-mAsazcandrA rUpo'dhastanaH pazcadazarUpaH labdhAH paJcadazamaNDalasya ekAdazabhAgAH 14 / / 'tA AikSeNa'mityAdi sUryaviSayaM dAnAcAra praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-pAdaza caturbhAgAdhikAni maNDalAni carati, tathAhi-yadi paTyA sUryamAsaneya zatAni paJca-18 dazottarANi maNDalAnAM sUryasya labhyante tata ekena mAsena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 60 / 915 / 1 / atrAantyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya pachayA bhAgaharaNaM labdhAni paJcadaza bhaNDalAni || sApoDazasya ca paSTibhAgavibhaktasya paJcadazabhAgAtmakazcaturbhAgaH / 15||taa AiceNa'mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtra | sugamam , bhagavAnAha-'tA paNNarase'tyAdi, paJcadaza maNDalAni caturbhAgAdhikAni paJcatriMzataM viMzatyadhikazatabhAgAn / maNDalasya carati, kimuktaM bhavati !-poDazasya ca maNDalasya paJcatriMzataM viMzatyadhikazatabhAgAn carati, tathAhi-yadi bi-18 zena sUryamAsajhatenASTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni maNDalAnAM nakSatrasya labhyante tata ekena sUryamAsena kiM labhyate rAzitrayasthApanA-120 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNito jAtastAvAneva tasya viMzatyadhikena / zatena bhAgaharaNaM labdhAni paJcadaza maNDalAni paJcaviMzacca viMzatyadhikazatabhAgAH SoDazasya 15 // 35. adhunA abhiv-4||252|| DitamAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalAni nirUpayannAha-'tA abhivahieNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , abhivarddhi FitraalMAPINANORN ~517
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [85] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [85]] dIpa anukrama [117] tena mAsena candraH kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha-'tA paNNarase'tyAdi, paJcadaza maNDalAni parati pokhazasya 4ca maNDalasya vyazItiH caturazItyadhikazatabhAgAn , tathAhi-atraivaM trairAzika-iha yuge'bhivarddhitamAsAH saptapaJcAzat / sapta cAhorAtrA ekAdaza muhUrtAkhayoviMzatizca dvASaSTibhAgA muhUrtastha, eSa ca rAziH sAMza iti na rAzikakarmaviSayastataH paripUrNamAsapratipattyarthamayaM rAziH SaTpaJcAzadadhikena zatena guNyate, jAtAni paripUrNAni navAzItiH zatAni aSTAviMzatyadhikAni abhivaddhitamAsAnA, kimuktaM bhavati !-paTpazcAzadadhikazatasaGkhyeSu yugeSu etAyantaH paripUrNA abhihAvIddhatamAsAH labhyante, etaca dvAdazamAbhRte sUtrakRtaiva sAkSAdabhihitaM, tatastrairAzikakarmAvatAra:-yASTAviMzatyadhikara bhivatimAsainavAzItizataiH paTpaJcAzadadhikazatasaGkhyayugabhAvibhizcandramaNDalAnAmekaM sakSaM saptatriMzatsahasrANi nava zatAni caturuttarANi labhyante tata ekenAbhivatimAsena kiM labhAmahe !, rAzivayasthApanA-8928 // 137904 // 1 // atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzestADanAjAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 8928 bhAgaharaNaM labdhAni / / paJcadaza maNDalAni 15 zepamuddharati ekonacatvAriMzat zatAni caturazItyadhikAni 3984, tata chedyacchedakarAzyoraSTA-16 catvAriMzatA'pavartanA jAta uparitano rAzikhyazItiradhastanaH paDazItyadhika zataM AgataM SoDazamaNDalasya vyshiitiH| pddshiitydhikshtbhaagaaH|'taa abhivahieNamityAdi sUryaviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'solase'tyAdi, poDaza maNDalAni vibhirbhAganyUnAni carati, maNDalaM dvAbhyAmaSTAcatvAriMzadadhikAbhyAM zatAbhyAM chittyA, tathAhi-yadi papa-10 cAzadadhikazatasayayugabhAvibhiraSTAviMzatyadhikairabhivarddhitamAsainavAzItizataiH sUryamaNDalAnAmekaM lakSaM dvicatvAriMzatsa-IK F OR ~518~
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [85] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [85]] sUryaprajJa- zivRttiH (maLa0) // 253|| hasrANi sapta zatAni catvAriMzadadhikAni labhyante tata ekenAbhivaddhitamAsena kiM labhAmahe 1, rAzinayasthApanA 8928 / / / 15 prAbhUte |142740 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzirguSyate jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 8928 / nakSatrAdibhAgo hiyate labdhAni paNadaza maNDalAni 15 zeSamuddharanti aSTAzItiH zatAni viMzatyadhikAni 8020 tatAchetha-sAmAsazcandrA pachedakarAgyoH pazitA'pavartanA jAta uparitano rAziH dve zate paJcacatvAriMzadadhike 245 madhastano dezate aSTAca-II dInAM cAraH tvAriMzadadhike 248 AgataM poDazaM maNDalaM vibhibhAgaiynaM dvAbhyAmaSTAcatvAriMzadadhikAbhyAM zatAbhyAM pravibhakta 248 112 'tA abhivahieNa'mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtra sugarma, bhagavAnAha-'tA solase'tyAdi, poDaza maNDalAni saptaca-14 zatvAriMzatA bhAgairadhikAni caturdazabhiH zatairaSTAzItyadhikarmaNDalaM chittyA, tathAhi-yadi SaTpaJcAzadadhikazatasamayugabhA-II vibhirabhivaddhi tamAsavAzItiza auraSTAviMzatyadhika kSatramaNDalAnAmekaM lakSaM tricatvAriMzat sahasrANi zatamekaM triMzada-12 [dhikaM labhyate tataH ekenAbhivaddhitamAsena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA / 8928 / 143130 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 8928 bhAgo priyate labdhAni SoDaza maNDalAni zeSamuddharati dve zata vazotyadhika 282 tatazchedyacchedakarAzyoH SaTrenApavartanA jAtA upari saptacatvAriMzat * 47 adhastu caturdaza zatAnyaSTAzItyadhikAni 1488 AgatAH saptacatvAriMzat aSTAzItyadhikacaturdazazatabhAgAH / smbh-1||53|| | tyekaikenAhorAtreNa candrAdayaH pratyekaM kati maNDalAni carantItyetannirUpaNArthamAha tA egamegeNaM ahoratteNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA egaM addhamaMDalaM carati ekatIsAe bhAgehiM UNaM| dIpa anukrama [117] 2 -2 Fhi ~519~
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [86] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [86] dIpa anukrama [198] lANavahi paNNarasehiM addhamaMDalaM chettA, tA egamegeNaM ahoratteNaM sUrie kati maMDalAI carati ?, tA egaM addhama-18 DalaM carati, tA egamegeNaM ahorazeNaM Navatte kati maMDalAI carati!,tA ega amaMDalaM carati dohiM bhAgehi adhiyaM sattahiM battIsehiM sarahiM saddhamaMDalaM chettA / tA egamega maMDalaM caMde katihiM ahorattehiM carati ?, tA| dohiM ahorattehiM carati ekatIsAe bhAgehiM adhitehiM cauhiM cotAlehiM satehiM rAIdiehi chettA, tA egamegaM maMDalaM sUre katihiM ahorattehiM carani !, tA dohiM ahorattehiM carati, tA egamegaM maMDala Nakhatte katihiM| ahorattehiM carati 1. tA dohiM ahorattehi carati dohiM UNehiM tihiM sattasajhehi satehiM rAidiehie lAchattA / tA jugeNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA aTTha cullasIte maMDalasate carati, tA jugeNaM sUre| kati maMDalAI carati !, tA NavapaNNaramaMDalasate carati, tA jugeNaM Nakkhatte kati maMDalAI parati P.IN 4AtA aTThArasa paNatIse dabhAgamaMDalasate carati / iccesA muhattagatI rikkhAtimAsarAIdiyajugamaMDalapavi-IA bhattA sigghagatI vatthu Ahitetti yemi / / (sUtra086) pannarasamaM pAhuI samattaM // RAI 'tA egamegaNamityAdi, tA iti pUrvavat , ekaikenAhorAtreNa candraH kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha-'tA| ega'mityAdi, ekamarddhamaNDalaM carati ekatriMzatA bhAgaieNnaM navabhiH pnycdshott| zatairarbamaNDalaM chityA, tathAhirAtrindivAnAmaSTAdazabhiH zataistriMzadadhikaiH saptadaza zatAni aSTaSaSTyadhikAni arddhamaNDalAnAM candrasya labhyante tata ekena rAtrindivena kiM labhyate ?, rAzitrayasthApanA 1830 / 1768 // 1 / atrAntyena rAzinA, ekakalakSaNena madhya-16 JAINEDuratim intimalsina ~520~
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [86] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [86] dIpa anukrama [198] sUryapraza- rAziguNyate jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 1830 bhAgaharaNaM, sa coparisanasya rAzeH stokatvAd bhArga na labhate 15prAbhale mivRttiH tatazchedyacchedakarAzyoti kenApavarttanA jAtaH uparitano rAziraSTau zatAni caturazItyadhikAni adhastano nava zatAni candrAdInA (mala.) paJcadazocarANi / tata AgatamekaviMzatA bhAgai!namekamarddhamaNDalaM navabhiH pazottaraH pravibhaktamiti / 'tA ega mhoraatrm||25|| megaNamityAdi sUryaviparya praznasUtra sugama, bhagavAnAha-tA ega'mityAdi, ekamarddhamaNDalaM carati, etaca sumatIta meva, NDalayugaga141tA egamegeNa'mityAdi nakSatraviparya praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-tA egamegeNa'mityAdi, ekamarddhamaNDala dvAbhyAM tayA sU86 bhAgAbhyAmadhikaM carati dvAtriMzadadhikaiH saptabhiH zatairarddhamaNDalaM chittvA, tathAhi-yadyahorAtrANAmaSTAdazabhiH zatai striMzadadhikaraSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni nakSatrANAmarddhabhaNDalAni labhyante tata ekenAhorAtreNa kiM labhyate ?, rAzi yasthApanA 1830 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakarUpeNa madhyarAzerguNanA jAtaH sa tAvAneva tsyaayen| | rAzinA 1830 bhAgaharaNaM labdhamekamaddhamaNDalaM zeSAstiSThanti paJca tata chedyacchedakarAzyorarbatanIyarapavartanA jAtAvupari dvau adhastAt saptazatAni dvAtriMzadadhikAni, labdhau dvau dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgI adhunA ekai paripUrNa maNDalaM candrAdayaH pratyekaM katibhirahorAtraizcarantItyetanirUpaNArthamAha-'tA ega'mityAdi, tA iti pUrvavat , ekaikaM maNDala candraH katibhirahorAtrazcarati !, bhagavAnAha-tA dohi'ityAdi dvAbhyAmahorAtrAbhyAM carati ekatriMzatA bhAgairadhi-18 kAbhyAM caturbhizcatvAriMzadadhikaiH zataiH rAtrindivaM chittvA, tathAhi-yAde candrasya maNDalAnAmaSTabhiH dAtaizcaturazItyadhi-I karahorAtrANAmaSTAdaza dAtAni triMzadadhikAni labhyante tata ekena maNDalena kati rAtrindivAni labhAmahe !, rAzitraya-1 FitraalMAPINAMORE ~521
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [86] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [86] dIpa anukrama [198] sthApanA 884 / 1830 // 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA caturazItya&AdhikASTazatapramANena bhAgaharaNa labdhau dvAvahorAtrI zeSAstiSThati dvASaSTiH 62 tatazchedyacchedakarAzyodikenApavarcanA jAta uparitano rAzirekatriMzadUpo'dhastanazcatvAri zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni AgataM ekatriMzat dvicatvAriMzada-1 4aadhikctuHshtbhaagaaH| 'tA egamega'mityAdi, tA iti pUrvavat , ekaikaM maNDalaM sUryaH katibhirahorAtraizcarati !, bhagayAMnAha-tA dohiM'ityAdi, dvAbhyAmahorAtrAbhyAM carati, tathAhi-yadi sUryasya maNDalAnAM navabhiH zataiH paJcadazottara raSTAdaza zatAni triMzadadhikAni ahorAtrANAM labhyante tata ekena maNDalena kati ahorAtrAn labhAmahe !, rAzitrayasthA-1 panA-915 / 1830 // 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 915 bhAgaharaNaM| dilabdhau dvAyahorAtrAviti / 'tA egamega'mityAdi tA iti pUrvavat ekaikamAtmIya maNDala nakSatra katibhirahorAtraizcarati,bhaga-2 PthAnAha-'tA dohi'ityAdi, dvAbhyAmahorAtrAbhyAM dvAbhyAM bhAgAbhyAM hInAbhyAM tribhiH saptapaSTaiH-saptapazyadhika zatai rAtrindivaM / chittyA, tathAhi-yadi nakSatrasya maNDalAnAmaSTAdazabhiH zataiH paJcatriMzadadhikaiH paTtriMzacchatAni SaSTyAdhikAni rAbindiyAnAM | hAlabhAmahe tata ekena maNDalena kiM labhAmahe, rAzitrayasthApanA 1835 / 3660 / 1 / anAmatyena rAzinA madhyarAzestAina / jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 1835 bhAgaharaNaM labdhamekaM rAtrindivaM zeSANi tiSThantyaSTAdaza zatAni paJcabizatyadhikAni 1825 tatazchedyacchedakarAzyokeinApavartanA jAta uparitano rAziH trINi zatAni pajaSayadhikAni cheda-1 rAzistrINi zatAni saptaSaSThayadhikAni 11 tata AgataM dvAbhyAM saptaSaSTayadhikatrizatabhAgAbhyAM hInaM dvitIyaM rAtrindi-1 ~522~
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [86] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJasivRttiH (mana) prata sUtrAMka // 255 // dIpa anukrama [198] yamiti / samprati candrAdayaH pratyekaM kati maNDalAni yuge carantItyetannirUpaNArthamAha-'tA juge NamityAdi, tA iti ||15 prAbhRte pUrvavat , yugena kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha-'tA aTTe'tyAdi, tA iti pUrvavat , aSTau maNDalazatAni catura-18/candrAdInA zItyadhikAni carati, candraH ekena zatasahasreNASTAnavatyA zataiH pravibhaktasya maNDalasyASTrapazyadhikasaptadazazatasaGkhyAna mahorAtramabhAgAn ekena muhUrtena gacchati, yuge ca muhUrtAH sarvasajJapayA catuHpaJcAzatsahasrANi nava satAni, tataH saptadaza zatAni bhaNDalayugaga| aSTaSaSTyadhikAni catuHpazcAzatA sahanainaSabhizca zatairguNyante jAtA nava koTayaH saptatirlakSAtriSaSTiH sahasrANi dve zate || 97063200 tato'sya rAzerephena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH 109800 maNDalAnayanAya bhAgo hiyate, labdhAni aSTau zatAni casurazItyadhikAni maNDalAnAmiti, tA jugeNa mityAdi sUryaviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-tA navapaNNarase'-11 tyAdi. tA iti pUrvavata , nava maNDalazatAni pazadazAdhikAni carati, tathAhi-yadi dvAbhyAmahorAtrAbhyAmekaM sUrya-18 maNDalaM labhyate tataH sakalayugabhAvibhiraSTAdazabhirahorAtrazataitriMzadadhikaH kati bhaNDalAni labhyante 1, rAzitrayasthApanA / 1 / 1830 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1850 tepAmAyena| 2 rAzinA dvikarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 / 'tA jugeNa mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tA aTThArase'tyAdi, aSTAdaza dvibhAgamaNDalazatAni-arddhamaNDalazatAni pshctriNshaani-ptriNsh-C||255|| dadhikAni carati, tathAhi-nakSatramekena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH pravibhaktasya maNDalasya satkAn paJcatriMzadadhi-121 kASTAdazazatasaGgyAna bhAgAna ekena muddana gacchati, yuge ca muhUrtAH sarvasayayA catuHpaJcAzatsahasrANi nava zatAni, ~523~
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [86] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [86] dIpa anukrama [198] tatastaizcatuHpaJcAzatA sahasranavabhiH zatairaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni guNyante, jAtA daza koTayaH sapta lakSA eka catvAriMzatsahasrANi paJca zatAni 10074 1500, arddhamaNDalAni ceha jJAtumiSTAni tata ekasya zatasahasrasyASTAnavatezca WzatAnAmar3heM yAni catuHpaJcAzatsahasrANi naya zatAni terbhAgo hiyate, labdhAni aSTAdaza zatAni pazcatriMzadadhikAni | arddhamaNDalAnAmiti / sammati sakalamAbhRtagatamupasaMhAramAha-'iccesA muhuttagaI'ityAdi, iti-evamuktena prakAreNa eSAanantaroditA muhUrtagatiH-pratimuhUrta candrasUryanakSatrANAM gatiparimANa tathA RkSAdimAsAn-nakSatramAsaM candramAsa sUryamAsamabhivaddhitamAsaM tathA rAnindivaM tathA yugaM cAdhikRtya maNDalapavibhaktiH-maNDalapavibhAgo vaiviktyena maNDalasaGgyAmarUpaNA ityarthaH tathA zIghragatirUpaM vastu AkhyAtamityetad bravImi ahaM, idaM ca bhagavadacanamataH samyaktvena pUrvoktaM zraddheyaM // / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM paJcadazama-prAbhataM samApta I tadevamuktaM paJcadarza prAbhRta, samprati SoDazamArabhyate, tasya cAyamAdhikAro yathA 'kathaM jyotsnAlakSaNamAkhyAta'miti | tata evaMrUpameva praznasUtramAha tA kahaM te dosiNAlakkhaNe Ahiteti vadejA ? tA caMdalesAdI ya dosiNAdI ya dosiNAI ya caMdalesAdI ya ke aTelikkhaNe ?, tA ekaTe egalakkhaNe, tA sUralessAdI ya Ayavei ya Atavetiya sUralehassAdI ya ke ahe kilakkhaNe , tA egaDhe egalakkhaNe, tA aMdhakAreti pa chApAha pa chAyAti ya aMdhakAreti laya ke a8 kilakkhaNetA ega? egalakkhaNaM // (sUtraM087) solasamaM pAhuDa samatta // JANElairatonintimalsina atra paJcadarza prAbhRtaM parisamAptaM atha SoDazaM prAbhRtaM Arabhyate ~524~
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [16], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [87] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sarvapra prata kArthalakSaNe sUtrAMka [87] 24 dIpa anukrama [119] 'tA kahate'ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! te-tyayA jyotsnAlakSaNamAkhyAtaM iti vadet !, 1prAbhUta nivRttiH evaM sAmAnyataH pRSTvA vivakSitapraSTa vyArthaprakaTanAya vizeSamaznaM karoti,'tA caMdralesAI'ityAdi, tA iti pUrvavat , candra (mala.) pAra (graMtha 8000) lezyA iti jyotsnA iti anayoH padayorathavA jyotsnA iti candralezyA ityanayoH padayo , ihAkSarA-IC // 256 // gAmAnupUrvIbhedenArthabhedo dRSTaH, yathA vedo deva iti, padAnAmapi cAnupUrvIbhedadarzanAdarthabhedadarzanaM yathA-putrasya guruH |guroH putra iti, tata ihApi kadAcidAnupUrvIbhedAdarthabhedo bhaviSyatItyAzaGkAyazAcandralezyA iti jyotsnA ityuktvA | hai jyotsnA iti candralejhyA ityuktaM, anayoH padayorAnupUrdhyA anAnupUA yA vyavasthitayoH ko'rthaH, kiM parasparaM bhinna utA|bhinna iti / sa ca kiMlakSaNaH-kisvarUpo lakSyate-tadanyavyavacchedena jJAyate yena talakSaNaM-asAdhAraNa svarUpaM kiM lakSaNaMasAdhAraNaM svarUpaM yasya sa tathA, evaM prazne kRte bhagavAnAha-tA egaDhe egalakkhaNe' iti, tA iti pUrvavat, candralezyA iti jyotsnA ityanayoH padayorAnupUA anAnupUA vA vyavasthitayoreka eva-abhinna evAghaH, ya eva ekasya / padasya vAcyo'rthaH sa eva dvitIyasthApi padasyeti bhAvaH, 'egalakkhaNe' iti eka-abhinnamasAdhAraNasvarUpaM lakSaNaM | yasya sa tathA, kimuktaM bhavati |-ydev candralezyA ityanena padena vAcyasthAsAdhAraNaM svarUpa pratIyate tadeva jyotsnA| 2565 ityanenApi padena, yadeva ca jyotsnA ityanena padena tadeva candralezyA ityanenApi padeneti, evaM Atapa iti sUryalezyA iti yadivA sUryalezyA iti Atapa iti, tathA andhakAra iti chAyA iti athavA chAyA iti andhakAra iti, te padeSu viSaye praznanirvacanasUtrANi bhaavniiyaani|| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM SoDazamaM-prAbhUtaM samAptaM / R-64CONG- JAINEDuratim intimati FirmwalMAPINHEUMORE ~525
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [88] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [88] dIpa tadevamuktaM poDazaM prAbhRtaM sampati saptadazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH-'cyavanopapAtau vaktavyApiti satasta-18 dviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te caraNocavAtA Ahiteti vadejA, tattha khalu imAo paNavIsaM paDivattIo paNNatAo, tastha ege evamAsu tA aNusamayameva caMdimasUriyA apaNe cayaMti aNNe ubavajaMti ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhattameva caMdimasUriyA aNNe cayaMti apaNe uvavajjati 2 evaM java heDA taheba jAya patA ege puNa ebamAiMsu tA aNuosappiNI ussappiNImeva caMdimasUriyA aNNe capaMti aNNe uvacanaM ti ege|| zoebamAhaMsa, vayaM puNa evaM badAmo-tA caMdimasUriyANaM devA mahihIA mahAjutIyA mahAbalA mahAjasA mahAsokkhA mahANubhAvA varavatthadharA varamalladharA baragandhadharA varAbharaNadharA aghochisiNapaTTatAe kAle| aNNe cayaMti aNNe ughavajaMti // sUtra 88) sattarasamaM pAhuDhaM samattaM // 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA candrAdInAM cyavanopapAtau vyAkhyAtA-1 viti vadet 1, sUtre ca dvitve'pi bahuvacanaM prAkRtatvAt , ukta ca-"bahubayaNeNa duvayaNa"miti prazne kRte bhagavAnetadvipaye yAvatyaH pratipattayaH santi tAyatIrupadarzayati-tatthe tyAdi, taba-yavanopapAtaviSaye khalvimA-pakSyamANasvarUpAH paJcaviMzatiH pratipattayaH-paratIthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tadyathA-'tatdhege'ityAdi, tatra-teSAM pAcaviMzateH paratI-| thikAnAM madhye eke-paratIthikA evamAhuH, tA iti teSAM prathama svazidhya pratyanekavatavyatopakrame kramopadarzanArthaH, anusa,4-16 anukrama [120] FO atra SoDazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha saptadazaM prAbhRtaM Arabhyate ~526~
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [88] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: (mala) prata sUtrAMka [88] dIpa sUryaprajJa- meva candrasUryA anye pUrvotpannAzcayavante-cyavamAnAH anye'pUrvA utpadyante-utpadyamAnA AkhyAtA iti vadet , atropasaM- 17 mAbhRte vipattiHhAra:-eke evamAhuH, eke punarevamAhuH anumuhUrtameva candrasUryA anye pUrvotpannAzyavante-pyayamAnAH anye'pUrvA utpadhante | 31 | utpadyamAnA AkhyAtA iti vadet , upasaMhAramAha-ege evamAsu evaM jahA hiTThA taheva jAve'tyAdi. evaM uktena pra- pAtI sU88 // 257 // kAraNa yathA adhastAt SaSThe prAbhRte ojaHsaMsthitau cintyamAnAyAM paJcaviMzatiH pratipattaya uktAstathaivAtrApi vaktavyAH, yAyad 'aNuosappiNiussappiNimeve tyAdi caramasUtra, tAzcaivaM bhaNitajyA:-'ege puNa evamAsu tA aNurAIdiyameva caMdi-1 masUriyA anne cayaMti anne uvavajati AhiyAti vaejjA, ege evamAhesu 3, ege puNa ecamAsu tA eva aNupakkhameva caidimasU-15 riyA anne cayaMti anne ubavajati Ahiyatti vaejjA ege evamAiMsu 4 ege puNa evamAhaMsu tA azumAsameva caMdimasUriyA | anne cayaMti anne uvadhajaMti Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 5 ege puNa evamAhaMsu tA aNuuumeva caMdimasUriyA anne cayati anne uvavajaMti Ahiyati vaejjA ege evamAsu 6 evaM tA aNuayaNameva 7 tA aNusaMvaccharameva 8 tAla aNujugameva 9 tA aNuvAsasayameva 10 tA aNuvAsasahassameva 11 tA aNuSAsasayasahassameva 12 tA aNupuvameva 13 tA aNupuSasayameva 14 tA aNupuSasahassameSa 15 tA aNupubasayasahassameva 15 tA aNupaliovamameva 17 tA aNupalioSamasayameva 18 tA aNupaliovamasahassameva 19 tA aNupaliovamasayasahassameya 20 tA aNusAgarokmameva 21 sabhA 257 // tA aNusAgarovamasayameva 22 tA aNusAgarovamasahassameva 23 tA aNusAgarovamasayasahassameva 24" pazcaviMzatitamapratipattisUtraM tu sAkSAdeva sUtrakRtA darzitaM, tadevamuktAH paratIkipatipattayaH, etAzca sarvA api mithyArUpAstata etAbhyaH anukrama [120] FitraalMAPINANORN ~527~
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [88] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: 40 - prata sUtrAMka % [88] dIpa pRthagbhUtaM svamataM bhagavAnupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevalajJAnA evaM-vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva kAramAha-'tA caMdima'tyAdi, tA iti pUrvavat candrasUryA Namiti vAkyAlaGkAre devA 'maharDikA' mahatI RddhirvimAnaparivArAdikA yeSAM te tathA, tathA mahatI dyutiH-zarIrAbharaNAzritA yeSAM te mahAdyutayaH, tathA mahat palaM-zArIraH prANo yeSAM te mahAbalAH, tathA mahat-vistIrNa sarvasminnapi jagati vistRtatvAt yazaH-lAghA yeSAM te mahAyazasaH, tathA mahAn anubhAvo-kriyakaraNAdiviSayo'cintyaH zaktivizeSo yeSAM te mahAnubhAvAH, tathA mahat-bhavanapatibyantare-|| bhyo'tiprabhUtaM tadapekSayA teSAM prazAntatvAt saukhyaM yeSAM te mahAsaukhyAH, varayakhadharA mAlyadharA varagandhadharA varAbharaNadharA agyavachinnanayArthatayA-dravyAstikanayamatena kAle-vakSyamANapramANasvasvAyurvyavacchede anye pUrvotpannAcyavanteyavamAnAH anye tathAjagatsvAbhAbyAraSaNmAsAdArato niyamataH utpadyanteutpadyamAnA AkhyAtA iti vadet skhshissyebhyH|| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM saptadazama-prAbhRtaM samApta tadevamukta saptadarza prAbhUta, sAmpratamaSTAdazamArabhyate, tasya cAyamadhAdhikAraH yathA-candrasUyAdAnA bhUmarUvasAmuJcatvapramANaM vaktavya miti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te uccatte Ahiteti vadejA, tattha khalu imAo paNavIsaM paDivattIo, tatdhege evamAhaMsu-tA PAegaM jopaNasahassaM sUre uhuM uccatteNaM divahuM caMde ege evamAsu 1 ege puNa evamAhaMsu tA do joyaNasaha-II ssAI sUre urlDa ucaleNaM aDhAtijAI caMde ege evamAsu 2 ege puNa ecamAIsutA tini jopnnshssaaii| %-2-55 anukrama [120] / JANElairatam intimatsind. FhiraMAPIVARAuNORE atra saptadarza prAbhRtaM parisamAptaM atha aSTAdazaM prAbhRtaM Arabhyate ~528~
