Book Title: Dravyanuyoga Part 3
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Agam Anuyog Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001950/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arham dravyAnuyoga AAA a. pra. upAdhyAya mAna zrI kanhAlAlajI ma, kamala 3 dein Education International Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Total 32 Page missing in Original Book Page No. 1707 to 1738 missing Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 940J samatAmUrti sva. pU. pitAzrI kAnajIbhAI zIvajIbhAI (saMgajIbhAI) mahetA vAtsalyamUrti sva. pU. mAtuzrI gulAbabena kAnajIbhAI mahetA -nA smaraNArthe hastaka suputra mahendrakumAra kAnajIbhAI mahetA, putravadhu: dhanalakSmIbena (mInAbena) pautra : prazAMta mahendrakumAra mahetA, pautravadhu : vaizAlI prazAMtakumAra mahetA prapautra : gaurava prazAMta mahetA, prapautrI : niyatI prazAMta mahetA tarathI saprema III Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Icato RS Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aham pUjya gurudevazrI phateha - pratApa smRti puSpa Agama anuyoga (guja.) graMthamALA - 9 gAnuyogya bhAga- 3 jenAgamomAM varNita jIva-ajIva viSayaka sAmagrInuM saMkalana (Azrava, veda, kaSAya, karma, vedanA, gati (sAmAnya), narakagati, tiryaMcagati, manuSyagati, devagati, puSaMti vagere 11 adhyayanonuM viziSTa saMkalana) mULapATha sAthe gujarAtI bhASAMtara : nirdezaka ane pradhAna saMpAdaka : " anuyoga pravartaka upAdhyAya pravara paM.ratna munizrI kanveyAlAlajI ma. "kamala" : saMyojaka ane sampAdaka : Agama rasika sevAbhAvI : gujarAtI bhASAMtarakartA : upapravartinI zrutAcAryA upapravartaka zrI vinayamunijI ma. 'vAgIza' DaoN. zrI mukitaprabhAjI | ema.e.pIeca.DI. temaja temanI suziSyA : parAmarzadAtA : paM. dalasukhabhAI mAlavaNiyA DaoN. zrI anupamAjI (ema.e.pIeca.DI.) zrata ArAdhikA zrI viratisAdhanAjI = : prakAzana sahayogI : zeThazrI AtmArAma mANekalAla zAha (amadAvAda) zrI bharatabhAI zAMtilAla zeTha (amadAvAda) : prakAzaka : Agama anuyoga TrasTa, amadAvAda-13 V Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savAdhikAra prakAzakAdhIna prakAzaka ane prAptisthAna : Agama anuyoga TrasTa C/o. zrI sthAnakavAsI jaina saMgha, 28-29, sthAnakavAsI jaina sosAyaTI, nAraNapurA krosIMga, amadAvAda 13. phona : 7551426, 7552711 PE dis saMparka sUtra H zrI vardhamAna mahAvIra kendra sajIvaMDI sAme, mAunTa Abu (rAja.) pIna-307 501 phona : (02974) 235566 gujarAtI saMskaraNa vIranirvANa saMvat - 2529 vikrama saMvata - 2059 saMvatsarImahAparva dinAMka : 31-8-2003 vimocana - pUnA (mahA.) guously f mUlya: #ji 1 rUA. 700/- (sAtaso rUpiyA) mudraka skena-o-grAphiksa (kompyuTara - ophaseTa joba) 3/e, ravikuMja sosAyaTI, nAraNapurA, amadAvAda-13 phona : 7911751 VI saMpreraka : 1. upapravartaka, salAhakAra madhura vyAkhyAnI zrI gautamamunijI ma. 2. sevAbhAvI tapasvI zrI saMjayamunijI ma. 'sarala' saMpAdana sahayogI : - arihaMta priyA DaoN. divyaprabhAjI paM.devakumArajI jaina, bIAnera zrI zrIcaMdajI surANA, AgarA DaoN. dharmacaMdajI jaina, jodhapura TrasTI maMDaLa : 1. zrI navanItabhAI cunIlAla paTela (amadAvAda) ra. zrI ramaNalAla mANekalAla zAha (amadAvAda) 3. zrI araviMdabhAI zAMtilAla zAha (amadAvAda) 4. zrI bacubhAI baLadevabhAI paTela (amadAvAda) 5. zrI vijayarAja bI. jaina (amadAvAda) 6. zrI ajayarAja ke. mahetA (amadAvAda) 7. zrI kRSNakAMtabhAI maphatalAla paTela (muMbaI) 8. zrI jayaMtibhAI caMdulAla saMghavI (mAnaddamaMtrI) (amadAvAda) bags ko.opTa sadasya H zrI mIThAlAla temIcaMda boharA, amadAvAda zrI ramezakumAra caMpAlAla sAkariyA, amadAvAda " saMkalana-sahAyaka : mAMgIlAla zivajIrAmajI zarmA (kuraDAyAM) leafs * prUpharIDara : mahAvIraprasAda zivajIrAmajI zarmA (kuraDAyAM) Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Published in Memory of Rev. Gurudev Shri Fateh-Pratap Agam anuyog No. 9 FOTO 099 BOSS OM Dravyanuyoga Nismos 570 Massen aboutons | GUJARATI TRANSLATION | [Part - III (Chapter 28 to 38) ] ETVOS CHIEF - EDITOR : Anuyog Pravartak, Upadhyaya Pravar, Pandit Ratnal Muni. Shri Kanhaiyalalji 'Kamal' BHM 6167 : COLLIGATOR : Agam Rasik Vice Pravartaka Shri Vinay Muniji 'Vageesh' : TRANSLATORS : UpPravartini Shrutacharya Dr. Shri MuktiPrabhaji M.A.Ph.D. & HER CO-TRANSLATORS : Dr. Shri Anupamaji M.A.Ph.D. Shri Virtisadhnaji S elim ide : ADVISOR : Pt. Dalsukhbhai Malvaniya ---- : PUBLISHING CO-ORDINATOR : --- Sheth Shri Aatmaram Maneklal Shah (Ahmedabad) i Shri Bharatbhai Shantilal Sheth (Ahmedabad) : PUBLISHERS: AGAM ANUYOG TRUST Ahmedabad - 380 013. VII Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PROMOTOR: 1. Madhur Vyakhyani Shri Gautam Muniji 2. Sevabhavi Shri Sanjay Muniji "Saral" CONTRIBUTING EDITORS: 1. Arihantpriya Dr. Divyaprabhaji 2. Pandit Shri Devkumarji Jain - Bikaner PUBLISHER: AGAM ANUYOG TRUST Clo. Shri Sthanakvasi Jain Sang, 28-29, Sthanakvasi Jain Society, Naranpura Crossing, Ahmedabad-13. Ph.: 7551426, 7552711 HHON CONTECT PLACE: SHRI VARDHMAN MAHAVIR KENDRA Opp. Subjimandi, MOUNT ABU. (Raj.) Pincode : 307501. Ph. : (02974) 235566 3. Shri Shrichandji Surana 'Saras'-Agra 4. Dr. Dharmachandji Jain - Jodhpur TRUSTIES : 1. Shri Navanitbhai Chunilal Patel (Ahmedabad) 2. Shri Ramanlal Maneklal Shah (Ahmedabad) 3. Shri Arvindbhai Shantilal Shah (Ahmedabad) 4. Shri Bachubhai Baldevbhai Patel (Ahmedabad) 5. Shri Vijayraj B. Jain (Ahmedabad) 6. Shri Ajayraj K. Mehta (Ahmedabad) 7. Shri Krishnakantbhai Mafatlal Patel (Mumbai) 8. Shri Jayantibhai Chandulal Sanghavi sal (Secretary) (Ahmedabad) FIRST EDITION: A. D. 2059 Samvatsari Mahaparva Dt. 31-8-2003 SVET Vimochan at Puna (Mharashtra) PRICE : ART OOREE Rs. : 700/- (Rupees Seven Hundred) CO.OPT. MEMBER: Shri Mithalal Nemichand Bohra, Ahmedabad. Shri Rameshkumar Champalal Sakariya, Ahmedabad. PRINTED BY: SCAN-O-GRAFIX (Computer-Offset Printing) 3/A, Ravikunj Society, Naranpura, Ahmedabad-380 013. Ph. : 7911751 EDITOR - ASSISTANT : Mangilal S. Sharma (Kurdayan) PROOF READER : Mahavir S. Sharma (Kurdayan) VIII Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ !! samarpaNa ! jeoe sarva prathama badhA AgamonuM sAnuvAda sampAdana karavAmAM temaja jaina tatva prakAza Adi ane granthonA nirmANamAM AkhuM jIvana samarpita karyuM evA mahAna Rtadhara bahuzruta temaja gItArtha AcArya pravara zrI amolakatraSijI mahArAjanA zrI caraNomAM sAdara zraddhApUrvaka samarpita che... "dravyAnuyoga-tRtIyabhAga-jJAnAMjali" vinIta vinayamuni vAgIza" DaoN. muktiprabhA ane TrasTI maMDaLa For Private & Personal use on www.ainell you Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ granthamAlAnA aAdhe prerako dharmaprANa vIralokAzAhanI paraMparAmAM aneka mahApuruSo thayA, jemAM AcArya jIvarAjajI ma. nuM nAma kriyoddhArakamAM vizeSarUpathI gaNAya. temanA muvaDhapathI cAra ziSyo thayA. jemAM AcAryazrI svAmIdAsajI ma. nuM nAma agraNIya hatuM. teo paraNavA jatA hatA tyAM raravAmAM ja pUjyazrI 8IpacaMdajI ma. no upadeza cAlato hato, Do. sAMbhaLIne vairAgya utpa thayo. samaye bhAvi patnIne rAkhaDI bAMdhI, bahena banAvI dikSita thaI gayA. te bahu ja mahAna jJALI thayA, prabhAvazALI thayA. temanA aAro movI jevA hatA. Aje paNa temaLI lakhelI babIsI jJAnabhaMDAramAM upalabdha che. temanI paraMparAmAM ghaNA GdhA tapasvI-jJALI saMto thayA. AvA mahAna, puruSo A grantha samarpaNa karavAmAM Avyo che. temAM ja pUjya gurUdevazrI phohacaMdajI ma. hatA. jemanI 40 varSanI uMmaramAM paNa badhI jIThThiyo rasvastha hatI. teo dararoja eka Asana para besIne sAta kalAka bhajana karatA hatA. temanA ja gurUbhAI pratApacaMDhajI mu. hatA. temano avAja bahu ja bulaMda hato temanA rAzi pravacanamAM badhI jJAtinA loko (jaina - jaivetara) AvatA hatA. evA che prabhAvazALI hatAM. temanA ja ziSya kamalamuni che. temane bhaNAvavAmAM ghaNI ja kALajI rAkhI, moTA paMDito pAse adhyayana karAvyuM. 11 varSa sudhI vairAgyakALamAM (dikSArthI avarathAmAM) rAkhI AgamonuM ane TIkA-cUrNa -bhASyanuM vizeSa adhyayana karAvyuM che temano mahAna upakAra hato, te kAraNe ja A granthazALA temanI smRtimAM pragaTa thaI rahI che, pAThaka A granthono khUba ja lAbha le eja arthanA. - vinayamuni Jalil aran Uns only ary.org Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahemu cours cold clanul... pUjya gurUdeva upAdhyAya thI kanveyAlAlajI ma. kamala sAthe anayoga saMbaMdhita carcA karI rahelA upapravartaka zrI vinayamAnajI ma. vAgIza" komalatana, komalavacana, punI karaNI kamanIya T 'kamala' mune kalyANakara, vinaya daya ramaNIya III madhura vyAkhyAnI zrI gautamamunijI ma. tapasvI sevAbhAvI zrI saMjaya munijI ma. For Plug & Personal to only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhasthApaka | namo niHIT T. sva. baLadevabhAI DosAbhAI paTela sva. hiMmatalAla zAmaLadAsa zAha Agama anuyoga TrasTa - TrasTI maMDaLa zrI navanItabhAI cunIlAla paTela zrI ramaNikabhAI ema. zAha zrI araviMdabhAI zAMtilAla zAha zrI bacubhAI baLadevabhAI paTela zrI vijayarAja bI. jenA zrI ajayarAja ke. mahetA zrI kRSNakAMtabhAI maphatalAla paTela zrI jayaMtibhAI sI. saMghavI (mAnamaMtrI) 1 TS www.ja nelibrary.org Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka jyotirmaya vyaktitva-zradhdhaya upAdhyAyazrI svaiyAlAlajI ma, 'kyala saMkSipta paricaya jJAna ane kriyAnI jIvaMta pratimUrtino vagAthA' nA gauravapUrNa padathI samalaMkRta anuyoga pravartaka zraddheya pUjayagurUdeva munizrI kanDeyAlAlajI ma. kamala'nuM jIvadarzana sva-paranA kalyANArthe samarpita rahyuM che. vicAra ane AcAranI draSTie teo atyaMta utkRSTakoTinuM jIvana jIvanArA sapuruSa ane pratibhAzALI puruSa hatAM. jeone ahaMkAra kyAreya sparzI zakyo na hato. vidvatA, vinamratA, saujanyatA, saumyatA, sahiSNutA, karuNA, vAtsalya, dhairya, prasannatA jevA aneka sadguNonI suvAsathI teo sadA mahekatAM hatAM Apano janma vikrama saMvat 1970 caitrasuda (rAmanavamI) nA divase kekInda (jasanagara) rAjasthAnamAM zrI goviMdasiMhajI rAjapurohitanA gRhe thayo. mAtuzrI yamunAdevInI kUkha Ape dIpAvI hatI. cAravarSanI bAlyAvasthAmAM ja mAtA-pitAnI acAnaka ja chatrachAyA gumAvI. sAta varSanI uMmare paramazradhdhaya AcAryazrI svAmIdAsajI ma. nI paraMparAnA prabhAvazALI zramaNa ziromaNI zraddheya zrI phatehacaMdrajI ma. ane paMDita pravara zrI pratApamalajI ma. vagereno saMparka thayo. ApanuM bhavya tejomaya lalATa ane sAmudrika lakSaNo jotAM ja pU. pratApamalajI ma. ne pratIti thaI ke - "A bALaka atyaMta tejasvI pratibhAzALI zramaNa paraMparAno tejasvI sitAro thaze je zAsana prabhAvamAM abhivRdhdhi karaze." gurUdevanA prathamadarzanathI ja Ape ApanuM sarvasva temanA caraNomAM samarpita karI dIdhuM. agiyAra varSa sudhInA vairAgyakALa daramyAna Ape paMDito, vidvAno pAse adhyayana adhyApana karyuM. vaizAkhasuda-6, vikramasaMvata 1988nA divase sAMDerAva (rAja.)mAM Ape dIkSA aMgIkAra karI. e samaya daramyAna ghoDI parathI paDavA chatAM Ape sahiSNutA, dharma ane atUTa manobaLathI muzkelIno sAmano karyo te ja ApanI paramazakti, dharma pratyenI atUTa zraddhAnuM uttama udAharaNa che. vaDIdIkSA sojataroDamAM saMpanna thai. tada dIkSA pachI Ape 5. becaradAsajI dozI, zobhAcaMdajI bhArilla vagere pAse jainAgama-vADumayanuM talasparzI adhyayana karyuM. jenA pariNAmasvarUpe Apa nyAyatIrthanI parIkSAmAM prathama zreNImAM samuttIrNa thayA. pachI Ape AgamonA saMpAdanakAryamAM ja potAnuM lakSa kendrita karyuM. AgamonA mULa pAThone kramAnusAra-yogyarIte saMpAdita karI prakAzita karyA, chedasUtronA sAnuvAda vivecana sahitanA prakAzana mATe bhAre jahemata uThAvI ati jaTilabhagIratha kArya saMpanna karyuM. te sthAnAMga-samAvAyAMganuM sAnuvAda-saMpAdana kArya karyuM. "jainAgamanirdezikA' jevI ati mahatvapUrNa kRti paNa ApanA athAga zramaane prabaLa puruSArthanuM ja pariNAma che. | AgamaanuyoganuM vizALa vistRta ane bhagIratha kArya Ape eka jarmana vidvAnanI preraNAthI yuvAvasthAmAM zarU karyuM hatuM, je jIvananA aMtima zvAsa sudhI nibhAvyuM. mArgamAM AvatI pratikULatAone Ape apramatta bhAve lisin Eduron International www.lainelibrary og Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhairya, sahiSNutA ane puruSArtha vaDe parAjita karI. ApanI zArIrika pratikULatAo daramyAna ApanA aMtevAsI ziSya zrI vinayamunijI ma. 'vAgIza' tathA sAdhvIvRMda DaoN. zrI divyaprabhAjI, paM. dalasukhabhAi mAlavaNiyA, paM. devakumArajI vagereno sAtha-sahakAra maLato rahyo. Ape Agama anuyoga TrasTa dvArA hiMdI anuvAda 8 bhAgomAM ane gujarAtI 4 bhAgomAM prakAzita karyAM zeSa bhAgonuM kArya zrI vinayamunijI ma. tathA TrasTIgaNa atyadhika parizramakarIsaMpanna karavA prayatnazIla rahe che. ApanA vizALavicaraNa kSetra dvArA Apano anuyAyI varga paNa eTalo javizALa ane vyApaka che jenuM mukhya kAraNa ApanI binasAMpradAyiktAnI bhAvanA hatI. svAsthyanI pratikULatA daramyAna paNa Ape adbhUta AtmabaLa dvArA je samatva bhAva apanAvyo te badhA mATepreraNArUpa che ane khUba-khUba vaMdanIya che. jJAnarAdhanA, mauna, tapa ane japa ApanA jIvananA paryAya samA banI gayA hatAM. nirarthaka carcA, jJAtisaMpradAyonI vAto ke TIkA-TippaNImAM Ape kadI kyAreya samaya barabAda karyo nathI. yuvAvasthAthI ja dvidaLano tyAga, eka samaya bhojanamAM paNa mAtra eka ja roTalInuM uNodarI tapa ApanI rasendriya pratyenI nispRhatA darzAve che. chellA 18 varSothI Ape anna-pANIno tyAga karI mAtra phaLono rasa, gAyanA dUdhathI ja jIvananirvAha karyo. chellA 27 varSathI dareka maMgaLavAre mauna, rAtrinA be vAgye nidrA tyAga karI sAdhanAmAM lIna thatAM ane AvAM ja uttama AcArane kAraNe Ape 'saMtaratna' nA birUdane sArthaka karyuM. eTaluM ja nahi paraMtu rASTrIya saMtanI haroLamAM ApanuM nAma jayavaMtu banyuM. 6 Disembara 1993, poSa suda 14 savaMta 2050 nA roja jayapuramAM AcArya samrATazrIdevendramunie Apane 'upAdhyAya pade'jainazAsana prabhAvakapada gauravAnvita karyA. Apa karuNA, dayA, vAtsalya ane premanI sAkSAt mUrti hatA ane AthI ja Ape mAnava kalyANa hitArthe vividha pravRttionuM Ayojana karyuM. zrIvardhamAna mahAvIra sevA kendra devalAlI, jillo nAsika (mahArASTra) jyAM vRdhdhasAdhu-sAdhvI sevA kendra, janahitArthe hospiTala, mAnava rAhata kendra jevI vividhapravRttio vidyamAnache. zrI vardhamAna mahAvIra kendra-Abu parvata jyAM prativarSa caitrI oLInuM Ayojana thAya che ane bhojana zALA, upAzraya, pustakAlaya, ,auSadhAlaya, atithigRha che. taduparAMta Agama anuyogaTrasTa amadAvAda, zrI mahAvIra kalyANa kendra madanagaMja, aMbikA jaina bhavana- aMbAjI vagere aneka saMsthAo ApanI preraNA ane AzIrvAda vaDe anekavidhapravRttiomAM kAryarata mAnavakalyANanAM uttama kAryo kare che. 17 Disembara 2000baporanA 1-30vAgye ekAeka ApanuM svAsthya bagaDayuM Ape 2-45 vAgye saMthAro grahaNa karyo ane rAtre samaya 3-45 poSa vada AThama(guja. mAgasara vada 8) somavAra 18 DisembaranA roja jIvanajyotadivyajyotamAMvilIna thai. 19Disembara bapore 3 vAgye 'kamala kahaiyAvihAra'mAM hajAro bhaktosAdhakonI janamedanI vacce AtmAnA niraMjananirAkAra svarUpanA ghoSa sAthe agnisaMskAravidhisaMpannathai. ApanA svargArohaNathI zramaNa saMghamAM ja nahIM paraMtu samagra jaina jagatamAM je khoTa paDI che tenI pUrti asaMbhava, azakyache. Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | namo nAkhai | zreSThIvarya zrAvakaratna zeThazrI AtmArAma mANekalAlA janmaH vikrama saMvata 1931 aSADhavada 0)) - tA. 1-8-05 svargavAsa : vikrama saMvata 2015 cetra suda 7 - tA. 15-4-1959 amadAvAdamAM janma mAtAnuM nAma : caMdanabenA zreSThIvarya - zrAvakaratna - hiralA ane viralA samA royala parivAranA saMpa -saMgaThananI anekane preraNA arpanAra bhUlelAnA bhomIyA pU. sAdhu- sAdhvIjIonA ammA - piyA evA zeThazrI AtmArAma mANekalAlanA nobala parivAra vize lakhavA jaIe to guNothI eka buka bharAI jAya paratuM ahIM TuMkamAM lakhIe to pU. bApujI cImanabhAI, zAMtibhAI, pramukhabhAI vagere bhAIonA saMpasaMgaThana premanA jaina-jainettara samAjamAM dAkhalA levAya che. je kuTuMbamAM vaDIlo pratye adano AdarabhAva, ekabIjA pratye kartavya parAyaNatAnI uccatama bhAvanA - mUkadAnanI bhAvanA - pU. sAdhu - sAdhvIjI pratye anero AdarabhAva vaiyAvacca bhAvanA madhyamavarganA parivAro mATe AzIrvAda - duArUpa- jamaNo hAtha Apeto DAbo hAtha na jANe tevo mUkadAnano aMtarano abhigamasva. baLavaMtabhAI, sva. mahendrabhAI tathA saparivAramAM Aja pratyakSa jovA maLe che. Agama anuyogamAM sAro sahayoga ApavA badala AbhArI chIe. ! namo viIUAM che. zrAvakarana zrI bharatabhAI zAMtilAla zeTha udArazIlA, kartavyabhAvathI bharelA, saujanyazIla zrI bharatabhAI zAMtilAla zeTha, jemanuM jIvana aneka taDakAM - chAMyaDA vacce pasAra thayela che. mAtA-pitAnA saMskAroe bleno pratye kartavya parAyaNatA - sAdhusAdhvInI manamUkIne vaiyAvacca karavAnI uccatama bhAvanA - pote bArIka paristhitimAMthI pasAra thavAne kAraNe bArIka paristhitivALA kuTuMbo pratye hamadardI- mUka madadagAra thavAnI bhAvanA. temanA dharmapatnI a.sau.puSpAbena - ochu bolavuM ane sadakAryo karavAmAM sahabhAgI thavAnI aMtaranI uttama bhAvanAvALA rathanA banne paiDAM sarIkhA - putrazrI zizirabhAI paNa pitAnA pagale dharmanA kAryamAM udAradIle mUkabhAve lakSmIno sadavyaya karanAra - zrI bharatabhAI zeTha - ajarAmara - saMpradAyanA agragaya zrI saurASTra sthA. jaina saMgha tathA| vardhamAna sthA. jaina saMgha (ghATaloDIyA)nA pramukhasthAnane dIpAvI rahyA che. nAnI-moTI aneka saMsthAomAM dIkSA prasaMge temanA dAnanI saravANI vahetI rahe che. Agama anuyogamAM sAro sahayoga ApavA badala AbhArI chIe. Jain Education Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // namo nibAnuM // zreSThIvarya zrI dhIrajalAla dharamazIbhAI morabIyA vAtsalyamUrti - saujanyamUrti - saMskArI puruSa zrAvakaratna sevAbhAvI pUjya bhAI zrI dhIrajalAla dharamazIbhAI morabIyA - rApara (kaccha) nA vatanI hAla AburoDamAM dhaMdhAnI sAthe dharmane AgaLa karI mAnavabhava sArthaka karI rahyA che. hasato - milanasAra cahero - udArabhAvanA - dikarAonA kuTuMbane dharmanA saMskArothI suvAsita banAvyuM che. dharmapatnI paNa utsAhI - premALa - dharmanA harakAryamAM sAtha - sahakAra vaMdanIya pratyakSa jovA maLela che. AburoDamAM mArabala phekTarI tathA kemikala phekTarI dvArA vyApArI vargamAM gauravavaMtu sthAna pAmela che. zrI vardhamAna sthA. jaina zrAvaka saMgha - AburoDanA adhyakSapadane sevA dvArA zobhAvI rahyA che. mUkadAtA che - AburoDamAM sahakAryane kAraNe anya sAmAjika tathA dhArmika saMsthAomAM AgavuM sthAna dharAve che. jIvadayA maMDaLa rApara (kaccha) (pAMjarApoLa) muMgADhoranI sevA mATe agragaNya sthAna dharAve che temAM paNa temano cazavI phALo che. kAryavAhaka kamiTimAM sAruM yogadAna che. mAdare vatana rAparane haMmezA AgavuM sthAna Ape che. gurudeva pU. upAdhyAca paM.-rA zrI kanaiyAlAlajI ma.sA. 'kamala' nA saMta samAgamamAM AvatA potAnuM jIvana kamalavaMta banAvyuM che, je vartamAnamAM saune pratyakSa jovA maLe che. temanuM svAsthya sevA sAnukuLa rahe tevI aMtaranI zubhecchA saha. Agama anuyogamAM sAro sahacoga ApavA badala AbhArI chIe. // namo niLAkhkhuM lAyana zrI dhIrezabhAI TI. zAha kartavya parAyaNa-saujanyamUrti janmajananA haiyAmAM caumukhI pratibhA dvArA ANamoluM AgavuM sthAna meLavanAra mAta-pitAnA mAdarevatana visalapuranA nAmane rozana karanAra lAyana dhIrezabhAI TI. zAhano janma tA. 17-5-1938. abhyAsa bI.e. bI.koma., ela.ela.bI., TekSa kansalaTanTa eDavokeTanA vyavasAyamAM tejasvI - ojasvI - kartavyamAvanA - ta - niSThA - pramANiktAthI AgavuM sthAna - mokharAnuM sthAna pAmela che. kartavya parAyaNatAnA uttama guNanA kAraNe visalapura keLavaNI maMDaLanA mAnamaMtrI, zrI sthA. jaina keLavaNI maMDaLa cerITI TrasTanA kArobArI sabhya, gujarAta sAhitya pariSadanA AjIvana sabhya temaja tabIbI kSetre barnsa esosIezana opha InDiyA - gujarAta lAMca kArobArI sabhya, InDiyana reDakrosa sosAyaTI AjIvana sabhya, pablIka sarvIsa TeliphonsanI eDavAIjharI borDa kamiTimAM nimaNuka ghaNI saMsthAomAM TekSezana sevA - sAmAjIka ekTiviTI - nAnI moTI ghaNIja saMsthAomAM saMlagna - dhaMdhAdArI sarkala InkamaTekSa bAra ezosIezana pramukha - 198pa, TekSa eDavokeTa esozIezana gujarAta pramukha - 1909-1980, InkamaTekSa bAra esozIezana - TekSa eDavokeTa esozIezananA cAlu kArobArI sabhya, lAyansa klabamAM AgavuM sthAna. DisTrIkTa gavarnara (lAyana) 1987-88 noTarI vagere. temanA dharmapatnI a.sau. IndIrAbenano dhArmika - sAmAjIka vagere kAryamAM rathanA banne peMDA sarIkho sahayoga rahe che. temanA putro ci. bhAveza, cetana, saMjIva tathA putravadhuo paNa vicaraMtu - gauravavaMtu sthAna sevA dvArA meLavI rahyA che. teo nAnI - moTI aneka saMsthAone mAdare vatanane temaja ejyukezana yotre temaja rIjhAtA - sImAtA parivArone mudAna dvArA sahabhAgI banI rahyA che Agama anuyogane paNa sahayoga ApavA badala AbhAra chIe. - - // namo niLAkhkhuM // zrI sthAnakavAsI jaina saMgha (solAroDa) uparokta zrI saMghane jyAre pratyakSa najara sAme lAvIe tyAre pAyAnA patthara samA pUjya bApA cunIlAla dhorIbhAI tathA temanA suputro zreSThIvarya zrI navanItabhAI, zrI jayaMtibhAI, zrI praviNabhAI tathA putravadhuo ane pArzvanAtha korporezana parivAranuM yogadAna yAda AvI jAya - tenA bhUtakALanA - vartamAnakALanA kartavyaparAyaNa kAryakartAone svAbhAvika abhinaMdana arpAI jAya che. zrI saMghanI sthApanA thaI tyArathI sArA sArA uccattama pU. sAdhu - sAdhvIjInA cAturmAsa zeSakALa - dharmapremIzrI navanItabhAInA jJAna - dhyAnano UMDo abhyAsa saMghanA sarvabhAI-henono dharmakAryamAM anero utsAha jovA maLe che. saMsthA AgavuM sthAna dharAve che. temAM mUkAtA - mUkakAryakartAono akalpanIya phALo hoya che. Agama anuyoga TrasTanA pramukhasthAnane zrI navanItabhAI dipAvI rahyA che. Agama anuyogane sahayoga ApavA badala zrI saMghanA AbhArI chIe. ww.jiriEhbrary.org Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H. pAkathana zramaNa saMghanA variSTha vidvAnuM upAdhyAya zrI kahaiyAlAlajI ma. kamala' saMpAdita dravyAnuyoga avazya eka mahAsAgaramAMthI maMthana karI prApta karela zrutajJAnano amRta-ghaTa kahI zakAya che. traNa bhAgomAM prakAzita karela A graMtha pote paNa jJAnanA mahAkoSa jevo che. emAM padravyonA bheda-upabheda, temanI vividha sthitio ane mukhyatve jIva-ajIvanA saMbaMdhI vibhinna viSayone gUMthI levAmAM AvyA che. jaina AgamomAM jyAM-jyAM A viSayonuM varNana saMkSepamAM ke vistArathI je paNa karavAmAM AvyuM che tene upAdhyAyazrIe saMkalita karI ekatrita karyuM che ane pachI judA-judA viSayane krama anusAra goThavIne upaviSayo temaja vibhinna zIrSakomAM vibhakta karI hiMdI bhAvAnuvAdanI sAthe pragaTa karyo che. A traNe bhAgonuM vihaMgAvalokana karavAthI A spaSTa thAya che ke A ghaNoja duSkara temaja zrama-sAdhya kArya koI jAgrata prajJAzIla manasvIno ja camatkAra che. koI paNa kArya saMpanna karavA mATe dhyeya, niSThA ane daDha adhyavasAyanI apekSA rahe che temaja e vizALa kArya mATe jIvana samarpita karavuM paDe che. upAdhyAya zrI kanveyAlAlajI ma. kamala" nA A kArya siddha karI batAvyuM che ke emaNe jaina zrutajJAnanA kSetramAM e adhUrA kAryane pUrNa karyuM che jenuM bIjAropaNa AjathI lagabhaga 2175 varSa pUrve yugapradhAna AcArya AryarakSitasUrie karyuM hatuM. AcArya AryarakSitasUrie AgamonA adhyayanane sugama karavA mATe ane zrutajJAnane saraLatApUrvaka grahaNa karavAnI dRSTie anuyoga vargIkaraNanI eka zailI sunizcita karI hatI ane enA para bhAre parizrama paNa uThAvyo hato. eja ruparekhAnA AdhAre munizrIe svaanubhava ane bahuzruta daSTie A kAryane vyApaka rupamAM prastuta karyo che. A kAryamAM munizrIe jIvananA pacAsa mahattvapUrNa varSane khapAvI dIdhA che. paraMtu huM A 50 varSanA kAryane 500 varSanA sudIrdha zramanA rUpamAM aMkita karuM chuM. be hajAra varSa pachI anuyogonuM eka suvyavasthita rUpa ApaNI sAme AvyuM che ane te paNa zramaNa saMghanA eka variSTha upAdhyAyazrI dvArA; A vAtanI mane ghaNIja khuzI temaja AhvAda che ane saMpUrNa sthAnakavAsI jaina samAja mATe e gauravanI vAta che. huM to tyAM sudhI kahIza ke samasta jaina samAja mATe A prasannatA ane gauravano viSaya banaze. dravyAnuyoganI chApelI sAmagrInuM avalokana karatA mane ghaNI prasannatA thaI ke enA svAdhyAyathI karma, kriyA, vezyA, Azrava, janma-maraNa, pudgala saMbaMdhI eTalI mahattvapUrNa ane jIvanopayogI mAhitI maLe che ane evo mana thAya che ke ene vAMcyA ja karIe. A jJAnasAgaramAM DUbakIo mAryA ja karIe. vihaMgAvalokana karatA meM eka vAra Azrava adhyayananA pAnA pheravyA. pAMca AzravonuM varNana vAMcavA lAgyo. pAMca AzravaDhAronuM vistRta varNana je praznavyAkaraNasUtramAM jovA maLe che teno AmAM ullekha che. AmAM hiMsA, asatya Adi AzravonA phala-vipAka vAMcatA romAMca thaI jAya che. hiMsA temaja asatya sevananA kAraNa, hetu ane enA kaTu phaLa eTalA manovaijJAnika rUpe rajU karyA che ke ene vAMcatA manuSyanuM hRdaya kaMpI UThe che ane hiMsA Adi AzravonI svataH ja virati thavA mAMDe che. A eka udAharaNa che. Aja rIte jJAna, karma, vezyA Adi badhA viSayo para khUba vistRta ane AdhArabhUta sAmagrI A graMthamAMthI maLe che. jenA svAdhyAyathI jJAnanI vRddhi thAya che, jina-vANIne prati zraddhA sudaDha thAya che ane hRdaya pApa vRttiothI virakta thavA mAMDe che. 1 1 - Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taduparAMta A sAmagrI jainadarzananA abhyAsI vidvAno tathA darzana temaja vijJAnanA zodhaka mATe paNa che khUba sahAyaka ane mArgadarzaka sAbita thaze. jainadarzananI pudgala, jIva, gati, karma, vezyA, yoga viSayaka dhAraNAo Aje vijJAna mATe adhyayanano abhinava viSaya banyo che. hajAro varSa pUrve varNavela satya Aje vijJAnanI kasoTI para sAcuM Thare che ane sAthe ja vaijJAnikone A dizAmAM zodha karavA mATenI bhUmikA taiyAra karI Ape che. eka mArgadarzakanI rIte saMketa ane rUparekhA paNa rajU kare che. ethI jJAna-vijJAnanI navI-navI kSitijo khulavAnI prabaLa saMbhAvanA rahe che. mAruM evuM mAnavuM che ke AvanAra yuganA vaijJAnika ane zodhaka jyAM sudhI jaina darzana tathA jaina AgamonuM adhyayana nahIM karaze tyAM sudhI vijJAnanI pragati apUrNa raheze ane enA ghaNA praznonuM samAdhAna nahIM thaze. vijJAna je praznonA uttara nathI ApI zakatuM, jenuM samAdhAna nathI karI zakatuM, te prazno ane koyaDAnuM samAdhAna jaina AgamonA UMDANapUrvakanA abhyAsa dvArA meLavI zakAya che ane A viSayamAM dravyAnuyogano A mahAn saMgraha vizeSa sahAyaka banaze, evo mAro abhiprAya che. upAdhyAyazrInI IcchA hatI ke A graMthanI vistRta prastAvanA huM lakhuM, mArI paNa aMtaranI IcchA hatI ke A prakAranA mahAgraMtha para eka vistRta prastAvanA lakhuM. mArA adhyayana, anuzIlanano sAra vAMcakonI sAme rajU karyuM. paraMtu paMjAba, hariyANA, uttara pradeza Adi kSetromAM niraMtara vihAra, dararoja seMkaDo- hajAro darzanArthIonuM AvAgamana, saMparka tathA sAdhu jIvananI Avazyaka caryAne kAraNe mane atyAra sudhI avakAza na maLI zakyo ane prastAvanA lakhavAmAM vilaMba thayo. astu. have trIjo bhAga paNa taiyAra thaI rahyo che. ethI meM saMkSepamAM ja mArA vicAra prAthamika vaktavyanA rUpamAM prastuta karyA che. prabuddha vAMcakone huM anurodha karuM chuM ke prastuta graMtharatna para DaoN. sAgaramalajI jaina ane DaoN.dharmacaMdajI jaina dvArA lakhelI mahattvapUrNa prastAvanAno UMDANapUrvaka abhyAsa kare jethI graMthanA gaMbhIra rahasyane sahajamAM samajI zakAze kAraNa ke baMnenI prastAvanA khUba mahattvapUrNa, anuzIlanAtmaka che. huM pharI mArI hArdika prasannatA vyakta karuM chuM ke upAdhyAya zrI kanveyAlAlajI ma. kamala" no A 50 varSano gahana abhyAsa yukta avismaraNIya zrama jaina vADamaya ne gauravAnvita karaze ane sadIo sudhI enI mahattA raheze evI zubhakAmanA sAthe - AcArya devendramuni udayapura eprila 1995 hindI dravyAnuyoga bhAga-3mAMthI sAbhAra. 1 2 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na 3. prakAzakIca jaina-Agama jainadarzana ane jainadharmano mULa srota che. emAM hajAro viSayo vikharAyelA jovA maLe che. eka viSayanI jANakArI eka AgamamAM vyavasthita rIte prApta thatI nathI. bahuzruta AryarakSitasUrie bhAre jahemata uThAvI anuyoga zailI taiyAra karI paNa AgamomAM dharmakathAnuyoga, gaNitAnuyoga, caraNAnuyoga ane dravyAnuyoga e nAmano ullekha ja jovA maLe che. paraMtu vyavasthita vibhAjana prApta nathI thatuM. pUjya gurudeva upAdhyAyazrI kanveyAlAlajI mahArAjanuM anuyoga tarapha eka videzI vidvAne dhyAna kheMcyuM ane temane lAgyuM ke A kArya karavA jevuM che. jethI saMzodhana karanAra vidyArthIne tathA jijJAsune Agamono lAbha maLaze. AthI temaNe pUjya gurudevanA AzIrvAda laI A bhagIratha kAryanA maMDANa karyA ane aMtima zvAsa sudhI e kAryamAM saMlagna rahyA. hindImAM cAre anuyoganuM kArya emanI hayAtImAM emanI IcchA anusAra pUrNa thayuM ane A graMthonuM lokArpaNa paNa karyA. upAdhyAyazrIno upakAra kyAreya bhUlI nahi zakAya. AvI mahAnuM yAdagIrI ApIne amara thaI gayA. hindI anuyogano gujarAtI anuvAda chapAvavAno vicAra TrasTe karyo ane DaoN. muktiprabhAjI, DaoN. divyaprabhAjI vagere pAse vicAra rajU karyo ane temaNe e saharSa svIkAryo. teo ane temanI suziSyAo anupamAjI, viratisAdhanAjI Adi sAdhvIo A kAryamAM joDAI gayA ane jhaDapabhera A kArya saMpanna karyuM. teoe hindI anuyoganA kAryamAM paNa sAruM yogadAna karyuM hatuM. gurudevanA saMkalpane pUrNa karavAnuM bIDuM emanA suziSya upapravartaka zrI vinayamunijIe uThAvyuM. gujarAtInA traNa anuyoga pUrNa thayA pachI dravyAnuyoganuM kArya hAthamAM lIdhuM ane mAtra eka varSanA TUMkA gALAmAM A kArya pUrNatAnI agresara che e khUba prasannatAnI vAta che. dravyAnuyoganA traNa bhAga taiyAra thaI gayA have cothAnuM kArya zarU thaI gayuM che je dIpAvalI pahelA pUrNa thavAnI saMbhAvanA che. AvuM mahAnuM kArya karAvavA mATe upapravartakazrIe ghaNo ja samaya Apyo che te mATe ame temanA RNI chIe. TrasTanA maMtrIzrI jayaMtIbhAI caMdulAla saMghavIno gurudeva pratyeno atyaMta ahobhAva temaja nAraNapurA saMghanI badhI javAbadArIo saMbhALavA chatAM TrasTa mATe khUba jahemata uThAvI. jethI A bhagIratha kArya pUrNa thavAmAM AvyuM che. prapha saMbaMdhI ane presanI badhI javAbadArI sevAbhAvI zivajIrAmajInA suputro zrI mAMgIlAla ane zrI mahAvIra zarmAe kALajIpUrvaka nibhAvI che. temaja presavALA divyAMgabhAIe tvarAthI kAma karI ApyuM te badhAnA ame AbhArI chIe. AvA umadA kAryamAM dAnadAtAoe sAro lAbha lIdho jethI AvA daLadAra graMthonI chapAI thaI zakI te badala dAnadAtAonA ame AbhArI chIe. svAdhyAyI munirAjo tathA mahAsatIo temaja AgamanA abhyAsu zrAvaka-zrAvikAo A graMtho maMgAvI svAdhyAya kare ane A graMthono vadhumAM vadhu pracAra thAya e ja abhilASA rAkhIe chIe. tame svAdhyAya karo ane bIjAne preraNA Apo. nAmI-anAmI sarvadAtAonA AbhArI chIe. TUMka samayamAM cotho bhAga prakAzita karavAnI bhAvanA che. e bhAvanA tamArA badhAnA sahakAra ane saddabhAvanAthI pUrNa thaze. eja abhilASA sAthe, navanItabhAI cunIlAla paTela pramukha Agama anuyoga TrasTa gies 3. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahemu zrI kamalagurubhyo namaH saMyojakIya pUjya gurudevazrIe je vizALa kArya upADyuM hatuM te emanI bhAvanAne anurupa hindImAM 8 bhAga ane gujarAtImAM 11 bhAgo dvArA pUrNa thavA AvI rahyo che. san 82nA jAnyuArImAM jyAre jaina klInIka - kAMdAvADI muMbaImAM moTA oparezana mATe laI javAmAM AvyA tyAre mane sUcana karyuM ke mAruM anuyoganuM kArya pUrNa karavAnuM che." amArA puNyodaye 18 varSa emanA sAnidhyamAM kArya thayuM ane 14 bhAga emanA nirdeza anusAra saMpAdita thaI chapAI gayA ane zeSa kAma mane soMpI gayA. emanA AzIrvAdathI be varSanA alpakALa mAM cAra bhAga chapAI gayA. dravyAnuyogano A trIjo bhAga prakAzita thatA mane ghaNI khuzI thAya che. Aje pUjya AcArya zrI kAzIrAmajI ma.nA smAraka ahiMsA bhavana khAramAM dravyAnuyoganA bIjA bhAganuM vimocana pUjya upAdhyAyazrIjInI 92mI janmajayaMtI prasaMge thaI rahyuM che ane trIjA bhAganuM prathama pUpha rIDIMganuM kArya paNa pUrNa thaI rahyuM che. A badhI prApti mahApurUSonI kRpAnuM phaLa che. san 1979mAM A bhavanamAM gurudeva sAthe comAsuM thayuM, tyAre lAlA zAdIlAlajI, harIzajI, sudarzanajI, rAjakumArajI, sukhalAlajI, ratanalAlajI vagerenI sAthe anuyoga TrasTanI AnA prakAzana mATe mITIMga thaI. tyAre lAlA zAdIlAlajIe sUcana karyuM ke dareka graMthamAM eka bAju mULapATha ne bIjI bAju anuvAda chApavo joIe to ja A graMtho upayogI thaI zakaze. pahelA TrasTa mULa ane anuvAda judA-judA chApavAno vicAra karyo ane enA phaLasvarUpa dharmakathAnuyoga graMthano mULapATha ane anuvAda judo chapAvyo ane pAThakone ApavAmAM Avyo to pAThakoe mULapAThano graMtha pAcho ApavA mAMDyA. kAM to radImAM nAkhavA lAgyAM, kAraNa ke mULapAThamAM eTalI rUci na hatI. Aje e pratIta thAya che ke dharmapriya zrAvakonI keTalI sUjhabUjha hatI. mULapATha sAthenA hindI-gujarAtI anuvAda pAThakone khUba ja upayogI thayA. enA vAMcanathI bhASAnuM jJAna paNa thaI jAya che ane mULapATha vAMcavAno lAbha paNa maLe che. ame chapAI vakhate pUrNa cokasAI rAkhI che ke mULanA pAThanI sAme ja hiMdI ke gujarAtI bhASAMtara chapAya. mahAsatIjIzrI muktiprabhAjI, zrI darzanaprabhAjI, DaoN. divyaprabhAjI, DaoN. anupamAjIne kema bhUlAya. teo san 79mAM ghATakoparamAM maLyA, tyArathI A kAryamAM sAro evo sahakAra Apyo ane mane A kAryamAM zAmela karyo. emanI pAse jyAre A varSe ku. jinazAno dikSAno prasaMga Avyo tyAre emanA taraphathI pATha bhaNAvavA mATe arthAt dIkSA ApavA mATe AgrahabharI vinaMtI AvI tethI amAruM muMbaImAM Agamana thayuM ne cAturmAsa bhUmi khAramAM AvyA. azubha karmonA udaye sarala svabhAvI saMjayamuni mahAtmAjI' paDI gayA ne asthibhaMga thayA. A bAju mArA sAthI muni kuzaLa vaktA gautamamunine AMkhanuM oparezana karAvavuM paDyuM. jethI 50 divasa ahiMsA bhavanamAM rokAvuM paDyuM emanI sevA sAthe A kArya mATe ghaNo samaya maLyo tethI TUMka samayamAM A bhAga pUrNa thaI zakyo. anyathA vihAramAM A kArya saMpanna na thAta. navadIkSitA sAdhvI jinezvarAjI paNa * chellA-chellA anuvAdamAM sahabhAgI thayA. mahAvIra zarmAe paNa bhAre jahemata uThAvI. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutAcAryA muktiprabhAjI ane temanI vidvAnuM suziSyAoe sAro sahakAra Apyo. mULapAThanuM saMkalana karavuM, bhASAMtara karavuM, presa kaoNpI taiyAra karavI, A badhA mATe temano amUlya samaya Apyo. A kArya ghaNuM kaparuM che, cokasAI rAkhavA chatAM paNa koI aMza chUTI gayo haze. vaLI gujarAtI bhASAno mAro sAro abhyAsa nathI jethI hiMdI zabdono prayoga thaI gayo haze to pAThaka svabuddhithI ene sudhArI le ane amane sUcita kare jethI bIjA saMskaraNamAM saMzodhana thaI zake. mULapATha ane bhASAMtaramAM zaMkAnivAraNa mATe paryApta rUpathI Agama graMtho temaja zabdakoSa vagere jovAnI ghaNI ja AvazyakatA paDe che paraMtu upalabdha na thavAnA kAraNe pATha zuddha na thaI zakyA. badhA saMghone Agama graMtho pustakAlayomAM (lAyabrerIo) vasAvavA ja joIe jethI AgamonA svAdhyAyano pracAra thAya. zrI jayaMtibhAI saMghavI je anuyoga TrasTanA maMtrI che. jaipha uMmaranA ane nAdurasta tabiyata hovA chatAM A kAryamAM bhAre jahemata uThAvI rahyA che. vaLI zrI navanItabhAI, zrI bacubhAI vagerenA AgrahapUrNa sUcananirdezathI A kArya saMtoSajanaka pAra paDI zakyuM che. mahAvIra kendranA vyavasthApaka zrI mAMgIlAla zarmAe tyAMthI samaya kADhI presa saMbaMdhI goThavaNa karavAmAM ane pUpha tapAsavAmAM sAro samaya Apyo che. presavALA zrI divyAMgabhAIno paNa sAro sahakAra sAMpaDyo jethI A kArya jhaDapathI pAra paDyuM. liMbaDI ajarAmara saMpradAyanA kuzaLa kAryadakSa zrI bhAskaramunijIe paNa A kArya AgaLa vAravAnI sArI preraNA ApI ane goMDala saMpradAyanA yuvA praNetA zrI dhIrajamunijIe lAIbrerIomAM seTa vasAvavA mATe sArI preraNA ApI. AvI rIte sau sahakAra Ape to A graMtho ThekaThekANe pahoMcI jAya ane teno sadupayoga thAya. pUjya gurudevanA zraddhALuo ane zrutanA anurAgIone khAsa bhalAmaNa karuM chuM ke A graMtho deza-videzanI lAIbrerIomAM mokale, jethI A anuyogano lAbha jijJAsuo laI zake. lakhavAnuM ane chapAvAnuM kArya thaI gayuM have mukhya kArya rahyuM pracAra ane prasAranuM. badhA nAmI-anAmI vyaktiono ghaNo ja AbhAra mAnuM chuM. bhaviSyamAM paNa sAro sahakAra maLato rahe e ja abhyarthanA. khAra : rAmanavamI 2060 - vinayamuni Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ racanA pAna jika - amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda SSSSS sahayogI sadasyonI nAmAvali : sarvanA AbhArI chIe ? viziSTa sahayogI : 1. zrImatI sUrajabena cunnIbhAI dhorIbhAI paTela, pArzvanAtha korporezana haste, suputra zrI navanItabhAI, pravINabhAI, jayaMtibhAI 2. zrI baLadevabhAI DosAbhAI paTela pablika cerITebala TrasTa, haste, zrI baLadevabhAI, bacubhAI, bakAbhAI AIDiyala sITa meTala sTepiMga enDa presiMga prA.li. haste, zrI Ara.ema.zAha zrI AtmArAma mANikalAla pablika cerITebala TrasTa - haste, zrI baLavattalAla, mahendrakumAra, zAntilAla zAha 5. zrI hasamukhalAla kasturacaMdabhAI zAha 6. zrI prema cupa pIpaliyA kalA, zrI premarAja gaNapatarAja boharA haste zrI pUraNacaMdajI boharA zrI rAjamala rikhabacaMda mehatA cerITebala TrasTa ha, zrI suzIlAbena ramaNikalAla mahetA, pAlanapura 8. zrI zreNIkabhAI kasturacaMda zeTha 9. zrI dipacaMdabhAI gADa sAheba 10. zrI yu. ena. mahetA sAheba * 11. zrI kokIlAbena jaMyatilAla kAMtilAla paTela 12. eka sadagRhastha taraphathI..haste zrI bharatabhAI zeTha 13. zrI vAlakezvara sthA. jaina saMgha 14. zeTha zrI cunIlAla ladhubhAI guMdIyALAvALA haste araviMdabhAI 15. zrI ke. DI. zeTha cerITebala TrasTa hasta jagadIzabhAI kAMtilAla zeTha 16. zrI rasIkalAla zAMtilAla rAjendrakumAra 17. zrI hasamukhalAla sI. zeTha 18. zrImatI rUpAbena zailezabhAI mahetA 119. zrI pArzvanAtha cerITebala TrasTa cha haste zrI navanItabhAI amadAvAda muMbaI amadAvAda muMbaI amadAvAda sANaMda amadAvAda muMbaI amadAvAda amadAvAda amadAvAda muMbaI pAlanapura amadAvAda Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. zrI kAlupura komarziyala ko.o.beMka li. 21. zeThazrI cunnIlAla narabherAma memoriyala TrasTa haste, zrI manubhAI bekarIvAlA, rUbI mila 22. zrI prabhudAsabhAI ena. vorA 23. zrI pI. esa. lUMkaDa ceriTebala TrasTa haste zrI pukharAjajI lUMkaDa 24. zrI gAMdhI parivAra haste, amaracanda rikhavacanda gAMdhI 25. zrI gulazanarAyajI jaina 26. zrI candajI jaina, jaina bandhu 27. zrI ghevaracaMdajI kAnugA, elkobaksa prA.li. 28. zrImatI tArAdevI lAlacaMdajI siMdhavI 29. zrI thAnacaMda mehatA phAunDezana haste, zrI nArAyaNacaMdajI mahetA 30. zrImatI udayakuMvara dharmapatnI zrI ummedamalajI sAMDa haste, zrI gaNezamalajI mohanalAlajI sAMDa 31. zrImatI sohanakaMvara dharmapatnI Do. sohanalAlajI saMcetI tathA suputra zrI zAntiprakAza, mahAvIraprakAza, jinendraprakAza ane nagendraprakAza saMcetI 32. zrI jeThamalajI coraDiyA, mahAvIra Draga hAusa 33. zrI zAntilAlajI nAhara 34. zrI bhImarAjajI jhaveracaMdajI 35. zrI kamaLAbena hIrAlAlajI jIrAvAlA 36. zrI jayaMtIbhAI suMdarajIbhAI gosaliyA 37. DaoN. zrI yogendrabhAI zAMtilAla bhAvasAra 38. zrI himmatalAla zAmaLadAsa zAha 39. zrI mohanalAlajI mukanacaMdajI bAliyA 40. zrI vijayarAjajI bAlAbaksajI boharA - sAbaramatI 41. zrI ajayarAjajI ke. mahetA - elisabrIja 42. zrI cImanabhAI DosAbhAI paTela haste, navanItabhAI 43. zrImatI kAMtAbena jaMyatilAla manasukhalAla lokhaMDavALA 44. zrI saurASTra sthA. jaina saMgha (nagarazeThano vaMDo) haste bharatabhAI zeTha 45. zrI sthA. jaina saMgha (nAraNapurA) amadAvAda haste zAMtibhAI 46. zrI sANaMda sArvajanika TrasTa haste, zrI baladevabhAI 7 amadAvAda amadAvAda muMbaI muMbaI muMbaI haidarAbAda dilhI dilhI jodhapura kuzAlapurA jodhapura jodhapura jodhapura beMglora amadAvAda sAMDerAva amadAvAda amadAvAda khaMbhAta amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. zrI paMjAba jaina bhrAtR sabhA - khAra 48. zrI ratanakumArajI jaina, nityAnanda sTIla rolara mila 49. zrI mANekalAlajI ratanazI bagaDIyA 50. zrI harIlAla jayacaMda dozI, vizva vAtsalya TrasTa 51. zrI tejarAjajI ruparAjajI bamba, bhAdavAvALA 52. zrImatI suganIbAI motIlAlajI bamba haste, zrI bhImarAjajI bamba pIhavALA 53. zrI sthA. jaina saMgha, navaraMgapurA 54. zrI naMdubhAI mahAsukhabhAI paTela 55. zrI bhAIlAlabhAI harilAla gosaliyA 56. zrI dhIrajalAla dharamazI morabiyA 57. zrI sthA. jaina saMgha (solA) 58. zrI dhIrezabhAI TI. zAha 59. zrI baMsIbhAI zIvalAla kApaDiyA 60. zrI gulAbacaMdajI mAMgIlAlajI surANA 61. zrI nemanAthajI jaina 62. zrI bAbulAlajI dhanarAjajI mahetA 63. zrI hukamIcaMdajI mahetA (eDavokeTa) 64. zrI kezarImalajI hIrAcaMdajI tAteDa samadaDIvALe 65. zrI Ara.DI. jaina, jaina tAra udyoga 66. zrI dezarAjajI pUraNacaMdajI jaina 67. zrI royala sintheTikasa prA.li. haste, ramezabhAI kozelAvavALA 68. zrI viradIcaMdajI koThArI 69. zrI madanalAlajI koThArI mahAmaMdira 70. zrI jaMvatarAjajI sohanalAlajI bAphanA 71. zrI dhanarAjajI vimalakumArajI ruNavAla 72. zrI jagajIvanadAsa ratanazI bagaDIyA 73. zrI sugAla enDa dAmANI 74. zrI bhIvarAjajI hajArImalajI sAGerAvavALA 75. me. marudhara IlekiTrakalsa haste, zrI akSayakumAra puSpandrakumAra sAmasukhA - jodhapuravALA 76. zrI vijayarAjajI mahetA For Private 8 Personal Use Only muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI IcalakaraMjI (mahArASTra) haidarAbAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda AburoDa amadAvAda amadAvAda amadAvAda sikandrAbAda Indaura (madhyapradeza) sAdaDI (mAravADa) jodhapura hubalI dilhI amadAvAda muMbaI kizanagaDha jodhapura beMglora beMglora dAmanagara (gujarAta) naI dilhI kosambA muMbaI amadAvAda Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aham vaSaya-racI 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 bhAga-3 : adhyayana 28 thI 38 IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII a.ma. adhyayananuM nAma 28 Azrava adhyayana pRSThaka 1348 - 1422 1423 - 1461 28 veda adhyayana 30 kaSAya adhyayana 1462 - 1472 karma adhyayana 1473 - 1665 vedanA adhyayana 1666 - 1697 33 gati adhyayana 1698 - 1713 34 narakagati adhyayana 1714 - 1721 35 tiryaMcagati adhyayana 1722 - 177) 23 manuSyagati adhyayana 1771 - 19OO u7 devagati adhyayana 1901 - 1968 38 vyutkrAMti adhyayana 1969 - 2112 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikAcInakaNikI sUtraka viSaya pA, ne. 0 28. Azrava adhyayana 0 Amukha : AzravanAM pAMca hetuonuM prapaNa. AzravanAM pAMca prakAra. 1. prANAtipAta prANavadha prarupaNano nirdeza. prANavadhanuM svarUpa. prANavadhanAM paryAyavAcI nAma. prANavadha karanAra. jalacara jIvonAM varga. sthaLacara jIvonAM varga. (ka) uraparisarpa jIvonAM varga. (kha) bhujaparisarpa jIvonAM varga. khecara jIvonAM varga. ekendriyathI paMcendriya sudhI tiryaMca jIvonAM vadhanAM kAraNa. pRthvIkAyika Adi jIvonI hiMsAnuM kAraNa. prANavadhakonI manovRtti. hiMsakajanono paricaya. prANavadhanuM phaLa. narakano paricaya. vedanAonuM svarUpa. tiryaMcayonikonA duHkhonuM varNana. kumanuSyonAM duHkhonuM varNana. prANavadha varNanano upasaMhAra. 2. mRSAvAda mRSAvAdanuM svarUpa. mRSAvAdanAM paryAyavAcI nAma. mRSAvAdI. 10 1348-1351 13para 1352 13pa2-1368 13para 13pa2 13pa3 13pa3 1353 1354 1354 13pa4 13pa4 13papa-pa6 1356-57 13pa7-58 1358-59 13pa9 1360 1361-64 1365-67 1367 1367-68 1368-79 1368 1368-69 1370-71 11 12 13. 15 17 18 19 20 10 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrAMka 23 24 25 26 27 28 29 X 7 0 8 0 U O O N 34 30 31 32 33 paradhanamAM Asakta rAjAonI pravRtti. yuddhakSetranI bibhatsatA. sAmudrika taskara. 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 4 47 48 49 50 51 para 53 asadbhAvavAdaka mRkhAvAdI. rAjyaviruddha abhyAkhyAnavAdI. paradhanApahAraka mRSAvAdI, pApanuM parAmarza ApanAra mRSAvAdI, avicAritabhASI mRSAvAdI. mRSAvAdanuM phaLa. mRSAvAda varjhanano upasaMhAra, 3. adattAdAna adattAdAnanuM svarUpa. adattAdAnanAM paryAyavAcI nAma. adattAdAnI. viSaya grAmAdijanonAM apahArakonI caryA. adattAdAnanAM duSpariNAma taskaronI daMDavidhi. taskaronI durgati paraMparA. saMsAra sAgaranuM svarUpa. adattAdAnanuM phaLa. adattAdAnano upasaMhAra. 4. abrahmacarya abrahmacaryanuM svarUpa. abrahmacaryanAM paryAyavAcI nAma. abrahmacaryanuM sevana karanAra deva, manuSya ane tiryaMca. cakravartInI bhaugAbhilASA. baLadeva-vAsudevonI bhoga-gRti. mAMDalika rAjAonI bhogAsakti. akarmabhUminAM strI-puruSonI bhoMgAsakti. maithuna saMjJAmAM grastavonI durgati. abrahmacaryanuM phaLa. abrahmano upasaMhAra. udAharaNa sahita maithuna sevananAM asaMyamanuM prarupaNa. 11 pA.naM. 1371-72 1372-73 1373 1374-75 1375-77 1377-79 1379 1379-99 1379-80 1380-81 1381-82 1382-83 1383-85 1385-86 1386-88 1388-90 1390-93 1394 1394-95 1398-99 1399 1399-1416 1399 1400 1400-1401 1401-1403 1403-1407 1407 1407-1414 1414-15 1415-16 1416 1416 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka viSaya pA.ne. 5, parigraha parigrahanuM svarUpa. parigrahane vRkSanI upamA. parigrahanAM paryAyavAcI nAma. lobhagrasta deva-manuSya. parigraha mATe prayatna. parigrahanuM phaLa. parigrahano upasaMhAra. Azrava adhyayanano upasaMhAra. 141-1422 1416-17 1417-18 1418 1418-20 1421 1422 1422 1422 pa8 29. veda adhyayana 0 0 0 = Ta 1 0 1 1 Amukha : vedanAM traNa bheda. vedanuM svarUpa. covIsa daMDakomAM veda baMdhanuM prarUpaNa. vedakaraNanAM bheda ane covIsa daMDakomAM prarUpaNa. covIsa daMDakomAM vedanuM prarUpaNa. cAra gatiomAM vedanuM prarUpaNa. eka samayamAM eka veda-vedananuM prarUpaNa. savedaka-avedaka jIvonI kAyasthiti. strI-purUSa-napuMsakonI kAyasthitinuM prarUpaNa. savedaka-avedaka jIvonAM aMtarakALanuM prarupaNa. savedaka-avedaka jIvonAM alpa bahutva. strIono alpa bahutva. purUSono alpa bahuta. napuMsakono alpa bahutva. strI-purUSa-napuMsakono alpa bahutva. maiithuna paricAraNA ane saMvAsanuM prarUpaNa. maithunanAM bhedonuM prarUpaNa. devomAM maithuna pravRttinI parupaNA. paricAraka devono alpa bahutva. vividha prakAranI paricAraNA. saMvAsanAM vividha rUpa. kAmanAM caturvidhatvanuM parupaNa. 1423-24 1425 1425 1425 1425-26 1426 1426-28 1428-29 1430-31 1431-36 1436-39 1439 1439-41 1441-43 1443-46 1446-papa 1455 1455 1456-59 1459, 1460 1460-61 1461 15 12 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka viSaya pA.ne. 30. kaSAya adhyayana Amukha : kaSAyonAM bheda-prabheda ane covIsa daMDakomAM prarupaNa. daSTAMto dvArA kaSAyonAM svarUpanuM prapaNa. (ka) rekhAnAM cAra prakAra (krodha). (kha) staMbhanAM cAra prakAra (mAna). (ga) vakrapadArthanAM cAra prakAra (mAyA). | (gha) vastranAM cAra prakAra (lobha). (2) jalanAM cAra prakAra (pariNAma). (cha) Avarta pheravavAnAM cAra prakAra. kaSAyotpattinuM prapaNa. kaSAyakaraNanAM bheda ane covIsa daMDakomAM prarupaNa. kaSAya nivRttinAM bheda ane covIsa daMDakomAM prarupaNa. kaSAya pratiSThAnanuM prarupaNa. cAra gatiomAM kaSAyonuM prarupaNa. sakaSAya-akaSAya jIvonI kAyasthiti. sakaSAya-akaSAya jIvonAM aMtarakALanuM prarupaNa. sakaSAya-akaSAya jIvono alpabahatva. 1462 1463-64 1464 1464 1464-65 1465 1465-66 1466 1466-7 1467-68 1468-69 1469 149 149-71 1471-72 1472 1472 0 31. karma adhyayana : Amukha : karma adhyayananI utthAnikA. adhyayananAM arvAdhikAra. karmonAM prakAra. zubhAzubha karma vipAka caubhaMgI. karmonuM agurulaghutva prarUpaNa. jIvonAM vibhaktibhAva pariNamananAM hetunuM prarupaNa. karma prakRtinAM mULabheda. covIsa daMDakomAM ATha karma prakRtionuM prarupaNa. ATha karmonuM paraspara sahabhAva. mohanIya karmanAM bAvana nAma. mohanIya karmanAM trIsa baMdha sthAna. 1473-79 1480 1480 1480 1480-81 1481 1481 1481-82 1482 1482-85 1485 1486-89 11 13 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ta sUtraka viSaya pA.naM. 12 14 19 20. 24 25 28 jIva ane covIsa daMDakomAM ATha karmaprakRtiono kayA prakArathI baMdha thAya che. jIva-covIsa daMDakomAM karkaza-akarkaza karma baMdhanAM hetu. jIva-covIsa daMDakomAM sAtA-asAtA vedanIya karma baMdhanAM hetu. durlabha-sulabha bodhivALA karma baMdhanA hetanuM prarupaNa. bhAvI kalyANakArI karma baMdhanAM hetuonuM prarupaNa. tIrthakara nAmakarmanAM baMdha hetuonuM prarupaNa. asatya AropathI thanAra karma baMdhanuM prarupaNa. karmanivRttinAM bheda ane covIsa daMDakomAM prarUpaNa. jIva-covIsa daMDakomAM caitanyakata karmonuM prarupaNa. jIva-covIsa daMDakomAM ATha karmonAM cayAdinuM prarupaNa. covIsa deDakomAM calita-acalita karmonAM baMdhAdinuM prapaNa. jIva-covIsa daMDakomAM krodhAdi cAra sthAno dvArA ATha karmonuM cayAdi prarupaNa. mULa karmonI uttara pravRtio. saMyukta karmonI uttara pravRtio. nivRtti bAdarAdimAM mohanIya karmAzonI sattAnuM prarupaNa. aparyApta vikasendriyomAM baMdhanArI nAmakarmanI uttara pravRtio. deva ane nairayikonI apekSAe baMdhanArI nAmakarmanI uttara pravRtio. cAra karma pravRtiomAM parISahonuM samavatAra. ATha-sAta-cha eka vidha baMdhaka ane abaMdhakamAM parISaha. jIvo dvArA dristhAnikAdi nivartita pudagalonuM pApakarmanAM rUpamAM cayAdinuM prarupaNa. asaMyatAdi jIvanAM pApakarma baMdhanuM prarupaNa. pApakarmonAM udIraNAdina nimittonuM prarupaNa. jIva-covIsa daMDakomAM kRta pApakarmonuM nAnAtva. covIsa daMDakomAM kRta karmonI sukha-duHkharupatA. jIvomAM agiyAra sthAno dvArA pApakarma baMdhanAM bhaMga. 1. jIvanI apekSAe. 2. salezI-alezInI apekSAe. kRSNa-zuklapAkSikanI apekSAe. samyadRSTi AdinI apekSAe. jJAnInI apekSAe. ajJAnInI apekSAe. AhAra saMjJopayuktAdinI apekSAe. savedaka-aveikanI apekSAe. 1489-90 1490 1491 1491-92 1492 1492-93 1493 1493 1493-94 1494-95 149pa 149pa-97 1497-1583 1503-04 1pa04-0pa 1pa05-06 1506-07 1507-08 1508-09 1509-1512 1512 1512 1512-13 1513 1514-18 1514 1514-15 1515 1515 1515 1pa15 1516 1516 ja che jI jI 33 35 36 che che 14 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka viSaya pA.ne. 37 38 39 41 42 43 I 47 50 saMkaSAyI-akaSAyInI apekSAe. 151 10. sayogI-ayogInI apekSAe. 1516 11. sAkAra-anAkAropayuktanI apekSAe. 1516 covIsa daMDakomAM agiyAra sthAno dvArA pApakarma baMdhanAM bhaMga. 1517-18 covIsa daMDakomAM anantaropapannaka pApakarma baMdhanAM bhaMga. 1518-19 covIsa daMDakomAM acarimonAM pApakarma baMdhanAM bhaMga. 1519-20 covIsa deDakomAM agiyAra sthAno dvArA ATha karmono baMdha bhaMga. 1pa20-25 anantaropapannaka covIsa daMDakomAM ATha karmono baMdha bhaMga. 1pa25-26 covIsa daMDakomAM acarimonAM ATha karmono baMdha bhaMga. 1pa26-27 paraMparopapannaka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. 1528 anantarAvagADha covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. 1528 paraMparAvagADha covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. 1528 anantarAhAraka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. 1529 paraMparAhAraka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. 1529 anantara paryAptaka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. 1529 paraM5ra paryAptaka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. 1529 covIsa daMDakomAM carimonAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. 1529-30 jIva-covIsa daMDakomAM pApakarma ane aSTakarmothI karela Adi bhaMga. 1530 jIva-covIsa daMDakomAM pApakarma ane aSTakarmonuM samarjana-samAcaraNa. 1530-31 anantaropapannakAdi covIsa daMDakomAM pApakarma ane aSTakarmonuM samarjana-samAcaraNa. 1pa31-32 jIva-covIsa daMDakomAM pApakarma ane aSTakarmonuM sama-viSama pravartana-samApana. 1532-34 anantaropapanaka Adi covIsa daMDakomAM pApakarma ane akarmonuM sama-viSama pravartana-samApana, 1pa34-36 covIsa deDakomAM baMdhAyela pApakarmonAM vedananuM prarupaNa. 1536 baMdhanAM bheda-prabheda 1pa37-1616 sAmAnyataH baMdhanAM bheda, 1537 IryApathika ane sAMparAyikanI apekSAe baMdhanAM bheda. 1537 vividha apekSAthI vistRta IryApathika baMdha svAmitva. 1537-40 IryApathika baMdhanI apekSAe sAdi-saparyavasitAdi ane deza savadi baMdha prarupaNa. 1541 vividha apekSAthI vistRta sAMparAyika baMdha svAmitva. 1541-42 sAMparAyika baMdhanI apekSAe sAdi-sarpayavasitAdi ane deza sarvAdi baMdha prarupaNa. 1542 dravya-bhAva baMdharupa baMdhanAM be bheda. 1543 covIsa daMDakomAM bhAvabaMdhanuM prarupaNa . 1543 jIva-covIsa daMDakomAM aSTakarmonuM bhAvabaMdhanuM prarupaNa. 1543-44 51 para 53 54 papa 57 58 pa9 64 65 15 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrAMka viSaya pA.naM. (0. : N 70 71 72 73 74 75 76 78 81 8ra trividha baMdha bheda ane covIsa daMDakomAM prarupaNa. 1544 aSTa karmonAM trividha baMdha bheda ane covIsa daMDakomAM parupaNa. 1544 udaya prApta jJAnAvaraNIya Adi karmonAM trividha baMdha bheda ane covIsa daMDakomAM parUpaNa. 1544-45 covIsa daMDakomAM darzana-cAritra mohanIyakarmanI baMdhanI prarupaNa. 1545 IndriyavazArta jIvonAM karmabaMdhAdinuM prarupaNa. 1545-46 krodhAdi kaSAyavazArta jIvonAM karmabaMdha AdinuM prarupaNa. 1546 prakRti baMdha Adi cAra prakAranAM baMdhabheda. 1546 karmonAM upakramAdi baMdha bhedonuM prarupaNa. 1546-47 apadhvaMsanAM bheda ane tenAthI karmabaMdhanuM prarupaNa. 1547-48 jIva-covIsa daMDakomAM jJAnAvaraNIya Adi karma bAMdhatA keTalI karmaprakRtiono baMdha. 1548-52 jIva-covIsa daMDakomAM hAsya ane utsukatAvALonI karma prakRtiono baMdha. 1552-53 jIva-covIsa daMDakomAM nidrA ane pracalAvALAnI karma pravRtiono baMdha. 1553 sUkSma saMparAya jIva sthAnamAM baMdhanArI karma pravRtio. 1554 vividha baMdhakonI apekSAe aSTa karmaprakRtionAM baMdhanuM prarupaNa. 1554-59 pApasthAna virata jIva-covIsa daMDakomAM karmaprakRti baMdha. 1559-62 jJAnAvaraNIya Adi karmonuM vedana karatA thakA jIva-covIsa daMDakomAM karmabaMdhanuM prarupaNa. 1562-65 mohanIya karmanAM vedaka jIvanAM karmabaMdhanuM prarupaNa. 1565-66 jIva-covIsa daMDakomAM ATha karmaprakRtinAM baMdhasthAnonuM prarupaNa. 1566 utpattinI apekSAe ekendriyomAM karmabaMdhanuM prarupaNa. 1566-68 utpattinI apekSAe annataropapannaka ekendriyomAM karmabaMdhanuM prarUpaNa. 1pa68-69 utpattinI apekSAe paraMparopapannaka ekendriyomAM karmabaMdhanuM prarupaNa. 1569-70 jIva-covIsa daMDakomAM keTalI karmaprakRtinAM vedananuM prarUpaNa. 1570 jJAnAvaraNIya Adino baMdha karatA jIva-covIsa daMDakomAM karma vedananuM prarupaNa. 1570-71 jJAnAvaraNIya AdinuM vedana karatA jIva covIsa deDakomAM karmavedananuM prarupaNa. 1571-72 ahitanAM karmavedananuM parupaNa. 1572 ekendriya jIvomAM karmaprakRtionAM svAmItva, baMdha ane vedananuM prapaNa. 1572-74 anantaro55nnaka ekendriya jIvomAM karmaprakRtionAM svAmItva, baMdha ane vedananuM prarupaNa. 1574 paraMparopapannakAdi ekendriya jIvomAM karmaprakRtionAM svAmItva, baMdha ane vedananuM prarupaNa. 1574-75 lezyAnI apekSAe ekendriyomAM svAmItva, baMdha ane vedananuM prarUpaNa. 1pa75-77 sthAnanI apekSAe ekendriyomAM karmaprakRtionuM svAmItva, baMdha ane vedananuM prarUpaNa. 1577-78 sthAnanI apekSAe anantaro55nnaka ekendriyomAM karmaprakRtionuM svAmItva, baMdha ane vedananuM prapaNa. 1578 sthAnanI apekSAe paraMparo55nnaka ekendriyomAM karmaprakRtionuM svAmItva, baMdha ane vedananuM prarupaNa. 1578 zeSa ATha udezakomAM karmaprakRtionAM svAmItva, baMdha ane vedananuM prarUpaNa. 1pa78-79 83 ja 85 M w 87 88 89 91 92 93 95 96 98 16 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KANKRANSKissesses % sUtrAMka viSaya pA.ne. 99 sthAna ane utpattinI apekSAe salezI ekendriyomAM karma prakRtionAM svAmItva, baMdha ane vedananuM prarUpaNa. 1579-80 100 kAMkSAmohanIya karmanAM baMdha hetuonuM prarupaNa. 1580 101 jIva-covIsa daMDakomAM kAMkSAmohanIya karmanuM kRta Adi trikALatvanuM nirUpaNa. 1580-81 102 kAMkSAmohanIya karmanuM udIraNA ane upazamana. 1582-83 103 kAMkSAmohanIya karmanuM vedanA ane nirjaraNa. 1583 104 covIsa daMDakomAM kAMkSAmohanIya karmanuM vedanA ane nirjaraNa. 1584 105 kAMkSAmohanIya karma vedananAM kAraNa. 1584 106 nigraMthonI apekSAe kAMkSAmohanIya karmanAM vedanano vicAra. 1585 107 cAra prakAranI AyunAM baMdha hetuonuM prarUpaNa. 1585-86 108 konI kaMI-Ayuno svAmItva. 1586-87 109 pUrNAyunAM pAlana ane saMvartananuM svAmItva. 1587 110 jIva-covIsa daMDakomAM Ayu karmanuM kArya. 1587 111 yoni sApekSa Ayu baMdhanuM prarupaNa. 1587-88 112 alpAyu - dIrdhAyu zubhAzubha dIrdhAyunAM karmabaMdha hetuonuM prarupaNa. 1588-89 113 jIva-covIsa daMDakomAM Ayu baMdhanuM kALa prarupaNa 1889-1590 114 Ayu pariNAmanAM bheda. 1590 AyunAM jAtinAma nidhattAdinAM cha baMdha prakAra. 1pa90 116 covIsa daMDakomAM AyubaMdhanAM bhedonuM prarupaNa. 1590-91 117 jIva-covIsa daMDakomAM jAtinAma nidhattAdinuM prarupaNa. 1591-93 118 jIva-covIsa daMDakomAM Ayu baMdhanuM AkarSa. ' 1593 119 AkarSomAM Ayu baMdhakono alpabadutva. 1593-94 120 Ayu karmanAM baMdhaka-abaMdhaka Adi jIvonAM alpabadutvanuM prarupaNa . 1594-95 121 covIsa daMDakomAM parabhavanI Ayu baMdhakALanuM prarupaNa. 1595-96 122 eka samayamAM be Ayu baMdhano niSedha. 1596-97 123 jIva-covIsa daMDakomAM Abhoga-anAbhoga nirvartita AyunI prarupaNA, 1597-98 124 jIva-covIsa daMDakomAM sopakrama-nirUpakrama AyunuM prarupaNa. 1598 125 asaMjJI AyunAM bheda ane baMdha svAmItva. 1598-99 126 asaMjJI Ayuno alpabadutva. 1599 ekAMtabALa, paMDita ane bALapaMDita manuSyonAM AyubaMdhanuM prarUpaNa. 1599-102 128 kriyAvAdI Adi cAreya samavasaraNagata jIvomAM agiyAra sthAno dvArA Ayu baMdhanuM prarupaNa. 1602-05 129 kriyAvAdI AdicAreya samavasaraNagata covIsa daMDakomAM agiyAra sthAno dvArA Ayu baMdhanI prarupaNA. 1605-08 130 caturvidha samavasaraNomAM anantaropapatnakonI apekSAe Ayu baMdha niSedhanuM prarUpaNa. 1608-09 131 paraMparopapannakanI apekSAe covIsa daMDakomAM Ayu baMdhanuM prarupaNa. 1609-10 127 17 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pA.ne. % sUtrAMka viSaya 132 anantaro papannakAdi covIsa daMDakomAM Ayu baMdhanAM vidhi niSedhanuM prarUpaNa. 133 anantaranirgatAdi covIsa daMDakomAM Ayu baMdhanAM vidhi-niSedhanuM prarupaNa. 134 anantara khedopapannaka Adi covIsa daMDakomAM Ayu baMdhanAM vidhi-niSedhanuM prarupaNa. 135 jIva-covIsa daMDakomAM eka-anekanI apekSAe svayaMkRta Ayu vedananuM prarupaNa. 136 devanAM cyavana pachI bhavAyunuM pratisaMvedana. 137 covIsa daMDakomAM AgAmI bhavAyunI saMvedanAdinuM apekSAe tenuM prarupaNa . 138 eka samayamAM Ihaloka-parabhava Ayu vedanano niSedha. 139 jIva-covIsa daMDakomAM AyunAM vedananuM parupaNa. 140 manuSyomAM yathAya madhyama AyanAM pAlananuM svAmItva. 141 alpa-baha AyunI apekSAe teukAya jIvonI sama saMkhyAnuM prarupaNa. 142 zatAyunI dasa dazAonuM prarupaNa. 143 Ayu kSayanAM kAraNa. sthiti 144 mULa karmaprakRtionI jaghanyotkRSTa baMdha sthiti AdinuM prarUpaNa. uttara karmaprakRtionI jaghanya-utkRSTa sthiti ane abAdhAnuM prarupaNa. ATha karmonI jaghanya sthiti baMdhakonuM prarupaNa. 147 ATha karmonI utkRSTa sthiti baMdhakonuM prarupaNa. ekendriya jIvomAM ATha karmaprakRtionI sthiti baMdhanuM prarupaNa. 149 beindriyo jIvonAM ATha karma pravRtionI sthiti baMdhanuM prarUpaNa. 150 2indriya jIvomAM ATha karma pravRtionI sthiti baMdhanuM prarUpaNa. 151 caundriya jIvomAM ATha karma prakRtionI sthiti baMdhanuM prarupaNa . 152 asaMjJI paMcendriya jIvomAM ATha karmaprakRtionI sthiti baMdhanuM prarupaNa. 153 saMjJI paMcendriyomAM ATha karma prakRtionI sthiti baMdhanuM prarupaNa. 154 sAmAnyathI karma vedananuM prarupaNa. 155 karmAnubhAvathI jIvanAM kurutva-surupatva AdinuM prarupaNa. 156 ATha karmono anubhAva.' 157 udIrNa-upazAMta mohanIya karmavALA jIvanAM upasthApanAdinuM prarupaNa. 158 kSINamohInAM karma prakRtionAM vedananuM prarupaNa. 159 kSINa mohInAM karmakSayanuM prapaNa. prathama samaya jina bhagavantanAM karmakSayanuM prarupaNa. 161 prathama samaya siddhanAM karmakSayanuM prarupaNa. 162 jIva-covIsa daMDakomAM ATha karma prakRtinAM avibhAga-pariccheda ane Avekhana-pariveNana. karmonAM pradezAtra-parimANanuM prarupaNa . 146 1610 1610-11 1611 1611-12 1612 1612-13 1613-15 1615 1615 1615 1615 1616 1616-1643 1616-17 1617-3ra. 1632 133-34 1634-37 137-38 138 1638-39 1639-41 1641-43 1643 1643 1643-49 1649-50 1650 1650 1650 1650 1650-51 1652 160 sssssssssssssss 18 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka 164 15 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 - a ) x 4 4 cha 8 - 10 11 12 13 14 15 16 viSaya ATha karmono varNAdinuM prarupA. vastramAM puddagalopacayanAM duSTAMta dvArA jIva-covIsa daDakomAM karmopacayanuM prarupaNa, karmopacayanI sAdi sAntatA AdinuM prarupaNa. covIsa daMDakomAM mahAkarma alpakarmatva AdinAM kAraNonuM prarupaNa. tumbaDAnAM dRSTAMtathI jIvonAM gurutva laghutvanAM kAraNonuM prarupaNa. caramAcaramanI apekSAe jIva covIsa daMDakomAM mahAkarmatvAdinuM prarupaNa. alpa mahAkadi yukta jIvanAM baMdhAdi puddagalonuM pariNamana. karma puddagalonAM kALa pakSanuM prarupaNa. karmarajano grahaNa ane tyAganAM hetuonuM prarupaNa, devo dvArA ananta kA~zonAM kSayakALanuM prarupaNa. karma vizodhInI apekSAe cauda jIva sthAno (guNasthAno)nAM nAma. karmanuM vedana karyA vagara mokSa nathI. vyavadAnanAM phaLanuM prarupaNa, akarma jIvanI urdhvagati thavAnAM hetuonuM prarupaNa, 32. vedanA adhyayana mukha sAmAnya vedanA. vaidanA adhyayananAM adhikAra, sAta dvAro ane covIsa daMDakomAM vedanAnuM prarupA. karaNanAM bheda ane covIsa daMDakomAM tenuM prarupaNa. covIsa daMDakomAM du:khanI sparzanA AdinuM prarupaNa. evaMbhUta- anevabhUta vedanAnuM prarupaNa. ekendriya jIvomAM vedanAnubhavanuM prarupaNa. naicikonI dasa prakAranI vedanAo. naiyikonI uSNa-zIta vedanAnuM prarupaNa. naiyikonI bhUkha-tarasanI vedanAnuM prarupA. naiyikone narakapALo dvArA datta vedanAonuM prarupaNa. asaMzI jIvonAM akAmanikaraNa vedanAnuM prarupaNa. samarthanAM dvArA akAma- prakAma vedanAnuM vaidana. vividha bhAva pariNata jIvanuM eka bhAvAdi rupa pariNamana. jIva-covIsa daMDakomAM svayaMkRta duHkha vedananuM prarupaNa. jIva-covIsa daMDakomAM AtmakRta duHkhanAM vedananuM prarupA. 19 pA.naM. 1652 1652-53 1653-54 1654-55 1655-56 156-57 1657-59 1659-60 1660 1661-62 1662-63 1663 1664 164-65 1666-67 1628 1668 1668-72 1672-74 1674-75 1675-76 1676 1676 1677-79 180 1680-82 1682-83 1683-84 1684 1684-85 1685 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya pA.ne. sUtrAMka 17 18 19 20 0 - 22 23 24 25 sAtA-asAtAnAM cha-cha bhedonuM prarupaNa. sukhanAM dasa prakAronuM prarUpaNa. vimAtrAthI sukha - duHkha vedanAnuM prarupaNa. sarva jIvonAM sukha duHkhane aNumAtra paNa dekhADavAmAM asAmarthya prarupaNa. jIva-covIsa daMDakomAM jarA-zoka vedananuM svarupaNa. saMkaleza-asaMkalezanAM dasa prakAronuM prarupaNa. alpa mahAvedanA ane nirjarAno svAmItva. vedanA ane nirjarAmAM bhinnatA ane covIsa daMDakomAM prarupaNa. vedanA ane nirjarAnAM samayomAM pRthakutva ane covIsa daMDakomAM prarupaNa. trikALanI apekSAe vedanA ane nirjarAmAM aMtara ane covIsa daMDakomAM prarupaNa. vividha daSTAMto dvArA mahAvedanA ane mahAnirjarAyukta jIvonuM prarupaNa. covIsa daMDakomAM alpa-mahAvedanAnAM vedananuM prarUpaNa. vedanA adhyayanano upasaMhAra. 1685-86 1686 1686-87 1687-88 1688-89 1689 1690 1690-91 1691-92 1692-93 1693-95 196-97 1697 26 27 28 29 33. gati adhyayana Amukha : pAMca prakAranI gationAM nAma. ATha prakAranI gationAM nAma. dasa prakAranI gationAM nAma. durgati-sugatinAM bhedonuM prarupaNa. durgati ane sugatimAM gamana hetunuM prapaNa. durgata- sugatanAM bhedonuM prarUpaNa. cAra gatiomAM paryApti-aparyApti. cAra gatiomAM paritta saMkhyAnuM prarupaNa. cAra gati ane siddhanI kAyasthitinuM prarupaNa. jalacarAdi paMcendriya tiryaMcayonikonI kAyasthitinuM prarupaNa. paryApta-aparyApta cAra gationI kAyasthitinuM prarUpaNa. prathama-aprathama cAra gatio ane siddhanI kAyasthitinA kALanuM prarUpaNa. cAra gatio ane siddhomAM aMtarakALanuM prarupaNa. prathama-aprathama cAra gatio ane siddhanAM aMtarakALanuM prarUpaNa. pAMca athavA ATha gationI apekSAe jIvonuM alpabadutva. prathama-aprathama cAra gatio ane siddhanuM alpabadutva. 1998-1700 1701 1701 1701 1701 1702 1702 1702-04 1704-05 1705-06 1706 1707 1707-08 1708-09 1709-10 1010-11 1711-13 13 14 15 16 S ississ 20 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka viSaya pA. naM. 34. narakagati adhyayana -= Amukha : naraka gamananAM kAraNonuM prapaNa. naraka pRthvIomAM pRthvI AdinA sparzanuM prapaNa. nArakamAM pUrvakRta-duSkRta karma phaLonuM vedana. nairayikonAM nairayika bhAvAdi anubhavananuM prarupaNa . naraka pRthvIomAM pudgala pariNAmonAM anubhavananuM prarupaNa. nairayikonuM manuSya lokamAM anAgamananAM cAra kAraNa. cAra so - pAMca so yojana nakaloka nairayikothI vyApta thavAnuM prarupaNa. narakAvAsonAM pArzavAsI pRthvIkAyikAdi jIvonAM mahAkarmatarAdinuM prarUpaNa. 1714 1715 1715-16 171-18 1719 1719-20 1720 1720-21 172 1 2 35. tiryaMca gati adhyayana Amukha : pratyutpanna SaTrakAyika jIvonAM nirlepanakALanuM prarupaNa. trasa ane sthAvaronAM bhedonuM prarupaNa. jIvonAM kAyanI vivakSAthI bheda. sthAvara kAyonAM bheda ane tenA adhipatiyonuM parupaNa. sthAvara kAyikonI gati-agati samApannakAdinI vivakSAthI dvividhatvanuM prarupaNa. sthAvarakAyika jIvonAM paraspara avagADhatvanuM prarupaNa. sUkSma snehakAyanAM patananuM prarUpaNa. alpa-mahAvRSTinAM hetuonuM prarupaNa. adhikaraNathI vAyukAyanI utpatti ane vinAzanuM prarupaNa . acitta vAyukAyanAM prakAra. ekendriya jIvomAM syAt lezyAdi bAra dvAronuM prarUpaNa. lezyAdi bAra dvAronuM vikalendriya jIvomAM prarupaNa. lezyAdi bAra dvAronuM paMcendriya jIvomAM prarUpaNa. vikalendriya ane paMcendriya jIvono alpabadutva. sAmAnyataH ekendriyonAM bheda- prabhedonuM prarupaNa . pRthvIkAyikAdi pAMca sthAvaromAM sUkSmatva bAdara-AdinuM prarUpaNa. pRthvIkAyika Adi jIvonuM lokamAM prarupaNa . pRthvI zarIranI vizALatAnuM prarUpaNa. pRthvIkAyikanI zarIravagAhanAnuM prarupaNa. 1722-25 1726 1726 1726-27 1727 1727-28 1728 1728-29 1729 1730 1730 1731-34 1734-35 1735-36 1736-37 1737 1737-38 1739 1739 1739-40 17 18 19 21 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka viSaya pA.naM. 20 21 22 23 24 25 30 32 che 34 - ekendriyonAM avagAhanAnI apekSAe alpabadutva. 1740-43 anantaropapannaka ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1743 paraMparopapannaka ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prapaNa. 1743 anantarovagADhAdi ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1743-44 kRSNalezI ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1744-4pa anantaropapannaka kRSNalezI ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prasRpaNa. 1745 paraMparopapannaka kRSNalezI ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prapaNa. 1745 anantarAvagADhAdi kRSNalezI ekendriya jIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1745 nIla-kApotalezI ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1745-46 bhava-siddhika ekendriya jIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1746 kRSNalezI bhavasiddhika ekendriya jIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa . 1746 anantaropapannakAdi kuSNalezI bhavasiddhika ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1746-47 nIla-kApotalezI bhavasiddhika ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa . 1747 abhAvasiddhika ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1747 kRSNa-nIla-kApotalezI abhayasiddhika ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa. 1747-48 utpalAdi vanaspatikAyikonAM utpAtAdi batrIsa dvAronuM prarUpaNa. 1748 utpala patramAM eka- aneka jIvavicAra. 1748-58 zAlI-vrIhi AdinAM mULa jIvonAM utpAtAdi batrIsa dvAronuM prarupaNa. 17pa9-0 zAlI-vrIhi AdinAM kaMda-skaMdha-tvacA zAkhA-pravAla-patra-puSpa-phaLa-bIjanAM jIvonAM utpAtAdinuM prarupaNa. 1760-61 kala masUra AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prapaNa. 1761 aLasI kusumba AdinAM mULa kaMdAdi jIvonAM utpAtAdinuM prarupaNa. 1761 vAMsa, veNu AdinAM mULa kaMdAdi jIvonAM utpAtAdinuM prarUpaNa. 1761-62 zeraDI-IzuvATikA AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarUpaNa. 1762 seDiya bhaMtiyAdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. 1762 abhrahAdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. 1762-63 tulasI AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. 173 tAla tamAla Adi mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarUpaNa. 1763-4 lImaDo, kerI AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prapaNa. 1764 asthika AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarUpaNa. 1764 rIMgaNA Adi gucchAnAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. 1764-65 siriyakAdi gulmonAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. 1765 36 37 38 39 6 0 0 0 0 50 22 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka viSaya pA.ne. pa1 para 1765 1765-66 1766 1766 53 pa4 55 pUsaphaLikA Adi valliyonAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. baTeTA mULA AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarUpaNa. lohI AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. Aya-kAyAdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. pAThAdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. mASapaNa AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa. zAlavRkSa zAlayaSTikA ane uMbara yaSTikAnAM bhAvIbhavanuM prarupaNa. saMkhyAta-asaMkhyAta ane ananta jIvavALA vRkSonAM bhedonuM prarUpaNa. vinaspatikAyikanAM gaMdhAMga. 1766-67 1767 56 57 58 pa9 1767-68 1768-70 1770 na 36. manuSya gati adhyayana Amukha : vividha vivakSAthI puruSonAM trividhatvanuM prarupaNa. gamananI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM parupaNa. AgamananI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa, rahevAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarUpaNa. besavAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa . mAravAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarUpaNa. chedananI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa. bolavAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarUpaNa. bhASaNanI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa. devAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa . bhojananI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarUpaNa. prApti-aprAptinI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prapaNa. pIvAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa. suvAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarUpaNa. yuddhanI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa. jayanI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa. parAjayanI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa. zravaNanI vivakSAthI puruSonAM sumanakAdi trividhatvanuM prarupaNa . jovAnI vivaphAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa. 1771-73 1774 1774-75 1775-76 1776-77 1777-78 1778-79 1779-80 1781 1782-83 1783-84 1784-85 1885-86 1786-87 1787-88 1788-89 1789-90 1790-91 1791-92 6 5 ... i 14 15 16 17 18 19 1792-93 23 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ssssssssssssssssssssssssssssss - - pA.naM. 22 23 24 25 26 28 31 34 sUtrAMka viSaya 20 sUMdhavAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa. AsvAdanI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarUpaNa. sparzanI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarUpaNa. zuddha-azuddha mana saMkalpAdinI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. pavitra-apavitra mane saMkalpAdinI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. unnata-praNata mana saMkalpAdinI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. Rju vakra mana saMkalpAdinI vivakSAthI puruSonAM caturbhagonuM prarupaNa. ucca-nIca vicAronI vivakSAthI puruSonAM caturvidhatvanuM prarupaNa. satya-asatya pariNatAdinI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM parupaNa. 29 Arya-anAryanI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarUpaNa. 30 prIti ane aprItinI vivaphAthI puruSonAM caturvidhatvanuM prarUpaNa. mitra-amatrinAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. AtmAnukaMpa parAnukaMpanAM bhedathI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. sva-paranAM nigraha karanAranI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. Atma-paranAM aMtakArAdinI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. Atmabhara- paraMbharanI apekSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. IhAthe-parArthanI apekSAthI puruSonAM caturbhagonuM prarupaNa. jAti-kula - baLa- rupa-zruta ane zIlanI vivaphAthI puruSonAM caturbhAgonuM prapaNa. 38 niSTa-aniSpharanAM bhedathI puruSonAM caturbhAgonuM prapaNa. dIna-adIne pariNati AdinI vivaphAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarUpaNa. parijJAta- aparijJAtanI apekSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. ApAta-saMvAsa bhadranI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarUpaNa. sugata-durgatanI apekSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarUpaNa. mukta-amuktanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. 44 kuza ane daDhanI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prasRpaNa. 45 doSanAM darzana upazamana ane udIraNanI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarUpaNa. udaya-astanI vivaphAthI puruSonAM caturvidhatvanuM prarupaNa. vyAkhyAtAnI vivakSAthI puruSonAM caturbhagonuM prarupaNa. artha ane mAnakaraNanI apekSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. vaiyAvRtya karavAnI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. puruSonAM cAra prakAronuM prarupaNa. 35 1794-95 1795-96 1796-97 1797-98 1799-1800 1801-1802 1802-1804 1804 1804-1807 1807-1811 1812-1813 1813 1813 1814 1814-1815 1815 1815 1815-1821 1821 1821-1825 1826 1826-27 1827-28 1828 1828-29 1829-30 1830 1830-31 1831-32 1832-33 1833 43 50 24. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrAMka 51 para 53 54 55 56 57 58 59 So 61 62 63 64 65 s 67 68 69 70 71 72 73 74 75 7 77 >> x 9 81 viSaya vraNa (ghAva) daSTAMtanAM dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. vanakhaMDanAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. unnata-praNata vRkSonAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. Rju vakra vRkSonAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturbhUgonuM prarupaNa. pAMdaDA AdithI yukta vRkSanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. patranAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. kaLImaMjarI (koraka) nAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. puSpanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM rupa zIla saMpannatAnAM caturthaMgonuM prarupaNa. kAcA pAkA phaLanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. uttAna ane gaMbhIra udakanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. samudranAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. zaMkhanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. madhu-viSa kuMbhanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturbhUgonuM prarupaNa. pUrNa-tuccha kuMbhanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. mArganAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. yAnanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM yuktAyukta caturthaMgonuM prarupaNa. yugyanAM dRSTAMta dvArA yuktAyukta puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. yugma gamana dRSTAMta dvArA pathotpathagAmI puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. sArathinAM dRSTAMta dvArA yojaka-viyojaka puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. jAti AdithI vRSabhanAM dRSTAMta dvArA yukta-ayukta puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. teja gativALA ane maMdagativALA azvanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. jAti-kula-baLa-rupa ane jaya saMpanna azvanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. azvanAM dRSTAMta dvArA yuktAyukta puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. hAthInAM dRSTAMta dvArA yuktAyukta puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. bhadrAdi cAra prakAranAM hAthIonAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturbhUgonuM prarupaNa senAnAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. pakSInAM dRSTAMta dvArA svara ane rupanI vivakSAthI puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. zuddha-azuddha vastronAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. pavitra-apavitra vastronAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. caTAInAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa. madhusiAda goLonAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturthaMgo prarupaNa. For Private 25 Personal Use Only pA.naM. 1833 1834 1834-1836 1836-37 1837 1838 1838 1838-39 1839 1840 1841-42 1842 1842-43 1843-46 1846-47 1847-49 1849-50 1850-51 1851-52 1852-55 1855-56 1856-1 1861-62 1863-64 1864-67 1867-68 1868 1868-70 1870-71 1871-72 1872-73 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutroka viSaya pA.na. 8ra 83 85 88 89 90 91 0 i (r) ) i 94 phaTAgAranAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa. 1873 aMtara-bAhya traNanAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarUpaNa. 1873-74 meghanAM cAra prakAra ane tenAM lakSaNa. 1874 meghanAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prapaNa. 1875-77 meghanAM dRSTAMta dvArA mAtA-pitAnAM caturbhAgonuM prarupaNa. 1877-78 meghanAM dAMta dvArA rAjAnAM caturbhAgonuM prarUpaNa. 1878 vAtamaMDalikAnAM daSTAMta dvArA strIonAM caturvidhatvanuM prarupaNa. 1878-79 dhUmazikhAnAM dAMta dvArA strIonAM caturvidhatvanuM prarupaNa. 1879 agni zikhAnAM daSTAMta dvArA strIonAM caturvidhatvanuM prarUpaNa. 1879 kUTAgArazALAnAM dRSTAMta dvArA strIonAM caturbhagonuM prarupaNa. 1879-80 strI AdiomAM kASThAdinAM daSTAMta dvArA aMtaranAM caturvidhatvanuM prarupaNa. 1880 zramikonAM cAra prakAra. 1881 prayatna karanAranAM cAra prakAra. 1881 sAdhakonAM cAra prakAra, 1881-82 satvanI vivakSAthI puruSonAM pAMca aMgonuM prarUpaNa. 1882 manuSyonAM cha prakAronuM prarUpaNa. 1882 Rddhi - avRddhimaMta manuSyonAM cha prakAronuM prarupaNa 1883 naipuNika puruSonAM prakAra. 1883 putronAM dasa prakAra. 1883 ekoka dvIpanA puruSonAM AkAra-prakArAdinuM prarupaNa. 1884-1888 ekoka dvIpanI strIonAM AkAra-prakArAdinuM prarupaNa. 1888-1891 ekoruka dvIpanAM manuSyonA AhAra AvAsa AdinuM prarupaNa. 1891-1898 ekorukadvIpamAM manuSyonI sthitinuM prarupaNa. 1898 ekorukadvIpamAM manuSyo dvArA yugalikAnuM pAlana ane devalokomAM utpattinuM prarupaNa. 1898-1999 harivarSa- ramyaphavarSamAM manuSyonAM yovana prApti samayanuM prarupaNa. 1899 kSetrakALanI apekSAe manuSyonI avagAhanA ane AyunuM prarupaNa. 1898-1900 ra 99 100 102 103 104 105 106 107 - 30. devagati adhyayana Amukha : deva zabdathI abhihita bhavya dravya devAdinAM pAMca bheda ane tenAM lakSaNa. - bhavya dravya devAdi pAMca prakAranAM devonI kAyasthitinuM prarUpaNa. 1901-1906 1907-1908 1908 26 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka viSaya pA.naM. 13 16 17 bhavya dravya devAdi pAMca prakAranAM devonAM aMtarakALanuM prarupaNa. bhavya dravya devAdi paMcavidha devono alpabadutva. devonAM caturvidha varganuM prarUpaNa. saIndra- devasthAnonAM IndronI saMkhyA. saIndra - anindra devasthAnonI saMkhyA. devendronAM sAmAnika devonI saMkhyA. ATha kRSNa rAjionAM avakAzAntaromAM lokAMtika vimAna ane devonI prarupaNA. sArasvatAdi devonI saMkhyA ane parivAra, bhavanavAsI ane kalpopapannaka vaimAnikonAM trAyastrizaka devonuM prarupaNa. asurakumAronAM urdhvagamana sAmarthyanuM prapaNa. paMdara viziSTa asurakumAra paramAdhArmika devonAM nAma. antarvartI manuSya kSetramAM jayotiSkonAM UrdhvapapannakAdinuM prarUpaNa. antarvata manuSyakSetramAM IndranAM cyavanAttara anya IndranAM upapAtanuM prapaNa.. bahirvata manuSyakSetramAM jayotikonAM UrdhvapapannakAdinuM prarUpaNa. bahirvartI manuSyakSetramAM IndranAM cyavanAntara anya IndranAM utpattinuM prapaNa. kilviSika devonAM bheda ane sthAnonuM prarupaNa. Adhipatya karanAra Indra ane lokapAlonAM nAma. bhavanavAsI IndronI ane lokapAlonI ajhamahiSiyonI saMkhyAnuM prarupaNa. vyaMtarendronI ajhamahiSiyonI saMkhyAnuM prarUpaNa. jayotizkendronI ajhamahiSiyonuM prarUpaNa. vaimAnikendronI ane lokapAlonI ajhamahiSiyonI saMkhyAnuM prapaNa. devendra zukra ane IzAnanAM lokapAlonI ajhamahiSiyAM. kalpa vimAnomAM devendro dvArA divya bhogone bhogavavAnuM prarUpaNa. vaimAnika devendronI pariSadAo. vaimAnika devonAM sAtA saukhya ane Rddhi AdinuM prarupaNa. vaimAnika devonAM zarIranAM varNa, gaMdha ane sparzanuM prarupaNa. vaimAnika devonI vibhUSA ane kAmabhogonuM prapaNa. caturvidha devanikAyomAM manohara-amanoharatAnAM kAraNonuM prarupaNa. devonI spRhAnuM prarUpaNa. devonAM paritapta thavAnAM kAraNonuM prarUpaNa. 1908-1909 1909-1910 1910 1910-11 1911 1911 1911-12 1912 1912-1916 1916-1917 1917 1917-18 1918 1918-19 1919 1919-20 2920-1922 1922-1927 1927-1929 1929-1930 1930-31 1931-32 1932-1934 1934-1936 1936-37 1937-38 1938-39 1939-40 1940 1940 18 21 27 32 S SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS 27 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka 33 34 2 k 9 38 6 0 che. che 45 46 viSaya pA.ne. devanAM cyavanajJAna ane udveganAM kAraNonuM prarupaNa. 1941 devonAM abhyatthAnAdinAM kAraNonuM prarupaNa. 1941-42 ' deva sannipAtAdinAM kAraNonuM prarUpaNa. 1942 devo dvArA vidyuta prakAza ane svanita zabda karavAnA hetunuM prapaNa. 1942 devo dvArA vRSTi karavAnI vidhi ane kAraNonuM prarupaNa. 1942-43 avyAbAgha devonA avyAbAghatvanAM kAraNonuM prarUpaNa. 1943-44 devo dvArA zabdAdinAM zravaNAdinAM sthAnonuM svarupaNa. 1944 lokAMtika devonAM manuSyalokamAM AgamananAM kAraNonuM prarupaNa. 1944 tatkAla utpanna devanAM manuSyalokamAM anAgamana-AgamananAM kAraNonuM prarupaNa. 1945-46 devendro AdinAM manuSyalokamAM AgamananAM kAraNonuM prarupaNa. 1946-47 devalokamAM aMdhakAranAM kAraNonuM prarupaNa . 1947 devalokamAM udyotanAM kAraNonuM prarupaNa. 1947 zakra ane IzAnendranAM paraspara vyavahArAdinuM prarUpaNa. 1947-49 zakranI sudharmAsabhA ane RddhinuM prapaNa. 1949-50 IzAnanI sudharmA sabhA ane RddhinuM prarUpaNa. 1950 zakra ane IzAnanAM lokapAlonuM vistArathI prarupaNa. 1950-1958 zakra Adi bAra devendronI senAo ane senApationAM nAma. 1958-59 zakra AdinAM padAti senApationI sAta kakSAo (dhoraNa)mAM deva saMkhyA. 1959-60 anuttaropapAtika devonAM svarUpanuM prarUpaNa. 1960 anuttaropapAtika devonAM upazAMta mohatvanuM prarupaNa. 1960 anuttaropapAtika devonAM ananta manodravya vargaNAone jANavA-dekhavAnA sAmarthyanuM prarUpaNa. 1960-61 lavasaptama devonAM svarUpanuM prarUpaNa. 1961 sanakumAra devendranAM bhavasiddhika AdinuM prarupaNa. 1961-62 harirjhegamethI deva dvArA garbha saMharaNa prakriyAnuM prarupaNa. 1962-63 mahartikAdi devanAM tiryapha parvatAdinAM ullaMghana- pralaMghananAM sAmarthya-asAmarthyanuM prapaNa. 1963 alpaRddhika Adi deva-devIonAM paraspara madhyamAMthI gamana sAmarthyanuM prapaNa. 1963-65 RddhinI apekSAe deva-devIonAM paraspara madhyamAMthI vyatikramaNa sAmarthyanuM prarupaNa. 1965-66 devanAM bhAvitAtmA aNagAranAM madhyamAMthI nIkaLavAnAM sAmarthya-asAmarthyanuM prarUpaNa. 1966-67 devonA devAvAsAMtaronI vyatikramaNa RddhinuM prarupaNa. 1967 vANavyaMtaronAM devalokonuM svarupa. 1967-68 pa6 57 62 28 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SSSSSS S WWWWWWWWWWWWWWWWWW viSaya sutroka pA.ne, 10 11 12 38 vukaoNMti adhyayana Amukha : utpAda AdinI vivakSAthI ekatvanuM prarupaNa. utpAda Adi padonA svAmitvanuM prarUpaNa. saMsAra samApannaka jIvonI gati-AgatinuM prarUpaNa. (1) naraka gati. (2) tiryaMca gati. (3) manuSya gati. (4) deva gati. sthAnAMganAM anusAra caturgatika jIvonI gati-AgatinuM prarupaNa. aMDaja Adi jIvonI gati-AgatinuM prarupaNa. caturgatika jIvonI sAntara-niraMtara utpattinuM prarupaNa. cAra gationAM upapAtanAM virahakALanuM prarUpaNa. camacaMcA AdimAM upapAta virahakALanuM prarupaNa. siddha gatinAM siddha virahakALanuM prapaNa. cAra gationAM udvartana virahakALanuM prapaNa. covIsa daMDakonAM jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che tenuM prarupaNa . tiryaMca mizropapannaka ATha kalponAM nAma. covIsa daMDakomAM eka samayamAM utpanna thanAranI saMkhyA. eka samayamAM siddhonAM siddha thavAnI saMkhyAnuM prarupaNa. covIsa daMDakomAM anaMtaropapannakAdinuM prapaNa. utpadyamAna covIsa daMDakomAM utpAdanAM caturbhAgonuM prarupaNa. covIsa daMDakomAM sAntara-niraMtara utpattinuM prarupaNa. siddhonAM sAntara-niraMtara siddha thavAnuM prarUpaNa. covIsa daMDakomAM upapAta virahakALanuM prarUpaNa. covIsa daMDakomAM daSTAMtapUrvaka gati vagerenI apekSAe utpattinuM prarUpaNa. bhavasiddhika - abhavasiddhika covIsa daMDakomAM utpAtAdinuM prarUpaNa. samyagdaSTi - mithyAdaSTi covIsa daMDakomAM utpAtAdinuM prarupaNa. covIsa daMDakomAM eka samayamAM uddavartita thanAranI saMkhyA. covIsa daMDakomAM sAntara-niraMtara udvartananuM prarupaNa. covIsa daMDakomAM udvartananAM virahakALanuM prarupaNa. 1969-1974 1975 1975 1975 1975 1975-76 1976 1977 1977-78 1979 1979 1980 1980 1980 1981 1981-2004 2004 2005-06 2006 2006-07 2007-08 2008-09 2010 2010-2014 2014-2016 2016 2016 2016-17 2017 2017 w M 15 0 rh A 20 23 24 29 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 che ! 29 34 35 9 F sutrAMka viSaya pA.naM. uddavartamAnAdi covIsa daMDakomAM udvartananAM caturbhAgonuM prarupaNa. 2017-2018 covIsa daMDakomAM anantara- nirgatAdinuM prarUpaNa. 2019-2020 covIsa daMDakonAM jIvonuM uddavartananaMtara utpAdanuM prarUpaNa. 2020-2026 covIsa daMDakomAM narayikonAM nairayikomAM utpAda ane anairayikonAM uddavartananuM prarUpaNa. 2017 30 caMdra-sUryanuM cyavana ane upapAtanuM prapaNa. 2007-2030 31 ratnaprabhA pRthvInAM saMkhyAta vistRta narakAvAsomAM utpanna thanAra nArakonAM 39 praznonuM samAdhAna. 2030-2033 32 ratnaprabhA pRthvInAM saMkhyAta vistRta narakAvAsomAM udvartana karanAra nArakonAM 39 praznonuM samAdhAna. 2033-34 ratnaprabhA pRthvInAM saMkhyAta vistRta narakAvAsomAM nairayikonAM saMkhyAta viSayaka 49 praznonuM samAdhAna. 2034-2036 ratnaprabhA pRthvInAM asaMkhyAta vistRta nArakAvAsonAM utpAda AdinAM praznonuM samAdhAna. 2036 zarkarAmabhA pRthvIthI adhasaptama pRthvI sudhI cha naraka pRthvImAM utpAda AdinAM praznonuM samAdhAna. 2036-2038 bhavanavAsI devonAM utpAda AdinAM 49 praznonuM samAdhAna. 2038-39 vANavyaMtara devonAM utpAda AdinAM 49 praznonuM samAdhAna. 2040 jayotiSka devonAM utpAda AdinAM 49 praznonuM samAdhAna. 2040 vaimAnika devonAM utpAda AdinAM 49 praznonuM samAdhAna. 2040-2043 40 covIsa daMDakomAM AtmopakramanI apekSAe upapAta-udvartananuM prarupaNa. 2043-44 covIsa daMDakomAM AtmaRddhinI apekSAe upapAta-udvartananuM prarupaNa. 2044 covIsa daMDakomAM AtmakarmanI apekSAe upapAta-udvartananuM parupaNa. 2044-4pa covIsa daMDakomAM prayoganI apekSAe upapAta- udvartananuM prarupaNa. 204pa hastirAja udAyI ane bhUtAnandanAM utpAda-udvartananuM prarupaNa. 204pa covIsa daMDakomAM bhavya dravya nairayikatvAdinuM prarUpaNa. 2046-47 covIsa deDako ane siddhomAM kati saMcatAdinuM prarUpaNa. 2047-48 47 katisaMcitAdi viziSTa covIsa daMDaka ane siddhonuM alpabadutva. 2048-49 covIsa deDako ane siddhomAM SaTUka samarjitAdinuM prarupaNa. 2949-50 paka samarzatAdi viziSTa covIsa daMDako ane siddhomAM alpabadutva. 2050-51 covIsa daMDako ane siddhomAM dvAdaza samarjitAdinuM prarupaNa. 2052-53 51 dvAdaza samarjitAdi viziSTa covIsa daMDako ane siddhonuM alpabadutva. 2053 covIsa daMDako ane siddhomAM coryAsI samarjitAdinuM prarupaNa 2054-55 coryAsI samarjitAdi viziSTa covIsa daMDako ane siddhono alpabadutva. sAta naraka pRthvIomAM samyagudaSTio Adino utpAda uddavartana ane avirahitatvanuM prarupaNa. 2056-57 nairayikonuM pratisamaya apaharaNa karavA chatAM paNa anapaharaNatvanuM prarupaNa. 2058 vaimAnika devonuM prati samaya apaharaNa karavA chatAM paNa anapaharaNatvanuM prarUpaNa. 2058 \SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS S S << 46 ja 48 = 50 53 55. 56 hai, 30 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrAMka viSaya pa.naM. 57. 'ke cAra prakAranAM devomAM samyagudaSTio AdinI utpattinuM prarUpaNa. 2058-59 bhavyadravya devono upapAta. 20pa9 naradevono upapAta. 2059-60 dharmadevono upa2Ata. 2060 devAdhidevono upapAta. 2060-61 bhAva devono upapAta. 2061 bhavyadravya devonuM uddavartana. 2061-62 naradevonuM udvartana. 2062 dharmadevonuM udvartana. 2062-63 devAdhidevonuM udvartana. 2063 bhAvadevonuM udvartana. 2013 asaMyata bhavyadravya deva AdinuM vividha devalokomAM utpAdanuM prarupaNa. 2063-64 kilviSika devomAM utpattinAM kAraNonuM prarUpaNa. 2064-65 uttarakurunAM manuSyonAM utpAtanuM prarUpaNa. 2065 mahaddhika devanI nAga, maNI, vRkSanAM rUpamAM utpatti ane tattara bhavothI siddhatvanuM prarupaNa. 2065-66 samavahata pRthvI apa-vAyukAyika utpattinAM pUrva ane pazcAt pudgala grahaNanuM prapaNa. 2066-70 ekatva- bahatvanI vivakSAthI covIsa daMDakomAM anantavAra pUrvotpannatvanuM prapaNa. 2070-72 ekatva-bahatvanI vivalAthI badhA jIvonuM mAtAdinAM rUpamAM anantavAra pUrvotpannatvanuM prarUpaNa. 2072-73 dvIpa samudromAM sarvajIvonAM pUrvotpannatvanuM prarupaNa. 2073 naraka pRthvIomAM sarvajIvonuM pRthvIkAyikavAdinAM pUrvotpannatvanuM prarupaNa. 2073-74 vaimAnika devomAM pUrvotpanna jIvonuM anantaravAra pUrvotpannatvanuM prarupaNa. 2074 vAyukAyanuM anantavAra vAyukAyanAM rUpamAM utpAda-udvartananuM prarUpaNa. 2074-75 zIlAdi rahita tiryaMcayonikonI kadAcit narakamAM utpattinuM prarupaNa. 2075 duHzIla-suzIla manuSyonI utpattinuM prarUpaNa. 2076 cAra prakAranAM pravezanaka. 2076 nairayika pravezanakanAM bhedonuM prarupaNa. 2076-77 sAta naraka pRthvIonI apekSAe vistArathI nairayika pravezanakamAM praveza karanAranAM bhaMgonuM prarupaNa. 2077 eka nairayikanI vivakSA. 2077 be nairayikonI vicakSA. 2077-78 traNa nairayikonI vivA. 2078-2081 cAra nairayikonI vicakSA. 2081-2785 75 76 85 31 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrAMka 87 88 22 02 6-2 pAMca nairayikonI vivakSA. cha nairayikonI vivakSA. sAta nairayikonI vivakSA. ATha nairayikonI vivabhA 91 nava nairayikonI vivatA. 92 dasa nairayikonI vivakSA. 93 saMkhyAta nairayikonI vivakSA. 94 asaMkhyAta nairayikonI vivakSA. 95 utkRSTa nairayikonI vivakSA. 96 naiyika utpattisthAnano alpabatva. tiryaMcayonika utpattisthAnanuM prarupaNa. tiryaMcayonika utpattisthAnano alpabahutva. 98 99 manuSya utpattisthAnanuM prarupaNa, 100 101 102 103 104 105 106 viSaya manuSya utpattisthAnano alpabahutva. deva utpattisthAnanuM prarupaNa. bhavanavAsI Adi deva utpattisthAnano alpabahutva. naiSika-tiryaMconika-manuSya-daiva utpattisthAnano alpabahutva. covIsa daMDakomAM sattAM utpAda-uddavartananuM prarupaNa. bhagavAnanI svataH parataH jANavAnuM prarupaNa. covIsa daMDakomAM svayaM utpanna thavAnuM prarupaNa 32 pA.naM. 2085-2091 2091-1093 2093-94 2094 2095 2095-96 2096-2098 2098-99 2099-2100 2100 2101-02 2102-03 2103-04 2104-05 2105-06 2106 2106 2107-08 2109-10 2110-2112 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ' kA A ja ; A dravyAnuyogA Eaa tA. t 5 ' - pa : , ' kA, kapaDA 'bhAga - 2 :, Jka1, 3 6 ka . , , , fkhs 3 f ka , , . *ka 31 - - adhyayana 28 thI 38 1348-e Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1348-bI (iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiliiliiiiiiiiiiiiiiiiiiH || li aliliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllllliotilatilithilliall.allllllllllli illutilllllllllllllllllllll ullllarfilm = =ilRTIFIfIiiiiiiiiiiiiiiiiillllla filliiliitill illust 28. Azrava adhyayana karmonA Agamanane Azrava kahevAya che. navatatvomAM Azrava paNa eka tatva che. AzravanA vagara karmono baMdha thato nathI. karmabaMdha para jo aMkuza lagAvavuM hoya to Azrava para aMkuza lagAvavuM Avazyaka che. AzravanA pAMca dvAra che- (1) mithyAtva (2) avirati (3) pramAda (4) kaSAya ane (5) yoga. AzravanA A pAMca dvArono sthAnAMga sUtramAM ullekha thayo che. tatvArthasUtramAM A pAMceyane baMdhanA heta kahyA che. karmagraMthomAM paNa A baMdha hetuonA rupe gaNelA che. sattAvana baMdhanA hetuomAM mithyAtvanA pa, aviratinA 12, kaSAyanA 25 ane yoganA 15 bhedonI gaNanA thAya che. AzravanA dvAra ja eka rIte baMdhanA hetu hoya che. kAraNa ke Azrava vagara baMdha thato nathI. AzravanA 20 bheda paNa mAnyA che. te badhA AzravanA dvAra athavA kAraNa che. 20 bhedomAM mithyAtva Adi pAMcanA sivAya prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, abrahma ane parigrahanuM, zrotendriya Adi pAMca IndriyothI viSaya sevananuM, mana, vacana ane kAyAne niyaMtrita na rAkhavAnuM tathA bhaMDopakaraNa ane soya kuzAgra Adine ayatanAthI levuM ane mukvAno paNa samAveza thAya che. A pramANe Azrava eka vyApaka tatva che. emAM badhA ja kAraNono samAveza thaI jAya che. jenAthI karmonuM Agamana thAya che. prastuta adhyayanamAM AzravanA bhedonuM varNana praznavyAkaraNanA AdhAra para thayuM che. praznavyAkaraNa sUtramAM AzravanA je pAMca bheda varNavyA che te A pramANe che- (1) hiMsA (2) mRSA (3) adattAdAna (4) abrahma ane (pa) parigraha. saMyama athavA saMvaranI sAdhanAmAM AvavA mATe A pAMce Azravono tyAga karavAno hoya che. hiMsAdi pAMca AzravonuM A adhyayanamAM vistArathI varNana che. paraMtu A varNanamAM e nathI samajAvyo ke hiMsA Adino kAraNa karyAzrava kevI rIte ane zA mATe thAya che ? hiMsAne prANavadhanA rUpamAM prarUpita karavAmAM Avyo che. tethI jaNAya che ke A saMpUrNa adhyayanamAM hiMsAdinA dravya pakSane ja vadhAre spaSTa karavAmAM Avyu che tathA bhAvapakSane alpa. pratyeka AzravanuM svarupa spaSTa karatA tenA trIsa-trIsa paryAyavAcI nAma ApavAmAM AvyA che. te paryAyavAcI nAma te AzravonA vividha pakSone pragaTa karatA tenI dravya ane bhAva sahita sarvavidha vyAkhyA kare che. jema hiMsAnA paryAyavAcI nAmomAM avizvAsa, asaMyama Adi zabda hiMsAnA bhAvapakSane pragaTa kare che tema prANavadha, zarIrathI prANonuM umUlana, mAraNa Adi zabda hiMsAnA dravya pakSane prastuta kare che. A ja pramANe prANavadhanuM svarupa batAvatA tene pApa, caMDa, nRzaMsa, bhayotpAdaka Adi zabdothI pragaTa karyuM che. A zabda hiMsAnA vividha pakSone pragaTa kare che. mRSAvAdanA paryAyArthaka je trIsa nAma ApyA che. te mRSAvAdanA vibhinna pakSone pragaTa kare che. jema- anyAya, zaTha, vaMcanA Adi zabda mRSAvAda ghaTita tathyone pragaTa kare che. mRSAvAdI vyakti chalavAna, mAyAcArI ane vakratA Adi durguNothI yukta hoya che. mRSAvAdanA svarUpanuM nirupaNa karatA pratipAdita karavAmAM AvyuM che ke e alIkavacana ke mithyAbhASaNa duHkhadAyaka, bhayotpAdaka, apayaza ane vera utpanna karavAvALA hoya che. nIcA loko mithyAbhASaNano prayoga kare che. e vizvAsaghAtaka, parapIDAkAraka, rati, arati, rAga-dveSa ane mAnasika kalezano janaka che. AnuM phaLa azubha che. AjJA vagara koI bIjAnI vastu levI adattAdAna kahevAya che. bIjAnA dhana AdimAM mUccha ke lobha hovAnuM kAraNa paNa A ja che. adattAdAna apayazanuM kAraNa che tathA tenAthI adhogati prApta thAya che. AnA trIsa paryAyavAcI guNa-niSpanna nAmomAM caurikya, pApakarma, kSepa, tRSNA Adi pada che. je cauryanA ja vibhinna rupanI vyAkhyA kare che. abrahmacarya maithuna, moha, kAmaguNa, bahumAna Adi nAmothI oLakhAya che paraMtu A badhA nAma abrahmacaryanI Hairliwaluali air with his still will tilikitbuilibhi Hriffiliaif affiliiiiiiiiiiiianta mANavA #italiAvAdaficulatunitialitaniumiti in HinitaliaaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitialitaniuminSA HistiaelinzASault tiApA filli III tr ainee s Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1349 Eti #littltimliHiiiiEffililiitirrilli llllultill illumils=HIHittariiliitilila lill illulitiiii illutiHill. Iftikhilyatiii 111 1iiiiiiiiall Hill IllinailmAII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIiiliiIIIIIIIIIIIIIIIIIII III IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIuilla ITIHF IIITwi1IIIIIIII vibhinna avasthAo ane pariNAmone vyakta kare che. paNa ekadama paryAyavAcI nathI. abrahmacarya devo, manuSyo ane asuro sahita samasta lokanA prANIo dvArA kAryo che. strIveda, puruSaveda ane napuMsaka veda A enA cinha che. A tapa, saMyama ane brahmacarya mATe vidhvarupa che. tatvArthasUtramAM mUcchane parigraha kahyuM che. paraMtu A adhyayanamAM parigrahanA caya, saMcaya, saMbhAra, saMrakSaNa Adi bAhya parigrahanA dyotaka zabda paNa ApyA che ane mahecchA, lobhAtmA, tRSNA, Asakti jevA AMtarika parigrahanA ghAtaka zabda paNa upalabdha che. A badhA zabda maLI AMtarika ane bAhya parigrahanuM svarUpa vyakta kare che. A pAMca AzravonAM je trIsa-trIsa nAma ApyA che. te uparAMta zAstrakAre lakhyuM che ke evA hajI nAma thaI zake che. Ano abhiprAya e che ke A trIsa nAma to AzravanA vibhinna rupone abhivyakta mAtra kare che. keTalAka chUTI gayelA nAmone anya nAmathI ullekha karavAmAM Avyo che. A nAmomAM keTalAka evA paNa nAma che ke je ekathI vadhAre AzravomAM prayukta thayA che. jema- asaMyama' zabda hiMsA ke prANavadhanA paryAyanAmomAM paNa che to adattAdAnanA paryAya nAmomAM paNa che. prANavadha ke hiMsA AzravanA prasaMgamAM A prazna karavAmAM Avyo che ke pApI, asaMyata, avirata, anupazAMta pariNAmavALA tathA bIjAne du:kha devAmAM tatpara rahevAvALA jIva konI hiMsA kare che. A praznanA uttaramAM jaLacara, sthaLacara, uraparisarpa, bhajaparisarpa ane khecara jIvonA vadhano ullekha karatA beIndriya. teIndriya. caureni jIvonA vadhanuM paNa varNana karyuM che. jaLacara, sthaLacara, uraparisarpa, bhujaparisarpa ane khecara jIvonuM vivaraNa ApatA aneka nAmono ullekha karavAmAM Avyo che. emAMthI ghaNA jIva hamaNA paNa upalabdha thAya che ane emanA nAma paNa prakhyAta che. paraMtu keTalAka jIva evA paNa che jenA nAma badalAya gayA che. athavA tenI jAti adazya thaI gaI che. jIva vaijJAniko mATe jIvonuM A vivaraNa upayogI siddha thaI zake che. prANIono vadha aneka kAraNothI karavAmAM Ave che. emAMthI cAmaDI, carmI, mAMsa, dAMta, hADakA, zIMga, viSa, vALa AdinI prApti paNa eka kAraNa che. zarIra ane upakaraNone zRMgArita saMskArita karavA mATe paNa jIvono vadha karavAmAM Ave che. pRthvIkAyika jIvonI hiMsA kRSi, phUpa, tAlAba, khAI, prAsAda AdinA nimittathI karavAmAM Ave che. akhAyika jIvonI hiMsA snAna, pAna, bhojana, vastra dhovA Adi mATe karavAmAM Ave che. bhojana ra karavA, prakAza karavA AdithI agnikAyika jIvonI hiMsA thAya che. paMkhA, sUpa, tAlavRnta, mayura paMkha AdithI havA karavAnA kAraNe vAyukAyika jIvonI hiMsA karavAmAM Ave che. vanaspatikAyikanI hiMsAnA AgamamAM aneka prayojana varNita che. jemAM pramukha che- ghara, bhojana, zayA, Asana, vAhana, naukA, khaMbhA, sabhAgAra, vastra, haLa, gADI Adi banAvavA. keTalAka saprayojana hiMsA kare che to keTalAka niprayojana paNa hiMsA kare che. keTalAka evA paNa pApI jIva che je hAsya-vinoda mATe, veranA kAraNe athavA bhogAzaktithI prerita thaI hiMsA kare che. keTalAka jIva krodhita thaI hanana kare che. keTalAka lobhanA vazIbhUta thaI hiMsA kare che to keTalAka ajJAnanA kAraNe hiMsA kare che to keTalAka artha, dharma ke kAma mATe paNa hiMsA kare che. prAcInayugamAM hiMsAnA kArya karavAvALAno samudAya vizeSa raheto hato. jema- suarono zikAra karavAvALAne zaukarika, mAchalA pakaDavAvALAne matsyabaMdhaka, pakSiyone mAravAvALAne zAkunika kahevAmAM AvatuM hatuM. hiMsA karavAvALAnI pachI jAti banI gaI. jema- zaka, yavana, zabara, babbara Adi evI aneka jAtinA loko hiMsAkarma karatA hatA. AjIvikA calAvavA mATe paNa hiMsA karavAmAM Ave che. rAjA potAnA AnaMda mATe hiMsA karatA hoya che. hiMsaka manuSya hiMsAkAryanA kAraNe narakavAsI banI jAya che. te marIne narakanA duHkhone vivaza thaI bhogave che. E-ELHEHRiPhittitut|ITTI III III IEE i EEE TH== == = =EE HIM HILLIEFaite =htt=artisttEstrettlertifilitterrill - IEEEE-TIME====ttle= at NIFTIItaliEREDail IFill ill ill: III i|| I| IIII IIIBil|A ||NEnti - BE : Hi-FIR Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1350 Ear t ritttttttttttttttttttt :ti Hit Hindi Hiti't/it/till initial ll it institrittnA ti[ trttitute tittitutEnt It iti fittitute in its tit!!! | all IIIIIII,zAo no. IIT/Ill, ill || Hit | I till illet them Hunt the tat ellellilittllit narakabhUmio, narakAvAsa ane emAM bhogavavAvALI vedanAonuM A adhyayanamAM romAMcita ubhA karI devAvALuM citraNa karavAmAM AvyuM che. A ja pramANe je hiMsaka prANI narakathI nikaLI tiryaMcayonImAM jAya che, ene kevI rIte du:khono anubhava thAya che tenuM paNa A adhyayanamAM sArI rIte samajAvyuM che. A duHkha ane vedanAonuM varNana vAMcyA pachI hRdaya dravita thaI jAya che tathA AvI hiMsAnA mATe kyAreya vAMcako pravRtta nahIM thaI zake. keTalAka jIva narakathI nIkaLI manuSya paryAyamAM AvI jAya che. paraMtu te ahiMyA vikRta ane aparipUrNa zarIra prApta karI avaziSTa pApakarma bhogave che. te vAMkAcUkA zarIravALA, baherA, AMdhaLA, lUlA, laMgaDA vagere hoya che mRSAvAdanuM varNana karatA AgamamAM aneka mithyAmatono ullekha karyo che. emAM cArvAka, bauddha ane anya nAstika vicAradhArAnA matAvalaMbI sammilita che. vAmalokavAdI matanA anusAra A jagatazUnya che. jIvanuM astitva nathI. karelA zubha-azubha karmonuM phaLa paNa nathI maLatu. A zarIra temanA matamAM pAMcabhUtothI baneluM che ane vAyunA nimittathI badhI kriyAo thAya che. bauddha AtmAne rupa, vedanA, vijJAna, saMjJA ane saMskAra A pAMca skaMdhothI alaga nathI mAnatA. koI bauddha A pAMca skaMdhonA sivAya manane paNa aMdha mAne che. koI manojIvavAdI arthAtu manane ja jIva kahe che. koI vAyune ja jIva svIkAre che. koI jagatane sAdi ane zAnta mAne che tathA punarjanmane svIkAra karatA nathI. emanA abhiprAya puNyakArya ane pApakarmanuM koI phaLa maLatuM nathI. svarga naraka ane mokSa e kaMI nathI. keTalAka mithyAvAdI lokane IMDAthI utpanna mAne che tathA svayaMbhUne Ano nirmAtA mAne che. keTalAka kahe che ke A jagatu prajApatie banAvyuM che. keTalAkanA anusAra A rAmasta jagatu viSNamaya che. keTalAkanA anusAra AtmA eka ane akartA che. te nitya niSkriya, nirguNa ane nirlepa che. A pramANe prastuta adhyayanamAM vibhinna jainetara mAnyatAone mRSAvAdI ke mithyAvAdI kahIne prastuta karyA che. AmAM keTalIka mAnyatAo vaidika mAnyatAnI che. keTalAka loko bIjAnuM dhana levA mATe juThuM bole che. keTalAka rAjyaviruddha mithyAbhASaNa kare che. sArAne kharAba ane kharAbane sAruM kArya batAve che. sajjanone duSTa ane duSTone sajjana batAve che. keTalAka loko vagara vicArye ja asatya bhASaNa kare che tathA keTalAka pApa parAmarzaka jUThuM bole che. A pramANe aneka prakAranA mRSAvAdI che. mRSAvAdanuM bhayaMkara phaLa batAvyuM che ke mRSAvAdI jIva naraka ane tiryaMca yoninI vRddhi karI aneka vedanAone bhogave che. mRSAvAdanuM phaLa IhalokamAM paNa apayaza, vera, dveSa AdinA rUpamAM maLe che. adattAdAnanI pravRtti paNa ghaNI ghAtaka che. bIjAnuM dhana haraNa karavAnI pravRtti coro ane DAkuomAM ja nahIM rAjAomAM paNa jovA maLe che. eka rAjA bIjA rAjAnA dhanAdinA prati AkRSTa thaI AkramaNa kare che. A pramANe adattAdAna mATe hiMsAno paNa sahAro levo paDe che. jhuThAno paNa sahAro levo paDe che. rAjAomAM paraspara kevI rIte bIbhatsa yuddha thatu rahyo che AnuM prastuta prasaMgamAM suMdara varNana karyuM che. sAmudrika vyApAranuM varNana karavAnI sAthe samudramAM thavAvALI taskarInuM paNa citra khecyuM che. grAma, nagara AdimAM banelA gharomAM seMdha lagAvIne karavAvALI corInuM paNa AmAM varNana che. corInI pravRttionuM paNa varNana karyuM che. adattAdAna AzravathI gADha karmono baMdha to thAya ja che, paraMtu A lokamAM paNa AnuM duSpariNAma bhogavavuM paDe che. rAjyanI daMDa vyavasthAnA anusAra kArAgAramAM keda karI tADana, aMgacchedana ane tIvra prahAronI vedanA ApavAmAM Ave che. prAcIna yugamAM rAjya vyavasthAnA anusAra corone kaI rIte daMDita karavAmAM AvatA hatA enuM paNa varNana A adhyayanamAM savistRta maLe che. taria diiiiiiiiiiiiiiiiiiii I li[ll du tellivali Hitilisatiridiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitut III Iiiiiiiiiii lili ultriti iiium=vidi====== === =Hkilll tiiiiiiiIIIIIIIIIIIIIIIiEIL EIIIIIIIII III TITLE=1 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1351 abrahmacaryanuM sevana prAyaH daza bhavanapati, daza vyaMtara jAtinA deva, ATha mukhya vyaMtara deva, jayotiSka ane vaimAnika deva, manuSya tathA paMcendriya tiryaMcanA jIvo kare che. abrahmanuM sevana mohanA udayathI thAya che. A strI-puruSanA maLavAthI hovAnA kAraNe tene maithuna kahevAmAM Ave che. abrahma sevanano saMbaMdha bAhya aizvaryathI ane zArIrika gaThanathI joDAyela che. A kAraNe ja cakravartI, baLadeva, vAsudeva ane mAMDalika rAjAonA vipula aizvaryanuM varNana karI aMtamAM kahyuM che ke aneka prakAranI uttama patnionI sAthe kAmabhoga bhogatA e cakravartI Adi kyAreya tRpta thayA nathI. tRpta thayA vagara ja te mRtyune prApta thayA. eTalA mATe abrahma sevanano aMta karavo ghaNo ja muzkela che. akarmabhUminA strI-puruSa sarvAMgasuMdara aMgothI saMpanna hoya che. puruSa vajraRRSabhanArAca ane samacaturastra saMsthAna yukta hoya che. emanA pratyeka aMga kAMtithI dedIpyamAna rahe che tathApi te traNa palyopamanI Ayu sudhI kAmabhogone bhogavIne paNa atRpta ja rahe che. yugalika puruSo ane strIonA paga, nakha, nAbhi, vakSasthala, hasta, skaMdha Adi pratyeka aMganuM A adhyayanamAM sauMdarya varNita che. strIo sarvAMgasuMdara hovAnI sAthe chatra, dhvajA Adi 32 lakSaNothI paNa yukta hoya che. evI strIone apsarAo kahI zakAya che. paraMtu paraspara maithuna sevana to ene paNa tRpti ApI zakatuM nathI ane mRtyu thaI jAya che. karmabhUminA manuSya maithunanI vAsanAnA kAraNe aneka prakAranA anartha karI bese che. parastrI sevananA pratye paNa pravRtta thaI jAya che. paraMtu abrahmanuM sevana karavAvALA AlokamAM naSTa thaI jAya che ane paralokamAM paNa naSTa thaI jAya che. abrahmanA kAraNe sItA, dropadI, rumiNI Adi mATe saMgrAma paNa thayA. parigrahane eka evA vRkSanI upamA dIdhI che- jenI jaDa anaMta tRSNA che. jenA tanA lobha, kalaha, krodhAdi kaSAya che. jenI zAkhAo ciMtA, mAnasika saMtApa Adi che. jenI zAkhAno agrabhAga Rddhi, rasa ane zAtArupa gArava che. bIjAne ThagavArupa vRttio jenI kuMpala che temaja kAmabhoga ja jenA puSpa ane phaLa che. e parigraha vadhAre lokone hRdayathI paNa pyAro lAge che. paraMtu nirlobhatA rUpa mokSopAyanI ja A sAMkaLa che. cAre prakAranA devomAM parigrahanI pracuratA hovA chatAM paNa te kyAreya tRpta thatA nathI. A devonA aizvaryanuM A adhyayanamAM varNana thayuM che. A ja pramANe akarmabhUminA manuSya ane karmabhUmiomAM cakravartI, baLadeva, vAsudeva, mAMDalika rAjA, yuvarAjA, aizvaryazALI loko, senApati, zreSThI rAjamAnya adhikArI, sArthavAha Adi aneka manuSya parigrahadhArI hoya che. parigrahanA saMcaya hetu loko aneka prakAranI vidyAo zIkhe che. hiMsAnA kRtyamAM pravRtta thAya che. juThuM bole che. bIjAne Thage che. milAvaTa kare che. vera-virodha kare che. chatAM paNa IcchAonI tRpti thatI nathI. AzravanA A prakaraNamAM hiMsA, mRSAvAda, adattAdAna, abrahma ane parigraharupa pAponuM varNana karatA mumukSuone enAthI bacavAnI zikSA ApI che. kAraNa ke prANI A AzravonA kAraNe karmabaMdha karI saMsAramAM bhramaNa kare che. je eno tyAga karI ahiMsA Adi saMvaronuM AcaraNa kare che te muktine prApta karI le che. For Private Personal Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1352 sUtra 2. 4. - 28. Asava'jjhayaNaM paMca Asavassa heu parUvaNaM - paMca AsavadArA paNNattA, taM jahA. mitta, 2. vivuM, rU. vamAvo, 4. sAyA, 6. no Asavassa paMca pagArA paMcaviho paNNatto jiNehiM iha aNhaho aNAio / - hiMsAmosamadattaM, abbaMbha pariggahaM ceva // ?. narisayo, 2. naM nAmA, DhALa. ga. v, 3. o, su. 428 pANavaha parUvaNassa Niddeso rU. nada ya o, 4. khArita rjA laiMti, - vaha. su. ?, A. +, su.+, gA. r 6. ne vi ya raMti pAvA, vALavatuM tuM nisAmeDha // - 59. su. ?, A. ?, su. ?, gA. 2 pANavaha sarUvaMpANavaho NAmeso niccaM jiNehiM bhaNio, taM jahA chu. pAvo, 2. caMDo, rU. ruddo, 4. vuddo, ba. sAhasiko, 6. gAriyo, 7. niyio, 8.LisaMto, 1. mahavvamo, 20. padmamo, 2. amo, 22. vIdaLo, 22. tAsaLaJo, 24. gaLagno, zu. sanneyo ya, 26. piravayavo, 27. bindvammo, 28. bipivAso, 21. zivajILo, 20. girayavAsa'maniSano, 22. mohamayapayo, 22. maraLavemaLaso // esa paDhamaM adhammadAraM // - 54. su. ?, . ?, mu. r sUtra : 1. 2. 3. 4. dravyAnuyoga bhAga-3 28. Ava adhyayana AzravanAM pAMca hetuonuM prarupaNa : AzravanAM pAMca dvAra kahyA che, jemake * 1. mithyAtva - viparIta tatvazraddhA, 2. avirati - atyAgavRtti, 3. pramAda - Atmika anutsAha, 4. kaSAya - AtmAnA rAga-dveSAtmaka uttApa, 5. yoga - mana, vacana ane kAyAno vyApAra. AzravanAM pAMca prakAra : jInendra bhagavAne A jagatamAM anAdi (karma) Azrava pAMca prakAranAM kahyA che. jemake - - 1. hiMsA, 2. mRSA, 3. adattAdAna 4. abrahma, 5. parigraha. prANavadha prarupaNano nirdeza : (prathama AzravanA pAMca viSayo -) 1. prANIvadha (hiMsA)nA jevo svarupa che, 2. tenA jeTalA nAma che, 3. pApI prANIo dvArA je prakAre karavAmAM Ave che, 4. jema (ghora du:khamaya) phaLa pradAna kare che, 5. je pramANe prANavadha karAya che, tene tame sAMbhaLo. prANa vadhanuM svarupa : jInezvara bhagavAne prANavadha (nuM svarupa) A pramANe kahyuM che, jemake 1. pAparUpa, 2. caMDarUpa, 3. rudrarUpa, 4. kSudrarUpa, 5. sAhasikarUpa, 6. anAryarUpa, 7. niNarUpa, 8. nRzaMsarUpa, 9. mahAbhayarUpa, 10. pratibhayarUpa, 11. atibhayarUpa, 12. bhayotpAdakarUpa, 13. trAsanakarUpa 14. anyAya rupa 15. udvegajanaka, 16. nirapekSarUpa, 17. nirdharma (dharmaviruddha)rUpa, 18. nipipAsArUpa (krUra pariNAma), 19. niSkaruNArUpa, 20. narakavAsa-gamananidhana maganarUpa (naraka prAptinuM hetu), 21. mohamahAbhaya pravartaka, 22. maraNavaimanasyarUpa che. A prathama adharmadvAra che. For Private Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 6. 3. pANavahassa pajjava NAmANi tassa (pANavahassa) ya nAmANi imANi goNNANi hoMti tIsa, taM jahA 2. vALavada, 2. 3mUtaLA sarIrAo, rU. avIsaMbho, 4. hiMvihiMsA taddA, 6. aEi 2, 6. dhAyaLA ya, 7. mArA ya, 8. vahaLA, 6. vaLA, o 0. jivAyA ya, zuM. AraMbhasamAraMmo, 22. JADayammamuvavavo bheyaNiTThavaNa gAlaNA ya saMvaTTagasaMkhevo, 13. maccU, 24. asaMno, 26. DAmaddaLa, 6. voramAM, 17. paramavasAmAro, 18. vuzaLavAno, 26. vAvovo ya, 20. pAvalomo, 22. viddheyo, 22. viyaMtaro, 22. bhayaMro, 24. aLaro ya, vapno, 26. ratAvaLaJanho, 27. viAso, 28. nimnavA, 226. jhuMpaLA, 20. guLAnaM virAhatti viya tassa evamAINi NAmadhejjANi hoMti tIsaM, pANavahassa kalusassa kaDuyaphala- desagAI || 26. - 54. A. 1, mu. 2 pANavaha kAragA taM ca puNa kareMti kei pAvA asaMjayA, avirayA, gaLiyaparinAmavupoLA, pALavada, mayaMvara, vaduvida, bahuppagAraM, paradukkhuppAyaNapasattA imehiM tasa thAvareMhi jIvehiM paDiniviTThA / jalayara jIvavaggo viM te ? - pakhta. ba. o, su. 4 6. 3. pATIna-timi-timiMgata-azezajJapta-vividjaatimNddukk duviha kacchabha - Nakka - mgrduvihmusaMta-vivijJAAha-vijineya maMca-sImArapulk-suNsumaar bahuppagArA jalayara vihANA-kae ya evamAdI / - 54. . ?, su. dh For Private 5. 6. 7. prANavadhanAM paryAyavAcI nAma : prANavadharupa hiMsAnAM vividha arthonAM pratipAdaka guNa niSpanna e trIsa nAma che, jemake - 1353 1. prANavadha-jIvahatyA, 2. zarIraunmUlana-vRkSane ukhADavAnI jema zarIrathI (prANonuM) unmUlana, 3. avizrAmbha-avizvAsa, 4. hiMsya vihiMsA- vadha yogya- mAnela jIvonI hiMsA karavI, 5. akitya-akRtya, 6. ghAtanA-dhAta, 7. mAraNA-mAraNa, 8. vahaNA-vadha karavuM, 9. upadravaNA-upadravakaravuM, 10. nivAyaNa- prANonuM atipANa, ghAta hanana, 11. AraMbha-samAraMbha, zuru karavuM ane traNeyogathI bIjAne du:kha upajAvuM, 12. AyukarmanuM upadrava bhedana niSThApana-Ayune samApta karavuM. gAlana saMvartaka-saMkSepa-zvAsocchavAsane rokavuM, dama toDavuM, 13. macchu-mRtyu, 14. asaMjama-asaMyama, 15. kaTakasainyamardana, 16. vyuparamaNa-prANa viyoga, 17. parAbhavasaMkramaNakAraka-bIjAbhavamAM dAkhala thavuM, 18. durgatiprapAta-durgatinI prAptino hetu, 19. pApakopapApaprakRtithI krodha karavo, 20. pApalobha- pApaprakRtithI lobha karavo, 21. chaviccheda - aMgopAMga chedana, 22. jIvita-aMtakaraNa- jIvanano aMta karavAvALo, 23. bhayaMkara-DarAvaNo, 24. RNakara-pApakarmarUpa RRNano kartA, 25. vajra-varjita, 26. paritApana Azrava-pIDA AvavavAnuM dvAra, 27. vinAza-nAza karavo, 28. niryApananaSTa karavuM, 29. luMpana- lupta ka2vuM, 30. guNa virAdhakaguNonI virAdhanA vage2e e pramANenA prANavadharupa kaluSanAM kaTuka phaLa nirdezaka trIsa nAma hoya che. prANa vadha karanAra : keTalAka pApI asaMyata, avirata, anupazAMta pariNAmavALA ane jenA mana, vacana ane kAyAnAM vyApAra duSprayukta che, je bIjAne duHkha ApavAmAM tatpara rahe che tathA trasa ane sthAvara jIvonAM prati dveSabhAva rAkhe che, te aneka rupomAM vividha bheda-prabhedothI bhayaMkara prANavadha-hiMsA karyA kare che. jaLacara-jIvonAM varga : pra. te konI-konI hiMsA kare che ? u. pAThIna-eka vizeSa prakAranI mAchalI, timi-moTA matsya, timiMgala-mahAmatsya, aneka prakAranI mAchalIo, vividha jAtinAM deDakA, baMne prakAranAM kAcabA, suMDAmAra ane matsya magaranA bhedathI be prakAranA magara, mUDhasaDha matsya vizeSa, vividha prakAranA grAha tathA dintiveSTaka, maMDuka, sImAkAra, pulaka, saMsumAra e pAMce grAha vizeSa e badhA jaLacara jIvonI ghAta kare che. Personal Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1354 dravyAnuyoga bhAga-3 8, thalayara jIva vaggo T-ha-sarada-mara-saMvAda-3rahama-samaya-sInona-divya-ya-jaya-vara-varama-vA-vAnara-javayavig-siyaal-kol-mjjaar-kolsunng-siriyNdlgaavtt-kotiy-goknn-miy-mhis-viyggh-chglkavi -sA-tara4-ma-ma7-salU-sIda-vi7~cuppyvihaannaake ya evmaadii| - 56. bA.6, . 6 (4) 3raparisathavAre ayagara-goNasa-varAhi-mauli-kAodara-dabbhapuSphaAsAliya-mahoragoragavihANAkae ya evamAdI / - gTTa. mI., mu. 7 (4) muna-rikSaNavo chAratra-saraMva-da- na-dhA-36-34srdd-jaahg-mNgus-khaaddhil-caauppaaiyaaghiroliyaa-siriisivgnne ya evmaadii| - paTTa. ma. 2, mu.8 sthaLacara jIvonAM varga : karaMga ane ruru jAtinAM haraNa, sarabha-aSTApada, camaranIlagAya, saMbara-sAMbhara, urabhra-gheTA, sasalAM, prazaya-vana pazu vizeSa, baLada, rohita-pazavizeSa, ghoDA, hAthI, gadheDA, UMTa, geMDA, vAMdarA, gavaya, rojha, vRka-rIMcha, ziyALa, kola-zUkara, mArjara-jaMgalI Dukkara, zrIkaMdalaka ane Avarta nAmanAM khurIvALA pazu, kokaMtika-lomaDI, gokarNa-be kharIvALA viziSTa jAnavara, haraNa, bheMsa, siMha, vAgha, bakaro, dIpaDo, taMduA, jaMgalI kUtarA, rIMcha, siMha, tarakSa, accha-bhala-rIMcha bhAlu, zArdUlasiMha, kezarIsiMha, cittala ane haraNanI AkRtivALA pazu vizeSa vagere catuSpAda prANIonI pUrvokta pApI manuSya hiMsA kare che. (ka) uraparisarpa jIvonAM varga : ajagara, goNasa-pheNa vagaranA sarpa vizeSa, varAtidraSTi viSa-sarpa, mukulI-pheNavALA sAMpa, kAudara kAkodara sarpa, darbhapuSpa sarpa, AsAlika ane mahoraga vizALakAya sarpa A badhA ane A prakAranAM anya upara parisarSa jIvono pApI jana vadha kare che. (kha) bhujaparisarpa jIvonAM varga : kSIrala-bhujAonAM sahAre cAlavAvALA prANI, zarambaseha-moTA-moTA kALA sapheda raMganAM kAMTAvALA zarIradhArI prANI, zalyaka, goha, udara, noliyo, kAMciDo jAhaka kAMTAthI DhaMkAyela jIva, maMgusara gilaharI khADahila chachundara, cAtupUdika khisakolI, gharoliyA vagere aneka prakAranAM bhujaparisarpa jIvono vadha kare che. khecara jIvonAM varga : - kAdambaka-vizeSa prakAranAM haMsa, bagalA, balAkA, sArasa, ADA, setIka-jaLapakSI vizeSa, kulala- haMsa vizeSa, vaMjulapakSI, pAriplava, popaTa, tItara, dIpikA devacakalI, zveta haMsa, kALAmukha ane pagavALA haMsa, bhAsa, kuTIkroza, kaoNcapakSI, jalakUkaDI, DhelIkAlaka-jaLacara pakSI, sUcImukha, kapila, piMgalAkSa-pILAM netravALuM pakSI, kAraMDaka-bataka, cakavA, kurara, garuDa, lAlaraMgano popaTa, lAla cAMcavALA popaTa, mora, menA, naMdI mukha, naMdamAnaka ane koka, biMgoDI, koNAlaka, cAtaka, tetarapakSI, baTera, lAvaka, kapiMjalaka, kabUtara, pArevuM, cakalI, Dhika pakSI, kUkaDo, mesara, mayUra ane cakora, hadapuMDarIkanAmanuM jaLacara pakSI, karaka-pakSI vizeSa, samaDI, bAja, vAyasa (kAgaDAnI jAta) zvetacApa pakSI, vAgoLa, camagAdaDa, vitatapakSI, samudrapakSI- aDhAI dvIpanI bahAranAM pakSI vizeSa vagere pakSIonI anekAneka jAtionI hiMsaka jIvahiMsA kare che. khayahara jiivvggovAraMva-va-vA-sArasa-ADA-setA-zujha~vaMjhutra-paripUrva-vIra-sa3-DhAviya-daMta- ittarabhaas-kuliikos-koNc-dgtuNdd-ddhenniyaalg-suuyiimuhkvil-piNglkkhg-kaarNddg-ckkvaag-ukkos-gruulpiNgul-suy-vrhinn- mayaNasAlanaMdImuha-naMdamANagakoraMga-bhigAMraga- koNAlaga-jIvajIvaga-tittiravaTTaga-lAvaga- kpiNjlk-kvotk-paarevyg-cddgDhivA-vAvaDa-masara-mayUra-13--poMDarii-vaciirll-senn-vaays-vihg-bhinnaasi-caas-vggulicmmtttthil-vittpkkhii-smuggpkkhii khayaharavihANAkae ya vAlI - 52. mA. 1, su. 1 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1355 20. vicAra vija uSmata tirivAje va rAji- 10. ekendriyathI paMcendriya sudhI tiryaMca jIvonAM vadhanAM kAraNa : jala-thala-khagacAriNo u paMceMdie pasugaNe biya-tiya- A pramANe jaLacara, sthaLacara ane khecara (AkAzamAM cauridie vivihe jIve piyajIvie maraNadukkhapaDikle vicaraNa karanAra) paMcendriya temaja beIndriya, treIndriya, varAe haNaMti bahusaMkiliTTha-kammA, imehiM vivihehiM caundriya evA vividha prakAranAM jIvo che. jemane rohiM - potAnA prANa priya che. temaja maraNa ane duHkha jemane pratikULa che, dIna che. atyaMta duSTa AcaraNavALA pApI manuSyo teo vividha prakAranAM prayojanane vaza thaIne jIvono ghAta kare che - 1. jiM te ? pra. te prayojana kyA-kyA che ? 3. mya-vasa-maMsa-metha-sAutha-na-gifsa-mayUra- u. cAmaDa, carabI, mAMsa, meda, lohI, yakRta, magaja, diya-caMta-pitta-kkasa taMta aDhi-kiMga-nada hRdaya, AMtaraDAM, pittAzaya, phephasA, dAMta, asthi, nayaT-0T-Tfv- nadhamaf-siM-DhADha hADakAM, majjA, nakha, netra, kAna, snAyu, nAka, piccha visa-visANa-vAlaheUM hiMsaMti ya / dhamanIo-nADIo, ziMgaDAM, dADho, pichuM, viSa, viSANa-hAthI dAMta, vALane prApta karavA mATe hiMsaka loko temanI hiMsA kare che. bhamara-madhukarigaNe rasesu giddhA / rasAdiomAM lolupa manuSya madhane prApta karavA mATe madhamAkhIonI ghAta kare che. taheva teiMdie sarIrovakaraNayAe kivaNe / eja pramANe bicArA zuM mAMkaDa, macchara Adi treIndriya jIvonI zarIra sukhanA mATe ke upakaraNone zRMgArita karavA mATe hiMsA kare che. beiMdie bahave vatthohara primNddnntttthaa| vastrAdinuM prasAdhana karavA, gRhanI zobhAnAM nimitte aneka beIndriya jIvonI paNa vAta kare che. aNNehiM ya evamAiehiM bahUhiM kAraNasaehiM abuhA A pramANenAM pUrvokta tathA anya anekAneka iha hiMsaMti tase pANe ime ya egidie bahave varAe prayojanothI buddhihIna ajJAnI pApI manuSya tasse ya aNNe tayassie ceva taNasarIre samAraMbhaMti / trasa jIvonI ghAta kare che tathA ghaNA ekendriya jIvono ane tenI Azrita rahela anya sUkSma zarIravALA trasa jIvano samAraMbha kare che. arthAta hiMsA kare che. attANe, asaraNe, aNAhe, abaMdhave, kammanigaDabaddhe, te trANahIna che, azaraNa che, svAmInAM abhAve akusala-pariNAma-maMdabuddhijaNa-duvijANae, puDhavi anAtha che, sahAyakane abhAve abAMdhava che. mae, puDhavisaMsie, jalamae jalagae aNalANila potAnA karmarUpI beDI vaDe baMdhAyela che. akuzala taNavaNassaigaNanissie ya - pariNAmavALA ane maMdabuddhiyukta che. te A prANIone jANatA nathI. te ajJAnI jIva pRthvIkAya jIvonI tathA pRthvIne Azraye rahela aLasIyAM Adi beIndriya, jaLakAyika jIvo tathA tenA Azraye rahela trasajIvonI tathA agnikAya, vAyukAya ane tRNarUpa vanaspatikAya jIvonI ane temanAM Azraye rahela. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 356 dravyAnuyoga bhAga-3 u. tammayatajjie ceva tadAhAre tappariNaya vaNNa trasajIvonI, temanA svarUpamAM jIvavAvALA temaja baMdha-rasa-zvAsa vauvA temanA Azraye rahela jIvone pRthvI Adi AdhArabhUta che, pRthvI Adi ja jemano AhAra che evA jIvone tathA pRthvI AdinAM varNa, gaMdha, rasa, sparzothI jemano zarIrarUpa svabhAva pariNata thaI rahyo che. acakkhuse cakkhuse ya, tasakAie asaMkhe thAvara keTalAka cakSuthI joI zake che. keTalAka cakSuthI joI kAe ya suhuma-bAyara-patteyasarIranAma-sAdhAraNe zakatA nathI. evA asaMkhya trasa jIvone, sthAvara jIvone tathA ananta sUkSma, bAdara, pratyeka zarIra aNaMte haNaMti avijANao ya parijANao ya jiive| ane sAdhAraNa zarIravALA sthAvarakAyanA jIvone imehiM vivihehiM kAraNehiM jANatA ke ajANatAM A (AgaLa kahela) paTTa. mA. 2, 3. 20-12 kAraNothI hiMsA kare che - 11. puDhavikAiyAINaM jIvANaM hiMsA kAraNAni- 11. pRthvIkAyAdi jIvonI hiMsAnuM kAraNa : 7 vi te? pra. tenA kyA-kyA kAraNo che ? 3. risaT-gqff-vAva-vagirLa-phUva-sara kRSi, pophakhariNI, vAva, vAvaDI, kUvA, nAno talAga-bhiti-vediyA-khAtiyA- ArAma-vihAra jaLAzaya, taLAva, bhinnI, caitya, khAI, bagIcA, dhUma-pAra-tAra- Dira- 7-variyA-sera vihAra, stUpa, prAkAra, dvAra, gopura, aTTAlikA, saMma-vasAya viM-bhavaUT-ghara-saraVT- T carikA, pula, saMkrama, rAjamahela, vikalpa-nAno AvaNa-ceiya-devakula- cittasabhA-pavA-Ayata prAsAda, bhavana, ghara, ghAsanuM jhupaDuM, guphA, dukAna, NAvasaha-bhUmighara-maMDavANa ya kae, bhAyaNa cotaro, devakula- devAlaya, citrasabhA, parakha, bhaMDovagaraNassa vivihassa aTTAe puDhaviM-hiMsaMti Ayatana, yajJazALA, tApasonA Azramo, bhUmigRha, bhoMyarA, maMDapa tathA aneka prakAranAM mNdbuddhiyaa| bhAjana-bhAMDopakaraNanA nimitte maMdabuddhivALA loko pRthvIkAya jIvonI hiMsA kare che. jalaM ca majjaNaya-pANa-bhoyaNa-vatthadhovaNa snAna, pAna, bhojana, vastra dhovA, zauca vagere soymaadiehiN| kAraNone lIdhe apUkAyanA jIvonI hiMsA kare che. payaNa-payAvaNa-jalAvaNa-vidaMsaNehiM agaNiM / bhojana rAMdhavA ane raMdhAvavA mATe pote agni pragaTAve, anya pAse agni pragaTAvaDAve tathA dIvo saLagAvIne prakAza karavA ItyAdi kAraNone lIdhe agnikAya jIvonI hiMsA kare che. suSpa-viyaNa-tAlayaMTa parithuNaka pehuNamuha-karayala sUpaDA vaDe, vAMsanAM paMkhA vaDe, tADanAM paMkhA vaDe, sagga-patta-vattha evamAdiehiM annilN| morapIMchanAM paMkhA vaDe, mukhathI, tALI vagADIne, hAthathI jhATakavAmAM Ave sAgapAnathI ane vastrathI havA khAvAmAM Ave che tyAre vAyukAya jIvonI hiMsA thAya che. agAra-pariyAra-bhakkha-bhoyaNa-sayaNAsaNa-phalaka agAra-gRha, paricAra-talavAra AdinuM myAna, musatra-3-tata-vitatatabba-vada-vAda bhakSya-khAvA lAyaka dravya, bhojana, zayanAsana, lAkaDAnI pATa, sAMbeluM, khAMDaNiyo, vINA Adi vAdya, vAjIMtro-eka prakAranuM vAdya vizeSa, naukA, vAhana vagere, Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1357 maMDava-vivihabhavaNa-toraNa-viDaMga-devakula maMDapa, vividha bhavana, toraNa, kapotapAlI, jAlayaddhacaMda-nijjUhaga-caMdasAliya-vetiya yakSagRha, gavAkSabArI, bArI-ardhacandrAkAra sopAna jini roja-rA-svItra-maMdava-sama-5vA-vasada vizeSa, nispRhaka, caMdrazAlikA, vedikA-cotaro, Tw-HstrAvaMvara-naca-naM-54-sira nisaraNI, nAnI naukA, caMge, khUTo, maMDapa, saMga-soyA-ra-sADa-nA-nAnA-nAnA sabhAsthAna, paraba, tApasIno Azrama, sugaMdhi vari-DhAra-pura-di-ta-sUtriya-03 dravya, mAlya kusuma AdinI mALA, aMgavilepananA musaMDhi-sayagghI-bahupaharaNA-varaNuvakkharANakae padArtho, vastro, ghUsarI, lAMgala-haLa, kheDeluM khetara, aNNehiM ya evamAiehiM bahuhiM kAraNasaehiM hiMsaMti bIja bovAnI mAlikA, eka jAtano ratha, zibikAte tarUgaNe bhaNiyA abhaNiyA evmaadii| pAlakhI, ratha, zakaTa-gADuM, yAna-vAhana, be prANIthI kheMcAtA vAhana, aTTAlaka, carikA, dvAra, gopura- paTTa. ma. 2, mu. 23-17 zaharanuM mukhya kAra, AgaLiyo, yaMtra, zULIe caDAvavAnuM kASTha, yaSTi, chaDI, musaMDhI- baMdUka topa aneka prakAranA praharaNa zastra-DhAMkaNuM, khaga, tIra vagere temaja bIjA paNa uparamAM kahela na kahela evA aneka prayojanathI ajJAnI jIva vanaspati jIvonI hiMsA kare che. 12. pANavahagANaM maNovitti 12. prANavadhakonI manovRtti : satte sattaparivajjiyA uvahaNaMti daDhamUDhA dArUNamatI daDhamUDha - jemanAM vivekarUpa cakSuo para ajJAnano pardo koI mATT-mAyA-trama-hIsA, ratI, AratI, soya, paDela che ane jemanI vRttio atyaMta krUra banI gaI vedatthI, jIva joyadhammattha-kAmaheu savasA avasA che evA maMdabuddhi puruSa krodhathI prerita thaIne krodha, aTThAe aNaTThAe ya tasapANe thAvare ya hiNsNti| mAna, mAyA, lobha, hAsya, rati, arati, zoka Adi vRttiothI yukta thaIne vedArtha, vaMzavRddhi mATe, dharmArthakAmane mATe, kyAreka svAdhIna athavA parAdhIna dazAmAM, kyAreka prayojanathI tathA vinA prayojane zaktithI hIna trasa tathA sthAvara jIvonI hiMsA kare che. maMdabuddhI savasA haNaMti, avasA haNaMti, savasA-avasA te buddhihIna krUra prANI svataMtra hovA chatAM potAnI viutA IcchAnusAra ghAta kare che, keTalAka vivaza thaIne ghAta kare che tathA svataMtra ane parataMtra baMne prakArathI jIvonI hiMsA kare che. aTThA haNaMti, aNaTThA haNaMti, aTThA-aNaTThA duhao keTalAka saprayojana ghAta kare che. keTalAka niprayojana DhaviutA ghAta kare che, keTalAka saprayojana ane niprayojana baMne prakArathI ghAta kare che. hassA haNaMti, verA haNaMti, ratI haNaMti, hassA-verA- keTalAka jIva hAsya-vinodanAM kAraNe, keTalAka veranAM rata-dakSiA nimitte, keTalAka rati Amoda pramodane kAraNe ane keTalAka hAsya, vaira ane bhogAsaktirUpa traNe kAraNothI hiMsA kare che. kuddhA haNaMti, luddhA haNaMti, muddhAhaNaMti, kuddhA-luddhA-muddhA keTalAka krodhamAM AvIne jIvonI hiMsA kare che, keTalAka daviutA lobhane vaza thaIne hiMsA kare che, keTalAka mohAdhIna thaIne hiMsA kare che. keTalAka jIvo krodha, lobha, moha e traNane vaza thaIne jIvonI hiMsA kare che. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 358 dravyAnuyoga bhAga-3 atthA haNaMti, dhammA haNaMti, kAmA haNaMti, atthA-dhammA- keTalAka loko dhanane mATe jIvonI hiMsA kare che. keTalAka kAmA hnnNti| dharma mATe jIvonI hiMsA kare che. keTalAka jIvo kAma bhoga mATe jIvonI hiMsA kare che. keTalAka evA jIvo - paTTa. mA. 2, mu. 28 che ke je artha, dharma ane kAma e traNene vaza thaIne jIvonI hiMsA kare che. 13. hiMsagajaNANaM pariyayo 13. hiMsakajanono paricaya : 5. care che ? pra. te prANavadha karanArA kyA-kyA prANIo che ? 3. ne te soriyA, machavaMdhA, saLiyA, vAdA, u. saukarika : suvarano zikAra karanArA manuSyo, kUrakammA, vAuriyA, masyabaMdha : mAchalIone mAranAra mAchImAro, zakunika : pakSIono zikAra karanAra pAradhio, vyAdha-mRgano zikAra karanAra zikArIo, krarakaduSTa karma karanArA manuSyo, vAgarikA- jALamAM mRgane phasAvanArA vAgharI loko, Dhaviya vaMdhaMo -tapa--nAstra-vIra dviIpikA- vAgha dvArA mRgone lalacAvavAne mATe yasIdabbha vAggurA kUDacheliyA hatthA, hariesA, banAvelI kRtrima hariNI, baMdhanaprayoga - mRgAdi sAuNiyAyavIdaMsagapAsahatthA, vaNacaragA, luddhagA, jIvone bAMdhavAnA sAdhano, tapra- mAchalIne pakaDIne mUkavAnI TopalI, gala-baDiza, baMzI - jenA agrabhAga para loTanI kaNeka lagADIne mAchImAra tene pANImAM nAkhe che. jALavIrallakaloDhA ke darbhanuM eka jAtanuM baMdhana, pAza, nakalI bakarI ke je siMha Adi jAnavarone lalacAvavA mATe banAvIne rAkhavAmAM Ave e badhI cIjo cAMDALa, cAMDALanAM sevako, vItasaka, kirAta, vyAdhra. mahughAyA, poyaghAyA, eNIyArA, paeNiyArA, madhughAtaka, pakSIonAM baccAne mAranArA, mRgone sara-da-dina-tA-g~~-para pakaDavAne mATe mRgI-hariNIne pALe che te malaNa-sottabaMdhaNa-salilAsayasosagA, loko, paiNIcAra-eka prakAranAM vyAgha, jaLAzaya, agAdha jaLAzaya, vAva, taLAva, nAnuM jaLAzaya vagerenAM pANIne mAchalA pakaDavAnAM hetuthI bahAra kADhI nAkhe che. jaLanuM manthana kare che te loko tathA - visagalalassa ya dAyagA, uttaNavallara davaggi viSa - haLAhaLa jhera, gara-saMyoga janita viSa NiddayA palIvagA kuurkmmkaarii| Adi jIvone mArI nAkhavAne mATe jeo temane khavarAve che tathA utRNo - vardhita tRNavALA vanone, vallaro- gahana vanone dAvAnaLa lagADIne saLagAve che te badhAne krUrakarma karanArA mAnavAmAM Ave che ane tevA jIvo ja prANavadha karanAra che. ime ya bahave milakkhu jAtIyA / A pramANenI hajI ghaNI hiMsaka pleccha jAtio che. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 13pa9 . ke te ? pra. te anArya jAti kaMI kaMI che ? 3. sava-nava-savara-vadhvara-ya-mukoH -ma u. zaka, yavana (turka), zabara (bhIla), barbara, kAya, tittiya-pakkaNiya-kulakkha-goDa-sIMhala musaMDoda, bhaDaka, tittika, pakkanika, kulAla, gauDa, pArasa-koMca-aMdha-davila-villala-puliMda-arosa siMhala, pArasa, kauMca, AMdhra, drAviDa, bilvala, TaoNva-po -dhArA-vahastrI-nansa-rAma puliMda, AroSa, DoMba, paukkaNa, gAMdhAra, bahalI mAsa-bausa-malayA-cuMcuyA ya cUliyA koMkaNagA dezamAM utpanna thayela loko, eja rIte roma, mAsa, seya metA paNhava-mAlava-mahura-AbhAsiya bakuza, malaya, caMcuka, cUlika, koMkaNaka, kanaka, saMya, meda, pahava, mAlava, madhura, AbhASika, anakSa, sava-jo-hRAsiya-va-vAsiyA-nedura cIna, lAsika, khasa, khAsika, niSphara, mahArASTra, mara-haTThamuTThia-Araba-DoMbilaga kuhaNa kekaya mauSTika, Araba, DoMbilaka, kuhaNa, keka, hUNa, hUNa-romaga-rUrU-marUyA cilAya visayavAsI ya romaka, ruru ane masaka cilAta dezavAsI manuSya pavitA jemanI buddhi pApa-karmamAM lIna rahe che ane te prANavadha karanArA hoya che. jalayara-thalayara-saNappayoraga-khahacara-saMDAsa (pUrvokta vividha dezo ane jAtionAM lokonAM toMDajIvovaghAyajIvI / saNNINo ya asaNNiNo ya sivAya) anya jAtI ane anya dezIya loga paNa pajjatte apajjatte ya asubha lesa-pariNAme ee aNNe je azubha lekSA-pariNAmavALA hoya che te ya evamAI kareMti pANAivAyakaraNaM / jaLacara, sthaLacara, nakhora yukta pagavALA citA, suara, vAdha Adi jIvo, uraga- peTe cAlanArA sAMpa, bAja Adi nabhacara pakSI, saMDAsI jevI cAMcavALA DhaMka, keka Adi pakSIo, e badhA jIvonI hiMsA karIne potAno jIvana nirvAha karanAra jIvo che. te saMjJI, asaMjJI, paryApta ane aparyApta jIvonI hiMsA kare che. pAvA, pAvAbhigamA, pAvarUI, pANavahakayaraI, je pApakarma karavAne tatpara hoya che, pApa pravRtti pANavaharUvANuTThANA pANavahakahAsu abhiramaMtA ja jemaNe svIkArelI che. jemanI buddhi pApamaya thaI tuTThA, pAvaM karettu hoMti ya bahuppagAraM / gaI che, pApakarmamAM ja jemanI vRtti vadhAremAM - gTTa. ma. 2, su. 21-21 vadhAre jAgRta rahe che. prANavadhamAM jemane majA Ave che, prANavadhanuM kArya ja jemanuM eka anuSThAna che ane prANIonI hiMsAtmaka vArtAomAM ja jemane rasa paDe che, evA jIvo vividha pApo karIne saMtoSa pAme che. 14. pANavaha phalaM 14. prANavadhanuM phaLa : tassa ya pAvassa phalavivAgaM ayANamANA vaDdati mahabbhayaM A prANavadharUpa pApavRkSanuM kaDavuM phaLa bhogavavuM paDaze, avissAmaveyaNaM dIhakAlabahudukkhasaMkaDaM narayati- e vAtane nahIM jANanArA pApI jIvo atyaMta bhayaprada rikkhjonniN| ane pratikALa anubhavAtI azAtA nA vedanAthI yukta hoya ane jemAM dIrghakALa sudhI jIva vividha zArIrika ane mAnasika duHkhothI yukta hoya tevI naraka, tiryaMca yonine teo vadhAre che. io Aukkhae cuyA-asubhakammabahulA uvavajjati naraesu AyuSyano kSaya thatAM prANavadhakArI jIva manuSya huliyaM mhaalesu| - gTTa. ma. 1. su. 22 bhavamAMthI marIne azubha karmanA bhArathI dabAyelA evA te jIvo narakamAM utpanna thAya che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1360 dravyAnuyoga bhAga-3 2. nA rica - 15. narakano paricaya : tesu naragesu vayarAmaya-kuDDa-rUdda-nissaMdhi-dAra- te narakAvAsa vajUnI divAlovALAM che, atyaMta vistRta virahiya-nimaddava-bhUmitala-kharAmarisa-visama Niraya- che. saMdhirahita che. avara-javara mATenAM dvArothI rahita gharacAraesu, mahosiNa-sayApatatta duggaMdha-vissa-ubveya- che ane mRdutAthI rahita kaThoramAM kaThora, UMcA-nIcA jaNagesu, bhUmi bhAgavALA che, temAM sadA uSNatAjanya vedanA rahyA kare che. teo niraMtara tApathI vyApta rahe che, jIva tyAM kharAba durgadhathI haMmezA udvigna rahe che. bIbhaccha-darisaNijjesu, nicca himapaDalasIyalesu, jovAmAM te ghaNAM ja beDoLa- dhRNA thAya tevA hoya che, kAlobhAsesu ya, bhIma-gaMbhIra-loma-harisaNesu Nirabhi- teo sadA himanAM tharo jevA zItaLa hoya che. teo rAmesu, nippaDiyAra-vAhi-roga-jarApIliesu, aIva- dekhAve kALA hoya che. te narakavAsonuM varNana sAMbhaLatAM niccaMdhakAra timissesu paibhaesu vavaggaya-gaha-caMda-sUra ja jIvonA zarIranAM romAMca ubhA thaI jAya che. Tqtta- nomu, meya-vasaT-Hsa-g64- 6 zobhA vinAnAM che. asAdhya kuSTha Adi vyAdhiyo, pUyarUhirUkkiNNa-vilINa-cikkaNa-rasiyA-vAvaNNa rogo, vRddhAvasthA Adi je avasthAo che, temanI kuhiya-cikkhala kaddamesu, pIDAno tyAM koI IlAja hoto nathI. kAyama ghoramAM ghora aMdhakAra rahevAthI te narakAvAsa bhayajanaka hoya che. tyAM graha, caMdra, sUrya ke nakSatra AdinAM prakAzano abhAva che. meda, vasA, carabI mAMsa, parU, lohI te sthAnomAM hovAthI te sthAna atyaMta dhRNAjanaka hoya che. kicaDa ane raktathI vyApta guMdaranAM jevAM cIkaNAM te sthAno durgadhamaya rahe che. ku kU lAnala-palitta-jAla-mummura-asi-kkhura- temano sparza khadirAgni jevo, agninI jvALA jevo, karavattadhArAsu nisiya-vicchuyaDaMka-nivAyovamma- muskurabhasma- mizrita agnikaNo jevo, talavAranI pharisa-aidussahesu ya, attANA asaraNA kaDuya- dhAranA jevo, khura-kharInI dhAra jevo, karavatanI dhAra paritAvaNesu, aNubaddha niraMtara-veyaNesu, jamapurisa jevo ane atyaMta tIkSNa vIMchInA DaMkha jevo che. te sNkulesu| sthAno atyaMta du:khadAyI hoya che. tyAMnA nAraka jIvo trANa rahita ane azaraNa dazAmAM hoya che. te nAraka dAruNa duHkho dvArA khUba ja saMtApa bhogave che tathA tyAM dareka kSaNe avicchinna asahya pIDA bhogavavI paDe che ane yama devothI sadA te gherAyelAM hoya che. tattha ya aMtomuhuttaladdhibhavapaccaeNaM nivvatteti ute sarIraM te narakomAM utpanna thayA pachI aMtarmuhUrtamAM prApta huMDaM bIbhaccha-darisaNijjaM bAhaNagaM aTThi-NhArU-Naha- vaikriyalabdhi ane bhavapratyayathI narakabhava saMbaMdhI roma-vajjiyaM asubhagaM dukkhavisahaM / zarIrane banAvI le che. te zarIra huDaka saMsthAna, vikRta svarUpavALuM, bIbhatsa, bhayajanaka, asthi, naso, nakha ane vATIthI rahita, azubha ane du:khone sahana karavAmAM samartha hoya che. tao ya pajjattimuvagayA iMdiehiM paMcahiM veeMti asuhAe A prakAranI zarIranI racanA thaI gayA pachI (AhAra, veyaNAe ujjala-balaviula-kakkhaDa-khara pharUsa- zarIra, Indriya, prANa, bhASA ane mana) paryAptione TcaMDa-ghora-vaLa-rAhaUTTI prApta karIne pAMce Indriyo dvArA azAtArUpa vedanAthI ujjavaLa, prabaLa, vizALa, kaThora, tIkSNa, niSThura, - . . ?, mu. 23-24 pragADha, pracaMDa, bhayAnaka, vikaTa, bhISaNa, dAruNa A prakAranI vedanAthI jIva narakamAM du:khano anubhava kare che. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1361 26. vecanAne sarva 16. vedanAonuM svarUpa : 5. vi te ? pra. te vedanAo kevI hoya che ? 3. ThaMDu madafma, patha--tava-tatkA nAraka jIvone loDhAnA vizALa pAtramAM, sAMkaDA bhaTTabhajjaNANi ya, lohakaDAhukkaDaNANi ya, mukhavALA ghaDAnA AkAranA mahAkuMbhamAM raMdhAvAnAM, koTTa-balikaraNa-koTTaNANi ya, sAmali ogaLavAnAM, tavA para roTalInI jema zekAvAnAM, tikkhagga-lohakaMTaka-abhisaraNApasAraNANi, telanA tAvaDAmAM pUrI AdinI jema taLavAnAM, phAlaNa-vidAraNANi ya, avakoDagabaMdhaNANi, tAvaDAmAM zekAtA caNA AdinI jema zekavAnAM laTThisayatAlaNANi ya, galagaMbalullaMbaNANi, loDhAnI kaDhAImAM IkSa rasanI jema oDhAvavA jevA sulaggabheyaNANi ya AesapavaMcaNANi khiMsaNa du:kho anubhave che. devInI sAme balinI jema hAthapaga Adi avayavonuM chedana karavAmAM Ave vimANaNANi vighuTThapaNijjaNANi vajjavajjhasaya che. zarIranAM TukaDA TukaDA karAya che. samara vRkSanAM mAIkANi y| lohakaMTakanAM samAna aNIdAra kAMTAo upara temanuM karSaNopakarSaNa karAya che. arthAtu AgaLa-pAchaLa kheMcavAmAM Ave che. lAkaDAnI jema tene cIravAmAM Ave che, vastranI jema phADavAmAM Ave che. temanA hAtha paga bAMdhavAmAM Ave che. tyAM temane seMkaDo lAThIono mAra paDe che. temanA gaLAmAM phaMdA bAMdhIne vRkSonI DALiyo para laTakAvavAmAM Ave che. zULanI aNIthI temanAM zarIranuM bhedana karavAmAM Ave che. asatya vastunA Adeza vaDe ThagavAmAM Ave che. tenI bharsanA karIne apamAnita karAya che. evaM te puvakammakayasaMcaovatattA-nirayaggi pUrvamAM karelA pAponuM smaraNa karAvIne temane mahaggi-saMpalittAgADhadukkhaM mahabbhayaM kakkasaM asAyaM vadhyabhUmimAM laI javAya che. tyAM vadhya jIvonI sArIraM mANasaM ca tivvaM duvihaM veeMti / samAna aneka prakArathI du:kha ApavAmAM Ave che. A pramANe te pApakArI jIva pUrve bhave karelA karmonAM saMcayathI saMtapta mahAagnithI saMdIpta thaIne narakanI tIvra agnimAM jale che. azAtAvedanIyathI utpanna te pApatyavAla jIva atizaya du:khavALI mahA bhayavALI atizaya kaThora, zArIrika ane mAnasika baMne prakAranI tIvra vedanAno anubhava kare che. veyaNaM pAvakammakArI bahUNi paliovama-sAgarova te pApakArI vedanAne ghaNA ja palyopama tathA mANi-kaluNaM pAleMtite ahAuyaMjamakAiyatAsiyA sAgaropama pramANa kALa sudhI sahana kare che, ya sadaM kareMti bhiiyaa| potAnI Ayu sudhI yamakAyika devo dvArA trAsa pAme che. te bhayathI vyAkuLa banelA te jIvo tyAM ArtanAda kare che. g, viM te? pra. nAraka jIvo kevA-kevA zabdo bole che ? 3. 'vimaya sA!i mAya! vaM!tA! nitApUrva u. he mahAbhAga ! he svAmin ! he bhAI ! he pitA ! me, marAmi dubbalo, vAhipIlio ahaM kiMdANi'si he tAta ! he vijayI ! tuM mane choDI de, huM marI rahyo evaM dArUNo niddayaH ! mA dehi me phaarN|' chuM, huM nirbaLa chuM, huM vyAdhithI pIDAI rahyo chuM, atyAre tame mArA pratye A rIte kaThora ane nirdaya kema banI rahyA cho ? mArA para prahAra na karo. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1362 dravyAnuyoga bhAga-3 ussAseyaM muhuttayaM me dehi, pasAyaM kareha, mA rUsa vIsamAmi / gevijjaM muyaha me mraami| . gADhaM taNhaio ahaM dehi pANiyaM / haMtA ! piya imaM jalaM vimalaM sIyalaM ti / ghettUNa ya narayapAlA-taviyaM tauyaM se deMti kalaseNa dahNa yataM paveviyaMgovaMgA, aMsuMpagalaMta-pappuyacchA chiNNAtaNhAiyamha kaluNANijaMpamANA viSpekkhaMtA visarjiA attANA, asaraNA, aNAhA, abaMdhavA, baMdhuvippahINA vipalAyaMti ya migA iva vegeNa bhyubbiggaa| eka kSaNa mATe to zvAsa levA do. mArA upara dayA karo, mArA para krodha na karo, huM thoDo samaya vizrAma karavA mAMguM chuM mATe gaLAnuM baMdhana tame choDI do, huM marI rahyo chuM. tRSAthI vyAkuLa thaI rahyo chuM, mane pIvAne mATe pANI Apo. 'hA sAruM che ! A nirmaLa zItaLa pANI pIvo." ema kahIne narakapAla (paramAdhAmI asura devo ogALela garama kathIra athavA sIsAMne kaLazamAM bharIne te nArakInA aMjalimAM Ape che. te garama sIsAne joIne tenA aMgopAMga atyaMta kaMpavA lAge che. e sthitimAM temanA netrothI AMsu Tapake che ane kahe che ke have hamArI tRSA zAMta thaI gaI che." A pramANe karUNAjanaka vacano bolatA bhAgavA mATe Ama tema juve che. rakSaka vinAnAM, zaraNa vinAnAM, anAtha, baMdhuothI rahita, baMdhuothI vaMcita, rakSaNa karanAra vinAnA te nArakI jIvo bhayathI vyAkuLa banIne mRgonI jema tyAMthI vegathI bhAge che. tyArabAda bhAgatAM evA te nArakI jIvone jora julamathI pakaDIne, dayArahita banelA keTalAka yamakAyika, paramAdhArmika devo hasI-hasIne nAsatA evA temanA mukhane loDhAnA daMDAothI pahoLA karIne temAM kaLakaLatA te atyaMta garama sIsAne mukhamAM reDI de che. garama sIsAthI dAjhelA te nArakI jIvo hRdayane kSobha pamADe tevA "hAya ! hAya ! mArI nAkhyA" tevA ArtanAdo kare che. kabUtaronI jema hRdaya drAvaka AkraMda kare che. AvA vilApa karavAvALAne paramadhArmiko dvArA rokavAmAM Ave che, bAMdhavAmAM Ave che, jayAre narakanAM jIvo prabaLa du:kha janita citkAra kare che. hAhAkAra kare che. baDabaDAve che, tyAre narakapAla paramAdhArmiko krodhita thaIne ucca dhvanithI tene dhamakAve che ane kahe che ke - 'pakaDI lo, lAto mAro, prahAra karo, chedI nAMkho, vIMdhI nAkho, cAmaDI utArI nAMkho, Indriyone mULamAMthI kApI nAkho, maraDI nAkho, vAraMvAra mAro, pachADo, pheMko, uchALo, jamInamAM ghaseDo, ragadoLo. ghettUNa balA palAyamANANaM niraNukaMpA muhaM vihADettuM lohaDaMDehiM kalakalaNhaM vayaNaMsi chubbhaMti, kei jamakAiyA hsNtaa| teNa daDDhA saMto rasaMti bhImAI vissarAI rUdaMti ya, kaluNagAiM pArevayagA iva / evaM palavita-vilAva-kaluNAkaMdiya-bahurUnnarUdiyaddo-parideviya-rUddha-baddhaya-nArakAravasaMkulo NIsiTTho / rasiya-bhaNiya-kuviya-ukkaiyanirayapAlatajjiya / geNha, kama, pahara, chiMda, bhiMda uppADehukkhaNAhi kattAhi vikattAhi ya bhujjo / bhaMja haNa vihaNa vicchubhocchubha AkaDDhaM vikaDDha / Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1363 kiM Na jaMpasi? sarAhi pAvakammAiM dkkyaaii| evaM vayaNamahappagabbho paDisuyAsaddasaMkulo tAsao sayA nirayagoyarANaM-mahANagara-DajjhamANasariso-nigghoso succae aNiTho tahiM neraiyA jAijjaMtANaM jaaynnaahiN|| g. vi te? u. asivaNa-dabbhavaNa-jaMtapatthara-sUitalakkhAravAvi kalakalaMta veyaraNi, kalaMba vAluyA-jaliyaguhanirUbhaNaM usinnosinnkNttill-duggmrhjoynn-tttloh-mgggmnnvAdaUTIf | narakapAla pharIthI phaTakAre che he pApI ! tuM bolato kema nathI ?' pUrva bhavamAM Acarela pApakarmone tuM yAda karI le. A prakArano atyanta karkaza narakapAlanI vANI vaDe bhayaMkara lAgato, paDaghAthI vyApta thato, trAsajanaka ane baLatAM mahAnagaramAMthI uddabhavato hoya evo paramAdhArmikono tathA tyAM yAtanAo vaDe zikSA sahana karatAM nArakIono aniSTa nirdoSa zabda te narakomAM saMbhaLAya che. pra. te yAtanAo kevI hoya che ? uM. te nArakI jIvone talavAranI dhAra jevA AkAranA patronAM vanamAM ane tIkSNa aNIvALAM darbhanAM vanamAM calAvavAmAM Ave che. yaMtra prastaromAM pIlavavAmAM Ave che. aNIvALI soyothI yukta bhUmi para calAvavAmAM Ave che. khArA pANIthI bharelI vAvomAM paTakI de che. kathIra, sIsu AdinA rasathI bharela vaitaraNI nAmanI nadImAM nAMkhI de che. atizaya tapelI retIthI yukta nadImAM, prajvalita agnivALI kaMdarAomAM rokI de che. atizaya uSNa, ati tINa kAMTAthI chavAyela tathA muzkelIthI kheMcI zakAya tevA ratha sAthe te nArakIone baLadonI jema joDe che. tapelA mArga upara temane calAve che. ane temanI zakti karatAM paNa vadhAre bojo temanI pAse upaDAve che. AnA uparAMta janmajAta vairanAM kAraNe vividha prakAranAM zastrothI paraspara eka bIjAne vedanA utpanna kare che. pra. te zastra kyA-kyA che ? u. te zastra - mugara, musuMDhI, karavata, trizUla, haLa, gadA, mUsala, cakra, bhAlo, gaDAsA, phUla, lAThI, gophaNa, barachI, paTTiza,cAmaDAMthI maDheluM paththaranuM hathoDo, duhaNa-eka jAtanuM magadaLa, muSTika-ghaNa, talavAra, DhAla, atyaMta tIkSNa moTI talavAra, dhanuSa, loDhAnuM bANa, eka viziSTa prakAranuM bANa, kAtara, vAMsalo, kuhADI e badhAM zastro sarANa para sajAvelAM hovAne kAraNe temanI dhAra tathA aNI ghaNI tIkSNa hoya che ane te caLakatAM hoya che. e prakAranAM azubha vikriyAthI nirbhita zastrothI tathA te uparAMta bIjA paNa anyane duHkhadAyaka zastrothI. ekabIjAne paraspara vedanAne utpanna kare che. imehiM vivihehiM AyuhehiM / 5. jiM te ? u. moggara-musaMDhi-karakaya-satti-hala-gaya-musala-cakka koNt-tomr-suul-lul-bhiNddimaal-sbl-pttttisjammak-du-muThiya-sarave- -vAvanaaraay-knng-kppinni-vaasi-prsu TaMka-tikkha nimml| aNNehi ya evamAiehiM asubhehiM veuviehiM paharaNasaehiM aNubaddhativvaverA paropparaveyaNaM udIreMti abhihnnNtaa| Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1364 dravyAnuyoga bhAga-3 tattha yamoggarapahAracuNNiyamusaMDhisaMbhaggamahiyadehA jaMtova-pIlaNa phuraMtakappiyA ke ittha sacammakA viggattA NimmUlulUNa kaNNoThThaNAsikA chiNNahattha pAyA asi karavaya-tikkha-koMta-parasuSpahAra-phAliyavAsI-saMtacchi-taMgamaMgA, kalakalamANakhAra parisittagADha-DajhaMta-gatta-kuMtaggabhiNNa jajjariyasavvadehA vilolaMti mahItale visnniyNgmNgaa| tattha ya viga suNaga siyAla-kAka-majjAra-sarabhadIviya-viyaggha-sadulasIha - dappiya - khuhAbhibhUehiM Nicca-kAlamaNasiehiM ghorA saddAyamANA bhImarUve hiM akkamittA daDhadADhAgADhaDakkakaDDhiya-sutikkha-naha-phAliyauddhadehA vicchippaMte samaMtao vimukka saMdhibaMdhaNA viyNgmNgaa| te narakomAM mugaranA prahArothI cUrNita, musuMDhI nAmanA zastrathI jarjarita karela, kuMbhImAM dahIMnI jema zarIra valovAya che, tevA nArakIone narakomAM, yaMtromAM pIlavAnI bIke kaMpatA hoya tevI hAlatamAM kApI nAkhavAmAM Ave che. temanA zarIra uparanI cAmaDI utArI levAmAM Ave che. hoTha, nAka ane kAna mULamAMthI kApI levAmAM Ave che. hAtha ane paga chinna-bhinna karavAmAM Ave che. te narakomAM talavAra, karavata aNIvALA bhAlA ane pharazInA prahArothI zarIra cIravAmAM Ave che ane aMga upAMgone cholIne pAtaLA karavAmAM Ave che. atyaMta ukALela khAravALA pANInuM siMcana karavAthI zarIra jaLI rahyA che. bhAlAnI aNIthI vIMdhavAnA kAraNe jemanA zarIra jarjarita thaI gayA che. tathA vividha prakAranA prahArothI jenAM zarIra sUjhI gayA che tevA jIvo yAtanAo pAmIne narakanI kaThora bhUmi para paDI jAya che. te narakomAM darpita tathA bhUkha pyAsathI - atyaMta vyAkuLatAnAM kAraNe ghora-jUra karma karavAne mATe Atura thayela che, citkAra karavAthI jemane dekhAva ati bhayaMkara banI gayo che. evA varu (beDiyA) kUtarA, ziyALa, kAgaDA, mArgAra (bilADA) sarabhaaSTApada, cittA, vAgha, viziSTa prakAranAM vAgha ane siMha vagere prANIo AkramaNa karIne pahelAM majabUta DADho vaDe temane baTakAM bhare che, ghaseDe che, nakha bharAvIne temanA zarIranA be TukaDA karI nAMkhe che, te kAraNe temanA sAMdhAonAM baMdhana taddana DhIlA thaI jAya che. jema kAkabaline cAre dizAmAM pheMkavAmAM Ave che. tema te bicArA nArakIone paNa AkAzamAM Ama tema pheMkavAmAM Ave che. tenA aMgopAMga AdinuM khaMDana karavAmAM Ave che. tyArabAda kaMka, kurara, gIdha ane asahya yAtanAo denArA kAgaDAono samUha ke jemanA tINa nakha kaThaNa vastuone cIryA pachI paNa tUTatA nathI tathA jemanI cAMca loDhAnA jevI kaThaNa che evA te pakSIo nArakone vacce ja pakaDIne potAnI pAMkho vaDe mAre che, tIkSNa nakhonI madadathI temanI jIbhane temanA mukhamAMthI bahAra kADhI nAMkhe che. baMne AMkhone bahAra kADhI nAMkhe che. nirdayatAnI sAthe temanA mukhane vikRta karI nAMkhe che, evA te pApakArI nArakI jIvo rudana kare che. hAya ! hAya ! karatAM kUdAkUda kare che, atyanta vedanAthI vyAkuLa thaIne AkAzamAM uparanI bAju uchaLe che ane vaLI pAchA nIce paDe che. vaLI Ama tema nAsabhAga karatAM teo duHkho anubhave che. kaMka-kurara-giddha-ghorakaTThavAyasagaNehi ya puNo kharathira-daDha-Nakkha-lohatuMDehiM ovaittA pakkhAhayatikkha-Nakkha-vikinna-jibbhaMchiya-nayaNa-nidda olugga-vigayavayaNA ukkosaMtA ya uppayaMtA nipataMtA bhmNtaa| - pa. . , mu. ra6-22 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 135 17. tirikkhajoNiyANaM dukkha vaNNaNaM 17. tiryaMcayonionAM duHkhonuM varNana : puvakammodayovagayA pacchANasaeNa DajjhamANA jiMdaMtA pUrve karelA karmonAM udayathI tiryaMca Adi kuyoniyomAM purekaDAI kammAiM pAvagAI tahiM tahiM tArisANi gamana karavAnI paristhitimAM mUkAyela te nArakI jIvo osaNNacikkaNAI dukkhAI aNubhavittA tao ya pazcAttApanI agnithI saMtapta thaIne pote pUrvAcarita AukkhaeNaM udhvaTTiyA samANA bahave gacchaMti prANAtipAtAdika pApakarmonI A pramANe niMdA karatA tiriyavasahiM, te nArakI jIvo ratnaprabhA Adi te narakomAM te-te narakabhogya atizaya durbhedya duHkho bhogavIne narakamAMthI AyuSyano kSaya karI bahAra nikaLe che. tyArabAda temanAmAMthI ghaNA kharA nArakI jIva tiryaMcayonimAM jAya che. dukkhuttaraMsudAruNaMjamma-maraNa-jarA-vAhi pariyaTTaNArahaTTa- te yoni du:khonA prakarSavALI che; atyanta dArUNa-bhayaMkara jala-thala-khahayara paroppara-vihiMsaNa pavaMcaM / che. janma, maraNa, jarA ane vyAdhionI pharI-pharIne prApti thavAne kAraNe raheMTa jevI che. jemAM paraspara jaLacara, sthaLacara ane nabhacaronAM vividha prakAranAM vistAra che. evI tiryaMcayonine teo prApta kare che. imaM ca jagapAgaDaM varAgA dukkhaM pAveMti diihkaalN| . nIce pramANenAM saghaLA lokonI najare paDe tevA duHkho tiryaMca gatinA jIvo anaMtakALa sudhI bhogave che. g. jiM te ? pra. te duHkha kayA-kayA che ? 3. -tANA-gi-vecana-saMAra-mafa- u. zIta-uSNa- pipAsAjanita- sudhA pratikAra rahita jammaNa-Nicca bhaubviggavAsa-jaggaNa vaha baMdhaNa du:kha, vanamAM janma thavAnuM, vyAdha Adi dvArA vadha, tADaNa- aMkaNa-NivAyaNa-aTThibhaMjaNa-nAsAbheya niraMtara bhayathI udvigna rahevAnuM, nidrA na laI ppahAra-dUmaNa-chaviccheyaNa abhioga-pAvaNa zakavAnuM, vadhajanya, doraDAthI bAMdhavAnuM, mAra mAravAnuM, kasaMkusAra nivAya-damaNANi, vAhaNANi ya / DAma devAnuM, khADAmAM pheMkavAnuM, hADakA toDavAnuM, nAka chedavAnuM, prahArothI tAbe thavAnuM, zarIranA avayavo kapAvAnuM, IcchA na hoya chatAM paNa mAlika cAhe tyAre gADI Adie joDAvAnuM, cAbuka, lAkaDIne cheDe coDelI aNIdAra khIlI vaDe mAra khAvAnuM, aNI zarIramAM bhoMkAvAthI damananuM bhAra upADavAnuM e badhAM du:kho te bhogave che. mAyA-pii-vippayoga-soyaparipIlaNANiya,satthas (AnA sivAya bIjA paNa duHkho sahana karavA ggivisAbhighAya-gala-gavalAvalaNa-mAraNANi ya, paDe che.) mAtA pitAno viyoganuM du:kha sahana galajAlucchippaNANi ya, paulaNa-vikappaNANi ya, karavuM athavA karNa nAsikA vagerenA chedanathI pIDita thavuM, zastra-agni viSathI maraNa thavAnuM, jAvajjIviga-baMdhaNANi ya, paMjaranirohaNANi ya, gala ane jALathI potAnA sthAnethI alaga sayUhanighADaNANi ya, karavAnuM, mAchalA vagerene galakAMTA ke jAlamAM phasAvIne pANImAMthI bAhara kADhavAnuM, agnimAM raMdhAvAnuM, dareka aMganuM chedAvAnuM, jIve tyAM sudhI doraDA ke sAMkaLa vaDe baMdhAvAnuM, piMjarAmAM pUrAvAnuM, samUhamAMthI bahAra laI javAnuM, agnimAM Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1366 dhamaNANi ya, dohaNANi ya, kudaMDa galabaMdhaNANi ya, vADagaparivAraNANi ya, paMkajalanimajjaNANi ya, vArippavesaNANi ya, ovayaNibhaMga-visama- nnivddnnvA-nAna- vahabaLiyo | evaM te dukkhasayasaMpalittA naragAo AgayA ihaM sAvasesakammA tirikkhapaMceMdiesu pAvaMti pAvakArI kammANi pamAya-rAga-dosa - bahusaMciyAI aIvaassAyakakkasAI / bhamara-masaga-macchimAiesu ya jAikulakoDisayasahassehiM navahiM aNUNaehiM cauriMdiyANaM tahiM tahiM ceva jammaNa-maraNANi aNuhavaMtA kAlaM saMkhejjaM bhamaMti neraiyasamANa tivvadukkhA pharisa rsnnthALa-cavu-sahiyA | tava teiMdie kuMthu-pippIliyA aMdhikAdikesu ya jAikula- koDisayasahassehiM aTThahiM aNUNaehiM teiMdiyANaM tahiM tahiM ceva jammaNa maraNANi aNuvaMtA kAlaM saMkhijjaM bhamaMti neraiyasamANatibvadukkhA pharisa - rasaNa ghANa saMpauttA / gaMDUlaya - jalUya- kimiya- caMdaNagamAiesu ya jAikulakoDisayasahassehiM sattahiM aNuNaehiM iMdiyANaM tahiM tahiM ceva jammaNa maraNANi aNuhavaMtA kAlaM saMkhijjaM bhamaMti neraiyasamANativvadukkhA pharisa - rasaNasaMpauttA / pattA egiMdiyattaNaM vi ya puDhavi jala-jalaNamArUya-vaNapphai-suhuma- bAyaraM ca pajjattamapajjattaM patteyasarIraNAma-sAhAraNaM ca patteya sarIrajIviesu ya tattha vi kAlamasaMkhijjaM bhamaMti anaMtakAlaM ca anaMtakAe phAsiMdiyabhAvasaMpauttA- dukkha samudayaM imaM aNi pAvaMti puNo-puNo tahiM tahiM ceva parabhavatarUgaNagahaNe / dravyAnuyoga bhAga-3 nAkhIne aNIdAra saLiyA Adi vaDe vIMdhavAnuM, AMcaLomAMthI dUdha doI levAnuM, gaLAmAM ADA laTakAvavAnuM, vADAmAM pUrI devAnuM, kAdavavALA jaLamAM khUMcI javAnuM, varasatA-varasAdamAM ubhA rahevAnuM, koI khADA AdimAM paDI javAthI aMga upAMgo tUTI javAnuM, uMcA sthAno parathI paDI javAnuM, dAvAgnimAM baLI javAnuM ItyAdi duHkho tiryaMca gatinAM jIvo bhogave che. A pramANe te prANa vadha karanAra jIva seMkaDo du:khothI duHkhI thaIne narakomAMthI tiryaMca paMcendriyalokamAM utpanna thAya che ane pramAdathI, rAgadveSathI upArjita karela. bhogavavAnuM zeSarahI gayA evA azAtA vedanIya karmodayane kAraNe upArjita duHkho karatAM paNa vadhAre kaThora karmajanya duHkhone bhogave che. bhramara, mazaka (mAcha2) mAkhI Adi cauIndriya jIvonI nava lAkha prakAranI jAtiomAM te te yoniyomAM vAraMvAra janma maraNanA duHkho anubhavatA naraka gatinAM samAna tIvra duHkha bhogavatA sparzana, rasana, prANa ane cakSu e cAra IndriyothI yukta caurendriya jIvo saMkhyAta hajAra varSa sudhI te yonimAM janmamaraNa anubhavyA kare che. A pramANe kuMthu, kIDI, udhaI Adi treIndriya jIvonI ATha lAkha prakAranI jAti yonImAM vAraMvAra janma maraNanA duHkho anubhavatAM sparzana, rasana ane ghrANa A traNa Indriyo ja jene hoya evA teIndriya jIvo saMkhyAta hajAra varSo sudhI nArakanAM samAna teja yonimAM paribhramaNa karyA kare che. gaMDolaka, jalauka, kRmi, zaMkha Adi beIndriya jIvonI sAta lAkha jAtiomAM vAraMvAra janma maraNanA duHkho anubhavatA sparzana ane rasanA IndriyothI yukta te beIndriya jIvo saMkhyAta hajAra varSa sudhI nArakanAM samAna eja yonimAM bhramaNa kare che. ekendriyomAM utpanna thaIne sUkSma ane bAdara paryAptA ane aparyAptA bhedavALA pRthvI, jaLa, agni, vAyu ane pratyeka zarIra ane sAdhAraNa zarIrI vanaspatikAyika jIva ekamAtra sparzendriyavALA thaIne pratyeka zarI2I to asaMkhyAtakALa sudhI ane anantakAyika (sAdhAraNa zarIrI) anantakALa sudhI aniSTa duHkhone bhogave che ane parabhavamAM pharI-pharI te vanaspatikAyamAM janma le che. For Private Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1367 tri-tri-tatra-satristra-maMtra-kuMbha kodALI ane haLathI bhUmine khodavI, pANInuM baibhaNa-aNalANila-vivihasatyaghaTaTaNa paropparA mardana karavuM, calAvavuM ane taLAva AdimAM rokavuM, bhihaNaNa mAraNa virAhaNANi ya akAmakAI agnikAya ane vAyukAyane vividha prakAranAM parappaogodIraNAhi ya kajjappaoyaNe hiM zastronA gharSaNathI parasparamAM ghAta thavAnI je ya pessapasunimittaM osahAhAramAiehiM ukkhaNaNa kriyA jema-temanI hatyA karavI, virAdhanA karavI, ukkatthaNa-payaNa-kuTTaNa-pIsaNa-piTTaNa-bhajjaNa prayojana ke prayojana vagara nokara, gAya, bheMsa Adi pazuonA roganAM nivAraNane mATe auSadha HTT7T-gAmo-sa3-ST-maMgaUT-checaUTtcchnn-viluNcnn-pttjjhoddnn aggidahaNAiyAI, ane AhAra Adina nimitte ekendriya jIvone manuSyo khAMDe che, chAla utAre che, rAMdhe che, cUrNa kare evaM te bhavaparaMparAdukkhasamaNa baddhA aDaMti che, daLe che, kUTe che, sake che, gALe che, coLe che, saMsArabIhaNakare jIvA pANAivAyanirayA seDave che, vibhAga kare che, bhAMge che, chede che, chole annNtkaalN| che, cUMTe che, jhUDe che, bALe che. A pramANe - paTTa. mAM. , . rU 3-4? bhavaparaMparA rUpa duHkhothI yukta hiMsA karanAra prANIvadha karavA tatpara thaIne bhayanAM kAraNabhUta A saMsAramAM anaMtakALa sudhI bhramaNa kare che. 18, zumAlI tuja vALa 18. kumanuSyonAM duHkhonuM varNana: je vi ya iha mANusattaNaM AgayA kahiM vi NaragA uvvaThThiyA je keTalAka prANIo narakamAMthI nIkaLIne thoDA pujanA adhannA te vi ya dIsaMti pAyaso vikaya-vigalarUvA udayathI manuSya paryAyane prApta kare che. teo niMdanIya khujjA vaDabhA ya, vAmaNA ya, bahirA, kANA, kuMTA, paMgulA hoya che. tenuM rUpa vikRta hoya che. temanA zarIre pITha vigalA ya, mUkA ya, mamaNA ya, aMdhayagA egacakkhU viNihaya para khUMdha nIkaLI hoya che, eka paDakhe khoDavALA hoya saMcillayA vAhirogapIliya-appAuya- satthabajjhabAlA che, ThIMgaNA hoya che, teo baherA hoya che, AMkhe kANAM kulakkhaNukkinnadehA dubbala-kusaMghayaNa-kuppamANa hoya che, teo ThaMDA hoya che, page lUlA hoya che. mUMgA kusaMThiyA kurUvA kiviNA ya hINA hINasattA NiccaM hoya che, totaDA hoya che, janmAMdha hoya che, cakSuhIna hoya che, eka AMkhavALA hoya che, vyAdhi ane rogathI sokkhaparivajjiyA asuhadukkhabhAgI NaragAo ihaM pIDAyA kare che. TUMkA AyuSyavALA hoya che, zastraprayogathI sAvasesakammA uvvaTTiyA smaannaa| temanuM mRtyu thAya che. buddhi vinAnA hoya che, kharAba - YOUT. . 2, . 42 lakSaNovALA hoya che, baLahIna hoya che, asthiyonI racanA barAbara hotI nathI. zarIra pramANasaranuM hotuM nathI. AkAra dekhAva paNa beDoLa hoya che. suMdara rUpathI rahita hoya che, daridra hoya che, hIna hoya che, bhIru-Darapoka svabhAvanA hoya che, haMmezA sukhathI rahita hoya che. azubha-anubaMdhI du:khothI yukta dekhAya che. evA pApI jIva narakamAMthI nIkaLIne bAkI rahelA azubha karma sAthe laIne Ave che. 19. pANavaha vaNNaNassa uvasaMhAro 19. prANavadha varNananuM upasaMhAra : evaM NaragaM tirikkhajoNiM kamANusattaM ca hiMDamANA uparokta prakAre narakamAMthI manuSyalokamAM AvatA pAvaMti aNaMtAI dukkhAiM pAvakArI / tiryaMcayonimAM kunja, vAmana Adi vikRta aMgopAMgavALI manuSya yonimAM bhramaNa karatA pApa karanAra jIvo anaMta duHkho bhogave che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1368 dravyAnuyoga bhAga-3 20. eso so pANavahassa phalavivAgo, ihaloio pAraloio A pratyakSa daSTigocara thatu hiMsAnuM pariNAma che. appasuho bahudukkho mahabbhayo bahurayappagADho dArUNo prANavadhano A phaLavipAka pariNAma A lokanI kakkaso asAo vAsasahassehiM muMcai na ya avedayittA apekSAe alpasukhavALuM tathA paralokanI - naraka asthi ha mokkhotti / evamAhaMsa nAyakalanaMdaNo mahappA gatinI apekSAe bahu ja duHkhadAyI, mahAbhayavALuM, jiNo u vIravaranAmadhejjo kahesi ya pANavahassa atyaMta azubha karmavALuM che. bhayaMkara che, kaThora che, azAtArUpa che, te prANavadha pariNAma hajAro varSa sudhI phlvivaagN| bhogavatA chUTe che. teno phalavipAka bhogavyA vinA chUTakAro thaI zakato nathI. evuM meM je kahyuM che te mArI taraphathI kahyuM nathI paNa atIta tIrthaMkare kahyuM che tathA jJAtakuLanaMdana zrI bhagavAna mahAvIre paNa prANavadhanuM phaLa tIrthakaronA kathAnanusAra ja kahela che. esosopANavaho caMDorUdadokhudado aNArionigghiNNo te prANavadha caMDa, raudra, zudra, sAhasika, anAryajano dvArA nisaMso mahabbhao, bIhaNao tAsaNao aNajjo AcaraNIya che. te dayA rahita, nRzatarUpa, mahAbhayarUpa, aNajjAo ubveyaNao ya Niravayakkho Niddhammo bhayAnaka, trAsajanaka, anyAyarUpa ane saraLatAthI nippivAsonikkaluNo nirayavAsagamaNa-nidhaNomohama rahita che. A uddega utpanna karavAvALo che. jIvarakSAnI apekSAthI rahita che. dharmarahita, sneharahita, karuNArahita habbhayapavaDDhao mrnnvemnnso| ane jaldIthI narakamAM laI janAra che. moharUpI mahAbhayano pravartakarUpa che, maraNa rUpa dInatA denAra che. paDhamaM ahammadAraM sammattaM, tti bemi / A pramANe te prANavadharupa paheluM adharmadvAranuM varNana che, - pa. .?, su. 43 evuM huM kahuM chuM. 20. musAvAya sarUvaM mRSAvAdanuM svarupa : iha khalu jaMbU ! biiyaM ca aliyavayaNaM, lahusagala- he jaMbu! A kharekhara bIju Azrava alIka vacana-asatya hucavalabhaNiyaM, bhayaMkaraM, duhakaraM, ayasakaraM, verakAragaM, bhASaNa che. A guNothI rahita caMcaLa manavALA dvArA arai-rai-rAga-dosa-maNasaMkilesa-viyaraNaM aliyaM bolavAmAM AvatuM te asatya vacana bhayaMkara, du:kha niyaDi-sAijoyabahulaM, nIyajaNaniseviyaM, nissaMsaM utpanna karanArUM, apakIrti vadhAranAra, vaira-bhAva pedA karanAra, arati, rati, rAga, dveSa ane mAnasika apaccayakAragaM paramasAhugarahaNijjaM parapIlAkAragaM saMlezanuM kAraNa che. zubha phaLathI rahita che, kapaTa ane paramakaNhalessase viyaM duggai-viNivAyavivaDDhaNaM avizvAsathI bhareluM hoya che. tenuM sevana nIcano kare bhavapuNabbhavakaraMcirapariciyamaNugayaM duraMtaM kittiyaM biiyaM che. te nRzasa- krUra che, te aprIti utpanna karanAra che, ahmmdaarN| - paTTa. mu.?, A. 2, mu. 44 vizvAsanuM nAzakartA che. sArA sAdhu dvArA niMdanIya che. bIjAne pIDA utpanna karAvanAra che, tenuM sevana karanAra kRSNa lezyAmAM jAya che. naraka, nigoda Adi durgatiomAM laI janAra che, te jIvone pharI-pharIne saMsAramAM janma levo paDe che, te cira paricita che arthAta anAdikALathI jIvanI sAthe rahenAra che, bhavaparaMparAnugata hoya che. teno vipAka ghaNo ja dAruNa hoya che. A bIju adharma dvAranuM varNana karela che. 21. musAvAyassa pajjavaNAmANi 21. mRSAvAdanAM paryAyavAcI nAma : tassa (musAvAyassa) ya nAmANi goNNANi hoti tIsaM. A mRSAvAdanAM guNAnusAra trIsa nAma che - taM jhaa2. , 1. alIka - asatya bhASaNa, 2. sa8, 2. zaTha - kapaTI dvArA potAnuM kArya sAdhavuM. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1369 3. banna, 4. mAyAmAsI, che. saMta , 6. DaDamavatyui , 7. niratyayamavatyae 2, 8, visanAraginna, 6. bakunu, 20. T , 21. vaMvaUTI , 12. micchApacchAkaDaM ca, rU. sArUM 3, 24. 3channa, 6. 3(tre 2, 26. baTuM, 6 7. samarbhavAI, 28, rivarsa, 3. anyAya-anArya jana dvArA bolAyeya ke anyAyayukta vacana. 4. mAyA-mRSA : mAyA pUrvaka asatya bhASaNa. 5. asatya : asat vastunuM vAcaka, 6. phUTa-kapaTa-avastu : bIjAne vizvAsaghAta karavA mATe kapaTa sahita asata pralApa karavo. 7. nirarthaka-apArthaka : prayojana ane satyarahita, 8. viSa- gahaNIya - mahApuruSo dvArA niMdya che. 9. atRjuka : vakratA yukta, 10. kalkanA- mAyAcAra yukta, 11. vaMcanA : asatya vacana vaDe anyanI pratAraNA. 12. mithyA pazcAtukata - mithyA samajIne pachI teno tiraskAra kare. 13. sAti - avizvAsa. 14. usUtra - svadoSa ane paraguNa AcchAdaka. 15. ukUla - sanmArga rUpa kinArethI bhraSTa kare. 16. Arta - pApIonuM vacana, 17. abhyAkhyAna - mithyAdoSAropaNa, 18. kilvi - pApajanaka, 19. valaya - goLa-moLa vacana, 20. gahana : kapaTayukta samajamAM AvanAra vacana. 21. mammaNa : aspaSTa vacana. 22. nUma- satya AcchAdaka, 23. nikRti - kRta mAyAcArane chupAvanAra vacana. 24. apratyaya - apratItikara vacana. 25. asamaya - siddhAnta ane ziSTAcAra viruddha vacana. 26. asatyasaMghatva - asatya abhiprAyavALA vacana, 27. vipakSa - dharmaviruddha vacana, 28. aupadhika - kapaTa janya vacana, 29. upadhi - azuddha-kapaTa yukta sAvadha vacana, 30, apalopa - savastunuM apalApaka vacana. sAvadya pApayukta alIka vacanayoganA upara pramANenA trIsa nAmonA uparAMta paNa A pramANenA bIjA paNa ghaNA nAmo hoya che. 20. hi , 2. mammavi , 22. gUma, 23. niyathI, 24. parva, 26. masamo, 26. asaccasaMghattaNaM, 27. vivA , 28, mavahIye 26. kavadi suddha, rU . lavIvattA avi ya tassa eyANi evamAdINi NAmadhejjANi hoti tIsaM sAvajjassa aliyassa vaijogassa annegaaii| - Tv. ma. 2, . 45 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137) dravyAnuyoga bhAga-3 22. musAvAyA taM-musAvayaM ca puNa vadaMti kei aliyaM pAvA asaMjayA, avirayA, kavaDa-kuTila-kaDuya-caDulabhAvA kuddhAluddhA bhayA ya, hassaTThiyA ya sakkhI corA cArabhaDA khaMDarakkhA jiyajUyakarA ya, gahiyagahaNA kakkakurUgakAragA kuliMgI uvahiyA vANiyagA ya kUDatUlaM-kUDamANI kUDakAhAvaNopajIviyApaDakAragAkalAyA-kArUijjAvaMcaNaparAcAriyacADuyAra-nagaragottiya-pariyAragA duTThavAyi-sUyagaaNabala-bhaNiyA ya puvakAliyavayaNadacchA sAhasikA lahussagA asaccA gAraviyA asaccaThavaNAhicittA uccacchaMdA aNiggahA aNiyattA chaMdeNa mukkavAyA bhavaMti aliyAhiM je aviryaa| navare sthivavA vAmAvavA maviti-! "su" uttA 22. mRSAvAdI : te asatya vacana keTalAka pApI, asaMyata, avirata, kapaTI hovAthI kuTila, aniSTa ane caMcaLa vRttivALA, krodhI, lobhI, svayaMbhayabhIta athavA anyane bhaya utpanna karanAra, haMsI-majAka karanAra, jhUThI sAkSI ApanAra, cora, sI.AI.DI., khaMDarakSaka, kara lenAra, pratispardhI, jugArI dvArA parAjIta thayela jugArI, ghareNAM rAkhIne nANAM ApanAra, mAyAyukta vacano bolanAra, mAyAcArI, khoTA mApatola karanAra, nakalI rUpiyAthI potAnuM gujarAna calAvanAra, vaNakara, sonI, chIpA, kArIgara, Thaga, guptacara, khuzAmatIyo, nagara koTavAla- paricAraka, sevaka, asatyapakSane grahaNa karanAra, cugalIkhora, jabaradastI dhana vasula karanAra, aNabala bhaNita-deNadAra, pUrve vacanathI baMdhAyelo manuSya, vicAryA vagara bolanAra vyakti, potAnI jAtane tuccha mAnanAra, satyathI vimukha rahenAra manuSya, abhimAnathI yukta banelo manuSya, asatyane satya tarIke sthApanAra manuSya, potAne ucca batAvanAra, niraMkuza, aniyamita, jema-tema bolanAra loko je asatyathI nivaryA nathI teo paNa mRSAvAdI che. (te pUrvokta vyaktiothI judA ja prakAranAM) je nAstikavAdI che te phakta eka pratyakSa pramANane ja mAnanArA cArvAkavAdI, vAmalokavAdI A rUpe pratipAdita kare che- ke A jagata zUnya che.' jIva nAmano koI padArtha nathI.' koIpaNa A manuSyalokamAM athavA bIjA devAdi lokamAM jatuM nathI." te puNya ane pAparUpa karmone sparzato nathI.' zubha ane azubha, karmono sukha duHkharupa phala paNa nathI" te zarIra paMcamahAbhUta (pRthvI, pANI, agni, vAyu ane AkAza) thI nirmita che ane vAyunA nimittathI badhI kriyAo kare che.' keTalAka bauddha AtmAne pAMca skaMdha (rUpa, vedanA, vijJAna, saMjJA, saMskAra) rUpa kahe che. je manane ja AtmA mAne che te manojIvika' kahevAya che. koI-koI vAyu (zvAsocchavAsa) ne ja jIva mAne che, paraMtu keTalAka mRSAvAdInuM maMtavya che ke zarIra sAdI ane sAMta che. je teno bhava che te ja teno janma che. A zarIrano nAza thAya che tyAre A jIvano sarvanAza thaI jAya che. arthAtu AtmA jevI koI vastu bAkI rahetI nathI. "natyi nIvo !" "na nA rUda pare vA koi ," " viji vipusa6 pujA pAvA" "tyi karja suya- suyA " "paMcamahAbhUtiyaM sarIraM bhAsaMti he vAtajogajuttaM / " vaMja 2 vaMdhe maMti che" "maNaM ca maNajIvikA vadaMti, "vAu" jIvotti evamAhaMsu, "sarIraM sAdiyaM sanidhaNaM ihabhave egabhave tassa viSpaNAsaMmi savvanAso tti evaM jaMpati musaavaadii| Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana "tamhA vALa-vaya-posahAAM tava saMnama-vaMmanera-qhALamaaiyaann ya natthi phalaM / " na vi ya pANavahe aliyavayaNaM / "na ceva corikkakaraNaM paradArasevaNaM vA / "sapariggahapAvakammakaraNaM pi natthi kiMci / "na neraya-tiriya-manuyALanoLI / "na vevanoo vA asthi / "na ya asthi siddhiAmAM / "ammA-piyaro nasji "na vi Rtvi purisanAro / "paccakkhANamavi natthi / "na vi mastyi hAi-mammU 4 | "arahaMtA cakkavaTTI baladevA vAsudevA natthi / "nevaci che. riso / "dhammAdhammaphalaM ca navi atthi kiMci bahUyaM ca thovagaM vA, tamhA evaM vijANiUNa jahA subahu "iMdiyANukUlesu savvavisaesa vaTTaha / "naci jAdu viriyA vA, ajiriyA vA, " evaM bhaNati natthikavAdiNo vAmalogavAdI / - parlR. A. r, su. 46-47 23. asabbhAvavAINo musAvAI imaM pi biIyaM kudaMsaNaM asabbhAvavAiNo paNNaveMti mUDhA - 'saMmUgo aMDA jozo / ' 'sayaMmuLA sarca 6 niAEio / ' evaM evaM aliyaM payaMpaMti / "payAvA phastareLa ya yaM" ti I tethI dAna Adi devuM, vrata Adi ane pauSadhAdinI ArAdhanA karavI, tapasyA karavI, saMyamanuM AcaraNa karavuM, brahmacaryanuM pAlana karavuM Adi kalyANakArI anuSThAnonuM koIpaNa phaLa hotuM nathI. e ja pramANe prANavadha karatA tathA asatya bolatA paNa koI azubha phaLa prApta thatuM nathI. corI karavAthI, parastrI sevana ka2vAthI paNa jIvone koI pApa lAgatuM nathI. parigraha ane anya pApakarmonuM paNa koI azubha phaLa nathI. naraka, tiryaMca ane manuSya yonio nathI, devaloka paNa nathI. siddhisthAnamAM gamana karavAnuM nathI. mAtA-pitA paNa nathI. 1371 puruSArtha paNa nathI. arthAt puruSArtha kArya paNa siddhimAM kAraNabhUta nathI. pratyAkhyAnano paNa abhAva che. bhUta, bhaviSya ane vartamAnakALa ane maraNa paNa nathI. arhanta-tIrthaMkara, cakravartI, baLadeva, vAsudeva paNa nathI. koI RSi muni paNa nathI. dharma ane adharmanuM alpa ke adhika jarApaNa phaLa nathI. tethI evuM samajIne Indriyone atyaMta priya lAge tevA zabdAdi badhA viSayomAM IcchAnusAra pravRtti karavI joIe. koIpaNa prakAranA bhoga bhogavAmAM pApa nathI. koI sat kriyA nathI ane koI asat kriyA nathI. e pramANe nAstikavAdI ane vAmalokavAdI kahe che, temanuM A kathana mRSAvAda che. 23. asadbhAvavAdaka mRSAvAdI : je asaddabhAvavAdI tathA mithyAvAdI mUDha loko prarUpita kare che. te bIjo mRSAvAdarUpa kudarzana A pramANenuM che A loka IMDAMmAMthI utpanna thayela che.' A lokanuM nirmANa svayaMbhUe karyuM che.' A pramANe te mithyA pralApa kare che. keTalAka loko evuM mAne che ke- 'A jagat prajApati brahmAe ane Izvare banAvyuM che.' Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1372 dravyAnuyoga bhAga-3 "evaM viNhumayaM kasiNameva ya jagaM" ti keii| keTalAka loko kahe che ke- 'A saMpUrNa jagatu viSNamaya che. evamege vadaMti mosaM- "ege AyA" akArako vedako ya eja pramANe mithyAmatanuM kathana che ke AtmA eka che' sukayassa dukkayassa ya karaNANi kAraNANi savvahA ane akartA che. A AtmA puNya pApa Adino kartA savvahiM ca nicco ya nikkio niggaNo ya aNuvalevao nathI paNa sukha duHkha rupano bhoktA che. sarva prakArano tti vi ja ! kartA che, sarvakALamAM AtmA nathI paNa cakSu Adi Indriyo che. koI AtmAne nitya, niSkriya, nirguNa ane nirlepa mAne che. evamAhaMsu asabbhAvaM asaddabhAvavAdI A pramANenI prarUpaNA kare che kejN pi ihaM kiMci jIvaloke dIsai sukayaM vA, dukayaM vA, eyaM A jIva lokamAM je kAMI paNa sukRta athavA duSkRta najare jadicchAe vA, sahAveNa vAvi daivatappabhAvao vAvi paDe che te badhA akasmAtu ke svabhAvathI ja thAya che. bhavai, natthettha kiMci kayakatattaM lakkhaNavihANaM niyattIe athavA deva prabhAvathI utpanna thAya che. A jagatamAM riyA evI koI vastu nathI ke je puruSArthathI prApta karI zakAya. e ja rIte padArthonuM je koI potAnuM rUpa che te A niyati-bhAgya ja che. "evaM kei jaMpaMti iDhi-rasa-sAyA-gAravaparA bahave e ja pramANe keTalAka potAnA kartavya pAlanamAM ALasu karaNAlasA parUveMti dhammavImaMsaeNaM mosN|" thaIne ane Rddhi, rasa ane sAtAnA abhimAnamAM rata - paTTa. mA, 2, mu. 48-60 thaIne aneka anudyogI loko dharmanI vicAraNAmAM mRSA-asatya adharmane paNa dharmarUpe prarUpita kare che. 24. rAyaviruddha abbhakkhANa vAI 24. rAjya viruddha abhyAkhyAnavAdI : avare ahammao rAyaduLaM abbhakkhANaM bhaNaMti / keTalAka mANaso rAjya viruddha asatya doSAropaNa rUpa alIka vacano kahe che - atri- "vo" tti avoraye retA corI na karanArane paNa A cora che." evuM kahe che. "mari3" tti vi ya meva 3 i | e ja rIte udAsIna sarala mANasa hoya che. tene A jhagaDo karanAra che" evuM kahe che. "dussIlo" tti ya paradAraM gacchai tti / je suzIla che- zIlavAnuM che tene duHzIla-vyabhicArI kahe che, "A parastrIgAmI che" ema kahe che. "maili" tti sIlakaliyaM ayaM pi gurUtappao tti / koInA para evo doSAropaNa lagAve che ke e paNa gurUpatnI sAthe sahavAsa karanAro che" evuM doSAropaNa kare che. aNNe emeva bhaNaMti keTalAka loko anyanI AjIvikA ane kIrtino nAza karavAne mATe A pramANe bole che - "uvAhaNaMtA, mitta kalattAiMsevaMti" "ayaM piluttadhammo" "te potAnI mitra patnIonuM sevana karanAra che." "imo vi vissaMbhavAio pAvakammakArI, akammakArI, tathA te dharma rahita che. vizvAsaghAtI che, pApakRtyo kare agammagAmI" "ayaM durappA bahuesu ya pAvagesu jutto" tti / che, anucita kRtyo karanAro che, bhaginI putravadhU evaM japaMti mcchrii| AdinuM sevana karanAra che. A durAtmA aneka pApakarmomAM lIna rahe che. A pramANe IrSALu loka mithyA bole che. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1373 bhaddage vA gunn-kitti-neh-prlog-nippivaasaa| evaM te aliyavayaNadacchA paradosuSpAyaNapasattA veDheMti akkhAiyabIeNaM appANaM kmmbNdhnnenn| muharI asamikkhiyappalAvI / - pUNya. mA. 2, mu. 6? 25. paratthAvahAragA musAvAI "nikkheve avaharaMti parassa atthaMmi gddhiygiddhaa|" "abhimuMjaMti ya paraM asaMtaehiM / " suddhAM ya reti Davivatta " "asaccA atthAliyaM ca, kannAliyaM ca, bhomAliyaM ca taha gavAliyaM ca garUyaM bhaNaMti aharagaigamaNaM / " annaM pi ya jAi-rUva-kula-sIlapaccayaM mAyANiuNaM cavalapisuNaM paramaTThabhedagamasaMtagaM videsamaNatthakArakaM pApakammamUlaM duddiTuM dussuyaM amuNiyaM NillajjaM stroyarabsi , va-vaMdha-paravinTesa-vaidu-jharA-maradukkh-soy-nimmN asuddhapariNAmasaMkiliTTha bhaNaMti / nirdoSa puruSono tathA anyanA guNono Sa karanAra, kIrti tathA snehathI rahita, Arjava Adi guNothI rahita, paralokanI AkAMkSA rahita. te asatyavAdI asatya bolavAmAM ghaNo ja nipuNa hoya che temaja anyanA doSone jAhera karavAmAM ja lIna hoya che. evo te mRSAvAdI puruSa akSayaduHkhane mATe karmabaMdhanathI potAnI jAtane parivekhita kare che. jemano mukhaja zatru hoya che, binA vicAryA anarthaka pralApa kare che teja asatya bhASaNa kare che. 25. paradhanApahAraka mRSAvAdI : bIjAnA dhanane mATe lolupa banelA te (mRSAvAdI) dharoharane pacAvI pADe che. bIjAo para na hoya tevA doSAropaNa karIne temane kalaMkita kare che. dhanano lobhI khoTI sAkSI Ape che." te asatyavAdI loko dhananA mATe, kanyAne mATe, bhUminA mATe ane gAya baila Adi pazuo mATe vadhAre pramANamAM jhUTha bole che. te naraka Adi adhogatiyomAM gamana karAvanAra che. evA bIjA paNa vividha prakAranA potAnI jAti,kuLa, rUpa svabhAva Adi temaja mAyA-niguNa jenA kAraNo che evA vacanone bolyA kare che. caMcaLa manavALA mRSAvAdI loko anyanA doSone pragaTa karanArA, paramArtha, paramArtha rahita, apriya, anarthakAraka-dharmAdi puruSArthanA vighAtaka, pApakarmanuM mULa ane duSTa darzanavALA hoya che. te karNakaTu, samyagujJAna zUnya, lajjArahita, lokagahita, vadha-baMdhana Adipa kalezothI paripUrNa che. te vacano jarA, maraNa, duHkha ane zokanAM hetubhUta che. te azubha pariNAmonAM kAraNe saMkalezathI yukta hoya che. je loko mithyAabhiprAyamAM nirata che, svayaMmAM avidyamAna guNonuM kathana karanAra ane bIjAnA vidyamAna guNone chupAvanAra hoya che, te hiMsA karIne prANIono upaghAta kare che. asatya bolavAmAM pravRtta hoya che. evA loko sAvadya-pApamaya, akuzala, ahitakara puruSo dvArA gahita ane adharmajanaka vacanono prayoga kare che. evA manuSya puNya ane pApanAM svarupathI rahita hoya che. te vAraMvAra pApAraMbhanI kriyAnAM sAdhanone banAvavAmAM, bhegA karavAmAM ane joDavA Adi kriyAmAM pravRtta hoya che. te potAnuM ane pArakAnuM aneka prakAre ahita ane vinAza kare che. aliyAhisaMdhisaNNiviTThA asaMtaguNadIragA ya saMtaguNanAsagA ya hiMsA-bhUtovaghAiyaM-aliyasaMpauttA vayaNaM sAvajjamakusalaM sAhugara-haNijjaM adhammajaNaNaM bhaNaMti annbhigypunnnnpaavaa| puNo vi ahikaraNakiriyApavattakA bahuvihaM aNatthaM avamada appaNo parassa ya kreNti| - pUUda. A. 2, mu. 62-63 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1374 26. pAvaparAmarisaga musAvAI "meva paMpamALA-mahita-sUre ya sAdiMti thAya / " "samaya-pataya-rohiN ya sAhiti vALurALa / " " tittira- vaTTaga lAvake ya kaviMjala-kavoyageya sAhiti sADImAM / " "kSasa-mAra-ame ya sAhRiti masjIiyAnuM / " #saMkhake khullae ya sAhiMti magarANaM / " " ayagara-goNasa - maMDali- davvIkare maulI ya sAhiti vAjIvImAMM / " "ohA-medA-satttA-sarako ya sAhiMti juddhALuM " "nAyaDujI-vAnarane ya sAdiMti pAsiyALa / " "mu-varadiLa-mayAsAjI-ojI-haMsavvu, sArase ya sAhiti posagANaM / " "vada-baMdha-nAyAM 6 madiMti miyAAM ' "dhA-dhana-vijapa ya sAdiMti tarALuM / ' "mAra-nAra-paLe ya sAdiMti zariyALuM " "pAraghAiya-paMthaghAiyAo ya sAhiMti gaMThibheyANaM / " " kayaM ca coriyaM sAhiMti nagaragottiyANaM / " "jIMcha-nirjA chaLa-dhamaLa-jUdA-posA-vaLadrvnn vAhaNAiyAI sAhiMti bahUNi gomiyANaM / " For Private 26. dravyAnuyoga bhAga-3 pApanuM parAmarza ApanAra mRSAvAdI : A pramANe "sva-paranuM ahita karanAra mRSAvAdIjana ghAtako ne bheMsa ane sUvara batADe che. sasalAM, mRga ane rohiSa-rojha vAgharI Adi mRgaghAtakone batAve che. tetara, baTerapakSIo, lAvA pakSIo, kapiMjalo ane kabUtara Adi pakSIo pAradhIone batAvI de che. mAchImArone mAchalIo, magaro ane kAcabA je jaLAzayomAM hoya te batAvI de che. dhIvarone zaMkha, zaMkhakA ane koThIonAM sthAno batAvI de che. sAMpa pakaDanArane ajagara, goNasa, maMDalI, darvIkara temaja phaNa phelAvanAra ane na phelAvanAra sarpanAM nivAsa sthAno batAvI de che. gho, sahelI, sIsolIyA, zaraTaka, kAcaDAM vagere jIvo zikArIone batAvI de che. gaja Adi pakaDanArAne hAthIo tathA vAnaronA samUhane batAvI de che. pakSIone pALanArane popaTa, mora, mainA, koyala, haMsanA ToLA temaja sArasapakSIone batAvI de che. pazupAlakone vadha, baMdha ane yAtanA ApavAnA upAya batAve che. corone dhana, dhAnya, gAya, baila ane gheTAMonI corI karavAnI preraNA Ape che. guptacarone grAma, nagara, Akara ane pattana Adi vastIo temaja temanA gupta rahasya batAve che. je graMthibhedaka (jebakatarA) corIno mAla khAnAra hoya tene mArgamAM lUMTI lenAranI zikhAmaNa Ape che. naga22kSakone koTavAla Adine thayela corIno bheda batAve che. govALone teo gAya AdinAM zarIra para DAma devA mATe, vaMdhyA karavAne mATe, temanAM zarIramAM havA bharavAne mATe, dohavAne mATe, poSaNa karavAne mATe, java Adi khavaDAvIne puSTa karavAne mATe, vAcharaDAne potAnuM samajIne dhavarAvavA mATe, dovAne vakhate doraDA vaDe paga Adi bAMdhavAne mATe, vAhane joDavAne mATe vagere anekAneka pApapUrNakArya kahe che athavA zIkhavADe che. Personal Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1375 "dhAtu-maLi-sijha-vatri-pareca sahiti mArIf " khANonAM mAlikone lokhaMDa Adi dhAtuo, maNIo, paththaro, pravAlo ane ratna AdinAM utpatti sthAno batAve che. "purNavihiM zastraviSTi sarditi mAthi " mALIone puSpanI jAti tathA phaLanIjAti batAve che. "agghamahukosae ya sAhiti vaNacarANaM / " vanamAM pharanAra bhIlone madha athavA madhapuDo batAve che ane madhanuM mUlya paNa batAve che. jaMtAI visAiM mUlakammaM Ahe vaNa-AviMdhaNa- tela Adi pIlavAnAM ghANI Adi yaMtrone, prANa harI Abhioga-maMtosahippaoge coriya-paradAragamaNa- lenAra tAlapuTa viSone, garbhaghAtana Adi rUpa mUla bahupAvakammakaraNaM ukkhaMdhe gAmaghAiyAo vaNadahaNa- karmane, doSazAMti mATe snAna karma Adine, AkSepaNatlaagbheynnaanni buddhivisaviNAsaNANi vasIkaraNa-mAiyAI nagarAdimAM kSobha utpanna karavA mATe, maMtra prayoga vaDe bhaya-maraNa-kilesa-dosa-jaNaNANi bhAvabahusaMkiliTTha dhanAdinuM haraNa karavA mATe, vazIkaraNa maMtra ane auSadhi maliNANi bhUyaghAovaghAiyAiMsaccAI vitAiM hiMsakAI prayogone, corI, paradAragamana Adi ghaNA pApakarmo vayaNAiM udaahrNti| karavAne, dhADa pADavAnA kAryane, grAma bhAMgavArUpa duSkRtyane, jaMgalomAM Aga lagADavAnA tathA jaLAzayone - papalsa. ma. 2, mu. 64-6 toDI pADavAnA duSkRtyone, maMtra AdinAM prayogathI pArakAnI buddhine, zabdAdika pAMce Indriyone, potAne vaza karI levA rUpa duSkRtyone, bhaya, maraNa, kaleza, udvega Adi utpanna karanAra, atyaMta saMphilaSTa adhyavasAyathI malina thayela prANIono sAkSAt ghAta karanAra hovAthI asatya rUpa vacano tene koI pUche ke na pUche chatAM paNa bolyA kare che. 27. asamikkhiya bhAsI musAvAI 27. avicArita bhASI mRSAvAdI : puTThA vA apuTThA vA paratattiyavAvaDA ya asamikkhiya- je bIjA lokone pIDA ApavAmAM pravRtta hoya, vicAra bhAsiNo uvadisaMti sahasA - karyA vinA bolyA kare temaja teo vinA kAraNa bIjA lokone akasmAta ema kahe che ke"DarTI no navaya jhaMtu " tame UMTonuM, baLadonuM tathA rojhonuM damana karo - "pariNayavayA assA-hatthI-gavelaga-kukkaDA ya kijjaMtu- yuvAna ghoDA, hAthI, gheTA, kUkaDA Adi tame jAte kharIdo kiNAveha ya vikkeh|" ane bIjA pAse kharIda karAvo ane vecI nAMkho. "payaha yasayaNassa deha piya yadAsi-dAsa bhayaga-bhAillagA rAMdhavA yogya vastuone rAMdho, sagAM-saMbaMdhIne bhojanamAM ya sissA ya pesakajaNo-kammakarA ya kiMkarA ya ee sayaNa pIrasomadirA Adino pAna karo, tamArA dAsI, dAsa, rinA 2 naM ati " bhUtya, bhAgIdAra, ziSyajana, zreSyakajana, karmakakiMkara ane svajana parijana kyA kAraNe beThA che ? te bharaNa poSaNa karavA yogya che ane potAnuM kAma kare" mAriyA re vArez i !" tamArI bhAryA kema navarI baiThI che. "gahaNAI vaNAI khetta-khila-bhUmi-vallarAI uttaNagaNa- gahana vano, khetaro, vagara kheDela bhUmi, vallaro je ghAsa saMkaDAI DajhaMtu sUDijjaMtu ya ruukkhaa|" AdithI chavAyela che temAM Aga lagADIne te jamInane sApha karAvo, jeTalA vRkSo che temane jaDamULamAMthI ukheDI nAMkho. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1376 dravyAnuyoga bhAga-3 "bhijjaMtu jaMtabhaMDAiyassa uvahissa kAraNAe bahuvihassa 2 mA " "urdU yujhaMtu " "jhinnatu ca utA " "payAveha ya iTTakAu mama ghrtttthyaae|" "vettAruM sada vasAveda 5 " "lahaMgAma-Agara-nagara-kheDa-kabbaDe niveseha aDavIdesesu viputrIne " "puSpANi ya phalANi ya kaMda mUlAI kAla pattAiM gennheh|" "reda saMvayaM rina "sAlI-vIhI-javA ya luccaMtu malijjaMtu uppaNijjaMtu ya lahuM ca pavisaMtu ya koTThAgAraM / " -mada-3o ya dRgaMtu polyA " "se nibbArA" "nAra ruma "ghorA vaheMtu ca saMsAmAM " "pavaraMtu ca sADavA DuM " "uvANayaNaM colagaM vivAho janno amugammi u hou divasesu karaNesu muhuttesu nakkhattesu tihisu ya / " tala, zeraDI Adi pIlavAnA yaMtro ane bhAMDa, pAtra Adi sAdhano banAvI zakAya tathA aneka prakAranA prayojananI saphaLatA mATe jhADone kApo, zeraDIne kApo, talane ghANImAM pIlo, potAno ghara baMdhAvavAne mATe IMTo pakAvo. khetarone kheDo ane khavaDAvo, gAma, Akara, nagara, kheTa, kabUTa Adi sthAnone vistRta sImAvALA karIne ujjaDa pradezomAM suMdara rIte jhaDapathI vasAvo. puSpa, phaLa ane kaMdamULa je pAkI gayA che tene toDI lo." potAnA parijanonAM mATe teno saMcaya karo. zAlI, vrIhI ane javane kapAvI lo, temAMthI parALa vagere chUTu paDAvI do ane tene koThAramAM bharAvI do. nAnA, madhyama ane uttama zreNinA nAvamAM rahela janasamUhane mArI nAkho. senA yuddhAdinA mATe prayANa kare. saMgrAmabhUmimAM jAo, bhayaMkara yuddhanI zarUAta karo, gADA ane naukA Adine calAvo. yajJopavita saMskAra, muMDana, vivAha, yajJa e amuka divase vAlava Adi zubhakaraNamAM, amRta siddhi Adi zubha muhUrtomAM, azvinI puNya Adi zubha nakSatramAM, nandA Adi zubhatithiomAM thavuM joIe. Aje saubhAgya ane samRddhine mATe vadhu Adine snAna karAvavuM joIe. te prasaMge aneka prakAranAM khAdya-bhojaya ane madirA Adi peya padArthonI taiyArI, saubhAgya vRddhine nimitte, daSTidoSanA nivAraNane mATe DorA AdinA baMdhanarUpa kautukakarma karo. candragrahaNa, sUryagrahaNa ane azubha svapnanA phalanA nivAraNanA mATe aneka prakAranA maMtrothI, auSadhI mizrita jaLathI snAna ane zAMtikarma karo. AtmIyajananI, parijanonI ane potAnA jIvananI rakSA mATe tame loko piSTa nirmita mastakonuM mahAkALI Adi devIone balidAna do. "ajjahouNhavaNaM muditaM bahukhajja-pijja-kaliyaMkotukaM vividha " "saMti vakmaLa hRda" "sani-ravi-dorA-visanu" "sajjaNa-pariyaNassa ya niyagassa ya jIviyassa parirakkhaNaTTayAe paDisIsagAiM ca deh|" Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana deha ya sIsovahAre "vivihosahi-majja - maMsa bhakkha'nna pALa-malhANujhevaLa-va-nahi-3kha-sugaMdhi-dhUvAvAra puppha phalasamiddhe / " "pAyacchittaM kareha, pANAivAyakaraNeNaM bahuviheNaM vivarI khAya-nusmumi-pAva-saha-asomAha-pariya amaMgala nimitta paDighAyaheuM / " "vittiSTheyaM rehA" "mA veda vitti vALuM / " "suTTu-hao suTTu hao suTTu chinno bhinnatti uvadisaMtA evaM vihaM kareMti aliyaM / " maNa vAyAe kammuNA ya akusalA aNajjA aliyANA aliya-dhammanirayA aliyAsu-kahAsu abhiramaMtA tuTThA aliyaM karettu hoi ya bahuppagAraM / - paha. A. r, su. p6-67 28, musAvAyasta chuM tas ya aliyasa phalavivAgaM ayANamANA vaDDheMti, mahabbhayaM avissAmaveyaNaM dIhakAlaM bahudukkhasaMkaDaM naraya-tiriya nori / teNa ya alieNa samaNubaddhA AiddhA puNabbhavaMdhakAre bhamaMti bhIme duggativasahimuvagayA / te ya dIsaMti iha duggayA duraMtA parasavA attha-bhogaparivajjiyA asuhiyA phuDiyacchavi bIbhacchavivannA kharapharUsavirattajjhAmajjhasirA, nicchAyA lallaviphalavAyA 28. 1377 kaSTa nivAravA nimitte aneka prakAranI auSadhiyo, madha, mAMsa, miSThAna, anna, pAna, puSpamALA, caMdana, lepana, ubaTana, dIpaka, saMgaMdhita dhUpa, puSpo tathA phaLothI paripUrNa vidhipUrvaka pazuonA mastakonuM balidAna hovuM joIe. azubha sUcaka vividha prakAranA utpAta, du:svapna, azubha zakuna,kUragrahonuM prakopa amaMgaLa thavAnA nimitta rUpa aMga pharakavuM Adi amaMgaLa banAvonA nivAraNane mATe aneka prakAre prANI hiMsA karo. "amuka vyaktinI AjIvikAno vinAza karo." koIne paNa kaMI dAna na Apo." te duSTane mAryo te ThIka karyuM. tene chinnabhinna karI nAkhyo te ghaNuM sAruM karyuM. A pramANe koInAM paNa pUchyA vagara paNa bIjAne kahetA te asatya bolanArA loko jo svarUpanI apekSAe asatyavAdI manathI, vacanathI, kAyAthI asatya bolyA kare che. bhASA samitithI rahita jIvo hoya che. mithyAmatanuM anusaraNa karavAvALA hoya che. je asatyamAM lIna rahe che. mithyA vArtAomAM rasa le che. evA anAryajana e vividha prakAranAM mithyA vacano bolIne te pazcAttApa karatA nathI paNa rAjI thAya che. mRSAvAdanuM phaLa : pUrvokta mithyAbhASaNanAM phaLa-vipAkathI anajAna te mRSAvAdI atyaMta bhayaMkara vedanAmaya tathA vividha prakAranAM duHkhovALI naraka ane tiryaMcayonine vadhAre che. te asatya bhASaNa karmathI baMdhAyelA te jIvo naraka-tiryaMcanA lAMbA samaya sudhI du:khono anubhava karI pharI-pharIne janma levA rUpa bhayaMkara aMdhakAramAM bhramaNa kare che. jo kadAca teo koI paNa kAraNe manuSyalokamAM utpanna thAya che to paNa atyaMta du:khayukta sthitimAM najare paDe che. teo sadA dAridrayanA duHkhothI pIDAya che, temanA jIvanano aMta duHkhothI ja Ave che, te parAdhIna dazA bhogave che. artha bhogathI teo rahita hoya che, niraMtara upAdhiothI pIDAyA kare che. temanA zarIranI tvacA dAda, khajavAla AdithI vikRta thaI jAya che. jethI bhayAnaka kurupavarNavALA thAya che. sparza kaThora hoya che, sauMdarya rahita hoya che, temanuM teja cAlyuM jAya che. niHsAra zarIravALA ane zobhArahita hoya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1378 dravyAnuyoga bhAga-3 asakkayamasakkayA agaMdhA aceyaNA dubhagA akaMtA kAkassarAhINa-bhinnaghosA, vihiMsA jaDabahiraMdhayA mUyA ya mammaNA akNtvikykrnnaa| NIyA NIyajaNa-niseviNo logagarahaNijjA bhiccA asarisajaNassa pessA dummehA loka-veda-ajjhappasamayasuivajjiyA narA dhmmbuddhiviylaa| alieNa ya teNaM paDajjhamANA asaMtaeNa ya avmaannnnpiniMdivasuikha-methaT--vaMdhava-saba-mittavkkhaarnnaaiyaaii abbhakkhANAI bahuvihAI pAveMti, amaNoramAiM hiyayamaNadUmagAiM jAvajjIvaM duddhraaii| teo avyakta-spaSTa vacana rahita ane niSphaLa vacanavALA, malino karatAM paNa vadhAre malina, durgaMdhayukta, viziSTa cetanA zaktithI rahita, kamanasIba ane amanojJa hoya che. kAgaDAnA avAja jevo karkaza avAja, hInaisva ane vacce-vacce truTita svaravALA hoya che. bIjA pAchaLa paDIne temane duHkhI karyA kare che. teo jJAna zUnya, baherA, AMdhaLA, mUMgA, totaDA, amanojJa ane vikRta IndriyovALA hoya che. te nIcakuLamAM utpanna thAya che. te nIca loko sAthe ja rahe che. loko temanI niMdA kare che. anyathA dAsa thaIne rahe che. asamAna zIlavALA lokonA AjJApAlaka ke dveSapAtra hoya che. saddabuddhithI rahita hoya che. laukikazAstra - mahAbhArata Adi, veda-Rgvada Adi, AdhyAtmika zAstra-ahetu pravacana AdithI teo rahita hoya che. te manuSya dharmabuddhithI vimukha rahe che. mRSAvAdIjana A anupazAMta mRSAvAdathI rAtadina jalatA rahe che. apamAna sahana kare che. tenI pITha pAchaLa niMdA kare che. cugalIkhora temanA prema saMbaMdhamAM bhaMgANa paDAve che. gurujana, baMdhujana, svajana ane mitra kaThora vacano dvArA temano anAdara kare che. game te prakAranuM doSAropaNa karyA kare che. manane na game tevA amanorama hRdaya ane cittamAM saMtApa pedA karanAra, AghAta lagADanAra evA aneka prakAranA vacano jIve tyAM sudhI teo prApta kare che. tevA e loko aniSTa, apriya, atikaThora, marmabhedI vacanothI, hRdayabhedaka nirbharsanAthI anAdara pAmela te dInavadanavALA tathA vikRta manavALA jIvanaparyaMta sAruM bhojana prApta nahIM karanArA, melAM tathA phATelA tUTelA vastra paheranArA, gaMdI jagyAomAM rahIne aneka kaSTo sahana karatA, seMkaDo du:khothI duHkhI banelA te loko kadI paNa zArIrika sukha prApta karatAM nathI ane kadI paNa nivRtti manathI zAMti paNa anubhavatA nathI. A pramANenuM mRSAvAdanuM phaLa kahela che. A loka saMbaMdhI, paraloka saMbaMdhI A mRSAvAdanuM je phaLarUpa vipAka batAvavAmAM Avyo che te sunavarjita ane atyaMta duHkhamaya che. mahAbhayajanaka ane pracUra karmarUpI rajathI bharapUra che. dAruNa tathA kaThora che. asAtA vedanIyakarma hajAro varSo sudhI jIva bhogavyA kare che. te phaLavipAkane bhogavyA vinA e jIva tenAthI mukta thaI zakato nathI. aNiTTha-khara-pharUsavayaNa-tajjaNa-nibbhacchaNadINavadaNavimalA-kubhoyaNA kuvAsasA kuvasahIsu kilissaMtA neva suhaM neva nivvuI uvalabhaMti accaMta- vipul-dukkhsvasaMpattiA | eso so aliyavayaNassa phalavivAo ihaloio paraloio appasuho bahudukkho mahabbhao bahurayappagADho dArUNo kakkaso asAo vAsasahassehiM muccai na avedayittA asthi hu mokkho tti| Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1379 evamAhaMsu nAyakulanaMdaNo mahappA jiNo u vIravara- jJAtakalanaMdana siddhArthanAM kuLane AnaMdadAyaka paramAtmA nAmadhejjo kahesI ya aliyavayaNassa phalavivAgaM / svarUpa, mahAnuM AtmA mahAvIra nAmanA jInezvara deva - paTTa. mA. 2, su. 18 e mRSAvAdanuM A phaLa batAvyuM che. 29. musAvAya vaNNaNassa upasaMhAro 29. mRSAvAda varNanano upasaMhAra : eyaMtaM biIyaM pi aliyavayaNaM lahusaga-lahu-cavala-bhaNiyaM, A dvitIya adharmadvAra-mRSAvAda che. adharma vacanane mayaMvara, kudara, sayasara, verara, rara-ra-rA-Dhosa- je tucchAtmA, atinIca ane caMcaLa hoya che te ja maNasaMkilesa-viyaraNa aliyaM- NiyaDi-sAijogabahulaM bole che. te asatya vacana bhayakAraka, du:khakara, NIyajaNaNiseviyaM NissaMsaM appaccayakAragaM / apakIrtikAraka, vairakAraka, arati, rati, rAga, dveSa ane manane phaleza ApanAra che. te khUTha, niSphaLa, kapaTa ane avizvAsa utpanna karanAra che. adhama vyaktio dvArA levAyela che. e nirdaya temaja dUra che, avizvAsakAraka che, arthAt mRSAvAdInA kathananuM koI paNa vizvAsa karatuM nathI. parama-sAhugarahaNijjaM parapIlAkAragaM paramakaNhale- paramasAdhu-tIrthaMkaro dvArA niMdya che. bIjAne pIDA ssasahiyaM duggai viNivAya vaDDhaNaM puNabbhavakaraM cirapari- pahoMcADanAra, parama kRSNalezyAthI yukta, durgatInuM ciyamaNugayaM duraMtaM / vadhAranAra, pharI-pharI janma levaDAvanAra, cirakALathI paricita, dareka bhavamAM sAthe cAlanAruM ane kaTraphaLa denAra che. biiyaM ahammadAraM samattaM, tibemi / A pramANe A bIju adharmadvAra mRSAvAdanuM varNana che, - Tvha. . 2, mu. evuM huM kahuM chuM. 30. adiNNAdANassa sarUvaM 30. adattAdAnanuM svarupa : (zrI sudharmA svAmI potAnA ziSya jaMbUsvAmIne kahyuM-) jaMbU ! taiyaM ca adiNNAdANaM / he jaMbU! trIju adharmadvAra adattAdAna che, arthAt binA anumatie bIjAnI vastunuM grahaNa karavuM. hara-daha-maraNabhaya-kalusa-tAsaNa-parasaMtiga'bhijja- A vyaktinuM dravya paDAvI lo, ghara Adine saLagAvI lobhamUlaM, kAlavisamasaMsiyaM, do. tene mArI nAkho, bhaya batAvo, manane kalesa Apo, trAsa pahoMcADavo. bIjAnA dhanamAM Asakti rAkhavI, mUcchabhAva rAkhavo te badhA adattAdAnanAM mULa kAraNo che. je corI kare che te cora viSamakALa madhyarAtre corI karavA nIkaLe che ane viSamasthAna parvatAdi durgama sthAnomAM chupAI rahe che. e adattAdAnanAM AzrayasthAno che. aho'cchinna-taNha-patthANa-patthoimaiyaM, akittikaraNaM A adattAdAna adhogatimAM gamana karavAnA kAraNarUpa anna, viSaya loluponI buddhi che, apakIrti apAvanAra che, anAryo dvArA Acarita che. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1380 dravyAnuyoga bhAga-3 chiddamaMtara-vihura-vasaNa-maggaNa ussava-matta-ppamatta-pasutta vaMcaNa kkhivaNa-ghAyaNa-paraMaNiya-pariNAma-takkarajaNabahumayaM akaluNaM rAyapurisarakkhiyaM / sayA sAhugarahaNijjaM piyajaNa-mittajaNa-bheya vippii kArakaM, rAga-dosabahulaM, puNoya uppUra-samara-saMgAma-Damara tri-vastrada-veda-2, sufafjavAya vaDhavi, bhavapuNabbhavakaraM, A adattAdAna sevanAra vyakti ApaNe kyA mArge thaIne javuM joIe A avasaranI zodhamAM ja rahe che. vidhurakaSTa prApti AdirUpa ApattinI, vyasana- rAjAdi dvArA karAyela upadravanI paNa tapAsane mATe taiyAra rahe che. vivAha Adi utsavomAM madyapAna Adi karIne asAvadhAnImAM rahela masta vyaktionA tathA nidrAmAM paDela vyaktionA dhanane harI levAne, cittamAM vikSepa na karavAne temaja prANo harI levA mATe duSkRtya karanAra jIvonI manovRtti azAMta rahe che. te duSkarma- dayArahita hoya che. tethI rAjapuruSo dvArA teno niSedha karAyela che. sAdhu puruSo dvArA sadA niMdya gaNAyela che. baMdhujanomAM tathA mitrajanomAM aprIti utpanna kare che. temAM rAgadveSanuM pramANa sauthI vadhAre hoya che. vaLI te mRtyu sahita saMgrAmanuM kAraka che. temAM sadA svacakra ane paracakrano corI karanArane bhaya rahyA kare che. takarAra paNa thaI jAya che. ApasamAM vAgyuddha paNa thaI jAya che. vadha paNa thaI jAya che, te karanAra durgativardhaka hoya che. tenA kAraNe janmamaraNa anubhavavA paDe che. dareka bhavamAM A duSkRtya jIvanI sAthe anugata rahe che ane vipAkanAM samaye dANa ane duraMta hoya che. A trIju adharmatAra adattAdAna che. cirapariciya maNugayaM duraMtaM / taiyaM ahmmdaarN| - paTTa. su. 1, mA. 3, mu. 6 0 31. adiNNAdANassa pajjavaNAmANi tassa ya NAmANi goNNANi hoti tIsaM, taM jahA 2. vorid, 2. paratuM, rU. mAM, 4. riva6, 6. parastrIma, 6. masaMgama, 7, paradhanuSa jedI, 8, tri, 2. tattawiti ya, 20. mavahAro, 12. hatyasvaduvi, 22. pAmara , 23. teva, 14. haravipU|so, 26. mADhiyA, 16. jhUMpaUTT dhaUTTri, 6 7. sapana, 28, mavastro, 21. mavavo, 20. vo | 31. adattAdAnanAM paryAyavAcI nAma : AgaLa batAvavAmAM Avela adattAdAnanAM guNa pramANe trIsa nAma che, jemake - (1) caurikya - coravuM, corInuM kArya karavuM, (2) parahRtabIjAnA dravyanuM haraNa karavuM, (3) adatta-vagara ApyA bIjAnI vastu levuM, (4) krUrata-krUratApUrNa kArya, (5) paralAbha - bIjAnA lAbhane potAno banAvI levo arthAtu bIjAnA dravyane prApta karavo, (6) asaMyamadurAcAra - sadAcArano nAza, (7) para dhana vRddhi - bIjAnA dhanamAM Asakti, (8) lolakya - pArakA dravyamAM lolupatA, (9) taskaratA- corI karavuM, (10) apaharapArakI vastune guptarUpathI laI potAnI banAvavI, (11) hastalaputva - hAthanI saphAIthI cAlAkIpUrvaka lUTavuM, (12) pApakarmakaraNa - pApAcaraNa karavo, (13)stanikA-cauryakarma, (14) haraNavipraNAsa-bIjAnA dhanane haraNa karI naSTa karavuM, (15) AdiyaNA - AdAnasvAmInI anumati vagara levuM, (16) dhanalopana - bIjAnA dhanane grahaNa karI chupAvI levo, (17) apratyaya - avizvAsa, (18) avapIDana - bIjAne trAsa ApavA vALo, (19) AkSepa - bIjAnA hAthe dravyane haraNa karavo, (20) kSepa - bIjAthI dhana prApta karI ulacavuM, Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1381 26. vivaravo, 22. krUDayA23. sutvamasIya, 24. vavA, (21) vikSepa - bIjAnA dhanane vizeSarUpathI potAnA 25. lAlappaNapatthaNA ya, sthAne levuM, (22) kUTatA - kapaTatA-mAyAthI dravya haravuM, 2 6. bAlasakhA ya vasa, 27, rUchI-mucha ya, (23) kalamapI - kulane kalaMkita karavuM, (24) kAMkSA - bIjAnA dravyanI IcchA karavI, (25) lAlapane prArthanA28, taSThAne hA, 21. niSki . rU. mArache ti vi cA corI karIne svIkAra na karavo ane dIna vacanothI tassa eyANi evamAINi nAmadhejjANi hoti, tIsaM prArthanA karavI, (26) AzasanA vyasana - mRtyu jevo adinnAdANassa pAvakalikalusakammabahulassa annegaaii| bhayano janaka, (27) IcchA-mUccha - cauryakarma karavAnI dhRNita IcchA ane Asakti, (28) tRSNAgRddhi - - paTTa. ma. rU, su. 6? parAI vastu prApta karavAnI ghaNI ja Asakti, (29) niyatikarma-jUrakarma, mAyAcAra, (30) aparokSaghanATyanA parokSamAM kRta kukarma. A pramANe pApakarma ane kalahathI malina kAryonuM vadhAre pramANa hoya evA adattAdAnanA corI Adi trIsa nAma che. A pramANenA bIjA paNa ghaNA nAmo hoya che. 32, uijlAkha- 32. adattAdAnI : taM puNa kareMti coriyaM takkarA, paradavvaharA cheyA kayakaraNa- uparyukta corIne te cora loko kare che-je bIjAnuM dravya laddhalakkhA sAhasiyA lahussagA atimahiccha-lobhagacchA harI lenAra che, corI karavAnA kAryamAM nipuNa che, ghaNIvAra corI karela che. corI karavAnA avasaranA jANakAra hoya daddaraovIlakA ya gehiyA ahimarA / che, temanuM mAnasika baLa ghaNuM ja tIvra hoya che, temano AtmA atizaya tuccha hoya che, teo mahecchAvALA che. lobhathI jakaDAyelA che. temanI bolavAnI rIta evI hoya che ke jethI teo jonAranI najare jaldI cora rUpe dekhAtA nathI. para dravyamAM atizaya lolupa hoya che, teo maraNanI sanmukha rahe che. aNabhaMjakA bhaggasaMdhiyA, rAyaduTThakArI ya, visayanicchUDha temanI pAse koInuM leNuM hoya to teo te cukavatA nathI. lokabajjhA uddohaka-gAmaghAyaka-puraghAyaka-paMthaghAyaka mitrAdi pratye paNa prema rAkhatA nathI. rAjanItithI viruddhanuM tenuM AcaraNa rahe che. teo lokabAhya AlIvaga - titthabheyA, lahuhatthasaMpauttA, juikarA, hoya che. bhAre drohI hoya che. gAmonAM gAmo naSTa karI nAkhe che. nagarono nAza karI nAMkhe che. pravAsIone jotA jotAja mArI nAkhe che. gharamAM Aga lagADe che. yAtrALunAM dravyane lUMTI le che, corI karavAmAM kuzaLa hovAthI palabharamAM anyanuM dhana corI le che. khaMDarakkha- itthIcora-purisacora-saMdhiccheyA ya, gaMThi e ja pramANe khaMDarakSa-je lAMca lenAra hoya che, strIcora, bhedaga-paradhaNaharaNa- lomAvahArA, akkhevI haDakArakA, puruSacora paNa hoya che. divAla AdimAM kANuM pADIne corI karanArA hoya che, khissA kAtare che, paradhananuM haraNa nimmaddaga-gUDhacoraka- gocoraka-assacoraka-dAsicorA karanArA, vazIkaraNa maMtrathI vaza karIne dhananuM apaharaNa ya, ekacorA ukaDDhaka saMpadAyaka-ucchiMpaka-satthaghAyaka karanArA, baLAtkArathI, yuddha karIne, gupta rIte rahIne dhana bilacorIkArakA ya, niggAhavippaluMpagA, haraNa karanArA, gAyanuM apaharaNa karanArA, ghoDAnI corI karanArA, dAsInI corI karanArA, pArakA dhananuM ekalA haraNa karanArA, bIjA corono sAtha laIne corI karanArA, corone potAnA gharamAM Azaro ApIne bhojana Adi denArA paNa cora ja hoya che. janasamUhanI hatyA karanArA gupta rIte corI karanArA bIjAne phasAvavAne mATe vizvAsa utpanna kare tevA vacano bolanArA, zastrAdino bhaya batAvI bIjAne aTakAvIne lUMTI lenArA evA aneka prakAranI corI karavAmAM kuzaLa buddhivALA hoya che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1382 dravyAnuyoga bhAga-3 bahuviha- teNikkaharaNa buddhI ee anne ya evamAI parassa evA e badhA loko tathA te sivAyanA bIjA loko ke je davvAhi je aviryaa| bIjAnA dravyanuM apaharaNa karavAnA kAryamAM virati bhAvathI rahita hoya che. te badhAne coronI zreNImAM ja - paDyuM. A. 2, su. 62 mUkavA joIe. 33. paradhaNagiddhA rAyANaM pavitti 33. paradhanamAM Asakta rAjAonI pravRtti : vipulabalapariggahA ya bahave rAyANo paradhaNammigiddhA (enA atirikta) vipula sainya ane parivAravALA sae ya dave asaMtuTThA paravisae abhihaNaMti, te luddhA aneka rAjAo paradhanamAM Asakta tathA potAnI paradhaNassakajjecauraMgavibhattabalasamaggA, nicchiya-varajoha pAsenA dravyathI asaMtuSTa lobhayukta thaIne bIjAnuM dhana prApta karavAne mATe bIjA rAjAnA pradezo upara AkramaNa juddha saddhiya-ahamahamiti-dappiehiM sennehiM saMparivuDA, kare che tathA hAthI, ratha, azva ane pAyadaLa e caturaMgI senA sahita ane sthAyI rIte karela athavA daDha nizcayavALA ane yuddha karavAmAM AdarabhAva rAkhanArA prazasta yoddhAonI sAthe ane huM ja eka vIra chuM" e prakAranAM garvavALA sainyathI gherAyela hoya che. paumapattasagaDa-sUi-cakka-sAgara-garUla bUhAiehiM te padmAkAra vyahavALA, zakaTa vyahavALA, sUcI aNiehiM uttharaMtA, abhibhUya haraMti prdhnnaaii| vyahavALA, cakravyuhavALA, sAgara vyahavALA ane garuDa vyuha jevA nAnA prakAranA morcAnI racanA karavAvALA sainyathI pratipakSInA sainyane gherI laIne potAnA humalAthI tene harAvIne paradhananuM haraNa karI le che. avare raNasIsaladdhalakkhA saMgAmaMsi aivayaMti, sannaddha- bIjA keTalAka rAjAo je duzmananI hatyA karavAmAM baddha-pariyara-uppIliya ciMdhapaTTagahiyA uhapaharaNA, nipuNa hoya, yuddha karavAne taiyAra thaI jAya evA te mADhivaravammaguMDiyA AviddhalAlikA kvykNkddiyaa| rAjAo pahelA to yuddhanI sAmagrI sajja karAve che, bakhatara paherIne potAnA zarIrane surakSita banAve che. mastaka para lAla paTTi vagere khAsa cinhane majabUta rIte bAMdhe che, duzmanano nAza karavAne mATe bANa Adi Ayudho ane talavAra Adi zastro potAnI pAse rAkhe che ane uttama bakhatarathI potAnA zarIrane AcchAdita kare che, tenA zarIra para loDhAnuM bakhatara bAMdheluM hoya che. teo kAMTALA kavacathI yukta hoya che. 32-sira-muharSadra-kaMTha-to-maphata-vara- haravA- temanAM vakSasthaLa para tUNIra- bhAthA bAMdhelA hoya che. pahakara-saraha-saravara-cAvakara-karaMchiya-sunisiya bhAthAmAM bANo bharelA hoya che. hAthomAM talavAra Adi saravarila-Dara-muyaMta-dhana-vaMdanavema-dhAra nivA-mA zastro dhAraNa karelA hoya che. keTalAka rAjAo yuddha karavAne mATe raNamedAnamAM utarI paDe che. rAjA potAnA hAthamAM DhAla rAkhe che, pota-potAnI senAne eka viziSTa prakAranI vyuha racanAmAM goThave che. vegathI je yukta hoya che evA dhanurdhArIo dvArA jyAM atizaya tIkSNa bANonI vRSTi vAdaLAMo dvArA pracaMDa vegavALAM moTA karAnI vRSTinI jema karAya che. godhar-maMtra-saMdhita-undriya-satti-sUtra-| je saMgrAma aneka dhanuSothI ane maMDalAgrothI sajja karela vAmakara-gahiya-kheDaga-nimmala-nikkiTTha-khagga-paharaMta ucchalita zaktiyothI, bANothI, DAbA hAthamAM rAkhela #AMta-tomara-va-thI-purasu-mUtra-4 stra-sUtra DhAlothI, tIkSNa banAvela khagothI, prahAra karavAmAM laula-bhiMDimAla-sabbala-paTTisa vaparAtA bhAlAothI, tomarathI, cakrothI, gadAothI, parazuothI, mUsaLothI, haLothI, trizULothI, lAThIothI, biMdimAlothI, sabbalothI-(loDhAnA daDA jevuM) paTTizothI, Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana cammeTTha- dughaNa-moTThiya- moggaravaraphaliha-jaMta-patthara - duhaNatoNa-kuveNI- pIDhakaliya - IlIpaharaNa milimilimilNtvivaMta viSNunnata-viratriya- samanvahA-matatjhe / Dapadarane, mahAraLa-saMva-meri-vRMdubhi-vara-dUra-232-5DupaDadAhaya-LikhAya-maMmIra khaMvitta-pavavumiya-vipuSome heMca-ya-raha-noda-turiyasariya rahRddha tavamaMdhAra vadhuche, kAyara-nara-NayaNa hiyaya vAulakare / - 54. A. rU, mu. 63-64 34. juddhakhettassa bIbhacchattA vidyujhiya-Da-varama33-tirIDa-juMDoturAmADoviyA-pA6i-5641-3siyAya-venayaMti-Amara anaMta-chattadhAra-gaMbhIre hayahesiya-hatthigulugulAiya-rahaghaNaghaNAiya- paaikkdUradarAya-abjoDiya-sIhanAya-chetriya-vichuTTautti-vaMTha yasad-bhIma-khkhiNa / sayarAda-hasaMta-saMta-ijArave, AnuLiyavayaLa6, bhIma dasaNAdharoTTha-gADhadaTThe, sappaharaNujjayakare / amarisavasa tivvaratta niddAritacche, verditttthikuddhviyi-tivajhIDijI-miDiya-nijhADe / 1383 carmeSTothI, ghaNathI, mauSTikothI, magadaLothI, lohabaddha lAThIothI, yaMtrothI, yaMtra prastarothI, dudhaNothI, tUNIrothI, kuveNIo ane pIThathI yukta rahe che. evA te bhayaMkara saMgrAmamAM keTalAka rAjAo paradhananuM haraNa karavAne mATe ja utare che. baMne tarapha jene dhAra che tevA be dhArA khaDga vagere je zastro atizaya caLakatAM che, te zatruo tarapha pheMkavAmAM Ave tyAre vIjaLI jevA camake che. evA saMgrAmamAM zastro najare paDe che. tathA je mahA saMgrAmamAM vAgatA zaMkhothI, raNabherIothI, spaSTa dhvanivALA vAjiMtrothI, vAMgatA DholonA gaMbhIra nAdathI, jozIlA vIro ane kAyarajanonA vipula avAjathI vyApta thaI gayuM che. ghoDAnA, hAthIonA, rathonA, yoddhAonA paga zIghratAthI cAlatA jhaDapathI phelAyelI dhULathI jyAM atizaya aMdhakAra thaI gayo che, te yuddhabhUmi kAyara lokonAM nayana ane hRdayane vyAkuLa karI Ape che. 34. yuddha kSetranI bibhatsatA : ahIM tahIM laTakatA uttamottama mugaTothI, traNa zikharavALA zirobhUSaNothI, kuMDaLothI, nakSatra mAlAkAra bhUSaNothI je camaka rahela che. najare paDatI evI vizALa patAkAothI, uMcI rAkhelI laghu patAkAothI, vijayasUcaka dhvajAothI, cAmarothI, caMcaLa chatrothI karAyela aMdhakArathI je gahana thaI gayuM che. jyAM ghoDAonI haNahaNATIo avAja thaI rahyo che. hAthIonI gulagulATa thaI rahI che, doDatA 2thono ghaNaghaNATa jayAM cAlI rahyo che, pAyadaLanI "hara-hara" bhayaMkara dhvani cAlI rahI che. phaTakArI rahyA che. siMhanA jevI garjanA thaI rahI che. "sIsI" sITI vagADavA jevo avAja thaI rahyo che. uMcA ghoSa jayAM karAI rahyA che, potAnA kaMThamAMthI utkRSTa garjanA kADhI rahyA che. te kAraNe tyAM megha ja garjanA karI rahyo hoya tevuM lAge che. tyAM eka sAthe hasatA, rotA ane kopAyamAna thayela sainikono kalakala dhvani thaI rahyo che. potAnuM mukha phUlAvIne krodhathI ugra banI rahela che. krodhanA AvezamAM bhayaMkara rIte pota-potAnA adharoSThone dRDhatAthI karaDI rahela che. prahAra karavAne mATe hAtho cAlI rahyA che. vIronI baMne AMkho krodhAvezathI atyaMta lAla banI rahela che. vaira vRttithI kopAyamAna thayela subhaTo dvArA karAtI traNe rekhAo kapALe caDI gaI che. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1384 dravyAnuyoga bhAga-3 vaha-pariNaya-narasahassa-vikkame viyaMbhiyabale, vaggaMtaturaga-raha-pahAviya-samarabhaDA aavddiy-chey-laaghvphaar-psaadhiy-smussiy-baahu-juyl-mukktttthaaspuktbolbhule| phuraphalagAvaraNa-gahiya-gayavara-patthita driy-bhddvastra-puropura-pa-jhuddha-viya-vilita-varAMsi-rosaturiy-abhimuh-phrNt-chinn-krikr-vibhNgiykre| avaiddha-nisuddha-bhinna phaaliy-pgliy-ruuhirky-bhuumikddm-cilicillphe| kucchi-dAliya-galiya-rUlaMta-nibbhelitaMta-phuraphuraMta avigala-mammAhaya-vikaya-gADhadinnapahAramucchita-luThaMta vaimatka-vitrAva-tune aneka hajA2 subhaTonAM parAkramathI jayAM duzmananA sainyane zaktihIna karavAmAM AvI rahyuM che. haNahaNATI karatA ghoDAothI ane ratho dvArA ahIM tahIM bhAgatA yuddhavIro tathA zastra calAvavAmAM kuzaLa ane AnaMdita banelA subhaTo baMne bhujAo uMcI karIne mukta hAsyano dhvani karI rahyA che. camakatI DhAlone dhAraNa karela ane baLatara Adi AvaraNothI sajja madonmatta hAthI para AruDha thavAne mATe yoddhAo Atura rahe che. duSTa yoddhAo potAnA baLane lIdhe vadhAre garviSTa banelA ekabIjAne mAravAne mATe prayatnazIla rahe che. jayAM yoddhAo pota-potAnI talavAro myAnamAthI kADhIne paraspara laDavA taiyAra hoya che. krodhAyamAna thaIne tenA hAthInI sUMDhane kApI nAMkhe che, ekabIjAnA hAtha chedI nAMkhe che. bANothI vIMdhAyelA, jamIna para paTakAyela, trizuLa AdithI bhedAyelA, cIrI nAkhela hAthI vagere pazuo ane manuSyonA zarIramAMthI vahetA lohIthI yuddhabhUmino mArga lapasaNo thaI gayo che. jemanAM udaramAMthI lohI vahI rahyuM che, AMtaraDAM paNa peTamAMthI bahAra nIkaLI paDyAM che, je kaMpI rahyA che. vyAkuLa thaI rahyA che, bhayaMkara marmabhedI prahAra karAyo che te kAraNe mUrjIvaza thaIne jamIna para ALoTe che. dayAjanaka banela che. mane mArI nAkhyo" Adi vilApa kare che. yoddhAonA vilApathI je bhUmi bibhatsa banela che. je potAnA savAro marI javAthI, IcchAnusAra Ama-tema ghUmatA ghoDAothI yukta che, jyAM madonmatta hAthIo dvArA kacarAI javAnA bhayathI mANaso vyAkuLa banelA che, phATelI dhajAo tathA bhAMgelA ratho paDyA che, chedAyelA mastakavALA hAthIonAM kalevarothI chavAyela che, astrazastrAdi vikharAyelA paDyA che. AbhUSaNo paDelA che evA bhUmibhAgavALA saMgrAmamAM yoddhAonAM dhaDa atizaya nRtya karI rahela che, je AkAzamAM uDatA bhayaMkara kAgaDAonI viziSTa gatithI uDatAM gIdhonI chAyAne kAraNe utpanna thayela aMdhakArathI bhUmi gaMbhIra dekhAya che. evA bhayAvaha saMgrAmamAM rAjA pote praveza kare che. jemaNe devone tathA pRthvImaMDaLane paNa jANe kaMpAyamAna karI dIdhA che. evA bIjA paNa aneka rAjAo bIjAnA dhanamAM lubdha thaIne pratyakSa zamazAna jevA lAgatA, bhayaMkara lAgatuM hoya ane vIrone mATe paNa je atizaya durgama hoya evA gahana yuddhamAM praveza kare che. hayajoha-bhamaMta-turaga-uddAma-mattakuMjara-parisaMkitajaNa-nibbukka chinnadhaya-bhaggarahavara-naTThasira-karikalevarAkinna-patitapaharaNa-vikinnAbharaNa-bhUmibhAge nccNt-kbNdh-pur-bhyNkr-vaays-prileNt-giddhmNddlbhmNt-chaayNdhkaargNbhiire| vasuvasuhAvikaMpiyavva paccakkhapiuvaNaM paramarUdda bIhaNagaM duppavesataraMgaM abhivayaMti saMgAmasaMkaDaM paradhaNaM mhNtaa| Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1385 avare pAikkacorasaMdhA seNAvai coravaMda-pAgaDhikA ya aDavI-desaduggavAsI kAla-harita-ratta pIta-sukkillaaNegasaya-ciMdhapaTTabaddhA paravisaye abhihaNaMti, luddhA dhaNassa kjje| bIjA paNa page cAlatA corono samUha hoya che. emAM cora senApati paNa hoya che je protsAhita kare che. je jaMgalanI vacce jeTalAM durgama sthAno che temAM rahe che. kALA, lIlA, lAla, pILA, sapheda Adi raMganAM seMkaDo paTTIone je potAnA mastaka upara bAMdhe che. evo cora samudAya paradhanamAM lolupa thaIne anya rAjAonA dezono vinAza kare che. - paDyuM. . 3, 4 6-6 6 35. sAmuddiya takarA rayaNAgarasAgaraM ummIsahassamAlAulAkula-vitoyapotakalakaleMtakaliyaM pAyAlasahassa-vAyavasavega-salilauddhammamANa dgry-ryNdhkaarN| varapheNapauradhavala-pulaMpulasamuTThiyaTTa hAsaM, mArUyavicchabhamANapANiyaM jalamAluppIlahuliyaM / avi ya samaMtao khubhiya-loliya-khokhubbhamANapakkhaliya-caliya-viulajala-cakkavAla-mahAnaIvegaturiya aapuurmaannaa-gNbhiir-vipul-aavtt-cvl-bhmmaannguppmaannucchlNt-pcconniytt-paanniy-pdhaaviy-khrphruus-pyNdd-vaauliy-slil-phuttttt-viitikllolsaM<Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1386 dravyAnuyoga bhAga-3 uppAyaNa-pavaNa-dhaNiya-nolliya-uvarUvarI-taraMga-dariya- utpAjanita pavanathI atizaya vegamAM AvI aiveyavegacakkhu pahamuccharaMtaM / jaIne ekabIjAnA upara paDatAM garvita mojAMothI je atyaMta vegayukta banI rahela che, jene joI zakavo paNa azakya che. katthai gaMbhIra-vipulagajjiya-guMjiya-nigghAya-garUya- te samudra ghaNo gaMbhIra che, meghanA jevI moTI garjanA kare nivtit-sudiih-niihaari-duursuvvNt-gNbhiir-dhugdhugNt-sdN| che. bhramaro jevo vizALa guMjArava kare che, vyaMtaronI mahAdhvani tathA vIjaLI Adi temAM paDe tyAre temAMthI nIkaLatI pratidhvani yukta nirdoSa, dUrathI saMbhaLAto gaMbhIra badhuga yuga" jevo avAja saMbhaLAya che. paDipaha rUMbhaMta, jakkha-rakkhasa-kuhaMDa-pisAya-rUsiya- je musApharonA mArgano avarodha karanArA yakSa, rAkSasa, tajjAya-uvasagga-sahassa-saMkulaM / kuSmAMDa ane pizAconA hajAro upasargothI sadA vyApta rahe che. jemAM jIvone aneka utpAtajanya duHkhono sAmano karavo paDe che. vahupAmya viraciya varji-homa-dhUma-3pavAra-ddina- naukAo aTakI jatA bali devAya che. agnimAM dhUpa rUdhira-ccaNAkaraNa-payatajoga-payayacariyaM / bALavAmAM Ave che ane rudhiranA samarpaNa rUpa pUjAmAM lAgelA evA vyApArI lokothI je sevita che. pariyaMta jugaMta-kAla-kappovamaM-duraMta-mahAnaI-naIvai saghaLA yugonI vacce chellA yuganA pralayakALarUpa mahAbhIma-darisaNijjaM, duraNuccaraM, visamappadesaM, kalpanA jevo che. jene oLaMgavo muzkela che. je gaMgA vagere mahAnadIonA adhipati che. je dekhAvamAM dukkhuttArU durAsayaM, lavaNasalilapuNNaM / bhayaMkara che. jemAM pharavuM atizaya kaThina che. jemAM praveza karavo ghaNo muzkela che. jene oLaMgavo atizaya muzkela che. sadA du:khada sthAna rUpa che, khArAM pANIthI sadA bharapUra rahe che. asiya-siya-samusiyagehiMdacchatarehiM vAhaNehiM aivaittA evA samudramAM jenA upara kALA ane sapheda vastra samuddamajjhe haNaMti, gaMtUNa-jaNassa pote paradavvaharA nraa| bAMdhelA evI anya vAhano karatA pANI upara vadhAre jhapaDathI tare che evI naukAo dvArA AkramaNa - paDyuM. ba. 3, su. 67 karIne paradhananuM haraNa karanArA, nirdaya ane potAnA parabhavane sudhAravAnI bhAvanAthI rahita evA cora loko samudranI vacce jaIne mANasonI naukAono nAza karI nAkhe che. 36. gAmAijaNaM avahAragANAM cariyA 36. prAmAdijanonAM apahArakonI caryA : NiraNukaMpA nikkaMkhA gAmAgara-nagara-kheDa-kabbaDa-maDaMba- jenuM hRdaya anukaMpAthI zUnya che, je paralokanI paravA doNamuha-paTTaNAsama-Nigama jaNavae te ya dhaNasamiddhe karatA nathI evA loko dhanathI samRddha grAma, Akara, pati | nagara, kheTa, karbaTa, maDaMba, droNamukha, pattana, Azrama nigama ane janapada e badhAno nAza kare che. ' thirahiyayA ya chinnalajjA baMdiggaha-goggahe ya giNhaMti, daDha nizrayI, lajjA rahita te coraloko mAnavone paNa lUMTI dArUNamaI nikkivA nikkiyA NiyaM haNaMti, chiMdaMti gehasaMdhi / le che ane gAyone paNa corI jAya che. atidAruNa, dayAhIna te potAnA svajanone paNa mArI nAkhe che, gharanI divAlone paNa toDI pADe che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1387 nikkhittANi ya haraMti, dhaNa-dhanna-dabajAya-jaNavayakulANaM NigghiNamaI parassa dabvAhiM je aviryaa| taheva kei adinnAdANaM gavesamANA kAlAkAlesusaMcaraMtA ciyakApajjaliya-sarasa-daradaDha-kaDhiya-kalevare, rUhiralitta vayaNa-akkhayakhAttiya-pIta-DAiNi-bhamaMtabhayaMkare, jaMbuyakkhikkhiyaMte, ghUyakayaghora sadde, veyAluTThiya nisuddha-kahakahiya-pahasiya-bIhaNakanirabhirAme, atidubbhigaMdha-bIbhaccha-darisaNijje, bIjAonI anAmata thApaNa tarIke mUkela dhana, dhAnya, sonuM, rUpuM Adi saMpattine paNa teo harI le che. te loko paradhanane coravAnA kRtyathI virakta hotA nathI. te dayA rahita buddhivALA hoya che. A pramANe keTalAka cora adattAdAnanI gaveSaNA-khoja karatAM kALa ane akALamAM (yogya ane ayogya samaye) Ama tema bhaTakatA mazAnamAM phare che. saLagatI cittAomAM rudhira AdithI kharaDAyelA muDadA paDelA hoya che. je pUrA balI na zakavAthI kUtarA Adi dvArA bahAra kADhela che. jemanA mukha lohIthI kharaDAyelA che, jemane saMpUrNa rIte mRta zarIronuM bhakSaNa karyuM che ane temanuM lohI pIdhuM che evI tyAM bhamatI DAkaNothI je bhayaMkara lAge che, jyAM ziyALonAM khi-khi" zabdo guMjAyamAna thAya che, ghuvaDo bhayaMkara zabdo kare che, jayAM vetALa jora-jorathI hasI rahyA che. pizAconAM te vizuddha kaha-kaha dhvani yukta hAsyathI je bhayaMkara asundara banela che ane mRta kalevaronI atizaya dugaMdhathI je yukta che, hADakA AdithI yukta hovAne kAraNe dhRNAjanaka dekhAya che. evA zmazAnomAM, vanomAM, zUnya gharomAM, layanomAM, vizrAma sthaLomAM, parvatanI guphAomAM, viSama ane siMha Adi hiMsaka prANIothI yukta nivAsa sthAnomAM te kleza bhogavatA duHkho sahana karyA kare che. zIta ane tApathI temanAM zarIra sukAI rahyA che, zarIranI krAMti nAza pAme che. te naraka tiryaMca Adi bhavomAM saMkaTa ane du:kha samUha vedanIya Adi rUpa pApakarmonuM upArjana kare che. jaMgalamAM ahIM tahIM bhaTakatA teone annakala Adi sAmagrI durlabha hoya che. temane pIvA mATe pANI maLatuM nathI, teo bhUkhyA rahe che, thAka lAge che, temane je kaMI khAvA maLe che te pachI bhale mAMsa hoya, kuNapamRta zarIra hoya, kaMdamULa hoya je kAMI hoya tene khAya che. te sadA azAMta rahe che, capaLa hoya che, utkaMThita hoya che. azaraNa hoya che, Ama-tema bhamyA kare che. jaMgalamAM ja seMkaDo sarpAdithI yukta bhayaMkara bhayathI vyApta evA sthAnone prApta kare che. "susaTba-va-sunavara-jaina-maMtarAvaLa niridra - visama-sAvayakulAsu vasahIsu kilissaMtA, sIyAtava-sosiya-sarIrA, daDDhacchavI, niraya-tiriyabhava- saMkaDa-dukkhasaMbhAra-veyaNijjANi, pAvakammANi saMciNaMtA, dullaha-bhakkha'nna pANa-bhoyaNA. vivAsiyA, IliyA jiMtA, masa-jUnama-6-mUtrane, kiMcikayAhArA, ubbiggA, uppuyA ussuyA asaraNA aDavI vAsaM uti bAlasayasaMkaNijjaM, Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1388 dravyAnuyoga bhAga-3 ayasakarA takkarA bhayaMkarA "kassa harAmo" tti ajjadavvaM ii sAmatthaM kareMti gujjhaM, bahuyassa jaNassa kajjakaraNesu vigghakarA, matta-pamatta-pasutta-vIsattha-chiddaghAI. vasaNabbhudaesu haraNabuddhI, jemanI apakIrti phelAya che, jemanA nAma mAtrathI bhaya pedA thAya che, evA te cora Aje kyA dhanikanuM dhana harI levuM joIe.' e prakAranI gupta vicAraNA karyA kare che. aneka mANasonAM kAryomAM teo vighnakartA thayA kare che. matta (nazA) tathA pramatta banelA lokone, UMghatA lokone, vizvAsa mUkanArane teonA dhananuM rahasya jANIne mArI nAkhe che. te saMkaTa-vipatti ane vivAha Adi mahotsavano prasaMge corI karavAnI buddhivALA hoya che. jema varu (bhaDiyA)lohI cUsavAne tatpara hoya che tema cora paNa lohI cUsavA mATe tatpara thaI sarvatra bhramaNa kare che. rAjAnI AjJAnuM ullaMghana karavAvALA, sajjanonI niMdA karavAmAM majA Ave che tema pApakRtyo karanArA coro azubha bhAvathI yukta hovAnAM kAraNe du:kho bhogavyA kare che. temanuM mana sadA vyAkuLa duHkhamaya ane saMtApathI yukta rahe che. bIjAnuM dravya haraNa karavAnI IcchA rahe che. te A bhavamAM aneka duHkhone anubhavatA bhramaNa kare che. vigabba rUhiramahiyA paraMti, naravaimajjAyamaikvaMtA sajjaNa-jaNa-dugaMchiyA, sakamme hiM pAvakammakArI asubhapariNayA ya dukkha-bhAgI, niccAvila-duhamanibuimaNA iha loge ceva kilissaMtA paradavvaharA narA vsnnsysmaavnnaa| - paTTa. mA. 3, su. 68-7 0 37. adiNNAdANassa duSpariNAma taheva kei parassa davaM gavesamANA gahiyA ya hayA ya baddharuddhA ya turiyaM ai ghADiyA puravaraM samappiyA, coraggaha-cAra-bhaDa-cADukarANaM tehi ya kappaDappahAraniddaya-Arakkhiya-khara-pharUsa-vayaNa tajjaNa-galacchalluchallaNAhiM vimaNA, 37. adattAdAnanAM duSpariNAma : keTalAka loko pArakAnAM dravyane coravAnI zodhamAM pharatA rAjapuruSo dvArA pakaDAya jAya che tene daMDA vagerethI mAre che, doraDA vaDe bAMdhe che, kedakhAnAmAM keda karAya che ane AkhA zaheramAM pheravAya che. tyArabAda te rAjapuruSo tene guptacarone soMpI de che. te corone pakaDavAvALA guptacaro koraDA vaDe phaTakAre che, atizaya niSphara tathA atizaya kaDavA vacano saMbhaLAve che. gaLuM pakaDIne dabAve che. apamAnajanaka kriyAthI te coranuM citta khinna thaI jAya che. tyAre temane te loko narakAgAra samAna kArAgRhamAM pUrI de che. tyAM paNa te koTavAlo dvArA vividha prakAranAM prahAro, aneka prakAranI yAtanAo, tarjanAo, kaTuvacanothI bhayabhIta thaIne duHkhane sahana kare che. tenA vastrone chInavI le che, tyAMnA melA-ghelA phATelA vastro paheravA Ape che. vAraMvAra lAMca-rizvata mAMgavAmAM tatpara koTavAla vividha prakAranAM baMdhanothI te coroe bAMdhe che. cAragavasahiM pavesiyA niraya vasahi sarisaM / tatthavi gomiya-ppahAra-dUmaNa-nibbhacchaNa-kaDuyavayaNabhesaNaga bhayAbhibhUyA, akkhittaniyaMsaNAmaliNa ddNddikhNddnivasaTT, 3oDA, laMca-pAsa-maggaNa parAyaNe hiM dukkhasamudIraNe hiM gommiyabhaDehiM vivihehiM baMdhaNehiM bajhaMti / Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1389 1. viM te ? u. haDi-nigaDa-bAlarajjuya-kudaMDaga-varatta lohasaMkala hatthaMduya-bajjhapaTTa-dAmaka-nikkoDaNehiM annehi ya evamAiehiM gommiya bhaMDovakaraNe hiMdukkhasamudIraNehiM saMkoDaNa-moDaNehiM bajhaMti mNdpunnaa| saMpuDa-kavADa-lohapaMjara bhuumighrniroh-kuuvvAra-jI-kUca--vitata-vaidhar amAtrAuddhclnn baMdhaNa vihammaNAhi ya vihedd-yNtaa| avakoDaga-gADha ura-sira-baddha-uddhapUrita-phuraMta-ura kaDagamoDaNA meDaNAhiM baddhA ya niissNtaa| pra. te baMdhano kyA kyA prakAranAM hoya che ? u. lAkaDAnI heDa, loDhAnI banAvelI beDI, gAyanAM vALamAMthI banAvela doraDuM, cAmaDAnI dorI, loDhAnI sAMkaLa, hAtha kaDI, cAmaDAnI paTTIo, paga bAMdhavAnuM khAsa baMdhana, niSkoTana Adi baMdhanothI temaja te sivAyanAM bIjA baMdhano je atyaMta duHkhadAyaka hoya che. jenAthI hAtha paga AdinuM saMkocana tathA gaLA maroDavAnI kriyA Adi duHkhone kamanasIba coro anubhave che. te corone baMdha bAraNAMvALI koTarImAM, loDhAnA pAMjarAmAM tathA bhoMyarAmAM pUrI devAmAM Ave che, aMdhArA kUvAmAM paTakavAmAM Ave che, kArAgRhamAM hAthakaDI vaDe bAMdhavAmAM Ave che. khUMTA upara laTakAvavAmAM Ave che, sthaMbho sAthe bAMdhavAmAM Ave che. cakrothI jakaDavAmAM Ave che, hAtha paga doraDA vaDe bAMdhavAmAM Ave che, moTA thAMbhalAomAM bAMdhIne laTakAvavAmAM Ave che. A rIte vividha yAtanAothI temane pIDavAmAM Ave che. temanAM mastakane eTalu badhu nIce namAvavAmAM Ave che ke jethI te chAtI upara coMTI jAya che. tenA kAraNe zvAsocchavAsathI temanAM zarIrano urdhvabhAga phUlAya jAya che, chAtI tathA pIThanA hADakA kaMpavA lAge che. vAraMvAra tenuM mardana kare che. vAraMvAra uTha-besa kare che. A rIte tene bahu ja duHkha hoya che. temanA hAtha-paga Adi avayavone doraDAM Adi vaDe majabUta rIte bAMdhI devAmAM Ave che tethI hAMphI jAya che. temanAM mastakane bAMdhI de che. jAMghane pahoLI kare che. jAnu, kuhanI Adi sAMdhAvALI jagyAone kAyaMtrathI bAMdhI devAmAM Ave che. tapAvelA loDhAnA saLiyAnI DAma devAmAM Ave che. garama karelI soyo zarIramAM bhoMkavAmAM Ave che, vAMsalA AdithI temanA zarIrane chole che, lavaNa Adi kSAra padArtha, lImaDo Adi kaDavA padArtha ane lAla maracuM Adi tIkhA padArtha temanA komaLa aMgo para chAMTe che. A rIte te pIDA pahoMcADavAnA seMkaDo kAraNo dvArA ghaNI yAtanAo bhogave che. tathA chAtI para kASTa rAkhIne jorathI dabAvavAthI athavA mAravAthI temanA hADakAo bhAMgI jAya che, pAsaLI-pAsaLI DhIlI paDI jAya che. sIsAveDha-urU-yAvala-cappaDaga-saMdhi baMdhaNa-tattasa lAgasUiya-koDaNANi tacchaNavimANaNANi ya,khAra Du-titta-navI-nAyaTI kAraNasayANi bahuyANi pAviyaMtA, urakkhoDidinna gADha-pellaNa-aTThika saMbhagga supaMsulIgA, Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1390 rAjI-Ana-johavaMDa-32-31ra-vadhi-ripaliyA, macchaMta-hiyaya-saMcuNNiyaMgamaMgA, ANattikiMkarehiM / kei avirAhiyaveriehiM jamapurisasannihiM pahayA / te tattha maMdapuNNA caDavelA vajjhapaTTa-pArAI, chiva- kasa-latta varatta nettappahArasayatAliyaMgamaMgA kivaNA laMbaMta-camma vaNa-veyaNa- vimuhiyamaNA, ghaNa koTTima-niyala-juyala-saMkoDiya moDiyA ya kIraMti niruccArA asaMcaraNA / eyA annA ya evamAio veyaNAo pAvA pAveMti / - 54. bA. rU, su. 72-72 38, tArALe vidhI 38. adatiMdiyA vasaTTA bahumohamohiyA paradhaNaMmi luddhA, siMviya-vikSayatividdhA, tyiAya-va-sadda-rasagNdh - iTTha-rai-mahiya-bhogataNhAiyA ya dhaNatosagA gahiyA ya, je naragaNA puNaravi te kammadubbiyaddhA uvaNIyA rAyakiMkarANaM tesiM vahasatthagapADhayANaM vilaulIkAragANaM saMvataya-zevALa, Da-vaDa-mAyA-niyaMtti-gAyaraLapnnihi - vaMcaNa-visArayANaM, bahuviha aliyasayajaMpakANaM, paraloka- paraMmuhANaM, nirayagaigAmiyANaM / dravyAnuyoga bhAga-3 mAchalI pakaDavAnAM kAMTA samAna ghAtaka kALA lokhaMDanA saLIyA chAtI, peTa, gudA ane pIThamAM khosavAthI teo atyaMta pIDAno anubhava kare che. AvI-AvI yAtanAo pahoMcADavAne kAraNe corI karavAvALAnuM hRdaya maMthana karavAmAM Ave che ane temanA aMga-pratyaMganA cUrecUrA thaI jAya che. keTalAkane aparAdha karyA vagara ja duzmana banelA yamadUta jevA sipAhIo athavA kArAgAranA karmacArIo dvArA du:khI karAya che. A rIte te abhAgI maMdapuNya cora tyAM kArAgAramAM thappaDo, muThThIo, carmapaTTAo, loDhAnA khIlAo, loDhAnA tIkSNa zastro, cAbuko, lAto, jADA doraDAo tathA soTIonA seMkaDo prahArothI aMga-aMgamAM takalIpha ApI temane pIDA devAmAM Ave che. laTakatI cAmaDI para thayelA ghAvonI vedanAthI te bicArA coronuM mana udAsa thaI jAya che. loDhAnA ghanane TIpI-TIpIne banAvelI baMne beDIone paherAvI rAkhavAnA kAraNe temanA aMga saMkucita thaI jAya che, vaLI jAya che ane DhIlA paDI jAya che, temanA maLa-mUtratyAga paNa rokI devAmAM Ave che, teo harI-pharI paNa nathI zakatAM. A ane AvA ja prakAranI anyAnya vedanAo te corI karavAvALA pApI loko bhogave che. taskaronI daMDavidhi : A sivAya jemaNe potAnI IndriyonuM damana nathI karyuM, zabdAdika viSayomAM vazIbhUta thaI rahyA che, tIvra AsaktinA kAraNe hitAhitanA vivekathI rahita thaI gayA che, paradhanamAM lubdha che, sparzendriyanA viSayamAM tIvra rUpathI Asakta che. strIonA rUpa, zabda, rasa ane gaMdhamAM manonukUla ti tathA bhoganI tRSNAthI vyAkula banelA che tathA kevaLa dhananI prAptimAM ja saMtoSa mAnavAvALA che, evA manuSyagaNa-cora rAjakIya purUSo dvArA pakaDI levAmAM Ave che tyAre pharIthI pApa karmonA pariNAmane nahiM jANavAvALA, vadhanI vidhione UMDANathI samajavAvALA, anyAyayukta karma karavAvALA athavA corone pakaDavAmAM catura, cora athavA laMpaTane tarata ja oLakhI javAvALA, seMkaDo vakhata lAMca-rizvata levAvALA, jUTha, kapaTa, mAyA, nikRti veza parivartana karI corane pakaDavA tathA tenI pAse aparAdha kabUla karAvavAmAM atyaMta kuzaLa narakagatigAmI, paralokathI vimukha tathA aneka prakAranA seMkaDo asatya bhASaNa karavAvALA rAjapurUSonI samakSa upasthita karI devAmAM Ave che. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1391 tehiya ANattajiyadaMDA turiyaM ugghADiyA puravare siMghADaga-tiya-caukka-caccara-caummuha mahApaha pahesu / vera-sTaMTa-439-8-te-patthara-pA4i-pU7imutttthi-lyaa-paadpnnhi-jaannu koppr-phaar-sNbhggNmahilattA | aTThArasa-kamma-kAraNA jAiyaMgamaMgA kaluNA, sukkoTThakaMTha-galaka-tAlujIhA jAyaMtA pANIyaM vigayajIviyAsA taNhAiyA, varAgA taM pi ya Na labhaMti vajjharisehiM dhaaddiyNtaa| tattha ya khara-pharUsa-paDaha-ghaTTiya-kUDaggaha-gADha-rUTThanisaTTha-parAmuTThA, vajjhakarakuDijuyanivasiyA, surattakaNavIra-gahiya-vimukula-kaMThe gunn-vjjhduuybhAviddhama7-DhAmAM, maramayuquT-seDha-mAyattA, uttupiya-kilinnagattA, cuNNa guMDiya-sarIra rayareNu bhariyakesA kusuMbha-gokinna- muddhayA, chinna jIviyAsA ghunnaMtA vjjhpaannippaayaa| A rAjakIya puruSo dvArA temane prANadaMDanI sajA devAmAM Ave che, e corone nagaranA zRMgATaka, trika, catuSka, catvara, caturmukha, mahApatha ane patha Adi sthAnomAM jana-sAdhAraNanI sAme pragaTarUpamAM lAvavAmAM Ave che. tyArabAda netaranI soTIthI, daMDAothI, lAThIothI. lAkaDIothI, mATInA DhephAthI, pattharothI, lAMbI lAkaDIothI, daMDAothI, muThThIothI, lAtothI ghUMTaNathI, koNIothI mArI-mArIne temanA aMga-bhAMgI. nAMkhavAmAM Ave che ane temanA zarIranuM maMthana karI devAmAM Ave che. aDhAra prakAranA coro tathA corInA prakAronA kAraNe temanA aMga-bhaMga pIDita karI devAmAM Ave che, temanI dazA atyaMta karUNAjanaka hoya che. temanA hoTha, kaTha, gaLuM, tALavuM tathA jIbha sUkAI jAya che, jIvananI AzA naSTa thaI jAya che. te bIcArA tarasathI pIDA pAmI pANI mAMge che to te paNa tene nathI maLato, tyAM kArAgAramAM vadha mATe niyukta puruSa temane dhakko mArIne ke ghaseDIne laI jAya che. atyaMta karkaza paTaha-Dhola vagADatAM rAjakarmacAriyo dvArA dhakelAtAM tathA tIvra krodhathI bharelA rAjapuruSo dvArA phAMsI ke zULI para caDhAvavA mATe daDhatApUrvaka pakaDAyelA te atyaMta apamAnita thAya che, jyAre temane bhUlIe caDhAvavA laI javAya che tyAre vadhya puruSone paheravA lAyaka be niMdya vastro temane paherAve che. vadhadUta jevI pratIta thavAvALI, zIdhra ja mRtyudaMDanI sUcanA devAvALI, gherI lAla kenaranA phUlanI mALA temanA gaLAmAM paherAvavAmAM Ave che. maraNanA bhayanA kAraNe temanA zarIramAMthI parasevo chUTe che, te parasevAnI cikAsanA kAraNe temanA aMga bhInA thaI jAya che, kolasA AdinA duvarNa cUrNa temanA zarIrane lepI devAmAM Ave che. havAthI UDIne AvelI dhULathI temanA vALa rukSa ane dhULavALA thaI jAya che, temanA mastakanA vALone lAla raMgathI raMgI devAmAM Ave che. temane jIvavAnI AzA naSTa thaI javAya che. atizaya Dara gayA hovAnA kAraNe te DagamagatA cAle che. temanA zarIranA tala-tala jevaDA TukaDA karavAmAM Ave che. temanA ja zarIramAMthI kApelA ane lohIthI bharelA mAMsanA nAnA-nAnA TukaDA temane khavaDAvavAmAM Ave che. tilaM tilaMceva chijjamANAsarIravikiMta-lohiovalittA kaagnni-mNsaanni-khaaviyNtaa| Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1392 dravyAnuyoga bhAga-3 pAvA khara-pharasaehiM tAlijjamANadehA, vAtiganaranArIsaMparivuDA pecchijjaMtA ya nagarajaNeNa vajjhanevatthiyA paNijjaMti nayaramajjheNa kivaNa-kaluNA, attANA asaraNA aNAhA abaMdhavA baMdhu-vippahINA vipikkhitA, disodisiM maraNabhayubbiggA, AghAyaNa-paDiduvAra-saMpAviyA adhannA suulgg-vilgg-bhinndehaa| te ya tattha kIraMti prikppiyNgmNgaa| ullavijjati rUkkhasAlAsu kei kaluNAI vilavamANA avare cauraMgadhaNiya bddhaa| pabvayakaDA pamuccaMte duurpaay-bhuvismptthrshaa| kaThora tathA karkaza sparzavALA patthara AdithI temane mAravAmAM Ave che. A bhayAnaka dazya jovA mATe utkaMThita nara-nArIonA ToLAthI te vIMTAyelA rahe che. nAgarikajana temane A avasthAmAM jove che, mRtyudaMDa prApta kedInA poSAka temane paherAvavAmAM Ave che ane temane nagaranI vacco-vaccathI thaIne laI javAmAM Ave che te vakhate te cora atyanta dayanIya dekhAya che. rakSaNarahita, azaraNa, anAtha, bAMdhava rahita, bhAI-baMdhuo dvArA tyAga karAyelA te Ama-tema dizAomAM najara nAMkhe che. teo sAme upasthita mRtyunA bhayathI atyaMta gabharAyelA hoya che. tyArabAda temane vadha sthaLa para pahoMcADI devAmAM Ave che ane te abhAgIone zULI para caDAvI devAmAM Ave che, jenA kAraNe temanA zarIra chinnabhinna thaI jAya che. tyAM vadhasthaLamAM temanA kAna, nAka vagere aMgopAMga kApI nAMkhavAmAM Ave che arthAta TukaDA karI devAmAM Ave che. koI-koIne jhADanI DALIo para laTakAvI devAmAM Ave che, dInatAthI vilApa karatA temanA cAra aMgo arthAtu baMne hAtha ane baMne pagane kaThaNa bAMdhI devAmAM Ave che. koIkane parvatanA zikhara parathI nIce pADI devAmAM Ave che, ghaNI UMcAIethI pADavAmAM AvyA hovAnA kAraNe temane viSama ane aNIdAra pattharono mAra sahana karavo paDe che. koI-koIne hAthInA paga nIce kacaDI nAMkhavAmAM Ave che. jethI hADakA cUra-cUrA thaI jAya che. te corI karavAvALAne dhArarahita kuhADIothI (2 kAna, 2 nAsikA, 2 nayana, 2 hoTha, 2 hAtha, 2 paga, jIbha grIvA, kaMTha, pRSTha, vakSasthala ane gulvendriya) e aDhAra sthAnomAM khaMDIta karavAmAM Ave che. ghaNAMnA kAna, hoTha ane nAka kApI devAmAM Ave che tathA AMkha, dAMta ane aMDakoSa ukhADI devAmAM Ave che. jIbha kheMcIne bahAra kADhI levAmAM Ave che. kAna ane sira kApI levAmAM Ave che, pachI temane vadhabhUmimAM laI javAmAM Ave che, tyAM tene talavArathI kApI nAMkhavAmAM Ave che, koI-koI coronA hAtha ane paga kApI ke kADhI mUkavAmAM Ave che. koI corone AjIvana-mRtyuparyata kArAgAramAM rAkhavAmAM Ave che. anne ya gayacalaNa-malaNa-nimmaddiyA kIraMti / pAvakArI aTThArasakhaMDiyA ya kIraMti muMDaparasuhiM / kei ukkatta kannoTTha-nAsA uppaaddiy-nynn-dsnn-vsnnaa| jibhiNdiycchiyaa| chinna kanna sirA paNijjate chijjaMteya asiNAnivisayA chinna-datya-TyA ! pamuccaMte ya jAvajjIvabaMdhaNA ya kIraMti / Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1393 kei paradabvaharaNaluddhA kAraggala niyala-juvala-rUddhA cAragAe hysaaraa| sayaNavippamukkA mittajaNanirakkhiyA nirAsA bahujaNadhikkArasaddalajjAviyA alajjA aNubaddhakhuhA pAraddhA sIuNha-taNha-veyaNa-dugghaTTa-ghaTThiyA vivannamuhavicchaviyA, vihala-malina-dubbalA kilaMtA kAsaMtA vAhiyA ya AmAbhibhUyagattA parUDha-naha-kesa-maMsuromA chagamuttami NiyagaMmi khuttaa| bIjAnA dravyonuM apaharaNa karavAmAM lubdha keTalAka corone kArAgAramAM sAMkaLa bAMdhIne ane baMne pagamAM beDIo nAMkhIne baMdha karI devAmAM Ave che ane temanuM dhana chInavI levAmAM Ave che. rAjakIya bhayanA kAraNe koI svajana te coro sAthe saMbaMdha nathI rAkhatA, mitrajana temanI rakSA nathI karatA, badhAM dvArA te tiraskRta thAya che, eTale te badhI jagyAethI nirAza thaI jAya che. ghaNAM loko adhikkAra che tamane" ema kahe che to te lajjita thAya che athavA potAnI kALI karatUtanA kAraNe potAnA parivArane lajjita kare che, te lajjAhIna manuSyone niraMtara bhUkhyA maravuM paDe che, corInA te aparAdhI ThaMDI-garamI ane tarasanI pIDAthI bUmAbUma karatAM rahe che. temano cahero bhayabhIta thaI ane kAMtihIna thaI jAya che. te sadA vidyala ke viphala, malina ane durbala banIne rahe che. thAkelA, hArelA tathA karamAI gayelA rahe che, koI-koI udharasa khAya che ane aneka rogo tathA ajIrNathI grasta rahe che. temanA nakha, keza tathA dADhImUchone vALa tathA roma vadhI jAya che, te kArAgAramAM potAnA ja maLa-mUtramAM lipta rahe che. jayAre AvA prakAranI asahya vedanAo bhogavatAMbhogavatAM te maravAnI IcchA na hovA chatAM paNa marI jAya che. tyAre temanA zabanA pagamAM doraDA bAMdhI kArAgArathI bahAra kADhavAmAM Ave che ane khINa-khADAmAM pheMkI devAmAM Ave che. tyAra pachI varu (bhaDiyA), kUtarA, ziyALa, suara tathA sANasI jevA mukhavALA gIdha vagere anya pakSIo potAnA moDhethI temanA zabane cUMthI nAMkhe che ane koI zabone pakSI, gIdha vagere khAI jAya che. keTalAka coronA mRta kalevaramAM jaMtuo paDI jAya che, temanA zarIra saDI-gaLI jAya che. tyAra pachI paNa aniSTa vacanothI temanI niMdA karavAmAM Ave che. temane dhikkAravAmAM Ave che ke sAru thayuM ke pApI marI gayA athavA mArI nAMkhavAmAM AvyA' temanA mRtyuthI saMtuSTa thayelA loko tenI niMdA kare che. A rIte te pApI cora potAnA mRtyu pachI paNa lAMbA samaya sudhI potAnA svajanone lajjita kare che. tattheva mayA akAmakA baMdhiUNa pAdesu kaDDhiyA khAiAe tattha ya viga-suNaga-siyAla-kola-majjAra caMda saMdaMsagatuMDapakkhigaNa-vivihamuhasayala-viluttagattA kaya vihNgaa| kei kimiNA ya kuhiydehaa| aNivayaNehiM sappamANA "suTTha kayaM jaM mautti pAvo" tuTTeNaM jaNeNaM hammamANA lajjAvaNakA ca hoMti sayaNassa vi ya diihkaalN| -paTTa. mA. 3, su. 73-76 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1394 dravyAnuyoga bhAga-3 39. takarANaM duggai paraMparA 39, taskaronI durgati paraMparA : mayAsaMtA puNo paralogasamAvannA narae gacchaMti, (jIvanano aMta thatA) cora paralokane prApta thaI nirabhirAme aMgArapalittaka-kappa-accattha sIyavedana- narakamAM utpanna thAya che. A naraka suMdaratAthI rahita assAudinna saya ya dukkha saya smbhidue| che ane AgathI baLatAM gharanI samAna atizaya uSNa vedanAvALA athavA atyaMta zIta vedanAvALA ane (tIvra) azAtAnA vedanIya karmanI udiraNAnA kAraNe sadA seMkaDo duHkhothI vyApta rahe che. tao vi uvvaTTiyA samANA, puNo vi pavajjaMti, (AyuSya pUrNa karyA bAda) narakathI Uddavartana karIne tiriyajoNiM tahiM pi nirayovamaM aNahaveMti veyaNaM. arthAt nikaLIne pharI tiryaMcayonImAM janma le che. tyAM paNa te naraka jevI asAtavedanAno anubhava kare che. te aNaMtakAleNaM jai nAma kahiM vi maNuyabhAvaM labhaMti, e tiryayonikamAM anaMtakALa bhaTakyA bAda anekavAra NegehiM NirayagaigamaNatiriya-bhavasayasahassa-pariyaTTehiM, narakagati ane lAkhovAra tiryaMcagatimAM janma-maraNa tattha vi ya bhamaMta'NAriyA nIcakulasamuppaNNA, karatAM-karatAM kadAca jo manuSyabhava pAmI le to tyAM AriyajaNevi lokabajjhA, tirikkhabhUyA ya akusalA AgaLa te anAryo nIca kulamAM utpanna thAya che, kAma-bhogatisiyA, jahiM nibaMdhaMti nirayavattaNi kadAca AryakuLamAM janma maLI jAya to tyAM paNa lokothI bahAra ane bahiSkRta hoya che. pazuo jevuM jIvana bhavaSpavaMca-karaNa paNolli puNo vi sNsaaraavtt-nnem-muule| vyatIta kare che, kuzalatAthI rahita hoya che arthAt vivekahIna hoya che, atyadhika kAmabhogonI tRSNAvALA ane anekavAra naraka bhavomAM pUrve utpanna thavAnA kusaMskArone kAraNe narakagatimAM utpanna thavA yogya pApakarma karavAnI pravRttivALA hoya che. jethI saMsAracakramAM paribhramaNa karavAvALA azubha karmono baMdha kare che. dhamma-sui-vivajjiyA aNajjA kUrA micchatta-suipavannA te dharmazAstranA zravaNathI vaMcita rahe che, te anArya ya hoMti, egatadaMDarUiNo, ziSTajanocita AcAra-vicArathI rahita krUra, nirdaya, mithyAtvanA poSaka zAstrone aMgIkAra kare che temaja ekAMta hiMsAmAM ja temanI ruci hoya che. veDheMtA kosikAkArakIDovva appagaM aTTha kammataMtugha- A prakAre rezamanA kIDAnI jema te aSTakamarUpI nnbNdhnnennN| taMtuothI potAnA AtmAne pragADha baMdhanothI jakaDI le - TTTa. mA. 3, mu. 76 che ane anaMtakALa sudhI A prakAre saMsAra sAgaramAM paribhramaNa karatAM rahe che. 40. saMsAra sAgarassa sarUvaM 40. saMsAra sAgaranuM svarUpa : gve nara-tirica-nara-mamara-mAM-raMta-vAruM, A rIte naraka, tiryaMca, manuSya ane devagatimAM gamanAgamana karavuM jenI bAhya paridhi che. namna-narA-marapa-1ra- ra-kuvava vavufmaca-para- janma, jarA ane maraNane kAraNe utpanna gaMbhIra duHkha satri, saMnosA-vimona-vIvI, ja temanuM atyaMta kSubdha jaLa che. temAM saMyoga ane viyogarUpI lahera UThatI rahe che. ciMtA-para-sariya, satata niraMtara ciMtA ja temano prasAra che. vada-dhaMdha-madanja-viputrava7oruM, vadha, baMdhana ane yAtanArUpI temAM lAMbI-lAMbI ane vistIrNa taraMgo che. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1395 venka-vitnaviya stroma-vatra ti-vo-vartu, temAM karUNAjanaka vilApa tathA lobhanI kalakalAhaTa dhvaninI pracuratA che. avamANaNa phennN| apamAna ke tiraskArarUpI phINathI vyApta che. tivva-khiMsaNa-pulaMpulappabhUya-roga-veyaNa-parAbhava- tIvra niMdA, vAraMvAra utpanna thavAvALA roga, vedanA viNivAya-pharUsa dharisaNa-samAvaDiya kaThiNakamma- tiraskAra, parAbhava, adhaHpatana jenA kAraNe prApta thAya pattharataraMga raMgaMtaniccamaccubhaya-toyapaDheM, che evA kaThora jJAnAvaraNIya Adi karmarUpI pASANothI UThela caMcaLa taraMgonI sAme sadA rahevAvALo mRtyuno bhaya te saMsAra samudranA jaLanuM taLIyu che. kasAya-pAyAla-kalasa-saMkulaM, kaSAyarUpI pAtALa-kaLazothI vyApta che. bhavasayasahassa jalasaMcayaM, lAkho bhavonI paraMparA ja temanI vizALa jaLarAzi che. aNaMtaM ubveyaNayaM aNorapAraM mahabbhayaM bhayaMkaraM paibhayaM, te anaMta che, teno kyAMya ora-chora dRSTigocara nathI thatuM. te uddega utpanna karavAvALA ane taTarahita hovAthI apAra che. dustara hovAnA kAraNe mahAnuM bhayarUpa che, bhaya utpanna karavAvALA che, temAM pratyeka prANIne eka-bIjA dvArA utpanna thavAvALo bhaya thato rahe che. aparimiya-mahiccha-kalusamai-vAuvega-uddhammamANaM jenI koI kyAMya sImA nathI. evI vipula kAmanAo Traftar- q 7-8TH. ra4-rA-to-vaMghaT- ane kaluSita buddhirUpI pavana-AMdhInA pracaMDa veganA bahuviha-saMkappa-vipula-dagaratha ryNdhkaarN| kAraNe utpanna thatA AzA ane pipAsArUpa pAtAla samudratalathI kAma, rati, rAga ane dveSanA baMdhananA kAraNe utpanna vividha prakAranA saMkalparUpI jalakaNonI pracUratAthI te aMdhakAramaya thaI rahyo che. mohamahAvatta-bhogabhamamANa-guSpamANucchalata-bahugabbha- saMsAra sAgaranA jaLamAM moharUpI vamaLomAM bhogarUpI vAsa-paccoNiyatta-pANiyaM, pahAviya-vasaNa-samAvanna- Avarte bhramaNa karI rahyA che, vyAkuLa thaIne UchaLI rUnna-caMDa-mArUya-samAhayA-'maNunnavIcI vAkuliya rahyA che tathA ghaNA garbhanA aMdaranA bhAgamAM phasAyelA hovAnA kAraNe upara uchaLIne nIce paDI rahyA che. A bhagga-phuTuMta-niTTakallola saMkulajalaM, saMsArasAgaramAM Ama-tema doDadhAma karatAM vyasanothI prasta prANIonA rUdanarUpI pracaMDa pavanathI paraspara athaDAtAM, amanojJa taraMgothI vyAkuLa tathA taraMgonI sAthe athaDAvAthI judI paDelI temaja caMcaLa kallolothI vyApta jaLa kaNa che. pamAya-bahucaMDa-duTThasAvaya-samAhaya-uddhAyamANaga- te pramAdarUpI atyaMta pracaMDa ane duSTa hiMsaka jaMtuo pUra-ghora viddhasatya-vahutuM, dvArA pIDA pAmelA Ama tema pharatAM prANIonA samUhane vidhvaMsa karavAvALA ghora anarthothI paripUrNa che. aNNANa-bhamaMta-macchaparihatthaM, temAM ajJAnarUpI bhayaMkara matsya pharatAM rahe che. anihutiMdiya-mahAmagara-turiya-cariya-khokhubbhamANa- anupazAMta IndriyovALA, jIvarUpI mahAmagaronI saMtAvanicaya-calaMta-cavala caMcala-attANa-asaraNa navI-navI utpanna thavAvALI ceSTAothI te atyaMta puvvakayakamma-saMcayodinnavajja-veijjamANa-duhasaya kSubdha thaI rahyo che, temAM vividha prakAranA saMtApa vyApta che. evA prANIo dvArA pUrvasaMcita ane pApakarmonA vipAva-dhunaMta- nastra-samUhUM, udayathI prApta thavAvALA tathA bhogavavAmAM AvatA phaLa rUpI vahetA jaLa-samUha che, je vijaLInI jema atyaMta caMcaLa tathA zaraNathI rahita che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1396 dravyAnuyoga bhAga-3 iDDhi-rasa-sAya-gAravohAra-gahiya-kammapaDibaddhasatta-kaDhijjamANa-nirayatala-huttasanna-visannabahulaM, gara-ra-bhaya-visAca-sI-michatta-setrasaMvavuM, aNAi-saMtANa-kammabaMdhaNa-kilesa-cikkhilla-suduttAraM, amara-nara-tiriya-nirayagaigamaNa-kuDila-pariyattavipula versTa, hiMsAliya-adattAdANa-mehuNa-pariggahAraMbha-karaNakArAvaNANumodaNa-aTThaviha-aNiTTha-kamma piMDitagurUbhArakvaMta-duggajaloghadUra-nibbolijjamANa-ummagganimagga-dullabhatalaM, saMsAra sAgaramAM riddhigaurava, rasagaurava ane sAtagaurava rUpI apahAra-jaLacara jaMtu vizeSa dvArA pakaDAyelA ane karmabaMdhathI jakaDAyelA prANI jayAre narakarUpa pAtALanI sanmukha pahoMce che to atizaya kheda, zoka yukta ane viSAdayukta hoya che evA prANIo bahulatAvALA hoya che. te arati, rati, bhaya, kheda, zoka tathA mithyAtva rUpI parvatothI vyApta che. anAdi saMtAna paraMparAvALA karmabaMdhana ane rAga-dveSa Adi kalezarUpI kIcaDanA kAraNe te saMsAra sAgarane pAra karavo atyaMta kaThina che. jema samudramAM bharatI Ave che tevI rIte saMsAra samudramAM devagati, manuSyagati, tiryaMcagati ane narakagatimAM gamanAgamanarUpI kuTila parivartanothI yukta vistirNa velArUpI bharatI AvatI rahe che temAM cakranI jema jIvo paribhramaNa kare che. hiMsA, asatya, corI, maithuna ane parigraharUpa AraMbhane karavA, karAvavA ane anumodanA karavAthI saMcita jJAnAvaraNa Adi ATha karmonA gurutara bhArathI dabAyelA tathA vyasanarUpI jaLapravAha dvArA dUra pheMkAI gayelA prANIyo mATe A saMsAra sAgarano pAra pAmavo atyaMta kaThina che, AmAM prANI zArIrika ane mAnasika duHkhono anubhava karatAM rahe che. saMsAra saMbaMdhI sukha-du:khathI utpanna thavAvALA paritApane kAraNe te kyAreka upara caDhavAno tathA nIce utaravAno prayatna karatAM rahe che. samudranI cAro dizAomAM vistRta thavA jevo A saMsAra sAgara cAra dizArUpa cAra gatiyonA kAraNe vizALa che. A aMtarahita ane vistRta che. je jIva asaMyamI che, temanA mATe ahiM koI AlaMbana nathI. koI AdhAra nathI, A aprameya che arthAta chabastha jIvonA jJAnathI agocara che, tene mApI nathI zakAto te corAsI lAkha jIvAyonIthI vyApta che. ahiM ajJAnAMdhakAra chavAyelo rahe che ane te anaMtakALa sudhI sthAyI che. A saMsAra sAgara trasta, ajJAnI ane bhayagrasta, udvegaprApta- gabharAyelA duHkhI prANIonuM nivAsasthAna che. sArIra-maNomayANi dukkhANi uppiyaMtA sAyassa ya paritAvaNamayaM, ubbuDa nibbuDaM kareMtA, cauraMta mahaMtamaNavayaggaM, rUdda saMsAra sAgaraM, aTThiyaM aNAlaMbaNama-paiTThANamappameyaculasIi joNisayasahassa guvilaM, aNAlokamaMdhakAraM aNaMtakAlaM niccaM,uttattha-suNNa bhaya-saNNasaMpauttA saMsArasAgaraM vasaMti ubviggavAsavasahiM, Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1397 - jahiM AuyaM nibaMdhaMti pAvakammakArI, baMdhavajaNa-sayaNamittaparivajjiyA aNiTThA bhavaMti, aNAdejja-dubiNIyA-kuThANAsaNa kusejja kubhoyaNA asuiNo kusaMghayaNa-kuppamANa kusaMThiyA kuruuvaa| vaduvAda-mAna-mAyA-stroma-dumodA, dhammasanna-sammatta-paribhaTThA, dAridovaddavAbhibhUyA, niccaM parakammakAriNo, jIvaNattharahiyA kiviNAparapiMDatakkagA dukkhaladdhAhArA, arasa-virasa-tucchakaya-kucchipUrA, A saMsAramAM pApakarmakArI prANI jayAM je gAma, kuLa vagerenuM AyuSya bAMdhe che tyAM ja te baMdhu-bAndhavo-svajano ane mitrajanothI parivarjita arthAt rahita hoya che, te badhAM ja mATe aniSTakArI hoya che. temanA vacanone koI grAhya nathI mAnatA ane te durvinIta-durAcArI hoya che. temane rahevA mATe kharAba sthAna, besavA mATe kharAba Asana, sUvA mATe kharAba zacyA ane khAvA mATe kharAba bhojana maLe che. te azuci, apavitra athavA gaMdA rahe che athavA azruti-zAstrajJAnathI vihIna hoya che. temanuM zarIrano koIka bhAga AvazyakatA karatAM vadhAre nAno athavA moTo hoya che. temanA zarIranI AkRti beDola hoya che, temanuM rupa paNa suMdara hotuM nathI. temAM krodha, mAna, mAyA, lobha tIvra hoya che ane mohaAsaktinI tIvratA hoya che. temAM dharmasaMjJA - dhArmika sUjhabUjha nathI hotI. te samyagadarzanathI rahita hoya che. temane daridratAnuM kaSTa sadA herAna kare che. teo sadA pArakAnI nokarI karanAra hoya che. sAdhAraNa jIvana vitAvavAne yogya sAdhanothI paNa rahita hoya che. kupaNa rahe che. bIjA dvArA devAmAM AvatA piMDa AhAranI khojamAM rahe che. kaThinAIthI duHkha pUrvaka AhAra meLave che. koIpaNa rIte lUkhA-sUkhA nIrasa tathA nissAra bhojanathI peTa bhare che. bIjAno vaibhava. satkAra. sammAna. bhojana. vastra vagere temaja temanA saddabhAgya pratye IrSAbhAvathI joIne teo potAnI niMdA kare che, potAnA durbhAgyane doSa ApatA rahe che. potAnA nasIba para royA kare che. A bhavamAM ke pUrvabhavamAM karelA pApa karmonI niMdA kare che. udAsa rahI zokanI agnimAM baLatA lajjitatiraskRta thAya che. sAthe-sAthe teo satvahIna, kSobhagrasta tathA citrakaLA vagere zilpanA jJAnathI rahita, vidyAothI zUnya ane siddhAMta-zAstronA jJAnathI zunya hoya che. yathAjAta ajJAnI pazunI jema jaDabuddhivALA avizvasanIya athavA apratIti utpanna karavAvALA hoya che. parassa pecchaMtA riddhi-sakkAra-bhoyaNa-visesasamudaya vidhiM niMdaMtA appakaM kayaMtaM ca parivayaMtA / iha ya purekaDAI kammAiM pAvagAiM vimaNaso soeNa DajjhamANA paribhUyA hoti / sattaparivajjiyA ya chobhA sippakalA-samayasattha parivajjiyA, jahA jAyapasubhUyA aviyattA, Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1398 NiccaM nIyakammopajIviNo, loya kucchaNijjA, moghamaNorahA nirAsabahulA, AsApAsa paDibaddhapANA, atthopAyANa-kAmasokkhe ya loyasAre hoMti aphalavaMtakA ya / suTTu vi ya ujjamaMtA taddivasujjutta-kammakayadukkhasaMThaviya-sitthapiMDasaMcayaparA, pakkhINa- davvasArA, niccaM adhuvadhaNa - dhanna kosa paribhoga-vivajjiyA, radiya-Ama-mo-parimo -savasovavA, parasiri bhogovabhoganissANa- maggaNa-parAyaNA varAgA akAmikAe virNeti dukkhaM, va suhaM Neva nibbu uvalabhaMti, accaMta vipula dukkhasayasaMpalittA, parassa davvehiM je avirayA / - pahaiM. A. rU, su. 77-78 (1) 42. aviLAvALa puchyuM eso so adiNNAdANassa phalavivAgo ihaloio paraloio appasuho-bahudukkho mahabbhao bahurayappagADho dArUNa kakso asAo vAsasahassehiM muccai, naya ya avedayittA asthi u mokkhotti, 41. dravyAnuyoga bhAga-3 sadA nIcaSkRtya karIne potAnI AjIvIkA calAve che, lokaniMdita asaphala manorathavALA, nirAzAthI grasta hoya che. adattAdAnanuM pApa grahaNa karavAvALAno jIva sadA aneka prakAranI AzAo, kAmanAo, tRSNAonA baMdhanamAM baMdhAyelA rahe che, lokamAM sArabhUta anubhava karavAmAM AvatA athavA mAnavAmAM AvatA(arthopArjana ane kAmabhogo saMbaMdhI sukhane mATe anukULa athavA prabaLa prayatna karavA chatAM) temane saphaLatA prApta nathI thatI. da22oja puruSArtha karavA chatAM, kaDI mahenata karavA chatAM teone ghaNI kaThInAIthI Ama-tema vikharAyelu pheMkelu eThuM bhojana ja nasIbamAM hoya che. teo prakSINadravyasAra hoya che. arthAt kadAca koI uttama dravya maLI jAya to te paNa naSTa thaI jAya che. asthira dhana, dhAnya ane kozanA paribhogathI te sadA vaMcita rahe che. kAma, zabda tathA rUpa ane bhoga, gaMdha, sparza ane rasanA bhogopabhoganA sevanathI prApta thavAvALA samasta sukhathI paNa vaMcita rahe che. pArakI lakSmInA bhogopabhogane potAne AdhIna banAvavAnA prayAsamAM tatpara rahetA chatAM paNa te bicArA daridratA na cAhatA paNa kevaLa duHkhanA ja bhAgI bane che. temane na to sukha nasIbamAM maLe che, na zAMti, mAnasika svasthatA ke saMtuSTI maLe che. A rIte jeo pArakA padArtha-dravyothI virata nathI thayA arthAt jeoe adattAdAnano parityAga nathI karyo te atyaMta ane vipula seMkaDo du:khonI AgamAM baLatA rahe che. adattAdAnanuM phaLa : adattAdAnanuM A phaLa vipAka che. arthAt adattAdAnarUpa pApakRtyanA udayamAM Avela vipAka pariNAma che. te Aloka-paralokamAM sukhathI rahita ane duHkhanI pracUratAvALA che. atyaMta bhayAnaka che. atizaya pragADha karmarUpI rajavALA che. khUba ja dArUNa che, karkaza-kaThora che. asAtAmaya che ane hajAro varSomAM paNa AnAthI chuTakAro maLato nathI, paraMtu tene bhogavyA vagara tenAthI mukta thatA nathI. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1399 evamAhaMsu NAyakulaNaMdaNo mahappA jiNo u A rIte jJAtakuLanaMdana, mahAnu-AtmA vIravara vIravaranAmadhejjo kahesI ya adinnAdANassa phlvivaagN| (mahAvIra) nAmaka jinezvaroe adattAdAna nAmaka A - pAda. mA. 3, 3. 78 (3) 76 () trIjA (AzravadvAranA) phaLa-vipAkanuM nirUpaNa karyuM che. 42. adiNNAdANassa uvasaMhAro adattAdAnano upasaMhAra : eyaM taM taiyaM pi adinnAdANaM hara-daha-maraNa-bhaya-kalusa- A adattAdAna paradhana apaharaNa, dahana, mRtyu, bhaya, tAsa-purasaMtivA- nna- ma-mU4 gve -nava- malinatA, trAsa, raudradhyAna ane lobhanuM mULa che, A ciraparigayamaNugayaM duraMtaM / rIte yAvata- anAdikALathI prANIonI sAthe joDAyeluM che ane eno aMta ghaNI kaThinAIthI thAya che. taiyaM ahammadAraM samattaM, tti bemi| A rIte A trIjA adharma dvArA adattAdAnanuM varNana che, - pa. mA. 3, mu. 76 (6) ema huM kahuM chuM. 43. abaMbha sarUvaM 43. abrahmacaryanuM svarUpa : jaMbU ! abaMbhaM ca cautthaM, he jabba ! cothuM AzravAra abrahmacarya che. sadeva-maNuyAsurassa loyassa patthaNijjaM paMka-paNaya- A abrahmacarya devo, mAnavo ane asuro sahita samasta pAsa-jAlabhUyaM, lokanA prANIyo dvArA prArthanIya che. saMsAranA samagra prANI AnI abhilASA kare che. A prANIone phasAvavAvALA daladalanI samAna che, (AnA saMparkathI jIva evI ja rIte lapasI jAya che jevI rIte zevALanA saMsargathI lapasI jAya che. A saMsAranA prANIone baMdhana mATe pAza samAna che ane phasAvavA mATe jALa samAna che.) thI-purisa-napuMsAyaviMdhe, strIveda, puruSaveda ane napuMsaka veda enA cinho che. tava-saMjama-baMbhaceravigdhaM, A tapa, saMyama ane brahmacarya mATe vighnarUpa che. bhedAyataNa-bahupamAyamUlaM, A sadAcAra-samyaphacAritranuM vinAzaka ane pramAdanuM mULa che. kAyara-kApurisa seviyaM, kAyaro-satvahIna prANIo ane nimnavarganA puruSo dvArA AnuM sevana karavAmAM Ave che. suyaNajaNavajjaNijjaM, A sajjano ane saMyamIjano dvArA varjanIya che. uDDha naraya-tiriya-tilokka paiTThANaM, Urdhva, adho ane tiryaloka A prakAre traNe lokamAM tenI avasthiti che. nara-mara-ro-sAvaruM, jarA, maraNa, roga ane zokanuM kAraNa che. vada-vaMdha-vidhA -tripAya, vadha, baMdha ane prANanAza hovA chatAM paNa teno aMta nathI Avato. daMsaNa-carittamohassa heubhUyaM, A darzanamohanIya tathA cAritramohanIyanuM mULa kAraNa che. cirapariciyamaNugayaM duraMtaM cautthaM ahmmdaarN| A anAdikALathI paricita che ane sadA mATe prANIo - pa. mA. 4, su. 80 sAthe joDAyela che, A duranta che arthAt kaThina sAdhanAthI ja teno aMta Ave che. A cothuM adharmadvAra che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1400 dravyAnuyoga bhAga-3 44. mamawva-mAna tassa ya NAmANi goNNANi imANi hoti tIsaM. taM jahA 2.maame, 2.mey, rU. paraMrta, 4.saMsA , 6. sevATikAro, 6. saMpUi, 7. vAha TITyA, 8. , . modI, 20. masaMvamo, 2. maLiyAdo, 22. vivAdo, 23. vighAmo, 14.vimo, 25.vidhyamo, 26. adamo, 27. asItraya, 28, madhamnatittI, 26. DuM, 20, rA+ciMttA, 22. mi-mo-mAro, 22. vera, 23. radarsa, 24.gubsa, 21.vahumALo, 26. vaMmevarakuvo , 27. vAvatti, 28.virAhaNA, 29.pasaMgo, 30.kAmaguNo tti vi yA 44. abrahmacaryanA paryAyavAcI nAma : pUrva prarUpita abrahmacaryanA guNaniSpanna sArthaka A trIsa nAma che, jemake - (1) abrahma-niMdita pravRtti ke azubha AcaraNa, (2) maithuna- strI-puruSa saMyogaja kRtya, (3) caraMtasamasta saMsArI prANIyomAM vyApta, (4) saMsargi- strI ane puruSanA saMsargathI thavAvALA, (5) sevanAdhikAra - corI Adi pApakarmonA sevanamAM lAgavAvALA. (6) saMkalpI- kusaMkalpa vikalponuM kAraNa, (7) padabAdhaka-saMyamanuM bAdhaka, (8) dapaM-unmattattAnuM nimitta, (9) moha-hitAhitanA vivekanuM nAzaka ane mUDhatA ajJAnanuM kAraNa, (10) mana saMkSobha - manamAM kSobha UDreganuM utpAdaka, (11) anigraha - svacchaMda vRttipravRttithI utpanna, (12) vigraha-kalaha-kalezanuM utpAdaka, (13) vighAta - AtmaguNo ane vizvAsanuM ghAtaka, (14) vibhaMga-saMyamane bhaMga karavAvALu, (15) vibhramabhrAMti mithyAdhAraNanuM janaka, (16) adharma - pApanuM kAraNa, (17) azIlatA- sadAcAra virodhI, (18) grAmadharma tRpti- IndriyonA viSayonI gaveSaNA karavAvALuM, (19) rati-saMbhoganuM kAraNa, (20) rAgaciMtA strI, zRMgAra, hAva-bhAva nA abhilASI, (21) kAmabhogamAra- kAmabhoga janya mRtyunuM kAraNa, (22) vaira-virodhano hetu, (23) rahasya-ekAMtamAM karavAvALuM kRtya, (24) guhya luka - chUpAIne karavAmAM AvatuM kArya, (25) bahumAna-kAmIjano dvArA sammAnita, (26) brahmacaryavijJa- brahmacarya pAlanamAM vijJakArI, (27) vyApatti- AtmaguNonuM ghAtaka, (28)virAdhanAsamyaphacAritranuM ghAtaka, (29) prasaMga - Asaktino avasara, (3) kAmaguNa- kAmavAsanAnuM karma. abrahmacaryanA A trIsa nAma che. AnA sivAya A rItanA bIjA paNa ghaNA nAmo hoya che. 45. abrahmacaryanuM sevana karavAvALA deva-manuSya ane tiryaMca : e abrahma nAmaka pApAzravanA mohanA udayathI mohita mativALA - (1)asurakumAra (2)bhujaga-nAgakumAra (3)gaDakumArasuparNakumAra (4) vidyutakumAra (5) jalana-agnikumAra (6) dIpakumAra (7) udadhikumAra (8) dizAkumAra (9) pavanakumAra tathA (10) svanitakumAra. A dasa prakAranA bhavanavAsIdeva - tassa eyANi evamAdINi nAmadhejjANi hoMti tIsaM / - paTTa. mA. 4, ku. 82 4. gamasevA Teva-majura-tirivA taM ca puNa nisevaMti suragaNA saaccharA mohamohiyamaI 2. su2, 2. mutha, rU. , 4, viSNu, . ga7T, 6TIva, 7, 3ii, 8, dviti, 6. pavana, 20. tharAyA, Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana chu. baLavaLi ya, 2. vAvaLi ya, rU. rUsivAya, 4. gUcavAra ca, 1. yaMti ya, 6. mahAdri ya, 7. daMDa, 8. pacAvelA / 2. pisAya, 2. sUya, rU. navala, 4. ravazrvasa, 6. vinnara, 6. viMkurita, 7. mahorA, 8. rAMdhavA / tiriya-noya-vimaLavAsi-maLuyALA | nayara-thayara-yarA ya mohapaDibaddhacittA, avitaNhA kAmabhogatisiyA, tanhAe balavaIe mahaIe samabhibhUyA gaDhiyA ya aimucchiyA ya abaMbhe ussaNNA, tAmaseNa bhAveNa aNummukkA, haMsaTcrittmohss paMjaramiva kareMti anno'nnaM sevamANA / - 54. A. 4, mu. 82 46. cakkavaTTissa bhogAbhilAsA bhujjo asura- sura- tiriya-maNua-bhaM -mo.-26-vihara-saMpaGattA ya cakkavaTTI sura-naravai sakkayA suravarUvva devaloe, marada-TT-TR-mi-naNavaya-puravara-DhoLamuha-heDakbbdd-mddNb-sNbaah-pttttnnshssmNddiyN thimiyameyaNIyaM egacchattaM sasAgaraM bhuMjiUNa vasuhaM, narasIhA naravaI nariMdA, For Private 46. 1401 (1) ANapanika (2) pANapantika (3) RRSivAdika (4)bhUtavAdika (5) krudita (6) mahAkradita (7)kUSmAMDa ane (8) pataMgadeva A ATha vyaMtara jAtinA deva tathA(1) pizAca, (2) bhUta, (3) yakSa, (4) rAkSasa (5) kinnara (6) kiMpuruSa (7) mahoraga ane (8) gaMdharva. A ATha prakAranA mukhya vyaMtara deva potAnI apsarAo, devAMganAonI sAthe ane A sivAya madhyalokamAM nivAsa ka2vAvALA jyotiSIdeva, tathA vimAnavAsI vaimAnika deva ane manuSyagaNa, temaja jaLacara, sthaLacara ane khecara (pakSI) A abrahmanuM sevana kare che. jemanuM citta mohathI grasta thaI gayuM che, jemanI prApta kAmabhoga saMbaMdhI tRSNAno aMta nathI thayo, je aprApta kAmabhogo mATe Atura che, tIvra ane baLavatI tRSNAe jenA mAnasane prabaLa kAma-lAlasAthI parAjIta karI dIdhA che, je viSayomAM vRddha atyaMta Asakta ane atizaya mUcchita che. je abrahmanA kAdavamAM phasAyelA che ane je tAmasa bhAva- ajJAnarUpa jaDatAthI mukta nathI thayA evA deva-manuSya ane tiryaMca anyonya paraspara nara- nArInA rUpamAM abrahma (maithuna)nuM sevana karatAM potAnA AtmAne darzanamohanIya ane cAritramohanIya karmanA piMjarAmAM dhakelI de che arthAt potAne mohanIya karmanA baMdhanamAM bAMdhI de che. cakravartInI bhogAbhilASA : AnA sivAya asuro, suro, tiryaMca ane manuSyo saMbaMdhI bhogomAM ratipUrvaka vividha prakAranI kAmakrIDAomAM pravRtta, surendro ane narendro dvArA sammAnita, devalokamAM devendra samAna tathA bharatakSetramAM sahastro parvato, nagaro, nigamo, janapado, zreSTha nagaro, droNamukho (jayAM jaLa ane sthaLamArga baMnethI jaI zakAya evA sthAno), kheTo (dhULanA killAvALI vastIyo) karbaTo- kasbo, maDaMbo (jenI AsapAsa dUra sudhI koI vastI na hoya evA sthAno) saMbAho (chAvaNIo) pattano (vyApArapradhAna nagario) thI suzobhita ane surakSita hovAnA kAraNe sthira lokonA nivAsa yogya ekacchatra (ekano Adhipatya)vALA ane samudra paryaMta pRthvIno upabhoga karavAvALA, manuSyomAM siMhanI samAna zUravIra, narapati, narendra-manuSyomAM sarvAdhika aizvaryazALI, Personal Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1402 naravasabhA marUyavasabhakappA abbhahiyaM rAyateyalacchIe dippamANA somA rAyavaMsatilakA / ravi-sati-saMdhava-2-sociya-paDa||-nava-majIdhumna-rahevara-bhA-mavaLa-vimALa-turaya-toraLa-gopuramariyaLa-naMviyAvatta-musana-paMcata-suraDyUvarakppruukkh migavai-bhaddAsaNaM surUci thUbha vrmuddsariyuM- Dana-vuMnara-varavasama-vIva-maMvara iAyakuMje-CLa-aTTAvaya-pAva-vALa-navavatta-meda meha-vILA-gurA-chatta-vAmiLI-maMDanu-majI-ghaMTAvarapota-sUpha-sApara junuvAgara -mAra-hAra-TR-negaraUTT-Tra var-nira-macUra-vararAyahaMta-sArasa-vora savAya midULa-cAmara-gheDA-pavItA-vipattivrtaaliyNtt- siriyAbhiseya meiNi khaggaM kusa - vimala jIsa-mizAra-vaddhamALaLa-pasatya-3ttamavimatta-varapurita lakkhaNadharA / battIsaM vararAyasahassANujAyamaggA / causaTThisahassa-pavara- juvatINa NayaNakaMtA / rattAmA5Dama-paTTa-voraMTA-vAma-saMpa-sucavaraNa nihasavannA suvaNNA, sujAya-savvaMga suMdaraMgA mahaggha vara paTTaNuggaya - vi -vijittarAnanni-penn- Nimmiya - dugullavara- vINapaTTa-kosejja soNI mutta-vimUsiyaMTT | vara-sumi-gaMdhavara juLavAsa-vanasuma-riya-siyA, For Private dravyAnuyoga bhAga-3 nara-vRSabha(svIkAra karelA uttaradAyitvane nibhAvavAmAM samartha) nAga yakSa Adi devothI paNa sAmarthyavAn, vRSabhanI samAna sAmarthyavAn, atyadhika rAjarUpI lakSmI- vaibhavathI daidIpyamAna zAMta, nirogI ane rAjavaMzomAM tilakanI samAna zreSTha che. je sUrya, caMdra, zaMkha, cakra, svastika, patAkA, yava, matsya, kAcabo, Uttamaratha, bhaga, bhavana, vimAna, zreSTha azva, toraNa, nagaradvAra, maNiratna, naMdAvarta svastika mUsaLa, haLa, suMdara kalpavRkSa, siMhanI AkRtivALuM bhadrAsana, surUci (AbhUSaNa) stUpa, suMdara mugaTa, muktAvalI, hAra, kuMDala, hAthI, zreSTha baLada, dvIpa, merU parvata, garUDanA cinhavALI dhvajA, Indraketu-IndramahotsavamAM khosavAmAM Avato staMbha, darpaNa, aSTApada phalaka athavA kailAsa parvata, dhanuSa, bANa, nakSatra, megha, mekhalA, karadhanI, vINA, gADInI dhUMsarI, chatra, dAma-mALA, dAminI- pagasudhI laTakatI mALA, kamaMDaLu, kamaLa, ghaMTA, uttama pota- naukA, soya (karNa), samudra, kumudavana athavA kumudothI yukta taLAva, magara, hAra, jaLa, kaLaza, nUpura- jhAMjhara, parvata, nagara, vraja, kinnara- devavizeSa mayUra, uttama rAjaMhasa, sArasa, cakora, cakravAka yugala, cAmara, DhAla, pavvIsaka- eka prakAranuM vAjIMtra, vipaMcIsAta tAravALI vINA, zreSTha paMkhA, lakSmIno abhiSeka, pRthvI, talavAra, aMkuza, nirmaLa kaLaza, zRMgAra-jhArI ane vardhamAnaka- zarAvalAno saMpuTa ke pyAlo. A badhA zreSTha puruSomAM mAMgalika ane vibhinna lakSaNone dhAraNa karavAvALA cakravarti hoya che. A sivAya batrIsa hajAra zreSTha mugaTabaddha rAjAo temanI pAchaLa-pAchaLa cAlatA hoya che. batrIsa hajAra zreSTha yuvatIo (mahArANIo)nA cosaTha hajAra netro mATe AnaMdadAyI hoya che. te ratAzavarNanI zArIrika kAMtivALA, kamaLanuM garbhamadhyabhAga, caMpAnA phUlo, koraMTa puSponI mALA ane tapAvelA suvarNanI rekhA jevA gaura varNavALA, atyaMta suMdara ane badhAM suDola aMgopAMgavALA, moTA nagaramAM upajatA vividha raMgothI raMgAyelA haraNI tathA viziSTa jAtanI haraNInA cAmaDAnI jevI komaLa ane bahumUlya valkalathI banelA vastro tathA cInamAM banelA rezamI vastrothI tathA kaTIsUtra-karadhanIthI suzobhita zarIravALA hoya che. te surabhigaMdhavALA, suMdaracUrNanI gaMdha ane uttama phUlothI yukta mastakavALA, Personal Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1403 kappiya-cheyAyariya-sukaya-raiyamAla-kaDagaMgaya tuDiyapavara-bhUsaNa-piNaddhadehA, vAvatri-kaMTha-suravachA pArja--mAna-sucapddutrijj-muddiyaa, piMgalaMguliyA, ujjala-nevattha-raiyacellaga-virAyamANA, teeNa divAkarovva dittA sAraya-navatthaNiya-mahura-gaMbhIra-niddhaghosA. uppaNNa-samatta-rayaNa-cakkarayaNappahANA.nava nihivaiNo. samiddhakosA cAuraMtA, cAurAhiM seNAhiM samaNujAijjamANamaggA, turagavaI, gajavaI, rahavaI, naravaI, vipulakula vIsuyajasA, sArayasasi-sakala-somavayaNA, sUrAtelokka-niggaya-pabhAvaladdhasaddA, samattabharahAhivA nariMdA, sasela-vaNa-kANaNaM ca himavaMta sAgaraMtaM dhIrA, bhuttUNa bharahavAsaM jiyasattU, pavara-rAya-sIhA, puvakayatavappabhAvA, niviTTasaMciya suhA aNegavAsasayamAyuvaMto bhajjAhi ya jaNavayappahANahiM lAliyaMtA, atula sadda-pharisa-rasa-rUva gaMdheya aNubhavettA tevi uvaNamaMti vivittA kAmANaM / - paTTa. mA. 4, su. 83-86 kuzaLa kaLAcAryo zilpio dvArA nipuNatApUrvaka banAvelI sukhakara mALA, kaDA, aMgada- bAjubaMdha, tuTika-anaMta tathA anya uttama AbhUSaNothI vibhUSita aMgopAMgavALA hoya che. te ekAvalI hArathI suzobhita kaMThavALA, lAMbu laTakatu dhotIyu ane uttarIya vastra dupaTTA paheravAvALA, vIMTIothI pILI thayelI AMgaLIovALA, ujjavala ane sukhaprada veza-poSAkathI atyaMta zobhAyamAna, potAnI tejasvitAthI sUryanI samAna camakavAvALA, zaradaRtunA navA meghanI dhvani samAna madhura, gaMbhIra ane snigdha avAjavALA hoya che. te utpanna cauda ratno- jemAM cakraratna pradhAna che ane navanidhionA adhipati, samRddha koSAgAra cAturanItraNa dizAmAM samudra ane eka dizAmAM himavAnuM parvata paryata rAjya sImAvALA, anugamana karatI caturaMgiNI senA- gajasenA, azvasenA, rathasenA tathA pAyadaLa senA tathA hAthI, ghoDA, ratha ane manuSyonA adhipati, uccakula vaMzavAnuM tathA dUra-dUra sudhI phelAyelA yazavALA, zarada RtunA pUrNa caMdramAnI samAna mukhavALA, zUravIra, traNe lokamAM vizruta prabhAva ane jayajayakAra karAtA, saMpUrNa cha khaMDavALA, bharatakSetranA adhipati, dhIra, samasta zatruonA vijetA, moTA-moTA rAjAomAM siMha samAna, pUrvakALamAM karelA tapanA prabhAvathI saMpanna, saMcita puSTa sukhane bhogavavALA, seMkaDo varSonA AyuSyavALA ane naromAM Indra samAna cakravatI paNa parvato, vano, kAnano sahita uttara dizAmAM lavaNasamudra parvata himavAna nAmaka varSadhara parvata ane zeSa traNa dizAomAM lavaNasamudra paryata bharatakSetranA rAjyazAsanano upabhoga karatAM, (vibhinna) janapadomAM janma levAvALI uttama bhAryAonI sAthe anupama zabda, sparza, rasa, rUpa ane gaMdha saMbaMdhI kAmabhogono bhogopabhoga karatAM paNa te kAmabhogothI tRpta thayA vagara ja mRtyune prApta kare che. baLadeva-vAsudevanI bhoga gRddhi : A sivAya puruSomAM atyaMta zreSTha mahAnuM baLazALI ane mahAnuM parAkramI moTA-moTA sAraMga Adi dhanuSone caDhAvavAvALA, mahAsatvanA sAgara, zatruo dvArA aparAjeya dhanurdhArI, manuSyomAM agragaNya, vRSabha samAna saphaLatA pUrvaka bhAranuM vahana karavAvALA rAma-balarAma ane kezava-zrIkRSNa baMne bhAI-bhAI athavA bhAIo sahita ane vizAla parivAra sahita baLadeva tathA vAsudeva jevA viziSTa aizvaryazALI bhoga bhogavavA chatAM paNa tRpta thatAM nathI. 47. baladeva-vAsudevANaM bhoga-giDDhi bhujjo-bhujjo baladeva-vAsudevA ya pavarapurisA mahAbalaparakkamA mahAdhaNuviyaTTakA mahAsattasAgarA duddharA dhaNuddharA naravasabhA rAma-kesavA bhAyaro saparisA / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1404 dravyAnuyoga bhAga-3 vasudeva-samuddavijayamAdiyadasArANaM pajjunna-pativa-saMbaanirUddha-nisaha-ummaya sAraNa gaya-sumuha-dummuhAdINajAvayANaM- adbhuTThANA vi kumArAkoDINaM hiyayadayiyA, devIe rohiNIe devIe devakIe ya aannNdhiyybhaavnnNTuvA , solasa-rAyavara-sahassANujAyamaggA, solasa-devIsahassa-vara-NayaNa-hiyayadaiyA, TTTTTLa -ra-tti-gvAtR-dhana-dhanasNcy-riddhi-smiddhkosaa, daya--rak-sadasanAmI, THTTY-nara--vada-mahaMva-DhoTHdagVTfmasNbaah-shss-thimiy-nnibvuy pmudiyjnn-vivihsaasniSThaMmA-meni-sara-rica-tatkA--I TUTArA mujjANa maNAbhirAma parimaMDiyassa dAhiNaDDha veyaDDhagiri vibhattassa lavaNa-jalahi-parigayassa chabihakAla-guNa kAmajuttassa addhabharahassa sAmikA / te vAsudeva tathA samudravijaya vagere dazArNa mAnanIya puruSonA tathA pradyumna, prativa, zAmba, aniruddha, niSadha, ulzaka, sAraNa, gaja, sumukha, durmukha vagere yAdavo ane sADAtraNa karoDa kumAronA hRdayane priya hoya che. te devI mahArANI rohiNInA tathA mahArANI devakInA hRdayamAM AnaMda utpanna karavAvALA hoya che. soLa hajAra mugaTabaddha rAjAo temanA mArganuM anugamana kare che. teo soLahajAra sunayana mahArANIonA hRdayanA vallabha hoya che. temanA bhaMDAra vividha prakAranA maNI, suvarNa, ratna, motI, mUMgA, dhana ane dhAnyanA saMcayarUpa RddhithI sadA bharapUra rahe che. teo hajAro ghoDA, hAthI ane rathanA svAmI che. hajAro grAma, Akara, nagara, kheTa, karbaTa, maDaMba, droNamukha, paTTana, Azrama, saMvAha, surakSA mATe nirmita killAomAM nivAsa karavAvALA, svastha, sthira, zAMta ane pramuditajano tathA vividha prakAranA dhAnya upajAvavAvALI bhUmi, moTA-moTA sarovaro, nadIo nAnA-nAnA taLAvo, parvato, vano, ArAmo, udyAnothI parimaMDita tathA dakSiNa dizA taraphano aDadho bhAga vaitADhya nAmaka parvatanA kAraNe vibhakta ane traNa tarapha lavaNasamudrathI gherAyela dakSiNArdha bhAratanA svAmI hoya che. te cha kALamAM arthAt cha RtuomAM thavAvALA atyaMta sukhathI yukta hoya che. te (baLadeva ane vAsudeva) dhairyavAnuM ane kirtivAnuM hoya che. acchinnabaLazALI hoya che, atizaya baLavAna hoya che, temane koI pIDIta nathI karI zakatA, te kyAreya zutrao dvArA parAjIta nathI thatA, paraMtu sahastra zatruonuM mAna-mardana karavAvALA hoya che. te dayALa, matsaratAthI rahita, guNagrAhI, capaLatAthI rahita, vagara kAraNe krodha na karavAvALA, parimita ane mIThuM bolavAvALA, hasamukha ane gaMbhIra tathA madhuravANIno prayoga karavAvALA, sAme AvelA vyakti pratye vAtsalyabhAva rAkhavAvALA tathA zaraNAgatanI rakSA karavAvALA hoya che. temanuM samagra zarIra lakSaNothI, cinhothI, tala ane masA Adi vyaMjanothI saMpanna hoya che. dhIra-vitti-risA, govA, mavajhA, nidayA, aparAjiya-sattu maddaNa-ripusahassa mANa-mahaNA, sANukkosA, amaccharI, acavalA, acaMDA miya-maMjula-palAvA, hasiya gaMbhIra-mahura-bhaNiyA, abbhuvagayavacchalA saraNNA vaUT, vaMjaNaguNovaveyA, Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1405 mANummANapamANa-paDipuNNa-sujAya-savvaMga-sudaraMgA, sasi somAgAra kaMta piyadasaNA, amarisaNA payaMDa-DaMDappayAra-gaMbhIradarisaNijjA, tAddha-viddha-tra, balavaga-gajjaMta-dariya-dappiya-muTThiya-cANUra-mUragA, riTThavasabha-ghAiNo, kesarimuhaviSphADagA, dariya-nAgadappa-maddaNA, jamalajjuNa bhaMjagA, mahAsauNi-pUtaNArivu kaMsamauDa-toDagA, jarAsaMdha maannmhnnaa| mAna ane unmAnathI pramANopeta tathA Indriyo ane avayavothI pratipUrNa hovAnA kAraNe temanA badhAM aMgopAMga suDoLa ane suMdara hoya che. temanI AkRti caMdramAnI jema saumya hoya che tathA te dekhAvamAM atyaMta priya ane manohara hoya che. te aparAdhane sahana nathI karatA athavA potAnA kartavyapAlanamAM pramAda nathI karatA. te pracaMDa ugradaMDanuM vidhAna karavAvALA athavA pracaMDa senAnA vistAravALA ane dekhAvamAM gaMbhIra mudrAvALA hoya che. baLadevanI UMcI dhvajA tADavRkSanA cinhathI ane vAsudevanI dhvajA garUDanA cithI aMkita hoya che. garjatA abhimAnIothI paNa abhimAnI, mauSTika ane cANUra nAmanA pahelavAnonA daryane jemaNe cUrecUrA karI dIdhA hatA, riSTa nAmanA duSTa sAMDanI ghAta karavAvALA, kesarIsiMhanA mukhane phADavAvALA, abhimAnI (kAlIya) nAganA darpanuM maMthana karavAvALA, yamalArjunane naSTa karavAvALA, mahAzakuni ane pUtanA nAmaka vidyAdharIonA zatru, kaMsanA mugaTane toDI devAvALA ane jarAsaMgha jevA pratApazALI rAjAnuM mAna-mardana karavAvALA hatA. te saghana eka sarakhI ane UMcI zalAkAo- tADIothI nirmita tathA caMdramaMDaLanI jevI kAMtivALA, sUryanI kiraNo jevI, kiraNo rUpI kavaca (samUha)ne prasAravAthI tathA aneka pratidaMDothI yukta chAtrone dhAraNa karavAthI atizaya zobhAyamAna hoya che. zreSTha parvatonI guphAomAM vicaraNa karavAvALI camarI gAyothI prApta, nIrogI camarI gAyonI pUMchaDImAMthI utpanna, tAjA zveta kamaLa, ujjavaLa, svaccha, rajatagirinA zikhara ane nirmaLa caMdramAnI kiraNo jevA varNavALA tathA cAMdInI samAna nirmaLa havAthI halatA, capaLatAthI cAlavAvALA, lIlApUrvaka nAcatA ane laheronA prasAra tathA suMdara kSIra-sAgaranA salila pravAhanI jema caMcaLa, mAnasarovaranA vistAramAM paricita AvAsavALI zveta varNavALI svarNagiri para sthita tathA upara-nIce gamana karavAmAM anya caMcaLa pakSIyone mAta devAvALA, vegavAna haMsanIonI samAna vividha prakAranA maNIonI tathA pItavarNa, suvarNa, suvarNathI banelA vicitra daMDovALA, lAlityathI yukta ane narapationA abhyadayane prakAzita karavAvALA zreSTha tehi ya avirala-sama-sahiya-caMdamaMDala-samappabhehiM sUramirIyakavayaM viNimmuyaMtehiM sapaDiDaMDehiM AyavattehiM dharijjaMtehiM viraayNtaa| tAhiyapavara-gira-kuhara-viharaNa-samuTThiyAhiM, nirUvahayacamara-pacchima-sarIra-saMjAtAhiM amaila-seyakamalavimukulujjalita-rayatagirisihara-vimala-sasi-kiraNasarisa-kalaho ya nimmalAhiM, pavaNAhaya-cavala-caliyasalaliya-paNacciya-vIi-pasariya-khIrodaga-pavarasAgarUppUracaMcalAhiM mANasa-sara-pasara-pariciyAvAsavisadavesAhiM kaNaga-girisihara-saMsitAhiM avavAyuppAya-cavala-jaNiya-siggha vegAhiM haMsavadhUyAhiM ceva kaliyA, nANA-maNi-kaNaga-mahariha-tavaNijjujjala vicittaDaMDAhiM, salaliyAhiM naravai-siri Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1406 dravyAnuyoga bhAga-3 samudayappagAsaNa-karIhiM, varapaTTaNuggayAhiMsamiddha rAyakula seviyAhiM kAlAgurU-pavara-kuMdurUkka-turUkka-dhUvavasa-vAsa- visada-gaMdhuddhayAbhirAmAhiM cillikAhiM ubhao pAsaM pi cAmarAhiM ukkhippamANAhiM suhasItalavAya viiiyNgaa| maniyamaniyarahyA hatR-mUtra-|-pALA, saMva-vagy-stti NaMdagadharA, pavarUjjala-sukaya-vimala-kothUbha-tirIDadhArI, kuMDala-ujjoviyANaNA, puMDarIya-yaTI, egAvalIkaMTharaiyavacchA, sirivacchasulaMchaNA varajasA, nagaromAM nirmita ane samRddhazALI rAjakuLomAM upayoga karavAmAM AvatA tathA kALA agara, zreSTha kundarUpa tathA lobhAnanI dhUpanA kAraNe utpanna thavAvALI sugaMdhanA samUhathI sugaMdhita cAmarone jenA pArthabhAgamAM DhoLI sukhada zItaLa pavana karavAmAM Ave che. te (baLadeva ane vAsudeva) aparAjaya hoya che, temanA ratha aparAjIta hoya che tathA baLadeva hAthomAM haLamUzaLa ane bANa dhAraNa kare che tathA vAsudeva pAMcajanya zaMkha, sudarzana cakra, gadA, zakti zastra vizeSa ane naMdaka nAmaka khagna dhAraNa kare che. atizaya Ujjavala ane sunirmita kaustubha maNi ane mugaTane dhAraNa kare che. kuMDalonI diptIthI temanuM mukhamaMDaLa prakAzita thatuM rahe che. temanA netra puraDarIka-zveta kamalanI samAna vikasita hoya che. temanA skaMdha ane vakSasthaLa para ekAvalI hAra suzobhita rahe che. temanA vakSasthalamAM zrIvatsanuM suMdara cinha hoya che, te uttama yazasvI hoya che. sarva RtuonA sugaMdhita phUlothI banelI lAMbI zobhAyukta tathA vikasita vanamALAthI temanuM vakSasthaLa zobhAyamAna rahe che. temanA aMga-upAMga ekaso ATha mAMgalika tathA suMdara cinho-lakSaNothI suzobhita hoya che. temanI gati-cAla madonmatta uttama gajarAjanI gati jevI lalita ane vilAsamaya hoya che. temanI kamara kaTisUtra- karadhanIthI suzobhita hoya che ane te AsamAnI tathA pILA vastrone dhAraNa kare che. (baLadeva AsamAnI varNanA ane vAsudeva pILA varNanA vastra pahere che.) temanA zarIra utkRSTa tathA daidIpyamAna tejathI dIpta hoya che. temano avAja zaraskALanA navIna meghanI garjanA samAna madhura, gaMbhIra ane snigdha hoya che. te naromAM siMha samAna pracaMDa parAkramanA dhaNI hoya che. temanI gati siMha samAna parAkrama pUrNa hoya che. sabbouya-surabhi kusuma-suraiya-palaMba sohaMta-viyasaMtacittavaNamAla-raiyavacchA, aTThasayavibhatta-lakkhaNa-pasattha-suMdara-virAiyaMgamaMgA, matta gaya variMda-laliya-vikkama-vilasiyagaI, DisuttA nIstra-ta-kosinna-vasasa, pavaraditta teyA, sAraya-navatthaNiya-mahura-gaMbhIra-NiddhaghosA, narasIhA sIhavikkamagaI, Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1407 atthamiya-pavara-rAyasIhA, somA bAravai puNNa caMdA teo moTA rAjAomAM siMha samAna saumya - sAtvIka pubbakayatavappabhAvA, niviTThasaMciyasuhA aNegavAsasa- hoya che. te dvAravatI-dvArakA nagarImAM pUrNa caMdranI samAna yamAuvaMtA, ane pUrvabhavamAM karelA tapanA prabhAvavALA hoya che. pUrvasaMcita IndriyasukhonA upabhoktA ane aneka so varSanA AyuSyavALA hoya che. bhajjAhi ya jaNavayappahANAhiM lAliyaMtA atula-sadda- vividha dezomAM utpanna uttama patnionI sAthe pharisa-rasa-rUva-gaMdhe aNubhavettA tevi uvaNamaMti bhoga-vilAsa karatAM hoya che, anupama zabda, sparza, maraNadhamma avittiyA kAmANaM / rasa, rUpa ane gaMdharUpa Indriya viSayono anubhava- ha. mA. 4, su. 86 bhogopabhoga kare che, chatAM paNa te baLadeva-vAsudeva kAmabhogathI tRpta thayA vagara ja maraNane prApta kare che. 48. maMDalIya rAyANaM bhogAsatti 48. mAMDalika rAjAonI bhogAsati : bhujjo maMDaliyanaravareMdA sabalA saaMteurA saparisA baLadeva ane vAsudeva sivAya sabaLa ane sainya sapurohiyA''macca-daMDanAyaka-seNAvai-maMtanItikusalA, saMpanna vizALa aMtaHpura ane pariSadothI saMpanna nANAmaNi-rayaNa-vipula-dhaNa-dhanna-saMcaya-nihI zAMtikarma karavAvALA purohito, amAtyo, maMtrIo, samiddhakosA, rajjasiriM vipulamaNubhavittA vikkosaMtA daMDAdhikArIo- daMDanAyako, senApatio, gupta maMtraNA baleNamattA te vi uvaNamaMti maraNadhamma, avitattA kAmANaM / karavAvALA ane nItimAM nipuNa vyaktionA svAmI - pavTTa. mA. 4, mu. 87 aneka prakAranA maNIratno, vipula dhana ane dhAnyathI samRddha potAnI vipula rAjya lakSmIno bhogapabhoga karIne, zatruono parAbhava karI athavA bhaMDAranA svAmI banI potAnI baLazaktithI unmatta rahevAvALA mAMDalika rAjA paNa kAmabhogothI tRpta nathI thayA, te paNa atRpta rahIne kALadharma mRtyune prApta thaI gayA. 49. akammabhUmi itthI-purisANaM bhogAsatti 49. akarmabhUminA strI-puruSonI bhogAsakti : bhujjo uttarakurU-devakurU vaNavivara-pAdacAriNo naragaNA A rIte devakuru ane uttarakuru kSetromAM, vanomAM ane bhoguttamA bhogalakkhaNadharA bhogasassiriyA pasattha-soma- guphAomAM pagathI vicaraNa karavAvALA uttama paDipuNNarUvadarisaNijjA sujAya savvaMga suMdaraMgA, bhogasAdhanothI saMpanna prazasta zArIrika lakSaNo (svastika Adi) yukta bhogarUpI lakSmIthI yukta prazasta maMgalamaya saumya ane rupasaMpanna hovAnA kAraNe darzanIya sAmudrika zAstrane anurUpa nirmita sarvAga suMdara aMgovALA hoya che. rattu ppalapatta-kaMtakaracaraNakomalatalA, taLiyA : hatheLI ane paganA taLIyA lAla kamaLanA pattA jevA lAlimAyukta ane komaLa hoya che. supaiTThiya-kummacArU calaNA, paga : kAcabAnI pITha jevA upara upaselA supratiSThita hoya che. aNupubbasusaMhayaMgulIyA, AMgaLIo : anukramathI nAnI-moTI, susaMhata-saghana chidrarahita hoya che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1408 3naya-tay-taMva-niddha nathI, saMThita-susiliTTha-gUDhaguMphA, eNIkurUviMda-vatta-vaTTANupuvI jaMghA, samugga-nisagga-gUDhajANU vara-vAraNa-matta-tulla vikkama-vilasiya gaI, varaturaga-sujAya-gujjhadesA, sADana-dayana-nivavA. umuca-varaturA-sIda mana-vari-DI, gaMgAvatta-dAhiNAvatta-taraMga-bhaMgu-ravikiraNa-vikosAyaMtapamhagaMbhIra-viyaDa-nAbhI, dravyAnuyoga bhAga-3 nakha : unnata, upaselA, pAtaLA, raktavarNa, snigdha ane camakadAra hoya che. paganA ghUMTaNa : susthita, sughaDa ane mAMsala hovAnA kAraNe adazya hoya che. jaMghA : haraNInI jAMgha, kurUviMda nAmaka tRNa ane takalI samAna kramazaH goLa ane sthULa hoya che. jAnu : Dabbo ane tenA DhAkaNAnI saMdhinI samAna puSTa hoya che. gati : uttama hastInI samAna masta ane dhIra gaMbhIra hoya che. guhyadeza : guptAMga-jananendriya- uttama jAtinA ghoDAnA guptAMganI jema sunirmita ane gupta hoya che. gudAbhAga : uttama jAtinA azvanA gudAbhAganI jema maLamUtrathI nirlepa hoya che. kaTIbhAga : kamarano bhAga hRSTa-puSTa ane zreSTha azva ane siMhanI kamaranI jema goLa hoya che. nAbhi : gaMgA nadInA Avarta-vamaLa dakSiNAvarta taraMgonA samUhanI jema cakkaradAra tathA sUryanA kiraNothI vikasita kamaLanI jema gaMbhIra ane vizALa hoya che. zarIrano madhyabhAga : saMkSipta tipAI samAna, mUsala, darpaNano hatyo, zuddha karelA uttama suvarNathI nirmita khaganI mUTha ane zreSTha vajUnI samAna kRza-pAtaLuM ane goLa hoya che. romarAjI : sIdhI, samAna, akuTila, svabhAvataH bArIka, kALI, lIsI, prazasta- saubhAgyazALI, puruSonA yogya sukumAra ane sukomaLa hoya che. kukSi pArthabhAga : matsya ane vihaga pakSI jevI uttamaracanAvALI ane puSTa hoya che. peTa : jhaSodara matsya jevuM hoya che. nAbhi : kamaLa samAna gaMbhIra hoya che. pArthabhAga : nIcenI tarapha namelA hoya che, eTale saMgata, suMdara ane sujAta - potAne yogya guNothI saMpanna hoya che. te pArzva pramANopAta ane paripuSTa hoya che. pITha ane bagalanA hADakA : mAMsa yukta ane svarNanA AbhUSaNa samAna nirmaLa kAMtiyukta suMdara banAvaTavALI ane rogAdinA upadravathI rahita hoya che. cha saMhita-sau-muttara-pUna-niri-vara- sarisa-vara-vara-variyA , 3nu-sama-sava-naq-tA-uir-frddha-bhanna3da-sUmA-maya-marA, rAsa-vida-sunati-vAyu pachI, jhasoyarA, pamhavigaDa nAbhi, sannaya pAsA, saMgaya-pAsA, suMdara-pAsA, sujAta-pAsA, mita-mAM-vaLa-raDuca pAsa, akaraMDya-kamaga-rUyaga-nimmala-sujAya-nirUvahayadehadhArI, Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1409 knng-silaatl-pstth-smtluviy-vicchinnvidutra vachA, guya-nima--razya-jIvara-pa34, saMkiya-susif -fafsa- -sunicita-ghaTIcira-suddha-saMdhI, puravara tri- -muyA, mUya sara-viputra-moja-mAyA-4i-3chUDha-tIdavAt, ratta-talovaiya-mauya-maMsala-sujAya-lakkhaNa-pasattha mA6inA-pALA, pIvara-sujAya komala-varaMgulI, taMva-tarastrA-su-~-niddha-nathA, Niddha-pANilehA, ravi-sasi-saMkha varacakka-disAsovatthiyavibhatta-suviraiya-pANilehA, vakSasthaLa : suvarNanI zilA jevuM prazasta, samatala, upacita, puSTa, vistIrNa ane vizALa hoya che. kAMDu gADInA dhUsarA samAna puSTa ane ramaNIya hoya che. asthinA sAMdhA : atyaMta suDoLa, saMgaThita, suMdara, mAMsala ane nasothI daDha banelA hoya che. bhujAo : nagaranA daravAjAnI uttama bhAgaLo jevI lAMbI ane goLAkAra hoya che. bAha: bhujagezvara- zeSanAganA vizAla zarIra jevI ane potAnA sthAnathI alaga karelI AgaLanI jema lAMbI hoya che. hAtha : lAla-lAla hatheLIovALA, paripuSTa, komaLa, mAMsala, suMdara banAvaTavALA, zubha lakSaNothI yukta ane nichidra-cheda rahita hoya che. AMgaLIo : paraspara joDAyelI zreSTha ane komaLa hoya che. nakha :tAMbA jevA varNanA lAlimAyukta pAtaLA, svaccha, suMdara ane lIsA hoya che. hastarekhA : sUrya, caMdra, zaMkha, uttama cakra, dakSiNAvarta svastIka Adi zubha cinhothI suviracita ane lIsI hoya che. khabhA : uttama mahiSa, DUkkara, siMha, vAgha, sAMDa ane gajarAjanA khabhAnI jema paripUrNa puSTa hoya che. grIvA : (Doka) cAra AMgaLa parimita UMcI ane zaMkha jevI hoya che. mUMcha : avasthita na ghaTavAvALI ane na vadhavAvALI haMmezA eka sarakhI tathA suvibhakta hoya che. hoThanI nIceno bhAga : puSTha, mAMsayukta, suMdara tathA vAghanI jema vistIrNa hoya che. adharoSTha : saMzuddha paravALa ane biMbaphaLanI jema lAlimAyukta hoya che. dAMtanI paMkti : caMdramAno TukaDo, nirmaLa zaMkha, gAyanA dUdhanA phINa, zveta puSpa jevI, jaLanA biMdu tathA kamaLa nALanA taMtu jevI zveta hoya che. dAMta : akhaMDa, pUrNa, binA TUTelA, avirala- eka bIjAne aDoaDa, atizaya suMvALA, lIsA, sujAtasuracita tathA te aneka dAMta (batrIsa dAMta) eka dAMta paMkti jevI dekhAya che. varamahisa-varAha-sIha-salarisaha-nAgaravara-paDipunnaviulakhaMdhA, cauraMgula-suppamANa-kaMbUvara-sarisaggagIvA, avaTThiya-suvibhatta-citta-maMsU, 3vaviya-maMsarja-5satya-sabUtra-viputra-purA, oya-viyasiya-silappavAla-biMbaphala-saMnibhAdharoTThA, paMDura-sari-satra-vimatra-saM-vIra-chaMda-caMdra-karamunnaaliyaa-dhvl-dNtseddhii, ANaMda-DhaMtA, magDiya-DhaMtA, kaviratna-vaMtA, suddhi -vaMtA, sujAya-daMtA, egadaMta-seDhivva aNega detA. