________________
કર્મ અધ્યયન
પૂર્વ-વિષા-બંધ-નવીર-વેવ તહ શિષ્ના જેવ ।
एवमेव जीवाईया बेमाणिया पज्जवसाणा अट्ठारस दंडगा भाणियव्वा ।
૬.
- ઝાળં. ઞ. ૮, સુ. ૬૬૬
૨૨. ૨૩વીસરંડભુ પહિયા પહિય માળે ગંધાડુ વરૂવપ્ન- ૨૨, ચોવીસ દંડકોમાં ચલિત-અચલિત કર્મોનાં બંધાદિનું
પ્રરુપણ :
दं. १, नेरइया णं भंते ! जीवाओ किं चलियं कम्म बंधंति अचलियं कम्मं बंधंति ?
उ. गोयमा ! नो चलियं कम्मं बंधंति, अचलियं कम्मं વંયંતિ ।
પૂર્વ ર્. કીતિ, રૂ. યેવંતિ, ૪. ગોયČતિ, ૧. સંામંતિ, ૬. નિહત્ત્તતિ, છ. નિાતિ, સવ્વેતુ नो चलियं, अचलियं ।
प. दं. १. नेरइया णं भंते! जीवाओ किं चलियं कम्मं निज्जरेंति, अचलियं कम्मं निज्जरेंति ?
उ. गोयमा ! चलियं कम्मं निज्जरेंति, नो अचलियं कम्मं निज्जरेंति । '
૨. ૨-૨૪. વૅ -નાવ- વેમાળિયાળું ।
- વિયા. સ. o, ૩. ?, સુ. ૬/૨-૨૦ ૨૨. લીવ-પરવીસરંકનુ ોહાફ પઢાળે િમ્માનિળા, ૨૩,
परूवणं
प. (१) जीवा णं भंते ! कइहिं ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ चिणिंसु ?
उ. गोयमा ! चउहिं ठाणेहिं अट्ठकम्मपगडीओ વિળિસુ, તં નહા
૨. જોહેળ, ૨. માળેળ, રૂ. માયાળુ, ૪. જોમેળ | ૐ. ૧-૨૪. નેફ્યા -ખાવ- તેમાળિયા (
प. (२) जीवा णं भंते ! कइहिं ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ चिणंति ?
૧૪૯૫
આ પ્રમાણે ઉપચય, બંધ, ઉદીરણા, વેદન અને નિર્જરા કરેલ છે, કરે છે અને કરશે એવું જાણવું જોઈએ.
આ પ્રમાણે વૈમાનિકો સુધી સમુચ્ચય જીવોમાં આ અઢાર દંડક (આલાપક) કહેવા જોઈએ.
?.
Jain Education International
પ્ર. દં.૧, ભંતે ! શું નૈરયિક જીવ પ્રદેશોથી ચલિત (અસ્થિર) કર્મને બાંધે છે, અચલિત (સ્થિર) કર્મને બાંધે છે ?
ઉ. ગૌતમ ! તે ચલિત કર્મને બાંધતા નથી, પરંતુ અચલિત કર્મને બાંધે છે.
આ પ્રમાણે અચલિત કર્મનું (૨) ઉદીરણા, (૩) વેદન, (૪) અપવર્તન, (૫) સંક્રમણ, (૬)નિધત્તન અને(૭)નિકાચન કરે છે. આ બધા પદોમાં અચલિત (કર્મ) કહેવા જોઈએ, ચલિત (કર્મ) કહેવુ ન જોઈએ.
પ્ર. દં.૧, ભંતે ! શું નૈરયિક જીવ પ્રદેશોથી ચલિત કર્મની નિર્જરા કરે છે કે અચલિત કર્મની નિર્જરા કરે છે ?
ઉ. ગૌતમ ! ચલિત કર્મની નિર્જરા કરે છે, અચલિત કર્મની નિર્જરા કરતા નથી.
દં.૨-૨૪. આ પ્રમાણે વૈમાનિકો સુધી જાણવું જોઈએ.
જીવ-ચોવીસ દંડકોમાં ક્રોધાદિ ચાર સ્થાનોં દ્વારા આઠ કર્મોનું ચયાદિ પ્રરુપણ :
પ્ર. (૧) ભંતે ! જીવોએ કેટલા સ્થાનો (કારણો)થી આઠ-કર્મ પ્રકૃતિઓનું ચય કરેલ છે ?
ઉ. ગૌતમ ! ચાર કારણોથી આઠ કર્મ પ્રકૃતિઓનું ચય કરેલ છે, જેમકે -
૧. ક્રોધથી, ૨. માનથી, ૩. માયાથી, ૪. લોભથી. દં.૧-૨૪. આ પ્રમાણે નૈરયિકોથી વૈમાનિકો સુધી જાણવું જોઈએ.
પ્ર. (૨) ભંતે ! જીવ કેટલા કારણોથી આઠ કર્મ પ્રકૃતિઓનું ચય કરે છે ?
ગાય - • बंधोदय- वेदोव्बट्ट-संकमे तह निहत्तण- निकाए । अचलियं कम्मं तु भवे चलितं जीवाउ निज्जरए ।
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org