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [89-93] sa89 gAthA sUryamajJa- sUre uhuM uccatteNaM adbhuTThAI caMde ege evamAhaMsu 3 eme puNa evamAhaMsu tA cattAri joyaNasahassAI sUre uhAbhUteM upatteNaM azapaMcamAiM caMde ege ebamAhaMsubhaege puNa evamAsu tA paMca jopaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM aba- candrasUyA. (mala cha TTAI caMde ege evamAsu 5 ege puNa evamAhaMsu tA cha joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM aDasattamAI caMde // 258 // ege eSamAiMsu 6 ege puNa evamAiMsu tA satta joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM aTTamAI caMde ege eva-| mAhaMsu 7 ege puNa ecamAhesu tA aTTha joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM addhanavamAI caMde ege evamAhaMsu 8 pAege puNa evamAsu tA nava joyaNasahassAI sUre uDe uccatteNaM ahadasamAI caMde ege evamAsu 1 ege | puNa evamAhaMsu tA dasa joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM addhaekArasa caMde ege evamAhaMsu 10 ege puNa evamA-12 TrAsu ekArasa joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM aqhabArasa caMde 11 eteNaM abhilAvaNaM Neta vArasa sUre addhaterasa caMde 12 terasa sUre addhacoddasa caMde 13 coddasa sUre adbhapaNNarasa caMde 14 paNNarasa sUre addhasolasa mA 15 solasa sUre advasattarasa caMde 16 sattarasa sUre addhaaTThArasa caMde 17 aTThArasa sUre adaekUNavIsa caMde 18 ekoNabIsaM sUre addhacIsa caMde 19 vIsaM sUre addhaekavIsaM caMde 20 ekavIsa sUre addhavAvIsaM caMderI |21 yAbIsaM sUre addhatevIsaM caMde 22 tevIsaM sUre aDacauvIsaM caMde 23 cauvIsaM sUre addhapaNavIsaM caMde 24 ege evamAhaMsu ege puNa evamAsu paNavIsaM joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM aDaccIsaM caMde ege evamAhaMsu 25 / vayaM puNa evaM vadAmo-tA imIse rayaNaSpabhAe puDhabIe bahusamaramaNijAo bhUmibhAgAo satta-I dIpa anukrama [121-126]] ReccCG--SC JAINEDuratim intimats Fhi ~529~
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA NauijoyaNasae uhUM utpatittA hehille tArAvimANe cAra carati ajoyaNasate uha uppatittA sUravimANe cAraM carati aTThaasIe joyaNasae urjA uppaittA caMdavimANe cAra carati Nava joyaNasatAI uDe uppatittA ucariM tArAvimANe cAra carati, hedvillAto tArAvimANAto dasajoyaNAI uhUM utpatittA sUravimANA cAra caraMti nauti joyaNAI uI uppatittA caMdavimANA cAraM carati dasottaraM joyaNasataM uI uppatittA uba-10 rille tArArUve cAraM carati, sUravimANAto asItiM joyaNAI uDe uppatittA caMdavimANe cAraM carati joyaNasataM uDe uppatittA uvarille tArArUve cAraM carati, tA caMdavimANAto Na vIsaM joSaNAI uhaM uppatittA ubarillate tArArUve cAraM carati, evAmeva sapuvAvareNaM dasuttarajoyaNasataM bAhale tiriyamasaMkhejje jotisa-15 visae jotisaM cAraM gharati Ahiteti SadenA / (sUtraM 89) tA asthi NaM caMdimasUriyANaM devANaM hiDaMpi tArArUvA aNuMpi tullAvi samaMpi tArAruvA aNupi tullAvi uppipi tArArUvA aNuMpi tullAvi?, tA asthi, |tA kahaM te caMdimasUriyANaM devANaM hiTThapi tArAkhvA aNuMpi tullAvi samapi tArArUvA aNuMpi tullAvi upipi tArArUvA aNuMpi tullAvi, tA jahA jahA Na tesi NaM devANaM tavaNiyamayaMbhacerAI ussitAI bhavaMti tahA tahA NaM tesiM devANaM evaM bhavati, taM0-aNute vA talate vA, tA evaM khalu caMdimasUriyANaM devANaM hiDaMpi| tArArUbA aNuMpi tullAvi taheba jAva upipi tArArUvA aNupi tullAvi (sUtraM90) tA egamegassa gaM caMdassa devassa kevatiyA gahA parivAro paM0 kevatiyA NakkhattA parivAro paNatto kevatiyA tArA parivAropaNNatto, dIpa anukrama [121-126]] ~530~
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) ""candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata ptivRttiH sUtrAMka [89-93] gAthA ma tA egamegassa NaM caMdassa devassa aTThAsItigahA parivAro paNNatto, aTThAvIsaM NakhattA parivAro paNNatto, 18 prAite (mala0) 'chAvadvisahassAI Nava ceva satAI paMcuttarAI (pNcsyraaii)| egasasIparivAro tArAgaNakoDikoDINaM // 1 // candrAderu parivAro paM0 (sUtraM91) tA maMdarassaNaM padyatassa kevatiyaM ayAdhAe (joise)cAraM carati?, tA ekkArasa ekavIse catva tAraka // 259 // jopaNasate avAdhAe joise cAraM carati, tA loaMtAtoNaM kevatiya abAdhAe jotise paM0?,tAekArasa ekAre tAra paricAraH joyaNasate abAdhAe joise paM0 (sUtraM92) tA jaMbuddIveNaM dIve katare Nakkhatte sabambhaMtarilaM cAraM carati katare jaNakhatte satvabAhirilaM cAra carati kayare Nakkhatte sakhuvarilaM cAra carati kayare Nakkhatte sabahiTilaM cAraM mAabAdhA a - caraha !, abhIyI Nakkhatte sabambhitarillaM cAraM carati, mUle Nakkhatte satvayAhirilaM cAra carati, sAtI - rAsU &khate sambuvarilaM cAra carati, bharaNI Nakkhatte sabaheDillaM cAraM carati (sUtra 93) 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat, ka -kena prakAreNa bhagavan ! tvayA bhUmeruI candrAdInAmuzcatvamAkhyAtamiti yadet / , evaM prazne kRte bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayaH tAvatIrupadarzayati-tatvetyAdi, tatra-paccatvaviSaye| &AkhavimA: vakSyamANasvarUpAH paJcaviMzatiH pratipattayaH-paratIthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tA eva 'tatthege' ityAdinA darzayati, tatra-teSAM paJcaviMzAteH paratIrdhikAnAM madhye eke paratIthikA ebamA, tA iti pUrvavat ekaM yojanasahanaM sUryo 259 // | bhUmerurdhvamuccaspena vyavasthito barddha-sArddha yojanasahasraM bhUmerU candraH, kimukta bhavati |-bhuumeruuss yojanasahane gate atrAntare sUyoM vyavasthitaH, sAr3he ca yojanasahasra gate candraH, sUtre ca yojanasaGkhyApadasya sUryAdipadasya ca tulyAdhikara dIpa anukrama [121-126]] ~531
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata I sUtrAMka [89-93] gAthA Natyanirdezo'bhedopacArAt , yathA pATaliputrAt rAjagRhaM nava yojanAnItyAdI, evamuttareSvapi sUtreSu bhAvanIya, atropasaMhA-11 ramAha-ege evamAsu 1, eke punarevamAhuH tA iti pUrvavat , dve yojanasahane bhUmerUrva sUryo vyavasthitaH arddhatRtIyAni yojanasahasrANi candraH atropasaMhAraH 'ege evamAsu 2,evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, eeNa'mityAdi, etena-antaroditenAbhilApena zeSapratipattigatamapi sUtrajAtaM netavyaM, tacaivam-'tipaNI'tyAdi, ege puNa evamAsu tiNi jomaNa-11 sahassAI sUre uI uccatteNaM aDuDAI caMde ege evamAhaMsu 3, 'tA cattArI'tyAdi ege puNa ebamAsu tA cattAri joya-11 sahassAI sUre uha uccatteNaM addhapaMcamAI caMde ege evamAhaMsu 4, 'tA paMcetyAdi, ege puNa evamAsu tA paMca jorAyaNasahassAI sUre urdu uccatteNe addhachaTAI caMde ege evamAsu 5 'evaM cha sUre addhasattamAI caMde' ege puNa eva-131 mAsu tA cha joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM addhasattamAI caMde ege evamAsu 6 'satta sUre aDaTThamAI caMde' iti ege / puNa evamAhesu tA satta joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM aTThamAI caMde ege evamAsu 7 'aTThasUre addhanavamAiM caMde | iti ege puNa evamAsu tA aTTha joyaNAI sUre uhu~ uccatteNaM addhanabamAI caMde ege evamAhaMsu 8'nava sUre addhadasamAI caMde' iti ege puNa evamAsu tA nava joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM addhadasamAI caMde ege evamAhaMsurI 'dasa sUre adaekArasAI caMdeM' iti, ege puNa evamAhaMsu tA dasa joyaNasahassAI sUre uI upatteNe addhae-IN kArasAI caMde ege evamAsu 10 'ekArasa sUre avArasa caMde' iti, ege puNa evamAsu tA ikA-18|| IN rasa joyaNasahassAI sUre uDe uccatteNaM addhabArasa caMde ege emAhaMsu 11 'pArasa sUre adbhuterasamAI dIpa anukrama [121-126]] JANEairatomitimatine FirmaaMAPINHINORN ~532~
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA sUryaprajJa- caMde' iti ege puNa ebamAsu tA vArasa joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM addhatarasamAI caMde ege puNa evamAsu mivRttiH412, 'terasa sUre addhacausamAI caMde' iti, ege puNa evamAsu tA terasa joyaNasahassAI sUre uhaM uccatteNaM addha-18 candrAderu(mala coisamAI caMde ege ebamAiMsu 13, 'coisa sUre apaMcadasamAI caMde' iti ege puNa evamAiMsadA codasa joya- catvaM tAraka // 26 // sahassAI sUre u9 uccatteNaM apaMcadasamAI caMde ege evamAiMsu 14, panarasa sUre addhasolasamAI caMde' iti ege pANutAdi puNa evamAhaMsu tA paNNarasa joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM addhasolasamAI caMde ege evamAsu 15, 'solasa sUre | parivAraH abasasarasAI caMde' iti ege puNa evamAsu tA solasa joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNa bhavasattarasamAI caMde ege| bhyantaracAevamAsu 16, 'sattarasa sUre adadvArasamAI caMde' iti ege puNa evamAiMsu tA sattarasa joSaNasahassAI sUre rahI | ugrateNaM ajahArasamAI caMde ege evamAsu 17, 'aTThArasa sUre addhaegaNavIsamAI caMdde' iti ege puNa evamAhaMsA P89-93 lAtA avArasa joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM addhaegUNavIsamAI caMde ege evamAiMsu 18 'egUNavIsa sUre adbhavI-| samAI caMde' iti ege puNa evamAsu tA egUNavIsaM joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM adbhavIsamAI caMde ege evamAhaMsu |19, 'bIsa sUre addhaekavIsamAI caMde' iti ege puNa evamAsu tA vIsa joyaNasahassAI sUre uI uzcatteNaM addhaeka|vIsamAI caMde ege ebamAIsu 20, 'ekavIsaM sUre adayAvIsamAI caMde' iti ege puNa evamAsu vA ikavIsaM joparANasahassAI sUra uhaM uccatteNaM addhabAvIsamAI caMde ege ebamAIsu 21, 'bAvIsaM sUre aDatevIsA caM ti // 260 // puNa ebamAiMsu tA bAbI joyaNasahassAI sUre uhUM uccaneNaM adbhatevIsamAI he ege evamAsu 22 'tevIsaM sUre| 3. rA:sU dIpa anukrama [121-126]] ~533~
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA acacIsamAI caMdre' iti ege puNa evamAIsu tA tevIsaM joyaNasahasmAI sUre uhaM uccatte abacAvIcamA pre| lage evamAiMsu 23 'caucIsa sUre addhapaMcavIsamAI caMde' iti ege puNa evamAsu cauvIsa joyaNasahassAI sUo uhaM uccace apaMcavIsamAI caMde ege evamAsu 24, paJcaviMzatitamapratipattisUtraM tu sAkSAdabati-'ege puNa evamAhaMsu-tA paNavIsamityAdi, etAni ca sUtrANi sugamatvAt svayaM bhAvanIyAni, tadevamuktAH paramatipatayaH sampati | svamataM bhagavAnupadarzayati-'vayaM puNA evaM vadAmo' ityAdi, vayaM punarutpannakevalavedasaH evaM-vakSyamANena prakAreNa yadAmakhameva prakAramAha-tA imIse' ityAdi, tA iti pUrvavat , asyA ratnaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhA-11 gAdUrtha sapta yojanazatAni navatAni-navatyadhikAni utplutya gatvA atrAntare adhastanaM tArAvimAnaM cAraM parati-maNDalagalyA paribhramaNa pratipadyate, tathA asyA eva rakSaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrdhvamaSTau yojanazatAnyuna lutyAtrAntare sUryavimAnaM cAraM carati, tathA asyA eva rakSamabhAyAH pRthicyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrva paripUrNAni | nava yojanazatAnyutplutyAtrAntare sarvoparitanaM tArAvimAnaM cAra carati / adhastanAcArAvimAnAdUrva daza yojanAnyuramu-13 tyAtrAmto sUryavimAnaM cAra carati, tata evAdhastanAtU tArAvimAnAnavati yojanAnyUrdhvamutplutyAnAntare candravimAnaM | cAra carati, tata eva sarvAdhastanAt tArAvimAnAddazocaraM yojanazatamUrdhvamutplutyAtrAntare sarvoparitanaM vArAvimAnaM cAra carati, 'tA sUravimANAoM ityAdi, tA iti pUrvavat sUryavimAnAdUrvamazIti yojanAnyuplulyAvAntare candravimAnaM 4 TrAcAraM parati, tasmAdeva sUryavimAnAdUya yojanazatamutplulyAtrAntare sarvoparitanaM tArArUpaM jyotizcakaM cAra carati, 'tA. dIpa anukrama [121-126]] %25 JAINEDuratim intimational F OR ~534~
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], --------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) // 26 // [89-93] gAthA caMdavimANAoM' ityAdi tA iti pUrvavat candravimAnAdUrva viMzati yojanAni utplutyAtrAntare sarvoparitanaM tArArUpaM 18 prAbhRte jyotizcakaM cAra carati, evameve tyAdi evameva-uktenaiva prakAreNa saputvAvareNa ti saha pUrveNa vartante iti sapUrva sapUrva ca candrAderu. tat aparaM ca sapUrvAparaM tena pUrvAparamIlanenetyarthaH, dazottarayojanazatavAhalyena, tathAhi-sarvAdhastanAttArArUpAt jyo- cakha tAraka tizcakrAdUrdhva dazabhiyojanaiH sUryavimAnaM tato'pyazItyA yojanaizcandravimAnaM tato viMzatyA sarvoparitanaM tArArUpaM jyoti-INNutA parivAraH |zcakramiti bhavati jyotizcakracAraviSayasya dazottaraM yojanazataM bAhalyaM, tasmin dazottarayojanazatabAhalye, punaH kathaM-15 abAdhA abhUte ityAha-tiryagasoye--asaGghayayojanakoTIkoTIpramANe jyotirviSaye manuSyakSetraviSayaM jyotizcakra cAra carati- bhyantaracAcAraM carat manuSyakSetrAhiH punaravasthitamAkhyAtaM iti vadet ||'taa asthi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , astye rAsU tat bhagavan ! yaduta candrasUryANAM devAnAM 'hidipitti kSetrApekSayA adhastanA api tArArUpavimAnAdhiSThAtAro devA 89-93 yutivibhavalezyAdikamapekSya kecidaNavo'pi-laghavo'pi bhavanti, hInA api bhavantItyarthaH, kecittulyA api bhavanti, tathA samamapi-candravimAnaiH sUryavimAnaizca kSetrApekSayA samazreNyApi vyavasthitAstArArUpAH-tArAvimAnAdhiSThAtAro devA|ste'pi candrasUryANAM devAnAM dyutivibhavAdikamapekSya kecidaNavo'pi bhavanti kecittulyA api, tathA candravimAnAnAM sUryavimAnAnAM coparyapi ye vyavasthitAstArArUpAH-tArArUpavimAnAdhiSThAtAro devAste'pi candrasUryANAM devAnAM dyutivi bhavAdikamapekSya kecidaNayo'pi bhavanti kecittulyA api !, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha-tA asthiti yade4 tattvayA pRSTaM tatsarvaM tathaivAsti, evamukte punaH praznayati-'tA kahaM te' ityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA jaha jaheM'tyAdi, dIpa anukrama [121-126]] 18||26shaa JANElaimstom intimatundine|| F OR ~535
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka - [89-93] - -0- gAthA tA iti pUrvavat yathA yathA Namiti vAkyAlaGkAre teSAM devAnAM tArArUpavimAnAdhiSThAtRRNAM prAgbhave taponiyamabrahmacaryANi ucchritAni-utkaTAni bhavanti tathA tathA teSAM devAnAM tasmin-tArArUpavimAnAdhiSThAtRbhave evaM bhavati yathA| aNutvaM yA tulyatvaM vA, kimukta bhayati !-yaiH prAgbhave taponiyamabrahmacaryANi mandAni kRtAni te tArArUpavimAnAdhiSThA-13 tRdevabhavamanuprAptAzcandrasUryebhyo devebhyo dyutivibhavAdikamapekSya hInA bhavanti, vaistu bhavAntare taponiyamabrahmacaryANi |atyutkaTAnyAsevitAni te tArArUpavimAnAdhiSThAtarUpadevatvamanuprAptA yutivibhavAdikamapekSya candrasUrdevaiH saha samAnA bhayanti, na caitadanupapanna, dRzyante. hi manuSyaloke'pi kecijanmAntaropacitatathAvidhapuNyaprArabhArA rAjasthamaprAptA api rAjJA saha tulyAtivibhavA iti, 'tA evaM khalu' ityAdi nigamanavAkyaM sugarma / 'tA egamegassa gami-14 |tyAdi, mahAdiparivAraviSayANi praznanirvacanasUtrANi sugamAni, 'tA maMdarassa NamityAdi, tA iti pUrvavat, mandarasya / |parvatasya jambUdvIpagatasya sakalatiryaglokamadhyavartinaH kiyatkSetramavAdhayA sarvataH kRtvA cAra gharati !, bhgvaanaah-'taa| |ekArase'tyAdi, tA iti pUrvavat ekAdaza yojanazatAni ekaviMzAni-ekaviMzatyadhikAni abAdhayA kRtyA cAra carati, kimuktaM bhavati ?-meroH sarvata ekAdaza yojanazatAnyekaviMzatyadhikAni muktvA tadanantaraM cakravAlatayA jyotizcakaM cAraM | xcarati, 'tA loyaMtAoNamityAdi, tA iti pUrvavat lokAntAdarvAka Namiti vAkyAla dvAre kiyat kSetramavAdhayA | kRtvA-apAntarAlaM kRtvA jyotiSa prajJaptam ?, bhagavAnAha-'ekkArase'tyAdi, ekAdaza yojanazatAnyekAdazAni-ekA -2 -0- * dIpa anukrama [121-126]] - JHNEmathrmstime ~536~
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [18], --------------- prAbhRtaprAbhRta -1, -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA sUryaprajJa- dazAdhikAni abAdhayA kRtvA-apAntarAlaM vidhAya jyotiSaM prajJaptaM, 'tA javuddIveNaM dIve kayare nakkhatte' ityAdi sugama 18 prAbhRte nivRttiH|| navaramabhijinnakSatraM sarvAbhyantaraM nakSatramaNDalikAmapekSya evaM mUlAdIni sarvabAhyAdIni veditavyAni / candrAdesa(mala0) tA caMdavimANeNaM kiMsaMThite 60?, tA aDakaviTThagasaMThANasaMThite savaphAliyAmae abhuggaya mUsitapahasite mAdivAhizAmavividhamaNi rapaNabhatticitte jAva paDirUve evaM sUravimANe gahavimANe Nakkha savimANe taaraavimaanne| tArA caMdavimANe NaM kevatiyaM AyAmavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM kevatiyaM yAhalleNaM paM0?, tA chappaNaM egahibhAge joyaNassa AyAmamikkhaMbheNaM taM tiguNaM sathisesaM parirayeNaM aTThAvIsaM egavibhAge joyaNassa bAhalleNaM paNatte, tilA tA sUrabimANe Na kevatiya AyAmavikhaMbheNaM pucchA, tA aDayAlIsaM egaDibhAge joyaNassa AyAmavikvaM-12 sU95 bhaNaM taM tiguNaM savisesaM pariraeNaM caJcIsaM egavibhAge joyaNassa bAhalleNaM paM0, tA NakkhattavimANe NaM kevatiyaM pucchA, tA korsa AyAmavikvaMbheNaM taM tiguNaM savisesaM pariraeNaM addhakosa yAhalleNaM paM0, tA tArAvimANe NaM kevatiyaM puruchA, tA addhakosaM AyAmavikkhaMbheNaM taM tiguNaM savisesaM pariraeNaM paMcadhaNusayAI vAha-IA laNaM paM0 // tA caMDimANa NaM kati devasAhassIo paricahati?, solasa devasAhassIo parivahaMti, saM0-pura-3 chimeNaM sIharUvadhArINaM cattAri devasAhassIbho parivahati, dAhiNe NaM gayarUvadhArI casAri devasAha-IT sIo parivahaMti, paJcasthimeNaM ghasabharUvadhArINaM cattAri devasAhassIo parivahati, uttareNaM turagasvadhArINaM // 262 // cittAri devasAhasIo parivahUti, evaM paravimANapi, nA gahavimANe NaM kati devamAsmIno parica-1 dIpa anukrama [121-126]] ~537~
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [94-95] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [89-93] haMti ?, tA aTTha devasAhassIo parivahaMti, saM0-puracchimeNaM siMharUvadhArINaM devANaM do devasAhassIo parivahaMti, evaM jAca uttareNaM turagarUvadhArINaM, tA nakkhattavimANeNaM kati devasAhassIo parivahati?, tA cttaari|| devasAhassIo parivahati, taM0-puracchimeNaM sIharUvadhArINaM devANaM ekA devasAhassI parivahati evaM jAba I uttareNaM turagarUbadhArINaM devANaM, tA tArAvimANe NaM kati devasAhassIo parivahati ?,tA do devasAhassIo parivahati taM0-purachimeNaM sIharUbadhArINaM devANaM paMca devasatA parivahaMti, evaM jAvuttareNaM turagarUvadhArINa (sUtraM 94) etesi NaM caMdimasariyagahaNakvattatArArUvANaM kayarerahito sigdhagatI vA maMdagatI vA ?, tA| caMdehito sUrA sigghagatI sUrehito gahA sigdhagatI gahehitoNakkhattA sigghagatINakkhattehito tArA sigdhagatI, sabappagatI caMdA sabasigdhagatI tArA / tA eesiNaM caMdmisUriyagahagaNaNakNattatArArUvANaM kaparezahito | apihiyA vA mahitiSAcA, tArAstio mahiDiyA NakkhattA Nakkhattehito gahA mahihiyA gahehito pAsUrA mahihiyA sUrehito caMdA mahihiyA sabappaDDiyA tArA sabamahihiyA caMdA (sUnaM 95) | 'tA caMdacimANe NamityAdi saMsthAnaviSayaM praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA aDakavidvage'tyAdi, uttAnIkRtamarddhamAtraM kapitthaM tasyeva yat saMsthAnaM tena saMsthitamarddhakapitthasaMsthAnasaMsthitaM, Aha-yadi candravimAnamuttAnIkRtArddhamA-12 kapitthaphalasaMsthAnasaMsthitaM tata udayakAle astamayakAle vA yadivA tiryak parizramat paurNamAsyAM kasmAttadardhakapitthalaphalokAraM nopalabhyante, kAma zirasa upari vartamAnaM vartulamupalabhyate, arddhakapitthasya upari dUramavasthApitasya parabhAgAda-11 OMOMOMOM gAthA dIpa anukrama [121-126]] 1565% JANEairatomitimatun ~538~
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], ------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUla [94-95] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [94-95]] ||26shaa dIpa * saryaprajJa-12nito yarnulatayA razyamAnasyAt , ucyate, ihArddhakapitthaphalAkAra candra vimAnaM na sAmastyena pratipattavyaM kintu tasya 18 prAbhate ptivRttiHcandravimAnasya pIThaM, tasya ca pIThasyopari candradevasya jyotizcakrarAjasya prAsAdaH, sa ca prAsAdastathA kathaMcanApi vyava- candrAdeHsaM(mala0) sthito yathA pIThena saha bhUyAna varnulAkAro bhavati, sa ca dUrabhAvAdekAntataH samavRttatayA janAnAM pratibhAsate, tato na sthAnamAyA. kazcidoSaH, na caitatsvamanIpikAyA vijRmbhita, yata etadeva jinabhadragaNikSamAzramaNena vizeSaNavatyAmAkSepapurassara mAdivAhiuktam-"addhakavivAgArA udayatvamami kaha na dIsati / sasisUrANa vimANA tiriyakkhettahiyANaM ca // 1 // AonazAnaca uttANazakavivAgAra pIDhaM taduvariM ca pAsAo / vahAlekheNa to samabaTTa dUrabhAvAo // 2 // " tathA sarva-niravazeSa IN alpetaraga tiRddhI sphaTikamayaM-sphaTikavizeSamaNimayaM tathA abhyudgatA-Abhimukhyena sarvato vinirgatA utsRtA-ayalatayA sarvAsu dikSu / prasRtA yA prabhA-dIptistayA sitaM-zuklaM abhyudgatotsRtaprabhAsitaM tathA vividhA-anekaprakArA bhaNaya:-candrakAntAdayo| ratnAni-katanAdIni teSAM bhakkayo-vicchittivizeSAstAbhizcitraM-anekarUpavat AzcaryabaddhA vividhamaNiratnacitraM yAvatzabdAt 'vAuDuyavijayavejayaMtIpaDAgAchattAicchattakalie tuMge gagaNatalamaNulihaMtasihare jAlaMtararayaNa pNjrummiiliyb| maNikaNagathUbhiyAge viyasiyasayavattapuMDarIyatilayarayaNaDacaMdacitte aMto vahiM ca saNhe tabaNijabAlugApatthaDe suhaphAse | sarisarIyarUve pAsAIe darisaNije" iti, tatra vAtodbhutA-vAyukampitA vijayaH-abhyudayastasaMsUcikA vaijayantyabhidhAnA: // 26 // yA patAkA athavA vijayA iti vaijayantInAM pAvakarNikA ucyante tatpradhAnA vaijayantyo vijayavaijayantyaH patAkA:tA eva vijayavarjitA vaijayantyaH chatrAticchatrANi ca-uparyuparisthitAtapatrANi taiH kalitaM vAto tavijayavaijayantIpatA % anukrama [127-128] % % % F OR ~539~
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [18], --------------------prAbhRtaprAbhUta , -------------------- mUlaM [94-95] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [94-95]] kAchatrAticchanakalitaM tuI-uccamata eva 'gagaNatalamaNulihaMtasihare'tti gaganatalaM-ambaratalamanulikhat-abhilaGgamyat | zikharaM yasya tat gaganatalAnulikhazikharaM, tathA jAlAni-jAlakAni tAni ca bhavanabhittiSu loke pratItAni tadantareSu viziSTazobhAnimittaM rattAni yatra tat jAlAntararalaM, sUtre cAtra prathamaikavacanalopo draSTavyaH, tathA paJjarAt unmIlitamiva-bahiSkRtamiva paJjaronmIlitaM, yathA hi kila kimapi vastu paJjarAt-vaMzAdimayapacchAdanavizeSAd bahiSkRtamatyatimavinaSTacchAyatvAt zobhate evaM tadapi vimAnamiti bhAvaH, tathA maNikanakAnAM sambandhinI stUpikAzikharaM yasya tat maNikanakastUpikAkai, tathA vikasitAni yAni zatapatrANi puNDarIkANi ca dvArAdau pratikRtitvena sthitAni tilakAzca |bhittyAdiSu puNDANi ratnamayAzcArddhacandrA dvArAgrAdiSu taizcitraM vikasitazatapatrapuNDarIkatilakArddhacandracitraM, tathA antapahizca zlakSNaM masUNamityarthaH, tathA tapanIyaM-suvarNavizeSastanmayyAH bAlukAyAH-sikatAyAH prastaTA-prataro yatra tattathA, tathA sukhaspazai zubhasparza vA tathA sazrIkANi-sazobhAni rUpANi-narayugmAdIni yatra tat sazrIkarUpaM tathA prasAdIyamanaHprasAdahetuH ata eva darzanIyaM-draSTuM yogya, taddarzanena tRpterasambhavAt , tathA prativiziSTa-asAdhAraNa rUpaM yasya / tattathA, 'evaM sUravimANecI' tyAdi, yathA candravimAnasvarUpamuktamevaM sUryavimAnaM tArAvimAnaM ca vaktavyaM, prAyaH sarve pAmapi jyotirvimAnAnAmekarUpatvAt , tathA cokta samavAyAGge-"kevaiyANaM bhaMte joisiyAvAsA paNNatA?, goyamA imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijAo bhUmibhAgAo sattanalyAI joyaNasayAI ukhu uppaittA dasuttarajoyaNasayavAhalle tiriyamasaMkheje joisavisae joisiyANa devANaM asaMkhejA joisiyavimANAvAsA pannattA, te NaM joisiya 324 dIpa anukrama [127-128] Fhi waliSDHRUTH ~540~