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1410 dravyAnuyoga bhAga-3 duthava-nidruta--tattatavanagna, uttaratA- tanI, garUlAyata-ujjutaMganAsA, avadAliya-poMDariya-nayaNA.kokAsiya-dhavala-pattalacchA, ANAmiya-cAva-rUila-kiNhabbharAji-saMThiya-saMgayAyayasujAya-bhumagA, allINa pamANujutta-savaNA susavaNA, vaLa-maMtra- 4-resamAM IT, acirUggaya-bAlacaMda-saMThiya mahAnilADA, uDuvairiva-paDipuNNa somavayaNA, chattAgArUttamaMgadesA, ghaNa-niciya-subaddha lakkhaNunaya-kUDAgAra-nibhapiMDiyaggasirA, tAla ane jIbha : agnimAM tapAvIne dhoyelA svaccha suvarNa samAna lAla sapATIvALA hoya che. nAsikA: garuDanI jema lAMbI, sIdhI ane UMcI hoya che. netra : vikasita puMDarIka - zveta kamaLanI jema vikasita pramudita ane dhavala hoya che. te pAMpala sahita che. bhramara : dhanuSya jevI vakra, manorama, kRSNa abhrarAjImeghanI rekhA jevI kALI, Ucita mAtrAmAM lAMbI ane suMdara hoya che. kAna : alina - zarIrathI coTelA ane ucita pramANamAM suMdara athavA sAMbhaLavAnI zaktithI yukta hoya che. kapolabhAga : gAla ane AsapAsano bhAga paripuSTa ane mAMsala hoya che. lalATa : acira uddagata- jene ugyAne vadhu samaya na thayo hoya tevA bAlacaMdranA AkAra jevA vizALa hoya che. mukhamaMDala : pUrNa caMdramAnI jema saumya hoya che. mastaka : chatranA AkAranI jema upaselu hoya che. mAthAno agrabhAga :loha mugaranI jema sudaDha, nasothI Abaddha, prazasta lakSaNo-cinhothI suzobhita, upasela zikharayukta bhavananI jema goLAkAra piMDa jevo hoya che. mastakanI cAmaDI : agnimAM tapAvIne dhoyelA sonAnI jema lAlimAyukta ane vALavALI hoya che. mastakanA vALa : zAlmalI- semala vRkSanA phaLanI jema saghana, ghaselA, bArIka, suspaSTa, mAMgalika, snigdha, uttama lakSaNothI yukta, suvAsita, suMdara, bhujamocaka ratna, nIlamaNI ane AMjaNa temaja harSita bhamarAonA jhUMDanI jema kALI kAMtivALA, snigdha, guccharUpa, vAMkaDIyA dakSiNAvarta (jamaNIbAju vaLelA) hoya che. aMga: suDoLa, suvibhakta yathAsthAna ane suMdara hoya che. e uttama lakSaNo, tala Adi vyaMjanothI saMpanna hoya che. prazasta : zubha mAMgalika batrIsa lakSaNonA dhAraka hoya che. svara : haMsa, krAMca pakSI, duMdubhI ane siMhanI jema UMco hoya che temanI dhvanI meghanI garjanA jevI hoya che arthAtu kAnane priya lAge evI hoya che. temano svara ane nirdoSa bane suMdara hoya che. hayavada-niddhata-dhoya-tatta- taLam-tta-vasaMta- sI . sAmalIpoMDa-ghaNa-niciya choddiy-miuvisy-pstthsuduma-4+va-suifdha-sura-muvamocana--nIkjjl-phtttth-bhmrgnn-niddh-niguruuNb-niciy-kuNciypyaahivttmuddhsiryaa, sujAya suvibhatta saMgayaMgA, lakkhaNa-vaMjaNa-guNovaveyA, pasattha-battIsalakkhaNadharA, haMsassarA, kuMcassarA, duMdubhissarA, sIhassarA, oghassarA, meghassarA, sussarA, sussaranigghosA, Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1411 vajjarisahanArAya-saMghayaNA, samacauraMsasaMThANa-saMThiyA, chAyA-ujjoviyaMgamaMgA, pasatthacchavI, nirAtaMkA kaMkaggahaNI kavotapariNAmA, sauNi-posa-piDhtarorUpariNayA, paumuppala-sarisa-gaMdhussAsa surabhivayaNA, aNulomavAuvegA, avadAyaniddha-kAlA, amayarasa-phalAhArA, tigAuyasamusiyA, ti-paliovamaTTitIyA, tinni ya paliovamAiM paramAuM pAlayittA tevi uvaNamaMti maraNadhamma avitittA kAmANaM / pamayA vi ya tesiM hoMti sommA sujAyasavvaMga suMdarIo pahANa mahilAguNehiM juttA, te vajURSabhanArIsaMghayaNa ane samacaturagnasaMsthAnanA dhAraka hoya che. aMga pratyaMga krAMtithI daidipyamAna rahe che. zarIranI cAmaDI prazasta hoya che. te nirogI hoya che ane kaMka nAmaka pakSInI jema alpa AhAra kare che tathA AhArane pariNata karavAnI-pacAvavAnI zakti kabUtara jevI hoya che. maladvAra pakSI jevuM hovAnA kAraNe maLatyAga visarjana karatAM kharaDAya nahI. pRSTha bhAga, pArzva bhAga ane jaMghAo suMdara suparimita hoya che. pAkamaLa ane utpala-nIla kamalanI sugaMdhanI jevI manohara gaMdhathI temane zvAsa ane mukha sugaMdhita rahe che. mAthA para lIsA ane kALAbALa hoya che. temanuM udara zarIrane anurUpa unnata hoya che. teo amRtanI samAna rasavALA phaLono AhAra kare che. temanA zarIranI UMcAI traNa gAunI ane AyuSya traNa palyopamanuM hoya che. paraMtu traNa palyopamanA AyuSyane bhogavIne te akarmabhUmI - bhogabhUminA manuSya aMta sudhI kAmabhogothI atRpta rahIne mRtyune prApta thAya che. te yugalikonI strIo paNa saumya arthAt zAMta ane sAtvika svabhAvavALI hoya che. prazasta ane sarvAga suMdara hoya che. temaja strIonA sarva zreSTha guNothI yukta hoya che. caraNa : paga atyaMta ramaNIya zarIranI anupAtamAM ucita pramANavALA, komaLa, sukumAla kAcabAnI pIThanI jema unnata snigdha ane manojJa hoya che. paganI AMgaLIo sIdhI, komaLa, puSTa ane nichidraekabIjAthI paraspara joDAyelI hoya che. nakha : unnata, prasannatAjanaka, pAtaLA,nirmaLa ane camakadAra hoya che. jAMgha : rAmarahita, goLAkAra, zreSTha mAMgalika lakSaNothI saMpanna ane ramaNIya hoya che. ghuMTaNa : suMdara rUpathI nirmita tathA mAMsayukta hovAnA kAraNe nigUDha-dekhAtA nathI. sAMdhAo : mAMsala prazasta tathA nasothI subaddha hoya che. UrU : uparanA sAMthaLa-kadalI staMbhathI paNa adhika suMdara AkAranI, vraNAdinA ghA vagerethI rahita, sukumAra, komaLa, aMtararahita, samAna pramANavALI, zubha lakSaNothI yukta, sujAta, goLAkAra ane puSTa hoya che. keDa-kammara : aSTApada- jugAra ramavAnA paTTa jevI laheradAra AkAravALI, zreSTha ane vistIrNa hoya che. aikaMta-visappamANa-mauya-sukumAla-kumma-saMThiyasiliTThacalaNA, ujjumauya-pIvara-susAhayaMgulIo, abbhunnaya-raiya-taliNa taMba-suiniddhanakhA, romrhiy-vtttt-ajhnnnn-pstth-lkkhnn-akoppbaMdha-guyA , muzmica-munigUDha-nALu, maMsala-pasattha-subaddha saMdhI, kayalIkhaMbhAtireka-saMThiya-nivvaNa-sukumAla-mauyakomala-avirala-samasahita-sujAya-vaTTa-pIvara-niraMtarorU, bAvA-rUpa-saMThi-gzalya-fafchannapihulsonnii, Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1412 dravyAnuyoga bhAga-3 vayaNAyAmappamANA-duguNiya-visAla-maMsala-subaddha jaghaNa varadhAriNIo, vajja-virAiya-pasattha-lakkhaNa-nirodarIo, tivatti-vatriya-saT-namiya-majiyo . ujjuya-samasahiya-jacca-taNu kasiNa niddha Adejja lauha-sukumAla-mauya-suvibhatta romarAjIo. gaMgAvattaga-padAhiNAvatta-taraMgabhaMga-ravikiraNa tarUNabohiya-AkosAyaMta-paumagaMbhIra-vigaDanAbhI. aNubbhaDa-pasattha-sujAya-pINakucchI, sannayapAsA, saMgatapAsA, suMdarapAsA, sujAtapAsA, kitamArca-kha-ra-pAsA, akuraMDuya-kaNaga-rUyaga nimmala-sujAya-nirUvahayagAyalaTThI, nitaMba bhAga : vadana (mukhanA) bAraha aMgula laMbAInA pramANathI bamaNI covIsa aMgula jeTalo vizALa mAMsala ane draDha che. Udara : vajUnI jema vacamAM patalA, zobhAyamAna, zubha lakSaNothI saMpanna ane kRza hoya che. zarIrano madhyabhAga : traNa rekhAothI yukta, kRza ane namelo hoya che. romarAji : sIdhI-eka sarakhI, paraspara maLelI, svAbhAvika pAtaLI, kALI, mulAyama, prazasta, lalita, sukumAra, komaLa ane suvibhakta hoya che. nAbhi : gaMgA nadInA valayonI jema dakSiNAvarta cakkaravALI taraMgamALA jevI, sUryanA kiraNothI tAjA khIlelA ane na karamAyelA kamaLanI jema gaMbhIra ane vizALa hoya che. kukSI : upaselI, nahiM paNa prazasta, suMdara ane puSTa hoya che. pALabhAga : ucita pramANamAM nIce namelo, sugaThita, saMgata, AkarSaka, pramANasara, unnata, puSTa ane suMdara hoya che. gAtrayaSTi-merudaMDa : upaselI asthithI rahita, zuddha svarNathI nirmita, rUcaka nAmaka AbhUSaNanI jema sugaThita tathA nirogI hoya che. stanaHsvarNanA be kaLaza jevA pramANayukta, eka sarakhA sulakSaNayukta, ubharela, kaThaNa, suMdara ane golAkAra hoya che. bhujAo : sarpanI AkRti jevI kramaza: pAtaLI, gAyanI pUchaDI jevI goLAkAra, eka sarakhI zithilatAthI rahita sArI rIte namelI pramANasara ane suMdara hoya che. hAthanA nakha : tAmravarNa lAlimAyukta hoya che. ajhahasta : kAMDA mAMsala puSTa hoya che. hAthanI AMgaLIo : komaLa ane puSTa hoya che. hatheLInI rekhAo : snigdha- lIsI tathA caMdra, sUrya, zaMkha, cakra ane svastikanA cinhothI aMkita ane sunirmita hoya che. kokha ane vastipradeza : puSTa tathA unnata hoya che. kapola : paripUrNa tathA goLAkAra hoya che. grIvA Doka cAra aMgula pramANa UMcI uttama zaMkha jevI hoya che. kaMcaNakalasa-pamANa-samasaMhiya-laTTha- cuucuy-aamelgnama7-gurja-vatryi payohAgo, bhuyNg-annupubv-tnnuy-gopucch-vtttt-sm-sNhiy-nmiymanna- vAha, taMva nahIM, maMsalaggahatthA, komala-pIvara-varaMgulIyA, niddhapANilehA, sasi-sUra-saMkha-cakka-varasotthiyavibhatta-suviraiya- pANilehA, pINuNNaya-kakkha vatthipadeza, paDipuNNa-galakavolA, cauraMgula suppamANa-kaMbuvara-sarisagIvA, Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1413 maMtra-saMzyi-satya-kuvA, dalimapupphagAsa-pIvara-palaM ba-kuMcita-varAdharA, suMdarottaroTThA, dadhi-dagaraya-kuMda-caMda-vAsaMti-maula-acchidda vimaladasaNA, rattuppala pauma tatta-sukumAla-tAlu-jIhA, kaNavIra-maula'kuDila abbhunnaya ujjutuMga-nAsA, sArada-navakamala-kumuda-kuvalaya-dala-nigara-sarisalakkhaNa-pasattha-ajimha-kaMtanayaNA, mAnaniya -vAva-phutra-bhi rAphu -saMjaya -sunAthatapusi -nirdu-muHIT, allINa-pamANa-juttasavaNA-sussavaNA, hoThanI nIceno bhAga : mAMsathI puSTa, susthira tathA prazasta hoya che. adharoSTha : nIce uparanA hoTha dADamanA khIlelA phUla jevA lAla, kAMtimaya, puSTa, kaMIka lAMbA, kuMcita vaLelA ane uttama hoya che. dAMta : dahI, pAna para paDelA biMdu- kundanA phUla, caMdramAM ane camelInI kaLI jevA zvetavarNa, aMtararahita eka bIjAne paraspara aDelA ane ujjavaLa hoya che. tALavuM ane jIbha : raktotpalanI jema lAla tathA kamaLa patranI jema komaLa hoya che. nAsikA : kaneranI kaLInI jema vakratAthI rahita, AgaLathI uparanI tarapha uThelI sIdhI ane UMcI hoya che. netra : zaradaRtunA sUryavikAsI navIna kamaLa, caMdra vikAsI kumuda tathA kuvalaya- nIla kamaLanA samUha samAna zubha lakSaNothI yukta prazasta, kuTilatA- chIcharApaNathI rahita ane kamanIya hoya che. bhamaro : nIce namAvelA dhanuSa samAna manohara, kALI abhrarAjI- meghamALA jevI suMdara pataLI, kRSNavaNI ane lIsI hoya che. kAna : zarIrane aDelA pramANasara hoya che tathA zravaNazakti yukta hoya che. kapolarekhA : puSTa ane lIsI hoya che. lalATa : cAra aMgula jeTalo vizALa ane sama hoya che. mukha : caMdrikAyukta nirmaLa ane paripUrNa caMdramA jevuM goLAkAra ane saumya hoya che. mastaka : chatra jevuM unnata-upaselu hoya che. mastakanA vALa : kALA-lIsA ane lAMbA-lAMbA hoya che. A sivAya te nIce pramANenA uttama batrIsa lakSaNothI yukta hoya che. (1) chatra (2) dhvajA (3) yajJastaMbha (4) jUva-sUpa (5) dAminI-mALA, (6) kamaMDala (7) kaLaza (8) vApI (9) svastika (10) patAkA (11) yava (12) matsya (13) kUrma-kAcabo (14) uttama ratha (15) makaradhvajakAmadeva(16)vajU(17) thALa (18)aMkuza(19) aSTApadajugAra ramavAno paTTa ke vastra (20) sthApanikA- ThavaNI ke UMcA pAyAvALo pyAlo (21) deva (22) lakSmIno abhiSeka(23)toraNa (24) medinI-pRthvI (25)pradhAna samudra (26) zreSTha bhavana (27) zreSTha parvata (28) uttama darpaNa (29) krIDA karato hAthI (30). vRSabha (31) siMha (32) cAmara. pINamaTTha-gaMDalehA, varaMgutra-visA-sama-niDA, komui-rayaNikara-vimala-paDipunna-somavadaNA, chattunnaya-uttamaMgA akavila-susiNiddha-dIhasirayA, 2. chatta, 2. kSaya, rU. kUva, 4. dhUma, 6. tAmift, 6. maMDastra, 7, tatkasa, 8 vAvi. 2. sociya, 20. puDA , 22. nava, 22. maruM, 23. suSma, 24. ra8vara, 25. marAya, 16. vana, 27. tha4, 28, gaMdusa, 21. mAvA, 20. supa67, 26. amara, 22.fsariyAmaseya, 23. toraNa, 24.meji, ra6. kavi vara, 26. viramavana, 27. rivara, 28. varAyaMsa, 21. kuriyA, 20. kasama, 24. sIra, 32. rAmara, pstth-bttiisN-lkkhnndhriio| Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1414 dravyAnuyoga bhAga-3 haMsa-sarisa--8-mara nirAze, temanI cAla haMsa jevI ane svara kokilanA kaMTha jevo madhura hoya che. kaMtA savvassa aNumayAo, potAnI kAMtinA kAraNe teo badhAMne priya hoya che. vava-vatri-pustriya-vaMza-vanavAdi-droda-soyamu- zarIra upara na karacalI paDe che, na vALa sapheda thAya che, na aMga hInatA thAya che, na kurUpatA thAya che, te vyAdhi, durbhAgya, suhAga hInatA ane zoka ciMtAthI AjIvana mukta hoya che. uccatteNa ya narANa thovUNamUsiyAo, UMcAImAM purUSathI kaMIka ochI hoya che. siMgArAgAra-cArUvesAo. zRMgAra rasanA bhavana jevI ane suMdara vezabhUSAthI suzobhita hoya che. suMdara-thaLa-na -vacana-ra-1rapaIMyaT, temanA stana, jaMghA, moTu-vadana, hAtha, paga ane netra badhu ja atyaMta suMdara hoya che. lAvaNNa-rUva-jovvaNa guNovaveyA, lAvaNya-sauMdarya, rUpa ane yauvananA guNothI saMpanna hoya che. naMdaNavaNa-vivaracAriNIo accharAovva, uttarakurUmANu- naMdanavanamAM vihAra karavAvALI apsarAo jevI sacharo, uttarakurukSetranI mAnavI apsarAo hoya che. accheraga-pecchaNijjiyAo, temano rUpa Azcaryajanaka ane darzanIya hoya che. tinni ya paliovamAiM paramAuM, pAlayittA tAo vi te traNa palyopamanuM utkRSTa manuSpAyuno bhoga karIne uvaNamaMti maraNadhamma avitittA kAmANaM / paNa utkRSTa mAnavIya bhogopabhogono upabhoga karI - pU. A. 4, su. 88-86 kAmabhogothI tRpta nathI thaI zakatI ane atRpta rahIne paNa kALadharma mRtyune prApta thAya che. mehuNasannA saMparigidANaM duggai 50. maithuna saMjJAmAM prasta jIvonI durgati : mehuNasannA-saMparigiddhA ya mohabhariyA satthehiM haNaMti je manuSya maithuna sevananI vAsanAmAM atyaMta Asakta ekkamekkaM, ane mohabhUta arthAtu kAmavAsanAthI bharyA che te paraspara eka-bIjAno zastrothI ghAta kare che. visaya-visassa udIraesu avare paradArehiM hammaMti, viSayarUpI viSanI udIraNA thavA para koI-koI visuNiyA dhaNanAsaM sayaNavippaNAsaM ca pAuNaMti, strIomAM pravRtta thaI athavA viSayarUpI-viSane vazIbhUta thaIne parastrImAM pravRtta thavA para bIjAo dvArA mAravAmAM Ave che. parastrI laMpaTatA pragaTa thaI javA para dhanano ane svajanonA vinAzanuM nimitta bane che. arthAt temanI saMpatti ane kuTuMbano nAza thaI jAya che. parassa dArAo je avirayA mehuNasannA saMparigiddhA ya jeo parastrIothI virata nathI ane maithuna sevana mohabhariyA assA, hatthI, gavA ya. mahisA, miggA ya vAsanAmAM atIva Azakta ane mohathI grasta che temane mAreMti ekkamekkaM, ane tevA ja ghoDA, hAthI, baLada, bheMsa ane mRga-vanya pazuo paraspara jhaghaDIne ekabIjAne mArI nAMkhe che. maNuyagaNA vAnarA ya pakkhI ya virUjhaMti, manuSya, vAMdarA ane pakSIgaNa paNa maithuna saMjJAnA kAraNe paraspara virodhI banI jAya che. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana mittANi khippaM bhavaMti sattU, samaye dhamme gaNe ya bhiMdaMti pAradArI, dhammaguNarayA ya baMbhayArI khaNeNaM ulloTThae carittAo, jasamaMto suvvayA ya pAveMti ayasakittiM, rogattA bAhiyA pavaDDhati rogavAhI, duve ya loyA duArAhagA bhavaMti, ihaloe ceva paraloe parassa dArAo je avirayA, tava kei parassadAraM gavesamANA gahiyA ya, hayA ya, baddharuddhA ya evaM - jAva- gacchaMti, vipulamohAbhibhUyasannA / - parlR. A. 4, mu. 20 51. abaMbhayAraNa phalaM mehuNamUlaM ya suvvae tattha tattha vattapubvA saMgAmA naLavayarA "sIyANu, vovartuNa i, biLINa, 8 13mAva, tArA, caLaNa, rattamumaddA, adiniyA, suvannaguliyAe, kinnarIe, surUvavijjumaIe ya, rohie ya, annesu ya evamAiesu bahave mahilAkaesu suvvaMti aikkaMtA saMgAmA gAmadhamma mUlA / abaMbhaseviNo ihaloe tAMva naTThA, paraloe vi ya naTThA / mahayA mohatimiraMdhayAre ghore tasa-thAvara - suhuma-bAyaresu pajjattamapajjatta sAhAraNasarIra- patteyasarIresu ya / aMDana-pocaya narAlaya-rasana-saMkSema-saMmuSThima ubbhiya uvavAiesu ya, narana-tiriya-teva-mANusetu, 51, 1415 mitra tarata ja zatru banI jAya che. parastrIgAmI puruSa samaya, siddhAMta-AcAra, maryAdAo ane sAmAjika vyavasthAno bhaMga karI de che. dharma ane saMyamAdi guNomAM nirata brahmacArI puruSa paNa maithunasaMjJAne vazIbhUta thaI kSaNabharamAM cAritra-saMyamathI bhraSTa thaI jAya che. moTA-moTA yazasvI ane vratonuM sArI rIte pAlana karavAvALA paNa apayaza ane apakIrtinA bhAgI banI jAya che. tAva vagere rogothI grasta tathA kuSTa vagere vyAdhiothI pIDita prANI paNa maithuna saMjJAnI tIvratAnA kAraNe potAnA roga ane vyAdhinI paNa vRddhi karI le che. je manuSya pa2strIthI virata nathI teone mATe A loka ane paraloka baMne lokomAM paNa ArAdhanA karavI kaThIna che. A rIte parastrInI khojamAM rahevAvALA koI-koI manuSya jyAre pakaDAI jAya che tyAre tene mAra mAravAmAM Ave che, baMdhanomAM bAMdhavAmAM Ave che yAva- kArAgAramAM pUrI devAmAM Ave che ane jemanI buddhi tIvra mohathI vyApta thaI jAya che te adhogati sudhI prApta karI le che. abrahmacaryanuM phaLa : "sItA, draupadI, rukmaNI, padmAvatI, tArA, kaMcanA, raktasubhadrA, ahilyA, svarNaguTikA, kinnarI, surUpavidyutkrutI ane rohINI" vagerene mATe pUrvakALamAM manuSyono saMhAra karavAvALA vibhinna graMthomAM varNita je saMgrAma thayA te sAMbhaLavAmAM Ave che, tenuM mULa kAraNa maithuna ja hatuM. maithuna saMbaMdhI vAsanAnA kAraNe A badhA mahAyuddho thayA che, A sivAya anya mahilAonA nimittathI je paNa saMgrAma thayA che tenuM paNa mULa kAraNa abrahma hatuM. abrahmanuM sevana karavAvALA A lokamAM to naSTa thAya ja che paNa paralokamAM paNa naSTa thAya che. moha vazIbhUta prANI trasa ane sthAvara, sUkSma ane bAdara, paryApta ane aparyApta, sAdhAraNa ane pratyeka zarIrI jIvomAM aMDaja, potaja, jarAyuja, rasaja, saMsvedima, saMmUrcchima, udbhijja ane aupapAtika jIvomAM naraka, tiryaMca, deva ane manuSyagatinA jIvomAM For Private Personal Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1416 dravyAnuyoga bhAga-3 jarA-maraNa-roga-soga-bahule, paliovama-sAgarovamAI aNAIyaM aNavadaggaM dIhamaddhaM, cAuraMtasaMsArakaMtAraM aNupariyaTTaMti jIvA mohavasasaMNNiviTThA / eso so abaMbhassa phalavivAgo ihaloio pAraloio ya appasuho bahudukkho mahabbhao bahurayappagADho-dArUNo . kakkaso asAo vAsasahassehiM na muccai, na ya avedayittA asthi hu mokkhotti| jarA, maraNa, roga ane zokanI vipulatAvALA, mahAmoharUpI aMdhakArathI vyApta ane ghora paralokamAM aneka palyopamo ane sAgaropamo jeTalA sudIrdhakALa parvatamAM naSTa-vinaSTa thatA rahe che. karUNa duHkha bhogave che tathA anAdi anaMta dIrgha mArgavALA cAturgatika saMsArarUpI aTavImAM vAraMvAra paribhramaNa karatA rahe che. A abrahma rUpa adharmanuM A loka ane paraloka saMbaMdhI phaLa-vipAka che. A alpasukha paNa ghaNuM ja duHkhovALuM hoya che. Ano phaLa vipAka atyaMta bhayaMkara hoya che ane atyadhika pApa-rajathI saMyukta che, ghaNuM ja karUNa ane kaThora che. asAtA utpanna karanAra che. hajAro varSomAM arthAtu ghaNA ja dIrghakALa pachI AnAthI chuTakAro maLe che, bhogavyA vagara AnAthI chuTakAro nathI maLato. evuM jJAtakuLa naMdana vIravara-mahAvIra nAmaka mahAtmA jinendra-tIrthaMkare abrahmanuM phaLa vipAka pratipAdita karyuM che. evamAhaMsunAyakulanaMdaNo mahappA jiNeuvIravaranAmadhejjo kahesI ya abaMbhassa phlvivaagN| paTTa. mA. 4, su. 11-12 (ka) 52. abaMbhassa uvasaMhAro eyaM taM abaMbhaM pi cautthe sadeva-maNuyAsurassa logassa ptthnnijjN| evaM cirapariciyamaNugayaM duraMtaM / cautthaM ahammahAraM samattaM, tti bemi| - puSTa. mA. 4, su. 12 (g) 13. mehu sevA saMgamasolAra prava- . meduvi maMte! sevamAM risamasaMgame M? para. abrahmano upasaMhAra : A cothuM Azrava abrahma paNa devatA, manuSya ane asura sahita samasta lokanA prANIo dvArA prArthanIya che. A cirakALathI paricita, anugata ane duraMta che arthAta duHkhaprada che athavA moTI kaThinAIthI Ano aMta Ave che. A rIte A cothuM adharma dvAra abrahmanuM varNana che, evuM huM kahuM chuM. pa3. udAharaNa sahita maithuna sevananA asaMyamanuM prarUpaNa : pra. bhaMte ! maithuna sevana karavAvALA jIvane kevI rIte asaMyama hoya che ? u. gautama ! jema koI purUSa tapelA sonAnI (ke loDhAnI) saLI (nAMkhIne tenA)thI bAMsanI rUthI bharelI naLI ke bUra nAmaka vanaspatithI bharelI naLIne saLagAvI nAMkhe che. tevI ja rIte he gautama! maithuna sevana karatAM jIvane asaMyama hoya che. 54. parigrahanuM svarUpa : jaMbU! A pAMcamuM parigraha Azrava che, je A prakAre cheaneka maNIo, suvarNa, karketana vagere ratno, bahumUlya sugaMdhamaya padArtha, u. goyamA ! se jahAnAmae purise rUvanAliyaM vA, bUranAliyaM vA, tatteNaM kaNaeNa samabhidhaMsejjAerisae NaM goyamA ! mehuNaM sevamANassa asaMjame wphA -viyA. sa. 2, 3, 6, su. 6 54. pariggaha sarUvaM jaMbU ! itto pariggaho paMcamo, u niyamA NANAmaNi kaNaga-rayaNa maharihaparimala, Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1417 sapuravAra-rina-tAlI-DhAsa-maya-sa, ---mahisa-3-ra-a-vestrA , sayA-sa-28-nA-nu-saMta-sAsa-vAda, viya-dhana-dhana-TITmayaTIchAyA, idha-ma7-bhaya-avavidiM veva, bahuvihIyaM bharahaM Naga-Nagara-Nigama-jaNavaya-puravaradoNamuha-kheDa-kabbaDa - maDaMba - saMbAha - paTTaNa - sahassaparimaMDiyathimiya-meiNIyaM, egachattaM sasAgaraM bhaMjiUNa vasuhRA - paTTa. mA. 5, su. 13 () 55. pariggahassa rUkkhovamA - putra, patnI, parivAra, dAsI, dAsa, bhUtaka, kArIgara, pregya- saMdezavAhaka, hAthI, ghoDA, gAya, bhesa, UMTa, gadheDo, bakaro, gavelakagheTAM, zibikA-pAlakhI, zakaTa-gADI, chakaDo, ratha, yAna, yugya-vizeSa prakAranI gADI, spaMdana- krIDArathi, zayana, Asana, vAhana tathA kuSya-gharanI sAmagrI, dhana, dhAnya, ghauM, cokhA vagere ane peya-padArtha, bhojana-khAvAnI, vastu, AcchAdAna- paheravA-oDhavAnA vastro. gaMdha-kapUra Adi phlonI mALA, vAsaNa tathA bhavana Adine aneka prakAranA vidhAno dvArA bhogavI levAthI paNahajAro parvato, nagaro, nigamo, janapado, mahAnagaro, droNamukho, kheMTo, kabUTo, ko, maDaMbo, saMbAho tathA pattanothI suzobhita bharatakSetra tathA jyAMnA nivAsI nirbhaya thaI nivAsa kare che evA sAgara parvata pRthvIno eka chatra akhaMDa rAjya karI levAthI paNa parigrahathI tRptI nathI thatI. 55. parigrahane vRkSanI upamA : (parigraha vRkSanI jema che, jenuM varNana A pramANe che-) kyAreya ane kyAMya paNa jeno aMta nathI Avato evI aparimita ane anaMta tRSNArUpI IcchAomAM ja akSaya ane azubha phaLavALA A vRkSanuM mULa che. lobha, kalaha - jhaghaDA ane krodhAdi kaSAya AnuM mahA skaMdha che. ciMtA, mAnasika- saMtApa vagerenI pracUratAthI athavA niraMtara utpanna thavAvALI seMkaDo ciMtAo tenI vistIrNa zAkhAo che. riddhI, rasa ane sAtArUpa gAravamAM atyanta anurAga tenI vistIrNa zAkhAjha che. nikRti-bIjAne ThagavA mATe karavAmAM AvatuM kapaTa ja A vRkSanI cAmaDI, chAla tathA pallava kuMpaLo che. kAma-bhoga ja A vRkSanA puSpa ane phaLa che. zArIrIka zrama, mAnasika kheda ane kalaha ja AnuM kaMpAyamAna agrazikhara che. aparimiyamaNaMta-taNhamaNugayamahicchasAra-nirayamUlo, 7oda-tri-vasAya-maharSAi, ciMttA-saya-niciya-viulasAlo, gAravapaviralliyagga-viDavo, niyatiyA-vatta-vavidha, puSphaphalaM jassa kAmabhogA, AyAsa-visUraNA-kalaha-pakaMpiyaggasiharo, Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1418 dravyAnuyoga bhAga-3 naravai saMpUjio bahujaNassa hiyayadaio imassa A aMtima adharma dvAra rAjA-mahArAjAo dvArA mokkhavara-mottimaggassa phalihabhUo carimaM ahmmdaarN| sammAnita vadhAre paDatA lokone hRdaya-priya ane mokSa prAptinA upAya nirlobhArUpa mArganA mATe argalA - pU. ma. 1, su. 12 () samAna che. 56. pariggahassa pajjavaNAmANi paka, parigrahanA paryAyavAcI nAma : tassa ya nAmANi imANi goNNANi hoti tIsaM, taM jahA- e parigrahanA guNaniSpanna arthAtu vAstavika arthane pragaTa karavAvALA A trIsa nAma che2. pariNAdo, 2. saMyo, rU. 2, 4. 3vavo, (1) parigraha- padArtho pratye mUccha- mamatva bhAva, 6. nihA, 6. saMbhAro, 7. saMro, 8, kAtharo, 1. viMDo, (2) saMcaya - anAvazyaka vastuone bhegI karavI, 20. TuvasAra, 22. tada-maTichA, 2. viMdho, (3) caya- saMgraha karavo, (4) upacaya-prApta vastuonA rU. 7odaM, 24. maTiDhiyA, 15. 3vavAra, pariNAmamAM vRddhi karavI, (5) nidhAna - dhanane bhUmi 2 6. saMravaMT , 27. mAro, 28, saMpAupAyo , AdimAM dATIne rAkhavuM, (6) saMbhAra - vastuone 26. niraMja, 20. pavittharo, 2. maLatyo, ekatrita karavAnI lAlasA vadhAravI, (7) saMkara - 22. saMthavo, 2 rU. sAtti, (vitti), 24. DAyAso, bheLaseLa karavI, (8) Adara-para padArthonI sArasaMbhALa 26.vimo, 26. amutta, 27. tA, 28. atya, karatAM rahevuM, (9) piMDa- Dhagalo karavo, (10) dravyasAra dhanane prANothI paNa adhika priya samajavuM, 26. sattI, rU . asaMtoso 7 vi jA. (11) mahecchA - asIma IcchA, (12) pratibaMdha-lobhamAM phasAI javuM, (13) lobhAtmA- lobhavRtti - kRpaNatA, (14) mahaphrikA - maharthikA-moTI-moTI yAcanA karavI, (15) upakaraNa - amaryAdita sAdhana sAmagrI ekatrita karavI, (16) saMrakSaNa - prApta vastuonI Asakti pUrvaka rakSA karavI, (17) bhAra - jIvanane bhArarupa, (18) saMpAtotpAdaka - saMkalpa vikalponuM utpAdaka, (19) kalikaDa-vaira virodhano piTAro, (20) pravistarapotAnI kSamatAthI adhika vyApAra-dhaMdhAno vistAra, (21) anartha yAtanAonuM kAraNa, (22) saMstava- moha AsaktinuM janaka, (23) agupti ke akIrti- kAmanAnI svacchatA apakIrtinuM kAraNa, (24) AyAsa-mAnasikazArIrika kheda, thAkanuM utpAdaka, (25) aviyoga - para padArthone alaga na thavA devuM, (26) amukti-lobhavRti, (27) tRSNA - lAlaca, (28) anarthaka - paramArthamAM anupayogI, (29) Asakti-mUccha, (30) asaMtoSa saMtuSTI na thavI. tassa eyANi evamAdINi nAmadhejjANi hoti tIsaM / A sArthaka trIsa nAma che. A ja prakAranA bIjA paNa - paNa. bhA. , su. 14 tenA sArthaka nAma thaI zake che. 57. lobhaghatthA deva-maNuyA 57. lobhagrasta deva-manuSya : taMca paNa pariggaraM mamAyaMti, lobhaghatthA bhavaNavai-jAva- e pUrvokta svarUpavALA parigrahanA lobhamAM prasta vimANavAsiNo pariggaharUI pariggahe vivihakaraNabaddhI parigraha pratye ruci rAkhavAvALA, ghaNAM prakAranA parigrahane devanikAyA y| saMcita karavAnI buddhivALA, bhavanapati -cAvata-vimAnAvAsomAM vAsa karavAvALA devonA nikAya-samUha che te Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1419 2. masura, 2. muya, rU. suvaiUT, 4, viSNu, 6. nAstra, 6. TIva, 7. hari, 8. vili, 1. pavana, 20. LiyA 2. sAvaniya, 2, gvani, rU. sivAya, 4. mUvIca, 6. iMdriya, 6. matiya, 7, daMDa, 8, pataMkavA, 6.pisAya, 20. mUya, 22. nava, 12. ravaravasa, 2 rU. vinara, 24. jiMpurisa, 26.morA, 16. gaMdhavvA ya tiriyvaasii| paMcavihA joisiyA ya devaa2. caMdra, 2. sUra, 2. vedasa6, 2. sula, rU. saLicharA, 4. vRdhA, 6. saMpUravA, 6. rAhu, 7. dhumakeu, ya tatta-tavaNijja-kaNayavaNNA je ya gahA joisammi cAraM caraMti keU ya gai raIyA, aTThAvIsaivihA ya nakkhattadevagaNA, nANAsaMThANasaMThiyAo ya-tAragAo, ThiyalessA cAriNo ya avissAmamaMDalagaI uvricraa| (1) asurakumAra (2) nAgakumAra (3) suvarNakumAra (4)vidyukumAra (5)valana-agnikumAra(6) dIpakumAra (7) udadhikumAra (8) dizAkumAra (9) pavanakumAra (10) svanitakumAra. A dasa prakAranA bhavanavAsI deva tathA(1) aNapanika (2) paNapanika (3) RSivAdika (4) bhUtavAdika (5) kaMdita (6) mahAjaMdita (7) kuSmAMDa (8) pataMga (9) pizAca (10) bhUta, (11) yakSa (12) rAkSasa (13) kinnara (14) jhiMpurUSa (15) mahoraga ane (16) gaMdharva, tiryalokamAM nivAsa karavAvALA A mahaddhika vyaMtara deva. pAMca prakAranA jayotiSIdeva - 1. caMdra, 2. sUrya. (1) bRhaspati (2) zukra (3) zanizcara (4) budha (pa) aMgAraka-maMgaLa (6) rAhu (7) ketu ane tapelA suvarNa jevA varNavALA anya graha, jyotiSyakramanuM saMcaraNazIla gatimAM prasannatAno anubhava karavAvALA ketu Adi. aThyAvIsa prakAranA nakSatra devagaNa, vividha prakAranA saMsthAnavALA tArAgaNa, sthira kAMtivALA. manuSyakSetra, aDhIdvIpathI bahAranA sthira ane manuSya kSetranI aMdara saMcAra karavAvALA tathA avizrAMta- satata vagara rokAye vartuLAkAra gati karavAvALA jayotika deva mamatvapUrvaka parigrahane grahaNa kare che. urdhvalokamAM nivAsa karavAvALA be prakAranA vaimAnika deva - (1) kalpopanna, (2) kalpAtIta, (1) saudharma (2) IzAna (3) sanakumAra (4) mAhendra (5) brahmaloka (6) lAMtaka (7) mahAzukra (8) sahastrAra (9) ANata (10) prANata (11) AraNa (12) azruta. A bAra uttama kalpa vimAnomAM vAsa karavAvALA kalpopanna deva che. (nava) raiveyako ane (pAMca) anuttara vimAnomAM rahevAvALA be prakAranA kalpAtIta deva che. te vimAnavAsI vaimAnika deva mahAnuM RddhinA dhAraka zreSTha deva che. A cAre prakAranA deva pota-potAnI pariSad sahita parigrahane grahaNa kare che, temAM mUcchabhAva rAkhe che. A badhA deva bhavana, vAhana, yAna, vimAna, zayA, bhadrAsana, vividha prakAranA vastra ane zreSTha AbhUSaNa - zastrAstro, aneka prakAranI paMcavarNamaNIo, divya pAtrone. uDDhalogavAsI duvihA vemANiyA ya devA. taM jahA - 2. kvopanA, 2. MAtIyA, 2-2. sozmIsA, rU. sakumAra, 4. mariMda, ba. vaMma7oga, 6. taMta6, 7, mahAsu, 8. sadasAra, 6. mAya, 20. paya, 22. mAraVT22. vyA, kappavaravimANavAsiNo suragaNA, gevejjAaNuttarA duvihA-kappAtIyA, vimANavAsI mahiDDhiyA uttamA suravarA / evaM ca te cauvihA saparissAvi devA mamAyati / bhavaNa-vAhaNa-jANa-vimANa-sayaNAsaNANi ya, nANAviha vatthabhUsaNA, pavara-paharaNANi ya, nANAmaNi paMcavaNNa-divvaM ca bhAyaNavihiM, Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1420 dravyAnuyoga bhAga-3 nANAvihakAmarUve veubbiya-accharagaNasaMghAe, dIva-samudde disAo vidisAo ceiyANi vaNasaMDe pavvae ya, gAmanagarANi ya ArAmujjANa-kANaNANi ya, sava- sara- tA- vAvi - Dhavica - Teva - sama - ppavavasahimAiyAhiM bahukAI kittaNANi yaparigeNhittA pariggahaM vipuladavasAraM devAvi saiMdagA na tittiM na tuThiM uvalabhaMti / accaMta-vipula-lobhAbhibhUyasannA, vAsahara-ikkhugAra-vaTTapavvaya-kuMDala-rUyagavaramANusottara-kAlodadhi-lavaNa-salila-dahapati-ratikara aMjaNakasela-dahimuha ovAuppAyakaMcaNaka-citta-vicittajamakavara siharI kUDavAsI, vikriyAlabdhithI IcchAnusAra rUpa banAvavAvALI kAmarUpA apsarAonA samUhane, dvIpo, samudro, dizAo, vidizAo, caityo, vanakhaMDo ane parvatone, prAma, nagara, ArAma, udyAna ane kAnanone, kUpa, sarovara, taLAva, vAvaDI, dIdhiMkA, devakuLadevAlaya, sabhA, paraba, vastI ane ghaNA kIrtanIyastuti yogya dharma sthAnone mahatvapUrvaka grahaNa kare che ane A prakAranA vipula dravyavALA parigrahane grahaNa karIne Indro sahita devagaNa paNa na tRptino ane na saMtoSano anubhava karI zake che. A badhAM deva atyaMta tIvra lobhathI abhibhUta saMjJAvALA che. eTale varSadharaparvato, IpukAraparvato, vRttavaitADhaya parvato, kuMDala parvato, rucakavara parvato, mAnuSottara parvato, kAlodadhi samudra, lavaNa samudra, salilA (gaMgA Adi mahAnadio) drahapati sarovara, ratikara parvato, aMjanaka parvato, dadhimukha parvato, apAta parvato, utpAta parvato, kAMcanaka parvato, citra-vicitraparvato, yamakavara parvato ane zikharI kUTa vageremAM rahevAvALA A deva paNa tRpta nathI thaI zakatA to pachI anya prANIonuM to zuM kahevuM ? vakSaskAro ane akarmabhUmiomAM temaja suvibhaktasArI rIte vibhAgavALI bharata, eravata Adi paMdara karmabhUmiomAM nivAsa karavAvALA cakravartI, baLadeva, vAsudeva, mAMDalika rAjA, Izvara, yuvarAja, aizvaryazALI jana, talavara-rAjamAnya adhikArI, senApati, Ibhya, zreSThI, rASTrika, purohita kumAra, rAjaputra, daMDanAyakakotavAla, mAMDalika, sArthavAha, kauTuMbika ane amAtyamaMtrI A ane emanA sivAya anya manuSya parigrahano saMcaya kare che. te parigraha anaMta-pariNAmazUnya che, azaraNa che, du:khamaya aMtavALA che, adbhava che, anitya che ane pratikSaNa vinAzazILa hovAthI azAzvata che. pApakarmonuM mULa che, jJAnIjano mATe tyAjya che, vinAzanuM mULa kAraNa che, anya prANIono vadha, baMdhana ane kalezanuM kAraNa che ane potAnA mATe anaMta saMkaleza utpanna karavAvALA che. pUrvokta deva Adi A prakAranA dhana, kanaka, ratno Adino saMcaya karatAM lobhathI grasta thatAM ane samasta prakAranA du:khonA sthAnarUpa A saMsAramAM paribhramaNa kare che. vakkhAraakammabhUmisu suvibhattabhAgadesAsu kammabhUmisu jeviyanarAcAuraMta-cakkavaTTIbaladevA-vAsudevA maMDalIyA issarA talavarAseNAvaI ibbhA seTThI-raTThiyA-purohiyA kumArA daMDaNAyagA gaNanAyagA mADaMbiyA satthavAhA koiMbiyA amaccA ee anne ya evamAI pariggahaM sNcinnNti| aNaMta-asaraNaM duraMtaM adhuvamaNiccaM asAsayaM, pAvakammaM nemaM avakiriyavvaM, viNAsamUlaM-vaha-baMdhaparikile- sabahulaM aNaMta - saMkilesa-kAraNaM, te taM dhaNa-kaNaga-rayaNa-nicayaM, piMDI yA ceva lobhaghatthA saMsAraM aivayaMti savvadukkhasannilayaNaM / - pU. A. 5, mu. 16 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrava adhyayana 1421 18 pattAna 58, parigraha mATe prayatna : pariggahassa ya aTThAe sippasayaM sikkhae bahujaNo parigraha mATe ghaNA loko seMkaDo prakAranI zilpa ke kaLA tathA kalAo ya bAvattari sunipuNAo lehAiyAo sauNarU- ucca zreNInI nipuNatA utpanna karavAvALI, gaNitanI yAvasANAo gnniypphaannaao| pradhAnatAvALI, lekhanathI zakanirUta arthAtu pakSiyonI bolI parvatanI bottera kaLAo zIkhe che. causaTiMTha ca mahilAguNe raijaNaNe sippasevaM-asi-masi- rati utpanna karavAvALI nArIo cosaTha mahilAguNone kisi-vANijja-vavahAraM atthasattha-IsatthaccharUppavAyaM, zIkhe che. koI zilpa dvArA sevA kare che. koI asivivihaao ya joga-juMjaNAo, talavAra Adi zastrone calAvavAno abhyAsa kare che, koI masi karma-lipi Adi lakhavAnI zikSA le che, koI kRSi-khetI karavAnI zikSA le che, koI vANijyavyApAranI zikSA le che, koI vyavahAra arthAtu vivAdano suleha karavAnI zikSA le che. koI arthazAstra-rAjanIti tathA dhanurveda Adi zAstronuM adhyayana kare che. koI charI-talavAra vagere zastrone pakaDavAnI-calAvavAnI, koI aneka prakAranA yaMtra, maMtra, mAraNa, saMmohana, uccATana, vazIkaraNa Adi yogonI zikSA grahaNa kare che. annesu ya evamAiesu bahusu kAraNasaesu jAvajjIvaM A prakAranA bIjA maMdabuddhivALA vyakti seMkaDo kAraNothI naDijjae saMciNaMti mNdbuddhii| parigraha mATe pravRtti karatA jIvanaparyata bhaTakatA rahe che ane parigrahano saMcaya kare che. pariggahasseva ya aTThAe karaMti pANANa-vahakaraNaM / parigraha mATe loko prANIonI hiMsAnA kRtyamAM pravRtta triya-niyari-so-saMpA thAya che. khoTuM bole che, bIjAne Thage che, nikRSTa vastune bheLaseLa karI utkRSTa dekhADe che. prdvvaabhijjaa| bIjAnA dravyamAM lAlaca kare che. sa-paradAra-abhigamaNAsevaNAe AyasavisaraNaM / svadAra-gamanamAM zArIrika ane mAnasika kheda tathA parastrInI prApti na thavAthI mAnasika pIDAno anubhava kare che. kalahabhaMDaNa-verANi ya avmaannnn-vimaannnnaao| kalaha-vivAda-jhaghaDA laDAI tathA vaira-virodha kare che. apamAna temaja yAtanAo sahana kare che. icchA-mahiccha-ppivAsa-sayayatisiyA,taNhagehilobhaghatthA, IcchAo ane mahecchAo rUpI pipAsAnA niraMtara attANA aNiggahiyA kareMti koh-maann-maayaa-lobhe| tarasyA banelA rahe che. tRSNA gRddhi ane lobhamAM prasta-Asakta rahe che, te zaraNarahita ane Indriyo tathA mananA nigrahathI rahita thaI krodha, mAna, mAyA ane lobhanuM sevana kare che. akittaNijje pariggahe ceva hoMti niyamA sallA-daMDA ya A niMdanIya parigrahamAM ja nizcayathI zalya, daMDa, gArava, gAravA ya kasAyA sannA ya kAmaguNa - aNhagA ya kaSAya, saMjJA, kAmaguNa, pAMca Azrava dvAra, IndriyavikAra iMdiyalessAo sayaNasaMpaogA sacittAcitta-mIsagAI ane azubhalezyAo hoya che. svajanonI sAthe saMyoga thAya che ane parigrahavAnuM asIma-anaMta, sacitta, dabvAiM aNaMtagAiM icchaMti parighettuM / acitta ane mizra dravyone grahaNa karavAnI IcchA kare che. sadeva-maNuyAsuraMmiloelobhapariggaho jiNavarehiMbhaNio devo, manuSyo ane asuro sahita A traNa-sthAvararUpa natthi eriso pAso paDibaMdho asthi sabajIvANaM svloe| loka jagatamAM jinendra bhagavaMtoe A lobha parigrahanuM pratipAdana karyuM che. vAstavamAM A lokamAM sarva jIvo - pavTTa. mA. 5, su. 16 mATe parigraha jevu anya koI baMdhana nathI. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1422 1. pariAda pUchyuM 60. paralogaMmi ya naTThA tamaM paviTThA mahayAmohamohiyamaI timisaMdhakAre tasa-thAvara - suhuma- bAyaresu pajjattama pajjattaga evaM - jAva-pariyaTTaMti dIhamaddhaM jIvA lobhavasasanniviTThA / eso so pariggahassa phalavivAo ihaloio pAraloio appasuho bahudukkho mahabbhao bahurayappagADho dArUNoM, kakkaso asAo vAsasahassehiM muccai na aveyaittA asthi hu mokkhoti / evamAhaMsu nAyakulanaMdaNo mahappA jiNo u vIravaramajjo kasI ya pariggahassa phalavivAgaM / - parlR. AA. 6, su. 27 () pariggahassa uvasaMhAro eso so pariggaho paMcamo u niyamA nAnA-maNi-kaNagarayaNamahariha evaM - jAva- imassa mokkhavaramottimaggassa phalibhUyo / carimaM ahammadAraM samattaM, tti bemi / - parlR. AA. t, su. 27 (6) 61. AsavAjjhayaNassa uvasaMhAro eehiM paMcahiM AsavehiM, rayamAiNittu aNusamayaM / cauvvihagaiperaMtaM, aNupariyaTTheti saMsAre // savvagaipakkhaMde, kAhiMti anaMtae akayapuNNA / je ya Na suNaMti dhammaM, soUNa ya je pamAyaMti // asi vi bahuvihaM, micchadiTThiyA je garA ahammA / baddhaNikAiyakammA, suNaMti dhammaM Na ya kareMti // kiM sakkA kAuM je, Necchai osahaM muhA pAuM / jiNavayaNaM guNamahuraM, vireyaNaM savvadukkhANaM // paMceva ya ujjhiUNaM, paMceva ya rakkhiUNaM bhAveNaM / kammaraya-vippamukkaM, siddhivaramaNuttaraM jaMti // - paa. mu. ?, A. huM, aMtima 59. parigrahanuM phaLa : parigrahamAM Asakta prANI paralokamAM ane A lokamAM naSTa-bhraSTa thAya che, ajJAnAMdhakAramAM praviSTa hoya che, tIvra mohanIyakarmanA udayathI mohita mativALA, lobhanA vazamAM paDelA jIva trasa, sthAvara, sUkSma ane bAdara paryAptaka ane aparyAptaka avasthAomAM "yAvacAra gativALA saMsAra kAnanamAM paribhramaNa kare che. parigrahanuM A A loka saMbaMdhI ane paraloka saMbaMdhI phaLa- vipAka alpa sukha ane atyaMta duHkhavALA che. mahAn bhayathI paripUrNa che, atyaMta karma rajathI pragADha che, karUNa che, kaThora che ane asAtAno heturUpa che. paraMtu hajAro varSo bAda paNa tenA phaLane bhogavyA vagara chuTakAro nathI maLato. A prakAre jJAtakuLanaMdana mahAtmA vIravara (mahAvI2) jinezvara deve parigraha nAmaka A paMcama (AzravadvAranA) phaLa vipAkanuM pratipAdana karyuM che. 60, parigrahano upasaMhAra : dravyAnuyoga bhAga-3 aneka prakAranI candrakAMta Adi maNIo, suvarNa karyetana Adi ratno tathA bahumUlya anya dravya -yAva- A pAMcavA AzravaDhAra parigraha mokSanA mArgarUpa mukti-nirlobhatA mATe argalA samAna che. A rIte A aMtima parigraha AzravadvAranuM varNana thayuM, evuM huM kahuM chuM. 61. Azrava adhyayanano upasaMhAra : A pUrvokta pAMca AzravadvAronA nimittathI jIva pratisamaya karmarUpI rajano saMcaya karIne cAra gatirUpa saMsAramAM paribhramaNa karatAM rahe che. je puNyahIna prANI dharmane zravaNa nathI karatAM ane zravaNa karIne paNa tenuM AcaraNa karavAmAM pramAda kare che te anaMtakALa sudhI cAra gatiomAM gamanAgamana (janma-maraNa) karatAM raheze. je puruSa mithyAdRSTi che, adhArmika che, jemaNe nikAcit karmono baMdha karyo che, te aneka prakArathI zikSA maLyA chatAM paNa dharmanuM zravaNa to kare che paraMtu tenuM AcaraNa nathI karatA. jina bhagavAnanA vacana samasta duHkhono nAza karavAmAM samartha guNayukta madhura virecana auSadha che, paraMtu niHsvArtha bhAvathI devAmAM AvatI A auSadhane je pIvatAja nathI temanA mATe zuM kahI zakAya ? je prANI pAMca hiMsA Adi Azravono tyAga karI ane pAMca (ahiMsA Adi saMvaro)nI bhAvapUrvaka rakSA kare che, te karma-2jathI sarvathA mukta thaI sarvottama siddhi muktine prApta kare che. For Private Personal Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1423 ka kSAnakaauritius at - 29. veda adhyayana kAmavAsanAno anubhava veda che. strIveda, puruSaveda ane napuMsakavedanA bhedathI enA traNa prakAra thAya che. ahiMyA veda zabda strI, puruSa AdinA bAhyaliMganuM dyotaka nathI. bAhyaliMga to zarIra-nAma-karmanuM phaLa che. veda moha karmanA udayanuM pariNAma che. hAM, e avazya che ke bAhya liMgathI strI, puruSa ane napuMsakanI oLakhANa thAya che tathA vedathI emano gADha saMbaMdha che. prAyaH strImAM strIveda, puruSamAM puruSaveda ane napuMsakamAM napuMsakaveda jovA maLe che. vedanI pUrtinuM sAdhana liMga che. navamAM guNasthAnanA pachI traNavedomAMthI koIno paNa udaya raheto nathI. vItarAgI AtmAnI sattAmAM paNa vedano kSaya thaI jAya che. paraMtu zarIranI sAthe liMga banelu rahe che. traNa liMgamAMthI koIpaNa liMga rahetA vItarAga avasthA prApta thaI zake che. jemake- paMdara prakAranA siddhomAM strIliMga siddhA, puruSaliMga siddhA ane napuMsaka liMga siddhAnI gaNanA AnI sAkSI che. pRthvIkAya, akAya, teukAya, vAyukAya ane vanaspatikAyamAM je kAmavAsanA che te napuMsaka vedanA rupamAM che. e ja pramANe traNa vikasendriya, samucchima tiryaMca pacendriya, manuSya ane samasta nairayika jIvomAM paNa napuMsakaveda hoya che. A veda mahAnagaranA dAhanA samAna kaSTadAyI che. devomAM be veda hoya che. strIveda ane puruSaveda. AmAM napuMsaka veda nathI hoto. nairayikomAM napuMsaka sivAyanA be veda hotA nathI. garbhathI utpanna thavAvALA tiryaMca paMcendriya ane manuSyomAM traNe veda hoya che. cAra gationA covIsa daMDakomAM manuSyano ja eka daMDaka evo che ke je avedI paNa hoI zake che arthAt kAmavAsanAno nAza mAtra manuSyomAM ja saMbhava che. koIpaNa jIva eka samayamAM ekathI vadhAre vedono anubhava karatA nathI. strIvedano udaya hovAthI strI-puruSanI abhilASA kare che tathA puruSavedano udaya hovAthI puruSa strInI abhilASA kare che. strIveda karISAgninA samAna ane puruSaveda dAvAgninI juvAlAnI samAna mAnavAmAM AvyA che. savedaka jIva traNa prakAranA hoya che - (1) anAdi aparyavasita (2) anAdi saMparyavasita ane (3) sAdi saparyavasita. je jIvomAM anAdikALathI savedakatA cAlI Ave che ane kyAreya samApta thatI nathI te anAdi aparyavasita bhedamAM Ave che. jemAM samApta thaI jAya tene anAdi saMparyavasita saMvedaka mAnavAmAM Ave che. aMtimabheda e jIvomAM hoya che ke je ekavAra avedI thaI (agyAramAM guNasthAnathI paDIne) pharI savedI thAya che. evA jIva pharIthI avedI thaI zake che. avedaka jIva be prakAranA hoya che- (1) sAdi aparyavasita ane (2) sAdi saMparyavasita. je jIva ekavAra savedaka thayA pachI pharIthI saMvedaka thatA nathI te prathama prakAramAM tathA pharIthI saMvedaka thavAvALA bIjA prakAramAM Ave che. sAdi saparyavasita jIvonI avedakatA jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI rahe che. strI, puruSa ane napuMsakanI kAyasthitino covIsa daMDakomAM prastuta adhyayanamAM vizada varNana che. tenA pachI savedaka ane avedaka jIvonA aMtarakALanuM prarupaNa che. ahiM alpabadutvanI carcA mahatvapUrNa che. savedaka, strIvedaka, puruSavedaka, napuMsakavedaka ane avedaka jIvomAM puruSavedaka sauthI ochA che. tenAthI strIvedaka jIva saMkhyAtaguNa che. tenAthI avedaka anaMtagaNo che. tenAthI napuMsakavedaka anaMtagaNA che. tenAthI savedaka vizeSAdhika che. strI, puruSa ane napuMsakonA vibhinna daMDakomAM pradatta pRthapha alpabadutvanA AdhAra para A kahI zakAya che ke samasta strIomAM manuSya strIo, samasta puruSomAM manuSya puruSo ane samasta napuMsakomAM puruSa napuMsaka sauthI alpa che. strIomAM devastrIo, puruSomAM devapuruSa ane napuMsakomAM tiryaMcanapuMsaka sarvAdhika che. strI-puruSa ane napuMsakomAM puruSa sauthI alpa che. strIo tenAthI saMkhyAtagaNI che ane napuMsaka tenAthI anaMtagaNA kahyA che. = == = = Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1424 lili lilu Halfilt listhiti iiitilit littivili lllll i|||ll|G !;ilir misliE HIERAvAdatilititistinetitutersti ||Liaa masAlA ITnA littitHrittlllllllllllll-filizattlHWikilliaHilabilitttttuEfill itali villllllllllllattitletitie nAnA nAnA pAyAnA mAmA - mAmAnA s a r alrectltJttltftllultuatt maithuna traNa prakAranA che - 1. divya, 2. mAnuSya ane tiryaMcayonika. narayika mithunabhAvane prApta thatA nathI. kAraNake- te napuMsaka hoya che. napuMsaka jIva paNa abrahma (maithuna)nuM sevana kare che. paraMtu mithunabhAvathI rahita thaIne. maithuna pravRtti (paricAraNA) pAMca prakAranI kahI che- (1) kAya paricAraNA (2) sparza paricAraNA (3) rupa paricAraNA (4) zabda paricAraNA ane (5) manaH paricAraNA. devomAM pAMca prakAranI paricAraNA maLe che. bhavanapatithI laI IzAna kalpanA deva kAyaparicAraka hoya che. sanaskumAra ane mahendrakalpanA deva sparzaparicAraka, brahmaloka ane lAMtakanA deva rupaparicAraka, mahAzukra ane sahastrAra kalpanA deva zabdaparicAraka tathA Anata, prANata, AraNa ane azruta kalponA deva mana:paricAraka hoya che. nava raiveyaka ane pAMca anuttara vimAnanA deva maithuna pravRttithI rahita hoya che. saMvAsanA vividha ruponuM nirUpaNa karyA bAda A adhyayanamAM kAma nA cAra prakAra pratipAdita karyA che- (1) zre zRMgAra (2) karuNa (3) bIbhatsa ane (4) raudra. devomAM kAma zRMgAra pradhAna, manuSyamAM karuNapradhAna, tiryaMcomAM bIbhatsa pradhAna ane nairayikomAM raudra rasa pradhAna hoya che. A pramANe A adhyayanamAM veda para sarvAgINa sAmagrI upalabdha che. lhilliatiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiill milliliiiiiiiiiiiittithiraniieiliitiliilitimlilikiniiiiiiiiiiiallnutritiHan initi alitHuawn sarakAranA nAnArAmAkatit: nittassiAnA paE iAtA= = = = ==== = = Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana sUtra - 2. 4. 29. veya'jjhayaNaM veyassa tivihA bheyA 5. viSe aaN maMte ! vepu paLatte ? 3. goyamA ! tivide ve" vatte, taM nahA 2. rUcive, 2. purasaveNa, rU. napuMsAve / vecA-sava 1. kRSive naM maMte ! jiM pagAre vaLatte ? 3. goyamA ! huM ugnisamALe patte / 3. cauvIsadaMDaesu veya baMdha parUvaNaM - - nIvA. Dei. r, su. 12(2) 1. purisaveNu aaN maMte ! jiM pagAre vaLatte ? u. goyamA ! vaNadavaggijAlasamANe paNNatte / sama. su. 156 1. napuMsAveNu aaN aMte ! viM vAre vaLatte ? u. goyamA ! mahANagaradAhasamANe paNNatte samaNAuso ! nIvA. da. ra, mu. 6 (ra) 3. goyamA ! tuM jeva / pa. itthiveyassa NaM bhaMte! kaivihe baMdhe paNNatte ? 3. zocamA ! tivide vaMdhe vaLatte, te nadA . nIvapayoga vadhe, ra. anaMtabaMdhe, 2. paraMparabaMdhe pa. asurakumArANaM bhaMte ! itthiveyassa kaivihe baMdhe paNNatte ? tuM -khAva- temALiyA, varaM jassa itthavedo atthi / evaM purisavedassa vi napuMsagavedassa vi-jAva- (1-24) vemANiyANaM, NavaraM jassa jo atthi vedo / viyA. sa. 20, 3. 7, mu. ?2-1 veyakaraNabheyA cauvIsadaMDaesu ya pruuvnnN5. viSe khaM bhaMte ! veyarane pAtte ? sUtra : 1. 2. 3. 4. vedanAM traNa bheda : pra. bhaMte ! veda keTalA prakAranAM kahyA che ? u. pra. u. vedanuM svarupa : pra. u. pra. u. 29. veda-adhyayana pra. u. gautama ! veda traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. strIveda, 2. puruSaveda, 3. napuMsakaveda. bhaMte ! strIveda kyA prakAranAM kahyA che ? 1425 gautama ! phuMphuka agni arthAt karISAgninI samAna kahyA che. bhaMte ! puruSaveda kyA prakAranAM kahyA che ? gautama ! vana (tRNa) dAvAnaLanI jvALAnAM samAna kahyA che. covIsa daMDakomAM veda baMdhanuM prarupaNa : bhaMte ! napuMsakaveda kyA prakAranAM kahyA che ? he AyuSyaman zramaNa gautama ! mahAnagaranI agninAM samAna kahyA che. bhaMte ! strIvedanAM baMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? gautama ! baMdha traNa prakAranAM kahyA che, jemake 1. jIva prayoga baMdha, 2. anaMtara baMdha, 3. paraMparabaMdha. pra. bhaMte ! asurakumAronAM strIvedanAM baMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! pUrvavat (traNa prakAranAM che.) A pramANe vaimAniko sudhI kahevA joIe. vizeSa : jene strIveda che, (tenA mATe ja A jANavuM joIe) A pramANe puruSaveda ane napuMsaka veda (baMdha)nAM viSayamAM paNa vaimAniko sudhI jANavuM joIe. vizeSa : jenA je veda hoya te ja kahevA joIe. vedakaraNanAM bheda ane covIsa daMDakomAM prarupaNa : pra. bhaMte ! vedakaraNa keTalA prakAranAM kahyA che ? Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1426 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! tivihe veyakaraNe paNNatte. taM jahA u. gautama ! vedakaraNa traNa prakAranAM kahyA che. jemake - 2. tyavecavara, 2. puriveyara, 1. strIvedakaraNa, 2. puruSavedakaraNa, rU. napuMsAveyara . 3. napuMsaka vedakaraNa. Dha. 2-24. paNa sarve nephasAruM raMDA -nava- 6.1-24. nairayikothI vaimAniko sudhI badhA vemANiyANaM, jassa jaM atthitaM tassa savvaM bhANiyabvaM / daMDakomAM vedakaraNa jANavuM joIe. paraMtu jenA je - vicA. sa. 11, 3. 1, mu. 8 veda hoya tenA te badhA vedakaraNa kahevA joIe. 5. cauvIsadaMDaesu veya parUvarNa 5. covIsa daMDakomAM vedanuM prarupaNa : 1. 2 , ne maMte! jiM veithA, pUrisathA, pra. 6.1, bhate ! zuM nairayika strIvedaka, puruSavedaka ke napuMsAveyA ghaUttA ? napuMsaka vedaka hoya che ? u. goyamA! No itthiveyA, NopurisaveyA, napuMsagaveyA u. gautama! nairayika strIvedaka nathI, puruSavedaka nathI pnnnnttaa| paraMtu napuMsakavedaka hoya che. pa. huM 2. mamurajmArI ne aMte ! sthiyA, pra. 6.2, bhaMte ! zuM asurakumAra strIvedaka, puruSavedaka purisaveyA, napuMsagaveyA paNNattA ? ke napuMsakavedaka hoya che ? u. goyamA ! itthiveyA, purisaveyA, No napuMsagaveyA u. gautama strIvedavALA che, puruSavedavALA che, patti paraMtu napuMsaka vedavALA nathI kahyA. 9. rU-22. -nava- thanArumAranA 8.3-11. A pramANe svanitakumAra sudhI jANavuM joIe. . 22-26. kuva-mAjhojha-vA-cAkSu 8.12-21. pRthvI, apa, tejasa, vAyu, vanaspati, bi-ti-cariMdiya-sammucchima-paMceMdiyatirikkha- beIndriya, treIndriya, caurendriya, samRchima sammucchima- maNussA napuMsagaveyA, paMcendriya tiryaMca ane samUcchika manuSya napusaka vedavALA che. gabbhavakkaMtiyamaNussApaMciMdiyatirikkhayA ytiveyaa| garbha vyutkrAMtika manuSya ane paMcendriya tiryaMca traNe vedavALA che. daM. 22-24. jahA asurakumArA tahA vANamaMtarA da.22-24, vANavyaMtara, jayotiSka ane joisiyA-vemANiyA vi| vaimAnikanuM varNana asurakumAronAM samAna karavuM joIe. - sama. su. 166 6. DAku ke pavana 6. cAra gatiomAM vedanuM prarupaNa : 2. racA-napuMsAveyA, 1. narayika : napuMsaka vedavALA che. - nIvA. di. 1, mu. 32 2. tirikkhajoNiesu-egidiyA 2. tiryaMcayonika ekendriya - pa. suhumapuDhavikAiyANaM bhaMte ! jIvA kiM itthiveyA, pra. bhUta! sUkSma pRthvIkAyika jIva zuM strIvedavALA che, purisaveyA, napuMsagaveyA ? puruSavedavALA che ke napuMsakavedavALA che ? 3. goya!no tyithA, no purisaMvecA, napuMsaraveyA u. gautama! strIveda vALA nathI, puruSavezavALA nathI - nIvA. pafs. 2, mu. (??) paraMtu napuMsakadavALA che. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1427 bAdara pRthvIkAyikonuM varNana sUkSma pRthvIkAyikonAM samAna che. sUkSma-bAdara apukAyikanuM varNana sUkSma pRthvIkAyikonAM samAna che. sUkSma-bhAdara tejasukAyikanuM varNana sUkSma pRthvIkAyikonAM samAna che. sUkSma-bAdara vAyukAyikonuM varNana sUkSma pRthvIkAyikonAM samAna che. sUkSma-bAdara-sAdhAraNa, pratyeka vanaspatikAyikonuM varNana sUkSma pRthvIkAyikono samAna che. (4) bendriya- napuMsavANA che. bAyarapuDhavikAiyA-jahA suhumapuDhavikAiyANaM / -jIvA. paDi. 1, su. 15 suhuma-bAyara AukAiyA-jahA suhmpuddhvikaaiyaannN| - jIvA. paDi.1, su. 16-17 suhuma-bAyara teukAiyA jahA suhmpuddvikaaiyaannN| __ - jIvA. paDi. 1, su. 24-25 suhuma-bAyara vAukAiyA jahA suhmpuddhvikaaiyaannN| - jIvA. paDi.1, su. 26 suhuma-bAyara-sAhAraNa-patteyasarIravaNassaikAiyAjahA suhumpuddhvikaaiyaannN| - jIvA. paDi. 1, su. 20-21 (kha) beiNdiyaa-npuNsgyaa| -jIvA. paDi. 1, su. 28 (ga) teiMdiyA-jahA beiNdiyaannN| - jIvA. paDi. 1, su. 29 (gha) cauriMdiyA-jahA teiMdiyANaM / ___ - jIvA. paDi. 1, su. 30 (Ga) sammucchimapaMceMdiyatirikkhajoNiyAjalayarA-napuMsagaveyA - jIvA. paDi. 1, su. 35 thalayarA-jahA jalayarANaM' -jIvA. paDi. 1, su. 36 khahayarA-jahA jalayarANaM - jIvA. paDi. 1, su. 36 (ca) gabbhavakkatiyapaMceMdiya tirikkhajoNiyAjalayarA-tivihaveyA - ___- jIvA. paDi. 1, su. 38 thalayarA-jahA jalayarANaM - jIvA. paDi. 1, su. 39 khahayarA-jahA jlyraannN| - jIvA. paDi. 1, su. 40 3. maNussAsammucchimamaNussA-napuMsagaveyA / -jIvA. paDi. 1, su. 41 (ga) treIndriyanuM varNana teja pramANe (be IndriyanAM samAna) che. () caurindriyanuM varNana teja pramANe (treIndriyanAM samAna) che. (3) sambhUmi paMthendriya tirthayoni : jalacara- napuMsaka vedavALA che. sthaLacara-jaLacaronAM samAna napusaka vevALA che. khecara : jaLacaronAM samAna napusakadavALA che. (2) gamavyutains paMthendriya tirthayoni: - jaLacara : traNe vedavALA che. sthaNaya2 : 4yarona samAna (nayA )cha. ya2:4yarona samAna (traya vehavA). 3. manuSya samUcchika manuSya- napuMsakadavALA che. 1-2. jIvA. paDi. 3, u. 1, su. 97 (2) Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1428 dravyAnuyoga bhAga-3 gabbhavakkaMtiyamaNussA-itthiveyA vi, purisaveyA vi, napuMsAveyA vi, mayA vinA - nIvA. pari. 2, su. 46 4, relaitthiveyaa vi, purisaveyA vi, no npuNsgveyaa| - nIvA.. ?, . 42 egasamae egaveya veyaNa-parUvarNapa. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti, bhAsaMti, paNNaveMti, parUveMti evaM khalu niyaMThe kAlage samANe devabbhUeNaM appANeNaM1. se NaM tattha no anne deve no annesiM devANaM devIo abhimuMjiya-abhijuMjiya-pariyArei / 7. , 2. No appaNicciyAo devIo abhimuMjiya abhimuMjiya pariyArei / / appaNAmeva appANaM viubbiya-viuviya priyaarei| ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM do vee veei, taM nahIM2. tmiveyaM vA, 2. risarca vA | 1. jaM samayaM itthiveyaM veei taM samayaM purisaveyaM garbhavyutkrAMtika manuSya : strIvedavALA paNa che, puruSavezavALA paNa che, napuMsakadavALA paNa che ane avedI paNa che. 4. deva : strI vedavALA paNa che ane puruSavezavALA paNa che, paraMtu napuMsaka vedavALA nathI. eka samayamAM eka veda-vedananuM prarupaNa : pra. bhaMte ! anyatIrthika A pramANe kahe che, batAve che, prajJApanA kare che ane prarUpaNA kare che ke koI paNa nigraMtha (muni) marIne deva thatA svayaM - 1. te tyAM (devalokamAM) bIjA devonI devIonI sAthe tene vazamAM karIne ke tenuM AliMgana karIne paricAraNA (mathuna-sevana) karatA nathI. potAnI devIone vazamAM karIne ke AliMgana karIne tenI sAthe paNa paricAraNA karatA nathI. 3. paraMtu te deva vaikriyathI svayaM ja devInuM rupa banAvIne tenI sAthe paricAraNA kare che. A pramANe eka jIva eka samayamAM be vedono anubhava (vedana) kare che, jemake - 1. strI veda, 2. puruSaveda. 1. je samaye strIveda ne vede (anubhava kare) che te samaye puruSaveda ne paNa vede che. 2. je samaye puruSaveda ne vede che, te samaye strIveda ne paNa vede che. strIvedanuM vedana karatA puruSavedane paNa vede che. puruSavedanuM vedana karatA strIvedane paNa vede che. mATe eka ja jIva eka samayamAM baMne vedane veda che, jemake - 1. strI veda, 2. puruSaveda. bhaMte ! zuM A (anyatIrthikonuM) varNana satya che? u. he gautama ! te anyatIrthika je A kahe che -cAvatu strIveda puruSavedanuM vedana eka sAthe kare che, tenuM te varNana mithyA che. he gautama ! huM A pramANe kahuM chuM -yAvaprarupaNA karuM chuM ke - veThuM, 2. jaM samayaM purisaveyaM veei taM samayaM itthiveyaM veei, itthiveyassa veyaNAe purisaveyaM veei, purisaveyassa veyaNAe itthiveyaM veei, evaM khalu ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM do veyaM veThu, nahIM . rUcice va, 2. purisaryA vA | te darya maMte ! vaM? u. goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti -jAva- itthiveyaM vA, purisaveyaM vA je te evamAhaMsa micchaM te evamAhaMsu, ahaM paNa goyamA ! evamAikkhAmi -jAva- evaM parUvemi Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1429 evaM khalu niyaMThe kAlagaesamANe annayaresudevaloesa devattAe uvavattAro bhavaMti, mahiDDhiesu -jAvamahANubhAgesu dUragaIsu cirtttthiiesu| seNaM tattha deve bhavai mahiDiDhae-jAva-dasa disAo ujjovemANe pabhAsemANe -jAva-paDirUve / 1. se NaM tattha anne deve annesiM devANaM devIo abhimuMjiya-abhijuMjiya pariyArei / appaNicciyAo devIo abhimuMjiya abhijuMjiya priyaarei| 3. no appaNAmeva appANaM viuviya-viuviya pariyArei, ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM egaM veyaM veei, taM jahA - . tmiya vA, 2. purisarca vA | 1. jaMsamayaM itthiveyaM veei, no taM samayaM purisaveyaM gTTa 2. jaM samayaM purisaveyaM veei, no taM samayaM itthiveyaM veei| itthiveyassa udaeNaM no purisaveyaM veei, purisaveyassa udaeNaM no itthiveyaM veei / evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM egaM veyaM veei, koI nigraMtha marIne, koI mahaddhika -thAvatu- mahA prabhAvayukta, dUra gamana karavAnI zaktithI saMpanna, dIrdhakALanI sthiti (Ayu)vALA anya devalokamAMthI koI eka devalokamAM devarupathI utpanna thAya che, tyAM te mahatI RddhithI yukta thAya che -yAvata- dase dizAomAM udyota kare che, viziSTa kAMtithI zobhAyamAna thAya che -yAvatu- atyaMta rupavAna deva hoya che. 1. te deva tyAM bIjA devonI devIone vazamAM karIne tenI sAthe paricAraNA kare che, potAnI devIone grahaNa karIne tenI sAthe paNa paricAraNA kare che. 3. paraMtu svayaM vaikriya karIne potAnA vikarvita rupanI sAthe paricAraNA karatA nathI. mATe eka jIva eka samayamAM baMne vedomAMthI koI eka vedano ja anubhava kare che, jemake - 1. strI veda, 2. puruSaveda. 1. je samaye strIvedane vedatA (anubhava kare ) che tyAre puruSavedane vedatA nathI. 2. je samaye puruSavedane vece che te samaye strIvedane vedatA nathI. strIvedano udaya thavAthI puruSavedane vedatA nathI. puruSavedano udaya thavAthI strIvedane vedatA nathI. mATe eka jIva eka samayamAM baMne vedomAMthI koI ekane vede che, jemake - 1. strI veda, 2. puruSaveda. jayAre strIvedano udaya thAya che tyAre strI puruSanI abhilASA kare che.. jayAre puruSavedano udaya thAya che tyAre puruSa strInI abhilASA kare che. arthAt baMne paraspara eka bIjAnI IcchA kare che, jemake - 1. strI puruSanI, 2. puruSa strInI. 6. striyaM vA, 2. kuriyaM vA | itthI itthiveeNaM udiNNeNaM purisaM patthei / puriso purisaveeNaM udiNNeNaM itthiM patthei / do vi te aNNamaNNaM pattheti, taM jahA 2. tthA vA purisa, 2. purise vA Tyi T - viya. sa. 2, 3, 5, mu. ? Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1430 dravyAnuyoga bhAga-3 8. saveyaga-aveyagajIvANaM kAyaTThiI pa. saveyae NaM bhaMte ! saveyae tti kAlao kevaciraM hoi? 3. goyamAM ! yA tivide Twtte, nahIM - 2. baLAi vA pannavasA 2. baLAi vA saMpannavasi | 3. sAIe vA spjjvsie| tattha NaM je se sAIe sapajjavasie se jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaMkAlaM, aNaMtAo ussappiNi-osappiNIo kAlao, khettao avaDDhe poggalapariyaTai desUNaM / ' pa. ithivee NaM bhaMte ! itthivee tti kAlao kevaciraM ho ? u. goyamA ! 1 egeNaM AeseNaM jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM dasuttaraM paliovamasayaM puvakoDipuhuttamabbhahiyaM / 2. egeNaM AeseNaM jahaNNeNaM egasamaya, ukkoseNaM aTThArasa paliovamAiM puvakoDi puhutta mabhaiyAI 3. egeNaM AeseNaM jahaNNeNaM egasamayaM, ukkoseNaM coddasa paliovamAiM puvakoDipuhuttamabbhaiyAI egeNaM AeseNaM jahaNNeNaM egasamayaM. ukkoseNaM paliovamasayaM puvakoDipuhuttamabbhaiyAI savedaka-avedaka jIvonI kAyasthiti : pra. bhaMte ! savedakavALA jIva savedakanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahe che ? u. gautamasavedaka traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. anAdi - aparyavasita. 2. anAdi - saparyavasita. 3. sAdI - saparyavasita. temAMthI je sAdi-saparyavasita che, te jadhanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa anantakALa sudhI, arthAta kALathI ananta utsapiNI- avasarpiNI sudhI ane kSetrathI dezona ardha pudgala parAvartana sudhI (jIva-saMvedaka rahe che.) pra. bhaMte ! strIveda vALA jIva strIvedakanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahe che ? gautama ! 1, eka mAnyatA (apekSA)thI jaghanya eka samaya ane utkRSTa sAdhika pUrvakoTipRthakatva eka so dasa palyopama sudhI rahe che. 2. eka mAnyatAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTa sAdhika pUrvakoTi pRthaphatva aDhAra palyopama sudhI rahe che. 3. eka mAnyatAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTasAdhika pUrvakoTi pRthakvacoda palyopama sudhI rahe che. 4. eka mAnyatAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTa sAdhika pUrvakoTi pRthakatva so palyopama sudhI rahe che. eka mAnyatAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTa pUrvakoTi pRthatva sAdhika palyopama pRthatva sudhI strIvedakanAM rupamAM rahe che. pra. bhaMte ! puruSavezavALA jIva puruSavedakanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahe che ? u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa sAdhika sAgaropama zatapRthakRtva sudhI puruSavedakanAM rUpamAM rahe che. pra. bhaMte ! napuMsakavedavALA jIva napuMsakavedakanAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahe che ? vA 5. egeNaM AeseNaM jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM paliovamapuhutta puvakoDipuhutta maye | purisavee NaM bhaMte ! purisavee tti kAlao kevaciraM ? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM sAgarovamasayapuhattaM sAiregaM / pa. napuMsagavee NaM bhaMte ! napuMsagavee tti kAlao kevaciraM hoi? 2. navI, paDi. 1, mu. 232 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana . 2. 3. goyamA ! nahoLuM chu samaye, ukkoseNaM vaNapphaikAlo / pa. aveyae NaM bhaMte! aveyae tti kAlao kevaciraM hoi ? 3. goyamA ! aveya tuviSe vAtte, taM nahIM - 1. sAIe vA apajjavasie, 2 sAIe vA sapajjavasie / tattha paMje se sAIe sapajjavasie se jahaNNeNaM ekkaM samaya, joseLa aMtomukutte / - 51. 1. 28, su. 2226-2230 itthI purisa napuMsagANaM kAyaTThiI parUvaNaMpa. itthINaM bhaMte! itthitti kAlao kevaciraM hoi ? 3. goyamA ! chu. vaLAveseAM nahannenuM varSa samaye, ukkoseNaM dasuttaraM paliovamasyaM puvvakoDi puhuttamabbhahiyaM / 6. 2. ekkeNAdeseNaM jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aTThArasa paliovamAI puvvakoDipuhuttamahiyaM / 3. ekkeNAdeseNaM jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM caudasa palio mAI puvvkoddipuhuttmadhmayiM / 4. ekkeNAdeseNaM jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM paliovamasayaM puvvakoDipuhuttamabbhahiyaM / dh ekkeNAdeseNaM jahaNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM paliovamapuhuttaM puvvakoDipuhuttamabbhahiyaM / tirikkhajoNitthI NaM bhaMte! tirikkhajoNitthitti kAlao kevaciraM hoi ? u. goyamA ! jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tinni paliovamAiM puvvakoDipuhuttamabbhahiyAI / 2 jalayarIe jahaNaNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM puvvakoDipuhuttaM / (4) nIvA. Di. 1, su. 232 (1) vaLa. 1. 18, su. 1262 9. 1431 u. gautama ! jaghanya eka samaya ane utkRSTa vanaspatikALa sudhI napuMsakavedanAM rupamAM rahe che. pra. bhaMte ! avedakavALA jIva avedakanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahe che ? u. gautama ! avedaka be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sAdi-aparyavasita, 2. sAdi- saparyavasita. AmAMthI je sAdi saparyavasita che, te jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI avedakanAM rupamAM rahe che. - strI puruSa - napuMsakonI kAyasthitinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! strI, strInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! 1. eka apekSAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTa pUrvakoTi pRthaktva adhika eka so dasa palyopama sudhI rahI zake che. 2. eka apekSAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTa pUrvakoTipRthaktva adhika aDhAra palyopama sudhI rahI zake che. 3. eka apekSAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTa pUrvakoTipRtha adhika coda palyopama sudhI rahI zake che. 4. eka apekSAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTa pUrvakoTipRtha adhika eka so palyopama sudhI rahI zake che. 5. eka apekSAthI jaghanya eka samaya ane utkRSTa pUrvakoTipRthaktva adhika palyopama pRtha sudhI rahI zake che. pra. bhaMte ! tiryaMcayonika strI tiryaMcayonika strInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTi pRthakktva adhika traNa palyopama sudhI rahI zake che. jaLacarI jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTipRthaktva sudhI rahI zake che. (sva) nIvA. Di. 2, su. 246 (6) nIvA. Di. 6, mu. 229 (IT) nIvA. paMDi. 1, su. 246 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1432 chuM. cauppaya thalayara tirikkhajoNitthI jahA ohiyA tirikkhajoNitthI / uraparisappI bhuyaparisappitthINaM jahA jalayarINaM, khahayaritthI gaM jahaNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM palio massa asaMkhejjaibhAgaM puvvakoDipuhuttamabbhahiyaM / pa. maNussitthI NaM bhaMte ! maNussitthi tti kAlao ciraM hoi ? 3. goyamA!lettuMpaDu~-nahannenuMaMtomukutta, sosejaM tinni paliovamAiM puvvakoDipuhuttamabbhahiyAI / ' dhammacaraNaM paDucca-jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM sUNA puvvakoDI | evaM kammabhUmiyA vi, bharaheravayA vi, NabaraM-khettaM paDucca-jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tinni palio mAI desUNapuvvakoDimabbhahiyAI / dhammacaraNaM paDucca jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM desUNA puvvakoDI / pa. puvvavideha-avaravidehitthI NaM bhaMte ! puvvavideha avaravidehitthi tti kAlao kevaciraM hoi ? 3. goyamA! zvetaMpaDuttva-nahannenuM aMtomuhurtta, vomeLa puvvakoDipuhuttaM / dhammacaraNaM paDucca - jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM desUNA puvvakoDI | 6. ajanmabhUmina-manusitthI juM maMte ! gammabhuumigmnnussitthi tti kAlao kevaciraM hoi ? u. goyamA ! jammaNaM paDucca- jahanneNaM desUNaM paliovamaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNaM, ukkoseNaM tiNNi paliovamAI / saMharaNaM paDucca-jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tinni paliovamAI desUNAe puvvakoDIe abbhahiyAiM / (1) 51. 1. 28, mu. 1263 dravyAnuyoga bhAga-3 catuSpada sthaLacara tiryaMcayonika strInAM saMbaMdhamAM audhika tiryaMcayonika strInI jema jANavuM joIe. uraparisarpa strI ane bhujaparisastrInAM saMbaMdhamAM jaLacarInAM samAna jANavuM joIe. khecara strI jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTi pRthaktva adhika palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga sudhI rahI zake che. pra. bhaMte ! manuSya strI manuSya strInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! kSetranI apekSAe jadhanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTipRtha adhika traNa palyopama sudhI rahI zake che. dharmAcaraNanI apekSAe-jaghanya eka samaya ane utkRSTa dezonapUrva koTi sudhI rahI zake che. e ja pramANe karmabhUmika ane bharata-eravata kSetranI manuSya strIonA saMbaMdhamAM jANavuM. vizeSa kSetranI apekSAe jadhanya antarmuhUrta ane utkRSTa dezona pUrvakoTi adhika traNa palyopama sudhI rahI zake che. dharmAcaraNanI apekSAe-jaghanya eka samaya ane utkRSTa dezona pUrvakoTi sudhI rahI zake che. pra. bhaMte ! pUrvavideha-apavidehanI manuSya strI pUrvavideha-aparavidehanI manuSya strInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? - u. gautama ! kSetranI apekSAe jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTi pRthaktva sudhI rahI zake che. dharmAcaraNanI apekSAe-jaghanya eka samaya ane utkRSTa dezona pUrvakoTi sudhI rahI zake che. pra. bhaMte ! akarmabhUmika manuSya strI akarmabhUmika manuSya strInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! janmanI apekSAe-jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga nyUna dezona eka palyopama ane utkRSTa traNa palyopama sudhI rahI zake che. saMharaNanI apekSAe-jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa dezonapUrvakoTi adhika traNa palyopama sudhI rahI zake che. (gha) nIvA. Di. 2, mu. ra9 For Private Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1433 pa. hemavaya-heraNNavaya-akammabhUmiyamaNussitthI NaM bhaMte! hemavaya-heraNNavaya akammabhUmiya maNussisthi tti kAlao kevaciraM hoi ? u. goyamA! jammaNaM paDucca-jahanneNaM desUNaM paliovamaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM. ukkoseNaM pliovmN| saMharaNaM paDucca-jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM paliovamaM desUNAe puvvakoDIe abbhahiyaM / pra. bhaMte ! haimavata- haiMraNyavata akarmabhUmika manuSya strI haimavata- hairavata akarmabhUmika manuSya strInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! janmanI apekSAe-jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga nyUna dezona eka palyopama ane utkRSTa eka palyopama sudhI rahI zake che. saMharaNanI apekSAe-jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa dezonapUrvakoTi adhika eka palyopama sudhI rahI zake che. pra. bhaMte ! harivarSa- ramyaphavarSa- akarmabhUmika manuSya strI harivarSa- ramyapha varSa- akarmabhUmika manuSya strInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? pa. harivAsa-rammayavAsa-akammabhUmiga-maNussitthINaM bhaMte ! harivAsa - rammayavAsa - akammabhUmiga - maNussisthitti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jammaNaM paDucca-jahanneNaM desUNAI do paliovamAI paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM do paliovamAI / saMharaNaM paDucca-jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM do paliovamAI desUNapuvakoDimabbhahiyAiM, T. tevaguttaravuMvi sanmabhUmi manusmityanuM aMte! devakurUttarakurUNaM akammabhUmiga maNussitthitti kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! jammaNaM paDucca-jahanneNaM desUNAI tinni paliovamAiM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagAI, ukkoseNaM tinni pliovmaaiN| saMharaNaM paDUcca-jahanneNaM aMtomahattaM, ukkoseNaM tinni paliovamAiM desUNAe puvvakoDImabbhahiyAI / u. gautama ! janmanI apekSAe-jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga nyUna dezona be palyopama ane utkRSTa be palyopama sudhI rahI zake che. saMharaNanI apekSAe-jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa dezona pUrvakoTi adhika be palyopama sudhI rahI zake che. pra. bhaMte ! devakuru-uttarakuru-akarmabhUmika manuSya strI devaku-uttarakuru-akarmabhUmika manuSya strInAM pamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! janmanI apekSAe-jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga nyUna dezona traNa palyopama ane utkRSTa traNa palyopama sudhI rahI zake che. saMharaNanI apekSAe - jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa dezona pUrvakoTi adhika traNa palyopama sudhI rahI zake che. pra. bhaMte ! aMtardI paja akarmabhUmika manuSya strI aMta dva paja akarmabhUmika manuSya strInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! janmanI apekSAe-jadhanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga nyUna dezona palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ane utkRSTa paNa palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga sudhI rahI zake che. saMharaNanI apekSAe-jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa dezonapUrvakoTi adhika palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga sudhI rahI zake che. aMtaradIvagaakammabhUmiga-maNussitthI NaM bhaMte ! aMtaradIvagAkammabhUmiga-maNussisthitti kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! jammaNaM paDucca-jahanneNaM desUNaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNaM, ukkoseNaM paliovamassa asNkhejjibhaagN| saMharaNaM paDucca-jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgaM desUNAe puncakoDIe abbhhiyN| Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1434 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. devisthINaM bhaMte! devisthitti kAlao kevaciraM hoi? pra. bhaMte ! deva strI-deva strInAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! je tenI bhavasthiti che. teja tenI kAyasthiti jANavI joIe. u. goyamA ! jacceva bhavaTThiI sacceva saMciTThaNA - navA. pari. 2, mu. 48 (1-2) pa. purise NaM bhaMte ! purisetti kAlao kevaciraM hoi ? u. goyamA ! jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM sAgarovamasayapuhuttaM sAiregaM / pa. tirikkhajoNiyapurise NaM bhaMte ! tirikkhajoNiya purise tti kAlao kevaciraM hoi ? u. goyamA ! jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tinni paliovamAI puvkoddipuhuttbbhhiyaaii| evaM taM ceva saMciTThaNA jahA itthINaM-jAva-khahayara tirikkhajoNiyapurisassa sNcitttthnnaa| pa. maNussapuriseNaM bhaMte ! maNussa purise tti kAlao kevaciraM hoi? goyamA! khettaMpaDucca jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tinni paliovamAI puvkoddipuhuttmbbhhiyaaiN|' pra. bhaMte ! puruSa - puruSanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa kaMIka adhika sAgaropama zatapRthaphatva sudhI rahI zake che. pra. bhaMte ! tiryaMcayonika- puruSa tiryaMcayonika puruSanAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTi pRthaphatva adhika traNa palyopama sudhI rahI zake che. A pramANe jema strIonI kAyasthiti kahI teja pramANe khecaratiyacayonika puruSo sudhInI kAyasthiti jANavI joIe. pra. bhaMte ! manuSya puruSa- manuSya puruSanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? gautama ! kSetranI apekSAe-jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTi pRthakatva adhika traNa palyopama sudhI rahI zake che. dharmAcaraNanI apekSAe-jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa dezona pUrvakoTi sudhI rahI zake che. A pramANe pUrvavideha, aparavideha karmabhUmika manuSya-puruSo sudhInI sarvatra kAyasthiti jANavI joIe. akarmabhUmika manuSya puruSo vAvata- aMtarlI 5ja manuSya puruSonAM saMbaMdhamAM akarmabhUmika manuSya strIonAM samAne jANavuM joIe. deva puruSonI je bhavasthiti kahI che teja savathasiddha sudhInAM deva puruSonI kAyasthiti jANavI joIe. pra. bhaMte ! napuMsaka napuMsakanAM rUpamAM keTalA samaya, sudhI rahI zake che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya ane utkRSTa vanaspatikALa sudhI rahI zake che. dhammacaraNaM paDucca jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM desUNA puvkoddii| evaM sabbattha -jAva- puvvavideha-avaravideha kammabhUmiga mnnusspurisaannN| akammabhUmiga maNussapurisANaM jahA akammabhUmiga maNussitthINaM -jAva- aMtaradIvagANaM / devANaM jacceva ThiI sacceva saMciTThaNA -jaavsbbtthsiddhgaannN| - nIvA. para. 2, su. 24 pa. napuMsae NaM bhaMte! napuMsae tti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA! jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM tarUkAlo, 6. (4) nAvA. ki. rU, su. 206 (7) MvA. ra. 6, mu. 26 () . 6, IT. 20 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1435 pa. NeraiyanapuMsae NaM bhaMte ! NeraiyanapuMsaetti kAlao kevaciraM hoi ? u. goyamA ! jahaNNeNaM dasavAsasahassAI, ukkoseNaM tettIsaM saagrovmaaiN| evaM puDhavIe ThiI bhaanniybbaa| pa. tirikkhajoNiyanapuMsae NaM bhaMte ! tirikkhajoNiya napuMsaetti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vnnssikaalo| evaM egiMdiyanapuMsagassa vaNNassaikAiyassa vi evameva / sesANaM jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM asaMkhejja kAlaM-asaMkhejjAo ussappiNI-osappiNIo kAlao, khettao asaMkhejjA loyaa| beiMdiya-teiMdiya-cauriMdiyanapuMsagANa ya jahaNNeNaM aMtomuhutaM, ukkoseNaM saMkhejjaM kaalN| pa. paMciMdiya tirikkhajoNiya nasae NaM bhaMte ! paMciMdiyatirikkhajoNiyanapaMsae tti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhattaM, ukkoseNaM puvkoddipuhuttN| evaM-jalayara-tirikkha-cauppaya-thalayara-uraparisappa bhayaparisappa mahoragANa vi| pra. aMte ! nairayika napuMsaka jIva nairayika napuMsakanAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! jaghanya dasa hajAra varSa ane utkRSTa tetrIsa sAgaropama sudhI rahI zake che. A pramANe ratnaprabhAdi pRthvIomAM paNa kALa sthiti kahevI joIe. pra. bhaMte ! tiryaMcayonika napuMsaka jIva tiryaMcayonika napuMsakanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTavanaspatikALa sudhI rahI zake che. A pramANe ekendriya napuMsaka tathA vanaspatikAyika napuMsaka paNa eTalA kALa sudhI rahI zake che. bAkI (pRthvIkAyika, aprakAyika, tejaskAyika, vAyukAyika) napusakonAM jaghanya aMtamuhUrta ane utkRSTa asaMkhyAta kALa athati kALathI asaMkhyAta utsarpiNI-avasarpiNI ane kSetrathI asaMkhyAta loka pramANa che. beIndriya, beIjiya, caundriya napusakonAM jaghanya aMtamuhUrta ane utkRSTa saMkhyAtakALa che. pra. bhaMte ! paMcendriya-tiryaMcayonika napuMsaka-paMcendriya tiryaMcayonika napuMsakanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTi pRthatva sudhI rahI zake che. A pramANe jaLacara, catuSpada, sthaLacara, uraparisarpa bhujaparisarpa-mahoraga paMcendriya tiryaMcayonika napuMsakano samaya jANavo joIe. pra. bhaMte ! manuSya napuMsaka- manuSya napuMsakanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. gautama ! kSetranI apekSAe-jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTi pRthakatva sudhI rahI zake che. dharmAcaraNanI apekSAe-jaghanya eka samaya ane utkRSTa dezona pUrvakoTi pRthaphatva sudhI rahI zake che. karmabhUmika, bharata-airAvata, pUrvavideha-aparavidehanAM (manuSya napuMsakonA saMbaMdhamAM) paNa A pramANe kahevuM joIe. pa. maNussanapuMsagassaNaM bhaMte! maNussanapuMsaettikAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! khettaM paDucca-jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM puvakoDipuhuttaM / dhammacaraNaM paDucca-jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM desUNaM puvkoddii| evaM-kammabhUmaga-bharaheravaya-puccavideha-avaravidehesu vi bhaanniybvN| Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1436 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. akammabhUmagamaNussanapuMsae NaM bhaMte ! akammabhUmaga- pra. bhaMte ! akarmabhUmika manuSya napuMsaka-akarmabhUmika maNussanapuMsaetti kAlao kevaciraM hoi? manuSya napuMsakanAM rUpamAM keTalA samaya sudhI rahI zake che ? u. goyamA ! jammaNaM paDucca jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, gautama ! janmanI apekSAe-jaghanya aMtarmuhUrta ukkoseNaM muhuttapuhUttaM / ane utkRSTa muhUrta pRthaphatva sudhI rahI zake che. saMharaNaM paDucca jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM saMharaNanI apekSAe-jadhanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa desUNA puvakoDI, dezona pUrvakoTi sudhI rahI zake che. evaM sabvesiM-jAva- antrdiivgaannN| A pramANe aMtadvIpaja manuSya napusako sudhIno - nIvA. pari. 2, 3. 11 (2) kALa kahevo joIe. 10. saveyaga-aveyaga jIvANaM aMtarakAla parUvaNaM- 10. savedaka-avedaka jIvonAM aMtarakALanuM prarupaNa : pa. saveyagassa NaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM aMtaraM hoi ? pra. bhaMte ! savedakanuM aMtarakALa keTaluM che ? u. goyamA! aNAiyassa apajjavasiyassa Natthi aMtaraM, u. gautama ! anAdi-aparyavasita (avedaka)nuM aMtara aNAiyassa sapajjavasiyassa Natthi aMtaraM, nathI. anAdi-saparyavasita (savedaka)nuM paNa aMtarakALa nathI. sAIyassa sapajjavasiyassa jahaNNaNaM ekkaM samayaM, paraMtu sAdi-saparyavasitanuM aMtara jaghanya eka samaya ukkoseNaM aNtomuhuttN| ane utkRSTa aMtarmuhUrtanuM hoya che. - navA. pari. 1, mu. 232 pa. itthINaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM aMtaraM hoi ? pra. bhaMte ! strInuM (pharIthI strI thavAmAM) keTalA samayanuM aMtara che ? u. goyamA ! jahaNNaNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaM u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa anantakALa kaalN-vnnssikaalo| arthAt vanaspatikALa che. evaM sabvAsiM tirikkhitthiinnN| A pramANe badhA tiryaMca strIonuM aMtara che. maNussitthIe khettaM paDucca jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, manuSya strIonuM aMtarakALa kSetranI apekSAe ukkoseNaM vnnssikaalo| jadhanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa vanaspatikALa che. dhammacaraNaM paDucca jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM dharmAcaraNanI apekSAe-jaghanya eka samaya ane aNaMtaMkAlaM -jAva-avaDaDhapoggalapariyaTa desnnN| utkRSTa anantakALa cAvatu- dezona ardhapudgala parAvartana che. vaM nava- yuvavileha-nmavaravaTiyA A pramANe pUrvavideha-aparavideha sudhInI manuSya strIonuM aMtara anantakALa jANavuM joIe. pa. akammabhUmigamaNussitthINaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM pra. bhaMte ! akarmabhUmika manuSya strIonuM aMtarakALa aMtaraM hoi? keTaluM che ? u. goyamA! jammaNaM paDucca-jahaNNeNaM dasavAsasahassAI u. gautama ! janmanI apekSAe jaghanya aMtarakALa aMtomuhuttamabbhahiyAI, ukkoseNaM vnnssikaalo| sAdhika aMtarmuhUrta dasa hajAra varSa che ane utkRSTa aMtarakALa vanaspatikALa che. saMharaNaM paDucca-jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM saMharaNanI apekSAe jaghanya aMtarakALa aMtarmuhUrta vnnssikaalo| che ane utkRSTa aMtarakALa vanaspatikALa che. ve nAva- getaraviyAgo. A pramANe aMtarlIpaja sudhInI strIonuM aMtarakALa che. 2. () navApari, 2, . 63 (3) nIvA. vaDa, 6, su. 246 Ep. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana devitthiyANaM savvAsiM jahaNNeNaM aMtomuhuttaM ukkoseNaM areeskAlo / - nIvA. Di. 2, mu. 46 1. puritassa nuM maMte ! vazya vAtuM aMtara hoi ? u. goyamA ! jahaNNeNaM ekkaM samayaM ukkoseNaM vaLassAno tirikkhajoNiyapurisANaM jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vaNassaikAlo / evaM - jAva- khahayaratirikkhajoNiyapurisANaM / pa. maNussapurisANaM bhaMte! kevaiyaM kAlaM aMtaraM hoi ? 3. goyamA! leAMpaDu dhva-bahoLuM aMtomuhurtta, vomeLa vaNassaikAlo / dhammacaraNaM paDucca-jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM-aNaMtAo ussappiNI-osappiNIo -jAva- avaDDhapoggalapariyaTTaM desUNaM / kammabhUmagANaM - jAva- videho - jAva- dhammacaraNe ekko samao sesaM jahitthINaM -jAva- aMtaradIvagANaM / devapurisANaM jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vaNassaikAlo / bhavaNavAsidevapurisANaM tAva -jAva- sahassAro jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vaNassaikAlo / pa. ANayadevapurisANaM bhaMte! kevaiyaM kAlaM aMtaraM hoi ? u. goyamA ! jahaNNeNaM vAsapuhuttaM, ukkoseNaM vaNassaikAlo / evaM jAva gevejjadevapurisassa vi / aNuttarovavAiyadevapurisassa jahaNNeNaM vAsapuhUttaM, ukkoseNaM saMkhejjAiM sAgarovamAI sAiregAI / . nIvA. da. r, su. dha chu. (6) nIvA. da. ra, mu. 63 pra. bhaMte ! puruSanuM (pharIthI puruSa thavAmAM) keTalA kALanuM aMtara che ? u. gautama ! jaghanya aMtarakALa eka samaya che ane utkRSTa aMtarakALa vanaspatikALa che. tiryaMcayonika puruSonuM aMtarakALa jaghanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa aMtarakALa vanaspatikALa che. A pramANe khecara tiryaMcayonika sudhInAM puruSonuM aMtarakALa che. pra. u. pra. u. 1437 badhI deva strIonu aMtarakALa jadhanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vanaspatikALa che. (5) nIvA. Di. 1, 3. 246 bhaMte ! manuSya puruSonuM aMtarakALa keTaluM che ? gautama ! kSetranI apekSAe-jaghanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vanaspatikALa che. dharmAcaraNanI apekSAe-jaghanya eka samaya che ane utkRSTa anantakALa arthAt ananta utsarpiNIavasarpiNI kALa -yAvattma dezona ardhapuddagala parAvartana kALa che. karmabhUminAM manuSyothI videhanA manuSyo sudhInu aMtara dharmAcaraNanI apekSAe eka samayanu che. bAkI jema manuSya strIonAM mATe kahyuM che tevu ja aMtardIponAM manuSyo sudhInuM aMtarakALa kahevu joIe. devapuruSonuM aMtarakALa jaghanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vanaspatikALa che. bhavanavAsI devapuruSothI sahastrAra devaloka sudhInAM devapuruSonuM aMtarakALa jaghanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vanaspatikALa che. bhaMte ! Anata devapuruSonuM aMtarakALa keTaluM che ? gautama ! jaghanya aMtarakALa varSa pRtha che ane utkRSTa vanaspatikALa che. A pramANe traiveyaka sudhInAM devapuruSonuM paNa aMtarakALa che. anuttaropapAtika deva puruSonuM aMtarakALa jaghanya varSa pRthaktva che ane utkRSTa kaMIka adhika saMkhyAta sAgaropama che. For Private Personal Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1438 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. napuMsagassa NaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM aMtaraM hoi ? pra. aMte ! napuMsakonuM aMtarakALa keTaluM che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM sAgarova gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa kaMIka masayapuhuttaM saairegN'| vadhAre sAgaropama zata pRthaphatva che. NeraiyanapuMsagassa NaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM aMtaraMhoi? pra. bhaMte ! narayika napuMsakonuM aMtarakALa keTaluM che? goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vnnssikaalo| vanaspatikALa che. rayaNappabhApuDhavIne raiyanapuMsagassa jahaNNeNaM ratnaprabhA pRthvInA nairayika napuMsakonuM aMtarakALa aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vaNassaikAlo, jaghanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vanaspatikALa che. purva salvesiM - nava-mahesamAM A pramANe adhaHsaptama pRthvI sudhInAM badhA nairayika napuMsakonuM aMtarakALa jANavuM joIe. tirikkhajoNiyanapuMsagassa jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, tiryaMcayonika napuMsakonuM aMtarakALa jaghanya ukkoseNaM sAgarovamasayapuhuttaM sAiregaM / aMtarmuhUrta che ane utkRSTa kaMIka vadhAre sAgaropama zatapRthakatva che. egiMdiyatirikkhajoNiyanapuMsagassa jahaNNeNaM ekendriya tiryaMcayonika napusakonuM aMtarakALa aMtomuhuttaM, ukkoseNaM do sAgarovamasahassAI jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa saMkhyAta varSa adhika sNkhejjvaasmbbhhiyaaiN| be hajAra sAgaropama che. puDhavi-Au-teu-vAUNaM jahaNNeNaM aMtomahattaM, pRthvI, apU, tejas, vAyukAyikonuM aMtarakALa ukkoseNaM vnnssikaalo| jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa vanaspatikALa che. vaNassaikAiyANaM jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vanaspatikAyikonuM aMtarakALa jaghanya aMtarmuhUrta asaMkhejjaM kAlaM -jAva- asaMkhejjA loyA / ane utkRSTa asaMkhyAta kALa -vAva- asaMkhyAta loka pramANa che. beiMdiyAINaM-jAva-khahayarANaM jahaNNeNaM aMtomuhattaM, beIndriyAdi jIvothI (paMcendriya tiryaMcayonika) ukkoseNaM vnnssikaalo| khecaro sudhInuM aMtarakALa jaghanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vanaspatikALa che. maNussanapuMsagassa khettaM paDucca jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, manuSya napuMsakonuM aMtarakALa kSetranI apekSAe ukkoseNaM vnnssikaalo| jadhanya aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vanaspatikALa che. dhammacaraNaM paDucca jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM dharmAcaraNanI apekSAe-jaghanya eka samaya che ane aNaMtaM kAlaM -jAva- avaDDhapoggalapariyaTai desUNaM / utkRSTa anantakALa yAvata- kaMIka ochuM ardhapudgala parAvartanakALa che. evaM kammabhUmagassa vi bharaheravayassa puvavideha karmabhUmika bharata-eravata-pUrvavideha-apara avaravidehagassa vi| videhanAM manuSya napusakonuM aMtarakALa paNa A pramANe che. pa. akammabhUmagamaNussanapuMssagassa NaM bhaMte ! kevaiyaM pra. bhaMte ! akarmabhUminAM manuSya napuMsakonuM aMtarakALa kAlaM aMtaraM hoi? keTaluM che ? u. goyamA ! jammaNaM paDucca - jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, gautama ! janmanI apekSAe aMtarakALa jaghanya ukkoseNaM vnnssikaalo| aMtarmuhUrta che ane utkRSTa vanaspatikALa che. 1. () navA. pari. 2, su. 6 rU (9) nIvA. ri. 1, . 246 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1439 saMharaNaM paDucca jahaNNeNaM aMtomahattaM, ukkoseNaM saMharaNanI apekSAe jaghanya aMtarmuhUrta che ane vnnssikaalo| utkRSTa vanaspatikALa che. evaM -jAva- aMtaradIvaga tti| A pramANe aMtarlIpaja sudhInAM manuSya napuMsakonuM - jIvA. paDi. 2, su. 59 (3) aMtara kALa jANavuM joIe. pa. aveyagassa NaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM aMtaraM hoi ? pra. mate ! sahanu aMtara 32 cha ? u. goyamA ! sAiyassa apajjavasiyassa Natthi aMtaraM, 7. gautama ! sAmiparyavasitanu maMta21 nathI. sAiyassa sapajjavasiyassa jahaNNeNaM aMtomuhUttaM, sAdI-saparyavasitanuM aMtarakALa jaghanya aMtarmuhUrta ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM -jAva- avaDDhaM- poggala che ane utkRSTa anantakALa -pAvata- dezona pariyaTa desuunnN'| ardhapudgala parAvartanakALa pramANa che. - jIvA. paDi. 9, su. 232 11. saveyaga-aveyaga jIvANaM appabahuttaM- 11. saha-save ponai apanatva : pa. eesiNaMbhaMte!jIvANaM1.saveyagANaM, 2.itthIveyagANaM, pra. mata ! 2 // 1. save67, 2. strIva67, 3. puruSave64, 3.purisaveyagANaM, 4. napuMsagaveyagANaM, 5. aveyagANa 4. napuMsaka vedaka ane 5. avedaka jIvomAMthI koNa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA onAthI satya -yAvata- vizeSAdhita cha? vA? u. goyamA ! 1. savvatthovA jIvA purisaveyagA, 3. gautama ! 1. puru56 75 mAthI ma cha, 2. itthIveyagA saMkhejjaguNA, 2. (tanAthI) strIve. saMdhyAta gu|| cha, 3. aveyagA aNaMtaguNA, 3. (tanAthI) a64 anantA cha, 4. napuMsagaveyagA aNaMtaguNA,2 4. (tenAthI) napuMsa ve anantA cha, 5. saveyagA visesaahiyaa| 5. (tanAthI) save6 vizeSAdhi che. - paNNa. pa. 3, su. 253 12. itthINaM appa bahuttaM 12. strImono sapanatva: pa. (1) eyAsi NaM bhaMte ! 1.tirikkhajoNitthiyANaM, pra. 1. mate ! // 1. tirthayayoni - strImobhA, 2. maNussitthiyANaM, 3. devitthiyANa ya kayarA 2. manuSya- strIomAM ane 3. deva strIomAM kayarAhiMto appA vA -jAva-visesAhiyA vA? koNa konAthI alpa yAvata- vizeSAdhika che ? u. goyamA ! 1. savvatthovAo maNussitthiyAo, 6. gautama ! 1. dhAthI sa5 manuSya-strImo cha, 2. tirikkhajoNitthiyAo asaMkhejjaguNAo, 2. (tanAthI) tiryayayoni- strImo asaMjyAta guNI che, 3. devitthiyAo asNkhejjgunnaao| 3. (tanAthI) pistrImo saMnyAtaguNI . (2) eyAsi NaM bhaMte ! tirikkhajoNitthiyANaM 2. mata ! mA tirthayayoni 1.4yarI, 1.jalayarINaM, 2.thalayarINaM, 3.khahayarINa ya kayarA 2. sthaLacarI ane 3. khecarI strIomAM koNa kayarAhiMto appA vA -jAva-visesAhiyA vA? onAthI satya -yAvata- vizeSAdhi cha ? u. goyamA ! 1. savvatthovAo khahayaratirikkhajo- 6. gautama ! 1. khecarI tiryaMcayonika - strIo NitthiyAo, badhAthI alpa che. 1. jIvA. paDi. 9, su. 245 2. viyA. sa. 6, u. 3, su. 29 3. sabvatthovA aveyagA, saveyagA aNaMtaguNA / - jIvA. paDi. 9, su. 232 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1440 2. thalayaratirikkhajoNitthiyAo saMkhejjaguNAo, 3. jalayaratirikkhajoNitthiyAo sNkhejjgunnaao| pa. (3) eyAsiNaMbhaMte! maNussitthiyANaMkammabhUmiyANaM, akammabhUmiyANaM, aMtaradIviyANa ya kayarA kayarAhiMto appA vA-jAva-visesAhiyA vA? 3. goyama! , savaMtyovALo aMtaralIva- raznabhuumig-mnnussitthiyaao, 2-3. devakurU-uttarakurU-akammabhUmiga-maNussitthiyAo dovi tullAo saMkhejjaguNAo, dravyAnuyoga bhAga-3 2. (tenAthI) sthaLacarI tiryaMcayonika-strIo saMkhyAtaguNI che. 3. (tenAthI) jaLacarI tiryaMcayonika - strIo saMkhyAtaguNI che. pra. 3. aMte ! A karmabhUmika, akarmabhUmika ane aMtaraA paja manuSya-strIomAMthI koNa konAthI alpa -thAvata- vizeSAdhika che ? u. gautama ! 1. aMtardIpaja akarmabhUmika manuSya strIo badhAthI alpa che, 2-3. (tenAthI) devakuru-uttarakuru akarmabhUmika manuSya-strIo saMkhyAtaguNI che ane baMne paraspara samAna che, 4-5. (tenAthI) harivarSa-ramyaphavarSa akarmabhUmika manuSya strIo saMkhyAtaguNI che ane baMne paraspara samAna che. 6-7. (tenAthI) haimavata-hairaNyavata akarmabhUmika manuSya-strIo saMkhyAtaguNI che ane baMne paraspara samAna che. 8-9. (tenAthI) bharata-eravata karmabhUmika manuSyastrIo baMne saMkhyAtaguNI che. 10-11. (tenAthI) pUrvavideDa-aparavideha karmabhUmika manuSya strIo baMne saMkhyAtaguNI che. pra. 4. bhaMte ! A 1 bhavanavAsI, 2. vANavyaMtara, 3. jayotiSka ane 4. vaimAnika devastrIomAMthI koNa konAthI alpa -vAva- vizeSAdhika che ? 4-5. harivAsa-rammagavAsa-akammabhUmiga-maNussitthiyAo dovi tullAo saMkhejjaguNAo, 6-7. hemavae-heraNNavae-akammabhUmiga-maNussitthiyAo dovi tullAo saMkhejjaguNAo, 8-9. bharaheravaya-kammabhUmiga-maNussitthiyAo dovi saMkhejjaguNAo, 10-11. puvvavideha - avaravideha - kammabhUmiga maNussitthiyAo dovi sNkhejjgunnaao| 5. (4) gyafza aMte ! seffsthA, 6.bhavavAsinI, 2.vALamaMtarI, rU. noLivi, 4. vemANiNINa ya kayarA kayarAhiMto appA vA -jAva-visesAhiyA vA? 3. yA! . saMvatyovALo veniyarislimo. 2. bhavaNavAsi-devitthiyAo asaMkhejjaguNAo, 3. vANamaMtara-devitthiyAo asaMkhejjaguNAo, u. gautama! 1. badhAthI alpa vaimAnika deva strIo che. 2. (tenAthI) bhavanavAsI deva-strIo asaMkhyAtaguNI che. 3. (tenAthI) vANavyaMtara deva-strIo asaMkhyAtaguNI che. 4. (tenAthI) jayotika-deva-strIo saMkhyAta guNI che. pra. 5. aMte ! A tiryaMcayonika-1, jaLacarI, 2. sthaLacarI, 3. khecarI strIo, 4. karmabhUmika, 5. akarmabhUmika, 6. aMtaradvAja manuSya strIo, 4. nosiya-viciyAmo saMvennA / I 5. (6) prathAti ja aMte ! tiri-goiityA 2. nayI, 2. thayarIne, rU. 3yarIf I maNussitthiyANaM- 4. kammabhUmiyANaM, 5. akammabhUmiyANaM, 6. aMtaradIviyANaM / devitthiyANaM Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1441 7. mavavAsifrvi, 8, vanamaMtara, 7. bhavanavAsinI, 8, vANavyaMtarI, 1. nosiff, 20.vekALiyArA carA 9. jayotiSmI ane 10. vaimAnikI deva-strIomAMthI hiMto appA vA -jAva-visesAhiyA vA? koNa konAthI alpa -yAvata- vizeSAdhika che ? 3. yama! saMvatyovALo aMtaraUIva-mammani/- u. gautama ! 1, aMtardI paja- akarmabhUmika manuSya maNussitthiyAo, strIo badhAthI alpa che. 2-3. devakurU-uttarakurU - akammabhUmiga-maNussi 2-3. (tenAthI) devakupha- uttarakuru akarmabhUmika tthiyAo dovi tullAo saMkhejjaguNAo, manuSya-strIo saMkhyAtaguNI che ane baMne paraspara samAna che. 4-5. harivAsa-rammagavAsa-akammabhUmiga-maNussi 4-5. (tenAthI) harivarSa- ramyaphavarSa akarmabhUmika tthiyAo dovi tullAo saMkhejjaguNAo, manuSya-strIo saMkhyAtaguNI che ane baMne paraspara samAna che. 6-7. hemavae -heraNNavae-akammabhUmiga-maNussi 6-7. (tenAthI) haimavata-hairamyavata akarmabhUmika tthiyAo dovi tullAo saMkhejjaguNAo, manuSya-strIo saMkhyAtaguNI che ane baMne paraspara samAna che, 8-9. bharaheravae-kammabhUmiga-maNussitthiyAo 8-9. (tenAthI) bharata-eravata karmabhUmika manuSyadovi saMkhejjaguNAo, strIo baMne saMkhyAtaguNI che. 10-11. puvvavideha - avaravideha - kammabhUmiga 10-11. (tenAthI) pUrvavideha-aparavideha karmabhUmika maNussitthiyAo dovi saMkhejjaguNAo, manuSya strIo baMne saMkhyAtaguNI che. 12. vemANiya-devitthiyAo asaMkhejjaguNAo, 12. (tenAthI) vaimAnikI deva-strIo asaMkhyAta guNI che. 13. bhavaNavAsi-devitthiyAo asaMkhejjaguNAo, 13. (tenAthI) bhavanavAsinI deva-strIo asaMkhyAtaguNI che. 14. khahayara-tirikkhajoNitthiyAo asaMkhejja 14. (tenAthI) khecarI tiryaMcayonika strIo asaMkhyAtaguNI che. 15. thalayara-tirikkhajoNitthiyAo saMkhejja 15. (tenAthI) sthaLacarI tiryaMcayonika strIo guja, saMkhyAtaguNI che. 16. jalayara-tirikkhajoNitthiyAo saMkhejja 16. (tenAthI) jaLacarI tiryaMcayonika strIo guNAo, saMkhyAtaguNI che. 17. vANamaMtara-devitthiyAo saMkhejjaguNAo, 17. (tenAthI) vANavyaMtarI deva-strIo saMkhyAta guNI che. 18. joisiya-devitthiyAo sNkhejjgunnaao| 18. (tenAthI) jayotiSka deva strIo saMkhyAta- nIva. pari. 2, 3. 10 (1-5). guNI che. 13. purisANaM appabahuttaM 13. puruSono alpabadutva : appAbahuyANi jahevitthINaM -jAva strIonAM alpabadutvanAM samAna -vAvag. 2. si je maM! 9. sevapurasaTvi bhavaLavArtai, pra. 1. bhaMte ! A 1. bhavanavAsI, 2 vANavyaMtara, 2. vANamaMtarANaM, 3.joisiyANaM, 4. vemANiyANaya 3. jayotiSka ane 4. vaimAnika deva-puruSomAM kayare kayarehiMto appA vA-jAva-visesAhiyA vA ? koNa konAthI alpa -yAvata- vizeSAdhika che ? Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1442 dravyAnuyoga bhAga-3 3. yamA ! . savalyovA vekaLiyava-pUrisA. 2. bhavaNavaideva-purisA asaMkhejjaguNA, 3. vANamaMtaradeva-purisA asaMkhejjaguNA, u. gautama ! 1, badhAthI alpa vaimAnika deva puruSa che. 2. (tenAthI) bhavanavAsI deva-puruSa asaMkhyAtaguNA che. 3. (tenAthI) vANavyaMtara deva-puruSa asaMkhyAtaguNA che. 4.(tenAthI) jayotiSka deva-puruSa saMkhyAtaguNA che. pra. 2. aMte ! A - 1. jaLacara, 2, sthaLacara, 3. khecara tiryaMcayonika puruSo, 4. karmabhUmika, 5. akarmabhUmika, 6. aMtaradvapaja manuSya puruSo, 7. bhavanavAsI, 8. vANavyaMtara, 9, jayotiSka, 10. saudharmathI sarvArthasiddha sudhInAM vaimAnika deva-puruSomAMthI koNa konAthI alpa vAvatuvizeSAdhika che ? 4. joisiyadeva-purisA saMkhejjaguNA / pa. 2. eesi NaM bhaMte ! tirikkhajoNiya-purisANaM 2. na-rAI, 2. tharjayarA, rU. tharAI majusapurisaannN 4. kammabhUmagANaM, 5. akammabhUmagANaM, 6. aMtaradIvagANaM, devapurisANaM-7. bhavaNavAsINaM, 8.vANamaMtarANaM, 9.joisiyANaM, 10.vemANiyANaM sohammANaM -jAva- sabvaTThasiddhagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA vA? goyamA! 1. savvatthovA aMtaradIvaga-akammabhUmagamaNussapurisA, 2-3. devakurU-uttarakurU-akammabhUmaga-maNussapurisA dovi tullA saMkhejjaguNA, 4-5. harivAsa - rammagavAsa - akammabhUmagamaNussapurisA dovi tullA saMkhejjaguNA, 6-7.hemavae-heraNNavae-akammabhUmaga-maNussapurisA dovi tullA saMkhejjaguNA, 8-9. bharaheravae - kammabhUmaga - maNussapurisA dovi saMkhejjaguNA, 2 0-. putravida - aravida - kRSNamUmamnnusspurisaa dovi saMkhejjaguNA, 12. aNuttarovavAiyadeva-purisA asaMkhejjaguNA, u. gautama! 1. badhAthI alpa aMtardI paja akarmabhUmika manuSya-puruSa che, ra-3. (tenAthI) devakuru-uttarakuru akarmabhUmika manuSya-puruSa baMne samAna ane saMkhyAtaguNA che. 4-5. (tenAthI) harivarSa- ramyaphavarSa akarmabhUmika manuSya-puruSa baMne samAna ane saMkhyAtaguNA che. -7. (tenAthI) hemavata-bhairaNyavata akarmabhUmika manuSya-puruSa baMne samAna ane saMkhyAtaguNA che. 8-9. (tenAthI)bharata-eravata karmabhUmika manuSyapuruSa baMne saMkhyAtaguNA che. 10-11. (tenAthI) pUrvavideha- aparavideha karmabhUmika manuSya puruSa baMne saMkhyAtaguNA che. 12. (tenAthI) anuttaropapAtika deva-puruSa asaMkhyAtaguNA che. 13. (tenAthI) uparima raiveyaka devapuruSa saMkhyAtaguNA che. 14. (tenAthI) madhyama raiveyaka devapuruSa saMkhyAtaguNA che. 15. (tenAthI)adhastana jhaveyaka deva-puruSa saMkhyAtaguNA che. 16-19. (tenAthI) ayyata kalpa devapuruSa saMkhyAtaguNA che -vAva- Anata kalpanAM devapuruSa saMkhyAtaguNA che. 13. uvarima-gevijjadeva-purisA saMkhejjaguNA, 14. majjhima-gevijjadeva-purisA saMkhejjaguNA, 26. Dhima-vingava-purisA saMvejJALA, 16-19. accuyakappe devapurisA saMkhejjaguNA -jAvaANayakappe devapurisA saMkhejjaguNA, Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1443 20. sahassAre kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 21-24. mahAsukke kappe devapurisA asaMkhejjaguNA -jAva- mAhiMde kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 25. saNaMkumAra kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 26. usaLave tevapurisa saMvenaguI, 27. some pe devapurisA saMnnAnA, 28. avaLavasilevapurasA basaMnnAnA, 20. (tenAthI) sahastrAra kalpanAM deva-puruSa asaMkhyAtaguNA che. 21-24. (tenAthI) mahAzukra kalpanAM deva-puruSa asaMkhyAtaguNA che vatu- mahendra kalpanAM deva-puruSa asaMkhyAtaguNA che. 25. (tenAthI) sanakumAra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che. 26. (tenAthI) IzAnakalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che. 27. (tenAthI) saudharmakalpanAM deva-puruSa saMkhyAtaguNA che. 28. (tenAthI) bhavanavAsI devapuruSa asaMkhyAtaguNA che. 29.(tenAthI) khecara tiryaMcayonika puruSa asaMkhyAta- . guNA che. 30. (tenAthI) sthaLacara tiryaMcayonika puruSa saMkhyAtaguNA che. 31. (tenAthI) jaLacara tiryaMcayonika puruSa saMkhyAtaguNA che. 32. (tenAthI) vANavyaMtara deva-puruSa saMkhyAtaguNA che. 33. (tenAthI) jayotiSka deva-puruSa saMkhyAta 29. khahayaratirikkhajoNiya-purisA asaMkhejjaguNA, 30.thalayaratirikkhajoNiya-purisA saMkhejjaguNA, 31. jalayaratirikkhajoNiya-purisA saMkhejjaguNA, 32. vANamaMtaradeva-purisA saMkhejjaguNA, guNA che. 33. joisiyadeva-purisA saMkhejjaguNA / - nIvA. 1. 2, . 16 (1-2) 14. napuMsagANaM appbhuttN5. (2) Urfe i aMte ! 2. geraphA-navuM , 2. tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, 3. maNussanapuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAvavisesAhiyA vA? . gocamA ! 2. sarvatyovA majusa-napuMsaTI, 2. nera-pusaT asaMvembaTOT, 3. tirikkhajoNiya-napuMsagA aNaMtaguNA / 14. napuMsakono alpabadutva : pra. 1. bhaMte ! A. 1. nairayika napusako, 2. tiryaMca yonika napuMsako ane 3. manuSya napuMsakomAMthI koNa konAthI alpa -vAva- vizeSAdhika che ? u. gautama ! 1. badhAthI alpa manuSya-napuMsaka che. 2. (tenAthI) nairayika- napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 3. (tenAthI) tiryaMcayonika-napuMsaka ananta guNA che. pra. 2. bhaMte ! A nairayika- napusakomAMthI ratnaprabhA pRthvInAM nairayika-napuMsako cAvatu- adha: saptama pRthvInAM nairayika napuMsakomAMthI koNa konAthI alpa -cAvatu- vizeSAdhika che ? pa. (2) eesiNaM bhaMte! neraiya-napuMsagANaM rayaNappahApuDhavi Neraiya-napuMsagANaM-jAva-ahesattamapuDhaviNeraiyanapuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAvavisesAhiyA vA? Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1444 3. goyamA ! ?. savovA mahesattamapuvinerazyanapuMsA, 2-6. chaTThapuDhaviNeraiya- napuMsagA asaMkhejjaguNA -jAva - doccapuDhaviNeraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 7. imIse rayaNappabhAe puDhavIe Neraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA / 1. (3) pati bhaMte ! tirivanoLiya-napuMsAmAM, egiMdiya-tirikkhajoNiya napuMsagANaM puddhvikaaiyniMdriya-tirivanoLiya-navuMsavALuM -khAvavnnnnss ikAiya- egiNdiy-tirikkhjonniynavuMtALa, veviya-te'viya-1'riMdriya-tirivanoLiya-navuMsaraLa, paMnIeliya-tirizvanoLiyanpuNsgaannN - jalayarANaM, thalayarANaM, khahayarANa ya kayare kayarehiMto appA vA - jAva- visesAhiyA vA ? 3. goyamA! chu. sanvaSovA payara-tirivayanoLiya napuMsA, 2. thalayara-tirikkhajoNiya napuMsagA saMkhejjaguNA, rU. najIyara-tirivalanoLiya-navuMsama saMvegnamuLA, 4. dhariMdriya-tivilanoLiya-navuMsaviSezAdiyA, 6. te'viya-tirivanoLiya-navuMsavisetAdiyA, 6. veDuMviya-tirivanoLiya-navuMsa visesahiyA, 7. te ukkAiya- egiMdiya-tirikkhajoNiya napuMsagA asaMkhejjaguNA, 8. puDhaviAdya-niviya-tirivanoLiya napuMsagAvisesAhiyA, 6. ApAya-iivaya-tiriva-noLiyanpusNgaa visesAhiyA, o 0. vAGavADya-piivaya-tirivaq-noLiyanpuNsgaa visesAhiyA, ? ?. vaLasAya-niMdriya-tirivava-khoLiyanpuNsgaa anaMtaguNA / For Private dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! 1. adhaH saptama pRthvInAM nairayika-napuMsaka badhAthI alpa che. 2-6. (tenAthI) chaThThI pRthvInAM nairayika-napuMsaka asaMkhyAtaguNA che -yAvat- bIjI pRthvInAM nairayikanapuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 7. (tenAthI) A ratnaprabhA pRthvInAM nairayikanapuMsaka asaMkhyAtaguNA che. pra. (3) bhaMte ! tiryaMcayonika napuMsakomAM ekendriya tiryaMcayonika napuMsaka, pRthvIkAyika ekendriya tiryaMcayonika-napuMsaka -yAvat- vanaspatikAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsaka, beIndriya- treIndriya, carendriya- tiryaMcayonika napuMsaka, paMcendriya, tiryaMcayonika napuMsakonAM jaLacara sthaLacara khecaromAMthI koNa konAthI alpa -yAvatvizeSAdhika che ? u. gautama ! 1. khecara tiryaMcayonika napuMsaka badhAthI alpa che. 2. (tenAthI) sthaLacara tiryaMcayonika-napuMsaka saMkhyAtaguNA che. 3. (tenAthI) jaLacara tiryaMcayonika-napuMsaka saMkhyAtaguNA che. 4. (tenAthI) caurendriya tiryaMcayonika-napuMsaka vizeSAdhika che. 5. (tenAthI) treIndriya tiryaMcayonika-napuMsaka vizeSAdhika che. 6. (tenAthI) beindriya tiryaMcayonika-napuMsaka vizeSAdhika che. 7. (tenAthI) tejaskAyika ekendriya tiryaMcayonikanapuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 8. (tenAthI) pRthvIkAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsaka vizeSAdhika che. 9. (tenAthI) aAyika ekendriya tiryaMcayonikanapuMsaka vizeSAdhika che. 10. (tenAthI) vAyukAyika ekendriya tiryaMcayonikanapuMsaka vizeSAdhika che. 11. (tenAthI) vanaspatikAyika ekendriya tiryaMcayonika - napuMsaka anantaguNA che. Personal Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1445 5. (4) pusi maMte! majussa-napuMsaTI #nmabhUmi napuMsagANaM, akammabhUmi-napuMsagANaM, aMtaradIvaganapuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva visesAhiyA vA? 3. soyamA! 2. savalyovA aMtarIvA-navAma maNussa-napuMsagA, 2-11. devakurU-uttarakurU-akammabhUmagA dovi saMkhejjaguNA, evaM-jAva-pubvavideha-avaravidehakammabhUmagA dovi sNkhejjgunnaa| (5) pusi maMte! jeraphA-napuMsaTM racaUbhApuddhvineriy-npuNsgaannN -jAva- ahesattamApuDhaviNeraiya-napuMsagANaM, tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, egidiya-tirikkhajoNiyANaM, puDhavikAiya-egidiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM-jAva-vaNassaikAiya-egiMdiyatirikkhajoNiya-napuMsagANaM, beiMdiya-teiMdiya-cauriMdiya-tirikkhajoNiyanapuMsagANaM, paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, jalayarANaM, thalayarANaM, khahayarANaM, maNussa-napuMsagANaM kammabhUmigANaM, akammabhUmigANaM, aMtaradIvagANa ya kayare kayarehiMto appA vA-jAva visesAhiyA vA? u. goyamA ! savvatthovA ahesattamapUDhaviNeraiya napuMsagA, 2-6. chaTThapuDhavineraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA -jAva-doccapuDhavineraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, pra. 4. bhaMte ! A manuSya- napuMsakomAMthI karmabhUminAM napuMsako, akarmabhUminAM napuMsako, aMtadvIpajanAM napuMsakomAMthI koNa konAthI alpa -vAva vizeSAdhika che ? u. gautama! 1. antarkaMponAM akarmabhUmika manuSya napuMsaka badhAthI alpa che. 2-11. (tenAthI) devakuru - uttarakurunAM akarmabhUmika manuSya-napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che. A pramANe yAvata- pUrvavideha-aparavidehanAM karmabhUmika manuSya- napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che. pra. 5. aMte! A nairayika - napuMsakomAMthI ratnaprabhA pRthvInAM nairayika- napusako -yAvata- adhaHsaptama pRthvInAM nairayika-napusako, tiryaMcayonika-napuMsakomAMthI ekendriya tiryaMcayonikanapuMsakonA pRthvIkAyika ekendriya tiryaMcayonikanapuMsako-thAvatu- vanaspatikAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsako. beIndriya, treIndriya, caundriya tiryaMcayonika napuMsako, paMcendriya tiryaMcayonika napusakomAMthI jaLacara-sthaLacara-khecara napuMsako, manuSya-napuMsakomAM karmabhUmiko- akarmabhUmiko ane aMtarlIpakomAMthI koNa-konAthI alpa -vAvavizeSAdhika che ? gautama! 1. adhaH saptama pRthvInAM nairayika-napuMsaka badhAthI alpa che. 2-6. (tenAthI) chaThThI pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che -cAvatu- bIjI pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 7. (tenAthI) aMtardI ponAM manuSya-napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 8-17. (tenAthI) devakuru-uttarakurunAM akarmabhUmika manuSya napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che -vAvapUrvavideha aparavidehanAM karmabhUmika manuSyanapuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che. 18. (tenAthI) ratnaprabhA pRthvInAM nairayika-napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. u. 7. aMtaradIvagamaNussa-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 8-27. vaha-uttaravuMEUR -gavanmabhUmina-magussanpuNsgaa dovi saMkhejjaguNA -jAva- pubavidehaavaravideha-kammabhUmaga-maNussa-napuMsagA dovi saMkhejjaguNA, 18. rayaNappabhApuDhaviNeraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1446 dravyAnuyoga bhAga-3 19. khahayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napaMsagA 19. (tenAthI) khecara paMcendriya tiryaMcayonika asaMkhejjaguNA, napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 20. thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA 20. (tenAthI) sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonika saMkhejjaguNA, napuMsaka saMkhyAtaguNA che. 21. jalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA 21. (tenAthI) jaLacara paMcendriya tiryaMcayonikasNkhejjgunnaa, napuMsaka saMkhyAtaguNA che. 22. cauriMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA 22. (tenAthI) caurendriya tiryaMcayonika-napuMsaka visesAhiyA, vizeSAdhika che. 23.teiMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA visesAhiyA, 23. (tenAthI) treIndriya tiryaMcayonika- napuMsaka vizeSAdhika che. 24.beiMdiya-tirikkhajoNiya-napaMsagA visesAhiyA, 24. (tenAthI) beIndriya tiryaMcayonika-napuMsaka vizeSAdhika che. 25. teukkAiya-egiMdiya-tirikkhajoNiya- 25. (tenAthI) tejaskAyika ekendriya tiryaMcayonikanpuNsgaa asaMkhejjaguNA, napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 26. puDhavikAiya-egiMdiya-tirikkhajoNiya 26. (tenAthI) pRthvIkAyika ekendriya tiryaMcayonikanpuNsgaa visesAhiyA, napuMsaka vizeSAdhika che. 27. AukkAiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA 27. (tenAthI) akAyika ekendriya tiryaMcayonikavisesaahiyaa, napuMsaka vizeSAdhika che. 28. vAukAiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA 28. (tenAthI)vAyukAyika ekendriya tiryaMcayonika visesAhiyA, napuMsaka vizeSAdhika che. 29. vaNassaikAiya-egidiya-tirikkhajoNiya 29. (tenAthI) vanaspatikAyika ekendriya napuMsagA annNtgunnaa| tiryaMcayonika napuMsaka anantaguNA che. - nIvA. 1. 2, mu. 60 (2-1) 25. tya-purasa-pusaT apavahu 15. strI-puruSa-napuMsakonuM alpabadutva : pa. (1) eyAsi NaM bhaMte ! itthINaM purisANaM napuMsagANa pra. (1) aMte A strIomAM, puruSomAM ane ya kayare kayarehiMto appA vA-jAva-visesAhiyA napuMsakomAM koNa konAthI alpa -yAvatuvA? vizeSAdhika che ? . soyamA ! 2. sadgovA purasA, u. gautama ! 1. puruSa badhAthI alpa che, 2. syo saMknakuTo, 2. (tenAthI) strIo saMkhyAtaguNI che, rU. napuMsA anaMtakuTI 3. (tenAthI) napuMsaka anantaguNA che. 5. (2) thAIsa je maMte ! tirivanaLiya-tyAM, pra. (2)bhaMte! A tiryaMcayonika strIomAM, tiryaMcayonika tirikkhajoNiya-purisANaM, tirikkhajoNiya puruSomAM ane tiryaMcayonika nasakomAM koNa napuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva konAthI alpa vAvata- vizeSAdhika che ? visesAhiyA vA? . nayama ! . saMvatyavAtirivanaLiya-pUrisa, u. gautama! 1, badhAthI alpa tiryaMcayonika puruSa che. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1447 2. tirikkhajoNiya-itthIo saMkhejjaguNAo, 3. tirikkhajoNiya-napuMsagA aNaMtaguNA / 5. (3)pyAti maMte! pusitya, manusapurA, maNussanapuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA vA ? . goyamI ! . sarvatyovA magurUpurisA, 2. marfsatyamo saMveknakuLaTgo, 3. maNussanapuMsagA asaMkhejjaguNA / 1. (4) yAsi | maMte ! vilhI, tevapurisAI, Neraiya-napuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -gAva-visAhitya vA? 3. soyamAM ! 2. sarvatyovA raca-napuMsa IT, 2. devapurisA asaMkhejjaguNA, rU. vityo saMnnA nAnA g. () prathasi gf saMte ! tirivanoListhavi, tirikkhajoNiya-purisANaM, tirikkhajoNiyanapuMsagANaM, maNussitthINaM, maNussapurisANaM, maNussanapuMsagANaM, devitthINaM, devapurisANaM, NeraiyanapuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -nA-risesahiyA vA? goyamA ! 1. savvatthovA maNussapurisA, 2. maNussitthIo saMkhejjaguNAo, 3. maNussanapuMsagA asaMkhejjaguNA, 4. nera-napuMsaT[ saMveLaTI, 5. tirikkhajoNiya-purisA asaMkhejjaguNA, 6. tirigoyityithAgo saMvekno , 7. tevapurisa saMvejJAna, 8. spiyAgo saMvekno , 9. tirikkhajoNiya-napuMsagA aNaMtaguNA / 5. (6) prayAsa je maMte ! tirinofmtyaor - 6. garI , 2. tharvAyarI. rU. vadarI, tirikkhajoNiya-purisANaM - 4. natharAIi, . thayarA, 6. udayarA, tirikkhajoNiya-napuMsagANaM - 7. egidiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, 2. (tenAthI)tiryaMcayonika strIo saMkhyAtaguNI che, 3. (tenAthI) tiryaMcayonika napuMsaka anantaguNA che. pra. (3) bhaMte ! A manuSya-strIo, manuSya-puruSo ane manuSya-napuMsakomAM koNa konAthI alpa -vAva- vizeSAdhika che ? u. gautama ! 1. badhAthI alpa manuSya-puruSa che, 2. (tenAthI) manuSya- strIo saMkhyAtaguNI che, 3. (tenAthI) manuSya- napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. pra. (4)bhaMte ! A deva strIomAM, devapuruSomAM ane manuSya-napuMsakomAM koNa konAthI alpa -vAva vizeSAdhika che ? u. gautama ! 1. badhAthI alpa nairayika-napuMsaka che, 2. (tenAthI) devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 3. (tenAthI) deva strIo saMkhyAtaguNI che. pra. (5)bhaMte! A tiryaMcayonika- strIo, tiryaMcayonika puruSo ane tiryaMcayonika napuMsakomAM manuSya strIo, manuSya-puruSo ane manuSya-napuMsakomAM, deva-strIo, devapuruSo ane nairayika napuMsakomAM koNa konAthI alpa -jAvata- vizeSAdhika che? u. gautama! 1. badhAthI alpa manuSya-puruSa che, 2. (tenAthI) manuSya-strIo saMkhyAtaguNI che, 3. (tenAthI) manuSya-napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 4. (tenAthI) nairayika- napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, pa. (tenAthI) tiryaMcayonika-puruSa asaMkhyAtaguNA che, 6, (tenAthI) tiryaMcayonika-strIo saMkhyAtaguNI che, 7. (tenAthI) deva-puruSa saMkhyAtaguNA che, 8. (tenAthI) deva strIo saMkhyAtaguNI che, 9. (tenAthI) tiryaMcayonika-napuMsaka anantaguNA che. pra. (6) bhaMte ! A tiryaMcayonika strIomAM - 1. jaLacarI, 2. sthaLacarI, 3. khecarI strIo tiryaMcayonika - puruSomAM - 4. jaLacara, 5. sthaLacara, 6. khecara puruSo tiryaMcayonika-napuMsakomAM - 7. ekendriya tiryaMcayonika napuMsakomAM - Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1448 dravyAnuyoga bhAga-3 8-6 2. guDhavivAdya-niti-tirivaranoLiyanpuNsgaannN -jAva- vaNassaikAiya-egiMdiyatirikkhajoNiya-napuMsagANaM, 13. beiMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, 14. teiMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, 15. cauriMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM - 26. navarAi, 27. tha0tharA, 18. khahayarANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva- visesAhiyA vA? goyamA ! 1. savvatthovA khhyr-tirikkhjonniyrisA, 2.khahayara-tirikkhajoNitthiyAosaMkhejjaguNAo, 3. thalayara - paMceMdiya - tirikkhajoNiya - purisA saMveknakuLa, 4. thalayara - paMceMdiya - tirikkhajoNitthiyAo saMkhejjaguNAo, 5. jalayara-tirikkhajoNiya-purisA saMkhejjaguNA, 8-12. pRthvIkAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsako -vAva- vanaspatikAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsako, 13. beIndriya tiryaMcayonika napuMsako, 14. treIndriya tiryaMcayonika napuMsako, 15. caundriya tiryaMcayonika napuMsako, paMcendriya tiryaMcayonika napuMsako16. jaLacara, 17. sthaLacara, 18. khecara napuMsakomAM koNa konAthI alpa yAvatavizeSAdhika che ? gautama ! 1. badhAthI alpa khecara tiryaMcayonika puruSa che, 2. (tenAthI) khecara paMcendriya tiryaMcayonika strIo saMkhyAtaguNI che, 3. (tenAthI) sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonika puruSa saMkhyAtaguNA che, 4. (tenAthI) sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonika strIo saMkhyAtaguNI che, 5. (tenAthI) jaLacara paMcendriya tiryaMcayonika puruSa saMkhyAtaguNA che, 6. (tenAthI) jaLacara paMcendriya tiryaMcayonika strIo saMkhyAtaguNI che, 7. (tenAthI) khecara paMcendriya tiryaMcayonika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 8. (tenAthI) sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonika napuMsaka saMkhyAtaguNA che, 9. (tenAthI) jaLacara paMcendriya tiryaMcayonika napuMsaka saMkhyAtaguNA che, 10. (tenAthI) caundriya tiryaMcayonika-napuMsaka vizeSAdhika che, 11. (tenAthI) treIndriya tiryaMcayonika-napuMsaka vizeSAdhika che, 12. (tenAthI) beIndriya tiryaMcayonika - napuMsaka vizeSAdhika che, 13. (tenAthI)tejaskAyika ekendriya tiryaMcayonikanapuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 6. jalayara-tirikkhajoNitthiyAosaMkhejjaguNAo, 7. khahayara -paMceMdiya -tirikkhajoNiya - napuMsagA asaMkhejjaguNA, 8.thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiya - napuMsagA saMjJA, 9. jalacara-paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA saMkhejjaguNA, 10. cauriMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA visesAhiyA, 11. teiMdiya-napuMsagA visesAhiyA, 22. veviya-napuMsa viseriyA, 13.teukkAiya-egiMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA saMvembaTI, Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1449 14. puDhavikAiya-napuMsagA visesAhiyA, . 3 -napuMsa vise sAdiyA, 16. vAukkAiya-napuMsagA visesAhiyA. 17. vaNassaikAiya-egiMdiya-tirikkhajoNiya napuMsagA annNtgunnaa| T. (7) yANi maM!mapusitthI-nmabhUmiri, akammabhUmiyANaM, aMtaradIviyANaM, maNussapurisANaMkammabhUmagANaM, akammabhUmagANaM, aMtaradIvagANaM, maNussanapuMsagANaM-kammabhUmagANaM, akammabhUmagANaM, aMtaradIvagANa ya kayare kayarehiMto appA vA-jAva visesAhiyA vA? u. goyamA ! 1-2. aMtaradIvagA maNussitthiyAo maNussapurisA ya eeNaM doNNi vitullA savvatthovA, 14. (tenAthI) pRthvIkAyika(ekendriyatiryaMcayonika) napuMsaka vizeSAdhika che. 15. (tenAthI) akAyika (ekendriya tiryaMcayonika) napuMsaka vizeSAdhika che. 16. (tenAthI)vAyukAyika(ekendriya tiryaMcayonika) napuMsaka vizeSAdhika che. 17. (tenAthI) vanaspatikAyika ekendriya-tiryaMca yonika-napuMsaka anantaguNA che, pra. (7) bhaMte ! karmabhUmika- akarmabhUmika, aMtardIpaja manuSya-strIo, karmabhUmika-akarmabhUmika-aMtardI paja manuSya puruSo. karmabhUmika-akarmabhUmika-aMtardIpaja manuSya- napuMsakomAM koNa konAthI alpa -cAvatuvizeSAdhika che ? rU-6. tevaguru-ttara-gavanmabhUmi-pussitthiyaao maNussapurisA ee NaM doNNi vi tullA saMkhejjaguNA, 7-2 0. darivAsa-rasmovAsa-vanmabhUmi - maNussitthiyAo maNussapurisA ya ee NaM doNNi vi tullA saMkhejjaguNA, 11-14. hemavae-heraNNavae-akammabhUmiga-maNussitthiyAomaNussapurisAyadoNNi vitullAsaMkhejjaguNA, u. gautama ! 1-2, aMtardI paja manuSya-strIo ane manuSya-puruSa e baMne paraspara samAna che ane badhAthI alpa che. 3-6. (tenAthI) devaku-uttarakuru akarmabhUmika manuSya strIo ane manuSya-puruSa e baMne paraspara samAna che ane saMkhyAtaguNA che. 7-10. (tenAthI) harivarSa-ramyaphavarSa akarmabhUmika manuSya-strIo ane manuSya-puruSa e baMne paraspara samAna che ane saMkhyAtaguNA che. 11-14. (tenAthI)haimavata-hairamyavata akarmabhUmika manuSya strIo ane manuSya puruSa e baMne paraspara samAna che ane saMkhyAtaguNA che. 15-16. (tenAthI) bharata-eravata karmabhUmika manuSya-puruSa baMne saMkhyAtaguNA che. 17-18. (tenAthI) bharata-eravata karmabhUmika manuSya-strIo baMne saMkhyAtaguNI che. 19-20. (tenAthI)pUrvavideha-aparavidehakarmabhUmika manuSya puruSa baMne saMkhyAtaguNA che. 21-22. (tenAthI) pUrvavideha-aparavideha karmabhUmika manuSya strIo baMne saMkhyAtaguNI che. 23. (tenAthI)aMtardI paja manuSya napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 15-16. bharaheravaya-kammabhUmaga-maNussapurisA dovi saMkhejjaguNA, 17-18. bharaheravaya-kammabhUmaga-maNussitthiyAo dovi saMkhejjaguNAo, 19-20. puvvavideha-avaravideha-kammabhUmagamaNussapurisA dovi saMkhejjaguNA, 21-22. puvavideha-avaravideha-kammabhUmigamaNussitthiyAo dovi saMkhejjaguNAo, 23. aMtaradIvaga-maNussa-napuMsagA asaMkhejjaguNA, Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1450 24-26.vevajI-pattarasTa-ammamUnA-manustanpuNsgaa dovi saMkhejjaguNA / 26-27.darivAsa-ramyAvAsa-gammamUnA-manusyanpuNsgaa dovi saMkhejjaguNA, 28-21.demavaya-herAvaya-ammabhUmaI-manusyanpuNsgaa dovi saMkhejjaguNA, 20-21. marahevaya-mmabhUma-maLusta-napuMsA dovi saMkhejjaguNA, 22-23. puviveda-avaviveda-mmabhUmaTmnnussnpuNsgaa dovi saMkhejjaguNA / 1. (8) cAti aaN maMte ! vaivitjhInaM-mavaLavAsiLatAMvaannmNtriinnN-joisinniinnN-vemaanninniinnN, devapurisANaMbhavaNavAsINaM - jAva- vemANiyANaM, sohammagANaM -khAva- zeveSnAALa, anuttarovavAyALa, kherananpuNsgaannN- rayaNNappabhApuDhavi Neraiya-napuMsagANaM - jAva- ahesattamapuDhavi-neraiya-napuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA - jAva visesAhiyA vA ? 3. goyamA! chu.sannovA gaLuttarovavAneva-kuritA, 2-8. 3rima-zevekhtaveva-puriyA saMvegnamuLA, taheva - jAva- ANae kappe devapurisA saMkhejjaguNA, 9. ahesattamAe puDhavIe neraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, o 0. . chaTThIe puDhavIe neraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 11. sahassAre kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 12. mahAsuke kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 13. paMcamAe puDhavIe neraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 14. laMtae kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 15. cautthIe puDhavIe neraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, dravyAnuyoga bhAga-3 24-25. (tenAthI) devakuru-uttarakuru akarmabhUmika manuSya napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che, 26-27. (tenAthI) harivarSa-ramyavarSa akarmabhUmika manuSya-napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che. 28-29. (tenAthI) haimavata-kairaNyavata akarmabhUmika manuSya-napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che. 30-31. (tenAthI) bharata-e2vata karmabhUmika manuSya napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che, 32-33. (tenAthI) pUrvavideha-aparavideha karmabhUmika manuSya napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che. pra. (8) bhaMte ! A bhavanavAsinI, vANavyaMtarI, jayotiSmI ane vaimAnikI deva strIomAM, bhavanavAsI -yAvat- vaimAnika devapuruSomAM, saudharma kalpa -yAvat traiveyaka ane anuttaropapAtika devomAM, naiyika napuMsakomAM ratnaprabhA nairayika napuMsako -yAvat- adhaHsaptama pRthvInA nairayika napuMsakomAM koNa konAthI alpa -yAvat- vizeSAdhika che ? u. gautama ! 1. badhAthI alpa anuttaropapAtika deva puruSa che. 2-8. (tenAthI)uparI traiveyaka devapuruSa saMkhyAtaguNA che, A pramANe -yAva- Anata kalpanAM devapuruSa saMkhyAtaguNA che, 9. (tenAthI) adhaHsaptama pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 10. (tenAthI) chaThI (naraka) pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 11. (tenAthI) sahastrAra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 12.(tenAthI)mahAzukra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 13. (tenAthI) pAMcamI (naraka) pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 14. (tenAthI) lAMtaka kalpanAM devapuruSa asaMkhyAta guNA che, 15. (tenAthI) cothI (naraka) pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, For Private Personal Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1451 16. baMbhaloe kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 17. taccAepuDhavIeneraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 18. mAhiMde kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 19. saNaMkumAre kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 20.doccAe puDhavIeneraiya-napuMsagAasaMkhejjaguNA, 21. IsANe kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 22. IsANe kappe devitthiyAo saMkhejjaguNAo, 23. sodame pe tevapurisA saMveknakuTT, 24. sohamme kappe devitthiyAo saMkhejjaguNAo, 16. (tenAthI)brahmaloka kalpanAMdevapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 17. (tenAthI)trIjI(naraka)pRthvInA nairayikanapuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 18. (tenAthI) mAhendra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 19. (tenAthI) sanakumAra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 20. (tenAthI) bIjI (naraka) pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 21. (tenAthI)IzAna kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 22. (tenAthI) IzAna kalpanI deva strIo saMkhyAtaguNI che, 23. (tenAthI) saudharma kalpanAM devapuruSa saMkhyAtaguNA che, 24. (tenAthI) saudharma kalpanI deva strIo saMkhyAtaguNI che, 25. (tenAthI) bhavanavAsI devapuruSa asaMkhyAtaguNA che. 26. (tenAthI) bhavanavAsI deva strIo saMkhyAtaguNI che, 27. (tenAthI) A ratnaprabhA pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 28. (tenAthI) vANavyaMtara devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 29. (tenAthI) vANavyaMtara devastrIo saMkhyAtaguNI che, 30. (tenAthI) jayotiSka devapuruSa saMkhyAtaguNA che, 31. (tenAthI) jayotiSka devastrIo saMkhyAtaguNI che. 9. bhaMte ! A paMcendriya tiryaMcayonika jaLacarI, sthaLacarI, khecarI strIo, paMcendriya-tiryaMcayonika jaLacara, sthaLacara, khecara puruSo, 25. bhavaNavAsidevapurisA asaMkhejjaguNA, 26. bhavaNavAsidevitthiyAo saMkhejjaguNAo, 27. imIse rayaNappabhApuDhavIe neraiya napuMsagA asaMkhejjaguNA, 28. vALamaMtarava-kurisA prasaMmguOT, 29. vANamaMtaradevitthiyAo saMkhejjaguNAo, 30. joisiyadevapurisA saMkhejjaguNA, 31. joisiyadevitthiyAo sNkhejjgunnaao| 5. (1) thAIsa je mete ! tithinofsthai jalayarINaM, thalayarINaM, khahayarINaM, tirikkhajoNiyapurisANaM-jalayarANaM, thalayarANaM, khahayarANaM, Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1452 dravyAnuyoga bhAga-3 paMcendriya tiryaMcayonika jaLacara, sthaLacara, khecara napusako, ekendriya, tiryaMcayonika napuMsakonAM pRthvIkAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsako, apUkAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsako -yAvatuvanaspatikAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsako, tirikkhajoNiya-napuMsagANaM-jalayarANaM, thalayarANaM khahayarANaM, egidiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM-puDhavikkAiya-egiMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, AukkAiya-egidiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM -jAva-vaNassaikAiya-egidiya-tirikkhajoNiyanapuMsagANaM, beiMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, teiMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, cauriMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM, paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagANaM-jalayarANaM, thalayarANaM, khahayarANaM, maNussitthINaM-kammabhUmiyANaM, akammabhUmiyANaM, aMtaradIviyANaM, maNussapurisANaM-kammabhUmagANaM, akammabhUmagANaM, aMtaradIvagANaM, maNussa-napuMsagANaM-kammabhUmagANaM, akammabhUmagANaM, aMtaradIvagANaM, devitthINaM-bhavaNavAsiNINaM, vANamaMtarINaM, joisiNINaM, vemANiNINaM, devapurisANaM-bhavaNavAsINaM, vANamaMtarANaM, joisiyANaM, vemANiyANaM, sohammagANaM -jAva- gevejjagANaM, aNuttarovavAiyANaM, neraiya-napuMsagANaM-rayaNNappabhA-puDhavi-ne raiyanapuMsagANaM-jAva-ahesattamapuDhavi-neraiya-napuMsagANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA beIndriya tiryaMcayonika napuMsako, treIndriya tiryaMcayonika napuMsako, caundriya tiryaMcayonika napuMsako, paMcendriya tiryaMcayonika napuMsakomAM jaLacaro, sthaLacaro, khecaro, karmabhUmika, akarmabhUmika, aMtakIpaja manuSya strIo, karmabhUmika, akarmabhUmika, aMtardI paja manuSya puruSo, karmabhUmika, akarmabhUmika, aMtardI paja manuSya napuMsako, bhavanavAsinI, vANavyaMtarI, jayotikI, vaimAnikI devastrIo, bhavanavAsI, vANavyaMtara, jyotiSka, vaimAnikonA saudharma kalpa-cAvata-maiveyaka ane anuttaropapAtika devapuruSo, nirayika napuMsakomAM ratnaprabhA pRthvI nairayikanapuMsako -pAvatu- adha:saptama pRthvI nairayika napuMsakomAM koNa konAthI alpa -vAva- vizeSAdhika che ? hai ? 3. yama! 1-2. aMtaradIvaga-akammabhUmiga-maNussitthIo maNussapurisA ya ee NaM dovi tullA savvatthovA, rU-6 vava-uttarapura-avamUT-majutsityo purisA ya ee NaM dovi tullA saMkhejjaguNA, u. gautama ! 1-2. aMtardI paja akarmabhUmika manuSya strIo ane manuSya puruSa e baMne paraspara samAna che ane badhAthI alpa che. 3-6. (tenAthI) devaku-uttarakuru akarmabhUmika manuSya strIo ane manuSya puruSa e baMne paraspara samAna che ane saMkhyAtaguNA che. 7-10. (tenAthI) harivarSa-ramyaphavarSa akarmabhUmika manuSya strIo ane manuSya puruSa baMne paraspara samAna che ane saMkhyAtaguNA che. 7-10. harivAsa-rammagavAsa-akammabhUmaga-maNussitthIo purisA ya ee NaM dovi tullA saMkhejjaguNA, Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1453 11-14. hemavaya-heraNNavaya, akammabhUmagamaNussitthIo purisA ya ee NaM dovi tullA saMkhejjaguNA, 15-16.bharaheravaya-kammabhUmaga-maNussa-purisAdovi saMkhejjaguNA, 17-18.bharaheravaya-kammabhUmaga-maNussitthIodovi saMkhejjaguNAo, 19-20. puvvavideha-avaravideha-kammabhUmagamaNussapurisA dovi saMkhejjaguNA, 21-22. puvvavideha-avaravideha-kammabhUmagamaNussitthiyAo dovi saMkhejjaguNAo, 23. aNuttarovavAiya-devapurisA asaMkhejjaguNA, 24-30. uvarimagevejjA devapurisA saMkhejjaguNA -jAva- ANaekappe devapurisA saMkhejjaguNA, 31. ahesattamAe puDhavIe neraiya-napuMsagA asNkhenAkhaT, 32. chaTThIe puDhavIeneraiya-napuMsagAasaMkhejjaguNA, 11-14. (tenAthI) hemavata-vharaNyavata akarmabhUmika manuSya strIo ane manuSya puruSa e baMne paraspara samAna che ane saMkhyAtaguNA che. 15-16. (tenAthI)bharata-eravata karmabhUmika manuSya puruSa e baMne saMkhyAtaguNA che. 17-18.(tenAthI)bharata-eravata karmabhUmika manuSya strIo baMne saMkhyAtaguNI che. 19-20.(tenAthI)pUrvavideha-aparavideha karmabhUmika manuSya puruSa e baMne saMkhyAtaguNA che. 21-22.(tenAthI)pUrvavideha-aparavidehakarmabhUmika manuSya strIo baMne saMkhyAtaguNI che. 23. (tenAthI)anuttaropAtika devapuruSa asaMkhyAtaguNA che. 24-30. (tenAthI) uparimaraiveyaka devapuruSa saMkhyAtaguNA che -cAvatu- AnatakalpanAM devapuruSa saMkhyAtaguNA che. 31. (tenAthI) adhaHsaptama pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 32. (tenAthI) chaThI pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 33. (tenAthI) sahastrAra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 34. (tenAthI) mahAzukra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 35. (tenAthI) pAMcamI pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 36. (tenAthI) lAMtaka kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 37. (tenAthI) cothI (naraka) pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 38. (tenAthI)brahmaloka kalpanAMdevapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 39. (tenAthI) trIjI pRthvInA nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 40.(tenAthI)mAhendra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 33. sahassAre kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 34. mahAsukke kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 35.paMcamAe puDhavIe-neraiya-napuMsagAakhejjaguNA, 36. laMtae kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 37. cautthIe puDhavIeneraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 38. baMbhaloe kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 39. taccAe puDhavIeneraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 40. mAhiMde kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1454 dravyAnuyoga bhAga-3 41. saNaMkumAre kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 42. doccAe puDhavIe neraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 43. aMtaradIvaga-akammabhUmaga-maNussa-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 44-45. devakurU-uttarakurU-akammabhUmaga-maNussanapuMsagA dovi saMkhejjaguNA, 46-5 rU. have nava-vitti , 54. IsANe kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, 55. IsANe kappe devitthiyAo saMkhejjaguNAo, 56. sohamme kappe devapurisA saMkhejjaguNA, 57. sohamme kappe devitthiyAo saMkhejjaguNAo, 58. bhavaNavAsidevapurisA asaMkhejjaguNA, 41. (tenAthI) sanakumAra kalpanAM devapuruSa asaMkhyAtaguNA che, 42. (tenAthI) bIjI pRthvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 43. (tenAthI) aMtardI paja-akarmabhUmika manuSya napusaka asaMkhyAtaguNA che, 44-45. (tenAthI) devaka-uttarakanAM akarmabhUmika manuSya-napuMsaka baMne saMkhyAtaguNA che. 46-53. (tenAthI) A pramANe videha sudhI saMkhyAtaguNo che. 54. (tenAthI) IzAna kalpanAM devapuruSa asaMkhyAta guNA che. 55. (tenAthI) IzAna kalpanI devastrIo saMkhyAtaguNI che. 56. (tenAthI) saudharma kalpanA devapuruSa saMkhyAtaguNA che. pa7. (tenAthI) saudharma kalpanI devastrIo saMkhyAtaguNI che. 58. (tenAthI) bhavanavAsI devapuruSa asaMkhyAtaguNA che. pa9, (tenAthI) bhavanavAsI deva strIo saMkhyAtaguNI che. 60. (tenAthI) A ratnaprabhA pathvInAM nairayika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che. 61. (tenAthI) khecara tiryaMcayonika puruSa saMkhyAtaguNA che. 62. (tenAthI) khecara tiryaMcayonika strIo saMkhyAtaguNI che. 3. (tenAthI)sthaLacara tiryaMcayonika puruSa saMkhyAtaguNA che, 64. (tenAthI) sthaLacara tiryaMcayonika strIo saMkhyAtaguNI che, 65. (tenAthI)jaLacara tiryaMcayonika puruSa saMkhyAtaguNA che. 6. (tenAthI) jaLacara tiryaMcayonika strIo saMkhyAtaguNI che. 67. (tenAthI) vANavyaMtara devapuruSa saMkhyAtaguNA che. 68. (tenAthI)vANavyaMtaradeva strIo saMkhyAtagaNI che. 59. bhavaNavAsidevitthiyAo saMkhejjaguNAo, 60. imIse rayaNappabhAe puDhavIe neraiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 61.khahayara-tirikkhajoNiya-purisA saMkhejjaguNA, 62.khahayara-tirikkhajoNitthiyAosaMkhejjaguNAo, 63. thalayara-tirikkhajoNiya-purisA saMkhejjaguNA, 64.thalayara-tirikkhajoNitthiyAosaMkhejjaguNAo, 65.jalayara-tirikkhajoNiya-purisA saMkhejjaguNA, 66 jalayara-tikkhijoNitthiyAosaMkhejjagRNAo, 67. vANamaMtaradeva-purisA saMkhejjaguNA, 68. vANamaMtaradevitthiyAo saMkhejjaguNAo, Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1455 69. joisiyadeva-purisA saMkhejjaguNA, 70. joisiyadevitthiyAo saMkhejjaguNAo, 71. khahayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA asaMkhejjaguNA, 72. thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiya napuMsagA saMvejhana]T[, 73. jalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA saMkhejjaguNA, 74. cauriMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA visesAhiyA, 75.teiMdiya-tirikkhajoNiya-napraMsagA visesAhiyA, 69. (tenAthI) jayotiSka devapuruSa saMkhyAtaguNA che, 0. (tenAthI)jayotiSka deva strIo saMkhyAtaguNI che. 71. (tenAthI) khecara paMcendriya tiryaMcayonika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 72. (tenAthI) sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonika napusaka saMkhyAtaguNA che, 73, (tenAthI) jaLacara paMcendriya tiryaMcayonika napuMsaka saMkhyAtaguNA che, 74. (tenAthI) caundriya tiryaMcayonika napuMsaka vizeSAdhika che, 75. (tenAthI) treIndriya tiryaMcayonika napuMsaka vizeSAdhika che, 76. (tenAthI) beIndriya tiryaMcayonika napuMsaka vizeSAdhika che, 77. (tenAthI) tejaskAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsaka asaMkhyAtaguNA che, 78. (tenAthI) pRthvIkAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsaka vizeSAdhika che, 79. (tenAthI) aprakAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsaka vizeSAdhika che, 80. (tenAthI) vAyukAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsaka vizeSAdhika che, 81. (tenAthI) vanaspatikAyika ekendriya tiryaMcayonika napuMsaka anantaguNA che. 76. beiMdiya-tirikkhajoNiya-napuMsagA visesAhiyA, 77. teukkAiya-egiMdiya-tirikkhajoNiyanapuMsagA asaMkhejjaguNA, 78. puDhavikkAiya-egiMdiya-tirikkhajoNiyanapuMsagA visesAhiyA, 79. AukkAiya-egidiya-tirikkhajoNiyanapuMsagA visesAhiyA, 80. vAukkAiya-egidiya-tirikkhajoNiyanapuMsagA visesAhiyA, 81. vaNassaikAiya-egiMdiya-tirikkhajoNiyanapuMsagA annNtgunnaa| - nIvA. 5. 2, 3. dura (6-1) mehuNa-pariyAraNA-saMvAsa parUvaNaM - 16. mehuNassa bheya parUvaNaM ane mehuNe - TALa. ma. 2, 3. 31 () tivihe mehuNe paNNatte, taM jhaache. philve, 2. mALurU, rU. nirikAnofy | tao mehuNaM gacchaMti, taM jahA - che. tevA, 2. majussA, rU. tirikSanoLiyaTI tao mehuNaM sevaMti, taM jahA - 2. rUlya, 2. purasA, rU. napuMsaTTI - TA. . 2, 3. ?, su. rU? maithuna paricAraNA ane saMvAsanuM prarupaNa : 16. maithunanAM bhedonuM prarupaNa : mithuna (saMgrahanayanI apekSAthI) eka che. maithuna traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. divya, 2. mAnuSya, 3. tiryaMcayonika. traNa maithuna kare che, jemake - 1. deva, 2. manuSya, 3. tiryaMcayonika, traNa maithunanuM sevana kare che, jemake - 1. strI, 2. puruSa, 3. napuMsaka. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1456 dravyAnuyoga bhAga-3 17. devesu pariyAraNA parUvarNa 17. devomAM maithuna pravRttinI prANA : v. tevA ja maMta ! 2. phri vIyA saparivAra, pra. bhaMte ! 1. zuM deva - devIo sahita ane paricAraNAyukta maithuna pravRttivALA hoya che ? 2. navIyA parivAra, 2. deva, devIovALA che ane maithuna pravRttivALA nathI ? rU. vithA saparivAra, 3. deva, devIovALA nathI ane maithuna pravRtti vALA che ? 4. vIcA mariyAnA? 4. deva, devIovALA paNa nathI ane maithuna pravRttivALA paNa nathI ? 3. gayA! 1. atyAthavA vIcA saparivAra, gautama ! 1. keTalAka deva devIovALA paNa che ane maithuna pravRttivALA paNa che. 2. atthegaiyA devA adevIyA sapariyArA, 2. keTalAka deva devIovALA nathI, paraMtu maithuna pravRttivALA che. rU. atyAphA kevA vIcA mAriyArA, 3. keTalAka deva devIovALA paNa nathI ane maithuna pravRttivALA paNa nathI. 4. jo veva nuM TrevA vINA mariyArI | 4. evA koI deva nathI je devIovALA che, paraMtu maithuna pravRttivALA nathI. pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "atthegaiyA devA sadevIyA sapariyArA taM ceva keTalAka deva devIovALA paNa che ane maithuna -nava- no ceva of sevA savAyA ricAra pravRttivALA paNa che. te ja pramANe-cAvata- evA koI deva nathI je devIovALA che paraMtu maithuna pravRttivALA nathI ? 3. gayA ! mavAva6 - vAI|maMtara - noksa - gautama ! bhavanapati, vANavyaMtara, jayotiSka ane sohammIsANesu kappesu devA sadevIyA sapariyArA, saudharma tathA IzAna kalpanAM deva devIovALA paNa che ane maithuna pravRttivALA paNa che. saNaMkumAra-mAhiMda-baMbhaloga-laMtaga-mahAsukka sanakumAra, mAhendra, brahmaloka, lAMtaka, mahAzukra, sahassAra - ANaya - pANaya - AraNa - accuesu sahastrAra, Anata, prANata, AraNa ane azruta kappesu devA adevIyA sapariyArA, kalpomAM deva devIovALA nathI, paraMtu maithuna pravRttivALA che. gevejja'NuttarovavAiyadevA adevIyA apariyArA, nava raiveyaka ane pAMca anuttaropapAtika deva devIovALA paNa nathI ane maithuna pravRttivALA paNa nathI. No ceva NaM devA sadevIyA apariyArA, evuM kyAreya thatuM nathI ke koI deva devIovALA hoya, paraMtu maithuna pravRttivALA nahi hoya. se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "atthegaiyA devA sadevIyA sapariyArA taM gheva keTalAka deva devIovALo paNa che ane maithuna -jAva- No ceva NaM devA sadevIyA apriyaaraa|" pravRttivALA paNa che. te ja pramANe vAvata- evA koI deva nathI je devIovALA che paraMtu maithuna pravRttivALA nathI." uM. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1457 pa. kaivihA NaM bhaMte ! pariyAraNA paNNattA ? pra. bhaMte ! paricAraNA (maithuna pravRtti) keTalA prakAranI kahI che ? 3. noya ! paMvida pUUttA, teM nahA - u. gautama! paricAraNA pAMca prakAranI kahI che, jemakeche. parivAra, 1. kAya paricAraNA, 2. saparivAra, 2. sparza paricAraNA, rU. variyAraVI, 3. rupa paricAraNA, 4. saparivAra, 4. zabda paricAraNA, che. mariyAra 5. manaH paricAraNA. . v maMte ! pUrva vurva pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "paMcavihA pariyAraNA paNNattA, taM jahA paricAraNA pAMca prakAranI kahI che, jemake2. vayaparivAra -garva-6. manapariyArI ?" 1. kAya paricAraNA cAvata- pa. mana:paricAraNA ?" u. goyamA! bhavaNavai-vANamaMtara-joisa-sohammIsANesu- u. gautama ! bhavanapati, vANavyaMtara, jayotika ane kappesu devA kAyapariyAragA, saudharma IzAna kalpanA deva kAyaparicAraka hoya che. saNaMkumAra-mAhiMdesu kappesu devA phAsapariyAragA, sanakumAra ane mahendrakalpanAM deva sparza paricAraka hoya che. baMbhaloya-laMtagesu kappesu devA rUvapariyAragA, brahmaloka ane lAMtakakalpanAM deva rupaparicAraka hoya che. mahAsukka-sahassAresu devA saddapariyAragA, mahAzukra ane sahastrArakalpanAM deva zabda-paricAraka hoya che. ANaya - pANaya - AraNa - accuesu kappesu devA Anata, prANata, AraNa ane acuta kalponAM maNapariyAragA, deva mana 5ricAraka hoya che. gevejja'aNuttarovavAiyA devA apriyaargaa| nava raiveyaka ane pAMca anuttaropapAtika deva aparicAraka hoya che. se teNaDheNaM goyamA ! evaM vuccai gautama ! eTalA mATe evuM kahevAya che ke - "paMcavihA pariyAraNA paNNattA, taM jahA paricAraNA pAMca prakAranI kahI che, jemake. "thaparivAra nAvi-6.manapariyAra'T " 1. kAya paricAraNA cAvata-5. mana:paricAraNA". tattha NaM jete kAyapariyAragA devA tesiNaM icchAmaNe temAMthI kAyaparicAraka (zarIrathI viSayabhogasevana samuppajjai icchAmo NaM accharAhiM saddhi karanAra) je deva che, tenA manamAM (evI) IcchA samutpanna hoya che ke ame A apsarAonAM zarIra kAyapariyAraNaM krette| sAthe paricAraNA (maithuna sevana) kare, taeNaM tehiM devehiM evaM maNasIkae samANe khippAmeva te devo dvArA A pramANe manathI vicAravAthI te tAo accharAo orAlAI siMgArAiM maNuNNAI apsarAo udAra AbhUSaNAdiyukta (mUMgArayukta), maNoharAI maNoramAiM uttaraveubviyAI rUvAI manojJa, manohara ane manorama uttara vaikriya viuvvNti| rupanI vidurvaNA kare che. viuvvittA tesiM devANaM aMtiyaM paaubbhvNti| A pramANe vidurvaNA karIne te e devonI pAse jAya che. 2. TAI ba. 6, 3. ?, su. 402 2. chApAM 1. 2, 3, 4, su. 124/2-7 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1458 dravyAnuyoga bhAga-3 taeNaM te devA tAhiM accharAhiMsaddhiM kAyapariyAraNaM rati . se jahANAmae sIyA poggalA sIyaM pappa sIyaM ceva aivaittA NaM citttthti| usiNA vA poggalA usiNaM pappa usiNaM ceva aivaittA NaM citttthti| evAmeva tehiM devehiM tAhiM accharAhiM saddhiM kAya pariyAraNe kae samANe se icchAmaNe khippaamevaavei| pa. asthi NaM bhaMte ! tesiM devANaM sukkapoggalA ? 3. tA, mA ! malyiA pa. teNaM bhaMte ! tAsiM accharANaM kIsattAe bhujjo-bhujjo pariNamaMti? u. goyamA ! soiMdiyattAe cakkhiM diyattAe ghANiMdiyattAe rasiMdiyattAe phaasiNdiyttaae| iTThattAe kaMtattAe maNuNNattAe maNAmattAe / subhagattAe sohagga-rUva-jovvaNa-guNalAvaNNattAe te tAsiM bhujjo-bhujjo pariNamaMti / tattha NaM je te phAsapariyAragA devA tesi NaM icchAmaNe smuppjji| evaM jaheva kAyapariyAraNA taheva nirvsesNbhaanniybN| tyAre te deva e apsarAonI sAthe kAya paricAraNA (zarIrathI maithuna sevana) kare che. jema zIta pudgala zItayoni vALA prANIne prApta thaIne atyaMta zIta avasthAne prApta karIne rahe che. athavA uSNa pudgala jema uSNuyoni vALA prANIne meLavIne atyaMta uSNa avasthAne prApta karIne rahe che. te pramANe e devo dvArA apsarAonI sAthe kAyAthI paricAraNA karavAthI tenI IcchA pUrNa thaI jAya che. pra. bhaMte ! zuM te devone zukra-pudgala hoya che ? u. hA, gautama ! hoya che. pra. bhaMte ! te apsarAonA mATe te kayA rUpamAM vAraMvAra pariNamita hoya che ? gautama ! zrotrendriya rupathI, cakSurindriyarupathI, dhrANendriya pathI, rasendriya rupathI, sparzendriya rupathI, ISTapathI, aniSTa rupathI, manojJapathI, atizaya manojJapathI, subhagarupathI, saubhAgya-rupa - yauvana-guNa-lAvaNya rUpathI te tenA mATe vAraMvAra pariNata thAya che. temAM je sparza paricAraka deva che tenA manamAM paNa IcchA utpanna thAya che. je pramANe kAyAthI paricAraNA karanAra devonuM varNana karyuM che te pramANe saMpUrNa varNana kahevuM joIe. temAMthI je rupa paricAraka deva che, tenA manamAM IcchA samutpanna thAya che ke ame apsarAonI sAthe ru5 paricAraNA karIe. te devo dvArA manathI evo vicAra karyA pachI (te devIo) te pramANe (pUrvavatu) -yAvata- uttara vaikriya rupathI vikriyA kare che. vikriyA karIne jayAM te deva hoya che tyAM jaI pahoMce che ane pachI te devonAM ghaNA dUra ke ghaNA pAse sthita na thatAM tenA udAra -cAvatu- manorama uttara vaikriya-kRta rupone dekhADatI-dekhADatI ubhI rahe che. tyArapachI te deva e apsarAonI sAthe rupaparicAraNA kare che. bAkI badhu varNana kAya paricAraNAnAM anurupa ahIM kahevuM joIe. temAM je zabda paricAraNA deva hoya che tenA manamAM IcchA utpanna thAya che ke - tattha NaM je te rUvapariyAragA devA tesiMNaM icchAmaNe samuppajjai, icchAmo NaM accharAhiM saddhiM rUvapariyAraNaM krette| tae NaM tehiM devehiM evaM maNasIkae samANe taheva -jAva- uttaraveubviyAI rUvAI viuvvNti| viuvittA jeNAmeva te devA teNAmeva uvAgacchaMti, teNAmeva uvAgacchittA tesiM devANaM adarasAmaMte ThiccA tAiM orAlAI-jAva-maNoramAiM uttaraveubbiyAI rUvAiM uvadaMsemANIo uvadaMsemANIo citttthti| taeNaM te devA tAhiM accharAhiM saddhiM rUvapariyAraNaM rati | evaM jaheba kAyapariyAraNA taheva niravasesaM mALicaDyo tattha NaM je te saddapariyAragA devA tesiNaM icchAmaNe samuppajjai - Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana icchAmo NaM accharAhiM saddhiM saddapariyAraNaM karettae / taNaM tehiM devehiM evaM maNasIkae samANe - jAvauttaraveuvviyAiM khvAiM viuvvaMti / viuvvittA jeNAmeva te devA teNAmeva uvAgacchaMti, teNAmeva uvAgacchittA tesiM devANaM adUrasAmaMte ThiccA aNuttarAiM uccAvayAiM saddAiM samudIremANIo samudIremANIo ciTThati / 1. tae NaM te devA tAhiM accharAhiM saddhiM sadda pariyAraNaM kareMti / evaM jaheva kAyapariyAraNA taheva niravasesaM bhANiyavvaM / tattha NaM je te maNapariyAragA devA tesiM icchAmaNe samuppajjai - icchAmo NaM accharAhiM saddhiM maNapariyAraNaM karettae / taNaM tehiM devehiM evaM maNasIkae samANe khippAmeva tAo accharAo tatthagayAo ceva samANIo aNuttarAI uccAvayAI maNAI saMpahAremANIo saMpahAremANIo ciTThati / taNaM te devA tAhiM accharAhiM saddhiM maNapariyAraNaM kareMti / sesaM taM caiva - jAva- bhujjo - bhujjo pariNamati / - paNNa. pa. 34, su. 2051 2052 18. pariyAragadevANaM appabahuttaM pa. eesi NaM bhaMte! devANaM kAyapariyAragANaM - jAvamaNapariyAragANaM apariyAragANa ya kayare kayarehiMto appA vA - jAba- visesAhiyA vA ? u. goyamA ! 1. savvatthovA devA apariyAragA, 2. maNapariyAragA saMkhejjaguNA, 3. saddapariyAragA asaMkhejjaguNA, 4. rUvapariyAragA asaMkhejjaguNA, 5. phAsapariyAragA asaMkhejjaguNA, 6. kAyapariyAragA asaMkhejjaguNA / ' 18. (ka) pa. - paNNa. pa. 34, su. 2053 neraiyA NaM bhaMte! anaMtarAhArA tao nivvattaNayA ? u. goyamA ! evaM pariyAraNA padaM niravasesaM bhANiyabvaM / (kha) sama. su. 153 (4) ame apsarAonI sAthe zabda paricAraNA karIe. te devonAM dvArA A pramANe manamAM vicAra karavAthI te4 pramANe (pUrvavat) -yAvat- uttara vaiDiya ruponI vikriyA kare che. 1459 vikriyA karIne jayAM te deva hoya che tyAM devIo pahoMcI jAya che. pahoMcyA pachI te e devonI na vadhAre najadIka ane na dUra ubhA rahIne sarvotkRSTa nAnA prakAranAM zabdonuM vAraMvAra uccAraNa karatI rahe che. A pramANe te deva e apsarAonI sAthe zabda paricAraNA kare che. bAkI badhu varNana kAya paricAraNAnI samAna ahIM karavuM joIe. temAMthI je mana: paricAraka deva hoya che tenA manamAM IcchA utpanna thAya che ke ame apsarAonI sAthe manathI paricAraNA karIe. tyArapachI te devonA dvArA manamAM A pramANe abhilASA karavAthI te apsarAo zIghra ja tyAM (potAnA sthAna para) rahelI utkRSTa uMcanIca manane dhAraNa karatI rahe che. tyAre te daiva te apsarAonI sAthe manathI paricAraNA kare che. zeSa badhu varNana pUrvavat -yAvat- vAraMvAra pariNata thAya che ahIM sudhI kahevuM joIe. paricAraka devono alpabahutva : pra. bhaMte! khA ayapariyAra - yAvat- manaHpariyAra5 ane aparicAraka devomAM koNa konAthI alpa - yAvat- vizeSAdhiGa che ? 3. gautama ! 1. jadhAthI khochA apariyAra heva che, 2. (tenAthI) manaHpariyAra heva saMdhyAtaguNA che, 3. (tenAthI) zabda pariyAra heva asaMkhyAtagu che, 4. (tenAthI) rupa pariyAra deva asaMkhyAtagu che, 5. (tenAthI) sparza pariyAra deva asaMkhyAtaguNA che, 5. (tenAthI) aya pariyAra deva asaMkhyAtaguNA che. For Private Personal Use Only - viyA. sa. 13, u. 3, su. 1 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1460 dravyAnuyoga bhAga-3 nAra, 19. vivihA pariyAraNA 19. vividha prakAranI paricAraNA : tivihA pariyAraNA paNNattA, taM jahA - paricAraNA traNa prakAranI kahI che, jemake - 1. egedeve, annesiM devANaM devIoabhimuMjiya-abhimuMjiya 1. keTalAka deva anya devonI devIonuM AliMgana karIne pariyArei, paricAraNA kare che, appaNijjiyAo devIo abhimuMjiya-abhimuMjiya keTalAka deva potAnI devIonuM AliMgana karI paricAraNA pariyArei, kare che, appANameva appaNA vikubbiya-vikabviya pariyArei / keTalAka deva pote banAvela vibhinna rupothI paricAraNA kare che, 2. ege deve No annesiM devANaM devIo abhimuMjiya- 2. keTalAka deva anya devonI devIonuM AliMgana karI abhimuMjiya-pariyArei, paricAraNA karatA nathI. appaNijjiyAo devIo abhimuMjiya-abhijuMjiya potAnI devIone AliMgana karI paricAraNA kare che. pariyAre, appANameva appaNA vikubviya-vikubbiya pariyArei / potAnA banAvela vibhinna rUpothI paricAraNA kare che. 3. ege deve No annesiM devANaM devIo abhimuMjiya- 3. keTalAka deva anya devonI devIonuM AliMgana karI abhijuMjiya pariyArei, paricAraNA karatA nathI, No appaNijjiyAo devIo abhimuMjiya-abhimuMjiya potAnI devIonuM AliMgana karI paricAraNA karatA pariyArei, nathI. appANameva appaNA vikubbiya-vikubbiya pariyArei / keTalAka deva kevaLa potAnA banAvela vibhinna pothI - TAI. ma. 3, 3. 1, . 1 3 0 paricAraNA kare che. 20. sevAsaksa vivihivA - 20. saMvAsanAM vividha rU5 : caubihe saMvAse paNNatte, taM jahA saMvAsa (saMbhoga) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 6. mane tevI siddhi saMvAsaM cheSnA, 1. keTalAka deva, devInI sAthe saMbhoga kare che, 2. deve NAmamege chavIe saddhiM saMvAsaM gacchejjA. 2. keTalAka deva, manuSyANI ke tiryaMcANInI sAthe saMbhoga kare che. 3. chavI NAmamege devIe saddhiM saMvAsaM gacchejjA, 3. keTalAka manuSya ke tiryaMca, devInI sAthe saMbhoga kare che, 4. chavI NAmamege chavIe saddhiM saMvAsaM gcchejjaa| 4. keTalAka manuSya ke tiryaMca, mAnuSI ke tiryaMca strInI - ThA. ma. 4, 3. 2, mu. 248/2 sAthe saMbhoga kare che. caubihe saMvAse paNNatte, taM jahA - saMbhoga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 9. trei. 2. mAre, rU. ravi, 4. mAre 1. devatAonAM, 2. asuronAM, 3. rAkSasonAM, 4. manuSyonAM. cauvihe saMvAse paNNatte, taM jahA saMbhoga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. deve NAmamege devIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 1. keTalAka deva devIonI sAthe saMbhoga kare che. 2. deve NAmamege asurIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 2. keTalAka deva asurIonI sAthe saMbhoga kare che. 3. asure NAmamege devIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 3. keTalAka asura devIonI sAthe saMbhoga kare che, 4. asure NAmamege asurIe saddhiM saMvAsaM gacchai / 4. keTalAka asura asurIonI sAthe saMbhoga kare che. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda adhyayana 1461 cauvihe saMvAse paNNatte, taM jahA saMbhoga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. seve mane TevIpu saddhi saMvA che, 1. keTalAka deva devIonI sAthe saMbhoga kare che. 2. deve NAmamege rakkhasIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 2. keTalAka deva rAkSasIonI sAthe saMbhoga kare che. 3. rakkhase NAmamege devIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 3. keTalAka rAkSasa devIonI sAthe saMbhoga kare che, 4. rakkhase NAmamege rakkhasIe saddhiM saMvAsaM gcchi| 4. keTalAka rAkSasa rAkSasIonI sAthe saMbhoga kare che. caubvihe saMvAse paNNatte, taM jahA saMbhoga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. ve mane tevI saddha saMvAsaM 196, 1. keTalAka deva devIonI sAthe saMbhoga kare che. 2. deve NAmamege maNussIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 2. keTalAka deva manuSpANInI sAthe saMbhoga kare che, 3. maNusse NAmamege devIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 3. keTalAka manuSya devIonI sAthe saMbhoga kare che, 4. majurane nAmame majursa saddhi saMvANaM 4. keTalAka manuSya manuSpANInI sAthe saMbhoga kare che. caubihe saMvAse paNNatte, taM jahA saMbhoga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. asure NAmamege asurIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 1. keTalAka asura asurIonI sAthe saMbhoga kare che. 2. asure NAmamege rakkhasIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 2. keTalAka asura rAkSasIonI sAthe saMbhoga kare che. 3. rakkhase NAmamege asurIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 3. keTalAka rAkSasa asurIonI sAthe saMbhoga kare che. 4. rakkhase NAmamege rakkhasIe saddhiM saMvAsaM gacchai / 4. keTalAka rAkSasa rAkSasIonI sAthe saMbhoga kare che. caubbihe saMvAse paNNatte, taM jahA saMbhoga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. asure NAmamege asurIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 1. keTalAka asura asurIonI sAthe saMbhoga kare che. 2. asure NAmamege maNussIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 2. keTalAka asura manuSpANInI sAthe saMbhoga kare che. 3. maNusse NAmamege asurIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 3. keTalAka manuSya asurIonI sAthe saMbhoga kare che. 4. majurase mane majussA saddhi saMvAse chaThThA 4. keTalAka manuSya manuSpANInI sAthe saMbhoga kare che. caubihe saMvAse paNNatte, taM jahA - saMbhoga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rakkhase NAmamege rakkhasIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 1. keTalAka rAkSasa rAkSasIonI sAthe saMbhoga kare che. 2. rakkhase NAmamege maNussIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 2. keTalAka rAkSasa manuSyANIonI sAthe saMbhoga kare che. 3. maNusse NAmamege rakkhasIe saddhiM saMvAsaM gacchai, 3. keTalAka manuSya rAkSasIonI sAthe saMbhoga kare che. 4. maNusse NAmamege maNussIe saddhiM saMvAsaM gcchi| 4. keTalAka manuSya manuSpANInI sAthe saMbhoga kare che. - TA, 5. 4, 3, 4, mu. 33 21. kAmassa caubvihatta parUvarNa 21. kAmanAM caturvidhatvanuM prANa : caubihA kAmA paNNattA, taM jahA kAma cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. siMgara , 2. , rU. vImachI, 4. rodA | 1. zRMgAra, 2. karuNa, 3. bibhatsa, 4. raudra. 2. siTIRT II levA, 1. devatAonAM kAma zRMgAra-rasa pradhAna hoya che. 2. kaluNA kAmA maNuyANaM, 2. manuSyonAM kAma karuNa-rasa pradhAna hoya che. 3. bIbhacchA kAmA tirikkhajoNiyANaM, 3. tiryaMconAM kAma bibhatsa-rasa pradhAna hoya che. 4. raudA geraphAii | 4. narayikonAM kAma raudra-rasa pradhAna hoya che. - DAi. sa. 4, 3. 4, su. 367 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1462 - - - - - - - - - - - 30. kaSAya adhyayana jIvanA saMsAra paribhramaNanuM mukhya kAraNa kapAya che. kaSAyathI ja pApa ane puNya prakRtiono sthitibaMdha thAya che. karmabaMdhano mukhya hetu paNa e ja che. prastuta adhyayanamAM kaSAyanuM vizeSa lakSaNa jaNAtuM nathI. paraMtu tenA para vividha dRSTiothI vicAra karyo che. jenAthI kapAyanuM svarupa uddaghATita thAya che. kaSAyanA mukhyapaNe cAra bheda che(1) krodha (2) mAna (3) mAyA ane (4) lobha. saMgrahanayanI dRSTithI krodhAdi kaSAya eka-eka che paraMtu vyavahAranayanI daSTithI enA cAra-cAra bheda che- (1) anaMtAnubaMdhI (2) apratyAkhyAna (3) pratyAkhyAnAvaraNa ane (4) saMjavalana. A pramANe kaSAyanA soLa bheda paNa che. A soLa bhedonuM A adhyayanamAM vividha dRSTie vivecana karavAmAM AvyuM che. ahiM e spaSTa karyuM che ke anaMtAnubaMdhI kaSAyomAM kALa karavAvALA jIva nairayikomAM utpanna thAya che. apratyAkhyAna kaSAyomAM kALa karavAvALo jIva tiryaMcomAM, pratyAkhyAnAvaraNa catuSkamAM kALa karavAvALA jIva manuSyamAM tathA saMjavalana kaSAyomAM kALa karavAvALA jIva devomAM utpanna thAya che. krodhAdi cAra kaSAya cAreya gationA covIsa daMDakomAM upalabdha che. chatA paNa A kaSAyonA judI-judI daSTie cAra-cAra bheda varNavyA che- (1) Abhoga nivartita (2) anAbhoga nivartita (3) upazAMta ane (4) anupazAMta. jIvanA krodhAdi kaSAya pariNAmane bhAva kahevAmAM Ave che. te bhAvonA udaya pramANe kaSAyanA cAra bheda thAya che - (1) karmamodaka pramANe (2) khaMjanodaka pramANe (3) bAlukodaka pramANe ane (4) zailodaka pramANe. A ja bhAvomAM pravartamAna jIva mRtyu pAme to kramazaH naraka, tiryaMca, manuSya ane devayonimAM utpanna thAya che. AvartanI daSTie jotA kharAvartanA jevo krodha, unmatAvartanA jevo mAna, gUDhAvartanA jevI mAyA ane AmiSAvartana jevA lobhamAM kALa karavAvALA, samasta jIvonI utpatti narakamAM batAvI che. kaSAyanI utpatti mukhyarupe cAra nimittothI thAya che- (1) kSetra (2) vAstu (3) zarIra ane (4) upadhinA nimitta. temAM krodhanI utpattinA daza sthAno, madanI utpattinA ATha ane daza sthAnono paNa ullekha che. karaNa, nivRtti, pratiSThAna AdinA AdhAre paNa prastuta adhyayanamAM kaSAyanuM vivecana che. sakaSAyI jIva traNa prakAranA hoI zake che(1) anAdi aparyavasita (2) anAdi saparyavasita ane (3) sAdi saMparyavasita. aMtamAM sakaSAyI, krodha kaSAyI, mAnakaSAyI, mAyAkaSAyI, lobhakaSAyI ane akaSAyI jIvonA alpabadutvanuM varNana karI akaSAyI thavAnuM mahatva pratipAdita karyuM che. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAya adhyayana sUtra - 1. 30. kasAya'jjhayaNaM kasAya bheyappabheyA cauvIsadaMDaesu ya parUvaNaM 1. ege kohe, 3. ege mAyA, pa. kai NaM bhaMte! kasAyA paNNattA ? u. goyamA ! cattAri kasAyA paNNattA, taM jahA 1. kohakasAe, 2. ege mANe, 4. ege lobhe / - ThANaM. a. 1. su. 39 (1) 2. mANakasAe, 4. lobhakasAe / 3. mAyAkasAe, pa. daM. 1. NeraiyANaM bhaMte ! kai kasAyA paNNattA ? u. goyamA ! cattAri kasAyA paNNattA, taM jahA 1. kohakasAe - jAba- 4. lobhakasAe / daM. 2-24. evaM - jAva- vemANiyANaM / - paNNa. pa. 14, su. 958-959 pa. kaivihe NaM bhaMte ! kohe paNNatte ? u. goyamA ! caubihe kohe paNNatte, taM jahA 1. anaMtANubaMdhI kohe, 2. appaccakkhANe koThe, 3. paccakkhANAvaraNe kohe, 4. saMjalaNe kohe / evaM NeraiyANaM - jAva- vaimANiyANaM / evaM mANeNaM, mAyAe, lobheNaM ee vi cattAri daMDagA bhANiyavvA / paM. kaivihe NaM bhaMte ! kohe paNNatte ? u. goyamA ! cauvvihe kohe paNNatte, taM jahA 1. AbhogaNibbattie 2. aNAbhogaNivyattie, 3. uvasaMte, 4. annuvsNte| evaM NeraiyANaM - jAva- vemANiyANaM / 2 evaM mANeNa vi, mAyAe vi, lobheNa vi, ee bi cattAri daMDagA / paNNa. pa. 14 su. 962-963 (kha) ThANaM. a. 9, su. 693 1. (ka) ThANaM. a. 4, u. 1, su. 249 2. ThANaM. a. 4, u. 1, su. 249 sUtra : 1. kaSAyanAM bheda-prabheda ane covIsa daMDakomAM prarupaNa : ( saMgrahanayanI apekSAkhe ) 1. zeSa upAya che, 3. bhAyA huSAya kheDa che, pra. 7. 30. uSAya adhyayana pra. 7. pra. aMteAyaDelA che ? 3. gautama ! uSAya yAra prahAranA hyA che, ThebhaDe - 1. zregha duSAya, 2. mAna dhAya, 3. bhAyA dudhAya 4. bola upAya. 6.1 aMte! nairapiomA DeTA upAya gautama ! nairabimAM yAra mAyA che, 1. DIpa yAya yAya 4. sola upAya. 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI cAre kapAya jANavA joIe. pra. 3. 1453 2. mAna upAya bheDa che, 4. sola SAya kheDa che. cha ? De laMte! zedha ( uSAya) DeTalA prAznA hyA che ? gautama ! odha (dudhAya) bAra prahAranA udyA che, ThebhaDe - 1. anaMtAnubaMdhI zeSa, 2. apratyApyAnI koSa, 3. pratyAbhyanAvarA zredha, 4. saMbhvasana Dodha. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI kahevuM joIe. A pramANe mAna, mAyA ane lobhanAM paNa cAra-cAra daMDaka jANavAM joIe. aMte ! zeSa DeTalAI prahAranA hyA che ? gautama ! zredha yAra prAranAM hyA che, bhaDe 1. loganivartita, 2 janAloganivartita 3. upazAMta, 4. anupazAMta. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI kahevuM joIe. A pramANe mAna, mAyA ane lobhanAM paNa cAra-cAra daMDaka jANavAM joIe. (ga) sama. sama. 4, su. 1 (gha) viyA. sa. 18, u. 4, su. 3 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1464 dravyAnuyoga bhAga-3 soLa kaSAya kahyA che, jemake - 1. anantAnubaMdhI krodha, A pramANe2. mAna, 3. mAyA, 4. lobha. 5. apratyAkhyAnAvaraNa krodha, A pramANe6. mAna, 7. mAyA, 8. lobha. 9. pratyAkhyAnAvaraNa krodha, A pramANe - 10. mAna, 11, mAyA, 12. lobha. 13. saMjavalana krodha, A pramANe - 14. mAna, 15. mAyA, 16. lobha. solasa kasAyA paNNattA, taM jahA1. aNaMtANubaMdhI kohe evaM 2. may, rU. mAyA, 4. stromAM 5. apaccakkhANakasAe kohe, evaM 6. mALa, 7. mAyA, 8. trA 1. pUrvavaravAvarane vare, parva 20. mALa, 22. mAyA, 12. tame 13. saMjalaNe kohe, evaM 14. mAne, 6. mAyA, 16. tame 1 - sama. sama. 26, mu. 2 2. diLeMtehiM kasAyasarUva parUvaNaM(#) vAri rAo patto , te nahIM 2. brayara, 2. puddhavirAchuM, . vAstutharA, 4. vArA | evAmeva cauvihe kohe paNNatte, taM jhaache. patraya rAsamA, 2. puddhavirAma che, . vAsuyarAmA , 4. kaDhAra samAje 1. pavvayarAisamANe kohamaNupaviDhe jIve kAlaM karei neraiesu uvvjji| 2. puDhavirAisamANe kohamaNupaviDhe jIve kAlaM karei tirikkhajoNiesu uvvjji| 3. vAluyarAisamANe kohamaNupaviThe jIve kAlaM karei maNussesu uvvjji| 4. udagarAisamANe kohamaNupaviThe jIve kAlaM karei devesu uvvjji|| - TAI. sa. 4, 3. 2, mu. rU? (g) cattAra ghaMma gujttA, teM nahA 2. setrathame, 2. thiMme, rU. DhAthaMme, 4. tifsatAyaMne ! evAmeva caubihe mANe paNNatte, taM jahA - 1.selathaMbhasamANe-jAva-4.tiNisalatA thNbhsmaanne| 2. dasaMto dvArA kaSAyonAM svarUpanuM prarupaNa : (ka) rekhA cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. parvatarekhA, 2. pRthvIrekhA, 3. vAlukA rekhA, 4. udaka rekhA. A pramANe krodha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1, parvatarekhAnAM samAna, 2. pRthvIrekhAnAM samAna, 3. vAlukArakhAnAM samAna, 4. pANInIrekhAnAM samAna. 1. parvatarekhA samAna krodhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to nairayikomAM utpanna thAya che. 2. pRthvIrekhA samAna krodhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to tiryaMcayonikomAM utpana thAya che. 3. vAlukArekhA samAna krodhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to manuSyomAM utpanna thAya che. 4. pANInI rekhA samAna krodhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to devomAM utpanna thAya che. (kha) cAra prakAranAM staMbha kahyA che, jemake - 1. zailastaMbha, 2. asthitaMbha, 3. kASTa taMbha, 4, tinisalatAstaMbha. A pramANe mAna paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. zailastaMbha samAna -yAvatu-4. tinisalatAstaMbha samAna. 1. zaila staMbha- samAna mAnamAM pravartamAna jIva je kALa kare to nairayikomAM utpanna thAya che. 1. selathaMbhasamANe mANamaNupaviThe jIve kAlaM karei neraiesu uvavajjai, Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAya adhyayana 1465 2. aTThithaMbha samANe mANamaNupaviThe jIve kAlaM karei tirikkhajoNiesu uvavajjai, 3. dArUthaMbha samANe mANamaNupaviDhe kAlaM karei maNussesu uvavajjai, 4. tiNisalatA thaMbhasamANe mANamaNupaviDhe jIve kAlaM karei devesu uvvjji| () vAri taLaT TUITI, te nahIM . vaMsamUtrota paNa, 2. meMDhavisANaketaNae, . gomuttivetA, 4. gavadaLiya taUTTI evAmeva caubihA mAyA paNNattA, taM jahA . vaMsImUta samAja -gAva4. kavayi hetasiT | 1. vaMsImUlaketaNAsamANaM mAyamaNupaviDhe jIve kAlaM karei neraiesu uvavajjai, meMDhavisANaketaNAsamANaM mAyamaNupaviThe jIve kAlaM karei tirikkhajoNiesu uvavajjai, 3. gomutti ketaNAsamANaM mAyamaNupaviDhe jIve kAlaM karei maNussesu uvavajjai, 4. avalehaNiya ketaNA samANaM mAyamaNupaviDhe jIve tni kare tenuM varlagna (5) vattAri vatyA pachaU/ttA, te nahIM 2. vimirAjaratte, 2. dararajo, rU. vaMnaparA raste, 4. darvirArajo ! evAmeva caubihe lobhe paNNatte, taM jahA 2. asthistaMbha-samAna mAnamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che. 3. kASTa staMbha-samAna mAnamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to manuSyomAM utpanna thAya che. 4. tinisalatA staMbha samAna mAnamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to devomAM utpanna thAya che. (ga) vakra padArtha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. vAMsanI jaDanuM vakrapaNuM, 2. gheTAnA ziMgaDAnI samAna vakrapaNuM, 3. gomUtrikA samAna vakrapaNuM, 4. vAMsanI chAlanuM jevuM vakrapaNuM. A pramANe mAyA paNa cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. vAMsanI jaDa samAna -jAvata4. vAMsanI chAla samAna. 1. vAMsanI jaDa samAna mAyAmAM pravartamAna jIva jo kALa kare to nairayikomAM utpanna thAya che. 2. gheTAnA ziMgaDAnI samAna mAyAmAM pravartamAna jIva jo kALa kare to tiryaMcagatimAM utpanna thAya che. 3. gaumUtrikAnAM samAna mAyAmAM pravartamAna jIva jo kALa kare to manuSyomAM utpanna thAya che. 4. vAMsanI chAlanAM samAna mAyAmAM pravartamAna jIva jo kALa kare to devomAM utpanna thAya che. (gha) vastra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. kRmikanAM raMgathI raMgAyela, 2. kardamanAM raMgathI raMgAyela, 3. khaMjananAM raMgathI raMgAyela, 4. haLadaranAM raMgathI raMgAyela. A pramANe lobha paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. kRminAM raMgathI raMgAyela vastranAM samAna bhAvatu4. haLadaranAM raMgathI raMgAyela vastranAM samAna. 1. kRminAM raMgathI raMgAyela vastranAM samAna lobhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to nairayikomAM utpanna thAya che. 2. vinirarattavatyasamAje -gAva4. dvirAjarattavatyasamAje ! 1. kimirAgarattavatthasamANaM lobhamaNupaviDhe jIve kAlaM karei neraiesu uvavajjai / Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1466 dravyAnuyoga bhAga-3 kaddamarAgarattavatthasamANaM lobhamaNupaviThe jIve kAlaM karei, tirikkhajoNiesu uvavajjai / 3. khaMjaNa rAgarattavatthasamANaM lobhamaNupaviThe jIve kAlaM karei maNussesu uvavajjai / 2. kardamanAM raMgathI raMgAyela vastranAM samAna lobhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che. 3. khaMjananAM raMgathI raMgAyela vastranAM samAna lobhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to manuSyomAM utpanna thAya che. 4. haLadaranAM raMgathI raMgAyela vastranA samAna lobhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to devomAM utpanna thAya che. 4. haliddarAgarattavatthasamANaM lobhamaNupaviThe jIve kAlaM karei devesu uvvjji| - DA. ka. 4, 3. 2, 3. 263 () vArikA paUttA, taM nadI 9. dramo, 2. khaMjaNodae, rU. vALupa, 4. serodrA | evAmeva caubihe bhAve paNNatte, taM jahA 2. 9mo samAne -jhAva4. sUtrota samAne che 1. kaddamodagasamANaM bhAvamaNupaviDhe jIve kAlaM karei Neraiesu uvavajjai, 2. khaMjaNodagasamANaM bhAvamaNupaviThe jIve kAlaM karei tirikkhajoNiesu uvavajjai, (2) pANI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. kAdava yukta jaLa, 2. khaMjanathI yukta jaLa, 3. retI yukta jaLa, 4. parvatIya jaLa. A pramANe jIvonAM bhAva (rAga-dveSa rupa-krodhAdi kaSAya pariNAma) cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. kardamodaka samAna -yAva4. parvatIya jaLa samAna. 1. kAdavayukta jaLa samAna bhAvamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to nairayikomAM utpanna thAya che. 2. khaMjanathI yukta jaLa samAna bhAvamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che. 3. retAyukta jaLa samAna bhAvamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to manuSyomAM utpanna thAya che. 4. parvatIya jaLa samAna bhAvamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to devomAM utpanna thAya che. 3. vAluodagasamANaM bhAvamaNupaviThe jIve kAlaM karei maNussesu uvavajjai, 4. selodagasamANaM bhAvamaNupaviDhe jIve kAlaM karei devesu uvvjji| - . ma. 4, 3. , su. rU?? (4) vattAra AvattA guttA, te nahIM 2. rAvajo, 2. 3nAvajo, rU. pUDhavije, 4. AmisAvA evAmeva cattAri kasAyA paNNattA, taM jahA (cha) Avarta cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. parAvarta, 2. unnatAvarta, 3. gUDhAvarta, 4. AmiSAvarta. A pramANe kaSAya cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. parAvarta sama krodha, 2. unnatAvarta sama mAna, 2. varavattasamAne zodhe. 2. 3nAvattasamA mALa, Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phAya adhyayana 3. rU. gUDhAvattasamALe mAyA, AmisAvattasamALe joze / 4. 1. kharAvattasamANaM kohamaNupaviTThe jIve kAlaM karei neraiesu uvavajjai, 2. unnayAvattasamANaM mANamaNupaviTThe jIve kAlaM karei neraiesu uvavajjai, 3. gUDhAvattasamANaM mAyamaNupaviTThe jIve kAlaM karei neraiesu uvavajjai, 4. AmisAvattasamANaM lobhamaNupaviTThe jIve kAlaM karei neraiesu uvavajjai / TALe. 1. 4, mu. 286 kasAyoppattiparUvaNaM 6. 2. viSe aaN bhaMte ! TaLejiM ohutti bhavara ? 3. goyA! SaDardi TALehiM noTTupatti mavara, taM nahA 2. hetta vaDu, ra. varlDa paDu, rU. sarIra vaDukhta, 4. 3hiM vahubna / tu zeravALuM -khAva- mALiyALa / evaM mANeNa vi mAyAe vi lobheNa vi / ee vi cattAri daMDagA / - 51. 5. 24, mu. 66 (4) vasahiM TALehiM joduppatti miyA, taM nahAchu. manuLArUM me salpha-rikSa-rasa-rUva-gaMdhAnuM avahariMsu, 2. amaNuNNAI me sadda - jAva- gaMdhAiM uvahariMsu, rU. maLuLArUM me sadda -LAva- gaMdhADuM avadara6, 4. samajubjAnuM me satva -khAva- dhaMdhAduM jIvadara6, bu. manuLArUM me sadda -khAva- gaMdhArUM avarisara, . yAAM 4. 4, 3. ?, mu. 246 3. 3. gUDhAvarta sama mAyA, 4. AmiSAvarta sama lobha. pra. 1. kharAvarta samAna krodhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to narakamAM utpanna thAya che, 147 2. unnatAvarta samAna mAnamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to nakamAM utpanna thAya che, 3. gUDhAvarta samAna mAyAmAM pravartamAna jIva jo kALa kare to narakamAM utpanna thAya che, kaSAyotpattinuM parupaNa H 4. AmiSAvarta samAna lobhamAM pravartamAna jIva jo kALa kare to narakamAM utpanna thAya che. 1. bhaMte ! keTalA kAraNothI krodhanI utpatti thAya che ? u. gautama ! cAra kAraNothI krodhanI utpatti thAya che, jemake - 1. kSetranAM nimittathI, 2. vAstu (makAna)nAM nimittathI, 3. zarIranAM nimittathI, 4. upadhinAM nimittathI. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI krodhotpattinuM kAraNa jANavuM joIe. A pramANe mAna, mAyA ane lobhanI utpattinAM kAraNane mATe paNa ahIM cAra-cAra daMDaka jANavAM joIe. (ka) dasa kAraNothI krodhanI utpatti thAya che, jemake 1. amuka puruSe mArA manojJa zabda-sparza-rasa-rupa ane gaMdhanuM apaharaNa karyuM hatuM. - 2. amuka puruSe mArA mATe amanojJa zabda -yAvatgaMdha upalabdha karyA hatA. 3. amuka puruSe mArA manojJa zabda -yAvagaMdhanuM apaharaNa kare che. 4. amuka puruSe mArA mATe amanojJa zabda -yAvat- gaMdha upalabdha kare che. For Private Personal Use Only 5. amuka puruSe mArA manojJa zabda yAvatgaMdhanuM apaharaNa karaze. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1468 dravyAnuyoga bhAga-3 6. amaNuNNAI me sadda -jAva-gaMdhAiM uvaharissai, 7. maNuNNAiM me sadda -jAva- gaMdhAiM avahariMsu, avaharai, avaharissai, 8. amaNuNNAI me sadda -jAva- gaMdhAiM uvahariMsu, uvaharai, uvaharissai, 9. maNuNNAmaNuNNAiM me sadda -jAva- gaMdhAI avahariMsu, avaharai, avaharissai, uvahariMsu, uvaharai, uvaharissai, 6. amuka puruSe mArA mATe amanojJa zabda -vAva- gaMdha upalabdha karaze. 7. amuka puruSe mArA manojJa zabda -vAvagaMdhanuM apaharaNa karatA hatA, apaharaNa kare che ane apaharaNa karaze. 8. amuka puruSe mane amanojJa zabda yAvata- gaMdha upalabdha karAvyA che, karAve che ane karAvaze. 9. amuka puruSe mArA manojJa ane amanojJa zabda -vAva- gaMdhanuM apaharaNa karyuM hatuM, apaharaNa kare che ane apaharaNa karaze tathA upalabdha karyA hatA, kare che ane karaze. 10. huM AcArya ane upAdhyAyanI sAthe samyapha vyavahAra karuM chuM paraMtu AcArya ane upAdhyAya mArAthI pratikULa vyavahAra kare che. 10.ahaM caNaM Ayariya uvajjhAyANaM sambhavaTTAmi mamaM ca NaM Ayariya uvajjhAyA micchaM vipddivnnaa| - TApa. ga. 20, mu. 70 8 (kha) aTTha mayaTThANA paNNattA, taM jahA 2. nAtimag, 2. suma, rU. vajIma, 4. vamag, 6. tamag, 6. suma, 7. Tmamag, 8. rUsmariyamaU ? - DAi. sa. 8, mu. 6 0 6 (4) Tardi kArdi mahamaMtati thaMfmannA, teM nahIM (kha) madanAM ATha sthAna kahyA che, jemake - 1. jAtimada, 2. kuLamada 3. baLamada, 4. rupamada, 5. tapamada, 6. zratamada, 7. lAbhamada, 8. ezvaryamada. 2. nAmaUST vA nAva- 8 phusariyama vA, 9. NAgasuvannA vA me aMtiya havvamAgacchaMti / (ga) A dasa kAraNothI vyakti huM ja sarva zreSTha chuM" evuM mAnIne abhimAna kare che, jemake - 1. jAtimadathI -vAva- 8. ezvaryamadathI. 9. nAgakumAra, suvarNakumAra Adi deva mArI pAse doDIne Ave che. 10. sAmAnyajanonI apekSAe mane viziSTa avadhijJAna ane avadhidarzana utpanna thayela che. (A prakAranAM bhAvathI mAnanI utpatti thAya che.) 10. purisadhammAo vA me uttarie Ahohie NANadaMsaNe smuppnne| - TA. ma. 20, 3. 720 kasAyakaraNa bheyA cauvIsadaMDaesu ya parUvaNaMpa. kaivihA NaM bhaMte ! kasAyakaraNe paNNatte ? u. goyamA ! kasAyakaraNe cauvihe paNNatte, taM jahA 4. kapAya karaNanAM bheda ane covIsa daMDakomAM prANa : pra. bhaMte ! kaSAya karaNa keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! kaSAya karaNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. krodha kaSAya karaNa, 2. mAna kaSAya karaNa, 3. mAyA kaSAya karaNa, 4. lobha kaSAya karaNa. che. yodarUAyara, 2. mAnavasAyavarane, rU. mAyAvasAyavara4. AMbasArane 2. sama. sa. 8, su. ? Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAya adhyayana 1469 eesabve neraiyAI daMDagA-jAva-vemANiyANaM jassa A pramANe pUrNarUpathI nairayikothI vaimAniko sudhI jaM asthi taM tassa savvaM bhANiyavvaM / daMDakakaraNa jANavA joIe. paraMtu jenI je kaSAya - vicA. sa. 1, 3. 1, mu. 8 hoya tenA te badhA kahevA joIe. 1. sAyanivratti evA vasavaMsvg prava- pa. kapAya nivRttinAM bheda ane covIsa daMDakomAM prANa : 5. vidyA maMtte ! sAyanivRtti [vyttA ? pra. bhaMte ! kaSAyanivRtti keTalA prakAranI kahI che ? 3. goyamA ! ravidA sAyanivRtti paUJttA, te u. gautama ! kaSAyanivRtti cAra prakAranI kahI che, nahIM jemake - 2. hisAyanivRtti, 1. krodha kaSAya nivRtti, 2. mAnasAyanitti, 2. mAna kaSAya nivRtti, . mAyAvasAyanirvANa, 3. mAyA kaSAya nivRtti, 4. mAnavattA 4. lobha kapAya nivRtti. TuM, -24, parva neraDA gAra- hemALiyA 8.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI - viyA. sa. 1, 3. 8, yu. 22-20 kapAya nivRtti kahevI joIe. 6. sAyapaTTA patra 6. kaSAya pratiSThAnanuM prANa : pa. kai paiTThie NaM bhaMte ! kohe paNNatte ? pra. bhaMte! krodha zenA AdhAra para pratiSThita kahyA che? u. goyamA ! caupaiTThie kohe paNNatte, taM jahA- u. gautama ! krodha cAra (nimitto) para pratiSThita kahyA che, jemake - che. gAya gi, 2. pUrapagi , 1. Atma pratiSThita, 2. parapratiSThita, 3. tadubhayapaiTThie, 4. apaiTThie / 3. ubhaya pratiSThita, 4. apratiSThita. evaM NeraiyAINaM-jAva-vemANiyANaM dNddo| A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI daMDaka kahevA joIe. evaM mANeNaM daMDao, mAyAe daMDao, lobheNaM dNddo| A pramANe mAna, mAyA ane lobhano mATe paNa - pa. pU. 24, su. 16 0 eka-eka daMDaka kahevA joIe. 7. vaDAupaNu vasAya pava 7. cAra gatiomAM kaSAyonuM prarupaNa : 1. neraiyANaM-cattAri kasAyA 1. nairayikomAM - cAra kaSAya kahyA che. - nIva. Di. 2, mu. 22 2.tirikkhajoNiesa-egiMdiya 2. tiryaMcayoniomAM - ekendriyap. suhumapuDhavikAiyA NaM bhaMte ! jIvANaM kai kasAyA pra. bhaMte ! sUkSma pRthvIkAyika jIvonI keTalI kapAya pattA ? kahI che ? u. goyamA ! cattAri kasAyA paNNattA, taM jahA u. gautama ! cAra kaSAya kahyA che, jemake - 2. kosAI, 2. mALA , 1. krodha kaSAya, 2. mAna kaSAya, rU. mAyAvasA, 4. stroDhasANA 3. mAyA kaSAya, 4. lobha kaSAya. - navA. pari. 2, mu. 23 (1) 1. TAI. ma. 2, 3, 4, 3. ??? 2. TAi . 4, 3. 2, se. 246 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1470 dravyAnuyoga bhAga-3 bAdara pRthvIkAyika jIvonuM varNana sUkSma pRthvIkAyika jIvonAM samAna che. sUkSma bAdara aprakAyika jIvonuM varNana sUkSma pRthvIkAyika jIvonAM samAna che. sUkSma bAdara tejaskAyika jIvonuM varNana sUkSma pRthvIkAyika jIvonAM samAna che. sUkSma bAdara vAyukAyika jIvonuM varNana sUkSma pRthvIkAyikonAM samAna che. sUkSma bAdara sAdhAraNa pratyeka zarIra vanaspatikAyika jIvonuM varNana sUkSma pRthvIkAyika jIvonAM samAna che. beIndriya jIvone cAreya kapAya hoya che. bAyara-puDhavikAiyA-jahA suhumapuDavikAiyANaM / - navA. . ?, mu. 26 suhuma bAyara AukAiyA-jahA suhumpuddhvikaaiyaannN| - nIvA. pari. 2, 3. 26, 27 suhuma bAyara teukAiyA-jahA suhumpuddhvikaaiyaannN| - nIvA. di. 2, mu. 24, 25 suhuma bAyara vaaukaaiyaa-jhaa-suhumpuddhvikaacALo - navA. pari. 2, mu. 26 suhuma-bAyara-sAhAraNaM-patteyasarIravaNassaikAiyAjahA suhuma puddhvikaaiyaannN| - rnavA. pari. 2, mu. 28, 20, 22 beiMdiyA cattAri ksaayaa| - navA. pari. 2, . 28 teiMdiyA jahA beiNdiyaa| - nIvA. gs. 2, mu. 26. cauriMdiyA-jahA teiNdiyaa| - gIvA. Di. 1, . 3 0 saMmucchima paMceMdiya tirikkhajoNiyA :jalayarA-cattAri ksaayaa| - nIvA. pafe. ?, mu. rUpa thalayarA jahA jlyraannN| - vi. Di. 2, mu. 36 khahayarA jahA jlyraannN| - vi. pari. 2, mu. 36 gabbhavatiya paMceMdiya tirikkhajoNiyAjalayarA-cattAri ksaayaa| - navA. di. 1, mu. 28 thalayarA jahA jlyraannN| - navA. pas. 2, su. 36 khahayarA jahA jalayarANaM / - nIvA. pari. 2, mu. 40 3. maNussA-saMmucchima maNussA-jahA beiNdiyaannN| - nIvA. Di. 2, mu. 42 treIndriya jIvone beIndriya jIvonAM samAna cAreya kaSAya hoya che. caherendriya jIvone geIndriya jIvonAM samAna cAre kapAya hoya che. samUchima paMcendriya tiryaMcayonika - jaLacarane cAreya kaSAya hoya che. * sthaLacarane jaLacaranI samAna cAreya kaSAya hoya che. khecarane jaLacaranAM samAna cAreya kaSAya hoya che. garbhavyutkrAMtika paMcendriya tiryayonika - jaLacarane cAre kapAya hoya che. sthaLacarane jaLacaranAM samAna cAreya kapAya hoya che. khecarane jaLacaranAM samAna cAreya kapAya hoya che. 3. manuSya - sammaricchama manuSyomAM beIjiyanAM samAna cAreya kapAya hoya che. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAya adhyayana 1471 pra. bhaMte ! zuM garbhavyutkrAMtika manuSya jIva krodha kaSAyI -vAva- lobhakaSAyI ane akaSAyI hoya che ? u. gautama ! ghaNA prakAranAM hoya che. pa. gabbhavatiyamaNussANaM bhaMte ! jIvA kiM kohakasAI -nA- DhosA, asAruM? 3. jayaT! saravA - navA. pas. 2, mu. 4? 4. sevA-pari sAyA - nIva. Di. , su. 42 sakasAya-akasAya jIvANaM kAyaTThiIpa. sakasAI NaM bhaMte ! sakasAI tti kAlao kevaciraM do? 3. gayA ! salasA vivide gov, te naEURT 4. deva - devomAM cAreya kapAya hoya che. 8, 9. magva mannasipu, 2. aNAIe vA sapajjavasie, rU. sAgha va saMpannavasa / tattha NaM je te sAIe sapajjavasie se jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaMkAlaM aNaMtAo ussappiNI osappiNio kAlao, khettao avaDDhe poggalapariyaTTadesUNaM / pa. kohakasAI NaM bhaMte ! kohakasAI tti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jahaNNeNa vi ukkoseNa vi aMtomuhuttaM / sakaSAya - akaSAya jIvonI kAyasthiti : pra. bhaMte ! sakaSAyI (jIva) sakaSAyI rupamAM keTalA kALa sudhI rahe che ? gautama ! sakaSAyI jIva traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. anAdi aparyavasita, 2. anAdi saparyavasita, 3. sAdi saMparyavasita. temAM je sAdi saMparyavasita che tenI jaghanya kAyasthiti aMtarmuhUrta che ane utkRSTa kAyasthiti ananta kALa che. arthAtu ananta utsarpiNIavasarpiNI kALa che ane kSetrathI dezona ardha pudgala- parAvarta sudhI rahe che. pra. bhaMte ! krodha kaSAyI krodha kaSAyInAM rUpamAM keTalA kALa sudhI rahe che ? u. gautama ! tenI jaghanya ane utkRSTa kAyasthiti aMtarmuhUrta che. A pramANe mAnakavAyI ane mAyAkapAyInI kAyasthiti paNa jANavI joIe. bhaMte ! lobhakaSAyI lobha-kapAyInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahe che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI rahe che. pra. bhaMte ! akaSAyI- akaSAyInAM rupamAM keTalA samaya sudhI rahe che ? u. gautama ! akaSAyI (jIva) be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sAdi- aparyavasita, 2. sAdi-saparyavasita. evaM mANakasAI mAyAkasAI vi| pra. pa. lobhakasAI NaM bhaMte ! lobhakasAI tti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aMtomuhuttaM / pa. akasAI NaM bhaMte ! akasAI tti kAlao kevaciraM ho ? u. goyamA ! akasAI duvihe paNNatte, taM jahA 1. sAIe vA apajjavasie, 2. sAIe vA spjjvsie| Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1472 dravyAnuyoga bhAga-3 emAMthI je sAdi-saparyavasita che te jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI (akaSAyI rupamai) 23 che. 8. sajAya - pAya pona aMtaraNa- pra255 : 1. odha- udhAyI, 2. bhAna-pAyI, 3. mAyA kaSAyInuM aMtara jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta che. 4. lobha kaSAyInuM aMtara jaghanya paNa aMtarmuhUrta ane utkRSTa paNa aMtarmuhUrta che. 5. sAha - aparyavasita pAyIna maMtara nathI. sAdi-saparyavasitanuM aMtara jaghanya aMtarmuhurta ane utkRSTa anantakALa che. tattha NaM je se sAIe sapajjavasie se jahaNNeNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aMtomuhuttaM / ' - paNNa. pa. 18, su. 1331-1334 sakasAya-akasAya jIvANaM aMtarakAla parUvaNaM- 2. mANakasAI, 3. mAyAkasAINaM aMtaraM jahaNNeNaM ekkaM samaya, ukkoseNaM aMtomuhuttaM, 4. lobhakasAIssa aMtaraM jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNa vi aMtomuhuttaM, 5. akasAyissa sAIe apajjavasiyassa natthi aMtaraM, sAIe sapajjavasiyassa jahaNNeNaM aMtomahattaM. ukkoseNaM annNtNkaalN| - jIvA. paDi. 9, su. 248 10. sakasAya-akasAya jIvANaM appabahuttaM- pa. eesiNaMbhaMte!jIvANaM1.sakasAINaM, 2.kohakasAINaM 3. mANa kasAINaM, 4. mAyAkasAINaM, 5.lobhakasAINaM 6. akasAINaya kayare kayarehito appA vA -jAva-visesAhiyA vA? u. goyamA ! 1. savvatthovA jIvA akasAI, 2. mANakasAyI aNaMtaguNA, 3. kohakasAyI visesAhiyA, 4. mAyAkasAyI visesAhiyA, 5. lobhakasAyI visesAhiyA,' 6. sakasAyI visesaahiyaa|2 10. sAya- aAya vono sapanatva : a. bhaMte ! ||1.spaayii 2.ogha pAyI, 3. bhAna udhAyI, 4. bhAyA upAyI, 5. dona pAyI mane 6. akaSAyI jIvomAMthI koNa konAthI alpa -yApana- vizeSAdhi cha ? gautama ! 1. badhAthI thodd| 1 sapAyI che. 2. (tanAthI) bhAnapAyI ananta cha, 3. (tanAthI) pAyA vizeSAthi cha, 4. (tanAthI) bhAyA pAyI vizeSAdhi cha, 5. (tanAthI) soma pAyI vizeSAdhi cha, 9. (tanAthI) sapAyA vizeSAdhika che. - paNNa. pa.3, su. 254 1. jIdA. paDi. 9, su. 248 2. sakasAyI aNaMtaguNA / jIvA. paDi. 9, su. 232 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1473 attitutirtant stated that it is sister is the rest EEEEEEEEEEEnglisNa mAsa mAM kAma nA thApA pA pADavAmAMdistill ill pAda nA iilitiaa nAdislitius litatiiiiiliitility 31. karma adhyayana jainAgamomAM karma siddhAMtanuM sUkSma vivecana vidyamAna che. kamma-paDi ane karmagraMthonuM nirmANa paNa AgamonAM AdhAra para thayuM che. mATe AgAmomAM karma siddhAMtanuM vyavasthita varNana upalabdha che. AgamanI zailI zaMkA- samAdhAnanI zailI che. jethI aneka sUkSmatathya sarala rupamAM samAveza thAya che. digambara graMtha paDrakhaMDAgama ane kaSAyapAhuDamAM paNa karmanuM vizada vivecana che. prastuta karma adhyayanamAM karmanuM saMkSepamAM sarvAgINa varNana che. jo ke karmagraMthomAM je vyavasthita pratipAdana maLe che te AgamomAM phelAyeluM che. thokaDAnA rupamAM te avazya vyavasthita thayuM che. AgAmomAM karmanA vividha pakSo para carcA che. je karma-graMthomAM prAyaH maLatI nathI mATe AgAmomAM varNita karma vivecananuM vizeSa mahatva che. mithyAtva, avirati Adi hetuothI jIva dvArA je karavAmAM Ave che tene karma kahevAya che. kArpaNa vargaNAo jyAre jIvanI sAthe baMdhane prApta thAya che tyAre te paNa karma kahevAya che. jIva ane karmano anAdi saMbaMdha che. paraMtu teno aMta karI zakAya che. jIvanA saMsAra paribhramaNano aMta karmono nAza athavA kSaya thavA para ja saMbhava che. karmonA ATha bheda jainadarzanamAM prasiddha che- (1) jJAnAvaraNIya (2) darzanAvaraNIya (3) vedanIya (4) mohanIya (5) AyuSya (6) nAma (7) gotra (8) aMtarAya. paraMtu AgamomAM karmanA be ane cAra bheda karyA che. be bhedomAM- (1) pradezakarma ane (2) anubhAva karmano ullekha che. to cAra bhedomAM- (1) prakRti karma (2) sthiti karma (3) anubhAva karma ane (4) pradezakamanI gaNanA che. bAMdhelA karmanA svabhAvane prakRti karma, tenA rahevAnI kALa avadhine sthiti karma, phaLa ApavAnI zaktine anubhAva karma tathA paramANu pudagalonA saMcayane pradezakarma kahevAya che. karmanA cAra bheda tenA anubaMdhanA AdhAra para paNa karavAmAM Ave che. zubhAnubaMdhI zubha, azubhAnubaMdhI zubha, zubhAnubaMdhI azubha ane azubhAnubaMdhI azubha. A bhedonA AdhAra para puNyAnubaMdhI puNya Adi bhedonuM pracalana thaI gayuM che. phaLanA AdhAra para paNa karmonA cAra bheda che- (1) zubha vipAkI zubha (2) azubha vipAkI zubha (3) zubha vipAkI azubha tathA (4) azubha vipAkI azubha. karma agarulaghu hoya che. chatAM paNa karmathI jIva vividha rupomAM pariNata thAya che. enuM phaLa bhogave che. jJAnAvaraNIya Adi ATha karma pravRtiomAM paraspara sahabhAva che. jayAM jJAnAvaraNIya karma che tyAM mohanIyanA sivAya cha karma niyamathI che. mohanIya karma syAtuM che svAtuM nathI. kAraNake dazamAM guNasthAna sudhI to jJAnAvaraNIyanI sAthe mohanIya ja rahe che. paraMtu agyAramAM guNasthAnathI mohanIya nathI raheto paNa jJAnAvaraNIya karmano udaya rahe che. A pramANe darzanAvaraNIya ane aMtarAya karmonA sAthe paNa mohanIyanA sivAya che karma niyamathI rahe che. paraMtu mohanIya sAtuM rahe che cAtu nathI. jayAM mohanIya karma che tyAM anya sAte karma niyamathI che. vedanIya, AyuSya, nAma ane gotranA hovAthI jJAnAvaraNIya ghAtI karma svAtuM hoya che. svAtuM nathI. paraMtu vedanIyanA hovAthI Ayu, nAma, ane gotrano niyamathI sahabhAva che. A ja pramANe anya aghAtI karma paNa niyamita sAthe rahe che. ATha karmono baMdha nairayikathI laI vaimAnika sudhI covIse zaMkaDomAM jovA maLe che. manuSya avazyameva A karmonA baMdhathI rahita thaI zake che. jJAnAvaraNIya karma hoya to darzanAvaraNIya ane darzanAvaraNIya hoya to darzana moha karma niyamataH rahe che. darzanamohanIyano eka bheda mithyAtvamohanIya che. mithyAtvano udaya hoya to jIva ATha ke sAta karma prakRtiono baMdha kare che. jyAre samyatva hoya to jIva ATha, sAta, che ke eka karmano baMdha kare che. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1474 amArA anubhavamAM vedanIyakarma eka mukhya karma che. te karkazavedanIya ane akarkazavedanIyanA rupamAM bhagavatI sUtramAM varNita che. prANAtipAtathI mithyAdarzanazalya sudhInA aDhAra pAponuM AcaraNa karavAvALA jIva karkazavedanIya karma bAMdhe che tathA enAthI virata thavAvALA akarkazavedanIya karma bAdhe che. mohanIya karmane AThe karmono rAjA kahevAmAM Ave che. samavAyAMga sUtramAM mohanIyanA bAvana nAmono ullekha karavAmAM Avyo che temaja dazAzrutaskaMdha sUtramAM mahAmohanIya karmanA 30 baMdha sthAnonuM varNana che. karma caitanyakRta hoya che. acaitanyakRta nathI. jIva ja ATha karma prakRtiono caya kare che. upacaya kare che. baMdha kare che. udIraNA, vedana ane nirjarA kare che. A dRSTithI karmanA be bheda thAya che- calita ane acalita. AmAM nirjarA calita karmanI thAya che tathA baMdha, udIraNA, vedana, apavartana, saMkramaNa, nidhattana ane nikAcana acalita karmanA thAya che. jIva ATha karma prakRtiono caya, upacaya, baMdha, udIraNA, vedana ane nirjarA cAra kAraNothI kare che(1) krodhathI (2) mAnathI (3) mAyAthI (4) lobhathI. jJAnAvaraNIya Adi ATha karmonI 97 uttara prakRtio che. koI apekSAthI 122, 148 ane 158 uttaraprakRtio paNa gaNavAmAM AvI che. emAM mukhyataH nAma karmanI uttara prakRtionI saMkhyAmAM aMtara Ave che. bIjAmAM nahIM. nAma karmanI ahiM 42 uttara prakRtio gaNavAmAM AvI che, karmagranthomAM enI 67, 93 ane 103 uttara prakRtio paNa gaNI che. ahiM 97 bhedomAM jJAnAvaraNIyanA 5, darzanAvaraNIyanA 9, vedanIyanA 2, mohanIyanA 28, AyunA 4, nAmanA 42, gotranA 2 ane aMtarAyanA 5 bheda samAviSTa che. Ama to karma prakRtionA judA prakAre paNa bhedono ullekha maLe che. jema jJAnAvaraNIyanA be prakAra che- deza jJAnAvaraNIya ane sarva jJAnAvaraNIya. jJAnane aMzataH AvRta karavAvALA karma deza jJAnAvaraNIya tathA matijJAna Adi badhAne AvRtta karavAvALA sarvajJAnAvaraNIya che. A pramANe darzanAvaraNIyanA deza darzanAvaraNIya ane sarvadarzanAvaraNIya e be bheda karavAmAM Ave che. vedanIya karmanA zAtA ane azAtA ema be bheda prasiddha che. paNa zAtAvedanIya ATha prakAranA kahyA che- (1) manojJazabda (2) manojJarupa (3) manojJagaMdha (4) manojJa2sa (5) manojJa sparza (6) mananuM saukhya (7) vacananuM sauSya, (8) kAyAnuM sauSya. tethI viparIta amanojJa zabdAdinA rupamAM 8 prakAranA azAtAvedanIya karma hoya che. Ayu karmanA be viziSTa bheda che- adghAyu ane bhavAyu. adghAyu bhavAntaragAminI hoya che. jyAre bhavAyu mAtra te ja bhava mATe hoya che. nAmakarmanA be bheda che- (1) zubha nAma karma ane (2) azubha nAma karma. gotra karmamAM uccagotra ATha prakAranA che- (1) jAti (2) kuLa (3) baLa (4) rupa (5) tapa (6) zveta (7) lAbha ane (8) aizvarya. jyAre AmAM hInatA hoya che to ATha prakAranA nIcagotra thAya che. aMtarAya karmanA be bheda che- (1) vartamAnamAM prApta vastuno viyoga karavAvALA (2) bhaviSyamAM thavAvALA lAbhanA mArgane rokavAvALA. zramaNa ane zramaNI mATe 22 pariSaha hoya che. temAM 1. jJAnAvaraNIya, 2. vedanIya, 3. mohanIya, 4. aMtarAya A cAra karma prakRtiono samAveza karI zakAya che. jJAnAvaraNIya karmamAM- (1) prajJA parISaha ane (2) jJAna (ajJAna) parISahano samAveza thAya che. vedanIya karmamAM e agyAra parISahano samAveza thAya che- (1) kSudhA (2) pipAsA (3) zIta (4) uSNa (5) daMzamazaka (6) caryA (7) zayyA (8) vadha (9) roga (10) tRNasparza ane (11) jalla (mala) parISaha. darzana mohanIya karmamAM eka darzana parISahano samAveza thAya che. tathA cAritra mohanIya karmamAM sAta parISaha bhegA hoya che. (1) arita (2) acela (3) strI (4) niSadyA (5) yAcanA (6) Akroza ane (7) satkAra parISaha. aMtarAya karmamAM eka alAbha parISahano samAveza thAya che. ATha karmonA baMdha karavAvALA ane Ayune choDI sAta karmono baMdha karavAvALA jIvanA bAvIsa parISaha kahyA che. paraMtu tene jIva eka sAthe vIsa parISahonuM vedana kare che. tenAthI vadhAre nahIM. kAraNake jIva zIta ane uSNa parISahomAMthI ekane vede che. A pramANe caryA ane niSadyA parISahomAMthI eka samayamAM ekanuM vedana thAya che. cha prakAranA karma For Private Personal Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1475 i'illFili ########Hallllllllllllllllllllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiu lllllllis #talett illi li tilittituti iiiiiiiiiiiiii ill hill milliliiiiiii bAMdhavAvALA sarAga chadmastha jIvanA cauda parISaha kahyA che. paraMtu te eka sAthe bAra parISaha vede che. ekavidha karmano baMdha karavAvALA vItarAga chadmasthanA paNa 14 parISaha kahyA che. ekavidha baMdhaka sayogI vItarAga kevaLInA agyAra parISaha kahyA che. vItarAga chadmastha ane kevaLIne caryA ane zayyA parISahanuM eka sAthe vedana thatuM nathI. jIva je karmapulono pApa karmanA rupamAM caya kare che. upacaya kare che, baMdha kare che. udIraNA kare che. vedana kare che. nirjarA kare che te karma pudagala dvisthAnathI laI daza sthAna nivartita thAya che. ahiM vividha apekSAothI A sthAnonuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. dristhAna nirvartita pudgalomAM trasakAya nirvartita ane sthAvarakAya nirvartita pudgalono paNa ullekha che. tri sthAnamAM strI nirvartita, puruSa nirvartita ane napuMsaka nirvartitanuM cAra sthAnomAM nairayika, tiryaMcayonika, manuSya ane deva nivartitanuM, pAMca sthAnomAM ekendriyathI paMcendriya nirvartitanuM, cha sthAnomAM pRthvIkAyika vagere paryAya nirvartita pudgalono ullekha che. sAta sthAnomAM nairayika, tiryaMca, tiryacastrI, manuSya, manuSya strI, deva ane devI nirvartita pudgalono ullekha che. ATha sthAnomAM prathama samaya nairayika nirvartita, aprathama samaya nairayika nirvartita, prathama samaya tiryaMca nirvartita, aprathama samaya tiryaMca nirvartita, prathama samaya manuSya nirvartita, aprathama samaya nairayika nirvartita, prathama samaya deva nirvartita, aprathama samaya deva nivartita pudgalone ane nava sthAnomAM pAMca sthAvarakAya ane beIndriya, te Indriya, caurendriya ane paMcendriya nirvartita pudgalono samAveza karyo che. daza sthAnomAM ekendriyathI paMcendriya sudhI ne prathama ane aprathama samayanA AdhAra para daza bhAgomAM vibhakta karI tenAthI nirvatita pudagalonuM varNana che. pApakarmonI udIraNA (avadhinA pUrva udayamAM lAvavuM) paNa thAya che. vedana (udaya) paNa thAya che ane nirjarA paNa thAya che. A traNenA vizeSa rUpathI be sthAna che- (1) AbhyapagamikI (svIkRta tapasyA AdinI) vedanA (2) aupakramikI (roga AdinI) vedanA. pApakarmanuM karavuM duHkha rupa thAya che. jyAre tenI nirjarA sukharUpa thAya che. jIvonA pApakarmomAM bhinnatA che. jevI rIte choDeluM eka bANanA kaMpanamAM bhinnatA hoya che teja pramANe pApa karmonI paNa bhinnatA jovA maLe che. prastuta adhyayanamAM agyAra vArothI jIvanA pApa karmonA baMdhanuM vizada varNana che. agyAra vAra e che- (1) jIva (2) lezyA (3) pAkSika (zukla ane kRSNa) (4) daSTi (5) ajJAna (6) jJAna (7) saMjJA (8) veda (9) kapAya (10) upayoga ane (11) yoga. jIva dvAramAM cAra bhaMganA rupamAM pApakarma baMdhanuM varNana che. jema- (1) koI jIve pApakarma bAMdhyuM hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. (2) koI jIve pApakarma bAMdhyuM hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahI. (3) koI jIve pApakarma bAMdhyuM hatuM, bAMdhatuM nathI ane bAMdhaze. (4) koI jIve pApakarma bAMdhyuM hatuM, bAMdhatuM nathI ane bAMdhaze nahI. A pramANe e cAra bhaMgonA AdhAra para vezyA Adi zeSa daza dvArono covIsa daMDakomAM vistRta varNana karavAmAM AvyuM che. varNanamAM anaMtaropapannaka, paramparopapannaka Adi pAribhASika zabdono prayoga paNa thayA che. anaMtarano artha thAya che- vyavadhAna rahita samaya. je samayamAM jIva (janma) utpanna thayo che te samaya anaMtaropapannaka samaya che. tyArabAdanA badhA samaya paraMparopapannaka che. A pramANe anaMtarAhAraka, paraMparAhAraka, anaMtara paryAptaka, parampara paryAptaka Adi zabdono Azaya grahaNa karavo joIe. carima ane acarima zabda aMtima bhava tathA aMtima rahita bhavanuM pramANa che. jIva, legyA Adi agyAra dvArothI covIsa daMDakomAM ATha karmonA baMdhanuM nirupaNa karavuM A Agama graMthonI sUkSmatA ane gahanatAno saMketa kare che. evA tathya thokaDAmAM paNa saMgrahita che. jene vidyAmAM pAraMgata (vyasanI) saMta kaMThastha rAkhe che. AnuM saMkalana prastuta adhyayanamAM vistRta rupamAM che. pApakarma karavuM ke na karavuM tenA saMbaMdhamAM cAra bhaMga che jema- (1) koI jIve pApakarma karyA hatA, kare che ane karaze. (2) koI jIve pApakarma karyA hatA, kare che ane karaze nahI (3) koI jIve pApakarma karyA hatA, karato nathI ane karaze. (4) koI jIve pApakarma karyA hatA, karato nathI ane karaze nahI. jIve kaI gatimAM pApakarmane grahaNa ane AcaraNa (samAcaraNa) kare che tenA nava bhaMga thAya che. je vAstavamAM cAra gationo ja vistAra che. samasamayotpanna ane viSama samayotpannanI paNa carcA karavAmAM AvI che. utpattinI apekSAe samAna samayane samasamaya tathA asamAna (bhinna) samayane viSama samaya kahevAmAM Ave che. HHHHATBliitiliHillilitiellHIHill Mill illlllllllllllllllli IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii IIIIIII illiali/alliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiian HilNA pAka ta il Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1476 lilithilliiliillwill till illitillllllllllllllllllllliliitilittanitariatestinatitwittallpalli Bull illilli llllllllllllll Ellisiaticalllutiiiiiiuttitle karma siddhAMtamAM baMdha, veda, udIraNA, nirjarA AdinuM mahatvapUrNa sthAna che. saMsAra paribhramaNanI dRSTithI baMdhanuM sarvAdhika mahatva che. sAmAnyata: baMdha eka prakAranuM che paNa rAgathI thavAvALA baMdhane preyabaMdha ane dveSathI thavAvALA baMdhane mAM vibhakta karI baMdhanA be bheda paNa kahyA che. baMdhanA anya prasiddha be bheda paNa che- (1) IryApathika baMdha ane (2) sAmparAyika baMdha. IryApathika baMdha kaSAya rahita jIvane thAya che. te yogathI ja baMdhAya che. nairayika, tiryaMca, ane deva Ane nathI bAMdhatA. manuSya puruSa ane manuSya strIo ja Ane bAMdhe che. vedanI apekSAe kathana karavAmAM Ave to ene strI, puruSa ane napuMsaka nathI bAMdhatA. paraMtu nostrI, nopuruSa ane nonapuMsaka bAMdhe che. vedarahita jIva ja Ane bAMdhe che. jIvane IryApathika baMdha sAdi ane saparyavasita hoya che. arthAt enuM baMdhana kyAreka (10mAM guNasthAnaka pachI) prAraMbha thAya che ane kyAreka (14mAM guNasthAnakamAM ke agyAramAM guNasthAnakathI utaryA pachI) avasAna paNa thAya che. sAmparAyika baMdha sakaSAyI jIvone hoya che. je nairayikathI laI devo sudhI badhA jIvo ne hoya che. vedarahita jIva paNa AnuM baMdhana karI zake che. sAmparAyika baMdha sAdi saparyavasita, anAdi saparyavasita ane A che. paraMtu sAdi aparyavasita hotuM nathI. IryApathika ane sAmparAyika baMne baMdhomAM sarvathI sarva AtmAno baMdha thAya che. dezathI sarva, sarvathI deza tathA dezathI dezano nahIM. dravya ane bhAvanA rupamAM paNa baMdhanA be bheda thAya che. emAM dravyabaMdha be prakAranA che- prayogabaMdha ane vistrasAbaMdha. jIva jene mana, vacana ane kAyayogathI bAMdhe che te prayogabaMdha che. tathA je svabhAvathI baMdhAya jAya che te vistrasAbaMdha che. vistrasAbaMdha paNa be prakAranA che- sAdi ane anAdi. prayogabaMdhanA be bheda che- (1) zithila baMdhana baMdha ane (2) sadhana baMdhane baMdha ane bhAvabaMdha be prakAranA che- (1) mULa prakRtibaMdha ane (2) uttaraprakRtibaMdha. bIjI anya mAnyatA pramANe rAga-dveSAdine bhAvabaMdha ane karmapudgalonuM AtmA sAthe ekAkAra thavuM e dravyabaMdha kahyuM che. pharI bIjI anya dRSTithI baMdhanA traNa bheda che. jema- (1) jIvaprayoga baMdha (2) anaMtarabaMdha ane (3) paraMpara baMdha. nairayikathI vaimAnika sudhInA daMDakomAM A traNa prakAranA baMdha hoya che. jIva dvArA mana, vacana, kAya rupI yoganA prayogathI je baMdha thAya che te jIva prayogabaMdha che. baMdhano avyavahita samaya hoya to te anaMtara baMdha kahevAya che. bAMdhyA pachI ekathI vadhAre samaya nIkaLI jAya te paraMpara baMdha kahevAya che. baMdhanA cAra bheda prasiddha che. (1) prakRtibaMdha (2) sthitibaMdha (3) anubhAva (anubhAga) (4) pradezabaMdha. baddha karma pudgalono svabhAva prakRtibaMdha che. tenI rahevAnI avadhi sthitibaMdha che. phaLa ApavAnI zakti anubhAva baMdha che. tathA karmapudgalono saMcaya pradeza baMdha che. baMdha karmono thAya che. eTalA mATe baMdhane karma paNa kahI zakAya che. eTale pUrvamAM karmanA paNa A cAra bheda pratipAdita che. upakrama cAra prakAranA hoya che- (1) baMdhano krama (2) udIraNopakrama (3) upazamanopakrama ane (4) vipariNAmopakrama. AmAM baMdhano kramanA prakRti, sthiti, anubhAva ane pradeza e cAra bheda che ane udIraNopakrama, upazamApakramanA vipariNAmopakramanA paNa e ja cAra bheda che. saMkrama eka karaNa che. jemAM baddha prakRtinuM badhyamAna prakatimAM udavartana ke aparvatana thAya che. te saMkama paNa cAra prakAranA che- prakRti, sthiti, anubhAga ane pradeza, nidhatta ane nikAcihnA paNa e ja cAra bheda che. vibhinna karmaprakRtiono baMdha karatA jIva keTalI kama prakRtino baMdha kare che ? eno paraspara zuM saMbaMdha che? ItyAdinI prastuta adhyayanamAM vistRta carcA che. jema jJAnAvaraNIya karmane bAMdhatA jIva sAta, ATha ke cha karma pravRtiono baMdhaka thAya che. darzanAvaraNIyane bAMdhatA paNa sAta, ATha ke cha karmaprakRtiono baMdha kare che. vedanIya karmane bAMdhatA jIva sAta, ATha, che ke eka karmaprakRtino baMdha kare che. mohanIya karmane bAMdhatA jIva sAta, ATha ke cha karmaprakRtiono baMdha kare che. sarakAranA kAma dAronA nANAdri HausinetitiHITI mAuiill/IIIII III III IIIIIIIIIIlutiliitill illicitudiiiiiiiiiIII IIII III IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIITHIBILERIIMaiHIEFTTHitin BEIRTIFE -HHHE Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1477 [llwillllllliffithstellllllllll tilipill hilli Ayu karmane bAMdhatA jIva niyamathI ATha karma prakRtione bAMdhe che. aMtarAya, nAma ane gotra ne bAMdhatA jIva sAta, ATha ke cha karmaprakRtione bAMdhe che. covIsa daMDakomAM A karma prakRtionA baMdhamAM zuM aMtara rahe che enuM paNa ahIM varNana che. keTalAka rucikara praznonuM samAdhAna paNa che. jemake- jevI rIte chadmastha hase che tathA utsuka hoya che. tevI rIte zuM kevaLI manuSya paNa hase che ane utsuka hoya che ? AnuM samAdhAna karatA kahyuM che ke kevaLI na to hase che ane na utsuka hoya che. kAraNake- jIva cAritramohanIya karmanA udayathI hase che ane utsuka hoya che. kevaLIe cAritra mohanIya karmano kSaya karI lIdho hoya che. ahiM hasavu hAsya karmanuM ane utsuka thavuM rati karmanuM pramANa che. vividha apekSAothI aSTavidha karmonA baMdhanuM vivecana paNa mahatvapUrNa che. strI-puruSa-napuMsakanI apekSAe, saMyata-asaMyatanI apekSAe, samyagudRSTi AdinI apekSAe, saMjJI-asaMjJInI apekSAe, bhavasiddhika AdinI apekSAe, cakSudarzanI AdinI apekSAe, paryApta- aparyAptanI apekSAe, bhASaka-abhASakanI apekSAe, paritta-aparitanI apekSAe, jJAnI-ajJAnInI apekSAe, manoyogI AdinI apekSAe, sAkAra-anAkAropayuktanI apekSAe, AhAraka-anAhArakanI apekSAe, sUkSma-bAdaranI apekSAe ane cAritra-acAritranI apekSAe ATha karma prakRtionA baMdhanuM varNana che. prANAtipAtathI virata jIva sAta, ATha, cha ane eka karma pravRtione bAMdhe che tathA kyAreka te abaMdhaka (baMdha rahita) paNa hoya che. AnA 27 bhaMga bane che. mRSAvAda virata cAvata- mithyAdarzanazalya virata jIvanA sAta, ATha, cha ke eka prakRtino baMdha thAya che tathA kyAreka te jIva abaMdhaka paNa hoya che. jJAnAvaraNa Adi karmonuM vedana karatA jIva keTalI prakRtiono baMdha kare che. AnuM adhyayana karavAthI e jJAta thAya che ke jJAnAvaraNIya karmanuM vedana karatA jIva sAta, ATha, cha ke eka karma prakRtino baMdha kare che. darzanAvaraNIya ane aMtarAya karmanuM vedana karavAvALAne paNa A ja pramANe baMdha thAya che. vedanIya karmanuM vedana karatA jIva paNa sAta, ATha, che ke ekano baMdha kare che. paraMtu te kadAcit abaMdhaka paNa hoya che. Ayu, nAma ane gotra karmanuM vedana karatA jIva paNa vedanIyanI jema baMdha ke abaMdhaka hoya che. aSTavidha karmono baMdha be kAraNothI thAya che. (1) rAgathI ane (2) 9SathI. A baMnemAM caturvidha kaSAyano samAveza thaI jAya che. rAgane mAyA ane lobhanA rUpamAM be prakAranuM kahyuM che. tathA haiSane krodha ane mAnanA bhedathI be prakAranA mAnyA che. jJAnAvaraNIyAdino baMdha karatA jIva keTalI karma pravRtionuM vedana kare che. AnA para AgamomAM vicAra karyo che. emanA anusAra vedanIya karmane choDI zeSa sAta karmono baMdha karato jIva niyamathI ATha karmaprakRtionuM vedana kare che. paraMtu vedanIya karmane bAMdhato jIva sAta, ATha ke cAra karmaprakRtionuM vedana kare che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane aMtarAyanuM vedana karavAvALA jIva ATha ke sAta (mohanIya ne choDI) karma prakRtionuM vedana kare che. vedanIya, Ayu, nAma ane gotranuM vedana karato jIva sAta, ATha ke cAra prakRtionuM vedana kare che. kevaLajJAna, kevaLadarzananA dhAraka at jina kevaLI cAra karmAzunuM vedana kare che- vedanIya, Ayu, nAma ane gotrano. ekendriya jIvomAM karma prakRtionuM svAmitva, baMdha ane vedananuM sUkSma kathana paNa varNita che. emAM karma prakRtionA vedananuM varNana karatA prasiddha ATha karma pravRtiomAM (1) zrotrendriyAvaraNa (2) cakSurindriyAvaraNa (3) ghrANendriyAvaraNa (4) jiglaeNndriyAvaraNa (5) strIvedAvaraNa ane (6) puruSavedAvaraNane bhegA karI 14 karmaprakRtiono ullekha karyo che. kAMkSAmohanIyanI carcA mAtra vyAkhyAprajJapti sUtramAM ja che. uttaravartI karmagraMthomAM enI carcA nathI. A ja pramANe saMpUrNa digambara sAhityamAM kAMkSAmohanIyano koI ullekha nathI. A dRSTithI AgamamAM varNita kAMkSAmohanIya karma eka prakAranuM darzanamohanIya karma che. je zaMkA, kAMkSA, vicikitsA, bheda sAmayanti ane kaluSa sAyantithI yukta hoya che. lilliffiliffiliitiHFiliH THmAM kAma kSa iliiiiiiiiiitiliitill ali IuliflIII IIHitiHEsA illulilualiliuluIHilliaali lll. lil lili III pAlallahill miIgiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiial illuminium Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1478 Lillinilliliiliitilistianit atisiniiiiiiiiiiiiiiiiiitilisillutelattitutiHitalialitielleillimita.aminatinutlutiliminalistinguitmaintain authFailuali:httgarthanHitHimanitariatricistin WalifiERE tml kAMkSAmohanIyano baMdha yoga ane pramAdathI thAya che. emAM kaSAyanI mukhyatA nathI. covIse daMDakomAM kAMkSAmohanIya karmanuM vedana thAya che. gautamasvAmIe bhagavAnane prazna karyo ke pRthvIkAyika jIva kAMkSAmohanIya karmanuM vedana kyA prakArathI kare che ? bhagavAne uttara Apyo- he gautama ! e jIvone evo tarka, saMjJA, prajJA, mana ke vacana hotuM nathI ke ame kAMkSAmohanIya karmanuM vedana karIe chIe. paraMtu teo tenuM avazya vedana kare che. e satya che. niHzaMka che tathA jinendro dvArA prarUpita che. zramaNa nigraMtha paNa kAMkSAmohanIya karmanuM vedana kare che. te aneka kAraNothI kare che, jema- jJAnAntara, darzanAntara, cAritrAntara, liMgAntara, pravacanAntara, mAvacanikAntara, kalpAntara, mArgAntara, matAntara, bhaMgAntara, nayAntara, niyamAntara ane pramANAntaronA dvArA zakita, kAMkSita, vicikitsita, bhedasamApanka ane kaluSasamApanaka thaI kAMkSAmohanIya karmanuM vedana kare che. jIva svayaM ja kAMkSAmohanIya karmanuM upArjana kare che, caya kare che, upacaya kare che. udIraNA kare che ane nirjarA kare che. vibhinna karyaprakationA baMdhanA vizeSa kAraNa paNa hoya che. jema- zatAvedanIya karmano baMdha prANAnukaMpAthI, bhUtAnukaMpAthI, jIvAnukaMpAthI, satvAnukaMpAthI temaja ghaNA prANa -cAvatu- satvane du:kha na devAthI, zoka na karavAthI, vilApa na karavAthI, pIDA na devAthI ane paritApa na devAthI thAya che. AnAthI viparIta AcaraNathI azAtAvedanIya karmano baMdha thAya che. ApaNane muzkilathI jJAna zA mATe caDhe che. kAraNake durlabhabodhIvALA karmabaMdhanA hetuono nirdeza che. te hetu e che - ahaMntono avarNavAda (niMdAparaka kathana) karavo, ati praNIta dharmano avarNavAda karavo. AcArya, upAdhyAyano avarNavAda karavo, caturvidha saMghano avarNavAda karavo, tapa ane brahmacaryanA vipAkathI divya gatine prApta karavAvALA devono avarNavAda karavo. AnAthI viparIta AcaraNathI sulabhabodhI karmano baMdha thAya che. A ja pramANe Ayukarma cAra prakAranA che ane tenA baMdhanA hetu alaga- alaga che. narakAyuno baMdha mahAraMbha, mahAparigraha, paMcendriyavadha ane mAMsa bhakSaNathI thAya che. tiryaMcAyuno baMdha mAyA nikRta (ThagAI) asatyavacana ane phUTa tola mApathI thAya che. manuSpAyuno baMdha prakRti bhadratA, prakRti vinItatA, saraLa hRdayatA ane amatsaratAthI thAya che temaja devAyuno baMdha sarAga saMyama, saMyamasaMyama, bALa tapa ane akAma nirjarAthI thAya che. Ayu be prakAranI hoya che- addhAyu ane bhavAya. addhAyu bhavAntaragAminI hoya che. bhavAya te ja bhavanI Ayu hoya che. addhAyu be prakAranA jIvone hoya che. manuSyone ane tiryaMca paMcendriyone. bhavAya paNa be prakAranA jIvone hoya che- devone ane nairayikone. deva ane nairayika pUrNAyunuM pAlana kare che. jyAre manuSya ane tiryaMcapaMcendriya ne akALa maraNa paNa saMbhava che. prANIonI hiMsA karavAthI, asatya bhASaNa karavAthI, tathAipa zramaNa brAhmaNane aprAsuka azana pAnAdithI pratilAbhita karavAthI jIva alpAyuno baMdha kare che. paNa A ja hetuothI te azubha dIrdhAyano che. AnAthI viparIta AcaraNathI te zubha dIrdhAyu ane azubha alpAyuno baMdha kare che. AyupariNAma gati, baMdhaka, sthiti AdinA bhedathI nava prakAranA kahyA che. jAtinAma nidhattAyu, gatinAma nidhattAyu, sthitinAma nidhattAyu AdinA bhedathI AyubaMdha cha prakAranA che. nairayikathI laI vaimAnika devo sudhI cha prakAranA AyubaMdha pratipAdita che. nairayika ane deva para- bhavanI Ayuno baMdha niyamathI cha mAsa Aya zeSa rahevA sudhI kare che. pRthvIkAyikathI vikasendriya jIva be prakAranA che- (1) sopakrama AyuvALA (2) nirupakrama AyuvALA. nirupama AyuvALA niyamathI AyuSyano trIjA bhAga zeSa rahe tyAre parabhavanI Ayuno baMdha kare che tathA sopakrama AyuvALA kadAcit trIjA bhAgamAM parabhavanI Ayuno baMdha kare che. kadAcit AyunA trIjA bhAgano trIjA bhAga zeSa rahe tyAre parabhavanI Ayuno baMdha kare che. tiryaMca paMcendriya ane manuSya be prakAranA hoya che- (1) saMkhyAtavarSAyuSka ane (2) asaMkhyAtavarSAyuSka. AmAM asaMkhyAtavarSAyuSka jIva cha mAsa Ayu zeSa rahe tyAre parabhavanI Ayuno baMdha kare che tathA saMkhyAta varSanI AyuvALA jIva be prakAranA che- sopakrama AyuvALA ane nirupakrama AyuvALA. emAM AyubaMdha pRthvIkAyanA sadaza hoya che. AyubaMdhanA saMbaMdhamAM e spaSTa saMketa che ke eka jIva eka samayamAM eka Ayuno baMdha kare che' A bhavanI ke parabhavanI Ayuno. BiliffiliatiliitiliitilinkillllllllliaHillilithiatERIIIHitelifilminiliffiHiritualitillutiHill alli limitilalinatirrit naristir in tirit listiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii I HIERHIGHER Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1479 EAta rAmAnatil IIlliihilli Gill illulitill ill illutiitil alliiniiiiiiiiiiiiiiiiitle Hai Hillallabililllllllulaalal H ilhilisitiminatitivi sittiiiiiiiiitill mitiguittitutucifittitltftltilittall Iltutiiiiiiit asaMjJI jIvanI dRSTithI cAre Ayu asaMzI ne paNa hoI zake che. emAM deva asaMjJI Ayu sauthI alpa che. naraka asaMjJI Ayu sarvAdhika che. tiryaMca ane manuSyamAM akALamRtyu saMbhava che mATe AyukSayanA sAta kAraNa che(1) rAgAdinI tIvratA (2) nimitta-zastrAdino prayoga (3) AhAranI nyUnAdhikatA (4) vedanAnI tIvratA (5) parAghAta ghA (6) sparza sAMpa Adi tathA vidyutathI ane (7) zvAsozvAsa nirodha, bAMdhelA karma jIvanI sAthe jeTalA samaya sudhI Take che tene tenI sthitikALa kahevAya che. baddhakarmanA udayarupa ke udIraNArUpa pravartana je kALamAM thatuM nathI tene abAdhA ke abAdhAkALa kahevAya che. karmonA udayAbhimukha thavAno kALa niSeka kALa che. abAdhAkALa sAmAnyatayA karmanA utkRSTa sthitikALanA anupAtamAM hoya che. eno niyama che- eka koTAkoTI sthitino utkRSTa abAdhAkALa ekaso varSa. pratyekabaddha karmanA sthitikALa alaga-alaga hoya che, mATe teno abAdhAkALa paNa alaga-alaga thAya che. abAdhAkALathI jUna karma niSeka kALa hoya che. A badhAnuM pratyeka karma prakRtimAM nirupaNa A adhyayanamAM thayuM che. vedana karmodayanuM pramANa che. pratyeka karmanuM vedana alaga-alaga hoya che. kAraNake- eno anubhava arthAt phaLa judujudu hoya che. jIva dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta jJAnAvaraNIya karmano anubhAva zrotAvaraNa AdinA bhedathI daza prakAranA, darzanAvaraNIya karmanA anubhAva nidrAdinA bhedathI nava prakAranA, zAtAvedanIya karmanA anubhAva manojJa zabda AdinA bhedathI ATha prakAranA hoya che. amanojJa zabdAdinA bhedathI azAtAvedanIyano anubhAva paNa ATha prakArano hoya che. jIva dvArA baddha -jAvata- pudgala pariNAma ne prApta mohanIya karmano anubhAva samyakta vedanIya AdinA bhedathI pAMca prakAranA, Ayukarmano anubhava narakA, AdinA bhedathI cAra prakAranA, zubha nAma karmano anubhava ISTa zabda, ISTarupa -yAvatu- manojJa svaranA bhedathI 14 prakAranA. enAthI viparIta azubha nAmakarmanA anubhAva aniSTa zabda -cAvata- akAMta svaranA bhedathI 14 prakAranA thAya che. uccagotrano anubhAva jAti, kuLa AdinI viziSTatAthI ATha prakAranA tathA tenI hInatAthI nIcagotrano anubhAva paNa ATha prakArano hoya che. aMtarAya karmanA je dAnAntarAyAdi pAMca bheda che te ja teno anubhava che. A adhyayananAM aMtamAM karma siddhAMta saMbaMdhI vividha tathyonuM saMkalana paNa che. jema-jJAnAvaraNa Adi karmonA avibhAga praticchedanuM kathana, karmonA pradezAgra ane varNAdinuM prarupaNa, karmopacaya ane sAdi sAntatAnuM kathana, mahAkarma-alpakarmanuM nirupaNa Adi. karmapudgalane na chedavA yogya aMtima khaMDa avibhAga pratizkeda thAya che. eka samayamAM bAMdhavAvALA badhA karmono pradezAgra anaMta hoya che. jJAnAvaraNIyathI aMtarAya sudhI badhA karmo pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa ane cAra sparzavALA hoya che. jIvonA karmano upacaya mana, vacana ane kAyAnA prayogathI thAya che svata: nathI thatuM. sthAvaro ane vikasendriyomAM mana prayoga nathI thato. karmopacaya sAdi sAnta, anAdi sAnta ane anAdi anaMta rUpa hoya che. paraMtu sAdi anaMtarUpa thatuM nathI. ekendriya ane vilendriyomAM na mahAkarma hoya che na mahAkriyA hoya che, na mahAzrava hoya che ane na mahAvedanA hoya che. zeSa jIva be prakAranA hoya che- 1. mAyI mithyAdaSTi upapannaka ane 2. amArI samyagdaSTi upapanka, AmAM je mAyI mithyAdaSTi upapatnaka che te mahAkarmavALA, mahAkriyAvALA, mahAzravavALA ane mahAvedanAvALA che tathA je amArI samyagRSTi upapannaka che te alpakarma, alpakriyA, alpAzrava ane alpavedanAvALA che. sAdhanAnI dRSTi e mahakriyA, mahAkarmanA tyAganuM mahatva che. jainadarzananI eka mAnyatA e paNa che ke baddha pApa karmonuM vedana karyA vagara mokSa thato nathI. AnuM samAdhAna AgamamAM karavAmAM Avyu che. tenA anusAra karma be prakAranA che. pradeza karma ane anubhAga karma. emAM pradeza karma avazya bhogavavuM paDe che. paraMtu anubhAga karmanuM vedana Avazyaka nathI, jIva kvacit anubhAga karmanuM vedana kare che ane kvacitanuM nathI karatA. kAraNa ke- te saMkramaNa, sthitighAta, rasaghAta AdinA dvArA tene parivartita karI zake che ane nirjarita paNa karI zake che. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1480 dravyAnuyoga bhAga-3 31. kamma'jjhayaNaM 31. karma adhyayana sUtra - 1. karma adhyayananI utthAnikA : huM AnupUrva ane yathAkramathI ATha prakAranAM karmone kahIza, je karmothI baMdhAyela A jIva A saMsAramAM paribhramaNa karato rahe che. adhyayananAM arvAdhikAra : 1. (karmanI) prakRtio keTalI che ? 2. kevI rIte baMdhAya che ? 3. jIva keTalA sthAnothI (karma) bAMdhe che ? 4. keTalI (karma) prakRtionuM vedana kare che ? pa. kyA (karma)no anubhAva (anubhAga) keTalA prakArano hoya che ? sUtra - kammajjhayaNassa ukkhevoaTTha kammAI vocchAmi, ANupuliM jahakkama / jehiM baddho ayaM jIvo, saMsAre parivattaI / / - 34. sa. rU 3, . ? ajjhayaNassa atthAhigArA. ti pADI, 2. veda vaMdhati, rU. tihi tAraM vaMdha nIvo | 4. ti veDhe ya pADI, 5. aNubhAvo kativiho kassa // 1 - TUMT. 5. 23, 3. 2, mu. 26 64 kammANaM pagArAduvihe kamme paNNatte, taM jahA1. padesakamme ceva, 2. aNubhAvakamme ceva / - TA. . 2, 3. rU, su. 76 (22) caubihe kamme paNNatte, taM jhaa2. pADImpa, 2. dikSma , . gumAvala, 4. sa mmA -TAI, ma, 4, 3, 4, mu. rU 62 suhAsuha kammavivAga caubhaMgIcaubihe kamme paNNatte, taM jhaa2. sume nAma sume, karmonAM prakAra : karma be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. pradeza karma, 2. anubhAva karma. karma cAra prakAranA kahyA che, jemake - 1. prakRti karma : karma pudgalono svabhAva, 2. sthiti karma : karma pudgalonI kALa-maryAdA, 3. anubhAva karma : karma pudgalonuM sAmarthya, 4. pradeza kama : karma pudgalonuM saMcaya. zubhAzubha karma vipAka caubhaMgI: karma cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka karma zubha (puNya prakRtivALA) hoya che ane teno anubaMdha paNa zubha hoya che, 2. keTalAka karma zubha hoya che paNa teno anubaMdha azubha hoya che, 3. keTalAka karma azubha hoya che paNa teno anubaMdha zubha hoya che, 4. keTalAka karma azubha hoya che ane teno anubaMdha paNa azubha hoya che. 2. sume nAma sume, rU. ame nAma sume, 4. nakume nAmo sume 2. vi sa. 1, 3, 4, mu. ? Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana '. 6. 7. cauvvihe kamme paNNatte, taM jahA 1. subhe nAmamege subhavivAge, 2. subhe nAmamege asubhavivAge, 3. asubhe nAmamege subhavivAge, 4. asubhe nAmamege asubhavivAge / * TALa Ja. 4, 3. 4, mu. 362(2) kammANaM agarUyalahuyatta pruuvnnNpa.mmANi nuM maMte ! viM garUyalahuyAI, agarUyalahuyAI ? 3. goyamA!no yAduM,no tArUM, noLaya uyAraM, agarUyalahuyAiM / 5. se keNaTTheNaM bhaMte ! evaM vuccai ? u. goyamA ! agarUyalahuya davvAI paDucca agarUyalahuyAI / - yArDa, jIyAraM, viyA. sa. 1, 3. 6, mu. 2 jIvANaM vibhattibhAvaM pariNamana heu parUvaNaM 6. kammao NaM bhaMte! kiM jIve vibhattibhAvaM pariNamai, no akammao vibhattibhAvaM pariNamai ? kammao NaM jae kiM vibhattibhAvaM pariNamai, no akammao vibhattibhAvaM pariNamai ? u. haMtA, goyamA ! kammao NaM jIve jae vibhattibhAvaM pariNamai, no akammao vibhattibhAvaM pariNamai / - vicA. sa. o2, 3. 6, su. 37 2. kammapayaDimUlabheyA 1. kai NaM bhaMte! kammapayaDIo paNNattAo ? 3. goyamA!ammapayaDIyo paLattAo, taM nahA ?. nALAvarabhikhkhuM, 2. ritaLAvaLikhkhuM, rU. yeninaM, 4. moninaM, suciNNA kammA suciNNA phalA bhavaMti / 5. 6. 7. karma cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka karma zubha hoya che ane teno vipAka paNa zubha hoya che. 2. keTalAka karma zubha hoya che paNa teno vipAka azubha hoya che. 3. keTalAka karma azubha hoya che paNa teno vipAka zubha hoya che. 4. keTalAka karma azubha hoya che ane teno vipAka paNa azubha hoya che. karmonuM agurulaghutva prarupaNa : pra. bhaMte ! karma zuM guru che, laghu che, gurulaghu che ke agurulaghu che ? gautama ! te guru nathI, laghu nathI, gurulaghu paNa nathI paraMtu agurulaghu che. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ? gautama ! agurulaghu dravyonI apekSAe agurulaghu che. u. pra. u. 1481 pra. jIvonAM vibhaktibhAva pariNamananAM hetunuM prarupaNa : bhaMte ! zuM jIva karmathI (manuSya-tiryaMca Adi) vividha rupomAM pariNata thAya che ke karmanAM vagara pariNata thAya che ? u. - hava. mu. 66 zuM jagata (jIva samUha) karmathI vividha rupomAM pariNata thAya che ke karmanAM vagara pariNata thAya che ? karma prakRtionAM mULabheda : pra. u. hA, gautama ! karmathI jIva ane jagata vividha rupomAM pariNata thAya che paraMtu karmanAM vagara vividha rupomAM pariNata thatA nathI. bhaMte ! karmaprakRtio keTalI kahI che ? gautama ! (mULa) karma prakRtio ATha kahI che, jemake - 1. jJAnAvaraNIya, 2. darzanAvaraNIya, 3. vedanIya, 4. mohanIya, Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1482 dravyAnuyoga bhAga-3 5. Ayu, 5. nAma, 8. aMtarAya. 7. gautra 5. AuyaM, 6. NAma, 7. goyaM, 8. aMtarAiyaM / ___ - paNNa. pa. 23, u. 1, su. 1665 8. cauvIsadaMDaesu aTThaNhaM kamma pagaDINaM parUvaNaM- pa. daM. 1.NeraiyANaM bhaMte! kai kammapayaDIo paNNattAo? u. goyamA ! aTTa kammapayaDIo paNNattAo.taM jahA 1. nANAvaraNijjaM -jAva- 8. aMtarAiyaM / daM. 2-24. evaM -jaav-vemaanniyaannN| - paNNa. pa. 23, u.1, su. 1666 9. aTThakammANaM parappara sahabhAvopa. jassaNaMbhaMte!nANAvaraNijjaMtassadarisaNAvaraNijja, jassa daMsaNAvaraNijjaM tassa nANAvaraNijjaM? u. goyamA!jassaNaMnANAvaraNijjaMtassadaMsaNAvaraNijjaM niyamA asthi, jassa NaM darisaNAvaraNijjaM tassa vi nANAvaraNijjaM niyamA asthi / 8. yovIsa oma 6 3 pratibhAnu pra25 : pra. 1.1. mate ! nairayima 32cii prakRti hI cha ? 6. gautama ! 16 5 pratimohI che, bha3 - 1. zAnAva24Iya -yAvat- 2. aMtarAya. daMDara-24. A pramANe vaimAniko sudhI ATha karma pratimo cha. 8. 8 rbhAnu 52252 samAva : pra. bhaMte ! je jIvanAM jJAnAvaraNIya karma che, zuM tenA darzanAvaraNIya karma paNa che ane je jIvanAM darzanAvaraNIya karma che, zuM tenA jJAnAvaraNIya bha 59 cha ? Da, gautama ! 4 (r)nazAnAva29ya cha, tenA nimayathI darzanAvaraNIya karma che ane je jIvanAM darzanAvaraNIya karma che, tenA niyamathI jJAnAvaraNIya karma paNa che. pra. bhaMte ! je jIvanAM jJAnAvaraNIya karma che, zuM tenA vedanIya karma paNa che ane je jIvanAM vedanIya karma cha, shuten| shaanaa125||y 59 ? gautama ! je jIvanAM jJAnAvaraNIya karma che, tenA niyamathI vedanIya karma che, paraMtu je jIvanAM vedanIya karma che, tenA jJAnAvaraNIya karma kyAreka hoya che ane kyAreka hotA nathI. bhaMte ! jenA jJAnAvaraNIya karma che, zuM tenA mohanIya karma che ane jenA mohanIya karma che, zuM tenA jJAnAvaraNIya karma che ? jassa NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM tassa veyaNijja, jassa veyaNijjaM tassa nANAvaraNijjaM? u. goyamA ! jassa nANAvaraNijjaM tassa veyaNijjaM niyamA atthi, jassa pUNa veyaNijjaM tassa nANAvaraNijjaM siya asthi, siya natthi / pa. pra. jassa NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM tassa mohaNijjaM, jassa mohaNijjaM tassa nANAvaraNijjaM? 1. (ka) paNNa. pa. 23, u. 2, su. 1687 / / (ca) utta. a. 33, gA. 2-3 (kha) paNNa. pa. 24, su. 1754, (1) (cha) viyA. sa. 6, u. 3, su. 10 (ga) paNNa. pa. 25, su. 1769, (1) (ja) viyA. sa. 8, u. 10, su. 31 (gha) paNNa. pa. 26, su. 1775, (1) (jha) viyA. sa. 8, u. 8, su. 23 (Ga) paNNa. pa. 27, su. 1787, (1) 2. (ka) viyA. sa. 8, u. 10, su. 32 (kha) viyA. sa. 16, u. 3, su. 2-3 (ga) paNNa. pa. 24, su. 1754, (2) (gha) paNNa. pa. 25, su. 1769, (2) (Ga) paNNa. pa. 26, su. 1775, (2) (ca) paNNa. pa. 27, su. 1787, (2) Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1483 u. u. goyamA ! jassa nANAvaraNijjaM tassa mohaNijjaM siya asthi, siya natthi, jassa puNa mohaNijjaM tassa nANAvaraNijjaM niyamA asthi / pa. jassa NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM tassa AuyaM, jassa AuyaM tassa nANAvaraNijjaM? u. goyamA ! jahA veyaNijjeNaM samaM bhaNiyaM, tahA AueNa vi samaM bhANiyabvaM / evaM nAmeNa vi, evaM goeNa vi smN| aMtarAieNa vi jahA darisaNAvaraNijjeNa samaM taheva niyamA paropparaM bhANiyabvANi / pra. jassa NaM bhaMte ! darisaNAvaraNijjaM tassa veyaNijjaM, jassa veyaNijjaM tassa darisaNAvaraNijjaM? gautama ! jenA jJAnAvaraNIya karma che, tenA mohanIya karma kyAreka hoya che ane kyAreka hotA paNa nathI, paraMtu jenA mohanIya karma che, tenA jJAnAvaraNIya karma niyamathI hoya che. bhaMte ! jenA jJAnAvaraNIya karma che, zuM tenA Ayukarma hoya che ane jenA Ayukarma che, zuM tenA jJAnAvaraNIya karma hoya che ? gautama ! je pramANe vedanIya karmanI sAthe (jJAnAvaraNIyanA viSayamAM) kahyuM che, te pramANe Aya karmanI sAthe jJAnAvaraNIyanAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. A pramANe nAmakarma ane gotrakarmanI sAthe (jJAnAvaraNIyanAM viSayamAM) paNa kahevuM joIe. je pramANe darzanAvaraNIyanI sAthe (jJAnAvaraNIya karmanAM viSayamAM) kahyuM, te pramANe aMtarAya karmanI sAthe (jJAnAvaraNIyanAM viSayamAM) paNa niyamathI paraspara sahabhAva kahevA joIe. bhaMte ! je jIvanAM darzanAvaraNIya karma che, zuM tenA vedanIya karma hoya che ane jenA vedanIya karma che, zuM tenA darzanAvaraNIya karma hoya che ? gautama ! je pramANe jJAnAvaraNIya karmanuM varNana uparanAM sAta karmonI sAthe karela che. te pramANe darzanAvaraNIya karmanuM paNa uparanAM cha karmonI sAthe aMtarAya karma sudhI varNana karavuM joIe. bhaMte ! je jIvanAM vedanIya karma che, zuM tenA mohanIya karma che ane je jIvanAM mohanIya karma che, zuM tenA vedanIya karma hoya che? gautama ! je jIvanAM vedanIya karma che, tenA mohanIya karma kyAreka hoya che ane kyAreka hotA paNa nathI, paraMtu je jIvanAM mohanIya karma che, tenA vedanIya karma niyamathI hoya che. bhaMte ! je jIvanAM vedanIya karma che, zuM tenA Ayukarma che ane jenA Ayukarma che zuM tenA vedanIya karma che ? gautama ! e baMne karma niyamathI paraspara sAthesAthe hoya che. u. goyamA ! jahA nANAvaraNijjaM uvarimehiM sattahiM kammehiM samaM bhnniyN| tahAdarisaNAvaraNijjaMpiuvarimehiMchahiM kammehiM samaM bhANiyabvaM -jAva- aMtarAieNaM / pa. jassa NaM bhaMte ! veyaNijjaM tassa mohaNijjaM, jassa mohaNijjaM tassa veyaNijjaM? u. u. goyamA ! jassa veyaNijjaM tassa mohaNijjaM siya atthi, siya natthi, jassa puNa mohaNijjaM tassa veyaNijjaM niyamA atthi| pra. pa. jassa NaM bhaMte ! veyaNijjaM tassa AuyaM, jassa AuyaM tassa veyaNijjaM? 3. govA ! vaM prathafja puropura niyaHT | u. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1484 jahA AueNa samaM evaM nAmeNa vi, goeNa vi samaM pra. pa. jassa NaM bhaMte ! veyaNijjaM tassa aMtarAiyaM, jassa aMtarAiyaM tassa veyaNijjaM? u. u. goyamA ! jassa veyaNijjaM tassa aMtarAiyaM siya atthi siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa veyaNijjaM niyamA atthi| pra. pa. jassa NaM bhaMte ! mohaNijjaM tassa AuyaM, jassa AuyaM tassa mohaNijjaM? u. u. goyamA ! jassa mohaNijjaM tassa AuyaM niyamA asthi, jassa puNa AuyaM tassa puNa mohaNijjaM siya tyi, siya natyiT. dravyAnuyoga bhAga-3 je pramANe AvuM karmanI sAthe (vedanIyakarmanAM viSayamAM) kahyuM te pramANe nAma ane gotrakamanI sAthe paNa (vedanIya karmanAM viSayamAM) kahevuM joIe. bhaMte ! je jIvanAM vedanIya karma che, zuM tenA aMtarAya karma che ane jenA aMtarAya karma che, zuM tenA vedanIya karma che? gautama ! je jIvanAM vedanIya karma che, tenA aMtarAya karma kyAreka hoya che ane kyAreka hotA paNa nathI. paraMtu jenA aMtarAya karma hoya che tenA vedanIya karma niyamathI hoya che. bhaMte ! je jIvanA mohanIya karma hoya che, zuM tenA Ayukarma hoya che ane jenA Ayukarma hoya che, zuM tenA mohanIya karma hoya che ? gautama ! je jIvanAM mohanIya karma che, tenA Ayukarma niyamathI hoya che ane jenA Ayukarma che, tenA mohanIya karma kyAreka hoya che ane kyAreka hotA paNa nathI. A pramANe nAma, gotra ane aMtarAyakarmanAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. bhaMte ! je jIvanAM Ayukarma hoya che, zuM tenA nAma karma hoya che ane jenA nAmakarma hoya che, zuM tenA Ayukarma hoya che ? gautama ! e baMne karma paraspara niyamathI hoya che. A pramANe gotra kamanI sAthe paNa Avu karmanA viSayamAM kahevuM joIe. bhaMte ! je jIvanAM Ayukarma hoya che, zuM tenA aMtarAyakarma hoya che ane jenA aMtarAya karma hoya che, zuM tenA Ayukarma hoya che? gautama! jenA Ayukarma hoya che, tenA aMtarAya karma kyAreka hoya che ane kyAreka hotA paNa nathI, paraMtu je jIvanAM aMtarAya karma hoya che, tenA Ayukarma niyamathI hoya che. bhaMte ! je jIvanAM nAmakarma hoya che, zuM tenA gotrakarma hoya che ane jenA gotrakarma hoya che zuM tenA nAmakarma hoya che ? evaM nAmaM, goyaM, aMtarAiyaM ca bhANiyabbaM / pa. jassa NaM bhaMte ! AuyaM tassa nAma, jassa nAmaM tassa AuyaM? pra. 3. gayA! to vi ripUra niyaRTI evaM gotteNa vi samaM bhANiyabvaM / u. pra. pa. jassa NaM bhaMte ! AuyaM tassa aMtarAiyaM, jassa aMtarAiyaM tassa AuyaM? u. u. goyamA ! jassa AuyaM tassa aMtarAiyaM siya asthi, siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa AuyaM niyaTI pa. jassa NaM bhaMte ! nAmaM tassa goyaM, jassa goyaM tassa nAme ? pra. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1485 u. goyamA ! do vi ee paropparaM niymaa| u. gautama ! e baMne karma paraspara niyamathI hoya che. gnassa rf aMte ! nAmaM tarasa aMtarA, nasa vi pra. bhaMte! jenA nAmakarma hoya che, zuM tenA aMtarAyakarma aMtarAiyaM tassa NaM nAmaM? hoya che ane jenA aMtarAyakarma hoya che. zuM tenA nAmakarma hoya che ? u. goyamA ! jassa nAmaM tassa aMtarAiyaM siya atthi u. gautama ! je jIvanAM nAma karma hoya che, tenA siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa nAmaM niyamA aMtarAya karma kyAreka hoya che ane kyAreka na paNa triA hoya, paraMtu jenA aMtarAya karma hoya che, tenA nAmakarma niyamathI hoya che. pa. jassaNaM bhaMte! goyaM tassa aMtarAiyaM,jassa aMtarAiyaM pra. bhaMte ! jenA gotrakarma hoya che, zuM tenA tassa goyaM? aMtarAyakarma hoya che ane je jIvanAM aMtarAyakarma hoya che, zuM tenA gotrakarma hoya che ? u. goyamA! jassa NaM goyaM tassa aMtarAiyaM siya asthi gautama! jenA gotrakarma hoya che, tenA aMtarAyakarma siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa goyaM niyamA kyAreka hoya che ane kyAreka na paNa hoya, paraMtu tyi | jenA aMtarAyakarma che tenA gotrakarma niyamathI - vicA. sa. 8, 3. 20, ku. 42-58 hoya che. 10. mohaNijjakammassa bAvaNNaM nAmadhejjA 10. mohanIya karmanAM bAvana nAma : mohaNijjassa NaM kammassa bAvaNNaM nAmadhejjA paNNattA, mohanIya karmanAM bAvana nAma kahyA che, jemake - taM jhaache. joke, 2. sove, rU. roje, 4. to, 5. masamA, 1. krodha, 2. ko5, 3 roSa, 4. dveSa, 5. akSamA, 6. saMgaon, 7. de, 8. Dile, . maMDaLa, 20. vivAha 6. saMjvalana, 7. kalaha, 8. cAMDikA, 9, laMDana, 10. vivAda. (e dasa krodha-kaSAyanAM nAma che). 22. mALe, 2. mare, rU. 3, 24. thame, 25.gvone, 11. mAna, 12. mada, 13. darpa, 14. staMbha, 26 nave, 27. parivA, 28.3o, 2. vore, 15. AtmotkarSa, 16. garva, 17. pa2parivAda, 20. 3vv[, 26. 30UTTI 18. utkarSa, 19. apakarSa, 20. unnata, 21. unnAma. (e agiyAra mAna-kaSAyanAM nAma che). 22. mAyA, 23. 3varI, 24. niyI, 25. vastrA, 22. mAyA, 23. upadhi, 24. nikRti, 25. valaya, 26. kAra, 27. , 28. 1, 26. suve, 26. gahana, 27. nyUma, 28, kalka, 29, kuruka, rU . TUM, 32. hRke, 32. nime, rU 3. phinnilig, 30. daMbha, 31. kUTa,32. jIpTa, 33. kilviSika, 34. mAtharathA, 36. RyA, rU 6. vaMcAyA, 34. anAcaraNatA, 35. gUhanatA, 36. vacanatA, rU7, patrizuM khAya, rU8. sanoje . 37. parikaMcanatA, 38. sAtiyoga, (e sattara mAyA kaSAyanAM nAma che) 32 stro, 40. dujI, 42.mucha, 42. hA, jarU.dI, 39. lobha, 40. IcchA, 41. mUccha, 42. kAMkSA, 44. ti, 46.fmanA, 46.gamanA, 47, mAsa, 43. gRddhi, 44. tRSNA, 45. mithyA, 46. abhidhyA, 48, mokAsa, 46.nIviyAsA, 60. marAsI, 66. niMDhI, 47. kAmAzA, 48. bhogAzA, 49. jIvitAzA, 62. rA! 50. maraNAzA, 51. naMdI, pa2. rAga. (e coda lobha-kaSAyanAM nAma che) - sama. 2, se. 2 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1486 11. mohaNijjakammassa tIsaM baMdhaTThANA te kANaM teNaM samaeNaM caMpA nAmaM nayarI hotthA, vaNao / puNNabhadde nAmaM ceie vaNNao / koNiya rAyA, dhAriNI devI / sAmI samosaDhe / parisA niggayA / dhammo hio / parikSA paDiyA / ajjo ! tti samaNe bhagavaM mahAvIre bahave niggaMthA ya niggaMthIo ya AmaMtettA evaM vayAsI - evaM khalu ajjo ! tIsaM mohaNijjaThANAiM jAI imAI itthI vA puriso vA abhikkhaNaM, abhikkhaNaM AyAremANe vA samAyAremANe vA mohaNijjattAe kammaM pakarei / tIsaM mohaNiyaThANA paNNattA, taM jahA . ne yAvi tame pALe, vArimanne viyAdiyA / udaeNakamma mArei, mahAmohaM pakuvvai // 2. sIsAveDhe ne jerU, AveDheD abhinavaLa / tivvAsu bhasamAyAre, mahAmohaM pakuvvai // 3. pANiNA saMpihittANaM, soyamAvariya pANiNaM / aMto nadaMtaM mArei, mahAmohaM pakuvvai || 4. jAyateyaM samArabbha, bahuM orUMbhiyA jaNaM / aMtodhUmeNa mArei, mahAmohaM pakuvvai // 5. sIsammi je pahaNai, uttamaMgammi ceyasA / vibhajja matthayaM phAle, mahAmohaM pakuvvai // 6. puNo puNo paNihIe, haNittA uvahase jaNaM / phaleNaM aduva daMDeNaM, mahAmohaM pakuvvai // 7. gUDhAyArI nigUhejjA, mAyaM mAyAe chAyae / asaccavAI NiNhAI, mahAmohaM pakuvva // For Private dravyAnuyoga bhAga-3 11. mohanIya karmanAM trIsa baMdha sthAna : te kALa ane te samayamAM caMpA nAmanI nagarI hatI. nagarInuM varNana karavuM joIe. pUrNabhadra nAmanuM caitya hatuM. caityanuM varNana karavuM joIe. tyAM koNika rAjA rAjya karatA hatA, tenI dhAraNI devI paTarANI hatI. svAmI (zramaNa bhagavAna mahAvIra) tyAM padhAryA, dharma zravaNa mATe pariSad AvI. bhagavAne dharmanuM svarupa kahyuM. dharma zravaNa karI pariSad cAlI gaI. (tenA pachI) ke Aryo ! A pramANe zramaNa bhagavAna mahAvIre badhA nigraMtha-nigraMthanIone AmaMtrita karI kahyuM he Aryo ! je strI ke puruSa A trIsa mohanIya sthAnonuM sAmAnya ke vizeSa rupathI pharI-pharI AcaraNa ke samAcaraNa kare che te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. mohanIya karmanAM trIsa sthAna kahyA che, jemake - 1. je vyakti koI trasa prANIne pANImAM laI jaIne (paga AdithI AkramaNa karI) pANImAM vAraMvAra DubADIne tene mAre che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 2. je vyakti tIvra azubha samAcaraNapUrvaka koI trasa prANIne bhInI cAmaDInI paTTIthI bAMdhIne mAre che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 3. je vyakti potAnA hAthathI koI manuSyanAM mukhane baMdha karI, tene kamarAmAM rokIne, antarvilApa karatA thakAne mAre che, te mahAmohanIyakarmano baMdha kare che. 4. je vyakti aneka jIvone koI eka sthAnamAM avaruddha karI, agni bALIne tenA dhUmADAthI mAre che, te mahAmohanIyakarmano baMdha kare che. 5. je vyakti saMkliSTa cittathI koI prANInAM sarvottama aMga para prahAra karI, tene khaMDa-khaMDa karI phoDI de che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 6. je vyakti vAraMvAra veza badalIne koI manuSyane nirjana sthAnamAM DaMDAthI mArIne khuzI manAve che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 7. je vyakti gupta AcaraNa karI tene chupAve che, kapaTa dvArA mAyAne DhAMke che, asatyavAdI che, yathArthano apalApa kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. Personal Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1487 8. dhaMse no samUof, malampha gattambhaLaT | aduvA tumakAsi tti, mahAmohaM pakuvvai // 6. jANamANo parisao, saccAmosANi bhAsai / akkhINajhaMjhe purise, mahAmohaM pakuvvai // 10. aNAyagassa nayavaM, dAre tasseva dhaMsiyA / viulaM vikkhobhaittANaM, kiccA NaM paDibAhiraM // uvagasaMtaM pi jhaMpittA, paDilomAhiM vaggUhiM / bhogabhoge viyArei. mahAmohaM pakuvvai // 11. akumArabhUe je kei, kumArabhUe tti haM vae / itthIhiM giddhe vasae, mahAmohaM pakuvvai / 8. je vyakti potAnA durAcarita karmanuM bIjA nirdoSa vyakti para AropaNa kare che, athavA koI eka vyaktino doSa bIjI koI vyakti para, te A kArya karyuM" evo Aropa lagAve che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 9. je vyakti yathArthane jANatA hovA chatAM paNa sabhAnI sAme mizra (satya ane mRSA) bhASA bole che ane niraMtara kalaha kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 10. je vyakti amAtya, potAnA rAjAnI strIo athavA dhana AvavAnA dvAro ne naSTa karIne ane sAmaMto Adine vikSubdha karIne rAjAne anAdhikArI banAvIne rAjya, rANIo ke rAjyanAM dhanaAgamananAM dvAro para adhikAra karI le che ane jyAre adhikArahIna te rAjA AvazyakatAonA mATe sAme Ave che tyAre viparIta vacano dvArA teno tiraskAra kare che. A pramANe potAnA svAmInAM viziSTa bhogono vinAza karanAra te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 11. je vyakti akumAra (vivAhita) hovA chatAM paNa pote potAne kumAra brahmacArI (bALa brahmacArI) kahe che ane strIomAM Asakta rahe che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 12. je vyakti abrahmacArI hovA chatAM paNa pote potAne brahmacArI kahe che, te gAyonAM samUhamAM gadheDAnI jema visvara nAda kare che. te ajJAnI vyakti potAnI AtmAnuM ahita kare che ane strI viSayaka AsaktinAM kAraNe mAyAmRSA vacanano prayoga kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 13. je vyakti rAjA AdinAM Azrita thaIne tenA saMbaMdhathI prApta yaza ane sevAno lAbha uThAvIne jIvikA calAve che ane pachI teja dhanamAM Asakta thAya che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 14. koI aizvaryazALI ke grAmavAsIoe koI nirdhanane aizvaryazALI banAve ane tenAthI atula vaibhava prApta thAya, tyAre ISpadoSathI AviSTa tathA pApathI kaluSita cittavALA thaIne tenAja jIvana ke saMpadAmAM aMtarAya pADavAno vicAra kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 12. abaMbhayArI je kei, baMbhayAri tti haM vae / gaddabhe bva gavaM majhe, vissaraM nadai nadaM // appaNo ahie bAle, mAyAmosaM bahuM bhase / itthIvisayage hIe, mahAmohaM pakuvvai // 13. jaM nissie uvvahai, jassA'higameNa vA / tassa lubbhai vittammi, mahAmohaM pakuvvai / 14. issareNa aduvA gAmeNaM, aNissare issarIkae / tassa saMpaggahIyassa, sirI atulamAgayA // IsAdoseNa AiThe, kalu sAvilaceyase / je aMtarAyaM ceei, mahAmohaM pakuvai / Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1488 15. sappI jahA aMDauDaM, bhattAraM jo vihiMsai / seNAvaI pasatthAraM, mahAmohaM pakuvvai // 16. je nAyagaM va raTThassa, neyAraM nigamassa vA / seTThi bahuravaM haMtA, mahAmohaM pakubvai // 17. bahujaNassa NeyAraM, dIvaM tANaM ca pANiNaM / eyArisaM naraM haMtA, mahAmohaM pakuvva // 18. uvaTThiyaM paDivirayaM, saMjayaM sutavassiyaM / vokamma dhammao bhaMse, mahAmohaM pakuvva // 19. he vANataNANINaM, jiNANaM varadaMsiNaM / tesiM avaNNimaM bAle, mahAmohaM pakuvvai // 20. neyAuyassa maggassa, duTThe avayaraI bahuM / taM tippayaMto bhAvei, mahAmohaM pakuvvai // 21. AyariyauvajjhAehiM suyaM viNayaM ca gAhie / te caiva khiMsatI bAle, mahAmohaM pakuvvai // 22. AyariyauvajjhAyANaM, sammaM no paDitappai / appaDipUyae thaddhe, mahAmohaM pakuvvai // 23. abahussue ya je kei, sueNa pavikatthai / sajjhAyavAyaM vayai, mahAmohaM pakuvvai // 24. atavassie ya je kei, taveNa pavikatthai / savvaloyapare teNe, mahAmohaM pakuvvai // 25. sAhAraNaTThA je kei, gilANammi uvaTThie / paNa kuNaI kicvaM, majjhaM pi se na kuvvai // saDhe niyaDapaNANe, kalusAulaceyase / appaNI ya abohIe, mahAmohaM pakuvvai // dravyAnuyoga bhAga-3 15. jema nAgaNa potAnA aMDa-puTa bALakane khAya jAya che, tevI ja rIte je vyakti potAnuM poSaNa karanAra tathA senApati ane prazAstAne mArI nAMkhe che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 16. je vyakti rASTranAM nAyaka, yazasvI nigama-netA ane zreSThIne mArI nAMkhe che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 17. je vyakti jana netA tathA prANIonAM mATe dvIpanAM samAna AdhArarupa che, evA vyaktine mArI nAMkhe che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 18. je vyakti pravrajyAnAM mATe upasthita che, saMyata ane sutapasvI thaI gayA che, tene bahekAvIne dharmathI bhraSTa kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 19. je vyakti anantajJAnI ane anantadarzI jInendra bhagavAnanAM avarNavAda (niMdA) kare che, te mUrkha mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 20. je duSTa vyakti nyAya yukta mokSamArganI niMdA kare che, ghaNA lokone tenA para cAlavA mATe roke che ane te duSTa vicArothI Asakta kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 21. je AcArya ane upAdhyAyothI zruta ane vinaya dharmanI zikSA grahaNa karela che, tenI ja niMdA karanAra ajJAnI mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 22. je vyakti AcArya ane upAdhyAyonI samyak prakArathI sevA suzruSA karatA nathI tenuM sanmAna karatA nathI. paraMtu abhimAna kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 23. je vyakti abahuzruta hovA chatAM paNa potAne zruta saMpanna ane svAdhyAyazIla kahe che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 24.je vyakti tapasvI na hovA chatAM paNa potAne tapasvI kahe che. te badhAthI moTo cora che, AvA vyakti mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 25. je koI sahAyatA mATe rogInAM upasthita thavA para samartha hovA chatAM paNa e mArI sevA karatA nathI. A dRSTithI tenI sevA karatA nathI, evo te dhUrta mAyAvI kaluSita cittavALA vyakti abodhi (ratnatrayanI aprApti)nuM kAraNa banatA mahAmohanIya karmano baMdha kare che. For Private Personal Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1489 26. je kahAhigaraNAI, saMpauMje puNo-puNo / 26. je vyakti sarva tIrtho (dharmo)mAM bhedanAM mATe kathA savvatitthANaM bheyANaM. mahAmohaM pakuvvai // ane adhikaraNa (hiMsaka sAdhanonuM vAraMvAra saMprayoga kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 27. je ya Ahammie joe. saMpauMje puNo-puNo / 27. je vyakti potAnI prazaMsA ane mitro mATe adhArmika sAhAhe u sahIhe uM, mahAmohaM pakuvvai / / yogonuM (maMtra, taMtra, vazIkaraNa Adi) vAraMvAra saMprayoga kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 28. je ya mANussae bhoe, aduvA pAraloie / 28. je vyakti mAnavIya ane paraloka saMbaMdhI bhogonuM te'tippayaMto Asayai, mahAmohaM pakuvvai / / atRptabhAvathI AsvAdana kare che, te mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 29. iDDhI juI jaso vaNNo, devANaM balavIriyaM / 29. je vyakti devonI Rddhi, dhRti, yaza, varNa ane tesiM avaNNimaM bAle, mahAmohaM pakuvvai / baLa-vIryanuM avarNavAda kare che te ajJAnI mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 30. apassamANo passAmi, deve jakkhe ya gujjhage 30. je jinanI jema potAnI pUjAno abhilASI aNNANI jiNapUyaTThI, mahAmohaM pakubvai' // thaIne deva, yakSa ane vyaMtaradevane na jovA chatAM paNa kahe che ke huM joI zaku chuM", te ajJAnI - tusA. 3. 1 mahAmohanIya karmano baMdha kare che. 12. gIra-vIsa lagg pADI be mavada- 12. jIva ane covIsa daMDakomAM ATha karma prakRtiono kayA prakArathI baMdha thAya che : pa. kahaNNaM bhaMte ! jIve aTTha kammapagaDIo baMdhai ? pra. bhaMte ! jIva ATha karma pravRtione kevI rIte bAMdhe u. goyamA ! nANAvaraNijjassa kammassa udaeNaM darisaNAvaraNijjaM kammaM Niyacchai, darisaNAvaraNijjassa kammassa udaeNaMdasaNamohaNijjaM kammaM Niyacchai, dasaNamohaNijjassa kammassa udaeNaM micchattaM Niyacchai, micchatteNaM udiNNeNaM aTTha kammapayaDIo bNdhi| evaM khalu goyamA ! jIve aTTha kammapagaDIo bNdhi| u. gautama ! jJAnAvaraNIya karmanAM udayathI (jIva) darzanAvaraNIya karmane nizcaya ja prApta kare che. darzanAvaraNIya karmanAM udayathI (jIva) darzana mohanIya karmane nizcaya ja prApta kare che. darzana mohanIya karmanAM udayathI mithyAtvane nizcaya ja prApta kare che. mithyAtvanAM udayathI (jIva) nizcaya ATha karma prakRtione bAMdhe che. A pramANe gautama ! jIva ATha karma pravRtione bAMdhe che. pra. 6.1. bhate ! nAraka ATha karma prakRtione kevI rIte bAMdhe che. u. gautama! pUrvavata jANavuM joIe. 8.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI samajavuM joIe. pra. bhaMte ! ghaNA jIva ATha karma prakRtione kevI rIte bAMdhe che ? pa. daM. 1. kahaNNaM bhaMte ! Neraie aTTha kammapagaDIo vaMdhaH? 3. nAyama! purva sevA. TuM2-24, purva -nava-mALig pa. kahaNNaM bhaMte ! jIvA aTha kammapagaDIo baMdhaMti ? 2. sama. sama. 0, su. ? Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1490 3. goyamA ! tuM jevA kaM. -24. va kheraDyA -khAva- yemALiyA ) 3. goyamA ! chaMtA, tyiA 6. - 51. 1. 22, 3. o, su. 2667-6deg 23. nIva paDavIsavaMDaNu vasa-21 jammu vedha he3-13, jIva-covIsa daMDakomAM karkaza-akarkaza karma baMdhano hetu : pa. (ka) atthi NaM bhaMte ! jIvANaM kakkasaveyaNijjA kammA kajjaMti ? kahaM NaM bhaMte ! jIvA NaM kakkasaveyaNijjA kammA naMti ? 3. goyamA! pAvALuLa-khAva-michAvaMtaLasarjoLa, evaM khalu goyamA ! jIvA NaM kakkasaveyaNijjA kammA kajjati / pa. daM. 1. atthi NaM bhaMte ! neraiyANaM kakkasaveyaNijjA kammA kajjaMti ? 3. goyamA ! va ceva / kuM. 2-24. tuM -khAva- temALiyALa / pa. (kha) atthi NaM bhaMte ! jIvANaM akakkasaveyaNijjA kammA kajjaMti ? 3. goyamA ! daMtA, asthi / T. 6. kahaM NaM bhaMte ! jIvANaM akakkasaveyaNijjA kammA naMti ? 3. goyamA ! vALA vAyaveramaLeLuM khAva- paridaveramaLeLa, johavivegenuM -khAva-miAvaMsaLasa - vivegeNaM, evaM khalu goyamA ! jIvANaM akakkasaveyaNijjA kammA kajjati / daM. 1. atthi NaM bhaMte! neraiyANaM akakkasaveyaNijjA kammA kajjaMti ? 3. goyamA ! jo phaLaddhe samavhe OM. 2-24. -nAva- temALiyALa / OM. 22. vare-manusmALuM nadA nIvALuM / - viyA. sa. 7, 3. 6, su. -22 For Private u. gautama ! pUrvavat jANavuM joIe. dravyAnuyoga bhAga-3 u. pra. pra. (ka) bhaMte ! zuM jIvonAM karkaza vedanIya (atyaMta du:khathI bhogavA yogya) karma baMdhAya che? hA, gautama ! baMdhAya che. 6.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI samajavuM joIe. u. gautama ! prANAtipAta -yAvat- mithyAdarzanazalyathI A pramANe gautama ! (18 AzravadvArothI) karkaza vedanIya karma baMdhAya che. u. pra. bhaMte ! jIvonAM karkazavedanIya karma kevI rIte baMdhAya che ? pra. daM.1 bhaMte ! zuM nairayika jIvonAM karkazavedanIya karma baMdhAya che ? u. hA, gautama ! pUrvakathanAnusAra baMdhAya che. 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. pra. (kha) bhaMte ! zuM jIvonAM akarkaza vedanIya (sukha pUrvaka bhogavA yogya) karma baMdhAya che ? hA, gautama baMdhAya che. bhaMte ! jIvonAM akarkazavedanIya karma kevI rIte baMdhAya che ? u. gautama ! prANAtipAta viramaNa yAvata- parigrahaviramaNathI, krodha-vivekathI -yAvata- mithyAdarzana zalya vivekathI A pramANe gautama ! jIvonAM (18 saMvarasthAnothI) akarkazavedanIya karma baMdhAya che. pra. da.1. bhaMte ! zuM nairayika jIvonAM akarkazavedanIya karma baMdhAya che ? Personal Use Only u. gautama ! A artha samartha nathI. (naiyikone akarkaza vedanIya karmono baMdha thato nathI) 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevu joIe. naM. 21. vizeSa : manuSyonuM varNana audhika jIvonAM samAna kahevuM joIe. (tene baMne prakAranAM karma baMdha thAya che.) www.jainelibrary.cirg Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1491 14 nIva-pakavIsarvasu savAsAyaNiM veksa 14. jIva covIsa daMDakomAM sAtA-asAtA-vedanIya karma baMdha heu baMdhanAM hetu : pa. (ka) asthi NaM bhaMte ! jIvANaM sAtAveyaNijjA pra. (ka) bhaMte ! zuM jIvonAM sAtavedanIya karma baMdhAya kammA kajjati ? che ? 3. daMtA, nathI ! malpiA u. hA, gautama ! baMdhAya che. pa. kahaM NaM bhaMte ! jIvANaM sAtAveyaNijjA kammA pra. bhaMte! jIvonAM sAtavedanIya karma kevI rIte baMdhAya vanaMti ? u. goyamA! pANANukaMpAe, bhUyANukaMpAe, jIvANukaMpAe, gautama ! prANIo, bhUto, jIvo ane satvo para sattANukaMpAe, bahUNaM pANANaM -jAva- sattANaM anukaMpA karavAthI tathA ghaNA prANIo -vAvaadukkhnnyaae, asoyaNayAe, ajUraNayAe, satvone du:kha na ApavAthI, tene zoka utpanna na atippaNayAe, apiTTaNayAe, aparitAvaNayAe karAvavAthI, ciMtA utpanna na karAvavAthI, vilApa evaM khalu goyamA ! jIvANaM sAtAveyaNijjA kammA na karAvavAthI, pIDA na ApavAthI, paritApanA vannatinA na ApavAthI gautama ! A prakArathI jIvone sAtAvedanIya karma baMdhAya che. huM 2-24, nepharALavi-Mvi- mALiyA 1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI (sAtA vedanIya baMdhaviSayaka) varNana karavuM joIe. pa. (kha)atthi NaM bhaMte ! jIvANaM asAtAveyaNijjA pra. (pa)bhaMte ! zuM jIvonAM asAtavedanIyakarma baMdhAya kammA kajjati? 3. daMtA, zothamAM ! atyi | u. hA, gautama ! baMdhAya che. pa. kahaM NaM bhaMte ! jIvANaM asAtAveyaNijjA kammA pra. bhaMte ! jIvonAM asAtAvedanIya karma kevI rIte vanaMti ? baMdhAya che ? u. goyamA! paradukkhaNayAe, parasoyaNayAe, parajUraNayAe, gautama ! bIjAne duHkha ApavAthI, bIjA jIvone paratippaNayAe, parapiTTaNayAe, paraparitAvaNayAe, zoka utpanna karAvavAthI, ciMtA utpanna karAvavAthI bahUrNapANANaM-jAva-sattANaMdukkhaNayAe,soyaNayAe vilApa karAvavAthI, pIDA ApavAthI, paritApanA -jaav-pritaavnnyaae| ApavAthI tathA ghaNA prANIo -vAvata- satvone du:kha pahucADavAthI, zoka utpanna karAvavAthI vAvatu- tene paritApanA ApavAthI. evaM khalu goyamA ! jIvANaM asAtAveyaNijjA gautama! A pramANe jIvonAM asatAvedanIya karma kammA kjjti| baMdhAya che. TuM ?-24parva nepharALa ri-nava-maNiyA daM.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI - vicA. sa. 7, 3. 6, ku. 22-30 (asAtA vedanIyabaMdha viSayaka) varNana karavuM joIe. . kundrama-kumo ica ma vaiSa heDa vo- 15. durlabha-sulabha bodhivALA karma baMdhanAM hetunuM prarupaNa : () urdi kArdi nIvA hunjamavodiyaTI -- (ka) pAMca sthAnothI jIva durlabha bodhivALA karmono pakareMti, taM jahA - baMdha kare che, jemake - 1. araMhatANaM avaNNaM vayamANe, 1. ahintono avarNavAda (doSAropaNa) karavAthI. 2. arahaMtapaNNattassa dhammassa avaNNaM vayamANe, 2. aha-prajJapta dharmanuM avarNavAda karavAthI, Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1492 dravyAnuyoga bhAga-3 3. AyariyauvajjhAyANaM avaNNaM vayamANe, 3. AcArya-upAdhyAyanAM avarNavAda karavAthI, 4. cAuvaNNassa saMghassa avaNNaM vayamANe, 4, caturvidha saMghanAM avarNavAda karavAthI, 5.vivikka-tava baMbhacerANaM devANaM avaNNaM vayamANe, 5. tapa ane brahmacaryanAM vipAkathI divya-gatine prApta devonAM avarNavAda karavAthI. (kha) paMcahiM ThANehiM jIvA sulabhabohiyattAe kamma (kha) pAMca sthAnothI jIva sulabha bodhivALA karmono pakareMti, taM jahA baMdha kare che, jemake - 2. maradaMtAdi avor tamane, 1. ahaMntonA varNavAda (prazaMsA) karavAthI, 2. arahaMtapaNNattassa dhammassa vaNaM vayamANe, 2. aha-prajJapta dharmano varNavAda karavAthI, 3. AyariyauvajjhAyANaM vaNNaM vayamANe, 3. AcArya-upAdhyAyanAM varNavAda karavAthI, 4. cAuvaNNassa saMghassa vaNNaM vayamANe, 4. caturvidha saMghanAM varNavAda karavAthI, 5. vivikka-tava baMbhacerANaM devANaM vaNNaM vymaanne| 5. tapa ane brahmacaryanAM vipAkathI divyagatine - TA. ma. 6, 3. 2, mu. 426 prApta devonAM varNavAda karavAthI. 2. gAmitvattA ma vaM tapavana- 16. bhAvI kalyANakArI karmabaMdhanAM hetuonuM prarupaNa : dasahiM ThANehiM jIvA AgamesibhadadattAe kammaM pakareMti, dasa sthAnothI jIva bhAvI kalyANakArI karmano baMdha kare te nadI - che, jemake - 1. anidAnatA - nidAna na karavAthI, 2. lisiMpavyA, 2. daSTi saMpannatA - samyakdaSTi saMpannatAthI, rU. nokavAdiyANa, 3. yogavAhitA - samAdhipUrNa jIvanathI, 4. vaMtivamathAI, 4. kSAnti kSamaNatA-samartha hovA chatAM paNa kSamA karavAthI, che. nitiMdriyApu, 5. jItendriyatA- IndriyavijetA hovAthI, 6. kamAyA , 6. amAItva- niSkapaTatAthI, 7. pAsatyathA, 7. apArthasthatA- zithilAcArI na hovAthI, 8. susAiUTyANa, 8. suzrAmaya- zuddha saMyamAcAranuM pAlana karavAthI, 9. pavayaNavacchallayAe, 9. pravacana vatsalatA-pravacananAM prati anurAga rAkhavAthI, 10. pavaya bhAvAyA che 10. pravacana-uddabhAvanatA-pravacana prabhAvanA karavAthI, - TA. . 20, su. 758 17. titthayaranAma kammassa baMdha heu parUvaNaM 17. tIrthaMkaranAma karmanAM baMdha hetuonuM prarupaNa : imehiM vIsAehiM kAraNehiM AseviyaehiM titthayaranAmagoya A vIsa kAraNonAM sevanathI tIrthaMkara nAma gotra karmano kamma baMdhai, taM jahA - baMdha thAya che, jemake - 2. rihaMta, 2. siddha, rU. pavathaLa, 4. gue, 6. thera, (1) arihaMta, (2) siddha, (3) pravacana-zrutajJAna, 6. vasukha, 7, tavassI (4) guru, (5) sthavIra, (6) bahuzruta, (7) tapasvI. vacchalayA ya tesiM, 8. abhikkhaNANovaoge y| A sAteyanAM prati vAtsalyabhAva rAkhavo, (8) vAraMvAra jJAnano upayoga karavo. 1. haMsa, 20. viSANu, 21. sAvarU 5, 22. sIjIvA (9) darzana- samyakatvanI vizuddhatA, (10) jJAnAdikano nirAraM. vinaya karavo, (11) cha AvazyakonuM pAlana karavuM, (12)uttaraguNo ane mULaguNono niraticAra pAlana karavuM. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1493 rU. UNI43, 64-65. tavaviyANa, 2 6. vecAvaje, (13) kSaNalava- eka kSaNanA mATe paNa pramAda na karavo, 27. sAdI cA (14) tapa karavuM. (15) tyAgI munione ucita dAna ApavuM, (16) vaiyAvRtya karavuM, (17) samAdhi-guru Adine sAtA upajAvavI. 18. apubvanANagahaNe, 19. suyabhattI, 20. pavayaNe (18) navuM-navu jJAna grahaNa karavuM, (19) zratanI pbhaavnnyaa| bhakti karavI, (20) pravacananI prabhAvanA karavI. eehiM kAraNehiM, titthayarattaM lahai jiivo| A vIsa kAraNothI jIva tIrthaMkara nAmagotranuM upArjana - TyA. su. 1, 4, 8, yu. 24 kare che. 28. uiri mALe ema vaiSa pava- 18. asatya AropathI thanAra karmabaMdhanuM prarupaNa : pa. jeNaM bhaMte ! paraM alieNaM asaMtaeNaM abbhakkhANeNaM pra. bhaMte! je bIjA para saddabhUta (vidyamAnanuM apalApa abbhakkhAi tassa NaM kahappagArA kammA kajjaMti ? ane asaddabhUtanuM Aropa karIne abhyAkhyAna mithyAdoSAropaNa kare che tene kyA prakAranA karma baMdhAya che ? u. goyamA! jeNaM paraM alieNaM asaMtaeNaM abbhakkhANeNaM u. gautama ! je bIjA para saddabhUtanuM apalApa ane abbhakkhAi tassaNaMtahappagArAceva kammA kajjaMti, asaddabhUtanuM Aropa karIne mithyA doSAropaNa kare che tenA teja prakAranAM karma baMdhAya che. jattheva NaM abhisamAgacchai tattheva NaM paDisaMvedei te je yonimAM jAya che teja e karmone vede che ane tao se pacchA vedei| vedana karyA pachI tenI nirjarA kare che. - vicA. sa. 1, 3, 6, ku. 20 22. mammanirvANa meLA vIsalapaNu pavacha/- 19. karmanivRttinAM bheda ane covIsa daMDakomAM prANa : 1. vidyA + aMte ! vanmunivatta vyttA? pra. bhaMte ! karmanivRtti keTalA prakAranI kahI che ? u. goyamA! aTThavihA kammanivvattI paNNattA, taM jahA- u. gautama! karmanivRtti ATha prakAranI kahI che, jemake - 1.nANAvaraNijjakammanivvattI-jAva-8.aMtarAiya 1. jJAnAvaraNIya - karmanivRtti -vAva- 8. mmanivattA aMtarAya- karmanivRtti. pa. da. 1. neraiyANaM bhaMte ! kaivihA kammanivvattI pra. 8.1. bhaMte ! nairayika jIvonI keTalA prakAranI paNNattA? karmanivRtti kahI che ? u. goyamA ! aTThavihA kammanivvattI paNNattA, taMjahA- u. gautama! ATha prakAranI karmanivRtti kahI che, jemake - 1.nANAvaraNijjakammanivvattI-jAva-8.aMtarAiya 1. jJAnAvaraNIya - karmanivRtti cAvata- 8. aMtarAyakmmnivvttii| karmanivRtti. TuM. 2-24, parva -gAva- mALiyA da. 2-24. A pramANe vaimAniko sudhI karmanivRttino - vicA. sa. 16, 3. 8, su. 1-7 viSayamAM jANI levuM joIe. 20. gIta sahu vecavaDa rammA pavane- 20. jIva covIsa daMDakomAM caitanyakata karmonuM prarupaNa : g, navA aMte ! vi ceyaDA mmA knati, pra. bhaMte! jIvonAM karma caitanyakRta hoya che ke acaitanyata aceyakaDA kammA kajjati ? hoya che ? 3. goyamAM ! nIvA ja reDa kma naMti, no u. gautama ! jIvonAM karma caitanyakita hoya che, aceyakaDA kammA kajjati / acaitanyakata hotA nathI. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1494 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. se keNaDheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "jIvA NaM ceyakaDA kammA kajjaMti, no aceyakaDA "jIvonAM karma caitanyakRta hoya che, acaitanyakRta vanma vakhaMti ?" hotA nathI ?" 3. gayA ! nIvA f bAhArovariyA potAnA, u. gautama ! jIvonAM AhAra rupathI upajela je pudgala che. boMdiciyA poggalA, zarIra rupathI utpanna je pudgala che, kalevaraciyA poggalA. kalevara rupathI utpanna je pudgala che, tahA tahA NaM te poggalA pariNamaMti, te evA ja rupathI pariNata thAya che, natthi aceyakaDA kammA samaNAuso! mATe he AyuSmanuM zramaNo ! karma acaitanyakRta nathI. duTThANesu dusejjAsu dunnisehiyAsu tahA tahA NaM te te pudgala be sthAna rupathI, du:zA rupathI poggalA pariNamaMti, ane du:niSadyA rupathI te-te rupathI pariNata thAya che. natthi aceyakaDA kammA samaNAuso ! mATe he AyuSmanuM zramaNo! karma acaitanyakRta nathI. Ayake se vahAe hoi, saMkappe se vahAe hoi. maraNaMte te pudgala AtaMka rupathI, saMkalpa rUpathI ane se vahAe hoi, maraNAMta rUpathI pariNata thaIne jIvanAM vadhanAM mATe thAya che. tahA tahA NaM te poggalA pariNamaMti, te pudgala e- e rupamAM pariNata thAya che. natthi aceyakaDA kammA samaNAuso ! mATe he AyuSyanuM zramaNo ! karma acaitanyakRta nathI. se teNaTheNaM goyamA ! evaM buccai he gautama ! mATe evuM kahevAya che ke - "jIvA NaM ceyakaDA kammA kajjati, "jIvonAM karma caitanyakRta hoya che. no aceyakaDA kammA kjjti|" acaitanyakRta hotA nathI." evaM neraiyANa vi| A pramANe nairayikonAM karma paNa caitanyakuta hoya che. va MAva- mALiyA A pramANe vaimAniko sudhInAM karmonA viSayamAM - viyA, sa. 16, 3. 2, mu. 27-16 kahevuM joIe. 22. gIva-jIvaMDapaNu zarmA vinA hava- 21. jIva-covIsa daMDakomAM ATha karmonAM cayAdinuM prarupaNa : jIvA NaM aTTha kammapagaDIo ciNiMsu vA, ciNaMti vA, jIvoe ATha karma - prakRtiono caya karela che, kare che ciNissaMti vA, taM jahA ane karaze, jemake - . TIMvarabinna, 2.risAvaLikhUM, 3. veLaLyuM 1. jJAnAvaraNIya, 2, darzanAvaraNIya, 3. vedanIya, 4. mobinne . mArca, 6. meM 7, northa8, aMtarADyA 4. mohanIya, 5. AyuSya, 6. nAma, 7. gotra, 8. aMtarAya. da. 1. raiyA NaM aTTha kammapagaDIo ciNiMsu vA, 1. narayikoe ATha karma prakRtiono caya karela che, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jahA kare che ane karaze, jemake - . virabinne gAva- 8, aMtarAphA 1. jJAnAvaraNIya yAvatu- 8. aMtarAya. TuM, 2-24, rva tira-nava- veLAvALo 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI jANavuM joIe. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana pUrva-viSA-baMdha-navIra-veva taha ziSnA jeva / evameva jIvAIyA bemANiyA pajjavasANA aTThArasa daMDagA bhANiyavvA / 6. - jhALaM. Ja. 8, su. 666 22. 23vIsaraMDabhu pahiyA pahiya mALe gaMdhADu varUvapna- 22, covIsa daMDakomAM calita-acalita karmonAM baMdhAdinuM prarupaNa : daM. 1, neraiyA NaM bhaMte ! jIvAo kiM caliyaM kamma baMdhaMti acaliyaM kammaM baMdhaMti ? u. goyamA ! no caliyaM kammaM baMdhaMti, acaliyaM kammaM vaMyaMti / pUrva r. kIti, rU. yevaMti, 4. goyaCti, 1. saMAmaMti, 6. nihatttati, cha. niAti, savvetu no caliyaM, acaliyaM / pa. daM. 1. neraiyA NaM bhaMte! jIvAo kiM caliyaM kammaM nijjareMti, acaliyaM kammaM nijjareMti ? u. goyamA ! caliyaM kammaM nijjareMti, no acaliyaM kammaM nijjareMti / ' 2. 2-24. vaeN -nAva- vemALiyALuM / - viyA. sa. o, 3. ?, su. 6/2-20 22. lIva-paravIsaraMkanu ohApha paDhALe immAniLA, 23, parUvaNaM pa. (1) jIvA NaM bhaMte ! kaihiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo ciNiMsu ? u. goyamA ! cauhiM ThANehiM aTThakammapagaDIo viLisu, taM nahA 2. joheLa, 2. mALeLa, rU. mAyALu, 4. jomeLa | OM. 1-24. nephyA -khAva- temALiyA ( pa. (2) jIvA NaM bhaMte ! kaihiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo ciNaMti ? 1495 A pramANe upacaya, baMdha, udIraNA, vedana ane nirjarA karela che, kare che ane karaze evuM jANavuM joIe. A pramANe vaimAniko sudhI samuccaya jIvomAM A aDhAra daMDaka (AlApaka) kahevA joIe. ?. pra. daM.1, bhaMte ! zuM nairayika jIva pradezothI calita (asthira) karmane bAMdhe che, acalita (sthira) karmane bAMdhe che ? u. gautama ! te calita karmane bAMdhatA nathI, paraMtu acalita karmane bAMdhe che. A pramANe acalita karmanuM (2) udIraNA, (3) vedana, (4) apavartana, (5) saMkramaNa, (6)nidhattana ane(7)nikAcana kare che. A badhA padomAM acalita (karma) kahevA joIe, calita (karma) kahevu na joIe. pra. daM.1, bhaMte ! zuM nairayika jIva pradezothI calita karmanI nirjarA kare che ke acalita karmanI nirjarA kare che ? u. gautama ! calita karmanI nirjarA kare che, acalita karmanI nirjarA karatA nathI. daM.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI jANavuM joIe. jIva-covIsa daMDakomAM krodhAdi cAra sthAnoM dvArA ATha karmonuM cayAdi prarupaNa : pra. (1) bhaMte ! jIvoe keTalA sthAno (kAraNo)thI ATha-karma prakRtionuM caya karela che ? u. gautama ! cAra kAraNothI ATha karma prakRtionuM caya karela che, jemake - 1. krodhathI, 2. mAnathI, 3. mAyAthI, 4. lobhathI. daM.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. pra. (2) bhaMte ! jIva keTalA kAraNothI ATha karma prakRtionuM caya kare che ? gAya - * baMdhodaya- vedovbaTTa-saMkame taha nihattaNa- nikAe / acaliyaM kammaM tu bhave calitaM jIvAu nijjarae / For Private Personal Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1496 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! cauhiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo ciNaMti, taM jhaache. joke, 2. mA, rU. mAyA, 4. stromeof I 8. -24. have nerA -nava-mALiyA pa. (3) jIvANaMbhaMte! kaihiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo ciNissaMti? u. goyamA ! cauhiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo ciNissaMti, taM jhaa1. zavi, 2, mavi, 3, mAthA 4. me | DhaM. 2-24. have jerA -nava-mALiyA pa. (4) jIvA NaM bhaMte ! kaihiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo uvaciNiMsu ? u. goyamA ! cauhiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo uvaciNiMsu, taM jhaa6. vohevi, 2. mALe, rU. mAyA, 4, be . huM 2-24, parva nera -nA- u. gautama! cAra kAraNothI ATha prakRtionuM caya kare che, jemake - 1. krodhathI, 2. mAnathI, 3. mAyAthI, 4. lobhathI. 6.1-24. A pramANe narayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. pra. (3)aMte! jIva keTalA sthAno arthAt (kAraNo)thI ATha karma prakRtionuM caya karaze ? u. gautama ! cAra kAraNothI ATha karma prakRtiono caya karaze, jemake - 1. krodhathI, 2. mAnathI, 3. mAyAthI, 4. lobhathI. 6.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. pra. (4) bhaMte ! jIvoe keTalA sthAnothI ATha karma prakRtiono upacaya karela che ? u. gautama ! cAra kAraNothI ATha karma prakRtiono upacaya karela che, jemake - 1. krodhathI, 2. mAnathI, 3. mAyAthI, 4. lobhathI. 8.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. pra. (5) bhaMte ! jIva keTalA kAraNothI ATha karma prakRtiono upacaya kare che ? u. gautama ! cAra kAraNothI ATha karmaprakRtiono upacaya kare che, jemake - 1. krodhathI, 2. mAnathI, 3. mAyAthI, 4. lobhathI. 8.1-24, A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. (6) A pramANe upacaya paNa karaze evuM kahevuM joIe. pra. (7-9) bhaMte ! jIvoe keTalA kAraNothI ATha karma prakRtiono baMdha karela che, kare che ane karaze ? u. gautama ! cAra kAraNothI ATha karmaprakRtiono baMdha karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. krodhathI, 2. mAnathI, 3. mAyAthI, 4. lobhathI. 1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. pa. (5) jIvA NaM bhaMte ! kaihiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo uvaciNaMti ? u. goyamA ! cauhiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo uvaciNaMti, taM jhaa2. kroi, 2. mAi, rU. mAthA[, 4. tamevi, . 6-24. je nehA -- mALiyA (6) laMDavajijiti pa. (7-9) jIvA NaM bhaMte ! kaihiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo baMdhiMsu, baMdhaMti, baMdhissaMti ? u. goyamA ! cauhiM ThANehiM aTTha kammapagaDIo baMdhiMsu, baMdhaMti, baMdhissaMti, taM jhaa2. koTTa, 2. mALa, rU. mAyA, 4. Tomef I saM. -24. pUrva ne - - vemarmyaT / Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1497 (10-12) evaM 1. udIreMsu, 2. udIraMti, 3. udIrissaMti, (13-15) 1. vedeMsu. 2. vedeti, 3. vedissaMti, (10-12) 0 pramANe 1.6029 // 5, 2. 68l29 // are cha, 3.68/27 // 72ze. (13-15) 1. vahana ayu, 2. vehana re cha, 3.vahana 12ze. (17-18) 1. nirI , 2. ni / cha, u.na 2ze. A pramANe vaimAniko sudhI samuccaya jIvomAM e aDhAra daMDaka (AlApaka) kahevA joIe. (16-18) 1.nijjareMsu, 2. nijjaraMti, 3. nijjrissNti| evAmevajIvAIyAvemANiya pajjavasANAaTThArasa daMDagA bhaanniybbaa| - paNNa. pa. 14, su. 964-971 24. mUlakammANaM uttarapayaDIo (1) NANAvaraNijje kamme duvihe paNNatte, taM jahA 24. bhUgarbhAnI uttara prakRtimI : (1) zAnAva24Iya bhane prA2na yA cha, hebha:1.heza zAnAvarIya, 2.sarva zAnAvarIya. 1.desaNANAvaraNijje ceva, 2.savvaNANAvaraNijje cev| - ThANaM. a. 2, u. 4, su. 116 (1) pa. NANAvaraNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? u. goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA 1. AbhiNibohiyaNANAvaraNijje. 2. suyaNANAvaraNijje, 3. ohiNANAvaraNijje, 4. maNapajjavaNANAvaraNijje, 5. kevalaNANAvaraNijje / 2 ___ - paNNa. pa. 23, u. 2, su. 1688 (2) darisaNAvaraNijje kamme vihe paNNatte, taM jahA 1. desadarisaNAvaraNijje ceva, 2. savvadarisaNAvaraNijje ceva / - ThANaM, a. 2, u. 4, su. 116 (2) pa. darisaNAvaraNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte? pra. mate ! jJAnAvaraNIya 321 rana hyA cha ? 3. gautama! te pAMya prArama bujhA cha,bha - 1. Abhinibodhika jJAnAvaraNIya, 2. zruta zAnAva24Iya, 3. avadhi zAnAva24Iya, 4. mana: paryavazAnAvarAya, 5. zAnAva25Iya. (2)zanAvaraNIya bhanerana yAcha,bha1. shirshnaav29||y, 2. sarva zanAva254. goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA 1.NiddApaMcae ya, 2. daMsaNacaukkae y| pa. (ka) NiddApaMcae NaM bhaMte! kamme kaivihe paNNatte? pra. bhaMte ! darzanAvaraNIya karma keTalA prakAranAM kahyA cha ? 3. gautama ! te prA2na yA cha,bha - 1. nidrA paMya, 2. zana yatu. pra. (8) mata ! nidrApaMtha bha241 rana yA cha ? 6. gautama ! te pAMya 4.12i s! che, ma - u. goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA 1. ThANaM, a. 4, u. 1, su. 250 2. (ka) utta. a. 33, gA. 4 (kha) ThANaM. a. 5, u. 3, su. 464 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1498 dravyAnuyoga bhAga-3 1.NidA, 2.niddAniddA, 3.payalA 4.payalApayalA, 5. thiinngiddhii| pa. (kha) daMsaNacaukkae NaM bhaMte! kamme kaivihe paNNatte?. u. goyamA ! caubihe paNNatte, taM jahA 1.cakkhudaMsaNAvaraNijje, 2.acakhudaMsaNAvaraNijje, 3. ohidaMsaNAvaraNijje, 4. kevldsnnaavrnnijje|' pa. (3) veyaNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? u. goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA 1.sAtAveyaNijje ya, 2. asAtAveyaNijje y|2 pa. (ka) sAtAveyaNijjeNaM bhaMte! kamme kaivihe paNNatte? u. goyamA ! aTThavihe paNNatte, taM jahA 1. maNuNNA saddA, 2. maNuNNA rUvA, 3. maNuNNA gaMdhA, 4. maNuNNA rasA, 5. maNuNNA phAsA, 6. maNosuhayA, 7. vayasuhayA, 8. kAyasuhayA / pa. (kha) asAtAveyaNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte? u. goyamA ! aTThavihe paNNatte, taM jahA 1. amarguNNA saddA -jAva- 8. kaayduhyaa|' pa. (4) mohaNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? u. goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA 1.dasaNamohaNijje ya, 2. carittamohaNijje y|" pa. (ka) daMsaNamohaNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? u. goyamA ! tivihe paNNatte, taM jahA - 1. sammattaveyaNijje, 2. micchattaveyaNijje, 3. sammAmicchattaveyaNijje ya / pa. (kha) carittamohaNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte? 1.nidrA, 2.nidrA-nidrA, 3. prayadA, 4. prayA prayA, 5. styAnagRddhi. pra. (5) mata ! zana yatu 21 prA2na yA cha ? 6. gautama ! te yA2 (2i 5yA cha, sebha - 1. yakSu shnaa125||, 2. ayakSurzanAvaraNIya, 3. avaSirzanAva29Iya, 4. vaNarzanAvarAya. pra. (3) mate ! vahanIya 281 rana 6 cha ? 3. gautama ! te 2i 46 , bha3 - 1. tA vehanIya, 2. azAta vehanIya. pra. (3) mata ! zAtA vahanIya 21 rana yA cha ? 6. gautama ! te 16 rana 5 cha, bha3 - 1. manojJa za6, 2. manoja 25, 3. bhanoza gaMdha, 4. bhanosa 2sa, 5. manoza sparza, 5. bhanano saupya, 7. kyanano saunya, 8. yAno saupya. pra. (kha) bhaMte ! azAtA vedanIya karma keTalA prakAranAM hA cha ? 6. gautama ! te 16 rana / cha, bha3 - 1. amanoza za06 -yAvata- Ayano asaujya. pra. (4) mate ! bhoDanIya a sA nA 6 ? 3. gautama ! te 2i 5yA cha, ma - 1. zana moDanIya, 2. yAritra bhonIya. pra. () mate ! zana-moDanIya bha3240 2i yA cha ? 6. gautama ! te tra! .52na / cha, bha3 - 1. sabhyatva vahanIya, 2. mithyAtvahanIya, 3. sabhyam-mithyAtva vahanIya. pra. (kha) bhaMte ! cAritra mohanIya karma keTalA prakAranAM hA cha ? 1. (ka) ThANaM. a. 9, su. 668 (kha) sama. sama. 9, su. 11 (ga) utta. a. 33, gA. 5-6 3. 4. ThANaM. a. 2, u. 4, su. 116 (3) utta. a.33, gA. 7 ThANaM. a. 2, u. 4, su. 116 (4) Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1499 u. goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA 6. gautama ! tArana yA cha,bha - 1. kasAyaveyaNijje ya, 2. No kasAyaveyaNijje ya / 1. upAya vahanIya, 2. noupAya vahanIya. pa. (ga) kasAyaveyaNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe pra. (2) mate ! jAya vahanIya bha324 rana paNNatte? udyA cha ? u. goyamA ! solasavihe paNNatte, taM jahA 6. gautama ! te sopa 2i yA che, bha3 - 1. aNaMtANubaMdhI kohe, 2. aNaMtANubaMdhI mANe, 1. anantAnugaMdhI lodha, 2. anantAnudhI bhAna, 3. aNaMtANubaMdhI mAyA, 4. aNaMtANubaMdhI lobhe / 3. anantAnubaMdhI mAyA, 4. anantAnamadhIsoma, 5. apaccakkhANe kohe, 6. apaccakkhANe mANe, 5. apratyApyAnI Thodha,.apratyAdhyAnI bhAna, 7. apaccakkhANe mAyA, 8. apaccakkhANe lobhe / 7. apratyAdhyAnImAyA, 8. apratyAdhyAnI soma, 9. paccakkhANAvaraNe kohe, 8. prtyaadhyaanaav29|| o5, 10. paccakkhANAvaraNe mANe, 10. pratyAdhyAnAva29 bhAna, 11. paccakkhANAvaraNe mAyA, 11. pratyAkhyAnAvaraNa mAyA, 12. paccakkhANAvaraNe lobhe / 12. pratyAkhyAnAvaraNa lobha 13. saMjalaNe kohe, 14. saMjalaNe mANe, 13. saMjvalana krodha, 14. saMjvalana mAna, 15. saMjalaNe mAyA, 16. saMjalaNe lobhe / ' 15. saMbhavasana mAyA, 17.saMbhavasana soma. pa. (gha) No kasAyaveyaNijje NaM bhaMte ! kamme kaivihe pra. (gha)mata!no'dhAya-hanIya ubha 26.DArana paNNatte? yA cha ? u. goyamA ! Navavihe paNNatte, taM jahA 6. gautama ! te na 2i s! cha, sebha - 1. itthivee, 2. purisavee, 3. NapuMsagavee, 1. strIva6, 2. puruSave, 3. napuMsape6, 4. hAse, 5. ratI, 6. aratI, 4. hAsya, 5. 2ti, 5. ati, 7. bhaye, 8. soge, 9. dugNchaa| 7. maya, 8. zo, 8. zugupsA. - paNNa. pa. 23, u. 2, su. 1689-1691 (5) Aue kamme duvihe paNNatte, taM jahA (5) mAyu 2i yA cha, sebha - 1. addhAue ceva, 1. adhyAya - AyasthitinuM mAyu, 2. bhavAue ceva / 2. mavAyu - te4 4nmanu mAyu. - ThANaM. a. 2, u. 4, su. 116 (5) pa. Aue NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte? pra. mate ! mAyu :utRai yA cha ? u. goyamA ! caubihe paNNatte, taM jahA 6. gautama ! te // 2 2i Kaa cha, 4bha3 - 1. NeraiyAue, 2. tirikkhAue, 1. na2yu, 2. tirthayAyu, 3. maNussAue, 4. devAue / 3 3. manuSyAyu, 4. vAyu. ___ - paNNa. pa. 23, u. 2, su. 1692 1. (ka) sama. sama. 16, su. 2 (kha) bhoDanIya na homa "mohaNijje" no prayogacha paraMtatenA pramehoma "veyaNijje"no prayogacheta. viyA2NIya che. 2. (ka) ThANaM. a. 9, su. 700 (kha) utta. a. 33, gA. 8-11 3. (ka) utta. a. 33, gA. 12 (kha) ThANaM. a. 4, u. 2, su. 294 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15OO dravyAnuyoga bhAga-3 (6) nAma karma be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. zubha nAma, 2. azubhanAma. (6) nAme ame vide pAre, te nahIM2. sumanAme veva, 2. sumaLAne jevA - TA. ma. 2, 3. 4, . 26 (6) g, nAme je maMtte ! lagne vadei paUUQ? u. goyamA ! bAyAlIsaivihe paNNatte, taM jahA 2. me, 2. nANAme, rU. sarIrAme, 4. sIravaMtA, 6. sarIravaMdhAne, 6. sararisaMvALAne, 7. saMghayAme, 8. saMDhALA, 1. vaUTUAme, 20. aMdhAme, 12. rasa me, 22. kAsaLIne, 13. agarUlahuyaNAme,14. uvaghAyaNAme, 15. parAghAyaNAme, 16. ANupubbINAme, 27. sassA sAme, 28. mAvAne, 26. Dabloyame, 20. vidAyaphAme, 22. tA 22. thAvarAne, 23. suhumavme, 24. vAyarame, ra1. pannAme, 26. pannAme, 27. sAhAraNasarIraNAme, 28. patteyasarIraNAme, 21. cirane, 30. tharaNAme, 32. kumAre, 32. masumAne, rU rU. sumanAme, 24. DumayANAme, 31. kusarIne, 36. dusarAma, 37. pAknAme, rU8. annAme, 39. jasokittiNAme, 40. ajasokittiNAme, 41. NimmANaNAme, 42. titthagaraNAme / . () ame mete ! vihe paU/? pra. bhaMte ! nAma karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama! te betAlIsa prakAranAM kahyA che, jemake 1. gati nAma, *2. jAti nAma, 3. zarIra nAma, 4. zarIrAMgopAMga nAma, 5. zarIra baMdhananAma, 6. zarIra saMghAta nAma, 7. saMvanana nAma, 8. saMsthAna nAma, 9, varNanAma, 10. gaMdha nAma, 11. rasanAma, 12. sparza nAma, 13. aguru laghunAma, 14. upaghAta nAma, 15. parAghAta nAma, 16. AnupUrvInAma, 17. uvAsa nAma, 18. AtapanAma, 19. udyota nAma, 20. vihAyogatinAma, 21. trasanAma, 22. sthAvaranAma. 23. sUkSma nAma, 24. bAdaranAma, 25. paryApta nAma, 26. aparyApta nAma, 27. sAdhAraNa zarIranAma, 28. pratyeka zarIra nAma, 29. sthira nAma, 30. asthira nAma, 31. zubha nAma, 32. azubha nAma, 33. subhaga nAma, 34. durbhaga nAma, 35. susvara nAma, 36. du:svara nAma, 37. Adeya nAma, 38, anAdeya nAma, 39. yaza kirtI nAma, 40. apayaza kirtI nAma, 41. nirmANa nAma, 42. tIrthakara nAma. pra. (1) bhaMte ! gatinAma karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! te cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. narakagati nAma karma, 2. tiryaMcagati nAma karma, 3. manuSyagati nAma karma, 4. devagati nAma karma. 3. mA ! ravide pawwtte, narche. ziracanAme, 2. tiricayALAne, rU. mayyApaIP, 4. tevA me . 6. 3. sa. 3 3, IT. 23 sama, sama. 42, mu. 6 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1. (2) nADLame aaN aMte ! mme vide vaLatte ? 3. goyamA ! paMcaviSe vaLatte, taM nahIM . niMdriyakhADAme khAva- . paMneMdriyanALAmA 5. (3) sarIrAme aaN maMte ! mme vide vaLatte ? 3. zauyamA ! paMcaviSe vAtte, taM nahA chuM. morAjiyasarIraLAme gAya- 1. jemmAsriirnnaame / pa. (4) sarIraMgovaMgaNAme NaM bhaMte ! kamme kaivihe vaLatte? 3. goyamA ! tiviSe vatte, te nahA chu. gorAjiyasarIraMgovALAme, 2. veindriyasarIraMgovaMgaLame, 3. AhAragasarIraMgovaMgaNAme / pa. (5) sarIrabaMdhaNaNAme NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? 3. goyamA ! paMcaviSe vAtte, taM nahA 1. borAjiyasarIragaMdhAme -khAva5. kammagasarIrabaMdhaNaNAme / pa. (6) sarIrasaMghAyaNAme NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? 3. goyamA ! paMcaviSe paLatte, taM nahA chu. borAjiyasarIrasaMdhAyaLame -nAvab kammagasarIrasaMghAyaNAme 1 pa. (7) saMghayaNaNAme NaM bhaMte! kamme kaivihe paNNatte ? 3. goyamA ! vide vAtte, tuM bahA 1. vairosabhaNArAyasaMghayaNaNAme, 2. usabhaNArAyasaMghayaNaNAme, rU. rAyasaMdhayame, 4. addhaNArAyasaMghayaNaNAme, 6. lIjhiyAsaMSayaLAme, 6. chevaESayaLane / 1501 pra. (2) bhaMte ! jAtinAma karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! te pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ekendriyajAti nAma karma-yAvat- 5. paMcendriyajAti nAma karma. pra. (3) bhaMte ! zarIranAma karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! te pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 1. audArika zarIranAma karma -yAva- 5. kAryaNazarIra nAma karma. pra. (4)bhaMte ! zarIrAMgopAMganAma karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! te traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. audArika zarIrAMgopAMga nAma karma, 2. vaikriya zarIrAMgopAMga nAma karma, 3. AhAraka zarIrAMgopAMga nAma karma. pra. (5)bhaMte ! zarIra baMdhananAma karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! te pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 1. audArika zarIra baMdhana nAma karma yAvat5. kArmaNa zarIra baMdhananAma karma, pra. (6)bhaMte ! zarIra saMghAta nAma karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! te pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 1. audArika zarIra saMghAta nAma karma yAvat5. kArmaNa zarIra saMghAta nAma karma, pra. (7) bhaMte ! saMhanana nAma karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! te cha prakAranAM kahyA che, jemake 1. vajaRRSabhanArAca saMhanana nAma karma, 2. RSabhanArAca saMhanana nAma karma, 3. nArAca saMhanana nAma karma, 4. ardra nArAca saMhanana nAma karma, 5. kilikA saMhanana nAma karma, 6. sevArda saMhanana nAma karma. For Private Personal Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1502 dravyAnuyoga bhAga-3 5. (8) saMThAne ja maMte! me vide pavytte ? 3. mA ! vide gutte, te nadI 2. samararasasathALaUTIche. 2. Toda ribaMDalDa saMhAne, rU. sAsaMpAme, 4. vImasiMhAnA, 6. lu laMThAme, 6. huMDa saMhApAmAM 5. (1) vaUTTTT i maMte ! tame vide patte ? pra. (8) bhaMte ! saMsthAnanA karma keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! te cha prakAranAM kahyA che, jemake - 1. samacaturastra saMsthAna nAma karma, 2, nyagrodha parimaMDala saMsthAna nAma karma, 3. sAdi saMsthAna nAma karma, 4. vAmana saMsthAna nAma karma, 5. kunja saMsthAna nAma karma, 6. huMDaka saMsthAna nAma karma. pra. (9) bhaMte ! varNanAma karma keTalA prakAranAM kahyA 3. soyamI ! vaMvide pavv, te nahIM che. jIivaUTTTme gAva-5. vastravaVU|UTTI u. gautama ! te pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 1. kALA varNa nAma karmacAvata- pa. zukla varNanAma karma. pra. (10) bhaMte! gaMdha nAma karma keTalA prakAranAM kahyA 5. (10) dhaLA mate ! me viSe pavytte? 3. Toya ! suvire 5tte, te nadI 2. muramiridhAme, 2. kuramadhAme 5. (2) rame aMte ! tame videvor? u. gautama ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. surabhigaMdha nAma karma, 2, durabhi gaMdhanAma karma, pra. (11) bhaMte ! rasanAma karma keTalA prakAranAM kahyA bi 3. Toya ! vide gukhajo, teM nadI 2. tittarAme -gA-6. madurasaVITH g. (2) BIHTTP maMta! tame videyoutte? u. gautama ! te pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 1. tIkhArasa nAma karmacAvata- pa. madhurarasanAma karma. pra. (12) bhaMte ! sparzanAma karma keTalA prakAranAM kahyA u. goyamA ! aThavihe paNNatte, taM jahA 1. kakkhaDaphAsaNAme -jAva- 8. lukkhaphAsaNAme / (13) agarUlahuaNAme egAgAre paNNatte / (24) 3vadhAyakAme re ghare (5) paravAnAme ghare jUnA (16) ANupuviNAme caubihe paNNatte, taM jahA u. gautama ! te ATha prakAranAM kahyA che, jemake - 1. karkaza sparza nAma karma yAvatu- 8. rukSa sparza nAma karma. (13) agurulaghu nAma karma eka prakArano kahyo che. (14) upadhAtanAma karma eka prakArano kahyo che, (15) parAghAta nAma kama eka prakArano kahyo che, (16) AnupUrvI nAma karma cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. nairayikAnupUrvI nAma karma-vAva-4. devAnupUrvanAma karma. (17) ucchavAsa nAma kama eka prakArano kahyo che. 1. NeraiyANupuviNAme-jAva- 4. devaannupuvinnaame| (7) rasAsane re Twaa . Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1503 (18-42) sesANi sabbANiegAgArAiMpaNNattAI (18-42) bAkI badhA tIrthaMkara nAme karma sudhI -jaav-titthgrnnaame|| me-se rana che. NavaraM-vihAyagaiNAme duvihe paNNatte, taM jahA vizeSa : vihAyagati nAma karma be prakAranAM kahyA cha, bha - 1. pasatthavihAyagaiNAme ya, 1. prazasta vihAyogati nAma karma, 2. apasatthavihAyagaiNAme y| 2. prazastaviDAyogati nAma dharma. pa. (7) goe NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? pra. (7) bhaMte ! gotra 24 prA2na yA cha ? u. goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA 6. gautama ! te 2na yA che, sebha - 1. uccAgoe ya, 2. NIyAgoe ya / 1. uthya gotra, 2. nIya gotra. pa. uccAgoe NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? pra. bhaMte ! 3thyagotra bha3240 rana / cha ? goyamA ! 1. aTThavihe paNNatte, taM jahA 7. gautama ! te 18 t2na yA cha, sebha - 1. jAivisiTThiyA, 2. kulavisiTThiyA, 1. ti viziSTatA, 2. isa viziSTatA, 3. balavisiTThiyA, 4. rUvavisiTThiyA, 3. paNa viziSTatA, 4. 25 viziSTatA, 5. tavavisiTThiyA, 6. suyavisiTThiyA, 5. ta5 viziSTatA, 5. zruta viziSTatA, 7. lAbhavisiTThiyA, 8. issariyavisiTThiyA / 7. sAma viziSTatA, 8.mezvarya viziSTatA. evaM NIyAgoe vi| A pramANe nIca gotra paNa ATha prakAranAM kahyA che. paraMtu te ucca gotrathI sarvathA viparIta che. NavaraM-1. jAivihINayA-jAva-8. issariyavi vizeSa : 1. livihInatA -yAvat- 8. azcarya hINayA / vihInatA. - paNNa. pa. 23, u. 2, su. 1693-95 (8) aMtarAie kamme duvihe paNNatte, taM jahA (8) aMtarAya bhAra hAche,bha - 1. paDupannaviNAsie ceva, 1. vartamAnamAM prApta vastuno viyoga karanAra, 2. pihetiya AgAmipahe ceva / 2. bhaviSyamAM thanAra lAbhanAM mArgane rokanAra. - ThANaM. a. 2, u. 4, su. 116 (8) pa. aMtarAie NaM bhaMte ! kamme kaivihe paNNatte ? pra. naMta ! aMtarAya bha3261 rana hyA cha ? u. goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA 3. gautama ! te pAMya 2i yA che, bha3 - 1. dANaMtarAie, 2. lAbhaMtarAie, 1. hAnAntarAya, 2. sAmAntarAya, 3. bhogaMtarAie, 4. uvabhogaMtarAie, 3. bhogaant|y, 4. upabhogAntarAya, 5. viiriyNtraaie|3 5. vIryAntarAya. - paNNa. pa. 23, u. 2, su. 1696 25. saMjuttakammANaM uttarapagaDIo 25. saMyukta karmonI uttara pravRtio : 1. daMsaNAvaraNa-nAmANaM- doNhaM kammANaM ekAvaNaM 1. zanA125 bhane nAma banne dhonI sevana uttarapagaDIo pnnnnttaao| (51) (uttara-prakRtimI) 58 . - sama. sama. 51, su.5 1. (ka) ThANaM. a. 2, u. 4, su. 116 (7) 3. utta. a. 33, gA. 15-16 (1) 2. utta. a. 33, gA.14 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1504 dravyAnuyoga bhAga-3 3. 