Page #541
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [94-95] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka (mala) [94-95]] // 26 // dIpa anukrama [127-128] bimANAvAsA abbhuggayasamUsiyapahasiyA vivihamaNirayaNabhitticittA taM ceva jAva pAsAIyA darisaNijA abhirUbApa-18|18 pAbhRte lAhirUvA' iti, 'tA caMdavimANe Na'mityAdIni AyAmaviSkambhAdiviSayANi sarvANyapi praznanirvacanasUtrANi sugamAni. candrAdeHsaM navaraM sarvatrApi paridhiparimANaM 'vikkhaMbhavaggadahaguNakaraNI vaTTarasa parirao hoi" [viSkambhavargadazaguNakaraNivRttasya sthAnamAyAparirayo bhavati ] iti karaNavazAt svayameva netanya, tathA yattArAvimAnasyAyAmaviSkambhaparimANamuktamIganyUtamuccaya-12 mAdivAhi nazca sU94 parimANaM kozacaturbhAgaH taduraskRSTasthitikasya tArAdevasya sambandhino vimAnasyAyaseyaM, yahapunarjapanyasthitikasya tArA-1 devasya sambandhi vimAnaM tasyA''yAmaviSkambhaparimANaM paJcadhanuHzatAni uccatvaparimANamajhatRtIyAni dhanuHzatAni, tathAtikadI coktaM tattvArthabhASye-'aSTAcatvAriMzayojanakaSaSTibhAgAH sUryamaNDalaviSkambhaH candramasaH SaTpaJcAzadU grahANAmarddhayo- sU96 janaM gavyUtaM nakSatrANAM sarvotkRSTAyAstArAyA arbakozo jaghanyAyAH paza dhanuHzatAni, viSkambhArddhabAhalyAzca bhavanti sarve sUryAdayo'tra loka" iti, 'tA caMdavimANaM kada devasAhassIo parivahati' ityAdInyapi vAhana viSayANi prazna-IN nirvacanasUtrANi sugamAni, navaramiyamatra bhAvanA-iha candrAdInAM vimAnAni tathAjagarasvAbhAcyAnnirAlambAni vahantyaba-18 tiSThante, phevalaM ye AbhiyogikA devAste tathAvidhanAmakarmodayavazAt samAnajAtIyAnAM hInajAtIyAnAM vA devAnAM |nijasphAtivizepadarzanArthamAtmAnaM bahu manyamAnAH prasAdabhRtaH satatavahanazIleSu vimAneSu adhaH sthitvA 2 kecit siMha- // 26 // rUpANi kecid gajarUpANi kecit vRSabharUpANi kecitturagarUpANi kRtvA tAni vimAnAni vahanti, na caitadanapapanna.4 tathAhi-yaha ko'pi tathAvidhAbhiyogyanAmakarmopabhogabhAgI dAso'nyeSAM samAnajAtIyAnAM hInajAtIyAnAM yA pUrva FirmwMAPINIUMORE ~541
Page #542
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], ------------------- prAbhRtaprAbhRta F], -------------------- mUla [94-95] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [94-95]] -- paricitAnAmevamahaM nAyakasyAsya suprasiddhasya sammata iti nijasphAtivizeSapradarzanArthaM sarvamapi svocitaM karma nAyakasamakSa pramuditaH karoti, tathA''bhiyogikA api devAstathAvidhAbhiyogyanAmakarmopabhogabhAjaH samAnajAtIyAnAM hIna jAtIyAnAM vA devAnAmanyeSAmevaM vayaM samRddhA yatsakalalokaprasiddhAnAM candrAdInAM vimAnAni vahAma ityevaM nijasphA-1 prAtivizeSapradarzanArthamAtmAnaM bahu manyamAnA ukkaprakAreNa candrAdivimAnAni vahantIti, teSAM ca candrAdivimAnabahanazIlAnAmAbhiyogikadevAnAmime saGkhyAsaGghAhike jambUdvIpaprajJaptisatke gAthe-"solasa devasahassA bahaMti caMdesu ceva sUresu / / aveva sahassAI ekakamI gahavimANe ||1||cttaari sahassAI nakvattami ya havaMti ekeke / do ceya sahassAI tArA rUbekamekaMmi ||2||"taa eesi Na'mityAdi, zIghragativiSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM ca sugarbha, etaca pazcAdapyukta | lAparaM bhUyo vimAnavahanaprastAvAduktamityadoSaH, anyadvA kAraNa bahuzrutebhyo'vagantavyaM / I tA jaMbuddIve gaMdIve tArAruvassa ya 2 esa NaM kevatie abAdhAe aMtare paNNatte, duvihe aNtre| paM0,0-vAghAtime ya NivAghAtime ya, tattha NaM je se vAghAtime se NaM jahapaNeNaM doNi thApaTTe joya[ sale ukoseNaM pArasa joyaNasahassAI doSiNa bAtAle joyaNasate tArAruvassa 2 ya abAdhAe aMtare paNNatte, tatya je se nivAghAtime se jahANeNaM paMca dhaNusatAI ukoseNaM addhajopaNaM tArAruvassa ya 2 abAdhAe aMtare 140 (sUtraM 96) tA caMdassa NaM jotisiMdassa jotisarapaNo kati aggamahisIo paNNatAo , tA cattArita 4 aggAmahimIbho paNNasAo, taM-caMdappabhA dosiNAbhA acimAlIpabhaMkarA, tattha NaM egamegAe devIe cattAri dIpa anukrama [127-128] 550- - R ~542
Page #543
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [96-99] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa sUryaprajJa-18/ devIsAhassI pariyAro paNNatto, pabhU NaM tAto egamegA devI aNNAI cattAri 2 devIsahassAI parivAraM18 prAbhUte tivRttiH viuvittae ?, evAmeva sapuvAvareNaM solasa devIsahassA, settaM tuDie, tA pabhU NaM caMde jotisiMde jotisarAyA-tArAntaraM (mala) caMdavasie vimANe sabhAe sudhammAe tuDieNaM saddhiM divAI bhogabhomAI bhuMjamANe viharittae?, No iNacandrAdida samaTe, tA kahaM te No pabhU jotirside jotisarAyA caMdavaDiMsae vimANe sabhAe sudhammAe tuDieNaM saddhiM // 265|| 96-97 divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae ?, tA caMdassa gaM jotisiMdassa jotisarapaNo caMdavADasae vimANe| sabhAe sudhammAe mANavaesa cetiyakhaMbhesu baharAmaesu golabahasamuggaesu pahave jiNasakapA saMNikkhittA ciTThati, tAo NaM caMdassa jotisiMdassa joisarapaNo apaNasiM ca yahaNaM jotisiyANaM devANa ya devINa ya acaNijjAo vaMdaNijjAo pUpaNijjAo sakAraNivAo sammANaNijjAo kallANaM maMgalaM devayaM cetiyaM pajavAsaNijjAo evaM khalu No pabhU caMde jotisiMde jotisarAyA caMdavasie vimANe sabhAe suhammAe tuhieNaM sahiM divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae / pabhU NaM caMde jotisiMde jotisarApA caMdavaDisae vimANe sabhAe sudhammAe caMdasi sIhAsaNaMsi cauhiM sAmANiyasAhassIhiM cauhi aggamahisIhi saparivArAhI |tihiM parisAhiM sattahiM aNiehiM sattahiM aNiyAhivatIhiM solasahiM AyarakkhadevasAhassIhiM apaNehi // 265 // ya bahahiM jotisiehi devehiM devIhi ya saddhiM saMparibuDe mahatAhataNahagIyavAiyataMtItalatAlatuDiyaghaNamura-2 gapaDuppavAitaraveNaM divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae kevalaM pariyAraNiDIe No ceva NaM mehunnvttiyaae| anukrama [129-132] +CONTAC JAINEdiminimalsina FridaIMAPIVARANORN ~543~
Page #544
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [96-99] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] - -- tA sUrassa NaM joisiMdassa jotisaraNo kati aggamahisIo paM0, tA cattAri aggamahisIo paM. taM0-sUrapabhA AtavA acimAlA pabhaMkarA, sesaM jahA caMdassa, NavaraM sUravaDesae vimANe jAva No ceva NaM | mehuNavattiyatAe (sUtraM 97 ) jotisipArNa devANaM kevaiyaM kAlaM ThitI paNNatA ?, jahaNeNaM ahabhAgapa-IN |litovarma ukoseNaM palitoSamaM vAsasatasahassamanbhahiyaM, tA jotisiNINaM devINaM kevatiyaM kAlaM ThitI 1401, tA jahaneNaM aTThabhAgapalitovama ukkoseNaM addhapaliovarma pannAsAe vAsasahassehiM ambhahiyaM, caMda-11 vimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paNNatA?, jahanneNaM caumbhAgapalitovarma ukkoseNaM palitovamaM vAsasayasahassamambhahipa, tA caMdavimANe NaM devINaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM01, jahapaNeNaM caumbhAgapalitovarma ukoseNaM addhapalitovamaM paNNAsAe vAsasahassehiM ambhahiyaM, sUravimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paNNattA, jahaNeNaM caumbhAgapalitovarma ukoseNaM paliovamaM vAsasahassamabhahiyaM, tA sUravimANe gaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM0?, jahaNNeNaM caubhAgapalitovarma ukkoseNaM addhapalitovarma paMcarhi vAsasa-181 ehi ambhahipa, tA gahavimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM01, jahaNaNaM caumbhAgapalitovamaM ukkoseNaM bhApalitovarma, tA gahaSimANe NaM devINa kevatiyaM kAlaM ThitI paM01, jahaNNeNaM caumbhAgapalitoyamaM pakoseNaM apalitovarma, tANakhattabimANe Na devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM01, jahaNeNaM ca ubhAgapalitovama81 ukoseNaM adapaliovarma, tANakvattavimANe NaM devANaM kevaiyaM kAlaM ThitI paM01, jahaNeNaM aTThabhAgapali-1 45* dIpa anukrama [129-132] -- - * F OR ~544~
Page #545
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [96-99] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [129-132] tovamaM pakoseNaM caumbhAgapalitovarma, tA tArAvimANe NaM devANaM pucchA, jahaNeNaM avabhAgapalitoyama Merbhane mitiHukosaNaM caumbhAgapaliyocama, tA tArAvimANe NaM devINaM pucchA, tA jahaNNeNaM aTThabhAgapalitovama ukoseNaM jyotiSka(mala.) sAiregAvabhAgapaliocama (sUtraM 98) tA eesi NaM caMdimasUriyagahaNakSatsatArArUvANaM katare 2 hito sthitiH a appA yA pahuyA vA tullA cA visesAhiyA cA?, tA caMdA ya sUrA ya ese NaM dovi tullA sabasthovA NakkhasAlpabahutvaM // 26 // saMkhijaguNA gahA saMkhijaguNA tArA saMkhijaguNA // (sUtraM 99) aTThArasaM pAhuDhaM samattaM // 498-99 'tA jaMburI NaM bhaMte ! dIve' ityAdi tArAvimAnAntaraviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tA duvihe'ityaadi| vAdvividhamantaraM prajJapta, tayadhA-vyApAtima niLapAtimaMca, tanna byAhananaM vyAghAta:-parvatAdiskhalanaM tena nivRtta vyAdhAtima bhAvAdima' iti imapratyayaH, niyApAtima-vyApAtimAnirgataM svAbhAvikamityarthaH, tatra yat vyApAtimaM / tat japanyato ve yojanazate paTUSayadhike, etacca niSadhakUTAdikamapekSya veditavya, tathAhi-niSadhaparvataH svabhAvato'gAyazcatvAri yojanazatAni tasya copari paJca yojanazatoccAni kUTAni, tAni ca mUDe paJcayojanazatAnyAyAmaviSka-1 XmmAbhyAM madhye trINi yojanazatAni pazcasadhatyadhikAni upari arddhatRtIye de yojanazate, teSAM coparitanabhAgasamaNi| pradeza tathAjagatsvAbhAcyAdaSTAvaSTau yojanAnyubhayato'vAdhayA kRtvA tArAvimAnAni paribhramanti, tato jaghanyato vyApAtimamantara ve yojanazate SaSaSTyadhike bhavataH, utkarSato dvAdaza yojanasahanANi dve yojanazate dvicatvAriMzadadhike, 26 // etaba merumapekSya draSTavya, tathAhi-merI daza yojanasahasrANi merozcobhayato'vAdhayA ekAdaza yojanazatAnyekaviMzatya-18 marwaTNEDHNOrg ~545~
Page #546
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [96-99] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] B.SCk dIpa anukrama [129-132] dhikAni, tataH sarvasaGgyAmIlane bhavanti dvAdaza yojanasahasrANi dve ca yojanazate dvicatvAriMzadadhike / nirvyApAti-18 mAntaraviSayaM sUtra sugarma / 'tA caMdassa Na'mityAdi agramahiSIviSayaM sUtraM sugama, navaramekaikasyA devyAzcatvAri devIsahamAtrANi parivAra iti kimukaM bhavati ?-ekaikA agramahiSI caturNA caturNA candrasatkadevIsahasrANAM paTTarAjJI, ekaikA ca sA itthaMbhUtA agramahiSI paricAraNAvasare tathAvidhAM jyotikarAjacandradevecchAmupalabhya prabhuranyAni AtmasamAnarUpANi catvAri catvAri devIsahasrANi vikuvituM, iha siddhAntaprasiddho vikurva iti dhAturasti, yasya vikurvaNA iti prayogaH, tato vikurvitumityukta, evameveti evameva-utkaprakAreNaiva 'sapuvAvareNIti saha pUrveNeti sapUrva sapUrva ca aparaM ca sapUrvApara tena sapUrvApareNa-pUrvAparamIlanena svAbhAvikAni poDaza devIsahasrANi candradevasya bhavanti, tathAhi-catamro'yamahiSyaH | &aa ekaikA cAtmanA saha catucaturdevIsahasraparivArA tataH sarvasaGkalanena bhavaMti SoDaza devIsahasrANi 'setaM tuhie' iti tadetAvat candradevastha tuTika-antaHpuraM, uktaM ca jIvAbhigamacUrNI-"tuTikamantaHpuramiti" 'pabhU NaM caMde'ityAdi praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-'no iNaDhe samar3henAyamarthaH samarthaH-upapanno, na yuko'yama iti bhAvaH, yathA candrAvatasake vimAne yA sudharmA sabhA tasyAmantaHpureNa sArddha dinyAn bhogabhogAn bhuJjAno biharatIti, 'tA kahaM te no pAra ityAdi praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-tA caMdassa NamityAdi, candrAvataMsake vimAne sudharmAyAM sabhAyAM mANavako nAma caityastambho'sti, tasmiMzca mANavake stambhe ye yajramayeSu sikakeSu vajramayA golAkArA vRttAH samudgakAsteSu bahUni jina-18 sakthIni nikSiptAni tiSThanti, 'tAo NamityAdi, tAni jinasakthIni, iha sUtre strItyanirdezaH prAkRtatvAt , candrasya F OR ~546~
Page #547
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [96-99] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [129-132] sUryaprajJa- jyotipendrasya jyotiSarAjasyAnyeSAM ca bahUnAM jyotiSkANAM devAnAM devInAM ca arthanIyAni puSpAdibhirvandanIyAni-1218prAbhUte ptivRttiH 12 stotavyAni viziSTaH stotraiH pUjanIyAni vastrAdibhiH satkAraNIyAni AdarapatipattyA sanmAnanIyAni jinocitaprati. yotiSkA (mala0) patyA kalyANa-kalyANaheturmazAla-duritopazamaheturdaivarta-paramadevatA caityaM-iSTadevatApratimA ityevaM paryupAsanIyAnintipurasAda // 267 // tata evaM-anena kAraNena khalu-nizcitaM na prabhurityAdi sugama, 'tA pabhU NaM caMde'ityAdi, kevalaM paricAraNA -paricA || raNasamRjhyA, ete sarve'pi mama paricArakA ahaM kheteSAM svAmItyevaM nijasphAtivizeSadarzanAbhiprAyeNeti bhAvaH, prbhushcndro|| jyotiSendro jyotiSarAjazcandrAvataMsake vimAne sabhAyAM sudharmAyAM candrAbhidhAnasiMhAsane caturbhiH sAmAnikasahastraizcatasa-1 bhiranamahiSIbhiH saparivArAbhistimRbhirabhyantaramadhyamabAhyarUpAbhiH parSadbhiH saptabhiranIkaiH saptabhiranIkAdhipatibhiH poDa-13 zabhirAtmarakSakadevasahasrairanyaizca bahubhijyotiSkadevadevIbhizca sAI samparivRto mahatA yeNeti yogaH, 'Ahaya'tti: AkhyAnakapratibaddhAnIti vRddhAH athavA ahatAni-avyAhatAni nATyagItavAditrANi tathA tantrI-vINA talatAlA-13 hastatAlAH truTitAni-zeSatUryANi tadhA pano-ghanAkAro dhvanisAdhAt yo mRdaGgo-mardalaH paTunA-dakSapuruSeNa pravA|ditastata eteSAM padAnAM dvandvasteSAM yo vastena divyAna-divi bhavAn atipradhAnAnityardhaH bhogArhA ye bhogA:-zabdA-15 dayastAna bhuJjAno vihantuM prabhuriti yogaH, na punamaithunapratyayaM-maithunanimittaM sparzAdibhogaM bhujAno viharta prabhuriti, 'evaM | // 26 // tA sUrassa Na'mityAdInyapi praznanirvacanasUtrANi bhAvanIyAni, 'tA joisiyANa devANa'mityAdi, sarva sugama yAvat | prAbhUtaparisamAptiH, navaraM candravimAne candradeva utpadyate tatsAmAnikAtmarakSakAdayazca, tatrAtmarakSakAdInAM yathoktA jagha-18 JHNEmathrmstimatta ~547~
Page #548
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [18], --------------------prAbhRtaprAbhUta , -------------------- mUlaM [96-99] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [129-132] 40-5-ACCORSC+C4%AK nyA sthitirutkRSTA tu candradevasya tatsAmAnikAdInAM ca, evaM sUryavimAnAdiSvapi bhAvanIyam // ... ...4 1. 112 iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM aSTAdazama-prAbhRtaM samAptaM tadevamuktamaSTAdazaM prAbhRtaM, sampati ekonaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA 'kati candrasUryAH | sarvaloke AkhyAtA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kati NaM caMdimasUriyA sabaloyaM obhAsaMti ujjoeMti tati pabhAti Ahiteti badejA , tatva mAkhalu imAo duvAlasa paDivattIo paNNatAo, tatdhege evamAhaMsu tA ege caMde ege sUre sabaloyaM obhA sati ulloeti taveti pabhAsati, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA tiNi caMdA tipiNa sUrA sabaloyaM obhAseMti 4 ege evaMmAhaMsu 2, ege puNa evamAhaMsu tA Auhi caMdA Auhi sUrA sabaloyaM o-IMI bhAsaMti ujoti taveti pagAsiti ege evamAhaMsu 3 ege puNa evamAhaMsu eteNaM abhilAveNaM NetaI | satta caMdA satra sUrA dasa caMdA dasa sUrA bArasa caMdA 2 vAtAlIsaM caMdA 2 vAyattari caMdA 2 yAtAlIsaM caMdasataM 2 bAvattaraM caMdasayaM yAvattari sUrasapaM bAyAlIsaM caMdasahassaM bAtAlIsaM sUrasahassaM yAvattaraM candasahassaM vAyattaraM sUrasahassaM sabaloyaM obhAsaMti ujjoti tati pagAsaMti, ege evamAhaMsu, varSa puNa evaM badAmo-tA ayapaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tA jaMbuddIve 2 kevatiyA caMdA pabhAsiMsu vA pabhAsiti || F OR atra aSTAdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha ekonaviMzati prAbhRtaM Arabhyate ~548~
Page #549
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta --------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa- nivRttiH (mala0) [100] // 268 // gAthA: IPL yA pabhAsissaMti vA?, kevatiyA sUrA tarvisu vA taveMti vA tavissaMti vA?, kevatiyA NakvattA jo joiMsu19prAbhUte vA joeMti vA joissaMti vA? kevatiyA gahA cAraM carisuvA caraMti vA carissaMti vA? kevatiyA tArAgaNako- candrasUryoDikoDIo sobhaM sobhesu vA sobhaMti vA sobhissaMti vArI, tA jaMbuddIve 2 do caMdA pabhAseMsu vA 4 do sUriyAdiparimANa tabaiMsu vA 3, chappaparNa pakkhatA jopaM joeMsu vA 3 yAvattari gahasataM cAra cariMsu pA 3 erga sapasahassaMgara 10. tesIsaM ca sahassA Nava sapA papaNAsA tArAgaNakoDikoDINaM sobhaM sobhaisu vA 3 / "do caMdA do|| sUrA pakvattA khalu havaMti chappaNNA / yAvattaraM gahasataM jaMbuddIve vicArINaM // 1 // egaM ca sayasahassaM|| tittIsaM khalu bhaye shssaaii| Nava ya satA paNNAsA tArAgaNa koDikoDINaM // 2 // " tA jaMbuddIvaM gaM dIva lavaNe nAmaM samudde vaTTe valayAkArasaMThANasaMThite savato samaMtA saMparikkhittANaM ciTThati, tA lavaNe NaM samudde kiM samacakavAlasaMThite visamayakavAlasaMThite ?, tA lavaNasamudde samacakavAlasaMThite no visamacakavAlasaMThita, tA lavaNasamure kevaiyaM cakavAlavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM Ahiteti vadejA , tA do joSaNasatasa-121 hassAI cakacAlavikkhaMbheNaM paNNarasa joyaNasatasahassAI ekkAsIyaM ca sahassAI sataM ca UtAlaM kiMcibisesUrNa parikneyeNaM Ahiteti vadejA, tA lavaNasamu kevatiyaM caMdA pabhAseMsu vA 3, evaM pucchA jAva keva 4 // 268 // tiyAu tArAgaNakoDikoDIo sobhiMsu vA 31, tA lavaNe NaM samudde cattAri caMdA pabhAseMsu vA 3 cattAri sariyA tavaiMsu vA 3 pArasa NakkhattasataM joyaM joeMsu vA 3 tipiNa thAvaNNA mahaggahasatA cAraM cariMsu dIpa anukrama [133 -196] JHNEmathemista ~549
Page #550
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] FACACA gAthA: vA 3 do satasahassA sattaDhi ca sahassA Nava pa satA tArAgaNakoDINaM sobhiMsu vA 3 / paNNarasa satasahassA ekAsItaM sataM ca UtAlaM / kiMciviseseNUNo lavaNodadhiNo parikkhevo // 1 // cattAri ceva caMdA |cattAripa sUriyA lavaNatoye / vArasa NakkhattasapaM gahANa tipaNeva yAvapaNA // 1 // doceca satasahassA sattahiM| khalu bhave sahassAI / Nava pa satA lavaNajale tArAgaNakoDikoDINaM // 2 // tA lavaNasamudaM dhAtaIsaMDe NAma dIve ghaTTe valayAkArasaMThite taheva jAya No visamacaukabAlasaMThite, dhAtaIsaMDe NaM dIve kevatiyaM cakkavAlavikkhaMbheNaM kevatiya parikkheveNaM Ahiteti vadevA, tA cattAri jodhaNasatasahassAI cakavAlavikkhaMbheNaM| lAItAlIsa jopaNasatasahassAI dasa ya sahassAI Nava ya ekaTe jopaNasate kiMcivisesUNe parikkheveNaM Ahi-| teti vadejA, dhAtaIsaMDe dIve kevatiyA caMdA pabhAsu vA 3 pucchA taheva dhAtaIsaMDe gaM dIve vArasa caMdA pabhAseMsu vA 3 pArasa sUriyA taveMsu vA 3 tiSNi chattIsA NakvattasatA joaMjoeMsu vA 3 egaM chappaNaM mahaggaha-2 sahassaM cAraM cariMsu vA3-'adveva satasahassA tiNi sahassAI sattaya sayAI / (egasasIparivAro) tArAgaNakoDikoDIosobhaM sobhasudhA3-dhAtaIsaMDaparirao ItAla dasuttarA stshssaa| Nava dha satA egaTThA kiMciviseseNa parihINA // 1 // cavIsaM sasiraviNo NakkhattasatA ya tiSiNa chattIsA / egaM ca gahasahassaM chappaNaM dhAtaIsaMDe // 2 // advaiva satasahassA tiNi sahassAI satta ya staaii| dhAyaisaMDe dIye tArAgaNakoDikoDINaM // 3 // tA dhAyaIsaDaM paM dIvaM kAlopaNe NAmaM samudde ghaTTe valayAkArasaMThANasaMThite jAva No visamacakavAla dIpa A -% anukrama [133 -196] FitneralMAPINAHINORN ~550~
Page #551
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta --------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka [100] gAthA: sUryamajJa- saMThANasaMThite, tA kAloyaNe NaM samuI kevatiyaM cakkavAlavikhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM Ahiteti 119prAbhUte tivRttiHvadejA, tA kAloyaNe samude aTTa joyaNasatasahassAI cakavAlavikkhaMbheNaM pannatte ekkANaurti jopaNasayasaha-sacandrasUryA(mala0 ssAI sattari ca sahassAI chacca paMcuttare joyaNasate kiMcivisesAdhie parikveveNaM Ahiteti badejA, tAdiparimANa bhAsU 100 kAloyaNe NaM samudde kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3 pucchA, tA kAloyaNe samude pAtAlIsaM caMdA pabhAseMsa vA 3 bAyAlIsaM sUriyA lavesu vA 3 ekkArasa bAvattarA NakkhattasatA joyaM joiMsu vA 3, tini sahassA chaca unnauyA mahagahasayA cAraM cariMsu vA 3 aTThAvIsaM ca sahassAI yArasa sayasahassAI naca ya sapA paNNAsA tArAgaNakoDikoDIo sobhaM sobhesu vA sohaMti vA sobhissaMti vA "ekkANauI straaii| sahassAI parirato tassa / ahiyAI maMca paMcuttarAI kAlodadhivarassa // 1 // bAtAlIsaM caMdA bAtAlIsaM|| ca diNakarA dittA / kAlodadhimi ete caraMti saMbaddhalesAgA ||2||nnkkhttshssN egameva chAvattaraM ca satamaNaM / chacca sayA chapaNauyA mahaggahA tipiNa ya sahassA // 3 // aTThAvIsaM kAlodarhimi bArasa ya sahassAI / Nava ya sayA paNNAsA tArAgaNakoDikoDINaM // 4 // " tA kAloyaM NaM samuI pukkharavare NAma dIve caTTe valayAkArasaMThANasaMThite sabato samaMtA saMparikkhittANaM ciTThati, tA pukkharacare NaM dIye kiM samacaka-ICIAREER vAlasaMThie visamathakavAlasaMThie, tA samacakkacAlasaMThie no visamacakavAlasaMThie, tA pukakharavare paNa dIve kevaiyaM samacakacAlavikkhaMbheNaM ?, kevai parikakheveNaM , tA solasa joyaNasayasahassAI dIpa anukrama [133-196] JaiMEDuratimintimes F OR ~551~
Page #552
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: cakavAlavikkhaMbheNaM egA joyaNakoDI yANautiM ca satasahassAI auNAvannaM ca sahassAI aha-IAL cauNaute joaNasate parikkheveNaM Ahiteti baDhejA, tA pukkharavare NaM dIve kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3 | pucchA tadheva tA cotAlacaMdasadaM pabhAseMsu vA 3 cotsAlaM sUriyANaM sataM tavaiMsu vA 3 cattAri sahassAI pattIsaM |ca nakkhattA jo joeMsu pAzcArasa sahassAI ucca pAvattarA mahamgahasatA cAraM cariMsu vA 3 upaNautisapa-10 sahassAI coyAlIsaM sahassAiM cattAri ya sayAI tArAgaNakoDikoDINaM somaM sobhesu vA 3 'koDI vANa-18 utI khalu auNANautiM bhave sahassAI / aTTasatA caupAutA ya parirao pokkharavarassa // 1 // cottAlaM dasataM cattAla va saripANa sataM / pokvaravara dIvammica carati ete pabhAsaMtA ||2||cttaari sahassAI chattIsa ceva hati NakvatA / chacca satA bAvattara mahaggahA bAraha sahassA // 3 // chapaNauti sayasahassA cottAlIsaM||| khalu bhave sahassAI / cattAri ya satA khalu tArAgaNakoDikoDINaM // 4 // tA pukkharavarassa Na dIvassa bahamajhadesabhAe mANusuttare NAma pavae valayAkArasaMThANasaMThite jeNaM puksvaravaraM dIyaM dudhA vibhayamANe 2 ciTThati, taMjahA-ambhitarapukkharaddhaM ca bAhirapukkharaddhaM ca, tA abhitarapukkharaddhe NaM kiM smckbaalsNtthie| visamacakavAlasaMThie, tA samacakavAlasaMThie tho pisamacakavAlasaMTite, tA. ambhitarapukkharaddhe gaM kevatiyaM cakavAlavikkhaMbheNaM kevatiya parikkheveNaM Ahiteti SadejA, tA aTTha joyaNasatasahassAI caka-120 vAlavikhaMbheNaM ekA jopaNakohI bApAlIsaM ca sayasahassAI tIsaM ca sahassAI do auNApaNNe joyaNasate || dIpa anukrama [133 -196] JAINEDuratim intimati Fhi ~552~
Page #553
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta --------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprazapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprApti" mUla evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: sUryaprajJa-18 parikkheveNaM Ahiteti vadejA, tA ambhitarapukkharakhU NaM kevatiyA caMdA pabhAseMsu bA 3 kevatiyA sUrA 19 prAbhUte vivRttiH sarvisu vA 3 pucchA, bAvattari caMdA pabhAsiMsu vA 3 yAvatsari sUriyA tabaiMsu vA 3 doNi solA Nakkhatta- candrasUryA(mala0) sahassA jobhaM joeMsu cA38 mahaggahasahassA tinni ya pasIsA cAra caresu vAaDatAlIsasatasahassAbAyIsaMdiparimANa // 27 // |ca sahassA dopiNa ya satA tArAgaNa koDikoDINaM sobhaM sobhiMsu vA 3|taa samayakkhette NaM kevatiSa AyAma-181 vikakhaMbheNa kevaiyaM parikkheveNaM Ahiteti vadejA,tA paNatAlIsaMjoyaNasatasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM ekA joyaNakoDI yAyAlIsaM ca stshssaaii| doSiNa ya auNApapaNe joyaNasate parikkheveNaM Ahiteti SadejA, tA2 samayakkhete NaM kevatiyA caMdA pabhAseMsuvApucchA tadheca, tA battIsaM caMdasataM pabhAsu vAzyattIsaM sUriyANa: &sataM tavaiMsu vA 3 tiSiNa sahassA uca chapaNautA NakkhattasatA joyaM joeMsu vA 3 ekArasa sahassA chaca solasa mahaggahasatA cAraM cariMsu vA 3 aTThAsIti satasahassAI cattAlIsaM ca sahassA satta ya sayA tArAgaNakoDIkoDINaM sobhaM sobhiMsu vA 3 / adveva satasahassA ambhitarapukkharassa vikkhNbho| paNatAlasayasahassA mANusakhetassa vikkhaMbho // 1 // koDI yAtAlIsaM sahassa dusayA ya auNapaNNAsA | mANusakhe-13 taparirao emeva ya pukkharaddhassa // 2 // yAvattariMca caMdA bAvattarimeva diNNakarA dittaa| pukkharavaradIvahe M270 // caraMti ete pabhAseMtA // 3 // tiSiNa satA chattIsA chacca sahassA mahaggahANaM tu / NakvattANaM tu bhave solAI lAce sahassAI // 4 // aDapAlasayasahassA bAvIsaM khalu bhave shssaaii| do ta saya pukkharahe tArAgaNakoTi dIpa anukrama [133 -196] FP ~553~
Page #554
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhUta [19], --...............---- prAbhUtaprAbhUta --------------------- malaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: koDINaM // 5 // yattIsaM caMdasataM yattIsaM ceva sUriyANa sataM / sayalaM mANusaloaMcaraMti ete pabhAseMtA // 6 // ekArasa ya sahassA chappiya solA mahaggahANaM tu / chacca satA chaNNauyA NakkhatA liNi ya sahassA // 7 // aTTAsIi cattAI satasahassAI maNuSalogami / satta ya satA aNUNA tArAgaNakoDikoDINaM // 8 // eso tArApiMDo sabasamAseNa maNuyaloyaMmi / yahitA puNa tArAo jiNehiM bhaNiyA asaMkhejAo // 9 // evatiyaM tAragaMja bhaNiyaM mANusaMmi logami / cAraM kalaMbuyApupphasaMThitaM jotisaM carati // 10 // ravisasigahaNakkhattA evatiyA AhitA maNuyaloe / jesiM NAmAgottaM na pAgatA paNNavehaMti / / 11 / / chAvaDhi piddhgaaii| caMdAdicANa maNulomi / do caMdA do sUrA ya haMti ekeko piDae // 12 // chADhi piDagAI NavattANa tI maNuyaloyaMmi / chappaNNaM NakkhatA huMti ekekae piDae // 13 // chAvaDhi piDagAI mahAgahANaM tu maNughalomi / / gavattaraM gahasataM hoi ekakae piDae // 14 // cattAri ya paMtIo caMdAicANa maNuyaloyammi / chAvalui 2 c| Xora ekikiyA pantI // 15 // chappana patIo NakhattANaM tu maNuSalomi / chAvaDhei 2 havaMti ekkakiyA prptii|| 16 // chAvattaraM gahANaM paMtisayaM havati maNuyalomi / chAvahi 2 havai ya ekekiyA paMtI // 17 // te meruyaNucaraMtA padAhiNAvattamaMDalA save / aNavaviyajogehiM caMdA sUrA gahagaNA ya // 18||nnkkhtttaar-12 gANaM avahitA maMDalA muNeyacA / te'viya padAhiNAvattameva meru aNucaraMti // 19 // rayaNikaradiNakarANaM PuddhaM ca ahe va saMkamo nasthi / maMDalasaMkamaNaM puNa sambhataravAhiraM tirie // 20 // ramaNikaradiNakarANaM Nakkha-17 dIpa anukrama [133 -196] FirmwalMAPINEUMORE ~554~
Page #555
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: sUcamana- tANaM mahaggahANaM ca / cAraviseseNa bhave suhadukkhavidhI maNussANaM // 21 // tesiM pavisaMtANaM tAvakkhetaM tu19prAbhRte tivRttiH lAvate NiyayaM / teNeva kameNa puNo parihAyati nikkhamaMtANaM // 22 // tersi kalaMbuyApuSphasaMThitA huMti tAva- (mala.) candrasUryokhesapahA / aMto ya saMkuDA bAhi vitthaDA caMdamUrANaM // 23 // diparimANa 11 'tA kA NamityAdi, tA iti pUrvavat, kati-primANA Namiti vAkyAlakAre candrasaryAH sarvaloke'vabhAsante-aba- sU.100 bhAsamAnA udyotayantaH tApayantaH-prakAzayantaH prabhAsayanta AkhyAtA iti vadet !, evamukte bhagavAnetadviSaye yAvatyaH | pratipacayaH tAvatIrupadarzayati-tasdhe'tyAdi, tatra-sarvalokaviSaya candrasUryAstitvavipaye khakhimAH-vakSyamANavarUpA ThAdvAdaza pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpA prajJaptAH, tatra-teSAM dvAdazAnAM paratIthikAnAM madhye eke paratIrthikA eva-11 mAhuH, tA iti-teSAM paratIthikAnAM prathama svaziSyaM pratyanekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH, ekazcandraH ekaH sUryaH || sarvalokamavabhAsayati, avabhAsayana udyotayana tApayan prabhAsayan AkhyAta iti vadet , atrayopasaMhAramAha-ege / evamAIsu' 1, eke punarevamAhuH-nayazcandrAH trayaH sUryAH sarvalokamavabhAsayantaH AkhyAtA iti vadet , upasaMhAravAkya 'ege evamAsu' 2, eke punarevamAhurarbacaturthAzcandrA arddhacaturthAH sUryAH sarvalokamavabhAsayanta AkhyAtA iti vadet | |atrApyupasaMhAraH 'ege evamAIsu' 3, eva'mityAdi evaM-uktena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena tRtIyaprAbhUtapAbhRtoktaprakAreNa dvAdazapratipattiviSaya sakalamapi sUtra netavyaM, taccaivam-'satta 'caMdA satta sUrA' iti, ege puNa eSamAsu // 27 // &tA satta caMdA satta sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAiMsu 4, ege puNa evamAhaMsu-tA dasa caMdA dIpa anukrama [133 22-25 495 -196] JAINEDuratim intimation FitraMAPINAHINORN ~555~
Page #556
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] 18 gAthA: TrA dasa sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejjA, ege evamAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA cArasa caMdA vArasa sUrA ra sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti baejA, ege ebamAsu 6, ege puga evamAsu tA bAyAlIsaM caMdA bAyAlIsa suuraa| sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejA ege evamAsu 7, ege puNa evamAsu-vAvattari caMdA yAvattari sUrA sapa-12 loyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 8, ege puNa evamAhaMsu-bAyAlIsaM caMdasayaM yAyAlIsa sUrasayaM sabaloyaM obhAseM ti 4 Ahiyatti thaejA, ege evamAsu 9, ege puNa evamAsu tA bAvataraM caMdasayaM pAyattaraM sUrasayaM sabaloyaM bhobhAseMti 4 Ahiyatti vaejjA, ege evamAsu 10, ege puNa evamAsu tA bAyAlIsa naMdasahassaM vAyAlIsa sUrasahassaM | sabaloyaM obhAsenti 4 Ahiyatti vaenA ege evamAsu 11, ege puNa ebamAsu tA bAvattaraM caMdasahassaM vAyattaraM | sUrasahassaM sabaloyaM obhAseMti 4 Ahiyatti yaejjA, ege evamAsu 12, etAzca sarvA api pratipattayo mithyArUpAH | tathA ca bhagavAn svamatamatAbhyaH pRthagbhUtamAha-vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpanna kevala jJAnA evaM yakSyamANaprakAreNa badAmaH, tameva prakAramAha-'tA ayapaNa'mityAdi, idaM jambUdvIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIyaM byAkhyAnIyaM ca, 'tA jaMbuddIve NaM dIve do caMdA ityAdi, jambUdvIpe dvau candrau prabhAsitavantau prabhAsete prabhAsiSyete dravyAstikanayamatena sakalakAlamevaMvidhAyA evaM jagatsthiteH sadbhAvAt , tathA dvau syoM tApitavantau tApayatastApayiSyataH, tathA ekaikasyaza zazino'STAviMzatinakSatrANi parivAro jambUdvIpe ca dvau zazinau tataH SaTpaJcAzannakSatrANi jamyUdvIpe candrasUryAbhyAM saha yoga yuktavanti yuddhanti yozyanti vA, tathA ekaikasya zazino'STAzItigrahAH parivAraH tataH zazidvayasatkagrahamIlane | dIpa -96496-947 anukrama [133 -196] JAINEDuratim intimalsina F OR ~556~
Page #557
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRttiH prata sUtrAMka [100] gAthA: prajJa- sarvasaGkhyayA paTsaptatyadhika prahazataM bhavati, tat jambUdvIpe cAraM caritavat carati cariSyati ca, tathA ekaikasya zazi- prA. siMvRttiHnastArAparivAraH koTIkoTInAM SaTpaSTiH sahasrANi nava zatAni paJcasaptatyadhikAni jambUdvIpe gha dvau zazinau tata hai, candrasUryAna (mala)laetattArApramANaM dvAbhyAM guNyate, tata eka zatasahasraM trayastriMzatsahasrANi nava zatAni paJcAzadadhikAni tArAgaNa-diparimANa koTikoTInAM bhavanti, etAvatpramANAstArA jambUdvIpe zobhitavatyaH zobhante zobhiSyante / samprati vineyajanAnugrahAya | mAsU100 // 272 // yathoktajambUdvIpagatacandrAdisayAsaGghAhike dve gArtha Aha-'do caMdA ityAdi, ete ca dve api sugame, navaraM 'jaMbuddIve | viyArI Na' tatra Namiti vAkyAlaGkAre, tato viyArIti vibhaktipariNAmena candrAdibhiH saha sAmAnAdhikaraNyena yojabhanIyamiti / 'tA jaMbuddIveNa mityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpaM dvIpaM NamitivAkyAlaGkAre lavaNo nAma samudro vRtto | valayAkArasaMsthAnasaMsthitaH sarvaitaH samantAt-sarvAsu dikSu vidikSu cetyarthaH saMparikSipya-veSTayityA tiSThati, evaM ukta bhagavAna gautamaH praznayati-'tA lavaNe NaM samudde ityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA samacakavAle'tyAdi sugama, punaH praznayati-tA lavaNe Na'mityAdi sugarma, bhagavAnAha-'tA do joyaNe'tyAdi, dve yojanazatasahane cakravAlaviSkambhena | paJcadaza yojanazatasahasrANi ekAzItiH sahasrANi zatamekonacatvAriMzadadhika kicidvidoSonaM parikSepeNa, tathAhi-laya-13 // 27 // |Nasamudra ekato'pi de yojanazatasahasre cakravAlaviSkambho'parato'pi dve yojanazatasahasra madhye ca jmbuudviipo| yojanazatasahasramiti sarvasammIlane paJca lakSA bhavanti 500000 eteSAM dharge jAtAH paJcaviMzatirdaza ca zUnyAni | 250000000000 dazabhirguNane jAtAnyekAdaza zUnyAni 2500000000000 etasya rAzevargamUlAnayane labdhAni 21 dIpa anukrama [133 -196] JANEairatam intimanav ~557~
Page #558
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: paJcadaza lakSANi ekAzItiH sahasrANi zatamekamaSTAtriMzadadhikaM 1581138, doSamuddharati papiMzatirlakSAzcaturviMzatiH &sahasrANi nava zatAni SaTpaJcAzadadhikAni chedarAzirekatriMzallakSA dvApaSTiH sahasrANi dve zate SaTsaptatyadhika 312127 eta dapekSayA yojanameka kizidUna labhyate, tata ukta-"sayaM ca UyAlaM kiMcivisesUNa'miti, 'tA lavaNe NaM samudde ityAdi sugama, lavaNasamudre catvAraH zazina ityaSTAviMzatinakSatrANi caturbhirguNyante, tato dvAdazottaraM nakSatrANAM zata tatra bhavati, aSTAzItizca grahAzcatubhirguNyante tatakhINi zatAni dvipaJcAzadadhikAni teSAM bhavanti, tArAkoTIkoTInAM | paTSaSTiH sahasrANi nava zatAni paJcasaptatyadhikAni caturbhirguNyante tato yathokta tArApramANaM bhavati, 'tA lavaNaM the| samudda'mityAdi sakalamapi sugama, navaraM paridhigaNitaparibhAvanA evaM kartavyA-jambUdvIpasya viSkambhe yojanalakSaM lavaNa18|syobhayato dede yojanalakSe milite iti tAzcatamro lakSAH dhAtakIkhaNDasyobhayatazcatamro 2 lakSA militA aSTau IN sarvasaGkhyA jAtAkhayodaza lakSANi 1300000 tato'sya rAzervagoM jAta ekakA paTTo navakaH zUnyAni ca daza 11690000000000 bhUyo dazabhirguNane jAtAnyekAdaza zUnyAni 16900000000000 eteSAM vargamUlAnayane | labdhAni ekacatvAriMzacchatasahasrANi daza sahasrANi nava zatAni ekapazyadhikAni 4110961 nakSatrAdiparimANamapyapATAviMzatyAdisayAni nakSatrAdIni dvAdazabhirguNayitvA svayamAnetavyaM / 'tA dhApaikhaMDapaNa'mityAdi, etadapi sakalaM | | sugama, 'tA kAloe NaM samuddeityAdi, etadapi sugama, navaraM parikSepagaNitabhAvanA iyaM-kAlodasamudrasya ekato'pi cakrabAlatayA viSkambho'STau yojanalakSA aparato'pIti poDaza dhAtakIkhaNDasya ekato'pi catamro lakSA aparato'pI-1 dIpa anukrama [133 PORN -196] FhiraIMAPIVARAuNORN ~558~
Page #559
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], --------------------prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUla [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: sUryamaja- tyaSTau lavaNasamudrasya ekato'pi dve lakSe aparato'pIti catanaH ekA lakSA jambUdvIpasyeti sarvasaGkhyayA ekonatriMzallakSAH 19 prAbhUte tivRttiH 2900000 eteSAM vo vidhIyate jAto'STakazcatuSka ekakaH zUnyAni daza 8410000000000 tato dazabhirguNane candrasUryA(mala0) jAtAnyekAdaza zUnyAni 84100000000000 teSAM vargamUlAnayane labdhaM yathoktaM paridhiparimANaM 9170605, zeSa diparimANa // 27 // | PAtriko navakastrikastriko navakaH saptakaH paJcakaH 3923975 iti yadA triko navakastrikakhiko navakaH saptakaH paJcakaH 3933975 iti yadavatiSThate tadapekSayA vizeSAdhikatvamuktaM, 'ekANa- sU 100 uI saparAI sayasahassAIti ekanavatiH zatasahasrANi saptatAni-saptatisahasrAdhikAni, nakSatrAdiparimANaM ca aSTA-lI viMzatyAdisaGkhyAni nakSatrAdIni dvAcatvAriMzatA guNayitvA bhAvanIya, 'tA kAloyaM NaM samuI pukkharavareNa mityAdi / sugama, gaNitabhAvanA tviyaM-puSkaravaradvIpasya pUrvataH poDaza lakSA aparato'pIti dvAtriMzat lakSAH kAlodadheH pUrvato'To 4 aparato'pyaSTAviti SoDaza dhAtakIkhaNDatya ekato'pi catano lakSA aparato'pi catana ityaSTau lavaNasamudre ekato'pi dvelakSe aparato'pi dve iti catasro jambUdvIpo lakSamiti sarvasaGkalanayA jAtA ekapaSTilakSAH 6100000 etasya rAzervA 18 vidhIyate jAtakhikaH saptako dvika ekakA daza ca zUnyAni 37210000000000 tA dazabhirguNane jAtAni zUnyAnye-12 kAdaza 372100000000000 eteSAM vargamUlAnayane labdhaM yathoka paridhiparimANaM, nakSatrAdiparimANaM cASTAviMzatyAdisayAni nakSatrAdIni catuzcatvAriMzena zatena guNayitvA svayaM paribhAvanIyaM / 'tA pukkharavarassa Na'mityAdi, tA. iti pUrvavat , puSkaravarasya dvIpasya bahumadhyadezabhAge mAnuSottaro nAma parvataH prajJaptaH, sa ca vRtto, vRttaM ca madhyapUrNamapi || // 273 // bhavati yathA kaumudIkSaNe zazAMkamaNDalaM tatastadrUpatAbyavacchedArthamAha-valayAkArasaMsthAnasaMsthito yaH puSkaravaradvIpaM dvidhA | dIpa anukrama [133 -196] F OR ~559~
Page #560
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhUta [19], --...............---- prAbhUtaprAbhUta --------------------- malaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: sarvAsu dikSu vidikSu ca vibhajamAno vibhajamAna stiSThati, kenole khena dvidhA vibhajamAnastiSThati ata Aha-tadyathA-abhya-| &AntarapuSkarAI ca bAhyapuSkarAI ca, pazabdaH samuccaye, kimuktaM bhavati |-maanupottraatprvtaadaak yat puskarAI tadabhyazAntarapuSkarAI yatpunastasmAnmAnuSottarAtparvatAtparataH puSkarArddha tadbAhyapuSkarAddhamiti, 'tA abhitarapukkharaddhe jaga mityAdi sarthamapi sugarbha, navaraM paridhigaNitabhAvanA prAgvatkarcacyA, nakSatrAdiparimANaM cASTAviMzatyAdisapAni nakSatrA-18 dIni dvAsaptatyA guNayitvA paribhAvanIyaM // sammati manuSyakSetravaktavyatAmAha-'tA mANusakhette NaM keviy'mityaadi| sugarma, navaraM mAnuSakSetrasyAyAmaviSkambhaparimANaM paJcacatvAriMzallakSA evaM ekA lakSA jambUdvIpe tato lavaNasamudre ekato'pi Dhe lakSe aparato'pi dve lakSe iti catasraH dhAtakIkhaNDe ekato'pi catamro lakSA aparato'pItyaSTau kAlodasamudre ekato'pi aSTAvaparato'pyaSTAviti poDaza abhyantarapuSkarAH'pyekato'pyaSTI lakSA aparato'pIti poDazeti sarvasamayA paJcacatvAriMzatakSAH, paridhigaNitaparibhAvanA tu 'vikkhambhavamgadaguNe tyAdikaraNavazAt svayaM kartavyA, nakSatrAdipaparimANaM tu aSTAviMzatyAdisapAni nakSatrAdInyekazaziparivArabhUtAni dvAtriMzena zatena guNayitvA svayamAnetamyaM, 'advaiva 5 sayasahassA ityAdi, anna gAdhApUrvArddhanAbhyantarapuSkarArddhasya viSkambhaparimANamukaM, uttarArddhana mAnupakSetrasya / 'koTI tyAdi, ekA yojanakoTI dvAcatvAriMzat-dvicatvAriMzacchatasahasrAdhikA triMzat sahasrANi dve zate ekonapaJcAzadadhike / 424230249 etAvatyamANo mAnupakSetrasya parirayaH, eSa etAvatpramANa eva puTakarA stha-abhyantarapuSkarArddha sthApi pari-15 rayaH, 'bAvataraM ca caMdA' ityAdigAthAtrayamabhyantarapuSkarArddhagatacandrAdisaGgyApratipAdakaM sugarma, yadapi ca 'yattIsaM caMda dIpa anukrama [133 -196] JHNEDEathmIntimalsina Fith ~560~
Page #561
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta --------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: sUryaprajJa- sayamityAdi gAthAtrayaM sakalamanuSyalokagatacandrAdisaGkhyApratipAdakaM tadapi sugama, 'aTTAsII cattA'iti aSTAzItiH 19 prAbhUte nivRttiH zatasahasrANi catvAriMzAni-catvAriMzatsahasrAdhikAni zeSaM gatAdha, samprati sakalamanuSyalokagatatArAgaNasyaivopasaMhA- candrasUryA(mala0) ramAha-eso'ityAdi, eSaH-anantaragAthoktasaGgyAkastArApiNDaH sarvasaSayA manuSyaloke AkhyAta iti gamyate, bahiH diparimANaM punarmanuSyalokAt yAstArAstA jinaiH-sarvajJestIrghakRdbhirbhaNitA asaGkhyAtAH, dvIpasamudrANAmasaGgyAtatvAt , pratidvIpaMsU 100 // 27 // pratisamudraM ca yathAyoge soyAnAmasaGkhyeyAnAM ca tArANAM sadbhAvAt , 'ecaiya'mityAdi, etAvatsayAkaM tArAparimANaM | yadanantaraM bhaNita bhAnuSe loke tat jyotiSka-jyotiSkadevavimAnarUpaM 'kadambapuSpasaMsthita'kadambapuSpavat adhaH saGka-11 citaM upari vistIrNamuttAnIkRtArddhakapitthasaMsthAnasaMsthitamityarthaH cAra carati cAraM pratipadyate, tathAjagatsvAbhAvyAt / tArAgrahaNaM copalakSaNaM tena sUryAdayo'pi yathoktasaGkhyAkA manuSyaloke tathAjagatsvAbhAbyAJcAra pratipadyante iti draSTavyaM / / sampratyetadgatamevopasaMhAramAha-ravI'tyAdi, ravizazigrahanakSatrANi upalakSaNametat tArakANi ca etAvanti-etAvatsa-ga yAni ANyAtAni sarvaharmanuSyaloke, yeSAM kimityAha-yeSAM sUryAdInAM yathoktasaGkhyAkAnAM sakalamanuSyalokabhAvinAM I Tra pratyekaM 'nAmagotrANi'ihAnyarthayuktaM nAma siddhAntaparibhASayA nAmagotramityucyate, tato'yamarthaH-nAmagotrANi-anvartha yuktAni nAmAni yadivA nAmAni ca gotrANi ca nAmagotrANi prAkRtA-anatizAyinaH puruSA na kadAcanApi prajJApa-18 viSyanti, kevalaM yadA tadA vA sarvajJA eva, tata idamapi sUryAdisaGkhyAnaM prAkRtapuruSAprameyaM sarvajJopadiSTamiti samyak | Tra zraddheyamiti / 'chAvaTThI piDagAI'ityAdi, iha dvau candrau dvau sUyauM caikaM piTakamucyate, ityambhUtAni ca candrAdityAnAM dIpa anukrama [133 X // 27 // -196] Skse FP ~561~
Page #562
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka %ER40- [100] gAthA: piTakAni sarvasaGkhyayA manuSyaloke bhavanti SaTSaSTiH-SaTpaSTisaGkhyAkAni / atha kiMpramANe piTakamiti piTakapramANamAha-ekaikasminnapi piTake dvau candrau dvau sUryoM bhavataH, kimuktaM bhavati ?-dvau candrau dvau sUryAvityetAvatpramANamekaika / candrAdityAnAM piTakamiti, evaMpramANaM ca piTakai jambUdvI, ekaM jambUdvIpe dvayoreva candramasoIyoreva ca sUryayorbhAvAt , dve piTake lavaNasamuDhe tantra caturNA candramasAM caturNA ca sUryANAM bhAvAt , evaM SaT piTakAni dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode SaTtriMzadabhyantarapuSkarAbeM iti bhavanti sarvamIlane candrAdityAnAM SaTpaSTiH piTakAni / 'chAvaTThI'tyAdi, sarva-IA sminnapi manuSyaloke sarvasaGkapayA nakSatrANAM piTakAni bhavanti SaTpaSTiH, nakSatrapiTakapramANaM ca zazidvayasambandhinakSatra-12 saGkhyAparimANa, tathA cAha-ekaikasmin piTake nakSatrANi bhavanti SaTpazcAzatsavAni, kimuktaM bhavati ?-paTpavAzanakSatra-13 sabyAkamekaika nakSatrapiTaka, atrApi paTTaSaSTisayAbhAvanA evaM-eka nakSatrapiTakaM jambUdvIpe dve lavaNasamudre SaT dhAtakI-1 khaNDe ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAddhe iti / 'chAvaTThI'tyAdi, mahAgrahANAmapi sarvasmin manuSyaloke sarva-12 TrAsApayA piTakAni bhavanti paTUpaSTiH, mahapiTakapramANaM ca zazidvayasambandhigrahasaGkhyAparimANa, tathA cAha-ekakasmin | grahapiTake bhavati SaTsaptatyadhika grahazata, saptatyadhikagrahazataparimANamekai grahapiTakamiti bhAvaH, SaTSaSTisaGkhyA bhAvanA ca praagvtkrtvyaa| cattAri ya' ityAdi, iha manuSyaloke candrAdityAnAM patayazcatasro bhavanti, tadyathA-ve patI candrANAM ve sUryANAM, ekaikA ca pati pati SaTSaSTiH-SaTSaSTisUryAdisalyA, tadbhAvanA cai-ekaH kila sUryo jambUdvIpe merau dakSiNabhAge cAraM paran vartate eka uttarabhAge ekazcandramA meroH pUrvabhAge eko'parabhAge, tatra yo merodakSiNabhAge sUryazcAraM | dIpa anukrama [133 440-425-035 - -196] Fhi maratTEDTUNorg ~562
Page #563
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: sUryamajJa-ciran vartate tatsamazreNivyavasthitau dvau dakSiNabhAge sUyau~ labaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode SaTtriMzat 19prAbhUte tivRttiH abhyantarapuSkarA ityasyAM sUryapaTI pakSaSTiH sUryAH, yo'pi ca meroruttarabhAge vyavasthitaH sUryazcAraM caran vartate asyApi candrasUryo(malAsamazreNyA vyavasthitau dvAvuttarabhAge sUryoM lavaNasamudre dhAtakokhaNDe SaT ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAddhe diparimANa 12 i tyasyAmapi paGko sarvasaGkhyayA paTpaSTiH sUryAH, tathA yo meroH kila pUrvabhAge cAraM caran yatate candramA tatsamazreNijya- sU100 4 vasthitI dvau pUrvabhAga evaM candramasau lavaNasamudre paT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarA. ityasyAM candrapako sarvasaGkhyayA paTSaSTizcandramasaH, evaM yo meroraparabhAge candramAstanmUlAyAmapi patI SaTSaSTizcandramaso veditavyA: 'chAvaTThI' ityAdi, nakSatrANAM manuSyaloke sarvasaGkhyayA patayo bhavanti SaTpaJcAzat , ekaikA ca patirbhavati paTpaSTiH-IN paTSaSTinakSatrapramANA ityarthaH, tathAhi-asmin kila jambUdvIpe dakSiNato'rddhabhAge ekasya zazinaH paridhArabhUtAni abhi-13 jidAdInyaSTAviMzatirnakSatrANi krameNa vyavasthitAni cAraM caranti uttarato'rddhabhAge dvitIyasya zazinaH parivArabhUtAni| aSTAviMzatisaGkhyAkAnyabhijidAdInyeva nakSatrANi krameNa vyavasthitAni, tatra dakSiNato'rddhabhAge yadabhijinnakSatraM tatsa|mazreNivyavasthite dve abhijinnakSatre lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAH iti | sarvasaGkhyA pakSaSTirabhijinnakSatrANi paGktyA vyavasthitAni, evaM zravaNAdInyapi dakSiNato'rddhabhAge paDkatyA vyavasthitAni | // 27 // paTpaSTisaGkhyAkAni bhAvanIyAni, uttarato'pyarddhabhAge yadabhijinnakSatraM tatsamazreNivyavasthite uttarabhAge eva dve abhiji-11 annakSatre lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode SaTtriMzat puSkarAH, evaM zravaNAdipaGktayo'pi pratyeka SaT dIpa anukrama [133 -196] CA ~563~
Page #564