2. (ka) nANAvaraNijjassa nAmassa aMtarAiyassa eesi 2. (ka) jJAnAvaraNIya, nAma ane aMtarAya A traNa NaM tihaM kammapayaDINaM bAvaNNaM uttarapagaDIo karma prakRtionI bAvana (52) uttara pravRtio pnnnnttaao| -sama. sama. 52, su. 4 hIche. (kha) daMsaNAvaraNijja-NAmAuyANaM tiNhaM kamma (kha) darzanAvaraNIya, nAma tathA Ayu - A traNa pagaDINaM paNapaNNaM uttarapagaDIo pnnnnttaao| karma prakRtionI paMcAvana (55) uttara pravRtio - sama. sama. 55, su. 6 50 che. 3. nANAvaraNijjassa mohaNijjassa gottassa Aussa jJAnAvaraNIya, mohanIya, gotra ane Ayu- A vi eyAsiNaM cauNhaM kammapagaDINaM ekUNacattAlIsaM cAra karma pravRtionI aDatAlIsa (48) uttara uttarapagaDIo pnnnnttaao| prakRtio kahI che. __ - sama. sama. 39. su. 4 nANAvaraNijjassa veyaNiyassa Auyassa nAmassa jJAnAvaraNIya, vedanIya, Ayu, nAma ane aMtarAyaaNtraaiyss ya eesi NaM paMcaNhaM kammapagaDINaM A pAMca karma- prakRtionI aThThAvana (58) uttara aTThAvaNNaM uttarapagaDIo pnnnnttaao| prakRtio kahI che. - sama. sama. 58, su. 2 5. (ka) chaNhaM kammapagaDINaM AdimauvarillavajjANaM 5. (5) mA (shaanaa129||4) maMtima (aMtarAya) sattAsItiM uttarapagaDIo pnnnnttaao| karma- prakRtione choDIne bAkI cha karma- prakRtionI - sama. sama. 87, su. 5 satyAsI (87) uttara-pratimo che. (kha) Auya-goyavajjANaM chaha kammapagaDINaM (4) Ayu bhane gotrabhane choDanI - ekkANautiM uttarapagaDIo pnnnnttaao| prakRtionI ekANuM (91) uttara-pravRtio kahI che. - sama. sama. 91, su. 4 6. mohaNijjavajjANaM sattaNhaMkammapagaDINaM ekUNasattari 6. mohanIyane choDIne bAkI sAta karma pravRtionI uttarapagaDIo pnnnnttaao| mogasitte2 (56) uttara-pratimo hI . __ - sama. sama. 69, su. 3 7. aTThaNhaM kammapagaDINaM sattANauI uttarapagaDIo 7. A34 5 pratimonI sattA (87) pnnnnttaao| (uttara-pratimohI . - sama. sama. 97, su. 3 26. NiyaTTibAyarAisu mohaNijja kammasANaM sattA parUvaNaM- 26. nivRttibhAra AhimA bhoDanIya mAzonI sattAna 25: NiyaTTibAyarassaNaMkhaviyasattayassa mohaNijjassa kammassa jeNe sAta karma prakRtione kSINa karI dIdhA che evA ekkavIsaM kammaMsA saMtakammA paNNattA, taM jahA nivRtti bAdara guNasthAnavartI saMyatanAM mohanIya karmanI ekavIsa prakRtionAM karmIza sattAmAM rahe che, jemake - (1-4) apaccakkhANakasAe kohe, evaM mANe mAyA (1-4) apratyAdhyAnI 5, mAna, mAyA, somapAya. lobhe| (5-8) paccakkhANakasAe kohe. evaM mANe mAyA lobhe| (5-8) pratyAdhyAnAva29 auSa, mAna, mAyA, soma ghAya. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana (9-12) saMjalaNe kohe, evaM mANe mAyA lobhe / (13) ithivee, (14) purisavee, (15) NapuMsagavee, (16) hAse, (17) arati, (18) rati, (19) bhaya, (20) soge, (21) duguMchA / - sama. sama. 21, su. 2 abhavasiddhiyANaM jIvANaM mohaNijjassa kammassa chavvIsaM kammaMsA saMtakammA paNNattA, taM jahA 1. micchattamohaNijjaM, 2-17. solasa kasAyA, 18. itthave, 19. purisavee, 20. NapuMsakavee, 21. hAsaM, 22. arati, 23. rati, 24. bhayaM, 25. sogaM, 26. durguchA / - sama. sama. 26, su. 2 veyagasammattabaMdhovarayassa NaM mohaNijjassa kammassa sattAvIsaM uttarapagaDIo saMtakammaMsA paNNattA / - sama. sama. 27, su. 5 bhavasiddhiyANaM jIvANaM atthegaiyANaM mohaNijjassa kammassa aTThAvIsa kammaMsA saMtakammA paNNattA, taM jahA1. sammattaveyaNijjaM, 2. micchattave yaNijjaM, 3. sammamicchattaveyaNijjaM 4 19 solasa kasAyA, 20- 28. Nava No kasAyA / - sama. sama. 28, su. 2 27. apajjatta vigaliMdiyANaM baMdhamANa nAmakamma uttarapayaDIo micchAdiTThavigaliMdie NaM apajjattae NaM saMkiliTThapariNAme NAmassa kammassa paNavIsaM uttarapagaDIo NibaMdhai, taM jahA 1. tiriyagaiNAmaM, 3. orAliyasarIraNAmaM, 4. teyagasarIraNAmaM, 6. huMDagasaMThANaNAmaM, 2. vigaliMdiyajAiNAmaM, 5. kammagasarIraNAmaM, 6. orAliyasarIraMgovaMgaNAmaM, 8. sevaTTasaMghayaNaNAmaM, 9. vaNNaNAmaM, 11. rasaNAmaM, 10. gaMdhaNAmaM, 12. phAsaNAmaM, (9-12) saMbhvalana Dodha, mAna, mAyA, sola SAya. (13) strI ve6, (14) puruSa - vedha, (15) napuMsa5-veha, (15) hAsya, (17) kharati, (18) rati, (18) laya, (20) zo, (21) gugupsA. abhavasiddhika jIvonAM mohanIya karmanAM chavIsa (26) urbhAza (uttara-praddhRtikho ) sattAmA hyA che, prema 2-17. soNaSAya, 18. puruSadeha, 21. hAsya, 23. rati, 25. zo, 1. mithyAtvamohanIya, 18. strI veha, 20. naMpusa 6, 22. sarati, 24. laya, 1505 25. dugupsA. vedaka samyaktvanAM baMdhathI rahita jIvanAM mohanIya armanAM satyAvIsa (27) rbhAza (uttara praddhRtikho ) sattAmAM kahI che. keTalAka bhava-siddhika jIvonAM mohanIya karmanAM aThyAvIsa (28) urbhAza (uttara-prakRtikho ) sattAmA uhI che, bhemaDe - 1. samyaGktva vehanIya, 2. mithyAtva vehanIya, 3. sabhyaImithyAtva vehanIya, 4-18. soNavAya, 20-28. nava noDaSAya. - 27. aparyApta vizlendriyobhAM baMdhanArI nAma armanI uttara addhRtikho : 8. vanAma 11. 2sanAma, saMzrliSTa pariNAmavALA aparyApta mithyAdaSTi vikalendriya (jerdhandriya, tehandriya, yarendriya) va nAmarmanI paccIsa uttara prakRtione bAMdhe che, jemake - 1. tiryaya gati nAma, 2. vizlendriya bhatinAma, 3. auaudhAri zarIra nAma, 4 tais zarIra nAma, 4. armA zarIra nAma, 5. DuDaMDa saMsthAna nAma, 7. audArika zarIrAMgopAMga nAma, 8. sevArta saMhanananAma, For Private Personal Use Only 10. gaMghanAma, 12. sparzanAma, Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1506 dravyAnuyoga bhAga-3 13. tiriyANupubbiNAmaM, 14. agarUlahuNAma, 13. tiryaMcAnupUrvInAma, 14. agurulaghunAma, .3vayAyAma, 26. tAmuM, 15. upaghAta nAma, 16. trasa nAma, 27. vAyarAne, 28. pamttayAma, 17. bAMdara nAma, 18. aparyAptaka nAma, 22. patte sarIrAme, 20. sthiraNAme, 19. pratyeka zarIra nAma, 20. asthira nAma, 22. sumana meM, 22. kumAAma, 21. azubhanAma, 22. durbhaga nAma, 23. mAnna muM, 24. ajasokittINAma, 23. anAdeya nAma, 24. ayazakIrtinAma, 25. nimmA || 25. nirmANa nAma, - sama sama. 26, mu. 6 28, seva-rapadukAmamiSamAttarapacaDI- 28. deva ane nairayikonI apekSAe baMdhanArI nAma karmanI uttara pravRtio : jIveNaM devagaimmi baMdhamANe nAmassa kammassa aTThAvIsaM devagatine bAMdhanAra jIva nAmakarmanI aThyAvIsa (28) uttarapagaDIo NibaMdhai, taM jahA uttara pravRtione bAMdhe che, jemake - 2. sevArUnAmuM, 2. riyanADunAma, 1. devagati nAma, 2. paMcendriya jAtinAma, . veviyasarIranAmuM, 4. teyArIranAmuM, 3. vaikriya zarIra nAma, 4. taijas zarIranAma, 5. kammaNasarIranAma, 6. samacauraMsasaMThANanAma, 5. kArpaNa zarIra nAma, 6. samacaturastra saMsthAna nAma, 7. veviyarIravaMzanAmuM, 8, vaVInAma, 7. vaikriya zarIrAMgopAMga nAma, 8. varNanAma, 1. dhanAmuM, 10. rasanAmuM, 9. gaMdha nAma, 10. rasa nAma, 21. sAme, 22. TuvAluputrinAmuM, 11. sparza nAma, 12. devAnupUrvI nAma, 13. agarUlahuyanAmaM, 14. uvadhAyanAma, 13. agurulaghu nAma. 14. upaghAta nAma, 15. parAghAyanAma, 16. ussAsanAmaM, 15. parAghAta nAma, 16. ucchavAsa nAma, 17. pasatthavihAyogainAma, 18. tasanAmaM, 17. prazasta vihAyogati nAma, 18, trasa nAma, 21. vAyaranAmuM, 20. pannaranAmuM, 19. bAdara nAma, 20. paryApta nAma, 26. utteyasarIranAmuM, 21. pratyeka zarIra nAma, 22. thirAthirANaM doNhaM aNNayaraM eganAmaM NibaMdhai, 22. sthira-asthira nAmomAMthI koI eka baMdhakartA che. 23. subhAsubhANaM doNhaM aNNayaraM eganAmaM NibaMdhai, 23. zubha-azubha nAmomAMthI koI eka baMdhakartA che. 24. sumasAme, 26. susa rAma, 24. subhaga nAma, 25. susvara nAma, 26. Aejja aNAejjaNAmANaM doNhaM aNNayaraM eganAmaM 26. Adaya-anAdeya nAmomAMthI koI eka baMdhakartA che. NibaMdhai, ra7, govittinAmuM, 28, niSpaLanA 1 27. yazakIrti nAma, 28. nirmANa nAma, evaM ceva neraiyA vi, NANattaM A pramANe narayikonI paNa uttaraprakRtio jANavI joIe, paraMtu eTalI bhinnatA che ke - 2. madhusatyaviddAya nAme, 2. huMDarsaTAkhAnA, 1. aprazasta vihAyogati nAma, 2. huDaka saMsthAna nAma, 3. thiranAma, 4. durbha nAma, 3. asthira nAma, 4. durbhaga nAma, 6. sumanAma, 6. DusaranAmuM, 5. azubha nAma, 6. duHsvara nAma, Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 157 7. aNAdijjanAma, 8, manottinAmuM, 7. anAdeya nAma, 8. ayazakita nAma, 6. niSNanAbho 9. nirmANa nAma. - Ama, sama. 28, mu. 6 jIve NaM pasatthajjhavasANajutte bhavie sammaddiTThI prazasta adhyavasAya (pariNAma)thI yukta samyaga daSTi titthakaranAmasahiyAo NAmassa NiyamA egUNatIsaM bhavya jIva nAma karmanI pUrvokta aThyAvIsa (28) uttarapagaDIo NibaMdhittA vemANiesu devesu devattAe prakRtionI sAthe tIrthaMkara nAma karma sahita ogaNatrIsa 3vavanaDDA (29) prakRtione bAMdhIne (niyamata:) vaimAnika devomAM devarupathI upatpanna thAya che. - sama sama. 22, su. 1 29. causu kammapayaDIsu parIsahANaM samoyAra 29, cAra karma pravRtiomAM parISahonuM samavatAra : pa. kai NaM bhaMte ! parIsahA paNNattA? pra. bhaMte ! parISaha keTalA prakAranAM kahyA che ? u. goyamA ! bAvIsaM parIsahA paNNattA, taM jahA u. gautama ! bAvIsa parISaha kahyA che, jemake - 1. triviMchA purIde gAva- 22. haMsa rIsA 1. sudhA parISaha -vAva- 22. darzana parISaha. pa. ee NaM bhaMte ! bAvIsaM parIsahA kaisu kammapayaDIsu pra. bhaMte! A bAvIsa pariSahonuM kaMI karma pravRtiomAM samovati? samavatAra thAya che ? u. goyamA ! causu kammapayaDIsu samoyaraMti, taM jahA- u. gautama! cAra karma pravRtiomAM samavatAra thAya che, jemake - 2. nAvarabinne, 2. vebanne, 1. jJAnAvaraNIya, 2. vedanIya, rU. mohannei , 4. aMtararUpa | 3. mohanIya, 4. aMtarAya, pa. 1. nANAvaraNijje NaM bhaMte ! kamme kai parIsahA pra. 1, bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmamAM keTalA parISahono samoyaraMti? samavatAra thAya che ? u. goyamA ! do parIsahA samoyaraMti, taM jahA u. gautama ! be parISahono samavatAra thAya che, jemake - 1.paNNAparIsahe ya, 2. aNNANaparIsahe y| 1. prajJA parISaha, 2. ajJAna parISaha. 1. 2, vaiyaLikhe ! parIkSA samayati? pra. 2. bhaMte ! vedanIya karmamAM keTalA parISahono samavatAra thAya che ? u. goyamA ! ekkArasa parIsahA samoyaraMti, taM jahA gautama ! agiyAra parISahono samavatAra thAya che, jemake - vAha - - paMveva bApuputrI, gAthArtha-1-5. anukramathI pahelAnAM pAMca parISaha. (1. sudhA parISaha, 2. pipAsA parISaha, 3. zIta parISaha, 4. uSNa parISaha ane 5. daMza-mazaka 6. variyA, 7. sennA, 8. vade ya, 2. roje yA parISaha) 6. caryA parISaha, 7. zayA-parISaha, 20. tAsa, 12. naksTameva ca | 8. vadha parISaha, 9. rogaparISaha, 10. tRNa sparza parISaha, 11. jalla (mala) parISaha. ekkArasa veynnijjmmi| A agiyAra parISaha vedanIya karmathI thAya che. g, rU. (4) vaMsamoLine vi bhaMte ! ranne vahu pra. 3, (ka) bhaMte ! darzana-mohanIya karmamAM keTalA parIsahA samoyaraMti? parISahono samAvatAra thAya che ? Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1508 dravyAnuyoga bhAga-3 3. goyama! samayaratiA pa. (kha) carittamohaNijjeNaM bhaMte ! kamme kai parIsahA samoyaraMti ? u. goyamA ! satta parIsahA samoyaraMti, taM jahA ha-. bara, 2, 4, rU.tyA, 4.nidiyA, 6. nAyaT 5, 6. kose, 7. sArapurAre, carittamohammi sattete // u. gautama ! eka darzana parISahano samavatAra thAya che. pra. (kha) bhaMte ! cAritramohanIya karmamAM keTalA parISahono samavatAra thAya che ? u. gautama ! sAta parISahono samAvatAra thAya che, jemake - gAthArtha: 1. aratiparISaha, 2. acela parISaha, 3. strI parISaha, 4, niSadyA parISaha, 5. yAcanA parISaha, 6. Akroza parISaha, 7, satkArapuraskAra parISaha. A sAta parISaha cAritra mohanIya karmathI thAya che. pra. 4, bhaMte ! aMtarAya karmamAM keTalA parISahono samavatAra thAya che ? u. gautama ! eka alAbha parISahano samavatAra thAya che. . 4, aMtarAI je maM! jhma pharIdA moti? u. goyamA ! ege alAbhaparIsahe samoyarati / - vi.sa.8, 3. 8, yu. 24-25 8---vidhine garvapane ja pharIha- pa. sattavihabaMdhagassa NaM bhaMte ! kai parIsahA paNNattA? 30. 3. noyaHT ! vAvIraM rIsaT TUUttA, bIsaM puNa vedei, jaM samayaM sIyaparIsahaM vedei, No taM samayaM usiNaparIsahaM vedei| jaM samayaM usiNaparIsahaM vedei, No taM samayaM sIyaparIsahaM vedei| jaM samayaM cariyAparIsahaM vedei, No taM samayaM nisIhiyAparIsahaM vedei / jaM samayaM nisIhiyAparIsahaM vedei. No taM samayaM cariyAparIsahaM vedei| evaM aTThavihabaMdhagassa vi, 30. ATha-sAta-cha eka vidha baMdhaka ane abaMdhakamAM parISaha : pra. bhaMte ! sAta prakAranAM karmone bAMdhanAra jIvane keTalA parISaha kahyA che ? u. gautama ! bAvIsa parISaha kahyA che. paraMtu te jIva eka sAthe vIsa parISahonuM vedana kare che. je samaye te zIta parISaha vede che, te samaye uSNa parISahanuM vedana karatA nathI. je samaye uSNa parISahanuM vedana kare che, te samaye zIta parISahanuM vedana karatA nathI, je samaye carcA parISahanuM vedana kare che, te samaye niSadyAparISahanuM vedana karatA nathI. je samaye niSadyA parISahanuM vedana kare che, te samaye caryA parISahanuM vedana karatA nathI. A pramANe ATha prakAranAM karma bAMdhanAranAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. - pra. bhaMte ! cha prakAranAM karma bAMdhanAra sarAga chabdastha jIvanAM keTalA parISaha kahyA che ? u. gautama ! cauda parISaha kahyA che, paraMtu te eka sAthe bAra parISaha vede che. je samaye zItaparISaha vede che. te samaye uSNa parISahanuM vedana karatA nathI, pa. chabihabaMdhagassa NaM bhaMte ! sarAgachaumatthassa kai parIsahA paNNattA? u. goyamA ! coddasa parIsahA paNNattA, bArasa puNa ve, jaMsamayaMsIyaparIsahaMvedei,NotaMsamayaMusiNaparIsahaM vepha Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1509 jaM samayaM usiNaparIsahaM vedei, No taM samayaM sIyaparIsahaM vedei| jaM samayaM cariyAparIsahaM vedei, No taM samayaM sejjAparIsahaM vedei| jaM samayaM sejjAparIsahaM vedei, No taM samayaM cariyAparIsahaM vedei| pa. egavihabaMdhagassa NaM bhaMte ! vIyarAgachaumatthassa kai parIsahA paNNattA? u. goyamA! evaM ceva jaheva chbihbNdhgss| pa. egavihabaMdhagassa NaM bhaMte ! sajogibhavatthakevalissa kai parIsahA paNNattA? u. goyamA ! ekkArasa parIsahA pnnnnttaa| nava puNa vedei| sesaM jahA chbihbNdhgss| je samaye uSNa parISahanuM vedana kare che te samaye zIta parISahanuM vedana karatA nathI. je samaye caryA parISahanuM vedana kare che te samaye zayA parISahanuM vedana karatA nathI. je samaye zayA parISaha vedana kare che, te samaye carcA parISahanuM vedana karatA nathI. pra. bhaMte ! eka vidha baMdhaka vItarAga-7dhyastha jIvanAM keTalA parISaha kahyA che ? gautama ! je pramANe pavidha baMdhakanAM viSayamAM kahyuM, te pramANe ekavidha baMdhakanAM viSayamAM paNa samajavuM joIe. pra. bhate ! ekavidha baMdhaka sayogI- bhavastha kevaLInAM keTalA parISaha kahyA che ? u. gautama ! agiyAra parISaha kahyA che, paraMtu te nava parISahonuM vedana kare che. bAkI badhu varNana pavidha baMdhakanAM samAna samajI levuM joIe. pra. bhaMte ! abaMdhaka ayogI-bhavastha-kevaLInAM keTalA parISaha kahyA che ? u. gautama ! agiyAra parISaha kahyA che. paraMtu te nava parISahonuM vedana kare che. je samaye zIta parISahanuM vedana kare che, te samaye uSNa parISahanuM vedana karatA nathI, je samaye uSNa parISahanuM vedana kare che, te samaye zIta parISahanuM vedana karatA nathI, je samaye carcA parISahanuM vedana kare che, te samaye zayyA parISahanuM vedana karatA nathI, je samaye zayA parISahanuM vedana kare che, te samaye caryA parISahanuM vedana karatA nathI. pa. abaMdhagassa NaM bhaMte ! ajogibhavatthakevalissa kai parIsahA paNNattA? u. goyamA ! ekkArasa parIsahA paNNattA, nava puNa vedei| jaM samayaM sIyaparIsahaM vedei, no taM samayaM usiNaparIsahaM vedei| jaM samayaM usiNaparIsahaM vedei, no taM samayaM sIyaparIsahaM vedei| jaM samayaM cariyAparIsahaM vedei, no taM samayaM sejjAparIsahaM vedei| jaM samayaM sejjAparIsahaM vedei, no taM samayaM cariyAparIsahaM vede| - vicA. sa. 8, 3. 8, ku. 3 0-34 32. gIri kudyAnA vittiya punarjiA pAvA ciNAi parUvarNa1. jIvA NaM duTThANaNivvattie poggale pAvakammattAe ciNiMsu vA, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jahA tAnivRttig veva, 2. thAvarakAyanivattie ceva / 31. jIvo dvArA dristhAnikAdi nivartita pudagalonuM pApakarmanAM rUpamAM cayAdinuM prarupaNa : 1. jIvone dvi-sthAna nirvartita pudgalonuM pApa-karmanA rupamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. trasakAya nirvartita, 2. sthAvarakAya nirvartita. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1510 dravyAnuyoga bhAga-3 A pramANe upacaya karela che, kare che ane karaze. 3. baMdhana karela che, kare che ane karaze. 4. udIraNA karela che, kare che ane karaze. 5. vedana karela che, kare che ane karaze. 6. nirjaraNa karela che, kare che ane karaze. evaM uvaciNiMsu vA, uvaciNaMti vA, uvaciNissaMti vaa| 3. baMdhiMsu vA, baMdhaMti vA, baMdhissaMti vA, 4. udIriMsu vA, udIreMti vA, udIrissaMti vA, 6. veleMsu vA, veleMti vA, veriiti vA, 6.NijjariMsu vA, NijjaraMti vA, NijjarissaMti vaa| - TA, , 2, 3, 4, mu. 226 jIvA NaM tiTThANaNivvattie poggale pAvakammattAe ciNiMsu vA, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jhaache. sthichinnatti, 2. purasaLitti, 3. nnpuNsgnnivvttie| evaM uvaciNa-baMdha-udIra-veya taha NijjarA ceva / - ThA. ma. 2, 3, 4, su. 23 3 jIvA NaM cauTThANanivvattie poggale pAvakammattAe ciNiMsu vA, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jhaa2. necanirvANa, 2. tirivahanoLiyanivRtti, 3. majunivRttiy, 4. vaniriy | evaM uvaciNa-baMdha-udIra-veya taha NijjarA cev| - TAI. sa. 4, 3, 4, su. rU87. jIvA NaM paMcaTThANanivvattie poggale pAvakammattAe ciNiMsu vA, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jahA9. niDhiyanivRttiU, 2. veDhiyanivruttiy, 3. teviyanitti, 4. raDhinizvatti, 6. vaMtika nigi | evaM uvaciNa-baMdha-udIraNa-veyaNa taha NijjaraNaM ceva / - TAI. sa. 6, 3. 3, mu. 473 jIvANaMchaThANanibattie poggale pAvakammattAeciNiMsu va, vipatti vA, jiLasaMti va, te nahIM1. puDhavikAiya nivvattie, 2. AukAiya nivattie, rU. te3/nivRtti, 4. vADa ya nivRtti, 5. vaNassaikAiya nivvattie, 6. tasakAiya nivvttie| evaM uvaciNa-baMdha-udIraNa-veyaNa taha nijjaraNaM cev| - ThA. a, 6, mu. 640 jIvA NaM sattaTThANanivvattie poggale pAvakammattAe ciNiMsu vA, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jahA jIvone tristhAnothI nivartita pudgalonuM pApakarmanAM rupamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. strI-nivartita, 2. puruSa-nivartita, 3. napuMsaka-nivartita. A pramANe upacaya, baMdha, udIraNA, vedana tathA nirjarA karela che, kare che ane karaze evuM kahevuM joIe. jIvone cAra sthAnothI nivartita pudgalonuM pApakarmanAM rupamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. nairayika nivartita, 2. tiryaMcayonika nivartita. 3. manuSya nirvartita, 4. devanivartita. A pramANe upacaya, baMdha, udIraNA, vedana tathA nirjarI karela che, kare che ane karaze evuM kahevuM joIe. jIvone pAMca sthAnothI nirvartita pugalonuM pApakarmanAM rupamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. ekendriya nivartita, 2. beIndriya nirvartita, 3. treIndriya nivartita, 4. caundriya nivartita, 5. paMcendriya nirvartita. A pramANe upacaya, baMdha, udIraNA, vedanA ane nirjarA karela che, kare che ane karaze evuM kahevuM joIe. jIvone cha sthAna nirvartita pudagalonuM pApakarmanAM rUpamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. pRthvIkAya nivartita, 2. apakAya nirvartita, 3. tejaskAya nivartita, 4. vAyukAya nivartita, 5. vanaspatikAya nirvartita, 6. trasakAya nirvartita. A pramANe upacaya, baMdha, udIraNA, vedanA ane nirjarA karela che, kare che ane karaze evuM kahevuM joIe. jIvone sAta sthAnothI nivartita pudgalonuM pApakarmanAM rupamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1511 2. nera nivrutti, 2. tirivananiya nivRttipa, 3. tirikkhajoNiNI Nivvattie, 4. majusa brigip, 6. may fjavRtti, 6. sevA nivRtti, 7, tevI utti , I evaM uvaciNa-baMdha-udIraNa-veyaNa taha nijjaraNaM ceva / - TAI. sa. 7, 3. 162 jIvA NaM aTThaThANa nivvattie poggale pAvakammattAe ciNiMsu vA, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jahA. Dhamasamaya-neranivRtti, 2. apaDhamasamaya-neraiyanivvattie, rU. paDhamasamaya tiriyanivRttiy, 4. apaDhamasamaya tiriya nivvattie, che. paDhamasamaya magyanitti , 6. apaDhamasamaya mayyanitti , 7. paDhamasamaya devanivvattie 8. madamasamaja-vanivRtti | evaM uvaciNa-baMdha-udIraNa-veyaNa taha nijjaraNaM ceva / - TA, , 8, mu. 6 6 0 jIvA NaM NavaThThANanivvattie poggale pAvakammattAe ciNiMsu vA, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jahA1. puDhavikAiya nivvattie, 2. AukAiya nivvattie, rU. te nivRtti, 4. vAuca nivRtti, 6. vanasA nivRtti, 6. veviya nivruttiU. 7. teTiya nivrutti, 8, paridriya nivrutti, 1. vaMtiya nivrutti 1. evaM uvaciNa-baMdha-udIraNa-veyaNa taha nijjaraNaM cev| - TAIi. . 1, mu. 70 2 jIvA NaM dasaTThANanivvattie poggale pAvakammattAe ciNiMsu vA, ciNaMti vA, ciNissaMti vA, taM jahA1.paDhamasamaya egiMdiya nivvattie. 2. apaDhamasamaya egiMdiya nivvattie, 3. paDhamasamaya beiMdiya nivvattie, 4. apaDhamasamaya beiMdiya nivvattie, 1. nairayika nirvartita, 2. tiryaMcayonika nivartita, 3. tiryaMcayonikI nirvartita, 4. manuSya nirvartita, 5. manuSpANI nivartita, 6. deva nirvartita, 7. devI nirvartita. A pramANe upacaya, baMdha, udIraNa, vedanA ane nirjarA karela che, kare che ane karaze evuM kahevuM joIe. jIvone ATha sthAnothI nirvartita pudgalonuM pApakarmanAM rupamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. prathama samaya nairayika nivartita, 2. aprathama samaya nairayika nirvatita, 3. prathama samaya tiryaMca nirvartita, 4. aprathama samaya tiryaMca nirvartita, 5. prathama samaya manuSya nirvartita, 6. aprathama samaya manuSya nirvartita, 7. prathama samaya deva nirvartita, 8. aprathama samaya deva nivartita. A pramANe upacaya, baMdha, udIraNA, vedanA ane nirjarA karela che, kare che ane karaze evuM kahevuM joIe. jIvone nava sthAnothI nivartita pudgalonuM pApakarmanAM rupamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. pRthvIkAya nirvartita, 2. apakAya nirvartita, 3. tejaskAya nirvartita, 4. vAyukAya nirvatita, 5. vanaspatikAya nirvartita, 6. beIndriya nivartita, 7, treIndriya nirvartita, 8. caundriya nirvartita, 9. paMcendriya nirvartita. A pramANe upacaya, baMdha, udIraNA, vedana ane nirjarA karela che, kare che ane karaze evuM kahevuM joIe. jIvone dasa sthAnothI nirvartita pudgalonuM pApakarmanAM rupamAM caya karela che, kare che ane karaze, jemake - 1. prathama samaya ekendriya nirvartita, 2. aprathama samaya ekendriya nirvartita, 3. prathama samaya beIndriya nirvartita, 4. aprathama samaya beIndriya nivartita. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1512 dravyAnuyoga bhAga-3 5. paDhama samaya teiMdiya nivvattie, 5. prathama samaya treIndriya nirvartita, 6. apaDhama samaya teiMdiya nivvattie, 6. aprathama samaya treIndriya nivartita, 7. paDhama samaya cauridiya nivvattie, 7. prathama samaya caundriya nivartita, 8. apaDhama samaya cauridiya nivvattie, 8. aprathama samaya caundriya nivartita, 9. paDhama samaya paMceMdiya nivvattie, 9. prathama samaya paMcendriya nivartita. 20. paDhama samaya paMkiya nivRtti | 10. aprathama samaya paMcendriya nirvartita. evaM uvaciNa-baMdha-udIraNa-veyaNa taha nijjaraNaM ceva / A pramANe upacaya, baMdha, udIraNA, vedanA ane nirjarA - tA. , 20, mu. 783 karela che, kare che ane karaze evuM kahevuM joIe. 32. asaMjayAi jIvassa pAva kamma baMdha parUvaNaM- 32. asaMyatAdi jIvanAM pApakarma baMdhanuM prarupaNa : pa. jIve NaM bhaMte ! asaMjae avirae appaDihaya pra. bhaMte ! asaMyata, avirata jemaNe pratyAkhyAna dvArA paccakkhAya pAva kamma sakirie asaMvuDe egaMtadaMDe pApa karmonuM parityAga karela nathI je AraMbhAdi egaMtabAle egaMtasutte pAvakammaM aNhAi? kriyAothI yukta, asaMvRta, ekAMta daMDa, ekAMta bALa, ekAMta supta che zuM te jIva pApa karmono baMdha kare che ? 3. daMta, mAyA ! sadA u. hA, gautama ! baMdha kare che. pa. jIveNaM bhaMte! asaMjae-jAva-egaMtasutte mohaNijjaM pra. bhaMte ! asaMyata -vAva- ekAMta supta jIva zuM pAvAgye maThThADu ? mohanIya pApakarmanuM baMdha kare che ? 3. daMtA, nIyaT! mApha ! uM. hA, gautama ! baMdha kare che. - 3va. . 64-66 33. pAvakammANaM udIraNAi Nimitta parUvarNa 33. pApa karmonAM udIraNAdina nimittAnuM prANa : jIvA NaM dohiM ThANehiM pAvaM kammaM udIreMti, taM jahA jIva be sthAnothI pApa-karmanI udIraNA kare che, jemake - 1. abbhovagamiyAe ceva veyaNAe, 1. AbhupagamikI (svIkRta tapasyA AdinI)vedanAthI, 2. uvakkamiyAe ceva veynnaae| 2. aupakramikI (roga AdinI) vedanAthI. jIvA NaM dohiM ThANehiM pAvaM kammaM vedeti. taM jahA jIva be sthAnothI pApakarmanuM vedana kare che, jemake - 1. abbhovagamiyAe ceva veyaNAe, 1. AbhupagamikI vedanAthI, 2, 3vaniyA| veva vecANa / 2. aupakramikI vedanAthI. jIvA NaM dohiM ThANehiM pAvaM kammaM NijjareMti, taM jahA- jIva be sthAnothI pApakarmanI nirjarA kare che, jemake - 1. abbhovagamiyAe ceva veyaNAe, 1. AbhyapagamikI vedanAthI, 2, 3miyAI veva yaTITI 2. aupakramikI vedanAthI. - TA. ma2, 3, 4, mu. 1 0 7 rU4vaDaku DALa pavamAne nAbatta- 34, jIva covIsa daMDakomAM kRta pApakarmonuM nAnAtva : 1. navA maMte! vikhe ne ya De ne ya kenga ne pra. bhaMte ! jIva e je pApakarma karela che, kare che ane ya kajjissai atthiyAiM tassa keyi NANatte ? karaze zuM temAM paraspara nAnA- (bhinnatA) che ? - 3. daMtA, mAriyayttA ! atyiAM u. hA, mAkaMdika putra ! temAM bhinnatA che. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1. se heoAM bhaMte ! vaM vunnarU " jIvANaM pAve kamme je ya kaDe je ya kajjai je ya kajjissai atthiyAiM tassa NANatte ?" u. mAgaMdiyaputtA ! se jahAnAmae - kei purise dhaNuM parAmutara, dhaLuM parAnumittA, kazuM parAmutara, hasuM parAmusittA, ThANaM ThAi, ThANaM ThAittA, AyatakaNNAyataM usuM karei, AyatakaNNAyataM usuM karittA, uDDhaM vehAsa uvvaes | 1. mAdiputtA ! tassa usussa uDDhaM vehAsaM uvvIDhassa samANassa eyati vi NANattaM - jAva- taM bhAvaM pariNamai vi NANattaM ? "haMtA, bhAva! kRti vi bALAM-khAva-taM tA mAvaM pariNamai vi NANattaM / " se NaNaM mAgaMdiyaputtA ! evaM vRccai" eyati vi NANattaM - jAva- taM taM bhAvaM pariNamai vi bALasuM " daM. 1. neraiyANaM bhaMte ! pAvekamme je ya kaDe je ya kajjissai atthiyAiM tassa keyi NANatte ? 3. mAnaMdriyaputtA ! va jeva / a. 2-24. vaeN -khAva- vemALiyALe / - viyA. sa. 18, 4. 2, su. 22-23 35. cauvIsadaMDaesu kaDANakammANaM kayA duhsuhruuvttNpa... merayAM aMte ! vAvame ne ya te, ne ya khkhara, be ya khistara, salve se tule ? jenijjaNe se NaM suhe ? u. haMtA, goyamA ! neraiyANaM pAvakamme je ya kaDe je ya khkhara, , je ya kajjissai savve se dukkhe, je nijjiNe seNaM he / 2. 2-24. vaiM -khAva- vemALiyALa - viyA. sa. 7, 3. 8, mu. 3-4 35. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - 1513 "jIva je pApakarma karela che, kare che ane karaze, temAM paraspara bhinnatA che ?" u. mAkaMdika putra ! jema : koI puruSa dhanuSane hAthamAM le che ane dhanuSane hAthamAM laIne bANane hAthamAM le che bANane hAthamAM laIne Asana vizeSathI bese che ane Asana vizeSathI besIne bANane kAna sudhI kheMce che ane kheMcIne upara AkAzamAM choDe che. tyAre he mAkaMdika putra ! zuM te AkAzamAM bANanAM upara jAtA samayamAM paNa bANanAM kaMpanamAM bhinnatA che -yAva- te te rupamAM pariNata thatA samaye paNa bhinnatA che ? 'hA, bhaMte ! jatA samaye paNa kaMpanamAM bhinnatA che -yAva- te te rupamAM pariNata thatA samaye paNa bhinnatA che.' mATe he mAkaMdika putra ! evuM kahevAya che ke - "jatA samaye paNa kaMpanamAM bhinnatA che -yAva- te te bhAvamAM pariNata thatA samaye paNa bhinnatA che." pra. daM.1, bhaMte ! naiyikoe je pApakarma karela che, kare che ane karaze zuM temAM paraspara bhinnatA che ? u. hA, mAkaMdika putra ! temAM bhinnatA che. 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI jANI levu joIe. covIsa daMDakomAM kRta karmonI sukha-duHkharUpatA : pra. daM.1, bhaMte ! nairayikoe je pApakarma karela che, kare che ane karaze, zuM te badhA du:kha rupa che ? ane jenI nirjarA karela che, zuM te badhA sukha rupa che ? u. hA,gautama ! naiyikoe je pApakarma karela che, kare che ane ka2ze te badhA du:kha rupa che ane jenI nirjarA thayela che, te badhA sukharupa che. 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI covIsa daMDakomAM jANI levuM joIe. For Private Personal Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1514 36. jIvesu ekkArasaThANehiM pAvakammaM baMdha bhaMgA zAhA-?. nIvA ya, 2. zveta, rU. vizrvaya, 4. viTTI, 6. annALa, 6. nALa, 7. sabbAo / 8. veya, 2. sALu, o 0. vayo, o o. yoga pArasa vi TALA | - vicA. sa. 26, 3. ?, su. 2, gA. ? 2. nIve vaDu( 1. nIve naM aMte ! chu. vAvamAM ivaMdhI, vaMdhara, baMdhissai, 2. vaMdhI, vaMdhava, na maMdhistara, rU. vaMdhI, na vaMdhara, vaMdhistara, 4. vaMdhI, na vaMdhara, na vaMdhisara ? 3. goyamA ! chu. batye vaghu vaMdhI, baMdha, vaMdhistara, 2. atyeAha, baMdhI, vaMdhara, na vaMdhistara, rU. pratye vaMdhI, na vaMdha, vaMdhistara, 4. atyAghu baMdhI, na baMdha', na vaMdhistara | 2. salessa alessaM paDucca 6. salesse NaM bhaMte! jIve pAvakammaM kiM baMdhI, baMdhai, vaMdhistara -nAva- vaMdhI, na vaMdhara, na vaMdhistara ? 3. goyamA ! atyaMAva vaMdhI, gaMdhara, dhistara -LAvaatyArU baMdhI, na vadhavu, na vaMdhistara / evaM cattAri bhNgaa| 6. vAdateo khaM maMte! nIve pAvuM maM-jivaMdhI, vaMdhara, vaMdhistara -khAva- vaMdhI, na vaMdhara, na vaMdhistara ? 3. goyamA ! atthArU baMdhI, vaMdhara, vaMdhistara, atyeArU baMdhI, na baMdha', na vaMdhistar / 36, dravyAnuyoga bhAga-3 jIvomAM agiyAra sthAno dvArA pApakarma baMdhanAM bhaMga : gAthArtha H 1. jIva, 2. lezyA, 3. pAkSika (zuklapakSa ane kRSNapakSa) 4. dRSTi, 5. ajJAna, 6. jJAna, 7. saMjJA. 8. veda, 9. kaSAya, 10. upayoga, 11. yoga e agiyAra sthAna (viSaya) che, jeNe laIne baMdhanuM varNana karavAmAM Avaze. 1. jIvanI apekSAe : pra. bhaMte ! 1. zuM jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze ? 2. zuM jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi ? 3. zuM jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze ? 4. zuM jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! 1. koI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. 2. koI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi. 3. koI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. 4. koI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. 2. salezI- alezInI apekSAe : pra. bhaMte ! salezI jIve zuM pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze yAva- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! koI salezI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvat- koI jIve bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahiM. e cAreya bhaMga jANavA joIe. pra. bhaMte ! zuM kRSNalezI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvat~ bAMdhela hatuM. bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! koI kRSNalezI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze tathA koIe bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. (A prathama dvitIya bhaMga che) For Private Personal Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1515 evaM -jAva- pamhalesse sabvattha paDhama-biiyA bhNgaa| sukalesse jahA salesse taheva cattAri bhNgaa| . base i mete ! nIve pArva khaM-kiM vaMdhI, vaMdha6, baMdhissai -jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? 3. yama! vaMdhI, na vaMdha, na vaMfdharaso ego cauttho bhNgo| rU. pada- suvitha dup. kaNhapakkhie NaM bhaMte ! jIve pAvaM kamma-kiM baMdhI, baMdhai, baMdhissai-jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai? 3. goyama! hana-litiyA aMte . suvavithag of maMte ! nIve pArva I-hiM vaMdhI, baMdhai, baMdhissai-jAva-baMdhI, na baMdhai. na baMdhissai? 3. nayanA ! jarUra maMm mALavavA 4. sammadiTThIAI paDucca sammadiTThINaM cattAri bhNgaa| micchAdiTThINaM paDhama-bitiyA bhNgaa| A pramANe amalezyAvALA jIva sudhI sarvatra prathama ane dvitIya bhaMga jANavA joIe. salezI jIvanAM samAna zuklalazImAM cAreya bhaMga kahevA joIe. pra. bhaMte ! alezI jIve zuM pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! alezI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. A cothuM bhaMga che. 3. kRSNa-zukla pAkSikanI apekSAe : pra. bhaMte ! zuM kRSNapAkSika jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama! pahelo ane bIjo bhaMga jANavo joIe. pra. bhaMte ! zuM zuklapAkSika jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama! AnA mATe cAreya bhaMga jANavA joIe. samyagu daSTi AdinI apekSAe : samyagadaSTi jIvomAM cAreya bhaMga jANavA joIe. mithyAdaSTi jIvomAM pahelo ane bIjo bhaMga jANavo joIe. samyaga-mithyAdaSTi jIvomAM paNa A pramANe pahelo ane bIjo bhaMga jANavo joIe. jJAnInI apekSAe : jJAnI jIvomAM cAreya bhaMga prApta thAya che. Abhinibodhika jJAnIthI mana:paryavajJAnI jIvo sudhImAM paNa cAreya bhaMga jANavA joIe. kevaLajJAnImAM alezInAM samAna aMtima bhaMga jANavo joIe. ajJAnInI apekSAe : ajJAnI jIvomAM pahelo ane bIjo bhaMga prApta thAya che. A pramANe mati-ajJAnI, zrata-ajJAnI ane virbhAgajJAnImAM paNa pahelo ane bIjo bhaMga jANavo joIe. sammAmicchadiTThINaM evaM ghev| NANIM paDuccanANINaM cattAri bhNgaa| AbhiNibohiyanANINaM-jAva-maNapajjavanANINaM vAra maMcaTI kevalanANINaM carimo bhaMgo jahA alessaannN| 6. annANiM paDucca annANINaM paDhama-bitiyA bhNgaa| evaM maiannANINaM, suyaannANINaM, vibhaMganANINa li. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1516 dravyAnuyoga bhAga-3 AhArasannovauttAI paDuccaAhArasaNNovauttANaM-jAva-pariggahasaNNovauttANaM padama-vittithI maMjura no saNNovauttANaM cattAri bhNgaa| 8, saMve-veca padu saveyagANaM paDhama-bitiyA bhNgaa| evaM itthiveyaga-purisaveyaga-napuMsagaveyagANa vi / aveyagANaM cattAri bhNgaa| sakasAI-akasAI paDuccasakasAINaM cattAri bhNgaa| kohakasAiNaM paDhama-bitiyA bhNgaa| evaM mANakasAissa vi, mAyAkasAissa vi| 7. AhAra saMjJopayuktAdinI apekSAe : AhAra- saMjJopayukta yAvatu- parIgraha-saMjJopayukta jIvomAM pahelo ane bIjo bhaMga prApta thAya che. nosaMjJopayukta jIvomAM cAreya bhaMga prApta thAya che. savedaka- adakanI apekSAe : savedaka jIvomAM pahelo ane bIjo bhaMga prApta thAya che. A pramANe strIvedI, puruSavedI ane napusaka vedImAM paNa prathama ane dvitIya bhaMga prApta thAya che. avedaka jIvomAM cAreya bhaMga prApta thAya che. 9. sakaSAyI - akaSAyInI apekSAe : sakaSAyI jIvomAM cAreya bhaMga prApta thAya che. krodhakaSAyI jIvomAM pahelo ane bIjo bhaMga prApta thAya che. A pramANe mAnakavAyI tathA mAyAkaSAyI jIvomAM paNa e baMne bhaMga prApta thAya che. lobha kaSAyI jIvomAM cAreya bhaMga prApta thAya che. pra. bhaMte ! zuM akaSAyI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -vAva-bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! koIe pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze tathA koI jIve pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. A trIjo cotho bhaMga che. 10. sayogI - ayogInI apekSAe : sayogI jIvomAM cAreya bhaMga prApta thAya che. A pramANe manoyogI, vacanayogI ane kAyayogI jIvamAM cAreya bhaMga prApta thAya che. ayogI jIvamAM aMtima eka bhaMga prApta thAya che. 11. sAkAra- anAkAropayuktanI apekSAe : sAkAropayukta jIvamAM cAreya bhaMga prApta thAya che. anAkAropayukta jIvamAM paNa cAreya bhaMga prApta thAya che. 5. lobhakasAissa cattAri bhNgaa| akasAI NaM bhaMte ! jIve pAvakamma-kiM baMdhI, baMdhai, vaMdha6 -garva-vaMdhI, na vaMdha6, na vaMfdhasa? 3. gayA ! atyAdhu vaMdhI, na vaMdha, vaMdhA atthegaie baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai / taiya-cautthA bhNgaa| 10. sajogi-ajogiM paDucca sajogissa cattAri bhNgaa| evaM maNajogissa vi, vaijogissa vi, kAyajogissa vi ajogissa carimo bhNgo| 21. sAra-baLaTIrovare du sAgArovautte cattAri bhNgaa| aNAgArovautte vi cattAri bhNgaa| -viyA. sa. 26, 3, 6, . 4- 2 3 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1517 rU7, vIra riTAdi vAva baMdha - 37. covIsa daMDakomAM agiyAra sthAno dvArA pApakarma baMdhanAM bhaMga : . . nerA v maMte! juvaM -vaMdhI, vaMdha, pra. 6.1, bhaMte ! zuM nairayika jIve pApakarma bAMdhela baMdhissai -jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai? hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -vAva- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? 3. nAyamA ! alyA, vaMdhI, vaMdha6, vaMdhisa ! u. gautama ! (koI nairayika jIve) pApakarma bAMdhela atthegaie baMdhI, baMdhai, na baMdhissai / hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze tathA koIe bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi. paDhama-bitiyA bhNgaa| A pahelo ane bIjo bhaMga che. rU. 2, sase je maMte ! nerA varmsa viMdhI, pra. 2, bhaMte ! zuM salezI nairayika jIve pApakarma bAMdhela baMdhai, baMdhissai-jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai? hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvata- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. 3. nAyama ! satyenaku, vaMdha, vaMdha, vaMfdhasa, u. gautama ! koI salezI nairayika jIve pApakarma bAMdhela atthegaie baMdhI, baMdhai, na baMdhissai / hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze tathA koIe bAMdhela hatuM, bAMdhela che ane bAMdhaze nahi, dama-litiyA meT A pahelo ane bIjo bhaMga che. evaM kaNhalesse vi, nIlalesse vi, kAulesse vi| A pramANe kRSNa lezyAvALA, nIla vezyAvALA ane kApota vezyAvALA nairayika jIvamAM paNa prathama ane dvitIya bhaMga prApta thAya che. rU. wve iparivaNa, muvA visthA, 3, A pramANe kRSNa pAkSika, zukla pAkSika, 4. sardIi, jijIdilhI, samamiTTi, 4. samyagRSTi, mithyAdRSTi, samyagRmithyA dRSTi, unALA, minivodityanALA, suyanALA, dinALI, 5. jJAnI, Abhinibodhika jJAnI, zrata jJAnI, avadhijJAnI, 6. annANI, maiannANI, suyaannANI, vibhaMganANI, 6. ajJAnI, mati-ajJAnI, zrutaajJAnI, virbhAgajJAnI, 7. mAdAranovautte-gAva-parisAdanovajo, 7. AhAra saMjJopayukta-vAva-parIpraha saMjJopayukta, 8. sayA, napuMsaraveyA, 8. savedI, napuMsaka vedI, 1. sasAthI -nAtR- tsomasAyI, 9. sakaSAyI -cAvatu- lobhakaSAyI, 10. sajogI, maNajogI, vaijogI, kAyajogI, 10. sayogI, manoyogI, vacanayogI, kAyayogI, 11. sAgArovautte, annaagaarovutte| 11. sAkAropayukta ane anAkAropayukta. eesu savvesu paesu paDhama-bitiyA bhaMgA bhaanniybvaa| A badhA padomAM prathama ane dvitIya bhaMga kahevo joIe. daM. 2. evaM asurakumArassa vi vattabvayA bhANiyabvA, 6.2. A pramANe asurakumAronAM viSayamAM paNa prathama ane dvitIya bhaMga kahevo joIe. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1518 dravyAnuyoga bhAga-3 Navara-teulessA, ithiveyaga-purisaveyagAya abbhahiyA vizeSa : tejovezyA, strIvedaka ane puruSavedaka bhaNNaMti-napuMsagaveyagA na bhaNNaMti / vadhAre kahevA joIe. napuMsakavedaka na kahevo joIe. sesaM taM ceva / bAkI badhu pUrvavat che. satya rU-16dama-liviyA 3-11. A badhAmAM pahelo ane bIjo bhaMga jANavo joIe. DhaM. rU-21. ve -gAva- jayanArassA 6.3-11. A pramANe svanitakumAra sudhI kahevuM joIe. daM.12-20. evaM puDhavikAiyassa vi AukAiyassa 8.12-20. A pramANe pRthvIkAyika, akAyika vi-jAva-paMceMdiya-tirikkhajoNiyassa vi, savvattha -cAvata- paMcendriya- tiryaMcayonikamAM paNa sarvatra vi ekkArasaThANesu paDhama-bitiyA bhNgaa| agiyAra sthAnomAM prathama ane dvitIya bhaMga kahevA joIe. Mva-nasanA jesA, riTTi, nA, nA, velo, vizeSa : jemAM je vezyA, dRSTi, jJAna, ajJAna, jogo ya atthi taM tassa bhANiyavvaM / veda ane yoga hoya temAM teja kahevuM joIe. sesaM sabvattha thev| bAkI badhuM pUrvavata che. daM. 21. maNussa jacceva jIvapae vattabbayA sacceva da, 21. manuSyanAM viSayamAM jIvapadanAM samAna niravasesA bhaanniybvaa| (cAreya bhaMga) saMpUrNa varNana karavuM joIe. daM. 22. vANamaMtarassa jahA asurakumArassa / 6. 22. vANavyantaronuM varNana asurakumAronAM samAna che. huM 23-24. nosiya mALiyasa urva sevA 8. 23-24. jyotiSka ane vaimAnikonAM viSayamAM paNa A pramANe kahevuM joIe. Navara-lessAo jaanniyvaao| vizeSa jenAmAM je vezyA hoya teja kahevI joIe. sesaM taheva bhaanniybvN| bAkI badhu pUrvavata samajavuM joIe. - viyI. . 26, 3. 2, 3. 3 4-43 - 38, 13varaMDamu maLetarovavA. pAvala vedha - 38. covIsa daMDakomAM anantaro papannaka pApakarma baMdhanAM bhaMga : pa. da. 1. aNaMtarovavaNNae NaM bhaMte! neraie pAvaM kamma- pra. 81, bhaMte ! zuM anantaropapannaka nairayike pApakarma ivaMdhA, vaMdha, vaMthasa -nA bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatabNdhii, na baMdhai, na badhissai ? bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? 3. navamA ! padana-vizA eTI u. gautama ! prathama ane dvitIya bhaMga thAya che. pa. salesse NaM bhaMte! aNaMtarovavaNNaeNeraie pAvakamma- pra. bhaMte ! zuM salezI anantaro55naka nairayike liM vaMdhA, vaMdha, vaMdhisa -nava pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? -thAvata- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 3. goyamA ! jama-viDyA bhaMga varaM kaNhapakkhiya taiyo / evaM savvattha paDhama- biiyA bhNgaa| NavaraM sammAmicchattaM maNajogo, vaijogo yaNa pucchijjai / OM. 2- 2. vaeN -khAva- jayahumArALa OM 2-6, viyALuM satya vana-vidyA gaMgA / OM, 27-22, veviya, teviya, nariviyALa vayajogo na bhaNNai / daM. 20. paMceMdiya-tirikkhajoNiyANaMvi sammAmicchattaM, ohiNANaM, vibhaMgaNANaM, maNajogo, vayajogo-eyANi paMca payANi Na bhaNNaMti / OM. 22. manusmALuM ahesa-sammAmichatta-mApapnavnnaann- kevalaNANa-vibhaMgaNANa - No snnnnovuttatreyana-asAyI-maLano-vayano-tranonIeyaanni ekkArasapayANi Na bhaNNaMti / 3. 22-24. vALamaMtara, khoSiya, vemALiyAna jahA raiyANaM jaheva te tiSNi Na bhaNNaMti / savvesiM jANi sesANi ThANANi savvattha paDhamabiiyA bhaMgA / - viyA. sa. 26, 3. 2, su. -26 39. cauvIsadaMDaesu acarimANaM pAvakammaM baMdha bhaMgA - 1.., garane khaM maMte ! khera vAva mAMM - isaMdhI, vaMdhara, vaMdhistar -khAvabaMdhI, na saMdhara, na vaMdhistara ? u. goyamA ! jaheba paDhama uddesae taheba paDhama biiyA bhaMgA bhANiyavvA savvattha - jAva- daM. 1-20 paMceMdiya tirikkhajoNiyANaM / 1. . 22. amei naM maMte ! maLusse pAvuM mAMM - viM baMdhI, gaMdhara, saMdhistara -khAva vaMdhI, na baMdhara, na maMdhistara ? 39. 1519 u. gautama ! prathama ane dvitIya bhaMga prApta thAya che. vizeSa : kRSNapAkSikamAM tRtIya bhaMga prApta thAya che. A pramANe badhA sthAnomAM pahelo ane bIjo bhaMga kahevo joIe. vizeSa :samyamithyAtva, manoyoga ane vacanayoganAM viSayamAM prazna na karavo joIe. naM.2-11. stanitakumAro sudhI A pramANe kahevu joIe. 6.12-16. ekendriya jIvonAM badhA sthAnomAM prathama ane dvitIya bhaMga kahevA joIe. 6.17-19, beIndriya, treIndriya ane caurendriyamAM vacanayoga na kahevo joIe. naM.20, paMcendriya-tiryaMcayonikomAM paNa samyagmithyAtva, avadhijJAna, vibhaMgajJAna, manoyoga ane vacanayoga e pAMca sthAna na kahevA joIe. 6.21. manuSyomAM alezItva, samyagamithyAtva, mana:paryavajJAna, kevaLajJAna, vibhaMgajJAna, nosaMjJopayukta, avedaka, akaSAyI, manoyoga, vacanayoga ane ayogI e agiyAra sthAna na kahevA joIe. 6.22-24. vANavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnikonA viSayamAM nairayikonAM varNananAM samAna traNa sthAna (sabhyamithyAtva, manoyoga ane vacanayoga) na kahevA joIe. A badhAnAM je bAkI sthAna che, temAM prathama ane dvitIya bhaMga jANavA joIe. covIsa daMDakomAM arimonAM pApakarma baMdhano bhaMga : pra. daM.1, bhaMte ! zuM acarama naiyike pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvat- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! prathama uddezakamAM kahyA anusAra paMcendriya tiryaMcayoniko sudhI. naM.1-20. ahIM paNa sarvatra prathama ane dvitIya bhaMga kahevA joIe. pra. 6,21. bhaMte ! zuM acarama manuSya pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze - yAva- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. For Private Personal Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1520 dravyAnuyoga bhAga-3 3, goyama! 6. alyAphA vaMdhA, vaMdha6, vadhasa6, u. gautama! 1. koI (manuSya)e bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. 2. atyAku vaMdhI, vaMdha, vaMfdhasa6, 2. koI (manuSya)e bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi. 3. atyAdhu vaMdhI, na vaMdha, vaMfdhasA 3. koI (manuSya) e bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. tiNNibhaMgA carima bhNgvihuunnaa| cotho bhaMga choDIne A traNa bhaMga hoya che. pa. salesse NaM bhaMte ! acarime maNUse pAvakamma- kiM pra. bhaMte ! zuM salezI acarama manuSya pApakarma bAMdhela vaMdhI, vaMdha, vaMfdhasa -gAva- vaMdhI, na vaMdha, na hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, baMdhissai? bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? goyamA ! evaM ceva tiNNi bhaMgA carimavihUNA u. gautama! pUrvavata aMtima bhaMgane choDIne bAkI traNa bhANiyabvA evaM jaheva pddhmuddese| bhaMga prathama udezakanAM samAna ahIM kahevA joIe. NavaraM-jesu tattha vIsasu cattAri bhaMgA tesu iha vizeSa : je vIsa padomAM ahIM cAra bhaMga kahyA AdillA tiNi bhaMgA bhANiyabvA crimbhNgvjjaa| che temAM aMtima bhaMgane choDIne AdinAM traNa bhaMga ahIM kahevA joIe. alesse, kevalaNANI ya ajogI ya ee tiNNi vi ahIM alezI, kevaLajJAnI ane ayogInAM Na pucchijjaMti, viSayamAM prazna karavo na joIe. sesaM taheva. bAkInAM sthAnomAM pUrvavata jANavuM joIe. daM. 22-24. vANamaMtara, joisiya, vemANiyA 6. 22-24. vANavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika jahA nnerie| devonAM viSayamAM narayikanAM samAna varNana karavuM - vicA. sa. 26, 3. 22, mu. 2-4 joIe. 40. vIsataMkaNu kSIrasarAhima ma vaidha maM- 40. covIsa daMDakomAM agiyAra sthAno dvArA ATha karmono baMdha bhaMga : 1. 2, nIve vi bhaMte! [[virabinne H- ivaMdhA, pra. 1. bhaMte ! zuM jIva e jJAnAvaraNIya karma bAMdhela baMdhai, baMdhissai-jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai? hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -vAva- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. goyamA! evaM jaheva pAvakammarasa vattabbayA bhaNiyA u. gautama ! je pramANe pApakarmanuM varNana karyuM che, te taheva NANAvaraNijjassa vi bhaanniybbaa| pramANe jJAnAvaraNIyakarmanuM varNana karavuM joIe. NavaraM-1. jIvapae, daM. 21. maNussapae vI, vizeSa : 1. jIva pada ane 6.21-manuSya padamAM 9. sakasAyimmi -jAva- lobhakasAyimmi ya 9. sakaSAyathI lobhakaSAyI sudhImAM prathama ane paDhamabiiyA bhNgaa| dvitIya bhaMga ja kahevo joIe. ma -2-8, 10, 11, te cheva -navi bAkI badhu varNana vaimAnika sudhI pUrvavata kahevuM Dha -20/rara, rarU, ra4 mALiyA joIe. 2. evaM darisaNAvaraNijjeNa vi cauvIsadaMDaema 2. jJAnAvaraNIya karmanAM samAna darzanAvaraNIya daMDago bhANiyabbo nirvsesN| karmanAM viSayamAM paNa badhA daMDaka kahevA joIe. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1521 1. rU. 9. nIve ane baMne ! vejinne H- liM vaMdhI, baMdhai, baMdhissai -jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? 3. soyama ! 2. alyAvaMdhI, vaMdha, vaMdhaksa, 2. satyenAvaMdhI, vaMdha, na vaMdhasa6, 4. atthegaie baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai / taiya vihUNA tiya bhNgaa| 2. salesse vi evaM ceva taiyavihUNA tiya bhaMgA, kaNhalesse-jAva-pamhalesse paDhama-biiyA bhaMgA, sukkalesse taiyavihUNA tiya bhaMgA, alesse carimo bhNgo| rU. 1STaviravA paDhama-vi -bhaM'TTI pra. 3, 1. bhaMte ! zuM jIva e vedanIya karma bAMdhela hatuM, bAMdhela che ane bAMdhaze vAvatu- bAMdhela hatuM bAMdhela nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! 1. koI jIve (vedanIya karma) bAMdhelA hatuM, bAMdhela che ane bAMdhaze. 2. (koI jIve) bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi. 4. (koI jIve) bAMdhela hatuM, bAMdhela nahi ane bAMdhaze nahi. trIjo bhaMga choDIne traNa bhaMga kahevA joIe. 2. salezI jIvamAM trIjo bhaMga choDIne bAkI traNa bhaMga prApta thAya che. kRSNa lezyA -vAva-pappalezyAvALA jIvamAM pahelo ane bIjo bhaMga prApta thAya che. zukla lezyAvALA jIvamAM trIjo bhaMga choDIne bAkI traNa bhaMga prApta thAya che. alezI jIvamAM aMtima bhaMga prApta thAya che. 3. kRSNapAkSikamAM prathama ane bIjo bhaMga jANavo joIe. zukla pAkSikamAM trIjo bhaMga choDIne bAkI traNeya bhaMga prApta thAya che. A pramANe samyaga daSTimAM paNa A ja traNeya bhaMga jANavA joIe. mithyA daSTi ane samyaga mithyA daSTimAM prathama ane bIjo bhaMga jANavo joIe. 6. jJAnImAM trIjo bhaMga choDIne bAkI traNeya bhaMga samajavA joIe. AbhinibodhikazAnI -yAvatu- mane: paryavajJAnImAM prathama ane dvitIya bhaMga jANavA joIe. kevaLajJAnImAM trIjA bhaMganA sivAya bAkI traNeya bhaMga prApta thAya che. 7. A pramANe nosaMjJopayuktamAM, 8. avedImAM, 9. akaSAyamAM, sukkapakkhie taiyavihUNA tiya bhNgaa| 4. je sariA vize micchadiTThissa, sammAmicchadiTThissa ya paDhama biiyA bhNgaa| 6. NANissa taiyavihUNA tiya bhaMgA, AbhiNibohiyanANI-jAva-maNapajjavanANI paDhama-bitiyA bhNgaa| kevalanANI taiyavihUNA tiya bhNgaa| 7. pve no sAvajo, 8. athag, 1. navasAyI, Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 2 dravyAnuyoga bhAga-3 10. sAgArovautte, aNAgArovautte eesu taiya vihUNA tiya bhNgaa| 21. mana nimi 2 mio bhaMga | 10. sAkAropayukta ane anAkAropayuktamAM paNa trIjA bhaMgane choDIne bAkI traNeya bhaMga prApta thAya che. 11. ayogImAM aMtima (cotho) bhaMga prApta thAya che. bAkI badhAmAM prathama ane dvitIya bhaMga jANavo joIe. pra. 1. bhaMte ! zuM nairayika jIve vedanIya karma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze vAvatu- bAMdhela hatuM bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. selu che. jana-vitiya maM g, , neraW | maMta! veginne khaM kiM baMdhI, baMdhai, baMdhissai-jAva baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? 3. nIyamI ! vaMdhI, vaMdha, varU, vaMtha, vaMdha, na rvAdhisa6, 3. 2-24. venerA-nava-mAnavaniksane malliA sabvattha vi paDhama-bitiyA bhaMgA, huM 26. nava-majuse nahIM ! . 4-6, bIve chai maMta maharnei - ivaMdhat. baMdhai, baMdhissai-jAva-baMdhI, na baMdhai. na baMdhissai? u. goyamA ! jaheva pAvaM kamma 2-11 taheva mohaNijja tti nirava gAva-2-24, vemag/ u. gautama ! nairayika jIve vedanIya karma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze athavA bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi. A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM joIe. paraMtu jenA je lezyAdi hoya te ja kahevA joIe. A badhAmAM pahelo ane bIjo bhaMga che. vizeSa manuSyanuM varNana sAmAnya jIvanI samAna che. 4-1. bhaMte ! zuM jIve mohanIya karma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? gautama ! je pramANe pApakarma baMdhanAM viSayamAM kahyuM, te pramANe samagra varNana mohanIya karma baMdhanAM viSayamAM paNa vaimAnika sudhI kahevuM joIe. pra. 5. aMte ! zuM jIve Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -cAvatu-bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama! koI jIve (Aya karma) bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze - yAvatu- koI jIve bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. A cAra bhaMga prApta thAya che. 2. salezIthI zuklalazI sudhInAM jIvomAM cAreya bhaMga prApta thAya che. alezI jIvomAM aMtima bhaMga hoya che. pra. 3. aMte ! kRSNa pAkSika jIve (Ayukarma) bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvata- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? g. . nIve baMne ! evayaM - kiM vaMdha. vaMdha6, baMdhissai-jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai? 3. gayAatyArU vaMdhI, vaMdha, vaMkisa -nava atthegaie baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai, cattAri bhNgaa| 2. saksa -nava-sumi ri mATe alesse carimo bhNgo| 3. kaNhapakkhie NaM bhaMte ! AuyaM kamma-kiM baMdhI, baMdhai, baMdhissai-jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai? Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1pa23 3. joyama ! atyag vaMdhI, vaMdha, vaMfdharasa, atthegaie baMdhI, na baMdhai, baMdhissai / dama-ta maMT | sukkapakkhie 4. sammadiTThI micchAdiTThINaM cattAri maM! pa. sammAmicchAdiTThINaM bhaMte! AuyaM kamma-kiM baMdhI, vaMdhapha, vaMdhaksa -na-vaMdhI, na vaMdha, na vaMthisa? u. goyamA ! atthegaie baMdhI, na baMdhai, baMdhissai, atthegaie baMdhI, na baMdhai, na bNdhissi| taiya-cautthA bhNgaa| 6. nAiff -nA- mahinA sattAri eTI pa. maNapajjavanANI NaM bhaMte ! AuyaM kamma-kiM baMdhI, baMdhai, baMdhissai -jAva-baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? u. gautama ! 1. koI jIve (Ayu karma) bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. 2. koI jIve bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. A prathama ane trIjo bhaMga che. zukla pAkSika 4. samyagudaSTi ane mithyAdaSTimAM cAreya bhaMga prApta thAya che. pra. bhaMte ! samyagumithyA daSTi jIve AvuM karma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama! koI jIve bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze tathA koI jIve bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi, A trIjA ane cotho bhaMga che. 6. jJAnIthI avadhijJAnI jIva sudhImAM cAreya bhaMga prApta thAya che. pra. bhaMte ! manaH paryavajJAnI jIve Ayukarma bAMdhelA hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! 1. koI (mana:paryavajJAnI) e Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. 3. koI (mana:paryavajJAnI) e bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. 4. koI (manaH paryavajJAnI) e bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. bIjA bhaMgane choDIne A traNeya bhaMga prApta thAya che. kevaLajJAnImAM cotho bhaMga prApta thAya che. A pramANe A kramamAM 7. nosaMjJopayukta jIvamAM bIjA bhaMgane choDIne traNeya bhaMga mana:paryavajJAnInAM samAna hoya che. 8. avedaka. 9. akapAyImAM samyagumithyASTinAM samAna trIjA ane cotho bhaMga prApta thAya che. 10. ayogImAM cotho bhaMga prApta thAya che. bAkInAM padomAM anAkAropayukta sudhI cAreya bhaMga prApta thAya che. 3. Tcama ! che. atyArU vaMdhI, vaMdha, vaMdhaksa, 3. atthegaie baMdhI, na baMdhai, baMdhissai, 4. atthegaie baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai / bitiya bhaMga vihUNA tiya bhNgaa| kevalanANe carimo bhNgo| evaM eeNaM kameNaM 7. no sannovautte bitiyabhaMgavihUNA tiya bhaMgA jaheva mnnpjjvnaanne| 8. mayaNa 9. akasAI ya tatiya-cautthA bhaMgA java smmaamicchtte| 20. mano irino meLo sesesupaesu. 5,7,8,9,10,11, cattAribhaMgA -navi-1, mAravA Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1524 6. 3. moyamA ! cattari maMgA / tuM satya. -?? vi neraiyANaM cattAri bhaMgA / 6. . . . neraha maMte ! AvayaM mma- ivaMdhI, vaMdhara, vaMdhistara -khAva- vaMdhI, na vaMdhara, na vaMdhisapha ? 3. NavaraM - 2. kaNhalesse, 3. kaNhapakkhie ya pddhmtayA maMgA, 4. sammAmitte tatiya-2'tyA / OM. 2. manumAre va jeva, NavaraM - kaNhalesse vi cattAri bhaMgA bhANiyavvA / sesaM jahA neraiyANaM / vaM. rU-??. vaeN -khAva- LiyakumArAkhaM / daM. 12. puDhavikAiyANaM savvattha vi 4-11. cattAri maMga varaM kaNhapakkhie paDhama - taiyA bhaMgA / 2. teulesse puDhavikAiyANaM bhaMte ! AuyaM kmmNvi vaMdhI, vaMdhara, vaMdhistara -khAva-baMdhI, na vaMdhara, na baMdhissai ? goyamA ! baMdhI, na baMdha, vaMdhistara cho to mo sesesu savvesu cattAri bhaMgA / daM. 13, 16. evaM AukAiya-vaNassaikAiyANa vi niravasesaM / daM. 14. 15. teukAiya-vAukAiyANaM savvattha ?-?? vi 14ma-tayA maMgA . 17-11. beyi, teyi, paririyALa vi savvattha vi 1-5/7-11 paDhama taiyA bhNgaa| NavaraM - 5. sammatte 6. nANe AbhiNibohiyanANe suyaNANe tatiyo bhaMgo / dravyAnuyoga bhAga-3 pra. 6.1, bhaMte ! zuM nairayika jIvamAM Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvat- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! cAreya bhaMga prApta thAya che. A pramANe badhA sthAnomAM nairayikanAM cAreya bhaMga kahevA joIe. pra. vizeSa : 2. kRSNalezI ane 3. kRSNapAkSika nairayika jIvamAM pahelo ane trIjo bhaMga tathA 4. samyagmithyA dRSTimAM trIjo ane cotho bhaMga hoya che. naM.2. asurakumAramAM paNa A pramANe kahevu joIe. vizeSa : kRSNalezI asurakumAramAM cAreya bhaMga kahevA joIe. bAkI badhA sthAnomAM nairayikanAM samAna kahevA joIe. daM.3-11. A pramANe stanitakumAro sudhI kahevu joIe. naM.12. pRthvIkAyikonAM badhA sthAnomAM cAre bhaMga hoya che. vizeSa : kRSNapAkSika pRthvIkAyikamAM pahelo ane trIjo bhaMga prApta thAya che. 2. bhaMte ! tejolezI pRthvIkAyika jIve Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvat- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! tejolezI pRthvIkAyika e Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. A trIjo bhaMga prApta thAya che. bAkI badhA sthAnomAM cAre bhaMga prApta thAya che. naM.13,16. A pramANe akAyika ane vanaspatikAyika jIvonAM viSayamAM paNa badhu kahevu joIe. daM.14-15. tejaskAyika ane vAyukAyika jIvonA badhA sthAnomAM prathama ane tRtIya bhaMga prApta thAya che. 6.17-19. beIndriya, treIndriya ane caurendriya jIvonAM badhA sthAnomAM prathama ane trIjo bhaMga prApta thAya che. vizeSa : AnAM 5. samyaktva, 6. jJAna, Abhinibodhika jJAna ane zrutajJAnamAM trIjo bhaMga hoya che. For Private Personal Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1525 2 20 paMkiya-tirivarSanoLiyA, rU. 6ThThAvavaU 8ma-taphaya maMT| 4. samnamitte tarUca-satyo mA 6. sanmatte 6. , mafmafNavodiyA, suyaNANe, ohiNANe eesu paMcasu vi paesu biiyavihUNA bhNgaa| sesesu cattAri bhNgaa| 6. 22. may gaha nIvALA NavaraM-5. sammatte, 6. ohieNANe, AbhiNibohiyaNANe, suyaNANe, ohiNANe eesu biiyavihUNA maMIT | sesaM taM cev| daM. 22-24. vANamaMtara, joisiya, vemANiyA jahA asurkumaaraa| 6. nA, 7. joke 8, maMtarAye thAka nahIM nnaannaavrnnijjN| - viya. sa. 26, 3. ?, mu. 44-88 42gatarovavaMIT javI hu dha - 6. 20. paMcendriya- tiryaMcayonikomAM tathA 3. kRNa pAkSikamAM prathama ane tRtIya bhaMga prApta thAya che. 4. samyagU mithyA dRSTimAM trIjA ane cotho bhaMga prApta thAya che. 5. samyakatva, 6. jJAna, Abhinibodhika jJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna A pAMca padomAM bIjA bhaMgane choDIne bAkI traNa bhaMga prApta thAya che. bAkI badhA sthAnomAM cAre bhaMga prApta thAya che. da. 21. manuSyonuM varNana audhika jIvonA samAna che. vizeSa : AnAM 5. samyakatva 6. audhika jJAna (jJAna sAmAnya) Abhinibodhika jJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna A padomAM bIjA bhaMgane choDIne bAkI traNa bhaMga prApta thAya che. bAkI badhA sthAnomAM pUrvavata jANavuM joIe. 8.22-24. vANavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devonuM varNana asurakumAronAM samAna che. . nAmakarma, 7. gotrakarma ane 8. aMtarAya karmanuM (baMdha saMbaMdhI varNana) jJAnAvaraNIya karmanAM samAna samajavuM joIe. 41. anantaropapannaka covIsa daMDakomAM ATha karmono baMdha bhaMga : je pramANe pApakarmanAM viSayamAM kahyuM che te pramANe jJAnAvaraNIya karmanAM viSayamAM paNa daMDaka kahevA joIe, A pramANe Ayukarmane choDIne aMtarAyakarma sudhI daMDaka kahevA joIe. pra. te ! zuM anantaropapannaka nairayike Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! teNe Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. A eka trIjo bhaMga che. bhaMte! zuM salezI anantaropapannaka nairayike Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvata- bAMdhelA hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? jahA pAve tahA NANAvaraNijjeNa vi daMDao, evaM Auyavajjesu -jAva- aMtarAie dNddo| pa. aNaMtarovavaNNae bhaMte ! Neraie AuyaM kammaM kiM vaMdhI, vaMdha, vaMthasa -nava-vaMdhI, na vaMdha, na baMdhissai? 3. yama! vaMdhI, na vaMdha, vaMdharasa | ego taio bhNgo| salesseNaMbhaMte! aNaMtarovavaNNaeNeraie AuyaM kammakiM baMdhI, baMdhai, baMdhissai -jAvabaMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1526 dravyAnuyoga bhAga-3 3. yama! uM va to maMm u. gautama ! A pramANe trIjo bhaMga thAya che. ple -- mAravA A pramANe anAkAropayukta sudhI sarvatra trIjo sabbattha vi taio bhNgo| bhaMga samajavo joIe. gve mavsavaM -Mvi- temartvALo A pramANe manuSyonAM sivAya vaimAniko sudhI trIjo bhaMga thAya che. maNussANaM sabvattha taie-cauttho bhaMgoM' manuSyonAM badhA sthAnomAM trIjA ane cotho bhaMga kahevo joIe. NavaraM-kaNhapakkhiesu taio bhNgo| vizeSa: kRSNapAkSika manuSyomAM trIjo bhaMga thAya che. sabvesiM NANattAiM tAI ceva / badhA sthAnomAM nAnAtva(alaga) pUrvavata samajavuM - vi . sa. 26, 3, 2, 4. 1 0-16 joIe. 42. rAsaDAku garimA mAdhameTI- 42. covIsa daMDakomAM acarimonAM AThakarmono baMdha bhaMga : 1. 2. () arime mete !orAvarabinne pra. 6.1.(1)bhaMte ! zuM acarima nairayike jJAnAvaraNIya kamma-kiM baMdhI, baMdhai baMdhissai -jAva-baMdhI, na karma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatabNdhi, na baMdhissai? bAMdhela hatuM, bAMdhato nathI ane bAMdhaze nahi ? 3. yama ! ve nava pavi u. gautama ! je pramANe pApakarmabaMdhanAM viSayamAM kahyuM te pramANe ahIM paNa kehavu joIe. Navara-daM. 21. maNussesu sakasAIsu lobhakasAIsuya vizeSa : de. 21. sakaSAyI ane lobhakaSAyI paDhama-biiyA bhaMgA, manuSyomAM prathama ane bIjo bhaMga kahevA joIe. sesA aTThArasa caramavihUNA tiNNi bhaMgA, bAkInAM aDhAra padomAM aMtima bhaMganAM sivAya bAkInA traNa bhaMga kahevA joIe. 8. 22-24, sese taheva -gAva- mALiyA 6.22-24. bAkInAM padomAM vaimAnika sudhI pUrvavata jANavA joIe. (2) darisaNAvaraNijja pi evaM ceva giravasesaM / (2) darzanAvaraNIya karmanAM viSayamAM paNa badhu varNana A pramANe samajavuM joIe. (3) veyaNijje sabvattha vi paDhama-biiyA bhaMgA (3) vedanIya karmanAM viSayamAM badhA sthAnomAM -nava-mALiyA vaimAnika sudhI prathama ane bIjo bhaMga kahevA joIe. NavaraM-maNussesu alesse, kevalI, ajogI ya Natthi / vizeSa : acarama manuSyomAM alezI, kevaLajJAnI ane ayogI hotAM nathI. pa. (4) acarime NaM bhaMte ! Neraie mohaNijja kamma- pra. (4) bhaMte ! acarama nairayike zuM mohanIya karma kiM baMdhI, baMdhai, baMdhissai -jAva-baMdhI, na baMdhai, na bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvata-bAMdhela baMdhissai? hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. goyamA ! jaheva pAvakammabaMdhaparUvaNe taheva Nira- u. gautama ! je pramANe pApakarma baMdhanAM viSayamAM kahyuM vahe nAra- hemALaTI te pramANe ahIM paNa samasta varNana vaimAniko sudhI karavuM joIe. 1. kRSNapAkSikanAM sivAya badhA bolavALA manuSyomAM trIjo cotho bhaMga kahela che. mATe anantaro55nnaka manuSya teja bhavamAM mokSa jaI zake che ane tenA pUrNa bhavamAM AyuSya na bAMdhavAno cotho bhaMga temAM ghaTita thaI jAya che. Aja sUtra pAThanAM AdhAre janma napuMsakanI paNa mukti prApta thavI siddha thAya che. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1527 1. 2. (1) garime maMte! jerapha AvayaM --- liM vaMdhI, vaMdha, vaMfdhasa -nava baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? 3. govA ! dattaphA maMju evaM sabvapaesu vi, geraiyANaM paDhama-taiyA bhaMgA, NavaraM-sammAmicchatte taio bhaMgo, hR. 2-22. parva -gAva- cabumarALA huM 22-23-26. kuvica-mAusa, vaNassaikAiyANaM teulessAe taio bhNgo| sesesu paesu savvattha paDhama-taiyA bhaMgA, daM. 14-15. teukAiya vAukkAiyANaM sabbattha paDhama-taiyA bhaMgA, daM. 17-19. beiMdiya, teiMdiya, cauriMdiyANaM evaM jevA Navara-sammatte, ohiNANe, AbhiNibohiyaNANe, suyaNANe eesu causu vi ThANesu taio bhNgo| pra. 8.1.(5) bhaMte ! zuM acarama narayike Ayukarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvata- bAMdhala hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama! prathama ane trIjo bhaMga jANavo joIe. A pramANe nairayikonAM bahuvacanasaMbaMdhI samasta padomAM pahelo ane trIjo bhaMga kahevo joIe. vizeSa : samyagu mithyAtvamAM phakta trIjo bhaMga kahevo joIe. 6.2-11. A pramANe svanitakumAro sudhI kahevuM joIe. 6.12-13-16. tejolezyAvALA pRthvIkAyika, apakAyika ane vanaspatikAyika A badhAmAM trIjo bhaMga thAya che. bAkInAM padomAM sarvatra prathama ane trIjo bhaMga kahevo joIe. 6.14-15. tejaskAyika ane vAyukAyikanAM badhA sthAnomAM prathama ane trIjo bhaMga kahevo joIe. .17-19. beIndriya, geIndriya ane caundriya jIvonAM viSayamAM paNa A pramANe kahevuM joIe. vizeSa:samyatva, avadhijJAna, AbhinibodhikajJAna ane zrutajJAna A cAra sthAnomAM phakta trIjo bhaMga kahevo joIe. 6. 20. samyagumithyAtvavALA paMcendriya tiryaMcayoniomAM trIjo bhaMga prApta thAya che. bAkI padomAM sarvatra prathama ane trIjo bhaMga jANavo joIe. 6. 21. samyagamithyAtva, avedaka ane akapAyI manuSyomAM trIjo bhaMga kahevo joIe. alezI, kevaLajJAnI ane ayogInA viSayamAM prazna karavA na joIe. bAkInAM padomAM badhA sthAnomAM prathama ane trIjo bhaMga hoya che. 8.22-24. vANavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devonuM varNana nairayikonAM samAna samajavuM joIe. (8) nAma, gotra ane aMtarAya A traNa karmonAM baMdha bhaMgonuM varNana jJAnAvaraNIyakarmabaMdhano samAna karavuM joIe. daM. 20.paMceMdiya-tirikkhajoNiyANaM sammAmicchatte to maM ! sesu paesu savvattha paDhama-taiyA bhNgaa| daM. 21. maNussANaM sammAmicchatte aveyae akasAimmi ya taio bhNgo| alesse-kevalaNANa-ajogI ya Na pucchijjati / sesesu paesu savvattha paDhama-taiyA bhNgaa| daM. 22-24. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA jahA ra (6) nAma, (7) jora, (8) tarapha ja gadeva NANAvaraNijjaM thevnnirvsesN| - vicA. sa. 26, 3. ??, mu. pa-16 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1528 dravyAnuyoga bhAga-3 43. uparovavA vIrasavaMDapanu pAvalimmAne caMpA - 43. paraMparopapannaka covIsa daMDakomAM pApa kamadino baMdha bhaMga : pa. paraMparovavaNNae NaM bhaMte ! Neraie pAvaM kamma pra. bhaMte ! zuM paraMparopapannaka nairayike pApakarma bAMdhela liM vaMdhI, vaMdha, vaMdhi -gAva hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? 3. nAtha ! atyAdhu vaMdhA, vaMdha6, vaMdhasa6, u. gautama ! koI pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. atthegaie baMdhI, baMdhai, na baMdhissai / koI pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi. paDhama bitiyA bhNgaa| A prathamane bIjo bhaMga che. evaM jaheba paDhamo uddesao taheva paraMparovavaNNaehiM je pramANe prathama uddezaka kahyo, te pramANe vi uddesao bhaanniybbo| paraMparo55nnaka uddezaka paNa kahevo joIe. geraiyAio taheva nnvdNddgshio| nirayika AdimAM paNa nava daMDaka sahita kahevA joIe. aTThaNha vi kammappagaDINaM jA jassa kammassa ATha karma prakationAM mATe paNa je karmanI je vattabbayA sA tassa ahINamairittA NeyavA-jAva vaktavyatA kahI che tenA mATe tene anAkAropayukta vemANiyA annaagaarovuttaa| vaimAniko sudhI anyUnAdhika rupathI kahevI - vicA. sa. 26, 3. 2, 4. -2 joIe. 44, gatarota pavI prabhu pAvAi caMdame- 44. anantarAvagADha covIsa deDakomAM pApakarmadino baMdha bhaMga : pa. aNaMtarogADhae NaM bhaMte ! Neraie pAvaM kamma pra. bhaMte ! zuM anantarAvagADha nairayike pApakarma bAMdhela kiM baMdhI, baMdhai, baMdhissai -jAva hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai ? bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? 3. joya! dama-vize mA, u. gautama! prathama ane bIju bhaMga jANavuM joIe. evaM jaheva aNaMtarovavaNNaehiM gavadaMDagasahio je pramANe anantaro55nnakanAM nava daMDako sahita udeso bhaNio taheva aNaMtarogADhaehiM vi (bIjo) uddezaka kahyo che, te pramANe anantarAvagADha ahINamairitto bhANiyabbo jeraiyAIe 1-24 nirayikathI laIne vaimAniko sudhI anyUnAdhika rupathI kahevuM joIe. - viyA, sa, 26, 3, 4, mu. ? 45. parasparovAi javIsa prabhu pAvalammA vepamena- 45. paraMparAvagADha covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga. pa. paraMparogADhae NaM bhaMte ! Neraie pAvaM kamma pra. bhaMte ! zuM paraMparAvagADha nairayike pApakarma bAMdhela liM vaMdhI, vaMdha, rvAdhisa -nava hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, vaMdhI, na vaMdha, na vaMdhisa ? bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? 3. soyamA!navaraparovavAddhikaso so u. gautama! je pramANe paraMparo55nakanA viSayamAM girvses| (trIjo uddezaka) kahyuM che, te pramANe ahIM paNa - viya. sa. 26, 3, 6, . ? samagra uddezaka anyUnAdhika rupathI kahevo joIe. Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 46, anaMtarAhAra caDavIsadaMDanuM pAvammArUpe vedhamaMga-46, anantarAhAraka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga : pa. anaMtarAhArae NaM bhaMte ! Neraie pAvaM kammaM hiM vadhI, gaMdhara, naMdhistara -nAvavaMdhI, na gaMdhara, na vaMdhistara ? u. goyamA ! evaM jaheva aNaMtarovavaNNaehiM uddeso taheva NiravasesaM / - viyA. ta. 26, 3. 6, su. z 47. paraMparAhAraga cauvIsadaMDaesu pAvakammAiNaM bNdhbhNgaa1. paraMparAhAra maMte ! gheraghu pAvuM naM ivadhI, vaMdhara, vaMdhistara -khAvavaMdhI, na gaMdhara, na maMdhistara ? u. goyamA ! evaM jaheva paraMparovavaNNaehiM uddeso taheva NiravasesaM / - viyA. ta. 26, 3. 7, su. z 48, anaMtarapadmattA SaDavIsavaDanuM pAvammA vadharma-48, pa. aNaMtarapajjattae NaM bhaMte ! Neraie pAvaM kammaM vi vaMdhI, gaMdhara, vaMdhistara -khAva vaMdhI, na baMdhara, na vaMdhistarU ? u. goyamA ! evaM jaheva aNaMtarovavaNNaehiM uddeso taheva NiravasesaM / pa. paramparapajjattae NaM bhaMte ! Neraie pAvaM kammaM isaMdhI, vaMdhara, vaMdhistar -khAvavaMdhI, na saMdhara, na maMdhistare ? u. goyamA ! evaM jaheva paramparovavaNNaehiM uddeso taheva NiravasesaM / - viyA. ta. 26, 3. 2, su. z 50. carimANaM cauvIsadaMDaesu pAvakammAiNaM bNdhbhNgaa5. rime aaN bhaMte ! gherahaNa pAvuM maMviM baMdhI, gaMdhara, vaMdhistar -khAva vaMdhI, na gaMdhara, na vaMdhistara ? pra. bhaMte ! zuM anantarAhAraka nairayike pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvatu- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? 47. paraMparAhAraka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga : pra. bhaMte ! zuM paraMparAhAraka naiyike pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAva- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? 50. 1529 u. gautama ! je pramANe anantaropapannaka (bIju) uddezaka kahyuM che te pramANe A saMpUrNa(anantarAhAraka) uddezaka paNa kahevo joIe. u. gautama ! je pramANe paraMparopapannaka naiyika saMbaMdhI trIjo uddezaka kahyo che te pramANe A sampUrNa uddezaka paNa kahevo joIe. anantaraparyAptaka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga : - vicA. sa. 26, 3. 8, su. z 42. paramaravakhatta caDavIsaphaMDanuM pAvammA vaSarma- 49, paraMpara paryAptaka covIsa daMDakomAM pApakarmAdino baMdha bhaMga : pra. bhaMte ! zuM anantaraparyAptaka nairayike pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvat- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! je pramANe anantaropapannaka (bIjA) pramANe A sampUrNa uddezaka uddezaka kahyo che kahevo joIe. pra. bhaMte ! zuM paraMpara paryAptaka nairayike pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -yAvattpha bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! je pramANe paraMparopapannaka (trIjo) uddezaka kahyo te pramANe ahIM paNa A saMpUrNa uddezaka kahevo joIe. covIsa daMDakomAM rimonAM pApakarmAdino baMdha bhaMga : pra. bhaMte ! zuM carama naiyike pApakarma bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze yAva- bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? For Private Personal Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1530 dravyAnuyoga bhAga-3 3. govA ! pUrva nA parovavAdi 3 u. gautama ! je pramANe paraMpara55naka (trIjo) taheva carimehiM nnirvsesN| uddezaka kahyo te pramANe caramanA mATe paNa A - vicA. sa. 26, 3. 20, mu. ? saMpUrNa uddezaka kahevo joIe. 12. nava-vasavaMvsuvAva gAyariMtuM 51. jIva-covIsa daMDakomAM pApakarma ane akarmothI karela AI bhaMgA Adi bhaMga : 9. nIvevi aMte!vaMyammu-. viraku, reDa, rissa6 pra. bhaMte ! zuM jIve pApakarma karela hatuM, kare che ane karaze ? 2. rasu, re, na Iralsa, 2. karela hatuM, kare che ane karaze nahi ? rU. risu, kare, rasa, 3. karela hatuM, karatA nathI ane karaze ? 4. rasu, na kare, na risa ? 4. karela hatuM, karatA nathI ane karaze nahi ? 3. yama ! 2. atyA; raMku, re, rasa, u. gautama ! 1. koI jIve pApakarma karela hatuM, kare che ane karaze. 2. atyArUpa riMtu, re, risa, 2. (koI jIve) karela hatuM, kare che ane karaze nahi. 3. atthegaie kariMsu, na karei, karissai, 3. (koI jIve) karela hatuM, karatA nathI ane karaze. 4. atyaMgaie kariMsu, na karei, na karissai / 4. (koI jIve) karela hatuM, karatA nathI ane karaze nahi. pa. salesse NaM bhaMte ! jIve pAvaM kamma pra. bhaMte ! salezI jIve pApakarma karela hatuM, kare che vuiM varaMtu, repha, risa -nava ane karaze -yAvata- karela hatuM, karatA nathI ane kariMsu, na karei, na karissai ? karaze nahi ? goyamA! evaM eeNaM abhilAveNaM, jacceva baMdhisae u. gautama ! baMdhIzatakanAM varNana anusAra ahIM paNa vattabbayA sacceva niravasesA bhANiyabbA, taha ceva A abhizApathI badhA varNana karavA joIe. te navadaMDagasahiyA ekkArasa uddesagA bhaanniybbaa| pramANe nava daMDaka sahita agiyAra uddezaka paNa - viyA. sa. 27, 3. ?-22, . -2 ahIM kahevA joIe. 12 nIva-vIsa kupAva8 nmAna samajja para. jIva covIsa daMDakomAM pApakarma ane aSTa karmonAM samAyaraNaM ya samarjana-samAcaraNa : pa. jIvA NaM bhaMte ! pAvaM kammaM kahiM samajjiNiMsu, kahiM pra. bhaMte ! jIvoe kaMI gatimAM pApakarma grahaNa karela samAyariMsu? hatuM ane kaMI gatimAM AcaraNa karela hatuM ? 3. soyamA! u. gautama ! 2. sa vi tAva tirivaravanoLisu honnA, 1. badhA jIva tiryaMcayoniomAM hatA. 2. ahavA tirikkhajoNiesuyaneraiesuya hojjA, 2. athavA tiryaMcayoniomAM ane nairayikomAM hatAM, 3. ahavAtirikkhajoNiesuyamaNussesuya hojjA, 3. athavA tiryaMcayonio ane manuSyomAM hatA. 4. ahavA tirikkhajoNiesu ya devesu ya hojjA, 4. athavA tiryaMcayonio ane devomAM hatA. 5. ahavA tirikkhajoNiesu ya neraiesu ya 5. athavA tiryaMcayonio, nairayiko ane manuSyomAM manussesu ya dannA, hatA. 6. ahavA tirikkhajoNiesu ya neraiesu ya devesu 6. athavA tiryaMcayonio, nairayiko ane devomAM ya honnA, hatA, Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1531 7. ahavA tirikkhajoNiesu ya maNussesu ya devesu athavA tiryaMcayonio, manuSyo ane devomAM ya hojjA, hatA. 8. ahavA tirikkhajoNiesu ya neraiesu ya 8. athavA tiryaMcayonio, nairayiko, manuSyo maNussesu ya devesu ya hojjaa| ane devomAM hatA, (tyAre te-te gatiomAM teoe pApakarmane grahaNa karela hatuM ane AcaraNa karela hatuM.) pa. salessA NaM bhaMte ! jIvA pAvakamma pra. bhaMte ! salezI jIvoe kaMI gatimAM pApakarmane kahiM samajjiNiMsu, kahiM samAyariMsu ? grahaNa karela hatuM ane kaMI gatimAM AcaraNa karela hatuM ? 3. yama ! ve jevA u. gautama! pUrvavata (ahIM badhA bhaMga prApta thAya che.) rU. pve hasA -gAva-masTresa 3. A pramANe kRSNalezI jIvothI laIne alezI jIvo sudhInAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. 4. kaNhapakkhiyA sukkapakkhiyA evaM -jAva- 4. kRSNapAkSika, zuklAsikathI anAkAropayukta 6-22 mAravA sudhI A pramANenuM varNana karavuM joIe. v , ne maMte ! parva I pra. 8.1. bhaMte ! nairayikoe pApakarmanuM kyAM grahaNa ___ kahiM samajjiNiMsu, kahiM samAyariMsu ? karela hatuM ane kyAM AcaraNa karela hatuM ? u. goyamA ! sabve vi tAva tirikkhajoNiesu hojjA, gautama ! badhA jIva tiryaMcayonImAM hatA. ItyAdi evaM ceva aTTha bhaMgA bhaanniybvaa| pUrvavata ATheya bhaMga ahIM kahevA joIe. evaM sabvattha aTTha bhaMgA-jAva- annaagaarovuttaa| A pramANe sarvatra anAkAropayukta sudhI ATha-ATha bhaMga kahevA joIe. 8 2-24, parva -gAMva- veniyA 8.2-24, A pramANe vaimAniko sudhI pratyekanAM ATha-ATha bhaMga jANavAM joIe. evaM NANAvaraNijjeNa vi dNddo| A pramANe jJAnAvaraNIyanAM viSayamAM paNa ATha-ATha bhaMga kahevA joIe. have nava-maMtara A pramANe (darzanAvaraNIyathI) aMtarAyakarma sudhI jANavuM joIe. evaM ee jIvAIyA vemANiyapajjavasANA nava daMDagA A pramANe juvAdithI vaimAnika sudhIe navadaMDaka mati hoya che. - vicA. sa. 28, 3. 1, . 2-20 jarU. maLatara vavana vIravaMDApavane-8 53. anaMtaropapannakAdi covIsa daMDakomAM pApakarma ane kammANa ya samajjaNaM samAcaraNaM ya aSTa karmonuM samarjana-samAcaraNa : pa. daM.1.aNaMtarovavannagANaM bhaMte! neraiyA pAvaM kamma- pra. 8,1, bhaMte! anaMtaro5pannakanairayikomAM pApakarmoe #hiM samaSniAyu, diM samAyariMkuM? kyAM grahaNa karela hatuM ane kyAM AcaraNa karela hatuM ? 3. goyamA ! savitAvatirikSanaLivlu honnA, evaM ettha vi aTTha bhNgaa| . gautama ! te badhA tiryaMcayoniomAM hatA ItyAdi pUrvokta ATheya bhaMgonuM ahIM varNana karavuM joIe. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1532 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM aNaMtarovavannagANaM neraiyAINaM jassa NaM asthi A pramANe anantaropapatnaka nairayikomAM lezyA lessAIyaMaNAgArovayogapajjavasANaMtaMsabaMeyAe AdithI laIne anAkAropayoga sudhI bhaMgomAMthI bhayaNAe bhANiyavvaM -jAva-2-24 vemaanniyaannN| jemAMthI je bhaMga prApta thAya che te badhA bhajanA (vikalpathI) 6.2-24 vaimAniko sudhI kahevuM joIe. NavaraM-aNaMtaresu je parihariyavvA te jahA baMdhisae vizeSa : anantaropapannakomAM je-je pada choDavA tahA ihaM pi| yogya che te-te padone baMdhazatakanAM anusAra ahIM paNa choDI devA joIe. evaM NANAvaraNijjeNa vi dNddo| A pramANe jJAnAvaraNIya karmanAM daMDaka jANavA joIe. evaM -jAva- aMtarAieNaM niravasesaM / A pramANe aMtarAya karma sudhI samagra varNana karavuM joIe. esa vi navadaMDagasaMgahio uddesao bhaanniybbo| nava daMDaka sahita AnA paNa pUrNa uddezaka kahevA - vicA. sa. 28, 3. 2, 3. 2-4 joIe. evaM eeNaM kameNaMjahevabaMdhisaeuddesagANaMparivADI je pramANe baMdhI zataka" mAM uddezakonI paripATI taheva iha pi aTThasu bhaMgesu neybbaa| kahI che, te ja kamathI te pramANe ahIM ATheya bhaMgomAM kahevA joIe. Navara-jANiyabvaM jaM jassa asthi taM tassa bhANiyavvaM vizeSa : jemAM je pada saMbhava hoya, temAM te ja pada -nA- amuisA . acarama uddezaka sudhI kahevA joIe. sabbe vi ee ekkArasa uddesgaa| A pramANe e badhA agiyAra uddezaka thayA. - viyA. sa. 28, 3. rU-12, mu. ? 14 nIva nakavIsahu pavane pratye mAna 2 54. jIva-covIsa daMDakomAM pApakarma ane akarmonuM sama-visama-paTThavaNa-niTThavaNaM sama-viSama-pravartana-samApana : 5. navA ja aMte ! pAvaM i kiM pra. bhaMte ! zuM jIva pApakarmanuM vedana - 1. samAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu, 1. sama samayamAM ja prAraMbha kare che ane sama samayamAM ja samApta kare che ? 2. samAyaM paTThaviMsu visamAyaM niTThaviMsu, sama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che ? 3. visamAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu, viSama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che ? 4. visamAyaM paTThaviMsu visamAyaM niTThaviMsu ? 4. viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che ? 3. mocamA ! 2. atyAcA samaye viMsu samaye u. gautama ! keTalAka jIva (pApakarmanuM vedana) sama niTThaviMsu -jAva- 4. atthe gaiyA visamAyaM samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM ja paTThaviMsu visamAyaM nitttthviNsu| samApta kare che -yAvatu- keTalAka jIva viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM ja samApta kare che. 3. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1533 pa. se keNaDheNaM bhaMte ! evaM vuccai "atthegaiyA samAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu -jAva- atthegaiyA visamAyaM paThaviMsa, visamAyaM nirdeviMsu ?" 3. mA ! nIvA raviMda quttA, te nahIM1. atthegaiyA samAuyA samovavannagA, 2. atthegaiyA samAuyA visamovavannagA, 3. atthegaiyA visamAuyA samovavannagA. 4. atthegaiyA visamAuyA visamovavannagA, 1. tattha Naje te samAuyA samovavannagAteNaMpAvaM kammaM samAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu, pra. bhaMte ! zA mATe evuM kehavAya che ke - keTalAka jIva pApakarmonuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM ja samApta kare che -cAvatu- keTalAka jIva viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM ja samApta kare che ?" u. gautama ! jIva cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka jIva samAna AyuvALA che ane sama samayamAM utpanna thAya che, 2. keTalAka jIva samAna AyuvALA che ane viSama samayamAM utpanna thAya che, 3. keTalAka jIva viSama AyuvALA che ane sama samayamAM utpanna thAya che. 4. keTalAka jIva viSama AyuvALA che ane viSama samayamAM utpanna thAya che. temAMthI je samAna AyuvALA che ane sama samayamAM utpanna thanAra che, te pApakarmanuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM ja samApta kare che. temAMthI je samAna AyuvALA che ane viSama samayamAM utpanna thanAra che, te pApakarmanuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che. 3. temAMthI je viSama AyuvALA che ane sama samayamAM utpanna thanAra che, te pApakarmanuM vedana viSama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che. 4. temAMthI je viSama AyuvALA che ane viSama samayamAM utpanna thanAra che, te pApakarmanuM vedana paNa viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM ja samApta kare che, mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - keTalAka jIva pApakarmonuM vedana samasamayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM ja samApta kare che -pAvata- keTalAka jIva viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM ja samApta kare che." 2. tattha NaM je te samAuyA visamovavannagA te NaM pAvaM kammaMsamAyaMpaTThaviMsuvisamAyaM niTThaviMsu, 3. tattha NaM je te visamAuyA samovavannagA te NaM pAvaM kammavisamAyaMpaTThaviMsusamAyaM niTThaviMsu, 4. tattha NaM je te visamAuyA visamovavannagA te NaM pAvaM kammaM visamAyaM paTThaviMsu visamAyaM nitttthviNsu| se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai"atthegaiyAsamAyaMpaTThaviMsusamAyaM niTThaviMsu -jAva-atthegaiyA visamAyapaTThaviMsuvisamAyaM nirvisu !" Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1534 5. sajessA nuM maMte ! nIvA pAvuM mAMM - kiM samAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu - jAvavisamAyaM paTThaviMsu visamAyaM niTThaviMsu ? 3. goyamA ! ve eva evaM savvaTThANesu vi - jAva- aNAgArovauttA, ee savve vi payA eyAe vattavvayAe bhANiyavvA / va. huM . teDyA jaM bhaMte ! pAvuM maM kiM samAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu - jAvavisamAyaM paTThaviMsu visamAyaM niTThaviMsu ? u. goyamA ! atthegaiyA samAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu - jAva- atthegaiyA visamAyaM paTThaviMsu visamAyaM niTThaviMsu / evaM jaheba jIvANaM taheva bhANiyavvaM jAvaaNAgArovauttA / 3. 2-24. -khAva- temALiyAnuM / jassa jaM atthi taM eeNaM ceva kameNaM bhANiyavvaM / jahA pAveNaM daMDao eeNaM kameNaM aTThasu vi kammapagaDIsu aTTha daMDagA bhANiyavvA jIvAIyA vemANiyapajjavasANA / eso navadaMDagasahio paDhamo uddesao bhANiyavvo / * viyA. sa. 26, 3. ?, mu. -6 , khetarovavanAnu paDavI sarvabhu vAvamAMMatttthkmmaann ya sm-vism-ptttthvnn-nitttthvnnN1. ** aNaMtarovavannagA NaM bhaMte! neraiyA pAvaM kammaMkiM samAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu - jAvavisamAyaM paTThaviMsu visamAyaM niTThaviMsu ? 55, dravyAnuyoga bhAga-3 pra. bhaMte ! zuM salezI jIva pApakarmanuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che -yAvat-viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che? u. gautama ! pUrvavat samajavuM joIe. A pramANe badhA sthAnomAM anAkAropayukta sudhI jANavuM joIe. A badhA padomAM A ja varNana karavuM joIe. pra. da.1. bhaMte ! zuM naiyika pApakarmanuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che -yAvat-viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che ? u. gautama ! keTalAka naiyika pApakarmanuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che -yAvat- keTalAka nairayika viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che. A pramANe jema sAmAnya jIvonuM varNana karyuM te pramANe anAkAropayukta naiyikonAM saMbaMdhamAM jANavuM joIe. 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI jANavuM joIe. paraMtu jemAM je pada prApta thAya che tene Aja kramamAM kahevA joIe. je pramANe pApakarmanAM sabaMdhamAM daMDaka kahyA Aja kramamAM sAmAnya jIvAdithI vaimAniko sudhI ATheya karmaprakRtionAM saMbaMdhamAM ATha-ATha daMDaka kahevA joIe. A pramANe navadaMDaka sahita A prathama uddezaka kahevo joIe. anaMtaro55nnaka Adi covIsa daMDakomAM pApakarma ane aSTa karmonuM sama-viSama-pravartana samApana : pra. daM.1. bhaMte ! zuM anantaropapannaka naiyika sama samayamAM pApakarmanuM vedana prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che -yAvat- viSama samayamAM vedana prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che? For Private Personal Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1535 u. goyamA ! atthegaiyA samAyaM paTThaviMsu, samAyaM niThaviMsu, atthegaiyA samAyaM paThaviMsu, visamAyaM nitttthviNsu| pa. se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccai "atthegaiyA samAyaM paTThaviMsu samAyaM niTThaviMsu atthegaiyA samAyaM paTThaviMsu visamAyaM niTThaviMsu?" u. goyamA! aNaMtarovavannagA neraiyA duvihA paNNattA, te nahIM1. atthegaiyA samAuyA samovavannagA, 2. atthegaiyA samAuyA vismovvnngaa| 1. tattha NaM je te samAuyA samovavannagA te NaM pAvaM kammaM samAyaM paTThaviMsu samAyaM nitttthviNsu| 2. tattha NaM je te samAuyA visamovavannagA uM. gautama! keTalAka anaMtaro55nnaka nairayika pApakarmanuM sama samayamAM vedana kare che ane sama samayamAM samApta kare che. keTalAka sama samayamAM vedana prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - keTalAka sama samayamAM vedanA prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che? keTalAka sama samayamAM vedanA prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che?" gautama ! anaMtaro55nnaka nairayika be prakAranAM kahyA che. jemake - 1. keTalAka samAyuvALA che ane sama samayamAM utpanna thanAra che. 2. keTalAka samAyuvALA che ane viSama samayamAM utpanna thanAra che. 1. temAMthI je samAyuvALA che ane viSama samayamAM utpanna thanAra che te pApakarmanuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che. temAMthI je samAyuvALA che ane viSama samayamAM utpanna thanAra che, te pApakarmanuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - keTalAka sama samayamAM vedana prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che, keTalAka sama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM samApta kare che." pra. bhaMte ! zuM salezI anaMtaropapannaka nairayika pApakarmanuM vedana sama samayamAM prAraMbha kare che ane sama samayamAM samApta kare che -vAva- viSama samayamAM prAraMbha kare che ane viSama samayamAM ja samApta kare che ? u. gautama ! saMpUrNa varNana pUrvavata samajavuM joIe. A pramANe anAkAropayukta (narayiko) sudhI samajavuM joIe. te NaM pAvaM kammaM samAyaM paTThaviMsu visamAyaM nitttthviNsu| se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai"atthegaiyA samAyaMpaTThaviMsu, samAyaMniTThaviMsu atthegaiyA samAyaM paTThaviMsu visamAyaM nirvisu " pa. salessA NaM bhaMte! aNaMtarovavannagA neraiyA pAvaM kamma kiM samAyaM paTThaviMsu samAyaM nilaviMsu -jAvavisamAyaM paTThaviMsu visamAyaM niTThaviMsu ? 3. soyamA ! ve jevA evaM -jAva- annaagaarovuttaa| Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1536 dravyAnuyoga bhAga-3 huM 2-24, gve manamAlimbA- mALiTI 6.2-24. A pramANe asurakumArothI vaimAniko sudhI paNa kahevuM joIe. NavaraM-jaM jassa asthi taM tassa bhANiyavvaM / vizeSa : jemAM je pada prApta thAya che te ja kahevA joIe. evaM NANAvaraNijje Na vi dNddo| A pramANe jJAnAvaraNIya karmanAM saMbaMdhamAM paNa daMDaka kahevA joIe. evaM niravasesaM -jAva- aMtarAieNaM / A pramANe aMtarAya karma sudhI badhA pATha kahevA - vicA. sa. 26, 3. 2, 3. 2-7 joIe. evaM eeNaMgamaeNaM jaccevabaMdhisae uddesagaparivADI A pramANe Aja AlApakanAM kramathI jema sacceva iha vibhANiyabvA-jAva- acarimo ti| baMdhIzatakamAM uddezakonI paripATI kahI che ahIM paNa tevI ja rIte acaramauddezaka sudhI kahevI joIe. aNaMtaraudesagANaM pauNha vi ekkA vttvvyaa| anattara saMbaMdhI cAra uddezakonuM varNana eka samAna karavuM joIe. sesANaM sattaNhaM ekkA bttbyaa| bAkI sAta udezakonuM varNana eka samAna karavuM - vicA. sa. 21, 3. rU-12, su. ? joIe. 6. vItatu yA vimA yeya prava- pa. covIsa deDakomAM baMdhAyela pApakarmonAM vedananuM prarupaNa: 4 2-20, zerathA satya samaye ne pa vAgye vaSna, 1-20. nairayikothI paMcedriyatiryaMcayonio sudhIno daMDakomAM je sadA parimita pApakarmano baMdha thAya che, tatthagayA vi egaiyA veyaNaM veyaMti, (tenuM phaLa) keTalAka teja bhavamAM vedana kare che, annatthagayA vi egaiyA veyaNaM veyaMti, keTalAka bhavAntaramAM vedana kare che. -jAva-paMceMdiya tirikkhajoNiyANaM / daM. 21. maNussANaM sayA samiyaM je pAve kamme kajjai, da.21, manuSyonuM je sadA parimita pApakarmano baMdha thAya che. ihagayA vi egaiyA veyaNaM veyaMti, (tenuM phaLa) keTalAka teja bhavamAM vedana kare che, annatthagayA vi egaiyA veyaNaM veyaMti / ane keTalAka bhavAntaramAM vedana kare che. maNussavajjA sesA ekkgmaa| manuSyonAM sivAya bAkI AlApaka samAna samajavA joIe. 2 22-24, ne tevA 3ovavanA, 8.22-24, urdhvalokamAM utpanna thayela devomAM je kappovavannagA vimANovavannagA, kalpopapannaka hoya ke vimAnopapannaka hoya, cArovavannagA cAraTThiiyA, je cAro55naka devomAM cAra sthita hoya, gairaiyA gaisamAvannagA, gatizIla hoya ke satata gatizIla hoya, tesi NaM devANaM sayA samiyaM je pAve kamme kajjai, te devonAM sadA parimita pApakarmano baMdha thAya che. tatthagayA vi egaiyA veyaNaM veyaMti, tenuM phaLa keTalAka deva teja bhavamAM vedana kare che ane annatthagayA vi egaiyA veyaNaM veyNti'| keTalAka bhavAntaramAM vedana kare che. - TA , ma. 2, 3. 2, mu. 6 7 1. covIsa daMDakonA kramAnusAra A pATha vyavasthita karela che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 57. ohiyA baMdha bheyaaje vadhe, duvihe baMdhe paNNatte, taM jahA 2. vekhtabaMdhe seva, . 58. iriyAvahiya-saMparAiyapaDucca baMdha bheyA 1. vide jaM bhaMte ! vaMthe paLatte ? TALa. 6. |, su. 7 2. dosa baMdhe ceva / 2 ThAmAM Ja. 2, 3. 4, mu. o 07 3. goyamA ! dhruviSe vaMdhe paLatte, taM nahA . phariyAvahiyA vaMdhe ya, 2. maMparAyavaMdhe ya - viyA. sa. 8, 3. 8, su. z 59. vivihAvekkhayA vittharao iriyAvahiyabaMdhasAmittaMpa. iriyAvahiyaM NaM bhaMte ! kammaM kiM neraio baMdhai, tirikkhajoNio baMdhai, tirikkhajoNiNI baMdhai, masso baMdhai, maNussI baMdhai, tevo baMdha, tevI vaMdha' ? 3. goyamA ! no mero baMdhara, sama. sama. ?, su. 26 (0) jhALa. 2, mu. 663 no tirikkhajoNio baMdhai, no tirikkhajoNiNI vaMdhara, no devo baMdhai, no devI baMdhai, puvvapaDivannae paDucca maNussA ya maNussIo ya baMdhaMti, ?. 2. paDivajjamANae paDucca 2. manuso vA vaMdhara, 2. majussA vA vaMdhara, rU. majussA vA vaMyaMti, 4. majuslImo vA vaMyaMti, 5. ahavA maNusso ya maNussI ya baMdhai, 6. ahavA manusso ya, manusmItro ya baMdhati, 7. ahavA manussA ya, manustI ya baMdhara, 57. sAmAnyataH baMdhanAM bheda : baMdha eka che, baMdha be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. preya baMdha, 58. (va) sama. sama. 2, mu. rU pra. u. 2. dveSa baMdha. IryApathika ane sAMparAyikanI apekSAe baMdhanAM bheda : bhaMte ! baMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? gautama ! baMdha be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. IryApathika baMdha, 2. sAMparAyika baMdha. 1537 59. vividha apekSAthI vistRta IryApathika baMdha svAmitva : pra. bhaMte ! IryApathika karma zuM naiyika bAMdhe che, tiryaMcayonika bAMdhe che, tiryaMcANI bAMdhe che, manuSya bAMdhe che, manuSyANI bAMdhe che, deva bAMdhe che ke devI bAMdhe che ? u. gautama ! IryApathika karma naiyika bAMdhatA nathI. tiryaMcayonika bAMdhatA nathI, tiryaMcANI bAMdhatI nathI, deva bAMdhatA nathI ane devI paNa bAMdhatI nathI, paraMtu pUrva pratipatnakanI apekSAe Ane manuSya . puruSa bAMdhe che ane manuSyANI bAMdhe che, pratipadyamAnanI apekSAe : 1. manuSya - puruSa bAMdhe che. 2. manuSyANI bAMdhe che, 3. ghaNA badhA manuSya puruSa bAMdhe che, 4. ghaNI badhI manuSyANI bAMdhe che, 5. athavA eka manuSya-puruSa ane eka manuSyANI bAMdhe che, 6. athavA eka manuSya-puruSa ane ghaNI badhI manuSyANI bAMdhe che, 7. athavA ghaNA manuSya puruSa ane eka manuSyANI bAMdhe che, Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1538 8. ahavA maNussA ya, maNussIo ya baMdhaMti / 6. taMmaMte !jitthI baMdha, purito baMdhava, navuMso baMdhara, o baMdhaMti, purisA baMdhaMti, napuMsagA baMdhaMti, no tyI, no purio, no napuMsano vaMdhara ? 3. goyamA ! to rUthI vaMdhara, no riso baMdhara, no napuMsago baMdhai, no itthIo baMdhaMti, no purisA vaMyaMti, no napuMsanA vaMyaMti, 6. no rUtyI, no riso, no napuMso baMdhara, puvva paDivannae paDucca avagayavedA baMdhaMti, paDivajjamANae ya paDucca avagayavedo vA baMdhai, avayavedA vA baMdhaMti / jai bhaMte! avagayavedo vA baMdhai, avagayavedA vA vaMyaMti, taM maMte ! i chu. itthIpacchAkaDo baMdhai, 2. purisapacchAkaDo baMdhai, 3. napuMsakapacchAkaDo baMdhai, 4. itthIpacchAkaDA baMdhaMti, 5. purisapacchAkaDA baMdhaMti, 6. napuMsakapacchAkaDA baMdhaMti, 7. 8. 2. ahavA itthIpacchAkaDo ya, purisapacchAkaDo ya dhaDa, ahavA itthIpacchAkaDo ya, purisapacchAkaDA ya vaMyaMti, ahavA itthIpacchAkaDA ya, purisapacchAkaDo ya baMdhai, dravyAnuyoga bhAga-3 8. athavA ghaNA manuSya puruSa ane ghaNI manuSyANI bAMdhe che. pra. bhaMte ! (zuM IrSApathika karma baMdha) strI bAMdhe che, puruSa bAMdhe che ke napuMsaka bAMdhe che, strIo bAMdhe che, puruSa bAMdhe che ke napuMsaka bAMdhe che ke no strI, no puruSa, no napuMsaka bAMdhe che ? u. gautama ! Ane strI bAMdhatI nathI, puruSa bAMdhatA nathI, napuMsaka bAMdhatA nathI. strIo bAMdhatI nathI, puruSo bAMdhatA nathI ane napuMsaka paNa bAMdhatA nathI. paraMtu no strI, no puruSa ane no napuMsaka bAMdhe che. pUrva pratipannakanI apekSAe vedarahita ghaNA jIva bAMdhe che. pratipadyamAnanI apekSAe veda rahita (eka)jIva paNa bAMdhe che ane (ghaNA) vedarahita jIva paNa bAMdhe che. pra. bhaMte ! jo vedarahita eka jIva ke vedarahita ghaNA jIva (IryApathika karma) bAMdhe che to bhaMte ! zuM - 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. For Private Personal Use Only strI-pazcAttkRta jIva (je jIva bhUtakALamAM strIvedI hatA, have vartamAna kALamAM avedI thaI gayA che) bAMdhe che ? puruSa-pazcAtkRta jIva (je jIva pahelApuruSavedI hatA, have avedI thaI gayA che) bAMdhe che ? napuMsaka-pazcAtkRta jIva (je pahelA napuMsakavedI hatA, have avedI thaI gayA che) bAMdhe che ? strI pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? puruSa pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? napuMsaka pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? athavA eka strI-pazcAtakRta jIva ane puruSa pazcAdbhUta jIva bAMdhe che ? athavA eka strI-pazcAtyaMta jIva ghaNA puruSa pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? athavA ghaNA strIpazcAttkRta jIva ane eka puruSa pazcAdbhUta jIva bAMdhe che ? Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 10. ahavA itthIpacchAkaDA ya purisapacchakaDA ya baMdhaMti, 11. ahavA itthIpacchAkaDo ya, napuMsaka pacchAkaDo ya baMdhai, 12. ahavA itthIpacchAkaDo ya, napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti, 13. ahavA itthIpacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDo ya baMdhai, 14. ahavA itthIpacchAkaDo ya, napuMsakapacchAkaDo ya saMdhara, 15. ahavA purisapacchAkaDo ya, napuMsakapacchAkaDo ya baMdhai, 16. ahavA purisapacchAkaDo ya, napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti, 17. ahavA purisapacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDo ya baMdhai, 18. ahavA purisapacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti, 19. ahavA itthIpacchAkaDo ya, purisapacchAkaDo ya, napuMsakapacchAkaDo ya baMdhai / 20. ahavA itthIpacchAkaDo ya, purisapacchAkaDo ya, napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti, 21. ahavA itthIpacchAkaDo ya, purisapacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDo ya baMdhai, 22. ahavA itthIpacchAkaDo ya, purisapacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDo ya baMdhaMti, 23. ahavA itthIpacchAkaDA ya, purisapacchAkaDo ya, napuMsakapacchAkaDo ya baMdhai, 24. ahavA itthIpacchAkaDA ya, purisapacchAkaDo ya, napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti, 1539 10. athavA ghaNA strI pazcAtkRta jIva ane ghaNA puruSa pazcAtkRta jIva bAMdhe che ? 11. athavA eka strI pazcAdbhUta jIva ane eka napuMsaka pazcAtkRta jIva bAMdhe che ? 12. athavA eka strIpazcAtyaMta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAtkRta jIva bAMdhe che ? 13. athavA ghaNA strI pazcAdbhuta jIva ane eka napuMsaka pazcAtkRta jIva bAMdhe che ? 14. athavA eka strI pazcAdbhuta jIva ane eka napuMsaka pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? 15. athavA eka puruSa pazcAdbhUta jIva ane eka napuMsaka pazcAdbhUta jIva bAMdhe che ? 16. athavA eka puruSa pazcAdbhuta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAtkRta jIva bAMdhe che ? 17. athavA ghaNA puruSa pazcAtkRta jIva ane eka napuMsaka pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? 18. athavA ghaNA puruSa pazcAtkRta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAtkRta jIva bAMdhe che ? 19. athavA eka strI pazcAdbhUta jIva, eka puruSa pazcAtyaMta jIva ane eka napuMsaka pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? 20. athavA eka strI pazcAdbhuta jIva, eka puruSa pazcAtkRta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAtkRta jIva bAMdhe che ? 21. athavA eka strI pazcAtyaMta jIva, ghaNA puruSa pazcAdbhUta jIva ane eka napuMsaka pazcAta jIva bAMdhe che ? 22. athavA eka strI pazcAdbhUta jIva, ghaNA puruSa pazcAtkRta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAtkRta jIva bAMdhe che. 23. athavA ghaNA strI pazcAtkRta jIva, eka puruSa pazcAttkRta jIva ane eka napuMsaka pazcAtyaMta jIva bAMdhe che. 24. athavA ghaNA strI pazcAtkRta jIva, eka puruSa pazcAttkRta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAdbhUta jIva bAMdhe che. For Private Personal Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1540 dravyAnuyoga bhAga-3 25. ahavA itthIpacchAkaDA ya, purisapacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDo ya baMdhai, 26. 26. ahavA itthIpacchAkaDA ya, purisapacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti ? 3. nayama . tmipachIko vi vaMdhak -nA 26. ahavA itthipacchAkaDA ya purisapacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti / 5. te aMte ! . vi vaMdhI, vaMdha, vaMfdharasa, 2. vaMdhI, vaMdha6, na vaMdhase, rU. vaMdhI, na vaMdha, vaMdhimsa, 4. vaMdhI, na vaMdha, na vaMdhasa, 6. na vaMdhI, vaMdha6, vaMdhasa6, 6. na vaMdhI, vaMdha, na vaMdhisa6, 7. vaMdhI, na vaMdhavuM, vaMthisa, 8. na vaMdhI, na vaMdha6, na vaMdhasa? 3. soyamA ! bhavArisa paDu 6. alyA, vaMdhI, vaMdha, vaMdhirU gAva 25. athavA ghaNA strI pazcAtkRta jIva, ghaNA puruSa pazcAtkRta jIva ane eka napuMsaka pazcAtkRta jIva bAMdhe che. athavA ghaNA strI pazcAtukRta jIva, ghaNA puruSapazcAtukRta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAtta jIva bAMdhe che ? u. gautama! 1. (Iyapathika karma) 1. strI pazcAtukRta jIva paNa bAMdhe che -cAvatu- 26. ghaNA strI pazcAtkRta jIva, ghaNA puruSa pazcAtkRta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAtkRta jIva paNa bAMdhe che. (A pramANe chavvIsa bhaMga ahIM uttaramAM paNa kahI devA joIe.) pra. bhaMte ! zuM jIve (Ipathika karma) 1, bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. 2. bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi. 3 bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. 4. bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. 5. bAMdhela nathI, bAMdhe che ane bAMdhaze, 6. bAMdhela nathI, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi, 7. bAMdhela nathI, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. 8. bAMdhela nathI. bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! bhavAkarSanI apekSAe : 1. keTalAka jIve bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze -vAva8. keTalAka jIve bAMdhela nathI, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. grahaNAkarSanI apekSAe : 1-5. keTalAka jIve bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. A pramANe cAvatu- keTalAka jIve bAMdhelA nathI, bAMdhe che ane bAMdhaze kahevuM joIe. 6. paraMtu bAMdhela nathI, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi A chaThTho bhaMga kahevo na joIe. 7. koI eka jIve bAMdhela nathI, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze. 8. koI eka jIve bAMdhela nathI, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi. 8. atthegaie na baMdhI, na baMdhai, na bNdhissi| gahaNAgarisaM pdducc2-6. mArUdhaMdhA, vaMdhaH, vaMfdhasa ive-nAatthegie na baMdhI, baMdhai, baMdhissai / 6. ceva je na vaMdhI, vaMdha6, na vaMgharU . 7. atyArUpa na vaMdhI, na vaMdha, vaMdhi | 8. atthegaie na baMdhI, na baMdhai, na baMdhissai / - vicA. sa. 8, 3. 8, su. 22-14 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1541 60. phariyAdamAM juja sijajavaliyA desasavAiyabaMdha parUvarNapa. taM bhaMte ! kiM sAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, sAIyaM apajjavasiyaM baMdhai, aNAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, aNAIyaM appajjavasiyaM baMdhai? u. goyamA ! sAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, no sAIyaM apajjavasiyaM baMdhai, no aNAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, no aNAIyaM apajjavasiyaM baMdhai / pa. taM bhaMte ! kiM deseNaM desaM baMdhai, deseNaM savvaM baMdhai, saveNaM desaM baMdhai, savveNaM savvaM baMdhai ? 3. gayA ! no meseja saM vaMdha, no deseNaM satvaM baMdhai, no sabveNaM desaM baMdhai, sabveNaM savvaM bNdhi| - viyA. sa. 8, 3. 8, yu. 25-16 62. vivihAvevAya vityaramo parAdhamatte- pa. saMparAiyaM NaM bhaMte ! kammaM kiM neraio baMdhai, tirikkhajoNio baMdhai, tirikkhajoNiNI baMdhai, maNusso baMdhai, maNussI baMdhai, devo baMdhai, devI baMdhai ? 3. kocamA ! nero vi vaMdhak -gAva- hevI vi vaMdhA 6. IryApathika baMdhanI apekSAe sAdi saparyavasitAdi ane dezasarvAdi baMdha prarupaNa : pra. bhaMte ! jIva IryApathika karma zuM sAdisaparyavasita bAMdhe che, sAdi aparyavasita bAMdhe che, anAdisaparyavasita bAMdhe che ke anAdi- aparyavasita bAMdhe che ? u. gautama! jIva (IryApathika karma) sAdisaparyavasita bAMdhe che, paraMtu sAdiaparyavasita bAMdhatA nathI, anAdisaparyavasita bAMdhatA nathI ane anAdi aparyavasita paNa bAMdhatA nathI. pra. bhaMte ! jIva (IryApathika karma) dezathI AtmAnAM dezane bAMdhe che, dezathI sarvane bAMdhe che, sarvathI dezane bAMdhe che ke sarvathI sarvane bAMdhe che ? u. gautama ! te (Ipathika karma) dezathI dezane bAMdhatA nathI, dezathI sarvane bAMdhatA nathI, sarvathI dezane bAMdhatA nathI, paraMtu sarvathI sarvane bAMdhe che. 61. vividha apekSAthI vistRta sAparAyika baMdha svAmitva: pra. bhaMte ! sAMparAyika karma nairayika bAMdhe che, tiryaMcayonika bAMdhe che. tiryaMcANI bAMdhe che. manuSya bAMdhe che, manuSyANI bAMdhe che, deva bAMdhe che ke devI bAMdhe che ? u. gautama! nairayika paNa bAMdhe che -yAvata- devI paNa bAMdhe che. pra. bhaMte ! (sAMparAyika karma) zuM strI bAMdhe che, puruSa bAMdhe che, napuMsaka bAMdhe che ke no strI-no puruSa- no napuMsaka bAMdhe che ? u. gautama ! strI paNa bAMdhe che -vAva- no strI nopuruSa-no napuMsaka paNa bAMdhe che. athavA avedI eka jIva paNa bAMdhe che. athavA avedI ghaNA jIva paNa bAMdhe che. pra. bhaMte ! jo veda rahita eka jIva ane vedarahita ghaNA jIva sAMparAyika karma bAMdhe che to zuM - bhaMte ! pa. taMbhaMte! kiM itthI baMdhai, puriso baMdhai, napuMsago baMdhai -jAva- no itthI no puriso no napuMsago baMdhai ? 3. goyama! tyavivaMdha -jAvanano tyi no puriso no napuMsago vi baMdhai / ahavA avagayaveyo ya baMdhai, ahavA avagayaveyA ya baMdhaMti / pa. jai NaM bhaMte ! avagayaveyo ya baMdhai, avagayaveyA ya vaMyaMti, te maMte ! - Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1542 1. itthIpacchAkaDo baMdhai, purisapacchAkaDo baMdhai, navuMtApachADo baMdha' ? -gAva- 26. havA itthIpacchAkaDA ya, purisapacchAkaDA ya, napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti ? u. goyamA ! evaM jaheva iriyAvahiyA baMdhagassa taheva niravasesa -nAva- (26) ahavA phIpachAData 7, purisapacchAkaDA ya, napuMsagapacchAkaDA ya baMdhaMti / pa. te maMte ! chu. vi vaMdhI, vaMdhara, vaMdhistara, 2. baMdhI, laMdhara, na vaMdhistara, rU. vaMdhI, na baMdhara, saMdhistara, 4. baMdhI, na baMdha6, 6 vaMdhistara ? 3. goyamA ! 2. tye baMdhI, gaMdhara, vaMdhistarU, 2. atye rU baMdhI, vaMdhara, na vaMdhistara, rU. atyeza baMdhI, na vaMdhara, vaMdhistara, 4. atyeApa vadhI, vaMdhara, na vaMdhistara / viyA. sa. 8, 3. 8, mu. 27-20 62. saMpADyabaMdha paDu sAvittapannavasiyAk TemasavAya 62. baMdhaparUvaNaM pa. taM bhaMte ! kiM sAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai - jAvaaNAIyaM apajjavasiyaM baMdhai ? - u. goyamA ! sAIyaM vA sapajjavasiyaM baMdhai, aNAIyaM vA sapajjavasiyaM baMdhai, aNAIyaM vA apajjavasiyaM baMdha, No cevaNaM sAIyaM apajjavasiyaM baMdhai / 6. taM bhaMte! kiM deseNaM desaM baMdhai - jAva- savveNaM savvaM vaMdha' ? 3. goyamA ! tuM baheva phariyAvahiyA dhAsa -khAvasvvenn savvaM baMdhai / viyA. sa. 8, 3. 8, mu. 21-22 - dravyAnuyoga bhAga-3 1. strI pazcAdbhuta jIva bAMdhe che, puruSa pazcAtkRta jIva bAMdhe che ke napuMsaka pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? -yAva- 26. athavA ghaNA strI pazcAtkRta jIva, ghaNA puruSa pazcAdbhUta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? u. gautama ! je pramANe IryApathika karmabaMdhanAM saMbaMdhamAM chavvIsa (26)bhaMga kahyA che, te pramANe ahIM paNa sampUrNa badhA bhaMga kahevA joIe. -yAvat-(26) athavA ghaNA strI pazcAdbhUta jIva, ghaNA puruSa pazcAdbhuta jIva ane ghaNA napuMsaka pazcAdbhuta jIva bAMdhe che. pra. bhaMte ! 1. sAMparAyika karma : 1. keTalAka jIva bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze ? 2. bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi ? 3. bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze ? 4. bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahi ? u. gautama ! 1. keTalAka jIva bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. 2. keTalAka jIva bAMdhela hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi, 3. keTalAka jIva bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze, 4. keTalAka jIva bAMdhela hatuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze paNa nahi. sAMparAyika baMdhanI apekSAe sAdi saparyavasitAdi ane deza sarvAdi baMdha parupaNa : pra. bhaMte ! sAMparAyika karma zuM sAdi-saparyavasita bAMdhe che -yAva- anAdi aparyavasita bAMdhe che ? u. gautama ! sAMparAyika karma sAdi-saparyavasita bAMdhe che, anAdi-saparyavasita bAMdhe che. anAdiaparyavasita bAMdhe che, paraMtu sAdi-aparyavasita bAMdhatA nathI. pra. bhaMte ! sAMparAyika karma dezathI AtmAnAM dezane bAMdhe che -yAva- sarvathI sarvane bAMdhe che ? u. gautama ! je pramANe IrSyApathika karma baMdhanAM saMbaMdhamAM kahyuM, te pramANe -yAva- sarvathI sarvane bAMdhe che. ema kahevuM joIe. For Private Personal Use Only www.jainelibrary.cirg Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1543 63. davvabhAvabaMdharUvaM baMdhassa bheya juyaM 3. dravya-bhAva baMdharupa baMdhanAM be bheda : 5. vide i maMta ! vaMdhe chaUtte ? pra. bhaMte ! baMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? . u. mAgaMdiyaputtA ! duvihe baMdhe paNNatte, taM jahA- u. mAkaMdika putra ! baMdha be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. zvavaMdhe 1, 2. bhAvavaMdhe cA 1. dravya baMdha, 2. bhAva baMdha. pa. davvabaMdhe NaM bhaMte ! kaivihe paNNatte ? pra. bhale ! dravyabaMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? u. mAgaMdiyaputtA ! duvihe paNNatte, taM jahA u. mAkaMdikaputra ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. cAvadhe , 2. vIsAvaMdhe yA 1. prayogabaMdha, 2. visasAbaMdha. pa. vIsasAbaMdheNaM bhaMte ! kaivihe paNNatte ? pra. bhaMte ! visasAbaMdha keTalA prakAranAM kahyA che? u. mAgaMdiyaputtA ! duvihe paNNatte, taM jahA u. mAkaMdika putra ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sAcavIsAvaMdhe ca, 2. bAvIsasarvidheyA 1. sAdi visasA baMdha, 2. anAdivisasAbaMdha. . thoDavaMdhe maMte ! viSe pavytte? pra. bhaMte ! prayogabaMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? u. mAgaMdiyaputtA ! duvihe paNNatte, taM jahA - u. mAkaMdika putra ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. siDhivaMdhaviMdhe 1, 2. jiyavaMdhaLavaMdhe ca | 1. zithila- baMdhana baMdha, 2. gADha baMdhana baMdha. pa. bhAvabaMdhe NaM bhaMte ! kaivihe paNNatte? pra. bhaMte ! bhAvabaMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. maivicapurA ! vide , nIM u. mAkaMdika putra ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mUtraviMdhe 1, 2. uttarapazivaM 1. mULa prakRtibaMdha, 2. uttaraprakRti baMdha. - vi. sa. 18, 3. 3, mu. 20-14 64. cauvIsadaMDaesu bhAvabaMdhaparUvaNaM 64, covIsa daMDakomAM bhAvabaMdhanuM prANa : . he , nerA aMte ! vide bhAvavaMde gutte ? pra. 8,1, bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmanA bhAvabaMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? . nAdiyapu ! duvi mAvalaMbe patte, te narTI - u. mAkaMdika putra! te bhAvabaMdha be prakAranAM kahyA che, jemake - . mUtraviMdhe ya , 2. uttaraviMdhe ya . 1. mULa prakRtibaMdha, 2. uttara prakRtibaMdha. DhaM. 2-24, parva -nava-mALiyA 6. 2-24. A pramANe vaimAniko sudhI bhAva - vicA. sa. 28, 3. rU, su. -16 baMdhanAM viSayamAM kahevuM joIe. 6. nIva-vIsaleMDapaNu sAvadha prava- pa. jIva covIsa daMDakomAM akarmonuM bhAvabaMdhanuM prarupaNa : pa. nAviraLiknasa maMta!Hsa vibhAvavaMdhe pra. bhaMte! jJAnAvaraNIya karmanA bhAvabaMdha keTalA prakAranAM paUUtte? kahyA che ? u. mAgaMdiyaputtA ! duvihe bhAvabaMdhe paNNatte, taM jahA- u. mAkaMdika putra ! te bhAva baMdha be prakAranAM kahyA che, jemake - che. mUtraviMdhe 1, 2. uttarapADavaMje ja ! 1. mULa prakRtibaMdha, 2. uttara prakRtibaMdha. pa. da.1.neraiyANaM bhaMte ! nANAvaraNijjassa kammassa pra. 6.1. bhaMte ! nairayika jIvonAM jJAnAvaraNIya karmanAM kaivihe bhAva baMdhe paNNatte? bhAvabaMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1544 dravyAnuyoga bhAga-3 u. mAgaMdiyaputtA ! duvihe bhAvabaMdhe paNNatte, taM jahA- u. mAkaMdika putra ! tenAM bhAvabaMdha be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mUtraviMdhe 1, 2, 3ttaraviMdhe cA 1. mULa prakRtibaMdha, 2. uttara prakRtibaMdha. hR. 2-24. g -Mvi- nALiyo 8. -24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. jahA nANAvaraNijjeNaM daMDao evaM -jAva je pramANe jJAnAvaraNIyakarma saMbaMdhI daMDaka kahyA che ataMrAieNaM bhaanniybbo| te pramANe aMtarAya karma sudhI (deDaka) kahevA joIe. - vicA. sa. 28, 3. 3, su. 27-20 66. tivihabaMdhabheyA cauvIsadaMDaesu ya parUvarNa cha, trividha baMdha bheda ane covIsa daMDakomAM prarupaNa : 5. vide aMte ! vaMde gov? pra. bhaMte ! baMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. mA! tivide pavorQ, te nahIM u. gautama ! baMdha traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nIvaMyojAvaMdhe, 2. AMtaravaMdhe, rU. 5raM5ravaMdhe 1. jIva prayoga baMdha, 2. anantara baMdha, 3. paraMpara baMdha. 1. 2. nera maMta ! vide vaMdhe pare ? pra. 6.1, bhaMte! nairayika jIvonAM baMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. goyama ! jevA u. gautama ! pUrvavata (traNa prakAranAM) che. 8. 2-24, parva -nava-mALiyA 8.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI jANavuM - vicA. sa. 20, 3. 7, ku. 2-3 joIe. 67. mane sivikhevA pakavIpakupavo- 7. aSTa karmonuM trividha baMdha bheda ane covIsa daMDakomAM prarupaNa : pa. NANAvaraNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kaivihe baMdhe pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmanA baMdha keTalA prakAranAM pare ? kahyA che ? u. goyamA ! tivihe baMdhe paNNatte, taM jahA u. gautama ! te baMdha traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nIvaMvaMdhe. 2. mavitaravaMdhe, rU. paraMpararvA 1. jIvaprayoga baMdha, 2. anantara baMdha, 3. paraMpara baMdha. pa. da. 1. neraiyANaM bhaMte ! NANAvaraNijjassa kammassa pra. 8.1. bhaMte ! nairayikonAM jJAnAvaraNIya karmanA kaivihe baMdhe paNNatte? baMdha keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. goyama ! jeva! u. gautama ! pUrvavata (trividha baMdha thAya che) 2-24, parva -nAvi- mALiyA 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI (baMdha) samajavuM joIe. -gAva- aMtarAttA A pramANe (darzanAvaraNIyathI) aMtarAya karma - vicA. sa. 20, 3. 7, su. 4-7 sudhInAM baMdhanA viSayamAM jANavuM joIe. 68, pAvarabijhAimpa3pa vedhameti vAsaku 68. udaya prApta jJAnAvaraNIya Adi karmonAM trividhabaMdha ya parUvaNaM bheda ane covIsa deDakomAM prarupaNa : pa. NANAvaraNijjodayassa NaM bhaMte ! kammassa kaivihe pra. bhaMte ! udaya prApta jJAnAvaraNIya karmanA baMdha baMdhe paNNatte? keTalA prakAranAM kahyA che ? Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1545 3. jayA ! tivide vaMdhe paUtte, te naha u. gautama ! te traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. nIvayovaMdhe, 2. maitaravaMdhe, rU. 5raM5ravaMdhe 1. jIva prayoga baMdha, 2. anantara baMdha, 3. paraMpara baMdha. huM 2. parva nephAna siA 6.1. A pramANe nairayikonAM viSayamAM jANI levuM joIe. 9. 2-24. parva -gAva- resAvALA 8.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI paNa jANI levuM joIe. uM -navi- aMtaratyakSa A pramANe udaya prApta (darzanAvaraNIyathI) -viyA. sa. 20, 3. 7, mu. 8-1 aMtarAya karma sudhInA viSayamAM paNa kahevuM joIe. 66. pAsAsu sAratamaefjanma smasa cha9. covIsa daMDakomAM darzanacAritra mohanIya karmanI baMdhanI viMdha-va prarupaNA : pa. daMsaNamohaNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kaivihe baMdhe pra. bhaMte ! darzanamohanIya karmanA baMdha keTalA prakAranAM gov?? kahyA che ? 3. goyaHT! tivide vaMdhe qUUtte, te nahIM u. gautama ! traNa prakAranAM kahyA che, jemake - che. nIvapAvape, 2. mavitaravaMdhe, rU. raMparavaMdhe, 1. jIva prayoga baMdha, 2. anantara baMdha, 3. paraMpara baMdha. huM 2-24, punita-na- senAnA 6.1-24. A pramANe vaimAniko sudhI niraMtara baMdha varNana karavuM joIe. daM. 1-24. evaM carittamohaNijjassa vi -jAva 6.1-24. A pramANe cAritra mohanIyanAM baMdhanAM vemaanniyaannN| viSayamAM paNa vaimAniko sudhI jANavuM joIe. - viyA. sa. 20, 3. 7, mu. 26-28 70. iMdiyavasaTTa-jIvANaM kammabaMdhAi parUvaNaM 70. IndriyavazArta jIvonAM karmabaMdhAdinuM prANa : pa. soiMdiyavasaTTeNaM bhaMte ! jIve kiM baMdhai, kiM pakarei, pra. bhaMte! zrotrendriyavazArta jIva keTalI karma prakRtiono kiM ciNAi, kiM uvaciNAi ? baMdha, upArjana, caya ane upacaya kare che ? goyamA ! soiMdiyavasaTTe NaM jIve AuyavajjAo u. gautama! zrotrendriyavazArta jIva Ayukarmane choDIne sattakammapagaDIo siDhilabaMdhaNabaddhAo ghaNiyabaM zithila baMdhanabaddha zeSa sAta karma prakRtiono gADha dhaNabaddhAo pakarei, baMdhanathI baddha kare che, hassakAlaTThiiyAo dIhakAlaTThiiyAo pakarei, alpakALavALI sthitine dIrghakALavALI sthiti maMdANubhAgAo tibvANubhAgAo pakarei, appapadesaggAo bahuppadesaggAo pakarei, AuyaM ca NaM kammaM siya baMdhai, siya no baMdhai, maMda anubhAvane tIvra anubhavavALA kare che, alpa pradezAtrane bahu pradezAgravALA kare che, Ayukarmane kadAcita bAMdhe che ane kadAcita bAMdhatA nathI. azAtAvedanIya karmane vAraMvAra upacaya kare che, anAdi anaMta dIrghamArgavALA cAturgatika saMsAra rupI araNyamAM paribhramaNa kare che. assAyAveyaNijjaMcaNaMkammabhujjo-bhujjouvaciNAi, aNAIyaM ca NaM aNavadaggaM dIhamaddhaM cAuraMtaM saMsAra katAraM annupriytttti| Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1546 evaM cakviMdiyavasaTTe vi, ghANiMdiyavasaTTe vi, raseMdiya basaTTe vi, phAsiMdiyavasaTTe vi - jAva- aNupariyaTTA / - viyA. sa. 12, 3. 2, su. 22 71. kohAikasAyavasaTTa jIvANaM kammabaMdhAi parUvaNaM (tae NaM) saMkhe samaNovAsae samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namaMsai, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI . 5. jo vasaTTe juM maMte ! nIve jiM saMdhara, ipareDa, vi viLA, viM 3vanipha ? u. saMkhA ! kohavasaTTeNaM jIve AuyavajjAo satta kammapagaDIo, siDhilabaMdhaNabaddhAo, ghaNiyabaMdhaNabaddhAo pakarei - jAva- dIhamaddhaM cAuraMtaM saMsArakaMtAraM aNupariyaTTA / evaM mANavasaTTe vi, mAyAvasaTTe vi, lobhavasaTTe vi -khAva- anupariyaTTa / - viyA. sa. zra, 3. 1, su. 26-28 72. payaDibaMdhAi cauvvihA baMdha bheyA cauvvihe baMdhe paNNatte, taM jahA 2. vADInaMthe, 2. virda vadhe, rU. anumAna baMdhe, 4. sabaMdhe 73. kammANaM uvakamAI baMdha bheya parUvaNaM cavvi uvakkame paNNatte, taM jahA - TALe. . 4, 3. 2, su. 216 (2) 2. baMdhaLovame, rU. 3vasAmaLovame, (2) vaMdhaLovavAme vavide vaLatte, taM nahA 2. vAvaMdhaLovavame, 2. rdivaMdhaLovavame, rU. anubhAvanaMdhaLovame, 4. saMbaMdhaLovavame / (2) 3DIrovavAme dhaDaviSe paLatte, taM nahIM 1. vAraMvIraLovavame, r. phiMDavIrovavAne, rU. anubhAvanavIraLovavame, 4. pADavIrovavAme / sama. sama. 4, mu. dh 2. uddIragovane, 4. vippariNAmaNovakkame / For Private 71. 72. 73. dravyAnuyoga bhAga-3 A pramANe cakSuIndriyavazArta, prANendriyavazArta, rasanendriyavazArta ane sparzendriyavazArtA jIva paNa paribhramaNa kare che tyAM sudhI samajavuM joIe. krodhAdi kAyavazArta jIvonAM karma baMdhAdinuM prarupaNa : (AnA pachI) zaMkha zramaNopAsake zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana-namaskAra karI ane vaMdana namaskAra karIne A pramANe puchyuM - pra. bhaMte ! krodhavazArpa jIva keTalI karma prakRtiono baMdha, upArjana, caya ane upacaya kare che ? u. zaMkha ! krodhavazArtajIva AyukarmanechoDIne zithilabaMdhana baddha zeSa sAta karma prakRtione gADha baMdhanathI baddha kare che -yAvat- dIrghamArgavALA cAturgatika saMsAra rupI araNyamAM paribhramaNa kare che. A pramANe mAnavazArda, mAyAvazArta ane lobhavazArtA jIva paNa paribhramaNa kare che ahIM sudhI kahevuM joIe. prakRtibaMdha Adi cAra prakAranAM baMdha bheda : baMdha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. prakRti-baMdha - karmapuddagalono svabhAva baMdha, 2. sthiti-baMdha - karmapuddagalonI kALamaryAdAno baMdha, 3. anubhAva-baMdha - karmapuddagalonAM rasano baMdha, 4. pradeza-baMdha karma-puddagalonAM parimANano baMdha. - karmonAM upakramAdi baMdha bhedonuM prarupaNa : upakrama cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. baMdhanopakrama, 2. udIranopakrama, 3. upazamanopakrama, 4. vipariNAmanopakrama, (1) baMdhanopakrama cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. prakRti-baMdhanopakrama 2. sthiti-baMdhanopakrama, 3. anubhAva-baMdhanopakrama, 4. pradeza-baMdhanopakrama. (2) udIranopakrama cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. prakRti-udIranopakrama, 2. sthiti-udIranopakrama, 3. anubhAva-dIranopakrama, 4. pradeza-udIranopakrama. Personal Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1547 (2) 3vasImanovalane ravide . te nadI- (3) upazamanopakrama cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. pagaiuvasAmaNovakkame, 1. prakRti - upazamanopakrama, 2. ThiIuvasAmaNovakkame, 2. sthiti - upazamanopakrama, 3. aNubhAvauvasAmaNovakkame, 3. anubhAva- upazamanopakrama, , 4. paesauvasAmaNovakkame / 4. pradeza-upazamanopakrama. (4) vippariNAmaNovakkame caubihe paNNatte, taM jahA- (4) vipariNAmanopakrama cAra prakAranAM kahyA che, jemake2. pravipUrinAmanavame. 1. prakRti- vipariNAmanopakrama, 2. ThiIvippariNAmaNovakkame, 2. sthiti- vipariNAmanopakrama, 3. aNubhAvavippariNAmaNovakkame, 3. anubhAva-vipariNAmanopakrama, 4. pakSavirAmanovavA 4. pradeza-vipariNAmanopakrama. caubihe saMkame paNNatte, taM jahA saMkrama cAra prakAranAM kahyA che, jemake - . saMvame, 2. Tirsane, 1. prakRti- saMkrama, 2. sthiti - saMkrama, rU. anumAvasaMtame, 4. pausasaMvame. 3. anubhAva- saMkrama, 4. pradeza-saMkrama. caubihe Nihatte paNNatte, taM jahA nidhatta cAra prakAranAM kahyA che, jemake - . pALidatte, 2. TiLidatte, 1. prakRti-nidhatta, 2. sthiti-nidhatta, 3. majumAvattei, 4. pakSanA 3. anubhAva-nidhatta, 4. pradeza-nidhatta. caubihe NigAie paNNatte, taM jahA nikAcita cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. pagaiNigAie, 2. ThiINigAie, 1. prakRti- nikAcita, 2. sthiti-nikAcita, rU. anumAvaIg, 4. pakSaf ITI 3. anubhAva-nikAcita, 4. pradeza-nikAcita. caubbihe appAbahue paNNatte, taM jahA alpabadutva cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. pagaiappAbahue, 2. ThiIappAbahue, 1. prakRti-alpabadutva, 2. sthiti-alpabadutva, 3. magumAvaMAvadu5, 4. pAsa pAduI | 3. anubhAva-alpabadutva, 4. pradeza-alpabadutva. - DA. . 4, 3. 2, su. 216 (2-10) 74. avaddhaMsa bheehiM kammabaMdha parUvaNaM 74. apardhvasanAM bheda ane tenAthI karmabaMdhanuM prarupaNa : cauvihe avaddhaMse paNNatte, taM jahA apardhvasa (sAdhanA no vinAza) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. kAsure, 2. Amine, 1. Asura-apadhvaMsa, 2. Abhiyoga-apadhvasa, rU. saMmode, 4. TelibriA 3. saMmoha-apadhvaMsa, 4. devakilpiSa-apaasa. (1) cauhiM ThANehiM jIvA AsurattAe kammaM pagareMti, (1) cAra sthAnothI jIva Asurata-karmanuM arjana kare taM nahIM che, jemake - 2. vorasIyA, 1. kopazIlatA - krodhI svabhAvathI, 2. pAdukasItrA, 2. prAbhRtazIlatA - kalaha svabhAvathI, 3. saMsattatavokammeNaM, 3. saMsakta tapa-karma - prAptinI abhilASAthI tapa karavAthI, Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1548 dravyAnuyoga bhAga-3 4. nimittAnIvayA / 4. nimitta jIvitAnimittAdi batAvIne AjIvikA karavAthI. (2) cauhiM ThANehiM jIvA AbhiogattAe kammaM pagareMti, (2) cAra sthAnothI jIva AbhiyogitvakarmanuM arjana te nahIM kare che, jemake - 1. AtmotkarSa: Atma-guNonuM abhimAna karavAthI, 2. paraMparivA, 2. para-parivAda : bIjAnAM avarNavAda bolavAthI, . mUvameLa, 3. bhUtikarma : bhasma, lepa AdinAM dvArA cikitsA karavAthI, 4. kocarane i | 4. kautukakaraNa : maMtrita jala dvArA snAna karavAthI, (3) cauhiM ThANehiM jIvA sammohattAe kammaM pagareMti, (3) cAra sthAnothI jIva saMmohatva-karmanuM arjana kare te nadI - che, jemake - 2. 3HsaTU, 1. unmArga dezanA : mithyA dharmanuM prarupaNa karavAthI, 2. matarAI, 2. mArgAntarAya : sanmArgathI vicalita karavAthI, rU. 1mAsaMpUgo, 3. kAmAzaMsaprayoga:viSayo para abhilASA karavAthI, 4. fmajJAniyAvara mAM | 4. mithyAnidAnakaraNa : gRddhipUrvaka nidAna karavAthI, (4) cauhiM ThANehiM jIvA devakibbisiyattAe kamma (4) cAra sthAnothI jIva deva-kilviSikatva karmanuM arjana pagareMti, taM jahA kare che, jemake - 1. arahaMtANaM avannaM vayamANe, 1. ahintonAM avarNavAda bolavAthI, 2. arahaMtapannattassa dhammassa avantaM vayamANe, 2. anti prajJapta dharmanuM avarNavAda bolavAthI, 3. Ayariya-uvajjhAyANamavannaM vayamANe, 3. AcArya tathA upAdhyAyanAM avarNavAda bolavAthI, 4. cAuvannassa saMghassa avannaM vayamANe / 4. caturvidha saMghanAM avarNavAda bolavAthI. - TAI. sa. 4, 3, 4, mu. 364 7. nIva-javavIlag TUTTvarAira nma vaidhamane 75. jIva-covIsa daMDakomAM jJAnAvaraNIya Adi karma bAMdhatAne kai kammapayaDI baMdhaM keTalI karma pravRtiono baMdha : pa. 1. jIve NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kammaM baMdhamANe pra. 1. bhaMte ! (eka) jIva jJAnAvaraNIya karmane bAMdhato kai kammapagaDIo baMdhai? thako keTalI karma prakRtione bAMdhe che ? u. goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vA, u. gautama ! te sAta, ATha ke cha karma prakRtiono tridavaMdhaNa vA | baMdhaka hoya che. pa. da. 1. raie NaM bhaMte ! NANAvaraNijja kamma pra. 6.1 bhaMte ! (eka)nairayika jIva-jJAnAvaraNIyakarma baMdhamANe kai kammapagaDIo baMdhai? bAMdhato thako keTalI karma prakRtione bAMdhe che ? 3. soyama sattavivaMdhaNa vA, avivaMdha, vaI u. gautama ! te sAta ke ATha karma prakRtiono baMdhaka hoya che. TuM. -24. vei -gAva- temAM 8.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI kahevuM joIe. Dha. 22. ivara-jU nI 6. 21. vizeSa : manuSya saMbaMdhI varNana jIvanAM samAna jANavuM joIe. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana pa. jIvA NaM bhaMte! NANAvaraNijjaM kammaM baMdhamANA kai kammapagaDIo baMdhaMti ? u. goyamA ! 1. savve vi tAva hojjA sattavihabaMdhagA ya, avihavaMdhA ya, 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhage ya, 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhagA ya / pa. daM. 1. NeraiyA NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kam baMdhamANA kai kammapagaDIo baMdhaMti ? 3. goyamA! (2) sabrevitAva hokhkhA sattavihavaMdhA, 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhage ya, 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, tiNi bhNgaa| OM. 2- 2. vaeN anurahumArA "gAva- aLiyakumArA pa. daM. 12. puDhavikvAiyANaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kammaM baMdhamANA kai kammapagaDIo baMdhaMti ? 3. goyamA ! sattavihabaMdhanA vi, avihavaMdhA vi / OM. 12-26. vaeN -khAva- vasAyA / OM 27-20. vigaliMdiya paMceMdiya-tirikkhajoNiyANa yatiyabhaMgo, 1. savve vi tAva hojjA sattavihabaMdhagA, 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya / 1549 pra. bhaMte ! (ghaNA) jIva jJAnAvaraNIya karmane bAMdhatA thakA keTalI karma-prakRtione bAMdhe che ? u. gautama ! 1. badhA jIva sAta ke ATha karmaprakRtionA baMdhaka thAya che, 2. athavA ghaNA jIva sAta ke ATha karmaprakRtionAM baMdhaka hoya che, eka jIva cha karma prakRtiono baMdhaka hoya che. 3. athavA ghaNA jIva sAta, ATha ke cha karmaprakRtionAM baMdhaka hoya che. pra. daM.1. bhaMte ! (ghaNA) naiyika jJAnAvaraNIya karmane bAMdhatA thakA keTalI karma-prakRtione bAMdhe che ? u. gautama ! 1. badhA nairayika sAta karmaprakRtionAM baMdhaka hoya che. 2. athavA ghaNA naiyika sAta karma-prakRtionAM baMdhaka hoya che ane eka auriyaka ATha karmaprakRtiono baMdhaka hoya che, 3. athavA ghaNA naiyika sAta ke ATha karmaprakRtionAM baMdhaka hoya che. A traNa bhaMga thAya che. naM.2-11. A pramANe asurakumArothI stanitakumAro sudhI jANavuM joIe. pra. daM. 12. bhaMte ! (ghaNA) pRthvIkAyika jIva jJAnAvaraNIya karmane bAMdhatA thakA keTalI karma prakRtione bAMdhe che ? u. gautama ! te sAta ke ATha karma prakRtionAM baMdhaka hoya che. 6.13-16, A pramANe vanaspatikAyika jIvo sudhI kahevuM joIe. 6.17-20. vikalendriyo ane tiryaMcapaMcendriya yonikomAM traNa bhaMga hoya che, 1. badhA sAta karma prakRtionAM baMdhaka hoya che. 2. athavA ghaNA sAta karma prakRtionAM baMdhaka hoya che ane eka ATha karma prakRtiono baMdhaka hoya che. 3. athavA ghaNA sAta ane ATha karmaprakRtionAM baMdhaka hoya che. For Private Personal Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1550 pa. daM. 21. maNUsA NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kammaM baMdhamANA kai kammapagaDIo baMdhaMti ? 3. goyamA ! chu. sabve vi tAva hokhkhA sattavihavaMdhA, 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, 4. ahavA sattavihavaMdhA ya, chavihavaMdha ya, 5. 5. ahavA sattavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhagA ya, 6. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, chavihabaMdha ya 7. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, chavvihabaMdhagA ya, 8. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhae ya, 6. grahavAsattavihavaMdhAya, avihavaMdhAya, chavihabaMdhagA ya, evaM ee gava bhNgaa| paM.22-24. mesAvALamaMtarADyA-khAva-vemALiyA jahA raiyA sattaaTThavihAdibaMdhagA bhaNiyA tahA bhANiyavvA / 2. evaM jahA NANAvaraNaM baMdhamANA jAhiM bhaNiyA saNAvaraNaM pi baMdhamANA tAhiM jIvAdIyA egattapohattehiM bhANiyavvA / 3. veyaNijjaM baMdhamANe jIve kai kammapagaDIo vaMdhapha ? 3. goyamA ! sattavihavaMdhaNa vA, avivadha vA, chavvihabaMdhae vA, egavihabaMdhae vA / *. 2. vaeN majUse vidha daM. 1-24. sesA NAragAdIyA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya - jAva- vemANie / For Private dravyAnuyoga bhAga-3 pra. daM.21, bhaMte ! ( ghaNA)manuSya jJAnAvaraNIyakarmane bAMdhatA thakA keTalI karma prakRtione bAMdhe che ? u. gautama ! 1. badhA (manuSya) sAta karma prakRtionAM baMdhaka hoya che, 2. athavA ghaNA sAtanAM baMdhaka hoya che ane eka AThano baMdhaka hoya che, athavA ghaNA sAta ane AThanAM baMdhaka hoya che, athavA ghaNA sAtanAM baMdhaka hoya che ane eka chano baMdhaka hoya che, 5. athavA ghaNA sAta ane chanAM baMdhaka hoya che, 6. athavA ghaNA sAtanAM baMdhaka hoya che tathA eka AThano ane eka chano baMdhaka hoya che, 3. 4. 7. athavA ghaNA sAtanAM baMdhaka hoya che, eka AThano baMdhaka hoya che ane ghaNA chanAM baMdhaka hoya che. 8. athavA ghaNA sAtanAM baMdhaka hoya che, ghaNA AThanAM baMdhaka hoya che ane eka chano baMdhaka hoya che. 9. athavA ghaNA sAta, ATha ane chanAM baMdhaka hoya che, A pramANe te kula nava bhaMga thAya che. 6.22-24. bAkI vANavyatarAdithI vaimAniko sudhI jema naiyikomAM sAta ATha Adi karmaprakRtionAM baMdhaka kahyA che, te pramANe kahevA joIe. 2. je pramANe jJAnAvaraNIya karmane bAMdhatA thakA karma prakRtionAM baMdhanuM varNana karyuM, te pramANe darzanAvaraNIya karmane bAMdhatA thakA jIvAdimAM ekatva ane bahutvanI apekSAthI baMdhanuM varNana karavuM joIe. pra. 3. bhaMte ! vedanIya karmane bAMdhatA thakA eka jIva keTalI karma-prakRtione bAMdhe che ? u. gautama ! sAta, ATha, cha ke eka karma prakRtino baMdhaka hoya che. naM.21. manuSyanA saMbaMdhamAM paNa AvuM ja kahevuM joIe. daM.1-24. bAkI nAraka Adi vaimAnika sudhI saptavidha ane aSTavidha baMdhaka hoya che. Personal Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1551 pa. jIvA NaM bhaMte ! veyaNijja kammaM baMdhamANA kai kammapagaDIo baMdhai? u. goyamA ! 1. savve vi tAva hojjA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chabihabaMdhage ya / 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chabihabaMdhagA ya / Dha, 2-24. navasAraliyA-nava-mALiyA, jAoNANAvaraNaMbaMdhamANAbaMdhaMtitAhiMbhANiyabbA, NavaraM-maNussA na bhaNNai / pa. da. 21.maNussA NaM bhaMte! veyaNijjaM kammaM baMdhamANA kai kammapagaDIo baMdhaMti ? u. goyamA ! 1. sabve vi tAva hojjA sattavihabaMdhagA J, UvidavaMdhA , 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, pra. bhaMte ! (ghaNA) jIva vedanIya karmane bAMdhatA thakA keTalI karmaprakRtione bAMdhe che ? u. gautama! 1. badhA jIva saptavidha baMdhaka, aSTavidha baMdhaka ane ekavidha baMdhaka hoya che, 2, athavA ghaNA jIva saptavidha baMdhaka, aSTavidha baMdhaka ane ekavidha baMdhaka hoya che ane eka jIva pavidha baMdhaka hoya che. 3. athavA ghaNA jIva saptavidhabaMdhaka, aSTavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka ke chavidha baMdhaka hoya che. 6.1-24. bAkI nArakAdithI vaimAnika sudhI jJAnAvaraNIyane bAMdhatA thakA jeTalI prakatione bAMdhe che teTalIno baMdha ahIM paNa kahevo joIe. vizeSa : manuSyanuM na kahevuM joIe. pra. 6. ra1, bhaMte ! manuSya vedanIya karmane bAMdhatA thakA keTalI karma pravRtione bAMdhe che ? gautama ! 1. badhA manuSya saptavidha baMdhaka ane ekavidha baMdhaka hoya che. 2. athavA ghaNA saptavidha baMdhaka temaja eka vidhabaMdhaka hoya che ane eka avidha baMdhaka hoya che. 3. athavA ghaNA saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka ane aSTavidha baMdhaka hoya che, 4. athavA ghaNA saMvidha baMdhaka temaja ekavidha baMdhaka hoya che ane eka pavidha baMdhaka hoya che. 5. athavA ghaNA saptavidha baMdhaka temaja ekavidha baMdhaka hoya che ane aneka paDravidha baMdhaka hoya che. 6. athavA ghaNA saptavidha baMdhaka temaja eka vidha baMdhaka hoya che ane eka avidha baMdhaka tathA eka pavidha baMdhaka hoya che. athavA ghaNA saptavidha baMdhaka temaja ekavidha baMdhaka hoya che, eka avidha baMdhaka hoya che ane ghaNA paDravidha baMdhaka hoya che. athavA ghaNA saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka, aSTavidha baMdhaka hoya che ane eka pavidha baMdhaka hoya che. 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, 4. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chavihabaMdhage ya, 5. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chavihabaMdhagA ya, 6. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, chavihabaMdhae ya, 7. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, chabihabaMdhagA ya, 8. 8. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chabbihabaMdhae ya, Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1552 dravyAnuyoga bhAga-3 triA 9. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, 9. athavA ghaNA saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka, aTThavihabaMdhagA ya, chabihabaMdhagA ya / aSTavidha baMdhaka ane pavidha baMdhaka hoya che. vaM nava maMf I A pramANe te nava bhaMga hoya che. pa. 4. mohaNijjaM baMdhamANe jIve kai kammapagaDIo pra. 4, bhaMte ! mohanIya karma bAMdhatA thakA jIva keTalI vaMdha? karma prakRtione bAMdhe che ? 3. yamI! nIniMdriyavaLyo tiyamaM! u. gautama! jIva ane ekendriyane choDIne traNa bhaMga bAMdhe che. jIvegiMdiyA sattaviha baMdhagA vi, aTThavihabaMdhagA jIva ane ekendriya saptavidha baMdhaka paNa hoya che ane avidha baMdhaka paNa hoya che. pa. 5. jIve NaM bhaMte ! AuyaM kammaM baMdhamANe kai pra. 5. bhaMte ! Ayukarmane bAMdhatA thakA jIva keTalI karma kammapagaDIo baMdhai ? prakRtione bAMdhe che ? 3. soyama! Liyama karyA u. gautama ! niyamathI ATha karma prakRtione bAMdhe che. hR. 2-24, parva nera -gAva-vemaife/ da.1-24. A pramANe nairayikathI vaimAnika sudhI kahevuM joIe. evaM puhatteNa vi| 2. A pramANe bahuvacana paNa kahevA joIe. pU. 6-8, jAma-zo -aMtarayaM vaMdhamAM nIve huM pra. -8, bhaMte! nAma, gotra ane aMtarAya karmane bAMdhatA kammapagaDIo baMdhai? thakI jIva keTalI karma prakRtione bAMdhe che ? 3. jovA ! nAga nAvi isaMyama saMyaDa u. gautama! jJAnAvaraNIya karmane bAMdhatA thakA je karma tAhiM bhaanniybbo| prakRtione bAMdhe che te ja ahIM kahevI joIe. 8. -24. v ravi -gAva-mafrg/ 6.1-24, A pramANe nairayikathI vaimAnika sudhI kahevuM joIe. evaM puhattaNa vibhANiyabbaM / A pramANe bahuvacanamAM paNa kahevuM joIe. - paUT, 5. 24, mu. 2766-2768 7gIta vIrabhu holumAne mApha - 06. jIva-covIsa deDakomAM hAsya ane utsukatAvALAnI kama prakRtiono baMdha : pa. chaumatthe NaM bhaMte! maNusse hasejja vA ussuAejja pra. bhaMte ! zuM chadhyastha manuSya haMse che tathA (koI vA? padArthane grahaNa karavA mATe) utsuka (utAvaLo) thAya che ? 3. daMtA. zIyama ! hanna va, usukAna vA | u. hA, gautama ! chadhyastha manuSya haMse che tathA utsuka thAya che. . nahIM maMte cha matye madhure dasenna vA pra. bhaMte ! jema chadhyastha manuSya haMse che tathA utsuka ussuAejja vA tahA NaM kevalI vi hasejja vA, thAya che, tevI ja rIte zuM kevaLI manuSya paNa haMse ussuyAejja vA? che ane utsuka thAya che ? 3. nayama ! no samA u. gautama ! A artha samartha nathI. pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - 2. (4) vicA. sa. 26, 3. 3, su. 4 (4) vicA. sa. 6, 3. 1, . ? Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1553 E "chaumatthe maNusse hasejja vA ussuAejja vA no chadhyastha manuSyanI jema kevaLI manuSya hasatA NaM tahA kevalI hasejja vA, ussuAejja vA ?" nathI ane utsuka thatA nathI ?" u. goyamA ! jaM NaM jIvA carittamohaNijjakammassa u. gautama ! jIva cAritramohanIya karmanAM udayathI udaeNaM hasaMti vA, ussuAyaMti vA, seNaM kevalissa haMse che ane utsuka hoya che, paraMtu te (cAritra natyi , mohanIya karma) kevaLIne na hoya. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "chaumatthe maNusse hasejja vA ussuAejja vA noNaM chadhyastha manuSya haMse che ane utsuka thAya che paraMtu tahA kevalI hasejja vA, ussuAejja vaa|" kevaLI haMsatA nathI ane utsuka thatA nathI." jIve NaM bhaMte ! hasamANe vA ussuAmANe vA kai pra. bhaMte ! haMsatA ane utsuka thatA jIva keTalI karma kammapagaDio baMdhai? prakRtione bAMdhe che ? u. goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vaa| u. gautama ! te sAta ke ATha prakAranAM karmone bAMdhe che. DhaM. 2-24, parva jeraphag -- zremALa 6.1-24. A pramANe nairayikathI vaimAnika sudhI kahevuM joIe. pohattiehiM jIvegiMdayavajjo tiybhNgo| ghaNA jIvonI apekSAthI jIva ane ekendriyane - vicA. sa. , 34, 3. pa-1 choDIne bAkI daMDakomAM traNa bhaMga kahevA joIe. 77. nava-pArvasa Isu nirUpAyamAlu ma 77. jIva-covIsa daMDakomAM nidrA ane pracalAvALAnAM karma payaDibaMdho prakRtiono baMdha : 1. cha3matye khaf maMte! malenidrAnnavA, vastrApanna pra. bhaMte ! zuM chadhyastha manuSya nidrA le che ke pracalA vA ? ' nAmaka nidrA le che ? 3. haMtA, zothamA ! niphlAIDjha vA, vastrApukta vA u. hA, gautama ! chadhyastha manuSya nidrA paNa le che ane pracalA nidrA paNa le che. jahA hasejja vA tahA bhANiyabvA, je pramANe hasavAnAM viSayamAM kahyuM, te pramANe ahIM paNa jANI levuM joIe. Navara-darisaNAvaraNijjassa kammassa udaeNaM vizeSa : chabastha manuSya darzanAvaraNIya karmanAM nighAyaMti vA, payalAyaMti vaa| udayathI nidrA paNa le che ane pracalA paNa le che. se NaM kevalissa ntthi| te (darzanAvaraNIya karma) kevaLIne hotuM nathI. annaM taM cev| bAkI badhu pUrvavata samajI levuM joIe. pa. jIve NaM bhaMte ! nidAyamANe vA, payalAyamANe vA pra. bhaMte! nidrA letA ke pracalA nidrA letA jIva keTalI kai kammapagaDIo baMdhai ? karma prakRtiono baMdha kare che ? u. goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vaa| u. gautama ! te sAta prakRtiono athavA ATha prakRtiono baMdha kare che. 8. 2-24, parva jeraphag -MAva- marg/ da.1-24. A pramANe narayikathI vaimAnika sudhI kahevuM joIe. pohattiesu jIvegiMdiyavajjo tiybhNgo| ghaNA jIvonI apekSAe jIva ane ekendriyane - vicA. sa. 1, 3, 4, mu. 20-24 choDIne bAkI daMDakomAM traNa bhaMga kahevA joIe. Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1554 dravyAnuyoga bhAga-3 78. kuduma saMparA, navA varSamA payaDI 78. sUkSma saMparAya jIva sthAnamAM baMdhanArI karmaprakRtio : suhumasaMparAeNaM bhagavaMsuhumasaMparAyabhAve vaTTamANe sattarasa sUkSma saMparAya bhAvamAM sthita sUkSmasaM5rAya bhagavAnuM kammapagaDIo NibaMdhaMti, taM jahA sattara (17) karmaprakRtiono baMdha kare che, jemake - . mALavodiyAvaraje, 1. Abhinibodhika jJAnAvaraNa, , 2. sucaTTvara, rU. moTivaraje, 2. zrutajJAnAvaraNa, 3. avadhijJAnAvaraNa, 4. mApannavAvara, 6. strIvara, 4. mana:paryavajJAnAvaraNa, 5. kevaLa jJAnAvaraNa, 6. varaghuvaMzaviro, 7. navavaghuvaMsajAvarane, 6. cakSudarzanAvaraNa, 7. acakudarzanAvaraNa, 8. modIDhaMsAvaro, 6. vastraDhaMsAvara, 8. avadhidarzanAvaraNa, 9. kevaLa darzanAvaraNa, 20. sAyaveyana , . naravittinA, 10. sAtavedanIya, 11. yazakIrtinAma, 22. savAra, 2 rU. sAvaMtarAye, 12. uccagotra, 13. dAnAttarAya, 64. zrImaMtarAye, 26. motarAye, 14. lAbhAntarAya, 15. bhogAntarAya, 16. uvabhogaMtarAyaM, 27. variyaMtarAya, 16. upabhogAntarAya, 17. vIryAntarAya. - sama. sa. 17, su20 71, vivida thavA marja kammapachI vaiSa-va- 79, vividha baMdhakonI apekSAe akarma pravRtionA baMdhanuM prarupaNa : 2. tya-kurisa-napuMsaNa kuLa 1. strI puruSa napuMsakanI apekSAe : pa. nANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM itthI baMdhai, pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karma zuM strI bAMdhe che, puruSa puriso baMdhai, napuMsao baMdhai, no itthI no puriso bAMdhe che, napuMsaka bAMdhe che ke teno strI-no puruSano napuMsao baMdhai ? no napuMsaka bAMdhe che ? u. goyamA! itthI vi baMdhai, puriso vi baMdhai, napuMsao u. gautama ! strI paNa bAMdhe che, puruSa paNa bAMdhe vi baMdhai, no itthI-no puriso-no napuMsao siya che ane napuMsaka paNa bAMdhe che, paraMtu no strI-no baMdhai, siya no bNdhi| puruSa-no napuMsaka kyAreka bAMdhe che ane kyAreka bAMdhatA nathI. evaM AuyavajjAo sattakammapagaDIo bhaanniybbaao| A pramANe Ayukarmane choDIne bAkI sAteya karma prakRtionAM viSayamAM kahevuM joIe. pa. AuyaM NaM bhaMte! kammaM kiM itthI baMdhai, puriso baMdhai, bhaMte ! Ayukarmane zuM strI bAMdhe che, puruSa bAMdhe napuMsao baMdhai, no itthI-no puriso-no napuMsao che, napuMsaka bAMdhe che ke no strI-no puruSa-no vaMdha? napuMsaka bAMdhe che ? 3. yama ! tyI siva vaMdha, siya no vaMdha6, u. gautama! keTalIka strI bAMdhe che ane bAMdhatI paNa nathI. evaM tiNNi vibhaanniybbaa| A pramANe traNeyanAM viSayamAM paNa kehavuM joIe. no itthI-no puriso-no napuMsao na bNdhi| no strI-no puruSa-no napuMsaka Ayukarmane bAMdhatA nathI. 2. saMjayAsaMjayAiM paDucca 2. saMyata- asaMyatanI apekSAe : NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM saMjae baMdhai, pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karma zuM saMyata bAMdhe che, asaMjae baMdhai, saMjayAsaMjae baMdhai, no saMjae-no asaMyata bAMdhe che, saMyatAsaMyata bAMdhe che athavA no asaMjae-no saMjayAsaMjae baMdhai ? saMyata- noasaMyata - no saMyatAsaMyata bAMdhe che ? Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1555 u. goyamA ! saMjae siya baMdhai, siya no baMdhai, u. gautama ! kyAreka saMyata bAMdhe che ane bAMdhatA paNa nathI, asaMjae baMdhai, saMjayAsaMjae vi baMdhai, no saMjae-no asaMjae-no saMjayAsaMjae na baMdhai / evaM AjyavajjAosatta kmmpgddiiobhaanniybaao| AuyaM heTThillA tiNNi bhayaNAe, uvarille Na vadhA asaMyata bAMdhe che, saMyatAsaMyata paNa bAMdhe che, paraMtu no saMyata - no asaMyata - no saMyatA saMyata bAMdhatA nathI. A pramANe Ayakarmane choDIne bAkI sAteya karma prakRtionA viSayamAM samajavuM joIe. Ayukarma AdinAM traNa (saMyata, asaMyata ane saMyatA saMyata)bhajanAthI bAMdhe che ane aMtima (no saMyata-no asaMyata- no saMyatAsaMyata)bAMdhatA nathI. 3. samyagadaSTi AdinI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karma zuM samyagdaSTi bAMdhe che, mithyAdaSTi bAMdhe che ke samyamithyAdaSTi bAMdhe 3. sammaddiTThiAI paDuccapa. NANAvaraNijjaMNaM bhaMte ! kammaM kiM sammaddiTThI baMdhai, micchaddiTThI baMdhai, sammAmicchaddiTThI baMdhai ? u. goyamA ! sammaddiTThI siya baMdhai, siya no baMdhai, micchaddiTThI baMdhai, sammAmicchaddiTThI baMdhai / evaM AuyavajjAo satta kammapagaDIo bhaanniyvaao| AuyaM heTThillA do bhayaNAe, sammAmicchadiTThI na bNdhi| 4. saNNi-asaNNiAiM paDuccapa. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM saNNI baMdhai, asaNNI baMdhai, no saNNI-no asaNNI baMdhai ? u. goyamA ! saNNI siya baMdhai, siya no baMdhai, asaNNI baMdhai, no saNNI-no asaNNI na baMdhai / evaM veyaNijjA''uyavajjAo cha kmmpgddiio| u. gautama! kyAreka sabhya dRSTi bAMdhe che ane bAMdhatA paNa nathI. paraMtu mithyAdaSTi ane samyagu mithyAdaSTi to bAMdhe ja che. A pramANe Ayakarmane choDIne bAkI sAteya karmaprakRtionA viSayamAM samajavuM joIe. Ayukamane AdinAM be (samyagu daSTi ane mithyA daSTi) bhajanAthI bAMdhe che. samyagumithyA daSTi bAMdhatA nathI. 4. saMjJI- ajJAnI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karma zuM saMjJI bAMdhe che, asaMjJI bAMdhe che ke no saMjJI- no asaMjJI bAMdhe che ? u. gautama ! keTalAka saMjJI bAMdhe che ane bAMdhatA paNa nathI, asaMjJI bAMdhe che, paraMtu no saMjJI- no asaMjJI bAMdhatA nathI. A pramANe vedanIya ane Ayune choDIne bAkI che karma prakRtinA viSayamAM kahevuM joIe. vedanIya karmane AdinA be (saMjJI ane asaMzI) bAMdhe che. paraMtu aMtimanAM mATe bhajanA che. Ayukarmane AdinAM be (saMjJI ane asaMzI) bhajanAthI bAMdhe che, paraMtu aMtima bAMdhatA nathI. veyaNijjaM heDhillA do baMdhati, uvarille bhynnaae| Auya heThillA do bhayaNAe. uvarillena bNdhaa| Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1556 dravyAnuyoga bhAga-3 5. bhavasiddhiyAI paDucca NANAvaraNijjaMNaM bhaMte ! kammaM kiM bhavasiddhIe baMdhai, abhavasiddhIebaMdhai,nobhavasiddhIe-noabhavasiddhIe vaMdha? goyamA ! bhavasiddhIe bhayaNAe, abhavasiddhIe baMdhai, no bhavasiddhIe-no abhavasiddhIe na bNdhi| evaM AuyavajjAo satta kammapagaDIo bhaanniybbaao| AuyaM heTThillA do bhayaNAe, uvarillo na baMdhai / 6. vajuvaMsafbhAre - pa. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kiM cakkhudaMsaNI baMdhai, acakkhudaMsaNI baMdhai, ohidasaNIbaMdhai, kevaladasaNI vaMdha? u. goyamA ! heThillA tiNNi bhayaNAe. uvarille Na 5. bhavasiddhika AdinI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmane zuM bhavasiddhika bAMdhe che, abhayasiddhika bAMdhe che ke no bhavasiddhika - no abhavasiddhika bAMdhe che ? u. gautama ! bhavasiddhika jIva bhajanAthI bAMdhe che. abhavasiddhika jIva bAMdhe ja che. paraMtu no bhavasiddhika - no abhavasiddhika jIva bAMdhatA nathI. A pramANe Ayukarmane choDIne bAkI sAta karma prakRtinAM viSayamAM kahevuM joIe. AyukarmanA AdinAM be (bhavasiddhika ane abhavasiddhika) bhajanAthI bAMdhe che. paraMtu aMtima (no bhavasiddhika - no abhAvasiddhika) bAMdhatA nathI. 6. cakSudarzanI AdinI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmane zuM cakSudarzanI bAMdhe che, acakSudarzanI bAMdhe che, avadhidarzanI bAMdhe che ke kevaLadarzanI bAMdhe che ? u. gautama ! AdinAM traNa (cakSu darzanI- acakSudarzanI ane avadhidarzanI) bhajanAthI bAMdhe che paraMtu aMtima (kevaLa darzanI) bAMdhatA nathI. A pramANe vedanIyane choDIne bAkI sAta karma prakRtinAM viSayamAM samajI levuM joIe. vedanIya karmane AdinAM traNa (cakSudarzanIacasudarzanI ane avadhi darzanI bAMdhe che, paraMtu aMtima kevaLa darzanI bhajanAthI bAMdhe che. 7. paryApta - aparyApta AdinI apekSAe : pra. bhate ! jJAnAvaraNIya karmane zuM paryAptaka jIva bAMdhe che, aparyAptaka jIva bAMdhe che ke no paryAptaka- no aparyAptaka jIva bAMdhe che ? vaMdha6 . evaM veyaNijjavajjAo satta kammapagaDIo mALivavAmAM veyaNijjaM heTThillA tiNNi baMdhaMti, kevaladasaNI bhynnaae| 7. pajjattApajjattAiM paDuccapa. NANAvaraNijjaMNaM bhaMte! kammaM kiM pajjattao baMdhai, apajjattao baMdhai, no pajjattae-no apajjattae vaMdha ? 3. mA ! pamttA mayaTIg, apajjattae baMdhai, no pajjattae-no apajjattae na vaMdhaH evaM AuyavajjAo satta kammapagaDIo bhaanniyvaao| u. gautama ! paryAptaka jIva bhajanAthI bAMdhe che. aparyAptaka jIva bAMdhe che, paraMtu no paryAptaka-no aparyAptaka jIva bAMdhatA nathI. A pramANe Ayukamane choDIne bAkI sAta karma prakRtionA viSayamAM kehavuM joIe. Ayukarmane AdinAM be(paryAptaka ane aparyAptaka) bhajanAthI bAMdhe che, paraMtu aMtima (no paryApta-no apati) bAMdhatA nathI. AuyaM heTThillA do bhayaNAe, uvarille Na baMdhai / Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1557 8. mAsayAmAsaNa dup. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM bhAsae baMdhai, abhAsae baMdhai? 3. soyamAM ! to vi mathaTITI evaM veyaNijjavajjAo satta kammapagaDIo bhaanniyvaao| veyaNijjaM bhAsae baMdhai, abhAsae bhynnaae| 9. parittAparittAiM paDuccapa. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM paritte baMdhai, aparitte baMdhai, no paritte-no aparitte baMdhai ? 3. soyama ! para mayaTIU, apiratte baMdhai, no paritte-no aparitte na baMdhai / evaM AuyavajjAo satta kammapagaDIo bhaanniybbaao| AuyaM paritto vi, aparitto vi bhayaNAe / 8. bhApaka-abhApakanI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmane zuM bhASaka jIva bAMdhe che ke abhASaka jIva bAMdhe che ? u. gautama ! jJAnAvaraNIya karmane baMne (bhASaka ane abhASaka) bhajanAthI bAMdhe che. A pramANe vedanIyane choDIne bAkI sAta karmaprakRtionAM viSayamAM kahevuM joIe. vedanIya karmane bhASaka jIva bAMdhe che, abhASaka jIva bhajanAthI bAMdhe che. 9. paritta-aparira AdinI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmane zuM paritta jIva bAMdhe che, aparitta jIva bAMdhe che ke noparitta- no aparitta jIva bAMdhe che ? u. gautama ! paritta jIva bhajanAthI bAMdhe che, aparitta jIva bAMdhe che, paraMtu no paritta- no aparitta jIva bAMdhatA nathI. A pramANe Ayukarmane choDIne bAkI sAta karma prakRtionAM viSayamAM kahevuM joIe. Ayukarmane paritta jIva paNa ane aparitta jIva paNa bhajanAthI bAMdhe che, paraMtu no paritta- no aparitta jIva bAMdhatA nathI. 10. jJAnI- ajJAnInI apekSAe : pra. bhaMte! jJAnAvaraNIya karma zuM AbhinibodhikajJAnI bAMdhe che, zrutajJAnI bAMdhe che, avadhijJAnI bAMdhe che, manaH paryavajJAnI bAMdhe che ke kevaLajJAnI bAMdhe che ? u. gautama! AdinAM cAra bhajanAthI bAMdhe che, paraMtu kevaLajJAnI bAMdhatA nathI. A pramANe vedanIyane choDIne bAkI sAteya karma prakationAM viSayamAM samajI levuM joIe. vedanIya karmane AdinA cAreya bAMdhe che, kevaLa jJAnI bhajanAthI bAMdhe che. pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmane zuM mati-ajJAnI bAMdhe che, zruta-ajJAnI bAMdhe che ke virbhAgajJAnI bAMdhe che ? no paritte no aparitte baMdhai / 20. ji-gnaurrLa - pa. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM AbhiNi bohiyanANI baMdhai, suyanANI baMdhai, ohinANI baMdhai, maNapajjavanANI baMdhai, kevalanANI baMdhai ? u. goyamA ! heTThillA cattAri bhayaNAe, kevalanANI na bNdhi| evaM veyaNijjavajjAo satta kammapagaDIo bhaanniybbaao| veyaNijjaM heTThillA cattAri baMdhai, kevalanANI bhynnaae| NANAvaraNijjaNaM bhaMte! kammaM kiM maiaNNANI baMdhai, suyaaNNANI baMdhai, vibhaMgaNANI baMdhai? Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1558 3. yaHT! maracavaSnA satta vi vaMtikA AuyaM bhynnaae| 11. maNajogiAiM paDuccapa. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM maNajogI baMdhai, vayajogI baMdhai, kAyajogI baMdhai, ajogI baMdhai? u. goyamA ! heTThillA tiNNi bhayaNAe, ajogI na viMdhA evaM veyaNijjavajjAo kammapagaDIo bhaanniybaao| veyaNijjaM heTThillA baMdhati, ajogI na bNdhi| 12. sAgAra-aNagArovauttaM paDuccapa. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM sAgArovautte baMdhai, aNAgArovautte baMdhai ? u. goyamA ! aTThasu vi bhynnaae| dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! Ayukarmane choDIne bAkI sAteya karma prakRtione bAMdhe che. Ayakarmane A traNeya bhajanAthI bAMdhe che. 11. manoyogI AdinI apekSAe : pra. bhaMte! jJAnAvaraNIya karmane zuM manoyogI bAMdhe che, vacanayogI bAMdhe che, kAyayogI bAMdhe che ke ayogI bAMdhe che ? u. gautama ! AdinAM traNa bhajanAthI bAMdhe che, ayogI bAMdhatA nathI. A pramANe vedanIyane choDIne bAkI sAteya karma prakRtionAM viSayamAM kahevuM joIe. vedanIya karmane AdinAM traNa bAMdhe che, ayogI bAMdhatA nathI. 12. sAkAra- anAkAropayuktanI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmane zuM sAkAropayogI bAMdhe che ke anAkAropayogI bAMdhe che ? u. gautama ! te ATheya karmaprakRtione bhajanAthI r bAMdhe che. 13. AhAraka- anAhArakanI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAravaNIya karmane zuM AhAraka jIva bAMdhe che ke anAhAraka jIva bAMdhe che ? u. gautama ! baMne prakAranAM jIva bhajanAthI bAMdhe che. A pramANe vedanIya ane Ayukarmane choDIne bAkI chaye karmaprakRtionAM viSayamAM samajI levuM joIe. vedanIya karmane AhAraka jIva bAMdhe che, anAhAraka jIva bhajanAthI bAMdhe che. Ayukarmane AhAraka jIva bhajanAthI bAMdhe che, anAhAraka bAMdhatA nathI. 14. sUkSma bAdara AdinI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmane zuM sUkSma jIva bAMdhe che, bAdara jIva bAMdhe che ke no sUkSma-no bAdara jIva bAMdhe che ? u. gautama ! sUkSma jIva bAMdhe che, bAdara jIva bhajanAthI bAMdhe che, paraMtu no sUkSma-no bAdara jIva bAMdhatA nathI 13. AhAraya-aNAhArae paDuccapa. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM AhArae baMdhai, mahAravaMdha? 3. nayama ! te ja macaT evaM veyaNijja-AuyavajjANaM chaNhaM kammapagaDINaM bhaanniybvN| veyaNijja AhArae baMdhai, aNAhArae bhynnaae| AuyaM AhArae bhayaNAe, aNAhArae na bNdhi| 24. suha-vAyarA vahup. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM suhume baMdhai, vAyare vaMdha, no mudu-no vAyare vaMdha? 3. soyamA ! suhune vaMdharU, bAyare bhayaNAe, no suhume-no bAyare na bNdhi| Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana evaM AuyavajjAo satta kammapagaDIo bhANiyavvAo / AuyaM suhume bAyare bhayaNAe, no suhume no bAyare baMdha | chu. rimArine vadhu va pa. NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM carime baMdhai, acarime baMdhai ? 3. goyamA ! a vi mayaLANuM | viyA. sa. 6, 3. rU, mu. 22-28 80. gIva paDavIsarakakhu pAvALavaranuM dhammapaviMdhamAM 80. pa. pANAivAyavirae NaM bhaMte! jIve kai kammapayaDIo baMdharU ? - 3. goyamA ! sattavihavaMdhaNa vA, avivadha vA, chavibaMdha vA, egavihabaMdhae vA, abaMdhae vA / evaM maNUse vi bhANiyavve / pa. pANAivAyavirayA NaM bhaMte! jIvA kai kammapayaDIo saMbaMti? 3. goyamA ! sandevi tAva honnA sattavijJabaMdhA ya, egavihabaMdhagA ya / 2. mahavA sattavivaMdhA ya, vibaMdha ya, aTThavihabaMdha ya / 2. mahavA sattavihavaMdhA ya, vihavaMdhA ya, aTThavihabaMdhagA ya / rU. gahavA sattavihavaMdhA ya, vihavaMdhA ya, chavvihabaMdhage ya / 4. ahavA sattavihavaMdhA ya, vihavaMdho ya, chavvihabaMdhagA ya / 5. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, abaMdhage ya / 6. ahavA sattavihavaMdhA ya, vibaMdhA ya, abaMdhagA ya / 1. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhage ya, chavvihabaMdhage ya / 1559 A pramANe AyuSkarmane choDIne bAkI sAteya karma prakRtionAM viSayamAM kahevuM joIe. Ayukarmane sukSma ane bAdara jIva bhajanAthI bAMdhe che paraMtu no sukSma- no bAdara jIva bAMdhatA nathI. 15. carama- acaramanI apekSAe : pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmane zuM carama jIva bAMdhe che ke acarama jIva bAMdhe che ? u. gautama ! ATheya karma prakRtione bhajanAthI bAMdhe che. pApasthAna virata jIva - covIsa daMDakomAM karma prakRtibaMdha : pra. bhaMte ! prANAtipAta virata (eka) jIva keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! te saptavidhabaMdhaka, aSTavidhabaMdhaka, SavidhabaMdhaka, ekavidhabaMdhaka ke abaMdhaka hoya che. A pramANe manuSyanAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. pra. bhaMte ! prANAtipAta virata (aneka) jIva keTalI karma prakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! badhA jIva saptavidhabaMdhaka paNa hoya che ane ekavidha baMdhaka paNa hoya che. 1. athavA aneka saptavidha-baMdhaka, ekavidhabaMdhaka hoya che ane eka aSTavidhabaMdhaka hoya che. 2. athavA aneka saptavidhabaMdhaka, ekavidhabaMdhaka ane aSTavidhabaMdhaka hoya che. 3. athavA aneka saptavidhabaMdhaka, ekavidhabaMdhaka hoya che ane eka SavidhabaMdhaka hoya che. 4. athavA aneka saptavidhabaMdhaka, ekavidhabaMdhaka ane SavidhabaMdhaka hoya che. 5. athavA aneka saptavidhabaMdhaka, ekavidhabaMdhaka hoya che ane eka abaMdhaka hoya che. 6. athavA aneka saptavidhabaMdhaka, ekavidhabaMdhaka ane abaMdhaka hoya che. For Private Personal Use Only 1. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane ekavidhabaMdhaka hoya che tathA eka aSTavidhabaMdhaka ane SavidhabaMdhaka hoya che. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1560 dravyAnuyoga bhAga-3 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhage ya, chavihabaMdhagA ya / 3. 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chabihabaMdhage y| 4. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chabihabaMdhagA ya / 1. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhage ya, abaMdhage y| 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhage ya, abaMdhagA ya / 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, abaMdhage y| 4. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, abaMdhagA ya / 1. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chavihabaMdhage ya, abaMdhage ya / 2. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane eka vidhabaMdhaka hoya che tathA eka aSTavidha baMdhaka hoya che ane aneka vidha baMdhaka hoya che. athavA aneka saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka ane aSTavidha baMdhaka hoya che ane eka pavidha baMdhaka hoya che. 4. athavA aneka saptavidha baMdhaka, eka vidhabaMdhaka, aSTavidha baMdhaka ane pavidha baMdhaka hoya che. 1. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane eka vidha baMdhaka hoya che tathA eka aSTavidha baMdhaka ane abaMdhaka hoya che. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane ekavidha baMdhaka hoya che tathA eka avidha baMdhaka hoya che ane aneka abaMdhaka hoya che. 3. athavA aneka saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka ane aSTavidha baMdhaka hoya che ane eka abaMdhaka hoya che. 4. athavA aneka saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka, aSTavidha baMdhaka ane abaMdhaka hoya che. 1. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane eka vidha baMdhaka hoya che tathA eka pavidha baMdhaka ane abaMdhaka hoya che. 2, athavA aneka saptavidha baMdhaka ane eka vidha baMdhaka hoya che tathA eka pavidha baMdhaka hoya che ane aneka abaMdhaka hoya che. 3. athavA aneka saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka ane pavidha baMdhaka hoya che ane eka abaMdhaka hoya che. 4. athavA aneka saptavidha baMdhaka, eka vidhabaMdhaka, pavidhabaMdhaka ane abaMdhaka hoya che. 1. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane ekavidha baMdhaka hoya che tathA eka avidha baMdhaka, pavidha baMdhaka ane abaMdhaka hoya che. 2. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane ekavidha baMdhaka hoya che tathA eka aSTavidha baMdhaka ane pavidha baMdhaka hoya che temaja aneka abaMdhaka hoya che. 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chabihabaMdhage ya, abaMdhagA y| 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chavihabaMdhagA ya, abaMdhage y| 4. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chabbihabaMdhagA ya, abaMdhagA ya / 1. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhage ya, chabihabaMdhage ya, abaMdhage ya / 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aThavihabaMdhage ya, chavihabaMdhage ya, abaMdhagA Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1561 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhageya, chavihabaMdhagA ya, abaMdhage ya / 4. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhageya, chabihabaMdhagA ya, abaMdhagA y| 5. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chabihabaMdhageya, abNdhgey| 6. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chabbihabaMdhage ya, abaMdhagA y| 7. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavihabaMdhagA ya, abNdhgey| 8. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, aLavihabaMdhagA ya, chavihabaMdhagA ya, abaMdhagA y| 3. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane eka vidha baMdhaka hoya che tathA eka aSTavidha baMdhaka hoya che. temaja aneka pavidha baMdhaka hoya che ane eka abaMdhaka hoya che. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane ekavidha baMdhaka hoya che tathA eka avidha baMdhaka hoya che temaja aneka paDravidha baMdhaka ane abaMdhaka hoya che. athavA aneka saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka ane aSTavidha baMdhaka hoya che tathA eka SaDravidha baMdhaka ane abaMdhaka hoya che. athavA aneka saptavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka ane aSTavidha baMdhaka hoya che tathA eka pavidha baMdhaka hoya che temaja aneka abaMdhaka hoya che. 7. athavA aneka saptavidha baMdhaka, eka vidha baMdhaka, aSTavidha baMdhaka ane pavidha baMdhaka hoya che tathA eka abaMdhaka hoya che. athavA aneka saptavidha baMdhaka, eka vidha baMdhaka, aSTavidha baMdhaka, pavidha baMdhaka ane abaMdhaka hoya che. A kula ATha bhaMga thayA. badhA maLIne e satyAvIsa (27) bhaMga thAya che. A pramANe manuSyonAM paNa ahIM satyAvIsa (27) bhaMga kahevA joIe. A pramANe mRSAvAda virata -vAvamAyAmRSAvirata eka jIva ane manuSyanAM mATe paNa kahevuM joIe. pra. te ! mithyAdarzanazalya virata (eka) jIva keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! (te) saptavidha baMdhaka, aSTavidha baMdhaka, pavidha baMdhaka, ekavidha baMdhaka ke abaMdhaka hoya che. pra. 8.1. bhaMte ! mithyAdarzanazalya virata (eka) nairayika keTalI karma prakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! (te) saptavidha baMdhaka ke aSTavidha baMdhaka hoya che. 6.2-20. A pramANe (te varNana) paMcendriya tiryaMcayonika sudhI (samajavuM joIe.) ee aTTha bhNgaa| sabve vi miliyA sattAvIsaM bhaMgA mati evaM maNUsANa vi ee ceva sattAvIsaM bhaMgA bhaanniybvaa| evaM musAvAyavirayassa -jAva- mAyAmosavirayassa jIvassa ya maNUsassa y| dha pa. micchAdasaNasallavirae NaM bhaMte ! jIve kai #mmapayaDo vaMdha? goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vA, chavihabaMdhae vA, egavihabaMdhae vA, abaMdhae vA / pa. da.1. micchAdasaNasallaviraeNaM bhaMte ! Neraie kai kammapayaDIo baMdhai ? u. goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vA, huM 2-20, vaM -navi- nahi-siritAnarLaTI Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1562 dravyAnuyoga bhAga-3 Dha. 22. mare nahIM nIve de. 21. manuSyanuM varNana jIvanAM samAna karavuM joIe. daM. 22-24. vANamaMtara-joisiya-vemANie jahA .22-24. vANavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnikanuM phag. varNana nairayikano samAna karavuM joIe. pa. micchAdasaNasallavirayA NaM bhaMte ! jIvA kai pra. mithyAdarzana zalyathI virata (aneka) jIva keTalI kammapayaDIo baMdhaMti? karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. goyamA ! taM ceva sattAvIsaM bhaMgA bhaanniyvaa| u. gautama! te pUrvokta satyAvIsa (27) bhaMga ahIM paNa kahevA joIe. pa. da.1.micchAdasaNasallavirayA NaM bhaMte ! NeraiyA pra. 6.1. ! mithyAdarzana zalyathI virata (aneka) kai kammapayaDIo baMdhati ? nairayika keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? 3. navamA ! 2. sa vi tAva honnA sattavivaMthaTI u. gautama! 1. badhA nairayika saptavidhabaMdhaka hoya che. 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhage ya, 2. athavA (aneka) saptavidha-baMdhaka hoya che ane (eka) aSTavidha baMdhaka hoya che. 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya / 3. athavA aneka saptavidha baMdhaka ane aSTavidha baMdhaka hoya che. 8. 2-24, parva -- veLiyaTI da.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI jANavuM joIe. 8. 22. vara mapUsA nahIM nIvALA 6. 21. vizeSa : manuSyonAM AlApaka aneka - giUT, v22, 6. 2642-2646 jIvonAM samAna kahevA joIe. 81, TIMvaninA yogya pramANe gavarAvInag; 81, jJAnAvaraNIya Adi karmonuM vedana karatA thakA jIva covIsa kammabaMdha parUvaNaM daMDakomAM karmabaMdhanuM prarupaNa : pa. jIve NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kammaM veemANe kai pra. bhaMte ! (eka) jIva jJAnAvaraNIya karmanuM vedana kammapagaDIo baMdhai ? karatA thakA keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vA, u. gautama ! te sAta, ATha, cha ke eka karmaprakRtino chavihabaMdhae vA, egavihabaMdhae vaa| baMdha kare che. pa. daM. 1. Neraie NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kamma pra. 8,1. bhaMte!(eka)nairayika jIva jJAnAvaraNIyakarmanuM veemANe kai kammapagaDIo baMdhai? vedana karatA thakA keTalI karmaprakRtiono baMdha kare 3. gayA ! sattavivaMdha, va, vidadhaMdhA vA DhaM. 2-24. vei -nA- hemALA/ Navara-daM. 21. maNUse jahA jIve / u. gautama ! te sAta ke ATha karma prakRtiono baMdha kare che. 8.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM joIe. vizeSa : de. 21. manuSyanuM varNana sAmAnya jIvanAM samAna che. pra. bhaMte ! (ghaNA) jIva jJAnAvaraNIya karmanuM vedana karatA thakA keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! 1. badhA jIva sAta ane ATha karmaprakRtinAM baMdhaka hoya che. g. navA ja aMte ! varALaM me vepamAM Du kammapagaDIo baMdhaMti ? u. goyamA! 1.sace vi tAva hojjA sattavihabaMdhagA ca, TyavivaMdhA , Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdha ya, 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhagA ya, 4. gavAsattavivadha ya, avi baMdhA ya, egavihabaMdha ya 5. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, 6. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhae ya, egavihabaMdhae ya, 7. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhae ya, egavihabaMdhagA ya, 8. ahavAsattavivaMdhA ya, gavihavaMdhA ya, chavvihabaMdhagA ya, egavihabaMdhae ya, 9. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, evaM ee nava bhNgaa| avasesANaM egiMdiya- maNUsavajjANaM tiya bhaMgo -khAva- temALiyAnaM / * 22-26, iivayA nuM sattavihagaMdhA ya, aTThavihabaMdhagAya / pa. daM. 21. maNUsA NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kammaM ve mANA kai kammapagaDIo baMdhaMti ? 3. goyamA ! chu. sane vi tAva hokhkhA sattavihavaMdhA, 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhage ya, 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, 4. ahavA sattavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhage ya, 1563 2. athavA aneka jIva sAta ane AThanAM baMdhaka hoya che ane eka chano baMdhaka hoya che, 3. athavA aneka jIva sAta, ATha ane chanAM baMdhaka hoya che. 4. athavA aneka jIva sAta ke AThanAM baMdhaka hoya che ane (eka jIva) ekano baMdhaka hoya che. 5. athavA aneka jIva sAta, ATha ane ekanAM baMdhaka hoya che. 6. athavA aneka jIva sAta ane AThanAM baMdhaka hoya che tathA eka jIva cha ane ekano baMdhaka hoya che. 7. athavA aneka jIva sAta ane AThanAM baMdhaka hoya che tathA eka jIva chano baMdhaka hoya che tathA aneka jIva ekano baMdhaka hoya che. 8. athavA aneka jIva sAta, ATha ane chanA baMdhaka hoya che tathA eka jIva ekano baMdhaka hoya che. 9. athavA aneka jIva sAta, ATha, cha ane ekano baMdhaka hoya che. A pramANe A kula nava bhaMga thayA. ekendriya ane manuSyone choDIne bAkI vaimAniko sudhI traNa bhaMga kahevA joIe, daM.12-16. (aneka) ekendriya jIva sAta ane AThanAM baMdhaka hoya che. pra. daM,21. bhaMte ! aneka manuSya jJAnAvaraNIya karmanuM vedana karatA thakA keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! 1. badhA manuSya sAta prakRtionAM baMdhaka hoya che. 2. athavA aneka manuSya sAta prakRtionAM baMdhaka hoya che ane eka ATha prakRtino baMdhaka hoya che. 3. athavA aneka manuSya sAta ane ATha prakRtionA baMdhaka hoya che. 4. athavA aneka manuSya sAta prakRtionAM baMdhaka hoya che ane eka cha prakRtino baMdhaka hoya che. For Private Personal Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1564 6. .. 5. ahavA sattavihabaMdhagA ya, chavviha baMdhagA ya, 6. ahavA sattavihavaMdhA ya, vihavaMdho ya, 7. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, 8-11. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, chavvihabaMdha ya caubhaMgo / 12-15. ahavA sattavihabaMdhagAya, aTThavihabaMdhae ya, egavihabaMdha ya caubhaMgo / 16-19. ahavA sattavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhae ya, egavihabaMdhae ya caubhaMgo / 20-27. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhae ya, vihavaMdhat ya, vidabaMdha! ca / aTTha bhNgaa| evaM ee sattAvIsaM bhaMgA / evaM jahA NANAvaraNijjaM tahA darisaNAvaraNijjaM vi, aMtarAvuM vi jIve NaM bhaMte ! veyaNijjaM kammaM veemANe kai kammapagaDIo baMdhai ? 3. goyamA ! sattavihavaMdhaNa vA, gavidAMdhaNa vA, chavibaMdha vA, egavihabaMdhae vA, abaMdhae vA / OM. 2. hyaM majUse vidha daM. 1 20. avasesA NAragAdIyA sattavihabaMdhagA ya, avihavaMcA 5 | OM. 22-24. vaeN -khAva- cemALipu / jIvA NaM bhaMte ! veyaNijjaM kammaM veemANA kai kammapagaDIo baMdhaMti ? dravyAnuyoga bhAga-3 5. athavA aneka manuSya sAta ane cha prakRtionAM baMdhaka hoya che. 6. athavA aneka manuSya sAta prakRtionAM baMdhaka hoya che ane eka manuSya eka prakRtino baMdhaka hoya che. 7. athavA aneka manuSya sAta ane eka prakRtinAM baMdhaka hoya che. 8-11. athavA aneka manuSya sAtanAM baMdhaka hoya che tathA eka AThanAM ane chanAM baMdhaka hoya che. A cAra bhaMga thAya che. 12-15. athavA aneka manuSya sAtanAM baMdhaka hoya che tathA eka AThano ane ekano baMdhaka hoya che. e cAra bhaMga thayA. 16-19. athavA aneka manuSya sAtanAM baMdhaka hoya che tathA eka chano ane ekano baMdhaka hoya che. A cAra bhaMga thayA. 20-27. athavA aneka manuSya sAtanAM baMdhaka hoya che tathA eka AThano, chano ane ekano baMdhaka hoya che. A pramANe ATha bhaMga thAya che. A pramANe kula te satyAvIsa (27) bhaMga thAya che. je pramANe jJAnAvaraNIyakarmanAM baMdhakanuM varNana karyuM te pramANe darzanAvaraNIya ane aMtarAyakarmanAM baMdhakanuM paNa varNana karavuM joIe. pra. bhaMte ! eka jIva vedanIya karmanuM vedana karatA keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! te sAta, ATha, cha ke ekano baMdhaka hoya che ke abaMdhaka paNa hoya che. naM.21. A pramANe manuSyanA viSayamAM paNa samajI levuM joIe. daM,1-20. zeSa nArakAdi sAta ke AThanA baMdhaka hoya che. daM.22-24. A pramANe vaimAnika sudhI kahevu joIe. pra. bhaMte ! aneka jIva vedanIyakarmanuM vedana karatA thakA keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? For Private Personal Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana u. goyamA ! 1. savve vi tAva hojjA sattavihabaMdhagA ya, avihavaMdhA ya, vihavaMdhA ca, 2. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ca, vibaMdhA ya, innidabaMdho ya, . 6. 3. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ca, vidabaMdhA ya, indvibaMdhA ya, 4-5 abaMdhage Na vi samaM do bhaMgA bhANiyavvA / 6- 9. ahavA sattavihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagAya, chavvihabaMdhage ya, abaMdhage ya cabhaMgo / evaM ee gava bhNgaa| naM. 12-16. nijiyAnuM gamaya / N. -20, khAravADInaM tiyamo tuM -khAvavemaanniyaannN / daM. 21. maNUsANaM bhaMte ! veyaNijjaM kammaM veemANA kai kammapagaDIo baMdhaMti ? u. goyamA ! 1. savve vi tAva hojjA sattavihabaMdhagA ya, vidabaMdhA ya -khAva 27. ahavA sattavihabaMdhagA ya, egavihabaMdhagA ya, chavvihabaMdhagA ya, aTThavihabaMdhagA ya, abaMdhagA ya / evaM ee sattAvIsaM bhaMgA bhANiyavvA jahA kiriyAsu pANAivAyavirayassa / evaM jahA veyaNijjaM tahA AuyaM NAmaM goyaM ca bhANiyavvaM / mohaNijjaM veemANe jahA baMdhe NANAvaraNijjaM tahA bhANiyavvaM / - 51. 1. 26, su. 2706-2786 82. mohakhimmasa vemALasakhIvasa janmavedhapavaLa- 82 pa. jIve NaM bhaMte ! mohaNijjaM kammaM vedemANe kiM mohaNijjaM kammaM baMdhai, veyaNijjaM kammaM baMdhai ? vaLa. 1. 22, mu. 642 u. gautama ! 1. badhA jIva sAtanA, AThanA ane ekanA baMdhaka hoya che. 2. 3. 1565 athavA aneka jIva sAta, ATha ane ekanAM baMdhaka hoya che tathA eka chano baMdhaka hoya che. athavA aneka jIva sAta, ATha, eka ke chanAM baMdhaka hoya che. 4-5. abaMdhakanI sAthe paNa (eka ane anekanI apekSA) be bhaMga kahevA joIe. 6-9. athavA aneka jIva sAtanAM, AThanAM, ekanAM baMdhaka hoya che tathA koI eka chano baMdhaka hoya che ane koI eka abaMdhaka paNa hoya che. A pramANe cAra bhaMga hoya che. A pramANe kuLa maLIne nava bhaMga thayA. daM.12-16. ekendriya jIvone abhaMgaka jANavuM joIe. daM.1-20. nAraka AdinAM vaimAniko sudhI Aja pramANe traNa bhaMga kahevA joIe. pra. daM.21. bhaMte ! manuSyo vedanIya karmanuM vedana karatA keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! 1. badhA (aneka) manuSya sAta ke ekanAM baMdhaka hoya che. yAvat 27. athavA aneka manuSya sAtanAM, ekanAM, chanAM AThanAM baMdhaka hoya che ane abaMdhaka paNa hoya che. je pramANe kriyAomA prANAtipAtavirata nA mATe satyAvIsa bhaMga kahyA che. te ja pramANe ahIM paNa bhaMga kahevA joIe. je pramANe vedanIyakarmanA vedananI sAthe karmaprakRtionA baMdhanuM varNana karyuM che. te ja pramANe Ayu, nAma ane gotrakarmanA viSayamAM paNa kahevuM joIe. je pramANe jJAnAvaraNIyanA baMdhanu varNana karyuM che te ja pramANe ahIyAM mohanIya karmanA vedananI sAthe baMdhanuM varNana karavuM joIe. mohanIya karmanAM vedaka jIvanAM karmabaMdhanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! zuM jIva mohanIya karmanuM vedana karatA thakA mohanIya karmano baMdha kare che ke vedanIya karmano baMdha kare che ? Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1566 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! mohaNijjaMpi kammaM baMdhai, veyaNijjaM pi u. gautama ! te mohanIya karmano baMdha kare che ane kammaM baMdhai, vedanIya karmano paNa baMdha kare che. NavaraM-NaNNattha carittamohaNijjaM kammaM vedemANe vizeSa (sUkSma saMparAma nAmaka dasamAM guNasthAnamAM) veyaNijjaM kammaM baMdhai, No mohaNijjaM kammaM bNdhi| mohanIya karmanAM carama dalIkonuM vedana karatA jIva cAritra vedanIya karmano ja baMdha kare che mohanIya - 32. mu. 6 6 karmano baMdha karato nathI. 8rU. nIva-javIDayugammacaDIne DhALapavanaM- 83. jIva covIsa daMDakomAM ATha karmaprakRtionAM baMdha sthAnonuM prarupaNa : pa. jIve NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM kammaM kaihiM ThANehiM pra. bhaMte! jIva keTalA sthAno (kAraNo)thI jJAnAvaraNIya vaMdha? karmano baMdha kare che ? u. goyamA ! dohiM ThANehiM nANAvaraNijjaM kammaM baMdhai, u. gautama! te be kAraNothI jJAnAvaraNIya-karmano baMdha taM jahA kare che, jemake - 2. rAkha ya, 2. kose ca | 1. rAgathI, 2. dveSathI. rAge duvihe paNNatte, taM jahA rAga be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mAyA 1, 2. tame cA 1. mAyA, 2. lobha. dose duvihe paNNatte, taM jahA dveSa be prakAranAM kahyA che. jemake - 2. hodaya, 2. mAre mA 1.krodha, 2. mAna. icceehiM cauhiM ThANehiM vIriovaggahiehiM evaM A pramANe vIryathI upArjita A cAra sthAno khalu jIve nANAvaraNijjaM kammaM bNdhi| (kAraNo)thI jIva jJAnAvaraNIya karmano baMdha kare che. 8. 2-24. purva rapha gAva- vemAnag/ 6.1-24. A pramANe nairayikathI vaimAnika sudhI kahevuM joIe. pa. jIvA NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM kammaM kaihiM ThANehiM pra. bhaMte ! ghaNA jIvo keTalA kAraNothI jJAnAvaraNIya vaMti ? karmano baMdha kare che ? 3. kAyamI ! voTiM TALe, rU jevA u. gautama ! A pramANe pUrvavata be kAraNothI jJAnAvaraNIya karmano baMdha kare che. hR. 2-24. have nera -nAvi- romALiyA da. 1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI samajavuM joIe. evaM dasaNAvaraNijje-jAva- aMtarAiyaM / A pramANe darzanAvaraNIyathI aMtarAya karma sudhI (karma baMdhananAM A ja kAraNa samajavA joIe.) evaM ee egatta-pohattiyA solasa dNddgaa| A pramANe eka vacana ane bahuvacananI apekSAthI - . 5. 23, 3. , . 6 670- 6 74 soLa daMDaka hoya che. 84, 3jo huNa vipaku mepa - 84, utpattinI apekSAe ekendriyomAM karmabaMdhanuM prarupaNa : pa. egidiyA NaM bhaMte ! kiM 1. tullaThiIyA pra. bhaMte! 1. ekendriya jIva zuM samAna sthitivALA hoya tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti, che ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che ? 2. navA ivaM ne vaidhaMti, te nadI - rAga veva, ToseLa veva - TAii. ma. 2, 3, 4, su. 20 7/2 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1567 2. tullaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaMpakareMti, 3. vemAyaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaMpakareMti, 4. vemAyaTTiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti ? u. goyamA ! 1. atthegaiyA tullaTThiIyA tullavise sAhiyaM kammaM pakareMti, 3 , 2. atthegaiyA tullaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM -- pati, 3. atthegaiyA vemAyaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti, 4. atthegaiyA vemAyaThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pkreNti| pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai "atthegaiyA tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kamma pakareMti -jAva- atthegaiyA vemAyaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti ?" 3. gayA ! niriyA javiA pavUttA, te nahIM 2. samAna sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che ? 3. viSama sthitivALA hoya che ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che? 4. viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che? u. gautama ! 1. keTalAka ekendriya jIva samAna sthitivALA hoya che ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che. 2. keTalAka viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che. keTalAka viSama sthitivALA hoya che ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che. 4. keTalAka viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - keTalAka samAna sthitivALA samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che vAvata- keTalAka viSama sthiti vALA viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che ?" u. gautama ! ekendriya jIva cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka jIva samAna AyuvALA ane eka sAthe utpanna thanAra che. 2. keTalAka jIva samAna AyuvALA ane viSama (alaga-alaga) samayamAM utpanna thanAra che. 3. keTalAka jIva viSama AyuvALA ane eka sAthe utpanna thanAra che. 4. keTalAka jIva viSama AyuvALA ane viSama utpanna thanAra che. 1. AmAMthI je samAna AyuvALA ane sAthe utpanna thanAra hoya che, te samAna sthitivALA samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che. 2. AmAMthI je samAna AyuvALA ane viSama utpanna thanAra hoya che, te samAna sthitivALA viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che. 1. atthegaiyA samAuyA samovavannagA, 2. atthegaiyA samAuyA visamovavannagA, 3. atthegaiyA visamAuyA samovavannagA, 4. atthegaiyA visamAuyA vismovvnngaa| 1. tattha NaM je te samAuyA samovavannagA teNaM tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti, 2. tattha NaM je te samAuyA visamovavannagA teNaM tullaThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaMpakareMti, Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1568 dravyAnuyoga bhAga-3 3. tattha NaM je te visamAuyA samovavannagA teNaM 3. AmAMthI je viSama AyuvALA ane eka vemAyaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaMpakareMti, sAthe utpanna thanAra che, te viSama sthitivALA samAna-vizeSAdhika karmano baMdha kare che. 4. tatthaNaM jete visamAuyA visamovavannagA teNaM 4. AmAMthI je viSama AyuvALA ane viSama vemAyaliIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti / utpanna thanAra hoya che, te viSama sthitivALA viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che. se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "atthegaiyA tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kamma keTalAka samAna sthitivALA samAna vizeSAdhika pakareMti -jAva- atthegaiyA vemAyaTThiIyA karmano baMdha kare che cAvata- keTalAka viSama sthitivemaayvisesaahiyN kammaM pakareMti / " vALA viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che." - vicA. sa. rU4/2, 3, 6, . 76 86. 3vavAne dura karavavannakAdipaTu madha 85. utpattinI apekSAe anantaro55naka ekendriyomAM parUvaNaM karmabaMdhanuM prarupaNa : pa. aNaMtarovavannagaegidiyA NaM bhaMte! kiMtullaTThiIyA pra. bhaMte ! zuM anantaropapannaka ekendriya samAna tullavisesAhiyaMkammaMpakareMti-jAva-vemAyaThiIyA sthitivALA hoya che ane samAna vizeSAdhika vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti ? karmano baMdha kare che -cAvatu- viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che ? u. goyamA! atthegaiyA tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM u. gautama ! keTalAka samAna sthitivALA hoya che kammaM pakareMti, atthe gaiyA tullaTThiIyA ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che ane vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti / keTalAka samAna sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che. (A be bhaMga ja hoya che.) v se La maMte ! ivaM yuva pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "atthegaiyA tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kamma keTalAka samAna sthitivALA hoya che samAna pakareMti, atthegaiyA tullaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM vizeSAdhika karmano baMdha kare che ane keTalAka me pati " samAna sthitivALA viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che ?" 3. romA mawtarovevanI vidyA suviha u. gautama ! anantaropapannaka ekendriya jIva be paNNattA, taM jahA prakAranAM kahyA che, jemake - 1. atthegaiyA samAuyA samovavannagA, 1. keTalAka jIva samAna Ayu ane samAna utpattivALA hoya che. 2. atthegaiyA samAuyA vismovvnngaa| 2. keTalAka jIva samAna Ayu ane viSama - utpattivALA hoya che, 1. tattha NaM je te samAuyA samovavannagA teNaM 1. AmAMthI je samAna Ayu ane samAna tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti / utpattivALA che, te samAna sthitivALA ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 2. tattha NaM je te samAuyA visamovavannagA teNaM tullaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai"atthegaiyA tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti, atthegaiyA tullaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti / " - viyA. sa. rU4/2, 3. 2, su. 7 86, 3vavALa vadhu paraMparovavantAvibhu mmabaMdha parUvaNaM pa. paraMparovavannaga egiMdiyA NaM bhaMte! kiM-tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti - jAva-vemAyaTThiIyA mAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti ? u. goyamA ! atthegaiyA tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti - jAva- atthegaiyA vemAyaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti / 1. me LaoAM maMte ! vaM vunnara "atthegaiyA tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti - jAva- atthegaiyA vemAyaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti ?" 3. goyamA ! viyA SaDavihA paLattA, taM jahA atthe gaiyA samAjyA samovavannagA -jAvaatthegaiyA visamAuyA visamovavannagA / tattha NaM je te samAjyA samovavannagA te NaM tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kammaM pakareMti - jAvatattha NaM je te visamAuyA visamovavannagA te NaM mAyayA mAyavisesAhiyaM kammaM pakareMti / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai 86. 2. AmAMthI je samAna Ayu ane viSama utpattivALA che te samAna sthitivALA ane viSamavizeSAdhika karmano baMdha kare che. 1569 mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "keTalAka samAna sthitivALA samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che ane keTalAka samAna sthitivALA viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che." utpattinI apekSAe paraMparopapannaka ekendriyomAM karmabaMdhanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! paraMparopapannaka ekendriya jIva zuM samAna sthitivALA hoya che ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che yAvat- viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che ? u. gautama ! keTalAka samAna sthitivALA hoya che ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che -yAvatkeTalAka viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke "keTalAka samAna sthitivALA hoya che ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che -yAva- keTalAka viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che ?" u. gautama ! ekendriya jIva cAra prakAranAM kahyA che, jemake keTalAka jIva samAna AyuvALA ane sAthe utpanna thanAra hoya che -yAvatu- keTalAka jIva viSama AyuvALA ane viSama utpanna thanAra hoya che. AmAMthI je samAna AyuvALA che ane sAthe utpanna thanAra hoya che te samAna sthitivALA ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che -yAva- AmAMthI je vizvama AyuvALA che ane viSama utpanna thanAra hoya che te viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1570 dravyAnuyoga bhAga-3 "atthegaiyA tullaTThiIyA tullavisesAhiyaM kamma pakareMti -jAva- atthegaiyA vemAyaTThiIyA vemAyavisesAhiyaM kammaM pkreNti|" - vicA. sa. rU4/, 3. rU, mu. rU (2) 87. nava-vIsalapupanna parivA utsava- keTalAka samAna sthitivALA hoya che ane samAna vizeSAdhika karmano baMdha kare che -yAvatu- keTalAka viSama sthitivALA hoya che ane viSama vizeSAdhika karmano baMdha kare che." 87. jIva covIsa daMDakomAM keTalI karma prakRtinAM vedananuM prarupaNa : pra. bhaMte! zuM jIva jJAnAvaraNIya karmanuM vedana kare che? u. gautama ! koI jIva vedana kare che ane koI karatA pa. jIve NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM kammaM vedei ? u. goyamA ! atthegaie vedei, atthegaie No vedei / nathI. pa. daM. 1. neraie NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM kammaM vedei ? pra. 6.1. bhaMte! zuM nairayika jJAnAvaraNIya karmanuM vedana kare che ? 3. noya! niyama velephA u. gautama ! te niyamathI vedana kare che. 8. 2-24. parva -nA- maNi 6.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM joIe. - majUre nahIM nIve. vizeSa : manuSyanuM varNana sAmAnya jIvanAM samAna , karavuM joIe. pa. jIvA NaM bhaMte ! nANAvaraNijjaM kammaM vedeti ? pra. bhaMte ! zuM aneka jIva jJAnAvaraNIya karmanuM vedana kare che ? 3. gayA ! ve jevA u. gautama ! pUrvavata kahevuM joIe. huM 2-24, pa ra - - rema 6.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI kahevuM joIe. evaM jahA nANAvaraNijjaM tahA saNAvaraNijjaM je pramANe jJAnAvaraNIyanAM saMbaMdhamAM kahyuM te pramANe mohaNijjaM aMtarAiyaM c| darzanAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAyakarmanAM vedananAM viSayamAM kahevuM joIe. vedaNijjAuya-NAma-goyAiM evaM ceva / vedanIya, Ayu, nAma ane gautra karmanAM viSayamAM paNa A pramANe jANavuM joIe. Navara-maNUse vi NiyamA vedei| vizeSa : manuSya AnuM vadana niyamathI kare che. evaM ee egatta-pohattiyA solasa dNddgaa| A pramANe ekatva ane bahatvanI vivalAthI e - TUT. 5. 23, 3. ?, su. 26 7-6 78 soLa daMDaka hoya che. 88, TIMvarAjA vaidhanA nIva-jAvI hu ma 88. jJAnAvaraNIya Adino baMdha karatA jIva covIsa daMDakomAM veyaNa parUvaNaM karma vedananuM prarupaNa : pa. jIve NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kammaM baMdhamANe kai pra. bhaMte! jJAnAvaraNIya karmano baMdha karatA jIva keTalI kammapagaDIo veei? karmaprakRtionuM vedana kare che ? u. goyamA ! NiyamA aTTha kammapagaDIo veei| u. gautama! te niyamathI ATha karma prakRtionuM vedana kare che. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1571 Dha. 2-24, pa ra -nA- ve Lag/ 8.1-24. A pramANe narayikathI vaimAnika sudhI vedana jANavuM joIe. evaM puhutteNa vi| A pramANe anekanI apekSAe paNa kahevuM joIe. evaM veyaNijjavajjaM-jAva- aMtarAiyaM / vedanIya karmane choDIne aMtarAyakarma sudhI A pramANe jANavuM joIe. pa. jIve NaM bhaMte ! veyaNijjaM kammaM baMdhamANe kai pra. bhaMte ! vedanIya karmane bAMdhatA jIva keTalI kammapagaDIo veei ? karmaprakRtionuM vedana kare che ? u. goyamA ! sattavihaveyae vA, aTThavihaveyae vA, u. gautama ! te sAta, ATha ke cAra karma pravRtionuM caunvihaveyae vaa| vedana kare che. hR. 22. have navU kiyA 6.21. A pramANe manuSyanA vedananA saMbaMdhamAM kahevuM joIe. daM. 1-24. sesA NeraiyAI egatteNa vi puhatteNa 6.1-24. bAkI nairayikothI vaimAnika sudhI vi NiyamA aTThakammapagaDIo vedeti -jAva ekatva ke bahatvanI vivalAthI niyamathI ATha karma vemaanniyaa| prakRtionuM vedana kare che. pa. jIvA NaM bhaMte ! veyaNijja kammaM baMdhamANA kai pra. bhaMte ! aneka jIva vedanIyakarmane bAMdhatA keTalI kammapagaDIo vedeti ? karmaprakRtionuM vedana kare che ? goyamA!1.sabve vi tAva hojjA, aTThavihaveegA u. gautama! 1. badhA jIva ATha ke cAra karmaprakRtionuM ya, cauvihaveegA ya, vedaka hoya che. 2. ahavA aTThavihaveegA ya, caubihaveegA ya, 2. athavA aneka jIva AMTha ke cAra karmapravRtionuM sattavihaveege ya, vedaka hoya che ane eka jIva sAta karmaprakRtionuM vedaka hoya che. 3. ahavA aTThavihaveegA ya, caubihaveegA ya, 3. athavA aneka jIva ATha, cAra ke sAta sattavihaveegA y| karmaprakRtionAM vedaka hoya che. daM. 21. evaM maNUsA vi bhANiyabvA / da.21. A pramANe manuSyonAM viSayamAM paNa - qUUaa. , 26, mu. 2770-2774 kahevuM joIe. 81. TIMvajijJAsAne nIva-pakavIsaDA; rumsa 89. jJAnAravaNIya AdinuM vedana karatA jIva-covIsa daMDakomAM veyaNa parUvaNaM karma vedananuM prarupaNa : pa. jIve NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kammaM veyamANe kai pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmanuM vedana karatA jIva kammapagaDIo veei? keTalI karmaprakRtionuM vedana kare che ? . . soyamA ! sattaviveNa vA, lavidAya vaI u. gautama ! te sAta ke ATha (karmaprakRtio)nAM vedaka hoya che. hR. 22. parva majUra da. 21. A pramANe manuSyanAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. daM. 1-24. avasesANeraiyAI egatteNa vi puhatteNa 6.1-24. bAkI badhA jIva narayikothI vaimAnika viNiyamA aTThaviha-kammapagaDIo vedeti-jAva- sudhI ekatva ane bahatvanI vivakSAthI niyamita mALiyA ATha karmaprakRtionuM vedana kare che. 2. vicA. sa. 26, 3. rU, mu. 4 (2) Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1572. dravyAnuyoga bhAga-3 pU. nIvA maM! virAnaM -- vecamA k pra. bhaMte ! aneka jIva jJAnAvaraNIya karmanuM vedana kammapagaDIo vedeti? karatA keTalI karmaprakRtionuM vedana kare che ? 3. goyama! . sarve vitAvazokhkhA kaviyA, u. gautama ! badhA jIva ATha karmaprakRtionAM vedaka hoya che. 2. ahavA aTThavihaveyagA ya, sattavihaveyage ya, 2. athavA aneka jIva ATha karmaprakRtionAM vedaka hoya che ane eka jIva sAta karmapravRtionuM vedaka hoya che. 3. ahavA aTThavihaveyagA ya, sattavihaveyagA y| 3. athavA aneka jIva ATha ke sAta karmaprakRtionAM vedaka hoya che. DhaM. 22. i mapUsA vi da.21. A pramANe manuSyomAM paNa e traNa bhaMga hoya che. darisaNAvaraNijjaM aMtarAiyaM ca evaM ceva bhANiyabbaM / darzanAvaraNIya ane aMtarAyakarma sAthe (anya karmaprakRtionAM vedananAM viSayamAM) paNa pUrvavata kahevuM joIe. pa. veyaNijja-Auya-NAma-goyAiM veyamANe kai pra. bhaMte ! vedanIya, Ayu nAma ane gotrakarmanuM vedana ___kammapagaDIo veei ? karatA jIva keTalI karmaprakRtionuM vedana kare che ? u. goyamA! jahA baMdhaveyagassa veyaNijjaMtahA bhANiyabvaM / u. gautama! je pramANe pUrvamAM vedanIyanAM baMdhaka-vedakanuM varNana karela che te pramANe ahIM paNa baMdhaka-vedakanuM varNana karavuM joIe. jIve NaM bhaMte ! mohaNijjaM kammaM veyamANe kai pra. bhaMte ! mohanIya karmanuM vedana karatA jIva keTalI kammapagaDIo veei ? karmaprakRtionuM vedana kare che ? u. goyamA ! NiyamA aTThakammapagaDIo veei / u. gautama ! te niyamathI ATha karmaprakRtionuM vedana kare che. TuM, 2-24. rA -khAvuM- temafry / da.1-24. A pramANe nairayikathI vaimAnika sudhI vedana kahevuM joIe. evaM puhutteNa vi| A pramANe bahatvanI vivaphAthI paNa samajavuM - pUi, . 27, su. 1786-2762 joIe. 90. arahajiNessa kamma veyaNa parUvaNaM 90. ahaMtanAM karma vedananuM prANa : uppaNNaNANadaMsaNadhare NaM arahA jiNe kevalI cattAri utpanna kevaLajJAna- darzananAM dhAraka ahaMta jina kevaLI kammaMse vedei, taM jahA cAra karmAzonuM vedana kare che, jemake - 2. veginna, 2. mArca, rU. nAmuM, 4. northa 1. vedanIya, 2. Ayu, 3. nAma, 4. gotra. - ThA. ma. 4, 3. 1, mu. 268 12. vipaku mahilAmitte vepa-veca pavana - 91. ekendriya jIvomAM karma pravRtionAM svAmItva baMdha ane vedananuM prANa : pa. apajjattasuhuma-puDhavikAiyANaM bhaMte ! kai pra. bhaMte ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika jIvonI keTalI kammapayaDIo paNNattAo? karmaprakRtio kahI che ? 6. vicA. sa. 16, 3. 3, su. 4 (2) pa. jAva Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1573 u. goyamA! aTTha kammapayaDIopaNNattAo,taM jahA 2. nAvarAnaM -LAva- 8, aMtaraDyAM pa. pajjattasuhuma-puDhavikAiyANaM bhaMte! kai kammapayaDIo paNNattAo? u. goyamA ! aTTha kammapayaDIo paNNattAo, taM jahA 2. nAvirabinne gAva- 8, aMtarAze ! pa. apajjatta-bAyara-puDhavikAiyANaM bhaMte ! kai kammapayaDIo paNNattAo? u. goyamA ! aTThakammapayaDIo paNNattAo, taM jahA 2. nAvarAnaM -gAva- 8. aMtaraDyo. pajjattabAyara-puDhavikAiyANaMbhaMte! kai kammapayaDIo paNNattAo? 3. moya ! purva jevA evaM eeNaM kameNaM-jAva-bAyara-vaNassaikAiyANaM pajjattagANa ti| apajjatta suhuma-puDhavikAiyANaM bhaMte ! kai kammapayaDIo baMdhaMti ? goyamA ! sattavihabaMdhagA vi, aTThavihabaMdhagA vi| satta baMdhamANA AuyavajjAo satta kammapayaDIo vaMyaMti | aTTha baMdhamANA paDipuNNAo aTTha kammapayaDIo bNdhNti| pa. pajjatta-suhuma-puDhavikAiyA NaM bhaMte ! kai kammapayaDIo baMdhaMti ? 3. nIyama ! purva jevA u. gautama ! tene ATha karmaprakRtio kahI che, jemake 1. jJAnAvaraNIya -vAva- 8, aMtarAya. pra. bhaMte ! paryAptasUkSmapRthvIkAyika jIvonI keTalI karmaprakRtio kahI che? u. gautama! tene ATha karma pravRtio kahI che, jemake 1. jJAnAvaraNIya yAvata- 8. aMtarAya. pra. bhaMte ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika jIvonI keTalI karmapravRtio kahI che ? u. gautama ! tene ATha karmaprakRtio kahI che, jemake 1, jJAnAvaraNIya -vAva- 8, aMtarAya. pra. bhaMte ! paryApta bAdara pRthvIkAyika jIvonI keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. gautama! tenI paNa A pramANe (ATha karmaprakRtio) kahI che. A pramANe AkramathI paryApta bAdara vanaspatikAyika jIvo sudhI karmaprakRtionuM varNana karavuM joIe. pra. bhaMte ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika jIva keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. gautama ! te sAta ke ATha karmaprakRtione baMdhaka che. sAta bAMdhatA Ayukarmane choDIne bAkI sAta karmaprakRtiono baMdha kare che. ATha bAMdhatA saMpUrNa ATha karmaprakRtiono baMdha kare che. pra. bhaMte ! paryApta sUkSma pRthvIkAyika jIva keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. gotama ! A pramANe (sAta ke ATha karmaprakRtio) bAMdhe che. A pramANe AjakramathI paryApta bAdaravanaspatikAyika jIvo sudhI karmaprakRtinAM baMdhanuM varNana karavuM joIe. pra. bhaMte ! aparyApta sUkSmapRthvIkAyika jIva keTalI karmaprakRtionuM vedana kare che ? u. gautama ! te cauda karmaprakRtionuM vedana kare che, jemake - 1-8. jJAnAvaraNIya -vAva- aMtarAya, evaM eeNaM kameNaM-jAva- pjjtt-baayr-vnnssikaaiyti| apajjatta-suhuma-puDhavikAiyA NaM bhaMte ! kai kammapayaDIo vedeti ? u. goyamA! coddasa kammapayaDIo vedeti, taM jahA 2-8 nANAvarabinne gAva-maMtarAye, Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1574 dravyAnuyoga bhAga-3 6. sotikriyavarksa, 10. viDhiyavaDyuM, 9. zrotrendriyAvaraNa, 10. cakSurendriyAvaraNa, 11. ghANiMdiyavajhaM, 12. jibhidiyavajhaM, 11. dhrANendriyAvaraNa, 12. jIhendriyAvaraNa, ? rU. sthavarksa, 24. purisarevanne ! 13. strIvedAvaraNa, 14. puruSavedAvaraNa. evaM eeNaM kameNaM caukaeNaM bheeNaM-jAva-pajjatta A pramANe Aja kramathI cAre bhedo (sUkSma, bAdara bAyara-vaNassaikAiyA coisa kmmpyddiiovedeti| ane tenA paryAptA aparyApta)thI yukta paryAptabAdara vanaspatikAyika sudhI cauda karmaprakRtionuM vedana - viyA. sa. 3 3/2, 3, 2, 37-66 kare che. 12, gaLatara vavanakA-jiviANu smaparivebasAtti 92. anantaro papannaka ekendriya jIvomAM karmaprakRtionAM veyaNaparUvaNa ya svAmItva baMdha ane vedananuM prarupaNa : pa. aNaMtarovavannaga-suhuma-puDhavikAiyANaM bhaMte ! kai pra. bhaMte ! anantaropapannaka sUkSma pRthvIkAyika jIvone kammapayaDIo paNNattAo? keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. goyamA ! aTTha kammapayaDIo paNNattAo, taM jahA- u. gautama ! tenI ATha karmaprakRtio kahI che, jemake2. nANAvarannei -gAva- 8, saMtarArtho 1. jJAnAvaraNIya -vAva- 8. aMtarAya. pa. aNaMtarovavannaga-bAyara-puDhavikAiyANaM bhaMte ! kai pra. bhaMte ! anantaro55nnaka bAdara pRthvIkAyika kammapayaDIo paNNattAo? jIvane keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. goyamA! aTTha kammapayaDIopaNNattAo, taM jahA- u. gautama ! tene ATha karmaprakRtio kahI che, jemake2. nA virabinne gAva- 8, aMtarAye ! 1. jJAnAvaraNIya -cAvatu- 8. aMtarAya. evaM-jAva- aNaMtarovavannaga-bAyara-vaNassaikAiya A pramANe anantaropapannaka bAdara vanaspatikAyika tti sudhI karma prakRtio jANavI joIe. pa. aNaMtarovavannaga-suhuma-pUDhavikAiyANaM bhaMte ! kai pra. bhaMte ! anantaro55nnaka sUkSma pRthvIkAyika jIva kammapayaDIo baMdhaMti ? keTalI karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. goyamA! AuyavajjAosatta kammapayaDIo bNdhNti| u. gautama ! te Ayukarmane choDIne bAkI sAta karma prakRtiono baMdha kare che. evaM-jAva-aNaMtarovavannaga-bAyara-vaNassaikAiya A pramANe anantaro+panka bAdara vanaspatikAyika ttio sudhI baMdha kare che. aNaMtarovavannaga-sahama-puDhavikAiyA NaM bhaMte! kai pra. bhaMte ! anantaropapannaka sUkSma pRthvIkAyika jIva kammapayaDIo vedeti ? keTalI karmaprakRtionuM vedana kare che ? u. goyamA ! coddasa kammapayaDIo vedeti, taM jahA- u. gautama ! te cauda karmaprakRtionuM vedana kare che. jemake2-14. nAvarajinna -nA-purisarevannA 1-14. jJAnAvaraNIya -cAvata- puruSavedAvaraNa. evaM-jAva-aNaMtarovavannaga-bAyara-vaNassaikAiya A pramANe anantaro55ka bAdara vanaspatikAya sudhI vedana kare che. - vicA. sa. rU 3/2, 3, 2, mu. 4-6 0 13. uparovavanaku-viSNu-rmaparisAmaNe vaidha 93. paraMparopapannakAdi ekendriya jIvomAM karmaprakRtionAM veyaNa parUvaNa ya svAmItva baMdha ane vedananuM prarupaNa : pa. paraMparovavannaga-apajjatta-suhuma-puDhavikAiyANaM pra. bhaMte ! paraMparopapanka aparyApta sUkSmapRthvIkAyika bhaMte ! kai kammapayaDIo paNNattAo (baMdhaMti, jIvone keTalI karmaprakRtio kahI che ane te keTalI veti) ? karmaprakRtio bAMdhe che ane vede che ? : ttio Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana u. goyamA ! evaM eeNaM abhilAveNaM jahA ohiyauddesae taheva niravasesaM bhANiyavvaM jAva- coisa vedeti / - viyA. sa. 23/2, 3. rU, su. 2 aNaMtarogADhA jahA aNaMtarovavannagA / - viyA. ta. 23/2, 3. 4, mu. z paraMparogADhA jahA paraMparovavannagA / - viyA. sa. rU2/2, 3. c, su. z aNaMtarAhAragA jahA aNaMtarovavannagA / 6. - viyA. sa. rU5/1, 3. 6, su. ? paraMparAhAragA jahA paraMparovavannagA / viyA. sa. rU2/2, 3. 7, su. z aNaMtarapajjattagA jahA aNaMtarovavannagA / - viyA. sa. rU3/1, 3. 8, su. ? paraMparapajjattagA jahA paraMparovavannagA / - - viyA. sa. rU3/1, 3. 1, su. ? carimA vi jahA paraMparovavannagA / viyA. sa. 22/2, 3. 20, su. z evaM acarimA vi| - - viyA. sa. 32/2, 3. o o, mu. ? 24. jemAM paDunna niti sAmitta baMdha-cevaLa pavaLa 2-94, 1. jemsa-gavapnatta-muduma-puviAyALuM aMte ! kai kammapayaDIo paNNattAo ? u. goyamA ! evaM eeNaM abhilAveNaM jaheva ohiyauddesae paNNattAo taheva baMdhaMti, vedeti / - viyA. ta. 22/2, 3. 2, su. 4-6 aNaMtarovavannaga-kaNhalessa- suhuma- puDhavikAiyANaM bhaMte! kai kammapayaDIo paNNattAo ? u. goyamA ! evaM eeNaM abhilAveNaM jahA ohio aNaMtarovavannagANaM uddesao paNNattAo taheva saMpati, yuti / - viyA. ta. 23/2, 3. 2,su. 2 1. paraMparovavanA- jemsa-apannatta-muhuma-pudavikaaiyaannN bhaMte! kai kammapayaDIo paNNattAo ? 1575 u. gautama ! A pramANe pUrvokta audhika (prathama) uddezakanAM abhilApAnusAra coda karmaprakRtionuM vedana kare che sudhI samagra varNana karavuM joIe. anantarAvagADha ekendriyanA saMbaMdhamAM anantaropapannaka uddezakanAM anusAra jANavuM joIe. paraMparAvagADha ekendriyanuM varNana paraMparopapannaka uddezakanAM anusAra jANavuM joIe. anantarAhAraka ekendriyanuM varNana anantaropapannaka uddezakanAM anusAra jANavuM joIe. paraMparAhAraka ekendriyanuM varNana paraMparopapannaka uddezakanAM anusAra jANavuM joIe. anantaraparyAptaka ekendriyanuM varNana anantaro55nnaka uddezakanAM anusAra jANavuM joIe. paraMparaparyAptaka ekendriyanuM varNana paraMparopapannaka uddezakanAM anusAra jANavuM joIe. carama ekendriyanuM varNana paraMparopapannaka uddezakanAM anusAra jANavuM joIe. A pramANe acarama ekendriya saMbaMdhI varNana paNa jANavuM joIe. lezyAnI apekSAe ekendriyomAM svAmItva baMdha ane vedananuM prarupaNa : pra. bhaMte ! kRSNalezI aparyAptaka sUkSmapRthvIkAyika jIvanI keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. gautama ! A pramANe pUrvokta audhika uddezakanAM abhilApAnusAra karmaprakRtio kahI che tevI ja rIte bAMdhe che ane vedana kare che. pra. bhaMte ! anantaropapannaka kRSNalezI sUkSmapRthvIkAyika jIvonI keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. gautama ! A pramANe pUrvokta audhika anantaro 55nnaka uddezakanAM abhilApAnusAra karmaprakRtio kahI che tevI ja rIte bAMdhe che ane vedana kare che. For Private Personal Use Only pra. bhaMte ! paraMparopapannaka kRSNalezI aparyApta sUkSmapRthvIkAyika jIvonI keTalI karmaprakRtio kahI che ? Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1576 dravyAnuyoga bhAga-3 3. soyamAMpd guir fmAvene nava di paraMparovavannago uddesao paNNattAotaheva baMdhaMti, veti - viyA. sa. rU 3/2, 3. 3, su. 2 evaM eeNaM abhilAveNaM jaheva ohie egiMdiyasae ekArasa uddesagA bhaNiyA taheva kaNhalessae vi bhANiyabvA-jAva-acarimakaNhalessA egidiyaa| - vicA. sa. rU 3/2, 3, 4-6, mu. ? jahA kaNhalessehiM evaM nIlalessehiM vi sayaM bhANiyabvaM / - viyA. 4. rU 2/3, 3. 1-2, su. ? evaM kAulessehiM vi sayaM bhANiyabvaM, u. gautama! A pramANe pUrvokta audhika paraMparo55nnaka udezakanAM abhilApAnusAra karmapravRtio kahI che tevI ja rIte bAMdhe che ane vedana kare che. audhika ekendriya zatakamAM je pramANe agiyAra udezaka kahyA te pramANe A abhilApAnusAra acarama kRSNalezI ekendriya sudhI kRSNalezI zatakamAM paNa kahevuM joIe. jema kambalezI ekendriya zatakamAM kahyuM tevI ja rIte nIlakezI ekendriya jIvonAM mATe paNa samagra zatakanuM varNana karavuM joIe. A pramANe kApotalethI ekendriya jIvonAM mATe paNa samagra zataka kahevuM joIe. vizeSa: kApota lezyA" A varNana karavuM joIe. NavaraM-"kAulessa" tti abhilAvo / - vicA. sa. rU 3/4, 3. 2-12, su. ? 1. maNidvIya-pakjhara-suduma-puphiyA" aMte kai kammapayaDIo paNNattAo? u. goyamA ! evaM eeNaM abhilAveNaM jaheva paDhamillaM egiMdiyasayaM taheva bhavasiddhIyasayaM pi bhANiyabvaM / uddesagaparivADI taheva -jAva- acarima tti| - vicA. sa. rU 2/4, 3. 2-, ku. ? JUdarU-masiddhI apeknatta-saha54 vikAiyANaM bhaMte ! kai kammapayaDIo paNNattAo? u. goyamA! evaM eeNaabhilAveNaMjaheva ohiyauddesae paNNattAotaheva baMdhaMti, vedeti| - vicA. sa. rU 2/6, 3. 1-6, 7. 6 pa. aNaMtarovavannaga kaNhalessa bhavasiddhIya suhuma puDha vikAiyANaM bhaMte ! kai kammapayaDIo paNNattAo? goyamA ! evaM eeNaM abhilAveNaM jaheba ohio aNaMtarovavannago uddesaopaNNattAotaheva baMdhaMti veti evaM eeNaM abhilAveNaM ekArasa vi usagA taheva bhANiyabbA jahA ohiyasae-jAva- acrimotti| - vicA. sa. rU 3/6, 3. -, mu. 20-11 jahA kaNhalessabhavasiddhIe sayaM bhaNiyaM evaM nIlalessabhavasiddhIehiM vi sayaM bhANiyabvaM, - vicA. sa. rU 3/7, 3. -, . ? pra. bhaMte ! bhavasiddhika aparyApta sUkSma pRthvIkAyika jIvanI keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. gautama ! A pramANe pUrvokta prathama ekendriya zatakanAM abhilASAnusAra ahIM bhavasiddhizataka paNa kahevuM joIe. acarama udezaka sudhI udezakonI paripATI paNa pUrvavat che. pra. bhaMte ! kRSNalezI bhavasiddhika aparyApta sUkSma pRthvIkAyika jIvonI keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. gautama ! A pramANe pUrvokta audhika udezakanAM abhilASAnusAra karmaprakRtio kahI che. tevI ja rIte bAMdhe che ane vedana kare che. pra, bhaMte ! anantaropapannaka kRSNalezI bhavasiddhika sukSma pRthvIkAyikonI keTalI kaprakRtio kahI che ? u. gautama ! e pramANe pUrvokta audhika anantaro 55nnaka udezakanA abhilApAnusAra karyaprakRtio kahI che temaja bAMdhe che ane vedana kare che. A pramANe audhika ekendriya zatakanAM abhilApAnusAra acarama sudhI agiyAra udezaka kahevA joIe. je pramANe kRSNalezI bhavasiddhika ekendriya jIvonAM zataka kahyA te pramANe nIlalezI bhavasiddhika ekendriya jIvonAM zataka paNa kahevA joIe. . Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1577 evaM kAulessabhavasiddhIehiM vi sayaM bhANiyabvaM / A pramANe kApotalezI bhavasiddhika ekendriya - vicA. sa. rU 3/8, 3. ???, mu. ? jIvonAM zataka paNa kahevA joIe. evaM abhavasiddhiehiM vi jaheva bhavasiddhIyasayaM, je pramANe bhavasiddhika zataka kahyA te pramANe carama navaraM-nava udesagA, carima-acarimodesagavajjaM / acarama udezakane choDIne abhavasiddhika zatakanAM sesaM thev| nava udezaka paNa kahevA joIe. bAkI badhA pUrvavata - vicA. sa. rU 3/1, 3, 6-1, mu. ? jANavA joIe. evaM kaNhalessa abhavasiddhIyaegidiehiM vi sayaM A pramANe kRSNalezI abhavasiddhika ekendriya bhaanniybvN| zataka paNa kahevA joIe. - vicA. sa. 33/20, 3. 6-1, mu. ? evaM nIlalessa abhavasiddhIya egidiehiM vi sayaM A pramANe nIlalezI abhavasiddhika ekendriya mALiyo zataka paNa kahevA joIe. - vicA. sa. 23/12, 3, 6-1, gu. ? kAulessa abhavasiddhIya egidiehiM vi sayaM evaM A pramANe kApotalezI abhavasiddhika ekendriya jevA. zataka paNa kahevA joIe. - vicA. sa. 3 3/22, 3-, . ? 15. TAmAM vahu piyu mane sAmane veda vecana 5. sthAnanI apekSAe ekendriyomAM karmaprakRtionuM svAmItva parUvaNa ya baMdha ane vedananuM prarupaNa : pa. apajjatta-suhuma-puDhavikAiyANaM bhaMte ! kai pra. bhaMte ! aparyApta sukSma pRthvIkAyika jIvonI keTalI kammapayaDIo paNNattAo? karmaprakRtio kahI che ? u. goyamA! aTTha kammapayaDIopaNNattAo.taM jahA- u. gautama ! ATha karma pravRtio kahI che, jemake - 2. nAvirabsi -nava- 8, aMtaraDyA 1. jJAnAvaraNIya -yAvata- 8aMtarAya. evaM caukkaeNaM bheeNaM jaheva egiMdiyasaesu -jAva A pramANe pratyekanAM (sUkSma bAdara ane tenA bAyara-vaNassaikAiyANaM pajjattagANaM / paryApta-aparyApta) cAra bhedonAM ekendriya zatakanAM anusAra paryApta bAdara vanaspatikAyika sudhI kahevuM joIe. pa. apajjatta-suhuma-puDhavikAiyA NaM bhaMte ! kai pra. bhaMte ! aparyApta sukSma pRthvIkAyika jIva keTalI kammapayaDIo baMdhaMti ? karmaprakRtiono baMdha kare che ? u. goyamA ! sattavihabaMdhagA vi, aTThavihabaMdhagA vi, u. gautama ! te sAta ke ATha karmaprakRtiono baMdha kare che. jahA egiMdiyasaesu -jAva- pajjatta-bAyara jema ekendriyazatakamAM kahyuM te ja anusAra paryApta vnnssikaaiyaa| bAdara vanaspatikAyika sudhI kahevuM joIe. apajjatta-suhuma-puDhavikAiyA NaM bhaMte ! kai pra. bhaMte ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika jIva keTalI kammapayaDIo vedeti? karmaprakRtionuM vedana kare che ? goyamA! coddasa kammapayaDIo vedeti, nANAvaraNijjaM u. gautama ! coda karmaprakRtionuM vedana kare che. jahA egidiyses-jaav-prisveyvjjhN| ekendriya zatakanAM anusAra te jJAnAvaraNIyathI puruSavedAvaraNa sudhI kahevuM joIe. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1578 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM-jAva-bAyara-vaNassaikAiyANaM pjjttgaannN| A pramANe paryApta bAdara vanaspatikAyika sudhI - vicA. sa. 34/2, 3. 1, mu. 70-73 jANavuM joIe. 26. kApaDu-gnagetarovavana dipakummaparimitta 96. sthAnanI apekSAe anantaropapanaka ekendriyomAM baMdha-veyaNa parUvaNa ya karmaprakRtionuM svAmItva baMdha ane vedananuM prANa : pa. aNaMtarovavannaga-suhuma-puDhavikAiyANaM bhaMte ! kai pra. bhaMte! anantaropapannaka sUkSmapRthvIkAyika jIvonI kammapayaDIo paNNattAo? keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. goyamA ! aTTha kammapayaDIo pnnnnttaao| u. gautama ! tenI ATha karmaprakRtio kahI che, evaMjahA egiMdiyasaesuaNaMtarovavannagausaetaheva A pramANe jema ekendriya zatakanAM anantaropnnnnttaao baMdhati vedeti-jAva- aNaMtarovavannaga papannaka udezaka kahyA tenA anusAra anantaropapanka baayr-vnnssikaaiyaa| bAdara vanaspatikAya sudhI karmaprakRtio ane tenA - vicA. sa. 24/, 3. 2, 3. 4 baMdha ane vedanA kahevA joIe. 17. TApaduparaMparovavana viSNuprasimitte 97. sthAnanI apekSAe paraMparopapannaka ekendriyomAM karma baMdha-veyaNa parUvaNa ya prakRtionuM svAmItva baMdha ane vedananuM prANa : pa. paraMparovavannagapajjattagasuhuma-bAyara puDhavi-jAva- pra. bhaMte ! paraMparopapannaka paryApta sUkSma ane bAdara vaNassaikAiyANaM bhaMte! kammapayaDIo paNNattAo? pRthvIkAyika -vAva- vanaspatikAyikanI keTalI karmaprakRtio kahI che ? u. goyamA ! aTThakammapayaDIo paNNattAo, taM jahA- u. gautama ! ATha karmaprakRtio kahI che. jemake - 2. TIMvirALaM -nA- 8, maMtarADyA 1. jJAnAvaraNIya -vAva- 8. aMtarAya, pa. paraMparovavannaga pajjattaga suhuma-bAyara-puDhavi pra. bhaMte ! paraMparopapannaka paryApta sUkSma ane bAdara kAiyANaM -jAva- vaNassaikAiyANaM bhaMte ! kai pRthvIkAyika vAva- vanaspatikAyika keTalI kammapayaDIo baMdhati? karmaprakRtiono baMdha kare che ? 3. nAyamA ! sattavivaMdhA vi. avivaMdhA vi. gautama! te sAta ke ATha karmaprakRtiono baMdha kare satta baMdhamANA Auya vajjAo satta kammapayaDIo che. sAta bAMdhavA para Ayukarmane choDIne bAkI viMdhRtti sAta karmaprakRtiono baMdha kare che. aTThabaMdhamANA paDipuNNAo aTThakammapayaDIo ATha bAMdhavA para saMpUrNa ATha karmaprakRtiono vaMtikA baMdha kare che. pa. paramparovavannagapajjattaga suhuma bAyara puDhavi pra. bhaMte ! paraMparopapannaka paryApta sUkSma ane bAdara kAiyANaM -jAva- vaNassaikAiyANaM bhaMte ! kai pRthvIkAyika -vAva- vanaspatikAyika keTalI kammapayaDIo vedeti? karmaprakRtionuM vedana kare che ? u. goyamA ! coddasa kammapayaDIo vedeti, taM jahA- u. gautama! coda karmaprakRtionuM vedana kare che, jemake2. T[VMvarabinne gAva- 24. purisavayava . 1. jJAnAvaraNIya -vAva- 14. puruSavedAvaraNa. - vicA. sa. rU4/2, 3. 3, 3. 3 (2) 18. sera garlDa helo, mAri samitte vaidha vecana - 98, zeSa ATha udezakomAM karma pravRtionuM svAmItva baMdha parUvaNa ya ane vedananuM prarupaNa : evaM sesA vi aTTha uddesagA -jAva- acarimo tti, A pramANe acarama udezaka sudhI bAkI ATha udezakomAM paNa svAmItva, baMdha ane vedana kahevuM joIe. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1579 Navara-aNaMtarAvagADha, aNaMtarAhAraga, aNaMtarapajjattagA vizeSa: anaMtarAvagADha, anaMtarAhAraka, anaMtaraparyApta aNaMtarovannaga sarisA, anaMtaropapannakanAM samAna che. paraMparovagADha, paraMparAhAraga, paraMparapajjattagA paraMparAvagADha, paraMparAhAraka, paraMparaparyApta paraMparopaprNprovvnng sarisA, panakanAM samAna che. carimA ya acarimA ya evaM ceva / A pramANe carama ane acarama udezaka paNa jANavAM - vicA. sa. rU4/2, 3, 4-11, mu. ? joIe. 1. TAI-3vavaMA putha sarjesa vipaku paDe 99, sthAna ane utpattinI apekSAe salezI ekendriyomAM sAmittaM baMdha veyaNa parUvaNa ya karma prakRtionuM svAmItva baMdha ane vedananuM prANa : pa. kaNhalessaapajjatta-suhama bAyara puDhavikAiyANaM pra. bhaMte! kRSNalezI aparyApta sUkSma-bAdara pRthvIkAyika -jAva-pajjattaga bAyara vaNassaikAiyANaM bhaMte! kai -cAvatu- paryApta bAdara vanaspatikAyikonI keTalI kammapayaDIo paNNattAo? karma pravRtio kahI che ? u. goyamA! jahAohioudesao-jAva-tullaTThiIya u. gautama ! jema auvika udezakamAM kahyuM che teja tti pramANe samAna sthiti sudhI kahevuM joIe. - vicA. sa. rU4/2, 3, 6-2, . rU evaM nIlalessehi vi syN| A pramANe nIlalezI mATe paNa kahevuM joIe. kAulesse vi evaM ghev| A pramANe kApotalezI mATe paNa kahevuM joIe. - vi . sa. rU4/rU-6, 3. 1-, . 6-2 pa. kaNhalessa aNaMtarovavannaga suhuma puDhavikAiyANaM pra. bhaMte ! kRSNalezI anantaro55naka su-l bhaMte ! kai kammapayaDIo paNNattAo? pRthvIkAyikonI keTalI karmaprakRtio kahI che. u. goyamA ! jahA egidiyasaesu aNaMtarokvannaga u. gautama ! jema ekendriya zatakanAM anaMtaro55nnaka uddesae taheva paNNattAo, taheva baMdhaMti, vedeti udezakamAM kahyuM te pramANe anantaropapannaka bAdara -jAva- aNaMtarovavannaga bAyara vnnssikaaiyaa| vanaspatikAyika sudhI kahevuM joIe. te pramANe baMdha ane vedana paNa kahevA joIe. nIlalesse vikAulesse vi evaM ceva / A pramANe nIlalezyA ane kApotalezyAo mATe - viyA. 4. rU4/6, 3. 2-12, . 2, paNa kahevuM joIe. pa. paraMparovavannaga kaNhalessa bhavasiddhIya apajjatta pra. bhaMte ! kRSNalezI paraMparA papannaka bhavasiddhika suhuma bAyara puDhavikAiyA -jAva-bAyara vaNassai aparyApta sUkSma bAdara pRthvIkAyika -thAvata- bAdara kAiyANaM bhaMte ! kai kammapayaDIo paNNattAo? vanaspatikAyikonI keTalI karmaprakRtio kahI che? 3. mA ! gata mahimA samaje navi- u. gautama ! jema audhika udezakamAM kahyuM tema samAna tullaTThiIya ti| sthiti sudhI kahevuM joIe. - vicA. sa. 24/6, 3. 1-2, su. evaM nIlalessa egidiesu evaM ceva / A pramANe nIlazI ekendriyonAM mATe paNa kahevuM joIe. kAUlessa egidiesu evaM ceva, A pramANe kApotalezI ekendriyonAM mATe paNa kahevuM joIe. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1580 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM sesAvi aTTha uddesagA -jAva- acarimo tti| A pramANe acarama udezaka sudhI bAkI ATha udezakomAM paNa kahevuM joIe. evaM abhavasiddhiehi vi| A pramANe abhavasiddhikanI paNa karmaprakRtio kahevI joIe. Navara-parima-acarimavajjA nava uddesagA bhaanniybbaa| vizeSa carama ane acaramane choDIne nava udezaka - vicA. sa. rU4/7-12, 3. 1-12, . 2-3 kahevA joIe. 100. kaMkhAmohaNijja kamma baMdhaheU parUvarNa- 10. kAMkSAmohanIya karmanAM baMdha hetuonuM prarupaNa : pa. 1. jIvANaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijjaM kammaM baMdhati? pra. 1. bhaMte ! zuM jIva kAMkSAmohanIya karma bAMdhe che ? 3. haMtA, joyama ! vaMyaMtiA u. hA, gautama ! bAMdhe che. pa. kahaM NaM bhaMte ! jIvA kaMkhAmohaNijjaM kammaM baMdhati? pra. bhaMte ! jIva kAMkSAmohanIya karma kyA kAraNothI bAMdhe che ? u. goyamA ! pamAdapaccayA, joganimittaM ca baMdhaMti, u. gautama! pramAdanAM kAraNe ane yoganAM nimittathI (kAMkSAmohanIya karma) bAMdhe che. 1. che aMta ! umare kiM vide? pra. bhaMte ! pramAda konAthI utpanna thAya che ? 3. yama ! gokApavA u. gautama ! pramAda yogathI utpanna thAya che. . maMte ! nI kiM pavade? pra. bhaMte ! yoga konAthI utpanna thAya che ? 3. nIyamI ! variya pade u. gautama ! yoga vIryathI utpanna thAya che. 1. che baMnne ! varijI jiM vahe? pra. bhaMte ! vIrya konAthI utpanna thAya che ? 3. gayA ! sarIraWvA u. gautama ! vIrya zarIrathI utpanna thAya che. T. te maMta ! sare vi vide? pra. bhaMte ! zarIra konAthI utpanna thAya che ? 3. soyama ! nIvavA u. gautama ! zarIra jIvathI utpanna thAya che. evaM sai atthi uTThANe ti vA, kamme ti vA, bale evuM thavA para jIvanuM utthAna, karma, baLa, vIrya ti vA, vIrie ti vA, purisakkAraparakkamme ane puruSakAra- parAkrama thAya che. tti vaI - vicA. sa. 2, 33, ku. 8-1 202 nIva-jAvI prabhu pAmoLikhemarasa DALa 101. jIva-covIsa daMDakomAM kAMsAmohanIya karmanuM kRta Adi tikAlattaM nirUvaNaM trikALanuM nirupaNa : pa. jIvANaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijje kamme kaDe? pra. bhaMte ! zuM jIvonuM kAMkSAmohanIya karma kRta (karela) 3. daMtA, nIyama ! are ! T. te aMte ! . vi Teseof se re, 2. sef save re, rU. sarvemAM re, 4. sa sa re ? u. hA, gautama ! te kRta che. pra. bhaMte ! 1. zuM te dezathI dezakRta che ? 2. dezathI sarvakRta che, 3. sarvathI dezakRta che, 4. sarvathI sarvakRta che ? Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1581 kriNsu| 3. soyama! . no sevi se re, u. gautama ! 1. te dezathI dezakRta nathI, 2. no Trese sarve re, 2. dezathI sarvakRta nathI, rU. no saf phese che, 3. sarvathI dezakRta nathI, 4. sAM sa aa 4. paraMtu sarvathI sarvakRta che. 1. 2 , nerA maM! vAnarojinne lagne re ? pra. 6.1. bhaMte ! zuM nairayikonuM kAMkSAmohanIya karma kRta che ? u. hatA, goyamA! no deseNaM dese kaDe -jAva-sabveNaM | u. hA, gautama ! dezathI dezakRta nathI -vAvasave re ! sarvathI sarvakRta che. Dha. 2-24. gve -gAu- reLiyA ho 8.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI daMDaka bhaanniybbo| kahevA joIe. pa. jIvA NaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijjaM kammaM kariMsu ? pra. bhaMte ! zuM jIvoe kAMkSAmohanIya karmanuM upArjana karela che ? 3. daMtA, nIyamI ! riMtu u. hA, gautama ! karela che. pa. taM bhaMte ! kiM deseNaM desaMkariMsu-jAva-sabveNaM savvaM pra. bhaMte ! zuM dezathI dezanuM upArjana karela che vAvatakriNsu? sarvathI sarvanuM upArjana karela che ? goyamA ! no deseNaM desaM kariMsu -jAva-saveNaM savvaM u. gautama ! dezathI dezanuM upArjana karela nathI -vAva- sarvathI sarvanuM upArjana karela che. huM 2-24. pg mafmAve he -MAva 6.1-24. A abhizApathI vaimAniko sudhI vemaanniyaannN| daMDaka kahevA joIe. TuM, 1-24. pUrva 'ti patya vi -nava 6.1-24, A pramANe kare che... ahIM paNa (A vemaanniyaannN| abhilApathI) vaimAniko sudhI daMDaka kahevA joIe. DhaM. -24, parva ' smati pratyavima-nA 6.1-24. A pramANe karazuM" ahIM paNa (A vemaanniyaannN| abhilApathI) vaimAniko sudhI daMDaka kahevA joIe. evaM A pramANe (kRtanI jema) 2. vije, 2. jiniku, 1. cita, 2. caya karyuM, rU. vinaMti 4. jinistati 3. caya kare che, 4. caya karazuM, 2. ji 2. , 1. upacita che, 2. upacaya karyuM, rU. 3vajiti, 4. vAsaMti 3. upacaya kare che, 4. upacaya karaze. 2. lIsu, . rati, 1. udIraNA karI, 2. udIraNA kare che, rU. riti 3. udIraNA karaze. che. hiMdu 2. ti, rU. rolisaMtio. 1. vedana karyuM, 2. vedana kare che, 3. vedana karaze. 1. nijjareMsu, 2. nijjareMti, 3. nijjrissNti|' 1. nijAkI, 2. nijA kare che, 3. nirjI karaze. - vi . sa. 2, 3. 3, 4. 2-3 (A padonuM covIsa daMDakomAM pUrvavat varNana karavuM joIe.). - vela, vita, sarvavata, kIriyA, veDhiyA ca, niktiUIT | Aditie caubhedA, pacchimA tiNi // che. Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1582 102. kaMkhAmohaNijja kammassa udIraNaM-uvasamaNaM pa. seNUNaM bhaMte ! ( kaMkhAmohaNijjaM kammaM) appaNA ceva udIrei, appaNA ceva garahai, appaNA ceva saMvarepha ? 3. daMtA, zothamA ! appA jeva vIreDa, abaLA jeva garahai, appaNA ceva saMvarei / pa. jaM NaM bhaMte ! appaNA ceva udIrei, appaNA ceva garahai, appaNA ceva saMvarei taM kiM 2. vikhta vIrepha, 2. anutimAM vIrepha, 3. aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei, 4. udayAnaMtaraM pacchAkaDaM kammaM udIrei ? 3. goyamA ! ?. no viLa vIrepha, 2. no abhutiAM kIreka, 3. aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei, 4. No udayANaMtaraM pacchAkaDaM kammaM udIrei / pa. jaM taM bhaMte! aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei taM kiM uTThANeNaM kammeNaM baleNaM vIrieNaM purisakkAraparakkammeNaM aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei ? aTTA kammeNaM abaleNaM avIrieNaM apurisakkAraparakkameNaM, aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei ? 3. zocamA ! te DaTTooLa vi, mbheLa vi, vatse vi, vIrieNa vi, purisakkAraparakkameNa vi, aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei, nosaM anukALeLa, ammAM, avaheLa, avIriNAM, apurisakkAraparakkameNaM, aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIres | evaM sai asthi uTThANe i vA, kamme ivA, bale ivA, vIrie i vA, purisakkAraparakkame i vA / dravyAnuyoga bhAga-3 102. kAMkSAmohanIya karmanuM udIraNA ane upazamana : pra. bhaMte ! zuMnizcayathI jIva svayaM(kAMkSAmohanIyakarma)nI udIraNA kare che, svayaM ja tenI garNa kare che ane svayaM ja teno saMvara kare che ? u. hA, gautama ! jIva svayaM ja tenI udIraNA kare che, svayaM ja gaha kare che ane svayaM ja saMvara kare che. pra. bhaMte ! jo te svayaM ja tenI udIraNA kare che. gaha kare che ane saMvara kare che to zuM 1. udayamAM AvelanI udIraNA kare che, 2. anudIrNa (udayamAM na Avela)nI udIraNA kare che, 3. anudIrNa udIraNAbhavika (udayamAM na Avela paraMtu udIraNAnAM yogya) karmanI udIraNA kare che ? 4. udayAnantara pazcAt karmanI udIraNA kare che ? u. gautama ! 1. udIrNanI udIraNA karatA nathI, 2. anudIrNanI udIraNA karatA nathI, 3. anudIrNa-udIraNA bhavika (yogya) karmanI udIraNA kare che, 4. udayAnantara pazcAt kRta karmanI paNa udIraNA karatA nathI. pra. bhaMte ! jo jIva anudIrNa- udIraNAbhavika karmanI udIraNA kare che to zuM utthAnathI, karmathI, baLathI, vIryathI ane puruSakAra-parAkramathI anudIrNa udIraNA bhavika karmanI udIraNA kare che ? athavA anutthAnathI, akarmathI, abaLathI, avIryathI ane apuruSakAra- parAkramathI anudIrNa udIraNA bhavika karmanI udIraNA kare che ? u. gautama ! te anudIrNa- udIraNA- bhavika karmanI udIraNA utthAnathI, karmathI, baLathI, vIryathI ane puruSakAra-parAkramathI kare che. (paraMtu) anutthAnathI, akarmathI, abaLathI, avIryathI ane apuruSakAra- parAkramathI anudIrNa- udIraNA bhavika karmanI udIraNA karatA nathI. mATe utthAna che, karma che, baLa che, vIrya che ane puruSakAra parAkrama kare che. For Private Personal Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1583 pa. se guNaM bhaMte ! (kaMkhAmohaNijjaM kamma) appaNA pra. bhaMte ! zuM nizcaya ja jIva svayaM (kAMkSAmohanIya ceva uvasAmei, appaNA ceva garahai, appaNA ceva karmanuM) upazama kare che, svayaM ja gaha kare che ane saMvarei ? svayaM ja saMvara kare che ? 3. haMtA, yama ! tya rite jeva mALiyo u. hA, gautama ! ahIM paNa teja pramANe pUrvavata kahevuM joIe. NavaraM-aNudiNNaM uvasAmei, sesA paDiseheyabvA vizeSa anudIrNanuM upazama kare che. bAkI traNeya tiLio vikalpono niSedha karavo joIe. pa. jaMNaM bhaMte ! aNudiNNaM uvasAmei, pra. bhaMte ! jo jIva anudIrNa karmano upazama kare che, taM kiM uTThANeNa -jAva-purisakkAraparakkameNa vA to zuM utthAnathI -pAvata- puruSakAra- parAkramathI aNudiNNaM uvasAmei udAhu taM aNuTThANeNaM-jAva kare che, athavA anutthAnathI cAvatu- apuruSakAraapuriskkaarprkkmennN aNudiNNaM uvasAmei ? parAkramathI anudIrNa karmano upazama kare che ? 3. daMtA, bhoya!taMDALA vi -gAva-kurisara hA, gautama ! jIva utthAnathI -vAva- puruSakAra raparakkameNa vi| parAkramathI upazama kare che. NotaM aNuTThANeNaM-jAva-apurisakkAraparakkameNaM paraMtu anutthAnathI -pAvatu- apuruSakAraannudinnnnN kammaM uvasAmei / parAkramathI anudIrNa karmanuM upazama karatA nathI. evaM sai atthi uTThANe i vA -jAba- purisakkA mATe utthAna che -cAvata- puruSakAra parAkrama kare che. raparakkame i vaa| - viyA. sa. 2, 3. , . 20-1? 20 rU. thImonimalsa veya jinnara ya- 103. kAMkSAmohanIya karmanuM vedanA ane nirjaraNa : pa. se NUNaM bhaMte ! (kaMkhAmohaNijjaM kamma) appaNA pra. bhaMte ! zuM nizcaya ja jIva svayaM (kAMkSAmocev vedei, appaNA ceva garahai ? hanIyakarma)nuM vedana kare che ane svayaM ja gaha kare che ? 3. noya! tyasisa je riyala gautama ! ahIM paNa parvokta samasta paripATI samajavI joIe. NavaraM-udiNNaM veei, no aNudiNNaM veei| vizeSa : udIrNane vede che, anudIrNane vedatA nathI. evaM uTThANeNa vi -jAva-purisakkAraparakkameNa A pramANe utthAnathI -vAva-puruSakAra parAkramathI phavA vede che. pa. se YNaM bhaMte ! appaNA ceva nijjarei. appaNA ceva pra. bhaMte ! zuM nizcaya ja jIva svayaMnirjarA kare che ane marada ? svayaM ja gaha kare che ? 3. nayanA! patya vi taneva rivalI u. gautama ! ahIM paNa pUrvokta samasta paripATI samajavI joIe. Navara-udayANaMtaraM pacchAkaDaM kammaM nijjarei / vizeSa : udayAnantara pazcAtakRta karmanI nirjarA kare che. evaM uTThANeNa vi-jAva-purisakkAraparakkamei vaa| A pramANe utthAnathI bhAvata- puruSakAra- vicA. sa. 2, 3. 2, 3. 22-13 parAkramathI (nirjarA ane gaha) kare che Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1584 dravyAnuyoga bhAga-3 204, ravIpaNu monimmasana vecA nikhara 104, covIsa daMDakomAM kAMkSAmohanIya karmanuM vedana ane nirjaraNa : g, 2, 6-17, nerA maMte!vImoLikna vadhyuM pra. daM.1-11, bhaMte ! zuM nairayika jIva kAMkSAmohanIya velaiMti? karmanuM vedana kare che ? u. haMtA, goyamA ! vedeti / jahA ohiyA jIvA tahA u. hA, gautama ! vedana kare che. jema jIvonuM varNana neriyaa-jaav-thnniykumaaraa| karela che tevI ja rIte nairayikothI svanitakumAra sudhI samajI levuM joIe. pa. daM. 12. puDhavikAiyA NaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijjaM pra. 6.12. bhaMte ! zuM pRthvIkAyika jIva kAMkSAmohanIya kammaM vedeti ? karmanuM vedana kare che ? 3. daMtA, bhayamAveti u. hA, gautama ! vedana kare che. pa. kahaM NaM bhaMte ! pRDhavikAiyA kaMkhAmohaNijjaM kamma pra. bhaMte ! pRthvIkAyika jIva kevI rIte kAMkSAmohanIya veti ? karmanuM vedana kare che ? goyamA! tesi NaM jIvANaM No evaM takkA ivA, u. gautama! te jIvone evA tarka, saMjJA, prajJA, mana saNNA ivA, paNNA ivA, maNe ivA, vaI ivA, amhe ke vacana hotA nathI. tevo kAMkSAmohanIya karmanuM NaM kaMkhAmohaNijjaM kammaM veemo vedeti puNa te / vedana kare che, paraMtu te enuM vedana avazya kare che. pa. seNaM bhaMte! tameva saccaM nIsaMkaMjaMjiNehiM paveiyaM? pra. bhaMte ! zuM Aja satya ane niHzaMka che, je - jinabhagavaMto dvArA prarUpita che ? u. hatA, goyamA ! tameva saccaM nIsaMkaM jaM jiNehiM u. hA, gautama ! te ja satya che, niHzaMka che. je paDyuM ! jInendro dvArA prarUpita che. evaM -jAva- asthi taM uTThANe i vA -jAva A pramANe -cAvata- utthAnathI -cAvatapuriskkaarprkkmei vaa| puruSakAra - parAkramathI nirbhara kare che. hR. 22-26. have -gAva- jaritA da.13-19. A pramANe caundriya jIvo sudhI jANavuM joIe. 8. 20-24. tija-tirivALiyA -nava de. 20-24. jema sAmAnya jIvonAM viSayamAM vemANiyA jahA ohiyA jiivaa| kahyuM che tevI ja rIte paMcendriya- tiyacayonikothI - vicA. sa. 2, 3. 3, . 24 vaimAniko sudhI kahevuM joIe. 20. mongivecArapafkha- 105. kAMkSAmohanIya karma vedananAM kAraNa : pa. jIvANaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeti ? pra. bhaMte ! zuM jIva kAMkSAmohanIya karmanuM vedana kare che ? 3. daMtA, zoca ! veti u. hA, gautama ! vedana kare che. pa. kahaM NaM bhaMte ! jIvA kaMkhAmohaNijjaM kamma pra. bhaMte ! jIva kAMkSAmohanIya karmanuM kaMI rIte vedana veti ? kare che ? u. goyamA ! tehiM tehiM kAraNehiM saMkiyA kaMkhiyA u. gautama ! amuka-amuka kAraNothI zaMkAyukta, vitigichiyA bhedasamAvannA kulusasamAvannA evaM kAMkSAyukta, vicikitsA yukta, bhedasamApana ane khalu jIvA kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeti / kaluSasamApanna thaIne jIvakAMkSAmohanIya karmanuM -viyA. sa. 1, 3, 3, su. 4-5 vedana kare che. Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1585 206. nimoye paDu na vAmo ziSNa jammasa vecaLaviyAro- 106, nigraMthonI apekSAe kAMkSAmohanIya karmanAM vedanano vicAra : 6. atthi NaM bhaMte! samaNA vi niggaMthA kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeti ? 3. daMtA, zoyamA ! asthi / pa. kahaM NaM bhaMte! samaNA vi niggaMthA kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeti ? 3. zauyamA ! tehiM tehiM nALaMtahiM, vaMsadaMtarahiM, carittatarehiM, hiMmaMtareai, pavayAMtarehiM, pAvayaNaMtarehiM, kappaMtarehiM, maggaMtarehiM, mataMtarehiM mAMtaraSTi, nayaMtahiM, niyamaMtahiM, pamALaMtarehiM, saMkiyA kaMkhiyA vitigiMchiyA bhedasamAvannA, kalusasamAvannA evaM khalu samaNA niggaMthA kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeMti / pa se nUNaM bhaMte! tameva saccaM nIsaMkaM jaM jiNehiM veDyuM ? u. haMtA, goyamA ! tameva saccaM nIsaMkaM jaM jiNehiM veDyuM / chyuM-khAva-masthi kALe pha vA-gAva-rikSArprkkme i vA / - viyA. sa. o, 3. 2, su. 1 107. cauvvihAuya baMdhaheu parUvaNaM (tamAikkhai evaM khalu) cauhiM ThANehiM jIvA NeraiyattAe kammaM pakareMti, NeraiyattAe kammaM pakarettA raiesu vavapnati, taM nahA ?. mahAgaMmayApa, 2. paMviviyavadeLa, tirikkhajoNiesu, taM jahA 2. mahAparizayA, 4. gimAhArAM, 1. mAillayAe NiyaDillayAe, 2. ajhiyavacoLa, rU. 31 vayApa, 4. vaMcAyApu manusmenu, tuM bahA pra. bhaMte ! zuM zramaNanigraMtha paNa kAMkSAmohanIya karmanuM vedana kare che ? hA, gautama ! te paNa vedana kare che. bhaMte ! zramaNanigraMtha kAMkSAmohanIya karmanuM vedana kevI rIte kare che ? u. pra. u. gautama ! te-te kAraNothI jJAnAntara, darzanAnta2, cAritrAntara, liMgAntara, pravacanAntara, prAvacanikAntara, kalpAntara, mArgAntara, matAntara, bhaMgAntara, nayAntara, niyamAntara ane pramANAntaronAM dvArA, zaMkita, kAMkSita, vicikitsika, bhedasamApanna ane kaluSasamApanna thaIne zramaNanigraMtha paNa kAMkSAmohanIya karmanuM vedana kare che. pra. bhaMte ! zuM teja satya che ane niHzaMka che je jinabhagavaMtoe prarupita karela che ? u. hA, gautama ! teja satya ane niHzaMka che, je jIna bhagavaMto dvArA prarupita che. A pramANe yAvat- utthAnathI -yAvata- puruSakAraparAkramathI nirjarA kare che. 107, cAra prakAranI AyunAM baMdha hetuonuM prarupaNa : (AnA pachI kahyuM ke) jIva cAra sthAno (kAraNo)thI narakAyuno baMdha kare che ane narakAyuno baMdha karIne vibhinna nArakomAM utpanna thAya che, jemake 1. mahAAraMbha, 2. mahA parigraha, 3. paMcendriya-vadha, 4. mAMsa-bhakSaNa. A kAraNothI jIva tiryaMcayonimAM utpanna thAya che, jemake - - 1. mAyA pUrNa chala, 2. asatya bhASaNa. 3. potAnI dhUrtatAne chupAvI rAkhavI. 4. ThagavAthI A kAraNothI jIva manuSyayonimAM utpanna thAya che, jemake - - Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1586 2. pADumayANa, 2. viLIyA, rU. sAdhuvAsayA, 4. kamariyAI | ku, te nahIM6. sa ra saMgame. 2. saMnamasaMnamevi, rU. mAmaLim25, 4. vAtavovamenI tamAikkhaijaha NaragA gammaMtI je NaragA jA ya veyaNA Narae, sArIramANasAiM dukkhAiM tirikkhajoNIe // 1 // mANussaM ca aNiccaM vAhi-jarA-maraNa-veyaNApauraM / deve ya devaloe deviDDiM devasokkhAiM // 2 // NaragaM tirikkhajoNiM mANusabhAvaM ca devalogaM ca / siddhe a siddhavasahiM chajjIvaNiyaM parikahei // 3 // dravyAnuyoga bhAga-3 1. prakRti-bhadratA- svAbhAvika saraLatA, 2. prakRti vinItatA - svAbhAvika vinamratA, 3. sAnukosatA dayALutA, 4. amatsaratA IrSAno abhAva. A kAraNothI jIva devayonimAM utpanna thAya che, jemake1. sarAga saMyama- rAga ke Asaktiyukta cAritrapAlana, 2. saMyama saMyama - dezavirati - zrAvakadharma, 3. akAma - nirjarA, 4. bALa-tapa-ajJAnayukta avasthAmAM tapasyA. bhagavAne pharIthI kahyuM : je narakamAM jAya che. te (nAraka) tyAM nairayika vedanAno anubhava kare che, tiryaMcayonimAM gayela tyAM te zArIrika ane mAnasika du:khone prApta kare che ? manuSya bhava anitya che, temAM vyAdhi vRddhAvasthA mRtyu ane vedanA AdinI pracUratA che. devalokamAM deva-devI Rddhi ane daivI sukha bhogave che. mArA bhagavAne naraka, tiryaMca, manuSyabhava, devaloka, siddha ane siddhAvasthA tathA cha jIva nikAyanuM nirupaNa karela che kAA jIva jema karma baMdha kare che. mukta thAya che, saMkuleza (mAnasika duHkho)ne prApta kare che, keTalAka apratibaddha anAsakta vyakti du:khono aMta kare che. 4 duHkhI ane AkuLa-vyAkuLa cittavALA duHkha rUpI sAgaramAM DUbe che ane vairAgyane prApta jIva karmadaLane dhvasta kare che. pApA rAgapUrvaka karela karmonuM phaLa vipAka pApa pUrNa (azubha) hoya che. karmothI sarvathA rahita thaIne siddha siddhAlaya (muktidhAma)ne prApta kare che. 108, konI kaMI - Ayuno svAmItva : Ayu be prakAranI kahI che, jemake - 1. addhAyu (bhavAMtaragAminI Ayu) 2. bhavAyu (teja bhavanI Ayu) addhAyu be prakAranAM jIvonI kahI che, jemake - 1. manuSyonI, 2. paMcendriya tiryaMcayonionI, jaha jIvA bajhaMtI muccaMtI jaha ya saMkilissaMti / jaha dukkhANaM aMtaM kareMti keI apaDibaddhA // 4 // aTTA aTTiyacittA jaha jIvA dukkhasAgaramurveti / jaha veraggamuvagayA kammasamuggaM vihADeMti // 5 // jaha rAgeNa kaDANaM kammANaM pAvago phlvivaago| jaha ya parihINakammA siddhA siddhAlayamurveti // 6 // - 33. su. 16 108. kassa kA AusAmittaM duvihe Aue paNNatte, taM jhaa2. baddhA jeva, 2. mavA jevA doNhaM addhAue paNNatte, taM jhaa6. masA veva, 2. paMciMdriyatirivarakunaLiyA jevo 6. ThA. . 4, 3. 4, ku. rU73 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1587 doNhaM bhavAue paNNatte, taM jahA bhavAyu be prakAranAM jIvonI kahI che. jemake - che. tevAmAM jeva, 2. riyA jevA 1. devonI, 2. narayikonI. - TALe . ra, 3. rU, su. 71 (21-22) 09. ahAuyapAlaNaM saMvaTTaNa sAmittaM ya 109. pUrNAyunAM pAlana ane saMvartananuM svAmItva : do ahAuyaM pAleMti, taM jahA be yathAya (pUrNAyu)nuM pAlana kare che, jemake - 1. devacceva, 2. Neraiyacceva // 1. deva 2. nairayika doNhaM Auya-saMvaTTae paNNatte, taM jahA benA AyuSyanuM saMvartana (akALa maraNa) kahyuM che, jemake1. maNussANaM ceva, 2. paMceMdiyatirikkhajoNiyANaM cev| 1. manuSyonuM 2. paMcendriyatiryaMcayonionuM. - Tavi 1. 2, 3. rU, mu. 71 (23-24) 220. nIva-vIvaMDapanu gAma jJA- 110. jIva covIsa deDakomAM Ayu karmanuM kArya. 1. 2 , nIvevmaMta nemavirakuMDavavajJag, pra. 8.1, bhaMte ! je jIva nairayikomAM utpanna thavAne se NaM bhaMte ! kiM sAue saMkamai, nirAue saMkamai ? yogya hoya che to bhaMte ! zuM te jIva ahIMthI Ayuyukta thaIne narakamAM jAya che ke Ayu-rahita thaIne jAya che ? u. goyamA ! sAue saMkamai, no nirAue sNkmi| u. gautama ! te Ayu-yukta thaIne narakamAM jAya che, Ayu rahita thaIne jatA nathI. 1. te ja maM! A35 diM che? hiMsAi? pra. bhaMte ! te jIve e Ayu kyAM bAMdhyuM ane kyAM samAcaraNa karyuM ? u. goyamA ! purime bhave kaDe, purime bhave samAiNNe / u. gautama! te jIve e AyupUrvabhavamAM bAMdhyuM ane pUrvabhavamAM samAcaraNa karyuM. daM. 2-24. evaM raiyANaM-jAva-vemANiyANaM .2-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI badhA daMDakomAM kahevuM joIe. - vi. sa. 6, 3. rU, su. 2-4 111. joNI sAvekkhaM AubaMdha parUvaNaM 111. yoni sApekSa Ayu baMdhanuM prarupaNa : pa. se nUNaM bhaMte ! jeNaM bhavie jaM joNiM uvavajjittae pra. bhaMte ! je jIva je yonimAM utpanna thavA yogya se tamAuyaM pakarei, taM jahA che zuM te e yonimAM Ayuno baMdha kare che ? neraiyAuyaM vA -jAva- devAuyaM vA ? jemake-naraka yonimAM utpanna thanAra zuM naraka yoninuM -yAvata- devayonimAM utpanna thanAra zuM devayoninAM Ayuno baMdha kare che ? u. haMtA, goyamA! jeNaM bhaviejaMjoNiM uvavajjittae u. hA, gautama ! je jIva je yonimAM utpanna thavA se tamAuyaM pakarei, taM jahA yogya che te jIva e yoninI Ayuno baMdha kare che. neraiyAuyaM vA -jAva-devAuyaM vA / jemake-naraka yonimAM utpanna thanAra naraka yoninAM Ayuno baMdha kare che -jAvata- devayonimAM utpanna thanAra devayoninAM Ayuno baMdha kare che. Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1588 neraiyAuyaM pakaremANe sattavihaM pakarei, taM jahA 2. rayaLamApuvineraphlAya vA -khAva7. ahesattamA puDhavineraiyAuyaM vA / tirikkhajoNiyAuyaM pakaremANe paMcavihaM pakarei, taM jahA . niMdriya-tirivanoLiyAGayaM vA -khAva. paMnneMdriya-tirivanoLiyAyaM vA massAyaM pakaremANe duvihaM pakarei, taM jahA 1. sammucchimamaNussAuyaM, 2. gabbhajamaNussAuyaM / devAuyaM pakaremANe caubvihaM pakarei, taM jahA parUvaNaM pa. kahaM NaM bhaMte! jIvA appAuyattAe kammaM pakareMti ? u. goyamA ! tihiM ThANehiM jIvA appAuyattAe kammaM paraMti, taM nahA chu. pALe aphavAttA, 2. musaM vattA, 3. tahArUvaM samaNaM vA, mAhaNaM vA, aphAsueNaM aNesaNijjeNaM asaNa- pANa- khAima - sAimeNaM paDilA bhettA, pa. kahaM NaM bhaMte! jIvA dIhAuyattAe kammaM pakareMti ? chu. bhavaLavAsIvevAya gAva- 4. vemALiyavevADayA - vicA. sa. , , 3. 2, mu. dh 222, aLA'ya-TIhADaya-mumAnumatIhAsaya janmavayo 112, alpAyu-dIrghAyu zubhAzubha dIrghAyunAM karmabaMdha hetuonuM prarupaNa : u. goyamA ! tihiM ThANehiM jIvA dIhAuyattAe kammaM varati, taM nahA 2. no pALe avAvattA, 2. no musaM vattA, dravyAnuyoga bhAga-3 je jIva narakayoninI Ayuno baMdha kare che te sAta prakAranI nairayika pRthvIomAMthI koI ekanI Ayuno baMdha kare che, jemake - 1. ratnaprabhA pRthvInAM nairiyakanI Ayuno -yAva7. adhaHsaptama pRthvInAM nairayikanIAyuno. je jIva tiryaMcayonikanI Ayuno baMdha kare che te pAMca prakAranAM tiryaMcomAMthI koI eka prakAranI Ayuno baMdha kare che, jemake - 1. ekendriya tiryaMcayonikAyuno -yAva 5. paMcendriya tiryaMcayonikAyuno, je jIva manuSyayoninI Ayuno baMdha kare che te be prakAranAM manuSyomAMthI koI ekanI Ayuno baMdha kare che, jemake - 1. samyUOima manuSyAyuno ane 2. garbhaja manuSyAyuno. je jIva devayoninI Ayuno baMdha kare che, te cAra prakAranA devomAMthI koI eka devAyuno baMdha kare che, jemake 1. bhavanapati devAyuno -yAvat~ 4. vaimAnika devAyuno. pra. bhaMte ! jIva alpAyunAM kAraNabhUta karma kayA kAraNothI bAMdhe che ? For Private Personal Use Only u. gautama ! traNa kAraNothI jIva alpAyunAM kAraNabhUta karma bAMdhe che, jemake - 1. prANIonI hiMsA karIne, 2. asatya bolIne, 3. tathA rupa zramaNa ke mAhanane aprAsuka ane aneSaNIya azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArathI pratilAbhita karIne. pra. bhaMte ! jIva dIrghAyunA kAraNabhUta karma kayA kAraNothI bAMdhe che ? u. gautama ! traNa kAraNothI jIva dIrghAyunA kAraNabhUta karma bAMdhe che, jemake 1. prANAtipAta na karavAthI, 2. asatya na bolavAthI, Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1589 3. tahArUvaM samaNaM vA, mAhaNaM vA, phAsuesa NijjeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM pddilaabhettaa| pa. kahaM NaM bhaMte ! jIvA asubhadIhAuyattAe kamma pakareMti? u. goyamA! tihiM ThANehiM jIvA asubhadIhAuyattAe kammaM pakareMti, taM jhaa2. pALe aphavA phattA, 2. musaM vattA, 3. tahArUvaM samaNaM vA-mAhaNaM vA hIlittA, niMdittA, khiMsittA, garahittA, avamannittA, annayareNaM amaNuNNeNaM apIikAraeNaM asaNapANa-khAima-sAimeNaM pddilaabhettaa| 3. tathA5 zramaNa ane mAhanane prAsuka ane eSaNIya azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArathI pratilAbhita karavAthI. pra. bhaMte ! jIva azubha dIrdhAyunA kAraNabhUta karma kayA kAraNothI bAMdhe che ? u. gautama ! traNa kAraNothI jIva azubha dIrdhAyunA kAraNabhUta karma bAMdhe che, jemake - 1. prANIonI hiMsA karIne, 2. asatya bolIne, 3. tathA5 zramaNa ke mAhananI hIlanA, niMdA, dhikkAravuM (tiraskAra) gaha ane apamAna karIne ane (upekSAthI) amanojJa ke aprItikAraka azana, pAna, pAdima ane svAdima AhArathI pratilAbhita karIne. pra. bhaMte ! jIva zubha dIrdhAyunA kAraNabhUta karma kayA kAraNothI bAMdhe che ? gautama ! traNa kAraNothI jIva zubha dIrdhAyunAM kAraNabhUta karma bAMdhe che, jemake - 1. prANIonI hiMsA na karavAthI, 2. asatya na bolavAthI, tathA rupa zramaNa ke mAhanane vaMdana, namaskAra -vAva- paryupAsanA karIne manojJa ane prItikAraka azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArathI pratilAbhita karavAthI. pa. kahaM NaM bhaMte ! jIvA subhadIhAuyattAe kamma pakareMti ? u. goyamA ! tihiM ThANehiM jIvA subhadIhAuyattAe kammaM pakareMti,' taM jhaa2. no pAke vAttA, 2. no musaM vattA, 3. tahArUvaMsamaNaMvA-mAhaNaM vAvaMdittA,namaMsittA -jAva- pajjuvAsittA annayareNaM maNuNNeNaM pIikAraeNaMasaNa-pANa-khAimasAimeNaM patniAmettA | - vicA. sa. 1, 3, 6, su. 2-4 rU. nava-vaDIlaDAku mAutha vedhara vo- pa. da.1.jIveNaMbhaMte!je bhavieneraiesu uvavajjittae se NaM bhaMte ! kiM ihagae neraiyAuyaM pakarei ? uvavajjamANe neraiyAuyaM pakarei ? uvavanne neraiyAuyaM pakarei ? 3. navamA ! rUdana, jerAyaM pare, no uvavajjamANe neraiyAuyaM pakarei, 113. jIva-covIsa daMDakomAM AyubaMdhanuM kALa prANa : pra. 6.1, bhaMte ! je jIva nairayikomAM utpanna thavA yogya che, zuM te A bhavamAM rahetA narakAyuno baMdha kare che ? utpanna thatA narakAyuno baMdha kare che, utpanna thavA para narakAyuno baMdha kare che ? u. gautama ! A bhavamAM rahetA narakAyuno baMdha kare che, paraMtu narakamAM utpanna thatA narakAyuno baMdha karatA nathI. utpanna thayA pachI paNa narakAyuno baMdha karatA nathI. no uvavanne neraiyAuyaM pakareDa / 2. TAii, , , 3. 2, mu. 23 2 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1590 dravyAnuyoga bhAga-3 daM. 2. evaM asurakumAresu vi| 1.2. mApramANe asumAronai (mAyubaMdhanAM) viSayamAM paNa kahevuM joIe. daM. 3-24. evaM -jaav-vemaanniesu| 6.3-24. mAmAle mAnisudhI (Ayu5) - viyA. sa. 7, u. 6, su. 2-4 114. AuyapariNAmabheyA 114. Ayu pariNAmanAM bheda : navavihe AupariNAme paNNatte, taM jahA Ayu pariNAma nava prakAranAM kahyA che, jemake - 1. gaipariNAme, 2. gaibaMdhaNapariNAme, 1. gati pariNAma, 2. gatibaMdhana pariNAma, 3. ThiIpariNAme, 4. ThiIbaMdhaNapariNAme, 3. sthiti parima, 4. sthiti baMdhana parima, 5. uDDhaMgAravapariNAme, 6. ahegAravapariNAme, 5. OM gaurava parima, 5. adho gaurava parima, 7. tiriyaMgAravapariNAme, 8. dIhaMgAravapariNAme, 7. tirtha gaurava parima, 8. hAI gaurava 525||m, 9. hssNgaarvprinnaame| 4. hasva gaurava pariNAma. -ThANaM. a. 9, su. 686 115. Auyassa jAinAmanihattAi cha baMdha pagArA- 115. AyunAM jAtinAmanidhattAdinAM cha: baMdha prakAra : pa. kaivihe NaM bhaMte ! AuyabaMdhe paNNatte ? pra. bhaMte ! mAyuno 5 3260 prA2na yA cha ? u. goyamA ! chabihe AuyabaMdhe paNNatte, taM jahA 6. gautama ! Ayudha 452 hyA cha, bha:1. jAinAmanihattAue, 1. ti. nAmaniyattAyu, 2. gainAmanihattAue, 2. gati nAmaniyattAyu, 3. ThiInAmanihattAue, 3. sthiti nAmanidhattAyu, 4. ogAhaNAnAmanihattAue, 4. sAinAnAmanidhattAyu, 5. padesanAmanihattAue, 5. pradeza nAmanidhattAyu, 6. aNubhAvanAmanihattAue / 6. anubhAva nAmanidhattAyu, - paNNa. pa. 6, su. 684 116. cauvIsadaMDaesu Auya baMdha bheya parUvaNaM- 117. yovIsa obhA AyuSaMdhana mehornu pra2545 : pa. da. 1. neraiyANaM bhaMte ! kaivihe AuyabaMdhe paNNatte? pra. 6.1. mate ! naiyionai mAyudhya5 3241 2nA hA cha ? u. goyamA ! chabbihe AuyabaMdhe paNNatte, taM jahA- u. gautama ! tenAM AyuSya baMdha cha prakAranAM kahyA cha, bha - 1. jAinAmanihattAue, 1. tinAmaniyattAyu, 2. gainAmanihattAue, 2. zatinAmanidhattAyu, 3. ThiInAmanihattAue, 3. sthiti nAmanidhattAyu, 4. ogAhaNAnAmanihattAue, 4. savAnA nAmanidhattAyu, 5. padesanAmanihattAue, 5. pradezanAma nidhattAyu, 1. (ka) ThANaM a. 6, su. 536 (1) (kha) viyA. sa. 6, u.8, su. 27 Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1591 6. majumAvanAmanidA | 6. anubhAva nAmanidhattAyu. ra-24. parva -- veniyA da.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI AyubaMdhanuM - TUMr. . 6, . 68-686 varNana karavuM joIe. 227. nIva-jIvaMDa nAnAmaniSA vinaM- 117. jIva-covIsa daMDakomAM jAti nAmanidhattAdinuM prapaNa : nIvA aMte ! kiM nAnAmanidattA -na pra. 1, bhaMte ! zuM jIva jAti nAmanidhatta -vAvaannubhaagnaamnihttaa? anubhAga nAmanidhatta che ? goyamA!jAinAmanihattA vi-jAva-aNubhAganA- u. gautama ! jIva jAti nAmanidhatta paNa che cAvatamanidattA vize anubhAga nAmanidhatta paNa che. 2-24, hama terA -nava- tenALiyA 6.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pa. 2. jIvA NaM bhaMte ! kiM jAinAmanihattAuyA pra. 2. bhaMte ! zuM jIva jAti nAmanidhattAyuSka -jAva- aNubhAganAmanihattAuyA? -vAva- anubhAganA nidhattAyuSka che ? 3. nIyamI ! nAnAmanidattArayA tri -nAva- u. gautama ! jIva jAtinAmanidhattAyuSka paNa che aNubhAganAmanihattAuyA vi / -cAvatu- anubhAganAmanidhattAyuSka paNa che. 2-24. raMDo racA -gAva- mALiyA 8.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. 1. . bIvA je aMte ! kiM nAnAmanirUttA -nava- pra. 3, bhaMte ! zuM jIva jAtinAmaniyukta -cAvatuannubhaagnaamniuttaa? anubhAganAmaniyukta che ? u. goyamA! jAinAmaniuttA vi-jAva-aNubhAganA- u. gautama ! jIva jAtinAmaniyukta paNa che -pAvatumniuttaa vi| anubhAga nAmaniyukta paNa che. 2-24. raMga ne cA -nAva- mALiyA ! 8.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pa. 4. jIvA NaM bhaMte ! kiM jAinAmaniuttAuyA pra. 4, bhaMte ! zuM jIva jAtinAmaniyuktAyuSka -gAva- gagubhAnAmanirattA thA ? -vAva- anubhAganAmaniyuktAyuSka che ? goyamA ! jAinAmaniuttAuyA vi -jAva- u. gautama ! jIva jAtinAma niyuktAyuSka paNa che aNubhAganAmaniuttAuyA vi| -cAvatu- anubhAga nAmaniyuktAyuSka paNa che. 2-24, ho neraLa -nAra- hemALiyA 6.1-24. A daMDakanairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. 1. 2. navA maMte ! viMnA nidA -jhAva- pra. 5. aMte ! zuM jIva jAtigotranidhatta -cAvatuannubhaaggottnihttaa? anubhAgagotranidhatta che ? u. goyamA! jAigottanihattA vi-jAva-aNubhAgago- u. gautama! jIva jAtigotranidhatta paNa che -pAvatuttnihttaa vi| anubhAga gotranidhatta paNa che. 2-24, raMga jevA gAra- veniyA 6.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pa. 6. jIvA NaM bhaMte ! kiM jAigottanihattAuyA pra. 6, bhaMte ! zuM jIva jAtigotranidhattAyuSka -yAvatu-gAva- anumAnottanidattAutha ? anubhAgagotranidhattAyuSka che ? 2. (4) kApa ma, 6, su. 63 6 (2-3). () vicA. sa. 6, 7, 8, su. 28 (4) samaku. 264 (1) Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1592 dravyAnuyoga bhAga-3 3. nIyamI ! gALottanittAthI vi -nava aNubhAgagottanihattAuyA vi| 2-24. saMto nepharA -nAra- hemALA . 7, nIva jaM bhaMte ! jiM nAphottanirUttA -nava aNubhAgagottaniuttA? 3. jAmA nAdunisattA vi -gAya aNubhAgagottaniuttA vi| 2-24. Dagale nerA -- veLA pa. 8. jIvA NaM bhaMte ! kiM jAigottaniuttAuyA -gAva-anumAnittAyA ? 3. noya ! nADuttanisattAyA vi -LAva aNubhAgagottaniuttAuyA vi| 2-24. hama rAvaLa -jhAva- veLiyA pa. 9. jIvA NaM bhaMte ! kiM jAiNAmagottanihattA -jAva- aNubhAgaNAmagottanihattA ? goyamA ! jAiNAmagottanihattA vi -jAvaaNubhAgaNAmagottanihattA vi / 2-24. heDama nepharA nAva- veniyAnA u. gautama ! jIva jAtigotranidhattAyuka paNa che -vAva- anubhAgagotranidhattAyuka paNa che. 6.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pra. 7. aMte ! zuM jIva jAtigotraniyukta yAvata anubhAgagotraniyukta che ? gautama ! jIva jAtigotraniyukta paNa che -cAvatuanubhAgagotraniyukta paNa che. 6.1-24. A daMDaka narayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pra. 8. bhaMte ! zuM jIva jAtigotraniyuktAyuSka -vAva- anubhAgagotraniyuktAyuSka che ? u. gautama ! jIva jAti gotraniyuktAyuSka paNa che -vAva- anubhAgagotraniyuktAyuSka paNa che. 6.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pra. 9, bhaMte ! zuM jIva jAtinAma gotranidhatta cAvata anubhAganAmagotranidhatta che ? u. gautama ! jIva jAtigotranidhatta paNa che -yAvata anubhAganAmagotranidhatta paNa che. daM.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pra. 10. aMte ! zuM jIva jAtinAmagotranidhattAyuSka -vAva- anubhAganAmagotranidhattAyuSka che ? u. gautama ! jIva jAtinAma gotranidhattAyuSka paNa che -vAvatu- anubhAga nAmagotranidhattAyuSka paNa che. 8.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pra. 11. bhaMte ! zuM jIva jAti nAmagotraniyukta -vAva- anubhAga nAmagotraniyukta che ? u. gautama ! jIva jAtinAmagotraniyukta paNa che -cAvatu- anubhAganAmagotraniyukta paNa che.. di.1-24. A daMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI kahevA joIe. pra. 12. bhaMte ! zuM jIva jAtinAma gotraniyuktAyuSka -vAva- anubhAganAmagotraniyuktAyuSka che ? pa. 10.jIvANaM bhaMte ! kiMjAiNAmagottanihattAuyA -jAva- aNubhAgaNAmagottanihattAuyA? 3. nIyama nADumonittara vi -MAva aNubhAgaNAmagottanihattAuyA vi| huM 2-24. ganerA -nava-mALiyA pa. 11. jIvA NaM bhaMte ! kiM jAiNAmagottaniuttA -jAva- aNubhAgaNAmagottaniuttA? goyamA ! jAiNAmagottaniuttA vi -jAvaaNubhAgaNAmagottaniuttA vi| 2-24. Dagale nerA -nava- veLA pa. 12.jIvANaM bhaMte!kiMjAiNAmagottaniuttAuyA -jAva- aNubhAgaNAmagottaniuttAuyA ? Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 3. goyamA ! nALAmaittaniSattADayA vi -khAvaannubhaagnnaamgottniuttaauyaa vi / 2-24. ThaMDo neracALa -khAva- vemALiyALa (vAmela papha-Ti-moLAhaLA-paA-anumAALAmaann vi duvAlasa- duvAlasa daMDagA bhANiyavvA) - viyA. sa. 6, 3. 8, su. 22-24 118. jIva - cauvIsadaMDaesu AubaMdha AgarisA pa. jIvA NaM bhaMte ! jAiNAmanihattAuyaM kaihiM AgarisehiM pakareMti ? u. goyamA ! jahaNNeNaM ekkeNa vA, dohiM ukkoseNaM ahiM / 5. , daM. 1. neraiyANaM bhaMte ! jAiNAmanihattAuyaM kaihiM z AgarisehiM pakareMti ? evaM gainAmanihattAue vi, ThiInAmanihattAue vi, ogAhaNAnAmanihattAue vi, padesanAmanihattAue vi, aNubhAvanAmanihattAue vi / 3: goyamA ! nannonuM je vA, voTiM vA, tIhiM vA, vomeLa madRniM| kuM. 2-24. vaeN -khAva- vemALiyA vA, 119. AgarisehiM AubaMdhagANaM appabahuttaM tIhiM sama. sama. 26/1 - 51. 1. 6, su. 687-6260 pa. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM jAinAmanihattAuyaM jahaNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM ahaM AgarisehiM pakaremANANaM kayare kayarehiMto appA vA -nAva- visesAdiyA vA ? u. goyamA ! savvatthovA jIvA jAinAmanihattAuyaM ahiM AgarisehiM pakaremANA, sattahiM AgarisehiM pakaremANA saMkhejjaguNA, chahiM AgarisehiM pakaremANA saMkhejjaguNA, u. gautama ! jIva jAtinAma gotraniyuktAyuka paNa che -yAva- anubhAga nAmagotraniyuktAyuSka paNa che. daM.1-24. kahevA joIe. A ThaMDaka nairayikothI vaimAniko sudhI 1593 (A pramANe gati, sthiti, avagAhanA, pradeza ane anubhAga nAmonAM paNa bAra-bAra daMDaka kahevA joIe.) 118. jIva-covIsa daMDakomAM AyubaMdhanuM AkarSa : pra. bhaMte ! jIva jAtinAmanidhatAyune keTalA AkarSo (avasaro)thI bAMdhe che ? u. gautama ! jaghanya eka, be, traNa athavA utkRSTa ATha AkarSothI bAMdhe che. pra. 6.1, bhaMte ! nairayika jAtinAmanidhattAyune keTalA AkarSothI bAMdhe che ? u. gautama ! jaghanya eka, be, traNa athavA utkRSTa ATha AkarSothI bAMdhe che. 119. AkarSomAM AyubaMdhakono alpabahutva : naM.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI AkarSoMnuM varNana karavuM joIe. 1. A pramANe- gatinAmanidhattAyu, 2. sthitinA manidhattAyu, 3. avagAhanAnAmanidhattAyu, 4. pradezanAmanidhattAyu ane 5. anubhAvanAmanidhattAyu baMdhanAM AkarSonuM varNana karavuM joIe. pra. bhaMte ! jaghanya eka, be ane traNa athavA utkRSTa ATha AkarSothI jAtinAmanidhattAyuno baMdha karanAra jIvomAM koNa konAthI alpa -yAvatvizeSAdhika che ? u. gautama ! jAtinAma nidhattAyune ATha AkarSothI bAMdhanAra jIva badhAthI ochA che, (tenAthI) sAta AkarSothI bAMdhanAra saMkhyAtaguNA che. (tenAthI) cha AkarSothI bAMdhanAra saMkhyAtaguNA che, Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1594 dravyAnuyoga bhAga-3 paMcahiM AgarisehiM pakaremANA saMkhejjaguNA, (tenAthI) pAMca AkarSothI bAMdhanAra saMkhyAta guNA che, cauhiM AgarisehiM pakaremANA saMkhejjaguNA, (tenAthI) cAra AkarSothI bAMdhanAra saMkhyAta guNA che. tihiM AgarisehiM pakaremANA saMkhejjaguNA, (tenAthI) traNa AkarSothI bAMdhanAra saMkhyAta guNA che. dohiM AgarisehiM pakaremANA saMkhejjaguNA, (tenAthI) be AkarSothI bAMdhanAra saMkhyAta guNA che. egeNaM AgariseNaM pakaremANA saMkhejjaguNA / (tenAthI) eka AkarSathI bAMdhanAra saMkhyAta guNA che. evaM eeNaM abhilAveNaM gainAmanihattAuyaM-jAva A pramANe A abhizApathI gatinAmanidhattAyu annubhaavnaamnihttaauyN| -vAva- anubhAganAmanidhattAyune bAMdhanArano alpabahuta jANI levuM joIe. evaM ee chappi ya appAbahudaMDagA jIvAdiyA A pramANe e cha ja alpabahatva saMbaMdhI daMDaka bhaanniybvaa| jIvAdikonAM kahevA joIe. - quo. 6. 6, su. 661-622 20. mAunma ve dhanavA maNavattAvo- 120. AyukarmanAM baMdhaka-abaMdhaka Adi jIvonAM alpa bahatvanuM prarupaNa : pa. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM Auyassa kammassa pra. bhaMte ! A jIvonAM AyukarmanAM baMdhako ane baMdhagANaM, abaMdhagANaM, pajjattagANaM, apajjattagANaM, abaMdhako, paryAptako ane aparyAptako, sukho suttANaM, jAgarANaM, samohayANaM, asamohayANaM, ane jAgRto, samughAta karanAra ane na karanAra, sAyAvedagANaM, asAyAvedagANaM, iMdiyauvauttANaM, sAtavedako ane asAtavedako, Indriyopayukto no iMdiyauvauttANaM, sAgArovauttANaM, ane noIndriyopayukto, sAkAropayogopayukto aNAgArovauttANa ya kayare kayerahiMto appA vA ane anAkAropayogopayuktomAM koNa konAthI -jAva-visesAhiyA vA? alpa yAvata- vizeSAdhika che ? u. goyamA!1. savvatthovA jIvA Auyassa kammassa u. gautama ! 1. badhAthI alpa AyukarmanAM baMdhaka vaMdhanA, jIva che. 2. apajjattagA saMkhejjaguNA, 2. (tenAthI) aparyAptaka saMkhyAtaguNA che, rU. suttA saMjJALA, 3. (tenAthI) suptajIva saMkhyAtaguNA che, 4. modayA saMvekjhAnA, 4. (tenAthI) samuddaghAta karanAra saMkhyAtaguNA che, . sAyaveTa saMnnamunA, 5. (tenAthI) sAtavedaka saMkhyAtaguNA che, 6. krikovaDattA saMveknakuLaT, 6. (tenAthI) Indriyopayukta saMkhyAtaguNA che, 7. saTIovAnA saMknakuLA, 7. (tenAthI) anAkAropayukta saMkhyAtaguNA che, 8. sarovattA saMveknakuLaT, 8. (tenAthI) sAkAropayukta saMkhyAtaguNA che. 1. no riyaravaDattA visAdiyA, 9. (tenAthI)no Indriyopayukta vizeSAdhika che. 20. asAyaveca vise sAdiyA, 10. (tenAthI) asAtavedaka vizeSAdhika che, Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1595 ??. masamoTA visAdiyA, 11. (tenAthI) samughAta na karanAra jIva vizeSAdhika che. 22. nArA viSe sAdiyA, 12. (tenAthI) jAgRta vizeSAdhika che. 13. pajjattagA visesAhiyA, 13. (tenAthI) paryAptaka jIva vizeSAdhika che. 14. Auyassa kammassa abaMdhagA visesaahiyaa| 14. (tenAthI) AyukarmanA abaMdhaka jIva - pU. 1. 2, 3. 325 vizeSAdhika che. 22. jAvIdaMDAku paramaviyA 32 vaiSA pavane- 121. covIsa daMDakomAM parabhavanI Ayu baMdhakALanuM prANa : pa. da. 1. neraiyA NaM bhaMte ! kaibhAgAvasesAuyA pra. 6.1. bhaMte ! Ayuno keTalo bhAga bAkI rahevA parabhaviyAuyaM pakareMti ? para nairayika parabhavanI Ayuno baMdha kare che? u. goyamA!NiyamAchammAsAvasesAuyAparabhaviyAuyaM u. gautama ! (te) niyamathI cha mAsa Ayu bAkI pkreNti| rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che. . 2-22. parva anuramAnA ri -nAka da.2-11. A pramANe asurakumArothI svanitakumAro thaNiyakumArA vi| sudhI (AyubaMdhakALanuM varNana karavuM joIe.) pa. daM. 12. puDhavikAiyANaM bhaMte! kaibhAgAvasesAuyA pra. 6.12. "te ! pRthvIkAyika jIva Ayuno keTalo parabhaviyAuyaM pakareMti ? bhAga bAkI rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che ? u. goyamA ! puDhavikAiyA duvihA paNNattA, taM jahA- u. gautama ! pRthvIkAyika jIva be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sovAmAM ya ca, 2. nivAmAM vA 1. sopakrama AyuvALA, 2. nirupakramaAyuvALA. 1. tattha NaM je te nirUvakkamAuyA te NiyamA 1. AmAMthI je nirupakrama AyuvALA che, te tibhAgAvasesAuyA parabhaviyAuyaM pkreNti| niyamathI AyuSyano trIjo bhAga bAkI rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che, 2. tatthaNaMjetesovakkamAuyAte siyatibhAgA 2. AmAMthI je sopakrama AyuvALA che, te vasesAuyA parabhaviyAuyaM pakareMti, keTalAka AyunA trIjA bhAgamAM parabhavanI Ayuno baMdha kare che. siya tibhAgA-tibhAgAvasesAuyA parabhaviyAuyaM keTalAka AyunAM trIjA bhAgano trIjo bhAga pati, bAkI rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che. siya tibhAgA-tibhAgA-tibhAgAvasesAuyA keTalAka AyunAM trIjA bhAganAM trIjA bhAgano parabhaviyAuyaM pkreNti| trIjo bhAga bAkI rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che. 8. 22-26. mA joDavA-vagADavAmAM 6.13-19. apakAyika, tejaskAyika, vAyukAyika beiMdiya teiMdiya-cauridiyANa vi evaM ceva / ane vanaspatikAyiko tathA beIndriya, treIndriya, caurendriyonAM Ayu baMdhanuM varNana paNa A pramANe che. 1. 2 20, vaMdriya-tirivanoLiyA ne aMte ! pra. 8 20. bhaMte ! paMcendriya tiryaMcayonika Ayuno kaibhAgAvasesAuyA parabhaviyAuyaM pakareMti ? keTalo bhAga bAkI rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che ? Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa96 dravyAnuyoga bhAga-3 ?. 2. goyamA ! paMceMdiya-tirikkhajoNiyA duvihA u. gautama ! paMcendriya tiryaMcayonika be prakAranAM paNNattA, taM jahA kahyA che, jemake - 1.saMkhejjavAsAuyA ya, 2. asaMkhejjavAsAuyA ya / 1. saMkhyAtavarSAyuSka, 2. asaMkhyAtavarSAyuSka. tattha NaM je te asaMkhejjavAsAuyA te niyamA 1. emAMthI je asaMkhyAta varSanI AyuvALA chammAsAvasesAuyA parabhaviyAuyaM pkreNti| che, te niyamathI cha mAsa Ayu bAkI rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che. 2. tattha NaM je te saMkhejjavAsAuyA te duvihA 2. temAMthI je saMkhyAta varSanI AyuvALA che paNNattA, taM jahA te be prakAranAM kahyA che, jemake - 1.sovakkamAuyA ya, 2.nirUvakkamAuyA y| 1. sopakrama AyuvALA, 2. nirupakrama AyuvALA. 1. tattha NaM je te nirUvakkamAuyA te NiyamA 1. AmAMthI je nirupakrama AyuvALA che, te tibhAgAvasesAuyA parabhaviyAuyaM pkreNti| niyamathI Ayuno trIjA bhAga bAkI rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che. tattha NaM je te sovakkamAuyA te NaM siya AmAMthI je sopakrama AyuvALA che, te tibhAge parabhaviyAuyaM pakareMti / keTalAka AyunAM trIjA bhAgamAM parabhavanI Ayuno baMdha kare che. siya tibhAga-tibhAge ya parabhaviyAuyaM pakareMti, keTalAka AyunAM trIjA bhAganAM, trIjA bhAgamAM parabhavanI Ayuno baMdha kare che. siya tibhAga-tibhAga-tibhAgAvasesAuyA parabhavi keTalAka AyunAM trIjA bhAganAM, trIjA bhAgano yAuyaM pakareMti / trIjo bhAga bAkI rahevA para parabhavanI Ayuno baMdha kare che. 6. 22. parva mapUsA vize 6.21. A pramANe manuSyonuM paNa AyubaMdha kALa jANavuM joIe. daM. 22-24. vANamaMtara-joisiya-vemANiyAjahA da. 22-24. vANavyatara, jyotiSka ane neriyaa| vaimAnikonAM AyubaMdhanuM varNana nairayikonAM samAna - paUT, 5, 6, 3. 677-683 (cha mAsa bAkI rahevA para) kahevuM joIe. 122. egasamaeduvihAuya baMdha-Niseho 122. eka samayamAM be AyubaMdhano niSedha : pa. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti -jAva- evaM pra. bhaMte ! anyatIrthika A pramANe kahe che -cAvatapruuveNti-evN khalu ege jIve egeNaM samaeNaM do A pramANe prarUpaNA kare che ke eka jIva eka AuyAiM pakarei, taM jahA samayamAM be Ayuno baMdha kare che, jemake - 9. viyA 4, 2. paramaviyA yaM 2T 1. A bhavanI Ayuno, 2. parabhavanI Ayuno. jaM samayaM ihabhaviyAuyaM pakarei, taM samayaM parabhavi je samaye A bhavanI Ayuno baMdha kare che, te yAuyaM pkrei| samaye parabhavanI Ayuno baMdha kare che, jaM samayaM parabhaviyAuyaM pakarei, taM samayaM ihabhavi je samaye parabhavanI Ayuno baMdha kare che, te yAuyaM pkrei| samaye A bhavanI Ayuno baMdha kare che, ihabhaviyAuyassa pakaraNayAe parabhaviyAuyaM A bhavanI Ayuno baMdha karatA parabhavanI pare, Ayuno baMdha kare che. 2. TAi ga. 6, su. 136/4-8 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1597 parabhaviyAuyassa pakaraNayAe ihabhaviyAuyaM pkrei| parabhavanI Ayuno baMdha karatA A bhavanI Ayuno baMdha kare che. evaM khalU ege jIve egeNaM samaeNaM do AuyAI A pramANe eka jIva eka samayamAM be Ayuno pakarei, taM jahA baMdha kare che. jemake - 2. rUmaviyArca 2, 2. paramaviyAreyaM jA 1. A bhavanI Ayuno, 2.parabhavanI Ayuno. se kahameya bhaMte ! evaM vuccai ? bhaMte ! A kevI rIte kahevAya che ? u. goyamA ! jaMNaM te aNNautthiyA evamAikkhaMti u. gautama ! anyatIrthika je A pramANe kahe che -LAva-gvaM prati , -vAva- A pramANe prarupaNA kare che ke - evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM do AuyAI eka jIva eka samayamAM be Ayuno baMdha kare chepkrei, ihabhaviyAuyaM ca, parabhaviyAuyaM ca / A bhavanI Ayuno ane parabhavanI Ayuno. je te evamAhaMsu micchaM te evamAhaMsu / tevoe je A kahyuM che, te mithyA kahyuM che. ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi -jAva- evaM he gautama ! huM A pramANe kahuM chuM yAvatu- A parUvemi-evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM egaM pramANe prarupaNA karuM chuM ke "eka jIva eka AuyaM pakarei, taM jahA samayamAM eka Ayuno baMdha kare che, jemake - 2. phudamaviyAye vAra. paramaviyAyaM vA | 1. A bhavanI Ayuno (manuSya-manuSyano) ane 2, parabhavanI Ayuno. jaM samayaM ihabhaviyAuyaM pakarei, No taM samayaM je samaye A bhavanI Ayuno baMdha kare che, te parabhaviyAuyaM pkrei| samaye parabhavanI Ayuno baMdha karatA nathI. jaM samayaM parabhaviyAuyaM pakarei. No taM samayaM je samaye parabhavanI Ayuno baMdha kare che, te ihabhaviyAuyaM pakarei / samaye A bhavanI Ayuno baMdha karatA nathI. ihabhaviyAuyassa pakaraNayAe, No parabhaviyAuyaM A bhavanI Ayuno baMdha karatA parabhavanI Ayuno pare, baMdha karatA nathI, parabhaviyAuyassa pakaraNayAe, No ihabhaviyAuyaM parabhavanI Ayuno baMdha karatA A bhavanI reDDI Ayuno baMdha karatA nathI. evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM egaM AuyaM A pramANe eka jIva eka samayamAM eka Ayuno pakarei, taM jahA baMdha kare che. jemake - 9. rUmaviyAcaM vA, 2. paramavicAra vA. 1. A bhavanI Ayuno 2, parabhavanI Ayuno. - viyA. sa. 2, 3, 6, ku. 20 23. nIva-javI kumAmA mAmInivariyAvara 123. jIva-covIsa daDakomAM Abhoga anAbhoganivartita parUvarNa AyunI parupaNA : pa. jIvA NaM bhaMte ! kiM AbhoganivvattiyAuyA, pra. ! jIva Abhoganivartita AyuSyavALA che aNAbhoganivvattiyAuyA ? ke anAbhoganivartita AyuSyavALA che ? 1. ahIM Iha bhavano artha che- manuSya-manuSyanuM Ayu, tiryaMca-tiryaMcanuM Ayu, pRthvIkAyika-pRthvIkAyikanuM Ayu, Ayu to sadA AgaLanA bhavanuM ja bAMdhI zakAya che. vartamAna bhavanuM Ayu to jIva pUrva bhavamAM ja bAMdhIne Ave che. mATe A bhavathI vartamAna bhavanuM Ayu bAMdhavuM na samajavo joIe. Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1598 dravyAnuyoga bhAga-3 A B 3. TIT nA gAmonizvattiyaT3yA, u. gautama ! jIva Abhoganivartita AyuSyavALA aNAbhoganivvattiyAuyA / (jANavA chatAM baMdha karanAra) nathI. paraMtu anAbhoganivartita AyuSya (na jANavA chatAM baMdha karanAra) vALA che. DhaM. 2-24. have rapha gAva- mALiyA 6.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko - vicA. sa. 7, 3, 6, 3. 22-24 sudhI AyuSyanAM viSayamAM kahevuM joIe. 24. nava-vIsaleMDapu sovana nivakrama mADaya 124. jIva covIsa deDakomAM sopakrama-nirupakrama AyunuM parivaM prarupaNa : pa. jIvANaM bhaMte ! kiM sovakkamAuyA, nirUvakka- pra. bhaMte ! jIva sopakrama AyuvALA hoya che ke mAuyA ? nirupakrama AyuvALA hoya che ? u. goyamA ! jIvA sovakkamAuyA vi, nirUvakka- u. gautama! jIva sopakrama AyuvALA paNa hoya che mAuyA vi| ane nirupakrama AyuvALA paNa hoya che. daM. 1. neraiyA NaM bhaMte ! kiM sovakkamAuyA pra. 6.1. bhaMte ! nairayika sopakrama AyuvALA hoya niruuvkkmaauyaa| che ke nirupakrama AyuvALA hoya che ? goyamA! neraiyA nosovakkamAuyA, nirUvakka- u. gautama! nairayika sopakrama AyuvALA hotA nathI. mariyA paraMtu nirupakrama AyuvALA hoya che. phaM. 2-22. pave -gAva-tha rumAra/ 6.ra-11 A pramANe svanitakumAra sudhI jANavuM joIe. . 22. kurivAra nahIM nIvA 6.12. pRthvIkAyikonuM Ayu audhika jIvonAM samAna che. hR. 23-21. ve nAva-madhusaT / da.13-21. A pramANe manuSya sudhI kahevuM joIe. daM. 22-24. vANamaMtarajoisiya vemANiyA jahA 8.22-24. vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnikonA neriyaa| Ayu saMbaMdhI varNana nairayikonA samAna che. - vicA. sa. 20, 3. 20, su. 1-6 ra1. saLagAyatsame vaiSa samite ya- 121. asaMjJI Ayuno bheda ane baMdha svAmItva : pa. kaivihe NaM bhaMte ! asaNNiyAue paNNatte ? pra. bhaMte ! asaMjJI Ayu keTalA prakAranAM kahyA che? u. goyamA! caubihe asaNNiyAue paNNatte, taM jahA- u. gautama ! asaMjJI Ayu cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nera saLiyA, 1. nairayika - asaMjJI Ayu, 2. tirikkhajoNiya-asaNNiyAue, 2. tiryaMcayonika - asaMjJI Ayu, 3. maNussa-asaNNiyAue, 3. manuSya- asaMjJI Ayu, 4. teva-gajAyaag : 4. deva - asaMjJI Ayu. . basa of je ! nIve pra. bhaMte ! asaMjJI jIva- 1. zuM narakAyuno baMdha kare kiM neraiyAuyaM pakarei -jAva- devAuyaM pakarei ? che -vAva- 4. devAyuno baMdha kare che ? 9. paUT, T. 20, mu. 2476 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1599 3. daMtA, nayana jeraphAra upa pareDa -LAva- u. hA, gautama ! te narakAyuno paNa baMdha kare che devAuyaM pi pkrei| -vAva- devAyuno paNa baMdha kare che. neraiyAuyaM pakaremANejahaNNeNaM dasa vAsasahassAiM, narakAyuno baMdha karavAthI jaghanya dasa hajAra varSano baMdha kare che. ukkoseNaM paliovamassa asNkhejjibhaagNpkrei| utkRSTa palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAgano baMdha tirikkhajoNiyAuyaMpakaremANejahaNNeNaMaMtomahattaM, kare che. tiryaMcayoninA Ayano baMdha karavAthI jaghanyataH aMtarmuhUrtano baMdha kare che. ukkoseNaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgaM pkrei| utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamA bhAgano baMdha kare che. maNussAue vi evaM cev| manuSyAyano baMdha paNa A pramANe che, devAuyaM pakaremANe jahA neriyaa| devAyano baMdha narakAyunA samAna che. - vicA. sa. 2, 3. 2, 3. 20-22 126. asaNNiAuyassa appAbahuyaM 126. asaMjJI Ayuno alpabadutva : g, Usa cha aMte ! 2. nera sagiujthA yasa, pra. bhaMte ! 1. nAraka- asaMzI - Ayu, 2. tirikkhajoNiyaasaNNiyAuyassa, 2. tiryaMcayonika-asaMjJI-Ayu, 3. maNussa asaNNiyAuyassa, 3. manuSya-asaMjJI Ayu, 4. deva asaNNiyAuyassa ya 4. deva-asaMjJI-Ayu, kayare kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA AmAMthI koNa konAthI alpa yAvata- vizeSAdhika vI? che ? 3. yaHT! 2. savave teva masajiyArA, u. gautama! 1. deva-asaMjJI-Ayu badhAthI ochA che. 2. maNussa asaNNiyAue asaMkhejjaguNe, 2. (tenAthI)manuSya-asaMjJI-Ayu asaMkhyAta guNA che, 3. tirikkhajoNiyaasaNNiyAue asaMkhejjaguNe, 3. (tenAthI) tiryaca-yonika asaMzI-Ayu asaMkhyAta- guNA che, 4. neraiya asaNNiyAue asNkhejjgunne| 4. (tenAthI) paNa nAraka-asaMjJI-AyuasaMkhyAta- vicA. sa. 2, 3. 2, 3. 22 guNA che. 227. tivAtra-paMDita-vArita magunAmAvayavaMdhapavaSe- 127. ekAMtabALa, paMDita ane bALapaMDita manuSyonAM AyubaMdhanuM prarupaNa : 6. 2. tavA ii aMte ! may - pra. 1. bhaMte! zuM ekAMta-bALa (mithyAdaSTi) manuSya2. viM neraphAra pare, 1. narakAyuno baMdha kare che, 2. tiriyA yaM pare, 2. tiryaMcAyuno baMdha kare che, . manussAyaM pare, 3. manuSpAyuno baMdha kare che ke, 4. vAvayaM pare ? 4. devAyuno baMdha kare che ? 2. paNa, , 20, 4. 2472 2. paVT. 5. 20, se. 2473 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1600 1. neraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai, 2. tiriyAuyaM kiccA tiriesu uvavajjai, 3. maNussAuyaM kiccA maNussesu uvavajjai, 4. devAuyaM kiccA devalogesu uvavajjai ? 3. yama ! tavI mA 2. nerathArtha gi pare, 2. tiriyApacaM gi pareDuM, 3. manuyAyaM ri pare, 4. sevArtha gi pare ! 1. NeraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai, 2. tiriyAuyaM kiccA tiriesu uvavajjai, 3. maNussAuyaM kiccA maNussesu uvavajjai, 4. sevAkaye vikhyA tevesu savavajJA 1. 2. tapaMDiu maMte ! madhuse kiM neraiyAuyaM pakarei -jAva- devAuyaM pakarei ? dravyAnuyoga bhAga-3 1. zuM te narakAyu bAMdhIne nairayikomAM utpanna thAya che. 2. tiryaMcAyu bAMdhIne tiryaMcomAM utpanna thAya che, 3. manuSyAya bAMdhIne manuSyomAM utpanna thAya che ke 4. devAyu bAMdhIne devomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! ekAMta bALa manuSya - 1. narakAyuno paNa baMdha kare che, 2. tiryaMcAyuno paNa baMdha kare che, 3. manuSpAyuno paNa baMdha kare che, 4. devAyuno paNa baMdha kare che, 1. narakAyu bAMdhIne nairayikomAM utpanna thAya che, 2. tiryaMcAyu bAMdhIne tiryaMcomAM utpanna thAya che. 3. manuSyAya bAMdhIne manuSyomAM utpanna thAya che. 4. devAyu bAMdhIne devomAM utpanna thAya che. pra. 2. bhaMte ! ekAMta paMDita manuSya - zuM narakAyuno baMdha kare che -pAvata- devAyuno baMdha kare che ? zuM narakAyu bAMdhIne nairayikomAM utpanna thAya che -vAva- devAyu bAMdhIne devalokamAM utpanna thAya che ? u. gautama ! ekAMta paMDita manuSya - keTalAka Ayuno baMdha kare che ane keTalAka Ayuno baMdha karatA nathI. jo Ayuno baMdha kare che to devAyuno baMdha kare che, paraMtu narakAyu, tiryaMcAyu ane manuSpAyuno baMdha karatA nathI. te narakAyuno baMdha na karavAthI nArakomAM utpanna thatA nathI. tiryaMcAyuno baMdha na karavAthI tiryaMcomAM utpanna thatA nathI, manuSyAyano baMdha na karavAthI manuSyomAM utpanna thatA nathI, paraMtu devAyuno baMdha karavAthI devomAM utpanna thAya che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - ekAMta paMDita manuSya narakAyuno baMdha karatA nathI -pAva- devAyuno baMdha kare che. ' neraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai -jAvadevAuyaM kiccA devaloesu uvavajjai ? u. goyamA ! egaMtapaMDie NaM maNusse AuyaM siya pakarei, siya no pakarei / jai pakarei-no neraiyAuyaM pakarei, no tiriyAuyaM pakarei, no maNussAuyaM pakarei, devAuyaM pakarei / no neraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai, no tiriyAuyaM kiccA tiriesu uvavajjai, no maNussAuyaM kiccA maNussesu uvavajjai, devAuyaM kiccA devesu uvavajjai / pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai "VitapaMDi mayno neraiyAuyaM pakarei -jAva-devAuyaM pakarei, Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 101 .. no neraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai-jAva devAuyaM kiccA devesu uvavajjai ? u. goyamA ! egaMta paMDiyassa NaM maNussassa kevalameva do gaio paNNAyaMti, taM jhaa2. gaMtaripiriyA jeva, 2. povattiyA jevA te narakAyuno baMdha na karavAthI nArakomAM utpanna thatA nathI -pAvatu- devAyuno baMdha karavAthI devomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! ekAMta paMDita manuSyanI phakta be gatio kahI che, jemake - 1. aMtakriyA, 2. kalpopapattikA (saudharmAdi kalpomAM-utpanna thavuM). se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "egaMtapaMDie maNusse-jAva-devAuyaM kiccA devesu ekAMta paMDita manuSya -cAvatu- devAyu bAMdhIne 3vavaM " devomAM utpanna thAya che." 5. rU. vAgi of maMte ! may pra. 3. aMte ! bALa paMDita manuSyakiN neraiyAuyaM pakarei -jAva- devAuyaM pakarei, zuM narakAyuno baMdha kare che vAva- devAyuno baMdha kare che ? neraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai -jAva zuM narakAyuM bAMdhIne nairayikomAM utpanna thAya che devAuyaM kiccA devesu uvavajjai ? -vAva- devAyu bAMdhIne devalokamAM utpanna thAya che ? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakarei -jAva- devAuyaM u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI -yAvataghare;, devAyuno baMdha kare che, no neraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai -jAva te narakAyu bAMdhIne nairayikomAM utpanna thatA nathI devAuyaM kiccA devesu uvvjji| -cAvata-devAyu bAMdhIne devomAM utpanna thAya che. . te na mete ! parva yu - pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "bAlapaMDie maNusse-no neraiyAuyaM pakarei-jAva bALa paMDita manuSya- narakAyuno baMdha karatA nathI devAuyaM pakarei, -vAva- devAyuno baMdha kare che. neraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai -jAva te narakAyu bAMdhIne nairayikomAM utpanna thatA nathI sevArtha vijyA 3vavaM?" -vAva- devAyuM bAMdhIne devomAM utpanna thAya che?" 3. soyama ! vAgi of majuse u. gautama ! bALa paMDita manuSyathaaruuvss samaNassa vA, mAhaNassa vA aMtie tathA ru5 zramaNake mAhaNanAM pAsethI eka paNa egamavi AriyaM dhammiyaM suvayaNaM soccA nisamma Arya tathA dhArmika suvacana sAMbhaLIne, avadhAraNa desaM uvaramai, desaM no uvaramai, karIne eka dezathI (AMzika) virata thAya che ane desaM paccakkhAi, desaM no paccakkhAi, eka dezathI virata thatA nathI, eka dezathI pratyAkhyAna kare che ane eka dezathI pratyAkhyAna karatA nathI. se NaM teNaM desovarama-desa paccakkhANeNaM no te deza-virata ane deza-pratyAkhyAnanA kAraNe te neraiyAuyaM pakarei -jAva- devAuyaM pakarei, narakAyuno baMdha karatA nathI -pAvatu- devAyuno baMdha kare che. no neraiyAuyaM kiccA neraiesu uvavajjai-jAva te narakAyu bAMdhIne nairayikomAM utpanna thatA nathI devAuyaM kiccA devesu uvvjji| -vAva- devAyu bAMdhIne devomAM utpanna thAya che. Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1602 dravyAnuyoga bhAga-3 se teNaTheNaM goyamA! evaM vuccai - mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - 'bAlapaMDie maNusse-jAva- devAuyaM kiccA devesu 'bALa paMDita manuSya -vAva- devAyu bAMdhIne uvvjji| devomAM utpanna thAya che." - vicA. sa. 1, 3. 8, 4. 2-3 28. siriyAvAyA paththara samosarakhApaNuM nANuM 128. kriyAvAdI Adi cAreya samavasaraNagata jIvomAM ekkArasaThANehiM AuyabaMdha parUvaNaM agiyAra sthAno dvArA AyubaMdhanuM prarupaNa : pa. 1. kiriyAvAI NaM bhaMte ! jIvA kiM neraiyAuyaM pra. 1, bhaMte ! kriyAvAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare pakareMti, tirikkhajoNiyAuyaM pakareMti, che, tiryaMcayonimAyuno baMdha kare che. manuSyAyuno maNussAuyaM pakareMti, devAuyaM pakareMti ? baMdha kare che ke devAyuno baMdha kare che ? goyamA! noneraiyAuyaMpakareMti, no tirikkhajo- u. gautama! kriyAvAdI jIva nairayika ane tiryaMcayonniyaauyNpkreNti,mnnussaauyNpipkreNti.devaauyN nikAyuno baMdha karatA nathI. paraMtu manuSya ane pi pkreNti| devAyuno baMdha kare che. pa. jaidevAuyaMpakareMti kiM bhavaNavAsidevAuyaMpakareMti, pra. jo kriyAvAdI jIva devAyuno baMdha kare che to zuM vANamaMtaradevAuyaM pakareMti, joisiya devAuyaM te bhavanavAsI-devAyuno baMdha kare che, vANavyaMtarapkaati, vemANiyadevAuyaM pakareMti? devAyuno baMdha kare che, jyotiSka- devAyuno baMdha kare che ke vaimAnika-devAyuno baMdha kare che ? 3. nothama! no mavaUvArivAra pati. u. gautama ! te bhavanavAsI-devAyuno baMdha karatA nathI, no vANamaMtara devAuyaM pakareMti, vANavyaMtara-devAyuno baMdha karatA nathI, no joisiyadevAuyaM pakareMti, jyotiSka-devAyuno baMdha karatA nathI, vemANiyadevAuyaM pakareMti / paraMtu vaimAnika-devAyuno baMdha kare che. akiriyAvAI NaM bhaMte ! jIvA kiM neraiyAuyaM pra. bhaMte ! akriyAvAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? che vAva- devAyuno baMdha kare che ? goyamA ! neraiyAuyaM pipakareMti-jAva-devAuyaM u. gautama ! te narakAyuno paNa baMdha kare che -yAvatapi pkreNti| devAyuno paNa baMdha kare che. evaM annANiyavAI vi, veNaiyavAI vi| A pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdI jIvonAM AyunA baMdha kahevA joIe. pa. 2. salessA NaM bhaMte ! jIvA kiriyAvAI kiM pra. 2. bhaMte! salezI kriyAvAdI jIva zuM narakAyuno neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti? baMdha kare che -vAva- devAyuno baMdha kare che? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti / u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI. evaM jaheva jIvA taheva salessAvi cauhi vi A pramANe (pUrvokta) sAmAnya jIvonAM samAna samosaraNehiM bhaanniybbaa| salezImAM cAreya samavasaraNonAM AyubaMdhanuM varNana karavuM joIe. 1. branne naM aMte ! nIvA viriyAva jiM pra. bhaMte ! kRSNalezI kriyAvAdI jIva zuM narakAyuno neraiyAuyaM pakareMti -jAva-devAuyaM pakareMti ? baMdha kare che -cAvatu- devAyuno baMdha kare che ? 4 al Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1603 3. TyaHT! no jorArtha pati, no tirikkhajoNiyAuyaM pakareMti, maNussAuyaM pakareMti, no devAuyaM pakareMti / akiriyA-annANiya-veNaiyavAI cattAri vi AuyAI pkreNti| evaM nIlalessA kAulessA vi| pa. teulessA NaM bhaMte ! jIvA kiriyAvAI kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? . soyama ! no racAyaM pati, no tirikkhajoNiyAuyaM pakareMti, maNussAuyaM pipakareMti, devAuyaM pipkreNti| pa. jai devAuyaM pakareMti kiM bhavaNavAsidevAuyaM pakareMti -jAva- vemANiya devAuyaM pakareMti ? 3. govA ! no mavavAsivAra pati -nava vemANiya devAuyaM pkreNti| pa. teulessA NaM bhaMte ! jIvA akiriyAvAI kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti, tirikkhajoNiyAuyaM pipakareMti, maNussAuyaM pi pakareMti, devAuyaM pipkreNti|| evaM aNNANiyavAI vi, veNaiyavAI vi| u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI, tiryaMcayonimAyuno baMdha karatA nathI, devAyuno baMdha karatA nathI, paraMtu manuSpAyuno baMdha kare che. kRSNalezI akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI jIva nairayika Adi cAreya prakAranAM Ayuno baMdha kare che. A pramANe nIlazI ane kApotalezInAM Aya. baMdha jANavAM joIe. pra. bhale ! tejolezI kriyAvAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare che -yAva- devAyuno baMdha kare che? u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI. tiryaMcayonimAyuno baMdha karatA nathI, paraMtu manuSpAyuno baMdha kare che ane devAyuno paNa baMdha kare che. pra. jo devAyuno baMdha kare che to zuM bhavanavAsI devAyuno baMdha kare che yAvatu- vaimAnika devAyuno baMdha kare che ? | u gautama ! te bhavanavAsI devAyuno baMdha karatA nathI -cAvatu- vaimAnika devAyuno baMdha kare che. pra. bhaMte ! tejolezI akriyAvAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare che -vAva- devAyuno baMdha kare che ? u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI, paraMtu tiryaMcayonikAya, manuSyAya ane devAyuno baMdha kare che. A pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdInuM Ayu baMdha kahevuM joIe. je pramANe tejolezInAM Ayu-baMdhanuM varNana che, teja pramANe pabalezI ane zuklalezIno AyubaMdha jANavo joIe. pra. bhaMte ! alezI kriyAvAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare che -yAvatu- devAyuno baMdha kare che ? u. gautama! te narakAyuno baMdha karatA nathI -yAvata devAyuno baMdha karatA nathI. pra. 3. aMte ! kRSNa pAkSika akriyAvAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare che -pAvata- devAyuno baMdha kare che ? 2 jahA teulessA tahA pamhalessA vi, sukkalessA vineybbaa| bb pa. alessANaM bhaMte! jIvA kiriyAvAI kineraiyAuyaM pati -nA-sevArtha pati? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti -jAva- no devAuyaM pkreNti| pa. 3. kaNhapakkhiyA NaM bhaMte ! jIvA akiriyAvAI kiM neraiyAuyaM pakAti-jAva-devAuyaM pakareMti? Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! neraiyAuyaM pipakareMti -jAva- devAuyaM pipakareMti evaM aNNANiyavAI vi, veNaiyavAI vi| sukkapakkhiyA jahA slessaa| pa. 4. sammaddiTThI NaM bhaMte ! jIvA kiriyAvAI kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? goyamA! noneraiyAuyaMpakareMti.notirikkhajoNiyAuyaM pakareMti, maNussAuyaM pipakareMti. devAuyaM pipakareMti / micchaddiTThI jahA knnhpkkhiyaa| u. gautama ! te narakAyuno paNa baMdha kare che -yAvata devAyuno paNa baMdha kare che. A pramANe kRSNapAkSika ajJAnavAdI ane vinayavAdI jIvonA baMdha kahevA joIe. zuklapANika jIvonuM Ayu baMdha salezI jIvonAM samAna che. pra. 4, bhaMte! samyaphaSTi kriyAvAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare che -vAva- devAyuno baMdha kare che? u. gautama ! te narakAyu ane tiryaMcayonimAyuno baMdha karatA nathI. paraMtu manuSpAyu ane devAyuno baMdha kare che. mithyAdaSTi kriyAvAdI jIvonuM AyubaMdha kRSNapAkSikanAM samAna che. pra. bhaMte ! samyamithyAdaSTi ajJAnavAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare che -yAvatu- devAyuno baMdha kare pa. sammAmicchaddiTThINaM bhaMte! jIvA aNNANiyavAI kiM neraiyAuyaM pakAti-jAva- devAuyaM pakareMti ? - u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti -jAva- no devAuyaM pakareMti, evaM veNaiyavAI vi| 5. gANI, AbhiNibohiyanANI ya suyanANI ya ohinANI ya jahA smmdditttthii| gautama ! te na to narakAyuno baMdha kare che -yAvatuna to devAyuno baMdha kare che. A pramANe vinayavAdI jIvono baMdha jANavo joIe. 5. kriyAvAdI jJAnI, AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI ane avadhijJAnInAM AyabaMdhanuM varNana samyagadaSTinAM samAna che. pra. bhaMte ! manaH paryavajJAnI kriyAvAdI jIva zuM narakAyuno baMdha kare che -jAvata- devAyuno baMdha kare che ? u. gautama ! te nairayika, tiryaMca ane manuSyano AyubaMdha karatA nathI. paraMtu devAyuno baMdha kare che. maNapajjavanANI NaM bhaMte ! jIvA kiriyAvAI kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva-devAuyaM pakareMti ? u. goyamA! noneraiyAuyaMpakareMti, notirikkhajo NiyAuyaMpakareMti, nomaNussAuyaMpakareMti, devAuyaM pati pa. jai devAuyaM pakareMti kiM bhavaNavAsidevAuyaM pakareMti -jAva- vemANiya devAuyaM pakareMti? pra. jo devAyuno baMdha kare che to zuM bhavanavAsI devAyuno baMdha kare che -vAva- vaimAnika devAyuno baMdha kare che ? u. gautama!te bhavanavAsI, vANavyaMtara ke jayotiSkanA devAyuno baMdha karatA nathI. paraMtu vaimAnika devAyuno baMdha kare che. u. goyamA ! no bhavaNavAsidevAuyaM pakareMti, no vANamaMtara devAuyaM pakareMti, no joisiyadevAuyaM pakareMti, vemANiyadevAuyaM pakareMti / Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1605 kevalanANI jahA alessaa| kevaLa jJAnI alezInA samAna che. da, anAjI -gIra- vimAna na japa che. ajJAnIthI vibhegannAnI sudhInAM AyubaMdha kkhiyaa| kRSNapAkSikanAM samAna che. 7. saNNAsu causu vi jahA slessaa| 7, cAreya saMjJAonAM AyubaMdha salezI jIvonAM no sannovauttA jahA mnnpjjvnaannii| samAna che. no saMzopayukta jIvono AyubaMdha manaH paryavajJAnInAM samAna che. 8. sacaT -navi- napuMsAvelA nahIM saTI 8. savedIthI napusakavedI sudhInA AyubaMdha salezI aveyagA jahA alessaa| jIvonAM samAna che. avedI jIvonA AyubaMdha alezInAM samAna che. 1. sAthI -gAva-masA nahIM saTI 9, sakaSAyathI lobhakapAyI sudhInuM AyubaMdha akasAyI jahA alessaa| salezI jIvonAM samAna che. akayAyI jIvonAM AyubaMdha alezInAM samAna che. 20. sanora -gavi- no nahIM to 10. sayogIthI kAyayogI sudhInAM AyubaMdha ajogI jahA alessaa| salezI jIvonA samAna che. ayogI jIvonA AyubaMdha alezInA samAna che. 11. sAgArovauttA ya aNAgArovauttA ya jahA 11. sAkAropayukta ane anAkAropayuktano slessaa| AyubaMdha salezI jIvonAM samAna che. - vicA. sa. 30, 3. 2, 3. rU 3-64 222. ziriyAvADavAthavihasamosara muvIDauhu 129, kriyAvAdI Adi cAreya samavasaraNagata covIsa daMDakomAM ekkArasaThANehiM Auya baMdha parUvaNaM agiyAra sthAno dvArA AyubaMdhanI prarupaNA : pa, da.1.kiriyAvAI NaM bhaMte! neraiyA kiM neraiyAuyaM pra. 6.1. bhaMte ! kriyAvAdI nairayika jIva zuM narakAyuno pati -nA-hevAlaye pati? baMdha kare che -yAvata- devAyuno baMdha kare che ? u. goyamA! no neraiyAuyaMpakareMti, no tirikkhajo gautama! te narakAyuno baMdha karatA nathI, tiryaMcayonniyaauyN pakareMti, nikAyuno baMdha karatA nathI, maNussAuyaM pakareMti, paraMtu manuSpAyuno baMdha kare che, no devAuyaM pkreNti| devAyuno paNa baMdha karatA nathI. akiriyAvAI NaM bhaMte ! neraiyA kiM neraiyAuyaM pra. bhaMte ! akriyAvAdI nairayika jIva zuM narakAyuno pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? baMdha kare che -vAva- devAyuno baMdha kare che ? 3. gocanA ! no jorAyaM pati, u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI, tirikkhajoNiyAuyaM pipakareMti, paraMtu tiryaMcayonikAyuno baMdha kare che. maNussAuyaM pi pakareMti, manuSpAyuno baMdha kare che. no devAuyaM pkreNti| devAyuno baMdha karatA nathI. evaM aNNANiyavAI vi, veNaiyavAI vi| A pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdInAM narakAyuno baMdha jANavo joIe. pa. salessANaMbhaMte! neraiyA kiriyAvAI kiMnareiyAuyaM pra. bhaMte ! salezIkriyAvAdI nairayika zuM narakAyuno pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti? baMdha kare che -yAvata- devAyuno baMdha kare che ? Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1606 u. goyamA ! evaM savve vi neraiyA je kiriyAvAI te maNussAuyaM egaM pakareMti, ne aiirayAvArpha, gALiyavA, veLacavArDa, te savvaTThANesu vi no neraiyAuyaM pakareMti, tirikkhajoNiyAuyaM pipakareMti, maNussAuyaM pipakareMti, no devAuyaM pakareMti / NavaraM sammAmicchatte uvarillehiM dohi vi samosaraNehiM na kiMci vi pakareMti jaheba jIvapade / OM. ra-1 2. vaeN -nAva- thaLiyamArA baheva nerayA / pa. daM. 12. akiriyAvAI NaM bhaMte! puDhavikAiyA kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? 3. goyamA ! to nerayAyaM pati, tirikkhajoNiyAuyaM pakareMti, maNussAuyaM pakareMti, no devAuyaM pakareMti / evaM aNNANiyavAI vi / pa. salessA NaM bhaMte ! puDhavikAiyA kiM neraiyAuyaM parati -khAva- levAya pati ? u. goyamA ! evaM jaM jaM payaM atthi puDhavikAiyANaM tahiM tahiM majjhimesu dosu samosaraNesu evaM ceva duvihaM AuyaM pakareMti / NavaraM teulessAe na kiM pi pakareMti / OM. 22, 6. vaiM bagADavADyA vi, vaLa(phakaaiyaann vi / daM. 14-15 teukAiyANaM vAukAiyANaM savvaTThANesu majjhimesu dosu samosaraNesu, no neraiyAuyaM pakareMti, tirikkhajoNiyAuyaM pakareMti, no maNussAuyaM pakareMti, no devAuyaM pakareti / dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! A pramANe badhA nairayika je kriyAvAdI che te eka manuSyAyuno ja baMdha kare che. je akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI naiyika che, te badhA sthAnomAM narakAyuno baMdha nathI karatA, paraMtu tiryaMcayonikAyuno baMdha kare che, manuSyAyuno baMdha kare che, devAyuno baMdha nathI karatA, vizeSa :samyagmithyAdaeNSTi nairayika, ajJAnavAdI ane vinayavAdI A be samavasaraNomAM jIva sthAnanA samAna koIpaNa prakAranA Ayuno baMdha karatA nathI. naM.2-11. A pramANe stanitakumAra sudhI AyubaMdhanuM varNana naiyikonAM samAna che. pra. 6.12, bhaMte ! akriyAvAdI pRthvIkAyika zuM na2kAyuno baMdha kare che -yAvat- devAyuno baMdha kare che ? u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI, paraMtu tiryaMcAyu ane manuSyAyuno baMdha kare che, devAyuno baMdha karatA nathI. A pramANe ajJAnavAdI (pRthvIkAyika) jIvono AyubaMdha kahevo joIe. pra. bhaMte ! salezI akriyAvAdI pRthvIkAyika jIva na2kAyuno baMdha kare che -yAva- devAyuno baMdha kare che ? u. gautama ! je je sthAna pRthvIkAyika jIvonAM che te-temAM madhyanAM be samavasaraNomAM pUrva varNanAnusAra manuSya ane tiryaMca be prakAranA Ayu bAMdhe che. vizeSa :tejolezyAmAM koIpaNa prakAranA AyubaMdha karatA nathI. 6.13,16. A pramANe akAyika ane vanaspatikAyika jIvonAM Ayuno baMdha jANavo joIe. naM.14-15. tejaskAyika ane vAyukAyika jIva badhA sthAnomAM madhyanAM be samavasaraNomAM narakAyuno baMdha karatA nathI, paraMtu tiryaMcayonika Ayuno baMdha kare che, te manuSyAyu ane devAyuno baMdha karatA nathI. For Private Personal Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1607 hR. 27-21. vedira-taitira-parivA-gAhI puDhavikAiyANaM, Navara-sammatta-nANesu na ekkaM pi AuyaM pkreNti| 1. 2, 20, variyAvADuM ja aMte ! reMTiya tirikkhajoNiyA kiM neraiyAuyaM pakareMti-jAva devAuyaM pakareMti? u. goyamA ! jahA mnnpjjvnaannii| akiriyAvAI, annANiyavAI, veNaiyavAI ya cubihNpipkreNti| jahA ohiyA tahA salessA vi| 8.17-19. beIndriya, treIndriya ane caundriya jIvono AyubaMdha pRthvIkAyika jIvonAM samAna che. vizeSa : samyakatva ane jJAnamAM te eka paNa Ayuno baMdha karatA nathI. de. 20. bhaMte ! kriyAvAdI paMcendriya tiryaMcayonika zuM narakAyuno baMdha kare che vAva- devAyuno baMdha kare che ? u. gautama ! paMcendriya tiryaMcayonikano Ayu baMdha mana:paryavajJAnInAM samAna che. adiyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI tiryaMca paMcendriya jIva cAreya prakAranAM Ayuno baMdha kare che.. salezI tiryaMca paMcejiyano AyubaMdha sAmAnya jIvonAM samAna che. pra. bhaMte! kRSNalezI kriyAvAdI paMcendriya tiryaMcayonika zuM narakAyuno baMdha kare che -cAvatu- devAyuno baMdha kare che ? u. gautama ! te narakAyuM -vAva- devAyuno baMdha karatA nathI. akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI kRSNalezI cAreya prakArano Ayano baMdha kare che. nIlalezI ane kApotalezIno AyubaMdha kRSNalezI (paMcendriya tiryaMcayonika) nAM samAna che. tejolezIno AyubaMdha salezInA samAna che. vizeSa akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI nairayikano Ayu bAMdhatA nathI. te tiryaMca, manuSya ane devanuM Ayu bAMdhe che. pa. kaNhalessA NaM bhaMte ! kiriyAvAI paMceMdiya tirikkhajoNiyA kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva devAuyaM pakareMti ? 3. soyamAM ! no naivayaM pati gAva- no devAuyaM pkreNti| akiriyAvAI, annANiyavAI veNaiyavAI ya caubihaM pi pkreNti| jahA kaNhalessA evaM nIlalessA vi, kAulessA viA teulessA jahA salessA, Navara-akiriyAvAI. annANiyavAI,veNaiyavAI ya no neraiyAuyaM pakareMti, tirikkhajoNiyAuyaM pipakareMti, maNussAuyaM pi pakareMti, devAuyaM pi pkreNti| evaM pamhalessA vi sukkalessA vi bhaanniybvaa| kaNhapakkhiyA tihiM samosaraNehiM caubvihaM pi AuyaM pkreNti| A pramANe pahmalezI ane zuklalazI jIvonuM Ayu baMdha kahevuM joIe. kRSNapAlika, akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI jIva cAreya prakAranAM Ayuno baMdha kare che. zuklAsikano Ayu baMdha salezInA samAna che. samyagadaSTi jIva manaH paryavajJAnInAM samAna vaimAnika devono AyubaMdha kare che. sukkapakkhiyA jahA slessaa| sammadidaTThI jahA maNapajjavanANI taheva vemANiyAuyaM pkreNti| Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1608 dravyAnuyoga bhAga-3 micchaddiTThI jahA knnhpkkhiyaa| mithyA daSTino AyubaMdha kRSNapAlikanAM samAna che. sammAmicchaddiTThI NaM ekkaM pi pakareMti jaheva samyagumithyA daSTi jIva narayikonAM samAna eka nerA ja prakArano AyubaMdha kare che. nALI -nA- govinA na sardiI jJAnIthI avadhijJAnI sudhInAM jIvono AyubaMdha samyagadaSTi jIvonAM samAna che. annANI-jAva-vibhaMganANIjahA knnhpkkhiyaa| ajJAnIthI vibhaMgajJAnI sudhInAM jIvono AyubaMdha kRSNapAlikanAM samAna che. sesA-jAva- aNAgArovauttA sabbe jahA salessA bAkI anAkAropayukta sudhI badhA jIvono taheva bhaanniybbaa| AyubaMdha salezI jIvonAM samAna kahevuM joIe. daM. 21. jahA paMceMdiya-tirikkhajoNiyANaM 6. 21. je pramANe paMcendriya tiryaMcayonika jIvonuM vattabbayA bhaNiyA tahAmaNussANa vibhANiyabbA, varNana karyuM, te pramANe manuSyano AyubaMdha paNa kahevuM joIe. NavaraM-maNapajjavanANI no sannovauttA ya jahA vizeSa : manaH paryavajJAnI ane na saMjJopayukta sammadidaTaThI tirikkhajoNiyA taheva bhaanniyvaa| manuSyonuM AyubaMdha samyagudRSTi tiryaMcayonikonAM samAna kahevuM joIe. alessA, kevalanANI, avedakA, akasAyI, alezI, kevaLajJAnI, avedI, akaSAyI ane ajogI ya eena ega pi AuyaM pkreNti| ayogI te eka paNa Ayuno baMdha karatA nathI. jahA ohiyA jIvA sesaM thev| bAkInuM varNana sAmAnya jIvonA samAna che. daM. 22-24. vANamaMtara-joisiya-vemANiyAjahA 6. 22-24. vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnika asurkumaaraa| jIvono AyubaMdha asurakumAronAM samAna che. - vicA. sa. rU 10, 3. 2, 3, 6-12 30. trida samosara gatarovavanAne dura 130. caturvidha samavasaraNomAM anantaro papanakonI AuyabaMdhaNiseha parUvaNaM apekSAe AyubaMdha niSedhanuM prarupaNa : pa. kiriyAvAI NaM bhaMte ! aNaMtarovavannagA neraiyA pra. bhaMte ! kriyAvAdI anantaropapannaka nairayika zuM kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti / narakAyuno baMdha kare che -yAva- devAyuno baMdha kare che ? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti -jAva- no u. gautama! te narakAyuno baMdha karatA nathI -yAvatadevaauyN pkreNti| devAyuno paNa baMdha karatA nathI. evaM akiriyAvAI vi, annANiyavAI vi, A pramANe akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane veNaiyavAI vi| vinayavAdI anattaro55nakonAM Ayu baMdha kahevA joIe. pa. salessA NaM bhaMte ! kiriyAvAI aNaMtarovavannagA pra. bhaMte! salezI kriyAvAdI anantaropapannaka nairayika neraiyA kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM zuM narakAyuno baMdha kare che yAvata- devAyuno baMdha pakareMti ? 3. gayA no jorara pati gAva- no u. gautama ! te narakAyu -yAvata-devAyuno baMdha karatA devAuyaM pkreNti| nathI. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1609 purva -navi- nALiyaTI A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM joIe. evaM sabvaTThANesu vi aNaMtarovavannagA neraiyA na A pramANe badhA sthAnomAM anantaro55nnaka kiMci viAuyaM pakareMti-jAva- aNAgArovautta nirayika anAkAropayukta jIvo sudhI koI paNa tti prakAranA Ayu baMdha karatA nathI. parva -nava- A pramANe vaimAnika sudhI Ayu baMdha kahevA joIe. NavaraM-jaM jassa asthi taM tassa bhANiyavvaM / vizeSa : temAM je sthAna che te badhA sthAna kahevA - vicA. sa. rU 1, 32, 3. 1-6 0 joIe. 13. pavanane jadu-5kavIsa prabhu mArI veba 131. paraMparA5pannakonI apekSAe covIsa daMDakomAM Ayu parUvarNa baMdhanuM prarupaNa : pa. kiriyAvAI NaM bhaMte! paramparovavannaga neraiyA kiM pra. bhaMte ! paraMparopapannaka kriyAvAdI nairayika zuM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? narakAyuno baMdha kare che -vAva- devAyuno baMdha kare che ? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti, no tirikkha- u. gautama ! te narakAyu ane tiryaMcayonimAyuno baMdha joNiyAuyaM pakareMti, maNussAuyaM pakareMti, no karatA nathI ane devAyuno paNa baMdha karatA nathI. devAuyaM pkreNti| paraMtu manuSpAyuno baMdha kare che akiriyAvAI NaM bhaMte ! paraMparovavannagA neraiyA pra. bhaMte ! paraMparopapannaka akriyAvAdI nairayika zuM kiM neraiyAuyaM pakareMti-jAva- devAuyaM pakareMti ? narakAyuno baMdha kare che vAva-devAyuno baMdha kare che ? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti, tirikkha- u. gautama! te narakAyuno baMdha karatA nathI, tiryaMcayojonniyaauyN pipakareMti.maNussAuyaM pipakareMti, nikAyuno ane manuSpAyuno baMdha kare che paraMtu no devAuyaM pakareMti, devAyuno baMdha karatA nathI. evaM annANiyavAI vi, veNaiyavAI vi / A pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdInAM viSayamAM samajavuM joIe. evaM jaheva ohio uddesotaheva paraMparovabannaesu A pramANe jema audhika udezakamAM kahyuM te pramANe vi neraiyAIo niravasesaM bhANiyabvaM, taheva paraMparopapaka nairayikothI vaimAniko sudhI tiydNddgsNghio| samagra udezaka traNa daMDaka sahita kahevA joIe. - vitha. sa. rU , 3. 3, mu. ? evaM eeNaM kameNaM jacceva baMdhisae udesagANaM A pramANe ane Aja kramathI baMdhIzatakamAM parivADIsacceva ihaMpi-jAva-acarimo uddeso, udezakonI je paripATI che. te ja pramANe acarama udezaka sudhI ahIM paNa samajavuM joIe. NavaraM-aNaMtarA cattAri vi ekkgmgaa| vizeSa: anantara zabdathI yukta cAra udezaka eka samAna pAThavALA che. paramparA cattAri vi ekkagamaeNaM paraMpara zabdathI yukta cAra udezaka eka samAna pAThavALA che. carimA vi, acarimA vi evaM ceva, A pramANe carama ane acarama udezaka paNa samajavA joIe. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1610 dravyAnuyoga bhAga-3 Navara-alesso kevalI ajogI ya na bhaNNai, vizeSa:acaramamAM alezI kevaLI ane ayogInuM varNana karavuM na joIe. sesaM thev| bAkI badhu varNana pUrvavata che. -vivA. sa. 30, 3. 3, mu. 4-1? 32. gatarovavaINu pakavIsa mAulsa 132. anaMtaro55nnakAdi covIsa daMDakomAM Ayu baMdhanAM vihiNiseha parUvarNa vidhi-niSedhanuM prANa : pa. daM. 1. aNaMtarovavannagA NaM bhaMte ! neraiyA kiM pra. 8.1. bhaMte ! anantaropapannaka nairayika zuM neraiyAuyaM pakareMti, tirikkhajoNiyAuyaM narakAyuno baMdha kare che, tiryaMcAyuno baMdha kare pakareMti, maNussAuyaM pakareMti, devAuyaM pakareMti? che, manuSpAyuno baMdha kare che ke devAyuno baMdha kare , aNaMtarovala tirikkhAkarati ? che ? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti -jAva- no devAuyaM pkreNti| paraMparovavannagA NaM bhaMte ! neraiyA kiM neraiyAuyaM pati -nAra-hevAyaM pati? goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti, tirikkhajoNiyAuyaM pipakareMti, maNussAuyaM pipakareMti, no devAuyaM pkreNti| pa. aNaMtara paramparANuvavannagA NaM bhaMte ! neraiyA kiM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? u. gautama! te narakAyuno baMdha karatA nathI -yAvata devAyuno baMdha karatA nathI. pra. bhaMte ! paraMparopapannaka nairayika zuM narakAyuno baMdha kare che -cAvatu- devAyuno baMdha kare che ? u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI, te tiryaMcAyu ane manuSyAyano baMdha kare che, paraMtu devAyuno baMdha karatA nathI. pra. bhaMte ! anantara- paraMparAnupapannaka nairayika zuM narakAyuno baMdha kare che -yAva-devAyuno baMdha kare 3. yama no nerA pati -gAva- no u. gautama! te narakAyuno baMdha karatA nathI -pAvatadevaauyN pkreNti| devAyuno baMdha karatA nathI. huM 2-24parva -gAva- temanA 8.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI Ayu baMdhanuM varNana karavuM joIe. NavaraM-paMciMdiyatirikkhajoNiyA maNussA ya vizeSa: paraMparo55naka paMcendriya tiryaMcayonika paramparovavannagA cattAri vi AuyAI pkreNti| ane manuSya cAreya prakAranAM Ayuno baMdha kare che. - vicA. sa. 14, 3. 2, 3. 20-rU 133. matara niyAvADa6 pa svg nAyaba 133. anantaranirgatAdi covIsa daMDakomAM AyubaMdhanAM vihiNiseho parUvarNa vidhi-niSedhanuM prarupaNa : pa. da.1. aNaMtaraniggayA NaM bhaMte ! neraiyA kiM pra. 6.1. bhaMte ! anantaranirgata nairayika zuM narakAyuno nerayaM pati -gAva- tevA pati ? baMdha kare che -yAvata- devAyuno baMdha kare che ? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti -jAva- no u. gautama ! te narakAyuno baMdha karatA nathI -yAvatadevaauyN pkreNti| devAyuno baMdha karatA nathI. pa. paramparaNiggayA NaM bhaMte ! neraiyA ki neraiyAuyaM pra. bhaMte! paraMpara-nirgata-nairayika zuM narakAyuno baMdha pakareMti -jAva-devAuyaM pakareMti ? kare che -vAva- devAyuno baMdha kare che ? Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1611 u. goyamA ! neraiyAuyaM pipakareMti -jAva-devAuyaM u. gautama ! te narakAyuno paNa baMdha kare che -yAvatani pati devAyuno paNa baMdha kare che. pa. aNaMtara paramparaaNiggayA NaM bhaMte ! neraiyA kiM pra. bhaMte ! anantara-paraMpara-anirgata nairayika zuM neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? narakAyuno baMdha kare che -jAvata- devAyuno baMdha kare che ? u. goyamA ! no neraiyAuyaM pi pakareMti -jAva-no u. gautama ! te narakAyuno paNa baMdha karatA nathI devAuyaM pipkreNti| -vAva- devAyuno paNa baMdha karatA nathI. huM 2-24. je rivarsa -nava- raLiyA 6. 2-24. A pramANe bAkI badhuM varNana vaimAniko - vicA. sa. 24, 3. ?, gu. 26-11, sudhI karavuM joIe. 234, gaLataLelovavanagvIsa kubAvavidi- 134. anantara khedo55naka Adi covIsa daMDakomAM Ayu Niseho parUvarNa baMdhanAM vidhi-niSedhanuM prANa : pa. 1.daM.1.aNaMtara khedovavaNNagANaM bhaMte! NeraiyA pra. 1, iM.1. bhaMte ! anantara khedopapannaka nairayika kiMNeraiyAuyaM pakareMti-jAva-devAuyaM pakareMti? narakAyuno baMdha kare che -vAva- devAyuno baMdha kare che ? 3. gaucama ! no joradAra prati -nava- no u. gautama! te na to narakAyuno baMdha kare che -vAvadevaauyN pkreNti| na devAyuno baMdha kare che. pa. 2. parampara khedovavannagA NaM bhaMte ! NeraiyA kiM pra. 2. "te ! paraMpara khedo papannaka nairayika zuM NeraiyAuyaM pakareMti -jAva-devAuyaM pakareMti ? narakAyuno baMdha kare che -yAvatu- devAyuno baMdha kare che ? u. goyamA ! NeraiyAuyaM pipakareMti-jAva-devAuyaM u. gautama ! narakAyuno paNa baMdha kare che vAvatuMtti pati devAyuno paNa baMdha kare che. pa. 3. aNaMtara-parampara khedANuvavaNNagA NaM bhaMte ! kiM pra. 3. aMte ! anantara-paraMpara khedonuM papannaka neraiyAuyaM pakareMti -jAva- devAuyaM pakareMti ? nairayika zuM narakAyuno baMdha kare che -jAvata devAyuno baMdha kare che ? u. goyamA ! no raiyAuyaM pipakareMti -jAva-no u. gautama ! te narakAyuno paNa baMdha karatA nathI devAuyaM pi pkreNti| -vAva- devAyuno paNa baMdha karatA nathI. 8. 2-24. have zivasene gAva-vemALiyA 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI daMDakomAM - vicA. sa. 14, 3. ?, . 20 baMdha kahevuM joIe. rU. nava-vIsa luhAra-putte racela mAyA 135. jIva-covIsa daMDakomAM eka-anekanI apekSAe svayaMskRta parUvaNaM Ayu vedananuM prarUpaNa - pa. jIve NaM bhaMte ! sayaMkaDaM AuyaM vedei ? pra. bhaMte ! zuM jIva svayaMkRta AyunuM vedana kare che ? u. goyamA ! atthegaiyaM vedei, atthegaiyaM no vedei| u. gautama ! keTalAkanuM vedana kare che ane keTalAkanuM vedana karatA nathI. pa. se keNaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - atyaMgaiyaM vedei, atthegaiyaM no vedei / keTalAkanuM vedana kare che ane keTalAkanuM vedana karatA nathI ? Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 2 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! udiNNaM vedei. aNadiNNaM no vedei / u. gautama! udIraNAnuM vedana kare che ane anudIrNanuM vedana karatA nathI. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - 'atthegaiyaM vedei, atthegaiyaM no vedei / ' keTalAkanuM vedana kare che ane keTalAkanuM vedana karatA nathI." huM 2-24. ve vAvIsala raNag -nA da. 1-24, A pramANe nairayikothI vaimAniko remALa sudhI covIsa daMDaka kahevA joIe. puhatteNa vi evaM gheva, aneka jIvonI apekSAe paNa A pramANe kahevuM joIe. 8. -24. raphI -nAka- maNiTI. da.1-24. narayikothI vaimAniko sudhI paNa A - vicA. sa. 2, 3. 2, mu. 4 pramANe jANavuM joIe. 136. devassa cavaNANaMtara bhavAuyapaDisaMvedaNaM 13. devanAM vana pachI bhavAyunuM pratisaMvedana : pa. deveNaM bhaMte! mahiDiDhae mahajjuIe mahabbale mahAyase pra. bhaMte! mahAna RdhdhivALA, mahAna dhrutivALA, mahAnuM mahesakkhe mahANubhAve aviukkaMtiyaM cayamANe baLavALA, mahAyazasvI, mahAsukhI, mahA kiM ci vi kAlaM hirivattiyaM dugUchAvattiyaM prabhAvazALI, maraNakALamAM cyavana karatA koI parissahavattiyaM AhAraM no AhArei, deva lajjAnAM kAraNe, dhRNAnAM kAraNe, pariSahanAM kAraNe keTalAka samaya sudhI AhAra karatA nathI. aheNaM AhArei, AhArijjamANe AhArie, tyAra pachI AhAra kare che ane grahaNa karela AhAra pariNata paNa thAya che, pariNAmijjamANe pariNAmie pahINe ya Aue aMtamAM te devanI tyAMnI Ayu sarvathA naSTa thaI bhavai, jattha uvavajjai tamAuyaMpaDisaMvedei, taMjahA jAya che. mATe te deva jyAM utpanna thAya che, zuM tyAMnI Ayu bhogave che, jemake - tirikkhajoNiyAuyaM vA, maNussAuyaM vA / tiryaMcayonikAyu ane manuSyAyu. u. haMtA.goyamA! deveNaMmahiDDhie-jAva-maNussAuyaM u. hA, gautama ! te mahARdhdhivALA deva -pAvatuvaa pddisNvedei| mRtyunAM pachI tiryaMca ke manuSpAyuno anubhava - vicA. sa. 2, 3. 7, ku. 1 kare che. rU7. vIsa mA mamavamAutha velI vahu 137. covIsa daMDakomAM AgAmI bhavAyunI saMvedanAdinuM parUvaNaM apekSAe tenuM prarupaNa : pa. da. 1. neraie NaM bhaMte ! aNaMtaraM uvvaTTittA je pra. 8,1, bhaMte ! je nairayika marIne aMtararahita sIdhA bhavie paMceMdiya-tirikkhajoNiesu uvavajjittae paMcendriya-tiryaMcayonikomAM utpanna thanAra che to se NaM bhaMte ! kayaraM AuyaM paDisaMvedei ? bhaMte ! te kaMI AyunuM prativasaMvedana kare che ? u. goyamA ! neraiyAuyaM paDisaMvedei paMceMdiya- u. gautama ! te nairayika narakAyunuM pratisaMvedana kare che. tirikkhajoNiyAue se purao kaDe citttthi| ane paMcendriya-tiryaMcayonikanAM Ayune udayAbhimukha karIne rahe che. 8. 22. parva mayjenuM li da.21. A pramANe manuSyomAM utpanna thavA yogya nairayikanAM viSayamAM samajavuM joIe. Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1613 NavaraM-maNussAue se purao kaDe citttthi| vizeSa : manuSyanAM Ayune udayAbhimukha karIne rahe che. pa. daM. 2. asurakumAre NaM bhaMte ! aNaMtaraM uvvaTTittA pra. 6.2, bhaMte ! jo asurakumAra marIne aMtara-rahita je bhavie puDhavikAiesu uvavajjittae, pRthvIkAyika jIvomAM utpanna thanAra che to bhaMte ! se NaM bhaMte ! kayaraM AuyaM paDisaMvedei ? te kaMI AyunuM pratisaMvedana kare che ? u. goyamA! asurakumArAuyaMpaDisaMvedeipuDhavikAiyAue u. gautama ! te asurakamAranAM AyunuM pratisaMvedana se purao kaDe citttthi| kare che ane pRthvIkAyikanAM Ayune udayAbhimukha karIne rahe che. evaM jo jahiM bhavio uvavajjittae tassa taM purao A pramANe je jIva jayAM utpanna thavA yogya che, kaDe ciTThai, jattha Thio taM paDisaMvedei / te tenA Ayune udayAbhimukha karIne rahe che ane jayAM che tyAMnA AyunuM vedana kare che. haiM. rU-24, parva -gAva- hemALA 6.3-24. A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM joIe. NavaraM-puDhavikAio puDhavikAiesu uvavajjaMtao vizeSa : je pRthvIkAyika jIva pRthvIkAyikomAM ja puDhavikAiyAuyaM paDisaMvedei, anne ya se puDha utpanna thanAra che te pRthvIkAyikanAM AyunuM vedana vikAiyAue purao kaDe citttthi| kare che ane anya pRthvIkAyikanAM Ayune udayAbhimukha karIne rahe che. evaM -jAva- maNusso maNussesu uvavajjaMtao A pramANe -yAvata-je manuSya manuSyomAM utpanna maNussAuyaM pddisNvedei| thanAra che te manuSpAyunuM pratisaMvedana kare che ane anne ya se maNussAue purao kaDe citttthi| anya manuSkAyune udayAbhimukha karIne rahe che. - vicA. sa. 28, 3. 5, . 8-1? 228, prajA sama -parabhavamAcayana jite- 138, eka samayamAM Ihaloka parabhava Ayuvedanano niSedha : pa. aNNautthiyA NaM bhaMte! evamAikkhaMti -jAva-evaM pra. bhaMte ! anyatIrthika A pramANe kahe che -yAvatapruuveNti se jahAnAmae jAlagaMThiyA siyA prarupaNA kare che ke - jema koI (eka) jAlagraMthi ANupubbigaDhiyA aNaMtaragaDhiyA paraMparagaDhiyA (gAMTha lAgela jAla) hoya jemAM kramathI gAMTho annamannagaDhiyA annamannagarUyattAe annamanna Apela hoya, eka pachI bIjI aMtara rahita bhAriyattAe annamannagarUyasaMbhAriyattAeannama gAMTho lagADela hoya, paraMparAthI guMthelI hoya, paraspara guMthAyelI hoya evI te jAlagraMthi nnaghaDattAe ciTThai, paraspara vistAra rupathI, paraspara bhAra rupathI tathA paraspara vistAra ane bhArarupathI, paraspara saMghaTita rUpathI sthita che. evAmeva bahUNaM jIvANaM bahUsu AjAisahassesu tevI ja rIte ghaNA badhA jIvonI sAthe kramathI bahUI AuyasahassAiM ANupubbigaDhiyAI -jAva hajAro lAkho janmothI saMbaMdhita ghaNA AyuSya annamannaghaDattAe ciTThati / paraspara kramazaH gUMthAyela che -cAvatu- paraspara saMlagna che. ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM do AuyAI AvI sthitimAM eka jIva eka samayamAM be paDisaMvedayai, taM jahA AyunuM vedana kare che. jemake - Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1614 dravyAnuyoga bhAga-3 1. ihabhaviyAuyaM ca 2. parabhaviyAuyaM ca / jaM samayaM ihabhaviyAuyaM paDisaMvedei, taM samayaM parabhaviyAuyaM paDisaMvedei, jaM samayaM parabhaviyAuyaM paDisaMvedei, taM samayaM ihabhaviyAuyaM pddisNvedei|| evaM khalu ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM do AuyAI paDisaMvedei, taM jahA. rUmaviyADa 2, 2. paramaviyAye jA se kahameyaM bhaMte ! evaM vuccai ? u. goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti -jAva- evaM parUveMti ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM do AuyAI paDisaMvedei ihabhaviyAuyaM ca, parabhaviyAuyaM ca, je te evamAhaMsu, micchA te evamAhaMsu ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi -jAva- evaM parUvemise jahAnAmae jAlagaMThiyA siyA -jAvaannamannaghaDattAe ciTThai, evAmeva egamegassa jIvassa bahUhiM AjAisahassehiM bahUI AuyasahassAI ANupubbigaDhiyAI -jAvaannamannaghaDattAe ciTThati / 1. A bhavanI AyunuM, 2, parabhavanI Ayunu. je samaye te jIva A bhavanI AyunuM vedana kare che, te samaye parabhavanI AyunuM paNa vedana kare che. je samaye parabhavanI AyunuM vedana kare che, te samaye A bhavanI AyunuM paNa vedana kare che. A pramANe eka jIva eka samayamAM be AyunuM vedana kare che. jemake - 1. A bhavanI AyunuM, 2. parabhavanI AyunuM. bhaMte ! zuM te A barobara kahe che ? u. gautama ! teo anyatIrthikoe je A kahyuM -cAvatu- prarupaNa karyuM ke eka jIva eka samayamAM be AyunuM vedana kare che - A bhavanI Ayuno ane parabhavanI Ayuno. teonuM A badhuM varNana mithyA che. he gautama ! huM A pramANe kahuM chuM -vAvaprarupaNa karuM chuM ke - jema koI eka jALa graMthi hoya ane te vAvaparaspara saMghaTita hoya, A pramANe eka eka jIva kramapUrvaka hajAro janmothI saMbaMdhita, hajAro AyuSyonI sAthe paraspara gUMthAyela rahe che -yAvata- paraspara saMlagna rahe che. A pramANe eka jIva eka samayamAM eka AyunuM vedana kare che, jemake - 1. A bhavanI AyunuM ke, 2.parabhavanI AyunuM. je samaye A bhavanAM AyunuM vedana kare che, te samaye parabhavanAM AyunuM vedana karatA nathI. je samaye parabhavanA AyunuM vedana kare che, te samaye A bhavanA AyunuM vedana karatA nathI. A bhavanAM AyunuM vedana karatAM parabhavanAM AyunuM vedana karatA nathI. parabhavanAM AyunuM vedana karatA A bhavanAM AyunuM vedana karatA nathI. A pramANe eka jIva eka samayamAM eka AyunuM vedana kare che, jemake - ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM egaM AuyaM paDisaMvedei, taM jahA . damagiyAra vA, 2. paramaviyAye vaI jaM samayaM ihabhaviyAuyaM paDisaMvedei, no taM samayaM parabhaviyAuyaM paDisaMvedei, jaM samayaM parabhaviyAuyaM paDisaMvedei, no taM samayaM ihabhaviyAuyaM pddisNvedei| ihabhaviyAuyassa paDisaMveyaNAe, noparabhaviyAuyaM paDisaMvedei, parabhaviyAuyassapaDisaMveyaNAe, no ihabhaviyAuyaM pddisNvedei| evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM ege AuyaM paDisaMvadeDa, taM jahA Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1615 A bhavanAM AyunuM ke parabhavanAM AyunuM. ihabhaviyAuyaM vA parabhaviyAuyaM vaa| - viyA. sa. 1, 3. rU, 3. ? 139. jIva-cauvIsadaMDaesu Auya veyaNa parUvaNaM pa. da.1.jIveNaMbhaMte!je bhavieneraiesa uvavajjittae se NaM bhaMte ! kiM ihagae neraiyAuyaM paDisaMvedei ? uvavajjamANe neraiyAuyaM paDisaMvedei ? uvavanne neraiyAuyaM paDisaMvedei ? u. goyamA ! No ihagae neraiyAuyaM paDisaMvedei, 139. jIva-covIsa daMDakomAM AyunAM vedananuM prANa : pra. 8,1, bhaMte ! je jIva nArakomAM utpanna thanAra che zuM te A bhavamAM rahetA narakAyunuM vedana kare che ? utpanna thatA samaye narakAyunuM vedana kare che ? utpanna thavA para narakAyunuM vedana kare che? u. gautama ! te A bhavamAM rahetA narakAyunuM vedana karatA nathI, paraMtu utpanna thatA samaye te narakAyunuM vedana uvavajjamANe neraiyAuyaM paDisaMvedei. uvavanne vi neraiyAuyaM paDisaMvedei / . ra-24, parva -nava- nALiyu - vi . sa7, 3, 6, mu. pa-6 240. manusse mahA maniSa pAtra sAmo- tao ahAuyaM pAlayaMti, taM jhaa2. maratA, 2. vAva, rU. viveva-vasuvA | tao majjhimAuyaM pAlayaMti, taM jahA utpanna thavA para paNa narakAyunuM vedana kare che. da.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI Ayu vedananuM varNana karavuM joIe. 140. manuSyomAM yathAyu madhyama AyunAM pAlananuM svAmItva: traNa potAnI pUrNa AyunuM pAlana kare che, jemake - 1. ahiMnta, 2. cakravartI, 3. baLadeva-vAsudeva. traNa madhyama (potAnA samayanI) AyunuM pAlana kare che, jemake - 2. arahaMtA, 2. vIvI , rU. vadheva-vAsudevA 1. anta, 2. cakravartI, 3. baLadeva-vAsudeva. - TA. ma. 2, 3. ?, su. 162 142 maMvadugAupadu dhanAvALIvAne saMthAva- 141. alpa-bahu AyunI apekSAe teukAya jIvonI sama saMkhyAnuM prarupaNa : jAvaiyA NaM bhaMte ! varA aMdhagavaNhiNo jIvA pra. bhaMte ! jeTalA alpa AyuSyavALA aMdhakavani tAvaiyA parA aMdhagavaNhiNo jIvA? (teukAya) jIva che zuM teTalA ja utkRSTa AyuvALA aMdhakavahina jIva che ? 3 daMtA, zobhA ! navA aMdhAvaLio u. hA. gautama ! jeTalA alpaAyuSyavALA teujiivaa tAvaiyA parA aMdhagavaNhiNo jiivaa| kAya jIva che teTalA ja utkRSTa AyuvALA teukAya - vicA. sa. 8, 3. 4, . 28 jIva che. 142. sayAyussa dasa dasA parUvaNaM 142. zatAyunI dasa dazAonuM prarupaNa : vAsasayAuyassa NaM purisassa dasa dasAo paNNattAo, zatAyu puruSanI dasa dazAo kahI che, jemake - te nahIM 1. bALa, 2. krIDA, 3. maMdA, bAlA kiDDA ya maMdAya, balA pannA ya haaynnii| 4. baLa, 5. prajJA, 6. hAyinI, pavaMcA pabbhArA ya, muMmuhI sAyaNI thaa| 7. prapajyA, 8. prAmbhArA, 9, mRbhukI, -Tavi. . ? , mu. 772 10. zAyinI. Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1616 dravyAnuyoga bhAga-3 143. Auya khaya kAraNANi 143. Ayu kSayanAM kAraNa : sattavihe Aubhee paNNatte, taM jahA Ayu kSaya (akALa mRtyunAM sAta kAraNa kahyA che, jemake2. bannavasAna, 1. adhyavasAna - rAgAdinI tIvratA, Nimitte, 2. nimitta - zastraprayoga Adi, rU. mAre, 3. AhAra - AhAranI nyUnAdhikatA, 4. vecaUT, 4. vedanA - nayana AdinI tIvratama vedanA, 6. varAchA, 5. parAghAta - khADA AdimAM paDavuM, 6. #Ase, 6. sparza- sAMpa Adino sparza, 7. mAnapAna, 7. Ana-apAna arthAta ucchavAsa-niHzvAsano nirodha, sattavihaM bhijjae AuyaM // A sAta prakArothI Ayuno kSaya thAya che. - - TA. sa. 7, su. 16 ? 248. mUtra mapayaDIne gahaogo caMbiA pava- 144. mULa karma prakRtionI jaghanyotkRSTa baMdha sthiti AdinuM prarupaNa : pa. 1. nANAvaraNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM pra. 1. bhaMte! jJAnAvaraNIya karmanI baMdhasthiti keTalA kAlaM baMdhaThiI paNNattA? kALanI kahI che ? 3. soyamA ! nahavi aMtamuhud, u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. utkRSTa ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, sthiti trIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa traNa hajAra varSano che. abAdhAkALa tiNNi ya vAsasahassAI abAhA, jeTalA nyUna karma-sthitimAM ja karma pudagalono abAhUNiyA kammaTThiI, kmmnnisego| pradeza baMdha thAya che. arthAta abAdhAkALa jeTalI sthitimAM pradeza baMdha thato nathI. 2. evaM darisaNAvaraNijjaM pi| 2. A pramANe darzanAvaraNIya karmanI baMdha sthiti jANavI joIe. pa. 3. veyaNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM pra. 3, bhaMte ! vedanIya karmanI baMdha sthiti keTalA baMdhaThiI paNNattA? kALanI kahI che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM do samayA, u. gautama ! jaghanya sthiti be samayanI che. - ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, utkRSTa sthiti trIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. tiNNi ya vAsasahassAI abAhA, teno abAdhAkALa traNa hajAra varSano che. abAhUNiyA kammaThiI. kammaNisego. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karma pradezabaMdha thAya che. pa. 4. mohaNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM pra. 4. bhaMte ! mohanIya karmanI baMdha sthiti keTalA baMdhaThiI paNNattA? kALanI kahI che ? 3. kocamA ! nahaowje aMtamuhud, u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che, ukkoseNaM sattari sAgarovamakoDAkoDIo, utkRSTa sthiti sattara kroDAkoDI sAgaropamanI che. satta ya vAsasahassANi abAhA, teno abAdhAkALa sAta hajAra varSano che. Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1617 abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego' / abAdhAkALa jeTalI nyUna karma-sthitimAM ja karmaniSeka arthAt pradeza baMdha thAya che. pa. 5. Auyassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM pra. 5. aMte ! Ayu karmanI baMdha sthiti keTalA baMdhaThiI paNNattA ? kALanI kahI che ? goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. ukkoseNaM tettIsaMsAgarovamANi puvakoDitibhAga utkRSTa sthiti pUrvakoTinAM trIjA bhAgathI vadhAre mbhhiyaanni| tetrIsa sAgaropamanI che. (putvakoDitibhAgo abAhA) (teno abAdhAkALa pUrva koTi trIjAbhAgano che.) abAhUNiyA kammaTThiI, kammaNisego / abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karmaniSeka (pradezabaMdha) thAya che. 5. 6-7, nAma-thAnuM aMte ! jammasa va aa pra. 6-, bhaMte ! nAma-gotra karmanI baMdha sthiti keTalA baMdhaThiI paNNattA? kALanI kahI che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM aTTha muhuttA, u. gautama ! jaghanya sthiti ATha muhUrtanI che, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. doNNi ya vAsasahassANi abAhA, teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAhUNiyA kammaTTiI kmmnnisego| abAdhAkALa jeTalI nyUna karyasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 8. aMtarAyaM jahA naannaavrnnijj| 8. aMtarAya karmanI baMdha sthiti Adi jJAnAvaraNIya - vicA. sa. 6, 3. 3, ku. ?? (-7). karmanAM samAna samajI levI joIe. 14. uttara paDI nahotadimavAhavA - 145. uttarakama prakRtionI jaghanya utkRSTa sthiti ane abAdhAnuM prarupaNa : 2. nAnAvara-po 1. jJAnAvaraNanI prakRtio : pa. nANAvaraNijjassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmanI sthiti keTalA ThiI paNNattA? kALanI kahI che ? 3. kocamA ! nahavu saMtomutta, u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che, ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, utkRSTa sthiti trIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. tiNNi ya vAsasahassAI abAhA, teno abAdhAkALa traNa hajAra varSano che, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 2. haMsAvara-jIgo 2. darzanAvaraNanI prakRtio : pa. (ka) niddApaMcayassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM pra. (ka) bhaMte ! nidrApaMcaka (darzanAvaraNIya) karmanI tA Tik guttA ? sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa tiNNi ya u. gautama ! jadhanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM bhAga nyUna sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI traNa (37) bhAganI che. 1. sama. ema. 70, mu. 4 2. 34. ba. 3 2, IT. 22-23 Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1618 ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, tiNNi ya vAsasahassAiM abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / pa. (kha) daMsaNacaukkassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? 3. yamA ! nadakheLa aMtomuku, ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, tiNNi ya vAsasahassAiM abAhA, bAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / rU. yeyanIya-vaDIyo pa. (ka) sAyAveyaNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA ! iriyAvahiyabaMdhagaM paDucca ajahaNNamose do samaya / saMparAiyabaMdhagaM paDucca jahaNNeNaM bArasa muhuttA, ukkoseNaM paNNarasa sAgarovamakoDAkoDIo, paNNarasa ya vAsasayAI abAhA, bAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / pa. (kha) asAyAveyaNijjassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA ! jahaNeNaM sAgarovamassa tiNNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, tiNNi ya vAsasahassAiM abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / 4, mohaLIya-yaDIo 5. 2. (ja) sammattaveLikhrasta (mohaginnasa) i bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? 3. goyamA ! nahoLuM aMtomutta, dravyAnuyoga bhAga-3 utkRSTa sthiti trIsa kroDAkroDI sAgaropamanI che, teno abAdhAkAla traNa hajAra varSano che, teno abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (kha) bhaMte ! darzana catuSka (darzanAvaraNIya) karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. utkRSTa sthiti trIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa traNa hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 3. vedanIyanI prakRtio : pra. (ka) bhaMte ! sAtAvedanIya karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! IryApathika baMdhakanI apekSAe ajaghanyaanutkRSTa be samayanI che. sAMparAyika baMdhakanI apekSAe jaghanya bAra muhUrtanI che. For Private Personal Use Only utkRSTa paMdara koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa paMdaraso varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (kha) bhaMte ! asAtAvedanIya karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI traNa bhAga (3/7)nI che. utkRSTa trIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa traNa hajAra varSano che. teno abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 4. mohanIyanI prakRtio : pra. 1. (ka)bhaMte ! samyaktva vedanIya (mohavedanIya)nI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrtanI che, Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 6. (kha) micchattaveyaNijjassa mohaNijjassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? ukkoseNaM chAvaTThiM sAgarovamAI sAiregAI / u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM / pa. (ga) sammAmicchattaveyaNijjassa (mohaNijjassa) NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? 3. goyamA ! naho saMtomuhurtta, ukkoseNa vi aMtomuhuttaM / ukkoseNaM sattariM sAgarovamakoDAkoDIo, satta ya vAsasahassAI abAhA, abAhUNiyA kammaTThaI, kammaNisego / 6. 2-12. kasAyabArasagassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? 5. u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa cattAri sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, 6. ukkoseNaM cattAlIsaM sAgarovamakoDAkoDIo / cattAlIsaM vAsasayAI abAhA, bAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / 13. kohasaMjalaNassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA, 3. goyamA ! nahaLeLuM to mAtA, ukkoseNaM cattAlIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, cattAlIsaM vAsasayAI abAhA, bAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / 14. mANasaMjalaNassaNaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? 3. goyamA ! nahoLuM mAsuM, ukoseNaM jahA kohassa / 1619 utkRSTa kaMIka adhika chayAsaTha(66)sAgaropamanI che. pra. (kha) bhaMte ! mithyAtva vedanIya (mohanIya) karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI eka sAgaropamanI che. utkRSTa sthiti satta2 koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa sAta hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (ga)bhaMte ! samyag-mithyAtva vedanIya(mohanIya) karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che, utkRSTa sthiti paNa aMtarmuhUrtanI che, pra.2-12, bhaMte ! kaSAya-dvAdazakanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga nyUna sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI cAra bhAga (4/7)nI che, utkRSTa sthiti cAlIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa cAra hajAra varSano che, abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. 13, bhaMte ! saMjvalana krodhanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jadhanya sthiti be mAsanI che, utkRSTa sthiti cAlIsa koDAkoDI sAgaropamanI che, teno abAdhAkALa cAra hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. For Private Personal Use Only pra. 14, bhaMte ! saMjvalana mAnanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jadhanya sthiti eka mAsanI che, utkRSTa sthiti krodhanAM samAna che. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 dravyAnuyoga bhAga-3 u ,, ,, pa. 15. mAyAsaMjalaNassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM addhamAsaM, ukoseNaM jahA kohss| pa. 16. lobhasaMjalaNassa NaM bhaMte / kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukoseNaM jahA kohss| pa. 1. itthiveyassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM pittA ? u. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa divaDhaM sattabhAgaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM / ukkoseNaM paNNarasa sAgarovamakoDAkoDIo. Tw rasa 5 vAsasAduM vAdA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego|' pra. 15. bhaMte ! saMjvalana mAyAnI sthiti keTalA kALanI kahI che? gautama ! jaghanya sthiti paMdara divasanI che, utkRSTa sthiti krodhanAM samAna che. pra. 14. bhaMte ! saMjvalana lobhanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che, utkRSTa sthiti krodhanAM samAna che. pra. 1. bhaMte ! strIvedanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI doDha bhAganI (17)nI che, utkRSTa sthiti paMdara koDAkoDI sAgaropamanI che teno abAdhAkALa paMdara so (15OO) varSano che. abAdhAkALa jeTalI cUta karma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. 2. aMte ! puruSavedanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti ATha varSanI che. utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. 3. aMte ! napusakavedanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che. utkRSTa sthiti vasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che, abAdhAkALa jeTalI nyunakarma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pa. 2. purisaveyassaNaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM DuiM paUttA? u. goyamA ! jahaNNeNaM aTTha saMvaccharAiM,2 ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, dasa ya vAsasayAi abAhA, abAhUNiyA kammaThiI. kmmnnisego|| pa. 3. napuMsagaveyassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM hi guttA? u. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa duNNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM / ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo.' bIsatiM ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego|5 6. navA. para. 2, mu. ? rU. navA, pari. 2, su. 17 2. TAmAM ma. 8, yu. 668 4. sama. sama. 20, su. 6 6. navA, ra. 2, 3. 6? Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1621 pa. 4-5. hAsa-ratI NaM bhaMte ! kammANaM kevaiyaM kAlaM Ti giUttA? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa ekkaM sattabhAgaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, dasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| 5. 6-1. mara-ma-soDA-TujchA maMte ! smA kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? / u. goyamA!jahaNNaNaMsAgarovamassadoNNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, pra. 4-5. bhaMte ! hAsya-rati karmonI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (17)nI che. utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karyasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. 6-9, bhaMte ! arati, bhaya, zoka ane juguptA karmonI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che, utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 5. AyunI prakRtio : pra. (ka) aMte ! narakAyunI sthiti keTalA kALanI kahI ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, bIsatiM ya vAsasayAiM abAhA, abANiyA kammaThiI. kmmnnisego| 1. mAca-pacop. (ka) NeraiyAuyassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM dasa vAsasahassAiM aMtomuhutta mabbhahiyAI, ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAiM puvakoDIti bhaagmbbhhiyaaii| pa. (kha) tirikkhajoNiyAuyassa NaM bhaMte ! kammassa va l rphi guttA? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tiNNi paliovamAI puvkoddiitibhaagmbbhhiyaaii| () parva mapUsAthavi (gha) devAuyassa jahA geraiyAuyassa ThiI tti| u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrta-adhika dasa hajAra varSanI che. utkRSTa sthiti karoDa pUrvanAM trIjA bhAga adhika tetrIsa sAgaropamanI che. pra. (kha) bhaMte ! tiryaMcayonikAyunI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. utkRSTa sthiti pUrvakoTinAM trIjA bhAga adhika traNa palyopamanI che. (ga) A pramANe manuSpAyunI sthiti che. (gha) devAyunI sthiti narakAyunI sthitinAM samAna jANavI joIe. ka, nAmanI prakRtio : pra. 1. (ka) bhaMte narakagati - nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? 6. rAma-pacaDIp. 1. (ka) NirayagaiNAmassaNaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1622 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasahassassa do sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaMUNagaM, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo. vIsaM ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI kammaNisego / (kha) tiriyagaiNAmassa jahA gpuNsgveyss| pa. (ga) maNuyagaiNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? goyamA ! jahaNNeNaM sAgArovamassa divaDaDhaM sattabhAgaMpaliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, u. gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sahastra sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che. utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che, teno abAdhAkALa be hajAra varSano che, abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. (kha) tiryaMcagati-nAmakarmanI sthiti Adinapusaka vedanI sthitinAM samAna che. pra. (ga)bhaMte ! manuSyagati-nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che? gautama! jadhanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI doDha bhAga (17) nI che, utkRSTa sthiti paMdara koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa paMdara sau varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karma niSeka thAya che. pra. (gha) bhaMte ! devagati-nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sahastra sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (17)nI che. utkRSTa sthiti Adi puruSavedanI sthitinAM samAna ukkoseNaM paNNarasa sAgarovamakoDAkoDIo, paNNarasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| pa. (gha) devagaiNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasahassassa eka sattabhAgaMpaliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukoseNaM jahA purisveyss| pa. 2. (ka) egidiyajAiNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA! jahaNNeNaMsAgarovamassa doNNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsaM ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / pra. 2. (ka) bhaMte ! ekendriya jAti- nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che, utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (kha) bhaMte ! beIndriya jAti- nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? pa. (kha) beiMdiyajAiNAmassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 123 u. goyamA ! jahaNNaNaM sAgarovamassa NavapaNatI satibhAgApaliovamassaasaMkhejjaibhAgeNaMUNagaM, ukkoseNaM aTThArasasAgarovamakoDAkoDIo, aTThArasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| (ga) teiMdiyajAiNAmae vi evaM ceva / (gha) cauridiya jAiNAmae vi evaM seva / pa. (Ga) paMceMdiyajAiNAmassaNaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa doNNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM pAMtrIsa bhAgomAMthI nava bhAga (935)nI che. utkRSTa sthiti aDhAra koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa aDhAra so varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karyasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. (ga) treIndriya jAti nAma karmanI sthiti Adi paNa A pramANe che. (9) caundriya jAti nAma karmanI sthiti Adi paNa A pramANe che. pra. (Da) bhaMte! paMcendriya- jAti-nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che, utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che, abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 3. (ka) audArika-zarIra-nAmakarmanI sthiti Adi paNa A pramANe che. pra. (kha) bhaMte ! vaikriya- zarIra-nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sahastra sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che. utkRSTa sthiti vasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (ga) bhaMte ! AhAraka-zarIra-nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti aMtaHkoDAkoDI sAgaro panI che. utkRSTa sthiti paNa aMta:koDAkoDI sAgaropamanI che. rU. () gorariyasara ramaNa gi jevA pa. (kha) veubviyasarIraNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA!jahaNNeNaMsAgarovamasahassassadosattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| pa. (ga) AhAragasarIraNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA! jahaNNeNaM aMtosAgarovamakoDAkoDIo. ukkoseNa vi aMtosAgarovamakoDAkoDIo, Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1624 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. (gha-Ga) teyaga-kammasarIraNAmassaNaM bhaMte! kammANaM kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? 3. goyamA!jahaNNaNaMsAgarovamassadoNNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| 4. orAliya-veubbiya-AhAragasarIraMgovaMgaNAmae tiNNi vi evaM ceva / 5. sarIrabaMdhaNAmae paMcaNha vi evaM ceva / 6. sarIrasaMghAyaNAmaepaMcaNhavijahAsarIraNAmae kammassa ThiI tti| 7. (ka) vairosabhaNArAyasaMghayaNa NAmae jahA rai mohnnijjkmme| (kha) usabhaNArAyasaMghayaNaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa cha paNatIsatibhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, pra. (gha-Da) bhaMte ! taijasa-kArpaNa-zarIra-nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama ! jadhanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgothI be bhAga (27)nI che. utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma-sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 4, dArika zarIrAMgopAMga, vaidiyazarIrAMgopAMga ane AhAraka zarIrAMgopAMga A traNeya nAmakarmonI sthiti Adi paNa A pramANe che. 5. pAMceya zarIrabaMdha- nAmakarmonI sthiti Adi paNa A pramANe che. 6. pAMceya zarIra saMghAta - nAmakarmonI sthiti Adi zarIra- nAmakarmonI sthitinAM samAna che. 7. (ka) vajaRSabha nArAcasaMhanananAmakarmanI sthiti Adi ratimohanIya karmanI sthitinAM samAna che. pra. (kha) bhaMte ! RSabhanArAcasaMhanana- nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM pAMtrIsa bhAgomAMthI cha bhAga (35)nI che, utkRSTa sthiti bAra koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa bAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (ga) bhaMte ! nArAcasaMhanana- nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM pAMtrIsa bhAgomAMthI sAtabhAga (735)nI che. utkRSTa sthiti cauda koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa cauda so varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyU karmasthitimAM ja karma niSeka thAya che. ukkoseNaM bArasa sAgarovamakoDAkoDIo, bArasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| pa. (ga) NArAyasaMghayaNaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? 3. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa sattapaNatIsati bhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM coddasa sAgarovamakoDAkoDIo, coddasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI. kmmnnisego| Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1625 pa. (gha) addhaNArAyasaMghayaNaNAmassa NaM bhaMte! kammassa __ kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa aTTha paNatIsa tibhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM solasa sAgarovamakoDAkoDIo, solasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| pa. (Ga) khIliyAsaMghayaNaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa Nava paNatIsati bhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM aTThArasa sAgarovamakoDAkoDIo, aTThArasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| pra. (gha) bhaMte ! ardhanArAcasaMhanana nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM pAMtrIsa bhAgomAMthI ATha bhAga (835)nI che. utkRSTa sthiti soLa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa soLa sau varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (Da) bhaMte ! kIlikAsaMhanana - nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM pAMtrIsa bhAgomAMthI nava bhAga (935)nI che, utkRSTa sthiti aDhAra koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa aDhAra so varSano che, abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (ca) bhaMte ! sevArtasaMhanana-nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che. utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 8. je pramANe e cha saMvanananAmakarmonI sthiti Adi kahI che te pramANe cha saMsthAna nAmakarmonI paNa sthiti Adi kahevI joIe. pra. 9. (ka) bhaMte ! zukla varNanAma karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (17)nI che. utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI che. pa. (ca) sevaTTasaMghayaNaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa __kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA!jahaNNaNaM sAgarovamassadoNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| 8. evaM jahA saMghayaNaNAmae cha bhaNiyA evaM saMThANA vicha bhaanniybbaa| pa. 9. (ka) sukkilavaNNaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa egaM sattabhAgaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1626 pa. (kha) hAliddavaNNaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa hasyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa paMca aTThAvIsaibhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM addhaterasa sAgarovamakoDAkoDIo, addhaterasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / 6. dasa ya vAsasayAI abAhA, bAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / 6. u. goyamA ! jahaNeNaM sAgarovamassa cha aTThAvIsahabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, (ga) lohiyavaNNaNAmassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? 6. ukkoseNaM paNNarasa sAgarovamakoDAkoDIo, paNNarasa ya vAsasayAI abAhA, bahUNiyA kammaThiI, kammaNisego / (gha) NIlavaNNaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa satta aTThAvIsaibhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM addhaTThArasa sAgarovamakoDAkoDIo, addhaTThArasa ya vAsasayAI abAhA, bAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / Ga) kAlavaNNANAmae jahA sevaTTasaMghayaNassa / 10. (ka) subbhigaMdhaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa hasyaM kAlaM ThiI paNNattA ? dravyAnuyoga bhAga-3 teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (kha) bhaMte ! pILAvarNa nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanA aThyAvIsa bhAgomAMthI pAMca bhAga(5/28)nI che, utkRSTa sthiti sADA bAra koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa sADA bAra so varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karma niSeka thAya che. pra. (ga) bhaMte ! lAla varNanAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM aThyAvIsa bhAgomAMthI cha bhAga (6/28)nI che. utkRSTa sthiti paMdara koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa paMdara so varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. pra. (tha) bhaMte ! lIlA varNanAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! dhanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM aThyAvIsa bhAgomAMthI sAta bhAga (7/28)nI che. utkRSTa sthiti sADA sattara koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa sADA sattara so varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. (Da) kRSNavarNa nAmakarmanI sthiti Adi sevArnesaMhanana nAmakarmanI sthitinAM samAna che. 10. (ka) bhaMte ! surabhigaMdha-nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? For Private Personal Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1627 u. goyamA ! jahA sukilavaNNaNAmassa / (kha) dubbhigaMdhaNAmae jahA sevttttsNghynnss| 11. rasANaM mahurAdINaM jahA vaNNANaM bhaNiyaM taheva parivADIe bhANiyabvaM / 12. (ka) phAsA je apasatthA tesiM jahA sevttttss| (kha) je pasatthA tehiM jahA sukkilvnnnnnnaamss| 13. agurUlahuNAmae jahA sevaTTassa / 14. evaM uvaghAyaNAmae vi| 15. parAghAyaNAmae vi evaM ceva / pa. 16. (ka) NirayANupuviNAmassaNaM bhaMte ! kammassa ___kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA!jahaNNeNaMsAgarovamasahassassadosattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, u. gautama! AnI sthiti Adi zuklavarNanAmakarmanI sthitinAM samAna che. (kha) durabhigaMdha - nAmakarmanI sthiti Adi sevAsaMvanana nAmakarmanI sthitinAM samAna che. 11. madhura Adi rasonI sthiti Adi zukla Adi varSonI sthitinAM samAna teja kamathI kahevI joIe. 12. (ka) aprazasta sparzonI sthiti Adi sevAsaMhanananI sthitinAM samAna che. (kha) prazasta sparzanI sthiti Adi zukla-varNa nAma-karmanI sthitinAM samAna che. 13. agurulaghunAmakarmanI sthiti Adi sevAsaMhanananI sthitino samAna che. 14. A pramANe upaghAtanAmakarmanI sthitinA viSayamAM paNa kahevuM joIe. 15. parAghAtanAmakarmanI sthiti paNa A pramANe che. pra. 16. (ka)aMte! narakAnupUrvI -nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? uM. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sahastra sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che. utkRSTa sthiti vasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (kha) bhaMte ! tiryaMcAnupUrvI nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che, utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (ga) bhaMte ! manuSyAnupUrvI nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| pa. (kha) tiriyANupuviNAmassa NaM bhaMte ! kammassa vaDyuM che Ti guyttA? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa do sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / pa. (ga) maNuyANupubbiNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1628 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa divaDhaMsattabhAgaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM paNNarasa sAgarovama koDAkoDIo, paNNarasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| pa. (gha) devANupubbiNAmassaNaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasahassassa egaM sattabhAgaMpaliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, dasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / pa. 17. ussAsaNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM 1 Ti pattA? u. goyamA ! jahA tiriyaannupubbie| u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM. bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI doDha bhAga (17)nI che, utkRSTa sthiti paMdara koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa paMdara so varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (gha) bhaMte ! devAnupUrvanAma karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sahastra sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (17)nI che. utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karyasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 17. bhaMte ! ucchavAsanAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! AnI sthiti Adi tiryaMcAnupUrvInA samAna che. 18. Apa nAmakarmanI sthiti Adi paNa A pramANe che. 19. udyotanAmakarmanI sthiti Adi paNa A pramANe che. pra. 20. (ka) aMte ! prazastavihAyogatinAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (17)nI che. utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI che teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (kha) bhaMte ! aprazasta vihAyogatinAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? 18. AyavaNAmae vi evaM peva / 19. ujjoyaNAmae vi evaM ceva / pa. 20.(ka) pasatthavihAyagaiNAmassaNaMbhaMte! kammarasa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM sAgarovamassa sattabhAgaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, dasa ya vAsasayAiM abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / pa. (kha) apasatthavihAyagaiNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1629 u. goyamA! jahaNNeNaMsAgarovamassadoNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM. ukkoseNaM vIsaM sAgarovama koDAkoDIo. vIsa ya vAsasayAiM abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| 21. tasaNAmae evaM ceva, 22. thAvaraNAmae evaM cev| pa. 23. suhumaNAmassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM Ti pattA ? goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa Nava paNatIsaibhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM aTThArasa sAgarovama koDAkoDIo, aTThArasa ya vAsasayAiM abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che. utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karyasthitimAM ja karma niSeka thAya che. 21. trasa nAma karmanI sthiti Adi paNa A pramANe che. 22. sthAvara nAmakarmanI sthiti Adi paNa A pramANe che. pra. 23, bhaMte ! sUkSmanAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM pAMtrIsa bhAgomAMthI nava bhAga (9/35)nI che. utkRSTa sthiti aDhAra koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa aDhAra so varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 24. bAdaranAmakarmanI sthiti Adi aprazastavihAyogati nAmakarmanI sthitinAM samAna che. 25. A pramANe paryApta nAmakarmanI sthiti AdinAM viSayamAM kahevuM joIe. 26. aparyApta nAmakarmanI sthiti Adi sUkSmanAmakarmanI sthitinAM samAna che. 27. sAdhAraNa zarIranAma karmanI sthiti Adi sUkSma zarIra nAmakarmanAM samAna che. pra. 28, bhaMte ! pratyeka zarIra nAma karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI che, utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 24. bAyaraNAmae jahA apstthvihaayginnaamss| 26. apajjattagaNAmae jahA suhumaNAmassa / 27. sAhAraNa-sarIraNAmae jahA suhumassa / g, 28, pattA-sIraVITmaksa ! kempasa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa do sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsa ya vAsasayAiM abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1630 6. 29. thiraNAmassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa egaM sattabhAgaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, 6. 30. athiraNAmassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamassa do sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, dasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / 5. ukkoseNaM vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, vIsa ya vAsasayAI avAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kammaNisego / 31. subhaNAmae jahA thiraNAmassa / 32. asubhaNAmae jahA athiraNAmassa / 33. subhagaNAmae jahA thiraNAmassa / 34. dubhagaNAmae jahA athiraNAmassa / 35. sUsaraNAmae jahA thiraNAmassa / 36. dUsaraNAmae jahA athiraNAmassa / 37. AejjaNAmae jahA thiraNAmassa / 38. aNAejjaNAmae jahA athiraNAmassa / 39. jasokittiNAmae NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? pra. dravyAnuyoga bhAga-3 29. bhaMte ! sthira nAmakarmanI sthiti keTalA kALa nI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (1/7)nI che. utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. 30, bhaMte ! asthira nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI che ? pra. u. gautama ! jadhanya sthiti palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (2/7)nI che. utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa be hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 31. zubhanAmakarmanI sthiti Adi sthira nAmakarmano samAna che. 32. azubhanAmakarmanI sthiti Adi asthira nAmakarmanAM samAna che. 33. subhaga nAmakarmanI sthiti Adi sthira nAmakarmanAM samAna che. 34. durbhAga nAmakarmanI sthiti Adi asthira nAmakarmanAM samAna che. 35. susvara nAmakarmanI sthiti Adi sthira nAmakarmanAM samAna che. 36. du:svara nAmakarmanI sthiti Adi asthira nAmakarmanAM samAna che. 37. ATheya nAmakarmanI sthiti Adi sthira nAmakarmanAM samAna che. 38. anAdeya nAmakarmanI sthiti Adi asthira nAmakarmanAM samAna che. 39, bhaMte ! yazaHkIrti nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che? Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1631 u. goyamA ! jahaNNeNaM aTTha muhuttaM' ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, dasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| pa. 40. ajasokittiNAmassa NaM bhaMte ! kammassa jevAM digUUttA? u. goyamA ! jahA apstthvihaayginnaamss| u. gautama! jaghanya sthiti ATha muhUrtanI che, utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 40. bhaMte ! ayaza kIrtinAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! A aprazasta vihAyogati nAmakarmanI sthiti AdinAM samAna che. 41. A pramANe nimaNi nAmakarmanI sthiti AdinA viSayamAM jANavuM joIe. pra. 42. bhaMte ! tIrthaMkara nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama! jadhanya sthiti aMta:koDAkoDI sAgaropamanI 41. evaM NimmANaNAmae vi| pa. 42.titthagaraNAmassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM tuM Ti pattA? u. goyamA! jahaNNeNaM aMtosAgarovamakoDAkoDIo. ukkoseNa vi aMtosAgarovamakoDAkoDIo, NavaraM- jattha ego sattabhAgo tattha ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIodasayavAsasayAiMabAhA, jatthadosattabhAgAtattha ukkoseNaMvIsaMsAgarovamakoDAkoDIo vIsa ya vAsasayAiM abAhA, 7. jora-jo (ka) uccAgoyassaNaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM aTTha muhuttA,2 ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, dasa ya vAsasayAI abAhA, abAhaNiyA kammaThiI. kmmnnisego| utkRSTa sthiti paNa aMta:koDAkoDI sAgaropamanI che. vizeSa : jyAM (jaghanya-sthiti) sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (17nI che. tyAM utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI ane abAdhAkALa eka hajAra varSano kahevo joIe. jyAM (jaghanya sthiti) sAgaropamanA sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI hoya tyAM utkRSTa sthiti vIsa koDAkoDI sAgaropamanI ane abAdhAkALa be hajAra varSanuM kahevuM joIe. 7. gotranI prakRtio : pra. (ka) bhaMte ! uccagotrakarmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! jaghanya sthiti ATha muhUrtanI che, utkRSTa sthiti dasa koDAkoDI sAgaropamanI che. teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che. abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pra. (kha) bhaMte ! nIcagotra karmanI sthiti keTalA kALanI kahI che ? gautama! aprazasta vihAyogatinAmakarmanI sthitinAM samAna AnI sthiti Adi jANavI joIe. pa. (kha) NIyAgoyassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA? u. goyamA ! jahA apasatthavihAyagaiNAmassa / 2-2. TAipa . 8, 3. 668 Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1632 dravyAnuyoga bhAga-3 8. tarApara-vADI 8. aMtarAyanI prakRtio : pa. aMtarAiyassa NaM bhaMte! kammassa kevaiyaM kAlaM ThiI pra. bhaMte ! aMtarAyakarmanI sthiti keTalA kALanI paNNattA? kahI che ? 3. mA ! narane aMtamuhUrta, u. gautama ! jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, utkRSTa sthiti trIsa koDAkoDI sAgaropamanI che. tiNNi ya vAsasahassAI abAhA, teno abAdhAkALa traNa hajAra varSano che. abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karma - pa. pU. 22, 3. 2, mu. 2667-6 7 04 niSeka thAya che. 146. kammaTThagassa jahaNNaThiIbaMdhaga parUvaNaM 146. ATha karmonI jaghanya sthitibaMdhakonuM prarupaNa : g. TryTrafjannalsa ne aMte ! mUlsa pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIyakarmanI jaghanya sthiti bAMdhanAra jahaNNaThiIbaMdhae ke? koNa che ? u. goyamA ! aNNayare suhumasaMparAe uvasAmae vA, u. gautama ! koI eka sUkSmasaMparAya upazama khavae vA, zreNIvALA ke kSapaka zreNIvALA hoya che. esa NaM goyamA ! NANAvaraNijjassa kammassa he gautama ! A jJAnAvaraNIya karmano jaghanya jahaNNaThiIbaMdhae, tabvairitte ajahaNNe / sthiti baMdhaka che, tenAthI bhinna ajaghanya sthiti baMdhaka hoya che. evaM eeNaM abhilAveNaM mohA''uyavajjANaM A pramANe A abhizApathI mohanIya ane sesakammANaM bhaanniybvN| Ayakarmane choDIne bAkI karmonAM (jaghanya sthiti baMdhakonAM) viSayamAM kahevuM joIe. pa. mohaNijjassa NaM bhaMte ! kammassa jahaNNaThiIbaMdhae pra. bhaMte ! mohanIyakarmanI jadhanya sthitino bAMdhanAra che ? koNa che ? goyamA ! aNNayare bAyarasaMparAe uvasAmae vA, u. gautama ! koI eka bAdara saMparAya upazama zreNI khavae vA, ke kSepaka hoya che. esa NaM goyamA ! mohaNijjassa kammassa jahaNNa he gautama ! e mohanIya karmanI jaghanya sthiti ThiIbaMdhae tabbairitte ajahaNNe / baMdhaka che. tenAthI bhinna ajaghanya sthiti baMdhaka hoya che. pa. Auyassa NaM bhaMte! kammassa jahaNNaThiIbaMdhae ke? pra. bhaMte AyukarmanI jaghanya sthiti bAMdhanAra koNa che ? u. goyamA ! je NaM jIve asaMkheppaddhappaviDhe u. gautama ! badhAthI moTA AyubaMdhanAM bAkI rahela savvaNirUddhe se Aue, bhAga eka AkarSanA aMtima samayamAM arthAt asaMkSepya addhAmAM praviSTa ane (prathama AhArAdi sesesavvamahaMtIe AuabaMdhaddhAetIseNaM AuabaM traNa paryAptiothI) paryApta tathA (ucchavAsa dhaddhAe, carimakAlasamayaMsi savajahaNiyaM ThiiM paryAptine pUrNa karavAmAM asamartha) aparyApta pajjattApajjattiyaM Nivattei / jIva thAya che. esa NaM goyamA! Auyakammassa jahaNNaThiIbaMdhae, he gautama ! te sarvajaghanya Ayukarmano bAMdhanAra tabbairitte ajhnnnne| che tenAthI bhinna ajaghanya sthitino bAMdhanAra - pa . pU. 23, 3. 2, mu. 2742-2744 hoya che. 2. viyA. . 23; 3. 8, mu. ? Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1633 147. kammaTThagassa ukkosaThiIbaMdhaga parUvaNaM 147. ATha karmonI utkRSTa sthiti baMdhakonuM prarupaNa : pa. ukkosakAlaThiIyaM NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM kamma pra. bhaMte ! utkRSTakALanI sthitivALA jJAnAvaraNIya kiM Neraio baMdhai, karmane zuM nairayika bAMdhe che, tirikkhajoNio baMdhai, tirikkhajoNiNI baMdhai, tiryaMcayonika bAMdhe che ke tiryaMcayonika strI bAMdhe che, maNusso baMdhai, maNussI baMdhai, manuSya bAMdhe che ke manuSya strI bAMdhe che. devo baMdhai, devI baMdhai? deva bAMdhe che ke devI bAMdhe che ? u. goyamA ! Neraio vi baMdhai -jAva- devI vi bNdhi| u. gautama ! tene nairayika paNa bAMdhe che -vAva-devI paNa bAMdhe che. pa. kerisae NaM bhaMte ! raie ukkosakAlaThiIyaM pra. bhaMte ! kyA prakAranA nairayika utkRSTa sthitivALA NANAvaraNijjaM kammaM baMdhai? jJAnAvaraNIyakarmane bAMdhe che ? u. goyamA! saNNIpaMciMdiesavvAhiM pajjattIhiM pajjatte gautama ! saMjJI paMcendriya samasta paryAptiothI sAgAre jAgare suttovautte micchaddiTThI kaNhalesse paryApta, sAkAropayoga yukta, jAgRta, zruta (zabda ukkosasaMkiliTThapariNAme IsimajjhimapariNAme zravaNa)mAM upayogavaMta, mithyAdaSTi, kRSNavaa, erisae NaM goyamA! Neraie ukkosakAlaThiIyaM lezyAyukta, utkRSTa saMkSipta pariNAmavALA ke NANAvaraNijjaM kammaM bNdhi| thoDA madhyama pariNAmavALA nairayika he gautama ! utkRSTa sthitivALA jJAnAvaraNIyakarmane bAMdhe che. pa. kerisae NaM bhaMte ! tirikkhajoNie ukkosakA- pra. bhaMte ! kyA prakAranA tiryaMcayonika utkRSTa kALanI laThiIyaM NANAvaraNijjaM kammaM baMdhai? sthitivALA jJAnAvaraNIya karmane bAMdhe che ? u. goyamA! kammabhUmae vA, kammabhUmagapalibhAgI vA u. gautama ! karmabhUmi ke karmabhUminAM sadaza saMjJA saNNI paMceMdie savAhiMpajjattIhiMpajjattae-jAva paMcendriya, sarva paryAptiothI paryApta nairayikanAM IsimajjhimapariNAme vA jahANeraie erisae NaM samAna -yAvatu- lezamAtra madhyama pariNAmavALA goyamA ! tirikkhajoNie ukkosakAlaThiIyaM he gautama ! tiryaMcayonika utkRSTa sthitivALA NANAvaraNijjaM kammaM bNdhi| jJAnAvaraNIya karmane bAMdhe che. sirijALatra madhUra mapUri A pramANe tiyayonika strI, manuSya ane manuSya strI paNa (utkRSTa sthitivALA jJAnAvara NIyakarmana) bAMdhe che. deva-devI jahA nnerie| deva ane devInuM varNana nairayikanAM samAna che. evaM AuyavajjANaM sattahaM kammANaM / Ayune choDIne bAkI sAta karmonAM baMdhakonAM viSayamAM A pramANe jANavuM joIe. pa. ukkosakAlaThiIyaM NaM bhaMte ! AuyaM kammaM kiM pra. bhaMte ! utkRSTa kALanI sthitivALA Aya karmane Neraio baMdhai -jAva- devI baMdhai ? zuM nairayika bAMdhe che -vAva- devI bAMdhe che ? u. goyamA ! No Neraio baMdhai, tirikkhajoNio u. gautama! tene nairayika bAMdhatA nathI, tiryaMcayonika baMdhai, No tirikkhajoNiNI baMdhai, bAMdhe che, tiryaMcayonika strI bAMdhatI nathI. maNusso vi baMdhai, maNussI vi baMdhai, No devo manuSya bAMdhe che, manuSya strI bAMdhe che ane deva baMdhai, No devI bNdhi| bAMdhatA nathI ane devI paNa bAMdhatI nathI. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1634 dravyAnuyoga bhAga-3 u. 3 ___ pa. kerisae NaM bhaMte ! tirikkhajoNie ukkosakA- pra. bhaMte ! kyA prakAranA tiryaMcayonika utkRSTakALanI laThiIyaM AuyaM kammaM baMdhai? sthitivALA Ayukarmane bAMdhe che ? u. goyamA ! kammabhUmae vA kammabhUmagapalibhAgI vA u. gautama ! karmabhUmi ke karmabhUmija sadaza, saMjJI saNNIpaMceMdie savvAhiM pajjattIhiMpajjattaesAgAre paMcendriya, sarva paryAptiothI paryApta, sAkAro:jaagre suttovautte micchaddiTThI paramakaNhalesse yogayukta, jAgRta, zratamAM upayogavaMta, mithyAdRSTi, ukkosasaMkiliTTha pariNAme erisae NaM goyamA ! paramakRSNalezyAyukta ane utkRSTa saMkilaSTa tirikjoNie ukkosakAlaThiIyaM AuyaM kamma pariNAmavALA he gautama ! evA tiryaMcayonika vaMdhA utkRSTa sthitivALA Ayukarmane bAMdhe che. pa. kerisaeNaM bhaMte ! maNUse ukkosakAlaThiIyaM AuyaM pra. bhaMte ! kyA prakAranAM manuSya utkRSTa kALanI kammaM baMdhai? sthitivALA Ayukarmane bAMdhe che ? u. goyamA! kammabhUmage vA kammabhUmagapalibhAgI vA gautama ! karmabhUmi ke karmabhUminAM saMdeza -yAvata-jaav- suttovautte sammaddiTThI vA, micchaddiTThI zrutamAM upayogavaMta, samyagudaSTi ke mithyAdRSTi vA, kaNhalessevA, sukkalesevA, NANIvA, aNNANI kRSNalezI ke zuklalazI, jJAnI ke ajJAnI, utkRSTa vA ukkosasaMkiliTThapariNAme vA tappAuggavi saMkilaSTa pariNAma yukta ketantrAyogya vizuddhayamAna sujjhamANapariNAme vA erisae NaM goyamA! maNUse pariNAmavALA hoya, he gautama ! evA manuSya ukkosakAlaThiIyaM AuyaM kammaM bNdhi| utkRSTakALanI sthitivALA Ayukarmane bAMdhe che. pa. kerisiyA NaM bhaMte ! maNUsI ukkosakAlaThiIyaM pra. bhaMte ! kyA prakAranI manuSyANI utkRSTakALanI AuyaM kammaM baMdhai? sthitivALA Ayukarmane bAMdhe che ? u. goyamA ! kammabhUmigA vA, kammabhUmagapalibhAgI gautama ! karmabhUmi ke karmabhUmija sadaza -yAvatuvaa -jAva- suttovauttA sammaddiTThI sukkalessA zratamAM upayogavaMta, samyagudRSTi, zuklalezyAvALI tappAuggavisujjhamANapariNAmA, erisiyA NaM ta~Ayogya vizuddhayamAna pariNAmavALI, he goyamA! maNussI ukkosakAlaThiIyaM AuyaM kamma gautama ! evI manuSyANI utkRSTa kALanI vaMdhA sthitivALI Ayukarmane bAMdhe che. aMtarAiyaM jahA nnaannaavrnnijj| (utkRSTa sthitivALA)aMtarAyanAM baMdhakanAM viSayamAM - quUT. 5. 23, 3. 2, mu. 2746-6 75 re jJAnAvaraNIya karmanAM samAna jANavuM joIe. 248. piyu ma mapayana rviSa prava- 148. ekendriya jIvomAM ATha karmaprakRtionI sthitibaMdhanuM prarupaNa : pa. 1. egidiyA NaM bhaMte ! jIvA NANAvaraNijjassa pra. 1, bhaMte ! ekendriya jIva jJAnAvaraNIyakarmanI mUlsa liM vaMti? keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa tiNNi sattabhAge u. gautama ! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI traNa bhAga (37)nI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / utkRSTa teja pUrNanI sthiti bAMdhe che. 2. evaM NihApaMcakassa vi, desaNa ghaukssa vi| 2. A pramANe nidrApaMcaka ane darzana catuSkanI paNa sthiti jANavI joIe. pa. 3. egiMdiyA NaM bhaMte ! jIvA sAyAveyaNijjassa pra. 3. bhaMte ! ekendriya jIva sAtavedanIyakarmanI kammassa kiM baMdhati? keTalA kALanI sthiti bAMdhe che? keTa Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1635 u. goyamA! jahaNNeNaM sAgarovamassa divaDhaM sattabhAgaM u. gautama ! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI doDha bhAga (1/7)nI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM bNdhNti| utkRSTa teja pUrNa (17)nI sthiti bAMdhe che asAyAveyaNijjassa jahA nnaannaavrnnijjss| asAtA vedanIyanI sthiti jJAnAvaraNIyanosamAna jANavI joIe. pa. 4. egidiyA NaM bhaMte! jIvA sammattamohaNijjassa pra. 4, bhaMte ! ekendriya jIva samyakatvavedanIya kammassa kiM baMdhaMti ? (mohanIya) karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che? 3. soyamA ! kAMtyi hiMfja vaMdhaMtikA u. gautama ! te baMdha karatA nathI. pa. egiMdiyA NaM bhaMte ! jIvA micchattamohaNijjassa pra. bhaMte! ekendriya jIva mithyAtvavedanIya(mohanIya) kammassa kiM baMdhaMti? karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamaM paliovamassa u. gautama ! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamA asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, bhAga ochI eka sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM bNdhNti| utkRSTa teja pUrNa sthiti bAMdhe che. pa. egiMdiyA NaM bhaMte ! jIvA sammAmicchattamoha- pra. bhaMte ! ekendriya jIva samyagRmithyAtva vedanIya Nijjassa kammassa kiM baMdhaMti ? (mohanIya) karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? 3. yama ! tyi siMji vaMtikA u. gautama ! te baMdha karatA nathI. pa. egiMdiyA NaM bhaMte ! kasAyabArasagassa kiM baMdhaMti? pra. bhaMte ! ekendriya jIva kaSAya dvAdazakanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. goyamA!jahaNNeNaM sAgarovamassa cattArisattabhAge gautama ! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamApliovmss asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI cArabhAganI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipUNNaM baMdhaMti / utkRSTa teja pUrNa (47) bhAganI sthiti bAMdhe che. evaM kohasaMjalaNae vi-jAva-lobhasaMjalaNae vi| A pramANe saMjvalana krodha -cAvata- saMjvalana lobhanI sthiti bAMdhe che. ithiveyassa jahA saayaaveynnijjss| strI vedanI baMdha sthiti sAtA vedanIyanI baMdha sthitinAM samAna che. egidiyA purisaveyassa kammassa, jahaNNeNaM ekendriya jIva puruSavedakarma jaghanya palyopamanAM sAgarovamassa ekkaM sattabhAgaM paliovamassa asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, bhAgomAMthI eka bhAga (17)nI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhati / utkRSTa teja pUrNa (17) bhAganI sthiti bAMdhe che. egiMdiyA NapuMsagaveyassa kammassa, jahaNNeNaM ekendriya jIva napuMsakavedakamAM jaghanya palyopamanAM sAgarovamassa do sattabhAge paliovamassa asaMkhyAtamAM bhAga ochI sAgaropamanAM sAta asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, bhAgomAMthI be bhAga (27)nI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhati / utkRSTa teja pUrNa (27) bhAganI sthiti bAMdhe che. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1636 hAsa - ratIe jahA purisaveyassa / arai-bhaya-soga-duguMchAe jahA NapuMsagaveyassa / geraphyAna, vaivADa, ziracAphAma, vevAphaLAma, veuvviyasarIraNAma, AhAragasarIraNAma, NeraiyApuvviNAma, devANupuvviNAma, titthagaraNAma yANi payANi Na baMdhaMti / 5. tirikkhajoNiyAuassa jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM puvvakoDI sattahiM vAsasahasse hiM vAsasahassatibhAgeNa ya ahiyaM baMdhaMti / evaM maNussAuassa vi / 6. tiriyagaiNAmae jahA NapuMsagaveyassa / maNuyagaiNAmae jahA sAyAveyaNijjassa / efidiyajAiNAmae paMceMdiyajAiNAmae ya jahA NapuMsagaveyassa, beiMdiya-teiMdiya- cauriMdiya jAiNAmae jahaNNeNaM sAgarovamassa va paNatIsatibhAge paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / evaM jattha jahaNNagaM do sattabhAgA vA, cattAri vA sattabhAgA aTThAvIsaibhAgA bhavaMti / tattha NaM jahaNNeNaM taM ceva paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagA bhANiyavvA, ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti, jatthaNaM jahaNeNaM ego vA, divaDDI vA, sattabhAgo tattha jahaNNeNaM taM caiva bhANiyavvaM, ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / For Private Personal Use Only dravyAnuyoga bhAga-3 hAsya ane ratinI baMdha sthiti puruSavedanAM samAna che. ati, bhaya, zoka ane jugupsAnI baMdha sthiti napuMsaka vedanAM samAna che. narakAyu, devAyu, narakagatinAma karma, devagatinAma karma, vaikriya zarIranAma karma, AhA2ka zarIra nAma karma, narakAnupUrvI nAma karma, devAnupUrvInAma karma, tIrthaMkara-nAmakarma A nava prakRtione ekendriya jIva bAMdhatA nathI. 5. ekendriya jIva tiryaMcAyunI jaghanya aMtarmuhUrtanI sthiti bAMdhe che, utkRSTa sAta hajAra varSa tathA eka hajAra varSathI tRtIya bhAga adhika pUrva koTinI sthiti bAMdhe che. A pramANe manuSyAyunI paNa baMdha sthiti che. 6. tiryaMcagati nAmakarmanI baMdha sthiti napusaka vedanAM samAna che. manuSya gatinAma karmanI baMdha sthiti sAtA vedanIyanAM samAna che. ekendriya jAti- nAmakarma ane paMcendriya jAtinAmakarmanI baMdha sthiti napuMsaka vedanAM samAna jANavI joIe. beIndriya, treIndriya ane caurendriya jAtinAmakarma jadhanya palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM pAMtrIsa bhAgomAMthI navabhAga (9/35)nI sthiti bAMdhe che. utkRSTa teja pUrNa (9/35)bhAganI sthiti bAMdhe che. jyAM jaghanya 27 bhAga, 3/7, 4/7 bhAga (5/28,6/28 ane 7/28) bhAga kahyA che. tyAMnAM bhAga jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI kahevI joIe. utkRSTa te bhAga paripUrNa samajavA joIe. A pramANe jyAM jaghanya rupathI 1/7 thI 1-1/2/7 bhAga kahyA che tyAM jadhanya teja bhAga nyUna kahevA joIe. utkRSTa teja bhAga pirapUrNa samajavA joIe. Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 6. 7. nasovitti-3nvAnoyAnuM jahaNNeNaM sAgarovamassa egaM sattabhAgaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / 8. egiMdiyA NaM bhaMte! jIvA aMtarAiyassa kammassa kiM baMdhaMti ? u. goyamA ! jahA NANAvaraNijjassa jahaNaNeNaM ukkoseNaM taM caiva paDipuNNaM baMdhaMti / - 61. 1. 22, 3. 2, su. 1706-2724 149. beidiesu aTTha kammapayaDINaM ThiIbaMdha parUvaNaM 5. .. beiMdiyA NaM bhaMte ! jIvA NANAvaraNijjassa kammassa kiM baMdhaMti ? 5. u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamapaNavIsAe tiNNi sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjai bhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / 2. evaM NiddApaMcagassa vi / evaM jahA egiMdiyANaM bhaNiyaM tahA beiMdiyANa vi bhANiyavvaM / NavaraM-sAgarovamapaNavIsAe saha bhANiyavvA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, sesaM taM ceva, 3. jattha egiMdiyA Na baMdhaMti tattha ee vi Na saMmaMti 4. beiMdiyA NaM bhaMte! jIvA micchattamohaNijjassa kammassa kiM baMdhaMti ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamapaNavIsaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / For Private 1637 7. ekendriya jIva yaza kIrtinAma ane ucca gotrakarma jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (1/7)nI sthiti bAMdhe che. utkRSTa teja pUrNa (1/7)nI sthiti bAMdhe che. pra. 8, bhaMte ! ekendriya jIva aMtarAyakarmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. gautama ! aMtarAya karmanI jaghanya ane utkRSTa sthiti jJAnAvaraNIyakarmanAM samAna jANavI joIe. 149. beIndriya jIvonAM ATha karma prakRtionI sthiti baMdhanuM prarupaNa : pra. 1. bhaMte ! beIndriya jIva jJAnAvaraNIya karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. gautama ! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI paccIsa sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI traNa bhAga (3/7)nI sthiti bAMdhe che, utkRSTa teja paccIsa sAgaropamanAM pUrNa(3/7)nI sthiti bAMdhe che. 2. A pramANe nidrApaMcakanI sthitinAM viSayamAM jANavuM joIe. A pramANe jema ekendriya jIvonI baMdhasthitinuM varNana karela che tevI ja rIte beIndriya jIvonI baMdha sthitinuM varNana karavuM joIe. Personal Use Only vizeSa : jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI paccIsa sAgaropama sahitanI sthiti kahevI joIe. zeSa varNana pUrvavat che. 3. je prakRtione ekendriya bAMdhatA nathI tene e paNa bAMdhatA nathI. pra. 4. bhaMte ! beIndriya jIva mithyAtvavedanIya (mohanIya) karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. gautama ! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI paccIsa sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. utkRSTa teja paccIsa sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 dravyAnuyoga bhAga-3 5.tirikkhajoNiyAuyassa jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, 5. beIndriya jIva tiryaMcayonikA, karmanI jaghanya aMtarmuhUrtanI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM putvakoDiM cauhiM vAsehiM ahiyaM baMdhaMti / utkRSTa cAra varSa adhika pUrvakoTi varSanI sthiti bAMdhe che. evaM maNussAuyassa vi| A pramANe manuSkAyunI baMdha sthiti kahevI joIe. 6-8. sesaM jahA egidiyANaM-jAva- aNtraaiyss| -8, zeSa prakRtionI aMtarAya karmasudhI(paccIsa - gour, . 23, 3. 2, mu. 2766-672 0 sAgaropamathI gaNIta) ekendriyo nA samAna sthiti jANavI joIe. 10. teriyaDu gammacaDIne TiaSa pUvo - 150, treIndriya jIvomAM ATha karma prakRtionI sthiti baMdhanuM prarupaNa. pa. 1. teiMdiyA NaM bhaMte ! jIvA NANAvaraNijjassa pra. 1, bhaMte ! treIndriya jIva jJAnAvaraNIya karma kammassa kiM baMdhaMti? keTalAM kALanI sthitimAM bAMdhe che ? goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamapaNNAsAe tiNNi u. gautama ! te jaghanya palyopamanA asaMkhyAtamAM sattabhAgA paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM bhAga ochuM pacAsa sAgaropamanA sAta bhAgomAMthI jhA, traNa bhAga (37) nI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / utkRSTa te ja pUrNa pacAsa sAgaropamanA (37) bhAganI sthiti bAMdhe che. 2-3. evaM jassa jai bhAgA te tassa sAgarovama 2-3, A pramANe jenA jeTalA bhAga che te paNNAsAe saha bhaanniybvaa| pacAsa sAgaropamanI sAthe kahevA joIe. pa. 4.teiMdiyANaM bhaMte! micchattamohaNijjassa kammassa pra. 4, bhaMte ! treIndriya jIva mithyAtva-vedanIya kiM baMdhaMti? (mohanIya) karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamapaNNAsaM palio- u. gautama ! te jaghanya palyopamanA asaMkhyAtamAM vamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, bhAga ochuM pacAsa sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / utkRSTa teja pUrNa pacAsa sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. 5.tirikkhajoNiyAuyassa jahaNNeNaM aMtomuhRttaM, 5. treIndriya jIva tiryaMcayonikAyu karmanI jadhanya aMtarmuhUrtanI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM puvakoDiM solasahiM rAidiehiM rAiMdiya utkRSTa soLa rAtri-divasa tathA rAtri-divasanAM tibhAgeNa ya ahiyaM baMdhati / trIjA bhAga adhika pUrva koTinI sthiti bAMdhe che. evaM maNussAuyassa vi| A pramANe manuSpAyunI paNa sthiti jANavI joIe. 6-8, se nahIM vekiyA -jhava- aMtarAyarasa (6-8) zeSa prakRtionI aMtarAyakarma sudhI - TUT. 1. 23, 3, 2, su. 2722-2324 pacAsa sAgaropamathI gaNita beIndriyonAM samAna sthiti jANavI joIe. 12. raviNu maHpIja ripa varSa- 151. caundriya jIvomAM ATha karma pravRtionI sthiti baMdhanuM prarUpaNa : pa. 1.cauridiyA NaM bhaMte ! jIvA NANAvaraNijjassa pra. 1, bhaMte ! caundriya jIva jJAnAvaraNIyakarmanI kammassa kiM baMdhaMti ? keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1639 u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasayassa tiNNi u. gautama ! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAsttbhaagepliovmss asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, bhAga ochI so sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI traNa bhAga (37)nI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / utkRSTa teja pUrNa so sAgaropamanAM (37) bhAganI sthiti bAMdhe che. (2-3) evaM jassa jai bhAgA te tassa sAgarovama A pramANe jeTalA jenA bhAga che te tenA so sateNa saha bhaanniybvaa| sAgaropamanI sAthe kahevA joIe. (4) tirikkhajoNiyAuassa kammassa jahaNNeNaM caundriya jIva tiryaMcayonikAyukarmanI jaghanya aMtomuhuttaM, aMtarmuhUrtanI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM pubbakoDiM dohiM mAsehiM ahiyaM / utkRSTa be mAsa adhika pUrva koTinI sthiti bAMdhe che. evaM maNussAuassa vi| A pramANe manuSpAyunI paNa sthiti jANavI joIe. micchattamohaNijjassa jahaNNeNaM sAgarovamasayaM mithyAtva vedanIya jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM. bhAga ochI so sAgaropamanI sthiti bAMdhe che, ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / utkRSTa teja pUrNa so sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. sesaM jahA beiMdiyANaM-jAva- aMtarAiyassa / aMtarAya karma sudhI bAkI prakationI (so - Tv. 1. 23, 3. 2, se. 2725-2727 sAgaropamathI guNita) beIndriyonI samAna sthiti jANavI joIe. 22. sasalupavipakuma paDI didhaya- 152. asaMjJI paMcendriya jIvomAM ATha karma prakRtionI sthiti baMdhanuM prarupaNa : pa. 1-3. asaNNI NaM bhaMte ! jIvA paMceMdiyA pra. 1-3, bhaMte! asaMjJI-paMcendriya jIva jJAnAvaraNIya NANAvaraNijjassa kammassa kiM baMdhaMti ? karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasahassassa tiNNi u. gautama! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga sattabhAgepaliovamassa asaMkhejjai bhAgeNaM UNagaM, ochI sahastra sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI traNa bhAga (37)nI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhati / utkRSTa teja pUrNa sahastra sAgaropamanAM (37)nI sthiti bAMdhe che. evaM so ceva gamo jahA beiNdiyaa| A pramANe beIndriyonI sthitinAM je AlApaka kahyA che teja ahIM jANavAM joIe. NavaraM-sAgarovamasahasseNa samaM bhANiyavvA jassa vizeSa : jenI sthitinAM jeTalA bhAga hoya tene jai bhAga tti| sahastra sAgaropamathI guNita kahevA joIe. 4.micchattaveyaNijjassa jahaNNeNaM sAgarovamasahassaM 4, mithyAtva vaMdanIya karma jadhanya palyopamanAM paliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, asaMkhyAtamA bhAga ochI sahastra sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM bNdhNti| utkRSTa teja pUrNa sahastra sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1640 dravyAnuyoga bhAga-3 5. NeraiyAuassa jahaNNeNaM dasa vAsasahassAiM aMtomuhuttamabbhaiyAI, ukkoseNaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgaM puvakoDitibhAgamabhaiyaM bNdhNti| evaM tirikkhajoNiyAuassa vi| NavaraM-jahaNNeNaM aMtomuhuttaM / evaM maNussAuassa vi| devAuassa jahA geriyaauass| pa. asaNNI NaM bhaMte! jIvApaMceMdiyA NirayagaiNAmae kammassa kiM baMdhaMti ? goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasahassassa do sattabhAgepaliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM bNdhNti| evaM tiriyagaIe vi| pa. 6. asaNNI NaM bhaMte ! jIvA paMceMdiyA maNuyagai TIma marasa kiM vaMdhaMti ? goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasahassassa divaDhaM sattabhAgaMpaliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaMUNagaM, 5. narakAyuSyakarma jaghanya aMtarmuhUrta adhika dasa hajAra varSanI sthiti bAMdhe che, utkRSTa pUrvakoTinAM traNa bhAga adhika palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAganI sthiti bAMdhe che. A pramANe tiryaMcayonikAyanI utkRSTa sthiti paNa jANavI joIe. vizeSa : jaghanya aMtarmuhUrtanI sthiti bAMdhe che. A pramANe manuSpAyunI sthitinA viSayamAM jANavuM joIe. devAyunI sthiti narakAyanAM samAna jANavI joIe. pra. bhaMte ! asaMjJI paMcendriya jIva narakagati nAmakarmanI sthiti keTalA kALanI bAMdhe che ? gautama ! te jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sahastra- sAgaropamanA sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI sthiti bAMdhe che. utkRSTa teja pUrNa sahastra sAgaropamanI (27)nI sthiti bAMdhe che. A pramANe tiryaMca gatinAmakarmanI sthiti jANavI joIe. pra. ka, bhaMte ! asaMjJI paMcendriya jIva manuSyagati nAma karmanI keTalI kALanI sthiti bAMdhe che ? gautama ! jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sahastra-sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI doDha bhAga (1-1/2-7)nI sthiti bAMdhe che. utkRSTa teja pUrNa sahastra sAgaropamanAM (1-1/ 2-7)nI sthiti bAMdhe che. pra. bhaMte ! asaMjJI paMcendriya jIva devagatinAma karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? gautama! jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAga ochI sahastra sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI eka bhAga (17)nI sthiti bAMdhe che, utkRSTa teja pUrNa sahastra sAgaropamanAM (17) bhAganI sthiti bAMdhe che. pra. bhaMte ! asaMjJI paMcendriya jIva vaikriyazarIra nAma karmanI keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? gautama ! jaghanya palyopamanAM asaMkhyAtamAM bhAga ochI sahastra sAgaropamanAM sAta bhAgomAMthI be bhAga (27)nI sthiti bAMdhe che. ukkosaNaM taM ceva paDipUNNaM baMdhaMti / asaNNI NaM bhaMte ! jIvA paMceMdiyA devagaiNAmae kammassa kiM baMdhaMti ? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasahassassa egaM sattabhAgaMpaliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM. ukkoseNaM taM ceva paDipuNNaM baMdhaMti / asaNNI NaM bhaMte ! jIvA paMceMdiyA veubviya sarIraNAmae kammassa kiM baMdhati? u. goyamA ! jahaNNeNaM sAgarovamasahassassa do sattabhAgepaliovamassa asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1641 ukkoseNaM taM ceva paDipaNNaM baMdhaMti / sammatta - sammAmicchatta - AhAragasarIraNAmae titthagaraNAmae ya Na kiMci baMdhaMti / utkRSTa teja pUrNa sahastra sAgaropamanA (27) bhAganI sthiti bAMdhe che. ' (asaMjJI paMcendriya jIva) samyakatvamohanIya, samya mithyAtvamohanIya, AhAraka zarIra-nAmakarma ane tIrthaMkara nAmakarmano baMdha karatA nathI. zeSa prakRtionI sthiti beIndriya jIvonAM samAna avasijeM jahA beiNdiyaannN| che. NavaraM-jassa jattiyA bhAgA tassa te sAgarova vizeSa : jenA jeTalo bhAga che te sahastra masahasseNaM saha bhANiyabvA / sAgaropamanI sAthe kahevA joIe. (7-8) sarSi gALuputrI -nava-maMtara phasA (7-8) zepa karma prakRtionI sthiti aMtarAyakarma - quoT, 5, 2rU. 3. 2, mu. 2728-173 3 sudhI anukramathI A pramANe kahevI joIe. rU. saLI-veriphugadya-znapathI-Si -pavana- 153. saMjJI paMcendriyomAM ATha karmaprakRtionI sthitibaMdhanuM prarupaNa : pa. 1.saNNINaMbhaMte!jIvApaMceMdiyANANAvaraNijjassa pra. 1. bhaMte! saMjJI paMcendriya jIva jJAnAvaraNIyakarmanI kammassa kiM baMdhaMti? keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? 3. mayamAM ! nadaor aMtamuhutta, u. gautama! te jaghanya aMtarmuhUrtanI sthiti bAMdhe che, ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo. utkRSTa trIsa koDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. tiNNi ya vAsasahassAiM abAhA, teno abAdhAkALa traNa hajAra varSano che. avALiyA mUThuiM, mULise. abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. pa. saNNI NaM bhaMte ! paMceMdiyA NiddApaMcagassa kammassa pra. bhaMte ! saMjJI paMcendriya jIva nidrApaMcaka karmanI, kiM baMdhaMti ? keTalA kALanI sthiti bAMdhe che ? u. goyamA! jahaNNeNaM aMtosAgarovamakoDAkoDIo, u. gautama ! te jaghanya aMtaH koDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che, ukkoseNaM tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, utkRSTa trIsa koDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. tiNNi ya vAsasahassAI abAhA, teno abAdhAkALa traNa hajAra varSano che. abAhUNiyA kammaThiI. kmmnnigo| abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. 2. daMsaNacaukassa jhaannaannaavrnnijjss| 2. darzana catuSkanI sthiti jJAnAvaraNIyakarmanAM samAna che. 3. sAyAveyaNijjassa jahA ohiyA ThiI bhaNiyA 3. Ipathika baMdhaka ane sAMparAyika baMdhakanI taheva bhANiyabvA, iriyAvahiyabaMdhayaM paDucca apekSAe sAtA vedanIyakarmanI je orika sthiti saMparAiya baMdhayaM c| kahI che teTalI ja kahevI joIe. asAyAveyaNijjassa jahA nniddaapNcgss| asAtA vedanIyanI sthiti nidrApaMcakanAM samAna kahevI joIe. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1642 sammattaveyaNijjassa sammAmicchatta beyaNijjassa yajA ohiyA ThiI bhaNiyA taM bNdhNti| micchattaveyaNijjassa jahaNNeNaM aMtosAgarovamakoDAkoDIo, ukkoseNaM sattari sAgarovamakoDAkoDIo, satta ya vAsasahassAiM abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| kasAyabArasagassa jahaNNeNaM aMto saagrovmjoDApho . ukkoseNaM cattAlIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, cattAlIsaM ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaTThiI, kmmnnisego| koha-mANa-mAyA lobhasaMjalaNAe ya do mAsA, mAso, addhamAso, aMtomahatto eyaM jahaNNagaM, dravyAnuyoga bhAga-3 samyakatvavedanIya (mohanIya) ane samyagamithyAtva vedanIya (mohanIya)nI odhika sthitinAM samAna teTalI ja sthiti bAMdhe che. mithyAtvavedanIya jaghanya aMtaHkoDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che, utkRSTa sIttera (70) koDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. teno abAdhAkALa sAta hajAra varSano che, abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. kaSAyadvAdazaka jaghanya aMtaHkoDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. utkRSTa cAlIsa koDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. teno abAdhAkALa cAlIsa hajAra varSano che, abAdhAkALa jeTalI nyUna karma sthitimAM ja karma niSeka thAya che. saMjvalana krodha-mAna-mAyA- lobha jaghanya kramazaH be mAsa, eka mAsa, ardhamAsa ane aMtarmuhUrtanI sthiti bAMdhe che. utkRSTa kapAya dvAdazakanI sthitinAM samAna bAMdhe che. cAra prakAranI Aya karmanI je sAmAnya sthiti kahI che, teja bAMdhe che. AhAraka zarIra ane tIrthaMkara nAmakarma jaghanya aMtaH sAgaropama koDAkoDInI sthiti bAMdhe che. utkRSTa paNa aMta:sAgaropama koDAkoDInI sthiti bAMdhe che. puruSaveda karma jaghanya ATha varSanI sthiti bAMdhe che. utkRSTa dasa koDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che. teno abAdhAkALa eka hajAra varSano che, abAdhAkALa jeTalI nyUna karmasthitimAM ja karmaniSeka thAya che. yazakIrti nAmakarma ane uccagotra karmanI sthiti paNa A pramANe jANavI joIe. vizeSa : jaghanya ATha muhUrtanI sthiti bAMdhe che. 8. aMtarAyakarmanI sthiti jJAnAvaraNIyakarmanAM samAna che. ukoseNaM puNa jahA kasAyabArasagassa / cauNhavi AuyANaM jA ohiyA ThiIbhaNiyAtaM vaMti ahAragasarIrassa titthagaraNAmae ya, jahaNNeNaM aMtosAgarovamakoDAkoDIo, ukkoseNa vi aMtosAgarovamakoDAkoDIo bNdhNti| purisaveyassa jahaNNeNaM aTTha saMvaccharAiM, ukkoseNaM dasa sAgarovamakoDAkoDIo, dasa ya vAsasayAI abAhA, abAhUNiyA kammaThiI, kmmnnisego| jasokittiNAmae-uccAgoyassa ya evaM ceva / NavaraM-jahaNNeNaM aTTha muhuttaa| 8. aMtarAiyassa jahA nnaannaavrnnijjss| ' che. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 143 sesesusabbesuThANesu, saMghayaNesu, saMThANesu, vaNNesu, zepa badhA sthAna, saMhanana, saMsthAna, varNa, gaMdhagNdhesu ya jahaNNeNaM aMtosAgarovamakoDAkoDIo, nAmakarma jaghanya aMtaHkoDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe che, ukkoseNaM jA jassa ohiyA ThiI bhaNiyA taM utkRSTa sAmAnyanI je sthiti karI che teja bAMdhe che. saMkSiA Navara-imaM NANattaM abAhA, abAhUNiyA Na vucci| vizeSa : A bhinnatA che - teno "abAdhAkALa" ane abAdhAkALathI ochI karma sthiti karmaniSeka kahevo na joIe. evaM ANupubbIe sabvesiM -jAva- aMtarAiyassa A pramANe anukramathI aMtarAyakarma sudhI badhI tAva bhaanniybvN| prakRtionI sthiti kahevI joIe. - pUUT, 5. 23, 3. 2, mu. 2734-6746 154. oheNa kamma veyaNa parUvaNaM 154, sAmAnyathI karma vedananuM pra5Na : UT vecaTTI - TALa. sa. 1, gu. ? vedanA (karmAnubhAva) eka prakAranI che. 21. mAjumAve nIvarsajuva-bhuNavattA pavane- 155. kamanubhAvathI jIvanAM kuruSatva suruSatva AdinuM prarupaNa : vaNNavajjhANi ya se kammAiM baddhAiM puTThAiM nihattAI garbhathI nIkaLyA pachI te jIvanAM karma jo azubharupamAM kaDAI paTThaviyAI abhiniviThAI abhisamannAgayAI baMdhAyela hoya, spaSTa hoya, nidhatta hoya, kRta hoya, udiNNAI, no uvasaMtAI bhavaMti, prasthApita hoya, abhiniviSTa hoya, abhisamanvAgata hoya, udIrNa hoya ane upazAMta na hoya toto bhavai durUve dubaNNe duggaMdhe durase dupphAse aNiThe te jIva kurupa, kuvarNa, durgadhavALA, kurasavALA, akaMte appie asubhe amaNuNNe amaNAme hINassare kusparzavALA, aniSTa, akAMta, apriya, azubha, dINassare aNiTThassare akaMtassare appiyassare asubhassare amanojJa, amanAma, hInasvara, dIna svara, anisvara amaNuNNassare amaNAmassare aNAdejjavayaNe paccAyAe akAntasvara, apriyasvara, azubhasvara, amanojJasvara yAvi bhvi| ane amanAma svara tathA anAdeya vacanavALA utpanna thAya che. vaNNavajjhANi ya se kammAI no badhAI-jAva-uvasaMtAI jo te jIvanAM karma azubharupamAM na baMdhAyela hoya bhvi|tobhvisuruuve-jaav-aadejjvynne paccAyAe -pAvatu- upazAMta hoya to te jIva suru5 -yAvatayaa'vi bhvi| Adeya vacanavALA utpanna thAya che. - vicA. sa. 1, 3. 7, mu. 22 156. aTThakammANaM aNubhAvo 15, ATha karmono anubhAva : 1. 2. nAvaLiknasa te ! jammasa pra. 1, bhaMte ! jIvanAM dvArA : nI valsa, pusa, vaddha-BIR- pusa, baddha, pRSTa, baddha sparza spaSTa, saMcita, cita, saMcitassa, citassa, uvacitassa, AvAgapattassa, upacita, kiMcita pAka, vipAka, phaLa tathA udayavivaagpttss, phalapattassa, udayapattassa, jIveNaM prApta, jIva dvArA kRta, nipAdita, pariNAmita, kaDassa, jIveNaMNivattiyassa,jIveNaMpariNAmiyassa, svayaMnAM dvArA udaya prApta, bIjAnAM dvArA udIraNAsyN vA udiNNassa, pareNa vA udIriyassa, tadubhaeNa prApta ke baMne dvArA udIrita karela jJAnAvaraNIya vA udIrijjamANassa, gatiM pappa, ThiiMpappa, bhavaMpappa, karma, gati, sthiti, bhava, pudgala tathA pudgala poggalaM pappa, poggalapariNAmaMpappa kaivihe aNubhAve pariNAmane prApta karIne keTalA prakAranA anubhAva TUtte ? (phaLa) kahela che ? 2. sama, sama. 2, mu. 3 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1644 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! nANAvaraNijjassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa dasavihe aNubhAve paNNatte, taM jahA che. soyAvara), 2. so vighAvara, rU. nettAvara, 4. NettaviNNANAvaraNe, che. dhANAvara, 6. vAviUTTI varane, 7, rasAvara, 8. raviVIITTvarane, 2. sAvara, 20. saviITUTIvarane ! jaM vedei poggalaM vA, poggale vA, poggalapariNAmaM vA, vIsasA vA, poggalANaM pariNAma, tesiMvA udaeNaM jANiyabvaMNa jANai, jANiukAme viNa jANai.jANittA viNa jANai, ucchaNNaNANI yAvi bhavai, NANAvaraNijjassa kammassa udaeNaM / esa NaM goyamA ! nANAvaraNijje kamme / esa NaM goyamA ! nANAvaraNijjassa kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa dasavihe aNubhAve pnnnntte| pa. 2. darisaNAvaraNijjassa NaM bhaMte ! kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve paNNatte? u. goyamA! darisaNAvaraNijjassaNaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa Navavihe aNubhAve paNNatte, taM jhaache. jillA, 2. aaiaai , rU. nA, 4. pacApatrA, 6. tharAddhI, 6. vaghuvaMsI varaje, 7. madhuvaMsajavara, 8. modiyaMvaro, 1. vaDhaMsAvara / jaM vedei poggalaM vA, poggale vA, poggalapariNAmaM vA, vIsasA vA, poggalANaM pariNAma, tesiM vA udaeNaM pAsiyavvaM Na pAsai, pAsiukAme viNa pAsai, pAsittA vi Na pAsai, u. gautama ! jIvanAM dvArA - baddha -cAvatu- pudagala - pariNAmane prApta jJAnAvaraNIya karmanAM dasa prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che, jemake - 1. zrotrAvaraNa, 2. zrotravijJAnAvaraNa, 3. netrAvaraNa, 4. netravijJAnAvaraNa, pa. prANAvaraNa, 6. prANavijJAnAvaraNa, 7. rasAvaraNa, 8. rasavijJAnAvaraNa, 9. sparzAvaraNa, 10. sparzavijJAnAvaraNa, je pudgalonuM ke pudgalonA pudgala- pariNAmanuM ke svAbhAvika pudgalonAM pariNAmanuM vedana kare che. te baddha (zrotrAvaraNa AdinAM) udayathI jANavA yogyane na jANavA, jANavAnAM Icchuka thaIne paNa jANatA nathI, jANIne paNa jANatA nathI ane jJAnAvaraNIya karmanA udayathI vicchinna jJAnavALA hoya che. gautama ! A jJAnAvaraNIyakarma che. he gautama ! jIvanAM dvArA baddha -thAvata- pudgalapariNAmane prApta karIne jJAnAvaraNIya karmanAM A dasa prakArano anubhAva (phaLa) kahela che. pra. 2. bhaMte ! jIvanAM dvArA baddha yAvata- pugala pariNAmane prApta karIne darzanAvaraNIya karmano keTalA prakArano anubhAva (phaLa) kahela che ? gautama ! jIvanAM dvArA baddha -yAvatu- pudgalapariNAmane prApta karIne darzanAvaraNIya karmanA nava prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che, jemake - 1, nidrA, 2. nidrA-nidrA, 3. pracalA, 4. pracalApracalA, 5. myAnagRddhi, 6. cakSudarzanAvaraNa, 7. acakSudarzanAvaraNa, 8. avadhidarzanAvaraNa, 9. kevaLa darzanAvaraNa. je pudgalonuM ke pugalonA pula pariNAmanuM ke svAbhAvika pudgalonA pariNAmanuM vedana kare che, tenA udayathI jovA lAyakane joto nathI, jovA cAhe te paNa joto nathI, koIne paNa nathI jotA ane Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1645 ucchannadaMsaNI yAvi bhavai darisaNAvaraNijjassa kammassa udennN| esa NaM goyamA ! darisaNAvaraNijje kamme / esa NaM goyamA ! darisaNAvaraNijjassa kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa Navavihe aNubhAve pnnnntte| pa. 3. (ka) sAyAveyaNijjassa NaM bhaMte! kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve paNNatte? goyamA ! sAyAveyaNijjassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa aThavihe aNubhAve paNNatte, taM jhaa2. madhuuTT sA , 2. maguUT ruvA, 3. mag idhA, 4. maUT rasa, che. manuOT phAsaT, 6. manosudayA, 7. vasuddhA, 8. sudayA ! jaM veei poggalaM vA, poggale vA, poggalapariNAma vA, vIsasA vA, poggalANaM pariNAma, tesiM vA udaeNaM sAyAveyaNijjaM kammaM veei / darzanAvaraNIya karmanAM udayathI vicchinna darzanavALA paNa thaI jAya che. gautama ! A darzanAvaraNIya karma che. he gautama ! jIvanAM dvArA baddha -yAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne darzanAvaraNIya karmanA A nava prakAranA anubhAva (phaLa) kahela che. pra. 3.(ka)bhaMte! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne sAtavedanIya karmanA keTalA prakAranA anubhAva (phaLa) kahela che ? gautama ! jIvanAM dvArA baddha -yAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne sAtavedanIya karmanAM ATha prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che, jemake - 1. manojJa zabda, 2. manojJa rupa, 3. manojJa gaMdha, 4. manojJa rasa, 5. manojJa sparza, 6. manano saumya, 7. vacanano saumya, 8. kAyAno saumya. je pugalonuM ke pudgalonA pudgala-pariNAmanuM ke svAbhAvika pudgalonAM pariNAmanuM vedana kare che athavA tenA udayathI sAtAvedanIya karmanuM vedana kare che. gautama ! A sAtavedanIya karma che. he gautama ! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne sAtAvedanIya karmano A ATha prakAranA anubhAva (phaLa) kahela che. pra. (kha) bhaMte ! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne asatAvedanIya karmanA keTalA prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che ? gautama ! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne asatAvedanIya karmanAM ATha prakAranA anubhAva (phaLa) kahela che, jemake - 1. amanojJa zabda -cAvatu- 8. kAyadu:kha je pugalonuM ke pudgalonA pugala pariNAmanuM ke svAbhAvika pudgalonAM pariNAmanuM vedana kare che. athavA tenA udayathI asAtAvedanIya karmanuM vedana kare che. gautama ! A asAtAvedanIya karma che. esa NaM goyamA ! sAyAveyaNijje kamme / esa NaM goyamA ! sAyAveyaNijjassa kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa aTThavihe aNubhAve paNNatte / pa. (kha) asAyAveyaNijjassaNaMbhaMte! kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve paNNatte? u. goyamA ! asAyAveyaNijjassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva-poggala pariNAmaM pappa aTThavihe aNubhAve paNNatte, taM jhaa2. samaju sallA -nava-8, yahudayA ? jaMveeipoggalaM vA, poggalevA, poggalapariNAmaMvA, vIsasA vA poggalANaM pariNAma, tesiM vA udaeNaM asAyAveyaNijjaM kammaM veei, esa NaM goyamA ! asAyAveyaNijje kamme / 2-2. TAI . 7, su. 188 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1646 dravyAnuyoga bhAga-3 esa NaM goyamA ! asAyAveyaNijjassa kammassa jIveNaM baddhassa -jAba- poggala pariNAmaM pappa aTThavihe aNubhAve paNNatte / pa. 4. mohaNijjassa NaM bhaMte! kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve qvVQ? goyamA! mohaNijjassaNaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva-poggala pariNAmaM pappa paMcavihe aNubhAve qvor, te nahIM2. samUttaLikke, 2. michattave jinne, 3. sammAmi chattAne, 4. vasAyavejinne, 6. rasAyaveknio jaM vedei poggalaM vA, poggale vA, poggalapariNAma vA, vIsasA vA, poggalANaM pariNAma, tesiM vA udaeNaM mohaNijjaM kammaM vadei / esa NaM goyamA ! mohaNijje kamme / esaNaM goyamA ! mohaNijjassa kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggala pariNAmaM pappa paMcavihe aNubhAve pnnnntte| 5. Auassa NaM bhaMte ! kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggala pariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve TVG[ ? goyamA ! Auassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAba-poggala pariNAmaM pappa caubihe aNubhAve TUMI , taM nahIM1. neraphAug, 2. tiriyApu, 3. manuyag, 4, revATTI jaM veei poggalaM vA. poggale vA, poggalapariNAma vA, vIsasI vI, pIyAnA rinAma, tesiM vA udaeNaM AuyaM kammaM vedei / esa NaM goyamA ! Auekamme / esaNaM goyamA! Auassa kammassa jIveNaM baddhassa -jAva-poggala pariNAmaM pappa caubihe aNubhAve guttA 6.(ka) subhaNAmassaNaMbhaMte! kammassajIveNaMbaddhassa -jAva-poggala pariNAmaM pappa kaivihe aNabhAve paNNatte? he gautama ! jIvanAM dvArA baddha -thAvata- pudgala pariNAmane prApta karIne asatAvedanIya karmanA A ATha prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che. pra. 4, bhaMte ! jIvanAM dvArA baddha -pAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne mohanIyakarmanAM keTalA prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che ? gautama ! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne mohanIya karmanAM pAMca prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che, jemake - 1. samyakatva-vedanIya, 2. mithyAtva- vedanIya, 3. samya mithyAtva-vedanIya, 4. kaSAya-vedanIya, 5. nokaSAya-vedanIya. je pudgalonuM ke pudgalonA pugala pariNAmanuM ke svAbhAvika pudgalonAM pariNAmanuM vedana kare che. athavA tenA udayathI mohanIyakarmanuM vedana kare che. gautama ! A mohanIya karma che. he gautama ! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne mohanIya karmanAM A pAMca prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che. pra. 5. aMte ! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne AyukarmanA keTalA prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che ? u, gautama ! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne AyukarmanAM cAra prakAranA anubhAva (phaLa) kahela che. jemake - 1. narakAyu, 2. tiryaMcAyu, 3. manuSyAya, 4. devAyu. je pudgalonuM ke pudagalonA pudgala pariNAmanuM ke svAbhAvika pudgalonAM pariNAmanuM vedana kare che, athavA tenA udayathI AyukarmanuM vedana kare che. gautama ! A Ayukarma che. he gautama ! jIvanAM dvArA baddha yAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne AyukarmanAM A cAra prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che. pra. . (ka) bhaMte ! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne zubha nAmakarmanAM keTalA prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che ? 3. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana u. goyamA ! subhaNAmassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva-poggala pariNAmaM pappa coddasavihe aNubhAve vaLatte, taM nahA 1. 6ThThA saddA, rU. 6aa rAMdhA, 6. raiThThA AsA, 7. rUA vii, 1. phaTTA nasojittI, 0. vherALa-ma-vajI-vIriya-risanAraparIme, 6. 3. goyamA ! va 2. vA havA, 4. raddA ratA, ??. sarayA, o2. tasayA, ? rU. viyasarayA, 14. maNuNNassarayA / des polaM vA, poggale vA, poggalapariNAmaM vA, vIsasA vA, poggalANaM pariNAmaM, tesiM vA udaeNaM subhaNAmaM kammaM vedei / esa NaM goyamA ! subhaNAmaM kamme / esa NaM goyamA ! subhaNAmassa kammassa jIveNaM baddhassa - jAba- poggala pariNAmaM pappa coddasavihe aNubhAve paNNatte / pa. (kha) duhaNAmassa NaM bhaMte! kammassa jIveNaM baddhassa - jAba- poggalapariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve paNNatte ? 6. 6ThThA 16, 8. rUddhe jAvaLe, vara-gaLA sA -gAva- hILasarayA, TILasvarayA, azisarayA, atasarayA / jaM vedei sesaM taM caiva -jAba- coddasavihe aNubhAve paNNatte / 7. (ka) uccAgoyassa NaM bhaMte ! kammassa jIveNaM baddhassa - jAba- poggalapariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve paNNatte ? u. goyamA ! uccAgoyassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa aTThavihe aNubhAve vaLatte, taM nahA 2. nAvittiyA, 2. dguruvittiyA, u. gautama ! jIvanAM dvArA baddha -yAvat- puddagala pariNAmane prApta karIne zubha nAmakarmanAM cauda prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che, jemake 1647 pra. 1. ISTa zabda, 3. ISTa gaMdha, 5. ISTa sparza, 7. ISTa sthiti, 9. ISTa yazokIrti, 10. ISTa utthAna karma-baLa-vIrya-puruSakAra parAkrama. 2. ISTa rUpa, 4. ISTa rasa, 6. ISTa gati, 8. ISTa lAvaNya, - 12. kAMta svara, 11. ISTa svara, 13. priya-svara, 14. manojJa-sva2. je puddagalonuM ke puddagalonA puddagala pariNAmanuM ke svAbhAvika puddagalonAM pariNAmanuM vedana kare che, u. gautama ! pUrvavat cauda prakAranAM che. athavA tenA udayathI zubhanAmakarmanuM vedana kare che. gautama ! A zubhanAmakarma che. he gautama ! jIvanAM dvArA baddha -yAvat- puddagala pariNAmane prApta karIne zubhanAmakarmanA A cauda prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che. pra. (kha) bhaMte ! jIvanAM dvArA baddha yAvat- puddagala pariNAmane prApta karIne azubhanAmakarma keTalA prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che ? vizeSa : pUrvathI viparIta aniSTa zabda -yAvathIna-svara, dIna-svara, aniSTa-svara ane akAMta-svara rupa che. For Private Personal Use Only je puddagala AdinuM vedana kare che te pramANe yAvat- cauda prakAranAM anubhAva phaLa kahyA che. 7. (ka)bhaMte ! jIvanAM dvArA baddha -yAvat- puddagala pariNAmane prApta karIne uccagotra karmanAM keTalA prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che ? u. gautama ! jIvanAM dvArA baddha yAvat- puddagala pariNAmane prApta karIne ucca gotrakarmanAM ATha prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che, jemake - 1. jAti-viziSTatA, 2. kuLa-viziSTatA, Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1648 dravyAnuyoga bhAga-3 rU. viisaddhayA, 4. vAvasiDyA, che. tavaviliyA, 6. suvasiyA, 7, trAmavisiDyA, 8. rUlsariyavasi | jaMveeipoggalaM vA, poggalevA, poggalapariNAmaMvA, vIsasA vA, poggalANaM pariNAma, tesiM vA udaeNaM uccAgoyaM kammaM vedei, esaM Na goyamA ! uccAgoyaM kamma, esa NaM goyamA ! uccAgoyassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva-poggala pariNAmaM pappa aThavihe aNubhAve pnnnntte| pa. (kha) NIyAgoyassaNaMbhaMte! kammassa jIveNaMbaddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve pattei? 3. soyama! le tevA nnvr-jaaivihiinnyaa-jaav-issriyvihiinnyaa| jaM vedei sesaM taM ceva -jAva- aTThavihe aNubhAve gUMaa . pa. 8. aMtarAiyassa NaM bhaMte ! kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggalapariNAmaM pappa kaivihe aNubhAve pattei ? goyamA! aMtarAiyassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva-poggala pariNAmaM pappa paMcavihe aNubhAve paNNatte, taM jhaa2. sAvaMtarA, 2. maMtarAu, rU. motarAI, 4. motaraNa, 3. baLa-viziSTatA, 4. rupa-viziSTatA, 5. tapa-viziSTatA, 6. zruta-viziSTatA, 7. lAbha-viziSTatA, 8. aizvarya-viziSTatA. je pudgalonuM ke pudgalonA pudagala pariNAmanuM ke svAbhAvika pudagalonAM pariNAmanuM vedana kare che, athavA tenA udayathI ucca gotra karmanuM vedana kare che. gautama ! A uccagotra karma che. he gautama! jIvanAM dvArA baddha -cAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne uccagotra karmanAM vAvatu ATha prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che. pra. (kha) bhaMte ! jIvanAM dvArA baddha kAvata- pudagala pariNAmane prApta karIne nIcagotra karmanA keTalA prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che ? u. gautama ! pUrvavata ATha prakAranAM che. vizeSa: pUrvathI viparIta jAtivihInatA -pAvatuezvaryavihInatA ru5 che. je pugala AdinuM vedana kare che te pramANe vAva ATha prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che. - pra. 8. bhaMte ! jIvanAM dvArA baddha kAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne aMtarAyakarmanAM keTalA prakAranAM anubhAva (phaLa) kahela che ? u. gautama ! jIvanAM dvArA baddha -pAvatu- pudgala pariNAmane prApta karIne aMtarAya karmanAM pAMca prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che, jemake - 1. dAnAntarAya, 2. lAbhAntarAya, 3, bhogAntarAya, 4. upabhogAntarAya, 5. vIryAntarAya, je pudgalonuM ke pudgalonA pugala pariNAmanuM ke svAbhAvika pudagalonA pariNAmanuM vedana kare che, athavA tenA udayathI je aMtarAyakarmanuM vedana kare che. he gautama ! A aMtarAya-karma che. he gautama ! jIvanAM dvArA baddha -vAva- pudgala pariNAmane prApta karIne aMtarAyakarmanAM A pAMca prakAranAM anubhAva (phaLa) kahyA che. jaMvedeipoggalaM vA, poggalevA, poggalapariNAmaMvA, vIsasA vA, poggalANaM pariNAmaM / tesiM vA udaeNaM aMtarAiyaM kammaM vedei / esa NaM goyamA ! aMtarAie kamme / esa NaM goyamA! aMtarAiyassa NaM kammassa jIveNaM baddhassa -jAva- poggala pariNAma pappa paMcavihe aNubhAve pnnnntte| - TUT. . 23, 3. 2, mu. 2672-2686 Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1649 siddhANa'NantabhAgo ya, aNubhAgA havanti u| karmonAM anubhAga siddhonAM anantamAM bhAga sabvesu vi paesaggaM, savvajIvesu icchiyaM / jeTalA che tathA samasta anubhAgonAM pradeza pariNAma samasta jIvothI paNa adhika che. tamhA eesiM kammANaM aNubhAge viyANiyA / mATe A karmonAM anubhAgone jANIne buddhimAnuM eesiM saMvare ceva khavaNe ya jae buhe // Ano saMvara ane kSaya karavAno prayatna kare. - 34. e. rU 3, mA. 24-25 27. tija-vasaMtamohajiLasa nIvara vAva 157. udIrNa-upazAMta mohanIya karmavALA jIvanAM upasthAavkkmnnaai parUvaNaM panAdinuM prarupaNa : pa. jIveNaM bhaMte! mohaNijje kaDeNaM kammeNaM udiNNeNaM pra. bhaMte ! (pUrva) kRta mohanIya karma jyAre udIrNa uvaTThAejjA? (udayamAM AvavAnuM) thayela hoya, tyAre jIva zuM upasthAna (paralokanI kriyAnAM mATe udyama) kare che ? 3. daMtA, zothamAM ! havAnA ! 1. aMte ! kiM vAriyA, havaTApunA, avIriyattAe uvaTThAejjA? u. goyamA ! vIriyattAe uvaTThAejjA, no avIriyattAe uvtttthaaejjaa| pa. jai vIriyattAe uvaTThAejjA kiM bAlavIriyattAe uvaTThAejjA, paMDiyavIriyattAe uvaTThAejjA, bAla paMDiyavIriyattAe uvaTThAejjA? u. goyamA ! bAlavIriyattAe uvaTThAejjA, No paMDiyavIriyattAe uvaTThAejjA, No bAlapaMDiyavIriyattAe uvtttthaaejjaa| jIveNaMbhaMte! mohaNijjeNaMkaDeNaM kammeNaM udiNNeNaM avakkamejjA ? u. hA, gautama ! te udyama kare che. pra. bhaMte ! zuM jIva savirya thaIne upasthAna kare che ke avIrya thaIne upasthAna kare che ? u. gautama ! jIva vIryatAthI upasthAna kare che, avIryatAthI upasthAna karatA nathI. pra. jo vIryatAthI upasthAna kare che to zuM bALavAryatAthI, paMDita vIryatAthI ke bALa paMDitavIryatAthI upasthAna kare che ? u. gautama ! te bALavAryatAthI upasthAna kare che. paraMtu paMDitavIryatAthI ke bALa paMDitavIryatAthI upasthAna karatA nathI. pra. bhaMte!(pUrva) kRta (upArjita)mohanIya karma jyAre udayamAM Avela hoya, tyAre zuM jIva apakramaNa (patana) kare che ? u. hA, gautama ! apakramaNa kare che. pra. bhaMte ! te bALavAryathI, paMDitavIryathI ke bALa paMDitavIryathI apakramaNa kare che ? . 3. daMtA, navamA ! mavamennA pa. se bhaMte ! kiM bAlavIriyattAe avakkamejjA, paMDiyavIriyattAe avakkamejjA, bAlapaMDiyavI riyattAe avakkamejjA? u. goyamA ! bAlavIriyattAe avakkamejjA, no paMDiyavIriyattAe avakkamejjA, siya bAlapaMDiyavIriyattAe avkkmejjaa| jahA udiNNaNaM do AlAvagA tahA uvasaMteNa vi do AlAvagA bhaanniybvaa| u. gautama ! te bALavAryathI apakramaNa kare che, paMDitavIryathI apakramaNa karatA nathI. kyAreka bALapaMDita vIryathI apakramaNa kare che. jevI rIte udIrNa (udayamAM Avela) padanI sAthe be AlApaka kahyA che, tevA ja upazAnta" padanI sAthe paNa be AlApaka kahevA joIe. vizeSa-jIva paMDitavIryathI upasthAna kare che ane bALapaMDita vIryathI apakramaNa kare che. Navara-uvAejjA paMDiyavIriyattAe. avakkamejjA baal-pNddiyviiriyttaae| Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165: dravyAnuyoga bhAga-3 pa. sebhaMte! kiM AyAe avakkamae, aNAyAe avakkamae? pra. bhaMte ! zuM jIva potAnA udyamathI paDe che ke para udyamathI paDe che? u. goyamA ! AyAe avakkamae, No aNAyAe u. gautama ! potAnA udyamathI paDe che paranAM udyamathI avkkme| paDatA nathI. pa. mohaNijja kammaM veemANe se kahameyaM bhaMte! evaM? pra. bhaMte ! mohanIya karmane vedatA thakA te (jIva) zA mATe apakramaNa kare che ? u. goyamA! pubbiM se eyaM evaM royaiidANiM se eyaM evaM | u. gautama ! pahelA tene jInendra dvArA varNita tatva no royai, evaM khalu eyaM evaM AyAe avakkamai No catA hatA ane A samaye tene A pramANe aNAyAe avkkmi| rucatA nathI. A kAraNe te samaye evuM thAya che ke - vi . sa. 1, 3, 4, mu. 2-6 potAnA udyamathI paDe che paraudyamathI paDatA nathI. 18. cInamohalsa pakaDIyA vo- 158, kSINamohInAM karmaprakRtionAM vedananuM prANa : khINamohe NaM bhagavaM mohaNijjavajjAo satta kSINamohI bhagavAna (12mAM guNasthAnavata) mohanIya kammapagaDIo veeii| karmane choDIne zeSa sAta karma pravRtionuM vedana kare che. - sama. sa. 7, 3. 6 159. khINamohassakammakkhaya parUvarNa 159. kSINamohInAM karmakSayanuM prarupaNa : khINamohassa NaM arahao tao kammaMsA jugavaM khijjaMti, kSINamohI antanAM traNa karbhAza (karmaprakRtio) eka te nahIM sAthe kSaya thAya che, jemake - 2. nANAvarajinna, 2. haMsAvarabinne, 1. jJAnAvaraNIya, 2. darzanAvaraNIya, rU. saMtarADyo. 3. aMtarAya. - TAii. ma. 2, 3, 4, su. 22 6 160. paDhama samayajiNassa kammakkhaya parUvarNa 10. prathama samaya jina bhagavaMtanAM karmakSayanuM prarupaNa : paDhamasamayajiNassaNaM cattArikammaMsAkhINA bhavaMti.taM prathama-samaya jinabhagavaMtanAM cAra karmAza kSINa thAya nahIM che, jemake - 2. navaraniSNa, 2. DhaMsAvarabli , 1. jJAnAvaraNIya, 2. darzanAvaraNIya, rU. moLiLyuM, 4. aMtaraDyA 3. mohanIya, 4. aMtarAya. - TAii. ka. 4, 3. 2, . 268 161. paDhama samaya siddhassa kammakkhaya parUvarNa- 161. prathama samaya siddhanAM karmakSayanuM prarupaNa : paDhamasamayasiddhassa NaM cattArikammaMsA jagavaM khijjaMti, prathama samaya siddhanAM cAra karmAza eka sAthe kSINa thAya te nahIM che, jemake - 9. veLaLyuM, 2. bAya, 1. vedanIya, 2. Ayu, rU. nA, 4. northa 3. nAma, 4. gotra. - TApa. , 4, 3, 6, ku. 268 62, nIva-pakavIpaNu moTuM pADIne vimAna 12. jIva-covIsa daMDakomAM ATha karma prakRtinAM avibhAgaplicchedaa AveDhaNa pariveDhaNa ya pariccheda ane Avekhana pariveSTanap. nANAvaraNijjassa NaM bhaMte ! kammassa- kevaiyA pra. bhaMte ! jJAnAvaraNIya karmanAM keTalA avibhAga - __ avibhAgapalicchedA paNNattA ? pariccheda kahyA che ? u. goyamA! aNaMtA avibhAgapalicchedA pnnnnttaa| | u. gautama ! ananta vibhAga- pariccheda kahyA che. Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1651 1. . nairava maMta! nAvaLiknasa mmasa' kevaiyA avibhAgapalicchedA paNNattA? goyamA ! aNaMtA avibhAgapalicchedA pnnnnttaa| huM 2-24, vanavA -jhava-maNiyALo jahA nANAvaraNijjassa avibhAgapalicchedA bhaNiyAtahAaTThaha vikammapagaDINaMbhANiyabbA -jAva-1-24 vemANiyANaM aMtarAiyassa kmmss| ka, pa. egamegassa NaM bhaMte ! jIvassa egamege jIvapaese nANAvaraNijjassa kammassa kevaiehiM avibhAgapalicchedehiM AveDhiya pariveDhie siyA? goyamA ! siya AveDhiya pariveDhie, siya no AveDhiya priveddhie| jai AveDhie pariveDhie niyamA aNaMtehiM / pa. da. 1. egamegassa NaM bhaMte ! neraiyassa egamege jIvapaese-nANAvaraNijjassa kammassa kevaiehiM avibhAga palicchedehiM AveDhie pariveDhie? 3. noyaHT! niyama ahiM pra. 6.1, bhaMte ! nairayikomAM jJAnAvaraNIyakarmanAM keTalA avibhAga-pariccheda kahyA che ? gautama ! ananta avibhAga- pariccheda kahyA che. 6. 2-24. A pramANe vaimAniko sudhI badhA jIvomAM jJAnAvaraNIyakarmanAM avibhAga- pariccheda jANavA joIe. je pramANe badhA jIvomAM jJAnAvaraNIya karmanAM avibhAga-pariccheda kahyA che, te pramANe 1-24 vaimAniko sudhI badhA jIvonAM aMtarAya karma sudhI ATho karma pravRtionAM ananta avibhAgapariccheda kahevA joIe. bhaMte ! pratyeka jIvanAM eka-eka jIvapradezajJAnAvaraNIya karmanAM keTalA avibhAga-paricchedothI AveSTita - pariveSTita thAya che ? gautama! te kyAreka Averita - pariveSTita thAya che ane kyAreka Avekhita-pariveSTita thatA nathI. jo Aveti - pariveSTita thAya che to te niyamataH ananta (avibhAga- paricchedo)thI thAya che. pra. 6.1. bhaMte! pratyekanairayikanAM eka-eka jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanAM keTalA avibhAga paricchedothI Avekhita-pariveSTita thAya che ? u. gautama ! te niyamataH ananta avibhAga paricchedothI Avekhita-pariverita thAya che. 8.2-24. je pramANe nairayikonAM viSayamAM kahyuM, te pramANe vaimAnika sudhI kahevuM joIe. 6.21. vizeSa - manuSyanuM varNana (audhika) jIvanI jema karavuM joIe. pra. bhaMte ! pratyeka jIvanAM eka-eka jIvapradeza darzanAvaraNIya karmanAM keTalA avibhAga paricchedothI Averita-pariveSTita thAya che ? u. gautama ! jema jJAnAvaraNIya karmanAM viSayamAM daMDaka kahyA che, te pramANe ahIM vaimAnika- sudhI badhA diMDaka kahevA joIe. A pramANe aMtarAya karma sudhI kahevA joIe. vizeSa:vedanIya, Ayu, nAma ane gotra A cAra karmonAM mATe je pramANe nairayika jIvomAM varNana karela che. te pramANe manuSyonAM mATe paNa kahevuM joIe. zepa badhu varNana pUrvanusAra che. Dha ra-24. nAnerA -gAva-hemAiyasI 3. 22. dhava-masa nadI nIvasa pa. egamegassa NaM bhaMte ! jIvassa egamege jIvapaese darisaNAvaraNijjassa kammassa kevaiehiM avibhAgapalicchedehiM AveDhiya pariveDhie? goyamA ! jaheba nANAvaraNijjassa taheva daMDago bhaanniybbo-jaav-vemaanniyss| evaM -jAva- aMtarAiyassa bhANiyabbaM / NavaraM-veyaNijjassa, Auyassa, nAmassa, goyassa, eesiM cauNha vi kammANaM maNUsassa ya jahA neraiyassa tahA bhANiyavvaM / sesaM taM cev| - vicA. sa. 8, 3. 20, mu. rU 3-4 Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 dravyAnuyoga bhAga-3 163. kammANaM paesagga parimANa parUvarNa 13. karmonAM pradezAtra- parimANanuM prarupaNa : paesagga khettakAle ya bhAvaM cauttaraM suNa // have tenA pradezAgra (dravya parimANa) kSetrakALa ane bhAvane sAMbhaLo. sabvesiM ceva kammANaM, paesaggamaNaMtagaM / eka samayamAM baMdhanArA samasta karmonAM pradezAgra ananta thAya che. gaNThiya-sattAIyaM aMto siddhANa AhiyaM // te parimANa graMthibheda na karanAra abhavya jIvonAM anantaguNA adhika ane siddhonAM anantamAM bhAga jeTalA kahyA che. savvajIvANaM kammaM tu saMgahe chaddisAgayaM / badhA jIva cha dizAomAM rahetA karma pudagalone samyaku prakArathI grahaNa kare che. sabvesu vi paesesu savvaM sabveNa baddhagaM // te badhA karma pudagala AtmAnAM samasta pradezonI sAthe - utta.ka. 33, . 6 (2)-28 sarva prakArathI baddha thaI jAya che. 164. kammaTThagANaM vaNNAi parUvaNaM 14. ATha karmonAM varNAdinuM prarupaNa : TIMvarabinne gAva- aMtarA, paMja avv', yuvApe, jJAnAvaraNIya karma -yAvata- aMtarAya karma pAMca varNa, paMca rase, cauphAse pnnnntte| be gaMdha, pAMca rasa ane cAra sparzavALA kahyA che. - vicA. sa. 12, 3, 5, ku. 27 6. tyeluM pumAvajaya rite nava-vasavaMlahu 165. vastramAM pudagalopacayanAM daSTAnta dvArA jIva-covIsa kammovacaya parUvarNa daMDakomAM karmopacayanuM prarupaNa : pa. vatthassa NaM bhaMte ! poggalovacae kiM payogasA, pra. bhaMte ! vastramAM je pudgalonuM upacaya thAya che, vIsasA? te zuM prayoga (prayatna)thI thAya che ke svAbhAvika rupathI thAya che ? 3. soyamA ! thoDAsA vi, vArasA viA u. gautama ! te prayogathI paNa thAya che ane svAbhAvika rupathI paNa thAya che. pa. jahANaM bhaMte ! vatthassa NaM poggalovacae payogasA pra. bhaMte ! je pramANe vastramAM pudgalonuM upacaya vi, vIsA vi. prayogathI ane svAbhAvika rupathI thAya che. tahA NaM jIvANaM kammovacae kiMpayogasA vIsasA? to zuM te pramANe jIvonAM karmapudgalonuM upacaya prayogathI ane svAbhAvika rupathI thAya che ? u. goyamA ! jIvANaM kammovacae payogasA, no u. gautama! jIvonAM karmapudgalonAM upacaya prayogathI viissaa| thAya che, svAbhAvika rupathI thatuM nathI. 1. che ne ! parva 36 pra. bhaMte ! zA mATe evuM kehavAya che ke - 'jIvA NaM kammovacae payogasA, no vIsasA ?' "jIvonAM karma pudgalonuM upacaya prayogathI thAya che, svAbhAvika rupathI thatuM nathI ? u. goyamA ! jIvANaM tivihe payoge paNNatte, taM jahA- u. gautama! jIvonAM traNa prakAranAM prayoga kahyA che, jemake - 2. mAyo, 2. vayoge, rU. thayo. 1. mana prayoga, 2. vacana prayoga, 3. kAya prayoga. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1653 icceeNaM tiviheNaM payogeNaM jIvANaM kammovacae A traNa prakAranAM prayogothI jIvonAM karmono payogasA, no viissaa| upacaya prayogathI thAya che. paraMtu svAbhAvika rupathI nahi. evaM sabvesiM paMceMdiyANaM tivihe payoge bhaanniybbe| A pramANe samasta paMcendriya jIvonAM traNa prakAranAM prayoga kahevA joIe. puDhavikAiyANaM egaviheNaM payogeNaM, pRthvIkAyikonuM eka prakAranAM kAryo prayogathI karmopacaya thAya che. parva -nAvi- vAsaDA A pramANe vanaspatikAyiko sudhI kahevuM joIe. vigaliMdiyANaM duvihe payoge paNNatte, taM jahA vikalendriya jIvonAM prakAranAM prayoga che, jemake - 2. prayoje ya, 2. yone cA 1. vacana-prayoga, 2. kAya-prayoga. icceeNaM duviheNaM payogeNaM kammovacae payogasA, A prakAranAM e be prayoga karmopacaya prayogathI no viissaa| thAya che, svAbhAvika rupathI nahi. se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - 'jIvANaM kammovacae payogasA, no vIsasA' // jIvonAM karmopacaya prayogathI thAya che, svAbhAvika rupathI thatuM nathI." evaM jassa jo payogo-jAva-vemANiyANaM / A pramANe je jIvanAM je prayoga hoya te - vicA. sa. 6, 3. 3, su. 4-6 vaimAniko sudhI kahevA joIe. 166. kammovacayassa sAi sapajjavasiyAi parUvaNaM- 10. karmopacayanI sAdi sAntatA AdinuM prarupaNa : pa. vatyilsa je maMte ! panivavA pra. bhaMte ! vastranAM pudgalonuM je upacaya thAya che to kiM sAIe sapajjavasie, sAIe apajjavasie, zuM te sAdi sAnta che, sAdi ananta che, anAdi aNAIe sapajjavasie, aNAIe apajjavasie? sAtta che ke anAdi ananta che ? u. goyamA ! vatthassa NaM poggalovacae gautama ! vastranAM yugalonuM je upacaya che te sAIe sapajjavasie, no sAIe apajjavasie, no sAdi sAtta che, paraMtu na to te sAdi ananta aNAIe sapajjavasie, no aNAIe apjjvsie| che, na anAdi sAnta che ane na anAdi ananta che. pa. jahA NaM bhaMte ! vatthassa poggalovacae pra. bhaMte ! je pramANe vastranAM pudgalopacaya sAdi sAIe sapajjavasie, no sAIe apajjavasie, no sAnta che, paraMtu sAdi-ananta, anAdi-sAnta ane aNAIe sapajjavasie, no aNAIe apjjvsie| anAdi-ananta nathI to - tahA jIvANaM bhaMte ! kammovacae kiM sAIe bhaMte ! zuM te pramANe jIvonAM karmopacaya paNa sAdispjjvsie-jaav- No aNAIe apajjavasie? sAnta che -vAva- anAdi ananta nathI ? u. goyamA! atthegaiyANaM jIvANaM kammovacae sAIe gautama ! keTalAka jIvonAM karmopacaya sAdi sapajjavasie, sAtta che. atthegaiyANaM aNAIe sapajjavasie, keTalAka jIvonAM karmopacaya anAdi sAtta che. atthegaiyANaM aNAIe apajjavasie, keTalAka jIvonAM karmopacaya anAdi ananta che. Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1654 dravyAnuyoga bhAga-3 no ceva NaM jIvANaM kammovacae sAIe apjjvsie| paraMtu koI paNa jIvonA karmopacaya sAdi ananta hotA nathI. v. phrena maMte ! pUrva 36 pra. bhaMte ! zA mATe evuM kehavAya che ke - 'atthegaiyANaM jIvANaM kammovacae sAIe keTalAka jIvonAM karmopacaya sAdi sAtta che sapajjavasie-jAva-nocevaNaMjIvANaM kammovacae -yAvatu- koIpaNa jIvonAM karmopacaya sAdi sAnta sAIe apajjavasie ?' hotA nathI ? u. goyamA! iriyAvahiyAbaMdhayassa kammovacaesAIe u. gautama ! IryApathika baMdhakanuM karmopacaya sAdispjjvsie, sAtta che. bhavasiddhiyassa kammovacae aNAIe sapajjavasie, bhavasiddhika jIvonAM karmopacaya anAdi sAtta che, abhavasiddhiyassa kammovacae aNAIe apjjvsie| abhAvasiddhika jIvonA karmopacaya anAdi ananta che. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "atthe gaiyANaM jIvANaM kammovacae sAIe keTalAka jIvonA karmopacaya sAdi sAtta che sapajjavasie-jAva-nocevaNaMjIvANaM kammovacae -vAva- koI paNa jIvonAM karmopacaya sAdi sAIe apjjvsie|" ananta hotA nathI." - vi. . 6, 3. rU, mu. 6-7 67. vIla humalAna-gaNa-mUtarAphArapatra- 17. covIsa daMkaDomAM mahAkarmaalpakarmava AdinAM kAraNonuM prarupaNa : pa. daM. 1. do bhaMte ! neraiyA egaMsi neraiyAvAsaMsi pra. de, 1, bhate ! be nairayika eka ja narakAvAsamAM nerayattAe uvavannA, nairayikarupathI utpanna thayela. tatthaNaMegeneraiemahAkammatarAe ceva, mahAkiriya temAMthI eka nairayika mahAkarmavALA, mahAkriyAtraae ceva, mahAsavatarAeceva, mahAveyaNatarAe ceva, vALA, mahAzravavALA ane mahAvedanAvALA hoya che. ege neraie appakammatarAe ceva, appakiriya eka nairayika alpakarmavALA, alpakriyAvALA, tarAe ceva, appAsavatarAe ceva, appaveyaNatarAe cev| alpAzrayavALA ane alpavedanAvALA hoya che tote meyaM maMte ! parva? bhaMte ! AvuM kema ? u. goyamA ! neraiyA duvihA paNNattA, taM jahA u. gautama ! nairayika be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mAyimiiiAvava7 II , 1. mAyI- mithyAdaSTi - upapannaka, 2. amAyisammaddiTThiuvavannagA ya / 2. amAyI - samyaguSTi-upapannaka. 1. tattha NaM je se mAyimicchadidachiuvavannae 1. AmAMthI je mAyI-mithyA daSTi-upapannaka neraie seNaM mahAkammatarAe ceva-jAva-mahAveya nairayika che te mahAkarmavALA -vAvatuMnntraae ceva, mahAvedanAvALA hoya che. 2. tattha NaM je se amAyisammadiThThiuvavannae 2. AmAMthI je amArI-samyagudRSTi-upapannaka neraie se NaM appakammatarAe ceva -jAva-appaveya nairayika che te alpakarmavALA -pAvatunntraae cev| alpavedanAvALA hoya che. daM. 2-11. evaM asurakumArA vi-jaav-thnniykumaaraa| 6.2-11. A pramANe(pUrvavata) asurakumArothI svanitakumAro sudhI jANavAM joIe. - Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1655 us pratija-viiiracavA (ra0-24) -nA A pramANe ekendriya ane vikasendriyone choDIne mALiyA (20-24) vaimAniko sudhI jANavAM joIe. (egidiya vigaliMdiyA mahAkammatarAgA -jAva (ekendriya ane vikasendriya mahAkarmavALA mahAveyaNatarAgA) -vAva- mahAvedanAvALA hoya che.) - vicA. sa. 28, 3. 5, 7. 2-7 268. vahitenIvAjacatta dutta rajavAM - 168. tuMbaDAnAM darzAtathI jIvonAM gurutva laghutvanAM kAraNonuM prarupaNa : pa. kahaM NaM bhaMte ! jIvA garUyattaM vA lahuyattaM vA pra. bhaMte ! zA kAraNathI jIva gurutA ane laghutAne havvamAgacchaMti? prApta kare che ? u. goyamA ! se jahAnAmae kei purise egaM mahaM tuMbaM gautama ! jema koI eka puruSa eka moTA sUkhA NicchidaM nirUvahayaM dabbhehiM kusehiM veDhei, veDhittA chidra rahita ane akhaMDa tuMbaDAne darbhathI (DAbha) maTiyAleveNaM liMpai. uNhe dalayai dalaittA sukkaM ane kuza (dUba)thI lapeTe ane lapeTIne mATInAM samANaM doccaM pi dabbhehiM ya kusehiM ya veDhei, veDhittA lepathI lIpe, pachI taDakAmAM rAkhe ane taDakAmAM maTTiyAleveNaM liMpai, liMpittA uNhe sukkaM samANaM rAkhavAthI sUkAya javAthI bIjIvAra darbha ane kuzathI lapeTe, lapeTIne pAchI mATInAM lepathI taccaM pi dabbhehiM ya kusehiM ya veDhei veDhittA lIdhe, lepIne taDakAmAM sukAve, sukAya gayA pachI maTTiyAleveNaM liNpi| trIjI vAra darbha ane kuza lapeTe ane lapeTIne mATIno lepa caDhAvI de. evaM khalu eeNuvAeNaM aMtarA veDhemANe, aMtarA A pramANe A kramathI vaca-vacamAM darbha ane liMpemANe, aMtarAsukkavemANe-jAva-aTThahiMmaTTi kuza lapeTatA mATIthI lepatA ane sukAvAthI yAlevehiM AliMpai, atthAhamatAramaporisiyaMsi -cAvata- ATha mATIno lepa te tuMbaDA para caDhAve udagaMsi pkkhivejjaa| che. pachI jenAthI tarAya na zakAya ane apauruSika(je puruSanI uMcAIthI mApI na zakAya evA) pANImAM nAkhI devAya to - seNUNaMgoyamA! setubetesiM aTThaNhaM maTTiyAleveNaM nizcaya ja he gautama ! te tuMbaDu mATInAM ATha garUyattAe bhAriyattAe garUyabhAriyattAe uppiM leponAM kAraNe gurutA ane bhArIpaNAne prApta salilamaivaittA ahe dharaNiyalapaiTThANe bhvi| karIne pANInAM uparatalane choDIne nIce dharatInAM taLa bhAgamAM sthira thaI jAya che. evAmeva goyamA ! jIvA vi pANAivAeNaM-jAva A pramANe he gautama ! jIva paNa prANAtipAta micchAdasaNasalleNaM aNupubveNaM aTThakammapagaDIo vAvatu- mithyAdarzanazalyathI arthAtu aDhAra samajjiNaMti / tAsiM garUyAe bhAriyayAe pApasthAnakonAM sevanathI kramazaH ATha karmaprakRtionuM garUyabhAriyayAe kAlamAse kAlaM kiccA upArjana kare che. te karma prakRtio guru ane dharaNiyalamaivaittA ahe naragatalapaiTThANA bhArepaNAnAM kAraNe gurutA ane bhArI thaIne bhavaMti, evaM khalu goyamA ! jIvA garUyattaM mRtyunAM samaye mRtyune prApta karI A pRthvI talane hvvmaagcchNti| ullaMghana karI nIce naraka talamAM sthita thAya che. A pramANe gautama! jIva zIdhra gurutvane prApta thAya che. aha NaM goyamA ! se tuMbe tesiM paDhamillUgaMsi have he gautama ! te tuMbaDA uparanAM mATInAM lepa maTiyAlevaMsi tittaMsi kahiyaMsi parisADiyaMsi bhInA thaI jAya. ogaLI jAya ane pariziSTa IsiM dharaNitalAo uppaittA NaM ciTThai / (nara) thaI jAya to te tuMbaDuM pRthvItalathI kaMIka upara AvIne rahe che. Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 dravyAnuyoga bhAga-3 tayANaMtaraM ca NaM doccaM pi maTTiyAleve tittekuhie tyAra pachI bIjA mRttikAlepa paNa ogaLI parisaDieIsiMdharaNiyalAo uppaittANaM ciTThai, jAya, gaLI jAya ane haTI jAya to te tuMbaDu evaMkhalueeNaM uvAeNaM tesu aTThasu maTTiyAlevesu pRthvItalathI kaMIka upara AvIne rahe che. A tittesu-jAva-vimukkabaMdhaNe ahedharaNiyalamaivaittA pramANe te ATheya mRttikAleponAM bhIMjAya javAthI -vAva- haTI javAnA kAraNe tuMbaDu nirlepa baMdhana uppiM salilatalapaiTThANe bhavai / mukta thaIne dharatItalane choDIne jalanAM kinArA para sthita thaI jAya che. evAmeva goyamA ! jIvA pANAivAyaveramaNeNaM A pramANe che gautama ! prANAtipAtaviramaNa -jAva- micchadaMsaNasallaveramaNeNaM aNupuveNaM -cAvatu-mithyAdarzana zalyaviramaNathI jIva kramazaH aTThakammapagaDIo khavettA gagaNatalamuppaittA ATha karmaprakRtiono kSaya karIne upara up iloyagga paiTThANA bhvNti| AkAzatalanI tarapha uDIne lokAgra bhAgamAM sthita thaI jAya che. evaM khalu goyamA ! jIvA lahuyattaM havvamAgacchaMti / A pramANe he gautama ! jIva zIdhra ladhutvane prApta - gAyA. su. 1, meM. 6, . 4-7 kare che. 22. paramAvarame kuLa nIvaDIlavaMDaNakumahommatarA 169, carAcaramanI apekSAe jIva-covIsa daMDakomAM parUvaNaM mahAkarmatvAdinuM prarupaNa : pa. daM.1. asthi NaM bhaMte ! caramA vi neraiyA, paramA pra. 8.1. bhaMte ! zuM nairayika carama (alpaAyuvALA) vi ne ? paNa che ane parama (utkRSTa AyuvALA) paNa 3. nAyamI ! daMtA, tyi | pa. se nUNaM bhaMte ! carimehiMto neraiehiMto paramA neraiyA mahAkammatarA ceva, mahAkiriyatarA ceva, mahAssavatarA ceva, mahAveyaNatarA ceva, paramehiMto vA neraiehiMto caramA neraiyA appakammatarA ceva, appakiriyatarA ceva appAssavatarA ceva,appaveyaNatarA ceva ? haMtA, goyamA ! caramehiMto neraiehiMto paramA neraiyA mahAkammatarA ceva -jAva-mahAveyaNatarA ceva, paramehiMto vA neraiehiMto caramA neraiyA appakammatarA ceva -jAva- appaveyaNatarA ceva / pa. se kepaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai 'caramehiMtoneraiehitoparamAneraiyA mahAkammatarA ceva -jAva- mahAveyaNatarA ceva, paramehiMto vA neraiehiMto caramA neraiyA appakammatarA ceva -nA-pUvecAtarA veva? 3. soyamAM ! TiTuM paDu | se teNaTheNaM goyamA! evaM vuccai u. hA, gautama ! (te carama paNa che ane parama paNa) che. pra. bhaMte ! zuM carama nairayikothI parama nairayika mahAkarmavALA, mahAkriyAvALA, mahAzravavALA ane mahAvedanAvALA che ? parama nairayikothI carama nairayika alpakarmavALA, alpakriyAvALA, alpAzravavALA ane alpavedanAvALA che ? hA, gautama ! carama nairayikothI parama aurayika mahAkarmavALA -pAvatu- mahAvedanAvALA che, parama nairayikothI carama nairayika alpakarmavALA -vAva- alpavedanAvALA che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - carama nairayikothI parama aurayika mahAkarmavALA -cAvatu- mahAvedanAvALA che ane parama nairayikothI carama nairayika alpakarmavALA -vAva- alpa vedanAvALA che ? u. gautama ! sthiti (Ayu)nI apekSAe evuM kahyuM che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 16pa7 E "carame hiMto ne raiehiMto paramA ne raiyA carama nairayikothI parama nairayika mahAkarmavALA mahAkammatarA ceva -jAva- mahAveyaNatarA ceva, cAvata-mahAvedanAvALA che ane parama nairayikothI paramehiMto vA neraiehiMtocaramA neraiyA appakamma carama nairayika alpakarmavALA -vAva- alpa tarA ceva -jAva- appaveyaNatarA ceva / " vedanAvALA che." re 2, asthi nuM maMte ! gharamA vi masuramAra, pra. daM, 2, bhaMte ! zuM asurakumAra carama paNa che ane paramA vi asurakumArA? parama paNa che ? 3. nIyamI ! jevA uM. hA, gautama ! te A pramANe (baMne) che. NavaraM-vivarIyaM bhANiyavvaM paramA appakammatarA ceva, vizeSa : ahIM pUrvakathanathI viparIta kahevuM joIe appakiriyatarAceva, appAssavatarAceva, appaveya ke parama asurakumAra alpakarmavALA, alpakriyAnntraa ceva, vALA, alpAzrayavALA ane alpavedanAvALA che. caramA mahAkammatarA ceva, mahAkiriyatarA ceva, carama asurakumAra mahAkarmavALA, mahAkriyAvALA, mahAssavatarA ceva, mahAveyaNatarA ceva / mahAzravavALA ane mahAvedanAvALA che. DhaM. rU??. have -gAva-bhajiyanArA 6.3-11. A pramANe svanitakumAra sudhI jANavA joIe. daM. 12-21. puDhavikAiyA -jAva- maNussA ee 8.12-21. pRthvIkAyikothI manuSyo sudhIrayikonAM jahA neriyaa| samAna samajavuM joIe. 22-24. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA jahA 8.22-24. vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnikonuM asurkumaaraa| varNana asurakumAronAM samAna karavuM joIe. - viyA. sa. , 3, 6, mu. - 270. amadAvamAgutta nIvasa vADu pujA 170. alpamahAkarmAdiyukta jIvanAM baMdhAdi pudgalonuM pariNamanaM pariNamana : pa. senUNaMbhaMte!mahAkammassa mahAkiriyassa mahAsavassa pra. bhaMte ! zuM nizcaya ja mahAkarmavALA, mahAdiyAvALA, mahAveyaNassa mahAzravavALA ane mahAvedanAvALA jIvanAM - savao poggalA bajhaMti, sarvataH (badhI dizAothI) pudagalono baMdha thAya sabao poggalA cijaMti, sabbao poggalA uvacijjaMti, sayA samitaM ca NaM poggalA bajhaMti, sayA samitaM poggalA cijjaMti, sayA samitaM poggalA uvacijjaMti, sayAsamitaMcaNaMtassa AyAdurUvattAeduvaNNattAe, dugaMdhattAe durasattAe duphAsattAe aNiTThattAe, akaMtattAe appiyattAe asubhattAe amaNuNNattAe, amaNAmattAe aNicchiyattAe aNabhijjhiyattAe, ahattAe, no uDDhattAe, dukkhattAe, no suhattAe bhujjo-bhujjo pariNamai ? sarvataH pudgalono caya thAya che ? sarvataH pudgalono upacaya thAya che ? sadA satata pudgalono baMdha thAya che ? sadA satata pudgalono caya thAya che ? sadA satata pudgalono upacaya thAya che ? zuM sadA niraMtara tenI AtmA durupatA, durvarNatA, durgandhatA, durasatA, du:sparzatA, aniSTatA, akAMtatA, apriyatA, azubhatA, amanojJatA, anAmatA, anicchayatA, anabhipsita adhamatA, anUrkhatA, du:khatA, asukhatAnAM rUpamAM vAraMvAra pariNata thAya che ? Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! mahAkammassa -jAva- savao poggalA uvacijjati-jAba-no uDDhattAe, dukkhattAe, no suhattAe bhujjo-bhujjo prinnmi| pa. se keNaDheNaM bhaMte ! evaM vuccai "mahAkammassa -jAva- savvao poggalA uvacijjaMti-jAva-no uDDhattAe, dukkhattAe, no suhattAe bhujjo-bhujjo pariNamai ?" 3. govA ! te gahanAma, vatsasa mahatasa vA, dhotassa vA, taMtuggatassa vA ANupuvIe pribhujjmaannss-sbbopogglaabjhNti-jaavritikA se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai"mahAkammassa -jAva- savao poggalA uvacijjati-jAva-no uDDhattAe, dukkhattAe, no suhattAe bhujjo-bhujjo pariNamaMti / " se naNaM bhaMte ! appakammassa appakiriyassa appAsavassa appaveyaNassasabao poggalA bhijjaMti, savao poggalA chijjaMti, sabbao poggalA viddhaMsaMti, savao poggalA parividdhaMsaMti, sayA samitaM poggalA bhijjaMti, chijjaMti, viddhaMsaMti parividdhaMsaMti, sayA samitaM ca NaM tassa AyA surUvattAe' -jAvasuhattAe, no dukkhattAe bhujjo-bhujjo pariNamai? u. hA, gautama ! mahAkarmAdivALA jIvanAM -vAvatu sarvataH pudagalono upacaya thAya che -vAvaanUrNatA, duHkhatA ane asukhatAnAM rupamAM vAraMvAra pariNata thAya che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - mahAkarmAdivALA jIvanAM -vAvatu- sarvata: pudagalono upacaya thAya che -cAvatu- anurdhvatA, du:khatA ane asukhatAnAM rUpamAM vAraMvAra pariNata thAya che ? u. gautama ! jema koI Ahata (na paherAyu hoya) (dhauta) dhoyeluM, taMtugata (mazInathI utArela) vastrane upayogamAM levAmAM Ave che to tenA pudgala badhI taraphathI baMdhAya che -yAvatu- pariNata thaI jAya che. arthAt kAlAntaramAM te vastra masotA jevuM atyaMta mela ane durgandhita rupamAM pariNata thaI jAya che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "mahAkarmAdivALA jIvanacAvata-sarvataH pudgalono upacaya thAya che -cAvatu- anUrkhatA, du:khatA ane asukhatAnA rupamAM vAraMvAra pariNata thAya che." bhaMte ! zuM nizcaya ja alpakarmavALA, alpakriyAvALA, alpAzravALA ane alpavedanAvALA jIvanAMsarvataH pudgala bhinna thaI jAya che ? sarvataH pudgala chinna thAya che ? sarvataH pudgala vidhvasta thAya che ? sarvataH pudgala samagrarupathI dhvasta thAya che ? zuM sadA satata pudgala bhinna, chinna, vidhvasta ane parividhvasta thAya che ? zuM sadA niraMtara tenI AtmA surupatA -pAvatusukharupatA ane adu:khatAnAM rupamAM vAraMvAra pariNata thAya che ? u. hA, gautama ! alpakarmavALA jIvanAM -vAvatu sarvataH pudgala pUrNarupathI vidhvaMsa thAya che -cAvatu(tenI AtmA) aduHkhatAnAM rUpamAM vAraMvAra pariNata thAya che. u. goyamA ! appakammassa -jAva-savvao poggalA parividdhaMsaMti-jAva-no dukkhattAe bhujjo-bhujjo prinnmi| 1. patya neyatve - mahAkarmamAM durupatA cAvatu- dukhataranuM varNana karyuM paraMtu ahIM viloma zabda surupatA yAvata- sukharupatA Adi grahaNa karavuM. Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 159 g che maMte ! 3 pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "appakammassa -jAva- savvao poggalA "alpakarmavALA jIvanAM -vAva- sarvata pudgala parividdhaMsaMti-jAva-no dukkhattAe bhujjo-bhujjo pUrNarupathI vidhvaMsa thAya che -yAvatu-aduHkhatAnAM paridhAma ?" rupamAM vAraMvAra pariNata thAya che." 3. yama ! che nahIMnAma, vaFksa naljhiyamsa va, u. gautama! jema koI jallita(mailA) paMkita (kIcaDa)thI paMkittassa vA, mahaliyassa vA, railliyassa vA, bharAyela maila sahita ke dhULathI bharela vastrane ANupubbIe parikammijjamANassa suddheNa vAriNA kramazaH sApha karavAno upakrama karavAmAM Ave, dhovvamANassa savao poggalA bhijjaMti -jAva zuddha pANIthI dhovAmAM Ave to tenA para lAgela prinnmNti| maila-azubha pudgala badhI taraphathI bhinna thavA lAge che -vAva- pariNata thaI jAya che. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vucci mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "appakammassa-jAva-sabbaopoggalAparividdhaMsaMti "alpakarmAdivALA jIvanAM cAvatu-sarvata:pudgala -jAva- no dukkhattAe bhujjo-bhujjo prinnmi| pUrNarupathI vidhvaMsa thAya che -vAva- aduHkhatAnAM - vi . sa. 6, 3. 3, . 2-3 rupamAM vAraMvAra pariNata thAya che. 171. kamma puggalANaM kAlapakkha parUvarNa 171, karma pudagalonAM kALa pakSanuM prarupaNa : jamAlissa aNagArassa ayameyArUve ajjhathie -jAva- jamAlI aNagAranAM manamAM A pramANeno vicAra saMkappe samuSpajitthA-jaM NaM samaNe bhagavaM mahAvIre evaM -yAvata- saMkalpa utpanna thayo ke zramaNa bhagavAna Aikkhai -jAva- evaM parUvei, "evaM khalu calamANe mahAvIra je A pramANe kahe che -vAva- prarupaNa kare calie, udIrijjamANe udIrie-jAva-nijjarijjamANe che ke "calamAna calita che. udIrNamANa udIrita che NijjiNNe taM NaM micchA, -pAvata- nirNamAnA nirjINa che." te mithyA che. imaM ca NaM paccakkhameva dIsai, sejjAsaMthArae kajjamANe kAraNake e pratyakSa dekhAya che ke jayAM sudhI zavyAsaMstAraka akaDe, saMtharijjamANe asaMtharie, jamhANaMsejjAsaMthArae karAto hoya tyAM sudhI te karAyo nathI, jyAM sudhI zayyA kajjamANeakaDe, saMtharijjamANe asaMtharietamhAcalamANe saMsmAraka patharAyo hoya tyAM sudhI patharAyo nathI A vi acalie -jAva-nijarijjamANe vi annijjinnnne| kAraNe calamAna calita nahIM paraMtu acalita che -yAvatu nirjIrNamAnA nirjINa nathI paraMtu anirjINa che. - vicA. sa. 1, 3. rU 3, mu. 16 5. se kUM maMte ! pra. bhaMte ! zuM e nizcita (kahI zakAya) che ke - 2. vamane trizu? 1. je cAlI rahyuM che, te cAlyuM ? 2. hariznamALe rUrijI? 2. je (karma) udIraNA thaI rahyuM che, te udIraNa thayuM ? rU. veknamane vev? 3. je (karma) bhogavAya rahyuM che, te bhogyuM ? 4. hinnamALe paDI ? 4. je paDI rahyuM che, te paDyuM? 6. chinnamane chine? 5. je (karma) chedAya rahyuM che, te chinna thayuM ? bhijjamANe bhinne? . 6. je (karma) bhedAya rahyuM che, te bhinna thayuM ? 7. Dannamane ? 7. je (karma) dagdha thaI rahyuM che, te dagdha thayuM 8. bhinnamAne che? 8. je (karma) marI rahyuM che, te maryuM ? 9. nijarijjamANe nijjiNNe? 9. je karma nirjarI rahyuM che, te nirjarI gayuM? Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 dravyAnuyoga bhAga-3 3. aMtA, goyamAM ! vastramANe skig -nava- u. hA, gautama ! je cAlI rahyuM che, te cAlyuM -yAvatunijrijjmaanne nijjinnnne|' je nirjarI rahyuM che, te nirI gayuM. (A pramANe kahI zakAya che) pa. ee NaM bhaMte ! nava padA kiM egaTThA nANAghosA pra. bhaMte ! zuM e nava pada nAnAghoSa ane nAnA nANAvaMjaNA udAhu nANaTThA nANAghosA vyaMjanovALA ekArthaka pada che ? athavA nAnA nANAvaMjaNA? ghoSavALA ane nAnA vyaMjanovALA bhinnArthaka pada che ? nIyamI ! 2. catramANe vagi, uM. he gautama ! 1. je cAlI rahyuM che, te cAlyuM, 2. udIrijjamANe udIrie, 2. je udIraNA karI rahyuM che, te udIraNa thayuM, 3. veknamane vey, 3. je vedAya rahyuM che, te vedAyuM, 4. dikjhamAne pahoLA 4. je paDI rahyuM che, te paDyuM, eeNaMcattAripadAegaTThAnANAghosA nANAvaMjaNA e cAreya pada utpanna pakSanI apekSAe ekArthaka, uppnnpkkhss| nAnA-dhoSavALA ane nAnA-vyaMjanovALA che. . chinnamane chine, 1. je chedAya rahyuM che, te chinna thayuM, 2. minnemAne mane, 2. je bhedAya rahyuM che, te bhedAyuM, 3. ujJamADa, 3. je dagdha thaI rahyuM che, te dagdha thayuM. 4. miSpamALe mare, 4. je marI rahyuM che, te maryuM. 5. nijjarijjamANe nijjiNNe, 5. je nirjarI rahyuM che, te nirjarI gayuM. eeNaM paMca padA nANaTThA nANAghosA nANAvaMjaNA e pAMceya pada vigatapakSanI apekSAe nAnA vigtpkkhss| arthavALA, nAnA-ghoSavALA ane nAnA- vicA. sa. 2, 3, 6, ku. 6 vyaMjanovALA che. 172. kammarayAdANavamaNa heu parUbaNaM 172. karma rajanAM grahaNa ane tyAganAM hetuonuM prarupaNa : paMcahiM ThANehiM jIvA (kamma) rayaM Aijjati, taM jahA- pAMca sthAnothI jIva karma raja grahaNa kare che, jemake - 2. pAphivA, 2. musAvA, 1. prANAtipAtathI, 2. mRSAvAdathI, . WiITlALa, 4. medune, 3. adattAdAnathI, 4. maithunathI, 6. ghariyA 5. parigrahathI. paMcahiM ThANehiM jIvA (kamma) rayaM vamaMti, taM jahA pAMca sthAnothI jIva karma rajano tyAga kare che, jemake - 1. pANAivAyaveramaNeNaM, 1. prANAtipAta veramaNathI, 2. musavAyaramoLa, 2. mRSAvAda veramaNathI, 3. adiNNAdANaveramaNeNaM, 3. adattAdAna veramaNathI, 4. meduveramAM , 4. maithuna veramaNathI, . diveramAM 5. parigraha veramaNathI. - TApa, jha, 6, 3. 1, mu. 423 1. annautthiyANaM bhaMte ! evamAikkhaMti -jAva- evaM parUveMti-"evaM khalu calamANe acalie -jAva-nijjarijjamANe aNijjiNNe? goyamA ! je te evamAhaMsu micchA te evamAhaMsu / ahaM puNa evamAikkhAmi "evaM khalu calamANe calie-jAva-nijjarijjamANe nijjiNNe" - vicA. sa. 1, 3. ? , mu. ? Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1641 173. devehi aNaMtakammaMsa khaya kAla parUvaNaMpa. atthi NaM bhaMte! te devA je aNaMte kammaMse jahaNNeNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM paMcahiM vAsasaehiM khavayaMti? 3. daMtA, zoya ! TyiA asthi NaM bhaMte ! te devA je aNaMte kammaMse jahaNNeNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM paMcahiM vAsasahassehiM khavayaMti ? 3. haMtA, mocamA ! matyi | asthi NaM bhaMte ! te devA je aNaMte kammase jahaNNeNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM paMcahiM vAsasayasahassehiM khavayaMti ? 3. daMtA, jaya ! malyiA . pa. kayareNaM bhaMte! te devA je aNaMte kammaMse jahaNNeNaM ekkeNa vA -jAva-paMcahiM vAsasaehiM khavayaMti ? kayare NaM bhaMte ! te devA je aNaMte kammase jahaNeNaM ekkeNa vA -jAva-paMcahiM vAsasahassehiM khavayaMti ? 173. devo dvArA ananta kamazonAM kSayakALanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! zuM evA paNa deva che je ananta karbhAzone jadhanya ekaso, baso ke traNaso ane utkRSTa pAMcaso varSomAM kSaya karI de che ? u. hA, gautama ! (evA deva) che. pra. bhaMte ! zuM evA deva che je ananta karbhAzone jaghanya eka hajAra, be hajAra ke traNa hajAra ane utkRSTa pAMca hajAra varSomAM kSaya karI de che ? u. hA, gautama ! (evA deva) che. pra. bhaMte ! zuM evA deva che je ananta karbhAzone jaghanya eka lAkha, be lAkha ke traNa lAkha ane utkRSTa pAMca lAkha varSomAM kSaya karI de che ? u. hA, gautama ! evA devapaNa) che. pra. bhaMte ! evA kyA deva che je ananta karbhAzone jaghanya eka so varSa yAvatu- pAMcaso varSomAM kSaya kare che ? bhaMte ! evA kyA deva che je ananta karmAzone jaghanya eka hajAra varSa cAvatu- pAMca hajAra varSomAM kSaya kare che ? bhaMte ! evA kyA deva che je ananta karbhAzone jaghanya eka lAkha varSa cAvatu- pAMca lAkha varSomAM kSaya kare che ? u, gautama! vANavyaMtaradeva ananta kamizane ekaso varSomAM kSaya kare che. asurendrane choDIne bAkI badhA bhavanavAsI deva teja ananta karbhAzone baso varSomAM kSaya kare che. asurakumAra deva ananta kamazone traNaso varSomAM kSaya kare che. praha, nakSatra ane tArArupa jayotiSka deva ananta karmAzone cAraso varSomAM kSaya kare che. jayotizkendra jayotiSkarAja candra ane sUrya ananta karbhAzone pAMca so varSomAM kSaya kare che. saudharma ane IzAna kalpanAM deva ananta karmAzone eka hajAra varSomAM kSaya kare che. sanakumAra ane mahendrakalpanAM deva ananta karmAzone be hajAra varSomAM kSaya kare che. kayare NaM bhaMte ! te devA je aNaMte kammase jahaNNeNaM ekkeNa vA-jAva-paMcahiM vAsasayasahassehiM khavayaMti? u. goyamA ! vANamaMtarA devA aNaMte kammase egeNa vAsasaeNaM khavayaMti, asuriMdavajjiyA bhavaNavAsI devA aNaMte kammase dohiM vAsasaehiM khavayaMti, asurakumArA devA aNaMte kammaMse tIhiM vAsasaehiM vacaMti, gaha-nakkhatta-tArArUvA joisiyA devA aNaMte kammaMse cauvAsasaehiM khavayaMti, caMdima-sUriyA joisiMdA joisarAyANo aNaMte kammaMse paMcahiM vAsasaehiM khavayaMti / sohammIsANagA devA aNaMte kammaMse egeNaM vAsasahasseNaM khvyNti| saNaMkumAra-mAhiMdagA devA aNaMte kammaMse dohiM vAsasahassehiM khvyNti| Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1662 baMbhaloga laMtagA devA aNaMte kammaMse tIhiM vAsasahassehiM khavayaMti / mahAsukka - sahassAragA devA aNaMte kammaMse cauhiM vAsasahassehiM khavayaMti / ANaya-pANaya- AraNa-accuyagA devA aNaMte kammaMse paMcahiM vAsasahassehiM khavayaMti / heTThimagevejjagA devA aNaMte kammaMse egeNaM vAsasayasahasseNaM khavayaMti / majjhimavejjagA devA aNaMte kammaMse dohiM vAsasayasahassehiM khavayaMti / uvarimavejjagA devA aNaMte kammaMse tihiM vAsasayasahassehiM khavayaMti / vijaya- vejayaMta - jayaMta aparAjiyagA devA aNaMte kammaMse cauhiM vAsasayasahassehiM khavayaMti / savvaTThasiddhagA devA aNaMte kammaMse paMcahiM vAsasayasahassehiM khavayaMti / ee NaM goyamA ! te devA je anaMte kammaMse jahaNNeNaM poLa vA, rohiM vA, tIrdi vA -khAva- DomenaM paMcahiM vAsasaehiM khavayaMti / ee NaM goyamA ! te devA je anaMte kammaMse jahaNNeNaM ekkeNa vA - jAva ukkoseNaM paMcahiM vAsasahassehiM khavayaMti / ee goyamA ! te devA je anaMte kammaMse jahaNNeNaM ekkeNa vA jAva ukkoseNaM paMcahiM vAsasayasahassehiM khavayaMti / - vicA. sa. 18, 3. 7, mu. 48-62 174. kammavisohiM paDucca cauddasa jIvaTThANaNAmANi kammavisohimaggaNaM paDucca cauddasa jIvaTThANA paNNattA, taM jahA. miRtiSThi, 2. sAsAyaNasammadiTThi, rU. sammAmivi,i 4. avirayatammaviSThi, 6. virayAviraha, 7. appamattasaMna, 6. pamattasaMnavu, 8. niyaviAyare, dravyAnuyoga bhAga-3 brahmaloka ane lAMtaka kalpanAM deva ananta karmAMzone traNa hajAra varSomAM kSaya kare che. mahAzukra ane sahastrAra deva ananta karmAMzone cAra hajAra varSomAM kSaya kare che. Anata-prANata, AraNa ane acyutakalpanAM deva ananta karmAMzone pAMca hajAra varSomAM kSaya kare che. adhastana traiveyaka deva ananta karmAMzone eka lAkha varSomAM kSaya kare che. madhyama traiveyaka deva ananta karmAMzone be lAkha varSomAM kSaya kare che. uparima traiveyaka deva ananta karmAMzone traNa lAkha varSomAM kSaya kare che. vijaya, vaijayaMta, jayaMta ane aparAjIta deva ananta karmAMzone cAra lAkha varSomAM kSaya kare che. sarvArthasiddha deva ananta karmAMzone pAMca lAkha varSomAM kSaya kare che. mATe gautama ! evA deva che je ananta karmAMzone jaghanya eka so, beso ke traNaso varSomAM -yAvatAutkRSTa pAMca so varSomAM kSaya kare che. mATe gautama ! evA deva che je ananta karmAMzone jadhanya eka hajAra varSa -yAva- utkRSTa pAMca hajAra varSomAM kSaya kare che. mATe gautama ! evA deva che je ananta karmAMzone jaghanya eka lAkha varSa -yAvat- utkRSTa pAMca lAkha varSomAM kSaya kare che. 174. karma vizodhInI apekSAe cauda jIvasthAno (guNa sthAnonAM nAma H karma vizuddhinAM upAyonI apekSAe coda jIvasthAna (guNasthAna) kahyA che, jemake - 1. mithyA dRSTi, 3. sabhyamithyA dRSTi (mizra), 4. aviratasamyagdaSTi, 5. viratAvirata (deza virati) 6. pramatta saMyata, 7. apramatta saMyata, 8. nivRtti bAdara, For Private Personal Use Only 2. sAsvAdana samyagdaSTa, Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 163 1. nicaDhivA re, 9. anivRtti bAdara, 10. suhumasaMparAe-uvasamae vA, khavae vA, 10. sUkSma saMparAya, upazamana ke paka, 11. uvasaMtamohe 12. khINamohe, 11. upazAMta moha, 12. kSINa moha, rU. sano hevI, 24. manoja jevA | 13. sayogI kevaLI, 14. ayogI kevaLI. - sama. sama, 24, mu. 6 175. kamme aveyaittA na mokkho 175. karmanAM vedana vagara mokSa nathI. pa. se NUNaM bhaMte ! neraiyassa vA, tirikkhajoNiyassa pra. bhaMte! nairayika, tiryaMcayonika, manuSya ke deva je vA, maNUsassa vA, devassa vA je kaDe pAve kamme, pApakarma karela che zuM tenuM vedana karyA vagara mokSa natthi NaM tassa aveyaittA mokkho ? thato nathI ? u. haMtA, goyamA ! neraiyassa vA, tirikkhajoNiyassa 6. hA, gautama ! nairayika, tiryaMcayonika, manuSya vA, maNUsassa vA, devassa vA je kaDe pAve kamme, ane deve je pApakarma karela che, tenuM vedana karyA natthi tassa aveyaittA mokkho| vagara mokSa thato nathI. pa. se keNaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "neraiyassa vA-jAva-devassa vA je kaDe pAve kamme nairayika -yAvata- deve je pApakarma karela che, tenuM natthi NaM tassa aveyaittA mokkho ?" vedana karyA vagara mokSa thato nathI. ?" u. evaM khalu mae goyamA! duvihe kamme paNNatte, taMjahA- u. gautama ! meM karmanAM be bheda kahyA che, jemake - 8. same ya, 2. madhumA krame yA 1. pradeza karma, 2. anubhAga karma. 1. tattha NaM jaM taM padesakammaM taM niyamA vedei / 1. AmAM je pradeza karma che, te avazya bhogavuM paDe che. 2. tattha NaM jaMtaM aNubhAgakammataM atthegaiyaM vedei, 2. AmAM je anubhAga karma che, emAMthI atthegaiyaM no vedei| koIkanuM vedana kare che ane koIkanuM vedana karatA nathI. NAyameyaM arahatA, suyameyaM arahatA, viNNAyameyaM A vAta ahaMnta bhagavaMta dvArA jJAta che, smRta karatA, (pratipAdita) che ane vijJAta che ke"im kammaM ayaM jIve abbhovagamiyAe vedaNAe A jIva e karmane Abhupagamika (jANatA veissai, ajANatA) vedanAthI vedaze, imaM kammaM ayaM jIve uvakkamiyAe vedaNAe veissi| A jIva e karmane aupakramika (kramAnusAra) vedanAthI vedaze." ahAkammaM ahAnikaraNaM jahA tahA taM bhagavayA bAMdhela karmanAM anusAra, nikaraNo pariNAmonAM diLaM tahA tahA taM viSpariNAmissatIti / " anusAra je je bhagavaMte joyuM che evuM te vipariNamita thaze." se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe gautama ! evuM kahevAya che ke - "neraiyassa vA-jAva-devassa vA je kaDe pAve kamme nirayika -pAvatu- deve je pApa karma karela che tene natthi NaM tassa aveyaittA mokkho|" karmanuM vedana karyA vagara mokSa thato nathI." - vicA. sa. 1, 3, 4, mu. 6 Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1664 dravyAnuyoga bhAga-3 176. bodANassa phala parUvaNaM 176. vyavadAnanAM phaLanuM prarupaNa : g, volA ja maMtte ! nI kiM nA ? pra. bhaMte! vyavadAna (karmonA vinAza)thI jIvane zuM prApti thAya che ? u. goyamA! bodANeNaM akiriyaMjaNayai, akiriyAi u. gautama! vyavadAnathI jIva akriya (kriyA rahita) bhavittA tao pacchA sijjhai-jAva-savvadukkhA thaI jAya che ane akriya thavA para jIva siddha maMta reDDA thAya che -cAvatu- samasta du:khono aMta kare che. - 3tta, ka. 26, mu. 26 177. akamma jIvassa uDDhagaI heUNa parUvaNaM- 177. akarma jIvanI urdhva gati thavAnAM hetuonuM prarupaNa pa. asthi NaM bhaMte ! akammassa gaI paNNAyai ? pra. bhaMte ! zuM karma rahita jIvanI gati thAya che ? 3. haMtA, mA ! tyi | u. hA, gautama! (karma rahita jIvanI gati) thAya che. pa. kahaM NaM bhaMte ! akammassa gaI paNNAyai? pra. bhaMte ! karma rahita jIvanI gati kevI rIte thAya 3. vimA ! 2. nisaMcAi, 2. niraMjAyA,, rU. TufsAmevi, 4. vaMdhAIyA , 5.niriMdhaNayAe, 6. puvapaogeNaM akammassa gaI pnnnnaayi| pa. kahaNaMbhaMte! 1.nissaMgayAe-jAva-6. puvappaogeNaM akammassa gaI paNNAyai? u. goyamA ! se jahAnAmae kei purise sukkaM tuMbaM nicchichaM nirUvayaM ANupuvIe parikammemANeparikammemANe dabbhehiM ya kusehiM ya veDhei veDhittA, aTThahiM maTTiyAlevehiM liMpai liMpittA, uNhe dalayai, bhUI-bhUI sukkaM samANaM atthahamayAramaporisiyaMsi udagaMsi pakkhivejjA, se nUNaM goyamA ! se tuMbe tesiM aTThaNhaM maTTiyAlevANaM garUyattAe bhAriyattAe salilatalamavaittA, ahe dhariNatalapaiTThANe bhavai ? u. gautama ! 1. niHsaMgatA, 2, nIrAgatA, 3. gati pariNAma, 4. baMdhacchedanaka, 5. karma-Indhana rahitatA ane 6. pUrva prayogathI karma rahita jIvanI gati thAya che. pra. bhaMte ! 1. niHsaMgato -yAvatu- 6. pUrvaprayogathI karma rahita jIvanI gati kevI rIte thAya che ? gautama ! jema koI puruSa eka chidrarahita ane nirupahata (vagara phATela-tUTela) sUkhA tuMbaDA para kramazaH parikarma (saMskAra) karatA - karatA tenA para DAbha (eka prakAranuM ghAsa) ane kuza lapeTe, lapeTIne tenA para ATha vAra mATIno lepa lagADe, mATIno lepa lagADIne tene (sukavavA mATe) taDakAmAM rAkhI de, vAraMvAra (taDako ApavAthI) atyaMta sukAyela te tuMbaDAne athAha ataraNIya (jenA para tarI na sake) puruSa pramANathI paNa adhika pANImAM nAkhI de to he gautama ! te tuMbaDu mATInAM te ATha lepothI adhika bhArI thaI javAthI zuM pANInAM uparItaLane choDIne nIce pRthvItala para jaI bese che ? (gautama svAmI) hA, (bhagavan! te tuMbaDu nIce pRthvItala para) jaI bese che. (bhagavAne pAchu pUchayuM, "gautama!(pANImAM paDyA rahevAne kAraNe) ATheya mATInAM lepo (gaLIne) naSTa thaI javAthI zuM te tuMbaDu pRthvItalane choDIne pANInAM uparatala para AvI jAya che ? haMtA, mavaDuM ahe NaM se tuMbe tesiM aTThaNhaM maTTiyAlevANaM parikkhaeNaM dharaNitalamaivaittA uppiM salilatalapaiTThANe bhavai ? Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma adhyayana 1665 daMtA, mavaDuM ! evaM khalu goyamA ! nissaMgayAe, niraMgaNayAe, gaipariNAmeNaM akammassa gaI pnnnnaayi|" . jema kahA semIne suka pa. kahaM NaM bhaMte ! baMdhaNacheyaNattAe akammassa gaI TUttA ? u. goyamA ! se jahAnAmae kalasiMbaliyA ivA, muggasiMbaliyA i vA, mAsasiMbaliyA i vA, siMbalisiMbaliyA ivA, eraMDamiMjiyA i vA uNhe diNNa sukkA samANI phuDittANaM egaMtamaMtaM gacchai, evaM khalu goyamA! baMdhaNacheyaNattAe akammassa gaI paU/. (gautama svAmI) hA, bhagavan! te pANInAM uparitala para AvI jAya che. A pramANe che gautama ! niHsaMgatA, nIrAgatA ane gati pariNAmathI karmarahita jIvanI urdhvagati thAya che. pra. bhaMte ! baMdhananAM keda thaI javAthI karma rahita jIvanI gati kevI rIte thAya che ? u. gautama ! jema koI vaTANA, maganI phaLI, aDadanI phaLI,zikhelI temanI phaLI ane eraMDa bIjanAM gucchAne taDakAmAM rAkhIne sukAve to sukAya gayA pachI te phATI jAya che ane tenA bIja uchaLIne dUra jaIne paDe che, A pramANe che gautama ! karmarupa baMdhanano cheda thaI javA para karma rahita jIvanI gati thAya che. pra. bhaMte ! Injana rahita thavAthI karma rahita jIvanI gati kevI rIte thAya che ? u. gautama ! jema IndhanathI nIkaLela dhUmADAnI gati koIpaNa prakAranI rukAvaTa na hoya to svAbhAvika rupathI uparanI tarapha jAya che, A pramANe che gautama! karmarupa IndhanathI rahita thavAthI karmarahita jIvanI gati uparanI tarapha thAya che pra. bhaMte ! pUrva prayogathI karma rahita jIvanI gati kevI rIte thAya che ? u. gautama ! jema - dhanuSathI chUTela bANanI gati vagara rukAvaTe lakSyAbhimukhI (nizAnanI tarapha) jAya che, A pramANe che gautama ! pUrvaprayogathI karmarahita jIvanI (urdhva) gati thAya che. pa. kahaM NaM bhaMte ! niriMdhaNayAe akammassa gaI guttA ? goyamA ! se jahAnAmae dhUmassa iMdhaNavippamukkassa uDDhaM vIsasAe nivAghAeNaM gaI pavattai, evaM khalu goyamA ! niriMdhaNayAe akammassa gaI pnnnnttaa| pa. kahaM NaM bhaMte ! puvappayogeNaM akammassa gaI pattA? goyamA ! se jahAnAmae kaMDassa kodaMDavippamukkassa lakkhAbhimuhI vi nivvAdhAeNaM gaI pavattai, evaM khalu goyamA ! pucappayogeNaM akammassa gaI pnnnnttaa| - vicA. sa. 7, 3. 2, 3. 1-2 (-4) Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 HE Ililtilitiiiiiiiiiiiiiiiiiii Hitiliitil tilitilintistill ill fit till alia Hill ill. ll ll ll mAM httitilliantlalitvA [E milli1IE, tmiti fittlemith lalithfittl#HilllllHWilliHit/ LulHill itHwwwHHHHHait # 32. vedanA adhyayana AtmAmAM sukha-duHkha Adino anubhava thavo vedanA che. jenuM vedana karavAmAM Ave che tene paNa upacArathI vedanA kahevAmAM Ave che. bIjI daSTie sukha-du:kha Adi vedanAnA ghaNA bheda che. Agama-graMthomAM vedanAnA vividha ruponuM varNana che. prajJApanA sUtramAM zIta, dravya, zarIra Adi sAta dhAronA AdhAra para vedanAnAM bhedonuM pratipAdana che. vedanIya karmathI vedanAno gADha saMbaMdha che. vedanIya karmanA be bheda che- zAtA ane azAtA. vedanAno anubhava prAyaH A be ja prakAromAM vibhakta thAya che. chatAM paNa vedanAnA vividha pakSonA AdhAra para tenA aneka bheda batAvyA che. sparzanAnA AdhAre vedanAnA traNa bheda che- (1) zIta (2) uSNa ane (3) zItoSNa. vedanAnuM vedana- (1) dravyataH (2) kSetrata: (3) kALataH ane (4) bhAvataH hovAthI vedanAnA cAra prakAra paNa che. vedanA zArIrika, mAnasika ke ubhayavidha hovAthI traNa prakAranI paNa varNavI che. vedanA zAtA, azAtA ke zAtA-azAtAnA rUpamAM paNa vecAya che. duHkharupa, sukharupa ane aduHkha-sukharUpa hovAthI vedanA traNa prakAranI paNa hoya che. samasta vedanAonuM vibhAjana be bhedomAM thaI zake che. keTalIka vedanAo AbhyapagamikI hoya che. arthAta ene svecchApUrvaka svIkAra karavAmAM Ave che. jema- kezaloca Adi, keTalIka vedanAo aupakramikI hoya che. je vedanIya karmanA udayathI pragaTa thAya che. A vedanAonuM vedana jyAre saMjJIbhUta jIva kare che tyAre te vedanA 'nidA vedanA' kahevAya che. tathA jyAre AnuM vedana asaMjJIbhUta jIva kare che tyAre te vedanA anidA vedanA' kahevAya che. covIza daMDakomAM kayo jIva kaI vedanAnuM vedana kare che AnuM prastuta adhyayanamAM vizada (vivecana) varNana che. vedanAnuM vedana je kAraNathI thAya che te kAraNa mana, vacana, kAya ane karmanA bhedathI cAra prakAranA che. samasta paMcendriya jIvonA cAra prakAranA karaNa kahyA che. ekendriya jIvomAM be prakAranA karaNa hoya che- kAyakaraNa ane karmakaraNa. vikalendriya jIvomAM vacanane maLIne traNa prakAranA karaNa thAya che. jyAre vedanAnuM vedana karmabaMdhanA anurupa thAya che to te evaMbhUta vedanA kahevAya che tathA jyAre karmabaMdhathI parivartita rupamAM vedanAnuM vedanA thAya che to te vyAkhyAprajJaptimAM anevaMbhUta vedanA kahevAya che. keTalAya prANI bhUta, jIva ane satva evaMbhUta vedanA vede che tathA keTalAya anevaMbhUta vedanAnuM vedana kare che. ekendriya jIvone paNa vedanA hoya che. jevI rIte vRddha puruSane muSTi prahAra aniSTa vedanAnA rUpamAM anubhava thAya che. te ja pramANe pRthvIkAya Adi jIvone AkrAMta karyA pachI tene aniSTa vedanAno anubhava thAya che. nairayika jIva daza prakAranI vedanAno anubhava kare che, jemake- (1) zIta (2) uSNa (3) sudhA (4) pipAsA (5) kaMDa (khujalI) (6) parAdhInatA (7) jvara (8) dAha (jalana) (9) bhaya ane (10) zoka. emAM zIta, uSNa Adi zArIrika vedanAo che. tathA parAdhInatA bhaya ane zoka mAnasika vedanAo che. jo A che te akAma nikaraNa rupamAM arthAt anicchApUrvaka ke ajJAna rupamAM vedanA vede che tathA samartha (saMjJI) jIva akAma nikaraNa ane prakAma nikaraNa (tIvra IcchApUrvaka) baMne rupomAM vedanAnuM vedana kare che. ahiM e Avazyaka nathI ke jIva svayaMkRta duHkhanuM ja vedana kare te udayamAM Avela du:khanuM vedana kare che. anudIrNa duHkhane nathI vedato. jIvonuM samasta duHkha AtmakRta che. parakRti ane ubhayakRta nathI. e jaina darzananA karma siddhAMtano mukhya AdhAra che. A ja kAraNe badhA jIva AtmakRta duHkhanuM vedana kare che. parakRta ane ubhayakRtanuM nahIM. Haitianitairew it WithiiiiiiiiiiiiidhAraNalitanimiiiiiiiiiiiArANA pramANa mATaitter Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1667 =========== =AlanI kAma = = === == IndriyAdinA AdhAre cha prakAranI zAtA kahI che- (1) zrotrendriya zAtA (2) cakSuIndriyazAtA (3) dhrANendriya zAtA (4) jilvendriya (rasendriya) zAtA (5) sparzendriya zAtA ane (6) no Indriya (mana) zAtA. e anukULa na rahevA para cha prakAranI azAtA paNa thaI zake che. zrotrendriya azAtA Adi. ThANAMga sUtramAM sukhanA daza bhedonuM saMkalana che. emAM bhautika upalabdhione paNa sukharUpa gaNI che. jema-Arogya, dIrgha AyuSya, AdyatA Adi. saMtoSa, niSkramaNa, anAbAdha Adi Atmika sukhonI paNa temAM gaNanA karI che. saMsArastha badhA prANI ekAMta duHkharUpa ke ekAMta sukharupa vedanAnuM vedana karatA nathI. kadAcita duHkharupa vedana kare che to kadAcit sukharUpa. nairayika jIva ekAMta duHkharUpa vedanAne vedatA koI samaye sukharUpa vedanAne paNa vede che. bhavanapati Adi deva ekAMta sukharupa vedanAne vece che. paraMtu pRthvIkAyika jIvathI laI manuSya sudhInA daMDakomAM kadAcit sukha ane kadAcit duHkharupa vedanA rahe che. jIvone jarA avasthA - vRddhAvasthA paNa hoya che ane zoka paNa thAya che. vRddhAvasthA zArIrika vedanA che ane zoka mAnasika vedanA che. je jIvone mana nathI hotu tene mAtra vRddhAvasthA hoya che. tathA je jIvone mana hoya che tene baMne prakAranI vedanA thAya che. ahiM karma siddhAMtamAM nokaSAyanA rUpamAM nirUpita zokane A zokathI pRthapha samajavuM joIe. kAraNa ke- te zokano udaya to asaMjJI pRthvIkAyika AdimAM paNa rahe che. karma siddhAMtamAM kaSAyanI vRddhi saMkleza kahevAya che. paraMtu prastuta adhyayanamAM saMkleza zabda asamAdhi ke azAMtinA arthamAM prayukta thayuM che. te azAMti daza nimittothI thavAne kAraNe te saMkleza kahevAya che. saMklezanA daza bhedomAM eka kaSAya saMkleza paNa che. saMklezanA viparIta asaMklezanA paNa te ja daza bheda che. saMkleza ane asaMklezanA daza bhedomAM upadhi, upAzraya, kaSAya, bhaktapAna, mAnasika, vAcika, kAyikanI gaNanA karavAnI sAthe jJAna, darzana ane cAritranI paNa gaNanA karavAmAM AvI che AnI upalabdhi, anupalabdhi paNa asaMkleza ane saMklezanuM nimitta banI zake che. vedanA ane nirjarAmAM zuM bheda che teno A prastuta adhyayanamAM vistRta varNana maLe che. sArAMza rupamAM e kahI zakAya che ke vedanA karmanI thAya che ane nirjarA nokarmanI thAya che. vedanAno samaya bhinna hoya che ane nirjarAno samaya bhinna hoya che. jene vedIe chIe tenI nirjarA karatA nathI ane jenI nirjarA kare che tene vedatA nathI, karmane vede che ane nokarmane nirjIrNa kare che. mahAvedanAvALA ane alpavedanAvALA A baMnemAM teja jIva zreSTha che je prazasta nirjarAvALA che. hovAdzAzainzaitaaaaaaaiiiiiia-e======iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihilisatiliisia FiaiiiiiiiF nA # vArA Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1668 sUtra - . 2. rU. . 32. veyaNA'jjhayaNaM oheNa veyaNA egA veyaNA / - veNA'jjhayaNassa atthAhigArA chu. sItA ya, 2. vajra, rU. sArIra, 4. sAta tada veyaLA havara, 1. TuvA / 6. azruvamoniyA, 7. zivA ya aNidA ya NAyavvA // 1 TALuM. a. 1, su. 22 - 51. 1. 26, su. 204, 1. ? sattadAresu cauvIsadaMDaesu ya veyaNA pruuvnnN(2) sIyADa tivihA yevaLA - 6. vidA nuM maMte ! vecaLA vaLattA ? 3. goyamA ! tivihA vaiyA vAttA, taM nahIM2. siLA, chu. sIyA, rU. sIosina / 5. OM . gherayA naM aMte ! jiM sIya veyAM vedyuti, usiNaM veyaNaM vedeMti, sIosiNaM veyaNaM vedeMti ? u. goyamA ! sIyaM pi veyaNaM vedeMti, usiNaM piveyaNaM vedeti, No sIosiNaM veyaNaM vedeMti / pa. rayaNappabhApuDhavineraiyA NaM bhaMte! kiM sIyaM veyaNaM vedeMti - jAva- sIosiNaM veyaNaM vedeti ? u. goyamA ! No sIyaM veyaNaM vedeMti, usiNaM veyaNaM vedeti No sIosiNaM veyaNaM vedeMti / , puchyuM -khAva- vAjIyaLamApuvinerA / pa. paMkappabhApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! kiM sIyaM veyaNaM veveMti -khAva- sIosimAM veyAM veti ? u. goyamA ! sIyaM pi veyaNaM vedeMti, usiNaM piveyaNaM vedeti No sIosiNaM veyaNaM vedeti / sama. mu. 293 (2) je bahuyatarAgA te usiNaM veyaNaM vedeMti / je thovatarAgA te sIyaM veyaNaM vedeMti / sUtra : 1. 2. 3. sAmAnya vedanA : vedanA eka (rupa) che. vedanA adhyayananAM arthAdhikAra : 32. vedanA adhyayana dravyAnuyoga bhAga-3 1. zIta vedanA, 2. dravya vedanA, 3. zarIra vedanA, 4. zAtA vedanA, 5. du:kha vedanA, 6. AlyupagamikI ane aupakramikI vedanA, 7. nidA-anidA vedanA. (vedanA adhyayananAM) e sAta dvAra jANavA joIe. sAta dvAro ane covIsa daMDakomAM vedanAnuM prarupaNa : (1) zItAdi trividha vedanA : pra. bhaMte ! vedanA keTalA prakAranI kahI che ? u. gautama ! vedanA traNa prakAranI kahI che, jemake - 1. zIta vedanA, 2. uSNa vedanA, 3. zItoSNa vedanA. pra. 6.1. bhaMte ! zuM naiyika zIta vedanA vede che, uSNa vedanA veThe che ke zItoSNa vedanA vede che ? u. gautama ! (naiyika) zIta vedanA paNa vede che ane uSNa vedanA paNa vede che, paraMtu zItoSNa vedanA vedatA nathI. pra. bhaMte ! zuM ratnaprabhA pRthvInAM nairayika zIta vedanA vede che -yAvat- zItoSNa vedanA veThe che ? u. gautama ! te zIta vedanA vedatA nathI ane zItoSNa vedanA paNa vedatA nathI, paraMtu uSNa vedanA vede che. A pramANe vAlukAprabhA pRthvI (2-3)nAM nairayiko sudhI kahevu joIe. pra. bhaMte ! zuM zaMkaprabhA pRthvInAM nairayika zItavedanA vede che.-yAva- zItoSNa vedanA vede che ? 2. u. gautama ! te zIta vedanA paNa vede che ane uSNa vedanA paNa vede che, paraMtu zItoSNavedanA vedatA nathI. jhALa. Ja. rU, 3. ?, mu. dhRdh je uSNa vedanA vede che, te nairayika adhika che, je zIta vedanA vede che te naiyika alpa che. Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 169 dhUmappabhAe evaM ceva duvihaa| NavaraM-je bahuyatarAgA te sIyaM veyaNaM vedeti, je thovatarAgA te usiNaM veyaNaM vedeti, tamAe tamatamAe ya sIyaM veyaNaM vedeti, No usiNaM veyaNaM vedeti, No sIosiNaM veyaNaM vedeti'| dhUmaprabhA pRthvI (nAM nairayikomAM paNa A pramANe baMne vedanAo kahevI joIe. vizeSa: je zItavedanA vede che te nairayika adhika che, je uSNa vedanA vede che te nairayika alpa che. tamA ane tamastamA pRthvInAM nairayika zItavedanA vede che. paraMtu uSNavedanA tathA zItoSNa vedanA vedatA nathI. pra. 6.2, bhaMte ! zuM asurakumAra zIta vedanA vede che, uSNavedanA vede che ke zItoSNa vedanA vede che ? u. gautama ! te zIta vedanA paNa vede che, uSNa vedanA paNa vede che ane zItoSNa vedanA paNa vede che. 6.3-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. 6. 5. te 2. suradumArA maMte! siya vethavf veri. usiNaM veyaNaM vedeti, sIosiNaM veyaNaM vedeti ? u. goyamA ! sIyaM pi veyaNaM vedeti, usiNaM pi veyaNaM vedeti, sIosiNaM pi veyaNaM vedeti / TuM rU-24. vaM -Mvi- nALiTI - quoT, 5. 36, su. 2015-2016 (2) dabbaodAre caubvihA veyaNApa. kaivihA NaM bhaMte ! veyaNA paNNattA? u. goyamA ! caubvihA veyaNA paNNattA, taM jahA 2. Dho, 2. vego, rU. 4o , 4. bhAvanA pa. daM. 1. NeraiyA NaM bhaMte ! kiM davvao veyaNaM vedeti --gAva-vuiM mAvo vegavi veleMti? u. goyamA ! davao vi veyaNaM vedeti -jAva-bhAvao vi veyaNaM vedeti / huM 2-24. purva --mALiyA - pavor. . rU5, su. 200-20 dra (3) sArIrA tivihA - . vida maMte ! vecaTT TUttA? 3. nayama tivida vecaTT ggyttA, te nahIM . sArIrI, 2. mAsA, rU. sArIramAsiTI 5. te 2. zerI naM maMte ! viM sarIra veyane veti, mANasaM veyaNaM vedeti, sArIramANasaM veyaNaM vedeti ? (2) dravyAdi dvAramAM caturvidha vedanA : pra. bhaMte ! vedanA keTalA prakAranI kahI che? u. gautama ! vedanA cAra prakAranI kahI che, jemake - (1) dravyathI (2) kSetrathI (3) kALathI (4) bhAvathI. pra. 6.1. bhaMte ! zuM nairayika dravyathI vedanA vede che -cAvatu- bhAvathI vedanA vede che ? u. gautama ! te dravyathI paNa vedanA vede che -yAva bhAvathI paNa vedanA vede che. da.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. (3) zArIrikAdi trividha vedanA : pra. bhaMte ! vedanA keTalA prakAranI kahI che ? u. gautama ! vedanA traNa prakAranI kahI che, jemake - 1. zArIrika, 2. mAnasika, 3. zArIrika-mAnasika. pra. 8,1, bhaMte ! zuM nairayika zArIrika vedanA vede che, mAnasika vedanA vede che ke zArIrika-mAnasika vedanA vede che ? u. gautama ! te zArIrika vedanA paNa vede che, mAnasika vedanA paNa vede che ane zArIrika-mAnasika vedanA paNa vede che. 8.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. (4) vicA. sa. 20, 3. 2, su. u. goyamA! sArIraM piveyaNaM vedeti, mANasaM pi veyaNaM vedeti, sArIramANasaM pi veyaNaM vedeti / huM 2-24. pUrva-- mALiyA 2. (2) nIvA. Di. 2, 3. 2, mu. 81 (2) Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1670 dravyAnuyoga bhAga-3 vizeSa : ekendriya ane vikasendriya zArIrika vedanA vede che, te mAnasika ane zArIrika-mAnasika vedanA vedatA nathI. NavaraM-egiMdiya-vigaliMdiyA sArIraM veyaNaM vedeti, No mANasaM veyaNaM vedeti, No sArIramANasaM veyaNaM veti . - guy. 5. 36, su. 20 6 rU-20 66 (4) sAcA tihi vecap. kaivihA NaM bhaMte ! veyaNA paNNattA? 3. nathaT! sividA vecaTT guttA, teM nahIM 2. sAyA, 2. vasAvA, rU. sAyasiyA | 5. 2. ne aMte ! vi sAthe ve veti, asAyaM veyaNaM vedeti, sAyAsAyaM veyaNaM vedeti ? 3. ! tivihaM gi veja veriA 2 2-24. vei -MAla- temanA - YOUT. . rUba, mu. ra0 66-20 68 (2) duhApha sivila vecaTp. kaivihA NaM bhaMte ! veyaNA paNNattA? 3. nayama ! tivihA reyaTI TWITT, te nahIM 2. kuvA, 2. suda, 3. kulavasuda ! . 2. riyA je maMte! jiM tu vaya veti, __suhaM veyaNaM vedeti, adukkhamasuhaM veyaNaM vedeti ? (4) sAtAdi trividha vedanA : pra. bhaMte ! vedanA keTalA prakAranI kahI che ? u. gautama ! vedanA traNa prakAranI kahI che, jemake - 1. sAtA, 2. asAtA, 3. sAtA-asAtA. pra. 6.1. bhaMte! nairayika sAtavedanA vede che, asAtA vedanA vede che ke sAtA-asAtA vedanA vede che ? u. gautama ! traNa prakAranI vedanA vede che. 8.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI jANavuM joIe. (5) duHkhAdi trividha vedanA : pra. bhaMte ! vedanA keTalA prakAranI kahI che ? u. gautama! vedanA traNa prakAranI kahI che, jemake - 1. duHkhA, 2. sukhA, aduHkha-sukhA. pra. 6.1, bhaMte ! zuM nairayika jIva duHkha vedanA vede che. sukha vedanA vede che ke aduHkha-asukha vedanA vede u. goyamA ! dukkhaM pi veyaNaM vedeti, suhaM pi veyaNaM vedeti, adukkhamasuhaM pi veyaNaM vedeti'| 8. 2-24. pve -Mvi- romAniyA - TUT. 5. rU, su. 20 65-20 72 (6) abbhovagamiyAi duvihA veyaNApa. kaivihA NaM bhaMte ! veyaNA paNNattA? u. goyamA ! duvihA veyaNA paNNattA, taM jahA 1. bhomiyA 2, 2. viimayA yA pa. daM. 1. NeraiyA NaM bhaMte ! kiM abbhovagamiyaM veyaNaM vedeti, ovakkamiyaM veyaNaM vedeti ? u. goyamA! No abbhovagamiyaM veyaNaM vedeti. ovakkamiyaM veyaNaM vedeti| 9. viyA, sa, 20, 3. 2, mu. 6 u. gautama ! te duHkha vedanA paNa vede che. sukha vedanA paNa vede che ane aduHkha asukha vedanA paNa vede che. 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. (6) svecchApUrvaka aMgIkArAdi dvividha vedanA : pra. bhaMte ! vedanA keTalA prakAranI kahI che ? u. gautama ! vedanA be prakAranI kahI che, jemake - 1. AbhupagamikI (svecchA pUrvaka aMgIkAra karela) 2. aupakramikI (vedanIya karmajanya). pra. 81, bhaMte ! zuM nairayika AbhyapagamikI vedanA vede che ke aupakramikI vedanA vede che ? u. gautama ! te AbhyapagamikI vedanA vedatA nathI. aupakramikI vedanA vede che. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 171 dara-19. A pramANe caundriya sudhI kahevuM joIe. da. 20-21. paMcendriya tiryaMcayonika ane manuSya baMne prakAranI vedanA vede che. daM,22-24. vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnikonA mATe nairayikonAM samAna kahevuM joIe. mb mi huM 2-26. purva -- jiirayaTI daM. 20-21. paMceMdiya-tirikkhajoNiyA maNUsA ya duvihaMpiveyaNaM vedeti| daM. 22-24. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA jahA riyaa| - papaUT, 5, rU5, mu. 20 72-20 76 (7) bilApha vihA vecaT5. viThThaT maMte ! vecaTT gov/ttA ? 3. yamI ! vidA vecaT TUITI, teM nahIM 2. uga 2, 2. aA ya aa. pa, se. 2. ra6 maMte ! niM jilAye vevi veri, aNidAyaM veyaNaM vedeti? u. goyamA ! NidAyaM pi veyaNaM vedeti, aNidAyaM pi veyaNaM vedeti / . je La maMte ! purva vundra "NeraiyA NidAya pi veyaNaM vedeti, aNidAyaM pi vevi veti ?" 3. soyamA ! kheraphayA suvidyA pay/ttA, te nadI 2. sAmUyA 1, 2. samUyA thA 1. tatthaNaMjete saNNibhUyA teNaM nidAyaM veyaNaM vedeti, 2. tattha NaM je te asaNNibhUyA te NaM aNidAyaM veyaNaM (7) nidAdi trividha vedanA : pra. bhaMte ! vedanA keTalA prakAranI kahI che ? u. gautama ! vedanA be prakAranI kahI che, jemake - 1. jANatA, 2. ajANatA. pra. 6,1, bhaMte ! zuM nairayika nidAvedanA vede che ke anidAvedanA vede che ? u. gautama ! te nidAvedanA paNa vede che ane anidAvedanA paNa vede che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "nairayika nidAvedanA paNa vede che ane anidAvedanA paNa vede che."? u. gautama ! nairayika be prakAranA kahyA che, jemake - 1. saMjJIbhUta, 2. asaMjJIbhUta. 1. temAM je saMjJIbhUta che, te jANIne vedanAne vede che. 2. je asaMjJIbhUta che, te ajANatAM vedanAne vede che. veti ! se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuci"NeraiyA nidAyaM pi veyaNaM vedeti, aNidAyaM pi vecaM veti " DhaM. 2-2 ?. -gAva- cinArA pa. da. 12. puDhavikkAiyANaM bhaMte ! kiM NidAya veyaNaM veti, aAithe veja veri? u. goyamA ! No NidAyaM veyaNaM vedeti, aNidAyaM veyaNaM veriA . pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai "puDhavikkAiyA No NidAyaM veyaNaM vedeti, aNidAyaM taiyAM veti ?" mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - nairayika jANatA paNa vedanA vede che ane ajANatA paNa vedanA vede che. daMDara-11. A pramANe svanitakumAra sudhI kahevuM joIe. pra. 8,12, bhaMte ! zuM pRthvIkAyika jIva jANatA vedanA vede che ke ajANatA vedanA vede che ? u. gautama ! te jANatA vedanA vedatA nathI. paraMtu ajANatA vedanA vede che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "pRthvIkAyika jIva jANatA vedanA vedatA nathI, paraMtu ajANatA vedanA vede che ?" Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1672 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! puDhavikkAiyA sabce asaNNI asaNNibhUyaM u. gautama ! badhA pRthvIkAyika asaMjJI hoya che te aNidAyaM veyaNaM vedeti / asaMzIomAM thanArI ajANatA vedanA vede che. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "pRDhavikkAiyA No NidAyaM veyaNaM vedeti, aNidAyaM pRthvIkAyika jIva jANatA vedanA nathI vedatA, vevi veri " paraMtu ajANatA vedanA vede che." 8. 23-21. parva -nA - rilir 8.13-19. A pramANe caundriya sudhI kahevuM joIe. huM 20-22. tija-tirikSanoLiyA, mapUsA, 8.20-22. paMcendriya tiryaMcayonika, manuSya ane vANamaMtarA jhaanneriyaa| vANavyaMtaronuM varNana nairayikonAM samAna jANavuM joIe. 1. 2 23. nosiyA maM! zivAyaMveya ti, pra. 6. 23, bhaMte ! zuM jayotiSka deva jANatA vedanA ___ aNidAyaM veyaNaM vedeti ? vede che ke ajANatA vedanA vede che ? u. goyamA ! NidAyaM pi veyaNaM vedeti, aNidAyaM pi u. gautama ! te jANatA vedanA paNa vede che ane veyaNaM vedeti| ajANatA vedanA paNa vede che. p. je aMte ! gvaM yuva6 pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "joisiyA NidAyaM pi veyaNaM vedeti. aNidAyaM pi "jayotiSka deva jANatA vedanA paNa vede che ane vethavi veti ?" ajANatA paNa vedanA vede che?" u. goyamA ! joisiyA duvihA paNNattA, taM jahA u. gautama ! jayotiSka deva be prakAranAM kahyA che. jemake - 2. mAma ivavavaUTI , 1. mAyI mithyA daSTi upapannaka, 2. amAisammadiTThI uvavaNNagA y| 2. amAyI samyagdaSTi upapatnaka. 1.tattha NaM je te mAimicchadiTThI uvavaNNagA teNaM 1. temAMthI je mAyImithyA dRSTi upapannaka che aNidAyaM veyaNaM vedeti, te ajANatA vedanA vede che. 2. tattha NaM je te amAisammadiTThI uvavaNNagA te 2. temAMthI je amAyI samyagdaSTi upapannaka che NaM NidAyaM veyaNaM vedeti / te jANatA vedanA vede che. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - 'joisiyA NidAyaM pi veyaNaM vedeti, aNidAyaM pi * jayotiSka deva jANatA vedanA paNa vede che ane veyaNaM vedeti / ajANatA vedanA paNa vede che." 24. purva mALiyA si | 8.24. A pramANe vaimAnika devonAM mATe paNa - quo, 5, 36, su. 2077-20 84 jANavuM joIe. karaNa bheyA-cauvIsadaMDaesu ya parUvaNaM 4. karaNanAM bheda ane covIsa daMDakomAM tenuM prarupaNa : 5. vide aMte ! rane putte? pra. bhaMte ! karaNa keTalA prakAranAM kahyA che ? u. goyamA ! cauvihe karaNe paNNatte, taM jahA u. gautama ! karaNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. maLAvara, 2. vara, 1. manaHkaraNa, 2. vacana-karaNa, rU. vAyara, 4. mmara . 3. kAya-karaNa, 4, karma-karaNa. (4) sama. su. 163, T. 2 (4) vicA. sa. 11, 36, . 6-7 2. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1673 1. 2 , nerAmAM maMta ! vide varane pavor? ? 3. yama ! ravide rane paUtte, te nahIM 2. maLavAra), 2. vara, rU. vAyaro, 4. ummara / huM 2-11, 20-24. divALasarjike karaNe pnnnntte| 2. 22-26. vicAi suvire je pare, taM jhaa2. vAyaro ya, 2. ummarane ya che. 27-11. viDiyA tiviSe karo pavytte, te nahA 2. vara , 2. yerane ya, rU. smaracA g. . . nerA maMta ! kiM varamo veyane veti, akaraNao veyaNaM vedeti ? u. goyamA ! neraiyA NaM karaNao veyaNaM vedeti, no akaraNao veyaNaM vedeti / 5. je vAgha maMte ! parva yu "neraiyANaM karaNao veyaNaM vedeti, no akaraNao vevf veti ?" 3. joyA ! neyAmAM videzarane , teM naphTI2. maNavara, 2. varaje, rU. vAyara, 4, varmavArane icceeNaM cauviheNaM asabheNaM karaNeNaM neraiyA karaNao asAyaM veyaNaM vedeti, no akrnno| pra. daM.1, bhaMte ! nairayika jIvonAM keTalA prakAranAM karaNa kahyA che ? u. gautama ! cAra prakAranAM karaNa kahyA che, jemake 1. mana:karaNa 2. vacana-karaNa, 3. kAya-karaNa, 4, karma-karaNa. 6. 2-11, 20-24, A pramANe samasta paMcendriya jIvonAM cAra prakAranAM karaNa kahyA che. de. 12-16 ekendriya jIvomAM be prakAranAM karaNa kahyA che, jemake - 1. kAya-karaNa, 2, karma-karaNa. da. 17-19, vikasendriya jIvomAM traNa prakAranAM karaNa kahyA che. jemake 1. vacana-karaNa, 2. kAya-karaNa, 3. karma-karaNa. pra. 6.1, bhaMte ! zuM nairayika jIva karaNathI vedanA vede che ke akaraNathI vedanA vede che ? u. gautama ! nairayika jIva karaNathI vedanA vede che. akaraNathI vedanA vedatA nathI. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - anairayika karaNathI vedanA vede che, akaraNathI vedanA vedatA nathI ?" u. gautama ! nairayika jIvonAM cAra prakAranAM karaNa kahyA che, jemake - 1. manaHkaraNa, 2. vacana-karaNa, 3. kAya-karaNa, 4. karma-karaNa. tenA e cAreya prakAranAM karaNa azubha hovAthI te (nairayika jIva) karaNa dvArA ja asAtA vedanA vede che. paraMtu akaraNathI vedanA vedatA nathI. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - nairayika jIva karaNathI asAtA vedanA vede che, akaraNathI vedanA vedatA nathI." pra. da.2. bhaMte ! asurakumAra deva karaNathI vedanA vede che ke akaraNathI vedanA vede che ? u. gautama ! asurakumAra karaNathI vedanA vede che, akaraNathI vedanA vedatA nathI. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "asurakumAra karaNathI vedanA vede che, akaraNathI vedanA vedatA nathI? se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai"neraiyA NaM karaNao veyaNaM vedeti, no akaraNao vevi veti " pa. da. 2. asurakumArA NaM bhaMte ! kiM karaNao veyaNaM vedeti, akaraNao veyaNaM vedeti ? / u. goyamA! asurakumArANaM karaNao veyaNaM vedeti, no akaraNao veyaNaM vedeti| 5. je je maMte ! vaM yuvaka "asurakumArA NaM karaNao veyaNaM vedeti. no akaraNao veyaNaM vedeti?" Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! asurakumArANaM cauvihe karaNe paNNatte, u. gautama ! asurakumAronAM cAra prakAranAM karaNa kahyA taM jahA che, jemake - 2. maro , 2. vara, 1. mana:karaNa, 2. vacana-karaNa, rU. vAyara, 4. smArA 3. kAya-karaNa, 4. karma-karaNa. icceeNaM subheNaM karaNeNaM asurakumArA NaM karaNao asurakumAronAM e cAreya prakAranAM karaNa zubha sAyaM veyaNaM vedeti, no akrnno| hovAthI te karaNa dvArA sAtA vedanA vede che, paraMtu akaraNathI vedanA vedatA nathI. huM rU-11. -gAva-thaLAmAM 8.3-11. A pramANe svanitakumAro sudhI kahevuM joIe. pa. daM. 12. puDhavikAiyANaM bhaMte ! kiM karaNao veyaNaM pra. 6.12. bhaMte ! pRthvIkAyika jIva karaNathI vedanA vedeti, akaraNao veyaNaM vedeti ? vede che ke akaraNathI vedanA vede che ? u. goyamA ! puDhavikAiyANaM karaNao ya veyaNaM vedeti, u, gautama ! pRthvIkAyika jIva karaNa dvArA vedanA vede no akaraNao veyaNaM vedeti / che, paraMtu ekaraNa dvArA vedanA vedatA nathI. NavaraM- icceeNaM subhAsubheNaM karaNeNaM puDhavikAiyA vizeSa : pRthvIkAyikonAM zubhAzubha karaNa thavAthI karaNao vemAyAe veyaNaM vedeti, no akrnno| te vimAtrAthI kyAreka zubha ane kyAreka azubha vedanA vede che, paraMtu akaraNa dvArA vedanA vedatA nathI. daM. 13-21. orAliyasarIrA sabve subhAsubheNaM de.13-21. audArika zarIravALA badhA jIva (pAMca vecANa sthAvara, traNa vikasendriya, tiryaMca paMcendriya ane manuSya) zubhAzubha karaNa dvArA vimAtrAthI (kyAreka sAtA ane kyAreka asAtA) vedanA vede che. 222-24, tevA ame sAta ! da, 22-24, deva zubha karaNa dvArA sAtA vedanA - vicA. sa. 6, 3. 2, su. 1-22 vede che. 5. cauvIsadaMDaesu dukkhaphusaNAi parUvaNaM 5. covIsa daMDakomAM duHkhanI sparzanA AdinuM prANa : 1. kula maMta! tuvaSe sure, kuvave zuM? pra. bhaMte ! zuM duHkhI jIva duHkhathI spaSTa thAya che ke adu:khI jIva duHkhathI spaSTa thAya che ? u. goyamA ! dukkhI dukkheNaM phuDe, no adukkhI dukkheNaM u. gautama ! du:khI jIva duHkhathI spaSTa thAya che, du paraMtu aduHkhI (duHkharahita) jIva duHkhathI spaSTa thatA nathI. pa. da. 1. dukkhI bhaMte ! neraie dukkheNaM phuDe ? adukkhI pra. 6.1, bhaMte ! zuM duHkhI nairayika duHkhathI spaSTa thAya neraie dukkheNaM phuDe ? che ke aduHkhI nairayika duHkhathI pRSTa thAya che ? u. goyamA ! dukkhI neraie dukkheNaM phuDe, no adukkhI u. gautama ! duHkhI nairayika duHkhathI pRSTa thAya che neraie dukkheNaM phudde| paraMtu adu:khI nairayika duHkhathI spaSTa thatA nathI. huM -24. pUrva -gAva- veniyA 8.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. evaM paMca daMDagA neyvaa| A pramANe pAMca daMDaka kahevA joIe. 2. suthvI sui gche, 1. duHkhI duHkhathI spaSTa thAya che, 2. kuvI suvarSa pariyAtiya, 2. duHkhI duHkhanuM parigrahaNa kare che, rU. Tui sIre, 3. duHkhI duHkhanI udIraNA kare che, Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1675 4. duHkhI duHkhanuM vedana kare che, 5. duHkhI duHkhanI nirjarA kare che. 6. 4. sukavI tura ve, 6. Tuvastha tuvara ni - vicA. sa. 7, 3. , mu. 24-25 yamane bUtha uvaT. anatyithA + aMte! Uvamati -nA-parva viMti"sbce pANA -jAva- sabve sattA evabhUyaM veyaNaM ti," te daye maMte ! goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti -jhAva-parva pUrveti - 'sabve pANA-jAva-sabve sattA evaMbhUyaM veyaNaM vedeti', je te evamAhaMsu micchA te evaMmAhaMsu, ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi -jAva- evaM pati - "atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA evabhUyaM veyaNaM veti, atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA aNevaMbhUyaM veyaNaM velaiMti " pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai 'atthegaiyA pANA -jAva- sattA evabhUyaM veyaNaM vedeti ? atthegaiyA pANA -jAva-sattA aNevaMbhUyaM veyane veti ?" u. goyamA! je NaM pANA bhUyA jIvA sattA, jahA kaDA kammA tahA veyaNaM vedeti te NaM pANA bhUyA jIvA sattA evabhUyaM veyaNaM vedeti / che. evaMbhUta- anevaMbhUta vedanAnuM prANa : pra. bhaMte ! anyatIrthika evuM kahe che -yAvatu evuM prarUpaNA kare che kebadhA prANI vAvata-badhAsatva evaMbhUta (karmabaMdhanAM anusAra) vedanA vede che." bhaMte! AvuM kevI rIte? u. gautama ! te anyatIrthika je A pramANe kahe che -cAvatu- prarupaNA kare che ke - badhA prANI -cAvatu- satva evaMbhUta vedanA vede che." tenuM A varNana mithyA che. gautama ! huM ema kahuM chuM cAvatu- prarUpaNA karuM keTalAka prANI, bhUta, jIva ane satva evaMbhUta (karmabaMdhanAM anurupa) vedanA vede che. keTalAka prANI, bhUta, jIva ane satva anevaMbhUta (karmabaMdhathI parivartita rupamAM) vedanA vede che." pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - keTalAka prANI -pAvata- satva evaMbhUta vedanA vede che ane keTalAka prANI -cAvatu- satva anevaMbhUta vedanA vede che."? u. gautama ! je prANI, bhUta, jIva ane satvoe je pramANe karma karela che te pramANe vedanA vede che eTalA mATe te prANI, bhUta, jIva ane satva evaMbhUta vedanA veda che. je prANI, bhUta, jIva ane satvoe je pramANe karma kare che te pramANe vedanA vedatA nathI eTalA mATe te prANI, bhUta, jIva ane satva anevaMbhUta vedanA vede che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - keTalAka prANI -yAvatu- satva evaMbhUta vedanA vede che ane keTalAka prANI -thAvatu- satva anevaMbhUta vedanA vede che." pra. 8.1, te ! zuM nairayika evaMbhUta vedanA vede che ke anevaMbhUta vedanA vede che ? je NaM pANA bhUyA jIvA sattA jahA kaDA kammA no tahA veyaNaM vedeti teNaM pANA bhUyA jIvA sattA aNevaMbhUyaM veyaNaM vedeti| se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai'atthegaiyA pANA -jAva- sattA evaMbhUyaM veyaNaM vedeti, atthegaiyA pANA -jAva- sattA aNevaMbhUyaM veyaNaM vedeti / v. . . nerA " aMte! kiM purvabhUthe vera velaiMti, ___aNevaMbhUyaM veyaNaM vedeti ? 2. viyA. sa. 6, 3. 20, su. ? Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1676 7. .. u. goyamA ! neraiyA NaM evaMbhUyaM pi veyaNaM vedeMti, avaMbhUyaM piveyaNaM vedeMti / 1. se meLavhejuM maMte ! vaM vunnad "neraiyANaM evaMbhUyaM pi veyaNaM vedeMti, aNevaMbhUyaM pi veyamAM vaidyuti ?" u. goyamA ! je NaM neraiyA jahA kaDA kammA tahA veyaNaM vedeMti, te NaM neraiyA evaMbhUyaM veyaNaM vedeti / jeNaM neraiyA jahA kaDA kammA No tahA veyaNaM vedeMti, te NaM neraiyA aNevaMbhUyaM veyaNaM vedeti / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM buccai'neraiyA NaM evabhUyaM piveyaNaM vedeMti, aNevaMbhUyaM pi veyaNaM vedeti / ' 2-24. vaM-khAva- vemALiyA saMsAramaMDanuMne vaM - viyA. sa. 6, 3. 6, su. 2-4 egidie vedaNANubhava parUvaNaM pa. puDhavikAie NaM bhaMte! akaMte samANe kerisiyaM veyaNaM paccaNubhavamANe viharai ? 6. u. goyamA ! se jahAnAmae kei purise tarUNe balavaM - jAva- niuNasippovagae egaM purisaM juNNaM jarAjajjariyadehaM - jAva- dubbalaM kilaMtaM jamalapANiNA muddhAsi abhihaNijjA se NaM goyamA ! purise teNaM puriseNaM jamalapANiNA muddhANaMsi abhihae samANe kerisiyaM veyaNaM paccaNubhavamANe viharai ? aNiTThe samaNAuso ! tassa NaM goyamA ! purisassa veyaNAhiMto puDhavikAie akkate samANe etto aNiTThatariyaM ceva -jAvaamaNAmatariyaM ceva veyaNaM paccaNubhavamANe viharai / AukAie NaM bhaMte ! saMghaTTie samANe kerisiyaM veyaNaM paccaNubhavamANe viharai ? 3. goyamA ! nahIM puvidhA pUchyuM jeva / vaM tela-vAna-nAstA" vikhAva- viharapha / - vicA. sa. zo, 3. rU, su. 23-37 - neraiemu dasavihaveyaNA neraiyA dasavihaM veyaNaM paccaNubhavamANA viharaMti, taM jahA For Private 7. 8. dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! naiyika evaMbhUta vedanA paNa vede che ane anevaMbhUta vedanA paNa vede che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kehavAya che ke - "naiyika evaMbhUta vedanA paNa vede che ane anevaMbhUta vedanA paNa vede che ? u. gautama ! je naiyika potAnA karela karmonAM anusAra vedanA vede che te naiyika evaMbhUta vedanA veThe che, je naiyika potAnA karela karmonAM anusAra vedanA vedatA nathI te nairiyaka anevaMbhUta vedanA vede che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - naiyika evaMbhUta vedanA paNa vede che ane anevaMbhUta vedanA paNa vede che." daM.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI samasta saMsArI jIvonAM mATe paNa jANavuM joIe. ekendriya jIvomAM vedanAnubhavanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! pRthvIkAyika jIvane dabAvavAthI te kevI vedanAno anubhava kare che ? u. gautama ! jema koI taruNa baliSTha -yAvat- zilpamAM nipuNa puruSa koI vRddhAvasthAthI jIrNa jarAjarjarita dehavALA -yAvat- durbaLa kalAnta puruSanAM mAthe muSTithI prahAra kare to he gautama ! e puruSa te puruSanAM dvArA baMne hAthothI mastaka para tADanA ka2vAthI te kevI vedanAno anubhava kare che ? he AyuSyamanuM zramaNa ! te anubhava kare che. vRddha aniSTa vedanAno A pramANe he gautama ! te vRddha puruSanI vedanAnI apekSAe pRthvIkAyika jIva AkrAMta karavAthI aniSTatara -yAvat- amanAmatara vedanAno anubhava kare che. pra. bhaMte ! aAyika jIva saMgharSaNa ka2vAthI kevI vedanAno anubhava kare che ? u. gautama ! pRthvIkAyika jIvonAM samAna kahevuM joIe. A pramANe tejaskAyika, vAyukAyika ane vanaspatikAyika paNa -yAva- vedanAno anubhava kare che evuM kahevuM joIe. nairayikonI dasa prakAranI vedanAo : nairayika dasa prakAranI vedanAno anubhava kare che, jemake Personal Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1677 che. sIya, 2. sif, rU. urda, 4. upavAsaM, 6. DuM, 1. zIta, 2. uSNa, 3. sudhA, 4. tarasa, 5. khaMjavALa, da, paranna, 7. nara, 8. hArda, 1. mare, 10. so ? 6. parAdhInatA, 7. jvara, 8, baLatarA, 9, bhaya, - vicA. sa. 7, 3. 8, yu. 7 10. zoka. neraiesu usiNa-sIya-veyaNA parUvarNa nairayikonI uSNa-zIta vedanAnuM prarupaNa : pa. (1) usiNaveyaNijjesuNaM bhaMte ! NeraiesuNeraiyA pra. bhaMte ! (1) uSNavedanAvALA nArakomAM nAraka kevA kerisayaM usiNaveyaNaM paccaNubbhavamANA viharaMti? prakAranI uSNa vedanAno anubhava kare che ? goyamA ! (1) se jahAnAmae kammAradArae siyA u. gautama! (1) jema koI luhArano chokaro je taNa, tarUNe balavaM jugavaM appAyaMke thiraggahatthe daDha baLavAnuM, yugavAnuM ane rogarahita hoya, jenA pANipAdapAsapiTuMtarorU pariNae, laMghaNa-pavaNa baMne hAthanAM agrabhAga sthira hoya, jenA hAtha, paga, javaNa-vaggaNa-pamaddaNasamatthe talajamalajuyala bAhU, banne pAsaLio, pITha ane banne jAMgo sudaDha ane majabUta hoya, je ogaLavAmAM, kUdavAmAM, tIvra ghaNaNiciyavaliyavaTTakhaMdhe, cammeTThagaduhaNamuTThaya gatithI cAlavAmAM ane kaThina vastune TukaDA-TukaDA samAhayaNiciyattagatte urassabala samaNNAgae chee karavAmAM samartha hoya, je sahotpanna be tAlavRkSa dakkhepaTTe kusale NiuNe mehAvI NiuNasippovaNae jema saraLa lAMbA puSTa bAjuvALA hoya, dhananAM egaM mahaM ayapiMDa udagavArasamANaM gahAyataMtAviya samAna puSTa valayAkAra goLa jenA banne khaMbhA tAviya-koTTiya-koTTiya ubhiMdiya-ubhidiya hoya, jenA aMga-aMga cAmaDInA cAbuka prahAro muddagara tathA muThThIonAM AghAtathI puSTa banela hoya, cuNNiya -jAva- egAhaM vA dayAhaM vA tiyAhaM vA je AMtarika utsAhathI yukta hoya, je potAnA ukkoseNaM addhamAsaM saMhaNejjA. se NaM taM sIyaM sII zilpamAM catura, dakSa, niSNAta, kuzaLa, nipuNa, bhUyaM aomaeNaM saMdasaeNaMgahAyaasalbhAvapaTThavaNAe buddhimAna ane pravINa hoya, te eka pANInAM ghaDAnA usiNaveyaNijjesu Naraesu pakkhivejjA, se NaM taM samAna moTA lokhaMDanA piMDane eka divasa, be divasa, ummisiyaNimmisiyaMtareNapuNaravipaccuddharissAmitti traNa divasa -pAvata- utkRSTa paMdara divasa sudhI kaTTa pavirAyameva pAsejjA, pavilINameva pAsejjA, tapAvIne khuMdI-khuMdIne, TukaDA-TukaDA karIne pharIthI paviddhatthameva pAsejjA, No cevaNaM saMcAei avirAyaM goLA banAvIne ThaMDA kare. pachI te ThaMDA karela lokhaMDanAM goLAne lokhaMDanI sANasIthI pakaDIne asata kalpanAthI vA avilINaM vA, aviddhatthaM vA, puNaravi "huM palaka mAravA teTalA samayamAM pAcho kADIza." pccuddhritte| A vicArathI uSNa vedanAvALA nArakomAM rAkhI de. paraMtu te kSaNa bharamAM ja tene vikharatA, mAkhaNanI jema pIgaLatA ane sarvathA bhasmIbhUta thatA juve che. paraMtu te asphaTita agalita ane avidhvasta rupamAM pharIthI kADavAmAM samartha thatA nathI. arthAtu tyAMnI bhISaNa uSNatAne kAraNe te goLo akhaMDa rahI zakato nathI. (2) se jahA vA mattamAtaMge dive kuMjare saTThihAyaNe (2) jema - Aso mAsa (zaradaRtunA)nAM prAraMbhamAM paDhamasarayakAlasamayaMsivA caramanidAghakAlasamayasi athavA grISmakALa (jeThamAsa)nAM aMtamAM koI vA uNhAbhihae taNhAbhihae davaggijAlAbhihae madonmatta krIDApriya sATha varSano hAthI garamIthI pIDita thaIne, tRSAthI parezAna thaIne, dAvAgninI Aure susie pivAsie dubbale kilaMte ekkaM mahaM jvALAothI vyAkuLa, bhUkhyo, tarasyo, durbala ane pukkhariNiM pAsejjA, cAukkoNaM samatIraM kalAnta thaIne eka moTI puSkariNIne juve che, jenA cAra koNa hoya che. je samAna kinArAvALI che. 1. ThANuM. a.10, su.753. (baLatarAnAM sthAna para vyAdhi zabdano prayoga che.) ane ThANa. a.4, u.4, su.342mAM vyAdhinAM cAra prakAra batAvela che. vide vAdI paUUUtte, te nahIM : 9. vAgha, 2. pitti, rU. sifmag, 4. safjIvANu / Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1678 dravyAnuyoga bhAga-3 aNupuvvasujAyavappa gaMbhIrasIyalajalaM saMchaNNapattabhisamuNAlaM, bahuuppalakumudaNaliNa subhaga sogaMdhiya puMDarIya mahapuMDarIya sayapatta-sahassapatta kesara phullovaciyaM chappayaparibhujjamANakamalaM, acchavimalasalilapuNNaM parihatthabhamaMta, maccha kacchabhaM aNegasauNigaNamihuNa ya viraiya saddunnaiya mahurasaranAiyaM taM pAsai taM pAsittA taM ogAhai,taM ogAhittA se NaM tattha uNhapi paviNejjA, tiNhapi paviNejjA, khuhaM pipaviNejjA,jaraMpipaviNejjA, dAhaM pipaviNejjA, NiddAejja vA payalAejja vA, saI vA, raI vA, dhiI vA, matiM vA uvalaMbhejjA, sIe sIyabhUe saMkamamANe-saMkamamANe sAyAsokkhabahule yAvi vidaggA, evAmeva goyamA! asabbhAvapaTThavaNAe usiNaveyaNijjehiMto NaraehiMto Neraie uvaTTie samANe jAI imAiM maNussaloyaMsi bhavaMti, goliyAliMchANi vA, seMDiyAliMchANi vA, bhiMDiyAliMchANi vA, ayAgarANi vA, taMbAgarANi vA, tauyAgarANi vA, sIsAgarANi vA, rUppAgarANi vA, suvannAgarANi vA, hiraNNAgarANi vA, kuMbhArAgaNI vA, bhusAgaNI vA, iTTayAgaNI vA, kavelluyAgaNI vA, lohAraMbarIsei vA, jaMtavADacullI vA, haMDiyalitthANi vA, soMDiyalitthANivA,NalAgaNIivA, tilAgaNIivA, tusAgaNIivA, tattAiMsamajjoI bhUyAI phullAkiMsuya samANAI ukkAsahassAI viNimmuyamANAI jAlAsahassAI iMgAlasahassAI pavikkharamANAI aMto-aMto huhuyamANAI ciTThati, tAI pAsai, tAI pAsittA, tAiM ogAhai, tAI ogAhittA seNaM tattha uNhaM pi paviNejjA, taNhaM pipaviNejjA, khuhaM pi paviNejjA, jaraM pi paviNejjA, dAhaM pi paviNejjA, NiddAejjA vA, payalAejjA vA, saI vA, raI vA, dhiiM vA, mahaM vA, uvalabhejjA, sIe sIyabhUyae saMkamamANe-saMkamamANe sAyAsokkhabahule yA vi viharejjA, je kramazaH AgaLa-AgaLa gaherI che, jenuM pANI athAha ane zItaLa che, je kamaLapatra kaMda ane mRNAlathI DhAMkelI che, je ghaNA vikasita ane parAga yukta utpala, kumuda, nalina, subhaga, saugaMdhika, puMDarIka, mahApuMDarIka, zatapatra, sahastrapatra Adi vividha kamaLothI yukta che, bhramara jenA kamaLono rasapAna karI rahyA che. je svaccha nirmala jaLathI bharela che, jemAM ghaNA maccha ane kAcabA ahIM tahIM pharI rahyA che, aneka pakSIonAM joDonAM avAjanAM kAraNe je madhura svarathI zabdAyamAna thaI rahyA che. evI puSkariNIne juve che, joIne temAM praveza kare che, praveza karIne potAnI garamIne zAMta kare che, tRSAne zAMta kare che, bhUkhane mAre che, garama thayela jvarane naSTa kare che ane dAhane upazAMta kare che ane UMgha levA lAge che, AMkho baMdha karavA lAge che, tenI smRti sukhAnubhUti vairya tathA matimAnasika svasthatA pAchI maLe che. A pramANe zItala ane zAMta thaIne dhIre-dhIre tyAMthI nIkaLatA atyaMta sAtA ane sukhano anubhava kare che. A pramANe he gautama! asat kalpanAthI uSNavedanIya narakathI nIkaLIne koInairayika jIva A manuSyalokamAM je goLa pakavavAnI bhaTTI, zarAba banAvavAnI bhaTTI, bakarInI lIMDIthI bharela bhaTTI, lokhaMDa, tAMbu, sIsu, cAMdI, sonA, hIrAne gALavAnI bhaTTI, kuMbhakAranI bhaTTInI agni, bhUsAnI agni, IMTa pakAvavAnI bhaTTInI agni, kavelu pakAvavAnI bhaTTInI agni, lokhaMDanI bhaTTInI agni, ISarasa pakAvavAnI bhaTTInI agni, moTA-moTA vAsaNo pakAvavAnI bhaTTInI agni, zarAbanAM vAsaNone pakavavAnI bhaTTInI agni, tRNanI agni, talanI agni, tuSanI agni vagere je agnithI tapta sthAna che ane tapIne agni samAna thaI gayA che. jenAthI phUlelA palAsanA phUlonI jema lAla-lAla hajAro cinagArIo nIkaLI rahI che, hajAro vALAo nIkaLI rahI che, hajAro aMgArA vikharAya rahyA che ane je atyaMta jAkalyamAna che, evA sthAnane nAraka jIva juve che ane joIne temAM praveza kare che ane praveza karIne te potAnI uSNatA, tRSA, kSudhA, jvara ane dAhane dUra karI tyAM niMdara paNa laI le che, AMkho paNa baMdha kare che, smRti, rati, dhRti ane cittanI svasthatA prApta kare che. A pramANe zItala ane zAMta thaIne dhIre dhIre tyAMthI nIkaLI atyaMta sAtA ane sukhano anubhava kare che. Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1679 pa. bhaveyArUve siyA? 3. jo phaLadde samaDhe, noya ! sinneiluM Neraiesu neraiyA etto aNiTThatariyaM ceva usiNaveyaNaM paccaNubhavamANA viharaMti / pa. (2) sIyaveyaNijjesu NaM bhaMte ! Neraiesu kerisiyaM sIyaveyaNaM paccaNubbhavamANA viharaMti ? u. goyamA ! se jahAnAmae kammAradArae siyA tarUNe jugavaM balavaM -jAva- sippovagae egaM mahaM ayapiMDaM dagavArasamANe gahAya tAviya koThThiya-koTThiya jahanneNaM egAhaM vA, duAI vA, tiyAhaM vA, ukkoseNaM mAsaM haNejjA, seNaM taM usiNaM usiNabhUyaM ayomaeNaM saMdaMsaeNaMgahAyaasabhAvapaTThavaNAesIyaveyaNijjesu NaraesupavikkhavejjA, se taM ummisiya nimmisiyaMteraNaM puNaravipaccuddharissAmittikaTTapavirAyameva pAsejjA, pavilINameva pAsejjA, paviddhatthameva pAsejjA, No cevaNaM saMcAei avirAyaM vA, avilINaM vA, aviddhatthaM vA, puNaravi paccuddharittae / pra. zuM nArakonI evI uSNavedanA che ? u. gautama! evI vAta nathI, uSNa vedanAvALA narakamAM nairayika AnAthI paNa vadhAre anitara uSNa vedanAno anubhava kare che. pra. (2) bhaMte ! zItavedanAvALA narakamAM nairayika jIva kevI zItavedanAno anubhava kare che ? u. gautama ! jema koI luhArano chokaro je taruNa, yugavAnuM, baLavAnuM cAvatu-zilpamAM nipuNa hoya, te pANInAM eka ghaDAnI barAbara eka moTA lokhaMDanAM piMDane pANI laIne tene bhaTTImAM tapAvI-tapAvIne kUTI-phUTIne jaghanya eka divasa, be divasa, traNa divasa, utkRSTa eka mahinA sudhI pUrvavat badhI kriyAo karatA rahe che temaja te uSNa ane ati uSNa goLAne lokhaMDanI sANasIthI pakaDIne asatu kalpanAthI huM palaka mAravA jeTalA samayamAM kADhI laIza." evA vicArathI zItavedanAvALA narakamAM nAMkhe che paraMtu te paLabhara pachI ja gaLato juve che. naSTa thato juve che, dhvasta thato juve che, te tene asphaTita agaNita adhvasta rUpamAM pharIthI kADhavAmAM samartha thatA nathI. masta hAthInAM samAna te pramANe -yAvatasukhazAMtithI vicare che. A pramANe che gautama ! asatu kalpanAthI zItavedanAvALA nArakothI kADhela nairayika A manuSyalokamAM zItapradhAna je sthAna che, jemake - hima, himapuMja, himapaTala, hima paTalanAM puMja, tuSAra, tuSAranAM puMja, himakuMDa, himakuMDanAM puMja Adine juve che, joIne temAM praveza kare che, praveza karIne te potAnI zItalatA, tRSA, bhUkha, zItajanya jvara, dAhane maTADI tyAM niMdara paNa le che, AMkho paNa baMdha karI de che -yAvatu- uSNa thaIne ati uSNa thaIne tyAMthI dhIre dhIre nIkaLato atyaMta sAtA ane sukhano anubhava kare che. se NaM se jahANAmae mattamAyaMge taheva -jAvasokkhabahule yA vi vihrejjaa| evAmeva goyamA ! asabbhAvapaTavaNAe sIyavedaNehiMtoNaraehiMto neraie uvvaTTie samANe jAI imAI ihaM mANusaloe havaMti, taM jahAhimANi vA, himapuMjANi vA, himapaulANi vA, himapaulapuMjANivA, tusArANi vA, tusArapuMjANi vA, himakuMDANi vA, himakuMDapuMjANivA, sIyANi vA, tAI pAsai pAsittA tAI ogAhai ogAhittA se NaM tattha sIyaMpi paviNejjA, taNhapi paviNejjA, khuhaMpi paviNejjA, jaraMpi paviNejjA, dAhaM pi paviNejjA, nidAejja vA payalAejja vA -jAvausiNe usiNabhUe saMkasamANe-saMkasamANe sAyAsokkhabahule yA vi vihrejjaa| goyamA ! sIyaveyaNijjesu naraesu neraiyA etto aNiTThatariyaM ceva sIyaveyaNaM paccaNubhavamANA vidati ! - nIvA. Di. , 3. 2, su. 81(2) he gautama ! zIta vedanAvALA narakamAM nairayika AnAthI paNa vadhAre anitara zItavedanAno anubhava kare che. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1680 dravyAnuyoga bhAga-3 10. neraiesu khuhappivAsA veyaNA parUvaNaM 10. narayikonI bhUkha-tarasanI vedanAnuM prarupaNa : pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe neraiyA pra. bhaMte ! A ratnaprabhA pRthvInAM nairayika bhUkha ane kerisayaM khuhappivAsaM paccaNubbhavamANA viharaMti? tarasanI kevI vedanAno anubhava kare che ? u. goyamA ! egamegassa NaM rayaNappabhApuDhavineraiyassa u. gautama! asat kalpanAthI jo koI ratnaprabhA asabbhAvapaTThavaNAe savvodahI vA, savvapoggale vA pRthvInAM nairayikanAM mukhamAM badhA samudronuM pANI AsagaMsi pakkhivejjA No ceva NaM se rayaNappabhAe tathA badhA khAdya pudgala nAMkhI de to paNa te puDhavIe neraie titte vA siyA vitaNhe vA siyA, ratnaprabhA pRthvInAM nairayikanI bhUkha saMtoSAtI nathI ane tarasa paNa zAMta thaI zakatI nathI. erisayANaMgoyamA! rayaNappabhAe neraiyAkhuhappivAsaM he gautama ! ratnaprabhA pRthvInAM nairayika evI tIvra paccaNubbhavamANA vihrNti| bhUkha tarasanI vedanAno anubhava kare che. -navi- gaNitamagI A pramANe adhaHsaptama(naraka) pRthvI sudhI jANavuM - nIvA. ki. rU, 3. 2, 3. 88 joIe. 2. je yAdi ja vecAI java- 11. nairayikone narakapALo dvArA dara vedanAonuM prarupaNa : haNa chiMdaha bhiMdaha NaM daheha, narakamAM utpanna te prANI mAro, kApo, chedana karo, bhedana sad suttA paramamiyAdi | karo, bALo A prakAranAM paramAdhArmika devonAM zabdone sAMbhaLIne bhayathI saMjJAhIna thayela te nAraka e cAhe te nAragA U bhayabhinnasaNNA, che ke- "ame koI dizAmAM bhAgI jaIe ! jethI amArI kakhaMti ke nAma disaM vayAmo // rakSA thAya" iMgAlarAsiM jaliyaM sajoiM, baLatI ane jAjvalyamAna aMgArAnI rAzinAM samAna taovamaM bhUmi aNokkamaMtA / atyaMta garama naraka bhUmi para cAlatA te nairayika jyAre te DajjhamANA kaluNaM thaNaMti, dAje che tyAre karuNa rudana kare che. je niraMtara saMbhaLAya che evA ghora narakasthAnamAM te cirakALa sudhI nivAsa arahassarA tattha ciraTThiIyA / kare che. jai te suyAveyaraNI'bhiduggA, teja astarAnI jema tIkSNa dhAravALI atidurgama nisoo jahAkhura iva tikkhsoyaa| vaitaraNI nadInuM nAma to tame kadAcit sAMbhaLyuM ja haze taraMti te veyaraNiM bhiduggaM, te atidurgama vaitaraNI nadIne bANa mArIne prerita karatA usucoiyA sattisu hammamANA // ane bhAlAthI vIMdhIne calAvela te nairayika pAra kare che. kIlehiM vijhaMti asAhukammA, nokAnI tarapha AvatA te nairayikone e paramAdhArmika nAvaM uvaMte saivippahUNA / tene vIMdhI de che. tenAthI te smRti vihIna thaIne kiMkartavya annettha sulAhiM tisUliyAhiM, vimUDha thaI jAya che. tyAre anya narakapAla tene lAMbAdiihaahiN vidrUNa ahe kareMti // lAMbA zULa ane trizUlothI vIMdhIne nIce pADI de che. kesiM ca baMdhittu gale silAo, keTalAka nArakone gaLAmAM zilAo bAMdhIne agAdha udagaMsi boleMti mahAlayaMsi / jaLamAM DubADe che ane bIjA tene atyaMta tapela kalaMbuyAvAluya mummure ya, kalambapuSpanAM samAna lAla sukhI retImAM ane lolaMti paccaMti yA tattha anne / murmarAgnimAM ahIM-tahIM ghaseDe che ane bhuMjI de che. asUriyaM nAma mahabbhitAvaM, asUrya nAmaka naraka mahAtApathI yukta ghora aMdhakArathI aMdhaMtamaM duppayaraM mahaMtaM / pUrNa duprata ane vizALa che. jenA upara nIce ane uDDhaM ahe ya tiriyaM disAsu, tirachI sarva dizAomAM prajvalita Aga niraMtara baLatI samAhiyo jattha'gaNI jhiyAi // rahe che. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1681 jenI baLatI guphAomAM mokalela nairayika potAnI duSpavRttione jANatA nathI ane bebhAna thaIne baLI rahe che. je haMmezAM karuNApUrNa ane adharmanuM sthAna che tathA pApI jIvone anivArya rupathI maLe che ane teno svabhAva paNa atyaMta duHkha Ape che. je narakabhUmimAM krarakarma karanAra asura cAre tarapha agni pragaTAvI mUDhanArakone tapAve che ane te nArakI jIva AgamAM nAMkhela mAklInI jema taDapatA thatA teja jagAmAM rahe che. jaMsi guhAe jalaNe'tiyaTTe, ajANao Dajjhai luttapaNNe / sayA ya kaluNaM puNa'dhammaThANaM, gADhovaNIyaM atidukkhadhammaM // cattAri agaNIo samArabhittA, __ jahiM kUrakammA'bhitaveMti baalN| te tattha ciThaMtabhitappamANA, macchA va jIvaMtuvajoipattA // saMtacchaNaM nAma mahabbhitAvaM, te nArayA jattha asAhukammA / hatthehiM pAehi ya baMdhiuNaM, phalagaM va tacchaMti kuhADahatthA // rUhire puNo vaccasamUsiyaMge, fmanuttamane gfrayattatA | payaMti NaM Neraie phuraMte, sajIvamacche va aokavalle // No ceva te tattha masIbhavaMti, Na bhijjaI tivvabhiveyaNAe / tamANubhAgaM aNuvedayaMtA, dukkhaMti dukkhI iha dukkaDeNaM / / tahiM ca te lolaNasaMpagADhe, gADhaM sutattaM agaNiM vayaMti / na tattha sAyaM labhatI'bhidugge, arahiyAbhitAvA tahavI taveMti / / (tyAM) saMtakSaNa nAmano eka mahAnu tApa ApanAra eka nAraka che. jayAM kharAba karma karanAra narakapAla hAthomAM kuhADI laIne te nairayikonA hAtha ane pagane bAMdhIne lAkaDInAM chIlakAnI jema chole che. pachI raktathI lepAyela jenuM zarIranuM aMga sUjI gayuM che tathA jenuM mastaka bhUko karI dIdhu che ane je duHkhathI taDaphaDI rahyA che. evA nArakI jIvone paramAdhArmika asura UMdhAcattA karatAM jIvatI mAchalInI jema lokhaMDanA dharmalAmAM nAkhIne pakAve che. te e narakanI AgamAM baLIne bhasma paNa thatA nathI ane tyAnI tIvra vedanAthI maratA paNa nathI. paraMtu tenA anubhavanuM vedana karatAM A lokamAM karela duSTa pApanAM kAraNe te duHkhI thaIne tyAM duHkhano anubhava kare che. te nArakI jIvonAM AvAgamanathI pUrI taraha-vyApta thayela te nArakamAM tIvra rupathI sArI rIte tapela agninI pAse jayAre te nAraka jAya che tyAre te atidurgama agnimAM kiMcit paNa sukha prApta karatA nathI ane tIvra tApathI rahita na thavAthI paNa narakapAla tene vadhAremAM vadhAre tapAve che. te narakamAM nagaravadhanAM samaye thanAra kolAhalanAM samAna duHkhothI bharela karuNAjanaka zabda saMbhaLAya che to paNa jenuM mithyAtvAdi karma udayamAM AvyuM che te narakapAla udayamAM Avela pApakarmavALA nairayikone ghaNA utsAhanI sAthe vAraMvAra duHkha Ape che. pApI narakapAla nArakI jIvonAM IndriyAdi prANone kApIkApIne alaga karI de che. tenuM huM yathArtha rupathI varNana karuM chuM. ajJAnI narakapAla nArakI jIvone daMDa ApIne tene tenA pUrvakRta badhA pAponuM smaraNa karAve che. narakapAlonAM dvArA maratA te nairayika pharIthI mahAsaMtApa ApanAra (viSThA ane mUtra Adi) bibhatsa pothI pUrNa evA narakamAM paDe che. te tyAM (viSThA, mUtra Adi) padArthonuM bhakSaNa karatAM lAMbA kALa sudhI karmonAM vazIbhUta thaIne kRmionAM dvArA kapAtA rahe che. se subbaI nagaravahe va sadde, duhovaNIyANa payANa tattha / udiNNakammANa udiNNakammA, puLo-puNo te sarakhuM kuti pANehi NaM pAva viyojayaMti, taM bhe pavakkhAmi jahAtaheNaM / daMDehiM tatthA sarayaMti bAlA, __ savvehiM daMDe hiM purAkaehiM / te hammamANA Narae paDaMti, puNNe durUvassa mahabbhitAve / te tattha ciTThati durUvabhakkhI, tuTaMti kammovagayA kimIhiM // Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1682 dravyAnuyoga bhAga-3 sayA kasiNaM puNaM dhammaThANaM, ThovayaM atiqdhaSka | aMdUsu pakkhippa vihattu dehaM, veheNa sImaM se'bhitAvayaMti // chiMdaMti bAlassa khureNa nakkaM, 3Dhe vi chiMti tuve vi cho ! jibbhaM viNikkassa vihatthimettaM, tikkhAhiM sUlAhiM tivAtayaMti // te tippamANA talasaMpuDabba, rAiMdiyaM jattha thaNaMti bAlA / galaMti te soNiyapuyamaMsaM, pajjoiyA khArapaiddhitaMgA // jai te suyA lohitapUyapAI, vAttAte yaTTT re | kuMbhI mahaMtAhiyaporasIyA, samUsiyA lohiyapUyapuNNA // nArakI jIvonA rahevAnAM badhA sthAne haMmezA garama rahe che ane te sthAna tene gADha baMdhanathI baddha karmonAM kAraNe prApta thAya che. tathA atyaMta duHkha ApavAnuM ja te sthAnano svabhAva che. narakapAla nArakI jIvonAM zarIrane beDI AdimAM nAMkhIne tenA zarIrane toDI-maroDIne, mastakamAM chidra karIne tene saMtApa Ape che. te narakapAla avivekI nArakI jIvanI nAsikAne astrathI kApI nAMkhe che, tenA hoTha ane baMne kAna paNa tINa astrathI kApI le che ane jIbhane eka veMta bahAra kheMcIne temAM tIkSNa zULa bhoMkIne tene saMtApa Ape che. te nairayikonAM kapAyela aMgothI satata khUna TapakatuM rahe che. jenI pIDAthI te vivekamUDha sukAyela tAlanAM pAMdaDAnI samAna rAtadivasa rotA-cillAtA rahe che ane tene AgamAM bALIne aMgo para mIThAvALo padArtha chAMTI de che. jenAthI te aMgothI mavAda, mAMsa ane rakta TapakatuM rahe che. rakta ane mavAdane pakAvanArI, navaprajvalita agninAM tejathI yukta thavAthI atyaMta duHkha duHsaha tApa yukta puruSanAM pramANathI paNa adhika pramANavALI uMcI moTI bhAre ane rakta tathA mavAdathI bharela kuMbhInuM nAma kadAca tame sAMbhaLeluM haze ? Arta svara ane karuNa kuMdana karatAM ajJAnI nArakone narakapAla tenuM(rakta mAMsayukta) kuMbhIomAM nAkhIne pakAve che ane tarasathI vyAkuLa tene garama-garama sIsA ane tAMbA gALIne pIlAvavAthI te jora-jorathI bUmo pADe che. A manuSya bhavamAM svayaM ja svayaMnI vaMcanA karIne tathA pUrvakALamAM sekaDo ane hajAro adhama Adi nIca bhavone prApta karIne aneka kUrakarmI jIva te narakamAM rahe che. kAraNake- pUrva janmamAM jeNe jevuM karma karyuM che tenA ja anusAra tene tenuM phaLa prApta thAya che. anArya puruSa pAponuM upArjana karIne, ISTa ane kAMta viSayothI vaMcita thaIne, karmonAM vazIbhUta thaIne, durgadhayukta azubha sparzavALA tathA mAMsa AdithI vyApta ane pUrNa rupathI kRSNa varNavALA narakomAM AyapUrNa thavA sudhI nivAsa kare che. 12. asaMjJI jIvonAM akAmanikaraNa vedanAnuM prANa : pra. bhaMte! jo te asaMjJI(mana rahita) prANI che, jemake pRthvIkAyika -yAvatu- vanaspatikAyika (sthAvara) tathA chaThThA keTalAka trasakAyika jIva che, pakkhippa tAsu pacayaMti bAle, aTTassaraM te kaluNaM rasaMte / taNhAiyA te tau taMbatattaM, pajjijjamANa'TTataraM rasaMti // appeNa appaM iha vaMcaittA, bhavAhame pudhvasae sahasse / ciTThati tatthA bahukUrakammA, jahA kaDe kamme tahA si bhAre // samajjiNittA kalusaM aNajjA, iThehiM kaMtehi ya vippahUNA / te bbhigaMdhe kasiNe ya phAse.. kammovagA kuNime AvasaMti // - sUya. su. 1, ma. 2, 3. 2, pA. 6-17 22. gaooft gamaniraja vecaLa - pa. je ime bhaMte ! asaNNiNo pANA, taM jahA puDhavikAiyA -jAva- vaNassaikAiyA chaTThA ya egaiyA tasA, Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1683 eeNaM aMdhA mUDhA tamaMpaviTThA tamapaDala-mohajAlapalicchannA akAmanikaraNaM veyaNaM vedeMtIti vattabvayaM siyA? je aMdha mUDha aMdhakAramAM praviSTa tama: paTala ane mohajALathI AcchAdita che, te akAma nikaraNa (ajJAnarupamAM) vedanA vede che, zuM evuM kahevAya 3. haMtA, navamA ne me asAiLo paI -narva- u. hA, gautama ! jo te asaMjJI Adi prANI che-cAvataakaamnikrnnN veyaNaM vedeMtIti vattabvayaM siyaa| te akAmanikaraNa vedanA vede che, evuM kahevAya che. - vicA. sa. 7, 3. 7, mu. 24 23. khUTTgamananirayana veLa- 13. samarthanAM dvArA akAma prakAma vedanAne 5. tyi maMte ! mUvi mAnanivAra vecanuM pra. bhaMte ! zuM samartha hovA chatAM paNa jIva akAma veti ? nikaraNa (anicchApUrvaka) vedanA vede che ? 3. daMtA, zothamA ! malpiA u. hA, gautama ! vedanA vede che. pa. kahaM NaM bhaMte ! pabhU vi akAmanikaraNaM veyaNaM vedeti? pra. bhaMte ! samartha hovA chatAM paNa jIva akAmanikaraNa vedanAne kevI rIte vede che ? u. goyamA ! 1. jeNaM no pabhU viNA paIveNaM aMdhakAraMsi u. gautama ! 1. je jIva samartha hovA chatAM paNa rUvAiM pAsittae, aMdhakAramAM dIpaka vinA padArthone jovAmAM samartha hotA nathI. 2. je NaM no pabhU purao rUvAI aNijjhAittANaM 2. je jIva avalokana karyA vagara sammukha rahela pAsittae, padArthone joI zakatA nathI, 3. je NaM no pabhU maggao rUvAI aNavayakkhittANaM 3. je jIva avalokana karyA vagara pAchaLanAM pAsittae, bhAgane joI zakatA nathI, 4. je NaM no pabhU sAsao rUvAiM aNavaloettANaM 4. je jIva avalokana karyA vagara pArva bhAganAM pAsittae, baMne taraphanAM padArthone joI zakatA nathI. 5. je NaM no pabhU uDDhe rUvAI aNAloettANaM 5. je jIva avalokana karyA vagara uparanAM pAsittae, padArthone joI zakatA nathI. 6.jeNaMnopabhUaherUvAIaNAloettANaM pAsittae, 6. je jIva avalokana karyA vagara nIcenAM padArthone esa NaM goyamA ! pabhU vi akAmanikaraNaM veyaNaM joI zakatA nathI evI ja rIte he gautama ! ttio asaMsI jIva samartha hovA chatAM paNa akAmanikaraNa vedanA vede che. pa. asthi NaM bhaMte! pabhU vi pakAmanikaraNaM veyaNaM vedeti? pra. bhaMte! zuM samartha hovA chatAM paNa jIva prakAmanikaraNa (tIvra IcchApUrvaka) vedanAne veda che ? 3. yama ! u. hA, gautama ! vede che. pa. kahaM NaM bhaMte ! pabhU vi pakAmanikaraNaM veyaNaM vedeti ? pra. bhaMte ! samartha hovA chatAM paNa jIva prakAmanikaraNa vedanAne kevI rIte vede che ? u. goyamA ! 1. jeNaM no pabhU samudassa pAraM gamittae, u. gautama! 1. je samudranI tarapha javAmAM samartha nathI. 2.jeNaM nopabhUsamudassapAragayAiMrUvAIpAsittae, 2. je samudranI tarapha rahela padArthone jovAmAM samartha nathI. rU. ne je na bhU teva7o mitta, 3. je devaloka javAmAM samartha nathI. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1684 dravyAnuyoga bhAga-3 4. je NaM no pabhU devalogagayAiM rUvAiM pAsittae, 4. je devalokamAM rahela padArthone jovAmAM samartha nathI. esa NaM goyamA ! pabhU vi pakAmanikaraNaM veyaNaM vedeti / gautama ! evA jIvo samartha hovA chatAM paNa - vicA. sa. 7, 3. 7, mu. rapa-28 prakAmanikaraNa vedanAne vede che. 24. viviTamAvariya nIvasa mAvAva pariNAma- 14. vividhabhAva pariNata jIvanuM ekabhAvAdipa pariNamana : pa. esa NaM bhaMte ! jIve tItamaNaMtaM sAsayaM samayaM pra. bhaMte ! zuM te jIva ananta zAzvata atIta kALamAM dukkhI, samayaM adukkhI, samayaM dukkhI vA, adukkhI samaya-samaya paraduHkhI - aduHkhI (sukhI) ke duHkhIvaa pubbiM ca NaM karaNeNaM aNegabhAvaM aNegabhUyaM aduHkhI athavA pUrvanAM kAraNe (prayogakaraNa ane pariNAmaM pariNamai, vignasAkaraNa)thI aneka bhAva ane aneka rupa pariNAmathI pariNamita thayA che ? aha se veyaNijje nijjiNNe bhavai tao pacchA AnA pachI vedanA ane nirjarA thAya che ane tenA egabhAve egabhUe siyA ? pachI kyAreka ekabhAva vALA ane ekarupavALA hoya che ? u. hatA, goyamA! esaNaM jIve-jAva-aha se veyaNijje hA, gautama ! te jIva -cAvata- vedanA ane nirjarA nijjiNNe bhavai, tao pacchA egabhAve egabhUe karIne tyAra pachI keTalAka eka bhAva ane eka siyA rupavALA hoya che. evaM paDuppanna sAsayaM smyN| A pramANe zAzvata vartamAna kALanAM viSayamAM paNa samajavuM joIe. evaM aNAgayamaNaMtaM sAsayaM samayaM / A pramANe ananta zAzvata bhaviSyakALanA viSayamAM - vicA. sa. 24, 3. 4, mu. pa-7 paNa samajavuM joIe. 21. nava-vIsaleMDalu sAthe vijaya havA- 15. jIva-covIsa daMDakomAM svayaMta duHkha vedananuM prarupaNa : pa. jIve NaM bhaMte ! sayaMkaDaM dukkhaM veei ? pra. aMte ! zuM jIva svayaMkRta duHkhane vede che ? u. goyamA ! atthegaiyaM veei, atthegaiyaM no veei / u. gautama ! kaMIka duHkhane vede che ane kaMIka duHkhane vedatA nathI. pa. se keNaDeNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "veu6, sAthe no vev?' "kaMIka duHkhane vede che ane kaMIka vedatA nathI? 3. yama ! phivi veu6, buDhivi no ve; I gautama! udayamAM Avela duHkhane vede che, anudIrNane vedatA nathI. se teNaTheNaM goyamA! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "atyAcaM ve, atyAcaM no veu " "kaMIka duHkhane vede che ane kaMIka duHkhane vedatA nathI." huM 2-24. rahA -navi- mALiTI 6.1-24. A pramANe narayikathI vaimAnika sudhI kahevuM joIe. pa. navA vi bhiMte ! caMduM tuvae veti ? pra. bhaMte ! zuM (ghaNA) jIva svayaMkRta duHkhane vede che ? 3. goyanA ! alyA ti, no veti u. gautama ! kaMIka (duHkhone vede che ane kaMIka (duHkhone vedatA nathI. Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 5. se heoAM bhaMte ! vaM puSpad "artyAcaM veti, atyaMya no veveMti ?" 3. goyamA ! kaviLa veveMti, no aNuvikhkhuM veveMti / se teNaTTheNaM goyamA ! eva vuccai - "atyaMA vaivaMti, matyevaM no veveMti " OM. 1-24. tuM gheravA -khAva- yemALiyA) - viyA. sa. 1, 3. 2, mu. 2-3 16. jIva-cauvIsadaMDaesu attakaDadukkhassa veyaNa parUvaNaM 5. nIvA aaN maMte ! viM mattajje tuve, parakke tuve, tadubhayakaDe dukkhe ? 3. goyamA ! attas vurve, no paravaDe tu , no tadubhayakaDe dukkhe | OM. -24. meravA -khAva- kSemALiyA) pa. jIvA NaM bhaMte! kiM attakaDaM dukkhaM vedeMti, parakaDaM dukkhaM vedeMti, tadubhayakaDaM dukkhaM vedeMti ? u. goyamA ! attakaDaM dukkhaM vedeMti, no parakaDaM dukkhaM vedeti, no tadubhayakaDaM dukkhaM vedeti / N. -24. vaM nerA khAva- temALiyA / 6. nIvALuM maMte! jiMattaDA veyA, paraDAveyaLA, tadubhayakaDA veyaNA ? 3. goyamA ! attaDA vecA, paravaDA veyA, jo tadubhayakaDA veyaNA / OM. 1-24. E nerayA -khAva- yemALiyA) 5. nIvA aaN bhaMte ! viM gattas veyAM veveMti, paraDa veyaNaM vedeMti, tadubhayakaDaM veyaNaM vedeMti ? u. goyamA ! jIvA attakaDaM veyaNaM vedeMti, no parakaDaM veyaNaM vedeMti, no tadubhayakaDaM veyaNaM vedeti / x. -24. vaM bhairaDyA -khAya- mALiyA - viyA. sa. 17, 3. 4, su. zrU-20 17. sAyAsAyassa chavvihatta parUvaNaMchavvihe sAe paNNatte, taM jhaa1. so'viyasAi, 2. ravivuMviyasA, 16. 17. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - 1685 kaMIkane vede che ane kaMIkane vedatA nathI"? u. gautama ! udIraNAne vede che. anudIrNane vedatA nathI." mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "kaMIkane vede che ane kaMIkane vedatA nathI." daM.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. jIva covIsa daMDakomAM AtmakRta duHkhanAM vedananuM prarupaNa : pra. bhaMte ! jIvonuM duHkha AtmakRta (svakarma upArjIta) che, parakRta (52pradatta) che ke ubhayakRta che? u. gautama ! (jIvonuM) duHkha AtmakRta che, paraMtu parakRta ane ubhayakRta nathI. daM.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. pra. bhaMte ! jIva AtmakRta duHkha veThe che, parakRta duHkha vede che ke ubhayakRta duHkha vede che ? u. gautama ! jIva AtmakRta du:kha veThe che, paraMtu 52kRta du:kha ane ubhayakRta duHkha vedatA nathI. 6.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. For Private Personal Use Only pra. bhaMte ! jIvone AtmakRta vedanA hoya che, parakRta vedanA hoya che ke ubhayakRta vedanA hoya che ? u. gautama ! jIvonI vedanA AtmakRta hoya che, paraMtu parakRta ane ubhayakRta vedanA vedatA nathI. 6.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. pra. bhaMte ! jIvo AtmakRta vedanAne vede che, parakRta vedanAne vede che ke ubhayakRta vedanAne vede che ? u. gautama ! jIva AtmakRta vedanAne vede che, parantu parakRta ane ubhayakRta vedanAne vedatA nathI. 6.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI jANavuM joIe. sAtA-asAtAnAM chaH chaH bhedonuM prarupaNa : sukhanAM cha prakAra kahyA che, jemake 1. zrotrendriya sukha, 2. cakSurendriya sukha, - Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1686 dravyAnuyoga bhAga-3 rU. pAkiyasaNa, 4, nimiMDhiyasAI, 3. prANendriya sukha, 4. jIndriya sukha, che. siriyaHINa, 6. kuMDhiyA , 5. sparzanendriya sukha, 6. no-Indriya sukha. chabbihe asAe paNNatte, taM jahA asukhanAM paNa cha prakAra kahyA che, jemake - 2. soDhiyAsaU -LAva- 6. no vikasAI | 1. zrotrendriya asukha cAva- 6 no-Indriyaasukha. - tA. 5, 6, mu. 488 28, sovarasa vAta uva 18. sukhanAM dasa prakAronuM prANa : dasavihe sokkhe paNNatte, taM jahA sukhanAM dasa prakAra kahyA che, jemake - 2. mAro, 1. Arogya, 2. sIdamAvuM, 2. dIrgha AyuSya, rU. banne, 3. ATyatA- dhananI pracUratA, 4. #Ama, 4. kAma-zabda ane rupa, 6. morA, 5. bhoga-gaMdha, rasa ane sparza, 6. saMtonA 6. saMtoSa- alpa IcchA. 7. tyi, 7. asti- kAryanI pUrti thaI javI., 8. muddamo, 8. zubhabhoga - sukhAnubhava, 1. vizvamevattI, 9. niSkramaNa - pravrajyA, 20. savAreA - TAI, ma. 1 0, . 73 7 10. anAbAdha - nirAbAdha mokSasukha. 1. vemAyA mujakuve pavacha/- 19. vimAtrAthI sukha-duHkha vedanAnuM prarupaNa : 5. ana9tyAmaMtavamAphaati-jhAva-pati- pra. bhaMte ! anyatIrthika A pramANe kahe che -yAvata prarupaNA kare che ke - "evaM khalu sabve pANA, sabve bhUyA, sabve jIvA, savve badhA prANa, bhUta, jIva ane satva ekAMta duHkha sattA egaMtadukkhaM veyaNaM vedeti" rupa vedanAne vede che. to - te darya maMte ! purva? bhaMte ! evuM kevI rIte thaI zake che ? u. goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti u. gautama ! anyatIrthika je ema kahe che -yAvata-nA-pUvaeNti - prarUpaNA kare che ke - "savve pANA,sabve bhUyA, sabve jIvA, sabve sattA, "badhA prANa, bhUta, jIva ane satva ekAMta du:kha egaMta dukkhaM veyaNaM vedeti, micchaM te evamAhaMsu / " rupa vedanAne vece che te mithyA kahe che." ahaM puNa goyamA! evamAikkhAmi-jAva-parUvemi he gautama ! huM A pramANe kahuM chuM -vAva- prarUpaNA karuM chuM ke - "atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA egaMtadukkhaM keTalAka prANa, bhUta, jIva ane satva ekAMta veyaNaM vedeti, Ahacca sAyaM / duHkharupa vedanAne vede che ane kadAca sukharUpa vedanAne paNa vede che. atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA egaMtasAyaM veyaNaM keTalAka prANa, bhUta, jIva ane satva ekAMta sukha vedeti, Ahacca asAyaM / rupa vedanAne vede che ane kadAca duHkharUpa vedanAne paNa vede che, Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA vemAyAe veyaNaM vedeMti, Ahacca sAyamasAyaM / " 1. se meLavhejuM maMte ! vaeN vunnara - jAva- atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA vemAyAe veyaNaM vedeti, Ahacca sAyamasAyaM / u. goyamA ! neraiyA egaMtadukkhaM veyaNaM vedeMti, Ahacca sAyaM bhavaNavai-vANamaMtara joisa vemANiyA egaMtasAyaM veyaNaM vedeMti, Ahacca asAyaM / puDhavikkAiyA - jAva- maNussA vemAyAe veyaNaM vedeMti, Ahacca sAyamasAyaM / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai " - jAva- atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA vemAyAe veNaM vedeti Ahacca sAyamasAyaM / " 1. anazrciyA nuM maMte ! vamAvavuMti -khAvapruuveti- 'jAvaiyA rAyagihe nayare jIvA evaiyANaM jIvANaM no cakkiyA kei suhaM vA duhaM vA -jAbakolaTThiyAmAyamavi niSphAvamAyamavi, kalamamAyamavi, mAsamAyamavi, muggamAyamavi, jUyamAyamavi, likkhAmAyamavi, abhinivaTTettA uvadaMsittae, me hameya ! vaM ? u. goyamA ! je NaM te annautthiyA evamAikkhaMti -khAva- vaM pa-ti, mijyuM te vamA Msu / ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi - jAva- evaM parUvemi- " savvaloe vi ya NaM savvajIvANaM No cakkiyA kei suhaM vA taM caiva - jAva- uvadaMsittae / " keTalAka prANa, bhUta, jIva ane satva vimAtrAthI vedanAne vede che ane kadAca sukha - duHkha rupa vedanAne paNa veda che." pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che 1687 -yAvat- keTalAka prANa, bhUta, jIva ane satva vimAtrAthI vedanAne vede che ane kadAca sukha-duHkha rupa vedanAne paNa vede che ? - viyA. sa. 6, 3. 20, su. zo 20. sajoDyusanIvALamutunuM anumettavivayaMsitter 20, sarva jIvonAM sukha duHkhane aNumAtra paNa dekhADavAmAM asAmattha parUvaNaM asamArthyanuM prarupaNa : u. gautama ! naiyika jIva, ekAMta du:kharupa vedanAne vede che ane kyAreka sukha rupa vedanA paNa vede che. bhavanapati, vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnika ekAMta sukharupa vedanAne vede che ane kadAca du:khanI vedanAne paNa vede che. pRthvIkAyika jIva yAvat- manuSya vimAtrAthI vedanAne vede che. kadAca sukha ane du:kha rupa vedanAne paNa vede che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che - "-yAva- keTalAka prANa, bhUta, jIva ane satva vimAtrAthI vedanAne vede che ane kyAreka sukha-duHkha rupa vedanAne paNa vede che." pra. bhaMte ! anyatIrthika A pramANe kahe che "yAvaprarupaNA kare che ke - "rAjagRha nagaramAM jeTalA jIva che, te badhAnAM duHkha ke sukhane -yAvata- boranA ThaLiyA, vAlavaTANA, maga, aDada, ju ane lIMkha jeTaluM paNa koI puruSa bahAra kADhIne dekhADI zakatA nathI. bhaMte ! A vAta kevI rIte thaI zake che ? u. gautama ! je anyatIrthika A pramANe kahe che -yAvat- prarupaNA kare che. te mithyA kahe che. he gautama ! huM A pramANe kahuM chuM -yAvat- prarUpaNA karuM chuM ke- kevaLa rAjagRha nagaramAM ja nahIM saMpUrNa lokamAM rahela sarvajIvonAM sukha ke duHkhane koIpaNa puruSa uparyukta rupamAM yAva- koIpaNa pramANamAM bahAra kADhIne batAvI zakatA nathI." For Private Personal Use Only Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1688 pa se keNaTTheNaM bhaMte ! evaM vuccai " savvaloe vi ya NaM savvajIvANaM No cakkiyA kei suduM vA tuM jeva -khAva- vayaMsittay ?" 3. zocamA ! JayaM khaM naMbuddIne pIve khAva-vizesAhiNa parikkheveNaM pannatte / deve NaM mahiDDhIe -jAvamahANubhAge egaM mahe savilevaNaM gaMdhasamuggayaM gahAya taM avadAlei, taM avadAlittA - jAva- iNAmeva kaTTu kevalakappaM jaMbuddIve dIve tihiM accharAnivAehiM tisattakhutto aNupariyaTTittANaM havvamAgacchejjA, senU goyamA ! se kevalakappe jaMbuddIve dIve tehiM ghANapoggalehiM phuDe ? haMtA, De, cakkiyA NaM goyamA ! kei tesiM ghANapoggalANaM kolaTThiyamAyamavi -jAba- likkhAmAyamavi abhinivaTTettA uvadaMsittae ? No iNaTThe samaTThe / se TThe goyamA ! evaM vuccai 'no vakriyA 6 mudde vA -khAva- vasettaC / ' viyA. sa. 6, 3. 20, mu. j - 22. nIva -dhajIvIsaC/DanuM kharA-sona-cevaLa pavaLa 6. nIvA khaM bhaMte ! vi narA, ne ? 3. goyamA ! nIvA nuM narA vi, sone vi 5. se meLavDanuM maMte ! vaM vunnara'nIvA aaN narA vi, soLe vi?' u. goyamA ! je NaM jIvA sArIraM veyaNaM vedeMti, tesi NaM jIvANaM jarA, jeNaM jIvA mANasaM veyaNaM vedeMti, tesi NaM jIvANaM me se teNaTTheNaM goyamA ! evaM duccai "nIvA aaN kharA vi; soLe vi " OM. . vaeNnerayALa vi dravyAnuyoga bhAga-3 pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "saMpUrNa lokamAM rahela sarva jIvonAM sukha ke duHkhane koIpaNa puruSa dekhADavAmAM pUrvavat -yAvat- koI paNa pramANamAM batAvavAmAM samartha nathI ?" u. gautama ! A jaMbudrIpa nAmanA dvIpa -yAvatvizeSAdhika paridhivALA kahyA che. tyAM mahaddhika -yAvat- mahAnubhAga deva eka moTA vilepanavALA gaMdha dravyanAM DabbAne laIne ughADe ane ughADIne traNa capaTI vagADe teTalA samayamAM uparyukta jaMbudrIpanI ekavIsa vAra parikramA karIne zIghra pAcho phare to he gautama ! (huM tamArAthI pUchuM chuM.) te devanI A pramANenI zIghra gatithI gaMdha puddagalonAM sparzathI A saMpUrNa jaMbudvIpa spaSTa thAya che ?(gautama !-) hA bhaMte ! te spaSTa thAya che. (bhagavAn-) he gautama ! koI puruSa te gaMdha puddagalone boranI goThalI jeTalA paNa pramANamAM -yAvalIMkha jeTalA paNa pramANamAM dekhADavAmAM samartha che ? (gautama) bhaMte ! A artha samartha nathI ? mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "jIvane sukha du:khane paNa bahAra kADhIne dekhADavAmAM -yAvat- koI paNa vyakti samartha nathI." 21. jIva-covIsa daMDakomAM jarA-zoka vedananuM prarupaNa : pra. bhaMte ! zuM jIvone jarA ane zoka hoya che ? u. gautama ! jIvone jarA paNa hoya che ane zoka paNa hoya che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "jIvone jarA paNa hoya che ane zoka paNa hoya che ?" u. gautama ! je jIva zArIrika vedanA veda (anubhava kare) che, tene jarA hoya che. je jIva mAnasika vedanA vede che, tene zoka hoya che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "jIvone jarA paNa hoya che ane zoka paNa hoya che." naM.1. A pramANe naiyikonAM (jarA ane zoka) paNa samajI levA joIe. For Private Personal Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1689 huM 2-22. parva -nA - thALa junA 1. 2 22. putraviphiyA aMte ! vi narA, sone? 3. govA ! puvicAi narA, no sojA se jeNavi bhiMte ! parva 36'puddhvikaaiyaannN jarA, no soge?' 6. 2-11. A pramANe svanitakumAro sudhI jANavuM joIe. pra. 6,12, bhaMte ! zuM pRthvIkAyika jIvone paNa jarA ane zoka hoya che ? u. gautama ! pRthvIkAyika jIvone jarA hoya che, paraMtu zoka hoto nathI. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "pRthvIkAyika jIvone jarA hoya che, paraMtu zoka hoto nathI ?" u. gautama ! pRthvIkAyika jIva zArIrika vedanA vede che, te mAnasika vedanA vedatA nathI. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - pRthvIkAyika jIvone jarA hoya che, zoka hoto nathI." 6.13-19. A pramANe(aprakAyithI)caundriya jIvo sudhI jANavuM joIe. 6.20-24. zeSa jIvonuM varNana sAmAnya jIvonAM samAna vaimAniko sudhI kahevuM joIe. . 3. yama ! juvaphA sarIra veDhAM veti, no mANasaM vedaNaM vedeti| se teNaTheNaM goyamA ! evaM vucci'pUDhaviphAI narA, no sau, 8. ? rU-16. urva -nAta- rikriyA DhaM. 20-24, salAne nahIM nIvA -gAvavemaanniyaannN| - vicA. sa. 16, 3. 2, se. 2-7 22. saMkilesAsaMkilesANaM dasavihatta parUvaNaM dasavihe saMkilese paNNatte, taM jahA. 3disaMhi, 2. uvassayasaMkilese, 3. kasAyasaMkilese, 4. bhattapANasaMkilese, che. maLasaMvire, 6. vasaMvise, 7. saMnneine, 8, TIsaMvise, 6. saMsaMsiMvise, 20. varittasaMvinTele dasavihe asaMkilese paNNatte, taM jhaa2. savalasaMhi, 2. 3vasAmavile, rU. 83 saMvikase. 4. mattA saMkSise, che. maLasaMhi, 6. vasaMvise, 7. kAyamasaMhi, 8. saMvinTese, 1. haMsa saMkiste, 20. rittamasaMvise - TA. . 0, mu. 731 22, saMkaleza - asaMkalezanAM dasa prakAronuM prarupaNa : saMkalezanAM dasa prakAra kahyA che, jemake - 1. upadhi saMkaleza - upadhi viSayaka asamAdhi, 2. upAzraya-saMkaleza, 3. kaSAyajanya-saMkaleza, 4. bhaktapAna-saMkaleza, 5. mAnasika-saMkaleza, 6. vAcika-saMkaleza, 7. kAyika-saMkaleza, 8. jJAna-saMkaleza, 9. darzana-saMkaleza, 10. cAritra-saMkaleza. asaMkalezanAM dasa prakAra kahyA che, jemake - 1. upadhi asaMkaleza, 2. upAzraya-asaMkaleza, 3. kapAya-asaMkaleza, 4. bhaktapAna-asaMkaleza, 5. mAnasika-asaMkaleza, pha, vAcika asaMkaleza, 7. kAyika-asaMkaleza, 8. jJAna-asaMkaleza, 9. darzana-asaMkaleza, 10. cAritra-asaMkaleza. Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 dravyAnuyoga bhAga-3 23. appa-mahAveyaNa nijjarAsAmittaM 23. alpa mahAvedanA ane nirjarAnuM svAmItva : 5. navA aMte! kiM mahAya mahAninjara, pra. bhaMte! jIva zuM mahAvedanA ane mahAnirjarAvALA che. mahAveyaNA appanijjarA, mahAvedanA ane alpanirjarAvALA che, appaveyaNA mahAnijjarA, alpavedanA ane mahAnirjarAvALA che, appaveyaNA appanijjarA ? alpavedanA ane alpanirjarAvALA che? u. goyamA! atthegaiyA jIvAmahAveyaNA-mahAnijjarA, u. gautama ! keTalAka jIva mahAvedanA ane mahAnirja rAvALA che, atthegaiyA jIvA mahAvayaNA appanijjarA, keTalAka jIva mahAvedanA ane alpanirjarAvALA che, atthegaiyA jIvA appaveyaNA mahAnijjarA, keTalAka jIva alpavedanA ane mahAnirjarAvALA che, atthegaiyA jIvA appaveyaNA appanijjarA / keTalAka jIva alpavedanA ane alpanirjarAvALA che. pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "atthegaiyA jIvA mahAveyaNA mahAnijjarA-jAva keTalAka jIva mahAvedanA ane mahAnirjarAvALA atthegaiyA jIvA appaveyaNA appanijjarA ?" che-yAvatu- keTalAka jIva alpavedanA ane alpanirjarAvALA che ?" u. goyamA ! paDimApaDivannae aNagAre mahAveyaNe gautama! pratimA-pratimApannaka aNagAra mahAvedanA mhaanijjre| ane mahAnirjarAvALA che. chaTTha-sattamAsu puDhavIsu neraiyA mahAveyaNA chaThThI - sAtamI naraka- pRthvIonAM nairayika jIva appnijjraa| mahAvedanA ane alpanirjarAvALA che. selesiM paDivannae aNagAre appaveyaNe mhaanijjre| zailezI pratipannaka anagAra alpavedanA ane mahAnirjarAvALA che, aNuttarovavAiyA devA appaveyaNA appnijjraa| anuttaropapAtika deva alpavedanA ane alpa nirjarAvALA che. se teNaDheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "atthegaiyA jIvA mahAveyaNA mahAnijjarA-jAva keTalAka jIva mahAvedanA ane mahAnirjarAvALA atthegaiyA jIvA appaveyaNA appnijjraa|" che -yAvata- keTalAka jIva alpavedanA ane alpa - vicA. sa. 6, 3, 6, ku. 23 nirjarAvALA che." 24. vecA nijharANu mina kavIsalapaNu ja hava- 24. vedanA ane nirjarAmAM bhinnatA ane covIsa daMDakomAM prarupaNa : pa. se nUNaM bhaMte ! jA veyaNA sA nijjarA, jA nijjarA pra. aMte ! zuM vAstavamAM je vedanA che te nirjarA che sA veyA ? ane je nirjarA che te vedanA kahI zakAya che ? u. goyamA ! No iNaDhe samaDhe / u. gautama ! A artha samartha nathI. pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. aMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - 'jA veyaNA na sA nijjarA, jA nijjarA na sA je vedanA che te nirjarA kahI zakAtI nathI ane veyaNA? je nirjarA che te vedanA kahI zakAtI nathI ? Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 191 3. goyamAM ! -- veTI, je kyuM nimbaranA u. gautama ! vedanA karma che ane nirjarA nokarma che, se teNaTaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "jA veyaNA na sA nijjarA, jAnijjarA na sA je vedanA che te nirjarA kahI zakAtI nathI ane veyaT je nirjarA che te vedanA kahI zakAtI nathI." pa. da.1.neraiyANaM bhaMte ! jA veyaNA sA nijjarA, jA pra. 8,1. bhaMte! zuM nairayikonI je vedanA che tene nirjarA nijjarA sA veyaNA? kahI zakAya che ane je nirjarA che tene vedanA kahI zakAya che ? u. goyamA ! No iNaDhe samaDheM / u. gautama ! A artha samartha nathI. pa. se keNaDheNaM bhaMte ! evaM buccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kehavAya che ke - "neraiyANaM jA veyaNA na sA nijjarA, jA nijjarA anairayikonI je vedanA che te nirjarA kahI zakAtI na sA vecaT?" nathI ane je nirjarA che te vedanA kahI zakAtI nathI ?" u. goyamA ! neraiyANaM kammaM veyaNA. No kammaM nijjraa| u. gautama ! nairayika karmanI vedanA kare che ane nokarmanI nirjarA kare che. se teNaTheNaM goyamA! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "neraiyANaM jA veyaNA na sA nijjarA, jA nijjarA anairayikonI je vedanA che te nirjarA kahI zakAtI na sa veyaT (" nathI ane je nirjarA che te vedanA kahI zakAtI nathI." -24. vei nava-maNiyALo 8.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. - vicA. sa. 7, 3. rU, mu. 20-12 ra1. vevAnirjarApaNuputte vIsataMDapaNupa- 25. vedanA ane nirjarAnAM samayamAM pRthakatva ane covIsa daMkaDakomAM prarupaNa : pa. se guNaM bhaMte ! je veyaNAsamae se nijjarAsamae, je pra. bhaMte ! vAstavamAM je vedanAno samaya che zuM teja nijjarAsamae se veyaNAsamae ? nirjarAno samaya che ane je nirjarAno samaya che teja vedanAno samaya che ? 3. soyamA ! no rUDhei samaTyA u. gautama ! A artha samartha nathI. pa. se kepaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. aMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "jeveyaNAsamaenasenijjarAsamae,jenijjarAsamae je vedanAno samaya che te nirAno samaya nathI ane na se vecAsamag?" je nirjarAno samaya che te vedanAno samaya nathI ? u. goyamA! jaM samayaM vedeti, no taM samayaM nijjAti, gautama ! je samayamAM vede che. te samayamAM nirjarA karatA nathI. jaM samayaM nijjareMti, no taM samayaM vedeti, je samayamAM nirjarA kare che, te samayamAM vedana annammi samae vedeti, annammi samae nijjareMti, karatA nathI, paNa anya samayamAM vedana kare che ane anya samayamAM ja nirjarA kare che. anne se veyaNAsamae, anne se nijjarAsamae / (kAraNa) vedanAno samaya bIjo che ane nirjarAno samaya bIjo che. se teNaTaTheNaM goyamA! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1692 dravyAnuyoga bhAga-3 u "je veyaNAsamae. na se nijjarAsamae, je vedanAno samaya che te nirjarAno samaya nathI ane je nijjarAsamae, na se veynnaasme|" je nirjarAno samaya che te vedanAno samaya nathI." pa. daM.1.neraiyANaMbhaMte!jeveyaNAsamaesenijjarAsamae pra. 6.1. bhaMte ! je nairayika jIvono vedanAno samaya je nijjarAsamae se veyaNAsamae? che zuM teja nirjarAno samaya che ane je nirjarAno samaya che zuM teja vedanAno samaya che ?" 3. nayama ! rUThe samaTyA u. gautama ! A artha samartha nathI. g, se paNa aMte ! purva yuva pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "neraiyANaM je veyaNAsamae na se nijjarAsamae, je je vedanAno samaya che teja nirjarAno samaya nathI nijjarAsamae na se veyaNAsamae ?" ane je nirjarAno samaya che teja vedanAno samaya nathI ?" u. goyamA ! neraiyA NaM jaM samayaM vedeti, No taM samayaM gautama ! nairayika jIva je samayamAM vedana kare che, ninnati, te samayamAM nirjarA karatA nathI, jaM samayaM nijjareMti, no taM samayaM vedeti, je samayamAM nirjarA kare che, te samayamAM vedana annammi samae vedeti, annammi samae nijjareMti, karatA nathI. anya samayamAM te vedana kare che ane anya samayamAM ja nirjarA kare che, anne se veyaNAsamae, anne se nijjraasme| tenI vedanAno samaya bIjo che ane nirjarAno samaya bIjo che. se teNaDheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "jeveyaNAsamaenase nijjarAsamae,jenijjarAsamae je vedanAno samaya che te nirjarAno samaya nathI ane na se veyaNA sme|" je nirjarAno samaya che te vedanAno samaya nathI." TuM. 2-24. ple -khArvi- reNiyA da.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. - vicA. sa. 7, 3. 2, . 20-22 26. titrivevAya evA nirAku khetara thakavIsaleMDaNavuM 26. trikALanI apekSAe vedanA ane nirjarAmAM aMtara ane ya parUvarNa covIsa daMDakomAM prarupaNa : pa. se nUNaM bhaMte ! jaM vedeMsu taM nijariMsu, jaM nijjariMsu pra. bhaMte ! je karmonuM vedana karI lIdhuM zuM teNe te karmonI taM vedeMsu? nirjarA karI lIdhI ane je karmonI nirjarA karI lIdhI zuM tenuM vedana karI lIdhuM? u. goyamA ! No iNaDhe smtthe| u. gautama ! A artha samartha nathI. pa. se keNaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - __ "jaM vedeMsu no taM nijjareMsu, jaM nijjareMsu no taM je karmonuM vedana karI lIdhuM tenI nirjarA karI nathI veleMsu?" ane je karmonI nirjarA karI lIdhI tenuM vedana karatA nathI ?" u. goyamA ! kammaM vedeMsu, no kammaM nijariMsu / u. gautama ! vedana karmanuM thAya che ane nirjarA nokarmanI thAya che. se teNaTheNaM goyamA! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1693 "jaM vedeMsu no taM nijjareMsu, jaM nijjareMsu no taM ved'su| baje karmonuM vedana karyuM hatuM tenI nirjarA thatI nathI ane je karmonI nirjarA karI hatI tenuM vedana karyuM nathI." huM 2-24. have rAjA -gA- eNiyA 6.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI kahevuM joIe. pa. se nUNaM bhaMte ! jaM vedeti taM nijjareMti, jaM nijjareMti pra. bhaMte ! zuM vAstavamAM je karmane vede che tenI nirjarA taM vedeti ? kare che ane jenI nirjarA kare che tene vede che ? 3. gomA ! no rUDhe samaTyA u. gautama ! A artha samartha nathI. , se je maMte ! purva yuva6 pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "jaM vedeti no taM nijjareMti. jaM nijjareMti no taM jene vece che tenI nirjarA karatA nathI ane jenI veti ?" nirjarA kare che tene vedatA nathI?" u. goyamA ! kammaM vedeti, no kammaM nijjareMti / u. gautama! karmane vede che ane nokarmanI nirjarA kare che. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "jaM vedeti no taM nijjareMti, jaM nijjareMti no taM jene vede che tenI nirjarA karatA nathI ane jenI veti " nirbhara kare che tenuM vedana karatA nathI." 6. 2-24. parA gAya-mANavA 8.1-24. A pramANe nairayikothI vaimAniko sudhI kahevuM joIe. v. te 7 aMte ! = siMti taM ninjariti, pra. bhaMte ! zuM vAstavamAM je karmanuM vedana karaze tenI jaM nijarissaMti taM vedissaMti ? nirjarA karaze ane je karmanI nirjarA karaze tenuM vedana karaze ? u. goyamA ! No iNaDhe smtthe| u. gautama ! A artha samartha nathI. pa. se keNadveNaM bhaMte ! evaM vucvai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "jaMvedissaMtinotaM nijjarissaMti,jaMnijjarissaMti je karmanuM vedana karaze tenI nirjarA nahiM karaze ane no te vistRti?" je karmanI nirjarA karaze tenuM vedana karaze nahIM ? u. goyamA ! kammaM vedissaMti, no kammaM nijjrissNti| u. gautama! karmanuM vedana karaze ane nokarmanI nirjarA karaze. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai - mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "jaMvedissaMtiNotaM nijarissaMti.jaMnijarissaMti jenuM vedana karaze tenI nirjarA karaze nahIM ane No taM vedissNti|" jenI nirjarA karaze tenuM vedana karaze nahIM." 8. 2-24. have jeraphA -jhAva- enAgiyA A pramANe narasikothI vaimAniko sudhI kahevuM - vicA. sa. 7, 3. 3, ku. 23-11 joIe. ra7. vividha vidyutari mahArAja-maniSkaraguttarIvAje 27. vividha dasaMto dvArA mahAvedanA ane mahAnirjarA yukta parUvaNaM jIvonuM prANa : pa. se nUNaM bhaMte ! je mahAveyaNe se mahAnijjare, pra. bhaMte ! zuM e nizcita che ke je mahAvedanAvALA che je mahAnijjare se mahAveyaNe? te mahAnirjarAvALA che ane je mahAnirjarAvALA che te mahAvedanAvALA che ? Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1694 dravyAnuyoga bhAga-3 mahAveyaNassa ya appaveyaNassa ya se see je pasatthanijjarAe ? 3. haMtA, yama ! ne mahAyane -gAva-satyanibberA 1. chI-sattamAku maMte!DhavIzunerAmadAya? 3. daMtA, nIyama ! mahAyaT T. pa. teNaM bhaMte! samaNehiMto niggaMthehiMto mahAnijjaratarA? u. goyamA ! No iNaDhe smtthe| 1. che aMte ! purva yuravaThuM " mahAya -nava-qsatyanibbara ? tathA zuM mahAvedanAvALA ane alpavedanAvALA A baMnemAM teja jIva zreSTha che je prazasta nirjarAvALA che ? u. hA, gautama ! je mahAvedanAvALA che -yAvata- teja prazasta nirjarAvALA che. pra. bhaMte ! zuM chaThThI ane sAtamI (naraka) pRthvInAM nairayika mahAvedanAvALA che ? u. hA, gautama ! te mahAvedanAvALA che. pra. bhaMte ! to zuM te (nairayika) zramaNa-nigraMthonI apekSAe paNa mahAnirjarAvALA che ? u. gautama! A artha samartha nathI (arthAtu- te nairayika zramaNa-nigraMthonI apekSAe mahanirAvALA nathI.) pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - je mahAvedanAvALA che -yAvata- teja prazasta nirjarAvALA che ? u. gautama ! 1. mAnI lo ke be vastra che, temAMthI eka vastra kAdavanAM raMgathI raMgAyela hoya ane bIjuM vastra gADInAM paiDAnAM kIlathI raMgAyela hoya. to he gautama ! A baMne vastromAMthI kayuM vastra durdhAtattara (muzkelathI dhovA yogya) durvAtyaMtara (kaThinAIthI dhabbA lAgela tene dUra karavA yogya)ane duSparikarmatara (muzkelIthI darzanIya banAvI zakavA yogya) che to - kayuM vastra sugamatAthI dhovA yogya, saraLatAthI lAgela dAga utArI zakavA yogya che. AvuM vastra kAdavarAgathI rakta che ke khaMjana rAgathI rakta che ? bhaMte ! e baMne vastromAMthI je kadamAgathI rakta che te (vastra) durdhAtattara, durvAzvetara ane duSparikarmatara che. u. goyamA ! 1. se jahAnAmae duve vatthe siya ege vatthe kaddamarAgaratte, ege vatthe khNjnnraagrtte| eesi NaM goyamA ! doNhe vatthANaM kayare vatthe dudhoyatarAe ceva, duvAmatarAe ceva, duparikammatarAe kayare vA vatthe sudhoyatarAe ceva, suvAmatarAe ceva, suparikammatarAe cev| jevA se vatthe kaddamarAgaratte, je vA se vatthe khaMjaNarAgaratte? bhagavaM! tattha NaM jese vatthe kadadamarAgaratte seNaM vatthe dudhoyatarAe ceva, duvAmatarAe ceva, dupparikammatarAe vevA evAmeva goyamA ! neraiyANaM pAvAI kammAI gADhIkayAI, cikkaNIkayAI, siliTThIkayAiM, khilIbhUyAI bhavaMti, saMpagADhaM pi ya NaM te veyaNaM veemANA no mahAnijjarA, no mahApajjavasANA mavaMti 2. se jahA vA kei purise ahigaraNIM AuDemANe mahayA-mahayAkhadeNaM, mahayA-mahayA ghoseNaM, mahayAmahayA paraMparAghAeNaMnosaMcAei, tIse ahigaraNIe ahAbAyare vi poggale parisADittae / he gautama ! A pramANe te nairayikonAM pApa-karma gADhIkRta, cikaNA karela, ekameka karela che te saMpragADha (mahAnu) vedanAne vedatA paNa mahAnirjarAvALA nathI ane mahAparyavasAnavALA paNa nathI. 2. athavA jema koI puruSa joradAra avAjanI sAthe mahAghoSa karatA, lagAtAra jora-jorathI coTa mArIne eraNane kUTatA-pITatA paNa te eraNanAM sthULa pudgalone vinaSTa karavAmAM samartha hotA nathI. Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1695 A pramANe che gautama ! narayikonAM te pApakarma gADhIkRta kAvata- khilIbhUta hoya che. mATe te saMpragADha vedanAne vedatA mahAnirjarAvALA nathI ane mahAparyavasAnavALA paNa nathI. evAmeva goyamA ! neraiyANaM pAvAI kammAI gADhIkayAI-jAva-khilIbhUyAiM bhavaMti saMpagADhaM pi ya NaM te veyaNaM veemANA no mahAnijjarA, no mahApajjavasANA bhavati / bhagavaM ! tattha je se vatthe khaMjaNarAgaratte se NaM vatthe sudhoyatarAe ceva, suvAmatarAe ceva, suparikammatarAe cev| evAmeva goyamA! samaNANaM niggaMthANaM ahAbAyarAiM kammAiM siDhilIkayAiM, niTThiyAI kaDAI, vippariNAmiyAI khippAmeva viddhatthAI bhavaMti, jAvaiyaMtAvaiyaM piNaMteveyaNaM veemANA mahAnijjarA mahApajjavasANA bhvNti| jema te baMne vastromAMthI je khaMjananAM raMgathI raMgAyelA che te vastra sudhotatara, suvAcyatara ane suparikarmatara che. A pramANe he gautama ! zramaNa- nigraMthonAM yathA bAdara (cUla) karma zithila karela, jIrNa karela, vipariNamana karela te zIdhraja naSTa thaI jAya che ane jevI-tevI vedanAne vedatA te zramaNanigraMtha mahAnirjarA ane mahAparyavasAnavALA hoya che. 3. he gautama ! jema koI puruSa sUkA ghAsanI puMjIne dhadhakatI agnimAM nAMkhe to zuM te sUkA ghAsanAM puDA dhadhakatI AgamAM nAMkhatA ja zIdhra baLI jAya che ? 3. se jahAnAmae kei purise sukkaM taNahatthayaM jAyateyaMsi pakkhivejjA se nUNaM goyamA ! se sukke taNahatthae jAyateyaMsi pakkhitte samANe khippAmeva masamasAvijjai? haMtA, bhavaM ! masamAviM | evAmeva goyamA! samaNANaM niggaMthANaM ahAbAyarAI kammAI siDhilIkayAI, niTiThayAI kaDAI vippariNAmiyAI khippAmeva viddhatthAI bhavaMti, jAvaiyaMtAvaiyaM piNaM te veyaNaM veemANAmahAnijjarA mahApajjavasANA bhvNti| 4. se jahAnAmae kei purise tattaMsi ayakavallaMsi udagabiMdu pakkhivejjA, se nUNaM goyamA! se udagabiMdu tattaMti ayakavallaMsi pakkhitte samANe khippAmeva viddhaMsamAgacchai ? haMtA, bhagavaM! viddhaMsamAgacchai / evAmeva goyamA! samaNANaM niggaMthANaM ahAbAyarAI kammAiM siDhilIkayAiM niTThiyAI kaDAI vippariNAmiyAI khippAmeva viddhatthAI bhavaMti, jAvaiyaMtAvaiyaM piNaMteveyaNaMveemANAmahAnijjarA mahApajjavasANA bhvNti| se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccine mahathi -nA-pasanda nimbara - vi . sa. 6, 3. 2, su. 2-4 hA, bhaMte ! te zIgha ja baLI uThe che. A pramANe gautama ! zramaNa-nigraMthonAM yathA bAdara karma zithila karela, jIrNa karela, vipariNamana karela hovAthI zIgha ja naSTa thaI jAya che ane jema-tema vedanAne vedatA te zramaNa-nigraMtha mahAnirjarA ane mahAparyavasAnavALA hoya che. 4. (athavA) he gautama ! jema koI puruSa atyaMta tapelA lokhaMDanAM tavA para pANInI khUMda nAMkhavAmAM Ave to gautama! zuM te baMda garama tavA para nAMkhatA ja zIdhra vinaSTa thaI jAya che ? hA bhaMte ! te zIdhra vinaSTa thaI jAya che, A pramANe che gautama ! zramaNa nigraMthonAM yathAbAdara karmazithila karela, jIrNa karela, vipariNamana karela hovAthI zIdhra ja naSTa thaI jAya che ane jema-tema vedanAne vedatA te zramaNa nigraMtha mahAnirjarA ane mahAparyavasAnavALA hoya che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - ''je mahAvedanAvALA hoya che cAvata- teja prazastanirjarAvALA hoya che." Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1696 ra8. ravIku -mahAvAkuvera hava- g, se. 2. navevi baMne ne virakuMDavennitta se NaM bhaMte ! kiM ihagae mahAveyaNe, dravyAnuyoga bhAga-3 28. covIsa daMDakomAM alpa-mahAvedanAnAM vedananuM prarupaNa : pra. 8.1 bhaMte! je jIva nairayikomAM utpanna thavAvALA che, bhaMte ! zuM te A bhavamAM rahetA mahAvedanAvALA thaI jAya che. narakamAM utpanna thatA mahAvedanAvALA hoya che ke narakamAM utpanna thayA pachI mahAvedanAvALA hoya uvavajjamANe mahAveyaNe, uvavanne mahAveyaNe? che ? 3. soyamAM ! siya maho . siyamapUve. uvavajjamANe siya mahAveyaNe, siyaappaveyaNe, ahe NaM uvavanne bhavai, tao pacchA egaMtadukkhaM veyaNaM vedei, Ahacca sAyaM, . re ra nIve ne aMte ! ne bhavi majuramAreluM uvavajjittae, se NaM bhaMte kiM ihagae mahAveyaNe, uvavajjamANe mahAveyaNe, uvavanne mahAveyaNe? 3. gayA! IU sitha mahAya. siya maMya. u. gautama ! te kyAreka A bhavamAM rahetA mahAveda nAvALA hoya che ane kyAreka alpavedanAvALA hoya che. narakamAM utpanna thatA paNa kyAreka mahAvedanAvALA hoya che ane kyAreka alpavedanAvALA hoya che. jayAre narakamAM utpanna thaI jAya che tyAre te ekAMta duHkharu5 vedanAne vede che, kyAreka sukharU5 vedanA paNa vede che. pra. 6.2. aMte ! je jIva asurakumAromAM utpanna thavAvALA che to bhaMte ! zuM te A bhavamAM rahetA mahAvedanAvALA hoya che ? asurakamAromAM utpanna thatA mahAvedanAvALA hoya che ? ke asurakumAromAM utpanna thayA pachI mahAvedanAvALA hoya che ? gautama ! te kyAreka A bhavamAM rahetA mahAvedanAvALA hoya che ane kyAreka alpavedanAvALA hoya che. asurakamAromAM utpanna thatA paNa kyAreka mahAvedanAvALA hoya che ane kyAreka alpavedanAvALA hoya che, jayAre te asurakumAromAM utpanna thaI jAya che tyAre ekAMta sukha rupa vedanAne vede che ane kyAreka duHkharupa vedanAne paNa vede che. 8.3-11. A pramANe svanitakumAro sudhI (mahAdanAdinuM varNana karavuM joIe. pra. 12. bhaMte ! je jIva pRthvIkAyamAM utpanna thanAra che. to bhaMte ! zuM te A bhavamAM rahetA mahAvedanAvALA hoya che, (pRthvIkAyamAM) utpanna thatA mahAvedanAvALA hoya che, uvavajjamANe siya mahAveyaNe, siya appaveyaNe, ahe NaM uvavanne bhavai tao pacchA egaMtasAyaM veyaNaM vedei, Ahacca asaayN| 8. rU-22. i -khAva-pazizumArelu pa. da. 12. jIve NaM bhaMte ! je bhavie puDhavikAiesu uvavajjittae, se NaM bhaMte ! kiM ihagae mahAveyaNe, uvavajjamANe mahAveyaNe, Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA adhyayana 1697 uvavanne mahAveyaNe? ke (pRthvIkAyamAM) utpanna thayA pachI mahAvedanA vALA hoya che ? 3. goyaT! IU siya mahAya, sira mapayo, gautama ! te kyAreka A bhavamAM rahetA mahAvadanAvALA hoya che ane kyAreka alpavedanAvALA hoya che. uvavajjamANe siya mahAveyaNe. siya appaveyaNe. pRthvIkAyamAM utpanna thatA paNa kyAreka mahAveda nAvALA ane kyAreka alpavedanAvALA hoya che. aheNaM uvavanne bhavai tao pacchA vemAyAe veyaNaM jayAre pRthvIkAyamAM utpanna thaI jAya che, tyAre verA vimAtrAthI vedanAne vede che. DhaM. zarU-22. ke -gavi-maygT 13-21. A pramANe manuSya sudhI mahAvedanAdinuM varNana karavuM joIe. daM. 22-14. vANamaMtara-joisiya-vemANiesajahA 22-24. vANavyatara-jayotiSka ane vaimAnika asurkumaaresu| devonAM mahAvedanAdinuM varNana asurakumAronAM samAna - vi . sa. 7, 3. 6, su. 7-12 karavuM joIe. 29. veyaNA'jayaNassa nikkhevo 29. vedanA adhyayanano upasaMhAra : sAyamasAyaM savve, suhaM ca dukkhaM adukkhamasuhaM ca / sAtA ane asAtA vedanA badhA jIva vede che. mANasarahiyaM vigaliMdiyA u sesA duvihameva // A pramANe sukha-duHkha ane aduHkha-asukha vedanA paNa - Tv. 1. rU5, mu. 2014, T. 2 (badhA jIva vede che) paraMtu vikalendriya jIva (amanaska hovAthI) mAnasika vedanAthI rahita che. zeSa badhA jIva baMne prakAranI vedanA vede che. Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1698 Ram Ramamanamata maniraniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiial implifallal HaasaliwalilinguistiaNAzAjaala I nline HTM L 33. gati adhyayana gatino sAmAnya artha thAya che - gamana. eka sthAnane choDI bIjA sthAna para javuM te gati kahevAya che. sarvArthasiddhi, rAjavArtika Adi graMthomAM gatinuM sAmAnya lakSaNa A pramANe prApta thAya che. "zat zattara prati hetutiH" arthAt eka sthAnathI bIjA sthAnane prApta karavAno je hetu ke sAdhana che te gati kahevAya che. vastutaH gati to kriyAnI ja prakriyA che. paraMtu je nimittathI e kriyA saMpanna thAya che te nimittanA AdhAra nAmakaraNa thaI jAya che. A nAma upacArathI ApavAmAM Ave che. jema- narakanA nimittathI je gati thAya che te narakagati kahevAya che. narakagatino sAmAnya artha che. narakanI tarapha gamana karavuM,' narakAyunA phaLa bhogavavA mATe naraka (ratnaprabhA Adi) pRthvInI tarapha gamana karavuM. paraMtu upacArathI gatinA anaMtara je sthAna prApta karavAmAM Ave che tene paNa gati kahevAmAM Ave che. jema-narakanA sthAnane paNa narakagati kahevAmAM Ave che. grAmINa bolacAlanI bhASAmAM gati (gata) zabda hAlata avasthA ke dazAnA arthamAM prayukta thAya che. paraMtu te paNa aupacArika prayoga che. gatikriyAnuM je phaLa che te paNa ahi gati kahevAya che. A pramANe gatikriyAnuM nimitta ane phaLa paNa gati zabdanA ja abhiprAyathI jaNAya che. gati-kriyA jIva ane pudgala dravyomAM jovA maLe che. zeSa cAra dravyomAM nahIM, te ja baMne eka sthAnane choDI bIje gamana kare che. anya koI dravya eka sthAnane choDI bIje gamana karatuM nathI. dharma, adharma ane AkAza to lokavyApI hovAthI e kriyA karI zakatA nathI ane kALa astikAya na hovAnA kAraNe athavA apradezI hovAnA kAraNe evuM karI zakatuM nathI. sthAnAMgasUtranA AThamAM sthAnamAM gatinA ATha prakAra varNavyA che- (1) narakagati (2) tiryaMcagati (3) manuSyagati (4) devagati (pa) sidhdhagati (6) gurugati (7) praNodanagati ane (8) prAbhAra gati. emAMthI prAraMbhanI pAMca gationo jIvanI sAthe saMbaMdha che. paraMtu aMtima traNa gatio pudgalamAM upalabdha thAya che. emAM paramANunI svAbhAvika gati gurugati kahevAya che. prerita karavuM, dhamakAvavuM ItyAdi mATe je gati thAya che te praNodanagati che. e jIva ane pudgala baMnemAM saMbhava che. prAbhAragati eTale ke vajana vadhI javAthI nIce vaLI javAnI gati athavA gurutvAkarSaNanI gatinuM sUcaka gaNAya che. e paNa pudgalamAM jovA maLe che. prAraMbhika pAMca gatimAM cAra saMsArI jIvamAM hoya che tathA pAMcamI gati mukta jIvamAM eka ja vAra hoya che. karma sidhdhAMtanI dRSTithI athavA saMsArI jIvonI gationI dRSTithI cAra gati prasidhdha che- (1) narakagati (2) tiryaMcagati (3) manuSyagati ane (4) devagati. jIvone eka sthAnathI bIjA sthAna para gamanAgamananI daSTie cAra ja gatio prasiddha che. jyAM sudhI jIva karmothI Abadhdha che tyAM sudhI te ja gatione prApta thato rahe che. paraMtu jyAre te karmabaMdhanathI mukta thaI jAya che tene siddha gati prApta thAya che. A gatine prApta karyA pachI jIva pharIthI narakAdi gatiomAM Avato nathI. e apekSAthI gati pAMca prakAranI che- narakagati, tiryaMcagati, manuSya gati, devagati ane sidhdhagati. A pAMca gationI bIjI apekSAe daza bheda paNa karyA che- jema - (1) narakagati, (2) naraka vigrahagati, (3) tiryaMcagati (4) tiryaMca vigrahagati (5) manuSya gati (6) manuSya vigrahagati (7) devagati (8) devavigrahagati, (9) sidhdhagati ane (10) sidhdhavigrahagati. vigraha zabdanA be artha che- zarIra ane moDa (vakratA). jIva jyAre eka zarIra choDI anya sthAna para pahoMcavA mATe gati kare che to tenI gati be prakAranI thAya che- (1) -jugati (anuzreNIgati) ane (2) vakragati (vigrahagati). naraka Adi sthAnone prApta karatI vakhate jyAre Rjugati hoya che to tene narakagati, tiryaMcagati Adi kahevAmAM AvyuM che. tathA jyAre te gati vakra hoya che athavA eka ke ekathI vadhAre vaLAMkavALI thAya che to tene naraka vigrahagati, tiryaMca vigraha gati Adi nAmothI jANI zakAya che. paraMtu ema mAnavAthI sidhdhanI vigrahagatino bheda jaNAto nathI. kAraNa ke siddhinA pachI je gati thAya te sadaiva sIdhI thAya che. emAM koI vaLAMka thato nathI. TIkAkAre 9, [Hiti H a it i Haiti = ==== === == == ===== = ========== == ======= = == = = = ==== =========== ==== === ==== === ========= ==site to nitrate in HiHITHlA Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1699 "siddhiviAdArUM"no saMdhi viccheda "siddhi aviza" karI sidhdhagatimAM avigraha gati hovAno artha je batAvyo che te upayukta che. paraMtu enAthI sidhdha gati ane sidhdha vigrahagatimAM bheda raheto nathI. jo vigrahano artha zarIra karIe to paNa narakagati, narakavigrahagati AdimAM bheda sidhdha thato nathI. kAraNa ke kArpaNa zarIra to haMmezA sAthe ja rahe che. narakagati Adine gatinA dvArA prAptavya sthAna tathA narakavigraha gati Adino aMtarALa gati mAnIne cAlIe to virodha thaze nahIM. sidhdhagati paNa A ja pramANe prAptavya sthAna thaze tathA siddhi vigraha gatino artha enA mATe mukta jIvanI gati thaze. narakAdi cAra gatio jyAre duHkhadAyI ane saMsArAbhimukha rAkhavAvALI hoya che to e cAre ne durgati kahevAmAM Ave che. A cAramAM ghaNIvAra manuSyagati ane devagati sukhadAyI ane zubha hovAthI sadgati athavA sugati mAnavAmAM Ave che. narakagati ane tiryaMcagati azubha hovAnA kAraNe tenI sadgati manAtI nathI. sadgati athavA sugationI saMkhyA paNa sthAnAMga sUtranA anusAra cAra che- (1) siddha sugati (2) deva sugati (3) manuSya sugati ane (4) sukuLamAM janma. AmAM siddhagati to sugati che ja kAraNa ke te mokSaprAptinI sUcaka che. paraMtu sukuLamAM janma thavo vyAvahArika dRSTithI, sunimittonA maLavAthI ane jIvanI AtmonnatinuM vAtAvaraNa maLavAthI sugati kahevAya che. ema jaNAya che. durgati ane sadgati jIvone kevI rIte maLe che tenI paNa jANakArI ahiM ApavAmAM AvI che. je jIva zabda, rUpa, gaMdha, rasa ane spezanA vAstavika svarUpane jANe te sugatine prApta kare che. tathA je enAthI parijJAta hotA nathI ane AnA vAstavika svarUpane jANatA nathI te jIva durgatine prApta thAya che. AnA sivAya durgati ane sadgatimAM javAnA anya kAraNa paNa kahyA che. jema-je jIva prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna ane parigrahathI virata hoya che te sugatimAM jAya che tathA je AnuM sevana kare che te durgatimAM jAya che. narakagati, tiryaMcagati, manuSyagati ane devagatinA saMbaMdhamAM viziSTa jANakArI mATe A graMthamAM AnAthI pRthak adhyayanonI viSaya vastu batAvavAmAM AvI che. chatAM paNa A cAre gatiyonA jIvonA saMbaMdhamAM paryApti, aparyApti, parita, saMkhyA, kAyasthiti, aMtarakALa, alpabahutva Adi dvArothI A adhyayanano vistAra karavAmAM Avyo che. je jIvone na2kagati ane narakAyuno udaya rahe che te naiyika ane je jIvone tiryaMcagati ane tiryaMcAyuno udaya thAya che te tirthaMkayonika kahevAya che. A ja pramANe manuSyagati ane manuSyanA udayavALo jIva manuSya ane devagati ane devAyunA udayane prApta jIva deva kahevAya che. gatino udaya niraMtara rahe che. Ano artha che gati. ahiM eka jevI avasthA ke dazAnuM bodhaka che. je gatinAma karmanA udayathI prApta thAya che. jIva jyAre eka gatine choDI bIju zarIra grahaNa kare che to te AhAra, zarIra, Indriya AdinuM nirmANa kare che. AmAM je kArya tenuM pUrNa thaI jAya te paryApti kahevAya che. tathA je kArya apUrNa rahe che te aparyApti kahevAya che. paryAptio cha che- (1) AhAra paryApti (2) zarIra paryApti (3) Indriya paryApti (4) zvAsozvAsa paryApti (AnaprANa paryApti) (5) bhASA paryApti ane (6) manaH paryApti. A samasta paryAptio kramazaH saMpanna thAya che. je jIva jenA yogya che temAM eTalIja paryAptio hoya che. koI jIva aparyApta avasthAmAM ja kALa karI jAya che arthAt te AhAra Adi paryAptiothI pUrNa nathI karI zakatA. sAdhAraNa rIte pRthvIkAya Adi ekendriya jIvomAM AhAra, zarIra, Indriya ane (zvAsozvAsa) Ana-prANa A cAra paryAptio jovA maLe che. beIndriya, teIndriya, caurendriya ane asaMjJI paMcendriya jIvomAM bhASA sahita pAMca paryAptio hoya che. deva, nArakI, manuSyo ane saMzI paMcendriyomAM mana sahita chae paryAptio jovA maLe che. samucchima manuSyomAM traNa ja paryApti jovA maLe che- AhAra, zarI2 ane Indriya. te cothI paryApti pUrNa karyA vagara ja kALa pAme che. deva ane garbhaja manuSyomAM bhASA ane mana paryApti eka sAthe hovAnA kAraNe A baMnemAM eka sarakhI pAMca paryApta kahI che. A kathana bheda mAtranuM ja che. anyathA temAM samasta cha paryAptio jovA maLe che. je jIvamAM jeTalI paryApti kahI che temAM eTalI ja aparyAptio mAnI che. mAtra samucchima manuSyomAM traNa paryAptio mAnI cAra aparyAptio kahI che. kAraNa ke temAM cothI paryApti pUrNa thaI zakatI nathI. For Private Personal Use Only Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1700 | FiliRIlillllifeilifkilliiiii//// //////WW///alikai}ti!imilaif fi/tulati+Hites: willilitiustilletitiAmah al-Hilal littliliilllllllllllllllliertif=HitutirliEliwali Ill-lunilkanthal#HI=iiiiiiiiiitilitaratulan parittano artha che- parimita. sUkSma vanaspatikAyika jIvanA sivAya badhA jIva parita arthAt parimita che. saMkhyAnI daSTithI sUkSma vanaspatikAya ane sAdhAraNa bAdara vanaspatikAya jIva anaMta che. garbhaja manuSya saMkhyAta che. zeSa asaMkhyAta che. siddhonuM kathana karIe to te anaMta che. eka jIva gati paryAyamAM jeTalo kALa rahe che te kALa tenI kAyasthiti che. nairayikonI kAyasthiti (AyuSya) jaghanya daza hajAra varSa ane utkRSTa tetrIsa sAgaropama hoya che. devonI kAyasthiti eTalI ja hoya che. paraMtu deviyonI sthiti jaghanya dasa hajAra varSa ane utkRSTa paMcAvana palyopama hoya che. tiryaMcayonika jIvonI kAyasthiti jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa anaMtakALa che. tiryaMcayonika strInI utkRSTa kAyasthiti pUrvakoTi pRthakatva adhika traNa palyopama hoya che. manuSya ane manuSya strInI kAyasthiti paNa A ja pramANe jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTi pRthakRtva adhika traNa palyopama hoya che. nairayika ane devanuM kyAre paNa mRtyu thAya to pharIthI nairayika ane devamAM utpanna thAya nahi. jyAre tiryaMca ane manuSya mRtyu pachI pharIthI te ja gatine grahaNa karI zake che. sidhdha jIvanI sthiti Adi anaMtakALa hoya che. je siddha thayA nathI te potAnI paryAyamAM anAdi aparyavasita athavA anAdi saparyavasita kALa sudhI rahI zake che. kAyasthitinuM varNana cAragatiomAM paryApta ane aparyApta jIvonA AdhAra para tathA prathama - aprathama samayavALA jIvonA AdhAra para paNa karyuM che. samasta jIvonI aparyApta avasthAno kALa aMtarmuhUrta che. paryApta avasthAno utkRSTakALa jANa karavA mATe tenI utkRSTa sthitimAMthI aMtarmuhUrtakALa ocho karI levo joIe. jevI rIte nairayika jIvano utkRSTakALa tetrIsa sAgaropama che tathA jaghanyakALa daza hajAra varSa che to tenI paryApta avasthAnI utkRSTa kAyasthiti aMtarmuhUrta ochI tetrIsa sAgaropama ane jaghanya kAyasthiti aMtarmuhUrta ochI daza hajAra varSanI thaze. je jIvonI jadhanya sthiti aMtarmuhUrta hoya che tenI paryApta ane aparyApta baMne avasthAomAM jaghanya sthiti aMtarmuhUrta raheze. A dRSTithI tiryaMca ane manuSyanI paryApta ane aparyApta baMne avasthAomAM jaghanya sthiti aMtarmuhUrta che ane paryApta avasthAnI utkRSTa sthiti aMtarmaharti ochI traNa palyopama che. te paryApta ane aparyApta avasthA eka ja janmanI apekSAe kahI che. prathama samayanA samasta jIvono kALa eka samaya hoya che. tathA aprathama samayanA jIvonI jaghanya ane utkRSTa sthiti sAmAnya sthitithI eka samaya ochI hoya che. jema-aprathama samaya nairayikanI jaghanya sthiti eka samaya ochI daza hajAra varSa ane utkRSTa sthiti eka samaya ochI tetrIsa sAgaropama thaze. aMtarakALathI e Azaya che ke eka gati vizeSano pharIthI prApta thavAnI vacceno aMtarALa samaya. eka nairayika jIva te paryAyane choDI pharIthI nairayika paryAya grahaNa kare che. jenA madhya vyatItakALane nairayikano aMtarakALa kahevAmAM Avaze. A ja pramANe samasta jIvonA aMtarakALa varNavyA che. judI-judI gatinA jIvono aMtarakALa judA-judo hoya che. aMtarakALanuM varNana A adhyayanamAM prathama ane aprathama samayanA jIvonA AdhAra para paNa karavAmAM AvyuM che. je ahiM batAvavAmAM AvyuM che. kayA jIva alpa che tathA kayA jIva adhika che. AnuM varNana alpabadutvanA rUpamAM karavAmAM AvyuM che. narakAdi cAra gatio ane siddhono alpabadutva para vicAra karavAthI jANa thaze ke sauthI alpa manuSya che. tenAthI nairayika asaMkhyAtaguNA che. tenAthI deva asaMkhyAtaguNA che. tenAthI siddha anaMtaguNA che. tathA siddhothI paNa anaMtaguNA tiryaMcajIva che. A pAMca gationI sAthe manuSyANI, tiryaMcastrI ane devione maLAvavA para sauthI ochI manuSyANI mAnI che. prathama ane aprathama samayavALA nairayika, deva, manuSya, tiryaMca ane siddhonA alpabadutvanuM paNa A adhyayanamAM varNana thayuM che. | HBhikhillIIIIIIIIIllilu alil lilithili llllllllllllllllllllllllll, all illHWINBHAIIIIIIIIIIIIIIBEHABHIR BHI BIEBEHIND nofilRFIIIIIIIIII Hills WilliaPlutill illutilitilitiHWINBHAHHIGHERE mAga=E Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gati-adhyayana 1701 33. gaI-ajjhayaNaM 33. ati-madhyayana sUtra 1. pAMca prakAranI gationAM nAma : pAMya 5802,bha - 1. na24 ta 2. taya gati, 3. manuSya , 4. 31 gata, 5. siddha gati. ATha prakAranI gationAM nAma: gati ATha gharanI cha, sebha - 1. na23 gAta, 2. ti gAta, 3. manuSya , 4. 41 ta, 5. siddha gati, . guru gati, 7. prona li. 8. prAmA2 li. sUtra1. paMcaviha gaI nAmAI paMca gaIo pannattAo, taM jahA1.nirayagaI, 2. tiriyagaI, 3. maNuyagaI, 4. devagaI, 5. siddhigii| _ - ThANaM. a. 5, u. 3, su. 442 2. aTThaviha gaI nAmAI aTThagaIo pannattAo, taM jahA1. NirayagaI, 2. tiriyagaI, 3. maNuyagaI, 4. devagaI, 5. siddhigaI, 6. gurUgaI, 7. paNollaNa gaI, 8. pabbhAra gii| - ThANaM. a. 8, su. 630 3. dasaviha gaI nAmAI dasavihA gaI pannattA, taM jahA1. nirayagaI, 2. nirayaviggahagaI, 3. tiriyagaI, 4. tiriyaviggahagaI, 5. maNuyagaI, 6. maNuyaviggahagaI, 7. devagaI, 8. devaviggahagaI, 9. siddhigaI, 10. siddhivigghgii| - ThANaM. a. 10, su. 745 4. duggaI sugaI bheya parUvaNaM cattAri duggaIo pannattAo, taM jahA1. NeraiyaduggaI, 2. tirikkhajoNiyaduggaI, 3. maNussaduggaI, 4. devduggii| cattAri soggaIo pannattAo, taM jahA1. siddhasoggaI, 2. devasoggaI, 3. maNuyasoggaI,1 4. sukulpccaayaaii| - ThANaM. a. 4, u. 1, su. 267 1. ThANaM. a. 3, u. 3, su. 187 (1-2) 3. sanI gatimAna nAma: gati sa prA2nI sIche, bha3 - 1. na24 gati, 2. na2vi gati, 3. yi gAla, 4. tiryaya viAs la, 5. manuSya ta, 5. manuSya vis gati, 7. 31 gati, 8. he vigraha gati, 8. siddha gati, 10. siddha vigraha gati. 4. huzata- su nai Mal- 255 : dugAta yA2 12nI 50 cha, 4ma - 1. naiyi gati, 2. tirthayayoni ta, 3. manuSya gIta, 4. haiva hugata. sugati cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. siddha suti, 2. 31 suti, 3. manuSya sugI, 4. suSamA 4nma (thavo). Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1702 dravyAnuyoga bhAga-3 5. 