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: paSTisaGkhyAkA veditacyA iti bhavanti sarvasaGkhyayA SaTpaJcAzannakSatrANAM patayaH, ekaikA ca paGgiH SaTSaSTisaveti / chAvaTThI'tyAdi, grahANAmakArakaprabhRtInAM sarvasaGkhyayA manuSyaloke SaTsaptatyadhikaM pazitaM ekaikA ca paddhirbhavati paTa-13 paSTiH-paTUpaSTigrahasayA, acApIya bhAvanA-iha jambUdvIpe dakSiNato'ddhebhAge ekasya zazinaH parivArabhUtA aGgArakaprabhRtyo'STAzItirgrahAH, uttarato'rddhabhAge dvitIyasya zazinaH parivArabhUtA aGgArakaprabhRtaya evATAzItiH, tatra dakSiNa-2 to'rddhabhAge yo'jhArakanAmA grahastatsamazreNivyavasthitau dakSiNabhAge evaM dvAvArakI lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarA iti paTpaSTiH evaM zeSA api saptAzItirmahAH paGktyA vyavasthitAH pratyeka pakSaSTirveditavyA, evamuttarato'pyarddhabhAge anArakaprabhRtInAmaSTAzItehANAM patayaH pratyekaM paTpaSTisaGkhyAkA bhAvanIyA / Piti bhayati sarvasaGglayA grahANAM paTsaptataM patizatamekaikA ca patiH SaTSaSTisamA keti / 'te merumaNucaraMtI'tyAdi, te-13 manuSyalokavartinaH sarve candrAH sarve sUryAH sarve ca grahagaNA anavasthitaiH-yathAyogamanpairanyai kSatreNa saha yogerupalakSitAH jApayAhiNAvacamaMDalA' iti prakarSaNa-sarvAsu dikSu vidikSu ca paribhramatAM candrAdInAM dakSiNa eva merurbhavati yasminnAva | tane-maNDalaparibhramaNarUpe sa pradakSiNA pradakSiNa AvoM yeSAM maNDalAnAM tAni tathA pradakSiNAvatAni maNDalAni yeSAM |te tathA, merumanulakSIkRtya caranti, etenaitaduktaM bhavati-sUryAdayaH samastA api manuSyalokavartinaH pradakSiNAvarttamaNDala-13 gatyA paribhramantIti, iha candrAdityagrahANAM maNDalAni anavasthitAni, yathAyogamanyasmin anyasmin maNDale nepaa| saJcAritvAt , nakSatratArANAM tu maNDalAnyavasthitAnyeva, tathA cAha-nikkhatte tyAdi, nakSatrANAM tArakANAM ca maNDalA-13 dIpa anukrama [133 -196] ~564~
Page #565
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] -TAS - gAthA: sUryaprajJa- yavasthitAni jJAtavyAni, kimuktaM bhavati ?-AkAlaM pratiniyatamekaikaM nakSatrANAM tArakANAM ca pratyeka maNDalamiti, na 19 prAbhRte ptivRttiHcatyamavasthitamaNDalatyoktAvevamAzaGkanIyaM yathateSAM gatireva na bhavatIti, yata Aha-'te'viya'ityAdi, tAnyapi-nakSa- candrasUryo(mala0) vANi tArakANi ca, sUtra puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , pradakSiNAvartameva, idai kriyAvizeSaNaM, merumanulakSIkRtya caranti, etaca daparimArNa mere lakSIkRtya pradakSiNAvarta teSAM caraNaM pratyakSata evopalakSyata iti saMvAdi / 'rapaNipare' tyAdi, rajanikaradinakarANA-sAra // 276 // candrAdityAnAmUvamadhazca saGkAmo na bhavati, tathAjagatsvAbhAcyAt , tiryak punarmaNDaleSu saGgamaNaM bhavati, kiMviziSTamityAhasAbhyantaravAya-abhyantaraM ca bAhya ca abhyantaravAdyaM sahAbhyantaravAhyena vartate iti sAbhyantarabAz2a, etaduktaM bhavati-17 sarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH tAvanmaNDaleSu saGkramaNaM yAvat sarvabAhya maNDalaM sarvavAhyAca maNDalArvAk tAvanmaNDaleSu saGka maNaM yAvat srvaabhyntrmiti| 'rapaNiyare'tyAdi, rajanikaradinakarANAM--candrAdityAnAM nakSatrANAM ca mahAgrahANAM ca cAra-1 | vizeSeNa-sena tena cAreNa sukhaduHkhavidhayo manuSyANAM bhavanti, tathAhi-dvividhAni santi sadA manuSyANAM kammoNi, | tadyathA-zubhavedyAni azubhavedyAni ca, karmaNAM ca sAmAnyato vipAkahetayaH patra, tadyathA-dravyaM kSetra kAlo bhAvo bhavazva, uktaM ca-"udayakkhayakkhaovasamovasamA jaM ca kanmuNo bhnniyaa| davaM ca khetaM kAlaM bhavaM ca bhAvaM ca saMpappa // 1 // " |zubhakarmaNAM prAyaH zubhavedyAnAM ca karmaNAM zubhadravyakSetrAdisAmagrI vipAkaheturazubhavedyAnAmazubhadravyakSetrAdisAmagrI, sato yadA yeSAM janmanakSatrAdivirodhI candrasUryAdInAM cAro bhavati tadA teSAM prAyo yAnyazubhavedyAni karmANi tAni tAM tathAvidhA vipAkasAmanImavApya vipAkamAyAnti, vipAkamAgatAni ca zarIrarogotpAdanena dhanahAnikaraNato vA dIpa --** anukrama [133 -196] FhiralMAPIMIREUMORE ~565~
Page #566
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhUta [19], ----...............-- prAbhUtaprAbhUta -1,-------------------- malaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata rUdra sUtrAMka [100] gAthA: samiyaviprayogajananena vA kalahasaMpAdanato vA duHkhamutpAdayanti, yadA ca yeSAM janmanakSatrAdyanukUlaH candrAdInAM caarstdaa| taSAM prAyo yAni zubhavedyAni karmANi tAni tAM tadhAvidhAM vipAkasAmagrImadhigamya vipArka pratipadyante, prapannaviSAkAni ca | tAni zarIranIrogatAsampAdanato dhanavRddhikaraNena vA vairopazamanataH priyasamprayogasampAdanato vA yadivA prArabdhAbhISTaprayo jananiSpattikaraNataH sukhamupajanayanti, ata eva mahIyAMsaH paramavivekino'lpamapi prayojanaM zubhatithinakSatrAdAvArabhante | dIna tu yathAkathaMcana, ata eva jinAnAmapyAjJA patrAjanAdikamadhikRtyetthamavarsiSTa yathA zubhakSetre zubhAM dizamabhimukhI-| IMI kRtya zubhe tithinakSatramuhUrttAdau prajAjanavatAropaNAdi kartavyaM, nAnyathA, tathA cokaM paJcavastuke-"esA jiNANaPmANA khittAIyA ya kammuNo bhaNiyA / udayAikAraNaM jaM tamhA savastha jaiyacaM // 1 // " asyA akSaragamanikA-15 eSA jinAnAmAjJA zubhe kSetre zubhAM dizamabhimukhIkRtya zubhe tithinakSatramuhUrtAdau prajAjanabatAropaNAdi kartavya, nAnya-18 thA, apica-kSetrAdayo'pi karmaNAmudayAdikAraNaM bhagavadbhiktAH , tato'zubhadravyakSetrAdisAmagrI prApya kadAcidazubhaMvedyAni kammANi vipAkaM gatyodayamAsAdayeyuH, tadudaye ca gRhItavratabhaGgAdidoSaprasaGgaH, zubhadravyakSetrAdisAmagyAM tu prAyo nAzubhakarmavipAkasambhava iti nirvighnaM sAmAyikaparipAlanAdi, tasmAdavazyaM chadmasthena sarvatra zubhakSetrAdau yatitavyaM / / ye tu bhagavanto'tizayinaste atizayavalAdeva savighnaM nirvighnaM vA samyagadhigacchanti te na zubhatithimuha dikamapekSante | iti na tanmArgAnusaraNaM chadmasthAnAM nyAyyaM, tena the paramamuniparyupAsitapravacanaviDambakA aparimalitajinazAsanopanipadbhUtazAkhA guruparamparAyAtaniravadyavizadakAlocitasAmAcArIpratipandhinaH svamatikalpitasAmAcArIkA abhidadhati dIpa anukrama [133 -196] JAINEDuratim intimatsim FhiralMAPIMIREUMORE ~566~
Page #567
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJasivRttiH (mala.) [100] // 277 // gAthA: yathA-na prajAjanAdiSu zubhatithinakSatrAdinirIkSaNaM karttavyaM, na khalu bhagavAn jagatsvAmI prajAjanAyopasthiteSu zubha- 19 prAbhUta tithyAdinirIkSaNaM kRtavAniti te apAstA draSTavyAH / 'tesimityAdi, teSAM-sUryacandramasAM sarvavAhyAt maNDalAdabhyantaraM candrasUryApravizatAM tApakSetra pratidivasa krameNa niyamAdAyAmato varddhate, yena ca krameNa parivarddhate tenaiva krameNa sarvAbhyatarAnma-diparimANaM NDalAd bahiH niSkramatAM parihIyate, tathAhi-sarvavAhye maNDale cAraM gharatA sUryAcandramasAM pratyekaM jambUdvIpacakravA- sU 100 lasya dazadhApavibhaktasya dvau dvI bhAgI tApakSetraM, tataH sUryasyAbhyantaraM pravizataH pratimaNDalaM paSThayadhikaSatriMzacchatapradhibhaktasya dvau dvau bhAgo tApakSetrasya varddhate, candramasastu maNDaleSu pratyekaM paurNamAsIsambhave krameNa pratimaNDalaM paviMzatiH paDviMzatibhAMgAH saptaviMzatitamasya ca ekaH saptabhAga iti barddhate, evaM ca krameNa pratimaNDalamabhivRddhau yadA sarvAbhyantare / / maNDale cAraM carataH tadA pratyekaM jambUdvIpacakravAlasya trayaH paripUrNA dazabhAgAstApakSetra, tataH punarapi sarvAbhyantarAmaNDalAbahiniSkramaNe sUryasya pratimaNDalaM pazyadhikaSatriMzacchatapravibhaktasya jambUdvIpacakravAlasya dvau dvau bhAgau parihIyete, candramasastu maNDaleSu pratyeka paurNamAsIsambhave krameNa pratimaNDalaM SaviMzatirbhAgAH saptaviMzatitamasya ca bhAga-2 sya ekaH saptabhAga iti / 'tesimityAdi, teSAM candrasUryAdInAM tApakSetrapathAH kalambukApuSpasaMsthitAjAlikApuSpAkArA bhavanti, etadeya byAcaSTe-antA-mehadizi saGkucitA, bahiH-lavaNadizi vistRtA, etacca prAgeva caturthe prAbhUte bhAvita-11 miti na bhUyo bhAvyate / / samprati candramasamadhikRtya gautamaH praznayati 4 // 277 // keNaM baddati caMdo ? parihANI keNa huMti caMdassa ? / kAlo vA joho pA keNa'NubhAveNa caMdassa 1 // 24 // 11 dIpa KAR anukrama [133 -196] ~567~
Page #568
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] - gAthA: - kiNhaM rAhuvimANaM NicaM caMdeNa hoi adhirahitaM / caturaMgulamasaMpattaM hicA caMdassa taM carati // 25 // pAvahira 2 divase 2 tu sukapakkhassa / jaM parivahati caMdo khavei taM ceva kAleNaM // 26 // paNNarasahabhAgeNa ya cNd| |paNNarasameva taM varati / paNNarasatibhAgeNa ya puNovi taM ceva vakkamati // 27 // evaM vahati caMdo parihANI dAeva hoi caMdassa / kAlo vA julho vA eva'NubhAveNa caMdassa // 28 // aMto maNussakhette havaMti cAro-18 vagA tu upavaNNA / paMcavihA jotisiyA caMdA sUrA gahagaNA y||29|| teNa paraMje sesA caMdAdicagahatAraNa-18 lakkhattA / Nasthi gatI Navi cAro avavitA te muNeyathA // 30 // evaM jaMbuddIye duguNA lavaNe caguNA iNti| lAvaNagA ya tiguNitA sasisUrA dhAyaisaMDe // 31 // do caMdA iha dIce cattAri ya sAyare lvnntoe| dhAyaisaMDe dIve bArasa caMdA ya sUrA ya // 32 // dhAtaisaMDappabhitisu uddiTTA tiguNitA bhave caMdA / AdimallacaMdasahitA arNatarANaMtare khele / / 33 // rikkhaggahatAraggaM dIvasamudde jahicchasI gAuM / tassasIhi tagguNitaM rikkhaggahatAragaggaM tu // 34 // vahitA tu mANusanagarasa caMdasUrANa'yadvitA jonnhaa| caMdA abhIpI-18 juttA sUrA puNa huMti pussehiM // 35 // caMdAto sUrassa ya sUrA caMdassa aMtaraM hoi / paNNAsasahassAI tu joyaNANaM aNUNAI // 33 // sUrassa ya 2 sasiNo 2 ya aMtaraM hoi / bAhiM tu mANusanagassa joyaNANaM sata sahassaM // 37 // saraMtariyA caMdA caMdatariyA ya diSayarA dittaa| cittaralesAgA sahalesA maMdalesA yA IN // 38 // aTTAsItiM ca gahA aTThAvIsaM ca huMti nakkhattA / egasasIparivAro etto tArANa yocchAmi // 39 // dIpa anukrama [133 *%%%265 -196] ~568~
Page #569
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta --------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: sUryaprajJa- chAvahisahassAI Nava ceva satAI paMcasatarAI / egasasIparivAro tArAgaNakoDikoDINaM // 40 // aMto 19mAite ptivRttiH maNussavette je caMdimasUriyA gahagaNaNakvattatArArUvA te NaM devA. kiM uDDovavagA kappovavaNNagA (mala0) vimANovavaNNagA cArovavaSNagA cAradvitIyA gatiratiyA gatisamAvaNNagA , tA te Na devA No uDDovava paNagA no kappocavaNNagA vimANocavaNNagA cArovavaNmagA no cAraThitIyA gairaiyA gatisamAvaNNagA bApAlA // 27 // uDhAmuhakalaMyuapuSphasaMTANasaMThitehiM joaNasAhassiehi tAvakkhettehiM sAhassiehiM bAhirAhi ya veudhi sU 100 yAhiM parisAhiM mahatAhataNagIyavAiyataMtItalatAlatuDiyaghaNamuiMgapaDappavAiyaraveNaM mahatA uphaDisIhaNAda-| kalakalaraveNaM acchaM pacatarAyaM padAhiNAvattamaMDalacAraM mere aNupariyati, tA tesi NaM devANaM jAdhe iMde| cayati se kathamidANiM pakareMti !, tA cattAri paMca sAmANiyadevA taM ThANaM upasaMpajittANaM viharati jAva aNNe ittha iMde ubavaNe bhavati, tA iMdaThANe NaM kevaieNaM kAleNaM virahiyaM pannattaM ?, tA jahaNeNa ithaM samaya ukoseNaM chammAse, tA pahitA NaM mANussakhettassa je caMdimamUriyagaha jAva tArArUvA te NaM devA kiM uho| vavaSNagA kappovavaNNagA vimANocavaNNAgA cAradvitIyA gatiratIyA gatisamAvaNNagA?, tA te Na devA No uhocavaNNagA no kappovavaraNagA vimANoSavaSaNagA No cArovavaNNagA cAraThitIyA no gairahayA No gatisamAvaNNagA pakiTagasaMThANasaMThitahiM joyaNasayasAhassiehiM tAvazkhettehiM sayasAhassiyAhiM cAhi 278|| rAhiM veuviyAhiM parisAhi mahatAhatanahagIyavAiyajAvaraveNaM divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharati, dIpa anukrama [133 -196] JAMEairatominaumati ~569~
Page #570
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: 4 suhalesA maMdalesA maMdAyavalesA cittaMtaralesA aNNoNNasamogADhAhiM lesAhiM kUDA va ThANaThitA te| &Apadese sabato samaMtA obhAsaMti ujjoti taveMti pabhAseMti, tA tesi NaM devANaM jAhe iMde capati se kaha-1 midANi pakareMti , tA jAva cattAri paMca sAmANiyadevA taM ThANaM taheva jAva chammAse (sUtraM 100) // | keNamityAdi, kena kAraNena zuklapakSe candro barddhate !, kena vA kAraNena candrasya kRSNapakSe parihAnirbhavati, kena, vA anubhAvena-prabhAvena candrasya ekA pakSaH kRSNo bhavati eko jyotsna:-zukla iti !, evamukta bhagavAnAha-'kipaha'mityAdi, iha dvividho rAhussayathA-parAhuH nityarAhuzca, tatra parvarAhuH sa ucyate yaH kadAcidakasmAtsamAgatya nijavimAnena candravimAnaM sUryavimAnaM ca antaritaM karoti, antarite ca kRte loke grahaNamiti prasiddhiH sa iha na gRhyate, yastu nityarAhustasya vimAnaM kRSNaM, tacca tathAjagatsvAbhAvyAt candreNa saha nitya-sarvakAlamavirahitaM tathA caturaGgalena-caturbhiraGga|leramAptaM sat candravimAnasyAdhastAcarati, tazcaivaM carat zuklapakSe zanaiH zanaiH prakaTIkaroti candramasaM kRSNapakSe ca shnaiH| zanairAvRNoti, tathA cAha-bAvahimityAdi, iha dvApaSTibhAgIkRtasya candravimAnasya dvI bhAgAyuparitanAvapAkRtya [4] zeSasya paJcadazabhirbhAge hate ye catvAro bhAgA labhyante te dvApaSTizabdenocyante, 'avayave samudAyopacArAt, etacca vyAkhyAnaM jIvAbhigamacUAdidarzanataH kRtaM, na punaH svamanISikayA, tathA cAsyA eva gAthAyA vyAkhyAne jIvA-II 4 bhigamacUrNi:-"candravimAna dvApaSTibhAgIkriyate, tataH paJcadazabhibhAgo hiyate, tatra catvAro bhAgA dvApaSTibhAgAnAM paJcadazabhAgena labhyante, zepI dvI bhAgI, etAvad dine dine zuklapakSasya rAhuNA mucyate" ityAdi, evaM ca sati yat samayA dIpa anukrama [133 -196] ~570~
Page #571
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUryamajJa- ptivRttiH | (mala0)| sUtrAMka [100] // 279 sU100 Atapada Ara- gAthA: yAGgasUtra-'sukkapakkhassa divase 2 caMdo bAvahiM bhAge pariyaDDaitti tadapyevameva vyAkhyeyaM, sampradAyavazAddhi sUtra 19prAbhRte vyAkhyeyaM, na svamanIpikayA, sampradAyazca yathoktasvarUpa iti, tatra zuklapakSasya divase yat-yasmAtkAraNAt candro dvApaSTiM candravRkSA 2 bhAgAna-dvApaSTibhAgasatkAn caturazcaturo bhAgAn yAvatparivarddhate, 'kAlena' kRSNapakSena punardivase divase tAnevadi candrA dvApaSTibhAgasatkAn caturazcaturo bhAgAn kSapayati-parihApayati / etadeva byAcaSTe-pannarasa'ityAdi, kRSNapakSe pratidi- dAnAmUcyA |vasaM rAhubimAnaM svakIyena paJcadazena bhAgena candravimAnaM paJcadazameva bhAgaM vRNoti-AcchAdayati, zuklapakSe tu punastameva sannatvAdi pratidivasa paJcadazabhAgaM AtmIyena paJcadazabhAgena vyaktikAmati-muJcati, kimuktaM bhavati !-kRSNapakSe pratipada ArabhyAtmIyena paJcadazena bhAgena pratidivasamekaikaM paJcadazabhAgamuparitanabhAgAdArabhyAvRNoti, zuklapakSe tu pratipada Arabhya | |tenaiva krameNa pratidivasamekaikaM paJcadazabhAga prakaTIkaroti, tena jagati candramaNDalavRddhihAnI pratibhAsete, svarUpataH|| punazcandramaNDalamavasthitameva / tathA cAha-'evaM baDaI ityAdi, evaM-rAhuvimAnena pratidivasa krameNAnAvaraNakaraNato| barddhate-barddhamAnaH pratibhAsate candraH, evaM-rAhuvimAnena pratidivasa krameNAvaraNakaraNataH pratihAniH-pratihAnipratibhAso bhavati candrasya viSaye, etenaivAnubhAvana kAraNena ekaH pakSaH kAlaH-kRSNo bhavati, yatra candrasya parihAniH pratibhAsate, ekastu jyotsna:-zuklo yatra candraviSayo vRddhipratibhAsaH / 'aMto'ityAdi, antaH-madhye manuSyakSetre-manuSyasya kSetrasya paJcavidhA jyotiSkAH, tadyathA-candrAH sUryA grahagaNAzcazabdAnnakSatrANi tArakAzca bhavanti, cAropagA:-cAra| yuktAH, 'taNa para'mityAdi, teneti prAkRtatvAt paJcamyatheM tRtIyA, tato manuSyakSetrAt paraM yAni zeSANi candrAdityagra-: dIpa anukrama [133 // 279 // -196] ~571
Page #572
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], --------------------prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUla [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: hatArAnakSatrANi-candrAdityagrahatArAnakSatravimAnAni, sUtre puMstvanirdeza prAkRtatvAt , teSAM nAsti gati:-na svasmAt / | sthAnAcalanaM nApi cAro-maNDalagatyA paridhamaNaM kintvavasthitAnyeva tAni jJAtavyAni / 'evaM jaMbuddIve ityAdi, evaM| sati ekaiko candrasUryo jambUdvIpe dviguNau bhavataH, kimuktaM bhavati :-dvI candramasI dvI sUryoM jambUdvIpe, lavaNasamudde tAveko sUryAcandramasau caturguNI bhavataH, catvArazcandrAzcatvArazca sUryA lavaNasamudre bhavantIti bhAvaH, lAvaNikA-lava-13 |NasamudrabhavA zazisUrAstriguNitA dhAtakIkhaNDe bhavanti, dvAdaza candrA dvAdaza sUryA dhAtakIkhaNDe bhavantItyarthaH / 'do| caMdA ityAdi sugama, / 'dhAyahasaMDe'ityAdi, dhAtakIkhaNDaH prabhRtiH-AdiyeSAM te dhAtakIkhaNDaprabhUtayasteSu dhAtakIkhaNDaprabhRtiSu dvIpeSu samudreSu ca ya uddiSTAzcandrA dvAdazAdaya upalakSaNametat sUryA vA te triguNitAH-triguNIkRtAH santaH / 'AillacaMdasahiya'tti uddiSTacandrayuktAt dvIpAt samudrAdvA prAk jambUdvIpamAdiM kRtvA ye prAktanAzcandrAste AdimacandrAssairAdimacandrarupalakSaNametadAdimasUryaizca sahitA yAvanto bhavanti etAvatpramANA anantare-kAlodAdI bhavanti, tatra dhAtakIkhaNDe dvIpe uddiSTAzcandrA dvAdaza te triguNAH kriyante jAtAH patriMzat , AdimacandrAH SaT, tabadhA-dI candrI jambUdvIpe catvAro lavaNasamudre, etairAdimaizcandraiH sahitA dvAcatvAriMzad bhavanti, etAvantaH kAlode samudre candrAkAla epa eva karaNavidhiH sUryANAmapi, tena sUryA api tatraitAvanto veditavyAH, tathA kAlodasamudre dvicatvAriMzacandramasa uddiSTAste triguNAH kriyante, jAtaM paDviMzaM zataM, AdimacandrA aSTAdaza, tadyathA-dvI jambUdvIpe catvAro lavaNasamudre dvAdaza dhAtakIkhaNDe etarAdimacandraH sahita paDUviMzaM zataM jAtaM catuzcatvAriMzaM zataM, etAvantaH puSkaravaradvIpe candrA dIpa anukrama [133 -196] ~572~
Page #573
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [19].-----.............--prAbhataprAbhata -1,------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] sU100 gAthA: sUryaprajJa- etAvanta eva sUryAH, evaM sarveSvapi dvIpasamudreSu etatkaraNavazAJcandrasamA pratipattavyA / samprati pratidvIpa pratisamudraM 19prAbhRte zivRttiHca grahanakSatratArAparimANaparijJAnopAyamAha-rikkhaggahatAragga'mityAdi, atrAprazabdaH pariNAmavAcI yatra dvIpe samude candraprayA vA nakSatraparimANaM grahaparimANaM tArAparimANaM vA jJAtumicchasi tasya dvIpasya samudrasya vA sambandhibhiH zazibhirekasya bA-dicandrA zinaH parivArabhUtaM nakSatraparimANa grahaparimANaM tArAparimANaM ca guNitaM sat yAvad bhavati tAvatpramANaM tatra dvIpe samudre vA dAnAmA m280|| tpannatvAdi nakSatraparimANaM grahaparimANaM tArAparimANamiti, yathA-lavaNasamudre kila nakSatrAdiparimANaM jJAtumiSTaM lavaNasamudre ca zazinazcatvArastata ekasya zazinaH paridhArabhUtAni yAnyaSTAviMzatirnakSatrANi tAni caturbhirguNyante jAtaM dvAdazottara zataMga etAvanti lavaNasamudre nakSatrANi, tathA aSTAzItimahA ekasya mazinaH parivArabhUtAste caturbhirguNyante jAtAni trINi zatAni dvipaJcAzadadhikAni 352 etAvanto lavaNasamudra grahAH, tathA ekasya zazinaH parivArabhUtAni tArAgaNakoTIkoTInAM SaTSaSTiH sahasrANi nava zatAni paJcasaptatyadhikAni tAni caturbhirguNyante jAtAni koTikoTInAM ve lakSe saptapaSTiH sahasrANi nava zatAni 26790000000000000000 etAvatyo lavaNasamudre tArAgaNakoTIkoTayaH, evaMrUpA ca nakSatrAdInAM saGkhyA mAgevoktA, evaM sarveSvapi dvIpasamudreSu nakSatrAdisalyAparimANaM paribhAvanIyaM / 'pahiyA ityAdi, KImAnuSanagasya-mAnupottarasya parvatasya bahizcandrasUryANAM tejAMsi avasthitAni bhavanti, kimuktaM bhavati ?-sUryAH sdaivaan-14||20|| ityuSNatejaso natu jAtucidapi manuSyaloke grISmakAla ivAtyuSNatejasaH, candramaso'pi sarvadaivAnatizItalezyAkA natu | kadAcanApyantarmanuSyakSetrasya zizirakAla ivAtizItatejasaH, tathA manuSyakSetrAhiH sarve'pi candrAH sarvadevAbhijitA *56 5 - dIpa anukrama [133 - -196] %* ~573~
Page #574
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] ROHN gAthA: nakSatreNa yuktAH sUryAH punarbhavanti puSyairyuktA iti / 'caMdAo'ityAdi, manuSyakSetrAhizcandrAt sUryasya sUryAca candrasyA ntaraM bhavati anyUnAni-paripUrNAni yojanAnAM paJcAzatsahasrANi / tadevaM sUryasya candrasya ca parasparamantaramukta, samprati capandrasya candrasya sUryasya sUryasya ca parasparamantaramAha-'sUrassa ya sUrassa ya'ityAdi, mAnupanagasya-mAnupottaraparvatasya bahiH | sUryasya2 parasparaM candrasya 2 ca parasparamantaraM bhavati yojanAnAM zatasahasra-lakSaM, tathAhi-candrAntaritAH sUryAH sUryAntaritAzcandrA vyavasthitAH candrasUryANAM ca parasparamantaraM paJcAzat yojanasahasrANi 50000, tatazcandrasya sUryasya ca paraspa ramantaraM yojanAnAM lakSaM bhavatIti / sampati bahizcandrasUryANAM paGkAvavasthAnamAha--'sUratariyA ityAdi, nRlokAdahiH12 pApacA sthitAH sUryAntaritAzcandrAzcandrAntaritA dinakarA dIptA-dIpyante sma dIptA bhAska(sva)rA ityarthaH, kathaMbhUtAste candra-17 sUryA ityAha-citrAntaralezyAkAH' citramantaraM lezyA ca-prakAzarUpA yeSAM te tathA, tatra citramantaraM candrANAM sUryAntari-1 tatvAta sUryANAM ca candrAntaritatvAt , citralezyA candramasAM zItarazmitvAt sUryANAmuSNazmitvAt / lezyAvizeSapradarza-12/ nArthamevAha-'muhalesA maMdalesA ya' sukhalezyAzcandramaso na zItakAle manuSyaloka ivAtyanta zItarazmaya ityarthaH, mandalezyAH sUryAH na tu manuSyaloke nidAghasamaye ica ekAntoSNarazmaya ityarthaH, Aha ca tattvArthaTIkAkAro haribhadrasari:"nAtyantazItAzcandramaso nApyatyantoSNAH sUryAH, kintu sAdhAraNA dvayorapI"ti / ihedamukta-yatra dvIpe samudre vA nakSa-| prAdiparimANaM jJAtumiSyate tatra ekazazipariyArabhUtaM nakSatrAdiparimANaM tAvaniH zazibhirguNayitavyamiti, tata ekazaziparivArabhUtAnAM grahAdInAM saGkhyAmAha-'aTThAsII gahA ityAdi, gAthAdvayaM nigadasiddhaM / 'aMto mANusakhette'i -RE -RED dIpa anukrama [133 -22 -2 -196] JAMEmathemistimattiti F OR ~574~
Page #575
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: sUryaprajJa-patyAdi, antarmanuSyakSetrasya ye candrasUryagrahagaNanakSatratArArUpA devAste kiM UopapannAH-saudharmAdibhyo dvAdazabhyaH kalpebhya 19 mAmale vivRttiH UrdhvamupapannA UopapannAH kalpeSu-saudharmAdiSu upapannAH kalyopapannAH vimAneSu-sAmAnyeSUpapannA vimAnopapannAH cAro- candravRddhyA (maLa0) maNDalagatyA paribhramaNa tamupapannA-AzritAzvAropapannAH cArasva-yathokarUpasya sthitiH-abhAvo yeSAM te cArasthitikAdi candrAapagatacArA ityartheH, gatI ratiH-AsaktiH prItiyeSAM te gatiratikAH, etena gatI ratimAtramuka, sampati sAkSAd gati dInAmUvo praznayati-gatisamApannA' gatiyuktAH, evaM prazne kRte bhagavAnAha-'tA te Na devA' ityAdi, tA iti pUrvavat te candrAdayo devA noryopapannAH nApi kalpopapannAH kintu vimAnopapannAH cAropapannAH-cArasahitA no cArasthitikAH, tathA svabhA-11 sU100 vato'pi gatiratikAH sAkSAd gatiyuktAzca, UrdhvamukhIkRtakalambukApuSpasaMsthAnasaMsthitayojanasAhanikA-anekayojanasahana pramANastApakSetraH sAhanikAbhiH-anekasahasrasamAbhirvAhyAbhiH parSadbhiH, atra bahuvacanaM vyaktyapekSayA, vaikurvikAbhiH-11 vikurvitanAnArUpadhAriNIbhiH, mahatA ravegeti yogaH ahatAni-akSatAni anaghAnItyarthaH yAni nAvyAni gItAni vAdivANi ca yAzca tanyo-vINA ye ca talatAlA-hastatAlA yAni ca truTitAni-zepANi tUryANi ye ca dhanA-dhanAkArA dhvanisAdhAt paTupravAditA-nipuNapuruSapravAditA mRdaGgAsteSAM kheNa tathA svabhAvato gatiratikairvAhyaparpadantargatairdevai-1 lAgena gacchatsu vimAneSu utkRSTitaH-utkarSavazena ye mucyante siMhanAdA yazca kriyate volo, bolo nAma mukhe hastaM davA mahatA zabdena pUtkaraNaM, yazca kalakalo-vyAkulaH zabdasamUhastadraveNa, merumiti yogaH, kiMviziSTamityAha-accha-atIya svacchamatinirmalajAmbUnadaramabahulatvAt parvatarAja-parvatendra pradakSiNAvarttamaNDalacAraM yathA bhavati tathA merumanulakSI dIpa anukrama [133 -196] FirmwalMAPINHEUMORE ~575
Page #576
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100] gAthA: kRsya pariyati-paryaTanti / punaH praznayati-tA tesi NamityAdi, tA iti pUrvavat, teSAM-jyotiSkANAM devAnAM | zAyadA indrazyavate tadA te devA idAnI-indravirahakAle kathaM prakurvanti !, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavat,XI catvAraH paJca vA sAmAnikA devAH samuditIbhUya tat zUnyamindrasthAnamupasampadya viharanti-tadindrasthAnaM paripAlayanti, saJjAtI zuklasthAnAdikaM paJcakulabat , kiyantaM kAlaM yAvattadindrasthAnaM paripAlayantIti cedata Aha-yAvadanyasavendra chAupapanno bhavati, 'tA iMdaThANe NamityAdi, tA iti pUrvavat indrasthAna kiyakAlamupapAtena virahitaM prajJaptaM !, bhagavA-|| nAha-'tA'ityAdi, jaghanyena eka samayaM yAvat utkarSeNa SaNmAsAn / 'tA pahiyA NamityAdi praznasUtramidaM prAgvat vyAkhyeyaM, bhagayAnAhatA te NamityAdi, tA iti pUrvavat te manuSyakSetrAdahivartinazcandrAdayo devA noyopapannA nApi kalpopapannAH kintu vimAnopapannAstathA no cAropapannA:-cArayuktAH kintu cArasthitikAH, ata eva no gatiratayo nApi gatisamApanakAH, pakkeSTakAsaMsthAnasaMsthitaryojanazatasAhanikairAtapakSetraH, yathA pakkA iSTa kA AyAmato dIrghA bhavati bistaramAtastu stokA caturasrA ca tathA teSAmapi manuSyakSetrAhiyavasthitAnAM candrasUryANAmAtapakSetrANyAyAmato anekayojana zatasahannapramANAni vistarata ekayojanazatasahasrANi caturasrANi ceti, tairitthaMbhUtairAtapakSetraiH sAhatikAbhiH-anekasahanasaGkhyAbhirvAhyAbhiH parpabhiH, atrApi bahuvacanaM vyaktyapekSayA, 'mahaye'tyAdi pUrvavat , divi bhavAn divyAna bhogabhogAn-bhogArhAn zabdAdIna bhogAna bhuJjAnA viharanti, kathaMbhUtA ityAha-zubhalezyAH, etaca vizeSaNaM candramasaH prati, tena nAtizItatejasaH kintu sukhotpAdahetuparamalezyAkA ityarthaH, mandalezyAH, etaca vizeSaNa sUryAn prati, tathA ca eta dIpa anukrama [133 SA- STER -196] JAMEmathemistimattin FP ~576
Page #577
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhUta [19], --...............---- prAbhUtaprAbhUta --------------------- malaM [100] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: % prata sUtrAMka [100] // 28 // gAthA: sUryaprajJa deva vyAcaSTe-'mandAtapalezyAH' mandA-anatyuSNasvabhAvA AtaparUpA lezyA-razmisAto yeSAM te tathA, punaH kathaMbhUtA- 19pAmRte tivRttiH candrAdityA ityAha-citrAntaralezyAH citramantara-antarAla lezyA ca yeSAM te tathA, bhAvArthazcAsya padasya prAgevopada-puSkarodAda (mala0)zarzitaH, te itthaMbhUtAzcandrAdityAH parasparamavagADhAbhilezyAbhiH, tathAhi-candramasA sUryANAM ca pratyekaM lezyA yojanazata- yaH sU101 sahasrapramANavistArAcandrasUryANAM ca sUcIpaGkacA vyavasthitAnAM parasparamantaraM pazcAzat yojanasahasrANi tatazcandraprabhA-12 sammizrAH sUryaprabhAH sUryaprabhAsammizrAzcandramabhAH, itthaM parasparamavagADhAbhilezyAbhiH kaTAnIva-parvatoparivyavasthitazi-IA kharANIya sthAnasthitAH-sadaiva ekatra sthAne sthitAH tAn pradezAn-svasvapratyAsannAna udyotayanti avabhAsayanti tApa-12 yanti prakAzayanti, 'tA tesi NaM devANaM jAhe iMde cayahe tyAdi prAgvad vyAkhyeyaM / tA pukkharacara NaM dIvaM pukvarode NAma samudde caTTe valayAkArasaMThANasaMThite sabajAva ciTThati, tA pukkharode NaM! samudde ki samacakavAlasaMThite jAva No visamacakvAlasaMThite, tA pukkharode NaM samudde kevatiyaM cakavAlavi-18 sakkhaMbheNaM kevaiyaM parikkhayeNaM Ahiteti vadejjA ?, tA saMkhejAI joSaNasahassAI AyAmavikkhaMbheNa saMkhe-18 jAI joyaNasahassAI parikkheveNaM Ahiteti badevA, tA pukkharavarode NaM samudde kevatiyA caMdA pabhAseMsa vA 3 pucchA taheba, taheva tA pukkharode NaM samude saMkhejA caMdA pabhAsu vA 3 jAba saMkhejAo tArAgaNa-11 | // 28 // || koDAkoDIo sobhaM sobhaMsa vA / eteNaM abhilAveNaM varuNavare dIve varuNode samare 4 khIravare dIve khIra-IXI bare samure 5 ghatavare dIve ghatode samudde 6 khotavare dIve khotode samudeNaMdissaravare dIye zaMdissavare dIpa anukrama [133-196] JAMEairatam intimatun: F OR | atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM ~577~
Page #578
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta , -------------------- mUlaM [103] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata dara sUtrAMka [103] samudde 8 aruNode dIve aruNode samure 9 aruNavare dIve aruNavare samuai 10 aruNavarobhAse dIve aruNa barobhAse samude 11 kuMDale dIve kuMDalode samudde 12 kuMDalavare dIve kuMDalavarode samudde 13 kuMDalavarobhAse 4 lAdI kuMDalavarobhAse samudde 14 sabesi vikkhaMbhaparikkhevo jotisAI pukkhrodsaagrsrisaaii| tA kuMDazAlagharobhAsaNa samudaM rupae dIve bar3e valayAkArasaMThANasaMThie 2 sayato jAva ciTThati, tA rupae Na dIve kiM| samacakvAlajAva No visamacakavAlasaMThite,tAruyae gaMdIve kevaiyaM samacakkacAlavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM Ahiteti vadejA ?, tA asaMkhejAI joyaNasahassAI cakkavAlavikkhaMbheNa asaMkhelAI jopaNasahassAI parikSeveNaM Ahiteti vadejA,tA rupage NaM dIve kebatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3 pucchA, tAruyage NaM dIve asaMtrejA caMdA pabhAseMsu vA 3 jAva asaMkhejAo tArAgaNakoDikoDIo sobhaM someMsu vA 3, evaM ruyage samude rupagavare dIve ruyagavarode samudde ruyagavarobhAse dIce ruyagavarobhAse samude, evaM tipaDoyArA NatavA jAva | sUre dIve sUrode samudde sUravare dIve sUravare samudde sUravarobhAse dIve sUravarAbhAse samudde, savesi vikkhaMbhaparikkhebajotisAI ruyagavaradIvasarisAI, tA sUravarobhAsodapaNaM samudaM deve NAmaM dIce vaDe valayAkArasaMThANasaMThite savato samaMtA saMparikkhittANaM ciTThati jAva No visama cakavAlasaMThite, tA deve gaM dIve kevatiyaM caka-18 bAlavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkhevaNaM Ahitati vadejA !, asaMkhejAI joyaNasahassAI cakavAlavikkhaMbheNaM| asaMkhejAI joyaNasahassAI parikkheveNaM Ahiteti vadejjA, tA deve paM dIve kevatiyA caMdA pabhAsesu vA dIpa anukrama [197] RXTava ~578~
Page #579
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [19], -------------------- prAbhRtaprAmRta --------------------- mUlaM [103] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [103] dIpa sUryaprajJA pucchA tadheca, tA deve NaM dIve asaMkhez2A caMdA pabhAseMsu vA 3 jAva asaMkhejAo tArAgaNakoDikoDIo|19prAbhRte ptivRtti. sobhasa cA 3 evaM devode samudde NAge dIce jAgode samudde jakkhe dIve jakkhode samuhe bhate dIve matode puSkarodA(mala.) samuI sayaMbhuramaNe dIce sayaMbhuramaNe samudde sadhe devadIvasarisA (sU103) / ekUNavIsatima pAhu samattaM // dhAtU // 283 // II 'tA pukkharakharapaNa'mityAdi, tA iti pUrvavat puSkaravaraM Namiti vAkyAlaGkAre dvIpaM puSkarodo nAma samadro vRtto valayAkArasaMsthitaH sarvataH samantAt saMparikSipya tiSThati, puSkarode ca samudre jalamatisbaraI pathyaM jAtyaM tathyapariNAma sphaTikavarNAbhaM prakRtyA udakarasaM, dvau ca tatra devAvAdhipatyaM paripAlayatastadyathA-zrIdharaH zrIprabhazca, tatra zrIdharaH pUrvAdAdhipatiH zrIprabho'parArddhAdhipatiH, viSkambhAdiparimANaM ca sugamaM / 'eeNa'mityAdi, etenAnantaroditenAbhilApena varuNavaro dvIpo vaktavyaH, tadanantaraM varuNodaH samudraH tataH kSIravaro dvIpa kSIrodaH samudra ityAdi, suutrpaatthshcaivm-taa| pukkharodaNaM samudaM varuNavare dIye baTTe valayAkArasa~ThANasaMThie sabao samatA saMparikkhittANaM ciTaI'ityAdi, varuNadvIpeza lAca varuNavaruNaprabhI dvI devI svAminI navaramAdhaH pUrvArddhAdhipatiraparo'parAodhipatirevaM sarvatra bhAvanIyaM, varuNode samudre paramasujAtamadvIkArasaniSpannarasAdapISTatarAsvAda toyaM vAruNiraprabhI cadvo tatra devI, kSIravare dvIpe paNDarasupradantI rA... madevau, kSIrode samudre jAtyapuNDrekSucAriNInAM gavAM yat kSIraM tadanyAbhyo gobhyo dIyate tAsAmapi kSIramanyAbhyastAsAmapya // 28 // nyAbhyaH evaM caturthasthAnaparyavasitasya kSIrasya prayalato mandAgninA kadhitasya jAtyena khaNDena matsyaNDikayA sammizrasya yAdRzo rasastato'pITatarAsvAdaM tatkAlavikasitakarNikArapuSpavarNAbhaM] toyaM vimalavimalaprabhau ca tatra devI, pratavare dvIpe anukrama [197] JAINEDuratim intimatsumm F OR wwwlandinavar atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM ~579~
Page #580
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [103] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [103] kanakakanakaprabhI devI, ghRtode samudre sadyo visyanditagoghRtAsvAda tatkAlapavikasitakarNikArapuSpavarNAbha toyaM kAntasukAntI taba devI, icavare dvIpe suprabhamahAprabhI devI, ikSuvare samudra jAtyavarapuNDrANAmikSaNAmapanItamaloparitribhAgAnAM viziSTagandhadravyapariyAsitAnAM yo rasaH zlakSNavastraparipUtastasmAdapISTatarAsvAda toyaM pUrNapUrNaprabhau ca tatra devI, nandI|zvare dvIpe kailAzahastivAhanau devI, nandIzvare samudre ikSurasAsvAda toyaM sumanaHsaumanasau devI, ete aSTAvapi ca dvIpA | aSTAyapi samudrA ekamatyavatArAH, ekaikarUpA ityarthaH, ata UrdU tu dvIpAH samudrAzca tripratyavatArAstadyathA--aruNaH 1 aruNavaro'ruNavarAvabhAsaH kuNDalaH kuNDalabaraH kuNDalavarAvabhAsa ityAdi, tatrAruNe dvIpe azokacItazokau devI, aru-151 Node samudre subhadramanobhadrau, aruNavare dvIpe aruNavarabhadraaruNavaramahAbhadrau, aruNavare samudre aruNavarabhadrAruNayaramahAbhadrI aruNavarAvabhAse dvIpe aruNavarAvabhAsabhadraaruNavarAvabhAsamahAbhadrI aruNavarAvabhAse samudre aruNavarAvabhAsavarAruNavarA-1 bhAsamahAvarI, kuNDale dvIpe kuNDalakuNDabhadrau devI kuNDalasamudre cakSu zubhacakSuHkAntau kuNDalabare dvope kuNDalavarabhadra-2 kuNDalavaramahAbhadrI kuNDabare samudre kuNDalavarakuNDalamahAvarau kuNDalavarAvabhAse dvIpe kuNDalavarAvabhAsabhadrakuNDalavarAvabhAsamahAbhadrI kuNDalavarAvabhAse samudre kuNDalabarAvabhAsavarakuNDalavarAvabhAsamahAvarI, ete sUtropAcA dvIpasamudrA, ata uuii| tu sUtrAnupAtA dayante, kuNDalabarAvabhAsasamudrAnantaraM rucako dvIpaH rucakaH samudraH, tato rucakavaro dvIpo ruckvrH| samudraH tadanantaraM rucakavarAvabhAso dvIpo rucakavarAvabhAsaH samudraH, tatra rucake dvIpe sarvArthamanoramI devau ruSakasamudre sumanaHsaumanasau rucakavare dvIpe rucakavarabhadrarucakavaramahAbhadrI rucakavare samudre rucakavararucakamahAvarau rucakavarAva dIpa anukrama [197] IE 99 sara JHNETataintimattine FhiralMAPIMIREUMORE maratTEDTUNorg ~580
Page #581
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [103] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: (mala) prata sUtrAMka [103] sUryaprajJa- bhAse dvIpe rucakavarAvabhAsabhadrarucakabarAvabhAsamahAbhadro rucakavarAvabhAse samudre rucakavarAvabhAsavararucakavarAvabhAsa-II 19prAbhUta ThivRttiHmahAvarI, kiyanto nAma nAmagraha dvIpasamudrA vaktuM zakyante / tato yAni kAnicidAbharaNanAmAni-hArAhArakanakA-puSkarodA baliratnAvaliprabhRtIni yAni ca vastranAmAni yAni ca gandhanAmAni koSThapuTAdIni yAni cotpalanAmAni-jalaruhacandro-yAsU103 // 28 // yotapramukhANi yAni patilakaprabhRtIni vRkSanAmAni yAni ca padmanAmAni zatapatrasahasrapatraprabhRtIni yAni ca pRthivInAmAni-pRthivIzarkarAvAluke tyAdIni yAni ca navAnAM nidhInAM caturdazAnAM cakravartiralAnAM kSullahimavadAdInAM varSadharaparvatAnAM padmAdInAM idAnAM gaGgAsindhuprabhRtInAM nadInAM kacchAdInAM vijayAno mAlyavadAdInAM yakSaskAraparvatAnA saudhamAdInAM kalpAnAM zakrAdInAmindrANAM devakuruttaramandarANAmAvAsAnAM zakAdisambandhinA merupratyAsannAnAM gajadantAnAM kUTAdInAM kSulahimavadAdisambandhinAM nakSatrANAM-kRttikAdInAM candrANAM sUryANAM ca nAmAni tAni sarvANyapi dvIpasamudrANAM tripratyavatArANi vaktavyAni, tadyathA-hAro dvIpo hAraH samudro hArabaro dvIpo haarvr| samudrI hAravarAvabhAso dvIpo hAravarAvabhAsaH samudra ityAdi, eteSu samastadvIpasamudreSu sadheyayojamazatasahacapramANo viSkambhaH sAdheyayojanazatasahasrapramANaH parikSepaH soyAzca candrAdayastAvad vaktavyAH yAvadanyaH kuNDalavarAvabhAsaH samudra, tathA cAha-sabesi'mityAdi, sarveSAmuktasvarUpANAM dvIpasamudrANAmanyakuNDalavarAvabhAsasamudraparyantAmA viSkambhaparikSepayotiSANi puSkarodasAgarasahaIR zAni vaktavyAni-soyayojanapramANo viSkambhaH sAdheyayojanapramANaH parikSepaH soyAbandrAdayo yatacyA ityrthH|| tatastadanantaraM yo'nyo cakanAmA dvIpastatprabhRtiSu rucakasamudrarucakavaradvIparuSakavarasamudrarucakavarAvabhAsadvIparuSaka-11 -COME dIpa anukrama [197] 9 // 284 // + JAINEDuratim intimated FitraalMAPINANORN atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM ~581~
Page #582
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [19], --------------------prAbhRtaprAbhUta ], -------------------- mUlaM [103] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [103] dIpa anukrama [197] varAvabhAsasamudrAdiSyapi saGghaSeyayojanapramANo viSkambho'saGkhyeyayojanapramANaH parikSepo'sayeyAzcandrAdayo vaktavyAH, tathA cAha-'tA kuMDalavarAvabhAsapaNa' ityAdi, 'evaM ruyage samudde'ityAdi, 'evaM tipaDoyArA' ityAdi, evamukkena prakAreNa rucakavarAvabhAsAtsamudrAtparato dvIpasamudrAzca tripratyavatArAstAvat jJAtavyA yAvat sUryo dvIpaH sUryaH samudraH sUryavaro dvIpaH sUryavaraH samudraH sUryavarAvabhAso dvIpaH sUryavarAvabhAsaH samudraH, ukta ca jIvAbhigamacUauM- "aruNAI dIvasamuddA tipaDoyArA yAvatsUryavarAvabhAsaH samudraH"iti, 'sosi'mityAdi, sarveSAM rucakasamudrAdInAM sUryavarAvabhAsa-1 samudraparyantAnAM viSkambhaparikSepajyotipANi rucakadvIpasadRzAni vaktavyAni asaGkhayeyayojanapramANo viSkambho'saGghaSeyayojanapramANaH parikSepo'soyAH pratyekaM candrasUryagrahanakSatratArakA vaktavyA iti bhAvaH, 'sUravarAvabhAsodapaNaM smuii| ityAdi sugarbha, navaramete paJca devAdayo dvIpAH paJca devAdayaH samudrAH pratyekamekarUpAna punareSAM tripratyavatAraH, uktaM ca 4 jIvAbhigamacUrNoM-"aMte paMca dvIpA paMca samuddo ekaprakArA" iti, jIvAbhigamasUtre'pyuktam-"deve nAge jakkhe bhUye saya sayaMbhuramaNe ya / ekeke ceva bhANiyo, tipaDovAraM nasthi"tti, tatra deve dvIpe dvau devI devabhadradevamahAbhadrI deve samudre devavaradevamahAvarI nAge dvIpe nAgabhadranAgamahAbhadrI nAge samudre nAgavaranAgamahAvarI yakSe dvIpe yakSabhadrayakSamahAbhadrI yakSe samudre yakSavarayakSamahAvarau bhUte dvIpe bhUtabhadrabhUtamahAbhadrI bhUte samudre bhUtavarabhUtamahAvarI khayaMbhUramaNe dvIpe svayambhUbhad| svayambhUmahAbhadrI svambhUramaNe samudre svambhUvarasvayambhUmahAvaro, iha nandIzvarAdayaH sarve samudrA bhUtasamudraparyavasAnA idhurasodasamudrasadRzodakAH pratipattavyAH, svayambhUramaNasamudrasya tUdakaM puSkarodasamudrodakasadRzaM, tathA jambUdvIpa iti nAmnA JAMEairatminematural Fhi ~582
Page #583
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [103] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: ptivRttiH prata sU104 sUtrAMka [103] dIpa sUryaprajJa-18 asAveyA dvIpA lavaNa iti nAmnA asalayeyAH samudrAH evaM tAvat vAcyaM yAvatsUryavarAvabhAsa iti nAnA asahyapeyAH20 prAbhate samudrAH, ye tu pakSa devAdayo dvIpAH paJca devAdayaH samudrAste ekaikA evaM pratipattavyAH, naiteSAM nAmabhiranye dvIpasamudrAH, candrAdInA (mala0) ukta ca jIvAbhigame-'kevaiyA NaM bhaMte ! jaMbuddIvA dIvA pannattA ?, goyamA! asaMkhejjA pannattA, kevaiyA Na bhaMte ! deva- manubhAvaH // 285 // dIyA pannattA ?, goyamA ! ege devadIye paNNatte, dasavi egAgArA" iti // // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM ekonaviMzatitama-prAbhRtaM samApta tadevamuktamekonaviMzatitamaM prAbhRtaM, samprati viMzatitamamArabhyate-tasya cAyamAdhikArI yathA 'kIdRzazcandrAdI-1 nAmanubhAva' iti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te aNubhAve Ahiteti vadejA ?, tattha khalu imAo do paDivattIopaNNatAo, tasthege evamAmAsutA caMdimasUriyA gaM No jIvA ajIvA No ghaNA jhusirA No bAdarayo didharA kalevarA natthi NaM tesi uhANeti vA kammeti vA baleti vA virieti vA purisakAraparakameti vA te No vija lavaMti No asaNi lavaMti MNo thaNitaM lacaMti, ahe ya NaM bAdare cAukAe saMmucchati ahe ya gaM bAdare vAukAe samucchittA vilupi [ // 285 // lavaMti asaNipi lacaMti dhaNitaMpi lavaMti ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA caMdimasUriyANaM jIvA No ajIvA ghaNA No jhusirA bAdaradidharA no kalevarA atthi NaM tesiM uhANeti vA te vijupi lavaMti 113 anukrama [197] R-CRACANC 44 atra ekonaviMzati prAbhRtaM parisamAptaM atha viMzati prAbhRtaM Arabhyate ~583~
Page #584
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [104] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [104] ESSA dIpa anukrama [198] ege evamAhaMsu, vayaM puNa evaM vadAmo-tA caMdimasUriyA NaM devANaM mahiDDiyA jAva mahANubhAgA varavatthagharA varamalladharA varAbharaNadhArI avocchittiNayadRtAe anne cayaMti aNNe ugha vajaMti (sUtraM 104) // 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa candrAdInAmanubhAvaH-svarUpavizeSa AkhyAta iti | badet ?, evamukta bhagavAnetadvipaye ye dve pratipattI te upadarzayati-tatva khalu'ityAdi, taba-pandrAdInAmanubhAvaviSaye | khalvime dve pratipattI-paratIdhikAbhyupagamarUpe prajJapte, tadyathA-'tatdhege'ityAdi, tatra-teSAM dvayAnAM paratIthikAnAM madhye | eke paratIrthikA evamAhuH, 'tA'iti teSAM paratIthikAnAM adharma svaziSyaM pratyanekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH, candrasUryA Namiti vAkyAlaGkAre no jIvA-jIvarUpAH kintyajIvAH, tathA no ghanA-niviDapradezopacayAH kintu zuSirAH, tathA na barabondidharA:-pradhAnasajIvasuvyaktAvayavazarIropetAH kintu kalevarA:-kalevaramAtrAH tathA nAsti Namiti bAkyA-IA laGkAre teSAM candrAdInAmutthAnaM-UvIbhavanamitirupadarzane vAzabdo vikalpe samuccaye vA karma-utkSepaNAvakSepaNAdi palaM| zArIraH prANo vIrya-AntarotsAhaH 'purisakAraparakama iti puruSakAraH-pauruSAbhimAnaH parAkramaH sa eva sAdhitAbhimataprayojanaH puruSakArazca parAkamazca puruSakAraparAkramamiti vAzabdaH sarvatrApi pUrvavat, tathA te candrAdityAH 'no vijaya layaMti'tti no vidyuta pravartayanti nApyazani-vidyudvizeSarUpaM nApi garjitaM-meghavani kintu 'aho Na'mityAdi candrAdityAnAmadho Namiti pUrvavat vAdaro vAyukAyikaH sammUrchati adhazca bAdaro vAyukAyikaH sammUcchargha 'vijupi| labai'iti vidyutamapi pravarttayati, azanimapi pravarttayati, vidyudAdirUpeNa pariNamate iti bhAvaH, atropasaMhAramAha JAINEDuratim intimature FridaIMAPIVARANORN ~584~
Page #585
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [104] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: sUryaprajJa- 1 ThivRttiH (mala) prata sUtrAMka [104] // 28 // dIpa anukrama [198] ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH, tA iti prAgvat , candrasUryA Namiti vAkyAlaGkAre jIyA-jIvarUpA na punara-IA20 prAbhUte jIvAH yathA''huH pUrvAparatIdhikAH tathA ghanA-na zupirA tathA barabondidharAna kalevaramAtrA tathA asti teSAM uhANe candrAdInA iti-yA ityAdi pUrvavat vyAkhyeya, 'te vijupi lavaMti'tti vidyutamapi pravartayanti azanimapi pravartayanti garjitamapi manubhAva kimuktaM bhavati ?- vidyudAdikaM sarvaM candrAdityapravartitamiti, atropasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu'2, evaM paratIthiMkapratipattidvayamupadarya sampati bhagavAn svamataM kathayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM vadAmaH, kathaM vadadha ityAhatA iti pUrvavat candrasUryAH Namiti vAkyAlaGkAre devA-devasvarUpA na sAmAnyato jIvamAtrAH, kathaMbhUtAH te devA ityAha'mahardikAH' mahatI RddhirvimAnaparivArAdikA yeSAM te tathA 'jAya mahANubhAvA' iti yAvatkaraNAt 'mahajuzyA mahabalA mahAjasA mahesakkhA' iti draSTavyaM, tatra mahatI dyutiH zarIrAbharaNaviSayA yeSAM te mahAyutayaH, tathA mahat balaMzArIraH prANo yeSAM te mahAbalAH, tathA mahad yazaH-khyAtiryeSAM te mahAyazasaH, tathA maheza iti mahAn izaH-Izvara ityAkhyA yeSAM te mahezAkhyAH, kvacit mahAsokkhA iti pAThaH, tatra mahat saukhyaM yeSAM te mahAsaukhyAH, tathA mahAnasAnubhAvo-viziSTayakriyakaraNAdiviSayA acintyA zaktiyeSAM te mahAnubhAvAH baravakhadharA varamAsyadharA parAbharaNadhAriNaH, acyurichattinayArthatayA-dravyAstikanayamatena anye pUrvotpannAH svAyuHkSaye cyavante anye utpadyante / 4 // 286 // | tA kahaM te rAhukamme Ahiteti badejA , tatva khalu imAo do paDivattIo paNNattAo, tasdhege eva-IN |mAhaMsu, asthi se rAha deve jeNaM caMda yA sUraM vA giNhati, ege evamAsu, ege puNa evamAhaMsu nasthi %%% FitraalMAPINAMORE ~585
Page #586
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa se rAhata deve jeNaM caMdaM vA sUraM vA giNhai, tattha je te evamAhaMsu tA atdhi NaM se rAhU deve jeNa caMdaM vA sUra vA giNhati se evamAhaMsu-tA rAhaNaM deve caMdaM vA sUraM vA geNhamANe buddhateNaM giNhittA buddhateNaM muyti| buddhateNaM gihittA muddhataNaM muyaha muddhateNaM giNhittA mudataNaM mupati, cAmabhuyanteNaM gipihasA vAmabhupaM-12 vA neNaM muyati cAmabhuSateNaM gimihattA dAhiNabhuyaMteNaM muyati dAhiNabhupaMteNaM gihisA vAmabhupateNaM mupati dAhiNabhupaMteNaM giNhittA dAhiNabhuyaMteNaM muyati, tastha je te evamAhaMsutA nasthi NaM se rAhU deye je NaM caMdaM vaa| sUraM vA geNhati te evamAhaMsu-tatya gaM ime papaNarasakasiNapoggalA paM0 saM0-siMghANae jaDilae kharae khatae aMjaNe khaMjaNe sItale himasIpale kelAse aruNAbhe parijae NabhasUrae kavi lie piMgalae rAha, tA jayA NaM ete paNNarasa kasiNA 2 poggalA sadA caMdassa cA sUrassa vA lesANubaddhacAriNo bhavati tatA NaM mANusalonayaMsi mANusA evaM vadaMti-evaM khalu rAhU caMdaM vA sUraM vA geNhati, evaM0 2, tA jatA NaM ete paNNarasa kasipaNA 2 poggalA No sadA caMdassa vA sUrassa cA lesANubaddhacAriNo khalu tadA mANusaloyammi maNussA evaM &ii vadaMti evaM khalu rAha caMdaM sUraM ghA mepahati, ete evamAhaMsu, vayaM puNa evaM badAmo-tA rASTra Na deve mhihiie| mahANubhAve varavadhadhare gharAbharaNadhArI, rAhussa Na devassa Nava NAmadhelA paM0, 0-siMghADae jaDilae kharae 4 khettae hare magare macche kacchabhe kaNNasappe, tA rAhussa NaM devassa vimANA paMcavapaNA paM0 20-kiNhA nIlA lohitA hAliddA sukillA, asthi kAlae rAhuvimANe khaMjaNavaNNAbhe adhi nIlae rAhuSimANe anukrama [199] ~586
Page #587