5. durgati ane sugatimAM gamana hetunuM prANa : A pAMca sthAna jayAre parijJAta thatA nathI tyAre te jIvonAM durgati gamananAM hetu hoya che, jemake - 1. zabda, 2. 35, 3. gaMdha, 4. rasa, 5. sparza. A pAMca sthAna jayAre suparijJAta hoya che tyAre te jIvonAM sugati gamananAM hetu hoya che, jemake - 1. zabda -vAva- 2. sparza. duggaI-sugaIsu ya gamana heu parUvaNaMpaMcaThANA apariNNAyA jIvANaM duggai gamaNAe bhavaMti, taM jhaa2. sallA, 2. vA, rU. idhA, 4. rasA, 6. saT / paMca ThANA suparinnAyA jIvANaM sugai gamaNAe bhavaMti, taM jhaa2. sarva jJAvi- 2. chAsA / - TAi, ma. 6, 3. 2, mu. 360/22-13 paMcahiM ThANehiM jIvA doggaiM gacchaMti, taM jhaa2. pAvApavi, 2. musAvA, rU. nA vALa, 4. madumAM, 6. parisAdef I paMcahiM ThANehiM jIvA sogaiM gacchaMti, taM jhaache. pAphivaramo -nAche. paridiramAM - DA. . 5, 3. , . 362 duggaya sugayANa ya bheya parUvaNaMcattAri duggayA pannattA, taM jahA A pAMca sthAnothI jIva durgatimAM jAya che, jemake - 1. prANAtipAtathI, 2. mRSAvAdathI, 3. adattAdAnathI, 4. maithunathI, 5. parigrahathI. A pAMca sthAnothI jIva sugatimAM jAya che, jemake - 1. prANAtipAta viramaNathI -yAvata5. parigraha viramaNathI. 1. neraiyaduggayA, 2.tirikkhajoNiyaduggayA, 3. mayyakumA , 4, tevAthI cattAri soggayA pannattA, taM jahA durgata suratanA bhedonuM prarUpaNa : durgata (durgatimAM utpanna thanAra) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. nairayika durgata, 2. tiryaMcayonika durgata, 3. manuSya durgata, 4. deva durgata. sugata (sugatimAM utpanna thanAra) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. siddha sugata, 2. deva sugata, 3. manuSya sugata, 4. sukuLamAM janma lenAra. 2. sisoyA, 2. tevasoyA, rU. masoyA, 4. sutrakvAyA - Saa. ka. 4, 3. 2, mu. 267 7. cAlu puSpatti-paSpatti pa. NareiyANaM bhaMte ! kai pajjattIo paNNattAo? u. goyamA ! cha pajjattIo paNNattAo, taM jahA . bAra unnattI -nAvi- 6. mApanattA pa. NeraiyANaM bhaMte ! kai apajjattIo paNNattAo? 3. yama cha sapam guttA, te nahIM2. bahAra bapamtta -nA- 6. manapamttI ! - nIvA, pari., su. 32 1. ThAI . 2, 3. 3, su. 1873-4 cAra gatiomAM paryApti-apati : pra. bhaMte ! nairayikonI keTalI paryAptio kahI che ? u. gautama ! cha paryAptio kahI che, jemake - 1. AhAra paryApti -vAva- 6, mana:paryApti. pra. bhaMte ! nairayikonI keTalI aparyAptio kahI che? u. gautama ! cha aparyAptio kahI che, jemake - 1. AhAra aparyApti -yAvata- 6. manaHaparyApti. Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gati-adhyayana 1703 pa. suhumapuDhavikAiyANaM bhaMte ! kai pajjattIo paNNattAo? u. goyamA ! cattAri pajjattIo paNNattAo, taM jahA . bahAra punI , 2. sarIra uMI , 3. hRtika pannA , 4. mAWITTLu pannA pa. suhumapuDhavikAiyANaM bhaMte ! kai apajjattIo paNNattAo? u. goyamA! cattAriapajjattIopaNNattAo.taM jahA 1. AhAra apajjattI -jAva- 4. ANapANu pra. bhaMte ! sUkSma pRthvIkAyikonI keTalI paryAptio kahI che ? u. gautama ! cAra paryAptio kahI che, jemake - 1. AhAra paryApti, 2. zarIra paryApti, 3. Indriya paryApti, 4. Ana-prANa paryApti. pra. bhaMte ! sUkSma pRthvIkAyikonI keTalI aparyAptio kahI che ? u. gautama ! cAra aparyAptio kahI che, jemake - 1. AhAra aparyApti -yAvata- 4. Ana-prANa aparyApti. - navA. da. 2, mu. 23 (22) evaM-jAva-suhuma bAyara vaNassaikAiyANa vi| -navA, pari, , mu. 24-26 beiMdiya-teiMdiya-cauriMdiyANaM paMca pajjattIo paNNattAo, taM jahA, mAdAra , 2. sarIra puSmatta, rU. suMDhira pamttI, 4. mA pAbu unnattI, che. mArI pamtta. beiMdiya-teiMdiya-cauriMdiyANaM paMca apajjattIo paNNattAo, taM jhaa2. mAdAra sannI -nA-1. mAnA - navA. pari. 1, gu. 27-30 pa. sammucchima paMciMdiya tirikkhajoNiyajalayarANaM bhaMte ! kai pajjattIo paNNattAo? u. goyamA ! paMca pajjattIo paNNattAo, taM jahA , bahAra unnattA -- . mAsa pukha7 1 thalayarANaM khahayarANa vi paMca pajjattIo evaM ceva / A pramANe sUkSma-bAbara vanaspatikAyika sudhI jANavuM joIe. beIndriya - teIndriya-caundriya jIvomAM pAMca paryAptio kahI che, jemake - 1. AhAra paryApti, 2. zarIra paryApti, 3. Indriya paryApti, 4. Ana-prANa paryApti, 5. bhASA paryApti. beIndriya-treIndriya-caundriya jIvomAM pAMca aparyAptio kahI che, jemake - 1. AhAra aparyApticAvata-5. bhASA aparyApti. pra. bhaMte ! samUchima paMcendriya tiryaMcayonika jalacara jIvomAM keTalI paryAptio kahI che ? u. gautama ! pAMca paryAptio kahI che, jemake - 1. AhAra paryApti -vAva-5. bhASA paryApti. samRchima sthaLacara khecara jIvomAM paNa A pramANe pAMca paryAptio che. jalacara - sthaLacara ane khecara jIvomAM paNa A pramANe pAMca apatio che. pra. bhale ! garbhaja paMcendriya tiryaMcayonika jalacaronI keTalI paryAptio kahI che ? u. gautama ! cha paryAptio kahI che, jemake - 1. AhAra paryApti -pAvata- 6. mana: paryApti. jalayarA-thalayarA-khahayarA vi paMca apajjattIo uM revA pa. gabbhavakkaMtiya paMciMdiyatirikkhajoNiya jalayarANaM bhaMte ! kai pajjattIo paNNattAo? u. goyamA ! cha pajjattIo paNNattAo, taM jahA 9. mAdara puSpattI gAva- 6, maLa punattI ! Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1704 dravyAnuyoga bhAga-3 thalayarANaM khahayarANa vi evaM ceva / garbhaja sthaLacara-becara jIvonAM mATe paNa A pramANe patio kahevI joIe. cha apajjattIo evaM cev| AnI che: apatio paNa A pramANe che. - jIvA. paDi. 1, su. 35-40 pa. sammucchima maNussA NaM bhaMte ! kai pajjattIo pra. bhaMte ! samUcchima manuSyonI keTalI paryAptio paNNattAo? cha ? goyamA ! tiNNi pajjattIo paNNattAo, taM jahA- 6. gautama ! nae pAptio hI cha, 4bha3 - 1. AhAra pajjattI, 2. sarIra pajjattI, 1. mA.2 5yApti, 2. zarIra prApti, 3. iMdiya pjjttii| 3.ndriya paryApti. pa. sammucchima maNussA NaM bhaMte ! kai apajjattIo pra. bhaMte! samUcchima manuSyonI keTalI aparyAptio paNNattAo? cha ? goyamA ! cattAri apajjattIo pnnnnttaao| 6. gautama ! yAra sAptimI . pa. gabbhavatiya maNussA NaM bhaMte ! kai pajjattIo pra. bhaMte ! garbhaja manuSyonI keTalI paryAptio kahI paNNattAo? cha? u. goyamA ! paMca (cha) pajjattIo paNNattAo, taM jahA- 6. gautama ! pAMya (7) pAptimo hI cha, bha3 1. AhAra pajjattI -jAva- 5-6. bhAsA-maNa 1. mA2 paryApti -yApana- 5-5. bhaassaa-mnpjjttii| paryApti . paMca apajjattIo paNNattAo evaM cev'| AnI pAMca apatio paNa A pramANe che. - jIvA. paDi. 1, su. 41 pa. devA NaM bhaMte ! kai pajjattIo paNNattAo? 5. mata ! hevonI 3260 paryAptimo cha ? u. goyamA! paMca pajjattIo paNNattAo, taM jahA- 6. gautama ! pAMya paryAptimI 58 cha, sebha - 1. AhAra pajjattI-jAva-5. bhAsA-maNa pjjttii| 1.42 paryApti-yAvat-5. mAyA mana:payApti. pa. devANaM bhaMte ! kai apajjattIo paNNattAo, pra. mata ! hevonI 32ii aparyAptimI 8 cha ? u. goyamA ! paMca apajjattIo paNNattAo, taM jahA- 6. gautama ! pAMya aparyAptimo cha, bha3 - 1. AhAra apajjattI -jAva- 5. bhAsA-maNa 1. mAhAra apayApti -yAvat- 5. bhASAmanaH apjjttii| -jIvA. paDi. 1, su. 42 aparyApti. 8. caugaIsu parittANaM saMkhA parUvarNa cAra gatiomAM parita saMkhyAnuM prarupaNa : NeraiyA-parittA asNkhejjaa| naiyi - (75) paritta (pazibhita) cha bhane saMdhyAta -jIvA. paDi. 1, su. 32 suhuma puDhavikAiyA-parittA asaMkhejjA / sUkSma pRthvIkAya- paritta ane asaMkhyAta che. - jIvA. paDi. 1, su. 13 (33) evaM -jAva-suhuma-bAyara vAukAiyA vi| A pramANe sUkSma-bAdara vAyukAya sudhI jANavuM joIe. -jIvA. paDi.1, su. 14-26 1. paryApti dvAre paMca paryAptayaH paMca aparyAptayaH bhASAmanaH paryAptyorekatvena vivakSaNAt - Dai.. Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gati-adhyayana 1705 suhuma vaNassaikAiyA-aparittA annNtaa| sUkSma vanaspatikAyika- aparitta ane anaMta che. -jIvA. paDi. 1, su. 18 sAhAraNa sarIra bAyara vaNassaikAiyA-parittA annNtaa| sAdhAraNa zarIra bAbara vanaspatikAyika - paritta ane - jIvA. paDi.1,su. 21 anaMta cha. patteya sarIra bAyara vaNassaikAiyA-parittA asNkhejjaa| pratyeka zarIra bAbara vanaspatikAyika - parita ane -jIvA. paDi. 1, su. 21 asaMdhyAta cha. beiMdiyA-teiMdiyA-cauriMdiyA-parittA asNkhejjaa| beIndriya, treIndriya ane caundriya - paritta ane _ - jIvA. paDi. 1, su. 28-30 asaMkhyAta che. paMceMdiya tirikkhajoNiyA-parittA asNkhejjaa| paMcendriya tiryaMcayonika-paritta ane asaMkhyAta che. - jIvA. paDi. 1, su. 35-40 sammucchima maNussA-parittA asNkhejjaa| samUchima manuSya-paritta ane asaMkhyAta che. gabbhavakkaMtiya maNussA-parittA sNkhejjaa| garbhaja manuSya-paritta ane saMkhyAta che. - jIvA. paDi. 1, su. 41 devA-parittA asNkhejjaa| deva-paritta ane asaMkhyAta che. - jIvA. paDi. 1, su. 42 caugaIsu siddhassa ya kAyaTThiI parUvarNa cAra gati ane siddhanI kAyasthitinuM prarupaNa : pa. Neraie NaM bhaMte ! neraie tti kAlao kevaciraM hoi? 5. mata ! nA24 nA245yAyamai 240 0 sudhA 23 cha ? u. goyamA ! jahaNNeNaM dasa vAsasahassAI, ukkoseNaM 6. gautama ! te dhanya 6A 12 varSa, utkRSTa trAsa tettIsaM saagrovmaaiN| sAgaropama. pa. tirikkhajoNie NaM bhaMte ! tirikkhajoNie tti pra. bhaMte! tiryayonika tiryaMcayonika -paryAyamAM keTalA kAlao kevaciraM hoi? kALa sudhI rahe che ? u. goyamA! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaMkAlaM,2 6. gautama ! dhanya aMtarmuhUrta, utkRSTa ananta aNaMtAo ussappiNi-osappiNIo kAlao, arthAt kALathI ananta-utsarpiNI avasarpiNI kALa sudhI, khettaoaNaMtA logA, asaMkhejjApoggalapariyaTTA, kSetrathI- anantaloka, asaMkhyAta pugala- parAvarta 25 che. teNaM poggalapariyaTTA AvaliyAe asNkhejjibhaago| te pudgalaparAvarta AvalikAnAM asaMkhyAtamA bhAga pramANe che. pa. tirikkhajoNiNI NaM bhaMte ! tirikkhajoNiNI tti pra. bhaMte ! tiryaMcayoninI tiryaMcayoninI paryAyamAM kAlao kevaciraM hoi ? keTalA kALa sudhI rahe che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tiNNi 6. gautama ! (1) dhanya antarbhuta, utkRSTa pUrvITa paliovamAiM puvkoddiphttmbhhiyaaii| pRthakatva adhika traNa palyopama sudhI rahe che. (ka) utta. a. 36, gA. 167 (kha) jIvA. paDi. 3, su. 206 utta. a. 36, gA. 176 1. 2. Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1706 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM maNUse vi| maNUsI vi evaM cev| pa. deve NaM bhaMte ! deve tti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jaheva gerie| A pramANe manuSyanI kAyasthitinAM mATe kahevuM . manuSya strInAM mATe paNa A pramANe kahevuM joIe. pra. maMte ! heva-devaparyAyama 324 sudhIrahecha ? u. gautama! nArakanAM samAna devanI kAyasthiti kahevI . 5. bhaMte ! hevI-hevI pAyama 324 sudhA 23 pa. devI NaM bhaMte ! devI tti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jahaNNeNaM dasa vAsasahassAiM, 7. gautama ! dhanya 6sa. 12 varSa, ukkoseNaM paNapaNNaM pliovmaaiN| utkRSTa paMyAvana (55) palyApama sudhI 23 cha. pa. siddhe NaM bhaMte ! siddhe tti kAlao kevaciraM hoi ? pra. bhaMte ! siddha jIva siddha paryAyamAM keTalA kALa sudhI 23 cha ? u. goyamA ! sAIe apajjavasie / 6. gautama ! siddha sAhiananta sudhI 23che. - paNNa. pa. 18, su. 1261-1265 pa. asiddhe NaM bhaMte ! asiddhe tti kAlao kevaciraM hoi ? pra. bhaMte ! asiddha asiddha paryAyamAM keTalA kALa sudhI he cha ? u. goyamA !asiddhe duvihe paNNatte, taM jahA 3. gautama ! siddhale 2 yA cha, hema: - 1. aNAIe vA apajjavasie, 1. anAhi aparyavasita, 2. aNAIe vA sapajjavasie / 2. anAhisaparyavasita. -jIvA. paDi. 9, su. 231 10. jalayarAi paMciMdiya tirikkhajoNiyANaM kAyaTThiI kAla 10. 49yaha paMthandriya tirthayonionI Ayasthitinu parUvarNa prarupaNa : puvakoDIpahattaM tu ukkoseNa viyaahiyaa| jalacarajIvonI kAyasthiti utkRSTa pUrvakoTi- pRthaphatvanI kAyaTThiI jalayarANaM antomuhuttaM jahanniyA // ane jaghanya aMtarmuhUrtanI che. - utta. a. 36, gA. 176 paliovamAu tiNNi u ukkoseNa tu sAhiyA / sthaLacara jIvonI kAyasthiti utkRSTa pUrvakoTi - pRthakRtva puvakoDIpuhatteNaM antomuhuttaM jahanniyA // adhika traNa palyopamanI ane jaghanya aMtarmuhUrtanI che. kAyaTThiI thalayarANaM ......... / - utta. a. 36, gA. 185-186/1 asaMkhabhAgo paliyassa ukkoseNa saahio| khecara jIvonI kAyasthiti utkRSTa pUrvakoTi pRthaphatva puvakoDIpuhutteNaM antomuhuttaM jahanniyA // adhika palyopamanAM asaMkhyAtamA bhAganI ane jaghanya kAyaTThiI khahayarANaM ............ aMtarmuhUrtanI che. - utta. a. 36, gA. 192-193/1 (ka) utta. a. 36, gA. 201 (kha) jIvA. paDi. 7, su. 226 utta. a. 36, gA. 245 3. (ka) jIvA. paDi. 3, su. 206 (kha) jIvA. paDi. 6, su. 225 (ka) jIvA. paDi. 9, su. 255 (kha) jIvA. paDi. 9, su. 231 (ga) jIvA.paDi. 9, su. 249 Taisin x Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1739 tiryaMcagati-adhyayana 17. puDhavikAiyAi jIvANaM logesu parUvaNaM aheloge the paMca bAyarA paNNattA, taM jhaa2. putravidyA, 2. mAthA, 3. vADA , 4. varasAcA, 6. morAtrI tasaT TTTTI evaM uDDhaloge vi| tiriyaloge NaM paMca bAyarA paNNattA, taM jhaa1. naliyA, 2. vediyA, rU. teDhiyA, 4. sariDhiyA, 6. ciMtiyA -DA. ma. 1, 3. rU, mu. 444 18. puDhavisarIrassa mahAlayatta parUvaNaM 5. je mAtra maMte ! pudvasarIre paUre? 17. pRthvIkAyika Adi jIvonuM lokamAM prANa : adholokamAM pAMca prakAranAM bAdara jIva kahyA che, jemake - 1. pRthvIkAyika, 2. akAyika, 3. vAyukAyika, 4. vanaspatikAyika, 5. udAra trasa prANI. A pramANe urdhvalokamAM paNa pAMca bheda jANavA joIe. tiryakulokamAM pAMca prakAranAM bAdara jIva kahyA che, jemake1. ekendriya, 2. beIndriya, 3. treIndriya, 4. caundriya, 5. paMcendriya. 18. pRthvI zarIranI vizALatAnuM prarupaNa : pra. bhaMte ! pRthvIkAyika jIvonuM keTaluM moTuM zarIra kahyuM u. goyamA! aNaMtANaM suhumavaNassaikAiyANaM jAvaiyA u. gautama ! ananta sUkSma vanaspatikAyika jIvonAM sarIrA se ege suhumvaausriire| jeTalA zarIra hoya che, teTaluM eka sUkSma vAyukAyanuM zarIra hoya che. asaMkhejjANaM suhumavAusarIrANaM jAvaiyA sarIrA asaMkhyAta sUkSma vAyukAyika jIvonAM jeTalA zarIra se ege suhumteusriire| hoya che, teTaluM eka sUkSma agnikAyanuM zarIra hoya che. asaMkhejjANaM suhumateukAiyasarIrANaM jAvaiyA asaMkhyAta sUkSma agnikAyanuM jeTaluM zarIra hoya sarIrA se ege suhumaausriire| che, teTaluM eka sUkSma apakAyanuM zarIra hoya che. asaMkhejjANaM suhumaAukAiyasarIrANaM jAvaiyA asaMkhyAta sUkSma apakAyanuM jeTaluM zarIra hoya che, sarIrA se ege suhumapuDhavisarIre / teTaluM eka sUkSma pRthvIkAyanuM zarIra hoya che. asaMkhejjANaM suhamapuDhavikAiyANaM jAvaiyA sarIrA asaMkhyAta sUkSma pRthvIkAyanuM jeTaluM zarIra hoya che, se ege baayrvaausriire| teTaluM eka bAdara vAyukAyanuM zarIra hoya che. asaMkhejjANaM bAyaravAukAiyANaM jAvaiyA sarIrA asaMkhyAta bAdara vAyukAyanuM jeTaluM zarIra hoya che. se ege baayrteusriire| teTaluM eka bAdara agnikAyanuM zarIra hoya che. asaMkhejjANaM bAyarateukAiyANaM jAvaiyA sarIrA asaMkhyAta bAdara agnikAyanuM jeTaluM zarIra hoya se ege baayraausriire| che, teTaluM eka bAdara apakAyanuM zarIra hoya che. asaMkhejjANaM bAyaraAukAiyANaM jAvaiyA sarIrA asaMkhyAta bAdara apakAyanuM jeTaluM zarIra hoya che, se ege baayrpuddhvisriire| teTaluM eka bAdara pRthvIkAyanuM zarIra hoya che. emahAlae NaM goyamA ! puDhavisarIre paNNatte / he gautama! ATaluM moTuM pRthvIkAyanuM zarIra hoya che. - viyA. . 26, 3. rU, su. 22 21. kuvica sarIrAha - 19. pRthvIkAyikanI zarIravagAhanAnuM prarupaNa : pa. puDhavikAiyassa NaM bhaMte ! ke mahAlayA sarIrogAhaNA pra. bhaMte! pRthvIkAyanAM zarIranI keTalI moTI avagAhanA TUttA ? kahI che ? Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1740 u. goyamA ! se jahAnAmae raNNo cAuraMtacakkaTTassa vaNNagapesiyA tarUNI balavaM jugavaM juvANI apAtA -nAva- nikaLasikhovAyA, tikkhAe vairAmaIe saNhakaraNIe, tikkheNaM vairAmaeNaM vaTTAvaraeNaM, egaM mahaM puDhavikAyaM jaugolAsamANaM gahAya paDasAhariya paDisAhariya paDisaMkhiviyapaDisaMkhiviya - jAva- iNAmeva tti kaTTu tisattakhutto ovIsejjA / tattha goyamA ! atthegaiyA puDhavikAiyA AliddhA, atthegaiyA no AliddhA, atthegaiyA saMghaTTiyA, atthegaiyA no saMghaTTiyA, atthegaiyA pariyAviyA, atthegaiyA no pariyAviyA, atthegaiyA uddaviyA, atthegaiyA no uddaviyA, atthegaiyA piTThA, atthegaiyA no piTThA, puDhavikAiyassa NaM goyamA ! emahAlayA sarIrogAhaNA paNNattA / - viyA. sa. 16, 3. rU, su. 32 20. . egiMdiyANaM ogAhaNaM paDucca appabahuttaM pa. eesi NaM bhaMte ! puDhavikAiyANaM AukAiyANaM teukAiyANaM vAukAiyANaM vaNassaikAiyANaM suhumANaM bAdarANaM pajjattagANaM apajjattagANaM jahaNNukosiyAe ogAhaNAe kayare kayarehiMto appA vA -nAva- visenAdiyA vA? 3. gayA ! 1. savvatthovA suhumanioyarasa apajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA / 2. suhumavAukAiyassa apajjattagassa jahaNNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 3. suhumateukAiyassa apajjattagassa jahaNNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 4. suhumaAukAiyassa apajjattagassa jahaNNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! jema cAradizAnAM svAmI cakravartI rAjAnI caMdana ghasanArI dAsI hoya, te dAsI taruNI, baLavatI, yugavatI, yuvAvaya prApta, rogarahita -yAvartukaLAkuzaLa hoya, te cUrNa pIsanArI vajramayI zilA para, vajramaya tIkSNa loDhAthI lAkhanAM goLAnA samAna, pRthvIkAyano eka moTo piMDa laIne vAraMvAra bheguM karatI -yAva- sameTatI - "huM Ane hamaNAM pIsI nAMkhuM chuM"- evo vicAra karI tene ekavIsa vAra pIsI de to paNa - he gautama ! keTalAka pRthvIkAyika jIvono te zilA ane loDhAthI sparza thAya che ane keTalAka jIvono sparza thato nathI. temAMthI keTalAka pRthvIkAyika jIvonuM gharSaNa thAya che ane keTalAka pRthvIkAyikonuM gharSaNa thatuM nathI. temAMthI keTalAkane pIDA thAya che ane keTalAkane pIDA thatI nathI. temAMthI keTalAka mare che ane keTalAka maratA nathI. keTalAka pIsAya che ane keTalAka pIsAtA nathI. gautama ! pRthvIkAyika jIvanI zarIranI ATalI moTI avagAhanA kahI che. 20. ekendriyonAM avagAhanAnI apekSAe alpabahutva : pra. bhaMte ! A sUkSma- bAda2, paryAptA-aparyAptA pRthvIkAyika, akAyika, tejaskAyika, vAyukAyika ane vanaspatikAyika jIvonI jaghanya ane utkRSTa avagAhanAomAM koNa konAthI alpa -yAvatvizeSAdhika che ? u. gautama ! 1. badhAthI alpa aparyAptA sUkSmanigodanI jaghanya avagAhanA che. 2. (tenAthI) aparyAptA sUkSma vAyukAyika jIvonI jadhanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 3. (tenAthI) aparyAptA sUkSma agnikAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 4. (tenAthI) aparyAptA sUkSma aAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. For Private Personal Use Only Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1741 5. suhumapuDhavikAiyassa apajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 6. bAdaravAukAiyassa apajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 7. bAdarateukAiyassa apajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asNkhejjgunnaa| 8. bAdaraAukAiyassa apajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asNkhejjgunnaa| 9. bAdarapuDhavikAiyassa apajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asNkhejjgunnaa| 10-11. patteyasarIra bAdara vaNassaikAiyassa bAdaranioyassayaeesiNaMapajjattagANaM jahaNiyA ogAhaNA doNha vi tullA asNkhejjgunnaa| 12. suhumanigoyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asNkhejjgunnaa| 13. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 14. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 15. suhumavAukAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 16. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 17. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA - visAhitya | 18. suhuma teukAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asNkhejjgunnaa| 19. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA vise sAdiyA 20. suhuma AukAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 21. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visAdiyA | 22. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 5. (tenAthI) aparyAptA sUkSma pRthvIkAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 6. (tenAthI) aparyAptA bAdara vAyukAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 7. (tenAthI) aparyAptA bAdara agnikAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 8. (tenAthI) aparyAptA bAdara akAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 9. (tenAthI) aparyAptA bAdara pRthvIkAyikanI jadhanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 10-11. (tenAthI) aparyAptA pratyeka zarIrI bAdara vanaspatikAyikanI ane bAdara nigodanI jaghanya avagAhanA baMnenI paraspara tulya ane asaMkhyAtaguNI che. 12. (tenAthI) paryAptA sUkSma nigodanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 13. (tenAthI) aparyAptA sUkSma nigodanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 14. (tenAthI) paryAptA sUkSma nigodanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 15. (tenAthI) paryAptA sUkSma vAyukAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 16. (tenAthI) aparyAptA sUkSma vAyukAyikanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 17. (tenAthI) paryAptA sUkSma vAyukAyikanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 18. (tenAthI) paryAptA sUkSma agnikAyanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 19. (tenAthI) enA ja aparyAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 20. (tenAthI) paryAptA sUkSma aprakAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 21. (tenAthI) enA ja paryAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 22. (tenAthI) enA ja aparyAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1742 dravyAnuyoga bhAga-3 23. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 24. suhuma puDhavikAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asNkhejjgunnaa| 25. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 26. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 27. bAdara vAukkAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 28. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visAhitya | 29. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA vise sAdiyA | 30. bAdara teukAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ___ ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 31. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visAdiyA | 32. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 33. bAdara AukAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 34. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 35. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 36. bAdara puDhavIkAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 37. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA vise sAdiyA. 38. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA vise sAdiyA 39. bAdaranigoyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 40. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesaahiyaa| 23. (tenAthI) enA ja paryAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 24. (tenAthI) paryAptA sUkSma pRthvIkAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 25. (tenAthI) enA ja aparyAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 26. (tenAthI) enA ja paryAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 27. (tenAthI) paryAptA bAdara vAyukAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 28. (tenAthI) enA ja aparyAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 29. (tenAthI) enA ja paryAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 30. (tenAthI) paryAptA bAdara agnikAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 31. (tenAthI) enA ja aparyAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 32. (tenAthI) enA ja paryAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 33. (tenAthI) paryAptA bAdara aprakAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 34. (tenAthI) enA ja aparyAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 35. (tenAthI) enA ja paryAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 36. (tenAthI) paryAptA bAdara pRthvIkAyikanI jadhanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 37. (tenAthI) enA ja aparyAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 38. (tenAthI) enA ja paryAptAnI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 39. (tenAthI) paryAptA bAdara nigodanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 40. (tenAthI) aparyAptA bAdara nigodanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 49. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA visesAhiyA / 42. patteyasarIra bAdara vaNassaikAiyassa pajjattagassa jahaNiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 43. tassa ceva apajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / 44. tassa ceva pajjattagassa ukkosiyA ogAhaNA asaMkhejjaguNA / - viyA.sa. o26, 3. rU, mu. 22 21. aNaMtarovavannaga egiMdiya jIvANaM bheyappabheya parUvaNaMpa. kaivihA NaM bhaMte ! aNaMtarovavannagA egiMdiyA panattA? u. goyamA ! paMcavihA aNaMtarovavannagA egiMdiyA pannattA, tuM nahIM - 6. puvidyADyA -khAva- bu. vasADyo / pa. anaMtarovavannagA NaM bhaMte ! puDhavikAiyA kavi pattattA ? 3. goyamA ! TuvidA vanattA, taM nahIM - 2. sudumavuDhaviADyA 4, 2. vAvaravuDhaviAyA ca / have kupaLe meLe -gAva- vaLa(DAyA | - viyA.sa. rUrU, 3. 2, su. z 22 . paraMparovavannaga egiMdiya jIvANaM bheyappabheya parUvaNaMpa. kaivihA NaM bhaMte! paraMparovavannagA egiMdiyA pannattA ? u. goyamA ! paMcavihA paraMparovavannagA egiMdiyA paNNattA, taM jahA (4) viyA. sa. rU4/6. 2, 3. o, su. z ?. 21. For Private 1743 41. (tenAthI) paryAptA bAdara nigodanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che. 42. (tenAthI) paryAptA pratyeka zarIrI bAdara vanaspatikAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 43. (tenAthI) aparyAptA pratyeka zarIrI bAdara vanaspatikAyikanI utkRSTa avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. 44. (tenAthI) paryAptA pratyeka zarIrI bAdara vanaspatikAyikanI utkRSTa avagAhanA asaMkhyAtaguNI che. anantaro55nnaka ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa : pra. bhaMte ! anantaropapannaka(tatkALa utpanna) ekendriya jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gautama ! anantaropapannaka ekendriya jIva pAMca prakAranAM kahyA che, jemake 1. pRthvIkAyika -yAvat- 5. vanaspatikAyika, pra. bhaMte ! anantaropapannaka pRthvIkAyika jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? - u. gautama ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sUkSma pRthvIkAyika, 2. bAdara pRthvIkAyika. A pramANe (pratyeka) ekendriyanAM (be-be) bheda vanaspatikAyika sudhI jANavAM joIe. 22. paraMparopapannaka ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa H pra. bhaMte ! paraMparopa5nnaka ekendriya jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? chu. puttavivAdyA -khAva- (. vasAyA / evaM caukkao bheo jahA ohiyauddesae / - viyA.sa. rUrU, 3. rU, su. o 22. vaMtarovavAdArU niMdriya nIvALe meyaLameya paLa- 23, anantarovagADhAdi ekendriyajIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa 1. aNaMtarogADhA jahA aNaMtarovavannagA / 1. gautama ! paraMparopapannaka ekendriya jIva pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 1. pRthvIkAyika yAvat- 5. vanaspatikAyika. A pramANe audhika uddezakanAM anusAra cAra-cAra bheda kahevA joIe. anantarAvagADha ekendriyanuM varNana anantaropapannaka uddezakanAM samAna jANavuM joIe. (ha) viyA. sa. rU4/6. 2, 3. rU, su. Personal Use Only Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1744 dravyAnuyoga bhAga-3 2. paraMparogADhA jahA prNprovvnngaa| 2. paraMparAvagADha ekendriyanuM varNana paraMparopapannaka udezakanAM samAna jANavuM joIe. 3. aNaMtarAhAragA jahA annNtrovvnngaa| 3. anantarAhAraka ekendriyanuM varNana anattaropa naka udezakanAM samAna jANavuM joIe. 4. paraMparAhAragA jahA prNprovvnngaa| 4. paraMparAhAraka ekendriyanuM varNana paraMparopa naka udezakanAM samAna jANavuM joIe. aNaMtarapajjattagA jahA annNtrovvnngaa| 5. anantaraparyAptA ekendriyanuM varNana anattaropapanaka udezakanAM samAna jANavuM joIe. 6. paraMparapajjattagA jahA prNprovvnngaa| 6. paraMparaparyAptA ekendriyanuM varNana paraMparopa naka udezakanAM samAna jANavuM joIe. 7. carimA vi jahA prNprovbnngaa| 7. carama ekendriyanuM varNana paraMparopapannaka udezakanAM samAna jANavuM joIe. 8. have mArA vize 8. acarama ekendriyanuM varNana paraMparopapannaka udezakano samAna jANavuM joIe. evaM ee ekkArasa uddesgaa| A pramANe A agiyAra udezaka thayA. - vicA. sa. rU 3/, 3. 4- 24 pada hira navA meyameva jaya- 24. kRSNalezI ekendriya jIvonA bheda-prabhedonuM prarupaNa : 5. vidyA je maMtte ! sa riyA pavvITI? pra. bhaMte ! kRSNalezI ekendriya jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? u. goyamA ! paMcavihA kaNhalessA egiMdiyA paNNattA, u. gautama ! kRSNalezI ekendriya jIva pAMca prakAranAM taM jahA kahyA che, jemake - 2. puzvAyA -nava-6. vAsaT I 1. pRthvIkAyika -vAva- pa. vanaspatikAyika, pa. kaNhalessANaM bhaMte! puDhavikAiyA kaivihA paNNattA? pra. bhaMte ! kRSNalezyAvALA pRthvIkAyika jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. soyamA ! tuvidA TomTI, te nahIM , u. gautama ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. suhumaputraviyA 1, 2. vAyarapuDhavivAthA 1. sUkSma pRthvIkAyika 2. bAdara pRthvIkAyika. pa. kaNhalessA NaM bhaMte ! suhumapuDhavikAiyA kaivihA pra. bhaMte ! kRSNalezyAvALA sUkSma pRthvIkAyika keTalA gov/ttA? prakAranAM kahyA che ? 3. nIyamI ! tuvihAM pattA, teM nahIM u. gautama ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. apajjattA suhumapuDhavikAiyA ya, 1. aparyAptA sUkSma pRthvIkAyika, 2. pajjattA suhumapuDhavikAiyA ya / 2. paryAptA sUkSma pRthvIkAyika. pa. kaNhalessA NaM bhaMte ! bAyarapuDhavikAiyA kaivihA pra. bhaMte ! kRSNalezyAvALA bAdara pRthvIkAyika keTalA UttA ? prakAranAM kahyA che ? . kocamA ! suvihAM paVITI, te nahIM u. gautama ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. apajjattA bAyarapuDhavikAiyA ya, 1. aparyAptA bAdara pRthvIkAyika, Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 174pa 2. pajjattA bAyarapuDhavikAiyA ya / 2. paryAptA bAdara pRthvIkAyika. evaM AukAiyA vi caukkaeNaM bheeNaM nneyvaa| A pramANe apakAyika jIvonAM paNa cAra-cAra bheda jANavAM joIe. purva gati- vasa#il A pramANe vanaspatikAyika sudhI (cAra-cAra) - vicA. sa. 32/2, 3. , 3. 2-3 bheda jANavAM joIe. 21. gatarovavanA haste tira nIvAle mecameca 25. anantaro55naka kRSNazI ekendriya jIvonAM parUvarNa bheda-prabhedonuM prarupaNa : pa. kaivihA NaM bhaMte ! aNaMtarovavannagA kaNhalessA pra. bhaMte ! anantaropapannaka kRSNalezI ekendriya egidiyA paNNattA? jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? u. goyamA ! paMcavihA aNaMtarovavannagA kaNhalessA u. gautama ! anantaropapannaka kRSNalezI ekendriya egidiyA paNNattA, taM jahA jIva pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 2. puviyA -jhAva-. vAsavA I 1. pRthvIkAyika -vAva- pa. vanaspatikAyika. evaM eeNaM abhilAveNaM taheva dupao bheo-jAva A pramANe A ja abhilApathI pUrvavata vaNassaikAiya tti| vanaspatikAyika sudhI be-be bheda jANavAM joIe. - viyA. sarU3/2, 3. 2, su. 26. uparovavanA dasa kicanavA meyameTa 24. paraMparo55naka kaSNalezI ekendriya jIvonAM parUvarNa bheda-prabhedonuM prarupaNa : pa. kaivihA NaM bhaMte ! paraMparovavannagA kaNhalessA pra. bhaMte ! paraMparopapannaka kRSNalezI ekendriya jIva egiMdiyA paNNattA? keTalA prakAranAM kahyA che ? u. goyamA ! paMcavihA paraMparovavannagA kaNhalessA u. gautama! paraMparopapannaka kRSNalezI ekendriya jIva egidiyA paNNattA, taM jahA pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 6. pUDhaviphiyA -gAva-6. vasavADyA | 1. pRthvIkAyika -yAvatu- 5. vanaspatikAyika, evaM eeNaM abhilAveNaM caukkao bheo-jAva A pramANe A abhizApathI vanaspatikAyika vaNamsaikAya tti| sudhI cAra-cAra bheda kahevA joIe. - vicA. sa. rU 3/2, 3, 3, su. ? 27. sataravA hasa riyAne meyagya 27, anantarAvagADhAdi kRSNalezI ekendriya jIvonAM parUvaNaM bheda-prabhedonuM prarupaNa : evaM eeNaMabhilAveNaMjaheva ohie egidiyassa ekkArasa auvika ekendriya zatakamAM je pramANe agiyAra udezaka udesA bhaNiyA taheva kaNhalessAe vi bhANiyabbA kahyA che teja pramANe A abhizApathI acarama kRSNalezI -jAva- acarimakaNhalessA egidiyaa| ekendriya sudhI ahIM kRSNalezI zatakanAM paNa agiyAra - vi . sa. rU 3/2, 3, 4-6? udezaka jANavAM joIe. 28. nIra-19 vize gIvALa mecameca pavane- 28. nIla-kApotalezI ekendriya jIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa : jahA kaNhalessehiM evaM nIlalessehi vi sayaM bhANiyabvaM / jema kRSNalezI ekendriyanuM zataka kahyuM tevI ja rIte - vicA. sa. rU 3/3, 3. 2-2? nIlalezI ekendriya jIvonAM zataka paNa kahevA joIe. Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1746 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM kAulessehiM vi sayaM bhANiyabvaM / kApotalethI ekendriyanAM viSayamAM paNa A pramANe zataka kahevA joIe. NavaraM-kAulessa tti abhilAvo / vizeSa kRSNalezyAnAM sthAna para kApItalezyA evuM - vicA. sa. rU 3/4, 3. - kahevuM joIe. 21. mavasiddhI hira navA mecameca pava- 29. bhavasiddhika ekendriya jIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa : 1. vidAM je maMte ! bhavasiddhIyA uriyA nittA? pra. bhaMte ! bhavasiddhika ekendriya jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. yama!paMviUT bhavasiddhIyA nikriyA pUnattA, gautama ! bhavasiddhika ekendriya jIva pAMca prakAranAM taM nahIM kahyA che, jemake - 2. puddhaviyA -gAva-5. vaghAsIyA | 1. pRthvIkAyika -yAvatu- 5. vanaspatikAyika. bheo caukkao -jAva- vaNassaikAiya tti| vanaspatikAyika sudhI Ano cAra-cAra bheda - vi . sa. rU 3/6, 3. 1-1? pUrvavat kahevA joIe. 30. maNirIrikanIvAle mecame pahai- 30. kRSNalezI bhavasiddhika ekendriya jIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa : pa. kaivihANaM bhaMte! kaNhalessA bhavasiddhiyA egiMdiyA pra. bhaMte ! kRSNalezI bhavasiddhika ekendriya jIva keTalA punattA? prakAranAM kahyA che ? u. goyamA! paMcavihA kaNhalessA bhavasiddhiyA egiMdiyA u. gautama ! kRSNalezI bhavasiddhika ekendriya jIva pannattA, taM jahA pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 2. puDhaviyA -jhA-5. vasAvA | 1. pRthvIkAyika -yAvatu- pa. vanaspatikAyika. pa. kaNhalessA bhavasiddhIyA puDhavikAiyA NaM bhaMte ! pra. bhaMte ! kRSNalezI bhavasiddhika pRthvIkAyika keTalA kaivihA paNNattA? prakAranAM kahyA che ? 3. goyamAM ! vada quttA, teM nahIM u. gautama ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. suhumapuDhavikAiyA ya, 2. bAyarapuDhavikAiyA y| 1. sUkSma pRthvIkAyika, 2. bAdara pRthvIkAyika. pa. kaNhalessA bhavasiddhIyA suhumapuDhavikAiyA NaM bhaMte ! pra. bhaMte ! kRSNalezI bhavasiddhika sUkSmapRthvIkAyika vidA paUttA ? keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. noTamA ! tuvidA TvwttA, te kadA u. gautama ! te be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. pannara , 2. pannara 1. paryAptA, 2. aparyAptA. evaM bAyarA vi| A pramANe bAdara pRthvIkAyikanAM paNa be bheda jANavA joIe. evaM eeNaM abhilAveNaM taheva caukao bheo A pramANe A abhizApathI pratyekanAM cAra-cAra maLiyo bheda kahevA joIe. - vicA. sa. 3 2/6, 3. 1-12, mu. -6 22. gatarovevanA dasa masihAya laya 31. anantaro55nakAdi kRSNalezI bhavasiddhika ekendriyajiivaannN bheyappabheya parUvaNaM jIvonAM bheda-prabhedonuM prakSaNa : pa. kaivihA NaM bhaMte ! aNaMtarovavannagA kaNhalessA pra. bhaMte ! anantaro55nnaka kRSNalezI bhavasiddhika bhavasiddhIyA egiMdiyA paNNattA? ekendriya jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1747 u. goyamA ! paMcavihA aNaMtarovavannagA kaNhalessA u. gautama! anantaropapannaka kRSNalezI bhavasiddhika bhavasiddhiyA egiMdiyA paNNattA, taM jahA ekendriya jIva pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 2. kuvidyA -nAva-5. vAsavA | 1. pRthvIkAyika cAvatu- 5. vanaspatikAyika, pa. aNaMtarovavannagA kaNhalessA bhavasiddhIya puDhavi- pra. bhaMte ! anantaropapannaka kRSNalezI bhavasiddhika kAiyANaM bhaMte ! kaivihA paNNattA ? pRthvIkAyika keTalA prakAranAM kahyA che ? u. goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA u. gautama ! te be prakAranA kahyA che, jemake - 2. sudumapuvADyA , 2. vAyarayDhaviDyiA | 1. sUkSma pRthvIkAyika, 2. bAdara pRthvIkAyaka. evaM dupao bheo| A pramANe zepa aprakAyika Adino paNa be-be - vicA. sa. rU 2/6, 3. 1-, su. 7-6 bheda kahevA joIe. . evaM eeNaM abhilAveNaM ekArasa vi usagA taheva A pramANe A abhizApathI audhika zatakanAM bhANiyabbA jahA ohiyse-jaav-aprimotti| anusAra acarama sudhI pUrvavata agiyAra udezaka kahevA joIe. - vicA. sa. 22/6, 3. ???, yu. ? 32. nItra-maka mAhitI jinIvA meyara 32. nIla-kApotalezI bhavasiddhika ekendriya jIvonAM bhedapruuvnnN prabhedonuM prANa : jahA kaNhalessA bhavasiddhIya sayaM bhaNiyaM evaM nIlalessa je pramANe kRSNalezI bhavasiddhika ekendriya jIvonuM zataka bhavasiddhIehiM vi sayaM bhANiyabvaM / kahyuM te pramANe nIlalezI bhavasiddhika ekendriya jIvonuM - vicA. sa. rU 3/7, 3. ??? zataka paNa kahevuM joIe. evaM kAulessA bhavasiddhIehiM vi syN| kApotalezI bhavasiddhika ekendriya jIvonuM zataka paNa -vicA. sa. rU 3/8, 3. ??? A pramANe (pUrvavata) kahevuM joIe. 33. mamasiddhI visa gIvA meyameva - 33. abhavasiddhika ekendriya jIvonAM bheda-prabhedonuM prarupaNa : 5. viThThA baM! masiddhIyAiirayApujI/ttA? pra. bhaMte! abhavasiddhika ekendriya jIva keTalA prakAranAM kahyA che ? u. goyamA! paMcavihAabhavasiddhIyA egiMdiyApaNNattA, u. gautama! abhavasiddhika ekendriya jIva pAMca prakAranAM taM jahA kahyA che, jemake - 2. puvAra -gAva- 6. vAsA | 1. pRthvIkAyika -cAvatu- pa. vanaspatikAyika. evaM jaheva bhavasiddhIya syN| je pramANe bhavasiddhika zataka kahyuM te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. Navara-nava uddesagA carima, acarima uddesagavajjaM / vizeSa : carama-acarama udezakane choDIne zeSa navA udezaka jANavA joIe. sesaM thev| zeSa varNana pUrvavata che. -viyAM. sa. rU 3/6, 3. 1-11 34, -nIra uresa gamavasiya ni0i navA 34, kaSNa-nIla kApotalezI abhayasiddhika ekendriya jIvonAM bheyappabheya paravaNaM bheda-prabhedonuM prarupaNa : evaM kaNhalessA abhavasiddhIya sayaM vi| A pramANe kRSNalezI abhayasiddhika ekendriyonuM zataka - vicA. sa. 22/, 3. -? paNa pUrvavat kahevuM joIe. Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1748 dravyAnuyoga bhAga-3 nIlalessA abhavasiddhIya egidiyAehiM vi syN| A pramANe nIlalezI abhayasiddhika ekendriyanuM zataka - vicA. sa. rU 3/, 3. 1-2 paNa pUrvavat jANavuM joIe. kAulessa abhavasiddhIehiM vi sayaM / A pramANe kApotalezI abhayasiddhika ekendriyanuM zataka paNa pUrvavata jANavuM joIe. evaM cattAri vi abhavasiddhIyasayANi nava-nava uddesagA abhavasiddhika cAreya zatakanAM nava-nava udezaka kahevA mati joIe. - viya. sa. rU 3/12, 3. 2-2, . 2-2 rU. 3Maa vArasAcA vavAyA vasalvAdi 35. utpalAdi vanaspatikAyikonAM utpAtAdi batrIsa dAronuM parUvaNaM prarupaNa : 2. 3vavA, 2. parimavi, 1. upapAta, 2. parimANa, 3. apahAra, 3-4. vahIvara, 6. vaMdha, 6. veDhe yA 4. avagAhanA(uMcAI) 5. karma (baMdhaka) 6. vedaka, 7, 3, 8, 3raIg, 6. naisA, 20. viTTI , 7. udaya, 8. udIraNA, 9. vezyA, 2. nA ya II 22-23. gokuvo, 10. daSTi, 11, jJAna, 12. yoga, 24, vaina-rasamA, 26. sAsare , 26, mAdare 13. upayoga, 14. varNa-rasAdi, 15. ucchavAsa, 27. vira, 28, iirayA, 21. vaMdhe, 16. AhAra, 17. virati, 18. kriyA, 19, baMdha, 20. saMjJA, 21. kaSAya, 20. saUT, 22-22. vasAyityi, 22. strIvedAdi, 23. baMdha, 24. saMjJI, 23. vaMdhe 1, 24-25. safwifTara, 25. Indriya, 26. anubaMdha, 27, saMvedha, 26. purvadhe, 27-28, saMvedadira, 28. AhAra, 29, sthiti, 30, samuddaghAta, 21. Ti, rU . samudhA | 31. cyavana, 32. badhA jIvonAM mUlAdimAM upapAta 31. cayaNaM mUlAIsu ya 32. uvavAo savvajIvANaM // (e utpalAdinAM 32 dvAra che) teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe-jAva-pajjuvAsamANe te kALa ane te samayamAM rAjagRha nAmaka nagara hatuM evaM vayAsI -vAva-paryApAsanA karatA thakA (gautama svAmIe) A pramANe pUchyuM - 36. uppalapatte ega-aNegajIvaviyAro 36. utpala patramAM eka - aneka jIva vicAra : pa. uppale NaM bhaMte! egapattae kiM egajIve aNegajIve? pra. bhaMte ! eka patravALA utpala (kamaLa) eka jIvavALA che ke aneka jIvavALA che ? u. goyamA ! egajIve, no aNegajIve / u. gautama! eka patravALA utpala eka jIvavALA che, aneka jIvavALA nathI. teNa paraMje anne jIvA uvavajaMti, teNaM NoegajIvA te uparAMta temAM je bIjA pAMdaDA utpanna thAya che annegjiivaa| te eka jIvavALA nathI aneka jIvavALA hoya che. 2. 3vavAyA 1. upapAta dvAra : pa. te NaM bhaMte ! jIvA kaohiMto uvavajjati ? pra. te ! te jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? kiM neraiehiMto uvavajjaMti, zuM te nairayikothI AvIne utpanna thAya che ? tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, tiryaMcayoniomAMthI AvIne utpanna thAya che ? maNussehiMto uvavajjaMti, manuSyothI AvIne utpanna thAya che ? ke devehiMto uvavajjati ? devothI AvIne utpanna thAya che ? Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1749 3. navamA ! no nerahiMto 3vavanaMti, tirikkhajoNiehito vi uvavajjaMti, maNussehiMto vi uvavajjaMti, devehiMto vi uvvjjNti| evaM uvavAo bhANiyavyo jahA vakaMtie' vaNassaIkAiyANaM-jAva-IsANo tti| u. gautama! te nairayikothI AvIne utpanna thatA nathI, te tiryaMcayoniomAMthI AvIne utpanna thAya che, manuSyothI paNa AvIne utpanna thAya che, devothI paNa AvIne utpanna thAya che. A pramANe (prajJApanAnA) chaThThA vyutkAtipadamAM batAvela vanaspatikAyika jIvomAM IzAna devaloka sudhInAM jIvonAM u5pAta kahevA joIe. 2. parimANa dvAra : pra. bhaMte ! eka samayamAM te jIva keTalA utpanna thAya 2. risAlAp. teNaM bhaMte! jIvA egasamaeNaM kevaiyA uvavajjati? 3. yama ! nadavolvi va, to va, tifor , u. gautama ! te eka samayamAM jaghanya eka, be ke traNa ukkoseNaM saMkhejjA vA, asaMkhejjA vA uvavajjati / ane utkRSTa saMkhyAta ke asaMkhyAta utpanna thAya che. 3. avahAradAraM 3, apahAra dvAra : pa. te NaM bhaMte ! jIvA samae-samae avahIramANA- pra. bhaMte ! te jIva pratyeka samayamAM eka-eka kADhavAmAM avahIramANA kevai kAleNaM avahIraMti ? Ave to keTalA kALamAM apahRta thaI zake che ? u. goyamA! teNaM asaMkhejjAsamae-samae avahIramANA gautama ! te asaMkhyAta jIva che, jo pratyeka avahIramANAasaMkhejjAhiM osappiNi-ussappiNIhiM samayamAM eka-eka kADhavAmAM Ave to asaMkhyAta avahIraMti, no ceva NaM avahiyA siyA / utsarpiNI- avasarpiNI kALa jeTalA samaya sudhI tenuM apaharaNa thAya to paNa te jIvonuM apaharaNa thaI zakatuM nathI. 4, 3 (IIT) tAre 4. UMcAI (avagAhanA) dvAra : pa, tesi NaM bhaMte ! jIvANaM ke mahAliyA sarIrogAhaNA pra. bhaMte ! te jIvonI zarIra avagAhanA keTalI moTI punattA ? kahI che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMgulassa asaMkhejjaibhAgaM, u. gautama ! tenI avagAhanA jaghanya aMgulanAM asaMkhyAtamAM bhAga, ukkoseNaM sAiregaM joyaNasahassaM / utkRSTa kaMIka adhika eka hajAra yojananI che. 5. NANAvaraNAibaMdhadAraM 5. jJAnAvaraNAdi baMdha dvAra : pa. te NaM bhaMte ! jIvA NANAvaraNijjassa kammassa kiM pra. bhaMte ! te jIva jJAnAvaraNIya karmanAM baMdhaka che ke baMdhagA abaMdhagA? abaMdhaka che ? 3. yama ! no avaMdhaFTvaMdhaU vA, vaMdhA vA | u. gautama! te (jJAnAvaraNIya karmanAM) abaMdhaka nathI, paraMtu eka jIva paNa baMdhaka che ane aneka jIva paNa baMdhaka che. ra -navi- aMtara carasa ivare A pramANe (Aya karmane choDIne) aMtarAya karma sudhI jANavuM joIe. vizeSa - pa. bhaMte ! Auyassa kammassa kiM baMdhagA, abaMdhagA ? pra. bhaMte ! te jIva Ayu karmanAM baMdhaka che ke abaMdhaka che ? 1. vakakaMti adhyayanamAM juo (FUT, , 6, su. 663) Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1750 3. goyamA ! chu. vaMdhat vA, 2. mavaMdhat vA, rU. vaMdhA vA, 4. mabaMdhanA vA, 6. ahavA baMdhaN ya, sabaMdha ya, 6. ahavA vaMdhaN ya, gabaMdhA ya, 7. ahavA baMdhA ya, mavaMdho ya, 8. ahavA baMdhA ya, abaMdhA ya, ee aTTha bhaMgA, 6. velza vAre pa. te NaM bhaMte! jIvA NANAvaraNijjassa kammassa kiM levA, avevA ? 3. goyamA ! no avevA, vevaghu vA, vevA vA | -khAva- aMtarAvasa | 5. te juM maMte ! nIvA viM sAyAveyA, basAyAveya? 3. goyamA ! yAveya vA, asAyAveyaC vA, aTTha bhNgaa| 7. satyavAra pa. te NaM bhaMte! jIvA nANAvaraNijjassa kammassa kiM varka, gaLurva ? 3. goyamA ! no aNuvarDa, varlDa vA, savaLo vA / va -khAva- aMtarAvastI 8, 3DI tAra pa. te NaM bhaMte! jIvA nANAvaraNijjassa kammassa kiM vIrA, anuvIrA ? 3. goyamA ! no anuvIrA, vIraNa vA, vIrA vA tuM -khAva- aMtarAvasa | For Private u. gautama ! 1. eka jIva baMdhaka che, 2. eka jIva abaMdhaka che, 3. aneka jIva baMdhaka che. dravyAnuyoga bhAga-3 4. aneka jIva abaMdhaka che, 5. athavA eka jIva baMdhaka che ane eka jIva abaMdhaka che, 6. athavA eka jIva baMdhaka che ane aneka jIva abaMdhaka che, pra. u. 7. athavA aneka jIva baMdhaka che ane eka jIva abaMdhaka che, 8. athavA aneka jIva baMdhaka che ane aneka jIva abaMdhaka che, 6. vedaka dvAra : pra. A pramANe te ATha bhaMga che, bhaMte ! te jIva jJAnAvaraNIya karmanAM zuM vedaka che ke avedaka che ? u. gautama ! te avedaka nathI. paraMtu eka jIva paNa vedaka che ane aneka jIva paNa vedaka che. A pramANe aMtarAya karma sudhI jANavuM joIe. bhaMte ! te jIva sAtAvedaka che ke asAtA vedaka che ? gautama ! eka jIva sAtAvedaka che ane eka jIva asAtAvedaka che. ItyAdi (pUrvokta) ATha bhaMga jANavA joIe, 7. udaya dvAra : pra. bhaMte ! te jIva jJAnAvaraNIya karmanAM udayavALA che ke anudayavALA che ? u. gautama ! te anudayavALA nathI. paraMtu eka jIva paNa udayavALA che ane aneka jIva paNa udayavALA che. A pramANe aMtarAya karma sudhI jANavuM joIe. 8. udIraNA dvAra : pra. bhaMte ! te jIva jJAnAvaraNIya karmanA udIraka che ke anudIraka che ? u. gautama ! te anudIraka nathI. paraMtu eka jIva paNa udIraka che ane aneka jIva paNa udIka che. A pramANe aMtarAya karma sudhI jANavuM joIe. Personal Use Only Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1751 Navara-veyaNijjAuesu aTTha bhNgaa| 1. sAlAp. te NaM bhaMte ! jIvA kiM kaNhalessA, nIlalessA, kAulessA, teulessA? u. goyamA ! kaNhalessA vA -jAva- teulesse vA, vizeSa : vedanIya ane AyukarmanAM ATha bhaMga kahevA joIe. 9. lezyA dvAra : pra. bhaMte ! te jIva zuM kRSNalezyAvALA, nIlalezyAvALA, kApotalezyAvALA ke tejolezyAvALA hoya che ? u. gautama ! eka jIva kRSNalezyAvALo -vAva tejovezyAvALo hoya che. aneka jIva kuSNalezyAvALA, nIlalezyAvALA, kApotalezyAvALA ke tejovezyAvALA hoya che. athavA eka kRSNalezyAvALo ane eka nIlalezyAvALo hoya che. A pramANe e dvika saMyogI, trikasaMyogI ane catuHsaMyogI badhA maLIne esI (8) bhaMga thAya kaNhalessA vA, nIlalessA vA, kAulessA vA teulessA vA, ahavA kaNhalesse ya, nIlalesse ya, evaM ee duyA saMjoga, tiyA-saMjoga, caukasaMjogeNa ya asIti bhaMgA bhvNti| 20, siddhiAp. te NaM bhaMte ! jIvA kiM sammadiTThiI micchaddiTThI sammAmicchaddiTThI ? u. goyamA ! no sammaviTThI, no sammAmicchaddiTThI, micchAdiTThI vA, micchAdiTThiNo vA / 22, nAnAg, te i maMte ! nIvA jiM nAnA. banAnA ? u. goyamA ! no nANI, annANI vA. annANiNo vaa| 12. jogadAraMg. te maMta ! nIva jiM mAno. vanonA, kAyajogI? u. goyamA ! no maNajogI. no vaijogI, kAyajogI va, noLio vAM. 10. daSTi dvAra : pra. bhaMte ! te jIva samyagadaSTi, mithyAdaSTi ke samyagRmithyAdRSTi hoya che ? u. gautama ! te samyagRSTi ane samyagRmithyAdaSTi nathI. paraMtu eka paNa mithyAdaSTi che ane aneka paNa mithyAdaSTi che. 11. jJAnadvAra : pra. bhaMte ! te jIva jJAnI che ke ajJAnI che ? u. gautama ! te jJAnI nathI. paraMtu eka jIva paNa ajJAnI che ane aneka jIva paNa ajJAnI che. 12. yoga dvAra : pra. bhaMte ! te jIva zuM manoyogI che, vacanayogI che ke kAyayogI che ? u. gautama ! te manoyogI ane vacanayogI nathI, paraMtu eka jIva paNa kAyayogI che ane aneka jIva paNa kAyayogI che. 13. upayoga dvAra : pra. bhaMte ! te jIva sAkAropayogI che ke anAkAro payogI che ? u. gautama ! te jIva sAkAropayogI paNa che ane anAkAropayogI paNa che. ItyAdi pUrvavata ATha bhaMga kahevA joIe. 13. uvaogadAraMpa. te NaM bhaMte ! jIvA kiM sAgArovauttA, aNAgA rovarattA? 3. soyama ! sarovarajo vA, saTI TRvajo vA maDha maMm/ Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1752 dravyAnuyoga bhAga-3 24, i-rasADAp. tesi NaM bhaMte ! jIvANaM sarIragA kativaNNA, katirasA, katigaMdhA, katiphAsA pannattA ? u. goyamA ! paMcavaNNA, paMcarasA, dugaMdhA, aTThaphAsA pannattA / te puNa appaNA avaNNA, agaMdhA, arasA, aphAsA pnnttaa| 26. kasAlAp. te NaM bhaMte ! jIvA kiM ussAsA, nissAsA, no ussAsanissAsA? 3. yama ! 1. sassAsaU vA, 2. nisAsava, 3. no ussAsa-nissAsae vA, 4. sAsa*II vA, 6. nisAsA vA, 6. no rasAsa-nisAsA vA, 7-10. ahavA ussAsae ya, nissAsae ya, 11-14.ahavA ussAsaeya, no ussAsa nissAsaeya, 14, varNarasAdi dvAra : pra. bhaMte ! te jIvonAM zarIra keTalA varNa, keTalA gaMdha, keTalA rasa ane keTalA sparzavALA kahyA che ? u. gautama ! tenA zarIra pAMca varNa, pAMca rasa, be gaMdha ane ATha sparzavALA kahyA che. paraMtu te svayaM varNa, gaMdha, rasa ane sparzathI rahita kahyA che. 15. ucchavAsaka dvAra : pra. bhaMte ! te jIva ucchavAsaka che, nizvAsa che ke anucchavAsana niHzvAsaka che ? u. gautama! (temAMthI) 1. koI eka jIva udghAsaka che, 2. koI eka jIva niHzvAsaka che, 3. koI eka jIva anuvAsaka-niHzvAsaka che, 4. aneka jIva uvAcaka che, pa. aneka jIva niHzvAsaka che, 6. aneka jIva anuvAsaka-niHzvAsaka che, 7-10. athavA eka jIva uvAcaka che ane eka jIva niHzvAsaka che, 11-14. athavA eka jIva ucchavAsaka ane anuvAsana niHzvAsaka che, 15-18, athavA eka jIva ni:zvAsaka ane anuvAsaka niHzvAsaka che, 19-26. athavA eka jIva ucchavAsaka, niHzvAsa ane anuvAka-ni:zvAsaka che. ItyAdi ATha bhaMga thAya che. te badhA maLIne chavvIsa (2) bhaMga thAya che. 16. AhAra dvAra : pra. bhaMte ! te jIva AhAraka che ke anAhAraka che ? u. gautama ! koI eka jIva AhAraka che athavA koI eka jIva anAhAraka che. ItyAdi ATha bhaMga kahevA joIe, 17. virati dvAra : pra. bhaMte ! zuM te jIva virata, avirata ke viratAvirata che ? u. gautama ! te jIva virata ane viratAvirata nathI. paraMtu eka jIva paNa avirata che ane aneka jIva paNa avirata che. 15-18.ahavA nissAsae ya,no ussAsa nissAsae 19-26. ahavA ussAsae ya, nissAsae ya, no ussAsa nissAsae ya / aTTha bhNgaa| ee chabbIsaM bhaMgA bhvNti| 16. AhAradAraMpa. te NaM bhaMte ! jIvA kiM AhAragA, aNAhAragA ? u. goyamA ! AhArae vA, aNAhArae vaa| evaM aTTha bhNgaa| 27. virArap. teNaM bhaMte! jIvA kiM virayA, avirayA, virayAvirayA? u. goyamA ! no virayA, no virayAvirayA, avirae vA, virathI vA | Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1753 28 viriyAkAra pa. te NaM bhaMte ! jIvA kiM sakiriyA, akiriyA ? - 3. gayA ! no dariyA, siira vA, siirayA vaI 19. baMdhagadAraMpa. teNaM bhaMte ! jIvA kiM sattavihabaMdhagA, aLavihabaMdhagA? 3. nayama ! sattavivaMdhaNa vA, avivaMdha, va, evaM aTTha bhNgaa| 20. saNNAdAraMg, te je maMta! navA viM madarasAvaDA, masa NNovauttA, mehaNasaNNovauttA.pariggahasaNNovauttA? 3. ! mAdArasovattA vA ! asII bhNgaa| 18, kriyA dvAra : pra. bhaMte ! zuM te jIva sakriya che ke akriya che ? u. gautama ! te akriya nathI, paraMtu eka jIva paNa sakriya che ane aneka jIva paNa sakriya che. 19. baMdhaka dvAra : pra. bhaMte ! te jIva saptavidha (sAta karmonAM) baMdhaka che ke aSTavidha (ATha karmonAM) baMdhaka che ? u. gautama ! eka jIva saptavidha baMdhaka che ane eka jIva aSTavidhabaMdhaka paNa che. ItyAdi ATha bhaMga kahevA joIe. 20. saMjJA dvAra : pra. bhaMte ! te jIva zuM AhAra saMjJAnAM upayogavALA che, bhayasaMjJAnAM upayogavALA che, maithuna saMjJAnAM upayogavALA che ke parigraha saMjJAnAM upayoga vALA che ? u. gautama ! te AhAra saMjJAnAM upayogavALA che. ItyAdi (lezyA dvAranAM samAna) esI (0)bhaMga kahevA joIe. 21, kaSAya dvAra : pra. bhaMte ! te jIva krodhakaSAyI che, mAnakaSAyI che, mAyAkaSAyI che ke lobhakaSAyI che ? gautama! ahIM paNa (lezyAnAM samAna) esI (8) bhaMga kahevA joIe. 22. veda dvAra : pra. bhaMte ! te jIva strIvedI che, puruSavedI che ke napuMsaka vedI che ? u. gautama ! te strIvedI ane puruSavedI nathI, paraMtu eka jIva paNa napuMsaka vedI che ane aneka jIva paNa napuMsaka vedI che. 23. baMdha dvAra : pra. bhaMte ! te jIva strIveda baMdhaka che, puruSa veda baMdhaka che ke napuMsakaveda baMdhaka che ? u. gautama ! eka strIveda baMdhaka, eka puruSa veda baMdhaka ane eka napuMsakaveda baMdhaka che. ItyAdi rada bhaMga kahevA joIe. 21. vasAyAT. te ja aMta ! nIvA jiM dalasANI, mAsI , mAyAkasAyI, lobhakasAyI ? 3. yama! A kaMpA 22. vecatArap. te NaM bhaMte ! jIvA kiM itthivedagA, purisavedagA, napuMsAve ? u. goyamA! no ithivedagA, no purisavedagA, napuMsagavedae vA, napuMsave | va | 23, vaidhavArep. teNaM bhaMte!jIvA kiM itthivedabaMdhagA, purisavedabaMdhagA, napuMsagavedabaMdhagA? 3. gayA ! sthivedravaMdha, va, kurisarvadhaNa vA, napuMsagavedabaMdhae vA, chabbIsaM bhNgaa| Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1754 dravyAnuyoga bhAga-3 24. saNNIdAra1. te maMte ! navA vi saiuff, masaft ? u. goyamA ! no saNNI, asaNNI vA, asaNNiNo vA / pa. te NaM bhaMte ! jIvA kiM saiMdiyA, aNiMdiyA? u. goyamA ! no aNiMdiyA, saiMdie vA, saiMdiyA vaa| ra6. mayvepArap. se NaM bhaMte ! uppalajIve tti kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM asNkhejjNkaalN| 27. saMvehadAraMpa. seNaMbhaMte! uppalajIve pRDhavijIveSaNaravi uppalajIve tti kevaiyaM kAlaM se sevejjA kevaiyaM kAlaM gairAgaI karejjA? u. goyamA ! bhavAdeseNaM jahaNNeNaM do bhavaggahaNAI, 24, saMjJI dvAra : pra. bhaMte ! te jIva saMjJI che ke asaMzI che ? u. gautama ! te saMjJI nathI. paraMtu eka jIva paNa asaMjJI che ane aneka jIva paNa asaMjJI che. 25. Indriya dvAra : pra. bhaMte ! te jIva saIndriya che ke anindriya che ? u. gautama ! te anindriya nathI. paraMtu eka jIva paNa saIndriya che ane aneka jIva paNa saIndriya che. 26. anubaMdha dvAra : pra. bhaMte ! te (utpalanuM) jIva utpala jIvanAM rUpamAM keTalA kALa sudhI rahe che ? u. gautama ! te jadhanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa asaMkhyAta kALa sudhI rahe che. 27. saMvedha dvAra : pra. bhaMte ! te utpala jIva pRthvIkAyamAM jAya ane pharIthI utpala jIvanAM rUpamAM utpanna thAya to keTalA) kALa sudhI rahe che ane keTalA kALa sudhI gati-Agati kare che ? u. gautama ! te bhavAdezanI apekSAe jaghanya be bhava grahaNa kare che, utkRSTa asaMkhyAta bhava grahaNa kare che. kAlAdezanI apekSAe jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTa asaMkhyAta kALa jeTalA kALa sudhI rahe che ane teTalA ja kALa sudhI gati-Agati kare che. je pramANe pRthvIkAyika jIvanAM viSayamAM kahyuM te pramANe gamanAgamana AdinAM mATe vAyukAyika jIva sudhI kahevuM joIe. pra. bhaMte ! te utpala jIva vanaspati jIvanAM rUpamAM utpanna thAya ane te vanaspati jIva pharIthI utpala jIvanAM rUpamAM utpanna thAya. to te keTalA kALa sudhI rahe che ane keTalA kALa sudhI gati-Agati kare che ? u. gautama ! bhavAdezathI te jaghanya be bhavagrahaNa kare che. utkRSTa ananta bhavagrahaNa kare che, kALAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTa anantakALa arthAtu vanaspatikALa jeTalA kALa sudhI teomAM rahe che ane teTalA ja kALa sudhI gamanAgamana kare che. ukkoseNaM asaMkhejjAI bhvgghnnaaii| kAlAdeseNaM jahanneNaM do aMtomuhuttA, ukkoseNaM asaMkhejjaM kAlaM, evaiyaM kAlaM sevejjA evaiyaM kAlaM gairAgaI krejjaa| evaM jahA puDhavIjIve bhaNie tahA-jAva- vAujIve bhaanniybve| pa. seNaMbhaMte! uppalajIvesevaNassaijIve,sevaNassaijIve puNaravi uppalajIve tti kevaiyaM kAlaM se sevejjA kevaiyaM kAlaM gairAgaI karejjA ? u. goyamA ! bhavAdeseNaM jahaNNeNaM do bhavaggahaNAI, ukkoseNaM aNaMtAI bhvgghnnaaii| kAlAdeseNaM jahaNNeNaM do aMtomuhuttA, ukkoseNaM aNaMtaMkAlaM-tarUkAlo, evaiyaM kAlaM se sevejjA, evaiyaM kAlaM gairAgaI krejjaa| Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1755 pa. se NaM bhaMte ! uppalajIve se beiMdiyajIve, se beiMdiyajIve puNaravi uppalajIve tti kevaiyaM kAlaM se sevejjA, kevaiyaM kAlaM gairAgaI karejjA ? u. goyamA ! bhavAdeseNaM jahanneNaM do bhavaggahaNAI. ukkoseNaM saMkhejjAI bhavaggahaNAI, kAlAdeseNaM jahaNNeNaM do aMtomuhuttA, ukkoseNaM saMkhejjaMkAlaM, evaiyaM kAlaM se sevejjA, evaiyaM kAlaM gairAgaI krejjaa| evaM teiMdiyajIve, evaM pariMdiyajIve vi| pa. seNaMbhaMte! uppalajIve paMceMdiyatirikkhajoNiyajIve. paMceMdiyatirikkhajoNiyajIve puNaravi uppalajIve tti kevaiyaM kAlaM se sevejjA, kevaiyaM kAlaM gairAgaI karejjA ? pra. bhaMte ! te utpala jIva beIndriya jIvanAM rupamAM utpanna thAya ane te beIndriya jIva pharIthI utpala jIvanAM rupamAM utpanna thaI jAya to te keTalA kALa sudhI rahe che ane keTalA kALa sudhI gati-Agati kare che ? u. gautama ! bhavAdezathI te jaghanya be bhava grahaNa kare che. utkRSTa saMkhyAta bhava grahaNa kare che, kALAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTa saMkhyAtakALa jeTalA kALa sudhI teomAM rahe che ane teTalA ja kALa sudhI te gati-Agati kare che. A pramANe treIndriya ane caurendriya jIvanAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. pra. bhaMte ! te utpala jIva paMcendriya-tiryaMcayonika jIvanAM rUpamAM utpanna thAya ane te paMcendriya tiryaMcayonika jIva pharIthI utpala jIvanAM rUpamAM utpanna thaI jAya to te keTalA kALa sudhI rahe che ane keTalA kALa sudhI gati-Agati kare che ? u. gautama ! bhavAdezathI jaghanya be bhava grahaNa kare che, utkRSTa ATha bhava prahaNa kare che. kALAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTa pUrvakoTi pRthaphatva jeTalA kALa sudhI rahe che ane teTalA ja kALa sudhI gati-Agati kare che. A pramANe manuSyoninA viSayamAM paNa jANavuM joIe -cAvata- teTalA kALa sudhI gati-Agati kare che. 28. AhAra dvAra : pra. bhaMte ! te jIva kyA padArthano AhAra kare che? u. gautama! te dravyathI anantapradezI dravyono AhAra kare che, kSetrathI asaMkhyAta pradezAvagADha dravyono AhAra kare che. kALathI anyatara kALa sthitivALA dravyono AhAra kare che, bhAvathI varNavALA, gaMdhavALA, rasavALA ane sparzavALA padArthono AhAra kare che. u. goyamA ! bhavAdeseNaM jahanneNaM do bhavaggahaNAI, ukkoseNaM aTTha bhvgghnnaaii| kAlAdeseNaM do aMtomuhuttA, ukkoseNaM puvakoDipuhattaM evaiyaM kAlaM se sevejjA, evaiyaM kAlaM gairAgaI krejjaa| evaM maNusseNa vi sama-jAva-evaiyaM kAlaMgairAgaI rennA 28, mahArAre. te maMte ! nIvA vuiM AhIramAdati ? 3. nIyamI ! vo apAMtariyAduM vAjuM. khettao asaMkhejjapadesogADhAI, kAlao aNNayarakAlaTThiiyAI, bhAvaovaNNamaMtAI, gaMdhamaMtAI, rasamaMtAI,phAsamaMtAI, Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1756 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM jahA AhArUdesae vaNassaikAiyANaM AhAro taheva-jAva-sabbappaNayAe aahaarmaahaareNti| Navara-niyamA chadisiM / sesaM taM cev| 21. itArep. tesi NaM bhaMte! jIvANaM kevaiyaM kAlaM ThiI pannattA? 3. soyamA ! nahaour saMtomuddatta, ukkoseNaM dasa vAsasahassAI / 30. samugghAyadAraMpa. tesi NaM bhaMte ! jIvANaM kai samugghAyA pannattA ? 3. kocamA ! to samughArA nittA, teM naI - 2. vecanasamudA, 2. kasAyasamugghAe, rU. mAratiya samurAI / pa. te NaM bhaMte ! jIvA mAraNaMtiyasamugghAe NaM kiM samohayA maraMti, asamohayA maraMti? u. goyamA ! samohayA vi maraMti, asamohayA vi mrNti| jema(prajJApanA sutranA aThyAvIsamAM padanAM) AhAra udezakamAM vanaspatikAyika jIvonAM AhAranAM mATe kahyuM te pramANe vAva- sarvAtmanA AhAra kare che. vizeSa: te niyamathI cha dizAothI AhAra kare che. bAkI varNana pUrvavata jANavuM joIe. 29, sthiti dvAra : pra. bhaMte ! te jIvonI sthiti keTalA kALanI kahI che ? u. gautama ! tenI sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI, utkRSTa dasa hajAra varSanI kahI che. 30. samudyAta dvAra : pra, bhaMte ! te jIvonAM keTalA samudUdhAta kahyA che ? u. gautama ! traNa samuddAta kahyA che, jemake - 1. vedanA samudhAta, 2. kaSAya samuThThAta, 3. mAraNAntika samudhAta. pra. bhaMte ! te jIva mAraNAntika samudyAta dvArA samavahata thaIne mare che ke asamavahata thaIne mare che? u. gautama ! te samavahata thaIne paNa mare che ane asamavahata thaIne paNa maTe che. 31. cyavana (udavartana) dvAra : pra. bhaMte ! te (utpalanAM) jIva udvartita arthAt marIne kyAM jAya che ane kyAM utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAM utpanna thAya che ? tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che ? manuSyomAM utpanna thAya che ? ke devomAM utpanna thAya che ? u. gautama! jema (prajJApanA sUtranAM chA) vyutkAnti padanAM uddavartanA prakaraNamAM vanaspatikAyikonuM varNana che tenAM anusAra kahevuM joIe. 32. pUrvotpanna dvAra : pra. bhaMte! badhA prANI, badhA bhUta, badhA jIva ane badhA satva utpalanAM mULarupamAM, utpalanAM kaMdarupamAM, utpalanAM nAlarupamAM, utpalanAM patrarupamAM, utpalanAM kesara rupamAM, utpalanI karNikAnAM rUpamAM ane utpalanAM thibhuka rupamAM pUrve utpanna thaI cukyA 32. vana (3 ) sArap. teNaM bhaMte! jIvA aNaMtaraM uvvaTTittA kahiM gacchaMti, kahiM uvavajjati ? kiM neraiesu uvavajjati ? tirikkhajoNiesu uvavajjati ? maNussesu uvavajjati? devesu uvavajjati ? u. goyamA ! evaM jahA vakkatie ubaTTaNAe vaNassaikAiyANaM tahA bhANiyabbaM / 32. uvavannapubbatta dAraMpa. aha bhaMte! savvapANA, sabvabhUyA, savvajIvA, savvasattA uppalamUlattAe, uppalakaMdattAe, uppalanAlattAe, uppalapattattAe, uppalakesarattAe, uppalakaNNiyattAe, uppalathibhugattAe uvavannapuvA ? 1. vakarkati adhyayanamAM juo. Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1757 u. hA, gautama ! aneka vAra ke ananta vAra pUrvokta rupathI utpanna thaI cukyA che. 3. haMtA, mA! manaDuM mavA maitA - vicA. sa. 17, 3. ?, su. 2-45 sAnyap. sAlue NaM bhaMte ! egapattae kiM egajIve, aNegajIve ? u. goyamA ! egajIve / evaM uppaladesagavattabbayA aparisesA bhANiyabbA-jAva- annNtkhtto| NavaraM-sarIrogAhaNAjahaNNeNaM aMgalassa asaMkhejjaibhAgaM, ukkoseNaM dhaNupuhattaM / te te jevA - viyA. sa. 16, 3. 2, 3. ? palAsapa. palAse NaM bhaMte! egapattae kiM egajIve, aNegajIve? zAlUka : pra. bhaMte ! zuM eka pAMdaDAvALA zAlUka eka jIvavALA che ke aneka jIvavALA che ? u. gautama ! te eka jIvavALA che. A prakArathI samagra utpala-udezakanuM varNana anantavAra utpanna thAya che sudhI kahevuM joIe. vizeSa : AnA zarIranI avagAhanA jaghanya aMgulanAM asaMkhyAtamA bhAga ane utkRSTa dhanuSa pRthakatvanI che. bAkI varNana pUrvavata jANavuM joIe. palAza : pra. bhaMte ! zuM eka pAMdaDAvALA palAza vRkSa eka jIvavALA che ke aneka jIvavALA che ? gautama ! te eka jIvavAnA che. A pramANe samagra utpala udezakanuM ahIM varNana karavuM joIe. vizeSa : zarIranI avagAhanA jaghanya aMgulanAM asaMkhyAtamA bhAga ane utkRSTa gabhUti pRthaphatva che. deva AmAM utpanna thatA nathI, vezyAonA viSayamAMpra. bhaMte ! te (palAza vRkSa)nAM jIva zuM kRSNalezyAvALA, nIlalezyAvALA ke kApotalezyAvALA hoya che ? u. gautama ! te kRSNa lezyAvALA paNa hoya che, nIla lezyAvALA paNa hoya che ane kApotalezyAvALA paNa hoya che. ItyAdi chavvIsa bhaMga jANavA joIe. bAkI badhu varNana pUrvavat che. u. goyamA ! egajIve / evaM uppaladesagavattabbayA aparisesA bhaanniybbaa| NavaraM-sarIrogAhaNA-jahaNNeNaM aMgulassa asaMkhejjaibhArga, ukkoseNaM gAuyapuhattaM / devA eesu na uvavati / lesAsuv. te ja aMte ! nIvA jiM hasyA. nInA . kAulessA? u. goyamA! kaNhalessAvA, nIlalessAvA, kAulessA vA, chatrIse baMne sesaM taM cev| - vi . sa. , 3. 3, ku. ? kuMbhiyapa. kuMbhie NaM bhaMte ! egapattae kiM egajIve, aNegajIve? u. goyamA ! egajIve / evaM jahA palAsuddesae thaa| bhaanniybve| NavaraM-ThiI jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vAsapuhattaM / te te pelA - vi . sa. 11, 3, 4, mu. ? kuMbhika : pra. bhaMte ! eka pAMdaDAvALA kaMbhika eka jIvavALA che ke aneka jIvavALA che ? u. gautama ! te eka jIvavAnA che. je pramANe palAza udezakamAM kahyuM te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. vizeSa : sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa varSa pRthaphatva (aneka varSa)nI hoya che. bAkI varNana pUrvavata jANavuM joIe. Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1758 dravyAnuyoga bhAga-3 nAriye nAlika : pa. nAlie NaM bhaMte ! egapattae kiM egajIve, aNegajIve? pra. bhaMte ! eka pAMdaDAvALA nAlika eka jIvavALA che ke aneka jIvavALA che ? 3. yama ! nIve, u. gautama ! te eka jIvavALA che. evaM kuMbhi uddesagavattavayA niravasesA bhaanniyvaa| kubhika udezakanAM anusAra ahIM samagra varNana - vicA. sa. 12, 3, 6, 3. ? karavuM joIe. pavana paddha : pa. paumeNaM bhaMte ! egapattae kiM egajIve, aNegajIve? pra. bhaMte ! eka pAMdaDAvALA padma eka jIvavALA che ke aneka jIvavALA che ? 3. govA ! nIve, u. gautama ! te eka jIvavALA che. evaM uppaluddesagavattabbayA niravasesA bhaanniyvyaa| utpala udezakanAM anusAra AnuM samagra varNana - viyAM. sa. 22, 3, 6, mu. ? karavuM joIe. kaNiya karNikA : pa. kaNNieNaM bhaMte! egapattae kiM egajIve, aNegajIve? pra. bhaMte ! eka pAMdaDAvALI karNikA eka jIvavALI che ke aneka jIvavAnI che ? 3. soyamAM ! nIve. u. gautama ! te eka jIvavALI che. evaM va niravasesaM bhANiyabvaM / AnuM samagra varNana utpala udezakanAM samAna karavuM - vicA. sa. 22, 3, 7, mu. ? joIe. naliNa nalina : pa. naliNe NaM bhaMte ! egapattae kiM egajIve, aNegajIve ? pra. bhaMte ! eka pAMdaDAvALA nalina (kamaLa) eka jIvavALA che ke aneka jIvavALA che ? 3. gayA ! nA u. gautama ! te eka jIvavALA che. vaM nirAsa -nava-anaMtaguttat. AnuM samagra varNana utpala udezakanAM samAna ananta - vicA. sa. 2, 3. 8, yu. ? vAra utpanna thayela che tyAM sudhI karavuM joIe. 37. sAstrI-digAu mUtranI vAvavAthI vattIsAdi 37. zAlI-brahI Adino mULa jIvonAM utpAtAdi batrIsa parUvarNa dvAronuM prarupaNa : rAnide -gAva- arva vAMsi rAjagRha nagaramAM gautama svAmIe (bha.mahAvIra svAmIthI) -yAvata- A pramANe pUchyuM - pa. ahaM bhaMte ! sAlI vIhi-godhUma java-javajavANaM pra. bhaMte ! zAlI, vrIhi, ghauM, juvAra, javajava A badhA eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! dhAnyanAM mULa rupamAM je jIva utpanna thAya che to jIvA kaohiMto uvavajjati ? bhate ! te jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? kiM neraiehiMto uvavajjaMti, zuM te nairayikothI AvIne utpanna thAya che ? tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, tiryaMcayonikothI AvIne utpanna thAya che. maNussehiMto uvavajjati, manuSyothI AvIne utpanna thAya che ? ke devehiMto uvavajjaMti ? devothI AvIne utpanna thAya che ? Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1759 u. goyamA ! jahA vakkatIe taheva uvvaao| u. gautama ! prajJApanA sUtranAM chaThThA vyutkAnti padanAM anusAra Ano u5pAta kahevo joIe. vizeSa:devagatithI AvIne te utpanna thatAM nathI. pra. bhaMte ! te jIva eka samayamAM keTalA utpanna thAya pa. teNaM bhaMte! jIvA egasamaeNaM kevaiyA uvavajjati? 3. govA ! nahof go vA, so vA, tiAi vA, ukkoseNaM saMkhejjA vA, asaMkhejjA vA uvvjjNti| avahAro jahA uppluddese| pa. eesiNaM bhaMte! jIvANaM ke mahAliyA sarIrogAhaNA pannattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMgulassa asaMkhejjaibhAgaM, ukkoseNaM dhnnupuhttN| pa. te NaM bhaMte ! jIvA nANAvaraNijjassa kammassa kiM vaMdhA, avaMdhA? 3. jo ! to gAthA evaM vede vi, udae vi, udIraNAe vi| pa. te NaM bhaMte ! jIvA kiM kaNhalessA, nIlalessA, IkassA ? 3. nayanA! are aMnA marfor u. gautama! te jaghanya eka, be ke traNa, utkRSTa saMkhyAta ke asaMkhyAta utpanna thAya che. Ano apakAra utpala udezakanAM anusAra jANavo joIe. pra. bhaMte ! A jIvonAM zarIranI avagAhanA keTalI moTI kahI che ? u. gautama! jaghanya aMgulanAM asaMkhyAtamAM bhAganI, utkRSTa dhanuSa pRthatvanI kahI che. pra. bhaMte ! te jIva jJAnAvaraNIya karmanAM baMdhaka che ke abaMdhaka che ? gautama ! je pramANe utpala udezakamAM kahyuM te pramANe ahIM jANavuM joIe. A pramANe vedana, udaya ane udIraNAnAM mATe paNa jANavuM joIe. pra. bhale te jIva kaSNalezI, nIlalezI ke kApotalezI hoya che ? u. gautama ! (ahIM A traNa leyAo saMbaMdhI) chavvIsa bhaMga kahevA jaIe. daSTithI Indriya sudhInuM samagra varNana utpala udezakano anusAra jANavuM joIe. pra. bhaMte ! zAlI, vrIhi, ghauM, juvAra ane javajavanA mULano jIva keTalA kALa sudhI rahe che ? u. gautama ! te jaghanya aMtarmuhUrta, | utkRSTa asaMkhyAta kALa sudhI rahe che. pra. bhaMte ! zAlI, vrIhI, ghauM, juvAra, javajavanAM mULa nAM jIva pRthvIkAyika jIvomAM utpanna thAya ane pharIthI zAlI, vrIhI ghauM, juvAra, javajavanAM mULa rupamAM utpanna thAya to te keTalA samaya sudhI rahe che ane keTalA kALa sudhI gati-Agati kare che ? u. gautama! utpala udezakanAM anusAra ahIM samagra varNana karavuM joIe. dilhI -- 7 gaI pattA . re te ! sAtka-vahI-dhUma-nava-navanava mUlagajIve kAlao kevaciraM hoi? u. goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM asaMkhejjaM kAlaM / che je maMte ! sAstrI-vIdI- dhUma-nava-navanavamuulgjiive, puDhavIjIve,puNaravisAlI-vIhI-godhUma java javajavagamUlagajIve kevaiyaM kAlaM sevejjA, kevaiyaM kAlaM gairAgaI karijjA? 3. yama ! naha3nu. Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1760 dravyAnuyoga bhAga-3 eeNaM abhilAveNaM-jAva- maNussajIve / A abhizApathI manuSya jIva sudhI varNana karavuM joIe. AhAro jahA uppluddese| AhAra saMbaMdhI varNana utpala udezakanAM samAna che. ThiI jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM vAsapuhattaM / (A jIvonI) sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa varSa pRthaphatvanI che. samugghAyasamohayA ya ubaTTaNA ya jahA uppluddese| samughAta, samavahata ane uddavartanA utpala udezakanAM anusAra jANavuM joIe. pa. aha bhaMte! savvapANA-jAva-savvasattA sAlI-vIhI- pra. bhaMte ! zuM sarva prANa vAva- sarva satva zAlI, ___ godhUma java-javajavagamUlaga jIvattAe uvavannapubbA? vrIhi, ghauM, juvAra ane javajavanAM mULa jIvanA rupamAM pUrve utpanna thaI cukyA che ? 3. haMtA, mA ! manaDuM mahuvA satapurA u. hA, gautama ! anekavAra ke anantavAra utpanna - vicA. sa. 21, , 2, 3, 6, ku. 2-16 thaI cukyA che. 38, sajIvITIjha -oNSatathA sArAvaripata-gukha- 38, zAlI-vrIhi AdinAM kaMda-skaMdha-tvacA-zAkhA- pravAlaphl bIyajIvANaM uvavAyAi parUvaNaM patra-puSpa-phaLa-bIjanAM jIvonAM utpAtAdinuM prarupaNa : g, marda bhaMte ! sAnTI-vada-dhUma-nava-navanavAir, pra. bhaMte ! zAlI, vrIhi, ghauM, juvAra ane javajava A eesi NaM je jIvA kaMdattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! badhAnAM kaMda rupamAM je jIva utpanna thAya che, to jIvA kaohiMto uvavajjati ? bhaMte ! te jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! evaM kaMdAhigAreNa so ceva mUluddeso u. gautama ! kaMdanuM varNana karatA thakA samagra mULano apariseso -jAva- asaI aduvA annNtkhutto| udezaka anekavAra ke anantavAra AnAthI pUrvamAM - vicA. sa. 26, . , 3. 2, mu. ? utpanna thaI cukyA che sudhI kahevuM joIe. evaM khaMdhe vi uddesao neybbo| A pramANe skaMdhanAM udezaka paNa pUrvavata kahevA - vicA. sa. 22, 3, 3. 3, ku. ? joIe. evaM tayAe vi uddeso| tvacAno uddezaka paNa A pramANe kahevA joIe. - vicA. sa. 22, 3, 3, 4, 6. ? sAle vi uddeso bhaanniybvo| zAkhAno udezaka paNa A pramANe kahevA joIe. - vicA.sa. 26, . 2, 3.6, .? pavAle vi uddeso bhaanniybbo| pravAlanAM viSayamAM paNa A pramANe udezaka kahevA - vicA. sa.26, .,3.6, su.? joIe. patte vi uddeso bhaanniybvo| patranA viSayamAM paNa A pramANe udezaka kahevA joIe. ee satta vi uddesagA aparisesaM jahA mUle tahA A sAteya udezaka samagra rupamAM mULa udezakanAM nevA samAna jANavA joIe. - viya. sa. 26, 3.2, 3.7, mu.? evaM pupphe vi uddeso| pupanAM viSayamAM paNa A pramANe udezaka kahevA joIe. Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1761 Navara-devo uvavajjai / jahA uppaluddesa-cattAri vizeSa: utpala udezakanA anusAra punAM rUpamAM lessAo asiiibhNgaa| deva AvIne utpanna thAya che. Ane cAra lezyAo hoya che ane tenA esI (80) bhaMga kahyA che. ogAhaNA-jahaNNeNaM aMgulassa asaMkhejjaibhAgaM, AnI avagAhanA jaghanya aMgulanAM asaMkhyAtamAM ukkoseNaM aMgulapuhattaM / bhAganI ane utkRSTa aMgula-pRthaphatvanI hoya che. sesaM taM ghev| bAkInuM varNana pUrvavat che. - viyAM. sa. 22, 3.,3.8, mu. jahA pupphe tahA phale vi uddesao apariseso je pramANe puSpanAM viSayamAM kahyuM che te pramANe bhaanniyo| phaLanAM viSayamAM paNa samagra udezaka kahevA joIe. - vicA. sa. 31, 3, 2,3.6,su. evaM bIe vi uddeso| bIjanAM udezaka paNa A pramANe che. ee dasa uddesgaa| A pramANe dasa udezaka che. - vicA. sa. 21,2,3.2 0, mu.? 32. stra-majUrIss mUtra saMtAphaLI, vavAyA - 39. kala masUra Adino mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pU. mada maMte ! - masUra-tistra-mulu-mAsa- niva- pra. bhaMte ! kalAya-vaTANA, masUra, tala, maga, aDada, kulattha-AlisaMdaga-saDiNa-palimaMthagANaM, eesi niSpAva-vAla, kulatha, AlisaMdaka, saTina ane NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! jIvA palimaMthaka-caNA A badhAnAM mULanAM rupamAM je jIva utpanna thAya che to bhaMte! te kyAMthI AvIne utpanna kaohiMto uvavajjati ? thAya che ? 3. govA ! have mUtrA rasa sAta maLiyA u. gautama! je pramANe zAlI AdinAM mULAdi udezaka jaheva sAlINaM niravasesaM taheva bhaanniybb| kahyA che te pramANe ahIM paNa mUlAdi dasa udezaka - vicA. sa. 22, 3. 2, 3. 2, mu. saMpUrNa kahevA joIe. 40. maNi sukuMbhALa mUtravALIveNu vavAyA hava- 40. aLasI kusumba AdinAM mULa kaMdAdi jIvonAM utpAtAdinuM prarupaNa : 5. nada maMte! asi-suluMma-ddhava-saMku-rAjI-tuvara pra. bhaMte ! aLasI, kasumba, kodrava, kAMga, rALa, tuara, kodsA -saNa-sarisava mUlagabIyANaM eesi NaM je kodUsA, saNa, saraso ane mULAnAM bIja A jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! jIvA vanaspationAM mULamAM je jIva utpanna thAya che kaohiMto uvavajjati? to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! ettha vi mUlAIyA dasa uddesagA jaheva gautama ! zAlI AdinA dasa udezakonAM samAna sAlINaM niravasesaM taheva bhANiyabvaM / ahIM paNa samagrarupathI mULAdi dasa udezaka kahevA - vicA.sa. 2,. rU,mu.? joIe. 42. vara vejubAja mU4 lADa nIveNu uvAcA vi- 41. vAMsa veNu AdinAM mULa kaMdAdi jIvonAM utpAtAdinuM prarupaNa : 5. adamaMta:vaMsa-veNu-TI- vaMsa-vAhavaMsa-3DA- pra. bhaMte ! vAMsa, veNu, kanaka, karkIvaMza, cAvaMza, uDA, kUDA-vimA-kaMDA-veNuyA-kallANINaM eesi NaM je kuDA, vimA, kaMDA, veNukA ane kalyANI A badhI jIvA mUlattAe vakkamati te NaM bhaMte ! jIvA vanaspationAM mULanAM rUpamAM je jIva utpanna thAya kaohiMto uvavajjati ? . che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1762 dravyAnuyoga bhAga-3 R , 3. goya! tyavibhUAI sarasa majAvyA u. gautama! ahIM paNa pUrvavata zAlI Adino samAna baja sAjIne mULAdi dasa udezaka kahevA joIe. Navara-devo sabvattha vina uvavajjati / vizeSa : ahIM mULAdi koI paNa sthAnamAM deva utpanna thatA nathI. tiNi lesAo savvatya vi chabbIsaM bhNgaa| sesaM taM badhAnI traNa vezyAo ane tenA chavvIsa (24) - vicA.sa. 26, 2.4,6.2 bhaMga jANavA joIe. zepa badhu varNana parvavata che. 42. pu-vahuvADiyAmAM mU-kAnave vAcA 42. zeraDI-IzuvATikA AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM parUvaNaM utpAtAdinuM prarupaNa : pU. madamaMta3varaku-3varakuvADiyA-vIrakha- du-makAna- pra. bhaMte ! Izu, IzuvATikA, vIraNa, IkkaDa, bhamAsa, suMThi-sara-vetta-timira-sata-voraga-nalANaM eesiNaM suMTha, zara, veMta, timira, zata, boraga ane naLa je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! jIvA A badhA vanaspationAM mULa rUpamAM je jIva kaohiMto uvavajjati ? utpanna thAya che to bhate ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. goyamA ! evaM jaheba baMsavaggo taheva ettha vi gautama ! je pramANe vaMzavarganAM muLAdi dasa udezaka mUlAIyA dasa uddesagA bhaanniybbaa| kahyA che, te pramANe ahIM paNa dasa udezaka kahevA joIe. Navara-khaMdhuddese devo uvvjjNti| cattAri lesaao| vizeSa skaMdha udezakamAM deva paNa utpanna thAya che, temAM cAra vezyAo hoya che. saMtarA - vicA. sa. 27, 3., mu.? bAkI badhu varNana pUrvavata che. 43. ri-patimAna mUtra-palAnIsukavavAvAjI - 43. seDiya bhUtiyAdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : v. madamaMta:diya-maMtiya-znotiya--jusa-pavana- pra. bhaMte! seDiya, bhUtiya, kauntiya, darbha, kuza, parvaka, podeila-ajjuNa-AsADhaga-rohiyaMsa-mutava-khIra-bhusa- podeIla, arjuna, ASADhaka, rohitaka, mutava, khIra, paraMtu cuMva-varara-lUMTa-vimaMgu-madurathaT-tharA bhusa, araMDa, kurukuMda, karakara, sUMTha, vibhaMgu, madhurAyaNa, sippiya-saMkulitaNANaM, eesiNaMje jIvAmUlattAe thuraga, zilpika ane saMkulitRNa A badhA vakkamaMtite NaM bhaMte ! jIvA kaohiMto uvavajjaMti? vanaspationAM mULarupamAM je jIva utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA! etya vidasauddesagA niravasesaMbhANiyabyA u. gautama ! ahIM paNa vaMzavarganAM samAna samagra mULAdi dasa udezaka kahevA joIe. - vicA. sa. 22, 36, 3. 44. mahAne mUra-lAlu yathAvADa pavaI- 44. abahAdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : aha bhaMte ! annarUha-vAyANa-haritaga-taMdulejjaga- pra. bhaMte ! abraha, vAyANa, harItaka,taMduleyaka taNa-vatthula-boraga majjAra pAi-villi pAlakka (caMdaliyA), tRNa, vatthala (bathuA)bora, mAMjarika, dagapippaliya-davi-sosthika-sAyamaMDukki mUlaga pAI, billI, pAlaka, dagapippalI, dardI, svastika, sarisava-aMbila sAga jiyaMtagANaM, eesi NaM je zAkamaMDukI, mUlaka, sarasoM, ambilazAka ane jIvantaka jIvA mUlattAe vakkamaMtiteNaM bhaMte! jIvA kaohiMto A badhA vanaspationAM mULanAM rUpamAM je jIva uvavajjaMti ? utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 173 3. goyama ! tyajita DasA mAyavya deva u. gautama! ahIM paNa vaMzavarganAM samAna mULAdi dasa saMsavA -vicA. sa. 27, 3.7, su.? udezaka kahevA joIe. 41. tusigAne mUlavelu 3 vAvADa - 45. tulasI AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pU. madamaM!tu -drarAtra- jJA-annA-mUyaTI- pra. bhaMte ! tulasI, kRSNa, darAla, phaNejjA, ajjA, corA-jIrA-damaNA-masyA iMdIvara-sayapuSphANaM, bhUyaNA, corA, jIrA, damaNA, mayA, IndIvara eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! ane zatapuSpa A badhAnAM mULanAM rUpamAM je jIva utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne jIvA kaohiMto uvavajjati ? utpanna thAya che ? . govA ! tya ira 3 nirava gaNA u. gautama ! vaMzavarganAM samAna ahIM paNa samagra saMsAne rupathI mULAdi dasa udezaka kahevA joIe. evaM eesuaTThasu baggesu asIti uddesagA bhvNti| A pramANe te ATha vargonAM esI (80) udezaka - vicA. sa.22, 1.8, yu. thAya che. 46. tA-tamAne mU-saMtAphaLIyukavAnA hava- 46. tAla tamAla AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : rAtha-inava-avaM vAri rAjagRha nagaramAM (gautama ! svAmIe (bha.mahAvIra svAmIthI) -cAvatu A pramANe pUchyuM - pa. aha bhaMte ! tAla tamAla takkali-tetali sAla pra. bhaMte! tAla(tADa) tamAla, takkalI, tetalI, zAla, saralA-sAragallANaM -jAva- keyai-kayali kaMdali sarala, (devadAra) sAragala cAvatu- ketakI, cammarUkkha guntarUkkha hiMgurUkkha, lavaMgurUkkha kevaDI, kaMdalI (kaLA) carmavRkSa, guMdavRkSa, hiMguvRkSa, pUyaphalikhajjUri nAlierINaM, eesiNaM je jIvA lavaMgavRkSa, pUraphaLa (sopArI), khajUra ane nALiyera mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! jIvA kaohiMto A badhAnA mULanA rUpamAM je jIva utpanna thAya che uvavajjati ? to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! etya vimUlAIyA dasa uddesagA kApavvA u. gautama ! ahIM paNa zAlivarga mULAdinAM dasa jaheba saaliinnN| udezakonAM samAna varNana karavuM joIe. NavaraM-imaMnANattaMmUle kaMde khaMdhetayAe sAle ya eesu vizeSaH te vRkSonAM mULa, kaMda, skaMdha, tvacA ane paMcasu uddesagesu devo na uvavajjaMti, tiNNi zAkhA A pAMce avayavomAM deva AvIne utpanna lesAo, ThiI jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM thatA nathI. AmAM traNa lezyAo hoya che ane dasavAsasahassAiM / uvarillesu paMcasu uddesagesu sthiti jadhanya aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa dasa devA uvavajjati, hajAra varSanI thAya che. bAkI aMtima udezako (avayavo)mAM deva utpanna thAya che. cattAri lesAo, ThiI-jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, temAM cAra vezyAo hoya che ane sthiti jaghanya ukkoseNaM vAsapuhattaM, aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa varSa pRthaphatvanI hoya che. ogAhaNA mUle kaMde dhaNupuhattaM, mULa ane kaMdanI avagAhanA dhanupa pRthaphatvanI, khaMdhe tayAe sAle ya gAuyapuhattaM, skaMdha, tvacA ane zAkhA gabhUti pRthatvanI, pavAle patte ya dhaNupuhattaM, pravAla ane patranI avagAhanA dhanuSa pRthaphatvanI, 2. ?. sA4i, 2. stra, 3. masa, 4. vaMNe, 6. 3varajU 6. bha ca, 7. gama, 8, tustralI yA te savaIT masIti pukha hari re II - viyA. sa. 22, 3-8, T. ? Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1764 pupphe hattha hattaM, phale bIe ya aMgulapuhattaM / savvesiM jahaNeNaM aMgulassa asaMkhejjaibhAgaM / sesaM jahA sAlINaM / evaM ee dasa uddesagA / viyA. sa.22, 6.o, mu.2-3 47. niMbaMbAINaM mUlakaMdAi jIvesu uvavAyAi parUvaNaM 6. anna maMte ! niMvaMva-taMvu-josaMva-tAja-aMjojI-pIjI settu sarjA-moyaD-mAjIya-274-pAsa-raMna puttanIva'ritjha-videina-dariyA-mannAya-DaMvariyakhiirnni dhAyai piyAla pUiya NivAma seNhaNa pAsiya sIsava ayasi punnAga nAgarUkkha sovaNNi asogANaM eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! je jIvA kaohiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! evaM mUlAIyA dasa uddesagA kAyavvA NiravasesaM jahA tAlavagge / - viyA. sa. 22, va. 2, su.z 48. atthiAINaM mUlakaMdAi jIvesu uvavAyAi parUvaNaM 5. saha maMte ! asthiya teMvuya-vora-viTTha-savAhA mApanuM-visjI-gAmajaoN-Asa-vAhima-AsovDauNbr vaDa Naggoha- naMdirUkkha-pippali-satara pijavavu-va-vADaMvariya-tyuMmariya-vevavattitijAtaGaya-chattoda-sirIsa-sattivaLa-dhivaLa joddha-dhava-jaMtA-akhuLa-LIva-kuDA-jIMvALuM, eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! jIvA kaohiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! ettha vi mUlAIyA dasa uddesagA tAlabagga risA yavA -khAva- rIya - viyA. ta. 22, va.rU, su.z 46. vADuMgaLigAvuM ne mULavALInemu 3vavAyA. Taj - 5. aha bhaMte ! vAvuM,nA-aqharU-voDar -khAvagNjpaaddlaa dAsi - aMkollANaM, eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte! jIvA kaohiMto uvavajjaMti ? 47. 48. 49, dravyAnuyoga bhAga-3 puSpanI avagAhanA ekahAtha pRthanI, phaLa ane bIjanI avagAhanA aMgula pRthanI hoya che. A badhAnI jaghanya avagAhanA aMgulanAM asaMkhyAtamAM bhAganI hoya che. bAkI badhuM varNana zAlivarganAM samAna jANavuM joIe. A pramANe e dasa uddezakonuM varNana che. lImaDo kerI AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! lImaDo, Amra, jambu (jAmu) kozaMmba, tAla, aMkola, pIlU, selU, sallakI, mocakI, mAlUka, bakula, palAsa, karaMju, putraMjIvaka, ariSTa(arIThA)baheDA, haritaka (haraDe), bhillAmAM, umbariyA, kSIraNI (khoranI) ghAtakI (ghAvaDI) priyAla (cArolI) pUrtika, nivAga, (nipAka) serNAMka, pAMsiya sIsama, atazI, punnAga, nAgavRkSa, zrIparNI ane azoka A badhA vRkSonAM mULanAM rupamAM je jIva utpanna thAya che, to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! ahIM paNa tAlavarganAM samAna samagra rupathI mULAdinAM dasa uddezaka kahevA joIe. asthika AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! asthika, tinduka, bora, kavITha, ambADaka, mAtuluMga (biaurA), bilva (bela), Amalaka, (AMvalA), phaNasa (annanAsa) dADama, azvattha (pIpala) aMbara, udumbara vaDa, nyagrodha, nadivRkSa, pippali, sattara, pipalavRkSa kAMkodubo25, kustubhbhoriya, devadAlI, tilaka, lakucava (lIcI) chatrodha, zirISa, saptaparNa, dadhiparNa, lodhraka, dhava, caMdana, arjuna, lImaDo, kuTaja ane kadamba A badhA vRkSomAM mULarupamAM je jIva utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! ahIM paNa tAlavarganAM samAna mULathI bIja sudhI dasa uddezaka kahevA joIe. rIMgaNA Adi gucchAnAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! riMgaNa, allaI, boMDaI -yAvagaMjapATalA, dAsi, aMkolla sudhI A badhA gucchonAM mULanAM rupamAM je jIva utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? For Private Personal Use Only Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1765 3. yamI ! tyaki mUtrAsa 3 gAva- u. gautama ! vaMza varganAM samAna ahIM paNa mULathI bIya tti niravasesaM sesaM jahA vNsvggo| bIja sudhI samagra rupathI dasa udezaka jANavA - viya. sa. 22, 3.4, mu.? joIe. 10. siricADaDamAne mUtra-vetALavesu uvAcA 50. siriyakAdi gulmonAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM parUvaNaM parupaNa : g, mada aMte ! siriya-jAvAstriya-voraMTa - pra. bhaMte ! siriyaka, navamAlika, koraMTaka, baMdhujIvaka, baMdhujIvagamaNojjA-jAva-navaNIya-kuMda-mahAjAINaM maNojja vAvata- nalinI-kuMda ane mahAjAti vagere eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! badhA gulmonAM mULa rUpamAM je jIva utpanna thAya jIvA kaohiMto uvavajjaMti ? che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! ettha vi mUlAIyA dasa uddesagA niravasesaM u. gautama ! ahIM paNa zAlIvarganAM samAna mULAdi na sandiI - vi .sa. 22, 3.6, mu.? samagra dasa udezaka jANavA joIe. papusajigAvIne mUra tALIsu vavAyArU 51. pUsaphalikAAdivalliyonA mUlakaMdAdi jIvomAM parUvaNaM utpAtAdinuM prANa : . kada ! pU tra-tri-taMva-tarasa-putra- pra. bhaMte ! pUsaphalikA, kAliMgI (tarabUja), tumbI, trapuSI vAluMkI -jAva- dadhiphollai kAkali-mokali (kakaDI) elA (elAyacI) vAlaMkI -pAvataakkboNdiinnN eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te dadhiphollaI, kAMkalI (kAgaNI) sokkalI ane akabodI A badhI valliyonA mULamAM je jIva NaM bhaMte ! jIvA kaohiMto uvavajjati ? utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA! evaM mUlAIyA dasa uddesagA kAyabbA jahA u. gautama ! ahIM paNa tAlavarganAM samAna mULAdi tatiti dasa udezaka kahevA joIe. Navara-phalauddesao, ogAhaNAe jahaNNeNaM vizeSa : phaLodezakamAM phaLanI jaghanya avagAhanA aMgulassa asaMkhejjaibhAgaM, ukkoseNaM dhaNupuhattaM, aMguLanAM asaMkhyAtamA bhAganI ane utkRSTa dhanuSa pRthaphatvanI hoya che, ThiI savvattha jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM sarvatra sthiti jadhanya aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa vAsapuhuttaM / varSa pRthatvanI che. sesaM taM cev| bAkI badhuM varNana pUrvavata che. evaM chasu vi vaggesu saTiM8 uddesagA bhavaMti / A pramANe A cha vargomAM kuLa sAITha (%) - viyA. ta. 22, 3, 6, ku? udezaka thAya che. 22. mAnuya-mUtra ane mUtra-lAphaLIyu vavAyAva- para. baTeTA mULA AdinA mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : rAyagihe -jAva- evaM vayAsi rAjagRha nagaramAM (gautama ! svAmIe bha.mahAvIra svAmIthI) -yAvatu- A pramANe pUchayuM : pa. aha bhaMte! AlUya mulaga-siMgabera halidada rUrU kaMDariya pra. bhaMte ! baTeTA, mULA, Adu, haLadara, ruru, kaMDarika, jArU chIravirAli-kiTThi kuMdu kaNha-kaDabhu mahu jIrU, kSIravirAlI, kiriTha, kaMda, kRSNa, kaDabhu, madhuM, puyalai-mahusiMga-NerUhA sappasugaMdhA chinnarUhA pAyalaI, madhuzruMgI, niruhA, sarpasugaMdhA, chinnA hA ane bIjA A badhA (sAdhAraNa) bIyarUhANaM eesiNaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te vanaspationAM mULarupamAM je jIva utpanna thAya NaM bhaMte ! jIvA kaohiMto uvavajjati? che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? 1-2. tAjuci , rU. vaghuvIyana ya, 4. TchI ya gumma vastrI ca | chaddasavaggA ee sa]i puNa hoMti uddesgaa| - vicA. sa. 22, 3, 4-6, T.? Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1766 u. goyamA ! evaM mUlAImA dasa uddasegA kAyavvA baMsabagga sarisA, gabaraM- parimANaM jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA ukkoseNaM saMkhejjA vA, asaMkhejjA vA, aNaMtA vA uvavajjaMti, abahAro goyamA ! tenuM anaMtA, sama!-sama avadIramALAavhiirmaannaa aNaMtAhiM osappiNi ussappiNIhiM evaikAleNaM, avahIraMti no ceva NaM avahiyA siyA, ThiI jahaNeNa vi ukkoseNa vi aMtomuhuttaM / sesaM taM caiva / -viyA. sa.22, 6.o, su.-4 53. lohIAINaM mUla-kaMdAijIvesu uvavAyAi pruuvnnN5. aha bhaMte ! sohI nIdU thIndU-thImA-masaLIsiihknnnnii-siiuNddhii musuMDhINaM eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti, te NaM bhaMte! jIvA kaohiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! ettha vi dasa uddesagA jaheba Aluyavagge / gabaraM-ogAhaNA tAlavagga sarisA, sesaM taM caiva / -viyA.sa.22,6.2,su.o 54. Aya - kAyAINaM mUla kaMdAijIvesu ubavAyAi parUvaNaM 5. aha bhaMte ! Aya-kAya - kuhuNa kuMdukka uvvehaliyasaphA sajjhA chattA sANiya kurANaM eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! jIvA ohiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! ettha vimUlAIyA dasa uddesagA niravasesaM jahA Aluyavagge / - viyA. ta. 23, va. 2, su.z 55. pADhAINaM mUlakaMdAijIvesu uvavAyAi parUvaNaM 5. aha bhaMte ! pADhA-miyavAluMki madhurarasa rAyavalli pauma moDhari daMti - caMDINaM, eesi NaM je jIvA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte! jIvA kaohiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! ettha vi mUlAIyA dasa uddesagA Aluya vaggasariyA / Jain Education Internatiorial 53. 54. 55. dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! ahIM vaMzavarganAM samAna mULAdi dasa uddezaka kahevA joIe. vizeSa : AnuM parimANa jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta, asaMkhyAta ke ananta jIva utpanna thAya che. apahAra : gautama ! te ananta che. jo prati-samayamAM eka-eka jIvano apahAra karAya to ananta avasarpiNI-utsarpiNIjeTalA kALamAM apaharaNa thaI zake che paraMtu teno apahAra thayo nathI. tenI sthiti jaghanya ane utkRSTa antarmuhUrtanI hoya che. bAkI badhu varNana pUrvavat che. lohI AdInA mULabaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! lohI, nI, thIhUM, thIbhagA, azvakarNI, siMhakarNI, sIDhI ane muMsuDhI A badhI vanaspationAM mULarupamAM je jIva utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! Aluka varganA samAna ahIM paNa mULAdi dasa uddezaka kahevA joIe. vizeSa : AnI avagAhanA tAlavarganAM samAna che. bAkI badhu varNana pUrvavat che. Aya-kAyAdinAM mULa kedAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! Aya, kAya, kuhaNa, kunnuruka, uvrehaliya, saphA, sejjA, chatrA, vaMzAnikA ane kurA A vanaspationA mULarupamAM je jIva utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! ahIM paNa Aluka varganAM samAna mULAdi samagra dasa uddezaka kahevA joIe. pAThAdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! pAThA, mRgavAluMkI, madhu22sA, rAjavallI, padmA, moDharI, daMtI ane caMDI A badhA vanaspationAM mULarupamAM je jIvo utpanna thAya che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! ahIM paNa AlukavarganAM mULAdi dasa uddezaka kahevA joIe. For Private Personal Use Only Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana 1767 NavaraM-ogAhaNA jahA vallINaM jahaNNeNaM aMgulassa vizeSa : avagAhanA vallIvarganAM samAna jadhanya asaMkhejjaibhAgaM ukkoseNaM dhaNupuhattaM / aMguLanAM asaMkhyAtamA bhAga ane utkRSTa dhanuSa pRthatva samajavI joIe. te te jevA - viyA..2 2, .4, su. bAkI badhu varNana pUrvavata che. 26. mArA mALe mUtra tALavesu vavAyA hava- pa. bhASaparTI AdinAM mULa kaMdAdi jIvomAM utpAtAdinuM prarupaNa : pa. aha bhaMte ! mAsapaNNI muggapaNNI jIvaga-sarisava- pra. bhaMte ! mASaparTI, mudagaparNI, jIvaMka, sarisava, kareNuyA-kAoli-khIrakAoli bhaMgi-NahiM kareNukA, kAkolI, kSIrakAkolI, bhaMgI, sahI kimirAsi bhaddamuttha-NaMgalai payuyakiNNA kRmirAzi, bhadramustA, lAMgalI, payodakiSNA, payoyalayA hareNuyA lohINaM eesi NaM je jIvA payodalatA, hareNukA ane lohI A badhA mUlattAe vakkamaMti te NaM bhaMte ! jIvA kaohiMto vanaspationAM mULarupamAM je jIva utpanna thAya uvavajjati? che to bhaMte ! te kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! ettha vi dasa uddesagA vi niravasesaM u. gautama ! ahIM paNa Ayuka varganA samAna mULAdi Aluyavagga srisaa| dasa udezaka samagra rupathI kahevA joIe. evaM eesu paMcasu vi vaggesu paNNAsaM uddesagA A pramANe A pAMceya vargonAM kula maLIne pacAsa bhANiyabvaM tti| udezaka kahevA joIe. sabvattha devANa uvvjjti| tinni lesaao| A badhAmAM deva AvIne utpanna thatA nathI ane - vicA. sa. 23, , 6, mu.? traNa vezyAo jANavI joIe. 67, sarive saristrakriyA phevarAi mA vamava 57. zAlavRkSa zAlayaSTikA ane uMbarayarikAnAM bhAvabhavanuM patra prarupaNa : pa. ee NaM bhaMte ! sAlarUkkhae uNhAbhihae taNhAbhihae pra. aMte ! sUryanI garamIthI pIDita, tRSAthI vyAkuLa, davaggijAlAbhihae kAlamAse kAlaM kiccA kahiM dAvAnaLanI jvALAthI jhulasatA te zAlavRkSa kALa gacchihii ? kahiM uvavajjihii ? mAsamAM kALa karIne kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze ? u. goyamA ! iheva rAyagihe nayare sAlarUkkhattAe u. gautama ! A zAlavRkSa Aja rAjagRhanagaramAM paccAyAhii / se NaM tattha acciya vaMdiya pUiya pharIthI zAlavRkSanAM rupamAM utpanna thaze. te tyAM sakkAriya sammANiya dibve sacce saccovAe arcita, vaMdita, pUjIta, satkRta, sammAnita ane divya (devaguNothI yukta) satya, satyAvapAta, sannihiya pADihere lAulloiyamahie yAvi sannihita-prAtihArya thaze tathA Ano cabutaro bhvissi| lIpelo-potelo ane pUjanIya thaze. pa. se NaM bhaMte ! taohiMto aNaMtaraM uvaTittA kahiM pra. bhaMte ! te zAlavRkSa tyAMthI marIne kyAM jaze ane gamihie, kahiM uvavajjihii ? kyAM utpanna thaze ? 3. jo mA ! mahAvivAre sidiH -gAva- u. gautama ! te mahAvideha kSetramAM janma laIne siddha savvadukkhANamaMtaM kaahii| thaze -yAvatu- badhA duHkhono aMta karaze. pa. esa NaM bhaMte ! sAlalaThThiyA uNhAbhihayA bhaMte ! sUryanA tApathI pIDita, tRSAthI vyAkuLa taNhAbhihayA davaggijAlAbhihayA kAlamAse kAlaM tathA dAvAnaLanI jvAlAthI prajvalita te kiccA kahiM gacchihii ? kahiM uvavajjihii? zAlayaSTikA kALamAsamAM kALa karIne kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze ? che. mAnca, 2, rohI, rU. savaU, 4. pATA, 6. tada mAsafor 27 2, paMjete savaI TUAsaM rati desA | - vicA. sa. 23, 3. 1-6, T. ? pra, bhata Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1768 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse u. gautama ! Aja jaMbudvIpanA bharatakSetramAM viMdhyAcalanI viMjhagiripAyamUle mahesarIe nagarIe sAmali taLeTImAM sthita mAhezvarI nagarImAM zAlmalI rUkkhattAe paccAyAhii / seNaM tattha acciya vaMdiya vRkSanA rupamAM pharIthI utpanna thaze. te tyAM arcita, pUiya -jAva-lAulloiyamahiyA yAvi bhvissi| viMdita ane pUjanIya thaze -yAvatu- teno cabutaro lIpelo-potelo ane pUjanIya thaze. pa. se NaM bhaMte ! taohiMto aNaMtaraM ubvaTTittA kahiM pra. bhaMte ! te (zAlayaSTikA) tyAMthI kALa karIne kyAM gacchihii ? kahiM uvavajjihii ? jaze ? kyAM utpanna thaze ? 3. gayA ! mahAvihevAse sinnihi -nA- u. gautama! te mahAvideha kSetramAM janma laIne siddha savvadukkhANamaMtaM kaahii| thaze -yAvatu- sarva duHkhono aMta karaze. pa. esa NaM bhaMte ! uMbaralaThiyA uNhAbhihayA pra. bhaMte sUryanAM tApathI pIDita, tRSAthI vyAkuLa taNhAbhihayA davaggijAlAbhihayA kAlamAse kAlaM ane dAvAnaLanI jvAlAthI prajvalita te kiccA kahiM gacchihii ? kahiM uvavajjihii ? umbaravRkSanI zAkhA kALamAsamAM kALa karIne kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze ? u. goyamA! ihevajaMbuddIve dIve bhArahe vAse pADaliputte gautama ! Aja jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM pATalIputra nAma nagare pADalirUkkhattAe paccAyAhii / se NaM nAmaka nagaramAM pATalI vRkSanAM rupamAM pharIthI tattha acciya-vaMdiya-pUiya-jAva-lAulloiyamahiyA utpanna thaze. te tyAM arcita, vaMdita ane pUjanIya yAvi bhvissi| thaze -cAvatu- teno cabutaro lIdhelo-potelo ane pUjanIya thaze. pa. se NaM bhaMte ! taohiMto aNaMtaraM ubaTitA kahiM pra. bhaMte ! te jIva tyAMthI kALa karIne kyAM jaze ? kyAM gachidi? diM 3vannihi ? utpanna thaze ? u. goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihii -jAva- u. gautama ! te mahAvideha kSetramAM janma laIne siddha savvadukkhANamaMtaM kAhii / thaze -yAvatu- te sarva duHkhono aMta karaze. - vi . sa. 64, 3.8, su. 28-2 0 18. saMkSetna gaNe% mataviyavaraNAne meca paNa vo- 58. saMkhyAta asaMkhyAta ane ananta jIvavALA vRkSonAM bhedonuM prANa : 1. phavidA nuM maMte ! pharavA guttA ? pra. aMte ! vRkSa keTalA prakAranAM kahyA che ? u. goyamA ! tivihA rUkkhA paNNattA, taM jahA u. gautama ! vRkSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. saMkhejjajIviyA, 2. asaMkhejjajIviyA, 1. saMkhyAta jIvavALA, 2. asaMkhyAta jIvavALA, rU. avitanIviyA 3. ananta jIvavALA. 1 se jiM te saMvenjanIviyA ? pra. bhaMte ! saMkhyAta jIvavALA vRkSa kayA che ? u. saMkhejjajIviyA aNegavihA paNNattA, taM jahA- u. gautama ! saMkhyAta jIvavALA vRkSa aneka prakAranAM kahyA che, jemake - 2. tAtre, tamane, tavatri, tetri -LAva tADa, tamAla, takkali, tetalI -yAvata- nAriyela nAlierIje yA'vanne thppgaaraa| A prakArathI anya vRkSa vizeSa paNa saMkhyAta jIvavALA jANavAM joIe. 2. TAii , 3, 3. 2, su. 241 tRNa vanaspatinA bheda che. 2. vv[, g. 2, mu. 48 Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMcagati-adhyayana chuM. setaM saMkhejjajIviyA / pa se kiM taM asaMkhejjajIviyA ? u. asaMkhejjajIviyA duvihA paNNattA, taM jahA - chu. miyA ya, 2. vadurIyA ya / 6. u. egaTThiyA aNegavihA paNNattA, taM jahA- nibaMba jaMbu -khAva- taddA ane ya / ne yavane tadadhvArA | 5. kiM taM egaTThiyA ? 3. esi NaM mUlA vi asaMkhejjajIviyA, evaM kaMdA vi, cA vi, tathA vi, sArA vi, vAttA vi 5. seviM taM vahuvIyA ? 3. vadhruvIyA govidA paLattA, te nadAatthiy tiMdu kaviTThe - jAva- NIme kahue kayaMbe ya / je yA'vaNNe tahappagArA / pattA patteya jIviyA, pupphA aNega jIviyA, phalA egaTThiyA / setaM egaTThiyAM' / eesi NaM mUlA vi asaMkhejjajIviyA, kaMdA vi, dhaMdhA vi, tathA vi, sAnA vi, vavAnA vi, pattA patteya jIviyA, pupphA aNegajIviyA, phalA bahubIyagA je yA'vaNNe tahappagArA / setaM bahubIyagA, se taM asaMkhejjajIviyA / se kiM taM anaMtajIviyA ? anaMtajIviyA aNegavihA paNNattA, taM jahA 21. 5. o, mu. 40 pra. u. pra. u. pra. u. pra. u. A saMkhyAta jIvavALA vRkSonuM varNana che. bhaMte ! asaMkhyAta jIvavALA vRkSa kayA che ? 1769 gautama ! asaMkhyAta jIvavALA vRkSa be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ekAsthika (eka guThalI bIja vALA), 2. bahubIjaka (ghaNA bIjavALA). bhaMte ! ekAsthika vRkSa kayA che ? gautama ! ekAsthika vRkSa aneka prakAranAM kahyA che, jemake-nIMba, Amra, jAMbu -yAvat- azoka vRkSa A pramANe anya vRkSone ekAsthika jANavA joIe. AnA mULa (jaDa) paNa asaMkhyAta jIvavALA hoya che. AnA kaMda, skaMdha, tvacA (chAla), zAkhA, pravAla paNa asaMkhyAta jIvavALA che. pAMdaDA pratyeka jIvavALA che, puSpa aneka jIvavALA che, phaLa eka jIvavALA che, A ekAsthika vRkSa (eka bIjavALA)nuM varNana che. bahubIjaka vRkSa kayA che ? bahubIjaka vRkSa aneka prakAranAM kahyA che, jemakeastika, teMdu, kapittha -yAvat- nIma, kruja ane kadaMba Adi. A pramANe anya vRkSone bahubIjaka jANavA joIe. A (bahubIjaka vRkSo)nAM mULa asaMkhyAta jIvavALA hoya che. AnAM kaMda, skaMdha, tvacA (chAla) zAkhA ane pravAla paNa (asaMkhyAta jIvavALA che.) AnA pAMdaDA pratyeka jIvAtmaka (pratyeka pAMdaDAmAM eka-eka jIvavALA) hoya che, puSpa aneka jIvarupa hoya che ane phaLa ghaNA bIjovALA hoya che. A ane A pramANenAM jeTalA paNa anya vRkSa che tene paNa (bahubIjavALA) jANI levuM joIe. A bahubIjaka vRkSonuM varNana thayuM. A asaMkhyAta jIvonuM varNana thayuM. ananta jIvavALA vRkSa kayA che ? ananta jIvavALA vRkSa aneka prakAranAM kahyA che, jemake - 2. vaLa. 1. ?, mu. 42 For Private Personal Use Only Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 dravyAnuyoga bhAga-3 Alue, mUlae, siMgabere, hirilI, sirilI, sissirilI, kiTThiyA, chiriyA, chIravirAliyA, kaNhakaMde, vajjakaMde, sUraNakande, khilUDe, bhaddamutthA, fiDAi , strodI, dU, thAt, mA, muggakaNNI, assakaNNI, sIhakaNNI, sIuMDhI, musuMDhI / je yA'vanne thppgaaraa| baTeTA, mULA, zRMgabera (adaraka), hiralI, sirilI, sissiralI, kiTikA, chiriyA, hIravidArikA, kRSNakaMda, vajUkaMda, sUraNakaMda, khIlUDA (Adra) bhadramustA, piMDaharidrA (haLadaranI gAMTha) lohI, nI, thI, muddagakarNI, azvakarthI , siMhakarmI , siuMDI ane musuMDI A ane AnAthI bIjA jeTalA paNa A prakAranAM anya vRkSa che tene (ananta jIvavALA) jANI levA joIe. A ananta jIvavALA vRkSonuM varNana thayuM. se taM annNtjiiviyaa| - vicA. sa. 8, 3. rU, ku. 2-5 59. vaNassaikAe gaMdhaMgAg. 6 ne aMte ! paM ? kai NaM bhaMte ! gaMdhasayA paNNattA ? u. goyamA ! satta gaMdhaMgA, satta gaMdhasayA pnnnnttaa| - nIva, ri. 3, 3. 2, su. 18 pa9, vanaspatikAyikanAM gaMdhAMga : pra. bhaMte ! gaMdhAMga keTalA prakAranAM che ? tathA gaMdhasata keTalA prakAranAM che ? u. gautama ! gaMdhAMga sAta prakAranAM che ane prabhedonI apekSAe gaMdha sAtaso prakAranAM kahyA che. 9. vicA. sa. 7, 3. 3, mu. 6 Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1771 nAmanA nAnA kApA pADavA . Tutam IIIIIII IIIIIIII HitinguisitilitieEllilithillllllll all ll lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliApa pANImAM 36. manuSyagati adhyayana - A adhyayanamAM mukhyarUpathI agrAMkita viSaya varNita che (1) vividha vivakSAothI puruSanA traNa, cAra Adi prakAra (2) ekorukadvIpanA puruSa ane strIonA zArIrika gaThana, AhAra, AvAsa AdinA sivAya tyAM anya prANIo, vastuo AdinA saMbaMdhamAM kathana (3) strI, bhUtaka, suta, prasarpaka, tairAka, rAjA, mAtA-pitA AdinA cAra-cAra prakAra (4) manuSyanI avagAhanA ane sthiti. manuSyanA janma-maraNa AdinA saMbaMdhamAM garbha ane dhutkAnti adhyayanamAM juo. manuSyanA jJAna, yoga, upayoga, lezyA Adi mATe teja adhyayanamAM juvo. ahiM A adhyayanamAM manuSya saMbaMdhita teja varNanano samAveza che jenuM anyatra varNana karavAmAM AvyuM nathI. manuSya be prakAranA hoya che- (1) garbhaja ane (2) samucchimasamuzcima manuSya atyaMta avikasita hoya che temaja cothI paryApti pUrNa karatA pahelA ja mRtyu pAme che. AnI utpatti maLa, mUtra, zleSma, vIrya Adi cauda azuci sthAno para thAya che. garbhaja manuSya paNa traNa prakAranA hoya che. karmabhUmimAM utpanna, akarmabhUmimAM utpanna tathA chappana aMtaraa pomAM utpanna. pAMca bharata, pAMca airAvata ane pAMca mahAvideha e paMdara karmabhUmi mAnI che. akarmabhUminA 30 bheda che- 5 haimavata, pa hairaNyavata, 5 harivarSa, 5 ramyaphavarSa, 5 devakuru ane 5 uttarakuru. garbhaja manuSya paryAptA ane aparyAptA baMne prakAranA hoya che. jyAre samucchima manuSya mAtra aparyAptA ja hoya che. veda ane liMganI apekSAe traNa prakAranA manuSya hoya che. (1) puruSa (2) strI ane (3) napuMsaka. prastuta adhyayanamAM mukhyarUpe manuSya puruSanuM vividha prakArathI varNana karavAmAM AvyuM che. paraMtu AnuSaMgika ane lAkSaNikarUpathI A puruSa zabda manuSyanuM ja sUcaka che. jemAM strI ane napuMsakonuM paNa grahaNa thaI jAya che. puruSa traNa prakAranA kahya che- (1) sumanaska (2) durmanaska ane (3)no sumanaska - no durmanaska. A traNe bheda mAtra puruSa para ghaTita na thaI manuSya mAtra para ghaTita thAya che. eTalA mATe ahiM puruSa zabdathI strI ane napuMsakarUpa manuSyone paNa samAveza thaI jAya che. puruSa zabdano prayoga nAma, sthApanA ane dravyanA bhedathI judA arthamAM paNa thAya che. kayAMka vivakSAbhedathIe jJAna puruSa, darzana puruSa ane cAritrapuruSa paNa kahyA che. puruSanA uttama, madhyama ane jadhanya bheda paNa karyA che. uttama puruSanA pharI dharmapuruSa - ahatu, bhogapuruSa - cakravartI ane karmapuruSa - vAsudeva Adi bheda karyA che. madhyama puruSanA ugra, bhoga ane rAjanya puruSa tathA jaghanya puruSanA dAsa, bhUtaka ane bhAgIdAra Adi puruSa bheda karyA che. gamananI vivakSAthI, AgamananI vivakSAthI, sthiratAnI vivakSAthI puruSanA sumanaska, durmanaska ane no sumunaskanodurmanaska bheda karyA che. te ja traNa bheda besavA, hanana karavA, chedana karavA, bolavA, bhASaNa karavA, ApavA, bhojana karavA, prApti - aprApti, pAna karavA, sUvA, yuddha karavA, jItavA, parAjita karavA, sAMbhaLavA, jovA, sUMghavA, AsvAda levA ane sparza karavA Adi aneka prakAre paNa karyA che. koI puruSa A kriyAone karI ane koI na karI sumanaska (harSita manavALA) thAya che. koI Ane karI athavA na karI durmanaska (khinna manavALA) thAya che. koI puruSa athavA manuSya evA paNa hoya che je na sumanaska hoya che ane na durmanaska hoya che. paraMtu te udAsIna cittavALA rahe che. sumanaskatA, durmanaskatA ane no sumanaskatA - no durmanaskatA A vibhinna kriyAonA bhUta, vartamAna ane bhaviSyamAM na thavAnA AdhAre thavI jovA maLe che. A varNanathI manuSya kiMvA jIvanI judI-judI raci ane prakRti hovAno paNa saMketa maLe che tathA e paNa jJAta thAya che ke jIva potAnA saMskAronA anusAra A kriyAonA thavA ke na thavAmAM prasanna athavA taTastha rahe che. puruSanuM aneka prakArathI cartubhaMgImAM varNana karavAmAM AvyuM che. jema- keTalAka puruSa jAti ane mana baMnethI zuddha hoya che. keTalAka jAtithI zuddha ane azuddha manavALA hoya che. keTalAka jAtithI azuddha ane manathI zuddha hoya che. filitiudAWITgapants intFirminalianhailalitanii aldhApAkA kAmailupAllialisualillainiHitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiE=filiiiiiiiiiii) Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1772 %BhaoSyiotipifilidhava Naothouhahal Nikhill che thI ja che - - - - ane keTalAka jAti ane mana baMnethI azuddha hoya che. A prakAranI cartubhaMgInuM varNana jAtinI sAthe saMkalpa, prajJA, daSTi zIlAcAra ane parAkramanuM paNa thayuM che. zarIrathI pavitratA ane apavitratAnA bhaMgonuM kathana mana, saMkalpa, pra daSTi AdinI pavitratA ane apavitratAnI sAthe thayuM che. te ja pramANe aizvaryanA unnata ane praNata thavAnuM kathana mana, prajJA, dRSTi AdinI unnatatA ane praNatatAnI sAthe cAra bhaMgomAM thayuM che. zarIranI RjutA ane vakratAnI sAthe mana, saMkalpa, prajJA, dRSTi, vyavahAra ane parAkramanI RjutA ane vakratAnA paNa cAra-cAra bhaMga banyA che. zarIra, kuLa AdinI uccatA ane hInatAnI sAthe temaja vicAronI uccatA ane hInatAnI sAthe paNa cAra bhaMga varNita che. satya ane asatya bolavuM, pariNamana karavuM, satya ane asatya rUpavALA, manavALA, saMkalpavALA, prajJAvALA, daSTivALA Adi puruSonA paNa vividha prakArathI cAra bhaMgomAM varNana thayuM che. A pramANe Arya ane anAryanI vivazAthI, prIti ane aprItinI vivakSAthI, AtmAnukaMpa ane parAnukampanA bhedanI vivakSAthI, Atma-padanA aMtakarAdinI vivakSAthI, mitra ane amitranA dRSTAMta dvArA, svaparanuM nigraha karavA AdinI vivakSAthI puruSa cAra-cAra prakAranA pratipAdita karyA che. ahIM jAti, kuLa, baLa, rU5, zruta ane zIlathI saMpanna thavA ane na thavAnA AdhAra para puruSanI 21 cartubhaMgIonuM varNana paNa mahatvapUrNa che. dIna-adIna pariNatine laI sattara (17) caubhaMgI, parijJAta ane aparijJAtane laI traNa caubhaMgI, sugata-durgatanI apekSAthI pAMca caubhaMgI, kRza ane dRDhanI apekSAe traNa caubhaMgInuM varNana thayuM che. potAnA ane bIjAnA doSa jovA ane na jovA, tenI udIraNA karavI ane na karavI, tenuM upazamana karavuM ane na karavuM nA AdhAre paNa carturbhAgI banI che. udaya - astanI vivakSAthI, AkhAyaka ane pravibhAvakanI vivakSAthI, artha (kArya) ane abhimAnanI vivakSAthI paNa puruSanA cAra prakAra varNita che. puruSanA sauvastika ane pradhAnanA rUpamAM paNa cAra prakAra pratipAdita che. vaiyAvRtya karavuM ane karAvavuM ane na karavuM ane na karAvavuM nA AdhAra para paNa puruSa cAra prakAranA hoya che. traNa karavA ane na karavA nI sAthe parimarza (upacAra) saMrakSaNa (dekharekha) ane sa cAra bhaMga bane che. vanakhaMDanA daSTAMtathI paNa cAra prakAranA puruSa kahyA che. vRkSonA praNata ane unnata thavA ane Rju, ane vakra thavA temaja pAMdaDA AdithI yukta thavAnA daSTAMtothI paNa puruSanA cAra-cAra prakAra pratipAdita che. asipatra, karapatra, surapatra ane kadambacIrikA patranI jema manuSya (puruSa) paNa cAra prakAranA kahyA che. koraka puSpa, kAcA phaLa, samudra, zaMkha, madhu-viSakuMbha, pUrNa-tucchakuMbha AdinA daSTAMtothI paNa puruSanA cartuvidhatvane spaSTa karavAmAM AvyuM che. pUrNa ane tucchakuMbhanA dRSTAMtathI puruSanI pAMca caubhaMgI, mArganA dRSTAMtathI traNa caubhaMgI, yAnanA dAMtathI cAra caubhaMgI, yugya (vAhana vizeSa)nA dRSTAMtathI cAra caubhaMgI varNita che. sArathInA dRSTAMtathI puruSane yojaka - viyojakanA AdhAre cAra prakAranA batAvyA che. vRSabhane cAra prakAranA batAvI puruSane paNa cAra prakAranA kahyA che- (1) jAti saMpanna (ra) kuLasaMpanna (3) baLa saMpanna ane (4) rUpa saMpanna. pharI jAti, kuLa, baLa ane rUpanAM paraspara vidheyAtmaka, niSedhAtmaka AdinA rUpamAM sAta cartubhaMga varNita che. AkIrNa (jhaDapathI cAlavAvALo) ane khaluMka (maMda gativALA) azvanA daSTAMtathI paNa puruSanA bhaMgonuM nirUpaNa thayuM che. jAti, kuLa, baLa, rUpa ane saMpanna ghoDAnA daSTAMta dvArA puruSanA daza cartubhaMgonuM varNana karyuM che. azvanI yuktAyuktatAnA daSTAMtathI puruSanA cAra cartubhaMga, hAthInI yuktAyuktatAnA dAMtathI pAMca cartubhaMga ane senAnA daSTAMtathI be cartubhaMgonuM pratipAdana thayuM che. hAthI cAra prakAranA kahyA che- (1) bhadra (2) maMda (3) mRga ane (4) saMkIrNa. A cArenA svarUpanuM varNana karatAM puruSa paNa cAra prakAranA kahyA che. pachI A bhedonA AdhAre puruSanA aneka cartubhaMga bane che. svara ane rUpathI saMpanna pakSInA dRSTAMtathI, zuddha ane azuddha vastronA daSTAMtathI, pavitra - apavitra vastronA daSTAMtathI ane caTAInA daSTAMtathI paNa puruSanA cartuvidhatvanuM varNana thayuM che. madhusiphathI ( mINabattI) jatuM (lAkha), dAru (lAkaDu) ane mATInA goLA, loDhA (lokhaMDa), trapu (rAMgA), tAMbu ane zIzAnA goLA, cAMdI, sonuM, ratna ane hIrAnA goLAnA daSTAMtathI paNa puruSa cAra-cAra prakAranA kahyA che. kUTAgAra ane meghanA dRSTAMtothI paNa puruSanI cartubhaMgIonuM pratipAdana thayuM che. A pramANe vividha daSTAMtonA mAdhyamathI puruSa (manuSya)ne cAra prakAranA pratipAdita karyA che. papadhase Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1773 [lllla Hlllllllllllllllllllllllllllllllllllllll. lllululitiliitilit anillallalllllllllllllllllllllllllllll l lllli He illllllllllllllllll mill ill all illumiliatilianitunititlullllllllllltall willlllllllllllll ill all allu allulilluuurl meghanA daSTAMtothI mAtA - pitA ane rAjAnA cAra-cAra prakAra kahyA che. vAta-maMDalikAnA dRSTAMtathI strIo cAra prakAranI kahI che. strIonA cartavidhatvanuM pratipAdana dhUmazikhA, agnizikhA, kUTAgAra zAlA AdinA dRSTAMtonA mAdhyamathI paNa karavAmAM AvyuM che. bhUtaka arthAt zramika, suta (putra) prasarpaka prayatnazIla ane tairAkonA paNa cAra-cAra prakAronuM A adhyayanamAM pratipAdana thayuM che. A badhA manuSyagatinA jIva che. mATe tene A adhyayanamAM levAmAM AvyA che. puruSanuM pratipAdana pAMca ane cha prakArothI paNa thayuM che. sthAnAMga sUtramAM puruSa pAMca prakAranA kahyA che. hinasatva, hinamana: satva, calasatva, sthirasatva ane udayanasatva teonA arthanuM paNa pratipAdana ahiM adhyayanamAM yathAsthAna karavAmAM AvyuM che. manuSyanA cha prakAronuM pratipAdana be prakArathI upalabdha che- prathama prakAranA anusAra jaMbudvIpa, dhAtakIkhaMDa dvIpanA pUrvArdhva ane pazcimAddha, ardhapuSkaradvIpanA pUrvArdhva ane pazcimArya tathA aMtarlIpomAM utpanna thavAnA kAraNe manuSya cha prakAranA che. bIjA prakAranA anusAra karmabhUmi, akarmabhUmi ane aMtarlIpamAM utpanna trividha sammaskima ane trividha garbhaja maLI cha prakAranA thAya che. Rddhi saMpanna manuSyonA pRthapha rUpathI cha prakAra batAvyA che- (1) aha, (2) cakravartI (3) baLadeva (4) vAsudeva (5) cAraNa ane (6) vidyAdhara. je Rddhi saMpanna nathI te paNa haimavata. ramyaphavarSa, karavarSa ane aMtarlepomAM utpanna thavAthI cha prakAranA che. naipuNika puruSonA nava prakAra ane putronA Atmaja, kSetraja Adi daza prakArono paNa A adhyayanamAM ullekha che. ekorukaddIpanA purUSo ane strIonA zarIra sauSThavanuM A adhyayanamAM suMdara varNana thayuM che. tenA paga, AMgaLIo, pIMDI, goThaNa, kamara, vakSasthala, bhujA, hAtha, nakha, hastarekhA Adi samasta aMgonuM svarUpa AmAM varNita che. A manuSpo mATe kahevAmAM AvyuM che ke te svabhAvathI bhadra, vinIta, zAMta, alpa krodha, mAna, mAyA ane lobhavALA mAdeva saMpanna ane saMyata ceSTAvAlA hoya che. te eka divasa choDI eka divasa AhAra grahaNa kare che. strIo chatra, dhvajA Adi 32 lakSaNothI saMpanna hoya che. puruSonI cAla hastInA samAna ane strIonI cAla haMsa nA samAna kahevAmAM AvI che. te strIo tathA puruSo puthvI, puSpa ane phaLono AhAra kare che. pRthvI Adino svAda paNa atyaMta ISTa ane manojJa kahyo che. teo potAnuM alaga ghara banAvIne rahetA nathI. paraMtu gehAkAra pariNata vRkSomAM ja nivAsa kare che, ekoka dvIpamAM grAma, nagara -jAvata- sanniveza nathI. tyAM asi, mapI, kRSi, pazya ane vANijya paNa nathI. sonA, cAMdI jevI vastuomAM teono tIvra mamatvabhAva hoto nathI. tyAM rAjA, sArthavAha, dAsa, nokara Adi paNa nathI. mAtA-pitA AdinA pratye tIvra prema baMdhana hotuM nathI. tyAM koI ari, ghAtaka, vadhaka Adi nathI. mitra Adi paNa nathI. tyAM sagAI, lagna, yajJa, sthAlIpAka jevA saMskAra paNa hotA nathI. te mahotsava paNa manAvatA nathI. tyAM koIpaNa prakAranuM vAhana nathI. teo pagapALA cAle che. ghoDA, hAthI, UMTa, bela Adi pazu che. paraMtu teono vAhananArUpamAM upayoga karatA nathI. ekoka dvIpamAM siMha, vyAdhra (vAgha) Adi pazu che. paraMtu teo svabhAvathI bhadra prakRtivALA che. ekoka dvIpano bhU-bhAga vadhAre samatala ane ramaNIya kahevAmAM Avyo che. te sthAna prAkRtika upadrava rahita che. tyAMnA nivAsI manuSya roga ane AtaMkathI paNa mukta che. A ekoka dvIpanA manuSya cha mahinAnuM alpa Ayu zeSa rahe tyAre eka yugalikane janma Ape che tathA kaSTa vagara mRtyune prApta thaI devalokamAM utpanna thAya che. teonuM utkRSTa Aya palyopamano asaMkhyAtamo bhAga hoya che tathA tenAthI jaghanya asaMkhyAtabhAga UNa hoya che. jaMbudvIpanA bharata ane airavata kSetramAM suSamA nAmaka kALamAM manuSyanI UMcAI be gAu ane utkRSTa Ayu be palyopama hoya che. A kSetromAM suSama-suSamA kALamAM UMcAI traNa gAu ane utkRSTa Aya traNa palyopama hoya che. devakara, uttarakara, dhAtakIkhaMDa ane ardhapuSkaradvIpanA pUrvArdhva ane pazcimAddhamAM paNa utkRSTa avagAhanA traNa gAu ane utkRSTa Aya traNa palyopama kahevAmAM AvI che. Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kura - 1774 dravyAnuyoga bhAga-3 36. maNussagaI-ajjhayaNaM 36. manuSya gati-adhyayana sUtra : 1. viviha vivakkhayA purisANaM tivihatta parUvaNaM- 1. vividha vivAthI puruSonAM trividhatvanuM prarupaNa : tao purisajAyA paNNattA, taM jahA puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. ma purise, 2. TavI purise, rU. trapurisA 1. nAma puruSa, 2. sthApanA puruSa, 3. dravya puruSa. to kurisanAthI , nahIM puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 6. TLapurase, 2. haMsApura, rU. rapurA 1. jJAna puruSa, 2. darzana puruSa, 3. cAritra-puruSa. tao purisajAyA paNNattA, taM jahA puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - . verise, 2. pipurise, rU. amistrAvapurA 1. veda puruSa, 2. cinha puruSa, 3. abhilASa puruSa. tivihA purisA paNNattA, taM jahA - puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. uttamapurisA, 2. majjhimapurisA, 3. jhnnnnpurisaa| 1. uttama puruSa, 2. madhyama puruSa, 3. jaghanya puruSa. uttamapurisA tivihA paNNattA, taM jahA - uttama-puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. dhammapurA, 2. mora purisArU. ramapurisA | 1. dharma puruSa, 2. bhoga-puruSa, 3. karma-puruSa. 2. dhammapurisA - narahaMtA, 1. dharma puruSa- ahaMta, 2. mora purisara-javaThThI, 2, bhoga puruSa - cakravartI, rU. znapurisA-vAsudevA !'' 3. karma puruSa - vAsudeva. majjhimapurisA tivihA paNNattA, taM jahA madhyama-puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. 3NIT, 1. ugra puruSa - nagara rakSaka, 2. mA , 2. bhoga puruSa - kulaguru, purohita, rU. rAiUT | 3. rAjanya puruSa - jAgIradAra Adi. jahaNNapurisA tivihA paNNattA, taM jahA - jaghanya - puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. DhasA, 2. mathaTI, 3. mApha7 TI 1. dAsa-sevaka, 2. bhUtaka-naukara, 3. bhAgIdAra. - TALa. . 2, 3. 2, . 237 2. maLa vivApuralAne gumAssA tivihAva- 2. gamananI vivaphAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : tao purisajAyA paNNattA, taM jahA puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - che. amane, 2. tumane, 1. sumanaska(mAnasika harSavALA), 2. durmanaska(mAnasika viSAdavALA) rU. nosuma kumane ! 3. nosumanaska-normanaska (na harSavALA, na viSAdavALA) (2) tama purisanAyA paU/TI, te nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - . jaMtA gAme sumane bhava6, 1. keTalAka puruSa gayA pachI sumanaska (harSita) thAya che. 2. baMtA jAme tuma mavaDuM, 2. keTalAka puruSa gayA pachI durmanaska (duHkhI) thAya che, 3. gaMtA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa gayA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che arthAt samabhAvamAM rahe che. Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1775 (2) tao purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. gAmIte guma mava6, 2. jAmItege dummaNe bhavai, 3. jAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (3) to purisanAyA pattA, te nahIM1. jAissAmItege sumaNe bhavai, 2. jAissAmItege dummaNe bhavai, 3. jAissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (4) tamo purasanAyA , te nahIM1. agaMtA NAmege sumaNe bhavai, 2. agaMtA NAmege dummaNe bhavai, 3. agaMtA NAmege josumaNe-NodummaNe bhavai, () to purisanAyA paU/TI, te nahIM1. Na jAmi ege sumaNe bhavai, (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAuM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa jAuM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa jAuM chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jaIza eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa jaIza eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa jaIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa na javAthI sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa na javAthI durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa na javAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jato nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa jato nathI eTalA mATe durmAska thAya che, 3. keTalAka puruSa jato nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jaIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa jaIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa jaIza nahi eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na darmanaska thAya che. 3. AgamananI vivakSAthI puruSono sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa AvyA pachI sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa AvyA pachI durmanaska thAya che, 2. Na jAmi ege dummaNe bhavai, 3. Na jAmi ege NosumaNe-NodummaNe bhavai, (6) to purisanAyA pattA, te nahIM1. Na jAissAmi ege sumaNe bhavai, 2. Na jAissAmi ege dummaNe bhavai, 3. Na jAissAmi ege NosumaNe-NodummaNe bhvi| - TAI. sa. rU, 3.2,su. 268 gAmanA vivAyA purasA mumatsAi tivi pruuvnnN(2) tamo purisanAyA pattA, tuM narache. mAtA nAme sumo bhava, 2. mAtA pAme tumane bhavaH, Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1776 dravyAnuyoga bhAga-3 3. AgaMtA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa AvyA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) tamo purisanIyA TWITT, te nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - . mIte sumane bhava6, 1. keTalAka puruSa AvuM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. mIte tumane bavaH, 2. keTalAka puruSa AvuM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. emItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa AvuM chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) tamo risanAyA TUITI, te nIM (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sAmIte sumo mava6, 1. keTalAka puruSa Avaze eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. islAmIte tune mavaDuM, 2. keTalAka puruSa Avaze eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. essAmItege josumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa Avaze eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) to purisanAyA TUVIRaa, teM nadI (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mAtA pAme tuma bhava6, 1. keTalAka puruSa na AvavAthI sumanaska thAya che. 2. aNAgaMtA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa na AvavAthI durmanaska thAya che, 3. aNAgaMtA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa na AvavAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. () to purisanAyA pattA, te nahIM (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake2. ja punIta kuma bhava6. 1. keTalAka puruSa Avato nathI eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. to tuHo mavaDuM, 2. keTalAka puruSa Avato nathI eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. Na emItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa Avato nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) tamo purisanAyA pattA, te nA (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na essAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa AvIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. Na essAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa AvIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na essAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa AvIza nahi eTalA mATe na - TAima, rU, 3.2, mu.? 68 (8-2 rU) sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 4, viviyApurisAne gumavsAtividattAva- 4. rahevAnI vivekSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarUpaNa : () tamo purisanA paUTI, te nIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ciTThittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa rahyA pachI sumanaska thAya che. Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1777 manuSya gati-adhyayana 2. vidvittA nAme tumma mava6, 2. keTalAka puruSa rahyA pachI durmanaska thAya che, 3. ciTThittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa rahyA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) tamo purisanAyA pachAttA, te nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. jAmIte sumane bhava6, 1. keTalAka puruSa rahe che eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. viTTImIte Dumo bhavaH, 2. keTalAka puruSa rahe che eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. ciTThAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa rahe che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) to kurisanAyA paVIRA, te naI (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. viditsAnIte amane mava6, 1. keTalAka puruSa rahIza eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. viTTisAmI tuma mavaDuM, 2. keTalAka puruSa rahIza eTalA mATe durmanaska thAya che. rU. nirissAnIta sama-nampa mA. 3. keTalAka puruSa rahIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) tamo purisanAthI pawA , taM nahA (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. aciTThittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa na rahevAthI sumanaska thAya che. 2. aciTThittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa na rahevAthI durmanaska thAya che. 3. aciTThittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa na rahevAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. () to rasanAyA pattA, te nahIM (5) puruSa traNa prakAranA kahyA che, jemake - 2. vikrAmIte sumane mava6, 1. keTalAka puruSa raheto nathI eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. Na ciTThAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa raheto nathI eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. Na ciTThAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa raheto nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) tamo purisanIya pavyttA, te nA (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na ciTThissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa rahIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. Na ciTThissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa rahIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. Na ciTThissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa rahIza nahi eTalA mATe na sumanaska - TApa. . 2, 3. 2, 3. 268 (24-28) thAya che ane na durmanaska thAya che. kliIyA vivAyA purisAne kumAranI tividatta 5. besavAnI vivalAthI puruSanAM sumanaskAdi trividhatvanuM parUvaNaM prarupaNa : () to purisanAyA UTI, te nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. NisiittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa beThA pachI sumanaska thAya che, Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1778 6. 2. NisiittA NAmege dummaNe bhavai, 3. NisiittA NAmege NosumaNe - NodummaNe bhavai / (2) to purimanAyA vAttA, taM jahA 1. NisIyAmItege sumaNe bhavai, 2. NisIyAmItege dummaNe bhavai, 3. NisIyAmItege NosumaNe NodummaNe bhavai / (3) to risanAyA paLattA, taM nahA 1. NisIissAmItege sumaNe bhavai, 2. NisIissAmItege dummaNe bhavai, 3. NisIissAmItege NosumaNe - godummaNe bhavai / (4) to purisanAyA paLattA, tuM bahA 1. aNisiittA NAmege sumaNe bhavai, 2. aNisiittA NAmege dummaNe bhavai, 3. aNisiittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (1) to purisanAyA vaLattA, taM nahIM 1. Na NisIyAmItege sumaNe bhavai, 2. Na NisIyAmItege dummaNe bhavai, 3. Na NisIyAmItege NosumaNe - NodummaNe bhavai / (6) to purisanAyA paLattA, taM jahA 1. Na NisIissAmItege sumaNe bhavai, 2. Na NisIissAmItege dummaNe bhavai, rU. Na NisIissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / - TALe. a. 2, 3. 2, mu. 68 (20-21) hanana vivakkhayA purisANaM sumaNassAi tivihatta parUvaNaM- 5. (2) to purisanAyA vaLattA, taM nahIM1. haMtA NAmege sumaNe bhavai, dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalAka puruSa beThA pachI durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa beThA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa besu chuM eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa besu chuM eTalA mATe durmanaska thAya che. keTalAka puruSa besu chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 3. (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake . - 1. keTalAka puruSa besIza eTalA mATe sumanaska thAya che. 3. 2. keTalAka puruSa besIza eTalA mATe durmanaska thAya che. keTalAka puruSa besIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa na besavAthI sumanaska thAya che, 2. 3. keTalAka puruSa na besavAthI durmanaska thAya che, keTalAka puruSa na besavAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa besatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa besatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa besatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake . - 1. keTalAka puruSa besIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa besIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa besIza nahi eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. mAravAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa mAryA pachI sumanaska thAya che. For Private Personal Use Only - Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1779 2. haMtA NAmege dummaNe bhavai, 3. haMtA NAmege josumaNe-NodummaNe bhavai / (2) to purasanAyA pachaU/ttA, te nahIM1. haNAmItege sumaNe bhavai, 2. haNAmItege dummaNe bhavai, 3. haNAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (3) to purisanAyA TUITI, teM nahA2. dafbasAmIne amane mava6, 2. fssAmI Tune mava6, 3. haNissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (4) to purisanAyA TUttA, te nIM2. mahaMtA game mane mavaDuM, 2. mahaMtA gAme tummane mavaDuM, 3. ahaMtA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 2. keTalAka puruSa mAryA pachI durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa mAryA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa mAruM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa mAruM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa mAruM chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa mArIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa mArIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa mArIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa na mAravAthI sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa na mAravAthI durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa na mAravAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa mAratA nathI eTalA mATe sumana thAya che. 2. keTalAka puruSa mAratA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa mAratA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa mArIza nahi eTalA mATe sumanaska (9) to purisanIyA TWttA, te nahIM1. Na haNAmItege sumaNe bhavai, 2. Na haNAmItege dummaNe bhavai, 3. Na haNAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (6) to purisanAyA paUUITI, taM nahIM2. simIte sumane mava6, thAya che, 2. Na haNissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa mArIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na haNissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa mArIza nahi eTalA mATe na -yA. . 2, 3.2, .? 68 (22-22) sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 7. chidrAvivArasA gumAstAtivihavaLa- 7. chedananI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : | (?) to purisanAyA paVITI, te nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. chidritA ne sumane mava6, 1. keTalAka puruSa chedana karyA pachI sumanaska thAya che, Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1780 dravyAnuyoga bhAga-3 2. chiMdittA NAmege dummaNe bhavai, 3. chiMdittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (2) tamo purasanIyA pawwttA, te nadI1. chiMdAmItege sumaNe bhavai, 2. chilAmIte Dumo bhavaH, 3. chiMdAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (3) to purisanAyA pattA, te nadI - 1. chiMdissAmItege sumaNe bhavai, 2. chiMdissAmItege dummaNe bhavai, 3. chiMdissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (4) to purisanAyA pachI , te na1. achiMdittA NAmege sumaNe bhavai, 2. achiMdittA NAmege dummaNe bhavai, 3. achiMdittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 2. keTalAka puruSa chedana karyA pachI durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa chedana karyA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa chedana karuM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa chedana karuM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa chedana karuM chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa chedana karIza eTalA mATe sumanaska thAya che. keTalAka puruSa chedana karIza eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa chedana karIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa chedana na karavAthI sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa chedana na karavAthI durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa chedana na karavAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa chedana karatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa chedana karatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa chedana karatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa chedana karIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa chedana karIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa chedana karIza nahi eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) to purasanAyA paU, te nahIM1. Na chiMdAmItege sumaNe bhavai, 2. jhiMdrAmIte duzmane mavaDuM, 3. Na chiMdAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (6) to purisanAyA pattA, te nIM2. na chirissAmIte guma bhavaH, 2. i chivisAnI tuje mavaDuM, 3. Na chiMdissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / - DA. ka. rU. 3. 2, 3. 268 (22-37) Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1781 8. kayA vivavApurakSAne kumAra sivitA pavanaM- 8. bolavAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (2) to purisanA paUUUttA, te nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. bUittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa bolyA pachI sumanaska thAya che, 2. bUittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bolyA pachI durmanaska thAya che, 3. bUittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bolyA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) to purisanAyA , nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - che. temane sumane mava6, 1. keTalAka puruSa bolu chuM eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. venI kumaLe mava6, 2. keTalAka puruSa bolu chuM eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. bemItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bolu chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) tamo purisanAyA pattA, te nadI (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. vochAnI sumo bhavaH, 1. keTalAka puruSa bolIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. bocchAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bolIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. bocchAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bolIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) to purisanAyA TvvITI, te nahIM (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. abUittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa na bolavAthI sumanaska thAya che, 2. abUittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa na bolavAthI durmanaska thAya che, 3. abUittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa na bolavAthI na sumana thAya che ane na durmanaska thAya che. () to purisanAyA pattA, te nadI (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na bemItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa bolatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na bemItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bolatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na bemItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bolatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) to purisanAyA TWITii, te nadI (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. na vochImIte mane mava6, 1. keTalAka puruSa bolIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na bocchAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bolIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na bocchAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bolIza nahi eTalA mATe na - TAI. . , 3, 2, mu. 268 (28-43) sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1782 dravyAnuyoga bhAga-3 9. bhAsaNa vivakkhayA purisANaM sumaNassAi tivihatta paruvarNa- 4 () to purisanAyA pattA, te nahIM. mAsi me sumo mavaDuM, 2. mAsittA me tummA mava6. 3. bhAsittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| (2) to purisanAyA TUVIRaa, te nadI2. mAlasAmIte guma mavaDuM, 2. bhAsissAmItege dummaNe bhavai, 3. bhAsissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (3) to purisanAyA pAttA, teM nahIM2. mAsisamIte sumane bhava6, 2. mAsisamIte guma mavaDuM, bhASaNanI vivalAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa saMbhASaNa karyA pachI sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa saMbhASaNa karyA pachI durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa saMbhASaNa karyA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa saMbhASaNa karuM chuM eTalA mATe thAya che. 2. keTalAka puruSa saMbhASaNa karuM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa saMbhASaNa karuM chuM eTalA mATe nA sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa saMbhASaNa karIza eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa saMbhASaNa karIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa saMbhASaNa karIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa saMbhASaNa na karavAthI sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa saMbhASaNa na karavAthI durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa saMbhASaNa na karavAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa saMbhASaNa karatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, keTalAka puruSa saMbhASaNa karatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa saMbhASaNa karatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa saMbhASaNa karIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 3. bhAsissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (4) to purisanA pattA, te nahIM2. mAlittA me tumane bhava6, 2. abhAsittA NAmege dummaNe bhavai, 3. abhAsittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / () to purisanAyA SWttA, te nahIM2. i mAsAmIte sumo bhava, 2. Na bhAsAmItege dummaNe bhavai, 3. Na bhAsAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (6) tamo purisanAyA guttA, te nahIM2. cha mAsisamIte sumane mavaDuM, Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 2. Na bhAsissAmItege dummaNe bhavai, Na bhAsissAmItege NosumaNe - godummaNe bhavai / - DhALa. 1. rU, 3.2, mu. 68 (44-46) 20. vAna-vivAyApuritApe mumanasADa tivitta pavanaM- 10. rU. (2) to risanAyA vaLattA, 1. daccA NAmege sumaNe bhavai, taM jahA 2. daccA NAmege dummaNe bhavai, rU. rannA meLe nomumaLe-LodummaLe mavad / (2) to purisanAyA vaLattA, taM nahA chu. temItene mumatte bhavara, 2. temItene Tumbane mavara, 2. vemItene khovumane-khodumbhaLe mavara / (3) to risanAyA vaLattA, taM nahIM chu. vAsamAMtene sumaLe mavara, 2. dAsAmItege dummaNe bhavai, rU. vAsAmItene khovumane-khovumane mavaDa (4) to risanAyA vaLattA, taM nahIM 1. adaccA NAmege sumaNe bhavai, 2. adaccA NAmege dummaNe bhavai, rU. adaccA NAmege NosumaNe - godummaNe bhavai / (1) to risanAyA paLattA, taM nahA 1. Na demItege sumaNe bhavai, 2. Na demItege dummaNe bhavai, rU. 5 phemItene jovumaLe-LodummaLe mavad / (6) to risanAyA vaIttA, taM nahIM1. Na dAsAmItege sumaNe bhavai, 1783 2. keTalAka puruSa saMbhASaNa karIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa saMbhASaNa karIza nahi eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. devAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIdhA pachI sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa dIdhA pachI durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa dIdhA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dauM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa dauM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa dauM chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa deze eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa deze eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa deze eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa na devAthI sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa na devAthI durmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa na devAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa detA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa detA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa detA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa deze nahi eTalA mATe sumanaska thAya che. For Private Personal Use Only Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1784 dravyAnuyoga bhAga-3 2. Na dAsAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa deze nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na dAsAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa deze nahi eTalA mATe na sumanaska - TA. ma. 2, 3.2, ku268 (20-11) thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) moravivAritA gumAsanAtivihAva- 11. bhojananI vivAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (2) tamo purasanAyA TWITT, te nadI (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. muMnittA me sumane bhava6, 1. keTalAka puruSa bhojana karyA pachI sumanaska thAya che, 2. bhuMjittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bhojana karyA pachI durmanaska thAya che, 3. bhuMjittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bhojana karyA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) to purisanAyA pachaU/TV, te nadI (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. muMnAmI sumane mava6, 1. keTalAka puruSa bhojana karuM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. bhuMjAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bhojana karuM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. bhuMjAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bhojana karuM chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) tamo purasanAyA TUITI, te nahIM (3) puruSa traNa prakAranA kahyA che, jemake - 1. muMnisAmIte sumane mavarU, 1. keTalAka puruSa bhojana karaze eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. bhuMjissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bhojana karaze eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. bhuMjissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / keTalAka puruSa bhojana karaze eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) tamo purasanAyA vAttA, te nA (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. abhuMjittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa bhojana na karavAthI sumanaska thAya che, 2. abhuMjittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bhojana na karavAthI durmanaska thAya che, 3. abhuMjittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bhojana na karavAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (9) to purisanAyA pattA, te nahIM (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na bhuMjAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa bhojana karatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na bhuMjAmItege dummaNe bhavai, keTalAka puruSa bhojana karatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na bhuMjAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa bhojana karatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1785 (6) to purisanAyA pattA, te tada (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na bhuMjissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa bhojana karaze nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na bhuMjissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa bhojana karaze nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, rU. ja muMgAmIte LAluma-Lodu bhavaphA 3. keTalAka puruSa bhojana karaze nahi eTalA mATe na - TALe ma. rU, 3.2, .68 (26-67). sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 2. rAmAma vivavA risAne gumAssI tivihata 12. prApti-aprAptinI vivakSAthI puruSanAM sumanaskAdi parUvaNaM trividhatvanuM prarupaNa : () to purisanAyA paUVIRA, teM nadA (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. fmattA nAme guma mava6, 1. keTalAka puruSa prApta karyA pachI sumanaska thAya che. 2. labhittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa prApta karyA pachI durmanaska thAya che. 3. labhittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa prApta karyA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) to purisanAthI paVITI, te nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. labhAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa prApta karuM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. labhAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa prApta karuM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. labhAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa prApta karuM chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) to purisanA pattA, te nadI (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. misAmItane amane mavaDuM, 1. keTalAka puruSa prApta karIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. AMfmasImIte Dumo bhava, 2. keTalAka puruSa prApta karIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. labhissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa prApta karIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) to purisanA TUTTI, << nadI (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. alabhittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa prApta na karavAthI sumanaska thAya che, 2. alabhittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa prApta na karavAthI durmanaska thAya che, 3. alabhittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa prApta na karavAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) tamo purasanAyA pattA, taM nahIM (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na labhAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa prApta karatA nathI eTalA mATe sumana thAya che, Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1786 dravyAnuyoga bhAga-3 2. Na labhAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa prApta karatA nathI eTalA mATe - durmanaska thAya che, 3. Na labhAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa prApta karatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na dharmanaska thAya che. (6) to risanAyA TvU/TI, te nahIM (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na labhissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa prApta karaze nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na labhissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa prApta karaze nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na labhissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa prApta karaze nahi eTalA mATe na - TAmAM ma. 2, 3. 2, ku. 268 (62-67) sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 13. veravivavA risAne gumAstA tividyA vinaM- 13. pIvAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : () taka purisanAyA pachAttA, te nahA (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. pivittA nAma muje mavaDuM, 1. keTalAka puruSa (dUdha) pIdhA pachI sumanaska thAya che, 2. jivittA me tumma mavaDuM, 2. keTalAka puruSa (dUdha) pIdhA pachI durmanaska thAya che, 3. pibittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa (dUdha) pIdhA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) to purisanAyA TUITI, te nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. pivImIte sumane mava6, 1. keTalAka puruSa pIve che eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. pibAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa pIve che eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. pibAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa pIve che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) to purisanA pattA, te nadA (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. pibissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa pIvuM paDaze eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. pibissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa pIvuM paDaze eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. pibissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa pIvuM paDaze eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) tamo purisanAyA paUU/, te nahIM (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. apibittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa ne pIvAthI sumanaska thAya che, 2. apibittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa na pIvAthI durmanaska thAya che, 3. apibittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa na pIvAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1787 (6) to purisanAyA pachAttA, te nadI (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. na pivAmIte sumane mavaDuM, 1. keTalAka puruSa pItA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na pibAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa pItA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na pibAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa pItA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) to purisanAyA pavvITI, te nadI (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - . vivisAmIte sumane bhava, 1. keTalAka puruSa pIvaze nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na pibissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa pIvaze nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na pibissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa pIvaze nahi eTalA mATe na - ThA. . 3, 3. 2, mu. 268 (68-73) sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 24. sayAvivaviyApurasA gumAsa tividattAva- 14. suvAnI vivekSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhitvanuM prarupaNa : (2) to purisanAyA pachAttA, te nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. suttA nAme sumane mava6, 1. keTalAka puruSa suIne sumanaska thAya che, 2. suittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa suIne durmanaska thAya che, 3. suittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa suIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) to purisanAyA pattA, te nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mugAmIte sumane mava6, 1. keTalAka puruSa suve che eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. suAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa suve che eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. suAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa suve che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) to pufsanAthI pUchattA, te nahA (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. susAmIte sumane bhava6, 1. keTalAka puruSa suvaze eTalA mATe sumana thAya che, 2. suissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa suvaze eTalA mATe durmana thAya che, 3. suissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa suvaze eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) to purisanAyA Tvv/ttA, te nIM (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. asuittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa na suvAthI sumanaska thAya che, 2. asuittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa na suvAthI durmanaska thAya che, Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1788 3. asuittA NAmege NosumaNe - godummaNe bhavai / (bu) to risanAyA vaLattA, taM nahIM 1. Na suAmItege sumaNe bhavai, 2. Na suAmItege dummaNe bhavai, 2. (6) tamo purisanAyA pattA, taM jahA Na suissAmItege sumaNe bhavai, suissAmItege dummaNe bhavai, Na suissAmItege NosumaNe - godummaNe bhavai / - jhALa a. rU, 3. 2, su. 168 (74-72) 21. gupzana vivArisALa mumaLaAEA, tivihattavapna- 15. ?. 2. Na suAmItege NosumaNe - NodummaNe bhavai / 3. (2) to purisanAyA paLattA, tuM bahA1. jujjhittA NAmege sumaNe bhavai, 2. jujjhittA NAmege dummaNe bhavai, 3. jujjhittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (2) to purisanAyA pAttA, taM nahIM 1. jujjhAmItege sumaNe bhavai, 2. jujjhAmItege dummaNe bhavai, rU. khuggAmIteze khosumaLe-khodummane mavad / (3) to purisanAyA paLattA, taM nahA - 1. jujjhissAmItege sumaNe bhavai, 2. jujjhissAmItege dummaNe bhavai, dravyAnuyoga bhAga-3 3. keTalAka puruSa na suvAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa sutA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa sutA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, - 3. keTalAka puruSa sutA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa suvaze nahi eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. keTalAka puruSa suvaze nahi eTalA mATe nadurmanaska thAya che. 3. keTalAka puruSa suvaze nahi eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. yuddhanI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa yuddha karIne sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa yuddha karIne durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa yuddha karIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa yuddha karuM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che, For Private Personal Use Only 2. keTalAka puruSa yuddha karuM chuM eTalA mATe durmanaska thAya che, = 3. keTalAka puruSa yuddha karuM chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa yuddha karIza eTalA mATe sumanaska thAya che, - 2. keTalAka puruSa yuddha karIza eTalA mATe durmanaska thAya che, Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1789 3. jujjhissAmItege josumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa yuddha karIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) tamo purasanAyA pattA, teM nahIM (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ajujjhittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa yuddha na karIne sumanaska thAya che, 2. ajujjhittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa yuddha na karIne durmanaska thAya che, 3. ajujjhittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa yuddha na karIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. () to purisanAyA patta, te nahIM (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na jujjhAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa yuddha karatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che. 2. Na jujjhAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa yuddha karatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na jujjhAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa yuddha karatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) to risagAthA gujttA, teM nIM (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na jujjhissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa yuddha karIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na jujhissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa yuddha karIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, rU. munnisAmIte sumo-khodumo bhava . 3. keTalAka puruSa yuddha karIza nahi eTalA mATe na - TAI ma. , 3. 2, mu. ? 68 (80-85) sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 26. nA vivasthA purisAI kumAranI tivihAva- 16. jayanI vivalAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : () tamo purasanAyA paU/TI, taM nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - . nannA nAme sumo bhava, 1. keTalAka puruSa jItIne sumanaska thAya che, 2. jaittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa jItIne durmanaska thAya che, 3. jaittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa jItIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) tamo purisanIyA TUITI, te nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. jiNAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa jItuM chuM eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. jiNAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa jItu chuM eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. jiNAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa jItu chuM eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) to purisanAyA pattA, te nahIM (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nimite guma bhava, 1. keTalAka puruSa jItIza eTalA mATe sumanaska thAya che, Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1790 2. jiNissAmItege dummaNe bhavai, 3. jiNissAmItege NosumaNe NodummaNe bhavai / (4) to purasanAyA vaLattA, taM nahIM 1. ajaittA NAmege sumaNe bhavai, 2. ajaittA NAmege dummaNe bhavai, 3. ajaittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (5) to purisanAyA paLattA, tuM bahA 1. Na jiNAmItege sumaNe bhavai, Na jiNAmItege dummaNe bhavai, 3. Na jiNAmItege NosumaNe NodummaNe bhavai / (6) to risanAyA paLattA, taM nahIM 1. Na jiNissAmItege sumaNe bhavai, 2. . Na jiNissAmItege dummaNe bhavai, 3. Na jiNissAmItege NosumaNe - godummaNe bhavai / TALuM . rU, 3. r, su. 168 (86-62) 27, parAnaya vivazvayA puritApe mumaLasApa tivihatta 17, parUvaNaM - (2) to purisanAyA paLattA, taM nahIM 1. parAjiNittA NAmege sumaNe bhavai, 2. parAjiNittA NAmege dummaNe bhavai, 3. parAjiNittA NAmege NosumaNe - godummaNe bhavai / (ra) to purisanAyA paLattA, taM nahIM 1. parAjiNAmItege sumaNe bhavai, 2. parAjiNAmItege dummaNe bhavai, 3. parAjiNAmItege NosumaNe - godummaNe bhavai / dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalAka puruSa jItIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa jItIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa jItyA vagara sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa jItyA vagara durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa jItyA vagara na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jItatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa jItatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa jItatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jItIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa jItIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa jItIza nahi eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. parAjayanI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa parAjIta karyA pachI sumanaska thAya che, 3. 3. keTalAka puruSa parAjIta karyA pachI durmanaska thAya che, keTalAka * puruSa parAjIta karyA pachI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa parAjIta kare che eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa parAjIta kare che eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa parAjIta kare che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. For Private Personal Use Only Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1791 (3) to purisanAyA paLA, te nA (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ragaLisImIte sumo bavapha, 1. keTalAka puruSa parAjIta karIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. parAjiNissAmItege dummaNe bhavai, keTalAka puruSa parAjIta karIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. parAjiNissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai, 3. keTalAka puruSa parAjIta karIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) to purisanAyA TvU/ttA, te nadI (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. aparAjiNittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa parAjIta na karavAthI sumanaska thAya che, 2. aparAjiNittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa parAjIta na karavAthI durmanaska thAya che, 3. aparAjiNittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa parAjIta na karavAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) to purisanAyA pattA, nahIM (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. Na parAjiNAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa parAjIta karatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na parAjiNAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa parAjIta karatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. Na parAjiNAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa parAjIta karatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) to purisanAthI pavUttA, te nahIM (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. T TTLassAmIte sumo bhavaH, 1. keTalAka puruSa parAjIta karIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. Na parAjiNissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa parAjIta karIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. Na parAjiNissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa parAjIta karIza nahi eTalA mATe - TAmAM ra. 3, 3. 2, mu. 268 (12-17). na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 28. savA vivArisAne gumAstA tivihAvavo- 18. zravaNanI vivalAthI puruSonAM trividhatvanuM prarupaNa : () tamo purisanAthI /TI, te nIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sarva sattA me tuma mava6, 1. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLIne sumanaska thAya che, 2. sarve muttA mene tuma bhava6, 2. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLIne durmanaska thAya che, 3. sadaM suNettA NAmege josumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) to purisanI pUchattA, nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sadaM suNAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLe che eTalA mATe sumanaska thAya che, Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1792 dravyAnuyoga bhAga-3 2. sadaM suNAmItege dummaNe bhavai / 2. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLe che eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. sadaM suNAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLe che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) to purisanAyA pachaITI, te nahIM (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sarva sukhassAmIne sumo bhavaH, 1. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. sadaM suNissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. sada suNissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) to purisanA , te nahIM (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sadaM asuNettA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLyA vagara sumanaska thAya che, 2. sadaM asuNettA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLyA vagara durmanaska thAya che, 3. sadaM asuNettA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLyA vagara na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. () tamo purisanAyA , te nada (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sadaM Na suNAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. sadaM Na suNAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. sadaM Na suNAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) tamo purasanAyA pattA, te nahIM (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sadaM Na suNissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLaze nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. sada Na suNissAmItege dummaNe bhavai, keTalAka puruSa zabda sAMbhaLaze nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, rU. sadna ja sunasAna tene LAluma-LIkumaLe mavaphA 3. keTalAka puruSa zabda sAMbhaLaze nahi eTalA mATe - TAmAM ma. , 3, 2, 268 (18-20 rU) na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 21. haMsA vivarIya kurisAne gussApha tivihAva- 19, jovAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (?) to purisanAyA pattA, taM nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. harva sittA me tuma mavaDuM, 1. keTalAka puruSa rUpane joIne sumanaska thAya che, Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1793 2. have pArittA pAme tuma bhava6, 3. rUvaM pAsittA NAmege josumaNe-NodummaNe bhavai / (2) to purisanAyA pattA, teM nIM2. have pAsAmIte guma vepha, 2. sarva pAsAmIteje tu mavaDuM, 3. rUvaM pAsAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (3) tamo purasanIya paUttA, te nahIM1. rUvaM pAsissAmItege sumaNe bhavai, 2. rUvaM pAsissAmItege dummaNe bhavai, 3. rUvaM pAsissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / (4) tamo purisanA pattA, teM nadI - 1. rUvaM apAsittA NAmege sumaNe bhavai, 2. rUvaM apAsittA NAmege dummaNe bhavai, 3. rUvaM apAsittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 2. keTalAka puruSa rupane joIne durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa rupane joIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa rupane juve che eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa rupane juve che eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa rupane juve che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa rupane jovIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa rUpane jovIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa rupane jovIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa rupane joyA vagara sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa rupane joyA vagara durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa rupane joyA vagara na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa rupane jotA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa rupane jotA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa rupane jotA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa rupane jovIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. keTalAka puruSa rupane jovIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. keTalAka puruSa rupane jovIza nahi eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. () taka purisanAyA pattA, te nahIM1. rUvaM Na pAsAmItege sumaNe bhavai 2. rUvaM Na pAsAmItege dummaNe bhavai, 3. rUvaM Na pAsAmItege josumaNe-NodummaNe bhavai / (6) tamo purisanAyA pachI , te nahIM2. have ja pAkisAnIte sumane mava6, 2. savaM sissAthItene kumaLe mavaDuM, 3. rUvaM Na pAsissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| - Saa ka. 3, 3. 2, su. ? 68 (04-201) Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1794 dravyAnuyoga bhAga-3 20. pArivAritA gumAstApha sividatta - 20. sUMghavAnI vivakSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : () to purisanAyA pattA, te nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - che. dha mAphattA nAme sumane mavaDuM, 1. keTalAka puruSa gaMdha laIne sumanaska thAya che, 2. gaMdhaM agdhAittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa gaMdha laIne durmanaska thAya che, 3. gaMdhaM agghAittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa gaMdha laIne na sumanaska thAya che ane na durmana thAya che. (2) to purisanAyA TUITI, te nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nardha zvAmIte sumane mava6, 1. keTalAka puruSa gaMdha le che eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. dhAma teje tummaLe viru, 2. keTalAka puruSa gaMdha le che eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. gaMdhaM agghAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa gaMdha le che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. tao purisajAyA paNNattA, taM jahA (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. gaMdhaM agghAissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa gaMdha laIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. gaMdhaM agghAissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa gaMdha laIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. gaMdhaM agghAissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa gaMdha laIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) tamo purasagAthA pattA, te nahIM (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. gaMdhaM aNagghAittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa gaMdha na levAthI sumanaska thAya che, 2. gaMdhaM aNagghAittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa gaMdha na levAthI dumanaska thAya che. 3. gaMdhaM aNagghAittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| keTalAka puruSa gaMdha na levAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) to purisanAyA pattA, teM nahIM (5) puruSa traNa prakAranA kahyA che, jemake - 2. gaMdhaM ja mathAmIte sumo bhava, 1. keTalAka puruSa gaMdha letA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. gaMdhaM Na agdhAmItege dummaNe bhavai, keTalAka puruSa gaMdha letA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. gaMdhaM Na agghAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / keTalAka puruSa gaMdha letA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na dumanaska thAya che. (6) tamo purisanAyA paUU/T, te nada (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. gaMdhaM Na agghAissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa gaMdha laIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che. che. che Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1795 2. gaMdhaM Na agghAissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa gaMdha laIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, - rU. 7 yr paphisamIte golumaLe-Lodumane bhavaphA 3. keTalAka puruSa gaMdha laIza nahi eTalA mATe na - TAmAM ma. rU 3. 2, mu. 268 (20-215). sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 22. mAsAyavivAduritAne gumArUtiviharAva- 21. AsvAdanI vivAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (2) to purisanAyA pachaMITI, te nahIM (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rasaM AsAittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa rasa cAkhIne sumanaska thAya che, 2. rasaM AsAittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa rasa cAkhIne durmanaska thAya che, 3. rasaM AsAittA NAmege josumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa rasa cAkhIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) to purisanA TUITI, te nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. ra4 gAmIte sumane mava6, 1. keTalAka puruSa rasa cAkhe che eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. ra4 mAsanIte tumane mava6, 2. keTalAka puruSa rasa cAkhe che eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. rasaM AsAdemItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| keTalAka puruSa rasa cAkhe che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) tamo purisanAyA TvuttA, te nahIM (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. ra AsarisImIte guma mava6, 1. keTalAka puruSa rasa cAkhIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. rasaM AsAdissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa rasa cAkhIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. rasaM AsAdissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa rasa cAkhIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) tamo purasanAyA paU/TI, te nIM (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rasaM aNAsAittA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa rasa na cAkhIne sumanaska thAya che, 2. rasaM aNAsAittA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa rasa na cAkhIne durmanaska thAya che, 3. rasaM aNAsAittA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa rasa na cAkhIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. () to purisanAyA pachaUI nA, te nadI (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rasaM Na AsAdemItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa rasa cAkhatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. rasaM Na AsAdemItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa rasa cAkhatA nathI eTalA mATe durmanaska thAya che, Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1796 dravyAnuyoga bhAga-3 3. rasaM Na AsAdemItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa rasa cAkhatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) tamo purisanAyA Tvv/I, te nahIM (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rasaM Na AsAdissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa rasa cAkhIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. rasaM Na AsAdissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa rasa cAkhIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. rasaM Na AsAdissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa rasa cAkhIza nahi eTalA mATe na - TA, 4. rU, 3. 2, su. 268 (26-222) sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 22. ravivariyApurisAne gumAstAttivihAva- 22. sparzanI vivekSAthI puruSonAM sumanaskAdi trividhatvanuM prarupaNa : (?) to purisanAyA IttA, te nadI (1) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. phAsaM phAsettA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa sparza karIne sumanaska thAya che, 2. phAsaM phAsettA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa sparza karIne durmanaska thAya che, 3. phAsaM phAsettA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa sparza karIne na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (2) to purisanAyA pachaOWttA, saM nahIM (2) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. pAkuM pAmatero sumo bhava, 1. keTalAka puruSa sparza kare che eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. tene mava6, 2. keTalAka puruSa sparza kare che eTalA mATe durmanaska thAya che. 3. phAsaM phAsemItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa sparza kare che eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (3) to purisanAthA guttA, te nahIM (3) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. phAsaM phAsissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa sparza karIza eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. phAsaM phAsissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa sparza karIza eTalA mATe durmanaska thAya che, 3. phAsaM phAsissAmItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa sparza karIza eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (4) to risanAyA pattA, te nadI (4) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. phAsaM aphAsettA NAmege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa sparza na karavAthI sumanaska thAya che, 2. phAsaM aphAsettA NAmege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa sparza na karavAthI durmanaska thAya che, 3. phAsaM aphAsettA NAmege NosumaNe-NodummaNe bhvi| 3. keTalAka puruSa sparza na karavAthI na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1797 () to purisanAtha TUttA, teM nahIM (5) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. phAsaM Na phAsemItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa sparza karatA nathI eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. phAsaM Na phAsemItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa sparza karatA nathI eTalA mATe durmana thAya che, 3. phAsaM Na phAsemItege NosumaNe-NodummaNe bhavai / 3. keTalAka puruSa sparza karatA nathI eTalA mATe na sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. (6) to purisanAyA | WttA, te nadI (6) puruSa traNa prakAranAM kahyA che, jemake - 1. phAsaM Na phAsissAmItege sumaNe bhavai, 1. keTalAka puruSa sparza karIza nahi eTalA mATe sumanaska thAya che, 2. phAsaM Na phAsissAmItege dummaNe bhavai, 2. keTalAka puruSa sparza karIza nahi eTalA mATe durmanaska thAya che, rU. siMga simIte goluma-jovumo bavaphA 3. keTalAka puruSa sparza karIza nahi eTalA mATe na - TA, ma, rU, 3. 2, mu. 268 (22-127) sumanaska thAya che ane na durmanaska thAya che. 23. buddha-masuddha mA sevA vivaza yA purisAI merA 23. zuddha-azuddha mana saMkalpAdinI vivakSAthI puruSonAM parUvaNaM caturbhAgonuM prarupaNa : () rAri purisanAyA paUITI, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. suddhe NAmamege suddhamaNe, 1. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che ane zuddha manavALA hoya che, 2. suddhe NAmamege asuddhamaNe, 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che paraMtu azuddha manavALA hoya che, 3. asuddhe NAmamege suddhamaNe, 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che, paraMtu zuddha manavALA hoya che, 4. asuddhe NAmamege asuddhamaNe / 4. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che ane azuddha manavALA hoya che. (2) pattAri purisanA pattA, te nahIM (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. suddhe NAmamege suddhasaMkappe, 1. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che ane zuddha saMkalpavALA hoya che, 2. suddhe NAmamege asuddhasaMkappe, 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che, paraMtu azuddha saMkalpavALA hoya che, 3. asuddhe NAmamege suddhasaMkappe, 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che, paraMtu zuddha saMkalpavALA hoya che, 4. asuddhe NAmamege asuddhasaMkappe / 4. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che ane azuddha saMkalpavALA hoya che. (3) cattAra purasanAyA pachaUJttA, te nadA (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sudde nAmane suddhapaje, 1. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che ane zuddha prajJAvALA hoya che. Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1798 dravyAnuyoga bhAga-3 2. mudde nAme masUddhapaur, 3. asuddhe NAmamege suddhapaNNe, 4. azuddha gAmo mahuvA (4) cattAra purisanA pattA, te nadI2. mudde gAmane suddhaviThThI, 2. suddhe NAmamege asuddhadiTThI, 3. asuddhe NAmamege suddhadiTThI, 4. amudde mane mayuddhati ! (1) cattara purisanAyA , te naha2. mudde gAmame suddhasattAvAre, 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che, paraMtu azuddha prajJAvALA hoya che, 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che, paraMtu zuddha prajJAvALA hoya che, 4. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che ane azuddha prajJAvALA hoya che. (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che ane zuddha daSTivALA hoya che, 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che, paraMtu azuddha daSTivALA hoya che, 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che, paraMtu zuddha dRSTivALA hoya che, 4. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che ane azuddha daSTivALA hoya che. (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che ane zuddha zIlAcAravALA hoya che, 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che, paraMtu azuddha zIlAcAravALA hoya che, 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che, paraMtu zuddha zIlAcAravALA hoya che, 4. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che ane azuddha zIlAcAravALA hoya che. (6) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che ane zuddha vyavahAravALA hoya che, 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che paraMtu azuddha vyavahAravALA hoya che, 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che paraMtu zuddha vyavahAravALA hoya che, 4. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che ane azuddha - vyavahAravALA hoya che. (7) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che ane zuddha parAkramavALA hoya che, 2. suddhe NAmamege asuddhasIlAcAre, 3. asuddhe NAmamege suddhasIlAcAre, 4. asuddhe NAmamege asuddhasIlAcAre / (6) rAri purisanArA pattA, te nA1. suddhe NAmamege suddhavavahAre, 2. suddhe NAmamege asuddhavavahAre, 3. asuddhe NAmamege suddhavavahAre, 4. asuddhe NAmamege asuddhvvhaare| (7) paripurisanAyA pachI, nahIM1. suddhe NAmamege suddhaparakkame, Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1799 2. suddhe NAmamege asuddhaparakkame, 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che ane azuddha parAkramavALA hoya che, 3. asuddhe NAmamege suddhaparakkame, 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che, paraMtu zuddha parAkramavALA hoya che, 4. asuddhe NAmamege asuddhaparakkame / 4. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che ane azuddha - TALe. .4, 3. 2, 3. 231 parAkramavALA hoya che. 24. du-mabhu jaLa saMzA vivA purasA pAmelA 24. pavitra-apavitra mana saMkalpAdinI vivalAthI puruSonAM parUvaNaM caturbhAgonuM prarupaNa : (9) cattAra purisanAyA paUJttA, taM nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 6. su mane sumaLe, 1, keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che ane pavitra manavALA hoya che, 2. su tame suma, 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che, paraMtu apavitra manavALA hoya che, 3. asuI NAmamege suimaNe, 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che, paraMtu pavitra manavALA hoya che, 4. amukuM nAma aNumaLA 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che ane apavitra manavALA hoya che, (2) rAri purisanAyA pachaU/TI, te nahIM (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. su nAmo susaMdhe, 1. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che ane pavitra saMkalpavALA hoya che, 2. suI NAmamege asuisaMkappe, 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che, paraMtu apavitra saMkalpavALA hoya che, 3. asuI NAmamege suisaMkappe, 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che, paraMtu pavitra saMkalpavALA hoya che, 4. asuI NAmamege asuisaMkappe / 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che ane apavitra saMkalpavALA hoya che. (3) pattAri purisanAyA pattA, te nadI (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. su nAmane supam, 1. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che ane pavitra prajJAvALA hoya che, 2. sukuM nAma anurUpam, 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che, paraMtu apavitra prajJAvALA hoya che, 3. asuI NAmamege suipaNNe, 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che, paraMtu pavitra prajJAvALA hoya che. 4. amukuM nAma anurUpo . 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che ane apavitra prajJAvALA hoya che, Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyAnuyoga bhAga-3 1800 (4) cattAra purisanAyA TWITT, te nahIM2. su nAmane suviThThI, 2. suI NAmamege asuidiTThI, rU. amukuM nAma suddiI , 4. asuI NAmamege asuiditttthii| () pattAra purisanAyA paUJttA, te nahIM1. suI NAmamege suisIlAcAre, 2. suI NAmamege asuisIlAcAre, 3. asuI NAmamege suisIlAcAre, 4. asu mane suphasIvAre.. (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che ane pavitra daSTivALA hoya che, 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che, paraMtu apavitra dRSTivALA hoya che, 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che, paraMtu pavitra daSTivALA hoya che, 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che ane apavitra daSTivALA hoya che. (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che ane pavitra zIlAcAravALA hoya che, 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che, paraMtu apavitra zIlAcAravALA hoya che, 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che, paraMtu pavitra zIlAcAravALA hoya che, 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che ane apavitra zIlAcAravALA hoya che, (6) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che ane pavitra vyavahAravALA hoya che, 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che, paraMtu apavitra vyavahAravALA hoya che, 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che, paraMtu pavitra vyavahAravALA hoya che, 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che ane apavitra vyavahAravALA hoya che. (7) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che ane pavitra parAkramavALA hoya che, 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che, paraMtu apavitra parAkramavALA hoya che, 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che, paraMtu pavitra parAkramavALA hoya che, 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che ane apavitra parAkramavALA hoya che. (6) vAra purisanI cA pattA, te nahIM1. suI NAmamege suivavahAre, 2. suI NAmamege asuivavahAre, 3. asuI NAmamege suivavahAre, 4. asuI NAmamege asuivvhaare| (7) cattari purisanA pattA , te naI - 2. sukuM nAma suparame, 2. suI NAmamege asuiparakkame, 3. asuI NAmamege suiparakkame, 4. asuI NAmamege asuiparakkame / - TA. ma. 4, 3. 2, mu. 24 Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1801 21.30tha-yamaLa saMppA vivAyApuriyALuM 13maMga 25, unnata-praNata mana saMkalpAdinI vivakSAthI puruSonAM parUvaNaM caturthaMgonuM prarupaNa : (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - (2) vRttAri purisanAyA paLattA, taM nahA 1. uNNae NAmamege uNNayamaNe, 2. uNNae NAmamege paNayamaNe, 3. paNae NAmamege uNNayamaNe, 4. paNae NAmamege paNayamaNe / (ra) pattAri puritanAyA pAttA, taM nahIMo. uNa NAmamege uNNayasaMkappe, 2. uNNae NAmamege paNayasaMkappe, 3. paNae NAmamege uNNayasaMkappe, 4. paNae NAmamege paNayasaMkappe / (3) cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA 1. uNNae NAmamege uNNayapaNe, 2. uNNae NAmamege paNayapaNNe, 3. paNae NAmamege uNNayapaNNe, 4. paNae NAmamege paNayapaNNe / (4) cattari purisanAyA vaLattA, taM nahA1. uNNae NAmamege uNNayadiTThI, 2. uNNae NAmamege paNayadiTThI, paNa NAmamege uNNayadiTThI, 3. - 1. keTalAka puruSa aizvaryathI unnata hoya che ane unnata (udAra) manavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa ezvaryathI udAra hoya che paraMtu praNata (anudA2) manavALA hoya che, 3. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che paraMtu unnata manavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che ane praNata manavALA hoya che. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che ane unnata saMkalpavALA hoya che, 2. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che paraMtu praNata saMkalpavALA hoya che, 3. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che paraMtu unnata saMkalpavALA hoya che 4. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che ane praNata saMkalpavALA hoya che. (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che ane unnata prajJAvALA hoya che,. 2. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che paraMtu praNata prajJAvALA hoya che, 3. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che paraMtu unnata prajJAvALA hoya che, 4. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che ane praNata prajJAvALA hoya che (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che ane unnata dRSTivALA hoya che, - 2. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che paraMtu praNata dRSTivALA hoya che, 3. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che paraMtu unnata dRSTivALA hoya che, For Private Personal Use Only Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1802 dravyAnuyoga bhAga-3 4. paNa mane pArdiA 4. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che ane praNata daSTivALA hoya che. () pattAri purisanA Tv9/ttA, te nadI (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. uNNae NAmamege uNNayasIlAcAre, 1. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che ane unnata zIlAcAravALA hoya che, 2. uNNae NAmamege paNayasIlAcAre, 2. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che paraMtu praNata zIlAcAravALA hoya che, 3. paNae NAmamege uNNayasIlAcAre, 3. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che paraMtu unnata zIlAcAravALA hoya che, 4. vaUTU MAmane pAyamItravAre 4. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che ane praNata zIlAcAravALA hoya che. (6) cattAra purisanAyA gujttA, te nadI - (6) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. uNNae NAmamege uNNayavavahAre, 1. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che ane unnata vyavahAravALA hoya che. 2. uNNae NAmamege paNayavavahAre, 2. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che paraMtu praNata vyavahAravALA hoya che. 3. paNae NAmamege uNNayavavahAre, 3. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che paraMtu unnata vyavahAravALA hoya che. 4. paNae NAmamege paNayavavahAre / 4. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che ane praNata vyavahAravALA hoya che. (7) pattAripurisanAyA vAttA, te nahIM (7) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. uNNae NAmamege uNNayaparakkame, 1. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che ane unnata parAkramavALA hoya che. 2. uNNae NAmamege paNayaparakkame, 2. keTalAka puruSa ezvaryathI unnata hoya che paraMtu praNata parAkramavALA hoya che. 3. paNae NAmamege uNNayaparakkame, 3. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che paraMtu unnata parAkramavALA hoya che. 4. vaU MAmame paNa parame. 4. keTalAka puruSa ezvaryathI praNata hoya che ane praNata - TA, ka. 4, 3. 2, mu. 236 parAkramavALA hoya che. 26. 3khU-vaeN mana saMsthA vivA purasA me 27, 2ju vakra mana saMkalpAdinI vivakSAthI puruSonAM parUvaNaM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ujjU NAmamege ujjumaNe, 1. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che ane Rju manavALA hoya che. 2. ujjU NAmamege vaMkamaNe, 2. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che paraMtu vakra manavALA hoya che. .. Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana rU. vaMde mane 3LumaLe, 4. vaM mane vaimane ! (2) rAri purisanAyA TVVITI, te nahIM1. ujjU NAmamege ujjusaMkappe, 2. ujjU NAmamege vaMkasaMkappe, 3. vaMke NAmamege ujjusaMkappe, 4. vaeN mane vaMsaMpe (3) vAri purisanAyA TvMITI, te nA2. 3nU nAma 3nupaje, 2. nU nAmane vaMm, 1803 3. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che paraMtu Rju manavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che ane vakra manavALA hoya che. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che ane Rju saMkalpavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che paraMtu vakra saMkalpavALA hoya che, 3. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che paraMtu Rju saMkalpavALA hoya che, 4. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che ane vakra saMkalpavALA hoya che.. (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che ane Rju prajJAvALA hoya che, 2. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che paraMtu vakra prajJAvALA hoya che, 3. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che paraMtu Rju prajJAvALA hoya che, 4. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che ane vakra prajJAvALA hoya che. (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che ane Rju dRSTivALA hoya che. 2. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che paraMtu vakra dRSTivALA hoya che, 3. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che paraMtu Rju daSTivALA hoya che, 4. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che ane vakra daSTivALA hoya che. (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che ane Rju zIlAcAravALA hoya che. 2. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che paraMtu vakra zIlAcAravALA hoya che, 3. vaMke NAmamege ujjupaNNe, 4. vaM name caMpo . (4) rAri purisanAyA Tv9TH, te nahIM2. nU gAmamene 3nuM radI, 2. ujjU NAmamege vaMkadiTThI, rU. vaMgAmo 3khuviThThI, 4. 4 mine vaMditA () cattAra purisanAyA pachI , nahIM1. ujjU NAmamege ujjusIlAcAre, 2. ujjU NAmamege vaMkasIlAcAre, Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1804 dravyAnuyoga bhAga-3 rU. vaMde mane 3khulIstrAvAre, 3. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che, paraMtu Rju zIlAcAravALA hoya che, 4. caM nAmo vaMzajJItrA vAre 4. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che ane vakra zIlAcAravALA hoya che. (6) cattari purisanAyA pattA, te nahIM (6) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. ujju mane jhuvavadhAre, * 1. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che ane Rju vyavahAravALA hoya che, 2. ujjU NAmamege vaMkavavahAre, 2. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che, paraMtu vakra vyavahAravALA hoya che, 3. vaMke NAmamege ujjuvavahAre, 3. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che, paraMtu Rju vyavahAravALA hoya che, 4. vaMke NAmamege vNkvvhaare| 4. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che ane vakra vyavahAravALA hoya che. (7) cattara purasanA paUTI, te nahIM (7) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ujjU NAmamege ujjuparakkame, 1. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che ane Rju parAkramavALA hoya che, 2. ujjU NAmamege vaMkaparakkame, keTalAka puruSa zarIrathI aju hoya che, paraMtu vakra parAkramavALA hoya che, 3. vaMke NAmamege ujnuparakkame, 3. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che, paraMtu Rju parAkramavALA hoya che, 4. vaMke NAmamege vaMkaparakkame / 4. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che ane vakra - TA. , 4, 3. 1, mu. 23 6 parAkramavALA hoya che. ra7. 3-nI chetaravivIiyarilA vidattapavaLa- 27. ucca-nIca vicAronI vivalAthI puruSanAM caturvidhatvanuM prarupaNa : (1) vAri purasagAthA pawttA, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che. jemake - 2, 3je mane uchere, 1. keTalAka puruSa zarIra kuLa AdithI ucca hoya che ane vicArothI paNa ucca hoya che. 2. ucce NAmamege NIyachaMde, 2. keTalAka puruSa zarIra kuLa AdithI to ucca hoya che paraMtu vicArothI hIna hoya che. rU. fu UTTAje 3cheke, 3. keTalAka puruSa zarIra kuLa AdithI hIna hoya che paraMtu vicArothI ucca hoya che. 4. jI gAmane nIcA 4. keTalAka puruSa zarIra kuLa AdithI paNa hIna hoya - TA, ba, 4, 3, 3, mu. 328 che ane vicArothI paNa hIna hoya che. 28, sanna-masa parivAra vivasthA risAne varmA 28. satya-asatya pariNatAdinI vivakSAthI puruSonAM parUvaNaM caturbhAgonuM prANa : () vAri purisagAthA gujttA, teM nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - che. sane nAma saje, 1. keTalAka puruSa pahelA paNa satya bole che ane pachI paNa satya bole che, Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1805 2. sarve namana karaje, rU. sarve gAmane sarve, 4. sasa nAmane (2) vattAra purisanAthI paU/TV, taM nahIM2. sarve mane saMkvariy, 2. sacce NAmamege asaccapariNae. 3. asacce NAmamege saccapariNae, 4. asacce NAmamege asccprinne| (3) cattAra purisanA pattA, te nadI2. sarve mane sarvahave 2. keTalAka puruSa pahelA satya bole che, paraMtu pachI asatya bole che. 3. keTalAka puruSa pahelA asatya bole che, paraMtu pachIthI satya bole che. 4. keTalAka puruSa pahelA paNa asatya bole che ane pachI paNa asatya bole che. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satya pariNati vALA hoya che. 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya pariNativALA hoya che. 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya pariNativALA hoya che. 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya pariNativALA hoya che. (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satya rupavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya rupavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya rupavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya rupavALA hoya che. (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satya manavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya manavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya manavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya manavALA hoya che. (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satya saMkalpa vALA hoya che. 2. sacce NAmamege asaccarUve, 3. asacce NAmamege saccarUve, 4. asacce NAmamege asaccarUve, (4) vattAri purisanAthA guttA, nahIM2. sAme samane, 2. sane nAma kasavamavi, 3. asacce NAmamege saccamaNe, 4. asacce NAmamege asaccamaNe / (6) vAri purisanAyA gov/ttA, teM nahIM2. sarve nAme saMpe, Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1806 2. sacce NAmamege asaccasaMkappe, 3. asacce NAmamege saccasaMkappe, 4. asacce NAmamege asaccasaMkappe / (6) pattari purisanAyA pattA, taM nahIM 1. sacce NAmamege saccapaNNe, 2. sacce NAmamege asaccapaNNe,. 3. asacce NAmamege saccapaNNe, 4. asacce NAmamege asaccapaNNe / (7) cattAri purisanAyA vaLattA, taM nahIM - 1. sacce NAmamege saccadiTThI, 2. sacce NAmamege asaccadiTThI, 3. asacce NAmamege saccadiTThI, 4. asacce NAmamege asaccadiTThI / (8) pattAri purisanAyA paLattA, taM nahIM1. sacce NAmamege saccasIlAcAre, 2. sacce NAmamege asaccasIlAcAre, 3. asacce NAmamege saccasIlAcAre, 4. asacce NAmamege asaccasIlAcAre / (6) pattAri purisanAyA paLattA, taM nahA1. sacce NAmamege saccavavahAre, dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya saMkalpavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya saMkalpavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya saMkalpavALA hoya che. (6) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satyaprajJAvALA hoya che. 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya prajJAvALA hoya che. 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya prajJAvALA hoya che. 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya prajJAvALA hoya che. (7) puruSa cAra prakAranA kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satya dRSTivALA hoya che. 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya dRSTivALA hoya che 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya dRSTivALA hoya che. 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya dRSTivALA hoya che. (8) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satya zIlAcAravALA hoya che, 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya zIlAcAravALA hoya che. 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya zIlAcAravALA hoya che. 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya zIlAcAravALA hoya che. (9) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satya vyavahAra vALA hoya che. For Private Personal Use Only Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1807 2. sacce NAmamege asaccavavahAre, 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya vyavahAravALA hoya che. rU. je nAmo sarjavavAre, 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya vyavahAravALA hoya che. 4. asacce NAmamege asccvvhaare| 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya vyavahAravALA hoya che. (20) vattAri purisanAyaT TUttA, teM naI - (10) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sacce NAmamege saccaparakkame, 1. keTalAka puruSa satya hoya che ane satya parAkrama vALA hoya che. 2. sacce NAmamege asaccaparakkame, 2. keTalAka puruSa satya hoya che paraMtu asatya parAkramavALA hoya che. 3. asacce NAmamege saccaparakkame, 3. keTalAka puruSa asatya hoya che paraMtu satya parAkramavALA hoya che. 4. asacce NAmamege asaccaparakkame / 4. keTalAka puruSa asatya hoya che ane asatya - TALaM. ga.4, 3. 2, mu. ra4? parAkramavALA hoya che. 21. mam-1 vivAyA purisAne ja vi- 29. Arya-anAryanI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () cattAra purisanA pattA, te kadA (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ajje NAmamege ajje, 1. keTalAka puruSa dravyathI paNa Arya hoya che ane bhAvathI paNa Arya hoya che, 2. ane gAmane mane, keTalAka puruSa dravyathI Arya hoya che paraMtu bhAvathI anArya hoya che. rU. banne mane anne, 3. keTalAka puruSa dravyathI anArya hoya che ane bhAvathI Arya hoya che. 4. maUnne mane banne keTalAka puruSa dravyathI paNa anArya hoya che ane bhAvathI paNa anArya hoya che. (2) vattAri purisanAyA pavyttA, te nadI (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ajje NAmamege ajjapariNae, 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya rupamAM pariNata hoya che. 2. ajje NAmamege aNajjapariNae, 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya rupamAM pariNata hoya che. 3. aNajje NAmamege ajjapariNae, 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya rupamAM pariNata hoya che. 4. aNajje NAmamege aNajjapariNae / 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya rupamAM pariNata hoya che. Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1808 dravyAnuyoga bhAga-3 (3) cattAra purisanAyA paUTTI, te nahIM2. banne nAma annakve, 2. ajje NAmamege aNajjarUve, . mannei nAme mane have, 4. aNajje NAmamege aNajjarUve / (4) rAri purasanAyA pattA, teM kahyuM1. ajje NAmamege ajjamaNe, 2. ajje NAmamege aNajjamaNe, 3. aNajje NAmamege ajjamaNe, 4. maUInne nAme mIngamAM (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya rupavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya rupavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya rUpa vALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya rupa vALA hoya che. (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya manavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya heya che paraMtu anArya manavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya manavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya manavALA hoya che. (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya saMkalpa vALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya saMkalpavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya saMkalpavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya saMkalpavALA hoya che. (6) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya prajJAvALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya prajJAvALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya prajJAvALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya prajJAvALA hoya che. () rAri purisanAyA paVIRA, te nahIM1. ajje NAmamege ajjasaMkappe, 2. ajje NAmamege aNajjasaMkappe, 3. aNajje NAmamege ajjasaMkappe, 4. aNajje NAmamege aNajjasaMkappe / (6) rAri purisanAyA pachAttA, nIM1. anne nAma mannapaje, 2. ajje NAmamege aNajjapaNNe, rU. mannei pIeme annapaje, 4. aNajje NAmamege annjjpnnnne| Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1809 (7) rAri purisanAyA 5iUttA, te nadI9. ane mane annaviTTI. 2. ajje NAmamege aNajjadiTThI, 3. aNajje NAmamege ajjadiTThI, 4. aNajje NAmamege annjjditttthii| (8) cattAra rasanIyA TvU/, te nahIM1. ajje NAmamege ajjasIlAcAre, 2. ajje NAmamege aNajjasIlAcAre. 3. aNajne NAmamege ajjasIlAcAre, 4. aNajje NAmamege aNajjasIlAcAre, (7) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya daSTivALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya daSTivALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya daSTivALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya daSTivALA hoya che. (8) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya zIlAcAra vALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya zIlAcAravALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya zIlAcAravALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya zIlAcAravALA hoya che. (9) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya vyavahAra vALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya vyavahAravALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya vyavahAravALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya vyavahAravALA hoya che. (10) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya parAkrama vALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya parAkramavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya parAkramavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya parAkramavALA hoya che. (1) cattAra purisanAyA TUttA, te nadI1. ajje NAmamege ajjavavahAre, 2. ajje NAmamege aNajjavavahAre, 3. aNajje NAmamege ajjavavahAre, 4. aNajje NAmamege aNajjavavahAre / (20) vAri purisanAyA TUITI, te nahIM2. banne mA annapUravane, 2. ajje NAmamege aNajjaparakkame, 3. aNajje NAmamege ajjaparakkame / 4. aNajje NAmamege aNajjaparakkame / Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1810 (2) vattara purisanAthI paUJttA, te nadI2. banne nAme saLaMvittI, 2. banne pAme manjivittI, 3. aNajje NAmamege ajjavittI, 4. aNajje NAmamege annjjvittii| (22) tAri purasanAyA TvvyttA, te nahIM1. ajje NAmamege ajjajAtI, 2. ajje NAmamege aNajjajAtI, 3. aNajje NAmamege ajjajAtI, 4. aNajje NAmamege annjjjaatii| dravyAnuyoga bhAga-3 (11) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya vRttivALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya vRttivALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya - vRttivALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya vRttivALA hoya che. (12) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya jAtivALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya jAtivALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya jAtivALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya jAtivALA hoya che. (13) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane AryabhASI hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anAryabhASI hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu AryabhASI hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anAryabhASI hoya che. (14) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya jevA dekhAya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya jevA dekhAya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya jevA dekhAya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya jevA dekhAya che. (3) vAri purisaMnIyA Tvv[, te nadI1. ajje NAmamege ajjabhAsI, 2. ajje NAmamege aNajjabhAsI, 3. aNajje NAmamege ajjabhAsI, 4. aNajje NAmamege annjjbhaasii| (24) rAri purisanAyA pavvyttA, taM nahIM1. ajje NAmamege ajjaobhAsI, 2. ajje NAmamege aNajjaobhAsI, 3. aNajje NAmamege ajjaobhAsI, 4. aNajje NAmamege annjjobhaasii| Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana (') pattAri purisanAyA paLattA, te nahIM 1. ajje NAmamege ajjasevI, 2. ajje NAmamege aNajjasevI, 3. aNajje NAmamege ajjasevI, 4. aNajje NAmamege aNajjasevI / (26) pattAri purisanAyA vaLattA, te nadA 1. ajje NAmamege ajjapariyAe, 2. ajje NAmamege aNajjapariyAe, 3. aNajje NAmamege ajjapariyAra, 4. aNajje NAmamege aNajjapariyAe / (27) zvettAri purisanAyA vaLattA, te nahIM1. ajje NAmamege ajjapariyAle, 2. ajje NAmamege aNajjapariyAle, 3. aNajje NAmamege ajjapariyAle, 4. aNajje NAmamege aNajjapariyAle / (28) pattAri purisanAyA vaLattA, taM nahIM1. ajje NAmamege ajjabhAve, 2. ajje NAmamege aNajjabhAve, 3. aNajje NAmamege ajjabhAve, 4. aNajje NAmamege aNajjabhAve / - jhALa. . 4, 3. 2, su. 280 (15) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya sevI hoya che. 1811 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya sevI hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya sevI hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya sevI hoya che. (16) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya paryAyavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya paryAyavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya paryAyavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya paryAyavALA hoya che. (17) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya parivAravALA hoya che. 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu anArya parivAravALA hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu Arya parivAravALA hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya parivAravALA hoya che. (18) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa Arya hoya che ane Arya bhAvathI yukta (dAra) hoya che. - 2. keTalAka puruSa Arya hoya che paraMtu bhAvathI anArya hoya che. 3. keTalAka puruSa anArya hoya che paraMtu bhAvathI Arya hoya che. 4. keTalAka puruSa anArya hoya che ane anArya bhAvathI yukta hoya che. Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1812 dravyAnuyoga bhAga-3 30. pattiya-apattiya vivayA puritAne pavitta pavanaM- 30, prIti ane aprItinI vivakSAthI puruSonAM caturvidhatvanuM prarupaNa : (2) vRttAri purasanAyA paLattA, 1. pattiyaM karemItege pattiyaM karei, 2. pattiyaM karemItege appattiyaM karei, 3. appattiyaM karemItege pattiyaM karei, 4. appattiyaM karemItege appattiyaM karei / (2) vRttAri purisanAyA paLattA, taM nahA1. appaNo NAmamege pattiyaM karei, No parassa, 2. parasta gAmamege pattiyaM reDa, jo avaLo, rU. 5e appo vi pattiyaM reDa, paramsa vi, 4. ege No appaNo pattiyaM karei, No parassa / (3) cattAri purisanAyA vaLattA, taM naTTA1. pattiyaM pavesAmItege pattiyaM pavesei, 2. pattiyaM pavesAmItege appattiyaM pavesei, teM nahIM 3. appattiyaM pavesAmItege pattiyaM pavesei, 4. appattiyaM pavesAmItege appattiyaM pavesei / (4) pattari puritanAyA vaLattA, taM nahIM1. appaNo NAmamege pattiyaM pavesei, No parassa, 2. parassa NAmamege pattiyaM pavesei, No appaNo, rU.i appo vi pattiyaM vesera, paraphsa vi, (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa prIti karuM ema vicArIne prIti kare che. keTalAka puruSa prIti karuM ema vicArIne aprIti kare che. 2. 3. keTalAka puruSa aprIti karuM ema vicArIne prIti kare che. 4. keTalAka puruSa aprIti karuM ema vicArIne aprIti kare che. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa (je svArthI hoya che) te potA para prIti kare che. bIjA para karatA nathI. 2. keTalAka puruSa bIjA 52 prIti kare che, potA para karatA nathI. 3. keTalAka puruSa potA para prIti kare che ane bIjA 52 paNa prIti kare che. 4. keTalAka puruSa potA para paNa prIti karatA nathI ane bIjA para paNa prIti karatA nathI. (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa bIjAnAM manamAM prIti (ke vizvAsa) utpanna karavA cAhe che ane prIti utpanna karI de che. 2. keTalAka puruSa bIjAnAM manamAM prIti utpanna karavA cAhe che paraMtu aprIti utpanna karI de che. 3. keTalAka puruSa bIjAnAM manamAM aprIti utpanna karavA cAhe che paraMtu prIti utpanna karI de che. 4. keTalAka puruSa bIjAnAM manamAM aprIti utpanna karavA cAhe che ane aprIti utpanna karI de che. (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa svayaM para vizvAsa kara che paraMtu bIjA para prIti karatA nathI. 2. keTalAka puruSa bIjA para prIti kare che paraMtu svayaM para prIti karatA nathI. 3. keTalAka puruSa svayaM para paNa prIti kare che ane bIjA para paNa prIti kare che. For Private Personal Use Only Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1813 che 4. ege No appaNo pattiyaM pavesei, No prss| 4. keTalAka puruSa svayaM para paNa prIti karatA nathI - TAii. . 4, 3. rU, mu. rU 22 ane bIjA para paNa prIti karatA nathI. 3. mimitta hitena kurisA pA prava- 31. mitra-amitranAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () vattAri purisanAtha paUUUttA, teM nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mitte nAmane mitte, 1. keTalAka puruSa vyavahArathI paNa mitra hoya che ane hRdayathI paNa mitra hoya che. 2. mitte mane mitte, 2. keTalAka puruSa vyavahArathI mitra hoya che paraMtu hRdayathI mitra hotA nathI. 3. amitte NAmamege mitte, keTalAka puruSa vyavahArathI mitra hotA nathI, paraMtu - hRdayathI mitra hoya che. 4. mitte nAma mitte 4. keTalAka puruSa vyavahArathI mitra hotA nathI ane hRdayathI paNa mitra hotA nathI. (2) vAri purisanAthA guttA, te nadI - (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - che. mitte mane mitta, 1. keTalAka puruSa mitra hoya che ane teno vyavahAra paNa mitravatuM hoya che. 2. mitte NAmamege amittarUve, 2. keTalAka puruSa mitra hoya che paraMtu teno vyavahAra amitravatu hoya che. 3. amitte NAmamege mittarUve, 3. keTalAka puruSa amitra hoya che paraMtu teno vyavahAra mitravat hoya che. 4. amitte NAmamege amittarUve / 4. keTalAka puruSa amitra hoya che ane teno vyavahAra - DA. . 4, 3. 4, . rU 66 paNa amitravatuM hoya che. 32. gAyA-rAjune puratA pas Heal- 32. AtmAnukaMpa-parAnukaMpanAM bhedathI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (9) cattAra purisanAyA TUITI, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AyANukaMpae NAmamege No parANukaMpae, 1. keTalAka puruSa AtmAnukaMpaka-AtmahitamAM pravRtta hoya che paraMtu parAnukaMpaka-parahitamAM pravRtta thatA nathI. (jema - jinakalpika muni) 2. parANukaMpae NAmamege No AyANukaMpae, keTalAka puruSa parAnukaMpaka hoya che, paraMtu AtmAnuM kaMpaka hotA nathI. (jema-kRtakRtya tIrthaMkara) 3. ege AyANukaMpae vi, parANukaMpae vi, keTalAka puruSa AtmAnukaMpaka paNa hoya che ane parAnukaMpaka paNa hoya che. (jema-sthavirakalpika muni) 4. ege No AyANukaMpae, No praannukNpe| 4. keTalAka puruSa AtmAnukaMpaka hotA nathI ane - TA. ma. 4, 3. 4, 4. rU52/6 parAnukaMpaka paNa hotA nathI. (jema-jUrakarmA puruSa) Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1814 dravyAnuyoga bhAga-3 33. mo-parasa ma7dhu vivAra rilA maMna 33. sva-paranAM nigraha karavAnI vivAthI puruSanAM caturbhAgonuM parUvaNaM prarupaNa : (2) rAri purisanAyA TOaa, taM nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. appaNo NAmamege alamaMthU bhavai, No parassa, 1. keTalAka puruSa potAno nigraha karavAmAM samartha hoya che paraMtu bIjAno nigraha karavAmAM samartha hotA nathI. 2. parassa NAmamege alamaMthU bhavai, No appaNo, 2. keTalAka puruSa bIjAno nigraha karavAmAM samartha hoya che paraMtu potAno nigraha karavAmAM samartha hotA nathI. 3. ege appaNo vi alamaMthU bhavai, parassa vi, 3. keTalAka puruSa potAno paNa nigraha karavAmAM samartha hoya che ane bIjAno paNa nigraha karavAmAM samartha hoya che. 4. ege No appaNo alamaMthU bhavai, No parassa / 4. keTalAka puruSa potAno nigraha karavAmAM samartha - Tv. . 4, 3. 2, mu. 286 hotA nathI ane bIjAno paNa nigraha karavAmAM samartha hotA nathI. rU4, gAM- vatAvivApurA jAva- 34, Atma-paranAM aMtakarAdinI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) vAri purisanIya TUITI, te nA (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AyaMtakare NAmamege, No paraMtakare, 1. keTalAka puruSa potAnA bhavano aMta kare che paraMtu bIjAnA bhavano aMta karatA nathI. (jema- gajasukumAra) 2. paraMtare nAmane, je mAyaMtare, keTalAka puruSa bIjAnAM bhavano aMta kare che paraMtu potAnA bhavano aMta karatA nathI. (jema-acarama zarIrI AcArya) rU. je mAyaMtare vi, paraMtare vi, 3. keTalAka puruSa potAnA bhavano paNa aMta kare che ane bIjAnAM bhavano paNa aMta kare che. (jema tIrthakara bhagavaMta) 4. je mAyaMtare, na tare ! 4. keTalAka puruSa potAnA bhavano paNa aMta karatA nathI ane bIjAnAM bhavano paNa aMta karatA nathI. (jema-prabhavasvAmI) (2) rAri purisanAyA paU/T, nahIM (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AyaMtame NAmamege, No paraMtame, 1. keTalAka puruSa svayaMne kheda-khinna kare che paraMtu bIjAne kheda-khinna karatA nathI. 2. paraMtane nAme, je mAyaMtane, keTalAka puruSa bIjAne kheda-khinna kare che paraMtu svayaMne kheda- khinna karatA nathI. rU. je mAyaMta vi. paraMtane vi, 3. keTalAka puruSa svayaMne paNa kheda-khinna kare che ane bIjAne paNa kheda-khinna kare che. 4. ege No AyaMtame, No prNtme| 4. keTalAka puruSa svayaMne paNa kheda-khinna karatA nathI ane bIjAne paNa kheda-khinna karatA nathI. Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana (3) sattAri purimanAyA paLattA, taM nahIMchu.AyaMtame gAmameLe, je paraMtame, 2. parame gAmameLe, je AyaMtame, rU. 5e AyaMne vi, paraMtame vi, 4. ze jo Ayatne, jo paraMme // - * TALuM. a. 4, 3. 2, su. 287 35. AyaMbharaM-paraMbharaM paDucca purisANaM caubhaMga parUvaNaM (2) pattAri puritanAyA paLattA, taM nahIM1. AyaMbhare NAmamege No paraMbhare, 2. paraMmare gAmameLe, jo sayaMmare, rU. 5e AyaMmare vi, paraMmare vi, 4. pe o JayaMmare, jo paraMmare / - TALyuM. a. 4, 3. 2, su. 327 (2) 36. ihatthaM paratthaM paDucca purisANaM caubhaMga parUvaNaM parUvaNaM (2) pattAri puritanAyA vaLattA, taM nahIM chu. khAtisaMpaLe gAmameLe, Lo jasaMpaLe, (2) vRttAri risanAyA vaLattA, taM nahIMchu. datye mamaLe, te paratve, 2. paratve gAmameLe, te phahatya, rU.i hatye vi, varatye vi, 4. pe o phadatye, jo paratve / TALe. 1. 4, 3. rU, mu. 227 (23) rU7. nAi-ja-va-va-muya-sIjavivAyApurikSAbaMdhanameLa 37. 1815 (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa potAnuM damana kare che paraMtu bIjAnuM damana karatA nathI. 2. keTalAka puruSa bIjAnuM damana kare che paraMtu potAnuM damana karatA nathI. 3. keTalAka puruSa potAnuM paNa damana kare che ane bIjAnuM paNa damana kare che. 4. keTalAka puruSa potAnuM damana karatA nathI ane bIjAnuM paNa damana karatA nathI. 35. Atmabhara-paraMbharanI apekSAthI puruSonAM caturbhUgonuM prarupaNa : (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa AbhaMbhara (potAnuM bharaNa-poSaNa karanAra) hoya che paraMtu paraMbhara (bIjAnuM bharaNa-poSaNa karanAra) hotA nathI. 2. keTalAka puruSa paraMbhara hoya che paraMtu Atmabhara hotA nathI. 3. keTalAka puruSa Atmabhara paNa hoya che ane paraMbhara paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa Atmabhara paNa hotA nathI ane paraMbhara paNa hotA nathI. 36, IhArtha-parArthanI apekSAthI puruSonAM caturbhUgonuM prarupaNa : (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa ihalaukika prayojanavALA hoya che paraMtu paralaukika prayojanavALA hotA nathI, 2. keTalAka puruSa paralaukika prayojanavALA hoya che paraMtu ihalaukika prayojanavALA hotA nathI, 3. keTalAka puruSa ihalaukika prayojanavALA paNa hoya che ane paralaukika prayojanavALA paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa ihalaukika prayojanavALA paNa hotA nathI ane paralaukika prayojanavALA paNa hotA nathI. jAti-kuLa-baLa-rupa-zruta ane zIlanI vivakSAthI puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa : (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. For Private Personal Use Only Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1816 2. kulasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpanne, . ane nAtisaMpane ti, putrasaMpane vi, 4. ane nAtisaMpa, je kusaMpA (2) cattAra rasanAyA TWITTI, te nahIM1. jAtisaMpaNNe NAmamege, No balasaMpaNNe, 2. balasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, 3. ege jAtisaMpaNNe vi, balasaMpaNNe vi, 4. ege No jAtisaMpaNNe, No balasaMpaNNe / (3) rAri purisanAyA pattA, te nIM1. jAtisaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane kuLa-saMpanna paNa hoya che. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane kuLa-saMpanna paNa hotA nathI. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, zruta-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa zruta-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane zruta-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane zrata-saMpanna paNa hotA nathI. (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, zIla-saMpanna hotA nathI. 2. rUvasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, 3. ege jAtisaMpaNNe vi, rUvasaMpaNNe vi, 4. ege No jAtisaMpaNNe, No rUvasaMpaNNe / (4) pattAri risanA pattA, taMgadA2. nAtisaMpavje nAmaze, jo susaMpam, 2. suyasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe. rU. nAtisaMpaur , susaMpavje vi, 4. Lo nAtisaMpam, no suyapa | (6) vattari purisanAyA TUITI, te nahIM1. jAtisaMpaNNe NAmamege. No sIlasaMpaNNe. Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1817 2. sIlasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, 3. ege jAtisaMpaNNe vi, sIlasaMpaNNe vi, 4. ne nAtisaMpavor, t sInasaMpavot | , 4. (6) vAri purisanAyA paUUttA, te nadI1. jAtisaMpaNNe NAmamege, No carittasaMpaNNe, 2. carittasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, 3. je nItisaMpa vi, varittasaMpavoo vi, 4. ege No jAtisaMpaNNe, No carittasaMpaNNe / (7) cattAra purisanAyA pavUttA, te nar1. kulasaMpaNNe NAmamege, No balasaMpaNNe. 2. keTalAka puruSa zIla-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane zIla-saMpanna paNa hoya che. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane zIla-saMpanna paNa hotA nathI. (6) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, cAritra saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa cAritra-saMpanna hoya che, jAti saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane cAritra-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane cAritra-saMpanna paNa hotA nathI. (7) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. . (8) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. (9) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, zruta-saMpanna hotA nathI. 2. balasaMpaNNe NAmamege, No kulasaMpaNNe, rU. Uo kusaMpa vi, vasaMpane vi, 4. ege No kulasaMpaNNe, No balasaMpaNNe / (8) vAri purisanAyA pattA, te nahIM1. kulasaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, 2. rUvasaMpaNNe NAmamege, No kulasaMpaNNe, 3. ege kulasaMpaNNe vi, rUvasaMpaNNe vi, 4. ane te saMpam, ro vasaMpam | (2) vattAri purisanAyA paU/, nahIM6. kusaMpa ma, nA suyasaMpaum, Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1818 dravyAnuyoga bhAga-3 2. kusaMpa nAmane, je saMpaje, rU. je kusaMpane vi, vi, 4. je kusaMpa, jo susaMpam . (20) vAririsanAyA SUttA, te nahIM1. kulasaMpaNNe NAmamege, No sIlasaMpaNNe, 2. sIlasaMpaNNe NAmamege, No kulasaMpaNNe, rU. je saMpaje , sItrapaje vi. 4. ege No kulasaMpaNNe, No sIlasaMpaNNe / (9) cattAripurisanAyA paUVIRA, teM nahIM1. kulasaMpaNNe NAmamege, No carittasaMpaNNe, 2. keTalAka puruSa zruta-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane zruta-saMpanna paNa hoya che. 4, keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane zruta-saMpanna paNa hotA nathI. (10) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa kuLa saMpanna hoya che, zIla-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa zIla-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane zIla-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane zIla-saMpanna paNa hotA nathI. (11) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, cAritra-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa cAritra-saMpanna hoya che, kuLa saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane cAritra-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane cAritra-saMpanna paNa hotA nathI. (12) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hoya che ane rupa saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. (13) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, zrata-saMpanna hotA nathI. 2. carittasaMpane tamane jo strasaMgoot, rU. saMpa vi, carittasaMpawo vi, 4. ne jo trasaMpavot, To carittasaMpam I (2) cattAra purisanAyA TUITI, te nahIM1. balasaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, 2. rUvasaMpaNNe NAmamege, No balasaMpaNNe, 3. ege balasaMpaNNe vi, rUvasaMpaNNe vi, 4. je je vasaMpam, je saMpam I (3) vAri purisanAyA paVITI, te nadA1. balasaMpaNNe NAmamege. No suyasaMpaNNe, Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1819 2. suyasaMpaNNe NAmamege, No balasaMpaNNe, rU. ne vasaMpane vi, suyasaMpam vi, 4. je te vastrasaMpavo, jo susaMpav I (14) vattAripurisanAthI paUttA, taM nahIM1. balasaMpaNNe NAmamege, No sIlasaMpaNNe, 2. sIlasaMpaNNe NAmamege, No balasaMpaNNe, rU. je vasaMpaLe vi, sIkaMpane vi, 4. je te vanasaMpav. je saMpavor | () vAri purasanIya quttA, te nahIM1. balasaMpaNNe NAmamege, No carittasaMpaNNe, 2. carittasaMpaNNe NAmamege, No balasaMpaNNe, 2. keTalAka puruSa zruta-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hoya che ane zruta-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane zruta-saMpanna paNa hotA nathI. (14) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, zIla-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa zIla-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hoya che ane zIla-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane zIla-saMpanna paNa hotA nathI. (15) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, cAritra-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa cAritra-saMpanna hoya che, baLa saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hoya che ane cAritra-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane cAritra-saMpanna paNa hotA nathI. (16) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, zruta-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa zrata-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa rupa-saMpanna paNa hoya che ane zruta-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa rupa-saMpanna paNa hotA nathI ane zruta-saMpanna paNa hotA nathI. (17) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, zIla-saMpanna hotA nathI. rU. je vasaMpam vi, carittasaMpane vi, 4. ege No balasaMpaNNe, No carittasaMpaNNe / (6) vAra purisanAyA , taM nahIM1. rUvasaMpaNNe NAmamege, No suyasaMpaNNe, 2. suyasaMpavo ||mame, jo vasaMpavo, rU. ane havasaMpam vi, suyasaMpavit vi, 4. ane jo svasaMpaLe, jo susaMpam I (17) vattAri pUrisanAthI paUttA, teM nahIM1. rUvasaMpaNNe NAmamege, No sIlasaMpaNNe, Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1820 dravyAnuyoga bhAga-3 2. sIlasaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, 3. je vasaMpane zi, rIsaMpam vi, 4. je La vasaMpa, jo sIsaMpavot | (28) vAri purisanAthI paUUttA, taM nahIM1. rUvasaMpaNNe NAmamege, No carittasaMpaNNe, 2. carittasaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, rU. ane havasaMpam vi, carittasaMpane vi, 4. je je vasaMpa, La varittasaMpA (22) rAri purisanAyA paLAttA, te nahIM1. suyasaMpaNNe NAmamege, No sIlasaMpaNNe, 2. keTalAka puruSa zIla-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa rupa-saMpanna paNa hoya che ane zIla-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa rupa-saMpanna paNa hotA nathI ane zIla-saMpanna paNa hotA nathI. (18) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, cAritra-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa cAritra-saMpanna hoya che, rupa saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa rupa-saMpanna paNa hoya che ane cAritra-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa rupa-saMpanna paNa hotA nathI ane cAritra-saMpanna paNa hotA nathI. (19) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zruta-saMpanna hoya che, zIla-saMpanna - hotA nathI. 2. keTalAka puruSa zIla-saMpanna hoya che, zruta-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa zruta-saMpanna paNa hoya che ane zIla-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa zruta-saMpanna paNa hotA nathI ane zIla-saMpanna paNa hotA nathI. (20) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zruta-saMpanna hoya che, cAritra-saMpanna hotA nathI. keTalAka puruSa cAritra-saMpanna hoya che, zruta-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa zrata-saMpanna paNa hoya che ane cAritra-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa zruta-saMpanna paNa hotA nathI ane cAritra-saMpanna paNa hotA nathI. (21) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zIla-saMpanna hoya che ane cAritra saMpanna hotA nathI. 2. sIjIsaMpane gAmo , no suyasaMpam, rU. ja kusaMpa vi. ivo vi, 4. je je suyazaMpo, je sIsaMpam (20) rAri purisanAyA pachI, te nahIM1. suyasaMpaNNe NAmamege, No carittasaMpaNNe, 2. carittasaMpaNNe NAmamege, No suyasaMpaNNe, rU. v suthasaMpaLe vi. varittasaMpavo vi. 4. ege No suyasaMpaNNe, No carittasaMpaNNe / (22) vAra purisanAyA guttA, te nadI1. sIlasaMpaNNe NAmamege, No carittasaMpaNNe, Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1821 2. carittasaMpaNNe NAmamege. No sIlasaMpaNNe, 2. keTalAka puruSa cAritra-saMpanna hoya che, zIla saMpanna hotA nathI. - rU. je sIsaMpavje vi, varittasaMpavoo vi, 3, keTalAka puruSa zIla-saMpanna paNa hoya che ane cAritra-saMpanna paNa hoya che. 4. ege No sIlasaMpaNNe, No carittasaMpaNNe / 4. keTalAka puruSa zIla-saMpanna paNa hotA nathI ane - DA. . 4, 3. 3, ku. 22 0 cAritra-saMpanna paNa hotA nathI. 38. ji -nivarDa meLapurasA pAmeTV- 38. nikRSTa-anikRSTanAM bhedathI puruSanAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) pAri purasanAyA TvMITI, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. NikkaThe NAmamege NikkaThe, 1. keTalAka puruSa zarIrathI paNa niSkRSTa (kSINa) hoya che ane kaSAyathI paNa nikRSTa hoya che, 2. NikkaThe NAmamege aNikkaThe, 2. keTalAka puruSa zarIrathI nikRSTa hoya che paraMtu kaSAyathI aniSphara hoya che. 3. aNikkaThe NAmamege NikkaThe, 3. keTalAka puruSa zarIrathI aniSkRSTa hoya che paraMtu kaSAyathI nikRSTa hoya che. 4. aNikkaThe NAmamege aNikkaThe / 4. keTalAka puruSa zarIrathI paNa anikRSTa hoya che ane kaSAyathI paNa anikRSTa hoya che. (2) vAri purisanAyA pattA, te nahIM - (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. NikkaThe NAmamege NikkaTThappA, 1. keTalAka puruSa zarIrathI paNa niSkRSTa hoya che ane tenI AtmA paNa nikRSTa hoya che. 2. NikkaTThe NAmamege aNikkaTThappA, 2. keTalAka puruSa zarIrathI niSkRSTa hoya che paraMtu tenI AtmA niSkRSTa hotI nathI. 3. aNikkaThe NAmamege NikkaTThappA, 3. keTalAka puruSa zarIrathI aniSphara hoya che paraMtu tenI AtmA niSkRSTa hoya che. 4. aNikkaThe NAmamege annikktttthppaa| 4. keTalAka puruSa zarIrathI paNa anikRSTa hoya che - TAmAM . 4, 3. 4, ku. 362 ane AtmAthI paNa anikRSTa hoya che. 32. rIba-garIba riyA vivA risAne merA 39. dIna-adIna pariNati AdinI vivAthI puruSonAM parUvarNa caturbhAgonuM prarupaNa : (1) vAri purasagAthA gov/d, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. DhIne maLe che, 1. keTalAka puruSa bahArathI paNa dIna hoya che ane aMdarathI paNa dIna hoya che. 2. DhIne mane mahIne, 2. keTalAka puruSa bahArathI dIna hoya che paraMtu aMdarathI adIna hoya che. 3. adINe NAmamege dINe, 3. keTalAka puruSa bahArathI adIna hoya che paraMtu aMdarathI dIna hoya che. Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1822 dravyAnuyoga bhAga-3 4. aDhI mime malI I (2) pattAra purisanAyA Tv9/ttA, te nahIM2. DhIne mane tArA, 2. dINe NAmamege adINapariNae, 3. adINe NAmamege dINapariNae, 4. adINe NAmamege adiinnprinne| (3) cattAra purisanAthA guttA, te nahIM2. DhIne gAmane sIkhave, 2. dINe NAmamege adINarUve, 3. adINe NAmamege dINarUve, 4. keTalAka puruSa bahArathI paNa adIna hoya che ane aMdarathI paNa adIna hoya che. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna rupamAM pariNata hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna rupamAM pariNata hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna rupamAM pariNata hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna rupamAM pariNata hoya che. (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna rupavALA hoya che, 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna rupavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dInarupa vALA hoya che. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna rupa vALA hoya che. (4) puruSa cAra prakAranA kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna manavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna manavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna manavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna manavALA hoya che. (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna saMkalpavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna saMkalpavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna saMkalpavALA hoya che. 4. adINe NAmamege adiinnruuve| 4 Te (4) vattAra purisanAyA gujttA, te nahIM2. DhIne mane DhILama, 2. DhIne mane maLamaLe, rU. aDhI mine sImA, 4. adINe NAmamege adINamaNe / () vattAri purisanAyA Tv9ITI, te nahIM2. DhIne mane kIsaMva, 2. DhIne mane kIsaMkhe, rU. aDhI nAmane sIsaMkhe. Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1823 4. adINe NAmamege adiinnsNkppe| (6) rAri purisanAyA pattA, nadI2. DhIne gAmane lIpa, 2. DhIne nAme karInapaje, 3. adINe NAmamege dINapaNNe, 4. adINe NAmamege adINapaNNe / (7) vattAri purisagAthA gourd, te nahIM2. DhIne nAma kIrtiI , 2. dINe NAmamege adINadiTThI, 3. adINe NAmamege dINadilI, 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna saMkalpavALA hoya che. (6) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna prajJAvALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dina oya che paraMtu adIna prajJAvALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dinaprajJAvALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna prajJAvALA hoya che. (7) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna daSTivALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna dRSTivALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna daSTivALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna daSTivALA hoya che. (8) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna zIlAcAravALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna zIlAcAravALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna zIlAcAravALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna zIlAcAravALA hoya che. (9) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna vyavahAravALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna vyavahAravALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna vyavahAravALA hoya che. 4. adINe NAmamege adiinndilii| (8) pattAra purisanA pattA, te nahIM2. DhIne mane rIsIvAre, 2. dINe NAmamege adINasIlAcAre, rU. aDhI mine sItrAvAre, 4. adINe NAmamege adiinnsiilaacaare| (1) pattAri purisanA pattA, te nahIM2. je mane khavavAre, 2. dINe NAmamege adINavavahAre, rU. aDhI mane TIvavAre, Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1824 4. adINe NAmamege adINavavahAre / (20) zvettAri risanAyA vaLattA, te nahIM1. dINe NAmamege dINaparakkame, 2. dINe NAmamege adINaparakkame 3. adINe NAmamege dINaparakkame, 4. adINe NAmamege adINaparakkame / (22) vRttAri purisanAyA vaLattA, taM nahIM 1. dINe NAmamege dINavittI, 2. dINe NAmamege adINavittI, 3. adINe NAmamege dINavittI, 4. adINe NAmamege adINavittI / (22) cattA purimanIyA pAttA, taM nahIMchu..DhIne gAmameLe TInanArDa, 2. dINe NAmamege adINajAI, 3. adINe NAmamege dINajAI, 4. adINe NAmamege adINajAI / (23) cattAri purisanAyA paLattA, te nahIMzrIne mameLe pILamAsI, 2. dINe NAmamege adINabhAsI, 3. adINe NAmamege dINabhAsI, 4. adINe NAmamege adINabhAsI / dravyAnuyoga bhAga-3 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna vyavahAravALA hoya che. (10) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna parAkramavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna parAkramavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna parAkramavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna parAkramavALA hoya che. (11) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna vRtti (AjIvikA) vALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna vRttivALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna vRttivALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna vRttivALA hoya che. (12) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dIna jAtivALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna jAtivALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna jAtivALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna jAtivALA hoya che. (13) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dInabhASI hoya che. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adInabhASI hoya che. 2. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dInabhASI hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adInabhASI hoya che. For Private Personal Use Only Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana (24) rAri purisanAyA pattA, te nahIM2. DhIne me mAsI, 2. dINe NAmamege adINobhAsI, 3. adINe NAmamege dINobhAsI, 4. marIne nAma vILomANI, (25) vAripurisanAyA TUITI, te nahIM2. DhIne gAmane sInasevI, 2. so gAmane AvI sevA, rU. aDhI gAmane sIkhavI, 4. adINe NAmamege adiinnsevii| 1825 (14) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dInAvabhASI (dInanI jema jovAvALA) hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adInAvabhASI hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dInAvabhASI hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adInAvabhASI hoya che. (15) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dInasevI (dInonI sevA karanAra) hoya che, 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adInasevI hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dInasevI hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adInasevI hoya che. (16) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dIna hoya che ane dInaparyAya (gRhastha ane sAdhu paryAya)vALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna paryAyavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna paryAyavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna paryAyavALA hoya che. (17) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. keTalAka puruSa dIna oya che ane dIna parivAravALA hoya che. 2. keTalAka puruSa dIna hoya che paraMtu adIna parivAravALA hoya che. 3. keTalAka puruSa adIna hoya che paraMtu dIna parivAravALA hoya che. 4. keTalAka puruSa adIna hoya che ane adIna parivAravALA hoya che. (6) vAri purisanAyA UTTI, te nahIM2. tene gAmamere tInapariyApu, 2. dINe NAmamege adINapariyAe, 3. adINe NAmamege dINapariyAe, 4. adINe NAmamege adiinnpriyaae| (27) cattari purisanAyA TUITI, taM nahIM2. DhIne gAmane sIkha rUriyAste, 2. dINe NAmamege adINa pariyAle, 3. adINe NAmamege dINa pariyAle, 4. adINe NAmamege adINa priyaale| - TAI. . 4, 3. 2, mu. 276 Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1826 dravyAnuyoga bhAga-3 40. ri -gariSadu purisAI jAmaMga hava- 40. parijJAta-aparijJAtanI apekSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) vAri purisanA pattA, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. parinnAyakamme NAmamege, No parinnAyasanne, 1. keTalAka puruSa pApakarmonA jJAtA hoya che paraMtu pApakarmone choDatA nathI. 2. parinnAyasanne NAmamege, No parinnAyakamme, 2. keTalAka puruSa pApakarmone choDe che paraMtu pApakarmonAM jJAtA hotA nathI. rU. je gharanAme vi, rinA so vi, 3. keTalAka puruSa pApakarmonAM paNa jJAtA hoya che ane pApakarmone choDe paNa che. 4. ege No parinnAyakamme. No parinnAyasaNNe / 4. keTalAka puruSa pApakarmonA jJAtA paNa hotA nathI ane pApakarmone choDatA paNa nathI. (2) vAri purisanAyA TVVITI, te nahIM (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. parinnAyakamme NAmamege, No parinnAyagihAvAse, 1. keTalAka puruSa parijJAtakarmA hoya che paraMtu parijJAta gRhavAsI (gRhavAsano tyAga karanAra) hotA nathI. 2. parinnAyagihAvAse NAmamege, No parinnAyakamme, 2. keTalAka puruSa parijJAta gRhavAsI hoya che paraMtu parijJAtaka hotA nathI. 3. ege parinnAyakamme vi, parinnAyagihAvAse vi, 3. keTalAka puruSa parijJAtakarmA paNa hoya che ane parijJAta gRhavAsI paNa hoya che. 4. ege No parinnAyakamme, No parinnAyagihAvAse / 4. keTalAka puruSa parijJAtakarmA paNa hotA nathI ane parijJAta gRhavAsI paNa hotA nathI. (3) cattAra pusigAthA paUTTI, nahIM (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. parinnAyasanne NAmamege, No parinnAyagihAvAse, 1. keTalAka puruSa parijJAtasaMjJI (bhAvanAnAM jANakAra) hoya che paraMtu parijJAta grahavAsI hotA nathI. 2. parinnAyagihAvAse NAmamege, no parinnAyasanne, 2. keTalAka puruSa parijJAta gRhavAsI hoya che paraMtu parijJAtasaMjJI hotA nathI. 3. ege parinnAyasanne vi, parinnAyagihAvAse vi, 3. keTalAka puruSa parijJAta saMjJI paNa hoya che ane parijJAta gRhavAsI paNa hoya che. 4. ege No parinnAyasanne. No parinnAyagihAvAse / 4. keTalAka puruSa parijJAtasaMjJI paNa hotA nathI ane - TAir. 5. 4, 3. 3, 6. rU 27 parijJAta gRhavAsI paNa hotA nathI. 46. mAvAya-vAsamaddavivApurasA me hava- 41. ApAta-saMvAsa bhadranI vivakSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () cattAra purisanAyA pavUttA, te nadI (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AvAyabhaddae NAmamege, No saMvAsabhaddae, 1. keTalAka puruSa maLatA samaye sArA hoya che paraMtu sahavAsamAM sArA hotA nathI. 2. saMvAsabhaddae NAmamege, No AvAyabhaddae, 2. keTalAka puruSa sahavAsamAM sArA hoya che paraMtu maLavA para sArA hotA nathI. Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana rU. 5e gavAyama vi, saMvAsabha vi, 4. ege No AvAyabhaddae, No saMvAsabhaddae / - TALe. 1. 4, 3. ?, mu. 266 42. suggayaM- duggayaM paDucca purisANaM caubhaMga parUvaNaM (2) cattAri purisanAyA vaLattA, taM nahA2. duzmANa gAmamene 316, 2. duggae NAmamege rU. suC gAmamene TuANa, 4. suggae NAmamege suggae / (2) pattAri purisanAyA paLattA, taM nahIM2. kuNu gAmameLe tulya, 2. duzmANu LAmameLe suttra, 3. suggae NAmamege 4. suNa gAmameLe suvaNa / (3) pattAri purisanAyA paLattA, taM nahIM1. duggae NAmamege duppaDiyANaMde, 2. duggae NAmamege suppaDiyANaMde, 3. suggae NAmamege duppaDiyANaMde, 4. suggae NAmamege suppaDiyANaMde / (4) cattAri risanAyA vaLattA, taM nahIM1. duggae NAmamege duggaigAmI, suvu, dhruvA, 1827 3. keTalAka puruSa maLavAthI paNa sArA hoya che ane sahavAsathI paNa sArA hoya che. 4. keTalAka puruSa maLavAthI paNa sArA hotA nathI ane sahavAsathI paNa sArA hotA nathI. 42. sugata-durgatanI apekSAthI puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa : (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa dhanathI paNa durgata-daridra hoya che ane jJAnathI paNa durgata hoya che. 2. keTalAka puruSa dhanathI durgata hoya che paraMtu jJAnathI sugata hoya che. 3. keTalAka puruSa dhanathI sugata hoya che ane jJAnathI durgata hoya che. 4. keTalAka puruSa dhanathI paNa sugata hoya che ane jJAnathI paNa sugata hoya che. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa durgata (dhana hIna) hoya che ane vrata (sadAcAra)thI paNa hIna hoya che. 2. keTalAka puruSa dhanahIna hoya che paraMtu sadAcArI hoya che. 3. keTalAka puruSa dhanavAna hoya che paraMtu sadAcArI hotA nathI. 4. keTalAka puruSa dhanavAna paNa hoya che ane sadAcArI paNa hoya che. (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa durgata (darIdrI) hoya che ane kRtaghna paNa hoya che. 2. keTalAka puruSa durgata (darIdrI) hoya che paraMtu kRtajJa hoya che. 3. keTalAka puruSa sugata (dhanavAna) hoya che ane kRtaghna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa sugata (dhanavAna) paNa hoya che ane kRtajJa paNa hoya che. (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa durgata (darIdrI) hoya che ane durgatigAmI paNa hoya che. Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1828 2. duggae NAmamege suggaigAmI, 3. suggae NAmamege duggaigAmI, 4. suggae NAmamege suggaigAmI / (1) vRttAri purisanAyA vaLattA, taM nahIM 1. duggae NAmamege duggaiM gae, 2. duggae NAmamege suggaiM gae, 3. suggae NAmamege duggaiM gae, 4. mud Amamene sukhAnuM gaN / - TALuM. a.4,3.3,su.227 43. muttAmutta diTThateNa purisANaM caubhaMga parUvaNaM (2) pattAri purisanAyA vaLattA, tuM bahA. mutte gAmameLe mutte, 2. mutte gAmameLe amutte, rU. amutte nAmaneze mutte, 4. amutte nAmameLe pramutte (ra) vattari risanAyA vAttA, taM nahIM. mutte gAmaneze muttave, 2. mutte NAmamege amuttarUve, rU. amutte gAmameLe muttave, 4. mutte gAmameLe amuttave / - kALa.4.4,3.4,su.266 44, ziva vivayA risALe 13meza pavaLa(2) zvattAri purisanayA pAttA, taM nahIM2. vise mameLe vise, dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalAka puruSa durgata (darIdrI) hoya che paraMtu sugatigAmI hoya che. 3. keTalAka puruSa sugata (dhanavAna) hoya che paraMtu durgatigAmI hoya che. 4. keTalAka puruSa sugata (dhanavAna) paNa hoya che ane sugatigAmI paNa hoya che. (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa durgata thaIne durgatimAM gayela che. 2. keTalAka puruSa durgata thaIne sugatimAM gayela che. 3. keTalAka puruSa sugata thaIne durgatimAM gayela che. 4. keTalAka puruSa sugata thaIne sugatimAM gayela che. - 43. mukta-amuktanAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturbhUgonuM prarupaNa : (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa dravyathI paNa mukta hoya che ane bhAvathI paNa mukta hoya che. - 2. keTalAka puruSa dravyathI mukta hoya che ane bhAvathI amukta hoya che. 3. keTalAka puruSa dravyathI amukta hoya che paraMtu bhAvathI mukta hoya che. 4. keTalAka puruSa dravyathI paNa amukta hoya che ane bhAvathI paNa amukta hoya che. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa mukta hoya che ane teno vyavahAra paNa muktavat hoya che. 2. keTalAka puruSa mukta hoya che paraMtu teno vyavahAra amuktavat hoya che. 3. keTalAka puruSa amukta hoya che paraMtu teno vyavahAra muktavat hoya che. 4. keTalAka puruSa amukta hoya che ane teno vyavahAra paNa amuktavat hoya che. 44. kRza ane daDhanI vivakSAthI puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa : (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake For Private Personal Use Only - 1. keTalAka puruSa zarIrathI paNa kRza hoya che ane manobaLathI paNa kRza hoya che. Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 2. vise gAmamene vaDhe, 3. daDhe NAmamege kise, 4. te gAmameLe he (ra) pattAri puritanAyA vaLattA, taM nahIM1. kise NAmamege kisa sarIre, 2. vise gAmameLe vasarIre, 3. daDhe NAmamege kisasarIre, 4. je gAmameLe vatasarI / (2) vRttAri purisanAyA paLattA, tuM bahA . kisasarIrassa NAmamegassa NANadaMsaNe samuppajjai, No daDhasarIrassa, 2. daDhasarIrassa NAmamegassa NANadaMsaNe samuppajjai, No kisasarIrassa, 3. egassa kisasarIrassa vi, NANadaMsaNe samuppajjai, daDhasarIrassa vi, 4. egassa No kisasarIrassa NANadaMsaNe samuppajjai, No daDhasarIrassa / -TAmAM a.4,3.2,su.282 (2) zvattAri risanAyA paLattA, taM nahIM1. appaNo NAmamege vajjaM pAsai, No parassa, 2. parasta gAmameLe vapna vAsara, jo avaLo, .rU. o apaLo vi vapnuM pAtarU, paraphsa vi, 4. ze to apano vapnuM vAsara, jo para / 1829 2. keTalAka puruSa zarIrathI kRza hoya che paraMtu manobaLathI dRDha hoya che. 3. keTalAka puruSa zarIrathI dRDha hoya che paraMtu manobaLathI kRza hoya che. 4. keTalAka puruSa zarIrathI paNa dRDha hoya che ane manobaLathI paNa dRDha hoya che. (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa bhAvanAthI paNa kRza hoya che ane zarIrathI paNa kRza hoya che. 2. keTalAka puruSa bhAvanAthI kRza hoya che paraMtu zarIrathI dRDha hoya che. 3. keTalAka puruSa bhAvanAthI dRDha hoya che paraMtu zarIrathI kRza hoya che. 4. keTalAka puruSa bhAvanAthI paNa dRDha hoya che ane zarIrathI paNa dRDha hoya che. (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - = 1. kRza zarIravALA puruSane jJAna-darzana utpanna thAya che paraMtu dRDha zarIravALAne utpanna thatA nathI. 2. daDha zarIravALA puruSane jJAna-darzana utpanna thAya che paraMtu kRza zarIravALAne utpanna thatA nathI, 3. kRza zarIravALA puruSane paNa jJAna-darzana utpanna thAya che ane daDha zarIravALAne paNa utpanna thAya che. 46, vakhtapAsatIraLa savasAmaLa trivAyA puritALa 45. doSanAM darzana upazamana ane udIraNanI vivakSAthI caubhaMga parUvaNaM puruSonAM caturbhegonuM prarupaNa : (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 4. kRza zarIravALA puruSane paNa jJAna-darzana utpanna thatA nathI ane dRDha zarIravALAne paNa utpanna thatA nathI. 1. keTalAka puruSa potAnA doSa juve che, bIjAnAM doSa jotA nathI. 2. keTalAka puruSa bIjAnAM doSa juve che, potAnA doSa jotA nathI. 3. keTalAka puruSa potAnA paNa doSa juve che ane bIjAnAM paNa doSa juve che, 4. keTalAka puruSa na potAno doSa juve che ane na bIjAno doSa juve che. Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1830 dravyAnuyoga bhAga-3 (2) vattAripurisanAthI pavU/ttA, te nahIM (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. appaNo NAmamege vajjaM udIrei, No parassa, 1. keTalAka puruSa potAnA doSanI udIraNA kare che, bIjAnAM doSanI udIraNA karatA nathI. 2. parassa NAmamege vajjaM udIrei, No appaNo, 2. keTalAka puruSa bIjAnA doSanI udIraNA kare che paraMtu potAnA doSanI udIraNA karatA nathI. 3. ege appaNo vi vajjaM udIrei, parassa vi, 3. keTalAka puruSa potAnA doSanI paNa udIraNA kare che ane bIjAnA doSanI paNa udIraNA kare che. 4. ege No appaNo vajjaM udIrei, No prss| 4. keTalAka puruSa potAnA doSanI paNa udIraNA karatA nathI ane bIjAnAM doSanI paNa udIraNA karatA nathI. (3) rAri purisanAthI paUUttA, te nA (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. appaNo NAmamege vajjaM uvasAmei, No parassa, 1. keTalAka puruSa potAnA doSanuM upazamana kare che paraMtu bIjAnAM doSanuM upazamana karatA nathI. 2. parassa NAmamege vajjaM uvasAmei, No appaNo, 2. keTalAka puruSa bIjAnA doSanuM upazamana kare che paraMtu potAnA doSanuM upazamana karatA nathI. 3. ege appaNo vi vajjaM uvasAmei, parassa vi, 3. keTalAka puruSa potAnA doSanuM paNa upazamana kare che ane bIjAnA doSanuM paNa upazamana kare che. 4. ege No apaNo vajjaM uvasAmei, No prss| 4. keTalAka puruSa potAnA doSanuM paNa upazamana - Avi, 5,4, 3.6, su.266 karatA nathI ane bIjAnA doSanuM paNa upazamana karatA nathI. 46. atyAmi vivavA risAne citta uva- 46 udaya-astanI vivakSAthI puruSonAM caturvidhatvanuM prarupaNa : (2) vAri purisanAyA pattA, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. udiyodieNAmamege, bharahe rAyA cAuraMtacakkavaTTI 1. keTalAka puruSa uditodita hoya che, je prAraMbhamAM NaM udiyodie, paNa unnata ane aMtamAM paNa unnata hoya che. jema : cAturaMta cakravartI bharatarAjA. 2. udiyatthamie NAmamege, baMbhadatte NaM rAyA cAuraMta- 2. keTalAka puruSa uditAstamita hoya che, je prAraMbhamAM cakkavaTTI udiyatthamie, unnata ane aMtamAM avanata hoya che, jema: cAturata cakravartI brahmadattarAjA. 3. atyamiyodie NAmamege, hariesabale NaM aNagAre 3. keTalAka puruSa astamitodita hoya che, je prAraMbhamAM atthamiyodie, avanata ane aMtamAM unnata hoya che, jema : harikezIbala anagAra. 4. atyamiyatthamie NAmamege, kAle NaM soyarie 4. keTalAka puruSa astamistAmita hoya che, je atthmiytthmie| prAraMbhamAM paNa avanata ane aMtamAM paNa avanata - tA. 4.4, 3. 3, mu. 366 hoya che, jema : kALasaukarika - kasAI. 47. mApavacana vivAyA purisAI merA hava- 47. vyAkhyAtAnI vivAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () vattAri ksinAthA , nadI- . (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AghavaittA NAmamege , No pavibhAvaittA, 1. keTalAka puruSa AgAyaka (vyAkhyAtA) hoya che. paraMtu pravibhAvaka (prabhAvanA karanAra) hotA nathI. Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1831 2. pavibhAvaittA NAmamege , No AghavaittA, 2. keTalAka puruSa prabhAvanA karanAra hoya che paraMtu vyAkhyAtA hotA nathI. rU. je mApavattA vi, vibhAvettA vi, 3. keTalAka puruSa vyAkhyAtA paNa hoya che ane prabhAvanA karanAra paNa hoya che. 4. je ne mAdhavattA, je vikhavaphattA keTalAka puruSa vyAkhyAtA paNa hotA nathI ane prabhAvanA karanAra paNa hotA nathI. (2) rAri purisanA pUU/, te nahIM (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AghavaittA NAmamege , No uMchajIvisaMpaNNe, 1. keTalAka puruSa vyAkhyAtA hoya che paraMtu uchajIvikA (bhikSAthI jIvananirvAha karanAra) hotA nathI. 2. uMchajIvisaMpaNNe NAmamege , No AghavaittA, 2. keTalAka puruSa bhikSAthI jIvananirvAha karanAra hoya che paraMtu vyAkhyAtA hotA nathI. 3. ege AghavaittA vi, uMchajIvisaMpaNNe vi, 3. keTalAka puruSa vyAkhyAtA paNa hoya che ane bhikSAthI jIvana nirvAha karanAra paNa hoya che. 4. ege No AghavaittA, No uMchajIvisaMpaNNe / 4. keTalAka puruSa vyAkhyAtA paNa hotA nathI ane - ThA. ma.4, 3.4, mu. 344 bhikSAthI jIvana nirvAha karanAra paNa hotA nathI. 48. garlDa mArA ja purisAne camena hava- 48. artha ane mAnakaraNanI apekSAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) cattAra purisanAyA TVVIRaa, te nadI (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. madyAre gAmo, no mALavAre, 1. keTalAka puruSa kArya kare che paraMtu abhimAna karatA nathI. 2. mANakare NAmamege, No aTThakare, 2. keTalAka puruSa abhimAna kare che paraMtu kArya karatA nathI. 3. ege aTThakare vi, mANakare vi, 3. keTalAka puruSa kArya paNa kare che ane abhimAna paNa kare che. 4. je je mare, jo mAre | 4. keTalAka puruSa kArya paNa karatA nathI ane abhimAna paNa karatA nathI. (2) rAri purisanAyA TWttA, te nahIM (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. gaNaTThakare NAmamege , No mANakare, 1. keTalAka puruSa gaNanAM mATe kArya kare che, paraMtu abhimAna karatA nathI. 2. mALavAre nAma , TMdyAre, keTalAka puruSa abhimAna kare che paraMtu gaNanAM mATe kArya karatA nathI. 3. ege gaNaTThakare vi, mANakare vi, 3. keTalAka puruSa gaNanAM mATe kArya paNa kare che ane abhimAna paNa kare che. 4. je je re, jo mArA 4. keTalAka puruSa gaNanAM mATe paNa kArya karatA nathI ane abhimAna paNa karatA nathI. Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1832 dravyAnuyoga bhAga-3 (3) vAri purisanAtha TUITI, te nahIM (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. siMdire mane, je mAre, 1. keTalAka puruSa gaNanAM mATe saMgraha kare che paraMtu abhimAna karatA nathI. 2. mANakare NAmamege, No gaNasaMgahakare, keTalAka puruSa abhimAna kare che paraMtu gaNanAM mATe saMgraha karatA nathI. rU. je saMdare vi, mAre vi, keTalAka puruSa gaNanAM mATe saMgraha paNa kare che ane abhimAna paNa kare che. 4. ege No gaNasaMgahakare, No maannkre| 4. keTalAka puruSa gaNanAM mATe saMgraha paNa karatA nathI ane abhimAna paNa karatA nathI. (4) cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA (4) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. gaNasobhakare NAmamege. No mANakare. 1. keTalAka puruSa gaNanI zobhA karanAra hoya che paraMtu abhimAna karatA nathI. 2. mAre jAmaze, jo jAsomAre, keTalAka puruSa abhimAna kare che paraMtu gaNanI zobhA karanAra hotA nathI. 3. ege gaNasobhakare vi, mANakare vi, 3. keTalAka puruSa gaNanI zobhA paNa karanAra hoya che ane abhimAna paNa karanAra hoya che. 4. je je somare, go mALA 4. keTalAka puruSa gaNanI zobhA paNa karanAra hotA nathI ane abhimAna paNa karatA nathI. () vAri purisanAyA pattA, te nahIM (5) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. gaNasohikare NAmamege, No mANakare, 1. keTalAka puruSa gaNanAM dUSaNonI zuddhi karanAra hoya che paraMtu abhimAna karatA nathI. 2. mANakare NAmamege. No gaNasohikare, 2. keTalAka puruSa abhimAna kare che paraMtu gaNanAM dUSaNonI zuddhi karanAra hotA nathI. rU. TLasodire vi, mALavAre vi, 3. keTalAka puruSa gaNanAM dUSaNonI zuddhi karanAra paNa hoya che ane abhimAna paNa kare che. 4. ege No gaNasohikare. No maannkre|' 4. keTalAka puruSa gaNanAM dUSaNonI zuddhi karanAra paNa - TA. 1.4, 3.rU, su.rU 20 hotA nathI ane abhimAna paNa karatA nathI. 41. vecAvA raja vivasthA risAI meLa pavaI- 49. vaiyAvRtya karavAnI vivAthI puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) vAri purisagAthA pattA, taM nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. karei NAmamege veyAvaccaM, No paDicchai, 1. keTalAka puruSa bIjAnI vaiyAvRtya kare che paraMtu karAvatA nathI. 2. paDicchai NAmamege veyAvaccaM, No karei, 2. keTalAka puruSa bIjAnI vaiyAvRtya karatA nathI paraMtu karAve che. 3. ege karei vi veyAvaccaM, paDicchai vi, 3. keTalAka puruSa bIjAnI vaiyAvRtya kare paNa che ane karAve paNa che. 2. vava. 3. ? , . 4-8 Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1833 4. ege No karei veyAvaccaM, No pddicchi| 4. keTalAka puruSa bIjAnI vaiyAvRtya paNa karatA nathI - TAi, 2,4, 3. , . rU 20 ane karAvatA paNa nathI. 50. purisANaM caubbihatta parUvarNa 50. puruSonAM cAra prakAronuM prarupaNa: () tattara purisagAthA govttA, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. tare nAmane, 1. tathA - Adezane mAnIne cAlanAra, 2. no tahe mane, 2. no tathA - potAnI svataMtra bhAvanAthI cAlanAra, rU. sovatthI mane, 3. sauvastika - maMgalapAThaka (stuti prazaMsA karanAra), 4. dALa nAmane ! 4. pradhAna - svAmI (guru). - TApa. 1.4,3.2, mu.287 51. vaNa didruteNa purisANaM caubhaMga parUvarNa- 51. vraNa (ghAva) dAMtanAM dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (3) tAri risanAyA pattA, te nahIM (1) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. vaNakare NAmamege, No vaNaparimAsI, 1. keTalAka puruSa vraNa (ghAvo kare che paraMtu tenuM parimarza (upacAra) karatA nathI. 2. vArimANI maLe, jo vAre, 2. keTalAka puruSa ghAvano upacAra kare che paraMtu ghAva karatA nathI. 3. ege vaNakare vi, vaNaparimAsI vi, 3. keTalAka puruSa ghAva paNa kare che ane teno upacAra paNa kare che. 4. je vapara. no vaparAza ! 4. keTalAka puruSa ghAva paNa karatA nathI ane teno upacAra paNa karatA nathI. (2) vAri purasanAyA TUITI, te nahIM (2) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. vAlare mino vapasAravI, 1. keTalAka puruSa ghAva kare che paraMtu teno saMrakSaNa (dekhabhAla) karatA nathI, 2. varavI maLe, jo vadhavAre, 2. keTalAka puruSa ghAvanuM saMrakSaNa kare che paraMtu vAva karatA nathI. rU. 0 vi vAsAvavI vi. 3. keTalAka puruSa ghAva paNa kare che ane tenuM saMrakSaNa paNa kare che. 4. je La vavare, vanasAravI 4. keTalAka puruSa ghAva paNa karatA nathI ane tenuM saMrakSaNa paNa karatA nathI. (3) cattAra risanAyA paVITI, taMga (3) puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. vaLavAre jAma, je vasaMrodI, 1. keTalAka puruSa ghAva kare che paraMtu tene bharatA nathI. 2. vaNasarohI NAmamege, No vaNakare, 2. keTalAka puruSa ghAvane bhare che paraMtu ghAva karatA nathI. rU. je vaUre vi, vasaMrodI vi. 3. keTalAka puruSa ghAva paNa kare che ane tene bharAve paNa che. 4. je je vare, vasaMrodI. 4. keTalAka puruSa ghAva paNa karatA nathI ane tene - TAi, 2.4, 3.4, mu. rU43 bharAvatA paNa nathI. Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1834 dravyAnuyoga bhAga-3 52. vanasaMDa diTTateNa purisANaM caubhaMga parUvaNaM- para. vanakhaMDanAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) vAri vAsaMs TUITI, te nahIM- . (1) vanakhaMDa (udyAna) cAra prakAranA kahyA che, jemake - 2. tAre nAmane vanavajo, 1. keTalAka vanakhaMDa vAma (ujjaDa) hoya che ane vAmAvarta hoya che, 2. vAme NAmamege dAhiNAvatte, 2. keTalAka vanakhaMDa vAma hoya che ane dakSiNAvarta hoya che, 3. dAhiNe NAmamege vAmAvatte, 3. keTalAka vanakhaMDa dakSiNa hoya che ane vAmAvarta hoya che, 4. tafje mane tafer vattA 4. keTalAka vanakhaMDa dakSiNa (tapovana) hoya che ane dakSiNAvarta hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. vAne mane vAmAvaje, 1. keTalAka puruSa vAma (nAstika) hoya che ane vAmAvarta hoya che, 2. vAme gAmame vAdiLAvajo, 2. keTalAka puruSa vAma hoya che ane dakSiNAvarta hoya che, rU. DhALei nAmane vAmAvajo, 3. keTalAka puruSa dakSiNa (dakSiNa) hoya che ane vAmAvarta hoya che, 4. dim TIme zivattA 4. keTalAka puruSa dakSiNa hoya che ane dakSiNAvarta - TAii. 4.4, 3.2, 3.282 hoya che. jarU. 3pa-pAsa hitena kurisAI merA hava- 53. unnata-praNata vRkSonAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () vattArita paUttA, te nahIM (1) vRkSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. uNNae NAmamege uNNae, 1. keTalAka vRkSa zarIrathI paNa unnata hoya che ane jAtithI paNa unnata hoya che, jema-zAla. 2. uNNae NAmamege paNae, 2. keTalAka vRkSa zarIrathI unnata hoya che paraMtu jAtithI praNata(hIna) hoya che, jema-lIMbaDA. rU. gUU Tmane 3UTU, 3. keTalAka vRkSa zarIrathI hIna hoya che paraMtu jAtithI unnata hoya che, jema - azoka. 4. paNa gAmane paNa 4. keTalAka vRkSa zarIrathI paNa hIna hoya che ane jAtithI paNa hIna hoya che, jema-khera. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. uNNae NAmamege uNNae, 1. keTalAka puruSa zarIrathI paNa unnata hoya che ane guNothI paNa unnata hoya che, 2. uNNae NAmamege paNae, 2. keTalAka puruSa zarIrathI unnata hoya che paraMtu guNothI hIna hoya che. 3. paNae NAmamege uNNae, 3. keTalAka puruSa zarIrathI hIna hoya che paraMtu guNothI unnata hoya che, 4. pUTU TIP TUITI 4. keTalAka puruSa zarIrathI paNa hIna hoya che ane guNothI paNa hIna hoya che. Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1835 (2) vattAri havA pa00/ttA, te nahIM1. uNNae NAmamege uNNayapariNae, 2. uNNae NAmamege paNayapariNae, 3. paNae NAmamege uNNayapariNae, 3. 4. paNae NAmamege paNayapariNae, evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. uNNae NAmamege uNNayapariNae, 2. uNNae NAmamege paNayapariNae, 3. paNae NAmamege uNNayapariNae, (2) vRkSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vRkSa zarIrathI unnata hoya che ane unnata pariNata (azubha rasa Adine choDIne zubha rasa AdimAM pariNata) hoya che. 2. keTalAka vRkSa zarIrathI unnata hoya che paraMtu praNata pariNata hoya che. keTalAka vRkSa zarIrathI praNata hoya che ane unnata pariNata hoya che. 4. keTalAka vRkSa zarIrathI praNata hoya che ane praNata pariNata hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI unnata hoya che ane unnata pariNata (avaguNone choDIne guNomAM pariNata) hoya che. 2. keTalAka puruSa zarIrathI unnata hoya che paraMtu praNata pariNata hoya che. 3. keTalAka puruSa zarIrathI praNata hoya che ane unnata pariNata hoya che. 4. keTalAka puruSa zarIrathI praNata hoya che ane praNata pariNata hoya che. (3) vRkSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vRkSa zarIrathI unnata hoya che ane unnata rupavALA hoya che. 2. keTalAka vRkSa zarIrathI unnata hoya che paraMtu praNata rupavALA hoya che. 3. keTalAka vRkSa zarIrathI praNata hoya che paraMtu unnata rupavALA hoya che. 4. keTalAka vRkSa zarIrathI praNata hoya che ane praNata rupavALA hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI unnata hoya che ane unnata rupavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa zarIrathI unnata hoya che ane praNata rupavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa zarIrathI praNata hoya che paraMtu unnata rupavALA hoya che. 4. paNae NAmamege pnnyprinne| (3) rAri havA pattA, teM nIM1. uNNae NAmamege uNNayasve, 2. uNNae NAmamege paNayasve, 3. paNae NAmamege uNNayarUve, 4, v[U MAmane pUchavA evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. uNNae NAmamege uNNayasve, 2. uNNae NAmamege paNayasve, rU. gorg nAme 3vya, Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1836 dravyAnuyoga bhAga-3 4. paNae NAmamege pnnysve| 4. keTalAka puruSa zarIrathI praNata hoya che ane praNata - ThA. ma.4, 3.2, mu. 236 rupavALA hoya che. 14. unU hitena kuratA ame havaI- 54. Rju vakra vRkSonAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () vattArikavavA paUttA, te kadA (1) vRkSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ujjU NAmamege ujjU, 1. keTalAka vRkSa pahelA paNa Rju (saraLa) hoya che ane pachI paNa Rju hoya che. 2. ujjU NAmamege vaMke, 2. keTalAka vRkSa pahelA Rju hoya che ane pachI vakra hoya che. rU. me 3jU, 3. keTalAka vRkSa vakra hoya che ane pachI Rju hoya che. 4. vaM tamane vaM! 4. keTalAka vRkSa pahelA paNa vakra hoya che ane pachI paNa vakra hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranA kahyA che, jemake - 1. ujjU NAmamege ujjU, 1. keTalAka puruSa zarIranI ceSTAthI paNa Rju hoya che ane prakRtithI paNa Rju hoya che. (sAdhu) 2. ujjU NAmamege vaMke, 2. keTalAka puruSa zarIranI ceSTAthI Rju hoya che paraMtu prakRtithI vakra hoya che. (pUrva) rU. 4 nAma kabU, 3. keTalAka puruSa zarIranI ceSTAthI vakra hoya che paraMtu prakRtithI Rju hoya che. (zikSaka) 4. vaMde mane vaMde 4. keTalAka puruSa zarIranI ceSTAthI paNa vakra hoya che ane prakRtithI paNa vakra hoya che. (durjana) (2) vAri havA pattA, te nahIM (2) vRkSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ujjU NAmamege ujjUpariNae, 1. keTalAka vRkSa mULamAM paNa saraLa ane uparathI paNa saraLa pariNativALA hoya che. 2. ujjU NAmamege vaMkapariNae, keTalAka vRkSa mULamAM saraLa paraMtu uparathI vakra pariNativALA hoya che. 3. vaMke NAmamege ujjUpariNae, 3. keTalAka vRkSa mULamAM vakra paraMtu uparathI saraLa pariNativALA hoya che. 4. vaMde mane vaMvapariNA 4. keTalAka vRkSa mULamAM paNa vakra ane uparathI paNa vakra pariNativALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake -- 1. ujjU NAmamege ujjUpariNae, 1. keTalAka puruSa svabhAvathI paNa saraLa hoya che ane pravRttithI paNa saraLa hoya che. 2. ujjU NAmamege vaMkapariNae, 2. keTalAka puruSa svabhAvathI saraLa hoya che paraMtu pravRttithI vakra hoya che. 2, Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1837 3. vaMke NAmamege ujjUpariNae, 3. keTalAka puruSa svabhAvathI vakra hoya che paraMtu pravRttithI saraLa hoya che. 4. vaMke NAmamege vNkprinne| 4. keTalAka puruSa svabhAvathI paNa vakra hoya che ane pravRttithI paNa vakra hoya che. (3) cattAra vanavA pattA , te nahIM (3) vRkSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ujjU NAmamege ujjUrUve, 1. keTalAka vRkSa zarIrathI Rju hoya che ane darzanIya rupavALA hoya che. 2. ujjU NAmamege vaMkarUve, 2. keTalAka vRkSa zarIrathI Rju hoya che paraMtu vakrarupavALA hoya che. 3. vaMke NAmamege ujjUruve, 3. keTalAka vRkSa zarIrathI vakra hoya che paraMtu darzanIya rupavALA hoya che. 4. vaMde mane laMkA 4. keTalAka vRkSa zarIrathI paNa vakra hoya che ane vakrarupavALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ujjU NAmamege ujjUruve, 1. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che ane suMdara rupavALA hoya che. 2. ujjU NAmamege vaMkarUve, 2. keTalAka puruSa zarIrathI Rju hoya che paraMtu vaka rupavALA hoya che. 3. vaMke NAmamege ujjUruve, 3. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che paraMtu suMdara rupavALA hoya che. 4. vaimine vaMdA 4. keTalAka puruSa zarIrathI vakra hoya che ane - TA. ga.4, 3.2, mu.2 36 vakrarupavALA hoya che. 21. vattAvA mA kirtiA purasA mena pAva- 55. pAMdaDA AdithI yukta vRkSanAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhagonuM prarupaNa : (2) vArasA pawttA, te nahIM (1) vRkSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - . pattovA, 2. puSkova, 1. pAMdaDAthI yukta (khAkharA), 2. phUlothI yukta (gulAba) rU. 7ova, 4. chAyovaU | 3. phaLothI yukta (kerI), 4. chAyAthI yukta. (vaDa, pIpaLo) evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. pattovA samAne, 1. pAMdaDAvALA vRkSonAM samAna (sUtranAM dAtA) 2. pupphovA rUkkhasamANe, 2. phUlovALA vRkSonA samAna (arthanAM dAtA) 3. phalovA rUkkhasamANe, 3. phaLovALA vRkSonAM samAna (sUtrArthanuM anuvartana ane saMrakSaNa) 4. chAyovA samAje ! 4. chAyAvALA vRkSonAM samAna (sUtrArthanI satata - TALe. 5.4, 3. 3, . 23 upAsanA karanAra) 2. TA . 2, 3, 6, mu. 234 Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1838 dravyAnuyoga bhAga-3 56. patta didruteNa purisANaM caubhaMga parUvaNaM- paka patranAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () dattAri pattA paU/T, te nadI (1) pAMdaDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sitte, 1. asipatra- talavAra jevA patra, 2. rapajo, 2. karapatra - karota jevA patra, rU. purapaje, 3. surapatra - cAku jevA patra, 4. rUMvariyApattA 4. kadabacarikApatra - tIkSNa aNIvALA ghAsa ke zastra jevA patra. evAmeva cattAri pUrisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. masipattamALa, 1. asipatranAM samAna- tarata snehapAzane chedanAra. 2. ra5ttasamALa, 2. karapatranAM samAna-vAraMvAranAM abhyAsathI snehapAzane chedanAra. rU. purapaHsamAne, 3. surapatranAM samAna- kiMcit snehapAzane chedanAra, 4. rUMvariyApattaramALA 4. kadamba cIrikApatranAM samAna- sneha chedavAnI - TAI. .4, 3.4, mu. rU5 0 IcchA rAkhanAra paraMtu kArya pariNata nahi karanAra. 57. korava diLeMteNa purisANaM caubhaMga parUvaNaM- 57. kaLI maMjarI(koraka)nAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () rattara koravA pattA, te nahIM (1) kAraka (kaLI maMjarI) cAra prakAranI kahI che, jemake - 2. saMvapaovo, 2. tApasa~vora, 1. Amra - phaLanI maMjarI, 2. tADa-phaLanI maMjarI, rU. vastRipankaMvara, 4. maeNvisALavo 3. valli-phaLanI maMjarI, 4. meMDha-viSANa jevI vanaspatinI maMjarI. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. aMbapalaMbakoravasamANe, 1. keTalAka puruSa Amra-phaLanI maMjarInAM samAna hoya che, je ucita samaya para upakAra kare che. 2. tApaovaravasamA, 2. keTalAka puruSa tADa-phaLanI maMjarInAM samAna hoya che, je vilaMba ane kaThinatAthI upakAra kare che. 3. vallipalaMbakoravasamANe, 3. keTalAka puruSa bali-phaLanI maMjarInAM samAna hoya che, je vagara vilaMba ane kaSTa vagara upakAra kare che. 4. maeNvisAzoravasamA aa 4. keTalAka puruSa meSa-vRMganI maMjarInAM samAna hoya - TAI. sa.4, 3.2, mu. 242 che, je upakAra karatA nathI phakta mIThA vacana bole che. 18, pukha kirtA purasA sva sI saMpannasa pamaMga 58. puSpanAM dAMta dvArA puruSonAM rupa zIla saMpannatAthI paravaNaM caturbhAgonuM prarupaNa : () pattAripu paU/T, te nahIM (1) puSpa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rUvasaMpaNNe NAmamege, No gaMdhasaMpaNNe, 1. keTalAka puSpa rupa saMpanna hoya che, gaMdha saMpanna hotA nathI. (AkaDAnuM puSpo 2. gaMdhasaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, 2. keTalAka puSpa gaMdha saMpanna hoya che, rupa saMpanna hotA nathI. (bakulanuM puSpo Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1839 3. ege rUvasaMpaNNe vi, gaMdhasaMpaNNe vi, 3. keTalAka puSpa rupa saMpanna paNa hoya che ane gaMdha saMpanna paNa hoya che. (gulAba) 4. je je vasaMpam, it fdhasaMpast 4. keTalAka puruSa rupa saMpanna paNa hotA nathI ane gaMdha saMpanna paNa hotA nathI. (boranuM puSpo evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rUvasaMpaNNe NAmamege, No sIlasaMpaNNe, 1. keTalAka puruSa rupa saMpanna hoya che, zIla (AcAra) saMpanna hotA nathI. 2. sIlasaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, 2. keTalAka puruSa zIla saMpanna hoya che. rupa saMpanna hotA nathI. 3. ege rUvasaMpaNNe vi, sIlasaMpaNNe vi, keTalAka puruSa rupa saMpanna paNa hoya che ane zIla saMpanna paNa hoya che. 4. ege No rUvasaMpaNNe. No siilsNpnnnne| 4. keTalAka puruSa rupa saMpanna paNa hotA nathI ane - TAi .4, 3.3, mu. rU 2 0 zIla saMpanna paNa hotA nathI. 22. pave mAma pAtra auina purisAI merA viM- 59. kAcA pAkA phaLanAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) vAri I SWaa, te nahIM (1) phaLa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - . mAre mane kAmamadure, 1. keTalAka phaLa kAcA hoya che ane kAcA hovA chatAM paNa thoDA mIThA hoya che. ' 2. Ame NAmamege pakkamahure, 2. keTalAka phaLa kAcA hovA chatAM paNa atyaMta mIThA hoya che. 3. pakke NAmamege Amamahure, 3. keTalAka phaLa pAko hovA chatAM paNa thoDA ja mIThA hoya che. 4. pakke NAmamege pakkamahure / 4. keTalAka phaLa pAkA hovA para atyaMta mIThA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. Ame mane gAmamadurasamALa, 1. keTalAka puruSa vaya ane zrutathI aparipakva hoya che ane aparipakva madhura phaLanAM samAna alpa upazamavALA hoya che. 2. sAme mane madurasamALa, 2. keTalAka puruSa vaya ane zratathI aparipakva hoya che ane paripakva madhura phaLanAM samAna prabaLa upazamavALA hoya che. rU. 1 nAma mAmadurasaT. 3. keTalAka puruSa vaya ane zrutathI paripakva hoya che ane aparipakva madhura phaLanAM samAna alpa upazamavALA hoya che. 4. pakke NAmamege pakkamahuraphalasamANe / 4. keTalAka puruSa vaya ane zrutathI paripakva hoya che - Saa. 1.4, 3.2, su.263 ane paripakva madhuraphaLanAM samAna prabaLa upazamavALA hoya che. Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyAnuyoga bhAga-3 6. sattALa mIro! viteLa risALa 13mA pathaLa- 60. uttAna ane gaMbhIra udaka (pANI)nAM dRSTAMta dvArA puruSonAM caturbhegonuM prarupaNa : (1) pANI cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1840 (2) vRttari savA vaLattA, taM nahIM1. uttANe NAmamege uttANodae, 2. uttANe NAmamege gaMbhIrodae, 3. gaMbhIre NAmamege uttANodae, 4. gaMbhIre NAmamege gaMbhIrodae / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, 1. uttANe NAmamege uttANahiyae, 2. uttANe NAmamege gaMbhIrahiyae, 3. gaMbhIre NAmamege uttANahiyae, 4. gaMbhIre NAmamege gaMbhIrahiyae / (2) cattari 36 vaLattA, tuM bahA1. uttANe NAmamege uttANobhAsI, 2. uttANe NAmamege gaMbhIrobhAsI, 3. gaMbhIre NAmamege uttANobhAsI, 4. gaMbhIre NAmamege gaMbhIrobhAsI, evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA 1. uttANe NAmamege uttANobhAsI, 2. uttANe NAmamege gaMbhIrobhAsI, 3. gaMbhIre NAmamege uttANobhAsI, 4. gaMbhIre NAmamege gaMbhIrobhAsI / taM jahA - TALaM. 4.4, 3.4, mu.38 = 1. eka pANI chicharuM paNa hoya che ane svaccha hovAnAM kAraNe tenuM taLa paNa dekhAya che. 2. eka pANI chicharuM hoya che paraMtu svaccha na hovAnAM kAraNe tenuM tala bhAga dekhAtuM nathI. 3. eka pANI gaMbhIra hoya che paraMtu svaccha hovAnAM kAraNe teno tala bhAga dekhAya che. 4. eka pANI gaMbhIra hoya che paraMtu svaccha na hovAnAM kAraNe teno tala bhAga dekhAto nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa AkRtithI paNa gaMbhIra hotA nathI ane hRdayathI paNa gaMbhIra hotA nathI. 2. keTalAka puruSa AkRtithI gaMbhIra hotA nathI paraMtu hRdayathI gaMbhIra hoya che. 3. keTalAka puruSa AkRtithI gaMbhIra hoya che paraMtu hRdayathI gaMbhIra hotA nathI. 4. keTalAka puruSa AkRtithI paNa gaMbhIra hoya che ane hRdayathI paNa gaMbhIra hoya che. (2) pANI cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. eka pANI chicharuM che ane chicharuM ja dekhAya che. 2. eka pANI chicharuM che paraMtu gaMbhIra dekhAya che. 3. eka pANI gaMbhIra che paraMtu chicharuM dekhAya che. 4. eka pANI gaMbhIra che ane gaMbhIra ja dekhAya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - keTalAka puruSa tuccha hoya che ane tucchatAnuM pradarzana kare che, 1. - 2. keTalAka puruSa tuccha hoya che paraMtu gaMbhIratAnuM pradarzana kare che. 3. keTalAka puruSa gaMbhIra hoya che paraMtu tucchatAnuM pradarzana kare che. For Private Personal Use Only 4. keTalAka puruSa gaMbhIra hoya che ane gaMbhIratAnuM pradarzana kare che. Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1841 61. udahI diTThateNa purisANaM caubhaMga parUvaNaM () vattAri 3hI pUUMA, te nahIM. 3ttA mine sattAnolI. 2. uttANe NAmamege gaMbhIrodahI, rU. mAre mane 3TdI , 4. gaMbhIre NAmamege gNbhiirodhii| evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. uttANe NAmamege uttANahiyae, 2. uttANe NAmamege gaMbhIrahiyae, 3. gaMbhIre NAmamege uttANahiyae, 4. gaMmare nAmane maradiyaTI 1. samudranAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) samudra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. samudrano keTaloka bhAga pahelA paNa chicharo hoya che ane pachI paNa chicharo thaI jAya che. 2. samudrano keTaloka bhAga pahelA chicharo hoya che ane pachI bharatI AvavAthI gaMbhIra thaI jAya che. | samudrano keTaloka bhAga pahelA gaMbhIra hoya che ane pachI oTa AvavAthI chicharo thaI jAya che. 4. samudrano keTaloka bhAga pahelA paNa gaMbhIra hoya che ane pachI paNa gaMbhIra thaI jAya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa AcaraNathI paNa tuccha hoya che ane - hRdayathI paNa tuccha hoya che. 2. keTalAka puruSa AcaraNathI tuccha hoya che paraMtu tenuM hRdaya gaMbhIra hoya che. 3. keTalAka puruSa AcaraNathI gaMbhIra hoya che paraMtu hRdayathI tuccha hoya che. 4. keTalAka puruSa AcaraNathI paNa gaMbhIra hoya che ane tenuM hRdaya paNa gaMbhIra hoya che. (2) samudra cAra prakAranA kahyA che, jemake - 1. samudrano keTaloka bhAga chicharo hoya che ane chicharo ja dekhAya che. 2. samudrano keTaloka bhAga chicharo hoya che paraMtu gaMbhIra dekhAya che. 3. samudrano keTaloka bhAga gaMbhIra hoya che paraMtu chicharo dekhAya che. 4. samudrano keTaloka bhAga gaMbhIra hoya che ane gaMbhIra ja dekhAya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa AcaraNathI hIna hoya che ane tevA ja dekhAya che. 2. keTalAka puruSa AcaraNathI hIna hoya che paraMtu AcaraNanuM pradarzana kare che. 3. keTalAka puruSa AcaraNa yukta hoya che paraMtu AcaraNa hIna dekhAya che. (2) rAri rahI /Tii, te nahIM2. sattAne nAme sattAno mAlI, 2. uttANe NAmamege gaMbhIrobhAsI, 3. gaMbhIre NAmamege uttANobhAsI, 4. mIre gAmo mIramAsI, evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaache. uttAne nAma kAmAsI, 2. 