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [20], -------------------- prAbhRtaprAmRta -,-------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] 128 // -- - dIpa sUryaprajJa- lAuyavapaNAbhe paNNatte, asthi lohie rAhuvimANe maMjiTThAvaNNAbhe paNNatte, asthi hAliddae rAhuvimANe 20 mAbhUte vivRttiHhalidAvaNNAbhe paM0, asthi sukillae rAhuvimANe bhAsarAsivaNNAbhe paM0, tA jayA gaM rAhudece Agaccha- rAhukriyA (mala.) mANe vA gacchamANe vA vijvemANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lessaM puracchimeNaM AvarittA sU 105 pasthimeNaM vItIvatati, tayA paNa puracchimeNaM caMde sUre vA uvadaMseti paJcasthimeNaM rAhU, jadA gaM rAhudeve k AgacchamANe yA gacchamANe vA viudhamANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lesaM dAhiNaNaM Aca-12 rittA uttareNaM bItIvatati, tadA NaM dAhiNaNaM caMde vA sUre vA uvadaMseti uttareNaM rAha, eteNaM abhilAveNaM| paJcasthimeNaM AvarittA puracchimeNaM vItIvatati uttareNaM AvarittA dAhiNaNaM vItivatati, jayA Na rAhU deve AgacchamANe vA gacchamANe vA viutramANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa cA lesaM dAhiNapuracchiTameNaM AvarittA uttarapaJcatthimeNaM bIIvayai tayA NaM dAhiNapuracchimeNaM caMde vA sUre vA uvadaMsei uttarapaca sthimeNaM rAha,jayA karAha deve AgacchamANe vA gacchamANe vA viuccamANe cA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lesaM dAhiNapacatthimeNaM AdharittA uttara puracchimeNaM bItIvatati tadA dAhiNapaJcatthimeNaM caMde vA sUre vA | upadaMseti uttarapurachimeNaM rAhU, eteNaM abhilAveNaM uttarapaJcasthimeNaM AvarettA dAhiNapurachimeNaM bItIva-|| | tati, uttarapuracchimeNaM AvarettA dAhiNapacatthimeNaM bItIvayai, tA jatA NaM rAhU deve AgacchamANe vA0 caMdassa cA sUrassa vA lesaM AvarettA bItIva0 tadA NaM maNussaloe maNussA vadaMti-rAhuNA caMde sUre vA gahite, - anukrama [199] bhara JAINEDuratim intimatsind FitraalMAPINANORN ~587
Page #588
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] 486860-56 ** dIpa tAjapA rAha deve AgacchamANe vA0 caMdassa vA sUrassa vA lesaM AvarettA pAseNaM bItIyatati tatA gaM maNussaloaMmi maNussA vadaMti-caMdeNa vA sUreNa vA rAhussa kucchI bhiNNA, nA jatA gaM rAha deve AgacchamANe |R vA caMdassa vA sUrassa vA lesaM AvarettA pacosakati tatA gaM maNussaloe maNussA evaM vadati-rAhaNA caMde / / mAvA sUre yA vaMte rAhaNA02, tA jatA rAta deve AgacchamANe vA0 caMdassa vA sUrassa cA lesa AvarettA majana moNaM vItivatati tatA NaM maNussaloyaMsi maNussA vadaMti-rAhuNA caMde vA sUre vA viiyarie rAhuNA02,18 tA jatA NaM rAhU deve AgacchamANe0 caMdassa vA sUrassa vA lesaM AvarettA NaM adhe sapakkhiM sapaDidisi ciTThati latA NaM maNussaloaMsi maNussA vadaMti-rAhuNA caMde vA0 dhatthe rAhaNA0 2 // katividhe NaM rAhU paM01, duvihe paM0 ta0-tA dhuSarAhU ya pavarAhU ya, tattha NaM je se dhuvarAha se NaM bahulapakkhassa pADivae paNNarasai-18 bhAgeNaM bhAgaM caMdassa lesaM AvaremANe ciTThati, taM0-paDhamAe paDhama bhAgaM jAva pannarasama bhArga, carame samae caMde / ratte bhavati abasese samae caMde ra ya viratte ya bhavai, tameva muktapakkhe upadaMsemANe 2 ciTThati, taM0-paDha-12 |mAe padama bhArga jAva caMde virate ya bhavai, avasese samae caMde ratte virate ya bhavati, tastha Na je te pavaINrAha se jahaNaNeNaM chAI mAsANaM, ukoseNaM yAyAlIsAe mAsANaM caMdassa aDatAlIsAe saMvaccharANaM sUrassa (sUtraM 105) // 'tA kaha 'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa bhagavAn ! tvayA rAhukarma-rAhukriyA AkhyAtamiti %-6-56 anukrama [199] : - FridaIMAPIVAHauWORK : ~588~
Page #589
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] CHER / 288| dIpa sUryaprajJa-videt !, evamukta bhagavAnetadviSaye ye dve paratIrthikapratipattI te upadarzayati-tatthe tyAdi, tatra-rAhukarmaviSaye khasvime 20 prAbhUte ptivRttiHlAde pratipattI prajJapte, 'tatdhege'ityAdi, tatra-teSAM dvavAnAM paratIthikAnAM madhye eke paratIrthikA eghamAhuH-tA iti pUrva rAhukriyA vat asti Namiti vAkyAlaGkAre sa rAhunAmA devo yazcandra sUrya vA gRhNAti, anopasaMhAramAha-ege evamAhesu.IN sU 105 eke puNa ebamAsu' eke punarevamAhuH, tA iti pUrvavat , nAsti sa rAhunAmA deyo yazcandra sUrya vA gRhAti, tdev|| pratipattidvayamupadarya sampatyetadbhAvanArthamAha-'tatthe'tyAdi, tatra ye te vAdinaH eyamAhuH-asti sa rAhunAmA deyo| yazcandra sUrya vA gRhAtIti ta evamAhuH-ta evaM svamatabhAvanikA kurvanti, 'tA rAhU NamityAdi, tA iti pUrvavat rAhupazcandraM sUrya yA gRhNan kadAcit budhdhAntanava gRhItvA vunAntenaiva muJcati, adhobhAge gRhItvA adhobhAgenaiva muJcatIti bhAvaH, kadAcit bubhrAntena gRhItyA mUrddhAntena muthati, adhobhAgena gRhItyA uparitanena bhAgena mubatItyarthaH, athavA kadAcita mUrdhAntena gRhItyA budhAmtena muJcati, yadiyA mUrddhAntena gRhItvA mUrddhAntenaiva muthati, bhAvArthaH prAgyad bhAvanIyaH, |athavA kadAcit vAmabhujAntena gRhItvA vAmabhujAntena muJcati, kimukta bhavati |-baampaarthen gRhItyA cAmapArthenaiva mukhati, yadiyA vAmabhujAntena gRhItyA dakSiNabhujAntena muJcati, athavA kadAcit dakSiNabhujAmtena gRhItvA vAmabhujAintena muJcati, yadvA dakSiNabhujAntena gRhItvA dakSiNabhujAntenaiva muJcati, bhAvArthaH sugamaH, 'tatya je te ityAdi, tatra teSAM dvayAnAM paratIthikAnAM madhye ye te evamAhuH yathA nAsti sa rAhurdevo yazcandraM sUrya vA gRhNAtIti te evamAhuH, 'tastha Na'mityAdi, taba jagati Namiti bAkyAlaGkAre ime vakSyamANasvarUpAH paJcadazabhedAH kRSNAH pudgalAH prajJA anukrama [199] DSCAKA ~589~
Page #590
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] 25 4666-0-%%% tadyathe'tyAdinA tAneva darzayati,-ete yathAsampradAyaM vaiviktyena pratipattavyAH, 'tA jayA Na'mityAdi, tato yadA Namiti vAkpAlaGkAre ete anantaroditAH paJcadazabhedAH kRSNAH pudgalAH kRtsnA:-samastAH 'satA'iti sadA sAtatye-M netyarthaH candrasya vA sUryasya vA lezyAnubandhacAriNaH-candrasUryabimbagataprabhAnucAriNo bhavanti tadA manuSyaloke manuSyA evaM vadanti, yathA evaM khalu rAhuzcandra sUrya yA gRhNAtIti, 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat , yadA Namiti | KIpunararthe nipAtasthAnekArthatvAt yadA punarete paJcadaza kRSNAH pudgalAH samastAH no sadA-na sAtatyena candrasya sUryasya yA lezyAnubandhacAriNo bhavanti, na khalu tadA manuSyaloke manuSyA evaM vadanti-yathA evaM khalu rAhuzcandaM sUrya thaa| gRhNAtIti, teSAmevopasaMhAravAkyamAha-evaM khalu ityAdi, evamuktena prakAreNa rAhuzcandra sUrya vA gRhNAtIti laukika vAkyaM pratipattavyaM, na punaH prAgutaparataurthikAbhiprAyeNa, bhagavAnAha-ete'ityAdi, ete paratIthiMkA evamAhaH, 'cayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpanna kevalAH kevalavidopalabhya evaM vadAmo, yathA-rAhaNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , rAhuH Namiti vAkyAlaGkAre, na deyo na paraparikalpitapudgalamAtraM sa ca devo mahaddhiMko mahAdhutiH mahAvalo mahAyazA mhaasaukhyo| mahAnubhAvaH, eteSAM padAnAmarthaH prAgvad bhAvanIyaH, baravastradharo varamAlyadharo varAbharaNadhArI, rAhussa Na'mityAdi, tasya ra ca rAhordevasya nava nAmadheyAni prajJaptAni, tadyathA-'siMghADae ityAdi sugarma, 'tA rAhussa NamityAdi, tA iti pUrva-IA vat, rAhodevasya vimAnAni paJcavarNAni prajJaptAni, kimukta bhavati ?-paJca vimAnAni pRdhagekaikavarNayuktAni prajJatAni, tadyathA-'kiNhe nIle'ityAdi, sugarma, navaraM khaJjana-dIpamallikAmala: 'lAuyavaNNAbhe'iti AItumbavarNAbhaM, 'tA dIpa anukrama [199] % %A5 -% % FitraalMAPINANORN ~590~
Page #591
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [20], -------------------- prAbhRtaprAmRta -,-------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] sUryamajJa-14jayA NamityAdi, tA iti-tatra yadA rAhadeva Agacchan kutazcitsthAnAt gacchan vA kApi sthAne vikurvan vA-kheccha-20prAbhUte yA tAM tAM bikriyAM kurvan vA paricaraNabuddhayA itastato gacchan vA candrasya vA sUryasya yA lezyA-vimAnagatadhavali-1 rAhukriyA(mala.) samAnaM 'puracchimeNaM'ti paurastyenAvRttyAgrabhAgenAvRttyetyarthaH, pAzcAtyabhAgena vyatibrajati-vyatikrAmati tadA NamitidhikAra // 289 // mAmyat paurastyena candraH sUryo vA''smAnaM darzayati pazcimabhAgena rAhuH, kimuktaM bhavati !-tadA mokSakAle candraH sUryo| dAsU104 dAvA pUrvadigbhAge prakaTaM upalabhyate adhastAJca pazcimabhAge rAhuriti, 'evaM jayA NaM rAhU' ityAdyapi dakSiNottaraviSayaM sUtraM bhAyanIyaM, 'eeNa'mityAdi, etenAnantaroditenAbhiTApena 'paJcasthimeNaM AvarettA puracchimeNaM vIivayai uttareNaM ASarittA dAhiNeNaM bIIvayai'ityetadviSaye api dve sUtre vaktavye, te caivam-'tA jayA pe rAhU deve AgacchamANe [viudhamANe vA0 caMdassa vA sUrassa vA lesaM paJcasthimeNaM AvarittA puracchimeNaM vIiyayai tathA NaM paJcasthimeNaM caMde sUre thA| | uvadaMsei puracchime NaM rAhU, evaM dvitIyasUtre'pi vaktavyaM, evaM jayA NamityAdIni dakSiNapUrvottarapazcimadakSiNapazcimo-12 |ttarapUrvottarapazcimadakSiNapUrvottarapUrvadakSiNapazcimaviSayANyapi catvAri sUtrANi bhAvanIyAni, 'tA jayA 'mityAdi, lasugama, navaramayaM bhAvArtha:-yadA candrasya sUryasya vA lezyAmAvRtya sthito bhavati rAhustadA loke evamuktiryathA rAhuNA sacandraH sUryo yA gRhIta iti, yadA tu rAhulezyAmAvRtya pArthena vyatikAmati tadaivaM manuSyANAmuktiH yathA candreNa sUryeNa // 289 / / mAvA rAhoH kukSibhinnA, rAhoH kukSi bhittvA candraH sUryo vA nirgata iti bhAyaH, yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya vA lezyA-121 mAvRtya pratyayavaSkate--pazcAdavasati tadaivaM manuSyaloke manuSyAH prabadanti, yathA-rAhuNA candraH sUryo vA vAnta iti, dIpa anukrama [199] ~591
Page #592
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya vA madhyabhAgena lezyAmAvRNvan vyatibrajaticchati tadaivaM manuSyaloke pravAdo, yathA-candraH sUryo vA rAhuNA vyaticarita iti, kimuktaM bhavati ?-madhyabhAgena vibhinna iti, yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya yA 'sapa vikha'miti saha pakSariti sapakSaM sarveSu pASu pUrvAparadakSiNottararUpeSvityarthaH, saha pratidigbhiH sapratidik, saryAsvapi tavidikSu ityarthaH, lezyAmAvRtyAdhastiSThati tadaivaM manuSpalokoktiryathA rAhuNA candraH sUryo vA sarvAtmanA gRhIta iti / Aha candravimAnasya paJcaikaSaSTibhAganyUnayojanapramANatvAt rAhuvimAnasya ca grahavimAnatyenArddhayojanapramANatvAt kathaM rAhuvimAnasya sarvAtmanA candravimAnAvaraNasambhavaH ?, ucyate, yadidaM grahavimAnAnAmarddhayojanamiti pramANaM tatprAyikama-13 baseyaM, tato rAhoryahasyoktAdhikapramANamapi vimAnaM sambhAvyate iti na kadA(kA)cidanupapattiH, anye punarevamAhuH-rAhuvi-13 mAnasya mahAn bahalasti mizrarazmisamUhastato laghIyasA'pi rAhuvimAnena mahatA bahalena tamizrarazmijAlena prasaramadhirohatA sakalamapi candramaNDalamAtriyate tato na kazciddoSaH / atha rAho daM jijJAsiSuH praznayati-tA kai bihe '-13 mityAdi, sugama, bhagavAnAha--'dubihe'ityAdi, dvividho rAhuH prajJaptaH, tadyathA-dhruvarAhuH parvarAhuzca, tatra yaH sadaiva candravimAnasyAdhastAt saJcarati sa dhuvarAhaH, yastu parvaNi-paurNamAsyAM amAvAsthAyAM vA yathAkrama candrasya sUryasya vA uparAgaM karoti sa parvarAhuH, tatra yo'sau dhruvarAhuH sa bahulapakSasya kRSNapakSasya-sambandhinyAH pratipada Arabhya pratitithi | AtmIyena paJcadazena bhAgena paJcadazabhAga 2 candrasya lezyAmAvRNvan tiSThati, tadyathA-prathamAyA-pratipallakSaNAyAM tithau pradharma paJcadazabhAgaM dvitIyasyAM dvitIya tRtIyasyAM tRtIyaM yAvatpaJcadazyAM paJcadarza, tataH paJcadazyAM tithI carama anukrama [199] JanEairation intimathun FitraalMAPINANORN ~592~
Page #593
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [20], --------------------prAbhRtaprAbhUta ], -------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] sUryaprajJa- samaye rakto bhavati-rAhuvimAnenoparakto bhavati, sAramanA rAhuvimAnenAcchAdito bhavatItyarthaH, avazeSe samaye prati-IN 20 prAbhate sittiHpidvitIyAtRtIyAdikAle candro raktazca bhavati virattazca bhavati, dezena rAhuvimAnenAcchAdito bhavati dezatazcAnAcchA-rAkriyA (mala.) dita ityarthaH, zuklapakSasya pratipada Arabhya punastameva paJcadarza 2 bhAgaM pratitithi upadarzayan-prakaTIkurvan tiSThati,IdhikAraH tadyathA-prathamAyAM pratipallakSaNAyAM tithau pradharma paJcadazabhAgaM prakaTIkaroti dvitIyAyAM- dvitIyaM evaM yAvat paJcadazyAMsU 104 // 29 // paurNamAsyAM paJcadazaM paJcadazabhAga, caramasamaye-paurNamAsIcaramasamaye candraH sarvAtmanA virakto bhavati, sarvAtmanA praka-4 TIbhavatItyarthaH, lezato'pi rAhuvimAnenAnAcchAditatyAt , Aha-zuklapakSe kRSNapakSe vA katipayAna divasAna yAvat rAhuvimAnaM vRttamupalabhyate, yathA grahaNakAle parvarAhuH, katipayAMzca divasAna yAvanna tathA, tataH kimatra kAraNamiti, ucyate, iha yeSu divaseSvatizayena tamasA'bhibhUyate zazI teSu tadvimAnaM vRttamAbhAti, candraprabhAyA bAhulyena prasarAbhAvato rAhuvimAnasya yathAvasthitatayopalambhAt , yeSu punazcandro bhUyAna prakaTo bhavati teSu na candraprabhA rAhuvimAnenAbhibhUyatte, kintyatibahulatayA candraprabhayaiva stokaM 2 rAhuvimAnaprabhAyA abhibhavastato na vRttatopalambhaH, parvarAhuvimAnaM | ca dhruvarAhuvimAnAdatIva tamobahulaM tatastasya stokasyApi na candrasya prabhayA'bhibhavasambhava iti tasya stopharUpasyApi lavRttatvenopalabdhiH, tathA cAha vizeSaNavatyAM jinabhadragaNikSamAzramaNa:-"vadRccheo kathayadivase dhuvraahunno|||290|| | bimANarasa / dIsaha paraM na dIsai jaha gahaNe pabarAhussa // 1 // " AcArya Aha-azvatthaM nahi tamasA'bhibhUyate jaM sasI vimucaMto / teNaM baTTaccheo gahaNe u tamo tamobahulo // 2 // " 'tatva NaM je se'ityAdi, tatra yo'sau parvarAhuH sa jaghanyena dIpa anukrama [199] K + ~593
Page #594
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [105] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa paNNAM mAsAnAmupari candrasya sUryasya coparAgaM karoti, utkarSato dvAcasvAriMzato mAsAnAmupari candrasya aSTAcatvAriM-17 zataH saMvatsarANAmupari sUryasya / samprati candrasya loke zazIti yadabhidhAnaM prasiddhaM tasyAnvardhatAvagamanimittaM praznaM karoti tA kahate caMde sasI Ahiteti SadejA , tA caMdassa jotisiMdassa jotisarapaNo miyaMke vi-13 mANe kaMtA devA kaMtAo devImo kaMtAI AsaNasapaNakhabhabhaMDamattoSagaraNAI appaNAviNa caMde deve jotisiMde jotisarApA some kaMte subhe pipadaMsaNe surUve tA evaM khalu caMde sasI caMde sasI Ahiteti vdejaa| tA kahaM te sUrie Adice sUre 2 Ahitati vadejA, tA sUrAdIyA samayAti vA AvaliyAti vA ANApA-3 gRti vA dhoveti vA jAva ussappiNiosappiNIti vA, evaM khalu sUre Adice 2Ahiteti badelA (sU0105)/4 tA caMdassa Na jotisiMdassa jotisaraNo kati aggamahisIo papaNattAo?, tA caMda0cattAri aggamahisIo paNNazAo,-caMdappabhA dosiNAbhA acimAlI pabhaMkarA, jahA heTTA taM ceca jAva No ceva mehuNa-18 basiyaM, evaM sarassaviNetacaM, tA caMdimamUriyANaM jotisiMdANaM jotisarAyANo kerisagA kAmabhoge paca-13 gubhavamANA viharati?,tA se jahANAmate kaI purise paDhamajovaNuDhANavalasamatthe padamajovaNudvANayalasamatvAe bhAripAe saddhi aciravattavIvAhe asthatdhI atdhagavesaNatAe solasabAsavippavasite se gaM tato laDhe | katakaje aNahasamagge puNaravi NiyagagharaM havamAgate pahAte katavalikamme kayakouyamaMgalapAyacchite suddhapAvasAI maMgalAI vatthAI pavara parihite appamahagyAbharaNAlaMkiyasarIre maNuNNaM dhAlIpAkasuddhaM aTThArasa-1 anukrama [199] *%-456 atra mUla-saMpAdakasya mudraNa-doSasya skhalanAjanya ekA skhalanA vartate-sUtra kramAMka 105 dvi-vArAn likhitaM ~594~
Page #595
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhata (20].---.-..-...---------prAbhataprAbhata -------------------- mUlaM [105R-106] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105R * sUryaprajJa- jaNAulaM bhoyaNaM bhutte samANe taMsi tArisagaMsi vAsagharaMsi aMto sacittakamme bAhirato dUmitaghahamaDhe ||20 prAbhUte ptivRttiH vicittaulloacilliyatale yahusamasuvibhattabhUmibhAe maNirayaNapaNAsitaMdhayAre kAlAgurupavarakuMdurukkaturuka- candrAdi(mala0) dhUvamaghamaghetagaMdhuduyAbhirAme sugaMdhavaragaMdhie gaMdhavaTibhUte taMsi tArisagaMsi sayaNijaMsi duhato upaNate mo- tyAnva // 29 // NatagaMbhIre sAliMgaNavAhie papaNattagaMDaviDoyaNe suramme gaMgApuliNavAluyAuddAlasAlisae suciraiyarayattANe-14 oyaviyakhomiya khomadugUlapaTTapaDicchAyaNe rattaMsuyasaMvuDe suramme AINagarUtabUraNavaNItatUlaphAse sugaMdhavara-1 kAmabhogAH kusumadhuNNasayaNovayArakalite tAe tArisAe bhAriyAe saddhiM siMgArAkAracArubesAe saMgatahasitabhaNitaciTTitasaMlAbavilAsaNiNajuttovayArakusalAe aNurattAvirattAe maNANukalAe egaMtaratipasatte aNNa stha kacchai maNaM akubamANe ihe saddapharisarasarUvagaMdhe paMcavidhe mANussae kAmabhome pacaNumbhavamANe viha-13 KArijA, tA se NaM purise viusamaNakAlasamayasi kerisae sAtAsokvaM paJcaNubhavamANe viharati ?, urAlaM, |samaNAuso !, tA tassa NaM purisassa kAmabhogehiMto etto arNataguNavisidvatarAe ceva cANamaMtarANaM devANaM kAmabhogA, vANamaMtarANaM devANaM kAmabhogehito aNataguNavisiTTatarAe ceva asuriMdavajiyANaM bhavaNavAsINaM | devANaM kAmabhogA, asuriMdavajiyANaM devANaM kAmabhogehiMto eto arNataguNavisiTTatarA ceva asurakumArANaM iMdabhUyANaM devANaM kAmabhogA, asurakumArANaM devANaM kAmabhogehito. gahaNakkhattatArUvANaM kAmabhogA, gahagaNakkhattatArArUvANaM kAmabhogehito aNaMtaguNacisiddhatarA ceva caMdimasUriyANaM devANaM kAmabhogA, * * dIpa anukrama [200-201] * FitraalMAPINAMORE ~595
Page #596
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUla [105R-106] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105R 4tA erasie NaM caMdimasUriyA joisiMdA joisarAyANo kAmabhoge paJcaNubhavamANA viharaMti (sUtra 106)[4] 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa kenAnvartheneti bhAvaH candraH zAzItyAkhyAta iti vadeta ? bhagavAnAha-'tA caMdassa 'mityAdi, tA iti pUrvavat, candrasya jyotipendrasya jyotiSarAjasya mRgAGke-mRgacihe vimAne adhikaraNabhUte kAntA:-kamanIyarUpA devAH kAntA devyaH kAntAni ca AsanazayanastambhabhANDamAtropakaraNAni AtmanA'pi | KIcandro devo jyotipendro jyotiparAjaH saumyaH-araudrAkAraH kAnta:-kAntimAn subhagaH saubhAmyayuktasyAt vallabho janasya priyaM-premakAri darzanaM yasya sa priyadarzanaH zobhanamatizAyi rUpaM-aGgapratyaGkAvayavasannivezavizeSo yasya sa surUpaH,tA-tataH evaM khalu anena kAraNena candraH zazI candraH zazItyAkhyAta iti vadet , kimuktaM bhavati?-sarvAtmanA kamanIyatvalakSaNamanyarthamA-|| &Azritya candraH zazIti vyapadizyate, kathA vyutpattyeti, ucyate, iha 'zaza kAntAviti dhAturadantazvIrAdiko'sti, curAdayo hi dhAtavo'parimitA na teSAmiyattA'sti, kevalaM yathAlakSyamanusartavyAH, ata eva candragomI curAdigaNasyAparimitatayA para-12 mArthato yathAlakSyamanusaraNamavagamya dvivAneva curAdidhAtUna paThitavAn na bhUyasaH, tato Nigantasya zazana zaza iti paJ-X pratyaye pAza iti bhavati, zazo'syAstIti zazI, svavimAnavAstavyadevadevIzayanAsanAdibhiH saha kamanIyakAntikalita iti bhAvaH, anye tu vyAcakSate-zazIti saha zriyA vartate iti sazrIH prAkRtatvAca zazItirUpaM, 'tA kahaM te'ityAdi, |4|tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa kenAnvartheneti bhAvaH sUra AdityaH 2 ityAkhyAyate iti vadet ?, bhagavAnAha-'tA| sUrAiyA'ityAdi, sUra Adi:-prathamo yeSAM te sUrAdikAH, ke ityAha-'samayAiti yA' samayA-ahorAtrAdikAlasya | dIpa anukrama [200-201] JainEairatominumatun FridaIMAPIVAHauWORK ~596~
Page #597
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUla [105R-106] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105R sUryaprajJa- nivibhAgA bhAgAH, te sUrAdikAH-sUrakAraNAH, tathAhi-sUryodayamayadhiM kRtvA ahorAtrArambhakaH samayo gaNyate, nAnyathA, 20 prAbhRte vivRttiH evamAvalikAdayo'pi sUrAdikA bhAvanIyAH, navaramasayasamayasamudAyAtmikA AvalikA asalayeyA Avali kA ekA candrAdi(mala0) AnaprANaH, dvipaJcAzadadhikatricatvAriMzacchatasaGkhyAbalikApramANa eka AnaprANa iti vRddhasampradAyaH, tathA coktam-"ego tyAmbarthaH ANApANU teyAlIsa sayA u bAvannA / AvaliyapamANeNaM aNaMtanANIhi niddiDo // 1 // " saptAnaprANapramANaH stokaH,318 1292|| kAmabhogAH yAvacchabdAnmuhUdiyo draSTavyAH, te ca sugamatvAt svayaM bhAvanIyAH, evaM khalu' ityAdi,eyamanena kAraNena khalu-nizcitaHITHME sUra AdityaH2ilyAkhyAta iti vadeta , Adau bhava Adityo bahulavacanAt tyapratyaya iti vyutptteH| tA caMdassa nn'mityaadi| kasUtramagramahipIviSayaM pUrvavadveditavyaM, prastAvAnurodhAcca bhUya uktmitydossH| 'tA caMdityAdi, tA iti pUrvavat , caMdrasUryA meM raNamiti vAkyAlaGkAre jyotipendrA jyotiparAjAH kIdRzAn kAmabhogAn pratyanubhavanto viharanti-avatiSThante?, bhagavAnAha 'tA se jahe'tyAdi, tA iti pUrvavat se ityanirdiSTasvarUpo nAma yathA ko'pi puruSaH prathamayovanodgame badala-zArIraH mAmANastena samarthaH, prathamayauvanosthAnavalasamarthayA bhAryayA saha aciravRttavIvAhaH san atha arthAthI arthagaveSaNayA-artha-11 gaveSaNanimitta poDaza varSANi yAvat viproSito-dezAntare prayAsaM kRtavAn , tataH poDazavAnantaraM sa puruSo labdhArthaH-18 prabhUtaviDhapitArthaH (kRtakArya:-niSThitAkhilaprayojanaH) 'aNahasamaggatti anagha-akSataM na punarapAntarAle kenApi N292 // caurAdinA bilusaM samagraM-dravyabhANDopakaraNAdi yasya sa tathA, sa ca punarapi nijakaM gRhaM zIghramAgataH, tataH snAtaH kRta-12 1 baliko kRtakautukamaGgalaprAyazcittaH zuddhAtmA veSyANiveSocitAni pravarANi vastrANi parihito-nivasitaH, 'appa dIpa anukrama [200-201] JAINEDuratim intimation ~597
Page #598
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhata [20]. -------------------prAbhataprAbhata -,------------------ mUlaM [105R-106] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105R mahagyAbharaNAlaMkiyasarIre'iti alpaiH-stokairmahA:mahAmUlyairAbharaNairalaGkRtazarIro manojhaM kalamaudanAdi sthAlI-piTharI tasyAM pAko yasya tattathA, anyatra hi pakkaM na supakkaM bhavati tata idaM vizeSaNaM, zuddha-bhaktadoSavivarjita, sthAlIpAkaM ca tat zuddhaM ca sthAlIpAkazuddha, 'aTThArasarvajaNAula miti aSTAdazabhiloMkapratItairvyaJjanaiH-zAlanakatakAdibhirAkulaM aSTAdazavyaJjanAkulaM,athavA aSTAdazabhedaM ca tat vyaJjanAkulaM ca aSTAdazavyaJjanAkule, zAkapArthivAdidarzanAdbhedazabdalopaH, aSTA-M daza bhedA ime-"sUo 1 yaNo 2 javaNNaM 3 tiNNi ya maMsAi 6 goraso 7 jUso 8 / bhakkhA 9 gulalAvaNiyA 10 mUlaphalA mahariyagaM 12 DAgo 13 // 1 // hoi rasAlU ya tahA 14 pANaM 15 pANIya 16 pANagaM ceva 17 / aTThArasamo sAgo 18 niruvahao loio piMDo // 2 // " idaM gAthAdvayamapi sugama, navaraM mAMsatrayaM jalajAdisatkaM yUSo-mudgataNDulajIrakakaDa-1) bhANDAdirasaH bhakSyANi-khaNDakhAdyAni guDalAvaNikA lokaprasiddhA guDaparpaTikA guDadhAnA vA mUlaphalAnItyekameva padaM / dvandvasamAsarUpa haritaka-jIrakAdi zAko-vastulAdibharjikA rasAlU-marjikA tallakSaNamidam-"do ghayapalA mahupalaM dhiss| | addhADhayaM miriya bIsA / dasa khaMDagula palAI esa rasAlU nivaijoggo // 1 // " iti, pAna-surAdi pAnIyaM-jalaM pAnaka-18 drAkSApAnakAdi zAkA-takrasiddhA, evaMbhUtaM bhojanaM bhuktaH san tasmin tAdRze vAsagRhe, kiMviziSTe ityAha-antaH sacimAtrakarmaNi 'bahI damiyaghaTTamaTTe'tti imie-sudhApadhavalite ghRSTe pASANAdinA upari gharSite tato mRSTe-masaNIkRte,IR tathA vicitreNa-vividhacitrayuktenollocena-candrodayena 'cilliya'ti dIpyamAnaM gRhamadhyabhAge uparitanaM talaM yasya | tattathA tasmin , tathA bahasamA prabhUtasamaH suvibhaktaH-suvicchittiko bhUmibhAgo yatra tasmin , tathA maNirajapraNAzitA dIpa anukrama [200-201] CRIC ACAGARCAN ~598~