3rAje mane mAra mArI, rU. mIre mane sattAmAsI, Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1842 4. mIre mane mIrAmArA - TAi ga.4, 3.4, mu. rU58 62. saMkha diTTateNa purisANaM caubhaMga parUvarNa () cattAri saMvuvA pattA, te nadI2. vAne nAma vAmAvaje, 2. vAme NAmamege dAhiNAvatte, 3. dAhiNe NAmamege vAmAvatte, 4. dine mane haLavatte, evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa1. vAme gAma vAmAvaje, 2. vAne mane tAvajo dravyAnuyoga bhAga-3 4. keTalAka puruSa AcaraNa yukta hoya che ane AcaraNa yukta ja dekhAya che. ka2. zaMkhanAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) zabuka (zaMkha) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka zaMkha vAMkA hoya che ane vAmAvarta (jamaNI tarapha ghumanAra) hoya che. 2. keTalAka zaMkha vAma hoya che ane dakSiNAvarta (DAbI tarapha ghumanAra) hoya che. 3. keTalAka zaMkha dakSiNa (sIdhA) hoya che ane vAmAvarta hoya che. 4. keTalAka zaMkha dakSiNa hoya che ane dakSiNAvarta hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vAma ane vAmAvarta hoya che. te svabhAvathI paNa vakra hoya che ane pravRttithI paNa vakra hoya che. keTalAka puruSa vAma ane dakSiNAvarta hoya che, te svabhAvathI vakra hoya che paraMtu kAraNavaza pravRttimAM saraLa hoya che. 3. keTalAka puruSa dakSiNa ane vAmAvarta hoya che, te svabhAvathI saraLa hoya che paraMtu kAraNavaza pravRttimAM vakra hoya che. 4. keTalAka puruSa dakSiNa ane dakSiNAvarta hoya che, te svabhAvathI paNa saraLa hoya che ane pravRttithI paNa saraLa hoya che. 3. madhu-viSa kuMbhanAM dagaMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) kuMbha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka kuMbha (ghaDA) madhuthI bharela hoya che ane tenA DhAMkaNA paNa madhumaya hoya che. 2. keTalAka kuMbha madhuthI bharela hoya che paraMtu tenA DhAMkaNA viSamaya hoya che. 3. keTalAka kuMbha viSathI bharela hoya che paraMtu tenA DhAMkaNA madhumaya hoya che. 4. keTalAka kuMbha viSathI bharela hoya che ane tenA DhAMkaNA paNa viSamaya hoya che. 3. dAhiNe NAmamege vAmAvatte, 4. dine nAmo rivo. - TA. ma.4, 3.2, su.282 rU. mahu-viNa zuM teija risAI jAmaM viLa- (9) cattAra mA pawttA, te nahIM1. mahukuMbhe NAmamege mahupihANe, 2. mahukuMbhe NAmamege visapihANe, 3. visakuMbhe NAmamege mahupihANe, 4. visakuMbhe NAmamege visapihANe / Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1843 evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. mahukuMbhe NAmamege mahupihANe, 2. mahukuMbhe NAmamege visapihANe, 3. visakuMbhe NAmamege mahupihANe, 4. visakuMbhe NAmamege visapihANe / 1. hiyayamapAvamakalusaM, jIhAviya mahurabhAsiNI nniccN| jammi purisammi vijjai, se mahukuMbhe mahupihANe // A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSonAM hRdaya paNa madhu jevA madhuratAthI bharela hoya che ane tenI vANI paNa madhu jevI madhuratAthI bharelI hoya che. keTalAka puruSonAM hRdaya madhuthI bharelA hoya che paraMtu tenI vANI viSathI bharelI hoya che. 3. keTalAka puruSonAM hRdaya viSathI bharelA hoya che paraMtu tenI vANI madhu jevI madhuratAthI bharelI hoya che. 4. keTalAka puruSonAM hRdaya paNa viSathI bharelA hoya che ane tenI vANI paNa viSathI bharelI hoya che. 1. je puruSanuM hRdaya pApa ane kaluSita rahita hoya che tathA jenI jIlDA paNa madhurabhASiNI hoya che evA guNa jenAmAM vidyamAna hoya te puruSa madhuthI bharela ane madhunAM DhAMkaNAvALA kuMbhanAM samAna hoya che. je puruSanuM hRdaya pApa ane kaluSita rahita hoya che paraMtu jenI jIlDA kaTubhASiNI hoya che te puruSa madhathI bharela ane vizvanAM DhAMkaNAvALA kuMbhanAM samAna hoya che. 3. je puruSanAM hRdaya kaluSamaya hoya che paraMtu jIllA madhurabhASiNI hoya che te puruSa viSathI bharela ane madhunAM DhAMkaNAvALA kuMbhanAM samAna hoya che. 4. je puruSanAM hRdaya kaluSamaya hoya che ane jIlDA paNa kaTubhASiNI hoya che te puruSa viSathI bharela ane viSanAM DhAMkaNAvALA kuMbhanAM samAna hoya che. 2. hiyayamapAvamakalusaM jIhA ya kaDuyabhAsiNI nniccN| jammi purisammi vijjai, se mahukuMbhe vispihaanne|| 3. naM diye vaDusamAM, nA ya maduramAsif fjo jammi purisammi vijjai, se visakuMbhe mhupihaanne| 4. jaMhiyayaM kalusamayaM, jIhA vi ya kaDuyabhAsiNI nniccN| jammi purisammi vijjai, se visakuMbhe vispihaanne|| - ThA. .4, 3.4, 3.3 6 0 64. puvja tu zuMma virtaka purisAne ame hava- (2) vAri smA TvvITI, te nadI2. puje mane puje, 2. pune nAma tuje, 4. pUrNa-tuccha kuMbhanAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) kuMbha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka kuMbha AkArathI paNa pUrNa hoya che ane rAkhanAra dravyothI pUrNa hoya che. 2. keTalAka kuMbha AkArathI pUrNa hoya che paraMtu rAkhanAra dravyothI apUrNa hoya che. 3. keTalAka kuMbha AkArathI apUrNa hoya che paraMtu rAkhanAra dravyothI pUrNa hoya che. 4. keTalAka kuMbha rAkhanAra dravyothI paNa apUrNa hoya che ane AkArathI paNa apUrNa hoya che. 3. tucche NAmamege puNNe, 4. tucche NAmamege tucche / Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1844 dravyAnuyoga bhAga-3 evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. pune gAmane puje, 2. puom MAmane tuje, 3. tuje mane puje, 4. tuje mane tucchA (2) cattAra mAM pattA, te nadI1. puNNe NAmamege puNNobhAsI, 2. puNNe NAmamege tucchobhAsI, 3. tucche NAmamege puNNobhAsI, 4. tucche NAmamege tucchobhAsI / A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti Adi (AkAra)thI pUrNa hoya che ane guNothI paNa pUrNa hoya che. 2. keTalAka puruSa jAti AdithI pUrNa hoya che paraMtu guNothI apUrNa hoya che. 3. keTalAka puruSa jAti AdithI apUrNa hoya che paraMtu guNothI pUrNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti AdithI paNa apUrNa hoya che ane guNothI paNa apUrNa hoya che. (2) kuMbha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka kuMbha AkArathI pUrNa hoya che ane pUrNa ja dekhAya che. 2. keTalAka kuMbha AkArathI pUrNa hovA chatAM paNa apUrNa dekhAya che. 3. keTalAka kuMbha AkArathI apUrNa hovA chatAM paNa pUrNa dekhAya che. 4. keTalAka kuMbha AkArathI apUrNa hoya che ane apUrNa ja dekhAya che. A pramANe puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI pUrNa hoya che ane guNothI paNa pUrNa ja dekhAya che. 2. keTalAka puruSa zarIrathI pUrNa hoya che paraMtu guNothI apUrNa dekhAya che. 3. keTalAka puruSa zarIrathI apUrNa hovA chatAM paNa guNothI pUrNa dekhAya che. 4. keTalAka puruSa zarIrathI paNa apUrNa hoya che ane guNothI paNa apUrNa dekhAya che. (3) kuMbha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka kuMbha jala AdithI pUrNa che ane rupathI paNa suMdara che. 2. keTalAka kuMbha jala AdithI pUrNa che paraMtu rupathI suMdara nathI. 3. keTalAka kuMbha jala AdithI apUrNa che paraMtu rupathI suMdara che. 4. keTalAka kuMbha jala AdithI paNa apUrNa che ane rupathI paNa suMdara nathI. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. puNNe NAmamege puNNobhAsI, 2. puje nAma tumArI, 3. tucche NAmamege puNNobhAsI, 4. tucche NAmamege tucchobhaasii| (3) cattAra smA /ttA, te gadA1. puNNe NAmamege puNNarUve, 2. puNNe NAmamege tuccharUve, 3. tucche NAmamege puNNarUve, 4. tucche NAmamege tucchruuve| Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1845 evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. puNNe NAmamege puNNarUve, 2. puNNe NAmamege tuccharUve, 3. tucche NAmamege puNNarUve, 4. tucche NAmamege tucchruuve| (4) cattAra smA paUUttA, te nahIM2. pune vi ane vicaDhe, 2. puNNe vi ege avadale, 3. tucche vi ege piyaTTe, 4. tuje vi ane vidratye evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. pu vi pica, A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zrata AdithI pUrNa hoya che ane rupathI paNa pUrNa hoya che. 2. keTalAka puruSa zruta AdithI pUrNa hoya che paraMtu rupathI apUrNa hoya che. 3. keTalAka puruSa zruta AdithI apUrNa hoya che paraMtu rupathI pUrNa hoya che. 4. keTalAka puruSa zrata AdithI paNa apUrNa hoya che ane rupathI paNa apUrNa hoya che. (4) kuMbha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka kuMbha jala AdithI pUrNa hoya che ane darzanIya paNa hoya che. 2. keTalAka kuMbha jala AdithI pUrNa hoya che paraMtu jovAmAM asAra dekhAya che. 3. keTalAka kuMbha jala AdithI apUrNa hoya che paraMtu jovAmAM priya hoya che. 4. keTalAka kuMbha jala AdithI paNa apUrNa hoya che ane jovAmAM paNa asAra dekhAya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zruta AdithI paNa pUrNa hoya che ane paropakArI hovAthI priya paNa hoya che, 2. keTalAka puruSa zruta AdithI pUrNa hoya che paraMtu paropakArI na hovAthI apriya hoya che. 3. keTalAka puruSa zruta AdithI apUrNa hoya che paraMtu paropakArI hovAthI priya hoya che. 4. keTalAka puruSa zruta AdithI paNa apUrNa hoya che ane paropakArI na hovAthI apriya paNa hoya che. (5) kuMbha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka kuMbha jalathI pUrNa hoya che ane jhare paNa che. 2. keTalAka kuMbha jalathI pUrNa hoya che ane jharatAM paNa nathI. 3. keTalAka kuMbha jalathI apUrNa hoya che ane jhare paNa che. 4. keTalAka kuMbha jalathI paNa apUrNa hoya che ane jharatAM paNa nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zruta AdithI paNa pUrNa hoya che ane jJAnadAna Adi paNa kare che. 2. pune vi je maste, rU. tuje vi ane piyarsTa, 4. tuche vi ane avahaste () rAri smA paUIT, nahIM2. pukha vi ne visaMta, 2. vi je te visa~, rU. vi viTsa, 4. tuccha vi je te visaMta evAmeva cattAri pUrisajAyA paNNattA. taM jhaa2. pu vi pa visaMta, Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1846 dravyAnuyoga bhAga-3 2. Twje vi je te visaMH , 3. tucche vi ege vissaMdai, 4. tucche vi ege No vissNdi| - TAI. sa.4, 3.4, su.3 6 0 65. magga didruteNa purisANaM caubhaMga parUvaNaM () vattAra mA pUUttA, te nahIM1. ujjU NAmamege ujjU, 2. ujjU NAmamege vaMke, 3. vaMke NAmamege ujjU, 4. vaMde nAmane vaM evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. ujjU NAmamege ujjU, 2. ujjU NAmamege vaMke, 2. keTalAka puruSa zruta AdithI pUrNa hoya che paraMtu jJAnadAna Adi karatAM nathI. keTalAka puruSa zrata AdithI apUrNa hoya che paraMtu jJAnadAna Adi kare che. 4. keTalAka puruSa zruta AdithI paNa apUrNa hoya che ane jJAnadAna Adi paNa karatAM nathI. bdha. mArganAM dAMta dvArA puruSone caturbhAgonuM prapaNa: (1) mArga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka mArga Rju (saraLa) lAge che ane Rju ja hoya che. 2. keTalAka mArga Rju lAge che paraMtu vAstavamAM vakra hoya che. keTalAka mArga vakra lAge che paraMtu vAsvatamAM Rju hoya che. 4. keTalAka mArga vakra lAge che ane vakra ja hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa Rju lAge che ane Rju ja hoya che. 2. keTalAka puruSa Rju lAge che paraMtu vAstavamAM vakra hoya che. 3. keTalAka puruSa vakra lAge che paraMtu vAstavamAM Rju hoya che. 4. keTalAka puruSa vakra lAge che ane vakra ja hoya che. (2) mArga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka mArga prAraMbhamAM paNa kSema (nirupadrava) hoya che ane aMtamAM paNa kSema hoya che. 2. keTalAka mArga prAraMbhamAM zrema (nirupadravI hoya che paNa aMtamAM akSama hoya che. 3. keTalAka mArga prAraMbhamAM akSama hoya che ane aMtamAM zrema hoya che. 4. keTalAka mArga prAraMbhamAM paNa kSema hotA nathI ane aMtamAM paNa kSema hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa prAraMbhamAM paNa kSema (kapAya rahita) hoya che ane aMtamAM paNa kSema hoya che. 2. keTalAka puruSa prAraMbhamAM zrema hoya che paraMtu aMtamAM akSema (kaSAya sahita) hoya che. 3. vaMke NAmamege ujjU, 4. 4 mine vaMde (2) cattAra mAM pUchaUttA, teM nadI2. me nAma ume, 2. kheme NAmamege akheme, rU. ame ITmane ume 4. tame amane je evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. heme nAmo ume, 2. meLAmame mane, Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana rU. avene gAmameLe heme, 4. akheme NAmamege akheme / (3) pattAri mA vAttA, tuM bahA.heme mameLe hema ve, 2. heme gAmamene avemahave, 3. akheme NAmamege khemarUve, 4. akheme NAmamege akhemaruve / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA. leme maneze vemahave, 2. heme mameLe avemave, 3. akheme NAmamege khemarUve, 4. avene gAmameLe avemahave / - TALe. 1. 4, 3. 2, su.282 66. nALa vidyute purimALa guttAnuttALa paDamaMga pavaLa- 66. (2) vattari nALA vAttA, tuM bahA2. nutte mamatte khutte, 2. khunne gAmamene anutte, rU. anutte AmameLe nutte, 4. anutte gAmameLe anutte / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. nutte gAmamene khutte, 3. keTalAka puruSa prAraMbhamAM akSema hoya che ane aMtamAM kSema hoya che. 1847 4. keTalAka puruSa prAraMbhamAM paNa akSama hotA nathI ane aMtamAM paNa akSema hotA nathI. (3) mArga cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka mArga kSema hoya che ane kSema rupavALo hoya che. 2. keTalAka mArga kSema hoya che ane akSama rupavALo hoya che. 3. keTalAka mArga akSama hoya che ane kSema rupavALo hoya che. 4. keTalAka mArga akSama hoya che ane akSama rupavALo hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa kSema hoya che ane kSema rupavALA hoya che. (susAdhu) 2. keTalAka puruSa kSema hoya che ane akSama rupavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa akSema hoya che ane kSema rupavALA hoya che. (ninava) 4. keTalAka puruSa akSama hoya che ane akSama rupavALA hoya che. (gRhastha, anyatIrthika) yAnanAM daSTAMta dvArA puruSonAM yuktAyukta caturthaMgonuM prarupaNa : (1) yAna cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka yAna yukta thaIne yukta rupavALA hoya che, te yaMtrathI joDAyela ane vastrAbharaNothI yukta hoya che. 2. keTalAka yAna yukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. keTalAka yAna ayukta thaIne yukta rupavALA hoya che. keTalAka yAna ayukta thaIne ayukta rupavALA ja hoya che. 3. 4. A pramANe puruSa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta rupavALA hoya che. te guNasaMpanna ane rupa saMpanna hoya che. For Private Personal Use Only Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1848 dravyAnuyoga bhAga-3 2. nAma manutte, rU. anure mane nutte, 4. manu nAmame anuttA (2) vAri nA pattA, te nahIM2. gure nAmane nuttari, 2. jutte NAmamege ajuttapariNae, 3. ajutte NAmamege juttapariNae, 4. manu nAma anurUpariNA evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. nAmo nuttari, 2. jutte NAmamege ajuttapariNae, 3. ajutte NAmamege juttapariNae, 4. manutte mama manuttapariy | (3) rAri nA kuttA, te nahIM2. gure gAmane guhave, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa ayukta thaIneyuktapavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. (2) yAna cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka yAna yukta thaIne yukta pariNata hoya che. (sAmagrIthI yukta che ane maMtrAdithI joDAyela che.) 2. keTalAka yAna yukta thaIne ayukta pariNata hoya che. 3. keTalAka yAna ayukta thaIne yukta pariNata thAya che. 4. keTalAka yAna ayukta thaIne ayukta pariNata hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta pariNata thAya che. dhyAna AdithI samRddha thaIne te bhAvomAM pariNata thAya che. 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta pariNata thAya che. 3, keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta pariNata thAya che. 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta pariNata thAya che (3) yAna cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka yAna yukta thaIne yukta rupavALA hoya che. (yaMtra AdithI joDAyela thaIne vastrAbharaNothI suzobhita hoya che.) 2. keTalAka yAna yukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. 3. keTalAka yAna ayukta thaIne yukta rupavALA hoya che. 4. keTalAka yAna ayukta thaIne ayukta spavALA hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranA kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta rupavALA hoya che. (guNothI samRddha thaIne vastrAbharaNothI paNa suzobhita hoya che.) 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta rupavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. (4) yAna cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka yAna yukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che. (baLada AdithI joDAyela tathA jovAmAM suMdara hoya che.) 2. nure mane manutta, 3. ajutte NAmamege juttarUve, 4. ajutte NAmamege ajuttarUve / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. kutte gAmane gutta, 2. jutte NAmamege ajuttarUve, 3. ajutte NAmamege juttarUve, 4. manu nAma anuttA (4) cattAra nA patA, nahIM1. jutte NAmamege juttasobhe, Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1849 2. jutte NAmamege ajuttasobhe, 2. keTalAka yAna yukta thaIne ayukta zobhAvALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttasobhe, 3. keTalAka yAna ayukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttsobhe| 4. keTalAka yAna ayukta thaIne ayukta zobhAvALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. gure nAmane nuttasAme, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che. (ghana AdithI samRddha thaIne zobhA saMpanna hoya che) 2. jutte NAmamege ajuttasobhe, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta zobhAvALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttasobhe, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttsobhe| 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta zobhAvALA - tA. 1.4, 3.3, mu. rU 20 hoya che. 67. kumArTsiteja guIytA risA muMjA pavanaM- 7. yugyanAM dAMta dvArA yuktAyukta puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () cattAra guI TUITI, te nahIM (1) yugya (vAhanavizeSa) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. gure gAmane nutte, 1. keTalAka yugya yukta thaIne yukta hoya che (bAhya upakaraNothI yukta thaIne vegathI yukta hoya che) 2. nu nAma manutte, 2. keTalAka yugya yukta thaIne ayukta hoya che. 3. manuje nAmane kutte, 3. keTalAka yugya ayukta thaIne yukta hoya che. 4. ajutte NAmamege ajutte| 4. keTalAka yugya ayukta thaIne ayukta hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nu nAma nutte, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta hoya che. (saMpattithI yukta thaIne baLathI yukta hoya che.) 2. gurUM nAma manutte, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta hoya che. 3. ajutte NAmamege jutte, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta hoya che. 4. manu nAma anutto 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta hoya che. (2) vattAri guI TUttA, te nadI (2) yugya cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. jutte NAmamege juttapariNae, 1. keTalAka yugya yukta thaIne yukta pariNata hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttapariNae, 2. keTalAka yugya yukta thaIne ayukta pariNata hoya che. 3. ajutte NAmamege juttapariNae, 3. keTalAka yugya ayukta thaIne yukta pariNata hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttapariNae / 4. keTalAka yugya ayukta thaIne ayukta pariNata hoya che. che Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1850 dravyAnuyoga bhAga-3 evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che. jemake - 1. jutte NAmamege juttapariNae, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta pariNata hoya che. 2. gurUM nAma manu pariNa, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta pariNata hoya che. 3. ajutte NAmamege juttapariNae, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta pariNata hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttapariNae / 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta pariNata hoya che. (3) rAri nu pattA, teM nahIM (3) yugya cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nAmane nuttave, 1. keTalAka yugya yukta thaIne yukta rupavALA hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttarUve, 2. keTalAka yugya yukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. 3. manu nAma nutta, 3. keTalAka yugya ayukta thaIne yukta rupavALA hoya che. 4. anure mame manudhave 4. keTalAka yugya ayukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. kutte gAmane gutta, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta rupavALA hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttarUve, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttarUve, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta rupavALA hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttarUve, 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta rupavALA hoya che. (4) uttara gu paUttA, te nahIM (4) yugya cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nu nAma guttame, 1. keTalAka yugya yukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttasobhe, 2. keTalAka yugya yukta thaIne ayukta zobhAvALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttasobhe, 3. keTalAka yugya ayukta thaIneyukta zobhAvALA hoya che. 4. manutte nAma anusA 4. keTalAka yugya ayukta thaIne ayukta zobhAvALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. kutte mane guttasAme, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttasobhe, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta zobhAvALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttasobhe, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttasobhe / 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta zobhAvALA - TApa. ma.4, 3.3, . rU 2 0 hoya che. 68, gunAriyA kirtiA paNa nA purasA jame 68, yugya gamana dAMta dvArA potpathagAmI puruSonAM caturbhagonuM prarupaNa : () rAri gunAriyA pUrA, taM nahIM (1) yugya (ghoDA AdinuM joDanAM joDalA)nuM gamana cAra prakAranuM kahyuM che, jemake - parUvarNa Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1851 2. paMthanAruM nAma meLa, no 3MdanAruM, 2. uppahajAI NAmamege, no paMthajAI, * , 3. ege paMthajAI vi, uppahajAI vi, 4. je na thanA, jo 3pannADuM ! evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. paMthajAI NAmamege, No uppahajAI, 2. upadanA nAmane, je paMthanAruM, rU. 9 paMthanA vi, 3padanA vi, 4. ane je paMcanAkuM, upadajJAE - . .4, 3.2, . 20 1. sArahI hitena govA - vinAyAsa purisA caubhaMga pruuvnnN(2) rattara sArahI pAttA, te nahIM1. joyAvaittA NAmamege, No vijoyAvaittA, 1. keTalAka yugya mArgagAmI hoya che. unmArgagAmI hotA nathI. 2. keTalAka yugya unmArgagAmI hoya che, mArgagAmI hotA nathI. 3. keTalAka yugya mArgagAmI paNa hoya che ane unmArgagAmI paNa hoya che. 4. keTalAka yugya mArgagAmI paNa hotA nathI ane unmArgagAmI paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa mArgagAmI hoya che, unmArgagAmI hotA nathI. 2. keTalAka puruSa unmArgagAmI hoya che, mArgagAmI hotA nathI. 3. keTalAka puruSa mArgagAmI paNa hoya che ane unmArgagAmI paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa mArgagAmI paNa hotA nathI ane unmArgagAmI paNa hotA nathI. 9. sArathinAM dAMta dvArA yojaka-viyojaka puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) sArathi cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka sArathi yojaka hoya che paraMtu viyojaka hotA nathI. (baLada Adine gADIthI joDanArA hoya che, mukta karanAra hotA nathI.) 2. keTalAka sArathi viyojaka hoya che paraMtu yojaka hotA nathI. 3. keTalAka sArathi yojaka paNa hoya che ane viyojaka paNa hoya che. 4. keTalAka sArathi yojaka paNa hotA nathI ane viyojaka paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa yojaka hoya che paraMtu viyojaka hotA 2. vijoyAvaittA NAmamege, No joyAvaittA, rU. je noyavaphA vi, vinAyAvattA vi, 4. ege No joyAvaittA, No vijoyAvaittA / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA - 2. nodhAvattA maLe, je vinocAvaphattA, nathI. 2. vijoyAvaittA NAmamege, No joyAvaittA, 2. keTalAka puruSa viyojaka hoya che paraMtu yojaka hotA nathI. 3. keTalAka puruSa yojaka paNa hoya che ane viyojaka paNa hoya che. rU. je nothAvattA vi, vinothAvattA vi, Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1852 4. me Lo khoyAvattA, o vinoyAvattA / phALuM. a. 4, 3. rU, su. 320 70. nAJA viteLa guttAnutta sama purasAnuM paDamaMtra parUvaNaM (2) cattari jImamA vAttA, te nahIM 1. nAtisaMpanne, 2. kulasaMpaLe, rU. vajasaMpaLye, 4. vasaMvai | evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA . nAtisaMpaLye, rU. vanasaMpai, (2) sattAri samA vaIttA, taM nahIMchu. nAsaMpanne gAmameLe, no jujIsaMpanne, 2. husaMpanne gAmameze, to nAsaMpanne, rU. 5e nAsaMvane vi, jusaMpanne vi, 4. i no nAsaMpanne, to kurusaMpanne / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa1. nAsaMpane mameLe, no luTasaMpane, 2. kusaMpanne gAmameLe, no nAsaMpane, rU. 5e nAsaMpanne vi, ttasaMpane vi, 4. i no nAsaMpanne, no husaMpanne / (2) vRttAri samA vaLattA, taM nahA2. nAsaMpanne gAmameLe, no vaMsaMpanne, 2. vanasaMpanne mameze, to nAsaMpatte, rU. o khAsaMpanne vi, vasaMpanne vi 2. brusaMvaLe, 4. vasaMpaLe | dravyAnuyoga bhAga-3 4. keTalAka puruSa yojaka paNa hotA nathI ane viyojaka paNa hotA nathI. 70, jAti AdithI vRSabhanAM dRSTAMta dvArA yukta-ayukta puruSonAM caturthaMgonuM prarupaNa : (1) vRSabha cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. jAti-saMpanna, 2. kuLa saMpanna, 3. baLa-saMpanna, 4. rupa-saMpanna. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. jAti-saMpanna, 2. kuLa-saMpanna, 4. rupa-saMpanna. 3. baLa-saMpanna, - (2) vRSabha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna hoya che paraMtu kuLa saMpanna hotA nathI. - 2. keTalAka vRSabha kuLa-saMpanna hoya che paraMtu jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna paNa hoya che ane kuLa saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane kuLa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che paraMtu kuLasaMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che paraMtu jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane kuLa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane kuLa-saMpanna paNa hotA nathI. (3) vRSabha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna hoya che paraMtu baLasaMpanna hotA nathI. 2. keTalAka vRSabha baLa-saMpanna hoya che paraMtu jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che. For Private Personal Use Only Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1853 4. ege no jAisaMpanne, no balasaMpanne / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. jAisaMpanne NAmamege, no balasaMpanne, 2. balasaMpanne NAmamege. no jAisaMpanne, rU. nAraMpane vi, vasaMpane vi, 4. je no bAphasaMpanna, no vasaMpanna (4) cattAra rasama paUUttA, te nahIM2. nAphasaMpane nAmo , no saMpajo, 2. svasaMpanne NAmamege, no jAisaMpanne, rU. ja nAphasaMpane vi, havasaMpane vi. 4. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che paraMtu baLa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che paraMtu jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. (4) vRSabha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna hoya che paraMtu rupa saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka vRSabha rupa-saMpanna hoya che paraMtu jAti saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka vRSabha jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che paraMtu rupa saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che paraMtu jAti saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. (5) vRSabha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vRSabha kuLa-saMpanna hoya che paraMtu baLa saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka vRSabha baLa-saMpanna hoya che paraMtu kuLa saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka vRSabha kuLa-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che. 4. je no bAphasaMpanna, no vasaMpanna evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. nAphasaMpanna mane, no havasaMpane, 2. vasaMpane mane, no nAsaMpane, rU. je nAphasaMpane vi, vasaMpane vi, che. je no bApharsane, no havayaMpane (5) vArisamAM pattA, te nada1. kulasaMpanne NAmamege. no balasaMpanne. 2. balasaMpanne NAmamege, no kulasaMpanne, 3. ege kulasaMpanne vi, balasaMpanne vi, Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1854 4. i no kusaMpanne, no vattasaMpanne / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa.hujIsaMpanne gAmameLe, to vasaMpane, 2. vanasaMpanne gAmameLe, no yujIsaMpanne, rU. i yuktasaMpanne vi, vrajasaMpane vi, 4. ege no kulasaMpanne, no balasaMpanne / (6) sattAri rasamAM vaLattA, tuM bahA . saMpanne gAmameLe, no vasaMpane, 2. vasaMpanne gAmameLe, no jusaMpane, rU. 5e kusaMpanne vi, vasaMpanne vi, 4. tye no chusaMpanne, no vasaMpanne / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA 1. jujIsaMpanne gAmameLe, no vasaMpanne, 2. vasaMpanne gAmameLe, no chusaMpanne, rU. 5e jhujhasaMpanne vi, vasaMpanne vi, 4. i no luttasaMpane, no vasaMpane / (7) cattAri 3samA vaLattA, taM nahIM chu. vasaMpanne gAmameLe, no vasaMpane, 2. vasaMpanne gAmameze, to saMpane, rU. 5e vattasaMpanne vi, vasaMpanne vi, dravyAnuyoga bhAga-3 4. keTalAka vRSabha kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che paraMtu baLasaMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che paraMtu kuLasaMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane baLasaMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. (6) vRSabha cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka vRSabha kuLa-saMpanna hoya che paraMtu rupasaMpanna hotA nathI. 2. keTalAka vRSabha rupa-saMpanna hoya che paraMtu kuLasaMpanna hotA nathI. - 3. keTalAka vRSabha kuLa-saMpanna paNa hoya che ane rupasaMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka vRSabha kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. A 1. pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake keTalAklR puruSa kuLa saMpanna hoya che paraMtu rupa saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che paraMtu kuLasaMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane rupasaMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. - (7) vRSabha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vRSabha baLa-saMpanna hoya che paraMtu rupasaMpanna hotA nathI. 2. keTalAka vRSabha rupa-saMpanna hoya che paraMtu baLasaMpanna hotA nathI. 3. keTalAka vRSabha baLa-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. For Private Personal Use Only Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1855 4. jo no vaMtrasaMpane, na vasaMpane 4. keTalAka vRSabha baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. vastrasaMpane mane, no sava ne, 1. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, paraMtu rupa saMpanna hotA nathI. 2. vasaMpanne , no vasaMpane, 2. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che paraMtu baLa saMpanna hotA nathI. rU. je vastrakSepane vi, vasaMpane vi, 3. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hoya che ane rupa saMpanna paNa hoya che. 4. ege no balasaMpanne, no rUvasaMpanne / 4. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane - TApa. 5.4, 3.2, mu. 28 rupa-saMpanna paNa hotA nathI. 72. mAphavor nuM ya ktiA purasA pAme 71. teja gativALA ane maMda gativALA azvanAM dAMta dvArA parUvaNaM puruSonAM caturbhAgonuM prapaNa : () cattAra pA~ca qvv/ttA, taM nahIM (1) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AiNNe NAmamege AiNNe, 1. keTalAka ghoDA pahelA paNa teja gativALA hoya che ane pAchaLathI paNa teja gativALA rahe che. 2. AiNNe NAmamege khaluMke, 2. keTalAka ghoDA pahelA teja gativALA hoya che paraMtu pAchaLathI maMda gativALA thaI jAya che. 3. khaluMke NAmamege AiNNe, 3. keTalAka ghoDA pahelA maMda gativALA hoya che paraMtu pAchaLathI teja gativALA thaI jAya che. 4. vatuM mame vajuM 4. keTalAka ghoDA pahelA paNa maMda gativALA hoya che ane pAchaLathI paNa maMda gativALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 9. mAphavo mane mApha, 1. keTalAka puruSa pahelA paNa guNavAna hoya che ane pAchaLathI paNa guNI rahe che. 2. AiNNe NAmamege khaluMke, 2. keTalAka puruSa pahelA guNI hoya che paraMtu pAchaLathI avaguNI thaI jAya che. 3. ravanuM nAma mALe, 3. keTalAka puruSa pahelA avaguNI hoya che paraMtu pAchaLathI guNI thaI jAya che. 4. khaluMke NAmamege khluNke| 4. keTalAka puruSa pahelA avaguNI hoya che ane pAchaLathI avaguNI rahe che. (2) cattAra pathaI pattA, teM nahIM (2) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AiNNe NAmamege AiNNayAe vahai, 1. keTalAka ghoDA teja gativALA hoya che ane teja gativALA jevo ja vyavahAra kare che. 2. AiNNe NAmamege khaluMkayAe vahai, 2. keTalAka ghoDA teja gativALA hoya che paraMtu maMdagativALA jevo ja vyavahAra kare che. Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1856 dravyAnuyoga bhAga-3 3. khaluMke NAmamege AiNNayAe vahai, 3. keTalAka ghoDA maMda gativALA hoya che paraMtu teja gativALA jevo ja vyavahAra kare che. 4. khaluMke NAmamege khaluMkayAe vahai / 4. keTalAka ghoDA maMda gativALA hoya che ane maMda gativALA jevo ja vyavahAra kare che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. AiNNe NAmamege AiNNayAe vahai, 1. keTalAka puruSa guNI hoya che ane guNI jevo ja vyavahAra kare che. 2. AiNNe NAmamege khaba~kayAe vahai, 2. keTalAka puruSa guNI hoya che paraMtu avaguNI jevo ja vyavahAra kare che, 3. khaluMke NAmamege AiNNayAe vahai, 3. keTalAka puruSa avagaNI hoya che paraMtu guNI jevo ja vyavahAra kare che, 4. khaluMke NAmamege khalukayAe vahai / 4. keTalAka puruSa avaguNI hoya che ane avaguNI - tA. 5.4, 3.3, su. rU 28 jevo ja vyavahAra kare che. 72, nAi-zuka-ra-va-nava saMver pathA teija 72, jAti-kuLa-baLa-ru5 ane jaya saMpanna azvanAM daSTAMta purisANaM ghaubhaMga parUvaNaM dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prANa : () vAri pardAtha paU/rA, taM nahIM (1) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nAtisaMpane nAmaze, susaMpamo, 1. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 2. kulasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, 2. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. rU. je nAtisaMpane vi, susaMpane vi, 3. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna paNa hoya che ane kuLa saMpanna paNa hoya che, 4. je je nAtisaMpaje, no saMpami 4. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane kuLa-saMpanna paNa hotA nathI. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nAtisaMpane pAme che, je susaMpane, 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 2. kulasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, 2. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. ege jAtisaMpaNNe vi, kulasaMpaNNe vi, 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane kuLa saMpanna paNa hoya che. 4. je je gatisaMpaLe, je susaMpam | 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane kuLa-saMpanna paNa hotA nathI. (2) cattAra patha pattA, te nadI (2) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. jAtisaMpaNNe NAmamege, No balasaMpaNNe, 1. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1857 2. balasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, rU. ane jAtisaMpane vi, vastrasaMpaLe vi, 4. ane jo nAtisaMpam, te vastrapaut I evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. nAtisaMpane gAmane, je vastrasaMpane, 2. balasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, 3. ege jAtisaMpaNNe vi. balasaMpaNNe vi. 4. ane je nAtisaMpavche, je vasaMpA . (3) cattAra thaTI TvU/ttA, te nahIM1. jAtisaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, 2. rUvasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, 2. keTalAka ghoDA baLa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che, 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. (3) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka ghoDA rupa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI, (4) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna hoya che, jaya-saMpanna hotA nathI. 3. ege jAtisaMpaNNe vi, rUvasaMpaNNe vi, 4. ege No jAtisaMpaNNe, No rUvasaMpaNNe / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. jAtisaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, 2. rUvasaMpaNNe NAmamege, No jAtisaMpaNNe, rU. je nAtisaMpavje vi, vasaMpavje vi, 4. je te nAtisaMpa, jo vasaMgoot | (4) cattAra thaT TvyttA, te nahIM1. jAtisaMpaNNe NAmamege, No jayasaMpaNNe, Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1858 2. nayasaMvaLe gAmameLe, jo nAtisaMpaLe, 3. ege jAtisaMpaNNe vi, jayasaMpaNNe vi, 4. zne te nAtisaMpaLe, jo nayasaMpaLe | evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaachu. nAtisaMpange gAmameLe, jo nayasaMpaLe, 2. nayasaMpaLe mameLe, jo nAtisaMpaLe, 3. ege jAtisaMpaNNe vi, jayasaMpaNNe vi, 4. ze te nAtisaMpaLe, jo yasaMpaLe | (5) vRttari pabhraMthanA vAttA, taM nahIM6. husaMpaLe gAmameLe, jo vajasaMpaLe, 2. balasaMpaNNe NAmamege, No kulasaMpaNNe, rU.o kulasaMpaLe vi, vasaMvaLe vi, 4. me jo kusaMpaLe, jo vasaMpaLe | evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. husaMpanne gAmameLe, te trasaMpaLe, 2. vasaMpanne gAmameLe, jo yujIsaMpaLe, rU. jIsaMpaLe vi, vrajasaMpaLe vi, 4. me Lo saMpaLe, jo najasaMpaLe / (6) vRttAri vathA vAttA, tuM bahA1. kusaMpaLe gAmameLe, jo saMpaLe, dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalAka ghoDA jaya-saMpanna hoya che, jAtisaMpanna hotA nathI. 3. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna paNa hoya che ane jaya-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka ghoDA jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane jaya-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAti-saMpanna hoya che, jaya-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa jaya-saMpanna hoya che, jAti-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hoya che ane jaya-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa jAti-saMpanna paNa hotA nathI ane jaya-saMpanna paNa hotA nathI. (5) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka ghoDA baLa-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane baLa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane baLa-saMpanna paNa hotA nathI. (6) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. For Private Personal Use Only Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 2. vasaMpaLe gAmameLe, jo gujasaMpaLe, rU. 5e nasaMpaLe vi, vasaMpanne vi, 4. me Lo husaMpaLe, no vasaMvo | evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. kulasaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, 2. vasaMpaLe gAmameLe, jo yujIsaMpaLe, rU. 5e jIsaMpaLe vi, vasaMpaLe vi, 4. me jo husaMpaLe, jo hanasaMpanne cattAri pakaMthagA paNNattA, taM jahA 1. kulasaMpaNe NAmamege, No jayasaMpaNNe, (1) 2. nayasaMpaLye gAmameLe, jo brusaMpaLe, rU.o nasaMpaLe vi, nayasaMpaLe vi, 4. tye no kulasaMpaLe, jo nayasaMpaLye / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. kulasaMpaNNe NAmamege, No jayasaMpaNNe, 2. nayasaMpaLe bAmameLe, jo jIsaMpaLe, rU. 5e kulasaMpaLe vi, khayasaMpanne vi, 4. tye no saMpaLe, jo nayasaMpanne (8) pattAri pa Mca pattA, taM nahIM1. balasaMpaNNe NAmaMmege, No ruvasaMpaNNe, 1859 2. keTalAka ghoDA rupa-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna paNa hoya che ane rupasaMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI, 1. 2. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI, 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. (7) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna hoya che, jaya-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka ghoDA jaya-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna paNa hoya che ane jayasaMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka ghoDA kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane jaya-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna hoya che, jaya-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa jaya-saMpanna hoya che, kuLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hoya che ane jaya-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa kuLa-saMpanna paNa hotA nathI ane jaya-saMpanna paNa hotA nathI. (8) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA baLa-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. For Private Personal Use Only Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1860 2. vasaMvaLe bAmameLe, jo vajasaMpaLe, rU. i vajasaMpaLe vi, vasaMpaLe vi, 4. ze jo vajasaMpaLe, jo vasaMpaLe | evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA. vasaMpaLe gAmameLe, je vasaMpaLe, 2. vasaMpaLye gAmameLe, jo vajasaMpaLe, rU. 5e vasaMpaLe vi, vasaMvaLe vi, 4. me Lo vanasaMpaLye, to vasaMvaLe / (2) vRttAra pa Mtha vaLattA, te nahIM1. balasaMpaNNe NAmamege, No jayasaMpaNNe, 2. nacasaMpaLe gAmameLe, Lo vrajasaMpaLe, rU.ne vajasaMpaLe vi, nayasaMpaLe vi, 4. zne jo vanasaMpaLe, jo nayasaMpaLe | evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. balasaMpaNNe NAmamege, No jayasaMpaNNe, 2. nayasaMpaLye mameLe, jo vajasaMpaLe, rU. 5e vajasaMvaLe vi, nayasaMvaLe vi, 4. ze jo vanasaMpaLe, jo nayasaMpanne (20) zvettAri pAMcA vaLattA, taM nahIM2. vasaMpaLe gAmameLe, jo nayasaMpaLe, dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalAka ghoDA rupa-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka ghoDA baLa-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka ghoDA baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hoya che ane rupa-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane rupa-saMpanna paNa hotA nathI. (9) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake 1. keTalAka ghoDA baLa-saMpanna hoya che, jaya-saMpanna hotA nathI. - 2. keTalAka ghoDA jaya-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka ghoDA baLa-saMpanna paNa hoya che ane jaya-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka ghoDA baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane jaya-saMpanna paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa baLa-saMpanna hoya che, jaya-saMpanna hotA nathI. 2. keTalAka puruSa jaya-saMpanna hoya che, baLa-saMpanna hotA nathI. 3. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hoya che ane jaya-saMpanna paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa baLa-saMpanna paNa hotA nathI ane jaya-saMpanna paNa hotA nathI. (10) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA rupa-saMpanna hoya che, jaya-saMpanna hotA nathI. For Private Personal Use Only Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1861 2. jayasaMpaNNe NAmamege, no svasaMpaNNe, 2. keTalAka ghoDA jaya-saMpanna hoya che, rupa-saMpanna hotA nathI. 3. ege rUvasaMpaNNe vi, jayasaMpaNNe vi, 3. keTalAka ghoDA rupa-saMpanna paNa hoya che ane jaya-saMpanna paNa hoya che. 4. je no havasaMpavor, t nayasaMpavot I 4. keTalAka ghoDA rupa-saMpanna paNa hotA nathI ane jaya-saMpanna paNa hotA nathI. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rUvasaMpaNNe NAmamege, No jayasaMpaNNe, 1. keTalAka puruSa rupa-saMpanna hoya che, jaya-saMpanna hotA nathI. 2. jayasaMpaNNe NAmamege, No rUvasaMpaNNe, keTalAka puruSa jaya-saMpanna hoya che, 5-saMpanna hotA nathI. rU. vasaMpavoo vi, nayasaMgo vi, 3. keTalAka puruSa rupa-saMpanna paNa hoya che ane jaya-saMpanna paNa hoya che. 4. je La vasaMpavo, Mo nathasaMpavor 1 4. keTalAka puruSa rupa-saMpanna paNa hotA nathI ane - Saa. 2,4, 3. rU, . 28 jaya-saMpanna paNa hotA nathI. 73. hA vidyatela guayttA purisAne ume hava- 73. azvanAM dAMta dvArA yuktAyukta puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) rAri dayA pattA, te nahIM (1) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. gurUM nAma , 1. keTalAka ghoDA yukta thaIne yukta hoya che. 2. kutte nAmo anutte, 2. keTalAka ghoDA yukta thaIne paNa ayukta hoya che. 3. ajutte NAmamege jutte, 3. keTalAka ghoDA ayukta thaIne paNa yukta hoya che. 4. ajutte NAmamege ajutte / 4. keTalAka ghoDA ayukta thaIne ayukta hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nutte mane gutte, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta hoya che, 2. gurUM nAma manuje, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne paNa ayukta hoya che. 3. ajutte NAmamege jutte, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne paNa yukta hoya che. 4. gurUM nAma aa 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta hoya che. (2) jarirayA , te narTI (2) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. kutte mane guparina, 1. keTalAka ghoDA yukta thaIne yukta-pariNata hoya che. 2. gurUM nAme anurAri, 2. keTalAka ghoDA yukta thaIne ayukta-pariNata hoya che. 3. ajutte NAmamege juttapariNae, 3, keTalAka ghoDA ayukta thaIne yukta-pariNata hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttprinne| 4. keTalAka ghoDA ayukta thaIne ayukta-pariNata hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - . nu nAma nurAri, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta-pariNata hoya che. Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1862 2. jutte NAmamege ajuttapariNae, 3. ajutte NAmamege juttapariNae, 4. anutte mane anuttari | (3) rAri dayA TOWtta, te nahIM2. kutte gAmame gutta, 2. jutte NAmamege ajuttarUve, 3. ajutte NAmamege juttarUve, 4. ajutte NAmamege ajuttruuve| evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. kutte mane gutta, 2. jutte NAmamege ajuttarUve, 3. ajutte NAmamege juttasve, 4. ajutte NAmamege ajuttruuve| dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta-pariNata hoya che. 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta-pariNata hoya che. 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta-pariNata hoya che. (3) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA yukta thaIne yukta-rupavALA hoya che. 2. keTalAka ghoDA yukta thaIne ayukta-rupavALA hoya che. 3. keTalAka ghoDA ayukta thaIne yukta-rupavALA hoya che. 4. keTalAka ghoDA ayukta thaIne ayukta-rupavALA hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta-rupavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta-5vALA hoya che. 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta-rupavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta-rupavALA hoya che. (4) ghoDA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka ghoDA yukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che. 2. keTalAka ghoDA yukta thaIne ayukta zobhAvALA hoya che. 3. keTalAka ghoDA ayukta thaIne yukta zobhAvALA hoya che, 4. keTalAka ghoDA ayukta thaIne ayukta zobhAvALA hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta-zobhAvALA hoya che. 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta-zobhAvALA hoya che. 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta-zobhAvALA hoya che. 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta-zobhAvALA hoya che. (4) rAri dayA pachI , te nahIM1. jutte NAmamege juttasobhe, 2. jutte NAmamege ajuttasobhe, 3. ajutte NAmamege juttasobhe, 4. ajutte NAmamege ajuttasobhe / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. nutte mane khurasIme, 2. jutte NAmamege ajuttasobhe, 3. ajutte NAmamege juttasobhe, 4. ajutte NAmamege ajuttasobhe / - tA. sa.4, 3.3, mu. rU 20 Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 183 74, jaya hitena kurakurA purasA pAmelA paravaLa- 74. hAthInAM darzana dvArA yuktAyukta puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) vAri sAcA papaUttA, te nahIM (1) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nutte / mAmera nutte, 1. keTalAka hAthI yukta thaIne yukta ja hoya che. 2. nure mane manutte, 2. keTalAka hAthI yukta thaIne paNa ayukta hoya che, 3. anutte gAmameLe gune, 3. keTalAka hAthI ayukta thaIne paNa yukta hoya che, 4. ajutte NAmamege ajutte| 4. keTalAka hAthI ayukta thaIne ayukta ja hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nu nAma nutte, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta ja hoya che. 2. nu nAma manuje, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne paNa ayukta hoya che. 3. ajutte NAmamege jutte, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne paNa yukta hoya che. 4. ajutte NAmamege ajutte| 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta ja hoya che. (2) cattAra rAya pUchattA, te nahIM (2) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nAme gurUpariNa, 1. keTalAka hAthI yukta thaIne yukta-pariNata hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttapariNae, 2. keTalAka hAthI yukta thaIne ayukta-pariNata hoya che. 3. ajutte NAmamege juttapariNae, 3. keTalAka hAthI ayukta thaIne yukta-pariNata hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttprinne| 4. keTalAka hAthI ayukta thaIne ayukta-pariNata hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. kure nAmaze gurUpariNa, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta-pariNata hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttapariNae, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta-pariNata hoya che. 3. ajutte NAmamege juttapariNae, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta-pariNata hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttapariNae / 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta-pariNata hoya che. (3) vAri jayA paU/ttA, te nadI (3) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. gutte gAmane nuttarave, 1. keTalAka hAthI yukta thaIne yukta-rupavALA hoya che. 2. nure mane anuttarave, 2. keTalAka hAthI yukta thaIne ayukta-rupavALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttarUve, 3. keTalAka hAthI ayukta thaIne yukta-rupavALA hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttaruve / 4. keTalAka hAthI ayukta thaIne ayukta-rupavALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - . kutte gAmane gurahave, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta-rupavALA hoya che. 2. nutte mane anudve, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta-rupavALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttarUve, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta-rupavALA hoya che. 4. ajutte NAmamege ajuttarUve / 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta-rupavALA hoya che. Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1864 dravyAnuyoga bhAga-3 (4) vAri gayA pachI , te nahA (4) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. nu nAma gusAme, 1. keTalAka hAthI yukta thaIne yukta-zobhAvALA hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttasobhe, 2. keTalAka hAthI yukta thaIne ayukta-zobhAvALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttasobhe, 3. keTalAka hAthI ayukta thaIne yukta-zobhAvALA hoya che. 4. manu gAmaje manuttasAme 4. keTalAka hAthI ayukta thaIne ayukta-zobhAvALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. kure nAmane guttarIme, 1. keTalAka puruSa yukta thaIne yukta-zobhAvALA hoya che. 2. jutte NAmamege ajuttasobhe, 2. keTalAka puruSa yukta thaIne ayukta-zobhAvALA hoya che. 3. ajutte NAmamege juttasobhe, 3. keTalAka puruSa ayukta thaIne yukta-zobhAvALA hoya che. 4. matte gAme gayttA 4. keTalAka puruSa ayukta thaIne ayukta-zobhAvALA - ThA. a.4, 3.3, ku. 320 hoya che. 7. mA paditye vitejapurasA pAmevava- 75. bhadrAdi cAra prakAranAM hAthIonAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) cattAra dastha gov/tA, te nahIM (1) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. mare, 1. bhadra-vairya Adi guNayukta, 2. maMDe, 2. maMda-lairya Adi guNomAM maMda. rU. mig, 3. mRga-bhIru (Darapoka) 4. vine, 4. saMkIrNa-vividha svabhAvavALA. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mare, 2. mare, 3. mikha, 4. saMvine 1. bhadra, 2. maMda, 3. mRga, 4. saMkIrNa. - TAI . 4, 3. 2, mu. 282 madhuguliya-piMgalakkho, annupubv-sujaay-diihnnNguulo| 1. jenI AMkho madhu guTikAnAM samAna bhUrApana laIne purao udaggadhIro, savvaMgasamAhio bhddo| lAla hoya che, je yogya kALa-maryAdAthI utpanna thAya che, jenI pUMchaDI lAMbI che, jeno AgaLano bhAga upaselo che, je dhIra gaMbhIra che, jenA badhA aMga pramANa ane lakSaNothI yukta thavAnAM kAraNe suvyavasthita che te hAthI "bhadra" kahevAya che. vastra-vaha8-visaF-mo, yundrasiro dhULada veur | jenI cAmaDI zithila, skUla ane rekhAothI yukta dhUTdavaMta-vA, riviMjhAstra-strIya maMtat | hoya che, jenuM mAthuM ane pUMchaDInuM mULa bhAga skUla hoya che, jenA nakha, dAMta ane vALa sthUla hoya che tathA jenI AMkho siMhanI jema bhUrApaNa laIne pILI thAya che te hAthI maMda' kahevAya che. Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1865 taLumo tajuthavo, tayatama tayyavaMta-I-vo. bhIrU tatthuviggo, tAsI ya bhave mie NAmaM // eesiM hatthINaM thovAthovaM tu, jo aNuharai hatthI / rUveNa va sIleNa va so, saMkinno tti NAyabvo // bhaddo majjai sarae, maMdo puNa majjae vasaMtammi / mio majjai hemaMte, saMkinno savvakAlammi // - TA, 54, 3.2, mu.28, mA.2-6 (2) vAri datya quttA, taM nahIM2. made nAmane madama, 2. madhe mane maMtrama, bhadde NAmamege miyamaNe, 4. made nAmane saMvina mane 3. jenuM zarIra gardana, cAmaDI, nakha, dAMta ane vALa pAtaLA hoya che, je bhIru, trasta ane udvigna svabhAvavALA hoya che tathA je bIjAne trAsa Ape che te hAthI "mRga" kahevAya che. je hAthInAM pUrvokta guNa, 5 ane zIlanAM lakSaNa mizrita rUpamAM maLe che te hAthI saMkIrNa kahevAya che. bhadra zarada RtumAM, maMda vasaMta RtumAM, mRga hemanta RtumAM ane saMkIrNa badhI RtuomAM madonmatta thAya che. (2) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka hAthI bhadra hoya che ane tenuM mana paNa bhadra hoya che. 2. keTalAka hAthI bhadra hoya che paraMtu tenuM mana maMda hoya che. 3. keTalAka hAthI bhadra hoya che paraMtu tenuM mana mRga hoya che. 4. keTalAka hAthI bhadra hoya che paraMtu tenuM mana saMkIrNa hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. keTalAka puruSa bhadra hoya che ane tenuM mana paNa - bhadra hoya che. 2. keTalAka puruSa bhadra hoya che paraMtu tenuM mana maMda hoya che. 3. keTalAka puruSa bhadra hoya che paraMtu tenuM mana mRga hoya che. 4. keTalAka puruSa bhadra hoya che paraMtu tenuM mana saMkIrNa hoya che. (3) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka hAthI maMda hoya che paraMtu tenuM mana bhadra hoya che. 2. keTalAka hAthI maMda hoya che ane tenuM mana paNa maMda hoya che. 3. keTalAka hAthI maMda hoya che paraMtu tenuM mana mRga hoya che. 4. keTalAka hAthI maMda hoya che paraMtu tenuM mana saMkIrNa hoya che. ' evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. made nAmane madama, 2. bhadde NAmamege maMdamaNe, rU. madde mane niyamo, 4. made nAmane saMvinA (3) cattAra datya pattA, te nahIM2. maM mero mane, 2. maMde NAmamege maMdamaNe, rU. maMhe mane niyama, 4. mare nAmane saMvinama ! Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. me mane madama, 2. maM? nAme maMgaLa, maMde NAmamege miyamaNe, 4. maM nAma saMUi /mo. (4) rAri hatyA pawttA, te nahIM1. mie NAmamege bhaddamaNe, 2. ui Tmameje maLe, 3. mie NAmamege miyamaNe, 4. mig MAmane saMvina mane A dravyAnuyoga bhAga-3 A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa maMda hoya che paraMtu tenuM mana bhadra hoya che. 2. keTalAka puruSa maMda hoya che ane tenuM mana paNa maMda hoya che. 3. keTalAka puruSa maMda hoya che paraMtu tenuM mana mRga hoya che. 4. keTalAka puruSa maMda hoya che paraMtu tenuM mana saMkIrNa hoya che. (4) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka hAthI mRga hoya che paraMtu tenuM mana bhadra hoya che. 2. keTalAka hAthI mRga hoya che paraMtu tenuM mana maMda hoya che. 3. keTalAka hAthI mRga hoya che ane mane paNa mRga hoya che. 4. keTalAka hAthI mRga hoya che paraMtu tenuM mana saMkIrNa hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa mRga hoya che paraMtu tenuM mana bhadra hoya che. 2. keTalAka puruSa mRga hoya che paraMtu tenuM mana maMda hoya che. 3. keTalAka puruSa mRga hoya che ane tenuM mana paNa mRga hoya che. 4. keTalAka puruSa mRga hoya che paraMtu tenuM mana saMkIrNa hoya che. (5) hAthI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka hAthI saMkIrNa hoya che paraMtu tenuM mana bhadra hoya che. 2. keTalAka hAthI saMkIrNa hoya che paraMtu tenuM mana maMda hoya che. 3. keTalAka hAthI saMkIrNa hoya che paraMtu tenuM mana mRga hoya che. 4. keTalAka hAthI saMkIrNa hoya che ane mana paNa saMkIrNa hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. mig mammI mane, 2. miA nAmane maMda maLe, . mig nAme miyamane, 4. gi //mane vinamart 1 () vattAra tya paUttA, te nadI1. saMkinne NAmamege bhaddamaNe, 2. saMkinne NAmamege maMdamaNe, . vine maLe niyamo, 4. saMkinne NAmamege sNkinnmnne| Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1867 evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa7. saMvine mane mamaLe, 2. saMvine gAmane maMtrama, rU. saMvine mane niyamo, 4. saMkinne NAmamege sNkinnmnne| - TAi .4, 3.2, 4.28 76. seNA diTTateNa purisANaM caubhaMga parUvarNa () vattAri seTo puNattA, te na - 2. naphattA nAmane, no parAjA, 2. parAnitti gAmameje, je naphattA, 3. egA jaittA vi, parAjiNittA vi, 4. i no nannA, no puranitti | A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. keTalAka puruSa saMkIrNa hoya che paraMtu tenuM mana bhadra hoya che. 2. keTalAka puruSa saMkIrNa hoya che paraMtu tenuM mana maMda hoya che. 3. keTalAka puruSa saMkIrNa hoya che paraMtu tenuM mana mRga hoya che. 4. keTalAka puruSa saMkIrNa hoya che ane tenuM mana paNa saMkIrNa hoya che. 76. senAnAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) senA cAra prakAranI kahI che. jemake - 1. keTalIka senAo vijaya prApta kare che paraMtu parAjIta thatI nathI. 2. keTalIka senAo parAjIta thAya che paraMtu vijaya prApta karatI nathI. 3. keTalIka senAo kyAreka vijaya prApta kare che ane kyAreka parAjIta thaI jAya che. 4. keTalIka senAo vijaya paNa prApta karatI nathI ane parAjIta paNa thatI nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa (kaSTo para) vijaya prApta kare che paraMtu (tenAthI)parAjIta thatA nathI. (jema-zramaNa bhagavAna mahAvIra) keTalAka puruSa (kaSTothI) parAjIta thAya che paraMtu tenA para vijaya prApta karatA nathI. (jema-kuMDarIka) 3. keTalAka puruSa (kaSTo para) kyAreka vijaya prApta kare che ane kyAreka tenAthI parAjIta thaI jAya che, (jema-zailaka rAjarSi). 4. keTalAka puruSa (kaSTo pa2) vijaya paNa prApta karatA nathI ane (tenAthI)parAjIta paNa thatA nathI. (2) senA cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. keTalIka senAo jItIne jIte che, 2. keTalIka senAo jItIne paNa parAjIta thAya che, 3. keTalIka senAo parAjIta thaIne paNa jIte che. 4. keTalIka senAo parAjIta thaIne parAjIta ja thAya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. jaittA NAmamege, No parAjiNittA, 2. parAjiNittA NAmamege, No jaittA, 2, rU. je naphattA vi, ragiNittA vi, 4. je je naphA, je parAjittA (2) pattari seT TTTIo, te nadI1. jaittA NAmamege jayai, 2. jaittA NAmamege parAjiNai, 3. parAjiNittA NAmamege jayai, 4. nikhittA mane parAnikhA | Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1868 dravyAnuyoga bhAga-3 evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. jaittA NAmamege jayai, 1. keTalAka puruSa jItIne jIte che. 2. jaittA NAmamege parAjiNai, 2. keTalAka puruSa jItIne paNa parAjIta thAya che. 3. parAjiNittA NAmamege jayai, 3. keTalAka puruSa parAjIta thaIne paNa jIte che. 4. parAjiNittA NAmamege praajinni| 4. keTalAka puruSa parAjIta thaIne paNa parAjIta thAya che. - TALa. .4, 3.2, su. 262/2-4 77. pachI hitena - vivadhA purasA me 77. pakSInAM dAMta dvArA svara ane rupanI vivakSAthI parUvaNaM puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : () vAri pavaravI guttA, teM nahIM (1) pakSI cAra prakAranAM kahyA che, jemake - , saMpane mane. vasaMpane, 1. keTalAka pakSI svara saMpanna hoya che paraMtu rupa saMpanna hotA nathI. (jemake - koyala) 2. svasaMpanne NAmamege, No rUyasaMpanne, 2. keTalAka pakSI rUpa saMpanna hoya che paraMtu svara saMpanna hotA nathI. (jemake - popaTa) rU. U saMpane vi, vasaMpane ua, 3. keTalAka pakSI svara saMpanna paNa hoya che ane rupa saMpanna paNa hoya che. (jemake - mora) 4. je nA saMpane. vasaMpanna 4. keTalAka pakSI svara saMpanna paNa hotA nathI ane rupa saMpanna paNa hotA nathI. (jemake - kAgaDo) evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranA kahyA che, jemake - 1. saMpaLo nAmaze, vasaMm, 1. keTalAka puruSa svarasaMpanna hoya che paraMtu rupasaMpanna hotA nathI. 2. ruvasaMpaNNe NAmamege, No rUyasaMpaNNe, 2. keTalAka puruSa pasaMpanna hoya che paraMtu svarasaMpanna hotA nathI. rU. je sthasaMpaLe vi, vasaMpaLe vi, 3. keTalAka puruSa svarasaMpanna paNa hoya che ane pasaMpanna paNa hoya che. 4. p [ saMpa, La vasaMpA 4. keTalAka puruSa svarasaMpanna paNa hotA nathI ane - TAii. .4, 3. 3, su. 22 pasaMpanna paNa hotA nathI. 78 suddha-3yuddha vanya hirtA purisAI meLa hava- 78. zuddha-azuddha vastronAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (?) pattAri vatyA pujArA, te nahIM (1) vastra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - . mudde nAmane suddha, 1. keTalAka vastra prakRtithI paNa zuddha thAya che ane sthitithI paNa zuddha thAya che. 2. mudde nAmane masuddha, 2. keTalAka vastra prakRtithI zuddha thAya che paraMtu sthitithI azuddha thAya che. 3. asuddhe NAmamege suddhe, 3. keTalAka vastra prakRtithI azuddha thAya che paraMtu sthitithI zuddha thAya che. Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 189 4. masudde gAmane suddhA evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. sudde nAmane suddhe, 2. suddhe NAmamege asuddhe, rU. suddha nAma suddha, 4. asudde nAme karyuM (2) vattAra valya vRttA, te nahIM1. suddhe NAmamege suddhapariNae, 2. suddhe NAmamege asuddhapariNae, 3. asuddhe NAmamege suddhapariNae, 4. keTalAka vastra prakRtithI paNa azuddha thAya che ane sthitithI paNa azuddha thAya che A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAtithI paNa zuddha hoya che ane guNathI paNa zuddha hoya che. 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha hoya che paraMtu guNathI azuddha hoya che. 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha hoya che paraMtu guNathI zuddha hoya che. 4. keTalAka puruSa jAtithI paNa azuddha hoya che ane guNathI paNa azuddha hoya che. (2) vastra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vastra prakRtithI zuddha ane zuddha rupamAM pariNata hoya che. 2. keTalAka vastra prakRtithI zuddha paraMtu azuddha rupamAM pariNata hoya che. 3. keTalAka puruSa prakRtithI azuddha paraMtu zuddha rupamAM pariNata hoya che. 4. keTalAka puruSa prakRtithI azuddha ane azuddha rupamAM ja pariNata hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa jAtithI zuddha ane zuddha rupamAM pariNata hoya che. 2. keTalAka puruSa jAtithI zuddha paraMtu azuddhamAM pariNata hoya che. 3. keTalAka puruSa jAtithI azuddha paraMtu zuddha rupamAM pariNata hoya che. 4. keTalAka puruSa jAtithI azuddha ane azuddha rupamAM ja pariNata hoya che. (3) vastra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vastra prakRtithI zuddha ane zuddha rupavALA hoya che. 2. keTalAka vastra prakRtithI zuddha paraMtu azuddha rupavALA hoya che. 3. keTalAka vastra prakRtithI azuddha paraMtu zuddha rupavALA 4. asuddhe NAmamege asuddhapariNae / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. suddhe NAmamege suddhapariNae, 2. suddhe NAmamege asuddhapariNae, 3. asuddhe NAmamege suddhapariNae, 4. asuddhe NAmamege asuddhapariNae / (3) cattAra valyA good, te nahIM1. suddhe NAmamege suddharUve, 2. suddhe NAmamege asuddharUve, 3. asuddhe NAmamege suddharUve, Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1870 dravyAnuyoga bhAga-3 4. asuddhe NAmamege asuddharUve / 4. keTalAka vastra prakRtithI azuddha ane azuddha rupavALA hoya che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. suddha pAmane suddha, 1. keTalAka puruSa prakRtithI zuddha ane zuddha rupavALA hoya che. 2. suddhe NAmamege asuddharUve. 2. keTalAka puruSa prakRtithI zuddha paraMtu azuddha rupavALA hoya che. 3. asuddhe NAmamege suddharUve, 3. keTalAka puruSa prakRtithI azuddha paraMtu zuddha rupavALA hoya che. 4. mamudde meLe mayuddA 4. keTalAka puruSa prakRtithI azuddha ane azuddha ja - TA. meM.4,3.2, . 231 rupavALA hoya che. 71. su-gagI patya hitena kurisAne maMjA paravaLa- 79. pavitra - apavitra vastronAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (8) jattara vatyA pattA, te nahIM (1) vastra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. kuruM nAma mu, 1. keTalAka vastra prakRtithI paNa pavitra hoya che ane pariSkAra karavAthI paNa pavitra hoya che, 2. suI NAmamege asuI, keTalAka vastra prakRtithI pavitra hoya che paraMtu apariSkRta thavAthI apavitra hoya che. rU. 3amukuM mane , 3. keTalAka vastra prakRtithI apavitra hoya che paraMtu pariSkAra karavAthI pavitra hoya che. 4. amukuM nAma aNu 4. keTalAka vastra prakRtithI paNa apavitra hoya che ane apariSkRta thavAthI paNa apavitra hoya che. ebAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sukuM nAma su, 1. keTalAka puruSa zarIrathI paNa pavitra hoya che ane svabhAvathI paNa pavitra hoya che, 2. sukuM nAma amu, 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che paraMtu svabhAvathI apavitra hoya che, 3. manu nAma mene turuM, keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che paraMtu svabhAvathI pavitra hoya che, 4. masudde nAmane masu | 4. keTalAka puruSa zarIrathI paNa apavitra hoya che ane svabhAvathI paNa apavitra hoya che. (2) pAri vatyA pUchA, te nadI (2) vastra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. su nAma murakha, 1. keTalAka vastra prakRtithI pavitra hoya che ane pavitra rupathI pariNata hoya che. 2. suI NAmamege asuipariNae, 2. keTalAka vastra prakRtithI pavitra hoya che paraMtu apavitra rupathI pariNata hoya che. Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1871 manuSya gati-adhyayana 3. asuI NAmamege suipariNae, 4. asuI NAmamege asuipariNae / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. suI NAmamege suipariNae, 2. suI NAmamege asuipariNae, 3. asuI NAmamege suipariNae, 4. asuI NAmamege asuipariNae / (3) cattari valyA gTTTI, te nadI 2. suI NAmamege asuirUve, 3. keTalAka vastra prakRtithI apavitra hoya che paraMtu pavitra rupathI pariNata hoya che. 4. keTalAka vastra prakRtithI apavitra hoya che ane apavitra rupathI pariNata hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che ane pavitra rupamAM ja pariNata hoya che. 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra hoya che paraMtu apavitra rupamAM pariNata hoya che. 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che paraMtu pavitra rupamAM pariNata hoya che. 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra hoya che ane apavitra rupamAM ja pariNata hoya che. (3) vastra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vastra prakRtithI pavitra ane pavitra rupavALA hoya che. 2. keTalAka vastra prakRtithI pavitra paraMtu apavitra rupavALA hoya che. 3. keTalAka vastra prakRtithI apavitra paraMtu pavitra rupavALA hoya che. 4. keTalAka vastra prakRtithI apavitra ane apavitra rupavALA hoya che. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra ane pavitra rupavALA hoya che. 2. keTalAka puruSa zarIrathI pavitra paraMtu apavitra rUpavALA hoya che. 3. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra paraMtu pavitra rupavALA hoya che. 4. keTalAka puruSa zarIrathI apavitra ane apavitra rupavALA hoya che. 80. caTAInAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prANa : (1) kaTa (caTAI) cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. suMbakaTa-ghAsathI banela, 2. vidalakaTa-vAMsanAM TukaDAthI banela. 3. asuI NAmamege suisve, 4. asuI NAmamege asuirUve / evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA - 2. mane suve, 2. suI NAmamege asuirUve, 3. asuI NAmamege suirUve, 4. asuI NAmamege asuiruuve| - TA. .4, 3.2, .24 80. kaDa diLeMteNa purisANaM caubhaMga paruvarNa (9) cAra ST SUPrA, taM nahIM2. suMvare, 2. vivastro , Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1872 dravyAnuyoga bhAga-3 rU. rame, 3. carmakaTa-cAmaDAthI banela. 4. OMvaMza 4. kaMbalakaTa-kaMbalathI banela. evAmeva cattAri parisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. svasamA, 1. suMbakaTanAM samAna - alpa pratibaMdhavALA. 2. vidvatra samAne, 2. vidalakaTanAM samAna - bahu pratibaMdhavALA. 3. cammakaDasamANe, 3. carmakaTanAM samAna - bahutara pratibaMdhavALA. 4. veDasamAje ! 4. kaMbalakaTanAM samAna - bahutama pratibaMdhavALA. - Saa. .4, 3.4, su. 36 0 82. madhulityArAvArdiApurisAne pakAvava- 81. madhuriphathAdi goLonAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) vAri gorA pattA, taM nahIM (1) goLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. madhusityotte, 2. naro , 1. mINabattIno goLo, 2. lAkhano goLo, 3. TAgo, 4. malTiyAgo . 3. kASThano goLo, 4. mATIno goLo. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake2. madhusityotramANe, 1. mINabattInAM goLAnAM samAna komaLa, 2. na samaje, 2. lAkhanAM goLAnAM samAna majabUta, rU. hosamA, 3. kASThanA goLAnAM samAna kaThora, 4. maTiyAgotrasamAje . 4. mATInAM goLAnAM samAna kaThoratama. (2) vattAri solyA TvvyttA, te nahIM (2) goLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. ayagole, 2. taugole, 1. loDhAno goLo, 2. trapu-rAMgano goLo, rU. taMvone, 4. sIsanA 3. tAMbAno goLo, 4. zIzAno goLo. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA. taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - . yasamAje, 1. loDhAnAM goLAnAM samAna, 2. tavosamA, 2. trapu-rAMgano goLAnAM samAna, rU. saMvanotrasamAje, 3. tAMbAnAM goLAnAM samAna, 4. sIsojIsamA | 4. zIzAnAM goLAnAM samAna. (3) jari no pattA, teM nahIM (3) goLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. dirano?, 2. suvotte, 1. hiraNya-cAMdInAM goLA, 2. sonAnAM goLA, rU. rayALo, 4. vayo 3. ratnanAM goLA, 4. vajaratna hIrAnAM goLA. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. hiraNNagolasamANe, 1. cAMdInAM goLAnAM samAna, 2. suvaNNagolasamANe, 2. sonAnAM goLAnAM samAna, rU. caLagotramANe, 3. ratnanAM goLAnAM samAna, Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1873 4. varasamAM 4. vajaratna-hIrAnAM goLAnAM samAne. - tA. 5.4, 3.4, su. 36 0 82. kUDAgAra TThiteNa purisANaM paubhaMga parUvarNa- 82. zikhara sahita gharanAM daSTAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (2) uttara jhUDIrA pattA, teM nahIM (2) kUTAgAra (zikhara sahita ghara) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. kutte gAmane gune, 1. eka bahArathI gupta che ane aMdarathI paNa gupta che. 2. kutte mane majutte, 2. eka bahArathI gupta che paraMtu aMdarathI agupta che, 3. agutte NAmamege gutte, 3. eka bahArathI to agupta che paraMtu aMdarathI gupta che. 4. mA mane mA 4. eka bahArathI ane aMdarathI baMne taraphathI agupta che. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - che. gurUM nAma , 1. keTalAka puruSa gupta thaIne gupta hoya che, (vastra paherela hoya che ane tenI Indriyo paNa gupta hoya che.) 2. kutte mane mAre, 2. keTalAka puruSa gupta thaIne agupta hoya che. (vastra paherela hoya che paraMtu tenI Indriyo gupta hotI nathI.) rU. anutte mane gune, 3. keTalAka puruSa agupta thaIne gupta hoya che, (vastra paherela hotA nathI paraMtu tenI Indriyo gupta hoya che.) 4. matte gAma mA . 4. keTalAka puruSa agupta thaIne agupta hoya che, - (vastra paherela hotA nathI ane tenI Indriyo paNa ga.4, 3.2, se. 27 gupta hotI nathI.) 8rU. saMto vAdiyA klei risAI merA hava- 83. aMtara-bAhyavraNanAM dasaMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prarupaNa : (9) cattAri quttA, teM nahIM (1) traNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. saMtosansa ma, no vArdisarjA, 1. keTalAka vraNa aMta:zalya (AMtarika ghAva) vALA hoya che, paraMtu bAhya zalyavALA hotA nathI. 2. vArdisarje mane, je maMtonne, 2. keTalAka vraNa bAhya zalyavALA hoya che, paraMtu aMta:zalyavALA hotA nathI. rU. je maMtonne vi, vArdisakle ri, keTalAka vraNa aMtaHzalyavALA paNa hoya che ane bAhya zalyavALA paNa hoya che. 4. ege No aMtosalle, No baahiNslle| 4. keTalAka vraNa aMtaHzalyavALA paNa hotA nathI ane bAhya zalyavALA paNa hotA nathI. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranA kahyA che, jemake - 2. maMtasaMnne gAmame, jo vAhiMsajo, 1. keTalAka puruSa aMtaHzalyavALA hoya che, paraMtu bAhya zalyavALA hotA nathI. Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1874 dravyAnuyoga bhAga-3 2. bAhiMsalle NAmamege, No aMtosalle, 2. keTalAka puruSa bAhya zalyavALA hoya che, paraMtu aMtaHzalyavALA hotA nathI. rU. je aMtaransei vi, vATiMnne vi, 3. keTalAka puruSa aMtaHzalyavALA paNa hoya che ane bAhya zalyavALA paNa hoya che. 4. je je yaMtIsagne, je vATiMnne 4. keTalAka puruSa aMtaHzalyavALA paNa hotA nathI ane bAhya zalyavALA paNa hotA nathI. (2) pattari vaIT TOWttA, te nahIM (2) vraNa (roga) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. aMtoduThe NAmamege, No bAhiMduDhe, 1. keTalAka roga aMtaHdaSTa (aMdarathI vikRta) hoya che, paraMtu bahArathI vikRta hotA nathI. 2. bAhiMduDhe NAmamege, No aMtoduThe, 2. keTalAka roga bahArathI vikRta hoya che, paraMtu aMdarathI vikRta hotA nathI. 3. ege aMtoduThe vi, bAhiMduThe bi, 3. keTalAka roga aMdarathI paNa vikRta hoya che ane bahArathI paNa vikRta hoya che. 4. je je saMtokuTuM, je vAoi . 4. keTalAka roga aMdarathI paNa vikRta hotA nathI ane bahArathI paNa vikRta hotA nathI. evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. aMtoduThe NAmamege, No bAhiMduThe, 1. keTalAka puruSa aMdarathI vikRta hoya che, paraMtu bahArathI vikRta hotA nathI. 2. vAjiMtu nAma, jo saMtokuTuM, 2. keTalAka puruSa bahArathI vikRta hoya che, paraMtu aMdarathI vikRta hotA nathI. rU. saMtokuTuMvi, vArdikuTuMvi, 3. keTalAka puruSa aMdarathI paNa vikRta hoya che ane bahArathI paNa vikRta hoya che. 4. ege No aMtoduDhe, No bAhiMduDhe / 4. keTalAka puruSa aMdarathI paNa vikRta hotA nathI ane - TA. ma.4, 3.4, gu.rU44 bahArathI paNa vikRta hotA nathI. 4, mehasa ITnA tarasa traNa - 84. meghanAM cAra prakAra ane tenAM lakSaNa : (9) cattAra medaguttA, te nahIM (1) megha cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. puvavasaMva, 2. , rU. nImUha, 4. nA . 1. puSkala saMvartaka, 2. pradyumna, 3. jImUta, 4. jImaha. 1. pukkhalasaMvaTTae NaM mahAmehe egeNaM vAseNaM 1. puSkalasaMvartaka mahAmegha ekavAra varasIne dasa dasavAsasahassAI bhaavei| hajAra varSa sudhI pRthvIne snigdha karI de che. 2. pajjuNNe NaM mahAmehe egeNaM vAseNaM dasavAsasayAI pradhumna mahAmegha ekavAra varasIne eka hajAra varSa mAvA sudhI pRthvIne snigdha karI de che. 3. jImUe NaM mahAmehe egeNaM vAseNaM dasavAsAiM bhaavei| 3, jImUta mahAmegha ekavAra varasIne dasa varSa sudhI pRthvIne snigdha karI de che. 4. jimme NaM mahAmehe bahuhiM vAsehiM ega vAsaM bhAvei 4. jIlDa mahAmegha ghaNIvAra varasIne ekavarSa sudhI vA, vA mA pRthvIne snigdha kare che ane karatA paNa nathI. -TA. .4, 3.4, su. 347 lA , Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1875 85. meha diTThateNa purisANaM caubhaMga parUvarNa (9) cattAra meda ghArA, taM nahIM9. TgnettA nAmane, je vAsittA, 2. vANiTI Tche, je unmattA, rU. nittA vi, vAsittA vi, 4. no gabbatta, je vAsiT I evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. bbiA mane, je vAsittA, 2. vAsitta bAma, janmattA, rU. ne vi, vAsittA vi, 4. ane nittA, no vazittA 85. vAdaLAnAM dAMta dvArA puruSonAM caturbhAgonuM prANa : (1) vAdaLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vAdaLA garajanAra hoya che, varasanAra hotA nathI, 2. keTalAka vAdaLA varasanAra hoya che, garajanAra hotA nathI, 3. keTalAka vAdaLA garajanAra paNa hoya che ane varasanAra paNa hoya che. 4. keTalAka vAdaLA garajanAra paNa hotA nathI ane varasanAra paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa garajanAra hoya che, paraMtu varasanAra (kArya karanAra) hotA nathI. 2. keTalAka puruSa varasanAra hoya che, paraMtu garajanAra hotA nathI. 3. keTalAka puruSa garajanAra paNa hoya che ane varasanAra paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa garajanAra paNa hotA nathI ane varasanAra paNa hotA nathI. (2) vAdaLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vAdaLA garajanAra hoya che, camakanAra hotA nathI. 2. keTalAka vAdaLA camakanAra hoya che, paraMtu garajanAra hotA nathI. 3. keTalAka vAdaLA garajanAra paNa hoya che ane camakanAra paNa hoya che. 4. keTalAka vAdaLA garajanAra paNa hotA nathI ane camakanAra paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa garajanAra (ApavA AdinI pravRtti karanAra) hoya che, paraMtu camakanAra (pradarzana karanAra) hotA nathI. 2. keTalAka puruSa camakanAra hoya che paraMtu garajanAra hotA nathI. 3. keTalAka puruSa garajanAra paNa hoya che ane camakanAra paNa hoya che. (2) vattAri meda pattA, te nada2. unnattA nAmane, je viSNuyAttA, 2. vijjuyAittA NAmamege, No gajjittA. 3. ege gajjittA vi, vijjuyAittA vi, 4. ane jo unmattA, jo vinuyAphattA | evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. bdittA nAma, no vipnayAttA, 2. vinyajJA gAmame, jo IncaTI, 3. ege gajjittA vi, vijjuyAittA vi, Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1876 dravyAnuyoga bhAga-3 4. ane jo unmattA, je viSNuyAttA (3) vAri meTTa guttA, teM nadI2. vAsittA nAmane, je viSNuyActtA, 2. vijjuyAittA NAmamege, No vAsittA, rU. ja vAsittA vi, viSNuyattA vi, 4. ane vAsiTI, je viSNuyAphattA | evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. vANi mane, je viSNuyAphaTI, 2. vijjuyAittA NAmamege, No vAsittA, 3. ege vAsittA vi, vijjuyAittA vi, 4. je je vAsittA, je viSNuyAphaTI. 4. keTalAka puruSa garajanAra paNa hotA nathI ane camakanAra paNa hotA nathI. (3) vAdaLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vAdaLa varasanAra hoya che, camakanAra hotA nathI. 2. keTalAka vAdaLA camakanAra hoya che, paraMtu varasanAra hotA nathI. 3. keTalAka vAdaLA varasanAra paNa hoya che ane camakanAra paNa hoya che. 4. keTalAka vAdaLA varasanAra paNa hotA nathI ane camakanAra paNa hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka puruSa varasanAra (dAna ApanAra) hoya che, paraMtu camakanAra (pradarzana karanAra) hotA nathI. 2. keTalAka puruSa camakanAra hoya che, paraMtu varasanAra hotA nathI. 3. keTalAka puruSa varasanAra paNa hoya che ane camakanAra paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa varasanAra paNa hotA nathI ane camakanAra paNa hotA nathI. (4) vAdaLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vAdaLA samaya para varasanAra hoya che, paraMtu asamayamAM varasanAra hotA nathI. 2. keTalAka vAdaLA asamayamAM varasanAra hoya che paraMtu samayapara varasanAra hotA nathI. 3. keTalAka vAdaLA samaya para paNa varase che ane asamaya para paNa varase che. 4. keTalAka vAdaLA samaya para paNa vasaratA nathI ane asamaya para paNa varasatA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - keTalAka puruSa samaya para varasanAra (avasaramAM dAna ApanAra) hoya che, asamayamAM varasanAra (vagara avasare dAna denAra) hotA nathI. 2. keTalAka puruSa asamayamAM varasanAra hoya che, paraMtu samaya para varasanAra hotA nathI. 3. keTalAka puruSa samaya para paNa varase che ane asamaya para paNa varase che. (4) vAri mehA pattA, nahIM1. kAlavAsI NAmamege, No akAlavAsI, 2. akAlavAsI NAmamege, No kAlavAsI, 3. ege kAlavAsI vi, akAlavAsI vi, 4. | Mo nivAsI, ne mAvANI | evAmeva cattAri parisajAyA paNNattA, taM jahA. zarivAra gAmama, manivAsa, 2. akAlavAsI NAmamege, No kAlavAsI, rU. je vAsI vi, atrivAsI vi, Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1877 4. ege No kAlavAsI. No akaalvaasii| () cattAra meda paviA , te nada2. vettavAsI mame, je gayettavAsI, 2. savettavANI maLe, je vettavArI, 3. ege khettavAsI vi, akhettavAsI vi. 4. je Lo vettavAsI, no vevANI evAmeva cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA1. khettavAsI NAmamege, No akhettavAsI, 2. sattavAsI gAmane, je uttavAsI, rU. ne vettavAsI vi, sattavAsI vi, 4. keTalAka puruSa samaya para paNa varasatA nathI ane asamaya para paNa varasatA nathI. (5) vAdaLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vAdaLA kSetra (upajAubhUmi) para varasanAra hoya che paraMtu usara bhUmimAM varasanAra hotA nathI. 2. keTalAka vAdaLA usara bhUmimAM varasanAra hoya che, paraMtu upajAu bhUmi para varasanAra hotA nathI. 3. keTalAka vAdaLA upajAu bhUmi para paNa varasanAra hoya che ane usara bhUmimAM paNa varasanAra hoya che. 4. keTalAka vAdaLA upajAu bhUmi para paNa varasanAra hotA nathI ane usara bhUmi para paNa varasanAra hotA nathI. A pramANe puruSa paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake1. keTalAka puruSa pAtrane dAna ApanAra hoya che paraMtu apAtrane dAna ApanAra hotA nathI. 2. keTalAka puruSa apAtrane dAna ApanAra hoya che, paraMtu pAtrane dAna ApanAra hotA nathI. 3. keTalAka puruSa pAtrane dAna ApanAra paNa hoya che ane apAtrane dAna ApanAra paNa hoya che. 4. keTalAka puruSa pAtrane paNa dAna ApanAra hotA nathI. ane apAtrane paNa dAna ApanAra hotA nathI. 86. vAdaLAnAM dagaMta dvArA mAtA-pitAnAM caturbhAgonuM prarupaNa : (1) vAdaLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka vAdaLA bIjane aMkurita karanAra hoya che, paraMtu tenuM nirmANa (phaLayukta) karanAra hotA nathI. 2. keTalAka vAdaLA bIjanuM nirmANa karanAra hoya che, paraMtu bIjane aMkurita karanAra hotA nathI. 3. keTalAka vAdaLA bIjane aMkurita paNa karanAra hoya che ane tenuM nirmANa karanAra paNa hoya che. 4. keTalAka vAdaLA bIjane paNa aMkurita karanAra hotA nathI ane nirmANa paNa karanAra hotA nathI. A pramANe mAtApitA paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka mAtA-pitA saMtAnane utpanna karanAra hoya che paraMtu tenuM nirmANa (saMskArayukta) karanAra hotA nathI. 4. ane je vettavAsI, je gattavANI | - TApa. 5,4, 3.4, su.346 8. medasitteja apiyara para uva- () vAri mea guttA, te nahIM1. jaNaittA NAmamege, No NimmavaittA, 2. NimmavaittA NAmamege, No jaNaittA, rU. ne nA duttA vi, nismavattA vi, 4. je nattA, je jimmavattA | evAmeva cattAri ammApiyaro paNNattA, taM jahA 1. jaNaittA NAmamege. No NimmavaittA. Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1878 dravyAnuyoga bhAga-3 2. NimmavaittA NAmamege, No jaNaittA, 2. keTalAka mAtA-pitA saMtAnane saMskArayukta karanAra hoya che paraMtu tene utpanna karanAra hotA nathI. rU. je nAstA vi, nismavakttA vi, 3. keTalAka mAtA-pitA saMtAnane utpanna paNa karanAra hoya che ane tene saMskArayukta karanAra paNa hoya che. 4. ne jo nADuttA, je jimmavattA | 4. keTalAka mAtA-pitA saMtAnane utpanna karanAra paNa - Saa sa.4, 3. 4, su. rU46 hotA nathI ane tene saMskAra yukta karanAra paNa hotA nathI. 87. meha diTTateNa rAyANaM caubhaMga parUvaNaM 87. vAdaLAnAM daSTAMta dvArA rAjAnAM caturbhAgonuM prarupaNa : (?) pattAri merA paU/T, teM nada (1) vAdaLA cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. savANI gAmame, go sarghavArI, 1. keTalAka vAdaLA koI eka deza (kSetromAM varase che, badhA kSetro dezomAM varasatA nathI. 2. savANI gAmane, je resavArI, keTalAka vAdaLA badhA dezomAM varase che, koI eka dezamAM varasatA nathI. 3. ege desavAsI vi, sabbavAsI vi, 3. keTalAka vAdaLA eka dezamAM paNa varase che ane badhA dezomAM paNa varase che. 4. je che tevAsI, Lo savavAnI ! 4. keTalAka vAdaLA koI dezamAM paNa varasatA nathI ane badhA dezomAM paNa varasatA nathI. evAmeva cattAri rAyANo paNNattA, taM jahA A pramANe rAjA paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 2. phesaTiva maLe, jo saMvAdiva, 1. keTalAka rAjA eka pradezanAM ja adhipati hoya che, badhA dezonAM adhipati hotA nathI. 2. savvAhivaI NAmamege. No desAhivaI. keTalAka rAjA badhA dezonAM adhipati hoya che, eka dezanAM adhipati hotA nathI. rU. ane sAvi vi, saMvAdiva vi, 3. keTalAka rAjA eka dezanAM paNa adhipati hoya che ane badhA dezonAM paNa adhipati hoya che. 4. jaLo teladiva no saMvAditA 4. keTalAka rAjA eka dezanAM paNa adhipati hotA nathI - TApa. 1.4, 3.4, mu. rU46 ane badhA dezonAM paNa adhipati hotA nathI. 88, vAyamaMDariyA vidyA sthaLe vihata pavaI- 88. vAtamaMDalikAnAM daSTAMta dvArA strIonAM caturvidhatvanuM prarupaNa : () vAri vayimaM7i guttA, te nahIM (1) vAtamaMDalikA cAra prakAranI kahI che, jemake - 2. vImA nAmanA vAmAvarA, 1. keTalIka vAtamaMDalikA vAma ane vAmAvarta hoya che. 2. vAma nAma vittA, 2. keTalIka vAtamaMDalikA vAma ane dakSiNAvarta hoya che. 3. tArikhA gAmamAM vAmAvattA, 3. keTalIka vAtamaMDalikA dakSiNa ane vAmAvarta hoya che. 4. dAhiNA NAmamegA daahinnaavttaa| 4. keTalIka vAtamaMDalikA dakSiNa ane dakSiNAvarta hoya che. evAmeva cattAri itthIo paNNattAo, taM jahA A pramANe strIo paNa cAra prakAranI kahI che, jemake - . vImA nAma vAmAvA, 1. keTalIka strIo vAma ane vAmAvarta hoya che. Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 2. vAmA NAmamegA dAhiNAvattA, 3. dAhiNA NAmamegA vAmAvattA, 4. dAhiNA NAmamegA dAhiNAvattA / kALa. 1.4, 3.2, su.286 89. dhUmasihA diTThateNa itthINaM caubvihatta parUvaNaM (2) cattari dhUmasinhAe vaLattAo, taM nahIM 1. vAmA NAmamegA vAmAvattA, vAmA NAmamegA dAhiNAvattA, 2. 3. dAhiNA NAmamegA vAmAvattA, 4. dAhiNA NAmamegA dAhiNAvattA / evAmeva cattAri itthIo paNNattAo, taM jahA 1. vAmA NAmamegA vAmAvattA, 2. vAmA NAmamegA dAhiNAvattA, 3. dAhiNA NAmamegA vAmAvattA, 4. dAhiNA NAmamegA dAhiNAvattA / - jhALa.sa.4, 3.2, su.282 90. aggisihA diTThateNa itthINaM cauvvihatta parUvaNaM (2) pattAri anjisihAyo paLattAo, taM nahIM1. vAmA NAmamegA vAmAvattA, vAmA NAmamegA dAhiNAvattA, 2. 3. dAhiNA NAmamegA vAmAvattA, 4. dAhiNA NAmamegA dAhiNAvattA / evAmeva cattAri itthIo paNNattAo, taM jahA ?. vAmA NAmamegA vAmAvattA, 2. vAmA NAmamegA dAhiNAvattA, 3. dAhiNA NAmamegA vAmAvattA, 4. dAhiNA NAmamegA dAhiNAvattA / - TALe. 1.4, 3.2, 6.286 91. kUDAgArasAlA diTThateNa itthINaM caubhaMga parUvaNaM (2) pattari vUDArasAjAo pAttAbo, te nadA1. guttA NAmamegA guttaduvArA, 1879 2. keTalIka strIo vAma ane dakSiNAvarta hoya che. 3. keTalIka strIo dakSiNa ane vAmAvarta hoya che. 4. keTalIka strIo dakSiNa ane dakSiNAvarta hoya che. 89. dhUmazikhAnAM dRSTAMta dvArA strIonAM caturvidhatvanuM prarupaNa : (1) dhUmazikhA cAra prakAranI kahI che, jemake 1. keTalIka dhUmazikhA vAma ane vAmAvarta hoya che. 2. keTalIka dhUmazikhA vAma ane dakSiNAvarta hoya che. 3. keTalIka dhUmazikhA dakSiNa ane vAmAvarta hoya che. 4. keTalIka dhUmazikhA dakSiNa ane dakSiNAvarta hoya che. A pramANe strIo paNa cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. keTalIka strIo vAma ane vAmAvarta hoya che. 2. keTalIka strIo vAma ane dakSiNAvarta hoya che. 3. keTalIka strIo dakSiNa ane vAmAvarta hoya che. 4. keTalIka strIo dakSiNa ane dakSiNAvarta hoya che. 90. agnizikhAnAM dRSTAMta dvArA strIonAM caturvidhatvanuM prarupaNa : (1) agnizikhA cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. keTalIka agnizikhA vAma ane vAmAvarta hoya che. 3. 2. keTalIka agnizikhA vAma ane dakSiNAvarta hoya che. keTalIka agnizikhA dakSiNa ane vAmAvarta hoya che. keTalIka agnizikhA dakSiNa ane dakSiNAvarta hoya che. 4. A pramANe strIo paNa cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. keTalIka strIo vAma ane vAmAvarta hoya che, 2. keTalIka strIo vAma ane dakSiNAvarta hoya che, 3. keTalIka strIo dakSiNa ane vAmAvarta hoya che. 4. keTalIka strIo dakSiNa ane dakSiNAvarta hoya che. 91. phUTAgArazALAnAM dRSTAMta dvArA strIonAM caturbhegonuM prarupaNa : (1) kUTAgArazALAo cAra prakAranI kahI che, jemake 1. keTalIka phUTAgArazALAo gupta ane gupta dvAravALI hoya che. For Private Personal Use Only - Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1880 2. guttA NAmamegA aguttaduvArA, 3. aguttA NAmamegA guttaduvArA, 4. aguttA NAmamegA aguttaduvArA / evAmeva cattAri itthIo paNNattAo, taM jahA 1. guttA NAmamegA guttiMdiyA, 2. guttA NAmamegA aguttiMdiyA, 3. aguttA NAmamegA guttiMdiyA, 4. aguttA NAmamegA aguttiMdiyA / - TAmAM 6.4, 3.2, su.276 12. iciyAvinu Apha vidyutana maMtarasta pazcitta 92, parUvaNaM (2) zva'viSe aMtare vaLatte, tuM bahAchu. taMtare, 2. parmAMtare, rU. srotaMtare, 4. patyAMtare evAmeva ithie vA purisassa vA cauvvihe aMtare paNNatte, tuM nahA chu. tarasamALe, 2. parmAMtarakSamALe, rU. johaMtaratamALe, 4. pattharaMtarasamANe / - DhALa Ja. 4, 3. 1, mu. 270 dravyAnuyoga bhAga-3 2. keTalIka kUTAgA2zALAo gupta paraMtu agupta dvAravALI hoya che. 3. keTalIka phUTAgA2zALAo agupta paraMtu gupta dvAravALI hoya che, 4. keTalIka kUTAgA2zALAo agupta ane aNupta dvAravALI hoya che. A pramANe strIo paNa cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. keTalIka strIo gupta ane guptendriyavALI hoya che. 2. keTalIka strIo gupta paraMtu aguptendriyavALI hoya che. 3. keTalIka strIo agupta paraMtu guptendriyavALI hoya che 4. keTalIka strIo agupta ane aguptendriyavALI hoya che. strI AdiomAM kASThAdinAM dRSTAMta dvArA aMtaranAM caturvidhatvanuM prarupaNa : (1) aMtara cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. kASThAntara - kASThathI kASThanuM aMtara-rupa nirmANanI dRSTithI. 2. pakSmAntara-dorAthI dorAnuM aMtara-sukumAratA AdinI dRSTithI. 3. loDhAntara-loDhAthI loDhAnuM aMtara-chedana zaktinI dRSTithI. 4. prastarAMtara- pattharathI pattharanuM aMtara- IcchApUrNa karavAnI kSamatA AdinI dRSTithI. A pramANe strIthI strInuM ane puruSathI puruSanuM aMtara paNa cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. kASThAntaranAM samAna - viziSTa padavI AdinI dRSTithI. 2. padmAntaranAM samAna-sukumAratA AdinI dRSTithI. 3. loDhAntaranAM samAna- snehanAM chedana karavA AdinI dRSTithI. 4. prastarotaranAM samAna- manoratha pUrNa karavAnI kSamatA AdinI dRSTithI. For Private Personal Use Only Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1881 93. bhayagANaM cauppagArA () vAri macaTT III, teM nahIMche. divasamA , 2. nAmaya, 3. havAmathag, 4. TvITsamathaU I - TA. A.4, 3.2, mu. 27 sutassa cauppagArAcattAri sutA paNNattA, taM jhaa2. nA, 2. aNunA, 3. AvanA, 4. triA - TA. 2,4,3.6, su. 240 94. pasappagANaM cauppagArA cattAri pasappagA paNNattA, taM jahA1. aNuppannANaM bhogANaM uppAettA ege pasappae / 93. zramikonAM cAra prakAra : (1) bhUtaka (zramika) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. divasa zramika - pratidivasanuM niyata mUlya laIne kAma karanAra, 2. yAtrA zramika-yAtrAmAM sahayoga karanAra, 3. uccatva zramika-kalAkanAM anupAtamAM mUlya laIne kAma karanAra, 4. kabbADa zramika-hAthonAM anupAtathI dhana laIne bhUmi khodanAra. arthAt udhaDu kAma karanAra. putranAM cAra prakAra : putra cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. atijAta- pitAthI adhika, 2. anujAta- pitAnAM samAna, 3. apajAta - pitAthI hIna, 4. kulAMgAra - kuLanAM mATe agni jevA kuLadUSaka, kuLakalaMka. 94. prayatna karanAranAM cAra prakAra : prasarpaka (prayatna karanAra) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka anutpanna athavA aprApta bhogonI prAptinAM mATe prayatna kare che. keTalAka utpanna athavA prApta bhogonAM saMrakSaNanAM mATe prayatna kare che. 3. keTalAka aprApta sukhonI prAptinAM mATe prayatna kare che. 4. keTalAka pUrvaprApta sukhonA saMrakSaNanAM mATe prayatna kare che. 5. sAdhakonA cAra prakAra : (1) tairAka (sAdhaka) cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. keTalAka sAdhaka saMsAra samudrane pAra karavAno saMkalpa kare che ane tene pAra paNa kare che. 2. keTalAka sAdhaka samudrane pAra karavAno saMkalpa kare che paraMtu nAnA jaLAzayane pAra kare che. 3. keTalAka sAdhaka nAnA jaLAzayane pAra karavAno saMkalpa kare che paraMtu saMsArasamudrane pAra kare che. 4. keTalAka sAdhaka nAnA jaLAzayane pAra karavAno saMkalpa kare che paNa nAnA jaLAzayane ja pAra kare che. 2. puvuppannANaM bhogANaM aviSpayogeNaM ege pasappae, 3. aNuppannANaM sokkhANaM uppAettA ege pasappae, 4. puncuppannANaM sokkhANaM avippayogeNaM ege psppe| - TAI. sa.4, 3.4, su. rU 31 95. taragANaM cauppagArA (9) cattAra tara! pattA, nahIM2. samuhUM tarImIte samuhUM tarapha, 2. samuhUM tarAmItte northa tarapha, rU. pUrtha tarAnIta samuhUM tarapha, 4. goppayaM tarAmItege goppayaM tri| Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1882 (2) cattAra tara pavoTRA, te nadI1. samudaM tarettA NAmamege samudde visIyai, 2. samudaM tarettA NAmamege goppae visIyai, 3. goppayaM tarettA NAmamege samudde visIyai, 4. pUrva tarettA nAma ML vilIyA - TALe ga.4, 3.4, su.362 96. satta vivakkhayA purisANaM paMcabhaMga parUvaNaM paMcavihA purisajAyA paNNattA, taM jhaa2. risa, 2. diramasatte, rU. ratnasatte, 4. cirasatte che. 3yAso - ThA. .6, 3. 3, 4.452 maNussANaM chabbihatta parUvaNaMchabbihA maNussA paNNattA, taM jhaa1. nanUddhavaI, 2. bAyaDusaMDIvapurancimaDhaTI, rU. dhAsaMvipalbimadA, 4. pukkharavaradIvaDDhapurathimaddhagA, 5. pukkharavaradIvaDDhapaccatthimaddhagA, 6. jhaMtaravaIT T. ahavA-chabbihA maNussA paNNattA, taM jhaa2. mammA , 2. banmabhUmA, rU. aMtarIvA, 4. gabbhavakkaMtiyamaNussA kammabhUmagA, 6. mammamma*T[, 6. aMtaravIva - tA. 5, 6, su.460 2. TAir . 4, 3. 3, mu. 23 ? dravyAnuyoga bhAga-3 (2) sAdhakanAM cAra prakAra kahyA che, jemake - 1. keTalAka sAdhaka AkhA samudrane pAra karI kinArA para AvIne hatAza thaI jAya che. keTalAka sAdhaka samudrane pAra karI nAnA jaLAzayamAM hatAza thaI jAya che. 3. keTalAka sAdhaka nAnA jaLAzayane pAra karI samudramAM hatAza thaI jAya che. 4. keTalAka nAnA jaLAzayane pAra karI nAnA jaLAzayamAM ja hatAza thaI jAya che. 96. satvanI vivakSAthI puruSonAM pAMcabhaMgonuM prarupaNa : puruSa pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 1, hunIsatva - vikaTa paristhitimAM paNa lajjAvaza kAyara na thanAra, hanImanasatva- vikaTa paristhitimAM paNa manamAM kAyara na thanAra, 3. calasatva - asthirasatvavALA, 4. sthirasatva - susthirasatvavALA, 5. udayanasatva - vRddhizIla satvavALA. 97. manuSyonAM cha prakAronuM prANa : manuSya cha prakAranAM kahyA che, jemake - 1. jambudvIpamAM utpanna, 2. dhAtakIkhaMDa dvIpanAM pUrvArdhamAM utpanna, 3. dhAtakIkhaMDa dvIpanAM pazcimArdhamAM utpanna, 4. ardhapuSkaravara dvIpanAM pUrvArdhamAM utpanna, 5. ardhapuSkaravara dvIpanAM pazcimArdhamAM utpanna, 6. aMtarlIpomAM utpanna. athavA - manuSya cha prakAranAM kahyA che, jemake - 1. karmabhUmimAM utpanna samU7ima manuSya, 2. akarmabhUmimAM utpanna samUcchima manuSya, 3. aMtadvapamAM utpanna sammaskima manuSya, 4. karmabhUmimAM utpanna garbhaja manuSya, 5. akarmabhUmimAM utpanna garbhaja manuSya, 6. aMtardI pomAM utpanna garbhaja manuSya. Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1883 28, ddhi gatimaMta majussAne sthira pa- 98. addhi- amRddhimaMta manuSyonAM cha prakAranuM prANa : chavihA iDhimaMtA maNussA paNNattA, taM jahA RddhimaMta manuSya cha prakAranAM kahyA che, jemake - 2. arahaMtA, 2. vavaTTI, 1. ahiMnta, 2. cakravartI, rU. vivA, 4. vAsudevA, 3. baLadeva, 4. vAsudeva, 5. vAraVTI, 6. vijJAhara' 5. cAraNa, 6. vidyAdhara. chabbihA aNiDDhImaMtA maNussA paNNattA, taM jahA- amRddhimata manuSya cha prakAranAM kahyA che, jemake - 2. hemavayaTI, 2. hera vayaTI, 1. haimavata kSetrotpanna, 2. hairaNyavata kSetrotpana, rU. harivasiTI, 4. ramavAsaTT, 3. harivarSotpanna, 4. ramyaphavarSotpanna, 6. kuvAsino, 6. aMtaravi | 5. kuruvarSotpana, 6. aMtardIpotpanna. - TA. ba. 6, su.462 uNiyA purisANaM pagArA 9. naipuNika puruSonAM prakAra : Nava NeuNiyA vatthU paNNattA, taM jahA naiipuNika vastu (puruSa) nava prakAranAM kahyA che, jemake - che. saMvALa, 1. saMkhyAna - gaNitane jANanAra, 2. nimitte, 2. naimittika - nimittane jANanAra, rU. chAyA, 3. kAyika - prANa tatvone jANanAra, 4. rAje, 4. paurANika - ItihAsane jANanAra, che. paristhig, 5. pArihastika - svabhAvathI ja samasta kAryomAM dakSa, 6. 5rahig, 6. para paMDita - aneka zAstrone jANanAra, 7. vAya, 7. vAdI-vAda - labdhithI saMpanna, 8. mUkyuM, 8. bhUtikarma - bhasmalepa ke doro bAMdhIne jvara(tAva) AdinI cikitsA karanAra, 1. tichig . - TAI ma. 1, mu. 676 9. cikitsA - cikitsA karanAra. 200. purA kasa pArA 100. putronAM dasa prakAra : dasa puttA paNNattA, taM jahA putra dasa prakAranAM kahyA che, jemake - 2. sattay, 1. Atmaja - potAnA pitAthI utpanna, 2. sattay, 2. kSetraja - niyogajanya vidhithI utpanna, 3. nig, 3. dattaka - khoLe lIdhela, 4. vinag, 4. vijJaka - vidyA-ziSya, 6. mora, 5. aurasa - snehavaza svIkRtaputra, 6. moda, 6. maukhara - vAkpaTutAnAM kAraNe putrarupamAM svIkRta, 7. saukIre, 7. zauDIra- parAkramanAM kAraNe putrarupamAM svIkRta, 8. saMvudde, 8. saMvardhita - poSela anAtha putra, 1. movANa, 9. aupayAcika - deva ArAdhanAthI utpanna putra ke sevaka, 20. dhammatavAlA - 8aa. .20, su.762 10. dharmAntavAsI - dharmaziSya. 2. TAi ga. 6, 3. 2, mu. 440mAM pAMca prakAra batAvavAmAM AvyA che temAMthI prAraMbhanA cAra samAna che paNa pAMcamo bheda bhAvitAtmA aNagAra che. Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1884 dravyAnuyoga bhAga-3 202. povarI manuyA mAyAbhAvapaDayArAva- 101. ekoka dvIpanAM puruSonAM AkAra-prakArAdinuM prANa : pa. egorUyadIve NaM bhaMte ! dIve maNuyANaM kerisae pra. bhaMte ! ekorukadvIpamAM manuSyonAM AkAra___ AyArabhAvapaDoyAre paNNatte ? prakArAdinuM svarupa kevuM kahyuM che? u. goyamA ! te NaM maNussA aNuvamatarasomacArurUvA, gautama ! te manuSya anupama saumya ane suMdara bhoguttamagayalakkhaNA, bhogasassirIyA, rupavALA che, uttama bhogonAM sUcaka lakSaNovALA che, bhogajanya zobhAthI yukta che. sujAya savvaMgasuMdaraMgA, tenA aMga janmathI ja zreSTha ane sarvAMgasuMdara che. supaiTThiya kummacArucalaNA paga : supratiSThita suMdara ane kAcabAnI jema unnata che. rattuppala-pattamauya-sukumAla-komalatalA, paganAM taLiyA : lAla kamaLanAM pAMdaDAnAM samAna mRdu, mulAyama ane komaLa che. naga-nagara-sAgara-magara-cakkaMka-varaMka-lakkhaNaMkiya caraNa : caraNamAM parvata, nagara, samudra, magara, cakra, caMdramAM AdinAM cinha che. aNupubva susaMhataMgulIyA, caraNanI AMgaLIo : kramathI moTI-nAnI ane maLelI che. unnatataNu taMbaNiddhaNakhA, AMgaLIonAM nakha : unnata pAtaLA tAmravarNanI kAMtivALA ane snigdha che. saMThiya susiliTThagUDhagupphA, ghuMTaNI : saMsthita pramANopeta dhana ane gUDha che. eNI kuruviMdAvattavaTTANuputvajaMghA, pIMDI : hariNI ane tRNavizeSanI jema kramathI skUla-sthUlatara ane goLa che. samuggaNimaggagUDhajANU, ghUMTaNa : saMpuTamAM rAkhelanI jema gUDha che. gayasasaNasujAta saNNibhorU, uru : jAMdhe hAthInI sUMDhanI jema suMdara, goLa, ane puSTa che. varavAraNamattatulla vikkama vilasiyagaI, cAla : zreSTha madonmatta hAthInI jema che. sujAtavaraturaga gujmadesA, AiNNahaovva Niru guhyadeza : zreSTha ghoDAnI jema sugupta che tathA vansevA, AkarNika azvanI jema maLamUtrAdinAM lepathI rahita che. pamuiya vara turiyasIha atirega vaTTiyakaDI, kamara : yauvana prApta zreSTha ghoDA ane siMhanI kamara jevI pAtaLI ane goLa che. sohayasoNiMda mUsala dappaNaNigarita varakaNa kamarano madhyabhAga : saMkocAyelI tripAI, mUsaLa, gacchasarisavara vairapaliya majjhA, darpaNano daMDa ane zuddha karela sonAnA mUThathI yukta zreSTha vajanI jema che. ujjuyasamasahita sujAta jaccataNukasiNaNiddha romarAyaH saraLa-sama-saghana-suMdara-zreSTha, pAtaLI, Adejja laDaha sukumAla mauya ramaNIjjaromarAI, kALI, snigdha, yogya, lAvaNyamaya, sukumAra, sukomaLa ane ramaNIya che. Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1885 gaMgAvatta payAhiNAvatta taraMga bhaMgura ravikiraNa taruNabodhita akosAyaMta paumagambhIraviyaDanAbhI, jhasavihaga sujAta pINakucchI, jhasoyarA, suikaraNA, pamhaviyaDanAbhI, saNNayapAsA,saMgatapAsA, suMdarapAsA,sujAtapAsA, mitamAiya pINaraiyapAsA, akaruMDaya-kaNaga-rUgaga-nimmala sujAya niruvahayadehadhArI, pasatthabattIsa lakkhaNadharA, kaNagasilAtalujjala pasattha samataloviciya vicchina pihulavacchA, sirivacchaMkivacchA, puravara-phaliha-vaTTiyabhujA, bhuyagIsaravipulabhogaAyANa phalihaucchUDha dIhabAhu, nAbhi : gaMgAnAM AvartanI jema dakSiNAvarta, taraMganI jema vakra ane sUryanI ugatA kiraNothI khilatA kamaLanI jema gaMbhIra ane vizALa che. kuli (udara) matsya ane pakSInI jema suMdara ane puSTa che. peTa : mAchalInI jema kRza che. Indriyo : pavitra ane nirlipta che. nAbhi : kamaLanAM samAna vizALa che. pArthabhAga : nIce namela pramANapata, suMdara, atisuMdara, parimita, mApayukta sthUla ane AnaMda ApanAra che. karoDaraju: anulakSita che, tenuM zarIra kaMcananI jema kAMtivALA nirmaLa suMdara ane nirupata (svastha) che. te zubha batrIsa lakSaNothI yukta che. vakSasthala : kaMcananI zilAtala jevA ujjavala, prazasta, samatala, pura vistIrNa ane moTA che. chAtI : para zrIvatsanuM cinha aMkita che. bhujAo: nagaranI argalAnAM samAna lAMbI che. bAha : zeSanAganAM lAMbA zarIra tathA upADelI argalAnAM samAna lAMbI che. hAthanuM kaheH(prakoSTha) vajanAM samAna, daDha puSTa, sucita, saghana, viziSTa ghana, sthira, subaddha ane nigUDha parvasaMdhIovALI che. hatheLI : lAla varNanI puSTa, komaLa, mAMsala, prazasta lakSaNayukta suMdara ane chidra jALa rahita AMgaLIovALI che. hAthanI AMgaLIo puSTa, goLa, sujAta ane komaLa che. nakha : tAmravarNanAM pAtaLA, svaccha, manohara ane snigdha hoya che. hAthanI rekhAo : caMdrarekhA, sUryarekhA, zaMkharekhA, cakrarekhA, dakSiNAvarta svastikarekhA temaja caMdra, sUrya-zaMkha-cakra-dakSiNAvarta svastikathI maLatI julatI hoya che. hAtha : aneka zreSTha, lakSaNa yukta, uttama, prazasta, svaccha, AnaMdaprada rekhAothI yukta che. jugasannibhapINaraiyapIvara pauTThasaMThiya susiliTTha visiTTha ghaNa-thira-subaddha suniguuddh-pvvsNdhii| rattatalovaiya mauyamaMsala pasattha lakkhaNa sujAya acchiddajAlapANI. pIvaravaTTiya sujAya komalavaraMgulIyA, taMbatalina suciruiraNiddha NakkhA, caMdapANilehA, sUrapANilehA, saMkhapANilehA, cakkapANilehA, disAsotthiya pANilehA, caMdra-sUra-saMg-va-kisoityika aai . aNegavara lakkhaNuttama pasattharaiya pANihA. Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1886 dravyAnuyoga bhAga-3 varamahisa varAhasIha sadUla usabhaNAgavara paDipunna viula unnata khaMdhA, cauraMgula suppamANA kaMbuvara sarisagIvA, avaTThita suvibhattasujAta cittamaMsumaMsala saMThiya pasattha sadUlavipula haNuyA, otabiya silappavAla biMbaphala sannibhAharoThA. paMDura-sasi sagala vimala nimmala saMkhagokhIra pheNa dagaraya muNAliyA dhavala daMteseDhI, akhaMDadaMtA aphuDiyadaMtA, aviraladaMtA, sujAtadaMtA, egadaMtaseDhibva aNegadaMtA, hutavaha niddhatadhotatattatavaNijjarattatalatAlujIhA, skaMdha : zreSThabheMsA, Dukkara, siMha, vAgha, baLada ane uttama hAthInAM skaMdhanI jema pratipUrNa, vipula ane unnata che. grIvA : cAra AMgaLa pramANa uMcI zreSTha zaMkhanAM samAna che. cibuka : (hoMThano nIceno bhAga) avasthita, suvibhakta, suMdarapathI utpanna, dADhInAM vALothI yukta, suMdara saMsthAna yukta, prazasta ane vAghanI vipula cibuka samAna che. hoTha : parikarmita zilApravAla ane biMbaphaLanAM samAna lAla che. dAMta sapheda caMdramAnAM TukaDA jevA nirmala che ane zaMkha, gAyanuM dUdha, phena, jalakaNa ane mRNAlikAnAM taMtuonA samAna sapheda che, tenA dAMta akhaMDita hoya che. tuTelA hotA nathI, alaga-alaga paNa hotA nathI, te suMdara dAMtavALA che, tenA dAMta aneka hovA chatAM paNa eka daMta paMkti jevA dekhAya che. jIbha ane tAla : agnimAM tapAvIne dhoyela ane pharIthI tapAvela svarNanAM samAna lAla che. nAka: garuDanI nAsikA jevI lAMbI, tIkhI ane uMcI hoya che. AMkha :sUryakiraNothI vikasita nIla kamaLa jevI hoya che temaja te khIlela kamaLa jevI khUNAmAM lAla, vacamAM kALI ane sapheda tathA pamapuTavALI hoya che. bhamaro : ISatu Aropita dhanuSanA samAna vakra, ramaNIya, kRSNa, megharAjInI jema kALI, saMgata dIrgha, sujAta, pAtaLI, kALI ane snigdha hoya che. kAna : mastakanAM bhAga sudhI kaMIka-kaMIka lAgela ane pramANopeta che ane suMdara che arthAt sArI rIte zravaNa karanAra che. gAla : pIna ane mAMsala hoya che. lalATa : udaya bALacaMdra jevA prazasta, vistIrNa ane samatala hoya che. mukha : pUrNimAnAM caMdramA jevuM saumya hoya che. mastaka chatrAkAra ane uttama lakSaNovALuM, parvata zikharanI jema unnata ane pASANanI piMDanI jema goLa ane majabUta hoya che. garulAyaya ujjutuMga NAsA, avadAliya poMDarIyanayaNA kokaasitdhvlpattA , ANAmiya cAvaruira kiNhabbharAi ya saMThiya saMgaya Ayata sujAta taNukasiNaniddha bhamuyA, allINappamANajutta savaNA sussavaNA, pINamaMsala kavoladesabhAgA, aciruggaya bAlacaMdasaMThiya pasattha vicchinnasamaNiDAlA, uDuvaipaDipuNNasomavadaNA, chattAgAruttamaMgadesA, ghaNaniciyasubaddha lakkhapuNNaya kUDAgAraNibhapiMDiyasIse, Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana dADimapupphapagAsa tavaNijjasarisa nimmala sujAya saMtakesabhUmI, sAmaliya boMDa ghaNaNiciya choDiya miu visayapasattha suhuma lakkhaNa sugaMdha sundara bhuyamoyaga bhiMgiNIlakajjala pahaTTha bhamaragaNa NiddhaNikuraMba niciyakuMciyapayAhiNAvattamuddhasirayA, lakkhaNavaMjaNaguNovaveyA sujAya suvibhatta surUvagA pAsAiyA darisaNijjA abhiruvA paDiruvA / te NaM maNuyA haMsassarA koMcassarA naMdighosA sIhassarA sIhaghosA maMjussarA maMjughosA sussarA sussaranigghosA chAyAujjotiyaMgamaMgA, vajjarisabhanArAyasaMghayaNA, samacauraMsasaMThANasaMThiyA, siNiddhachavI NirAyaMkA, uttamapasattha aisesaniruvamataNU, jallamalakalaMka seyarayadosa vajjiyasarIrA, aNulomavAuvegA kaMkaNaggahaNI niruvalevA, kavotapariNAmA, sauNivva posaciTThatarorUpariNayA, viggahiya unnayakucchI, paumuppalasarisa gaMdhaNissAsa surabhivadaNA, aTThadhaNusayaM UsiyA / siM maNuyANaM causaTThi piTThikaraMDagA paNNattA, samaNAuso ! 1887 kezAntabhUmi : khopaDInI cAmaDI dADamanAMphUlanI jema lAla, tapela sonAnAM samAna-nirmala ane suMdara hoya che. mastakanAM vALa : chUTA karavA chatAM paNa zAlmali vRkSanAM phaLanI jema ghaTAdAra ane niviDa hoya che. te vALa mRdu, nirmaLa, prazasta, sUkSma, lakSaNayukta, sugaMdhita, suMdara, bhujamocaka nIlamaNi, lIlA ane kAjaLanAM samAna kALA, harSita bhramaronAM samAna atyaMta-kALA-snigdha ane jamAyelA hoya che, te ghugharALA ane dakSiNAvarta hoya che. te manuSya lakSaNa, vyaMjana ane guNothI yukta hoya che, te suMdara ane suvibhakta svarupavALA hoya che. te prasannatA pedA karanAra, darzanIya, abhirUpa ane pratirUpa hoya che. te manuSya haMsa jevA svaravALA, kAgaDA jevA svaravALA, bAravAdyonAM saMmizrita svara jevA ghoSa ka2nA2, siMhanA samAna svaravALA ane garjanAvALA, madhura svaravALA, madhura ghoSavALA, susvaravALA, susvara ane sughoSavALA, aMga-aMgamAM krAMtivALA, vajraSabhanArAca saMhananavALA, samacatustrasaMsthAnavALA, snigdha chabIvAlA, rogAdirahita, uttama prazasta atizaya yukta ane nirupama zarIravALA, parasevA AdinAM melathI kalaMkita rahita ane sveda-raja Adi doSothI rahita zarIravALA, upalepathI rahita, anukULa vAyuvegavALA, kaMka pakSInI jema nirlepa gudAbhAgavALA, kabUtaranI jema badhu pacAvI levAvALA, pakSInI jema malotsarganAM lepathI rahita apAna dezavALA, suMdara pRSThabhAga udara ane baMdhAvALA, unnata ane muSTigrAhya kukSIvALA, padmakamaLa jevI sugaMdhayukta zvAsocchvAsathI sugaMdhita mukhavALA ane ekaso ATha dhanuSanI UMcAIvALA manuSya hoya che, he AyuSyamAn zramaNa ! te manuSyone coMsaTha (64) pAMsaLIo kahevAmAM AvI che. For Private Personal Use Only Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1888 dravyAnuyoga bhAga-3 te NaM maNuyA pagaibhaddagA, pagaiviNIyagA, te manuSya svabhAvathI bhadra, svabhAvathI vinIta, pagaiuvasaMtA, pagaipayaNu koha-mANa-mAyA-lobhA svabhAvathI zAMta, svabhAvathI alpa krodha-mAnamiumddv saMpaNNA allINA bhaddagA viNIyA mAyA-lobhavALA, mRdutA ane mArdavathI saMpanna hoya che, alIna (saMyata ceSTAvALA) che. bhadra, appicchA asaMnihisaMcayA acaMDAviDimaMtarapariva vinIta, alpa IcchAvALA, saMcaya-saMgraha na saNA jahicchiya kAmagamiNo ya te maNyagaNA karanAra, kUra pariNAmothI rahita, vRkSonI zAkhAnI paNNattA samaNAuso! aMdara rahevAvALA tathA IcchAnusAra vicaraNa karanAra che. te AyuSyamAn zramaNa ! evA ekorukadvIpanAM manuSya kahyA che. pa. tesi NaM bhaMte ! maNayANaM kevaikAlassa AhAraTThe pra. bhaMte ! te manuSyone keTalA kALanAM aMtarathI samuppajjai ? AhAranI IcchA thAya che ? u. goyamA ! cautthabhattassa AhAraTTe samuppajjai / u. gautama ! te manuSyone caturthabhakta arthAta eka - nIvA. ki.rU, .?????rU divasa choDIne bIjA divase AhAranI abhilASA thAya che. 22. proTIva sviAgAma polAraparavaLa- 102. ekoka dvIpanI strIonAM AkAra-prakArAdinuM prarupaNa : pa. egorUyamaNuINaMbhaMte! kerisae AyArabhAvapaDoyAre pra. bhaMte ! A ekorukadvIpanI strIonAM AkAra-prakAra paNNatte? bhAva kevA kahyA che ? u. goyamA!tAoNaMmaNuIo sujAyasavvaMgasuMdarIo, u. gautama ! te manuSya strIo zreSTha avayavo dvArA pahANamahilAguNehiM juttA, sarvAga suMdara che, mahilAonA zreSTha guNothI yukta che. accaMta visappamANA pauma sukumAla kummasaMThiya caraNa : atyaMta vikasita padma kamaLanI jema visiTTha calaNAo, sukomaLa ane kAcabAnI jema unnata hovAthI suMdara AkAranA che. ujjumiuya pIvara niraMtara puTTha sohiyaMgulIo, paganI AMgaLIo : sIdhI, komaLa, pUla, niraMtara puSTa ane maLelI che. unnayaraiya taliNataMbasuiNiddhaNakhA,. .. nakha : unnata, AnaMda ApanAra, pAtaLA, tAmra jevA rakta, svaccha ane snigdha che. romarahita vaTTa laTTha saMThiyaajahaNNa pasattha pIMDI: roma rahita, goLa, suMdara, susthita, lakkhaNa akoppajaMghayugalA, utkRSTa zubhalakSaNavALI ane prItikara hoya che. suNimmiya sugUDhajANumaMDalasubaddhasaMdhI, ghUMTaNa sunirmita sugUDha ane subaddhasaMdhivALA che. kayalikkhaMbhAtirega saMThiyaNivaNa sukumAla jAMgha (sAthaLa) : kadalInAM staMbhathI paNa adhika mauyakomala avirala samasahitasujAta vaTTa suMdara, vraNAdi rahita, sukomaLa, mUdu, komaLa, pIvaraNiraMtarorU, ekasarakhA samAna pramANavALI, sujAta, goLa, moTI ane aMtarahita che. aTThAvayavI cipaTTasaMThiya pasattha vicchinna nitambabhAga : aSTApada dhUtanAM paTTanAM jevA pihulasoNI, AkAranA zubha vistIrNa ane moTA che. vadaNAyAmappamANaduguNita visAla maMsala subaddha jaghana pradeza : (bAra AMgaLa) mukha pramANathI jahaNavara dhAraNIo, bamaNu covIsa aMgula pramANa vizALa, mAMsala ane subaddha che. Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana vajjavirAiya pasatthalakkhaNaNirodarA, tivalI valiyataNuNamiya majjhimAo, ujjuya samasaMhita jaccataNu kasiNa giddhaAdejja laDaha suvibhatta sujAta kaMtasobhaMta ruila ramaNijja romarArDa, gaMgAvatta padAhiNAvatta taraMga bhaMguraravikiraNa taruNabodhita akosAyaMta paumavaNagaMbhIra viyaDanAbhI, aNubbhaDapasattha pINakucchI, saNNayapAsA, saMyapAtA, sunAtavAlA, mitamAiypiinn raiyapAsA, akaraMDuya kaNagaruyaga nimmala sujAya Niruvahaya gAyalaTThI, kaMcaNakalasasamapamANa samasaMhitasujAta laTTha cUcuya Amelaga jamala jugala vaTTi ya abbhuNNayaraiyasaMThiya payodharAo, bhuyaMgaNupuvvataNuyagopuccha vaTTa samasaMhiya Namiya Aejja laliya bAhAo, taMbaNahA, maMsalaggahatthA, pIvarakomala varaMgulIo, NiddhapANilehA, ravi-sasi-saMkha-cakkasotthiya-suvibhattasuviraiya pANilehA, pINNaya kakkhavatthidesA, paDipuNNagallakabolA, cauraMgulappamANA kaMbuvara sarisagIvA, 1889 peTa : vajranI jema suzobhita zubha lakSaNovALuM ane pAtaLuM hoya che. kamara : trivalIthI yukta, pAtaLI ane lacIlI hoya che. romarAji : saraLa maLelI janmajAta pAtaLI, kALI, snigdha, suhAvanI, suMdara, suvibhakta, janmadoSa rahita, kAMta, zobhAyukta rucikara ane ramaNIya hoya che. nAbhi : gaMgAnAM AvartanI jema dakSiNAvartta, trivalIthI yukta, madhyAhnanA sUryanAM kiraNothI tarata vikasita thayela kamaLanI jema gaMbhI2 ane vizALa che. kukSi : ugratA rahita prazakta ane sthUla che. pArzva : kaMIka jhukela che, pramANopeta che, suMdara che, ati suMdara che, parimita mApa yukta sthUla ane AnaMda ApanAra che. karoDarajju : anupalakSita che, tenuM zarIra sonA jevI krAMtivALu, nirmala, suMdara ane jvarAdi upadravothI rahita che. payodhara (stana) : sonAnAM kaLaza samAna pramANopeta, samAna AkAravALA, sahotpanna cIkaNA cUcuka rupI muguTathI yukta sahajAta goLa upasela ane AkAra-prakArathI prItikara che. baMne khaMbhA : bhujaMganI jema kramathI nIcenI tarapha pAtaLI, gopucchanI jema goLa, ApasamAM samAna, pota-potAnI saMdhiothI joDAyela, namra ane ati ATheya tathA suMdara hoya che. nakha : tAmravarNananAM lAla hoya che. hAtha : mAMsala hoya che, AMgaLIo : puSTa, komaLa ane zreSTha hoya che. hAthanI rekhAo : snigdha suMvAlI hoya che. rekhAo : sUrya-caMdra-zaMkha-cakra - svastikanI alagaalaga hoya che ane suviracita che. kakSa ane vastI : pIna ane unnata hoya che. gALa : kapoLa bharela hoya che. gardana : cAra AMgaLa pramANa uMcI ane zreSTha zaMkhanI jema hoya che. Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1890 maMsalasaMThiya pasattha haNumA, dADimapupphaSpagAsa pIvarakuMciyavarAdharA suNdrottroTTA, dadhidagaraya caMdakuMda vAsaMtimaula acchiddavi maladasaNA, rattuppala pattamaula sukumAla tAlujIhA, kaNayavaramuulaakuDila abbhuggaya ujjutuMganAsA, sAradanavakamalakumudakuvalaya vimukkadalaNigara sarisa lakkhaNa aMkiyakaMtaNayaNA, pattala cavalAyaMtataMbaloyaNAo, ANAmiya cAvaruilakiNhabbharAisaMThiya saMgata Aya sujAya kasiNa NiddhabhamuyA, allINapamANajuttasavaNA, pINamaTTharamaNijja gaMDalehA, cauraMsa pasatthasamaNiDAlA, komuirayaNikaravimala paDipunnasomavayaNA, chattunnayauttamaMgA, kuDilasusiNiddhadIhasirayA, 1. chatta, 2-3. Aya-guna, 4. dhUma, 6. miLi, 6. maMDajI, 7. jIsa, 8. vavi, 1. soSiya, o 0. paDAya, o o. nava, ora. machu, 22. nma, 24.rahevara, 21.ma6, 26. sukhyAta, 27. maMjula, 1 8. aAvavIra, 11. supa, 20. mayUra, 22. siriyAma, 22. amitteya, 22. tora, 24. meLi, 26. dha, 26. varmavaLa, 27, nirivara, 28, gAyaMsa, 21. ittiyAya, rU. 3sama, 22. sIda, 32. camarauttamapasatthabattIsalakkhaNa dharAo, dravyAnuyoga bhAga-3 dADhI : mAMsala, suMdara AkAranI tathA zubha hoya che. baMne hoTha dADamanAM phUlanI jema lAla AbhAvALA, puSTa ane kaMIka-kaMIka valita hovAthI sArA lAge che. dAMta : dahIM, jalakaNa, caMdrakuMda, vAsaMtIkaLInAM samAna sapheda ane cheda rahita hoya che. tAlu ane jIbha H lAla kamaLanAM pAMdaDAnAM samAna lAla, mRdu ane komaLa hoya che. nAsikA : kaneranI kaLInI jema sIdhI, unnata, Rju ane tIkhI hoya che. netra H zaradaRtunAM kamaLa kumuda ane nIlakamaLathI vimukta, patra daLanAM samAna kaMIka zveta kaMIka lAla ane kaMIka kAlimA karela ane vacamAM kALI putaLIothI aMkita hovAthI suMdara lAge che. locana : pazmapuTayukta, caMcaLa, kAna sudhI lAMbA ane ISat rakta (tAmravat) hoya che. bhamaraneNa : kaMIka namelI dhanuSanI jema ADI, suMdara, kALI ane megharAjInAM samAna pramANopeta, lAMbI, sujAta, kALI ane snigdha hoya che. kAna : mastakathI lAgela ane pramANayukta hoya che. gaMDalekhA : (gAla ane kAnanI vacceno bhAga) mAMsala, cIkaNI ane ramaNIya hoya che. lalATa : caurasa prazasta ane samatala hoya che. mukha H zaradapUrNimAnAM caMdramAnI jema nirmaLa ane paripUrNa hoya che. mastaka : chatranAM samAna unnata hoya che. vALa : ghuMgharALe, cIkaNA ane lAMbA hoya che. te nIce pramANe batrIsa lakSaNone dhAraNa karavAvALI che - 1. chatra, 2. dhvajA, 3. yuga, 4. stUpa, 5. puSpamALA, 6. kamaMDaLa, 7. kaLaza, 8. vAvaDI, 9. svastika, 10. patAkA, 11. yava, 12. matsya, 13. kuMbha, 14. zreSTharatha, 15. makara, 16. popaTane khavaDAvavAnuM pAtra, 17. aMkuza, 18. dyUtaphaLaka, 19. supratiSThaka, 20. mayUra, 21. zrIdAma, 22. abhiSeka karAtI lakSmI, 23. toraNa, 24. medinI, 25. samudra, 26. zreSThabhavana, 27. zreSThaparvata, 28. darpaNa, 29. manojJahAthI, 30. baLada, 31 siMha ane 32. camara. For Private Personal Use Only Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana haMsasarisagaIo, koilamadhuragirasassarAo kaMtA savvassa aNunayAo, vavagatavalipaliyA, vaMgaduvvaNNavAhidobhaggasogamukkAo, uccatteNa ya narANa thovUNamUsiyAo, sabhAvasiMgArAgAracAruvesA, saMgayagatahasitabhANiya- ceTThiyavilAsasaMlAvaNiuNa juttovayArakusalA, suMdarathaNajahaNavadaNa karacalaNanayaNamAlA, vaNNalAvaNNajovaNavilAsakaliyA, naMdaNavaNa vivaracAriNIuvva accharAo accheragapecchaNijjA pAsAIyAo, darisaNijjAo abhiruvAo paDirUvAo / pa. tAsi NaM bhaMte! maNuINi kevaikAlassa AhAraTThe samupajjai ? 3. goyamA ! patthamattasya AhAra samurkhakhkhara / nIvA. da. rU, su.o o o /24 103. egoruya dIvassa maNussANaM AhAramAvAsAI parUvaNaM - .te naM maMte ! manuyA miAhAramAhAti ? 3. goyamA ! puDhavipupphaphalAhArA te maNuyagaNA vaLattA, samaLAvato ! pa. tIse NaM bhaMte! puDhavIe kerisae AsAe paNNatte ? 3. goyamA!senahALAmanujevA, saMgheDavA, savarAra vA, ma MDiyApha vA, misavaMdvaMda vA, pappaGamocapha vA, puSphauttarAi vA, paumauttarAivA, akosiyAivA, vijayAi vA, mahAvijayAi vA, AyaMsovamAi vA, For Private 103. 1891 te ekoruka dvIpanI strIo haMsanA samAna cAlavALI che. koyalanAM samAna madhuravANI ane svaravALI, kamanIya ane badhAne priya laganArI che. tenA zarIramAM jhuriyAM (karacalI) paDatI nathI ane vALa sapheda thatA nathI. te vyaMga (vikRti, varNa vikAra) vyAdhi, daurbhAgya ane zokathI mukta hoya che. te UMcAImAM manuSyonI apekSAe kaMIka ochI uMcI hoya che. te svAbhAvika zRMgAra ane zreSTha vezavALI hoya che. te suMdara cAla, hAsa, bolacAla, ceSTA, vilAsa, saMlApamAM catura tathA yogya upacAra vyavahAramAM kuzaLa hoya che. tenA stana, jana, mukha, hAtha, paga ane netra bahu suMdara hoya che. te suMdara varNa, lAvaNya yovana ane vilAsathI yukta hoya che. naMdanavanamAM vicaraNa karanArI apsarAonI jema te utsukatAthI darzanIya che. te strIo manane prasanna karanArI darzanIya abhirupa ane pratirupa che. pra. bhaMte ! te strIone keTalA kALanAM aMtare AhAranI abhilASA thAya che ? u. gautama ! caturthabhakta arthAt eka divasa choDIne bIjA divase AhAranI IcchA thAya che. ekoruka dvIpanAM manuSyonAM AhAra-AvAsa AdinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! te manuSya zeno AhAra kare che ? u. he AyuSyamAn zramaNa ! te manuSya pRthvI, puSpa ane phaLono AhAra karanAra kahyA che. pra. bhaMte ! te pRthvIno svAda kevo kahevAmAM Avyo che ? u. gautama ! jema goLa, khAMDa, sAkara, mizrI, kamalakaMda, parpaTamodaka, puSpottara sAkara, kamalottara sAkara, aMkozitA, vijayA, mahAvijayA, AdarzopamA, Personal Use Only Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1892 dravyAnuyoga bhAga-3 aNovamAivA, cAurakkegokhIre cauThANa pariNae guDakhaMDamacchaMDi uvaNIe maMdaggikaDIe vaNNeNaM uvavee -jAva- phAseNaM. bhaveyArUve siyA? anopamAM athavA cAra vAra pariNata ane catusthAna pariNata gAyanuM dUdha, java, goLa, sAkara, khaDIsAkara, meLavelI maMdAgni para pakAvela tathA zubhavarNa -cAvatu- zubhasparzathI yukta gaukSIra jevo zuM te pRthvIno svAda hoya che ? gautama ! A artha samartha nathI, te pRthvIno svAda AnAthI paNa adhika Itara -jAvata-manojJatara kahelo che. pra. bhaMte ! e puSpo ane phaLono svAda kevo kahyo goyamA! No iNaThesamaThe,tIseNaM puDhavIeetto iTThatarAe ceva -jAva-maNAmatarAe ceva AsAe i gitte .. pa. tesi NaM bhaMte ! puSphaphalANaM kerisae AsAe paNNatte? u. goyamA ! se jahAnAmae cAuraMtacakkavaTTissa kallANe pavarabhoyaNe sayasahassaniSphanne vaNNeNaM uvavee -jAva- phAseNaM uvavee AsAiNijje, vIsAiNijje, dIvaNijje, viMhaNijje, dappaNijje, mayaNijje savviMdiyagAyapalhAyaNijje bhaveyAsve siyA? goyamA! No iNaDhe samaThe, tesi NaM puSphaphalANaM etto iTThatarAe ceva -jAva- maNAmatarAe ceva AsAeNaM pnnnntte| pa. te NaM bhaMte ! maNuyA tamAhAramAhArittA kahiM vasahiM uti? u. goyamA!rukkhagehAlayA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso! 5. te maMte ! tevA kiM saMciT TUttA ? u. goyamA ! kUDAgArasaMThiyA, pecchAgharasaMThiyA, chattAgArasaMThiyA, jhayasaMThiyA, thUbhasaMThiyA, toraNasaMThiyA, gopuraveiyacopAlasagasaMThiyA, aTTAlakasaMThiyA, pAsAdasaMThiyA, hammatalasaMThiyA, gavakkhasaMThiyA, vAllagapoiyasaMThiyA, valabhisaMThiyA, aNNe tattha bahave varabhavaNasayaNAsaNavisiTThasaMThANasaMThiyA, suhasIyalacchAyA NaM te dumagaNA paNNattA samaNAuso! u. gautama ! jema cAturaMta cakravartInuM bhojana je kalyANa pravara bhojana kahevAya che ane je lAkhagAyonA dUdhathI niSpanna che. je zreSTha varNathI cAvatasparzathI yukta che. AsvAdanane yogya che. vizeSa rupathI AsvAdananA yogya che. je dIpanIya (jaTharAgni vardhaka) che. vRMhaNIya (dhAtuvRddhikAraka) che. darpaNIya (utsAha Adi vadhAravAvALo) che. madanIya (mastI pedA karavAvALo) ane je samasta Indriyo ane zarIrane AnaMdadAyaka thAya che evuM zuM e puSpo ane phaLono svAda che ? gautama ! A artha samartha nathI. e puSpa phaLono svAda enAthI adhika ISTatara -yAvata AsvAdanIya kahyuM che. pra. bhaMte ! te AhArano upabhoga karIne te manuSya kyAM nivAsa kare che ? u. he AyuSyamAn zramaNa gautama! te manuSya ghaTAdAra pariNata vRkSomAM nivAsa karanAra kahyA che. pra. bhaMte ! te vRkSono AkAra kevo kahyo che ? u. he AyuSyamAnuM zramaNa gautama ! te parvatanAM zikharanAM AkAranAM, nATyazALAnAM AkAranAM chatranAM AkAranA, dhvajAnAM AkAranAM, stUpanAM AkAranAM, toraNanAM AkAranAM, gopura ane vedikAthI yukta caupAlanAM AkAranAM, aAlikAnAM AkAranAM, prAsAdanA AkAranAM, agAsInAM AkAranAM, gavAkSa jharokhA jevA AkAranAM, jala-prAsAdanAM AkAranAM, vallabhInA AkAranAM tathA bIjA paNa zreSTha vividha bhavano, zayano, Asano Adino viziSTa AkAravALA ane sukhapa zItaLa chAyAvALA te vRkSa samUha kahyA che. Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1893 pra. ! | sorupama ghara sanehAnocha ? pa. asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve gehANi vA, gehAvaNANi vA? u. goyamA ! No iNaThe samaThe. rukkhagehAlayANaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! pa. asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve gAmAi vA, nagarAi vA -jAva- sannivesAi vA ? u. goyamA! NoiNaThesamaThe, jahicchiya kAmagAmiNo te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! pa. atthi NaM bhaMte ! egoruyadIve asIi vA, masIi vA, kasIi vA, paNIi vA, vaNijjAi vA ? u. goyamA ! no iNaDhe samaThe, vavagayaasi-masi kisi-paNiya-vANijjANaMtemaNuyagaNApaNNattA, samaNAuso! pa. atthi NaM bhaMte ! egoruyadIve hiraNNei vA, suvaNNei vA, kaMsei vA, dUsei vA, maNIi vA, muttiei vA vipula-dhaNakaNaga-rayaNa-maNi-mottiya-saMkha sila-ppavAla-saMtasAra-sAvaejjei vA ? u. haMtA, goyamA ! atthi, No ceva NaM tesiM maNuyANaM tibve mamattabhAve samuppajjai / pa. asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve rAyA i vA, juvarAyA ivA, Isare i vA, talavare i vA, mADaMbiyA i vA, koDuMbiyA ivA, ibbhA ivA, seTThI ivA,seNAvaI ivA, satthavAhA i vA ? u. goyamA ! No iNaDhe samaThe, vavagaya-iDDhi sakkArakA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso! u. gautama ! A artha samartha nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! te manuSyagaNa vRkSonAM banela gharavALA hyA che. pra. mata ! orudvapama Ama, nagara -yAvata sanniveza cha ? 3. gautama ! A artha samartha nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! te manuSyagaNa IcchAnusAra gamana karanAra kahyA che. pra. mata ! mahAdvIpamA masi-zastra, masi bepanAha, kRSi-patI, pazya (riyA mAhinI huAna) mane pAya-vyApAra cha ? 6. gautama ! sA artha samartha nathI, he mAyudhyamAn zrama ! te mnussyge| masi-madhi-Si-555 ane vANijyathI rahita che. pra. mate ! | 03 dIpama yAMhI, svarA, sA, vastra, bhalisa, bhotA tathA vipula, dhana, sonA, ratna, maliza, motI, zaMbha, zikSApravAla mAha bahumUlya dravya che ? u. hA gautama ! che. paraMtu te manuSyone te vastuomAM tIvra mamatvabhAva hoto nathI. pra. bhaMte ! zubheaura vIpamA 20, yuvarA4, zvara, talavara, mADaMbika, kauTuMbika, dhanika, zeTha, senApati sArthavAha cha ? 6. gautama ! sAmartha samartha nathI. sAyudhyamAn zramaNa ! te manuSyagaNa Rddhi ane satkAranAM vyavahArathI rahita kahyA che. a. naMta ! zuM orudvIpamahAsa, predhya, ziSya, smRta, mAgAha2 abhayArI cha ? pa. asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve dAsAi vA, pesAi vA, sissAi vA, bhayagAi vA, bhAillagAi vA, kammagarapurisA i vA ? u. goyamA! No iNaThe samaThe, vavagayaAbhiogiyA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! 6. gautama ! mA artha samartha nathI, he mAyudhyamAn zramaNa ! te manuSyagaNa naukara - karmacArI vagerethI rahita kahyA che. mate ! zuorudvIpamA mAtA, pitA, bhAI, pana, patni, putra, putrI putravadhUche ? pra. pa. atthi NaM bhaMte ! egoruyadIve mAyA i vA, piyA i vA, bhAyA i vA, bhaiNI i vA, bhajjAi vA, puttAi vA, dhUyAi vA, suNhAi vA ? Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1894 u. haMtA, goyamA ! atthi, No ceva NaM tesiM maNuyANaM tivve pemabaMdhe samuppajjai, payaNupejjabaMdhaNA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! pa. atthi NaM bhaMte! egoruyadIve arI i vA, verie i vA, ghAyakA ivA, vahakA i vA, paDiNIyA ivA, paccamittA i vA ? u. goyamA ! No iNaTThe samaTThe, vavagayaverANubaMdhA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! pa. atthi NaM bhaMte! egoruya dIve mittAi vA, vayaMsAi vA, ghaDiyAI vA, sahIi vA, suhiyAi vA, mahAbhAgAi vA, saMgaiyAi vA ? u. goyamA ! No iNaTThe samaTThe, vavagayapemmA maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! pa. atthi NaM bhaMte ! egoruyadIve AbAhAi vA, vivAhAivA, jaNNAivA, saDDhAi vA, thAlipAkAi vA, colovaNayaNAi vA, sImaMtuNNayaNAI vA, piipiMDaniveyaNAi vA ? u. goyamA ! No iNaTThe samaTThe, vavagaya-AbAhavivAha-jaNNa-saDDha thAlipAga-colovaNayaNasImaMtuNNayaNa piipiMDanivedaNA NaM te paNNattA, samaNAuso ! 'maNuyagaNA pa. atthi NaM bhaMte ! egoruyadIve iMdamahAi vA, khaMdamahAi vA, ruddamahAi vA, sivamahAi vA, vesamaNamahAi vA, muguMdamahAi vA, NAgamahAi vA, jakkhamahAi vA, bhUyamahAi vA, kUvamahAi vA, talAya - ImahA ivA, dahamahAi vA, pavvayamahAi vA, rukkharovaNamahAi vA, ceiyamahAi vA, thUbbhamahA i vA ? u. goyamA ! No iNaTThe samaTThe, vavagaya mahamahimA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! pa. atthi NaM bhaMte ! egoruyadIve NaDapecchAi vA, NaTTapecchAi vA, jallapecchAi vA, mallapecchAi vA, muTThiyapecchAi vA viDaMvagapecchAi vA, kahagapecchAi vA, pavagapecchAi vA akkhAyagapecchAi vA, lAsagapecchAi vA, laMkhapecchAi vA, maMkhapecchAi vA, tUNaillapecchAi vA, tuMbavINApecchAi vA, kAvaDapecchAi vA mAgahapecchAi vA ? dravyAnuyoga bhAga-3 3. hA, gautama ! che. paraMtu te manuSyonuM mAtA-pitAhibhAM tIvra premabaMdhana hoto nathI. he AyuSyaman zramaNa ! te manuSyagaNa alparAga baMdhanavALA kahyA che. pra. bhaMte ! zuM kheDoruDa dvIpamA ari, vairI, ghAta, vadha, virodhI, zatru-mitra che ? 3. gautama ! khA aghu tyAM nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! te manuSyagaNa vairabhAvathI rahita kahyA che. pra. laMte ! zuM kheDoruDa dvIpamAM mitra, vayasa, premI, sabhA, suhRdhya, mahAbhAga bhane sAthI che ? 3. gautama ! khA artha samartha nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! te manuSyagaNa premabaMdhana rahita kahyA che. pra. aMte ! zuM kheoruDa dvIpamAM sagAI, vivAha, zrAddha, vara-vadhU lo4, muMDana saMskAra, upanayana saMskAra, pitarane piMDadAna AdinAM saMskAra che ? u. gautama ! A saMskAra tyAM nathI. he AyuSyamAn zrama ! te manuSyagaNa sagAI, vivAha, yajJa, zrAddha, lobha, muMDana saMskAra, upanayana saMskAra, pitRpiMDadAna Adi vyavahArathI rahita kahyA che. pra. aMte ! zuM kheoruDa dvIpamA indramahotsava, saha mahotsava, yakSAdhipati mahotsava, ziva mahotsava, vaizramA mahotsava, drRSNamahotsava, nAga, yakSa, bhUta, DUtha, taNAva, nahI, muMDa, parvata, vRkSAroparA, caitya ane stUpa mahotsava thAya che ? 3. gautama ! tyAM khA mahotsava thatA nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! te manuSyagaNa mahotsavanI mahimAthI rahita che. pra. bhaMte ! zuM bheDoru dvIpamAM naTonA bhesa thAya che, nRtyonuM Ayojana thAya che, dorI para nAcavAvALAnAM khela thAya che, kustIo thAya che, muSTiprahArAdinuM pradarzana hoya che, vidUSako kathAkAro, uchaLakUda karanAra, zubhAzubha phaLa kahenAra, rAsa gAnavALA, vAMsa para caDhI nAcanAra, citraphaLaka hAthamAM laIne mAMganArA, vAdya vagADanArA, vINA vAdako kAvaDa laIne pharanArA, stuti pAThakono meLo lAge che ? For Private Personal Use Only Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1895 u. goyamA! No iNaThe samaThe, vavagayakouhallA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! pa. atthi NaM bhaMte ! egoruya dIve sagaDA ivA, rahA i vA, jANA ivA, juggA ivA, gillI ivA, thillI ivA, pillI ivA, pavahaNANivA, siviyA ivA, saMdamANiyAiM vA? u. goyamA ! No iNaDhe samaThe, pAdacAravihAriNo te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! pa. asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve AsA i vA, hatthI i vA, uTTA i vA, goNA ivA, mahisA ivA, kharA i vA, ghoDA ivA, ajA i vA, elA i vA ? u. haMtA, goyamA ! atthi, no ceva NaM tesiM maNuyANaM paribhogattAe hvvmaagcchNti| pa. asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve sIhA i vA, vagdhA i vA, vigA ivA, dIviyA ivA, acchA ivA, parassA ivA, taracchA i vA, viDAlAi vA, siyAlA ivA, suNagA ivA, kolasuNagA ivA, kokaMtiyA i vA, sasagA i vA, cittalA i vA, cillalagA i vA ? u. haMtA, goyamA! atthi, no ceva NaM te aNNamaNNassa tesiM vA maNuyANaM kiMci AbAhaM vA, pabAhaM vA, uppAyaMti vA, chavicchedaM vA kareMti, pagaibhaddagA NaM te sAvayagaNA paNNattA, samaNAuso! gautama ! A artha samartha nathI. he AyuSyamAnuM zramaNa ! te manuSyagaNa kautuhalathI rahita kahyA che. - pra. bhaMte ! zuM ekAka dvIpamAM gADI, ratha, vAhana, yugya (catuSkoNa vedikAvALI ane be puruSo dvArA uThAya evI pAlakI) gillI, thilI, pillI, pravahaNa (hoDI-jahAja) pAlakhI, nAnI pAlakhI Adi vAhana che ? u. gautama ! A artha samartha nathI. he AyuSyamAnuM zramaNa ! te manuSyagaNa page cAlanArA hoya che. pra. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM ghoDA, hAthI, UMTa, baLada, bheMsa, gadheDA, TaTTu, bakaro ane gheTAM hoya che ? u. hA, gautama ! hoya che, paraMtu te manuSyonAM upabhoganAM mATe hotA nathI. pra. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM siMha, vyAdhra, dIpaDo, citto, rIMcha, geMDA, tarakSa, bilADI, ziyALa, kUtarA, sUara, lImaDI, khagosa (sasaluM) citrala ane cillalaka che ? u. hA, gautama!te che, paraMtu te paraspara athavA tyAMnA manuSyone pIDA ke bAdhA ApatA nathI ane tenA avayavonuM chedana karatA nathI. he AyuSyamAnuM zramaNa ! te jaMgalI pazu svabhAvathI bhadra prakRtivALA kahyA che. pra. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM zAlI, vrIhi, ghauM, java, tala ane zeraDI hoya che ? pa. asthi NaMbhaMte! egoruyadIvesAlI ivA,vIhI ivA, godhUmA i vA, javA i vA, tilA i vA, ikkhu tti vA? u. hatA, goyamA! atthi, no ceva NaM tesiM maNuyANaM paribhogattAe hbbmaagcchNti| pa. asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve gattA ivA, darI ivA, ghaMsA ivA, bhigU i vA, uvAe i vA, visame i vA, vijjale i vA, dhUlI i vA, reNU i vA, pake i vA, calaNI i vA? u. goyamA! No iNaThe samaThe, egoruya dIveNaM dIve bahusamaramaNijje bhUmibhAge paNNatte, samaNAuso! u. hA, gautama ! hoya che, paraMtu te puruSonAM upabhogamAM AvatA nathI. pra. bhaMte! zuM ekoka dvIpamAM khADA, bila, dara, parvata zikhara Adi uMcA sthAna, paDavAnI saMbhAvanAvALA sthAna, viSamasthAna, daLadaLa, dhULa, raja, paMka-kAdava kIcaDa ane pagamAM lAgI jAya tevuM kicaDa Adi che ? u. gautama ! tyAM e khADA Adi nathI, te AyuSyamAnuM zramaNa ! ekoka dvIpano bhU-bhAga ghaNo samataLa ane ramaNIya kahyo che. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM TUMTha, kAMTA, tIkhI lAkaDInAM TukaDA, kAMkarA, ghAsano kacaro, pAMdaDAnAM kacaro, azuci, saMDAsa, durgadha ane apavitra padArtha che ? che. pa. asthi NaM bhaMte! egoruyadIve khANU ivA, kaMTae ivA, hIrae i vA, sakkarA i vA, taNakayavarA i vA, pattakayavarA i vA, asuI i vA, pUtiyA ivA, dubbhigaMdhA i vA, acokkhA i vA ? Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1896 dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! A artha samartha nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! ekoka dIpa hUMTha, kAMTA, hIraka, kAMkarA, tRNano kacaro, patrano kacaro, azuci, saMDAsa, durgadha ane apavitra padArthathI rahita kahevAmAM Avyo che. pra. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM DAMsa, macchara, pilsa jU, lIkha, mAMkaDa che ? 3. joya!osama, vavAya-gg-deza dIra-saQra-tAvatha-vara-vattavaya vara-basu-qdubbhigNdhmcokkhe NaM egoruyadIve paNNatte. samaNAuso! asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve daMsAi vA, masagAi vA, pisuyAi vA, jUyAi vA, likkhAi vA, DhaMkuNAi vA? 3. yama ! jo samaDhe, vavAya-haMsa-masA pisuya-jUya-likkha-DhaMkuNeNaM egoruyadIve paNNatte, samaNAuso! asthi NaM bhaMte! egoruyadIve ahIi vA, ayagarAi vA, mahorA vA? u. haMtA, goyamA! atthi, No ceva NaM te annamannassa tesiM vA maNuyANaM kiMci AbAhaM vA, pabAhaM vA, chaviccheyaM vA kareMti / pagaibhaddagA NaM te biyAlagaNA paNNattA, samaNAuso ! asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve gahadaMDAi vA, gahamusalAi vA, gahagajjiyAi vA, gahajuddhAivA, gahasaMghADagAivA, gahaavasabvAivA, abbhAivA, abbharukkhAi vA, saMjhAi vA, gaMdhavvaNagarAi vA, gajjiyAi vA, vijjuyAi vA, ukkApAtAi vA, disAdAhAi vA, nigghAyAi vA, paMsuvuTThIi vA, juvagAi vA, jakkhalittAi vA, dhUmiyAi vA, mahiyAi vA, raugghAyAi vA, caMdovarAgAi vA, sUrovarAgAi vA, caMdaparivesAi vA, sUraparivesAi vA, paDicaMdAi vA, paDisUrAi vA, iMdadhaNUi vA, udagamacchAi vA, amohAi vA, kavihasiyAi vA, pAINavAyAivA, paDINavAyAivA-jAva-suddhavAyAi va, malADu vA, nAradvAdaDui vA nAvasnnnnivesdaahaai vA, pANakkhaya-jaNakkhayakulakkhaya-dhaNakkhaya-vasaNabhUyamaNAriyAi vA? u. gautama ! A artha samartha nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! ekoruka dvIpa DAMsa, macchara, pistu, jU, lIkha, mAMkaDathI rahita kahevAmAM AvyA che. pra. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM sarpa, ajagara ane mahoraga che ? uM. hA, gautama ! tyAM hoya che, paraMtu paraspara ke tyAMnA lokone bAdhA-pIDA pahuMcADatA nathI ane karaDatA paNa nathI, he AyuSmAnuM zramaNa ! sarpAdi svabhAvathI ja bhadrika kahyA che. pra. bhaMte ! zuM ekoruka dvIpamAM (aniSTasUcaka) daMDAkAra grahasamudAya, mUsaLAkAra praha samudAya, grahonAM saMcAranI dhvani, grahayuddha (be grahonuM eka sthAna para hovuM), graha saMghATaka (trikoNAkAra graha-samudAya prahApasava grahonuM vakrI thavuM) vAdaLonuM utpanna thavuM, vRkSAkAra vAdaLonuM hovuM, saMdhyA, gaMdharvanagara, garjanA, vIjaLI camakavI, ulkApAta, digdAha (koI eka dizAnuM ekadama agnijvAlA jevuM bhayAnaka dekhAvuM) nirdhAta vIjaLInuM kaDakavuM, dhULa varasavI, cUpaka (saMdhyA prabhA ane caMdraprabhAnuM mizraNa thavAthI saMdhyAnI khabara na paDavI). lakSadipta (AkAzamAM agni sahitapizAcanuM rupa dekhAvuM) dhUvara, jalakaNayukta dhUvara, raja-uddaghAta (dizAomAMdhULa bharAya jAya), caMdragrahaNa, sUryagrahaNa, caMdranI AsapAsa maMDaLanuM hovuM, sUryanI AsapAsa maMDaLanuM hovuM, be caMdra dekhAvA, be sUrya dekhAvA, Indra dhanuSyano TukaDo, amogha sUryAstanAM pachI sUryabiMbathI nIkaLanArI zyAmAdi varNavALI rekhA, AkAzamAM thanAra bhayaMkara zabda, pUrvavAtuM, pazcimavAta -yAvata-zuddhavAta, rAmadAha, nagaradAha -vAvata- sannivezadAha (tenAthI thanAra)prANiyono kSaya, janakSaya, kuLakSaya, dhanakSaya Adi dukha ane anArya- utpAta Adi tyAM thAya che ? Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1897 u. goyamA ! No iNaDhe samaThe / pa. atthi NaM bhaMte ! egoruyadIve dIve DiMbAi vA, DamarAi vA, kalahAi vA, bolAi vA, khArAi vA, verAi vA, viruddharajjAi vA ? 3. joya! jo rU samaDhe, vavAya-hiMva-uMmaraklh-bol-khaar-ver-viruddhrjjaannNtemnnuygnnaa paNNattA, samaNAuso! atthi NaM bhaMte ! egoruyadIve dIve mahAjuddhAi vA, mahAsaMgAmAi vA, mahAsatthanivayaNAi vA, mahApurisabANA i vA, mahArudhirabANA ivA, nAgabANA ivA, kheNabANA ivA, tAmasabANAi vA ? uM, u. goyamA ! No iNaThe samaThe, vavagaya-verANubaMdhA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso! pa. asthi NaM bhaMte ! egorUyadIve dIve dubbhUiyAi vA, kularogAi vA, gAmarogAi vA, NagararogAi vA, maMDalarogAi vA, siroveyaNAivA, acchiveyaNAi vA, kaNNaveyaNAivA,NakkaveyaNAivA, daMtaveyaNAi vA, nakhaveyaNAi vA, kAsAi vA, sAsAi vA, jarAi vA, dAhAivA, kacchUi vA, khasarAivA, kuTThAivA, kuDAivA, dagoyarAivA, arisAivA, ajIragAi vA, bhagaMdarAi vA, iMdaggahAi vA, khaMdaggahAi vA, kumAraggahAi vA, NAgaggahAi vA, jakkhaggahAi vA, bhUyaggahAi vA, ubveyaggahAi vA, dhaNuggahAi vA, egAhiyagahiyAi vA, veyAhiyagahiyAi vA, teyAhiyagahiyAi vA, cAutthagahiyAi vA, hiyayasUlAi vA, matthagasUlAi vA, pAsasUlAi vA, kucchisUlAi vA, joNisUlAi vA, gAmamArIi vA -nI- manisamArIpha vAM, pAnavI -nava vasaNabhUyamaNAriyA i vA? u. goyamA ! No iNaDhe samaDhe, vavagaya rogAyaMkA NaM te maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! u. gautama ! A badhA upadrava tyAM thatAM nathI. pra. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM zatrubhaya, anya deza dvArA karela upadrava, vAyudhdha, ArtanAda, mAtsarya, vaira, virodhI rAjya Adi che ? gautama ! A artha samartha nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! tyAMnA manuSyagaNa zatrubhaya, anya deza dvArA karela upadrava, vAyuddha, ArtanAda, mAtsarya, vaira ane viruddha rAjyanAM upadravothI rahita kahyA che. pra. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM mahAyuddha, mahAsaMgrAma, mahAzAstronuM nipAta, mahApuruSo (cakravartIbaLadeva, vAsudeva)nAM bANa, mahArudhirabANa, nAgabANa, AkAzabANa, tAmasa (aMdhakAra karI denAra) bANa Adi che ? gautama ! A badhu tyAM nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! tyAMnA manuSya vairAnubaMdhathI rahita kahyA che. mATe tyAM mahAyuddhAdi thatAM nathI. pra. bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM durbhutika, kulakramAM gataroga, grAmaroga, nagararoga, maMDaLa roga, zirovedanA, AMkha vedanA, kAna vedanA, nAkavedanA, dAMta vedanA, nakhavedanA, udharasa, zvAsa, jvara, dAha, khajoLavuM, dAda, koDha, DamaruvAta, jalodara, harasa, ajIrNa, bhagaMdara, IndragAha(IndranA AvezathI thanAra roga) skandagraha(kAtijyanA AvezathI thanAra roga), kumAragraha, nAgagraha, yakSagraha, bhUtagraha, ugagraha, dhanurraha (dhanurvAta), ekAMtara jvara, be divasa choDIne AvavAvALuMjvara, traNa divasa choDIne AvanAra jvara, cAra divasa choDIne AvanAra jvara, hRdayazULa, mastakazULa, pAMsaLIonuM darda, kukSi zULa, yonizULa, grAmamArI -yAvatasannivezamArI ane tenAthI thanAra prANIonAM prANano kSaya -jAvata- du:kharupa upadravAdi che ? gautama ! A badhA upadrava- rogAdi tyAM nathI. he AyuSyamAnuM zramaNa ! te manuSyagaNa badhA prakAranA roga ane AtaMkothI mukta kahyA che. pra. bhaMte! zuM ekoka dvIpamAM ativRSTi, maMdavRSTi, suvRSTi, alpavRSTi, duvRSTi, tIvratAthI pANInuM vahevuM, pravAha (UMcAIthI jala paDavAthI khADA paDI javA) jalanuM upara uchaLavuM, gAmane ghaseDI janArI varSA yAvata- sannivezane ghaseDI janArI varSA ane tenAthI thanAra prANalaya -cAvatu- du:kharUpa upadravAdi che ? pa. asthi NaM bhaMte ! egorUyadIve dIve aivAsAi vA, maMdavAsAivA, suvuTThI ivA, maMdabuTThIivA, uddavAhAi vA, pavAhAi vA, dagubbheyAi vA, vaguppIlAi vA, gAmavAhAi vA -jAva- sannivesavAhAi vA, pANakkhaya -jAva- vasaNabhUyamaNAriyAI vA ? Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1898 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! No iNaTTe samaTe, vavagayadagovaddavA NaM te 6. gautama! artha samarthanathI, AyudhyamAna maNuyagaNA paNNattA, samaNAuso ! zramaNa ! te manuSyagaNa jalathI thanAra upadravothI rahita kahyA che. pa. asthi NaM bhaMte ! egoruyadIve dIve ayAgarAi vA, bhaMte ! zuM ekoka dvIpamAM loDhAnI khAna, tAMbAnI taMbAgarAi vA, sIsAgarAi vA, suvaNNAgarAi vA, khANa, sIsAnI khANa, sonAnI khANa, ratnonI rayaNAgarAi vA, vairAgarAi vA, vasuhArAi vA, bhAe, vanI jAna, hIrAnI pAe, vasudhArA, hiraNNavAsAivA, suvaNNavAsAivA, rayaNavAsAi sonAnI vRSTi, cAMdInI vRSTi, ratnonI vRSTi, vA, vairavAsAivA, AbharaNavAsAivA,pattavAsAi hIrAnI vRSTi, AbhUSaNonI vRSTi, patra-puSpavaa, puSphavAsAi vA, phalavAsAi vA, bIyavAsAi 31lI-bhAga-dha-vA-yUpAnI vRSTi, dUdhanI vA, mallavAsAi vA, gaMdhavAsAi vA, vaNNavAsAi vA, cuNNavAsAi vA, khIravuTThIi vA, rayaNavuTThIi vRSTi, ratnonI varSA, hiraNya-suvarNa teja prakAra vA, hiraNavuTThIi vA, suvaNNavuTThIivA, taheva-jAva -yAvat- yUzAnI vardhA, sujANa, 6 , subhikSa, cuNNavuTThIi vA, sukAlAi vA, dukAlAi vA, mikSa, sastApana, bhodhupayo, ya-viya-sannidhisubhikkhAi vA, dubbhikkhAi vA, appagghAivA, sanniyaya, nidhi, nidhAna, 59||-shunaa lenA mahagghAivA, kayAi vA, vikkayAi vA, saNNihIi svAmI naSTa thaI gayA, jemAM navuM dhana nAkhanAruM vA, saMcayAi vA, nidhIi vA, nihANAi vA, koI na hoya, jenA gotrIjanabadhA marI gayela hoya, ciraporANAi vA, pahINasAmiyAi vA, mevA 4 ||mom, nagaromai, 2-12-2pahINaseuyAi vA, pahINagottAgArAI vA, jAI bha34- drobhuja-paTTana- sAzrama, saMmAra sane imAiMgAmAgara-Nagara-kheDa-kabbaDa-maDaMba-doNamuha sannivezobhA rAsa, zrRMTa, tri, yatu, paTTaNA samasaMvAha-sannivesesu, siMghADaga-tiga catvara, caturmukha, mahAmArgo para, nagaranI gaTaromAM, caukkacaccara-caumuha-mahApahapahesuNagaraNiddhamaNa mazAnamAM, pahADanI guphAomAM, uMcA parvatonAM susANa girikaMdara saMti selovaTThANa bhavaNagihesu upasthAna ane bhavanagRhomAM rAkhela dhana che ? sannikkhittAI ciTuMti ? u. goyamA ! No iNaDhe smddhe| 3. gautama ! mAdhuM tyA nathI. - jIvA. paDi.3, su. 111/15-16 104. egoruyadIvassa maNuyANaM ThiI parUvarNa 104. ekoka dvIpamAM manuSyonI sthitinuM prarupaNa : pa. egoruyadIveNaM bhaMte ! dIve maNayANaM kevaiyaM kAlaM pra. bhaMte ! ekoka dvIpamAM manuSyonI sthiti keTalI ThiI paNNattA ? cha ? u. goyamA ! jahanneNaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgaM 6. gautama ! dhanya asaMdhyAtamo mA nyUna asaMkhejjaibhAgeNaM UNagaM, ukkoseNaM palio palyopamano asaMkhyAtamo bhAga, utkRSTavmss asaMkhejjai bhaagN| palyopamano asaMkhyAtamo bhAga pramANa che. ___- jIvA. paDi. 3, su.111/17 (ka) 105. egoruyadIvassa maNUsehiM mihuNagassa saMgopaNaM devaloesu 105. aura dIpanA manudhyo dvArA yugalinu pAsana bhane uppatti ya parUvaNaM devalokomAM utpattinuM prANa : pa. te NaM maNusassa kAlamAse kAlaM kiccA kahiM pra. mate ! te manuSya bhAsamA zane - gacchaMti ? kahiM uvavajjati ? marIne kyAM jAya che ane kyAM utpanna thAya che ? u. goyamA! teNaM maNuyA chammAsAvasesAuyA mihuNAI u. gautama ! te manuSya cha mAsanI Ayu zeSa rahe tyAre pasavaMti, auNAsIiM rAiMdiyAI mihuNAI eka yugalikane janma Ape che. ogaNyAeMsI sArakkhaMti saMgoviMti ya sArakkhittA saMgovittA (79) rAtri divasa sudhI tenuM pAlana-poSaNa kare ussasittA nissasittA kAsittA chIittA, che ane pAlana-poSaNa karIne zvAsozvAsa laIne khAMsI ke chIMka khAyane, Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya gati-adhyayana 1899 akkiTThAavahiyA, apariyAviyA (paliovamassa koI paNa prakAranAM kaSTavagara, koIpaNa prakAranA asaMkhejjaibhAgaM pariyAviyaM) suhaMsuheNaM kAlamAse duHkha vagara, koIpaNa prakAranA paritApa vagara, kAlaM kiccA annayaresu devaloesu devattAe (palyopamano asaMkhyAtamo bhAga AyuSya uvavattAro bhvNti| bhogavIne) sukhapUrvaka mRtyunAM avasare marIne koIpaNa devalokamAM devanAM rUpamAM utpanna thAya che. devaloyapariggahA NaM te maNuyagaNA paNNattA, he AyuSyamAnuM zramaNa ! te manuSyagaNa devalokamAM samaNAuso! ja utpanna thanAra kahevAmAM AvyA che. - nIvA. ki.rU, ku.???/27(g) 206. vAsa-rama vAyu magyA saMpAno simaya 106. harivarSa - ramyapha varSamAM manuSyonAM yovana prApti parUvarNa samayanuM prarupaNa : harivAsarammayavAsesu maNusassa tevaTThie rAiMdiehiM harivarSa ane ramyapha varSanAM manuSya tresaTha (3) saMpattajovaNA bhvNti| - sama. 63, supara divasa-rAtamAM yovana avasthAne prApta karI le che. 107. zettarapakumaLuvALa gogA - 107. kSetrakALanI apekSAe manuSyonI avagAhanA ane AyunuM prarupaNa : jaMbuddIve dIve bharaheravaesu vAsesu tItAe ussappiNIe jaMbUdvIpa hIpanAM bhArata ane eravata kSetramAM atIta susamAe samAe maNuyA do gAuyAI uDaDhaM uccatteNaM utsarpiNI suSamA nAmaka ArAmAM manuSyonI uMcAI hotthA, doNNi ya paliovamAiM paramAuM pAlaitthA / be gAunI ane utkRSTa Ayu be palyopamanI hatI. evaM imIse osappiNIe vi| A ja pramANe A avasarpiNInAM suSamA kALanAM mATe paNa jANavuM joIe. evamAgamessAe ussappiNIe vi| A ja pramANe AgAmI utsarpiNInAM suSamA kALanAM - TAi ga.2, 3, 3, ku.86 mATe paNa jANavuM joIe. jaMbuddIve dIve bharaheravaesu vAsesu tItAe ussappiNIe jaMbudvIpa dvIpanA bharata ane airAvata kSetramAM atIta susamasusamAe samAe maNuyA tiNNi gAuyAI uDDhe utsarpiNInAM suSama-suSamA nAmanA ArAmAM manuSyonI uccatteNaM hotthA, tiNNi paliovamAI prmaauNpaalitthaa| uMcAI traNa gAunI hatI tathA tenI utkRSTa Ayu traNa palyopamanI hatI. evaM imIse osappiNIe, AgamessAe ussppinniie| A pramANe vartamAna avasarpiNI tathA AgAmI utsarpiNImAM paNa jANavuM joIe. jaMbuddIvedIve devakuruuttarakurAsumaNuyA tiNNi gAuyAI jaMbudvIpa dIpamAM devakuru ane uttarakurumAM manuSyonI uDuDhaM uccatteNaM paNNattA, tiNNi paliovamAiM paramAuM UMcAI traNa gAunI che ane utkRSTa Ayu traNa paritikA palyopamanI che. evaM -jAva- pukkharavaradIvaDDhapaccathima vi| A pramANe dhAtakIkhaMDa tathA adhaykaravara dvIpanAM - TAmAM ma. 2, 3, ku.252/ pUrvArdha ane pazcimAdhdhamAM paNa jANavuM joIe. 1. jaMbuddIve dIve bharaheravaesu vAsesu tItAe 1. jaMbudvIpanAM bharata-eravata kSetranI atIta ussappiNIe susamasusamAe samAe maNuyA cha utsarpiNInAM suSama-suSamA kALamAM manuSyonI dhaNusahassAI uDDhaM uccatteNaM paNNattA, chacca UMcAI cha hajA2 dhanuSanI hatI tathA tenI utkRSTa addhapaliovamAiM paramAuM pAlayitthA / Ayu traNa palyopamanI hatI. Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19OO dravyAnuyoga bhAga-3 2. jaMbuddIve dIve bharaheravaesu vAsesu imIse osappiNIe susamasusamAe samAe maNuyA cha dhaNusahassAI uDDhaM uccatteNaM paNNattA, chacca addhapaliovamAiM paramAuM pAlayati / 3. jaMbuddIve dIve bharaheravaesu vAsesu AgamessAe ussappiNI susamasusamAe samAe maNuyA cha dhaNusahassAiM uDDhaM uccatteNaM bhavissaMti, chacca addhapaliovamAiM paramAuM pAlaissaMti / jaMbuddIve dIve devakuruuttarakurAsu maNuyA chaddhaNusahassAiM uDDhaM uccatteNaM paNNattA, chacca addhapaliovamAiM paramAuM pAleMti / evaM dhAyaisaMDadIvapurathimaddhe cattAri AlAvagA -jAva-pukkharavaradIvaDDhapaccatthimaddhevicattAri aalaavgaa| -TA.sa. 6 .463 2. jaMbUdvIpamAM bharata-eravata kSetramAM vartamAna avasarpiNInAM suSama-suSamA kALamAM manuSyonI UMcAI cha hajAra dhanuSanI che ane utkRSTa Ayu traNa palyopamanI kahevAmAM AvI che. 3. jaMbUdvIpanAM bharata-eravata kSetranI AgAmI utsarpiNInAM suSama-suSamA kALamAM manuSyonI UMcAI cha hajAra dhanuSanI thaze ane utkRSTa Ayu traNa palyopamanI thaze. 4. jaMbUdvIpamAM devakaru tathA uttarakurumAM manuSyonI UMcAI cha hajAra dhanuSanI che tathA utkRSTa Ayu traNa palyopamanI kahevAmAM AvI che. A pramANe dhAtakIkhaMDa dvIpanA pUrvArdha ane pazcimAdhdhamAM cAra-cAra AlApaka -yAvata- ardha puSkaravara dvIpanAM pazcimAdhdhanA paNa cAra-cAra AlApaka kahevA joIe. Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1901 30. deva gati adhyayana devagatinA devo mukhyapaNe cAra prakAranA hoya che- (1) bhavanapati (2) vANavyaMtara (3) jyotiSka ane (4) vaimAnika. paraMtu deva zabdano prayoga judA arthamAM thayo che enA mATe sthAnAMga ane bhagavatI (vyAkhyAprajJapti) satramAM deva pAMca prakAranA kahyA che- (1) bhavyadravya deva (2) naradeva (3) dharmadeva (4) devAdhideva ane (5) bhAgadeva. emAM bhAvava ja eka evo bheda che je devagatine prApta devonA mATe prayukta thayo che. bhavyadravyadeva te tiryaMca paMcendriya ane manuSyono kahyo che je devagatimAM utpanna thavA yogya che. naradeva zabdano prayoga cAturanta cakravartI rAjAo mATe prayukta thayo che. pAMca samiti ane traNa guptionuM pAlana karavAvALA anagArone dharmadeva kahevAmAM AvyA che. devAdhideva zabdano prayoga kevaLajJAna ane kevaLadarzananA dhAraka arihaMta bhagavaMto mATe thayo che kAraNa ke te devonA paNa deva che. A pramANe deva zabda vibhinna arthomAM prayukta thayo che. vedomAM dAna devA, ghotita (prakAzita) thavA ane prakAzita karavAvALAne deva kahevAmAM Ave che. "tevo DhInad va cotanA vA DhIpanA va" A pramANe vibhinna arthomAM uparyukta pAMca deva che. A pAMcamAM sauthI alpa naradeva che. devAdhideva tenAthI saMkhyAtagaNA, dharmadeva tenAthI saMkhyAtagaNA, bhavyadravyadeva tenAthI asaMkhyAtagaNA ane bhAvadeva tenAthI paNa asaMkhyAtagaNA che. A pAMce devonI kAyasthiti ane aMtarakALano paNa A adhyayanamAM saMketa che. kAyasthiti mATe A anuyogamAM sthiti adhyayana daravya che. bhAvadeva arthAtu devagatine prApta caturvidha devomAM vaimAnika deva sauthI alpa che. tenAthI bhavanavAsI ane vANavyaMtara deva uttarottara asaMkhyAtagaNA che. sauthI vadhAre jyotiSIdeva che, je vANavyaMtarothI saMkhyAtagaNI che. vaimAnikomAM sauthI alpa anuttaropapAtika deva che. tenAthI navaraiveyaka saMkhyAtagaNA che. azrutathI Anata sudhI (1ramAMthI navamAM devaloka sudhI) uttarottara saMkhyAtagaNI che. tyArabAda AThamAMthI pahelA devaloka sudhI uttarottara asaMkhyAtagaNA che. bhavanapatideva adholokamAM, vANavyaMtara vanonA madhyamAM. jyotiSI tiryalokamAM ane vaimAnikadeva UrdhvalokamAM rahe che. bhavanapati deva mukhyataH daza prakAranA che- (1) asurakumAra (2) nAgakumAra (3) suvarNakumAra (4) vidyukumAra (5) agnikumAra (6) dvIpakumAra (7) udadhikumAra (8) dizAkumAra (9) pavanakumAra ane (10) svanitakumAra. vANavyaMtara devanA - mukhyataH ATha prakAra che- (1) kinnara (2) kiMguruSa (3) mahoraga (4) gandharva (5) yakSa (6) rAkSasa (7) bhUta ane (8) pizAca. jyotiSI deva pAMca prakAranA che : - (1) caMdra (2) sUrya (3) praha (4) nakSatra ane (5) tArA. vaimAnika devomAM bAra devaloka, navaraivayaka ane pAMca anuttara vimAna kahyA che. bAra devalokanA nAma A pramANe che- (1) saudharma (2) IzAna (3) sanakumAra (4) mAhendra (5) brahmaloka (6) lAMtaka (7) mahAzukra (8) sahastrAra (9) Anata (10) prANata (11) AraNa ane (12) ayyata. AnA sivAya devonA bIjA paNa prakAra che. asurakumAra bhavanapatinI jAtinA paMdara paramAdhAmI deva kahyA che :(1) aMba (2) aMbariSa (3) zyAma (4) zabala (5) raudra (6) uparaudra (7) kAla (8) mahAkAla (9) asipatra (10) dhanu (11) kumbha (12) vAlukA (13) vaitaraNI (14) parasvara ane (15) mahAghoSa. traNa kilveiSaka deva kahyA che, je vibhinna vaimAnika kalponI nIcenI prataramAM rahe che- (1) traNa palyopamanI sthitivALA (2) traNa sAgaropamanI sthitivALA ane (3) tera sAgaropamanI sthitivALA. ATha lokAMtika deva che, je ATha kRSNarAjionA ATha avakAzAntaromAM rahe che- (1) sAravata (2) Aditya (3) vani (4) varuNa (5) gaItoya (6) tuSita (7) avyAbAdha (8) anyarca. eka mata bhedano ullekha maLavAthI nava lokAntika deva mAnyA che. AnA sivAya jaibhaka Adi daza viziSTa vyaMtara deva hoya che. devonI vibhinna zreNio che. koI Indra thAya che. koI lokapAla thAya che. koI Adhipatya karavAvALo deva hoya che. A pramANe deva vibhinna staranA che. kula batrIsa devendra (Indra) kahyA che- (1) camara (2) balI (3) dhAraNa A Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1902 #llllllllllllllithilillaelli HaithilliHitHilliHitihillite lit l/l| ||| I|||||||||||////tus ////////g!!!!!HIT EsA lilu mA kAma nA kAkA Hi-illi li lifittitutiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiii il II IIIIIIIIIIIIIIIII Hill italitiesHi hilisis (4) bhUtAnaMda (5) veNudeva (6) veNudAlI (7) harikAMta (8) harissaha (9) agnizipa (10) agnimANava (11) pUrNa (12) vaziSTha (13) jalakAMta (14) jalaprabha (15) amitagati (16) amitavAhana (17) velamba (18) prabhaMjana (19) ghoSa (20) mahAghoSa (21) caMdra (22) sUrya (23) zakra (24) IzAna (25) sanakumAra (26) mahendra (27) brahma (28) lAMtaka (29) mahAzukra (30) sahastrAra (31) prANata ane (32) ayyata. AmAMthI camarathI laI mahAghoSa sudhI bhavanapati Indra che. zakra Adi daza vaimAnika kalponA Indra che. navaraiveyaka ane pAMca anuttara vimAnanA deva ahamindra kahyA che. arthAtu te Indra ane purohita rahita hoya che. A 32 IndromAM vANavyaMtarendronI gaNanA thaI nathI. camarendra ane sUrya e be jyotiSI Indra che. asurendra asurakumArarAja camarathI laI mahAghoSa Indra sudhI samasta Indrone tathA devendra devarAja zakrathI laI acyatendra sudhI Indrone trAyakjhizaka deva kahevAmAM Ave che. te tetrIsa viziSTa prakAranA deva che. vibhinna IndronA sAmAnika (sAmAnya) devonI saMkhyA judI-judI hoya che. jema- devendra zukranA sAmAnika devonI saMkhyA 84 hajAra che. jyAre devendra mahendranA sAmAnika devonI saMkhyA 70 hajAra che. amarendranA sAmAnika devonI saMkhyA 64 hajAra ane vairocanendra balInA devonI saMkhyA 60 hajAra ja che. asurakumAra devo para daza deva Adhipatya karatA vicaraNa kare che. jema- (1) asurendra asurarAja camara (2) soma (3) yama (4) varuNa (5) vaizramaNa (6) vairocanendra vairocanarAja balI (7) soma (8) yama (9) varuNa ane (10) vaizramaNa. emAM prAraMbhanA pAMca dakSiNa dizAnA deva che tathA aMtima pAMca uttara dizAnA deva che. camara ane balI Indra che tathA baMnenA cAra - cAra lokapAla che. A pramANe nAgakumAra devo para paNa daza deva Adhipatya kare che. jemAM dharaNa ane bhUtAnaMda be Indra ane zeSa lokapAla che. suvarNakumAra, vidhutakumAra, agnikumAra, dvIpakumAra, udadhikumAra, dizAkamAra, vAyukamAra ane svanitakumAra devo para temanA saMbaMdhita be-be Indra ane cAra-cAra lokapAla Adhipatya kare che. vyaMtara devonA pizAca Adi ATha prakAranA devo para emanA saMbaMdhita kALa, mahAkALa, bhIma, mahAbhIma Adi be-be Indra Adhipatya karatA thakA vicaraNa kare che. jyotiSI devo para caMdra ane sUrya e be deva (Indra) Adhipatya karatA vicaraNa kare che. vyaMtara ane jyotiSInA lokapAla nathI. vaimAnikonAM saudharma ane IzAna kalpamAM zakra ane IzAna IndronA sahita soma, yama Adi daza deva Adhipatya karatAM vicaraNa kare che. jemAM be Indra ane zeSa cAra-cAra lokapAla che. anya kalpomAM paNa te-te kalponA Indro sahita soma, yama, varuNa ane vaizramaNa deva Adhipatya karatA vicaraNa kare che. Adhipatya hovAnA kAraNe soma, yama, varuNa ane vaizramaNa devonuM kArya judu-judu che. emanI pAse judA-judo mannAlaya che, jenI dekha-rekha e ja devo kare che tathA Indra AmanA upara niyaMtraNa rAkhe che ane anya kArya paNa kare che. teone soma, yama, varuNa ane vaizramaNa e lokapAla paNa kahyA che. vyaMtara ane jyotiSI devonA lokapAla hotA nathI. bhavanapati ane vaimAnikonA ja lokapAla kahyA che. Indro ane lokapAlonI agramahiSIo ane devIonuM prastuta adhyayanamAM vistArathI varNana upalabdha che. bhavanapatimAM asurendra camaranI pAMca agamahiSIo kahI che- (1) kALI (2) rAjI (3) rajanI (4) vidyuta ane (5) meghA. emAM pratyeka agamahiSInI ATha - ATha hajAra devIono parivAra kahyo che. camaranA lokapAla sonI cAra agramahiSIo kahI che- (1) kanakA (2) kanakalatA (3) citraguptA ane (4) vasundharA. emAM pratyeka devIno eka - eka hajAra devIono parivAra che. A pramANe camaranA lokapAla yama, varuNa ane vaizramaNanI kanakAdi cAra ajhamahiSIo ane teno devI parivAra kahevAmAM Avyo che. vairocanendra, vairocanarAja balInI pAMca agamahiSIo che - (1) zubhA (2) nizuklA (3) raMbhA (4) niraMbhA ane (5) madanA. A pratyekano ATha-ATha hajAra devIono parivAra che. balIndranA lokapAla soma, yama, varuNa ane vaizramaNamAM pratyekanI cAra - cAra ajhamahiSIo che - (1) menakA (2) subhadrA (3) vijayA ane (4) azanI. AmAM pratyekano eka-eka hajAra devIono parivAra che. nAgakumArendra dharaNanI alA, makkA Adi cha agramahiSIo che. AmAM pratyekano cha - cha hajAra devIono parivAra che. dharaNendranA nAma tA- Initin mi iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitem= Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1903 kAlavAla Adi cAre lokapAlomAM pratyekanI azokA Adi cAra - cAra ajhamahiSIo che. pratyeka agramahiSIno ekaeka hajAra devIono parivAra che. bhUtAnaMda IndranI rUpA, rUpAMzA Adi cha ajhamahiSIo che tathA pratyekano che - cha hajAra devIono parivAra che. bhUtAnaMdanA lokapAlonI sunaMdA Adi cAra - cAra agramahiSIo che tathA pratyekano eka - eka hajAra devIono parivAra che. bhavanapatinA suvarNakumAra Adi anya prakAromAM paNa be-be Indra che. eka dakSiNa dizAnA tathA bIjA uttara dizAnA che. dakSiNa dizAvartI A IndronI ajhamahiSIo, lokapAlo ane devIonuM varNana dharaNendranA samAna tathA uttara dizAvartI IndronA lokapAlo, agramahiSIo ane devIono varNana bhUtAnaMda IndranA samAna che. AnA lokapAlonA parivAranuM varNana amarendranA lokapAlonA samAna che. | vyaMtaradevomAM paNa pizAcAdi bhedomAM pratyekanA be - be Indra che. kALa ane mahAkALa e be pizAcendra, pizAcarAja che. surupa ane pratirupa e be bhUtendra bhUtarAja che. yakSendra yakSarAjanA be prakAra che- (1) pUrNabhadra ane (4) mANibhadra. be rAkSasendra che- (1) bhIma ane (2) mahAbhIma, A pramANe kinnarendra ane kimpaSendra, satpaSendra ane mahApuru atikAyendra ane mahAkAyendra tathA gItaratIndra ane gItayazendra vagere vyaMtara devonA be - be Indra che. A adhyayanamAM A IndronI ajhamahiSIo, teno parivAra, lokapAlo ane tenA parivAranuM paNa varNana thayuM che tathA jyAM amarendranA parivAranA sAdRzya che tyAM teno saMketa karI devAmAM Avyo che. jyotISI devomAM be Indra che :- sUrya ane caMdra. A baMnenI cAra - cAra agamahiSIo che. aMgAraka (maMgaLa) nAmaka mahAgraha, bhAlakagraha ane 88 mahAgrahomAM paNa pratyekanI cAra - cAra ajhamahiSIo kahI che. jIvAbhigamasUtramAM teonA parivAranA saMbaMdhamAM vistRta varNana che. vaimAnikomAM pahelA ane bIjA devaloka sudhI ja devIo hoya che enA AgaLa hotI nathI. pahelA devalokanA Indra devarAja zakra ane bIjA devalokanA Indra devarAja IzAnanI ATha - ATha agramahiSIo kahI che. temAM pratyeka agramahiSIno soLa - soLa hajAra devIono parivAra kahyo che. zakra ane IzAnanA soma, yama Adi lokapAlonI cAra - cAra ajhamahiSIo ane teno eka-eka hajAra devIono parivAra kahyo che. sthAnAMgasUtranA anusAra tenI ajhamahiSIonI saMkhyA bhinna che, jeno ullekha A adhyayanamAM maLe che. devIo vidurvaNA karavAmAM samartha hoya che, mATe te potAnI pRthak - pRthaka yogyatAnA anusAra vidurvaNA karI devIonI saMkhyAmAM abhivRddhi karI de che. jema- zakranI agamahiSIo soLa hajAra devIomAMthI dareka soLa - soLa hajAra devIonA parivAranI vikaNA karI zake che tema bhavanapatidevonI devIo eTalI vikarvaNA karI zakatI nathI. samasta devendra ane lokapAla divya bhogone maithuna nimittathI bhogavavAmAM samartha nathI. paraMtu divya bhogya bhogonA mAtra parivAranI RdhdhithI upabhoga karavAmAM samartha che. devendro ane lokapAlonI devIonA aMtaHpura truTita kahevAya che. Indro ane lokapAlonI rAjadhAnIonuM nAmakaraNa temanA potAnA nAmanA anusAra thAya che. te pramANe camarendranI rAjadhAnI camacaMcA, balIndranI balicaMcA, dharaNendranI dharaNA Adi che. lokapAlomAM somanI rAjadhAnI somA, yamanI rAjadhAnI mA Adi che. A pramANe anya Indro ane lokapAlonI rAjadhAnIonA nAma paNa temanA nAmonA anusAra che. siMhAsanonA nAma paNa prAya: temanA nAmothI sAmyatA rAkhe che. amarendranA siMhAsananuM nAma amara siMhAsana ane dharaNendranA siMhAsananuM nAma dharaNa siMhAsana A tathyanI puSTi kare che. IndronI sabhA sudharmA sabhA kahevAya che. pratyeka Indra potAnI sudharmA sabhAmAM potAnA siMhAsana para besIne divya bhogone maithunika nimittathI bhogavavAmAM samartha hotA nathI paraMtu vAdya - ghoSa Adi pUrvaka divya bhogono anubhava kare che. vaimAnika devendronI traNa - traNa pariSadAo hoya che- (1) samitA (2) caMDA ane (3) jAyA. Ane kramazaH (1) AtyaMtara pariSad (2) madhyamapariSad ane (3) bAhya pariSadanA nAmathI paNa varNita karavAmAM Ave che. A pariSadomAM vibhinna IndronA devo ane devIonI judI-judI saMkhyA hoya che. devIo bIjA devalokanA Indra sudhI ja che pachI devendra ayyata sudhI traNe pariSadomAM deva ja rahe che. devIo nahI. raiveyaka ane anuttaropapAtika devonA Indra hotA nathI. te badhA vaimAnika deva manojJa zabda, rUpa, gaMdha, rasa ane sparza dvArA sukhano anubhava kare che. anuttaropapAtika Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1904 deva anuttara arthAt zreSTha zabda -vAva- sparzajanya sukhono anubhava kare che. badhA vaimAnika deva mahAnuM Rdhdhi, mahAnuM yuti -yAvata- mahAprabhAvazALI RdhdhivALA hoya che. temane bhUkha - tarasano anubhava thato nathI. vaimAnika devonA varNa, gaMdha ane sparza tathA tenI vibhUSA ane kAmabhogonuM paNa A adhyayanamAM varNana che. saudharma ane IzAnakalpanA devonA zarIrano varNa tapelA svarNa jevo lAla. sanakumAra ane mAhena varNa pA jevo gaura, brahmalokanA devonA zarIra bhInA mahuAnA phUlanA samAna zveta hoya che. lAMtaka kalpathI laI anuttaropapAtika devonA zarIra zukla varNanA hoya che. badhA vaimAnika devonA zarIranI gaMdha atyaMta manamohaka ane sparza sthira, mUdu, snigdha rUpamAM sukumAra hoya che. pahelAthI bAramAM devalokanA devonA be prakAra che- (1) vikriyA karavAvALA ane (2) vikriyA na karavAvALA. AmAM je deva vikriyA (uttara vaikriyA) kare che te hAra Adi AbhUSaNothI suzobhita ane daze dizAone prakAzita kare che. paraMtu je deva vikriyA karatA nathI ane svAbhAvika bhavadhAraNIya zarIravALA che te AbhUSaNAdithI rahita hoya che tathA te svAbhAvika vibhUSAvALA hoya che. pahelA - bIjA devalokanI devIo paNa A pramANe be prakAranI che. emAM uttaravaikriyavALI devIo vibhinna AbhUSaNa ane paridhAnothI yukta hovAnA kAraNe darzanIya ane sauMdarya saMpanna hoya che. jyAre avikarvita zarIravALI devIo AbhUSaNAdithI rahita svAbhAvika sauMdaryavALI kahI che. navaraiveyaka ane anuttaravimAnavAsI deva vikriyA karatA nathI, mATe temane svAbhAvika vibhUSA hoya che. AbharaNa ane vastrAdivALA hotA nathI. saudharma devalokathI laI navaraiveyaka sudhInA deva ISTa zabda, ISTa rUpa, ISTa gaMdha, ISTa rasa ane I sparzavALA kAmabhogono anubhava kare che. anuttaropapAtika deva anuttara (zreSTha) zabdo -yAvata- sparza janya kAmabhogono anubhava kare che. nipati, vANavyaMtara, jyotiSI ane vaimAnika e cAre prakAranA deva jyAre vikriyA kare che tyAre prAsAdIya -cAvatu- manohara lAge che. kAraNa ke vikriyAnA samayamAM te alaMkRta - vibhUSita hoya che. deva zarIranA eka bhAgathI paNa zabda sAMbhaLe che tathA saMpUrNa zarIrathI paNa zabda sAMbhaLe che. A pramANe te be sthAnothI rUpane jue che. gaMdhane suMghe che. rasanuM AsvAdana kare che. sparzanuM pratisaMvedana kare che. avabhAsita-pratibhAsita thAya che. vikriyA kare che. maithuna sevana kare che. bhASA bole che. AhAra kare che. pariNamana kare che. anubhava kare che ane nirjarA kare che. devonI e IcchA (spRhA) rahe che ke (1) manuSyabhava prApta karIe. (2) AryakSetramAM janma laIe tathA (3) zreSTha kuLamAM utpanna thaIe. traNa kAraNothI te paritRpta thAya che arthAtu pazcAttApa karatA duHkhI thAya che ke ApaNe samasta anukULatAo hovA chatAM mRtanuM paryApta adhyayana na karyuM, zramaNya paryAyanuM pAlana na karyuM tathA vizuddha cAritranuM pAlana na karyuM. devone traNa kAraNathI potAnA cyavananuM jJAna thAya che- (1) vimAna ane AbhUSaNone niprabha joIne, (2) kalpavRkSane karamAyela joIne ane (3) potAnI tejolezyA (krAMti)ne kSINa joIne. traNa kAraNothI te udvigna thAya che. (1) deva sampadAne choDIne (2) mAtA-pitAnA oja - zukrano AhAra grahaNa karIne (3) garbhAzayamAM rahevAno vicAra karavA para. cAra kAraNothI deva potAnA siMhAsanathI abhyatyita thAya che- (1) arihaMtonA janma thAya tyAre (2) arihaMta pravarjita thAya tyAre (3) arihaMtane kevaLajJAna thAya tyAre tathA (4) arihaMtonA parinirvANa thavA para. A cAra kAraNothI devonA Asana ane caityavRkSa calita thAya che tathA te siMhanAda ane eloTsepa (varSA) kare che. A ja cAra kAraNothI devonuM manuSyalokamAM paNa Agamana thAya che tathA te kalakala dhvani ane varSA kare che. devendra, sAmAnika, trAyastrizaka, lokapAla, lokAMtika, agramahiSIdevIo, pariSadranA deva, senApati, AtmarakSaka deva Adi A ja cAra kAraNothI zIdhra manuSyalokamAM Ave che. A ja cAra kAraNothI devalokamAM prakAza paNa thAya che. cAra kAraNothI devalokamAM aMdhakAra thAya che- (1) arihaMtanA bucchinna thavAthI (2) arihaMta prajJapta dharmanA bucchinna thavAthI (3) pUrvagatanA cucchinna thavAthI ane (4) jAtatejanA vyacchinna thavAthI. A cAra kAraNa evA nirdiSTa che ke jenAthI devalokamAM tatkALa utpanna deva jaldI manuSyalokamAM AvavA IcchavA chatAM paNa AvI zakatA nathI tathA keTalAka evA paNa deva che je tatkAla utpanna thaIne paNa A cAra kAraNothI manuSyalokamAM Ave che. je manuSya lokamAM Ave che te tyAM sudhI tyAMnA kAmabhogomAM Asakta thatA nathI. Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190pa fulllllllllllh titlw kwahililtilitihasiliffittinuillllianHill tAkAtatilali ll illutiiiiiii ill illululullHWillii lHipHmTatt alli Gill illitis ja Dara ja ja vA ja ra ra ra rara traNa kAraNothI deva vidyutaprakAza ane megha garjanA jevI dhvani kare che- (1) vaikriyarUpa karatI vakhate (2) paricAraNA karatA thakA ane (3) zramaNa-mAhananA samakSa potAnI Rdhdhi, dhRti, yaza, baLa, vIrya, puruSAkAra ane parAkramanuM pradarzana karavA mATe. devendra devarAja zakra vRSTikAyikadevonA mAdhyamathI varSA karavAnuM kArya paNa kare che. A adhyayanamAM zakra ane IzAnendranA pArasparika vyavahAra, tenI sudharmasabhA ane Rdhdhi tathA tenA lokapAlo ane vimAnAdinuM paNa vistArathI varNana thayuM che. zakra jyAre IzAnendranI pAse kAryavaza jAya che to Adara karatA jAya che. paraMtu IzAnendra jyAre zakranI pAse jAya che to Adara ane anAdarapUrvaka jaI zake che. kAraNa ke zakra pahelA devalokano Indra che tathA IzAnendra bIjA devalokano Indra che. A baMne IndromAM kAryavaza AlApa - saMlApa paNa thAya che. tathA kadAcita vivAda paNa thAya che. temanA vivAda devendra devarAja sanakumAra dUra kare che. AnuM tAtparya e che ke uparanA devendrono nIcenA devendra Adara sanmAna kare che. zakranuM saudharmAvalaMzaka mahAvimAna ane IzAnanuM IzAnAvartAzaka mahAvimAna sADAbAralAkha yojana lAMbu - pahoLuM che. zakranI sudharmA sabhA sudharmAvataMzaka mahAvimAnamAM tathA IzAnendranI sudharmAsabhA IzAnAvartAzaka mahAvimAnamAM kahI che. A baMne Indra mahARdhdhizALI vAvatu- mahAsukhavALA che. zakranA cAra lokapAla soma, yama, varuNa ane vaizramaNa che. temanA vimAnonA nAma kramazaH sadhyAprabha, varaziSTa, svayaMnvala ane valtha che. tathA IzAnendranA je cAra lokapAla soma, yama, vaizramaNa ane varuNa che temanA vimAnonA nAma kramazaH sumana, sarvatobhadra, valtha ane suvaDyu che. A lokapAlonA A vimAna kyAM che ? keTalA moTA che ? tenA adhinastha deva kauna che ? A tathyonuM A adhyayanamAM vistArathI varNana che. A lokapAlonA vibhinna deva apatyarUpathI paNa abhISTa mAnyA che. AnI sthitinuM paNa A adhyayanamAM varNana thayuM che. zakra, IzAna, sanakumAra Adi je vaimAnika devendra che. temAM zakrAdi prathama, trIjA, pAMcamAM Adi devendra dakSiNa dizAvartI che tathA IzAna Adi bIjA, cothA Adi devendra uttara dizAvartI che. A samasta devendronI senA sAta prakAranI kahI che, jema- (1) padAtisenA (2) azvasenA (3) hastisenA (4) vRSabhasenA (5) ratha senA (6) nAryasenA ane (7) gandharvasenA. A senAonA senApationA nAma pratyeka devalokamAM judA-judA che. udAharaNa mATe zakranI padAtisenAnA senApati hariNagamaiSI che to IzAnanI padAtisenAnA senApati laghuparAkrama che. zakranI jema ja sanaskumArathI laI AraNa kalpa sudhInA dakSiNa dizAvartI IndronI sAta senAo ane senApationA nAma che tathA IzAnanI jema mAhendrathI laI ayyata sudhI uttara dizAvatI IndronI senAo ane senApationA nAma che. padAtisenAnI prathama kakSAmAM kayA IndranA keTalA deva che tenI saMkhyAno ullekha paNa A adhyayanamAM upalabdha che. anuttaropapAtika devo, lavasaptamadevo ane hariNagamaiSI devonuM A adhyayanamAM viziSTa varNana thayuM che. anuttaropapAtika devA mATe kahevAmAM AvyuM che ke te deva anuttara (zreSTha) zabda -cAvatu- sparzano anubhava karavAnA kAraNe anuttaropapAtika kahevAya che. zramaNa nigraMtha chaThanA pratyAkhyAna dvArA jeTalA karmonI nirjarA kare che teTalA karma zeSa rahe tyAre anuttaropapAtika devarUpamAM utpanna thAya che. te deva upazAMta moha hoya che. kSINa moha ane udIrNamoha hotA nathI. temanI anaMta manodravya vargaNAomAnI che jenAthI te tIrthakaronI vAtane jANe - dekhe che. je manuSyonuM AyuSya mAtra sAta lava zeSa rahe tyAre devagati prApta thAya che tene lavasaptama deva kahevAmAM Ave che. te jo sAta lava hajI jIvatA to te ja bhavamAM mokSamAM jaI zakatA hatA. hariNagamaipI devane zakendranA dUta mAnavAmAM Ave che. A ja nAmanA senApati paNa thAya che. te hariNagamaiSI deva garbhaharaNanI kriyA karatA garbhane eka garbhAzayathI uThAvI bIjA garbhAzayamAM nathI rAkhatA. yoni dvArA bIjI strInA udaramAM nathI rAkhatA. yonIthI garbhane kADhI bIjI strInI yonImAM nathI rAkhatA paraMtu garbhano sparza karI kaSTa dIdhA vagara eka strInI yonIthI kADhI bIjI strInA garbhAzayamAM pahoMcADI de che. je deva bIjAne pIDA Adi dIdhA vagara ja vikriyA Adi kare che te avyAbAdha deva kahevAya che. mahaddhika deva bAhya pudgalone grahaNa karI tirachA parvata Adine oLaMgI zake che. paraMtu bAhya pudgala grahaNa karyA vagara te evuM karI na zake. mahaddhika deva alpaddhika devonA madhyathI jaI zake che. te tene pahelA ke pachI vimohita karIne paNa jaI zake che tathA vimohita karyA vagara paNa jaI zake che. paraMtu alpaddhika deva mahartika devonA vaccethI aa aaaa aaaa aa-II tApan inNAyANAnAWIHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiall-rifi-ilu HIHHHitiatiHitiHiHHHHHHHHHINGiffiliffiliiiiiiiiiRIllulilyHuaweibraulillah Hil/ U Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1906 koIpaNa rIte jaI na zake. samAna RdhdhivALA (samarkTika) deva samardika devonA vaccethI te pramatta thAya to ja jaI zake che anyathA jaI na zake. te potAnA samAna RdhdhivALA devone pahelA vimohita kare che ane vimohita karyA vagara te temanI vaccethI jaI na zake. te niyama badhA devomAM lAgu paDe che. badhA eka bIjAnI tulanAmAM alpaaika, mahardika ke samardhika hoya che. devIonA vaccethI jyAre koI deva nIkaLe che te temAM paNa uparano niyama lAgu paDe che arthAt alpaAika deva maharvika devInA vaccethI nIkaLI na zake, samazrvika deva samardika devInA vaccethI tyAre ja nIkaLI zake che jyAre devI pramatta hoya. mahardUika deva alpaaika devIonI vaccethI nIkaLI zake che. A pramANe alpazrvika devI maharSika devonI vaccethI nIkaLI na zake vagere kathana sa2khA che. alpaaika devI mahardhika devIonA vaccethI nIkaLI na zake. samardika devIonI vaccethI samardika devI te apramatta hoya to nIkaLI zake che tathA mahardika devI alpardhika devIonA vaccethI nIkaLI zake che. vyAkhyAprajJapti sUtranA caudamA zatakamAM samardika devonA samardika devonI vaccethI nIkaLatA pahelA zastra prahAra karavAnI vAta kahI che. eka apekSAthI deva be prakAranA hoya che- (1) mAyI mithyAdaSTi (2) amAyI samyagdaSTi. mAyI mithyArdaSTi upapannaka deva bhAvitAtmA anagArane joIne paNa emane vaMdana - namaskAra ane satkAra - sanmAna nathI ApatA ane te bhAvitAtmA anagAranA madhyathI nIkaLIne jAya che. paraMtu amAyI sabhyaSTi upapannaka deva bhAvitAtmA anagAra ne joI vaMdana - namaskAra ane satkAra-sanmAna Adi karI paryupAsanA kare che. te emanA vaccethI nikaLatA nathI. deva potAnI zakti dvArA cAra - pAMca devAvAsonAM aMtaronuM ullaMghana karI zake che. tyArabAda te para zakti dvArA evuM kArya kare che. devonI sthiti, lezyA, yoga, upayoga AdinA jANa mATe teja adhyayanonI viSaya sAmagrI dRSTavya che. A adhyayanamAM devonA saMbaMdhamAM vividha prakAranuM varNana devonI vizeSatAone vizeSa pramANamAM spaSTa kare che. For Private Personal Use Only Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1907 37. revanya 30. devagati adhyayana sUtra : sUtra2. seva so mihIra vivAre ja me tesiM 1. deva zabdathI abhihita bhavyadravyadevAdinAM pAMca bheda lakkhaNANi ya ane tenA lakSaNa : pa. kaivihA NaM bhaMte ! devA pannattA? pra. bhaMte ! deva keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. ! paMvida levA punattA, te nahIM u. gautama ! deva pAMca prakAranAM kahyA che, jemake - 2. bhaviyatravA, 2. naravA, 1. bhavya dravya deva, 2. naradeva, rU. dhamevA, 4. sevAviA , 3. dharma deva, 4. devAdhideva, 6. mAdevI' 5. bhAvadeva. . 2. maMte ! purva yuva-vivA , pra. 1. bhaMte ! bhavya dravya deva zA mATe bhavya dravyadeva maviyatradevA ?" kahevAya che ? u. goyamA ! je bhavie paMceMdiyatirikkhajoNie vA, gautama ! je paMcendriya tiryaMcayonika ke manuSya maNusse vA devesu uvavajjittae, devomAM utpanna thavA yogya che, se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai- 'bhaviyadavvadevA eTalA mATe he gautama ! te bhavya deva-bhavya bhviydvvdevaa|' dravyadeva kahevAya che. . 2. veLA maMta!rva yu - narahevA, navA ? pra. 2. bhaMte ! naradeva zA mATe naradeva kahevAya che ? u. goyamA! je ime rAyANo cAuraMta cakkavaTTI uppanna- u. gautama! je e rAjA cAturaMta cakravartI (pUrva-pazcima samattacakkarayaNappahANAnavanihipatiNo,samiddhakosA, ane dakSiNamAM samudra ane uttaramAM himavAnuM parvata battIsarAyavarasahassANuyAtamaggA sAgaravaramelA sudhI, pakhaMDa bharata kSetranA svAmI) che, jene tyAM hipatiNo mnnussiNdaa| samasta ratnomAM pradhAna cakraratna utpanna thayela che, je nava nidhinAM adhipati che, jenA koSa samRddha che, batrIsa hajAra rAjA jenA mArgAnusArI (AdhIna) che, mahAsAgara rupa zreSTha mekhalA sudhI pRthvInAM adhipati che ane manuSyomAM Indra samAna che. se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai-'naradevA, nrdevaa'| eTalA mATe he gautama ! te naradeva-naradeva kahevAya che. 1. rU. La maMte ! pUrva yu-dharmavA, pra. 3. bhaMte ! dharmadeva zA mATe dharmadeva kahevAya che ? dharmalA ?' u. goyamA ! je ime aNamArA bhagavaMtA iriyAsamiyA u. gautama ! IryAsamitithI samita cAvatu- gupta -gAva-muvaMmavAra, brahmacArI aNagAra bhagavaMta che. se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai-'dhammadevA, dhmmdevaa|' eTalA mATe he gautama!te dharmadeva-dharmadeva kahevAya che. 1. 4. che je aMte ! pUrva 36-"hevAviA , pra. 4, bhaMte ! devAdhideva zA mATe devAdhideva kahevAya sevAleivA ?" u. goyamA ! je ime arahaMtA bhagavaMtA uppannANa- u. gautama ! je arihaMta bhagavaMta utpanna kevaLajJAna daMsaNadharA -jAva- savvadarisI, kevaLadarzananAM dhAraka -vAva- sarvadarzI che. 2. TApa ma, 6, 3. , . 402/2 Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalA. 1908 dravyAnuyoga bhAga-3 se teNadveNaM goyamA ! evaM vuccai-"devAhidevA, eTalA mATe he gautama ! te devAdhideva- devAdhideva tevAvA ?" kahevAya che. 1. 1. je La maMte ! purva yu - "mAvavA, pra. 5. bhaMte ! bhAgadeva zA mATe bhAvadeva kahevAya che? mAvavA?" u. goyamA ! je ime bhavaNavai-vANamaMtara-joisa- u. gautama ! te bhavanapati, vANavyaMtara, jayotika vemANiyA devA devagatinAma-goyAI kammAiMvedeti, ane vaimAnika deva che. te devagati nAmakarma ane gotrakarmanuM vedana karI rahyA che. se teNaTeNaMgoyamA! evaM vuccai-"bhAvadevA, bhaavdevaa|" eTalA mATe che gautama ! te bhAgadeva-bhAvadeva - vicA. sa. 12, 3, 6, 3. 1-6 kahevAya che. 2. avicalevA vivAna vi - 2. bhavya dravya devAdi pAMca prakAranAM devonI kAyasthitinuM prANa : pa. bhaviyadavvadeve NaM bhaMte ! bhaviyadavvadeve tti kAlao pra. bhaMte ! bhavya dravya deva, bhavya dravya devanAM rupamAM vani ho? keTalA kALa sudhI rahe che ? u. goyamA ! jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tiNNi u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa traNa pliovmaaiN| palyopama sudhI rahe che. evaM jacceva ThiI sacceva saMciTThaNA vi -jAva A pramANe bhAvadeva sudhI jenI je bhavasthiti kahI bhaavdevss| che teja tenI (saMciThaNA) kAyasthiti kahevI joIe. Navara-dhammadevassa jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM vizeSa : dharmadevanI (saMsthiti) jaghanya eka samaya desUNA puvvkoddii| ane utkRSTa dezona pUrvakoTi varSanI che. - vicA. sa. 12, 3. 1, mu. 26 3. bhaviyadavvadevAi paMcavihadevANaM aMtaraM parUvaNaM- 3. bhavya dravya devAdi pAMca prakAranAM devonAM aMtarakALanuM prarupaNa : pa. 1. bhaviyadavvadevassa NaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM aMtaraM pra. 1. bhaMte ! bhavya dravya devanuM aMtara keTalA kALanuM doDuM ? hoya che ? u. goyamA ! jahanneNaM dasa vAsasahassAI aMtomuhutta- u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta adhika dasa hajAra varSa, mabbhahiyAI, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM vnnssikaalo| utkRSTa anantakALa vanaspatikALanuM hoya che. g, 2, navA maMta ! Teva tuM aMtara ho ? pra. 2. bhaMte ! naradevonuM aMtara keTalA kALanuM hoya che ? u. goyamA ! jahanneNaM sAiregaM sAgarovamaM, u. gautama ! jaghanya sAdhika sAgaropama, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM avaDDhaM poggalapariyaTTe utkRSTa anaMtakALa arthAt dezona addha pudgala sUi parAvarNakALa jeTaluM hoya che. pa. 3. dhammadevassa NaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM aMtaraM hoi ? pra. 3. aMte ! dharmadevanuM aMtara keTalA kALanuM hoya che? u. goyamA ! jahanneNaM paliovamapuhattaM, u. gautama ! jaghanya palyopama pRthakva, ukkoseNaM aNaMtaMkAlaM-jAva-avaDDhaMpoggalapariyar3heM utkRSTa anantakALa -pAvatu- dezona adhdhapudgala phesUi | parAvarta kALa jeTaluM hoya che. 1. sthiti adhyayanamAM juo. Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1909 pU. 4, sevAleivA maMta! levaDyuM che. gaMta hovuM? 3. gayA ! natyi aMtaraMga pa. 5. bhAvadevassa NaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM aMtaraM hoi ? pra. 4, bhaMte ! devAdhidevonuM aMtara keTalA kALanuM hoya che ? u. gautama ! devAdhidevonuM aMtara hotuM nathI. pra. 5. aMte ! bhAvadevanuM aMtara keTalA kALanuM hoya u. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa anantakALa vanaspatikALa jeTaluM hoya che. u. goyamA ! jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMta kAlaM vnnssikaalo| - viyA. sa. 12, 3, 6, ku. ra7-rU? 4. vidya-vAra vivAre mA vahu- pa. eesiNaM bhaMte! bhaviyadavadevANaM-jAva-bhAvadevANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA 4. bhavyadravyadevAdi paMcavidha devonuM alpabadutva : pra. bhaMte ! A bhavya dravya devo yAvatu-bhAgadevomAMthI koNa konAthI alpa -pAvatu- vizeSAdhika che ? vA? 3. yA! 2. savavA naravA, 2. hevAdiavA saMvembaTI, 3. dhammadevA saMkhejjaguNA, 4. bhaviyadavvadevA asaMkhejjaguNA, che. bhavavA saMveknakuTI pa. eesiNaMbhaMte!bhAvadevANaM bhavaNavAsINaM, vANamaMtarANaM, joisiyANaM, vemANiyANaM, sohammagANaM -jAvaaccuyagANaM, gevejjagANaM, aNuttarovavAiyANa ya kayare kayarehito appA vA-jAva-visesAhiyA vA? u. gautama ! 1. badhAthI alpa naradeva che, 2. (tenAthI) devAdhideva saMkhyAtaguNA che, 3. (tenAthI) dharmadeva saMkhyAtaguNA che, 4. (tenAthI) bhavya dravyadeva asaMkhyAtaguNA che, 5. (tenAthI) bhAvadeva asaMkhyAtaguNA che. pra. bhaMte ! A bhAva devomAM bhavanavAsI, vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnika tathA vaimAnikomAM saudharma -vAvatu- ayyata tathA raiveyaka ane anuttaropapAtika devomAM koNa konAthI alpa -yAvata- vizeSAdhika u. goyamA! 1. savvatthovA aNuttarovavAiyA bhAvadevA, 2. uvarimagevejjA bhAvadevA saMkhejjaguNA, 3. majjhimagevejjA saMkhejjaguNA, 4. minnA saMmTTI, u. gautama ! 1. badhAthI alpa anuttaropapAtika bhAvadeva che. 2. (tenAthI)uparima raiveyaka bhAvadeva saMkhyAta guNA che. 3. (tenAthI) madhyama raiveyaka bhAva deva saMkhyAta guNA che. 4. (tenAthI) adhastana raiveyaka bhAvadevasaMkhyAta guNA che. 5. (tenAthI) azrutakalpanAM bhAvadeva saMkhyAta guNA che -vAva(tenAthI) AnatakalpanAM bhAvadeva saMkhyAta guNA che. 1. (tenAthI) sahastrAra kalpanAM bhAvadeva asaMkhyAtaguNA che. 5. accue kappe devA saMkhejjaguNA -jAva ANayakappe devA saMkhejjaguNA, 2. sadare lakhe tevA asaMsthaMITI, Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1910 2. mahAsukke kappe devA asaMkhejjaguNA, rU. tRta rUpe tevA saMvemuLA, 4. baMbhaloe kappe devA asaMkhejjaguNA, 6. mahile pe sevA pasaMveknakuLaT, 6. sagumAre pe sevA ka MITI, dravyAnuyoga bhAga-3 2. (tenAthI) mahAzukra kalpanAM bhAva deva asaMkhyAtaguNA che. 3. (tenAthI) lAMtaka kalpanAM bhAvava asaMkhyAta guNA che. 4. (tenAthI)brahmaloka kalpanAM bhAvadeva asaMkhyAta guNA che. 5. (tenAthI)mAhendra kalpanAM bhAvadeva asaMkhyAta guNA che. 6. (tenAthI) sanakumAra kalpanAM bhAvadeva asaMkhyAtaguNA che. (tenAthI) IzAna kalpanAM bhAvava asaMkhyAta guNA che. 8. (tenAthI)saudharma kalpanAM bhAvadeva asaMkhyAta guNA che. 9. (tenAthI) bhavanavAsI bhAvadeva asaMkhyAta guNA che. 10. (tenAthI) vANavyaMtara bhAgadeva asaMkhyAta guNA che. 11. (tenAthI) jayotiSka bhAva deva saMkhyAtaguNA che. 7. hRkSo pe levA , 8. saudame pe tevA asaMvengaST, 9. bhavaNavAsI devA asaMkhejjaguNA, 10. vANamaMtarA devA asaMkhejjaguNA, 22. nomiyA mAvajevA saMveknakuTI, - vicA. sa. 12, 3, 6, mu. 32-33 5. devANaM caubviha vagga parUvarNa caubihA devANaM (vaggA) paNNattA, taM jahA 5. devonAM caturvidha varganuM prarupaNa : devatAonI sthiti (padamaryAdA) cAra prakAranI kahI che, jemake - 1. deva sAmAnya, 2. deva-snAtaka - amAtya, 3. deva-purohita- zAMtikarma karanAra, 4. deva-prajvalana-maMgala pAThaka. 2. te nAme, 2. seva usaLa nAmeche, rU. reva purohig nAme, 4. revannatrane nAme - tA. sa. 4, 3. , . 248 (2) sainda devaTThANANaM inda saMkhAbattIsaM deviMdA paNNattA, taM jhaa2. mare, 2. vasi, rU. gharane, 4. mUyAre, . veNudeve, 6. veNuvati, 7. ri, 8. harismare, 1. zikTi, 20. AimAAve, 2. pune, 22. viddei, rU. navate, 24. napame, 25. miyA, saIndra- devasthAnonAM IndronI saMkhyA : batrIsa devendra kahyA che, jemake - 1. camara, 2. balI, 3. dharaNa, 4. bhUtAnanda, 5. veNudeva, 6. veNudAlI, 7. hari, 8. harissaha, 9. agnizikhA, 10. agnimANava, 11. pUrNa, 12. viziSTha, 13. jalakAMta, 14. jalaprabha, 15. amitagati, Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1911 26. mitavAda, 27. vetRve, 28, , 16. amitavAhana, 17. velamba, 18. prabhaMjana, 21. ghose, 20. mahApo, 22. le, 19. ghoSa, 20. mahAghoSa, 21. caMdra, 22. sUre, rarU. sava, 24. sAthe, 22. sUrya, 23. za4, 24. IzAna, ra. saMvuM mAre, 26. mA8i, 27. ne, 25. sanakumAra, 2. mAhendra, 27. brahma, 28. aMtA, ra1. mahAsu, 30. sahasare, 28. lAMtaka, 29. mahAzuka, 30. sahastrAra, 22. pAna, 22. evu 31. prANata, 32. ayyata. - sama sama. rU 2, mu. 2 7. sainda aninda devaTThANANaM saMkhA 7. saIndra - anindra devasthAnonI saMkhyA : cauvIsaM devaTThANA saiMdayA paNNattA,' covIsa devasthAna indra sahita kahyA che ane bAkI sesA ahamiMdA-aniMdA apurohiaa| devasthAna "ahamindra" arthAt Indra ane purohita rahita kahyA che. - sama sama. 24, mu. 4 deviMdANaM sAmANiya deva saMkhA devendronA sAmAnika devonI saMkhyA : sakkassa NaM deviMdassa devaranno caurAsII sAmANiya devendra devarAja zakranAM caurayAsI (84) hajAra sAmAjika sadasso pUUttA - sama sama. 84, su. 6 deva kahyA che. mAhiMdassa NaM deviMdassa devaranno sattari sAmANiya devendra devarAja mahendranAM sattara (70) hajAra sAmAnika sadasyo pUWITTTo . - sama.sa. 70, mu. 6 deva kahyA che. sahassArassa NaM deviMdassa devaraNNo tIsaM sAmANiya devendra devarAja sahastrAranAM trIsa (30) hajAra sadassI guttA - sama.sama, rU , mu. 6 sAmAnika deva kahyA che. pANayassaNaMdeviMdassa devaraNNovIsaMsAmANiyasAhassIo devendra devarAja prANatanAM vIsa (20) hajAra sAmAnika TumttAmA - sama,sama20, mu. 4 deva kahyA che. baMbhassaNaM deviMdassa devaranno sa,i sAmANiya sAhassIo devendra devarAja brahmanAM sATha (0) hajAra sAmAnika deva pnnnnttaao| - sama.sa. 6 0, mu. 6 kahyA che. camarassa NaM ranno causadriM sAmANiya sAhassIo camarendranAM causaTha (64) hajAra sAmAnika deva kahyA che. pattA - sama.sa. 64, su. 2 balissa NaM vairoyaNiMdassa saTuiM sAmANiya sAhassIo vairocanendra balInAM sATha (0) hajAra sAmAnika deva qV0/ttAnA - sama.sa. 6 0, su. 4 kahyA che. ga6 hajAne movAsaMtareku eti vimA levAna 9. ATha kRSNarAjiyonAM avakAzAntaromAM lokAMtika vimAna ya parUvaNaM ane devonI prarupaNA : eyAsi NaM aTThaNhaM kaNharAINaM aTThasu ovAsaMtaresu aTTha A ATha kRSNarAjiyonAM ATha avakAzAntaromAM ATha logaMtiya vimANA paNNattA, taM jahA - lokAMtika vimAna kahyA che, jemake - 2. vikI, 1. arci, 2. arcimALI, rU. voya, 4. maMre, 3. vairocana, 4. prabhaMkara, 1. bhavanapatinAM dasa, vyaMtaronAM ATha, jayotiSkonAM pAMca ane kalpopapannakonAM eka kula (10 + 8 + 5 + 1 = 24) 24 indrovALA sthAna che. bAkI 9 raiveyaka ane 5 anuttarovimAna indra rahita che. Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1912 dravyAnuyoga bhAga-3 6 sara 6. vaMphlAme, 6. sUrajame, 5. candrAbha, 6. sUrAbha, 7. supaTTAme, 8, zanivAmAM 7. supratiSThAbha, 8. anyarcAbha. eesu NaM aTThasu logaMtiyavimANesu aTThavihA logaMtiyA A ATha lokAMtika vimAnomAM ATha prakAranAM lokAMtika devA paNNattA, taM jahA deva kahyA che, jemake - 2-2. sArasamAvI, 1. sArasvata, 2. Aditya, rU. vahI, 4. vaUTT , 3. vanDi , 4. varuNa, 6. toya ca, 6. tusiyA 5. gaItoya, 6. tuSita, 7. vAvIhA, 8jiAvA, 7. avyAbAdha, 8. anyarca. veva va vaI - tA. 4, 8, . 6 26 10. sArassayAi devANaM saMkhA parivAro ya 10. sArasvatAdi devonI saMkhyA ane parivAra : sArassayamAiccANaM devANaM satta devA, sattadevasayA pnnnnttaa| sArasvata ane Aditya jAtinAM (mukhya) deva sAta che gaddatoyatusiyANaM devANaM satta devA, satta devasahassA pnnnnttaa| ane teno sAtaso devono parivAra che, gardatoya ane tuSita jAtinAM (mukhya) deva sAta che ane teno sAta - TAI. sa. 7, mu. 57 6 hajAra devono parivAra che. 22. mavAvAsa pUvavanA mALiyA ca tAyIsA 11. bhavanavAsI ane kalpopapanaka vaimAnikono trAyastrizaka devANaM paravaNaM devonuM prarupaNa : teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM vANiyagAme nAma nagare hotthA, te kALa ane te samayamAM vANijyagrAma nAmanuM nagara vaNNao, duipalAsae ceie. sAmI samosaDhe -jAva- hatuM. tenI samRddhinuM varNana (aupapAtika sUtranAM anusAra) parisA pddigyaa| karavuM joIe. tyAM ghutipalAza nAmanuM udyAna hatuM. (ekavAra) tyAM zramaNa bhagavAna mahAvIranuM samavasaraNa, lAgela -vAvata- pariSad AvI ane pAchI gaI. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra jeTe aMtevAsI iMdabhUi nAmaM aNagAre -jAva- uDDhaM jANU svAmInA jyeSTha aMtevAsI indrabhUti (gautama) nAmanA -gAva-vida6 aNagAra uparanI tarapha khabhA karIne vAvata- vicaraNa karatA hatA. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIranAM aMtevAsI sAmahatthI nAmaM aNagAre pagaibhaddae jahA rohe aMtevAsI roha aNagArano samAna bhadra prakRtinAM -LAva-3a nAbU jhAva-vidara ! zyAmahastI nAmanA aNagAra uparanI tarapha karIne -vAva- vicaraNa karatA hatA. tae NaM se sAmahatthI aNagAre jAyasaDDhe -jAva- uTThAe tyArapachI koI eka divasa zyAmahastI nAmanA aNagAra, uThei uThUttA jeNeva bhagavaM goyame teNeva uvAgacchai, teNeva zraddhA saMzaya Adi utpanna thavAthI tvacAvatu- potAnA uvAgacchittA bhagavaM goyamaMtikkhutto-jAva-pajjuvAsamANe sthAnathI uThe ane uThIne jyAM bhagavAna gautama svAmI evaM vayAsI virAjamAna hatA tyAM AvyA ane tyAM AvIne bhagavAna gautama svAmInI traNa vAra AdakSiNA pradakSiNA karI -vAva- paryupAsanA karIne A pramANe bolyA - pa. asthiNaM bhaMte! camarassa asuriMdassaasurakumAraraNNo pra. bhaMte ! zuM asurendra asurakumArarAja camaranAM tAyattIsagA devA? trAyazciMzaka deva hoya che ? Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1913 3. daMtA, yama ! gatyi | pa. se keNaTeNaM bhaMte / evaM vuccai - "camarassaNaM asuriMdassa asurakumAraraNNo tAyattIsagA devA, tAyattIsagA devA ?" . u. evaM khalu sAmahatthI! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheva jaMbUddIve dIve bhArahe vAse kAyaMdI nAma nayarI DholyA, to tatthaNaM kAyaMdIe nayarIetAyattIsaMsahAyA gAhAvai samaNovAsagA parivasaMti aDDhA-jAva-aparibhUyA abhigayajIvA'jIvA uvaladdha puNNa-pAvA -jaavvihrNti| taeNaM tetAyattIsaMsahAyA gAhAvatI samaNovAsayA pubbiM ugga uggavihArI saMviggA, saMviggavihArI bhavittA, tao pacchA pAsatthA, pAsatthavihArI, osannA, osannavihArI, kusIlA, kusIlavihArI, ahAchaMdA, ahAchaMda vihArI bahUI vAsAiM samaNovAsaga pariyAgaM pAuNaMti pAuNittA, addhamAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhUseMti, jhUsittA tIsaM bhattAiM aNasaNAechedeti chedittA tassa ThANassa aNAloiya'paDikkaMtA kAlamAse kAlaM kiccA camarassa asuriMdassa asurakumAraraNNo tAyattIsaga devattAe uvvnnaa| u. hA, (zyAmahastI) ! camarendranAM trAyastrizaka deva che. pra. bhaMte ! zA mATe Apa evuM kaho cho ke - "asurendra asurakumArarAja camaranAM trAyaxizaka deva trAyaxizaka deva che ? u. he zyAmahastI ! te kALa ane te samayamAM A jabUdvIpa nAmanA dvIpanA bharatakSetramAM kAkaMdI nAmanI nagarI hatI. tenuM varNana karo, te kAkaMdI nagarImAM eka bIjAnAM sahAyaka dhanADhya -cAvatu- aparibhUta tathA jIva ajIva tatvonAM jJAtA ane puNya-pApa kAryono viveka karanAra tetrIsa zramaNopAsaka gRhastha yAvatu- rahetA hatA. eka samaya hato jyAre pUrvamAM te paraspara eka bIjAnAM sahAyaka tetrIsa zramaNopAsaka gRhapati ujha-ugravihArI, saMvigna, saMvigna vihArI hatA. paraMtu pachIthI teoe pArzvastha, pArthasthavihArI, avasagna, avasagnavihArI, kuzIla, kazIlavihArI, svacchaMda, svacchaMda vihArI thaIne ghaNA varSo sudhI zramaNopAsaka paryAyanuM pAlana karyuM ane pAlana karIne ardhamAsika saMlekhanA dvArA zarIrane kRza karyuM. kuza karIne anazana dvArA trIsa bhaktonuM chedana karyuM. chedana karIne te pramAda sthAnanI AlocanA ane pratikramaNa karyA vagara ja kALanA avasara para kALa karI te asurendra asurakumArarAja camaranAM trAyastrizaka devanAM rUpamAM utpanna thayA. pra. (zyAmahastIe gautama svAmIne pUchayuM-) bhaMte ! jyAre te kAkaMdI nivAsI paraspara sahAyaka tetrIsa zramaNopAsaka gRhapati asurarAja asurendra camaranAM trAyastrizaka devarupamAM utpanna thayela che to bhaMte ! zuM tyAre evuM kahevAya che ke - asurarAja asurendra camaranAM trAyastrizaka deva trAyadgizaka deva che ? zyAmahastI aNagAranAM dvArA A pramANe pUchavA para bha.gautama zaMkita, kAMkSita ane vicikitsika thaI potAnA sthAnathI uThyA. uThIne zyAmahasti aNagAranI sAthe jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra hatA tyAM AvyA, tyAM AvIne zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana namaskAra karI ane vaMdana namaskAra karyA pachI tene A pramANe pUchyuM pa. jappabhiI ca NaM bhaMte ! te kAyaMdagA tAyattIsaM sahAyA gAhAvaI samaNovAsagA camarassa asurariMdassa asurakumAraraNNo tAyattIsayadevattAe uvavannA tappabhiyaM ca NaM bhaMte ! evaM vuccai "camarassa NaM asuriMdassa asurakumAraraNNo tAyattIsagA devA tAyattIsagA devA ?" u. tae NaM bhagavaM goyame sAmahatthiNA aNagAreNaM evaM vRttesamANe saMkie kaMkhie vitigiMchie uTTAe uTrei, . u. uTThittA sAmahatthiNA aNagAreNaM saddhiM jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraMvaMdainamasai.vaMdittAnamaMsittA evaM vayAsi Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1914 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. asthi NaM bhaMte ! camarassa asuridassa asuraraNNo tAyattIsagA devA, tAyattIsagA devA ? 3. daMtA, bhayamA ! pa. sekeNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai "evaM taM ceva savvaM bhANiyabvaM-jAva-tappabhitiM caNaM evaMvuccai-camarassaNaM asurariMdassaasurakumAraraNNo tAyattIsagA devA, tAyattIsagA devA ? u. goyamA ! No iNaDhe samaDhe / camarassa NaM asuriMdassa asurakumAraraNNo tAyattIsagANaM devANaM sAsae nAmadhejje paNNatte, jaM na kadAyi nAsI, na kadAyi na bhavai -jAva-nicce avvocchittinayaTThayAe anne cayaMti anne uvavajjati / pa. asthiNaMbhaMte! balissavairoyaNiMdassavairoyaNaraNNo "tAyattIsa sevA, tattIsA sevA?" 3. daMtA, bhoyamA ! tyi | pa. se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai "balissa vairoyaNiMdassa vairoyaNaraNNotAyattIsagA levA, tAyIsA sevA ?" u. evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse vibbhele NAmaM sannivese hotthA, vnnnno| tattha NaM vibbhele sannivese jahA camarassa-jAva- uvavannA / pra. bhaMte ! zuM asurendra asurarAja camaranAM trAyadgizaka deva-trAyastrizaka deva che ? u. hA, gautama ! che. pra. bhate ! zA mATe evuM kahevAya che ke - ItyAdithI pUrvakathita nivAsInAM paraspara sahAyaka tetrIsa zramaNopAsaka gRhastha marIne asurendra asurarAja camaranAM trAyastrizaka devonAM rUpamAM utpanna thayela tyAM sudhI samagra varNana kahevuM joIe." zuM tyAre te trAyanTiMzaka deva che evuM kahevAya che? u. gautama ! A artha samartha nathI. asurendra asurarAja camaranAM trAyaztizaka devonAM nAma zAzvata kahyA che, eTale koI samaye na hatA, ke nathI evuM nathI ane kyAreya raheze nahi evuM paNa nathI -pAvatadravyArthika nayanI apekSAthI te nitya che. paraMtu (paryAyArthika nayanI apekSAthI) pahelAvALA cyavana kare che ane bIjA utpanna thAya che. pra. bhaMte! vairocanendra vairocanarAja balInAM trAyadgizaka deva-trAyastrizaka deva che ? u. hA, gautama ! che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - vairocane vairocanarAja balInA tetrIsa trAyastrizaka deva-trAyaxizaka deva che." gautama! te kALa ane te samayamAM Aja jaMbUdvIpanAM bharata kSetramAM bibhela nAmano eka sanniveza hato. tenuM varNana (aupapAtika sUtranAM anusAra) karavuM joIe. te bibhelasannivezamAM (paraspara sahAyaka tetrIsa zramaNopAsaka) gRhastha hatA. ItyAdi jevuM varNana camarendranAM trAyaDhiMzakonAM mATe karyuM che tevuM ja te trAyazrizakadevanAM rUpamAM utpanna thayela tyAM sudhI ahIM jANavuM joIe. bhaMte ! jyArathI te bibhela sanniveza nivAsI paraspara sahAyaka tetrIsa gRhapati zramaNopAsaka balInAM trAyastrizaka devanAM rUpamAM utpanna thayela che. ityAdi samagra varNana dravyArthika nayanI apekSAe nitya che ane paryAyArthikanayanI apekSAe anya cyavana kare che. (tenA sthAna para) bIjA utpanna thatA rahe che tyAM sudhInuM varNana pUrvavat kahevuM joIe. jappabhitiMcaNaM bhaMte ! te vibbhelagAtAyattIsaMsahAyA gAhAvaI samaNovAsagA balissa vairoyaNiMdassa vairoyaNaraNNo sesaMtaMceva-jAva-nicce avvocchittinayaTThayAe, anne cayaMti, anne uvavajjati / Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana pa. atthi NaM bhaMte! dharaNassa nAgakumAriMdassa nAgakumAraraNo tAyattIsagA devA, tAyattIsagA devA ? 3. daMtA, noyamA ! asthi / 5. te druAM maMte ! vaM vunnaH "atthi NaM dharaNassa nAgakumAriMdassa nAgakumAraraNNo tAyattIsA levA, tAyattIsA levA ?" u. goyamA ! dharaNassa nAgakumAriMdassa nAgakumAraraNNo tAyattIsagANaM devANaM sAsae nAmadhejje paNNatte, jaMna kAi nAsI - jAva- anne cayaMti, anne uvavajjaMti / evaM bhUyANaMdassa vi / va -khAva- mahAyajesalsa pa. atthi NaM bhaMte ! sakkassa deviMdassa devaraNo tAyattIsagA devA, tAyattIsagA devA ? 3. haMtA, goyamA ! asthi / 1. me LadruAM aMte ! vaM vunnara "sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo tAyattIsagA devA, tAyattInA tevA ?" u. evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheva jaMbUddIve dIve bhArahe vAse vAlAe nAmaM sannivese hotyA, vaLo / tattha NaM vAlAe sannivese tAyattIsaM sahAyA gAhAvaI samaNovAsagA jahA camarassa - jAva- viharaMti, tae NaM te tAyattIsaM sahAyA gAhAvaI samaNovAsagA puvviM pipacchAvi uggA uggavihArI saMviggA saMviggavihArI bahUI vAsAiM samaNovAsagapariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhUseMti, sattA saTThi bhattAiM aNasaNAe chedeti, chedittA AloiyapaDikkaMtA samAhipattA kAlamAse AnuM jillA -khAva- vavanA | pra. bhaMte ! zuM nAgakumArendra nAgakumArarAja dharaNanAM trAyastrizaka deva-trAyastrizaka deva che ? u. pra. 1915 hA, gautama ! che. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke "nAgakumArendra nAgakumA22Aja dharaNanAM trAyastrizaka deva-trAyastrizaka deva che ? u. gautama ! nAgakumArendra nAgakumArarAja dharaNanAM trAyastrizaka devonAM nAma zAzvata kahyA che. te koI samaye nathI evuM nathI, nahi rahe evuM paNa nathI. -yAva- anya cyavana kare che ane (tenA sthAna 52) bIjA utpanna thAya che. u. pra. A pramANe bhUtAnaMdanAM (trAyazriMzaka devo) mATe paNa jANavuM joIe. A pramANe mahAghoSa sudhInAM trAyaspriMzaka devonAM mATe paNa jANavuM joIe. pra. bhaMte ! zuM devendra devarAja zakranAM trAyastrizaka deva trAyastrizaka deva che ? hA, gautama ! che. bhaMte ! zA mATe evuM khevAya che ke devendra devarAja zakranAM trAyastrizaka deva-trAyastrizaka deva che ?" u. gautama ! te kALa ane te samayamAM A jaMbudvIpa nAmanA dvIpanAM bharatakSetramAM bAlAka nAmano sanniveza hato, tenuM varNana karavuM joIe. te bAlAka sannivezamAM camaranAM trAyastrizakomAM utpanna thavAnAM samAna paraspara sahAyaka tetrIsa zramaNopAsaka gRhapati-yAva- rahetA hatA. te tetrIsa paraspara sahAyaka zramaNopAsaka gRhapati pahelA paNa ane pAchaLathI paNa ugra, ugravihArI ane saMvigna, saMvignavihArI thaIne ghaNA varSo sudhI zramaNopAsaka paryAyanuM pAlana karI mAsika saMlekhanAthI zarIra ne kRza karyuM. kRza karIne anazana dvArA sATha bhaktonuM chedana karyuM, chedana karIne kALamAsamAM pratikramaNa karI samAdhipUrvaka kALa karIne -yAvat- (zakranAM trAyastrizaka devanAM rupamAM) utpanna thayA. For Private Personal Use Only Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1916 5. jappabhiti ca NaM bhaMte! "vAlAgA" tAyattIsaM sahAyA gAhAvaI samaNovAsagA sesaM jahA camarassa -jAvaanne uvavajjaMti / asthi NaM bhaMte ! IsANassa deviMdassa devaraNo tAyattIsagA devA, tAyattIsagA devA ? 3. daMtA, zauyamA ! asthi | evaM jahA sakkassa / navaraM-caMpApa nArI! -khAva- savavanA | jappabhitiM ca NaM caMpiccA tAyattIsaM gAhAvaI samaNovAsagA sahAyA sesaM taM ceva - jAva- anne uvavajjati / pa. atthi NaM bhaMte ! saNakumArassa deviMssa devaraNo tAyattIsagA devA, tAyattIsagA devA ? 3. hatA, goyamAM ! asthi / sekeNaNaM bhaMte! evaM vaccai- 'jahA dharaNassa taheva / ' va -khAva- pALayasta evaM accuyassa - jAva- anne uvavajjaMti / vicA. sa. o o, 3.4, mu. 1-4 12. asurakumArANaM uDThagamaNa sAmattha parUvaNaM pa. kevai kAlassa NaM bhaMte ! asurakumArA devA uDDha upayaMti -gAva- sohamAM gayA ya, misaMti ya ? - u. goyamA ! anaMtAhiM osappiNIhiM aNaMtAhiM ussappiNIhiM, atthi NaM esa bhAve loyacchesayabhUe samuppajjai jaM NaM asurakumArA devA uDDhaM uppayaMti -nAva- sodo jo pa. kiM nissAe NaM bhaMte ! asurakumArA devA uDDhaM yaMti -khAva- sohammo po? 12. dravyAnuyoga bhAga-3 bhaMte ! jyArathI te bAlAkavAsI paraspara sahAyaka tetrIsa zramaNopAsaka gRhapati (zakranAM trAyastrizakonAM rupamAM) utpanna thayA. ityAdi samagra varNana camaranAM trAyastrizakonAM samAna anya utpanna thAya che tyAM sudhI karavuM joIe. pra. bhaMte ! zuM devendra devarAja IzAnanAM trAyastrizaka deva-trAyastrizaka deva che ? u. hA, gautama ! che. jema zakranAM trAyazika devonuM varNana karyuM che tevuM ja ahIM paNa karavuM joIe. vizeSa : (e tetrIsa zramaNopAsaka)caMpAnagarInAM nivAsI hatA -yAvat- izAnendranAM trAyastrizaka devanAM rupamAM) utpanna thayA. jyArathI A caMpAnagarI nivAsI paraspara sahAyaka tetrIsa zramaNopAsaka trAyastrizaka deva banyA tyAM sudhI samagra varNana anya utpanna thAya che ahIM pUrvavat karavuM joIe. pra. bhaMte ! zuM devendra devarAja sanatkumAranAM trAyastrizaka deva - trAyastrizaka deva che ? u. hA, gautama ! che. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ? ityAdi samagra varNana dharaNendranAM samAna karavuM joIe. A pramANe prANata (devendra) sudhInAM trAyastrizaMka devonAM mATe jANavuM joIe. A pramANe acyutendranA trAyasviMzaka devonA mATe paNa anya utpanna thAya che tyAM sudhI kahevuM joIe. asurakumAronAM urdhvagamana sAmarthyanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! keTalo kALa vyatIta thayA pachI asurakumAra deva urdhvagamana kare che -yAvata- saudharmakalpa sudhI upara gayA che, jAya che ane jaze ? u. gautama ! ananta utsarpiNI avasarpiNIkALanAM vyatIta thayA pachI lokamAM e Azcarya samutpanna thAya che ke asukumAra deva urdhvagamana kare che -yAva- saudharmakalpa sudhI jAya che. pra. bhaMte ! kono Azraya laIne asukumAra deva Urdhvagamana kare che -yAvat- saudharmakalpa sudhI jAya che ? For Private Personal Use Only Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1917 u. goyamA ! se jahAnAmae iha sabarA ivA, babbarA i u. gautama ! je pramANe ahIM (manuSyalokamAM) zabara, vA, TaMkaNA i vA, cuccuyA i vA, palhayA i vA, barbara, TaMkaNa, cuccaka, praznaka ke pulindra jAtinAM puliMdA ivA, egaM mahaM raNNaM vA, gaDDhaM vA, duggaM vA, loga koI moTA vana, khADA, durga, guphA, ubaDa-khAbaDa duriMvA, visamaMvA, pavvayaM vA NIsAe sumahallamavi pradeza ke parvatano Azraya laIne eka mahAnuM AsabalaM vA, hatthibalaM vA, johabalaM vA, dhaNubalaM vyavasthita azvavAhinI, gajavAhinI, page cAlanArI senA ke dhanurdhAriyone AkuLa-vyAkuLa karI de che. vA Agalati / evAmeva asurakumArA vi devA e ja pramANe asurakumAra deva arihaMtano ke Na'nnattha arahate vA, aNagAre vA bhAviyappaNo bhAvitAtmA anagArano Azraya laIne urdhvagamana nissAe uDDhe uppayaMti -jAva- sohammo kppo| kare che ane saudharma kalpa sudhI upara jAya che. pa. sabve viNaM bhaMte ! asurakumArA devA uDDhe uppayaMti pra. bhaMte ! zuM badhA asurakumAra deva -bhAvata-saudharmakalpa -nava-sodo pUre ? sudhI urdhvagamana kare che ? u. goyamA! nnoinnttesmtte|mhiddddhiyaannN asurakumArA gautama ! A artha samartha nathI. paraMtu mahartika tevA udde pati -nava-sodamo | I asurakumAra deva saudharma devaloka sudhI upara jAya che. pa. esa vi ya NaM bhaMte ! camare asuriMde asurakumArarAyA pra. bhaMte ! zuM asurendra asurakumArarAja camara pahelA uDDhe uppattiya puve -jAva- sohammo kappo ? kyAreya upara saudharma kalpa sudhI urdhvagamana karela che ? u. haMtA, goyamA! esa viyaNaM camare asuriMde asurarAyA u. hA, gautama ! A asurendra asurarAja camara pahelA uDDhe uppattiyapubve -jAva- sohammo kppo|| saudharmakalpa sudhI urdhvagamana karela che. pa. aho NaM bhaMte ! camare asuriMde asurakumArarAyA pra. aho bhaMte ! asurendra asurarAja camara evA mahiDDhIe mahajjuIe -jAva- kahiM paviTThA ? mahAddhi ane mahAdyutivALA che -cAvatu- emano divya deva prabhAva kyAM praviSTa thaI gayo ? u. goyamA ! kUDAgArasAlAdidruto bhaanniybbo| u. gautama ! ahIM paNa kUTAkAra zALAnuM daSTAMta kahevuM - vi .sa.3, 3.2, 4. 24-28 joIe. (tenA anusAra te enA zarIramAM praviSTa thaI gaI) rU. pa/rasa vinimuralumAraparamAmi devaLAmaNa- 13. paMdara viziSTa asurakumAra paramAdhArmika devonAM nAma : paNNarasa paramAhammiA paNNattA, taM jahA paMdara paramAdhArmika deva kahyA che, jemake - aMbe aMbarisI ceva, sAme sabaletti yAvare / 1, aMba, 2. aMbariSa, 3. zyAma, rUddovarUddakAle ya, mahAkAletti yAvare / / 4. zabala, pa. raudra, 6. uparaudra, asipatte dhaNu kuMbhe, bAlue veyaraNIti ya / 7. kALa, 8. mahAkALa, 9. asipatra, kharassare mahAghose, ee pnnnnrsaahiaa| 10. dhanu, 11. kuMbha 12. vAlukA, - sama sama. 26, mu. 2 13. vaitaraNI, 14. kharasvara, 15. mahAghoSa. 13. vetaraNI, 14. paraspara, 1. 24 maeNto majussave gosipA sevA vavaUTTI6 14, antarvata manuSya kSetramAM jyotiSThonAM UrvopapruuvnnN pannakAdinuM prarupaNa : pa. aMtoNaMbhaMte!mANusuttarassapavvayassaje caMdimasUria- pra. bhaMte ! mAnuSottara parvatanAM aMtaravartI caMdra, sUrya, gahagaNa-Nakkhatta-tArArUvA NaM bhaMte ! devA kiM graha, nakSatra ane tArA rupa jyotika deva zuM Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1918 uDDhovavaNNagA, kappovavaNNagA, vimANovavaNNagA, cArovavaNNaggA cAraTThiIA gairaiA gaisamAvadegdeg[[[ ? u. goyamA ! aMto NaM mANusuttarassa pavvayassa je candima- sUria - gahagaNa-Nakkhatta-tArArUve te NaM devA No uDDhovavaNNagA, No kappovavaNNagA, vimANovavaNNagA, cArovavaNNagA, No cAraTThiIA, garaDyA, gaDsamAvakhkhA | uddhImuha kalaMbua pupphasaM ThANasaMThiehiM, joaNasAhassiehiM tAvakhettehiM sAhassiyAhiM vevviAhiM bAhiriyAhiM parisAhiM mahayA - hygaTTa-nIya-vAya-taMtI-tajI-tAjI-tuhima-dhA muiMgapaDuppa vAiaraveNaM divvAI bhogabhogAI bhuMjamANA mahayA ukkiTTha sIhaNAya bola kalakalaraveNaM acchaM pavvayarAyaM payAhiNA'vattamaNDalacAraM meruM aNupariyaTTaMti / - * naMvU. vava. 7, su. 272 15. aMtomaNussakhette iMdassa cavaNAnaMtara aNNaiMdassa uvavajjaNa parUvaNaM 6. teti naM bhaMte ! yevALa nAde re suNa bhava, se kahamiyANi pakareMti ? u. goyamA ! tAhe cattAri paMca vA sAmANiA devA taM ThANaM uvasaMpajjittANaM viharaMti - jAva- tattha aNNe iMde uvavaNNe bhavai / pa. iMdaTThANe NaM bhaMte! kevaiaM kAlaM uvavAeNaM virahie ? u. goyamA ! jahaNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM chammAse uvavAeNaM virahie / ' = bahiNaM mANusuttarassa pavvayassa je caMdima-sUria gaha j gaNa-Nakkhata- tArArUvA taM caiva NeavvaM / ?. (4) nIvA paDe. rU, mu. 2726 15. dravyAnuyoga bhAga-3 urvopapannaka (saudharmAdi vimAnothI upara utpanna thanAra) che? vimAnopapannaka (jyotiSma vimAnomAM utpanna thanAra) che ? kalpopapannaka (saudharmAdikalpomAM utpanna thanAra) che ? cAropapannaka(paribhramaNa karanAra)che, cArasthitika che, gatiratika che ke gatisamApannaka che ? u. gautama ! mAnuSottara parvatavartI caMdra, sUrya, graha, nakSatra ane tArA rupa jyotiSma daiva urvopapannaka nathI. kalpo55nnaka nathI, te vimAnotpannaka che, cAropapannaka che, cArasthitika nathI, gatitika che ane gatisamApapannaka che. khaMvU. vavava. 7, mu. 274 26. variyAmanujetteno ziyALe paDyovavaLA, paravaLa-16, bahirvartI manuSya kSetramAM jyotiSkonA ucchvapapanna kAdinuM prarupaNa : UrdhvamukhI kadaMba puSpanAM AkAramAM saMsthita, sahastro yojana sudhI tApakSetra yukta, vaikriya labdhithI yukta, bAhya pariSadAo sahita, jyotideva nATya-gItavAdana-rupa trividha saMgItopakramamAM jora-jorathI vagADe tevA taMtrI-tala-tAla-truTita- ghana-mRdaMgaA vAdyothI utpanna madhura dhvaninI sAthe divyabhoga bhogatA ucca svarathI siMhanAda karatA mukhapara hAtha lagADIne jo2-jo2thI dhvani karatAM kalakala zabda karatA, nirmala parvatarAja merunI pradakSiNAvarta maMDala gati dvArA pradakSiNA karatA rahe che. antarvartI manuSya kSetramAM IndranAM cyavanAntara anya IndranAM utpAtanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! te jyotiSka devono Indra jyAre cyuta (mRta) thaI jAya che tyAre virahakALamAM te zuM kare che ? u. gautama ! jyAM sudhI bIjo Indra utpanna thAya che tyAM sudhI cAra ke pAMca sAmAnika deva maLIne te Indra sthAnanuM paripAlana kare che. pra. bhaMte ! IndranuM sthAna keTalA samaya sudhI navA IndranI utpattithI virahita rahe che ? u. gautama ! te ochAmAM ocho eka samaya tathA vadhAremAM vadhAre cha mAsa sudhI IndrotpatithI virahita rahe che. mAnuSottara parvatanAM bahirvartI caMdra, sUrya, graha, nakSatra ane tArA rupa jyotiSka devonuM varNana pUrvAnurupa jANavuM joIe. g) viyA. sa. 8, 3. 8, mu. 4dh For Private Personal Use Only (1) mUriya. pA. 11, mu. o 00 Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana NANattaM-vimANovavaNNagA, No cArovavaNNagA, cAraTThiIA, gairaiA, no samAvaLA | paviThThA-saMThALasNtthiehiN joaNa-saya- sAhassiehiM tAvakhettehiM sayasAhassiAhiM veuvviAhiM bAhirAhiM parisAhiM mahayA-haya-TTa - jAva- raveNa divvAiM bhogabhogAI bhuMjamANA suhalesA, maMdalesA, maMdAtavalesA cittaMtaralesA aNNoSNasamogADhAhiM sAhiM kUDAviva ThANaThiA savvao samantA te vase gomAAMti, pukhkhooti, mAtaMti ttiA navuM. vajja. 7, mu. 274 . 27, vahiyA manustakSette phalsa vaLALatara maLavaAE 17, bahirvartI manuSya kSetramAM IndranAM cyavanAttara anya uvavajjaNa parUvaNaM IndranAM utpattinuM prarupaNa : pa. tesi NaM bhaMte! devANaM jAhe iMde cue se kahamiyANi pakareMti ? u. goyamA ! tAhe cattAri paMca vA sAmANiA devA taM ThANaM uvasaMpajjittA NaM viharaMti - jAva- tattha aNNe iMde uvavaNNe bhavai / pa. iMdaTThANe NaM bhaMte! kevaiaM kAlaM uvavAeNaM virahie ? u. goyamA ! jahaNNeNaM ekkaM samayaM ukkoseNaM chammAtA - naM. vavala. 7. mu. 274 18. devakibbisiyANaM bheyA ThANa ya parUvaNaM 5. vihA nuM maMte ! tevavinnisiyA vAttA ? 3. goyamA ! tivihA yaivavi~isiyA pAttA, saM nahIM . tipattiyovamakriyA, 2. tisArovamadiyA, rU. terasabhALarovamakriyA / pa. kahi NaM bhaMte! tiliovamaTThiIyA devakibbisiyA parivasaMti ? 18. paraMtu A bhinnatA che- te vimAnotpannaka che, cAropapannaka nathI, te cAra sthitika che, gatiratika nathI ane gati-samApannaka paNa nathI. pAkelI IMTanAM AkAramAM saMsthita, lAkho yojana vistIrNa tApakSetrayukta, nAnAvidhavikurvita rupa dhAraNa karavAmAM sakSama, bAhyapariSadAo sahita te jyotiSka deva jorajorathI vagADanAra vAdyo ane nATya dhvanIo sahita yAvat- divyabhoga bhogatA zubhalezyA maMdalezyA, maMdAtapa lezyA, citravicitra-lezyA yukta paraspara pota-potAnI lezyAo dvArA maLela parvatanAM zikharo jevA pota-potAnA sthAnomAM sthita thaIne AsapAsanAM saMpUrNa pradezone avabhAsita kare che, udyotita kare che ane prabhAsita kare che. 1919 pra. bhaMte ! jyAre mAnuSottara parvatanAM bahirvartI jyotiSka devonAM Indra cyuta (mRta) thaI jAya che tyAre virahakALamAM te zuM kare che ? u. gautama ! jyAM sudhI navA Inna utpanna thAya che tyAM sudhI cAra ke pAMca sAmAnika deva paraspara ekamata thaIne Indra sthAnanuM paripAlana kare che. pra. bhaMte ! Indra sthAna keTalA samaya sudhI IndrotpattithI virahita rahe che ? u. gautama ! te jaghanya eka samaya ane utkRSTa cha mAsa sudhI IndrotpattithI virahita rahe che. kiviSika devonAM bheda ane sthAnonuM prarupaNa : pra. bhaMte ! kiviSika deva keTalA prakAranAM kahyA che ? gautama ! kiviSika deva traNa prakAranAM kahyA che, u. jemake u. goyamA ! uppiM joisiyANaM hiTThi sohammIsANesu kappe ettha NaM tipaliovamaTThiIyA devakibbisiyA UT parivasaMti / (4) nIvA. Di. rU, mu. 276 (va) vicA. sa. 8, 4. 8, mu. 47 - 1. traNa palyopamanI sthitivALA, 2. traNa sAgaropamanI sthitivALA, 3. tera sAgaropamanI sthitivALA. pra. bhaMte ! traNa palyopamanI sthitivALA kikviSika deva kyAM rahe che ? u. gautama ! jyotiSka devonAM upa2 ane saudharma IzAna klyonI nIce traNa palyopamanI sthitivALA kilviSika deva rahe che. (T) mUriya. pA. 11, su. o 00 For Private Personal Use Only Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1920 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. kahiNaM bhaMte ! tisAgarovamadviIyA devakibbisiyA pra, bhaMte ! traNa sAgaropamanI sthitivALA kiiiSaka parivasaMti ? deva kyAM rahe che ? u. goyamA ! uppiM sohammIsANANaM kappANaM heTiMTTha u. gautama ! saudharma ane IzAnakalponAM upara tathA saNaMkumAra mAhiMdesu kappesu ettha NaM tisAgarovama sanakumAra ane mahendrakalpanI nIcenAM prataramAM TTiIyA devakibbisiyA parivati / traNa sAgaropamanI sthitivALA kilviSika deva rahe che. pa. kahiNaMbhaMte! terasasAgarovamaTThiIyA devakibbisiyA pra. bhaMte ! tera sAgaropamanI sthitivALA kilviSika tevA parivasaMti ? deva kyAM rahe che ? u. goyamA ! uppiM baMbhalogassa kappassa, heDiM laMtae u. gautama! brahmaloka kalpanAM upara tathA lAtaMka kalpanA kappe etthaNaM terasasAgarovamaTriIyA devakibbisiyA nIcenA prataramAM tera sAgaropamanI sthitivALA devA privti| kilviSika deva rahe che. - vicA. sa. 1, 3. rU 3, su. 104-207 19. AhevaccakarANaM iMdANaM logapAlANaM nAmANi- 19. Adhipatya karanAra Indra ane lokapAlonAM nAma : rAyade nAre -gAva-panvAsamAne purva yayAsi- rAjagRha nagaramAM vAva- paryApAsanA karatA gautama svAmIe A pramANe pUchyuM - pa. 1. asurakumArANaM bhaMte ! devANaM kai devA AhebaccaM pra. 1. bhaMte ! asurakumAra devo para keTalA deva Adhipatya -gAva-vidarati ? karatA -vAva- vicaraNa kare che ? u. goyamA ! dasa devA AhevaccaM -jAva-viharaMti, taM gautama! asurakumAra devo para dasa deva Adhipatya nahIM karatA yAvata- vicaraNa kare che, jemake - 6. mAre asurakTa asurarAyA, 1. asurendra asurarAja camara, 2. saune. rU name, 2. soma, 3. yama, 4. vaje, 6. samaLe, 4. varuNa, 5. vaizramaNa, 6. balI vairoyaNiMde vairoyaNarAyA, 6. vairocanendra vairocanarAja balI, 7. sAme, 8. game, 7. soma, 8. yama, 1. varU, 10, resamAM 9. varuNa, 10. vaizramaNa. pa. 2. nAgakumArANaM bhaMte ! devANaM kai devA AhevaccaM pra. 2. bhaMte ! nAgakumAra devo para keTalA deva -garva-vidati ? Adhipatya karatA cAvata- vicaraNa kare che ? goyamA ! dasa devA AhevaccaM -jAva-viharaMti. taM gautama ! nAgakumAra devo para dasa deva Adhipatya nahIM karatA -vAvatu- vicaraNa kare che, jemake - 1. dharaNe nAgakumAriMde nAgakumAra rAyA, 1. nAgakumArendra nAgakumArarAja dharaNa, 2. vAvAjo, rU. travAje, 2. kAlapAla, 3. kolapAla, 4. senTavA, 6. saMtavAste, 4. zailapAla, 5. zaMkhapAla. 6. bhUyANaMde nAgakumAriMde NAgakumArarAyA, 6. nAgakumArendra nAgakumArarAja bhUtAnaMda, 7. vAvAjo, 8. vovAste, 7. kAlapAla, 8. kolapAla, 1. saMvavAnta, 20. sevA 9. zaMkhapAla, 10. zailapAla. Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1921 jahA nAgakumAriMdANaM eyAe vattavvayAe NIyaM evaM imANaM neyavaM3. suvaNNakumArANaM 2. veNuve, 2. veNuvArI, 6. jitte, 2. vicitte, rU. pittapana 4. vivittapavA 4. vijjukumArANaM 2. vite, 2. harida, 2. me, 2. sukhame, 3. pabhakate 4. sukhumate aggikumaaraannN1. mAisIre, 2. mALave, 2. tevasIre . te te, 4. teTUP 6. tIvakumAra 6. puoor, 2. visiTTa, 2. haya, 2. suhaca, rU. Wte, 4. pUme 7. udahikumArANaM 2. nate, 2. na me, 2. najI, 2. narca, rU. nandavaMta, 4. napama / 8. hisAkumArI 2. miyaDu, 2. aniyavAda, 2. turiyADu, 2. hippA, rU. sadA, 4. sadavivamADuM ! baaukumaaraannN2. venkaMva, 2. maMgaLa, 2. 18, 2.madAvaI7, . maMgaLa, 4. rizTI. 10. thaNiyakumArANaM . ghola, 2. mahAvosa, 2. bAvara, 2. viyAvara, rU. naMDhiyAvara, 4. mahAnaMDhiyAvattA je pramANe nAgakumAronAM IndronAM viSayamAM kahyuM te pramANe A (devonAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. 3. suvarNakumAra devo para : (Indra-2) 1. veNudeva, 2. veNudAlI, (lokapAla-4) 1. citra, 2. vicitra, 3. citrapakSa, 4. vicitrapakSa. 4. vidhutakumAra devo para : (Indra-2) 1. harikAMta, 2. harisaha, (lokapAla-4) 1. prabha, 2. suprabha, 3. prakAMta, 4. suprabhakAMta. 5. agnikumAra devo para : (Indra-2) 1. agnisiMha, 2. agnimAnava, (lokapAla-4) 1. teja, 2. tejasiMha, 3. tejaskAMta, 4. teja:prabha. 6. dvIpakumAra devo para : (Indra-2) 1. pUrNa, 2. viziSTa, (lokapAla-4) 1. 25, 2. svarupa, 3. rupakAMta, 4. rupaprabha. 7. udadhikumAra devo para : (Indra-2) 1. jalakAMta, 2. jalaprabha, (lokapAla-4) 1. jala, 2. jalarupa, 3. jalakAMta, 4. jalaprabha. 8. dizAkumAra devo para : (Indra-2) 1. amitagati, 2. amitavAhana, (lokapAla-4) 1. sUryagati, 2. kSipragati, 3. siMhagati, 4. siMhavikramagati. 9. vAyakumAra devo para : (Indra-2) 1. velaMba, 2. prabhaMjana, (lokapAla-4) 1. kALa, 2. mahAkALa, 3. aMjana, 4. riSTa, 10. svanitakumAra devo para : (Indra-2) 1. ghoSa, 2. mahAghoSa (lokapAla-4) 1. Avarta, 2. vyAvarta, 3. naMdikAvarta, 4. mahAnaMdikAvarta. (te Adhipatya karatA rahe che) Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1922 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM bhANiyabbaM jahA asurkumaaraa| A badhAnuM varNana asurakumAronAM samAna karavuM joIe. pa. pisAya kumArANaM bhaMte ! devANaM kai devA AhevaccaM pra. bhaMte ! pizAcakumAro (vANavyaMtara devo) para keTalA -jAva-viharaMti ? deva Adhipatya karatA yAvatu-vicaraNa kare che ? u. goyamA!do devA AhevaccaM-jAva-viharaMti, taMjahA gautama ! tenA para be-be deva (Indra) Adhipatya karatA yAvatu- vicaraNa kare che, jemake - () 2. rAtre 2, 2. mAtA, 1. pizAcendra - 1, kALa ane 2. mahAkALa, (2) 6. suvuM, 2. parivuM, 2. bhUtendra - 1. surupa ane 2. pratirupa, (3) 2. punama ya, 2. mAjama ya, 3. yakSendra - 1, pUrNabhadra ane 2. maNibhadra, (4) 6. mane ya tahA, 2. mAmIne, 4. rAkSasendra - 1. bhIma ane 2. mahAbhIma, () . vinara, 2. jiM purise hatu, 5. kinnarendra - 1. kinnara ane 2. kiMguruSa, (6) 2. sapuri tu tA, 2. mahApufse, 6. puruSendra - 1. satpaSa ane 2. mahApuruSa, (7) 6. mAya, 2. madA , 7, mahoragendra - 1. atikAya ane 2. mahAkAya, (8) 2. jAtara jeva, 2. nayana 8. gaMdharvendra - 1. gItarati ane 2. gItayaza. ee vANamaMtarANaM devaannN| A badhA pizAcAdi vANavyaMtara devonAM adhipati IndronAM nAma che. joisiyANaM devANaMdodevA AhevaccaM-jAva-viharaMti jyotiSika devo para Adhipatya karatA te be deva te nahIM -vAva- vicaraNa kare che, jemake - 2. ya, 2. sUre yA 1. candra, 2. sUrya. pa. sohammIsANesu NaM bhaMte ! kappesu kai devA AhevaccaM pra. bhaMte ! saudharma ane IzAnakalpamAM Adhipatya -nava-vidati? karatAM keTalA deva -bhAvatu- vicaraNa kare che ? 3. goyamA ! rasa levA jAva-vidati, te nahIM - u. gautama ! dasa deva cAvata- vicaraNa kare che, jemake - 2. save viMTe phevarIyA, 2. some, 1. devendra devarAja zakra, 2. soma, rU. name, 4. vaje, 3. yama, 4. varuNa, che. temane, 6. kSAne vi TuvarAja, 5. vaizramaNa, 6. devendra devarAja IzAna, 7. sone. 8. name, 7. soma, 8. yama, 1. vaje, 20. sane 1 9, varuNa, 10. vaizramaNa. esA vattavayA savvesu vi kappesu ee va bhaanniybbaa| A badhu varNana badhAM kalpo (devalokanAM viSayamAM A pramANe kahevuM joIe. jeya iMdAteya bhaanniybbaa| je kalpanAM je Indra che tenuM nAma kahevuM joIe. - vicA. sa. 3, 3. 8, mu. 1-6 20. khAvApIvAmAM rokApAtrA jagadilI saMsthA pathai- 20. bhavanavAsI IndronI ane lokapAlonA ajhamahiSionI saMkhyAnuM prarupaNa : teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nagare guNasilae te kALa ane te samayamAM rAjagRha nAmaka nagara hatuM. ceie -jAva- parisA pddigyaa| tyAM guNazIlaka nAmanuM udyAna hatuM. (tyAM zramaNa bhagavAnuM mahAvIra svAmInuM samavasaraNa lAgela hato) vAvatupariSad (dharmopadeza (sAMbhaLIne) pAchI gaI. Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1923 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa bahave aMtevAsI therA bhagavaMto jaaisNpnnaa-jaav-vihrNti| tae NaM te therA bhagavaMto jAyasaDDhA jAyasaMsayA jahA goyamasAmI-jAva- pajjuvAsamANA evaM vayAsI pa. camarassa NaM bhaMte ! asuriMdassa asurakumAraraNNo kai aggamahisIo pannattAo? u. ajjo ! paMca aggamahisIo pannattAo, taM jahA . IkI 2, rAvI. rU. thaI. 4. vi . 6. mehatAM. tattha NaM egamegAe devIe aTThaTTha devIsahassa rivAra punattA pabhU NaM tAo egamegA devI annAiM aTTha'TTha devIsahassAiM parivAraM viuvittae evAmeva sapuvAvareNaM cattAlIsaM devIsahassA, se taM tuddie| te kALa ane te samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInAM ghaNA jAtisaMpanna Adi vizeSaNothI yukta aMtevAsI (ziSya) sthavira bhagavaMta vAvatu-vicaraNa karatA hatA. ekavAra te sthaviro (nA mana)mAM zraddhA ane zaMkA utpanna thaI ane te gautama svAmInI jema-pAvata-(bhagavAnanI) papAsanA karatA A pramANe pUchavA lAgyA - pra. bhaMte ! asurendra asurakumArarAja camaranI keTalI ajhamahiSio (mukhya devI) kahI che ? u. he Aryo ! (camarendranI pAMca) agamahiSio kahI che, jemake - 1. kALI, 2. rAjI, 3. rajanI, 4. vidyuta, 5. meghA. AmAMthI eka-eka agramahiSIno ATha-ATha hajAra devIono parivAra kahyo che. eka-eka devI bIjI ATha-ATha hajAra devIonAM parivAranI vikarvaNA karI zake che. A pramANe pUrvAparanI badhI maLIne (pAMca agramahiSIono parivAra) cAlIsa hajAra devIo che. A camarendrano truTika (aMtaHpura) che. pra. bhaMte! zuM asurendra asurakumArarAja camara camacaMcA rAjadhAnIne sudharmA sabhAmAM amara nAmanA siMhAsana para besIne potAnA aMtaHpuranI sAthe divya bhogone bhogavavAmAM samartha che ? u. he Aryo ! A artha samartha nathI. pra. bhaMte! zA mATe evuM kahevAya che ke - asurendra asukumArarAja camara camacaMcA rAjadhAnIne sudharmA sabhAmAM -yAvata- divya bhogone bhogavavAmAM samartha nathI ?" pa. pabhU NaM bhaMte ! camare asuriMde asurakumArarAyA camaracaMcAe rAyahANIe sabhAe suhammAe camaraMsi siMhAsaNaMsi tuDieNaM saddhiM divvAiM bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae? u. ajjo ! No iNaDhe smtthe| pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai nopabhU camare asuriMde asurakumArarAyA camaracaMcAe rAyahANIe sabhAe suhammAe -jAva- no divvAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae ? u. ajjo ! camarassa NaM asuriMdassa asurakumAraraNNo camaracaMcAe rAyahANIe sabhAe suhammAe mANavae ceiyakhaMbhaM vairAmaesu golavaTTasamuggaesu bahUo jiNasakahAo sannikkhittAo ciTThati, jAo NaM camarassa asuriMdassa asurakumAraraNNo annesiM ca bahUNaM asurakumArANaM devANa ya devINa ya accaNijjAo. baMdiNijjAo, namasaNijjAo, pUyaNijjAo,sakkAraNijjAo,sammANaNijjAo, kallANaM maMgalaM devayaM ceiyaM pajjuvAsaNijjAo bhavaMti, tesiM paNihAe no pabhU / uM. he Aryo ! asurendra asurakumArarAja camaranI camacaMcA nAmanI rAjadhAnInI sudharmA sabhAmAM mANavaka caityastaMbhamAM, vajamaya (hIrAnA) goLa DabbAmAM jina bhagavAnanI ghaNI asthio rAkhI che. jemake- asurendra asurakumArarAjanAM mATe tathA anya ghaNA asurakumAra devo ane devIonAM mATe arcanIya, vaMdanIya, namaskaraNIya, pUjanIya, satkArayogya ane sammAna yogya che. te kalyANaru 5, maMgalapa, devarUpa, caityarupa, paryApAsanIya che. mATe tenA praNidhAna (sAnidhyamAM) -vAvabhoga-bhogavavAmAM samartha nathI. Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1924 dravyAnuyoga bhAga-3 se teNaTheNaM ajjo ! evaM vuccai'nopabhUcamare asuriMde asurakumArarAyA camaracaMcAe rAyaDhALag -gAva-vidattiy I' pabhU NaM ajjo ! camare asuriMde asurakumArarAyA camaracaMcAe rAyahANIe sabhAe suhammAe camaraMsi sIhAsaNaMsi causaTThIe sAmANiyasAhassIhiM tAyattIsAe tAvattIsagehiM -jAva- annehiM ya bahUhiM asurakumArehiM devehi ya devIhi ya saddhiM saMparikhuDe mahayAhaya -jAva- bhuMjamANe viharittae kevalaM pariyAriddhIe no ceva NaM mehuNavattiyaM / pa. camarassa NaM bhaMte ! asuriMdassa asurakumAraraNNo somassa mahAraNNo kai aggamahisIo pannattAo? u. ajjo! cattAri aggamahisIopannattAo.taMjahA 2. vaU/T 2. #UTIxthA, rU.cittA , 4. vasuMdharA | tattha NaM egamegAe devIe egamegaMdevisahassaMparivAro pannatto, pabhU NaM tAo egamegA devI annaM egamegaM devisahassaM parivAraM viuvitte| evAmeva cattAri deva devisahassA se taM tuddie| eTalA mATe Aryo ! evuM kahevAya che ke - asurendra asurakumArarAja camaranI camacaMcA rAjadhAnImAM -yAvatu- divya bhoga-bhogavavAmAM samartha nathI. he Aryo ! te asurendra asurakumArarAja camara potAnI camacaMcA rAjadhAnInI sudharmAsabhAmAM camara siMhAsana para besIne cosaTha (64) hajAra sAmAnika devo, tetrIsa hajAra trAyastrizaka devo -vAva- bIjA ghaNA asurakumAra deva-devIothI parivRta thaIne vAdya ghoSonI sAthe cAvatu- divya bhogya bhogone kevaLa parivAranI RddhithI upabhoga karavAmAM samartha che. paraMtu maithunanimittaka bhoga bhogavavAmAM samartha nathI. pra. bhaMte ! asurendra asurakumArarAja camaranAM lokapAla soma mahArAjanI keTalI ajhamahiSio kahI che ? u. he Aryo ! tene cAra ajhamahiSio kahI che, jemake 1. kanakA, 2.kanakalatA, 3. citraguptA, 4. vasuMdharA, AmAMthI pratyeka devIno eka-eka hajAra devIono parivAra che. temAMthI pratyeka devI, eka-eka hajAra devIonAM parivAranI vidurvaNA karI zake che. A pramANe pUrvApara badhI maLIne cAra hajA2 deva-devIo hoya che. A soma lokapAlanuM aMtaHpura che. pra. bhaMte! zuM asurendra asurakumArarAja camaranAM lokapAla soma mahArAja potAnI somA nAmanI rAjadhAnInI sudharmAsabhAmAM soma nAmanA siMhAsana para besIne potAnA truTikanI sAthe divya bhoga bhogavavAmAM samartha che ? u. he Aryo ! je pramANe asurendra asurakumArarAja camaranAM saMbaMdhamAM kahyuM che te pramANe ahIM paNa jANavuM joIe. vizeSa Ano parivAra rAjaprazrIya sUtramAM varNita sUryAbhadevanAM parivAranA samAna jANavuM joIe. bAkI badhu varNana somA rAjadhAnInI sudharmA sabhAmAM maithunanimittaka bhoga bhogavavAmAM samartha nathI tyAM sudhI pUrvavat jANavuM joIe. pra. bhaMte! asarendra asurakumArarAja camaranAM lokapAla yama mahArAjanI keTalI ajhamahiSio -yAvatakahevAmAM AvI che ? pa. pabhUNaM bhaMte! camarassa asuriMdassa asurakumAraraNNo some mahArAyA somAerAyahANIe sabhAe suhammAe somaMsi sIhAsaNaMsi tuDieNaM, saddhiM divvAI bhogabhogAiM bhuMjamANe viharittae ? u. ajjo! avasesaM jahA camarassa, NavaraM-pariyAro jahA sUriyAbhassa / sesaM taM gheva -jAva- No peva NaM mehuNavattiyaM / pa. camarassa NaM bhaMte ! asuriMdassa asurakumAraraNNo jamassa mahAraNo kai aggamahisIo -jAvapaNNattAo? Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1925 . maMo ! jevA NavaraM - jamAe rAyahANIe / sesaM jahA somss| evaM varUNassa vi, NavaraM-varUNAe raayhaanniie| evaM vesamaNassa vi. Navara-vesamaNAe rAyahANIe, sesaM taM ceva-jAvaNo ceva NaM mehunnvttiyN| pa. balissa NaM bhaMte ! vairoyaNiMdassa vairoyaNaraNNo kai aggamahisIo -jAva- pannattAo? 3. gabbo ! una amahisI panattAgo, teM nahIM che. suMmA, 2. niMsumA, rU. raMbhA, 4. niraMbha, 6. mathaTT | tattha NaM egamegAe devIe aTThaTTha - u. he Aryo ! pUrvavata agamahiSio Adi jANavI joIe. vizeSa : yama lokapAlanI rAjadhAnI mA che. bAkI badhu varNana soma mahArAjanAM samAna jANavuM joIe. A pramANe (lokapAla) varuNa mahArAjanuM paNa varNana karavuM joIe. vizeSa : varuNa mahArAjanI rAjadhAnInuM nAma varuNA che. (bAkI badhuM varNana pUrvavat samajavuM joIe.) A pramANe (lokapAla) vaizramaNa mahArAjano viSayamAM paNa jANavuM joIe. vizeSa: vaizramaNanI rAjadhAnI vaizramaNA che. bAkI badhu varNana te tyAM maithunanimittaka bhoga bhogavavAmAM samartha nathI tyAM sudhI pUrvavat kahevuM joIe. pra. bhaMte vairocanendra vairocanarAja balInI keTalI agramahiSio vAva- kahI che ? u. he Aryo ! pAMca agramahiSio kahI che, jemake - 1. zuMbhA, 2. nizuMbhA, 3. raMbhA, 4. niraMbhA, 5. madanA. AmAMthI pratyeka devIno ATha-ATha hajAra devIono parivAra che. ItyAdi zeSa samagra varNana amarendranAM samAna jANavuM joIe. vizeSa : balIndranI rAjadhAnI balicaMcA nAmanI che ane parivAranuM varNana mIka udezakanAM samAna che. bAkI badhuM varNana maithuna nimittaka bhoga bhogavavAmAM samartha nathI tyAM sudhI pUrvavata jANavuM joIe. pra. bhaMte ! vairocane vairocanarAja balInAM lokapAla soma mahArAjanI keTalI ajhamahiSIo vAvata kahI che ? u. he Aryo ! cAra ajhamahiSio kahI che, jemake - 1. menakA, 2. subhadrA, 3. vijayA, 4. azanI. AnI eka-eka devIno parivAra eka-eka hajAra devIono che AdinuM samagra varNana amarendranAM lokapAla somanAM samAna jANavuM joIe ane lokapAla vaizramaNa sudhInuM varNana teja pramANe kahevuM joIe. sesaM jahA cmrss| NavaraM balicaMcAe rAyahANIe pariyAro / jahA mouddese| sesaM taM ceva -jAva- no ceva NaM mehuNavattiyaM / pa. balissa NaM bhaMte ! vairoyaNiMdassa vairoyaNaraNNo somassa mahAraNNo kai aggamahisIo -jAva pannattAo? 3. maMo! vAri sAmadikSI pUnattAgo, saMnahIM 2. mIna IT, 2. sumatkA, rU. vinaya, 4. basa ! tattha NaM egamegAe devIe egamegaM devIsahassaM privaaro| sesaM jahA camarasomassa evN-jaav-vesmnnss| Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1926 dharaNassa NaM bhaMte! nAgakumAriMdassa nAgakumAraraNNo kai aggamahisIo - jAva- pannattAo ? 3. makhkho ! cha gAmahitIyo patnattAo, taM nahA 5. ?. majA, 2. mA, rU. saterA, 4. soyAmaLI, 6. rUMvA, 6. dhAviSNuyA / 5. tattha NaM egamegAe devIe cha-cha devisahassA parivAro pannattAo / pabhU NaM tAo egamegA devI annAI cha-cha devisahassAiM pariyAraM viuvvittae / evAmeva sapuvvAvareNaM chattIsaM devisahassA, se ttaM tuddhi" / pa. pabhU NaM bhaMte ! dharaNe dharaNAe rAyahANIe sabhAe suhammAe dharaNaMsi sIhAsaNaMsi tuDieNa saddhiM divvAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae ? 3. akhkho ! Lo phaLaddhe samache, tesaM ta va -khAva- no ceva NaM mehuNavattiyaM / dharaNassa NaM bhaMte ! nAgakumAriMdassa kAlavAlassa logapAlassa mahAraNNo kai aggamahisIo -khAva-panattAo ? 3. ano! pattA gAmahitIopanattAbo, taM nahAchu. baso, r. vimA, rU. muLamA, 4. suvaMsa | tattha NaM egamegAe devIe egamegaM devI sahassaM parivAro paNNatto avasesaM jahA camaralogapAlANaM / evaM sesANaM tiha vi logapAlANaM / pa. bhUyANaMdassa NaM bhaMte! kai aggamahisIo paNNattAo ? 3. makhkho ! cha sAmahitIo patnattAo, taM nahA?. yA, 2. yaMsA, rU. muA, 4. caLAvarDa, 6. cAMtA, 6. sthaLamA avasesaM jahA dharaNassa / pa. bhUyANaMdassa NaM bhaMte! nAgakumAriMdassa nAgakumAraraNNo nAgacittassa logapAlassa mahAraNNo kai azahitIno -khAva- vaLattAo ? 3. abdo!ttAriJAhitIyopanattAmo, taM nahA dravyAnuyoga bhAga-3 pra. bhaMte ! nAgakumA2endra nAgakumArarAja dharaNanI keTalI agramahiSio yAvat- kahI che ? u. he Aryo ! dharaNendranI cha agramahiSio kahI che, jemake - 1. alA, 2. makkA, 3. satArA, 4. saudAminI, 5. IndrA, 6. ghanavidyut. temAMthI pratyeka agramahiSInI cha-cha hajAra devIono parivAra kahyo che ane te pratyeka devIo anya cha-cha hajA2 devIonAM parivAranI vikurvaNA karavAmAM samartha che. A pramANe pUrvAparanI badhI maLIne chatrIsa hajAra devIono A truTika (aMtaHpura) kahyo che. pra. bhaMte ! dharaNendra dharaNA nAmanI rAjadhAnInI sudharmA sabhAmAM dharaNa siMhAsana para besIne aMtaHpuranI sAthe divya bhogopabhogone bhogavavAmAM samartha che ? u. Aryo ! A artha samartha nathI. bAkI badhu varNana maithunavRttithI bhogavavAmAM samartha nathI tyAM sudhI pUrvavat kahevuM joIe. pra. bhaMte ! nAgakumArendra dharaNanAM lokapAla kAlavAla nAmanA mahArAjanI keTalI agramahiSio -yAvatkahI che ? pra. u. u. Aryo ! cAra agramahiSio kahI che, jemake - 1. azokA, 2. vimaLA, 3. suprabhA, 4. sudarzanA. AmAMthI eka eka devIno eka hajAra devIono parivAra kahyo che. bAkI varNana camarendranAM lokapAlanAM samAna samajavuM joIe. A pramANe (dharaNendranAM) bAkI traNa lokapAlonAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. bhaMte ! bhUtAnaMdanI keTalI agramahiSio kahI che ? Aryo ! cha agramahiSio kahI che, jemake w 1. rupA, 2. rupAMzA, 3. surupA, 4. rupakAvalI, 5. rupakAMtA, 6. rupaprabhA. zeSa samasta varNana dharaNendranAM samAna jANavuM joIe. pra. bhaMte ! nAgakumArendra nAgakumA2Aja bhUtAnaMdanA lokapAla nAgacittamahArAjanI keTalI agramahiSIo yAvat- kahI che ? u. he Aryo ! cAra agramahiSio kahI che, jemake Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1927 2. suiA, 2. suma, rU. sunAyA, 4. kumaLaTI 1. sunaMdA, 2. subhadrA, 3. sujAtA, 4. sumanA. avasesaM jahA camara logapAlANaM / zeSa varNana camarejanAM lokapAlonAM samAna jANavuM joIe. evaM sesANaM tiNha vi logapAlANaM / A pramANe zepa traNa lokapAlonuM varNana paNa (camarendranAM zeSa traNa lokapAlonAM samAna) jANavuM joIe. jedAhiNillAiMdAtesiMjahAdharaNassa, logapAlANa je dakSiNa dizAvata Indra che tenuM varNana dharaNendranAM vi tesiM jahA dhrnnlogpaalaannN| samAna tathA tenA lokapAlonuM varNana dharaNendranAM lokapAlonAM samAna jANavuM joIe. uttarillANaM iMdANaM jahA bhUyANaMdassa, logapAlANa uttara dizAvartI IndronuM varNana bhUtAnaMdanA samAna vi tesiM jahA bhUyANaMdassa logapAlANaM / tathA tenA lokapAlonuM varNana paNa bhUtAnaMdanAM lokapAlonAM varNananI samAna jANavuM joIe. NavaraM-iMdANaM savvesiM rAyahANIo sIhAsaNANi ya vizeSa : badhA IndronI rAjadhAnIo ane tenA srisnnaamgaanni| siMhAsanonAM nAma IndranAM nAmanI samAna jANavA. joIe. pariyAro jahA mouddese| tenA parivAranuM varNana moka udezakamAM kahyA anusAra jANavuM joIe. logapAlANaM sabvesiM rAyahANIo sIhAsaNANiya badhA lokapAlonI rAjadhAnIo ane tenA sarisanAmagANi pariyArojahA cmrlogpaalaannN| siMhAsanonAM nAma lokapAlonAM nAmanI samAna - vicA. sa. 20, 3. 1, gu. 2-28 jANavuM joIe. tathA tenA parivAranuM varNana amarejanAM lokapAlonAM parivAranAM varNananI samAna jANavuM joIe. 21. vaMtariMdANaM aggamahisI saMkhA parUvaNaM 21. vyaMtarendronI ajhamahiSionI saMkhyAnuM prarupaNa : pa. kAlassa NaM bhaMte ! pisAiMdassa pisAyaraNNo kaI pra. bhaMte ! pizAca pizAcarAja kALanI keTalI aggamahisIo pannattAo? amahiSio kahI che ? u. ajjo! cattAri aggamahisIo pannattAo, taM jahA he Aryo ! cAra ajhamahiSio kahI che, jemake - 1. vImA , 2. ma7_mA, rU. 3UT, 1. kamalA, 2. kamalaprabhA, 3. utpalA, 4. suvaMsa | 4. sudarzanA. tattha NaM egamegAe devIe egamegaM devisahassaM, AmAMthI pratyekadevInAM eka-eka hajAra devIono parivAra che. sesaM jahA camaralogapAlANaM pariyAro taheva / zeSa samagra varNana amarendranAM lokapAlonAM samAna parivAra sahita kahevuM joIe. NavaraM-kAlAe rAyahANIe kAlaMsi sIhAsaNaMsi / vizeSa : Ane kALA nAmanI rAjadhAnI che ane sesaM taM cev| kALa nAmanuM siMhAsana che, zeSa varNana pUrvavat jANavuM joIe. evaM mahAkAlassa vi| A pramANe pizAcendra mahAkALanuM varNana paNa karavuM joIe. Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1928 6. surUvassa NaM bhaMte ! bhUiMdassa bhUyaranno kai aggamahisIo paNNattAo ? 3. makhkho!ttAriJAhitIyopanattAbo, taMnahAchu. pavatI, 2. vadhupA, rU. supA, 4. sukSma | sesaM jahA kAlassa / evaM paDirUvagassa vi / 5. puNNabhaddassa NaM bhaMte ! jakkhiMdassa jakkharanno ka aggamahisIo paNNattAo ? 3. zabdo! zattAriJAhitIopannattAbo, taMnahA?. puLA, 2. vaghuttiyA, rU. 3ttamA, 4. tArA| sesaM jahA kAlassa / evaM mANibhaddassa vi / 5. bhImassa NaM bhaMte! rakkhasiMdassa kai aggamahisIo paNNattAo ? 3. ano! pattAritrAhitIovanattAmo, taMnahA2. 13mA, 2. 13mAvatI, rU. LA, 4. rayaLapamA | sesaM jahA kAlassa / evaM mahAbhImassa vi / 6. kinnarassa NaM bhaMte ! kai aggamahisIo paNNattAo ? 3. makhkho!ttAriJAhitIyopanattAno, tanahA?. vaheMsA, 2. zvetumatI, rU. ratimeLA, 4. ratiSviyA) sesaM taM ceva / evaM kiMpurisassa vi / pa. sappurisassa NaM bhaMte! kai aggamahisIo paNNattAo ? 3. anno!ttAragAmahimIgopanattAmo, taMnahA2. rohi), 2. navamiyA, 2. hirI, 4. puvatI sesaM taM ceva / evaM mahApurisassa vi / dravyAnuyoga bhAga-3 pra. bhaMte ! bhUtendra bhUtarAja surupanI keTalI agramahiSio kahI che ? u. Aryo ! cAra agramahiSIo kahI che, jemake - 1. rupavatI, 2. bahurupA, 3. surupA, 4. subhagA. zeSa badhu varNana kALanAM samAna jANavuM joIe. A pramANe pratirupendranAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. pra. bhaMte ! yakSendra yakSarAja pUrNabhadranI keTalI agramahiSIo kahI che ? u. he Aryo ! cAra agramahiSIo kahI che, jemake - 1. pUrNA, 2. bahuputrikA, 3. uttamA, 4. tArakA. zeSa badhu varNana kAlendranA samAna jANavuM joIe. A pramANe mANibhadra (yakSendra)nAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. pra. bhaMte ! rAkSasendra bhImanI keTalI agramahiSIo kahI che ? u. he Aryo ! cAra agramahiSIo kahI che, jemake 1. padmA, 2. padmAvatI, 3. kanakA, 4. ratnaprabhA. zeSa badhu varNana kAlendranAM samAna jANavuM joIe. A pramANe mahAbhIma (rAkSasendra)nAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. bhaMte ! kinnarendranI keTalI agramahiSIo kahI che ? Aryo ! cAra agramahiSIo kahI che, jemake - 1. avataMsA, 2. ketumatI, 3. ratisenA, 4. 2tipriyA. pra. u. zeSa varNana pUrvavat jANavuM joIe. A pramANe kiMpuruSendranAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. pra. bhaMte ! satpuruSendranI keTalI agramahiSIo kahI che ? 3. Aryo ! cAra agramahiSIo kahI che, jemake - 1. rohiNI, 2. navamikA, 3. DrI, 4. puSpavatI. zeSa varNana kALanAM samAna jANavuM joIe. A pramANe mahApuruSendranAM viSayamAM paNa samajavuM joIe. Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1929 pa. atikAyassaNaMbhaMte! kai aggamahisIopaNNattAo? pra. bhaMte ! atikAyendranI keTalI ajhamahiSIo kahI che ? u. ajjo! cattAriaggamahisIopannattAo.taM jahA- u. he Aryo ! cAra ajhamahiSIo kahI che, jemake - 2. muII, 2. muvatI, rU. madIrachI, 4. puTI 1. bhujagA, 2.bhujagavatI, 3. mahAkacchA, 4.phuTA. sesaM taM cev| zeSa varNana kALanAM samAna jANavuM joIe. evaM mahAkAyassa vi| A pramANe mahAkAyendranAM viSayamAM paNa samajI levuM joIe. pa. gItaratissa NaMbhaMte! kai aggamahisIo paNNattAo? pra. bhaMte ! gItaratIndranI keTalI ajhamahiSIo kahI che ? u. ajjo! cattAri aggamahisIopannattAo, taMjahA- u. he Aryo ! cAra ajhamahiSIo kahI che, jemake - 2. suvA , 2. vimastrI, rU. surA, 4. sarasvatI 1. sughoSA, 2. vimalA, 3. supsarA, 4. sarasvatI. sesaM taM cev| zeSa varNana pUrvavata jANavuM joIe. evaM gIyajasassa vi| A pramANe gItayaza IndranAM viSayamAM paNa jANI levuM joIe. sabbesiM eesiM jahA kaalss| A badhA IndronuM zeSa saMpUrNa varNana kAlendranAM samAna jANavuM joIe. NavaraM-sarisanAmiyAo rAyahANIo sIhAsa vizeSa : rAjadhAnIo ane siMhAsanonAM nAma nAni ca | IndronAM nAmanAM samAna che. se te jevA zepa badhu varNana pUrvavata che. - viya. sa. 20, 3. 6, ku. 21-26 22. gosavAne mAmahilI sevA prava- 22. jayotizkendronI ajhamahiSIonI saMkhyAnuM prANa : pa. caMdassa NaM bhaMte ! joisiMdassa joisaraNNo kai pra. bhaMte ! jayotizkendra jayotiSkarAja caMdranI keTalI aggamahisIo paNNattAo? agramahiSIo kahI che ? 3. saMo! vattAridipunattAzo.saMna u. he Aryo ! jayotirmendra caMdranI cAra ajhamahiSIo kahI che, jemake - 2. caMdrapumA, 2. siTAT, 1. caMdraprabhA, 2. jyonnAbhA, rU. kvimA, 4. umaMrA 3. arcimAlI, 4. prabhaMkarA. evaM jahA jIvAbhigame joisiyauddesae taheva / zepa samasta varNana jIvAbhigama sUtranAM jayotiSka udezakamAM kahyA anusAra jANavuM joIe. dUraja vi A pramANe sUryanAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. (sUryendranI cAra ajhamahiSIo che -) 2. surapumA, 2. mAvAmAM, 1. sUryaprabhA, 2. AtaprabhA, rU. vimA, 4. maMjarI | 3. arcimAlI, 4. prabhaMkarA. sesaM taM cev| zeSa badhu varNana pUrvavata kahevuM joIe. pa. iMgAlassa NaM bhaMte ! mahaggahassa kai aggamahisIo pra. bhaMte ! aMgAraka (maMgala) nAmanA mahAgrahanI paNNattAo? keTalI ajhamahiSIo kahI che ? Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1930 3. makhkho! rattariamahitIovanattAmo,taMnadA?. vinayA, 2. venayaMtI, rU. nayaMtI, 4. aparAniyA / sesaM jahA caMdassa / NavaraM-iMgAlavaDeMsae vimANaM iMgAlagaMsi sIhAsaNaMsi / sesaM taM ceva / evaM viyAlagassa vi / evaM aTThAsItIe vi mahAgahANaM bhANiyavvaM jAvabhAvakeussa / raj-vaDeMsagA sIhAsaNANi ya sarisanAmagANi / 5. 1. sakkassa NaM bhaMte! deviMdassa devaraNNo kai aggamahisIo paNNattAo ? 3. makhkho! gadya agamadisIyo pattattAmo, taM nahIM chu. paGamA, r.sivA, rU. suyo, 4. aMbU, dh. amalA, 6. maccharA, 7. namiyA, 8. rohiI sesaM taM caiva / - vicA. sa. o 0, 3. +, su. 27-20 22. vemALiyAMvALo pALa ya gahitIsaMvAva- 23, vaimAnikendronI ane lokapAlonI agramahiSIonI saMkhyAnuM prarupaNa : tattha NaM egamegAe devIe solasa-solasa devisahassA pariyAro pannatto / bhU NaM tAo egamegA devI annAiM solasa- solasa devisahassA pariyAraM viubvittae / evAmeva sapuvvAvareNaM aTThAvIsuttaraM devisayasahassaM, setaM tuDie / pabhU NaM bhaMte! sakke deviMde devarAyA sohamme kappe sohammavaDeMsae vimANe sabhAe suhammAe * sakkaMsi sIhAsaMNasi tuDieNaM saddhiM divvAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae ? 3. ano! tema nahIM samarasa dravyAnuyoga bhAga-3 u. he Aryo ! cAra agramahiSIo kahI che, jemake - 1. vijyA, 2. vaijayaMtI, 3. jayaMtI, 4. aparAjItA. zeSa samagra varNana caMdranA samAna jANavuM joIe. vizeSa : AnA vimAnanuM nAma aMgArAvataMsaka ane siMhAsananuM nAma aMgAraka kahevuM joIe. zeSa samagra varNana pUrvavat jANavuM joIe. A pramANe vyAlaka nAmanA grahanAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. A pramANe aThyAsI(88)mahAgrahonAM viSayamAM bhAvaketu graha sudhI jANavuM joIe. vizeSa : avataMsako ane siMhAsanonAM nAma IndranA nAmanAM anurupa che. zeSa badhu varNana pUrvavat jANavuM joIe. pra. bhaMte ! devendra devarAja zakranI keTalI agramahiSIo kahI che ? u. he Aryo ! ATha agramahiSIo kahI che, jemake - 1. padmA, 2. zivA, 3. zreyA, 4. aMjU, 5. amalA, 6. apsarA, 7. navamikA, 8. rohiNI. AmAMthI pratyeka devIno soLa-soLa hajAra devIono parivAra kahevAmAM Avyo che. AmAMthI pratyeka devI soLa-soLa hajAra devIonAM parivAranI vikurvaNA karI zake che. A pramANe pUrvApara badhI maLIne eka lAkha aThyAvIsa hajAra devIono parivAra hoya che. A zakranuM aMtaHpura che. A eka truTika (devIono varga) kahevAya che. pra. bhaMte ! zuM devendra devarAja zakra saudharmakalpa (devaloka )mAM saudharmAvataMsaka vimAnamAM sudharmasabhAmAM zakra nAmanuM siMhAsana para besIne potAnA (ukta) truTikanI sAthe bhoga bhogavavAmAM samartha che ? u. he Aryo ! AnuM samagra varNana camarendranAM samAna jANavuM joIe. For Private Personal Use Only Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1931 pa. sakkassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaraNNo somassa pra. bhaMte ! devendra devarAja zakranAM lokapAla soma mahAraNNo kai aggamahisIo paNNattAo? mahArAjAnI keTalI ajhamahiSIo kahI che ? 3. sajjo! vArika hisso pUnAgo. taMgadA- u he Aryo ! cAra ajhamahiSIo kahI che, jemake - che. rohiNa, 2. maLA, rU. nittA, 4. soma 1. rohiNI, 2. madanA, 3. citrA, 4. somA. tatya NaM egamegA sesaM jahA cmrlogpaalaannN| AmAMthI pratyeka agramahipIonI devI parivAranuM varNana amarendranAM lokapAlonAM samAne jANavuM jeIe. Navara-sayaMpabhe vimANe sabhAe suhammAe somaMsi vizeSa:svayaMprabha nAmanA vimAnamAM sudharmAsabhAmAM sIhAsaNaMsi-jAva-nocevaNaM mehuNavattiyaM bhuMjamANe soma nAmaka siMhAsana para besIne vAvatuvihritte| maithunanimittaka bhoga bhogavavAmAM samartha nathI. sesaM taM ceva, ItyAdi pUrvavata jANavuM joIe. evaM-jAva-vesamaNassa jahA tiyse| A pramANe vaizramaNa lokapAla sudhI tRtIya zatakanA anusAra varNana karavuM joIe. pa. IsANassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaraNNo kai aggama- pra. bhaMte!devendradevarAja IzAnanI keTalI ajhamahiSIo hisIo paNNattAo? kahI che ? u. ajjo! aTTha aggamahisIo pannattAo, taM jahA- u. he Aryo ! ATha amahiSIo kahI che, jemake - 2. vhA, 2. gdarA, rU. rAmA, 4. rAmaravivA, 1. kRSNA, 2. kRSNarAjI, 3. rAmA, 4, rAmarakSitA, 5. vasuM, 6. vasuzuptA, 7. vasumittA, 8. vasuMdharA ! 5. vasu, 6. vasuguptA, 7. vasumitrA, 8, vasuMdharA. tattha NaM egamegAe, sesaM jahA sakkassa / AmAMthI pratyeka agramahipIonAM parivAra AdinuM samasta varNana zakendranAM samAna jANavuM joIe. pa. IsANassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaraNNo somassa pra. bhaMte ! devendra devarAja IzAnanAM lokapAla soma mahAraNNo kai aggamahisIo paNNattAo? mahArAjanI keTalI ajhamahipIo kahI che ? u. ajjo! cattAri aggamahisIopannattAo, taMjahA- u. he Aryo ! cAra ajhamahiSIo kahI che, jemake - 2. puThavI, 2. rA, rU. rayaLa, 4. viSnA 1. pRthvI, 2. rAtri, 3. rajanI, 4. vidyu. tattha NaM sesaM jahA sakkassa logpaalaannN| AmAMthI pratyeka agramahipInI devIonAM parivAra AdinuM samagra varNana zakendranAM lokapAlonAM samAna che. have nAva- vAsa A pramANe varuNa lokapAla sudhI jANavuM joIe. - vicA. sa. 20, 36, su. 3 0-rUpa 24, seviMdrasAde jorApAna e manamahilIga- 24. devendra zukra ane IzAnanAM lokapAlonI ajhamahiSIo : sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo aTTha devendra devarAja zakranAM lokapAla soma mahArAjanI ATha amgamahisIo pnnnnttaao| agramahiSIo kahI che. - TAI ma. 8, yu. 622 sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo cha devendra devarAja zakranAM lokapAla yama mahArAjanI cha aggamahisIo pnnnnttaao| agramahiSIo kahI che. - TAii. . 6, ku. 106 2() TAi ba, 6, mu. 506 (cha agamahiSIo) (4) vi. sa. 20, 3, 6, su. rU4 (cAra agrasahiSIo) Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1932 dravyAnuyoga bhAga-3 sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo varUNassa mahAraNo satta devendra devarAja zakranAM lokapAla varuNa mahArAjanI sAta aggamahisIo pnnnnttaao| agrasahiSIo kahI che. -TAmAM ma. 7, ku. 174 IsANassa NaM deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo satta devendra devarAja IzAnanAM lokapAla soma mahArAjanI aggamahisIo pnnnnttaao| sAta ajhamahiSIo kahI che. jamassa mahAraNNo evaM cev| A pramANe lokapAla yama mahArAjanI paNa jANavI - . 7, ku. 174 joIe. IsANassa NaM deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNNo devendra devarAja IzAnanAM lokapAla vaizramaNa mahArAjanI aTTha aggamahisIo pnnnnttaao| ATha agramahiSIo kahI che. -DA sa. 8, su. 622 ra6. vimAku vihiM divyA mobAre muMgA parvane- 25. kalpa vimAnomAM devendro dvArA divya bhAgone bhogavavAnuM prANa : pa. jAhe NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA divvAiM bhoga- pra. bhaMte ! jyAre devendra devarAja zakra divya bhogopabhogaaii bhuMjiukAme bhavai se kahamidANiM pakarei? bhogone bhogavavAnAM Icchuka hoya tyAre te samaye zuM kare che ? u. goyamA! tAhe cevaNaM se sakke deviMde devarAyA egaM mahaM u. gautama ! te samaye devendra devarAja zakra eka mahAna nemipaDirUvagaM viubvai, egaM joyaNasayasahassaM nemipratirupaka (cakranAM sadazagoLAkAra sthAna)nI AyAmavikkhaMbheNaM, tiNNijoyaNasayasahassAiMsolasa vidurvaNA kare che. je laMbAI-pahoLAImAM eka ya joyaNasahassAiM do ya sayAI sattAvIsAhiyAI lAkha yojana hoya che, tenI paridhi traNa lAkha kosa tiyaM aTThAvIsAhiyaMdhaNusayaM terasa ya aMgulAI soLa hajAra, baso satyAvIsa (227) yojana addhaMgulaM ca kiMci visesAhiyaM parikkhivaNaM, traNa kosa ekaso aThyAvIsa (128) dhanuSa ane kaMIka vadhAre sADAtera aMguLanI hoya che. tassa NaM nemipaDirUvagassa uvariM bahusamaramaNijje te nemipratirupaka (cakranAM samAna goLAkAra te bhUmibhAge pannatte -jAva- maNINaM phaaso| sthAna)nAM upara atyaMta samataLa ane ramaNIya bhUbhAga kahyo che. tenuM varNana maNionAM sparza sudhI karavuM joIe. tassa NaM nemipaDirUvagassa bahumajjhadesabhAge tattha te nemipratirupakanAM ThIka madhyabhAgamAM eka mahAnuM NaM mahaMegaMpAsAyavaDeMsagaMviuvvai,paMca joyaNasayAI prAsAdAvataMkanI vikarvaNA kare che. jenI uMcAI uDuDhaM uccatteNaM aDhAijjAI joyaNasayAI pAMca yojanAnI ane laMbAI - pahoLAI aDhIso vikkhNbhennN| yojananI che. abbhuggayamUsiya vaNNao-jAva-paDirUve / te prAsAda abhyagata atyaMta ucuM che. ItyAdi varNana darzanIya ane pratirupa sudhI karavuM joIe. tassa NaM pAsAyavaDeMsagassa ulloe paumalayA te prAsAdAvataMsakanA Uparano bhUbhAga pahmalatA maricitte khAva-paDi ! AdinA citrothI citrita cAvatu- pratirupa che. tassa NaM pAsAyavaDeMsagassa aMto bahusamaramaNijje te prAsAdAvartasakanAM bhItarano bhUbhAga atyaMta bhUmibhAge -jAva- maNINaM phAso / sama ane ramaNIya kahyo che. ItyAdi varNana maNIonAM sparza sudhI karavuM joIe. Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1933 maNipeDhiyA aTThajoyaNiyA jahA vemANiyANaM / tIse NaM maNipeDhiyAe uvariM mahaM ege devasayaNijje viubvai / sayaNijja vaNNao-jAva-paDirUve / tattha NaMsesakkedeviMde devarAyA aThahiM aggamahisIhiM saparivArAhiM dohi ya aNiehiM-1. naTTANieNa ya 2.gaMdhavvANieNa yasaddhiM mahayAhayanaTTa-jAvadivvAiM bhogabhogAiM bhuMjamANe vihri| pa. jAheNaMbhaMte! IsANedeviMdedevarAyA dibvAiMbhogabhogAI bhuMjiukAme bhavai, te kahamiyANi pakarei ? u. goyamA ! jahA saketahA IsANe vinirvsesN| evaM saNaMkumAre vi, navaraM-pAsAyavaDeMsao chajjoyaNasayAiM ur3aDhaM uccatteNaM, tiNNi joyaNasayAI vikkhaMbheNaM / tyAM vaimAnikonI maNipIThikAnAM samAna ATha yojana lAMbI-pahoLI maNIpIThikA che, te maNipIThikAnAM upara eka moTI deva zaidhyAnI vidurvaNA kare che. te devI zaiyyAnuM varNana pratirupa che tyAM sudhI karavuM joIe. tyAM devendra devarAja zakra saparivAra ATha agamahiSIonI sAthe tathA nATyAnIka ane gaMdharvonIka A be sainya maMDaLIonI sAthe jorajorathI vagADe tevA vAdyo AdinI sAthe divya bhogopabhogono yAvata- upabhoga karato thako rahe che. pra. bhaMte ! jyAre devendra devarAja IzAna divya bhogopabhogono upabhoga karavAno Icchuka hoya tyAre te samaye zuM kare che ? gautama ! je pramANe zakranAM mATe kahyuM che te pramANe samagra varNana IzAnendranAM mATe paNa karavuM joIe. A pramANe sanatkArendranAM mATe paNa kahevuM joIe. vizeSa : tenA prAsAdAvAMsakonI uMcAI chaso (60) yojananI che ane laMbAI-pahoLAI traNaso yojananI che. ATha yojanAnI maNipIThikAnuM varNana te pramANe kahevuM joIe. te maNIpIThikAnAM upara eka vizALa siMhAsananI vidurvaNA kare che. je parivAra sahita kahevuM joIe. tyAM devendra devarAja sanakumAra bottera hajAra sAmAnika devo -vAva- caturgaNita bottera hajAra (be lAkha ayAsI hajAra) AtmarakSaka devo ane ghaNA sanakumAra kalpavAsI vaimAnika devothI parivRtta thaIne jora-jorathI vagADatA vAdyo AdinI sAthe divya bhogopabhogono upabhoga karatA rahe che. A pramANe jema sanakumAra (devendronuM varNana karyuM che teja pramANe prANata ane azruta kalpa sudhInAM IndronuM varNana karavuM joIe. vizeSaH jeno jeTalo parivAra hoya teTaluM kahevuM joIe. prAsAdanI uMcAI potAnA kalpanAM vimAnonI uMcAInAM barAbara ane laMbAI-pahoLAI tenAthI aDadhI -cAvatu- azruta kalpanAM prAsAdAvataMsaka navaso yojana uMcA ane cAraso pacAsa yojana lAMbA pahoLA che. maNipeDhiyA taheva atttthjoynniyaa| tIseNaM maNipeDhiyAe uvariMettha NaM mahegaMsIhAsaNaM viubvai, saparivAraM bhANiyabbaM / tattha NaM saNaMkumAre deviMde devarAyA bAvattarIe sAmANiyasAhassIhiM-jAva-cauhiM ya bAvattarIhiM AyarakkhadevasAhassIhiM bahUhiM saNaMkumAra kappavAsIhiM vemANiehiM devehi ya saddhiM saMparikhuDe mahayA haya-naTTa-jAva-divvAiMbhogabhogAiM jamANe vidarA evaM jahA saNaMkumAre tahA-jAva-pANao accuo| navaraM-jo jassa parivAro so tassa bhaanniybvo| pAsAya uccattaM jaM saesu-saesu kappesu vimANANaM uccattaM addhaddhaM vitthAro -jAva- accuyassa nava joyaNasayAiM ur3aDhaM uccatteNaM addha paMcamAI joyaNasayAI vikkhaMbheNaM / Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1934 dravyAnuyoga bhAga-3 tattha NaM goyamA ! accue deviMde devarAyA dasahiM he gautama! temAM devendra devarAja ayyata dasa hajAra sAmANiyasAhassIhiM -jaav-vihri| sAmAnika devonI sAthe bhogopabhogano upabhoga 32tA -yAvata- viyare che. sesaM taM cev| zeSa badhuM varNana pUrvavata jANavuM joIe. - viyA. sa. 14, u. 6, su. 6-9 26. vemANiya deviMdANaM parisAo 27. vaimAni devendrInI pariSahAmI: . pa. (1) sakkassa gaMbhaMte! deviMdassa devaranno kai parisAo pra. (1)mate ! hevendra hevA zanI 3TI pariSahAmo paNNattAo? sii cha ? u. goyamA ! tao parisAo paNNattAo, taM jahA- 6. gautama ! ! parivAmI 30 cha, sebha - 1. samiyA, 2. caMDA, 3. jAyA, 1. samitA, 2. yaM51, 3. 14, 1. abhiMtariyA samiyA, 1. mAbhyaMtara parihAne samitA, 2. majjhimiyA caMDA, 2. madhyama pariSadAne caMDA ane 3. bAhiriyA jaayaa| 3. pAhA pariSahAne yA vAmAM Ave che. pa. sakkassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaranno - pra. bhaMte ! hevendra he12|4 zanI - 1. abhitariyAe parisAe kai devasAhassIo 1. AtyaMtara pariSadamAM keTalA hajAra deva kahyA paNNattAo? cha? majjhimiyAe parisAe kai devasAhassIo 2. madhyama pariSaddhAM keTalA hajAra deva kahyA che? paNNattAo, 3. bAhiriyAe parisAe kai devasAhassIo 3. bAhya pariSaDhyAM keTalA hajAra deva kahyA che? paNNattAo? u. goyamA ! sakkassa NaM deviMdassa devaranno - 6. gautama ! hevendra he1204 zanI - 1. abhiMtariyAeparisAe bArasa devasAhassIo 1. AtyaMtara pariSadUmAM bAra hajAra deva kahyA che, paNNattAo, 2. majjhimiyAe parisAe cauddasa devasA 2. madhyama pariSaddhAM cauda hajAra deva kahyA che, hassIo paNNattAo, 3. bAhiriyAe parisAe solasa devasAhassIo 3. bAhya pariSaddha soLa hajAra deva kahyA che, tathA paNNattAo, tahAabhiMtariyAe parisAe satta devIsayANi 1. AtyaMtara pariSaddhAM sAtaso devIo kahevAmAM paNNattAI, bhAvI che. 2. majjhimiyAe chacca devIsayANi paNNattAI, 2. madhyama pariSadamAM chaso devIo kahevAmAM sAvI cha, 3. bAhiriyAe paMca devIsayANi pnnnnttaaii| 3. bAhya pariSadumAM pAMcaso devIo kahevAmAM sAvI che. pa. (2) IsANassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaranno kai pra. (2) mate ! hevendra 152 / 4 zAnanI dI parisAo paNNattAo? pariSadAo kahI che ? u. goyamA ! tao parisAo paNNattAo, taM jahA- 6. gautama ! traepariyahI cha, ma - 1.samiyA, 2. caMDA, 3. jaayaa| 1. samitA, 2. yaMDa, 3. MyA. Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1935 zeSa varNana zakendranAM samAna pUrvavat kahevuM joIe. vizeSa: 1. AtyaMtara pariSaddhAM dasa hajAra deva idA che. 2. madhyama pariSadUmAM bAra hajAra deva kahyA che. taheva sabbaNavaraM-1. abhiMtariyAe parisAe dasa devasAhassIo paNNattAo, 2. majjhimiyAe parisAe bArasa devasAhassIo paNNattAo, 3. bAhiriyAeparisAe cauddasa devasAhassIo paNNattAo, tahAabhiMtariyAe parisAe nava devIsayANi paNNattA, majjhimiyAe parisAe aTTha devIsayANi paNNattA, 3. bAhiriyAeparisAe satta devIsayANi pnnnnttaa| 3. pAya pariSabhAM yauha 2 11. tyAcha, tathA 2. 1. AtyaMtara pariSadamAM navaso devIo kahevAmAM AvI che, 2. madhyama pariSadUmAM AThaso devIo kahevAmAM sAvI cha, 3. bAhya pariSadUmAM sAtaso devIo kahevAmAM mAvI cha. (3) sanakumArendranI pUrvavata samitAdi traNa pariSadAo kahI che. vizeSa : 1. AtyaMtara pariSadUmAM ATha hajAra deva hyA cha. 2. madhyama pariSadUmAM dasa hajAra deva kahyA che. (3) saNaMkumArassa tao parisAosamiyAitaheva NavaraM-1. abhitariyAe parisAe aTTha devasAhassIo paNNattAo, 2. majjhimiyAe parisAe dasa devasAhassIo paNNattAo, bAhiriyAe parisAe bArasa devasAhassIo pnnnnttaao| (4) evaM mAhiMdassa vi tao parisAo. 3. bAA 3. bAhya pariSadUmAM bAra hajAra deva kahyA che. (4) A pramANe mAhendra devarAjanI paNa traNa pariSadAo kahI che. vizeSa : 1. AtyaMtara pariSadUmAM cha hajAra deva idA che. 2. madhyama pariSamAM ATha hajAra deva kahyA che. 3. bAhya pariSaddhAM dasa hajAra deva kahyA che. NavaraM-1.abhiMtariyAeparisAecha devasAhassIo paNNattAo, 2. majjhimiyAe parisAe aTTha devasAhassIo paNNattAo, 3. bAhiriyAe parisAe dasa devasAhassIo pnnnnttaao| (5) baMbhassa vi tao parisAo paNNattAo - 1. abhiMtariyAe cattAri devasAhassIo paNNattAo, 2. majjhimiyAe cha devasAhassIo paNNattAo, 3. bAhiriyAe aTTha devasAhassIo pnnnnttaao| (6) laMtagassa vi tao parisAo paNNattAo - 1. abhiMtariyAe parisAe do devasAhassIo paNNattAo, (5)baha dorendranI patra pariSAso ch1. AtyaMtara pariSadamAM cAra hajAra deva kahyA che. 2. madhyama pariSaddhAM cha hajAra deva kahyA che. 3. bAhya pariSahnAM ATha hajAra deva kahyA che. (6) eitandranI 55 trAsa pariSahAmo ch1. AtyaMtara pariSadUmAM be hajAra deva kahyA che. Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1936 dravyAnuyoga bhAga-3 2. majjhimiyAeparisAe cattAridevasAhassIo 2. madhyama pariSamAM cAra hajAra deva kahyA che. paNNattAo, 3. bAhiriyAe cha devasAhassIo pnnnnttaao| 3. bAhya pariSaDmAM cha hajAra deva kahyA che. (7) mahAmusA vi to pariNAmo patto- (7) mahAzakrendranI paNa traNa pariSadAo kahI che1. abhiMtariyAe egaM devasahassaM paNNattaM, 1. AtyaMtara pariSadamAM eka hajAra deva kahyA che. 2. majjhimiyAe do devasAhassIo paNNattAo, 2. madhyama pariSahmAM be hajAra deva kahyA che. 3. bAhiriyAe cattAri devasAhassIo pnnnnttaao| 3. bAhya pariSamAM cAra hajAra deva kahyA che. (8) sahassAre vi tao parisAo paNNattAo - (8) sahastrArendranI paNa traNa pariSadAo kahI che1. abhiMtariyAeparisAepaMca devasayA paNNattA, 1. AtyaMtara pariSaddhAM pAMcaso deva kahyA che. 2. majjhimiyAe parisAe egA devasAhassI 2. madhyama pariSaddhAM eka hajAra deva kahyA che. gviT[, 3. bAhiriyAe parisAe do devasAhassIo 3. bAhya pariSamAM be hajAra deva kahyA che. pnnnnttaao| (9) ANaya-pANayassa vi tao parisAo (9)Anata-prANatendranI traNa pariSadAo kahI che. paNNattAoNavara-1. abhiMtariyAe aDDhAijjA devasayA vizeSa : 1. AtyaMtara pariSadamAM aDhIso deva paNNattA, kahyA che. 2. mAimiyApaMja vasayA TvwttA, 2. madhyama pariSaDmAM pAMcaso deva kahyA che. 3. bAhiriyAe egA devasAhassI pnnnnttaa| 3. bAhya pariSAM eka hajAra deva kahyA che. (10) accuyassa NaM deviMdassa tao parisAo (10) devendra devarAja ayyatanI traNa pariSadAo paNNattAo kahI che - 1. abhiMtariyAe devANaM paNavIsaM sayaM paNNattaM, 1. AtyaMtara pariSaddamAM ekaso paccIsa deva kahyA che. 2. majjhimiyAe aDDhAijjAsayA paNNattA, 2. madhyama pariSaddhAM baso pacAsa deva kahyA che. 3. bAhiriyAe paMcasayA pnnnnttaa| 3. bAhya pariSa pAMcaso deva kahyA che. - navA. pari. 3, 3. 2, mu. 216 ra7. vena hevAne lAyasorsa giAvava- 27. vaimAnika devonAM sAtA saukhya ane addhi AdinuM prarupaNa : pa. bhaMte ! sohammIsANadevA kerisayaM sAyAsokkhaM pra. bhaMte ! saudharma IzAnakalpanAM deva kevA prakAranAM paccaNubbhavamANA viharaMti ? sAta-saukhya anubhava karatAM vicare che ? u. goyamA ! maNuNNA saddA -jAva- maNuNNA phAsA - u. gautama ! raiveyaka sudhI te manojJa zabda -yAvatugAva-vijJAA manojJa sparzI dvArA sukhano anubhava karatAM vicare che. aNuttarovavAiyA aNuttarA saddA -jAva- phaasaa| anuttaropapAtika deva anuttara (sarvazreSTha) zabdajanya vAva- anuttara sparzajanya sukhono anubhava kare che. pa. bhaMte ! sohammIsANesu devANaM kerisayA iDDhI pra. aMte ! saudharma IzAna devonI Rddhi kevI kahevAmAM paNNattA? AvI che ? Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1937 3. nAyamI ! maTiDhiyAM mahinthA -gAva- u. gautama ! ayyata devo sudhI te mahAnuM RddhivALA, mahANubhAgA iDDhIe paNNattA -jAva- accuo| mahAnuM zutivALA -cAvatu- mahAprabhAvazALI RddhithI yukta kahyA che. gevijjaNuttarA ya sabve mahiDDhiyA -jAva- sabve raiveyaka ane anuttara deva je saMpUrNa mahAnuM mahANubhAgA aNiMdA -jAva- ahamiMdA NAmaM te RddhivALA -cAvatu- saMpUrNa mahAprabhAvazALI che devagaNA paNNattA, samaNAuso ! tenA Indra nathI -pAvatu- he AyuSyamAn zramaNa ! te deva ahamindra' kahevAya che. - navA. . 2, ku. 203 pa. sohammIsANesu NaM bhaMte ! kappesu devA kerisayaM khuhaM pra. bhaMte ! saudharma-IzAna kalpanA deva kevI bhUkha pivAsaM paccaNubbhavamANA viharaMti ? tarasano anubhava kare che ? u. goyamA ! tesi NaM devANaM Natthi khuhaM pivaasaa| u. gautama!te devone bhUkhatarasano anubhava thato nathI. have gAva- gayttarovanArA A pramANe anuttaro papAtika sudhInAM devonAM mATe - nIvA. Di. , ku. 20 rU. jANavuM joIe. 28. premaLa jevA sarIrAje ya-dhi- prava- 28. vaimAnika devonAM zarIranAM varNa, gaMdha ane sparzanuM prarupaNa : pa. sohammIsANesu NaM bhaMte ! kappesu devANaM sarIragA pra. bhaMte! saudharma IzAna kalpomAM devonAM zarIra kevA kerisayA vaNNeNaM paNNattA? varNanAM kahyA che ? u. goyamA ! kaNagattayarattAbhA vaNNeNaM pnnnnttaa| u. gautama! tapelA svarNa jevA lAla varNavALA kahyA che. saNaMkumAra mAhiMdesu NaM pauma-pamhagorA vaNNeNaM sanatkAra ane mahendra kalpamAM devonAM zarIra pattA | padma jevA gauravarNavALA kahyA che. pa. baMbhaloe NaM bhaMte ! kappesu devANaM sarIragA kerisayA pra. bhaMte ! brahmaloka kalpanAM devonAM zarIra kevA vaNNeNaM paNNattA? varNavALA kahyA che ? u. goyamA ! allamahugapupphavaNNAbhA pnnnnttaa| u. gautama ! bhInA mogarAnAM phUla jevA (zveta) varNavALA kahyA che. pa. laMtae NaM bhaMte ! kappesu devANaM sarIragA kerisayA pra. bhaMte ! lAMtaka kalpamAM devonAM zarIra kevA varNavALA vaNNeNaM paNNattA ? kahyA che ? u. goyamA ! sukkilA vaNNeNaM pnnnnttaa| u. gautama ! zukla varNavALA kahyA che. pd -va- nevennA raiveyaka devonAM zarIra paNa evA ja varNavALA che. aNuttarovavAiyA paramasukkillA vaNNeNaM pnnnnttaa| anuttaropapAtika devonAM zarIra atyaMta zukla varNavALA kahyA che. pa. sohammIsANesu NaM bhaMte ! kappesu devANaM sarIragA pra. bhaMte! saudharma-IzAna kalpomAM devonAM zarIra kevI kerisayA gaMdheNaM paNNattA ? gaMdhavALA kahyA che ? u. goyamA ! se jahANAmae koTThapuDANa vA taheva sarva u. gautama ! koSThapuTa Adi jevA pahelAnAM samAna -jAva-maNAmataragA ceva gaMdheNaM pnnnnttaa| ja vAva- atyaMta manamohaka gaMdhavALA kahyA che. ve navi-majurovavADiyA A pramANe anuttaropapAtika devo sudhI zarIranI gaMdha jANavI joIe. Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1938 pa. sohammIsANesu NaM bhaMte ! kappesu devANaM sarIragA keriyA phAseNaM paNNattA ? 3. goyamA ! cira-masaya-Lihatu?mAna chavi hrAmeLa paNNattA / va -khAva- anuttarovavALA / . nIvA. 5. 2, su. 202 (6) - 29. vaimANiya devANaM vibhUsA kAmabhogANa ya parUvaNaMpa. sohammIsANA devA kerisayA vibhUsAe paNNattA ? 3. goyamA ! tuvijJA vAttA, taM nahIM 2. veindriyasarIrA ya, 2. avenavviyasarIrA ya / 1. tattha paMje se ve uvviyasarIrA te hAravirAiyavacchA -jAva- dasa disAo ujjovemANA pabhAsemANA -nAva- parivA 1. 2. tattha NaM je se aveubviyasarIrA te NaM AbharaNavasaNarahiyA pagaitthA vibhUsAe paNNattA / pa. sohammIsANesu NaM bhaMte ! kappesu devIo kerisayAo vibhUsAe paNNattAo ? 3. goyamA ! TuvidhAo vaLattAo, taM nahAchu. vepacitarIrAmo ya, 2. gaveruviyasarIrAmo ya / 1. tattha NaM jAo veubviyasarIrAo tAo suvaNNasaddAlAo suvaNNasaddAlAI vatthAiM pavara parihiyAo caMdANaNAo caMdavilAsiNIo caMdaddhasamaNiDAlAo siMgArAgAracArUvesAo saMzaya -LAva- pAsAgo -gAva- DivAmo 2. tattha NaM jAo aveubviyasarIrAo tAo NaM AbharaNavasaNarahiyAo pagaitthAo vibhUsAe vaLattAo, setevu devIne tyi -khAva- ga zuo vejjagadevA kerisayA vibhUsAe paNNattA ? 29. dravyAnuyoga bhAga-3 pra. bhaMte ! saudharma- IzAna kalpomAM devonAM zarIra kevA sparzavALA kahyA che ? u. gautama ! sthira-mRdu-snigdha jevA sukumAla sparzavALA kahyA che. A pramANe anuttaropapAtika devo sudhInA zarIrano sparza kahyo che. vaimAnika devonI vibhUSA ane kAmabhogonuM prarupaNa : pra. bhaMte ! saudharma IzAna kalpanAM deva kevI vibhUSAvALA kahyA che ? u. gautama ! te deva be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. vaikriya zarIravALA, 2. avaikriya zarIravALA, 1. temAM je vaikriyazarIra (uttara vaikriya) vALA che te hArAdithI suzobhita vakSasthaLavALA -yAvatdasa dizAone udyotita karanAra prabhAsita karanAra yAvat- pratirupa che. 2. temAM je avaikriya zarIra (bhavadhAraNIya zarIra) vALA che te AbharaNa ane vastrothI rahita ane svAbhAvika vibhUSAthI saMpanna kahyA che. pra. bhaMte ! saudharma IzAna kalponI devIo kevI vibhUSAvALI kahI che ? u. gautama ! te be prakAranI kahI che, jemake 1. vaikriya zarIravALI, For Private Personal Use Only - 2. avaikriya zarIra (bhavadhAraNIya zarIra)vALI. 1. emAM je vaikriya zarIravALI che te svarNanA nUpurAdi AbhUSaNonI dhvanithI yukta che tathA svarNanI vAgatI ghUMgharIvALA vastro tathA uddabhaTa vezane paherelI che. caMdranAM samAna tenuM mukhamaMDaLa che. caMdranAM samAna vilAsavALI che, ardhacaMdranAM samAna bhAlavALI che, te zrRMgAranI sAkSAt mUrti che ane suMdara paridhAnavALI che, te anukULa nyAvat- darzanIya ane sauMdaryanI pratIka che. 2. temAM je avikarvita zarIravALI che te AbhUSaNo ane vastrothI rahita temaja svAbhAvika sauMdaryavALI kahevAmAM AvI che. acyutakalpa sudhI zeSa kalpomAM devIo nathI. pra. bhaMte ! traiveyaka deva kevI vibhUSAvALA kahyA che ? Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1939 3. gocamA ! mamaranavasAradiyA pUrva sevI tyi u. gautama! te deva AbharaNa ane vastronI vibhUSAthI bhANiyavvaM / pagaitthA vibhUsAe paNNattA, rahita svAbhAvika vibhUSAthI saMpanna kahyA che, tyAM devIo na kahevI joIe. evaM aNuttarA vi| A pramANe anuttara vimAnanAM devonI vibhUSAnuM varNana paNa karI levuM joIe. pa. sohammIsANesu devA kerisae kAmabhoge paccaNubbha- pra. bhaMte ! saudharma- IzAna kalpamAM deva kevA vamANA viharaMti? kAmabhogono anubhava karatA vicAre che ? u. goyamA! iTThA saddA, iTThA rUvA, iTThA gaMdhA, iTThA rasA, gautama ! ISTa zabda, ISTarupa, ISTagaMdha, InTarasa iTThA phaasaa| ane ISTa sparzajanya kAmabhogono anubhava karatA. vicare che. -gara- veLA A pramANe raiveyaka devo sudhI kahevuM joIe. aNuttarovavAiyANaM aNuttarAsaddA-jAva-aNuttarA anuttaropapAtika deva anuttara zabda -cAvatasa - navA pazi. rU, mu. 204 anuttara sparzajanya kAmabhogono anubhava kare che. rU. ja irenigg fma samavAra rana 30. caturvidha devanikAyomAM manohara-amanoharatAnAM kAraNonuM prarupaNa : pa. do bhaMte ! asurakumArA egaMsi asurakumArAvAsaMsi pra. bhaMte ! eka asurakumArAvAsamAM be asurakumAra asurakumAra devattAe uvavannA, tattha NaM ege deva utpanna thayA, temAMthI eka asurakumAra deva asurakumAre deve pAsAIe darisaNijje abhiruve prAsAdIya, darzanIya, suMdara ane manohara hoya che paDirUve, ege asurakumAre deve seNaM nopAsAIe, no ane eka asurakumAra deva prAsAdIya darzanIya darisaNijje, no abhisve, no paDirUve / suMdara ane manohara hotA nathI. te hameya maMte ! ve? bhaMte ! evuM zA mATe thAya che ? u. goyamA ! asurakumArA devA duvihA pannattAo, taMjahA- u. gautama ! asurakumAra deva be prakAranAM kahyA che, jemake - . veniyasarA ca, 2. vejisarArA cA 1. vikarvita zarIravALA, 2. agirvita zarIravALA. 1. tattha NaMje se veubviyasarIre asurakumAre deve se NaM 1. temAMthI je vikarvita zarIravALA asurakumAra pAsA gAva-paDo deva che te prAsAdIya -vAva- manohara hoya che. 2. tattha NaM je se aveubviyasarIre asurakumAre deve 2. temAMthI je avikarvita zarIravALA asurakumAra se NaM no pAsAIe -jAva- no paDirUve / deva che te prAsAdIya yAvatu- manohara hotA nathI. pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. te ! evuM zA mATe kehavAya che ke - 'tattha NaM je se veubviyasarIre taM gheva-jAva-no temAM je vikarvita zarIravALA che te pramANe nahi ? -vAva- te manohara hotA nathI ?" u. goyamA ! se jahAnAmae ihaM maNuyalogaMsi duve u. gautama ! je pramANe A manuSya lokamAM be puruSa purisA bhavaMti-egaM purise alaMkiyavibhUsie, ege hoya che, temAMthI eka puruSa alaMkRta vibhUSita purise aNalaMkiyavibhUsie, hoya che ane eka alaMkRta vibhUSita hoto nathI. eesi NaM goyamA ! doNhaM purisANaM kayare purise gautama ! A be puruSomAM kayo puruSa prAsAdIya pAsAi nAva-dive? -vAva- manohara hoya che ? Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1940 dravyAnuyoga bhAga-3 kayare purise no pAsAIe -jAva- no paDirUve ? kyo puruSa prAsAdI) cAvatu-manohara hoto nathI ? je vA se purise alaMkiyavibhUsie ? je puruSa alaMkRta vibhUSita hoya che te ? je vA se purise aNalaMkiyavibhUsie ? ke je puruSa alaMkRta vibhUSita hoto nathI te ? bhagavaM ! tattha NaM je se purise alaMkiya vibhUsie se bhaMte ! temAM je puruSa alaMkRta vibhUSita hoya che kurise pasArUMg -nA-Dikve. te prAsAdIya cAvatu- manohara hoya che. tattha NaM je se purise aNalaMkiya vibhUsie, se NaM temAM je puruSa alaMkRta-vibhUSita hoto nathI te purise no pAsAIe -jAva-no paDirUve / prAsAdIya -vAva- manohara hotA nathI. se teNaTheNaM goyamA! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - 'tattha NaM je se veubviyasarIre taM caiva -jAva- no "temAM je vikarvita zarIravALA nathI te pramANe hive ?' -vAva- manohara hotA nathI." pa. dobhaMte! nAgakumArA devA egaMsi nAgakumArAvAsaMsi pra. bhaMte ! eka nAgakumArAvAsamAM be nAgakumAra deva nAgakumAradevattAe uvavannA -jAba- se kahameyaM utpanna thAya che -yAvatu- bhaMte ! zA mATe A maMte ! purva ? pramANe kahevAya che ? 3. soyamAM ! have jevA u. gautama ! pUrvavata samajavuM joIe. have gAva-thAkumArI. A pramANe svanitakumAra sudhI jANavuM joIe. vANamaMtara joisiya vemANiyA evaM ceva / vANavyaMtara-jayotiSka ane vaimAnika devonAM - viyA, sa. 28, 3. 6, ku. 2-4 viSayamAM paNa A pramANe samajavuM joIe. 31. devANaM pIhA paravaNaM 31. devonI spRhAnuM prANa : tao ThANAI deve pIhejjA, taM jahA deva traNa sthAnonI spRhA (AMkAkSA) kare che, jemake - 2. mALurU ma, 2. mAriy aNe narma, 1. manuSya bhavanI, 2. Arya kSetramAM janmanI, 3. sukupavAyAphA 3. sukula (zreSTha kula)mAM utpanna thavAnI. - TAif. ma. 2, 3. rU, su. 284/2 32. devANaM paritAvaNa kAraNatigaM pasvarNa 32. devonAM paritapta thavAnAM kAraNonuM prANa : tihiM ThANehiM deve paritappejjA, taM jahA traNa kAraNothI deva paritapta (prazcAttApa karatA duHkhI) hoya che, jemake - ahoNaM mae saMte bale, saMte vIrie,saMte purisakkA- 1. aho ! meM baLa-vIrya, puruSAkAra-parAkrama, kSema, raparakkame khemaMsi subhikkhaMsi Ayariya uvajjhAehiM subhikSa, AcArya, upAdhyAyanI upasthiti tathA vijjamANaehiM kallasarIreNaM no bahue sUe ahIe, niroga zarIranAM hovA chatAM paNa zrutano paryApta adhyayana karyuM nahi. 2. aho NaM mae ihaloya paDibuddheNaM paraloya paraMmuheNaM aho ! meM viSayAbhilASI hovAthI IhalokamAM visayatisieNaMnodIhesAmaNNapariyAe ANupAlie, pratibaddha ane paralokathI vimukha thaIne dIrghakALa sudhI zramaNya paryAyanuM pAlana karyuM nahi. 3. ahoNaM mae iDDhi rasa sAyagarUeNaMbhogAsaMsagiddheNaM aho ! meM ddhi, rasa ane zAtAnA madamAM prasta no visuddhe caritte phAsie / thaIne ane bhogAsakta thaIne vizuddha cAritranuM pAlana karyuM nahi. icceehiM tihiM ThANehiM deve pritppejjaa| A traNa kAraNothI deva paritapta thAya che. - TAI. sa. 3, 3. 3, ku. 284/2 Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1941 33. devassa cavaNaNANobvega kAraNANi parUvaNaM tihiM ThANehiM deve caissAmitti jANai, taM jahA 1. vimANAbharaNAiM NippabhAI pAsittA, 2. kapparUkkhagaM milAyamANaM pAsittA, 3. appaNo teyalessaM parihAyamANiM jANittA, icceehiM tihiM ThANehiM deve caissAmitti jANai / tihiM ThANehiM deve ujvegamAgacchejjA, taM jahA1. aho!NaMmaeimAoeyArUvAo divAodeviDDhIo, divAodevajuIo,divAodevANubhAvAo,luddhAo, pattAo, abhisamaNNAgayAo caiyavvaM bhavissai, 33. devano avanajJAna ane uddhaganAM kAraNonuM prANa : traNa kAraNothI deva e jANI le che ke huM Tyuta (mRtyu) thaIza. jemake1. vimAna ane AbharaNone niprabha joIne, 2. kalpavRkSane murajAya gayelA joIne, 3. potAnI tejolezyA (krAMtI) ne kSINa thatI joIne, A traNa hetuothI deva e jANI le che ke huM zruta thaIza. traNa kAraNothI deva urdhvagane prApta thAya che, jemake - 1. aho ! mane A ane A pramANenI upArjita, prApta tathA abhisamanvAgata (sAme AvelI) divya devaRddhi, divya deva zuti ane divya deva prabhAvane choDavo paDaze. aho ! mane sarvaprathama mAtAnAM oja (raja) tathA pitAnAM zukrathI yukta AhArane levo paDaze. 3. aho ! mane malina lohI mAMsanA kIcaDavALA, apavitra udvega pedA karanAra bhayAnaka garbhAzayamAM rahevuM paDaze. A traNa kAraNothI deva urdhvagane prApta thAya che. 2. aho! NaM mae mAuoyaM piusukkaM taMtadubhayasaMsalaiM tappaDhamayAe AhAro AhAreyavo bhavissai, 3. aho! NaMmae kalamala-jaMbAlAe asuIe ubveyaNiyAe bhImAe gabbhavasahIe vasiyavvaM bhavissai, icceehiM tihiM ThANehiM deve ubvegmaagcchejjaa| - TALa. ma. 2, 3. rU, . 285 34. devANaM abbhuTThijjAi kAraNa parUvaNaM cauhiM ThANehiM devA abbhuTThijjA, taM jahA 1. arahaMtehiM jAyamANehiM 2. arahaMtehiM pabvayamANehiM, 3. arahaMtANaM NANuppAyamahimAsu, 4. arahaMtANaM pariNivvANamahimAsu / cauhiM ThANehiM devANaM AsaNAI calejjA, taM jahA. maratahiM namAhiM gAva4. arahatANaM pariNivvANamahimAsu, cauhiM ThANehiM devA sIhaNAyaM karejjA, taM jhaa2. arahiM nAmohiM -nA4. arahaMtANaM pariNivvANamahimAsu, cauhiM ThANehiM devA celukkhevaM karejjA, taM jahA. saradahiM nAmohiM nava4. arahaMtANaM pariNivvANamahimAsu, 34. devonAM abhutthAnAdinAM kAraNonuM prarupaNa : cAra kAraNothI deva potAnA siMhAsanathI (sammAnArtha) uThatA hoya che, jemake - 1. ahaMntonAM janma thavA para, 2. ahintonAM pravrujita thavAnA avasara para, 3. ahaMntonAM kevaLa jJAnotpati mahotsava para, 4. ahaMntonAM parinirvANa mahotsava para. cAra kAraNothI devonAM Asana calita thAya che, jemake - 1. ahintonAM janma thavA para -cAvatu4. ahaMntonAM parinirvANa mahotsava para. cAra kAraNothI deva siMhanAda kare che, jemake - 1. antonAM janma thavA para -vAva4. ahaMntonAM parinirvANa mahotsava para. cAra kAraNothI deva varSA kare che, jemake - 1. antionAM janma thavA para yAvatu2. ahintonAM parinirvANa mahotsava para. Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1942 dravyAnuyoga bhAga-3 cauhiM ThANehiM devANaM ceiyarUkkhA calejjA, taM jahA- cAra kAraNothI devatAonAM caityavRkSa calita thAya che, jemake - 2. maradattehiM nayanAhiM khAva 1. ahiMntonAM janma thavA para -cAvatu4. arahaMtANaM prinnivvaannmhimaasu'| 4. ahaMntonAM parinirvANa mahotsava para. - TAI. . 4, 3. 3, mu. rU 24 35. devasannivAyAi kAraNa parUvaNaM 35. deva sanipAtAdinAM kAraNonuM prarupaNa : cauhiM ThANehiM devasannivAe siyA, taM jahA cAra kAraNothI deva sannipAta (devonuM Agamana) thAya che. jemake - 2. narahiM gAyanAhiM -nA 1. ahiMntonAM janma thavA para vAvatu4. arahaMtANaM pariNibvANamahimAsu / 4. ahaMntonAM parinirvANa mahotsava para. evaM devukkaliyA devakahakae vi| A pramANe devotkalikA (deva samudAya ekatrita thavA) - TA. ma, 4, 3. 3, . 324 ane devonI kalakala dhvani thavAnAM kAraNe paNa jANavuM joIe. rU. kri vijuvAre thAya ja vAra heta paLe- 36. devo dvArA vidyuta prakAza ane svanita zabda karavAnAM hetunuM prarupaNa : tihiM ThANehiM deve vijjuyAraM karejjA, taM jahA traNa kAraNothI deva vidhutkAra (vidyuta prakAza) kare che, jemake - 2. vizvamAM vA, 2. rAmAne vA, 1. vaikriya rupa karatAM, 2. paricAraNA (vicaraNa) karatAM, 3. tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA iDDhi juI 3. tathA5 zramaNa mAhaNanI sAme potAnI Rddhi jasaM balaM vIriyaM purisakkAraparakkama uvdNsemaanne| dhRti, yaza, baLa, vIrya, puraskAra ane parAkrama AdinuM pradarzana karatAM, tihiM ThANehiM deve thaNiyasadaM karejjA, taM jahA traNa kAraNothI deva megha garjanA jevI dhvani kare che, jemake2. vizvamAne vA, 2. parivAramAne vA, 1. vaikriya rupa karatAM, 2. paricAraNA karatAM, 3. tahArUvassa vA samaNassa vA mAhaNassa vA iDiMDha 3. tathA5 zramaNa mAhaNanA sAme potAnI Rddhi -nA-pUravamaM 3vayaMsemA ! -vAvatu- parAkrama AdinuM pradarzana karatAM. - TApa . 2, 3, 2, mu. 242 (2-3) 37. di yuDhiva parivadi rAzi ra va - 37. devo dvArA vRSTi karavAnI vidhi ane kAraNonuM prarupaNa : 1. malpi mate ! panna vAvAsI yuAiyaM pra. bhaMte ! kALavarSA (samaya para varasanAra) megha pare ? vRSTikAya (jalasamUha) varasAve che ? 3. daMtA, nIyamI ! TyiA u. hA, gautama ! te varasAve che. pa. jAhe NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA buThThikAyaM pra. bhaMte ! jayAre devendra devarAja zakra vRSTi karavAnI kAukAme bhavai se kahamiyANiM pakarei ? IcchA kare che tyAre te kevI rIte vRSTi kare che ? u. goyamA ! tAhe ceva NaM se sakke deviMde devarAyA u. gautama! jayAre devendra devarAja zakra vRSTi karavA cAhe abbhaMtaraparisAe deve saddAvei, che tyAre AtyaMtara pariSadanAM devone bolAve che. tae NaM abbhaMtaraparisagA devA sadAviyA samANA bolAvela te AtyaMtara pariSadanAM deva mAdhyama majjhimaparisAe deve sadAveMti, pariSadUnAM devone bolAve che. 2-2. 3 ma. 2, 3. 2, mu. 234 Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1943 te mAdhyama pariSanAM deva bAhya pariSada devone bolAve che. bAhya pariSadUnAM deva bAhya pariSadathI bahAranAM devone bolAve che. bAhya pariSadUthI bahAranAM deva Abhiyogika devone bolAve che. Abhiyogika deva vRSTikAyika devone bolAve che. tyAre te bolAvela vRSTikAyika deva vRSTi kare che. A pramANe he gautama! devendra devarAja zakra vRSTi kare che. pra. bhaMte ! zuM asurakumAra deva paNa vRSTi kare che ? taeNaM te majjhimaparisagA devA sadAviyA samANA bAhiraparisAe deve saddAveMti, tae NaM te bAhiraparisagA devA sadAviyA samANA bAhira bAhirage deve saddAveMti, taeNaM te bAhira-bAhiragA devA sadAviyA samANA Abhiyogie deve saddAveMti, tae NaM te Abhiyogie deve sadadAviyA samANA vuTThikAie deve saddAveMti, tae NaM te vRTiThakAiyA devA sadadAviyA samANA vuTThikAyaM pkreNti| evaM khalu goyamA ! sakke deviMde devarAyA vuTThikAyaM pkrei| pa. atthi NaM bhaMte ! asurakumArA vi devA vuTThikAyaM pati ? 3. daMtA, zothamAM ! TyiA pa. kiM pattiyaM NaM bhaMte ! asurakumArA devA vuTThikAyaM pakareMti? u. goyamA ! je ime arahaMtA bhagavaMto eesi NaM - 2. nampamadimAku vA, 2. nikkhamaNamahimAsu vA, 3. nANuppAyamahimAsu vA, 4. parinivAbamahimAsu vA, evaM khalu goyamA ! asurakumArA devA vuTThikAyaM pati evaM nAgakumArA vi| have nava-thAkumAra u. hA gautama ! te paNa vRSTi kare che. pra. bhaMte ! asurakumAra deva kyA prayojanathI vRSTi kare che ? u. gautama ! arihaMta bhagavatonAM 1. janma mahotsava para, 2. niSkramaNa (pravrajyA) mahotsava para, 3. kevalajJAnotpatti mahotsava para, 4. parinirvANa mahotsava para, A pramANe he gautama! asurakumAra deva vRSTi kare che. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA evaM ceva / - vicA. sa. 4, 3. 2, . 7-13 38, avAvAvA avAvAhittara pUrva- g, asthi je aMte! mAvAdA sevA, mAvAdA sevA? A pramANe nAgakumAra deva paNa vRSTi kare che. svanitakumAro sudhI paNa vRSTinAM mATe A pramANe kahevuM joIe. vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnika devonAM mATe paNa A pramANe kahevuM joIe. 38. avyAbAdha devonAM avyAbAdhatvanAM kAraNonuM prarupaNa : pra. bhaMte ! zuM koIne bAdhA pIDA na pahoMcADanAra avyAbAdha deva che ? u. hA, gautama ! che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - avyAbAdha deva, avyAbAdha deva che." 3. daMta, joyA ! TyiA. v. te khavi mete ! parva yuvaka "vAvAda sevA, avAvAda levA ?" - Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1944 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA! pabhU NaM egamege avvAbAhe deve egamegassa u. gautama ! pratyeka avyAbAdhadeva, pratyeka puruSanI purisassa egamegaMsi acchipattaMsi divvaM deviDiMDha, pratyeka AMkhanI palaka para divya devakRddhi, divya divvaM devajuI, divvaM devANubhAga, divvaM battIsaivihiM devaghuti, divya devAnubhAva ane batrIsa prakAranI naTTavihiM uvadaMsettae No ceva NaM tassa purisassa divya nATyavidhi dekhADavAmAM samartha che ane AvuM kiMci AbAhaM vA, vAbAhaM vA uppAei chaviccheyaM vA karavA chatA paNa te deva e puruSane kiMcit mAtra karei, esuhumaM ca NaM uvadaMsejjA , paNa thoDI ke vadhAre pIDA nathI pahoMcADatA ane tenA avayavanuM chedana karatA nathI. eTalI sUkSmatAthI te (avyAbAdha) deva nATyavidhi batAvI zake che. se teNaTreNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "avIvAha revA, AvavAha sevA " avyAbAdha deva, avyAbAdha deva che. - vicA. sa. 14, 3. 8, . 23 39. devehiM saddAI savaNAI ThANa parUvaNaM 39. devo dvArA zabdAdinAM zravaNAdinAM sthAnonuM prarupaNa : dohiM ThANehiM deve saddAiM suNei, taM jahA be sthAnothI deva zabda sAMbhaLe che, jemake - 2. sena vi Te sAruM kuLa, 1. zarIranAM eka bhAgathI paNa deva zabda sAMbhaLe che, 2. sa vi Te sAduM mune, 2. saMpUrNa zarIrathI paNa deva zabda sAMbhaLe che. parva-. havADuM pAsa, A pramANe - 1. be sthAnothI rupane juve che, 2. dhADuM athADu, 2. gaMdhane suMdhe che. rU. rasAduM bANA, 3. rasono AsvAdana kare che, 4. sAruM parisaMve, 4. sparzono pratisaMvedana kare che, 5. mAsa6, 6. mAsaH, 5. avabhASita thAya che, 6. prabhAsita thAya che. 7. viSuva, 8. riyAre, 7. vikriyA kare che, 8. maithuna sevana kare che, 1. mArUM mAsa, 10. AhArei 9. bhASA bole che, 10. AhAra kare che, 22. pariNAme, 22. , 11. pariNamana kare che, 12. anubhava kare che, 63. niSNAM 13. nirjarA kare che. - TAI. sa. 2, 3, 2, . 71/12 40. jotie vALa majuroje gAmana pavaI - 40 lokAntika devonuM manuSya lokamAM AgamananAM kAraNonuM prarupaNa : cauhiM ThANehiM logaMtiyA devA mANusaM logaM havvamA- cAra kAraNothI taeNa lokAMtika deva manuSya lokamAM cheSnA, te nahIM Ave che, jemake - 2. maradaMtehiM nAmohiM, 1. antono janma thavA para, 2. arahaMtehiM pavvayamANehiM, 2. ahaMntonAM pravrujita thavAnAM avasara para, 3. arahaMtANaM NANuppAyamahimAsu, 3. ahiMntonAM kevaLa jJAnotpati mahotsava para, 4. arahaMtANaM prinnivvaannmhimaasu| 4. ahiMntonAM parinirvANa mahotsava para. - ThA. . 4, 3. 3, mu. rU 24 1. ThAI ma. 2, 3, 6, ku. 234 Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1945 41. dunovavava mAdhurone gAmajanmAmA 41. tatkALa utpanna devanuM manuSyalokamAM anAgamanakaarnn parUvarNa AgamananAM kAraNonuM prarupaNa : (ka) cauhiM ThANehiM ahuNovavaNNe deve devalogesu icchejja (ka) cAra kAraNothI devalokamAM tatkALa utpanna deva mANusaM logaM habvamAgacchittae, no ceva NaM saMcAei zIgha ja manuSyalokamAM AvavA cAhe che, paraMtu havvamAgacchittae, taM jahA AvI zakatA nathI, jemake - 1. ahuNovavaNNe deve devalogesu divyesu kAmabhogesu devalokamAM tatkALa utpanna deva divya kAma bhogomAMmucchie giddhe gaDhie ajjhovavaNNe se NaM mANussae mUcchita, vRddha, baddha tathA Asakta thaIne mAnavIya kAmabhoge no ADhAi, kAmabhogone Adara detA nathI. no pariyANAi, no aLaM baMdhai, na to sAruM jANe che, na to tenAthI prayojana rAkhe che, no niyANaM pagarei, na to tene meLavavAno saMkalpa kare che, no ThiipagappaM pagarei, na to tenA vacce rahevAnI IcchA kare che. 2. ahuNovavaNNe deve devalogesu divvesu kAmabhogesu 2. devalokamAM tatkALa utpanna divya kAmabhogomAMmucchie, giddhe, gaDhie, ajjhovavaNNe tassa NaM mUcchita, vRddha, baddha tathA Asakta devanAM manuSya mANussae peme vocchinne divve saMkate bhavai / saMbaMdhI prema bucchinna thaI jAya che tathA tenAmAM | divya prema saMkrAMta thaI jAya che. 3. ahuNovavaNNe deve devalogesu divvesu kAmabhogesu 3. devalokamAM tatkALa utpanna divyakAmabhogomAMmucchie, giddhe, gaDhie, ajjhovavaNNe tassa NaM evaM mUcchita, vRddha, baddha tathA Asakta deva vicAre che bhavai 'iNhiM gacchaM, muhutteNaM gacchaM" teNaM kAleNaM ke huM hamaNAM (manuSyalokamAM) jAuM, muhUrta pachI appAuyA maNussA kAladhammuNA saMjuttA bhvNti'| jAuM' eTalA samayamAM alpAyuka manuSya kALa dharmane prApta thaI jAya che. 4. ahuNovavaNNe deve devalogesu divvesu kAmabhogesu, 4. devalokamAM tatkALa utpanna divya kAmabhogomAMmucchie, giddhe, gaDhie, ajjhovavaNNetassaNaMmANussae mUcchita, vRddha, baddha tathA Asakta devane A manuSya gaMdhe paDikUle paDilome yA vi bhavai, uDDhapi ya NaM lokanI gaMdha pratikULa ane pratiloma lAgavA mANussae gaMdhe -jAva- cattAri paMca joyaNasayAI lAge che. kAraNa ke manuSya lokanI gaMdha cAra pAMca hbbmaagcchi| so yojana uMcAI sudhI Ave che. icceehiM cauhiM ThANehiM ahaNovavaNNe deve devaloesa tatkALa utpanna deva devalokathI manuSya lokamAM icchejja mANusaM logaM havvamAgacchittae, no ceva NaM AvavA cAhe che. paraMtu uparanAM cAra kAraNothI saMcAei habbamAgacchittae / AvI zakatA nathI. (kha) cauhiM ThANehiM ahuNovavaNNe deve devaloesuicchejjA (kha) cAra kAraNothI devalokamAM tatkALa utpanna deva mANusaM logaM havvamAgacchittae, saMcAei havvamAga zIdhra ja manuSyalokamAM AvavA cAhe che ane ttiU, nahIM AvI paNa zake che, jemake - 1. ahuNovavaNNe deve devalogesu divvesu kAmabhogesu devalokamAM tatkALa utpanna divya kAmabhogomAMamucchie agiddhe agaDhie aNajjhovavaNNe, tassa amUcchita, amRddha, abaddha tathA anAsakta deva NaM evaM bhavai, atthi khalu mama mANussae bhave e vicAra kare che ke mArA manuSya bhavanAM je Ayariei vA, uvajjhAeivA, pavattei vA, therei vA, AcArya, upAdhyAya, pravartaka, sthavira, gaNI, gaNIi vA, gaNadharei vA, gaNAvaccheei vA, gaNadhara tathA gaNAvacchedaka che. . TAii. . 3, 3. 3, su. 182/? Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1946 dravyAnuyoga bhAga-3 jesiM pabhAveNaM mae imA eyArUvA divvA deviDDhI, jenA prabhAvathI mane A ane evA prakAranI divya divvA devajjui, laddhA pattA abhisamaNNAgayA taM devaRddhi, divya devadyuti labdha prApta ane gacchAmi NaM te bhagavaMte vNdaami-jaav-pjjuvaasaami| abhisamanvAgata thaI che mATe huM jAuM ane te bhagavaMtonI vaMdanA karuM -vAva- paUpAsanA karuM. 2. ahuNovavaNNe deve devalogesu divvesu kAmabhogesu 2. devalokamAM tatkALa utpanna divya kAmabhogomAMamucchie, agiddhe, agaDhie, aNajjhovavaNNe tassa amUcchita, amRddha, abaddha tathA anAsakta deva NaM evaM bhavai- 'esa NaM mANussae bhave nANIi vA, A pramANe vicAre che ke te mArA manuSya bhavanAM tavassIi vA, aidukkara dukkara kArae' "taM gacchAmi jJAnI, ati duSkara tapasyA karanAra tapasvI che, NaM te bhagavaM te vaMdAmi -jaav-pjjvaasaami|" mATe huM jAuM ane te bhagavaMtone vaMdanA karuM -vAva- paryApAsanA karuM.' 3. ahuNovavaNNe deve devalogesukAmabhogesuamucchie, 3. devalokamAM tatkALa utpanna divya kAmabhogomAMagiddhe, agaDhie, aNajjhovavaNNe tassa NaM evaM amUcchita, amRddha, abaddha tathA anAsakta deva bhavai- "asthi NaM mama mANussae bhave mAyAi vA A pramANe vicAre che ke te mArA manuSya bhavanI -jAva- suNhAi vA, taM gacchAmi NaM tesimaMtiyaM mAtA -vAvatu- putravadhu che mATe huM jAuM ane tenA pAubbhavAmi," pAsaMtu tA me iyameyArUvaM divvaM sAme prakaTa thAuM", jenAthI te labdha prApta ane devaDhiM divvaM devajjuI laddhaM pattaM abhismnnnnaagyN'| adhigata thayelI mArI A ane e prakAranI divya devaddhi divya devadyutine juve. ahuNovavaNNe deve devalogesu kAmabhogesu amucchie, 4. devalokamAM tatkALa utpanna divya kAmabhogomAMagiddhe, agaDhie, aNajjhovavaNNe tassa NaM evaM amUcchita, amRddha, abaddha tathA anAsakta deva bhavai "atthi NaM mama mANussae bhave mittei vA, A pramANe vicAre che ke amArA manuSya bhavanAM sahAi vA, suhIi vA, sahAei vA, saMgaei vA tesiM je mitra, bALasakhA, hitaiSI, sahacara tathA ca NaM amhe aNNamaNNassa saMgAraMpaDisue bhavai" jo paricita che ane jenAthI meM paraspara saMketAtmaka me pubbiM cayai se sNboheyve| pratijJA karI hatI ke je pahelA pyuta thaze te bIjAne saMbodhita karaze. iccheehiM cauhiMThANehiM ahuNovavaNNe deve devalogesu A pramANe A cAra kAraNothI devalokamAM tatkALa mANusaM logaM havvamAgacchittae, saMcAei havvamAga utpanna deva zIdhra ja manuSya lokamAM AvavA cAhe chittA | che ane Ave che. - TA. ma. 4, 3. 3, 3. rU 23 42. ciMtAIne majuroje gAma / - 42. devendro AdinuM manuSya lokamAM AgamananAM kAraNonuM prarupaNa : cauhiM ThANehiM deviMdA mANusaM loge habvamAgacchaMti, cAra kAraNothI devendra tatkALa manuSyalokamAM Ave che, taM nahIM jemake - 1. arahaMtehiM jAyamANehiM, 1. antonA janma thavA para, 2. arahaMtehiM pavvayamANehiM, 2. ahintonAM pravrujita thavAnA avasara para, 3. arahaMtANaM NANuppAyamahimAsu, 3. ahaMntonAM kevaLa jJAnotpatti mahotsava para, 4. arahaMtANaM parinivvANamahimAsu / 4. ahintonAM parinirvANa mahotsava para. 2. ThAi ma. 2, 3. rU, mu. 283/2 Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1947 evaMsAmANiyA, tAyattIsagA,logapAladevA, amgamahisIo A pramANe sAmAjika, trAyaDhiMzaka, lokapAla deva, devIo, parisovavaNNagA devA, aNiyAhivaI devA, ajhamahipI devIo, parISadopagata deva, senApati tathA AyarakkhadevA mANusaM logaM havvamAgacchaMti, taM jahA- AtmarakSaka deva A cAra kAraNothI tatsaNa manuSya lokamAM Ave che, jemake - 1. arahaMtehiM jAyamANehiM, 1. ahintonAM janma thavA para, 2. arahaMtehiM pavvayamANehiM, 2. antonAM pravrajita thavAnA avasara para, 3. arahaMtANaM NANuppAyamahimAsu, 3. ahintonAM kevalajJAnotpatti mahotsava para, 4. araMhatANaM prinivvaannmhimaas'| 4. ahintonAM parinirvANa mahotsava para. - DA. ka. 4, 3. 3, . 324 (3-4) 43. devalogesa aMdhakAra kAraNa parUvaNaM 43. devalokamAM aMdhakAranAM kAraNonuM prANa : cauhiM ThANehiM devaMdhagAre siyA, taM jahA cAra kAraNothI devalokamAM aMdhakAra thAya che, jemake - 1. arahaMtehiM vocchijjamANehiM, 1. antonAM bucchinna (nirvANa) thavA para, 2. arahaMtapaNNatte dhamme vocchijjamANe, 2. ahaMnta-prajJapta dharmanAM bucchinna (nAza) thavA para, 3. purvANa vognimA, 3. pUrvagatanAM bucchinna thavA para, 4. gAyatene vornimALA. 4. bAdara agninAM bucchinna thavA para. - TAI. A, 4, 3. 3, mu. rU 24 44. devalogesu ujjoyakAraNa parUvaNaM 44. devalokamAM udyotanAM kAraNonuM prANa : cauhiM ThANehiM devujjoe siyA, taM jahA cAra kAraNothI devalokamAM udyota thAya che, jemake - 1. arahaMtehiM jAyamANehiM, 1. ahintonAM janma thavA para, 2. arahaMtehiM pavvayamANehiM, 2. ahintonAM pravrujita thavA para, 3. arahaMtANaM NANuppAyamahimAsu, 3. ahintonAM kevaLajJAna utpanna thavAnAM mahotsava para, 4. arahaMtANaM prinnivvaannmhimaasu| 4. ahiMntonAM parinirvANa mahotsava para. - ThA. , 4, 3. 3, ku. rU 24 sakkaIsANidANaM paropparaM vavahArAi parUvarNa- 45. zakra ane IzAnendranAM paraspara vyavahArAdinuM prarupaNa : pa. pabhU NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA IsANassa pra. bhaMte ! zuM devendra devarAja zakra devendra devarAja deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAubbhavittae? IzAnanI pAse javAmAM samartha che ? 3. daMtA, zoca ! mU! u. hA, gautama ! (zakrendra IzAnendranAM pAse javAmAM) samartha che. pa. seNaM bhaMte ! kiM ADhAyamANe pabhU, aNADhAyamANe pabhU? pra. bhaMte ! zuM te Adara karatA jAya che ke anAdara karatA jAya che ? u. goyamA ! ADhAyamANe pabhU, no aNADhAyamANe pbhuu| u. gautama ! te (IzAnendrano) Adara karatA jAya che paraMtu anAdara karatA jatA nathI. pa. pabhU NaM bhaMte ! IsANe deviMde devarAyA sakkassa pra. bhaMte ! devendra devarAja IzAna zuM devendra devarAja deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAubbhavittae ? zakanI pAse javAmAM samartha che ? 2-2. TAmAM ma. 2, 3. 2, su. 134 Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1948 dravyAnuyoga bhAga-3 3. haMtA, nIyama ! "mUA. pa. se bhaMte ! kiM ADhAyamANe pabhU, aNADhAyamANe pabhU? u. goyamA ! ADhAyamANe vi pabhU, aNADhAyamANe vi STS : pa. pabhU NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA IsANaM deviMdaM devarAyaM sapakkhiM sapaDidisiM samabhiloettae? haMtA, nIyamI ! mUT jahA pAubbhavaNA tahA do vi AlAvagA neybbaa| D. pa. pabhUNaM bhaMte! sakke deviMde devarAyA IsANe NaM deviMdeNaM devaraNNo saddhiM AlAvaM vA, saMlAvaM vA karettae ? 3. haMtA, zothamA ! mU, na pAmavA pa. asthi NaM bhaMte ! tesiM sakkIsANANaM deviMdANaM devarAINaM kiccAI karaNijjAiM samuppajjati ? u. hA, gautama ! (IzAnendra zakrendranI pAse javAmAM) samartha che. pra. bhaMte ! zuM te Adara karatA jAya che ke anAdara karatA jAya che ? gautama ! te Adara karatA paNa jAya che ane anAdara karatA paNa jAya che. pra. bhaMte! zuM devendra devarAja zakra devendra devarAja IzAnanI samakSa badhI taraphathI jovAmAM samartha che ? u. hA, gautama ! samartha che. je pramANe javAnAM saMbaMdhamAM be AlApaka kahA che te pramANe jovAnAM saMbaMdhamAM paNa be AlApaka kahevA joIe. pra. bhaMte ! zuM devendra devarAja zakra devendra devarAja IzAnanI sAthe vAtacIta karavAmAM samartha che ? u. hA, gautama ! te (vAtacIta karavAmAM) samartha che, javAnAM samAna ahIM paNa be AlApaka kahevA joIe. pra. bhaMte ! zuM devendra devarAja zakra ane devendra devarAja IzAnanI vacce paraspara karavA yogya koI kArya hoya che ? u. hA, gautama ! hoya che. pra. bhaMte ! e samaye te zuM kare che ? u. gautama ! jyAre devendra devarAja zakrane koI kArya hoya che tyAre te (svayaM) devendra devarAja IzAnanI pAse jAya che. jyAre devendra devarAja IzAnane koI kArya hoya che tyAre te (svayaM) devendra devarAja zakranI pAse jAya che. (temanI paraspara bolavAnI rIti A che.) "he dakSiNAThuM lokAdhipati devendra ! devarAja zakra ! AvuM che." he ! uttarArdha lokAdhipati devendra devarAja IzAna ! AvuM che." A pramANenAM zabdothI paraspara saMbodhana karIne te ekabIjAnA prayojanabhUta kAryono anubhava karatA vicare che. pra. bhaMte ! zuM devendra devarAja zakra ane IzAna A baMne vacce vivAda paNa thaI jAya che ? 3. daMtA, yama ! atyA g, se vAdamiMi aMte ! pati? u. goyamA ! tAhe ceva NaM se sakke deviMde devarAyA IsANassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAubbhavai IsANeNaM deviMde devarAyA sakkassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAubbhavai, iti bho ! sakkA ! deviMdA ! devarAyA ! dAhiNaDDha trI diva, iti bho ! IsANA ! deviMdA ! devarAyA ! uttaraDaDha logAhivaI, iti bho ! tti te annamannassa kiccAI karaNijjAI paccaNubhavamANA viharaMti / pa. asthi NaM bhaMte ! tesiM sakkIsANANaM deviMdANaM devarAINaM vivAdA samuppajjaMti ? Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1949 3. daMtA, nIyamI ! gatyi | u. hA, gautama ! (A baMne IndronAM vacce vivAda paNa) thaI jAya che. 1. vAdamilA aMte ! pati ? pra. bhaMte ! te e samaye (samAdhAna)nAM mATe zuM kare che ? u. goyamA ! tAhe ceva NaM te sakkIsANA deviMdA u. gautama ! zakrendra ane IzAnendramAM paraspara vivAda devarAyANo saNaMkumAre deviMde devarAyaM maNasIkareMti utpanna thavA para te baMne devendra devarAja sanakumAranuM tae NaM se saNaMkumAre deviMde devarAyA tehiM sakkI manamAM smaraNa kare che tyAre devendra devarAja sANehiM deviMdehiM devarAIhiM maNasIkae samANe zaka ane IzAnanAM dvArA manamAM smaraNa karela khippAmeva sakkIsANANaM deviMdANaM devarAINaM aMtiyaM devendra devarAja sanakumAra te devendra devarAja pAubbhavai je se vayai tassa ANAuvavAya vayaNa zakra ane IzAnanAM samakSa prakaTa thAya che ane te niddese citttthti| je paNa kahe che tene A baMne Indra mAne che tathA tenI AjJA sevA ane nirdezanAM anusAra - vicA. sa. 3, 3.2, mu. 66-6? pravRtti kare che. 46. sakkassa suhammasabhA iDDhI ya paruvarNa 46. zukranI sudharmA sabhA ane RddhinuM prarupaNa : 5. di ne aMte ! sarasa seviMgsa sevara samA pra. bhaMte ! devendra devarAja zakranI sudharmA sabhA kyAM suhammA paNNattA? kahI che ? goyamA! jaMbUddIve dIve maMdarassapavvayassa dAhiNeNaM / gautama ! jaMbudvIpa nAmanA dvIpanAM meruparvatathI imIro rayaNappabhAe puDhavIe bahusama-ramaNijjAo dakSiNa dizAmAM A ratnaprabhA pRthvInAM atyaMta bhUmibhAgAo uDDhe -jAva- bahuIo joyaNaM sama ramaNIya bhUbhAgathI upara -cAvatu- aneka koDAkoDIo uDDhaM dUraM vIIvaittA ettha NaM sohamme koTAkoTI yojana dUra uMcAImAM saudharma kalpa kahela kappe paNNatte / tassa bahumajjhadesabhAe paMca vaDiMsayA che. tenA vacco- vaccamAM pAMca prAsAdAvAMsaka paNNattA, taM jahA kahyA che, jemake - 2. so vaheMsa), 2. sattavaU/vaheMsa, 1. azokAvataMsaka, 2. saptavarNAvataMsaka, rU. caMpavaheMsa, 4. vyavaheM, 3. caMpakAvataMsaka, 4. AdmAvataMsaka, 6. matte somavaheMsaTI 5. madhyamAM saudharmAvalaMsaka. se NaM sohammavaDeMsae mahAvimANe addhaterasa te saudharmAvalaMka mahAvimAna laMbAI ane joyaNasayasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM / pahoLAIthI sADAbAra lAkha yojana che. ettha NaM sohammavaDeMsae suhammA sabhA paNNattA, egaM te saudharmAvalaMsakamAM sudharmA sabhA kahI che. te eka joyaNasayaM AyAmeNaM,paNNAsaMjoyaNAiM vikkhaMbheNaM, so yojana lAMbI, pacAsa yojana pahoLI ane bAvattari joyaNAI uDDhaM uccatteNaM, aNega khaMbha bottera yojana uMcI che, aneka staMbhothI yukta -vAvata- nirmala ratnothI bharelI ane manane -jAva- accharayaNa pAsAIyA / prasanna karanArI che. evaM jai sUriyAbhe taheva mANaM taheva uvavAo A pramANe sUryabhavimAnanAM samAna vimAna sakkassa ya abhiseo taheva jaha sariyAbhassa pramANa tathA zakanAM upapAta, abhiSeka, alaMkAra, alaMkAra accaNiyA taheva -jAva- aayrkkhtti| arcanikA ane AtmarakSaka deva ityAdinuM varNana sUryAbhadevanAM samAna jANavuM joIe. do saagrovmaaiNtthiii| tenI sthiti (Ayu) be sAgaropamanI che. 9. sava ne maMtai! seviM varAyA ke madig -gA- pra. bhaMte ! devendra devarAja zakra keTalI RddhivALA ke mahAsokkhe paNNatte ? vAvatu- keTalA mahAnuM sukhavALA kahyA che ? Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1950 dravyAnuyoga bhAga-3 3. ! maDhI , gAva-mahAsa qUUtte, u. gautama ! te mahAcchaddhizALI -thAvatu- mahAsukha saMpanna kahyA che. se NaM tattha battIsAe vimANAvAsasayasahassANaM, te tyAM batrIsa lAkha vimAnAvAso, caurAsI hajAra caurAsIe sAmANiyasAhassINaM, tAyattIsAe sAmAnika devo, tetrIsa trAyastrizaka devo, cAra tAyattIsagANaM, cauNhaM logapAlANaM, aTThaNhaM lokapAlo, ATha agramahiSIo -vAva- anya aggamahisINaM -jAva- annesiM ca bahUNaM -jAva ghaNA ja deva devIonuM Adhipatya -cAvatu-pAlana devANa ya devINa ya AhevaccaM -jAva- karemANe karatA vicare che. pAlemANe tti vihri| e mahiDDhIe -jAva- e mahAsokkhe sakke deviMde te devendra devarAja zakra A pramANe mahAnuRddhi phevarIthaTI - vicA. sa. 20, 3. 6, su. -2 -vAva- mahAnuM saukhya saMpanna che. 47. sANasa muhamA samA dvira pavacha/- 47. IzAnanI sudharmA sabhA ane RddhinuM prarupaNa : pa. kahi NaM bhaMte ! IsANassa deviMdassa devaraNNo sabhA pra. bhaMte ! devendra devarAja IzAnanI sudharmA sabhA kyAM suhammA pannattA? kahI che ? u. goyamA ! jaMbUddIve dIve maMdarassa pabvayassa uttareNaM u. gautama ! jaMbudvIpa nAmanA dvIpanAM maMdira parvatanAM imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAo uttaramAM A ratnaprabhA pRthvInA atyaMta sama bhUmibhAgAo uDDhaM caMdima -jAva- tArArUvANaM ramaNIya bhUbhAgathI AgaLa caMdra -jAvata- tArAtthaannpe -jAva- majjhe iisaannvddeNse| pothI upara madhyabhAgamAM IzAnAvataMsaka vimAna sudhI prajJApanA sutranAM sthAna padanAM anusAra kahevuM joIe. se NaM IsANavaDeMsae mahAvimANe aDhaterasa te IzAnAvataMsaka mahAvimAna sADAbAra lAkha joynnsyshssaaii| yojana lAMbA-pahoLA che. (ItyAdi pUrvavata) evaMjahAdasamasae sakkavimANa vattabvayAsA ihavi dazamA zatakamAM kahyA pramANe zakendranAM vimAnanAM IsANassa niravasesAbhANiyabbA-jAva-Ayarakkha varNananAM samAna IzAnendranuM samagra varNana tti AtmarakSaka devo sudhI karavuM joIe. ThiI sAiregAI do saagrovmaaii| IzAnendranI sthiti be sAgaropamathI kaMIka adhikanI che. sesaM taM ceva -jAva- 'IsANe deviMde devarAyA IsANe zepa badhuM varNana e devendra devarAja IzAna che, e vire devarAja devendra devarAja IzAna che tyAM sudhI pUrvavata jANavuM - vicA. sa. 27, 3, 5, mu. ? joIe. 48, sItANasa pAtrAmAM vityo paNa- 48, zakra ane IzAnanAM lokapAlonuM vistArathI prarupaNa : pU. sansa maMte seviMdasa levara phonapAtrA pra. bhaMte ! devendra devarAja zakranAM keTalA lokapAla kahyA TUttA? u. goyamA ! cattAri logapAlA paNNattA, taM jahA- u. gautama ! cAra lokapAla kahyA che, jemake - 2. some, 2. name, 1. soma, 2. yama, rU. 3che. 4. vesamA 3. varuNa, 4. vaizramaNa. Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1951 pra. bhaMte ! A cAre lokapAlonAM keTalA vimAna kahyA pa. eesi NaM bhaMte ! cauNhaM logapAlANaM kai vimANA qUUttA ? u. goyamA ! cattAri vimANA paNNattA, taM jahA 2. saMzapame, 2. varasiddhe, rU. saltanatre, 4. vaI pa. 1. kahiNaM bhaMte! sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo saMjhappabhe NAmaM mahAvimANe paNNatte? 3. goyamA! jaMbUddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM imIse rayaNappabhAe puDhavIe buhasama-ramaNijjAo bhUmibhAgAo uDDhe-caMdima-sUriya-gahagaNanakkhatta-tArA-rUvANaM bahUI joyaNAI -jAva-paMca vaDiMsayA paNNattA, taM jhaa2. kocavahiMsa, 2. sattavAvaDiMg, rU. caMpIvahiMsa, 4. vyavaDiMsa, 6. matte somavahiMsaT tassaNaM sohammavaDeMsayassa mahAvimANassapurasthimeNaM sohamme kappe asaMkhejjAiMjoyaNAI vIIvaittA ettha NaM sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo saMjhappabhe nAmaM mahAvimANe pnnnntte| addhaterasa joyaNasayasahassAiM AyAma-vikkhaMbheNaM, uNayAlIsaMjoyaNasayasahassAIbAvaNNaM ca sahassAI aTTha ya aDayAle joyaNasae kiMcivisesAhie parikkheveNaM pnnnntte| jA sUriyAbhavimANassa vattabayA sA aparisesA bhANiyabvA-jAva- abhiseyoNavaraM-some deve? u. gautama! A cAre lokapAlonAM cAra vimAna kahyA che, jemake - 1. saMdhyAprabha, 2. varaziSTa, 3. svayaMvala, 4. valtha. pra. 1, aMte ! devendra devarAja zakranAM lokapAla soma nAmanA mahArAjanuM saMdhyAprabha nAmanA mahAvimAna kyAM kahyA che ? u. gautama ! jaMbudvIpa nAmanA dvIpanAM maMdira (meru) parvatathI dakSiNa dizAmAM A ratnaprabhA pRthvInAM bahusama ane ramaNIya bhUbhAgathI upara caMdra, sUrya, grahagaNa, nakSatra ane tArA rUpothI paNa ghaNA yojana upara -vAva- pAMca avataMsaka kahyA che, jemake - 1. azokAvAMsaka, 2. saptaparNAvataMsaka, 3. caMpakAvataMsaka, 4. cUtAvAMsaka, 5. madhyamAM saudharmAvalaMsaka. te saudharmAvalaMka mahAvimAnathI pUrvamAM, saudharma kalpamAM asaMkhyAta yojana dUra gayA bAda tyAM devendra devarAja zakranAM lokapAla- soma nAmanA mahArAjanuM saMdhyAprabha nAmanuM mahAvimAna kahyuM che. jenI laMbAI-pahoLAI sADA bAra lAkha yojana che. tenI paridhi ogaNacAlIsa lAkha bAvana hajAra AThaso aDatAlIsa yojanathI kaMIka adhikanI kahI che. A vimAnanuM samagra varNana abhiSeka sudhI sUryAbhadevanAM vimAnanA samAna kahevuM joIe. vizeSaH sUryAbhadevanAM sthAnamAM "somadeva" kahevuM joIe. saMdhyAprabha mahAvimAnanI ThIka nIce Aju-bAju asaMkhyAta lAkha yojana dUra javAthI devendra devarAja zakranAM lokapAla soma mahArAjanI somA nAmanI rAjadhAnI kahI che, je jaMbUdvIpanAM samAna eka lAkha yojana lAMbI-pahoLI che. vaimAnikonAM prAsAda AdithI ahIM prAsAda AdinuM parimANa -pAvata- gharanAM uparanAM pIThabaMdha sudhI aDadhuM kahevuM joIe. gharanAM pIThabaMdhanuM AyAma-vikhaMbha soLa hajAra yojana che, tenI paridhi pacAsa hajAra pAMcaso sattANuM yojanathI kaMIka adhika kahI che. saMjhappabhassa NaM mahAvimANassa ahe sapakkhi sapaDidisiM asaMkhejjAiM joyaNasayasahassAI ogAhittA ettha NaM sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo somA nAmaM rAyahANI paNNattA, egaMjoyaNasayasahassaM AyAma-vikkhaMbheNaM jNbuuddiivpmaannaa| vemANiyANaM pamANassa addhaM neyavvaM-jAvauvariyaleNaM solasa joyaNasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM, paNNAsaM joyaNasahassAiM paMca ya sattANaue joyaNasae kiMcivisesuNe parikkheveNaM paNNatte / 1. dhammakahANugo bhAga-2, khaMDa 4, pAnuM 11-125 Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1952 dravyAnuyoga bhAga-3 prAsAdonI cAra paripATIo kahevI joIe. zeSa varNana kahevuM na joIe. devendra devarAja zakranAM lokapAla soma mahArAjanI AjJA sevA Adeza ane nirdezamAM e deva rahe che, jemake - pAsAyANaM cattAri parivADIo neyavAo, sesA natyi sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo ime devA ANA uvavAya-vayaNa nidese ciTThati, te nahIMsomkaaiyaa ivA,somadevakAiyAivA, vijjukumArAvijjukumArIo, aggikumArA- aggikumArIo, vAukumAra-vADakumAra, caMdra-sUrA-dInkkhttaa-taaraaruuvaa, je yA'vanne tahappagArAsabve se tabhattiyA tappakkhiyA tabbhAriyA sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo aannaa-uvvaay-vynnnidrese vidyuti | jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNaNaM jAI imAI samuppajjati, taM jahAgahadaMDA i vA, gahamUsalA ivA, gahagajjiyA ivA, gahajuddhA i vA, gahasiMghADagA i vA, gahAvasabbA i vA, abbhA ivA, abbharUkkhA ivA, saMjhA i vA, gaMdhavanagarA i vA, ukkApAyA ivA, disIdAhA i vA, gajjiyA i vA, vijjuyA ivA, paMsuvuTThI ivA, jUve ivA, jakkhAlitte i vA, dhUmiyA ivA, mahiyA ivA, rayugghAyAivA, caMdovarAgA ivA, sUrovarAgA ivA, caMdaparivesA ivA, sUraparivesA ivA, paDicaMdA i vA, paDisUrA i vA, iMdadhaNU i vA, udagamaccha, kapihasiya, amoha, pAiNavAyA i vA, paDINavAyA ivA -jAva-saMvaTTayavAyA ivA, gAmadAhA i vA -jAva-sannivesadAhA ivA, pANakkhayA, jaNakkhayA, dhaNakkhayA, kulakkhayA, vasaNabbhUyA, aNAriyA je yA'vanne tahappagArANaM te sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNoaNNAyA adiTThA asuyA amuyA aviNNAyA, tesiM vA somakAiyANaM devANaM / sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo ime ahAvaccA abhiNNAyA hotyA. taM jahA somakAyika, somadevakAyika, vidyukumAra, vidhutakumArio, agnikumAra, agnikumArIo, vAyukumAra, vAyukumArio, caMdra, sUrya, graha, nakSatra ane tArArupa e tathA A pramANenAM bIjA badhA tenI bhaktivALA, tenA pakSavALA, tenAthI bharaNapoSaNa karanArA deva devendra devarAja zakanA soma mahArAjAnI AjJA sevA upapAta Adeza ane nirdezamAM rahe che. A jaMbudvIpamAM meruparvatanAM dakSiNamAM je e kArya thAya che, jemake - grahadaMDa, grahamUsaLa, grahagajita, grahayuddha, grahazRMgATaka, grahonI pratikULacAla, abra(vAdaLA), adbhavRkSa, saMdhyA, gaMdharvanagara, ulkApAta, digdAha, garjanA, vidhut, dhULa-vRSTi, yUpa, yakSAdipta, dhUmikA, mahikA, raja-uddaghAta, caMdragrahaNa, sUryagrahaNa, caMdrapariveSa (caMdramaMDaLa) sUrya pariveSa (sUryamaMDaLa) praticandra, pratisUrya, IndradhanuSa, udakamasya, kapikasita, amogha, pUrvadizAno vAyu, pazcima dizAno vAyu vAvatu- saMvartakavAta, grAmadAha -thAvata- sannivezadAha, prANakSaya, janakSaya, dhanakSaya, kuLakSaya, vyasanabhUta, anArya (pAparupa) tathA te prakAranAM bIjA badhA kArya devendra devarAja zakranAM lokapAla-soma mahArAjathI ajJAta, adaSTa, azruta, avismRta ane avijJAta (ajANatAmAM) hotA nathI. athavA te badhA kArya somakAyika devothI paNa ajJAta hotA nathI, arthAta tenI jAnakArImAM ja hoya che. devendra devarAja zakanAM lokapAla-soma mahArAjanAM te deva yathApatyarupa putrarupathI abhijJAta (jANatAM) hoya che, jemake - 1. aMgAraka (maMgaLa) 2. vikAlika, 3. lohitAkSa, 4. zanaizcara, 5. caMdra, 6. sUrya, 7. zuka, 8. budha, 9. gurU, 10. rAhu. , 2. hRAAtrA, rU. trAdi che. caM , 7. suva, 1. vedaksa 2. vigi , 4. sare, 6. sUre, 8, de, ? . rAhU I Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana sakkarasa NaM deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo satibhAgaM paliovamaM ThiI paNNattA, ahAvaccAbhiNNAyANaM devANaM egaM paliovamaM ThiI paNNattA, emahiDDhIe - jAva - emahANubhAge some mahArAyA / 6. 2. kahiNaM bhaMte! sakkassaNaM deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo varasiTThe NAmaM mahAvimANe paNNatte ? u. goyamA ! sohammavaDiMsayassa mahAvimANassa dAhiNeNaM sohamme kappe asaMkhejjAI joyaNasahassAiM vIvattA ettha NaM sakkarasa deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo varasiTThe NAmaM mahAvimANe paNNatte, addhaterasa joyaNasayasahassAiM jahA somassa vimANaM tahA - jAva- abhiseo rAyahANI taheva -khAva- pAsAyayaMtIne sakkssa NaM deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo rUme tevA ALA-DavavAya-vayaLa-niSlese vidghati, taM jahA jamakAiyA ivA, jamadevakAiyA i vA peyakAiyA i vA, pecavevavAyA vA, asuravuMmArA, asurakumArIo, kaMdappA, nirayavAlA, AbhiogA je yA'vanne tahappagArA savve te tabbhattiyA tappakkhiyA tabbhAriyA sakkssa deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo ALA-jIvavAya-vayaLa-nirvese vidghati / jaMbUddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM jAI imAI samuppajjaMti, taM jahA - DivArUvA, DamarAvA, RhAravA, volAvA, vArA OM vA, mahAnubrA : vA, mahAsaMgamA rUvA, mahAsatyanivddnnaa ivA, mahApurisanivaDaNA ivA, mhaaruudhira-nivasArU vA, durbhUyA rU vA, vyuttaro : vA, gAmarogA ivA, maMDalarogA ivA, nagararogA ivA, sInaneyA rU vA, ajkiveyA 6 vA, jaLa-78dNtveynnaa ivA, iMdaggahA i vA, khaMdaggahA i vA, kumAraggahA i vA, jakkhaggahA i vA, bhUyaggahA ivA, gAhiyA rU vA, vediyA rU vA, tediyA rU vA, cAutthayA ivA, uvveyagA ivA, kAsA ivA, sAsA 1953 devendra devarAja zakranAM lokapAla- soma mahArAjanI sthiti traNa bhAga sahita eka palyopamanI kahI che. ane tenA dvArA apatyarupathI mAnela devonI sthiti eka palyopamanI kahI che. A pramANe soma-mahArAja mahARddhi yAvatmahAprabhAvavALA che. pra. 2. bhaMte ! devendra devarAja zakranAM lokapAla yama mahArAjanuM varaziSTa nAmanuM vimAna kyAM kahyuM che ? u. gautama ! saudharmAvataMsaka nAmanA mahAvimAnathI dakSiNamAM, saudharmakalpathI asaMkhyAta hajAra yojana AgaLa cAlavAthI devendra devarAja zakranAM lokapAla yama mahArAjanuM varaziSTa nAmanuM mahAvimAna kahyu che, je sADAbAra yojana lAMbu-pahoLuM che. A vimAnanuM samagra varNana abhiSeka sudhI soma mahArAjanAM vimAnanI jema kahevuM joIe. A pramANe rAjadhAnI ane prAsAdonI paMktionuM varNana paNa kahevuM joIe. devendra devarAja zakranAM lokapAla yama mahArAjanI AjJA, sevA, upapAta, Adeza ane nirdezamAM te deva rahe che, jemake - yamakAyika, yamadevakAyika, pretakAyika, pretadevakAyika, asurakumAra, asurakumArikAo, kaMdarpa, narakapAla, Abhiyogika e ane enA jevA te badhA deva je te yama mahArAjanI bhaktimAM tatpara che, tenA pakSanAM che, tenA nRtya che, e badhA devendra devarAja zakranAM lokapAla yama mahArAjanI AjJA sevA upapAta Adeza ane nirdezamAM rahe che. jaMbuDhIpa nAmanA dvIpamAM meruparvatathI dakSiNamAM je e kArya samutpanna thAya che, jemake - vighna, rAjakuLamAM vidroha, kalaha, avyakta akSaronI dhvanio, khAra, mahAyuddha, mahAsaMgrAma, mahAzastrapAta, mahApuruSonI mRtyu, mahAraktapAta, durbhikSa pedA karanAra, pitRkaroga, grAmaroga, maMDaLaroga, nagararoga, mAthAno duHkhAvo, netrapIDA, kAna, nakha ane dAMtanI pIDA, Indragraha, skaMdagraha, kumAragraha, yakSagraha, bhUtagraha, ekAMtarAjvara, bIje divase AvanAra jvara(tAva) trIjA divase AvanAra tAva, cothA divase AvanAra tAva, udvega pedA karanArI ghaTanAo, udharasa, zvAsa, For Private Personal Use Only Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1954 dravyAnuyoga bhAga-3 ivA, sosAivA, jarA ivA, dAhA ivA, kacchakohA i vA, ajIriyA i vA, paMDurogA i vA, arisA i vA, bhagaMdalA i vA, hiyayasUlA i vA, matthayasUlA ivA, joNisUlAivA, pAsasUlA ivA, kucchisUlA ivA, gAmamArI ivA, nagara-kheDa-kabbaDa-doNamuhamaDaMba-paTTaNa Asama saMvAha sannivesamArI i vA, pANakkhayA ivA, dhaNakkhayA ivA, jaNakkhayA ivA kulakkhayA i vA, vasaNabbhUyA ivA, aNAriyA je yA'vanne tahappagArAnate sakkassa deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo aNNAyA adiTThA asuyA amuyA aviNNAyA tesiM vA jamakAiyANaM devANaM / sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo ime devA ahAvaccA abhiNNAyA hotthA, taM jahA zaktihIna karanAra baLanAzaka tAva, buDhApo, dAhajvara, kacchakoha, ajIrNa, pAMDuroga, massA, bhagaMdara, hRdayazULa, mastakapIDA, yonizULa, bagalanI pIDA, udarazULa, grAma-nagara-eTa-kabUTadroNamukha, maMDaLa, paTTaNa, Azrama, saMbadha ane sannivezamArI, A badhAnI prANazaya, dhanakSaya, janakSaya, kuLakSaya, vyasanabhUta, anArya A ane tenA jevA bIjA badhA kArya devendra devarAja zakranAM lokapAla yama mahArAjathI ke tenA makAyika Adi devothI ajJAta, adaSTa, azruta, avismRta ane avijJAta hotA nathI. che. saMve, 2. gaMvarije veva, rU. sAme, 4. saMva tti thAvare 5-6. rUddovarUdde 7. vA , 8. mAvatrei tti thAvare | 1. malI 2, 20. sitte, ?? me, 2. vAhU, 23. vetara phaka, 14. gharasare, 25. moze pU pannarasAdiyA sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo satibhAgaM paliovamaM ThiI paNNattA, ahAvaccAbhiNNAyANaM devANaM egaM paliovamaM ThiI paNNattA, emahiDDhie -jAva- mahANubhAge jame mhaaraayaa| devendra devarAja zakranAM lokapAla yama mahArAjanA e deva apratyarupathI (putra-sthAnIya) svIkAra karela che, jemake - 1. aMba, 2. aMbariSa, 3. zyAma, 4. zabala, pa. rudra, 6. uparudra, 7. kALa, 8. mahAkALa, 9. asi, 10. asipatra, 11. kuMbha, 12. bAlu, 13. vaitaraNI, 14. kharasvara ane 15. mahAghoSa, A paMdara vikhyAta che. devendra devarAja zakranAM lokapAla-yama mahArAjanI sthiti traNa bhAga sahita eka palyopamanI kahI che ane tenA apratyarupathI svIkAra karela devonI sthiti eka palyopamanI kahI che. A pramANe yama mahArAja mahARddhivALA -yAvata- mahAprabhAva vALA che. pra. 3. bhaMte ! devendra devarAja zakranAM lokapAla varuNa mahArAjanAM svayaMvala nAmanuM mahAvimAna kyAM kahyuM che ? u. gautama ! varuNa mahArAjanA mahAvimAna saudharmA vataMsaka nAmanA mahAvimAnathI pazcimamAM che. AnuM vimAna ane rAjadhAnInuM varNana soma lokapAlanAM vimAna ane rAjadhAnI prAsAdAvartasakanI jema jANavuM joIe. vizeSa : kevaLa nAmomAM aMtara che. pa. 3, kahi NaM bhaMte ! sakkassa deviMdassa devaraNNo varUNassa mahAraNNo sayaMjale nAmaM mahAvimANe gov ? u. goyamA! tassaNaM sohammavaDiMsayassa mahAvimANassa pcctthimennN| jahAsomassa tahA vimANa rAyahANIo bhANiyabvA -- sAvahiMsA nnvrN-naamnaannttN| Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1955 sakkassa NaM varUNassa mahAraNNo ime devA ANA uvavAya vayaNa niddese ciTThati, taM jahA varUNakAiyAivA, varUNadevakAiyA ivA, nAgakumArA, nAgakumArIo, udahikumArA, udahikumArIo, thaNiyakumArA, thaNiyakumArIo, je yA'vaNNe tahappagArA sabce te tabbhattiyA -jAva- nidese viti | jaMbUdadIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM jAI imAI samuppajjaMti, taM jahAaivAsA i vA, maMdavAsA i vA, suvuTThI i vA, dubbuTThI i vA, udabbheyA i vA, udappIlA i vA, udavAhA ivA, pavAhA ivA, gAmavAhA ivaa-jaavnivesavAhI phuvA, pAviyA -jhAva- () aviNNAyA tesiM vA varUNakAiyANaM devANaM / sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo varUNassa mahAraNNo ime devA ahAvaccAbhiNNAyA hotthA, taM jahAkakkoDae, kaddamae, aMjaNe, saMkhavAlae, puMDe, palAse, moejjae, dahimuhe, ayaMpule, kaayrie| sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo varUNassa mahAraNNo desUNAI do paliovamAiM ThiI paNNattA, ahAvaccAbhiNNAyANaM devANaM egaM paliovamaM ThiI paNNattA, emahiDDhIe -jAva- mahANubhAge varUNe mhaaraayaa| devendra devarAja zakranAM lokapAla varuNa mahArAjanAM e deva AjJA-sevA-upapAta Adeza ane nirdezamAM rahe che, jemake - varuNakAyika, varuNadevakAyika, nAgakumAra, nAgakumArio, udadhikumAra, udadhikumArio, svanitakumAra, svanitakumArio e ane enA jevA bIjA deva tenI bhaktivALA che -yAvatanirdezamAM upasthita rahe che. jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM maMdaraparvatathI dakSiNa dizAmAM e kArya samutpanna hoya che, jemake - ativarSA, maMdavardhA, suvRSTi, duvRSTi, udako bheda (parvata AdithI nIkaLanAra jharaNuM) udakotpIla (sarovara AdimAM jamA thayela jalarAzi) pANInuM alpa pravAha, grAmavAha cAvata- sannivezavAha prANakSaya -pAvatu A pramANenAM bIjA kArya varuNakAyika Adi devothI ajJAta nathI. devendra devarAja zakranAM lokapAla-varuNa mahArAjanAM e deva apratyarupathI svIkAra karela che, jemake - karkoTaka, kardamaka, aMjana, zaMkhapAla, pukhta, palAza, modajaya, dadhimukha, ayaMpula ane kAyarika. devendra devarAja zakranAM lokapAla varuNa mahArAjanI sthiti dezona be palyopamanI kahI che ane varuNa mahArAjanAM apratyarupathI abhimata devonI sthiti eka palyopamanI kahI che, A pramANe varuNa mahArAja mahARddhivALA -yAvatu mahAprabhAvavALA che. pra. 4, bhaMte ! devendra devarAja zakranAM lokapAla vaizramaNa mahArAjanAM varuNa nAmanuM mahAvimAna kyAM kahyuM che ? u. gautama ! vaizramaNa mahArAjanuM mahAvimAna saudharmA vataMsaka nAmanA mahAvimAnanI uttaramAM che. AnA prAsAdAvataMsaka sudhI vimAna rAjadhAnI AdinuM varNana soma lokapAlanAM vimAna AdinI jema karI levuM joIe. devena devarAja zakranAM lokapAla vaizramaNa mahArAjanI AjJA, sevA, upapAta, Adeza ane nirdezamAM e deva rahe che, jemake - pa. 4. kahi NaM bhaMte ! sakkassa deviMdassa devaraNNo vesamaNNassa vaggU NAmaM mahAvimANe paNNatte ? u. goyamA! tassaNaM sohammavaDiMsagassa mahAvimANassa uttarevi, jahA somassa vimANaM rAyahANI battabbayA tahA necavA khAva- sAvahiMsA / sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNNo ime devA ANA-uvavAya-vayaNa- nidese ciTThati, taM jahA Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1956 vesamaNakAiyA i vA, vesamaNa devakAiyA ivA, suvaNNakumArA, suvaNNakumArIo dIvakumArA vIvavuMmArImo, visAmArA, visAmArIbo, vANamaMtarA, vANamaMtarIo, je yA'vanne tahappagArA sane te taghdhattiyA -khAva-vidghati / jaMbUddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM jAI imAI samuppajjaMti, taM jahA ayAgarA i vA, tauyAgarA i vA, taMbAgarA ivA, sIsAgarA ivA, hiraNNAgarA i vA, suvaNNAgarA i vA, caLArA r vA, caraparA 6 vA, vasudhArA ivA, hiraNNavAsA ivA, suvaNNavAsA i vA, caLavavA 6 vA, vayavAsA 6 vA, AbharaNavAsA ivA, pattavAsA ivA, pupphavAsA i vA, phalavAsA ivA, bIyavAsA ivA, mallavAsA i vA, vaNNavAsA ivA, cuNNavAsA ivA, gaMdhavAsA rU vA, vatyavAsA 6 vA, hiraNNavuTThI ivA, suvaNNavuTThI ivA, rayaNavuTThI i vA, vayaravuTThI i vA, AbharaNa vuTThI ivA, patta vuTThI ivA, puSpha vuTThI i vA, phala vuTThI i vA, bIya vuTThI ivA, malla vuTThI ivA, vaNNavuTThI ivA, cuNNavuTThI ivA, gaMdhavuTThI ivA, vatthavuTThI i vA, bhAyaNavuTThI i vA, vIravudI rU vA, sukAlA i vA dukkAlA i vA appagghA ivA, mahagghA ivA, subhikkhA i vA, dubhikkhA ivA, ka - vikkayA ivA, sannihI i vA, sannicayA i vA, nihI rU vA, jihAda rU vA, viraporAIT OM vA, pahINasAmiyA ivA, pahINasetuyA ivA, pahINamaggA ivA, pahINagottAgArA i vA ucchannasAmiyA i vA, gucchannakSetuyA rU vA, gucchannottarA rU vA, siMdhAGA-tina-2DavA-22-23muha-mahApada vahesu-nagara-nikramaLevu susALa-giri-vara-maMtiselovtttthaannbhvnngihesu-snnikkhittaaiN ciTThati Na tAi sakkassa deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNo aNNAyA adiTThAI asuyAI amuyAI avinnayAI tesiM vA vesamaNakAiyANaM devANaM / dravyAnuyoga bhAga-3 vaizramaNa kAyika, vaizramaNa devakAyika, suvarNakumAra, suvarNakumArikAo, dvIpakumAra, dvIpakumArikAo, dizAkumAra, dizAkumArikAo, vANavyaMtara deva, vANavyaMtara devIo, e ane AnA jevA anya badhA deva je tenI bhaktivALA che -yAvaupasthita rahe che. jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatathI dakSiNamAM je e kArya samutpanna hoya che, jemake - loDhAnI khANo, rAMgenI khANo, tAMbAnI khANo, zIzAnI khANo, cAMdInI khANo, suvarNanI khANo, ratnanI khANo ane hIrAnI khANo, vasudhArA, hiraNyanI varSA, suvarNanI varSA, ratnanI varSA, hIrAnI varSA, AbharaNanI varSA, patranI varSA, puSpanI varSA, phaLanI varSA, bIjanI varSA, mALAnI varSA, varNanI varSA, cUrNanI varSA, gaMdhanI varSA ane vastranI varSA. hiraNyanI vRSTi, suvarNanI vRSTi, ratnanI vRSTi, hIrAnI vRSTi, AbharaNanI vRSTi, patranI vRSTi, puSpanI vRSTi, phaLanI vRSTi, bIjanI vRSTi, mALAnI vRSTi, varNanI vRSTi, cUrNanI vRSTi, gaMdhanI vRSTi, vastranI vRSTi, bhAjananI vRSTi, kSIranI vRSTi, sukALa, duSkALa, alpamUlya ke mahAmUlya, subhikSa, durbhikSa, kraya-vikraya, sannidhi (ghI-goLa Adino saMcaya) sannicaya (anna-Adino saMcaya)nidhio (khajAno-koSa) nidhAna (jamInamAM dAbela dhana) cirapurAtana (ghaNuM junuM) jenA svAmI samApta thaI gayA, jenA sArasaMbhALa rAkhanAra na rahyA, jenI koI khabara nathI, jenA svAmIonA gotra ane AgAra (ghara) naSTa thaI gayA, jenA svAmI chinna-bhinna thaI gayA, jenA svAmIonAM gotra ane ghara chinnabhinna thaI gayA, For Private Personal Use Only evA khajAnA zrRMgATaka, trika, catuSka, catvara, caturmukha ane mahApatho, sAmAnya mArge, nagaranAM gaMdAnALAmAM, zmazAna, parvatagRha, guphA, zAMtigRha, parvatane khodIne banAvela sabhA sthAna, bhavanagRha, ityAdi sthAnomAM dATIne rAkhela dhana e badhA padArtha devendra devarAja zakranAM lokapAla vaizramaNa mahArAjathI athavA tenA vaizramaNakAyika devothI ajJAta, adRSTa, azruta, avismRta ane avijJAta nathI. Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1957 sakkassaNaM deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNNo ime devA ahAvaccAbhiNNayA hotthA, taM jahA puNNabhadde, mANibhadde, sAlibhadde, sumaNabhadde, cakkarakkhe, puNNarakkhe, savvANe, savvajase savvakAmasamiddhe amohe asNge| sakkassaNaM deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNNo do paliovamAI ThiI paNNattA / ahAvaccAbhiNNayANaM devANaM egaM paoivamaM ThiI pnnnnttaa| devendra devarAja zakranAM (caturtha) lokapAla vaizramaNa mahArAjanAM e deva apratyarupathI abhISTa che, jemake - pUrNabhadra, mANibhadra, zAlibhadra, sumanobhadra, cakrAkSa, pUrNarakSa, saddavAna, sarvayaza, sarvakAma samRddha, amogha ane asaMga. devendra devarAja zakranAM (caturtha) lokapAla vaizramaNa mahArAjanI sthiti be palyopamanI kahI che ane tenA apatyarupathI abhimata devanI sthiti eka palyopamanI kahI che. A pramANe vaizramaNa mahArAja mahAddhivALA -vAvata- mahAprabhAvavALA che. emahiDDhIe -jAva-mahANubhAge vesamaNe mhaaraayaa| - vicA. sa. 3, 3. 7, 6. 2-7 sakkassa NaM deviMdassa devaraNo vesamaNe mahArAyA aTThasattarIe suvaNNakumAra dIvakumArAvAsa sayasahassANaM AhevaccaM porevaccaM bhaTTittaM sAmittaM mahArAyattaM ANA-Isara-seNAvaccaM kAremANe pAlemANe vihri| - sama. sa. 78, yu. 2 pa. IsANassaNaM bhaMte! deviMdassa devaraNo kaI logapAlA devendra devarAja zakranAM vaizramaNa nAmanAM lokapAla mahArAja suvarNakumAranikAya ane dvIpakumAranikAyanAM IThotera lAkha AvAsonAM Adhipatya, paurapatya, bhartRtva, svAmitva, mahArAjatva tathA AjJA, ezvarya, senApatitva karato ane tenuM pAlana karatA vicare che. pra. bhaMte ! IzAnendra devendra devarAjanAM keTalA lokapAla kahyA che ? u. gautama ! cAra lokapAla kahyA che, jemake - 1. soma, 2. yama, 3. vaizramaNa, 4. varuNa. pra. bhaMte ! A lokapAlonAM keTalA vimAna kahyA che? 3. nAyama ! vAri strI pAtrA pattA, te nadI 2. sone, 2. nane, rU. samaje, 4, vA . pa. eesi NaM bhaMte ! logapAlANaM kai vimANA paNNattA ? 3. goyamI ! vattAri vimaUT TUttA, te nadI 2. kumaLe, 2. sama, rU. , 4. suva[ ! pa. kahiNaM bhaMte ! IsANassa deviMdassa devaraNNo somassa logapAlassa sumaNe nAmaM mahAvimANe paNNatte ? u. goyamA ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa uttareNaM imIse rayaNappabhAe puDhavIe -jAva- IsANe NAmaM kappe pnnnntte| tattha NaM -jAva- paMca vaDeMsayA paNNattA, taM jahA. saMvaheMsa, 2. divaheMsa,, u. gautama ! cAra vimAna kahyA che, jemake - 1. sumana, 2. sarvatobhadra, 3. valtha, 4. suvalyu. pra. bhaMte ! izAna devendra devarAjanAM soma lokapAlanuM sumana nAmanuM mahAvimAna kyAM kahyuM che ? u. gautama ! jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatathI uttaramAM A ratnaprabhA pRthvIthI upara -cAvatuIzAna nAmanA kalpa (devaloka) kahyA che. te kalpamAM pAMca avataMsaka kahyA che, jemake - 1. aMkAlataMsaka, 2. sphaTikAvavaMsaka, Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1958 rU. racaLavassaNu, 4. nAyavavaDeMsa, 5. majjheya'tthaIsANavaDeMsae / tassa NaM IsANavaDeMsayassa mahAvimANassa puratthimeNaM tiriyamasaMkhejjAiM joyaNasahassAiM vIIvaittA tattha sArasa deviMdassa devaraNNo somassa logapAlassa sumaNe NAmaM mahAvimANe paNNatte / sesaM jahA sakkassa vattavvayA / causu vimANesu cattAri uddesA aparisesA / NavaraM-ThiIe nANattaM Adi duya tibhAgUNA paliyA dhaNayassa hoMti do ceva / do sai bhAgA varUNe paliyamahAvaccadevANaM / - viyA. sa. 4, 3. 1-4, su. j rAyahANIsu vi cattAri uddesA jahA sakkassa tahA bhANiyavvA / sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo satta aNiyA satta aNiyAhivaI paNNattA, taM jahA - 2. pIDhANi 4. 3samaNi, 6. paddALijI, chu. pAyattALivu, rU. narAri, 6. rahAg, 7. rAMdhavALipu / aNiyAhivaI . hariNegamesI - pAyattANiyAhivaI, 2. vAjha AsarAyA-pIDhALiyAdivarDa, rU. rAvaLe dacirAyA-narALiyAdivarDa, 4. vAmaddI-samALiyAdivavuM, 6. mAdare-radALiyAdivarDa, 6. se-paddALiyAdivarDa, 7. tuMvaru-baMdhanALiyAdiva| - vicA. sa. 4, 3. 6-8, su. ? 46. sApha vArasa vilApe aLiyA aLiyAhivarDa mAzi- 49, zakra Adi bAra devendronI senAo ane senApationAM nAma : 3. ratnAvataMsaka, 4. jAtarupAvataMsaka ane A cAreyanI madhyamAM 5. IzAnAvataMsaka vimAna che. A IzAnAvatuMsaka mahAvimAnathI pUrvamAM tirchA asaMkhyAta hajAra yojana AgaLa javAthI devendra devarAja IzAnanA soma nAmanA lokapAlanAM sumana nAmanA mahAvimAna kahyA che. dravyAnuyoga bhAga-3 zeSa badhuM varNana zakranAM samAna kahevu joIe. cAreya lokapAlonAM vimAnonAM cAra uddezaka pUrNa samajavA joIe. vizeSa : enI sthitimAM aMtara che, jemake AdinAM be-soma ane yama lokapAlanI sthiti (Ayu) tribhAganyUna be-be palyopamanI che. vaizramaNanI sthiti be palyopamanI che ane varuNanI sthiti tribhAga sahita be palyopamanI che, apatyarupa devonI sthiti eka palyopamanI che. cAreya lokapAlonI rAjadhAnIonAM cAra uddezaka paNa zakrendranAM varNananAM samAna kahevA joIe. 1. padAtisenA, 3. hastisenA, 5. rathasenA, 7. gaMdharvasenA. devendra devarAja zakranI sAta senAo ane sAta senApati kahyA che, jemake - 2. azvasenA, 4. vRSabhasenA, 6. nATyasenA, - senApati - 1. hariNagameSI - padAtisenAno adhipati, 2. azvarAja vAyu - azvasenAno adhipati, 3. hastirAja erAvaNa - hastisenAno adhipati, 4. dArdhi - vRSabhasenAno adhipati, = 5. mAThara - rathasenAno adhipati, 6. zveta - nartaka senAno adhipati, For Private Personal Use Only 7. tuMbaru - gaMdharva senAno adhipati. Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1959 IsANassa NaM deviMdassa devaraNNo satta aNiyA satta devendra devarAja IzAnanI sAta senAo ane sAta aNiyAhivaI paNNattA, taM jahA senApationA nAma kahyA che, jemake - 1. pattALig, 2. vaDhALag, 1. padAtisenA, 2. azvasenA, 2. kuMnarALag, 4. 3samAgi , 3. hastisenA, 4. vRSabhasenA, 6. rahANa, 6. Mfg, 5. rathasenA, 6. nATyasenA, 7. TdhavALag | 7. gaMdharvasenA. aNiyAhivaI senApati : 1. lahuparakkame-pAyattANiyAhivaI, 1. laghu parAkrama - padAtisenAnA adhipati, 2. mahAvAU AsarAyA-pIDhANiyAhivaI. 2. azvarAja mahAvAyu - azvasenAno adhipati, 3. puSpadaMte hatthirAyA-kuMjarANiyAhivaI, 3. hastirAja puSpadaMta - hastisenAnA adhipati, 4. mahAdAmaDDhI-usabhANiyAhivaI, 4. mahAdAmardhi - vRSabhasenAno adhipati, 6. madamADhare-rALiyAdava, 5. mahAmAkara - rathasenAnA adhipati, 6. mahAsee-NaTTANiyAhivaI, 6. mahAzveta - nartaka senAnA adhipati, 7. raI-dhavALiyAdita 7. rata - gaMdharva senAnA adhipati. jahA sakkassa tahA savvehiM daahinnillaannN-jaav-aarnnss| zakendranAM samAna AraNakalpa sudhI dakSiNa dizAvartI IndronI sAta senAo ane sAta senApationAM nAma jANavAM joIe. jahAIsANasmatahAsavehiM uttrillaannN-jaav-accuyss| IzAnendranAM samAna ayyata kalpa sudhI uttara dizAvata - TA. ma. 7, su. 182 indronI sAta senAo ane sAta senApationAM nAma jANavAM joIe. 60. saMsAra cattANiyA chAsusaMdhA- 50. zaka AdinAM padAtisenApationI sAta kakSAo (dhoraNa)mAM deva saMkhyA : sakkassaNaM deviMdassa devaraNNo hariNegamesissasattakacchAo devendra devarAja zakranAM padAtisenApationI sAta paNNattAo, taM jahA kakSAo kahI che, jemake - 1. paDhamA kacchA -jAva- 7. sattamA kacchA, evaM jahA 1, camaranI prathama kakSAthI sAtamI kakSAnAM samAna camarassa tahA -jAva- accuyss| azruta sudhI sAta-sAta kakSAo (dhoraNa) jANavI joIe. NANattaM-pAyattANiyAhivaINaM te puvvabhaNiyA, devapari- vizeSamAM - tenA padAtisenApationAM nAma alagamaannN ima alaga che je pUrvamAM kahyA che, kakSAonAM deva parimANa A pramANe che - sakkassa caurAsII devasahassAiM, IsANassa asIiM zakranAM padAti senAnI prathama kakSAmAM corAsI hajAra deva che.' devasahassAI -jAva- accuyassa lahuparakkamassa, izAnanAM padAtisenAnI prathama kakSAmAM eMsI hajAra deva dasa devasahassA-jAva-jAvaiyA chaTThA kacchA tadviguNA che -pAvatu- azrutanAM padAti senApati laghuparAkramanI senAnI prathama kakSAmAM dasa hajAra deva che -vAva- jeTalI sattamA kcchaa| chaThThI kakSAmAM saMkhyA che tenAthI begaNI sAtamI kakSAmAM jANavuM joIe. devA imAe gAhAe aNugaMtavvA - padAtisenAnAM prathama kakSAnAM devonI saMkhyA nIcenI gAthAthI jANavI joIe - 2. TAI. e. 6, 3. ?, mu. 4 04 Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1960 dravyAnuyoga bhAga-3 caurAsIi asIi bAvattarI, sattarI ya saTThI ya / 1. zakranAM corAsI hajAra, 2. IzAnanAM eMsI hajAra, paNNA cattAlIsA tIsA bIsA ya dasasahassA // 3. sanakumAranAM bottera hajAra, 4. mahendranAM sattara hajAra, 5. brahmanAM sAITha hajAra, 6. lAMtakanAM pacAsa - TALe. . 7, mu. 683 hajA2, 7. zukranAM cAlIsa hajAra, 8. sahastrAranAM trIsa hajA2, 9, prANatanAM vIsa hajAra, 10. azrutanAM dasa hajAra deva che. 51. aNuttarovavAiyadevANaM sarUva paruvarNa 51, anuttaropapAtika devonAM svarUpanuM prarupaNa : . asthi aMte ! majuttarovavaphA sevA, puttaro- pra. bhaMte ! zuM anuttaropapAtika deva, anuttaro papAtika vavAiyA devA? deva hoya che ? 3. daMtA, jayamI ! patyi | u. hA, gautama ! hoya che. pa. se keNatuNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke"annuttrovvaaiyaa devA, aNuttarovavAiyA devA ?" anuttaropapAtika deva, anuttaropapAtika deva hoya che ?" 3. nAyama! kuttarovavaphA vevAii HyttarA saddA u. gautama ! anuttaropapAtika devone anuttara zabda -nA-majuttarA phAsaT I -vAva- anuttara sparza prApta thAya che. se teNaTreNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - 'aNuttarovavAiyA devA, aNuttarovavAiyA devaa|' anuttaropapAtika deva, anuttaropapAtika deva hoya che." pa. aNuttarovavAiyA NaM bhaMte ! devA kevaieNaM kammAva- pra. bhaMte ! keTalA karmo bAkI rahevAthI anuttaropapAtika seseNaM aNuttarovavAiyadevattAe uvavannA ? deva, anuttaropapAtika devapamAM utpanna thAya che ? u. goyamA ! jAvaiyaM chaTThabhattie samaNe niggaMthe kamma gautama ! zramaNanigraMtha SaSTha bhakta (be upavAsa)nAM nijjarei, evaieNaM kammAvaseseNaM aNuttarovavAiyA tapa dvArA jeTalA karmonI nirjarA kare che teTalA karma devA, aNuttarovavAiyadevattAe uvvnnaa| bAkI rahevAthI anuttaropapAtika yogya sAdhu - vicA. sa. 24, 3.7, mu. 13-14 anuttaropapAtika devarupamAM utpanna thAya che. 62. madhuttarovavA, revA vasaMtamahatta vi- para. anuttaropapAtika devonAM upazAMta mahatvanuM prANa : 5. majuttarovavA maMte ! TevA vuiM 3driAmoda, pra. bhaMte ! zuM anuttaropapAtika deva udIrNamoha che, uvasaMta mohA, khINamohA? upazAMtamoha che ke kSINamoha che ? 3. goyamA no driAmoda, 3vasaMtamodI, no u. gautama! te udIrNamoha ane kSaNamoha nathI paraMtu khiinnmohaa| upazAMtamoha che. -vicA. sa. 6, 3, 4, mu. 32 jarU. majuttaravavAya tevA gavitama vyAvamAM pa3. anuttaropapAtika devonA ananta manodravya vargaNAone jANaNAi sAmattha parUvaNaM jANavA-dekhavAnA sAmarthyanuM prarupaNa : pa. jahANaM bhaMte ! vayaM eyama; jANAmo pAsAmo tahANaM pra. bhaMte ! je pramANe A5 ane huM A (pUrvokta) aNuttarovavAiyA vi devA eyama; jANaMti pAsaMti? artha (vArtA)ne jANIe-dekhIe chIe zuM te pramANe anuttaropapAtika deva paNa A artha (vArtA)ne jANe dekhe che ? u. haMtA, goyamA ! jahA NaM vayaM eyamar3he jANAmo hA, gautama ! je pramANe A5 ane huM (pUrvokta) pAsAmo tahA aNuttarovavAiyA vi devA eyamaTuM 'vAtane jANIe-dekhIe chIe te pramANe anuttarojaannNti paasNti| papAtika deva paNa A arthane jANe dekhe che. * * Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana pa. se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai 'jahA NaM vayaM eyamaDhe jANAmo pAsAmo tahA NaM aNuttarovavAiyA vi devA eyamaTuMjANaMti pAsaMti?' 1961 pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke je pramANe ame vAtane jANIe dekhIe chIe, te pramANe anuttaropapAtika deva paNa A vAtane jANe dekhe che ?" u. gautama ! anuttaropapAtika devonAM ananta manodravya vargaNAo labdha prApta ane abhisamanvAgata che. u. goyamA ! aNuttarovavAiyadevANaM aNaMtAo maNodavvaggaNAo laddhAo pattAo abhisamannAgayAo bhvNti| se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai'jahA NaM vayaM eyamaDhe jANAmo pAsAmo tahA NaM aNuttarovavAiyA vi devA eyamaTuM jANaMti pAsaMti / - vicA. sa. 14, 3. 7, mu. 2 54. lavasattama devANaM saruva parUvarNa . asthi nuM maM! vasaMttama levA, vasattamA kevA? 3. daMtA, kAyama ! malyiA . 5. te veLavi mete ! pUrva 3 "travattama sevA, vasaMttama sevA ?" u. goyamA! se jahAnAmae kei parisetarUNaMbalavaM-jAva niuNasippovagae, sAlINaM vA, vIhINaM vA, godhUmANaM vA, javANaM vA, javajavANaM vA, pakkANaM pariyAtANaM, hariyANaM hariyakaMDANaM tikkheNaM NavapajjaNaeNaM asiyaeNaM paDisAhariyA-paDisAhariyApaDisaMkhiviyA paDisaMkhiviyA-jAva-iNAmeva iNAmeva tti kaTu sattalave luejjA, jaiNaM goyamA ! tesiM devANaM evaiyaM kAle Aue pahuppae to NaM te devA teNaMceva bhavamgahaNeNaM sijhaMtA-jAva-aMtaM karettA, mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - je pramANe ame A vAtane jANIe-dekhIe chIe, te pramANe anuttaropapAtika deva paNa A vAtane jANe dekhe che." 54. lavasaptama devonAM svarUpanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! zuM lavasaptama deva, lavasaptama deva thAya che? u. hA, gautama ! thAya che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "lavasaptama deva, lavasaptama deva thAya che? u. gautama ! jema koI taruNa baLavAna -yAvata zilpakaLAmAM nipuNa puruSa te paripakva kApavA yogya pILA paDela ane pILA DaMThalavALA zAlI, vrIhi, ghauM, java ane javajavanI vikharAyelI nAlone hAthathI ekaThuM karIne muThImAM pakaDIne -vAva-navI dhAravALI tIkhI cAkuthI zIvratApUrvaka e kApyuM e kApyuM" A pramANe sAta lavAmAM kApe to he gautama ! jo te devonuM AyukALa bAkI rahe to te deva teja bhavamAM siddha thaI zake che -yAvatusarva duHkhono aMta kare che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - (sAta lava AyuSya ochu thavAthI) lavasaptama-deva lavasaptama deva thAya che." 55. sanaskumAra devendranAM bhavasiddhika AdinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! devendra devarAja sanakumAra - zuM bhavasiddhika che ke abhavasiddhika ? samyagadaSTi che ke mithyAdaSTi che ? paritta saMsArI che ke ananta saMsArI che ? sulabhabodhi che ke durlabhabodhi che ? ArAdhaka che ke virAdhaka che ? carama che ke acarama che ? se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai'lavasattamA devA, lavasattamA devaa|' - viyA. sa. 24, 3. 7, mu. 22 55. saNaMkumAradeviMdassa bhavasiddhiyAi parUvaNaMpa. saNaMkumAre NaM bhaMte ! deviMde devarAyA - kiM bhavasiddhie, abhavasiddhie ? sammaddiTThI, micchAddiTThI ? parittasaMsArae, aNaMtasaMsArae ? sulabha bohie, dullabha bohie ? ArAhae, virAhae? carime, acarime? Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1962 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA! saNaMkUmAreNaM deviMde devarAyA bhavasiddhie. no abhvsiddhiie| evaM sammaTThiI , parittasaMsArae, sulabhabohie, ArAhae, carime, pasatthaM neyavvaM / pa. se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai 'saNaMkumAre deviMde devarAyA bhavasiddhie-jAva- crime|' u. gautama ! devendra devarAja sanakumAra bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI. A pramANe te samyagadaSTi, parittasaMsArI, sulabhabodhi, ArAdhaka ane carama che. (arthAta) badhA prazasta pada grahaNa karavA joIe. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - devendra devarAja sanakumAra bhavasiddhika -vAvacarama che ?" gautama ! devendra devarAja sanakumAra ghaNA zramaNo, zramaNIo, zrAvako ane zrAvikAono hitaiSI, sukhakArI, pathyAbhilASI, anukaMpika (dayALu) niHzreyasika (kalyANa ke mokSanAM Icchuka) che te enA hita sukha ane niHzreyasanAM kAmI che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - sanakumArendra bhavasiddhika vAva- carama che." G u. goyamA! saNaMkumAre deviMde devarAyA bahUNaMsamaNANaM, bahUNaM samaNINaM, bahUNaM sAvayANaM, bahaNaM sAviyANaM, hiyakAmae, suhakAmae, patthakAe, ANukaMpie nisseyasiye hiya-suha nisseyskaame| se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai'saNaMkumAre NaM bhavasiddhie -jAva- crime|' - vi. sa. 2, 3, , . 62 56. rimenI Tevena bha saMdarA viyA paNa- maMte ! risI saMsadUte sthI garbha saahrmaanne2. vi Tlmo darbha sAdara? 2. gabbhAo joNiM sAharai ? rU. noLI maM sAdara ? 4. joNIo joNiM sAharai ? . haribaigamethI deva dvArA garbha saMharaNa prakriyAnuM prarUpaNa : pra. bhaMte ! zakrendradUta harirjhegamepI deva jayAre strInAM garbhanuM saMharaNa kare che : 1. tyAre zuM eka garbhAzayathI garbhane upADIne bIjA garbhAzayamAM rAkhe che ? 2. garbhane laIne yoni dvArA bIjI strInAM udaramAM rAkhe che ? 3. yonithI garbhane kADhIne bIjI strInAM garbhAzayamAM rAkhe che ? 4. yonithI garbhane kADhIne (pAchuM evI ja rIte) yoni dvArA bIjI strInAM udaramAM rAkhe che ? u. gautama ! te (haridvaigamelI deva-) 1. eka garbhAzayathI garbhane upADIne bIjA garbhAzayamAM rAkhatA nathI, 2. garbhAzayathI garbhane laIne tene yoni dvArA bIjI strInAM udaramAM rAkhatA nathI, 3. yonithI garbhane kADhIne yoni dvArA bIjI strInA peTamAM rAkhatA nathI.. 4. paraMtu potAnA hAthethI garbhano sparza karIne vagara koI bAdhAe tene yoni dvArA bahAra kADhIne bIjI strInAM garbhAzayamAM rAkhI de che. 3. soyamAM ! 2. no bhAga maM saha66, 2. no bhAga noff sAda, rU. no no no sAdara, 4. parAmasiya-parAmasiya avvAbAheNaM avvAbAhaM joNio gabbhaM saahri| Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana pa. pabhU NaM bhaMte ! hariNegamesI sakkassadUte itthIgabbhaM nasiraMsi vA, romanUvaMti vA, sAritta vA, nIharitae vA ? u. haMtA, goyamA ! pabhU, no ceva NaM tassa gabbhassa kiMci vi bAhaM vA, vibAhaM vA, uppAejjA, chavicchedaM puNa karejjA humaM sAharijja vA, nIharijja vA / - viyA. sa. 6, 3. 4, mu. 26-6 17, mindiyA yevALa tiriyapayA, ullaMdhana-patnuMdhana 57. sAmatthAsAmattha parUvaNaM 6. deve NaM bhaMte ! mahiDdie - jAva- mahesakkhe bAhirae poggale apariyAittA pabhU tiriyapavvayaM vA, tiriyamitti vA, jIMghetta vA, vallaMghetta vA ? 3. goyamA ! to phaTTe samade / pa. deve NaM bhaMte ! mahiDDhIe - jAba- mahesakkhe bAhirae poggale pariyAittA pabhU tiriyapavvayaM vA, tiriyamitti vA, ullaMghetta! vA, parjAghetta vA ? 3. haMtA, goyamA ! vamU ? - viyA. sa. 14, 3. , , mu. 24-22 8, iiAra seva-sevInuM poppara maLyuMmoLuM gamaNasAmattha parUvaNaM pa. appiDhie NaM bhaMte ! deve se mahiDDhiyassa devassa majjhamajjheNaM vIIvaejjA ? 3. goyamA ! jo phaLake samade / pa. samiDDhae NaM bhaMte ! deve samiDDhayassa devassa majjhamajjheNaM vIIvaejjA ? 3. goyamA ! Lo phATTe samaDhe, vamatta puja vIrravaNakhkhA/ pa. se NaM bhaMte! kiM vimohettA pabhU, avimohettA pabhU ? 3. goyamA ! vimohettA pamU, no avimohettA pamU | 5. te maMte ! viM puniM vimohettA, pachA vIvaNanA? puvviM vIIvaejjA, pacchA vimohejjA ? chu. viyA. sa. 4, 3. rU, mu. 20-12 58, pra. bhaMte ! zuM zakradUta hariNaigameSI deva, strInAM garbhane nakhAgna dvArA ke romakUpa dvArA garbhAzayamAM rAkhavA ke bIjI strInAM garbhAzayamAM rAkhavAmAM samartha che ? u. hA, gautama ! (hariNaigameSI deva) samartha che. te deva e garbhAzayane thoDI ke kaMI paNa pIDA pahoMcADatA nathI. paraMtu te garbhanuM chedana-bhedana kare che, eTalI sUkSmatAthI te garbhane aMdara rAkhe che athavA aMdarathI bahAra kADhe che. mahardikAdi devanA tiryak parvatAdinAM ullaMghana pralaMghananAM sAmarthya-asAmarthyanuM prarupaNa : 1963 pra. bhaMte ! zuM mahardhika yAva- mahAsukhavALA deva bAhya puddagalone grahaNa karyA vagara tirchA parvatane ke tirthAMbhIMtane ekavAra ullaMghana karavAmAM ke vAraMvAra ullaMghana karavAmAM samartha che ? gautama ! A artha samartha nathI. u. pra. bhaMte ! zuM maharkTika -yAva- mahAsukhavALA deva bAhya puddagalone grahaNa karIne tirthA parvatane ke tirkI bhIMtane ekavAra ullaMghana karavAmAM ke vAraMvAra ullaMghana karavAmAM samartha che ? u. hA, gautama ! samartha che. alpaRddhika Adi deva-devIonuM paraspara madhyamAMthI gamana sAmarthyanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! zuM alpaRddhika deva, mahardika devanAM vacamAMthI jaI zake che ? gautama ! A artha samartha nathI. u. pra. bhaMte ! zuM samardika (samAna zaktivALA) deva samardika devanAM vacamAMthI jaI zake che ? u. gautama ! A artha samartha nathI, samAna samRddhivALA devanAM pramatta (asAvadhAna) thavAthI jaI zake che. pra. bhaMte ! zuM te deva te (samardikadeva)ne vimohita karIne jaI zake che ke vimohita karyA vagara ja jaI zake che ? u. gautama ! te deva vimohita karIne jaI zake che, vimohita karyA vagara jaI zakatA nathI. pra. bhaMte ! zuM te (samAnaRddhivALA) devane pahelA vimohita karIne pachI jaI zake che ke pahelA jaIne pachI vimohita kare che ? For Private Personal Use Only Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1964 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! pubbiM vimohettA pacchA vIIvaejjA / No puvviM vIIvaettA pacchA vimohejjaa| pa. mahiDDhie NaM bhaMte ! deve appiDDhiyassa devassa majjhaMmajjheNaM vIIvaejjA? 3. daMtA, Toya ! vIrvaprajJA pa. se bhaMte ! kiM vimohittA pabhU, avimohittA pabhU? u. goyamA ! vimohittA vi pabhU, avimohittA vi pbhuu| pa. se bhaMte ! kiM puri vimohittA pacchA vIIvaejjA, puTviM vIIvaettA pacchA vimohijjA ? u. goyamA ! puTviM vA vimohittA pacchA vIIvaejjA, puri vA vIIvaejjA pacchA vimohijjA / pa. appiDhie NaM bhaMte ! asurakumAre mahiDDhiyassa asurakumArassa majjhamajjheNaM vIIvaejjA? 3. zaucama ! je phaLadde samA evaM asurakumAreNa vi tinni AlAvagA bhANiyavvA jahA ohieNaM deveNaM bhaNiyA evaM -jAvathaNiyakumAreNaM, vANamaMtara-joisiya-vemANieNaM evaM-ceva / u. gautama ! te deva pahelA tene vimohita kare che ane pachI jAya che. paraMtu pahelA jaIne pachI vimohita karatA nathI. pra. bhaMte ! zuM mahaddhika deva, alpaRddhika devanAM vacco vacce thaIne jAI zake che ? uM. hA, gautama ! jaI zake che. pra. bhaMte ! te maharbika deva te alpaddhika devane vimohita karIne jAya che ke vimohita karyA vagara jAya che ? u. gautama! te vimohita karIne paNa jaI zake che ane vimohita karyA vagara paNa jaI zake che. pra. bhaMte ! zuM te mahaddhika deva alpaRddhivALA devane pahelA vimohita karIne pachI jAya che ke pahelA jaIne pachI vimohita kare che ? u. gautama ! te mahaddhika deva pahelA tene vimohita karIne pachI paNa jaI zake che ane pahelA jaIne pachI paNa vimohita karI zake che. pra. bhaMte ! alpaRddhika asurakumAra deva mahaddhika asurakumAra devanAM vaccovacce thaIne jaI zake che ? u. gautama ! A artha samartha nathI. A pramANe sAmAnya devonAM AlApakonI jema asurakumAra -yAvata-stanitakumAranAM paNa traNa-traNa AlApaka kahevA joIe. vANavyatara jayotiSka ane vaimAnika devonAM paNa A pramANe traNa-traNa AlApaka kahevA joIe. pra. bhaMte ! zuM alpaRddhika deva mahartika devInAM madhyamAM thaIne jaI zake che ? u. gautama ! A artha samartha nathI (arthAtu - jaI zakatA nathI.) pra. bhaMte ! zuM samaddhika deva samaddhika devInAM vaccovacca thaIne jaI zake che ? u. gautama ! A artha samartha nathI, pramatta hoya to nIkaLI zake che. pUrvokta prakArathI devanI sAthe devInuM paNa daMDaka vaimAnika sudhI kahevuM joIe. pra. bhaMte ! alpaRddhika devI, maharbika devanAM madhyamAM thaIne jaI zake che ? pa. appiDhie NaM bhaMte ! deve mahiDiDhayAe devIe majjhamajheNaM vIIvaejjA? 3 mayama ! phudde saTTA pa. samiDiDhae NaM bhaMte ! deve samiDDhiyAe devIe majhamajjheNaM vIIvaejjA? u. goyamA ! No iNadve samaTe, pamattaM puNa viiiivejjaa| taheva deveNa ya devIe ya daMDao bhANiyabo-jAva vemaanniyaae| pa. appiDhiyA NaM bhaMte ! devI mahiDDhiyassa devassa majhamajjheNaM vIIvaejjA ? Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1965 . joyA ! jo phaLadde samA u. gautama ! A artha samartha nathI. evaM eso vi taio daMDao bhANiyabbo jAba A pramANe ahIM paNa trIjo daMDaka kahevo joIe -vAvatuMp. mahiDDhiyA NaM bhaMte ! vemANiNI appiDhiyassa pra. bhaMte ! mahartika vaimAnika devI alpaRddhika vemANiyassa majjhaMmajjheNaM vIIvaejjA ? vaimAnika devanAM vacco-vaccamAMthI thaIne jaI zake che ? 3. daMtA, joyamA ! vIvaUM | u. gautama ! jaI zake che. pa. appiDDhiyA NaM bhaMte ! devI mahiDiDhayAe devIe pra. bhaMte ! alpaRddhika devI mahartika devInAM madhyamAMthI majhamajjheNaM vIIvaejjA ? thaIne jaI zake che ? 3. nAyamI ! no rUdde samadRA u. gautama ! A artha samartha nathI. evaM samiDDhiyA devI samiDDiyAe devIe taheva / A pramANe samAna advika devInAM samadraDhika devInAM vaccovaccamAMthI nIkaLavAno AlApaka kahevo joIe. mahiDDiyA devI appiDDiyAe devIe taheva / mahartika devInAM alpaDhika devInAM vacamAMthI nIkaLavAno AlApaka kahevo joIe. evaM ekkekke tinni-tinni AlAvagA bhANiyabvA A pramANe pratyekanAM traNa-traNa AlApaka kahevA nava joIe. -vAvap. mahiDiDhayA NaM bhaMte ! vemANiNI appiDhiyAe pra. bhaMte vaimAnika mahaddhika devI, alpaddhika vemANiNIe majhamajheNaM vIIvaejjA? vaimAnika devInAM madhyamAMthI thaIne jaI zake che? 3. haMtA, nIyama ! vakvAnnA / u. hA, gautama ! jaI zake che. | sa maMta! vuiM vimoditta , vodittA T? pra. bhaMte ! zuM mahaddhika devI tene vimohita karIne jaI zake che ke vimohita karyA vagara paNa jaI zake che ? u. goyamA ! vimohittA vi pabhU, avimohittA vi pbhuu| u. gautama ! tene vimohita karIne paNa jaI zake che ane vimohita karyA vagara paNa jaI zake che. taheva-jAva-pubviM vAvIIvaittApacchA vimohejjA, te pramANe -cAvata- pUrvamAM nIkaLIne tyArabAda ee cattAri dNddgaa| vimohita karI zake che A pramANe e cAra daMDaka thayA. - vicA. sa. 20, 3.2, .6-17 12. dvipaDu vaheva-vIrotharema mannene vikrama 59. RddhinI apekSAe deva-devIonAM paraspara madhyamAMthI sAmattha paravaNaM vyatikramaNa sAmarthyanuM prarupaNa : pa. appiDDhie NaM bhaMte ! deve mahiDDhiyassa devassa pra. bhaMte ! zuM alpaRddhika deva mahAddhikavALA majhaMmajjheNaM vIIvaejjA? devanAM madhyamAMthI thaIne jaI zake che ? 3. jo mA ! no phaLadde samaddA u. gautama ! A artha samartha nathI. (arthAtu te jaI zakatA nathI.) pa. samiDDhie NaM bhaMte ! deve samiDDhiyassa devassa pra. bhaMte ! zuM samAna RddhivALA deva samAna RddhivALA majjhamajheNaM vIIvaejjA? devanAM madhyamAMthI thaIne jaI zake che ? Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1966 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! No iNa? samaTe, pamattaM puNa viiiivejjaa| u. gautama ! A artha samartha nathI. (samAna-RddhivALA devanAM) pramatta (asAvadhAna) thavA para jaI zake che. pa. seNaMbhaMte! kiMsattheNaM akkamittApabha. aNakkamittA pra. bhaMte ! te (madhyamAM thaIne javAvALA) deva zastrano mU? prahAra karIne jaI zake che ke vagara prahAra karIne jaI zake che ? u. goyamA ! akkamittA pabhU, no aNakkamittA pbhuu| u. gautama ! te zastranAM prahAra karIne jaI zake che, vagara zastra prahAra jaI zakatA nathI. pa. se NaM bhaMte ! kiM puv isattheNaM akkamittA pacchA pra. bhaMte ! te deva pahelA zastrano prahAra karIne vIrUMvaUjJA? tyArabAda jAya che ? pani vIIvaettA pacchA sattheNaM akkamejjA? ke pahelA jaIne tyArabAda zastrathI prahAra kare che? u. goyamA ! pubbiM akkamittA pacchA vIIvaejjA, u. gautama ! pahelA zastrano prahAra karIne pachI jAya No pubbiM vIIvaettA pacchA akkmejjaa| che. paraMtu pahelA jaIne pachI zastrano prahAra karatA nathI. evaM eeNaM abhilAveNaM jahA dasamasae AiDDhi A pramANe A abhilApa dvArA dasamA zatakanAM uddesae taheva niravasesaM cattAri daMDagA bhANiyabbA trIjA udezakanAM anusAra (pUrvavata) samagra rupathI -jAva- mahiDDhiyA vemANiNI appiDDhiyAe cAreya daMDaka mahAaddhivALI vaimAnika devI vemaanninniie| alpaRddhivALI vaimAnika devInA madhyamAMthI thaIne jaI zake che tyAM sudhI kahevuM joIe. - viyA. .24, 3.3, . 20-12 60. seva bhaviyapU gArarasa maoNMmare vIvaM %. devanAM bhAvitAtmA aNagAranAM madhyamAMthI nIkaLavAnAM sAmatthAsAmattha parUvaNaM sAmarthya-asAmarthyanuM prarupaNa : pa. deve NaM bhaMte ! mahAkAe mahAsarIre aNagArassa pra. bhaMte ! zuM mahAkAya ane mahAzarIravALA deva bhAviyappaNo majjhaMmajjheNaM vIyIvaejjA? bhAvitAtmA aNagAranI vacamAMthI thaIne nIkaLI jAya che ? u. goyamA ! atthegaie vIyIvaejjA, atthegaie no u. gautama ! koI nIkaLI jAya che ane koI nIkaLatA viiyiivejjaa| nathI. pa. se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - 'atthegaievIyIvaejjA, atthegaieno vIyIvaejjA ?' 'koI vacamAMthI nIkaLI jAya che ane koI nIkaLatA nathI? u. goyamA ! devA duvihA pannattA, taM jahA u. gautama ! deva be prakAranAM kahyA che, jemake - 2. mAthamicchAviThThI 3vevana ya, 1. mAyI mithyASTi upapannaka, 2. amAyIsammadiTThI uvavannagA y| 2. amAyI samyagadaSTi upapannaka. 1. tattha NaM je se mAyImicchaTThiI uvavannae deve se 1. temAM je mAyI mithyAdaSTi upapannaka deva che NaM aNagAraM bhAviyappA NaM pAsai pAsittA no vaMdai, te bhAvitAtmA aNAgArane juve che ane joIne no namasai, no sakkArei, no sammANei, no paNa tene vaMdana namaskAra karatA nathI. teno satkAra sanmAna paNa karatA nathI ane kalyANarupa, kallANaM maMgalaM devayaM ceiyaM pajjuvAsai / maMgaLarupa, devarupa, jJAnarupa mAnIne paryapAsanA paNa karatA nathI. 1. , se. 20, 3. 3, mu. 8-17, Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagati adhyayana 1967 se NaM aNagArassa bhAviyappaNo majhaMmajjheNaM evA te deva bhAvitAtmA aNagAranI vacamAM vIvIvajJA thaIne cAlyA jAya che. 2. tattha NaM je se amAyI sammadivi uvavannae deve 2. temAM je anAyI samyagdaSTi upapannaka deva se NaM aNagAraM bhAviyappANaM pAsai pAsittA vaMdai che te bhAvitAtmA aNagArane juve che ane joIne namaMDu -gAva-bruvAsa, vaMdana namaskAra kare che -vAva-paryupAsanA kare che. se NaM aNagArassa bhAviyappaNo majhamajjheNaM no evA te deva bhAvitAtmA aNagAranI vacamAM viiyiivejjaa| thaIne nIkaLatA nathI. se teNaTeNaM goyamA ! evaM buccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - 'atthegaie vIyIvaejjA, atthegaie no viiyiivejjaa|' koI vacamAMthI thaIne nIkaLI jAya che ane koI nIkaLatA nathI." pa. asurakumAreNaMbhaMte! mahAkAye mahAsarIre aNagArassa bhaMte! zuM mahAkAya ane mahAzarIravALA asurakumAra bhAviyappaNo majhamajjheNaM vIyIvaejjA ? deva bhAvitAtmA aNagAranI madhyamAMthI thaIne nIkaLI jAya che ? 3. nIyamI ! haM javA u. gautama ! pUrvavata varNana karavuM joIe. evaM devadaMDao bhaanniybbo-jaav-vemaannie| A pramANe deva daMDaka (caturvidha devonA mATe) - vi . .24, 3.3, mu.-3 vaimAnika sudhI kahevuM joIe. 62. sevA TevAvAsa tarAne vIvamaLa drivi- 61. devonA devAvAsAMtaronI vyatikramaNa RddhinuM prarupaNa : rAnide-gAva- vaM vAsI rAjagRhanagaramAM vAva- gautamasvAmIe A pramANe pUchayuM - 5. gaDhag | maMte! -garva-vattArijtevAvA- pra. bhaMte ! deva zuM AtmaRddhi (potAnI zakti) dvArA saMtarAiM vIIkkate teNa paraM paribIe viikkate? -cAvatu-cAra pAMca devAvAsonAM aMtaronuM ullaMghana kare che ane tenA pachI para-zakti dvArA ullaMghana kare che ? u. hatA, goyamA ! AiDDhIe NaM deve -jAva- cattAri hA, gautama ! deva AtmazaktithI vAva- cAra paMca devAvAsaMtarAiM vIIkkate, teNa paraM priddddhiie| pAMca devAvAsonAM aMtaronuM ullaMghana kare che ane tenA pachI parazakti dvArA ullaMghana kare che. evaM asurakumAre vi, A pramANe asurakumAronAM mATe paNa kahevuM joIe. NavaraM-asurakumArAvAsaMtarAI, sesaM taM ceva, vizeSa : te asurakumAronAM AvAsonAM aMtaronuM ullaMghana kare che. bAkI varNana pUrvavat che. pd puri me -gAva- LiyAre A pramANe Aja anukramathI svanitakumAra sudhI jANavuM joIe. evaM vANamaMtara-joisiya-vemANie vi| A pramANe vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnika - vicA. sa.20, 3. rU, mu.-6 deva sudhI paNa jANavuM joIe. dara. vAtarA vovAsa- da2. vANavyaMtaronAM devalokonuM svarupa : pa. kerisANaM bhaMte! tesiM vANamaMtarANaM devANaM devalogA pra. bhaMte ! te vANavyaMtara devonAM devaloka kevA prakAranAM paNNattA? kahyA che ? Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1968 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! se jahAnAmae ihaM asogavaNe i vA, sattavaNNavaNe i vA, caMpagavaNe i vA, cUyavaNe i vA, tilagavaNe i vA, lauyavaNe i vA, NiggohavaNe i vA, chattovavaNe i vA, asaNavaNe i vA, saNavaNe i vA, ayasivaNe i vA, kusuMbhavaNe i vA, siddhatthavaNe ivA, baMdhujIvagavaNe i vA, NiccaM kusumiya mAiya lavaiya thavaiya guluiya gucchiya jamaliya juvaliya viNamiya paNamiya suvibhatta piMDimaMjarivaDeMsagadhare sirIe aIva-aIva uvasobhemANe-uvasobhemANe vi aa u. gautama! jema A manuSya lokamAM je nityakusumita, nitya vikasita, maurayukta, koMpala yukta puSpa, gucchothI yukta, latAothI AcchAdita, pAMdaDAnAM gucchAthI yukta, sama zreNImAM utpanna vRkSothI yukta, yugala vRkSothI yukta, phaLaphUlanAM bhArathI namelA, phaLaphUlanA bhArathI jhUkela vibhinna prakAranAM vALo ane maMjario rupI mukuTone dhAraNa karela azokavana, saptavarNavana, caMpakavana, Amravana, tilakavRkSonAM vana, dUdhInI latAonAM vana, vaTavRkSonAMvana, chatroghavana, azanavRkSonAM vana, sanavRkSonAM vana, vaTavRkSonAM vana, aLasInAM vana, kusumba vRkSonAM vana, sarasava vana, baMdhujIvaka vRkSonAM vana zobhAthI atIva-atIva upazobhita hoya che. A pramANe vANavyaMtara devonAM devaloka jaghanya dasa hajAra varSanI tathA utkRSTa eka palyopamanI sthitivALA ane ghaNA vANavyaMtara devothI ane tenI devIothI AkIrNa (vyApta) vyAkIrNa (vizeSavyApta) eka bIjA para AcchAdita paraspara maLela phuTa prakAzavALA, atyaMta avagADha zrIzobhAthI atIva upasuzobhita rahe che. he gautama!te vANavyaMtara devonA (sthAna) devaloka A pramANe kahyA che. evAmeva tesiMvANamaMtarANaM devANaM devalogA jahanneNaM dasavAsasahassaTThiIehiM, ukkoseNaM paliovamaTThiIehiM, bahUhiM vANamaMtarehiM devehi ya devIhiM ya AiNNA viikiNNA uvatthaDAsaMthaDA phuDA avagADha gADhA sirIe aIva uvasobhemANA ciTThati / erisagA NaM goyamA ! tesiM vANamaMtarANaM devANaM devalogA pnnnnttaa| - vi . saM.1, 3.2, su.22(2) Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1969 hthat. Hiralalltill illllllllllllllllllll llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllldhAmailiitill illlllllllllllutill tirtitivities Eitle = atEl Edite :httlighlth!!!//l.it// illllllllllllllllllllllllllllllllllllfill it till ra till itin li: httitutiHHHka SAthI 38. vati adhyayana varkatino saMskRta zabda 'vyutkAnti che. je vyutkramaNa arthAta pAdavikSepa ke gamananuM pramANa che. mATe eka sthAnathI udUvartana (maraNa) karI bIjA sthAna para janma grahaNa kare che tene vyutkAnti kahevAmAM Ave che. manusmRti (63)mAM utkramaNa zabdano prayoga mRtyu (zarIrathI AtmAnuM palAyana) mATe thayo che. ahiM vyutkramaNa (vi + utkramaNa) ke vyutkAnti zabda che je evI viziSTa mRtyu mATe prayukta che jenA anantara jIva janma grahaNa kare che. A pramANe vyutkAntinA aMtargata upapAta, janma, udvartana, cyavana, maraNano samAveza to thAya che paraMtu tenAthI saMbaMdhita vigrahagati, sAntaraniraMtara upapAta, sAntara-niraMtara udvartana, upapAta viraha, udvartana viraha Adi aneka tathyono paNa samAveza thaI jAya che. gati-AgatinuM ciMtana paNa A pramANe vyutkAntinuM ja aMga che. sAdhAraNa zabdomAM kahIe to maraNathI laI utpanna thavA (janma grahaNa karavA) sudhIno samasta kriyAkalApa vyutkrAnti adhyayananuM kSetra che. janma - maraNa mATe AgamomAM keTalAka vizeSa zabdono prayoga paNa jovA maLe che. devo ane nairayikonA janmane upapAta (3vevAI) kahyuM che. kAraNa ke temano janma garbhathI thato nathI temaja samucchimathI paNa thato nathI. nairayiko ane bhavanavAsI devonA maraNane udavartanA (uvaTTaT) kahevAmAM AvyuM che tathA jayotiSI ane vaimAnika devonA maraNane cyavana kahyuM che. zeSa jIvonA janma - maraNa mATe vizeSa zabda nathI. gati - AgatinuM varNana vyAkhyAprajJapti, jIvA-jIvAbhigama, prajJApanA ane sthAnAMga AdimAM thayuM che. udvartana (maraNa, cyavana) karI jIvanamAM gamana karavAne gati tathA Agamanane Agati kahevAmAM Ave che. A banne zabda sApekSa che. gati che jAvavuM ane Agati che AvavuM. thokaDomAM paNa gati-AgatinuM varNana che. saMkSepamAM 24 daMDakomAM gati-Agatine e pramANe samajI zakAya che- nairayika ane deva gatinA jIva be gatiothI Ave che tathA be ja gatiomAM jAya che. te gatio che- tiryaMca ane manuSya. pRthvI, apU ane vanaspatikAyanA jIva tiryaMca, manuSya ane deva A traNa gatiomAMthI Ave che tathA tiryaMca ane manuSya A be gatiomAM jAya che. teukAya, vAukAyanA jIva tiryaMcagatimAM jAya che, vikasendriya jIva tiryaMca ane manuSya e be gatiothI Ave che tathA e ja be gatiomAM jAya che. samucchima tiryaMca paMcendriyanI Agati paNa eja be gatiothI che paraMtu emanI gati cAre gatiomAM saMbhava che. samucchima manuSyanuM Agamana ane gamana be ja gatiomAM thAya che- tiryaMca ane manuSyamAM. garbhaja tiryaMca paMcendriya ane garbhaja manuSya cAra gatiomAMthI Ave che tathA cAre gatimAM jAya che. AmAM vizeSatA e che ke manuSya siddhagatimAM jaI zake che. sthAnAMga sUtramAM gati-AgatinuM varNana cha kAya nA AdhAre karavAmAM AvyuM che tathA pRthvIkAyano jIva pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya ane trasakAya A cha sthAnothI AvI utpanna thaI zake che tathA A ja cha sthAnomAM jaI zake che. A pramANe aprakAyikathI trasakAya sudhI badhA jIvonI cha gati ane cha Agati hoya che. A jIvonI nava gati ane nava gati paNa kahI che jenA anusAra e navasthAna che- pRthvI, apU, tela, vAyu, vanaspati, beIndriya, teIndriya, caurendriya ane paMcendriya, aMDaja, potaja Adi yoni zarIronA AdhAre A jIvonI ATha gati ane ATha Agati paNa kahI che. prajJApanA sUtramAM AgatinuM khUba ja sUkSma ane suMdara vivecana thayuM che. praznottarazailImAM thayelA A vivecananA pramukha tathya che - (1) nairayika jIva ane tiryaMcajIva tiryacapaMcendriya ane manuSyathI utpanna thAya che. tiryaMca-paMcendriya traNa prakAranA che- jalacara, sthaLacara ane khecara. emAM sthaLacara tiryaMca traNa prakAranA hoya che- catuSpada, uraparisarpa ane bhujaparisarpa. e jalacara Adi badhA tiryaMca be prakAranA che- samuzcima ane garbhaja. A baMne paNa be-be prakAranA che- paryApta ane aparyApta. emAM keTalAka saMkhyAta varSAyuSka hoya che ane keTalAka asaMkhyAta varSAyuSka hoya che. tiryaMca paMcendriyanA badhA bhedomAMthI je jIva saMkhyAmavarSAyuSka ane paryAptA hoya che te ja narakamAM jaI zake che. te samucchima hoya ke garbhaja hoya, jaLacara hoya, sthaLacara hoya ke khecara hoya AmAM aMtara paDatu nathI. Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1970 (2) manuSyomAM garbhaja manuSyothI naiyika jIva utpanna thAya che, samucchima manuSyothI nahI. garbhaja manuSyomAM paNa karmabhUminA garbhaja manuSyomAMthI utpanna thAya che. akarmabhUminA ane aMtarlIMpajanA garbhaja manuSyomAMthI utpanna thatA nathI. karmabhUmija garbhaja manuSyomAM paNa saMkhyAta varSAyuSka ane paryAptaka manuSyomAMthI utpanna thAya che. asaMkhyAta varSAyuSka ane aparyAptakomAMthI utpanna thatA nathI. (3) nairayikonA upapAtanA viSayamAM je sAmAnya kathana che te ratnaprabhA pRthvInA nairayikonA u5pAta para lAgu thAya che. zarkarAprabhA pRthvInA nairayika samucchima tiryaMcamAMthI utpanna thatA nathI. vAlukAprabhA pRthvInA nairayika bhujaparisarpomAMthI utpanna thatA nathI. paMkaprabhA pRthvInA naiyika khecaromAMthI paNa utpanna thatA nathI. A pramANe uttarottara niSedha samajavuM joIe. dhUmaprabhAnA naiyikonI utpatti samUcchima vagerenI sAthe catuSpadothI paNa thatI nathI ane tamastama pRthvInA nairayika manuSya strIothI paNa utpanna thatA nathI. A pramANe sAtamI narakamAM jaLacara ane karmabhUminA manuSya (puruSa ane napuMsaka) ja utpanna thAya che te paNa paryApta ane saMkhyAta varSAyuSka ja thAya che. (4) deva paNa tiryaMca ane manuSyomAMthI utpanna thAya che. asurakumAra Adi daza bhavanapati devono upapAta sAmAnya nairayikonA upapAtanI jema che. paraMtu viziSTatA e che ke e asaMkhyAta varSa AyuSyavALA akarmabhUminA ane antarrIpanA manuSyo tathA asaMkhyAtavarSa AyuvALA tiryaMca paMcendriyathI utpanna thAya che. (5) pRthvIkAya, aplAya ane vanaspatikAyanA jIva ekendriyathI paMcendriya sudhInA tiryaMco, samucchima ane garbhaja manuSyo tathA bhavanavAsIthI laI vaimAnika sudhInA devomAMthI utpanna thAya che. ekendriya jIvomAM te pRthvIkAyathI laI vanaspatikAya sudhInA sUkSma ane bAda2, paryApta ane aparyApta sarva jIvomAMthI utpanna thAya che. vikalendriyomAM paNa te paryAptA ane aparyAptA baMnemAMthI utpanna thAya che. paMcendriya tiryaMcomAM jaLacara AdinA paryAptA ane aparyAptA sarva jIvomAMthI utpanna thAya che. manuSyomAM karmabhUminA garbhaja manuSyonA paryAptA ane aparyAptA baMne bhedomAMthI utpanna thAya che tathA samucchima manuSyomAM badhAmAMthI utpanna thAya che. bhavanapati devomAM asurakumArathI laI stanitakumAra sudhInA badhA devomAMthI, vANavyaMtara devomAM pizAcothI laI gaMdharvemAMthI, jayotiSI devomAM caMdra vimAnanA devothI laI tArA vimAnanA devomAMthI utpanna thAya che. vaimAnika deva be prakAranA hoya che- kalpopapannaka ane kalpAtIta. emAMthI kalpopapannaka devomAMthI utpanna thAya che te paNa saudharma ane IzAna kalpanA devomAMthI ja utpanna thAya che. e paNa ahIM ullekhanIya che ke sUkSma pRthvIkAya, sUkSma aplAya ane sUkSma vanaspatikAyanA jIva devomAMthI utpanna thatA nathI te mAtra tiryaMca ane manuSyomAMthI ja utpanna thAya che. (6) tejaskAya ane vAyukAyanA jIva devomAM utpanna thatA nathI te mAtra tiryaMca ane manuSyomAMthI ja utpanna thAya che. zeSa varNana pRthvIkAyikanA samAna che. (7) beIndriya, teIndriya ane caurendriya jIvonI utpatti paNa tejaskAya ane vAyukAyanI jema manuSya ane tiryaMcomAMthI thAya che. (8) paMcendriya tiryaMcayonika jIva cAra gationA jIvomAMthI utpanna thAya che. sAte pRthvIonA nairayiko, ekendriyathI laI paMcendriya sudhInA tiryaMco, paryApta-aparyApta (karmabhUmi) garbhaja ane samucchima manuSyomAMthI tathA sahastrAra kalpanA vaimAnika devo sudhInA devomAMthI utpanna thAya che. samucchima jaLacara Adi jIva tiryaMca ane manuSyomAMthI ja utpanna thAya che. nArakI ane devomAMthI utpanna nahIM thAya. (9) manuSya cAre gationA jIvomAMthI utpanna thAya che. paraMtu naiyikomAM chaThThI naraka sudhInA naiyikomAMthI utpanna thAya che. sAtamI narakanA nArakImAMthI nahI. tiryaMcomAM teukAya ane vAyukAyamAMthI utpanna thatA nathI. devomAM sarvArthasiddha sudhI badhA devomAMthI manuSya utpanna thAya che. manuSya paNa be prakAranA che- samucchima ane garbhaja. emAM samucchima manuSya nairayika, deva ane asaMkhyAta varSa AyuvALA manuSya ane tiryaMcothI paNa utpanna thatA nathI. garbhaja manuSyanuM kathana sAmAnya manuSyanA samAna che. For Private Personal Use Only Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1971 EllisimilyHumilitairwalu.ellihlahallillahtitililtill illillllllllllllllllitishtasatiatithinkA mae== == Haitializiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii=== =uemain airminantiram (10) vANavyaMtara ane jayotiSI devono u5pAta daza bhavanapatinA samAna che. khAsa vizeSatA e che ke jyotiSInI utpatti samucchima asaMkhyAta varSAyuSka-khecara paMcendriya tiryaMcayoniko tathA aMtardIpanA manuSyone choDIne thAya che. (11) vaimAnika devomAM bIjA devaloka sudhInA jIva paMcendriya tiryaMco tathA manuSyomAMthI utpanna thAya che sanakumArathI sahastrAra kalpa sudhInA vaimAnika deva asaMkhyAta varSAyuSka akarmabhUmi ne choDIne utpanna thAya che. AnatathI ayyata sudhInA deva mAtra manuSyomAMthI utpanna thAya che. manuSyomAM paNa karmabhUmi garbhaja manuSyomAMthI utpanna thAya che. temAM paNa saMkhyAta varSa AyuvALA paryAptakomAMthI utpanna thAya che. temAM paNa samyagadaSTi ane mithyAdRSTi paryAptakomAMthI utpanna thAya che, samyamithyAdRSTimAMthI nathI thatA. samyagRSTi paryAptA traNa prakAranA che- saMyata, asaMyata ane saMyatAsaMmata. te A traNe prakAranA samyagudRSTi paryAptA manuSyomAMthI utpanna thAya che. azrutakalpanA devo nA upapAtanI jema navaraivayakono upapAta che paraMtu te asaMyata ane saMyatAsaMyata samyagdaSTiomAMthI utpanna thatA nathI. anuttaropapAtika devomAM saMyata samyagadaSTi paryAptA saMkhyAta varSAyuSka karmabhUminA manuSya ja utpanna thaI zake che anya koI jIva nahI. saMyata samyagadaSTiomAM paNa apramata saMyatomAMthI anuttaropapAtika deva utpanna thAya che, pramata saMyatomAMthI nahIM. te apramatasaMyata -ddhi prApta ke aRddhi prApta thaI zake che. cAra gatiomAM jIvonA utpanna thavAno krama niraMtara paNa rahe che tathA sAntara (vyavadhAnayukta) paNa rahe che. cAre gatio jaghanya eka samayathI laI utkRSTa bAra muhUrta sudhI upapAta (janma) thI virahita rahe che. siddhagati jaghanya eka samaya ane utkRSTa cha mahinA sudhI siddhithI rahita rahe che. cAre gatio jaghanya eka samaya ane bAra muhUrta sudhI udvartana (maraNa)thI virahita kahI che. eka samayamAM jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta ke asaMkhyAta nairayika utpanna thAya che. asurakamArathI laI khanitakumAra sudhInA badhA daso bhavanapati deva paNa A ja pramANe utpanna thAya che. pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAukAyanA jIva pratisamaya viraha vagaranA asaMkhyAta utpanna thAya che. vanaspatikAyanA jIva pratisamaya svasthAnamAM viraha vagaranA anaMta tathA parasthAnamAM viraha vagaranA asaMkhyAta utpanna thAya che. vikalendriya, samUrcima-paMcendriya tiryaMca, garbhaja-paMcendriya tiryaMca, samucchima manuSya, vANavyaMtara, jayotiSI tathA AThamA vaimAnika devaloka sudhInA devonI utpatti nairayikonA samAna eka samayamAM jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta ke asaMkhyAta hoya che. garbhaja manuSya Anata, prANata, AraNa ane azruta devalokanA deva, nava raivayaka tathA pAMca anuttaropapAtika deva eka samayamAM jaghanya eka, be ke traNa tathA utkRSTa saMkhyAta utpanna thAya che. siddha eka samayamAM jaghanya eka, be ke traNa tathA utkRSTa ekaso ATha siddha thAya che. utpattinA samAna ja badhA jIvonA eka samayamAM udvartana thAya che. jayotiSI ane vaimAnika devo mATe udvartananA sthAne cyavana zabda prayukta thAya che. siddhonuM udvartana thatuM nathI. nairayikathI laI vaimAnika sudhI badhA jIva anaMtaropapannaka che. paramparopagnaka che ane anaMtara paramparAnupapannaka paNa che. jene utpanna thayA prathama samaya thayo che te anantaropapannaka che. jene utpanna thayA be, traNa vagere samaya vyatIta thaI gayo che te paramparopagnaka che tathA je jIva vigrahagatimAM cAle che te anaMtaraparamparAnupapannaka che. utpattinA samaya badhA jIva sarvabhAgothI sarva bhAgone Azrita karIne utpanna thAya che ane utpanna paNa thayA che. A pramANe te sarvabhAgothI sarvabhAgone Azrita karI nIkaLe che arthAt udvartana kare che. vIsa daMDakomAM sAntara ane niraMtara utpattino vicAra karavAthI jJAta thAya che ke badhA ekendriya jIvonI utpatti niraMtara thatI rahe che. tenI utpattimAM viraha ke vyavadhAna Avato nathI. eTalA mATe tenI utpatti sAntara hotI nathI. zeSa badhA jIvonI utpatti sAntara paNa thAya che ane niraMtara paNa thAya che. eTaluM ja nahi siddha paNa sAntara ane niraMtara baMne prakAranA thatA rahe che. utpattinI jemaja udvartana paNa che. emAM paNa ekendriya jIvonuM udvartana niraMtara thatuM rahe che. tyAre zeSa badhA daMDakomAM jIvonuM udvartana sAntara ane niraMtara thAya che. siddhonuM udvartana thatuM nathI. judA-judA jIvonA upapAta (utpatti)nA virahakALa ane uddavartana ke cyavananA virahakALanuM paNa A adhyayanamAM pratyeka daMDakanA anusAra ullekha thayo che. pRthvIkAyathI laI vanaspatikAya sudhInA ekendriya jIvomAM eka samaya mATe Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1972 paNa upapAta ane uddavartanano viraha thato nathI. upapAta ane cyavanano virahakALa sauthI vadhAre savArthasiddha devomAM hoya che. te jaghanya eka samaya ane utkRSTa palyopamanA saMkhyAtamA bhAga sudhI upapAta ane cyavanathI virahita kahyA che. AyukSaya, bhavakSaya ane sthitikSaya thavAthI jIvomAM eka sthAnathI uddavartana karI bIjA sthAne janma grahaNa karavAnI gati pravRtta thAya che te gati vigrahagati kahevAya che. A vigrahagati ekendriyone choDI badhA jIvomAM eka samaya, be samaya ke traNa samayanI hoya che. ekendriyomAM cAra samayanI paNa hoya che. te badhA jIva Atma RddhithI, svakRta karmothI tathA potAnA vyApArathI utpanna thAya che. IzvarAdimAM (52) Rddhi, karma ane vyApAranI emane apekSA hotI nathI. je pramANe AgamomAM anantaropapannaka, paramparopapannaka ane anantaraparamparAnupapannakanI carcA che te ja pramANe anaMtaranirgata, paraMpa2 nirgata ane anaMtara-paraMpara anirgatanI paNa carcA che. nirgata zabda ahiM uddavartitanA sthAne prayukta thayo che. je jIvone audArika ke vaikriya zarIra choDIne nIkaLyA prathama samaya ja thayo che te anaMtara nirgata che. jene be, traNa Adi samaya vyatIta thaI gayA te parampara nirgata che. tathA je vigraha gatine prApta che te anaMtaraparaMpara anirgata che. (bhagavAnathI prazna karavAmAM Avyo-) bhaMte ! nAraka nArakomAM utpanna thAya che ke anAraka nArakomAM utpanna thAya che.' bhagavAne uttara Apyo- 'gautama ! nAraka nArakomAM utpanna thAya che, anAraka nArakomAM utpanna thatA nathI.' Ano Azaya e che ke jIva janma grahaNa karavAnA pahelA ja te gatithI yukta thaI jAya che jemAM tene janma levAno hoya tathA e ja pramANe uddavartana nA samaye te gatino te raheto nathI je gatithI te jIva uddavartana kare che. e tathya jIvo para lAgu paDe che. ratnaprabhApRthvI para 30 lAkha narakAvAsa che. zarkarAprabhApRthvI para 25 lAkha narakAvAsa che. vAlukAprabhApRthvI 52 15 lAkha, paMkaprabhA pRthvI para 10 lAkha, dhUmaprabhA pRthvI para 3 lAkha tathA tamaH prabhA pRthvI para 95 hajAra narakAvAsa che. tamastamaprabhA pRthvI para pAMca anuttara narakAvAsa che- kALa, mahAkALa, raurava, mahAraurava ane apratiSThAna. te sAte pRthvIonA narakAvAsa saMkhyAta yojana vistAravALA paNa che tathA asaMkhyAta yojana vistAravALA paNa che. ratnaprabhApRthvInA saMkhyAta yojana vistRta narakAvAsomAM utpanna thavAvALA nArakonA saMbaMdhamAM A adhyayanamAM 39 praznonuM samAdhAna karavAmAM AvyuM che. A pramANe asaMkhyAtayojana vistRta narakAvAsomAM utpanna thavAvALA nairiyakonA saMbaMdhamAM paNa eTalA ja praznottara che. saMkhyAta yojana vistRta narakAvAsomAM eka samayamAM jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta nairayika utpanna thAya che jayAre asaMkhyAta yojana vistRta narakAvAsomAM utkRSTa asaMkhyAta nairayika utpanna thAya che. ratnaprabhApRthvInA nairayikonA vividha AdhAro 52 saMkhyAnA saMbaMdhamAM 39 praznonuM samAdhAna paNa thayuM che. tenA aMtargata kApotalezI, saMjJI, matijJAnI, zrutajJAnI, avadhijJAnI, anaMtaropapannaka, paramparopapannaka, anaMtarAvagADha, paramparAvagADha Adi nairayikonI saMkhyAnA viSayamAM paNa carcA che. A praznottaronA AdhAra para keTalIka vizeSa jANakArI paNa sammukha Ave che. ratnaprabhA pRthvInA saMkhyAta yojana vistRta narakAvAsomAM uddavartana karavAvALA nArakonA saMbaMdhamAM paNa utpattinI jemaja 39 praznonuM samAdhAna karavAmAM AvyuM che. ratnaprabhA pRthvInA nairayikonI jemaja zarkarAprabhA Adi chae naraka pRthvionA nairayikonA upapAta ane uddavartana thAya che, eTalA mATe enA praznottaromAM vizeSabheda nathI. narakAvAsonI saMkhyAmAM aMtara che jeno nirdeza pahelA karI dIdho che. vizeSatA e che ke A cha pRthvionA nairiyaka asaMjJI hotA nathI. lezyAonI apekSA pahelI bIjI narakamAM kApotalezyA che. trIjImAM kApota ane nIla, cothImAM nIla, pAMcamImAM nIla ane kRSNa,chaThThImAM kRSNa ane sAtamI narakamAM parama kRSNa lezyA che. paMkaprabhApRthvIthI laI adhaHsaptama pRthvI sudhI adhijJAnI ane avadhidarzanI naiyika uddavartana karatA nathI. sAtamI narakamAM traNa jJAnayukta jIva utpanna thatA nathI tathA uddavartana paNa karatA nathI paraMtu sattAmAM traNa jJAnavALA nairiyaka jovA maLe che. bhavanavAsI, vANavyaMtara, jayotiSI ane vaimAnika devonA utpAda, uddavartana ke cyavananA saMbaMdhamAM paNa naiyikonI jema 49 - 49 praznonA samAdhAna dIdhA che. asurakumAronA 64 lAkha AvAsa kahyA che. nAgakumAra Adi badhA For Private Personal Use Only Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1973 vaitihash G h atlalithiiiiiiiiitilitiligulatilitutillfillllllllllllll Tiruminimiiniiminiranirani Hi Finning bhavanapationA paNa A ja pramANe causaTha- causaTha lAkha AvAsa che. te AvAsa paNa saMkhyAta yojana vistAravALA ane asaMkhyAta yojana vistAravALA hoya che. te deva strIveda ke puruSaveda sahita utpanna thAya che, napuMsakavedI thatA nathI. te asaMjJI paNa udvartana kare che. avadhijJAnI ane avadhidarzanI uddavartana karatA nathI. saMkhyAta yojana vistAravALA AvAsomAM utkRSTa saMkhyAta bhavanapatideva utpanna thAya che ane asaMkhyAta yojana vistAravALA AvAsomAM asaMkhyAta utpanna thAya che. vANavyaMtara devonA asaMkhyAta lAkha AvAsa che. jayotiSIdevonA asaMkhyAta lAkha vimAnAvAsa che. jayotiSI devAmAM eka tejolekSA hoya che. bIjI nahI. jayAre bhavanapatidevomAM prathama cAra vezyAo hoya che. saudharma ane IzAna devalokamAM batrIsa - batrIsa lAkha vimAnAvAsa che. sanatkArathI sahastrAra sudhI vimAnAvAsomAM thoDuM aMtara che. Anata ane prANata devalokamAM cAra so vimAnAvAsa che. AraNa ane azrutanA vimAnAvAsomAM thoDuM aMtara che. anuttara vaimAnikomAM pAMca vimAna che, temAM eka saMkhyAta yojana vistAravALA tathA cAra asaMkhyAta yojana vistAravALA che. A devo ane nairayikonA saMbaMdhamAM je varNana maLe che tene traNa AlApakomAM prastuta karavAmAM AvyuM che. te AlApako che- upapAta, udvartana ane sattA. badhA deDakonA jIva AtmopakramathI paNa utpanna thAya che. paropakramathI paNa utpanna thAya che ane nirupakramathI paNa utpanna thAya che, paraMtu udvartanamAM evuM nathI. nairayika ane deva nirupakramathI udvartana kare che, Atmopakama ane paropakramathI udvartana nathI karatA. pRthvIkAya jIvothI laI manuSya sudhInA daMDakomAM traNe upakramothI udvartana thAya che. jayotiSI ane vaimAnika devonuM cyavana thAya che. udvartana nathI thatuM. badhA jIva Atma RddhithI utpanna thAya che ane AtmaRddhithI ja udvartana kare che. potAnA karmathI ja utpanna thAya che tathA potAnA karmathI ja udvartana kare che. e ja pramANe te Atmaprayoga ke AtmavyApArathI utpanna thAya che tathA udvartana kare che. je jIva jyAM utpanna thavA yogya che te teja gatinAmathI yojita karI bhavyadravya nairayika, bhavyadravyadeva, bhavyadravya pRthvIkAya, bhavyadravya tiryaMca, bhavyadravya manuSya Adi kahevAmAM Ave che. eka gatimAM eka sAthe keTalA jIva utpanna thavA mATe praveza kare che tene AgamamAM katisaMcita, akatisaMcita ane avaktavya saMcita A traNa prakAromAM vibhakta karavAmAM Ave che. je eka sAthe saMkhyAta praveza kare che te katisaMcita che, je asaMkhyAta praveza kare che te akatisaMcita che tathA je eka-eka karIne praveza kare che te avaktavyasaMcita che. ekendriya jIva eka sAthe asaMkhyAta praveza kare che eTalA mATe te mAtra akatisaMcita hoya che. jyAre zeSa badhA jIva traNe prakAranA che te katisaMcita paNa che. akatisaMcita paNa che ane avaktavyasaMcita paNa che. siddha siddhagatimAM eka eka ke saMkhyA jAya che eTalA mATe te katisaMcita ane avaktavyasaMcita hoya che. je jIva (utpanna thavA mATe) eka samayamAM eka sAthe cha nI saMkhyAmAM praveza kare che te pamarjita' kahevAya che. je eka sAthe jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa pAMcanI saMkhyAmAM praveza kare che te noSaka samarjita hoya che. je aneka parkanI saMkhyAmAM praveza kare che te aneka parkasamarjita' kahevAya che. parka, noSarka ane aneka parka samarjitanA pAMca vikalpa bane che- (1) parka samarjita (2)noSaka samarjita (3) eka Traka ane noTUka samarjita (4) aneka paddha samarjita (5) aneka paka samarjita ane nISarka samarjita. pRthvIkAya Adi ekendriya jIvomAM cotho ane pAMcamo vikalpa ja che. zeSa badhA jIvomAM pAMca vikalpa jovA maLe che. ahIM Saka samarjitAdithI viziSTa deDakono alpabadutva paNa varNita che. parka samarjitanI jema bAranI saMkhyAmAM praveza karavAvALA jIva 'dvAdaza samarjita' kahevAya che. je jaghanya eka, be, traNa ane utkRSTa agyAra sudhI praveza kare che te nodvAdaza samarjita' kahevAya che. aneka dvAdazonI saMkhyAmAM praveza karavAvALA aneka dvAdaza' samarjita kahevAya che. Saka samarjitanI jema AnA paNa pAMca vikalpa che ane Ano paNa alpabadutva ahIM daSTa che. Saka samarjita ane dvAdaza samarjitanA samAna caturazIti samarjitanuM paNa varNana maLe che. jayAre eka sAthe caurAzI jIva praveza kare che to te caturazIti samarjita' kahevAya che. je utkRSTa 83 sudhI praveza kare che to te no caturazIti samarjita' kahevAya che tathA aneka corAzIonI saMkhyAmAM praveza kare che te aneka caturabhIti samarjita' kahevAya che. Ano alpabahuta paNa A adhyayanamAM daSTa che. Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1974 | Better Ext=it! HERE katiLEGINEETItliliittitrifitft.ttflE stltftltftufflIT fill/Ellllllllllllllllllll==Hl/Etilit titlet it # #Entertainty nA #nA## #### ####kA kakSAnA E-HEIR ratnaprabhA Adi cha pRthvIomAM samyagudRSTi ane mithyAdaSTi nairayika utpanna thAya che paraMtu samyagumithyAdaSTi nairayika utpanna thatA nathI. udvartana paNa samyagadaSTi ane mithyAdaSTi nairayikono ja thAya che. sAtamI narakamAM mAtra mithyASTi jIva utpanna thAya che ane te ja udvartana kare che. narakagati samyagumithyAdaSTi nairayikothI kadAcit avirahita che ane kadAcita virahitu paNa hoya che. ratnaprabhA Adi pRthvionA nairayikonuM jo pratyeka samayamAM eka-eka ne apaharaNa karavAmAM Ave to te asaMkhyAta utsarpiNIo, avasarpiNIomAM apahRta thaze paraMtu tenuM apaharaNa thayuM nathI. vaimAnika devomAM pratyeka samayamAM ekanuM apaharaNa karavAmAM Ave to asaMkhyAta utsapiNao ane avasarpiNIo lAgaze paraMtu tenuM apaharaNa thaze nahi. raiveyaka ane anuttara vimAnomAMthI apaharaNa karavAmAM Ave to te palyopama nA asaMkhyAtamAM bhAgamAM apahRta thaze paraMtu tenuM apaharaNa thatuM nathI. nairayikonI jema devomAM paNa samyagudRSTi ane mithyAdaSTi jIva utpanna thAya che paraMtu pAMca anuttara vimAnomAM mAtra samyagRSTi deva ja utpanna thAya che. vyutkAnti adhyayanamAM bhavyadravyadeva, naradeva, dharmadeva, devAdhideva ane bhAva devonA u5pAta ane uddavartananuM paNa varNana che. bhavya dravya deva uddavartana karI devomAM utpanna thAya che. naradeva udvartana karIne narakamAM utpanna thAya che. dharmadeva vaimAnika devomAM utpanna thAya che. devAdhideva siddha thAya che -vAva- sarvadu:khono aMta kare che. bhAva devonI udvartanA asurakumAronI jema che. asaMyata bhavyadravyadeva avirAdhita saMyamI -cAvatu- zraddhA bhraSTa veSadhArI jIva jo devalokamAM utpanna thAya to kyAM kyAM utpanna thaze enuM paNa A adhyayanamAM nirdeza che. je jIva AcArya, upAdhyAya, kuLa, gaNa ane saMghanA pratyenIka hoya che tathA tenA avarNavAda kare che, mithyAtvanA abhiniveza yukta hoya che. ghaNAvarSo sudhI zramaNa paryAyanuM pAlana karIne paNa pApa AlocanA karatA nathI te akAlamAM kALa karI kilviSika devarupamAM utpanna thAya che. keTalAka kilviSika deva nArakI, tiryaMca, manuSya ane devanA cAra-pAMca bhava karI saMsAra mukta thaI jAya che ane keTalAka saMsAra-kAntAramAM paribhramaNa karatA rahe che. te mahaddhika deva mahAdyuti, mahAbaLa, mahAyaza ane mahAsukhavALA hoya che. pRthvIkAya, apUkAya ane vAyukAyanA jIva ratnaprabhA Adi pRthvIomAM mAraNAMtika samuddaghAtathI samavahata thaI saudharmakalpa Adi devalokamAM pRthvIkAya Adi rupamAM utpanna thAya che tyAre be vikalpa saMbhava che- (1) te jIva pahelA utpanna thAya che ane pachI pudagala grahaNa kare che. (2) pahelA te pudagala grahaNa kare che ane pachI utpanna thAya che. staurangil III IITE B ritis/I/IIIIFFITHHffi Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1975 38. vukkaMti ajjhayaNaM 38. vyutkrAMti adhyayana mu - uppAyAI vivakkhayA egatta paruvarNaVT LT, UNIT viyarlDa - DAi.sa. .14-15 egA gai, egA Agai, A vaya, 3vavaU | - ThA.sa.2,.27-18 uvavAyAI padANaM sAmitta parUvarNadoNhaM uvavAe paNNatte, taM jhaache. tevAmAM veva, 2. nerathA vevA doNhaM uvavaTTaNaM paNNattA, taM jahA1. NeraiyANaM ceva, 2. bhavaNavAsINaM ceva / doNhaM cayaNe paNNatte, taM jhaa2. nosiyAi veva, 2. vekALiyA jevA - TAIma. 2, 3.3, mu.76 rU. saMsAra samAvanAnIvA - Vav- (?) girayA - pa. raiyANaM bhaMte ! jIvA kai gaiyA, kai AgaiyA ? 1. utpAda AdinI vivakSAthI ekatvanuM prarupaNa : utpatti eka che, vigati (vinAza) eka che. gati eka che, Agati eka che, cyavana eka che, upapAta eka che. 2. utpAda Adi padonA svAmItvanuM prarupaNa : be no u5pAta kahyo che, jemake - 1. devatAono, 2. nairayikono, be no uddavartana kahyo che, jemake - 1. nairayikono, 2. bhavanavAsI devatAono, be no cyavana kahyo che, jemake - 1. jyotiSka devono, 2. vaimAnika devono, 3. yamI ! sunAtha, kubA | - navA pari.2, su. 32 (2) tiriyA - pa. suhamapuDhavikAiyA NaM bhaMte ! jIvA kai gaiyA. kai AgaiyA ? 3. soyamA ! duDyiA, yugAcA | - bIvA. , su.23, (23) pa. bAyara puDhavikAiyA NaM bhaMte ! jIvA kai gaiyA. kai AgaiyA ? 3. kAyamI ! suphiyA, tigAthA | - vi .Di. 2, mu.?" suhama AukAiyA dugaiyA, duAgaiyA jahA suhmpuddhvikaaiyaa| bAyara AukAiyA dugaiyA, tiAgaiyA jahAbAyara puddhvikaaiyaa| 3. saMsAra samApannaka jIvonI gati-AgatinuM prANa : (1) narakagati : pra. bhaMte ! nairayika jIva keTalI gatithI Ave che ane keTalI gatimAM jAya che ? u. gautama ! be gati (manuSya-tiryaMca)thI Ave che ane be gati (manuSya-tiryaMca)mAM jAya che. (2) tiryaMca-gati : pra. bhaMte ! sUkSma-pRthvIkAyika jIva keTalI gatithI Ave che ane keTalI gatimAM jAya che ? u. gautama ! be gati (manuSya-tiryaMca)thI Ave che ane be gati (manuSya-tiryaMca)mAM jAya che. pra. bhaMte ! bAdara pRthvIkAyika jIva keTalI gatithI Ave che ane keTalI gatimAM jAya che ? u. gautama ! traNa gati (manuSya-tiryaMca ane deva)thI Ave che ane be gati (manuSya-tiryaMca)mAM jAya che. sUkSma apakAyika jIva sUkSma pRthvIkAyikonAM samAna be gatithI Ave che ane be gatimAM jAya che. bAdara apakAyika jIva bAdara pRthvIkAyikonAM samAna traNa gatithI Ave che ane be gatimAM jAya che. Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1976 dravyAnuyoga bhAga-3 sUkSma vanaspatikAyika jIva sukSma pRthvIkAyikonAM samAna be gatithI Ave che ane be gatimAM jAya che. suhumavaNassaikAiyA dugaiyA, duAgaiyA jahA suhumpuddhvikaaiyaa| - nIvA.Di., .26-18 patteya-sarIra-bAyara-vaNassaikAiyA dugaiyA, ti AgaiyA jahA baayrpuddhvikaaiyaa| sAhAraNasarIra-bAyara-vaNassaikAiyA vi evaM cev| navaraMtuphA - nIvA.va., gu.ra0-2? suhumateukAiyA egagaiyA, duAgaiyA / bAyara-teukkAiyA vi evaM ceva / -LavA.di., mu.24-25 suhuma-vAukkAiyA, bAyara-vAukkAiyA vi evaM jevA - navA.Di. 2, su. 26 veDhiyA- tuthI, phugAthA, teiMdiyA cauridiyA vi evaM ceva / - gIvA.Di., mu.28-2 0 sammacchima-paMceMdiya-tirikkhajoNiyA jalayarA caugaiyA duaagiyaa| pratyeka zarIra bAbara vanaspatikAyika jIva bAdara pRthvIkAyikanAM samAna traNa gatithI Ave che ane be gatimAM jAya che. sAdhAraNa zarIra bAbara vanaspatikAyikanI gati Agati paNa A pramANe che. vizeSa - e che ke te be gatithI Ave che. sUkSma tejaskAyika jIva be gatithI Ave che ane eka gatimAM jAya che. bAdara tejaskAyika jIvonI gati Agati A pramANe che. sUkSma vAyukAyika ane bAdara vAyukAyikanI gati Agati paNa A pramANe che. beIndriya jIva be gatithI Ave che ane be gatimAM jAya che. treIndriya ane caherendriyonI gati-Agati paNa A pramANe che. samUcchima paMcendriya tiryaMcayonika jalacara be gati (manuSya-tiryaMca)thI Ave che ane cAra gati (naraka, tiryaMca, manuSya ane deva)mAM jAya che. samUrijhama-sthaLacara-catupada-ura parisarpa, bhujaga parisarSa ane khecaronI gati Agati paNa A pramANe che. garbhaja paMcendriya tiryaMcayonika jalacara cAra gatithI Ave che ane cAra gatimAM jAya che. garbhaja sthaLacara catuSpada uraparisarpa bhujaga parisarSa ane khecaronI gati-Agati paNa A pramANe che. (3) manuSya gati : samU7ima manuSya be gatithI Ave che be gatiomAM jAya che. garbhaja manuSya cAra gatithI Ave che ane pAMca gatio (siddhasahita)mAM jAya che. sammucchima thalayarA cauppayA uragaparisappA, bhuyaga-parisappA khahayarA evaM ceva / - nIvA.di., mu. rU5-36 gabbhavakkaMtiya-paMceMdiyatirikkhajoNiyA jalayarA caugaiyA cauAgaiyA / gabbhavakkaMtiya-thalayarA, cauppayA, uragaparisappA, bhujagaparisappA, khahayarA evaM cev| - nIvA.Di., mu. 28-40 (3) mAyA sammucchima maNussA dugaiyA, duAgaiyA, gabbhavakkaMtiya-maNussA paMcagaiyA, cauAgaiyA / -gIvA.di., mu.42 Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1977 (4) revA (4) devagati : sevA-tucA, kumAphiyA deva be gatithI Ave che ane be gatimAM jAya che. - nIvA.ri., su.42 4. TAnusAre pAku nIveNu -mArA vi- 4. sthAnAMganAM anusAra cAturmatika jIvonI gati-AgatinuM prarupaNa : neraiyA dugaiyA duAgaiyA paNNattA, taM jahA nairayika jIvonI be gati ane be Agati kahI che, jemake1. neraie neraiesu uvavajjamANe maNussehiMto vA 1, narakamAM utpanna thayela nairayika-manuSya ke paMcendriya paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto vA uvavajjejjA, tiryaMcayonithI AvIne utpanna thAya che. se ceva NaM se neraie NeraiyattaM vippajjahamANe maNussattAe te ja nairayika nAraka avasthAne choDIne - manuSya ke vA paMceMdiya-tirikkhajoNiyattAe vA gcchejjaa| paMcendriyatiryaMcayonimAM jAya che. evaM asurakumArA vi, A pramANe asurakumAronAM mATe paNa jANavuM joIe. NavaraM-se ceva asurakumAre asurakumArattaM vippajahamANe vizeSa : teja asurakumAradeva asurakumAratvane choDIne maNussattAe vA tirikkhajoNiyattAe vA gacchejjA / manuSya ke paMcendriya tiryaMcayonimAM AvIne utpanna thAya che. rva saMdhyadeva - Tavi...2, 3.2, su.68 A pramANe badhA devonAM mATe samajavuM joIe. puDhavikAiyA dugaiyA duAgaiyA paNNattA, taM jahA- pRthvIkAyikomAM jIvonI be gati ane be Agati kahI che, jemake - puDhavikAie puDhavikAiesu uvavajjamANe puDhavikAiehito pRthvIkAyikomAM utpanna thanAra jIva pRthvIkAyikathI ke vA No puDhavikAiehiMto vA uvavajjejjA, pRthvIkAyikathI bhinna jIvomAM utpanna thatA nathI. se ceva NaM se puDhavikAie puDhavikAiyattaM vippajahamANe te ja pRthvIkAyika jIva pRthvIkAyikatvane choDIne pRthvIkAyika puDhavikAiyattAe vA No puDhavikAiyattAe vA gcchejjaa| ke nopRthvIkAyikamAM jAya che. gve -nava-majussA -TA. . 2, 3.2, 4.68 A pramANe manuSya sudhI be gati ane be Agati kahI che. paMceMdiya-tirikkhajoNiyA caugaiyA cauAgaiyA paMcendriya tiryaMcayonikonI cAra sthAnomAM gati ane paNNattA, taM jahA cAra sthAnomAM Agati karI che, jemake - paMceMdiyatirikkhajoNie paMceMdiyatirikkhajoNiesa paMcendriyatiryaMcayonika jIva paMcendriya tiryaMcayonimAM uvavajjamANe - utpanna thatA. NeraiehiMto vA, tirikkhajoNiehiMto vA, maNussehito nirayiko, tiryaMcayoniko, manuSyo tathA devomAMthI vA, sevediMto vA savavanneknI, AvIne utpanna thAya che. se ceva NaM se paMceMdiyatirikkhajoNie paMceMdiyatirikkha- teja paMcendriya tiryaMcayonika jIva paMcendriya tiryaMcayonikane joNiyattaM vippajahamANe NeraiyattAe vA tirikkhajo- choDatA nairayiko, tiryaMcayoniko, manuSyo tathA devomAM NiyattAe vA, maNussayattAe vA devattAe vA gcchejjaa| jAya che. - TAii. .4, 3.4, . rU 6 7. maNussA caugaiA cauAgaiA paNNattA, taM jahA manuSyonI cAra sthAnomAM gati ane cAra sthAnomAM Agati karI che, jemake - maNusse maNussesu uvavajjamANe Ne raiehiMto vA, manuSya-manuSyamAM utpanna thatAM nairayiko, tiryaMcayoniko, tirikkhajoNiehiMto vA, maNussehiMto vA, devehiMto vA manuSyo tathA devomAMthI AvIne utpanna thAya che. uvavajjejjA, Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1978 dravyAnuyoga bhAga-3 te ja manuSya-manuSyatvane choDIne nairayiko, tiryaMcayoniko. manuSyo tathA devomAM jAya che. se ceva NaM se maNusse maNusattaM vippajahamANe NeraiyattAe vA, tirikkhajoNiyattAe vA, maNussattAe vA, devattAe va cheSnA. - Saa. ma. 43, 4, su. 3 67 egiMdiyA paMcagaiyA paMcaAgaiyA paNNattA, taM jahA 1. egidie egidiesu uvavajjamANe, egidiehiMto vA, beiMdiehiMto vA, teiMdiehiMto vA, cauridiehiMto vA, paMciMdiehiMto vA uvvjjejjaa| se ceva NaM se egidie egiMdiyattaM vippajahamANe egiMdiyattAe vA, beiMdiyattAe vA, teiMdiyattAe vA, cauridiyattAe vA, paMciMdiyattAe vA gacchejjA / beiMdiyA paMca gaiyA paMca AgaiyA evaM cev| evaM teiMdiyA-cariMdiyA-paMciMdiyA paMca gaiyA paMjamAnA - ThA. ma.6,su.468 puDhavikAiyA cha gaiyA cha AgaiyA paNNattA, taM jahA puDhavikAie puDhavikAiesu uvavajjamANe1. puDhavikAiehiMto vA, 2. AukAiehiMto vA, 3. teDAhitI vA, 4. vADAdito vA, 5. vaNassaikAiehiMto vA, 6. tasakAiehiMto vA uvvjjejjaa| se ceva NaM se puDhavikAie puDhavikAiyattaM vippajahamANe puDhavikAiyattAe vA-jAva-tasakAiyattAe vA gcchejjaa| AukAiyA vi cha gaiyA, cha AgaiyA evaM -jaavtskaaiyaa| - DAi. sa. 6, su.482 puDhavikAiyA navagaiyA, navaAgaiyA paNNattA, taM jahA ekendriya jIva pAMca gati tathA pAMca AgativALA kahyA che, jemake - 1, ekendriyajIva ekendriyomAM utpanna thatA ekendriya, beIndriya, treIndriya, caundriya ane paMcendriyomAMthI AvIne utpanna thAya che. te ja ekendriya jIva ekendriyane choDIne ekendriyo. beIndriyo, treIndriyo, caurendriyo ane paMcendriyomAM jAya che. A pramANe beIndriya jIva paNa pAMca gati ane pAMca AgativALA hoya che. A pramANe treIndriya, caundriya ane paMcendriya jIva pAMca gati ane pAMca AgativALA kahyA che. pRthvIkAyika jIvonI cha sthAnomAM gati ane cha sthAnomAM Agati karI che, jemake - pRthvIkAyika jIva pRthvIkAyikamAM utpanna thatA1. pRthvIkAyiko, 2. akAyiko, 3. tejaskAyiko, 4. vAyukAyiko, 5. vanaspatikAyiko ane 6. trasakAyikothI AvIne utpanna thAya che. teja pRthvIkAyika pRthvIkAyikapaNAne choDatA pRthvIkAyiko -vAva- trasakAyikonAM rUpamAM jAya che. A pramANe aprakAyikathI trasakAyika sudhI cha gati ane cha AgativALA che. pRthvIkAyika jIvonI nava gati ane nava Agati kahI che, jemake - pRthvIkAyamAM utpanna thanAra pRthvIkAyika jIva pRthvIkAyika -vAva- paMcendriyothI utpanna thAya che. teja jIva pRthvIkAyika pRthvIkAyitvane choDIne pRthvIkAyanAM rupamAM -vAvata- paMcendriyanA rupamAM jAya che. A pramANe apakAyikathI paMcendriya sudhI jIvonI nava gati ane nava Agati jANavI joIe. puDhavikAie puDhavikAiesu uvavajjamANe puDhavikAiehito va -LAva-vaMDhiyahiMto va vavavannengA, se ceva NaM se puDhavikAie puDhavikAiyattaM vippajahamANe puDhavikAiyattAe vA -jAva-paMceMdiyattAe vA gcchejjaa| evamAukAiyA vi-jAva-paMceMdiya tti| - DAi. sa.6, 4.66 6/2-10 Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1979 5. aMDajAi jIvANaM gai-Agai parUvaNaM 5. aMDaja Adi jIvonI gati-AgatinuM prANa : aMDajA aTThagaiyA aTThaAgaiyA paNNattA,' taM jahA aMDaja ATha gati ane ATha AgativALA kahyA che, jemake1. aMDaje-aMDajesu uvavajjamANe aMDajehiMto vA, 1. je jIva aMDaja yonimAM utpanna thAya che te aMDaja, 2. potajehiMto vA, 3. jarAujehiMto vA, 2. potaja, 3. jarAyuja, 4. rasaneTiMto va, uM. saMyahiMto vA, 4. rasaja, 5. saMsvedana, 6. sammucchimehiMto vA, 7. ubhiehiMto vA, 6. samUcchima 7, ubhijja ane 8. uvavAiehiMto vA uvavajjejjA, 8. aupapAtika- A ATheya yoniothI Ave che. secevaNaMseaMDageaMDagattaM vipajahamANe aMDagattAevA, 1. je jIva aMDaja aMDajatva yonine choDIne bIjI yonimAM jAya che te aMDaja, 2. potAttApa vA, rU. narAkanA vA, 2. potaja, 3. jarAyuja, 4. rasanA vA, 6. saMsevana vA, 4. rasaja, 5. saMsvedana, 6. samumittA, vA, 7. G TU vA, 6. sammacchima, 7. ubhijja ane 8, 3vavAphacattAva cheSnA | 8. aupapAtika - A ATheya yoniomAM jAya che. evaM potajA vi, jarAuyA vi| A pramANe potaja ane jarAyuja jIvonI paNa gati ane gati oTha prakAranI kahevI joIe. senA nA tyiA -DAi. ma.8, yu.21/2 zeSa jIvonI gati ane Agati (ATha prakAranI) hotI nathI. 6. jA nIvA saMtare niraMtare 3vavaMr - i. caturgatika jIvonI sAMtara-niraMtara utpattinuM prANa : 5. nerayA aMte ! vuiM saMtAM vavaknati, niraMtara pra. bhaMte ! zuM nairayika sAMtara utpanna thAya che ke 3vavanaMti? niraMtara (lagAtAra) utpanna thAya che ? u. goyamA ! saMtaraM pi uvavajjaMti, niraMtaraM pi u. gautama ! (te) sAMtara paNa utpanna thAya che ane uvavajjati / niraMtara paNa utpanna thAya che. pa. tirikkhajoNiyANaM bhaMte ! kiM saMtaraM uvavajjati, pra. bhaMte ! zuM tiryaMcayonika jIva sAMtara utpanna thAya - niraMtara 3nnati ? che ke niraMtara utpanna thAya che ? u. goyamA ! saMtaraM pi uvavajjati. niraMtaraM pi u. gautama ! (te) sAMtara paNa utpanna thAya che ane 3vavapnati niraMtara paNa utpanna thAya che. pa. maNussANaM bhaMte ! kiM saMtaraM uvavajjati, niraMtaraM pra. bhaMte ! zuM manuSya sAMtara utpanna thAya che ke niraMtara uvavajjati? utpanna thAya che ? u. goyamA ! saMtaraM pi uvavajjati, niraMtaraM pi u. gautama ! (te) sAMtara paNa utpanna thAya che ane uvvjjti| niraMtara paNa utpanna thAya che. pa. devANaM bhaMte ! kiM saMtaraM uvavajjati, niraMtaraM pra. bhaMte ! zuM deva sAMtara utpanna thAya che ke niraMtara 3vavanaMti? utpanna thAya che ? u. goyamA ! saMtaraM pi uvavajjati, niraMtaraM pi u. gautama ! (te) sAMtara paNa utpanna thAya che ane vavanaMtiA - TUM . 6, mu. 6 02-622 niraMtara paNa utpanna thAya che. 2. Tv. . 7, mu. 643/2 2. vicA. sa. 1, 3. 32, mu. 3 Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1980 dravyAnuyoga bhAga-3 cAra gationAM upapAtanAM virahakALanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! narakagati keTalA samaya sudhI upapAtathI vihita cha ? 6. gautama ! (ta) 4dhanya 5 samaya, utkRSTa bAra muhUrta sudhI. pra. bhaMte ! tiryaMcagati keTalA samaya sudhI upapAtathI virahita cha ? 3. gautama ! 4dhanya me samaya, utkRSTa 12 muqhta sudhI. pra. bhaMte ! manuSyagati keTalA samaya sudhI upapAtathI virahita kahI che ? 6. gautama ! dhanya meM samaya, utkRSTa bAra muhUrta sudhI. pra. bhaMte ! devagati keTalA samaya sudhI upapAtathI vilita cha ? 6. gautama ! 4dhanya me samaya, utkRSTa mAra murta sudhI 65pAtathA virahita 23 cha. pa. 7. cauggaINaM uvavAya-virahakAla parUvaNaMpa. nirayagaINaM bhaMte! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| tiriyagaINaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| pa. maNuyagaINaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| devagaINaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM / paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| - paNNa. pa.6, su.560-563 8. camaracaMcAIsu uppAyavirahakAla parUvaNaM camaracaMcA NaM rAyahANI ukkoseNaM chammAsA virahiyA uvavAeNaM / egamege NaM iMdaTThANaM ukkoseNaM chammAsA virahiyA uvavAeNaM / ahesattamA NaM puDhavI ukkoseNaM chammAsA virahiyA uvvaaennN| siddhigaI NaM ukkoseNaM chammAsA virahiyA uvavAeNaM / - ThANaM. a.6, su.535 siddhagaIssa sijjhaNA virahakAla parUvarNapa. siddhagaINaMbhaMte! kevaiyaM kAlaM virahiyA sijjhaNayAe paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samaya, ukkoseNaM chmmaasaa| - paNNa.pa.6, su.564 dava 8. camacaMcA AdimAM upapAta virahakALanuM prarupaNa : camaracaMcA rAjadhAnI utkRSTa rUpathI cha mahInA sudhI upapAtathI virahita rahI zake che. pratyeka Indra sthAna utkRSTa rupathI cha mahinA sudhI upapAtathI virahita rahI zake che. adhaHsaptama pRthvI utkRSTa rupathI cha mahinA sudhI upapAtathI virahita rahI zake che. siddhagati utkRSTa rupathI cha mahinA sudhI upapAtathI virahita rahI zake che. siddhagatinAM siddhanuM virahakALa prarupaNa : pra. bhaMte ! siddhagati keTalA samaya sudhI siddhithI rahita hI cha ? gautama ! jadhanya eka samaya ane utkRSTa che mahinA sudhI virahita rahe che. 1. viyA. sa. 1, u. 10, su. 3 2. (ka) sama. su. 154/6 (kha) paNNa. pa. 6, su. 606 (ga) sama. su. 155/6 Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1981 10. caugaINaM ubvaTTaNa-virahakAla parUvaNaM 10. cAra gationAM uddavartana virahakALanuM prarupaNa : pa. nirayagaINaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA pra. bhaMte ! narakagati keTalA samaya sudhI udvartanAthI ubaTTaNayAe paNNattA? virahita kahI che ? goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| utkRSTa bAra muhUrta sudhI. pa. tiriyagaINaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA pra. bhaMte ! tiryaMcagati keTalA samaya sudhI udvartanAthI ubvaTTaNayAe paNNattA ? virahita kahI che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM ega samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| utkRSTa bAra muhUrta sudhI. pa. maNuyagaINaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA pra. bhaMte ! manuSyagati keTalA samaya sudhI udvartanathI ubaTTaNayAe paNNattA ? | virahita kahI che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| utkRSTa bAra muhUrta sudhI. pa. devagaINaM bhaMte! kevaiyaM kAlaM virahiyA ubaTTaNayAe pra. bhaMte ! deva gati keTalA samaya sudhI udvartanAthI paNNattA? virahita kahI che ? 3. yamI ! nahaomvi gai samaye, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| utkRSTa bAra muhUrta sudhI. - Tv. . 6, mu.5 6 -568 22. vIsaraMDA nIvA godito vavanaMtIti varSa- 11. covIsa daMDakonAM jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che tenuM prANa : pa. neraiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti ? pra. bhaMte ! nairayika kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? kiM neraiehiMto uvavajjaMti ? zuM (te) nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? maNussehiMto uvavajjati ? manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke devehiMto uvavajjati ? devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! neraiyA no neraiehiMto uvavajjaMti, u. gautama ! nairayika, nairayikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. tirikkhajoNiehiMto uvavajaMti, (te) tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che. maNussehiMto uvavajjaMti, manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che, no devehiMto uvavajjati / paraMtu devomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pa. jai tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, pra. jo (nairayika) tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che to - kiM egiMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? zuM (te) ekendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 2. sama. ku. 264 (8) 2. (4) nIvA, pari. 2, mu. 32 () navA, pari, 2, mu. 23 (16) Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1982 iMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? teiMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? cauriMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? paMciMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! no egiMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, no iMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, no teiMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, no cauriMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, paMciMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti / jai paMciMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, 7. kiM jalayara - paMciMdiya - tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? thalayara-paMciMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? khahayara-paMciMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? 3. zauyamA ! nayara-paMneMdriya-tirivanodiMto vi uvavajjati / 5. thalayara - paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto vi uvavajjati / - vayara - paMceMdriya - tirikkhajoNiehiMto vi uvavajjati / jai jalayara - paMceMdiya - tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM sammucchima - jalayara -paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? dravyAnuyoga bhAga-3 beindriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? treindriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? caurendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) ekendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. beindriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. treindriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. caurendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. paraMtu paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che. pra. jo (nairayika) paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM jalaca2 paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? khecara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. te sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. te khecara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM samrUrcchima jalacara paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana gabbhavakkaMtiya-jalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? 3. goyamA ! sammuSTima-nayara-paMceMdriya-ttirikkhjonniehiNto vi uvavajjaMti / ganmavatiya-nayara-paMceMdriya-tirivanoniehiNto vi uvavajjaMti / narsammuSThima-naiyara-paMjeMviya-tirivasvanonniehiNto uvavajjaMti, vipakhattaya-samumi-nayara-paMjeMdriya-tirivavajonniehiNto uvavajjaMti ? 5. 3. goyamA ! vapnattaya-samuSThima-najayara- paMceMdriyatirikkhjonniehiNto uvavajjaMti, 6. avagnattaya-sammuSThima-nanayara-paM-viya-tirikkhjonniehiNto uvavajjaMti ? 6. no apajjattaya sammucchima- jalayara-paMceMdiyatirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti / napha vyavatiya-nayara-paMviya-tiriva6jonniehiNto uvavajjaMti, kiM pajjattaya-gabbhavakkaMtiya-jalayara-paMceMdiyatirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? apabbattaya-vyavatiya-najhayara-paMceMdriyatirikkhjonniehiNto uvavajjaMti ? 3. goyamA ! padmattaya-padmavatiya-nacarapNceNdiytirikkhjonniehiNto uvavajjaMti, no apajjattaya-gabbhavakkaMtiya-jalayara-paMceMdiyatirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti / napha thayara - paMjeMtiya - tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM cauppaya-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? parisappa thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? 3. goyamA ! caDaca-thayara-paMneMdriya-tirivaSano NiehiMto vi uvavajjaMti, parisappa-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto vi uvavajjati / ke garbhaja jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 1983 u. gautama ! (te) sammacchima jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. garbhaja jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo samUcchima jalacara paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM paryAptA samUcchima jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptA samUcchima jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! paryAptA samUcchima jalacara paMcendriyatiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu) aparyAptA sampUrcchima jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo garbhaja jalacara paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che, to zuM paryAptA-garbhaja jalacara-paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptA garbhaja jalacara paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) paryAptA-garbhuja-jalacara-paMcendriyatiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu) aparyAptA garbhaja jalacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (te) sthaLacara-paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuMcatuSpada-sthaLacara-paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke parisarpa sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) catuSpada- sthaLacara paMcendriyatiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. parisarpa- jalacara- paMcendriya- tiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1984 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. jai cauppaya-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNi ehiMto uvavajjaMti, kiM sammucchima-cauppaya-thalayara-paMceMdiyatirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti? gabbhavakkaM tiya-cauppaya-thalayara-paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? 3. soyamAM ! sadbhumi -23ME-thathara-paMDhiya tirikkhajoNiehiMto vi uvavajjaMti, gabbhavakkaMtiya-cauppaehiMto vi uvavajjati / pa. jai sammucchima-cauppaehiMto uvavajjati, kiM pajjattaya-sammucchima-cauppaya-thalayarapaMceMdiehiMto uvavajjati ? apajjattaya-sammucchima-cauppaya-thalayara-paMceMdiehiMto uvavajjati ? pra. jo catuSpada-sthaLacara-paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM samma7ima-catuSpada-sthaLacara-paMcendriyatiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke garbhaja sthaLacara- paMcendriya - tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) samR7ima-catuSpada-sthaLacara paMcendriya- tiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. garbhaja-catuSpada-sthaLacaromAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo samUcchima- catuSpada- sthaLacara (paMcendriya tiryaMcayoniko)mAMthI AvIne utpanna thAya cheto zuM paryAptA-samUcchika - catuSpada - sthaLacarapaMcendriya- tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptA-samyumi - catuSpada- sthaLacarapaMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! (ta) paryAptAmAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) aparyAptA-samRcchima-catuSpada-sthaLacarapaMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo garbhaja-catuSpada-sthaLacara-paMcendriya-tiryaMcayo nikomAMthI AvIne utpanna thAya cheto zuM (te) saMkhyAta varSanI AyuvALA garbhajacatuSpada- sthaLacara- paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke asaMkhyAta varSanI AyuvALA garbhaja- sthaLacarapaMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? gautama ! (te) saMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) asaMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo saMkhyAta varSanI AyuvALA garbhaja-catuSpada sthaLacara - paMcendriya- tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. noya punnattahiMto 3vavanaMti, no apajjattaya-samucchima-cauppaya-thalayarapaMceMdiyatirikkhajoNiehiMto uvavajjati / pa. jai gabbhavakkaMtiya-cauppaya-thalayara-paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiMsaMkhejjavAsAuya-gabbhavakkaMtiya-cauppaya-thalayarapaMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? asaMkhejjavAsAuya-gabbhavakkaMtiya-cauppaya-thalayarapaMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! saMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati, no asaMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati / pa. jaisaMkhejjavAsAuya-gabbhavakkaMtiya-cauppaya-thalayara paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1985 kiM pajjattaya-saMkhejjavAsAuya-gabbhavakkaMtiyacauppaya-thalayara paMceMdiya-tirikkhajoNiehito uvavajjaMti ? apajjattaya-saMkhejjavAsAuya-gabbhavakkaMtiyacauppaya-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehito uvavajjaMti ? yama!punnatta- saMngavAsAefhaMtoDavavanaMti, 3. no apajjattaya-saMkhejjavAsAuehiMto uvvjjNti| pa. jai parisappa-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM uraparisappa-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? bhuyaparisappa-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajo NiehiMto uvavajjati ? 3. ! hiMto vi vavavanaMti. pa. jai uraparisappa-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajo NiehiMto uvavajjaMti, kiM sammucchima-uraparisappa-thalayara-paMceM diyatirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? gabbhavakkaMtiya-uraparisappa-thalayara-paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! sammucchimehiMto vi uvavajjaMti, to zuM paryAptA- saMkhyAta varSAyuSka garbhaja-catuSpadasthaLacara- paMcendriya- tiryaMcayanikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptA- saMkhyAta varSAyuSka-garbhaja-catuSpadasthaLacara- paMcendriya- tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) paryAptA- saMkhyAta varSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu) aparyAptA-saMkhyAtavarSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (te) parisarpa-sthaLacara- paMcendriya- tiryaMcayo nikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM ura:parisarpa-sthaLacara-paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke bhujaparisarpa-sthaLacara-paMcendriya-tiryaMcayo nikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che. pra. jo ura: parisarpa sthaLacara paMcendriya- tiryaMcayo niko mAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM sammacchima-ura:parisarpa-sthaLacara paMcendriyatiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke garbhaja ura:parisarpa-sthaLacara-paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) samUcchimomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. garbhajomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo (te) samUcchima-ura:parisarpa-sthaLacara paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? to zuM paryAptAmAMthI AvIne utpanna thAya che? ke aparyAptAmAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! (te) paryAptA-samUcchimomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) aparyAptA- samUcchima- ura:parisarpasthaLacara- paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. gabbhavakkaMtiyaehiMto vi uvvjjti| pa. jai sammucchima-uraparisappa-thalayara-paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM pajjattaehiMto uvavajjati ? apajjattaehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! pajjattaya-sammucchimehiMto uvavajjaMti, no apajjattaya-sammucchima-uraparisappa-thalayarapaMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati / Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1986 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. jai gabbhavakkaMtiya-uraparisappa-thalayara-paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM pajjattaehiMto uvavajjati ? apajjattaehiMto uvavajjati ? u. goyamA! pajjattae-gabbhavakkaMtiehiMto uvavajjati, no apajjattae-gabbhavakkaMtiya-uraparisappathalayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati / pa. jai bhuyaparisappa-thalayara-paMceMdiya-tirikkhajo NiehiMto uvavajjaMti, kiM sammucchima-bhuyaparisappa-thalayara-paMceMdiyatirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? gabbhavakkaMtiya-bhuyaparisappa-thalayara-paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! dohito vi uvavajjaMti / pa. jai sammucchima-bhuyaparisappa-thalayara-paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM pajjattaya-sammucchima-bhuyaparisappa-thalayarapaMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? pra. jo te garbhaja-ura:parisarpa-sthaLacara-paMcendriya - tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya cheto zuM (ta) paryAptAmAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptAmAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te paryAptA - garbhomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu) aparyAptA-garbhaja-ura:parisarpa-sthaLacara-paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (te) bhujaparisarpa - sthaLacara - paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI utpanna thAya che - to zuM (te) samUcchima- bhujaparisarpa- sthaLacarapaMcendriya- tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke garbhaja-bhujaparisarpa-sthaLacara- paMcendriya-tiryaMcayo nikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (ta) baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che. pra. jo samUrichama- bhujaparisarpa- sthaLacara- paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya cheto zuM (te) paryAptA- sacchima- bhujaparisarpasthaLacara- paMcendriya- tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptA-samUcchi-bhujaparisarpa- sthaLacara - paMcendriya - tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thatA nathI, pra. jo garbhaja-bhujaparisarpa- sthaLacara-paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM (te) paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che? u. gautama ! paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. apajjattaya-sammucchima-bhuyaparisappa-thalayarapaMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! pajjattaehiMto uvavajjati. no apajjattaehiMto uvvjjNti| pa. jai gabbhavakkaMtiya-bhuyaparisappa-thalayara-paMceMdiya tirikkhajoNiehiMto uvavajjati, kiM pajjattaehiMto uvavajjati ? apajjattaehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! pajjattaehiMto uvavajjaMti, no apajjattaehiMto uvavajjaMti / Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 5. jai khahayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, hiM samuddhima-hRdayara-paM-viya-tirivavakhonniehiNto uvavajjaMti ? garbhavatiya-hahayara-paMnneMdriya-tirizvanonniehiNto uvavajjaMti ? 3. goyamA ! rohiMto vi vavanaMti / 6. sammucchima - khayara-paMceMdiya-tirikkhajoNi ehiMto uvavajjaMti, kiM pajjattaehiMto uvavajjaMti ? apajjattaehiMto uvavajjaMti ? 3. goyamA ! padmattahiMto savavanaMti, no apajjattaehiMto uvavajjaMti / jai gabbhavakkaMtiya-khahayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM saMkhejjavAsAuehiMto uvavajjaMti ? asaMkhejjavAsAuehiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! saMkhejjavAsAuehiMto uvavajjaMti, no asaMkhejjavAsAuehiMto uvavajjaMti / jai saMkhejjavAsAuya-gabbhavakkaMtiya khahayarapaMceMdriya - tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM pajjattaehiMto uvavajjaMti ? apajjattaehiMto uvavajjaMti ? 3. goyamA ! pannattahiMto vavanaMti, no apajjattaehiMto uvavajjaMti / jai maNussehiMto uvavajjaMti, kiM sammucchima maNussehiMto uvavajjaMti ? 6. 5. 6. gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti ? For Private pra. jo khecara-paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM sammacchima khecara-paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 1987 ke garbhaja khecara-paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! e baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che. jo samUcchima khecara- paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - pra. to zuM (te) paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (te) garbhaja-khecara-paMcendriya-tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM saMkhyAtavarSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke asaMkhyAtavarSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) saMkhyAtavarSAyuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) asaMkhyAta varSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (te) saMkhyAta varSAyuSka garbhaja khecara-paMcendriyatiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che to zuM paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (te) manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya cheto zuM sammacchima manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. Personal Use Only Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1988 dravyAnuyoga bhAga-3 3. zoma ! no sambhaSTima- maTiMto savavannati, gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjati / pa. jai gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti, kiM kammabhUmaga-gabbhavakkaMtiya-maNusse hiMto uvavajjati ? akammabhUmaga-gabbhavakkaM tiya-maNusse hiMto uvavajjati? aMtaradIvaga-gabbhavakkaMtiya-maNassehiMto uvavajjaMti? u. goyamA ! kammabhUmaga-gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti, no akammabhUmaga-gabbhavakkaMtiya-maNasse hito uvavajjati, no aMtaradIvaga-gabbhavakkaMtiya-maNusse hiMto uvvjjNti| naTu mmammA -bhavatiya-manusseTiMto uvavajjaMti, kiM saMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati ? " u. gautama ! (te) samUcchima manuSyomAMthI AvIne utpanna thatA nathI, (paraMtu)garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. pra. jo (te) garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? akarmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke antardI paja garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) akarmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. antardIpaja garbhaja manuSyomAMthI AvIne paNa utpanna thatA nathI. pra. jo karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM saMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke asaMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) saMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) asaMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (te) saMkhyAtavarSAyuSka-karmabhUmi-garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM paryAptA saMkhyAtavarSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptA saMkhyAtavarSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu) aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. asaMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati ? 3. joya! saMvengavAsa3 majuhiMtoSavannati, no asaMkhejjavAsAuya-maNussehiMto uvavajjati / pa. jai saMkhejjavAsAuya-kammabhUmaga-gabbhavakkaMti yamaNussehiMto uvavajjati, kiM pajjattaehiMto uvavajjati ? apajjattaehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! pajjattaehiMto uvavajjati, no apajjattaehiMto uvavajjati / Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1989 evaM jahA ohiyA uvavAiyA tahA rayaNappabhAepuDhavineraiyA vi uvavAeyavvA / pa. sakkarappabhAe puDhavineraiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti, kiM neraiehiMto uvavajjati -jAva- devehito uvavajjati ? 3. yama ! [WniET helovavAvA NavaraM-sammucchimehiMto paDiseho kaayvo| pa. vAluyappabhAe puDhavineraiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti, kiM neraiehiMto uvavajjaMti -jAva- devehiMto uvavajjati? u. goyamA ! jahA skkrppbhaaepRddhvineriyaa| A pramANe jema auSika (sAmAnya) nArakanAM upapAta (utpatti)nAM viSayamAM kahyuM tevI ja rIte ratnaprabhA pRthvInA nairayikonAM upapAtanA viSayamAM paNa kahevuM joIe. pra. bhaMte ! zarkarA prabhApRthvInAM nairayika kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che -vAvata devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! Ano upapAta paNa audhika (sAmAnya) nirayikonAM samAna ja samajavuM joIe. vizeSa:samUcchimamAMthI (enI utpattino) niSedha karavo joIe. pra. bhaMte! vAlukaprabhA pRthvInAM nairayika kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che -vAva- devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! jema zarkarAmabhApRthvInAM nairayikonI utpattinA viSayamAM kahyuM tevI ja rIte AnI utpattinAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. vizeSa : bhujaparisarpathI (AnI utpattino) niSedha karavo joIe. pra. bhaMte ! paMkaprabhA pRthvInAM nairayika kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che -cAvatu- devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! jema vAlukAprabhA pRthvInA nairayikonI utpattinAM viSayamAM kahyuM tevI ja rIte enI utpattinAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. vizeSa : khecaromAMthI (enI utpattino) niSedha karavo joIe. pra. bhaMte! dhUmaprabhA pRthvInA nairayika kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che -vAva- devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! jema pakaprabhA pRthvInA nairayikonI utpattinAM viSayamAM kahyuM te ja pramANe enI utpattinA viSayamAM paNa kahevuM joIe. NavaraM-bhuyaparisappehiMto vi paDiseho kaayvvo| pa. paMkappabhApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! kaohito uvavajjati? kiM neraiehiMto uvavajjaMti -jAva- devehito uvavajjati? u. goyamA ! jahA vaaluyppbhaapuddhvineriyaa| NavaraM- khahayarehiMto vi paDiseho kaayvyo| pa. dhUmappabhApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjati ? kiM neraiehiMto uvavajaMti -jAva- devehito uvavajjati ? u. goyamA ! jahA pNkppbhaapuddhvineriyaa| Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1990 dravyAnuyoga bhAga-3 NavaraM-cauppaehito vi paDiseho kaaybvo| pa. tamApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti? u. goyamA ! jahA dhuumppbhaapuddhvineriyaa| NavaraM-thalayarehiMto vi paDiseho kAyavyo / imeNaM abhilAveNaMpa. jai paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati, kiM jalayara-paMceMdiyaehiMto uvavajjati ? thalayara-paMceMdiyaehiMto uvavajjati ? khahayara-paMceMdiyaehiMto uvavajjati ? vizeSa : catuSpadomAMthI paNa enI utpattino niSedha karavo joIe. pra. bhaMte! tamaH prabhApRthvInAM nairayika kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! jema dhUmaprabhA pRthvInA nirayikonI utpattinAM viSayamAM kahyuM tevI ja rIte A pRthvInAM narayikonI utpattinA viSayamAM paNa samajavuM joIe. vizeSa : sthaLacara paMcendriya tiryomAMthI AnI utpattino niSedha karavo joIe. A (pUrvokta) abhilApanAM anusAra - pra. jo te (tama:prabhApRthvI-nAraka) paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM jalacara paMcendriya tiryaMcomAMthI AvIne utpanna thAya che ? sthaLacara paMcendriya tiryomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke khecara paMcendriya tiryaMcomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! (te)jalacara paMcendriya tiryomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu, sthaLacara paMcendriya tiryaMcomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. ane khecara paMcendriya tiryaMcomAMthI AvIne paNa utpanna thatA nathI. pra. jo (te) manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che to zuM karmabhUmija manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? akarmabhUmija manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aMtarlIpaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che? u. gautama ! (3) karmabhUmija manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu)akarmabhUmija manuSyomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. ane antardI paja manuSyomAMthI AvIne paNa utpanna thatA nathI. u. goyamA ! jalayara-paMceMdiyaehiMto uvavajjaMti, no thalayarehiMto uvavajjaMti, no khahayarehiMto uvavajjaMti / pa. jai maNussehiMto uvavajjati, kiM kammabhUmaehiMto uvavajjati ? akammabhUmaehiMto uvavajjati? aMtaradIvaehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! kammabhUmaehiMto uvavajjaMti, no akammabhUmaehiMto uvavajjaMti, no aMtaradIvaehiMto uvavajjati ? Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1991 pa. jai kammabhUmaehiMto uvavajjaMti, kiM saMkhejjavAsAuehito uvavajjati ? asaMkhejjavAsAuehiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! saMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati / no asaMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati / pa. jai saMkhejjavAsAuehiMto uvavajjaMti, kiM pajjattaehiMto uvavajjati ? apajjattaehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! pajjattaehiMto uvavajjaMti, no apajjattaehiMto uvavajjati / pa. jai pajjattae - saMkhejjavAsAuya - kammabhUmagehiMto uvavajjaMti, kiM itthIhiMto uvavajjati ? purisehiMto uvavajjati ? napuMsaehiMto uvavajjati ? 3. goyama! phulyahiMto vi 3vavapnati, pra. jo karmabhUmija manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che to zuM saMkhyAta varSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke asaMkhyAta varSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) saMkhyAtavarSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) asaMkhyAta varSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (tama:prabhA pRthvInAM nairayika) saMkhyAta varSAyuSkomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che? ke aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu) aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo te paryAptA saMkhyAtavarSAyuSka karmabhUmija manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM strIomAMthI AvIne utpanna thAya che ? puruSomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke napuMsakomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) strIomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. puruSomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che, napuMsakomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. bhaMte ! adhaHsaptama (tamastamA) pRthvInAM nairayika kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! pUrvavata chaThI ta:prabhApRthvInA nairayikonAM samAna enI utpatti samajavI joIe. vizeSa:strIomAMthI AvIne tenuM utpanna thavAnuM niSedha karavuM joIe. nizcaya ja asaMjJI pahelI (naraka pRthvI) sudhI, sarIsRpa (cAlanAra sarpa Adi) bIjI (naraka pRthvI) sudhI, pakSI trIjI (naraka pRthvI) sudhI, siMha cothI (naraka pRthvI) sudhI, purisehiMto vi uvavajjaMti, napuMsaehiMto vi uvavajjati / pa. ahesattamApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjati ? 3. gayA ! ve jevA Navara-itthIhiMto paDiseho kaaynvo| asaNNI khalu paDhamaM, doccaM ca sirIsivA, taiyaM pakkhI , sIhA jaMti cautthiM, Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1992 dravyAnuyoga bhAga-3 uragA puNa paMcamI puDhaviM, chaThiM ca itthiyAo, macchA maNuyA sattami puddhviN| eso paramuvavAo, bodhabbo narayapuDhavINaM / - TUT. . 6, ku. 6 26-647 devANaM pucchApa. devANaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjati ? u. goyamA ! uvavAo tiriyamaNussehiM / - nIvA. 4. 2, 3.42 5. 2, 2, sasurAmArI I maMte ! voriMta uvavajjati ? kiM neraiehiMto uvavajjati -jAva- devehito uvavajjati ? 3. moya ! no nefhaMta savavamnati, tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, uraga pAMcavI (naraka pRthvI) sudhI, strIo chaThI (naraka pRthvI) sudhI, mAchalI ane manuSya(puruSa) sAtamI (narakapRthvI) sudhI utpanna thAya che. naraka pRthvIomAM (pUrvokta jIvonA) A parama (utkRSTa) upapAta samajavuM joIe. deva viSaye pRcchA : pra. bhaMte ! deva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! tiryaMca ane manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. pra. da. 2. aMte ! asurakumAra deva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che -thAvatu- devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! (te) nairayikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. (paraMtu) tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che. ane manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. (te) devomAMthI AvIne paNa utpanna thatA nathI. A pramANe jenAthI nArakono u5pAta kahyo tenAthI asurakumArono paNa upapAta kahevo joIe. vizeSa : (te) asaMkhyAtavarSanI AyuvALA akarmabhUmi ane aMta paja manuSyomAMthI ane tiryaMcayonikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. zeSa badhu varNana pUrvavata che. 8.3-11. A pramANe svanitakumAra sudhI upapAta kahevuM joIe. tiryaMca viSaye pRcchA : pra. de, 12. aMte ! pRthvIkAyika jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te nArakomAMthI AvIne utpanna thAya che -yAvata devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (ta) nArakomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. maNuehiMto uvavajjaMti, no devehiMto uvavajjati / evaMjehiMtoneraiyANaM uvavAotehiMto asurakumArA vi bhaanniybbo| Navara-asaMkhejjavAsAuya akammabhUmae-aMtaradIvaemaNussatirikkhajoNiehiMto vi uvavajjati / sesaMtaM cev| rU-22. -nAvi- thAiyanA - pa.pU.6, p. 648-646 tiriyANaM pucchaa5. te 22 pRvidyAnuM maMta! gohita 3vavapnati? kiM neraiehiMto uvavajjaMti -jAva- devehito uvavajjati? u. goyamA ! no neraiehiMto uvavajjati. 2. navA. pari. 3, 3. 2, su. 86 Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1993 tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, (paraMtu) tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che. maNuyajoNiehiMto uvavanaMti, manuSyayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che. devehiMto vi uvvjjti| devomAMthI AvIne utpanna thAya che. pa. jai tirikkhajoNiehiMto uvavajjati, pra. jo (te) tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - kiMegidiya-tirikkhajoNiehiMtouvavajjati-jAva to zuM (te) ekendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati? utpanna thAya che -yAvata- paMcendriya-tiryaMcayo nikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! egidiya-tirikkhajoNiehiMto vi u. gautama ! (ta) ekendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne uvavajjati-jAva-paMceMdiya-tirikkhajoNiehito paNa utpanna thAya che -yAvata- paMcendriya tiryaMcayovi uvvjjNti| nikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pa. jai egidiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati. pra. jo ekendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - kiM puDhavikAiehiMto uvavajjati -jAva-vaNassai to zuM pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che kAiehiMto uvavajjati? -vAvatu- vanaspatikAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. yamA ! puddhaviphAti vi 3vavapnati -nava- u. gautama ! te pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna vaNassaikAiehiMto vi uvavajjati / thAya che -yAvata- vanaspatikAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che. pa. jai puDhavikAiehiMto uvavajjati, pra. jo pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che to kiM suhumapuDhavikAiehiMto uvavajjati ? zuM (te) sUkSma pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? bAyara puDhavikAiehiMto uvavajjati ? ke bAdara pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. yaT ! voriMta vi 3Snati ! u. gautama ! te baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che. pa. jai suhuma-puDhavikAiehiMto uvavajjaMti, pra. jo sUkSma pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya chekiN pajjatta-suhuma-puDhavikAiehiMto uvavajjati ? to zuM paryAptA sUkSma pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? apajjatta-suhuma-puDhavikAiehiMto uvavajjati ? ke aparyAptA sUkSma pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. goyamAM ! rohiMto vi 3vanaMti u. gautama ! te baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che, pa. jai bAyarapuDhavikAiehiMto uvavajjati, pra. jo bAdara pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya chekiN pajjatta bAyara puDhavikAiehiMto uvavajjati ? to zuM paryAptA bAdara pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? apajjatta-bAyara-puDhavikAiehiMto uvavajjati ? ke aparyAptA bAdara pRthvIkAyikomAMthI AvIne | utpanna thAya che ? 1. pa. egidiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajaMti kiM neraiehiMto uvavajjaMti, tirikkha - maNussa - devehiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! jahA vakkaMtie puDhavikAiyANaM uvvaao| - vicA. sa. 24, 3. 22, mu. ? Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1994 dravyAnuyoga bhAga-3 u. goyamA ! dohito vi uvavajjati / u. gautama ! te baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che. evaM -jAva- vaNassaikAiyA caukkaeNaM bheeNaM A pramANe vanaspatikAyiko sudhI cAra-cAra bheda uvvaaeybaa| karIne u5pAta kahevA joIe. pa. jai beiMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjati. pra. bhaMte ! jo beindriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che - kiM pajjattaya-beiMdiyahiMto uvavajjati ? to zuM paryAptA beindriya tiryaMcomAMthI AvIne utpanna thAya che ? apajjattaya-beiMdiyahiMto uvavajjati ? ke aparyAptA beindriya tiryomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. navamA ! rohiMto vi vavavannati | u. gautama ! te baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che. evaM teiMdiya", cauridiehito vi uvvjjNti| A pramANe treIndriya ane caundriya tiryaMcayo nikomAMthI AvIne paNa (te) utpanna thAya che. pa. jai paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, pra. bhaMte ! jo (te) paMcendriya tiryaconikomAMthI AvIne utpanna thAya che - kiM jalayara-paMceMdiehiMto uvavajjati? to zuM jalacara paMcendriya-tiryomAMthI AvIne utpanna thAya che ? thalayara-paMceMdiehiMto uvavajjaMti ? sthaLacara paMcendriya tiryomAMthI AvIne utpanna thAya che ? khahayara-paMceMdiehiMto uvavajjati ? ke khecara paMcAyatiryaMcomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA! evaM jehiMto neraiyANaM uvavAo bhaNio u. gautama ! jenA-jenAthI nairayikono upapAta kahyo che tehiMto eesipi bhaanniybbo| tenA-tenAthI Ano paNa upapAta kahevo joIe. Navara-pajjattae-apajjattaehiMto vi uvavajjati, vizeSa : paryAptAo ane aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che. sesaM taM cev| zeSa badhu varNana pUrvavata che. pa. jai maNussehiMto uvavajjaMti, pra. jo (te) manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya chekiN sammucchima-maNussehiMto uvavajjati ? to zuM sammaskima manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? gabbhavakkaMtiya maNussehiMto uvavajjaMti ? ke garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. govA ! vodito viDavavanaMti u. gautama ! (samUcchima ane garbhaja) baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che. pa. jai gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti, pra. jo garbhaja manuSyomAMthI utpanna thAya che -. kiM kammabhUmaga-gabbhavakkaMtiya-maNase hito to zuM karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne uvavajjati ? utpanna thAya che ? 9. viyA. sa. 24, 3. 22, mu. 2 3. viyA, sa. 24, 3. 22, mu. 28 6. vicA. sa. 24, 3. 22, mu. 26 2. viyA, sa. 24, 3. 22, mu. 22 4. viyA. sa. 24, 3, 22, mu. 26 6. viyA. sa. 24, 3. 22, mu. 27-28 Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1995 akammabhUmaga-gabbhavakkaMtiya-maNUsehiMto uvava naMti ? 3. soyamI ! te nahIM raphALA NavaraM- apajjattaehiMto vi uvavajjati / 1. naTu heriMto 3vavannati, kiM bhavaNavAsi-vANamaMtara-joisiya-vemANiehiMto uvavajjati ? 3. goya! vaLavAsidito viDavavannati-nava vemANiyadevehiMto vi uvavajjati / pa. jai bhavaNavAsidevehiMto uvavajjaMti, kiM asurakumAradevehiMto uvavajjaMti -jAvathaNiyakumAra-devehiMto uvavajjati ? u. goyamA! asurakumAradevehiMto viuvavajjati-jAva thaNiyakumAradevehiMto vi uvvjjti|' ke akarmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. (gautama) ! zepa badhuM varNana narayikonAM samAna che. vizeSa : (te) aparyAptA (karmabhUmija garbhaja) manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. pra. jo devomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM bhavanavAsI, vANavyaMtara, jyotiSka ke vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! bhavanavAsI devomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che -yAvata- vaimAnika devomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo (te) bhavanavAsI devomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM asurakumAra devomAMthI AvIne utpanna thAya che -yAvatu- svanitakumAra devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! asurakumAra devomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che cAvata- svanitakumAra devomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo (te) vANavyaMtara devomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM pizAcomAMthI AvIne utpanna thAya che -vAvatu- gaMdharvomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) pizAcomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che -cAvata- gaMdharvomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo (te) jayotiSka devomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM caMdravimAnanAM jyotiSka devomAMthI AvIne utpanna thAya che -cAvatu- tArAvimAnanAM jyotiSka devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! caMdravimAnanAM jyotiSka devomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che -cAvatu- tArAvimAnanAM jyotiSka devomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thAya che pa. jai vANamaMtaredevehiMto uvavajjaMti, kiM pisAehiMto uvavajjati -jAva- gaMdhabbehiMto uvavajjati? 3. goyama ! pisApariMto vi vavavadhvaMti gAva gaMdhavvehiMto vi uvvjjti|2 pa. jai joisiyadevehiMto uvavajjati, kiM caMdavimANehiMto uvavajjati -jAva- tArAvimANehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! caMdavimANajoisiyadeve hiMto vi uvavajjaMti -jAva- tArAvimANajoisiyadevehito vi uvvjjti| pa. jai vemANiyadevehiMto uvavajjaMti, 2. vi. sa. 24, 3. 22, sa. 40-46 2. vicA. sa. 24, 3. 22, su. 48 3. viyA. sa. ra4, 3. 22, su. 10 Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1996 dravyAnuyoga bhAga-3 kiM kappovagavemANiyadevehiMto uvavajjati ? kappAtIya vemANiya devehiMto uvavajjati ? u. kappovaga-vemANiyadevehiMto uvavajjati. no kappAtIya-vemANiyadevehiMto uvavajjati / pa. jai kappovaga-vemANiyadevehiMto uvavajjati. kiM sohammehiMto uvavajjati -jAva- accuehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! sohammIsANehiMto uvavajjaMti, no saNaMkumAra -jAva- accuehiMto uvavajjati / ' - TWI. T. 6, mu.60 (2-18) suhumapuDhavikAiyA NaM bhaMte ! jIvA kaohiMto uvavajjaMti ? kiM neraiehiMto uvavajjaMti, tirikkha-maNussa devehiMto uvavajjaMti ? 3. navA ! no ne raphuhiMtA 3vavanaMti. tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, maNussehiMto uvavajjati, no devehiMto uvavajjati, tirikkhajoNiya-pajjattApajjattehiMto, asaMkhejjavAsAuyavajjehiMto uvavajjati, to zuM kalpopapannaka vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke kalpAtIta vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) kalpapapannaka vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) kalpAtIta vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo kalpo55nnaka vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thAya che. to zuM te saudharma kalpanAM devomAMthI AvIne utpanna thAya che -cAvata- amruta kalpanAM devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! (te) saudharma ane IzAna kalpanAM devomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu) sanakumArathI azruta kalpa sudhInAM devomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. bhaMte ! sUkSma pRthvIkAyika jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te narakamAMthI, tiryaMcamAMthI, manuSyamAMthI ke devamAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama! te nArakomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. te tiryaMcomAMthI AvIne utpanna thAya che, manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. devomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. tiryaMcomAMthI AvIne utpanna thAya to asaMkhyAtavarSAyuvALA tiryaMcone choDIne zeSa paryAptA aparyAptA tiryomAMthI AvIne utpanna thAya che. manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya to akarmabhUmi ane asaMkhyAta varSonI AyuvALAne choDIne zeSa manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. A pramANe vyutkAnti padanAM anusAra u5pAta kahevA joIe. pra. bhaMte ! bAdara pRthvIkAyika jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? maNusse hiMto akammabhUmaga-asaMkhejjavAsAuyavajjehiMto uvavajjati, bakkaMti uvavAo bhaanniybbo| - nIvA. pari. 2, 3.3 (11) saNhabAyara-puDhavikAiyA NaM bhaMte! jIvA kaohiMto uvavajjati? 2. vicA. sa. 24, 3. 22, mu. 62-63 Page #668 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 1997 u. goyamA ! uvavAo tirikkhajoNiya-maNussadevehiMto devehiM -jaav-sohmmisaannehiNto| ___- jIvA. paDi.1, su.14 daM. 13. evaM AukkAiyA vi| 6. gautama ! ono 64pAta tirthayoni, manuSya ane devomAMthI saudharma IzAna kalpanA devo sudhI thAya cha. daM. 14-15. evaM teu vAU vi| Navara-devavajjehiMto uvavajaMti / daM.16. vaNassaikAiyA~ jahA puddhvikaaiyaa| daM.17-19. beiMdiya teiMdiya-6 cauridiyA~ ee jahA teu vAU devavajjehiMto bhaanniybvaa| - paNNa. pa.6, su.651-654 pa. daM.20. paMceMdiya-tirikkhajoNiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjati ? kiM neraiehiMto uvavajjaMti -jAva- devehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! neraiehiMto vi uvavajjati -jAva devehiMto vi uvavajjati / .13. A pramANe aprakAyikonI utpattinAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. .14-15. A pramANe tejaskAyiko ane vAyukAyikonI utpattinAM viSayamAM paNa kahevuM . vizeSa : te devone choDIne utpanna thAya che. de.16. vanaspatikAyikonI utpattinAM viSayamAM varNana pRthvIkAyikonAM samAna samajavuM joIe. 8.17-19. beIndriya, treIndriya ane caundriya jIvonI utpattinuM varNana tejaskAyiko ane vAyukAyikonAM samAna devone choDIne samajavuM . pra. 6.20. mate ! paMthendriya tiyathayoni yAMcI AvIne utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che -yat- hepomAMthA bhAvAne utpanna thAya cha ? gautama ! (te) nairayikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che -yAvatu- devomAMthI AvIne paNa utpanna thAya cha. pra. jo nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che to zuM ratnaprabhA pRthvInAM nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che vAvatu- adhaHsaptama pRthvInAM nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! ratnaprabhApRthvInA nairayikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che -vAva- adhasaptama pRthvInAM nairayikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo tiryaMcayanikomAMthI AvIne utpanna thAya che pa. jai neraiehiMto uvavajjati, kiM rayaNappabhApuDhavineraiehiMto uvavajjaMti-jAvaahesattamApuDhavineraiehiMto uvavajjati ? u. goyamA! rayaNappabhApuDhavineraiehito vi uvavajjati -jAva-ahesattamApuDhavineraiehito viuvvjjti|' pa. jai tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, 1. (ka) jIvA. paDi. 1, su. 17 (kha) viyA. sa. 24, u. 13, su. 2 2. (ka) jIvA. paDi. 1, su. 25 (kha) viyA. sa. 24, u. 14, su. 1 3. viyA. sa. 24, u. 15, su. 1 4. (ka) viyA. sa. 24, u. 16, su.1 (kha) viyA. sa. 11, u.1, su. 5 6 (ga) viyA. sa. 21,u.1, su. 3-4 (gha) viyA. sa. 21, u. 2-8, su. 1 (Ga) viyA. sa. 22, (ca) viyA. sa. 23 5. viyA. sa. 24, u. 17, su. 1 . viyA. sa. 24, u.18, su. 1 7. (ka) viyA. sa. 24, u. 19,su. 1 (kha) beiMdiya, teiMdiya cauridiyANaM uvavAo tiriyamaNussesu raiyaM deva asaMkhejjavAsAuya vjjesu|| __ - jIvA. paDi. 1, su. 28-30 8. viyA. sa. 24, u. 20, su. 1-2 Page #669 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1998 dravyAnuyoga bhAga-3 kiM egidiehiMto uvavajjati-jAva-paMceMdiehito uvavajjati? 3. soyamA ! vihiMto vi 3vanaMti -LAva paMceMdiehiMto vi uvavajjati / ' pa. jai egidiehiMto uvavajjati, kiM puDhavikAiehiMto uvavajjaMti-jAva- vaNassaikAiehiMto uvavajjati ? to zuM ekendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che -yAvata- paMcendriya tiryaMcayo nikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) ekendriya tiryaMcomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che -cAvata- paMcendriya-tiryaMcomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo(te) ekendriyamAMthI AvIne utpanna thAya che to zuM pRthvIkAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che -vAvatu- vanaspatikAyikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! A pramANe jema pRthvIkAyikono u5pAta kahyo tema paMcendriya-tiryaMcono paNa upapAta kahevo joIe. vizeSa : devomAM sahastrAra kalpopapanna vaimAnika devo sudhI utpanna thAya che. paraMtu Anata kalpapapanna vaimAnika devomAMthI azruta kalpapapanna vaimAnika devo sudhI utpanna thatA nathI. u. goyamA! evaM jahApuDavikAiyANaMuvavAobhaNio taheva eesi pi bhaanniybbo| NavaraM-devehiMto-jAva-sahassArakappovagavemANiyadevehiMto vi uvavajjati, no ANayakappovagavemANiyadevehiMto-jAva-no accuehito vi uvavajjati / - [[, .6, mu. 655 pa. sammucchima jalayarANaMbhaMte ! kaohiMto uvavajjati? kiM neraiehiMto uvavajjati -jAva- devehiMto uvavajjati? u. goyamA ! uvavAo tiriyamaNussehiMto, no devahito, no neraiehiMto, pra. bhaMte ! samUcchima jalacara jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che -yAvata devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te tiryaMca ane manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. devomAMthI ane nArakomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. tiryaMcomAMthI asaMkhyAtavarSAyuvALA tiryacomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. manuSyomAMthI akarmabhUmija -aMtardI paja asaMkhyAta varSAyuSkavALA manuSyomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. samRchima sthaLacaranAM mATe paNa A pramANe kahevuM joIe. tiriehiMto asaMkhejjavAsAuyavajjehiMto, akammabhUmaga-aMtaradIvaga-asaMkhejjavAsAuyavajjehiMto mnnussehiNto| sammucchima palayarA evaM cev| - nIvA. Di., mu. rUda-36 pa. gabbhavakkaMtiya-jalayarA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti ? pra. bhaMte ! garbhaja jalacara jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? 2. viyA, sa. 24, 3. 20, su. ?? Page #670 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana . kiM neraiehiMto uvavajjaMti -jAva- devehiMto uvavajjaMti ? 3. goyamA!3vavAonerahiMto-khAva- ahelattamA, tirikkhajogiesu savvesu asaMkhejjavAsAuyavajjehiMto, maNussesu akammabhUmaga aMtaradIvaga-asaMkhejjavAsAjya- vajjehiMto, vevesu -bAva- saddasyAdiMto / roraritiya thalayarA evaM ceva / - nIvA. pahi. ?, su.28-32 pa. khahayara-paMceMdiya-tirikkhajoNiyANaM bhaMte! jIvA kaohiMto uvavajjaMti ? kiM neraiehiMto uvavajjaMti - jAva- devehiMto uvavajjaMti ? 3. goyamA!asaMvegnavAsADaya-sammabhUma|- aMtaradiivgvjjehiNto uvavajjaMti / nIvA. ki.3, 3.2, 6.27 maNussANaM pucchA 1. OMr2. manussAnuM bhaMte ! goviMto vavanaMti ? 5. - kiM neraiehiMto uvavajjaMti - jAva- devehiMto uvavajjaMti ? 3. goyamA ! teradiMto vi vavanaMti -khAvadevehiNto vi uvavajjaMti / jai neraiehiMto uvavajjaMti, kiM rayaNappabhApuDhavineraiehiMto uvavajjaMti - jAvaahesattamApuDhavineraiehiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! rayaNappabhApuDhavineraiehiMto vi uvavajjaMti - jAva- tamApuDhavineraiehiMto vi uvavajjaMti, no asattamApuDhavineraiehiMto uvavajjaMti / ' (4) nIvA. Di. 2, mu. 40 1999 zuM naiyikomAMthI AvIne utpanna thAya che yAvat devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! nArakomAM adhaHsaptama pRthvI sudhInAM nArakomAMthI AvIne utpanna thAya che. tiryaMcomAM asaMkhyAtavarSAyuvALA tiryaMcone choDIne zeSa badhA tiryaMcomAMthI AvIne utpanna thAya che. manuSyomAM akarmabhUmija, aMtardIpaja ane asaMkhyA varSAyuSyavALAne choDIne zeSa manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. devomAM sahastrAra sudhInAM devomAMthI AvIne utpanna thAya che. garbhaja sthaLacaranAM mATe paNa A pramANe kahevu joIe. pra. bhaMte ! khecara paMcendriya tiryaMcayonika jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM nairiyakomAMthI AvIne utpanna thAya che yAvadevomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! asaMkhyAta varSAyuSya akarmabhUmija ane aMtIpajane choDIne (zeSa tiryaMca ane manuSyomAMthI AvIne) utpanna thAya che. manuSya viSaye pRcchA : pra. dU,21, bhaMte ! manuSya kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te naiyikomAMthI AvIne utpanna thAya che -yAvatadevomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) nairayikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. -pAvadevomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. pra. jo nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che to ratnaprabhA pRthvInAM nairiyakomAMthI AvIne utpanna thAya che yAvat- adhaHsaptama pRthvInAM naiyikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? - u. gautama ! (te) ratnaprabhA pRthvInAM nairayikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che -yAva- tamaHprabhA pRthvInAM nairayikomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. (paraMtu) adhaHsaptama pRthvInAM nairayikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. (va) viyA. sa. 24, 3. 22, su. z For Private Personal Use Only Page #671 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyAnuyoga bhAga-3 2000 pa. jai tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, kiM egiMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti -jAba- paMceMdiya-tirikkhajoNiehiMto uvava gaMti ? goyamA! evaM jehiMto paMceMdiya-tirikkhajoNiyANaM uvavAo bhaNiyo, tehiMtomaNussANa viNiravaseso bhaanniybvo| Navara-ahesattamAepuDhavineraiya-teu-vAukAiehito Na uvvjjti| pra. jo tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che to zuM ekendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che vAvata- paMcendriya tiryaMcayo nikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! jenA-jenAthI paMcendriya tiryaMcayonikono upapAta kahyo che tenA-tenAthI manuSyono paNa samagra u5pAta te pramANe kahevo joIe. vizeSa : (manuSya) adha:saptama naraka pRthvInAM nairayika tetkAyika ane vAyukAyikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. devomAM sarvArthasiddha devo sudhInAM kalpAtIta vaimAnika devomAMthI AvIne (manuSyonI) utpatti samajavI joIe. savvadevehiMto viuvavajjAveyavA-jAva-kappAtIyagavemANiyasabaThasiddhadevehiMto vi uvvjjaaveyvaa| - pa.pU.6, 4.666 pa. sammucchimamaNussA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjati? pra. bhaMte ! samUcchika manuSya kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te nairayika, deva, tejaskAyika, vAyukAyika ane asaMkhyAta varSAyuSka (manuSya tiryaMcIne choDIne zeSa jIvomAMthI AvIne utpanna thAya che. 3. soyamA!kavavAno raca-va-teDa-vAd-asaMhauvjjo / - nIvA.di., mu.28 (tA.) pa. gabbhavakkaMtiyamaNussA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! uvavAo neraiehiM ahesattamavajjehiM uvavajjaMti, tirikkhajoNiehiMto uvavAo asaMkhejjavAsAuyavajjehiM uvavajjaMti, maNuehiM akammabhUmaga-aMtaradIvaga-aMsakhejjavAsAuyavajjehiM uvavajjaMti, pra. bhaMte ! garbhaja manuSya kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! adha:saptama nairayika pRthvIne choDIne zeSa badhI pRthvIomAMthI AvIne utpanna thAya che. asaMkhyAta varSAyuSkone choDIne zeSa badhA tiryaMcomAMthI AvIne utpanna thAya che. akarmabhUmija, aMtaraa paja ane asaMkhyAta varSAyukone choDIne zeSa manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. badhA devomAMthI AvIne utpanna thAya che. devehiM sabvehiM uvavajjati / - navA pari. 2, su.4? pa. da. 22. vANamaMtaradevA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti ? kiM neraiehiMto uvavajjaMti -jAva- devehito uvavajjati ? pra. 622, bhaMte ! vANavyaMtara deva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che -jAvata- devomAMthI AvIne utpanna thAya che? 2. viyAM. 124, 3. 22, su. 1, 23, 24 2. sUtrAMka jaina vizva bhAratI lADanUthI Page #672 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2001 3. kocama! hitamArA kAmaLiyo tehiMto vANamaMtarANa vi bhaanniyo| 1. 23. nosiyevA maM! gohita 3vavapnati? u. gautama ! jenA-jenAthI asurakumAronI utpatti kahI che tenA-tenAthI vANavyaMtara devonI paNa utpatti kahevI joIe. pra. .23, bhaMte ! jyotiSka deva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! pUrvavata upapAta samajavuM joIe. vizeSa:jyotiSkonI utpatti samUchima asaMkhyAta varSAyuSka-khecara-paMcendriya- tiryaMcayoniko tathA. antardI paja manuSyone choDIne kahevI joIe. pra. bhaMte ! vaimAnika deva kyAMthI AvIne utpanna thAya 3. yama! have veva NavaraM-sammucchima-asaMkhejjavAsAuya-khahayara-aMtaradIvagamaNussavajjehiMto uvavajjAveyavvA / pa. vemANiyA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti ? kiM NeraiehiMto uvavajjati -jAva- devehito zuM (te) nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che uvavajjati ? -vAva- devomAMthI AvIne utpanna thAya che? u. goyamA ! No NeraiehiMto uvavajjaMti, u. gautama! (te) nairayikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI, paMceMdiyatirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, (paraMtu) paMcendriya tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thAya che, maNussehiMto uvavajjaMti, manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che, No devehiMto uvavati / devomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. evaM ceva sohammIsANagA bhaanniybbaa| A pramANe saudharma ane IzAna kalpanAM vaimAnika devo(nI) utpattinAM viSayamAM kahevuM joIe. evaM saNaMkumAragA vi| sanakumAra devonAM upapAtanA viSayamAM paNa A pramANe kahevuM joIe. NavaraM-asaMkhejjavAsAuya-akammabhUmagavajjehiMto vizeSa : te asaMkhyAta varSAyuSka akarmabhUmikone uvvjjti| choDIne utpanna thAya che. evN-jaav-shssaarkppovg-vemaanniydevaabhaanniyvaa| A pramANe sahastrAra kalpapapannaka vaimAnika devono u5pAta paNa kahevo joIe. pa. ANayadevA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjati ? pra. bhaMte ! Anata deva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? kiM neraiehiMto uvavajjati -jAva- devehito zuM te nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che uvavajjati? -cAvata- devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. gocamA ! no jorahaMto vavati, u. gautama!(te)nairayikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. no tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, tiryaMcayonikomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. 2. viyA. sa. 24, 3. 22, 3. ? rU. () vicA. sa. 24, 3. 24, mu. ? 2. viyA. sa. 24, 3. 2 3, su. ? (3) nIvA. pari. , 3. rU, su. 202 (3) Page #673 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2002 dravyAnuyoga bhAga-3 maNussehiMto uvavajjaMti, manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. no devehiMto uvvjjNti| devomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pa. jai maNussehiMto uvavajaMti, pra. jo (te)manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya chekiN sammucchima-maNussehiMto uvavajjati ? to zuM samU7ima manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? gabbhavakvaMtiya-maNussehiMto uvavajjati ? ke garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. kocamA ! mavatiya-majuhiMto unnati, u. gautama ! garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. no sammucchima-maNussehiMto uvavajjaMti / (paraMtu, samUchima manuSyomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pa. jai gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti, pra. jo (te) garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che - kiM kammabhUmagehiMto uvavajjati? to zuM karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? akammabhUmagehiMto uvavajjati ? akarmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? aMtaradIvagehiMto uvavajjati ? ke antarkaMpaja garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? 3. yA ! mmamUET-Tdaramavatiya-majuriMta u. gautama ! (te) karmabhUmi garbhaja manuSyomAMthI uvavajjati, AvIne utpanna thAya che, no akammabhUmagehiMto uvavajjaMti, (paraMtu) akarmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. no aMtaradIvagehiMto uvavajjati / antarlIpaja garbhaja manuSyomAMthI AvIne paNa utpanna thatA nathI. jai kammabhUmaga-gabbhavakkaM tiya-maNusse hiMto pra. jo (te) karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne uvavajjati, utpanna thAya che - kiM saMkhejjavAsAuehiMto uvavajjaMti ? to zuM saMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thAya che ? asaMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati? ke asaMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! saMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati, u. gautama ! (te) saMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thAya che, no asaMkhejjavAsAuehiMto uvavajjati / (paraMtu) asaMkhyAta varSanI AyuvALAmAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pa. jai saMkhejjavAsAuya-kammabhUmaga-gabbhavakkatiya- pra. jo saMkhyAta varSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI maNussehiMto uvavajjati, AvIne utpanna thAya che, Page #674 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2003 kiM pajjattaehiMto uvavajjati ? apajjattaehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! pajjattaya-saMkhejjavAsAuya-kammabhUmaga gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti, No apajjattaehiMto uvavajjaMti / pa. jai pajjattaya- saMkhejjavAsAuya- kammabhUmaga - gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti, kiM sammadidiTha-pajjattaya-saMkhejjavAsAuyakammabhUmagehiMto uvavajjati ? micchadiTThi-pajjattaya-saMkhejjavAsAuya kammabhUmagehiMto uvavajjati? sammamicchadidi-pajjattaya-saMkhejjavAsAuya-kammabhUmaga-gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjati ? u. goyamA!sammadiTri-pajjattaya-saMkhejjavAsAuya-kamma bhUmaga-gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto vi uvavajjaMti, to zuM (te) paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che? u. gautama! (ta) paryAptA saMkhyAta varSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che, (paraMtu) aparyAptAomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo(te) paryAptA saMkhyAta varSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya cheto zuM (te) samyagu daSTi paryAptA saMkhyAta varSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? mithyA dRSTi paryAptA saMkhyAtavarSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke samyagRmithyAdRSTi paryAptA saMkhyAta-varSAyuSka karmabhUmi garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! samyagadaSTi paryAptA saMkhyAtavarSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che. mithyAdaSTi paryAptAomAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. (paraMtu)samyamithyAdaSTi paryAptAomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo (te) samyagRSTi paryAptA saMkhyAtavarSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che - to zuM (te) saMyata samyagudRSTi - paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? asaMyata samyagudaSTi - paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke saMyatAsaMyata samyagudRSTi paryAptA saMkhyAta varSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te (Anata deva) traNeyamAMthI AvIne utpanna thAya che. micchadiTThi-pajjattaehiMto vi uvavajjaMti, No sammamicchadidi-pajjattaehiMto uvavajjati / pa. jaisammadiTThi-pajjattaya-saMkhejjavAsAuya-kammabhUmaga gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti, kiM saMjayasammadiTThihiMto uvavajjati ? asaMjayasammadiTThi-pajjattaehito uvavajjati ? saMjayAsaMjaya-sammadiTThi-pajjattaya-saMkhejjavAsAuyagabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjati ? 3. yama ! tAhiMto vi 3vavati | Page #675 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2004 6. 6. va -khAva- anugo jo / evaM gevejjagadevA vi / NavaraM - asaMjaya-saMjayAsaMjaehiMto ee paDiseheyavvA / evaM jaheba gevejjagadevA taheva aNuttarovavAiyA vi / 3. navara- maM bALanaM-saMnayA jeva jai saMjaya - sammadiTThi-pajjattaya saMkhejjavAsAuyakammabhUmaga-gabbhavakkaMtiya-maNussehiMto uvavajjaMti, kiM pamatta saMjaya sammadiTThi pajjattaehiMto uvavajjaMti ? apamattasaMjaehiMto uvavajjaMti ? - 3. goyamA ! apamatta-saMnahiMto vavapnati, no pamatta - saMjaehiMto uvavajjaMti / jai apamatta-saMjaehiMto uvavajjaMti, kiM iDDhipatta-apamatta - saMjaehiMto uvavajjaMti ? aNiDhipatta apamatta - saMjaehiMto uvavajjaMti ? - - goyamA ! dohiMto vi uvavajrjjati / - vaLa. 1.6, su.667-669 12. tiriya missovavaNNaga aTTha kappANaM NAmANiaTTha kappA tiriyamissovavaNNagA paNNattA, taM jahA 2. mohamne, 2. sALe, rU. sAMmAre, 4. mArdive, . kaMmajone, 6. aMta, 7. mahAnuE, 8. sadasyAre / jhALa. 6.8, mu.644 dravyAnuyoga bhAga-3 acyutakalpa sudhInAMdevonAM upapAtanuM varNana A pramANe karavuM joIe. A pramANe (nava) zaiveyaka devonAM upapAtanAM viSayamAM paNa samajavuM joIe. vizeSa : asaMyato ane saMyatAsaMyatothI enI utpattino niSedha karavo joIe. A pramANe jema praiveyaka devonI utpattinAM viSayamAM kahyu tevI ja rIte pAMca anuttaropapAtika devonI utpatti paNa samajavI joIe. vizeSa : e bhinnatA che ke saMyata ja anuttaropapAtika devomAM utpanna thAya che. pra. jo (te) saMyata sabhyadRSTi paryAptA saMkhyAtavarSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAMthI AvIne utpanna thAya che, to zuM te pramattasaMyata- samyagdaSTi paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke apramatta saMyata samyagdaSTi paryAptAomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! apramattasaMyatomAMthI AvIne utpanna thAya che. (paraMtu) pramatta saMyatomAMthI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo te (anuttaropapAtika deva) apramatta saMyatomAMthI AvIne utpanna thAya che ? to zuM RRddhi prApta- apramatta saMyatomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke aRddhi prApta- apramatta saMyatomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) baMnemAMthI AvIne utpanna thAya che. 12. tiryaMca mizropapannaka ATha kalponAM nAma : ATha kalpa vaimAnika (devaloka) tiryaMcamizropapannaka (tiryaMca ane manuSya bannene utpanna thavA yogya) kahyA che. jemake1. saudharma, 2. IzAna, 3. sanatyumA2, 4. mAhendra, 5. brahmaloka, 6. lAMtaka, 7. mahAzukra, 8. sahastrAra. For Private Personal Use Only Page #676 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2005 13. cauvIsadaMDaesu egasamae uvavajjamANANaM saMkhA- 13. yovIsa oma samayamA pani nAranI saMdhyA : pa. da.1. neraiyA NaM bhaMte ! egasamae NaM kevaiyA . .1. mata! samayamai 241 yi utpanna uvavajjati ? thAyacha ? u. goyamA ! jahaNNeNaM ego vA, do vA, tiNNi vA, 6. gautama ! dhanya meM, samaya, ukkoseNaM saMkhejjA vA, asaMkhejjA vA uvavajjaMti / GSTa saMdhyAta asaMcyAta utpanna thAya che. evaM -jAva- ahesttmaae| A pramANe adhaHsaptama pRthvI sudhI jANavuM joIe. pa. daM.2. asurakumArA NaM bhaMte ! egasamae NaM kevaiyA pra. 6.2. bhaMte ! asurasubhAra se samayamA 260 uvavajjaMti? utpanna thAya che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA, 6. gautama ! (ta) dhanya meM, e, utkRSTa ukkoseNaM saMkhejjAvA. asaMkhejjA vA uvvjjti| saMkhyAta ke asaMkhyAta utpanna thAya che. daM.3-11. evaM-jAva-thaNiyakumArA vibhaanniybaa| 8. 3-11. A pramANe svanitakumAra sudhI kahevuM o . pa. da.12.puDhavikAiyANaM bhaMte! egasamaeNaM kevaiyA pra. daM.12. bhaMte ! pRthvIkAyika jIva eka samayamAM uvavajjati ? keTalA utpanna thAya che ? u. goyamA ! aNusamayaM avirahiyaM asaMkhejjA 6. gautama ! (1) prati samaya vi26 // 2 asaMjyAta uvavajjati / utpanna thAya che. daM. 13-15. evaM Au, teU, vaaukaaiyaa| da.13-15. A pramANe apakAyika, tejaskAyika ane vAyukAyika jIvonAM viSayamAM kahevuM joIe. pa. da.16. vaNassaikAiyA NaM bhaMte ! egasamae NaM pra. 8, 10 bhaMte ! vanaspatikAyika jIva eka samayamAM kevaiyA uvavajjati ? keTalA utpanna thAya che ? u. goyamA! saTThANuvavAyaM paDucca aNusamayaM avirahiyA gautama ! svasthAna (vanaspatikAya)mAM utpattinI aNaMtA uvvjjNti| apekSAe prati samaya viraha vagaranAM ananta (vanaspati 01)tpanna thAya che. paraTThANuvavAyaM paDucca aNusamayaM avirahiyA parasthAnamAM utpattinI apekSAe prati samaya viraha asaMkhejjA uvvjjNti| vagaranAM asaMkhyAta (vanaspati jIva) utpanna thAya che. pa. da.17. beiMdiyA NaM bhaMte ! kevaiyA egasamae NaM pra. 8,17, bhaMte ! beIndriya jIva eka samayamAM keTalA uvavajjati ? utpanna thAya cha ? u. goyamA ! jahaNNeNaM ego vA, do vA, tiNNi vA, 6. gautama ! te dhanya me, me , ukkoseNaM saMkhejjA vA, asaMkhejjA vA uvvjjNti| utkRSTa saMkhyAta ke asaMkhyAta utpanna thAya che. 1. jIvA. paDi. 3, u. 2, su. 86 (2) u. goyamA ! jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA, 2. (ka) pa. uppalapatte NaM bhaMte ! jIvA egasamae NaM kevaiyA uvavajjaMti? ukkoseNaM saMkhejjA vA, asaMkhejjA vA uvavajjati / u. goyamA ! jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA, - viyA. sa. 21, u. 1, su. 4 ukkoseNaM saMkhejjA vA, asaMkhejjA vA uvavajjati / (ga) viyA. sa. 21, u. 2-8 (gha) viyA. sa. 22, u. 1-6 -viyA. sa. 11, u. 1, su. 6 (Ga) viyA. sa. 23, u. 1-5 (kha) pa. aha NaM bhaMte ! sAlI-vIhI-godhUma-jaba-javajavANaM bhaMte ! 3. viyA. sa. 24, u.12, su. 19 jIvA egasamae NaM kevaiyA uvavajjati ? 44 Page #677 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2006 OM. 18-24. vaMtariyA, haririyA, sanmunipNceNdiy-tirikkhjonniyaa, gambhavakkaM tiya-paMceMdiya-tirikkhajoNiyA, sammucchima - maNUsA, vANamaMtara, joisiya, sohmmiisaannsabaMdhumAra-mAhiMda-mo-saMta-sucana sahassArakappadevAya ee jahA neraiyA / gabbhavakkaMtiyamaNUsa - ANaya- pANaya AraNa- accuyagevejjaga- aNuttarobavAiyA ya, ee jahaodi ekko vA, do vA, tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA uvavajjaMti' / - 51. 1.6, su.626-631 14. egasamae siddhANaM sijjhaNA saMkhA parUvaNaM pa. siddhANaM bhaMte ! egasamaeNaM kevaiyA sijjhati ? 3. goyamA ! nahoAM vo vA, to vA, tiii vA, ukkoseNaM aTThasayaM / - paLa. 1.6, su. 626 15. cauvIsadaMDaesu aNaMtarovavaNNagattAi parUvaNaMpa. daM. 1. neraiyA NaM bhaMte! kiM aNaMtarovavaNNagA paraMparovavaNNagA, aNaMtaraparapaMra aNuvavaNNagA ? 3. goyamA! meraDyA aAMtarovavaI vi, paraMparovavnnnngaa vi, aNaMtaraparaMpara aNuvavaNNagA vi / 5. te mekeLa maMte ! vaM vunnara "neraiyA aNaMtarovavaNNagA vi, paraMparovavannagA vi, anaMtaraparaMpara anuvavaLanA vi ?" u. goyamA ! je NaM neraiyA paDhamasamayovavaNNagA te NaM neraiyA aNaMtarovavaNNagA, jeneraiyA apaDhasamayovavaNNagA te NaM neraiyA paraMparovavaNNagA, je NaM neraiyA viggahagatisamAvaNNagA, te NaM neraiyA aNaMtaraparaMparaaNuvavaNNagA / se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccai nIvA. da. rU, 3. 2, su. 202 (6) ?. 15. dravyAnuyoga bhAga-3 6.18-24. A pramANe treIndriya, caurendriya, samUmi paMcendriya tiryaMcayonika, garbhaja paMcendriya tiryaMcayonika, sampUrcchima manuSya, vANavyaMtara, jayotiSka, saudharma, IzAna, sanakumAra, mAhendra, brahmaloka, lAMtaka, zukra ane sahastrArakalpanAM devonI utpattinI prarupaNA nairayikonAM samAna karavI joIe. 14. eka samayamAM siddhonAM siddha thavAnI saMkhyAnuM prarupaNa : pra. bhaMte ! eka samayamAM keTalA siddha thAya che ? gautama ! (te) jaghanya eka, be ke traNa, utkRSTa eka so ATha siddha thAya che. u. garbhaja manuSya Anata, prANata, AraNa, acyuta (nava) praiveyaka (pAMca) anuttaropapAtika deva, jaghanya eka, be ke traNa, utkRSTa saMkhyAta utpanna thAya che. covIsa daMDakomAM anaMtaro55nnakAdinuM prarupaNa : pra. daM.1, bhaMte ! zuM nairayika anantaropapannaka che, paraMparo55nnaka che ke anantara paraMparAnuMpapannaka che ? u. gautama ! naiyika anaMtaropapannaka paNa che, paraMparopapannaka paNa che, anantaraparaMparAnuM papannaka paNa che. pra bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "nairayika anantaropapannaka paNa che, paraMparopapannaka paNa che ane anantara paraMparAnupapannaka paNa che ?" u. gautama ! je nairayikone utpanna thayela hajI prathama samaya ja thayo che te (nairayika) anantaropapannaka che. je nairayika prathama samaya sivAya utpanna thanAra che te nairiyaka paraMparopapannaka che. je naiyika jIva narakamAM utpanna thavA mATe(hamaNAM) vigrahagatimAM cAlI rahyA che, te (nairayika) anaMtaraparaMparAnuMpapannaka che. mATe ke gautama ! evuM kahevAya che ke - Page #678 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana "neraiyA aNaMtarovavaNNagA vi, paraMparovavaNNagA vi, aNaMtaraparaMpara aNuvavaNNagA vi / " 5. 3.2-24. vaM niraMtara -khAva- temALiyA ( - viyA. sa.?4, 6.2, mu.8-1 26. caDavIsavaDanuM vavapnamALenuM pAya 175 pavaLa-16, utpadyamAna covIsa iMkaDomAM utpAdanAM caturthaMgonuM prarupaNa : pra. daM.1. bhaMte ! narakamAM utpanna thatA jIva - zuM eka bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne utpanna thAya che ? OM . nera aaN maMte ! neramu vavapnamALe, 2. ivemeLa versa vavapnadda ? 2. meLa sarvAM vavapnapha ? rU. sanTepna tema vavapnad ? 4. savveNaM savvaM uvavajjai ? 3. goyamA ! ?. no veseLa teluM savavapna, 2. no deseNaM savvaM uvavajjai, 3. to sadvenaM vesaM vavapnara, 4. sabvemAM sarvAM vavapnad | 3.2-24. vaeN -khAva- vemALi! / - viyA. sa.?, 3.7, mu. 1. OM . nerapha aaN bhaMte ! terasu jIvavo2. iveseLa teluM savavo, 2. meLa satva savavo, rU. sattve tesaM vavaLe, 4. sane sarvAM vavaLe ? naiyika jIva anaMtaropapannaka paNa che, paraMparopapannaka paNa che ane ananta25raMparAnu55nnaka paNa che." 2007 daM.2-24. A pramANe niraMtara vaimAnika sudhI kahevuM joIe. 1. 2. eka bhAgathI sarva bhAgone Azrita karIne utpanna thAya che ? 3. sarvabhAgothI eka bhAgane Azrita karIne utpanna thAya che ? 4. sarva bhAgothI sarva bhAgone Azrita karIne utpanna thAya che ? u. gautama ! 1. (nAraka jIva) eka bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne utpanna thatA nathI. 2. eka bhAgathI sarva bhAgone Azrita karIne utpanna thatA nathI. 3. sarva bhAgothI eka bhAgane Azrita karIne paNa utpanna thatA nathI. 4. sarva bhAgothI sarva bhAgone Azrita karIne utpanna thAya che. naM.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. pra. daM.1. bhaMte ! narakomAM utpanna thayela naiyika 1. zuM eka bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne utpanna thayela che ? 2. eka bhAgathI sarvabhAgone Azrita karIne utpanna thayela che ? 3. sarvabhAgothI eka bhAgane Azrita karIne utpanna thayela che ? 4. sarvabhAgothI sarvabhAgone Azrita karIne utpanna thayela che ? For Private Personal Use Only Page #679 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2008 dravyAnuyoga bhAga-3 3. soyama! 2. no Tese re 3vavo , 2. no sei sarve 3vavAd, rU. no sarve naM 3vavo , u. gautama ! 1. eka bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne utpanna thayela nathI. 2. eka bhAgathI sarva bhAgone Azrita karIne utpanna thatA nathI. 3. sarva bhAgothI eka bhAgane Azrita karIne utpanna thatA nathI. 4. sarva bhAgothI sarva bhAgone Azrita karIne utpanna thatA che. 8.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI kahevuM joIe. 4. savveNa savvaM uvvnnnne| huM 2-24. -navi- mALiTI - viyA. sa., 3.7, mu. (1) . 2. nerA mAM maMte ! rAhu 3varnamALe, 2. vikra baLa baddha 3vaSNa, 2. maLa savaM 3vavannaDuM, rU. savvA na 3vava6, 4. sarvemAM savaM 3vajJa? 3. thaT! 2. no maLa addha 3vaSNa, 2. no addheNa savvaM uvavajjai, pra. 61, bhaMte ! nairayikomAM utpanna thatA nAraka jIva1. zuM ardhabhAgathI ardhabhAgane Azrita karIne utpanna thAya che ? 2. ardhabhAgathI sarvabhAgone Azrita karIne utpanna thAya che ? 3. sarvabhAgothI ardha bhAgane Azrita karIne utpanna thAya che ? 4. sarvabhAgothI sarvabhAgone Azrita karIne utpanna thAya che ? u. gautama! 1. adhabhAgathI ardhabhAgane Azrita karIne utpanna thatA nathI. 2. ardha bhAgathI sarva bhAgone Azrita karIne utpanna thatA nathI. 3. sarvabhAgothI ardhabhAgane Azrita karIne utpanna thatA nathI. 4. sarvabhAgothI sarvabhAgone Azrita karIne utpanna thAya che. 8.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI kahevuM joIe. A pramANe utpannanAM mATe paNa vaimAnika sudhI kahevuM joIe. 17. covIsa daMDakomAM sAntara niraMtara utpattinuM prapaNa : pra. 8.1. bhate ! zuM ratnaprabhA pRthvInAM nAraka sAMtara utpanna thAya che ke niraMtara utpanna thAya che ? rU. no ja addha savavajJa6, 4. sarve savaM 3vava6 | Dha. 2-24. parva -nava- vegi / evaM ubavaNNe vi-jaav-vemaannie| -viyAM. sa.2, 3.7, mu. 6 27. vIsahu saMta-niraMtara-3vavajJAna prava- 1. 2. racanaqbhApuvinerA aMte ! vi saMtare uvavajjaMti, niraMtaraM uvavajjaMti ? Page #680 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2009 u. goyamA ! saMtaraM pi uvavajjati. niraMtaraM pi uvavajjaMti / evaM -jAva- ahesattamAe saMtaraM piuvavajjati, niraMtaraM pi uvvjjti| 5 se. 2. kasuvArA maMta:vArvisaMtaraMDavavangati. niraMtaraM uvavajjaMti ? u. goyamA ! saMtaraM pi uvavajjati. niraMtaraM pi uvvjjNti| 1. TuM. rU-11. parva -gAva- thayezumAra saMtara ni uvavajjati, niraMtaraM piuvvjjti| . Dha2, pRDhaviyA aMte! hiMsaMtaraMvavanaMti, niraMtaraM uvavajjati ? u. goyamA! no saMtaraM uvavajjaMti, niraMtaraM uvvjjti| 8. ? rU-1 6. purva-nAvavA/saphADAno saMtare uvavajjati, niraMtaraM uvavajjati / u. gautama ! (te) sAntara paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. A pramANe adha:saptama pRthvI sudhInAM nairayika sAntara paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. pra. 6.2, aMte ! asurakumAra deva zuM sAntara utpanna thAya che ke niraMtara utpanna thAya che ? u. gautama ! te sAMtara paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. 8.3-11. A pramANe svanitakumAra sudhInAM deva sAntara paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. pra. 6, 12. "te ! pRthvIkAyika jIva zuM sAntara utpanna thAya che ke niraMtara utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) sAntara utpanna thatA nathI paraMtu niraMtara utpanna thAya che. 8,13-16, A pramANe vanaspatikAyika sudhInA jIva sAttara utpanna thatA nathI. paraMtu niraMtara utpanna thAya che. pra. 8.17. bhaMte ! beIndriya jIva zuM sAntara utpanna thAya che ke niraMtara utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) sAntara paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. 6,18-20. A pramANe paMcendriya tiryaMcayonika sudhInAM jIva sAttara paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. pra. 6.21. bhaMte ! manuSya zuM sAntara utpanna thAya che ke niraMtara utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) sAntara paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. .22-24, A pramANe vANavyaMtara, jayotiSka tathA saudharma kalpathI sarvArthasiddha sudhInAM deva sAntara paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. 1. 27. veriyA aMte ! jiM saMtare 3vavanaMti. niraMtaraM uvavajjati? goyamA ! saMtaraM pi uvavajjati, niraMtaraM pi uvvjjti| daM.18-20. evaM-jAva-paMceMdiya-tirikkhajoNiyA saMtaraM piuvavajjaMti, niraMtaraM pi uvvjjti| 1. 2,22, mArA ' maMte ! jiM saMtare 3vavanaMti, niraMtaraM uvavajjati ? u. goyamA ! saMtaraM pi uvavajjaMti, niraMtaraM pi uvvjjti| huM 22-24. pve vAnamaMtarA, gosipa, sohammu-jaav- sabaTTasiddhadevA ya saMtaraM piuvavajjati. niraMtaraM pi uvvjjti| - TUT, 5.6, su. 6 23-6 22 2. (4) vicA. sa. 1, 3. 32, mu. rU-6 (T) vicA. sa. 63, 3, 6, mu. 2-4 () vicA. sa. 1, 3. 32, mu. 48mAM gAMgeyanA praznottaranA rUpamAM che. Page #681 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2010 dravyAnuyoga bhAga-3 18. siddhANaM saMtaraM-niraMtara sijmaNa parUvaNaM 18. siddhonAM sAntara-niraMtara siddha thavAnuM prarupaNa : pa. siddhA NaM bhaMte ! kiM saMtaraM sijhaMti, niraMtaraM pra. bhaMte ! siddha zuM sAntara siddha thAya che ke nirantara sinnati? siddha thAya che ? 3. toya ! saMta ni siAMti, niraMtara ni sinkaMti u. gautama ! (te) sAntara paNa siddha thAya che ane - quo. . 6, su. 62 rU niraMtara paNa siddha thAya che. 21. vIsa vavAda viraha vaLe- 19. covIsa daMDakomAM upapAta virahakALanuM prANa : pa. daM.1.1.rayaNNappabhApUDhavineraiyA NaM bhaMte! kevaiyaM pra. 6.1, 1, bhaMte ! ratnaprabhA pRthvInAM nairayika keTalA kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM cauvIsaM muhuttaa| utkRSTa covIsa muhUrta. pa. 2. sakkarappabhApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! kevaiyaM pra. 2. bhaMte ! zarkarA prabhA pRthvInAM nairayika keTalA kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM satta raaiNdiyaaii| utkRSTa sAta rAta-divasa sudhI. pa. 3. vAluyappabhApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM pra. 3. aMte ! vAlukAprabhA pRthvInAM nairayika keTalA virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM addhmaasN| utkRSTa ardhamAsa sudhI. pa. 4. paMkappabhApuDhavineraiyANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM pra. 4. bhaMte ! paMkaprabhA pRthvInA nairayika keTalA kALa virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jadhanya eka samaya, ukkoseNaM maasN| utkRSTa eka mAsa sudhI. 5. dhamappabhApuDhavineraiyANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM pra. 5. aMte ! dhUmaprabhA pRthvInAM nairayika keTalA kALa virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM do maasaa| utkRSTa be mAsa sudhI. pa. 6.tamApuDhavineraiyANaM bhaMte! kevaiyaMkAlaM virahiyA pra. 6, bhaMte ! tamaH prabhA pRthvInAM nairayika keTalA kALa uvavAeNaM paNNattA? sudhI u5pAtathI virahita kahyA che? goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM cattAri maasaa| utkRSTa cAra mAsa sudhI. pa. 7. ahesattamApuDhavineraiyANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM pra. 7. bhaMte ! adha:saptama pRthvInA nairayika keTalA virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM chmmaasaa| utkRSTa cha mAsa sudhI. Page #682 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2011 pa. daM. 2.1. asurakumArANaM bhaMte! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM cauvvIsaM muhuttaa| he rU-. parva 2. T mArA, rU. suvaiujmArA, 4. viSNukumAra, 6. bAkumArI, 6. TIvakumArA, 7. dinArA, 8. visAmAra, 1. vI36mArA, 20. tharAyamarAja yA patteyaM-patteyaMjahaNNeNaM egasamayaM. ukkoseNaM cauvIsaM muduttA | 5. re 22., puddhavinAphA maMte ! va aa virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! aNusamayaM avirahiyaM uvavAeNaM pnnnnttaa| Dha2 3-6. 2. vegAupacAri rU. teDAvavAmAM vi, 4. vAukAiyANa vi, 5. vaNassaikAiyANa vi aNusamayaM avirahiyA uvavAeNaM pnnnnttaa| 1. 2 27. 6. vedriyAne aMte ! vacce sAruM virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM aMtomuhuttaM / re, 28-11. purva 7, teliya, 8, paristhiTI pra. 6.2. 1, bhaMte ! asurakumAra keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jadhanya eka samaya, utkRSTa covIsa muhUrta sudhI. 6.3-11. A pramANe pratyeka - 2. nAgakumAra, 3. suvarNakumAra, 4. vidyukumAra, 5. agnikumAra, 6. dvIpakumAra, 7. udadhikumAra, 8. dizakumAra, 9. vAyukumAra ane 10. svanitakumAra devonAM. pratyekano upapAta virahakALa jaghanya eka samayano tathA utkRSTa covIsa muhUrtano kahyo che. pra. 6.12.1. aMte ! pRthvIkAyika jIva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama! prati samaya upapAtathI avirahita kahyA che. .13-16, A pramANe - 2. apakAyika, 3. tejarakAyika, 4. vAyukAyika ane pa. vanaspatikAyika jIva paNa pratisamaya u5pAtathI avirahita kahyA che. pra. 6,17, . aMte ! beIndriya jIva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaye, utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI. 8.18-19. A pramANe - 7. treIndriya ane 8. caundriyanAM upapAta virahAkALanAM mATe jANavuM joIe. pra. daM.20. 1. bhaMte ! samUcchima paMcendriya tiryaMcayonika jIva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa aMtarmuhUrta. pra. 2. aMte ! garbhaja paMcendriya tiryaMcayonika keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa bAra muhUrta sudhI. pa. daM. 20.1. sammucchima-paMceMdiya-tirikkhajoNiyANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? 3. gayA ! nahavo p samaye, ukkoseNaM aNtomuhuttN| pa. 2. gabbhavakkaMtiya-paMceMdiya-tirikkhajoNiyANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| Page #683 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2012 dravyAnuyoga bhAga-3 5. 2 21, 2, samuchama-massA aMte ! vartha kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? 3. thaHTnahaom/vi gai samaye, ukkoseNaM cauvvIsaM muhuttaa| pa. 2. gabbhavakkaMtiya-maNussANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? 3. gayA ! nari y samaye, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| pa. da. 22. vANamaMtarANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? 3. voyamA ! nahavi samaye, ukkoseNaM cauvvIsaM muhuttaa| pa. da. 23. joisiyANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM cauvvIsaM muhuttaa| pa. da. 24.1.sohammekappe devANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM caubvIsaM muhuttaa| pa. 2.IsANekappe devANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM cauvvIsaM muhuttaa| pa. 3. saNaMkumAradevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM nava rAiMdiyAI, vIsA ya muhuttaa| pa. 4. mAhiMdadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM bArasa rAiMdiyAI, dasa muhuttaa| pa. 5. baMbhaloyadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? pra. 8,21, 1. bhaMte ! samRmi manuSya keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa covIsa muhUrta sudhI. pra. 2. bhaMte! garbhaja manuSya keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa bAra muhUrta sudhI. pra. da.22. bhaMte ! vANavyaMtara deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa covIsa muhUrta sudhI. pra. 6,23, bhaMte ! jyotiSka deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa covIsa muhUrta sudhI. pra. 6.24. 1. bhaMte ! saudharmakalpanA deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa covIsa muhUrta sudhI. pra. 2, bhaMte ! IzAnakalpanA deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa covIsa muhUrta sudhI. pra. 3. aMte ! sanakumAra deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa vIsa muhUrta sahita nava rAta-divasa sudhI. pra. 4, bhaMte ! mAhendra deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa dasa muhUrta sahita bAra rAta-divasa sudhI. pra. 5. aMte ! brahmalokanAM deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? Page #684 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2013 u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa sADA bAvIsa rAtri-divasa sudhI. pra. 6. bhaMte ! lAMtaka deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u, gautama ! jaghanya eka samaya u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM addhatevIsaM raaiNdiyaaiN| pa. 6. laMtagadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM paNayAlIsaM rAiMdiyAI / pa. 7. mahAsukkadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asItirAiMdiyAI / pa. 8. sahassAradevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM rAiMdiyasayaM / pa. 9. ANayadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM saMkhejjA maasaa| pa. 10, pANayadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM saMkhejjA maasaa| pa. 11. AraNadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM saMkhejjA vaasaa| pa. 12. accuyadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, ukkoseNaM saMkhejjA vaasaa| pa. 13. heTThimagevejjANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA 3vavA pattA? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM. ukkoseNaM saMkhejjAI vAsasayAI / utkRSTa pistAlIsa rAta-divasa sudhI. pra. 7. aMte ! mahAzukra deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jadhanya eka samaya, utkRSTa esI rAta-divasa sudhI. pra. 8. bhaMte ! sahastrAra deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa so rAta-divasa sudhI. pra. 9, bhaMte ! Anadeva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa saMkhyAta mAsa sudhI. pra. 10. bhaMte! prANatadeva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa saMkhyAta mAsa sudhI. pra. 11bhaMte ! AraNadeva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa saMkhyAta varSa sudhI. pra. 12. "te ! amrutadeva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa saMkhyAta varSa sudhI. pra. 13, bhaMte ! adhatana raiveyaka deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa saMkhyAta so varSa sudhI. . gAma Page #685 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2014 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. 14.majjhimagevejjANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM virahiyA pra. 14, bhaMte ! madhyama greveyaka deva keTalA kALa sudhI 3vavAvi guyttA ? upapAtathI virahita kahyA che ? 3. Tya ! nadavvi gir samartha u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM saMkhejjAiM vaasshssaaii| utkRSTa saMkhyAta hajAra varSa sudhI. g, 2, 3 veLavA baMne vaDyuM chelluM pra. 15. bhaMte ! uparima raiveyaka deva keTalA kALa sudhI virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? upapAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM saMkhejjAI vaassyshssaaii| utkRSTa saMkhyAta lAkha varSa sudhI. 1. 26, vinara-venayaMta-nayaMtA purAInavA maMte ! pra. 16 bhaMte ! vijaya, vaijayaMta, jayaMta ane aparAjita kevaiyaM kAlaM virahiyA uvavAeNaM paNNattA? deva keTalA kALa sudhI upapAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM asaMkhejjaM kAlaM / utkRSTa asaMkhyAta kALa sudhI. pa. 17. savvadRsiddhagadevANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM pra. 17. bhaMte ! sarvArthasiddha deva keTalA kALa sudhI virahiyA uvavAeNaM paNNattA ? u5pAtathI virahita kahyA che ? u. goyamA ! jahaNNeNaM egaM samayaM, u. gautama ! jaghanya eka samaya, ukkoseNaM paliovamassa saMkhejjaibhAgaM / ' utkRSTa palyopamanAM saMkhyAtamAM bhAga sudhI upapAtathI - TUT, T. 6, mu. - 62-6 06 virahita kahyA che. 20vIDapg kirdata purasa jagADe Dukya 3patti 20. covIsa daMDakomAM daSTAMta pUrvaka gati vagerenI apekSAe parUvaNaM utpattinuM prarupaNa : 5. se. nerA maMte ! haM 3vevaLaMti ? pra. 6.1. bhaMte ! nairayika jIva kevI rIte utpanna thAya u. goyamA ! se jahANAmae pavae pavamANe ajjhava sANanivvattieNaM karaNovAeNaM seyakAlaM taM ThANaM vippajahittA purimaM ThANaM uvasaMpajjittANaM viharai, evAmeva te vi jIvA pavaoviva pavamANA ajjhavasANanivvattieNaM karaNovAeNaM seyakAlaM taM bhavaM vippajahittA purimaM bhavaM uvasaMpajjittANaM vidati aa. 1. taitti maMta! haM hA pADuM? kahaM sIhe gaivisae paNNatte? u. goyamA ! se jahAnAmae kei purise tarUNe balavaM jugavaM juvANe appAtaMke thiraggahatthe daDhapANipAya-pAsapiThatarorUpariNae tala-jamala-juyala u. gautama ! jema koI kUdanAra puruSa kUdato thako adhyava sAyanivartita kriyA sAdhana dvArA te sthAnane choDIne bhaviSyakALamAM AgaLanAM sthAnane prApta kare che, tevI ja rIte jIva paNa kUdanAranI jema kUdatA thakA adhyavasAyanivartita kriyA sAdhana (karmo) dvArA pUrva bhavane choDIne bhaviSyakALamAM AgAmI bhavane prApta karI utpanna thAya che. pra. bhaMte ! te (nAraka) jIvonI zIdhra gati kevI che ? tenI zIdhra gatino viSaya kyA prakArano kahyo che? gautama ! jema koI baLavAna, yugotpanna, vayaprApta, rogAtaMkathI rahita, sthira paMjAvALA, sudaDha-hAthapaga-pITha-uthI yukta, sahotpanna yugala tAlavRkSa ane argalAnAM samAna dIrgha saraLa ane 2. sama sama. su. 164 (8). Page #686 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 6. parighanibha-bAhU cammeTThaga-duhaNa muTThiya samAhaya niciya gattakAe urassabalasamaNNAgae laMghaNa-pavaNa jaiNa-vAyAma-samatthe chee dakkhe pattaTThe kusale mehAvI niuNe niuNasippovagae AuMTiyaM bAhaM pasArejjA, pasAriyaM vA bAhaM AuMTejjA, vitthiNNaM vA muTThi sAharejjA, sAhariyaM vA muTThi vikkhirejjA, ummisiyaM vA acchiM nimisejjA, nimisiyaM vA acchiM ummisejjA bhaveyArUve ? goyamA ! No iNaTThe samaTThe / jIvANaM egasamaeNa vA, dusamaeNa vA, tisamaeNa vA viggaNaM uvavajjaMti, 3. siNaM jIvANaM tahA sIhA gaI, tahA sIhe gaivisae vaLatte te NaM bhaMte! jIvA kahaM para bhaviyAuyaM pakareMti ? u. goyamA ! ajjhavasANajoganivvattieNaM karaNovAeNaM, evaM khalu te jIvA parabhaviyAuyaM pakareMti / 6. teti aaN bhaMte ! nIvALuM banheM garva pavattapha ? goyamA ! AukkhaNaM, bhavakkhaeNaM, ThiikkhaeNaM evaM khalu tesiM jIvANaM gaI pavattai / pa. te NaM bhaMte ! jIvA kiM AiDDhIe uvavajjaMti, pariDDhIe uvavajjaMti / u. goyamA ! AiDDhIe uvavajjaMti, no pariDDhIe uvavajjati / pa. te NaM bhaMte! jIvA kiM AyakammuNA uvavajjaMti, parakammuNA uvavajjaMti ? u. goyamA ! AyakammuNA uvavajjaMti, no parakammuNA uvavajjati / pa. te NaM bhaMte! jIvA kiM AyappayogeNaM uvavajjaMti, parappayogeNaM uvavajjaMti ? 1. viyA. ta. 24, 3. o, mu. 6 2015 puSTa bhujAvALA, carmeSTa, dhana-muSTikAonAM prahArathI jenuM zarIra sughaTita karI dIdhela hoya ane Atmika baLathI yukta, kUdavA-cAlavAmAM samartha, catura, dakSa, tatpara, kuzala, medhAvI, nipuNa ane zilpazAstranAM jJAtA taruNa puruSa potAnI saMkucita-bhujAone zIghra phelAve ane phelAvelI bhujAne saMkucita kare, kholelI muThThI baMdha kare ane baMdha muThThI khole, kholelI AMkho baMdha kare ane baMdha AMkho khole, to zuM te jIvonI A pramANenI zIghra gati ane zIghra gatino viSaya thAya che ? gautama ! A artha samartha nathI. te (naiyika) jIva eka samayanI, be samayanI ke traNa samayanI vigraha gatithI utpanna thAya che. te naiyika jIvonI evI zIghra gati che ane A pramANe zIghra gatino viSaya hyo che. pra. bhaMte ! te nairayika jIva parabhavanI Ayu kevI rIte bAMdhe che ? u. gautama ! te jIva potAnA adhyavasAya yogathI tathA karmabaMdhanAM hetuo dvArA parabhavanI Ayu bAMdhe che. pra. bhaMte ! te (nairayika) jIvonI gati kyA kAraNathI pravRtta thAya che ? u. gautama ! Ayu kSaya, bhava kSaya ane sthitikSaya thavAthI te jIvomAM gati pravRtta thAya che. pra. bhaMte ! te (nairayika) jIva Atma Rddhi (potAnI zakti)thI utpanna thAya che ke paraRddhi (bIjAnI zakti)thI utpanna thAya che ? u. gautama ! te Atma RddhithI utpanna thAya che paraddhithI utpanna thatA nathI. pra. bhaMte ! te (nairayika) jIva svakRta karmothI utpanna thAya che ke parakRta karmothI utpanna thAya che ? u. gautama ! te svakRta karmothI utpanna thAya che, parakRta karmothI utpanna thatA nathI. pra. bhaMte ! te (nairayika) jIva potAnA prayoga (vyApAra)thI utpanna thAya che ke 52 prayogathI utpanna thAya che ? For Private Personal Use Only Page #687 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2016 u. goyamA ! AyappayogeNaM uvavajjaMti, no parappayogeNaM uvavajjaMti / 6. daM. 2-11. asurakumArA NaM bhaMte ! kahaM uvavajjaMti -khAva- pappayooLa vavapnati ? 3. goyamA! nAnerA taheva niravasesa -nAva- no parappayogeNaM uvavajjati / parUvaNaM bhavasiddhiya neraiyA - jAva- vemANiyA evaM ceva / 2. 27-24. va nAiyivaSnA -khAva- temALiyA / OM 22-26. liyA dyuM jeva / vara-23samo vighnaho ! tene te vA - viyA. sa. 26, 3. 8, mu. 2-%0deg 22. mavasiddhiya-gamavasiddhiya paDavIsataM'ttu kapAyA6 21. bhavasiddhika - abhavasiddhika covIsa daMDakomAM utpAtAdinuM prarupaNa : viyA. sa. 2, 3. 2, su. z abhavasiddhiya neraiyA - jAva- vemANiyA evaM ceva / - - NavaraM - egiMdiyavajjaM bhANiyavvaM / viyA. sa. 5, 3. ??, su. ?-2 micchadiTThi neraiyA - jAva- vemANiyA evaM ceva / viyA. sa. r', 3. 12, su. ? 23. cauvIsadaMDaesu egasamae ubvaTTamANANaM saMkhA - abhavasiddhika naiyikothI vaimAniko sudhI utpatti AdinuM varNana pUrvavat che. viyA. sa. 5, 3. o, su. o 22. sammati-imi aliSTha paDavIsaraMDabhu 3bAvA, 22. samyagdaSTi- mithyArdaSTi covIsa daMDakomAM utpAtAdinuM parUvaNaM prarupaNa : sammadiTThi neraiyA -jAva- vemANiyA evaM ceva / 1. OM ?, gerayA nuM maMte ! pAsamAM levaDyA uvvati ? 3. goyamA ! nadakhkhAM jo vA, to vA, tiLi vA, ukkoseNaM saMkhejjA vA, asaMkhejjA vA uvvaTTati / dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! te potAnA prayogathI utpanna thAya che para prayogathI utpanna thatA nathI. pra. daM, 2-11, bhaMte ! asurakumAra kevI rIte utpanna thAya che -yAvata- zuM te paraprayogathI utpanna thAya che ? u. gautama ! je pramANe nairayikonI utpatti AdinAM viSayamAM kahyu te pramANe Atma prayogathI utpanna thAya che, paraprayogathI nahi. ahIM sudhI kahevu joIe. For Private 6.17-24. A pramANe ekendriyone choDIne vaimAnika sudhI kahevuM joIe. 6.12-16. ekendriyonAM viSayamAM paNa te pramANe kahevuM joIe. vizeSa : vigraha gati utkRSTa cAra samayanI hoya che. bAkI pUrvavat che. bhavasiddhika naiyikothI vaimAniko sudhI utpatti AdinuM varNana pUrvavat che. samyagdaSTi nairiyakothI vaimAniko sudhI utpatti AdinuM varNana pUrvavat che. vizeSa : ekendriyone choDIne kahevuM joIe. mithyA dRSTi nairayikothI vaimAniko sudhI utpatti AdinuM varNana pUrvavat che. 23. covIsa daMDakomAM eka samayamAM uddavartita thanAranI saMkhyA : pra. 6.1, bhaMte ! naiyika eka samayamAM keTalA uddavartita thAya che ? u. gautama ! (te) jaghanya eka, be ke traNa. utkRSTa saMkhyAta ke asaMkhyAta uddavartita thAya (mare) che. Personal Use Only Page #688 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana daM. 2-24. evaM jahA uvavAo bhaNio tahA uvvaTTaNA vi siddhavajjA bhANiyavvA - jAvaaNuttarovavAiyA / NavaraM - joisiya-vemANiyANaM 'cayaNeNaM' abhilAvo kAvyo / - 51. 1. 6, mu. 627-631 24. cauvIsadaMDaesu saMtaraM-niraMtaraM ubvaTTaNa parUvaNaM - OM . zeraDyA maMte ! viM aMtara ravadaMti, niraMtaraM uvvaTTaMti ? 6. 3. poyamA ! saMtarapi rannati, niraMtarapi hannati| daM. 2-24. evaM jahA uvavAo bhaNio tahA uvvaTTaNA vi siddhavajjA bhANiyavvA -jAvavemANiyA / NavaraM - joisiya-vemANiesu "cayaNaM" ti abhilAvo hAyano ? - 51. 1. 6, su. 624-626 25. cauvIsadaMDaesu ubbaTTaNa virahakAla parUvaNaM 6. daM. 1. rayaNappabhApuDhavineraiyANaM bhaMte! kevaiyaM kAlaM virahiyA ubvaTTaNAe paNNattA ? 3. goyamA ! bahoLuM aaN samaya, ukkoseNaM cauvIsaM muhuttA / daM. 2-24. evaM siddhavajjA ubvaTTaNA vi bhANiyavvA -khAva- anuttarovavAya tti NavaraM-joisiya-vemANiesu cayaNaM ti abhilAvo kAyavvo / - 51. 1. 6, su. 607-608 . . . terapha aaN bhaMte ! nerahiMto havaTamALe2. ivememAM veza kannara, 2. teme sarvAM kanvaTTara, chu. () viyA. sa. 1, 3. 22, su. 7-o rU 24. 25. 2017 6.2-24. A pramANe jema upapAtanAM viSayamAM kahyu te pramANe siddhone choDIne anuttaro5pAtika devo sudhI uddavartanAnAM viSayamAM kahevuM joIe. vizeSa : jyotiSka ane vaimAnika devonAM mATe (uddavartanAnAM sthAna 52) "cyavana" zabdano prayoga karavo joIe. covIsa daMDakomAM sAntara niraMtara urtananuM prarupaNa H pra. 6.1, bhaMte ! nairayika zuM sAntara uddavartana kare che ke niraMtara uddavartana kare che ? utkRSTa covIsa muhUrta sudhI. naM.2-24 je pramANe u5pAta virahanuM varNana karyuM che te pramANe siddhone choDIne anuttaroSapAtika devo sudhI uddavartanA virahanuM paNa varNana karavuM joIe. vizeSa : jyotiSka ane vaimAnika devonAM mATe (uddavartananAM sthAna para) "avana" zabdano prayoga karavo joIe. 26. caDavImaTeDanuM navamALanuM kavaLasa 13me pavaLa- 26, uddavartamAnAdi covIsa daMDakomAM uddavartananAM caturthaMgonuM prarupaNa : pra. daM.1, bhaMte ! nArakomAMthI nIkaLato nA2ka jIva zuM1. eka bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne nIkaLe che ? u. gautama ! te sAntara paNa uddavartana kare che ane niraMtara paNa uddavartana kare che. 6.2-24. jema u5pAtanAM viSayamAM kahyu tevI ja rIte siddhone choDIne vaimAniko sudhI uddavartananAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. vizeSa : jyotiko ane vaimAnikonAM mATe (uddavartanAnAM sthAna para) cyavana" zabdano prayoga karavo joIe. covIsa daMDakomAM uddavartananAM virahakALanuM prarupaNa : pra. 6.1, bhaMte ! ratnaprabhA pRthvInA nairayika keTalA kALa sudhI uddavartanAthI virahita kahyA che ? u. gautama ! te jaghanya eka samaya, 2. eka bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLe che ? (T) viyA. sa. 13, 3. 6, mu. 4 (g) viyA. sa. 1, 3. 32, su. 48, For Private Personal Use Only Page #689 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2018 dravyAnuyoga bhAga-3 2. sarve 3var, 4. saveNaM savvaM ubtttti| 3. noya! . no se resa 3va6, 2. no naM savaM 3 86, rU. no sarvenuM phesaM 386, 4. sarvevi sarva 33 3. 2-24, parva -- temanA - viyA, sa, , 3. 7, mu. 3 1. 2 , nerA v maMte ! nerahiMto vacce, 2. viM sete yuva, 3. sarva bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne nIkaLe che ? 4. sarva bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLe che ? u. gautama ! 1. eka bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne nIkaLatA nathI. 2. eka bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLatA nathI. 3. sarva bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne nIkaLatA nathI. 4. sarva bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLe che. 8.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI udavartana kahevuM joIe. pra. 6.1. bhaMte ! narayikothI nIkaLela nairayika1. zuM eka bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne nIkaLela che ? 2. eka bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLela che ? 3. sarva bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne nIkaLela che ? 4. sarva bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLela che ? u. gautama ! 1. eka bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne nIkaLela nathI. 2. eka bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLela nathI. 3. sarva bhAgathI eka bhAgane Azrita karIne nIkaLela nathI. 4. sarva bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLela che. 8.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI kahevuM joIe. 2. tene sarva 3, rU. sarve naM 3 , 4. sarvevi savaM 3varse ? 3. nIyama ! . no sevi saM 3va, 2. no sevi sarve 3 , rU. no sarve Trese 3 , 4. savaeN sarva ravo TuM. 2-24, parva -gAra- vefg/ - vicA. sa. 2, 3. 7, 3. 6 (2) g, se. 2. neraje aMte ! neradito 38mAne 2. jiM ane saddha 36, pra. 8.1. bhaMte ! nairayikothI nIkaLela nairayika jIvana 1. zuM ardha bhAgathI ardha bhAgane Azrita karIne nIkaLela che ? Page #690 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2. advenuM maLyuM nnaDa, rU. sabvenuM astuM vaDu, 4. sannenuM sanaM 3varU ? 3. goyamA ! ?. no addheNaM addhaM uvvaTTai, 2. no addheNaM savvaM uvvaTTai, 6. 3. no savveNaM addhaM uvvaTTai, 4. maLyeAM sarvAM var 6. OM. 2-24. vaeN -khAva- temANi / vaM kanvaTe vi -khAva- mALipu / 27. cauvIsadaMDaesu aNaMtaraniggayattAi parUvaNaM - viyA. sa. ?, 3. 7, mu. 6 OM . nerayA naM bhaMte ! viM atyaMta raniyA paraMpara? niggayA aNaMtaraparaMpara aniggayA ? 3. zauyamA ! teDyA LuM anaMtaraniyA vi, paraMparaniggyaa vi, aNaMtaraparaMpara aniggayA vi / se keNaTTheNaM bhaMte ! evaM vuccai "neraiyANaM aNaMtaraniggayA vi, paraMpara niggayA vi, aNaMtaraparaMpara aniggayA vi ? u. goyamA ! jeNaM neraiyA paDhamasamayaniggayA te NaM neraiyA aNaMtaraniggayA, jeNaM neraiyA apaDhamasamayaniggayA te NaM neraiyA paraMpara niggayA, jeNaM neraiyA viggahagaisamAvaNNagA te NaM neraiyA aNaMtaraparaMpara aniggayA / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM buccai "neraiyANaM aNaMtaraniggayA vi, paraMparaniggayA vi, aNaMtaraparaMparaaniggayA vi / 27. 2. ardhabhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLela che ? 2019 3. sarva bhAgathI ardhabhAgane Azrita karIne nIkaLela che ? 4. sarva bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLela che ? u. gautama ! 1. ardha bhAgathI ardhabhAgane Azrita karIne nIkaLatA nathI. 2. ardha bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLatA nathI. 3. sarva bhAgathI ardhabhAgane Azrita karIne nIkaLatA nathI. 4. sarva bhAgathI sarva bhAgane Azrita karIne nIkaLela che. 6.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI kahevuM joIe. A pramANe uddavRttanAM mATe paNa vaimAnika sudhI kahevuM joIe. covIsa daMDakomAM anantara nirgatAdinuM prarupaNa : pra. 6.1, bhaMte ! zuM nA2ka jIva anantaranirgata che, paraMpara nirgata che ke anantaraparaMpara anirgata che ? u. gautama ! naiyika anantara nirgata paNa che, paraMpara nirgata paNa che ane anantaraparaMpara anirgata paNa che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke khairayika anantara nirgata, paraMpara nirgata, anantara paraMpara anirgata che ?" u. gautama ! je naiyikone narakathI nIkaLela eka samaya thayela che te anantara nirgata che. je nairayikone narakathI nIkaLela aprathama (be-traNa ) samaya thaI gayela che te paraMparanirgata che. je nairayika vigraha gati prApta che te naiyika anantara paraMpara anirgata che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "nairayika jIva anantara nirgata paNa che, paraMpara nirgata paNa che ane anantara paraMpara anirgata paNa che." For Private Personal Use Only Page #691 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2020 dravyAnuyoga bhAga-3 8. 2-24, ra -Mvi-lekhaniya 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM - viyA. sa. 14, 3. ?, su. 64- joIe. 28, vaDIlaMka nIvAravA itara3yavi - 28, covIsa deDakonAM jIvonAM udavartananaMtara utpAdanuM prarupaNa : pa. da.1.neraiyA NaM bhaMte ! aNaMtaraM ubvaTiTattA kahiM pra. 6.1. bhaMte! nairayika jIva anantara (sIdhA) udvartana ti? hiM 3vavanaMti ? karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? kiM neraiesu uvavajjaMti ? zuM te nairayikomAM utpanna thAya che ? tirikkhajoNiesu uvavajjaMti ? tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che ? maNussesu uvavajjaMti? manuSyomAM utpanna thAya che ? devesu uvavajjati ? ke devomAM utpanna thAya che ? 3. goyamAM ! no nera, 3vavapnati, u. gautama ! te nairayikomAM utpanna thatA nathI, tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che, maNussesu uvavajjaMti, manuSyomAM utpanna thAya che, no devesu uvvjjti| devomAM utpanna thatA nathI. pa. jai tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, pra. jo (te) tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che. kiM egiMdiya -jAva- paMceMdiya-tirikkhajoNiesa to zuM ekendriyo -yAvata- paMcendriya tiryaMcayonikomAM uvavajjati ? utpanna thAya che ? u. goyamA ! no egidiesu -jAva- no cauridiesu u. gautama ! (te) ekendriyothI caundriyo sudhI utpanna uvavajjati, paMceMdiesa uvavajjati / thatA nathI. (paraMtu) paMcendriyomAM utpanna thAya che. evaM jehiMto uvavAo bhaNiyo tesu uvavaTTaNA vi A pramANe jeno-jeno upapAta kahyo che, temAMmaLiyalA temAM ja uddavartanA kahevI joIe. NavaraM-sammucchimesu na uvavajjati / vizeSa : te samUchimomAM utpanna thatA nathI. evaM savvapuDhavisu bhANiyavvaM / A pramANe samasta (naraka) pRthvIomAM uddavartanAnuM varNana karavuM joIe. NavaraM-ahesattamAo maNussesu na uvavajjati / vizeSaH adha saptama pRthvIthI manuSyomAM utpanna - quT, . 6, su. 66 6-6 6 7 thatA nathI. g. (DhavA maMte ! anaMtaraMvardittA vahiM ti? pra. (bhaMte ! deva anantara uddavartana karIne kyAM jAya hiM 3vavapnati?). che ? kyAM utpanna thAya che ?) 3. (yamAM !) 3drittA no geraphagNu ti, u. (gautama !) te uddavartana karIne nairayikomAM jatAM tiriyamaNussesu jahAsaMbhavaM, nathI. yathA saMbhava tiryaMcayonika ane manuSyomAM utpanna thAya che. no devesu gcchNti| devomAM paNa jatA nathI. - nIvA. Di. 2, mu. 42 2. navA. . , se. 22 2. navA. . 3, 3. 2, mu. 22 Page #692 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2021 pa. da. 2. asurakumArA NaM bhaMte ! aNaMtaraM uvvaTittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjaMti ? kiM neraiesu uvavajjati -jAva- devesu uvavajjaMti ? 3. nayama ! no nerANuM 3vavaiti, tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, maNussesu uvavajjaMti, no devesu uvavajjaMti, pa. jai tirikkhajoNiesu uvavajjaMti. kiM egidiesa -jAva-paMceMdiya-tirikkhajoNiesa uvavajjati ? u. goyamA ! egidiya-tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, no beiMdiesu -jAva-no cauridiesu uvavajjati, paMceMdiya-tirikkhajoNiesa uvavajjati / pa. jai egidiesu uvavajjaMti, kiM puDhavikAiyaegidiesu uvavajjaMti -jAva vaNassaiyaegidiesu uvavajjati? u. goyamA ! puDhavikAiyaegidiesu vi uvavajjaMti, pra. 6.2, bhaMte ! asurakumAra anantara udvartana karIne kyAM jAya che, kyAM utpanna thAya che ? zuM(te) nairayikomAM utpanna thAya che -yAvata- devomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) nairayikomAM utpanna thatA nathI, tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che. manuSyomAM utpanna thAya che. devomAM utpanna thatA nathI. pra. jo (te) tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che - to zuM te ekendriyomAM -vAva- paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) ekendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che, paraMtu beIndriyothI caundriyo sudhI utpanna thatA nathI, te paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che. pra. jo (te) ekendriyomAM utpanna thAya che - to zuM pRthvIkAyika ekendriyomAM -vAvata vanaspatikAyika ekendriyomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) pRthvIkAyika ekendriyamAM utpanna thAya che. apakAyika ekendriyomAM paNa utpanna thAya che. tejaskAyika ekendriyomAM utpanna thatA nathI. vAyukAyika ekendriyomAM paNa utpanna thatA nathI. vanaspatikAyika ekendriyomAM utpanna thAya che. pra. jo (te) pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che - to zuM sUkSma pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che? ke bAdara pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) bAdara pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che. (paraMtu, sUkSma pRthvIkAyikomAM utpanna thatA nathI. pra. je bAdara pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che - to zuM (ta) paryAptA bAdara pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che ? ke aparyApta bAdara pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che ? AukAiyaegidiesu vi uvavajjati, no teukAiesu uvavajjati, no vAukAiesu uvavajjaMti, vaNassaikAiesu uvavajjati / pa. jai puDhavikAiesu uvavajjaMti - kiM suhumapuDhavikAiesu uvavajjaMti ? bAdarapuDhavikAiesu uvavajjaMti ? u. goyamA ! bAdarapuDhavikAiesu uvavajjaMti, no suhumapuDhavikAiesu uvavajjati / pa. jai bAdarapuDhavikAiesu uvavajjaMti, kiM pajjattaga-bAdarapuDhavikAiesu uvavajjati ? apajjattaga-bAdarapuDhavikAiesu uvavajjati ? Page #693 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2022 dravyAnuyoga bhAga-3 3. nAyamA ! |MTU 3vavanaMti, no apajjattaesu uvvjjti| evaM Au-vaNassaiesa vibhANiyabvaM / paMceMdiya-tirikkhajoNiesumaNussesuyajahAneraiyANaM ubaTTaNA sammucchimavajjA tahA bhANiyavvA / hR. -. parva -gAva- LiyakumAra daM.12. puDhavikAiyANaM bhaMte! aNaMtaraM uvvaTittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati ? kiM neraiesu uvavajjaMti -jAva- devesu uvavajjaMti? u. gautama ! (te) paryAptAmAM utpanna thAya che, paraMtu aparyAptAmAM utpanna thatA nathI. A pramANe apakAyiko ane vanaspatikAyikomAM paNa kahevuM joIe. paMcendriyatiryaMcayoniko ane manuSyomAM jema nirayikonuM uddavartana kahyuM te pramANe samRchimane choDIne uddavartana kahevI joIe. 8.3-11. A pramANe svanitakamAro sudhI uddavartanA kahevI joIe. prade. 12. bhaMte ! pRthvIkAyika jIva anantara udvartana karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAM utpanna thAya che -yAvata- devomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (ta) nairayikomAM utpanna thatA nathI, tiryaMcayoniko ane manuSyomAM utpanna thAya che, devomAM paNa utpanna thatA nathI. jema Ano u5pAta kahyo che tevI ja rIte udavartana paNa kahevI joIe. 3. jo ! no rAphu 3vavaMti, tirikkhajoNiya maNussesu uvavajjaMti,? no devesu uvvjjNti| evaM jahA eesiM ceva uvavAotahA ubaTTaNA vi bhaanniybvaa| - TUT, 5, 6, mu. 6 68-66 pa. suhamapuDhavikAiyA NaM bhaMte ! jIvA aNaMtaraM uvvaTittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati ? kiM neraiesu uvavajjaMti -jAva- devesu uvavajjaMti ? u. goyamA ! no neraiesu uvavajjaMti, tirikkhajoNiesu uvavajjati, maNussesu uvavajjaMti, no devesu uvvjjti| pa. jai tirikkhajoNiesu uvavajjati, kiM egidiesu uvavajjaMti -jAva- paMceMdiesu uvavajjati ? goyamA! egidiesa uvavajjaMti -jAva-paMceMdiyatirikkhajoNiesu uvavajjaMti, asaMkhejjavAsAuyavajjesu pajjattApajjattaesu uvavajjaMti, maNussesu akammabhUmaga-aMtaradIvaga-aMsakhejjavAsAuyavajjesu pajjattApajjattaesu uvavajjati / - navA. ki. 2, su. 23 (22) pra. bhaMte ! sUkSma pRthvIkAyikanA jIva anaMtara udvartana karIne kayAM jAya che ? kayAM utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAM utpanna thAya che -yAvata-devAmAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) nairayikomAM utpanna thatA nathI. tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che, manuSyomAM utpanna thAya che, devomAM paNa utpanna thatA nathI. pra. jo tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che - to zuM ekendriyomAM utpanna thAya che -yAvata paMcendriyomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! ekendriyomAM paNa utpanna thAya che -cAvata paMcendriyomAM paNa utpanna thAya che. asaMkhyAta varSAyakane choDIne zeSa paryAptA ane aparyAptAmAM utpanna thAya che. akarmabhUmija, aMtaradvapaja ane asaMkhyAta varSAyukane choDIne zeSa paryAptA ane aparyAptA manuSyomAM utpanna thAya che. 9. viyA, ma, 26, 3. 2mu. 27 Page #694 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2023 pa. saNhapuDhavikAiyANaM bhaMte! jIvA aNaMtaraM uvvaTTittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati ? kiM neraiesa uvavajjati -jAva- devesa uvavajjati? . yaT ! no nerapaNuM 3vanaMti, tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, maNussesu uvavajjati, no devesu uvavajjaMti, taM ceva -jAva- asaMkhejjavAsAuyavajjehiMto 33vanaMti - navA. . 2, mu. 26 suhuma AukAiyA jaheva suhuma puddhvikaaiyaa| - nIva. ki. 2, mu. 26 hR. 22-16. vegA, , veviya, teliya, cauridiyA vi| pra. bhaMte ! zlaSNa pRthvIkAyanAM jIva anantara udvartana karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAM utpanna thAya che -yAvata- devomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! te nairayikomAM utpanna thatA nathI. tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che, manuSyomAM utpanna thAya che, devomAM utpanna thatA nathI. sukSma pRthvIkAyikonAM samAna asaMkhyAta varSAyuSkone choDIne tiryo ane manuSyomAM utpanna thAya che. sUkSma aprakAyikonuM varNana sUkSma pRthvIkAyikonAM samAna jANavuM joIe. 6.13-19. A pramANe apakAyika, vanaspatikAyika, beIndriya, treIndriya ane caundriyonI paNa uddavartanA kahevI joIe. A pramANe tejaskAyika ane vAyukAyikanI paNa udavartanA kahevI joIe. vizeSa : (te) manuSyone choDIne utpanna thAya che. pra. 8 20. bhaMte ! paMcendriya tiryaMcayonika anantara udvartana karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya evaM teU, vAU vi| NavaraM-maNussavajjesu uvavajjati / pa. daM. 20.paMceMdiya-tirikkhajoNiyA NaM bhaMte! aNaMtaraM uvvaTittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati? kiM neraiesu uvavajjaMti -jAva- devesu uvavajjati ? u. goyamA ! neraiesu uvavajjati -jAva- devesu uvvjjNti| pa. jai Neraiesu uvavajjaMti, kiM rayaNappabhApuDhavineraiesu uvavajjaMti -jAvaahesattamApuDhavineraiesu uvavajjati ? zuM (te) nairayikomAM utpanna thAya che -vAva devomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) nairayikomAM paNa utpanna thAya che -vAva- devomAM paNa utpanna thAya che. pra. jo (te) nairayikomAM utpanna thAya che - to zuM ratnaprabhA pRthvInAM nairayikomAM utpanna thAya che -vAva- adhasaptama pRthvInAM nairayikomAM utpanna thAya che ? gautama ! te ratnaprabhA pRthvInAM nairayikomAM paNa utpanna thAya che vAvata- adhAsaptama pRthvInA nairayikomAM paNa utpanna thAya che. pra. jo (te) tiryaMcayonikomAM utpanna thAya che to zuM ekendriyomAM utpanna thAya che yAvatu- paMcendriyomAM utpanna thAya che ? u. goyamA ! rayaNappabhApuDhavineraiesu vi uvavajjati __ -jAva- ahesattamApuDhavineraiesu vi uvavajjati / pa. jai tirikkhajoNiesu uvavajjati, kiM egidiesu -jAva- paMceMdiesu uvavajjati ? Page #695 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2024 dravyAnuyoga bhAga-3 3. goyamA nigivi 3dvapnati -LAva- u. gautama ! (te) ekendriyomAM paNa utpanna thAya che paMceMdiesu vi uvvjjti| -vAva- paMcendriyomAM paNa utpanna thAya che. evaM jahA eesiM ceva uvavAo ubaTaNA vitaheva A pramANe jema teno u5pAta kahyo che te pramANe bhaanniyvaa| tenI uddavartanA paNa kahevI joIe. Navara-asaMkhejjavAsAuesu vi ee uvavajjaMti / vizeSa : te asaMkhyAtavarSonI AyuvALAmAM paNa utpanna thAya che. pa. jai maNussesu uvavajjati, pra. jo (te) manuSyomAM utpanna thAya che - kiM sammucchima-maNussesu uvavajjaMti ? to zuM sammacchima manuSyomAM utpanna thAya che ? gabbhavakkaMtiya-maNussesu uvavajjati ? ke garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che ? 3. soyamA ! Dhosu vi vavardhvati | u. gautama ! (te) baMnemAM utpanna thAya che. evaM jahA uvavAo taheva ubaTTaNA vi bhaanniybvaa| A pramANe jema teno u5pAta kahyo tevI ja rIte tenI uddavartana paNa kahevI joIe. Navara-akammabhUmaga-aMtaradIvaga-asaMkhejjavA vizeSa:akarmabhUmija, aMtardIpaja ane asaMkhyAta sAuesa vi ee uvavajjati tti bhANiyabvaM / varSAyuSka manuSyomAM paNa te utpanna thAya che evuM kahevuM joIe. pa. jai devesu uvavajjaMti, pra. jo (te) devomAM utpanna thAya che - kiM bhavaNavaisu uvavajjati -jAva- vemANiesu to zuM bhavanapati devomAM utpanna thAya che -vAvauvvjjti ? vaimAnika devomAM utpanna thAya che ? 3. soyamAM ! yu veva vavadhvaMtikA u. gautama ! (te) badhA devomAM utpanna thAya che. pa. jai bhavaNavaisu uvavajjaMti, jo (te) bhavanapati devomAM utpanna thAya che - kiM asurakumAresuuvavajjati-jAva-thaNiyakumAresu to zuM asurakumAromAM utpanna thAya che -yAvatauvvjjti ? svanitakumAromAM utpanna thAya che ? 3. goyamAM! salU va 3varvapnati | u. gautama ! (te) badhA (bhavanapatio)mAM utpanna thAya che. evaM vANamaMtara-joisiya-vemANiesa niraMtaraM A pramANe vANavyaMtaro, jyotiSko ane sahastrArauvvjjti -jAva-sahassAro kappo tti| kalpa sudhInAM vaimAnika devomAM niraMtara utpanna - pa . pU. 6, mu. 67 -6 72 thAya che. pa. (sammucchima jalayarANaM bhaMte!) aNaMtaraM uvvaTTittA pra. (bhaMte! samU7ima jalacara paMcendriya-tiryaMcayonika) kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjaMti ? anantara udvartana karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? 3. (yaT !) nerAlu vi, tirivahanoLiyu vi, u. (gautama !) narayiko, tiryacayoniko, manuSyo maNussesu vi, devesu vi uvavajjati / ane devomAM utpanna thAya che. neraiesu rayaNappahAe puDhavIe uvavajjaMti, sesesu nairayikomAM ratnaprabhA pRthvI sudhI utpanna thAya pddiseho| che, bAkInI pRthvIono niSedha karavo joIe. nIvA ghaf, 2, . rU8-40 tyAM garbhaja-jalacara-sthaLacara-khecaranI apekSAe A varNana che. - ? Page #696 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2025 tiriesusabvesu uvavajjati saMkhejjavAsAuesuvi, asaMkhejjavAsAuesu vi, cauppaesu vi, pakkhIsu viA maNussesu savvesu kammabhUmiesu, no akammabhUmiesu, aMtaradIvaesuvi, saMkhejjavAsAuesuvi, asaMkhejjavAsAuesu vi, pajjattaesu vi, apajjattaesu vi| vesu -bAva- vALamaMtara thalayarANaM khahayarANa vi evaM ceva / - nIvA. pari. 2, mu. 36 pa. gabbhavakkaMtiya bhuyagaparisappa thalayara paMciMdiyati rikkhajoNiyA NaM bhaMte! ubaTiTattA kahiM gacchaMti? u. goyamA ! ubvaTTittA doccaM puDhaviM gacchaMti, uragaparisappa-thalayara-paMciMdiyatirikkhajoNiyA uvvaTTittA paMcamiM puDhaviM gacchaMti / cauppaya-thalayara-paMciMdiya-tirikkhajoNiyA uvvaTTittA cautthiM puDhaviM gacchati / jalayara-paMciMdiyAtirikkhajoNiyA uvvaTTittA ahe sattamaM puDhaviM gcchti| khahayara-paMciMdiya-tirikkhajoNiyA uvvaTittA taccaM puDhaviM gcchNti| - nIvA. Di. 3, 3. 2, mu. 17 (2) pa. daM. 21. maNussA NaM bhaMte! aNaMtaraM ubaTiTatA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati ? kiM neraiesa uvavajjaMti-jAva-devesa uvavajjati? tiryaMcomAM utpanna thAya to saMkhyAta varSAyuSka, asaMkhyAta varSAyuSka, catuSpada ane pakSIonAM badhA prakAromAM utpanna thAya che. manuSyomAM utpanna thAya to badhA karmabhUmijanAM manuSyomAM utpanna thAya che. paraMtu akarmabhUmijomAM utpanna thatA nathI. saMkhyAta varSAyuSka, asaMkhyAta varSAyuSka, paryAptA ane aparyAptA aMtardI pajomAM utpanna thAya che. devomAM vANavyaMtara sudhI utpanna thAya che. sthaLacara ane khecaranAM mATe paNa A pramANe kahevuM joIe. pra. bhaMte ! garbhaja bhujaparisarpa sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonika marIne kyAM utpanna thAya che? u. gautama! te marIne bIjI pRthvImAM utpanna thAya che. uraparisarpa sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonika marIne pAMcamI pRthvImAM utpanna thAya che. catuSpada sthaLacara paMcendriya tiryaMcayonika marIne cothI pRthvImAM utpanna thAya che. jalacara paMcendriya tiryaMcayonika marIne adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. khecara paMcendriya tiryaMcayonika marIne trIjI pRthvImAM utpanna thAya che. u. goyamA ! neraiesu vi uvavajjati -jAva- devesu vi vavapnati - pa. pU. 6, mu. 673/ pa. (sammucchima-maNussANaM bhaMte!) aNaMtaraM uvvaTTittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati? 3. yama ! (veraca-veva saMvAucavanne) - navA. para. 2, su. 4? pra. 6.21. bhaMte ! manuSya anantara udvartana karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAM utpanna thAya che -yAvata- devomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (te) nairayikomAM paNa utpanna thAya che -vAva- devomAM paNa utpanna thAya che. pra. bhaMte ! (sammaskima manuSya) anantara udvartana karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? u. gautama ! (nairayika deva ane asaMkhyAta-varSAyuSkone choDIne bAkI (manuSya tiryaMco)mAM utpanna thAya che.) 2. 2. navA. vari. 3, 3. 3, mu. 67 jaina vizva bhAratI lADanUnI anusAra, Page #697 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2026 dravyAnuyoga bhAga-3 5. (bhavatiya-masA ja maMte ! ) maujtare . uvvaTTittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati ? u. (goyamA!) uvvaTTittAneraiesu-jAva-aNuttarovavA su. atthegaie sijhaMti -jAva- savvadukkhANaM aMtaM reti - navA. pari. 2, mu. 4? evaM savvesu ThANesu uvavajjaMti, na kahiMci paDiseho kAyabo-jAva-savvaTThasiddhadevesu vi uvavajjati, pra. aMte ! (garbhaja manuSya) anantara udvartana karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? u. (gautama !) te udvartana karIne narayikothI anuttaro-papAtika devo sudhI utpanna thAya che, koI siddha thAya che -vAva- sarva duHkhono aMta kare che. A pramANe badhA sthAnomAM utpanna thAya che, savathisiddha devo sudhI kyAMya paNa AnI utpattino niSedha karavo na joIe. keTalAka manuSya siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, parinirvANane prApta thAya che ane sarvadu:khono aMta kare che. atyaMgaiyA sijhaMti, bujhaMti, muccaMti, pariNivvAyaMti savvadukkhANaM aMta kareMti / - quv. 5. 6, su. 67 2/2 daM. 22-24. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA sohammIsANA ya jahA asurkumaaraa| NavaraM-joisiyANaM vemANiyANa ya cayaMtIti abhilAvo kaayo| pa. saNaMkumAradevANaM bhaMte! aNaMtaraM caittA kahiM gacchaMti? kahiM uvavajjati ? kiM raiesa uvavajjati -jAva-vemANiesa devesa uvavajjati? u. goyamA ! jahA asurkumaaraa| 8.22-24, vANavyaMtara, jayotiSka ane saudharmaIzAna vaimAnika devonI uddavartanA asurakumAronAM samAna kahevI joIe. vizeSa : jyotiSka ane vaimAnika devonAM mATe (uddavartanAnAM sthAna para) bacyavana" zabdano prayoga karavo joIe. pra. bhaMte ! sanakumAra deva anantara cyavana karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? zuM nairayikomAM utpanna thAya che -yAvata- vaimAnika devomAM utpanna thAya che ? u. gautama ! asurakumAronAM samAna AnI utpatti kahevI joIe. vizeSa : (e) ekendriyomAM utpanna thatA nathI. A pramANe sahastrAra devo sudhI varNana karavuM joIe. Anata devothI anuttaropapAtika devo sudhInI (avanAnattara) utpatti A pramANe samajavI joIe. vizeSa (e deva) tiryaMcayonikomAM utpanna thatA nathI. Navara-egidiesu na uvavajjati / vaM -MAva- sahassAravA ANaya -jAva- aNuttarovavAiyA devA evaM ceva / Navara-No tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, maNUsesu pajjattagaM saMkhejjavAsAuya-kammabhUmaga gabbhavakkaMtiyamaNUsesu uvavajjati / - pa. pU. 6, su. 6 74-6 76 manuSyomAM paNa paryApta saMkhyAtavarSAyuSka karmabhUmija garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. 2. navI. pari. 3, 3. 3, mu. 2 04 Page #698 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2017 21. vAvanuM nerA, jarA 3vavA 29. covIsa deDakomAM nairayikonAM nairayikomAM utpAda ane aNeraiyAiNa ya ubaTTaNa parUvarNa anairayikonAM udavartananuM prarupaNa : pa. daM.1.NeraieNaMbhaMte!Neraiesuuvavajjai, aNeraiesu pra. 8,1, bhaMte ! nAraka nArakomAM utpanna thAya che ke uvavajjai? anAraka nArakomAM utpanna thAya che ? u. goyamA ! Neraie Neraiesu uvavajjai, u. gautama ! nAraka nArakomAM utpanna thAya che, No aNeraie Neraiesu uvavajjai / (paraMtu) anAraka nArakomAM utpanna thatA nathI. 8. ra-ra4. parva -nava- hemALAnI 6.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI utpattinuM varNana karavuM joIe. 5. 1, rapa je maMte ! narahiMto 38, pra. 6.1. bhaMte ! nAraka nArakothI udvartana kare che ke __aNeraie neraiehiMto ubaTTai ? anAraka nArakothI uddavartana kare che ? u. goyamA ! aNeraie NeraiehiMto unbaTTai, u. gautama ! anAraka nArakothI udvartana kare che, No Neraie NeraiehiMto ubvtttti| (paraMtu) nAraka nArakothI udvartana karatA nathI. DhaM. 2-24. vei -nava-mALig/ daM.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI uddavartananuM varNana karavuM joIe. Navara-joisiya-vemANiesa'cayaNaM' ti abhilAvo vizeSa:jyotiSko ane vaimAnikomAM (udvartananAM sthAna para) avana" zabdano prayoga karavo joIe. - TUMr.5. 27, 3. 3, mu. 2011-12 0 0 30. caMda-sUriyANaM cavaNovavAya parUvaNaM 30. caMdra sUryanAM avana ane upapAtanuM prANa : 5. tA rahe te vavagovavAyA bAdi tti vAknA ? pra. caMdra ane sUryanuM vana (maraNa) ane upapAta kevuM che ? kaho. u. tattha khalu imAo paNavIsaM paDivattIo paNNattAo, u. A saMbaMdhamAM A paccIsa mAnyatAo kahI che, taM jahA-tattha ege evamAhaMsu jemake - eka mAnyatAvALA ema kahe che - 1. tA aNusamayameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, 1, caMdra ane sUrya pratisamaya anya cyavana kare che aNNe uvavajjati, ege evamAhaMsu, ane anya utpanna thAya che. ege puNa evamAhaMsu eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 2. tA aNumuhuttameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, 2. caMdra ane sUrya pratimuhUrta anya avana kare che aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ane anya utpanna thAya che. ege puNa evamAhaMsu eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 3. tA aNurAiMdiyameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, 3, caMdra ane sUrya ahorAtramAM anya cyavana kare che aNNe uvavajjati, ege evamAhaMsu, ane anya utpanna thAya che. ege puNa evamAhaMsu eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 4. tA aNupakkhameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, 4. caMdra ane sUrya pratyeka pakSamAM anya cyavana kare aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, che ane anya utpanna thAya che. ege puNa evamAhaMsu eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 2. vicA. sa. 4, 3, 6, 3. ? Page #699 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2028 5. tA aNumAsameva caMdima - sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 6. tA aNu-uumeva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, 7. tA aNu ayaNameva caMdima - sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 8. tA aNu saMvaccharameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 9. tA aNujugameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 10. tA aNuvAsasayameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 11. tA aNuvAsasahassameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 12. tA aNuvAsasayasahassameva caMdima-sUriyA aNNe yaMti, gaLe vavapnati, Ne mAtaMtu, ege puNa evamAhaMsu 13. tA aNupuvvameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 14. tA aNupuvvasayameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 15. tA aNupuvvasahassameva caMdima - sUriyA aNNe yaMti, gaLe vavapnati, i vamAtaMtu, ege puNa evamAhaMsu 16. tA aNupubvasayasahassameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, For Private dravyAnuyoga bhAga-3 5. caMdra ane sUrya pratyeka mAsamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 6. caMdra ane sUrya pratyeka RtumAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 7. caMdra ane sUrya pratyeka ayanamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 8. caMdra ane sUrya pratyeka saMvatsaramAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 9. caMdra ane sUrya pratyeka yugamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. - eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 10, caMdra ane sUrya pratyeka so varSamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 11. caMdra ane sUrya pratyeka hajAra varSamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 12. caMdra ane sUrya pratyeka lAkha varSamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. - eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 13. caMdra ane sUrya pratyeka pUrvamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 14, caMdra ane sUrya pratyeka so pUrvamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. - eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 15. caMdra ane sUrya pratyeka hajAra pUrvamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. Personal Use Only eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 16, caMdra ane sUrya pratyeka lAkha pUrvamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. Page #700 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana ege puNa evamAhaMsu 17. tA aNupaliovameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 18. tA aNupaliovamasayameva caMdima-sUriyA aNNe yaMti, aLe vavapnati, je vamA Msu, ege puNa evamAhaMsu 19. tA aNupaliovamasahassameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 20. tA aNupaliovamasayasahassameva caMdima- sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 21. tA aNusAgarovameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 22. tA aNusAgarovamasayameva caMdima- sUriyA aNNe yaMti, gaLe vavapnati, i vamA Msu, ege puNa evamAhaMsu 23. tA aNusAgarovamasahassameva caMdima - sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 24. tA aNusAgarovamasayasahassameva caMdima-sUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu 25. tA aNuosappiNI ussappiNImeva caMdimasUriyA aNNe cayaMti, aNNe uvavajjaMti, ege evamAhaMsu, vayaM puNa evaM vayAmo tA caMdima-sUriyANaM devA mahiDDhiyA, mahajjuIyA, mahavvattA, mahAyajJA, mahAsovA, mahAnubhAvA | vairavathadharA, varamadharA, varadhadharA, varAmaraLadharA, 2029 eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 17, caMdra ane sUrya pratyeka palyopamamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pharI A pramANe kahe che 18. caMdra ane sUrya pratyeka so palyopamamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 19, caMdra ane sUrya pratyeka hajAra palyopamamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 20, caMdra ane sUrya pratyeka lAkha palyopamamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 21, caMdra ane sUrya pratyeka sAgaropamamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 22. caMdra ane sUrya pratyeka so sAgaropamamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 23, caMdra ane sUrya pratyeka hajAra sAgaropamamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che - 24. caMdra ane sUrya pratyeka lAkha sAgaropamamAM anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. eka mAnyatAvALA pachI A pramANe kahe che 25. caMdra ane sUrya pratyeka avasarpiNI ane utsarpiNImAM anya avana kare che ane anya utpanna thAya che. ame pharI A pramANe kahIe chIe - te caMdra ane sUrya deva mahardhika che, mahAn dyutivALA che, mahAn baLavALA che, mahAn yazavALA che, mahAn sukhavALA che ane mahAprabhAvazALI che. zreSTha vastra dhAraNa karanAra, zreSTha mALAo dhAraNa karanAra, zreSTha gaMdha dhAraNa karanAra, zreSTha AbharaNa dhAraNa karanAra che. For Private Personal Use Only Page #701 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2030 dravyAnuyoga bhAga-3 s abbochittiNayaTThayAe kAle aNNe cayaMti, aNNe alucchittinaya (dravyAstikanaya)thI te Ayuno uvavajjaMti, kSaya thavAthI anya cyavana kare che ane anya utpanna thAya che. cavaNovavAyA Ahie tti vejjaa| A eka prakArathI caMdra ane sUryano cyavana ane - mUriya, pA. 27, mu. 88 upapAta kahyo che. rU. racanagbApurava saMmbavitya, nirAvAsu 31. ratnaprabhA pRthvInAM saMkhyAta vistRta narakAvAsomAM uvavannagANaM nAragANaM egUNacattAlANaM paNhANaM samAhANaM- utpanna thanAra nArakonAM 39 praznonuM samAdhAna : pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe kevaiyA pra. bhaMte! A ratnaprabhApRthvImAM keTalA lAkha narakAvAsa nirayAvAsasayasahassA paNNattA? kahyA che ? 3. niyama ! tanuM nirIvAsasayasadasya pUchattA ! u. gautama ! (AmAM) trIsa lAkha narakAvAsa kahyA che. pa. te NaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA? pra. bhaMte ! te narakAvAsa saMkhyAta yojana vistAravALA che ke asaMkhyAta yojana vistAravALA che ? u. goyamA! saMkhejjavitthaDA vi, asaMkhejjavitthaDA vi| u. gautama ! te saMkhyAta yojana vistAravALA paNa che ane asaMkhyAta yojana vistAravALA paNa che. pa. imIse NaM bhaMte ! yaNappabhAe puDhavIe tIsAe pra. bhaMte ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu neraiesu narakAvAsomAMthI saMkhyAta vistRta narakomAM eka egasamaeNaM samayamAM2. veyA nerA 3varnAti? 1. keTalA nairayika jIva utpanna thAya che ? 2. ve utterasa 3vavannati? 2. keTalA kApotalezyAvALA nairayika jIva utpanna thAya che ? 3. kevaiyA kaNhapakkhiyA uvavajjati ? 3. keTalA kRSNapAkSika jIva utpanna thAya che ? 4. kevaiyA sukkapakkhiyA uvavajjaMti ? 4. keTalA zukla pAkSika jIva utpanna thAya che ? kevaiyA saNNI uvavajjati ? 5. keTalA saMjJI jIva utpanna thAya che ? kevaiyA asaNNI uvavajjati ? 6. keTalA asaMjJI jIva utpanna thAya che ? kevaiyA bhavasiddhiyA uvavajjaMti ? 7. keTalA bhavasiddhika jIva utpanna thAya che ? 8. vaya masiddhiyA 3vavapnati? 8. keTalA abhavasiddhika jIva utpanna thAya che? 9. kevaiyA AbhiNibohiyanANI uvavati? keTalA AbhinibodhikajJAnI utpanna thAya che ? 10. kevaiyA suyanANI uvavajjati ? 10. keTalA zrutajJAnI utpanna thAya che ? 11. kevaiyA ohinANI uvavajjati ? 11. keTalA avadhijJAnI utpanna thAya che ? 12. kevaiyA maiannANI uvavajjati ? 12. keTalA matiajJAnI utpanna thAya che ? 13. kevaiyA suyaannANI uvavajjati ? 13. keTalA zrutaajJAnI utpanna thAya che ? 14. kevaiyA vibhaMganANI uvavajjati ? 14. keTalA virbhAgajJAnI utpanna thAya che ? 15. kevaiyA cakkhudaMsaMNI uvavajjati ? 15. keTalA cakSudarzanI utpanna thAya che ? 16. kevaiyA acakkhudaMsaNI uvavajjaMti ? 16. keTalA acakSudarzanI utpanna thAya che ? Page #702 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2031 17. kevaiyA ohidasaNI uvavajjati ? 18. kevaiyA AhArasaNNovauttA uvavajjati ? 19. kevaiyA bhayasaNNovauttA uvavajaMti ? 20. kevaiyA mehuNasaNNovauttA uvavajjati ? 21. kevaiyA pariggahasaNNovauttA uvavajjati ? 17. keTalA avadhi-darzanI utpanna thAya che ? 18. keTalA AhAra-saMjJopayogayukta jIva utpanna thAya che ? 19. keTalA bhaya-saMjJopayogayukta jIva utpanna thAya che ? 20. keTalA maithuna-saMjJopayogayukta jIva utpanna thAya che ? 21. keTalA parigraha-saMjJopayogayukta jIva utpanna thAya che ? 22. keTalA strIvedaka jIva utpanna thAya che ? 23. keTalA puruSavedaka jIva utpanna thAya che ? 24. keTalA napuMsakavedaka jIva utpanna thAya che ? 25. keTalA krodhakaSAyI jIva utpanna thAya che ? 2-28, kAvata- keTalA lokapAyI jIva utpanna thAya che ? 29. keTalA zrotrendriya upayogayukta utpanna thAya 22. kevaiyA itthivedagA uvavajjati ? 23. kevaiyA purisavedagA uvavajjati ? 24. vaya napuMsAve 3vavanaMti ? 25. kevaiyA kohakasAI uvavajjati ? 26-28, -nava-devA nIlasAk3vavaiti? 29. kevaiyA soiMdiyovauttA uvavajjati? 30-33. -jAva- kevaiyA phAsiMdiyovauttA uvavajjaMti? 34. kevaiyA noiMdiyovauttA uvavajjati? 35. kevaiyA maNajogI uvavajjaMti ? 36. kevaiyA vaijogI uvavajjati ? rU 7, vevA yano 3vavaMnnati ? 38. kevaiyA sAgArovauttA uvavajjaMti ? 30-33. vAvata-keTalA sparzendriya upayogayukta utpanna thAya che ? 34. keTalA no Indriyopayoga (mana) jIva utpanna thAya che ? 35. keTalA manoyogI jIva utpanna thAya che ? 36. keTalA vacanayogI jIva utpanna thAya che ? 37. keTalA kAyayogI jIva utpanna thAya che ? 38. keTalA sAkAropayoga yukta jIva utpanna thAya che ? 39. keTalA anAkAropayoga yukta jIva utpanna thAya che ? u. gautama ! A ratnaprabhApRthvInAM trIsa lAkha nArakAvAsomAMthI saMkhyAta vistRta narakomAM eka samayamAM - 1. jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta narayika utpanna thAya che. 2. jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta kApotalezI jIva utpanna thAya che. 39. kevaiyA aNAgArovauttA uvavajjati ? u. goyamA ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesusaMkhejjavitthaDesuneraiesu che jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA ukkoseNaM saMkhejjA neraiyA uvavajjati / jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA ukkoseNaM saMkhejjA kAulessA uvvjjti| Page #703 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2032 dravyAnuyoga bhAga-3 jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vAukkoseNaM saMkhejjA kaNhapakkhiyA uvvjjti| je suvafvavA vize 4. 3. jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta kRSNapAkSika utpanna thAya che. A pramANe zuklapAkSika jIva utpanna thAya che. A pramANe saMjJI jIva utpanna thAya che. A pramANe asaMjJI jIva utpanna thAya che. 7. A pramANe bhavasiddhika jIva utpanna thAya che. 8. A pramANe abhavasiddhika jIva utpanna thAya 6. 6. 7. 8. gve sanI. basanI | ve mavasiddhiyA gamaviiDhayA 9. AbhiNibohiyanANI, 20. suryanA, 22. mahinAnI, 22. maranA, 23. sucanALA, 24. vimAnA, 15. cakkhudaMsaNI na uvvjjti| 16. jahaNNeNaMekkovA, dovA, tiNNivA ukkoseNaM saMkhejjA acakkhudaMsaNI uvavajjaMti / 27. mahilA vi, 18-21. evaM AhArasaNNovauttA vi -jAva pariggahasaNNovauttA vi| 9. Abhinibodhika jJAnI jIva utpanna thAya che. 10. zrutajJAnI jIva utpanna thAya che. 11. avadhijJAnI jIva utpanna thAya che. 12. mati-ajJAnI jIva utpanna thAya che. 13. zruta-ajJAnI jIva utpanna thAya che. 14. virbhAgajJAnI jIva utpanna thAya che. 15. cakSudarzanI jIva utpanna thatA nathI. 16. acakSudarzanI jIva jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta utpanna thAya che. 17. A pramANe avadhidarzanInAM mATe paNa jANavuM joIe. 18-21. A pramANe AhAra saMjJopayuktathI parigraha saMjJopayukta sudhInAM mATe paNa jANavuM joIe. 22. strIvedI jIva utpanna thatAM nathI. 23. puruSavedI jIva paNa utpanna thatAM nathI. 24. napuMsaka vedI jIva jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta utpanna thAya che. 25-28, A pramANe krodha kaSAyIthI lobhakaSAyI sudhI tenI utpatti)nAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. 29-33. A pramANe zrotrendriyopayuktathI sparzendriyopayukta sudhInAM jIva tyAM utpanna thatAM nathI. 34, no indriyopayukta jIva jadhanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta utpanna thAya che. 22. itthivedagA na uvavajjati / 23. purisavedagA na uvavajjati / 24. jahaNNeNaMekkovA,dovA, tiNNivA ukkoseNaM __ saMkhejjA napuMsagavedagA uvvjNti| 26-28, pUrva sAthI -nava-hasAvI 29-33. evaM soiMdiyovauttA -jAva- phAsiM-i dayovauttAna uvavajjati / 34. jahaNNeNaMekkovA,dovA, tiNNivA ukkoseNaM saMkhejjA noiMdiyovauttA uvavajjati / Page #704 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2033 35. maNajogI na uvavajjati / 35. manoyogI jIva tyAM utpanna thatA nathI. 36. evaM vaijogI vi| 36. A pramANe vacanayogI paNa samajavA joIe. 37. jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA ukkoseNaM 37. kAyayogI jIva jaghanya eka, be ke traNa ane saMkhejjA kAyajogI uvavajjaMti / utkRSTa saMkhyAta utpanna thAya che. 38-39. evaM sAgArovauttA vi aNAgArovauttA vi| 38-39, A pramANe sAkAropayoga yukta ane - vicA. sa. 23, 3. ?, . 4-6 anAkAropayoga yukta jIvonA viSayamAM paNa kahevuM joIe. 32. rAmApurI saMmvityanuM nirayAvAyu 32. ratnaprabhA pRthvInAM saMkhyAta vistRta narakAvAsomAM verAnArA gUNavattAtrA pahAsamANA- uddavartana karanAra nArakonAM 39 praznonuM samAdhAna - pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe pra. bhaMte ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha narakAvAniryaavaassyshssesu saMkhejjavitthaDesu neraiesu somAMthI saMkhyAta yojana vistAravALA nArakomAM egasamaeNaM, eka samayamAM - 2. vevA nerA unnata ? 1. keTalA nairayika udvartana kare (nIkaLe) che ? 2. kevaiyA kAulessA uvvaTaMti ? 2. keTalA kApotalezI nairayika mare che ? 3-39. -jAva-kevaiyA aNAgArovauttA ubvaTaMti? 3-39. cAvatu- keTalA anAkAropayukta nairayika mare che ? 3. gocamA ! mIse rathama putravINa tIsAI u. gautama ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu neraiesu narakAvAsomAMthI saMkhyAta yojana vistAravALA egasamaeNaM nArakomAM eka samayamAM - che. nadai go vA, to vA, tifor a 1. jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM saMkhejjA neraiyA uvaTaMti / utkRSTa saMkhyAta narayika mare che. 2. jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA 2. jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM saMkhejjA kAulessA ubvaTeti / utkRSTa saMkhyAta kApotalezI nairayika mare che. rU-1. parva -jhava- sati 3-5. A pramANe saMjJI sudhI nairayikonI uddavartanA kahevI joIe. 6. asaNNI na ubvaTaMti / 6. asaMjJI jIva maratA nathI. 7. nadavor @ vA. vAM, tifjI vA 7. jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM saMkhejjA bhavasiddhiyA ubbaTeti / utkRSTa saMkhyAta bhavasiddhika nairayika jIva mare che. 8-2 rU. purva -navi-suyazanALat 8-13. A pramANe zruta-ajJAnI sudhInI uddavartanA kahevI joIe. 24. vimAnALA na 3ati . 14. virbhAgajJAnI maratA nathI. 15. cakkhudaMsaNI na ubvaTaMti / 15. cakSudarzanI paNa maratA nathI. 16. jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA 16. jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM saMkhejjA acakkhudaMsaNI uvvaTeti / utkRSTa saMkhyAta acakSudarzanI jIva mare che. Page #705 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2034 dravyAnuyoga bhAga-3 27-28, parva -gAva- rohisA / 17-28, A pramANe lobhakapAyI sudhI nairayika jIvonI udavartanA kahevI joIe. 29. soiMdiyovauttA na ubvaTaMti / 29. zrotrendriyopayogayukta jIva maratA nathI. 30-33. evaM-jAva- phAsiMdiyovauttAna ubvttNti| 30-33. A pramANe sparzendriyopayoga yukta sudhInAM nairayika jIva paNa karatA nathI. 34. jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA 34. jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM saMkhejjA noiMdiyovauttA uvvttNti| utkRSTa saMkhyAta noIndriyopayogayukta nairayika mare che. 35. maNajogI na ubvttNti| 35. manoyogI maratA nathI. 36. evaM vaijogI vi| 36. A pramANe vacanayogI paNa maratA nathI. 37. jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA 37. jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM saMkhejjA kAyajogI uvvaTaMti / utkRSTa saMkhyAta kAyayogI mare che. 38-39. evaM sAgArovauttA, aNAgArovauttA vi| 38-39. A pramANe sAkAropayoga yukta ane - vicA. sa. ? 2, 3. 2, 3. 7 anAkAropayoga yukta nairayikonI uddavartanA paNa kahevI joIe. rU rU. rapamApurI vitya, nirayAvAyu 33. ratnaprabhA pRthvInAM saMkhyAta vistRta narakAvAsomAM nerAthavisayA pUpanA tApaNA samAhA- nairayikonAM saMkhyAta viSayaka 49 praznonuM samAdhAna : pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe pra. bhaMte ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha narakAvAniryaavaassyshssesusNkhejjvitthddesuneriesu somAMthI saMkhyAta yojana vistAravALA nArakomAM - 2. vaya ne pUUUttA ? 1. keTalA nAraka kahyA che ? 2-39. kevaiyA kAulessA -jAva- kevaiyA 2-39. kApotalezIthI-cAvata-anAkAropayogayukta aNAgArovauttA paNNatA? sudhInAM nAraka keTalA kahyA che ? 40. kevaiyA aNaMtarovavannagA paNNattA? 40. keTalA anantaropapannaka kahyA che ? 41. kevaiyA paraMparovavannagA paNNattA ? 41. keTalA paraM5ro55nnaka kahyA che ? 42. kevaiyA aNaMtarogADhA paNNattA? 42. keTalA anantarAvagADha kahyA che ? 43. kevaiyA paraMparogADhA paNNattA? 43. keTalA paraMparAvagADha kahyA che ? 44. kevaiyA aNaMtarAhArA paNNattA? 44. keTalA anantarAhAraka kahyA che ? 45. kevaiyA paraMparAhArA paNNattA? 45. keTalA paraMparAhAraka kahyA che ? 46. kevaiyA aNaMtarapajjattA paNNattA ? 46. keTalA anantaraparyAptA kahyA che ? 47. kevaiyA paraMparapajjattA paNNattA? 47. keTalA paraMparaparyAptA kahyA che ? 48. tevA rimAM pUjA ? 48. keTalA carama kahyA che ? 49. kevaiyA acarimA paNNattA ? 49. keTalA acarama kahyA che ? 3. kocamA ! suna racana[guDhavANa tIsAI u. gautama ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu neraiesu narakAvAsomAMthI saMkhyAta yojana vistAravALA nArakomAM - Page #706 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2035 1. sadeg 2. saMjJA nera paUIT | 2. saMkhejjA kAulessA pnnnnttaa| rU-ha. pUrva nAva- saMknA saf gov/ 6. saf siya asthi, siya natyi, jai asthi jahaNNeNaMekkovA, dovA, tiNNi vA ukkoseNaM saMkhejjA paNNattA / 7. saMjJA mavasiddhiyA pattA | 8-21. evaM-jAva-saMkhejjA pariggahasannovauttA 22. sucita natyi | 23. purave natyi | 24. saMkhejjA napuMsagavedagA paNNattA / 26. purva dasa riA 26. mAsAI gaI asafr 27-28. -gAva- sosAI saMkhyAta nairayika kahyA che. 2. saMkhyAta kApotalezI nairayika kahyA che. 3-5. A pramANe saMsI nairayiko sudhI saMkhyAta kahevA joIe. 6. asaMjJI nairayika keTalAka hoya che ane keTalAka hotA nathI. je hoya to jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta kahyA che. 7. bhavasiddhika jIva saMkhyAta kahyA che. 8-21. A pramANe parigrahasaMjJopayoga yukta sudhInAM nairayika saMkhyAta kahevA joIe. 22. (tyAM) strI vedaka hotA nathI. 23. puruSavedaka paNa hotA nathI. 24. napuMsakavedI saMkhyAta kahyA che. 25. A pramANe krodhakapAyI paNa saMkhyAta hoya che. 26. mAnakaSAyI nairayikonuM varNana asalI narayikonAM samAna che. 27-28, A pramANe lobhakapAyI sudhInAM nairayikonAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. 29, zrotrendriyopayogayukta nairayika saMkhyAta kahyA che. 30-33. A pramANe sparzendriyopayoga yukta sudhInAM nairayika saMkhyAta kahyA che. 34. no-Indriyopayogayukta nArakonuM varNana asaMjJI nAraka jIvonAM samAna che. 35. manoyogI saMkhyAta kahyA che. 36-39, A pramANe anAkAropayogayukta sudhInA nairayika saMkhyAta kahyA che. 40. anantaro55nakanairayika keTalAka hoya che, keTalAka hotA nathI, jo hoya che to asaMjJI jIvonAM samAna che. 41. paraMparA papannaka nairayika saMkhyAta hoya che. je pramANe anantaropapannakanAM viSayamAM kahyuM che te pramANe - 42. enattarAvagADha. 44. anantarAhAraka ane 29. saMkhejjA soiMdiyovauttA paNNattA / rU 0-3 rU. purva -navi- siMbhivattA 34. noiMdiyovauttA jahA asnnnnii| 35. saMkhejjA maNajogI pnnnnttaa| rU 6-31. parva -nava-mArovattA 40. mAMtarovavana sira gatyi, sira naci, jai asthi jahA asnnnnii| 4. saMvembhA paraMparovavana'T / evaM jahA aNaMtarovavannagA tahA 42. gatarovAdi, 44. gatarAhanA, Page #707 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 46. gaLatarakhaMtta | 45, 46, 47, 48, 41. paraMparA -khAvaacrimaa jahA paraMparovavannagA / - viyA. sa. zrU, 3. o, mu. 8 34. rayaLanamApurI" gamazevityakenuM nirayAvasettu 34, uvavajjaNAra paNhANaM samAhANaM pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu asaMkhejjavitthaDesu neraiesu egasamaeNaM . vA nerayA vavanaMti -khAva 2- 39. kevaiyA aNAgArovauttA uvavajjaMti ? u. goyamA ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu asaMkhejjavitthaDesu neraiesu egasamaeNaM chu. khadomAM prazno vA, To vA, ti--i vA, ukkoseNaM asaMkhejjA neraiyA uvavajjaMti / 4-5. evaM jaheva saMkhejjavitthaDesu tiSNi gamagAtahA asaMkhejjavitthaDesu vi tiSNi gamagA bhANiyavvA / NavaraM asaMkhejjA bhANiyavvA, sesaM taM ceva - jAva- asaMkhejjA acarimA paNNattA / NavaraM saMkhejjavitthaDesu vi, asaMkhejjavitthaDesu vi, ohinANI ohidaMsaNI ya saMkhejjA ubvaTTAveyavvA / sesaM taM caiva / viyA. sa. orU, 3. ?, mu. 2 rU, sakSaraLamApha mahezattama pakhattanaracapuvInuM vavA' 35. pahANaM samAhANaM - .. sakkarappabhAe NaM bhaMte ! puDhavIe kevaiyA nirayAvAsasayasahassA paNNattA ? dravyAnuyoga bhAga-3 46. anantaraparyAptAnAM viSayamAM paNa kahevu joIe. 43, 45, 47, 48, 49. jepramANe paraMparopapannakanuM varNana karela che te pramANe paraMparAvagADha -yAvata- acaramanuM varNana paNa karavuM joIe. ratnaprabhA pRthvInAM asaMkhyAta vistRta narakAvAsomAM utpAda AdinAM praznonuM samAdhAna : pra. bhaMte ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha narakAvAsomAMthI asaMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsomAM - 1. eka samayamAM keTalA naiyika utpanna thAya che -yAvat 2-39. keTalA anAkAropayogayukta nairayika utpanna thAya che ? u. gautama ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha narakAvAsomAMthI asaMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsomAM eka samayamAM - 1. jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa asaMkhyAta nairayika utpanna thAya che. 4-5. je pramANe saMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsonAM viSayamAM utpAda, urtanA ane sattAnAM traNa AlApaka kahyA che te pramANe asaMkhyAta yojana vistAravALA nArakonAM viSayamAM paNa traNa AlApaka kahevA joIe. vizeSa : "saMkhyAta" nAM sthAna 52 "asaMkhyAta" kahevuM joIe. asaMkhyAta acarama kahyA che tyAM sudhI kahevuM joIe. bAkI badhu varNana pUrvavat che. vizeSa : saMkhyAta yojana ane asaMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsomAMthI avadhijJAnI ane avadhidarzanI saMkhyAta ja urtana kare che evuM kahevuM joIe. bAkI badhu varNana pUrvavat che. zarkarAprabhApRthvIthI adhaHsaptamapRthvI sudhI chanaraka pRthvImAM utpAda AdinAM praznonuM samAdhAna : pra. bhaMte ! zarkarAprabhA pRthvImAM keTalA lAkha narakAvAsa kahyA che ? For Private Personal Use Only Page #708 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2037 u. goyamA ! paNavIsaM nirayAvAsasayasahassA pnnnnttaa| pa. teNaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA? u. goyamA ! evaM jahA rayaNappabhAe tahA sakkarappabhAe vi| NavaraM-asaNNI tisu vi gamaesu na bhaNNati, sese taM jevA pa. vAluyappabhAe NaM bhaMte ! kevaiyA nirayAvAsasaya sahassA paNNattA? u. goyamA! pannarasa nirayAvAsasayasahassA pnnnnttaa| sesaM jahA skrppbhaae| NANattaM lessAsukAU dosu taiyAi misiyA nIliyA cautthIe / paMcamiyAe mIsA kaNhA, tatto parama kaNhA // pa. paMkappabhAeNaM bhaMte kevaiyA nirayAvAsasayasahassA paNNattA? u. goyamA ! dasa nirayAvAsasayasahassA paNNattA / evaM jahA skrppbhaae| u. gautama ! (temAM) paccIsa lAkha narakAvAsa kahyA che. pra. bhaMte ! te narakAvAsa zuM saMkhyAta yojana vistAra vALA che ke asaMkhyAta yojana vistAravALA che ? u. gautama ! je pramANe ratnaprabhApRthvInAM viSayamAM kahyuM che te pramANe zarkarA prabhA pRthvInA viSayamAM paNa kahevuM joIe. vizeSa : utpAda, udvartana ane sattA A traNeya AlApakomAM "asaMjJI" na kahevo joIe. zeSa varNana pUrvavat kahevuM joIe. pra. bhaMte ! vAlukAprabhA pRthvImAM keTalA lAkha narakAvAsa kahyA che ? u. gautama ! temAM paMdara lAkha narakAvAsa kahyA che. zeSa badhu varNana zarkarAmabhAnAM samAna kahevuM joIe. vizeSa : vezyAomAM bhinnatA che - pahelI ane bIjImAM kApotalezyA, trIjImAM mizra (kApota ane nIla), cothImAM nIla, pAMcamImAM mizra (nIla ane kRSNa), chaThThImAM kRSNa ane sAtamI narakamAM parama kRSNalezyA che. pra. bhaMte ! paMkaprabhA pRthvImAM keTalA lAkha narakAvAsa kahyA che ? u. gautama ! temAM dasa lAkha narakAvAsa kahyA che. je pramANe zarkarAmabhA pRthvInA viSayamAM kahyuM che te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. vizeSa:(A pRthvIthI)avadhijJAnI ane avadhidarzanI uddavartana karatA nathI. zepa badhu varNana pUrvavata samajavuM joIe. pra. bhaMte ! dhUmaprabhA pRthvImAM keTalA lAkha narakAvAsa kahyA che ? u. gautama ! temAM traNa lAkha narakAvAsa kahyA che. je pramANe paMkaprabhA pRthvInA viSayamAM kahyuM te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. pra. bhaMte ! tama:prabhA pRthvImAM keTalA lAkha narakAvAsa kahyA che ? u. gautama ! (temAM) pAMca ochA eka lAkha narakAvAsa kahyA che. zepa badhu varNana paMkaprabhAnAM samAna jaNavuM joIe. NavaraM-ohinANI ohidaMsaNI ya na uvvaTaMti, sesaM taM cev| pa. dhUmappabhAeNaM bhaMte! kevaiyA nirayAvAsasayasahassA guttA ? u. goyamA ! tiNNi nirayAvAsasayasahassA pnnnnttaa| evaM jahA pNkppbhaae| pa. tamAe NaM bhaMte ! puDhavIe kevaiyA nirayAvAsasaya sahassA paNNattA? u. goyamA! ege paMcUNe nirayAvAsasayasahasse pnnnntte| sesaM jahA pNkppbhaae| Page #709 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2038 dravyAnuyoga bhAga-3 pa ahasata pra. pa. ahesattamAe NaM bhaMte ! puDhavIe kai aNuttarA- pra. bhaMte ! adhaHsaptama pRthvImAM keTalA anuttara mahaimahAlayA nirayA paNNattA ? mahAnarakAvAsa kahyA che ? 3. navamA ! vaMja anuttarA 2. tre, 2. mahAne, gautama! A pAMca-1. kALa, 2. mahAkALa, 3, raurava, rU. raNa, 4. madAro, . bapaTTA / 4. mahAraurava ane 5. apratiSThAna anuttara narakAvAsa kahyA che. pa. teNaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA? pra. bhaMte ! te narakAvAsa zuM saMkhyAta yojana vistAra vALA che ke asaMkhyAta yojana vistAravALA che ? u. goyamA! saMkhejjavitthaDe ya, asNkhejjvitthddaay| | u. gautama ! eka narakAvAsa saMkhyAta yojana vistAra vALo che ane cAre asaMkhyAta yojana vistAra vALA che. ahesattamAe NaM bhaMte ! puDhavIe paMcasu aNuttaresu bhaMte ! adha:saptama pRthvInAM pAMca anuttara mahaimahAlaesu mahAniraesu saMkhejjavitthaDe narae narakAvAsomAMthI saMkhyAta yojana vistAravALA egasamaeNaM kevaiyA neraiyA uvavajjaMti, kevaiyA (apratiSThAna) narakAvAsamAM eka samayamAM keTalA neraiyA ubvaTaMti, kevaiyA neraiyA paNNattA ? nairayika utpanna thAya che, keTalA nairayika udvartana kare che ane keTalA nairayika kahyA che ? 3. goramA ! ve nahIM paMkhumANa gautama ! je pramANe paMkamabhAnA viSayamAM kahyuM te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. NavaraM-tisu nANesu na uvavajjati, na ubvaTaMti / vizeSa : traNa jJAnavALA utpanna thatA nathI ane pannattaesu taheva atthi / udvartana paNa karatA nathI. paraMtu sattAmAM traNeya jJAnavALA hoya che. evaM asaMkhejjavitthaDesu vi| A pramANe asaMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsonAM mATe paNa kahevuM joIe. NavaraM-asaMkhejjA bhaanniyvvaa| vizeSa : ahIM saMkhyAtanAM sthAna para asaMkhyAta - viya. sa. 23, 3, 2, . ? 0 -18 kahevuM joIe. T3vavaMOTIVApanAnA ghaNA 36. bhavanavAsI devonAM utpAda AdinA 49 praznonuM samAhANaM samAdhAna : pa. kevaiyA NaM bhaMte ! asurakumArAvAsasayasahassA pra. bhaMte ! asurakumAra devonAM keTalA lAkha AvAsa TUttA ? kahyA che ? u. goyamA ! cosahi~ asurakumArAvAsasayasahassA u. gautama! asurakumAra devonAM cosaTha (64) lAkha TUttA | AvAsa che. pa. te NaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA ? bhaMte ! te AvAsa saMkhyAta yojana vistAravALA che ke asaMkhyAta yojana vistAravALA che ? u. goyamA ! saMkhejjavitthaDA vi, asaMkhejjavitthaDA u. gautama ! (te) saMkhyAta yojana vistAravALA paNa che ane asaMkhyAta yojana vistAravALA paNa che. pa. cosaTThIe NaM bhaMte ! asurakumArAvAsasayasahassesu pra. bhaMte ! asurakumAronA coMsaTha lAkha AvAsomAMthI saMkhejjavitthaDesu asurakumArAvAsesu egasamaeNaM saMkhyAta yojana vistAravALA asurakumAromAM eka kevaiyA asurakumArA uvavajjati ? samayamAM keTalA asurakumAra utpanna thAya che ? vi. Page #710 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2039 -nava-hevA tai3 3vavanaMti ? -vAva- keTalA tejolezI utpanna thAya che ? kevaiyA kaNhapakkhiyA uvavajjati ? keTalA kRSNapAkSika utpanna thAya che ? 3. nAyama ! gaharacanapUmau tahevakucha taheva u. gautama! ratnaprabhA pRthvImAM karela praznonAM samAna vAra (ahIM paNa) prazna karavA joIe ane tenA uttara paNa eja prakAre samajavA joIe. NavaraM-dohiM vi vedehiM uvavajjaMti, vizeSa : ahIM be vedo (strIveda ane puruSaveda) sahita utpanna thAya che, napuMsaga veyagA na uvvjjti| napusakavedI utpanna thatA nathI. sesaM taM cev| zeSa badhu varNana pUrvavata samajavuM joIe. ubaTuMtagA vi taheva, uddavartanAnAM viSayamAM paNa eja prakAre jANavuM joIe. NavaraM-asaNNI ubvaTaMti, vizeSa: asaMjJI paNa udvartana kare che. ohinANI ohidasaNI ya Na uvaTeMti, avadhijJAnI ane avadhidarzanI udavartana karatA nathI. sesaM taM cev| zeSa varNana pUrvavata jANavuM joIe. pannattaesu taheva, sattAnA viSayamAM pUrvavata jANavuM joIe. Navara-saMkhejjagA itthivedagA pnnnnttaa| vizeSa: tyAM saMkhyAta strIvedI kahyA che. e ja pramANe evaM parisavedagA vi, napuMsagavedagA natthi / saMkhyAta puruSavedI che, paraMtu napuMsakavedI nathI. kohakasAyI siya atthi, siya natthi, krodhakaSAyI keTalAka hoya che ane keTalAka hotA nathI. jai atthi jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA, jo hoya che to jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM saMkhejjA pnnnnttaa|| utkRSTa saMkhyAta hoya che. evaM mANakasAyI, mAyAkasAyI vi| A pramANe mAna kaSAyI ane mAyA kapAyInAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. saMkhejjA lobhakasAyI pnnnnttaa| lobhakaSAyI saMkhyAta kahyA che. sesaM taM cev| zeSa varNana pUrvavata jANavuM joIe. tisu vi gamaesa cattArilessAo bhaanniyvaao| (saMkhyAta vistRta AvAsomAM utpAda-udvartanA ane sattA) A traNeya AlApakomAM prAraMbhanI cAra vezyAo kahevI joIe. evaM asaMkhejjavitthaDesu vi| asaMkhyAta yojana vistAravALA asurakumArA vAsonAM viSayamAM paNa A pramANe kahevuM joIe. NavaraM-tisu vi gamaesu asaMkhejjA bhANiyabvA vizeSa: pUrvokta traNe AlApakomAM saMkhyAtanAM -jAva- asaMkhejjA acarimA pnnnnttaa| badale) "asaMkhyAta" kahevA joIe-cAvata-asaMkhyAta yojana vistAravALA acarama sudhI kahevuM joIe. parva -nIla- LiyAmArA A pramANe svanitakumAra sudhI jANavuM joIe. Navara-jattha jattiyA bhvnnaa| vizeSa : jenA jeTalA bhavana hoya te kahevA joIe. - vicA. sa. 63, 3. 2, se. 2-6 causaTThI asurANaM, nAgakumArANa hoi culasII / dIvadisAudahINaM, vijjukumAriMda thaNiyamaggINaM / bAvattarI kaNagANaM, bAukumArANa chaNNauI / juyalANaM patteyaM, chAvattarimo sayasahassA // Page #711 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2040 dravyAnuyoga bhAga-3 37. vAtavAne kavannA nAnA pahA 37. vANavyaMtara devonAM utpAda AdinA 49 praznonuM samAdhAna. samAhANaMg, vaivaphA f baM! vALamaMtaravAsasasasaT TUVIRaa? pra. bhaMte ! vANavyaMtara devonAM keTalA lAkha AvAsa kahyAM che ? u. goyamA ! asaMkhejjA vANamaMtarAvAsasayasahassA gautama ! vANavyaMtara devonAM asaMkhyAta lAkha pnnnnttaa| AvAsa kahyA che. pa. te NaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA? pra. bhaMte ! te (vANavyaMtarAvAsa) saMkhyAta vistAravALA che ke asaMkhyAta vistAravALA che ? u. goyamA ! saMkhejjavitthaDA. no asNkhejjvitthddaa| che. gautama ! te saMkhyAta vistAravALA che, asaMkhyAta vistAravALA nathI. pa. saMkhejjesu NaM bhaMte ! vANamaMtarAvAsasayasahassesu pra. bhaMte ! saMkhyAta vistAravALA vANavyaMtara devonAM egasamaeNaM kevaiyA vANamaMtarA uvavajjati ? AvAsomAM eka samayamAM keTalA vANavyaMtara deva utpanna thAya che ? u. goyamA! evaM jahAasurakamArANaM asaMkhejjavitthaDesa u. gautama ! je pramANe asarakAra devonAM asaMkhyAta tiNNi gamA taheva vANamaMtarANa vi tiNNi gamA vistAravALA AvAsonAM viSayamAM traNa AlApaka bhaanniybvaa| (utpAda-udavartana ane sattAnAM) kahyA che te - vicA. sa. 23, 3. 2, su. 7-6, pramANe vANavyaMtara devonAM viSayomAM paNa traNa AlApaka kahevA joIe. rU8 nosiyevA savavengA pUjApanAnA pAna 38. jyotiSka devonAM utpAda AdinAM 49 praznonuM samAhANaM samAdhAna : pa. kevaiyANaM bhaMte! joisiyA vimANAvAsasayasahassA pra. bhaMte ! jyotiSka devonAM keTalA lAkha vimAnAvAsa guU/? kahyA che ? goyamA ! asaMkhejjajoisiyA vimANAvAsasaya- u. gautama ! jyotiSka devonAM asaMkhyAta lAkha sahassA pnnnnttaa| vimAnAvAsa kahyA che. pa. teNaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA? pra. bhaMte ! te (jyotiSka vimAnAvAsa) saMkhyAta vistAravALA che ke asaMkhyAta vistAravALA che ? u. goyamA! evaM jahA vANamaMtarANaM tahA joisiyANa u. gautama ! vANavyaMtara devonAM viSayamAM je pramANe vitiNNi gamA bhaanniybvaa| kahyuM te pramANe jayotiSka devonA viSayamAM paNa traNa AlApaka kahevA joIe. NavaraM-egA teulessaa| vizeSa : AmAM phakta eka tejovezyA ja hoya che. uvajjatesu paNNattesu asannI ntthi| utpatti ane sattAmAM asaMjJInuM varNana karavuM na joIe. sesaM taM cev| zeSa badhu varNana pUrvavata che. - vicA. sa. 63, 3. 