Page #599
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [105R-106] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka // 293 / / [105R sUryaprajJa- ndhakAre tathA kAlAgurupravarakundurukaturuSkadhUpasya yo gandho maghamaghAyamAnaH udbhUtaH-itastato viprastastenAbhirAma- 20 prAbhRte ptivRttiHsaramaNIyaM tasmin , tatra kuMduru-silhakaM, tathA zobhano gandhaH tena kRtvA (paM0 9000) varagandhika-varo gandho vara- candrAdi(mala gandhaH so'syAstIti paragandhika, 'ato'nekasvarA'ditIkapratyayaH, tasmin , ata eva gandhavartibhUte tasmin , tAdRze zaya- tyAnvartha: nIye 'ubhayataH' ubhayoH pArzvayorunnate madhyena ca-madhyabhAgena gambhIre 'sAliMgaNavahie'tti sahAliGganavA-zarIra- sU105 pramANenopadhAnena vartate yattattathA, tathA 'ubhayo vinyoyaNe'iti ubhayoH pradezayoH-ziro'ntapAdAntalakSaNayorvidho-kAmabhogA yaNe-upadhAnake yatra tattathA, tatra kvacit 'paNNattagaMDaviyoyaNe'tti pAThaH tatraivaM vyutpattiH-prajJayA-viziSTakarmaviSayavujhyA Ave-prApte atIva suSu parikammite iti bhAvaH gaNDopadhAnake yatra tattathA tatra, oyaviyakhomiyadugullapaTTapaDikachAyaNe' oyaviyaM-suparikammitaM kSaumikaM dukUla-kArpAsikamatasImayaM vA vasraM tasya yugalarUpo yaH paTTazATakaH sa | praticchAdana-AcchAdanaM yasya tattathA tatra, 'rattaMsuyasaMvuDe' raktAMzukena-mazakagRhAbhidhAnena yastravizeSeNa saMvRte-samantata AvRte 'AINagarUyabUranavaNIyatUlaphAse' Ajinaka-carmamayo vastravizeSaH sa ca svabhAvAdatikomalo bhavati rutaM cakApAsapakSma bUro-vanaspativizeSaH navanItaM ca-rakSaNaM tUlazca-arkatUla iti dvandvaH ata etepAmiva spoM yasya tattathA tasmin , 'sugandhavarakusumacuNNasayaNopayArakalie' sugandhIni yAni varakusumAni ye ca sugandhayacUrNAHpaTavAsAdayo ye ca etavyatiriktAstathAvidhAH zayanopacArAstaiH kalite, tathA tAdRzayA vaktumazakyasvarUpatayA puNyavatAM yogyayA 'siMgArAgAracAruvesAe'tti zRGgAraH-zRGgArarasapoSakaH AkAra:-sannivezavizeSo yasya sa zanArAkAraH itthaM dIpa anukrama [200-201] // 293 // ~599~
Page #600
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta ], -------------------- mUlaM [105R-106] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105R bhUtazcAruH-zobhano po yasyAH sA tathAbhUtA tayA 'saMgatahasiyabhaNiyaciTTiyasaMlAbavilAsaniuNajuttobayA-1 rakusalAe' saMgata-maitrIgataM gamanaM savilAsaM caGkamaNamityarthaH hasitaM-sapramodaM kapolasUcitaM hasanaM bhaNita-manmathoddIpikA vicitrA bhaNitizceSTitaM-sakAmamaGgamatyaGgAvayayapradarzanapurassaraM priyasya purato'vasthAna saMlApaH-priyeNa saha sapramodaM sakAma | parasparaM saGkathA eteSu bilAsena-zubhalIlayA yo nipuNaH-sUkSmabuddhigamyo'tyantakAmaviSayaparamanaipuNyopeta ityarthaH yukto-deza-: kAlopapanna upacArastatkuzalayA anuraktayA kadAcidapyavirakkayA mano'nukUlayA bhAryayA sAImekAntena ratiprasakto-ramaNa-dA prasakto'nyatra kutrApi mano'kurvana, anyatra manaHkaraNe hi na yathAvasthitamiSTabhAryAgataM kAmasukhamanubhavati, iSTAn zabda-12 sparzarasarUpagandharUpAn paJcavidhAna mAnuSAn-manuSyabhavasambandhinaH kAmabhogAn pratyanubhavan-pratizabda AbhimUkhye saMvedayamAno bihareda-avatiSThet , 'tA se NamityAdi, tAvacchandaH kramArthaH, AstAmanyadatanaM vaktavyamidaM tAvatka-13 yatA, sa puruSaH tasmin 'kAlasamaye kAlena tathAvidhenopalakSitaH samayaH-abasaraH kAlasamayastasmin , kIraza sAta-IN | rUpaM-AlhAdarUpaM saukhyaM pratyanubhavan viharati / , evamukta gautama Aha-'orAlaM smnnaauso| he bhagavan ! zramaNa! AyuSman ! udAraM-atyadbhutaM sAtasaukhyaM pratyanubhavan viharati, bhagavAnAha-'tassa Na'mityAdi, 'etto' etebhyastasya | II papasya sambandhibhyaH kAmabhogebhya 'arNataguNavisiTThatarA ceva'tti anantaguNA-anantaguNatayA viziSTatarA eva vyantaradevAnAM kAmabhogAH, vyantaradevakAmabhogebhyo'pyasurendravarNAnAM devAnAM kAmabhogA anantaguNaviziSTatarAH, tebhyo'nantaguNaviziSTatarA indrabhUtAnAM asurakumArANAM devAnAM kAmabhogAH, tebhyo'pyanantaguNaviziSTatarA prahanakSatra 29%83929 dIpa anukrama [200-201] JAINEDuratim intimation ~600~
Page #601
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhUta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [105R-106] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [105R tArArUpANAM devAnAM kAmabhogAH, tebhyo'pyanantaguNaviziSTatarAH kAmabhogAH candrasUryANAM, etAdRzAn candrasUryA jyoti- 20 prAbhRte ptivRttiHpendrA jyotiparAjAH kAmabhogAn pratyanubhavanto viharanti / sammati pUrvamaSTAzItisavAgrahA uktAstAn nAmamAhamupa- bhaSTrAzIti(mala0)diti didarzayiSurAha guhAH // 29 // 8 tastha khalu ime aTThAsItI maharagahA paM0 saM0-iMgAlae viyAlae lohitake saNikachare AhuNie paahunnie| kaNo kaNae kaNakaNae kavitANae 10kaNagasaMtANe some sahite assAsaNo kajobae kAyarae ayakarae duiiN| bhae saMkhe saMkhaNAbhe 20 saMkhavaNNAbhe kaMse kaMsaNAbhe kaMsavaNNAbhe NIle NIlobhAse ruppe ruppobhAse bhAse bhAsarAsI 30 tile tilapuSpavaNe dage dagavaNNe kAye baMdhe iMdaggI dhUmaketU harI piMgalae 40 budhe suke yaha-131 ssatI rAha agatthI mANavae kAmaphAse dhure pamuhe biyaDevisaMdhikappellae paille jaDiyAlae aruNe aggillae kAle mahAkAle sosthie sovasthie badamANage 60 palaMdhe NicAloe Nicajote saryapabhe obhAse seyaMkare khemkre| AbhaMkare pabhaMkare arae 70 virae asoge bItasoge ya vimale vivase vivatthe visAla sAle sukhate aNiyaTTI egajaDI80dujar3I kara karie rAya'ggale pupphaketU bhAva ketU , saMgahaNI-iMgAlae vidyAlae lohitake saNicchare | ceva / AhuNie pAhuNie kaNakasaNAmAvi paMceca // 1 // some sahite assAsaNe ya koSae ya kavarae / ayakarae duMdubhae saMkhasaNAmAvi tipaNeva // 2 // tinneva kaMsaNAmA NIle ruppI ya huMti cttaari| bhAsa tila puSphavaNe dagavaNe kAla baMdhe ya // 3 // iMdaggI dhUmaketU hari piMgalae budhe ya suke ya / vahasati rAhu agasthI dIpa anukrama [200-201] COCKREAM JAINEDuratim intimation ~601
Page #602
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ----------------- mUlaM [107] + gAthA: pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100 -108] gAthA: mANavae kAmaphAse ya / / 4 / / dhuraNa pamuhe vipaDe visaMdhikappe sahA payalle ya / jaDiyAlae ya aruNe a-11 | rigala kAle mahAkAle // 5 // sotthiya sovasthiya badamANage tathA palaMghe ya / NicAloe Nijjoe sayaMpA yeva obhAse // 6 // seyaMkara khemakara AbhaMkara pabhaMkare ya yoddhadhe / arae virae ya tahA asoga taha vItasoge / y|| 7 // vimale vitata vivatdhe visAla taha sAla mubate ceva / aNiyaTTI egajaDI ya hoha vijaDI ya yoddhayo 4 // 8 // kara karie rAya'ggala yoddhaye puSpha bhAva ketU paaTThAsIti gahA khalu yavA ANupudhIe ||9||(suutrN 107) iti esa pAhuDatyA abhavajaNahiyayadullahA iNamo / ukittitA bhagavatA jotisarAyassa paNNAttI // 1 // esa gahitAdhi saMtA baDhe gAraviSamANipaDiNIe / abahussue Na devA taSivarIte bhaye deyA ||2||sddhaamdhitiuhaannucchaahkmmblviriypuriskaarhi / jo sikkhioghi saMto abhAyaNe parikahejAhi // 3 // so pApavayaNakulagaNasaMghabAhiro NANaviNayaparihINo / arahatadheragaNaharameraM phira hoti volINo // 4 // tamhAsa dhiti uhANucchAhakammabalaviriyasikkhiraM jANaM / dhAreyacaM NiyamA Na ya adhiNaesa dAyatvaM // 5 // vIrava-bhI risa bhagavato jaramaraNakilesadosarahiyarasa / baMdAmi viNayapaNato sopAnupAe sapA pAe // 5 // (satra 108 .. ii saMgahaNi gAhA |108 candraprajJapti saMpUrNa || granthAgraM 2200 dIpa anukrama [202-218] * atra viMzati prAbhRtaM parisamAptaM ~602~
Page #603
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], ----------------- prAbhRtaprAbhRta -, ----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [107 -108] gAthA: sUryaprajJa-18 'tattha khalu ityAdi, tatra-teSu candrasUryanakSatratArArUpeSu madhye ye pUrvamaSTAzItirALyA grahAH prajJaptAH se ime, tadyathA--1220 prAbhRte sivRttiHlA iMgAlae' ityAdi sugama, eteSAmeva nAmnAM sukhapratipattyartha sahaNigAthASaTUmAha-"iMgAlae viyAlae lohiyake saNi- aSTAzIti. chire peva / AhuNie pAhuNie kaNagasanAmAvi paMceva // 1 // some sahie assAsaNe yA kajogae ya kavarae / ayakara guhAra duMdubhae vi ya saMkhasanAmAvi tinneva // 2 // tinneva kasanAmA nIle ruppI ya hu~ti cattAri / bhAsatilapuSkabanne dagavanne sU107 kAya baMdhe ya // 3 // iMdaggi dhUmakeU hari piMgalae budhe va sukke ya / vahasai rAhu agacchI mANayage kAmaphAse ya // 4 // dhurae pamuhe viyaDe visaMdhikarape tahA pahale ya / jaDiyAlae ya aruNe aggila kAle mahAkAle // 5 // sosthiya sobasthiyae baddhamANaga tahA palaMce ya / nicAloe niccujoe saryapabhe ceva obhAse // 6 // seyaMkara khemaMkara AbhaMkara poMlAkare ya dhoddhaye / arae virae ya tahA asoga taha vIyasoge y||7|| vimale vitata vivarathe visAla taha sAla suthe| ceva / aniyaTTI egajaDI ya hoi thiyaDI ya boddhave ||8||kr karie rAya'ggala boddhaye puSpha bhAva keU ya / atttthaasiii| gahA khalu nAyacA ANupubIe // 9 // " AsAM vyAkhyA-aGgArakaH 1 vikAlakA 2 lohityakaH 3 zanaizcaraH 4 Adhu-12 nikaH 5 prAdhunikaH 6 'kaNagasanAmAvi paMceva'tti kanakena saha ekadezena samAnaM nAma yeSAM te knksmaannaamaa-4|| naste. pacava prAguktakameNa draSTavyAH, tadyathA-kaNaH 7 kaNakaH 8 kaNakaNakaH 9 kaNavitAnakaH 10 kaNasantAnakA 11 // 295 / / 51'some tyAdi somaH 12 sahitaH 13 AzvAsanaH 14 kAryopagaH 15 kaTakaH 16 ajakarakaH 17 dundubhakaH 18 zaMkha-12 samAnanAmastrayastadyathA-zaGgaH 19 zajanAbhaH 20 zaGkhavarNAbhaH 21 / 'tinnevetyAdi vayaH kaMsanAmAnaH, tdythaa-kNsH|| dIpa anukrama [202-218] ~603~
Page #604
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], ----------------- prAbhRtaprAmRta -,----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhitaH sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprApti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [100 -108] 964 8-8-%- gAthA: |22 kasanAbhaH 23 kaMsavarNAbhaH 24 'nIle ruppI ya havaMti cattAritti nIle ruppe ca zabde viSayabhUte dvidvinAmasambha-18 vAt sarvasaJjayayA catvAraH, tadyathA-nIlaH 25 nIlAvabhAsaH 26 rUpI 27 rUpyavabhAsaH 28 bhAseti nAmadvayopalakSaNaM tadyathA-bhasma 29 bhasmarAziH 30 tilaH 31 tilapuSpavarNakaH 32 dakaH 33 dakavarNaH 34 kAyaH 35 bamdhya 36 | | indrAgniH 37 dhUmaketuH 38 hariH 39 piGgalaH 40. budhaH 41 zukraH 42 vRhaspatiH 43 rAhuH 44 agastiH 45 mANavakaH[4 |46 kAmasparzaH 47 dhuraH 48 pramukhaH 49 vikaTaH 50 visaMdhikalpaH 51 prakalpaH 52 jaTAlaH 53 aruNaH 54 agniH 55 kAlaH 56 mahAkAlaH 57 svastikaH 58 sauvastikaH 59 varddhamAnakaH 60 pralambaH 61 nityAlokaH 62 nityodyotaH 63 svayaMprabhaH 64 avabhAsaH 65 zreyaskaraH 66 khemaMkaraH 67 AbhaMkaraH 68 prabhatharaH 69 arajA 70 virajA 71 azokaH 72 vItazokaH 76 vivartaH 74 vivastraH 75 vizAlaH 76 zAlaH 77 suvataH 78 anivRttiH 79 ekajaTI 80 dvijaTI 81 karaH 82 karikaH 83 rAjaH 84 argalaH 85 puSpaH 86 bhAvaH 87 ketuH 88 sampati sakalazAstro-1 pasaMhAramAha-"iya esa pAgaDatyA abhavajaNahiyayadullabhA iNamo / ukittiyA bhagavaI joisarAyassa pannattI // 1 // iti, evaM-uktena prakAreNa anantaramudiesvarUpA prakadArthA-jinavacanatattvavedinAmuttAnArthA, iyaM cetthaM prakaTArthApi satI abhavyajanAnAM hRdayena-pAramAdhikAbhiprAyeNa durlabhA, bhAvArthamadhikRtyAbhavyajanAnAM durlabhetyarthaH, abhavyatvAdeva tepa samyagajinavacanapariNaterabhAvAt , utkIrtitA-kadhitA bhagavatI-jJAnezvaryA devatA jyotiparAjasya-sUryasya prajJaptiH / eSA | ca svayaMgRhItA satI yasmai na dAtavyA tatpratipAdanArthamAha-esA gahiyAvi'ityAdi gAthAdvayaM, eSA-sUryaprajJaptiH dIpa anukrama [202-218] -56-4424-2- W Tereltmoryam * atra viMzati prAbhRtaM parisamAptaM. tat pazcAt upasaMhAra-gAthA: ArambhA: ~604~
Page #605
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], ----------------- prAbhRtaprAbhRta -, ----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [107 yogyau -108] gAthA: sUyamana svayaM samyakkaraNena gRhItApi satI "vyatyayo'pyAsA"miti vacanAccaturthya) saptamI, tato'yamarthaH-dhaddhe iti stabdhAya tivRttiH svabhAvata eva mAnaprakRtyA vinayadhaMzakAriNe, 'gAraviya'tti, RyAdi gauravaM saJjAtamasyeti gauravitastasma Rddhirasa-IMR: dAne yogyA (mala |sAtAnAmanyatamena gauraveNa gurutarAyeti bhAvaH, RyAdimadopeto hyacintyacintAmaNikalpamapIdaM sUryaprajJaptiprakIrNaka-I mAcAryAdikaM ca tadvattAramavajJayA pazyati, sA cAvajJA durantanarakAdiprapAtaheturatastadupakArAyaiva tasmai dAmapratiSedhaH, 108 iyaM ca bhAvanA samdhamAbhyAdiSyapi bhAvanIyA, tathA mAnine-jAtyAdimadopetAya pratyanIkAya-dUrabhavyatayA abhavya|| tayA yA siddhAntabacananikuTTanaparAya, tathA alpazrutAya-avagAhastokazAstrAya, sa hi jinavacaneSu (a)samyagbhAvitatvAta | zabdArthaparyAlocanAyAmakSuNNatvAJca yathAvatkathyamAnamapi na samyagabhirocayate iti na deyA, kintu tadviparItAya dAta-12 1vyA bhavet , bhavediti kriyApadasya sAmarthalabdhAvapyupAdAnaM dAtavyatvAvadhAraNArtha, tadviparItAya dAtavyaca nAdAtavyA. adAne zAstradhyavacchedaprasaktyA tIrthavyavacchedaprasakteH, etadeva vyaktI kurvannAha-'satyAdi, zraddhA-zravaNaM prati vAJchA dhRtiH-vivakSitaM jinavacanaM satyameva nAnyatheti manaso'vaSTambhaH utthAna-zravaNAya guru pratyabhimukhagamanaM utsAhaH zravaNaviSaye manasaH utkalikAvizeSaH yadvazAdidAnImeva yadi me puNyavazAt sAmagrI sampadyate zRNomi ca tataH zobhanaM || &bhavatIti pariNAma upajAyate karma-vandanAdilakSaNaM balaM-zArIro vAcanAdiviSayaH prANaH vIrya-anuprekSAyAM / sUkSmasUkSmAthoMhanazaktiH puruSakAraH-tadeva vIrya sAdhitAbhimataprayojana, etaiH kAraNaiH yaH vayaM zikSito'pi "M29 // gRhItasUryaprajJaptisUtrAoMbhayo'pi san yo dAkSiNyAdinA antevAsini abhAjane-ayogye pratikSipet-sUtrato *-* dIpa anukrama [202-218] -45050 FhipuraaNMSPIRIUMORE ~605~
Page #606
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], ----------------- prAbhRtaprAmRta -,----------------- mUlaM [107] + gAthA:(1-15) pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [107 ISISta ubhayato vA nyaset 'so payavaNe'tyAdi sa pravacanakulagaNasaGghabAhyo jJAnavinayaparihINo-jJAnAcAraparihINoXI bhagavadarhatsthaviragaNadharamaryAdAM-bhagavadarhadAdikRtAM vyavasthAM bhavati kila vyatikrAntaH, kiletyAptavAdasUcaka, itthamApta-11 | vacanaM vyavasthitaM yathA sa nUnaM bhagavadahaMdAdivyavasthAmatikrAnta iti, tadatikrame ca dIrghasaMsAritA / 'tamhetyAdi, tasmAd dhRtyutthAnotsAhakarmavalavIyaryat jJAna-sUryaprajJApyAdi svayaM mumukSuNA satA zikSitaM tanniyamAdAtmanyeva dhartavyaM, &| na tu jAtucidapyavinIteSu dAtavyaM, uktaprakAreNa taddAne AtmaparadIrghasaMsAritvaprasakteH, tadevamuktaH pradAnavidhiH / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM viMzatitama-prAbhRtaM samApta -108] gAthA: 95-9915555-256* dIpa anukrama [202-218] candraprajJapte: hastaprata evaM pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapte: AdhAreNa munizrI dIparatnasAgareNa saMkalita: (AgamasUtra 17) "candraprajJapti"- (uvaMgasUtra-6) parisamApta: JAINEdium ~606~
Page #607
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [20], ----------------- prAbhRtaprAmRta ------------------ mUlaM [108] pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJapti AdhAreNa muni dIparatnasAgareNa saMkalita..AgamasUtra-[17],upAMgasUtra-[6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNItA vRtti: prata sUtrAMka [108] sUryaprajJad ptivRttiH (mala0) vRttikAreNa kRtA antima maMgala-Adi gAthA: // 297 // dIpa anukrama [218] vande yathAsthitAzeSapadArthapratibhAsakam / nityoditaM tamo'spRzya, jainasiddhAntabhAskaram // 1 // vijayantAM guNaguravo guravo jinatIrtha bhAsanaikaparAH / yadvacanaguNAdahamapi jAto lezena paTubuddhiH // 2 // caMdra vijJaptimimAmatigambhIrAM vivRNvatA kuzalam / yadavApi malayagiriNA sAdhujanastena bhavatu kRtI // 3 // jyvuN mykkumru al iti zrImalayagiriviracitA TIkAyuktA candraprajJapti: samAtA // JAMEaintiming bhAga 22 candraprajJapti-uvaMgasUtra [6] mUlaM evaM malayagirisUrijI racitA TIkA parisamAptA: candraprajJaptisUtrasya hastaprata evaM pUjya AnaMdasAgarasUrIzvarajI ma.sA. saMzodhita: sUryaprajJaptisUtrasya sAhAyyena kiMcit vaiziSTya samarpitena saha puna: saMkalanakartA muni dIparatnasAgarajI M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi) / ~607~
Page #608
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAga kalapRSTha 314 586 498 392 594 494 338 592 552 savRttika-Agama-sattANi bhAga 1 se 40 meM kahAM kyA milegA? isa bhAgame samAviSTa Agama ke nAma aura Agama-krama 01 | Agama 01 AcAra mUlaM evaM vRtti bhAga-1 zrutaskandha-1, adhyayana-1,2 02 | Agama 01 AcAra mUlaM evaM vRtti, bhAga-2 zrutaskndha -1, adhyayana- 3 se 9, zrutaskandha-2 03 | Agama 02 sUtrakRta mUlaM evaM vRtti, bhAga-1 zrutaskndha -1, adhyayana- 1 se 13 04 | Agama 02 sUtrakRta mUlaM evaM vRtti, bhAga-2 zrutaskndha -1, adhyayana 14 se 16, zrutaskandha-2 05 | Agama 03 sthAna mulaM evaM vatti, bhAga-1 sthAna- 1 se 4 06 | Agama 03 sthAna mUlaM evaM vRtti, bhAga-2 sthAna- 5 se 10 saMpUrNa 07 | Agama 04 samavAya mUlaM evaM vRtti. 08 | Agama 05 bhagavatI mUlaM evaM vRtti, bhAga-1 zataka-1 se 6 09 | Agama 05 bhagavatI mUlaM evaM vRtti, bhAga-2 zataka-7 se 11 10 | Agama 05 bhagavatI mUlaM evaM vRtti, bhAga-3 zataka- 12 se 20 11 | | Agama 05 bhagavatI mUlaM evaM vRtti, bhAga-4 zataka- 21 se 41 saMpUrNa 12 | Agama 06 jJAtAdharmakathA mUlaM evaM vRtti. 13 | Agama-7,8,9,10upAsakadazA, aMtakRtadazA, anuttaropapAtikadazA, praznavyAkaraNa mUlaM evaM vRtti. 14 | Agama-11,12, vipAka, uvavAI mUlaM evaM vRtti. 15 | Agama 13 rAjapraznIya mUlaM evaM vRtti. 16 | Agama14 jIvAjIvAbhigama bhAga-1 mUlaM evaM vRtti. [pratipatti-3-atargata] sUtra-1 se 138 17 | Agama14 jIvAjIvAbhigama bhAga-2 mUlaM evaM vRtti. [pratipatti-3-atargata sUtra- 139 se pratipattI-10 saMpUrNa 18 | | Agama 15 prajJApanA bhAga-1 mUlaM evaM vRtti. pada-1 se 5 19 | Agama 15 prajJApanA bhAga-2 malaM evaM vRtti. pada-6 se 22 20 | Agama 15 prajJApanA bhAga-3 mulaM evaM vatti. pada- 23 se 36 saMpUrNa 21 | Agama 16 sUryaprajJapti mUlaM evaM vRtti. 514 384 522 538 384 314 480 488 426 514 336 610 ~608~
Page #609
--------------------------------------------------------------------------
________________ kulapRSTha 614 376 426 344 312 27 330 466 442 savRttika-Agama-suttANi bhAga 1 se 40 meM kahAM kyA milegA? bhAga isa bhAgame samAviSTa Agama ke nAma aura Agama-krama Agama 17 candraprajJapti mUlaM evaM vRtti. Agama18 jaMbUdvipaprajJapti bhAga-1 mUlaM evaM vRtti. vakSaskAra- 1 evaM 2. | AgamA8 jaMbUdavipaprajJapti bhAga-2 mUlaM evaM vRtti. vakSaskAra- 3 evaM 4. Agama18 jaMbUdvipaprajJapti bhAga-3 mUlaM evaM vRtti. vakSaskAra- 5 se 7. Agama 19-32 nirayAvalikA, kalpavataMsikA, puSpikA, pRSpacUlikA, vRSNidazA, catuHzaraNa, AturaparatyAkhyAna, mahApratyAkhyAna, ___ bhaktaparijJA, taMdalavaicArika, saMstAraka, gacchAcAra, gaNividayA, devendrastava malaM evaM chAyA Agama 33 thI 39 maraNasamAdhi mUlaM evaM chAyA, nizItha, buhatkalpa, vyavahAra, dazAzrutaskaMdha, jItakalpa/paMcakalpa, mahAnizItha mUlaM eva 28 Agama 40 Avazyaka mUlaM evaM vRtti, bhAga-1, niyukti-1 se 521 29 Agama 40 Avazyaka mUlaM evaM vRtti, bhAga-2, niyukti- 522 se 951 Agama 40 Avazyaka mUlaM evaM vRtti, bhAga-3 niyukti- 952 se 1273 apUrNa, [adhyayana- 1 se 4 apUrNa] Agama 40 Avazyaka mUlaM evaM vRtti, bhAga-5 niyukti- 1273 apUrNa se 1623, [adhyayana-4 apUrNa se 6 saMpUrNa) | Agama 41/1 oghaniyukti mUla evaM vRtti. Agama 41/2 piMDaniyukti mUlaM evaM vRtti. | Agama 42 dazavaikAlika mUlaM evaM vRtti. 35 Agama 43 uttarAdhyana mUlaM evaM vRtti, bhAga-1, adhyayana- 1 se 5 36 | Agama 43 uttarAdhyana mUla evaM vRtti, bhAga-2, adhyayana- 6 se 21 37 | Agama 43 uttarAdhyana mUlaM evaM vRtti, bhAga-3, adhyayana- 22 se 36 | Agama 44 nandisUtra mUlaM evaM vRtti. 39 | | Agama 45 anuyogadvAra mUlaM evaM vRtti. 40 | kalpa[bArasA]sUtra... catuHzaraNa, tandulavaicArika, gacchAcAra mUlaM evaM vRtti. 464 426 472 376 590 522 482 466 38 | 528 560 394 ~609~
Page #610
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmaladasaNassa pUjya AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurubhyo namaH Agama [17] "candraprajJapti (upAMgasUtra-6)" [mUlaM evaM malayagiri-praNita vRttiH] hastaprata evaM pUjya AgamoddhArakarI saMzodhita: sUryaprajJaptisUtrasya mudrita prata AdhAreNa (kiMcit vaiziSThyaM samarpitena saha) / muni dIparatnasAgareNa puna: saMkalita: "candraprajJapti" mUlaM evaM vRtti:" nAmeNa parisamApta: > "savRttika-Agama-suttANi" zreNi, bhAga- 22 ~610~
Page #611
--------------------------------------------------------------------------
________________ s' s' baas jain bbaas' s' s' s' s' s dii shii vs gl klhaal s' sgl puls Agama [[IST Ck hlks kaarn s s s s s s haiddl prdhaan ktl - 611 -
Page #612
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmaladasaNassa savRttika-Agama-suttANi mUla saMzodhaka abhinava-saMkalanakartA inhindi / samAnatA pUjyapAda AgamoddhAraka AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja __ Agama divAkara munizrI dIparatnasAgarajI [M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi] prata-prApti aura peja seTiMga kartA : ke ceramana zrI pravINabhAI zAha, amerikA mudraka : navaprabhAta prinTIMga presa amadAvAda Mo 9825598855798253062751 ~612~
Page #613
--------------------------------------------------------------------------
________________ Isa projekTa ke saMpUrNa-anudAna-dAtA zrI Agama maMdira pAlitANA SINES RemesONISCHENNAR NE ROFIEOHIROEN -613
Page #614
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ajam Agama Agama Ajama mUla saMzodhaka - pUjyapAda AgamoddhAraka AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAjasAheba ma Ajama Agama AgamA Agama Agama AmA Agama 17 "candraprajJapti" mUlaM evaM vRttiH Ajama Aja abhinava-saMkalanakartA Agama divAkara munizrI dIparatnasAgarajI rANAm [M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi] Ajama Agama Ajama Agama Agama Agama Agama ~614~