2, mu. 2 0-12 21. veNiyalevA vavavajJanA pUnAsA pahAI 39. vaimAnika devonAM utpAda AdinA 49 praznonuM samAdhAna : samAhANaMpa. sohammeNaMbhaMte! kappe kevaiyA vimANAvAsasayasahassA pra. bhaMte ! saudharmakalpamAM keTalA lAkha vimAnAvAsa UUUttA ? kahyA che ? Page #712 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2041 u. goyamA ! battIsaM vimANAvAsasayasahassA pnnnnttaa| u. gautama! (AmAM) batrIsa lAkha vimAnAvAsa kahyA pa. te NaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA? u. goyamA ! saMkhejjavitthaDA vi. asaMkhejjavitthaDA vi| pa. sohamme NaM bhaMte ! kappe battIsAe vimANAvAsa sayasahassesusaMkhejjavitthaDesu vimANesu egasamaeNaM vevaphA saudazna tevA 3varnaMti ? kevaiyA teulessA uvavajjaMti ? u. goyamA! evaM jahA joisiyANaM tiNNi gamA taheva bhANiyabbA, NavaraM-tisu vi saMkhejjA bhANiyavvA / ohinANI ohidaMsaNI ya cyaaveyvaa| sesaM taM cev| asaMkhejjavitthaDesu evaM ceva tiNNi gamA, pra. bhaMte ! te vimAnAvAsa saMkhyAta vistAravALA che ke asaMkhyAta vistAravALA che ? u. gautama ! te saMkhyAta vistAravALA paNa che ane asaMkhyAta vistAravALA paNa che. pra. bhaMte ! saudharma kalpanA batrIsa lAkha vimAnA vAsomAMthI saMkhyAta yojana vistAravALA vimAnomAM eka samayamAM keTalA saudharmadeva utpanna thAya che ? tathA keTalA tejovezyAvALA saudharmadeva utpanna thAya che ? u. gautama ! je pramANe jayotiSka devonAM viSayamAM (utpAda, udvartana ane sattAnA) traNa AlApaka kahyA te pramANe ahIM paNa traNa Alapaka kahevA joIe. vizeSa : traNeya AlApakomAM saMkhyAta' pATha kahevo joIe. avadhijJAnI- avadhidarzanInuM cyavana' paNa kahevuM joIe. zeSa badhuM varNana pUrvavata jANavuM joIe. asaMkhyAta yojana vistRta saudharma-vimAnAvAsonAM viSayamAM paNa A pramANe traNeya AlApaka kahevA joIe. vizeSa: AmAM traNeya AlApakomAM asaMkhyAta" nAM badale "asaMkhyAta" kahevA joIe. paraMtu avadhijJAnI ane avadhidarzanI saMkhyAta" ja cyavana kare che. zeSa badhu varNana pUrvavata che. je pramANe saudharma devalokanAM viSayamAM cha AlApaka kahyA, te pramANe IzAna devalokanAM viSayamAM paNa (saMkhyAtanAM traNa ane asaMkhyAtanAM traNa) e kula cha AlApaka kahevA joIe. sanakumAra devalokanAM viSayamAM paNa A pramANe jANavuM joIe. vizeSa utpatti ane sattAmAM strIvedaka kahevuM na joIe. ahIM traNeya AlApakomAM asaMjJI pATha kahevo na joIe. zeSa badhu varNana pUrvavata samajavuM joIe. NavaraM-tisu vi gamaesu asaMkhejjA bhANiyabvA / ohinANI ohidaMsaNI ya saMkhejjA cayaMti, sesaM taM cev| evaM jahA sohamme vattavvayA bhaNiyA tahA IsANe vi cha gamagA bhaanniybbaa| saNaMkumAre evaM ghev| NavaraM-itthivedagA uvavajjatesu paNNattesu ya na bhaNNaMti, asaNNI tisu vi gamaesu na bhaNNaMti / sesaM taM cev| Page #713 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2042 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM jahA sahassAre, nANattaM vimANesu, lessAsu ya / sesaM taM cev| pa. ANaya-pANaesuNaM bhaMte ! kappesu kevaiyA vimANA vAsasayA paNNattA? u. goyamA ! cattAri vimANAvAsasayA pnnnnttaa| pa. teNaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA? 3. goyama ! saMggavityA vi. saMvembavityA vinA evaM saMkhejjavitthaDesa tiNNi gamagA jahA shssaare| asaMkhejjavitthaDesu uvavajjatesu ya cayaMtesu ya evaM ceva saMkhejjA bhANiyabvA, paNNattesu asNkhejjaa| A pramANe sahastrAra sudhInAM saMbaMdhamAM kahevuM joIe. ahIM aMtara vimAnonI saMkhyA ane vezyAnAM viSayamAM che. zeSa badhu varNana pUrvavata che. pra. bhaMte ! Anata-prANata devalokamAM keTalA so vimAnAvAsa kahyA che ? u. gautama ! cAra so vimAnAvAsa kahyA che. pra. bhaMte! te (vimAnAvAsa) saMkhyAta-yojana vistAra vALA che ke asaMkhyAta-yojana vistAravALA che ? u. gautama ! te saMkhyAta yojana vistAravALA paNa che ane asaMkhyAta yojana vistAravALA paNa che. saMkhyAta yojana vistAravALA vimAnAvAsonAM viSayamAM sahastrAra devalokanAM samAna traNa AlApaka kahevA joIe. asaMkhyAta yojana vistAravALA vimAnomAM utpAda ane cyavananAM viSayamAM saMkhyAta" kahevuM joIe ane "sattA" mAM asaMkhyAta kahevuM joIe. vizeSa : noindriyopayukta, anantaropapannaka, anantarAvagADha, anantarAhAraka ane anantaraparyAptaka. e pAMce jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAta kahyA che. zeSa anya pada badhA asaMkhyAta kahevA joIe. je pramANe Anata ane prANatanAM viSayamAM kahyuM, te pramANe AraNa ane azruta kalpanAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. vimAnonI saMkhyAmAM aMtara che. A pramANe nava raiveyaka devalokanAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. pra. bhaMte ! anuttara vimAna keTalA kahyA che ? u. gautama ! anuttara vimAna pAMca kahyA che. pra. bhaMte! te (anuttara vimAnI saMkhyAta yojana vistAra vALA che ke asaMkhyAta yojana vistAravALA che ? u. gautama ! temAMthI eka saMkhyAta yojana vistAravALo che ane (cAra) asaMkhyAta yojana vistAravALA che. NavaraM-noiMdiyovauttA, aNaMtovavannagA, aNaMtarogADhagA, aNaMtarAhAragA, aNaMtarapajjattagA ya, eesiM jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA pnnnnttaa| sesA asaMkhejjA bhaanniybvaa| AraNa'ccuesu evaM jahA ANaya-pANaesu, nANattaM vimaannesu| evaM gevejjagA vi| pa. kai NaM bhaMte ! aNuttaravimANA paNNattA ? 3. nayama ! jra sattaratimAT [ttA | pa. teNaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA, asaMkhejjavitthaDA? u. goyamA! saMkhejjavitthaDe ya, asaMkhejjavitthaDA y| Page #714 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2043 5. paMratu i aMte ! majuttaravimAsu saMvevitthare pra. bhaMte ! pAMca anuttara vimAnomAMthI saMkhyAta yojana vimANe egasamaeNaM kevaiyA aNuttarovavAiyA devA vistAravALA vimAnamAM eka samayamAM keTalA uvavajjati ? anuttaropapAtika deva utpanna thAya che ? kevaiyA sukkalessA uvavajjati ? (temAMthI) keTalA zuklalazI utpanna thAya che ? -jAva- kevaiyA aNAgArovauttA uvavajjati ? -vAva- keTalA anAkAropayoga yukta utpanna thAya che ? u. goyamA! paMcasuNaM aNuttaravimANesa saMkhejjavitthaDe u. gautama ! pAMca anuttara vimAnomAMthI saMkhyAta aNuttaravimANe ega samaeNaM, yojana vistAravALA (savarthasiddhanAmanA) anuttara-vimAnamAM eka samayamAM, jahaNNeNaM ekko vA, do vA, tiNNi vA, jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM saMkhejjA aNuttarovavAiyA devA uvavajjati / utkRSTa saMkhyAta anuttaropapAtika deva utpanna thAya che. evaM jahA gevejjavimANesu saMkhejjavitthaDesu / je pramANe saMkhyAta yojana vistRta raiveyaka vimAnono viSayamAM kahyuM te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. NavaraM-kaNhapakkhiyA, abhavasiddhiyA, tisuannANesu vizeSa : kRSNapAkSika, abhavasiddhika tathA traNa ee na uvavajjaMti, na cayaMti, na vi paNNattaesa ajJAnavALA jIva ahIM utpanna thatA nathI ane mALiyA ! cyavana paNa karatA nathI tathA sattAmAM paNa AnuM varNana karavuM na joIe. acarimA vi khoDijjati-jAva-saMkhejjA carimA A pramANe (traNe AlApakomAM) "acarama" no niSedha karavo joIe -yAvata- saMkhyAta carama kahyA che. sesaM taM cev| zeSa badhu varNana pUrvavata samajavuM joIe. asaMkhejjavitthaDesu vi ee na bhaNNaMti, asaMkhyAta yojana vistAravALA cAra anuttara vimAnomAM e (kRSNapAkSika Adi) kahyA nathI. Navare-acarimA asthi / vizeSa : A asaMkhyAta yojanavALA anuttara vimAnomAM acarama jIva paNa hoya che. sesaM jahA gevejjaemu asaMkhejjavitthaDesu -jAva zepa je pramANe asaMkhyAta yojana vistRta raiveyaka asaMkhejjA acarimA pnnnnttaa| vimAnonAM viSayamAM kahyuM te pramANe asaMkhyAta - vicA. sa. 23, 3. 2, 3. 22-24 acarama jIva che tyAM sudhI kahevuM joIe. 40. RevNu mAnavamAve+thayA 3vavA - 40. covIsa deDakomAM AtmApakramanI apekSAe upapAtaubttttnn parUvaNaM uddavartananuM prarupaNa : 1. 2 anerA maM!jiMbovameviDavavanaMti, pra. 61, bhaMte ! zuM nairayika jIva AtmopakramathI parovakkameNaM uvavajjaMti, nirUvakkameNaM uvavajjati? utpanna thAya che, paropakramathI utpanna thAya che ke nirupakramathI utpanna thAya che ? u. goyamA! AovakkameNa vi uvavajjati.parovakkameNa gautama ! te AtmopakramathI paNa utpanna thAya che. vi uvavajjaMti, nirUvakkameNa vi uvavajjati / paropakramathI paNa utpanna thAya che ane nirupakramathI paNa utpanna thAya che. Page #715 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2044 dravyAnuyoga bhAga-3 huM 2-24. parva -Mvi- reNiyA da. 2-24. A pramANe vaimAnika sudhI kahevuM joIe. 1. DhuM nerA, maMta! viMga vimevi3vati, pra. 6.1, bhaMte ! zuM nairayika AtmopakramathI udvartana parovakkameNaM ubaTati, nirUvakkameNaM ucaTati? kare (mare) che, paropakramathI udvartana kare che ke nirupakramathI udvartana kare che ? u. goyamA ! no AovakkameNaM ubvaTaMti, no u. gautama ! te AtmopakramathI ane paropakramathI parovakkameNaM ubvaTaMti, niruvakkameNaM ubaTeti / udvartana karatA nathI. paraMtu nirupakramathI udvartana kare che. 82-2 parva mayurakumAra -gAva- LiyakumAra / di.2-11. A pramANe asurakumArothI svanitakumAro sudhI kahevuM joIe. 8. 22-26. kudaviAyA -jhAva- majussA tiyuM 6.12-21. pRthvIkAyikothI laIne manuSyo sudhI ubvtteNti| (uparyukta) traNe upakramothI uddavartana kare che. huM 22-24. sesa nA nera, di.22-24. zeSa badhA jIvonuM uddavartana nairayikomAM samAna kahevuM joIe. NavaraM-joisiyA, vemANiyA cyNti| vizeSa : jyotiSka ane vaimAnika devonAM mATe -viyA. sa. 20, 3. ? , mu. 7-12 (uvartananAM badale) cyavana kahevuM joIe. - 42, vIrabhu gADI vevathayA uvAca-vaLa 41. covIsa daMDakomAM AtmaRddhinI apekSAe upapAtapruuvnnN uddavartananuM prarupaNa : 1. 2 , nara paf maMta! {i Dhag3vavanaMti, pra. .1, aMte ! zuM nairayika jIva AtmaRddhithI utpanna pariDDhIe uvavajjati? thAya che ke para-RddhithI utpanna thAya che ? u. goyamA ! AiDDhIe uvavajjaMti, no pariDDhIe gautama ! te AtmaRddhithI utpanna thAya che, para3varnaMti . Rddhi utpanna thatA nathI. huM 2-24. purva -narvi-mALiyA da. ra-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. . 8 ne i maMte ! hiMmatrIjI 3vati, pra. 6.1, bhaMte ! zuM nairayika jIva AtmaRddhithI udvartana pariDDhIe uvvaTeMti ? kare ke para-RddhithI udvartana kare (mare) che ? u. goyamA ! AiDDhIe uvaTaMti, no pariDDhIe u. gautama ! te AtmaRddhithI udvartana kare che, paraMtu ubvttNti| para-RddhithI uddavartana karatA nathI. 8. 2-24. pve -khAva-mALiyA da2-24. A pramANe vaimAniko sudhI kahevuM joIe. NavaraM-joisiya-vemANiyA cayaMtIti abhilaavo| vizeSa : jyotiSka ane vaimAnika devonAM mATe - vi. sa. 20, 3. 20, su. 23-16 (udvartananAM badale) cyavana kahevuM joIe. 42. 13mu gAyavAvethA vavAya- 42. covIsa daMDakomAM AtmakarmanI apekSAe u5pAtapruuvnnN uddavartananuM prarupaNa : pa. daM. 1. neraiyA NaM bhaMte! kiM AyakammuNA uvavajjaMti, pra. 8,1, bhaMte ! nairayika jIva potAnA karmathI utpanna gharamukha savavapnati ? thAya che ke parakarmathI utpanna thAya che ? u. goyamA ! AyakammuNA uvavajjati, no parakammuNA u. gautama ! te potAnA karmathI utpanna thAya che, uvvjjti| - parakarmathI utpanna thatA nathI. Page #716 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2045 Dha. 2-24, parva -gAva- temanA 6. 2-24. A pramANe vaimAniko sudhI upapAta kahevo joIe. DhaM. 2-24. pve 3 me viA 8.1-24. A pramANe uddavartananAM mATe paNa - viyA, sa, 20, 3. 20, mu. 27-11 badhA daMDaka kahevA joIe. 43. vIsarepaNu jorAvasthA uvAca-vana 43. covIsa daMDakomAM prayoganI apekSAe upapAta-udvartananuM parUvaNaM prarupaNa : g, se. .nera maMta:viMgathaMyof3vavarnaMti. pra. 6.1, bhaMte ! nairayika jIva AtmaprayogathI utpanna parappayogeNaM uvavajjati ? thAya che ke para prayogathI utpanna thAya che ? u. goyamA! AyappayogeNaM uvavajjaMti, noparappayogeNaM u. gautama ! te AtmaprayogathI utpanna thAya che, uvvjjti| paraprayogathI utpanna thatA nathI. TuM. 2-24, parva -Mvi- nALiyo da.2-24. A pramANe vaimAniko sudhI upapAta kahevo joIe. TuM. kR-24, uM va8T soliA 6.1-24. A pramANe uddavartanAnAM mATe paNa - vicA. sa. 20, 3. 20, 6. 20-22 badhA daMDaka kahevA joIe. 44. DAthI mUyAta hatyarAyA vagara hava- 44. hastirAja udAyI ane bhUtAnaMdanAM utpAda-udvartananuM prarupaNa : . hAthI je aMte ! sthirIyA gohiMto mavitAM pra. bhaMte ! udAyI hastirAja kaMI gatithI nIkaLIne uvvaTTittA udAyi hatthirAyattAe uvavaNNe ? sIdhA udAyI hastirAjanAM rUpamAM utpanna thayela che ? u. goyamA ! asurakUmArehiMto devehiMto aNaMtaraM u. gautama ! te asurakumAra devomAMthI marIne sIdhA ubvaTTittA udAyi hatthirAyattAe uvvnnnne| ahIM udAyI hastirAjanAM rUpamAM utpanna thayela che. pa. udAyI NaM bhaMte! hatthirAyA kAlamAse kAlaM kiccA bhaMte ! udAyI hastirAja kALamAsamAM kALa karIne kahiM gacchihii ? kahiM uvavajjihii ? kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze ? 3. goyama!rUmase racana[maggDhavI DosA- u. gautama! te ahIMthI kALa karIne eka sAgaropamanI garovamaThiIyaMsi naragaMsi neraiyattAe uvvjjihii| utkRSTa sthitivALA A ratnaprabhA pRthvInAM narakAvAsamAM nairayika rUpamAM utpanna thaze. pa. se NaM bhaMte ! kaohiMto aNaMtaraM ubaTTittA kahiM pra. bhaMte ! te vagara koI aMtaranAM (A ratnaprabhA gacchihii ? kahiM uvavajjihii ? pRthvIthI nIkaLIne kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze ? 3. yama ! mahAvide vAre sinnihi -nAva- u. gautama ! te mahAvideha kSetramAM janma laIne siddha savvadukkhANamaMtaM kaahii| thaze -vAva- sarva duHkhono aMta karaze. pa. bhUyANaMde NaM bhaMte ! hatthirAyA kaohiMto aNaMtaraM pra. bhaMte ! bhUtAnaMda hastirAja kaMI gatithI nIkaLIne uvaTTittA bhUyANaMde hatthirAyattAe uvavaNNe? sIdhA bhUtAnaMda hastirAjanAM rUpamAM utpanna thayela che ? u. goyamA! evaM jaheva udAyI-jAva-savvadukkhANamaMtaM u. gautama ! udAyI hastirAjanA varNananAM samAna kaahii| bhUtAnaMda hastirAjanAM mATe paNa badhA duHkhono - viyA, sa. 17, 3. ?, mu. 4-7. aMta karaze tyAM sudhI varNana karavuM joIe. Page #717 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2046 dravyAnuyoga bhAga-3 45. cauvIsadaNDaesu bhaviyadavva neraiyAitta parUvaNaM- 45. covIsa daMDakomAM bhavya dravya nairayikatvAdinuM prarupaNa : T. te 2. tyi aMte ! maviyatranerA ? pra. 6.1, bhaMte ! zuM bhavyadravya (bhAvi) nairayika bhavya-dravya nairayika che ? 3. daMtA, mocamA ! atyi | u. hA, gautama ! che. 1. se vevi maMte ! pUrva yu pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - viyatranerA, mavizvane ?" bhavyadravya-nairayika-bhavyadravya-nairayika che ?" u. goyamA ! je bhavie paMceMdiya-tirikkhajoNie vA, u. gautama! je koI paMcendriya - tiryaMcayonika ke manuSya maNusse vA neraiesu uvvjjitte| (bhaviSyamAM) nairayikomAM utpanna thavAne yogya che te bhavya-dravya nairayika che. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "bhaviyadabvaneraiyA, bhaviyadabvaneraiyA / " bhavyadravya nairayika-bhavyadravya nairayika che." huM 2-26. vaM nava-niyamarALa / 6. 2-11. A pramANe svanitakumAro sudhI jANavuM joIe. v 2 22, asthi nuM maMta! maviyatrapUDhaviyA , pra. 6.12. bhaMte ! zuM bhavyadravya- pRthvIkAyika-bhavya bhaviyadavyapuDhavikAiyA ? dravya pRthvIkAyika che ? 3. daMtA, mA! malyiA u. hA, gautama ! te evuM ja che. 1. seve maMte ! parva 36 pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "bhaviyadavvapuDhavikAiyA, bhaviyadavapuDhavikAiyA?" "bhavyadravya- pRthvIkAyika- bhavya dravya pRthvIkAyika u. goyamA ! je bhavie tirikkhajoNie vA, maNusse vA, deve vA puDhavikAiesu uvavajjittae / se teNaThaNaM goyamA ! evaM vuccai"bhaviyadavyapuDhavikAiyA, bhviydvypuddhvikaaiyaa|" daM, 13, 16. AukAiya-vaNassaikAiyANaM evaM cev| hR. 24, 25, 27-11. te vAra-veji -joti - cauridiyANa ya je bhavie tirikkhajoNie vA, maNusse vA uvavajjittae se bhaviyadabba teu-vAubeiMdiya-teiMdiya curidiyaa| u. gautama! je tiryaMcayonika, manuSya ke deva pRthvIkA yikomAM utpanna thavAne yogya che te bhavya-dravyapRthvIkAyika che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "bhavya dravya pRthvIkAyika-bhavya dravyapRthvIkAyika che." 8.13,16. A pramANe aprakAyika ane vanaspatikAyikano viSayamAM samajavuM joIe. 8.14,15,17-19. agnikAya, vAyukAya, beIndriya, treIndriya ane caherendriya paryAyamAM je koI tiryaMca ke manuSya utpanna thavAne yogya hoya che te bhavya-dravya-agni, vAyu, beIndriya, treIndriya ane caundriya bhavya dravya kahevAya che. 6. 20. je koI nairayika, tiryaMcayonika, manuSya ke deva athavA paMcendriya tiryaMcayonika jIva paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavAne yogya hoya che te bhavya-dravya-paMcendriya- tiryaMcayonika kahevAya che. 6.21. A pramANe manuSyonAM mATe paNa kahevuM joIe. daM. 20.paMceMdiya-tirikkhajoNiyANaMjebhavie neraie vA, tirikkhajoNie vA, maNussevA, devevApaMceMdiyatirikkhajoNiesu uvavajjittae se bhaviyadavva paMceMdiya tirikkhjonniyaa| 8. 22. parva majussAna vize Page #718 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 3. 22-24. vALamaMtara-khosiya-vemALiyALa jahA neraiyA / viyA. sa. 28, 3. 2, su. 2 46. cauvIsadaMDaesu siddhesu ya kaisaMciyAi parUvaNaM - 1. OM . terA [ aMte ! saMviyA, asaMdhiyA, avattavvagasaMciyA ? 3. goyamA! teDyA maMdhiyAvi, asaMviyAni, avattavvagasaMciyA vi / pa. te veLaTyuAM aMte ! vaM vunnarU terA maMtriyAvi, asaMviyAvi, avattanagsNciyaa vi ? u. goyamA ! je NaM neraiyA saMkhejjaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti te NaM neraiyA kaisaMciyA, jeneraiyA asaMkhejjaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti te NaM neraiyA akaisaMciyA, jeneraiyA ekkaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti te NaM neraiyA avattavvagasaMciyA, se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai "nerayA saMciyA vi" OM. 2-11. vaM ganuranArA -khAva- thaLiyamArA | maMttiyAvi, JajJasaMdhiyAvi, avattana 6. ra, puvidhAyAAM maMte ! visaMviyA akaisaMciyA, avattavvagasaMciyA ? 3. goyamA! puvidhADyAnosaMviyA, asaMviyA, no avattavvagasaMciyA / 6. me veLaoAM maMte ! vaM vunnara "puviAyA no saMviyA, asaMviyA, no avattavvagasaMciyA ? u. goyamA ! puDhavikAiyA asaMkhejjaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai "puviAyA no saMviyA, asaMdhiyA, no avattavvagasaMciyA / 46. 6.22-24. vANavyaMtara jyotiSka ane vaimAnikonAM viSayamAM naiyikonA samAna samajavuM joIe. 2047 covIsa daMDako ane siddhomA katisaMcitAdinuM prarupaNa : pra. daM.1. bhaMte ! zuM naiyika katisaMcita che, akatisaMcita che ke avaktavyasaMcita che ? u. gautama ! naiyika katisaMcita paNa che, akatisaMcita paNa che ane avaktavya saMcita paNa che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "naiyika katisaMcita paNa che, akatisaMcita paNa che ane avaktavya saMcita paNa che ?" u. gautama ! je naiyika (narakagatimAM eka sAthe) saMkhyAta praveza kare che arthAt utpanna thAya che te nairiyaka katisaMcita che. je nairiyaka (eka sAthe) asaMkhyAta praveza kare che te naiyika atisaMcita che. je naiyika eka-eka karIne praveza kare che te naiyika avaktavya saMcita che. eTalA mATe gautama ! evuM kahevAya che ke - naiyika katisaMcita paNa che, akatisaMcita paNa che ane avaktavya saMcita paNa che. naM.2-11. A pramANe asurakumArothI stanitakumAro sudhI jANavuM joIe. pra. 6.12, bhaMte ! zuM pRthvIkAyika katisaMcita che, akatisaMcita che ke avaktavyasaMcita che ? u. gautama ! pRthvIkAyika jIva katisaMcita ane avaktavyasaMcita hotA nathI, paNa akatisaMcita hoya che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "pRthvIkAyika jIva katisaMcita ane avaktavya saMcita hotA nathI, paNa akatisaMcita hoya che ? u. gautama ! pRthvIkAyika jIva (eka sAthe) asaMkhyAta rUpamAM praveza kare che arthAt utpanna thAya che. eTalA mATe gautama ! evuM kahevAya che - "pRthvIkAyika jIva katisaMcita ane avaktavya saMcita hotA nathI, paNa akatisaMcita hoya che. For Private Personal Use Only Page #719 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2048 dravyAnuyoga bhAga-3 8. 23-6 6. I - navi- vAtsA / da, 13-16, A pramANe vanaspatikAyika sudhI jANavuM joIe. Dha. 27-24. sesi - reSiA nahIM da. 17-24. beIndriyathI vaimAniko sudhI nairayikonI neriyaa| samAna jANavuM joIe. p. siddhAM maMte ! #i pharnAviyA, maphaviyA, pra. bhaMte ! zuM siddha katisaMcita che, ekatisaMcita che avattavvagasaMciyA ? ke avaktavya saMcita che ? u. goyamA ! siddhA kaisaMciyA. no akaisaMciyA. u. gautama ! siddha katisaMcita ane avaktavya saMcita avttvvgsNciyaa| hoya che paNa ekatisaMcita hotA nathI. pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "siddhA kai saMciyA, no akaisaMciyA, avattabva "siddha katisaMcita ane avaktavyasaMcita hoya che, saMciyA paNa akatisaMcita hotA nathI." u. goyamA ! je NaM siddhA saMkhejjaeNaM pavesaNaeNaM u. gautama ! je siddha saMkhyAta pravezanakathI praveza kare pavisaMti te NaM siddhA kaisaMciyA, che te siddha katisaMcita che. je NaM siddhA ekkaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti te NaM je siddha eka - eka karIne praveza kare che te siddha siddhA avttvvgsNciyaa| avaktavyasaMcita che. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai eTalA mATe gautama ! evuM kahevAya che ke - "siddhA kaisaMciyA, no akaisaMciyA. siddha katisaMcita ane avaktavyasaMcita hoya che, avattavvagasaMciyA vi|" paNa akatisaMcita hotA nathI." - vi. sa. 20, 3. 20, su. 23-28 47. vIsAvA siddhA ja rUpiyA visi8 47. kati saMcitAdi viziSTa covIsa daMDaka ane siddhonuM alpa appabahutta bahutva : pa. eesi NaM bhaMte ! neraiyANaM 1. kaisaMciyANaM, pra. bhaMte ! A 1. katisaMcita, 2. akatisaMcita ane 2. akaisaMciyANaM, 3. avattavvagasaMciyANa ya kayare 3. avaktavya saMcita nairayikomAMthI koNa konAthI kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA vA? alpa -vAva- vizeSAdhika che ? 3. yama! 6. saMvatyovAnerA navattavAviyA, u. gautama ! 1, badhAthI alpa avaktavya saMcita nairayika che. 2. rUTsaviyA saMvekjhAnA, 2. (tenAthI) katisaMcita nairayika saMkhyAtaguNA che. rU. vasaMviyA asaMvembaTUTTI 3. (tenAthI) akatisaMcita narayika asaMkhyAta guNA che. evaM egidiyavajjANaM-jAva-vemANiyANaMappAbahugaM A pramANe ekendriyone choDIne vaimAniko sudhI egidiyANaM nathi appAbahugaM / alpabadutva kahevuM joIe. ekendriyono alpabadutva nathI. pa. eesi NaM bhaMte ! siddhANaM kaisaMciyANaM avattavvaga- pra. bhaMte ! katisaMcita ane avaktavya saMcita siddhomAM saMciyANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva koNa konAthI alpa -vAva- vizeSAdhika che ? visesAhiyA vA? 2. TAI. . , 3. 2, se. 26 Page #720 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2049 3. gayA ! 2. savaMtyovA siddhAM phasaMciya | 2. avanavAviyA saMnnaJT | - vicA. sa. 20, 3. ? , mu. 26-2? 48 nI sihelu ca cha samangiyAda uva- g, re 2. nera ane aMte ! vuiM chahsamanniyA, no chakkasamajjiyA, chakkeNa ya no chakkeNa ya samajjiyA, chakkehiM samajjiyA, chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyA? u. goyamA ! neraiyA chakkasamajjiyA vi, no chakkasama jjiyA vi, chakkeNa ya no chakkeNa ya samajjiyA vi, chakkehiM sammajjiyA vi, chakkehi ya no chakkeNa ya samajjiyA vi| pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai "neraiyA chakkasamajjiyA vi-jAva-chakkehi ya no chakkeNa ya samajjiyA vi?" u. u. goyamA ! 1. je NaM neraiyA chakkaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti, te NaM neraiyA chkksmjjiyaa| u. gautama ! 1. badhAthI alpa katisaMcita siddha che. 2. (tenAthI) avaktavyasaMcita siddha saMkhyAta guNA che. 48. covIsa deDako ane siddhomAM paka samarjitAdinuM prANa : pra. 6.1, bhaMte ! zuM nairayika 1, parka-samarjIta che. 2. noSaka samarjIta che, 3. (eka) paddha ane noSaka-samarjIta che, 4. (aneka) parka samarjita che ke 5. aneka Saka samarjita ane eka noparka samarjIta che ? u. gautama ! nairayika- 1, parka-samarjIta paNa che, 2. norka-samajIta paNa che, 3, eka paddha ane ekano paka-samarjIta paNa che, 4. aneka parkasamarjIta paNa che ane 5. aneka paddha samarjIta tathA eka no paka-samajIta paNa che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "nairayika paddha-samarjIta paNa che -yAvatu- aneka parka-samarjIta tathA eka no paka-samarjita paNa che ?" gautama ! 1, je nairayika (eka samayamAM eka sAthe) chanI saMkhyAmAM praveza kare che, te nairayika parkasamarjIta kahevAya che." 2. je nairayika (eka sAthe) jaghanya eka, be ke traNa utkRSTa pAMcanI saMkhyAmAM praveza kare che, te nairayika no parka-samarjIta kahevAya che." 3. je nairayika eka Saka saMkhyAthI ane anya jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa pAMcanI saMkhyAmAM praveza kare che. te nairayika parka ane no parka-samarjIta kahevAya che." 4. je nairayika aneka parla saMkhyAmAM praveza kare che te nairayika aneka paka samarjIta kahevAya che.' 5. je nairayika aneka paka saMkhyAthI ane jaghanya eka be ke traNa ane utkRSTa pAMcanI saMkhyAmAM praveza kare che, te nairayika aneka paka ane eka no parka samarjata" kahevAya che." mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - nairayika SaTaka samarjita paNa che -pAvata- aneka parka ane eka noSaka-samarjita paNa che. 6. 2-11. A pramANe asurakumArothI svanitakumAro sudhI kahevuM joIe. 2. je NaM neraiyA jahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM paMcaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti, te NaM neraiyA no chkksmjjiyaa| 3. je NaM neraiyA egeNaM chakkaeNaM, anneNa ya jahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM paMcaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti te NaM neraiyA chakkeNa ya no chakkeNa ya smjjiyaa| 4. jeNaM neraiyA'NegehiM chakkaehiM pavisaMti te NaM neraiyA chakkehiM smjjiyaa| 5. je NaM neraiyA'NegehiM chakkaehiM, anneNa ya jahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM paMcaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti te NaM neraiyA chakkehiM ya no chakkeNa ya smjjiyaa| se teNaTTeNaM goyamA ! eva vuccai"neraiyA chakkasamajjiyA -jAva- chakkehi ya no chakkeNa ya samajjiyA vi|" 8. -26. pagaluramA -gAva- thAkumArI Page #721 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2050 6. daM. 12. puDhavikAiyA NaM bhaMte ! chakkasamajjiyA - jAva- chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyA ? 3. goyamA ! puvADyA no chasamajjiyA, nochakkasamajjiyA, no chakkeNa ya nochakkeNa ya samajjiyA, chakkehiM samajjiyA vi, chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyA vi / 6. se keNaTTheNaM bhaMte ! evaM vuccai"puDhavikAiyA no chakka samajjiyA - jAva- chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyA ?" u. goyamA ! 1. je NaM puDhavikAiyA'NegehiM chakkaehiM pavesaNagaM pavisaMti, te NaM puDhavikAiyA chakkehiM samajjiyA / 2. je NaM puDhavikAiyA'NegehiM chakkaehiM ya jahaneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tihiM vA, ukkoseNaM paMcaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti te NaM puDhavikAiyA chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyA / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai"puDhavikAiyA no chakkasamajjiyA - jAva - chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyA / " a. 12-16. vaeN -khAva- vaLasADyaT | OM, 27-24, veniyA -khAva- temALiyA / siddhA jahA neraiyA / . . . pati jaM maMte! neracALa chu. chAsamagniyaannN, 2. no chakkasamajjiyANaM, 3. chakkeNa ya no chakkeNa ya samajjiyANaM, 4. chakkehiM samajjiyANaM, v. chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyANa ya kayare kayarehiMto appA vA jAva visesAhiyA vA ? dravyAnuyoga bhAga-3 pra. daM.12, bhaMte ! zuM pRthvIkAyika jIva SaTka-samarjIta che -yAva- aneka SaTka samarjIta ane eka no SaTka samarjIta che ? u. gautama ! pRthvIkAyika jIva SaTka- samarjita nathI. no SaTka- samarthita nathI ane eka SaTka ane eka no SaTka- samarjIta paNa nathI paraMtu aneka SaTkasamarjIta che tathA aneka SaTka ane eka no SaTkasamarjIta paNa che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "pRthvIkAyika jIva SaTka samarjIta nathI -yAvaaneka SaTka ane eka no SaTsa samarjIta paNa che ? u. gautama ! 1. je pRthvIkAyika jIva aneka SaTkathI praveza kare che te pRthvIkAyika aneka SaTkasamarjIta che. 2. je pRthvIkAyika aneka SaTkathI tathA jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa pAMca saMkhyAmAM praveza kare che te pRthvIkAyika aneka SaTka ane eka no SaTka-samarjIta kahevAya che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "pRthvIkAyika jIva SaTka samarjIta nathI -yAvaaneka SaTka ane eka no SaTka samarjIta che." 6.13-16. A pramANe vanaspatikAyiko sudhI samajavuM joIe. - viyA. sa. 20, 3. 20, mu. 22-26 46. jIva samandriyAvitti dhaDavIsa TUMDALasiddhALa 249,SaTka samarjItAdi viziSTa covIsa daMDako ane siddhomAM appabahuttaM alpabahutva H 6.17-24. A pramANe beindriyathI vaimAniko sudhI pUrvavat kahevuM joIe. siddhonuM varNana nairayikonAM samAna che. pra. daM.1, bhaMte ! A 1. SaTka samarjIta, 2. no SaTka-samarjIta, 3. eka SaTka ane eka no SaTka- samarjIta, 4. aneka SaTka-samarjIta tathA pa. aneka SaTka ane eka no SaTka-samarjIta naiyikomAM koNa konAthI alpa -yAvatvizeSAdhika che ? For Private Personal Use Only Page #722 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2051 3. yama! . saMvatsova terA isanniyA, 2. no chakkasamajjiyA saMkhejjaguNA, 3. chakkeNa ya no chakkeNa ya samajjiyA saMkhejjaguNA, 4. chakkehiM samajjiyA asaMkhejjaguNA, gautama ! 1. badhAthI ochA eka paTraka-samarjIta nairayika che, 2. (tenAthI) no paka- samarjIta nairayika saMkhyAtaguNA che. 3. (tenAthI) eka parka ane no parka-samarjIta nairayika saMkhyAtaguNA che, 4. (tenAthI) aneka parka-samajIta nairayika asaMkhyAtaguNA che. 5. (tenAthI) aneka parka ane eka no parka samarjIta nairayika saMkhyAtaguNA che. 8.2-11. A pramANe asarakArothI svanitakamAro sudhI alpabahatva kahevo joIe. 12. aMte! A aneka paka-samajIta ane aneka parka tathA eka no parka-samarjIta pRthvIkAyikomAM koNa-konAthI alpa -jAvata- vizeSAdhika che ? 5. chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyA sNkhejjgunnaa| . -26. vuiM galurakumAra-nava-niyamaTI pra. . 8 22. pati vi mete ! pUDhaviyA chardi samajjiyANaM, chakkehi ya no chakkeNa yasamajjiyANa ya kayare kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA va? u. goyamA ! 1. savvatthovA pUDhavikAiyA chakkehiM samajjiyA, 2. chakkehi ya no chakkeNa ya samajjiyA sNkhejjgunnaa| 8. zarU-2 6. purva -Mvi-va/sADavA gautama ! 1. badhAthI alpa aneka paka-samarjIta pRthvIkAyika che. 2. (tenAthI) aneka parka ane eka no SakasamarjIta pRthvIkAyika saMkhyAtaguNA che. 6.13-16. A pramANe vanaspatikAyiko sudhI jANavuM joIe. 8.17-24. beIndriyothI vaimAniko sudhInuM alpabahatva nairayikonAM samAna jANavuM joIe. pra. bhaMte! A parka-samarjIta, no paka samarjIta cAvata aneka SaTraka ane eka no SaTka- samarjIta siddhomAM koNa-konAthI alpa yAvata- vizeSAdhika che ? daM. 17-24. beiMdiyANaM-jAva-vemANiyANaM jahA neriyaannN| pa. eesi NaM bhaMte ! siddhANaM chakkasamajjiyANaM, no chakkasammajjiyANaM-jAva- chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyANa ya kayare kayarehiMto appA vA -LAva- vise sAdiyA vA? u. goyamA ! 1. savvatthovA siddhA chakkehiM ya no chakkeNa ya samajjiyA, 2. chakkehiM samajjiyA saMkhejjaguNA, 3.chakkeNa yanochakkeNa ya samajjiyA saMkhejjaguNA, gautama ! 1. aneka 5rka ane eka no parka samajIta siddha badhAthI alpa che. 2. (tenAthI)aneka paka-samajIta siddha saMkhyAta guNA che. 3. (tenAthI) eka Traka ane no parka-samarjIta siddha saMkhyAtaguNA che. 4. (tenAthI) paka samarjIta siddha saMkhyAtaguNA che. 5. (tenAthI) no paka-samarjIta siddha saMkhyAta guNA che. 4. chakkasamajjiyA saMkhejjaguNA, . no isamannA saMveknakuLaTI - vicA. sa. 20, 3. 20, mu. rU 7-42 Page #723 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2052 dravyAnuyoga bhAga-3 10. tharvavaMdagg simu vAra samanvayA - 50. covIsa deDako ane siddhomAM dvAdaza samajItAdinuM prarupaNa : . TUM . meraphathI nuM maMte ! kiM vArasa samanniyA, pra. 8.1. bhaMte ! nairayika jIva zuM dvAdaza-samarjIta che, no bArasa samajjiyA, no dvAdaza-samarjIta che. bArasaeNa ya no bArasaeNa ya samajjiyA, dvAdaza ane nodvAdaza-samarjIta che, bArasaehiM samajjiyA, aneka dvAdaza- samarjIta che, bArasaehiM ya no bArasaeNa ya samajjiyA ? ke aneka dvAdaza ane eka no dvAdaza-samarjIta che? goyamA ! neraiyA bArasa samajjiyA vi -jAva- u. gautama ! nairayika dvAdaza- samarjIta paNa che -yAvatabaarsehiN ya no bArasaeNa ya samajjiyA vi| aneka dvAdaza ane eka no dvAdaza-samajIta paNa che. pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "neraiyA bArasa samajjiyA-jAva-bArasaehiM ya no nairayika dvAdaza- samarjIta paNa che.-vAva- aneka bArasaeNa ya samajjiyA ?" dvAdaza ane ekano dvAdaza-samarjIta paNa che ?" u. goyamA!1.jeNaM neraiyA bArasaeNaM pavesaNaeNaM gautama ! 1, je nairayika (eka samayamAM eka sAthe) pavisaMti 'te NaM neraiyA bArasa smjjiyaa|' bAranI saMkhyAmAM praveza kare che. te nairayika dvAdaza samarjIta che.' 2. je NaM neraiyA jahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, 2. je nairayika jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa tIhiM vA, ukkoseNaM ekkArasaeNaM pavesaNaeNaM agiyAra sudhI praveza kare che, te nairayika no pavisaMti 'te NaM neraiyA no bArasa smjjiyaa|' dvAdaza-samarjIta che." 3. je NaM neraiyA bArasaeNaM anneNa ya jahanneNaM 3. je naiyika eka samayamAM bAra tathA jaghanya ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM eka, be ke traNa ane utkRSTa agiyAra sudhI praveza ekkArasaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti 'te NaM neraiyA kare che, te nairayika dvAdaza nodvAdaza-samarjIta che.' bArasaeNa ya no bArasaeNa ya smjjiyaa|' 4. jeNaM neraiyA'NegehiM bArasaehiM pavesaNaeNaM 4, je nairayika eka samayamAM aneka vAra-bAranI pavisaMti 'te NaM neraiyA bArasaehiM smjjiyaa|' saMkhyAmAM praveza kare che, te nairayika aneka dvAdaza samarjIta che.' 5. je NaM neraiyA'NegehiM bArasaehiM, anneNa ya 5. je nairayika eka samayamAM aneka vAra-bAranI jahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, saMkhyAmAM tathA jaghanya eka, be ke traNa ane ukkoseNaM ekkArasaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti 'te NaM utkRSTa agiyAra sudhI praveza kare che, te nairayika neraiyA bArasaehiM ya no bArasaeNa ya smjjiyaa|' aneka dvAdaza ane ekano dvAdaza-samarjIta che.' se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke"neriyaa bArasa samajjiyA vi-jAva-bArasaehiM ya nairayika dvAdaza-samarjIta paNa che -yAvata- aneka no bArasaeNa ya samajjiyA vi|" dvAdaza ane eka nodvAdaza-samarjIta paNa che. 2. 2-22. pagalurakumAra -nAka- thALayakumAra da. 2-11. A pramANe asurakumArothI svanitakumAro sudhI kahevuM joIe. pa. da.12.puDhavikAiyANaM bhaMte! kiMbArasa samajjiyA pra. 6.12. bhaMte ! pRthvIkAyika zuM dvAdaza-samarjIta -jAva-bArasaehiM ya no bArasaeNa ya samajjiyA? che -yAvata- aneka dvAdaza ane eka no dvAdaza samarjIta che ? Page #724 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2053 u. goyamA ! puDhavikAiyA no bArasa samajjiyA, u. gautama ! pRthvIkAyika na dvAdaza-samarjIta che, na nobArasa samajjiyA, no bArasaeNa ya nobArasaeNa nodvAdaza-samarjIta che ane na dvAdaza-samajIta no ya samajjiyA, bArasaehiM samajjiyA vi, bArasaehiM dvAdaza-samarjIta che, paraMtu aneka dvAdaza-samarjIta che ya no bArasaeNa ya samajjiyA vi| ane aneka dvAdaza ane eka nodvAdaza-samajIta che. pa. se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke"puddhvikaaiyaa no bArasa samajjiyA -jAva "pRthvIkAyika dvAdaza-samarjIta nathI cAlatu-aneka bArasaeNa ya no bArasaeNa ya samajjiyA vi?" dvAdaza ane eka nodvAdaza-samarjIta che?" u. goyamA!1.jeNaM puDhavikAiyA'NegehiM bArasaehiM u. gautama ! 1. je pRthvIkAyika jIva (eka samayamAM pavesaNagaM pavisaMti te NaM puDhavikAiyA bArasaehiM eka sAthe) aneka dvAdazanI saMkhyAmAM praveza kare che smjjiyaa| te pRthvIkAyika aneka dvAdaza-samarjIta che. 2. je NaM puDhavikAiyA'NegehiM bArasaehiM, anneNa 2. je pRthvIkAyika jIva aneka dvAdaza tathA jaghanya ya jahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, eka, be ke traNa ane ukkoseNaM ekkArasaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti utkRSTa agiyAra pravezathI praveza kare che, te pRthvI'te NaM puDhavikAiyA bArasaehiMya no bArasaeNa ya kAyika aneka dvAdaza ane eka no dvAdaza-samarjIta che.' smjjiyaa| se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "puDhavikAiyAno bArasa samajjiyA-jAva-bArasaeNa "pRthvIkAyika dvAdaza-samajIta nathI -pAvata-aneka ya no bArasaeNa ya samajjiyA vi" dvAdaza nodvAdaza-samajIta paNa che. huM 23-26gve -gAva- vAstava 6.13-16. A pramANe vanaspatikAyika sudhI AlApaka kahevA joIe. huM 23-24, reliyA -navi- mALiyA 8.17-24. beIndriya jIvothI vaimAniko sudhI A pramANe jANavuM joIe. siddhA jahA neriyaa| siddhonuM varNana narayikonAM samAna samajavuM joIe. - vicA. sa. 20, 3. 20, mu. 42-47 12 vAra samannayA visidR vasavaMdanA siddhA 2 51. dvAdaza samarzatAdi vizi covIsa daMDakonuM ane siddhonuM appavahuttaM alpabadutva : pa. eesiNaM bhaMte! neraiyANaM bArasa samajjiyANaM-jAva- pra. bhaMte ! A dvAdaza-samarjIta -vAva- aneka dvAdazabaarsehi ya no bArasaeNa ya samajjiyANa ya kayare ane eka no dvAdaza-samarjIta nairayikomAM koNakyrehiNto appA vA -jAva-visesAhiyA vA? konAthI alpa -jAvata- vizeSAdhika che ? u. goyamA! sabbehi appabahagaMjahAchakkasamajjiyANaM, u. gautama! je pramANe paka- samarjata Adi jIvono alpabahutva kahyo te pramANe dvAdaza-samajIta Adi badhA jIvonuM alpabadutva kahevo joIe. Navara-bArasAbhilAvo, vizeSa: "parka"nAM sthAnamAM dvAdaza" evo abhilApa karavo joIe. sesaM taM cev| zepa badhu pUrvavata che. - viya. sa. 20, 3. 20, mu. 48 Page #725 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2054 dravyAnuyoga bhAga-3 12. caDavIsadaMDanuM siddheyu ya purusotamapniyAH pavaLa- 52. covIsa daMDako ane siddhomAM coryAsI samarjItAdinuM prarupaNa : pa. . . nerayA nuM maMte ! viM chu. yusIsamajjiyA, 2. no culasIisamajjiyA, 3. culasIIe ya no culasIIe ya samajjiyA, 4. culasIIhiM samajjiyA, 5. culasIihi ya no culasIIe ya samajjiyA ? 3. goyamA ! neraDyA vulasIsanaSkriyA vi -khAvaculsiiiihiN ya no culasIIe ya samajjiyA vi / 5. se de maMte ! vaM muttva - "neraiyA culasIi samajjiyA vi - jAva - culasIIhiM ya no culasIIe samajjiyA vi ? u. goyamA ! 1. je NaM neraiyA culasIIeNaM pavesaNa e pavisaMti 'te NaM neraiyA culasIi samajjiyA / ' 2. je NaM neraiyA jahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM tesIi pavesaNaeNaM pavisaMti 'te NaM neraiyA no culasIi samajjiyA / ' 3. je NaM neraiyA culasIIeNaM anneNa ya jahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM tesIIeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti 'te NaM neraiyA culasIIe ya no culasIIe ya samajjiyA / ' 4. jeNaM neraiyA'NegehiM culasIIehiM pavesaNaeNaM pavisaMti 'te NaM neraiyA culasIIhiM samajjiyA / ' + jeNaM neraiyA'NehiM culasIIehiM anneNa ya jahanneNaM ekkeNa vA, hiMvA, tIhiM vA, . ukkoseNaM tesIyaraNaM pavesaNaeNaM pavisaMti 'te NaM neraiyA culasIIhiM ya no culasIIe ya samajjiyA / ' se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccai"neraiyA culasIisamajjiyA vi - jAva- culasIIhiM ya no culasIIe ya samajjiyA vi / " OM. 2-11. vaeN asuranArA -nAva- LiyajunArA pra. daM.1. bhaMte ! zuM nairayika jIva 1. coryAsI samarjIta che. 2. no coryAsI- samarjIta che, 3. coryAsInocoryAsI - samarjIta che, 4. aneka coryAsIsamarjIta che ke pa. aneka coryAsI ane eka nocoryAsI- samarjIta che ? u. gautama ! nairayika coryAsI- samarjIta paNa che -yAva- aneka coryAsI ane eka no coryAsIsamarjIta paNa che. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahavAya che ke - naiyika jIva coryAsI samarjIta paNa -yAvaaneka coryAsI no-coryAsI samarjIta paNa che ?" u. gautama ! 1. je nairayika (eka samayamAM eka sAthe) coryAsI (84) praveza (dvAra)thI praveza kare che, te naiyika coryAsI- samarjIta che.' 2. je nairayika jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa (eka sAthe) treyAsI (83) praveza dvArathI praveza kare che, te naiyika nocoryAsI-samarjIta che.' 3, je nairiyaka eka sAthe, eka samayamAM coryAsI tathA anya jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa treyAsI (83) (eka sAthe) pravezadvArathI praveza kare che. te nairiyaka coryAsI nocoryAsIsamarjIta che.' 4, je nairiyaka eka sAthe eka samayamAM aneka coryAsI pravezadvArathI praveza kare che. te naiyika aneka coryAsI-samarjIta che.' 5, je nairiyaka eka-eka samayamAM aneka coryAsI tathA jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa zreyAsI pravezadvArathI praveza kare che, 'te nairiyaka aneka coryAsI ane eka nocoryAsI- samarjIta che. mATe he gautama ! evu kahevAya che ke - "naiyika jIva coryAsI samarjita paNa che -yAvataneka coryAsI ane eka no coryAsI-samarjIta paNa che." naM.2-11. A pramANe asurakumArothI stanitakumAro sudhI kahevuM joIe. Page #726 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2055 daM. 12. puDhavikAiyA taheva pacchillaehiM dohiM, 6.12. pRthvIkAyika jIvonAM mATe(aneka coryAsI samajIta ane aneka coryAsI ane eka no coryAsI samajIta) A be pAchaLanAM bhaMga samajavAM joIe. NavaraM- abhilAvo culsiiiiio| vizeSa : ahIM coryAsI" evA abhilApa karavA joIe. huM 23-26, 4 -nAvi- vAsa 8.13-16. A pramANe vanaspatikAyiko sudhI (pUrvokta be bhaMga) jANavAM joIe. daM. 17-24. beiMdiyA-jAva-vemANiyA jhaaneriyaa| 6.17-24. beIndriya jIvothI vaimAniko sudhI nirayikonAM samAna kahevuM joIe. pa. siddhANaM bhaMte ! kiM culasIisamajjiyA -jAva- pra. bhaMte! zuM siddha coryAsI-samarjIta che cAvata- aneka culasIhiM ya no culasIIe ya samajjiyA? coryAsI ane eka no coryAsI-samarjIta che ? u. goyamA ! siddhA 1. culasIi samajjiyA vi, u. gautama ! 1. siddha bhagavAn coryAsI- samarjIta paNa che. 2. no culasIi samajjiyA vi, 2. no coryAsI samarjIta paNa che. 3. culasIIe ya no culasIIe ya samajjiyA vi, 3. coryAsI ane nIcoryAsI-samajIta paNa che, 4. no gusIrdi samanniyA, 4. te aneka coryAsI - samarjIta nathI ane 5. no culasIIhiM ya no culasIIe ya smjjiyaa| 5. aneka coryAsI ane eka nocoryAsI samata paNa nathI. pa. se keNatuNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "siddhA culasIi samajjiyA vi -jAva- no siddha coryAsI-samajIta paNa che -thAvata- aneka culasIIhiM ya no culasIIe ya samajjiyA ? coryAsI ane eka nocoryAsI-samajIMta paNa nathI" ? u. goyamA ! 1. jeNaM siddhA culasIIeNaM pavesaNaeNaM gautama ! 1. je siddha eka sAthe, eka samayamAM pavisaMti, 'te NaM siddhA culasIi smjjiyaa|' coryAsI saMkhyAmAM praveza kare che, te siddha coryAsI- samarjIta che." 2.jeNaM siddhAjahanneNaM ekkeNa vA, dohiM vA, tIhiM 2. je siddha eka samayamAM, jaghanya eka, be ke traNa vA, ukkoseNaM tesIIeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti, ane utkRSTa ayAsI (83) pravezadvArathI praveza kare 'te NaM siddhA no culasIi samajjiyA / ' che, te siddhano coryAsI-samarjIta che.' 3.jeNaM siddhA culasIyeNaM anneNa yajahanneNaM ekkeNa 3, je siddha eka samayamAM eka sAthe coryAsI vA, dohiM vA, tIhiM vA, ukkoseNaM (cauvIsaeNaM) ane anya jadhanya eka, be ke traNa ane utkRSTa tesIyaeNaM pavesaNaeNaM pavisaMti 'te NaM siddhA (24) -yAsI (83) pravezadvArathI praveza kare che, te siddha coryAsI- samarjIta ane no coryAsIculsiiiie ya no culasIIe ya samajjiyA / ' samarjIta che.' se teNaTeNaM goyamA ! evaM duccai mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - "siddhA culasIi samajjiyA -jAva-no culasIIhiM siddha bhagavAn coryAsI samarjIta paNa che ya no culasIIe ya smjjiyaa| -vAvata- aneka coryAsI ane eka no coryAsI- vicA. sa. 20, 3. 60, mu. 46-64 samarjIta paNa nathI. Page #727 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 dravyAnuyoga bhAga-3 3. 13. guDamanniyA visivIraMDA siddhALa2 53. coryAsI - samarzatAdi viziSTa covIsa daMDako ane appabahuttaM siddhono alpa bahutva : pa. eesi NaM bhaMte ! neraiyANaM culasIi samajjiyANaM pra. bhaMte ! A coryAsI - samarjIta -cAvatu- aneka ___-jAva-culasIihiM ya no culasIIe ya samajjiyANaM coryAsI ane eka no coryAsI-samajIta nairayikomAM kayare kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA ? koNa konAthI alpa yAvata- vizeSAdhika che ? goyamA! sabvesiMappAbahugaMjahAchakkasamajjiyANaM u. gautama ! je pramANe paka samajIta Adi jIvono -narvi- bhajiyA alpa bahutva kahyo te pramANe coryAsI samajIta Adi jIvono vaimAniko sudhI alpabadutva kahevo joIe. NavaraM-abhilAvo culsiiyo| vizeSa : ahIM paka" nAM sthAnamAM coryAsI" zabda kahevo joIe. pa. eesi NaM bhaMte ! siddhANaM culasIi samajjiyANaM, pra. bhaMte ! coryAsI samarjIta, no culasIi samajjiyANaM, no coryAsI-samarjIta tathA culasIie ya no culasIIe ya samajjiyANaM kayare coryAsI ane no coryAsI-samajIta siddhomAM kayarehiMto appA vA -jAva-visesAhiyA vA ? koNa konAthI alpa -vAva- vizeSAdhika che ? u. goyamA ! 1. savvatthovA siddhA culasIIe ya no u. gautama ! 1. badhAthI alpa coryAsI ane no culasIIe ya samajjiyA, coryAsI-samajIta siddha che. 2. culasIi samajjiyA aNaMtaguNA, 2. (tenAthI) coryAsI-samajIta siddha ananta guNA che. rU. no cusI samanniyA gaMtA 3. (tenAthI)no coryAsI-samajIta siddha ananta- vicA. sa. 203.0, ku.15-16 guNA che. 64, sattanApurI sadizAvavavAdi-vyA- 54, sAta naraka 5thvIomAM samyagadaSTio AdinuM utpAda avirahiyatta parUvaNaM udvartana ane avirahitatvanuM prarupaNa : pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe pra. bhaMte ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu naraesu narakAvAsomAMthI saMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsomAMkiN sammadiTThI neraiyA uvavajjati ? zuM samyagadaSTi nairayika utpanna thAya che ? micchAdiTThI neraiyA uvavajjati ? mithyAdaSTi nairayika utpanna thAya che ? sammAmicchaddiTTI neraiyA uvavajjati ? ke samyagumithyAdaSTi nairayika utpanna thAya che ? u. goyamA ! sammadiTThI vi neraiyA uvavajjaMti, u. gautama ! AmAM samyagudRSTi nairayika paNa utpanna thAya che, micchAdiTThI vi neraiyA uvavajaMti, mithyAdaSTi nairayika paNa utpanna thAya che, no sammAmicchaddiTTI neraiyA uvvjjNti| (paraMtu) samyagu mithyAdaSTi nairayika utpanna thatA nathI. pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe pra. bhaMte ! A ratnaprabhApRthvInAM trIsa lAkha narakAvAniryaavaassyshssesu saMkhejjavitthaDesu naraesu, somAMthI saMkhyAta yojana vistRta narakAvAsomAM Page #728 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2057 kiM sammadiTThI neraiyA ubaTuMti ? micchAdiTThI neraiyA ubaTuMti ? sammAmicchaddiTThI neraiyA uvvaTuMti ? 3. kothamI ! purva revA. pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDA naragA kiM sammadiTThIhiM neraiehiM avirahiyA ? micchAdiTThIhiM neraiehiM avirahiyA, sammAmicchaddiTThIhiM neraiehiM avirahiyA ? u. goyamA ! sammadiTThIhiM vi neraiehiM avirahiyA, zuM samyagdaSTi nairayika udvartana kare che ? mithyAdaSTi nairayika udvartana kare che ? ke samyagumithyAdaSTi nairayika udvartana kare che ? u. gautama ! pUrvavat kahevuM joIe. pra. bhaMte ! A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha narakA vAsomAMthI saMkhyAta yojana-vistRta narakAvAsa zuM samyadRSTi nairayikothI avirahita che ? mithyAdaSTi nairayikothI avirahita che ? ke samyamithyAdaSTi nairayikothI avirahita che? u. gautama ! samyagudRSTi nairayikothI paNa avirahita micchAdidIhiM vi neraiehiM avirahiyA. sammAmicchadiTThIhiM neraiehiM avirahiyA, viradiyA vA | evaM asaMkhejjavitthaDesu vi tiNi gamagA bhaanniybvaa| evaM sakkarappabhAe vi| mithyAdaSTi nairayikothI paNa avirahita che, samyagamithyAdaSTi nairayikothI kyAreka avirahita che ane kyAreka virahita che. A pramANe asaMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsonAM viSayamAM paNa traNeya AlApaka kahevA joIe. A pramANe zarkarAmabhA pRthvInAM mATe paNa jANavuM joIe. A pramANe tame:prabhA pRthvI sudhI paNa traNeya AlApaka kahevA joIe. pra. bhaMte ! adhaHsaptamapRthvInAM pAMca anuttara -vAva asaMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsomAM zuM samyagudRSTi nairayika utpanna thAya che ? ve nAva-tamA pa. ahesattamAe NaM bhaMte ! puDhavIe paMcasu aNuttaresu -jAva- asaMkhejjavitthaDesu narae kiM - sammadiTThI neraiyA uvavajjati ? micchAdiTThI neraiyA uvavajjaMti ? sammAmicchaddiThThI neraiyA uvavajjati ? u. goyamA ! sammadiTThI neraiyA na uvavajjaMti, micchAdiTThI neraiyA uvavajjati, sammAmicchaddiTThI neraiyA na uvvjjti| evaM ubadati vi| avirahie jaheva rynnppbhaae| mithyAdRSTi nairayika utpanna thAya che ? ke samyamithyASTi nairayika utpanna thAya che ? u. gautama ! (tyAM) samyagudRSTi ane samyagumithyAdaSTi nairayika utpanna thatA nathI. paraMtu mithyAdaSTi nairayika utpanna thAya che. A pramANe uddavartanAnAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. ratnaprabhA pRthvInAM samAna ahIM paNa avirahita AdinuM varNana karavuM joIe. A pramANe asaMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsonAM viSayamAM paNa traNeya AlApaka kahevA joIe. evaM asaMkhejjavitthaDesa vi tiNNi gmgaa| - vicA. sa.? 2, 3.2, mu.26-27 Page #729 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2058 dravyAnuyoga bhAga-3 15. rayAne sama-samA gavAhImA vi anavaratti 55. nairayikonuM pratisamaya apaharaNa karavA chatAM paNa parUvaNaM anapaharaNatvanuM prarupaNa : pa. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe NeraDyA pra. bhaMte ! A ratnaprabhA pRthvInA nairayikonuM pratyeka samae-samae avahIramANA-avahIramANA kevaie samayamAM eka-ekanuM apaharaNa karavAmAM Ave to kAleNaM avahiyA siyA ? keTalA kALamAM te apahRta thaI zake che ? u. goyamA!teNaM asaMkhejjA,samae-samae avahIramANA u. gautama ! te nairayika asaMkhyAta che, jo pratyeka avahIramANAasaMkhejjAhiMussappiNI-osappiNIhiM samaye tenuM apaharaNa karavAmAM Ave to asaMkhyAta avahIraMti, no ceva NaM avahiyA siyaa| utsarpiNI-avasarpiNIomAM apahRta thaze, paraMtu tenuM apaharaNa thaI zakatuM nathI. purva -gAva- mahesAI A pramANe adhasaptama pRthvI sudhI apaharaNa - nIvA, ghahi. rU. 3.2, mu.86 (2) jANavuM joIe. 6. veniyavALa samagaharamAne vinavAharaNa pas vaimAnika devonuM pratisamaya apaharaNa karavA chatAM paNa parUvarNa anapaharaNatvanuM prarupaNa : pa. sohammIsANesu NaM bhaMte ! kappesu devA samae samae pra, bhaMte ! saudharma- IzAnakalpanAM devomAMthI jo pratyeka avahIramANA-avahIramANA kevaieNaM kAleNaM samayamAM eka-ekanuM apaharaNa karavAmAM Ave to avahiyA siyA ? keTalA kALamAM te apahRta thaI zakaze ? u. goyamA!teNaM asaMkhejjA,samae-samae avahIramANA- u. gautama ! te deva asaMkhyAta che, jo pratyeka samaye avahIramANA asaMkhejjAhiM ussappiNI-osappi tenuM apaharaNa karavAmAM Ave to asaMkhyAta NIhiM avahIraMti, no ceva NaM avahiyA siyA utsarpiNI-avasarpiNIomAM apahRta thaze. paraMtu -bava- sahA tenuM apaharaNa thaI zakatuM nathI. pUrvokta varNana sahastrAra devaloka sudhI karavuM joIe. ANayAdisu causu vi| AnatAdi cAra kalpomAM paNa A pramANe jANavuM joIe. pa. gevajjesuaNuttaresuya vimANesuNaM bhaMte! samae-samae pra. bhaMte ! raiveyaka ane anuttaravimAnomAMthI jo avahIramANA-avahIramANA kevaieNaM kAleNaM pratyeka samayamAM eka-ekanuM apaharaNa karavAmAM avahiyA siyA? Ave to keTalA kALamAM te apahRta thaI zakaze ? u. goyamA! teNaM asaMkhejjA,samae-samae avahIramANA gautama ! te asaMkhyAta che, jo pratyeka samayamAM tenuM avahIramANA paliovamassa asaMkhejjaibhAgametteNaM apaharaNa karavAmAM Ave to palyopamanAM avahIraMti, no ceva NaM avahiyA siyaa| asaMkhyAtamAM bhAgamAM te apahRta thaze. paraMtu tenuM apaharaNa thaI zakatuM nathI. - navA.pafs. 2, 3.2, mu.20 ? (6) 17. triA nu dimALa vavAya - 57. cAra prakAranAM devomAM samya daSTio AdinI utpattinuM prarupaNa : pa. cosaTThIe NaM bhaMte ! asurakumArAvAsasayasahassesu pra. bhaMte ! coMsaTha (64) lAkha asurakumArAvAsomAMthI saMkhejjavitthaDesu asurakumArAvAsesu - saMkhyAta yojana vistAravALA asurakumAravAsomAMkiN sammadiTThI asurakumArA uvavajjaMti ? zuM samyagudRSTi asurakumAra utpanna thAya che ? micchaddiTThI asurakumArA uvavajjati, mithyAdaSTi asurakumAra utpanna thAya che ? sammamicchaTTiI asurakumArA uvavajjati ? samyagRmithyAdaSTi asurakumAra utpanna thAya che ? u. Page #730 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2059 3. yama ! makhkharidI vi asuranArA 3vavapnati, u. gautama ! samyagdaSTi paNa asurakumAra utpanna thAya che. micchaddiTThI vi asurakumArA uvavajjaMti, mithyAdaSTi paNa asurakumAra utpanna thAya che. no sammamicchaddiTThI asurakumArA uvavajjaMti / (paraMtu) samyamithyAdaSTi asurakumAra utpanna thatAM nathI. evaM asaMkhejjavitthaDesu vi tiNNi gmaa| A pramANe asaMkhyAta yojana vistAravALA asurakumAravAsonAM mATe paNa traNa-traNa AlApaka kahevA joIe. evaM -jAva- gevejjvimaannesu| A pramANe raiveyaka vimAno sudhInAM mATe paNa AlApaka kahevA joIe. aNuttaravimANesu evaM ceva, anuttara vimAnonAM viSayamAM paNa A pramANe kahevuM joIe. NavaraM-tisu vi AlAvaesu micchaddiTThI sammAmi- vizeSa : anuttaravimAnonAM traNeya AlApakomAM cchaddiTTI ya na bhnnnnNti| mithyAdaSTi ane samyamithyAdRSTinuM varNana na karavuM joIe. sele evo , zeSa badhuM varNana pUrvavata jANavuM joIe. - vicA. sa.2 3, 3.2, mu. 24-27 58, bhaviyadavvadevANaM uvavAyaM 58, bhavyadravya devonuM upapAta : pa. bhaviyadavvadevA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti ? pra. bhale ! bhavya dravyadeva kayAMthI AvIne utpanna thAya che ? kiM neraiehiMto uvavajjati -jAva- devehiMto zuM te nairayikothI utpanna thAya che -yAvatu- devothI uvavajjaMti ? AvIne utpanna thAya che ? 3. joyamAM ! joradaMto 3varnaMti, u. gautama ! te nairayikothI AvIne utpanna thAya che. tiriya-maNuya-devehiMto vi uvavajjati / tiryaMca, manuSya ane devomAMthI paNa AvIne utpanna thAya che. bhedo jahA bkkNtiie| ahIM vyutkAnti padamAM kahyA anusAra bheda kahevA joIe. savvesu uvavAyeyavvA -jAva- annuttrovvaaiytti| anuttaropapAtika sudhI A badhAnI utpattinAM viSayamAM kahevuM joIe. NavaraM-asaMkhejjavAsAuya-akammabhUmaga-aMtaradIvaga vizeSa asaMkhyAta varSanI AyuvALA, akarmabhUmija, savvaTThasiddhavajjaM -jAva- aparAjiyadevehiMto vi aMtardI paja ane sarvArthasiddhanAM jIvone choDIne uvavajjati / No savvaTThasiddha devehiMto uvavajjati / (bhavanapatithI) aparAjIta sudhInAM devo tyAM - vi . sa.? 2, 3.6, su.7 AvIne utpanna thAya che. paNa sarvArtha siddhanA devo utpanna thatA nathI. 59. naradevANaM uvavAyaM pa9, naradevono upapAta : pa. naradevA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjati? pra. bhaMte ! naradeva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? vi rahiMta 3vavati -navaM- heriMto zuM te nairayikothI utpanna thAya che -yAvatu- devothI uvavajjati ? AvIne utpanna thAya che ? Page #731 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 3. gayA ! teraphaSito savavanaMti, no tirikkhajoNiehiMto uvavajjaMti, no maNussehiMto uvavajjaMti, devehiMto vi uvavajjaMti / pa. jai neraiehiMto uvavajjaMti, u. goyamA ! rayaNappabhApuDhavineraiehiMto uvavajjaMti, no sakkarappabhApuDhavineraiehiMto - jAva- no asattamA-puDhavineraiehiMto uvavajjaMti / kiM rayaNappabhApuDhavi-neraiehiMto uvavajjaMti - jAvaasattamApuDhavi- neraiehiMto uvavajjaMti ? 6. jai devehiMto uvavajjaMti, kiM bhavaNavAsidevehiMto uvavajjaMti ? vANamaMtara - joisiya-vemANiyadevehiMto uvavajjaMti ? 3. zaucamA ! mavaLavAsivevediMto vi vavanaMti, vANamaMtaradevehiMto vi uvavajjaMti, evaM savvadevesu uvavAeyavvA vakkaMtIbheeNaM - jAvasavvaTTasiddha tti / - viyA. sa.12, 3.1, su.8 60. dhammadevANaM uvavAyaM 6. dhammadevA NaM bhaMte! kaohiMto uvavajjaMti, kiM neraiehiMto uvavajjaMti - jAva- devehiMto uvavajjaMti ? u. goyamA ! evaM vakkaMtIbheeNaM savvesu uvavAeyavvA -khAva- sakasiddha ti va-tamA-ahesattamA-teDa-vADa-gasaMvegnavAsAnayaakmmbhuumg-aNtrdiivgvjjesu / - viyA. sa.12, 3.6, su.o 61. devAdhidevANaM uvavAyaM pa. devAdhidevA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti ? kiM neraiehiMto uvavajjaMti -jAva devehiMto uvavajjaMti ? dravyAnuyoga bhAga-3 u. gautama ! te naiyikothI AvIne utpanna thAya che, tiryaMcayoniothI AvIne utpanna thatA nathI, manuSyothI AvIne utpanna thatA nathI, devothI AvIne utpanna thAya che. pra. jo te (naradeva) nairayikothI AvIne utpanna thAya che to zuM ratnaprabhApRthvInA naiyikothI AvIne utpanna thAya che -yAvat- adhaHsaptama-pRthvInAM naiyikothI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te ratnaprabhA pRthvInAM nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che, paraMtu zarkarAprabhA pRthvInAM nairayikothI -yAva- adhaHsaptama pRthvInAM naiyikothI AvIne utpanna thatA nathI. pra. jo te devothI AvIne utpanna thAya che to zuM bhavanavAsI devothI AvIne utpanna thAya che ? vANavyaMtara, jyotiSka ke vaimAnika devothI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! bhavanavAsI devothI paNa AvIne utpanna thAya che. vANavyaMtara devothI paNa AvIne utpanna thAya che. A pramANe sarvArthasiddha sudhInAM badhA devothI AvIne utpanna thAya che. utpattinAM viSayamAM vyutkrAMtipadamAM varNita vizeSatAnAM anusAra kahevu joIe. 60. dharmadevono upapAta : pra. bhaMte ! dharmadeva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAMthI utpanna thAya che -yAvatdevomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! Ano upapAta vyutkrAMti padamAM varNita vizeSatAnAM anusAra sarvArtha siddha sudhI kahevuM joIe. vizeSa :tamaH prabhA, adhaHsaptama pRthvI, tejaskAya, vAyukAya asaMkhyAta varSanI AyuvALA akarmabhUmi ja tathA aMtardhIpaja jIvothI AvIne dharmadeva utpanna thatA nathI. 61. devAdhidevono upapAta : pra. bhaMte ! devAdhideva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM naiyikomAMthI AvIne utpanna thAya che -yAvat devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? For Private Personal Use Only Page #732 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2061 u. goyamA ! neraiehiMto uvavajjaMti, no tirikkhajoNiehiMto uvavajjati, no maNussehiMto uvavajjaMti, devehiMto vi uvvjjNti| pa. jai neraiehiMto uvavajjati kiM - rayaNappabhA puDhavineraiehiMto uvavajjati -jAva ahesattama puDhavineraiehiMto uvavajjati ? u. goyamA ! AillA tisu puDhavIsu uvavajjaMti, u. gautama!te nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che. tiryaMcayoniomAMthI AvIne utpanna thatA nathI, manuSyothI AvIne utpanna thatA nathI, devothI AvIne utpanna thAya che. pra. jo nairayikothI AvIne utpanna thAya che to zuM ratnaprabhApRthvInAM nairayikothI AvIne utpanna thAya che vAvaadhasaptama-pRthvInA nairayikomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te prathamanI traNa naraka pRthvIomAMthI AvIne utpanna thAya che. bAkI cAra (narakamRthvI) thI (utpattino) niSedha karavo joIe. jo te devomAMthI AvIne utpanna thAya che to zuMbhavanavAsI devothI AvIne utpanna thAya che ? vANavyaMtara - jyotika - vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te sarvArtha siddha sudhI samasta vaimAnika devomAMthI AvIne utpanna thAya che. zeSa devothI utpattino niSedha karavo joIe. sesAo khoddeyvaao| pa. jai devehiMto uvavajjati kiM - bhavaNavAsidevehiMto uvavajjati ? vANamaMtara-joisiya-vemANiyadevehiMto uvavajjati? 3. nAtha ! temAMfrUhu sasu 3vavarnaMti -nava savvaTThasiddha tti| sesA khoddeybvaa| - viyA, sa.? 2, 3.2, mu.20 62. bhAvadevANaM uvavAyaMpa. bhAvadevA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjaMti, kiM neraiehiMto uvavajjati -jAva- devehito uvavajjati ? 3. yamI! nahIMvatigmavANIne vAgo tahA bhaanniybvo| - vi. sa.22, 3., mu.?? darU, bhaviyavavA lavapa viyava aaN aMte ! aMtara 3caMdritA vahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati? kiM neraiesu uvavajjaMti -jAva- devema uvavajjaMti ? 62. bhAva devono upapAta : pra. bhaMte ! bhAvava kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM te nairayikothI AvIne utpanna thAya che -pAvata devothI AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! jema vyutkrAMti padamAM bhavanavAsIonAM upapAtanuM varNana karela che te pramANe ahIM paNa karavuM joIe. 3. bhavyadravya devonuM uddavartana : pra. bhaMte ! bhavya dravyadeva marIne tarata ja kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? zuM te nairayikomAM AvIne utpanna thAya che -yAvatu- devAmAM AvIne utpanna thAya che ? u. gautama ! te nairayikomAM AvIne utpanna thatA nathI. tiryaMcayoniothI AvIne utpanna thatA nathI. u. goyamA ! no neraiesu uvavajjaMti, no tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, Page #733 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2062 dravyAnuyoga bhAga-3 no maNussesu uvavajjaMti, manuSyomAM AvIne utpanna thatA nathI, devesu uvvjjNti| paraMtu devothI AvIne utpanna thAya che. pa. jai devesu uvavajjaMti, pra. jo (te) devothI AvIne utpanna thAya che tokiN bhavaNavAsidevesu uvavajjati ? zuM bhavanavAsI devothI AvIne utpanna thAya che ? vANamaMtara-joisiya-vemANiyadevesu uvavajjati ? vANavyaMtara, jyotiSka ke vaimAnika devothI AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! sabvedevesu uvavajjaMti -jAva- sabvaTThasiddha u. gautama ! te sarvArtha siddha sudhI sarva devothI AvIne ttiA - vicA. sa.? 2, 3.6, mu.26 utpanna thAya che. 64. naradevANaM ubvaTTaNaM 64. naradevonuM udvartana : pa. naradevANaM bhaMte ! aNaMtaraM uvvaTTitA kahiM gacchaMti? pra. bhaMte ! naradeva marIne tarata kyAM jAya che ? kyAM kahiM uvavajjati? utpanna thAya che ? kiM neraiesu uvavajjaMti -jAva- devesu uvavajjaMti ? zuM te nairayikomAM AvIne utpanna thAya che -cAvata devAmAM AvIne utpanna thAya che ? goyamA ! neraiesu uvavajjaMti, u. gautama ! (te) nairayikomAM AvIne utpanna thAya che, no tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, tiryaMcayoniomAM AvIne utpanna thatA nathI, no maNussesu uvavajjati, manuSyomAM AvIne utpanna thatA nathI, no devesu uvavajjati / devAmAM AvIne utpanna thatA nathI. jai neraiesu uvavajjaMti, sattasu vi puDhavisu jo narayikomAM utpanna thAya che to sAte (narako). uvvjjti| pRthvIomAM utpanna thAya che. - vicA. sa. 22, 3.2, .22 65. dhammadevANaM ubbaTTaNaM 5. dharmadevanuM uddavartana : pa. dhammadevANaM bhaMte! aNaMtaraM uvvaTTitA kahiM gacchaMti? pra. bhaMte ! dharmadeva marIne tarata kyAM jAya che ? kyAM kahiM uvavajjaMti? utpanna thAya che ? kiM neraiesu uvavajjaMti -jAva- devesu uvavajjati ? zuM te nairayikomAM AvIne utpanna thAya che -vAva- devAmAM AvIne utpanna thAya che ? 3. goyama ! na jorAsu savavapnati, u. gautama! te nairayikomAM AvIne utpanna thatAM nathI, no tirikkhajoNiesu uvavajjaMti, tiryaMcayoniomAM AvIne utpanna thatAM nathI, no maNussesu uvavajjaMti, manuSyomAM AvIne utpanna thatAM nathI, devesu uvvjjNti| devAmAM AvIne utpanna thAya che. pa. jai devesu uvavajjaMti, pra. bhaMte ! jo te devAmAM AvIne utpanna thAya che tokiN bhavaNavAsidevesu uvavajjati ? zuM bhavanavAsI devAmAM AvIne utpanna thAya che ? vANamaMtara-joisiya-vemANiyadevesu uvavajjaMti ? vANavyaMtara, jyotiSka ke vaimAnika devAmAM AvIne utpanna thAya che ? u. goyamA ! no bhavaNavAsidevesu uvavajjaMti, u. gautama ! te bhavanavAsI devAmAM AvIne utpanna thatAM nathI. Page #734 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2063 3 no vANamaMtaradevesu uvavajjaMti, vANavyaMtara devAmAM AvIne utpanna thatAM nathI, no joisiyadevesu uvavajjaMti, jyotiSka devomAM paNa AvIne utpanna thatAM nathI, vemANiyadevesu uvavajjaMti, paNa vaimAnika devomAM AvIne utpanna thAya che. sabvesu vemANiesu uvavajjati -jAva-savvaTThasiddha temAM paNa sarvArthasiddhaanuttaropapAtika devo sudhI aNuttarovavAiesu uvavati / vaimAnika devomAM utpanna thAya che. atthegaiyA sijhaMti-jAva-savvadukkhANamaMtaM kreNti| koI koI dharma deva siddha thAya che -yAvata- badhA - vicA. sa.? 2, 3.1, mu.23 duHkhono aMta kare che. 66. devAdhidevANaM ubbaTTaNaM 6. devAdhidevonuM uddavartana : pU. sevAdhivA ne aMte ! utaruM rUTTinA vahiM pra. bhaMte ! devAdhideva marIne kyAM jAya che ? kyAM sati ? daMDavevannati ? utpanna thAya che ? 3. soyamAM ! sioNMti -gA-savadurvAnumaMta tiA u. gautama ! te siddha thAya che -yAvata- badhA duHkhono - vicA. sa.? 2, 3.1, mu.24 aMta kare che. 67. mAvavAne 3 7. bhAvadevonuM udavartana : pa. bhAvadevA NaM bhaMte! aNaMtaraM ubaTTittA kahiM gacchaMti? pra. bhaMte ! bhAvadeva marIne tarata kyAM jAya che ? kyAM hiM 3vavanaMti ? utpanna thAya che ? u. goyamA! jahA vakkaMtIe asurakumArANaM ubaTTaNA u. gautama! vyutkrAMtipadamAM je pramANe asurakumAronI tahA bhaanniybvaa| udavartanA kahI che te pramANe ahIM bhAva devonI - vicA. sa.? 2, 3.6, su.26 paNa kahevI joIe. 68. asaMmavicacevA vivivone, 35 68. asaMyata bhavya dravya deva AdinuM vividha devalokomAM parUvarNa utpAdanuM prarupaNa : g, mada ! pra. bhaMte ! 2. basaMnavamaviyavavA, 1. asaMyata bhavya dravya deva, ___ avirAhiyasaMjamANaM, 2. avirAdhita saMyamI, rU. vidiyasaMgamai, 3. virAdhita saMyamI, avirAhiyasaMjamAsaMjamANaM, 4. avirAdhita saMyamA-saMyamI (deza virati) che. virAtrisaMgamasaMgamAM, 5. virAdhita saMyamA-saMyamI, 6. basafir, 6. asaMzI (akAma nirjarAvALA), tAvasANaM, 8, vaMpiyA, 7. tApasa, 8. kAMdarSika, caragaparivvAyagANaM, 10. kivisiyANaM, 9. caraka parivrAjaka, 10. kilviSika, 22. terichiyA, 22. mAnaviyA, 11. tiryaMca, 12. AjIvika, 13. AbhiogiyANaM, 13. Abhiyogika, 14. saliMgINaM dasaNavAvannagANaM, 14. zraddhAbhraSTa svalIMgI sAdhu. eesi NaM devalogesu uvavajjamANANaM kassa kahiM A badhA jo devalokamAM utpanna thAya to konuM kyAM uvavAe paNNatte? upapAta kahyuM che ? Page #735 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2014 dravyAnuyoga bhAga-3 3. nAyamA ! 1. asaMjayabhaviyadavvadevANaM jahaNNeNaM bhavaNavAsIsu, ukkoseNaM uvarimagevijjaesu, 2, avirAhiyasaMjamANaM jahaNNeNaM sohamme kappe, ukkoseNaM sabvaTThasiddhe vimANe, 3. virAhiyasaMjamANaM jahaNNeNaM bhavaNavAsIsu, 3ose sodame che, 4. avirAhiyasaMjamAsaMjamANaM jahaNNeNaM sohamme kappe, ukkoseNaM accue kappe, 5. virAhiyasaMjamAsaMjamANaMjahaNNeNaMbhavaNavAsIsu, ukkoseNaM joisiesu, 6. asaNNINaM jahaNNeNaM bhavaNavAsIsu, ukkoseNaM vANamaMtaresu, avasesA savve jahaNNeNaM bhavaNavAsIsu, ukkoseNaM vocchAmi, 7. tAvasA" nofsAmu, 8. paMghiyALe sodame che, 9. caraga-parivAyagANaM baMbhaloe kappe, 20. phinnisiyA tRta . 22. teriSThayAnuM sadasAre che, 12. AjIviyANaM accue kappe, 13. AbhiogiyANaM accue kappe, 14. saliMgINaM daMsaNavAvannagANaM uvrimgevejjesu|' - vi . saM.1, 3.2, mu. 21 69. devakibbisiesu uvavAyakAraNa pruuvnnN5. keviisiyA mete ! suggAvALa,vivi- siyattAe uvavattAro bhavaMti? u. goyamA ! je ime jIvA AyariyapaDiNIyA, uvajjhAyapaDiNIyA, kulapaDiNIyA, gaNapaDiNIyA, saMghapaDiNIyA, Ayariya-uvajjhAyANaM ayasakarA, avaNNakarA, akittikarA bahUhiM asabbhAvubbhAvaNAhiM micchattAbhinivesehiM ya appANaM ca, paraM ca gautama ! 1, asaMyata bhavya dravya devonuM jadhanya bhavanavA sIomAM, utkRSTa uparima raiveyakomAM, 2. avirAdhita saMyamavALAnuM jaghanya saudharmakalpamAM, utkRSTa sarvArthasiddha vimAnamAM, 3. virAdhita saMyamavALAnuM jaghanya bhavanavA sIomAM, utkRSTa saudharma kalpamAM, 4. avirAdhita saMyamasaMyamavALAnuM jaghanya saudharma kalpamAM, utkRSTa azruta kalpamAM, 5. virAdhita saMyamasaMyamavALAnuM jaghanya bhavanavAsIomAM, utkRSTa jayotiSka devomAM, 6. asaMjJI jIvonuM jaghanya bhavanavAsIomAM, | utkRSTa vANavyaMtara devomAM utpAda kahyuM che. bAkInAM badhAno utpAda jaghanya bhavanavAsIomAM, ane utkRSTa utpAda kramathI kahIza - 7. tApasInuM jayotiSkomAM, 8. kAMdarSikonuM saudharma kalpamAM, 9. caraka parivrAjakonuM brahmaloka kalpamAM, 10. kilvipikanuM lAMtaka kalpamAM, 11. tiryaMcanuM sahastrAra kalpamAM, 12. AjIvikonuM azruta kalpamAM, 13. AbhiyogikonuM azruta kalpamAM, 14. zraddhAbhraSTa svalIMgI zramaNonuM uparanAM raiveyakomAM utpAda thAya che. 9. kilviSika devomAM utpattinAM kAraNonuM prarupaNa : pra. bhaMte ! kyA karmonAM grahaNathI kilviSika deva, kilviSika devanAM rupamAM utpanna thAya che ? gautama ! je jIva AcArya, upAdhyAya, kuLa, gaNa ane saMghanAM pratyanika hoya che tathA AcArya ane upAdhyAyanAM apayaza, avarNavAda ane akIrti karanAra che tathA ghaNA asadubhAvone prakaTa karanAra ane mithyAtvanAM kadAgrahothI svayaMne, bIjAne ane ?, TUT, 5, 20, su. 147 0 Page #736 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2065 tadubhayaM ca vuggAhemANA vuppAemANA bahUI vAsAI sva-para baMnene bhrAMta ane durbodha karanAra, ghaNAM sAmaNNapariyAgaMpAuNaMti,pAuNittA tassa ThANassa varSo sudhI zramaNa paryAyanuM pAlana karIne te akArya aNAloiyapaDikkaMtA kAlamAse kAlaM kiccA (pApa) sthAnanI AlocanA ane pratikramaNa karyA annayaresu devakibbisiesu devakibbisiyattAe vagara kALanAM samaye kALa karIne kaMIka kilviSika uvavattAro bhavaMti, devomAM kilviSika deva rupe utpanna thAya che. taM nahA-1. tipattimottamakiusu vA, 2. tisAra jemake - 1. traNa palyopamanI sthitivALAmAM, rovamaTThiIesu vA, 3. terasasAgarovamaTThiIesu vA / 2. traNa sAgaropamanI sthitivALAmAM, 3. tera sAgaropamanI sthitivALAmAM, pa. devakibbisiyA NaM bhaMte ! tAo devalogAo pra. bhaMte ! kilviSika deva te devalokathI Ayu kSaya, AukkhaeNaM bhavakkhaeNaM ThiIkkhaeNaM aNaMtaraM cayaM bhava kSaya ane sthiti kSaya thayA pachI tyAMthI cyavana caittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjaMti ? karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? 3. yama! -nA-vattAri paMpa nephTa-tirivarano- u. gautama ! keTalAka kilviSika deva nairayika tiryaMca NiyamaNussa devabhavaggahaNAe saMsAraM aNupariyaTTittA manuSya ane devanAM cAra-pAMca bhava karIne ane tao pacchA sijhaMti bujhaMti muccaMti -jAva ATalo saMsAra paribhramaNa karIne tyArapachI savvadukkhANaM aMtaM kareMti / siddha-budha-mukta thAya che -vAva- badhA du:khono aMta kare che. atthegaiyA aNAIyaM aNavadaggaM dIhamaddhaM cAuraMta koI-koI deva anAdi-ananta dIrghamArgavALA saMsArakaMtAraM aNupariyada'ti / caturgati rUpa saMsAra rUpI aTavImAM paribhramaNa - vicA. sa. 1, 3.3 3, 4.08-6 06 kare che. 70. uttarakurU maNussANaM uppAya parUvaNaM 70. uttarakurunAM manuSyonuM utpAtanuM prarupaNa : v 3ttaravahag of maMte ! mayyA trimANe vaDhuiM pra. bhaMte ! uttarakurunAM manuSya kALa mAsamAM kALa kiccA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjati ? karIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? u. goyamA ! te NaM maNyA kAlamAse kAlaM kiccA u. gautama ! te manuSya kALa mAsamAM kALa karIne devaloesu uvvjjti| devalokamAM utpanna thAya che. - nIvA. pari. 3, 3.6 3 0 (terA.) 72 ma4i44 nA-bhaji-hakImu karavAno 71. mahartika devanI nAga, maNI, vRkSanAM rUpamAM utpatti ane tayaNaMtarabhavAo siddhatta parUvaNaM tadanantara bhavothI siddhatvanuM prarupaNa : pa. deve NaM bhaMte ! mahaDDhIe mahajjuIe mahabbale mahAyase pra. bhale! mahardika, mahAdyuti, mahAbaLa, mAyaza ane mahesakkhe aNaMtaraM cayaM caittA bisarIresu nAgesu mahAsukhavALA deva cyavIne zuM dvizarIrI (be janma uvavajjejjA? dhAraNa karIne siddha thanAra) nAgo (sarpa ke hAthIomAM) utpanna thAya che ? 3. daMtA, mAthA ! 3vavangaMT | u. hA, gautama ! (te) utpanna thAya che. pa. seNaM bhaMte ! tattha acciya-vaMdiya-pUiya-sakkAriya- pra. bhaMte ! te tyAM nAganAM bhavamAM arcita, vaMdita, sammANie dibve sacce saccovAe sannihiyapADihere pUjIta, satkArita, sammAnita, pradhAna (divya) yA vi bhavejjA? satya (vacanasiddha), satyAnupAtarupa (saphaLavaktA) ke sannihita prAtihArika paNa hoya che ? 3. haMtA, ! maLI. uM. hA, gautama ! hoya che. Page #737 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206; dravyAnuyoga bhAga-3 pa. seNaM bhaMte! taohiMto aNaMtaraM uvvaTTittA sijjhejjA pra. bhaMte ! zuM te tyAMthI anantara eNvIne manuSya -vAva- savakuvAmaMta rajJA ? bhavamAM utpanna thaIne siddha thAya che -vAva- badhA duHkhono aMta kare che ? u. tA. goyamA ! sijjhejjA-jAva-savvadukkhANamaMtaM u. hA, gautama ! te siddha thAya che -yAvata- badhA duHkhono aMta kare che. pa. deve NaM bhaMte ! mahiDDhIe -jAva- mahesakkhe aNaMtaraM pra. bhaMte ! mahaki vAvata-mahAsukhavALA deva anantavAra cayaM caittA bisarIresu maNIsu uvavajjejjA ? vIne zuM dvizarIrI maNIomAM utpanna thAya che ? 3. soyamA ! nA gautama ! jema nAgonAM viSayamAM kahyuM te pramANe maNIonAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. pa. deve NaM bhaMte ! mahiDDhIe -jAva- mahesakkhe aNaMtaraM pra. bhaMte! mahaddhika cAva-mahAsukhavALAdeva anantavArA cayaM caittA bisarIresu rUkkhesu uvavajjejjA? cyavIne zuM DhizarIrI vRkSomAM utpanna thAya che ? 3. daMtA, zoca ! 3vavannenbA | u. hA, gautama ! utpanna thAya che. pa. seNaM bhaMte! tattha acciya-vaMdiya-jAva-sannihiyapA- pra. bhaMte! te tyAM vRkSanAM bhavamAM arcita, vaMdita cAvataddihere lAulloiyamahie yA vi bhavejjA? sannihita prAtihArika thAya che tathA te vRkSane cabUtaro Adi banAvIne pUjAya paNa jAya che ? 3. daMtA, nayama ! mannA | u. hA, gautama ! pUjAya paNa jAya che. sesaM taM ceva -jAva- savvadukkhANamaMtaM krejjaa| zepa badhu ja varNana pUrvavata (manuSya bhava-dhAraNa - vicA. sa.22, 3.8, yu.2-4 karIne) badhA duHkhono aMta kare che tyAM sudhI kahevuM joIe. 72. samoTarasa vi-mAvAcaspa 3Mii purve 72. samavahata pRthvI apa-vAyukAyikanI utpattinAM pUrva ane pacchA vA puggalagahaNa parUvarNa pazcAt pugala grahaNanuM prarupaNa : pa. puDhavikAie NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe pra. bhaMte ! je pRthvIkAyika jIva A ratnaprabhA pRthvImAM samohae, samohaNittA je bhavie sohamme kappe puDha maraNa samudraghAtathI samavahata thaIne saudharma kalpamAM vikAiyattAe uvavajjittae se NaM bhaMte ! kiM puri pRthvIkAyika rupathI utpanna thavAne yogya che to uvavajjittA pacchA saMpAuNejjA, puvviM vA bhaMte ! te pahelA utpanna thaIne pachI pudgala saMpAuNittA pacchA uvavajjejjA ? grahaNa kare che ke pahelA pudgala grahaNa karIne pachI utpanna thAya che ? 3. kocamA 2. putrei vA vavaktA , pachI u. gautama ! 1, te pahelA utpanna thAya che ane pachI sNpaaunnejjaa| pudgala grahaNa kare che. 2. pubbiM vA saMpAuNittA, pacchA uvvjjejjaa| 2. pahelA te pudagala grahaNa kare che ane pachI utpanna thAya che. 5. te gavi mete ! purva sundra pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "pubbiM uvavajjittA pacchA saMpAuNejjA, te pahelA utpanna thAya che ane pachI pudgala puTviM vA saMpAuNittA pacchA uvavajjejjA ?" jhaDaNa kare che, athavA pahelA te pudagala grahaNa kare che ane pachI utpanna thAya che ? u. goyamA ! puDhavikAiyANaM tao samugghAyA paNNattA, u. gautama ! pRthvIkAyika jIvonAM traNa samuddaghAta te nahIM kahyA che, jemake - Page #738 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2017 2. veyaUTHsamudhA, 2. sAyasamudhA, rUmarAMti samuthAI che mAraNaMtiyasamugghAeNaM samohaNNamANe deseNa vA samohaNNai, sabveNa vA samohaNNai, deseNaM samohaNNamANe pUvviM saMpAuNittA pacchA uvavajjijjA, savveNaM samohaNNamANe pulviM uvavajjettA pacchA sNpaaunnejjaa| se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai"puvviM saMpAuNittA pacchA uvavajjijjA, pubbiM uvavajjettA pacchA sNpaaunnejjaa|" evaM ceva IsANe vi| ive -jhAva- 1. vedanA samuddaghAta, 2. kaSAya-samuddhAta, 3. mAraNAMtika samuddaghAta. jyAre pRthvIkAyika jIva mAraNAntika samuddaghAta kare che - tyAre te dezathI paNa samuddaghAta kare che ane sarvathI paNa samudraghAta kare che. jyAre dezathI samughAta kare che tyAre pahelA pudgala prahaNa kare che ane pachI utpanna thAya che. jyAre sarvathI samuddAta kare che tyAre pahelA utpanna thAya che ane pachI pudgala grahaNa kare che. mATe he gautama ! evuM kahevAya che ke - te pahelA utpanna thAya che ane pachI pudgala grahaNa kare che (athavA) pahelA te pudgala grahaNa kare che ane pachI utpanna thAya che." A pramANe IzAnakalpanA mATe paNa jANavuM joIe. A pramANe azrutakalpanA saMbaMdhamAM paNa samajavuM joIe. raiveyakavimAna, anuttaravimAna ane ItyAgabhArA pRthvInAM viSayamAM paNa A pramANe jANavuM joIe. bhaMte ! je pRthvIkAyika jIva A zarkarAkhabhA pRthvImAM maraNa-samudyAtathI samavahata thaIne saudharma kalpamAM pRthvIkAyika rupamAM utpanna thavA yogya che to bhaMte ! te pahelA utpanna thaIne pachI pudagala grahaNa kare che ke pahelA pudgala grahaNa karIne pachI utpanna thAya che ?" u. gautama ! je pramANe ratnaprabhA pRthvInAM pRthvIkAyika jIvonAM utpAda Adi kahyA te pramANe zarkarA prabhA pRthvIkAyika jIvonAM utpAda Adi ItyAgabhArA pRthvI sudhI jANavuM joIe. je pramANe ratnaprabhA pRthvIkAyika jIvonAM mATe kahyuM te pramANe adha:saptama pRthvImAM maraNasamudaghAtathI samavahata jIvana ItmAtmArA pRthvI sudhI utpAda Adi jANavAM joIe. zeSa bAkInuM badhu varNana pUrvavata jANavuM joIe. gavijjavimANe aNuttaravimANe IsipabbhArAe ya evaM cev| pa. puDhavikAieNaM bhaMte! sakkarappabhAe puDhavIesamohae samohaNittAje bhaviesohamme kappe puDhavikAiyattAe uvavajjittae, "seNaMbhaMte! kiM pulviM uvavajjittA pacchA saMpAuNejjA? pulviM vA saMpAuNittA pacchA uvavajjejjA ?" u. goyamA ! evaM jahA rayaNappabhAe puDhavikAio uvavAio tahA sakkarappabhAe puDhavikAio vi uvvaaeybo-jaav-iisipbbhaaraae| evaM jahA rayaNappabhAe vattavbayA bhnniyaa| evaM -jAva- ahesattamAe samohao IsipabbhArAe uvvaaeybbo| se te vevA - vicA. sa. 27, 3.6, .-6 Page #739 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2048 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. puDhavikAie NaM bhaMte ! sohamme kappe samohae samohaNittA je bhavie imIse rayaNappabhAe puDhavIe puDhavikAiyattAe uvavajjittae, seNaMbhaMte! kiM pulviM uvavajjittA pacchA saMpAuNejjA? puvviM vA saMpAuNittA pacchA uvavajjejjA ? u. goyamA! pubbiM vA uvavajjittA pacchA saMpAuNejjA, puTviM vA saMpAuNittA pacchA uvvjjejjaa| sesaM taM cev| jahA rayaNappabhApuDhavikAio savvakappesu -jAvaisipabbhArAe tAva uvvaaio| pra. bhaMte ! je pRthvIkAyika jIva saudharma kalpamAM maraNa samudraghAtathI samavahata thaIne A ratnaprabhA-pRthvImAM pRthvIkAyika-rUpamAM utpanna thavA yogya che. to bhaMte ! te pahelA utpanna thaIne pachI pudgalagrahaNa kare che ? ke pahelA pudagala grahaNa karIne pachI utpanna thAya che ? gautama ! te pahelA utpanna thAya che ane pachI pudgala grahaNa kare che temaja pahelA te pudgala grahaNa kare che ane pachI utpanna thAya che. zeSa varNana pUrvavata che. je pramANe ratnaprabhA-pRthvInAM pRthvIkAyika jIvonAM badhA kalpomAM IpatyAgabhArA pRthvI sudhI je utpAda Adi kahyA che. te pramANe saudharmakalpanAM pRthvIkAyika jIvono sAte naraka pRthvIomAM adhaHsaptama sudhI utpAda Adi jANavA joIe. A pramANe saudharmakalpanA pathvIkAyika jIvono samAna badhA kalpomAM IpabhrAmbhArA pRthvI sudhInAM pRthvIkAyika jIvonAM adha:saptama: pRthvI sudhI sAta naraka pRthvIomAM utpAda Adi jANavAM joIe. pra. bhaMte ! je akAyika jIva A ratnaprabhA pRthvImAM maraNa samuddaghAtathI samavahata thaIne saudharmakalpamAM aprakAyikanA rUpamAM utpanna thavAne yogya che. to bhate ! te pahelA utpanna thaIne pachI pudgala grahaNa kare che ? evaM sohammapuDhavikAio vi sattasu vi puDhavIsu vAjo -gIra- mahesat evaM jahA sohammapuDhavikAio savvapuDhavIsu uvavAIo, evaM -jAva-IsipabbhArApuDhavikAio sabbapuDhavIsu-jAva- ahesttmaae| - vicA. sa. 27, 3.7, mu. AukAie NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe samohae samohaNittA je bhavie sohamme kappe AukAiyattAe uvavajjittae, seNaM bhaMte! kiM pulviM uvavajjittApacchA saMpAuNejjA, pubbiM vA saMpAuNittA pacchA uvavajjejjA ? ke pahelA pudagala grahaNa karIne pachI utpanna thAya goyamA ! evaM jahA puDavikAiyAo tahA AukAiyAo visavakappesu-jAva-IsipabbhArAe taheva uvvaaeybbo| u. gautama ! je pramANe pRthvIkAyika jIvonAM viSayamAM kahyuM, te pramANe apakAyika jIvonAM viSayamAM badhA kalpomAM ISaprAmbhArA pRthvI sudhI (pUrvavata) utpAda Adi kahevA joIe. jema ratnaprabhA pRthvInAM apakAyika jIvonAM utpAdanuM varNana karyuM tevuM ja adhaHsaptama pRthvInAM apakAyika jIvonuM I-AbhArA pRthvI sudhI utpAda jANavA joIe. evaM jahA rayaNappabhA AukAio ubavAIo tahA -jAva-ahesattama aaukaaiouvvaaeybbo-jaaviisipbbhaaraae| - vi. sa. 17, 3.8, yu.2-2 Page #740 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2069 AukAie NaM bhaMte ! sohamme kappe samohae pra. bhaMte ! je apUkAyika jIva saudharma kalpamAM maraNa samohaNittA je bhavie imIse rayaNappabhAe puDhavIe samuddaghAtathI samavahata thaIne A ratnaprabhA pRthvInAM ghaNodadhivalayesu AukAiyattAe uvavajjittae, ghanodadhivalayomAM akAyika rupathI utpanna thavAnAM yogya che, se NaM bhaMte ! kiM pubbiM uvavajjittA pacchA to bhaMte ! te pahalA utpanna thaIne pachI pudgala saMpAuNejjA ? grahaNa kare che ke ? pulviM vA saMpAuNittA pacchA uvavajjejjA ? ke pahelA pudgala grahaNa karIne pachI utpanna thAya che ? 3. kocamA ! te jeva, ghauM -nava-maherAmaNa u. gautama ! zeSa varNana pUrvavata adhaHsaptama pRthvI sudhI jANavuM joIe. jahAsohammaAukAioevaM-jAva-IsipabbhArAe je pramANe saudharma kalpanAM apakAyika jIvonAM AukAio-jAva- ahesattamAe uvvaaeybbo| naraka pRthvIomAM utpAda kahyA, te pramANe - vicA. sa.27, 3.6, su.- ItyAgabhArA pRthvI sudhIno apakAyika jIvonA utpAda adhasaptama pRthvI sudhI jANavuM joIe. pa. vAukAie NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe bhaMte ! je vAyukAyika jIva A ratnaprabhA- pRthvImAM samohae samohaNittA, je bhavie sohamme kappe maraNa-samughAtathI samavahata thaIne saudharma kalpamAM vAukAiyattAe uvavajjittae, vAyukAyikanA rUpamAM utpanna thavAne yogya che, seNaM bhaMte ! kiM putviM uvavajjittA pacchA saMpAuNejjA? to bhaMte ! te pahelA utpanna thaIne pachI pudgala grahaNa kare che ? pulviM vA saMpAuNittA pacchA uvavajjejjA ? ke pahelA pudgala grahaNa karIne pachI utpanna thAya che ? 3. kocamA ! nahI puvicAga 4 vAge u. gautama! pRthvIkAyika jIvonAM samAna vAyukAyika jIvonuM paNa varNana karavuM joIe. NavaraM-vAukAiyANaM cattAri samugghAyA paNNattA, vizeSa : vAyukAyika jIvomAM cAra samuddAta kahyA te nahIM che, jemake - 2. vecAsamughANa, 2. sIya samughANa, 1. vedanA samudraghAta, 2. kaSAya-samuddaghAta, 3. mAraNaMtiya samugghAe, 4. veubviysmugdhaae| 3. mArazAntika samuddaghAta, 4. vaikriya-samuddaghAta. mAraNaMtiyasamugghAeNaM samohaNNamANe deseNa vA te mAraNAntika samudraghAtathI samavahata thaIne dezathI samohaNNai, sabveNa vA samohaNNai, paNa samughAta kare che ane sarvathI paNa samuddhAta kare che. deseNaM samohaNNamANe pubbiM saMpAuNittA pacchA dezathI samuddaghAta karavA para pahelA pudgala grahaNa 3vavaMMA, karIne pachI utpanna thAya che. sabveNaM samohaNNamANe pRvviM uvavajjettA pacchA sarvathI samuddaghAta karavA para pahelA utpanna thAya sNpaaunnejjaa| che pachI pudgala grahaNa kare che. evaM jahA puDhavikAio tahA vAukAio vi saba A pramANe jema pRthvIkAyikanAM u5pAta kahyA te kappe-jAva-IsipabbhArAe taheva uvvaaeybvo| pramANe vAyukAyanAM badhAM kalpo ane ISatrobhArA - vicA.sa. 27, 3.0, mu.? pRthvI sudhInA upapAta Adi jANavAM joIe. Page #741 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2070 dravyAnuyoga bhAga-3 5. vAukAie NaM bhaMte ! sohamme kappe samohae pra. bhaMte ! je vAyukAyika jIva saudharmakalpamAM maraNa samohaNittA je bhavie imIse rayaNappabhAe puDhavIe samudraghAtathI samavahata thaIne A ratnaprabhA-pRthvInAM ghaNavAe taNuvAe ghaNavAyavalaesu taNuvAyavalaesu ghanavAta, tanuvAta, ghanavAtavalaya ane tanuvAtavaaukaaiyttaae uvavajjittae, valayomAM vAyukAyikanA rUpamAM utpanna thavA yogya che, seNaMbhaMte! kiMpurvi uvavajjittA, pacchAsaMpAuNejjA, to bhaMte ! te pahelA utpanna thaIne pachI pudgala pubbiM vA saMpAuNittA, pacchA uvavajjejjA ? grahaNa kare che ke - pahelA pudgala grahaNa karIne pachI utpanna thAya che ? u. goyamA ! evaM jahA sohammavAukAio sattasa vi u. gautama ! je pramANe saudharmakalpanAM vAyukAyika puDhavIsu uvavAio evaM -jAva- IsipabbhArAe jIvonAM utpAda sAta narakamRthvIomAM kahyA te vAukAio ahesattamAe -jaav-uvvaaeybbo| pramANe IpaTyAtmArA pRthvI sudhInA vAyukAyika - vicA. sa.27, 3.??, su.? jIvonAM utpAda Adi adhaH saptama pRthvI sudhI jANavA joIe. rU. 13vIsa pra-puttavivasthA matagutto 73. ekatva-bahatvanI vivakSAthI covIsa daMDakomAM anantavAra uvavannapuvvatta parUvaNaM pUrvotpannatvanuM prapaNa : pa. da.1. ayaM NaM bhaMte ! jIve imIse rayaNappabhAe pra. daM, 1, bhaMte ! zuM jIva A ratnaprabhA pRthvInAM puDhavIetIsAe nirayAvAsasayasahassesu, egamegaMsi trIsa lAkha narakAvAsomAMthI pratyeka narakAvAsamAM nirayAvAsaMsi puDhavikAiyattAe-jAva-vaNassaikA pRthvIkAyika rupamAM -vAvata- vanaspatikAyika rUpamAM, narakarupamAM ane nairayika rUpamAM pahelA iyattAe naragattAe, neraiyattAe uvavannapubve ? utpanna thaI cukyA che ? 3. daMtA, mayama! sa6 mahuvA avitavRtto ! u. hA, gautama ! anekavAra athavA anantavAra utpanna thaI cukyA che. pa. savvajIvA vi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe pra. bhaMte ! zuM badhA jIva A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa tIsAe nirayAvAsasayasahassesu egamegaMsi nirayAvA lAkha narakAvAsomAMthI pratyeka nArakAvAsamAM saMsi puDhavikAiyattAe -jAva- vaNassaikAiyattAe pRthvIkAyika rupamAM cAvatu- vanaspatikAyika rUpamAM, naraka rUpamAM ane nairayika rupamAM pahelA naragattAe neraiyattAe uvavannapuvA ? utpanna thaI cukyA che ? 3. daMtA, zothamA ! sad mahuvA anaMtakutto ! u. hA, gautama! anekavAra athavA anantavAra pahelA utpanna thaI cukyA che. evaM sakkarappabhAe puDhavIe jahA rayaNappabhAe puDhavIe je pramANe ratnaprabhA pRthvInAM be AlApaka kahyA taheva do AlAvagA bhaanniybvaa-jaav-dhuumpbhaae| te ja pramANe zarkarA prabhA pRthvIthI dhUmaprabhA pRthvI sudhI (ekatva bahatvanI- apekSAe) be AlApaka kahevA joIe. tamAe puDhavIe paMcUNe nirayAvAsasayasahassesu vi tama: prabhA pRthvInAM pAMca ochA eka lAkha narakAparva jevA. vAsomAM paNa A pramANe AlApaka kahevA joIe. pa. ayaM NaM bhaMte ! jIve ahesattamAe puDhavIe paMcasu pra. bhaMte ! A jIva adha:saptama pRthvInAM pAMca anuttara aNuttaresu mahaimahAlaesu mahAniraesu egamegaMsi ane mahAtimAnuM mahAnArakAvAsomAMthI pratyeka nirayAvAsaMsi puDhavikAiyattAe-jAva-vaNassaikA narakAvAsamAM pRthvIkAyika rUpamAM -yAvatu vanaspatikAyika rupamAM, naraka rupamAM ane nairayika iyattAe naragattAe neraiyattAe uvavannapuvve? rupamAM pahelA utpanna thayA che ? Page #742 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2071 u. goyamA ! jahA rayaNappabhAe taheva do AlAvagA bhaanniybvaa| 1. 2 2-22. maMte nIverosaTTasurazumAraT vAsasayasahassesu egamegaMsi asurakumArAvAsaMsi puDhavikAiyattAe -jAva-vaNassaikAiyattAe devattAe devittAe AsaNa-sayaNa-bhaMDamattovagaraNattAe uvavannapuve? 3. daMtA, bhoyamA ! masarUM mahuvA gaMtavRtto ! savvajIvA vi evaM cev| evaM -jAva- thnniykumaaresu| nANattaM AvAsesu. 5. 8 22-26, mayaM / maMte ! nIve saMvegnenuM puDha vikAiyAvAsasayasahassesu egamegaMsi puDhavikAiyAvAsaMsi puDhavikAiyattAe-jAva-vaNassaikAiyattAe uvavannapubve ? 3. haMtA, mA! basaDuM avI mavitavRtto ! u. hA, gautama ! ratnaprabhA pRthvInAM samAna ahIM paNa be AlApaka kahevA joIe. pra. 6.2-11, aMte ! zuM A jIva asurakumAronAM coMsaTha lAkha asurakumArovAsomAMthI pratyeka asurakumAravAsamAM pRthvIkAyika rUpamAM -vAvatuvanaspatikAyika rUpamAM, devarupamAM ke devIrUpamAM athavA Asana, zayana, bhAMDa, pAtra Adi upakaraNa rUpamAM pahelA utpanna thaI cukyA che ? hA, gautama ! aneka vAra ke ananta vAra utpanna thaI cukyA che. badhA jIvonuM varNana paNa A pramANe karavuM joIe. A pramANe svanitakumAro sudhI kahevuM joIe. tenA AvAsonI saMkhyAmAM aMtara che. pra. 8, 12-16, bhaMte ! zuM A jIva asaMkhyAta lAkha pRthvIkAyika-AvAsomAMthI pratyeka pRthvIkAyika AvAsamAM pRthvIkAyikanA rUpamAM vAvata-vanaspati kAyika rUpamAM pahelA utpanna thaI cukyA che ? u. hA, gautama ! te anekavAra athavA ananta vAra utpanna thaI cukyA che. A pramANe badhA jIvonAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. A pramANe (treIndriyathI) manuSyo sudhI kahevuM joIe. pra. 6. 17-21. bhaMte ! zuM A jIva asaMkhyAta lAkha kIndriya AvAsomAMthI pratyeka kIndriya AvAsamAM pRthvIkAyikanA rUpamAM -vAva-vanaspatikAyikanA rUpamAM ane dvIndriya rUpamAM pahelA utpanna thaI cukyA che ? u. hA, gautama ! anekavAra ke anantavAra utpanna thaI cukyA che. badhA jIvonuM varNana paNa A pramANe karavuM joIe. A pramANe manuSyo sudhI kahevuM joIe. vizeSa : treIndriyomAM vanaspatikAyika rUpathI treIndriya rUpa sudhI, caundriyomAM caundriya rUpa sudhI, paMcendriya-tiryaMcayoniomAM paMcendriya tiryaMcayonio rU5 sudhI tathA manuSyomAM manuSyo sudhImAM (anekavAra ke anantavAra) utpatti jANavI joIe. zepa badhu varNana beIndriyonAM samAna jANavuM joIe. parva -MAva- vArAphag/ evaM sabbajIvA vi| . te 27-21, mayaM ja maMte ! nIve asaMvembelsa beiMdiyAvAsasayasahassesu egamegaMsi beiMdiyAvAsaMsi puDhavikAiyattAe -jAva- vaNassaikAiyattAe beiMdiyattAe uvavannapuve ? 3. haMtA, mA ! sarpha mahuvA tAlutto ! sabbajIvA bi evaM cev| evaM -jAva- mnnussesu| NavaraM-teiMdiesu-jAva-vaNassaikAiyattAeteiMdiyattAe cauridiesu cauriMdiyattAe, paMciMdiyatirikkhajoNiesu paMceMdiyatirikkhajoNiyattAe, maNussesu maNussattAe uvavannapuvve / sesaM jahA beiNdiyaannN| Page #743 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2072 dravyAnuyoga bhAga-3 pra. daM. 22-24. vANamaMtara-joisiya-sohammIsANeya 6.22-24. je pramANe asurakumAronI utpattinAM jahA asurkumaaraannN| mATe kahyuM te pramANe vANavyaMtara, jayotiSka tathA saudharma-IzAna vaimAniko sudhI jANavuM joIe. ayaMNaMbhaMte!jIvesaNaMkumArekappebArasasuvimANAvA- pra. te ! zuM te jIva sanakumAra devalokanAM bAra lAkha sasayasahassesu egamegaMsi vemANiyAvAsaMsi puDhavi vimAnAvAsomAMthI pratyeka vimAnAvAsamAM kAiyattAe-jAba-vaNassaikAiyattAe, devattAe devittAe pRthvIkAyika rUpamAM -vAva-vanaspatikAyika rUpamAM, devarUpamAM ke devIrUpamAM tathA Asana, zayana bhaMDopaaasnn-synn-bhNddmttovgrnnttaae uvavannapuve? karaNanAM rUpamAM pahelA utpanna thaI cukyA che ? u. haMtA, goyamA ! jahA asurakumArANaM asaI aduvA hA, gautama ! asurakumAronAM samAna anekavAra annNtkhutto| ke ananta vAra utpanna thaI cukyA che, no ceva NaM devittaae| tyAM te devI rUpamAM utpanna thayela nathI, evaM sabbajIvA vi| A pramANe sarvajIvonAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. pa -nava-mAnava-pALA-maraDavuku ti A pramANe Anata-mANata-AraNa ane azruta vimAnonAM mATe paNa jANavuM joIe. tisu vi aTThArasuttaresu gevejjavimANAvAsasaesu A pramANe traNaso aDhAra zaiveyaka vimAnAvAsonAM vi evaM cev| mATe paNa jANavuM joIe. pa. ayaMNaMbhaMte! jIvepaMcasuaNuttaravimANesuegamegaMsi bhaMte! zuM A jIva pAMca anuttara vimAnomAMthI pratyeka aNuttaravimANaMsi puDhavikAiyattAe -jAva anuttara vimAnamAM pRthvIkAyika rUpamAM -vAvavnnssikaaiyttaae, devattAe devittAe AsaNa-sayaNa vanaspatikAyika rUpamAM, devarupamAM ke devI rUpamAM tathA Asana, zayana, bhaMDopakaraNanAM rUpamAM pUrvamAM bhaMDamattovagaraNattAe uvavannapubve ? utpanna thaI cukyA che ? 3. daMtA, mayamA ! mahuvA matalu | u. hA, gautama ! anekavAra athavA ananta vAra utpanna thaI cukyA che. NavaraM-no ceva NaM devattAe vA, devittAe vA. vizeSa : devarupamAM ke devIpamAM utpanna thayela nathI. evaM savvajIvA vi| A pramANe badhA jIvonI utpattinA viSayamAM paNa - vi . sa.? 2, 3.7, mu.-16 jANavuM joIe. utta-kudatta vivasthA satranIvA mAyAbhAdi 74, ekatva-bahatvanI vivakSAthI badhA jIvonAM mAtAdinAM aNaMtakhutto pucovannatta parUvarNa rupamAM anantavAra pUrvotpannatvanuM prANa : pa. ayaM NaM bhaMte ! jIve savvajIvANaM mAittAe, piyattAe, pra. bhaMte ! A jIva zuM badhA jIvonAM mAtAnAM rUpamAM, bhAittAe, bhagiNittAe, bhajjattAe, puttattAe, dhUyattAe, pitAnAM rUpamAM, bhAInAM rUpamAM, bhaginInAM rupamAM, suNhattAe uvavannapubve ? patnInAM rUpamAM, putranAM rUpamAM, putrInAM rUpamAM ke putravadhunAM rUpamAM pahelA utpanna thaI cukyA che ? 3. daMtA, nIyamI ! asaduM mahuvA matavRtto u. hA, gautama! anekavAra athavA anantavAra pahelA utpanna thaI cukyA che ? pa. savvajIvANaM bhaMte! imassa jIvassa mAittAe-jAva- pra. bhaMte ! zuM badhA jIva A jIvanAM mAtAnAM rUpamAM suNhattAe uvavannapuve? vAvatu- putravadhunAM rUpamAM pahelA utpanna thaI cukyA che ? Page #744 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2073 3. daMtA, gAyamI ! sasaDuM satva kAMtavRtto ! u. hA, gautama ! badhA jIva (A jIvanAM mAtAnAM rUpamAM -vAva- putravadhunAM rUpamAM) anekavAra athavA anantavAra pahelA utpanna thaI cukyA che. pa. ayaMNaM bhaMte! jIvesabbajIvANaM arittAe, veriyattAe, bhaMte ! A jIva zuM badhA jIvonAM zatru rUpamAM, vairInAM ghAyattAe, vahattAe, paDiNIyattAe, paccAmittattAe rUpamAM, ghAtaka rUpamAM, virodhI rUpamAM tathA zatru uvavannapubve ? sahAyakanAM rUpamAM pahelA utpanna thaI cukyA che ? 3. daMtA, mA ! lasarpha mahuvA matavRtto ! u. hA, gautama ! anekavAra athavA anantavAra pahelA utpanna thaI cukyA che. sabbajIvA vi evaM cev| A pramANe badhA jIvonAM mATe paNa kahevuM joIe. pa. ayaMNaMbhaMte! jIvesabbajIvANaM rAyattAe, jugarAyattAe, pra. bhaMte ! A jIva zuM badhA jIvonAM rAjAnA rUpamAM, talavarattAe, mADaMbiyattAe, koDuMbiyattAe, yuvarAjanA rUpamAM, talavaranA rUpamAM, mADuMbikanA ibbhattAe, seTTittAe, seNAvaittAe, satthavAhattAe rUpamAM, kauTuMbikanA rUpamAM, Ibhya, zreSThi, senApati ke uvavannapubve ? sArthavAhanA rUpamAM pahelA utpanna thaI cukyA che ? 3. daMtA! yamI ! basa6 TuvA gaMtavRtto ! u. hA, gautama ! anekavAra ke anantavAra utpanna thaI cukyA che. savvajIvA vi evaM cev| A pramANe badhA jIvonAM mATe paNa kahevuM joIe. 5. ayaMNaM bhaMte! jIve savvajIvANaM dAsattAe, pesattAe, bhaMte ! A jIva zuM badhA jIvonAM dAsa rUpamAM, bhayagattAe, bhAillattAe, bhogapurisattAe, nokara rUpamAM, bhUtaka rUpamAM, bhAgIdAra rUpamAM, sIsattAe, vesattAe uvavannapuve? bhoga purUSa rUpamAM, ziSya rUpamAM ke pInAM rUpamAM pahelA utpanna thayela che ? 3. haMtA, mayamAM ! manaDuM mahuvA mavitarad I u hA, gautama! A anekavAra ke ananta vAra pahelA utpanna thayela che. evaM sabbajIvA vi annNtkhutto| A pramANe badhA jIva paNa anantavAra utpanna - vicA. sa.? 2, 3.7, mu. 20-22 thayela che.. 7. savasamuhu sanIvA vanapuvara pavaLa- 75. dvipa samudromAM sarvajIvonAM pUrvotpannatvanuM prarupaNa : pa. dIvasamuddesuNaM bhaMte!sabvapANA, sabvabhUyA, savvajIvA, pra. bhaMte ! zuM A hIpa-samudromAM badhA prANI, badhA bhUta, savvasattA, puDhavikAiyattAe -jAva-tasakAiyattAe badhA jIva ane badhA satva pRthvIkAyika -cAvatuuvvnnnnpuvaa? trakAyikanAM rUpamAM pahelA utpanna thayela che ? 3. daMtA, nIyamI ! sahuM kuvA mavitaravRtto ! u. hA, gautama ! anekavAra ke ananta vAra pahelA - navA. . 3, 3. 2, 9.88 utpanna thayela che. 76. khAracaDhavI susavanavApuvicAravavanaputrA 7ka. naraka pRthvIomAM sarvajIvonAM pRthvIkAyikatvAdinAM parUvaNaM pUrvotpannatvanuM prarupaNa : pa. imIseNaMbhaMte! rayaNappabhAepuDhavIetIsAe nirayAvA- pra. bhaMte ! zuM A ratnaprabhA pRthvInAM trIsa lAkha sasayasahassesu ikkamikkaMsi nirayAvAsaMsi sabve narakAvAsomAMthI eka-eka narakAvAsamAM bavA pANAsave bhUyAsabbejIvAsabvesattApuDhavIkAiyattAe prANI, badhAbhUta, badhA jIva ane badhA satva -jAva- vaNassaikAiyattAe neraiyattAe uvavanna pRthvIkAyika cAvatu-vanaspatikAyika ane nairayika putrA ? rUpamAM pUrvamAM utpanna thayela che ? u. haMtA, goyamA ! asaI aduvA aNaMtakhutto?' u. hA, gautama ! anekavAra athavA anaMta vAra pahelA utpanna thayela che. 2. vi . sa. 2, 3, 3, mu. ? Page #745 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2074 dravyAnuyoga bhAga-3 * evaM -jAva- ahesattamAe puDhavIe, A pramANe adhaHsaptama pRthvI sudhI jANavuM joIe. NavaraM- jattha jattiyA nnrgaa| vizeSa : je pRthvImAM jeTalA narakAvAsa che teno - gIvA. Di. 2, 3, 2, mu.13 ullekha tyAM karavo joIe. 77, remAsu putrovAir TLIvA matakutto 77. vaimAnika devomAM pUrvotpanna jIvonuM anantavAra uvavaNNapubbatta parUvarNa pUrvotpannatvanuM prarupaNa : pa. sohammIsANesuNaM bhaMte! kappesu savvapANA savvabhUyA pra. bhaMte ! saudharma IzAna kalpomAM badhA prANI, badhA savvajIvAsavvasattApuDhavIkAiyattAe-jAva-devattAe bhUta, badhA jIva ane badhA satva zuM pRthvIkAyanA devittAe AsaNa-sayaNa-khaMbha bhaMDovagaraNattAe rUpamAM -vAva- devanAM rUpamAM ke devInAM rUpamAM tathA Asana, zayana, staMbha, bhaMDopakaraNanAM rUpamAM uvavannapuvA ? pUrvamAM utpanna thaI cukyA che ? u. haMtA, goyamA ! asaI aduvA annNtkhutto| hA, gautama ! anekavAra ke anantavAra utpanna thaI cukyA che. sesesu kappesu evaM cev| zeSa kalpomAM paNa evuM ja kahevuM joIe. NavaraM-no ceva NaM devittAe -jaav-gevejjgaa| vizeSa:devInAM rUpamAM raiveyaka vimAno sudhI utpanna thayela nathI ema kahevuM joIe. (kAraNake saudharma IzAnathI AgaLanAM vimAnomAM devIo hotI nathI) aNuttarovavAiesu vi evaM No ceva NaM devattAe vA, anuttaro+pAtika vimAnomAM paNa A pramANe vistA, vI. kahevuM joIe, paraMtu deva ane devInAM rUpamAM - nIvA. pari. 3, 3. 3, su. 2 06 utpatti na kahevI joIe. 78 vAvAcasa mawtazu yA thA, uvavanA 78, vAyukAyanAM ananta vAra vAyukAyanAM rUpamAM utpAtauvvttttnnaai parUvarNa uddavartananuM prANa : pa. vAuyAe NaM bhaMte ! vAuyAe ceva aNegasayasaha- pra. bhaMte ! zuM vAyukAya, vAyukAyamAM ja aneka lAkha vAra ssakhutto uddAittA-uddAittA tattheva bhujjo-bhujjo marI-marIne vAraMvAra temAM ja utpanna thAya che ? paccAyAi? u. haMtA, goyamA ! vAuyAe ceva aNegasayasahassakhutto u. hA, gautama ! vAyukAya, vAyukAyamAM ja aneka lAkha uddAittA-uddAittA tattheva bhujjo-bhujjo pccaayaai| vAra marI-marIne vAraMvAra temAM ja utpanna thAya che. pa. se NaM bhaMte ! kiM puDhe uddAi, apuDhe uddAi? pra. bhaMte ! vAyukAya (svakAyazastrathI ke parakAyazastrathI) spaSTa thaIne mare che ke aspaSTa arthAt TakarAvyA vagara ja mare che ? 3. daMtA, yama ! udde 366, no pudde 366 aa u. hA, gautama ! pRSTa thaIne mare che, aspRSTa thaIne maratA nathI. pa. se NaM bhaMte ! kiM sasarIrI nikkhamai, asarIrI bhaMte ! vAyukAya marIne jyAre bIjI paryAyamAM nikkhamai ? jAya che tyAre) zarIra sahita nikaLe che ke zarIra rahita nikaLe che ? u. goyamA ! siya sasarIrI nikkhamai, siya asarIrI u. gautama! te zarIra sahita paNa nikaLe che ane zarIra nikkhmi| rahita paNa nikaLe che. pa. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - 'siyasasarIrI nikkhamai, siya asarIrI nikkhamai?' vAyukAyanAM jIva zarIra sahita paNa nikaLe che ane zarIra rahita paNa nikaLe che ?' Page #746 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 3. goyamA! vADAyasa paMcattAri paLattA, taMnahAveuvvie, 1. morAruiNa, rU. taiya6, se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai "siya sasarIrI nikkhamai, siya asarIrI nikkhamai / " - vicA. sa.2, 3.2, 3.7(2-3) 76, nimnIjhAra tiri noLiyALe siya nerayotti parUvaNaM 6. 5. 2. 4. mma | orAliya-veuvviyAi vippajahAya teya-kammaehiM nikkhamai / u. samaNe bhagavaM mahAvIre vAgarei uvavajjamANe uvavanne tti vattavvaM siyA / anna maMte ! sIde, vaLye, vaLe, TIviSNu, acche, tara che, parassare ee NaM nissIlA - jAva- nippaccakkhANaposahovavAsA kAlamAse kAlaM kiccA imIse rayaNappabhAe puDhavIe ukkoseNaM sAgarovamaTThiyaMsi naragaMsi neraiyattAe uvavajjejjA ? 4. 5. mada bhaMte! gojIMgujIvasame, vavuDavatane, maMDuvavasameeennN nissIlA nivvayA nigguNA nimmerA nippaccakkhANaposahovavAsA kAlamAse kAlaM kiccA imIse rayaNappabhAe puDhavIe ukkosaM sAgarovamaTThiIyaMsi naragaMsi neraiyattAe uvavajjejjA ? samaNe bhagavaM mahAvIre vAgarei uvavajjamANe uvavanne tti vattavvaM siyA / 2 saha maMte ! je, je, viruNa, mattu, siMlI-C I nissIlA - jAva- nippaccakkhANa posahovavAsA kAlamAse kAlaM kiccA imIse rayaNappabhAe puDhavIe ukkosaM sAgarovamaTThiIyaMsi naragaMsi neraiyattAe uvavajjejjA ? 79, u. gautama ! vAyukAyamAM cAra zarIra kahyA che, jemake - 2. vaikriya, 1. audArika, 3. taijas, 2005 4. kArmaNa. AmAMthI te audArika ane vaikriya zarIrane choDIne bIjA bhavamAM jAya che A apekSAthI te zarIra rahita jAya che ane taijas ane kArmaNa za2I2ne sAthe laIne jAya che A apekSAthI te zarIra sahita jAya che. mATe ke gautama ! evuM kahevAya che ke - "vAyukAyanAM jIva zarIra sahita paNa nikaLe che ane zarI2 rahita paNa nikaLe che." zIlAdi rahita tiryaMcayonikonI kadAcit narakamAM utpattinuM prarupaNa : pra. bhaMte ! jo zreSTha gAyanI puMchaDI jevI pUMchaDIvALo vAMdaro, zreSTha maraghI ane zreSTha deDako te badhA zIla rahita, vrata rahita, guNa rahita, maryAdAhIna pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsathI rahita hoya to kALa mAsamAM marIne A ratnaprabhA pRthvImAM utkRSTa eka sAgaropamanI sthitivALA narakomAM naiyika rUpamAM utpanna thAya che ? u. zramaNa bhagavAna mahAvIra kahe che ke - "utpanna thatA-thatA utpanna thAya che evuM kahevAya che." pra. bhaMte ! jo siMha, vyAghra, bheMsa, citA, rIMcha ane geMDo e badhA zIla rahita yAva- pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsathI rahita hoya to kALa mAsamAM marIne A ratnaprabhA pRthvImAM utkRSTa eka sAgaropamanI sthitivALA nArakomAM nairiyaka rUpamAM utpanna thAya che ? u. zramaNa bhagavAna mahAvIra kahe che ke - utpanna thatA-thatA utpanna thAya che evuM kahevAya che." pra. bhaMte ! jo gIdha, kAgaDA, vilaka, maTThaka ane mo2 A badhA zIla rahita -yAvat- pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsathI rahita hoya to kALa mAsamAM marIne A ratnaprabhA pRthvImAM utkRSTa eka sAgaropamanI sthitivALA narakomAM nairayika rUpamAM utpanna thAya che ? u. samaNe bhagavaM mahAvIre vAgarei uvavajjamANe uvavanne tti vattavvaM siyA / 3 - viyA. sa.22, 3.8, su.6-7 1-3. ahIM prazna ane uttarano saMbaMdha joDAto nathI. mATe prazna ane uttaranI vacamAM nimnAMkita uttara ane prazna chuTI gayA che evuM pratIta thAya che, jema - u. daMtA, vavapnenA ! pra. meLa aMte ! jiM vavapnamALe vavane tti vattanaM siyA ? u. zramaNa - bhagavAna mahAvIra kahe che ke - utpanna thatA-thatA utpanna thAya che evuM kahevAya che." Page #747 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2076 dravyAnuyoga bhAga-3 80, niphrIjA satItrA majuranA 3patti va- 80. durazIla-suzIla manuSyonI utpattinuM prarupaNa : tao loe NissIlA NivvayA nigguNA nimmerA lokamAM du:zIla, nivrata-vrata rahita, nirguNa, amaryAdita, NippaccakkhANa posahovavAsA kAlamAse kAlaM kiccA pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsathI rahita A traNeya ahesattamAe puDhavIe appaiTThANaM Narae NeraiyattAe kALa mAsamAM kALa karIne sAtamI naraka pRthvInAM uvavajjati, taM jahA apratiSThAna narakamAM nairayikanAM rUpamAM utpanna thAya che, jemake - 2. rIyALI, 1. rAjA-cakravartI Adi. 2. maMtviyA, 2. mAMDalika rAjA (mahAraMbha karanAra) rU. ne ya maraMbhA vorDavI ! 3. mahAraMbha karanAra- kauTuMbika puruSa. tao loe susIlA subbayA saguNA samerA sapaccakkhA- lokamAM suzIla, suvrata, suguNa, maryAdita, pratyAkhyAna NaposahovavAsA kAlamAse kAlaM kiccA savvaTThasiddhe ane pauSadhopavAsathI sahita A traNeya kALa mAsamAM mahAvimANe devattAe uvavattAro bhavaMti, taM jahA kALa karIne (utkRSTa) sarvArtha siddha vimAnamAM devatAnAM rUpamAM utpanna thAya che, jemake - 6. rasathALa rivattamabhojA 1. kAma bhogono tyAga karanAra rAjA, 2. sevatI (rivartanamo TI) 2. (kAmabhogono tyAga karanAra) senApati, rU. 5tyAre (rizvattAnamorA) 3. (kAmabhogono tyAga karanAra) prazasta maMtrI. - TAI . 3, 3.2, mu.158 81. caubvihe pavesaNae - 81. cAra prakAranAM pravezanaka : teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM pAsAvaccijje gaMgee nAmaM te kALa ane te samaye pArvApatya gAMgeya nAmaka aNagAra aNagAre jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai hatA, te jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra hatA tyAM teNeva uvAgacchittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa AvyA ane zramaNa bhagavAna mahAvIranAM na ati najIka adUrasAmaMte ThiccA samaNaM bhagavaM mahAvIraM evaM vayAsI na ati dUra ubhA rahIne teoe zramaNa bhagavAna - vivA, saM.1, 3.32, mu. 2 mahAvIrathI A pramANe pUchayuM - pa. kaivihe NaM bhaMte ! pavesaNae paNNatte? pra bhaMte ! pravezanaka (utpattisthAna) keTalA prakAranAM kahyA che ? u. gaMgeyA ! caubihe pavesaNae paNNatte, taM jahA - u. gAMgeya ! utpatti sthAne cAra prakAranAM kahyA che, jemake -- 2. nephasAI, 1. nairayika - pravezanaka (utpatti sthAna), 2. siriunALA saU. 2. tiryaMcayonika - pravezanaka, 3. magurUvesa, 3. manuSya - pravezanaka, 4. vapasa/ / 4. deva - pravezanaka. - vicA. sa.1, 3.32, mu.24 - 82. nerasArA mera 5hava 82. narayika utpattisthAnanAM bhedonuM prarupaNa pa. neraiyapavesaNae NaM bhaMte! kaivihe paNNatte ? pra. bhaMte ! nairayika utpattisthAna keTalA prakAranAM kahyA che ? Page #748 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2077 3. kAyA ! sattavide gukhajo, teM naI u. gAMgeya ! te sAta prakAranAM kahyA che, jemake - 1. rayaNappabhA pRDhavineraiyapavesaNae -jAva 1. ratnaprabhA pRthvI nairayika -vAva7. mahesattA puvanecavesaU/ 7. adhaHsaptama pRthvI nairayika-utpatti sthAna. - vicA. sa. 1, 3.32, mu.? 8rU. satta napuri duSa vityo ne sa 83. sAta naraka pRthvIonI apekSAe vistArathI nairayika pavisamANANaM bhaMga parUvaNaM utpatti sthAnamAM praveza karanAranAM bhaMgonuM prarupaNa : ege neraiyassa vivakkhA eka nairayikanI vivaphA : pa. ege bhaMte! neraie neraiyapavesaNaeNaM pavisamANe kiM pra. bhaMte ! zuM eka nairayika - nairayika utpatti sthAna rayaNappabhAe hojjA -jAva- ahesattamAe hojjA? dvArA praveza karato thako ratnaprabhAmAM utpanna thAya che -vAva- adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? 3. yA ! u. gAMgeya ! (eka nairayika) 1. rayaNappabhAe vA hojjA, 1. ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya che. 2. savarapumA, vA daggA, 2. zarkarAprabhAmAM paNa utpanna thAya che. 3. vAluyappabhAe vA hojjA, 3. vAlukAprabhAmAM paNa utpanna thAya che. 4. paMDUmA, vA donnA, 4. paMkaprabhAmAM paNa utpanna thAya che. . dhUmadhumA vA doktA, 5. dhUmaprabhAmAM paNa utpanna thAya che. 6. tamappabhAe vA hojjA, 6. tama:prabhAmAM paNa utpanna thAya che. 7. sattamaU va honA 7. adhaHsaptamamAM paNa utpanna thAya che, - vi. sa.2, 3. 32, .26 (A asaMyogInAM sAta bhaMga che.) 84, sonerathA liva 84. be narayikonI vivaphA : pa. do bhaMte ! neraiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA pra. bhaMte ! be nairayika- nairayika utpatti sthAna dvArA kiM rayaNappabhAe hojjA-jAva-ahesattamAe hojjA? praveza karatA zuM ratnaprabhAmAM utpanna thAya che -vAvatu- adha:saptamamAM utpanna thAya che ? 3. 6-7. gayA ! u. 1-7. gAMgeya ! (te banne nairayika) (2) rathapUmANavA honnA -jhAva- (7) asatta (1) ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya che cAvatamaae vA hojjaa| (7) adhaHsaptamamAM paNa utpanna thAya che. 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe 1. athavA eka ratnaprabhAmAM utpanna thAya che ane honnA eka zarkarA prabhAmAM utpanna thAya che. 2. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe 2. athavA eka ratnaprabhAmAM utpanna thAya che ane TonA I eka vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. -4-6-6. pve nAva- havA ane thaLaUbhAI, 3-4-5-6. A pramANe -yAvatu- athavA eka ege ahesattamAe hojjaa| ratnaprabhA pRthvImAM utpanna thAya che ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 7. ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe 7. athavA eka zarkarAmabhA pRthvImAM utpanna thAya honnA | che ane eka vAlukAprabhA pRthvImAM utpanna thAya che. Page #749 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2078 dravyAnuyoga bhAga-3 8-1-10-22. parva-gAva-mahavAsavarapumA, 8-9-10-11. athavA A pramANe vAvata- eka ege ahesattamAe hojjaa| zarkarA prabhA pRthvImAM utpanna thAya che ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 12. ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe 12. athavA eka vAlukAprabhAmAM utpanna thAya hobbaTI che ane eka paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. ? rU-4-15.pUrva-gAva-avAvalUithapramANa, 13-14-15. athavA A pramANe vAvata- eka ege ahesattamAe hojjaa| vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 26-27-28-11-20-22. parvavAdavA 16-17-18-19-20-21. A pramANe (pUrvachddddeybvaa -jAva- ahavA ege tamAe, ege pUrvanI) eka-eka pRthvI choDI devI joIe ahesattamAe hojjaa| -cAvata- athavA eka tama:prabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. (aa paTTAvA mA) (A aThyAvIsa bhaMga che.). - viyA, sa.6, 3. rU 2, mu. 27 85. tiNNi neraiyANaM vivakkhA 85, traNa nairayikonI vivakSA : pa. tiNNi bhaMte! neraiyA neraiyapavesaNaeNaMpavisamANA pra. bhaMte ! traNa nairayika jIva nairayika-utpatti sthAna dvArA kiM rayaNappabhAe hojjA-jAva-ahesattamAe hojjA? praveza karatAM zuM ratnaprabhA pRthvImAM utpanna thAya che -cAvata- adhasaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojjA-jAva-ahesattamAe u. gAMgeya ! te traNa nairayika (eka sAthe) ratnaprabhAmAM vA hojjaa| utpanna thAya che -vAva- adha:saptamamAM utpanna thAya che. 1. ahavA ege rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe 1. athavA eka ratnaprabhAmAM ane be zarkarA prabhAmAM honnA | utpanna thAya che. 2-3-4-5-6. -gAMva- havA khumANa, 2-3-4-pa-6. athavA yAvata- eka ratnaprabhAmAM do ahesattamAe hojjA / (6)2 ane be adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(4) 7. ahavA do rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe 7. athavA be ratnaprabhAmAM ane eka zarkaraprabhAmAM daggA, utpanna thAya che. -jAva- ahavA do rayaNappabhAe, ege ahesattamAe athavA-cAvatu- be nairayika ratnaprabhAmAM ane eka doLA ! (22) 2 adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(12) 13-17. ahavA ege sakkarappabhAe, do vAluya 13-17. athavA eka zarkarAmabhAmAM ane be ppabhAe hojjaa| vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. -jAva- ahavA ege sakkarappabhAe, do ahesattamAe athavA yAvatu- eka zarkarAprabhAmAM ane be adhaH hobbI I (27) * saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(17) 18-22. ahavA do sakkarappabhAe, ege vAluya 18-22. athavA be zarkarAmabhAmAM ane eka ppabhAe hojjaa| vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 1. ratnaprabhAnI sAthe 6, zarkarA prabhAnI sAthe 5, vAlukAprabhAnI sAthe 4, paMkaprabhAnI sAthe 3, dhUmaprabhAnI sAthe re, tama:prabhAnI sAthe 1 A kula ekavIsa ane asaMyogI 7 kula 28 bhaMga thAya che. A pramANe 1-2nA ratnaprabhAnI sAthe anukramathI bIjA nArakonI sAthe saMyoga karavAthI cha bhaMga thAya che. 3. A pramANe 2-1nAM paNa pUrvavatu 6 bhaMga thAya che. (12) 4. A pramANe zarkarAprabhAnI sAthe 1-2nAM pAMca bhaMga thAya che. (17) Page #750 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2079 -jAva- ahavA do sakkarappabhAe, ege ahesattamAe athavA yAvata- be zarkarAmabhAmAM ane eka donI I (22) adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(22) evaM jahA sakkarappabhAe vattabbayA bhaNiyA tahA je pramANe zarkarA prabhAnuM varNana karyuM te pramANe sabbapuDhavINaM bhANiyabvA-jAva- ahavA do tamAe, sAteya nArakonuM varNana be tama prabhAmAM cAvataege ahesattamAe hojjA / (42) 2 athavA eka adha:saptamamAM utpanna thAya che tyAM sudhI jANavuM joIe. (42) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM ege vAluyappabhAe hojjaa| ane eka vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 2. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM ege paMkappabhAe hojjaa| ane eka paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. rU-4-1. -LAva- gava pa rathaS[[mag, 3-4-5. athavA yAvatu- eka ratnaprabhAmAM, eka sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| zarkarA prabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 6. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, 6. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, ege paMkappabhAe hojjaa| ane eka paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 7. ahavAege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege 7. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM dhUmappabhAe hojjaa| ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 8-1. ve -gAva- gava ja ratha [[bhAI, je 8-9, A pramANe vAvata- athavA eka ratnaprabhAmAM vAluyappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| eka - lukAprabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 10. ahavA ege rayaNappabhAe, ege paMkappabhAe, ege 10. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM dhUmappabhAe hojjaa| ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 11-12. -jAba- ahavA ege rayaNappabhAe, ege 11-12. athavA -vAva- eka ratnaprabhAmAM, paMkappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| eka paMkaprabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 13. ahavA ege rayaNappabhAe, ege dhUmappabhAe, 13. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ege tamAe hojjaa| ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 14. ahavA ege rayaNappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege 14. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane ahesattamAe hojjaa| eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 15. ahavA ege rayaNappabhAe, ege tamAe, ege 15. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ahesattamAe hojjaa| ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. A pramANe 2-1nAM pUrvavatu pAMca bhaMga thAya che. 2. A pramANe 6+4+5+5 = 22 tathA 4+4+3+3+2+2+1+1 = kula 42 bhaMga thayA. 3. A pramANe ratnaprabhA ane zarkarAmabhAnI sAthe pa vikalpa thAya che. 4. A pramANe ratnaprabhA ane vAlukAprabhAnI sAthe 4 vikalpa thAya che. 5. A pramANe vAlukAprabhAne choDIne ratnaprabhA ane paMkaprabhAnI sAthe traNa vikalpa thAya che. 6. A pramANe paMkaprabhAne choDIne ratnaprabhA ane dhUmaprabhAnI sAthe be vikalpa thAya che. dhUmaprabhAne choDI devAthI A eka vikalpa thAya che, A pramANe ratnaprabhAnAM 5-4-3-ra-1 = 15 vikalpa thAya che. (15) Page #751 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2080 dravyAnuyoga bhAga-3 16. ahavAege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, 16. athavA eka zarkaraprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM ege paMkappabhAe hojjaa| ane eka paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 17. ahavAege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, 17. athavA eka zarkaraprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM ege dhUmappabhAe hojjaa| ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 18-19. ahavA ege sakkarappabhAe, ege 18-19, athavA eka zarkarA prabhAmAM, eka vAlukAvaaluyppbhaae, ege ahesattamAe hojjaa|' prabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 20. ahavA ege sakkarappabhAe, ege paMkappabhAe, 20, athavA eka zarkarAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ege dhUmappabhAe hojjaa| ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 22-22. -gAva- havA ne sarapramANa, i . 21-22. athavA -vAva- eka zarkarAmabhAmAM, paMkappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| eka paMkaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 23. ahavA ege sakkarappabhAe, ege dhUmappabhAe, 23. athavA eka zarkarA prabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ege tamAe hojjaa| ane eka tama prabhAmAM utpanna thAya che. 24. ahavA ege sakkarappabhAe, ege dhUmappabhAe, 24. athavA eka zarkarA prabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ege ahesattamAe hojjA / ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 25. ahavA ege sakkarappabhAe, ege tamAe, ege 25. athavA eka zarkarA prabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ahesattamAe hojjaa| ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 26. ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, 26. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ege dhUmappabhAe hojjaa| ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 27. ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, 27. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ege tamAe hojjaa| ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 28. ahavA ege vAluyappabhAe,ege paMkappabhAe, 28. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ege ahesattamAe hojjaa| ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 29. ahavA ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, 29. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ege tamAe hojjaa| ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 30. ahavA ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, 30. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ege ahesattamAe hojjaa| ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 31. ahavA ege vAluyappabhAe, ege tamAe, ege 31. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ahesattamAe hojjaa| ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 32. ahavA ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege 32. athavA eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM tamAe hojjaa| ane eka tama prabhAmAM utpanna thAya che. 1. A pramANe zarkarA prabhA ane vAlukAprabhAnI sAthe cAra vikalpa thAya che. 2. A pramANe vAlukAprabhAne choDI devAthI zarkarA prabhA ane paMkaprabhAnI sAthe traNa vikalpa thAya che. A pramANe paMkaprabhAne choDI devAthI zarkarAprabhA ane dhUmaprabhAnI sAthe traNa vikalpa thAya che. 4. te zarkarAmabhAnI sAthe 4+3+2+1 = 10 vikalpa thAya che. 5. A pramANe vAlukAprabhAnI sAthe 3+2+1 = 6 vikalpa thAya che. Page #752 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2081 33. ahavA ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege 33. athavA eka paMkaprabhAmAM, eka dhamaeNprabhAmAM ane ahesattamAe hojjaa| eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 34. ahavA ege paMkappabhAe, ege tamAe, ege 34. athavA eka paMkaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ahesattamAe hojjaa|2 ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 35. ahavA ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege 35. athavA eka dhUmaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ahesattamAe hojjaa| ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (U ra3rANI maMgA) te coryAsI (84) bhaMga che. - vicA. sa.6, 3.3 2 ku.28 86. cattAri neraiyANaM vivakkhA 86. cAra nairayikonI vivaphA : pa. cattAri bhaMte! neraiyA neraiyapavesaNaeNaM pavisamANA pra. bhaMte ! narayika utpatti sthAna dvArA praveza karatAM kiM rayaNappabhAe hojjA-jAva-ahesattamAe hojjA? cAra nairayika zuM ratnaprabhAmAM utpanna thAya che -vAva- aMdha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA ! rayaNappabhAevA hojjA-jAva-ahesattamAe gAMgeya ! te cAra nairayika ratnaprabhAmAM paNa utpanna va hom (1-7) thAya che -cAvatu- adha:saptama pRthvImAM paNa utpanna thAya che.(1-7). 1. ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi sakkarappabhAe 1. athavA eka ratnaprabhAmAM ane traNa hobbaTI. zarkarAprabhAmAM utpanna thAya che. 2. ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi vAluyappabhAe 2. athavA eka ratnaprabhAmAM ane traNa donnA. vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 3-6. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi 3-6. A pramANe vAvata- athavA eka ratnaprabhAmAM desAmaII donnA (6) ane traNa adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(6) 1. ahavA do rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe hojjaa| 1. athavA be ratnaprabhAmAM ane be zarkarAmabhAmAM utpanna thAya che. 2-6. evaM -jAva- ahavA do rayaNappabhAe, do 2-6. A pramANe vAvata- athavA be ratnaprabhAmAM asattama, honnA (22) ane be adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (12) 1. ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe 1. athavA traNa ratnaprabhAmAM ane eka zarkarAhojjaa| prabhAmAM utpanna thAya che. 1. A pramANe paMkaprabhA ane dhUmaprabhAnI sAthe be vikalpa thAya che. A pramANe paMkaprabhAnI sAthe 2+1 = 3 vikalpa thAya che. (3) A pramANe dhUmaprabhAnI sAthe eka vikalpa thAya che. ratnaprabhAnAM 15, zarkaraprabhAnAM 10, vAlukAprabhAnAM 6, paMkaprabhAnAM 3, dhUmaprabhAnAM eka e triphasaMyogInAM 35 bhaMga che. (asaMyogInAM 7, dviphasaMyogInAM 42, trikasaMyogInA 35 A badhA maLIne kula 84 bhaMga thAya che. A pramANe asaMyogInA 7 vikalpa ane 7 bhaMga thAya che. 6. A pramANe ratnaprabhAnI sAthe 13 nAM 6 bhaMga thAya che. 7. A pramANe ratnaprabhAnI sAthe 2-2nAM cha bhaMga thAya che. (12) 0 0 = da Page #753 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2082 dravyAnuyoga bhAga-3 2-6. evaM-jAva-ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege 2-4. A pramANe vAvata- athavA traNa ratnaprabhAmAM sattA ToLA (28)* ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (18) 1. ahavAege sakkarappabhAe, tiNNi vAluyappabhAe 1. athavA eka zarkarA prabhAmAM ane traNa vAlukAhonnA | prabhAmAM utpanna thAya che. 2-15. evaM jaheva rayaNappabhAe uvarimArhi samaM 2-15. je pramANe ratnaprabhAnAM narakamRthvIonI cAriyaM tahA sakkarappabhAe vi uvarimAhiM samaM sAthe yoga karyo te pramANe zarkarAmabhAno paNa tenI paricavyo (rU rU) AgaLanI narakonI sAthe yoga karavo joIe. (33) evaM ekkekkAe samaM cAreyavvaM / / A pramANe AgaLanI eka-eka (vAlukAprabhA, pawbhA Adi) naraka pRthvIonI sAthe yoga karavo joIe. -jAva- (ahavA tiNi tamAe, ege ahesattamAe -cAvatu- (athavA traNa tamabhAmAM ane eka honnA) (6 2) adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che, ahIM sudhI kahevuM joIe.) (3) (trisaMyogI 105 bhaMga) 1. ahavAege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, do 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM vAluyappabhAe hojjaa| ane be vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2. ahavAege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe. do 2, athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM paMkappabhAe hojjaa| ane be paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 3-5. evaM -jAva- ahavA- ege rayaNappabhAe, ege 3-pa. A pramANe cAvata-athavA eka ratnaprabhAmAM, sakkarappabhAe, do ahesattamAe hojjA / (5) eka zarkarAmabhAmAM ane be adhaHsaptamapRthvImAM utpanna thAya che.(pa) 1. ahavAege rayaNappabhAe. do sakkarappabhAe, ege 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, be zarkarAprabhAmAM vAluyappabhAe hojjaa| ane eka vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, do 2-5. A pramANe cAvata-athavA eka ratnaprabhAmAM sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| (10) 6 be zarkarAmabhAmAM ane eka adha:saptamapRthvImAM utpanna thAya che.(10) A pramANe ratnaprabhAnI sAthe 3-1nAM 6 bhaMga thayA. tema ratnaprabhAnI sAthe 6ts+s = 18 bhaMga thAya che. A pramANe zarkarA prabhAnI sAthe 1-3nAM 5 bhaMga, 2-2nAM 5 bhaMga, temaja 3-1nAM 5 bhaMga tema kula maLIne 15 bhaMga thAya che. (33) A pramANe vAlukAprabhAnI sAthe paNa 1-3 nAM 4, 6-ranAM 4 ane 3-1nAM 4 tema kula 12 bhaMga, paMkaprabhAnI sAthe 1-3nAM 3, 2-2nAM 3 ane 3-1nAM 3 tema kula 9 bhaMga tathA dhUmaprabhAnI sAthe 1-3nAM 2, 2-2nAM 2 ane 3-1nAM 2 ema kula 6 tathA tama:prabhAnI sAthe 1-3nAM 1, 2-2nAM 1 ane 3-1nAM 1 ema kula 3 bhaMga thAya che. A pramANe ratnaprabhAnAM 18, zarkarA prabhAnA 15, vAlukAprabhAnAM 12, paMkaprabhAnAM 9, dhUmaprabhAnAM ane tama:prabhAnAM 3 A be saMyogI kula 63 bhaMga thAya che. A pramANe 1-1-2nAM pAMca bhaMga thAya che. (9) A pramANe 1-2-1nAM paNa pAMca bhaMga thAya che. (10) 4. 5. Page #754 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2083 1. ahavA do rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege 1. athavA be ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM vAluyappabhAe hojjaa| ane eka vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. evaM -jAva- ahavA do rayaNappabhAe, ege 2-5. A pramANe -cAvatu- athavA ratnaprabhAmAM sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojjA / (15)' be zarkarAprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(15) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, do 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM paMDUmA, dojJA . (16) ane be paMkaprabhAmAM utpanna thAya che.(16) 2-4. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, ege 2-4, A pramANe -yAvata- athavA eka vAluyappabhAe, do ahesattamAe hojjA / (19)2 ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM ane be adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (19) evaM eeNaM gamaeNaM jahA tiNhaM tiyasaMjogo tahA A pramANenAM abhilASa dvArA jema traNa nairayikonA bhANiyabbo -jAva- ahavA do dhUmappabhAe, ege trisaMyogI bhaMga kahyA te pramANe cAra nairayikonAM tamAe, ege ahesattamAe hojjA, (105) 2 paNa tripharsayogI jANavA joIe -yAvatabe dhumaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhasaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(105) (catusaMyogI 35 bhaMga) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe hojjaa| eka vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 2. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege 2. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM, vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe hojjaa| eka vAlukAprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 3. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege 3. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM, vAluyappabhAe, ege tamAe hojjA / eka vAlukAprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 4. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege 4. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA,bhAmAM, vAluyappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| eka vAlukAprabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A cAra bhaMga thayA) 5. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege 5. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe hojjaa| eka paMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 6. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege 6. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM, paMkappabhAe, ege tamAe hojjaa| eka paMkaprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. A pramANe ra+1+1 = nAM 5 bhaMga thAya che. (15) A pramANe ratnaprabhA ane vAlukAprabhAnI sAthe 4 bhaMga thAya che. 3. ratnaprabhAnI sAthe saMyogavALA 45, zarkarAmabhAnI sAthe saMyogavALA 30, vAlukAprabhAnI sAthe saMyogavALA 18, paMkaprabhAnI sAthe saMyogavALA 12, dhumaprabhA ane tama prabhAnI sAthe saMyogavALA 3 A pramANe 45 + 30 + 18 + 9 + 3 = 105 bhaMga trisaMyogInAM thayA. - je je Page #755 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2084 dravyAnuyoga bhAga-3 7. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege paMkappabhAe, ege ahesattamAe hojjA / 8. ahavA ege rayaNappabhAe. ege sakkarappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjaa| 9. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe hojjA / 10. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjaa| 11. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe hojjaa|| 12. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege tamAe hojjaa| 7. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A pramANe te traNa bhaMga thayA) 8. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 9. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A pramANe te be bhaMga thayA) 10. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A eka bhaMga thayo) 11. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 12. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM utpanna thAya che. 13. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (e traNa bhaMga thayA). 14. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM utpanna thAya che. 15. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che (te be bhaMga thayA). 16. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A eka bhaMga thayo) 17, athavA eka ratnaprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 18. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. (te be bhaMga thayA) 13. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege ahesattamAe hojjA / 14. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjaa| 15. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe hojjA / 16. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjaa| 17. ahavA ege rayaNappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjaa| 18. ahavA ege rayaNappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| Page #756 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 19. ahavA ege rayaNappabhAe, ege paMkappabhAe, ege tamA, je ahesattamAr hokhkhA |? 1. 2. 3. 4. 20. ahavA ege rayaNappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege asattamAe hojjA / 1. ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkapabhAe, ege dhUmaSpabhAe hojjA / evaM jahA rayaNappabhAe uvarimAo puDhavIo cAriyAo tahA sakarappabhAe vi uvarimAo cAriyavvAo, 2-10. -jAva- ahavA ege sakkarappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA / (30) 2 31. ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjA / 32. ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe hojjA / 33. ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege tamAe, ege asattamAe hojjA / 3 34. ahavA ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege asattamAe hojjA / 35. ahavA ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamA, ghe ahelattamA hokhkhA I(31)8 viyA. sa.1, 3.rU2 su.%0deg 87. paMca neraiyANaM vivakkhA - pa. paMca bhaMte ! neraiyA neraiyappavesaNae NaM pavisamANA kiM rayaNappabhAe hojjA - jAva- ahesattamAe donA ? 19. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka tama prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A eka bhaMga thayo) 2085 20. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A eka bhaMga thayo.) 1. athavA eka zarkarAprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka zaMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. je pramANe ratnaprabhAnu tenI AgaLanI pRthvIonI sAthe yoga karyo te ja pramANe zarkarAprabhAnuM tenI AgaLanI pRthvIonI sAthe yoga karavo joIe. 2-10 -yAva- athavA eka zarkarAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tamaHprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(30) 31. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka DaMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka tamaHprabhAmAM utpanna thAya che. 32. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka DaMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaH saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 33. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka DaMkaprabhAmAM, eka tama prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 34. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tama prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 35. athavA eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tamaHprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(35) 87, pAMca nairiyakonI vivakSA : pra. bhaMte ! pAMca naiyika jIva naiyika utpatti sthAna dvArA praveza karatA ratnaprabhAmAM -yAva- adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? A pramANe ratnaprabhAnAM saMyogavALA 4+3+2+1+3+2+1+2+1+1 = 20 bhaMga thAya che. A pramANe zarkarAprabhAnAM saMyogavALA 10 bhaMga thAya che. (30) A pramANe vAlukAprabhAnAM saMyogavALA 4 bhaMga thAya che. A pramANe badhA maLIne catuHsaMyogI bhaMga 20+10+4+1=35 thAya che. tathA cAra nairiyaka AzrayI asaMyogI 7, dvikasaMyogI 63, trisaMyogI 105 ane catuHsaMyogI 35 e badhA 210 bhaMga thAya che. Page #757 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2086 4. 1. 2. 3. gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojjA - jAba- ahesattamAe vA dokhkhA / (2-7){ 1. ahavA ege rayaNappabhAe, cattAri sakkarappabhAe DhokhkhA | 2-6. -khAva- ahavA ne cALamA, pattAri asattamAe hojjA / (6) 1. ahavA do rayaNappabhAe, tiNNi sakkarappabhAe honA, 2-6. vaeN -khAva- ahavA Dho rayaLavamA, ti--i asattamAe hojjA / (12) 1. ahavA tiNi rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe donA 2-6. vaeN -khAva- ahesattamA hokhkhA (28) 2 1. ahavA cattAri rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe tenA 2-6. vaeN -khAva-ahavA pattAriyaLapramANa, me asattamAe hojjA / (24) 1. ahavA ege sakkarappabhAe, cattAri vAluyappabhAe donA evaM jahA rayaNappabhAe samaM uvarimapuDhavIo cAriyAo tahA sakkarappabhAe vi samaM cAreyabbAo / 2-20. -khAva- ahevA cattAri savarappamA, cho adesattamANu doSnA 5 (20) evaM ekkekkA samaM cAreyavvAo / - jAva- ahavA cattAri tamAe, ege ahesattamAe DhokhkhA (84) dravyAnuyoga bhAga-3 u. gAMgeya ! ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya che -yAvaadhaHsaptama pRthvImAM paNa utpanna thAya che. (1-7) (dvikasaMyogI 84 bhaMga) 1. athavA eka ratnaprabhAmAM ane cAra zarkarAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-6 -yAva- athavA eka ratnaprabhAmAM ane cAra adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(6) 1. athavA be ratnaprabhAmAM ane traNa zarkarAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-6. A pramANe -yAva- athavA be ratnaprabhAmAM ane traNa adhaHsaptamapRthvImAM utpanna thAya che. (12) 1. athavA traNa ratnaprabhAmAM ane be zarkarAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-6. A pramANe -yAvat-(athavA traNa ratnaprabhAmAM ane be) adhaH saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(18) 1. athavA cAra ratnaprabhAmAM ane eka zarkarAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-6. A pramANe -yAvata- athavA cAra ratnaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (24) 1. athavA eka zarkarAprabhAmAM ane cAra vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. je pramANe ratnaprabhAnI sAthe (1-4, 2-3, 3-2 ane 4-1thI AgaLanI pRthvIono saMyoga karyo, te pramANe zarkarAprabhAnI sAthe paNa saMyoga karavAthI vIsa bhaMga (5-5-5-5 = 20) thAya che. 2-20 -yAva- athavA cAra zarkarAprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(20) A pramANe (vAlukAprabhA Adi) eka eka pRthvInI sAthe AgaLanI pRthvIonAM (1-4,2-3,3-2 ane 4-1thI) yoga karavo joIe. -yAva- athavA cAra tamaHprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (84) (trisaMyogI 210 bhaMga) A pramANe asaMyogI sAta bhaMga thAya che. A pramANe ratnaprabhAnI sAthe zeSa pRthvIonAM saMyogathI kula covIsa bhaMga thAya che. dvikasaMyogI bhaMga - AmAMthI ratnaprabhAnAM 6 bhaMgonI sAthe 4 vikalpono guNAkAra karavAthI 24 bhaMga thAya che. zarkarAprabhAnI sAthe 5 bhaMgothI 4 vikalpono guNAkAra karavAthI 20, vAlukAprabhAnI sAthe 16, paMkaprabhAnI sAthe 12, dhUmaprabhAnI sAthe 8 ane tamaHprabhAnI sAthe 4 bhaMga thAya che. A pramANe kula 24+20+1+12+8+4 = 84 bhaMga TvikasaMyogInA thAya che. For Private Personal Use Only Page #758 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2087 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 1, athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM tiNNi vAluyappabhAe hojjaa| ane traNa vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, ege 2-5. A pramANe -yAvataathavA eka ratnaprabhAmAM, sakkarappabhAe, tiNNi ahesattamAe hojjA (5) eka zarkarAmabhAmAM ane traNa adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(5). 1. ahavA ege rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe, do 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, be zarkarAprabhAmAM vAluyappabhAe hojjaa| ane be vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, do 2-5. A pramANe vAvata-athavA eka ratnaprabhAmAM, saradhdhamANa, Dho ahesamAhonnA (20) be zarkarAprabhAmAM ane be adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (10) 1. ahavA do rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, do 1. athavA be ratnaprabhAmAM, eka zarkara prabhAmAM ane vAluyappabhAe hojjaa|2 be vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. evaM -jAva- ahavA do rayaNappabhAe, ege 2-5. A pramANe vAvata-athavA be ratnaprabhAmAM, sakkarappabhAe, do ahesattamAe hojjA / (15) 3 eka zarkarAprabhAmAM ane be adhaHsaptamapRthvImAM utpanna thAya che.(15) 1.ahavAege rayaNappabhAe.tiNNi sakkarappabhAe. 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, traNa zarkarA prabhAmAM ege vAluyappabhAe hojjaa| ane eka vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi 2-5. A pramANe-cAvata-athavA eka ratnaprabhAmAM, sakkarapUbaT je mahesaTHT honnA (20) traNa zarkarAprabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(20) 1. ahavA do rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe, ege 1. athavA be ratnaprabhAmAM, be zarkarA prabhAmAM ane vAluyappabhAe hojjaa| eka vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. evaM -jAva- ahavA do rayaNappabhAe, do 2-5. A pramANe vAvata- athavA be ratnaprabhAmAM, sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojjA / (25) be zarkarAmabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(25) 1. ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 1. athavA traNa ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM ege vAluyappabhAe hojjA / ane eka vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. evaM-jAva- ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege 2-5. A pramANe cAvatu- athavA traNa sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojjA / (30) 6 ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(30) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM tiNNi paMkappabhAe hojjaa| ane traNa paMkaprabhAmAM utpanna thAya che.' A pramANe eka-eka ane traNanAM ratnaprabhA, zarkarAprabhAnI sAthe saMyogathI pAMca bhaMga thAya che.(pa) A pramANe eka, benAM saMyogathI pAMca bhaMga thAya che.(10) A pramANe be, eka, benAM saMyogathI pAMca bhaMga thAya che. (15) A pramANe eka, traNa, ekanAM saMyogathI pa bhaMga thAya che. (20) A pramANe be, be, ekanAM saMyogathI pAMca bhaMga thAya che. (25) A pramANe traNa, eka-ekanAM saMyogathI 5 bhaMga thAya che. (30) 1. 6. Page #759 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2088 dravyAnuyoga bhAga-3 evaM eeNaM kameNaM jahA cauNhaM tiyasaMjogo bhaNio A kamathI je pramANe cAra nairayikonAM trikasaMyogI tahA paMcaNha vitiyasaMjogo bhANiyabbo. bhaMga kahyA che te pramANe pAMca nairayikonAM paNa trikasaMyogI bhaMga jANavAM joIe. NavaraM- tattha ego saMcArijjai, iha doNNi vi, vizeSa tyAM ekano saMcAra hato (tenA sthAna para) ahIM beno saMcAra karavo joIe. sesaM taM gheva, zeSa badhu varNana pUrvavata jANI levuM joIe. evaM -jAva- ahavA tiNNi dhUmappabhAe, ege tamAe, A pramANe yAvatu- athavA traNa dhUmaprabhAmAM, ane sAmahonnA (22) eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (210) (catusaMyogInAM 140 bhaMga) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM, ege vAluyappabhAe, do paMkappabhAe hojjaa| eka vAlukAprabhAmAM ane be paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 2-4. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, ege 2-4, A pramANe cAvata- athavA eka ratnaprabhAmAM, sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, do ahesattamAe eka zarkarAmabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM ane be donnA / (4) adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(4) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, do 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM, vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe hojjaa| be vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 2-4. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, ege 2-4. A pramANe vAvatu- athavA eka ratnaprabhAmAM sakkarappabhAe, do vAluyappabhAe, ege ahesattamAe eka zarkarAprabhAmAM, be vAlukAprabhAmAM ane eka honnA (8), adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(8) 1. ahavAege rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe, ege 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, be zarkarA prabhAmAM, vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe hojjaa| eka vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 2-4. ke -gava- ahevA ne rAkhumANa, Dho 2-4. A pramANe cAvata- athavA eka ratnaprabhAmAM, sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| (12)* be zarkarA prabhAmAM, ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(12). 1. ahavA do rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege 1. athavA be ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM, vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe hojjaa| eka vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 2-4. evaM -jAva- ahavA do rayaNappabhAe, ege 2-4, A pramANe -yAvata- athavA be ratnaprabhAmAM, sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege ahesattamAe eka zarkarAabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM ane eka honnA / (16)* adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (16). trikasaMyogI bhaMga-AmAMthI ratnaprabhAnAM saMyogavALA 90, zarkarAprabhAnAM saMyogavALA 60, vAlukAprabhAnAM saMyogavALA 36, paMkaprabhAnAM saMyogavALA 18 ane dhumaprabhAnAM saMyogavALA 6 bhaMga thAya che. (te badhA 90-0-36-18-6 = 210 bhaMga trisaMyogInA thAya che. A pramANe 1-1-1-2 nAM saMyogathI cAra bhaMga thAya che. (4) A pramANe 1-1-2-1nAM saMyogathI cAra bhaMga thAya che. (8) A pramANe 1-2-1-1 nAM saMyogathI cAra bhaMga thAya che.(12) A pramANe 2-1-1-1 nAM saMyogathI cAra bhaMga thAya che.(16) je 3. 5 5. Page #760 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2089 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, ege paMkappabhAe, do dhUmappabhAe hojjA / (17) eka paMkaprabhAmAM ane be dhumaprabhAmAM utpanna thAya che. (17) evaM jahA cauNhaM caukkasaMjogo bhaNio tahA je pramANe cAra nairayika jIvonAM catuHsaMyogI bhaMga paMcaNha vicaukkasaMjogo bhaanniybyo| kahyA che, te pramANe pAMca nairayika jIvonAM catuHsaMyogI bhaMga kahevA joIe. Navara- abbhahiyaM ego saMcAreyavyo, vizeSa ahIM eka adhikano saMyoga karavo joIe. evaM -jAva- ahavA do paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, A pramANe vAvatu- athavA be paMkaprabhAmAM, eka ane tamAku, ane zaheramAI rabbI I (40) dhUmaprabhAmAM, eka tama prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(140) (pAMca saMyogInAM 21 bhaMga-) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ane eka dom I dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 2. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 2. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, egevAluyappabhAe, egepaMkappabhAe, egetamAe hojjA, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 3. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 3. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM, egevAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, egeahesattamAe eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM ane eka honA adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 4. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 4. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka honnA I. tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 5. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 5. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, egevAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka dInA adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 6. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 6. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM, ege vAluyappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe eka vAlukAprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka dojJA . adhasaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 7. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 7. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjaa| eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 8. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 8. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka hobbaTI adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 1. catu-saMyogI bhaMga : AmAMthI ratnaprabhAnAM saMyogavALA 80, zarkarAmabhAnAM saMyogavALA 40, vAlukAprabhAnAM saMyogavALA 16 ane paMkaprabhAnAM saMyogavALA 4 A badhA maLIne pAMca nairayikonAM catuHsaMyogI 140 bhaMga thAya che. Page #761 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2090 dravyAnuyoga bhAga-3 9. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege paMkappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA / 10. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjaa| 11. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjaa| 12. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe honnA | 13. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe 14. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjaa| 9. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 10. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 11. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukaprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 12. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 13. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 14. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tama prabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 15. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 16. athavA eka zarkaraprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 17. athavA eka zarkaraprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 18. athavA eka zarkarAprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 19. athavA eka zarkarA prabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptamapRthvImAM utpanna thAya che. 20. athavA eka zarkarA prabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tama prabhAmAM ane eka adha:saptamapRthvImAM utpanna thAya che. 15. ahavA ege rayaNappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjaa| 16. ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjaa| 17. ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe honnA | 18. ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjaa| 19. ahavAege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe dom. 20. ahavA ege sakkarappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe Page #762 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2091 21. ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, 21. athavA eka vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe eka dhUmaprabhAmAM, eka tama prabhAmAM ane eka roggA (22) (46 2) adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che.(462) - vi. sa. 1, 3. 32, mu. 20 88. chaNhaM neraiyANaM vivakkhA 88, cha nairayikonI vivalA : pa. chabbhaMte ! neraiyA neraiyappavesaNae NaM pavisamANA pra. bhaMte ! cha nairayika jIva, nairayika utpatti sthAna dvArA kiM rayaNappabhAe hojjA-jAba-ahesattamAe hojjA? praveza karatAM zuM ratnaprabhAmAM utpanna thAya che vAvatu- adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che ? 3. 1-7. jayA! caMMmANa vA dojJA -nI- u. 1-7 gAMgeya ! te ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya ahesattamAe vA hojjaa| che -yAvatu- adhaHsaptama pRthvImAM paNa utpanna thAya che. (ddhikasaMyogI 105 bhaMga) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, paMca sakkarappabhAe vA 1. athavA eka ratnaprabhAmAM ane pAMca zarkaraprabhAmAM hojjaa| utpanna thAya che. 2. ahavA ege rayaNappabhAe, paMca vAluyappabhAe vA 2. athavA eka ratnaprabhAmAM ane pAMca vAlukaprabhAmAM honA utpanna thAya che. 3-6. -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, paMca 3-6-yAvatu- athavA eka ratnaprabhAmAM ane pAMca sattamA honnA | (6) adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(6) 1. ahavA do rayaNappabhAe, cattAri sakkarappabhAe 1. athavA be ratnaprabhAmAM ane cAra zarkaraprabhAmAM honnA I. utpanna thAya che. 2-6. -jAva- ahavA do rayaNappabhAe, cattAri 2-6 -yAvatu- athavA be ratnaprabhAmAM ane cAra asattamA donnA / (22) adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(12) 13. ahavA tiNNi rayaNappabhAe, tiNNi sakkara 13. athavA traNa ratnaprabhAmAM ane traNa zarkaraprabhAmAM ppabhAe hojjA, utpanna thAya che. evaM eeNaM kameNaM jahApaMcaNhaMdayAsaMjogotahA chaNha A krama dvArA je pramANe pAMca nairayika jIvonAM vibhANiyabbo, dvikarsayogI bhaMga kahyA che, te pramANe cha nairayikono paNa bhaMga kahevA joIe. Navara-ekko abbhahio saMcAreyavo -jAva vizeSa : ahIM ekano saMyoga vadhAre karavo joIe ahavA paMca tamAe ege ahesattamAe hojjA -cAvatu- athavA pAMca tama:prabhAmAM ane eka adha: saptamapRthvImAM utpanna thAya che.(105) (? )* (trikasaMyogI 350 bhaMga-) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkaraprabhAmAM cattAri vAluyappabhAe hojjA, ane cAra vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. pAMca saMyogI bhaMga AmAMthI-ratnaprabhAnAM saMyogavALA 15, zarkarA prabhAnAM saMyogavALA 5 ane vAlukAprabhAnAM saMyogavALA 1 bhaMga thAya che. ema badhA maLIne 15+5+1 = 21 bhaMga paMcasaMyogInA thAya che. pAMca nairayika jIvonAM asaMyogI 7, ddhikasaMyogI 84, trikasaMyogI 210, catuHsaMyogI 140 ane paMcasaMyogI 21 e badhA maLIne 7 + 84 + 210 + 140 + 21 = 462 bhaMga thAya che. 2. A pramANe asaMyogI 7 bhaMga thAya che. ratnaprabhAnAM saMyogavALA 30, zarkaraprabhAnAM saMyogavALA 25, vAlukaprabhAnAM saMyogavALA 20, paMkaprabhAnAM saMyogavALA 15, dhUmaprabhAnAM saMyogavALA 10 ane tama:prabhAnAM saMyogavALA 5 e kula = 30 25+20+15+10+5 = 105 bhaMga thAya che. 1, je Page #763 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2092 dravyAnuyoga bhAga-3 2. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, cattAri paMkappabhAe hojjA, 3-5. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, cattAri ahesattamAe hojjA / 6. ahavA ege rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe, tiNNi vAluyappabhAe hojjaa| evaM eeNaM kameNaM jahApaMcaNhatiyAsaMjogo bhaNio tahA chaha vibhANiyabbo. NavaraM-ekko abbhahio uccAreyavvo, sesaMtaM ceva, (36 0) caukkasaMjogo vi taheva, (350)2 2. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM, ane cAra paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 3-5. A pramANe cAvata-athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAprabhAmAM ane cAra adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 6. athavA eka ratnaprabhAmAM, be zarkarAmabhAmAM ane traNa vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. A kamathI je pramANe pAMca nairayika jIvonAM trikasaMyogI bhaMga kahyA che te pramANe cha nairayika jIvonAM paNa trikasaMyogI bhaMga kahevA joIe. vizeSa : ahIM ekano saMyoga vadhAre karavo joIe. zeSa badhu varNana pUrvavata jANavuM joIe. (catuSka saMyogI 350 bhaMga) je pramANe pAMca nairayikonAM catuSkasaMyogI bhaMga kahyA che te pramANe cha nairayikonAM paNa catuHsaMyogI bhaMga jANI levA joIe. (pAMca saMyogI 105 bhaMga) pAMca nairayikonAM je pramANe pAMca saMyogI bhaMga kahyA che te pramANe che nairayikonAM paNa pAMca saMyogI bhaMga jANI levA joIe. vizeSa : AmAM eka nairayikano adhika saMyoga karavo joIe -cAvata- aMtima bhaMga (A pramANe che-) athavA be vAlukAprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM, eka tama:prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A pramANe pAMca saMyogI kula = 105 bhaMga thayA.) (cha:saMyogI 7 bhaMga-) 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA,bhAmAM -yAvata- eka tama prabhAmAM utpanna thAya che. 2. athavA eka ratnaprabhAmAM-cAvata-ekadhUmaprabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. paMcasaMjogo vi taheva, (105) NavaraM-ekko abbhahiosaMcAreyavo-jAva-pacchimo maMt - ahavA do vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA / (2 0 5) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe -gavi- tamA, honnA | 2. ahavA ege rayaNappabhAe -jAva-egedhUmappabhAe, ege ahesattamAe hojjaa| 1, ratnaprabhAnAM 10 vikalpone 15 thI guNAkAra karavAthI 150 bhaMga, zarkarA prabhAnAM 10 vikalpone 10thI guNAkAra karavAthI 1OO bhaMga, vAlukAprabhAnAM 6 bhaMgone 10 vikalpothI guNAkAra karavAthI 60 bhaMga, paMkaprabhAnAM 3 bhaMgone 10 vikalpothI guNAkAra karavAthI 30 bhaMga, dhUmaprabhAnAM eka bhaMgane 10 vikalpothI guNAkAra karavAthI 10 bhaMga A pramANe 150 + 1OO + 60 + 30 + 10 = 3pa0 kula bhaMga trikasaMyogIna thayA. 2. ratnaprabhA AdinAM saMyogavALA 3pa bhaMgonI sAthe guNAkAra karavAthI 350 bhaMga thAya che. ratnaprabhAnAM saMyogavALA 5 vikalpone 15 bhaMgonI sAthe guNAkAra karavAthI 7pa bhaMga, zarkarA prabhAnA saMyogavALA pa vikalpone 5 bhaMgonI sAthe guNAkAra karavAthI 25 bhaMga, vAlukAprabhAnI sAthe pa vikalpone 15 bhaMgonI sAthe guNAkAra karavAthI 5 bhaMga, A pramANe 75 + 25 + pa = kula 105 pAMca saMyogI bhaMga thayA. Page #764 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2093 3. ahavAege rayaNappabhAe -jAva-ege paMkappabhAe, 3. athavA eka ratnaprabhAmAM cAvata-eka paMkaprabhAmAM, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjaa| eka tama:prabhAmAM ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 4. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 4. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe -jAva- ege eka vAlukAprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM -vAvatuahesttmaae hojjaa| eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 5. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, 5. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM, ege paMkappabhAe -jAva- ege ahesattamAe hojjA, eka paMkaprabhAmAM cAvatu- eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 6. ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe 6. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM -nAva- delaramANa ho nA | -vAva- eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 7. ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe 7. athavA eka zarkarA prabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM -gAva- mahesamAM donnA (124) -yAvata- eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya - vi. 2, 3.32, mu.21 che. (924). 89. satta neraiyANaM vivakkhA 89. sAta narayikonI vivalA : pa. satta bhaMte ! neraiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA pra. bhaMte ! sAta nairayika jIva nairayika utpatti sthAna kiM rayaNappabhAe hojjA-jAva-ahesattamAe hojjA? dvArA praveza karatAM zuM ratnaprabhA pRthvImAM utpanna thAya che -pAvatu- adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? 3. 2-2. navA ! rathana[bhAi va honnA -jhAva 1-2, gAMgeya ! te sAteya nairayiko ratnaprabhAmAM ahesattamAe vA hojjA,2 paNa utpanna thAya che cAvatu- adhaHsaptamapRthvImAM paNa utpanna thAya che. (ddhikasaMyogI 126 bhaMga-) ahavA ege rayaNappabhAe, cha sakkarappabhAe hojjaa| athavA eka ratnaprabhAmAM ane cha zarkarAmabhAmAM utpanna thAya che. evaM eeNaM kameNaM jahA chaNha duyAsaMjogo tahA sattaNha A kramathI je pramANe cha nairayika jIvonAM hisaMyogI vibhANiyabvaM. bhaMga kahyA che te pramANe sAta narayika jIvonAM paNa brikasaMyogI bhaMga kahevA joIe. NavaraM- ego abbhahio saMcArijjai / vizeSa: eka nairayikano adhika saMyoga karavo joIe. sesaM taM cev| zeSa badhu varNana pUrvavata jANavuM joIe. tiyAsaMjogo, caukkasaMjogo, paMcasaMjogo, chakka je pramANe chaaurayikonAM trikasaMyogI, catuHsaMyogI, saMjogoya chaNhaM jahA tahA sattaNha vibhaanniybbo| paMca saMyogI ane cha saMyogI bhaMga kahyA che te pramANe sAta nairayikonAM trikasaMyogI Adi bhaMgonAM viSayamAM paNa kahevuM joIe. NavaraM- ekkekko abbhahio saMcAreyavo -jAva vizeSa: ahIM eka-eka nairayikano adhika saMyoga chkksNjogo| karavo joIe -pAvata- cha saMyogIno aMtima bhaMga A pramANe kahevo joIe. 1, eka saMyogI 7 bhaMga, ddhika saMyogI 105, trikasaMyogI 350, catuSka saMyogI 350, paMca saMyogI 105 ane cha saMyogI 7 e badhA maLIne 924 pravezanaka bhaMga thAya che. 2. A pramANe asaMyogI 7 bhaMga thayo. Page #765 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2094 dravyAnuyoga bhAga-3 ahavAdo sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe -jAva athavA be zarkarA prabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM ege ahesattamAe hojjaa| -cAvatu- eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (sAta saMyogI 1 bhaMga-). ahavAege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe-jAva athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkaraprabhAmAM cAvatane mahesamAI donnA (272 6) eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. - viyA. sa.6, 3. 22, mu.22 (1716) 90. aTTha neraiyANaM vivakkhA 90. ATha narayikonI vivalA : g, mad maMtte!neranera vesaTU parisamAvi pra. bhaMte ! ATha nairayika jIva, nairayika utpatti sthAna rayaNappabhAe hojjA -jAva- ahesattamAe hojjA? dvArA praveza karatAM ratnaprabhAmAM utpanna thAya che -vAva- adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che ? 3. 2-7, joyA ! rAjubhAi vA do -nAva- u. 1-7. gAMgeya ! ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya che ahesattamAe vA hojjA, -cAvata- adha:saptama pRthvImAM paNa utpanna thAya che. ahavAegerayaNappabhAe, sattasakkarappabhAe hojjA,2 athavA eka ratnaprabhAmAM ane sAta zarkarA prabhAmAM utpanna thAya che. evaMduyAsaMjogo-jAva-chakkasaMjogoyajahAsattaNha je pramANe sAta nairayikonAM brikasaMyogI -cAvatabhnniothaa aTTaNha vibhANiyabvo, (trikasaMyogI, catuHsaMyogI, pAMca saMyogI) che saMyogI bhaMga kahyA che te pramANe ATha nairayikonAM paNa brikasaMyogI Adi bhaMga kahevA joIe. NavaraM- ekkekko abbhahio sNcaareyvyo| vizeSa : eka-eka nairayikano adhika saMyoga karavo joIe. sesaM taM cev-jaav-chkksNjogss| zeSa badhA cha saMyogI sudhI pUrvavata kahevA joIe. ahavA tiNNi sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, athavA traNa zarkarAprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM, -navi- adesarUma, honnA, -cAvatu- eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (sAta saMyogI 7 bhaMga -) 1. ahavA ege rayaNappabhAe -jAva- ege tamAe, do 1. athavA eka ratnaprabhAmAM cAvata-ekatamaprabhAmAM ahesattamAe hojjA, ane be adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. 2. ahavA ege rayaNappabhAe -jAva-do tamAe, ege 2. athavA eka ratnaprabhAmAM cAvata-betamaprabhAmAM ahesattamAe hojjA, ane eka adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. evaM saMcAreyavaM-jAva-ahavAdo rayaNappabhAe, ege A pramANe badhAM sthAno para saMyoga karavo joIe sakkarappabhAe -jAva- ege ahesattamAe hojjA / -vAvatu- athavA be ratnaprabhAmAM, eka (3 0 0 rU) zarkarAprabhAmAM -vAva- eka adha:saptama pRthvImAM - vicA. sa.1, 3.2, .23 utpanna thAya che. (3)(3) 1. eka saMyogI 7, dvikasaMyogI 126, trikasaMyogI parapa, catuSka saMyogI 700, paMca saMyogI 315, cha saMyogI 42 ane saptasaMyogI 1, e badhA maLIne 1716 bhaMga thAya che. eka saMyogI 7, ddhikasaMyogI 147, trikasaMyogI 735, catuSkasaMyogI 1225, paMca saMyogI 735, chasaMyogI 147 ane saptasaMyogI 7 e kula maLIne badhA bhaMga 3003 thAya che. Page #766 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2095 vyutkrAMti adhyayana 91. nava neraiyANaM vivakkhA - pa. nava bhaMte ! neraiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA kiM rayaNappabhAe hojjA-jAva-ahesattamAe hojjA? u. gaMgeyA! rayaNappabhAevA hojjA-jAva-ahesattamAe va honnA / 1-8. ahavA ege rayaNappabhAe, aTTha sakkarappabhAe honnA | evaM duyAsaMjogo -jAva- sattasaMjogo ya / jahA aTThaNhaM bhaNiyaM tahA navaNhaM pi bhANiyavvaM / NavaraM- ekkekko abbhahio saMcAreyabvo, sesaM taM jeva, chino ga0iAvino - ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe -jAva- ege ahesattamAe vA hojjaa| (50 05) - viyA. 4.2, 3.32, 3. 24 92. dasa neraiyANaM vivakkhApa. dasa bhaMte ! neraiyA neraiyappavesaNae NaM pavisamANA kiM rayaNappabhAe hojjA-jAva-ahesattamAe hojjA? 91. nava narayikonI vicakSA : pra. bhaMte ! nava nairayika jIva nairayika utpatti sthAna dvArA praveza karatAM zuM ratnaprabhAmAM utpanna thAya che vAvata- adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? u. gAMgeya ! te ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya che -vAva- adhaHsaptama pRthvImAM paNa utpanna thAya che. 1-8. athavA eka ratnaprabhAmAM ane ATha zarkaraprabhAmAM utpanna thAya che. A pramANe dvisaMyogIthI sapta saMyogI sudhI bhaMga kahevA joIe. je pramANe ATha nairayikonuM varNana karyuM te pramANe nava nairayikonuM paNa varNana karavuM joIe. vizeSa: eka-eka nairayikano adhika saMyoga karavo joIe. zepa badhu varNana pUrvavata che, jeno aMtima bhaMga A pramANe che - athavA traNa ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM, eka vAlukaprabhAmAM -vAva- eka adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (2005) 92. dasa nairayikonI vivalA : pra. bhaMte ! dasa nairayika jIva, nairayika utpatti sthAna dvArA praveza karatAM zuM ratnaprabhAmAM utpanna thAya che vAvata- adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? u. 1-7, gAMgeya ! te ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya che -cAvatu- adhaHsaptama pRthvImAM paNa utpanna thAya che. athavA eka ratnaprabhAmAM ane nava zarkarA prabhAmAM utpanna thAya che. je pramANe nava nairayika jIvonAM dvisaMyogIthI (trikasaMyogI, cata saMyogI, paMca saMyogI, chasaMyogI) sapta saMyogI sudhI bhaMga kahyA che te pramANe dasa nirayika jIvonAM paNa (dvisaMyogI -pAvata- sapta saMyogI) bhaMga kahevA joIe. 3. 1-7, nA ! rathana[bhAi honnA -jhAva ahesattamAe vA hojjA, ahavA ege rayaNappabhAe, nava sakkarappabhAe hojjaa| evaMdvayAsaMjogo-jAva-sattasaMjogoya jahAnavaNhaM, eka saMyogI 7, ddhikasaMyogI 168, trikasaMyogI 980, catuSka saMyogI 1960, paMca saMyogI 1470, chasaMyogI 392 ane satasaMyogI 28 e badhA maLIne 5005 bhaMga thayA. Page #767 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2096 dravyAnuyoga bhAga-3 Navara- ekkekko abbhahio sNcaareyvyo| vizeSa: ahIM eka-eka nairayikanAM adhika saMyoga karavA joIe. sesaM taM cev| zeSa badhA bhaMga pUrvavata jANavAM joIe. apacchima AlAvago jeno aMtima bhaMga A pramANe che - ahavA cattAri rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe athavA cAra ratnaprabhAmAM, eka zarkaraprabhAmAM cAvata-gAra- mahesaramANa hokhkhA * (80 08) eka adhasaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (8008) - viyA, sa. 1, 3. 22, mu. 26 93. saMkhejja neraiyANaM vivakkhA 93. saMkhyAta nairayikonI vivalA : pa. saMkhejjAbhaMte! neraiyA neraiyappavesaNaeNaMpavisamANA pra. bhaMte ! saMkhyAta nairayika jIva nairayika utpatti sthAna kiM rayaNappabhAe hojjA-jAva-ahesattamAe hojjA? dvArA praveza karatAM zuM ratnaprabhAmAM utpanna thAya che -vAva- adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? 3. 6-7. kayA racaTMmAi va honnA -gAva- u. 1-7 gAMgeya ! te ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya ahesattamAe vA hojjA, che -yAvatu- adhaHsaptama pRthvImAM paNa utpanna thAya che. (e asaMyogI 7 bhaMga che) (ddhika saMyogI 231 bhaMga-). 1. ahavAege rayaNappabhAe, saMkhejjA sakkarappabhAe 1. athavA eka ratnaprabhAmAM ane saMkhyAta honnA, zarkarA prabhAmAM utpanna thAya che. 2-6. evaM-jAva-ahavAege rayaNappabhAe, saMkhejjA 2-6. A pramANe cAvata- athavA eka ratnaprabhAmAM madesaramANa honnA, (6) ane saMkhyAta adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A 6 bhaMga thayA) (6). 1. ahavA do rayaNappabhAe, saMkhejjA sakkarappabhAe 1. athavA be ratnaprabhAmAM ane saMkhyAta vA honnA, zarkarA prabhAmAM utpanna thAya che. 2-6. evaM-jAva-ahavAdo rayaNappabhAe, saMkhejjA 2-. A pramANe cAvatu- athavA be ratnaprabhAmAM asattamA hom | (22) ane saMkhyAta adhasaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (A paNa 6 bhaMga thayA) (12) 13. ahavA tiNNi rayaNappabhAe, saMkhejjA 13. athavA traNa ratnaprabhAmAM ane saMkhyAta sakkarappabhAe hojjA, zarkarAmabhAmAM utpanna thAya che. evaM eeNaM kameNaM ekkekko saMcAreyabbo-jAva A kramathI eka-eka nArakano saMyoga karavo ahavA dasa rayaNappabhAe, saMkhejjA sakkarappabhAe joIe -vAva- athavA dasa ratnaprabhAmAM ane roggA, saMkhyAta zarkarA prabhAmAM utpanna thAya che. evaM -jAva- ahavA dasa rayaNappabhAe, saMkhejjA A pramANe cAvatu- athavA dasa ratnaprabhAmAM ane ahesattamAe hojjA, saMkhyAta adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. ahavAsaMkhejjA rayaNappabhAe, saMkhejjA sakkarappabhAe athavA saMkhyAta ratnaprabhAmAM ane saMkhyAta honnA, zarkarAprabhAmAM utpanna thAya che. evaM -jAva- ahavA saMkhejjA rayaNappabhAe, saMkhejjA A pramANe cAvata- athavA saMkhyAta ratnaprabhAmAM ahesattamAe hojjaa| ane saMkhyAta adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 1. A pramANe dasa nairayikonAM eka saMyogI 7, ddhikasaMyogI 189, trikasaMyogI 1260, catuSkasaMyogI 2940, paMca saMyogI 2646, cha saMyogI 882 ane sAta saMyogI 84 bhaMga kula 8008 bhaMga thAya che. Page #768 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2097 ahavA ege sakkarappabhAe, saMkhejjA vAluyappabhAe honnA, evaM jahA rayaNappabhAe uvarimapuDhavIhiMsamaMcAriyA, evaMsakkarappabhA vi uvarimapuDhavIhiMsamaMcAreyavvA, evaM ekkekkA puDhavI uvarimapaDhavIhiMsamaM caareycaa| -jAva-ahavAsaMkhejjA tamAe.saMkhejjA ahesattamAe donnA, (23 2) 1. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, saMkhejjA vAluyappabhAe hojjaa| 2. ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, saMkhejjA paMkappabhAe hojjA, 3-5. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, saMkhejjA ahesattamAe hojjaa| (5) athavA eka zarkaraprabhAmAM ane saMkhyAta vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. je pramANe ratnaprabhA pRthvInAM zeSa naraka pRthvIonI sAthe saMyoga karyo, te pramANe zarkarAmabhA pRthvIno paNa AgaLanI badhI naraka-pRthvIonI sAthe saMyoga karavo joIe. A pramANe (vAlukAprabhA Adi)pratyeka pRthvIono AgaLanI badhI naraka pRthvIonI sAthe saMyoga karavo joIe. -cAvatu- athavA saMkhyAta tama:prabhAmAM ane saMkhyAta adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (231) 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM ane saMkhyAta vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarA prabhAmAM ane saMkhyAta paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 3-5. A pramANe cAvatu- athavA eka ratnaprabhAmAM, eka zarkarAmabhAmAM ane saMkhyAta adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(5) 1. athavA eka ratnaprabhAmAM, be zarkarA prabhAmAM, ane saMkhyAta vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. A pramANe -cAvatu- athavA eka ratnaprabhAmAM, be zarkarA prabhAmAM ane saMkhyAta adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. athavA eka ratnaprabhAmAM, traNa zarkarA prabhAmAM ane saMkhyAta vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. A pramANe A kramathI eka-eka nArakano adhika saMyoga karavo joIe. athavA eka ratnaprabhAmAM, saMkhyAta zarkarAmabhAmAM ane saMkhyAta vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. -cAvatu- athavA eka ratnaprabhAmAM, saMkhyAta vAlukAprabhAmAM ane saMkhyAta adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. athavA be ratnaprabhAmAM, saMkhyAta zarkarA prabhAmAM ane saMkhyAta vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 1. ahavA ege rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe, saMkhejjA vAluyappabhAe hojjA, 2-5. evaM -jAva- ahavA ege rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe, saMkhejjA ahesattamAe hojjA / ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi sakkarappabhAe, saMkhejjA vAluyappabhAe hojjaa| evaM eeNaM kameNaM ekkekko sNcaareybbo| ahavA ege rayaNappabhAe, saMkhejjA sakkarappabhAe, saMkhejjA vAluyappabhAe hojjA, -jAva-ahavAegerayaNappabhAe,saMkhejjAvAluyappabhAe, saMkhejjA ahesattamAe hojjaa| ahavA do rayaNappabhAe, saMkhejjA sakkarappabhAe, saMkhejjA vAluyappabhAe hojjaa| 1. A pramANe dvikasaMyogI bhaMgonI kula saMkhyA 231 thaI. Page #769 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2098 dravyAnuyoga bhAga-3 -jAva- ahavA do rayaNappabhAe, saMkhejjA -vAvata- athavA be ratnaprabhAmAM, saMkhyAta zarkaraprabhAmAM sakkarappabhAe, saMkhejjA ahesattamAe hojjA / ane saMkhyAta adha:saptamapRthvImAM utpanna thAya che. ahavA tiNNi rayaNappabhAe. saMkhejjA sakkarappabhAe, athavA traNa ratnaprabhAmAM, saMkhyAta zarkarAmabhAmAM saMkhejjA vAluyappabhAe hojjaa| ane saMkhyAta vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. evaM eeNaM kameNaM ekeko rayaNappabhAe saMcAreyavvo A pramANe A kamathI ratnaprabhAmAM eka-eka -nA nairayikano saMyoga karavo joIe -yAvataahvaasNkhejjaa rayaNappabhAe, saMkhejjA sakkarappabhAe, athavA saMkhyAta ratnaprabhAmAM, saMkhyAta zarkaraprabhAmAM saMkhejjA vAluyappabhAe hojjA, ane saMkhyAta vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. -jAva- ahavA saMkhejjA rayaNappabhAe, saMkhejjA -cAvatu- athavA saMkhyAta ratnaprabhAmAM, saMkhyAta sakkarappabhAe, saMkhejjA ahesattamAe hojjA, zarkarAmabhAmAM ane saMkhyAta adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. ahavAegerayaNappabhAe, egevAlayappabhAe,saMkhejjA athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukAprabhAmAM paMkappabhAe hojjA, ane saMkhyAta paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. -jAva-ahavAege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, -pAvata- athavA eka ratnaprabhAmAM, eka vAlukaprabhAmAM saMkhejjA ahesattamAe hojjaa| ane saMkhyAta adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. ahavAege rayaNappabhAe, do vAluyappabhAe, saMkhejjA athavA eka ratnaprabhAmAM, be vAlukAprabhAmAM ane paMkappabhAe hojjaa| saMkhyAta paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. evaM eeNaM kameNaM tiyAsaMjogo, caukkasaMjogo A pramANe A kramathI trikasaMyogI, catuSkasaMyogI -jAva-sattasaMjogoyajahAdasaNhaM taheva bhaanniybbo| -vAvata- saptasaMyogI bhaMgonuM varNane dasa nairayika saMbaMdhI bhaMgonAM samAna karavuM joIe. pachimo AlAvago sattasaMjogassa sapta saMyogInuM aMtima bhaMga A pramANe cheahvaasNkhejjaa rayaNappabhAe, saMkhejjA sakkarappabhAe athavA saMkhyAta ratnaprabhAmAM, saMkhyAta zarkarA prabhAmAM -LAva-saMjJA desaranA donnA (rU rU rU 7)* -vAva- saMkhyAta adhaH saptama pRthvImAM utpanna - vicA. sa.1, 3.3 2, 4.26 thAya che. (3337) 94. asaMkhejja neraiyANaM vivakkhA 94. asaMkhyAta nairayikonI vivakSA : pa. asaMkhejjA bhaMte ! neraiyA neraiyappavesaNae NaM kiM pra. bhaMte ! asaMkhyAta nairayika, nairayika utpatti sthAna rayaNappabhAe hojjA-jAva- ahesattamAe hojjA? dvArA praveza karatAM zuM ratnaprabhA pRthvImAM utpanna thAya che -vAva- adhasaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA! rayaNappabhAe vA hojjA-jAva-ahesattamAe gAMgeya ! te ratnaprabhAmAM paNa utpanna thAya che vA rajJA ! -vAva- adha:saptama pRthvImAM paNa utpanna thAya che. ahavA ege rayaNappabhAe, asaMkhejjA sakkarappabhAe athavA eka ratnaprabhAmAM ane asaMkhyAta honnA, zarkarA prabhAmAM utpanna thAya che. evaMdvayAsaMjogo-jAva-sattasaMjogoyajahAsaMbijjANaM je pramANe saMkhyAta narayikonAM hisaMyogIthI bhaNio tahA asaMkhejjANa vibhaanniybo| saptasaMyogI sudhI bhaMga kahyA che te pramANe asaMkhyAtano paNa kahevA joIe. 1. eka saMyogI 7, ddhikasaMyogI 231, trikasaMyogI 735, catuSka saMyogI 1085, paMca saMyogI 861, chasaMyogI 3pa7, saptasaMyogI 61 kula maLIne 3337 bhaMga thAya che. , u. Page #770 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2099 NavaraM- asaMkhejjAo abbhahio bhANiyabvo, sesaM taM ceva-jAva-sattasaMjogassa pachimo AlAvago vizeSa: ahIM saMkhyAtanI badale "asaMkhyAta" pada kahevuM joIe. zeSa badhuvarNana pUrvavata jANavuM joIe. saptasaMyogInuM aMtima AlApaka A che - athavA asaMkhyAta ratnaprabhAmAM, asaMkhyAta zarkarA prabhAmAM cAvatu- asaMkhyAta adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. ahavA asaMkhejjA rayaNappabhAe, asaMkhejjA sakkarappabhAe -jAva- asaMkhejjA ahesattamAe hojjaa| - viyA. sa.6, 3.32, mu.27 95. ukkosa NeraiyANaM vivakkhApa. ukkosA NaM bhaMte ! neraiyA neraiyappavesaNae NaM kiM rayaNappabhAe hojjA -jAva- ahesattamAe hojjA? u. gaMgeyA ! savve vi tAva rayaNappabhAe hojjA,2 1. ahavA rayaNappabhAe ya, sakkarappabhAe ya hojjA, 2. ahavA rayaNappabhAe ya, vAluyappabhAe ya hojjA, racaTUITU 4, -6 . -nAraM- mAM sattamA Tonga I (6) 95. utkRSTa nairayikonI vivakSA : pra. bhaMte ! nairayika jIva nairayika utpatti sthAna dvArA praveza karatA utkRSTa padamAM zuM ratnaprabhAmAM utpanna thAya che -cAvata- adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che ? u. gAMgeya ! utkRSTa padamAM badhA nairayika ratnaprabhAmAM utpanna thAya che. (ddhikasaMyogI 6 bhaMga-) 1. athavA ratnaprabhA ane zarkarA prabhAmAM utpanna thAya che. 2. athavA ratnaprabhA ane vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 3-6. A pramANe vAvata- athavA ratnaprabhA ane adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (6) (trikasaMyogI 15 bhaMga-) 1. athavA ratnaprabhA, zarkaraprabhA ane vAlukAprabhAmAM utpanna thAya che. 2-5. A pramANe cAvatu- athavA ratnaprabhA, zarkarA prabhA ane adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 6. athavA ratnaprabhA, vAlukAprabhA ane paMkaprabhAmAM utpanna thAya che -yAvatu7-9, athavA ratnaprabhA, vAlukAprabhA ane adhasaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 10. athavA ratnaprabhA, paMkaprabhA ane dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 1. ahavA rayaNappabhAe ya, sakkarappabhAe ya, vAluyappabhAe ya hojjA, 2-5. evaM-jAva-ahavArayaNappabhAe, sakkarappabhAe , mahesattamAku honnA, 6. ahavA rayaNappabhAe, vAluyappabhAe, paMkappabhAe ca hokhkhA -gA7-9.ahvaarynnppbhaae, vAluyappabhAe, ahesattamAe honnA, 10. ahavArayaNappabhAe, paMkappabhAe ya,dhUmappabhAe ya honA, 1. eka saMyogInAM 7, dvikasaMyogInAM 252, trikasaMyogInAM 805, catuSka saMyogInAM 1190, paMca saMyogInA 945, chasaMyogInAM 392 temaja sapta saMyogInAM 7 bhaMga thAya che. A pramANe kula 3658 bhaMga thAya che. A asaMyogI (eka saMyogI)no prathama bhaMga che. Page #771 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21OO dravyAnuyoga bhAga-3 11-14. evaM rayaNappabhaM amuyaMtesu jahA tiNhaM tiyAsaMjogo bhaNio tahA bhANiyabvaM jAva 15. ahavA rayaNappabhAe, tamAe ya, ahesattamAe ca honnA | () 1. ahavA rayaNappabhAe ya, sakkarappabhAe ya, vAluyappabhAe ya, paMkappabhAe ya hojjA, 2. ahavArayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluyappabhAe, dhUmappabhAe ya hojjA -jAva3-4. ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluyappabhAe, ahesattamAe ya hojjA, 5.ahavArayaNappabhAe, sakkarappabhAe,paMkappabhAe, dhUmappabhAe ya hojjA, 6-19. evaM rayaNappabhaM amuyaMtesa jahA cauNhaM caukkasaMjogo bhaNio tahA bhANiyavaM-jAva 20. ahavA rayaNappabhAe, dhUmappabhAe, tamAe, mahesattama donnA, (20) 11-14. je pramANe ratnaprabhAne choDyA vagara traNa narayika jIvonAM trikasaMyogI bhaMga kahyA che te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe -vAva15. athavA ratnaprabhA, tamacprabhA ane adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (15) (catuHsaMyogI 20 maMga-) 1. athavA ratnaprabhA, zarkarA prabhA, vAlukAprabhA ane paMkaprabhAmAM utpanna thAya che. 2. athavA ratnaprabhA, zarkarA prabhA, vAlukAprabhA ane dhUmaprabhA pRthvImAM utpanna thAya che -yAvata3-4. athavA ratnaprabhA, zarkaraprabhA, vAlukAprabhA ane adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 5. athavA ratnaprabhA, zarkarA prabhA, paMkaprabhA ane dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 6-19. je pramANe ratnaprabhAne choDyA vagara cAra nairayika jIvono catuHsaMyogI bhaMga kahyA che te pramANe ahIM paNa bhaMga kahevA joIe -cAvata20. athavA ratnaprabhA, dhUmaprabhA, tamaprabhA ane adha:saptama pRthvImAM utpanna thAya che. (20) (pAMca saMyogI paMdara bhaMga-) 1. athavA ratnaprabhA, zarkarA prabhA, vAlukAprabhA, paMkaprabhA ane dhUmaprabhAmAM utpanna thAya che. 2. athavA ratnaprabhA, zarkarAprabhA, vAlukAprabhA, paMkaprabhA ane tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 3. athavA ratnaprabhA, zarkarA prabhA, vAlukAprabhA, paMkaprabhA ane adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 4. athavA ratnaprabhA, zarkarAprabhA, vAlukAprabhA, dhUmaprabhA ane tamaHprabhA pRthvImAM utpanna thAya che. pa-14, ratnaprabhAne choDyA vagara je pramANe pAMca nairayika jIvonAM pAMca saMyogI bhaMga kahyA che te pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. 15. athavA-cAvata-ratnaprabhA, paMkaprabhA, dhUmaprabhA tamaprabhA ane aMdha saptama pRthvImAM utpanna thAya che.(15) (cha saMyogI cha bhaMga-) 1. athavA ratnaprabhA, zarkarAmabhA cAvatu-dhUmaprabhA ane tama:prabhAmAM utpanna thAya che. 1.ahavArayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluyappabhAe, paMkappabhAe, dhUmappabhAe ya hojjA, 2.ahavArayaNappabhAe,sakkarappabhAe, vAluyappabhAe, paMkappabhAe, tamAe ya hojjA, 3.ahavArayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluyappabhAe, paMkappabhAe, ahesattamAe ya hojjA, 4. ahavArayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluyappabhAe, dhUmappabhAe, tamAe ya hojjA, 5-14. evaM rayaNappabhaM amuyaMtesu jahA paMcaNhaM paMcakasaMjogo tahA bhANiyavvaM / 15. -jAva- ahavA rayaNappabhAe, paMkappabhAe, dhUmakhumANa, tamA, mahesamANa honnA ! (5) 1. ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe -jAvadhUmappabhAe, tamAe ya hojjA, Page #772 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2. ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe, dhUmappabhAe, asattamA ya hojjA, 3. ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe -jAvapaMkappabhAe, tamAe ya, ahesattamAe ya hojjA, 4. ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluyappabhAe, dhUmapamA, tamA, ahesattamANu doSnA, 1. 5. ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe, paMkappabhAe -khAva- ahesattamAN ya dokhkhA, 6. AhavA caLapamA, vAstumANa, khAvaasttmaae ya hojjA / (6) . mahavA thApApu, saramamANa -khAva bahemattamAN ya hokhkhA / (64)? - vicA. sa. 16, 3.22, su.28 26. neravalesAsa gaLa-vahurta 6. eyassa NaM bhaMte! rayaNappabhApuDhavineraiyappavesaNagassa sakkarappabhApuDhavine raiyappavesaNagassa - jAvaasattamApuDhavine raiyappavesaNagassa ya kayare kayarehiMto appA vA - jAba- visesAhiyA vA ? 3. jJeyA ! ?. satvone ahemattamAM puvine razyapvesnn, 2. tamApuDhavineraiyapavesaNae asaMkhejjaguNe, evaM paDilomagaM - jAva- rayaNappabhApuDhavineraiyapavesaNae asaMkhejjaguNe / - viyA. sa.2, 3.22, 6.22 97. tirikkhajoNiya pavesaNagassa parUvaNaM pa. tirikkhajoNiyapavesaNae NaM bhaMte! kaivihe paNNatte ? 3. zaiyA ! paMcavide vAtte, taM nahA 96. 1. egiMdiyatirikkhajoNiyapavesaNae - jAva5. paMceMdiyatirikkhajoNiyapavesaNae / 97. 2101 2. athavA ratnaprabhA, zarkarAprabhA, dhUmaprabhA ane adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 3. athavA ratnaprabhA, zarkAprabhA -yAvatpaMkaprabhA, tamaHprabhA ane adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 4. athavA ratnaprabhA, zarkarAprabhA, vAlukAprabhA dhUmaprabhA, tamaHprabhA ane adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 5. athavA ratnaprabhA, zarkaraprabhA, paMkaprabhA yAvat adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. 6. athavA ratnaprabhA, vAlukAprabhA thAvat adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (6) (saptasaMyogI eka bhaMga-) 1. athavA ratnaprabhA, zarkarAprabhA yAva- adhaHsaptama pRthvImAM utpanna thAya che. (64) nairayika utpatti sthAnano alpa bahutva : pra. bhaMte ! ratnaprabhA pRthvInAM nairayika utpatti sthAna, zarkarAprabhA pRthvInAM nairayika utpatti sthAna -yAvatadhaHsaptama pRthvInAM nairayika utpatti sthAnamAMthI koNa konAthI alpa -yAvat- vizeSAdhika che ? u. gAMgeya ! 1. badhAthI alpa adhaHsaptama pRthvInAM nairayika utpatti sthAna che, 2. (tenAthI) tamaHprabhA pRthvInAM nairayika utpatti sthAna asaMkhyAtaguNA che. u. gAMgeya ! te pAMca prakAranAM kahyA che, jemake 1. ekendriya tiryaMcayonika utpanna sthAna -yAva5. paMcendriya tiryaMcayonika utpanna sthAna. asaMyogI 1, dvikasaMyogI 6, trikasaMyogI 15, catuHsaMyogI 20, paMca saMyogI 15, chasaMyogI 6, saptasaMyogI 1 A pramANe utkRSTa padanAM badhA maLIne cosaTha (64) bhaMga thAya che. A pramANe uMdhA kramathI ratnaprabhA pRthvInAM nairiyaka utpatti sthAna asaMkhyAtaguNA che. tiryaMcayonika utpatti sthAnanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! tiryaMcayonika utpanna sthAna keTalA prakAranAM kahyA che ? - Page #773 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 102 dravyAnuyoga bhAga-3 pa. ege bhaMte ! tirikkhajoNie tirikkhajoNiya- pra. bhaMte ! eka tiryaMcayonika jIva tiryaMcayonika pavesaNae NaM pavisamANe kiM egidiesu hojjA utpanna sthAna dvArA praveza karatAM zuM ekendriyomAM -nA- vaMciMdrisu honnA? utpanna thAya che -yAvata- paMcendriyomAM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA ! egidiesu vA hojjA -jAva- paMciMdiesu u. gAMgeya ! ekendriyomAM paNa utpanna thAya che vA hojjaa| -vAvata- paMcendriyomAM paNa utpanna thAya che. pa. do bhaMte ! tirikkhajoNiyA tirikkhajoNiyapave- pra. aMte ! be tiryaMcayonika jIva, tiryaMcayonikasnnennN pavisamANe kiM egidiesu hojjA -jAva utpanna sthAna dvArA praveza karatAM zuM ekendriyomAM paMciMdiesu hojjA? utpanna thAya che -vAvata- paMcendriyomAM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA ! egidiesu vA hojjA -jAva- paMciMdiesu u. gAMgeya ! ekendriyomAM paNa utpanna thAya che vA hojjA, -vAvatu- paMcendriyomAM paNa utpanna thAya che. ahavA ege egidiesu hojjA, ege beiMdiesu hojjaa| athavA eka ekendriyamAM utpanna thAya che ane eka beIndriyamAM utpanna thAya che. evaM jahA neraiyapravesaNae tahA tirikkhajo je pramANe nirayika jIvonAM viSayamAM kahyuM te NiyapavesaNae vi bhANiyabve -jAva- asNkhejjaa| pramANe tiryaMcayonika utpanna sthAnanAM viSayamAM paNa asaMkhyAta sudhI kahevuM joIe. pa. ukkosANaMbhaMte!tirikkhajoNiyA tirikkhajoNiya- pra. bhaMte ! utkRSTa tiryaMcayonika-tiryaMcayonika utpanna pavesaNaeNaM pavisamANe kiMegidiesuhojjA-jAva sthAna dvArA praveza karatAM zuM ekendriyomAM utpanna paMciMdiesu hojjA? thAya che -vAva- paMcendriyomAM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA ! savve vi tAva egidiesa vA hojjaa| u. gAMgeya ! te badhA ekendriyomAM utpanna thAya che. ahavA egidiesu vA, beiMdiesu vA hojjA, athavA ekendriyomAM paNa utpanna thAya che ane beIndriyomAM paNa utpanna thAya che. evaM jahA neraiyA cAriyA tahA tirikkhajoNiyA je pramANe nairayika jIvomAM saMyoga karela che te vicaareyvaa| pramANe tiryaMcayonika-utpanna sthAnanAM viSayamAM paNa saMyoga karavo joIe. egiMdiyA amuyaMtesu duyAsaMjogo, tiyAsaMjogo, ekendriya jIvone choDyA vagara dvisaMyogI, caukkasaMjogo, paMcakasaMjogo uvauMjiUNa trikasaMyogI, catuSkasaMyogI ane paMca saMyogI bhaanniybbo| bhaMga upayoga pUrvaka kahevA joIe, -jAva- ahavA egidiesu vA, beiMdiesu vA -jAva -vAvatu- athavA ekendriyomAM paNa, be IndriyomAM paMciMdiesu vA hojjaa| paNa -cAvatu- paMcendriyomAM paNa utpanna thAya che. - vicA. sa.1, 3.32, 3. 30-33 98. tirikkhajoNiya pavesaNagassa appa-bahuttaM 98, tiryaMcayonika utpanna sthAnano alpa bahutva : pa. eyassa NaM bhaMte ! egidiyatirikkhajoNiyapavesa- pra. bhaMte! endriya tiryaMcayonika utpanna sthAna yAvatanngss-jaav-pNciNdiytirikkhjonniypvesnn paMcendriya tiryaMcayonika utpanna sthAnamAMthI koNa gassayakayarekayarehiMtoappAvA-jAva-visesAhiyA konAthI alpa -vAvata- vizeSAdhika che ? vI? Page #774 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2103 3. IT! 9. saMvatyo paDhiyatirivaravanoLiya- u. gAMgeya ! 1, badhAthI thoDA paMcendriyatiryaMcayonika pavesaNae, utpanna sthAna che, 2.cauridiyatirikkhajoNiyapavesaNae visesAhie, 2. (tenAthI) caurendriya-tiryaMcayonika utpanna sthAna vizeSAdhika che, 3. teiMdiyatirikkhajoNiyapavesaNae visesAhie. 3. (tenAthI) treIndriya-tiryaMcayonika utpanna sthAna vizeSAdhika che, 4. beiMdiyatirikkhajoNiyapavesaNae visesAhie. 4. (tenAthI) beIndriya-tiryaMcayonika utpanna sthAna vizeSAdhika che. 5. egiMdiyatirikkhajoNiyapavesaNae visesaahie| 5. (tenAthI) ekendriya-tiryaMcayonika utpanna - vicA. sa. 1, 3. 32, . 34 sthAna vizeSAdhika che. 99. maNussa pavesaNagassa parUvaNaM 99, manuSya utpanna sthAnanuM prarupaNa : pa. maNussapavesaNae NaM bhaMte ! kaivihe paNNatte? pra. te ! manuSya utpanna sthAna keTalA prakAranAM kahyA che ? 3. gayA ! tuvideTwtte, taM nahIM u. gAMgeya ! manuSya utpanna sthAna be prakAranAM kahyA che, jemake - 1. sammucchimamaNussapavesaNae, 1. sammacchika manuSya utpanna sthAna, 2. gabbhavakkaMtiyamaNussapavesaNae ya / 2. garbhaja manuSya-utpanna sthAna. 1. je aMte ! mayjo majussAvesa paravasamA pra. bhaMte ! manuSya utpanna sthAna dvArA praveza karatA kiM sammucchimamaNussesu hojjA, gabbhavakkaMtiya eka manuSya zuM sammaskima manuSyomAM utpanna maNussesu hojjA? thAya che ke garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA ! sammucchimamaNussesu vA hojjA, gabbha gAMgeya ! te samUchima manuSyomAM utpanna thAya che vaitiyamasetu vA donnA | ane garbhaja manuSyomAM paNa utpanna thAya che. pa. do bhaMte ! maNussA maNussapavesaNaeNaM pavisamANe kiM pra. bhaMte ! manuSya utpanna sthAna dvArA praveza karatAM sammucchimamaNussesu hojjA, gabbhavakkaMtiyamaNussesu be manuSya zuM samma7ima manuSyomAM utpanna thAya honnA? che ke garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA ! sammucchimamaNussesu vA hojjA, u. gAMgeya! te samUcchima manuSyomAM utpanna thAya che gabbhavakkaMtiyamaNussesu vA hojjA, ane garbhaja manuSyomAM paNa utpanna thAya che. ahavA ege sammucchimamaNussesu vA hojjA, athavA eka samUcchima manuSyomAM utpanna thAya ege gabbhavakkaMtiyamaNussesu vA hojjA, che ane eka garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. evaM eeNaM kameNaM jahAneraiyapavesaNae tahAmaNussa A pramANe A kramathI je pramANe nairayika utpanna pavesaNae vibhaanniybve-jaav-ds| sthAnamAM kahyuM te pramANe dasa manuSyo sudhI manuSya utpanna sthAnanuM paNa kathana karavuM joIe. pa. saMkhejjA bhaMte! maNussA maNussapavesaNaeNaM pavisamANe pra. bhaMte! saMkhyAta manuSya, manuSya utpanna sthAna dvArA kiM sammucchimamaNussesu hojjA, gabbhavakkaMtiya praveza karatAM zuM sammaskima manuSyomAM utpanna maNussesu hojjA? thAya che ke garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che ? Page #775 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2104 3. goyA!samuSTimamanusmenuvAdoSnA, vyavavatiymnnussesu vA hojjA / ahavA ege sammucchimamaNussesu hojjA, saMkhejjA gabbhavakkaMtiyamaNussesu hojjA / ahavA do sammucchimamaNussesu hojjA, saMkhejjA gabbhavakkaMtiyamaNussesu hojjA / evaM ekkekkaM osAritesu -jAvaahavA saMkhejjA sammucchimamaNussesu hojjA, saMkhejjA gabbhavakkaMtiyamaNussesu hojjA / pa. asaMkhejjA bhaMte ! maNussA maNussapavesaNaeNaM pavisamANe kiM sammucchimamaNussesu hojjA, gabbhavakkaMtiyamaNussesu hojjA ? u. gaMgeyA ! savve vi tAva sammucchimamaNussesu hojjA / 5. ahavA asaMkhejjA sammucchimamaNussesu hojjA, ege gabbhavakkaMtiyamaNussesu hojjA, ahavA asaMkhejjA sammucchimamaNussesu, hojjA, do gabbhavakkaMtiyamaNussesu hojjA, evaM - jAva- asaMkhejjA sammucchimamaNussesu hojjA, saMkhejjA gabbhavakkaMtiyamaNussesu hojjA / pa. ukkosA bhaMte! maNussA maNussapavesaNaeNaM pavisamANe kiM sammucchimamaNussesu hojjA, gabbhavakkaMtiyamasse hojjA ? u. gaMgeyA ! savve vi tAva sammucchimamaNussesu hojjA / ahavA sammucchimamaNussesu vA hojjA, gabbhavakkaMtiyamaNussesu vA hojjA / - viyA. sa. 1, 3. 32, su. 26-40 100. maNussapavesaNagassa appa - bahuttaM eyassa NaM bhaMte ! sammucchimamaNussapavesaNagassa gabbhavakkaM tiyamaNussapavesaNagassa ya kayare jyarahito appA vA -nAva- visesAdiyA vA ? 3. gaMgeyA ! ?. tatvone vyavavatiyamasma pavesaNae, dravyAnuyoga bhAga-3 u. gAMgeya ! te samUcchima manuSyomAM utpanna thAya che ane garbhaja manuSyomAM paNa utpanna thAya che. athavA eka sampUrcchima manuSyomAM utpanna thAya che ane saMkhyAta garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. athavA be samUcchima manuSyomAM utpanna thAya che ane saMkhyAta garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. A pramANe uttarottara eka-eka vadhAratAM -yAvatathavA saMkhyAta samUcchima manuSyomAM utpanna thAya che ane saMkhyAta garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. pra. bhaMte ! asaMkhyAta manuSya, manuSya utpanna sthAna dvArA praveza karatAM zuM sammacchima manuSyomAM utpanna thAya che ke garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che ? u. gAMgeya ! te badhA samUcchima manuSyomAM utpanna thAya che. athavA asaMkhyAta samUrcchama manuSyomAM utpanna thAya che ane eka garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. athavA asaMkhyAta sammakima manuSyomAM utpanna thAya che ane be garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. A pramANe -yAvat- asaMkhyAta samUkima manuSyomAM utpanna thAya che ane saMkhyAta garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. pra. bhaMte ! utkRSTa manuSya, manuSya utpanna sthAna dvArA praveza karatAM zuM samrUzcima manuSyomAM utpanna thAya che ke garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che ? u. gAMgeya ! te badhA samrUzrima manuSyomAM utpanna thAya che, athavA samUcchima manuSyomAM ane garbhaja manuSyomAM utpanna thAya che. 100, manuSya utpatti sthAnano alpabahutva : pra. bhaMte ! samUcchima manuSya utpanna sthAna ane garbhaja-manuSya-utpanna sthAna A (baMnemAM)thI koNa konAthI alpa -yAvat- vizeSAdhika che ? u. gAMgeya ! 1. badhAthI thoDA garbhaja - manuSya utpanna sthAna che. For Private Personal Use Only Page #776 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2105 2. (tenAthI) samUcchima - manuSya utpanna sthAna asaMkhyAtaguNA che. 2. sammucchimamaNussapavesaNae asNkhejjgunne| - vicA. sa. 1, 3. 22, mu. 4 101. deva pavesaNagassa parUvaNaM pa. devapavesaNae NaM bhaMte ! kaivihe paNNatte ? 101, deva utpatti sthAnanuM prarupaNa : pra. bhaMte ! deva-utpanna sthAna keTalA prakAranAM kahyA 3. yA ! rajade gmtte, te nadI - 2. avaLavANIvAsaLa -jhAva 4. mALiyavasaTTI pa. ege bhaMte ! deve devapavesaNae NaM pavisamANe kiM bhavaNavAsIsu hojjA, vANamaMtara-joisiyavemANiesu hojjA? 3. jayA ! navAvAsI, va hokhkhA, vAnamaMtara joisiyavemANiesu vA hojjA / pa. do bhaMte ! devA devapavesaNae NaM pavisamANe kiM bhavavANItudonnA -gAva-vemALakhu hoLI? u. gaMgeyA ! bhavaNavAsIsu vA hojjA, vANamaMtara joisiya-vemANiesu vA hojjaa| u. gAMgeya ! te cAra prakAranAM kahyA che, jemake - 1. bhavanavAsI deva-utpanna sthAna -cAvatu 2. vaimAnika deva-utpanna sthAna. pra. bhaMte ! eka deva, deva-utpanna sthAna dvArA praveza karatA zuM bhavanavAsI devomAM utpanna thAya che ke vANavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnikomAM utpanna thAya che ? u. gAMgeya ! te bhavanavAsI devomAM paNa utpanna thAya che ane vANavyaMtara, jyotiSka tathA vaimAnika devomAM paNa utpanna thAya che. pra. bhaMte ! be deva, deva-utpanna sthAna dvArA praveza karatAM zuM bhavanavAsI devomAM utpanna thAya che -vAva- mAnika devomAM utpanna thAya che ? gAMgeya ! te bhavanavAsI devomAM paNa utpanna thAya che, temaja vANavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devomAM paNa utpanna thAya che. athavA eka bhavanavAsI devomAM utpanna thAya che ane eka vANavyaMtara devomAM utpanna thAya che. je pramANe tiryaMcayonika- utpanna sthAna kahyA te pramANe asaMkhyAta devo sudhI deva utpanna sthAna paNa kahevA joIe. pra. bhaMte ! utkRSTa deva, deva utpanna sthAna dvArA praveza karatA zuM bhavanavAsI devomAM utpanna thAya che -yAvata- vaimAnika devomAM utpanna thAya che? gAMgeya ! te badhA jayotiSka devomAM utpanna thAya che. athavA jyotiSka ane bhavanavAsI devomAM utpanna thAya che, athavA jyotiSka ane vANavyaMtara devomAM utpanna thAya che, athavA jyotiSka ane vaimAnika devomAM utpanna thAya che. ahavA ege bhavaNavAsIsu, ege vANamaMtaresu hojjaa| evaM jahA tirikkhajoNiyapavesaNae tahA devapavesaNae vibhANiyabve-jAva- asaMkhejja tti| chaO, pa. ukkosAbhaMte! devA devapavesaNaeNaM kiM bhavaNavAsIsa honnA -jhA-vemAsu donnA ? u. gaMgeyA ! savve vi tAva joisiesu hojjaa| ahavA joisiya-bhavaNavAsIsu ya hojjA / ahavA joisiya-vANamaMtaresu ya hojjA / ahavA joisiya-vemANiesu ya hojjA / Page #777 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2106 dravyAnuyoga bhAga-3 ahavAjoisiesuya, bhavaNavAsIsuya, vANamaMtaresu athavA jyotiSka, bhavanavAsI ane vANavyaMtara ya hojjaa| devomAM utpanna thAya che. ahavAjoisiesuya, bhavaNavAsIsuya, vemANiesu athavA jyotiSka, bhavanavAsI ane vaimAnika 2 nA . devomAM utpanna thAya che. ahavA joisiesu ya, vANamaMtaresu ya, vemANiesu athavA jyotiSka, vANavyaMtara ane vaimAnika ya hojjaa| devomAM utpanna thAya che. ahavAjoisiesuya, bhavaNavAsIsuya, vANamaMtaresu athavA jyotiSka, bhavanavAsI, vANavyaMtara ane ya, vemANiesu ya hojjaa| vaimAnika devomAM utpanna thAya che. - vicA. sa. 1, 3. 32, 3. 42-46 102. bhavaNavAsiAi devapavesaNagassa appa-bahuttaM- 102. bhavanavAsI Adi deva utpatti sthAnanuM alpa bahutva : pa. eyassa NaM bhaMte ! bhavaNavAsIdevapavesaNagassa, pra. bhaMte ! bhavanavAsI deva-utpanna sthAna, vANavyaMtara vANamaMtaradevapavesaNagassa, joisiyadevapavesaNa deva-utpanna sthAna, jayotiSka deva-utpanna sthAna gassa, vemANiyadevapavesaNagassa ya kayare kayarehiMto ane vaimAnika deva-utpanna sthAna A cAreya appA vA -jAva-visesAhiyA vA ? utpanna sthAnomAMthI koNa konAthI alpa yAvata vizeSAdhika che ? 3. gayA ! . savatyei mALiyavasaUTU, u. gAMgeya ! 1. badhAthI alpa vaimAnikadeva utpanna sthAna che, 2. bhavaNavAsIdevapavesaNae asaMkhejjaguNe, 2. (tenAthI) bhavanavAsI deva-utpanna sthAna asaMkhyAtaguNA che. 3. vANamaMtaradevapavesaNae asaMkhejjaguNe, 3. (tenAthI) vANavyatara deva-utpanna sthAna asaMkhyAtaguNA che. 4. joisiyadevapavesaNae sNkhejjgunne| 4. (tenAthI) jyotika deva-utpanna sthAna - vicA. sa. 1, 3. 22, mu. 46 saMkhyAtaguNA che. 20 rU. nera-tirathafjA-majurA-deva-sabaLa 103. nairayika- tiryaMcayonika- manuSya-deva utpatti sthAnonuM appabahuttaM - alpabadutva : pa. eyassa NaM bhaMte ! neraiyapavesaNagassa, tirikkhajo- pra. bhaMte ! A nairayika- utpanna sthAna, tiryaMcayonika NiyapavesaNagassa,maNussapavesaNagassa, devapavesaNagassa utpanna sthAna, manuSya-utpanna sthAna ane devay kayarekayarehito appA vA-jAva-visesAhiyA vA? utpanna sthAna A cAre utpanna sthAnomAMthI koNa konAthI alpa -yAvatu- vizeSAdhika che ? 3. joyA ! 2. savatyo majussavela, u. gAMgeya! 1. badhAthI alpa manuSya utpanna sthAna 2. neraiyapavesaNae asaMkhejjagaNe 2. (tenAthI) nairayika-utpanna sthAna asaMkhyAtaguNA che. 3. (tenAthI) deva-utpanna sthAna asaMkhyAtaguNA rU.revapasaTU saMvejJALe, 4. tirikkhajoNiyapavesaNae asaMkhejjaguNe / - viya. sa. 1, 3. 3 2, su. 47. 4. (tenAthI) tiryaMcayonika-utpanna sthAna asaMkhyAtaguNA che. Page #778 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2107 204. vIsApu no vavAya-3 vi- 1. 2 , sa mete ! nerA 3vavanaMti, asao bhaMte ! neraiyA uvavajjati ? 3. yA! so nerathI 3vavanaMti, no asao neraiyA uvavajjati / huM 2-24, -vi- mALiyA 5. . 2. so maMte ! jorathI 3brati, asao bhaMte ! neraiyA ubaTuMti, 3. kAyA ! samo nerathI dRti, no asao neraiyA uvvada'ti / DhaM. 2-24. pUrva nA - temAyA, Navara-joisiya-vemANiesa "cayaMti" bhANiyavvaM / . Tre 2-24, sago maMte ! nairathA 3vavapnati, asao bhaMte ! neraiyA uvavajjati ? 104, covIsa daMDakomAM sattvanAM utpAda uddavartananuM prarupaNa : pra. 6.1. bhaMte! sat (vidyamAna)nairayika jIva utpanna thAya che ke asatu (avidyamAna) nairayika jIva utpanna thAya che ? u. gAMgeya ! sat nairayika utpanna thAya che, paraMtu asatuM nairayika utpanna thatAM nathI. 6.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM joIe. pra. 8.1. bhaMte ! sat nairayika udvartana kare che ke asat nairayika udvartana kare che ? u. gAMgeya ! sat nairayika udvartana kare che, paraMtu asat nairayika udvartana karatA nathI. da.2-24. A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM joIe. vizeSa : jyotika ane vaimAnika devonAM mATe cyavana' kare che evuM kahevuM joIe. pra. 6, 1-24, bhaMte ! nairayika jIva sata nairayikomAM utpanna thAya che ke bhaMte ! asatu nairayikomAM utpanna thAya che ? bhaMte ! asurakumAra deva satu asurakumAra devomAM utpanna thAya che ke asatu asurakumAra devomAM utpanna thAya che ? A pramANe vAvata- satu vaimAnikomAM utpanna thAya che ke asatu vaimAnikomAM utpanna thAya che ? 6.1-24, sat nairayikomAMthI uddavartana kare che ke asat nairayikomAMthI udvartana kare che ? sat asurakumAromAMthI uddavartana kare che ke asata asurakumAromAMthI udvartana kare che. A pramANe vAvatu- satu vaimAnikomAMthI cyavana kare che ke asat vaimAnikomAMthI cyavana kare che ? u. gAMgeya ! nairayika jIva sat nairayikomAMthI utpanna thAya che, paraMtu asat nairayikomAMthI utpanna thatA nathI. sat asurakumAromAM utpanna thAya che, sao asurakumArA uvavajjaMti, asao asurakumArA uvavajjati, evaM -jAva-sao vemANiyA uvavajjati, asao vemANiyA uvavajjati ? huM 2-24, so ne unnati, asao neraiyA ubaTuMti, sao asurakumArA ubaTuMti, asao asurakumArA ubvaTuMti, evaM -jAva- sao vemANiyA cayaMti, asao vemANiyA cayaMti ? 3. iIyA ! sau ne rA 3vavapnati, no asao neraiyA uvavajjaMti, sao asurakumArA uvavajjaMti, Page #779 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2108 dravyAnuyoga bhAga-3 no asao asurakumArA uvavajjaMti, evaM -jAva-sao vemANiyA uvavajjaMti, no asao vemANiyA uvavajjati / sao neraiyA ubvaTuMti, no asao neraiyA uvvaTuMti, sao asurakumArA uvvaTuMti, no asao asurakumArA uvvadRti, evaM -jAva-sao vemANiyA cayaMti, no asao vemANiyA cayaMti / se aMte ! parva yuva"so neraiyA uvavajjaMti, no asao neraiyA uvavajjati -jAva- sao vemANiyA cayaMti. no asao vemANiyA cayaMti ? pU u. se naNaM me gaMgeyA! pAseNaM arahayA parisAdANIeNaM sAsae loe buie aNAdIe, aNavadagge paritte parikhuDe, heTThA vicchiNNe, majjhe saMkhitte, upiM visAle, ahe paliyaMkasaMThie, majjhe varavairaviggahie, uppiM uddhmuiNgaakaarsNtthie| paraMtu asat asurakumAromAM utpanna thatAM nathI. A pramANe cAvata-sat vaimAnikomAM utpanna thAya che paraMtu asatu vaimAnikomAM utpanna thatAM nathI. (A pramANe) sat nairayikomAMthI udvartana kare che, asat nairayikomAMthI udvartana karatAM nathI. sat asurakumAromAMthI udvartana kare che, asat asurakumAromAMthI uddavartana karatA nathI, A pramANe cAvatu- sat vaimAnikomAMthI cyavana kare che. asat vaimAnikomAMthI cyavana karatA nathI. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - nairayika sat nairayikomAMthI utpanna thAya che, paraMtu asatu nairayikomAMthI utpanna thatAM nathI -cAvatu- satu vaimAnikomAMthI cyavana kare che, asatu vaimAnikomAMthI cyavana karatA nathI ? u. he gAMgeya ! puruSomAM zreSTha ahetu pArzvae lokane zAzvata, anAdi, ananta (avinAzI), parimita, alokathI parivRtta, nIce vistIrNa, madhyamAM saMkSipta, upara vizALa, nIce palyukAkAra, vacamAM uttama vastrakAra ane upara urdhvamRdaMgAkAra kahyuM che. te zAzvata, anAdi, ananta, parimita, parivRtta, nIce vistIrNa, madhyamAM saMkSipta, upara vizALa, nIce palyakAkAra, madhyamAM uttama vAkAkAra ane upara urdhvamRdaMgAkAra saMsthita lokamAM ananta jIvaghana vAraMvAra utpanna thaIne naSTa thAya che ane paritta (niyata) asaMkhya jIvaghana paNa vAraMvAra utpanna thaIne vinaSTa thAya che. mATe te loka, bhUta, utpanna, vigata ane pariNata che. A ajIvothI lokita ane avalokita thAya che. je lokita- avalokita thAya che te loka kahevAya che te nizcita che. mATe gAMgeya ! evuM kahevAya che ke - nairayika sat narayikomAMthI utpanna thAya che. asat nairayikomAMthI utpanna thatA nathI -vAvasatu vaimAnikomAMthI cyavana kare che, asatuM vaimAnikomAMthI cyavana karatA nathI." taMsiM ca NaM sAsayaMsi logaMsi aNAdiyaMsi aNavadaggaMsi, parittaMsi, parivuDaMsi, heTThA vicchiNNaMsi, majjhe saMkhittaMsi, uppiM visAlaMsi, ahe paliyaMkasaMThiyaMsi, majjhe varavairaviggahiyaMsi, uppiM uddhamuiMgAkArasaMThiyaMsi, aNaMtA jIvaghaNA uppajjittA-uppajjittA nilIyaMti, parittA jIvaghaNA uppajjittA-uppajjittA niliiyNti| se bhUe uppaNNe vigae pariNae, ajIvehiM lokkai palokkai "je lokkai se loe"| se teNaTeNaM gaMgeyA ! evaM vuccai"sao neraiyA uvavajjaMti, no asao neraiyA uvavajjati -jAva-sao vemANiyA cayaMti. no asao vemANiyA cyNti|" - vi . sa. 1, 3. 3 2, mu. 41-6? Page #780 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2109 105. bhagavao sao-parao vA jANaNA-parUvaNaM- 105. bhagavAnanI svataH parataH jANavAnuM prarupaNa : 5. re 2-24, sarca aMte ! tevaMnAWda, kAdu , pra. 81-24, bhaMte ! Apa Ane svayaM (svajJAnathI) asoccA etetaM jANaha, udAhu soccA A pramANe jANo che ke asvayaM (paranAM jJAnathI) A pramANe jANo che ? tathA vagara sAMbhaLIe Ane A pramANe jANo cho ke sAMbhaLIne A pramANe jANo che - "sao neraiyA uvavajjaMti, no asao neraiyA "sat nairayika utpanna thAya che, asat nairayika uvavajjati -jAva-sao vemANiyA cayaMti, no utpanna thatA nathI cAlatu- sat vaimAnikomAMthI asao vemANiyA cayaMti?" cyavana thAya che, asatu vaimAnikomAMthI cyavana thatA nathI ? u. gaMgeyA ! sayaM etevaM jANAmi no asayaM, asoccA u. gAMgeya ! A badhuM huM svayaM jANuM chuM, asvayaM jANato etevaM jANAmi, no soccA nathI. tathA vagara sAMbhaLIe huM Ane A pramANe jANu chuM, sAMbhaLIne AvuM jANato nathI ke - "sao neraiyA uvavajjaMti, no asao neraiyA "sat nairayika utpanna thAya che, asat nairayika uvavajjati -jAva-sao vemANiyA cayaMti, no utpanna thatAM nathI -pAvatu- satu vaimAnikomAMthI asa vegALiyA vayaMti " cyavana thAya che, asat vaimAnikomAMthI cyavana thatuM nathI." g, se aMte ! purva kuva pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "sayaM etevaM jANAmi no asayaM. asoccA etevaM "huM svayaM jANuM chuM, asvayaM jANato nathI. vagara jANAmi, no soccA sAMbhaLIe jANuM chuM. sAMbhaLIne jANato nathI ke - sao neraiyA uvavajjati, no asao neraiyA "satu nairayika utpanna thAya che, asat nairayika uvavajjati -jAva-sao vemANiyA cayaMti, no utpanna thatA nathI -cAvatu- satu vaimAnikomAMthI asao vemANiyA cayaMti? cyavana kare che, asat vaimAnikomAMthI cyavana karatA nathI ?" u. gaMgeyA ! kevalI NaM puratthime NaM miyaM pi jANai u. gAMgeya ! kevaLI bhagavAn pUrvadizAnI maryAdita (6) mithe nADu (pAsa) I vastune paNa jANe dekhe che ane amaryAdita vastune paNa jANe dekhe che. evaM dAhiNe NaM, paccatthimeNaM, uttareNaM, uDDhaM, ahe A pramANe dakSiNa dizA, pazcima dizA, uttara miyaM pi jANai, amiyaM pi jANai / dizA, urdhvadizA ane adhodizAnI maryAdita vastune paNa jANe dekhe che ane amaryAdita vastune paNa jANe dekhe che. savvaM jANai kevalI, savvaM pAsai kevlii| kevaLajJAnI badhA (dravyone) jANe che ane badhA (dravyone) juve che. sacao jANai kevalI, savao pAsai kevlii| kevaLI bhagavAna sarva paryAyone jANe che ane sarvaparyAyone juve che. savvakAlaM jANai kevalI, savvakAlaM pAsai kevlii| kevaLI bhagavAn badhA kALone jANe che ane juve che tathA sarvakALamAM jANe che ane juve che, Page #781 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2110 dravyAnuyoga bhAga-3 savvabhAva jANai kevalI, savvabhAve pAsai kevlii| kevaLI bhagavAnuM sarvabhAvo (guNo)ne jANe che ane sarvabhAvone juve che. aNaMte nANe kevalissa, aNaMte daMsaNe kevalissa / kevaLajJAnI (sarvajJone ananta jJAna ane ananta darzana thAya che. nibuDe nANe kevalissa, nibuDe daMsaNe kevliss| kevaLajJAnInuM jJAna ane darzana nirAvaraNa (sarva prakAranA AvaraNothI rahita) thAya che. se teNaTreNaM gaMgeyA! evaM vuccai - eTalA mATe he gAMgeya ! evuM kahevAya che ke - "sayaM etevaM jANAmi no asayaM, asoccA etevaM (A badhuM huM svayaM jANuM chuM, asvayaM jANato nathI, jANAmi, no soccA vagara sAMbhaLe jANuM , sAMbhaLIne jANato nathI keso neraiyA uvavajaMti, no asao neraiyA satu nairayika utpanna thAya che, asat nairayika uvavajjati -jAva-sao vemANiyA cayaMti, no utpanna thatAM nathI yAvatu- sat vaimAnikomAMthI asao vemANiyA cyNti|" / cyavana kare che, asatu vaimAnikomAMthI cyavatA - visA. sa. 1, 3. 32, . 12 nathI." 106. cauvIsadaMDaesu sayaM uvavajjaNa parUvaNaM 106. covIsa daMDakomAM svayaM utpanna thavAnuM prANa : 5. se2. sarca maMte ! nerA neraghasu 3vanaMti, pra. 8,1, bhaMte ! zuM nairayika, nairayikomAM svayaM asayaM neraiyA neraiesu uvavajjati ? utpanna thAya che ke asvayaM utpanna thAya che ? u. gaMgeyA ! sayaM neraiyA neraiesu uvavajjaMti, no u. gAMgeya ! narayika, nairayikomAM svayaM utpanna thAya asayaM neraiyA neraiesu uvavajjati / che, asvayaMnairayika-nairayikomAM utpanna thatA nathI. 1. se je maMtte ! parva yu pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - "saya neraiyA neraiesu uvavajjaMti, no asayaM nairayika svayaM nairayikomAM utpanna thAya che. neraiyA neraiesu uvavajjati ? asvayaM nairayika nairayikomAM utpanna thatAM nathI? u. gaMgeyA ! kammodaeNaM kammagarUyattAe, kammabhAri- u. gAMgeya ! karmonAM udayathI, karmonA gurutva ane yattAe, kammagurUsaMbhAriyattAe. asubhANaM kammANaM bhArIpaNAthI temaja karmonA atyanta gurutva ane udaeNaM, asubhANaM kammANaM vivAgeNaM, asubhANaM bhArapaNAthI, azubha karmonAM udayathI, azubha kammANaM phalavivAgeNaM sayaM neraiyA neraiesu karmonAM vipAkathI tathA azubha karmonAM phaLodayathI uvavajjati,noasayaMneraiyA neraiesu uvavajjati, nairayika nairayikomAM svayaM utpanna thAya che, paNa nairayika nairayikomAM asvayaM utpanna thatAM nathI. se teNa?NaM gaMgeyA ! evaM vuccai"saya neraiyA neraiesu uvavajjati. noasayaM neraiyA neraiesu uvavajjati / " pa. daM. 2. sayaM bhaMte ! asurakumArA asurakumAresu uvavajjaMti, asayaM asurakumArA asurakumAresu uvavajjati ? u. gaMgeyA! sayaM asurakumArAasurakumAresuuvavajjaMti, ___ no asayaM asurakumArA asurakumAresu uvvjjNti| eTalA mATe che gAMgeya ! evuM kahevAya che ke - nairayika nairayikomAM svayaM utpanna thAya che. asvaye utpanna thatAM nathI." pra. 6.2, bhaMte ! asurakumAra, asurakumAromAM svayaM utpanna thAya che ke asvayaM asurakumAra asurakumAromAM utpanna thAya che ? u. gAMgeya ! asurakumAra asurakumAromAM svaye utpanna thAya che, asvayaM asurakumAra-asurakumAromAM utpanna thatAM nathI. pra. bhaMte ! zA mATe evuM kahevAya che ke - g, se ke mete ! jIva kuTu Page #782 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyutkrAMti adhyayana 2111 "sayaM asurakumArA asurakumAresu uvavajjaMti, no asayaM asurakumArA asurakumAresu uvavajjati ?' u. gaMgeyA! kammodaeNaM kammavigatIe kammavisohIe kammavisuddhIe, subhANaM kammANaM udaeNaM, subhANaM kammANaM vivAgeNaM, subhANaM kammANaM phalavivAgeNaM sayaM asurakumArA asurakumAresu uvavajjaMti, no asayaM asurakumArA asurakumArattAe uvvnaMti ! se teNaTeNaM gaMgeyA ! evaM vuccai"sayaM asurakumArA asurakumAresu uvavajjaMti, no asayaM asurakumArA asurakumAresu uvvjjti|" asurakumAra svayaM asurakamAromAM utpanna thAya che, asvayaM asurakumAra-asurakumAromAM utpanna thatAM nathI ?" u. gAMgeya ! karmonAM udayathI (azubha) karmonAM abhAvathI, karmonI vizodhithI, karmonI vizuddhithI, zubha karmonA udayathI, zubha karmonAM vipAkathI, zubha karmonAM phaLodayathI asurakumAra asurakumAromAM svayaM utpanna thAya che, paNa asurakumAra asurakumAromAM asvayaM utpanna thatAM nathI. TuM. rU-2. parva -gAva-tharAyakumAra eTalA mATe te gAMgeya ! evuM kahevAya che ke - "asurakumAra svayaM asurakumAromAM utpanna thAya che, asvayaM asurakumAra-asurakumAromAM utpanna thatAM nathI." 6.3-11. A pramANe svanitakumAro sudhI jANavuM joIe. pra. 8.12. "te ! zuM pRthvIkAyika, pRthvIkAyikomAM svayaM utpanna thAya che ke pRthvIkAyika-pRthvIkAyikomAM asvayaM utpanna thAya che ? pa. da. 12. sayaM bhaMte ! puDhavikAiyA puDhavikAiyattAe uvavajjaMti, asayaM puDhavikAiyA puDhavikAiyattAe uvavajjati? u. gaMgeyA ! sayaM puDhavikAiyA puDhavikAiyattAe uvavajjaMti, no asayaM puDhavikAiyA puDhavikAiya ttAe uvvjjti| pa. se keNadveNaM bhaMte / evaM vuccai "sayaM paDhavikAiyA puDhavikAiyattAe uvavajjati. no asayaM puDhavikAiyA puDhavikAiyattAe 3vanaMti ?" u. gaMgeyA ! kammodaeNaM, kammaguruyattAe, kammabhA riyattAe, kammagurUsaMbhAriyattAe, u, gAMgeya ! pRthvIkAyika, pRthvIkAyikomAM svayaM utpanna thAya che, asvayaM pRthvIkAyika-pRthvIkAyikomAM utpanna thatAM nathI. pra. bhaMte zA mATe evuM kahevAya che ke - pRthvIkAyika, pRthvI kAyikomAM svayaM utpanna thAya che. asvayaM pRthvIkAyika-pRthvIkAyikomAM utpanna thatAM nathI ?" gAMgeya ! karmonAM udayathI, karmonI gurutAthI, karmonAM bhArepaNAthI, karmonAM atyaMta gurutva ane bhArepaNAthI, zubha ane azubha karmonA udayathI, zubha ane azubha karmonA vipAkathI, zubha ane azubha karmonAM phaLa-vivAkathI svayaM pRthvIkAyika pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che, paNa pRthvIkAyika pRthvIkAyikomAM asvayaM utpanna thatAM nathI. mATe he gAMgeya ! evuM kahevAya che ke - subhAsubhANaM kammANaM udaeNaM,subhAsubhANaM kammANaM vivAgaNaM, subhAsubhANaM kammANaM phalavivAgeNaM sayaM puDhavikAiyA puDhavikAiyattAe uvavajjaMti, no asayaM puDhavikAiyA puDhavikAiyattAe uvvjjti| se teNa?NaM gaMgeyA ! evaM vuccai Page #783 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2112 "sayaM puDhavikAiyA puDhavikAiyattAe uvavajjaMti, no asayaM puDhavikAiyA puDhavikAiyattAe uvavajjaMti / OM. 3-24. -khAva- manuHT | 2. 22-24. vALamaMtara, khoDasiya, yemALiyA jahA asurakumArA / tappabhidaM ca NaM se gaMgeye aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIre paccabhijANai savvaNNU savvadarisI / taNaM se gaMgeye aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, karettA, vaMdai namasai, vaMdittA, namaMsittA evaM vayAsI 'icchAmi NaM bhaMte ! tubbhaM aMtiyaM cAujjAmAo dhammAo paMcamahavvaiyaM, ' evaM jahA kAlAsavesiyapatto taheva bhANiyavvaM -khAva- savahu bahIne - viyA. sa. 1, 3. 32, su. 12-18 For Private Personal Use Only dravyAnuyoga bhAga-3 "pRthvIkAyika svayaM pRthvIkAyikomAM utpanna thAya che. asvayaM pRthvIkAyika-pRthvIkAyikomAM utpanna thatAM nathI." daM.13-21. A pramANe manuSya sudhI jANavuM joIe. naM.22-24. je pramANe asukumAronAM viSayamAM kahyuM te pramANe vANavyaMtara, jayotiSka ane vaimAnikonAM viSayamAM paNa jANavuM joIe. tyArathI (A praznottaranI pachI) gAMgeya anagAre zramaNa bhagavAna mahAvIrane sarvajJa ane sarvadarzInA rUpamAM oLakhyA ! AnA pachI gAMgeya aNagAre zramaNa bhagavAna mahAvIrane traNa vAra AdakSiNA pradakSiNA karI, vaMdana namaskAra karI ane vaMdanA namaskAra karyA pachI A pramANe nivedana karyuM - bhaMte ! ApanI pAse cAturyAmarupa dharmathI paMcamahAvratarUpa dharmane aMgIkAra karavA cAhu chuM.' A pramANe badhu varNana prathama zatakanAM navamAM uddezakamAM kahela kAlAsyaveSikaputra aNagAranA samAna jANavuM joIe -yAvat- gAMgeya aNagAra siddha, buddha, mukta -yAvata- sarva duHkhothI mukta banyA. Page #784 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa -- 2112-A Page #785 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayukata Agama vagerenI saMketa sUcI ar is in x 3 w o uvA. aMta. w A. AyA. AcArAMga sUtra 17. caMda. sUya. sUtrakRtAMga sUtra 18. sUra. ThANaM, ThA. sthAnAMga sUtra 19. nira. sama. samavAyAMga sUtra 20. kappa., kappiyA. viyA., bhaga., vi. vyAkhyAprajJapti, bhagavatI sUtra / ! 21. puphiyA. NAyA. jJAtAdharmakathAMga sUtra 22. puSpha. upAsakadazAMga sUtra 23. vaNhi. antakRddazAMga sUtra 24. dasa. aNuttaro. anuttaropapAtikadazA sUtra 25. utta. 10. paNha., pa. praznavyAkaraNa sUtra 11. vipAka. vipAka sUtra 27. aNu. 12. uva. aupapAtika sUtra 28. dasA., AyA. 13. rAya. rAjapraznIya sUtra 29. kappa. 14. jIvA. jIvAbhigama sUtra 30. vava. 15. paNNa. prajJApanA sUtra 31. ni. 16. jaMbU. jaMbUdvIpaprajJapti sUtra / 32. Ava. candraprajJapti sUtra sUryaprajJapti sUtra nirayAvalikA sUtra kalpAvataMsikA sUtra puSpikA sUtra puSpacUlikA sUtra vRSNidazA sUtra dazavaikAlika sUtra uttarAdhyayana sUtra naMdI sUtra anuyogadvAra sUtra dazAzrutaskandha sUtra, AcAradazA bRhatkalpa sUtra vyavahAra sUtra nizItha sUtra Avazyaka sUtra 26. naM. saMkSipta saMketa sUci kappa. dazA da. pai. dhamma. kalpasUtra prakIrNaka dharmakathAnuyoga gaNitAnuyoga caraNAnuyoga dravyAnuyoga adhyayana pada pratipatti prAbhRta pRSTha gaNi. cara. bhAga vakSaskAra uddezaka zataka samavAya zrutaskandha gAthA TippaNa TIkA sthavirAvalI sUtra saMpAdaka caritra = 2112-B Page #786 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 - saMdarbha sthaLasUci -- -- -- -- = = = = = = grantha dravyAnuyoganA adhyayanomAM varNita viSayonuM dharmakathAnuyoga, caraNAnuyoga, gaNitAnuyoga ane dravyAnuyoganA anya adhyayanomAM jyAM-jyAM jeTalA ullekha che tenAM pRSThaka ane sUtraka sahita viSayonI sUcI ApavAmAM AvI che. jIjJAsu pAThaka te-te sthaLothI pUrNa jAnakArI (mAhitI) prApta karI le. "vati adhyayanamAM 32 dvAra ane 20 dvAra saMbaMdhI be TippaNa Apela che tenA anusAra badhA adhyayanomAM samajhI | levuM joIe. ahIM sUtrAMka-pRSThoka hindI anuyoganA Apela che. paNa temAM adhyayanano nAma Apyo che. jethI jIjJAsu adhyayana kADhI mUtrAMkathI pATha joI zake che. gaNitAnuyogamAM pATha umeravAthI sUtraka badalI gayA che paNa traNe anuyoganA sUtrAMka ( hindI-gujarAtInA lagabhaga sarakhA che. - vinayamuni | -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --28. Azrava adhyayana (pR. 1348 thI 1422) pRthyAMka adhyayana sUtroka viSaya caraNAnuyoga : bhAga-1 pR. 165 darzanAcAra varNana mithyAtvanAM bheda-prabheda. bhAga-1 pR. 175 darzanAcAra varNana sU. 274 mithyAdaMDa prayoga. bhAga-1 pR. 44 cAritrAcAra varNana arthalolupa hiMsA kare che. bhAga-1 5. 442 cAritrAcAra varNana bALa jIva dUra kare che. bhAga-1 pR. 443 cAritrAcAra varNana sarvazaja sarva Azrayone jANe che. bhAga-1 pR. 12-14 dharmaprajJApanA varNana bha.nAM zarIranA aMgopAgonuM varNana. bhAga-1 pR. 33 cAritrAcAra varNana abrahmacarya adharmanuM mULa. bhAga-1 5. 333-336 cAritrAcAra varNana strIrAga varNana. bhAga-1 cAritrAcAra varNana sU. 4 parigraha pApanuM svarUpa. bhAga-1 pR. 438-439 cAritrAcAra varNana sU. 64 parigraha pApanuM phaLa duHkha. bhAga-1 pR. 445 cAritrAcAra varNana sU. 683 AtyaMtara parigrahathI pAzabaddha prANI. bhAga-2 pR. 141 cAritrAcAra varNana akAmakaSTa bhogavavAvALA prANI. bhAga-2 pR. 111 cAritrAcAra varNana sU. 282 paMdara karmAdAna. bhAga-2 pR. 182 cAritrAcAra varNana sU. 1163 che prakAranAM pramAda. dharmakathAnuyoga : bhAga-1 khaMDa-2 pR. 253 mRgAputra varNana sU. 478 mRgAputranAM dvArA naraka duHkha varNana, bhAga-2 khaMDa- pR. 130 naMdIvardhana kumAra varNana sU. 284 duryodhana dvArA vedanA. bhAga-2 khaMDa-; ubaradatta varNana dhanvantarI dvArA mAMsAzana cikitsA dravyAnuyoga : 5. 125 vedanA varNana nirayikonI dasa prakAranI vedanA. 5. 1225-1228 vedanA varNana nirayikonI uNazIta vedanA. pR. 1228 vedanA varNana sU. 10 nirayikonI bhUkha-pAsa vedanA. pU. 438 P-1 Page #787 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grantha dravyAnuyoga : dravyAnuyoga : pRSThAMka pR. 1228-1230 vedanA varNana pR. 1253-1256 narakagati varNana pR. 1369-1372 pR. 1372 pR. 1374 pR.91 pR.116 pR.117 pR.126 pR.187 pR.28 pR.381-382 pR.693 pR.695 pR.710 pR.797 pR.820 pR.1282 pR.1475 pR.1475 adhyayana pR.1476 29. veda adhyayana (pR.1423 thI 1461) pR.1578 pR.1578 pR. 1107 pR. 1135 manuSyagati varNana manuSyagati varNana manuSyagati varNana pariNAma varNana jIva varNana jIva varNana jIva varNana jIva varNana prathamAprathama varNana AhAra varNana jJAna varNana jJAna varNana jJAna varNana saMyata varNana saMyata varNana tiryaMcagati varNana vukraMti varNana vuSkRti varNana vukuMti varNana yugma varNana yugma varNana karma varNana karma varNana sUtrAMka P-2 sU. 11 sU. 3 sU. 101 sU. 102 sU. 102 sU.2 sU.21 (1-3) sU.21 (3) sU.34 sU.91 (12) sU.2 (12) sU.26 (11) sU. 117 sU.118 sU.120(14) sU.6 (2) sU.7(2) sU.36 (22) sU.31 sU.31 sU.31 sU.22 (22) sU.22 sU.36 (8) sU.79 (1) For Private Personal Use Only viSaya naiyikone narakapAlo dvArA vedanA. nArakomAM pUrvakRta duSkRta phaLa. ekIrUpa dvIpanAM puruSonA AkAra prakArAdi ekIrUpa dvIpanAM strIyonAM AkAra prakArAdi. battIsa lakSaNa. veda pariNAmanAM traNa prakAra. savedaka-avedaka jIva. strIvedaka Adi jIva. strI, puruSa, napuMsaka Adi jIva. kAlAdezanI apekSAe veda. covIsa daMDakamAM veda dvAra dvArA prathamAprathamatva. savedI Adi AhAraka ke anAhAraka, azrutvA avadhijJAnImAM veda. zrutvA avadhijJAnImAM veda. sarvedaka-avedaka jIva jJAnI che ke ajJAnI. pulAka Adi savedaka ke avedaka. sAmAyika saMyata Adi savedaka ke utpala patra Adi napuMsakavedI. ratnaprabhA Adi narakAvAsomAM strIvedakanI utpatti ane uddavartana. ke ke avedaka. ratnaprabhA Adi narakAvAsomAM puruSavedakanI utpatti ane uddavartana. ratnaprabhA Adi narakAvAsomAM naMpusakavedakanI utpatti ane uddavartana. kRtayugma ekendriya napuMsakavedavALA che. kRtayugma ekendriya napuMsakaveda Adi baMdhaka che. sarvedaka-avedaka dvArA pApa karma baMdhana. strI-puruSa napuMsakanI apekSAe ATha karmono baMdha. Page #788 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grantha dravyAnuyoga : pRSThaka pR.1172 adhyayana karma varNana sUtroka sU. 128 (8) viSaya savedI AdimAM kriyAvAdI Adi jIvo dvArA AyubaMdhanuM prarUpaNa. savedaka-avedaka strIveda Adi carama ke acarama. nirayikomAM utpanna thanAra asaMsI paMcendriya tiryonika jIva napuMsakavedI. pR.1714 pR.1604 caramAgarama varNana gammA varNana sU.3 (12) 30 kaSAya adhyayana (pR.142 - 1402) khaMDa-1 pR.154 mahApA varNana sU.391 cAra kaSAya varNana, dharmakathAnuyoga bhAga-1 caraNAnuyoga : bhAga-2 bhAga-2 bhAga-2 3.88 pR.103 pR.190 pR. 191 bhAga-2 bhAga-2 pR. 193 pratikramaNa varNana sU. 231 pratyAkhyAna varNana sU.258 anAcAra varNana sU.375 anAcAra varNana sU.376 anAcAra varNana sU.383-386 anAcAra varNana tapAcAra bAhya varNana sU. 572 vIryAcAra varNana sU.807 aparigRha mahAvrata varNana sU.698 cAra kaSAya. kapAya pratyAkhyAnanuM phaLa. kapAya niSedha. kaSAyonI agninI upamA. kapAya vijaya phaLa, ATha prakAranAM mada. kapAya pratisalInatAnAM cAra prakAra. kaSAyone kUza karavAno parAkrama. kaSAya kaluSita bhAvane vahevaDAve che. bhAga-2 sU.377 bhAga-2 bhAga-2 bhAga-1 dravyAnuyoga : pR.191 pR.276 pR.403 pR.4para sUra (3). sU.21 (61-6) sU.21 (4) sU.91 (8) pR.90 pR.116 pR.118 pR.186 pR.246 pR.380 pR.293 pR.696 pR.710 pR.783 pR.809 pR.831 pR.927 pariNAma varNana jIva varNana jIva varNana jIva varNana prathamA prathama varNana AhAra varNana jJAna varNana jJAna varNana jJAna varNana jJAna varNana saMyata varNana saMyata varNana kriyA varNana sUra (8) sU.26 (7) sU.117 sU.118 sU.120(13) sU.187 sU. (18) sU.7 (18). sU.45 kaSAya pariNAmanAM cAra prakAra. saMkaSAyI-akaSAyI jIva. krodha kaSAyI Adi jIva. kAlAdezanI apekSAe kapAya. covIsa daMDakamAM kaSAya dvAra dvArA prathama prathama7. sakaSAyI Adi AhAraka ke anAhAraka. azrutA avadhijJAnImAM kaSAya. zrutvA avadhijJAnImAM kaSAya. sakaSAyI-akaSAyI jIvajJAnI che ke ajJAnI. krodha Aya Adi. pulAka Adi kaSAyI ke akaSAyI. sAmAyika saMyata Adi kaSAyI ke akaSAyI. kapAya-akaSAyabhAvamAMsthitasaMvRta anagAranI kriyAonuM prarUpaNa.. krodhAdi kaSAyavazArta jIvonAM karmabaMdhAdinuM prarUpaNa. pR.1129 karma varNana zuM.71 P-3 Page #789 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grantha dravyAnuyoga : pRSThoka adhyayana pR.1282 tiryaMcagati varNana pR.1475, 1477 jkakati varNana sUtroka sU.76 (21) sU.31 sU.22 (21) sU. 23 pR. 1578 pR. 1092 pR. 1094 pR.1107 pR.1172 yugma varNana karma varNana karma varNana karma varNana karma varNana sU.24 sU.36 (9) viSaya utpala patranAM jIvamAM kaSAya. ratnaprabhA Adi narakAvAsomAM krodha kaSAyI -pAvatalobhakaSAyI jIvonI utpatti ane uddavartana. kRtayugya ekendriya krodha kapAyI lobha kaSAyI yukta, krodhAdi cAra sthAno dvArA ATha karmonuM cayAdinuM prarupaNa. kapAya vedanIya nokapAya vedanIyanA bheda-prabheda, sakaSAyI-akaSAyI dvArA pApakarma baMdhana. sakaSAyI-akaSAyI AdimAM kiyAvAdI Adi jIvo dvArA AyubaMdhanuM prarUpaNa. kapAyAtmAno anya AtmAonI sAthe saMbaMdha. kaSAyI Adi carama ke acarama. kaSAya samuddhAtanuM varNana. kaSAya samuddhAtanuM vistArathI varNana. nirayikomAM utpanna thanAra tiryaMca-paMcendriyonikomAM cAra kaSAya. sU. 128 (9) sU.7 sU.3 (8) pR.1378 pR. 1713 pR.1687 pR.1700 pR.1604 AtmA varNana caramAgarama varNana samudhAta varNana samuddhAta varNana gammA varNana sU.10(2) sU.17 sU.3 (12) 31. karma adhyayana (pR.1403- 15) 5.46 bh mbh dharmakathAnuyoga : bhAga-1 bhAga-1 bhAga-1 bhAga-1 bhAga-1 bhAga-1 gaNitAnuyoga : pR.240 khaMDa-1 khaMDa-1 khaMDa-2 khaMDa-2 khaMDa-2 khaMDa-ra mallinAtha bha. varNana su.148 mahAvIra varNana sU.37ra jayaghoSa vijayadhoSa varNana sU. 4ra kAlodAyI varNana kAlodAyI varNana sU. 43 kAlodAyI varNana vIsa tIrthaMkara nAma gotrakarma upArjana. nava jIvo dvArA tIrthaMkara-nAma-gotra-karmanuM upArjana. bhogomAM karmano saMcaya-goLAnI upamA. pApakarma phaLa viSayaka-kALodayInAM praznottara, kalyANa karmanAM viSayamAM praznottara. agni pragaTAvanAra ane bujhAvanAranAM karmabaMdhanAM praznottara. pR.359 pR.30 pR.30 sU. 644 pR.14 loka varNana loka varNana sU.30(2) sU. 30(3) jIvanAM pApakarma bAMdhavuM. jIvanamAM mohanIya karma bAMdhavuM. pR.14 caraNAnuyoga : bhAga-1 bhAga-1 bhAga-2 bhAga-2 pR.147 pR.244 pR.88 pR.106 pR.106 pR.106 pU.107 darzanAcAra varNana cAritrAcAra varNana sayamIjIvana varNana gRhasyadharma varNana gRhasthadharma varNana gRhasthadharma varNana gRhasthadharma varNana sU. 244 sU.345 sU.231 sU.ra68 sU.ra69 sU.270 sU.271 yogInAM IryApathika karmabaMdha ane aMtamAM akarma cha jIvanikAyonI hiMsAkarmabaMdhano hetuM. rAga-dveSa baMdhana. alpAyu baMdhanAM kAraNa. dIrdhAyu baMdhanAM kAraNa. azubha dIrdhAyu baMdhanAM kAraNa. zubhadIrdhAyu baMdhanAM kAraNa. bhAga-2 bhAga-2 bhAga-2 P-4 Page #790 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThoka adhyayana sUtroka viSaya grantha caraNAnuyoga : bhAga-2 bhAga-2 bhAga-2 bhAga-2 bhAga-2 bhAga-1 dravyAnuyoga : pR.185 pR.193 pR.402 pR.403 pR.411 anAcAra varNana anAcAra varNana vIryacAra varNana vIryAcAra varNana vIryacAra varNana darzanAcAra varNana sU. 370 sU.38ra sU.80 sU.808 sU.821 sU.220-221 mahAmohanIya karma bAMdhavAnAM trIsa sthAna. sAMparAyika karmonuM trikaraNaniSedha. karmabhedanamAM parAkrama.. baMdhanathI mukta thavAno parAkrama. karmanirjarAnuM phaLa. durlabha bodhi sulabha bodhi karanAra karma, pR. 129 sU.98 (2) sU.98 (7) sU.(21) sU. (22) pR.195 pR.196 pR.811 pR.812 pR.811 pR.833 pR.833 pR.834 pR.858 pR.860 pR.9ra6 pR.874 pR.927 jIva varNana jIva varNana saMvata varNana saMyata varNana saMyata varNana saMyata varNana saMyata varNana saMyata varNana lezyA varNana lezyA varNana kriyA varNana lezyA varNana kriyA varNana sU.6 (23) sU.7 (21) sU.7 (22) sU.7 (23) sU.21 (2) sU.21 (7) sU.43 sU.35 covIsa daMDakamAM samAna karma. covIsa daMDakamAM samAna Ayu. pulAka AdinI karma prakRtiono baMdha. pulAka AdinI karma pravRtionuM vedana. pulAka AdinI karma pravRtionI udIraNA. sAmAyika saMyata AdimAM keTalI karmaprakRtiono baMdha. sAmAyika saMyata AdimAM keTalI karma prakRtionuM vedana. sAmAyikasaMyata AdimAM keTalI karma pravRtionI udIraNA, salezI covIsa deDakomAM badhA samAna karmavALA nathI. salezI covIsa daMDakomAM badhA samAna AyuvALI nathI. jIva covIsa daMDakomAM kriyAo dvArA karmaprakRtiono baMdha. lezyAonI apekSAe covIsa daMDakomAM alpa-mahAkarmatva. jIva covIsa deDakomAM ATha karmabAMdhavAthI kriyAonuM. prarUpaNa. aNagAra dvArA sva-parakarma vezyAne jovuM-jANavuM. utpala patranAM jIva jJAnAvaraNAdikarmanAM baMdhaka, vedaka, udaya, udIraka. azrutA avadhijJAnInI Ayu. zrutA avadhijJAnInI Ayu. utpalapatra AdinAM jIva saptavidha baMdhaka ke aSTavidha sU.44 pR.878 pR.1279 lezyA varNana tiryaMcagati varNana sU.39 sU.36 (pa-8) sU.11 (7) pR. 93 pR.695 pR.1282 jJAna varNana jJAna varNana tiryaMcagati varNana sU. 118 .36 (19) baMdhaka. pR.1282 pR.1381 pR.1485 pR.1577 tiryaMcagati varNana manuSyagati varNana varkati varNana yugma varNana sU.36 (23) sU.107 sU.42 sU.rara (pa-8) utpala patra AdinAM jIva napusakaveda baMdha. kSetrakALanI apekSAe manuSyonI Ayu. covIsa daMDakamAM Atma karma parakarma, kRtayugmAdi ekendriya jJAnAvaraNIya karmanAM baMdhana, vedana. udayavALA udIrana che. kRtayugmAdi ekendriya sAta ke ATha karma prakRti baMdhana. pR.1577 yugma varNana sU.rara (19) P-5 Page #791 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prantha dravyAnuyoga : dravyAnuyoga : dravyAnuyoga : pRSThAMka pR.1676 pR.1777 pR.1885 pR.195 pR.859 pR.938 pR.994 pR.1604 pR.7 pR.90 pR.94 pR.118 pR. 119 adhyayana pR.1829 pudgala varNana 32. vedanA adhyayana (pR.1666-1690) pR.120 pR.351 pR.411 pR. 700 AtmA varNana pudgala varNana pudgala varNana pR.805 pR.827 pR.120 pR. 130 pR.130 pR.557 pR.569 pR.1676 pR.1709 pR.1712 jIva varNana lezyA varNana kriyA varNana Azrava varNana gamyA varNana jIva varNana jIva varNana jIva varNana AhAra varNana sarIra varNana sUtrAMka sU.5 sU.20 sU.126 sU 33. gati adhyayana (pR.1698-1013) dravya varNana pariNAma varNana pariNAma varNana jJAna varNana saMyata varNana saMyata varNana jIva varNana jIva varNana jIva varNana prayoga varNana upayoga varNana AtmA varNana caramAca2ma varNana caramAcama varNana P-6 sU.98 (5) sU.21 (5) sU.para sU.16 sU.3 (15) sU.4 sU.2 (1) sU.4(2) sU.21(4) sU.21 (7) sU.21 (9) sUra sU.17 sU.120 sU.6 (13) sU.7 (13) sU.21 (9) sU.42 sU. 43 sU.8 sU.12 sU.pa viSaya jJAnAvaraNIya Adi ATha AtmAmAM jIva ane jIvAtmA.. ATha karmonAM varNAdi. jJAnAvaraNIya Adi kAryaNa zarIra, prayoga baMdha kyAM karmanAM udayathI. puddagalanAM dravya sthAna Adi AyuSyono alpabahutva. sU.2 sU.3(1) For Private Personal Use Only covIsa daMDakamAM samAna vedanA. salezI covIsa daMDakomAM badhA samAna vedanAvALA nathI. kriyA vedanAmAM pUrvAparatvanuM prarupaNa. naraka vedanAonuM svarupa. nairayikomAM utpanna thanAra asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika jIva sAtAvedana ke asAtAvedana. cAra gationAM nAma. jIva gati pariNAmanAM cAra prakAra. ajIva gati pariNAmanAM traNa prakAra. nairayika Adi pAMca prakAranAM jIva. nairayika Adi ATha prakAranAM jIva. prathama samaya nairayika Adi nava prakAranAM jIva. cAre gationo AhAra. cAra gatiomAM brAhmAsyaMtara-vivakSAthI zarIronAM bheda. cAre gationAM jIva jJAnI che ke ajJAnI, pulAka AdinI gati. sAmAyika saMyata AdinI gati. prathama samaya nairayikAdi dasa prakAranAM jIva. nairayika Adi sAta prakAranAM jIva. prathama samaya nairayika Adi ATha prakAranAM jIva. nairayika Adi kSetropapAta gatinuM varNana. cAra gatiomAM darzanopayoganuM prarupaNa. nAraka Adi gatiomAM jIva ane jIvAtmA. nairayika Adi carama ke acarama. nairayika Adi nairayikAbhAvanI apekSAe carama ke acarama. Page #792 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grantha pRSThaka adhyayana sUtroka viSaya 34. naraka gati adhyayana (pU.1014-1021) dharmakathAnuyoga : bhAga-1 dravyAnuyoga : khaMDa-2 pR.252 mRgAputra varNana sU.478 naraka duHkha varNana. sU. 14 pR.15ra pR.994 dravya varNana sUA.4 narakanAM nAma. pR.13 dravya varNana 2.14 naraka pRthvIomAM avagADha-anavagADha. pR.13 dravya varNana Ipa~AbhArA pRthvIomAM avagADha-anavagADha. jIva varNana sUi narayika jIvonAM bheda. Azrava varNana sU.15 narakano paricaya. pR.1099 karma varNana sU. 28 nirayikanI apekSAe baMdhanArInAmakarmanI uttara pravRtio. pR.1225 vedanA varNana sU.8 nairayikomAM dasa prakAranI vedanAo. vedanA varNana nairayikonI uSNa-zIta vedanAnuM prarupaNa. pU.1228 vedanA varNana sU.10 narayikonI bhUkha pAsanI vedanAnuM prarUpaNa. pR.1228 vedanA varNana sU.11 narayikonAM narakapAla dvArA kRtavedanAonuM prarUpaNa. pR.154ra garbha varNana garbhagata jIvanamAM narakamAM utpattinAM kAraNa. 35. tiryaMca gati adhyayana. (pR.1022-1000) pR.1225 dravyAnuyoga : # - # vukkati varNana dravya varNana tiryaMcagatinAM bheda-prabheda, pR. 15ra jIva varNana tiryaMcayonikonA bheda. pR. 1528 sU. 97 tiryaMcayonika pravezanaka, pR. 1528 varkati varNana tiyacayonika pravezanakanAM alpabahutva. varkati varNana sU. 79 tiryaMcayonikonI narakamAM utpatti. pR. 997 Azrava varNana tiryaMcayonikonAM duHkhonuM varNana. 36. manuSya gati adhyayana (pR. 1901-1900) sU.98 pR. 1508 # caraNAnuyoga : bhAga-1 bhAga-1 dravyAnuyoga : pR.48 pR.49 sU. 6 sU.68 pR. 161 sU.69 pR. 1500 dharmaprajJApanA varNana dharmaprajJApanA varNana dravya varNana jIva varNana varkati varNana vukkati varNana varkati varNana vukakaMti varNana vukakaMti varNana mAtA-pitAdinuM pratyupakAra duSkara. cAra prakAranAM dhArmika-adhArmika puruSa. manuSyanAM prakAra, manuSyonAM prakAra. uttarakurunAM manuSyono utpAta. du:zIla-suzIla manuSyonI utpati. manuSya pravezanaka. manuSya pravezanakano alpabahatva. badhA jIvonuM mAtAdinA rUpamAM pUrvotpannatva. sU.70 sU.80 sU.99 sU.100 sU.74 pR. 1508 pR. 1529 pR. 1530 pR. 1506 P-7 Page #793 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtroka grantha dravyAnuyoga : sU. pRSThoka adhyayana viSaya pR. 154ra garbha varNana manuSya strI garbhanAM cAra prakAra, pR. 1564 yugma varNana striyomAM kRtayugmAdinuM prarUpaNa. pR. 999 Azrava varNana saM.18 manuSyonAM duHkhonuM varNana. pR. 1036 Azrava varNana sU. 57 lAbhagrasta manuSya. 30. devagati adhyayana (pR. 1901-1968) sU.21-3ra dharmakathAnuyoga : bhAga-1 bhAga-2 bhAga-2 gaNitAnuyoga : khaMDa-1 khaMDa-5 khaMDa-4 pR.7-12 pR.25 pR. 12 RSabha varNana jamAlI varNana rathamusalasaMgrAma varNana sU.41 chappana dizAkumAriyo dvArA kRta janma mahotsava. kilviSika devonA bheda. devendradevarAja zakra asurendramara dvArA koNikanI sahAyatA. sU.20 pR. 15 vijaya dvAra varNana sU.118 vijayadvAranAM prAsAdAvatuMsakamAM cAra prakAranAM deva. dravyAnuyoga : pR.13 pR.171 pR.454 pR.878 pR.718 dravya varNana dravya varNana jIva varNana vikurvaNA varNana lekSA varNana jJAna varNana sU.14 sU.7ra sU.18 sU. 40 sU.123 sU.12 sU.28 sU.173 sU.57 sU.58 pR.1062-65 pR.1009 pR.12 14 pR. 1496 pR.1496 pR.1438 pR.1496 pR.1498 pR.1497 pR.1498 pR.1497 devagatinAM bheda-prabheda, saudharmAdi devalokomAM avagADha-anavagADha. devonAM prakAra. pAMca prakAranAM devone vikRvaSNu zakti, lezyAyukta devone jANavA ane jovuM. aNagAra dvArA vaikiya samughAtathI samavahata devAdinuM jANavA ane jovuM. devomAM maithuna pravRttinI prarUpaNA. devanI apekSAe baMdhanArI nAmakarmanI uttara prakRti. devo dvArA ananta karyAzonAM kSayakALanuM prarUpaNa. cAra prakAranAM devomAM samyaka dRSTinI utpati. bhavya dravya devano upa pAta. bhavya dravya devano uddavartana. nara devano upapAta. nara devano udavartana. dharmadevano upapAta. dharmadevanuM udavartana. devAdhidevano u5pAta. devAdhidevanuM uddavartana, bhAva devano upapAta. bhAvadevanuM udvartana. asaMyata bhavya dravya devanuM devalokamAM utpAda. kilviSika devanAM utpattinuM kAraNa. veda varNana karma varNana karma varNana karma varNana vukkati varNana vukakaMti varNana varkati varNana vukaMti varNana vukakaMti varNana vakakaMti varNana varkati varNana vakarkati varNana varSAti varNana varkati varNana vukkati varNana varkati varNana sU.3 sU.59 sU.44 pR. 149 pR.1497 pR. 1499 pR.1499 pR.1500 sU. 2 sU.3 sU.68 sU.68 P-8 Page #794 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grantha dravyAnuyoga : pRSThoka adhyayana sUtrAMka viSaya pR.534 bhASA varNana sU.30 zakendranI sAvadya-nirava bhASA. pR.54ra yoga varNana sU.25 deva AdionI te-te samayamAM eka yoga pravRtti. pR.1036 Azrava varNana sU.57 lobhagrasta deva. pR.1062 veda varNana sU.12 devomAM maithuna pravRtti. pR.1099 karma varNana sU.28 devonI apekSAe baMdhanArI nAmakarmanI uttara pravRtio. pR.1177 karma varNana sU.136 devanAM cyavana pachI bhavAyunuM pratisaMvedana. pR.1542 garbha varNana garbhagata jIvanuM devamAM utpattinuM kAraNa. pR.1501 yuddhati varNana sU.71 mahartika devanI nAga-maNi ke vRkSanAM rUpamAM utpatti ane siddhatvanuM prapaNa. pU.1530 varkati varNana sU.101 deva pravezanaka. pR.1500 vukarkati varNana sU.77 vaimAnika devonuM anantavAra pUrvotpannatva, 38. varkati adhyayana (pR.1969-2012) khaMDa-2 khaMDa-4 khaMDa-4 pR.127 pR.314 pR. 314 moryaputra tAlIaNagAra varNana sU.275 hastIrAja udAyI varNana sU.337 hastIrAjaudAyI varNana sU.338 IzAna devendranI utpatti ane avana. udAyI hastIrAjanI narakamAM utpatti. hastIrAjaudAyI bhutAnaMdanI narakamAM bhavomAM utpati. dharmakathAnuyoga : bhAga-1 bhAga-2 bhAga-2 dharmakathAnuyoga : bhAga-2 bhAga-2 bhAga-2 gaNitAnuyoga : khaMDa-5 khaMDa 5.73-75 pR.50 pR.93 gauzAlaka varNana vijayataskara varNana mRgAputra varNana sU.115-116 sU.103 sU.202 gauzAlakanI naraka, tiryaMca, deva Adi bhavomAM utpatti. dhanyanI saudharma kalpamAM utpatti. mRgA putranI naka, tiryaMca, manuSya AdibhavomAM utpatti. khaMDa-6 pR.14 pR.373 loka varNana puSkaravaraphlIpa varNana sU.30 (1) sU.750 jIvanuM maravuM utpanna thavuM. kALoda samudra ane puSkaravara dvIpanAM jIvonI ekabIjAmAM utpatti. dravyAnuyoga : sU.30 sU.32 sU.11 sU.12 pR.870 pR.87ra pR.1267 pR.1268 pR.129 pR.1267 pR.1268 pR.1269 pR. 1279 lezyA varNana lezyA varNana tiryaMcagati varNana tiryaMcagati varNana tiryaMcagati varNana tiryaMcagati varNana tiryaMcagati varNana tiryaMcagati varNana tiryaMcagati varNana sU.13 aNagAranuM lazyAnusAra upapAtanuM prarUpaNa. salezI covIsa daMDako dvArA utpAda, udvartana, ekendriya jIvonI utpatti. vikalendriya jIvonI utpatti. paMcendriya jIvonI utpatti. ekendriya jIvonAM maraNa. vikalendriya jIvonAM maraNa. paMcendriya jIvonAM maraNa. utpala patravALA jIvanI utpatti, sU.1,81 sU.12 sU.13 sU.36 (1) P-9 Page #795 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grantha dravyAnuyoga : pRSThaka pR.1283 pR.1284 pR.1380 sUtrAMka sU.36 (27) sU.36 (31) sU. 105 sU.22 sU.22 sU. 22 pR.1576 adhyayana tiryaMcagati varNana tiryaMcagati varNana manuSyagati varNana yugma varNana yugma varNana yugma varNana yugma varNana karma varNana prakIrNaka varNana gammA varNana gammA varNana pR.1577 pR.1578 pR.1584 pR.1144 pR.1906 sU.27 viSaya utpala patravALA jIvanI gati-Agati. utpala patranAM jIva marIne kyAM jaI kyAM utpanna thaze. ekoka dvIpanAM manuSyonI devalokamAM utpatti. kRtayugma ekendriya jIvanI utpatti' kRtayugma ekendriya jIva eka samayamAM keTalA. kRtayugma ekendriyanAM janma-maraNa . soLa dvIndriya mahAyugmomAM utpatti. utpattinI apekSA ekendriyomAM karmabaMdhanuM prarUpaNa. cha dizAomAM jIvonI gati-Agati.. gatinI apekSA nairayikonAM upapAtanuM varNana. nirayikomAM utpanna thanAra paryApta-asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikomAM u5pAtanuM parupaNa * nirayikomAM utpanna thanAra paryApta asaMjJI paMcendriya. tizayonikonI gati-Agati, sU.84 sU.35 pR.160ra pR.1603 pU.1605 gammA varNana sU.3(20) 5. 1576 thI 1599mAM batrIsa dvAronuM vistRta varNana che. ekendriyanAM dvArono ullekha nuSaMti Adi badhA adhyayanomAM karela che. te pramANe beIndriya, treIndriya, caundriya, saMjJI paMcendriya, asaMjJI paMcendriyanuM varNana prathama samayAdi salezI, bhavasiddhika, abhavasiddhika AdinAM mahAyuma yoja, dvApara yugma, kalyonAM rUpamAM jANavuM joIe. 2-3 nairayikomAM utpanna thanAra uparokta vIsa dAronAM samAna ja covIsa daMDakomAM vIsa dAronuM pR.1602 thI 1973 sudhI vistRta varNana che. P-10 Page #796 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - P-11 H 0 Page #797 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama anuyoga TrasTa sthAnakavAsI jaina vADI, 28-29, sthAnakavAsI jaina sosAyaTI, nAraNapurA krosIMga pAse, Te.naM. : 7551426, 7552711 amadAvAda-380 013. jaina Agama te jaina darzana ane jaina dharmanuM mUla zrota che, emAM pratipAdita viSayonuM vargIkRta saMkalananuM vizALa kArya je lagabhaga moTA AkAranAM 6400 pAnAnuM cAra anuyoganA rUpamAM 50 varSanA athAka parizramathI upAdhyAya zrI kanaiyAlAlajI ma. "kamala"nA saMpAdakatvamAM svAdhyAyI ane zodhArthIyo mATe bahuja sulabha karelA che. e granthamAlAnA nirdezaka prakhyAta IDolojIsTa paM. dalasukhabhAI mAlavaNiyA ane saMyojaka zrI vinayamunijI "vAgIza" che. 0:0 cAra anuyoga : (1) dharmakathAnuyoga : jaina AgamomAM varNita mahApurUSo vagerenI kathAo, rUpako vagerenuM vargIkRta saMkalana. (2) caraNAnuyoga : jaina AgamomAM varNita zrAvaka ane sAdhuonuM AcAra-vicAra vrata prAyazcitta saMgha vyavasthA vagerenuM vizada varNana. (3) gaNitAnuyoga : jaina AgamomAM varNita bhUgoLa, khagoLanuM vargIkRta saMkalana. (4) dravyAnuyoga : jaina AgamomAM varNita jIva-ajIva, karma, lezyA, pudgala, jJAna kriyA vagere viSayonuM vistRta saMkalana. pAkuM bAInDIMga, plAsTika kavara yukta, mUla pATha sAthe bhASAMtara aneka pariziSTothI yukta che. A pustako tamArI lAyabrerImAM vasAvavA mATenI taka cUkazo nahIM anyathA Avo alabhya grantha nahIM maLe. hindI seTa kiMmata rUA. gujarAtI seTa kiMmata rU. dharmakathAnuyoga dharmakathAnuyoga dharmakathAnuyoga caraNAnuyoga caraNAnuyoga 1. 2. 3. 4. 5. F. 7. 8. dharmakathAnuyoga bhAga-1 dharmakathAnuyoga bhAga-2 gaNitAnuyoga caraNAnuyoga bhAga-1 caraNAnuyoga bhAga-2 dravyAnuyoga bhAga-1 dravyAnuyoga bhAga-2 dravyAnuyoga bhAga-3 500| 500| 500/ 500| 400| 500/ 500| 400| 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. dravyAnuyoga 9. dravyAnuyoga 10. dravyAnuyoga : navanItabhAI cunIlAla paTela pramukha gaNitAnuyoga gaNitAnuyoga gujarAtI seTamAM 10 pustako chapAyelA che. dravyAnuyoganA ekathI traNa bhAga chapAI gayA che. jethI Ajeja ApanuM nAma sabhyapadamAM noMdhAvI dasa pustako meLavI lezo. dravyAnuyoga bhAga-4 divALI sudhI prakAzita thaze. dareka seTanA sabhyo mATe rU|. 2,100/- ane saMgho mATe rUA. 1,500/- rAkhela che. nivedaka : (mUla) bhAga-1 bhAga-2 bhAga-1 bhAga-2 bhAga-1 bhAga-2 bhAga-1 bhAga-2 bhAga-3 DrAphTa - Agama anuyoga TrasTa amadAvAdanA nAmano mokalAvavA vinaMtI che. A saMsthA kalama '80-jI' mujaba mAphIne pAtra che. 500/ 400| 400| 500| 400| 500/ jayaMtibhAI caMdulAla saMghavI maMtrI P-12 $00/ 500| 700 700 Page #798 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ELATEELIPEETHERESTHHTHHHHETRISHTHHHHHURIHITHLESHA H ISAMITTERTISHTHHIROHITECTIHARIHANTIHASHAILESHELLITHINETRIEVEATHE M ISTRAT I SHTHE : pRSThAMka m m m m m m m pariziSTa - 2 saMkalanamAM prayukta AgamonA sthaLa nirdeza (mAgamonA bhathI madhyayana, Gdezas, sUtrais bhaGHda che.) sthala nirdeza pRSThAMka sthala nirdeza 28. Azrava adhyayana (pR. 1348-1422) 1377-79 zru. 1 a. 2 su.58 sthAnAMga sUtra 1379 zru.1 a.2 su.59 1352 a. 5 u.1 su.418 1379-80 zru.1 a. 3 su.60 vyAkhyAprajJapti sUtra 1380-81 zru.1 su.61 1416 za.2 u.5 su.9 1381-82 su.62 praznavyAkaraNa sUtra 1382-83 su.63-64 1352 zru. 1 a. 1 su.1 gA. 2 1383-85 zru. 1 a. 3 su.65-66 1352 zru.1 a.1 su.1 gA. 3 1385-86 zru. 1 a. 3 su.67 1352 zru.1 a.1 su.2 1386-88 su.68-70 1353 zru. 1 a. 1 su.3 1388-90 su.71-72 1353 zru. 1 a.1 .4 1390-93 su.73-75 1353 zru.1 a.1 su.5 1394 zru. 1 a. 3 su.76 1354 zru.1 a. 1 su.6 1394-98 zru.1 a. 3 su.77-78 (ka) 1354 zru.1 a. 1 su.7 1398-99 su.78 (kha) 79 (ka) 1354 zru.1 a. 1 su.8 1399 su.79 (kha) 1354 zru.1 a.1 su.9 1399 zru.1 a. 4 su.80 1355-56 su.10-12 1400 su.81 1356-57 su.13-17 su.82 1357-58 zru.1 a.1 zru.1 1400-01 su.18 1358-59 su.19-21 1401-03 a. 4 su.83-85 1359 zru.1 a.1 su.22 1403-07 su.86 su.23-24 1407 zra.1 a.4 su.87 1361-64 zru. 1 a. 1 su.25-32 1407-14 su.88-89 1365-67 zru.1 a. 1 su.33-41 1414-15 zru.1 su.90 1367 1415-16 su.91-92 (ka) 1367-68 zru.1 a.1 su.43 1416 mu.92 (kha) 1368 zru. 1 a. 2 su.44 1416-17 zru. 1 a. 5 su.93 (ka) 1368-69 zru. 1 a. 2 su.45 1417-18 su.93 (kha) 1370-71 su.46-47 1418 zru.1 a. 5 su.94 1371-72 su.48-50 1418-20 zru. 1 a. 5 su.95 1372-73 zru.1 a. 2 su.51 1421 zru.1 a. 5 su.96 1373 su.52-53 1422 su.97 (ka) 1374-75 zru.1 a.2 su.54-55 1422 zru. 1 a. 5 su.97 (kha) 1375-77 zru. 1 a.2 su.56-57 1422 zru.1 a. 5 antima gAthAe~ m x onorarrrrrrrrrrrrrroroorrorrrrrrrrrrrror x orrorrorrorrorarrorarorrorarroranarrorror | x x x x x a.1 su.42 x 5 5 EERIHITHER AR E ARSHEEHIPTIMITATIRITUTISATISHTHHATTITANIUSIRITESHERPATIENTREE RELIANISARAIMIMITRAITIATITHILITHHTHITRATIMES P-13 Page #799 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H intentialHTHASHTahasimhIRHINSTITHHHHHHHHHHHHHHHHHEd m aamanRHIBIHINDIBHISHIRAMERHITRIHARIHSHREMIERATREATHEROINTUNAHATITISHTIANRAITHRAM pRSThAMka sthala nirdeza 29. veda adhyayana (pR. 1423-1461) sthAnAMga sUtra 1455 a.1 su.39 (1) 1457 a.2 u. 4 su.124/3-7 1460 a. 3 u. 1 su.130 1455 a. 3 u.1 su.131 1460 su.248/2 1460-61 su.353 1461 a. 4 u. 4 su.357 1457 Ti. a. 5 u.1 su.402 samavAyAMya sUtra 1459 Ti. sama. su.153 (4) 1425 sama. su.156 1426 sama. su.156 vyAkhyAprajJipti sUtra 1428-29 za.2 u. 5 su.1 1439 Ti. za. 6 u. 3 su.29 1459 Ti. za. 13 u. 3 su.1 1425-26 za. 19 u. 9 1425 za. 20 u.7 su.12-15 jIvAbhigama sUtra 1426 paDi.1 su.13 (11) 1427 paDi.1 su.15 1427 paDi.1 su.16-17 paDi.1 su.20-21 1427 paDi.1 su.24-25 1427 paDi.1 su.26 1427 paDi.1 su.28 1427 paDi.1 su.29 1427 paDi.1 su.30 1426 paDi.1 su.32 1427 paDi.1 su.35 1427 paDi.1 su.36 (1,2) 1427 paDi.1 su.38 1427 paDi.1 su.39 1427 paDi.1 1427 paDi.1 su.41 1428 paDi.1 su.41 1428 paDi.1 su.42 1431-34 paDi.2 su.48 (1-3) pRSThAMka 1436-37 1439-41 1425 1434 1437 1441-43 1434-36 1438-39 1443-46 1425 1446-55 1436 1437 1438 1427 1434 1431 1439 1431 1439 1436 1430 1431 1431 1436 1439 1437 1438 1432 1434 su.8 sthala nirdeza paDi.2 su.49 paDi.2 su.50 (1-5) paDi.2 su.51 (2) paDi.2 su.54 paDi.2 su.55 paDi.2 su.56 (1-2) paDi.2 su.59 (2) paDi.2 su.59 (3) paDi.2 su.60 (1-5) paDi.2 su.61 (2) paDi.2 su.62 (1-9) Ti. paDi.2 Ti. paDi.2 Ti. paDi.2 su.63 paDi.3 u.1 su.97 (2) Ti. paDi.3 su. 206 Ti. paDi.6 su.225 Ti. paDi.9 su.232 Ti. paDi.9 su.232 paDi.9 su.232 paDi.9 su.232 Ti. paDi.9 su.232 Ti. paDi.9 mu.245 Ti. paDi.9 su.245 Ti. paDi.9 su.245 Ti. paDi.9 su.245 Ti. paDi.9 Ti. paDi.9 su.245 Ti. paDi.9 su.255 Ti. paDi.9 su.255 prajJApanA sUtra pada 3 su.253 pada 18 su.1262 pada 18 su.1263 pada 18 su.1326-1330 pada 34 su.2051-2052 pada 34 su.2053 uttarAdhyana sUtra Ti. a. 36 gA. 201 1427 su.245 1439 1431 1432 1430-31 1456-59 1459 su.40 1434 EELAHEHSHREEHITEHELEBEEHEEEEEEE H HHHHHHHHH H HHHHI E EEEPSHITALLESHEETHEREHEHICEIHAHEETHERHEALERTAINERHHHHE HISHETHHEBHEHEHREATIHAHE HEATHEHREHIEDHESHREETHHTHH P-14 Page #800 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HTRIMUHIRO NISTRATHIMATERNHERITUATHERHITNIMA mentaJITEHRADUNISMARATIS HTHHealthmaithin mmHEthi maal su.41 a. 4 mm m m m m mim " or or or lh vvvv su.1 pRSThAMka sthala nirdeza 30. kaSAya adhyayana (pR. 1462-1472) sthAnAMga sUtra a.1 su.39 (1) 1469 a. 2 u. 4 su.111 1463 su.249 1463 Ti. a. 4 u.1 su.249 1467 Ti. a. 4 su.249 1469 su.249 1464-66 su.293 a. 4 u. 3 su.311 a. 4 u. 3 su.311 1466-67 su. 385 1468 a. 8 su.606 1463 Ti. a. 9 su.693 1467-68 a. 10 su.708 1468 a. 10 su.710 samavAyAMga sUtra 1463 Ti. sama.4 1468 Ti. sama.8 1464 Ti. sama.8 vyAkhyAprajJapti sUtra 1463 Ti. za. 18 u. 4 su.3 1468-69 za. 19 u. 9 su.8 1469 za. 19 u.8 su.19-20 jIvAbhigama sUtra 1469 paDi.1 su.13 (5) 1470 su.15 1470 paDi.1 su.16, 17 1470 su.18, 20, 21 1470 paDi.1 su.24, 25 1470 paDi.1 1470 paDi.1 su.28 1470 paDi.1 su.29 1470 paDi.1 su.30 1469 paDi.1 su.32 1470 paDi.1 su.35 1470 paDi.1 su.36 1470 su.36 1470 paDi.1 su.38 pRSThAMka sthala nirdeza 1470 paDi.1 su.39 1470 paDi.1 su.40 1470 paDi.1 1471 paDi.1 su.41 1471 paDi.1 su.42 1472 Ti. paDi.9 su.232 1472 paDi.9 su.248 1472 paDi.9 su.248 prajJApanA sUtra 1472 pada 3 su.254 1463 pada 14 su.958-959 1469 pada 14 su.960 1467 pada 14 su.961 1463 pada 14 su.962-963 1471-72 pada 18 su.1331-1334 31 karma adhyayana (pR. 1473-1665) sthAnAMga sUtra 1643 a.1 1537 a.1 su.7 a. 2 u. 2 su.67 1586-87 su.79 (19-21) 1480 su.79 (22) 1587 su.79 (23-24) 1512 su.107 1537 su.107 1566 su.107/2 1497 su.116 (1) 1497 su.116 (2) 1498 u. 4 su.116 (3) 1498 su.116 (4) su.116 (5) 1500 u. 4 su.116 (6) 1503 su.125 (7) 1503 u. 4 su.116 (8) 1509-10 u. 4 su.125 1589 su.133 1615 a. 3 u. 1 su.152 1650 a. 3 u. 4 su.226 1610 a. 3 u. 4 su.233 Wwwwwwwwww. paDi.1 paDi.1 mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mim KAKKAKKamal and su.26 1499 lh lh l lh m s paDi.1 s MMMMiniIRMITM RBINI BIRHATHRO HITRINARTHINITIGARHIRESHRIES H E HHHHHtteantarittentistsAREHERamittinentatientitatement atitat t imematur a mmarAmASHISHERI P-15 Page #801 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThAMka 1497 1572 1650 1650 1499 1546 1546-47 1547-48 1480 1480-81 1586 1510 1660 1491-92 1497 1510 1590 1591 1596 1510 1616 1645 1645 1510-11 1494-95 1620 1631 1631 1511 1498 1590 1537 1499 1511 1492 1615 1511-12 Ti. a. 4 a. 4 a. 4 a. 4 Ti. a. 4 a. 4 a. 4 a. 4 a. 4 a. 4 Ti. a. 4 a. 4 a. 5 a. 5 a. 5 Ti. a. 5 Ti. a. 6 Ti. a. 6 Ti. a. 6 a. 6 a. 7 Ti. a. 7 Ti. a. 7 a. 7 a. 8 Ti. a. 8 Ti. a. 8 Ti. a. 8 a. 8 Ti. a. 9 a. 9 Ti. a. 9 Ti. a. 9 a. 9 a. 10 a. 10 a. 10 sthala nirdeza 3. 1 u. 1 u. 1 u. 1 u. 2 u. 2 u. 2 u. 4 u. 4 u. 4 u. 4 u. 4 u. 1 u. 2 u. 3 u., 3 su. 250 mu. 268 su. 268 su. 268 su. 294 su. 296 (1) su.296 (2-10) su. 354 su. 362 (1) su. 362 (2) su. 373 su. 387 su.423 su. 426 su. 464 su. 473 su. 536 (1) su.536 (2-3) su. 536 (48) su. 540 su. 561 su. 588 su. 588 su. 592 su. 596 su. 658 su. 658 su. 658 su. 660 su. 668 su. 686 su. 693 su. 700 su. 702 su. 758 su. 772 su. 783 pRSThAMka 1643 1537 1537 1546 1650 1498 1662-63 1499 1554 1620 1504-5 1505-6 1505 1505 1505 1506-7 1507 1489 1504 1500 1503 1485 1504 1504 1504 1504 1617 1504 1504 1504 1591 1593 1659-60 1495 1611-12 P-16 Ti. Ti. Ti. Ti. samavAyAMga sUtra sama. 1 sama. 1 sama. 2 sama. 4 sama. 7 Ti. sama. 9 sama. 14 Ti. sama. 16 sama. 17 Ti. sama. 20 sama. 21 sama. 25 sama. 26 sama. 27 sama. 28 sama. 28 sama. 29 Ti. sama. 30 sama. 39 Ti. sama. 42 sama. 51 sama. 52 sama. 52 sama. 55 sama. 58 sama. 69 Ti. sama. 70 sama. 87 sama. 91 sama. 97 sama. sthala nirdeza za. Ti. Ti. sama. bhagavatI sUtra (vyAkhyAprajJapti sUtra ) 1 u. 1 u. 1 u. 2 za. 1 za. 1 su. 3 su. 16 su. 3 su. 5 su. 6 su. 11 su. 5 su. 2 su. 10 su. 5 su. 2 su. 6 su. 2 su. 5 su. 2 su. 5 su. 9 su. 1 su. 4 su. 6 su. 5 su. 1 su. 4 su. 6 su. 2 su. 3 su. 4 su. 5 su. 4 su. 3 su. 154 (5) su. 155 (9) su.5 su. 6 (9-10 ) su. 4 Page #802 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HTTERIAGEMERHITECHAITHHTITURESTMITHAITHIMITRADITIRTHITENIUMITRANSINGINETRINAAMWHEARTILITATIHam imm i ttaimittaintimate sthala nirdeza u. 6 dha za.7 su.12-14 su.15-22 su.23-30 su.3-4 za. 7 pRSThAMka 1598-99 1599 1580-81 1584 1580 1582-83 1583 1584 1585 1480 1649-50 za. 1 za. 1 za. 1 za. 1 za.1 za. 1 za. 1 za. 1 za. 1 su.18 mm mm mm m dha Ti. dha 444444444444444 dha or Ti. or or Ti. Ti. su.10 su.11-14 su.15-16 su.17-20 su.21-22 su.23 su.24-29 su.30-34 su.31 su.32 su.33-41 su.42-58 su.96 su.26-28 su.21 su.27 su.37 ba or ba or u. 10 ba sthala nirdeza pRSThAMka su.20-21 1597-98 u.2 su.22 1490 u. 3 su.1-3 1491 u. 3 su.4-5 1513 u. 3 su.8-9 1615 su.10-11 1537 u.3 su.12-13 1537-40 u. 3 su.14 1541 u. 3 su.15 1541-42 su.1 1542 su.2-5 1482 u. 4 su.6 1507-8 u. 7 su.9 1508-9 u.7 su.22 1482 su.1-3 1482 su.9 1650-51 su.20 1482-85 u. 10 su.1 u. 3 su.1 1546 u. 3 su.2-4 1545-46 su.5 1652 u. 4 su.5-9 1481 u.4 su.10-14 1632 u. 6 su.1-4 1610 su.20 1610-11 su.2-3 su.4-5 1493-94 su.6-7 u. 3 su.10 1482 su.11 (1-7) 1552 su.12-28 1571 su.27 1572 u. 8 su.28 1543 su.29-34 1543 su.1 1543-44 su.11-13 (1-4) | 1512-13 u.6 su.2-4 1654-55 u. 6 su.5-6 1612-13 3 h mh 1612 za. 1 1643 za.1 1599-1602 1481 1596-97 1660 Ti. za. 1 1613-15 za. 5 1587 za. 5 1587-88 za. 5 1552-53 1553 za. 5 1588-89 za. 5 1493 1657-59 1652-53 1653-54 za. 6 1482 Ti. za. 6 1616-17 1554-59 1590 Ti. za. 6 1591 Ti. za. 6 1591-93 1552 Ti. 3 3 Vam m w w mm . m m VV Voa w or or orm or33 vor or or or mr dha su.10-13 su.16-19 dha su.20 dha za. 12 u.1 za. 12 u.2 za. 12 u. 5 za. 12 u. 5 za. 13 u. 8 za. 14 u.1 za. 14 u. za. 14 u.1 za. 16 u. za. 16 u. 3 za. 16 u. 16 u. 3 za. 16 u. za. 18 u. za. 18 u. za. 18 u. za. 18 u. 3 za. 18 u. 5 za. 18 u. 5 dha su.17-19 su.2-3 dha dha dha dha marror su.4 (1) su.4 (2) su.10-14 su.15-16 su.17-20 su.21-23 su.5-7 su.8-11 dha che 1589-90 1615 za. 7 za. 7 ERIEHENIHMIRMIRALHAIRICISMITHAIRMATHAARAAHRAINLINE BERIHITHEHATIHARMILARAHIMALNIHINDEANILIHIRIDHILITHHHHHHHHHHHHHEIRTHIERHHEETITHEHHETITIHITHIBHERIHSHIMITRAILEHTHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHILESESIEEEEE P-17 Page #803 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BharalaBHIAnnTHEIREMIHEIR RESERHIOSHINHERITHHTHHTHHTHHTHEthiTalkisiritteHIMindinattnEHTHHTHEHEREINSTEInstitu tiHREElitilandinindithartitatinintHETHI pRSThAMka 1661-62 1493 1544 1544 1544-45 1545 1598 1514 1514-16 1517-18 1520-25 1518-19 1525-26 1528 1528 1528 1529 ` y sthala nirdeza za. 18 u. 7 su.48-51 za. 19 u. 5 su.1-5 za. 19 u. 8 su.5-7 za. 20 u. 7 su.1-3 za.20 u. su.4-7 za. 20 u. 7 su.8-11 za. 20 u. 7 su.16-18 za. 20 u. 10 za. 26 u. 1 su.2 gA.1 za. 26 u. 1 su.4-33 za. 26 u. 1 su.34-43 za. 26 u.1 su.44-88 za. 26 u. 2 su.1-9 za. 26 u. 2 su.10-16 za. 26 u. su.1-2 za. 26 u. 4 za. 26 u. 5 za. 26 u. 6 su.1 za. 26 u.7 su.1 za. 26 u. 8 su.1 za. 26 u.9 su.1 za. 26 u. 10 su.1 za. 26 u. 11 su.1-4 za. 26 u. 11 su.5-19 za. 27 u. 1-11 su.1-2 za. 28 u.1 su.1-10 za. 28 u. 2 su.1-4 za. 28 u. 3-11 su.1 za. 29 u.1 su.1-6 za. 29 u. 2 su.1-7 za. 29 u. 3-11 su.1 za. 30 u.1 su.33-64 za. 30 u.1 su.65-93 za. 30 u.2 su.5-10 za. 30 u. 3 su.1 za. 30 u. 3 su.4-11 pRSThAMka 1572-74 1574 1574-75 1575 1575 1575 1575 1575 1575 1575 1575 1575 1575 1575-76 1576 1576 1576 1576 1576 1576 1576 1576 1577 1577 1577 1577 1577 1577-78 1566-68 1578 1568-69 1578 1569-70 1578-79 1579 1579 1579 sthala nirdeza za. 33/1 u.1 su.7-16 za. 33/1 u.2 su.4-10 za. 33/1 u. 3 su.2 za. 33/1 u.4 su.1 za. 33/1 u. 5 za. 33/1 u. 6 su.1 za. 33/1 u. 7 su.1 za. 33/1 u. 8 su.1 za. 33/1 u. za. 33/1 u. su.1 za. 33/1 u. 11 su.1 za. 33/2 u.1 su.4-6 za. 33/2 u. 2 su.2 za. 33/2 u. 3 su.2 za. 33/2 u. 4-11 su.1 za. 33/3 u. 1-11 su.1 za. 33/4 u. 1-11 su.1 za. 33/5 u. 1-11 su.1 za. 33/6 u. 1-11 su.1 za. 33/6 u. 1-11 su.6 za. 33/6 u. 1-11 su.10-11 za. 33/7 u. 1-11 su.1 za. 33/8 u. 1-11 su.1 za. 33/9 u. 1-9 su.1 za. 33/10 u. 1-9 su.1 za. 33/11 u. 1-9 su.1 za. 33/12 u. 1-9 su.1 za. 34/1 u. 1 su.70-73 za. 34/1 u. 1 su.76 za. 34/1 u. 2 su.4 za. 34/1 u. 2 su.7 za. 34/1 u. 3 su.3 (1) za. 34/1 u. 3 su.3 (2) za. 34/1 u. 4-11 su.1 za. 34/2 u. 1-11 su.3 za. 34/3-5 u. 1-11 su.1-2 za. 34/6 u. 1-11 su.2 1529 1529 1529 1529-30 1519-20 1526-27 1530 1530-31 1531-32 1532 1532-34 1534-36 1536 1602-5 1605-8 1608-9 1609 1609-10 mmmmm m HORTHATIMITATIHARTHANIBHITTHALHAITANIHAHMARATHAHATEHRARIHARIHAmai I AHNIRAHIRAINBIHARIENTATIHARRIATIHARITRADERISHNAHATHLimmmmHINDINAIHATRAININNIRMIT TAHRem P-18 Page #804 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EmataanemamuTIMIRALIAMERUTHITATALATHIBASIMHEMISHRSHAIRAHUAIRTAIMUReme m emUHAMTARDHANImmmmsmmAlavAhamA pRSThAMka 1579 1579-80 1655-56 1492-93 1585-86 1481 1512 1565-66 1620 1620 sthala nirdeza za. 34/6 u. 1-11 su.5 za. 34/7-12 u. 1-11 su.1-3 jJAtAdharmakathAMga sUtra zru.1 a.6 su.4-7 * zru.1 a.8 su.14 aupapAtika sUtra su.56 Ti. su.64-65 su.66 jIvAbhigama sUtra Ti. paDi.2 su.51 Ti. paDi.2 su.57 Ti. paDi.2 su.61 prajJApanA sUtra su.325 pada6 su.677-683 su.684 su.685-686 su.687-690 pada6 su.691-692 pada 14 su.964-971 Ti. pada su.1471 Ti. pada su.1472 pada 20 su.1473 pada 22 su.1642-1649 Ti. su.1643 pada 23 u.1 su.1664 pada 23 u.1 su.1665 pada 23 u.1 su.1666 pada 23 u.1 su.1667-1669 pada 23 u.1 su.1670-1674 pada 23 u.1 su.1675-1678 pada 23 u.1 su.1679-1686 Ti. pada 23 u.2 su.1687 pada 23 u.2 su.1688 pada 23 u.2 su.1689-1691 tida6 1594-95 1595-96 1590 1590-91 1593 1593-94 1495-97 1598 1599 1599 1559-62 1565 1480 1481-82 1482 1489-90 1566 pRSThAMka sthala nirdeza 1499 pada 23 u.2 su.1692 1500-1503 pada 23 u.2 su.1693-1695 1503 pada 23 u.2 su.1696 1617-32 pada 23 u.2 su.1697-1704 1634-37 pada 23 u.2 su.1705-1714 1637-38 pada 23 u.2 su.1715-1720 1638 pada 23 u.2 su.1721-1724 1638-39 pada 23 u.2 su.1725-1727 1639-41 pada 23 u.2 su.1728-1733 1641-43 pada 23 u.2 su.1734-1741 1632 pada 23 u.2 su.1742-1744 1633-34 pada 23 u.2 su.1745-1753 1482 Ti. pada 24 su.1754(1,2) 1548-52 pada 24 su.1755-1768 1482 Ti. pada 25 su.1769 (1-2) 1570-71 pada 25 su.1770-1774 1482 Ti. pada 26 su.1775-(1,2) 1562-65 pada 26 su.1776-1786 1571-72 pada 27 su.1786-1792 1482 pada 27 su.1787 (1,2) uttarAdhyayana sUtra 1664 a.29 su.29 1480 a.33 gA.1 1482 a.33 gA. 2-3 1497 a.33 gA.4 1498 a.33 gA.5-6 1498 a.33 gA.7 1499 a.33 gA.8-11 1499 Ti. a.33 gA.12 1500 __ a.33 gA.13 |1503 a.33 gA.14 1503 a.33 gA.15-16(1) 1652 a.33 gA.16 (2)-18 a.33 gA.19-23 a.33 gA.24-25 dazAzrutaskandha sUtra 1486-89 dasA.9 gAthA 1-30 pada 6 w Ti. pada 22 eeeee 1643-48 1482 1497 1497-99 P-19 Page #805 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PREPHHAUTARITRAITRimalSHRE maithila diumin a t naminalisinnihilanatarinitiatimumaituRIHINITTERRINTHITamitBHITHIHINisainaatititle pRSThAMka a.6 su.737 za.6 sthala nirdeza 32. vedanA adhyayana (pR.1666-1697) sUtrakRtAMga sUtra 1680-82 zru.1 a.5 u.1 . gA.6-27 sthAnAMga sUtra 1668 a.1 su.23 1668 Ti. a.3 u.1 su.155 1677 Ti. a.4 u.4 su.342 1685-86 su.488 1686 a.10 a.10 su.739 1677 Ti. a.10 su.753 samavAyAMga sUtra 1668 Ti. sama. su.153 (2) 1672 Ti. sama. su.153 gA.2 vyAkhyAprajJapti sUtra 1684-85 za.1 su.2-3 1675-76 za.5 u.5 su.2-4 ..1693-95 su.2-4 1672-74 za.6 su.5-12 1690 su.13 1687-88 za.6 u.10 su.1 1675 Ti. u.10 su.11 1686-87 za.6 su.11 1674-75 za.7 su.14-15 1690-91 za.7 su.10-12 1692-93 za.7 u.3 su.13-19 1691-92 za.7 u.3 su.20-22 1696-97 su.7-11 1682-83 za.7 u.7 su.24 1683-84 za.7 su.25-28 1676-77 su.7 1669 Ti. za.10 u.2 1670 Ti. za.10 u.2 1684 za.14 su.5-7 1688-89 za.16 u.2 su.2-7 1685 za.17 u.4 su.13-20 1676 za.19 u.3 su.33-37 1672 Ti. za.19 u.5 su.6-7 Irror pRSThAMka sthala nirdeza prajJApanA sUtra 1668 pada 35 su.2054 gA.1 1697 pada 35 su.2054 gA.2 1668-69 pada 35 su.2055-2059 pada 35 su.2060-2062 1669-70 pada 35 su.2063-2065 1670 pada 35 su.2066-2068 1670 pada 35 su.2069-2071 1670-71 pada 35 su.2072-2076 1671-72 pada 35 su.2077-2084 jIvAbhigama sUtra 1680 paDi.3 u.2 su.88 1669 Ti. paDi.3 u.2 su.89(3) | 1677-79 paDi.3 u.2 su.89 (5) 33. gati adhyayana (pR. 1698-1713) sthAnAMga sUtra 1701 Ti. a.3 u.3 su.187 (1-2) 1702 Ti. a.3 su.187 (3-4) 1701 a.4 u.1 su.267 1702 su.267 1702 u.1 su.390/12-13 1702 a.5 u.1 su.391 1701 a.5 u.3 su.442 1701 su.630 1701 a.10 su.745 vyAkhyAprajJapti sUtra 1711 Ti. za.25 u.3 su.117 prajJApanA sUtra 1710-11 pada 3 su.225-226 1705-6 pada 18 su.1261-1265 pada 18 su.1266-1270 jIvAbhigama sUtra paDi.1 su.13 (12) 1704 paDi .1 su.13 (33) 1703 paDi.1 su.14-26 1704 paDi.1 su.14-26 ~ 44444 4444444444 6 4 m h mh llh a.8 6 za.7 su.5 su.5 4 1703 LIBHIBIPASHISHEHARISHCHI THNIHIRAL IN INDAINSTANIMALINITIALISAHITIHHIHITHILHHHHHH H HHITRINITISHTHSHALTAH ANEmmmmmmmmmm HHHHHHHHHHHHHHHHHH P-20 Page #806 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | HINHEARRINTINHIBHINETsamanma MHTRAISHADSHmEJbumARAHIMAMARISHImammuTumUHICHHATHMAITHIHIMHARIFM E RPATTERTAIMIMITESHPalama n sthala nirdeza su.18 su.21 Ti paDi.1 1709 pRSThAMka 1705 paDi.1 1705 paDi.1 1705 paDi.1 1703 1705 paDi.1 1702 paDi.1 1704 paDi.1 1703-4 paDi.1 1705 paDi.1 1704 paDi.1 1705 paDi.1 1705 paDi.1 1704 paDi.1 1705 Ti. paDi.3 1706 Ti. paDi.3 1709 Ti. paDi.3 1706 Ti. paDi.6 1709 Ti. paDi.6 1711 Ti. paDi.6 1706 Ti. paDi.7 1708 Ti. paDi.7 1708 Ti, paDi.7 1710 Ti. paDi.7 1713 Ti. paDi.7 paDi.9 1709 paDi.9 paDi.9 1706 Ti. paDi.9 1709 Ti. paDi.9 1710 Ti. paDi.9 Ti. paDi.9 1708-9 paDi.9 1711 Ti. paDi.9 1708 Ti. paDi.9 1710 Ti. paDi.9 1713 paDi.9 1713 Ti. paDi.9 1707-8 paDi.9 1709-10 paDi.9 1711-13 paDi.9 su.21 su.27-30 su.28-30 su.32 su.32 su.35-40 su.35-40 su.41 su.41 su.42 su.42 su.206 su.206 su.206 su.225 su.225 su.225 su.226 su.226 su.227 su.227 su.227 su.231 su.231 su.231 su.249 su.249 su.249 su.255 su.255 su.255 su.257 su.257 su.257 su.257 su.259 su.259 su.259 pRSThAMka sthala nirdeza uttarAdhyayana sUtra 1705 Ti. a.36 gA.167 1708 a.36 gA.168 1705 a.36 gA.176 1706 a.36 gA.176 1706 a.36 gA.185-186/1 1706 a.36 gA.192-193/1 1706 a.36 gA.201 1709 Ti. a.36 gA.202 1706 Ti. a.36 gA.245 Ti. a.36 gA.246 34. narakagati adhyayana (pR.1714-1721) sUtrakRtAMga sUtra 1715 zru.1 a.5 u.1 gA.1-5 1716-18- zru.1 a.5 u.2 / gA.1-25 sthAnAMga sUtra 1720 a.4 u.1 su.245 vyAkhyAprajJapti sUtra 1720-21 / za.5 u.6 su.13 1716 Ti. za.13 u.4 su.6-9 1721 za.13 u.4 su.11 1719-20 za.14 u.3 su.14-17 __ jIvAbhigama sUtra 1719 paDi.3 u.2 su.89(4) 1715-16 paDi.3 u.2 su.92 1719 Ti. paDi.3 u.3 su.95 35. tiryaJcagati adhyayana (pR.1722-1770) sthAnAMga sUtra 1727-28 a.2 u.1 su.63 1726-27 a.2 u.1 / / su.65 1768 Ti. a.3 u.1 su.149 a.3 u.2 su.172 1729 su.182 1727 a.5 u.1 su.393 1730 a.5 u.2 su.444 1739 a.5 u.3 su.444 vyAkhyAprajJapti sUtra 1728-29 za.1 u.6 su.27 1770 Ti. za.7 u.3 su.5 1768-70 za.8 u.3 su.1-5 1748-57 za.11 u.1 su.2-45 s Ti. A IHARHEATINDIAHITRAORRHEATERPHHHHHHHHHITATIHARITRAILI HINDIHITHIHARISHIMIRIDHARIHSHRAINITISHTHHIANISHIDAIHITHIBHITLECTIHARIHATUMHANIHIR P-21 Page #807 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anem a mIRSITESHARINARTHRITHIR T HDARAMETERINEERINAREERSH I PHmmmHEATREERImalimma ANTARANTHONarahmunmaATAHANIRAHATARNIRMATRAMINORTHEROImuttharamata m pRSThAMka sthala nirdeza su.1 su.1 1764 1764-65 1765 1765 1765 1765-66 1766 su.1 Ti. gA.1 pRSThAMka 1757 1757 1757 1758 1758 1758 1758 1728 1767-68 1730 1731-34 1740-43 1737-38 1739 1739-40 1734-35 1735-36 1736-37 1760 1760 1760 1760 1760 1760 1760-61 sthala nirdeza za.11 u.2 su.1 za.11 u.3 su.1 za.11 u.4 su.1 za.11 u.5 su.1 za.11 u.6 su.1 za.11 u.7 su.1 za.11 u.8 su.1 za.13 u.4 su.64-65 za.14 u.8 su.18-20 za.16 u.1 su.3-5 za.19 u.3 su.2-21 za.19 u.3 su.22 za.19 u.3 su.23-30 za.19 za.19 u.3 su.32 za.20 u.1 su.3-6 za.20 u.1 su.7-10 za.20 u.1 su.11 za.21 va.1 u.2 su.1 za.21 va.1 a.3 su.1 za.21 va.1 a.4 su.1 za.21 va.1 a.5 su.1 za.21 va.1 a.6 su.1 za.21 va.1 a.7 su.1 za.21 va.1 a.8 su.1 za.21 va.1 a.9 su.1 za.21 va.1 u.9 su.2-16 za.21 va.1 u.10 su.1 za.21 va.2 u.2 su.1 za.21 va.3 za.21 va.4 su.1 za.21 va.5 su.1 za.21 va.6 za.21 va.7 za.21 va.8 su.1 Ti. za.21 va.1-8 za.22 va.1 su.2-3 1766-67 1767 1767 1737 1743 1743 1743-44 1744-45 1745 1745 1745 1745 1746 1746 1746 1746-47 1747 1747 1747 1747 1747 1748 1748 1743 1737 1743 za.22 va.2 su.1 za.22 va.3 za.22 va.4 za.22 va.5 su.1 za.22 va.6 su.1 Ti. za.22 va.1-6 gA.1 za.23 va.1 su.1-4 za.23 va.2 za.23 va.3 su.1 za.23 va.4 su.1 za.23 va.5 su.1 za.23 va.1-5 za.33 u.1 su.1-6 za.33 u.2 su.1 za.33 u.3 su.1 za.33/1 u.4-11 za.33/2 u.1 su.1-3 za.33/2 u.2 su.1 za.33/2 u.3 su.1 za.33/2 u.4-11 za.33/3 u.1-11 za.33/4 u.1-11 za.33/5 u.1-11 za.33/6 u.1-11 su.1-5 za.33/6 u.1-11 su.7-9 za.33/6 u.1-11 su.11 za.33/7 u.1-11 za.33/8 u.1-11 za.33/9 u.1-11 za.33/10 u.1-11 za.33/11 u.1-9 za.33/12 u.1-9 su.1-2 Ti. za.34/e-1 u.3 su.1 Ti. za.34/e-2 u.1 su.1 Ti. za.34/e-2 u.1 su.1 jIvAbhigama sUtra paDi.3 u.2 su.98 paDi.3 u.2 su.101 (2) su.1 1758-60 1761 1761 1761 1761-62 1762 1762 1762-63 1763 1763 1763-64 su.1 su.1 gA.1 1770 1726 m aintamaATIHERUTHORITHILumtntithuMARATHtionnamaANAMITHAIm a mtammHISHIRAHHHHILARITAMARAGHAWANIMATIHIMANISHINETRATHIBIHIRAINRITAHATTIAHITRAINITALITMEHRARASATIRANum e ml P-22 Page #808 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LATEHELEMEITTEHHHHEETHHTHHTHHATHIHEBHIHABHITARA T HTRAINERanEXHIMIR MIREMPIRMITRA AHESHATHARTHDAIHI HHTHHAHEREPREHENSHEETTIAHTE a.4 u.1 m u.1 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 m m a.3 2 m a.3 444 m m m m a.4 m pRSThAMka sthala nirdeza pRSThAMka prajJApanA sUtra 1881 1769 pada 1 su.40 1799-1800 1769 Ti. pada 1 su.41 1804-07 1768 Ti. pada 1 su.48 1870-71 1749 Ti. pada6 su.653 1838 1839 36. manuSyagati adhyayana (pR. 1771-1900) 1826-27 sthAnAMga sUtra 1829-30 1899 a.2 su.89 1880 1837 u.1 su.134 1881 1774 su.137 1873 1899 su.151/2 1879-80 1774-75 su.168 1821-25 1775-76 a.3 su.168(8-13) / | 1807-11 1776-77 su.168(14-18) 1852-55 1777-78 a.3 su.168 (20-25) 1864-65 1778-79 a.3 su.168 (23-31) 1864 1779-80 a.3 su.168 (32-37) 1865-67 1781 a.3 su.168 (38-43) 1828-29 1782-83 su.168 (44-49) 1814-15 1783-84 a.3 su.168 (50-55) 1833 1784-85 a.3 1814 su.168 (56-61) 1834 1785-86 a.3 u.2 su.168 (62-67) 1842 1786-87 a.3 u.2 su.168 (68-73) 1846-47 1787-88 a.3 u.2 su.168 (74-79) 1878-79 1788-89 su.168 (80-85) 1879 1789-90 su.168(86-91) 1867-68 1790-91 a.3 u.2 su.168 (92-97) 1812-13 1791-92 a.3 u.2 su.168 (98-103) 1868 1792-93 a.3 u.2 su.168 (104-109) 1837 1794-95 a.3 u.2 su.168 (110-115) 1830 1795-96 su.168 (116-121) 1804 1796-97 su.168 (122-127) 1863-64 1801-02 a.4 u.1 su.236 1815-21 1802-04 su.236 1831-32 1834-36 su.236 1832-33 1836-37 su.236 1838-39 1797-99 su.239 1847-49 1868-70 a.4 u.1 su.239 1849-50 m sthala nirdeza u.1 su.240 u.1 su.241 su.241 u.1 su.241 u.1 su.242 u.1 su.253 u.1 su.256 u.1 su.256 su.270 u.1 su.271 su.275 su.275 su.279 su.280 u.2 su.281 u.2 su.281 gA.1-5 su.281 u.2 su.281 u.2 su.283 su.287 u.2 su.287 su.289 u.2 su.289 u.2 su.289 su.289 su.289 u.2 su.289 u.3 su.292/2-4 u.3 su.312 u.3 su.312 su.313 u.3 su.315 u.3 su.318 u.3 su. 320 su.320 su.320 su.320 su.320 u.3 su.320 u.3 su.320 a.4 a.4 a.4 a.4 m m m WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW.WWww. 00.0 m m m m m m m m m m m rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrror m m m m m m m m m m m m m m a.4 a.4 a.4 a.4 m m a.4 m a.4 a.4 m a.4 win in a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 a.4 IHINICHIRITali m CHHATTISHTRIP IRRIERHITRA ITIHITRINITIIMITALITIHASINITAHARITHILIBHIHAHETHERNATIHARIRATRAITHILITATTONILITATINATITHIRAINRITISHTRATIMA P-23 Page #809 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a.4 m m m m m m 1947 m WWKKKKKKKKKKKKKKKKKKK Knnnnnnnnn m pRSThAMka sthala nirdeza 1850-51 u.3 su.320 1851-52 su. 320 1861-62 su.320 1815 su.327 (1) 1815 a.4 u.3 su.327 (13) 1826 a.4 u.3 su.327 1827-28 a.4 su.327 1855-56 u.3 su.328 1856-61 a.4 su.328 1882 Ti. a.4 u.3 / su.331 1881 a.4 su.339 1833 a.4 u.4 su.343 1830-31 a.4 u.4 su.344 1873-74 a.4 u.4 su.344 1877-78 a.4 u.4 su.346 1875-77 a.4 su.346 1878 a.4 u.4 su.346 1874 a.4 su.347 1838 su.350 1871-72 a.4 su.350 1872-73 a.4 su.350 1821 a.4 su.352 1813 su.352/6 1840 u.4 su.358 1841-42 a.4 su.358 1881-82 su.359 1842-43 a.4 u.4 su.360 1843-46 su.360 1828 a.4 u.4 su.366 1813 a.4 su.366 1883 Ti. a.5 u.2 su.440 1882 a.5 u.3 su.452 1882 a.6 su.490 1883 a.6 su.491 1899-1900 a.6 su.493 1883 a.9 su.679 1883 su.762 samavAyAMga sUtra 1899 sama.63 m pRSThAMka sthala nirdeza jIvAbhigama sUtra 1884-88 paDi.3 su.111/13 1888-91 paDi.3 su.111/14 1891-98 paDi.3 su.111/15-16 1898 paDi.3 su.111/17 (ka) 1898-99 paDi.3 su.111/17 (kha) vyavahAra sUtra 1832 Ti. u.10 su.4-8 37. devagati adhyayana (pR.1901-1968) sthAnAMga sUtra 1944 a.2 u.2 su.71/12 Ti. a.3 u.1 su.134 1947 Ti. a.3 u.1 sa.134 1942 Ti. a.3 u.1 su.134 1942 Ti. a.3 u.. su.134 1944 Ti. a.3 u.1 su.134 1942 a.3 su.141(2-3) 1945 Ti. a.3 u.3 su.183/1 1946 su.183/2 1940 a.3 u.3 su.184/1 1940 a.3 u.3 su.184/2 1941 a.3 u.3 su.185 1910 a.4 u.1 su.248/1 1945-46 a.4 u.3 su.323 1942 a.4 u.3 su.324 1941-42 a.4 u.3 su.324 1944 a.4 u.3 su.324 1946-47 a.4 u.3 su.324/3-4 1947 a.4 u.3 su.324 1947 a.4 su.324 1959 su.404 1907 a.5 u.1 su.409/2 1931 su.505 1931 a.6 su.505 1932 a.7 su.574 1932 a.7 su.574 1912 su.576 1958-59 a.7 su.582 1959-60 su.583 1932 a.8 su.612 1931 a.8 su.612 1911-12 a.8 su.625 m m m m a.4 m m a.4 m a.5 a.6 m a.7 a.10 su.2 watUDAR S H IRTHEROINEE R ITAINIUMINAINITALIMIREM E MARATHIRAINRITHAILERATUREm P-24 Page #810 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PASAMummentamaANIMALIRI TESTIMONITORITTENTRIE EEPARATHI pRSThAMka or 1917 1911 1911 1911 1910-11 za.14 u.7 su.12 1911 1911 1911 1957 44 3r3mIrur u.1 paDi.3 1967-68 1947-49 1961-62 1916-17 1950-57 1920-22 1957-58 1958 1962-63 1960 1918 1919 1919-20 mi mi mi sthala nirdeza samavAyAMga sUtra sama.15 sama.20 sama.24 sama.30 sama.32 sama.60 sama.60 sama.64 sama.70 sama.78 sama.84 vyAkhyAprajJapti sUtra za.1 u.1 su.12(2) za.3 za.1 su.56-61 su.62 su.14-18 za.3 u.7 su.2-7 u.8 u.1-4 su.5 u.5-8 su.1 su.15-16 su.33 za.8 su.45 za.8 su.47 za.9 u.33 su.104-107 za.10 su.1-5 za.10 su.6-17 za.10 su.8-17 za.10 u.4 su.1-14 za.10 u.5 su.1-18 za.10 su.19-26 za.10 su.27-29 za.10 su.30-35 za.10 su.34 za.10 su.1-2 za.12 su.1-6 za.12 su.26 za.12 u.9 su.27-31 za.12 u.9 su.32-33 za.14 u.2 su.7-13 CAKWWWW pRSThAMka sthala nirdeza 1966-67 za.14 u.3 su.1-3 1963 Ti. za.14 u.3 su.10-11 za.14 su.10-13 za.14 u.5 su.21-22 1932-34 za.14 u.6 su.6-9 1960-61 su.3 1961 za.14 1960 za.14 u.7 su.13-14 1943-44 za.14 su.23 1950 za.17 u.5 su.1 1939-40 za.18 u.5 su.1-4 jIvAbhigama sUtra 1918 Ti. paDi.3 su.179 1919 Ti. paDi.3 su.179 1934-36 paDi.3 su.199 1937-38 paDi.3 su.201(I) su.203 1937 paDi.3 su.203 1938-39 paDi.3 su.204 jambUdvIpaprajJapti sUtra 1917-18 vakkha.7 su.173 1918 vakkha.7 su.174 1918-19 vakkha .7 su.174 1919 vakkha .7 su.174 sUryaprajJapti sUtra 1918 Ti. pA.19 su.100 1919 Ti. pA.19 su.100 38. vyutkrAMti adhyayana (pR. 1969-2112) sthAnAMga sUtra 1975 a.1 su.14-15 1975 su.17-18 1977 a.2 u.2 su.68 1977 a.2 su.68 1975 a.2 su.79 Ti. a.3 su.129 2076 a.3 u.2 su.158 1977 su.367 1977-78 a.4 su.367 1978 a.5 su.458 1978 a.6 su.482 za.5 za.5 14 Ti 44444 M u.3 bA Ti. be . a.1 dha dha " dha . " 1966 1912-16 1922-27 1927-29 1929-30 1930-31 1931 1949-50 1907-08 1908 1908-09 1909-10 1942-43 Ti. dha 2048 KKWWWW " dha dha a.4 " " AMILYHADHIRGINORTHHHITABHAImam mm HHITTHALILARIUSINERIALILAIMILAAILABILITARIANDIANIMALnmallalitalam m a m P-25 Page #811 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RititientaminematteemmHERHITAmmmmmmmmmHANImammHITENTHATARIHARIHARImasTHIRTHDAINITAMUHHTHHHHHHHHH HHHHHHHHHHI sthala nirdeza a.6 - su.26 pRSThAMka 1980 1979 1979 su.535 su.543/2 su.595/2 su.644 su.666/2-10 za.9 ga.9 za.9 ___ a.8 za.9 u 1978 za.9 za.9 za.9 za.9 1980 1981 2014 1980 su.154(6) su.154(8) su.154(8) su.155/6 sthala nirdeza u.32 u.32 su.27 u.32 su.28 su.29 su.30-33 u.32 su.34 u.32 su.35-40 u.32 su.41 su.42-45 u.32 su.46 u.32 su.47 u.32 su.48 u.32 su.48 u.32 su.49-51 u.32 su.52 su.53-58 su.108-109 s lh za.9 za.9 sama. a.9 samavAyAMga sUtra Ti. sama. sama. Ti. sama. sama. Ti. sama. sama. Ti. sama. vyAkhyAprajJapti sUtra za.1 za.1 za.1 u.7 za.1 u.7 za.1 u.7 za.1 u.7 za.1 u.7 za.9 Ti. za.9 m 2063-64 za.9 za.9 za.9 su.19 su.1 su.3 su.5 (1) su.5 (2) su.6 su.6 dha dha dha dha arrrrr su.3 dha dha pRSThAMka 2096-98 2098-99 2099-2101 2101 2101-02 2102-03 2103-04 2104-05 2105-06 2106 2106 2017 2009 2107-08 2109-10 2110-12 2064-65 1997 2005 2070-72 2072-73 2065-66 2075 2059 2059-60 2060 2060-61 2061 2061-62 2062 2062-63 2063 2063 2030-33 2033-34 2034-36 2036 2036-38 2056-57 2038-39 2040 Ti. za.2 su.7(1-3) su.1 dha su.6 su.5-19 su.20-23 su.2-4 su.5-7 su.7 su.8 su.1 be , za.9 be m m m m m m m m m m m m 999999 ~~mmmmmmmmm m m mm x x m m m m m m rrorrrrrrrrrrrr m m m m m m m 2017-18 2007-08 2018 2008 2018-19 1980 2074-75 2073 2027 2076 1979 2009 2017 2009 2076 2076-77 2077 2077-78 2078-81 2081-85 2085-91 2091-93 2093-94 2094 2095 2095-96 be za.9 su.2 su.3 su.3-6 su.7-13 su.14 su.14 su.15 su.16 be za.9 za.9 za.11 za.11 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.12 za.13 za.13 za.13 za.13 za.13 za.13 za.13 za.13 moro99000000000000orrorror . su.10 su.11 su.21 su.22 su.23 . ba za.9 za.9 dha za.9 za.9 su.17 su.24 dha 44 su.18 dha su.19 ba za.9 za.9 za.9 ba su.20 su.21 su.22 ba su.25 su.4-6 su.7 su.8 su.9 su.10-18 su.19-27 su.3-6 su.7-9 za.9 be za.9 u.32 u.32 u.32 u.32 su.23 be za.9 su.24 su.25 za.9 u.2 u.2 BIHARIHANIHITHILISHMEANIHITHHTHHTHHTHANICHIMILAIAIRATNITIANITAMINATE M IRONIRAHMAHESH ARIRATRAIMAHRAICHARITTENTIRETRIES E HAHERITEHRIHITHI P-26 Page #812 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MAHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHIRAINRISSISTANIRHUAITHHHHHHHHHHHHHHHHIHITHEIRHITA RAMETHAHAHEHREEmmm m pRSThAMka sthala nirdeza u.2 u.2 su.19 in u.6 m w su.10-11 su.12-24 su.24-27 su.2-4 su.4 su.6 su.8-9 su.14-15 su.4-7 su.1-6 u.1 m m su.50 za.13 za.13 za.13 Ti. za.13 Ti. za.13 Ti. za.14 za.14 za.14 za.17 za.17 za.17 za.17 za.17 za.17 za.17 za.18 Ti. za.19 m su.2 2040 2040-43 2058-59 2009 2017 2015 2006-07 2019-20 2045 2066-67 2068 2068 2069 2069 2070 2046-47 2022 2043-44 2044 2044-45 2045 2047-48 2048-49 2049-50 2050-51 2052-53 2053 2054-55 2056 1997 2005 su.1 u.7 u.8 u.9 u.10 u.11 u.9 u.3 u.10 u.10 su.1-2 su.1-3 su.1 su.1 su.2-9 su.17 za.20 za.20 pRSThAMka ___ sthala nirdeza 1994 Ti. za.24 u.12 su.18 2005 Ti. za.24 u.12| 1994 Ti. za.24 u.12 su.25 1994 Ti. za.24 u.12 su.26 1994 za.24 u.12 su.27-28 1995 za.24 u.12 su.40-41 1995 Ti. za.24 u.12 su.48 1995 Ti. za.24 u.12 1996 Ti. za.24 u.12 su.52-53 1997 za.24 u.13 1997 Ti. za.24 u.14 su.1 1997 Ti. za.24 u.15 su.1 1997 Ti. za.24 u.16 su.1 1997 za.24 u.17 1997 Ti. za.24 u.18 su.1 1997 Ti. za.24 u.19 su.1 1997 Ti. za.24 u.20 su.1-2 1998 u.20 su.11 1999 Ti. za.24 u.21 su.1 2000 za.24 u.21 su.5,13,14 2001 za.24 u.22 su.1 2001 Ti. za.24 u.23 su.1 2001 Ti. za.24 u.24 su.1 2014-16 za.25 u.8 su.2-10 2016 za.25 u.9 su.1 2016 za.25 u.10 su.1 2016 za.25 u.11 su.1-2 2016 za.25 u.12 su.1 jIvAbhigama sUtra 1981 Ti. paDi.1 su.13 (19) paDi.1 su.13(19) 2022 paDi.1 su.13(22) 1975 paDi.1 su.13 (23) 1996-97 paDi.1 su.14 1975 paDi.1 su.15 2023 paDi.1 su.15 2023 paDi.1 za.20 mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi mi oror.aaor aaor arror su.7-12 su.13-16 su.17-19 su.20-22 su.23-28 su.29-31 su.32-36 su.37-42 su.43-47 su.48 49-54 su.55-56 su.3-4 su.4 su.1 za.20 za.20 za.20 za.20 za.20 Ti. za.21 Ti. za.21 Ti. za.21 Ti. za.21 Ti. za.22 Ti. za.23 Ti. za.24 Ti. za.24 Ti. za.24 1997 2005 2005 u.10 u.1 u.1 u.2-8 u.2-8 u.1-6 u.1-5 u.12 u.12 u.12 2005 1993 1994 1994 su.1 su.1 su.13 su.16 FUNNIERRIERTEENHIDHeameramatmmmmsmmmmTIDATIATIONamaATEmmemumarmatmateRemianRISMETHAHAHARLAHABHASTRIMINAINITIHARMARRNINETBHIHIRTHRITHHTHHTHHAMARA P-27 Page #813 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RAeaturaiMHIVESessipmamu HANImwartamanbeimmmmmm mucationalmm a niamwitTRAININmAgApAma a sthmHHATHI TOHINES pRSThAMka 1975-76 1997 1976 1976 paDi.1 Ti. paDi.1 paDi.1 paDi.1 Ti. paDi.1 su.204 su.205 su.630 (terApaMthI) paDi.1 1976 1976 1997 1975 2020 1981 2024-25 1976 1998 1976 1998-99 2024 paDi.1 paDi.1 paDi.1 Ti. paDi.1 Ti. paDi.1 paDi.1 pada.6 pada.6 pada.6 paDi.1 pada.6 1976 sthala nirdeza pRSThAMka sthala nirdeza su.16-18 2026 Ti. paDi.3 u.3 su.17 2074 paDi.3 u.3 su.20-21 2065 paDi.3 su.24-25 prajJApanA sUtra su.25 1980 pada.6 su.26 1980 pada.6 su.28-30 1981 pada.6 su.28-30 2010-14 pada.6 su.32 1980 pada.6 su.32 2017 pada.6 su.32 1979 su.35 2008-09 su.35-36 2010 su.35-36 2017 su.38-39 2005-06 pada.6 su.38-39 2006 pada.6 su.38-40 2016-17 pada.6 su.40 1981-92 pada.6 su.41 1992 pada.6 su.41 1992-96 pada.6 su.41 pada.6 su.41 1997-98 pada.6 su.42 su.42 pada.6 1999-2000 2000-04 pada.6 su.42 2020 u.2 pada.6 su.86 u.2 su.86 (2) 2021-22 u.2 pada.6 su.86 (2) 2023-24 u.2 su.88 2025 pada.6 u.2 2026 su.91 pada.6 su.93 2026 pada.6 u.3 su.97 2027 pada.17 u.3 u.3 su.97 2064 Ti. pada.20 u.3 su.97(2) sUryaprajJapti sUtra su.128 (terApaMthI) | 2027-30 pA.17 u.3 su.201(I) u.3 su.201(I) u.3 su.201 (I) su.560-563 su.564 su.565-568 su.569-605 su.606 su.607-608 su.609-612 su.613-622 su.623 su.624-625 su.626-635 su.636 su.637-639 su.639-647 su.648-649 su.650(1-18) su.651-654 su.655 su.656 su.657-665 su.666-667 su.668-669 su.670-672 su.673/1 su.673/2 su.674-676 su.1199-1200 su.1470 2025 2026 1997 paDi.1 paDi.1 paDi.1 Ti. paDi.1 Ti. paDi.1 paDi.1 paDi.1 paDi.1 paDi.1 paDi.1 paDi.1 paDi.1 Ti. paDi.3 Ti. paDi.3 paDi.3 paDi.3 Ti. paDi.3 paDi.3 paDi.3 Ti. paDi.3 paDi.3 paDi.1 Ti. paDi.3 Ti. paDi.3 paDi.3 1977 1992 2020 1992 2005 058 2073 2020 2073-74 1999 2025 2025 2000 2006 2001 2058 pada.6 su.88 HEMAMALAIMERImmmmmmHATITHILIHINHITIHMIRAHMAITHAIIHARIHITTAITHIMIREmmmmmmmmHHIREMEETIRELHuTHANIMALHCHINGTURERSammIANRAILERHITEHRI HARIHARI P-28 Page #814 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. upAdhyAya zrI kanDeyAlAlajI ma. 'kamala' dvArA saMpAdita-prerita sAhitya Agama anuyoga prakAzana pariSada sAMDerAva, mahAvIra kalyANa kendra madanagaMja, zrI vardhamAna mahAvIra kendra AbU parvata dvArA prakAzita - 1. jainAgama nirdezikA (45 AgamonI viSaya nirdezikA) mUlya 100=O0 2. sthAnAMga sUtra (sAnuvAda) pariziSTa yukta mUlya 25=00 3. samavAyAMga sUtra (sAnuvAda) pariziSTa yukta mUlya 10=00 AyAdazA (dazAzrutaskaMdha) (sAnuvAda) vivecanayukta mUlya 15=00 kampasutta (bRhatkalpa) (sAnuvAda) vivecanayukta mUlya 15=00 vyavahAra sUtra (sAnuvAda) vivecanayukta mUlya 20=00 kamala sammAna saurabha (jIvanI) mUlya 25=00 8. sadupadeza sumana (500 suktimAM) (sAnuvAda) mUlya 15=00 9. bhASya kahAniyAM (hindI) mUlya pa=00 mUla surANi (cAra mULasUtra) mUlya 25=00 11. svAdhyAya sudhA (dazavaikAlika, uttarAdhyayana, naMdI, tattvArtha bhaktAmara Adi) 10=00 siddhacakrano camatkAra (zrIpAla caritra) (hindI sacitra) 17=00 13. bhAgyano khela " (hindI sacitra) mUlya 17=00 14. savidhi pratikramaNa sUtra, zabdArtha, kAvyayukta (sacitra) 20=00 savidhi pratikramaNa sUtra (sacitra) mUlya 10=00 prArthanA saMgraha (bhaktAmara Adi) mUlya 11=00 17. sAmAyika sUtra (zabdArtha sAthe) mUlya pa=00 jaina kathAmAlA bhAga-1-6 gujarAtI (24 tIrthakara 16 satI jIvana caritra) mUlya 0=00 bhAvanA AnupUrvI (hindI) mUlya 21=00 20. bhAvanA AnupUrvI (gujarAtI) 21=00 (16 bhAvanA ane navakAranA raMgIna citro, 24 tIrthaMkaro temaja sthAnakavAsI saMpradAyonA pramukha munirAjonA citra sAthe AnupUrvI) noMdha : sapUrNa seTa 20% kamIzanathI bAda karIne rUA. 360/- mokalI maMgAvI lezo. mUlya mUlya mUlya 7 . mUlya : ' : samparka sUtra : | zrI vardhamAna mahAvIra kendra | sajI maMDI pAse, Abuparvata-307501. phona : (02974) 35566 Page #815 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyAnuyoga bhAga-3 samApta P-30 Page #816 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyano artha: A dhruva svabhAvI tatva, je vibhinna paryAyone prApta karIne paNa potAnA mULa guNane nathI choDato. e mULa be tattva che. jIva ane nirjIva, A be tatvono vistAra che - paMcAstIkAya, padravya, navatattva vigere. judI-judI draSTio ane judI-judI zailIothI cetana tathA jaDanI vyAkhyA ane vargIkaraNa jemAM che tene dravyAnuyoga kahevAmAM Ave che. AgamonA cAra anuyogomAM dravyAnuyogano viSaya sauthI vizALa ane gaMbhIra gaNAya che. dravyAnayogano samyakajJAtA "AtmajJa kahevAya che ane avikalpa samagra rUpamAM parijJAtA "sarvajJa' kahevAya che. dravyAnuyoga sabaMghI AgamapAThonuM mULa tathA gujarAtI anuvAdanI sAthe viSacakramanuM vargIkaraNa karIne saraLa subodha ane sugrAhya banAvavAno eka bhagIratha prayatna cheH 'dravyAnuyoganuM prakAzana'.. jaina sAhityanA ItihAsamAM Avo mahAna ane vyApaka prayatna prathamavAra thayo che. zrutajJAnanA abhyAsI vAcako mATe A advitIya ane adbhuta upakrama che. je sadIo sudhI yAdagAra raheze. saMpUrNa dravyAnuyoganA viSayanA cAra khaMDo ane sittera upakhaMDo (adhyayano)mAM vibhAjIta karela che. jenI aMdara te viSayone saMbaMdhita judA-judA AgamapAThone ekatra saMgrahita karI eka suvyavasthita rUpa Apela che. A pahelA dharmakathAnuyoga, gaNitAnuyoga ane caraNAnuyoga kula sAta bhAgo prakAzita thaI cukela che. anuyoga saMpAdanano A zramasAdhya kArya mAnasika ekAgratA, satata adhyayana, anuzilana-niSThA ane saMpUrNa bhAvanA sAthe anuyoga pravartaka upAdhyAya pravara munizrI kanveyAlAlajI ma. 'kamala' dvArA saMpAdana thayela che. lagabhaga pacAsa varSanI sudIrgha satata cuta upAsanAnA baLa upara have jIvananA navamA dasakamAM Ape A kArya saMpanna karela che. A zruta sevAmAM ApanA mahAna sahayogathI samarpita sevAbhAvI, ekaniSTha kAryazIla zrI vinayamunijI vAgIza' no apUrva sahayoga cirasmaraNIya raheze. A saMpUrNa seTa hindI bhASAMtara sAthe prakAzita thayela che. jenuM gujarAtI bhASAMtara viduSI mahAsatIjI DaoN. muktiprabhAjIe ane temanI viduSI ziSyAoe karela che. Agama anuyoga TrasTa amadAvAdanA niSThAvAna samarpita jinabhakta adhikArIgaNa tathA udArazIla zrutapremI sadasya sadagRhasthonA sahayogathI A ati vyavasAdhya kArya saMpanna thayela che. cAra anuyogonA agiyAra vizALa graMtho TrasTanA sadasya bananArane mAtra rUA. 2500/- mAM upalabdha raheze. prakAzita cAra anuyoga graMtho saMparka sUtra (1) dharmakathAnuyoga bhAga 1 tathA 2 rUA. 1300/(2) caraNAnuyoga bhAga 1 tathA 2 rUA. 900/(3) gaNitAnuyoga bhAga 1 tathA 2 rUA. 1100/ Agama anuyoga TrasTa | sthAnakavAsI jainavADI 28-29, sthAnakavAsI sosAyaTI, nAraNapurA krosiMga pAse, amadAvAda-13. SCAN-O-GRAFIX A'BAD-079-791 17 57 Lainelibrary.org